________________
૫૭
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ ત્યારે શુભ તિથિ-કરણ–ોગનક્ષત્ર-દિવસ–મુહૂર્તમાં તેના માતા-પિતા તેને કલાચાર્યની પાસે લઈ જશે. તે પણ થોડા જ કાળમાં સઘળી કળાઓમાં કુશલ બનશે. નવયૌવનમાં વર્તવા છતાં અને સઘળાં ભેગ સાધને મળવા છતાં સાંસારિક સુખમાં નિસ્પૃહ થશે. એક વાર તેવા આચાર્યની પાસે ધર્મદેશના સાંભળીને, સંસારના અસાર સ્વરૂપને જાણીને મોક્ષ એકાંતિક–આત્યંતિક પરમ સુખ સ્વરૂપ છે એમ વિચારીને, જન્મ–જરામરણ વગેરેની પ્રવૃત્તિથી (=પરંપરાથી) કંટાળેલો તે જન્માદિને ઉચ્છેદ કરનારી, અરિહંત ભગવાને કહેલી, સર્વ સાવદ્યની નિવૃત્તિરૂપ દીક્ષાને ઘણું ઠાઠ-માઠથી લેશે. પછી થોડા કાલ સુધી સવ અતિચારોથી રહિત દીક્ષા પાળશે. પછી ઉત્તરોત્તર પરિણામની વિશુદ્ધિ થવાથી ક્ષપકશ્રેણિ ઉપર આરૂઢ થઈને ઘાતકર્મોને ક્ષય કરીને સકલ લેકાલકને પ્રકાશિત કરવા સમર્થ એવા કેવલજ્ઞાનને ઉત્પન્ન કરશે. પછી અનેક ભવ્ય લાકે ઉપર ઉપકાર કરતો તે ઘણાં વર્ષો સુધી કેવલિપર્યાયથી વિચરશે. પછી માસિક સંલેખનાથી આત્માને સંલેખીને, અનશનથી સાઈઠ ભક્તનો ત્યાગ કરીને, અંતમુહૂર્ત જેટલું આયુષ્ય બાકી રહેશે ત્યારે પાંચ હસ્તાક્ષરના ઉચ્ચાર જેટલા કાળવાળી રોગનિરોધ અવસ્થાને અનુભવીને ભોપગ્રાહી ચાર કર્મની સાથે શરીરને છોડીને, અવિગ્રહગતિથી એક સમયમાં સિદ્ધ થશે. [૮].
ઉદાહરણ સહિત છઠ્ઠા યતનાદ્વાર વડે મિથ્યાત્વનું વ્યાખ્યાન કર્યું, હવે સાતમા અતિચારદ્વાર વડે મિથ્યાત્વને કહે છે –
अइयरणं जहजाय, सिवमुग्गलमाइ दीवबभेसु ।
परिवडियविहंगाणं, संकियमाईहि सुत्तेहिं ॥ ९॥ ગાથાર્થ – સાત દ્વીપ–સમુદ્ર સંબંધી વિર્ભાગજ્ઞાન જેનું જતું રહ્યું એવા શિવરાજર્ષિને અને પાંચ દેવલેક સંબંધી વિર્ભાગજ્ઞાન જેનું જતું રહ્યું છે એવા મુદ્દગલ પરિવ્રાજકને જિનવચનમાં શંકા આદિથી જેવી રીતે મિથ્યાત્વમાં અતિચારો થયા તે પ્રમાણે અહીં કહેવામાં આવે છે.
ટીકાથ:- અહીં અતિચાર શબ્દથી સમ્યકત્વના શંકા, કાંક્ષા, વિચિકિત્સા આદિ અતિચારે સમજવા, મિથ્યાત્વને સર્વથા ત્યાગ ન સમજવો. જે અતિચાર મિથ્યાત્વના સર્વથા ત્યાગરૂપ હોય તો અતિચારધારમાં ભંગદ્વારથી કોઈ વિશેષતા ન રહે.
ગાથાનો આ અક્ષરાર્થ છે. ભાવાર્થ તો બે કથાઓથી જાણવો. તે બે કથા આ પ્રમાણે છે :
૧. એકાંતિક=દુઃખરહિત. આત્યંતિક-અનંત.
