________________
૯૬
શ્રાવકનાં ખાર ત્રતા યાને
ગઈ, અને નજીકમાં રહેલા વૃક્ષની ડાળ ઉપર બેઠી. ત્યાં બેસીને તે સાવાહપુત્રોને અને માલુકાકક્ષને જોતી રહી. સા વાહપુત્રોએ મેારલીને તેવી સ્થિતિવાળી જોઇને પરસ્પર મંત્રણા કરી કે, આપણને માત્ર આવેલા જ જોઈને આ મારલી જાણે છેદાણી હોય તેમ તેમ અતિદુઃખી થઈ ગઈ. એટલું જ નહિ, પણ માલુકાકક્ષમાંથી નીકળીને ભયથી વ્યાકુળ દિવાળી તે આપણને અને માલુકાકક્ષને જોયા કરે છે. એટલે આમાં કંઈ કારણ હાવુ જોઈએ. આથી આપણે કક્ષની અંદર જોઈએ કે આમાં શું કારણ છે? આ પ્રમાણે વિચારણા કરીને કક્ષની અંદર બધી તરફ જોયું તે તે બે ઇંડાં જોયાં. તે બે ઇંડાને. લઈને પોતાના ઘરે આવ્યા. આ બે ઇંડાઓમાંથી બે મયૂર થશે એટલે આપણને રમત-ગમત માટે થશે એવી બુદ્ધિથી તેમણે પાતપાતાના સેવકને એક એક ઇંડું રક્ષણ કરવા આપ્યું. તે એમાંથી સાગરદત્તે પાતે લીધેલા ઇંડામાં શંકા કરી કે આમાંથી મેારનુ ખર્ચો થશે કે નહિ? શંકાવાળા તે સદા ઇંડા પાસે આવીને ઇંડાને ફેરવવું વગેરે અનેક રીતે ઇંડાની તપાસ કરતા હતા. આનાથી ઇંડાને પીડા થતી હતી. અંદરના ગની પરીક્ષા માટે ઇંડાને કાન પાસે લાવીને અનેક રીતે ખખડાવતા હતા—હલાવતા હતા. આ પ્રમાણે દિવસે જતાં પ્રતિકૂળચેષ્ટાના કારણે ઇંડું સુકાઈ ગયું. ઇંડાને સુકાયેલું જોઈને તે ખિન્ન બન્યા અને મેં ઇંડાને આ રીતે ફેરવવા વગેરેથી કષ્ટ કેમ પહોંચાડયું ? એમ પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગ્યા.
જિનદત્ત તા એ વિષે શકાથી રહિત જ હતા. તેણે ફેરવવું વગેરે કંઇ પણ ન કર્યું". ફ્ક્ત વિધિથી તેનું રક્ષણ જ કર્યું . એકવાર તેણે પેાતાના કાલક્રમથી ઇંડામાંથી મારનુ' ખચ્ચું થયેલું જોયું. આનંદિત બનેલા તેણે મયૂરાષકને ખાલાવ્યા. સન્માન-પૂર્વક મયૂરપાષકને તેણે કહ્યું: આ મારનું બચ્ચું' વિશિષ્ટ પ્રાયેાગ્ય દ્રવ્યાના પાષણથી જલદી જ અત્યંત પુષ્ટ અને અને વિશિષ્ટ નૃત્યકલાને શીખે તેમ કર. મયૂરાષકે પણ. તેનું વચન માનીને મારના બચ્ચાને લીધું. પછી તેને પેાતાના ઘરે લઇ ગયા. અનેક દ્રવ્યેાના ઉપચારથી=અનેક દ્રવ્યા ખવડાવીને, તેનું પાષણ કરવાનું શરૂ કર્યું... વિવિધ રીતે નૃત્યલીલાનું શિક્ષણ ત્યાં સુધી આપ્યુ કે તે બાલ્યાવસ્થાના ત્યાગ કરીને પરિપૂર્ણ માન–પ્રમાણવાળા અન્યા અને વિચિત્ર મહાન કલાસમૂહથી યુક્ત બનીને એકતાલથી જ અનેક પ્રકારનું નૃત્ય કરનારા થયા. તે રીતે લીધેલી (=શીખેલી ) કલાઓના સમૂહથી શાભતા મયૂરને જોઈને મયૂરાષક તેને જિનદત્ત પાસે લઇ ગયા અને તેને આપી દીધા. મારને નૃત્યકળામાં કુશળ અનેલા જોઇને જિનદત્ત અત્યંત આનંદ પામ્યા. હના અતિરેકથી પ્રગટેલા રામાંચરૂપ વસ્ત્રથી તેનું શરીર ઢંકાઇ ગયું. તેણે મયૂરાષકને તેનું મન ખુશ થાય તેટલું ઇનામ આપ્યુ. પાતાના મારનુ રક્ષણ કર્યું. તેણે માર ૧. મેારને પાળી-પાષીને મેાટા કરે તથા નૃત્યકળા વગેરે શિખવે તે મયૂરપાષક કહેવાય.