________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથના ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૫૧ ૩
કરીશ. આ પ્રમાણે સાંભળીને દીન, અનાથ વગેરે ઘણા માણસા સાથે સાથે ચાલ્યા. તેમાં ઇંદ્રનાગ ભિખારી પણ ચાલ્યા. સાથ પણ ખાર સુધી ચાલ્યા. પછી સાથે છાયાવાળા અને પાણીવાળા સ્થાનમાં મુકામ કર્યાં. ભાજન તૈયાર થઈ જતાં ઇંદ્રનાગ પણ ભિક્ષા માટે સા માં આવ્યેા. ભિક્ષામાં ઘીમિશ્રિત ઉત્તમ ભાત મળ્યા. વૃક્ષ નીચે બેસીને તેણે ભાત ખાધા. પછી સાની સાથે ચાલ્યા. અજીણુ દોષથી બીજા દિવસે તેને તેવી ભૂખ ન લાગી. તેથી તે ભિક્ષા માટે સામાં ન ગયા. શેઠે તેને આડની નીચે ધ્યાનમાં રહેલા મુનિની જેમ બેઠેલા જોયા. આથી શેઠે પેાતાના મનમાં વિચાયું કે આજે એણે ઉપવાસ કર્યા છે. ૧અવ્યક્તલિંગવાળા તેને ત્રીજા દિવસે સામાં આવેલા જોઈને સાપતિએ તેને સ્નિગ્ધ અને ઉત્તમ આહાર અપાવ્યા. અજીણુ થી બે દિવસ સુધી તેની ભૂખ મરી ગઇ. શેઠે પણ જાણ્યુ કે આ છઠ્ઠુ કરીને પારણુ' કરશે. ચેાથા દિવસે ભિક્ષા માટે સામાં ગયા. શેઠે પૂછ્યું: એ દિવસ ભિક્ષા માટે કેમ ન આવ્યા ? તે મૌન રહ્યો. શેઠે જાણ્યું કે આ છઠ્ઠું તપ કરે છે. કારણ કે કહ્યું છે કે-“ઉત્તમપુરુષાના ધમ ગુપ્ત હોય છે, પુરુષાથ પ્રગટ હોય છે, પરસ્ત્રીને ત્યાગ હાય છે, અને જ કલ"કથી હિન્દ હૈય છે. આ પ્રમાણે તપગુણથી અનુરાગી થયેલા તે તેને પારણાના દિવસે અત્યંત સ્નિગ્ધ વગેરે ગુણાવાળા આહાર હર્ષોંથી આપે છે.
#
તેની મદદથી અધિક અધિકતર ઉપવાસ કરવાથી ઇંદ્રનાગ મુનિ ક્રમે કરીને એક માસના ઉપવાસી થયા. સિદ્ધાર્થે તેને કહ્યુંઃ તું રાજગૃહનગર ન પહોંચે ત્યાં સુધી પારણા માટે તારે ખીજા સ્થળે ન જવું, કારણ કે ઔષધ, ભૈષજ, ખાદ્ય, પેય વગેરે જે કંઈ તારે યાગ્ય છે તે અમારા પણ સ્થાનમાં અવશ્ય થશે. લાકે પણ તેને નમ્યા અને તેના પ્રત્યે ગુણરાગથી અત્યંત અનુરાગી થયા. આથી તેને જ ગુણી તરીકે જુએ છે, ખીજાનું નામ પણ લેતા નથી. ખીજાએ આ ‘એકપેડિક' છે એમ તેને કહેતા હતા. તેણે મેળવેલું આ વિશેષણ અવાળુ છે. કારણ કે તે ખીજાઓએ નિમંત્રણ કર્યું. હાવા છતાં ( શેઠ સિવાય) બીજાનું ભેાજન લેતા ન હતા. [ એક જ ઘરના પિંડ = આહાર લે તે એકપિડિકા ] ક્રમે કરીને બધા રાજગૃહનગરમાં આવ્યા. સા વાહે પોતાના ઘરે જ તેના મઢ કરાવ્યા. તેણે પણ માથું મુડાવ્યું. ભગવા રંગથી રંગેલાં વસ્ત્રાને પહેરનાર તે નગરમાં પ્રસિદ્ધ બની ગયા. પછી તેા શેઠ આહાર આપતા હાવા છતાં તે શેઠના આહાર ઇચ્છતા ન હતા. પારણાના દિવસે લોકો પાતપાતાના ઘરમાં તેના માટે તૈયારી કરી રાખતા હતા. પણ આ એક ઘરે પારણું કરીને પાછે! વળી જતા
૧. સાધુના વેશ ન હાવાથી અવ્યક્ત લિંગ (=વેશ) વાળા છે.
૨. એક જ વસ્તુ હાય તેવી દવાને ઔષધ કહેવાય અને જેમાં ઘણી વસ્તુઓ હાય તેવી દવાનેભૈષજ હેવાય. ખાદ્ય=ચાવીને ખાવા લાયક. પેય=પીવા લાયક.