Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAda zAsanasamrATa AcArya mahArAjazrI vijayanItirasUrIzvarajI sadgurUlya namaH | paMDita zrIrUpavijayajIkRta pRthvIcaMdra ane guNasAgara athavA ekavIza bhavane sneha saMbaMdha lekhaka: * maNIlAla nyAlacaMda zAha. prakAzakaH mahetA nAgaradAsa prAgajIbhAI The. DozIvADAnI poLa-amadAvAda.- ' vIra saMvata 2467 AvRtti pahelI-1000 vikrama saMvata 1997 mudrakaH hirAlAla devacaMda zAha, zAradA mudraNAlaya, pAnakora nAkA jummAmajIda sAme, amadAvAda. grantha svAmitvanA tamAma hakka prakAzakane svAdhIna che. traNa rUpiyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ I u pa . * pAka rong 24h st gyanmar 747 ninh.org pariccheda naMbara bhavanaMbara viSaya pariccheda 1 lo bhava pahelo. zaMkharAjA ane kalAvatI rANuM. ,, bhava bIje. deva bhavamAM - saudharmakalpa devadevI. pariccheda 2 je bhava trIje. kamalasena rAjA ane guNasenA rANuM. bhava cotho. pAMcamA devaloke mitra deva thayA. pariccheda 3 bhava pAMcame. devasiMha rAjA ane kanaka suMdarIrANI. bhava 6 Dho. mahA zukra devaloke mitra deva thayA. pariccheda 4 tha bhava sAtamo. devaratha rAjA ane ratnAvalIrANI. bhava AThame. Anata devake mitra thayA. pariccheda 5 mo bhava navamo. pUrNacaMdrarAjA ane puSpa suMdarI rANI bhava dazame. AraNa devaloke mitra deva thayA. pariccheda 6mo bhava agIyAramo. zarasena rAjA ane muktAvalIrANuM. ,, - bhava bArame. prathama raiveyake mitra deva thayA. pariccheda 7me bhava terame. pavottara rAjA ane hariga vidyAdhareMdra thayo. ,, bhava caudamo. madhyama ke mitra deva thayA. pariccheda 8me bhava paMdarame. girisuMdara rAjA ane ratnasAra yuvarAja ' , bhAI thayA. ,, bhava soLame. navamA grevake mitra deva thayA. pariccheda 9mo bhava sattaramo. kanakasuMdara rAjA ane jayasuMdara yuvarAja baMne bhAI thayA. : ,, bhava aDhArame. vijaya vimAne deva thayA. pariccheda 10 me bhava ogaNIsa. kusumAyudharAjA ane kusumaketu * ' pitAputra zreyA. ! ! , bhava vIsama. sarvArtha siddhi mahAvimAnamAM devathayA. pariccheda 11 mo bhava ekavIza. pRthvIcaMdra rAjA ane guNasAgara - zreSThI thayA. --~- P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhakrust
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ AbhAra darzana zrI rUpavijayajI gaNivara paMcama gaNadhara sudharmAsvAmI pachI carama kevalI jaMbusvAmI temanI pATe AvyA. keTalAya yuga pradhAna ane sUrIzvaroe e pATane bhAvI. anukrame 58mI pATe zrIhIravijayasUrIzvarajI thayA. temanI pachI vijayasena sUrIzvarajI thayA, temanI pATe vijayadevasUrijI thayA. temanI pachI 61 mI pATe zrI vijayasiMhasUrijI thayA. kahevAya che ke temane bAvana ziSyo hatA temAMthI sattara ziSya to bhAratInuM varadAna pAmelA evA vAda vivAdamAM nipUNa hatA, - e badhAya ziSyomAM zrImAna satyavijayajI Adya ane mukhya hatA. cauda varSanI umaramAM emanI dIkSA vijayasiMharijInA haste thaI hatI. bhavAMtarano kSayazama sAro hovAthI bhaNI gaNuM vidvAnone paNa mAnavA yogya thayA, e samaye yatieno zithilAcAra vRddhi pAmato hovAthI gurUAzA meLavI emaNe (satya vijayajIe) kiyA uddhAra karyo. zrI vijayaprabhasUrie saMvata 1729 mAM jatamAM emane paMnyAsa pada ApyuM. chaThTha aThThamanI tapasyA karanArA e mahAmunie khuba sahana karIne paNa zuddha mArga pravartAvyuM. chesaMvata 17pa6 nA poSa sudI 12 nA roje paMnyAsajI . kAla dharma pAmyA ne emanI pATe zrImAna kapUravijayajI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ thayA, teoe pATaNavADAnA rahIza hatA. temaNe paNa cauda varSanI vaye saMvata 1723 mAM dIkSA lIdhelI ne te pachI saM. 1975 mAM svarge gayA. temanI pATe kSamAvijayajI thayA temanI pachI janavijayajI, temanI pachI uttamavijayajI ne temanI pachI zrImAna padmavijayajI thayA, - paMDitazrI padmavijayajI amadAvAdanA rahIza hatA, saM. 179ra mAM janma dhAraNa karI saM. 1805 mAM dIkSA lIdhI. saM. 1810 mAM vijayadharmasUrijIe rAdhanapuramAM temane paMDitayada ApeluM hatuM. te 1862 mAM svarga gayA. emanA ziSya zrImAna rUpavijayajI gaNivara thayA. emanA jIvana saMbaMdhI khAsa hakIkata jANavAmAM nathI chatAM teo vidvAnane mAnavA gya, kriyApAtra, tapasvI kRtio-pUjA vagere jovAya che teozrI A pRthvIcaMdra guNasAgara kAvyanA racayitA che. pUrvAcArye raceluM tene uddhAra karI Adhunika alpabuddhivALA jIvane upayegI thAya tevuM saraLa gadya temaja padyabhASAmAM banAvI pUrNa karyuM, - tapagacchathI pATa paraMparAe zrI vijayajIneMdrasUrijInI pATe navIna-bALa sUrya jevA vijaya dinaMdrasUrijInA samayamAM saMvata 1882 nA zrAvaNa sudI paMcamInA divase temaNe rAjanagaramAM A graMthanI pUrNatA karI-saMpUrNa karyo ne saM. 1905mAM pote (zrI rU5vijayajI) svarge gayA. lekhaka akSaya tRtIyA 1997 dahegAma. 5 ( maNIlAla nyAlacaMda zAha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana jaina sAhityanuM sarjana evA prakAranuM hovuM joIe ke jenA mananapUrvaka vAMcanathI vAMcanAra upara e vastutatvanI chAyA paDe, temaja vAMcanAre eka vakhata vAMcavuM zarU karyuM ke enA rasanI jamAvaTamAM AkarSAyelA ene pUrNa karavAnI talinatA rahe. sAhityanI vastumAM aneka prakAranI bhAvanA hoya che. temAMya vastuta: jaina sAhityanI bhAvanA to evA prakAranI ja hoya che ke tethI vAMcakanI dharma bhAvanA avazya poSAya che. e sAhityanI asarathI vAMcakanuM mana aneka prakAranA palaTA le che enA hRdayanA AMdolanamAM te aneka tophAna jagAve che. ' AjanA jaDavAdanA jamAnAmAM yuvakenI bhAvanA saMsAranA aneka AkarSaNemAM lobhAI saMkucita thaI jAya che e bAhya AkarSaNamAM ja jIvananuM sarvasva mAnI tyAMthI AgaLa vadhatAM enA kadama aTakI jAya che. pachI to A bhavanA raMgarAgamAM muMjhAI parabhavanA hita mATe kaMIka karavAnI bhAvanA mRtaprAya thaI jAya che. kAraNake A bhava mIThA to parabhava keNe dIThA ! AjanA yuvakanI AvI saMkucita bhAvanAmAM tophAna jagAvavA mATe AvA jaina sAhityanI prasiddhinI khuba khuba atyAre jarUra che, ema ame mAnIye chIe, AjanA yugamAM sAhitya to aneka pragaTa thAya che ne evA sAhityane uttejanArAonIya Aje kAMI khAmI nathI. jaina sAhityanA nAma heThaLa paNa Aje evAM sAhitya pragaTa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya che ke je pragaTa rIte jaina siddhAMtane kalaMka samAna che. AjanAM sAhitya sarjana je jainasiddhAMtane mAnya na hoya to evA sAhityanI racanA pAchaLa bhalene Ajano samAja pUNya pAthare paNa e kAMI sAhitya sevA na kahevAya. AjanA aprAmANika sAhitye samAjane jANe Atmatatva bhUlAvI jaDavAdamAM ja muMjhavI dIdhela hoya ane emanI e saMkucita jaDabhAvanAne ja uttejato hoya evAM sAhityane jaina siddhAMta kadi apanAvI zake nahi. nA jenasiddhAMta AjanA eja sAhityane apanAvI zake ke je sAhitya AjanA yuvakanI manobhUmimAM enI jaDa bhAvanA sAme tophAna jagAve. jugajuga paryatathI jAmelI enI e sAMsArIka bhAvanAne hacamacAvI navIna vicArazreNi jagAve ne Aja paryatane eno saMsArakrama parivartanapaNAne pAme, vastutatvanI oLakhANa karAve, sAco rAha batAvI enI bhUlanuM bhAna karAve, dharmanI dizA sujhADe. Adhunika paMDita zrIrUpavijaya mahArAje raceluM A kathAnaka je ke khuba prAcIna che, kaMI juganAjuga pahelAMnuM A kathAnaka nathI chatAMya AjanA jugane anukULa thAya tevI rIte paMDitazrIe AlekheluM che je khacita patthara samAna lejAvALAne paNa hacamacAvanArU che game tevA hiMsaka ke pApInA hRdayamAM paNa eka vakhata to jarUra arerATI jagAvanArU che. zaMkharAjA ane kalAvatIrANunA bhavathI A caritra kartAe zarU karyuM che te pachI uttarottara evI zamA bhavamAM pRthvIcaMdra ane guNasAgarane gRhasthapaNAmAM ja kevalajJAna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpanna thAya che, tyAM lagI bhavobhava emanuM cAritrArAdhana emanA mananA ucca vicAro bhAvanAo krame karI kevI zuddha thatI jAya che. saMsAramAM rahyA chatAM paNa emanI manodazA kevI nileSapaNe va che ke jethI rAjyasukha bhogavatAM chatAM paNa emAM Asakti thatI nathI balake samaya AvatAM tRNanI mAphaka tene tajI de che ne ekavIzamA bhavamAM to emanI bhAvanA chellI parAkASTAe pahoMcI jAya che ke jenAthI temane kaivalyadazA pragaTe che. A caritranI aMdara vairAgyathI bharelI rasathI pari. pUrNatAvALI aneka avAMtara kathAo Ave che je vAMcanArane narI ekAMte hita karanArI ja hoya che TuMkamAM A navIna sAhitya jarUra AjanA jamAnAmAM khubaja upacogI thaI paDaze. vikamacaritra jyAre akhaMDita rasadhArAne jALavI rAkhe che tyAre A purUSanA hRdayamAM vairAgyabhAvanAne janmAve che. muktine sAce rAha batAve che. * paMDitazrI rUpavijayajIe A graMtha racIne AjanA samAja upara khuba khuba upakAra karelo che Avo aNumola graMtha pragaTa karI prakAzana karavAnuM mahAbhArata kAma kAMI jevuM tevuM nathI. tethI ja prakAzaka zrInAgaradAsabhAInI A sAhitya sevAnAM mUlya to aNamola che. siddhAntanI daSTie racAeluM A kathAnaka che jene samAja apanAve to ja lekhaka ane prakAzakane prayAsa stutya gaNAya. prakAzakanI sAhitya sevAne uttejana maLe, ne AvAM kaMI navIna sAhitya paNa pragaTa thaI zake ! - paMDitajI rUpavijayajI gaNivaranA A caritranuM mAtra ame to temanI bhAvanA sAcavI rAkhI bhASAMtara karyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. navalakathAnA svarUpamAM vAMcakane rasa jaLavAI rahe tevI rIte AlekhavA prayatna karyo che, matikalpanA ke kAlpanika -vastunI meLavaNI karI ame amAruM DahApaNa calAvyuM nathI. pustaka moTuM thavAnA bhayathI ame vizeSa varNana karyuM nathI. te jaina samAja jarUra A sAhityanI kadara kare paNa durjananI mAphaka doSa jovAnI daSTi na rAkhe. eja vinaMti. * sa vata 1997 ) lekhaka | akSaya tRtIyA ? zAha maNIlAla nyAlacaMda . dahegAma P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImAna tIrthoddhAraka jainAcArya vijayanItisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara praziSya zAntamUrti bAlabrahmacArI vidvadvarya zrImAna anugAcArya paMnyAsajI mahArAjazrItilakavijayajI gaNivarya 10 Cite:26:28:28:228888 janma saM. 1946 mahA sudI 11-dIkSA saM. 1967 mahA suda 11 gaNipada saM. 1987 kArataka vadI pa-paMnyAsapada saM. 1987 kArataka vadI 8 kandarpa nijasaMyamenalaghayallokAnvazecAnayan gAmbhIryAkhyaguNenavAradhipartinIcaizcayaHprApayan / ziSyANAMnivahasyahattalagatadhvAntasvadIptyA'ndhatA mAnetretilakAya pUjyaguravebhaktAyatasmainamaH // zrI kIzvA prinTarI ratanapeLa--
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. panyAsajI mahArAja zrItilakavijayajInuM TuMka jIvana caritra. [tIrthoddhAraka jainAcArya zrImAna vijayanItisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara ziSya paMnyAsajI dAnavijayajI mahArAjanA paTTadhara ziSya zAntamUrti bAlabrahmacArI virya zrImAnuM anugAcArya sva. zrI paMnyAsajI mahArAja zrItilakavijayajI gaNivayanA jIvanane saMkSapta ItihAsa paricaya.] - X - janma-vi. saM. 1946 mahA sudI 11 vAMkAnera, dIkSA:-vi. saM. 1967 mahA suda 11 moTI caMdAra, gaNipada-vi, saM. 1987 kArtika vada 5, kapaDavaMja, paMnyAsapada-vi.saM. 1987 kArtika vada 8, kapaDavaMja, kAladharma:-vi. saM. 197. pioSa vada 14ne ravIvAra savAranA 6 vAge amadAvAda mukAme. - 4 - jyAM janadharma pratye asAdhAraNa mAna darzAvAya che, jyAM zatruMjaya, pAlItANA vi. tirthakSetro che, evA saurASTra (kAThIyAvADa) dezamAM AvelA vAMkAnera zaheramAM, bAla brahmacArI zrI panyAsajI mahArAja zrItilakavijayajI gaNivaryano janma vi. saM. 1946nA mahA sudI 11 nA pavitra divase thayo hato P.AC. Gunratnasuri M.S.. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjazrInuM mULa nAma trIbhavanadAsa hatuM. temanA pU. pitAzrInuM nAma mAnasaMga hatuM ane mAtuzrInuM nAma jhaverabA hatuM. teo pote cAra bhAIo hatA. jemAM sauthI moTAbhAI (1) zrI kAnajIbhAI (2) zrI. hIrAbhAI (3) zrI. bhAIcaMdabhAI ane sauthI nAnA (4) zrI trIvanadAsa pote hatA, - bALapaNathI ja emano svabhAva dharmapremI hato ane hamezAM vAta, niyama, ane adhyayana tarapha ja DhaLelo hato. temanuM mana uMmaranA vadhavA sAthe dharma, ane vairAgya pratye vadhu ane vadhu namatuM gayuM, yogya vaya thatAM mAtApitA ane saMbaMdhIonA atyaMta Agraha hovA chatAM paNa teozrI lagna graMthIthI joDAyA na hatA, dharma ane tapazcaryA pratye athAga prema hovAthI ane saMsAra pratye nirveda pragaTo hovAthI temane saMsAra asAra jaNAye, AvA asAra saMsAranA trividha tApamAM tapavA karatAM, saMyamI sAdhu jIvana gujArI manuSya jIvananI sArthakatA sAdhavA brahmacArI rahevuM pasaMda karyuM. . dhIme dhIme sAdhu jIvanane anubhava meLavI teozrIe AcAryazrI vijayanItisUrIzvara mahArAjanA hastaka vi. saM. 1967nA mahA sudI 11nA roja 22mA varSanI janma tithIe ja mahArAjazrI dAnavijayajInA nAmathI dIkSA grahaNa karI.. - bALapaNane dharma ane jJAna pratyenI bhAvanA moTapaNe tapazcaryA rUpe pragaTa thaI ane teozrInI dInacaryA tapazcaryAmAM ja pasAra thatI, teozrIe 2 vakhata mAsa khamaNa (mAsa mAsanA upavAsa) 16 divasanA upavAsa 8 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakhata 15 divasanA upavAsa 6 vakhata aThThAI 17 vakhata vardhamAna tapanI (35) pAMtrIza karI hatI.. eka varSiya tapa ane eka siddhi tapa kareluM hatuM te uparAMta be vakhata cattAri adazadAya karela hatI. Ama teozrInA jIvanamAM tapaguNa pradhAna hato. teozrIe dIkSA grahaNa karyA bAda zAstrono ghaNe UMDo abhyAsa karyo hato. teozrInI vAkhyAnazailI suMdara ane sacoTa hatI ane loko para temane upadeza asarakAraka nivaData. jainetare paNa temane mATe mAna darzAvatA hatA. dIkSA svIkAryA bAda teozrI gurUkulavAsa tarIke AcArya zrI vijayanItisUrIzvarajInI sevAmAM rahyA hatA. temanAmAM jJAnAbhyAsa vigerenI yogyatA joI temane vi. saM. 1987nA kArtika vada 5 nAja mahArAjazrIe kapaDavaMja mukAme gaNipada arpaNa karyuM temaja vi. saMvata 1987nA kArtika vada 8 ne raja paMnyAsapada (paMDita) arpaNa karyuM hatuM. gAmegAma vihAra karatAM, jaina dharmane upadeza karI lokahita sAdhyuM ane Ane pariNAme traNa bhAvIka jIvone dIkSA ApI. jeo atyAre vidyamAna che, (1) munIrAjazrI hIravijayajI, (2) munIrAjazrI bhAvi jayajI (3) munIrAjazrI hemavijayajI teomAMnA munIrAjazrI bhAnavijayajInA ziSya munIrAja zrIsubodha vijayajIne paNa temaNe ja dIkSA ApI hatI. - AjathI cAra varSa pUrve eTale saM. 1993mAM temanI A tapazcaryAnA kAraNe upajelA athAgazramathI, zarIranI kSINa P.P. Ac. Gunratnaduri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAne kAraNe ane pUrva janme karmAnusaMcita, bhaMgadara jevA asAdhya vyAdhinA bhegA thayA ane tenI anahada pIDA bhogavatAM bhogavatAM kSayaroga paNa bheLo thayo, A rIte dardIne samUha thatAM, vi. saM. 1907nA poSa vadI 14 ne ravIvArane roja savAranA 6 vAge samAdhipUrvaka navakAramaMtranA smaraNapUrvaka jApa japatAM pahelAnA upAzrayamAM (DazIvADAnI poLamAM) kAladharma. (svargavAsa) pAmyA. temanI sevAmAM zeTha DAhyAbhAI savacaMda jhaverI, zAha trIkamabhAI DAhyAbhAI zeTha tathA zeTha caMdubhAI tArAcaMda jhaverI vigere bhAioe anahada parizrama lIdho che. temanI smazAnayAtrA ghaNu ja suMdara rIte mahAna purUSane zebhe tevI rIte hajAre mANasanI medanI vacce pAlakhImAM nIkaLI hatI je vakhate janamedanI DhIMkavA cekIthI te TheTha kaMdoIoLa sudhI bharacaka hatI. temanA A kALadharma pAmavAnA samAcArathI jaina dharmapremIomAM bhAre gamagInI phelAI hatI ane e rIte eka dhuraMdhara AtmAnI khoTa paDI che. 3jha zAMti ' prakAzaka * * P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 34 hIM zrIM pArzvanAthAya nama: pRthvIcaMdra ane guNasAgara yAne ekavIza bhavane snehasaMbaMdha pariccheda 1 lo. zaMkha ane kalAvatI. saccidAnaMdasaMpUrNa, sarvajJaM vizvapAvakaM / saMkhezvarapurottaMsaM, pArzvanAthaM namAmyaham // 1 // bhAvArtha-saMpUrNa darzana jJAna ane Atma AnaMdathI bharelA, sarvajJa, vizvane pAvana karanArA, ane zrIsaMkhezvara paranA bhUSaNarUpa purisAdAnI evA zrI pArzvanAthane namaskAra karuM chuM, jaya! jaya! mahArAjA zaMkharAjano jaya thAo, zaMkhapura narezvara Apa mahArAja vijaya pAme, ApanuM rAja avicaLa tapa, sukha, saubhAgya ane rAjarUddhie Apa vRddhi pAme, baLa, buddhi, kaLA, kauzalya dina P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara pratidana ApanAM vistAra pAmo. pratihArI rAjasabhAmAM zekharAjanI birUdAvalI bolato pitAnuM mastaka namAvI zaMkharAjanI AjJAnI rAha joto ubho rahyo. kema zuM arajI karavAnI che?" rAjAe dvArapAlane pUchyuM, mahArAja ! gajazreNIno kumAra datta ApanA darzana karavAne AvelA che. ApanI zI AjJA che ? pratihArIe araja gujArI. .. . "AvavA de." rAjAe AjJA ApI. dakSiNAI bharatanA madhyakhaMDamAM zrImaMgala nAme dezane viSe zaMkhapura nagara AveluM che. e zaMkhapura nagaranA cuvarAja zaMkhakumArano rAjyAbhiSeka thayA pachI vacamAM keTaleka samaya pasAra thaI gayo, guNavAna, kAMtimAna, baLavAna ane buddhimAna zaMkharAjane yuvAnIno mada chatAM ahaMkAra nathI. baLavAna chatAM je durjano thakI sajananuM rakSaNa karavAmAM potAnA baLano upayoga kare che, navIna cauvana ane navIna aspRdayavALA chatAM je pararamaNIothI parAbhukha che e zaMkharAja eka divasa sabhA bharIne beTho che tenI AgaLa pratihArI rAjAnI AbAdinAM guNagAna karato hAtha joDI stavanA kare che tyAMthI A vArtA AgaLa vadhe che. * : - pratihArInA Adeza pAmI harakhAte haiye ne ubharAte hRdaye dattazeTha rAjAnI sabhAmAM praveza karato zaMkharAjanI sanmukha amulya bheTarUM mukI be hAtha joDI ubho rahyo. nAnA dattazeThanA hRdayamAM Aje harakha samAto nahoto enI AMkhe amRtanA jANe meha varasAvatI hoya, pitAnA annadAtA rAjAnuM hita karavAnI ja jenAmAM tamannA rahelI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradnak tau
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha hoya, eka niSThAthI jenA hRdayamAM raMga bharAyo hoya, evA rAjyabhakta A nAnA zeThanA hRdayamAM atyAre kacI vicArazreNi ramI rahI haze e to jJAnI jANe. : - 'mahArAja zaMkha narezvara ! Apa kuzaLa to che ne ? ApanI amara kIrti dezaparadezamAM paNa meM sAMbhaLI che. ApanAM yazagAna paradezamAM paNa keNa nathI gAtuM ? ApanuM rAja teja amara tapa, avicaLa raho. datta kuzaLatA pUchI. "oha! dattakumAra ! Aje bahu divase kAMI ! Aje ghaNe divase rAjasabhAmAM AvelA datta zeThane joI navAI pAmelo zaMkharAja bola, . hAmahArAja ! ghaNe divase to khare ! kAraNake huM paradeza gayo hato tyAMthI hajI to gaI kAle ja ApanA nagaramAM AvyuM, Aje ApanI sevAmAM hAjara thayA : paradeza gayo hato, zA mATe paradeza gayo hato, zuM pitAthI risAine paradeza gayo hato ke bIjA kaI kAraNe paradeza gaye hato ? - rAjendra ! paradeza gayo hato te pitAthI risAine nahI paNa dhana kamAvA mATe gayo hato. darazeThe rAjAnAM ; mananuM samAdhAna karyuM. paNa dattanI vANI sAMbhaLI zaMkharAja Azcarya pAmyA, emanuM mana dattanI vANuM sAMbhaLavA chatAM DAmADola thayuM. * dhana kamAvA ? tAre ghera zuM dhananI khAmI hatI te tAre dhana kamAvA paradeza javAnI jarUra paDI? ke dhanalobhI tArA pitAnA AdezathI tAre dhana mATe paradeza javAnI jarUra paDI ?" rAjAnI vAta sAMbhaLIne dazeThe rAjAnuM mana manAvA mAMDayuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma pRthvIcaMdra ane guNasAgara "je ke dhana kamAvA paradeza javuM e vyavahArika pharaja che chatAMya bhAgyavazAt kadAca gharamAM puSkaLa dhana hoya toya zuM ? vaLI paradeza javAmAM te aneka phAyadA che. mahArAja ! tame vANIyA-vaNaka mahAjana bolavAmAM baMdhAe. te nahija! haze javAde e vAta, tArA pitA gAjazreSThi vagere tArUM kuTuMba majAmAM to che ne ? bApu! ApanA pasAthe badhu kuTuMba sukha zAMtimAM che. ApanA rAjyamAM amane azAMti kayAMthI hoya nagaranA vyavahArI janemAM gajazreSTi moTA zAhakAra ane rAjyamAnya che, bApu! sAmA mANasanuM mana joI ene anukULa pratikuLa vAta karavAmAM gaja zreSTi bahaspati sarakhA che. sArA nagaramAM e pratiSThita che, dattazreSTi paNa emanA ja putrane ?" sumati maMtrIe rAjAne uddezIne kahyuM, . "tamArUM kathana barAbara che maMtrIzvara ! zUravIratA jema kSatrIya kuLamAM paraMparA cAlI Ave che tevI rIte vAkpaTutA vaNuMka kuLamAM. teo bahu dIrgha dRSTi hoya che. dhanADhayamAM agresara chatAM dattazreSTi dhana kamAvA paradeza jAya che ane puSkaLa dhana kamAvI lAve che, kema kharU ? kuberabhaMDArInIya spardhA karavI che zu ?" are ! kuberabhaMDArInI spardhA kare evA chatAMya ASADhI meghanA jevA teo gaMbhira paNa cheemanA bhaMDAre bharapUra chatAM emanA pituM pANIya hAlatuM nathI. dhana jIravavAnI tAkAta temanI ajaba che, mahArAja !? sumati maMtrIe kahyuM. "deva ! pitAnI lakSmI hovA chatAM buddhimAna putra paradezagamana karI vyApAra vaDe pitAnuM bhAgya ajamAve e8i dhana che bhaMDArI kaLa dhana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 5 che. paradezagamana karavAthI aneka prakAranI bhASAe samajAya che. aneka mANasono samAgama thAya che. caturAI Ave che. navIna kaLAono abhyAsa thAya che. mAtApitAnI chAyAmAM rahI pitAnI lakSmIno bhaMga karanArA temaja lakSmI upArjana karavAnI vidyAne nahI jANanArA kuLadIpaka kuvAnA deDakAnI mAphaka sArAsArane kAMI jANatA nathI." "tyAre to tuM paNa have tArA pitA jevo hoMzIyAra thone ? dezAvarathI kyAre Avyo? kaI dhana kamAvI lAvyo ke khAlI Avyo ? "deva ! ApanA puNyapasAyathI hajI gaIkAle ja, Avyo chuM, mArA bhAgya anusAre dhana paNa lAvyo chuM. kumAra ! tuM paNa paradeza jaIne hoMzIyAra to thayo che. dezAvaramAM te kyAM kayAM musApharI karI. ? tane zuM zuM anubhava thayo? kAMIka navIna Azcarya joyuM hoya to kahe." narendra! aneka karIyANAnI poThI bharIne sArthanI sAthe ghaNAM gAma, nagara ane zaherone joto ne vyApAra karato he devazAlapura nagare gaye. tyAM kAyama rahIne vyApAra karavA lAgyo, puSkaLa dhana meLavI gaIkAle ja hajI Avyo chuM." dattakumAre potAnI musApharIne lagatI hakIkata rAjAne kahI saMbhaLAvI. ane vastranA aMtarpakamAM chupAveluM eka citrapaTa bahAra kADhI rAjAnA hAthamAM ApyuM. rAjAnI najara citrapaTa jotAM ja eka dhyAna thaI gaI.. ! AhA ! A kaI devInuM citra haze ? zuM pAtAla kanyA ke devAMganA? zuM vidyAdhara kanyA ke nAgakanyA? zuM enAM netra ! zuM enuM vadana ! zI enI suMdaratA ! zuM mahakatA ! aMgepAMga paNa addabhUta ja jha A manahara citramAM rahelI bALAnA sauMdaryane atRpta nayane nihALato P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara; rAjA manamAM aneka prakAranA vicAra karato ." datta! A kaI devInI chabI che? kaI cAlAka-catura citrakAre Ane AlekhI che kharUM ?" * deva ! A kAMI devInI chabI nathI paNa manuSya che. dUrano javAba sAMbhaLI rAjA tAjuba thaye.. zuM A manuSya. kanyA che? manuSyamAM te, AvuM athAga rUpe saMbhavI zake ? deva ke vidyAdharomAM ja e saMbhavI zake. . . deva ke vidyAdhara to zuM paNa manuSyomAMya e svarUpa saMbhavI zake. . - ' "ema ! to kahe A bALa keNa che ? : ' "A bALA mArI bhaginI che. A ke "tArI bhaginI ? vaNika kanyA ? . . "nA, rAjakanyA '' * "rAjakanyA? to pachI A bALA tArI bhaginI zI rIte hoI zake? zaMkharAjAe e bheda jANavA mATe dattakumArane prazna karyo. rAjA A bharatAdhanA madhyakhaMDamAM AvelA zaMkhapuranagarane zaMkharAjA hato. pitAnuM rAjya mele hajI adhika samaya thayo nathI. evo navIna yauvanavALe, moTA bhAgyavALane saubhAgyano nidhAna zaMkharAjA nyAyathI prajAnuM pAlana karato hato. zaTha ane durjanane zikSA karI sajananuM sanmAna karato hato. prajApAlaka ane nyAyaparAyaNa hovAthI lekenI bhakti rAjA upara khuba hatI.. * zaMkharAjAnA praznanA uttaramAM dattakumAra be deva! A rAjabALA mArI dharmabhaginI zI rIte te Apa sAMbhaLo. pitAnI AjJA meLavIne dhana ksAvA temaja. dezATana karavA huM eka moTA sAthenI sAthe. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha nikaLyo. eka eka navIna zaherane jotAM ame devazAla dezanI lagabhaga pahoMcI gayA. ghoDesvAra thayele huM amArA sArthanI AgaLa cAlato ne mArganuM zedhana karato hato eka samaye sArthanI AgaLa cAlatA meM dUrathI eka gheDesvArane jamIna upara paDelo joye, kaMika saMbhramathI huM tenI pAse Avyo te eka navajavAna svarUpavAna asvAra mArgamAM mRtyune bheTavAne taiyArI karato muchita sthitimAM paDelo joyo, ene azva najIkamAM maraNa pAmelo paDelA hato, tarataja azva uparathI utarI huM e navajavAna pAse gayo kaMIka AzA jevuM jaNAtAM meM jalasiMcana karyuM, bIjI sAravAra karI. mArI zuzraSAthI navacetana pAmelo e javAna bhAnamAM Avyo-sAvadha thayo, sAvadhAna thaI beTho thayo, meM e zuM purUSane pUchyuM. he suMdara! tame keNu che ? AvA kaSTane tame zI rIte pAmyA ?" . : : "he paropakArI. huM devazAlapura nagarathI A azva upara ArUDha thaIne nikaLyo hato, paNa viparIta zikSA pAmela azva mane laIne dUra nikaLI gayo. Akhare huM ane adha bane zramita thaI gayA. pariNAme A azva paDIne marI gayo huM maravAnI taiyArImAM hatA paNa bhrAta! teM mane navajIvana ApI tAre dharma bajAvyuM, , "ame paNa devazAlapura tarapha jaIe chIe, tethI tamAre ne amAre mArga eka hovAthI ApaNe sAthe jaIzuM mitra ! tame moTA bhAgyavALA jaNAo cho, jarA khAnapAna karIne svastha thAo pachI ApaNe AgaLa vadhIye." * sAthe paNa pachavADethI AvI pahoMcyo. meM tarataja zitalajalanuM pAna karAvI modaka vagerethI bhejana karAvI e mitrane svastha karyo. sukhAsanamAM besADI ame bane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara vAto karatA AgaLa cAlyA. vAgha, varU ane siMhanI garjanAothI bhayaMkara e jaMgala ame pasAra karyuM bIjA divase vanamAM ame aneka hAthI, ghoDA, rathathI paravarelA keTI subhaTo halamalI rahelA joyA. "zuM A te amane luMTavA AvelA che ke amArI sAthe yuddha karavA ? amArA subhaTe paNa taiyAra thayA, - te daramiyAna e subhaTomAMne eka ghoDesvAra mArA ghoDA pAse AvI mane kahevA lAgyuM, "bhaya pAmaze nahI, paNa azvathI harAyelA eka ghoDesvArane tame joye mArI sAthe vAta karatA e ghoDesvAranI najara sukhAsanamAM beThelA e suMdara navajavAna tarapha paDI. tarataja AnaMdamAM AvI jaI "jayasenakumArano jaya thAo ! e ghoSaNA dUra rahelA aneka subhaToe jhIlI lIdhI. ne aneka subhaTe amArI tarapha dhasI AvyA. teo jayasena kumArane sukhAsanamAM beThelA purUSane namyA. pachavADethI vijayarAjA paNa AvyA. jayasenakumAra sukhAsanathI utarI pitAne nampa, subhaTae paNa garjanA karI. "vijayarAjAnA putra jayasenakumAra ghaNuM jIve. * * - A banAvathI huM to tAjuba thaI gaye mArI tAjubI daramiyAna jayasenakumAre pitAnI ApavItI TUMkamAM kahI saMbhaLAvI mArI tarapha aMgulI nirdeza karI rAjAne kahyuM pitAjI! azva uparathI jamIna upara paDelA ane mUcchita thayelA mane A paropakArIe sAravAra karI bacAvyo ! jayasena kumAranI vANuM sAMbhaLI vijayarAja mArI pAse AvI mane AliMgI chelyA. "kumAra ! tuM paNa mAre jayasena kumAra jevo che. tAre upakAra kAMI jevo te che ?" mArI hakIkata jANI rAjA ane rAjakumAra jayasena P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhAvano snehasaMbaMdha mane laine potAnA parivAra sAthe nagaramAM cAlyA gayA. amAro sAthe paNa subhaTonI sAthe devazAlapura nagare Avyo. mAre ane jayasena kumArane tyArathI gADha mitratA thaI are ame eka bhAI jevA thaI gayA. huM rAjamahelamAM raheto ne jayasena kumAranI sAthe khAtA, pitA, ne sukhamAM mAre samaya pasAra karato hato. jayasena kumArane eka nAnI bena hatI. te sakalakaLAne jANanArI, ane svarUpavatI hatI. e bALAnuM nAma kalAvatI. deva ! jene Apa A chabImAM juo cho ! je mArI dharmanI bena che. yauvana vayane pAmelI A bALAne joI rAjA rANIne ciMtA thaI, enA saMbaMdha mATe aneka ThekANe rAjAe tapAsa karI paNa kyAMya enuM mana mAnyuM nahI. - rAjakumArInI ciMtAe ciMtAtura thayelA rAjAe mane kahyuM, datta ! A tArI bahenane vivAha tu ja kara. ene mATe yogya sthAna tuM ja zedhI kADha." - "ApanuM vacana mane pramANa che. >> vijayarAjAnuM vacana meM aMgIkAra karyuM. kalAvatInA svarUpanuM A citrapaTa 'meM taiyAra karyuM. jevuM te bALAnuM svarUpa che tevuM to meM mArI matimaMdatAthI AlekhAyuM nathI. e citrapaTa taiyAra karI rAjArANIne badhI vAta samajAvI huM tyAMthI ravAne thaye, te gaI kAle AvI pahoMcyo ne Aje ApanI sevAmAM hAjara thayo. "dattakumAre e citrapaTane lagatI pitAnI hakIkata TuMkamAM kahI batAvI, , , , * dattanI A vAta sAMbhaLI rAjA Azcarya pAmato ne - vAraMvAra citrapaTane jotAM bolyo. "vAha! manuSya kanyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 pRthvIcaMdra ane guNasAgara, chatAM zu enuM adabhUta svarUpa ! jANe sAkSAta devI ! hamaNAM belaze ke zuM ? . : : : . "deva ! Apa jevA purUSottamane pAmIne jarUra e. devI thAo. ApanI vANI satya thAo. ' , " ' "e badhuM zI rIte bane? dattakumAra ! A bALae. mane zI rIte maLe?: zaMkharAjAe adhirA thaIne pUchyuM: , , "deva ! zA mATe na male? Apane ja yogya , A. kanyA che. potAnA guNavAna ane parAkramI svAmIne choDI A kanyA ratna bIjAne te koNa Ape ? Apaja ene. yogya che deva ! dattanI vANI sAMbhaLI rAjAne saMtoSa thayo * dattanI vANuno paramArtha samajanArA zaMkharAjAnA. pradhAne eka ekathI adhika hatA. mahArAja ! kRpAnAtha! A dattakumAra to amArA karatAMya adhika che. ame to. ahIMyAM rahyA rahyA svAmInuM kArya karIe chIe tyAre A. dattakumAra to paradezamAM jaIne svAmInuM kArya kare che.' matisAgara maMtrIe rAjAne kahyuM. " "je bIjAnuM ahita karIne potAne svArtha sarve che te to adhama kahevAya che. temaja je potAnuM ane pArakuM bannenuM hita sAdhe che te madhyama purUSa kahevAya che, paNa uttama jana to te ja kahevAya ke je potAnA svArthane. bhega ApIne anya jananuM bhaluM kare che. A dattakumAre paNa e parepakArI ane uttama jana che ke jemaNe maho. rAjanuM kArya sahelAithI siddha karyuM. sumati maMtrI be : "jagatamAM e sAmAnya bAbata che ke nIca purUSe. vidhIno bhaya kalpI laIne kAryano AraMbha karatA nathI, madhyama purU kArya AraMbha te kare paNa vacamAM aneka vigho ADe AvatAM kAryane paDatuM mukI de che, tyAre datta. * P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 11 jevA uttama purUSa to eka kArya hAthamAM lIdhuM ke tene pAra pADe ja siddhi. vacamAM aneka muzkelIo Ave chatAM tenI darakAra karatA nathI, ne muzIbatono sAmane karIne paNa kAryane pAra pADe che. subuddhi maMtrI bolo, jamaMtrIe potAnA aneka madhura vacanothI rAjAnA utsAhane vadhAratA hatA. temaja dattane hAtha dhareluM kArya pAra pADavA uttejana ApatA hatA. rAjamaMtrIonI vANuM sAMbhaLI dattakumAra be , "vAha ! meM to rAjAne A chabI jevA sArUM ja mAtra ApI che. emAM to Apa badhA "Ava balA to pakaDa galA" e vAta vALuM kema kare che ? AgaLa zuM karavuM e to mahArAja-devane yogya lAge tema . kare.dattakumAre paNa vinodamAM TApasI pUrI. AjanA vArtAlApamAM jatA evA samayanI paNa khabara na paDavAthI pratihArIe rAjadarabArano samaya nive- . dana karavAthI rAjAe sabhA visarjana karI. e citrapaTanA dhyAnamAM ane A bALa kalAvatInA sauMdaryamAM mahamugdha thayelo rAjA sabhA visarjana karyA pachI paNa zuM kare ! virahAnalanA saMtApathI tapelA rAjAne kyAMya cena paDavuM nahI, keI viSayamAM mana lAgyuM nahI.. zaMkharAjAe snAna karyuM, sevA-pUjA karI, bhajana karyuM, paMNa enuM citta hetuM kalAvatInA sauMdaryamAM ! enI pelI divya manohara chabImAM. . . . . . : e kalAnidhi kalAvatInA vicAra karato zaMkharAjA bhejananA kAryathI paravArI palaMga upara paDyo, paNa mane hara ramaNInA mohabANathI viddha thayelA rAjAne nidrA paNa zI rIte Ave. eka vicAra pure na thAya tyAM bIjo Ave. "hA ! hA! priyA ! priyA ! kalAvatI.! tane prApta', P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 karavA mATe mAre zuM karavuM ? ane je vidhie mane pAMkho - ApI hota to uDIne jhaTa tArAM darzana karata, athavA to kaI evI camatkArika vidyA mArI pAse hota to tane prApta karavAmAM e vidyA sahAya karata. priyA ! tuM dUra chatAM mArA hRdayane bALe che. mAre je tArA jevI priyA nathI to jagatamAM AvuM sAmrAjya chatAM kAMI nathI. -te ja purUSane dhanya che ke je A priyAne pati thaze. - priyA na evI nirakhI are meM, - priyA na evI rIjhavI are meM; ' - priyA na evI ura lIdhI re meM, vasaMta kelI na kIdhI ane meM pariccheda 2 je . . . kalAvatI - tIra lago gaLI lago, lago barachIke ghAva,. nayanAM kIsIke mata laga, jIsakA nahi upAya; dattakumAre kalAvatInuM citrapaTa rAjAne batAvyA pachI be divasanAM vhANAM vahI gayAM. e banneya divase zaMkharAjAnA ciMtAturapaNe gayA. khAna, pAna ke vidvAnanI 'gASTimAM paNa zaMkharAjAne cena paDatuM nahi, maMtrIo aneka prakAranI kathA vArtA karatA, rAjAnA dilane rijhavavAnA aneka prayatna karatA chatAM rAjA e citrapaTanI bAlAne -bhUlI zakato nahi. e dagdha hRdayane ThAravA aneka zItApa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 13 cAra thatA hatA. e hRdayano gama bhUlavavA mATe, manane bIjI dizAmAM vALavA mATe aneka prayatna thatA hatA, chatAM rAjAnA hRdayanI smRtine te bAhya upacAre bhUlAvI zakatA nahi, rAjA meTe ni:zvAsa mUkato, bAlAnA darzana mATe Akula vyAkula thaI jato, paNa emAM bIjo upAya paNa zuM utAvaLe kAMI AMbA pAkI zake? dhIrajanAM phaLa ja mIThAM hoI zake. - prAta:kALe rAjA rAjasabhAmAM beTho hato, maMtrIo. aneka prakAranI vinoda vANuthI rAjAne prasanna karI rahyA hatA. te daramiyAna rAjAnA carapurUSemAMno eka purUSa rAjasabhAmAM dhasI AvI rAjAne namaskAra karI bolyo. kapAnAtha ! gajaba thaI gayo, koIka rAjA potAnA sakaLa. sainya sahita ApaNI hadamAM praveza karI ApaNuM nagara tarapha dhasI Ave che. zAstrAnsathI saMnibaddha tenA aneka ghoDesvAro ApaNI paiyatane raMjADatA na jANe ke teo zuM karavA mAge che ? have Apane je yogya lAge te karo." e carapurUSa atyaMta zramita thayela hato, zvAse zvAsa paNa te muzkelIe laI zakato hato, aneka ghoDesvArane dUrathI pitAnI hadamAM praveza karatA ane pitAnA nagara tarapha dhasI AvatA joI ajAyaba thato te zaMkharAjAne khabara ApavA vegathI isI Avelo hato teNe parANe parANe. rAjAne e samAcAra kahI saMbhaLAvyA hatA, carapurUSanI vAta sAMbhaLI rAjA ane maMtrIo ajAyaba thaI gayA. ApaNe koInI sAthe vera virodha nathI. chatAM acAnaka A zuM ? koNa duzamana atyAre maravAne taiyAra thayo che? sutelA siMhane jagADI tenuM mAna mardana. karavAne keNa taiyAra thayo che? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara - zaMkharAjAe carapurUSane vidAya karI turata ja raNabherI vagaDAvI rAjasabhA visarjana karI rAjA paNa duzmananI khabara levAne zastrathI sajja thavA zastrAgAramAM cAlyo gaye. raNabherI-bhaMbhAnA nAdathI AkhuMya zaMkhapura nagara khaLabhaLI gayuM. vAyu vege vAta sArAya nagaramAM prasarI gaI. nagaranI bahAra kempamAM lazkara paNa taiyAra thaI gayuM nAnA moTA adhikArIo, lazkarI nAyake zastrAsathI saMadha thaI rAjamahAlaya AgaLa rAjAnA hukamanI rAha jotA paraspara vAto karavA lAgyA. sArAya nagaramAM laDAInuM vAtAvaraNa joI nagaramAM naranArIo AkuLa vyAkuLa thaI gayAM. are ! akALe A zuM utpAta ? " saMgrAma khelavAmAM prItivALe rAjA zastrAstrathI saMnibaddha thaIne AvI pahoMcatAM adhikArIoe salAmI ApI. rAjAe AvatA zatra tarapha kuca karavAnI ne mArgamAMja tenI khabara levAnI senApatine AjJA ApI - akALe ukApAta joine dattakumAra paNa tyAM sahasA AvI paheAMcI rAjAne namyo. "kRpAnAtha ! A akALe zuM tophAna ? deva ! A badho zuM khaLabhaLATa | : "are datta ! tuM te nagaramAM rahe che ke jagalamAM? zatrunuM daLa ApaNuM nagarIne bhAMgavA ApaNuM hadamAM peThuM che ne tuM te kAMI jANato nathI, amArA sAmaMto, senApatio, subhaTo have tenI barAbara khabara. leze. riyatane raMjADavAnuM phaLa tene vyAja sAthe Apaze." . I ! zaMkharAjAnI vAta sAMbhaLI dattakumAra khaDakhaDATa hasI paDayo. - . . . . "deva !ja dhIraja dhare. e ke be mAthAne che ke nAhaka sutelA siMhane jagADe? e sainya ApaNA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 15 che e saMnyAsa laDavAne jemanI mahArAja : ekavIza bhavane snehasaMbaMdha zatrunuM nathI paNa mitranuM che. e laDavA nathI AvatuM paNa! paNa zuM ? zatru nathI to keNa che? te kema jANya ke e sainya mitranuM che, bela ! jhaTa bola ! " , - * adhIra ane laDavAne Atura thayelA rAjAne zAMta karato datta bolo.. mahArAja ! jemanI sAme Apa ane ApanA subhaTo raNe caDayA che te sainya to mahArAjA kumAra jayasenanuM che. je citrapaTa meM Apane ApeluM hatuM, je citrapaTanI kanyAne meLavavA Apa Atura thayA cho e mArI dharmabhaginInA bhAI jayasena padhAryA che." - dattakumAranI vAta sAMbhaLI rAjAnA manamAM akasmAta parivartana thaI gayuM. raNano utsAha ekadama maMda paDI gayo. zuM tuM kharU kahe che , . dava ! asatya bolI Apane ThagavAnuM mAruM te gaju?' parAkramI ane tejasvI evA jayasena kumArane svayaMvara mATe vijayarAje kanyAnI sAthe ApanA nagara tarapha meka lyA che mATe emanuM svAgata kare" : e badhuM tuM kema jANe? zaMkharAjAe pUchayuM. huM na jANuM to bIjo koNa jANe deva ! amArI e maMtraNa hatI. mArI pachI be divasamAM temane nikaLavAnuM hatuM. amArI pachavADejA e jayasena kumAra AvavAnA hatA, emano mokalelo dUta mArI pAse AgaLathI AvI gayo che bApu ! : vAha ! datta ! teM paNa khUba karI ho ! mane te e saMbaMdhI vAteya na karI ? ema kema?himata pharakAvatAM rAjA bolyA ne kucano hakama aTakAvI dIdho. : deva ! e vAta te samaye karavA jevI na hatI. jo ke amArI maMtraNA cokkasa hatI chatAM paNa vAta karyA pachI, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara kadAca huM khoTa paDI jAu. mATe saMpUrNa nakkI thayA sivAya e vAta ApanI AgaLa kema thAya ? dattakumAre - "tuya jabare tyAre ! nakAmo be divasa mane tapA che." zaMkharAjAe pitAnAM vastrAbharaNa ane suvarNanI jIbha dattakumArane bheTa ApI. "te kSaNamAM kevA raMga palaTAvI dIdho, zuM nuM zuM karI dIdhuM nahI banavA joga banAvI dIdhuM" rAjAe kahyuM, deva vidhi baLavAna che. huM to eka nimitte mAtra chuM ApanA bhAgye ja e je karyuM che meM to phakata jIbha calAvIne ja mAruM kAma karyuM che. dattanI namrabharI vANIthI rAjA saMteSa pAmyo. - " mahArAja ! dattakumAra ghaNA gaMbhIra che emanA hRdayane pAra brahmA paNa zI rIte pAmI zake ? e mahAnubhAva bela belIne sArUM lagADavA karatAM eto kArya. siddha karavAvALA che. svAmInI AgaLa madhura madhura bhAna SaNa karI svAmIne rAjI rAkhavA karatAM svAmInA parokSa guNenuM anuvAdana karanArA sevakoja uttama sevako che. 9 matisAgara maMtrI vacamAM be . - dha ane datta paNa bolavAmAM to kapanuM jaNAya che paNa. kArya sAdhavAmAM eka che. mahArAja ? mane lAge che ke ApanA guNe saMbhaLAvIne kanyAne ApanI tarapha rAgiNi banAvI haze. tethI ja vijayarAje jayasena kumAra sAthe kanyAne ApanI tarapha svayaMvara mATe mokalI haze dattakumAre paNa AgaLa AvI ne citrapaTa batAvA pUrvaka jema Apane anurAgI karyA tevI rIte ja taoN ?" sumati. maMtrI dattakumAra tarapha jete ne hAsya karato be , "A-- P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 17 panuM A addabhUta kArya karanAranI Ape barAbara khabara levI kema kharuM ne dattakumAra ? " "tame maMtrIo paNa bahu jabarA ! brahaspati sarakhA tame je parokSa vAta bane che te jeelAnI mAphaka pratyakSa kahI saMbhaLAvo cho, nahi dekhA ke sAMbhaLyA chatAM Ape yathArtha vAta kahI saMbhaLAvI. e jevI tevI vAta che kAMI?" dattakumAra maMtrInI buddhinAM vakhANa karatAM bolyo, badhA eka bIjAnA guNane jenArA hatA, kharekhara datta ghaNA gaMbhira manavALe che. tema ja maMtrI ! tame paNa surAcArya jevA buddhimAna che, mATe tame have yuddha nivArIne jayasenakumAranA svAgata mATe je ucita hoya te kare. maMtrIone jayasenakumAranuM svAgata karavA temaja temanI subhaTo vagerenI vyavasthA karavAnuM pharamAvI rAjA rAjamahelamAM gayA. rAjAnA harSano pAra na hato, Ajano divasa ene mana apUrva hato. babe divasa thayAM priyA kalAvatIne meLavavA mATe rAjA aneka upAya ciMtavato paNa tene kAMI sujhatuM nahi. Aje aNadhAryo banAva banavAthI rAjAne te avarNanIya harSa hato, ullAsa hato. dUra rahelI priya vastu Aje cAlI calAvI kadama AgaLa jhukI paDatI hatI. bhAgyanI te balihArI kAMI ! ISTa vastunI prApti mATe mAnavI AkAza pAtALa eka karI nAkhe che, aneka dhamapachADA karavA chatAMya bhAgya hIna mAnavIne uparathI. juttAM paDe che. mahenata barabAda jAya che ne hAthanAM karyA haiye vAge che, chatAM ISTa vastunuM darzana paNa thatuM nathI. takhta ane tAje Dala thatAM ya abhilalita vastunI prApti dUra ja rahe che. kavacita bhAgyavAnane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara paNa ISTa vastunI prApti mATe phanA thavAno vakhata Ave che, kAraNa ke puNyanI emAM jarUra khAmI rahelI hoya che. manavAMcchita vastune AkarSavAmAM je koI paNa sAmarthya dharAvatuM hoya te eka puNya ja, - e puNya to gharma karavAthI thaI zake, sAdhu ane zrAvaka dharma AcaranArA bhavya AtmAonA bhAgyamAM te zuM khAmI hoya ! bhAvathI Adhita karelo dharma prANIne zuM nathI Apato ? muktinI varamALane paherAvanAra e dharmanAM Ata prAsaMgika phaLa che. kAraNa ke je ApaNe kareluM che te jarUra game tyAre paNa ApaNane ja malavAnuM che. prANIo sukha meLavavA mATe, jagatanA AkarSaka padArtho meLavavA mATe jeTalo prayatna kare che tethI ardhIya prayatna dharmane ArAdhavA mATe karatA hoya to temanAM viSama kAryo paNa sahelAI ane saraLatAthI siddha kema na thaI zake ? : rAjAnI AjJA pramANe rAjamaMtrIo dattakumArane sAthe laIne maMgala vAditro sAthe aneka asvArone hAthIethI zebhatA jayakumAranA samAnArthe tenI sAme gayA, jayasenakumAra ane maMtrIone mArgamAM maLyA, bheTayA, kuzaLavartamAne pUchyA dattakumAre jayasenakumArane sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. maMgalavAditronA madhurA nuM pAna karatA sarve zaMkhapura nagarInA udyAnamAM AvI pahoMcyA, nagarInI bahAra rAjavATikAmAM jayasena ane kalAvatIne utAre rUpI maMtrIoe temanI sarabharA karI, subhaTa temaja arthe adhikArIone AsapAsa utAravAnI sagavaDa karI, aneka tabuo ubhA karI dIdhA aneka nAnAM moTAM makAne atyAre jAgRta thaI gayAM. mAnavInA kolAhalathI nagara badhuM halamalI rahyuM. temanA khAnapAna: satIna. mATe jhaTa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradhak Trust
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 19 vyavasthA thaI gaI mahemAnonA AnaMda- vida mATe aneka prakAranI nATaka racanA, gAna, tAna thayAM. e AnaMdamAM emane divasa kSaNavAramAM pasAra thaI gaye. kevuMye punya kareluM hoya tyAre AvA mahemAno Ave, enI vyavasthAmAM zuM kAMI khAmI Ave ?. zakhanA jevI ujvaLa kAMtivALI zaMkhapura nagarIne paNa zaNagAravAmAM zI khAmI rahe. ceka, cauTa, bajAra ane ' dukAnanI lAIne lAIna davajA patAkAothI suzobhita thaI gaI. rAjadarabAra temaja rAjamArga vajA patAkA toraNa jevI bIjI aneka kArigarIthI jhamakadAra banAvavAmAM AvyA, maMtrIoe rAjasevako pAse eka divasamAM sArAya zaMkhapura nagarane manohara svarga nagarI-alakApurI jevI banAvI dIdhI. bhAgyavAna purUnAM kArya mAtra vacana dvArA ja siddha thAya che, bIje divase mahAmahetsava pUrvaka rAjamaMtrI jayasena kumArane hAthI upara besADI nagaramAM teDI lAvyA. manahara vAritronA nAda guMjI rahyA che. saubhAgyavatIe madhurAM maMgalamaya gIta gAI rahI che, aneka nAgarike janA jayasenakumArane jevAne rAjamArge kIDIonI mAphaka ubha- ; rAI rahyA che. nagaranI evI aneka nagaranI bhavyatAne nihALato jayasenakumAra rAjasabhAmAM A siMhAsane ArUDha thayelA kAmadeva jevI kAMtivALA zikharAjAne namI rAjA AgaLa bheTathuM mUkI jayasenakumAra be hAtha joDI rAjAne namyo. zaMkharAjA siMhAsanathI nIce utarI jayasena kumArane bheTayA, bane paraspara, maLyA. rAjAe potAnA siMhAsana upara jayasena kumArane potAnI sAthe besADyA kumAranI sAthe AvelA emanA maMtrIo, subhaTa vagerene P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20. pRthvIcaMdra ane guNasAgara yogya sthAnake besADyA. nagarInI addabhUta zebhAne jotA rAjasabhAmAM AvelA hatA. rAjasabhAnI divya racanAne joI mahemAno paNa chakka thaI gayA chatA maMtrIonI kuza-- LatAnI tArIpha karavA lAgyA. satkAra vidhi pUrNa thayA pachI jayasenakumArano maMtrI ubhe thaI hAtha joDI bolyo. "kRpAnAtha ! ApanI ula kIrti sAMbhaLIne dUra rahyA chatAM paNa amArA svAmI ApanI upara prasanna thayA che. dUra rahelA chatA ApanI tarapha te ekaniSTha satyaneha dharAve che. jethI. pitAne prANa thakI paNa adhika priya evI rAjakanyA amArI sAthe mokalI che. he deva ! manohara divasa jovarAvI. Apa enI sAthe pANigrahaNa karo ne amane pharajamAMthI mukta kare." jayasenakumAranA maMtrInI vANI rAjAne anukULa hatI, ghare beThAM gaMgA AvatI hatI, vagara prayAse kalpavRkSa phaLIbhUta thatu hatuM. anAyAse strIratna pitAne prApta thatuM hatuM. rAjAnA harSamAM have zuM khAmI rahe ? dUra rahelA ane guNa rahita evA mArA upara vijayarAjanI ATalI badhI kRpA che e emanI sarjanatA che. mArA moTA bhAgye ja jayasena jevA maherabAna mArUM . AMgaNu pAvana karI rahyA che, tethI ja mane lAge che ke mArUM bhAgya hajI. jAgrata che. vijayarAja jevA vaDerAoe mArI. pAse je mAgaNI karI che te mAgaNIne nakAranAra huM te keNu mAtra ! mArA jevA tuccha mANaso vaDIlonI evI. vANIne koI paNa avagaNI zake nahi, maMtrIjI! phalane denArI kalpavallI jevI vANIne anAdara keNa karI zake, rAjAe potAnI laghutA pragaTa karatAM maMtrInI vinaMti mAnya karI : , ' "baMdho ! mahArAjAnA saMbaMdhamAM tame mane kahetA hatA P.P. Ac. Gunratlasuri M.S.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 21 paNa ethI ya vizeSa Aje mane khAtarI thaI. rAjA chatAM zuM emanI bolavAnI caturAI, saraLapaNuM, vinaya, namratA; uddhatAInuM to nAma nahi. amRta sarakhI madhurI vANI, e alaukika che. jayasenakumAra dattane uddezIne bolyo, rAjAnI rItabhAta temaja namratA joI jayasena prasanna thayo hato. mahApurUSone svabhAva ja evo che vRkSe jema adhika phalatAM nIce name che, aneka nadInALAMnA athAga jaLane saMgama thavA chatAM sAgara chalakAto nathI, tema moTA purUSa pitAnI moTAI kyAre paNa choDatA nathI. rAjakumAra jayasenakumArane maMtrI kumArane potAnA svAmIne uddezIne - be - jayasenakumAra paNa prasannatAthI mastaka dhuNAvato zakharAjA tarapha najara karato be jha deva ! Aje tamane jovAthI mArAM netro saphala thayAM, amRtathI paNa adhika vANI sAMbhaLavA vaDe mArA kaMNe saphaLa thayA, ne zaMkhapurI ane A rAjamahelamAM AvavAthI mArI kAyA saphala thaI rAjana ! tamane vizeSa te zuM kahuM ?". ane devazAlapuranA rAjakuLamAM vizALa rAjakuTuMba achatAM rAjabALa kalAvatI paNa mahArAjanA guNemAM ja anurAgiNI banelI che." jayasenakumArane maMtrI bela, e badhoya mahArAjanA addabhUta bhAgyane ja pratApa che." dattakumAre pAdapUrti karI vANI vilAsamAM keTaleka ' samaya pasAra thayo. " rAjatiSIone bolAvI lagnane zubha divasa nakkI karI svAgata karavA pUrvaka jayasenakumArane emane utAre ravAnA karyA. rAjasabhA paNa visarjana karI. te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 pRthvIcaMdra ane guNasAgarA pachInA eka divase moTA mahotsava pUrvaka zaMkharAjA ane rAjabALa kalAvatInAM dhAmadhumathI lagna thaI gayAM. kanyAdAnamAM jayasenakumAre vijayarAje je je vastuo hAthI, ghoDA, ratha, vastrAbharaNa, jara jhaverAta, dAsa, dAsIo vagere ApelI hatI te karatAMya vadhAre ApI dIdhuM. zaMkharAjAnA AgrahathI keTaloka samaya rokAI rAjAnI AjJA meLavI jayasenakumAra potAnA parivAra sahita potAnA nagara devazAlapura tarapha cAlyo gaye, punyavaMta manuSyone jagatamAM zuM zuM nathI maLatuM ? je vastuo dUra che, du:khe karIne meLavI zakAya tevI che, prayatna karavA chatAM paNa asAdhya che, tevI du:sAdhya vastuo paNa punya hoya to taratamAM ja maLI zake che. e jANyA pachI e ke pramAdI hoya ke punya karavAmAM pAchI pAnI kare ? punyaprakRti bAMdhavA. mATenAM je je kAraNe hoya tenI jarUra ArAdhanA kare, dharmane game te aMganuM ArAdhana karI punyanA bhaMDAra bhare pariccheda 3 je. '' : , sauMdaryanAM jAdu " .. . : 1 ghanamana cAra, pAnA dharmanA jagyate gharSato mokSa teno varSa : 1. - bhAvArtha-jagatamAM dharma karavAthI agaNita dhananI : prApti thAya che, mananI sarve abhilASAo ane bhegas : upabheganI vastuo paNa dharma thakI jaar prApta thAya che P.P.AC. Gunratnasu
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 23 uttamamAM uttama mokSajanya sukha paNa dharmanA prabhAvathI maLI zake che te A kSaNIka sukha maLe emAM te zuM ? mATe ja jagatamAM dhamane uttama kahela che. sauMdaryanAM jAduya jagatamAM addabhUta to kharAM ! rAjarANI-paTTarANI kalAvatI eka dIvase madhyAhna samaye snAna karI mAtra eka vastra bhera potAnA nAga pAza samA kezakalApane Amatema nacAvatI ArisA bhuvanamAM pitAnA divya sauMdaryane nirakhatI belI. jenAM aMgopAMge manehara ghATIlAM temaja navIna yovananA AvezathI addabhuta hatAM. pahelI ja najare pralobhana karanArAM potAnAM khullAM aMga pioteja jotI manamAM vicArI rahI hatI. "vAha! vidhie zuM addabhuta rUpa sarakyuM che! A rUpamAM bhayaMkara sihone vaza karanAra purUSa divAna bane che - pAgala bane che, aneka jAdu karatAM jagatamAM rU5 sauMdaryanAM jAdu abhuta che, e saudaryane moTA camarabaMdhIo paNa mastaka namAve che te kAMi taddana geravyAjabI to nathI. jo strIomAM AvuM AkarSaka saudarya nahota to te kadi samartha purUSo para pitAno prabhAva pADI zakata nahI. A mahInI paNa jagatamAM kaMI jevI tevI nathI. Aha! rUpa e adbhuta manamAM saudaryanAM vakhANa karatI bAlA kalAvatI atyAre. ArisA bhuvanamAM ekAMtamAM pitAnA kezakalApa samAratI, vicAramAM ne ArisAmAM potAnA sauMdaryane jetI ekAgra hatI. acAnaka enA manamAM vicAra pharyo ne enuM caMdravadana jarIka pharayuM, vadana upara AchuM smita patharAyuM. ane kadAca atyAre e Ave to ?2. saheja AstethI e zabdo e manahara caMdravadanamAMthI sarakI gayA, e navajavAna zarIranA marAya vikasvara thayAM, hRdayamAM aneka P.P.AC. Gunratnasuri M.s. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ === 24 pRthvIcaMdra ane guNasAgara bhAva utpanna thayA ne cAlyA gayA. haiyAmAM akathya ullAsa thayo. yauvanane thatharATa thanathanI rahyo, sauMdarya phATa phATa thavA lAgyuM. e snAnathI zuddha thayelI naveDhA kalAvatInA vadana upare strItvanA bhAva jAgRta thayA ke zuM ? - e ArisAmAM potAnA vadanane animeSa nayane jatI kalAvatIe tarataja eka pratibiba vadana joyuM ane camakI. are Ato e have zuM ? kayAM jAuM ? saMtAI jAuM ? kalAvatI gabharAI gaI. pitAnA kezakalApane Ama tema nacAvatI haraNInI mAphaka kudAkuda karatI karatI eka khuNAmAM saMtAI gaI-bharAI gaI AvanAra purUSa bIje te keNa hoya, ? eto rAtadivasa enA rUpanuM pAna karanAra zaMkharAja pate ja hato, priyAnAM darzanane adhira rAjA 'priyAnuM darzana karavArIjhavavA atyAre kaLAe paNa hAjara thayA hatA. premI Azakane priyAnA dhyAna sivAya bIjuM kazuM dhyAna hoI zake? enA hRdayamAM to priyAnuM ja sthAna hoI zake. zaMkharAja priyAnA sauMdaryane nikhato maMdamaMda DagalAM bharata manamAM akathya ramaNa muMjhavaNane anubhavato e saMtAyelI priyAnA sanmukha hAjara thayo. daSTithI e sarvAga suMdara aMgopAMganA saudarya-lAlityanuM pAna karavA lAgyo, vAha ! saMtAI jatAM to sArU AvaDe che ?" rAjA hasya. navoDhA kalAvatI zaramanI mArI nIcethI uce mastaka paNa zI rIte karI zake? lajA e to naveDhA nArIonuM uttamamAM uttama bhUSaNa kahevAya. zaramathI pRthvI mArga Ape to jANe pesI jAu. zuM karU? e gabharU nArIne atyAre hiMmata Ape tenuM keNa hatuM ? pRthvI paNa mAga ApavAne atyAre navarI nahotI. meta paNa atyAre to maMdamaMda P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjA ne nA gajA ura zariffs ekavIza bhavane nehasaMbaMdha rift, ghIna-38ra 25 hasI rahyuM hatuM -enI mazkarI karatuM hatuM. garIba bicArI bAlA ! saMtAI javuM hoya to mArA hRdayamAM saMtAI jAne ? jarI uce to ? mArI sAme to je ? pRthvI kAMI mArga ApavAne atyAre navarI nathI kalA ! e yauvana amRtanuM daSTithI pAna karatA rAjAnAM netro hasI rahyAM-nRtya karavA lAgyAM. e rUpanA jAduthI zaMkharAjanuM mastaka DolAcamAna thavA lAgyuM. e zarama Avega pUrNa thatAM have kAMIka hiMmata dhAraNa karI bAlA-naveDhA nArI kalAvatI belI. "strInI khAnagImAM Ama ekadama praveza karavo e sArA mANasanuM lakSaNa na kahevAya. ceranI mAphaka gupacupa dAkhala thavuM e te kyAMnI rIta ? duniyAmAM AvI cerI ke nathI karatuM? meTuM bhAgya hoya tyAre ja AvI corI karavAnI taka maLe che - mAlA !?, ? ' ' . "zuM coravA AvyA cho ? A mahAlayamAMthI game te vastu upADI cAlatA thAo. ATalI badhI kimato vastuo paDI che temAM tamane kacI game che? e zabdano uccAra karatI kalA hasI enA manamAM-hRdayamAM zu thatuM haze e to e pite ja jANe, * "mane to A vastu game che. kalA ?" rAjAe aMgulI nirdeza karI kahyuM ne AstethI potAnA sukemaLa hAthe enuM * mastaka ucuM karI potAnI sAme sthira karyuM. mane zu game che te tuM samajIne kalA ? banne ekabIjAne daSTithI divAnAM karatAM hasyAM nA. kalAe mastaka dhuNAvyuM . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 , pRthvIcaMdra ane guNasAgara : "e...ma? hajI paNa tane samaja paDatI nathI le samajAvuM ?" AstethI tenA vadana pAse potAnuM vadana laI jaI eka.... - "are A...zuM? cerIne uparathI sarajorI!) bAlA. kalAvatI jarA dUra khazI gaI-zaramAI gaI. are emAM ATalo badho roSa ? tamArI rajAthI huM game te cIja lau toya kAMI vAMdho ? vAha ! A to. ajaba vAMdho !, - zaMkharAja kalAvatInA pAse gaye ane maMdamaMda adhara. ne pharAvato bolyo, "reSa na karaze kalA-devI !" . bane pati patnI mahAna hatAM. addabhUta vyaktitva dharAvanAra hatAM. eka bIjAnI zakti potapotAnA pramANamAM khuba hatI, eto jyAre kasoTIe kasavAno samaya Avaze tyAre khabara, zaMkharAja bahAdUra, vIrono vIra ne samayane jANa hato. tyAre kalAvatI satIomAM paNa zreSTha hatI, enA prabaLa satItva AgaLa rAjAnuM vyaktitva paNa gauNa thaI jatuM. e satItva sivAya kalAvatImAM strIne ucita bIjA paNa aneka guNe hatA. temaja uttarottara bhAvIkAlamAM paNa bane unnata padavI prApta karanAra ucca AtmAo hatA. paNa atyAre zuM ? atyAre to jevo samaya tevo ja dAva je karmodaya tevI ja pravRtti. jevA saMyoge te ja vartAva ke bIjuM kAMI ? . premane Adhina thayelA mAnanI mAphaka zaMkharAja paNa atRpta nayane priyA kalAvatIne nihALatA ne maMdamaMda pitAnA adharane ramADato beTo. "kalA.!kharekhara atyAre to tArA snehane huM viza thaI gayo chuM. tArA saundaryamAM pataMganI mAphaka muMjhAI rahyo chuM. atyAre to haiyuM paNa hAtha nathI priye ! .. Jun Gun Aaradhak Trust' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 : ekavIza bhavano snehasaMbaMdha "te haiyuM ThekANe rAkho; kaI corI jaze to ??? kalA jarAka hasI. enA nayanamAM atyAre addabhUta jAdu hatuM e jAdunA jore baLavAna mAnavI paNa atyAre te sthira thaI garyo hato, have cerAvAmAM bAkI zuM rahyuM che ?, tArA bhAI datta jyArathI tArUM citrapaTa batAvyuM tyArathI ja haiyuM to. huM dAvamAM hArI beTho chuM. have zuM thAya ?" "e datta bahu kharAba kAma karyuM che. citrapaTa batAvI. tamane herAna karyA che evAne to zikSA ja karavI joIe, . kema kharuM ne ? "hA, zikSA to jarUra karavI joIe, paNa dattane nahi". . "tyAre kone ?" mArA hRdayanA ceranArane ! ' "e..ma! tyAre to phasAyA ! "emAM zaka zuM ? corane zikSA thavI ja joie? "tamAro nyAya to vicitra prakArano kahevAya ? bane e zikSA paNa atyAre ja karI hoya to ?" . "tethI ja rAjasabhAmAMthI atyAre AvyA haze ?': 8"hA, barAbara che. . ' "tyAre to pUrA phasAyA have to e AjanA ? zaMkhapuramAM AvyA te divasathI." nA ! atyAre to mane javAdyo. mRgalInI mAphaka chaTakI jatI.bAlayauvanA kalAvatIne.. zaMkharAje ekadama potAnA banne hAthe majabuta pakaDI lIdhI. potAnA banne hAthamAM ene ramADato hiMDoLA upara beThe pitAnI pAse besADI enA vALa potAnI aMgulI vatI hALavA lAgyo. potAne hAthe ene AbhUSaNa. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara ane vastra paherAvavA lAgyo, vAre vAre enA suMdara zarIra para potAnA hAthane sparza karatAM rAjA tRpti ja pAmato nahI, kalAnA sukhane mATe rAjA zuM na karato ? priyAnuM kArya pote jAte ja karato, priyAnI sAthe ja khAto, pIto ane vArtAlApamAM to samaya paNa jaNAto nahi. samaya upara samaya javA chatAM priyAthI dUra thavAnuM ene pAlavatuM nahi. priyAnA vadanane joto tyAre ja rAjAnuM haiyuM TharatuM hatuM. evAM jAduI AkarSaNa ema sahelAIthI keInAMya dUra thayAM che ke ? 1. priyAnI sAthe vividha prakAre sukhane bhogavato rAjA rAjakAryamAM paNa maMda utsAhavALo thayo. maMtrIone rAjakArya bhaLAvI dIdhuM. bIje kaMIpaNa ThekANe javuM AvavuM ya rAjAe choDI dIdhuM. evI aneka upAdhione choDI rAjA kalAvatI sAthe ja samaya vitADato hato. khAna, pAna,gAna- tAna, snAna e sarve kaMI kalAvatI sAthe hoya toja emAM AnaMda jaNAto hato. kalA sivAya sarva kaMIrAjAne nirasa -nirmAlya hatuM. jyAM ane tyAM rAjAne kalAvatIja dekhAtI hatI. sukSma svarUpe enI divya pratimA enI najara samakSa taravaratI hatI. kalAvatInA premamAM mazagula thayelA zaMkharAjane atyAre prajAnI ke rAjyanI kaMI paDI nahotI. rAjyamAM navAjunI zI bane che tenI paNa rAjAne paravA nahatI, evuM anerU snehabaMdhana rAjAne baMdhAyeluM che ke eka kSaNa paNa lAvatIne na jue to ene kaMI kaMI manamAM thaI jatuM hatuM. vizeSa zuM ? atyAre te lAvalI e -eka ja mahAna hatI. enI sAthenAM bhegatAM sukha eja ene mana sarvasva hatu enA madhura zabdonuM zravaNa e rAjAne mana ucamAM ucca saMgIta hatuM. ahoMniza eme P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha joIne ja rAjA pitAnI dRSTinuM phala meLavate hato, kalAvatIne meLavIne jagatamAM pitAne zuM nathI malyuM ? manuSyanA sukhanI parAkASTAe pahelA e mAnavIne manamAM thatuM ke AvuM sukha koIne haze vArU ? kalA jevI rUpa ane guNasaMpana nArIA jagatamAM haze ke ? anupama bhegane bhagavatI kalAvatInI nagarInI. nArIo paNa IrSyA karavA lAgI. keTalIka samaju ramaNIo. enA saubhAganI prazaMsA karavA lAgI. keTalIka potAne kalA jevuM saubhAgya, bhagavaibhava, aizvarya maLe e khAtara dharma karavA tatpara banI. sArAya nagaramAM enA bhAgyanAM vakhANa thavA lAgyAM. paMcaviSayajanya sukhane bhegavanArAM. A rAjA rANInA bhAgyamAM te zI khAmI hoya ! pratidivasa vividha sukha bhegavatAM temano keTaloka kALI cAlyo gayo jenI e daMpatine khabara paNa paDI nahI, sukha ane du:kha e vastuoja eka bIjAthI ulaTI rIte. che. du:khamAM a85 samaya paNa dIrghakAla jevo lAge che tyAre, sukhamAM dIrghakALa paNa alpa thaI jAya che; sukhamAM jema devatAone potAnA jatA evA kALanI khabara paDatI nathI tevI ja rIte cArekorathI sukhamAM paDelA mAnavIe paNa. devatAnI mAphaka jatA evA kALane jANatA paNa nathI. * manuSyane durlabha evA bhegane bhegavatAM kalAvatIe eka suMdara bhAgyavAna garbhane dhAraNa . enI pratIti. tarIke sukhe zayanAgAramAM poDhelI kalAvatIne eka suMdara svama AvyuM. svapamAM kalAvatIe rAtrInA carama prahare kSIradadhi jalathI bharelo suvarNa kaLaza joyo. e manahara. kaLazanA gaLAmAM puSpamALAo guMthelI hatI. suMdara citro vicitra kamaLathI e kaLazanuM mukha DhaMkAyeluM hatuM. evA e. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kaLazane jotAM prabhAtanA maMgalamaya vAditranA nAdee tene jAgrata karI. "Aha ! kevuM manohara svakha!) harSanA AvezavALI kalAvatIe zaMkharAjane e svanuM nivedana karyuM. "prANeza ! e manahara svapnanuM phaLa zuM ?" "priye rAjyadhurAne dhAraNa karavAmAM samartha evo parAkramI putra thaze! tamArA manoratha saphaLa thaze." - "ApanuM vacana satya thAo." kalAvatIe rAjAnuM -vacana aMgIkAra karyuM. manamAM ati harSa pAmI. - garbhano nirvAha karatAM kalAvatI zAstranI rIti pramANe garbhane piSavA lAgI. garbhane poSaNa maLe tevuM bhejana na karatI, auSadha paNa pItI hatI. garbhanA rakSaNane mATe pitAne hAthe jaDIbuTIo bAMdhavA lAgI. ISTa devatAnI ArAdhanA karavA lAgI. garbhanA rakSaNa mATe aneka upAya karatI samaya nirgamana karavA lAgI. evI rIte nava mAsa vyatIta thayA tyAre prathama prasuti pitRgRhe thavI joIe e rIti hovAthI vijayarAje rAjasevakane mokalelA, te sevaka zaMkhapuramAM dattanA mAne AvI gayA. rAjasabhAmAM bIje. divase javAno nirNaya thavAthI te divase temaNe parizrama utAravA vizrAMti lIdhI. paNa kalAvatIne khabara paDatAM tarata ja dattane makAne doDI AvI. kuTuMbanA samAcAra pUchI bhAIe mokaleluM bheTayuM laI rAjamahelamAM pAchI pharI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. 1 . Jun Gun Aaradhak Trust .
