________________
૨૪૭
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ અતિશય તેના જ અધ્યવસાય, અર્થાત્ અતિશય મૈથુનના જે અધ્યવસાયવાળા બનીને સદા મૈથુનસુખ અનુભવી શકાય તે માટે વાજીકરણ ઔષધ આદિથી કામને પ્રદીપ્ત બનાવવો તે તીવ્રકામાભિલાષ છે.
આ બેનું (પરવિવાહ અને તીવ્ર.નું) પણ પરમાર્થથી તે પ્રત્યાખ્યાન કર્યું છે. આથી (છેલ્લા ત્રણ) અપેક્ષાએ નિયમ હોવાથી ભંગાભંગરૂપ હોવાના કારણે આ ત્રણે (છેલ્લા ત્રણ) અતિચાર છે એ સિદ્ધ થયું.
બીજાઓ તે અનંગકીડાની ઘટના આ પ્રમાણે કરે છે– સ્વીસંતેષી અને પરસ્ત્રીત્યાગી મૈથુનસેવનને જ નિયમ લે છે, અનંગકીડાનો નહિ, આવી સ્વકલ્પનાથી નિયમ પ્રમાણે મૈથુનનો ત્યાગ કરે અને જ્યારે અનુક્રમે વેશ્યા આદિ સાથે અને પરસ્ત્રી સાથે આલિંગનાદિરૂપ અનંગક્રીડા કરે ત્યારે વ્રતસાપેક્ષ હોવાથી તે બંનેને અનંગકીડા અતિચાર રૂપ છે.
(પરવિવાહની ઘટના આ પ્રમાણે છે:-) સ્વસ્ત્રીસંતેષીએ સ્વસ્ત્રી સિવાય બીજી કઈ સ્ત્રી સાથે, પરસ્ત્રીત્યાગીએ સ્વસ્ત્રી અને વેશ્યા સિવાય બીજી કઈ સ્ત્રી સાથે, મન -વચન-કાયાથી મૈથુન ન કરવું અને ન કરાવવું એવું વ્રત લીધું હોય ત્યારે પરવિવાહ કરવાથી પરમાર્થથી પરને મૈથુન કરાવ્યું ગણાય. પણ વ્રત લેનાર એમ માને કે હું વિવાહ જ કરાવું છું, મૈથુન નહિ. આથી વ્રતસાપેક્ષ હેવાથી અતિચાર થાય છે. પરવિવાહકરણ અંગે બાકીના પ્રશ્ન અને તેના ઉત્તરની વિચારણું પહેલા પંચાશકની વૃત્તિમાંથી જાણી લેવી.
સ્ત્રીઓને ત્રણ કે પાંચ અતિચારે હોય છે. તેમાં ત્રણ અતિચારે આ પ્રમાણે છે - સ્ત્રીઓ માટે સ્વપુરુષસંતેષ કે પરપુરુષત્યાગ એ બેમાં કઈ ભેદ નથી. કારણ કે સ્ત્રીઓને સ્વપતિ સિવાય અન્ય સર્વ પુરુષે પર પુરુષ છે. આથી અનંગકીડા વગેરે ત્રણ અતિચાર જેમ સ્વસ્ત્રીસંતેષી પુરુષને સ્વસ્ત્રીમાં હોય છે, તેમ સ્ત્રીને પણ સ્વપુરુષમાં હાય છે. સ્ત્રીને સ્વપુરુષમાં ત્રણ જ અતિચારે હોય છે.
- સ્ત્રીઓમાં પહેલા અતિચારની ઘટના – શેક્યના વારાના દિવસે શોક્યનો વારો ટાળીને પતિ સાથે વિષયસેવન કરે ત્યારે ઈત્વર પરિગ્રહતાગમનરૂપ પ્રથમ અતિચાર લાગે. (શોક્યને વારે હોવાથી અપેક્ષાએ પરપતિ છે, એથી વ્રતભંગ છે, પણ પરમાર્થથી પોતાને પતિ હોવાથી વ્રતને અભંગ છે.)
સ્ત્રીઓમાં બીજા અતિચારની ઘટના - પરપુરુષ સાથે વિષયસેવનની ઈચ્છાથી પરપુરુષ પાસે જતી હોય ત્યારે અતિક્રમ આદિથી અપરિગ્રહીતાગમનરૂપ બીજો અતિચાર જાણ.
. સંપૂર્ણ પચાશકનો ટીકા સહિત ગુજરાતી ભાવાનુવાદ પ્રકાશિત થઈ ગયો છે.