________________
૯૦
શ્રાવકનાં ખાર ત્રતા યાને
સદા કુર્ણિતાઓમાં પ્રેરે છે અને સારા વિષયની બુદ્ધિવાળા ચૈતન્યને હરી લે છે. તેથી હવે પણ સવારે તેમની પાસે જઇને તેમની સેવા કરું. ધન આમ વિચારી રહ્યો હતા તેટલામાં પહેરીગરે આર્યા આ પ્રમાણે કહીઃ આ સંસારમાં ભાગ્ય નહિ ઇચ્છતું હાવા છતાં મનુષ્ય તે કોઈની પણ સાથે મેળાપને પામે છે, જેના કારણે તે મનુષ્ય સુખના સમૂહમાં પડે છે, અર્થાત્ ઘણા સુખને પામે છે. બાલાતી આ આર્યોને સાંભળીને ધન પણ ચિત્તથી તુષ્ટ થયા. કારણકે આ આર્યાથી (મને થયેલા) મુનિના સંગ મારા સુખને લાવનાર છે એમ સૂચન કર્યું` છે. આ અવસરે કાલિનવેદકે (=સમય જણાવનારે ) કહ્યું: ભુવનના વિસ્તારને અલંકૃત કરનાર અને રાત્રિના અંત કરનાર આ સૂર્ય જાણે સમાન ગુણભાવથી આપને મિત્રતા બતાવવા માટે હેાય તેમ, ઉદય પામ્યા છે.
ત્યારબાદ ઉઠીને સવારનાં કાર્યાં કરીને સા`વાહ ઘણા લોકોની સાથે સૂરિની પાસે ગયા. ત્યાં ગયેલા તેણે કરુણાના નિવાસ, ધૈર્યના નિધાન, નીતિના મંદિર, ચાર પ્રકારની બુદ્ધિના ઘર, સાધુધર્મના આધાર, સંતોષરૂપી અમૃતના સમુદ્ર, ક્રોધરૂપી ઉદ્ધૃત અગ્નિ માટે પાણીવાળા વાદળસમાન અને મુનિએથી પરિવરેલા શ્રી ધર્મ ધાષસૂરિને જોયા. અત્યંત આનંદ પામેલા અને પેાતાને કૃતાર્થ માનનારા સાવાહે મુનિઓ સહિત આચાર્યને ભક્તિથી વંદન કર્યું". સૂરિએ ભવતુ મૂલ એવા કર્મસમૂહ રૂપ પ તને ભેદવા વાગ્નિ સમાન ધર્મલાભ રૂપ વચનથી આદરપૂર્વક મેટા અવાજે એને અભિનંદન આપ્યા. પછી બેસીને ધને કહ્યુંઃ હે નાથ ! પુણ્ય રહિત માણસના ઘરમાં પવૃક્ષ ઉગતા નથી, અથવા ધનવૃષ્ટિ થતી નથી. કારણ કે સંસારરૂપ સમુદ્રને પાર પામવા વહાણુ સમાન, તૃણ–મણિ, માટી–સુવર્ણ અને શત્રુ–મિત્ર વિષે સમાન ભાવવાળા, સત્યધના ઉપદેશક અને સુગુરુ એવા આપને પામીને પણ આપનું અમૃતસમાન વચન ન સાંભળ્યું, આપના ચરણકમલની જગતમાં પ્રશંસનીય એવી સેવા ન કરી, આપની કોઈ સ્થળે ચિંતા ન કરી. માટે હે નાથ ! આપ મારા આ પ્રમાદાચરણની ક્ષમા આપે. ધને આ પ્રમાણે કહ્યું એટલે ઉચિતને જાણનારા સૂરિએ તેને કહ્યું: હું સાવાહ! સંતાપ ન કરો. કારણ કે ક્રૂર પ્રાણીએથી અમારું રક્ષણ કરતા તમાએ અહીં અમારું બધું જ કર્યું" છે. આહાર વગેરે બધુ દેશાદિની યેાગ્યતા પ્રમાણે યથાસંભવ તારા સાના લેાકા પાસેથી અમને મળે છે. ત્યારબાદ ધને કહ્યું: હે નાથ ! ઘણા પણ કહેલા આ વચનાથી સ્થાપના શું ? અર્થાત્ મને સંતેાષ પમાડનારાં વચનો આપ ઘણાં કહેશે તે પણ મને સાષ નહિ થાય. આ પ્રમાદાચરણથી હું ખરેખર લજજા પામ્યા છું. તેથી મારા ઉપર અનુગ્રહ કરીને એ ૧. અહીં પરી વાડના ( સિ.હે. ૨/૨/૧૦૮) એ સૂત્રથી સતી સપ્તમીના અમાં છઠ્ઠી વિભક્તિ થઈ છે.
૨. જેમ સૂર્યાં ભુવનના અલંકૃત કરનાર છે, સૂર્ય જેમ અંત કરનાર છે. આ સિવાય
વિસ્તારને અલંકૃત કરનાર છે, તેમ ધન પણ ભુવનના વિસ્તારને દાષાના ( = રાત્રિના ) અંત કરનાર છે તેમ ધન શેઠ પણ દોષના ખીન્ન પણ પ્રતાપ વગેરે ગુણેા બંનેમાં સમાન છે.