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha pariccheda 4 the raMgamAM bhaMga. "kyA kare cAhane vAlekA bharosA ke, jagatameM kIsIkA hotA nahI ke I. nizA samaye nizAnAthano AbhamAM jhagajhagATa hovA chatAM rAjamahelamAM aneka dIpazikhAo aMdhakArane bhagADI rahI hatI, aneka paMcaraMgI dIpakethI rAjamahelanI apUrva zebhA jaNAtI hatI, meTA meTA rAjamArgo temaja aneka nAnA moTA zaMkhapuranA rastA dIpakanA tejathI dIvasanuM ja bhAna karAvatA hatA. aneka dhanADhayonA prAsAdo temaja meTA moTA rAjyAdhikArIonA mahAlaya paNa dIpakenI jatathI jhagajhagI rahyA hatA temanI samRddhine sacavatI davAo-paMcaraMgI patAkAo havAmAM nRtya karI rahI hatI. : rAjamahelanA eka manahara ane vizALa khaMDamAM paTTarANI kalAvatI potAnI sakhIo sAthe atyAre Ameda pramodamAM vakhata pasAra karatI aneka prakAranI vArtA karI rahI hatI. AvatI kAle agara to eka be divasamAM kalAvatIne pita gRhe javAnuM hovAthI tenuM mana kAMika AnaMdamAM hatuM mAtApitA temaja bhAIne maLavAnA samayanI AturatAthI rAha jotuM hatuM. atyAre to du:kha ne AphatanI jarAka jevaDI jhAMkhIya kyAMya jaNAtI na hatI. svimAmAMya AphatanI jhAMkhI kyAMthI hoya! . - : "sakhI! je A bAjubaMdha kevA manahara che? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 32 mArA prANathI paNa adhika priya A AbhUSaNane mekalanArane huM kyAre joIza?" kalAvatI ADIavaLI vAtathI paravArI pitAnA bane nAjuka hAtha para dhAraNa karelAM bAjubaMdhane vAraMvAra jotI harSa pAmatI belI. enA haiyAmAM harSanI avadhI na hatI. AMkho harSathI hasI rahI hatI. mAtApitAne malavAnA utsAhamAM enAM romarAya vikavara thayAM hatAM. Aje enuM mana AnaMdanA mahIsAgaramAM DelAyamAna thaI rahyuM hatuM. | "bahena! have adhirAM thAe nahi. thoDAja divasamAM tame tamArA priyajanonAM darzana karaze, khuzI thaze, priyajanane melApa paNa bhAgya vagara kAMI ochoja thAya che ? tame te moTAM bhAgyavALAM cho, nazIbadAra cho." sakhIe kalAvatInuM mana prasanna thAya tevI rIte kemala bhASAmAM jaNAvyuM ke e sakhInA vacanathI. kalAvatI paNa rAjI thaI gaI atyAre eno utsAha paNa akhaMDita ne saMpUrNa hato AnaMdanA AvezAthI enA manarUpa AkAzamAM aneka nAnI moTI harSanI vAdaLI AvatI ne verA-vikharAI jatI. kAraNake saMpUrNa rIte sukhI ane samRddha mANasenI - sRSTi haMmezAM garIbe karatAM nirALIja hoya che, "hA ! sakhI tArI vAta satya che. A bAjubaMdha jovAthI jANe pratyakSa.e pite ja mArI sAme ubhe hAya ema jANuM huM khuzI thAu chuM. mArI upara keTale badhe. eno sneha che? jagatamAM A sneha kyAMya haze ke ?" harSAvezamAM atyAre kalAvatI zuM bolI rahI che tenuM paNa bhAna nahotu! temAMya moTA mANasenA prasaMge hamezAM anerAja hoya che svataMtra ane aparavA mANase bAlavAmAM ke cAlavAmAM kedanI paravAha nathI hotI. keInI P.P. Ac. Gunratnasuri M
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 33 dAkSiNyatAmAM temane gabharAvAnuM ke vicAra karavAnuM paNa hotuM nathI. - "tamArI vAta satya che bahena, jagatamAM sneha e to moTAmAM moTuM addabhUta vazIkaraNa chejema moralInA madhurA nAdane vaza thayele sApa mRtyunIya paravA nahI karatAM sthabhIta thaI jAya che tevIja rIte Apa paNa snehanA vazathI atyAre kevAM DAmADela thaI rahyAM che ? dUra chatAM paNa snehanuM AkarSaNa anerUja hoya che. caMdranAM dUrathIya darzana karIne kumudinI zuM nathI khIlI uThatI? ) ; nirdoSapaNe kalAvatI ane sakhInI thatI vAtacita akasmAta AvI caDelA rAjAe guptapaNe ubhA rahIne sAMbhaLI ane mahIsAgaranA tophAnamAM nAvaDInI jema rAjAnuM mana cagaDele caDhayuM, kalAvatInA hAtha para rahelA bAjubaMdhane joI rAjAe vicAra karyo. oho ! A bAjubaMdha koNe mokalyA haze, kenI uparanA snehanI A vAta kare che? AnA haiyAmAM ATale badho sneha kenA tarapha ubharAI jAya che? vAha! zuM AvuM strInuM hRdaya? huM jyAre enA mATe marI mathuM chuM tyAre A to kaI bIjA uparaja ovArI jAya che? vAha! duniyA vAha ! vidhAtA! zuM strInI abhinayakaLA che ! balavAnA judA ne cAvavAnAya judA ! A te strI ke rAkSasI? devI ke dAnavI! je nArI potAnA vizvAsu patine chetarI jArI vijArI rame ene pAra brahmA paNa zI rIte pAmI zake che. > zaMkharAjanA zaMkAzIla thayelA manamAM aneka kALI vAdaLI AvIne pasAra thaI gaI. kSaNa pahelAMnI prANavallabhA priyA kalAvatI mATe enuM sAzaMkamana aneka prakAre hemavALuM thavA lAgyuM. mAnavInA capaLa manane vicAronA vinimaya karatAM zu vAra lAge? zakha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjanA manamAM vahemanuM vamaLa evI rIte guMcaLuM vaLI gayuM ke e zaMkAnI tapAsa ke cekasAI karavA jeTaluM dhairya paNa te dharI zakyo nahi. vahemanA jALAmAM jhakaLa vakaLa thatAM ja rAjAe ekadama kalAnipuNa kalAvatIno pheMsale karI nAMkhavAno vicAra karyo. "hA dhi! A duSTI nArIne vizvAsa karI enA mithyA mehamAM huM phasAyo, enA priyatamane jo huM atyAre jeuM te hamaNAMja ene ubhe ne ubhe cIrI nAkhuM athavA to A adhama nArIne to svagamAM mokalI dau, A pApiNI to mArI zaMkha jevI zuddha ane ujvaLa zaMkhapurIne lajavaze. have eka divasa paNa e mArA mahelamAM rahI zakaze nahi, enA karmane ene avazya zikSA thavI ja joIe AkuLavyAkuLa thayelA rAjAne atyAre keNa sArI salAha Ape ? rAja teja, sattA, ezvarya ane yauvananA madathI chakI gayeluM mana zAMta karavAne ke dhIraja, khamavAne zaktimAna nahotuM, atyAre to taDa ane phaDa sivAya kaI rasto ja nahoto. sAhasika kArya ryA pachI pAchaLathI enAM mAThAM phala bhale bhegavavAM paDe paNa atyAre to basa emaja. . hRdayamAM kaMika nizcaya karI zaMkharAja gupacupa pAchA pharyo pitAnA ekAMta zayanagRhamAM AvI ArAma jhulA Upara paDayo, manane zAMta pADavA aneka prayatna karyA paNa kaI rIte.e uddhata mana zAMti pAmyuM nahi. manane bhUlavivA. aneka dIpamALAnA raMga beraMgI prakAza. tarapha najara pheravI temAM manane parevyuM paNa manamAM je vyAkuLatA halamalI rahI hatI. temAM ja te uchALA mAryA karatuM hatuM palaMga upara peDhI nikAdhina thavAno vicAra karyo, palaMgamAM zaMkharAja. Amatema ALATavA lAge, chatAM nidrAya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 35 atyAre te veraNa banI gaI hatI. prAta:kALa sudhI dhIraja dharavA jeTalI sahanazIlatA paNa mana batAvI zakyuM nahI. mananI vyAkuLatAthI rAjA Akhare kAMika nizcaya karI uThaya. divAnakhAnAmAM AvI madharAtanA jhAMkhA paDatA dipakene sateja karyA eka lAMbI khurazI-beThakapara rAjA kAMIka vicAra karato beThe. tyAM rahelA paheragIrane hAka mArI. AvI mAjama rAte paheragIra manamAM aneka gaDa bhAMga karato zaMkharAja sAme kurniza bajAvI ubho rahyo. jA bhaTTane belAvI lAva. rAjAne hukama sAMbhaLI paheragIra salAma bharI cAlyo gayo. rAjAnuM mana pAchuM tophAnamAM jholAM khAvA lAgyuM. "are zuM e duSTAne mArI naMkhAvuM ? ke ene jaMgalamAM hiMsaka jAnavaronA khorAka mATe choDI dau? zuM karuM ? A mahAna pApa have zaMkhapuramAM to naja joIe!? e vicAramAM ekacittavALA rAjAne bhaTTa sAme hAtha joDIne ubhe rahyAnI paNa khabara paDI nahi, rAjAnI najara jyAre bhada upara paDI tyAre vicAramAMthI ekadama sAvadha thaIne bolyo " ! prAta:kALe sUryodaya thatAM paTTarANI kalAvatIne rathamAM besADI bhayaMkara jaMgalamAM laI jaI cheDI mUka, je emAM jarA paNa gaphalata thaze to tene kuTuMba sahita marAvI nAkhIza, bhaTTane e pramANe hukama pharamAvI zaMkharAja tyAMthI potAnA zayanagRha tarapha cAlyo gayo. rAjaAjJA sAMbhaLI bhaTTa manamAM aneka vicAra karato tyAMthI pitAnA ghera gaye. rAtrI hajI vizeSa hevAthI eNe ghoravA mAMDayuM. prAta:kALa thatAM vahela vahelo nityakarmathI paravArI ratha taiyAra karI paTarANI kalAvatInA mahela AgaLa khaDo karyo. be hAtha joDI mastaka namAvata bhaTTa, paTTarANIne kahevA lAgyo, "mAtAjI ! mahArAja upavanamAM padhAryA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara che, Aja Akho divasa tyAM AnaMdamAM gALavAno hovAthI mane Apane teDavA mATe mokalyo che. ratha taiyAra che Apa rathamAM bIrAje eTalI ja vAra che." bhaTTanI vANI sAMbhaLI kalAvatI manamAM khuzI thaI, eNe sArAM vastra paherI bahAra javA mATe taiyArI karI, "vAha ! mahArAjanI mArI upara zuM akhaMDa prIti che? rAjA mArI vagara jarAya rahI zakatA nathI jethI udyAnamAM paNa mane teDAvI che. patino Ave apUrva prema meLavavA mATe jagatamAM huM moTI bhAgyazALI chuM. kalAvatI manamAM aneka prakAranA vicAra karI mahelanA pagathIyAM utarI AstethI rathamAM beThI. paTTarANIne rathamAM besADI bhadde rathane haMkAryo. zaMkhapuranA daravAjA cheDI ratha jaMgalane mArge cAlyo. pANIdAra adho bhaTTanA abhiprAyane jANatA jagalane mArge ghasyA jatA hatA. zaMkhapuranA bAhya udyAna cheDI ratha jagalamArge jato joI kalAvatI AbhI thaI gaI, tenuM jamaNuM netra pharakavA lAgyuM, ene manamAM gabharAmaNa thavA lAgI. are ! tuM mane kayAM laI jAya che ? mahArAja kyAM rahelA che? devI ! hajI ghaNe dUra ApaNe javAnuM che. arere ! eTalAmAM mahArAja to ghaNe dUra nikaLI gayA che !)> bhaTTa pANIpakhA aonI lagAma mUkI dIdhI, adho havAmAM uDatA hoya tema zIdhragatie the cAlavA lAgyo. chejamaNuM netra pharakavAthI kalAvatIne haiyAmAM dhrAsake. paDyo, "zuM bhaTTa A badhuM sAcuM bole che ! mahArAja koI divasa ATalA badhA dUra jaMgala tarapha jatA nathI ne Aje gayA e to ajAyaba ! kAMI samajAtuM na hovAthI mana akaLAyuM zarIra badhuM becena banI gayuM e manohara P.P.AC. Gunratnasuri M.s. Jun Gun Aaraufak Trust
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 37 caMdravadana paNa plAna thaI gayuM, bhAvInA aneka vicAre kalAvatInA manamAM AvI gayA. eka pachI eka vicAronI paraMparA manamAM gaDamathala karavA lAgI. madhyAhna thayo chatAMya hajI mahArAjane mukAma jaNAto na hatodhIre dhIre sUrya paNa pazcima dizA tarapha sidhAvI jato hato. chatAMya kyAMya ThekANuM nahotuM. zaMkhapurathI ghaNe dUra nikaLI javA chatAM paNa hajI bhayaMkara jaMgala AveluM na hovAthI rathane bhaTTa purapATa doDAve jato. bIjI tarapha - sUrya paNa nArAja thaIne potAno prakAza saMgharI levAnI taiyArI karI rahyo hato, jANe A akAryathI nArAja thayo ke zuM ? kalAvatI have vairya dharI zakI nahI. ati sahanazIla hovA chatAM paNa have to hiMmata hArI gaI, A purUSa mane kyAM laI jaze ? sAMja paDavAnI taiyArI hatI, chatAMya hajI jaMgalane mArga ane deDAve jato joI akaLAIne bolI are duSTa ! tuM mane chetare che ke zuM ? A to bhayaMkara - jaMgala AvatuM jAya che. mahArAja te ahI kayAMthI hoya? nathI to udyAna ke nathI janone kolAhala ke azvonA haNahaNATa bola ! A badhuM zuM che? sAcuM kahe ? gussAthI lAlaceLa kalAvatI banI gaI . . . bhaTTa have bharajaMgalamAM AvI pahoMce hate. kalA-- vatI rAjarANIne krodhAyamAna jaI pote paNa thatharI rahyo hato. jene mATe atyAra sudhI jarA paNa apavAda sAMbhaLavAmAM Avyo nathI evI A mahAsatI zrApa Apaze to - huM nirdoSa: mAryo jaIza. ema vicArI adhone thobhAvI ratha upasthI utarI paDyo "mAtAjI ! mahAdevI! kSamA kare. huM niraparAdhI chuM, rAjAne hukama A pApI peTane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 38 pRthvIcaMdra ane guNasAgara khAtara nAmarajI chatAMya bajAvavo paDe che. zuM karU! bhaTTanI vAta sAMbhaLI kalAvatI camakI gaI. ene jusso narama paDyo. sArathI uparathI eno krodha osarI gayo. bhaTTanI AjIjI joI ene dayA AvI. - "rAjAe tane zuM e hukama karyo hato ke mane. jaMgalamAM choDI devI ?" "hA mAtAjI ! mahArAja zaMkhapurapatino e hukama. che ke tamane jaMgalamAM tajI devAM, devI mAre e aparAdha. kSamA karo. 2. kAraNa?" kalAvatIe ajAyaba thatAM pUchayuM. kAraNa to huMya nathI jANato ! ' "oha ! zuM vidhAtA Aje veraNa thaI??? kalAvatI khijAIne rathamAMthI utarI paDI. cAre tarapha ghora jaMgala hatuM. divasa asta thayo hato. aMdhakAramAM Agamana zaru thavAnI taiyArImAM hatA. kalAvatIne atyAre manamAM akathya vedanA thatI hatI. kalAvatInI vedanA joI bhaTTa 9 .' : "hA! dhiga dhisa vidhi tane dhikkAra thAo. nahi karavA yogya evuM kArya te mArI pAse karAvyuM, he devI ! huM pApI chuM. nirdaya-nirmAeluM mAruM nAma Aje meM sArthaka karyuM. A satI nArIne jaMgalamAM choDI huM pApI adhama have nagara tarapha jAu chuM. devI ! mArA pApa tame kSama, hiMsaka prANuothI bharacaka A ghora jaMgalamAM atyAre to tamAre dharma, tamArU zIla tamArU rakSaNa karaze karelo dharma AvA saMkaTanA samayamAM ja tamane sahAya. karaze sArathI gadagada kaMThe pitAnI niMdA karato ne raDato kalAvatIne jaMgalamAM daivane bhase choDI nagara tarapha cAlyo gayo. rathathI utarI eka vRkSa taLe beThelI ekAkIda. akAra vedanA thatA hatA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 36 kalAvatI hRdayamAM baphATa amuMjhaNa thavAthI mUcchita thaI gaI vananI madhurIne maMdamaMda pavananI laherethI thoDI vAre kalAvatI jAgrata thaIne dhImethI beThI thaI to tenI najara eka rAkSasI jevI, hAthamAM kattika laIne ubhelI bhayaMkara caMDAlaNI upara paDI. rAjAe mekalelI e caMDAlaNInI bhayaMkara DAkaNa jevI AkRti joIne ja rANI bhayathI thIjI gaI. - "kema Dare che zuM ? tArA divase have bharAI gayA che e samajI tuM?" . : - "tu koNa che? ane kema AvI che. jema tema karI parANe hiMmata lAvI kalAvatI belI. huM kema AvI chuM te jo tane batAvuM, A kantikAthI bAjubaMdhavALA tArA A banne hAthe davA AvI chuM samajI ke pApiNI ?" bhayaMkara aTTahAsya karatI e manuSya rAkSasI bolI. mArA hAtha chedavAmAM tane zuM lAbha? kalAvatI nizvAsa nAkhatI belI. lAbha! rAjAjIno hukama bajAvuM e lAbha, jANatI nathI rAjA tArI upara rUkyo che te ?" ne tarata ja adhIra evI caMDAlaNIe AbhUSaNa yukta kalAvatInA banne hAtha chedI nAkhyA ne aTTahAsya karatI rAjAjIne e hAthe arpaNa karavA nagara tarapha gAlI gaI - mAnavI na jANe ke, amArU zuM thavAnuM che, - na jANyuM jAnakI nAthe savAre zuM thavAnuM che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 pRthvIcaMdra ane guNasAgara, zIla prabhAva . . . .. avaLI gati che devanI, rakhe pati keya, . . AraMbhyA yuMhI rahe, avara aciMtyA hoya, . "hA mAtA ! hA pitA! hA bhAI! tame kayAM che? are sUrya paNa jenuM vadana jevAne samartha na hato te atyAre vanavagaDAmAM hiMsaka pazunA khorAka mATe jIvI rahI che. hA! deva ! tane dhikkAra thAo ! are ! A mArAM kyAM pApa udaya AvyAM? hA ! priyatama ! tame A vagara vicAryuM zuM karuM? mane niraparAdhIne Ama jaMgalamAM pazunA kherAka mATe choDI dIdhI e zuM tame sAruM karyuM ! are jarIka to tapAsa karavI hatI ?, lagAra to vicAra karI hatI, mArI nirdoSatA jyAre sAbIta thaze tyAre tamane keTale pazcAttApa thazeekalI aTulI paDelI rAjarANuM kalAvatInA hAtha e caMDhAlaNuM e chedI nAkhyA pachI te du:khanI mArI bebhAna thaI gaI. vidhAtAe e rIte bhavAMtaranuM karaja bharapAI karyuM chatAM enuM sarva nAza karavAne te taiyAra nahoto, mRtyu paNa enuM jIvitavya haravAmAM atyAre to ALasu banI gayuM hatuM. jethI pRthvImAtAnA khoLe paDelI kalAvatI vananA saMdamaMda vAyuthI karIne pAchI bhAnamAM AvI, ne vilApa karavA lAgI. vanamAM bhayabhIta mRgalInI mAphaka cAre tarapha potAnI vizALa ane tejavALI AMkho pheravatI hatI. AkAzamAM udaya pAmelAM tAralAenAM jutha caMdranA prakAzamAM DubI javAthI AchAM najare paDatAM hatAM, kavacita vanacara jInI bhayaMkara garjanAo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha karNanA paDadAne dhamadhamAvI detI hatI. AvA bhayaMkara jagalamAM enA dharma sivAya enuM rakSaNa koNa kare tema hatuM ? " . "are mANasane mAthe Aphata AvI paDe che tyAre cAhanArA badhA dUra thaI jAya che, ne karelAM karma svayameva pitAne ja bhegavavAM paDe che, parabhave kaMI paNa evI adhama karaNI karI haze jenuM A phaLa malyuM. prANathI adhika vhAlA patie paNa verInI garaja sArI, are A mArI AbhUSaNacukta manahara bAha latA atyAre to khaMDita thaI gaI. banne hAtha mArA ThuMThA thaI gayA. have zuM karuM? A du:kha kene kahuM. rUdana ane vilApa karatI du:khanI mArI kalAvatI - have mAtra mRtyunI ja rAha jotI jaLa vagaranI mAcha lInI jema du:khathI taraphaDavA lAgI. hastanI vedanAe : ene AkuLavyAkuLa karI hatI. paNa zuM kare? vidhinI ajaba karAmatamAM mAnavInI buddhi kyAM sudhI cAlI zake? - pUrA divasa hovAthI garbhanI sthiti paNa paripakava thaI gaI hatI, tethI AvA AphatanA prasaMge ene bIjI prasavajanya, vedanA paNa utpanna thaI, "hA ! daiva ! tu paNa barAbara tAre badalo laI le. dujananI mAphaka raDeluM deva paNa eka du:kha jyAM pUrNa thatuM nathI tyAM bIjI taiyAra kare che. hoya! tAre paNa samaya che. jagatamAM samayanI balihArI che. prasavanI vedanAthI kalAvatI tyAMthI ghasaDAtI ghasaDAtI AgaLa cAlI. najIkamAM ja ghughavATa karatI - paDachaDa ane pracaMDakAyAvALI zyAma sarUpA siMdhu nadInA kinArA najIka AvI, jyAM nAnAM nAnAM jhADavAonAM juthanAM jutha AvI rahelAM hatAM. e juthanA AMtara prade-zamAM AvatAM tyAM paNa kalAvatIne keTalIka vedanA thaI, e - kaSTane sahana karyA vagara kAMI chUTako nahoto, kAraNa ke enI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42. pRthvIcaMdra ane guNasAgara -sArasaMbhALa karanAra ke enI pAse nahotuM. pANInI. mAgaNI karatAM dudhanuM pAna karanArane atyAre khuza khabara pUchanAra paNa keI nahotuM. seMkaDo dAse dAsIo para hukama. karanArI. atyAre to jaMgalamAM mRtyunA kheALAmAM hatI, daivanI dayA upara jIvatI hatI. reja amRtanA jevuM bhejane karanArane atyAre to najIvA annanA paNa phAMphAM hatA, kudarata jyAre rUThe che tyAre game tevA mAnavIne paNa e khAnA kharAba karI nAkhe che paNa tene koNa jItI zake che? : keTaloka samaya e vedanA cAlyA ja karI. jANe hamaNAM ja mRtyu Avaze ke zuM evI kAramI pIDA sahana karatAM kalAvatIe eka suMdara bALakane janma Ape. caMdranA prakAzamAM caMdranA jevuM manahara bALakanuM vadanakamaLa joI mAtA jarA harSa pAmI. vaLI enA mukha upara viSAdanI chAyA pharI gaI. "are ! are ! jaMgalamAM janmanAra A bALakanuM bhAgya kevuM haze ! enI sAravAra karavA mATe mAre hAtha paNa nathI. keI dAsIya nathI. vadhAmaNuM ApanAra paNa atyAre kaI nathI. hA ! A bALakano varyApana mahAsava paNa keNa kare . . . A suMdara bALakanA janma pachI kalAvatInI ciMtAmAM. vaLI vadhAro thayo che ke bALakanA janmano harSa hovA chatAM atyAranI vartamAna paristhitie ene muMjhavI nAkhI. temAMya potAne hAtha nahI hovAthI e mukelImAM vadhAre thayo. pite ekalI hatI tyAre to jIvananI ene kAMI paravA nahotI. A bhayaMkara jagalamAM mRtyu bhalene atyAre AvIne bheTe, mRtyu sAthe bheTavA e taiyAra hatI, kemake dhamajanone mRtyuno bhaMya jarAya hoto nathI. ane jJAnIe teM !emanI to vAte zI karIye ? ete jIvana pratyumAM , P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 43 samadaSTivALA thaI jAya che. jagatamAM jJAnIonA jIvananI te balihArI che. bALakano janma thayA pachI kalAvatInA jIvanamAM pari.. vartana thayuM. bALakanA mehe enA jIvanamAM mamatvabhAva jAgRta thayo. potAnA ane bALakanA jIvana mATe ene ciMtA thavA lAgI. "are ! AvA bhayaMkara jagalamAM amArU zuM thaze ? are putra ! tuM bhale Avye ! dIrgha AyuSyavALe thA ! moTA bhAgyavALe thA ! vAraMvAra e bALaputranA suMdara vadanane nirakhatI pitAnuM vAtsalya batA--- vatI hatI. paNa vidhie kalAvatIno eTalo AnaMda paNa jhuMTavI lIdho. e capaLa bALaka mAtAnI godamAM paDela ne kudakA mArato ramato hato e daramiyAna vIjaLInA kaDAkA bhaDAkA thAya ane meghanI ghora gajanAthI jagalamAM rahelA ekAkI mAnavInuM haiyuM jema ekadama bhayagrasta thAya tema bALaka bhayagrasta thaI mAtAnI godamAMthI nIce paDI gagaDato siMdhunA: jaLa pradeza tarapha cAlyo gayo ane kalAvatI bebAkaLI. banI gaI, potAne hAtha paNa nahotA ke e bALakane jhaTa upADI le ! are Ate ratna ApIne nadI mAtA ene pitAnA udaramAM samAvI leze ke zuM ? "hA ! hA! dhik ! dhika ! vidhi A zuM karavA beThI ? are duSTa vidhi ! ATalI badhI pRthvI paDI che, aneka pApImAM pApI mAnava jagatamAM vidyamAna che chatAM tuM mAre keDe kema paDayuM ! ane eka garIba rAMka abaLAnI pAchaLa ! tuM to maratAne mAre che. bahAdUra purUSo to jagatamAM kAMI maratAne pAya mAratA, nathI. zaraNe AvelAne bacAvI le che. ne tuM to kharekhara vicitra che. tArI naphaTAInI te kAMI hada che? navagajanA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ E 44 pRthvIcaMdra ane guNasAgara namaskAra tane! bAlakanI pachavADe ja ghasaDAtI AgaLa ghasI. pitAne hAtha nahI hovAthI nadInA tIra pradeza pAse AvelA bALakane pitAnA be caraNo vacce rAkhI rokI lIdho paNa have levo zI rIte ? ne have je te caraNemAMthI bALaka khasI jAya to siMdhunAM uDAM jaLa sivAya - bIju sthAna nahotuM; zu kare ! kenI madada mAge?. - "he nadI mAtA ! he siMdhu devI! tame pracaMDa zaktizALI cho. huM tamArA caraNemAM namuM chuM. dIna, anAtha ane dukhinI evI mArA upara tame dayA kare, mArA bALakinuM rakSaNa kare !" rUdana karatI kalAvatInI araja sAMbhamaLavAnI nadI devIne paNa atyAre kyAM navarAza hatI? Aphata Ave che tyAre cArekorathI dhamAla karatI Ave che. du:khamAM -bhAga paDAvavAne kaNa Ave che ? sukhamAMja sau kaI bhAga paDAve che evo jagatano niyama che. du:khamAM atyAre e satInI kasoTI barAbara deva karI rahyuM hatuM. suvaNane agnimAM zuM tapAvuM nathI paDatuM ? caMdra ane sUrya jevA samartha zaktizALIne paNa rAhathI kavacita prasAvuM paDe che che tyAre A to eka du:khI abaLA, temAMya hAtha vinAnI. . "are jagatamAM je zIla jayavatuM hoya, zAsanadevo paNa jo zIlane mAnatA hoya, zIla tarapha temane bhaktibhAva heya, e jagatamAM pavitra ane alaukika gaNAtuM ziyala jo meM pavitra-zuddhapaNe pALyuM hoya, ane mArUM ziyala kalaMka rahita hoya te he devI ! he nadI mAtA ! A mArA bALakanA rakSaNane upAya karo !" AkaMda karatI e satInA taraphaDATa ane zIlanA prabhAvathI sidhu devInuM siMhAsana kaMpAyamAna thayuM, saMbhramathI devI ekadama tatkALa satI kalAvatI AgaLa hAjara thaI. eno P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 45 kapAelA hAthane badale navIna bAhalatA paNa AbhUSaNa-- yukta pragaTa thaI. satI kalAvatI potAnI bAhalatA ane devIne nihALI khuzI thatAM devInI stuti karI. he devI! tame jaya pAmo ! he nirdoSa ane pavitra mAtA ! tamAruM kalyANa thAo, mArA jevI dIna, du:khI ane anAtha abaLAonuM tuja rakSaNa karanArI che, jIvita ApanArI che. satI! du:khamAM dhIraja rAkhaje bhavAMtaranuM tArU mahAna pApakarma have nAmazeSa thaI gayuM che. sau sArUM thaze, hajI tAre A putra sahita ghaNe kAla rAjasamRddhi bhegavavAnI che. hiMmata rAkhaje devI tarataja adazya thaI gaI. pitAnA banne kamala hAthavaDe bALakane teDI lai kalAvatI nadInA kAMThethI dUra eka vRkSa nIce AvIne beThI. manamAM aneka vicAra thatA hatA. vicArone aMge saMtApa hato, vyAkuLatAya hatI. "arepUrve je meM zramaNIdharma svI-- kAryo hota to mAre A ApadA kyAMthI Avata? jemanAM manamaMdira kAma pizAcanI vyAkuLatA rahita che, jeo zIla dharmathI suzobhita che temaja jInezvaranA Agamono abhyAsa karavAmAMja je potAno kAla nirgamana kare che evA zramaNa zramaNI vargane mAre namaskAra thAo." pitAnA pApanI. niMdA karatI kalAvatI DusakAM bharatI vananA prANuoneya raDAvavA lAgI. kalpAMta bharelI e gojArI rAtrI paNa pUrNa thaI gaI. prAta:kALano sUryodaya thayo, prabhAtanAM paMkhI potapotAnI bhASAmAM kilakilATa karatAM madhurA gAnano AraMbha karatAM hovAthI vanapradeza paNa ramaNIya lAgavA mAMDyo. e kudaratanI lIlA jovAmAM kalAvatI potAnuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 pRthvIcaMdra ane guNasAgara du:kha jarA visarI gaI jANe ke rAtrInI sAthe enuM du:kha paNa pUrNa thayuM ke zuM ! prAta:kALe sUryodaya thatAM siMdhu nadInA jaLamAM snAna karavAne AvatA eka tApasanI najara bhAgyayoge A vanadevI kalAvatI upara paDI. "are ! A zuM ! A te kaI vanadevI ke vidyAdharI! pitAnA bALakane laIne kIDA karavA AvanArI A nAgAMganA ke nRpAMganA ! A koNa haze? kiI divasa nahi ne Aje A dazya jovAthI cakita thaye le te dhIredhIre kalAvatI pAse Avyo. vicitra vezavALA - A purUSane joI kalAvatInuM mana zaMkAzIla thayuM, chatAM diva upara bharose rAkhIne bhAvIno vicAra karatI sAvadha thaI gaI, - "bahena ! A bhayaMkara jaMgalamAM tame zuM bhUlA paDyAM cho? ke akasmAta AvI caDyAM che? gabharAze nahi dhIrajathI kaho .e tApapurUSanI madhura vANI sAMbhaLI kalAvatIne hiMmata AvI. bhAIhuM eka du:kha ane durbhAgyanA ge jagalamAM AvelI anAtha strI chuM. janazunya A jagalamAM tame kyAMthI ?' * ahIM najIkamAM amAre tApasane Azrama che tyAM amArA kulagurU tamAruM svAgata karaze, emanA dharmopadezathI tamAruM du:kha dUra thaze, mATe cAle. tamane gurUjI sAre mArga dekhADaze. tApasanAM vacana sAMbhaLI kalAvatI potAnA bALakane laI. tApasanI sAthe cAlI. tapovanamAM AvelI kalAvatIe kulagurUne namI praNAma karyA. temanI AgaLa - hAtha joDI beThI. kulagurUe kuzalavArtA pUchI. "vatsa ! A - bhayaMkara araNyamAM ekAkI kayAMthI ??? Sun Gun Aaradhak Trost ... P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 47 kulagurUnA javAbamAM kalAvatI potAnuM du:kha sAMbharI AvavAthI raDI paDI. kalAvatInA rUdanathI kulagurUe ene vizeSa na pUchatAM AzvAsana ApyuM. vase ! saMsAramAM sukha du:kha e to pApa ane puNyarUpa vRkSanAM phaLa che. pote je kaMI pApa agara puNya karelAM hoya che tenAM phaLa kAlAMtare jIvane bhegavavAM paDe che. pitAnI karelI burAI agara bhalAInAM phala bhegavatAM harSa ke zAka zuM karuM? tAruM saMpUrNa lakSaNayukta zarIra, gaMbhIra vANI temaja vizALa ne jotA tuM kaI kulIna ane moTA bhAgyavALI chuM. tArUM kalyANa thaze mATe jarI dhIraja dhAraNa karI sukhethI thoDo samaya amArA AzcamamAM rahI tArA A bhAgyavaMta bALakanuM pAlana kara, amArA tApasIonA samudAyamAM tane ThIka paDaze, to tApasIonA samudAyamAM rahI yathAzakti dharmane Acara -- ke jethI tAruM bhaviSyamAM sArUM thaze. kulagurUnI vANI sAMbhaLI kalAvatIne sArA bhaviSyanI AzA thavAthI eNe gurUnI vANI aMgIkAra karI. tapasvInIonI madhyamAM - rahI chatI kalAvatI bAlakanuM pAlana karatI pitAne kAla vyatIta karavA lAgI. . pazcAttApa ' ' sAvitrI = ziyA - praveza: gharamAM paNa.. vRyte hi vimurAribaM. . . .gukhahudhA sAme saMpa: . . . . . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 - - pRthvIcaMdra ane guNasAgara bhAvArtha-vicAra karyA vagara kaI paNa kArya karavuM nahi. ekadama koIpaNa kArya karI nAkhavAthI pAchaLathI moTI Aphatane karanArUM thAya che. lAMbo vicAra karIne kArya karavAthI emAM vijaya male che. lakSmI prApta thAya che. prAta:kALe zaMkharAja manamAM aneka vicAra karato siMhAsana upara beThelo hate bhavya AkRtivALA chatAM atyAre enA manamaMdiramAM vicAranI aneka AchI vAdaLI pasAra thaI rahI hatI. potAnA kAryanA pariNAmanI te usukatAthI rAha joI rahyo hato, te jANe meTe InsApha karI rahyo hoya, duSTa kAma karanArane tene yogya zikSA karI naryo saMtoSa anubhavI rahyo hoya tema zAMta citte jANe keInA AgamananI rAha joto hoya evA rAjAnA vadana upara udAsInatAnI jarA lAni hatI. e daramiyAna pelI caMDAlaNI mahArAjanI AjJA melavIne tyAM hAjara thaI. caMDAlaNIe mahArAjane namaskAra karI bAjubaMdhavALA e kamaLa nAjuka latA samA banne hAtha zaMkharAjanI samakSa raju karyA. pitAnI najara samakSa raju thayelI e nAjuka bAhalatAne rAjA nihALI rahyo-eka dhyAne joI rahyo. eka divasa A bAhalattA e nAjuka dehalatAne kevI. zAbhAvI rahI hatI? mArA hAthavaDe A bAhane huM ramADato hato. ATalI rAjya samRddhi chatAM vipula sattA ane sAhyabI chatAM AzakanAM AbhUSaNa paheravAnuM mana thayuM, mane to rahI rahIne ja atyAre bhAna thayuM. strIonI kuTilatAne pAra brahmA paNa khare pAmI zakatA nathI tyAM mArA jevAnuM zuM gaju ? mahArAja zaMkhapurapatine vicAramAM paDelA jANI temaja emanA vadana upara aneka bhinnabhinna prakAranI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha vicAra vAdaLIo pasAra thatI jANI caMDAlaNI to bhayanI mArI tyAMthI cha pAMca gaNI gaI. rakhene rAjA kapAyamAna thaIne potAnuM ja sarva nAza karI na nAkhe ? moTA lokono vizvAsa che ? eka dhyAne jotAM acAnaka rAjAnI najara bAjubaMdha upara rahelA "jayasena e akSara tarapha gaI jayasena e akSara joine-khAtarI karIne rAjA ce akasmAta jANe vijaLIno AMcake lAgyuM ke zuM ? varasAdanA, vijaLInA, vAyunA ane dharatIkaMpanA akasmAto jyAre bane che tyAre A dharatI upara Azcaryajanaka pheraphAra thAya che, paraMtu eka satIomAM ziramaNi. nArIne kalaMkita banAvI bhayaMkara zikSA karI devAnI bhula samajAya che, tyAre to e mAnavInI buddhinAM devALAM dekhAI Ave che. itihAsano pravAha paNa tyAre te badalAI jAya che ane tethI garbhavatI satI sAdhvI sItAjIne vanavagaDAmAM ekAkI rakhaDatI mUkanAra rAmanA kRtyane Aje paNa keI vakhANatuM nathI. - jayasena to kalAnA bhAInuM nAma ! zuM kalAvatInA piyarathI keI AvyuM che ke ?" manamAM vicArI rAjAe gajaSTine tyAM paheragIra mekalIne gajazeThane bolAvyA. rAjAnA hRdayamAM te daramiyAna aneka ukApAta macI rahyA. dharatIkaMpanI mAphaka enuM majabuta zarIra kaMpAyamAna thavA lAgyuM, rAjA AkuLavyAkuLa thaI gayA ane . jarA paNa tapAsa karyA vagara ekadama meM A zu hoLI jigAvI ? - gajazeTha mahArAjanI samakSa tarataja hAjara thayA ene jotAMja rAjA thatharAto bolyo, "bola? bola? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 " -* , pRthvIcaMdra ane guNasAgara devazAlapurathI keI AvyuM che ? hA, mahArAja ! devIne teDavA sArU rAjAe potAnA sevakone mokalyA che. te mAre ghera rahelA che paNa avasara nahI maLavAthI hajI ApanA darzane AvyA nathI. rAjazeThanI vAta sAMbhaLI rAjAnA haiyAmAM dhrAsake paDyo. e rAjasevakane tarataja potAnI pAse bolAvyA. devazAlapuranA rAjasevake rAjA AgaLa hAtha joDI ubhA rahyA. mahArAja ! Apane jaya thAo." - "rAjAe devI mATe kAMI mokalAvyuM che vArU ? rAjAe rAjAsevakene pUchavuM zarU karyuM. hA, rAjana ! Apane mATe temaja devI mATe amUlya vastro AbhUSaNe vagere keTalIka kimatI vastuo mekalI che." e badhI kyAM che? ahIM hAjara karo : narezvara ! keTalAMka devInAM vastrAbharaNa to ame parama divase AvyA tyAre sAMjanA devI mAtApitAnA kuzala samAcAra jANavAne zeThane ghera AvelAM hatAM te laI gayAM che. emane paheravA mATe jayasena kumAre kImatI hIrA mANeka jaDelA bAjubaMdha karAvelA hatA te paNa devI letAM gayAM che. e bAjubaMdha tame oLakhI zake che ?" . "kema nahi? mahArAja ! jayasena mahArAje ghaNA snehathI pitAnI bahena mATe hIrA, maNi vagere ratrothI jaDAvelsa e bAjubaMdha bahu ja kImatI che." rAjasevakonI vANI sAMbhaLI rAjAe jayasenanA nAmavALA te bAjubaMdha sevakane batAvyA. suvarNanA thALamAM rahelA te bAjubaMdhane Isevake bolI uThyA. P.P. Ac. Gunrathasuri M.S
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ DI I 111 ii n rvsa kema bhavane snehasaMbaMdha ki. TdhI, jarUra che. ekavIza bhavane snehasaMbaMdha ki. 51 bi"hA, mahArAja ! Apa juo, upara jayasena kumAranuM nAma che te. - rAjAnI AMkhe aMdhArAM AvyAM, potAnA akAyathI jaDa jevuM banI gayele rAjA mUcchita thaI gaye, siMhAsanathI jamIna upara paDI gayo, bebhAna banI gaye, rAjamahelamAM hAhAkAra thaI rahyo, rAjasevake doDAdoDa karI rahyA. rAjarANIo, maMtrIo vagere badhA prAsAdamAM bhegA thaI gayA. aneka zIta upacAra karIne maMtrIe rAjAne sAvadhAna karyA. sAvadha thayela rAjA badhA tarapha najara karatA manamAM akathya atula vedanAne anubhavato hoya tema vilApa karavA lAgyA. "are! zA mATe mane sAvadha karyo ? are! are! ke huM duSTa ! kevo huM ajJAnI ? ke mukha! ke huM utAvaLI ? kevo huM nirdayamAM ziramaNi are ! adhUma evA meM A zuM akArya karyuM! dave mane kevo bhUlAvyo? vilApa karato rAjA pharI bebhAna thaI gaye "have mane nirAte maravA de." maMtrIoe rAjAne pharIne sAvadha karyo. "svAmI! A zuM ? zuM hakIkata che e to kaho? akALe Aje Apane A zuM thAya che? ATalI badhI vyAkuLatA zI ??? rAjAe gupta rIte karAvelI kalAvatInI durdazA maMtrIAdi kaI paNa jANatuM na hovAthI rAjAnA A valopAtanuM kAraNa bIjA zI rIte samajI zake ? : "maMtrIvara! zuM kahuM? mArUM zaMkha nAma Aje sArthaka thayuM. Aja sudhI huM nAme zaMkha hato have to arthathI paNa mAruM kArya jyAre tame sAMbhaLaze tyAre mArI upara zuMkaze, khacIta leke paNa mArA nAmano pUrepUro durUpa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ para pRthvIcaMdra ane guNasAgara ga karaze, kaheze ke tuM to zaMkha jevo che. laDazaMkha che. buddhi vagarane che, vicAra vagarane ne utAvaLIyo che, mahA mUkha zaMkhabhArathI che. paNu mahArAja ! Ape evuM zuM kArya karyuM che ke Apane ATale badho pazcAttApa thAya che. rAjAnA belavAmAM kaMI samaja nahI paDavAthI maMtrIe pUchayuM. rAjAe kahyuM. "mArUM akArya tamAre javuM che ?" ema kahI rAjAe bIjA suvarNanA thALa upara DhAMkele TavAla upADI dUra pheMkI dIdho. badhAe zuM joyuM? manahara nAjuka keNI sudhI kapAyelA banne hAtha ! are ! A zuM ? badhAnA mukhamAMthI arerATI vachuTI gaI. "A kenA hAtha? devIne to kuzala che ne mahArAja maMtrIe pUchayuM. e devInAja hAtha ! me pApIe-durAtmAe AsannaprasutA ane doSa rahita evI devIne mithyA kalaMkanI zaMkAe marAvI nAkhI. arere ! meM bahuja bhuMDuM kAma karyuM ! caMDAlathI paNa hINuM kAma karyuM. akArya karI have kyAM jAu? zuM karUM! hA ! duSTa vidhi: pApiSTa? teM mArI pAse AvuM ane kArya karAvI kayA bhavanuM A vera vALyuM? eka nirdoSa mahA satInuM mAre hAthe karapINu khuna karAvyuM. hA ! hA ! hatAza ! rAjA vilApa karavA lAgya, karelA akalyana thaI zake teTalo pazcAttApa karavA lAgyo. - zaMkharAjA dhigatA hRdaye hAthanI muThIo vakhato ne pacAne karaDato gussAthI e suzobhita divAnakhAnAmAM Amatema AMTA mAravA lAgyo" hA ! eka rAjA thaI mAre hAthe kevuM aghera kAma thayuM; hAya! daiva! daiva! ' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ mekavIza bhavane snehasaMbaMdha 63 pazcAttApathI dhage che, hRdaya A mAruM, narA kheranA aMgAre, dhage hRdaya A mArUM; marAvI priyAne, lehIthI raMgyuM aMga mAruM, kapAvI nAjukalatAne, kahyuM meM karma A kALuM." rAjAnA A akAryathI badhA AbhA thaI gayA. eka jAnA mAM jovA lAgyA, vAta nagaramAM pANImAM tela {dunI jema prasarI gaI. rANI vaga paNa vilApa karavA pe, badhe hAhAkAra thaI gayo, kSaNa pahelAne AnaMda kAI gayo. cArekora zeka saMtApa DhaLAI rahyo. maMtrIo, jazeTha ane sevake paNa eka bIjAnAM moM takAsatA zuM livuM tenA vicAramAM paDI gayA. bIjItarapha rAjAnA pazcApano pAra nahote. mahArAja ? have zuM thAya? zAMta e zAMta thAo. potAnI jAtane tiraskAranI najare jote rAjA pazcApanI AgamAM jalI rahyo hato. hajAro vIMchInA khonI vedanA anubhavI rahyo hato, sItkAra upara sItkAra rI rahyo hato. hA ! hA ! lohInA DAghA, hajI sukAyA nathI pApanAM kAme are! visarAyAM nathI; retI kakaLatI priyAne, kaMgAla kIdhI rakhaDatI, mahelAtamAM vasanArane, kIdhI gharoghara bhaTakatI." pazcAttApa rUpI kIDA rAjAnuM hRdaya ketarI rahyo hato, patAnA kAryathI eka AMkhe zrAvaNa ne bIjI AMkhe dara vahevaDAvate rAjA codhAra AMsuDAM pADI rahyo to, are bagaDelI bAjI have zI rIte sudharI zake ? NI kumaLI khilelI kamaLa latAne meM pApIe bALI smi karI nAkhI. mArAM e navaprasata bALakanuM zuM thayuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 4 haze ! are e mArI priyAnuM meM mane kaNa batAve ! enuM manahara hasamukhu vadana huM kyAre nihALIza ! e akSata aMgopAMgavAlI priyA mane keI batAvo ? e nirdoSa priyAne saMtApI-du:khI karI huM hajI jIvuM chuM ? are hRdaya ! : tuM phATI jA, phITI jA, bhuMDa kAma karatAM leza paNa vicAra nahi karanAra he niSphara ! nirdaya ! have tane jIvatAM lAja nathI AvatI? priyAne marAvI nAkhI have duniyAne zuM mAM batAvavA tuM jIve che. viNasI jA, phaTIjA. '' dubhAvI je satI nArI, jIvyA to zuM muA to zuM ?' nirdoSa prajAne saMtApI, jIvyA to zuM muA to zuM ?' karI jarI vyabhicArI, jIvyA to zuM muA to zuM ?' karIbAvI je bhalI nArI, jIvyA to zuM muA to zuM ? mAre have to A mahAna pApanuM prAyazcitta karavuM, joIe, nirdoSa ane pavitra priyAne marAvI nAkhI kyA sukhane mATe mAre jIvavuM joIe? maMtrIzvara ! nagaranI bahAre tame kASTa ekatra karI cahe taiyAra karAvo, jemAM A| mArA pApI dehane jalAve ? basa! eja nizcaya maMtrIzvara jema bane tema ceha tAkIde taiyAra karAvo. 2 , kSata upara kSAranI jema kASTabhakSaNanI vAta sArA ; nagaramAM prasarI gaI. badhIya nagarI halamalI gaI. rANIe karUNa rUdana karavA lAgI. maMtrIo aneka rIte rAjAne samaja jAvavA lAgyA, moTA moTA rAjapurUSa, nagaranA mahAjana, rAjAne vinavavA lAgyA. rAjA mahela AgaLa aneka mAne" vInAM jutha ubharAvA lAgyAM, zekasAgaramAM DubelA badhA raDI rahyA hatAM, nagaranI nArIo paNa vilApa karatA codhAra AMsuDAM pADI rahI hatI. e bhayaMkara divase mAtA. e potAnAM bALakane paNa dhavaDAvavAM choDI dIdha"; P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 55 rAjAne jIvato rAkhavA mATe aneka prayatno thavA lAgyA, aneka leke araja karavA lAgyA. "are nArezvara ! tame eka to mahAna akArya karyuM, have vaLI bIjuM ethIya mahAna akArya karI zA mATe dAjhelA upara aMgAre nAkhavAnI IcchA kare che ? saMsAramAM bhIrU prANIonA Apa AdhAra che, Apa ja jyAre dhIratA choDI deze tyAre amArA badhAnI zI gati bAlaka paNa gharane bALIne ajavALuM karato nathI. Apa jarA to vicAra karo ? "ITa mATe imArata keNa toDI pADe ?. maMtrIonI aneka prakAranI AjIjI chatAM zaMkharAja azva upara svAra thaine nagaranI bahAra baLI maravAne cAle. e baLatA jIgaramAM keinI AjIjI ThaMDuM jaLa reDI zakI nahI. dhagadhagatA hRdayavALe rAjA potAnA nizcayamAM aDaga hato. tenA pazcAttApathI dhagadhagatA haiyAne Aveza rokavAne keAI samartha thayuM nahI. rAjA agni bhakSaNa karavAne naMdanavanamAM Avyo jANI aneka jane rUdana karavA lAgyA, nagaranI khAnadAna ane uccakuTuMbanI nArI chAtI kuTatI rUdana karavA lAgI, rAjAnI pAchaLa maMtrI varga, mahAjana temaja rAjyAdhikArI purUSo AvI pahoMcyA rAjAnA nizcayane kaI rIte pheravo joIe paNa kaI rIte ? . keAinI zIkhAmaNa ke vinaMtinI asara rAjAne thaI nahI ane rAjAe jayAre cehamAM baLI maravAnI taiyArI karavA mAMDI tyAre bIjo koI upAya nahI cAlavAthI gaja zeThe raDate raDate vinaMti karI. "svAmI ! ahIM najIkamAM jInezvara bhagavAnane prAsAda che to Apa prathama vItarAga bhagavAnanI puSpa vagerethI pUjA karI lyo : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 pRthvIcaMdra ane guNasAgara parabhavanuM bhAtu sAthe Avatu jANI rAjAe te zenuM vacana mAnya karyuM, rUDe bhAve snAna karI puSpAdithI chanetharanI mahAna bhakti karI. te pachI najIkamAM rahelA amita teja nAmanA jJAnI munIzvara pAse gajazeTha rAjAne laI gayo, rAjAe gurUne vaMdana karyuM, jJAnI gurUe rAjAnI muzkelI jANI upadeza Ape. janma, jarA ane mRtyuthI bharapura A saMsArasAgara rega, zeka, Adhi, vyAdhi ane upAdhithI bharelo che. temAM devatA, nArakI, manuSya ane tiryaMca e cAre gatimAM bhramaNa karatA prANIo anaMta du:kha bhogave che. krodha, mAna, mAyA ane lebharUpI cAre sarSothI DasAyelA prANIo saMsAramAM aneka prakAranA vicitra kilakilATa karI rahyA che. krodha e AtmAne adhogati laI janAra bhayaMkara durguNa che. krodhane vaza thayelA prANIo he rAjana ! tArI mAphaka kyA anarthane nathI karatA ? krodhAdhIna purUSo Aloka ane paralokamAM du:khane ja bhajanArA thAya che. e bhayaMkara krodha sarSathI DasAyale padmarAjA kAMI ochA anaIne pAmyo nathI. 23 e padmarAjA koNa? ane zI rIte anarthane pAmyo ? rAjA zaMkha bhUpatie gurUmahArAjane pUchyuM, kASTabhakSaNa mATe taiyAra thayelA rAjAne gajazeThe eka rIte vilaMba karAvavA mATe vacamAM jInapUjana ane gurU vaMdana e be mahAna prasaMge ubhA karyA. e banne prasaMge. rAjAnA dhagadhagatA haiyAne AzvAsanarUpa hovAthI rAjA e ane prasaMge ujavI levA taiyAra thayo, jInapUjana karI, gurUvaMdanano lAbha lIdho, gurU vaMdanano lAbha letAM parabha-. vinA sArA bhAgyeye upadeza sAMbhaLavAnI taka maLI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha pa7 ane temAMya pAchI sAMbhaLavAnI jIjJAsA jAgRta thaI. pApane udaya chatAM du:khamAM paNa mahAna purUnuM puNya guptapaNe keI ajaba rIte kAma kare che. rAjAnI AturatA jANI gurU mahArAje kahyuM. "rAjana ! e padmarAjAnuM kathAnaka paNa tAre sAMbhaLavA jevuM che. tArA nimitta karIne A badhI parSadAne paNa e kathAnaka sAMbhaLavAthI lAbha thaze. padharAja koho pIiM paNAsei, mANo vinnynaasnno| mAvA mirALa nA, roho savAso vaddA - bhAvArtha-jagatamAM krodha prItine nAza kare che, mAna vinayano nAza kare che, mAyA mitratAne nAza kare che, tyAre lebha sarvanAza kare che. pUrve padmapura nagaramAM lakSmIne priya, nyAyaparAyaNa padha nAme rAjA hato. eka divase rAjavArikAe pharavA jatA rAjAe varUNazeThanI addabhUta lAvaNyavatI ane sakhIo sAthe krIDA karatI kanyAne joI. aMta:puramAM aneka rANIo hovA chatAM padmarAja e kanyAnA sauMdarya upara divAno thaI gayo-mAgaNI karI paraNI gayo. paraNIne rAjakAryanA vyavasAyane aMge kaho ke kanyAnA durbhAgye kahe rAjA kanyAne bhUlI gaye. aneka varSonAM vhANAM vahI gayA pachI rAjAe pharI e mArge jatAM e. kanyA- prauDha yuvatIne joI suMdara vastra ane AbhUSaNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rahita mAtra sArA piSAkamAM hovA chatAM paNa AkarSaNa thavAthI rAjAe maMtrIne pUchyuM "A yuvatI koNa che?. pUrve Ape paraNIne tajI dIdhelI varUNazeThanI kanyA ane ApanI dharmapatnI che." - maMtrInI vAta sAMbhaLI rAjAne pazcAttApa thayo. "are AvI kulIna strIne paraNIne meM tajI dIdhI che. sArUM karyuM nahi. rAjAe e strIne pitAnA aMta:puramAM teDAvI. rAjakAryathI paravArI nizA samaye rAjA vahelA vahelA navI patnInA mahele gayo, navIna naveDhA pAnIne jotAM rAjAe kahyuM. "priye ! paraNIne meM tane tajI dIdhI e mAro aparAdha mApha karaje. rAjAnI lAgaNI jANI rANI belI. "mahArAja ! emAM Apane zu doSa ? mArA parabhavanAM pApa, ke jethI mane ApanA darzanano lAbha maLyo nahi. potAnA doSane jenArI rANIne jANI rAjA manamAM khuzI thaye e navoDhA nArIe paraNyA pachInI pahelI rAtrI Aje ja rAjA sAthe sukhamAM vyatIta karI. rAjAe zaramane mukAvI eTale ratikalAmAM praviNa e nArIe zaramane tajI kAmakalAnI aneka kuzaLatAo batAvI-pragaTa karI. rAjAne khuba raMjIta karyo. pApane lIdhe jagatamAM kaI vakhate guNa-' paNa doSane mATe thAya che e niyamane anusarIne kAmakaLAmAM A nArInI apUrva caturAI jANI rAjAnA manamAM saheja zaMkA thaI AvI. "bhega vilAsa bhegavyA vagara bhalA A strI AvuM kauzalya zI rIte jANI zake ?" nakkI A nArI jArI vicArI ramanArI che. zaMkAne vaza thayelA rAjAe tarata ja mArI nAMkhavAno vicAra karyo - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 59 paNa strI avadhyA hovAthI ene jaMgalamAM rakhaDatI mukI devI jethI te ApoApa mRtyune pAmI jaze. rAjAone zuM ? vicAra thayo ke tarata ja eno amala. maMtrIne belAvI rAjAe tarata ja pitAnI hakIkata kahIne e rANIne hiMsaka prANIono zikAra thavA jaga-. lamAM choDI devAno hukama karyo. samayane jANanArA maMtrIe atyAre rAjAne kaMI paNa zikhAmaNa na ApatAM temanI vAta kabula karI dIdhI. navI rANIne jaMgalamAM choDavAne bahAne laI gayo ne potAnA mahelanA bhaMyarAmAM guptapaNe chupAvI dIdhI. e raDatI nArIne dhIraja ApI. buddhinidhAna maMtrI rAjA pAse Avye potAnA manano bhAra have halako thayo hovAthI rAjA khuzamIjAjamAM maMtrIo ane sabhAsado sAthe vArtAlApa karI rahyA hatA, maMtrIe paNa avicArI rAjAnuM zalya dUra thAya tevI eka ramuja bharI. kathA kahevA vicAra karyo. ' : "mahArAja ! ApaNA nagaramAM eka AzcaryakArI banAva banyo che te ApanA jANavAmAM AvyuM ke ?! maMtrIe zarUAta karI. ' * kahI saMbhaLAvo to vArU, zI navAInI e vAta. che?" rAjA sahita anya sabhAsado paNa maMtrInI vArtA sAMbhaLavAne adhIrA thayA. - "ApaNA nagaramAM dhanya nAme eka zreSThI hato. tene zrImatI nAmanI bhAryAthI cAra putro thayA, dhana, dhana, dharma ane sema. e cAre putrone paraNAvI zeThe potAnA. dhaMdhAmAM pAraMgata karyA. eka divasa dhanya zeTha bImAra thayA, e bImArIe bhayaMkara rUpa dhAraNa karyuM, zeThano maraNakAla samIpe AvyuM, tyAre sagAMsaMbaMdhI vagere badhAM bhegAM thayAM.. