________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ તત્ત્વના પારને પામતા નથી. આ પ્રમાણે ગુરુએ કહ્યું એટલે શિષ્ય ઉત્તર આપ્યો કે– સામર્થ્ય હોય તો શાસનપ્રભાવના અવશ્ય કરવી જોઈએ એમ શાસ્ત્રમાં સંભળાય છે. કહ્યું છે કે–“પ્રવચની, ધર્મકથક, વાદી, નૈમિત્તિક, તપસ્વી, વિદ્યાવાન, સિદ્ધ અને કવિ એ આઠેયને શાસનના પ્રભાવક કહ્યા છે. આ પ્રમાણે કહીને ગુરુના ચરણે વંદન કર્યું. પછી તે ત્યાંથી નીકળે. લાભને જોતા ગુરુએ પણ પછી તેને રોક્યો નહિ. તેણે યજ્ઞદેવ પાસે જઈને કહ્યું : હે ભદ્ર! તું મૂઢ લોકેની પાસે જિનશાસનની જે નિંદા કરે છે તે અજ્ઞાનતાથી કરે છે કે જ્ઞાનથી ગર્વિષ્ઠ થઈને કરે છે? જે અજ્ઞાનતાથી કરે છે તો હે ભદ્ર! તેનાથી અટકી જા. કારણ કે જે જીવો અજ્ઞાનતાથી પણ જિનશાસનની નિંદા કરે છે તે જીવો ભવોભવદુઃખના ભાગી થાય છે અને જ્ઞાનગુણથી રહિત થાય છે. કહ્યું છે કે- “જ્ઞાન અને જ્ઞાનીઓની નિંદા, દ્વેષ, ઇર્ષ્યા, નાશ અને વિદન કરવાથી જ્ઞાનાવરણીય કામ બંધાય છે. હવે જે જાણીને નિંદા કરે છે તે રાજસભામાં ઘણું લોકોની સમક્ષ મારી સાથે વાદ કર. મૂઢ લોકોને શું કામ છેતરે છે? વાદમાં તું કે હું જે હારી જાય તેણે જીતનારના શિષ્ય બનવું એવી પ્રતિજ્ઞા મુનિએ કહી એટલે યજ્ઞદેવ મુનિ ઉપર ગુસ્સે થયે. તેણે કહ્યું: ગર્વથી ભરેલા હે શ્રમણધમ ! જે તને વાદની ખણજ ઉપડી હોય તો સવારે રાજસભામાં આવ, જેથી તેને દૂર કરું. સાધુ પણ “એમ હો ” એ પ્રમાણે સ્વીકાર કરીને પોતાની વસતિમાં આવ્યા. સૂર્યોદય થતાં રાજસભામાં ઉપસ્થિત થયા. યજ્ઞદેવ પણ આવી ગયે. મુનિએ યદેવને કહ્યું હે ભદ્ર! ગઈકાલના તારા વચનથી આ હું રાજાની પાસે આવી ગયો છું. હમણું રાજા, સભાપતિ, સભ્ય અને આ વિશિષ્ટ લકે હાજર છે. તેથી અહીં વાદની ભૂમિકાને કહે, તારે જે કંઈ પણ કહેવું હોય તે કહે, એટલામાં યજ્ઞદેવે કહ્યું તમે અધમ છે, કારણ કે વેદમાં કહેલા અનુષ્ઠાનથી રહિત છે, માતંગની જેમ. હેતુ અસિદ્ધ છે એમ ન કહેવું. કારણ કે વેદોક્ત સઘળાં અનુષ્ઠાનો શૌચવિધિપૂર્વક કહ્યાં છે, અને તમે મલથી મલિન શરીર અને વસ્ત્રોથી અશુચિરૂપ છો. પછી મુનિએ કહ્યું : તારી પ્રતિજ્ઞા લોક અને આગમ એ બંનેથી બાહ્ય છે. કારણ કે સાધુઓ લૌકિકશાસ્ત્રમાં પણ પ્રશસ્ત કહેવાય છે. કહ્યું છે કે “સાધુઓનું દર્શન ઉત્તમ છે, સાધુઓ તીર્થસ્વરૂપ છે, તીર્થ કાળે કરીને પવિત્ર કરે છે, જ્યારે સાધુઓનો સમાગમ તુરત પવિત્ર કરે છે. * વેદને અનુસરનારાઓએ પણ કહ્યું છે કે- “ભૂમિમાં રહેલું પાણી પવિત્ર હોય છે, પતિવ્રતા સ્ત્રી પવિત્ર હોય છે, ધર્મમાં તત્પર રાજા પવિત્ર હોય છે, બ્રહ્મચારી સદા પવિત્ર હોય છે.” તારે હેતુ પણ અસિદ્ધ છે. કારણ કે વેદમાં હિંસાને નિષેધ કર્યો છે. અમે પણ હિંસા કરતા નથી. તેથી અમે વેદોક્ત અનુષ્ઠાનથી રહિત કેવી રીતે છીએ? વેદમાં કહ્યું છે કે- “સર્વ જીવોની હિંસા ન કરવી જોઈએ.” તે વેદોક્ત અનુષ્ઠાનને અભાવ શૌચના અભાવથી જે સિદ્ધ કર્યો
