________________
-શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૩૧૧ મુનિ મૃત્યુ સમયે અનશન, નમસ્કાર મંત્રસ્મરણ આદિ વિધિથી કોલ કરીને સીધર્મદેવલેકમાં ઇંદ્રના સામાનિક દેવ થયા.
આ તરફ– આ જ જંબૂદ્વીપમાં પુષ્કલાવતી વિજયમાં પુંડરીકિણી નગરીમાં વજાદત્ત ચક્રવર્તી હતે. તેની પ્રાણપ્રિય યશોધરા નામની પટરાણી હતી. તેને પુત્ર ન થવાથી વિવિધ સેંકડે માનતાઓ કરી, વિવિધ મંત્ર-તંત્ર વગેરે ઉપાય કર્યા, ઘણાં બલિકમેં કર્યા. આ વખતે ભવદેવને પૂર્વભવને ભાઈ ભવદત્તનો જીવ કે જે દેવ થર્યો હતો તે આયુષ્યની સ્થિતિને ક્ષય થતાં ચાવીને આ ધરાના પુત્ર પણે ઉત્પન્ન થયે. એ ગર્ભમાં હતું ત્યારે માતાને સમુદ્રમાં સ્નાન કરવાને દેહલ થયે. તેના પિતા વાદત્ત ચક્રવર્તીએ યશોધરાને સમુદ્રસમાન સીતા મહાનદીમાં લઈ જઈને સ્નાન કરાવીને તેને દેહલે દૂર કર્યો (=પૂર્ણ કર્યો). જેનું મનવાંછિત સિદ્ધ થયું છે એવી યશોધરાએ કમે કરીને ઉચિત સમયે સુકોમળ હાથ–પગવાળા પુત્રને જન્મ આપ્યો. એક મહિને પૂર્ણ થતાં તેનું દેહલાને અનુરૂપ સાગરદત્ત એવું નામ કર્યું. પાંચ ધાવમાતાએથી પાલન કરાતે તે દેહપુષ્ટિથી અને કલાસમૂહથી વૃદ્ધિને પાયે, યૌવનને પામ્ય.
પૂર્વભવના અભ્યાસથી અને માતા-પિતા જિનધર્મમાં કુશલ હોવાથી તે જિનશાસનમાં ભાવિતમતિવાળે થયે. માતા-પિતાએ મહાન સામંત રાજાઓની ઉત્તમરૂપચિવન-વિજ્ઞાન-કલાસમૂહથી શોભતી કન્યાઓ પરણાવી. તેમની સાથે તે ક્યારેક પ્રહેલિકા અને પ્રશ્નોત્તર વગેરેથી વિનેદ કરતે હતે, ક્યારેક જિનમંદિરમાં વિશિષ્ટ મહત્સવ અને શાંતિસ્નાત્ર વગેરે કરાવતું હતું, ક્યારેક મુનિજનોથી ઉપદેશાતા સુધર્મના રહે
નું શ્રવણ કરતો હતો, ક્યારેક સર્વ જીવેલકમાં સારભૂત ગણાતા વિષયસુખનું સેવન કરતો હતો. આ રીતે તેણે અનેક અબજ વર્ષો સુખપૂર્વક પસાર કર્યા. એકવાર સર્વ જીવોને આનંદકારી પ્રથમ વર્ષાકાળને સમય આવ્યું. તેમાં મોટી અને નિરંતર ધારાથી પડતા જલના પૂરથી પરિપૂર્ણ બનેલી પૃથ્વીમાં મુસાફર લેકેને ઊંચાનીચા વિભાગ દેખાતા ન હતા. શિવના ગળાના જેવા અને પાડાના જેવા વર્ણવાળા વાદળોથી આકાશ તે રીતે ઢંકાઈ ગયું હતું કે જેથી લકે સૂર્યના ઉદય અને અસ્તને જાણ શક્તા ન હતા. જાણે કે મારા વિયેગમાં નાથથી રહિત હોય તેમ સંપૂર્ણ પૃથ્વીતલને તપાવીને હવે એ
ક્યાં જશે એમ જાણે ઉનાળાને જીતવા માટે મેઘ ગાજતો હતો. દુર્જનની મૈત્રીની જેમ ક્ષણવારમાં દેખાઈને નાશ પામેલા રંગવાળી વિદ્યુતલતાઓ જેટલે ઉદ્દેગ ઉત્પન્ન કરતી હતી તેટલે પ્રકાશથી સંતોષ ઉત્પન્ન કરતી ન હતી. આવા પ્રકારને વર્ષાકાળ પૂર્ણ થતાં ક્રમથી કમલવન માટે બંધુસ્વરૂપ અને વિકાસ પામતા પ્રકાશવાળે (=વધતા તાપવાળા) શરદઋતુને કાળ આવ્યું. તેમાં શરદસમયરૂપી પતિને પામીને ભૂમિરૂપી પત્ની અને ૧. દુજનના પક્ષમાં રા= અનુરાગ (પ્રેમ).
