________________
૩૬૬
શ્રાવકનાં ખાર ત્રતા યાને
ક્રમશઃ ડબલ ડખલ છે, અર્થાત્ પૂર્વ પૂના દ્વીપકે સમુદ્રથી પછી પછીના દ્વીપ કે સમુદ્ર ક્રમશઃ અમણા બમણા વિસ્તારવાળા છે. આથી નંદીશ્વર દ્વીપની પહેલાના સમુદ્ર જેટલા વિસ્તારવાળા છે તેનાથી નંદીશ્વર બમણા વિસ્તારવાળા છે. નીવૃક્ષાના ઘણા વનખડાથી શેાભિત અને ઉત્તમ દેવા અને અપ્સરાઓથી યુક્ત તે દ્વીપમાં ચાર નીલરત્નમય અંજનગિરિ છે. તે દરેક અજનિગરની ચાર દિશાઓમાં (ચાર ) વાવડીએ છે. નિલ પાણીવાળી તે વાવડીએ લખાઈ-પહેાળાઈથી જ બૂઢીપ પ્રમાણ છે. તે વાવડીએના ખરાબર મધ્યમાં ધિમુખ પતા છે. તળિયાના ભાગથી યુક્ત તે પતા વેતઉજજવલ રત્નમય છે, ગાળ, ખૂબ ઊંચા અને દહીંના જેવા વણુ વાળા છે.
આ ચાર અંજગિરિઓમાં અને સાળ ધિમુખ પ તામાં ઉપરના ભાગમાં મનેાહર અને શાશ્વતા જિનમંદિરેા છે. તે દરેક મંદિર ચાર દ્વારવાળા છે, પ૦ ચેાજન પહેાળા, ૭ર ચેાજન ઊંચા, અને ૧૦૦ યાજન લાંખા છે. તેનાં સુંદર શિખરે ઊંચાં અને ચળતા તારણાવાળાં છે, તથા મેરુપર્યંતની ચૂલા જેવા ઊંચાં છે. એ દિશ અવ્યક્ત મધુર અવાજ કરતી ઘુઘરીએ અને ધજાઓની શ્રેણિઓથી અત્યંત વિભૂષિત છે, રથ, હાથી, અશ્વ અને વિદ્યાધરાના પ્રતિષિમાની શ્રેણિઓથી અધિક શાભિત છે. સ અંગામાં મનેાહર પૂતળીઓથી સુંદર છે, તેના ગભારામાં એક એક શ્રેષ્ઠ રત્નપીઠિકા છે. તેની ઉપર આઠ મહાપ્રાતિહાર્યાંથી યુક્ત, ઉત્તમ પાંચ વર્ણના રત્નાથી બનાવેલી, મનેાહર અને ચામર-ઘટ વગેરે ઉપકરણાથી યુક્ત એકસા આઠ પ્રતિમાઓ છે. તે પ્રતિમાઓનું પ્રમાણ ઉત્કૃષ્ટથી શ્રી આદિનાથની કાયા જેટલું, જઘન્યથી શ્રી વીરજિનની કાયા જેટલું અને મધ્યમથી અનેક પ્રકારનું છે. જિનમંદિરનાં ચારે દ્વારેની આગળ મુખમ`ડપેા છે. તે મુખમંડપા સ્ત ંભેાની શ્રેણુઓથી વિશિષ્ટ છે, ત્રણ દ્વારવાળા છે, અને વિવિધ ચિત્રોથી શ્રેષ્ઠ છે. તે મુખમંડાની આગળ દેવેશ અને અસુરાના સુંદર નાટકોને યેાગ્ય મુખમંડપ જેવા પ્રેક્ષક મંડપા છે. તે પ્રેક્ષણકમ ડપાની આગળ ઋષભ, ચંદ્રાનન, વરિષેણુ અને વમાન એ ચાર નામવાળા રત્નમચ સ્તૂપા છે. એ સ્તૂપાની સામે ચારે દિશાઓમાં મણુિની પીઠિકા ઉપર જિનપ્રતિમાઓ રહેલી છે. તે પ્રતિમાઓનુ શરીર પ્રશાન્ત મુખ અને નેત્રોથી શાભિત છે. તે સ્તૂપાની આગળ મનાહર ઉત્તમ અશાકવૃક્ષા રહેલાં છે. તે વૃક્ષાની આગળ મણિમય પીઠિકાએ છે. તે મણિપીઠિકામાં અત્યંત ઊંચા ઇંદ્રધ્વો રહેલા છે. મણિપીઠિકાએની આગળ નિર્મલ જલથી પૂર્ણ મનેાહર વાવડીએ છે. આ પ્રમાણે નંદીશ્વરમાં રહેલા જિનમદિરાના સ્વરૂપનું વર્ણન કરીને તે મુનિએ તેને ધર્મલાભ આપીને તુરત આકાશમાં ઉડવા. ત્યારથી સુદન ધ કાર્યોમાં વિશેષ સ્થિરચિત્તવાળા અન્યા, અને તેણે અભિગ્રહ લીધે કે આઠમ, ચૌદશ, પૂનમ અને અમાસ એ ચાર તિથિઓમાં સદા જ પ્રતિમાથી ( =કાઉ