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara temanA AgrahathI zeThe putrone zikhAmaNa dIdhI." tame cAre bhAI saMpIne raheje, nAnA moTAnI maryAdA sAcavIne raheze to kalezane saMbhava nahI rahe chatAMya jo judA thAo to A khaMDanI cAre dizAe (khuNe) cAra kaLaza dATelA che te tamAre anukrame laI levA." te pachI dhanyazeTha mRtyu pAmI gayA, temanI uttara kriyA karI keTaloka samaya teo saMpIne rahyA paNa strIonI khaTapaTe temane judA karyA - cAre khuNethI temaNe kalaza kADhI lIdhA, dhananA kaLazamAMthI dhuLa nikaLI, dhanadanA kaLazamAMthI hADakAM nIkaLyAM, dharmanA kalazamAMthI zAhI nikaLI tyAre temanA kaLazamAMthI suvarNa mahora nikaLI. sema to rAjI rAjI thaI gayo.paNa pelA traNe jhaMkhavANA phIkA paDI gayA. A apUrva banAvathI sagAM saMbaMdhI paNa bhegAM thaI gayAM, eka bIjA vAdavivAda karavA lAgyA. paNa ema pitAnAmAMthI bhAga ApavA rAjI nahoto jethI sagAM saMbaMdhI paNa temanA vivAdano niveDo lAvI zakyA nahI. badhA vicAra karavA lAgyAM enA pitA DAhyA chatAM A traNe moTA bhAIene ke gerainsApha karyo? traNe moTA bhAIe paNa pitAne oLaMbhe devA lAgyA, "are ! ApaNA pitAe nAnA bhAIne badhuM ApI ApaiNane mArI nAkhyA. | tyAre nAnA bhAIe kAMI na ApyuM, emane insApha keIe na karyo ?' rAjAe vacamAM maMtrIne pUchayuM. cha mAsa sudhI teo rAjakacerImAM InsApha karAvA AvyA chatAM nyAya nahI malavAthI nirAza thaIne cAre bhAI paradeza gayA. mArgamAM koI eka gAmamAM teo jaI caDyA. gAmanA cere-cakale beThelA vRddha pazupAle temane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha joyA, pazupAla gAmano paTela ane paMDita hato teNe A. cArene paradezI jANI pUchayuM. kayAMthI Ave chekyAM jAo che ? pazupAlanI vANI sAMbhaLI cAre bAMdhavo tenI pAse, AvyA, namIne potAnI hakIkata vRddha pazupAlane temaNe kahI saMbhaLAvI. temanI hakIkata sAMbhaLI pazupAla bolyo, "putro ! tamArA pitA vidvAna ane DAhyA che temaNe tamArA cArenuM hIta kareluM che ema lAge che." zI rIte ? he pUjya ! to amane samajAvo ? amAre vivAda nivAra." e musApharIthI kaMTALelA cAre. bAMdhavo bolyA, putro! tamArA pitA vicakSaNa hovAthI mane lAge che ke je putrane je yogya hatu teja tene ApeluM che. moTAnA kaLazamAM dhULa nikaLavAthI e putrane jamIna jAyagA khetIvADI badhuM ApI dIdhuM che. bIjAnA kaLazamAM hADakAM nikaLyAM tenI matalaba e ke tene gAya, bheMsa, baLada, gheDA vagere ApeluM che ema samajavuM. trIjAne zAhI ApavAthI dukAnane vyavasAya, khAtAM, patarAM, dastAveja, rAjasevA vagere jeno nibhAva lakhavA uparaja cAle che te badhuM ene sepI dIdhuM, ane ceAthe je bAlaka ane mAne che tene koIpaNa vyavasAyanI ajJatAne lIdhe gharanI suvarNa mahera eTale rokaDa rakama ApI che. A satya insApha che, chatAM emAM have jene adhika yA ethuM bhAge AvatuM hoya temaNe potapotAnA bhAgamAM AvatI vastuonI kImata. gaNI saravALA kare eTale tarataja khabara paDI jaze. chatAM capaLa lakSmInA mATe tame DAhyA thaine aMdaraaMdara, jhaghaDaze nahi" | P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara - pazupAlanI vANI sAMbhaLI cAre manamAM rAjI thayA, cAre samajyA ke pitAe insApha barAbara karyo che. cArenA bhAgamAM lagabhaga dolata paNa sarakhI ja Ave che jethI manamAM rAjI thaI pazupAlanA pagamAM paDathA, pitAno vivAda bhAgavAthI eno bahu bahu AbhAra mAnyo temaja meTA traNe bhAIoe nAnA bhAIne je viDaMbanA karI hatI che tenI kSamA mAgI. badhA haLImaLI eka thaI pazupAlanI rajA laI potAne ghera AvyA, khuzI thayA chatA cAre baMdhu eAe vardhApana mahotsava karyo. maMtrInI A vArtA sAMbhaLI sarve sabhAe AnaMdathI mastaka dhuNAvavA mAMDyAM, rAjA paNa pazupAlanI InsApha karavAnI cAlAkIthI cakti thayo "te pazupAle badhuM zI rIte jANyuM haze? chatAMya kalAvana pazupAle pitAnI hoMzIyArIthI cArene vivAda bhAgI nyAya karI dIdho tema priyA paNa zAstra hovAthI kAmazAstranI nipuNatAne lIdhe kAmakalAthI mane raMjIta kare to e saMbhavita che, nAhaka enA upara zaMkA lAvI meM ene jaMgalamAM hiMsaka jAnavirano zikAra banAvI dIdhI. rAjA padma pazcAttApanI AgamAM jalI rahyo, maMtrIe rAjAne hRdaya palaTo pAro zeka sAgaramAM magna thayelo rAjA maravA mATe taiyAra thaI gayA, "he maMtrI ! meM mahA pApakarma karyuM che kAmazAstrane jANanArI nirdoSa ane pavitra strIratnane meM marAvI nAkhI. pitAne ghera sukhamAM rahelI e zuddha priyAne meM du:khanA mahIsAgaramAM dhakelI dIdhI. hA ! hA! mArAM pApa ! amApa che mATe have prANane dhAravA huM samartha nathI. agninI ceha khaDakAva jemAM baLIne huM pApanuM prAyazcita karIza." rAjAne kharekhare pazcAttApa thato jANI takavIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha maMtrIe rAjAne khAnagImAM kahyuM "svAmina ! Apa dhIraja dhare ! ApanI priyA hajI hayAta che, Apa pazcAttApa na karo. ) - rAjAnI AjJAthI maMtrIe nIzAne samaye gupta sthAnake rakSaNa karelI rAjapatnIne rAjA samakSa raju karI, e priyAne sAkSAta joI rAjA maMtrIne bheTI paDyo "vayasya! tuM mAre kharo mitra che ! mArI priyAnuM rakSaNa karI te Aje mane navajIvana ApyuM. mAruM jIvana bacAvyuM. maMtrIne satkAra, sanmAna karI rAjAe tene nyAla karI dIdho ne e priyAmAM vizeSa anurakta thayo ane rAjA sukhamAM kALa nigamana karavA lAgyo. e padharAjAnI mAphaka tuM paNa strIne tyAga karI have mRtyu sAthe bheTavAne taiyAra thayo che kema kharuMne? paNa dhamajanoe bIjAnA nAzanI jema potAno nAza na karavo. jagatamAM AtmaghAta-ApaghAta samAna mahAna pApa bIju keI nathI, mATe AtmaghAtaja je kare che to pachI enA karatAM sarva du:khane nAza karanAra ane sugama evo AhaMta dharma kema na Acaravo? jJAnI muni amitatejano upadeza sAMbhaLavA chatAMya rAjAnA manamAM vicAra kAMI badalAye nahi. "bhagavAna ! du:kha dAvAnalathI baLelA mArA jevAnI vAta ja zI karavI ? Apa mane dharmarUpI zaMbala Ape ! jethI bhavAMtaramAM mArA AtmAnI zubha gati thAya. 22, - rAjana ! mehane Adhina thayela tuM hajI mRtyune che che zu? padmasajAnI mAphaka jIvato nara bhadrA pAmaze, eto vicAra? jarA to dhIraja dhara ? : svAmina ! dhIraja te zI rIte rahe? meM pApIe marAvI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara nAkhelI priyA kAMI pAchI mane mele tema che? rAInA bhAva to rAte vahI gayA ! meM pApIe hAtha AveluM ciMtAmaNiratna samudramAM pheMkI dIdhuM. have zuM thAya ? - rAjAno pazcAttApa I gurU bAlyA. "rAjana ! du:khathI tuM muMjhAI gaye che paNa dhIraja dharavAthI badhuMya sArUM thazedharmanA prabhAvathI tArUM sArUM thaze, kAraNake nirAzAmAM amara AzA chupAI che. te mATe kapilanuM AkhyAna sAMbhaLa. eka 'bhula karI tenA upara bIjI bhula karanAra kapilanI mAphaka tuM anarthana karanAra nathI. >> kapila brAhmaNa suyaNANa niddhaNattaM, kuNai kula bAliyANavihavattaM / / icchUNaniSphalataM, dhiratthu buddhiM payAvaiNo // 1 // bhAvArtha-"paMDita ane guNavAna purUSone nirdhana banAvyA, kulavAna putrIone vidhavApaNuM ane zeraDIne phala. vagaranI karanAra prajApati( brahmA )nI buddhine dhikkAra, thAo. ) - pUrvakAlane viSe gaMgA nadIne kinAre rahelA keIka saMnivezamAM khaTa karmamAM tatpara ane dIvasamAM traNavAra. snAna karanAra kapila nAme brAhmaNa raheto hato. zauca kiyAmAM tatpara evo te brAhmaNa apavitra thavAnA DarathI gherathI bahAra paNa kavacitaja nikaLato hato, keI mANasa jarA aDI jAya to snAna karato, kutarAM, bIlADAMne jarA sparza thAya toya nAhI nAkhato, gAya bheMsa kutarAM bIlADAM Adi jAnavaranA karelAM mutra ke viSTA oLaMgavI paDe ke emAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 65 bhUle cuke paga paDI jAya toya nAhI nAkhato. divasa bharamAM te jANe keTalIya vAra nAhI nAMkhato haze. evA te zaucamAM custa kapilanA manamAM zauca saMbaMdhI aneka vicAre AvatA hatA. "gAya, bheMsa kutarAM bIlADAM Adi aneka pazuoe rAtadivasa viSTA ane mutra karelAM evA apavitra mArgamAM cAlanAra brAhmaNano ziaucadharma zI rIte rahe? temaja je bhUmi upara sArAya varSa daramiyAna aneka pazuoe viSTA ane mutra karelAM hoya, te bhUminI e apavitratA varSA- kAle varasAdathI dhovAine badhI nadI ke taLAvamAM taNAI. jAya che e nadI ke taLAvamAM snAna karanAra brAhmaNa zI: rIte pavitra thAya ? satya vAta to e che ke zaucadharma pALanArane zaucadharma vastImAM rahevAthI sacavAta nathI. mana-. khya ane pazuthI rahita samudranI madhyamAM keI dvIpa hoya to tyAM rahevAthI zaucadharma barAbara pALI zakAya. ' : aneka vicArothI ane potAno zaucadharma barAbara. nahI paLavAthI dubhAto te kapila dukhe dukhe kAla vyatIta, karato hato. ekadA keI nAvikanA mukhathI eNe sAMbhaLyuM ke "samudranI madhyamAM zeraDInA vADhathI bharapura abhaya nAme dviIpa che. manuSya ane pazuthI rahita e dvIpamAM zaucadharma, barAbara pALI zakAya. khalAsInI A prakAranI vANuM sAMbhaLI kapile abhayadvIpa javAnI taiyArI karI. . . : " sagAM saMbaMdhI ane snehIjanoe aneka rIte samajAvavA chatAM keInuM vacana nahI svIkAratAM sarvanA snehano tyAga karIne kapila vahANumAM besI abhayadvIpa cAlyA nAvike paNa abhayadvIpamAM kapilane mukI dIdho, janazUnya abhayadvIpamAM ekAkI kapila vAvaDIonA pANIthI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara roja traNavAra snAna karato ne IzunuM bhakSaNa karI saMdhyA karato hato. keTalAka divasa jatAM roja IkSanuM bhakSaNa karavAthI pitAnA dAMtathI chelpha-zeraDIne cholavA jatAM enA ane hoTha phATI javA lAgyA, jethI acAnaka kapilanA manamAM vicAra . "A sRSTine racanAra prajApatibrahmA buddhi vagarane to kharo ja. dareka nAnA moTA vRkSone phaLa sarajyAM tema zeraDIne phala banAvyAM hota to kevuM sAruM ? je ke ApaNA dezamAM to zeraDIne phala AvatAM nathI paNa ahIMyAM A dvIpanA mahimAthI kadAca phaLa AvatAM haze kharAM! ema vicArate kapila cAre kera bhramaNa karato zeraDInAM phala zeAdhavA lAgyo. na pUrve vahANanA bhAMgavAthI tyAM AvI caDelA keIka vaNIkanI saryanI garamIthI sukAI gayelI viSTAne joI te kapIla zeraDInA phalanI bhrAMtithI cAkhavA lAgyo, besvAda chatAM te AMkha baMdha karI parANe parANe khAI gayo, ane pachI te sukAI gayelI pitAnI viSTA paNa seraDInA phalanI bhramaNAe khAI javA lAgyo. zaucamAM pavitratA mAnanAra azucinI gartAmAM gabaDI paDyo. ene bhAna paNa na rahyuM ke pote zuM karI rahyo hato. brahmAnI bhUle zedhanArAne lAgyuM ke pote vyAjabI karI rahyo che. - eka divase pelo vaNIka acAnaka kapilane bheTI gayo, manuSyanA sahavAsathI dUra rahelAne ghaNA divase A dvIpamAM manuSyane jovAthI sneha thayo. are bhAI ! tame zarIrano nibhAva zI rIte kare che? kapile pUchayuM "sukhI to che ne ? majhA che ne ? * "zeraDInuM bhakSaNa karIne pelA vaNI ke uttara Apyo. "zeraDInAM phala tame khAtA nathI? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha "enAM kula vaLI kevAM hoya ! vaNIka Azcarya pAmyo. kema tame joyAM nathI. cAla batAvuM ? . batAve che ?" Azcarya pAmela vaNIka brAhmaNanI pUThe cAlo. pitAnAM mAnelAM phala kapile batAvavAthI vaNIka kapilanI khoTI bhramaNAthI bahu du:khI thaye, "arere ! A bicAro kapila ajJAnathI viSTAne phala mAnI beThe che. "A phala tame cAkhyAM che vArU ?" vaNake AturatAthI pUchayuM. hA ! ghaNI vAra ! abhimAnathI saMtoSapUrvaka kapile javAba Apyo. "e svAdamAM kevAM lAge che ? vaNIka tenI mUrkhatA para jarI ho, pahela vahelAM to kharAba lAgelAM paNa have dhIre dhIre ThIka mAphaka AvatAM jAya che ho ?? kapila brAhmaNanI mUrkhAI upara vaNIka ho, keTalA divasathI A phala khAo cho ?" lagabhaga eka mAsa thaye ! kapila abhimAnapUrvaka bolyo. kapilanI vANI sAMbhaLI vaNIka beyo. "kapila ! tuM bhIMta bhUlI gayo che. eka evA pApane mArge tuM caDI gayo che te tuM samajaze nahi. tAre zauca dharma sAcavavA jatAM tuM azucinuM bhakSaNa karavAnI hade pahoMcI gaye che tuM pAnuM rakSaNa karavA jatAM lAkaDIthI mastaka pheDI rahyo che. jo mAtra azucithI bhaya pAmele tuM azucithI acavAne ahiM Aje paNa ahIM to te azucinuM bhakSaNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 : * pRthvIcaMdra ane guNasAgara : karavAmAM pAchuM pharIneya joyuM nathI, je bhayathI tu nA hato te bhaya to tArI AgaLa ja AvI gaye te tuM jANI . paNa zake nahi. zeraDIne phala nathI hotAM eto sarva sAdhAraNa bAbata che. bALaka paNa jANI zake evI vAtanI te azraddhA karIne viSTAnuM bhakSaNa karI tArA AtmAne apavitra karyo. . tamArI vAta barAbara nathI. manuSya rahita dvIpamAM viSTA kyAMthI ? tuM ane huM bane to chIe ne ? ApaNe viSTA paNa karIe chIe ke nahi tene te jarI vicAra kara !" te to kaThINa che ne A viSTA to DhIlI pocI hoya che? ghaNA divasa thavAthI temaja sUryanI garamIthI te sukAIne kaThINa thaI jAya. - vaNIkanI vANIthI tatvane samajelo kapila mithyAabhimAnane cheDI mAthuM kuTavA lAgyo. vilApa karato potAnA kRtyanI niMdA karavA lAgyuM "mane dhikkAra thAo! meM A zuM karyuM ? are ! deva ! mArI upara zu julama : karyo che. AvI krura mazkarI karI mArI bUrI dazA karIzuM" tuM rAjI thayo? hA ! hA ! vidhAtA ! te kayA bhavanuM vera vAvuM ? traNavAra snAna karI saMdhyA karanArA mArA jevA sarvottama narazreSTha brAhmaNanI teM A hAlata karI ! sagA saMbaMdhInA snehane cheDIne zauca dharma sAcavavA AvA ekAMta sthaLamAM Avyo toe duSTa vidhie ahIyAM mArI pAse azucinuM bhakSaNa karAvI ne nApAka banAvyo hA! hA!* * dhi jAti kapilane vilApa karato jANI vaNIka be "mitra? have je thayuM te thayuM. teM tArA hAthe bhUla karIne pachI tuM daivane doSa kema Ape che? jANI bujha, irAdApUrvaka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha rahita pite aparAdha karIne pachI niraparAdhI deva upara Tepa karo e te kayAMne nyAya? kapila ! jagatamAM paNa e mAnavI - svabhAva ja che ke kaI paNa kArya sAruM thayuM hoya to tene 'jaza pote laI le che ane je bagaDI jAya ke emAMthI kAMI utpAta thAya to tenA doSano Tepale manuSya daiva upara nAkhe che. e te kAMI nyAya ?" hA ! hA ! paNa A mArUM kRtya to akSamya che. kayAM jAu? zuM karuM ? zaucadharmathI pavitra evA mArI A dazA ! kevI bUrI dazA ?" kapila pazcAttApa karavA lAgyo. paNa e tArA UMca dharmane tuM hajIya mAne che ? bAhya zaucathI ja pavitra thavAtuM hoya-pApa rahita thavAtuM hoya to nadI ke taLAvamAM mAchalAM ke deDakAM ghaNuMya nhAya che. - tArA vicAramujaba to e siddhAM mokSamAM pahoMcavAM joIe - kema kharUne ? kutarAM bilADAMya nadImAM ghaNIvAra snAna kare che. e snAna mAtrathI zarIranI aMdara raheluM ne AtmAne vaLageluM pApa jatuM nathI. pApane kADhavA mATe to mananI zaucatA (zuddhatA) vacananI zaucatA (satyavacana)ne kAyAnI - zaucatA (brahmacarya joIe. bAhya snAna te ahaMkAra temaja rAgAdikane vadhAranArUM che kapila !" ': "are ! are ! tamArI vAta have samajAya che. bAhya zaucamAM jema jema vadhAre custa thato gayo tema tema huM . azucinI bhAre khAImAM uthalI paDyo have mAruM zuM thaze ? : huM pavitra paNa zI rIte thaI zakIza.dhi jAti kapi: lanI AMkho have barAbara udhaDI gaI hatI. badhuMya raMdhAyA ; - pachI have DahApaNa AvyuM hatuM, sagAM saMbaMdhIoe tane samajAvyo toya tuM samaje nahI. emanA snehano tyAga karI ahI Avyo paNa - kema para rajasa maLyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 pRthvIcaMdra ane guNasAgara zaucano marma tuM barAbara samajI zake nahI. je UMcanuM rakSaNa karavA tuM zarIrane navarAvI sApha rAkhato hato, ene snAna karavAthI pavitra thayeluM mAnato hato paNa zarIra to aMdara azucithI ja bhareluM che. hADa, mAMsa, rUdhira, Adi aneka apavitra vastuothI bharelAne pavitra mAnavAmAM te kAMI ochI bhUla karI nathI? aMtaraMga krodhAdika zatruone jItavAne to mananI zuddhatA joIe, pavitra vicAre joIe. ArtadhyAna ane raudradhyAnane dUra karI manane dharmadhyAnamAM joDavuM joIe snAna bicAruM zuM karI zake? e to mAnavInA pApane vadhArI zake ! vaNakanAM vacana sAMbhaLI kapilane garva osarI gayo, kAyAmAM. kalyANa mAnanArAno have hRdaya palaTo thayo, je kapila ! vastutAe azuci to ApaNAM pApakarma che teja azuci che ane puNya karaNI teja pavitratAzuci eTale zuddhi che. paNa pANIthI zuddhatA nirarthaka che, sarve prANIone viSe dayAbhAva, mana, vacana ane kAyAthI. IMdriyone kAbumAM rAkhavI, ane pApa vicArathI dUra rahevuM. krodhAdikano nigraha karavo ethI adhika zuci bIjI kacI. che vArU? zAstramAM kahyuM che ke kuvAnA pANIthI snAna karavuM. adhama che, nadInA vahetA pANuthI snAna karavuM madhyama. kahyuM che, vAva ane talAvamAM snAna karavAnI to zAstrakAre sApha nA pADe che paNa vastrathI gaLelA evA pavitra. jaLathI pitAne ghera snAna karavuM te uttama che. ane temAMya devArcana mATe ke evA keI dharma kArya nimitte snAna karavuM te uttamottama snAna kaheluM che. bAkI to ghaNA jaLathI. - snAna karavA chatAM paNa bAhomalanIya barAbara zuddhi thatI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 71 nathI. to pachI pApamI to zI rIte dUra thaI zake ? dharmanA athajano to bAhya zuddhi karatAM AtmAne zuddha karavA tarapha vadhAre dhyAna Ape. temAMya amuka prasaMgomAM to bAhya azuci paNa manuSyane apavitra banAvI zakatI nathI, moTI deva yAtrA ke mahotsavamAM-meLAmAM, vivAhakAryamAM, rAjadarzana karavA jatAM, citta saMbhramayukta hoya tyAre, ke saMgrAmamAM, ane rAjamArgamAM svaryAspazya mAnavIne apavitra karato nathI." bhAI! tame zuci azucinA bhedanuM prakaraNa ThIka spaSTa karyuM. tamArI A dharma carcAe mArA hRdayamAM ghaNuM : - sArI asara karI paNa te ghaNI moDI thaI, pahelethI A samajAyuM hota to huM eka mahA pAtamAMthI bacI jAta , haze! gaI tithino brAhmaNa paNa vicAra na kare ! je pavitra keNu che e paNa jarA samajI le ! pRthvInI aMdara raheluM pANI pavitra kahevAya che, pativratA strIya pavitra kahevAya che, temaja prajAnuM kalyANa karanAre rAjA pavitra kahevAya che, ane je brahmacArI che te sadAya pavitra gaNAya che. kSamA, zubhavicAra ane nirmaLatAthI mana pavitra gaNAya che. sAcuM bolavAthI vacana pavitra gaNAya. che. temaja brahmacaryaAdi kAyAnA zuddha vyavahArathI zarIra snAna karyA vagara paNa zuddha thAya che vaLI je parastrI ane padravya ane pArakI IrSyA karavAthI dUra rahe che te vagara snAne paNa pavitra che. paraMtu jenuM citta hamezAM pApa vyApAra agara to bIjAnuM buruM ciMtavavAmAMja rakta raheluM che, te citta ja azucimaya che. je juThu belI rAta divasa bIjAne chetarI rahyo che tenuM ja mukha azucivALuM che. temaja jIvaghAtAdika pApa karIne je duSTa kArya karI rahyo che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 7ra - pRthvIcaMdra ane guNasAgara teja azuci kAyAvALA samajavo. mATe e pramANe zuci . azucine samaja, have cAla ApaNe dezamAM jaIe tyAM jJAnIne samAgama prApta karI he kapila ! tuM tArA pApanuM - prAryAzcata karIne zuddha thA ? : prAyazcita levAnI icchAvALe kapila vaNIkanI sAthe - yathAsamaye vahANano saMga prApta thatAM svadezamAM Avyo, banne potapotAnA kuTuMbIjanone malyA. kapila paNa e mithyAdAgrahano tyAga karI paMDitoe ApeluM prAyazcita AcarIne zuddha thayo ne sarva darzana sAmAnya dharmane yathAzaktie AcaravA lAgyo.' - amitateja gurUrAja kapilanuM AkhyAna saMbhaLAvatA rAjAne samajAvavA lAgyA ke "he rAjana! jevI rIte A kapila brAhmaNa jarA paNa azucinA sparza mAtrathI bhaya pAmanAre chatAM azucinuM bhakSaNa karavA lAgI gayo tema tuM paNa du:khanA bhayathI je apamRtyu aMgIkAra karIzaAtmaghAta karIza to moTA du:khanA bhArane pAmIza. jarA te vicAra kara, du:kha zA kAraNe Ave che ? pUrve mahAna pApa kareluM hoya e pApathIja du:kha Ave che, prANIvadha Adi mahAna akAryathI mahAna pApa upAjita thAya che. e paraprANIvadha karatAMya AtmaghAtane adhika pApanuM kAraNa kaheluM che. mATe mRtyune vicAra cheDIne du:khano nAza karanAra dharmanuM tuM ArAdhana kara . . " gurUnA upadezathI rAjAnA hRdayamAM kaMika zAMti thaI ane pUchyuM ke "bhagavAna ! e tyAga karelI ane kapAyelA hAthavALI mArI patnI atyAre kyAM haze? e mane have malaze ke! ane malaze to kayAre ? . "rAjana ! dhIraja dhara, eka divasa pachI te saMpUrNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 93 aMgopAMgavALI, putra sahita tArI patnIne malIza. tenI sAthe ghaNA kALa sudhI rAjya samRddhi bhegavI putrane rAja- gAdIe besADI patnI sahita rAjapATa choDIne tuM dIkSA grahaNa karIza gurUnI vANI sAMbhaLI svastha thayelA rAjA: e naMdanavanamAMja paDAva nAkhe, patnIne lIdhA sivAya : nagaramAM nahI javAnI pratijJAvALA rAjAe rAtrI paNa - naMdanavanamAMja vyatIta karI. melApa. naMdanavamAM sukhe sutelA zaMkharAjane gurUnA upadezathI -- svastha citta thavAthI niMdrA AvI gaI. du:khamAM paNa mahAna purUSanuM puNya jAgrataja hoya che. gurUe rAjAnuM bhAvI kathana * kahIne zAMta karyo. temaja A bhAvI kathanane sUcavanArUM ne priyajanano melApa karAvanArU eka apUrva svana rAjAne AvyuM. moTA bhAgyane jaNAvanAra e svapnamAM rAjAe zuM joyuM ? " kaMika phalavALI latA kalpavRkSane lAgelI te keIkanA chedavAthI bhumi upara paDI gaI. te pAchI phaLavALI thaI ne kalpavRkSane lAgI gaI. - e maMgalamaya svapna joIne rAjA jAgRta thayo, jAgrata thayo tyAre prAta:kALa thavAnI taiyArI thatI hatI. udayAcala tarapha thavAnI taiyArImAM paDelA sUryarAje potAnA - arUNa sArathIne ravAne karI dIdho hato. je suryanA AgamananI vadhAmaNI ApI rahyo hato. alpa samayamAM phaladAcI thanArA A svapanAne rAjAe gurU AgaLa nivedana karyuM. gurUe rAjAne e svapanAne paramArtha samajAvyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 pRthvIcaMdra ane guNasAgara che. "rAjana ! je tame paTTarANIno tyAga karyo, te kalpalatA chedAI bhUmipara paDelI samajavI, e lattA phaLavALI thaI eTale rANI putravatI samajavI ne kalpakSa ne pAchI vaLagIgaI eTale tamane parANI Aje maLavI joIe, cothA prahare temAMya paroDhamAM AveluM svapana te divaseja phaLane ApanAruM thAya che mATe Aje tamane putra sahita kalAvatI malaze !! gurUnI vANI sAMbhaLI rAjA ghaNe khuzI thai. pitAne AnaMda pragaTa karato te che bhagavAna ! ApanA prabhAvathI mAruM sArUMja thaze.' sUrine vaMdana karI zaMkharAja naMdanavanamAM pitAne utAre-sthAnake AvyuM. rAjAe vicAra karI dattane potAnI sanmukha bolAvI AjJA karI. "mitra ! joke lajajAthI huM tane kahevAne asamartha chuM, dubuddhivALA meM tArI dharmabhaginInuM ghaNuM anartha karyuM che, mArA e pApane bhUlI jaI tu zIvra gatie bha9ne sAthe laI tapAsa karI tArI bahenane teDI lAva ! anyathA gurUe AzvAsana ApyA chatAM e je nahi maLe to avazya huM AvatI kAle kASTabhakSaNa karIza. mATe game tema karI ene samajAvIne he datta ! tuM moTA mAna sahita tene teDI lAva. jevI AjJA deva !" datte rAjAnuM vacana aMgIkAra karyuM. prAta:kALamAMja daSTi bhaTTa temaja bIjA cheDA parivAra sAthe mArate ghoDe bhaTTanA batAvelA mArge jaMgala tarapha ravAne tho. na bhaTe bhayaMkara jaMgalamAM kalAvatIne cheDI hatI tyAM. AvI pahoMcyA, jaMgalamAM cAre bAjue teo zedha karavA lAgyA eTalAmAM kASTa vINI rahelA tApasa upa2 . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 75 dattanI najara paDI. harSathI khuzI thayela datta tApasane jotAMja tenI pAse AvI pUchavA lAgyA. "he tapasvI ! tame A jaMgalamAM putravALI agara to najIka prasavavALI koI strIne joI?" A teja tApasa hato ke jene A tarapha AvavAno rajano abhyAsa hato ne je kalAvatIne tApasanA AzramamAM teDI gayo hato, kalAvatInA du:khanI vAto jANato. hovAthI tApasa A ghoDezvArone joI vicAramAM paDyo. "nakkI e garIba vATI upara A loke Aphata utAraze. gabharAyelA tApasane joI datta be belo? bolo ! e strI kyAM che? joI hoya to jhaTa batAvo ?' AgevAna rAjapurUSano javAba sAMbhaLI hImata dhAraNa karato te tapasvI bAlyo. "are e rAMka varAkI uparathI. rAjAne kepa hajI dUra thaye nathI zuM? vagaDAmAM ekAkI. rajhaLatI mukI hAtha kapAvI nAkhyA toya rAjA dharAye. nathI zuM ? samAcAra malavAthI temaja devI hajI jIvatI che ema. jANI rAjI thato datta-e rAjapurUSa bolyo, "are bhAI! tArI vAta che ke satya che chatAM atyAre to bIjI badhI palaTAI gaI che. AjanI sAMja sudhImAM rAjA je devIne nahI jue to pazcAttApathI jalato rAjA kASTabhakSaNa. karaze mATe amane jhaTa e bhAgyavatInAM darzana karAve ? dattanI vANI sAMbhaLI sasaMbhramita thayelo te badhAne tApasAzramamAM teDI lAvyo. datta vagere tApasa AzramamAM kulapatine namyA. TuMkANamAM kulapatine devI saMbaMdhI sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. dattanI vAta sAMbhaLI kulagurUe tarataja tApasIenI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mamAMthI kalAvatIne teDAvI. kulagurUnI pAse AvelI kalAvatI datta vagerene joine pUrvanuM du:kha sAMbhaLI AvavAthI - raDI paDI. kAraNake hRdayamAM chupAyeluM-bhulAyeluM du:kha paNa potAnA svajanane jovAthI tAju thAya che. kalAvatInA rUdanathI datta paNa raDavA lAgyo chatAM dhIraja dharI datta kalA* vatIne kahevA lAgyo." bhagini ! A eka duSTa kamane pariNAma hato ane te tamAro karelo tame bhAga, rAjAjI to emAM nimitta mAtra hatA. mATe evI devanI * bAbatamAM tamAre kheda na kare ! kAraNake prANuone A jagatamAM je sukha ke du:kha prApta thAya che emAM bIjAo to phakta nimittabhUta che bAkI to kharUM kAraNa zubhAzubha karma vipAkaja che. saMsAramAM evA karma vipAkathI ja zatru mitra thAya che tyAre svajana paNa duzamananI garaja sAre che ane te tame jAte anubhavyuM che jeyuM che. he devI! - tame jevuM dArUNa du:kha bhegavyuM che tevuM atyAre tamArA viyoge rAjA bhegavI rahyA che balake tamArAthI anaMta- gaNuM. atyAre to pazcAttApathI pIDAtA tamArA vize rAjA agnimAM baLI maravAnI taiyArI karI rahyA che, tamane jovAne AkuLa vyAkuLa thayelA rAjA tamane je sAMja sudhImAM nahI jue to jarUra agnimAM baLI maraze mATe emane jIvatA rAkhavA hoya to ratha upara besI cAle, ' rAjAne bacAvo." - dattanI vANuM sAMbhaLI bebAkaLI banelI kalAvatI *patinI doSane-avaguNane bhUlI jaI patine malavAne - usuka thaI, kAraNake pativratA strIo pitAno pati bhale hoya ke bhuMDe, paNa tenA ja hitane karanArI hoya che. kulapatine namaskAra karI tApasa ane tapasvinInI rajA Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana ne husaMbaMdha 77... ! laI haLImaLI pitAnA bALa putranI sAthe rathamAM besI, zaMkhapura tarapha cAlI, datta vagere sarve rAjAne malavAne usuka thayelA zIdhragatie zaMkhapurano mArga kApavA lAgyA. surya astAcala tarapha vegathI dhase jato hato sArA ya divasanA parizramathI kaMTALelo sUrya saMdayAnA sonerI raMgamAM DubI gayo hato doDAdoDa karatI AchI pAtaLI. vAdaLIo judAjudA abhinayone batAvatI hasI rahI hatI. sUryano sArathI arUNa paNa pitAnA svAmInI pacha-- vADe nAzI javAnI taiyArI karato hato, saMdhyAnI vAdaLanI chAyA prakAzane AvarI rahI hatI, chatAM hajI AturatAthI kalAvatInI pratIkSA karanAra rAjAnI utsukatA vadhe jatI hatI, "are zuM ? jJAnInuM vacana kadApi mithyA thAya? , na kare nArAyaNa ke kalAvatI kadAca na Ave to AvatI kAlanI udaya pAmatI prabhAtakAle to jarUra agni sAtheja mAre dostI karavI paDaze." - e vicAramAM caDelA rAjAnI vicArazreNi adhavaca sarakI gaIne kalAvatIno ratha naMdanavanamAM Avelo rAjAe. je. datta vagere AvIne mahArAjane namyA, AnaMdanI. vadhAmaNi ApI mahArAjane harSita karyA. rAjA tyAM sabhAsthAnamAM AvyA. maMtrI, sAmaMta, mahAjana vagerene rAjA chalakAte haiye malyA, mahArAjanA haiyAmAM harSa hato, badhAnA haiyAmAM harSa samAto nahoto, naMdanavana atyAra sudhI smazAna jevuM zUnyakAra hatuM te have kalAvatInA. AvyA pachI naMdanavana samuM ramaNIya banI gayuM. aneka paMcaraMgI dIpikAne prakAza aMdhakArano nAza karato jhagajhagI rahyo maMgalamaya vAMdinAnAdathI moTo mahotsava thaI rahyo. . - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 78 sabhAsthAnamAM rAjA maMtrI, sAmaMtone malI bheTI DIvAre potAnA nivAsasthAne Avyo. aneka dIpikAethI jhagajhagI rahelA tejamAM kalAvatInuM pavitra mukhAviMda joyuM, e mukhAviMdane jevAne paNa asamartha evo rAjA maMdamaMda DagalAM bharate kalAvatInI pAse Avyo krodhathI adhavadanavALI kalAvatIe rAjAnI sAme dRSTi paNa karI nahi. rAjAe potAnA hAthe enuM gauravadana uMcu karI pitAnI sAme sthira karyuM. "priye ! jarA mArI sAme to ?" nirbhAgiNuM evI mArI stuti karavAthI zuM ? rAjana ! - "nibhaMgI ane nirgaNi to huM chuM ke jeNe tArA jevI satImAM ziromaNi nArIne viDaMbanA pamADI-du:khI karI e mAruM avicArI kRtya kSamA kara, ? "svAmina ! emAM tamAro zuM doSa, tamArAmAM prItivALI mAre kAMI paNa doSa na hovA chatAM tame mArI karthanA karI e mArA karmo ja doSa haze, anyathA bIju zuM hoI zake ? kalAvatIe potAnA karmane doSa jaNAvI rAjAnuM mana zAMta karyuM. - "patimAM eka bhaktivALI kulavaMtI nArIo patinA chatA doSane paNa na jotAM potAnA karmanoja doSa kADhI AtmaniMdA kare che te te satya karI batAvyuM." haze! e vAta javAdo. rAjA gunhegArane ugra zikSA paNa kare! paNa kaho to kharA ke tame mane mArA kayA aparAdhanI zikSA karI?" kalAvatIno prazna sAMbhaLI rAjA jhaMkhavANo paDI gaye, je vAte rAjAnA hRdayamAM zaMkA jamAvI hatI te bAbata kahevAne paNa asamartha ja vicAramAM paDI gaye "priye! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 78 jo ke vaDa ane uMmaranA vRkSane phala hatAM nathI. ne vaMjula ( ) vRkSane paNa phala hotAM nathI tevI rIte tArAmAM doSane saMbhava nathI chatAMya mArI mUrkhatAthI tArAmAM doSanI kalpanA karIne tArI kadarthanA karI rAjAe potAnI badhI hakIkata kalAvatIne kahI saMbhaLAvI. kalAvatIe paNa pitAnI bInA rAjAne kahI saMbhaLAvI. "priye! tArA zIlanA prabhAvathI tArI Akta dUra thaI. yAvat caMdra divAkarI tArI nAmanA thaI tAruM nAma to jagatamAM amara thaI gayuM te sAthe mAruM A kalaMkaA avicArI kRtya paNa ajarAmara thaI gayuM ke tArAM guNagAna karaze mArI niMdA karaze, tArI zIlasannAha gAthAne mArI kalaMka gAthAnA rAsaDA gAze.' rAjAe kalAvatInA mananuM samAdhAna karatAM potAnI niMdA karavA mAMDI. "e avicArI kRtyanuM prAyazcita kyAranuMya thaI gayuM hota, paNa ahIM najIkamAM rahelA jJAnI gurU mahArAje upadeza ApI mane dharmamAM sthira karyo. tArA puna: melApanI bhaviSyavANI saMbhaLAvI mAro saMzaya dUra karyo. rAjAnI vAta sAMbhaLIne kalAvatI belI. svAmina! ApaNe banne du:kha ane vijegamAMthI puna: sukha ane samAgamana amRta samAna madhura phala cAkhIe chIe te A bAlakanA puNyanoja prabhAva che paNa mane e jJAnI gurU mahArAjanAM darzana karAvo! jemanAM darzana karI huM pApamukta thAuM ? "prAta:kAle ApaNe sAthe vaMdana karavA jaIzuM. - . sneha saMlApamAM ne kaMIka nidrAnA ArAmamAM banI rAtrI kSaNavAramAM purI thaI, prAta:kAle sUryane udaya thatAM prAta:kRtyathI paravArI parivAra sahita rAjA ane rANI gurU P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80. karI apAve che evA ja pRthvIcaMdra ane guNasAgara mahArAjane namaskAra karavA AvyAM. gurU mahArAjane vAMdI temanI AgaLa beThA, temanI sAthe AvelA maMtrI, sAmaMta. temaja bIjA rAjyAdhikArI purUSa, anya mahAjana varga, prajAvarga temaja strIvarga yogya Asane beThA, pachI gurU" mahArAje zIla dharmanA mAhAsyanuM varNana karavA mAMDayuM. ' zIla e prANIonuM apUrva dhana che. Apatti, du:kha ane dArikane nAza karavAmAM zIla mahAna che. durbhAgyAdika doSano nAza karI zIla Icchitane apAve che. vAgha, varU, siMha ane hAthI Adi hiMsaka prANIonA bhayano nAza kare che. jaLa, agni, DAkinI ane zAkinInA Darane nAza . karI sukhasaMpadA prApta karAvI svarga ane yAvata mekSanI lakSmIne apAve che evA pratyakSa prabhAvavALuM zIla jagatamAM vijayavaMta che. he bhavyajano ! e zIlanuM mAhAsya tame pratyakSapaNe joyuM che. zIlanA prabhAve kalAvatInA kapAyela hAtha navapallava thaI enAM du:kha dUra thayAM che. satI kalAvatInuM nAma enA zIla prabhAvathI juga juga paryata kAyama raheze evA zIlane pALavAne tame udyama kare- zIlathI vibhUSita thayelA naranArIone samyakttvane guNa Ave to emane beDe pAra ! samyakatva azubha karmonAM kSaya thakI utpanna thAya che azubha karmonA AvaraNa vaDe DhaMkAcela samyakatva guNa jayAre AtmAmAM pragaTa thAya che tyAre AtmAnI badhI pariNati pharI jAya che saMsAranA svarUpamAM rakta thayelo AtmA samyakatvanA pragaTa thayA pachI muktinA.. lakSyavALe thaI jAya che AtmAmAM e samyakatva guNa utpanna tho bahu durlabha che. saMsAramAM puNyanA prabhAvathI svarga ke manuSyanA divya bhege malI zake che. aneka prakAranI vidyA prApta thaI zake che paNa samyakatvanI prApti to bhavasthiti pari P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha pAka thayA vagara thatI nathI. e samyakatvanA prabhAvathI deva gurU ane dharmatatva jANavAnI abhilASA jAgrata thAya che prANIone e traNe tatvonI moTAbhAgye ja prApti thAya che jarArUpI rAkSasInA paMjAmAM jayAM lagI sapaDAyelA nathI, mRtyu e hajI sarva nAzanI taiyArI karI nathI, tyAMsudhImAM e traNe tatvanuM ArAdhana karI manuSya bhava sala karo. kAraNake baheta gaI cheDI rahI, cetana aba to ceta, kALa uMdaraDo keta, uttama AyuSya kheta." rAga dveSa kaSAya, meha ane mithyAtvano nAza karanAra, ADe karmane dagdha karanAra, lokAlokane prakAza karanAra kevalajJAne karIne sahita, bhayarahita, Ayudha, zastra, asathI. rahita, zApa ane anugrahathI varjIta, kAma, meha nidrA, taMdrA, bhukha, tarasa, hAsya, krIDAdi doSothI rahita, e aDhAra doSa rahita te devatatva kahevAya. sarve prANIone hitakArI, guNagrAhI, satyaprarUpaka satyabhASI, zIlavAna, parigraha rahita, zatru ane mitra, loha ane kAMcana, strI ane tRNa, sukha ane du:kha e badhAmAM madhyasthavRttivALA gurUo, jInezvaranI AjJAnA ArAdhaka kahevAya che. temaja bhikSA mAtrathI AjIvikA calAvanAra, kanaka ane cAMdIne tRNavat gaNanAra, pApanA leza paNa paricayathI dUra rahenAra, chatrIza guNene dhAraNa karanAra sArA cAritryavAna, sva ane para zAstranA jANanAra, jInedharanA mArganA prarUpaka, sAdhunA sattAvIza guNe karIne yukta evA gurU ArAdhavA yogya jANavA, . . . . . ." , jInezvara bhagavAne dharma be prakArano kahyo che-sAdhudharma ane zrAvakadharma, paMca mahAvratanuM pAlana karavuM ane rAtrI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara bhojanano tyAga karavo temaja pAMca samiti ane traNa gupti pALavI e sAdhuno dharma jANa, samyakatva mULa bAra vratanuM pAlana karavuM e zrAvakano dharma. e rIte sAdhu ane zrAvaka dharma jInezvara bhagavAne kahelo che. e pramANe devatatva, gurUtatva ane dharmatatvane jANanAra athavA te e traNa tatvo upara zraddhA karanArA samyakatvI kahevAya che. te sivAya jJAna, darzana ne cAritra rUpI je mokSamArga tenI je zraddhA te paNa samyakatva kahevAya, jInabhASita dharmanuM mUla samyakatva kahevAya. * ciMtAmaNIratna, kAmadhenu ane kalpavRkSathI adhika prabhA vavALA samyakatva ratananI jInezvara bhagavAno paNa mukta kaThe prazaMsA kare che, evA samyakatvapUrvaka zrAvakanA dharmane he bhavya jana ! tame ArAdho, tamArA AtmAne bhava sAgarathI tAre ? jJAnI gurUrAja amita tejanI dharma vANI sAMbhaLIne rAjA sahita sarve parSadA prasanna thaI gaI mithyAtvanI gAMTha jenI bhedAI gaI che e rAjA mithyAtvathI rahita thayo, chatAM gurUne kahevA lAgyo, " he prabhe ! aMdhakArane nAza karanArI, mahodayanuM kAraNa ratnatrI Ape vakhANuM te viveka jinoe acuka AdaravA gya che, paraMtu priyA ane apajyamAM mohavAlA e mArAthI saMsAra tyAjaya che, mATe mane samyakatvapUrvaka zrAvakano dharma Ape. * zaMkharAjAnI vANI sAMbhaLIne gurUe rAjAne samyaka mULa zrAvakene dharma ucarA, rAjAnI sAthe rANI kalAvatIe paNa zrAvikA dharma grahaNa karyo. temane dharmamAM sthira karIne gurU tyAMthI anyatra vihAra karI gayA. rAjA rANI pitAnA sthAnake naMdanavanamAM AvyAM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 10 zaMkharAja. saMpata gaI te sAMpaDe, gayAM vaLe che vahANa, gayAM na jobana sAMpaDe, gayA na Ave prANa." A kSaNabhaMgura jagatamAM prANIo kSaNamAM harSa ghelAM thAya che to kSaNamAM zekasAgaramAM DubI jAya che. zaMkhapura nagara be divasathI zAka sAgaramAM DubakI mArI rahyuM hatuM, eka tarapha rAjA mRtyu mATe taiyAra thaI gayo hato, bIjI tarapha jaMgalamAM taraphaDatI kalAvatI mRtyune pikArI rahI hatI, temaja enA bALaka mATe lekanA manamAM aneka saMkalpa vikalpa thayA karatA hatA. e badhAya saMjogo - Aje pAchA palaTAI gayA ne jeNInA zIlano prabhAva Aje to nagaranAM naranArIo rasapUrvaka gAI rahyAM che putra sahita kalAvatI naMdanavanamAM AvI gaI che ne rAjA - rANI kalAvatI ane bALa putra sahita moTI dhAmadhumathI - Aje nagara praveza karaze e AnaMdadAyaka samAcAra prAta: kALamAMja sArAya zaMkhapura nagaramAM prasarI gayA. kSaNamAtramAM zaMkhapura nagaranI zAbhA apUrva banI gaI. kSaNa pahelAnI mazAna ane zAbhA rahita zaMkhapurI have cetanavaMtI banI gaI, ThekANe ThekANe maMgala vAditro vAgavA lAgyAM. loke AnaMdathI nRtya karavA lAgyA, koI saMgItanI dhUna choDavA lAgyA, nagarInI ramaNIe potapotAnA mahollAmAM rAsaDA levA lAgI, kAmadhaMdho choDIne leke potAnA ghara AMgaNAM zaNagAravA lAgyA, toraNe caMduvA ane patAkAothI potapotAnA mAnanI zebhA vadhAravAmAM loko harIphAI karavA lAgyA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjamArgo bIjA dhorI rastAo davajA-patAkAothI suzobhita thaI gayA. moTA moTA daravAjAo ane nAnA daravAjAo toraNe ane patAkAothI zaNagArAI gayA, manahara ghugharIonA nAde rAjArANIne AvakAra ApavA lAgyAM, strI ke purUSa, bAlaka ke vRddha, amIra ke garIba potapotAnI saMpata pramANe navIna vastrAbhUSaNa sajI praveza mahotsavamAM javAne utAvaLa karI rahyAM hatAM. Aje lekone-nagarajanone harSa upara harSa ubharAI jato hato. rAjA-zaMkhapura narezvara zaMkharAja gajarAjanI aMbADI upara ArUDha thaIne yathAsamaye nagaramAM praveza karI rahyA hatA, apUrva zIla mAhAsya pAmIne akSata aMgepAMgavALI kalAvatI du:kharUpI mahAsAgarathI pAra utarI gayelI Aje madanmatta gajarAjanA madajIne zAMta karatI rAjAnI. sAthe nagaramAM praveza karI rahI hatI. potAno bhAvI rAjA pelo bAlakumAra paNa rAjArANunI sAthe nagarImAM praveza karatA gajarAjanI vizALa pITha para ramI rahyo hato, nagaramAM praveza karatA rAjArANIno utsAha pUrva hate maMtrIo, rAjyAdhikArIo, mahAjanothI e sAmaiyA-varaghoDAno ThATha khuba damAmadAra hato aneka maMgalamaya vAditronA gherA nAdo kalAvatInA zIla mAhAsyanI suvAsane nabhemaMDalamAM phelAvI rahyA ke zuM ? lekenA harSano Ave apUrva hato. zaMkharAje apUrva mahesUvapUrvaka nagaramAM praveza karI. pitAnA rAjamahAlayamAM praveza karyo. rAjAe dIna du:khI ane garIbajanene anna, vastra ane dravyanA dAnathI cAle karI nAkhyA. bIrUdAvalI belanArA bhATa cAraNa kavione inAma ApI saMtoSa pamADyA. e apUrva utsAhama P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavanA snehasaMbaMdha 85 baMdivAnone paNa mukta karyA, ne bAra divasa paryata nagaramAM meTo utsava karyo. vyApAra, rojagAra baMdha karAvIne badhAya nagaranA naranArIoe rAjarasoDe bhojana karI gAna tAna ne ramata gamatamAM divaso nirgamana karyA. rAjAe evI rIte putrane janmotsava karIne sArAya nagaranA zekasAgarano nAza karI nAkhyo. e bAla rAjakumAranuM nAma pUrNakalaza svaprane anusare rAkhyuM. sagAM, snehI ne Asajanone paNa teDI bhojana jamADI dAna ane mAnathI AnaMdita karyA. - sukhadu:khanA anubhavathI rIDhA thayela rAjA nyAyapUrvaka rAjya karavA lAgyA, ne zrAvakanA dharmanuM ArAdhana karatA pote paNa bAra vratane upagapUrvaka pAlavA lAgyA. temAMya ziyalavratamAM to banne rAjArANIe gurUno vega : meLavIne brahmacaryavrata aMgIkAra karI lIdhuM. chatAM banne khuba snehapUrvaka rAjakumAranuM pAlana karavA lAgyA, vArevAra gurUno upadeza zravaNa karI rAjA dUSaNa rahita zrAvakadharmane pALatA hatA. e sukhazAMtinA samayamAM potAnA * rojyazAsanakAlamAM aneka navIna jInamaMdira baMdhAvyA, aneka jINuM cAno temaNe uddhAra karAvyA, navIna jIne. zvara bhagavAnanI pratimAo taiyAra karAvI gurUmahArAja pAse vidhipUrvaka jInAlayomAM pratiSThita karAvI. moTA mahotsava pUrvaka jInapUjAe racAvI. gurU mahArAja sAdhu sAdhvIjanone namana, stavana, vaMdana, khAna, pAna,svAdima, zavyA, zAstra, vastra, pAtra Adi dharmopakaraNa vahorAvI temanI bhakti karI. temaja dIna, du:khI ane garIba zrAvakone dhana ApIne uddhAra karyo, temane karanA bojAmAMthI mukta karyA. jInezvaranA dharmanuM gaurava vadhArate e P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86. pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjA dharmanI niMdA karanArAone zikSA karavA lAgyo. e rIte zrAvakadharmanuM pAlana karatAM ghaNe kALa sukhamAM vyatIta karyo. devatAnI mAphaka sukhI jI jatAkAlane paNa jANatA nathI. - rAjaputra pUrNakalaza paNa zastra ane zAstrano abhyAsa karI ramaNIjanane vallabha evI manahara yuvAvasthAne pAmyo. kAmadevanA avatAra same pUrNakalaza yuvarAjapadane zebhAvato rAjakAryamAM paNa hoMziyAra thayo. . jInezvaranA bhakta, temaja deva, gurU ane dharmanI bhakti. karanAra zaMkharAjane rAjya bhogavatAM anukrame prauDha avasthA AvI. e yuvAnInA ramaNIya divase pasAra thaI gayA, nAganI pheNa samA kALA bhramara samAna zyAma mastakanA keza paNa ujvaLatAne dhAraNa karavA lAgyA. potAnA mastakanI keza, dADhI, muchanA keza eka pachI eka ujvaLatAne dhAraNa karatA I saMsAra uparathI vairAgyavALA e rAjAnI AMkha ughaDI gaI. - rAtrinA caturtha prahara samaye acAnaka jAgrata thayelA rAjAnA manamAM vairAgyanI paraMparA vRddhi pAmavA lAgI. A apAra saMsArasAgaramAM zarIra ane mana saMbaMdhInA aneka du:khethI Akula vyAkuLa thayela prANI jInezvara bhagavAne kahelI rAtrI rUpI nAva vagara saMsAranA pArane zI rIte pAmI zake ? cerAzI lAkha jIvanimAM ratna traya rUpI dharmasAmagrI narabhavamAM prANI meLavI zake che, e narabhava paNa prANIne mahApuNyAnuyoge ja malI zake che daza dRSTAMte durlabha manuSyabhava kadAca maryo ane je dhama zravaNa na malyuM toya nakAmuM, dharmazravaNa karyA chatAM, je. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha : dharmanuM ArAdhana karAya nahI toye manuSyapaNuM pAmyAnI sArthakatA zI ? - saMsAramAM to rAjya, lakSmI, strI, putra, ane parivArAdikano meha dutyAjya hoya che. yuvAnI, sukha, samRddhi jalataraMganI mAphaka vinazvara hovA chatAM emAMthI jIvonI Asakti chuTatI nathI. rAjya, azvarya e durgatine ApanArUM che. viSaya kiMpAkanA phala samAna uparathI ja ramaNIya che. to paraMparAe jenAthI du:khanIja prApti thavAnI che evA A saMsArano tyAga karI zIvasukhane ApanAra saMyamalakSmIne aMgIkAra karuM to ja mAro manuSyabhava saphala thAya." e vairAgyanI bhAvanAmAM rAjAnI rAtri pUrNa thaI ne prAta:kALa thayo. paTTarANI kalAvatIne rAjAe pitAno abhiprAya pUchayo, rAjAno abhiprAya jANI kalAvatI khuza thaI gaI. mahArAja ! e vicAra Apane avasarane che. bhego paNa ApaNe ghaNAkAla bhegavyA, rAjyasAhyabIya bhegavI, rAjyane yogya putra paNa thaye, mATe putrane rAjya pATe sthApI ApaNe cAritra levuM teja eka yogya avasara atyAre che. kalAvatInA vacanathI rAjAnA utsAhane paNa vadhAro thayo, maMtrIone bolAvI temanI saMmati meLavI zubha muhurtI rAjAe pUrNakalazano rAjyAbhiSeka karyo. pUrNakalazane rAjyagAdIe besADI rAjyanI saMpUrNa javAbadArI tene seMpI dIdhI. te samaye naMdanavananA udyAnapAlake AvIne rAjAne vadhAmaNi ApI. "mahArAja ! ghaNA ziSyanA parivAravALA amitateja gurUrAja padhAryA che." udyAnapAlakanI madhurI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 ucita rahe evuM - pRthvIcaMdra ane guNasAgara vANI sAMbhaLIne rAjAe tene nyAla karI dIdho. avasarane yogya gurUmahArAjanuM AvAgamana jANIne rAjA bahu khuzI thayo. mahA ADaMbarapUrvaka parivAra sahita saMyamanI bhAvanAvALe rAjA priyA sAthe gurUmahArAjane vaMdana karavAne naMdanavanamAM Avyo. pAMca abhigama sAcavIne gurUne namaskAra-vaMdanA karI maMtrI sAmaMta Adi parivAra sahita rAjAe samayane ucita evI gurUnI dezanA zravaNa karI. rAjArANInI saMyama bhAvanAne jJAnathI jANanAra gurU avasarane ucita karavAnuM ja bhUle. . dezanAne aMte rAjAe prazna karyo. "bhagavAna ! kalAvatI devIe pUrva bhavane vize evuM zuM duSkRta kareluM ke niraparAdhI evI e devInI banne bhUjAo meM chedI naMkhAvI!" ' rAjAnA praznanA javAbamAM jJAnavAna e gurU mahArAja bolyA, "rAjana ! pUrve mahAvideha kSetramAM maheMpura nagarane viSe naravikrama nAme rAjA hato. tenI paTTarANI lIlAvatIne sulocanA nAme putrI thaI. anukrame te bALA kAmadevane krIDA karavAne kIDAgraha samAna yauvana vayamAM AvI. eka divase rAjA sabhA bharIne beThe hato tyAre keIka paradezI purUSe rAjasabhAmAM AvIne eka popaTa rAjA AgaLa bheTa dharyo, ne e popaTanA guNenuM varNana karI rAjAne khuzI karyo. e papeTe paNa aneka subhASitazloka vaDe rAjAne raMjIta karyo. popaTanA guNethI prasanna thayelA rAjAe te purUSane khuba dhana ApIne vidAya karyo - rAjA naravikame e papeTa potAnI priya rAjakumArI sulocanAne arpaNa karyo. popaTanI caturAithI rAjI thayelI rAjakumArIe suvarNanuM pIMjara taiyAra karAvyuM ne drAkSa, dADamanAM bIja, aMjIra, AmraphaLa vagere svAdiSTa phaLe TI - mahAna dADamana bI vaNanuM paranI caturAithI ja mArI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha tene khavarAvavA lAgI. dudha ane sAkara vaDe yukta pANI pIvarAvatI evo e pipaTa rAjabALAne prANathI paNa adhika priya thaI paDyo. e popaTa vagara ene cena paDatuM nahi. ghaNIkavAra pitAnA kheLAmAM besADI popaTane ramADatI hatI, popaTa paNa aneka navIna loka saMbhaLAvI kumArIne rAjI karato hato, * eka divase sulocanA pitAnI sakhIonI sAthe popaTane laIne kusumAkara nAmanA vanamAM AvI. e kusumAkara udyAnamAM jInezvara bhagavAnanuM citya joI bahu ja khuzI thaI jInamaMdiramAM praveza karI rAjabALAe zrI sImaMdhara svAmInI ati AnaMdapUrvaka stuti karI. te samaye pelo popaTa paNa jInezvaranA biMbane joI vicAra karavA lAgyuM. "meM kyAMka AvuM joyuM che. " pUrvanI bhUlAI gayelI yAdazaktine tAjI karato hoya tema khuba ekAgratA pUrvaka vicAra karatAM popaTane jAtismaraNa jJAna thayuM. pUrvanA bhavane pratyakSa janAra e jAtismaraNa jJAnathI pipaTe - zuM joyuM ? * "oha pAchaLanA bhAvamAM aneka zAstrone bhaNAvI temaja bhaNAvavAmAM sAvadhAna paMDitene vize ziremaNi evo huM sAdhu hato. paraMtu pustako ane upadhi saMgraha karavAmAM tatpara rahI saMyamanI zuddha kriyAmAM zithila thayo. e bhavamAM evI rIte kaMIka vatanI virAdhanA ane kaMIka mAyAne Acarato tyAMthI kALa karIne A bhavamAM huM zukapaNe utpanna thaye. pUrva bhavamAM huM jJAnI hovAthI A bhavamAM zukanI yonImAM paNa mane jJAna thayuM. paNa hA ! dhira ! jJAnarUpI dIpaka mArA hAthamAM pragaTa rahelo chatAM mohathI aMdha banIne pustaka ane upAdhimAM muMjhAIne saMya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 90. marUpI dhana hArI gayechatAM Aje tiryaMga bhavamAM paNa mane trijagatasvAmI jInezvara bhagavAnuM darzana thayuM eTaluM mAruM puNya hajI jAgrata che to have he bhagavan! tamArAM darzana karyA vagara huM bhejanane grahaNa karIza nahi. paTe e pramANe manamAM vicAra karI svayameva nizcaya karyo. tiryaMcabhavanA parAdhInapaNAnI piote niMdA karavA lAgyo, sulocanA paNa jInezvara bhagavAnane namI stuti karI. piopaTanuM pAMjaruM laine pitAnA sthAne cAlI gaI. bIje divase rAjakumArIe pAMjarAmAMthI kADhIne zukane mATe. svAdiSTa phaLa khAvA mATe taiyAra karyA. te daramiyAna name arihaMtANuM belata popaTa AkAzamAM uDI gaye, te jInezvarane namavAne bAhya udyAnamAM cA gayo tyAM bhaktipUrvaka jInezvarane namIne phala AhAra karato udyAnamAM ramavA lAgyo, parAdhInapaNathI mukta thayelA e paMkhInA AnaMdamAM atyAre zI kamInA hatI ? popaTanA uDI javAne rAjabALA AkaMda karatA khuba vilApa karavA lAgI. rAjabALAnI zAMti mATe rAjAe buddhimAna subhAne melI kusumAkara udyAnamAM e popaTane pakaDI maMgA. pakaDAyelA e piopaTane rAjAe rAjabAra : LAne Ape. rAjabALAe popaTane pakaDIne phodhathI enI pAMkho chedI nAkhI. "mane chetarIne nAzI javAnuM phala tuM bhogava have tArAthI kayAMya javAze nahi samajyo??? ema kahIne kArAgAranI mAphaka popaTane pAMjarAmAM pUrI dIdho popaTa paNa manamAM pazcAttApa karate vicAra karavA lAgyo hAya ! dhiga! AvI parAdhInatAne dhikkAra thAo." piMjarAmAM paDele popaTa du:khI thaye chatAM vicAra ane pazcAttApa karavA lAgyuM, "are ! bhavAMtaramAM sthA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha dhina-svataMtra hovA chatAM pramAdapaNe paMcamahAvrata dUSita karyA tenuM ja A phala che, athavA to AnAthI adhika viDaMbanA AgAmI bhavamAM e paMcavratane malIna karavAthI huM sahana karIza. vaLI A bhavamAM paNa have huM jInezvara. bhagavAnanuM darzana karI zakIza nahi. paMjaramAM pUrAyelo popaTa A pramANe adhikAdhika pazcAttApa karavA lAgyo. hA ! aihika zeka karavAthI zuM ? he AtmA ! zekane . tyAga kara, zAkathI aneka prakAre karma baMdhana thAya che mATe have jInadazana vinA mAre khAvuM kahyuM nahi ne jInadarzana have thaze nahi jethI mAre anazana karavuM ThIka che. - ema vicArI e vairyavAna ane jJAnI popaTe anazana aMgIkAra karyuM, paMca parameSTimaMtrane smaraNa karavA lAgyo, e navakAranA dhyAnamAM anukrame pAMca divasa vyatIta karI. anazananA prabhAve saudharmakalpamAM mahAna deva thayo. sulo- . canA paNa e zukanA du:khathI du:khita thayelI zukanI pachavADe anazana aMgIkAra karI mRtyu pAmI. e devanI devIpaNe utpanna thaI tyAM banne viSayasukhane bhegavatAM devabhava. saphala karavA lAgyAM. devabhavanuM AyuSya pUrNa thatAM e deva saudharma devalokamAMthI vIne tuM