________________
૩૧૨
શ્રાવકનાં બાર વતે યાને - રાગથી વિકસિત કમલરૂપી નેત્રોવાળી અને ખીલેલા સુંદર મળરૂપી હાસ્યવાળી થઈ. જાણે કે શરદઋતુની શોભાએ શીધ્ર પોતાના પતિને સંગ થયો તેથી પ્રગટેલા વિમલ તારાઓ રૂપી દાંતના ઉજજવલ કિરણથી દશે દિશાઓને પૂરી દેનાર હાસ્ય કર્યું. આવા શરદઋતુના સમયે મહેલની ઉપર આરૂઢ થઈને પિતાની પ્રિયાઓની સાથે કીડા કરતા સાગરદત્ત વાદળસમૂહને ક્યાંક પ્રવાલના જેવા વર્ણવાળે, ક્યાંક મોરના કંઠના જેવી પ્રભાવાળો, ક્યાંક તપેલા સુવર્ણ સમાન, અને ક્યાંક ચંદ્રબિંબ સમાન જોયે.
આ પ્રમાણે વિવિઘવર્ષોથી મનહર પુષ્કળ વાદળસમૂહને ક્ષણવારમાં અદશ્ય થયેલ - જેઈને સાગરદત્તે વિચાર્યું જેમ આ વાદળસમૂહ દેખાઈને તુરત નાશ પામ્ય તેમ સંસારના આ સર્વ ભાવો ક્ષણવારમાં નાશ પામવાના સ્વભાવવાળા છે. તેથી વિવેકીજનેએ સાંસારિક ભાવોમાં ક્યાંય શ્રદ્ધા (= ઉપાદેયબુદ્ધિ) કરવી એગ્ય નથી, કિંતુ મેક્ષ આપનાર સંપૂર્ણ સુધર્મનાં કાર્યોમાં જ શ્રદ્ધા કરવી યોગ્ય છે. આ પ્રમાણે વિચારતા સાગરદત્તના મુખકમલને વૈરાગ્યના કારણે કાંતિરહિત જેઈને પનીઓએ પ્રેમથી પૂછયુઃ હે પ્રિયતમ ! આ પ્રમાણે મુહૂર્તમાત્રમાં તમે જાણે ઉદ્વિગ્ન હે, વિરક્ત હો, નિર્વેદ પામેલા છે તેમ, મુનિની જેમ મૌનવ્રતને ધારણ કરનારા કેમ દેખાઓ છો? સાગરદત્તે કહ્યું આકાશના આંગણમાં ઉત્પન્ન થયેલા શરદઋતુના મેઘને ક્ષણવારમાં નાશ પામતે જોઈને હું સંસારના વિસ્તારથી ભય પામ્યો છું. કારણ કેસંસારમાં જીવના જોતાં જ શરીર, સ્વજનોને સંબંધ, યૌવન અને રાજ્યસંપત્તિઓ નાશ પામે છે. તેથી ક્ષણવારમાં નાશ પામવાના સ્વભાવવાળા આ શરીરથી જે જિને કહેલી દીક્ષા લઈને નિર્મલ તપ કરવામાં આવે તે જ જન્મ સફળ બને એમ હું માનું છું.
આ પ્રમાણે તેનું વચન સાંભળીને પ્રિયાએ કહ્યું કે, જે એમ છે તે શા માટે વિલંબ કરવામાં આવે છે? કારણ કે ધીરપુરુષે જીવનને સખત પવનથી ચલિત થયેલા સમુદ્રના જલ જેવું ચંચલ જાણીને અવિનાશી શિવસુખની ઈચ્છા કરીને તપ કરે છે. સાગરદત્તે કહ્યુંઃ જે એમ છે તો માતા-પિતાની રજા લઈને એ પ્રમાણે કરીએ. પછી તે માતાપિતાની પાસે ગયે. ઘણુ કષ્ટથી મા-બાપની રજા મેળવીને સાગરસૂરિની પાસે પત્નીએની સાથે દીક્ષા લીધી. સાગરદત્ત મુનિએ શેડ જ કાળમાં બંને પ્રકારની શિક્ષા મેળવી લીધી, સંપૂર્ણ શ્રતસાગરના પારને પામ્યા, અને નિર્મલ અવધિજ્ઞાન પ્રગટ થયું. ગુરુએ તેમને પિતાના પદે સ્થાપ્યા. શિષ્યગણથી પરિવરેલા સાગરદત્ત મુનિ ભવ્ય લેકસમૂહને. પ્રતિબંધ કરતા વિચારવા લાગ્યા.
આ તરફ ભવદેવ સાધુને જીવ સધર્મ દેવલોકમાં સ્વયેગ્ય દેવાયુષ્યને અનુભવીને
