________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથના ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૩૦૧
ભાગવતા તેના કેટલેાક કાળ પસાર થયા. એકવાર કેવલજ્ઞાનરૂપ પ્રકાશથી લેાકાલેાકને જોનારા અને સુર–અસુરાથી નમસ્કાર કરાયેલા શ્રી મહાવીરસ્વામી પધાર્યા. તેમનું આગમન સાંભળીને શ્રેણિક રાજા વંદન માટે આવવા ( =જવા ) ચાલ્યા, અર્ધા રસ્તે નગરની બહારની ભૂમિમાં કાર્યાત્સગ માં રહેલા પ્રસન્નચંદ્ર નામના રાજષ તેની નજરમાં આવ્યા.
શ્રેણિકે ભક્તિથી તેની પાસે જઈને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને તેમને વંદન કર્યું. તેમણે શ્રેણિકને બાલાવ્યા નહિ. આથી રાજાએ વિચાર્યું": કેવલ મુક્તિમાં જ ચિત્તવાળા, લાકવ્યવહારથી પરાક઼મુખ અને સ સંગથી મુક્ત બનેલા આ રાષિ મહાધ્યાનમાં રહેલા છે, એથી જ આ મુનિ પ્રણામ કરતા મને પણ ખેાલાવતા નથી. આવા ધ્યાનવાળા આ સુનિ જલદી મેાક્ષને મેળવશે. અથવા ભગવાનની પાસે આજે પહેલા આ જ પ્રશ્ન કરવા.
આ પ્રમાણે વિચારતા શ્રેણિક રાજા સમવસરણ પાસે ગયા. સમવસરણ કેવું છે ? તેમાં ત્રણ ગઢમાં રહેલાં રત્નાનાં કિરણા પડતાં હતાં, દેવાએ કરેલી ઇંદ્રધનુષની સેંકડો શ્રેણિએ હતી, દેવાના મુશુટામાં રહેલા મણિએના પ્રકાશરૂપ વિજળીની શ્રેણિએથી અંધકારના નાશ કરનાર પ્રકાશ હતા. તે દુંદુભિના ગંભીર ગરવથી વિશિષ્ટ હતું. તેણે લેાસમૂહના મનાવાંછિતાને પૂર્ણ કર્યાં હતા. તેણે ભવ્ય જીવારૂપી મારલાઓને નૃત્ય કરાવ્યું હતું. અનુસરાયેલું તે સમવસરણ વર્ષાકાળ જેવું લાગતું હતું, અર્થાત્ સમવસરણમાં આવનારને જરાય ગરમી લાગતી ન હતી. ભક્તિપૂર્ણ શ્રેણિકે સમવસરણમાં પ્રવેશીને, પાપરહિત શ્રીમહાવીર ભગવાનને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને વંદન કર્યું. પછી તે ઇંદ્ર વગેરે પ્રત્યે જે રીતે ઉચિત હોય તે રીતે વ્ય કરીને પોતાના ઉચિત સ્થાને બેઠા. ધર્મદેશના પૂર્ણ થતાં તેણે ભગવાનને પૂછ્યું: હે સ્વામી! મે' પ્રસન્નચંદ્ર નામના મુનિને જે ધ્યાનમાં રહેલા જોયા તે ધ્યાન કોનું સાધક છે? ભગવાને કહ્યું: હે રાજન્! તે ધ્યાન સાતમી નરકગતિનું સાધક હતું. આ સાંભળીને રાજાએ પેાતાના મનમાં વિચાર્યું: હા! ભગવાન આ પ્રમાણે કેમ કહે છે? શું સંગરહિત સાધુનું ધ્યાન કયારેય સાતમી નરકનુ સાધક થાય? અથવા, ભગવાને ખીજીજ રીતે કહ્યું છે અને મે ખીજી જ રીતે સાંભળ્યું છે. રાજા આ પ્રમાણે વિચારી રહ્યો હતા તેવામાં ક્ષણવારમાં દેવસમૂહોના પ્રકાશથી ધ્રુઢીપ્યમાન વિમાના જઈ રહ્યાં હતાં. એ વિમાનાથી આકાશ જાણે તારાઓવાળું ન હાય તેવું બની ગયું. અવાજથી આકાશ અને પૃથ્વીને પૂરી દેનાર દુંદુભિ વાગી. દેવાના જય જય એવા ગભીર ધ્વનિ થયા, તેથી વિનયથી નમેલા મસ્તકવાળા શ્રેણિકે ભગવાનને ફરી પૂછ્યું: હે નાથ ! ઇંદુભિના ધ્વનિ કરનારા આ દેવા જયાં જાય છે ત્યાં
આ શું આશ્ચર્યકારી થયું છે? ભગવાને કહ્યું હે ભૂપ ! પ્રસન્નચંદ્ર મહામુનિને કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયુ છે. પૂજા માટે આ ઢાં ત્યાં જાય છે. શ્રેણિકે પૂછ્યું: પૂર્વે મેં જે સાંભળ્યું