zaMkharAja thayo ane sulocanA je devI thayelI te tyAMthI cyavIne kalAvatI thaI parabhavamAM tArI pAMkhe chedI nAkhI te verane badale A. bhavamAM te tenA baMne hAtha chedI nAkhyA. gurUnA mukhathI potAnA parabhava saMbaMdhI vRttAMtane. jANI vairAgyane adhika bhAvatAM te rAjA rANIe dIkSAnI. prArthanA karI. "he bhagavana! A bhavanATakamAMthI uddhAra karanArI amane dIkSA Ape. tamArA jevAM jJAnavAnane ema karavuM te yukta che ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara - he rAjana ! tame to zarIra che mATe sArA kAryamAM DhIla na karavI. gurUmahArAje anumati ApI. pUrNakalaza rAjAe dIkSA mahotsava karela che evA zaMkharAja ane kalAvatIe gurUmahArAjanI pAse zubhamuhUrta - dIkSA grahaNa karI. gurUmahArAja sAthe tyAMthI vihAra karI gayo. grahaNa ane Asevana zikSAthI zikSita rAjarSie sArI rIte mRtano abhyAsa karyo ne zAstranA pAragAmI thayA, krodhano tyAga karI kSamA guNane dhAraNa karatA paripahane sahana karavA lAgyA. upasargane samaye paNa udvegane nahi pAmatAM potAnA sAdhupaNAmAM apramattapaNe rahevA lAgyA. parabhavanI saMyama virAdhanAne yAda karatA te A bhavamAM sAvadhAnapUrvaka cAritranI ArAdhanA karavA lAgyA. jIvadayAnI rakSA mATe gamanAgamana paNa yatnA pUrvaka karatA hatA. yatnA pUrvaka belatA hatA, yatanA pUrvaka besatA hatA. AhAra vihAra paNa yatanA pUrvaka karatA hatA. sAdhupaNAmAM sarva kaMi teo yatanApUrvaka karatA hatA. evI rIte rUDIpere sAdhupaNAnI samAcArInuM ArAdhana karatAM zaMkharAjarSino keTaloka kAla cAlyo gayo. dIrghakAla paryaMta cAritranI ArAdhanA karIne aMta samaye zaMkharAjarSie dravya ane bhAva saMlekhanA pUrvaka anazana aMgIkAra karyuM. pitAnA pApakarmonI niMdA karatA ne zubhakaraNIne anumehatA kharAjarSie paMcaparameSTinA dhyAnamAM kALa karIne pahelA saudharma devalokamAM padma vimA nane viSe pAMca pApamanA AyuSyavALA devapaNe utpanna thayA. kalAvatI sAdhvI paNa saMyamanuM niraticAra5Ne ArAdhana karI aMte anazana aMgIkAra karI kola karIne saudharma devalekane viSe padma vimAnamAM utpanna thayelA eja zaMkha mane kALa karatA zAkanI nA pUrvaka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - ekavIza bhavano nehasaMbaMdha devanI devI thaI, pahelA saudharma kalpamAM batrIzalAkha vimAne che. dareka vimAne ekaeka cetya che. dareka caityamAM 180 pratimAjI hoya che. sAta hAthanA zarIra pramANavALAM ane manuSyanI peThe viSayasukha bhegavanArAM divya dehadhArI. e devadevI svarganAM anupama sukhane bhegavavA lAgyAM, sevaka devadevInAM karelAM gAyana ane nRtyane jovA lAgyAM, avasare tyAM rahelA zAzvatA jInaprAsAdane viSe pUjAne karatA teo devabhava saphaLa karavA lAgyA, mana phAve tyAre te naMdIzvara dvIpe jAya, manaphAve tyAre merU parvata upara jaI kIDA kare, manaphAve tyAre aSTApade jaI jInezvarane vAMde, mana phAve tyAre naMdanavanamAM jAya. evI rIte pAMca popama sudhI e devadevIe potAno kAla kevalasukhamAM ja nigamana karyo. devabhavanAM e ramaNIya sukhe, e ramaNIya bhAgavilAsanI vipula sAmagrIo, e vApikAe, e udyAnamAM vividha prakAre kIDA karatA ane bhinnabhinna zarIra vaDe vividha prakAranA bhega sukhane bhogavatA jatA evA kAlane paNa teo jANatA nathI. je cAritranI ArAdhanA karavAthI prAte mokSanuM anupama sukha maLavAnuM che tyAM AvAM pauga-.. lIka sukha acAnaka male enI to vAta ja zI ? paMcamakAlamAM paNa evA cAritranI niMdA karanArA temaja cAritra Aje kyAM che? evuM bolanArA jIvo ajJAna rUpI aMdhakAramAM je rakhaDI rahyA che, potAnA pApanA bhArane teo vadhArI rahyA che e sivAya sAdhuonA vidyamAnaguNane na jotAM achatA doSone jenArA teo bIju zuM karI zake ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara pariccheda 2 je kamalasena ane guNasenA kamalasena. svarganA TukaDA samu pitanapuranagara jagatabharamAM ati - svaccha ane pracaMDa zahera gaNAtuM hatuM, nagaranA UMcA minArAo temaja kIllAnA burajo AkAza sAthe vAto karI rahyA hatA. moTA meTA AlizAna ane bhavya prAsAdathI amarAvatInI zobhA jhaMkhavAI jatI hatI, e potanapuranA mahArAja zatruMjaye samagra zatruone jItI prajAnuM nyAyathI rakSaNa karIne pitAnuM nAma sArthaka kareluM hatuM, zuddha ziyalane pAlana karanArI vasaMtasenA nAme paTTarANI sAthe deva samAna sukhane anubhavato zatruMjaya rAjA jatA evA samayane paNa jANato nahi. devatAo paNa IrSyA kare evuM e sukha jANe zacI ane zacIpatinuM haze ke zIva ane pArvatIjInuM sukha haze? rAjya ane ramaNunAM sukhomAM mazagula banelA e narapati! baLa, buddhi, sAhasa ane parAkrama uparaja mustAka rahenAra e nanAthanA sukhamAM atyAre zI uNapa hatI ane je kAMI paNa uNapa hatI to mAtra eka rAjagAdI saMbhArI zake tevA rAjakumAranI. jagatamAM je pUrNa bhAgya laIne janmelA che temanA manorathe saphala thAya che, bharatAmAM haMmezAM bharatIja thayo kire che. puNyazALIne eka pachI eka mAMgalya prasaMge prApta P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 ekavIza bhavano snehasaMbaMdha thayA ja kare che. AvA bhAgyazALIne tyAM devo paNa khuda avatAra dhAraNa kare to emAM Azcarya jevuM zuM che ! are ! khuda davane ja emanI ciMtA karavI paDe to emAM navAI zI? - paTTarANu vasaMtasenAe yathA samaye garbha dhAraNa karyo. saudharma devalekamAM devabhavanAM sukha bhogavIne zaMkharAjAne jIva tyAMthI evI vasaMtasenAnA garbhamAM utpanna thayo, e sArA garbhanA prabhAvathI jIvadayA paLAvavI, sAdharmika vAtsalya karavuM, dIna du:khI ane anAthone chUTe hAthe dAna devuM, bhATacAraNane saMtoSa pamADa vagere dehada upanna thayA. te badhA rAjAe pUrNa karyA. te divase svamAmAM paTTarANIe sukhe sUtAM sUtAM kamalathI paripUrNa sarovara joyuM. have garbhane sArI rIte piSaNa karatAM paTTarANI vasaMtasenAe yathAsamaye putrane janma Apyo. vadhAmaNi ApanAra sumukhIdAsInuM dAridra rAjAe dUra karI dIdhuM, sagAM, saMbaMdhI Adi sarvane AmaMtrI bhojanathI saMtoSa mADyA. rAjAe meTa janma mahotsava karyo ne svaprane anusAre rAjakumAranuM nAma pADayuM kamalasena, - rAjAnA vaMzarUpI nabhe maMDalamAM dvitIyAnA caMdranI mAphaka vRddhi pAmato kamalasena sakala zastra ane zAstranI kaLAmAM pAragAmI thayo, navIna yauvana vayane prApta thayo. ramaNIjanane vallabha e manahara yauvanavayanAM enAM teja, kAti, enA vadananI pratibhA, enI rUAbabharI gati, lAvayathI nisaratI enI sukumAratA e badhAM jANe devapaNAmAMthI sAthe lAvyo hoya, ne jANe bIje deva kumAra pRthvI para Avyo ke zuM ! - puSpanI khilelI kaLInI mAphaka yauvanamAM viharavA chatA e vairAgI hato, aneka mada bharelI navIna ejyu kAti, nArI zakti ne nA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara dayavALI yuvatIonA netra kaTAkSathI paNa je ghavAto nahI, puranI ramaNIya kAMtivALI ramaNIyonA hAvabhAvamAM paNa je lobhAto nahi. temaja nRtya, gAna, saMgIta Adi aneka kutuhalomAM paNa je AkarSAte nahi, e vikAra rahita kamalasena parabhavanA sukRtanA abhyAsathI yauvana chatAM I dine damana karanAra, Dagale ne pagale jIvadayA. pALavAnI kALajI rAkhanAra, muninI mAphaka satya belanAra temaja jarUra puratuM ja bolanAra vivekI thayo, kAraNa ke bhegakuLamAM unna thayo hoya ke rAjyakuLamAM, paNa bhavAMtaranA sArA yA mAThA saMskAre jhaLakyA vinA rahe nahi. vasaMtaRtue potAnA anerA AbhUSaNothI duniyAnI lIlAne ramaNIya banAvI hatI. udyAnomAM aneka vRkSa, latAo lacIpacI potAnI zAbhA vadhArI rahI hatI vividha prakAranI lattAo puSpanA bhArathI jhukI paDelI ne rajakaNanA kaNIyAthI vananA vAyune sugaMdhita karatI rasika mAnavInAM dila bahelAvI rahI hatI. e vasaMtanI zabhAmAM mahAlavAne mitroe kamalasenane preraNA karI. kamalasena mitranA Agrahane vaza thaI vasaMtano rAga jevAne naMdanavanamAM gayo. tyAM mitro kamalasenane prasanna karavAne aneka prakAre kIDA karavA lAgyA. udyAnanA AkarSaNamAM, lebhAyelA mitro majA mANatA AgaLa nikaLI gayA, daramiyAna kamalasene kaMIka rUdana jevuM sAMbharyuM. "AhA! pRthvI nirnAthA thaI gaI che? e zabda sAMbhaLIne kamalasena camaka. "pitAjI nyAyathI prajAne pALe chate A koNa du:khI. strI pikAre che??? eNe tapAsa karI paNa kAMI jaNAyuM nahi. "guMjArava karatA bhramarAnA zabdomAM mArI e bhramaNA thaI haze. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha ema vicArI cittane bIjI bAju pheravyuM chatAM be traNavAra e zabdo saMbhaLAyA, kaMika nizcaya karI kamalasena zabdAnusAre AgaLa cAlyo. to devamaMdiramAM praveza karatI eka strIne joI te paNa devamaMdiramAM Avyo, devamaMdiramAM praveza karI pelI strIne kamalasena prazna kare tyAM te Azcarya ! kamalasenanA jotA jotA devamaMdira AkAzamAM cAlavA lAgyuM. kSaNa mAtramAM keTaleka dUra jaI ramaNIya vanapradezamAM utarI bhUmi upara sthira thayuM. vismaya pAmelo kamalasena vicAra kare te pahelAM to pelI strI aMdaranA bhAgamAMthI bahAra AvI belI. "he svAmi! tamAruM kalyANa thAo, kuzaLa to chone? A Asana upara bIrAje? ( he kalyANI! tuM keNa che? ne A badhuM IndrajALa jevuM zuM che? kumAre ajAyabIthI pUchayuM. he prANeza ! A badhu tamAre mATe karyuM che. mAruM nAma aMgalakSmI che. huM A nagaranI prakhyAta nAyikA chuM. Aja sudhI anAtha hatI paNa tamane svAmI karIne huM - sanAthA thaI chuM." aMgalakSmIne uttara sAMbhaLI kamalasena camaka : : : ' are ! A tuM kalane malIna karanAra vacana zuM belI ? anAtha ane du:khIjanenuM pAlana karavAthI huM temano nAtha chuM paNa parastrInA grahaNavaDe nahi, e aMgalakSmInA kAlAvAlA chatAM teno tiraskAra karIne kamalasena devamaMdiramAMthI bahAra nikaLI gayo, "are ! jo huM tane pitAne baLavAnane sukhI mAnato hAya to mArI sAme Ava !) bahAra jatA kamalane cAnaka lAge tevA zabdo sAMbhaLyA Gunratnasuri M.S Jun Gun Aaradhak Trust
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 88 "oha! svataMtra vihArI A vanarAjane rokanAra tuM keNa?" kamalasena gamyuM. "svataMtra vihArI vanarAja ?" karaDAkIthI te purUSa be, "jo tuM vanarAja ho to mArA prahArane sahana kara." bhayaMkararUpane dhAraNa karate kRtAMta same te purUSa hAthamAM muddagaLane nacAvatA kamalasena samakSa hAjara thayo, - e bhayaMkara purUSane potAnA jAjvalyamAna ane teja svI netrothI karo kamalasena belo AvI jA, pahelo tuM ghA kare, pahelo ghA tuM kara, aTTahAsya karate rAkSasa bolyo, nirdoSa upara huM kadApi prahAra karato nathI. potAnA khane jete kamalasena be, kamalasenanA satya ane hiMmatathI prasanna thayele te purUSa potAnI bhayaMkaratA saMharI saumya manahararUpa dhAraNa karato bole "kumAra ! tuM ja aMgalakSmIne che ! satyazALI che, ane tame keNu?" prasanna thato kumAra kamalasena che . - vizAla evI caMpAnagarIne adhiSThAyaka huM deva chuM kumAra ! pelI prauDha nAyikA, devakulanuM AkAzamAM gamana, pelo bhayaMkara aTTahAsya karato rAkSasa e badhIya mArI mAyA tArI parIkSA mATe hatI, mATe tuM e kSamA kara." caMpAnA adhiSThAyaka deve khulAso karyo. e khulAsAthI kumAra vicAramAM paDayo. "A badhu tamAre karavAnI jarUra?" te tamane have a9pa samayamAM ja khabara paDaze, A caMpAnuM rAjya ane rAjyasutA tamane varaze. ema kahI deva adrazya thaI gayo devadarzana pachI kumAra kamalasena tyAMthI AgaLa cAla P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha ne zukana paNa sArA thayA, ghara choDIne vana jAya toya puNyavAnane zuM ? eka adanA gulAmanI mAphaka deva ja emanI ciMtA na kare to jAya paNa kyAM? najIkamAM ja aneka nAnA moTA vRkSarAjIthI suzebhita, kamalAe karIne paripUrNa, svaccha jaLathI bhareluM sarovara joyuM ane jarI snAna karI parizrama utAravAnI marajI thaI, jaLakrIDA karI kumAra bahAra nikaLyo to manehara sAjathI suzobhita azvanI lagAma pakaDIne ubhelA eka purUSa upara tenI daSTi paDI. potAnI upara dRSTi paDatAM te purUSa che , "he svAmina ! A azva upara Apa beso. 5 tuM koNa che? ne mane kayAM laI javA Icche che? caMpAnagarInA guNusena rAjA ahIMthI najIka naMdanavanamAM kIDA karavAne AvelA che, Apa tyAM AvIne caMpAnarezanA mahemAna thAo. >> e purUSanI vAta sAMbhaLI kumAra azvArUDha thaIne cAlyo, naMdanavanamAM azokavRkSanI nIce beThelA guNasena rAjA ane mativardhana maMtrIe kumAranuM svAgata karyuM, aneka vArtAlApa thayA, samayanA jANa maMtrIe rathamAM besADIne kumAranA caMpAnagarImAM praveza karAvyo. guNasanarAja potAnA mahelamAM gayA ne kumArane maMtrI potAnA AvAse teDI lAvyo. khAna, pAna ane sevA bhaktithI kuimAra pitAnuM ghara paNa visarI gayo. kSaNanI jema divasa vahI gayo ne nizA AvI pahoMcI. rAtrine samaye puSpanI zavyA samAna sukumAla zahevAmAM sutelA kumAra pAse mativardhana maMtrI che, ekAMtane samaya meLavI che. rAjakumAra ! Aja varSothI amArAM 10AM Jun Gun Aaradhak Trust
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 pRthvIcaMdra ane guNasAgara citta agnimAM rahelA kASThanI mAphaka prajaLI rahyAM che te tamArA darzanArUpI jaLathI zAMta thayAM. kAraNa ke udAra bhAvanAzALI purUSe hamezAM paropakAra karavAnA svabhAva-- vALA hoya che. mATe he rAjakumAra ! tame A aMgadezanI rAjalakSmIne grahaNa karI amArA svAmInA manoratha. pUrNa karo. ) mativardhanamaMtrInI vANI sAMbhaLI kumAra kaMIka Azcarya pA. maMtrina ! guNasena je tamAre navayuvAna rAjA chatAM tame navA rAjAnI icchA karo cho e khuba navAI bhareluM che, jarA spaSTatAthI kaho? zuM hakIkata che te ? AturatApUrvaka aMdarano bheda jANavA IcchatA rAjakumAranI IcchA tRpta karato maMtrI bolo.. rAjakumAra ! A nagaramAM zrI ketu nAme rAjA hato, vaijayaMtI nAme paTTarANI hatI, rAjAnA cittane anusaranArI hatI. nyAyathI prajAnuM pAlana karato e dharmaparAyaNa rAjA pitAne kAla sukhamAM vyatIta karato hato. eka divase rAjasabhAmAM vividha vArtAlApa thatAM eka jaNe prazna karyo ApaNA nagaramAM sukhImAM sukhI keNu ?? bhAgyavaMtomAM muguTamaNi tulya vinayaMdhara nAme vyavahArIye ApaNuM nagaramAM devatAne paNa IrSyA Ave tevuM sukha bhogave che, keIka bhaTTarAje javAba Apyo "zuM rAjAthI ya vadhAre ? keIe zaMkA karI. hA ! vadhAre ! e bhaTTa niDarapaNe ba9. madana rAja kAmadeva samAna e zeTha rUpalAvaNyavALA che. kubebhaMDArInI mAphaka enA dhanabhaMDAra bharelA che. temaja devI ganAone tiraskAra kare tevI ane zeThano paDato bole P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaltaanak
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 101 jhIlI lenArI cAra priyA che je hararoja zeThanA cittane anusaranArI-AjJAMkita che. vaNIka strInI prazaMsA karavA jatAM tame devInI niMdA na karo. 3 are bhAI! niMdA stutine emAM savAla ja nathI. Ato jagata prasiddha vAta che ane teya ApaNA nagaranI, khAtarI karI ne. ' e vAtacita eTalethI aTakI gaI, paNa daivayoge e vAtacIta rAjAnA manane bhramita karatI gaI. e cAre yuvatIo upara rAjA Asakta thayo, jagatamAM eka vastune jevAmAM eTalI badhI Asakti nathI thatI ke e vastunI prazaMsA sAMbhaLavAthI thAya che tyArathI amAre e dharmavAna rAjA adhamI-anyAcI banI gayo, parastrIonI prazaMsA mAtrathI parAbhava pAmelo e rAjA ahoniza durgAna karavA lAgyo e vaNaka ramaNIene vaza karavAnA upAya ciMtavavA lAgyo. loke pitAnI niMdA kare nahi ne e cAre ramaNIe pitAne AdhIna thAya evo zuM upAya? e strIone viraha agnithI saMtapta thayela rAjA rAjakAjamAM paNa udAsa vRttivALa thaI gaye. kAmAgnithI dagdha thayo chato potAnA nirmaLa kuLane malIna karavAne paNa taiyAra thayo. ghuvaDa te rAtrie aMdha hoya che. paNa kAmAMdha to divasa ane rAtrie paNa aMdha hoya che. caMpApatinI kathA. | parastrInA raMgathI raMgAyelo A vyabhicArI rAjA vinayaMdharane phasAvavAno vicAra karavA lAgyuM. te sivAya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 pRthvIcaMdra ane guNasAgara cAre ramaNIone pitAnA aMta:puramAM lAvI zakAya nahi.' rAjA prajAne pAlaka kahevAI eja prajAno bhakSaka zI rIte thaI zake ? koI paNa kAraNa vagara, vagara guhAe nirdoSane zI rIte daMDI zake ? lekone jaNAvavA pUrato paNa vinayaMdharane gunhegAra to banAva joIe. sattA, aidhurya ane kAmathI aMdha thayelA rAjAonI buddhi jyAre vikRta thaI jAya che tyAre ja nyAya anyAya, pApa puNyane ke bhAvIne kaMi paNa vicAra karyA vagara pApAMdhakAramAM DabI jaI te badhA jIvanakramane pheravI nAkhe che ne ItihAsanA kramane UMdho vALI nAkhe che. kAraNa ke bhAvI ja emanuM aMdhakArathI bhareluM hoya tyAM bIjuM thAya paNa zuM? rAjAnA kahevAthI purohite vinayaMdhara sAthe kapaTa maitrI karI, vinayaMdhara sAthe khAna, pAna, vArtAlApanA prasaMga pADIne snehanI gAMTha majabUta banAvI, eka divase nirdoSa. vinayaMdhara pAse purahite bhejapatra upara kaMIka lakhAvyuM paNa nirmAlya gaNIne vinayaMdhare phagAvI dIdhuM. e nirmA-- lyagaNAtA bhAjapatrane AstethI vinayaMdharathI gupta rIte purohite potAnA khIssAmAM TheravI dIdhuM ne rAjAnI pAse AvIne temanA hAthamAM dharI dIdhuM. rAjasabhAmAM beThelA rAjAe vidvAnonI sAme e. bhejapatra dharI emAMnA lakhANane vAMcI saMbhaLAvavAnI. AjJA karI. paMDitAe vAMcI vicArI rAjAne kahyuM, mahArAja ! A vinayaMdharanuM lakhANa che, A Apane kyAMthI. mahyuM ? mArA aMta:puramAMthI A kAgaLa pakaDAyo che. zuM vinayaMdharanAmAM paNa kAmarUpI pizAca bharAya che? mane. kaho to kharA emAM zuM lakhyuM che te ?" rAjAe kahyuM, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 ekavIza bhavane snehasaMbaMdha . "he priye ! he mRgAkSi! tArA vige virahAnalathI baLI rahelA mArI cAra praharanI rAtri sahasrarAtri paryata lAMbI thaI." paMDite blekane bhAvArtha kahI saMbhaLAvyo. rAjA krodhathI lAlacoLa banI gayo. oha! vinayaMdhara ! ane te mArA aMta:puramAM ? A ze utpAta ?" rAjAe nATaka bhajavavA mAMDayuM. ' - "rAjana ! vinayaMdhara pavitra ane zIlavatano upAsaka, dharmIomAM ziromaNi che. enAmAM A doSa saMbhavI zake ja nahi. suvarNamAM zyAmatA kadi hoI zake ? dUdhamAM porA na hoI zake. keIka durjana manuSyanuM A kAvataruM jaNAya che. mAna sarovarane viSe rahele haMsalo to muktAphaLano ja cAro care, rAjana !" aneka sabhya ane maMtrIonI zikhAmaNa nahi gaNakAratAM rAjAe keTavAlane hukama karyo. "jAo ? e durAcArI vyabhicArI vinayaMdharane pakaDI kArAgrahamAM pUrIdyo ! enAM makAnone sIla kare ne tenI strIone aMta:puramAM cekI paherA nIce rAkho. 2 rAjAne hukama sAMbhaLI tIranI mAphaka koTavAla potAnA subha sAthe chu. badhI caMpAnagarImAM hAhAkAra vattI rahyo, vinayaMdhara jevA pavitra purUSa upara Aphata UtarelI joI nagarajane kalpAMta karavA lAgyA. are avicArI rAjAe A zu utpAta karyo ? rAjAne hukama bajAvI keTavAla rAjAnI sanmukha AvIne no, vinayaMdharane makAne sIla karIne vinayaMdhara ane enI cAre strIone keTavAle rAjAnI samakSa hAjara karI, e cAre ramaNIone joI rAjA haSa ghelo thaI gayo "vAha ! devAMganAone paNa lajAve evI A ramaNI khacita mAreja yogya che. huM jarUra emane manAvI laIza, " mAM hAhAkAra macI joI nagarayAta karyo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara 104 - rAjAe vinayaMdharane kArAgrahamAM pUryo ne cAre strIene aMtapuramAM mokalI dIdhI. rAjAe vinayaMdharane pakSa karanArA nAgarika janone kahyuM ke "he leke ! jo vinayaMdhara zuddha hoya to te divya kare te cheDI dau. >> tiraskAra karI rAjAe nAgarikone vidAya karyA, ne sabhAnuM kAma pUrNa karI aMta:puramAM cAlyo gayo, ne - aMtaHpuramAM rahelI e cAre satI sAdhI strIonI rAjAe khAna, pAna, vastra vagere mATe sArI vyavasthA karI, khuzAmata karI, paNa e cAree khAna, pAna, sarve tajI dIdhuM, navakAramaMtranuM smaraNa karatI te jInezvaranuM dhyAna karavA lAgI. nizA samaye rAjAnI dAsIoe emanuM mana rAjA tarapha vALavAnA aneka prayatna karyo, chatAM tenI kAMI asara thaI nahi ne dAsIone tiraskAra karI kADhI mUkI. madananA kAjaLathI lIMpAyelA zyAmasvarUpa rAjAe rAtri taraphaDatAM taraphaDatAM pUrNa karI, dAsIoe nirAzAnA samAcAra kahyA chatAM paNa nirlaja ane naphaTa e rAjA prAta:kALe suMdara vastrothI sajaja thaI e cAre ramaNIyenI pAse A paNa e cAremAMthI koIe rAjAnI sAme joyuM nahi ke belA paNa nahi. dIpakanI tamAM jalI rahelA pataMgIyAnI mAphaka rAjA emanAM sauMdaryamAM mugdha thayo chato vikArathI emane nihALato kuceSTA karavA lAgyo. nilaja vacanane belato e satIone herAna karavA lAgyuM, tyAM to Azcarya! sArI AlamamAM manohara gaNAtI e yuvatIe ekadama kadarUpI ane beDela banI gai. rUpamAM divAne banele rAjA ekadama cAka. "oha A zuM !" rAjAe potAnI AMkho cALIne najara karI to meTA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ darya kayAvatI para e ciTA ja karI A ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 105 lAMbA dAMtavALI, uMTanA jevA cheSTha vALI, vAMkI cukI nAsikAvALI, goLI jevA peTavALI, beDala e zyAma mUtione joI rAjA gabharAyo. "are ! meM pUrve jeyeluM saudarya kyAM ? ne A kurUpatA kyAM? " paTTarANu vaijyavaMtI paNa rAjAnA durAcArane jANune tyAM AvI pahoMcI rAjAnI A ceSTA joI nibharsanA karI. "are durAcArI ! nRpa kanyAno tyAga karI AvI adhama strImAM lobhAI gayA, mane lAge che ke have tamAre dI pharI gayo, lajA pAmelA rAjAe e cAre strIone potAnA paMjAmAMthI mukta karI ne vinayaMdharane paNa choDI mUko. e cAre rAjamahelanI bahAra nIkaLI ke tarataja mULa svarUpamAM AvI gaI A Azcarya joI rAjA khuba ajAyaba tha, satInA tejathI bhaya pAmI enAM gharabAra mAlamilakata badhuM emane soMpI dIdhuM. satIonA pratyakSa camatkArathI bhaya pAmele rAjA moTI vimAsaNamAM paDyo.. rakhene potAnA upara kAMI Aphata na utare !" - eka divase caMpAnagarInA pAdare jJAnI sUrasena gurU padhAryA. parajana sahita rAjAe gurUne vaMdana karI dharma dezanA sAMbhaLI. dezanA pachI ghaNA vakhatathI manamAM rahele saMzaya rAjAe gurUne pUchayo, "bhagavAna ! A vinayaMdhara zreSThie zuM puNya kareluM ke jethI AvI mahAna rUpavatI satIomAM ziromaNi cAra strIono bharathAra thayo ? e cAre surUpavAna chatAM kurUpavAna mArA jovAmAM AvI te pAchI mULa svarUpamAM AvI gaI. e badhuM spaSTatA pUrvaka Apa kahe?" rAjAnI zaMkAnuM samAdhAna karavA gurUe vinayaMdharano P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 pRthvIcaMdra ane guNasAgara pUrvabhava kahe zarU karyo. te badhA nagaranA leke, ane cAre priyA sahita vinayaMdhara AturatA pUrvaka sAMbhaLavA lAgyA. - "he rAjana ! e badhAmAM karma ekaja kAraNa che te tuM sAvadhAnatA pUrvaka sAMbhaLa ! prAcIna kALane viSe gajapura nagaramAM vicAradhavala rAjA hato. te nagaramAM vaitAlika nAme udAra bhAvanAvALo ane pApakAra karavAmAM rasika dhanika raheto hato. dararoja te vaitAlika potAne pachI pote jamato hato. dAna ane bIjAnuM bhaluM karavAnI vRttivALA te vaitAlike eka divase te utsarpiNamAM utpanna udyAnamAM kAusagga dhyAne joyA. jInezvaranI bhavya mudrA joI vaitAlika khuzI thayo chato emanI stuti karavA lAgyo, bhaktithI emane vaMdanA karavA lAgyo. aMtaranA bhAva pUrvaka stuti karatA e vaitAlike potAnA AtmAne anaMta pApanA malathI pavitra karyo, bhavitavyatAnA yoge mahAna lAbha meLavI te pitAne sthAne gayo, daivayoge te bhagavAna paNa AhAra samaye pharatA pharatA vaitAlikane ghera AvIne ubhA rahyA, sAkSAta kalpavRkSane anAyAse potAnA AMgaNe AveluM jANI vaitAlikanI harSanI to vAta ja zI ? khuba khuba bhagavAnanI stuti karI manohara svAdiSTa evA miSTAnnathI bhagavAnane pratilAbhita karyA. jInezvarane dAna devAthI tuSTamAna thayelA devatAo paNa dAnane vakhANavA lAgyAM ne tyAM paMcadivya pragaTa thayAM. jInezvarane dAnanuM pratyakSa phala joI letAlika samakti dhArI zuddha zrAvaka thaye, dAnanA prabhAvathI vaitAlika anukrame prathama devaloke devatA thayo. devAMganAo sAthe vividha krIDAne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 107 karato te deva AyurakSaye tyAMthI cyavIne A caMpAnagarInA rasAra zreSThIne tyAM putrapaNe utpanna thayo. mAtApitAe enuM vinayaMdhara nAma pADyuM. te ja vinayaMdhara A pite. * jInezvarane dAna devAnA prabhAvathI vinayaMdhara AvuM apUrva saubhAgya pAmyo che. jenA saubhAgyanI tArA. jevAne paNa IrSyA thAya che. enA prabaLa bhAgyanA yoge tu rAjA chatAM enuM apriya karavAne zaktivAna nathI. e badhoya bhagavAnane dAna ApyAna mahimA che. are A phala to eka prAsaMgika phala che devatA ane manuSyanAM bhega. sukho e to mukita janArA AtmAne mATe saMsAranA eka . visAmA che bAkI to dAnanuM kharekharU phala to zIva vadhunI. varamALa dhAraNa karavI eja che. e uttamadAnanA prabhAvathI saubhAgya, Adi aneka guNe vinayaMdharane prApta thayelA che. eka divaja jenI ciMtA kare che evA vinayaMdharanAM vizeSa te zuM vakhANa karIye ?" sUrie vinayaMdharanuM kathAnaka pUrNa karyuM. enI camatkArika kathA sAMbhaLI badhA AnaMda pAmyA. rAjA paNa vinayaMgharanuM caritra sAMbhaLI khuzI thayo. have vinayaMdharanI cAre. patnIonI pUrvabhavanI kathA gurUe kahevI zarU karo. ratisuMdarI. "thAya pralaya pRthvIta, siMha kadi khaDa khAya pazcima sUrya uge kadi, satI zaraNa na thAya; A bharatakSetramAM sAketapura nAme nagara hatuM. tyAM. zatruonI lakSmIne pitAnA caraNe taLe dabAvanAra narakarI rAjA hato, tene kamalasuMdarI nAme rANa thakI rati P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 pRthvIcaMdra ane guNasAgara suMdarI nAme kanyA thaI. narakezarI rAjAne zrIdatta nAme buddhinidhAna maMtrI hato, sumitra nAme vyavahArI nagara zeTha ane sughoSa nAme purohita hato, maMtrIne lakSmaNA nAme priyAthakI buddhisuMdarI nAme putrI thaI, nagarazeThane lakSmI nAme patnIthakI RddhisuMdarI nAme putrI thaI ane purohitane lalitAnAme strIthakI guNasuMdarI nAme putrI thaI. rAjakumArI ratisuMdarI yogya vayanI thatAM pAThazALamAM bhaNavAne mATe javA lAgI te samaye tenI samAna vayavAlI buddhisuMdarI, RddhisuMdarI ane guNasuMdarI paNa e lekha zALAmAM abhyAsa karavA AvI. pachI to samAna vayanI ne sarakhA sauMdaryavALI e cAre bALAone para- spara maitrI thaI. sAthe rame, sAthe jame ane sAthe abhyAsa karatI e cAre bALAo sneha saMbaMdhathI eka bIjAne ghera javA AvavA lAgI. eka divase dvisuMdarIne tyAM A traNe - bALa sakhIe vArtAvinoda karatI hatI te daramiyAna zeThane - tyAM AvelI kaI pavitra ane saumya varSane dhAraNa kara nArI sAdhvIne joI sakhIoe pachayuM "rUddhi! A niSka* laMka ane pavitra AryA koNa che??? "dharmano upadeza karanAra amArA dharmanAM e pavitra guNazrI nAme AryA che. RddhisuMdarIe khulAso karyo ane jarAka hasI.. emanI saumya AkRti ja emanA guNone jaNAve che. ApaNe emane vAMdarIye, kaMIka zikhAmaNa paNa sAMbhaLIe." rAjabALA ratisuMdarI belI. . "jarUra! emane je vAMde che name che temane dhanya che, bhaktivaDe karIne je emane stave che te dhanyatara che ane. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 109 ekavIza bhavana nehasaMbaMdha kAraNake uttara vAcharaDAe ke jethI * emano dharmopadeza zravaNa karI je zakita anusAre pALe che te ati dhanyatara che bena ! dvisuMdarInI vANuM sAMbhahaLIne badhI ubhI thaIne e pravartinInI pAse AvI vaMdana karyuM. pravattinIe paNa e cArene hitakArI e. - dharmopadeza ApI emanA AtmAno uddhAra karyo sAdhvIjIne dharmopadeza sAMbhaLI e cAre benapaNuM khuzI thaI chatI rAjakumArI bolI, "he bhagavati ! cAritra dharma tame lIlAmAtrAmAM pANI zake che paNa - amAre mATe te meranA sarakhe athavA to tethIya adhika che kAraNake uttama vRSabha ja gADAnA bhArane vahana kare che. navA aNuLeTelA vAcharaDAo nahi, mATe amArI upara karUNA karIne amane zrAvaka dharma Ape ke jethI amAruM kalyANa thAya, rAjakumArInuM vacana sAMbhaLI pravattinIe e cArene deva, gurU ane dharmanuM rahasya samajAvI samakitavaMta banAvyAM " ane te pachI emane parapurUSanA tyAgarUpa ziyalavrata ucarAvyuM, sArI rIte ziyalano mahimA samajAvye game tevI muzIbatamAM ke viSama saMgemAM paNa ziyalane sAcavavAnI bhalAmaNa karI pravattinI pitAne sthAne cAlyAM gayAM, e cAre sakhIoe paNa e niyamane aMgIkAra karI RddhisuMdarInI rajA laI traNe sAhelIo potapotAne makAne cAlI gaI, te pachI thoDAka vasaMtanA vAyarA vahI gayA. ne ratisuMdarI pUrNa yauvananI kaLAe pahoMcI gaI, enI yuvAnI ane sauMdaryanI suvAsa dezadeza prasarI gaI. eka divase naMdapuranA adhipati caMdra rAjAe ratirInA rUpa rAzinI khyAti sAMbhaLI, ene varavAne Jun Gun Aaradhak Trust
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvI caMdra ane guNasAgara 110 Atura teNe pitAno dUta narakezarI rAjAnI pAse meka dUtanI vANI sAMbhaLI narakezarI rAjA khuzI thayo ne narakezarI rAjAe ratisuMdarIne pitAnA pradhAna purUSo sAthe naMdapura mokalI ApI, svayaMvara AvelI ratisuMdarIne caMdrarAjA moTA mahotsava pUrvaka para. e rIte ratisuMdarIne meLavI caMdrarAjAe potAno manoratha pUrNa karyo. eka divase caMdrarAjA rAjasabhAmAM beThe hato te daramiyAna kurUdezanA mahendrasiMha rAjAno dUta rAjasabhAmAM praveza karIne caMdrarAjAne kahevA lAgyo "rAjana ! amArA rAjAe tamane kahevarAvyuM che ke tamAre ne amAre vaMzaparaMparAthI sneha saMbaMdha vRddhi pAmato cAlyo Ave che e snehane atyAre paNa game tevA saMjogomAM tamAre nibhAvavo joIe. e snehanI parIkSA mATe tamAre koI viSamamAM viSama kArya mane kahevuM, je kArya karIne huM e snehamAM vadhAro karIza, tamArA premane vadhArIza, evIja rIte mArA snehane vadhAravA mATe tame tamArI navIna paraNelI navoDhA ratisuMdarIne mokalI Ape." dUtanI niDaravANI sAMbhaLI rAjA sahita sabhA hiMga thaI gaI. "tArA rAjAnI prIti vadhAravAnI rIta to nyArI che bhAI! tArA rAjAe bIjI kaI kArya pharamAvyuM hota to huM tArA svAmInA manoratha pUrNa karata, paNa eka garIbamAM garIba mANasa paNa strI to ApI zakato nathI, samaje ? caMdrarAjAe dUtane pratyuttara Ape. - caMdra rAjAno javAba sAMbhaLavA chatAM jANe meTA paMDitAIno ghamaMDa karato ane caMdrarAjAnuM hita enA haiyAmAMthI nitarI rahyuM hoya tema potAnA svAmInA ezcaryathI garviSTha thayela te bolyo, "tamArI e navIna patnImAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Guri Aaradhak Trust
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 111 amArA svAmI ghaNAja prItivALA thaI gayA che tenA viyoge potAnuM rAjakArya paNa saMbhArI zakatA nathI mATe he rAjana ! khoTo mamatva karI tamArU rAjapATa gumAvaze nahi, eka khIlIne mATe prAsAda toDI pADavAnI mahenata keNa kare? mATe amArA devane e devI ApIne tame vRddhi pAme. dUtanA vacanathI krodhAMdha thayelA rAjAe dUtane dhakkA mArI bahAra kADhI mukA, apamAna pAmele dUta gussAthI dhamadhamate pitAne deza cAle gaye. rAjA mahendrasiMhane caMdrarAjAnA apamAnanI vAto kahIne khuba uzkeryo. mahedrasiha dUtanI vANI sAMbhaLIne caturaMgI senA sahita pRthvIne dhamadhamAvato caMdrasiMhanA simADe AvI paho. caMdrasiMha paNa pitAnA lazkara sAthe mahekasihanA sAme Avyo. banne lazkaro sAmasAme khuba jorathI laDyAM. yuddhamAM chaLa ane baLathI mahendrasiMha caMdrasiMhane ghAyala karIne pakaDI lIdho. teNe potAnA lazkara mApharate naMdapurI luMTAvI dIdhI ne ratisuMdarIne rAjamahelamAMthI pakaDI maMgAvI. pitAnuM abhiSTa siddha thavAthI mahedrasihe caMdrasihune baMdIkhAnAthI mukta karI enuM rAjya soMpI dIdhuM ne pote potAne deza cAlyo gayo. tyAM eka vizALa prAsAdamAM ratisuMdarIne rAkhI. - ratisuMdarInA sauMdaryamAM divAna banelo rAjA mahekasiha rUvAbadAra vastrAbhUSaNathI sajaja thaIne ratisuMdarI pAse Avyo. "priye ! tArA svarUpamAM Azaka thayelA meM zuM nathI karyuM ? yuddhamAM hajAre mANasano nAza karAvI nAkhyo. caMdrasiMha rAjAne yuddhamAM jItI laI eka keDIne banAvI dIdho enI rAjya lakSmI luMTI lIdhI e badhuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 tAre mA ra samAgamathI priyAne pRthvIcaMdra ane guNasAgara tAre mATe tene svAdhina karavA mATe, tArA jevI suMdarI prApta karI tArA samAgama sukhathI A baLatA jIgarane pta karavA mATe, tArA jevI priyAne meLavI sukhI pa thavA mATe ? . rAjAnAM taloha samAna vacana sAMbhaLI ratisuMdarI vicAramAM paDI. "are! A mArA rUpa lAvaNyane dhikkAra thAo, e rUpamAM lubdha banIne A pApI rAjAe keTale badho anartha karyo? hajAro utama purUSono mAro nimitte nAza karI nAkhyo. mArA patine A dujhe parAbhava pamADI. du:khI karyA, mane ahIM pakaDI lA , AvA viSaya samaye huM mArA ziyalanuM rakSaNa zI rIte karIza? chatAMya game te bhege paNa mArA ziyalanuM huM rakSaNa karIza. hAlamAM to kAla vilaMba karavA de; jJAnIe joyuM haze tema thaze. ' rAjana ! tamArA sarakhA uttama purUSone parastrImAM rikta thavuM te yogya nathI. potAnI strImAM saMtoSa mAnI. je purUSe parastrIthI paragamukha thayelA che temane ja dhanya che, narakamAM janArA purUSaja parastrInI abhilASA kare che rAjana ! * e tAro upadeza hAlamAM rahevA de. hAlamAM te mArI paTTarANuM banI tuM karadezanI mahArANI thA, rAjyalakSmIne bhagavanArI thA ! mAre jalatA jIgarane zAMta karanArI thA! priye ! mArA adhirA ane usuka manane jema bane tame tAkIde zAMta kara, tRpta kara, ' - rAjAnI AturatA ane utsukatA joI ratisuMdarI. kaMpI uThI, "mahArAja ! dhiraja ghara? utAvaLe kAMI Ama pAkatA nathI, samatAnAM phala mIThAM ja hoya che. pahelA Apane eka prArthanA karuM chuM te sivakAraze ??? : te tArI haratA ane ghare uta P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 ekavIza bhavane snehasaMbaMdha A. "ane te tArI prArthanA zI che priye? are tu kahe to mAruM mastaka utArI hAjara karuM, tuM kahe to badhI kurUdezanI rAjyalakSmI tArA caraNamAM hAjara karU, bela? tAre hukama huM zI rIte adA karUM ?parastrInA rU5 lAvaNyarUpI dIpakamAM jaLI rahelA pataMgIyAnI jevA pAmara purUSo e sivAya bIju kahe paNa zuM ! rAjana ! cAturmAsa paryata mArUM vrata pUrNa thavA de! tyAM sudhI zIlabhaMganI yAcanA karaze nahi. mArA mahelamAM Avaze ya nahi. ratisuMdarInA A ghaDAkAthI rAjAnuM hRdaya ghavAyuM "are e zI rIte bane? chatAM bhale e tArI prArthanA huM mAnya rAkhuM chuM." ema kahI rAjA ghavAte hRdaye cAlyo gaye, atyAre te enA manano abhilASa manamAM ja rahI gayo. chae vigayano tyAga karI ratisuMdarIe AcArlI tapa karavA mAMDayuM. ne temAMya eka dhAnyathI nibhAvIne; cAturmAsa pUrNa thatAM to zarIra hADa, mAMsa ane cAmaDI bhara banAvI dIdhuM. e sauMdaryamAMthI teja, gaurava, chaTA badhuMya uDI gayuM ne vadananI kAMtiya karamAI gaI. e virUpa ratisuMdarIne eka divase akasmAta rAjAe je. enI narI varavI te bibhatsa kAMti joI rajA nA mahelamAM Avyo, "priye ! A zuM ? aneka dAsa dAsIne parivAra tArI sevAmAM hAjara hatAM, managamata svAdiSTa miSTAnna tArA caraNamAM ALoTatAM chatAM tArI A sthiti kema? kayA dukhe tArI A sthiti thaI che vArU?" - "he deva ! haM hAlamAM eka mahAna vrata karuM chuM. e kalezakArI ane du:ssaha vatathI huM durbala thaI chuM." ratie ThaMDe kaleje javAba Apyo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114. pRthvIcaMdra ane guNasAgara - "tAre te vaLI atyAre vrata kevuM ? kurUdezanI paTTarANuM thaIne tuM jagatane Azcarya kare evAM abhUta manuSya saMbaMdhI sukhane bhegava! sukha bhogavavAnA divasemAM atyAre te tAre vairAgya yo vaLI?" rAjAe kahyuM, - "hADa mAMsathI bharelo A deha te ja vairAgyanuM kAraNa che mahArAja ! game tevuM zebhAyukta hovA chatAM A zarIra pApanuM ja ghara che. AvA nirguNa ane doSanA maMdirarUpa A zarIrane jevA mAtrathI paNa Apa jevA guNAca purUSe muMjhAI jAya che. uttama purUSanA cittane paNa je bhamAvI nAkhe evA A pApIpiMDa upara vaLI mohaze ?" rati belI. - ratisuMdarInI vairAgyamaya vANuM paNa magarola pASANanI mAphaka rAjAne kAMI paNa asara karI zakI nahi kAte! have tuM tAro tapa pUrNa kara ne mAre abhilASa paNa tuM pUrNa kara, puSpanI nAjuka khIlela kaLI atyAre karamAyela chatAM kevI tejasvI ane AkarSaka che? rAjA cAlyo gayo. rAjA enA tapanI pUrNatAnI rAha jovA lAgyo, _ anukrame ratisuMdarIne tapa pUrNa thaye te pachI eka divase rAjA ratisurInA mahele AvyA. "priye! kamalanI suvAsathI AkarSAyela bhramaranI mAphaka huM paNa tArAmAM lubdha thayo chuM. tArA viyogarUpI dAvAnalathI pIDAI rahyo chuM." rAjAe potAnI manovedanA jAhera karI pAraNAmAM sinagdha ane manohara bhojana karavA chatAM atyAre mArA zarIramAM sphati nathI, mArUM marataka bhame che. peTamAM zuLa Ave che. zarIranI saMdhInA bhAge tuTI rahyA che ne tame to hajI mArI AvI hAlatamAM paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano nehasaMbaMdha 115 vilAsanI ja vAta karyA kare che e navAInI vAta che ! dIpakanA tejamAM aMjAyela pataMgIyu bIje kyAM jaI zake ? kamalanI suvAsamAM lebhAyela bhramaranI bIjI gati paNa zI? tArA jevI jagatamohinI priyA svAdhIna hovA chatAM have dhIraja paNa zI rIte rahe?" rAjAnI AturatA vadhI, rAjAne khuba durAgraha jANI ratisuMdarIe rAjAthI guptapaNe madanaphaLa mukhamAM mukI dIdhuM te pachI rAjAnI pAse AvI vAta karatAM ne rAjAne samajAvatAM rAjAnI AgaLa vamana karyuM. potAnuM e ucchiSTa bhajana karIne bahAra vamI kADheluM rAjAne batAvatI ratisuMdarI belI. deva ! dehanuM A svarUpa juo? Apa je sauMdaryamAM muMjhAI gayA che enAM A mUlya? pavitra vastuo paNa peTanA saMbaMdhathI apavitra-azucimaya thaI jAya che. uttama jano azucinuM bhakSaNa karatA nathI, Apa te bAlakathI 2 bAla che ke A vamelAnuM bhejana karavA Icche che, " ratisuMdarIno kaTAkSa sAMbhaLI rAjA camaryo. "are ! zuM huM rAMka chuM ! zuM huM jaDa chuM ke vamana kareluM khAuM?" rAja be "are mUDha mANasa paNa samajI zake tevI dIvA jevI vAta Apa kema samajatA nathI? je parastrI che te vamelA AhAra jevI che. bIjA purUSe bhogavelI strI e to vamelA AhAra jevI ja gaNAya. tenI sAthe tame e . vamelA AhArane grahaNa karavA ichA che e navuM dIvA - jevuM satya kema samajAtuM nathI rAjana ! * e badhIya tArI vAta satya che. paNa rAgI deSane joto nathI, tema A aMgamAM Azaka thayele huM eka mAtra taneja joI rahyo chuM , Jun Gun Aaradhak Trust
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 pRthvIcaMdra ane guNasAgara Apa mArA kayA aMgamAM Asakta thayA che ? "A jo tArAM haraNInA jevAM capaLa ane tejasvI ne ja kevAM AkarSaka che? enI abhUta zAbhAnAM tArI AgaLa huM zAM vakhANa karuM ? "ema? mArAM A netro tamane bahu game che ? kaMika irAdA pUrvaka ratisuMdarI bolI. enAM vizAla nayano camakI rahyAM. e nayanomAM apUrva teja uDI rahyuM. hA priye ! mUDha rAjAnA kAmuka haiyAnA dAhajvarane bhUjAvavA have apUrva balidAnanI ene jarUra lAgI kaMika nizcaya karI ratisuMdarI ubhI thai. A pApI rAjAnA sakaMjAmAM pitAnuM zIla rahI zakaze nahi. pachI to zIlanA. mUlya AgaLa pitAnA dehane tuccha gaNatI ratisuMdarIe. tIrNa churI lAvIne pitAnAM bane netro chedI rAjAnI AgaLa dharyA. " " Apane A netra priya hoya to lo. ) netro arpaNa karatI rati belI. netra vagaranI aMdha thayelI ratisuMdarInuM A sAhasa, jene rAjA maheMdrasiMhano madana-kAmavara orI gayo, Abho banelo te phATI AMkhe e vigatavA tisuMdarIne jovA lAgyo "AhA ! tane ane mane du:khakArIevuM che. teM zuM karyuM? are ! sAhasa vRttivALI ! A te bahuja viparIta kAma karyuM. ) "mahArAja ! tamane ane mane Aloka ane paralekamAM hitakArI evuM A kAma meM kahyuM che. auSadha kaDavuM hoya che to te ja rogano nAza karI zarIrane nirogI. banAve che, tema parastrInA samAgamathI mAnahAni, dhananAza ane jIvitano nAza thAya che, ne parabhavamAM du:khe che dArika, daurbhAgya, kSaya, kuSTa ane bhagaMdara Adi ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 117 utpanna thAya che. parastrInuM AliMgana karanArane narakamAM ghagadhagatA loha sthaMbhane AliMgana karavuM paDe che ne tiryaMca enimAM khasI karAvavI, zIta, tApa sahana karavA, bhUkha tarasa temaja paravazatAnAM du:kha ati kalezakArI hoya che. AvA du:kharUpI rogothI mArA A auSadharUpa kArya vaDe ApaNe bane chuTI gayAM, mArA A kAryathI tamAruM ne mArUM banenuM lokamAM hita thaze, parastrInA gamanathI tamAruM durgati gamana paNa have aTakI jaze rAjana ! ratisuM- darInI kAmadevanA tApane nAza karanArI dezanA sAMbhaLI rAjA ThaMDAgAra thaI gaye, enA sAhasathI jenI buddhi ApoApa sAnamAM AvI gaI che e rAjA potAnA mastakane kaMpAvato bolyo. "Aha ! samayane jANanArI tuM eka mahAna satI che, satImAM muguTa maNi samAna tArA jevI mahAna satInuM mArA jevA pApIne darzana paNa kyAMthI - hAya ? he sAdhvI ! mArA aparAdhane tuM kSamA kara, mAre - have zuM karavuM tenI mane AjJA karI?" - satInI kSamA mAgato rAjA be hAtha joDI potAnA aparAdha khamAvavA lAgyo, rAjAnI zuddha bhAvanA jANI ratisuMdarI bolI. "rAjana ! AjathI parastrIno tame - tyAga karo ke jethI tamAre bhava bhramaNa karavuM paDe nahi." " AjathI mAre parastrIno tyAga ho ! pazcAttA'panI agnimAM dagdha thatA rAjAe e pramANe caturtha vratane - aMgIkAra karyuM. ne ratisuMdarIne potAnA gurU sthAne sthApana : karI sanmAna vadhAryuM. chatAMya e aMdha ratisuMdarIne joI . rAjA vAraMvAra vilApa-zeka karavA lAgyo, rAjyakAryane * tyAga karI e pazcAttApanA pAvakamAM jalavA lAgyuM. "oha! A satI sAviI strInuM meM pApIe kevuM anartha P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Cun Aaradhak Trust
