________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૧૨૭ બ્રહ્મચર્યરૂપી શણગાર માટે યુવાવસ્થારૂપ હતા. પિતાના ઉદ્યાનપાલક પાસેથી સુવ્રતસૂરિનું આગમન જાણીને વિષ્ણુકુમાર, મહાપદ્રકુમાર અને અન્ય પરિવારની સાથે પક્વોત્તર રાજા વંદન માટે આવ્યા. ત્યાં આવેલા રાજાએ પરિવાર સહિત ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપીને આચાર્યને વંદન કર્યું. આચાર્ય કામદેવના વિજયથી જાણે કે જયપતાકાને પકડી હોય તેમ કરકમલથી પકડીને મુખપ્રદેશમાં રાખેલી મુખવસ્ત્રિકાથી દીપતા હતા, જમણી તરફ મૂકેલા રજોહરણથી શોભતા હતા, અને પદ્માસન આસને બેઠેલા હતા. આચાર્યે પણ પાપમલના સમૂહને દેવા માટે જલ સમાન ધર્મલાભથી રાજાને આનંદ પમાડ્યો. પછી રાજા ચોગ્ય સ્થાને બેઠે. ભગવંતે કહ્યું- હે ભવ્ય ! આ સંસારરૂપી સાગર પાર પામ દુષ્કર છે. આ સંસાર સાગર જન્મ–જરા-મરણરૂપી ભયંકર જલચર પ્રાણીઓથી ભયંકર છે, જેને શારીરિક-માનસિક દુઃખરૂપ સામે કિનારો દૂર છે એવા જલથી પરિપૂર્ણ છે, ચારગતિરૂપી મહાન આવર્તાથી ભયંકર છે, તેમાં મનરૂપી દુષ્ટપવનથી પ્રેરાયેલા વિષયેરૂપી આવર્તેથી ચપળ ઇદ્રિારૂપી વહાણ હાલ–ડલ થઈ રહ્યું છે, આ સંસારમાં સમુદ્રના મધ્યભાગમાં પડેલા રનની જેમ મનુષ્ય ભવ દુર્લભ છે. વિષયસુખ વિષની જેમ વિપાકમાં કટુ છે. જાંઓની જેમ કર્મ પરિણતિઓ નિરંતર ફેલાય છે. મગરમચ્છ વગેરે દૂર જલચર પ્રાણીઓની જેમ ભયને લાવનાર રાગ-દ્વેષ વગેરે ઉછળે છે. ઊંડા પાતાલના જેવો નરકસમૂહ અતિશય દુઃખથી ભરેલો (શાસ્ત્રમાં) સંભળાય છે. વડવાનલની જેમ અતિશય દાહને હેતુ કષાયરૂપી અગ્નિ વધી રહ્યો છે. વિષવેલડીની જેમ સ્ત્રીઓ લોકોને વ્યાકુળ બનાવે છે. માટે આ સંસાર સમુદ્રને તરવાની ઈચ્છાથી તીર્થંકરપ્રણીત સુધર્મરૂપ વહાણમાં (બેસવાનો પ્રયત્ન કરે. આ સુધર્મરૂપી વહાણ વિવિધ વ્રતરૂપી પાટિયાના સમૂહથી બંધાયેલું છે, જ્ઞાનરૂપી નાવિકથી સુશોભિત છે, સમ્યકત્વરૂપી મધ્યસ્તંભથી શેભિત છે, પ્રશસ્ત અધ્યવસાયરૂપી વાયુથી પરિપૂર્ણ એવા વિવિધ તપ અને અનુષ્કાનેરૂપી તપટથી યુક્ત છે, સામે કિનારે આવેલ મેક્ષપુરીમાં નિવાસ કરવાની ઈચ્છાવાળા મુનિજનરૂપી વણિકજનના સમૂહથી યુક્ત છે. વળી અહીં ચિદરાજ પ્રમાણ આ લેકમાં રહેલા લોકોને એક મેક્ષપુરીને છોડીને બીજે ક્યાંય સુખ નથી. મોક્ષપુરીને માર્ગ સાધુધર્મ અને ગૃહ
ધર્મ એમ બે પ્રકાર છે. પહેલે માર્ગ પાંચ મહાવ્રતના પાલનરૂપ છે અને અતિ મુશ્કેલીથી જઈ શકાય તે છે. કારણ કે તેમાં ઘણા પ્રકારના પરિષહ અને ઉપસર્ગો સહન કરવાના હોય છે. હંમેશાં અખંડ પરિણામેથી ગુરુની પરતંત્રતા સ્વીકારવાની હોય છે. મોહરૂપી પિશાચને જીતવાનું હોય છે. પાંચ ઇન્દ્રિયનો નિગ્રહ કરવાનું હોય છે. કામરૂપી હાથીને હણવાનો હોય છે. કષાયરૂપી દાવાનલને શાંત કરવાનું હોય છે. જો કે આ મેટા રસ્તે મનમાં કષ્ટરૂપ લાગે છે, તે પણ તે માર્ગ જલદી મોક્ષપુરની પ્રાપ્તિ કરે છે = એક્ષપુરમાં પહોંચાડે છે. જિનેએ બીજે મેક્ષ માર્ગ અણુવ્રત વગેરે બાર પ્રકારનો કહ્યો છે. તેમાં ઘણું ભાંગ હોવાથી ગમે તે ભાંગાથી તેને સ્વીકાર થઈ શકતે
