________________
૯૫
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથનો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ છે કે- “પરપાવંટvહંસા સ મિદ્ વળવાળો ૩ =બૌદ્ધ વગેરેની પ્રશંસા કરવી એ અહીં પરતીર્થિક પ્રશંસા છે.
પરતીર્થિકેપસેવાઃ- બદ્ધ વગેરે જ પરતીર્થિક છે. તેમની ઉપસેવા–ઉપાસના કરવી, એટલે કે તેમની પાસે જવું, તેમની વાણી સાંભળવી, તેમની પાસે રહેવું વગેરે રીતે તેમનો પરિચય કરવો. આથી જ “TTEસત્ત' એ સ્થળે રહેલા સંસ્તવ શબ્દનો અન્ય ગ્રંથોમાં પરિચય અર્થ કર્યો છે. કહ્યું છે કે “તે િસંg પરિચો વો સ સંથવો હોર્ નાચવો” =પરતીર્થિકોનો જે પરિચય કરવામાં આવે તેને અહીં સંસ્તવ જાણવે. ચિત્તની મલિનતા, જિનપ્રત્યે અવિશ્વાસ વગેરે કારણોથી શંકા વગેરે સમ્યકત્વના અતિચારો છે.
અહીં મૂળગાથામાં શંકા વગેરે પદે વિષે દષ્ટાંત ન લીધા હોવા છતાં વિસ્તારથી જાણનારા (=જાણવાની ઈચ્છાવાળા) શિષ્યોના અનુગ્રહ માટે મૂલટીકામાં દષ્ટાંતેનું સૂચન કર્યું છે. તે દષ્ટાંતો સુખપૂર્વક જાણી શકાય એ માટે વિસ્તારથી જ અહીં લખવામાં આવે છે. તેમાં શંકા વિષે જ્ઞાતાધર્મકથા સૂત્રમાં પ્રસિદ્ધ મોરના ઈંડાને ગ્રહણ કરનાર સાર્થવાહપુત્રોનું દૃષ્ટાંત કહેવામાં આવે છે.
સાર્થવાહપુત્રોનું દષ્ટાંત આ જ જેબૂદ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રના અલંકારભૂત ચંપા નામની નગરી હતી. તેના ઈશાન ખૂણામાં સુભૂમિભાગ નામનું ઉદ્યાન હતું. તેમાં સુગંધી અને શીતલ છાયાવાળા વિવિધ (નાના) બગીચાઓ હતા. તેમાં સર્વ ઋતુઓનાં પુષ્પ અને ફળે થતાં હતાં. તેના એક વિભાગમાં રહેલા 'માલુકાકક્ષમાં ( માલુકા નામની લતાવાળા વનપ્રદેશમાં) રહેનારી એક મેરલી હતી. એકવાર તે મેરલીએ શાલવૃક્ષ ઉપર રહેલી લતાઓ ઉપર સ્વકાલકમથી પુષ્ટ બનેલાં, ડાઘવિનાનાં, અખંડ અને વેત બે ઇંડાં મૂક્યાં. આ તરફ તે જ ચંપાનગરીમાં જિનદત્ત અને સાગરદત્ત નામના બે સાર્થવાહ પુત્રો હતા. તે (બાલ્યાવસ્થામાં) ધૂળમાં સાથે રમ્યા હતા અને પરસ્પર મિત્ર બન્યા હતા.
તે બંને એકવાર ઉદ્યાનની શેભાને અનુભવવા (=જેવા) માટે ચાર પ્રકારને આહાર, ધૂપ, પુષ્પ અને સુગંધી પદાર્થો વગેરે લઈને દેવદત્તા વેશ્યાની સાથે સુભૂમિભાગ ઉદ્યાનમાં આવ્યા. ત્યાં તેમણે વાવડીઓમાં વિવિધ જલક્રીડા કરી. પછી કામગની લાલસાવાળા તે બંને ઘણા સમય સુધી વેશ્યાની સાથે રહ્યા. પછી તે જ ઉદ્યાનના સુંદર અધિક સુંદર પ્રદેશને જોતાં જોતાં તે જ માલુકાકક્ષમાં આવ્યા. તેથી તે મેરલી તે બેને જોઈને ભય પામીને મોટા અવાજથી કેકારવ કરતી ત્યાંથી નીકળી
૧. માહુરા=લતા. =ઉદ્યાનને એક પ્રદેશ.