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 tisuMdarIno vaibhava tAruM ! - pRthvIcaMdra ane guNasAgara karyuMenA saMsAranuM-are e ramaNIya enI sRSTinuM meM satyAnAza vALI nAkhyuM. enI AMkhanuM balidAna lIdhuM. hA ! mArAM pApa ! aizvarya ane yauvananA madamAM A satInA sukhano meM nAza karI nAkhyo. rAjA mahekasiMhane pazcAttApanI bhaThThImAM baLI marato jANI satIe kAusagga dhyAne rahI zAsanadevIne yAda karI. ' paMcaparameSThInA dhyAnamAM tatpara evI apUrva zIlA mAhAmyavALI ratisuMdarInA zIla mAhAthI zAsanadevI pragaTa thaI. "he zIlarUpa apUrva vaibhavavALI! tuM jayavita rahe ! he satImAM ziramaNi ! tAruM kalyANa thAo. he rAjAne pratibodha karanArI! tArI sarve abhilASA pUrNa thAo. = devIe karelI stutinI sAtheja satInAM vizALa netro pragaTa thayAM. rAjA vagere satIne mahimA jANI Azcarya pAmyA. devI to adrazya thaI gaI, paNa satIne mahimA jagatamAM gavAI rahyo, apUrva netravALI ne saMpUrNa aMgopAMgavALI sulakSaNA ratisuMdarIne joI rAjA vagere sarve khuzI thayA, rAjAe satInI khuba stuti karI. dAna, mAna, zRMgAra, vastra ane AbhUSaNathI satIne satkAra karI potAnA aparAdhanI kSamA mAgI satI ratisuMdarIne potAnA vizvAsapAtra pradhAno sAthe. patine ghera naMdapura nagare mokalI dIdhI. caMdrasiMha rAjAne pradhAnane mukhe rAjAe zu kahevaDAvyuM ? caMdrasiMha! tame mAre sahodara baMdhu jevA che cuddhanA medAnamAM meM tamane chetarIne jItI lIdhA te mArI. aparAdha tame khama. A ratisuMdarI mArI dharmabhaginI. che. mArI dharmagurU che. zAsanadevIe je satInI rakSA. karelI che, evI e mahAsatI satIomAM muguTamaNei. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 119 samAna che, leza paNa kalaMkanI zaMkA tamAre karavI nahi. jagatamAM eka mAtra tamane ja dhanya che ke jenA gRhane viSe sAkSAta lakSmInI mAphaka A mahAsatI vilAsa kare che. ) mahendrasiMhanA pradhAna purUSo sAthe ratisuMdarI naMdapura nagaranA rAjadarabAramAM AvI mahendrasiMhanA pradhAnoe rAjA caMdrasiMhane namI rAjAne pUrvokta saMdeza kahI saMbhaLA. caMdrasiMha rAjA pradhAnonA kathanathI camatkAra pAmela kRza ratisuMdarIne joI rAjI thayo ne rAjapurUnuM sanmAna karI temane vidAya karyA. ratisuMdarI paNa rAjyalakSmInAM sukha bhegAvI Ayu: kSaye anukrame prathama kalpamAM devI thaI buddhisuMdarI. sAketapura nagaranA maMtrInI tanayA buddhisuMdarI rUpa, lAvaNya ane kaLA kauzalyayukta evI yuvAna avasthAmAM AvI tyAre enA pitAe susImA nagarInA sukIrti rAjAnA maMtrI sAthe paraNAvI. buddhisuMdarI paraNIne sAsare AvI sukhapUrvaka pitAno samaya vyatIta karatI. kAraNa ke maMtrInI putrI ane maMtrInI patnInA bhAgyamAM khAmIya zI? chatAMya emanA bhAgyamAM paNa kavacita khAmI jovAmAM Ave che. vidhinI kazaLatAmAMya evI anerI bhUla thaI jAya che ne evA sukhI mANase para paNa du:khanI vAdaLI avAI jAya che. eka divase yuvADI jatA rAjA sukIttie buddhisuMdarIne potAnA mahelanI agAsI upara sakhIo sAthe krIDA karatI joI ane rAja camake, aneka rAjaputrIono svAmI chatAM maMtrI patnIne joI enA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sauMdaryamAM Azaka thaye, enA rUpathI paravaza banelo rAjA maMtrI patnIne pitAnI patnI banAvavAnI abhilASA karavA lAgyA. "Aha! jagatane AzcaryakArI zuM enuM svarUpa ! ) rAjA sukIrti manamAM aneka tarkavitarka karato rAjamahelamAM Avyo paNa ene kayAMya cena paDayuM nahi, nizAne samaye hIyAra dAsIne buddhisuMdarI pAse mokalI, dAsIe buddhisuMdarI pAse AvI aneka prakAre vAta karIne buddhine samajAvavAnA aneka prayatna karI joyA, buddhisuMdarIe to dAsInI nirbharcanA karIne kADhI mUkI. apamAnita dAsInI vAta sAMbhaLI gusse thayelA rAjAe maMtrI upara Aropa mUkI strI sahita pakaDI maMgAvyo. kema pizAcathI jakaDAyela manuSyane hitAhitanuM bhAna hotuM nathI. eka sAmAnya mANasa paNa parastrImAM labdha thaye chato aneka prakAranAM kArya karavA acakAte nathI to pachI A to rAjA, rAjAe maMtrIne kArAgrahamAM pUryo ne buddhisuMdarIne aMta:puramAM mokalI dIdhI. rAtrine samaye rAjA jyAre potAnI abhilASA pUrNa karavAne buddhisuMdarI pAse Avyo tyAre ziyala bhaMgathI bhaya pAmelI buddhi A nararAkSasa thakI zIlarakSaNane upAya ciMtavatI vicAramAM paDI gaI kema! dAsInI nirbhanA ne mArI AjJAno bhaMga karI tuM satIomAM ziromaNi banI ke zuM ? dAsInuM vacana mAnya karyuM hota to A ApadA kayAMthI hota ? kAraNa ke samajAvavAthI kAma thatuM hoya to keI baLajabarI kare nahi." ane tethI tame amArA kuTuMbanI pAyamAlI karI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha nAkhI, amArI khIlelI navapallava vADI vikherI nAkhI, mArA karatAM te tamArA aMta:puramAM rANIo kayAM ochI rUpavatI che? mArAmAM tame-eka adanA hIna jAtimAM tame zuM adhIka joyuM ke jethI amArI khAnA kharAbI karI nAkhI rAjA ?" buddhisuMdarI bolI, . "tAramAM zuM nathI ? devAMganAone lajAve tevuM sauMdarya, lAlitya, kaLA, abhinaya sarve kaMI tArAmAM che te aMta:puranI rANIomAM nathI. tArI dAsI thavAneya lAyaka nathI. suMdarI ! rAjAe premano ubharo khAlI karavA mAMDyo. "e tamArI moTI bhramaNA che rAja uttama purUSo kadi hInajAtimAM lapaTAtA nathI, rAjahaMsa metIne cAre mUkI bIjAnI tarapha najara sarakhI ya kare che zuM ? meTA gajeronA matanuM mardana karanAra kezarIsiMha kadApi tRNane - aDakato nathI rAjana ! buddhisuMdarIe rAjAne sama jAvavA mAMDyo. . ""ane chatAMya rAjAne game te rANI. rAjAonI pasaMdagI jenI upara utarI enAM to bhAgyeja pharI jAya, moTuM bhAgya hoya tyAreja rAjAnI maherabAnI thAya samajI? rAjAnI rahema najarathI tuM rAjyapANI thAya emAM khoTuMya zuM ? samaja ke tAre to Aje amInA meha varasyA che ke jethI rAjA tAre AdhIna thayA che." "tamAro zuM eja nizcaya che mahArAja ? hA ! tArA lAvaNya AgaLa rAjalakSmIne hisAba paNa zuM ??? to mAre niyama pUrNa thAya tyAM lagI Apa rAha juo." buddhisaMdarIe kALa vilaMba karavAnA upAya - dhI kADhayo. P.P. Ac. sunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 pRthvIcaMdra ane guNasAgara || rAjAe buddhisuMdarInI vAta ghavAyelA jIgare mAnya. karI-ene rAjI karI. rAjA potAnA aMta:puramAM gayo, maMtrIne patnI sahita kArAgrahamAM pUravAthI nagarImAM hAhAkAra thayo mahAjanavarga AvIne rAjAne samajAvavA lAgyo bIjA paNa maMtrI vageree rAjAne samajAvyuM. mahArAja! e maMtrI nirdoSa ane niSkalaMka hovAthI Ape tapAsa karyA vagara ene pakaDI jelamAM pUryo te sAruM karyuM nathI. . Apa ene choDI mUko, ne rAjAne ghaNuM samajAvyo. maMtrIonA samajAvavAthI temaja lokeAnA AgrahathI rAjAe prajAne rAjI karavA mATe maMtrIne kArAgrahamAMthI mukta karI, enAM gharabAra ane svAdhIna karyo paNa buddhi- suMdarIne cheDI nahi. rAjAnI dAnata loko samajI gayA, prajA game tevI toya sattAdhArI rAjAne zuM karI zake ? - ' buddhisuMdarInA chuTakArA mATe rAjAe sane uddezIne kahyuM, "jo maMtrI potAnI nirdoSatA mATe kAMi paNa divya - kare to huM enI patnIne cheDI dau." rAjAnI A hakIkata . sAMbhaLI sarve dubhAtA hadaye potapotAne sthAnake cAlyA gayA. leke to samajavI zake-zikhAmaNanA be zabda kahI zake paNa moTA sAthe virodha karI Aphatane keI . notarI zake, buddhisuMdarI paNa kaI kaI vakhate rAja Avato tyAre vinodanI be vAto saMbhaLAvI rAjAne rAjI karatI hatI, . te daramiyAna buddhisuMdarIe pitAnI Abehuba nakala jevI mASa piMDanI eka manahara putalI taiyAra karI. 25 : - raMga, chaTA, vastrAbhUSaNathI zaNagArI AkarSaka banAvI, potAnI badhI ya kaLA, caturAI e putalI banAvavA pAchaLa kharcI nAkhI. jyAre te taiyAra thaI gaI tyA5chInA . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha - 123 . eka divase rAjA jyAre buddhisuMdarInI pAse AvyuM tyAre rAjAne e putaLI batAvI, e manohara kAmasvarU5 mUrtine joI rAjA chakka thai gayo. "AhA ! zI suMdara kArigarI ! A to Abehuba . teja "mArA karatAMya rUparaMgamAM vadhe tevI che ke nahi, rAjA??? bezaka, jarUra." rAjAe anumati ApI. "Apa rAta divasa ene ApanA aMta:puramAM rAkho, ene joIne Apa khuzI thAva ne mane A baMdhIkhAnAmAMthI . mukata karo. buddhi belI. ha ! e to nahi. * "rAjA kaTANuM moM karIne be . - "mArA karatAM A adhIka che, rAjana ! enAthI Apa rAjI thaze mArAthI nahi, buddhie dalIla karI. ' "kAraNa ?) AturatAthI rAjA belo. A madanathI bharelI che. madanavatI che ne huM to madanarahita chuM, buddhisuMdarIe ema kahIne e putaLI rAjAnI AgaLa pheMkI, jamIna upara pachaDAvAthI e bhAgI gayelI virUpa thayelI patalI mAMthI durgadhane phelAvatA aneka azuci padArtho nikaLI paDyA. rAjA e durgadha na sahevAthI cAra DagalAM pAchaLa haTI gayo, priye ! A zuM ? bAlaka paNa na kare evuM niMdya te A zuM karyuM ?' "rAjana ! mArA hAthe ghaDelI A putaLI mArA karatAM paNa adhika hatI. huM to enAthI hIna chuM. jaLa ane agnithI AnI zuddhi to thaI zakaze paNa suvarNa ane. ratnonA saMskArathI ya mArI zuddhi nahi thAya !" taLImAMthI padAthe cAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 : pRthvIcaMdra ane guNasAgara "e tArI bhramaNA che priye! kayAM tuM ane kayAM A jaDa durgadha bharelI putaLI ! kanaka ane kathIra kadi samAna thaI zake? "rAjA! tame paMDita thaI bhIMta bhUlyA che, A uparathI rUparaMga bharyA bhabhakAbaMdha zarIranI aMdara hADa, mAMsa, rUdhira sivAya bIju zuM che? maLa, mUtra ane viSTAthI bharelA A gaMdA kalevaramAM rAcI narakanAM dvAra zA mATe khakhaDA cho? mAMsamAM Asakta mAchalAnI mAphaka sva95 mAtra sparza indriyanA sukhamAM rakta banI merUthI ya adhika 'tiryaMca ane naragatinAM du:khanI abhilASA zA mATe kare che? durgatine ApanArI evI paradArAne je purUSa seva nathI te ApadArUpa sAgaranI pAra tarI jAya che, eTaluM ja nahI balake saMsAranI uttama saMpattine pAme che, parastrI ke parapurUSane AliMgana karavA mAtrathI narakAgninI dhagadhagatI javALAmAM dadha thavAnuM na hota to tamArA jevA sajana purUSano saMga kene sukhakArI na thAya ? purUne A saMsAramAM bhAga to mAtra a95kAlanA pramANamAM hoya che tyAre enA phala tarIke du:kha bhogavavAnAM che. to narakane vize popama ane sAgaropama sudhI hoya che he rAjana ! tame tamArA aMta:puranI saudaryazAlinI ramaNa karatAM mArAmAM zu adhika joyuM che ke e sAgarepama sudhInAM du:kha bhogavavA taiyAra thayA che. prajAjana je gunho kare to tame ahIyAMja zikSA kare che paNa tamArA gunhAnI zIkSA tamAre narakamAM jaine avazya bhogavavI paDaze. rAjana ! mATe A peTe kadAgraha mUkI nyAya mArge cAlo. >> - bAlaka jalamAM paDelA caMdranA aneka pratibiMbane duHkhI thayAMja jaIne mUkI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 ekavIza bhavano snehasaMbaMdha joI jema caMdra eka chatAM aneka mAne che tema mala, mutra. ane viSTAthI bharelI badhI strIo sarakhI hovA chatAM kAmIne uparanA rUpa rAga ane TApaTIpathI judI judI bhAse che. zAnI ane uttama jana to strIne maLamUtranI kAyA ja mAne che, e zuddha vAto moTA bhAgye ja samajAya che. . rAjana ! bhavitavyatAnA yoge A dhITha rAjAnA pASANa hRdayamAM upadezarUpI ajhIjharaNAnuM nirmaLa nIra nItaravAthI enuM hRdaya bhIMjAyuM. hRdayanI bhAvanA pharI gaI, pApI vicAre badalAI gayA. viSayarUpI kIDo magajamAM saLavaLato hato te ApoApa naSTa thaI gayo ane kAra kaMDogAra thaI gayo rAjA pazcAttApa karato 9. "satI ! tArI vANI satya che sAkarathI mIThI tArI vANI sAMbhaLI mArI mohanidrA nAza pAmI gaI mArI lolupatA ApoApa naSTa thaI gaI. mAro viveka cakSu Aja khulI gayAM. parestrImAM laMpaTa banelo ha aghora narakamAM DubI jAta paNa te mane e ghara narakanA aMdhakAramAM paDato bacAvyo. tArA jevI dharma denArI mahA bhAgyamegeja maLe che, kahe, have mAre zuM karavuM ? pazcAttApathI maLatA rAjAne sanmArge Avelo jANI buddhisaMdarI parama AnaMda pAmI. mahArAja ! tamArA jevA uttama narane parastrIno tyAga karavo eja yogya che jethI A lokamAM tamArI kAnti vadhe ne paralokamAM paNa sukha, saubhAgya ane samRddhi Adi svarganI saMpadA prApta thAya. buddhisuMdarInuM vacana nirmaLa mananA rAjAe svIlArI parastrI tyAgano niyama grahaNa karyo. rAjAe buddhidarIne khamAvI pitAnA aparAdhanI mAphI mAgI, dAna. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 pRthvocaMdra ane guNasAgara mAnathI ene satkAra karyo, vastrAbhUSaNa, alaMkArAdika ApIne rAjAe dharma bhaginInI mAphaka buddhisuMdarIne pitAnA mahelamAMthI vidAya karI. rAjAe maMtrIne bolAvIne eno satkAra karI maMtrIne - hoddo arpaNa karyo. buddhisuMdarInA kAryathI camatkRta thayela maMtrI paNa pariNAma sAruM AveluM joI rAjI thayo. satI buddhisuMdarInI sArAya nagaramAM khyAti thaI. gulAbanI suvAsathI maMdamaMda vAyunI laharIo sArAya udyAnane suvAsIta banAvI de che, tema guNIjanonI khyAti paNa samayane anusarIne sArA nagaramAM prasaratAM vAra lAgatI nathI. dIrghakAla paryata buddhisuMdarI saMsAranAM sukha bhogavI prate pahelA saudharmakalpamAM devI tarIke upanna thaI RddhisuMdarI. sAketapuranI ramaNIya bajAro apUrva zAbhAne dhAraNa karI rahyAM che, dezaparadezanA vyApArIo vyApArane mATe Ave che, lAkhonI uthalapAthala karI jAya che. evAja koI vyApAra nimitte tAmraliptI nagarIthI Avelo sudharmA nAme vaNuka bajAramAM potAnA saMbaMdhInI peDhI upara beThelo hato. zeTha sAthe vyApAra saMbaMdhI vAto karato pitAno anubhava varNavI rahyo hato. tyAM acAnaka e mArge jatAM keIka vyakti upara enI najara ceTI ne tyAMja : TharI gaI. potAnI cAra pAMca sakhIo sAthe rUpasuMdarI baddhi- suMdarI atyAre hAsya vinoda karatI tyAMthI cAlI jatA: P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Aadha
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = pakanI tejamAM karAra thai gayA . vi ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 127 hatI te daramiyAna rUddhisuMdarI ane sudharmanI najara eka bIjA tarapha AkarSAI. - sakhIonI mIThI mazkarIthI muMjhAyelI rUddhidarI pitAne makAne cAlI gaI. jatAM jatAMya sudharma tarapha dRSTi karatAM sudharmane chIMka AvavAthI na pheMkAya e zabda tenA mukhathI nikaLelo RddhisuMdarIe sAMbhaLyo. e surUpa vyavahArIyAne jainadharma-potAne sAdhamika samajI vizeSa rAjI thaI sakhIoe A vAta RddhinA mAtApitAne samajAvI devAthI enA pitAe sudharmanA kula, vyavahAranI khAtarI karI. sudharma paNa RddhisuMdarIne jotAM enA svarUparUpI dIpakanA tejamAM pataMgIyAnI mAphaka vivaza thaI gaye, e svarUpanizAmAMja cakacura thaI gayo, e suMdarInA dhyAnamAM bIjA vyApAranA vicAre ya bhUlI gayo. "vidhie kurasade ghaDelI zuM e dehalatA ! e sauMdaryanI suvAsa hajI paNa jIgaramAMthI bhusAtI nathI. jagatamAM e bALAno je pati thaze te ekaja dhanyavAdane pAtra che. A jIvanamAM jo e manohara bALa na maLe to kAMI nathI, te jIvana eLe gayuM samajavuM. are ! A bALA mane zI rIte maLe? sumitrazeTha pAse RdvirsarInAM aneka mAgAM AvavA lAgyAM paNa zeThanI daSTi keInA para TharatI nahi. ghaNe bhAge to pote jenadharmAnurAgI hovAthI putrI mithyAvIne-paradhIne tyAM jaI dharmabhedanA kAraNe du:khI thAya tethI anya dhamIne to ghasIne sApha nAja pADatA. temaja bAjA keI kAraNe paNa zeThanI pasaMdagI utaratI nahi. suMdarInuM sudharma tarapha AkarSaNa jANIne zeThe sudharmanA sabaMdhamAM khAtarI karI lIdhI. jainadhamI temaja rUpa ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 pRthvIcaMdra ane guNasAgara guNe te potAnI putrIne yogya hovAthI zeThe potAnI putrIne zubha muhUrta tenI sAthe paraNAvI dIdhI. bhAgyazALI sudharmane prArthanA karyA vagara anAyAse RddhisuMdarI prApta thavAthI ke tenA bhAgyanI prazaMsA karavA lAgyA. pote dharmanI prazaMsA karavA lAgyA, ke apUrva ciMtAmaNi sarakhA janadharmanA prabhAvathI A manahara bALAne vinA prayAse pite svAmI thayo hato. lagna pachI keTaloka samaya sudharma sAketapuramAM rahIne pachI sasarAnI rajA meLavI pitAne nagara tAlitoe priyAnI sAthe cAlyo gayo. tyAM banne jaNa evA premathI rahevA lAgyA ke jeo kSaNamAtra paNa judAM paDatAM nahi. zarIra judu chatAM premathI eka abhinna evAM teno saMsAra sukha bhogavatAM keTaleka DAla cAlyo gaye, - dhana kamAvA mATe sudharma aneka vastuonAM vahANa bharIne priyAnI sAthe samudranI musApharIe cAka, samudramAM musApharI karatAM temaNe akasmAta sAgarane khaLabhaLa to jo, pracaMDa vAyuthI sAgaranAM mojAM AkAza paryata uchaLavA lAgyA. pracaMDa tophAnavALA sAgarane joI nAvike paNa gabharAyA, vahANe sthira karavA prayatna karyo paNa sAgaranI chALA sAthe vahANa ahIM tahIM athaDAvA lAgyAM ne badhAya jIvananI AzA cheDI tipitAnA ISTa devane saMbhAravA. lAgyA. sudharma ane RddhidarIe to badhI mehajajArI choDI sAgArI aNarAna karI dIdhuM. Akhare e bhayaMkara tophAnI sAgaranI zALAe vahI Nane bhAgI nAkhyuM, mAla, carU, bALa, vahANanA nAyikA nokara, cAkara vagere sAgaramAM ja samAdhi lIdhI, sAga2nAM mejamAM DubADaba karatAM sudharma ane dvisurInA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 129 bhAgyamAM bIjAonI mAphaka sAgara samAdhi lakhAI nahotI puNyAnuyogathI temanA hAthamAM eka vizALa pATIyuM AvyuM, . saMsAranAM keTalAMka sukhadu:khanI havA temanA bhAgyamAM sarjAyela hovAthI mRtyu bIjAonI mAphaka temane jhaDapI zakyuM nahi. banne jaNa e pATIyAnuM avalaMbana pAmIne samudramAM taNAtAM taNAtAM cAra pAMca dIvase jaMgalamAM samudranA mojAMthI dhakelAtAM kinAre AvI pahoMcyAM. samukinI AphatamAMthI sahisalAmata kinAre AvI javAthI teo banne khuzI thayAM ne jaMgalamAMthI prAzuka phalAdika lAvIne nirvAha karatAM bIjA keI vahANanI AzAe tyAM kinArA upara rahevA lAgyA. dUra samudramAM jatA vahANanuM dhyAna kheMcAya evI rIte temaNe eka urva nizAna karyuMpotAne lIdhe pitAnI prANAdhika priyAne du:khI thatI joI sudharma che. priye ! tane sAthe lAvIne meM pApIe moTI muzkelImAM mukI dIdhI. - sukhadu:kha e to pUrvakarmanA vipAkanAM phala che. svAmina ! mATe evI devakRta bAbatomAM Ape haSazAka na kare. dharmanA marmane jANanArA tamArA jevA jJAtApurUSe te karmanA marmane samajI vizeSa karIne kheda na karavo joIe." " bIjA vahANanI rAha jotA keTaloka samaya temane pasAra thaye, eka divase sAgaramAMthI pasAra thatA koI vahANanA nAvikoe kinArA upara rahela peluM nizAna jevAthI tarApA upara eka be nAvikane besADI te tarapha mokalyA. pelA purUSo kinAre AvIne kahevA lAgyA, "A vahANano mAlika sulocana sArthavAha jabudvipa tarapha jAya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 130 pRthvIcaMdra ane guNasAgara che tamArI tyAM javAnI IcchA hoya to cAlo. * te purUSanI vANI sAMbhaLIne banne jaNA emanI sAthe tarApA upara besIne pelA moTA vahANa pAse AvI pahoMcyAM, sulocanazeDe sudharmane satkAra karI enI AgatA svAgatA karI. vahANa AgaLa cAlavA mAMDayuM. anukrame sule. cana sArthavAha ane sudharmane gADha maitrI thaI. te daramiyAna sArthavAhane RdhisuMdarInA rUpane nize caDyo. - rUddhisuMdarIne hAtha karavAnI sArthavAhane tAlAvelI lAgI, e suMdarInA mohamAM mugdha thayelo bIjuM ciMtaveya zuM ? "vidhie kevI phAMkaDI banAvI che ene?. A rU5garvitA nArI premathI mArA dehane AliMgana na Ape te mArUM yauvana, dhana ane rUpa sarve nakAmuM samajavuM, paNa e bane zI rIte ? jyAM sudhI potAno pati enI sAthe hoya tyAM lagI e mArA jevAnI IcchAya zI rIte kare ? madhura AmraphaLa cheDIne lIMbaDAnI IcchA kaI nA kare. chatAMya keIpaNa upAye hAthamAM AvelI A taka javA na devAya." ' sulocana nAma chatAM kulocanavALe te sArthavAha manamAM aneka duSTa saMkalpa vikalpa karato yogya samayanI rAha jovA lAgyo. eka rAtrIe vahANamAM badhAya jyAre bhara nidrAmAM hatA te samayano lAbha eNe lIdho. laghuzaMkAne bahAne te ubhe thaye sudharmanI pAse Avye bharanidrAmAM paDelA sudharmane AstethI upADI samudranA agAdha jalamAM dhakelI daI pitAne sthAne AvIne sUI gayo adhakAramAM kALuM kRtya karI nizcita thaI ga. * prAta:kALe rUddhisuMdarI potAnA patine nahI jevAthI haiyAM mAthAM kuTatI kalpAMta karavA lAgI. vahANamAM kyAya pitto lAgyo nahi tyAre nokara cAkarAmAMya hAhAkAra thaI P.P. Ac. Guncatnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 131 rahyo. sulocana sArthavAha paNa mitra mitra karato pikAra karavA lAgyo. - mitranA nAme uMcethI rUdana karato sArthavAha Akhare thAya. e abhinaya puro karI rUdvisuMdarIne AzvAsana ApavA lAgyuM, "he suMdarI ! gaI gujarI bhUlI jA, have huM zuM karIza? mAruM zuM thaze? evI ciMtA karIza nahI. mAruM ghara tAruM potAnuM ja jANaje, tAruM potAnuM samajI mArA gharamAM tuM sukhethI rAja kara. A mArUM yauvana, dhana vaibhava e badhuM huM tArA caraNamAM hAjara karUM chuM. huM pote paNa AjathI tAre dAsa chuM." pApabuddhi sulocananI vANI sAMbhaLIne dvisuMdarI manamAM vicAra karavA lAgI. "oha! A pApInuM ja badhuM kArasthAna che. mArA rUpamAM lebhAine A dujhe mArA patine ghAta karyo lAge che. kAraNake kAmapizAcathI grahAyelAne sArA khoTAnuM bhAna kayAMthI hoya? tethI huM paNa have mArA ziyalanA rakSaNa mATe sAgaramAM homAI jAuM. svAmi vinA mAre jIvIne paNa zuM karavuM? pati vagaranI kulavAna strIone maraNa e ekaja zaraNa chepApabuddhi sulocananA paMjAmAMthI chuTavAne rUddhi sAgarasamAdhine vicAra karavA lAgI. atyAre ene dilAse ApanAra koI nahotuM badhAya sulocananAM mANase hatA. pote ekAkI zIlanuM rakSaNa zI rIte karI zakaze, jethI maraNa eja zreSTa che, ema samajI sAgaramAM jhaMpApAta karavAne taiyAra thaI vaLI enI vicArazreNi palaTAI gaI. "jaina zAsanamAM bAla maraNa niSedheluM che. jIvato "va pharIne paNa kalyANane pAme che, paraMtu kAmInA hAtha ci rahI huM zIlanuM rakSaNa zI rIte karIza? A sAga P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ramAMthI huM je salAmata keI zaheramAM jAu to to kai ? sAvIne vega pAmI saMyamane AcarIza, mATe eTale samaya kAla vilaMba karIne A pApIne thobhAvuM to kema?" * manamAM vicAra karIne ddhi belI "he sArthavAha! atyAre patinA maraNathI mArUM citta asvastha che. sAgara' rane pAra pAmyA pachI keI zaheramAM javA pachI samayane ucita huM karIza." rUddhisuMdaranI AzApAzathI baMdhAyelo ' sArthavAha eTale samaya dhIraja dharIne rahyo "mAre kabajAmAM rahelI A garIba varAkI have kyAM jaze ? mANasa zuM vicAra kare che? bhAvI zuM hoya chemAnavInA vicAra ane bhAvInuM vidhAna bhAgyeja eka bIjAne anukULa hoya che. sulocananA pApathI samudra devatA kopAyamAna thayA hoya, vAyu ke hoya tema bhayaMkaravA, upanna thayo ne sAgare paNa mAjhA mukavA mAMDI. e uchaLatAM mojAonA mArAthI vahANa bhAMgIne bhuko thaI gayuM. bhAgyavazAt RddhisuMdarInA hAthamAM eka pATIcuM AvI gayuM e pATIyAnA avalaMbanathI samudrane taratI samudranA kAMThe AvI pahecI. tyAM pATIyAnuM avalaMbana pAmIne samudra tarI gayelo eno pati puNyAnuyogathI ma. banne eka bIjAne joIne khuzI thayAM, eka bIjAnuM vRttAMta banne e kahI saMbhaLAvyuM. ane potAnI upara apakAra karanAra sulocana sArthavAhanI ApadA sAMbhaLIne dharmakI manamAM du:kha pAmyo. kAraNake sajana purUSo apakArI upara paNa. upakAra karanArA hoya che, athavA to emano svabhAvaja e hoya che ke te dumananuMya bhaluM ciMtave. he priye ! arihaMta ane gaNadhara bhagavAna Adika mahApurUne dhanya che ke jemanI nizrAmAM rahelA pApI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 133 jIvo paNa azubha bhAvanAne choDe che. tyAre ApaNA samAgamamAM Avela A sArthavAha enuM pAmavAnuM te dUra rahyuM balake pApa pariNAmavALe thaI adhika du:khI thaye!" - sAgaranA kAMThA upara pharatAM devadevI samAna A yugalane tyAM najIka rahelA gAmano ThAkora sAgara sahela karavA Avelo teNe joyuM keI, divasa nahi ne A jagalamAM A zuM? zuM jaLadevatA pitAnI devI sAthe krIDA karavA Avela haze ke potAnI vidyAdharI sAthe ramavA Avela keI vidyAdhara haze ! vicAra karatAM e ThAkara pAse Avyo tyAre ene khAtarI thaI ke A keI uttama kuLanAM manuSyastrIpurUSa che. ThAkare madhura vacane tenuM bahu svAgata-sanmAna karyuM. potAnA gAmamAM laI jaI temane rahevA mATe eka sagavaDavALuM sArUM makAna ApyuM. ThAkaranI sahAya meLavI -vyApAravaDe dhana pedA karata ne dharmasAdhana karato te sukha pUrvaka ThAkaranI chAyAmAM rahevA lAgyuM. - samudramAM Dubato ne mAchalAMno zikAra thato pelo pApI sulocana sArthavAha bhAgyayoge kASTane AdhAra pAmIne kaSTathI samudranA kAMThe Ape. samudrathI bahAra nikaLIne te jagalamAM bhramaNa karate kaIka pallImAM gaye paNa kAMI khAvAnuM prApta thayuM nahI. bhukhanI pIDAthI vyAkula thayelo te marelAM jAnavaronA kalevaramAMthI gIdhapakSInI mAphaka ceTIcuMTIne mAMsanA locA khAvA lAgyo. e mAMsa pAcana na thavAthI achaNa thayuM. vAraMvAra vamana thavA lAgyuM ne temAMthI -3chIno roga pedA thayo dhamIjanane ghAta karIne je kAmI zarUSa potAnI pApI abhilASA pUrNa karavAnI IcchA rAkhe che te sulocananI mAphaka du:khIdu:khI thaI jAya che. - duHkha ane durbhAgyathI pIDA pAmato sulocana bhaTa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kato bhaTakatAM anukrame sudharmavALA gAmamAM AvI pahoMce jyAMtyAM bhIkha mAgate te rakhaDato hato, tyAre jaLa bharavA gayelI RddhisuMdarInI najara enI upara paDI, ene oLakhavAthI te suMdarIe pati pAse AvIne vAta karI. sudhame sulocanane pitAne ghera teDI lAvI AgatAsvAgatA karI, davAdArUthI ene roga nAza karyo ne prathamanA jevo nirogI dehavALo thayo. game tevo durjana paNa upakAra taLe dabAyelo zuM kare! temAMya sulocana to kulavAna hato. devavazAta RddhisuMdarIne jotAM enI buddhi pharI ne e bhAna bhUlya, bhUlathI anartha karI nAkhyo, e pApanuM phala ene ahIyAMja mahyuM, ne manuSya na sahana karI zake tevI naraH yAtanA bhegavI. jenuM burU kareluM tenAja Azraya nIce Avyo chatAM bUrAine badale bhalAI karIne Ape, tenI jAta mATe puSkaLa kharca karIne apakArano badalo upakArathI Ape e upakAra kAMi jevo tevo nahoto. lajajAnA bhArathI adhomukha thayelo sulocana keTale hisAba kare, "are vidhAtAe jagatamAM sajana ane caMdana paropakArane mATeja sabhya che. parepakAra karavAnI svabhAvavALA e bannemAMya sajajana te keI anerI prabhA pADe che. sajana game tevA dujanane paNa hRdayapalaTo karAve. che. meM emanuM buruM karavAmAM zI kamInA rAkhI che, chatAM e banne mArA upara kevAM ananya upakAra karanAra che. are ! mArUM mukha emane zI rIte batAvuM! samudramAM huM marI gayI. hota to kevuM sArU! jIvatA chatAM paNa Aje huM emana. jevAya samartha nathI." e lajajAthI avanata mukhavALAne sudharma madhuravANutha zikhAmaNa ApavA lAgyo. "are bhAI! tame ATalA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = == 135 ekavIza bhavano snasaMbaMdha badhA zAkamagna kema che ? zuM kuTuMbane viraha yAda Ave che ke dhananAzanI pIDA sAle che, athavA hajI paNa zarIramAM kaMI vyAdhi rahI gayo che zuM ? kaho te ene jhaTa upAya karIe ? kAraNa ke grISmarUtumAM sUkAI gayelAM nadI ane sarevara varasAdanA pravAhathI pAchAM AbAda thAya che. kSINa thayelo bIjano caMdramAM paNa dhIredhIre vRddhi pAmIne paripUrNa thAya che. jagatamAM jIvone to pApa karavAthI duHkha male che ne puNya karavAthI sukha prApta thAya che, to evI bAbatamAM kheda ke AnaMda na karatAM sukhanA abhilASI purUSoe hamezAM dharmane ArAdha joIe. anaMta janmamaraNanA du:khanA kAraNu pApane tyAga karavo joIe." sudhamanI madhuravANIthI sulocananI AMkhonAM paDala ughaDI gayAM. sakhe ! tamArA jevA dharmIne meM samudramAM nAkhIne tamArI je viDaMbanA karI che, te adyApi mArA hRdayane bALe che. A mahAsatInI kadarthanA karavAmAM meM zI uNapa rAkhI che? e pApanuM phala mane ahIyAMja prApta thayuM evA A pApIne yamarAjAe paNa cheDI dIdho, paNa he mitra! jyAM sudhI huM jIvIza tyAM lagI tArA upakArane saMbhArato he pazcAttApanI bhaThThImAM baLIza. e narI dIvA jevI satya vAta che.) | sulocananI vAta sAMbhaLI RddhisuMdarI belI. sulocana ! tamane dhanya che ke karelA pApane tamane ATalA badhA pazcAttApa thAya che. kAraNa ke pApIe to pApa karIne ulaTA rAjI thAya che, jyAre sajajane pApakAryathI dUra bhAge che. ahIyAM to ajJAnathI thaI gayelA A pApamAM tamArA - dIpa gaNAya ? AMdhaLA mANasa kuvAmAM paDI jAya emAM 1 kAne devo ? mATe he sarUSa ! AjathI pApano tyAga P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 136 pRthvIcaMdra ane guNasAgara karI gharmane Acara, viSanuM bhakSaNa sArUM, agnimAM praveza karavo teya sAro paNa ikiyenA viSayone AdhIna banI pApAcAra sevavo te sAruM nathI, kAraNa ke sparzIiMdriyane AdhIna banIne gajarAja baMdhanane pAme che. mAchaluM bhramara pataMgIyuM ane mRgaluM e badhAM mAtra eka eka iMdriyanA viSayane AdhIna banIne mRtyune AdhIna banI jAya che. to pachI pAMceIdriyonA viSayane vaza paDelA mAnavInI to vAta ja zI ! RddhisuMdarInI vANI sAMbhaLIne sulocana sAvadhAna thaI gaye, enAM jJAnalocana jAgrata thaI gayAM. "he suMdarI! tuM ja mArI bena che, mAtA kahe ke dharmAcArya kaho atyAre to tuja mAre gurU samAna cho, bela have mAre zuM karavuM ? "AjathI paravArIne tyAga karI zIlarUpI AbhU SaNathI suzobhita thAo." suMdarInuM vacana aMgIkAra karI sulocane cothuM aNuvrata aMgIkAra karyuM. potAnA aparAdhane vAraMvAra khamAvato te potAnA nagara tarapha cAlyA gaye sudhame paNa tyAM rahIne nyAyathI ghaNuM dhana upArjana karI te gAmamAM pitAnI kIrtirUpI suvAsa phelAvI keTalAka samaya pachI potAnI priyA sAthe sudharma paNa tAmralimI nagarImAM Avyo. potAnA kulAcArane pALato dharmakAryamAM prItivALo thayo, e dvisuMdarI paNa zrAvikApaNAnA kulAcArane pALatI anukrame Ayu: kSaye prathama devaloke devIpaNAmAM utpanna thaI kaSTamAM paNa zIlanI rakSA karanArane jagatamAM zuM nathI maLatuM ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 137 'guNasuMdarI. navayauvana vayamAM AvelI kumArikA guNasuMdarInuM lAvaNya khuba AkarSaka banI gayuM hatuM. jANe nRtyadevI sAkSAta nRtya karavAne raMgabhUmi upara utarI paDyAM hoya evI enI ajaba cAla sau koInA dilane lobhAvI rahI hatI. eno madhura ane tAlabaddha nUpura raNakAra, nAjuka garadanane maroDa ne gajagAminInI mAphaka enI chaTA enA lAvaNyane addabhUta rIte bhAvatAM hatAM. e anupama guNasuMdarI nAma pramANe guNavALI paNa hatI. navIna abhyadayavALI chatAM uzrRMkhalake svacchaMdI nahatI, abhimAnI ke uddhata nahotI paNa vinayavAna, gaMbhira temaja samayanI jANakAra e bALA dharmarasikA zIlanA AbhU'paNavALI hatI. .suSa purohitanI A tanayA para ekadivase tenIja jJAtinA vedarUcinI najara paDI. moralInA madhurA nAde 'jema maNIdhara DolAyamAna thAya, dIpakanI kAMtine joI pata gIyu jema hAlahavAla thAya, tema vedarUci kAmanI pIDAthI AkuLa vyAkuLa thaI gaye maMtrothI sthabhita thayelA nAganI * mAphaka jaDavata banI gayelo vedarUci enI upara cAMTelI - potAnI dRSTine paNa kheMcI zakAya nahI. sakhIo sAthe sahiA karatI bALA najarathI dUra gaI chatAM enI dRSTi to e pramANe ja sthira thaI gaI, enA mitroe ene samajAvI enA ghera pahoMcADyo paNa hRdaya zunya banelo vedarUci guNasuMdarInA rUpane bhUlI kayI nahi. vAraMvAra e bALAnA sauMdaryanuM smaraNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara karato ne enA viyoganI pIDAne bhegavato te du:khIdu:khI thaI gaye. zAMtinA zitaLatAnA aneka upacAro karavA chatAMya vedarUcinuM du:kha ochuM thayuM nahi. tyAre enA mitro mAraphate sarve hakIkata jANI enA pitA dazarmA brAhmaNa putranA du:khathI du:khI thaIne sughoSa purohita pAse Avyo teNe potAnA putrane mATe guNasuMdarInI mAgaNI karI. ' vedazarmAnI vAta sAMbhaLI suSa purohita beryo. paMDitajI ! ApanI vAta to ghaNI majehanI che paNa jarAka asurU thaI gayuM. zrAvastI nagaranA rAja purohitane 'putra puNyazarmAne meM guNIne arpaNa karelI che, tenI sAthe vivAha karela hovAthI have e bIjAne ApI zakAya nahI. meTAnuM vacana anyathA thaI zake ke 92 - samaju ane jANakAra vedazama sudheSa purohitanI vAta sAMbhaLI nirAza thaI cAlyo gayo, paNa vedarUci guNesuMdarIne bhUlI zake nahi. jema jema e bhUlavAno prayatna kare tema tema vedarUci kAmathI adhika saMtapta rahevA lAgyo enA mAtA pitAe guNasuMdarI karatAM rUpaguNamAM adhika kanyAo sAthe pANigrahaNa karI ApavAnI tatparatA dekhADI. paNa guNasuMdarImAM rata thayele verUci kAMI paNa samaye. " nahi, eNe aneka vazIkaraNanA, mohininA maMtra sAdhyA; devatAonI upAsanA karI. mAnatA karI chatAM na to guNasuMdarI malI ke na to devatA prasanna thayA. puNya vagara jagatamAM zuM kAMI malI zake che ? - yathA samaye guNasuMdarIne puNyazALI puNyazarmA paraNIgayo. vidhipUrvaka e guNasuMdarIne grahaNa karI puNyazarmA potAne nagara paNa cAle gaye puNyavAnane jagatamAM zuM nathI malatuM ? pApIne ja jagatanI vastuo mATe taraphaDavuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 139 paDe che. are ! kAmanI duzceSTatA to juo ke je parAdhIna ane durbaLa vastu hoya che tenI pAchaLa mAnavI divAne banI jAya che ne svAdhIna ane sulabha vastuonI to paravAha paNa karato nathI jagatanI A kevI vicitratA ! e guNiyala guNasuMdarIne puNyazarmA zrAvastI laI jatAM vedarUci to dArU pIdhelA matta gajarAjanI mAphaka unmatta banI gaye. kArya akAryamAM mUDha thayelo vedarUci dhaMturo pIdho hoya tenI mAphaka chakI gayo. mAtApitAe samajAvavA chatAM te mUkha potAnuM bharyuM ghara choDI, Ijajata, AbarUne tilAMjali ApI guNasuMdarI pAchaLa zrAvastI cAlyo gaye, kAmamAM aMdha thayelA purUSone e sivAya . bIju sUjhe paNa zuM ? zrAvastI jatAM rastAmAM parvatanI kaMdarAmAM cora lokonI pallI joI guNasuMdarI meLavavAnI AzAe e. diSTa pallImAM rahI pallIpatinI sevA karavA lAgyo, aneka sAhasika kArya karIne teNe pallIpatinI prIti saMpAdana karI. lIdhI. ekadA vedarUcinA kahevAthI pallIpatie zrAvastImAM puNyazarmAne makAne dhADa pADavA mATe herUo mUkyA. herUonI bAtamIne anusare rAtrIne samaye pallI patie puNyazarmAne ghera dhADa pADI. bhilla lokee enA makAnamAMthI badhu luMTIne pelo vedarUci guNasuMdarIne upADI. cAlato thayo, e rIte dhADathI melelo mAla uThAvIne zidhratAthI teo badhA pallImAM pahoMcI gayA. pachIauM. jANe rAjA ! " - pallImAM guNasuMdarIne sArI rIte rAkhato vedarUci ke enA mAna sanmAnamAM ke khAna pAnamAM uNapa AvavA. deto nahi. ene prasanna karavA mATe aneka vAta kahI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ = == - - 140 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - saMbhaLAvato hato. eka divase khuzI thayelI guNasuMdarIne te vADave kahyuM, "he bhadre ! tArA guNee mArUM citta harI - lIdhuM che. te have mane pAchuM Apa. e citta vagara to saMjJA rahita huM marelA jevo chuM. tuM te dharmane jANanArI ne paropakArI temaja dayAvatI che tethI mArI upara have -kRpA kara tuM ja ke dUra hatI to paNa khAtAM ke pItAM, sutAM ke besatAM, jAgatAM ke niMdrAmAM huM tane ja joto hato, - tane meLavavA mATe huM Abha jamIne eka karI rahyo hato! e brAhmaNanI karNane apriya vANI sAMbhaLI guNa- suMdarI belI, tame keNu che ? tamane kyAMya joyA nathI. chatAM tame kahe che ke teM mArUM citta harI lIdhuM -ete Azcarya ! guNasuMdarInA javAbamAM vedarUcie potAnI karmakithA kahI saMbhaLAvI. enI kathA sAMbhaLI guNasuMdarI vicAramAM paDI, "are! are ! mArAmAM A khuba rAga-vAna thayo jaNAya che. AvA anArya ane kusthAnamAM -A mArA zIlane huM zI rIte rAkhIza? zaraNa rahita ane ekAkI mAruM zuM thaze ? paNa game te bhoge huM mArA zIlane rAkhI pravattinIe ApelA vatane khaMDita karIza nahI. hajI A kaMika guNavAna jaNAya che ke prArthanA karIne mArI yAcanA kare che. bAkI to pApI ane uddhata purUSa te baLAtkAra karavAmAM ja zarA hoya che. to Ane pratibodhI mArUM zIla rAkhuM. Ane samajAvavA mATe mAre kadAca mAyA kapaTa paNa karavuM paDaze je ke e kauTilya vivekI purUSe na karavuM joIe chatAMya :dharmathI e zIla rakSavA te 'paNa karavuM. >> guNasuMdarI khuba vicAra karIne belI. "he suMdara ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = 1414 ekavIza bhavane snehasaMbaMdha tamAro mArI upara Ave rAga hato chatAM tame mane jaNA suMya nahi. je mane jaNAvyuM hota to najIkamAM rahelA tamane mUkIne huM videzI sAthe paraNata nahi, kAraNa ke paDosamAM ja phaladAyaka AmravRkSane choDI dUra rahelA keraDAnA vRkSanI koNa icchA kare ? ApaNAM bannenAM nirmaLa kuLa hovAthI ApaNe saMpUrNa sukhI thAta, badhuMya sAruM thAta. paNa have zuM ? atyAre to ApaNe saMbaMdha lekamAM niMdA pAtra thAya ne paralokamAM durgatine ApanAre thAya, mATe. he dhIra ! e badhI bAbatano vicAra kara, je sajana hoya che te gaMbhIra ane vicArazIla hoya che. " guNasuMdarInI madhurI madhamAkha samAna vANI sAMbhaLI e vADava (brAhmaNa ) vicAramAM paDayo. "aho ! A mAre viSe rAgavALI che meM je pUrve ene mArA manane abhiprAya jaNAvyo hota to badhuMya sAruM thAta, ne atyAre ATalo badho prayAsa mAre karavuM paData nahi, tema' chatAMya paNa have ene choDI kema devAya ? zudhita kadi meM AgaLa paDelo bhejana thALa pAcho ThelI zake ke ??? vicAra karIne te brAhmaNa bolyo, "he suMdarI ! tArUM kathana che ke satya che chatAM tArA vinA huM have jIvIza nahi, mAruM jIvana atyAre tAre AdhIna che. bhale kuLane laMka lAge, jagatamAM mArI niMdA thavAnI ho to bhale thAo, ahIMthI siddhA durgatimAM tArA samAgamathI javAtuM hoya to huM taiyAra chuM paNa mArA jalatA jIgarane tA. zAMta kara, * e vADavanI aMgAra samI vANI sAMbhaLI guNasuMdarI vicAramAM paDI gaI. zarIranA bhAge zIlapAlavAno nizcaya karI guNasuMdarI bolI. "je tuM mArA saMgamAM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sukhano ja abhilASI heya ne e khAtara ja jIvato hoya to mAre paNa tArUM hita karavuM joIe. paNa hAlamAM cAra mAsa paryata meM maMtrasiddhine mATe brahmacarya pALyuM che. je maMtra siddha thavAthI tArUM ne mAruM kalyANa thAze, mAre ane vidhavApaNuM ane putranI utpatti thaze." - guNasuMdarInuM vacana e brAhmaNe ghaNA AnaMdapUrvaka aMgIkAra karyuM "vAha! zuM mArA hitanI karanArI che? guNasuMdarIe paNa atyAre kALavilaMba karavAnuM ucita mAnyuM. e dhirajAti brAhmaNanA gharamAM rahelI guNasuMdarI enA gharanuM badhuM kAma karatI ne sArI rasavati karIne brAhma'Nane jamADavA lAgI. thoDA divasamAM guNasuMdarIe brAhmaNano khuba vizvAsa saMpAdana karyo, jethI brAhmaNanA dIlamAM thayuM ke "AhA ! zuM mArA para prItivALI che ? kAjalanI kaMgAla keTaDImAM rahIne e kSudra brAhmaNanI. sevA karatI guNiyala guNasuMdarI AyaMbilanuM tapa karIne pitAnI kAyAne damavA lAgI. snAna, aMgArAdi dareka, zAbhA tajI dIdhI. evI rIte guNasuMdarIne cAra cAra, mAsanI avadhinAM vahANAM vahI gayAM. chelle divase rAtrInA guNasuMdarI pikAra karavA lAgI, haiyAM, mAthAM kuTatI bhUme mAravA lAgI. enA A citkAra ne cillAvavAthI vedarUci gabharAI gayo. "zuM che? zuM che ?" are ! zALanI vyAdhithI huM marI jAu chuM." peTanI pIDA tarapha aMgulI nirdeza karatI bolI. brAhmaNe maNimaMtra Adi aneka upacAra karavA chatAM e suMdarI bhUmi para ALoTatI loTavA lAgI, prAta:kALe gRhakArya karavA chatAMya AkraMda karavA lAgI. "are suMdara ! tArA gRhane yogya chuM na hovAthI durbhAgyavALI chuM, zuM karuM? peTanI pIDA te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 143 pI che te uparAMta mAro mastake vedanA thAya che. mArA aMgopAMga bhaDake baLe che. mArA zarIranI saMdhIo tuTI rahI che. kayAM jAu! zuM karuM ! are mane svAmInA viyeganuM du:kha nathI paNa tArA upara mArAthI kAMi upakAra thayo nahi e du:kha mane adhIka, pIDe che mArA mATe du:kha sahana karavA chatAM tane kAMI phala-- melyuM nahi. mRgale jema dUrathI mRgajaLa joIne doDe che. paNa Akhare nirAza thAya. paNa emAM tuM zuM kare? meM parabhavamAM mArA sukhane mATe keTalAne du:khI karyA haze, ine kuDAM ALa dIdhAM haze. pArakAM dhana ceryA haze temaja parastrI upara baLAtkAra karyA haze, te mArAM pApa atyAre mane udaya AvyAM. he suMdara ! atyAre vagaraagnie paNa. huM baLI jAu chuM-marI jAu chuM. du:kha sahana karavAne azaktaH evI mane tu kASTanI citA khaDakAvI baLI maravAnI rajA Apa." * "he bhaLe! adhIrI na thA ! mArA prANunA bhege paNa, hu tAre rega dUra karIza. bhAgyame tane A du:kha prApta thayuM che paNa tuM have zrAvastI jA! tyAM vaidyanI auSadhithI, tAre roga dUra thaze." : "tyAM have zI rIte jAu? loko mane zuM kahe ? mAre svAmI mane gharamAM zI rIte rAkhe? purUSe to hiMmezAM ISyavALA hoya che mATe have to tuM ja vicAra kara ke mAre maraNa vagara bIjA kenuM zaraNa che atyAre ?" guNasuMdarInAM vacana sAMbhaLI brAhmaNa gaLagaLA thayo. tA ' are ! tAruM du:kha jevAne asamartha chuM. bhaDa DatA bhayaMkara agni vAlAne ha' zI rIte joI zakuM ? mATe tuM tAre khuzIthI tArA nagaramAM jA, tane tArA gAme P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - javAmAM huM sahAya karIza, kAraNake jIvatara salAmata haze to kAle sau sArAM vAnAM thaze." he somya ! jema tamane sukha paDe tema kare che...' guNasuMdarIne rathamAM besADIne vedarUci zrAvastInI sImAe Abe, nagaranI samIpe AvIne be. "he subhage! tuM tArA patine ghera jA, huM paNa have mArA nagara tarapha jaIza." tehIjanI vANI sAMbhaLI guNasuMdarI belI, "have bIjI vAtathI saryuM. AjathI tuM mAre bhAI che mATe sukhethI ni:zaMkapaNe mArI sAthe mArA nagaramAM cAla, benanI sAthe AvavAmAM zu bhAIne lajA hoya?" bhAvIne vicAra karato vedarUci rathane hAMkatAM nagarImAM puNyazarmAne makAne pahoMcyo. puNyazarmA pitAnI patnIne joI khuzI thayo. "he nAtha ! bhila loko dhArDa pADIne mane laI gayelA te A bAMdhave mane temanA paMjA-- mAMthI choDAvI. mATe enuM bahumAna kare,jha priyAnuM vacana sAMbhaLI rAjI thayelo puNyazarmA 9. "he suMdara! kAgaDAnA TeLAmAM haMsanI mAphaka tamAre bhIlanA sahavAsamAM rahevuM yogya nathI. mATe sukhethI ahIM rahA ahIMyAM rahetAM tamane kAMI nyUnatA raheze nahI. ( puNyazarmAnAM madhurAM vacanathI adhika lajAtura thayelI. vedarUci manamAM vicAra karavA lAgyuM, " koyalanA zabda mAphaka zI enA vacananI madhuratA ! kAmadeva je ane svarUpavAna che. samudranI mAphaka gaMbhIra ane kevo umadA dilAvara dilano che! A bhAgyavAnanuM meM vagara kAraNe anartha karyuM. are! mArAmAM ne enAmAM keTaluM aMtara ? kyAM enI sajanatA ne kayAM mArI dRjanatA? durjananI mAphaka bIlADo lolupatAthI dudhanI bharelI doNune bhAgatI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 145 nathI zuM ! A guNiyala guNasuMdarI AvA nararatnane choDIne ne mArA jevA adhama nara sAthe rame kharI? rAjahaMsI to mAnasarovaramAM rahelA kamalaneja seve lIMbaDAne nahi, kuDA upAye karIne paNa eNe potAnuM zIla pAvuM ne mArA AtmAne narakamAMthI uddhAra karyo. have AjathI A mahAsatInA zIlane saMbhArato kadApi huM A aparAdha karIza nahi." * upakAranA bhArathI namra thayelA vedarUcine avasare atyaMga, udvartanathI snAna vagere karAvI khAnapAnathI tRpta karyo. nizA samaye sArI rUpALI suMvALI makhamalanI sukha zayAmAM paDhADayo. zarama ane lajajAthI nAzI javAnI icchAvALe vedarUci madhyarAtrIne samaye zayAmAMthI uThI gupacupa cAlavAnI taiyArI karavA lAgyo chatAM nazIba AgaLanuM AgaLa ! - akasmAta eka sApe ene daMza dIdho ne pikAra karato tyAM Dhagalo thaI paDyo, puNyazarmA vagere parivAra ekaThA thaI gayo. dIpakanA prakAzamAM sapane nAzI jatAM puNyazarmAe je, tarataja nagaramAMthI aneka maMtra taMtranA jANakArone bolAvyA. gArUDIone lAvyA paNa emanI mahenata vyartha gaI ne vedarUcinI vAcA paNa baMdha thaI gaI ne bebhAna thaI gaye. Akhare badhA nAsIpAsa thaI cAlyA gayA, "zu karIye enuM mota AvyuM e bahAne have vedarUci mRtyunI rAha joI rahyo hato, ne puyasAmAM nirAza hatAza thaI gayo, prAta:kALanA sUryo pitAne tha have choDI mukyo hato, bebhAna vedarUci A jagatanI ullAmAM chellI havA khAI rahyo hato viSanA tIvra AkajethI tenA chellA zvAsozvAsa cAlI rahyA hatApotAnA 9.P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146. pRthvIcaMdra ane guNasAgara snehIne sarpadaMzathI mRtyu pAmato jaI puNyazarmA kaMpI uo. "basa thaI rahyuM have khela khalAsa. : ekAeka kAMIka nizcaya karI guNasuMdarI hAthamAM jaLanI aMjalI laI tyAM hAjara thaI sarvenI samakSa te niDarapaNe belI, "he zAsanadeva ! mArUM zIla je niSkalaMka hoya to A sarSaviSa utarI jajo. e pramANe belatI guNa suMdarIe traNavAra jaLa laine potAnA hAthathI ene siMcana karyuM. badhAnA Azcarya vacce vedarUci sAjetAjo bhUmi uparathI beTho thaI gayo jANe nidrAmAMthI jAgrata thayo hoya tema AjubAju joto ajAyaba thaI gayo. eNe zuM joyuM? - leke dhUpa, dIpa, kukaMma ne puSpathI A mahAsatInI pUjA karI rahyA hatA. "he mahAsatI ! tuM cira jIva ! jaya pAma, samaja na paDavAthI vedarUcinA pUchavAthI badhAe khulAso karyo, je sAMbhaLIne vedarUci cakita thaI gayo e mahAsatIne vakhANa karato be he hena! huM zuM karU?" paradA rAgamanane tyAga karI mArA ane tArA upara upakAra kara, guNasuMdarInA vacanathI teNe e vrata aMgIkAra karyuM, pachI to guNasuMdarIne potAnAM pApa khamAvI te pitAne sthAne gayo. guNasuMdarI paNa kALe karIne AyakSa prathama kalpamAM devIpaNe upanna thaI. paradezamAM "baDA baDAI nA kare, baDA na bele bela hIrA mulaseM nA kahe, lAkha hamArA mela. , * e ratisuMdarI, buddhisuMdarI, dvisuMdarI ane guNasuMdarI jIvanane tRNavata gaNune zIlane pALI anukrame P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 147 svargamAM ratisuMdara nAmanA vimAnamAM devIpaNe upanna thaI. tyAM devabhavanAM anupamasukha bhegavI A caMpAnagarImAM kAMcanazeThane tyAM vasuMdharA nAmanI strIthI ratisuMdarIne janma thayo tenuM nAma tArA, kuberazeThane tyAM padmanI nAme strIthI buddhisuMdarIne janma thayo tenuM nAma zrImatI, tharaNazeThane tyAM lakSmI nAme strIthI RddhisuMdarIne janma thayo tenuM nAma vinayavatI ane puyasAra zeThane tyAM vasuzrI nAme strIthakI upanna thayelI guNasuMdarInuM nAma devI! sarovaramAM jema rAjamarAlI zebhe tema e dhanAhayonA kuLane zeAbhAvatI zAstrakaLAno abhyAsa karI jaina dharmathI suvAsita thayelI anukrame te yauvana vayamAM AvI. A tIrthakara bhagavAnane parabhavamAM ApelA dAnanA prabhAve vinayadhara zeThane e cAre bALAe paraNI. samakita ane bAra vratane bhAvatI e cAre bALAonA puNyane yogya vinayaMdhara hatA, kAraNake vidhi paNa sarakhesarakhAMno meLApa karAvI Ape che parabhavanA abhyAsathI A bhavamAM paNa teo dharmamAM prItivALA thaIne prANane bhege zIla pAlana vAmAM sAvadhAna che. he rAjana! devatAnI sahAyavALA ane dharmarasika evAM emane je vizva kare che te satvara nAza pAme che. te to badhuM najaronajara joyuM che. surepavAna chatAM zAsanadevIe emanuM svarUpa bibhatsa banAvI emanI rakSA karI ne kSaNavAramAM pAchuM mULa svarUpa thaI gayuM e badheya emanA zIlane prabhAva ! e zIlavatIonA haMkAra mAtrathI game tevo mahA'vidyAvAna nara paNa A bhasama thaI jAya, paNa samyakatvanA sajAvathI dayApUNa hadayavALI e strIoe te du:kha 11 chatAM lagAra paNa tArUM mA : ciMtavyuM nathI. joI emanI udAra halAvatA 31.S: Jun Gun Aaradhak Trust
