________________
३०४
શ્રાવકનાં બાર વ્રતો યાને રહે છે તે વારંવાર નરક અને તિર્યંચગતિમાં દુઃખ પામે છે. આ સાંભળીને પ્રતિબંધ પામેલા ભવદત્તે દીક્ષા લીધી. પછી તેણે ગુરુની સાથે વિહાર કર્યો. એક વાર એક સાધુએ આચાર્યને વિનંતિ કરી કે, આપની અનુજ્ઞાથી હું સ્વજનવર્ગની પાસે જવા ઇચ્છું છું. ત્યાં અત્યંત સ્નેહના સંબંધવાળે મારે નાનો ભાઈ મને જોઈને કદાચ દીક્ષા લેશે. તેથી ગુરુએ એને બહુશ્રુત (ગીતાર્થ) સાધુની સાથે જવાની રજા આપી. થેડા જ દિવસમાં જ્ઞાતિના જનસમૂહને જોઈને પાછો આવ્યો. તેણે ગુરુને કહ્યુંઃ માતા-પિતાએ. મારા નાના ભાઈને તેને યોગ્ય કન્યા પરણાવી છે. તેથી તેણે દીક્ષા ન લીધી.
આ સાંભળીને ભવદત્ત સાધુએ કહ્યું: ખરેખર? શું આ પણ સ્નેહ કહેવાય? કે જ્યાં ધર્મના સારથિ એવા બંધુ તને પણ ઘણું કાલ પછી જોઈને તેણે દીક્ષા ન લીધી. તે સાંભળીને તે મુનિએ પણ ભવદત્તની સામે કહ્યું: તમારે પણ એક નાનો ભાઈ છે. તમે ત્યાં જશે એટલે અમે તેને પણ દીક્ષા લેતે જોઈશું. ભવદત્તે જણાવ્યું. જે આચાર્ય ભગવંત તે સ્થાનમાં જશે તે તે મને જોઈને કદાચ જે દીક્ષા નહિ લે તો તમે પણ મને જેશે. આ પ્રમાણે તે બેનાં વચન અને પ્રતિવચન થયાં.
બીજા કેઈ સમયે એક ગામથી બીજા ગામ વિહાર કરતા આચાર્ય મગધ દેશમાં રહેલા સુગ્રામ નામના ગામની નજીક આવેલા એક ગામમાં આવ્યા. તેથી ભવદત્ત સાધુએ આચાર્યને વિનંતી કરી કે, હે ભગવંત! આપની અનુજ્ઞાથી પોતાના જ્ઞાતિજનેને જેવાને ઈચ્છું છું. તેથી આચાર્યે સારા સાધુની સાથે એને મોકલ્યા. ભવદત્ત સુગ્રામમાં આવ્યો. આ તરફ તે સમયે ભવદત્ત, નાગદત્ત અને લક્ષ્મીવતીની પુત્રી નાગિલાની સાથે વિવાહમંગલ કરવા માટે લગ્નવેદિકાના મંડપમાં બેઠે, પોતાના હાથથી પત્નીનો હાથ પકડ્યો, ફેરા ફર્યો. આ વખતે ભવદત્ત સાધુએ એના ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો. તેથી તેના બધા સ્વજનબંધુઓ તેને જોઈને હર્ષ પામ્યા. તેમણે ઉચિત કર્તવ્ય કર્યું, બીજા સાધુની સાથે ભવદત્તને વંદન કર્યું. મારા મોટા ભાઈ ભવદત્ત સાધુ આવ્યા છે એમ ભવદેવે સાંભળ્યું. (આ સાંભળતાં જ) ભવદેવને મુશ્કેલીથી રોકી શકાય તેવા બંધુનેહથી ભાઈને મળવાની ઉત્કંઠા થઈ. એ ઉત્કંઠાના કારણે તેનું મન વિહલ બની ગયું. (આથી) તે લગ્નમંગલનાં શેષ કર્તવ્ય મૂકીને ભાઈની પાસે ગયો. આ વખતે તેને શ્વસુરકુલના લોકેએ રો, સમનવયના મિત્રોએ પકડી રાખે, મને હર બ્રીજનોએ નિષેધ કર્યો, છતાં હું આ આવ્ય, ઉતાવળ ન કરે, એમ બોલતે જ ભાઈની પાસે ગયે. બીજા સાધુની સાથે ભાઈ મહારાજને આદરથી વંદન કર્યું. બંને સાધુઓએ એને ધર્મલાભ આપ્યો. પછી તેમણે ત્યાં ભેગા થયેલા કુટુંબી માણસોની સમક્ષ કહ્યું તમે (પ્રસંગમાં રોકાયેલા છે, તેથી અમે હમણાં જઈએ છીએ, ફરી બીજા કેઈ સમયે આવીશું. ગૃહસ્થાએ કહ્યું ક્ષણવાર રહો, ભાઈના લગ્નના ઉત્સવને જુએ. તમારે શું ઉતાવળ છે? સાધુઓએ કહ્યુંઃ અમને આવું ન કલ્પ,
