________________
૩૫૪
શ્રાવકનાં ખાર ત્રતા યાને
પુંડરીકે કહ્યું: રાજ્યમાં દુર્ગતિ હેતુરૂપ દોષ હોવાથી હું રાજ્યના ત્યાગ કરું છું. મહા આરંભ વગેરેથી નરકગતિ થાય એમ આચાર્ય મહારાજે ક્યું છે. નાનાભાઈએ કહ્યું: હું આ ! જો આ રાજ્ય આવ્યું છે તેા મને કેમ આપે છે? કારણ કે હું પણ આપને ક્યારેય અપ્રિય થયા નથી. રાજાએ કહ્યું; તારું શરીર કષ્ટ સહન કરી શકે તેવા અભ્યાસવાળું નથી, આથી તું દુષ્કર તપ કરવા સમર્થ નથી. તેથી તારે રાજ્યનું પાલન કરીને પાછલી વયમાં દીક્ષા લેવી. કંડરીકે હ્યું: અહીં અભ્યાસથી શું? હે પૂજ્ય ! ધીરપુરુષા જ્યારે સાહસનું આલંબન લઈને કા માં પ્રવૃત્તિ કરે છે ત્યારે તેમને એમાં કાંઈ પણ દુષ્કર જણાતું નથી. કહ્યું છે કે સાહસથી પુરુષાને પૃથ્વીમંડલ નાનું બની જાય છે, સમુદ્ર સુકાઈ જાય છે, મેરુપર્યંત નાના બની જાય છે, ભાગ્ય પણ અનુકૂળ થઈ જાય છે. હું પણ ખીજા પિતાથી નથી થયા. તેથી અવશ્ય મારે દીક્ષા લેવી છે. આ પ્રમાણે ખેલતા તેણે પુડરીકે ના કહેવા છતાં આચાય ની પાસે જઈને દીક્ષા લીધી. પુંડરીક તા ત્યારથી વિશેષથી શ્રાવકધમ માં પરાયણ બનીને સતત જ સવિરતિ સંબંધી મનારથાની શ્રેણિને કરતા રાજ્ય ચલાવવા લાગ્યા. કરીકે એ પ્રકારની શિક્ષા મેળવી લીધી. સુસ્થિત આચાય ની સાથે ગામ, ઉદ્યાન, નગર અને ખાણુથી વિભૂષિત પૃથ્વી ઉપર વિહાર કરતા કંડરીકે કેટલાક કાળ પસાર કર્યાં. એકવાર તેવા પ્રકારની ભવિતવ્યતા વશ ભયંકર વ્યાધિએ કંડરીકને પકડ્યો. સૂરિએ પેાતાની સામગ્રી (=સંયેાગા ) પ્રમાણે ઔષધ વગેરે કરાવ્યું. પણ કંડરીક મુનિ સારા ન થયા. તેથી આચાર્ય તે જ પુંડરીકણી નગરીમાં પધાર્યા. નિર્જીવ ઉદ્યાનભૂમિમાં તેમના નિવાસ રાખવામાં આવ્યા.
આચાર્યનું આગમન જાણીને રાજા વંદન માટે આવ્યા. પરમભક્તિથી સૂરિને વંદન કરીને એણે પૂછ્યું: હે ભગવંત! કંડરીક મુનિ કર્યાં છે? સૂરિએ કહ્યુંઃ આ ઉદ્યાનમાં જ સામે દેખાતા શૂન્ય ઉદ્યાનપાલકના ઘરમાં છે. રાજાએ પૂછ્યું: તે આપની પાસે જ કેમ નથી બેઠા ? સૂરિએ હ્યુંઃ તે કંઇક રાગને આધીન બનેલા છે, એથી વધારે સમય બેસી શક્તા નથી. તેથી રાજા જાતે જ તેની પાસે ગયા. વંદન કરીને શરીરની વિગત પૂછી. તેણે વિગત જણાવી. પછી રાજાએ ઉત્તમવૈદ્યોને આજ્ઞા કરી કે, આ સાધુને સારા કરા, ઐષધ વગેરે જેની જરૂર હાય તે અમને જણાવવું, જેથી અમે તે મેળવીએ. વૈદ્યોએ પણ “ દેવની આજ્ઞા પ્રમાણે કરીએ છીએ ” એમ કહીને સાધુના રોગના ઉપચારો શરૂ કર્યા. દૂધ-સાકર વગેરે જેની જરૂર પડતી હતી તે બધું રાજાની આજ્ઞાથી રાખેલા પુરુષા મેળવી આપતા હતા. માસકલ્પ પૂર્ણ થતાં સૂરિએ તેની પાસે સેવા કરનારા સાધુઓને રાખીને બીજે વિહાર કર્યો. ક્રમે કરીને તેના રોગ લગભગ મટી ગયા. આચાય કયારેક ત્યાં જ પાછા પધાર્યા. ક’ડરીકને નિરાગી શરીરવાળા જોયા.
પછી કેટલાક દિવસેા રહીને સૂરિએ કંડરીકને કહ્યું હું કંડરીક ! તું અહીં ઘણા દિવસ
