________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ અધ્યવસાયવાળા તેણે જવાનું શરૂ કર્યું. રસ્તામાં ઘડાઓની કઠણ ખુરીથી તેનું શરીર ચગદાઈ ગયું. જાતે જ વ્રત વગેરે ઉચ્ચરીને અને અઢાર પાપસ્થાનેને ત્યાગ કરીને મૃત્યુ પામેલે તે દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયે. આ પ્રમાણે સંક્ષેપથી નંદમણિયારની કથા કહી, વિસ્તારથી તે જ્ઞાતાધર્મકથા સૂત્રથી જાણવી. [૧૫].
સમ્યત્વનું ચોથું દેષદ્વાર કહ્યું. હવે પાંચમું ગુણકાર કહે છે –
सम्मत्तस्स गुणोऽयं, अचिंतचिंतामणिस्स जं लहइ । सिवसग्गमणुयसुहसंगयाणि धणसत्थवाहोव्व ॥१६॥
ગાથાર્થ :- અચિંત્યચિંતામણી એવા સમ્યકત્વથી આ લાભ થાય છે કે, સમ્યત્વથી પરિણત જીવ ધનસાર્થવાહની જેમ મોક્ષ–સ્વર્ગ–મનુષ્યના સુખને પામે છે.
ટીકાથ:- અચિંત્ય મહાભ્યવાળો ચિતામણી=અચિંત્ય ચિતામણી. આ પ્રયોગ શાકપાર્થિવ વગેરે શબ્દગણમાં જોવામાં આવતો હોવાથી અહીં મધ્યમપદલોપી સમાસ છે. સમ્યકત્વ અચિતિત મોક્ષ વગેરે ફલને પમાડનારું હોવાથી અચિંત્ય માહામ્યવાળું છે. સમ્યકત્વ વિશિષ્ટ ભાવરત્ન હોવાથી તેને ચિંતામણીની ઉપમા આપવામાં આવી છે. આ પ્રમાણે ગાથાને અક્ષરોથ છે. ભાવાર્થ તો કથાથી જાણ. તે કથા આ છે
ધન સાથે વાહનું દૃષ્ટાંત આ જબૂદ્વીપમાં પશ્ચિમ મહાવિદેહ સુક્ષેત્રમાં દેવનગર સમાન વૈભવવાળું ક્ષિતિપ્રતિષ્ઠિત નામનું નગર હતું. આ નગરનું પ્રસન્નચંદ્ર રાજા નીતિથી પાલન કરતે હતે. તે વખતે ત્યાં પોતાના વૈભવથી કુબેરને જીતનાર ધન નામને સાર્થવાહ હતા. એકવાર તે યોગ્ય કરિયાણું લઈને વસંતપુર નગર ચાલ્યા (=જવાનો નિર્ણય કર્યો). લોકોને જણાવવા માટે પટહથી ઘેષણ કરાવી. તે આ પ્રમાણે - હે લોકો ! હમણાં ધન સાથેવાહ અહીંથી વસંતપુર જાય છે, આથી જેને વસંતપુર આવવાની ઈચ્છા હોય તે તેની સાથે આવે. જેની પાસે રસ્તામાં ભાતું, કરિયાણાનું મૂલ્ય, વાહન, વસ્ત્ર વગેરે જે ન હોય તેને તે બધાથી તે જ પૂર્ણ કરશે. આ પ્રમાણે તેની ઘેાષણ સાંભળીને વિવિધ કાર્ય કરવાની ઈચ્છાવાળા સેવક, ગરીબ, વેપારી વગેરે અનેક લોકો ચાલ્યા. આ વખતે ક્યાંયથી પણ તેની ઘોષણાને સાંભળીને આચાર્ય શ્રી ધર્મઘોષસૂરિએ સાર્થવાહના સર્વકાર્યોના ચિંતનમાં તત્પર એવા માણિભદ્રની પાસે બે મુનિને મોકલ્યા. પોતાના ઘરે આવેલા તે બે સાધુઓને જોઈને વંદન કરીને માણિભદ્ર વિનયપૂર્વક તેમને આવવાનું કારણ પૂછ્યું. સાધુઓએ કહ્યું: ઘન સાર્થવાહનું વસંતપુર તરફ જવાનું સાંભળીને શ્રી ધર્મઘોષસૂરિ વડે મોકલાયેલા અમે અહીં આવ્યા છીએ. જે તે અનુજ્ઞા આપે તે અમારા પૂજ્ય તેની સાથે જવાની ઈચ્છાવાળા છે. સાધુઓએ આ પ્રમાણે કહ્યું એટલે
