________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૧૮૩ રહેલી તે દેવદત્તાને જોઈ. તેથી તેણે વિચાર્યું કેઈકે આ સયુવાન ધન્ય છે કે જે પૂર્ણિમાની સાથે ચંદ્રની જેમ આ વેશ્યાની સાથે શોભે છે. અહો ! આની સભાગ્યરૂપી સંપત્તિ ! અહો! ઉત્તમ લાવણ્ય ! અહા! યુવાનોને ઉન્માદનું કારણ ચૌવન ! અહા ! વિધાતાએ આ એવી નવીન વિષની ગાંઠ બનાવી છે, કે જેને ભેગા કરવામાં માણસ સુખ અનુભવે છે, અને ત્યાગ કરવામાં દુઃખ પામે છે. આ પ્રમાણે વિચારીને તેને સંગ કરવાની અભિલાષાવાળા તેણે તેનો મેળ કરી આપનાર માણસને તેની પાસે મોકલ્યો. તે માણસે જઈને વેશ્યાને કહ્યું. આજે તારા ઘરે તારે સંગ કરવાની ઈચ્છાથી અચલ નામને સાર્થવાહ આવશે. તેણે કહ્યું: જલદી આવે. સ્વાગતનું ભાજન, ધન આપનાર અને સ્વયં આવતાને કયે ગૃહસ્થ ન ઈચ્છે ? આ પ્રમાણે કહીને તે ઘરે ગઈ. તે માણસે પણ સાર્થવાહની પાસે સહર્ષ આવીને તે વૃત્તાંત જણાવ્યું. તેથી તે સાર્થવાહ સાંજે સ્નાન–વિલેપન કરીને, અલંકારો લઈને, મિત્રોની સાથે વેશ્યાના ઘરે ગયે. તેના ઘરમાં રનના દીવાઓથી પ્રકાશ કર્યો હતો. તેનું ઘર વિવિધ ચિત્રેથી શેભતું હતું, લક્ષમીનું કુલગ્રહ હતું, લોકેની આંખને આનંદ આપતું હતું. વેશ્યાએ જાતે સાર્થવાહને આસન આપ્યું. તે આસન ઉપર બેઠે. પછી વેશ્યાએ તેના પગ જોઈને અને ઉચિત સત્કાર કરીને તેને વાસશસ્યામાં પ્રવેશ કરાવ્યું.
સાર્થવાહની મિત્રમંડળી અનુરાગને વધારનારી પ્રાસંગિક કુશળ વાતે ક્ષણવાર, કરીને સ્વસ્થાને જતી રહી. પછી સાર્થવાહે વેશ્યાની સાથે સદ્દભાવપૂર્વક કામકીડા કરવાનો પ્રારંભ કર્યો. વેશ્યાએ પણ વિવિધ બંધ પ્રયોગ (= કામકીડાના પ્રકારે) કરીને તેને એ રાગી બનાવી દીધો કે જેથી હવે તે બીજી સ્ત્રીઓનું નામ પણ ઇચ્છતે નથી. ત્યારથી જ તુષ્ટ થયેલ તે વસ્ત્ર, અલંકાર, ભજન અને બીજા પણ તેવા વિવિધ ઉપાયથી દરરોજ તે વેશ્યાની સેવા કરવા લાગે. પણ તે કેવળ કુટ્ટિનીના (=વેશ્યાઓ ઉપર કાબૂ રાખનારી સ્ત્રીના) ભયથી જ સાર્થવાહ ઉપર બહુમાન રાખતી હતી, ચિત્તથી તેને બળતા અંગારા સમાન જ માનતી હતી. કારણ કે તેને ચિત્તથી મૂલદેવ પ્રિય હતા, અચલને તે ધનની લેભી કુટ્ટિનીના આગ્રહથી પ્રવેશ કરાવ્યું હતું. આમ છતાં કૃત્રિમ પણ રાગથી વેશ્યા તેને તેવી રીતે અનુસરી કે જેથી તે દિવસે કે રાતે તેનું પડખું છોડતે જ ન હતું. આથી જ કહ્યું છે કે –“ધન માટે કૃત્રિમ અનુરાગ કરનારી ફરી જતી અને કપટી વેશ્યાઓને વશ બનેલ કેણુ જગતમાં ભ્રષ્ટ બન્યો નથી? "
આ તરફ જયારથી ધનવાન અચલે વેશ્યાના ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો ત્યારથી જ મૂલદેવ તેના ઘરે આવતો બંધ થઈ ગયે. આથી મૂળદેવના વિચગરૂપ અગ્નિના તીવ્ર સંતાપથી તપી ગયેલી તેણે એકવાર કુદિનીને કહ્યું કે મૂળદેવને પ્રવેશ કરાવ.