________________
૨૯૪
શ્રાવકનાં બાર વ્રત યાને
રહેનારા છ ધન્ય છે એવું ધ્યાન કર્યું. આવું ધ્યાન પૂરું કરીને અતિશય તૃષાના કારણે (મનમાં પાણીનું) રટણ કરતો તે બિચારો તિર્યંચનું આયુષ્ય બાંધીને મરણ પામે. પછી ક્ષણવારમાં આ જ નગરમાં વાવડીમાં તે દેડકે થયે. આ જાણીને મનુષ્યને જાતિમદ કરે એ કેવી રીતે યોગ્ય ગણાય ?
આ દરમિયાન ફરી ત્યાં શ્રી મહાવીર ભગવાન પધાર્યા. લોકે ભગવાનને વંદન કરવા માટે નગરના દરવાજાથી નીકળ્યા. નીકળતા લોકેના ભગવાનની વીતના શબ્દો સાંભળીને દેડકાએ વિચાર્યું અહો ! મેં આ શબ્દ પૂર્વ ક્યાંક સાંભળ્યા છે. સંજ્ઞી હોવાથી પૂર્વે મેં આ શબ્દો ક્યાં સાંભળ્યા છે ? એમ તર્ક-વિતર્ક કરતા તેને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. અહો ! મને દરવાજા આગળ રાખીને દ્વારપાલ જેમની આગળ ગયે હતે તે આ ભગવાન પધાર્યા છે. તેથી તેમને પ્રણામ કરવાની ઈચ્છાવાળા આ લેકે જેમ જાય છે તેમ હું પણ જાઉં. આમ વિચારીને ભગવાનને વંદન કરવાની ઈચ્છાવાળો તે વાવડીમાંથી બહાર નીકળે. કૂદી કૂદીને ભગવાનની પાસે જવા માટે તે તત્પર થયે, તેટલામાં શ્રેણિક રાજાના સૈન્યના અશ્વની ખરીએ તેને દબાવીને ચૂરી નાખ્યું. તેથી તે દેડકે વિશુદ્ધ અધ્યવસાયથી મરીને દરાંક દેવોમાં મહાન દેવ થયે. કહ્યું છે કે“ભાવથી તીર્થકરને વંદન કરવા માટે ચાલનાર આત્મા સ્વગને પામે છે. જેમકે, દેડકાને જીવ વિમાનિકદેવપણને પામ્યો.”
દેવોની શ્રેણિની વચ્ચે બેઠેલા ઇદ્ર શ્રેણિકની વાત કરતાં કહ્યું કે આ ભક્તને જિનશ્રદ્ધાથી કઈ ચલિત કરી શકે તેમ નથી. દરેક દેવે તેની શ્રદ્ધા ન કરી. તેથી શ્રેણિકની શ્રદ્ધાની પરીક્ષા કરવા માટે તે દેવે શ્રેણિક રાજાની દૃષ્ટિનું સંમેહન કરીને શ્રેણિકને પોતે કોઢિયે છે એવું બતાવ્યું. તે દેવે સમવસરણની મધ્યમાં બિરાજમાન વીર પ્રભુના ચરણોમાં ભક્તિથી ગોશીષ ચંદનવડે તેવી રીતે વિલેપન કર્યું કે જેથી ભગવાનના ચરણોની પાસે બેઠેલા શ્રેણિકે “આ પાપી સ્વામીના ચરણોમાં (પોતાના શરીરની) ૨સીનું સિંચન ( =વિલેપન) કરે છે” એમ જોયું. તેથી રોષથી ભરેલા મનવાળા શ્રેણિકે વિચાર્યું જે, આ પાપી કેવું અતિશય અકાર્ય કરે છે. જે સર્વદેવને અને રાજાઓને પૂજ્ય છે તે ત્રિલેકના નાથને આ પાપી પથ્થી સિંચે (=વિલેપન કરે) છે. આથી
સ્વામીની અવજ્ઞા કરનાર આ દુષ્ટને મારું અથવા ભગવાનની આગળ આ કરવું રોગ્ય નથી. કારણકે ભગવાનનું આગમન થતાં પૂર્વે ઉત્પન્ન થયેલા બધા વૈરે શાંત થાય છે, અને બીજા નવા વૈર થતા નથી.
૧. અહીં . વ્યાકરણના ૭-૩-૮ સૂત્રથી “પ્રકૃષ્ટ અર્થમાં તરન્ પ્રત્યય લાગ્યો છે અને તાપૂ પ્રત્યયના અંત્ય મ ને આમ આદેશ થયો છે.
