________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૨૬૧ આ પ્રમાણે શેક કરતે જેઈને નીચે રહેલા તે વણિકે કહ્યું ઉદાસીન મનવાળો તું આ પ્રમાણે ખિન્ન ન થા. ભવપરંપરામાં જેણે જે રીતે શુભ–અશુભ કર્મો બાંધ્યા હોય તે તેને પામે છે. આ પ્રમાણે હોવા છતાં જો તું ભય પામ્યા વિના કરી શકે તે તારે નીકળવાનો એક ઉપાય છે. અહીં રસ પીવા માટે દરરોજ ઘ આવે છે. તેના પુછડે વળગીને જે જઈશ તે નીકળી જવાશે. નહિ તો તું પણ મારી જેમ ઘેડા જ કાળમાં મૃત્યુ પામીશ. (અંધકારના કારણે) સમાન છે રાત-દિવસ જેને એ તે આ સાંભળીને સ્વસ્થ થયો.
સિદ્ધરસના સામર્થ્યથી અવયવો બળી જવાના કારણે તીવ્ર વેદનાથી દુઃખી થયેલ બીજે વણિક મૃત્યુ પામ્યું. તેને મરેલે જાણીને ચારુદત્ત નમસ્કાર મંત્ર ગણવામાં તત્પર બનીને ત્યાં રહ્યો. એકવાર આવતા કેઈને અવાજ તેને સંભળાય. તેથી ભય પામીને ચિંતાથી વ્યાકુળ બની ગયે. આ કેણ છે? હા, રસની ઈચ્છાવાળી આ ઘ આવે છે. એને આ શબ્દ છે. આ પ્રમાણે જાણીને જિનેશ્વરને પ્રણામ કરીને તે સાવધાન થઈને રહ્યો. તેટલામાં તે આવી ગઈ. રસ પીને નિકળતી હતી ત્યારે બે હાથેથી તેની પૂંછડીને તેણે મજબૂત પકડી લીધી. આથી જો તેને ખેંચીને કુવામાંથી બહારના ભાગમાં લઈ ગઈ એટલે તેણે ઘોને છોડી દીધી. પછી તે મૂછ પામ્યા. પછી ચેતના આવતાં આમ તેમ ફરવા લાગે. તેટલામાં એક જંગલી પાડે તેને મારવા દોડ્યો. તેનાથી ભય પામેલ તે મોટી શિલા ઉપર ચડી ગયે. જંગલી પાડો રેષથી તે સ્થાને આવ્યો. તેને હણવાની ઈચ્છાથી બે શિંગડાએથી તેણે તે શિલાને ઠોકી. તેણે શિલાને ઠોકવાનું શરૂ કર્યું તેવામાં ક્યાંકથી સાપે આવીને તેને પકડશે. આથી તે બંને લડવા લાગ્યા. બંનેને લડતા જોઈને ચારુદત્ત ધીમેથી શિલા ઉપરથી ઉતરીને જંગલના માર્ગથી ચાલ્યો. તે કઈ સીમાડાના ગામમાં આવ્યું. ત્યાં વેપાર માટે આવેલા તેના મામાના મિત્ર રુદ્રદત્તે તેને તુરત જે, તથા તેનું રક્ષણ કર્યું. આથી ફરી તે તાજે થઈ ગયું. પછી લાખ વગેરે સામાન્ય કરિયાણું લઈને તેની જ સાથે સુવર્ણભૂમિ તરફ ચાલ્યો. ઈષુવેગવતી નદીને પાર કરીને, પર્વતના શિખરને ઓળંગીને વેત્રવનમાં આવ્યા.
ત્યાંથી ધનની તૃષ્ણાવાળા તે બે ટંકણ દેશમાં આવ્યા. ત્યાં બે બકરાં લઈને તેના ઉપર બેસીને કામ કરીને એમના મોઢા જેવા જંગલમાં આવ્યા. કેટલાક પૃથ્વીભાગ ઓળંગ્યા પછી તુરત મસ્તકે અંજલિ જોડીને રુદ્રદત્તે કહ્યુંઃ અહે! આ સ્થાનથી પગથી ચાલીને જઈ શકાય તેમ નથી. માટે બે બકરાને મારીને અંદરના ભાગમાં રૂંવાટા રહે તેવી ધમણ બનાવીને તેમાં આપણે પેસી જઈએ. બે ભાખંડ પક્ષી માંસની બુદ્ધિથી ધમણને ઉપાડશે. આથી આપણે સુખપૂર્વક સુવર્ણભૂમિમાં પહોંચી જઈશું. ચારુદત્ત કહ્યુંઃ હા !'