________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથના ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૨૮૩
વૃદ્ધિ પામતી એ ત્રણે જિનેશ્વરના વચનમાં અનુરાગવાળી અને જિનેન્દ્રની પૂજામાં તત્પર હતી. તેમની ખીજી પણ વસુમિત્રા નામની બ્રાહ્મણપુત્રી સખી હતી. તે તેમને અતિપ્રિય હતી. પણ તે જિનધર્મથી ભાવિત ન હતી. આષાઢ ચેામાસીના દિવસે સૂર્યોદય થતાં જ વસુમિત્રા સખીઓની પાસે આવી. સખીએએ વસુમિત્રાને કહ્યુંઃ હે પ્રિયસખી ! આજે તું તારા ઘરે જા. કારણ કે આજે અમારે જિનમંદિરમાં પૂજા કરવાની છે, તથા સાવીએની પાસે અણુવ્રતાના સ્વીકાર કરવાના છે. વસુમિત્રાએ કહ્યું: શું અમારે ત્યાં જવું ચેાગ્ય નથી ? સખીઓએ કહ્યુંઃ હે લ્યાણી ! એમાં શા દોષ છે? જો તારી ઇચ્છા હાય તે તું પણ આવ. વસુમિત્રા પણ તેમની સાથે જિનમંદિરે ગઈ. તેમણે ઉપયાગપૂર્વક જિનેશ્વરાની અષ્ટપ્રકારી પૂજા કરી, સ્તુતિ સ્તોત્રાથી સ્તુતિ કરી, અને ચૈત્યવંદન કર્યું.. પછી સાધ્વીજીની પાસે ગઈ, વંદન કરીને પચ્ચક્ખાણુ કર્યુ.. પછી બેસીને ભાવથી ધર્મપદેશ સાંભળ્યો.
આ વખતે કર્મક્ષયાપશમથી વસુમિત્રાને ધર્મોપદેશ પરિણમી ગયા. તેથી વસુમિત્રાએ કહ્યું: હું ભગવતી ! હવેથી મારા પણ આ ધર્મે થાઓ. તેથી સાધ્વીજીએ તેને કહ્યું: હૈ સુતનુ ! માનસિક પરિણામ વિના માત્ર કહેવાથી ધર્મ થતા નથી. તેથી જો મારા પહેલા આ ધર્મ તારા ચિત્તમાં પરિણમી ગયા હોય તેા અરિહંતને દેવ તરીકે અને સાધુઓને ગુરુ તરીકે સ્વીકાર. તેથી તેણે ઉઠીને વિનયથી મસ્તકે અંજલિ કરીને સાધ્વીજીએ જે કહ્યું તેના સ્વીકાર કર્યો અને માંસભક્ષણ તથા રાત્રિભાજનના ત્યાગ કર્યાં. જયશ્રી વગેરે સખીએ પાંચ અણુવ્રતાને વંદનપૂર્વક સ્વીકારીને પોતાના ઘર તરફ ચાલી. વસુમિત્રા પણ તેમની સાથે ત્યાંથી નિકળીને પિતાના ઘરે આવી. એકવાર તેને લેવા માટે તેના શ્વસુરકુલથી અહીં એક પુરુષ આવ્યા. તેણે સખીઓને ખેાલાવી. સખીઓએ તેને રજા આપી. પછી તે વનપુરમાં આવી અને નિયમને પાળતી શ્વસુરકુલમાં રહી.
એક્વાર સસરાએ તેને કહ્યું પુત્રી ! રાત્રિભાજનના ત્યાગ કરવા એ આપણે કુલાચાર નથી. માંસના ત્યાગ પણ યાગ્ય નથી. કારણ કે હે વત્સે ! જે અનુષ્ઠાન વેદમાં વિહિત છે તે જ આપણા કુલધર્મે છે. વસુમિત્રાએ કહ્યું: હું પિતાજી! વેદમાં હિંસાના નિષેધ છે. જીવાની હિંસા વિના માંસભક્ષણ ન થાય. માંસભક્ષણમાં જેએ સ્વય... હિંસા કરતાં નથી તેઓ પણ અવશ્ય ખીજાએ પાસે હિંસા કરાવે છે, અને માંસભક્ષણમાં અનુમોદનાને કાણુ રોકી શકે છે? રાત્રિભાજનના ત્યાગ આપણા કુલાચાર નથી એ પણ ખાટું છે. કારણ કે તમારા પિતાએ પિંડને રાતે સ્વીકારતા નથી. વસુમિત્રાએ આ પ્રમાણે કહ્યું એટલે સસરાએ ગુસ્સે થઈને કહ્યું: હે મહાપાપિણી! અભિમાનથી મારી સાથે તું આ પ્રમાણે વાદ કરે છે. તેથી ઉત્તર અને પ્રત્યુત્તરથી શું? જો તારે સસરાનું કામ હોય તે આ વાદને મૂકી દે, અન્યથા તારું કામ નથી.
