________________
૬૭
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
વ્યાસે પણ કહ્યું છે કે
“ખરેખર! આ શરીરની અંદર જે છે તે બહાર થાય તો ( કૂતરા અને કાગડા શરીરના માંસ વગેરેને ખાવા આવે, તેથી) લોકો દંડ લઈને કૂતરાઓને અને કાગડાઓને કે. આથી જ કેઈએ ઉપદેશ આવ્યું છે કે
જ્યાં સુધી આ શરીરરૂપી ઘર સ્વસ્થ હોય, જ્યાં સુધી ઘડપણ દૂર હોય, જ્યાં સુધી ઈદ્રિયશક્તિ ક્ષીણ ન થઈ હય, અને જ્યાં સુધી આયુષ્યનો ક્ષય ન થયો હોય, ત્યાં સુધીમાં જ શરીરથી આત્મકલ્યાણુમાં ઘણે પ્રયત્ન કરી લેવો જોઈએ. ઘર સળગે ત્યારે ફ દવાનો પ્રયત્ન કેવો થાય? (શરીર રોગો વગેરેથી ઘેરાય ત્યારે આત્મકલ્યાણ માટે પ્રયત્ન કરવો એ આગ લાગે ત્યારે કૃ દવા સમાન છે.)”
અહીં ભાવનાનો સ્વામી મિથ્યાદ્રષ્ટિ હોવાથી, અર્થાત્ મિથ્યાદષ્ટિ જીવ ભાવના ભાવતા હોવાથી આ ભાવના મિથ્યાત્વભાવના છે.
આ પ્રમાણે ગાથાને અક્ષરાઈ છે, ગાથાને ભાવાર્થ કથાથી જાણ. તે કથા આ પ્રમાણે છે –
તામલિતાપસનું દૃષ્ટાંત આ જ જંબૂદ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં વંગ નામને દેશ હતે. તે દેશ બધા દેશના મુકુટ રૂપ હતા, ભૂત, પ્રેત, યક્ષ અને રાક્ષસ વગેરે દુષ્ટ દેના ઉપદ્રવથી રહિત હતો. તેમાં રહેલા લોકે હિતકર–અહિતકર પદાર્થોના વિશિષ્ટ જ્ઞાનવાળા હતા, અને એથી ઉત્તમ વિચારોથી વિશિષ્ટ હતા. તે દેશમાં ગોકુળો ઘણાં હતાં. તે દેશ પવિત્ર, શ્રેષ્ઠ અને અખંડ ગામ અને નગર આદિનું સ્થાન હતું.
મનહરતાથી તે દેશ દેવલોકનો પરાભવ કરતો હતો. તે દેશમાં તામ્રલિપ્તી નગરી હતી. તે નગરીમાં સ્થાને સ્થાને જિનમંદિરે દેખાતાં હતાં. તે નગરીમાં ઘર વગેરેમાં વિવિધ પ્રકારના વિસ્મયજનક મંડપો હતા. વિલાસી લોકો તે મંડપમાં બેસીને શ્રેષ્ઠ નૃત્ય, ગીત અને વાજિંત્ર વગેરેના મહા વિલાસને જતા હતા. તે નગરીએ ચાલતી સ્ત્રીઓના મણિના ઝાંઝરનાં અવાજથી દિશાઓને વાચાલ બનાવી દીધી હતી, એથી
- ૧. અહીં ભાવાર્થ લખ્યો છે. શબ્દાર્થ આ પ્રમાણે થાય - તે દેશ ગોકુળથી (ઘ-1) નિરંતર ભરેલે હેવા છતાં નુકશાનથી (=૪૪ ) રહિત હતા. તે દેશ પવિત્ર ( શ્રેષ્ઠ ગામ અને નગર આદિનું સ્થાન હોવા છતાં અખંડ (
અ ક્ષ ર) શ્રેષ્ઠ ગામ અને નગર આદિનું સ્થાન હતા.'