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 pRthvIcaMdra ane guNasAgara jJAnI gurUnI vANI sAMbhaLI rAjA zrI ketu (caMpApati)nAM mithyAtva paDala dUra thatAM enAM jJAna netro khulI. gayAM. "he bhagavana ! emanAM jIvitane dhanya che ke jemanAM vRttAMta paNa ekAMte hitakArI ane manohara che, huM te. pAparasika, satIne saMtApanAra, mahAna durAcArI chuM chatAMya. mAruM puNya jAgrata che ke Apane dharmopadeza sAMbhaLavAne huM bhAgyavAna thayo chuM. he bhagavana! AjathI e dara zIlavrata mAre he. yAvat jIvana paryata mAre e vrata. maMjura che." . vinayaMdhara zeTha hAtha joDI bolyA, "he bhagavana ! ApanA dharmopadezathI amAre sAMsArika meha naSTa thayeamane cAritrarana ApIne amAre uddhAra kare !" "tamAre mATe te gya che mATe sArA kAryamAM vilaMba. kare nahi." gurUe anumati ApI. gurUne vAMdIne sarve pitatAne sthAne gayA. vinayaMdhara zeTha cAre priyAe. sAthe dIkSAnI taiyArI karavA lAgyA. A apUrva avasara joI zrI ketunI dIkSAnI bhAvanA paNa vRddhi pAmI. maMtrIoe samajAvavA chatAM enI uttama bhAvanAne vega aTakI zake nahi. chamAsanA garbhavALI paTarANI vaijayavaMtIne rAjagAdI upara abhiSeka karI rAjAe paNa vina caMdharanI sAthe dIkSA grahaNa karI, rAjA, vinayaMdhara, enI cAre priyAo temaja bIjA keTalAka bhAvika purUSonI e pramANe dIkSA thaI ne jayajayakAra vattI rahyo. pachI te gurU mahArAja parivAra sAthe. vihAra karI gayA. . garbhanuM pAlana karatAM vaijayavaMtI rANIne eka putrIne prasava thayo. putrInA janmathI du:khI thayelI rANIe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 ekavIza bhavana nehasaMbaMdha tarataja maMtrIne khabara mokalAvI. vidhinI vicitratAne ciMtavatA maMtrIe putrInI vAta gopavIne tarataja rAjyamAM putra janmanI vadhAmaNi jAhera karIne gupta rIte e kanyAne ucheravA mAMDI, purUSanAM vastra dhAraNa karAvI zastra ane zAstranI yogya tAlima apAvatAM anukrame te yauvanavayamAM AvavAthI paTTarANI ciMtAtura thayAM. A purUSarUpe rahelI kanyAne have paraNAvavI joIe. - maMtrIe purato vicAra karI eka prabhAvika yakSanuM ArAdhana karavAthI caMpAno adhiSThAyaka yakSa prasanna thaIne be, trIje divase pitanapura nagaranA rAjakumAra kama-lasenane caMpAnagarInI bahAranA sarovarane kAMThe lAvIne mukI daIza te A bALAne mATe yogya vara che. caMpAnI rAjyalakSmIno svAmI paNa teja thaze, A bALAne parabhavano bhartA paNa eja hato." e yakSanA AdezathI tamArA para rAgavAnI e rAja bALA sAthe huM maMtrI mativardhana tamArI rAha joto e che 'udyAnamAM azekavRkSanI chAyAmAM beThe hato. te pachInuM "vRttAMta Apa jANe che. maMtrI mativardhane rAjakumAra . kamalasena AgaLa caMpApatinI kathA e rIte samApta karI. rAjakumAre paNa maMtrInuM vacana aMgIkAra karyuM. Aja sudhI rAjakumAranA veSamAM rahelI rAjakumArI guNasenA : zubha muhurta ane zubha divase moTA ADaMbarapUrvaka kamalasananI sAthe paraNI gaI. e nimitta mATe vardhApana mahotsava thayo, te sAthe kamalasenane caMpAnI gAdIe rAjyAbhiSeka paNa thaI gaye. rAjakumAra kamalasena mahArAja kamalasena thayA. caMpAnagarInA-aMgadezanA bhAgya vidhAtA thayA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 pRthvIcaMdra ane guNasAgara " rAjya ane ramaNInAM sukha bhegavatA mahArAja kamalasena sukhamAM pitAne kAla nirgamana karatA hatA. te daramiyAna vatsa dezanA adhipati samarasiMhano eka vAcALa dUta eka divase caMpAnI rAjasabhAmAM hAjara thaIne mahArAja kamalasenane kahevA lAgyuM. "rAjana ! vaMzaparaMparAthI AvelI rAjalakSmI paNa du:khathI bhegavAya che to tame A na dhaNuyAtI rAjyalakSmI sukhethI zI rIte bhogavaze? tamAre rAjya bhogavavuM hoya to amArI AjJA mAne, athavA rAjya choDI palAyana thaI jAva ke sAme yuddha Ape; e sivAya ce upAya nathI. pRthvI kAMI rAjA vagaranI nathI samajyA ?", ' . ' dUtanI vANuM sAMbhaLI manamAM kopa dhAraNa karavA chatAM hasIne be. "jA! tArA e siMha nAmadhArI rAjAne cuddhanA medAne mola ! huM paNa enI sAme AvuM chuM. kaheje ke ApaNuM bannene nyAya tyAM thaze. : : dUta kAMI bolavA jato hato paNa kAMI na bolavA detAM gaLe pakaDIne sabhAmAMthI kADhI mukyo. apamAnathI dhamadhamato dUta cAlyo gayo. . banne lakare pachI to sAmasAme goThavAI gayAM, mahAsAgara samI e pracaMDa senAnA raktapAtanI bhItithI dayALu. hRdayavALA kamalasenanuM hRdaya kamyuM. "A hA! A ghamaMDI ane abhimAnI rAjAnI ISyavRttithI lAkho mANasane kSaya thaI jaze, enA karatAM to ame banne ja laDIye te kevuM sAruM !" * : - kamalasene potAno abhiprAya dUta dvArA samarasiuM rAjAne jaNAvyuMpitAne baLavAna mAnanAra samarasihe. te vAta jhaTa svIkArI lIdhI. samarasiMha paNa nAma pramANe, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151 ekavIza bhavano nehasaMbaMdha guNavALo hato. prauDha vayano chatAM potAnA baLathI te jagatane tRNa mAtra gaNanAre hato. tyAM A bALaka kamalasenane ene zuM hisAba ! ' siMhanI mAphaka garjanA karatA banne raNe caDyA. banne eka bIjAnA ghAne cukAvatA eka bIjA para ghA karavAnI taka zodhavA lAgyA. potapotAnAM aneka Ayudho ekabIjA sAme phekavA lAgyA, bhAlA, mugala, pharasI, talavAra vagereno upaga karatA zatrane thakavavA lAgyA, pUrvanA verane saMbhArI jANe DAro laDatA hoya ema laDatA Akhare zastrAsathI paravArI teo hAthohAthanI laDAI upara AvI gayA, banne zUravIro pitAnA addabhUta parAkramane paricaya karAvatA hatA, kSaNamAM kumAranI jIta dekhAtI to kSaNamAM samarasihanI, akasmAta samarasiMhane ghA lAgavAthI te raNabhUmi upara mUchita thaIne paDyo, enA lazkaramAM hAhAkAra thayo sajA kamalasene zastrane pheMkI daI jhaTa e rAjAnuM mastake potAnA khoLAmAM laI lIdhuM. zItala jaLa maMgAvI siMcana karI bIjA paNe aneka upacAra karI samarasiMhane sAvadhAna karyo. hiMmata ApatAM kamalasena 9, "he rAjana ! tame nAmathI jevA samarasiMha che tevA kAryathI paNa che, mATe kheda na karo. prasanna thAo ne pharIne zastragrahaNa kare! kamalasena rAjAnI vANI sAMbhaLI samarasiMha vicAramAM paDyo, "o ha ! enI gaMbhIratA, zuM enuM parAkrama, che enI khAnadAnI? koI rAjavaMzI uttama nara jaNAya ddhi thavA chatAM mArI lebha vRtti kyAM ! bAlaka chatAM nA vinayazIlatA kayAM? have to mAre A bhegAsakti 1 yogAbhyAsa kare eja kalyANakArI che. ema choDIne gAbhyAsa karavI ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 'pRthvIcaMdra ane guNasAgara vicArI samarasiMha be, "he parAkramI! yuddhamAM hArI gayelA evA mArI sAthe tAre laDavuM yogya nathI. jethI mArI ATha kanyAo ane videzanI rAjyalakSmIne tuM grahaNa kara !" | samarasiMhanI vANI sAMbhaLI camatkAra pAmelo kumAra bole, "ApanuM rAjya Apaja bhego, mAre ApanI rAjyalakSmI joitI nathI mahArAja ! huM to have paralokane viSe hitakArI evuM uttama cAritra grahaNa karIza." ema kahI samarasiMha yuddhabhUmi para ja dIkSA levAne taiyAra thayo. kamalasena nRpanA samajAvavA chatAM e mahA mAnIe vairAgyathI sudharmAcArya pAse dIkSA grahaNa karI jethI samarasiMhanA sAmaMtarAjAoe kamalasenane potAnI rAjyadhAnImAM lAvI AThe kanyAo paraNAvI vatsadezanI gAdIne abhiSeka karyo. banne rAjya lakSmIne adhIzvara kamalasena caMpAnagarImAM rahIne zAsana karavA lAgyo, eka divase potAnapurathI zatruMjayarAjAne dUta AvIne kamalasena rAjAne nampo, pitA taraphathI dUtane AvelI jANI siMhAsanArUDha thayelA kamalasena nRpatie pitAnA kuzala samAcAra pUchaDyA. - rAjAnA praznanA javAbamAM svaccha AzayavALe te dUta bele, "he svAmina ! vasaMta yAtrAmAM gayelA . Apa kAMI paNa kAraNa pitAne jaNAvyA sivAya cAlyA gayA, pAchaLathI cAre tarapha zeAdha karatAM Apano patto na lAgavAthI nagaranA loko hAhAkAra karatA rAjA pAse AvyA, kSaNa pahelAM badhe AnaMda zekamAM palaTAI gayo. rAjA paNa du:khI du:khI thaI gayA. tamArA vize P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153. ekavIza bhavane snehasaMbaMdha tamArA mAtA pitA je du:kha bhogave che tenuM varNana karavAne kaI zaktimAna nathI. evA du:khamAM samaya vyatIta karatAM hAlamAM tamArA guNenuM varNana keIka vaitAlikanA mukhethI sAMbhaLI kaMIka svAdhdha pAmelA rAjAe mane ApanI pAse mokalyo che mATe he deva ! ApanA darzanathI have Apa mAtApitAne rAjI karo ?" dUtanI vANI sAMbhaLI rAjA vicAramAM paDayA. "ahA ! mAtApitAne mArI upara gADha sneha che ke jethI ATale dIrghakAla javA chatAMya teo mane bhUlyA nathI, huM to rAjya ane ramaNImAM mAtApitAne bhUlI gayo chuM chatAM have mAre tyAM jaIne mAtApitAnA manane harSa pamADa joIe. rAjAe vicAra karI mativardhana maMtrIne rAjya upara adhiSThita karI potAnA vatana javAnI meTA ADaMbara pUrvaka taiyArI karI. aneka hAthI, gheDA, ratha, pAyadaLarUpa caturaMgI senA tathA pitAnI priyA sahita kamalasene prasthAna karyuM. mAgamAM aneka rAjAonA bhaTaNane svIkArato, temanI mahemAnagatino svAda cAkha kamalasena potanapuranA mArga cAle. aneka nagara, zaheranA lokathI jovAte, dIna ane du:khI janonA du:khane dUra karato, jInamaMdiromAM jAne racAvato temaja jIrNa evA jIna prAsAdane sphAra karato rAjA, jana zAsananI prabhAvanA vadhArate utArojA kamalasena caturaMgI senA sahita prayANa karatA e potanapuranA sImADe AvI pahoMce, e dizavi putranA Agamanane vRttAMta jANI mAtA pitAnA 19Sane kAMI pAra na rahyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara - sArU pitanapura rAjakumAranI apUrva Rddhi jovAne ulaTuM, nagarane zaNagAravAmAM buddhimAnoe potAnI buddhi khacI nAkhI. rAjakumAranA praveza mahotsava mATe moTI dhAmadhuma thavA lAgI. rAjamArgo, nAnAmoTA rastAo toraNe ane pacaraMgI vAvaTAothI zobhavA lAgyA. aneka prakAre mAMgalika vAdi vAgavA lAgyAM. evA moTA mahotsava pUrva kamalasena nUpa pitanapuramAM praveza karI pitAnA caraNane viSe nape. - "zreSTha zuM? sAmrAjya ke saMyama ??? paMkAtpanaM mRdaH svarNa, navanItaM ca tkrtH| ratnaM yathopalAtsAraM, nRtvAd dharmArjana tathA // 1 // bhAvArthaA jagatamAM sArabhUta zuM che? jema kAdavamAM. utpanna thayeluMkamala sArabhUta che, jemAM mATImAMthI utpanna thayeluM suvarNa sArabhUta che, chAsamAMthI nikaLeluM mAkhaNa jema sArabhUta che, ane pattharanI jAtimAM jema ratna sArabhUta che tevI rIte manuSya janmamAM dharma upArjana karavo te sArabhUta che. digavijayI putra kamalasenane pitAe snehathI Ali gana karyuM, samRddhi sahita putrane joIne e pitAnA vAtsalyanI sImA rahetI nathI. AkhAya nagaranA naranArIonA AnaMdanI to vAta ja zI ? aneka saubhAgyavaMtIoe kaTAkSa pUrvaka joyele e rAjakumAra kanasena Aje to kaI judo ja hato. rAjamahelamAM pitAne namyA pachI. mAtAneya na. : putranA viyogathI du:khI thatI mAtA jANe potAnuM du:kha bahAra kADhatI hoya tevI rIte harSAzrane vahevaDAvatA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 155 = bolI "vatsa! tuM to amane mukIne jato rahyo paNa tArA javA chatAM tArA viyoge paNa ame jIvIe chIe te ame vajamAphaka kaThora haiyAnAM chIe tethI ja Aje amArA moTA puye tAre melApa thaye, re putra ! vaDalAnI zAkhAonI peThe tuM rAjyaRddhi, putra, kalatra sahita vRddhi pAma jaya pAma ! - potAnI mAtAnI AziSa meLavI bIjI mAtAone paNa na. te pachI pradhAnAdika sarvene malI bheTI kuza latA pUchI. vRddhajane saMtoSa pAmyA, - rAjasabhAmAM rAjAe kamalasenane pUchayuM, "he putra! ahIMthI nikaLI gayA pachI tane A badhI sAhebI zI rIte malI te sarve spaSTatApUrvaka kahe ?' vaDIlanuM vacana alaMdaya jANI kamalasene potAnI hakIkata badhI kahI saMbhaLAvI, kamalasenanI hakIkata. sAMbhaLI badhA sabhyo Azcarya pAmyA. kumAranI vAta sAMbhaLI zatruMjaya rAjA paNa mastakane kaMpAvato bolyo, aho ! AzcaryanI vAta che. juo to kharA ? jagatamAM kalpavRkSa, kAmadhenu ane ciMtAmaNithI ya adhika mahimAvALo dharma jayavaMto varti che, ke jenA prabhAvathI manuSyapaNa- - e sarve samAna hovA chatAM dharmathI manuSya ke mahAna banI zake che. prANIne dharmanA prabhAvathI zuM nathI malatuM ? niSkalaMka ane ucca kaLamAM janma, akhaMDita dIrgha Ayu1adharya, bhUjAbI, zarIre nigIpaNuM, aparimita: mA, anupama bhege, yaza ane kIrti, e badhuMya dharma lakA male che, evA kalyANakArI dharmathI jagatamAM koNa . mIna che ? evA dharmane upArjana karavAmAM ALasu mAre A rAjyapiMjaramAM pUrAI rahevuM zuM yogya che? - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjAe tarataja jAtivida purUSone bolAvI sArAmAM sArUM muharta jovarAvyuM. uttama muhUrtane viSe rAjAe maMtrIone kumArano rAjyAbhiSeka karavAnI AjJA karI. moTA mahatsava maMDAyA. pitanapure ekavAra pharIne pAchI - svarganI zobhA dhAraNa karI, navIna vastrAbhUSaNothI sajaja thayelA nAgarike mojamajAha ane AnaMdamAM samaya pasAra karavA lAgyA, bAlathI vRddha paryata ane raMkathI rAya paryata seve zuM strI ke zuM purUSa badhAnA mojazekha pUrA karavA mATe nagaramAM aneka sthaLe nATayagRho, krIDA, ramato, gAna, tAna ane saMgItanA dekhAve rAjya taraphathI pejavAmAM AvyA hatA. zubha muharta rAjA ane maMtrIoe kumAra kamalasenano rAjyAbhiSeka karI dIdho. kumArakamalasena potanapuranA narapati kamalasena thayA, traNatraNa mahArAjyanA - svAmI thayA. . zatruMjayarAjAe have karmarUpa zatruone jItavA mATe zIlaMdharagurUnI pAse cAritrarUpI ranane grahaNa karyuM. moha mAyArUpI saMsAranI badIne tyAga karyo. e mahAmune rAjarSi jJAna, dayAna ane tapazcaryAthI aSTa karmane nAza karI kevalajJAna prApta karI zIvapurI nagarIne viSe gayA, - ajarAmara sukhanA bhoktA thayA. ' mahArAja kamalasena nyAyathI pRthvInuM pAlana karatA navIna caMdramAnI mAphaka potAnA pratApane vadhAratA devatAnI mAphaka pitAne kAla sukhamAM vyatIta karatA hatA, jena: zAsananI zAbhAne vadhAratA ne sAmrAjyalakSmIne bhAgavata temano ghaNe samaya bhogamAM cAlyo gayo. te daramiyAna mahArAja kamalasenane vaTavRkSanI mAphaka aneka putra pautrAdika -parivAra thaye emanI yuvAvasthA vijaLInA jhabakArAnI vAratA gaca putrI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 157 mAphaka pasAra thaI gaI palita je dUra hato te mAthA upara svAra thaI gaye. e bhoga e sAmrAjya lakSmIne bhegavIne mahArAja thAkI gayA. - are vRkSanAM eka divasanAM navapallava pAMdaDAMya kALe. karIne virAgatAne dhAraNa kare che to pachI manuSya je. manuSya jJAnavAna thaineya je vairAgya na pAme to e tRNuthakI paNa halake samaja, jagata upara grISma rUtuno paMjo pharI vaLe, zuM rAya ke zuM raMka badhAya tApanI vyathAthI AkuLavyAkuLa thaI gayA. leke upavanomAM zuM ke udyAnomAM zuM zitalatA prApta karavAne talAvamAM zu ke hAjamAM paDI rahetA toya tApanI vyathA temanI ochI thatI nahi. emanI prArthanA sAMbhaLavAne megharAjAya navarA na hotA, pradathI rebajheba thayelA leke evA lAMbA divasomAM kare paNa zuM ? makAnamAM ke bahAra kayAMya zAMti nahotI e grISmarUtunA lAMbA divaseya pUrNa thaI gayA ne te pachI varSArUtu AvI. - jaLathI bharelI aneka navIna vAdaLIo AkAza. maMDalamAM doDadhAma karavA lAgI. sUryanA tIvra tApane badale sAreya divasa ghanaghora samAna rahevA lAgyo. sUryanAM to. dazane dUrlabha hatAM. pralayanA meghanI mAphaka dhAre varSAda tuTI paDyo e meghanI gajenAthI lokonAM haiyAM dhabakavA lAgyAM, vijaLInA kaDAkA bhaDAkA thavA lAgyA, evA meghanI dhArAthI loko rAjI thayA, methe paNa varasAvavAmAM kAMI maNA rAkhI nahi. pRthvI jaLamaya banI gaI. nadI-- nALAM jaLathI ubharAI javA lAgyAM, nadIoe pitAnI mAjhA mukavA mAMDI. kAMThA para rahelA vRkSone bhAgI nAkhatI patanapuranI tophAnI nadInAM pANI samudranI peThe AkA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 158 pRthvIcaMdra ane guNasAgara zamAM uchaLatAM badhA nagaranA janane bhaya pamADI rahyA hatAM, e nadInA pracaMDa pravAhamAM aneka jhADanAM jhADa taNAI jatAM hatAM aneka manuSya motanA DAcAmAM che mAine cAlyAM jatA hatA. hiMsaka jIvonAM kalevare pravAhanA dhodhamAM kheMcAI jatAM hatAM, e ativRSTithI tophAnI nadInAM pUra jovAne rAjA gajArUDha thaIne prajA amAtyAdikanI sAthe AvyA, e tophAnI nadInAM tophAna vRddhi pAmatAM hovAthI loko to bhayathI nAsa bhAga karavA lAgyA e vadhatAM jatAM nadInAM pANI kaututa bharI najare rAjA nihALI rahyo hato jaLanI sAthe mastI karanArA tArAo paNa AvA tophAnI jaLamAM praveza karavAne hiMmatavAna nahotA thatA. rAjA pAchA pharyo. ne evAM e pralaya samA - nadInAM pracaMDa pUra paNa bIje divase to osarI gayAM . bIje divase nadIne pitAnA mULa svarUpamAM zAMta ane maMdamaMdagatie vahI jatI rAjAe jaI atyAre keTalAka leke jaLa sAthe mastI karatA kIDA karI rahyA hatA, nagaranI nArIo pANInA beDAM bharI pitApitAne makAne - jaI rahI hatI. e gaIkAlanuM ne AjanuM nadInuM vaicitrya joI rAjAnI vicArazreNi palaTAI gaI. oho ! A uddhata nadInI mAphaka mANasa paNa khuba samRddhi, aizvarya ane sattAne pAmI anekane saMtApa karanAre thAya che. aizvarya ane yauvananI AMdhImAM ane kane pIDA karavAmAM pAchuvALIne te jeto nathI. e aizvarya, sattArUpa bAhya parigrahano tyAga karI potAnA AtmaguNamAMja je ramaNa kare che te bIjAne sukhakArI thAya che. are je rAjAe potAnI sattA ane parAkramanA pratApe aneka rAjAone tAbedAra banAve che, raNasaMgrAmamAM aneka vairI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 1pa9 i gaNane nAza karI puSkaLa samRddhi prApta kare che, aneka prAsAda banAvI rAjI thAya che, tene paNa zayana mATe phakta ekaja palaMganI jarUra paDe che. ratha, hAthI ke azva paNa mAtra ekaja upabhegamAM Ave che vastra, AbhUSaNa vagere puSkaLa pramANamAM hovA chatAM e badhIya sAmagrI upabhegamAM AvatI nathI. amuka pramANa jeTalI ja te bhegavavAnI hoya che toya te meLaveja jAya che, e lebhane te kAMI thAbha che? * aneka AraMbha samAraMbha karIne AtmA meLave che chatAM e badhIya sAhebI to pitAnA upabhegane badale bIjAoja bhegave che ajJAnathI mUDha thayelA A pAmara jIvanI ajJAnatAnIya kAMI hada! eja purUSane dhanya che ke jemaNe A pApa samRddhino vivekapUrvaka samajIne tyAga karyo che. mahArAja kamalasenanI vairAgya bhAvanA vRddhi pAmI emanI bega lAlasA, viSayavAsanA, mehamamatA badhIya have ThaMDI paDI gaI, maMtrIo vagerenI salAha laI paTTarANI guNasenAnA putra suSeNune rAjyapade sthApana karyo, jyanI e moTI javAbadArIthI pote mukta thayA. . * zrI zIlaMdharasarinA ziSya zrIsaMyamasiMha gurU pArve dezanA sAMbhaLI vadhatA pariNAmanI dhArAe guNasenA * Adi parivAra sahIta rAjAe cAritra grahaNa karyuM rAjarSi che, aThThama vagerenI tapasyA karatA ne kAyAne dumatA hatA, uparAMta sAvadhAnapaNe niraticAre cAritra pAlatAM teo sunionI nitya vaiyAvacca karavA lAgyA, e pramANe cAritranuM ArAdhana karI kamalasena rAjarSi pAMcamA devaleke dI sAgaropamanA AyuSyavALA deva thayA, guNasenA sAvI paNa kALa karIne te devalekamAM upanna thaI tyAM bane mitradeva thayA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = pRthvIcaMdra ane guNasAgara pariccheda 3 je devasiMha ane kanakasuMdarI. pAMcamA bhavamAM. zarese dezanI rAjyadhAnI mithilA nagarInA ramaNIya rAjya mahelo pitAnI yaza kalagIthI AkAzagaNane bhAvatA hoyane zuM ? e mithilAnA sauMdaryanA teje nAmaMDaLa jANe jhaLahaLI rahyuM heya zuM ! evI bhavya ane tejasvI imArato gagana sAthe gela karI rahI hatI, e manohara mithilAnA ramya rAjamahelamAM rAjarANI. muktAvalI atyAre rAjya lakSmInA saMpUrNa bhegopabhege hAjarAhajura chatAM udAsa hatI, becena hatI, e mRganayana cakSuo kavacita azrubiMduone gIrAvI detI hatI. pitAnA DAbA hasta upara haDapacIne TekAvI tenA upara mastakano bhAra jhIMkI detI gamagIna ne ciMtAtura hatI, saMpUrNa sukhasAhebImAM garaka thayelA mAnavIneya bhAgyamAM khAmI to avazya hoya che kAraNake temaneya eka abhilASA pUrNa thaI tyAM bIjI navIna icchA taiyAra ja hoya che. AzAone te kAMI aMta che! - rAjasabhAmAMthI aMta:puramAM Avela megha mahIpati paTTarANIne Aje udAsa ane gamagIna I vicAramAM paDayo "bhegavilAsanI ATalI badhI sAmagrI hovA chatA rANIne evA te kayA sukhanI uNapa che ke jethI ATalI badhI Aja nArAja thaI gaI che. rAjAe pUchayuM, "devI ! Aje A badhuM zuM che? tamArA manamAM zuM du:kha che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 161 tamArI dareka abhilASA pUrNa karavA chatAM evI karI icchA adhUrI rahI gaI che ke jethI vadana upara ATalI badhI glAni chavAI rahI che ?rAjAnI vANI sAMbhaLI rANI gadgad kaThe azrune pADatI belI. - "he deva ! rAjakAryamAM vyagra thayelA Apane e vAta kahevAthI zuM thAya ? jagatamAM te eka strIone dhanya che ke jeonA saMgamAM nAnakaDo bAlaka phIDA karato hoya, e putra rahita mAre have jIvitanuM paNa kAma zuM ?" " "priye ! evI devAdhIna vastuomAM harSa zAka zuM ? parAkramane AdhIna hoya to ene meLavatAM vAre na lAge? mATe evI bAbatomAM zeka na karatAM dhairyanuM avalaMbana dhAraNa kare. je thAya te joyA kare ? svAmina ! tamArI vAta kAMI gaLe utare tevI barAbara nathI. maNi, maMtra, taMtra ane devane prabhAva aciMtya hoya che, temanI sevA, pUjA, arcA karavAthI mAnavInA. manorathe siddha thAya che, Apa e bAbato dhyAnamAM te ApanI kAmanA kema apUrNa rahe ? "devI tArI abhilASA pUrNa karIza. viSAdane tyAga karI dhIraja ghara >> rAjA manamAM kaMIka nizcaya karI rANIne AzvAsana ApatAM bolyo, maNi maMtranA ArAdhana karatAM keIka devanuM ArAdhana karuM to zIghratAthI kArya pUrNa thAya ema nizcaya karI kALI caturdazInI rAtrIe hAthamAM talavArane dhAraNa karatA rojA mazAna bhUmimAM cAlyo gayo. potAnA bUlaMda avAje vanadevatAone saMbhaLAvato ba9. "he devatAo! sAMbhaLe? huM mArA dehamAM raheluM mAMsa tamane arpaNa karIza badalAmAM mane eka putra. Ape, 11 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjAnA zabdo sAMbhaLI koIka bhUta AkAzamAM rahIne bolyo, "he rAjA! mAMsathI putra prApti na thAya, mastaka Ape to kadAcita thAya to thAya." je ema hoya to mastaka le?" ema kahI rAjAe mastakanI veNuM pakaDIne bIjA hAthanI talavAra garadana upara jhIMkI. - enA sAhasathI prasanna thayelA devatA ene hAtha pakaDI be . "sabUra! e sAhasika vIra ! sabUra! tAre putra jarUra thaze ! : "jo putra jarUra thaze to pachI enAM mUlya A mastakathI vasUla kara ?" rAjAnAM vacana sAMbhaLI deva prasanna thaIne be, "narezvara! sAhasa eja enAM mUlya kahevAya mastaka nahi." : devatAnA varadAnathI rAjA paNa khuzI thayo ne potAnI talavAra myAna karI. rAjAnI pratIti mATe deva bolyo Aje rAtrIe tamArI rANI svamAmAM utsage khelatA kesarInA baccAne joI jAgRta thaze" ema kahI devatA adazya thaI gayo ne rAjA potAnA makAne Avyo, te divasanI nizA samaye zekharAjAno jIva pAMcamA bhavane viSe mukatAvaLI paTTarANInI kakSine viSe chIpamAM motInI mAphaka brahmadeva lekamAMthI cavIne upanna thayo. te samaye sukhe sUtelI rANIe potAnA usaMgamAM siMhanA acAne khelata je svama joIne jAgelI rANIe rAjAnI pAse AvI potAnuM svama kahI saMbhaLAvyuM. rAjAe devanI vANI yAda karIne kahyuM "tamAre siMha samAna parAkrama putra thaze." * * * * rAjAnAM vacanathI harSa pAmelI paTTarANI muktAvalI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavanA snehasaMbaMdha 163 garbhanuM sArI rIte pASaNa karavA lAgI. pUrNa samaye sArA muhurtAne yoge rANIe putrane janma Ape. rAjAe meTo vapana mahotsava karyo. bArame divase rAjAe putranuM nAma devasiMha rAkhyuM. rAjyamAM AnaMda utsava vartAI rahyo ne prajA taraphathI aneka vadhAmaNAM thayAM. rAjakumAra vRddhi pAmate zAstra ane zAstranI kaLAmAM nipuNa thaye. manohara evI yuvAvasthAmAM gAna, tAna ane saMgIta vizArada purUthI stuti karAto devakumAranI mAphaka bhato rAjakumAra navIna tArUNya avasthAne zebhAvavA lAge, guNasenAne jIva paMcama svargathI Ayu:kSaye vizAlA nagarImAM jItazatru nAme rAjAnI kanakamaMjarI rANIthakI kanyApaNe upanna thayo. enuM nAma kanasuMdarI. kaLAne abhyAsa karatI ne vRddhi pAmatI navIna yauvanane AMgaNe AvelI kanakasuMdarIne pUrvanA saMskArathI viSaya tarapha prIti ja nahotI jaNAtI. samayane jANanArI sakhIo aneka prakAranI rasika vArtAlApa karatI chatAM rAjabALA kanakasuMdarIne te sakhIone rollAsa sAMbhaLavAya gamato nahi. purUSanuM nAma paNa jeNIne sAMbhaLavuM gamatuM nahi te pachI vivAha mATenI te vAta ja zI? rAjabALAnI virakta bhAvanAthI rAjArANI ciMtAtura thayAM, rAjAe maMtrIne eno upAya pUchayo. "he maMtrI ! A bALAnI vivAha tarapha rUci jAgrata karavAne zuM karavuM ? ' rAjAne ciMtAtura joI maMtrI bAlayo, "mahArAja! A bALAe kadAca pUrva bhavane viSe kaI uttama devakumAra jevA purUSa sAthe sneha saMbaMdha bAda haze jethI enuM ane e purUSa sivAya bIje kayAMya AkarSAze nahi. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 pRthvIcaMdra ane guNasAgara para paNa enA pUrva bhavanA patinI ApaNane zI rIte khabara paDe ! ApaNe ene zI rIte zedhI zakIye ke jethI teo banneno meLApa thAya? ( rAjAnI vAta sAMbhaLI maMtrI vicAramAM paDyo. mahArAja! eka rasto che. " - "ze?"rAjAe AturatAthI maMtrInI sAme joI pUchayuM. dezadezanA rAjakumAronAM citro taiyAra karAvI rAjakumArIne batAvo e rAjakumAremAM je ene bhavAMtarane pati kaI haze to ene jotAMja rAjakumArI turataja prema dhAraNa karaze." maMtrInI dalIla rAjAnA hRdayamAM utarI gaI rAjAe citrakArone bolAvI rAjakumAronI chabIo AlekhI lAvavAne dezaparadeza ravAne karyA. temaNe aneka rAjakumAranAM citrapaTa rAjAnI AgaLa hAjara karyA. rAjAe e dareka citrapaTe rAjakumArIne jovA mATe mokalAvyAM. A rAjakumArIe badhAM citrapaTa upalaka dRSTie joIne dUrathIja haDaselI dIdhAM ane keInI tarapha enuM AkarSaNa thayuM nahi. daramiyAna eka divase mithilAnagarIthI AvelA citrakAranuM citreluM tyAMnA rAjakumAra devasiMhanuM citrapaTa, rAjakumArInA hAthamAM paDyuM. rAjakumArInI najara e citrapaTa jotAMja sthira thaI gaI "aho! zuM enuM saudarya! A te devakumAra ke rAjakumAra 92 "devakumAra nahi rAjakumAra. sakhIo hasI paDI. "kyAMnA rAjakumAra ?" kaMIka lebha pAmelI kanakasuMdarI belI.. "mithilAnagarInA !) eka sakhI hatI. te . je bALAnA e pati thaze te bALAnA saubhAgyamAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 165 sukhamAM zuM khAmI haze? rAjakumArI citrapaTanA svarUpane jotI enI prazaMsA karavA lAgI. jarAya nahi, rAjabALA ! tArA bhAgya adabhUta che." mArAM zI rIte ? zu mane e prApta thaI zake ke ? ""zA mATe nahi?" sakhIe rAjakumArIne kahyuM. "A citrapaTane jotAM sIe to meha pAme paNa purUSaya Ane jotAM ekAgra thaI jAya to emAM Azcarya zu? rAjasabhAmAM rAjA vagere badhAya A rUpane joI stabdha thaI gayA hatA, A svarUpa AgaLa badhI sabhA nisteja thaI gaI, jhAMkhI thai." "sakhI! tuM prazaMsA kare che tevAja A rAjakumAra che balake tethIya vadhAre. mArA jevI ne A uttama narenI prApti zI rIte thaI zake ? * kanakasuMdarInAM vacana sAMbhaLI eka catura sakhI belI. sakhI ! A purUSane yogya evuM eka naryuM sauMdarya bhareluM tArUM svarUpa citrapaTamAM Alekha! : rAjakumArIe potAnuM saudarya Abehuba rIte citrapaTamAM AlekhI dIdhuM. rAjakumArInI citrakaLAnI prazaMsA karatI sakhIoe e citrapaTa rAjAnI samakSa hAjara karyuM sAthe sAthe rAjakumArInI abhilASA paNa vyakta karI dIdhI. rAjakumArInA abhiprAyane jANI rAjA khuzI thayA, e lAvayanA bhaMDAra samAna rAjakumArInuM citrapaTa joI potAnA pradhAna purUSone vivAha mATe mithilAnagarI tarapha ravAne karI dIdhA. teoe mithilAnagarImAM megharAjAnI sabhAmAM AvI rAjAne prArthanA karIne kanakasuMdarI rAjakumAra devasiMhane ApI, | megharAjAe e pradhAna purUSonI vinaMti svIkArI pAtAnA dIdhA na bane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjakumAra devasiMhane pitAnI caturaMgI senA sahita pitAnA pradhAna purUSa sAthe vizALA tarapha meka avichina prayANa karato devasiMha anukrame vizAlA nagarIe AvI pahocyo, { jItazatru rAjAe potAnA bhAvI jAmAtAnuM sAmaiyu karI temane satkAra karyo ne utArA vagere mATe yogya gaThavaNu karI. nirdhAra karelA eka zubha divase banne varavadhunAM moTI dhAmadhumapUrvaka lagna thaI gayAM, vizAlAnagarImAM AnaMda utsava vartAI rahyo e vivAha utsavanI samApti pachI keTalAka divasa sudhI zvasuranA AgrahathI devasiMha kumAra vizAlAnagarImAM rahyA. ekadA brahaspati sarakhA jJAnI evA suragurU nAme sUrIzvara vizALAnA udyAnamAM padhAryA. sarva saMtApane haranArI, ne bhavya janone pratibodha karanArI temanI dezanA sAMbhaLavAne purajana sahita rAjA jItazatra, ane priyA sahita devasiMha kumAra sarve AvyA. gurU mahArAjane vAMdI temanI AgaLa pitApitAne yogya sthAnake beThA, sUrIzvare madhura davanithI dharmopadeza Ape "he bhavya ! A saMsAra kArAgraha samAna che tenI du:khe karIne bhedI zakAya evI kaSAyarUpI divAlo che. rAgadveSarUpI enAM kamADa-daravAjA che. e kArAgAramAM ajJAnarUpI aMdhakAra khIcokhIca bhareluM che. saMsArI jI e kArAgrahamAM pUrAyelA kedI jevA che e kedIo kuTuMbarUpI gADha baMdhanathI baMdhAyelA che, ISTa, aniSTa, saMga ane vijega rega, zekarUpa kSuka jatue prANuone pIDA karI rahyA che. karmonA sArA mAThAM phalane bhagavatA prANIo trAhItrAhI pokArI rahyA che. je karmone vRddhonI dayA nathI AvatI, temaja bALakane paNa jee sahitanA arajana sAdhikAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 167 chADatA nathI, nirdhanane paNa satAve che ne dhanavAnane paNa are cAre gatimAM evI kaI paNa viTaMbaNuM nathI ke jIe paravazapaNe anaMtIvAra na bhegavI hoya evA A du:khada saMsAramAM tamArA jevA buddhimAne "je thavAnuM haze te thaze ema mAnIne nizaMkapaNe rAce, mAce, te yogya nathI, Aphata Ave te pahelAM ja DAhyA purUSoe jAgI javuM joIe manuSyabhava pAmIne tene cagya kAravAI karI manuSyabhavane saphaLa banAvavA joIe, dharmanuM ArAdhana karIne ApadAono nAza karI A loka ane paralokamAM sukha saMpatti melavavI, mokSa paNa e dharmArAdhanavaDeja labdha thaI zake che. jInezvaranI sevA karavAthI temanI AjJAnuM ArAdhana karavAthI paNa dharma sAdhI zakAya che. are ! ka9pavRkSa samAna phaLane ApavAvALI jInezvaranI sevA jIvone zuM zuM nathI ApatI? jItendra pUjAnuM phala dvivyastava ane bhAvastava e banne prakAre jInezvaranI jJAnuM ArAdhana thaI zake che bhAvastivanA sabhya prakAnA ArAdhanathI prANI ATha bhavasudhImAM avazya saMsAra thakI mukAI jAya che e bhAva stavanA ArAdhaka paMcamahA vita dhArI, paMca samiti ane traNa guprirUpa aSTa pravacana mAtAnA dhAraka, samAdika daza prakAranA sAdhunA dharmavaDe vibhUSita, upasarga, parisahane sahana karanArA sAdhueja hoI zake janma, jarA ane maraNathI rahita, zeka, saMtApa, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 pRthvIcaMdra ane guNasAgara Adhi, vyAdhi ane upAdhithI rahita evA anaMta mokSasukhanI je tamAre jarUra hoya to tame jInezvara bhagavAnanI AjJAnuM ArAdhana karo bhAstavathI janAjJAnuM pAlana karI purUSArtha pheravI zIghatAe muktinA sukha meLavo. bhAvastava ArAdhavAne azakta ho to pachI dravyastava. cAritra dharmanI abhilASAe samakitapUrvaka paMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvratanuM pAlana kare, jInamaMdira baMdhAve, pratimAo padharAvo, prati divase vividha prakAre jInezvaranI pUjAo racAvo, mahApUjA racAo, supAtrane viSe dAna ApI tamArI lakSmIno saddaupayoga kare, e prakAre gRhastha dharmanuM ArAdhana karI manahara AzayavALA prANIo saMsArane kSINa karI nAkhI, devabhavanAM sukhone bhegavI anukrame zIvalakSmIne paNa bhagave che. je bhavya jIvo zubhAzayapUrvaka jInamaMdira baMdhAve che te ladhutAthI bhavasAgara tarI jAya che jIrNoddhArane karAvanArA uttama purUSa gADha pApathI mUkAI jAya che, temaja jInevaranI pratimA bharAvanArA bhavya jI rega, zAka, bhava, Adhi vyAdhithI rahita thaIne alpa samayamAM utkRSTa evI siddhi ramaNIne vare che. jeo arihaMta bhagavAnanI pratiSThA karAve che temanI svargane viSe paNa apUrva pratiSThA hoya chemanuSyamAM temanAM du:kha, dAridra ane daurbhAgya nAza pAmI jAya che are ! bhAvathI karAyelI bhagavAnanI pratiSThA prANIonI kaI abhilASAne pUrNa nathI karatA ? gRhasthanI lakSmI dharmakAryamAM, jana bhavana ke pratiSThAdika kAryamAM vaparAtI uttama phalane ApanArI thAya che anyathA lakSmI to durgatimAM laI janArI thAya, mATe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavya ja nathI e vAya nI ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 169 sukhanA athI janoe pitAnI lakSmI sArA kAryomAM vAparavI joIe. evI rIte vidhipUrvaka karela dravyastava ja bhAvastavanuM kAraNabhUta bane. - sAta ATha bhavamAM te janadharma prAptinA phalarUpa svarga ane manuSyamAM zatAvedanIyane anubhavato zivasaMpadAne pAme che. are! vidhipUrvaka ArAdhana karanAranI A to vAta che, bAkI to anAbhoga-dekhAdekhIye dharmanuM ArAdhana karanAra, jInevaranI pUjA karanAra zuyugalanI mAphaka paNa paraMparAe kalyANane pAme che. mATe he bhavya jana! yatidharma ane gRhastha dharma sivAya trIje upAya saMsAra kArAgrahathI chuTavAne nathI. ema jANyA chatAM vilaMba karo tamAre ucita nathI. kAraNake prANIone dharmanI sAmagrI maLavI durlabha che. cerAsI lAkha jIvonImAM bhramaNa karatA jIvane manuSya janma pAmavo te durlabha che temAMya "dharmanI sAmagrI to laghakamI jIvane ja prApta thAya che evI durlabha sAmagrIne pAmIne kaNa pramAda kare ?" gurUmahArAjanI amRtamaya dezanA sAMbhaLIne keTalAka choe karmanA laghupaNAthI tarataja dIkSA grahaNa karI. keTalAka azaktoe dezavirati dharma aMgIkAra karyo. keTalAke samakita grahaNa karyuM. devasiMhakumAre paMca aNuvrata grahaNa karIne pUchayuM, "bhagavAna ! dravyastava karavAvaDe zukayugalanI kalyANa prApti kevI rIte thaI te A sabhAnA badhane mATe Apa kRpA karIne kahe ?" kumAra devasiMhano prazna sAMbhaLI bhavyajananA hitane mATe gurU mahArAje yugalanuM kathAnaka kahevuM zarU karyuM A dakSiNa bhAratamAM vaitADhaya parvatanI samIpe siddhi kara nAmanuM ramaNIya udyAna AveluM che, sadAkALa phaLane mA ucita P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ApanArAM evAM aneka vRkSe, lattAe maMjarIo, puSpo ane phaLethI bacI gayelA e vananI apUrva bhAthI namaMDalamAM tArAgaNanI jema te vidvAnonI prazaMsAne pAmeluM hatuM. jyAM kinnaranAM mithune harahameza krIDA karI. rahyAM che ke kilAe pitAnAM madhura gAnathI kinnara mithuna nanA AnaMdamAM vRddhi karI rahI che ane bhamarAnAM jutha. potAnA guMjArathI maMtronA pATha bhaNI rahyA che ke zuM! evAM lattAgRhomAM krIDA karavAne devamithunane AkarSatAM heya zuM ! svarganA TukaDA samA e ramaNIya vanakhaMDamAM vidyAdharee nimelA jInamaMDapamAM svaNapIka upara padmarAga maNiratanathI racAyelI ahaMta bhagavAnanI pratimA hatI. vidyA sAdhavAne mATe AvatA aneka vidyAdhara vidyAdharIthI. pUjAtA e bhagavAna kalpavRkSa samAna amegha phalane ApanArA hatA. te vanamAM jIna cityanI samIpe rahelA eka vizALa AmravRkSa upara paraspara gADha snehavALuM eka zuka cugala rahetuM hatuM. tiryaMca yonimAM hovA chatAM saraLa pariNAmI, laghukamI, ane mAThA pariNAmathI rahita e kIra yugala dararoja vidyAdharothI e bhagavAnane pUjAtA joine bhadraka pariNAmI thayuM hatuM. hararojanA e nirakSaNathI temane paNa e bhagavAna tarapha amaMda AnaMda thavA lAgyo. kAraNake game tevA sthAne vizeSamAM hovA chatAMya bhAvi kalyANanI prAptivALA uttama ne ajJAnapaNAmAM paNa uttama padArtha upara zuM prIti nathI thatI? tyAre gura karma jI jJAnavAna hovA chatAM paNa uttama vastu tarapha anAdaravALA hoya che e naryuM dIpaka jevuM satya kANa nathI jANatuM ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 ekavIza bhavano snehasaMbaMdha arihaMta bhagavAnanA bibane joIne jeone aprIti thAya che temanA bhAre kamI paNAnI ame zuM vAta karIye ? tethI ja sujJa purUSe ahana biba temaja temanA liMga (veSa) ne joIne vera virodhano tyAga karavo joIe. mithyAtvarUpI aMdhakArane nAza thaIne jyAre samakitarUpa sUryane AtmAmAM prakAza thAya che tyAre ja deva gurU ane dharma Adi uttama padArtha upara AtmAne avazya prIti thAya che. je sama-. ktinI prApti jJAnIoe durlabhamAM durlabha varNavI che. ziva sapAnanuM prathama pagathIyu e samati, suMdara bhAvanI paraMparAthI vRddhi pAmatA pariNAmeeka divase e kIra yugalane bhagavAnane pUjavAno vicAra tha, bhAvi kalyANuvALA jIvone je zakya che, vidyAdhara rahita bhagavAnane ekAkI joIne AmravRkSanI maMjarIo, lAvI ekadA e zukazakIe bhAvathI ullAsa pAmatAM e. bhagavAnane pUjyA. bhagavAnanA caraNa, karNa ane mastakane sahakAra maMjarIthI zaNagAryA ane bhAvanA-prArthanA karI. jyAre jyAre ekAMta avasara malato tyAre te samayane. lAbha e zukacukI letAM ne jInezvarane sahakAramaMjarIthI ane vananA puSpothI arcatAM e zubhabhAva ane zubhakAryane. pariNAme e bannee tiryaMca nAmakarmane nAza karI zAtAvedanIya sahita manuSyanuM Ayu bAMdhyuM. anAgapaNe karelI. paNa jInapUjA prANIne zuM nathI ApatI? jabuddhIpanA mahAvideha kSetramAM ramaNIya nAme vijayane. vize zrImadapura nagaranA narazekhara rAjAnI kIrtimatI rANInI ukSine vize pilo zuka kola karIne putrapaNe utpanna thayo, te samaye uttama garbhanA prabhAvathI rANIe svamAmAM. sUryamaMDala sarakhuM tejasvI kuMDala joyuM. svama joI rANuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 pRthvIcaMdra ane guNasAgara jAgI ne svamAnI vAta rAjAne kahI saMbhaLAvI. vicAravAna rAjAe kahyuM, "devI ! moTA rAjyano dhaNI e tAre bhAgyavAna putra thaze." rAjAnAM karNamadhura vacana sAMbhaLIne harSa pAmelI rANI garbhanuM sArI rIte piSaNa karavA lAgI. anukrame zubha muhurta rANIe putrane janma Apo, tenI nAlanikSepananA sthAnamAMthI bahu mUlyavAna ratnone carU nika. e ratnane nidhi joIne rAjA vagere sarve bAlarAjakumAranA bhAgyanI prazaMsA karavA lAgyA, putrajanmane meMTe utsava karI rAjAe rAjakumAranuM nAma "nidhikuMDala" rAkhyuM bALacaMdramAnI kAMtine dhAraNa karato nizcikuMDala anukrame yauvanavayanA AMgaNe AvIne ubhe. e ramaNIya yauvanavaya, aizvarya, vaibhava, ThakurAI surUpa ramaNIjanane samAgama chatAMya nidhi kuMDala muninI mAphaka rUpavatI ramahu tarapha dRSTi paNa karato nahi. bhAgyavazata: svayaMvarA AvelI moTA moTA rAjAonI bhAgyavatI kanyAo tarapha paNa vItarAganI mAphaka najara karato nahi. gajeMdranA madanuM mardana karavAnI tAkAta chatAM, dhanurdhArIomAM agraNI chatAM parAyA jIvane leza paNa du:kha thAya tevuM kArya karatA nahi viSanI mAphaka te mAMsa ane dArUthI dUra raheto hato. evA aneka guNethI alaMkRta thayelo te kumAra mAtApitAne AnaMda Apato mitronI sAthe krIDA karato aneka navIna kalAo vaDe vRddhi pAmavA lAgyo. zukI paNa bhadraka bhAve tyAMthI maraNa pAmIne teja vijayamAM vijayAvatI nagarIne viSe ratnacaMDa rAjAnI suprI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 173 paTTarANa thakI sArA svaprathI sUcita putrapaNe utpanna thaI rAjAe tenuM nAma rAkhyuM puraMdayazA ! - puraMdayazAe anukrame kAmuka janane mohaka evA yauvanavayamAM praveza karyo. suvarNa samAna kAMtivALI, manohara caMdramukhI bALA puraMdarayazA sakhIonI sAthe kIDA karatI. hatI. yauvanarUpI ramaNIya vanamAM vihAra karatI chatAM yauvanane. gya hAva, bhAva ke ceSTAo teNIne gamatI nahi, sakhIenA zrRMgAra rasanI kathA sAMbhaLavAnAya akhADA karatI. hatI. temaja anyajanonI krIDA ke ceSTA athavA temanAM kutuhala tarapha najara sarakhI paNa karatI nahi. are vilAsI strIo sAthe bhASaNa paNa karatI nahi. zAMta sudhArasamAM lIna bALA puraMdarayazA sakhIo sAtheya nirdoSa kIDA karatI hatI, ahaMta bhagavAnanA kahelA dharmamAM sAvadhAna manavALI bALAne potAnA vivAhanI vAteya gamatI nahi. - rANI suvaprA potAnI kanyA puraMdarayazAne purUSanA samAgamathI rahita, ne vairAgya tarapha vaLelI, sakhIonA mukhathI sAMbhaLIne ciMtAtura thaI, teNIe rAjAne kahyuM, "he svAmina ! Apa rAjakAjanA vyavasAyamAM uMba vyavasAya taddana bhUlI gayA cho, jarA Apa ApanI * kanyA tarapha khyAla to karo." "hA ! enA sagapaNa mATe vicAra karavAne che zuM ! paNa pahelAM eno zu vicAra che te to jANI le.' rAjAe kahyuM, "eno vicAra ? eno vicAra to ciMtA karAve te che. mahArAja ! huM ! rAjA vicAramAM paDyo, jarA spaSTatAthI. kaho zI hakIkata che ?" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - are deva ! zuM vAta kahuM ? ene to vivAhanI vAteya gamatI nathI, to pachI lagna to e kareja zAnI! rANIne dhaDAke sAMbhaLI rAjA ciMtAtura thayo, ene svayaMvara karIye, aneka rAjakumAre svayaM varamAM Avaze. putrIne keIka te pasaMda paDazeja. 7 "lagna tarapha enI abhirUci jAgrata na thAya to pachI svayaMvara paNa zA kAmane ?' ThIka che to mane vicAra karavA dyo. rAjAe vAtane TuMkI karI, - bIje divase rAjasabhAmAM rAjAe maMtrIonI sanmukha e vicAra raju karyo, "he maMtrIna ! tArUNya avasthA prApta thayA chatAM rAjakanyA vivAhane IcchatI nathI to e mATe zuM upAya karavuM ? - "he svAmina ! yauvana vayamAM anaMganA raMga aneka prakAre jovAya che yauvanamAM AvelA dareka prANIne anaMga deva aneka raMgathI raMgyA vagara raheto nathI ni: satva ane pApI jIva upara enI jAdUI asara khubaja joradAra hoya che kiMtu mahAtmAjanene te bicAre rAMka zuM karI zake 99 maMtrI matisAgare vicAra karIne kahyuM, ""to zuM rAjaputrI lagna nahi kare tyAre ? lagna nahi kare te zuM dIkSA leze ?" deva ! eka rasto che. e nirvikArI bALAne paNa kadAca ene parabhavane pati male ne enI sAthe e lagnathI joDAye kharI, >> paNa enA patine ApaNe zI rIte oLakhI zakIye?" . "ApaNe oLakhavAnI jarUra nathI. 2 - "tyAre ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 175 e pote ja oLakhI leze." "zI rIte ? dareka rAjakumAronAM citra lAvIne batAve, enI aMdara jo keI ene parabhavane pati haze te tenI upara e daSTi karaze." ratnacUDa rAjAe aneka citrakArone judA judA dezamAM ravAne karyA, prati divasa aneka rAjakumAranI pratikRti (chabI) rAjAnI pAse AvavA lAgI, e dareka citro rAjabALAne batAvavA chatAM rAjabALAe keinAya tarapha dhyAna ApyuM nahi. eka divase rAjAnI pAse eka manehara citrapaTa AvyuM jene joine rAjA sahita badhA daMga thaI gayA. e citra rAjabALAne batAvyuM. e citrane jotAM rAjabALAnI daSTi karI. animeSa nayane tenI tarapha joI rahI. enAM romarAya vikasvara thayAM. "AhA ! kevuM manahara rUpa che? sakhI! A keNa uttama nara haze, jene joIne huM khuza thAuM chuM." rAjabALAnI IcchA rAkhIe rAjAnI AgaLa prada'rzita karI, rAjakamArInI abhilASA jANI rAjAe e citrapaTa lAvanArane pUchayuM. 'citrakAra ! kahe, A citrapaTa kyA rAjakumAranuM che? enA AcAra vicAra ane svabhAvanuM varNana kara. " rAjAnA pUchavAthI te citrakAra belyA. deva ! zrImaMdarapuranagaranA narazekhara rAjAne A rAjakumAra, nivikuMDala enuM nAma. yauvana vaya, dhana, vaibhava, ThakurAI, ezvarya, pAkama, buddhi ane aneka kaLAono bhaMDAra, temaja dhIra, vIra, gaMbhiratAdika aneka guNa karIne vibhUSita, sadAcAravAna hovA chatAMya enAmAM eka ja mAtra doSa che ke je vayaMvaro AvelI kanyAonI sAme naja25Na karatA nathI." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara e citrakAranI vANI sAMbhaLI rAjAe maMtrI sAme joyuM. maMtrInA kahevAthI rAjAe puraMdarayAnuM yathArtha svarUpe citrapaTa upara AlekhAvI belavAmAM catura evA, nipuNa purUSo sAthe e citrapaTa zrImaMdarapuranagara tarapha narazekhara rAjA pAse mokalyuM. - saMdhyA samaye e purUSo zrImaMdarapura AvI pahocyA ne narazekhara rAjAne malyA, e citrane joI rAjA khuzI thayA, ne e purUSone utArA mATe vyavasthA karAvI ArAma mATe temane rajA ApI. rAjA narazekhare paNa rAjakumAranI virakta bhAvanAthI ciMtAtura raheto hato. svayaMvara AvelI kanyAo sAthe pANigrahaNa karavA mATe rAjAe kumArane ghaNe samajAvyo paNa vairAgyavAna e kumAre e rAjakanyAo tarapha daSTi mAtra karIne joIe nahi. tyAre A puraMdaryazAnuM citrapaTa joine rAjakumAranuM mana AkarSAze zuM? puraMdarazA. "vAha! kevuM adabhUta sauMdarya ! AvuM jagata mehanIyarUpa to meM Ajeja joyuM ? A te gAMdharva kanyA ke nAgakanyA, vidyAdharabALA ke devabALA ! zuM manuSyamAM te AvuM saudarya saMbhavI zake? devatAone krIDA karavAne naMdanavana samAna ramaNIya udyAnamAM pharatA eka navajavAnanI naja2 suvarNanAM sopAnavALI ramaNIya vAvaDInA kArDa ubhelI bALA upara paDI. e daSTi tyAMja sthira thaI gaI grISma rUtunA tApathI kaleza pAmelo mAnavI vRkSanI chAyAne joI lalacAya tema A navajavAnanI najare paDatAM pUrva ne joyelI vastumAM enuM citta lubdha thaI gayuM. yuvaka tyAra P.P. Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 177 ja sthaMbhI gaye, jema lohacuMbaka loDhAne AkarSe tenI mAphaka rUpanAM jAduthI ArSAI maMdamaMda DagalAM bharato te e lALAnI najIka Avyo, bALAe manamohaka navajavAnane joI zaramAI gaI "kANa che e ? ' bALA ! zaramAIza nahi e to huM navajavAna kaMThamAM mAdhuryatAne dhAraNa karato mRdu bhASAe ba9. : - e prabhAvazALI nararatnanA manahara vadanane joI * lijAtura thayelI bALA kAMI paNa bolI zakI nahiM. premathI nitaratAM enAM vizALa cakSuo zaramathI nIce namI jatAM hatAM. lajAnAM AvaraNa enA manoharamukhane bolatAM aTakAvatAM hatAM. haiyuM bolavAnI AturatA dharAvatuM. e purUSanA premanI jhaMkhanA karatI bALA bele paNa zuM? ' "bALA ! tu A vAvaDImAMthI-pAtAlamAMthI vihAra karavA AvelI nAgakanyA che ke svargamAMthI AvelI devakanyA che? bola to kharI: javAbamAM e bALA kAMI paNa bolI zakI nahi, e navajavAna adhIro thaI gayo jANe potAnI mAlikInI cIja hoya tema enI pAse AvI ene keLanA garbhathIya sukomala manahara hAtha pakaDyo "kema kaMI maMgAvrata lIdhuM che? nizAno caturtha prahara pUrNa thavAnI taiyArImAM hato prAta:kALanA maMgalamaya vAdinA madhura zabdothI nizcita naranArI jAgrata thatAM hatAM, rAjadvAre baMdijane prAta:kALanAM madhura stotra bhaNI rahyA hatA, e madhurA stotrenA zabdoe rUma sRSTimAM prema vihAra karatAM A navajavAnane jiAgrata karyo. e navajavAna te zrImaMdarapuranA rAjA narazekharano kumAra nidhikuMDala. " bebAkaLe gabharATathI AkuLavyAkuLa thayelA 12 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 pRthvIcaMdra ane guNasAgara nidhikaMDala cAre tarapha najara karavA lAgyA e ramaNIya niMdanavana kyAM? e manohara vAvaDI kyAM? e abhUta lAvaNyavALI pAtAla kanyA kyAM? gAMDAnI mAphaka rAjamahelamAM cArekora jevA lAgyo. doDAdoDa karavA lAgyo paNa e svasuMdarI to hAthamAM AvelI narI sarI gai ke zuM ? e svama suMdarInA adazya thavAthI vyAkuLa thayelA rAjakumAre pAtaLI netaranI soTIthI e baMdIjanone jhuDavA mAMDyA "duSTa ! mArI priyA kyAM gaI?" vyAkuLa rAjakumArane kaMI paNa cena paDayuM nahi. "are ! e bALa keNa haze ? meM nAme pUchayuM nahi, e kaMI belIya nahi, hAya vidhi ! vidhi !" kumAra nidhikuMDala ciMtAtura thaI gaye pitAnA AvAsamAM muThIyA vALI jussAmAM ne jussAmAM Amatema AMTA mArato ne kaMIka vicArato, rAjakumAranA mitro AvI pahocyA. rAjakumArane prasanna karavAne emaNe aneka prayatna karyA chatAM rojanI mAphaka dAjakumAra na to haze ke na to sIdho javAba Ape. - "mitre ! rAjakumAranuM kaMIka guma thayuM che. tapAsa karo. * eka catura mitra rAjakumAranuM mana vattIne bolyA barAbara che ! tArUM caturanAma vyAjabI che. zeAdhI Apa mArUM je guma thayuM che te 2 rAjakumAra bole, "kacI jagAe guma thayuM che? zuM gama thayuM che. Apa kahe eTale ame tyAM tapAsa karI. >> e mitre vizeSa jANavAnA AzayathI kumArane pUchayuM. "mitro ! svamasuMdarI. AhA! jANe ke aikya. suMdarI, zuM enuM svarUpa ! e manamehaka addabhUta lAvaNya badhu tyAMja !. jaNavArA amArI sAhaka " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 179 rAjakumAra ! enuM nAma, ThAma, ThekANuM to kaho.jha e to huMya nathI jANate, Aja sudhI meM ene kyAMya joI nathI. enA jevuM lAvaNya paNa joyuM nathI." nirAza thato khinnavadane rAjakumAra , kumAranI hakIkatathI mitro paNa ciMtAtura thayA badhAya vicAramAM paDyA ke have karavuM zuM e svamasuMdarIne dhavIya zI rIte ? e ciMtAtura rAjakumAra ane tenA mitro samakSa eka rAjasevaka AvIne ubho rahyo. "rAjakumAra ! racUDa rAjAnA sevake ApanAM darzana karavAnI rajA mAge che, rAjAe emane ApanI pAse mokalyA che. Apane kaMIka | addabhUta batAvavA mAge che. rAjasevakanI vANI sAMbhaLI | kumAre anumati ApI. ratnacuDa rAjAnA sevakoe rAjakumAranI pAse AvI namaskAra karI peluM addabhUta lAvaNya yukta citrapaTa rAjakumAranA hAthamAM mukyuM. e citrane jotAMja vihavaLatA yukta netravALe kumAra bo9yo. "eja ! eja ! svama- : suMdarI, mitro !" kumAra ! A to keI devInuM citra jaNAya che. svamamAM Apane keI devInAM darzana thayAM lAge che ke zuM? citrapaTane jotAM mitroe abhiprAya Ayo. "A koNa devInuM citra che ?) rAjakumAre mitronI samatithI AgaMtuka rAjasevakone pUchayuM enA mitroe paNa devInI vAta jANavAne kAna saravA karyA. - "svAmina ! A kAMi devInuM citra nathI, paNa devInA sIdaryanuM haraNa karIne vidhAtAe eka manuSyakanyA nika karI che tenuM A citra che. " . . kaDaka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 - 180 pRthvIcaMdra ane guNasAgara manuSya kanyA ??? rAjakumAra tAjuba thayo, "kenI A kanyA ?" - " vijyAvatI nareza racUDa narapatinI A kuMvarI, enuM nAma puraMdarayazA !" ratnacUDanA rAjasevakomAMthI eka catura purUSa vicAra karIne bolyo, ( rAjasevakenA vacanathI saMtoSa pAmI haSata rAjakumAre eka lAkha dInAra (rokaDanANuM) ApIne emane vidAya karyA. - rAjakumAra nidhi kuMDala ekAgratAthI e citrapaTanI bALA puraMdarayazAne jotA beyo, "mitro ! svapamAMthI sarI gayelI mArI svamasuMdarI A.) rAjakumAre potAnI svamanI hakIkata kahI saMbhaLAvI. rAjakumAranI hakIkata sAMbhaLI mitre vicAramAM paDyA rAjakumArane A bALAnAM svamamAM darzana thAya che, eja bALA citrapaTamAM AlekhAI chatI rAjakumAra pAse Ave che nakakI emAM daivano kaMIka saMketa che. rAjakumAra amane to lAge che ke nakkI kaI devIe tamane svamAmAM e bALAnAM darzana karAvI mulAkAta karAvI che tamArA bhAgyamAM e bALA cekasapaNe lakhAI che." mitronI hakIkata sAMbhaLI nidhimaMDala hasIne bolyA "mane paNa A bALA ISTa che." " e vairAgyavAna kumAranuM mana A bALAmAM rakta thayeluM. jANI khuzI thayelA rAjAe maMtrIo sAthe maMtraNA karI eka maMtrIne parivAra sahIta vijyAvatInagarIe meka te maMtrI vijyAvatImAM AvI rAjAne malI puraMdarayazA sAthe nidhikaMDalanuM lagna nakkI karI mUkrartA jevarAvyuM. lagna samaya nakkI karI maMtrIe tyAMthI zrImaMdarapura AvI potAnA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 181 rAjAne sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. rAjAe kumAranA prayANa mATe muhUrtA jovarAvyuM. eka sArA muhUrta rAjAe nidhikuMDala kumArane hAthI, ghoDA, ratha, pAyadaLa vagere subhaTe temaja uttama kaLAkuzaLa maMtrIo sAthe vijyAvatInA mAge ravAne karyo. akhaMDita prayANa karatAM nidhi kuMDala kumAra mahA araNyamAM Avyo te samaye divage kumArane azva samudAyathI vikhuTo paDI anyatra cAlyo gayo, azvathI harAyela kumAra ekAkIpaNe vanamAM bhaTakato nizA samaye jAgratapaNe vanamAM samaya vyatIta karavA lAgyo. e bhayaMkara araNyamAM madhyarAtrIne samaye jAgrata rahelA te nizcikuMDala kumAre rUdana karatI keIka strIne zabda sAMbhaLyo A bhayaMkara jaMgalamAM strInuM rUdana ! nakkI e to koI ' pApI rAkSasanuM kArastAna, jovA to de. du:khI strInA rUdanathI du:khI thayelo kumAra zabdane anusAre e rUdana karatI strInI najIka AvI pahoMcyo. daSTi mArgamAM rahe tevI rIte gumapaNe kumAra enI cikitsA jevA lAgyo, sAMbhaLavA lAgyo. - agninI jvALAo vanane prakAzita karI rahI hatI, evA agnikuMDanI samIpe snAna karAvelI, raktacaMdananA lepavALI, rAtAkaNeranI mALAne gaLAmAM dhAraNa karelI, dara svarUpavAna kumArIkAne kApAlike maMDalamAM ubhI rAkhelI hatI. gI hAthamAM mastakane chedana karavAvALI kattikAne laIne tenI pAse ubhe chata, devInI stuti karatA hatA "he bhagavati ! he trizula dhArINI ! he devI! A bALArUpa baline grahaNa kara." * , yogIe bALA tarapha pharIne chellAM chellAM kahyuM. "he P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kalyANI! tuM have tArA iSTadevanuM smaraNa kara, tAre keInuM zaraNa saMbhAravuM hoya te yAda kara, tArA jIvitano aMta have hAtha veMtamAMja che bALA !" are yogI! mArI AvI durAvasthAmAM huM tene saMbhALuM ? zaraNa karavAne yogya tArA jevA yegI paNa bhakSaka thAya che chatAya sarva jagatanA jIvone hitakArI bhagavAna vItarAganuM mAre zaraNa he. ne bIjuM vaDIlajanoe ApelA ne meM manathI varelA narazekhara rAjAnA putra nidhi kuMDala kumAranuM mAre zaraNa ho. pracchannapaNe rahelA nidhikuMDala kumAre potAnuM nAma sAMbhaLyuM. "oho ! A bALA mAruM nAma zI rIte jANe ! A bALAne A narAkSasanA paMjAmAMthI have te mAre bacAvavI joIe. rAjakumAra bALAne bacAvavA mATe. taiyAra thaI gayo. yogIe devInA balidAna mATe potAnI kartikAvALe hAtha uMco karyo. bALA hoMzIyAra py khabaradAra !)