________________
૩૦૬
શ્રાવકનાં બાર વ્રત યાને અભિમાનથી આવેલું દાક્ષિણ્ય જતું રહ્યું, પુરુષાર્થ ચાલ્યા ગયે, શીલ દૂર થયું, વ્રતને ધારણ કરવાની ભાવના જતી રહી. વિશેષ કહેવાથી શું? જાણે પ્રિયા ચિત્તની આગળ રહેલી હોય, જાણે આંખની આગળ દેખાતી હોય, જાણે (પોતાની સામે) બોલતી હાય, જાણે (પિતાને) રોતી હેય, જાણે મંદ હસતી હેય તેમ, ઊંઘમાં પણ સતત પ્રિયાને જ તે જેતે હતે. ઉત્પન્ન થયેલા ઘણા વિકલ્પોની કલ્પનાથી તે માર્ગોમાં અને ઘરમાં (ઉક્ત રીતે) પ્રિયાને જ જોતો હતો. તેથી સૂરિએ તેને સમજાવ્યું, ઉપાધ્યાયે ઉપદેશ આપ્યો, સાધુઓએ શિખામણ આપી. છતાં બધાના વચનને અવગણીને, ભવિષ્યનો વિચાર કર્યા વિના, હિત–અહિતને સર્વથા વિચાર્યા વિના જે થવાનું હોય તે થાઓ' એમ વિચારીને પિતાના ગામ તરફ ચાલ્યું. ગામ પાસે આવ્યા. ગામના ઉદ્યાનમાં આવેલા જિનમંદિરમાં આવ્યું.
આ તરફ – તે જ સમયે તેની પત્ની નાગિલા ધૂપ, પુષ્પ અને સુગંધી ચૂણે વગેરે પૂજાનાં ઉપકરણે લઈને તે જ જિનમંદિરમાં આવી. તેની સાથે કેડે રાખેલા બાળકવાળી એક બ્રાહ્મણ હતી.-નાગિલાએ સાધુની બુદ્ધિથી ભવદેવને વંદન કર્યું. ભવદેવે નાગિલાને પૂછ્યું: તમે અહીં આજર્વ રાઠોડના ઘરની વિગત જાણો છો ? નાગિલાએ કહ્યું જાણું છું. મુનિએ પૂછ્યું: શી વિગત છે? તેણે કહ્યું તેને બે પુત્રો હતા. તે પુત્રએ દીક્ષા લીધી. તેમના માતા-પિતા મૃત્યુ પામ્યા તેને ઘણે સમય થઈ ગયો. આ સાંભળીને તે જરાક ઉદાસીન થઈ ગયે. તેથી નાગિલાએ પૂછ્યું: હે સાધુ ! તમે ઉદાસીન કેમ બની ગયા ? શું તેઓ તમારા કંઈ પણ સગા થતા હતા ? મુનિએ કહ્યું હું તેમને ભવદેવ નામનો પુત્ર છું. મોટા ભાઈ ભવદત્તના ઉપધથી (=શરમથી) દીક્ષા લીધી. હમણું મારે ભાઈ દેવલોક પામ્યું છે. આથી હું પોતાના માતા-પિતાને અને પત્નીને ચાદ કરીને સ્નેહથી અહીં આવ્યું.
આ સાંભળીને નાગિલાએ વિચાર્યું કે આ મારા પતિ છે અને દીક્ષાને છોડવાની ભાવનાવાળા દેખાય છે. મેં યાજજીવ જ પુરુષને (=અબ્રહ્મને) નિયમ કર્યો છે, અને હમણાં હું દીક્ષા લેવાની ભાવનાવાળી છું, તેથી અહીં શું કરવું? અથવા, એને ઈચ્છિત નિર્ણય શો છે તે પહેલાં જાણું. આ પ્રમાણે વિચારીને ફરી પણ એણે પૂછયું : કેના ઘરે તમે પરણ્યા હતા? તેણે કહ્યું: નાગદત્તના ઘરે. કારણ કે તેની પુત્રી જ નાગિલાને હું પરણ્ય છું. તેથી તેના ઘરની કુશલ વિગત પણ કહો. તેણે કહ્યું. ત્યાં કુશળ છે. મુનિએ પૂછયું: શું શરીરથી કુશળ નાગિલા મારા આગમન આદિની વાત ક્યારેય કરે છે? તેણે કહ્યું: જ્યારથી આપે દીક્ષા લીધી ત્યારથી જ તે સાદવીજી પાસે જવા લાગી. ત્યાં તેણે ધર્મ સાંભળે, અણુવ્રત વગેરેને સ્વીકાર કર્યો, જીવનપર્યત અબ્રાને નિયમ કર્યો. હમણાં તે દીક્ષા લેવાની ભાવનાવાળી છે.
