________________
૧૨૪ "
શ્રાવકનાં બાર, વ્રતે યાને ભિખ માટે પરિભ્રમણ કરવું એ સર્વ ધાર્મિક લોકોને ઈષ્ટ છે. તે આ પ્રમાણે – લક્ષ્મી સર્વકટેનું મૂળ હોવાથી જીવે છોડી દેવી જોઈએ. કહ્યું છે કે–જે વિદ્યમાન સહાયકને પ્રાપ્ત કરવા લાયક છે, અર્થાત્ જેને સહાયક લઈ લે છે, જેમાં ખેદ છે, જેમાં મહાભય છે, વિપત્તિ જેવી તે સંપત્તિઓનું તે શું છે કે જે દુઃખ માટે ન થાય? અર્થાત્ સંપત્તિથી જે કંઈ મળે છે તે બધું દુઃખ માટે થાય છે. ભિક્ષા તે વિશિષ્ટગુણવાળી હોવાથી ઉપાદેય છે. ઋષિઓએ કહ્યું છે કે- “સંન્યાસીઓએ આચરેલી, પવિત્ર, મુખ વગેરેથી નિંદાયેલી અને સર્વ પાપોનો નાશ કરનારી માધુકરી વૃત્તિને આચરે.” તથા–“બહસ્પતિ જેવા પણ એકની પાસેથી અન્ન લઈને ભેજન ન કરે, મ્લેચ્છ કુળમાંથી પણ અન્ન લઈને માધુકરીવૃત્તિને જ આચરે.” “મલથી મલિન દેહવાળા” વગેરે જે કહ્યું તેમાં પણ સાધુઓ મેલ ધારણ કરે એ દૂષણ નથી. કારણ કે શાસ્ત્રમાં મુનિઓને સ્નાન કરવાનો નિષેધ કરવામાં આવ્યું છે. તમારા ઋષિઓએ રચેલા શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે–“રનાન કામદેવના ગર્વને કરે છે, અર્થાત્ સ્નાનથી કામની વૃદ્ધિ થાય છે, સ્નાનને કામનું (=કામવાસનાનું) પહેલું સાધન કહ્યું છે. તેથી કામને છોડીને દમનમાં રત બનેલા સાધુઓ સ્નાન કરતા નથી.” તથા તમારા આગમમાં જ “ બ્રહ્મચારી સદા પવિત્ર હોય છે” ઈત્યાદિ કહીને “બ્રહ્મચારીઓ અશુચિ હોય છે” એવા તારા કથનને નિષેધ કર્યો છે. મસ્તક-દાઢીનું મુંડન પણ શાસ્ત્રમાં કહ્યા પ્રમાણે પાલન કરનારા સાધુઓને ભૂષણ છે, દૂષણ નથી.
વળી–“ત્રણ પુરુષોની જ્યાં પૂજા ન થતી હોય” વગેરે જે કહ્યું તે અંગે જણુંવવાનું કે- વિક્ષિત (=બ્રહ્મા-વિષ્ણુ-મહેશ) ત્રણ પુરુષની પૂજા કરવી એગ્ય નથી. કારણ કે તે ત્રણ બીજા પુરુષોની જેમ રાગાદિથી યુક્ત છે. સ્ત્રીને સ્વીકાર વગેરે ચિહ્નો રાગાદિથી રહિત હોય તે ન ઘટી શકે. કહ્યું છે કે–“હાસ્ય, ગીત, નૃત્ય વગેરેના વિસ્તારવાળે કે રાગી છે. જેના હાથ શસ્ત્રોથી વ્યગ્ર છે એવો જે બીજો પુરુષ છે તે દ્વેષ કરે છે. સફટિકના જેવી નિમલ અદ્રાક્ષની માલાને ધારણ કરતો પુરુષ મેહવાળા=અજ્ઞાન છે. પણ (હે જિન!) તારામાં તે (રાગ-દ્વેષ-અજ્ઞાનતાનાં) ચિન નથી, આથી તું સર્વજ્ઞ ને વીતરાગ છે ? અગ્નિમાં હવન કરવું એ પણ જીવહિંસાનું કારણ હોવાથી સારું નથી. તમારા આગમમાં અગ્નિને પાંચ શૂનામાં ઉલેખ હોવાથી અગ્નિ જીવહિંસાનું કારણ છે. કહ્યું છે કે
ખાંડણ, ઘંટી, ચુલે, પાણીને ઘડે અને સાવરણ આ પાંચ ગૃહસ્થનાં કતલખાનાં છે. તેનાથી ગૃહસ્થ સ્વર્ગમાં જતો નથી. આમાં હિંસા
૧. અવધૂત એટલે સંન્યાસી. સંન્યાસીએ આચરેલી હોવાથી માધુકરીવૃત્તિ પણ ઉપચારથી અવધૂત કહેવાય.