> maMdamaMda DagalAM bharatAM yogInA pAchaLa AvelA kumAre eka phaLa mArI kAttivALA gIne hAtha pakaDI lIdho, yegI A Akasmika banAvathI camakI gaye "are AvA bhayaMkara araNyamAM A purUSa kayAMthI ?" 'duSTa ! pApi ! A bALAne haNIne zuM tuM tAre pitAno nAza cAhe che?kumAre trADa pADI. agninI javALAonA tejamAM eno prabhAvazALI cahero joI yogI auMbhI gayo. enAM parAkrama, sAhasa ane samayasucakatA joI yogI daMga thaI gaye. "are uttama ! tuM mArA kAryamAM vidhI nA kara. pUrve amaradAra che mArI ja banAvI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 183 meM bhaktithI vAlinI devInI ArAdhanA karI hatI. A batrIsa lakSaNavALI bALAnA bhegathI mArI vidhi pUrNa thatAM mArI vidyAsiddha thaze tArUM paNa kAma thaze. kApAlike A navajavAnane samajAvavA prayatna karyo : are mUDha ! pApI ! yogIno veSa dhAraNa karavA chatAMya caMDAlathI paNa adhika kukarmane to choDato nathI, AvA pApa karatAM tuM lajajA kema pAmato nathI ! AvA tuccha kAryathI tArA vatano tuM nAza nA kara. jIvane ghAta kare e mahA pApa che evuM zuM tuM nathI jANato ? AvA pApa karmathI vidyA siddha zI rIte thaze? kumAre jIvadayAnA upadeza ApI kApAlikane pratibodha pamADayo, - bhaya ane prItine dhAraNa karato kApAlika be"he sAhasika ! he narottama! teM mane narakamAM paDato bacAvyo. gurU pAse jaIne A pApanuM have huM prAyazcita karIza. vijyAvatInA svAmInI A kanyA meM harI che A kanyA tame tenA pitAne Apaje." kumArane kanyA arpaNa karIne yogI cAlyo gayo. nidhi kuMDala. A kanyA keNa haze? mAruM nAma te zI rIte jANI zake ? zuM A kanyA piteja puraMdaryazA haze tyAre ! kApAlikanA cAlyA gayA pachI kumAra vicAramAM paDayo potAno saMzaya dUra karavAne teNe bALAne pUchayuM. "bALA! tAruM nAma zuM che te nidhimaMDalanuM nAma yAda karyuM to tuM tene kyAMthI jANe ? zuM tuM tene oLakhe che ke kumArano prazna sAMbhaLI bALA vicAramAM paDI. "A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 pRthvIcaMdra ane guNasAgara purUSanI vANI sAMbhaLIne mane mahAna AnaMda thAya che. ene jevA mAtrathI paNa mArA zarIranAM ramAya vikasvara thAya che kaMIkaMI bhAvanA haiyAmAM hAlI uThe che mATe jarUra Aja mArA pati haze, nahitara bIjA purUSamAM mAruM mana kadApi rame nahi." "he sujJa! mAro itihAsa nagarImAM gayA pachI tamane kahIza." manamAM kaMika vicAra karI bALA puraMdarayazA bolI. paNa Apa A bhayaMkara araNyamAM zI rIte AvI caDyA te vAta kaho? ApanA zarIre kuzalatA che ne? : "he sulocane ! tArA mukharUpI caMdranuM darzana karIne mAre AnaMda rU5 samudra Aje vRddhi pAmyo. mane lAge che ke tArA puNyathI prerAyelo huM mArA parivArathI vikhuTe paDIne akasmAta ahIM AvI caDayo chuM." kumAre potAnI badhI hakIkata kahI saMbhaLAvI. e rIte vAtacitamAM temanI nizA kSaNamAtramAM vyatIta thaI gaI prAta:kALa thatAM to pagalAne anusare sainya AvI paheryuM ne kumArano jayajayakAra karyo. kumAra ane kumArikAne joI badhA khuzI thayA. AgaLa cAlatA sukhapUrvaka anukrame teo vijayAvatI nagarIe AvI pahoMcyA. ranacUDa rAjAe rAjakumAra tathA tenA parivAranuM sanmAna karyuM. puraMdarayAnI hakIkata jANI rAjA potAnA bhAvI jAmAtA upara adhika prasanna thayo, zubha muddatta moTI dhAmadhumapUrvaka bannenAM lagna thaI gayAM. keTalAka divasa pachI 2nacaDa rAjAnI rajA laI nidhikuMDala pitAnI priyA ane parivAra sAthe potAnA nagare AvyuM. pitAe kumArano praveza mahotsava karyo. nidhi P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 185 kaMDala pitAnI chAyAmAM devatAnI mAphaka sukha bhogavato pitAne kAla vyatIta karato hato, sukhamAM manuSyo devatAnI mAphaka jatA kAlane paNa jANatA nathI. ekadA narazekhara rAjA zatrunI sAme yuddha caDyA. tyAM zatru sAthe yuddha karatAM rAjAne kAramo ghA lAgyo, e ghAnI pIDAthI rAjA narazekhara AyuSya pUrNa karIne paraloka sidhAvI gayA. pitAnA maraNathI rAjakumAra du:khI du:khI thaI gayo, rAjya ane bhegathI virakata thaI gayo, "are are! lakSmI, jIvita, yauvana, parivAra badhu anitya che. je kAle hoya che te Aje nathI hotuM, je Aje che te kAle nathI hotuM. bhege e to regone karanArA che. saMyoga che tyAM eka divase viyoga AvavAno che. saMsAranI evI kSaNabhaMgura bAbatomAM prANIne sukha te kyAMthI hoya ? he jIva! saMsAranA evA kayA sukhamAM tuM rAcI mAcIne AnaMda mAnI rahyo che ke potAne amara mAnIne saMsAranA mohamAM lapaTAI rahyo che ? paNa are mUDha! tu eTaluMya nathI jANato ke-janma, jarA ane mRtyu, rega, zeka ane saMtApa pratidivasa tAro nAza karI rahyA che. mAtApitAne viSe je sneha che te paNa du:khadAcI che. A to badhuM paMkhInA meLA jevuM che. rAtrIe ekatra thayelAM paMkhIo prAta:kALe vRkSa uparathI jema bhinna bhinna mAge uDI jAya che temaja mAtApitAdika parivAra paNa mRtyu pachI kacIkacI gatimAM cAlI jAya che te ApaNe zI rIte jANIe. - are A du:khamaya saMsAramAM mAtA karIne priyA thAya che ne priyA te bIjA janmamAM mAtA thAya che. putra te pitA thAya che ne pitA putrapaNAne pAme che. zatru hoya. che te bhAI thAya che tyAre bhAI kavacita zatrupaNe utpanna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara, thAya che, evA svarUpavALA A bhayaMkara saMsAramAM rahelA pAmara prANuonI mehadazA to juo ! A duniyAmAM kuTuMba sneha to svananA sarakhe athavA IMdrajALanA jevo che. kAraNa ke parama vallabha ane jenA vagara eka kSaNa bhara paNa rahI zakAtuM nathI evA parama prANAdhikane paNa mRtyu jotAM jotAM harI jAya che. kAyamanA vijega thaI jAya che. e du:khanI vAta zuM karIe ? pitAnA mRtyuthI zekagrasta nikiMDala kumArano keTaloka kAla vyatIta thaye pitAnuM sAmrAjya jogavavA chatAMya jene rAjya ke bhegano AnaMda nathI. saMsAranuM e anitya svarUpa jenA haiyAmAMthI khasI zakatuM nathI. evA prANIne saMsAramAM bheganI madhyamAM rahevA chatAMya kayAMthI sukha hoya? anyadA jagatajIvanA parama kalyANane karatA, abhayadAnane devAmAM pravINa zrImana anaMtavIrya tIrthakara bhagavAna tyAM samavasaryA, devatAoe samavasaraNanI racanA karI. e samavasaraNamAM rahela bAre parSadAnI AgavI bhagavAna dezanA devA lAgyA. pitAnI dezanAthI aneka bhavyajanone pratibaMdha karavA lAgyA. * e vadhAmaNi vanapAlake AvIne rAjA nidhikaMDalane ApI. "he mahArAja ! tamArA puNya prabhAvathI prerAIne bhagavAna anaMtavIrya tIrthakara padhAryA che-samavasaryA che." vanapAlakanI vadhAmaNi sAMbhaLI rAjAe khuzI thaIne pAri toSika (InAma) ApIne tenuM dAridra dUra karyuM. zekane dUra karI aMta:pura sahita temaja maMtrI, sAmaMta ane senApati Adi caturaMga senA sAthe bhagavAnane vAMdavAne rAjA moTA ADaMbarapUrvaka cAla. to A samavasaraNa jaine rAja cihano tyAga karI traNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha pradakSiNApUrvaka jInezvarane namIne pote potAne yogya sthAnake beThe, bIje parivAra paNa pitapotAne yogya sthAnake beThe. bhagavAne rAjAnA upakArane mATe dezanA devI zarU karI. - "A pArAvAra rahita saMsAramAM prANIo corArasI lAkha jIvanimAM paribhramaNa kare che. emane manuSyabhava prApta thavo bahu ja durlabha che e manuSyabhava daza dRSTAMte paNa durlabha kahyo che. evo durlabha manuSyabhava pAmIne paNa je mANasa saMsAramAM rAcI mAcIne hArI jAya, dharmakarma vagara e lAkheNu manuSyajIvana nakAmu jAya to , pachI e dohyalo narabhava pharIne zI rIte prApta thAya? manuSyabhavamAM manuSyapaNAe sarve samAna hovA chatAM, ucca, nIca, garIba tavaMgara, amIra phakIra, raMka ane rAjA e badho taphAvata potapotAnA karmane laine saMsAramAM jovAya che. keTalAka dhamajano AtmahitamAM magna hoya che tyAre keTalAka pApakAryamAM racyApacyA AnaMda mAnI rahyA che. manuSyabhavamAM paNa AryakSetramAM utpanna thanArane dharmanI sAmagrI prApta thavAno saMbhava rahe che, anAryane nahi. uttama jAti, uttama deza, dIrdhAyuSya, nirogIpaNuM, zreSTha buddhi ane puNyAnubaMdhI puNyathI maLelI saMpatti e badhIya eka ekathI dulabha vastuo meTA puSyAnugathI. ja malI zake che, e sAmagrIne meLavI jeo ene sadda upayoga karI Atmahita sAdhe che. teo ja bhavasAgara tarI jAya che. A du:khathI bharelA narabhavane pAmIne manuSya saddaupayoga kare to ja bAjI jItI jAya che nahitara manuSyapaNu pAmyAnI sArthakatA paNa zI ? - nArakImAM narakanA jIva sadAkAla du:khamAM potAno hIla vyatIta kare che tiryaMcane paNa bhUkha, tarasa, paravazatA, sadaupacAga ne sArthakatA sadAkAla P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 188 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - tApa, TADha vagerenuM apAra du:kha hoya che ke manuSya jevA manuSyamAM paNa du:kha kayAM ochuM che? prathama to garbhAvAsanAM duHkha kAMI jevAM tevA nathI. te pachI bacapaNanuM malInapaNuM dhuLa viSTAdikathI lepAvuM vagere, yuvAvasthAmAM virahAdikanuM dukha, roga, zeka, saMtApa temaja Adhi, vyAdhi ane upAdhinI aneka pIDAo prANIne gaLe vaLagelI hoya che. ane vRddhAvasthA to dekhItI rIte narI pIDA rUpa ja che evA manuSya bhavamAM paNa prANIne kyAMthI sukha hoya? bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI rAjA nidhikaMDala jInedharane namIne pitAnI nagarImAM gaye, sArA muhUrta putrane rAjya upara sthApana karI sAte kSetramAM dhanane vAparyuM. patnI sahita rAjAe karmane nAza karanArI bhagavAna samIpe dIkSA grahaNa karI. dakSAne sArI rIte ArAdhIne Aya:kSaye banne jaNa prathama sudharma devalokamAM suramithunapaNe utpanna thayAM-devadevIpaNe utpanna thaIne devabhavanAM vividha prakAranAM sukhe bhAgavavA lAgyAM. kaSTathI ArAdhana karelA saMyamanuM satyaphala to mokSaprApti che, mokSe javA mATe devabhava to visAmArUpa che. lalitAMga. mahA kaccha vijayane viSe vijaya nAmanA nagaramAM mahAsena rAjAnI caMkA nAme paTTarANI hatI. vividha upAcothI putranI abhilASAvALAM temane tyAM pAMca popamanuM Ayu pUrNa karIne nidhikaMDalano puNyavAta jIva putra paNa utpanna thayo, putra janmathI hRSIta thayelA rAjA mahAsene P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha - janma mahotsava karI rAjakumAranuM lalitAMga nAma pADayuM. yogya vaye kalAne zikhato rAjakumAra ramaNIjanane. vallabha naMdanavana samAna yauvanavayanA AMgaNe Avyo mitronI madhyamAM zobhato lalitAMga navIna yauvanavALe chatAM vikAra rahita hato, aizvarya saMpanna chatAM ahaMkAra vagarane ne baLavAna chatAM bIjAne parama AnaMdanuM kAraNa hate. lalitAMga nAma pramANenA guNovALe kharekhara manehara aMgopAMgavALe bhAgyavAna hato. te ja viSayane viSe parama bhUSaNa nagaranA rAjA puNyaketunI ratnamALA nAme devI thakI puraMdarazAno jIva putrI paNe utpanna thaI. enuM nAma unmAdayaMtI. unmAdayaMtI anukrame bhaNI gaNI yauvana vayane pAmI, yuvAna chatAM viSayathI parADamukha te bAbAne viSayanA koI paNa sAdhana tarapha prIti thatI nahi. kumArIne vairAgI jANIne mAtAe kahyuM "vatsa ! vara vagara kanyA zebhatI nathI. te tuM jANatI nathI ke? " mAtA ! je cAre kalAmAM hoMzIyAra nara haze tene huM paraNIza. 2) kanyAe mAtAnA mananuM samAdhAna karatAM kahyuM, * "e cAra kalA kacI che te kahe to vArUM ? jyotiSa kalA, nabhagAmI vimAna racavAnI kaLA, rAdhAvedha kalA ane viSathI-gArUDI maMtra kalA, e cAre kalAmAM niSNAta narane huM varIza." kumArInI e pratijJA jANIne paTTarANIe rAjAne vAta karI. rAjAe evA varanI. parIkSA mATe svayaMvaranI racanA karI. deza dezAMtarathI rAjakumArone teDAvyA. aneka rAjakumAre potapotAnA parivAra sAthe paramabhUSaNa nagaramAM ekatra thayA. rAjAe temanuM sanmAna karI satkAryA. . . . . ne paTarANI nI racanA karI chetAnA parivAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 pRthvIcaMdra ane guNasAgara muhUrtane divase sarva rAjakumAre maNiratna jaDIta svayaMvara maMDapamAM pita pitAnA Asane birAjyA. svayaM vara maMDapanI madhyamAM rAdhAe karIne yukta stabhanI racanA karI hatI. lalitAMga kumAra paNa tyAM hAjara hato. teNe sarvenI ajAyabI vacce rAdhAvedhanI sAdhanA karI. lalitAMgane jeI bhavAMtaranA snehathI rAjakumArI atyaMta saMtuSTa thayelI harSa pAmI. rAjakumArI manathI lalitAMgane varI cUkI, lalitAMga sAthenA lagna upAyane ciMtavatI manamAM kaMika zeca karavA lAgI. ( rAjabALAne jovA mAtrathI kAmAtura thayela keIka khecara mohanImaMtrathI mugdha karate rAjabALAne harIne cAlyo gaye. kSaNavAramAM badhuM vyavasthita thatAM rAjakumArI adazya thayelI jaNAI rAjA vagere parivAra hAhAkAra karavA lAgyA, badhA rAjakumAro ekatra thaI rAjakumArInI zodha mATe vicAra karavA lAgyA. temane uddezIne rAjA be , "he rAjakumAra ! kaI duSTa vidyAdhara rAjakumArIne harI gayo che ne harSa sthAne atyAre viSAda chavAI rahyo che ki0 je baLavAna purUSa te vidyAdhara pAsethI mArI kanyAne pAchI lAvaze tene huM mArI kanyA ApIza to te mATe tame sau tamArI zakti pramANe udyama kare ? - rAjAnI uoSaNa sAMbhaLIne potAnI baLavAna bhUjAone jete lalitAMga - are ! koI evA purUSa che ke mane te duSTa kayAM che te batAve ? - lalitAMga kumAranI vAta sAMbhaLIne eka bIje rAjakumAra be, "jayotiSa lagnanA baLathI te huM jANI zaku chuM ke rAjakumArIne laIne te vidyAdhara khuba dUra jatI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 191 rahyo che. tenuM sthAnaka paNa huM jANuM chuM te kahe to batAvuM, paNa mane tyAM kaI laI jAya to batAvI zakAya. - e rAjakumAranI vAta sAMbhaLI keka trIjA rAjakumAre potAnI vidyAzakti vaDe AkAzagAmI vimAna taiyAra karyuM. e vimAnamAM lalitAgAdi kumAre krodhathI dhamadhamatA pitAnA Ayudho sahita besIne cAlyA. pelA nimitta kahenAra rAjakumAranI vANIne anusare teo pelA duSTa vidyAdharanI samIpe AvI pahoMcyA dhanurdhArI lalitAga e vidyAdharane joI gajaryo. "are duSTa ! paramAM grahaNa karIne teM tArU khaga nAma sArthaka karyuM che. vidyAdhara thaine chelathI tu padArA harIne nAzI gayo, tArI jAtane tuM lajAvI gayo. siMha nAma dhArI chatAM tuM ziyALa je raMka thaI gaye. lalitAMganAM vacanane nahi sahana karato vidyAdhara hRdayamAM amarSane dhAraNa karato kanyAne eka bAjue mukI lalitAMganI sAme AvI yuddha kiravA lAgyo, banne bhayaMkara yuddha karavA lAgyA, yuddhamAM tINa zara. vaDe karIne lalitAge te vidyAdharane mArI nAkhyo. vidyAdharane mArIne udamAdayaMtI pAse AvyA to teNIne marelI joI badhA vicAramAM paDayA. cikitsA karatAM sarSanA daMzathI mUcchita thayelI nizcaya karIne gArUDI maMtranA jANa eka rAjakumAre siddha gArUDI vidyAvaDekarIne sajIvana karI.. rAjabALAne vimAnamAM besADI sarve rAjakumAra rAjAnI pAse AvyA, rAjakumArI enA pitAne svAdhIna karI temaNe potapotAnI parAkrama gAthA kahI saMbhaLAvI. e cAre rAjakumAra rAjabALAne paraNavAne Atura thayA chatA paraspara vivAda karavA lAgyA, rAjA paNa ciMtAtura P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 pRthvIcaMdra ane guNasAgara thaye chato emanA vivAdane nivArI zakayo nahi. e cAre kanyA mATe hakadAra hatA. lalitAMge vidyAdharane mArI nAMkhe hato. bIjAe tiSya lagnathI vidyAdharane batAvyo hato. trIjAe vimAna racIne badhAne vidyAdhara pAse laI javAmAM sahAya karI hatI ne ethe mRta rAjakumArIne sajIvana karanAra hato. e cAre rAjakumAre samAna rUpavALA, mahA sAmaMtanA kumAro, baLavAna ane kanyA meLavavAmAM daDha { pratijJAvALA hovAthI rAjA viSAdamAM paDI gayo, jethI traNanuM apamAna karI ekane kanyA ApavAnI rAjAnI himata cAlI nahi. athavA to A cAremAMthI A kanyAne yogya vara keNuM haze te paNa jaNAyuM nahi. kanyAnI pratijJA cAre jaNe pUrNa karelI hovAthI ekene kanyA ApI zakAI nahI. tyAre maMtrI vagere badhA emanA vivAdane TALavA asamartha thayA chatA bahuja du:khI thayA, . A hakIkata sAMbhaLI rAjabALA manamAM du:khane dhAraNa karatI vicAra karavA lAgI. " aho A mArA rUpane dhikAra thAo, je rUpamAM lebhAI A cAre uttama nararatno paraspara vivAdane karatA kaleza kare che. jo ke mAre mana lalitAMga tarapha AkarSAyela che chatAM mArA durbhAgyathA. huM temane melavI zakuM tema nathI, ne pitAjI paNa duHkhI thayA chatA vivAdane bhAgI zakatA nathI, evA mArA jIvana tane dhikkAra che. A ApattimAMthI chuTavAne maraNa sivAya. anya keI upAya nathI. joke AtmaghAta karavA niSiddha che, chatAM kavacita zuddha paNa che. ' ' rAjakumArIe A du:khamAMthI chuTavAne pitAne vinati karI >> pitAjI! Apa viSAda na karo, Apa mane kATa bhikSaNa karavAnI rajA Apo ke jethI A ApattimA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 193 huM mukta thAuM ne mArA mRtyuthI rAjakumAre ApoApa kaleza karatA viramaze-potapotAne vatana cAlyA jaze." rAjakumArInI vAta sAMbhaLI rAjAe subuddhimaMtrInI sanmukha joyuM. "are maMtrI ! vipad sAgaramAM DubI jatA evA mArI tuM kema upekSA kare che? maMtrI to te ja kahevAya ke je viSamakAryane paNa sarakhAM karI nAkhe. muzkelImAMthI paNa mArga kADhe. >> du:khathI pIDAtA rAjAne joI maMtrI bo9yo. mahArAja ! rAjabALA bhale kASTa bhakSaNa kare. Apa anumati Ape, are ! tuM bhAnamAM che ne? A tuM zuM bole che : rAjA phATI AMkhe maMtrI sAme joI rahyo. "deva ! huM satya kahuM chuM. pariNAma evuM suMdara Avaze ke jethI kanyA ane varane sukha thaze. temaja ApaNI ApadA paNa bALAnA A kAryathI nAza pAmI jaze." rAjAe nagaranI bahAra caMdanakASTanI citA racAvI. taiyAra karAvI. rAjabALA paNa snAna karI pavitra thaI ciMtAmAM baLI maravAne tyAM AvI. rAjA ane maMtrI vagere parivAra bhego thaI gaye-badhA zekasAgaramAM magna thaI gayA. subuddhi maMtrIe pelA cAre rAjakumArane tyAM bolAvI madhura vANIthI kahyuM. "tame cAre samAna rUpaguNavALA rAjakumAre amAre mAnya che. tethI traNanuM apamAna karIne ekane ame rAjaputrI zI rIte ApIe ? mATe : A kanyAne agnimAM baLI maravAnI tame rajA Apo, tamAre paNa e bAbatano zeka na karo chatAMya tamArAmAM je kanyA upara gADha prItivALA hoya te kanyAnI sAthe Jun Gun Aaradhak Trust 93 P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ = - 194 pRthvIcaMdra ane guNasAgara baLI maravA taiyAra thAya to emAM amArI anumati che. bhale e baMnne jaNa agnibhakSaNa kare. | maMtrInI vANI sAMbhaLI cAre rAjakumAre vicAramAM paDyA. "aho ! A maMtrInuM buddhibala te jue? amAre vivAda e buddhizALIe ApoApa bhAgI nAkhe. teya amArUM mAna paNa khaMDita karyA vagara, : rAjakumAre e dubhAtA hRdaye rAjabALAne anumati ApI. rAjakumArI e paNa yAcakone dAna ApIne citAmAM praveza karyo. cAre bAjuethI agni prajvalita thaye dhumADAthI cAre kera aMdhakAra chavAI rahyo. enI sAthe kASTa bhakSaNa karavAnI rAjakumAremAMthI koInI himmata cAlI nahi paNa lalitAMga AkuLa vyAkuLa chatAM "anAtha evI mArI priyAne zuM agni bALI nAkhaze ? enA vagara mAre jIvitanuM paNa zuM prayojana che ?ema vicArato citAmAM paDavAne taiyAra thaze. maMtrI, sAmatAdike vAryA chatAM te ekadama ciMtAmAM kUdI paDe. badhAne vimaya pamADato lalitAMga e dhumADAthI ghanaghora citAmAM baLI maravAne priyAne sAthIdAra thayo. * "are ! are ! Apa A zuM kare che ? mArA jevI eka tuccha strInI khAtara Apa jevA nararatnane akALe maraNa na ghaTe. rAjakumAra lalitAMgane ciMtAmAM paDatA joI snehallAsapUrvaka rAjabALA belI. - citAmAM e banenI cArekora agninI javALAe saLagI rahI hatI. dhumADAthI AkAza ghanaghora chavAI gayuM hatuM, evA bhayaMkara mRtyunI paravAha karyA vagara lalitAga priyAne javAba ApavA lAgyo, te daramiyAna eka banAva banyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 195 - citAnI nIcenA bhoMyarAmAM maMtrIe cheDelA purUSoe bheMyarAnAM dvAra ughADI citAnA kASThane AghAM pAchAM karI agni spaze te pahelAM e bannene jhaTa aMdara kheMcI laI bhoMyarAnAM dvAra baMdha karI dIdhA jethI agni temane sparzI zakI nahi. e purUSoe e bane strI purUSane leI bheTarAnI vATe bahAra AvI maMtrIzanA makAnamAM hAjara karyA, maMtrI akSata aMgavALAM e bannene joI khuzI thayo. te rAta temane potAnA makAnamAM chupAvI dIdhAM. - citA to bhaDabhaDATa saLagavA lAgI. e agnijvALAo AkAzane sparzatI cAlI jatI hatI. rAjakumAra lalitAMganuM sAhasa joI badhA vismaya pAmyA chatA citAnI vALAne jovA paNa asamartha sarve vividha vArtAlApa karatA cAlyA gayA. rAjakumAro paNa zekamagna thayelA tyAMthI cAlyA gayA. rAjA vagere parivAra paNa putrInA maraNathI zakAtura thaye chato nagarane viSe cAlyo gayo pachI to citAnI rAkha paNa rAkhamAM melI gaI. lagna, rAjakumArInA mRtyunA zekathI udAsa rAjA prAta:kALe rAjasabhAmAM beThele che paNa tenA vadana upara gamaginI-glAni chavAI gaI hatI. rAjAnA zAkane bhulAvavA mATe maMtrIo aneka prakAranA rasamaya vArtAlApa karI rahyA hatA. paNa rAjAno zeka dUra thato nahato, sabhAmAM paNa loke lalitAMganA sAhasane varNavI rahyA hatA. maMtrIo ane rAjA paNa tAjuba thaI gayA hatA ke "lalitAMge khuba vaphAdArI dekhADI. lalitAga je patnIsneha keIna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara haze zuM! zuM enuM sAhasa ! kevo eno AtmavizvAsa ! kevo eno sneha !" - maMtrI! tame kahetA hatA ke pariNAma sAruM Avaze tamArUM sArU pariNAma te Aja ke bIjuM? nAhaka narI be uttama jInI hatyA karAvI nAkhI !' udAsa vadane rAjA maMtrIne kaMika Thapako Apato hoya te Dhabe be. - mane lAge che ke hajI paNa ethI sAruM pariNAma Avaze rAjana !" maMtrI subuddhi muchamAM hasato bolyo potAnI kAravAInI keIne khabara nahotI. rAjAe citA taiyAra karAvI paNa maMtrIe bheMyarU taiyAra karAvI bacAvanI je taiyArI karI hatI tenI maMtrI sivAya keine mAluma nahotI. badhAya samajyA ke A banne juvAna AtmA saMsAranI meja joyA vagara A phAnI duniyA choDI cAlyA. gayA hatA, "hajI ethI ya sArUM! rAjAnI AMkha camakI. "zu hajI koIne bhAga levAno bAkI che zuM ? "nA mahArAja, Apa jarI dhiraja rAkho. prathama pelA traNe rAjakumAre have zuM karavA mAge che te to jANIe." maMtrIe kahyuM, "hA ! bolAve." rAjAe paheregIrene AjJA karI. rAjAnI AjJAthI e traNe rAjakumAra rAjAnI sabhAmAM AvIne hAjara thayA. rAjAe temane prazna pUcho, tenA. javAbamAM rAjakumAre belyA. mahArAja ame have amArA deza javAnI taiyArI karI rahyA chIe, Ajane Aja ame ahIMthI cAlyA. javA mAgIe chIe." . "tamArA jevA zANuM ane samajI rAjakumArone te ja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sneha saMbaMdha 197 yogya che. kAraNa ke have tamAre InsApha patI gayo che. rAjakumArI agnimAM baLIne bhasma thaI gaIne tame tamAre jIva hAlo gaNI tamAro haka tame ja karyo che. maMtrI subuddhie rAjakumArone dilAse ApatAM muddAnI vAta karI, - "rAjakumArI to baLI bhasma thaI gaI, have hakano kAMI savAla ja raheto nathI. maMtrIjI ! rAjakumAramAMthI eka jaNa bolyo. . chatAMya e to tame paNa kabula karaze ke lalitAge jIvane jokhamamAM nAkhI pitAnuM balidAna ApI dIdhu. sAhasathI eNe potAno haka sAbIta karyo kema kharuMne?" haka sAbIta thayo ke na thayo, ethI zuM ? haka sAbita karavA jatAM eNe pitAne jAna khoyo. A bhavamAM have e kayAM pAchA AvavAnuM che ane kadAca Ave to ye zu !" rAjakumAra ho. - "rAjakumAra ! mAno ke kadAca devatAnI sahAyathI piAchA Ave to ??? maMtrInI AMkha hasI ne rAjakumArone prazna karyo "Ave to e bhale eno haka bhegave, emAM amAre zuM ?" rAjakumAra samajato hato ke potAnI sagI AMkhe agnimAM baLI marelA joyelAM kadi pAchA AvyAM nathI Avazeya nahi. mAtra A to maMtrInI vAturatA hatI. te tamArI vAta nyAya purassara che. kadAca mAno ke bane devatAnI sahAyathI ahIyAM hAjara thAya te lalitAMgaja rAjakumArIne yogya gaNAya. maMtrInI vAta rAjakumAree paNa aMgIkAra karatAM kahyuM. "maMtrIzvara ! zuM tamArAmAM evI kaI zakti che ke e agnithI baLelAne tame jIvatAM ahIM hAjara karo !" Jun Gun Aaradhak Trust
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 pRthvIcaMdra ane guNasAgara "hA, kema nahi? zuM tamAre e Azcarya jevuM che. maMtrIe eka purUSane Isarata karI, jetA jaIe tyAre. e bane jIvatAM hAjara thAya che ane jIvatA hAjara thAya te ameya emanAM lagnano lahAvo letA jaIe." rAjakumAra jANato hato ke maMtrI ThaMDA pahoranI hAMkI rahyo. che kAraNa ke je ghaTanA banavI asaMbhavita che te manuSya. banAvI zake tevI tenI tAkAta hotI nathI. maMtrI kAM to gAMDo thaI gayo che athavA to mAtra kutuhala karI rahyo che. ane nakAme kAlakSepa karI rahyo che. * e vAtacita daramiyAna lalitAMga ane rAjakumArI rAjasabhAmAM AvIne hAjara thayAM. badhA ajAyabIthI daMga thaI gayA-phATI AMkhe joI rahyA. rAjA to A banAvathI khuzI khuzI thaI gaye. A akasmAta AkAzamAM moTo kaDAko thAya ane bhara araNyamAM rahelA bIkaNa mAnavInuM haiyuM dhaDake tenI mAphaka rAjakumAranAM hRdaya dhaDakayAM, asaMbhavita ghaTanA banelI potAnI sagI AMkhoe joI are ! A te svama che ke mAyA ? zuM A satya che ! pitAnI AMkhe cALI khuba dhArI dhArIne jovA lAgyA. A zI rIte banyuM ? kAle agnimAM dagdha thayelAM A AMkhoe joyelAM te satya ke A satya ! rAjakumAro moTA vimAsaNamAM paDayA rAjakumAra! lalitAMga ane rAjakumArIne tame juo che te satya che. A kAMI mArI mAyA ke IjAla nathI." maMtrIe khulAse karyo. rAjakumAre paNa ajAyaba thayA. rAjakumArIne sAkSAta. hAjara-jIvatI jAgatI joI paNa have teoe pitAne. haka gumAvyo hovAthI vAdavivAdano aMta AvI gaye. hato eTale upAya zu ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 19 rAjakumAra ! A badhuM tamArI parIkSA mATe hatuM, tamArA cArenA vivAdano aMta keIpaNa rIte na AvavAthI tamArA cAremAMthI rAjabALA mATe gya nara koNa che tenI A agni parIkSA hatI. jemAM tame traNe hArI gayA che, rAjakumAra lalitAMga rAjabALA mATe yogya sAbita thayA che. subuddhi maMtrIe rAjakumAre AgaLa khulAso karyo. je sAMbhaLI rAjasabhA paNa maMtrInI buddhinI tArIpha karavA lAgI. maMtrIe paNa agni parIkSAmAMthI banene zI rIte bacAvI levAmAM AvyAM te hakIkata kahI saMbhaLAvI. maMtrInI hakIkata sAMbhaLI rAjakumAranA mananuM paNa samAdhAna thaI gayuM. rAjAe moTA ADaMbara pUrvaka lalitAga ane rAjakumArInAM lagna karI dIdhAM. pelA traNe rAjakumAre e vivAha utsavamAM bhAga laIne pitapotAne vatana cAlyA gayA. rAjakumAra lalitAMga zvasuranA AgrahathI tyAM rahyA. '' - keTalAka divasa pachI lalitAMga sAsusasarAnI-rAjAnI AjJA meLavI pitAne vatana javAne taiyAra thaye, rAjAe paNa lalitAMgano Agraha jANI putrIne sAsare vaLAvI. karakarIyAvaramAM khuba hAthI ghoDA ratha pAyadaLa ane jarajhaverAta, vastrAbhUSaNa ApI putrInI manokAmanA pUrNa karI eka sArA divase rAjakumAra lalitAMga potAnI priyA temaja parivAra sAthe potAne vatana javAne ravAnA thayo, rAjAe potAnA putrane parivAra sahita Avelo jANI eno mATe praveza mahotsava karyo. nagaranAM naranArIe kumAranI vadhunAM darzana karI vakhANa karavA lAgyAM. nagaramAM aneka sthaLe lokothI satkAra karAto ane pUjAtA priya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 200 pRthvIcaMdra ane guNasAgara | rAjakumAra priyA sahita rAjamahelamAM AvI pahoMcyo ane pitAne namyo. ghaNe divase putrane kuzalakSema Avela joI rAjA khuzI thato putrane bheTo. pitAne namIne lalitAMga pitAnI mAtAne no. sane malI bheTI potAnA AvAse AvyA. priyA unmAdayaMtI sAthe paMca vidha sukhane bhogavato sukhamAM kAla nirgamana karavA lAgyo, anyadA rAjAe putrane yogya jANI enA rAjyAbhiSekanI maMtrIone AjJA karI. tiSIne bolAvI zubhamuhU jovarAvyuM. - e rAjyAbhiSeka nimitte nagaramAM moTe paTTa mahA sava thayo, leke AnaMdamAM masta rahevA lAgyAM, zeka - saMtApa badhAM adazya thaI gayAM ne zubha divase lalitAMgano rAjyAbhiSeka thaI gaye, kumAra lalitAMga narapati lalitAMga thaye, rAjAe rAjyanI javAbadArIthI mukta thaI Atmahita sAdhyuM. rAjA lalitAMga paNa nyAyathI prajAnuM pAlana karato potAno kAla sukhamAM vyatIta karavA lAgyo. vairAgya. arthAnAmarjane duHkha-marjitAnAM ca rakSaNe / Aye duHkhaM vyaye duHkhaM, dhigartho'narthabhAjanam // 1 // bhAvArtha-dhana upArjana karavAmAM du:kha raheluM che. rakSaNa karavAmAM paNa aneka ciMtAo rahelI che. dhananA AvavAmAM temaja nAza pAmavAmAM du:kha raheluM che evA anarthana karanArA dhanane dhikkAra thAo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha - 201 zaradarUtunA divaso sRSTinA sauMdaryanI zobhAmAM vadhAre karI rahyA che. vaSArUtunuM ghanaghora AkAza atyAre svaccha ane nirmaLa dekhAya che AkAzamAM kavacita vAdaLIo aneka svarUpane dhAraNa karatI pAchI vikharAI jAya che. zarada rUtune sUrya paNa pitAnA prakAzathI jagatane AnaMda ApI rahyo che e zarada rUtunI moja mANatA mAnavIene mana to evuM hatuM ke A bhava mIThA to parabhava keNe dIThA. e zaradarUtunA eka divase lalitAMganRpa potAnI priyA sAthe vividha krIDA karato gekhamAM beTho hato. samaya sAMjane hevAthI AkAzamAM aneka paMcaraMgI vAdaLa ekaThAM maLIne vikharAI jatAM hatAM. navIna navIna svarUpane dhAraNa karI vikharAI jatAM e vAdaLane kAMI vAra lAgatI nahatI. rAjAe akasmAta AkAza tarapha daSTi karI to vAdaLathI banelo paMcavarNavALA manahara prAsAda najare paDayo jANe uttama ane kaLAnipuNa kArIgarane banAvelo hoya ! evA manohara prAsAdane joI rAjA khuzI thayo. rAjA vAdaLathI - banelA prAsAdanA sauMdaryane eka citte joI rahyo. kSaNavAra pachI jyAre rAjAnI najara prAsAda upara paDI ke te mahelanAM vAdaLa dhIre dhIre vikharAvA lAgyAM. e paMcavarNayukta prAsAda chedAI zIvizI-chinnabhinna thaI gayo ne rAjA camakyo "priye ! AkAzamAM rahelA prAsAdane jovAmAM paNa vidhie vinna karyuM. "zI rIte ? parANI ke je rAjAnI vAtamAM rasa letI hatI te belI. zuM kahe devI! zarada rUtunA vAdaLanI capaLatA to jo sArI ane manohara AkRtivALe abhraprAsAda paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 pRthvIcaMdra ane guNasAgara eka kSaNamAM vAyuthI vikharAI gaye-naSTa thaI gayo. khedane dhAraNa karato rAjA belo, vAdaLane e to evo svabhAva ja che ke ekaThA maLIne kSaNamAM vikharAI jAya. rANIe rAjAnA mananuM samAdhAna karyuM, ane evIja A duniyAnI vastuo dhana, yauvana, vaibhava, aizvarya ane jIvita badhuMye eka dina naSTa thaI javAnuM kema kharuMne? moTA parAkramathI meLavelI A lakSmI. paNa nAza pAmI javAnI, athavA to ene choDIne ApaNeya jatA rahevAnuM ja ne?? Ayu pUrNa thatAM A saMsAramAM kaI paNa kSaNavAre rahI zakatuM nathI deva ! tArI vAta satya che devI! yauvana, lakSmI, jIvita badhu kamalapatra para rahelA jaLa biMdunI mAphaka capaDI che, vidyutanA jhabakArAnI mAphaka kSaNamAM nAza pAmI javAvALuM che chatAM paNa manuSya paraleka sAdhavAmAM utsAha dhAraNa karatA nathI. e ochI navAIbharI vAta che ? ' "A lokanA sukhamAM magna thayelA mAnavIne parabhavanI kAMI paDI nathI. mAnavI kaTaba parivArAdikanA. upAdhimAMthI mukta thAya tyAre paralekane saMbhAre ne ?" "he sulocane ! mehamAM muMjhAyela manuSya kAMi dekhI zakato nathI. paNa A prAsAdanI mAphaka anitya AyuSya purU thatAM hAthI, azva, stha ane pAyadaLAdi caturaMga baLanA jotAM jotAM mRtyu mAnavIne harI le che tyAre e zuM karI zake che ? ""paravaza paTele mAnavI za kare ? ene je tyAM. upAya cAle to mRtyune paNa chetaravAne taiyAra thAya?" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 203 chatAM svAdhInapaNe mAnavI dharmanI sAmagrI meLavavAnA prayAsa karato nathI e tenI mUDhatA ochI che kAMI?" "kuTuMba parivAramAM muMjhAyela purUSa bacapaNamAM mAta, pitAnA lADamAM ne kIDA karavAmAM kALa vyatIta kare che. madanane vadhAranArI tArUNya avasthA ramaNujananA vilAsamAM ne vRddhAvasthA to dharmArAdhana karavAmAM nakAmI hovAthI, putrAdikanuM mukha joIne parAdhanapaNe pasAra kare che. manuSyanA jIvanano A sAmAnya kema hoya chebAkI to viralAja dharmArAdhana karI Atmahita sAdhI jAya che. svAmi ! "haze gametema A asAra kAyAmAM kAMI sAra nathI, sapta dhAtuthI poSAyala azuciya A zarIrano DAhyA purUSo dharmArAdhana vaDe saduupayoga kare che kAraNake zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzAdika bhogo to paramArthathI regoneja karanArA che. A navayauvana zarIra, khAna pAna, vastra, AbharaNAdika to kSaNabhaMgura che je prabhAte dekhAya che te madhyAnha jovAtA nathI. je madhyAhe jovAya che te rAtrIe dekhAtA nathI ne rAtrIe dekhAya che te kAle dekhAtA. nathI, jyAM janma, jarA ane mRtyu manuSyanI pAchaLa lAgelAM che evA A bhayaMkara saMsAramAM mAnavIne. sukha kyAMthI hoya? A asAra saMsAramAM manarUpI mRgalo zAMtarUpI. sudhArasanA pAnano tyAga karI tRNuM tarUNI tarapha doDAdoDa . karI rahyo che. to priye ! AvA asAra ane kSaNabhaMgura bhogothI have sarca >> rAjA lalitAge potAnI IcchA . vyakta karI. svAmi ! Apano vicAra yogya che. ApaNe bhego. paNa ghaNA bhegavyA, have Atmahita tarapha paNa ApaNe. khyAla Apavo joIe." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - rAjArANIe e vairAgyathI bharelA hadaya vaDe divasa pasAra karyo. bIjA divasanA prabhAte udyAnapAlake vadhAmaNi ApI. "he deva ! Apa jaya pAme, vijaya pAme, lakSmI, saubhAgya ane aizvaryathI Apa vRddhi pAme, ApanI nagarInA udyAnamAM jInezvara bhagavAna padhAryA che devatAoe samavasaraNanI racanA karelI che, temAM birAjelA bhagavAna bhavya jIvone dharma saMbhaLAvI rahyA che." udyAnapAlakanI vadhAmaNi sAMbhaLI rAjA khuzI thaI gayo, eka lakSa dInAra udyAnapAlakane InAma ApIne aMta:pura sahita rAjA jInezvarane vaMdana karavAne cAlyo samavasaraNa daSTigocara thatAM paMca abhigama sAcavI - rAjacihano tyAga karI rAjA samavasaraNamAM AvyuM, vidhipUrvaka jInezvarane vAdI pitAne gya sthAnake besI bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA lAgyo, jInezvaranI vANIne e sAMbhaLI rAjA mohano parAjaya karI priyA sahita nagaramAM Avyo, rAjAe maMtrIone bolAvI potAnA putranI rAjya bhiSeka mATe taiyArI karavA hakama Apyo. muharta jovarAvI - maMtrIoe badhI taiyArI karI, zubha muhatta rAjAe potAnA * putrano rAjyAbhiSeka karyo nagaramAM AnaMdamaMgala vartAI rahyAM - rAjyanI jokhamadArI dUra karI rAjA lalitAge pitAnA "priyA unmAdayaMtI sAthe jInezvaranI pAse dIkSA graha karI, pAMca samiti ane traNa gatithI gupta evA lalitAMga rAjarSi bAra prakAranA tapane AcaratA nirotacArepaNe saMyamanI ArAdhanA karavA lAgyA niraticArapaNe saMyamane pALI prAMte samAdhipUtha: kAla karI IzAna devalokane viSe pAMca pa9pamanA Ave" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradnak Trust
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 205 devapaNe utpanna thayA, unmAdayaMtI sAdhvI paNa saMlekhanA pUrvaka samAdhithI kAla karIne teja devanI devI paNa utpanna theI. izAna devalokamAM aThThAvIza lAkha vimAne rahelAM che. temanA zAsaka IzAneM be sAgaropamathI adhika AyuSyavALe ane sAta hAthanA zarIrane dhAraNa karanAre pracaMDa zaktizAlI che. vimAnamAM dareka vimAne eka eka jIna caitya hoya chedareka cityamAM ekasoeMzI jIna pratimA zAsvatApaNe rahelAM che. tyAM paNa jInezvaranI bhakti karato. ne viharamAna jInezvarane vaMdana, namana karatA te deva pitAnI devI sAthe sukhamAM kAla vyatIta karavA lAge; vaikiya labdhi vaDe bhinna bhinna zarIranI racanA karato te vividha bhAgone bhagavato hato, devatAonAM rUpa, emanAM saubhAgya, emanI apUrva ddhi amApa, akhuTa hoya che. enI rUddhi samRddhinI ApaNe zI kalpanA karI zakIe. emane rahevAnAM vimAno. paNa maNiratnothI jaDelAM hoya che; ratnathI nimita e. vimAnonA sthabhe hoya che e badhuMya divyazaktivALuM ane zAzvata hoya che. vaikiya zarIrathI bhego bhogavatA temane kaMI juganA juga vahI jAya che chatAM temanA bhAganI samApta thatI nathI. temanA phakta eka nATakamAM paNa seMkaDo varSo vahI jAya che teo mana cAhe tevAM rUpa dhAraNa karI bhAga bhogavI zake che. evA e divya zaktine dhAraNa, karanArAnA sukhanI keTalI vyAkhyA karIye? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara vidyAdhara bAlA, A ja buddhIpanA succha vijayamAM vizvapurI nagarInA rAjA surateja narapatinI puSpAvatI nAme paTTarANuM hatI, tenI kukSine viSe lalitAMga devano jIva tyAMthI cavIne putrapaNe utpanna thayo. janmotsava karIne mAtApitAe e bALakanuM nAma pADayuM devasena, zastra ane zAstrakaLAno pAragAmI thaIne devasena ramaNIya ane madanane mahAlavAne cogya evI yauvana vayamAM AvyA chatAMya manohara lalanAenA kaTAkSa bANathI viMdhAyo nahi, unmAdayaMtIno jIva devI bhavamAMthI AyuSya pUrNa thatAM teja vijayane viSe vaitADhatha parvatanI dakSiNa eNimAM surasuMdara nAme nagarane ravikaraNa rAjA hato tenI ravikAntA nAme priyA thakI putrI paNe utpanna thaI. tenuM nAma caMdrakAMtA, caMdrakAMtA strInI cesaTha kaLAmAM nipuNa thaI yauvanavayamAM AvI, chatAM ene purUSanuM nAme gamatuM nahi, to lagnanI te vAta ja zI ? sakhI devakumAra samAna parAkramI vidyAdharonA parAThamanAM tenI AgaLa varNana karatI hatI. paNa sAMbhaLavA jeTalIya tatparatA te batAvatI nahi, caMdrakAMtAnA viraktapaNAthI enA mAtA pitAne ciMtA thaI. anyadA caMdrakAMtA pitAnI sAhelIo sAthe kIDA karavAne parvatanA zikhara upara AvI, tyAM acAnaka kilara yugalathI tAla baddha gavAtuM manohara gIta sAMbhaLyuM. A - apUrva gItamAM devasena kumAranA rUpa, guNanuM varNana sAla P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavane snehasaMbaMdha 207 LatA e vidyAdhara bALA pUrvabhavanA snehathI devasena tarapha rAgavALI thaI. devasenanuM nAma sAMbhaLatAM teNIne AnaMda thayo, teNInAM marAya vikasvara thayAM. caMdrakAMtAnI preraNAthI tenI priyaMkarI nAme sakhI kinnaranA yugala pAse AvIne pUchavA lAgI. "A tAlabaddha gAyanamAM tame jenI kIrti gAthAnI manahara yaza kalagInuM varNana karyuM te devasena koNa?" priyaMkarInI jIjJAsAne tRpta karatAM te naranArI (kinnara mithuna) bAlyAM. "tane zI vAta karUM enA guNonI; guNe e evI eka AkarSaka vastu che ke devatA che ke manuSya, paNa tenA guNonuM guNAnurAgI evA paMDita purUSa varNana kare che, e sahaja che. ame pRthvInA sauMdaryanuM nirakSaNa karatAM anukrame vizvapurI nagarInA bAhyodyAnamAM AvyAM tyAM ame devakumAra jevo devasena kumAra dAna vaDe karIne yAcakane harSa pamADato joyo. te buddhinidhAna mAnI purUpine mAna ApIne temane satkAra karIne khuzI karato hato mitrone madhura vacane karIne harSIta karato evA devasenanA rUpathI lajA pAmIne aMga ja je kAmadeva te anaMgapaNAne prApta thayo. enI saumyatAnI harIphAI karavA jatAM caMdra kalaMkita thayo. temaja tenA jevA pratApI thavAne sUryo hajAra hAthe karyo to paNa tenI barAbarI karI zakayo nahi. jenI buddhithI jItAI gayelA brahaspati, zukra ane budha A lothI dUra jatA rahyA. kiM bahunA ? ame enuM vizeSa te zuM varNana karIye?' ityAdi devasena kumAranA guNAnuM varNana karatuM te kinnara mithuna tyAMthI cAlyuM gayuM. e kinnarayugalanI vAta sAMbhaLI priyaMkara sakhI. caMdrakAMtA pAse AvIne teNIne kahevA lAgI. "he svA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ E 208 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mini ! cAle have ApaNe ApaNA nagaramAM jaIe. ApaNane ahIM AvyAne ghaNe samaya thavAthI mAtApitA ciMtA karatAM haze? sakhInA vacanathI caMdrakAMtA pitAnA nagaramAM AvI. * - caMdrakAMtAnuM mana devasenakumAramAM saMlagna thavAthI priyaMkara sakhIe e vAta enI mAtAne kahI saMbhaLAvI. eka samartha zaktizALI vidyAdhara narezanI duhitA sAmAnya alpazaktivALA bhUcarane paraNe te vAta caMdrakAMtAnA bAMdhavione gamI nahi. teo pitAnI bhaginInA manane anya dizAmAM vALavAno prayatna karavA lAgyA, "caMdrA ! hajI tuM nAdAna che. vidyAdhara ane manu SyamAM rahela AsamAna jamIna jeTalo taphAvata samajavAnI tane vAra che. bAkI to kayAM zaktisaMpanna vidyAdhara ne kyAM ni:satva manuSya. vidyAdharo svataMtra rIte mana phAve tyAM sarvatra jaI zake che. kSaNamAM aSTApada upara to kSaNamAM naMdanavanamAM. keI samaye naMdIzvara dvIpamAM to koI samaye merU parvatanA ramaNIya upavanamAM, devatAnI mAphaka vidyAre pitAnA manorathe vidyA : vaDe karIne siddha kare che. vidyA vaDe karIne game tyAre game; tevuM svarUpa dhAraNa karIne game tyAM jaI zake che. yAcakone icchita dAna Ape che. evA akhalita pratApavALA bhAgyavAna vidyAdharo kayAM ne vidhAtAe nararUpe kIDA jevA ghaDelA manuSyo kyAM ? dIna, anAtha, garIba ane rAMkanI. mAphaka vAraMvAra parAbhavane pAmanArA ane vyartha manerathI vALA pAmara manuSyanI sarakhAmaNI vidyAdha sAthe zuM. kadi thaI zake ?. -. jeo karmabhUmimAM vihAra karatA arihaMta bhagavAnane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 2096 ka vAMdavAne samartha nathI. mehano nAza karanArI temanI dezanA paNa sAMbhaLavAne jeo zaktivAna nathI. evA bhUcArI manuSyanuM baLa, buddhi, rUpa ane vijJAna vidyAdharonI pAse samudranI AgaLa khAbocIyAnA jevuM che. vidyAre lIlA mAtramAM jemano parAbhava karI zake che. jemanI pAsethI samartha vidyAdharono tyAga karI tane pRthvInA kIDA jevA manuSya tarapha zuM joIne prIti thAya che ??? , ; , ane pArakI niMdA eto rAgadveSanA pariNAmathI thaI zake parantu madhyastha purUSo to vicAra kare to mAluma paDe ke vidyAdhara ane manuSyapaNAmAM nubhavanA samAnapaNA thakI lagabhaga sarakhu ja che. janma, jaza, mRtyu ane pagAdika bhAve jema manuSya-bhUcArIne vaLagelA che tema vidyAdharane paNa vaLagelA che. tame ema kaheze ke vidyAdhara AkAzagAmI hovAthI game tyAM jaI zake che to AkAzane viSe to paMkhIo paNa uDIne game tyAM jaI zake che. rU5 parAvartana naTa leke paNa Abehuba rIte karI zake che, mATe vidvAna purUSa prApta thayelI vastune garva karatA nathI. vidyAdharo jyAre vidyAnA baLathI zatrune jItI zake che. tyAre bhUcara manuSya potAnA bAhubalathI duzamanane mAre che. mATe madhyastha thaIne vicAra karI ke manuSya ane vidyAdharamAM keNa vakhANavA yogya che te manuSyamAM je vidyAdharanI jAti uttama manAtI hota to arihaMta, cakravatI, baladeva ane vAsudeva tamArI uttama jAtimAM kema upanna thatA nathI? are bhUcara-mana Jun Gun Aaradhak Trust GDP. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 pRthvIcaMdra ane guNasAgara SyamAM upanna thaIne teo tamArA jevA parAkramI vidyAdharone paNa vaza kare che te samaye tamArI vidyA kyAM jatI rahe che? - caMdrakAMtAnI yuktiyukta vANI sAMbhaLI enA bhAIo vagere mauna thaI gayA. vidyAdhararA ravikiraNe paNa jANyuM ke devasenakumAra vagara A kanyA ane paraNaze nahi. parabhavanA snehathI te enAmAM rAgavALI thaI che paNa devasenane A kanyA upara rAga kevo che tenI parIkSA karavI joIe, ravikiraNa vidyAdhararAje eka kanyAnA samAna svarUpavALuM citrapaTa taiyAra karI vidhapurInagarIne viSe rAjA pAse mokalyuM, e citrapaTane jotAMja rAjakumAra e kanyAmAM gADha rAgavALo thaI gayo. rAjA ravikiraNe pitAnI putrI sAthe caMDALanuM svarUpa dhAraNa karI gAMdharva banI vINAne vagADato rAjAnI sabhAmAM AvyuM tenA madhura gAyanathI devasena kumAra vagara badhI sabhA khuzI thaI gaI devasena kumAra to e caMDAlanI sAthe AvelI caMDAla putrIne jovAmAMja lIna thaI gayA hate vAraMvAra e caMDAlIne javA chatAM atRpta hRdayavALo devasena rAjasabhAnA apavAdane paNa na gaNakAratAM e caMDAlIne phATI AMkhe joI rahyo. aneka vakhata gAyana karatA e caMDAlanA gAyananI ene kAMI paravA nahotI. ene darakAra hatI pelI caMDAlanI kumArikAnI. khecara paNa kumAranI prItinI parIkSA karIne cAlyo gayo. pachI vivAhanI sAmagrI taiyAra karIne ravikiraNa pitAnA parivAra sAthe vizvaparanA udyAnamAM Avyo ane rAjAne paNa vadhAmaNi mokalI. surateja rAjAe paNa vivAhanI taiyArI karI vidyAP.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 ekavIza bhavano snehasaMbaMdha gharanuM sanmAna karyuM, ene satkAra karI nagaranI bahAra emanA sthAna mATe rAjAe vyavasthA karI, eka sArA mudde devasena ane caMdrakAMtAnA vivAha moTA ADaMbara pUrvaka thaI gayA. vidyAdhara mATe potAnI putrIne kanyAdAnamAM puSkaLa jarajhaverAta, vastrAbharaNa vagere divya vastuo ApI. vidyAdhara ravikiraNa keTalAka divasa pachI surateja rAjAnI rajA laI potAnA parivAra sAthe pitAnI rAjadhAnI vaitADhatha tarapha cAlyo gayo ne tyAMthI divya bhegone potAnI putrI mATe dararoja mokalavA lAgyo. devasena pratidivasa zvasura taraphathI AvatA divya bhegane bhagavato devasena kumAra devatAnI mAphaka sukhamAM kALa -vyatita karato hato loke caMdrakAMtA ane devasena kumAranA bhegonI prazaMsA karavA lAgyAM. manuSya bhavanAM addabhUta sukhone temanA aizvarya jagatamAM emanA utkRSTa bhAgyanI sUcanA karatAM hatAM, kAraNake puNyazALI manuSyane prayAsa karavAnI koI jarUra paDatI nathI khada vidhAtAja nAjaranI mAphaka enI sevAmAM hAjara rahI enA bhAgyane yogya vastu melavI devAnI tajavIja kare che. devasenanA pitA surateja narapatie paNa gurU mahArAjanI dharmadezanA sAMbhaLI devasena kumArane potAnuM moTuM rAjya arpaNa karI dIdhu, te vizuddha pariNAmanI dhArAe cAritrarUpI ratna aMgIkAra karI Atma kalyANa sAdhI lIdhuM. prajAnuM nyAyathI pAlana karatA devasena narapati dujanIne zikSA karI sajanonuM rakSaNa karatAM dharmathI prajAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rakSA karatA hatA, dharmapUrvaka artha ane kAmanI sAdhanA karatA rAjA devasena anupama bhegene paNa bhogavatA hatA nyAyathI rAjya karatAM devasena narapatine caMdrakAMtA pakarANIthI eka putrano janma thayo enuM nAma zurasena, che e divya kAMtivALA zUrasenavaDe sUryanA udayathI jema pUrva dizA zobhI rahe tevI rIte mahAdevI caMdrakAMtA paNa zebhI rahI hatI. bALa caMdramAnI mAphaka anukrame vRddhine pAmato sUrasena zastra ane zAstranI kaLAmAM praviNa thaye, navayuvAna thayo. dararoja caMdrakAMtAnA pitA vidyAdhararAja ravikiraNa tarathI divya bhego Avye jatA hatA, manuSyanA bhego uparAMta vidyAdharanA divya bhegone bhogavatAM A sukhI yugalane paNa eka divasa vizna AvyuM. vidyAdhararAja ravikiraNa cittanI vyAkSitatAthI pitAnI putrIne divyaga. mokalI zakyo nahi, pitA taraphathI eka divasa e bhegonI prApti na thavAthI caMdrakAMtAnA manamAM aneka uthalapAthala. thaI gaI. e divya bheganA rojanA abhyAsathI eka divasa e divya bheganI vastuonuM sthAna sAdhAraNa vastuoe levAthI caMdrakAMtAne badhu nirasa lAgyuM. enA manamAM kaMI kaMi vicAra AvI gayA. "AhA ! Aje pitAe koI nA mokalyuM, zuM Aje e mane bhUlI gayA ! zuM mArI upara kapAyamAna thayA ! athavA to zu mArI upara ni:snehavALA thayA?? agnithI dagdha thayelI mAlatInI latAnI. mAphaka caMdrakAMtA zyAmavadanavALI thaI gaI, himathI baLI gayelI kamalinI mAphaka enA vadana para khuba glAnI, ''patharAI gaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 213. "he svAmini ! zeka nA karo. bIjAnI ApelI vastuothI hamezAM sukha rahetuM nathI. mATe evA lAbhAlAbhamAM DAhyA purUSe harSazoka karatA nathI. evI apamAna janaka parAzA rAkhavAmAM phAyado paNa ze ! tethI sajana purUSo saMtoSane dhAraNa karI game tevI avasthAmAM paNa potAne sukhI mAne che. sakhIe dilAso Apo. * sakhInI vAta sAMbhaLIne caMdrakAMtA kahevA lAgI. he sakhI! pArakI Aza sadAya nirAzA ! para AzA upara jIvananuM je avalaMbana che te parAbhavanuM sthAnaka che, je zabdAdika kAmabhego bIjA pAsethI prArthanA karIne bhAgavavA icche che te paMcaeNkiyanA parAdhinapaNAthakI nizcayapaNe parAbhava pAme che. e bhegone bhAgavyA chatAM paNa prANIo tRptine pAmatA nathI, to pachI bhogavyA chatAM evA bhegonuM abhimAna paNa zu ! jarUra A badhA mehanA TlAse mAtraja che. mATe huM to have svAdhIna evI pravra vyAneja aMgIkAra karIza, parAdhIna evA A kAma bhAgothI sa. 7 - caMdrakAMtAna vairAgyayukta vacana sAMbhaLIne sakhIo enA caraNamAM namaskAra karatAM bolI. "he mahAdevI! pRthvI upara devasena bhupALa rAjya kare che te Apane kAMI parAvani nathI, mATe AvuM hasavAyogya bolavuM tamane yogya nathI." A "are ! A saMsAranuM sukha meM joyuM, snehIjanone nehe paNa je. mukhe madhurAM paNa pariNAme kipAkanA philasamAna kaDavA viSAkavALAM A bhavasukhamAM sajjana jANyA pachI kAMI labdha thatA nathI. kAraNake dharmane tyAga karIne je viSayonI abhilASA kare che te amRtane tyAga karIne viSanuM ja bhakSaNa kare che. kahyuM che ke Jun Gurt Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 pRthvIcaMdra ane guNasAgara yatnena pApAni samAcaraMti, dharma prasaMgAdapi nAcaraMti / Azcaryametaddhi manuSyaloke, kSIraM parityajya viSa pibati / / bhAvArtha-rAtadivasa manuSya ni:zaMkaNe saMsAranAM pApakArya karI rahyo che. chatAM parvatIthie paNa dharmamAM leza paNa udyama karato nathI, manuSya lokanuM e Azcarya kAMi ochuM che ke dUdhano tyAga karIne te viSanuM pAna karI rahyA che. te mATe he sakhIe ! parama zAMtinuM sthAna evuM munipaNuMja sukhadAyI che. saMsAranA sukhamAM lubdha thaIne e paramasukhathI huM ThagAI gaI chuM, viSa, kuTuMba, parivAra e te badhAM durgatinAM kAraNabhUta che mATe mAre te have . zramaNIdharma kalyANarUpa thAo, e daramiyAna pratihArIe AvIne kahyuM. "he mahAdevI ! mahArAja zrImukhe kahevarAvyuM che ke zrI vijayanAmAM tIrthakarane vaMdana karavAne huM jAuM chuM ne tame paNa varAthI Ave ! * pratihArInA vacana sAMbhaLI tene puSkaLa dAnathI rAjI karI vastrAlaMkAra dhAraNa karI rANI rAjA sAthe jIvana vAMdavAne cAlI. samavasaraNamAM vidhipUrvaka jInezvarane nama, vAMdI yogya sthAnake beThAM, bhagavAne dezanA devI zarU karI he bho! A bhayaMkara saMsAra samudramAM du:kha e sAgara samAna che tyAre sukha sAgaranA biMdu samAna che. narakagatimAM pApane karanArA nArakIe zIta ane uNu vedanA temaja zastranA ghA, tatavAlakA ane zAmAla vRkSanA patrAdikathI thatI bhayaMkara vedanA sahana karI rahyA che nitya daza prakAranI vedanA nArakIo bhegavI rahyA che eka ekathrI anaMtaguNIvedanA bhAgavatA temane tyAM koInuM zaraNa nathI, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 215 tiryaMcagatimAM zIta, uSNa, bhUkha, tarasa, baMdhana, bhAravahana Adi aneka prakAranAM temane du:kha sahana karavAM paDe che. e du:kha ApaNe najare paNa joI zakIe chIe, devatAone paNa IrSyA, viSAda, krodha, lobhAdika devaDe karIne aneka viTaMbaNAo bhAgavavI paDe che. alpa rUddhivALAo mahardhikanI bhAga sAmagrI temaja temanI uttama devAMganAo joI IrSyAthI baLI jAya che. vaLI maraNa avasare temane adhika du:kha thAya che, e devatAonA bhAga, samRddhi, sAhyabI choDIne javAnA vicAra mAtrathI paNa devatAo kaMpI uThe che to pachI aMtakAlanA samaye to temanA du:khanI vAtaja zI? manuSyamAM paNa janma, jarA ane mRtyunA du:kha uparAMta, daurbhAgya, dArika roga, zeka, viyoga Adi aneka du:kho rahelAM che, mATe he bha ! A bhayaMkara du:khothI chuTavAne tame avinAzI ane nirAbAdha evI muktinI sAdhanA karo. ane e muktinI sAdhanA mATe tame jaina dharmane viSe AdaravALA thAo." bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI devasena nRpe nagaramAM jaI zUrasenane rAjyagAdI para sthApana karI jInamaMdi2mAM aNahUikA mahotsava karyo, sAte kSetramAM puSkaLa dhanano vyaya karI dIna, anAtha ane garIba janone chuTe hAthe dAna ApI sAdhamikane saMtoSI parigrahane tyAga karI devI caMdrakAMtA sAthe jInezvaranI pAse dIkSA grahaNa karI, viSaya vikArano tyAga karI dazavidha samAcArIpUrvaka sattara prakAranA saMyamanuM ArAdhana karavA lAgyA bAra prakAranA tapane karatA devasena rAjarSi samatA rasane jhIlatA sAdhunA guNothI bhavA lAgyo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara ( siddhAMtanA ucca tatvane jANatA rAjarSi bhaNI gaNI ne zAstranA pAragAmI thayA, ne apramattapaNe cAritranuM ArAdhana karatA karmarUpI malathI AtmAne zuddha karavA lAgyA. bAra prakAranA tapane tapatA rAjarSi pAparUpa karmone bALIne bhasma karavA lAgyA. saMsAranI moha mAyAno tyAga karI eka muktimAMja lakSya rAkhI teo niraticArapiNe cAritranI ArAdhanA karatA hatA, e rIte keTalAka varSa paryata temaNe saMyamanI ArAdhanA karI. . prAte devasena rAjarSie lekhanA pUrvaka ArAdhanA karI. anazana aMgIkAra karyuM sukRtyanI anumodanA ane duSkRtyanI niMdA karatA teo pApanI AlecanA karavA lAgyA, manamAM jInezvaranuM dhyAna dharatA teo eka siddhonA dayAnamAMja layalIna thaI gayA. anazana vratamAM-zubha dhyAnamAM rahelA rAjarSi devasene kola karIne paMcamadevalokabrahmadevalokane viSe brahameMdrapaNe upanna thayA. daza sAgaroyamanA AyuSyavALA devasena rAjarSi naranAtha pachI suranAtha thayA. caMdrakAMtA paNa te devalokane viSe daza sAgarepamanA AyucavALA deva thaye, tyAM pUrvanA saMskArathI banne mitro thayA, . jInapUjAnuM aMtima phala. che. A bharatakSetranA madhyakhaMDane viSe ramaNIya kurUdeza Avela che tyAM gajapura nagaranA rAjA zrIvAhanane lakSmI nAme paTTarANInI kakSine viSe cauda svAmI sacita devasenane jIva brahmadevalokamAMthI cavIne upanna thayo ane caMdrakAMtAno jIva tyAMnuM daza sAgaropamanuM AyuSya pUrNa sacita deva jIva tyArathI AvIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha T 217 karI zrIvAhana rAjAnA buddhisAgara maMtrInI sudattA nAme priyA thakI putrapaNe upanna thayo, rAjaputranuM nAma priyaMkara ane maMtrI putranuM nAma matisAgara pADayuM. " vRddhine pAmatA banne kumAre parabhavanA snehathI A bhavamAM paNa eka bIjAnA viyogane sahana nahI karatA sAthe ramatA, sAthe khAtA ne sAthe ja khelatA hatA, vidyAbhyAsa paNa sAthe karatA ne sAthe ja rahetA hatA, kSaNabharanI judAI paNa teo sahana karI zakatA nahi. zastra zAstra ane kaLA kauzalyamAM pAvaradhA banI gayA. krame karIne strIjanone prIti karavAmAM sulabha navIna yauvanane AMgaNe AvyA. teo lalita lalanAone prArthanA karavAgye thayA, - zrIvAhana narapatie rAjakumAra priyaMkarane yauvana avasthAmAM Avelo jANI aneka rAjAonI kanyAo sAthe pANigrahaNa karAvyuM. maMtrIe paNa matisAgarane aneka maMtrI putrIo sAthe paraNAvyo. pota potAnI patnI sAthe anupama sukhane bhegavatA rAjakumAra ane maMtrIputra, jatA evA kAlane paNa jANatA nahi. jIvana sukhamAM samaya zidhratAthI pasAra thaI jAya che tyAre du:khamAM... . . eka divase zrIvAhana narapatie gurUne upadeza zravaNa kerI saMsArasAgarane asAra jANatA ane viSayone nirasa mAnatA temaja strIone narakanI dutI samAna, gaNanArA temaNe rAjakumAra priyaMkarane rAjya upara sthApana karyo, deva maMdiramAM mahAna pUjAe racAvI, aSTAnikA mahotsavapUrvaka saMsArasAgarane tAranArI dIkSAne zrIzratasAgara gurU pAse grahaNa karI. potAnA svAmi sAthe buddhisAgara maMtrIe paNa matisAgarane maMtrIpade sthApana karI cArU evuM makSa lakSmIne ApanAruM cAritra aMgIkAra karyuM. e rIte P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 pRthvIcaMdra ane guNasAgara bannee potapotAnuM Atmahita karyuM, ne saMsAranI upAdhithI mukta thayA. rAjyagAdI bhegavatAM ne nyAyathI prajAnuM pAlana karatAM, priyaMkara narapatinA zastrAgAramAM cakraratna unna thayuM. e divya cakanA prabhAvathI priyaMkara narapatie SaTa khaMDa bharatane jItI lIdhuM ne priyaMkara cakravattI thayA, batrIsa hajAra muguTabaddha rAjAo emanI sevA karavA lAgyA. cosaTha hajAra ramaNIjananA priyatama-svAmI thayA, cauda ratnanA svAmI evA priyaMkara cakravattI potAnA parAkramathI upAjana karelA cakravattInA manohara bhegene bhegavavA lAgyA. meTA sAmrAjyavALA ane Sa khaMDanI sAhyabIvALA cakIne aneka maMtrIo hovA chatAM paNa matisAgara maMtrI samAna kaI priya nahotuM. parabhavanA sneha saMbaMdhathI A bhavamAM paNa emanA jIvanamAM priyamAM priya mahisAgara hatA, ke jeTalI prIti emane pitAnI ramaNIomAM ke strIratnamAM paNa nahotI. * matisAgara paNa devatAnI mAphaka cakavattInI sevA karatA hatA. potAnuM citta ane vitta agara to sarvasva maMtrIne cakrIja hatA. e pramANe bane gADha prItivALAne eka bIjAmAM ajaba AkarSaNane dhAraNa karanArA teo. paNa A snehanuM vAstavika kAraNuM samajI zakatA nahi. jethI jJAnI pAse ene khulAse meLavavAne bane Atura hatA, . eka divase suprabha nAme tIrthakara bhagavAna gajapura nagaranA udyAnamAM samavasaryA, traNa chatra, bhAmaMDala, dharmacakra, siMhAsana, cAmara, duMdubhi sura puSpavRSTi ane azokavRkSa e AThe prItihAryathI zubhatA jInezvara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 219. bhavyajanone bhAre parSadA AgaLa dezanA ApavA lAgyA. jInezvaranuM Agamana sAMbhaLIne teo banne-cakI ane . maMtrI potapotAnA aMta:purAdika parivAra sAthe moTA ADaM. barapUrvaka jInezvarane vAMdavAne AvyA, samavasaraNuM daSTi gocara thatAM rAjacinhano tyAga karI samavasaraNamAM AvyA, . jInezvarane namI vAdIne gya sthAnake beThA. ' he bha ! janma, jarA ane mRtyuthI du:kha pUrNa evA A bhavAvane viSe puNyarUpa vahANamAM ArUDha thaIne tame samudrane taravAno prayatna karo, A asAra saMsAra samudramAM vidhirUpa dhIvara dArUNa du:khadAyI evA mRtyarUpI. mahAjAlavaDe karIne viSayonA AkarSaNathI-cIpIyAthI samagra prANIone pakaDI le che ne karmarUpI kuThAravaDe karIne temanAM chedana karI nAkhe che. ajJAnI jane te e kaSTane bhogave paNa guNavAna ane samaju purUSo paNa AvA bhavasAgaramAM DubI mare che chatAM taravAno prayatna nathI karatA, e ochuM Azcarya che? saMsAramAM keTalAka dIkSAnA athI hovA chatAM kALa. vilaMba karavA jatAM emanA manoratho apUrNa rahI jAya. che ne du:khI du:khI thaI jAya che. keTalAka jJAnIjano saMsAra taravAmAM kuzaLa chatAM kuTTAharUpa kadAgrahanA vazathI pAtAlamAM DubI jAya che. keTalAka saMsAra samudrane tarIne kAMThe AvyA chatA tyAMthI pramAdarUpI kAdavamAM magna thaI nIce . paDe che. mATe he bhavya ! tame bodha pAme ! bodha pAme! bhogarUpI rogothI bhayaMkara A saMsAranA mohamAM na lapaTAva ! apramattarUpI vahANamAM ArUDha thaine A saMsAra sAgaranuM ulaMghana karI anaMtasukhanA dhAma muktinagarane. tame pAme P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 , pRthvIcaMdra ane guNasAgara - suprabha jInezvaranI dezanA zravaNa karI meharUpI aMdhakArane nAza thatAM jJAnarUpI locana ughaDI gayAM che jenAM evA cakravatI belyA, he bhagavAna! ApanI vANI satya che. dharmarUpI nAva vagara saMsAra samudra tarI zakAto nathI, putra, kelatra AdinA snehathI baMdhAine jAyeMdha peThe prANI priya ke apriya kAMI joI zakato nathI. paraMtu ApanA prasAdathI ame zuddha tatvane jANyuM, chatAM mAre ane maMtrI matisAgaranA arasaparasa gADha ArSaNa prItinA saMbaMdhano Apa prakAza kare, ' cakravatInA praznanA javAbamAM jInezvare zukanA bhavathI te cakInA bhavasudhIno e banneno parabhavano saMbaMdha kahI saMbhaLAvyuM. tame baMne sarakhu puNya upArjana kareluM che ne phila paNa sarakhu bhegavyuM che, tame zukanA bhavamAM jInezvaranI pUjA karI terUpI tame bIja vAveluM te puNyarUpI vRkSa atyAre phAleluM khIleluM che ane jenuM phala to tamAre siddha gati prApta karIne levAnuM che. prabhunuM vacana sAMbhaLIne bannene jAtismaraNa jJAna thayuM. e jJAnathI emaNe bane e pitAnA pUrva bhava joyA, jJAnathI vairAgya sanmukha thayelA cakI ane maMtrI ane cAritra levAne taiyAra thayA, . jInezvarane vAMdI cakI ane maMtrI potAnA parivAra sAthe nagaramAM gayA, cAritrane grahaNa karavAnI prabaLa AkAMkSAvALA cakIe Sa khaMDanuM maTI samRddhivALuM rAjya tRNanI mAphaka gaNI potAnA jeTha putrane se pI dIdhuM. putra, kalatra ane snehI janonA snehanI majabuta sAMkaLa paNa taMtunI mAphaka toDI nAkhI. cAsaTha hajAra strIonA nehano tyAga karI kathIranI jema gaNI temane choDI dIdhI. temanA dIna vacana ke rUdana taka paNa dayAna na ApatA, cakI dIkSA levAne taiyAra thayA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 221 cha khaMDanI sAhyabIno tyAga karI priyaMkara cakrIe maMtrI matisAgara sAthe bhagavAnanI pAse dIkSA aMgIkAra karI Ama rAjA ane maMtrI cAritrane pALatA tapa tejathI, zebhavA lAgyA, anukrame tarUpa agnithI karmarUpI kASTane temaNe bALI bhasma karI nAkhyA. ne saMsArarUpI sAgarane pAra pAmyA. Ayu:pUrNa karI teo anaMta, avyAbAdha sukhanA bhAgavanArA thayA, e pramANe ajJAnathI kareluM dravyastava paNa paraMparAe vizeSa sukhanA heturUpa thayuM to. jJAnayogathI bahumAnapUrvaka zraddhArUpa amRtavaDe karIne je dravyastava karavAmAM Ave te jarUra kalyANa karanAra thAya, e pramANe gurU pAsethI dravyastava saMbaMdhI kathAne sAMbhaLI priyA sahita devasiMha kumAra dharma pAmIne pitAne sthAnake gaye. gurU mahArAja paNa vihAra karI anyatra cAlyA gayA. zrAvaka dhamAdhana. calAvibhUtiHkSaNabhaMgiyauvanaM, kRtAMtadantAntaravatti jIvitam / tathApyavajJA paralokasAdhane, aho nRNAM vismayakAri ceSTitam // - bhAvArtha-lakSmI, ezvarya, ThakurAI, saMpattio e badhI capaLa che. yauvana kSaNabhaMgura che, kAlAMtare vinazvara thavAnuM che ane jIvita to yamanI be dAnI vacce raheluM che chatAMya manuSya paralokane viSe sukha karanAra dharma sAdhavAnI avajJA kare che te kharekhara emanuM ceSTita Azcarya 'kArI nathI zuM ! suranA nagaramAM sukhathI kAla nirgamana karato devasiha kumAra yathAzakti dharmanAM anuSThAna karavAnuM paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - 222 pRthvIcaMdra ane guNasAgara -bhUlI jato nahi paNa mAtApitAnuM smaraNa thavAthI devasiMha kumAre svadeza tarapha javAnI taiyArI karI, rAjAnI anujJA laI moTI Rddhisiddhi ane samRddhipUrvaka vAditranA madhura nAdAthI jeNe prasthAna karyuM che evA devasiMha kumAre potAnA sainyanI sAthe svadezanA mArge prayANa karyuM, priyAnI sAthe grAma, nagara, ArAmAdi jeto, pallIne viSe palIpatithI pUjAta ne mAnI rAjAethI mAna meLavato giri, nadI, taLAva, vAva AdimAM kIDA karate, parvata, nagara, zahera vageremAM jInezvaranI pUjAne racAvato, du:khI janene dAnathI rAjI karato, anukrame mathurA nagarImAM Avyo. pitAe moTA ADaMbarapUrvaka praveza mahotsava karyo sakala janone dAna mAna daSTi ane manohara vANIthI saMtoSa pamADato devasiMha kumAra pitAnA nagaramAM meTA ADaMbara sAthe Avyo. nagaranA naranArIothI vAraMvAra jovAto devasiMha ghaNe samaye nagaramAM AvavAthI sarvenA harSanuM kAraNe thayo ne rAjA vagere parama AnaMda pAmyA. ekadA parama bhAgyavALA devasiMhane potAnI pATe sthApana karI megharatha rAjAe vairAgyanA raMgathI raMgAIne muninI pAse cAritra aMgIkAra karI muktinI lakSmIne meLavI lIdhI, devasiMha narapatie yuddha karyA vagara aneka duddata rAjAone pitAnA pratApathI vaza karI lIdhA ne nyAyathI ekacake pRthvInuM rAjya karavA lAgyo. saMsAranAM sukha bheLavIne thAkI rahelA naranAtha devasiMha eka divasa prAta:kALe nidrAmAMthI jAgrata thayelI 'vicAra karavA lAgyo "A pRthvI upara je rAjAoe potAnA rAjapATane tyAga karI dIkSA aMgIkAra karI che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 223 temaneja eka mAtra dhanya che ane huM to adhanya chuM ke jANavA chatAM virati prApta karavAno udyama karato nathI. e moharAjAne mArA upara keTalo badho prabhAva che te sacave che. pizAcInI mAphaka bheganI lAlasA mane vaLagelI che jethI adyApi dhaMturo pIdhelAnI mAphaka huM emAM muMjhAI gayela chuM. duSTa kAmarUpI kirAte mAruM viveka ratna luMTI lIdhuM che. iMdriyarUpI luMTArAoe mArUM bhAvarUpI dhana luMTavAmAM maNA rAkhI nathI. jethI duSTa cAritra mohanIya karmarUpa zayatAnane huM zI rIte jItI laIza? athavA to tene jItavAne upAya pUrve sUrIzvare batAvelo e dravyastava huM AdarU, ke jenAthI mane bhAvastavanI prApti thAya." eka ramaNIya suprabhAte jAgrata thayele rAjA e pramANe bhAvanA bhAvatA dravyastava AdaravAne taiyAra thayo. eka prazasta muddatta jovarAvI te sArA muhUrta zuddha pRthvIne jovarAvI keTalAka sUtradhArane jInamaMdira taiyAra karavAnI AjJA karI, keTalAkane jIna pratimA taiyAra karavAne phara- . mAvyuM, pate paNa brahmacaryane dhAraNa karato e dharma kArya tarapha apUrva utsAha dhAraNa karavA lAgyo. jIna prAsAda ane jIna pratimA taiyAra thatAM sAro mudde rAjAe gItArtha gurUnI pAse ahaMtabiMbane vidhi vidhAna karavApUrvaka maMdirane viSe sthApana karAvyA. te saMnimitte mATe pratiSThA mahotsava karyo. priyA sahita rAjA e jIna prAsAdamAM traNe kAla "jInapUjana karavA lAgyo, zarIranAM ane mananAM pApane e rIte dUra karavA lAgyo, e bhavya jInamaMdiramAM pAtro tya karavA lAgyAM. gavaiyA purUSo gAyana karavA lAgyA, koI madhura zAe vADhiMtra vagADavA lAgyA, kinnara yugalo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 pRthvIcaMdra ane guNasAgara chanaguNanuM potAnA madhura svare gAna karavA lAgyAM. rAjA koI kaI samaye rathayAtrA karato, mahApUjAnA mahotsava karato udyAna ujavato hato, je mahApUjAnA utsava aneka lokonA darzananA kAraNabhUta thatA hatA. e nimitte rAjA dAna Apato hato ke jethI loke rAjAnI jIna bhaktinAM vakhANa karatA hatA, bIjA jInamaMdiromAM paNa jIna pUjAone racAvato moTA mahotsavane karato potAnA samakitane zobhAvavA lAgyo. jainadharmane jagata bharamAM prasiddha karI lokone paNa dharmanA apUrva rAgI banAvyA. - rAja jainazAsananA prabhAvaka thavAthI prajA paNa jainadharmAnurAgI thaI chatI jInezvaranI bhakti karavA lAgI, sAdhuone dAna ApI pitAno mAnavabhava saphala karavA lAgI. jInezvaranI pUjAmAM prIti dhAraNa karI jana zAsanano udyota karavA lAgI, e pramANe dravyastavapUrvaka bhAvathI jainadharmanuM ArAdhana karatAM devasiMha narapati vRddha thaI gayA. *. zramadharmane aMgIkAra karavAnI IcchAvALA bhAva saMyamI narapati vicAra karavA lAgyA, "gRhastha dharmarUpI tarUvaranuM phala zramaNadharma to have mAre mATe to cogya che paNa zuM karuM ? mAre putra hajI bAlaka che. jethI teno tyAga karavAne huM zaktivAna nathI. paraMtu hAlamAM to e bAlake kumArane rAjya sthApanA karI huM nirvyApAravALe thAu, jyAre A moTo thaze tyAre huM pravajyA aMgIkAra karIza." - ra rAjAe sarva jananI saMmatithI narasiMha kumArane rAjyAbhiSeka karyo ne zrAvakanAM paMca aNuvratane dhAraNa karato narapati devasiMha rAjyanI upAdhithI mukta thaIne dharmanA anuSThAnanI kriyAmAM rakta thayo. vividha prakAranAM tapane karatAM rAjAe potAnI kAyA zASavI nAkhI. cAritra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavane snehasaMbaMdha 225 na hovA chatAM bhAvacAritra athavA cAritranA pariNAmane dhAraNa karato rAjA doSarahita anazanane karIne kAladharma pAmI sAtamA mahAzuka devalokane viSe sattara sAgaropamanA AyavALe deva thayo, tyAM dharmarUpI kalpavRkSanA phalane bhegavavA lAgyo, kanakasuMdarI paNa rAjAnI sAthe vizuddha evA zrAvikA dharmanuM ArAdhana karI aneka prakAranAM tamane karatI zarIra kSINu tejavALI thaI chatI maraNa pAmIne sAtamAM svarga . viSe te ja vimAnamAM sattarasAgaropamanA AyuvALe deva thaye, pariccheda 4tho devaratha ane ratnAvalI. -(0) sAtamA bhavamAM. praNamya parayA bhaktyA, pArzvanAthaM jinottamam / caturthasargasaMbaMdhaH procyate zuddhabhASayA // 1 // . ..' - bhAvArtha-atyaMta utkRSTa bhakti vaDe karIne janone viSe uttama evA zrI pArzvanAtha bhagavAnane praNAma karIne cethA sagane saMbaMdha zuddha gujarAtI bhASAmAM huM kahIza A jabudvIpanA pUrva videhane viSe sukaccha nAmanI vijayamAM surapurI sadaza ayodhyA nAme nagara AveluM che, ke je zaheranA prAsAdanI upara madhura kilakilATa karatA 15A Jun Gun Aaradhak Trust Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mayure nRtya karI rahyA hatA, azvonI kharIothI AkAzamAM uDatI dhuli gajarAjonA madajalathI siMcAtI chatI AdratA dhAraNa karI rahI hatI, nagarInA ramaNIya ane vizALa uMcA prAsAdo nAmaMDala sAthe jANe spardhA karI rahyA heya ne zuM ! - e ramaNIya ane vizALa dezane ghaNuM vimalakIrti nAme rAjA, enA aMta:puranI rANIomAM priyamatI nAma paTTarANI, tenI kukSine viSe sAtamAM svargathI cyavIne vasiMhane jIva utanna thaye, paTTarANIe svamAmAM suzebhita ane zaNagArele divya ratha je, e svama rAjAne kahevAthI rAjAe kahyuM, "tamAre uttama, rAjabhegane yogya sulakSaNavaMta putra thaze. patinA vacanathI harSa pAmelI rANI garbhanuM sArI rIte poSaNa karavA lAgI. pUrNa divase zubhagrahanA yoga AvyuM chate rANIe putrano janma A rAjAe meTe janmamahotsava karyo. bArame divase svaprane anusAre rAjakumAranuM nAma rAkhyuM devaratha. devaratha rAjakumAra dvitIyAnA caMdranI mAphaka vRddhi pAmavA lAgyuM yogya vayano thatAM zastra ane zAstranI kaLAne abhyAsa karI temAM nipuNa thaye, suMdara AkRtivALe te rAjakumAra sarala, zAMta, saMtoSI, dayALuM satya bhASI sajajanene priya madhura vANI khelanAra evA aneka guNee karI guNavAna thayo. anukrame kAmadevane krIDA karavAne naMdanavana samAna yauvanavayamAM Avyo, jIvanane AnaMda ApanAruM yauvanavaya chatAM lalita lalanAe devarathane pitAnA netra kaTAkSathI moha pamADI, zakI nahi, viSayethI virakta e te kumAra petAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 ekavIza bhavane snehasaMbaMdha mitro sAthe paNa nirdoSa goSTi karato ne sajajanone AnaMda pamADato, paropakAra karIne pitAnA divase sukhamAM vyatIta karato hato. tArUNya vayamAM paNa strIo tarapha arasika e te rAjakumAra zAstronA agAdha tatvonuM ciMtavana karato enA AnaMdamAM ja masta banI rahyo hato. - te vijayane viSe supratiSTha nAme nagaramAM ravi teja nAme rAjAne tyAM vasaMtanA nAme paTTarANIne eka putrI thaI. kanasuMdarIne jIva mahAzuka devalokanAM sukha bhogavI viteja rAjAne tyAM putrIpaNe utpanna thaye, svamAmAM ratA. valI jevAthI rAjAe putrInuM nAma ratnAvalI rAkhyuM. ratnAvalI bhaNI gaNI yauvanavayamAM AvI. yauvanavayamAM AvelI ratnAvalInA sauMdaryanI ane enA guNonI suvAsa dezaparadeza prasarI gaI. e kamaLanI suvAsanAnA lobhI aneka rAjakumAra taraphathI enI mAgaNI thaI, chatAM viSayothI virakta ratnAvalI tatvonA ciMtavanamAM ja ramaNa karatI ane lagnanI vAta paNa karatI nahi. vivAhane yogya thayA chatAM tanAvalInI lagna tarapha 'upekSA joI rAjAe svayaMvaranI taiyArI karI, dUto melIne dezaparadezathI aneka rAjakumArone teDAvyA. eka catura dUtane ayodhyA vimalakIrti rAjAnI pAse mokalyA. te dUte rAjasabhAmAM praveza karI rAjAne prArthanA karI. "he prabho ! raviteja rAjAe Apane vinaMti karI che ke Ape devaratha kumArane svayaMvaramaMDapamAM mokalavA. A amArI rAjakanyAnI saMmatithI racAyelA svayaMvaramAM aneka rAjakumAronI sAthe devarathakumAra paNa bhale AveAvo cagya avasara kAne na rUce ? rAjakumAranA AvavAthI badhuM sArU thaze." dUtanI vANI sAMbhaLI rAjAe devarathakumArane belA pakSa jo rAjakumAre kahyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 pRthvIcaMdra ane guNasAgara vIne kahyuM, "rAjakumAra! raviteja rAjAe potapotAnA bhAgyano nirNaya karavAne aneka rAjakumArone teDAvyA che." to e svayaMvara maMDapamAM javAne tuM paNa taiyAra thA, ke jethI bhAgyAbhAgyano nirNaya thAya." dAkSiNyatAthI pitAnuM vacana aMgIkAra karI pitAnI nA marajI chatAM devarathakumAre svayaMvaramAM javAnI taiyArI karI, caturaMgI senA ane subhaTanA samudAya sAthe rAjakumAre zubhamuhUrta prayANa karyuM. aneka gAma, nagara parvata ane nadInALAMne joto rAjakumAra eka aTavImAM Aje - e bhayaMkara araNyamAM chedAyelI pAMkhavALA pakSInI mAphaka keI suMdara ane navajavAna purUSane dInatA dhAraNa karela ne bhUmipara paDele rAjakumAre je, e bhAgyavAna narane joI rAjakumAra vicAramAM paDyo. "ke bhAgyavAnasaubhAgyavAna che chatAM atyAre dIna rAMkanA je thaI gayo che." rAjakumAra e naranI pAse AvIne bolo. he bhAgyavAna! tArA je purUSa AvI rIte ekAkI A bhayaMkara jaMgalamAM kayAMthI ? AkAzamAM uchaLI vAraMvAra bhUmi para kema paDI jAya che? e rAjakumAranI vANI sAMbhaLI te purUSa belyo tame je ke javAnI vAvALA jaNAo che chatAM mArI zeDI vAta paNa sAMbhaLe. A vijayamAM vaitADhaya parvata upara kuMDalapura nAme nagarano zrIdavaja nAme vidyAdharano rAjA che tene caMdragati nAme huM putra chuM. pitAnA vaMzamAM cAlI AvatI vidyAthI marajI mujaba AkAzamAM gamana karatI huM cAlyA jato hato, te samaye vathI AcchAdita eka manahara bALAne mUcchita sthitimAM joIe tenI sakhIo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha enI pAse AkaMda karI rahI hatI te mane joIne bolI, he uttama! ahIM Ava ! ahIM Ava ! A gaMdharva rAjakanyA AzIviSa sarSanA viSathI mUcchita thaI gaI che tene zighatAthI jIvitadAna ApIne sajaja kara, e sakhIonAM vacana sAMbhaLI dayAthI kemala hRdayavALA meM jala maMgAvI mArI pAse rahelI ratnamaya mudrikAthI prakSAlita karIne e jalano tenA zarIra upara abhiSeka karyo. te samaye tenA vAma hastamAM rahelI mudrikA meM grahaNa karI. e maNiratnanA aciMtya prabhAvathI sutela mANasa beThe thAya tema te bALA sAvadha thaI gaI. parapurUSane joI lajajAthI vastranA pAlavamAM potAnA nAjuka aMgone chupAvatI sakhIo tarapha najara karatI belI. are ! A badhu che zu ? tamArI AMkhamAM to avyu che ne tame hase che kema ? ne A manAvatAra purUSa koNa che : te to kahe ? ' "bahena ! ApaNe ahIMyAM kIDA karavAne AvelAM te daramiyAna acAnaka kRSNasarpanA karaDavAthI tuM bebhAna banI gaI. jethI ame raDatAM hatAM paNa A uttamapurUSe tane sAvadha karavAthI ame khuzI thayAM sakhIoe khulAso karavAthI te bALA mArI tarapha rAgadaSTithI jetI vismaya pAmatI vaLI belI. "are ! are ! mArI mudrikA kayAM gaI?" . "are bahena ! tArI mudrikA to tArA upakArInA hAthane bhAve che ne enI mudrikA tArA hAthane! - . lajajAthI namramukhI te bALa kSaNamAM mArI tarapha to kSiNamAM sakhIo tarapha jatI zuM bolavuM tenA vicAramAM paDI gaI. te daramiyAna pratihArIe nivedana karavAthI enA Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 pRthvIcaMdra ane guNasAgara. pitA gaMdharvarAja AvI pahocyA, mArI hakIkata jANI te rAjAe potAnI putrIne mArI sAthe paraNAvI dIdhI. ame banneye sukhamAM ghaNe kAla vyatIta karyo. ekadA dakSiNasamudrane kinAre udyAnamAM ame krIDA karavA gayA. tyAMthI mArI priyA sAthe pAchA pharI mArA nagaramAM huM jato hato tyAre mArgamAM mArI phAIno putra sumedha nAme vidyAdhara mA mane joine IrSyAthI baLato mArI sAme laDavAne Avyo. huM paNa tenI sAthe laDavAne taiyAra thaye. - daivavazAta cittanI vyagratAthI vidyAnuM eka pada bhUlI go, jethI huM bhUmi upara paDI gayo, e mArI gaphalatane lAbha laI te mArI priyAne laI cAlyo gayo. huM e bhUlelA padane ghaNu yAda karuM chuM paNa yAda na AvavAthI uDavA jatA vAraMvAra bhUmi upara paDI jAu chuM. te vidyAre potAnI vArtA e rIte TUMkANamAM kahI saMbhaLAvI. - caMdragati vidyAdharanI hakIkatathI du:khI thayelo devarathakumAra belo, "bhAI! tamArA jevA samartha purUSanI huM zuM upakAra karI zakuM. tathApi tamArI vidyAne ka5 tamane jeTale yAda hoya teTalo bhaNI jAo. - rAjakumAranI madhura vANI sAMbhaLI vidyAdhara e AkAzagAmI vidyAne kalpa pitAne yAda hato teTalA bhaNa! gayo. paNa emAMno chelle bhAga yAda AvyuM nahi, tethai yAda hato teTalo belIne aTakI gaye. padAnusArI labdhithI rAjakumAra AgaLanAM pada kahI saMbhaLAvatAM be bAkIno pATha A pramANe che bolyAthI rAjaka ke nahi P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 231 "barAbara ema che. vidyAdhara te pada sAMbhaLIne potAnI vidyA saMpUrNa siddha karato bolyo. rAjakumArane paNa e vidyA siddha thaI gaI "he mitra! tamArA jevA guNavaMta purUSa kavacitaja hoya che. mArA sArA bhAgye mane tamAruM darzana thayuM ne mArUM kArya siddha thayuM, paNa mAre have mArA zatrunI khabara levA javuM joIe. tethI mane ke tamane kAlakSepa pAlave tema nathI, chatAM tamAro upakAra mArI upara apAra che tenA badalAmAM mArI pAsethI A vaikriya vidyAne grahaNa kare che pATha karavAthI ja siddha thaze. caMdragati vidyAdhara rAjakumArane vidyA ApIne madhura vacanathI upakAra mAnato cAlyo gayo. rAjakumAra paNa banne vidyAethI zebhata ne ati baLavAna thayelo AgaLa cAlyo te supratiSThapura nagare AvI pahoMce, caMdragati vidyAdhara upara upakAra karavAthI enA manamAM haSa hato. paropakArIone svabhAvaja e hoya che ke jeo pArakA upara upakAra karIne rAjI thAya che. rAjakumArane to upakAra karavA jatAM be mahA vidyAne lAbha thayo. e badhAMya pUrvanA sukRtanAM phaLa svayaMvara, raviteja rAjAe svayaMvarane suzobhita banAvavA mATe athAga parizrama lIdho hato. enA buddhisAgara maMtrI e e vizALa maMDapamAM rAjakumAronA Asana paNa evI khubIthI goThavelAM ke keIne emAM potAnuM apamAna Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23ra pRthvIcaMdra ane guNasAgara jaNAya nahi. e daramiyAna dUto dvArA aneka dezanA rAjakumAre paNa potAnA parivAra sAthe AvI gayelA hatA. temanA svAgata mATe jelA rAjapurUe temane mATe vyavasthA karI hatI. A tarapha manohara devasabhA samAna svayaMvara maMDapa paNa taiyAra thaI gaye. svayaMvaranA divase rAjakumAra suzobhita vastrAlaMkArothI susajja thaIne maMDapamAM AvavA lAgyA, temane maMDapanA purUSo potapotAne egya sthAnake besADavA lAgyA, sArAya nagaramAM Aje svayaMvaranA divasano utsava hato, mAro suzobhita panA ja thaine nagarane paNa davajA, patAkAothI suzobhita banAvyuM hatuM, nagaranAM naranArI Aje kAmadhaMdhAthI paravArIne AnaMdamAMja mazagula hatAM. - maMDapamAM javAne taiyArI karatA devaratha kumAranA manamAM ekAeka navIna vicAra karyo. "are A suMdara alaMkAra ane AbhUSaNethI rAjabALA lobhAI jaze !! aneka rAjakumAro pitatAnA vaibhavathI anyane AjI nAkhatA zRMgAra sajavAmAM Aje nyanatA rAkhaze nahi chatAMya vijJAnavatI rAjabALA badhAmAMthI mAtra ekaja varane varaze. mATe AvA svayaMvarano harSa zekaze ? jenuM moTuM tapobaLa haze ne bhavAMtaramAM kanyA sAthe jene rUNAnuM baMdha haze te ja A badhAmAM jItI jaze-AkI badhAne parAbhava to samAnaja gaNAze to mArA puNyanA nirNaya mATe huM paNa kAMIka kautuka karUM. >> : devaratha kumAre pitAnI sarakhI AkRtivALA pitAnI mitrane pitAnuM pada arpaNa karI svayaMvara maMDapamAM mekalyo vaikriya labdhithI pote potAnuM kurUpa banAvI hAthamAM vINA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 ekavIza bhavane snehasaMbaMdha ne vagADato eka gaMdharva banI gayo. hAthamAM vINAne vagADato te virUpa gaMdharva lekene khuzI karato nagaramAM cA. anukrame te svayaMvara maMDapamAM praveza karI vINAvagADato sarvanAM mana raMjana karavA lAgyo, yathAsamaye sakhIonA parivAra sAthe manahara vastrAlaMkArathI sajaja bALA ratnAvalI svayaMvara maMDapamAM potAnA nAjuka hastakamalamAM suMdara varamALane dhAraNa karatI ne maMdamaMda DagalAM bharatI AvI pahocI. zAMtinuM moju badhe pharI rahyuM, badhAya rAjakumAranI draSTi e rAjabALA upara paDI ne tyAMja e sauMdaryarUpa saurabhamAM sthira thaI gaI, teo potapotAnI kalpanA pramANe hRdayamAM enA rUpaguNanuM varNana karavA lAgyA, - aneka rAjakumAronI dRSTi potAnA upara samakALe paDavA chatAM paNa gabharAyA vagara pairyathI DagalAM bharatI rAja tanayA ratnAvalI maMDapamAM AvI, eka nipuNa dAsI rAjakumAranA rUpa, guNa ane zaktinuM varNana karatI gaI tema tema te te rAjakumArane choDIne maMDapamAM bALA AgaLa vadhatI gaI. rAjabALAne varavAne Atura thayelA rAjakuMvarone nirAza karatI bALA maMDapanA aneka rAjakuMvaranAM varNana sAMbhaLatI paNa koInA tarapha enuM mana AkarSAyuM nahi. varamALa enA hAthamAM rahI gaI. badhAya rAjakumAranA manamAM gamaginIne udAsInatA chavAI gaI. - te cheka chellA Asana sudhI AvI gaI paNa enI varamALa keinA kaMThamAM ArapAI nahi. hIrA, mANeka ane ronA alaMkArathI jhaLahaLI rahelA badhAya rAjakumAre ene veMtIyA jevA lAgyA haze, rUpavAna ane guNavAna rAjakumAro ene mana keDI samAna haze, potAnI dRSTi P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 pRthvIcaMdra ane guNasAgara keInI upara na karavAthI eNe eka ni:zvAsa mukyo. eka vAra pharIne daSTithI badhA rAjakumArane nirakhI lIdhA. ja enA pitAne bahu du:kha thayuM. zuM badhAya rAjakumAramAMthI koI rAjakumAra kanyAne pasaMda paDayo nahi ? - AjanI svayaMvara sabhA tyAre zu niSphaLa thavA sarjacelI haze ? A uddhata rAjabALA badhAya rAjakumArone anAdara karI zuM temanAM khullAM apamAna karaze ? badhAya rAjavaMzIonAM apamAna karavAnuM phala ene jarUra bhAga- vavuM paDaze game te eka rAjavaMzIne to ene varavuM ja paDaze paNa tyAM Azcarya ! jenAM yazagAna keie gAyAM nathI, je sAmAnyavezamAM hAthamAM vINAne dhAraNa karI bIjAne AnaMda upajAvI rahyo che, evo pelo gadhava e bALAnI dRSTie paDyo, e uparathI sAmAnya jaNAtA javAnane jotAM enA manamAM kaika bhAvo jAgrata thayA ne enI varamALa pachI to enAja kaMThamAM paDI-TharI, keI bhayaMkara dhaDAko thatAM jema badhA stabdha thaI jAya tema rAjakumArInA A banAve badhAya rAjakumAre kSobha pAmI dimUDha thaI gayA. banAvaTI zAMtine dhAraNa karI rahelA rAjakumAre sAvadha thaIne potAnA apamAnano badalI levAne taiyAra thaI gayA ne dhImo kolAhala zarU thayo.zAta devAlaya sarakhI svayaMvara sabhA raNasaMgrAmanI mAphaka khaLabhaLI uThI, kumAra devarathanA subhaTane e banAvanI jANa thatAM sArU thayuM sArU thayuM bolatA vijayanAM vArdio vagADavA lAgyA, paNa rAjA ravitejanA manamAM dhrAsako paDyo."are! kanyA eka sAmAnya vINAdhArIne varI e sAruM karyuM nahi. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 235 athavA to bhavitavyatA balavAna che, chatAM A bALA eka sAmAnya purUSa sAthe te naja rame, rAjalakSmI kyAre paNa tuccha puNyavALAnI IcchA kare che zuM ? atyAre to eNe je narane pasaMda karyo tenuM mAre gaurava karavuM joIe." - raNujaMga samAvI pilA vINAdhArIne haNI nAkhavAne taiyAra thayelA rAjakumArone nivArI keTalAka DAhyA rAjavaMzIo rAjAnI pAse AvI kahevA lAgyA, "rAjana ! je tamAre A vINadhArIneja kanyA ApavAnI hatI to rAjakumArone belAvI temanAM apamAna karavAnI jarUra nahotI, rAjavaMzIonI najara samakSa kanyA vINAdhArIne. varI zakaze nahI. mATe kanyAe karelI bhUla tame sudhArI keI rAjavaMzIne kanyA Ape." e rAjavaMzInAM vacana sAMbhaLIne zAMtine dhAraNa karato rAjA raviteja be , "are, svayaMvaramAM kanyA, potAnI marajIthI game tene vare emAM bIjAnI mAnahAnI. no savAla ja kyAM che? chatAMya tamAre krodha kAbumAM na rahe hoya to laDavAne huM paNa taiyAra chuM." are bhAIe ! khoTA abhimAnathI uddhata banI potAnA kuLane kalaMkita karo nahi, A sAmAnya vINAdhArI jaNAto nara koI asAmAnya na samajI 9tamAAM badhA karatAM enuM puNya jvalaMta hovAthI badhAya rAjavaMzI ane bhapakAbaMdha rAjakumArone choDI kanyAnuM citta tyAM AkarSAyuM che teTaluMya nathI samajatA, A guNavAna ane . kalAvAna temaja pratApI narano dveSa karI tame sAra kADhaze nahi." rAjakumAra devarathanA mitra, nakalI devarathe e laDavA taiyAra thayelA rAjavaMzIone samajAvatAM kahyuM. baLathI potAne uddhata ane parAkramI mAnatA sarve P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjakumAre e zikhAmaNanI vAtano anAdara karI pota-potAnA sainya sAthe laDavAne taiyAra thaI gayA. temanI sAme raviteja rAjA paNa potAnA sainya sAthe caDI AvyA. -raviteja rAjAne yuddhe caDato joI pele sAmAnya vINAdhArI rAjAne nivArato bolyo, "mahArAja ! tame prekSaka tarIke rAjAne aTakAvI sAmAnya vINAdhArI nara ratha upara ArUDha thaine e rAjakumAronI sAme AvI cuddha karavA lAgyo. dhanuSya upara bANa caDhAvI eka pachI eka bANane chADato te nara dayAthI kAInA rathanI davA chedI nAkhato, kiInA sArathIne to keInuM dhanuSya toDI nAkhata, keInA azvane to koInA hAthI agara keInA rathane nukazAna karatA e sAmAnya nare badhAne muMjhavI dIdhA, zatrusenA kumAranA mArAthI astavyastapaNe nAsa bhAga karavA lAgI, vicAramAM paDelA zatruo manamAM lajajA pAmatA are A ekale hovA chatAM ApaNane mujhave che zuM ? ane bamaNA jorathI teo yuddha karavA lAgyA. e baLavAna purUSe dayA lAvI koIne na mAratAM vidyA vaDe karIne nAgapAzathI badhAne pratibaddha karI mUrNita karI dIdhA. yuddhanI pUrNAhuti pachI enA parAkramathI badhA -Azcarya pAmyA. thaI gayo. "A parAkramI nara koNa haze ? manamAM vicAra karato te vAraMvAra e sAmAnya vINAdhArIne javA lAgyo - rAjAnA mananuM samAdhAna karavAne kumArane mitra elyA rAjana ! zatruonA garvanuM mardana karanAra A uttama ane baLavAna purUSa ja amAro netA, temaja vimalakA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 237 rAjAno putra devarathakumAra te A poteja ! keIpaNa hetuthI mane tenA pada upara sthApana karI rUpa parAvartana karIne te sAmAnya vINAdhArI banelA che." kumAranA mitrano khulAse sAMbhaLI rAjA khuzI thaye chato bolo. "he narottama ! tArA AvA apUrva parAkramathI ja tAruM potAnuM kUla jaNAI Ave che. tArA zauryathI amArU ajJAna rUpI aMdhakAra nAza pAmI gayuM, tArA jevA narane. vIrethI A pRthvI ratnagarbhA kahevAya che." - rAjAnI AjJAthI svayaMvarane vidhi pUrNa thayo. mAMgalika vAditra vividha AlApa saMlApa pUrvaka vAgavA lAgyAM. rAjakumAre potAnuM mULa svarUpa dhAraNa karI nAgapAzathI baMdhAyela sarve kumArone mukta karyA. rAjakumAre paNa devarathanuM svarUpa jANIne kumArane khamAvI, harSata. thayelA potAnA nagaramAM gayA, rAjae moTI dhAmadhUma pUrvaka kumAranA parAkramathI raMta thayelI ratnAvalInAM lagna kumAranI sAthe karI dIdhAM. svayaMvaranuM ekaMdare pariNAma sAruM AveluM hovAthI rAjAnA AnaMdano pAra rahyo nahi. loko paNa potapotAnI mati anusAra ke rAjakumAranI prazaMsA karatA to kaI rAjabALAnI karatA. . ja eka sAmAnya vINadhArIne varelI rAjabALA paNa bheda khulI jatAM moTA rAjavaMzI, parAkramI ane pratApI naranA kaMThamAM varamALa paDelI jANa enA AnaMdanI te vAta ja zI ? bhavAMtaranuM tapobaLa zuM kAma kare che? bhAgya jyAre saMpUrNapaNe anukULa hoya che tyAre khoTAmAMthI paNa sAruM thAya che to pachI sAmAnya vINAdhArImAMthI moTe javaMzI pratApI nara ane emAM te navAI zI? Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 pRthvIcaMdra ane guNasAgara keTalAka divasa sudhI zvasuranA AgrahathI devarathamAra tyAM rahyo, pachI zvasuranI rajA lai pitAnI priyA sAthe potAnI mAtRbhUmi tarapha javAnI taiyArI karI. mAtApitAe vaLAvelI te kanyA pitAe Apelo apUrva dAyaje grahaNa karI patinI sAthe sAsare cAlI. pitAnuM makAna choDavAthI udAsa ane azru pADatI bALAne mArgamAM aneka prakAre enA manane devarathakumAra madhura vacanathI rIjhavavAno prayatna karato hato. "priye ! 'je! je ! A hariNu potAnA bALakane grahaNa karIne vegathI dhasI AvatA vAgha tarapha roSathI kevuM ghasI rahyuM che? - jaMgalanAM A vAMdarAM ApaNane joIne kevAM nAsabhAga karI rahyAM che ? paMcaparameSThI smaraNanuM phaLa. devarathakumAra parivAra sahita pitAne nagara AvI pahoMcyo. rAjAe praveza mahotsava karelo che e devaratha moTA ADaMbarapUrvaka nagaramAM AvI pitAne namyA. rAjakumAranA mitranA mukhethI kumAranI parAkrama gAthA sAMbhaLIne rAjA romAMca anubhavato khuba khuzI thayA, AkAza sAthe vAto karatA evA prAsAdamAM nivAsasthAne ApI rAjAe rAjakumAranA sukhanI save sAmagrI temAM bharI dIdhI. ratnAvalI sAthe sukha bhogavato kumAra tyAM devatAnI mAphaka potAnI yuvAnI saphala karavA lAgyo. ekadA dharmavasa nAme AcArya ayodhyAnA udyAnamAM padhAryA. meghanA AgamanathI mayuranI jema gurUAgamanathI harSa pAmelo rAjA parivAra sahita gurUne vAMdavAne AvyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 239 vidhi pUrvaka gurUne vAMdI temanI AgaLa dharmopadeza sAMbha-LavAne beTho. rAjAnA manabhAva vairAgyavALA jANIne sUri rAjAne uddezI parSadA AgaLa dezanA devA lAgyA. A smazAna jevA saMsAramAM prANuo jJAnarUpI cetanAne nAza karIne mRtakanI tulya thAya che. du:kha, dAridra ane daurbhAgya citAmAM prajavalatA agnisamAna che. je saMsAramAM AkuLavyAkuLa thayeluM citta dhumADAnA sarakhu che. keTalAka aparAdhI jI kaSAyarUpI lIvaDe bhedAya che. keTalAka durAzArUpa rajajuthI baMdhAyA chatAM kumatarUpa vRkSane bAtha bhIDI rahyA che. saMsAramAM keTalAka jI viSayasukha rUpI viSanuM pAna karI rahyA che jyAre keTalAka mehamAM muMjhAyA chatA rAzIlAkha nIrUpI vaMzanI jAlamAM ( dhakelAI jAya che. saMsArI jIvone pAkhaMDIrUpI keTalAya palito vaLagelA che vaLI strIo to zAkinI samAna purUSanA Atmahitane nAza karavAvALI che. evA rAgathI baMdhAyelA prANI jagatamAM zuM zuM nathI karatA ? rAjakathA, bhakatathA, strIkathA ane dezakathAmAM mazagula banelA jIvone dharmakathA karavAnI navarAza ja kayAM che ? saMsAranA e badhAya upadravothI nahi muMjhAyela prANI ja siddhinA kAraNarUpa evA cAritrarUpI mahA vidyAne sAdhe che. jJAnI purUSane A saMsArarUpI mazAnane viSe siddhine prApta karavA jatAM je pUrve karelI viDaMbanA darthanA nathI pamADI zakatI to te zivapurImAM sukhe sukhe cAlyA "jAya che, samyaga jJAnavaMta purUSa ja jJAnI thaI zake che. Asa purUSonAM vacana sAMbhaLavAthI evuM jJAna prApta thAya che. rAga dveSa rahita, ajJAna, moha ane mithyAtva rahita, prANIone hitakAraka zrI tIrthaMkaradeva ja AptapurUSa kahevAya P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 pRthvIcaMdra ane guNasAgara che. kAraNa ke paramArthathI to rAga dveSa, ajJAnAdika do temanA ja kSaya thayelA che. mATe he bhavya ! paMcaparameSTInA smaraNa karavAmAM temaja emanI stuti karavAmAM avazya prayatnazIla thAo, je jInezvaranA darzanathI paraMparAe tamAruM kalyANa thAya, e upara eka dRSTAMta sAMbhaLo. , A jaMbudviIpanA bharatakSetramAM saMDyAma nAmanA gAmamAM saMgata nAme eka pAmara raheto hato. eka divase te gAmamAM AvelA sAdhuone rAtrI vyatIta karavA mATe teNe upAzraya Ayo ne uparathI temanI vaiyAvacca karI sevA bhakti karI. munie e pAmarane gya jANIne pApane nAza karanArI dharmadezanA ApI. "A jagatamAM prANIone dharma thakI zuM nathI malatuM? madajharatA parvata samAna unnata gajarAja, vAyuvegavALA azvo, caraNamAM namaskAra karatA muguTabaddha sAmaMta nRpatio, buddhinidhAna maMtrIo, rUpa ane guNe karIne lalita lalanAo, deza, grAma, nagara, zahera yukta pRthvI maMDala temaja suvarNa ane ratnothI bharelA bharapura bhaMDAra, gAnatAna, nATaka ane moTA gaganacuMbita prAsAde temaja deva durlabha evA manahara bhoge e badhuMya dharmathI maLI zake che mATe dharmanAM evAM rUDAM phala jANIne he saMgata ! tuM dharmanuM ArAdhana kara ke jethI A bhavamAM temaja bhavAtaramAM tAruM sAruM thAya, munirAjane e pramANe sudhArasa samAna upadeza sAMbhaLIne zraddhAne dhAraNa karato saMgata be , he bhagavana ! mane lAge che ke Apa mArI upara ekAMta vAtsalyavaMta che paraMtu anArya ane pAmarasukha evA mane e P.P. Ac. GunratNGasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 241, dharma karavAnuM saubhAgya zI rIte prApta thAya ? mATe gRhasthane ucita evA mAre yogya mane dharma Apa >> pAmaranI vANI sAMbhaLI gurUmahArAja bolyA ke:- "tAre paMcaparameSTImaMtranuM traNe saMdhyAe dararoja smaraNa karavuM. bhojana avasare, zayanakAle pavitra thaIne traNa,, pAMca ke AThavAra dararoja smaraNa karavuM." e pramANe, munirAja paMcaparameSThI namaskAramaMtra ApIne cAlyA gayA. - saMgata paNa te divasathI paMcaparameSThInuM smaraNa karavA, lAgyo. pratidivasa paMcaparameSThInuM smaraNa karato ne niSpApa ? jIvana gujArato te ghaNAkAla jIvIne aMte vizuddha bhAvathI maraNa pAmIne parameSThI maMtranA prabhAvathI naMdIpura nagaranA , padmAnane rAjAnI kumudinI priyAthakI putrapaNe utpanna thaye svamAmAM ratnano samUha jovAthI mAtApitAe kuMvaranuM nAma ratnazikha pADayuM. kalAthI zobhato ratnazikha vRddhi pAmato anukrame yauvanavayamAM AvyuM. - puNyathI AkarSAyelI lakSmInI mAphaka kumAranA guNothI raMjIta thayelI kezalAdhipatinI kauzalyA nAme kanyA svayaM- - varA AvelI tene meTA ADaMbarapUrvaka rAjakumAra para. e rAjabALA sAthe kumAra anupama bhegene bhogavavA lAgyo. eka divase kamudinI devIe rAjAnA mastaka upara dhatakeza rAjAne batAvavAthI rAjAne vairAgya utpanna thaye. ratnazikha kumArane potAnI pATe sthApana karI rAjA patnI ? sahita vanavAsI tApasa thayo. ratnazikha aneka sAmaMta ane maMtrI vaDe zebhato moTA pRthvI maMDalano zAsaka thayo; rAjasabhAmAM kathA-vArtA vinodamAM potAno samaya pasAra karato hato. sArI sArI kathAo kahenArA paMDitone dAna, p1 6o Gunrati sArI sArImAM potAnA saka thayo Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mAnathI te saMteSa pamADato hato. eka divase koI kathAkAre rAjasabhAmAM rAjAnI AgaLa vIrAMgada ane sumitranuM kathAnaka zarU karyuM. . |vijayapura nagaranA rAjA surAMgadane guNavAna ane bhAgyazALI vIrAMgada nAme putra hato. pradhAnaputra sumitra sAthe ene gADha mitratA thaI. ekadA udyAnamAM krIDA karatAM rAjakumAre sumitrane kahyuM. "mitra! puNyanI parIkSA karavA mATe ApaNe dezAMtara jaIe. aneka kautukathI bharelI pRthvIne joIe. sajjana ane durjananI paNa parIkSA karIye. kAraNa ke dhana, kIrti, yaza, vidyA, vijJAna ane purUSArtha e badhuM prAya: karIne paradezamAM ja purUSane prApta thAya che. 1 rAjakumAra vIrAMgadanI vAta sAMbhaLI sumitra che, mitra! tame kahyuM te barAbara che. parantu ApaNe paradeza jaIe ne eka zahera ke eka rAjAnI mulAkAta laI pAchA AvIye emAM caturAI zI ? paNa aneka nagara ane zahero joiye, seMkaDo vijJAnavidyAne abhyAsa karIye, ghaNA rAjAonI sevA karIye, paradezamAM aneka sthAnakene pharIne ApaNe anubhava karIye, - tArI vAta te ThIka che paNa mAtA pitAne tyAga karI ApaNe zI rIte jaI zakIye? je chAnAmAnA-gupacupa jatA rahIye to emane ghaNuM dukha thAya ane rajA laIne jaIe te javA na de rAjaputre paradeza javA mATenI mukelI raju karI. : "tyAre ApaNe ene kaMIka upAya karIye sumitre kahyuM te pachI keTalAka divasa pasAra thayA ne eka divase udyAnamAM ane mitro AnaMda goSThi karatA hatA te daramiyAna zaraNa) zaraNa pokArato koIka purUSa rAjakumAranA caraNane vaLagI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane sanehasaMbaMdha 243 paDayo. tenI pAchaLa pakaDavAne chuTelA rAjapurUSa kumAra pAse AvIne belyA, "rAjakumAra ! ene choDI dyo, A duSTa cere sudatta zreSThInA makAnamAM khAtara pADIne khuba dhana cAryuM che ne have rAjAe ene zuLI caDAvavAne hukama karyo che temAMthI chaTakI javAne te amArA hAthamAMthI nAzI tamAre zaraNe Avelo che, mATe amane svAdhina kare ane mahArAjanI AjJAne amala karavA dyo." rAjapurUSenI vANuM sAMbhaLI vIrAMgada belyo "je ke A cAra che tene Azare ApI rAjAjJAne bhaMga kare vyAjabI nathI chatAM A mAre zaraNe Avelo hevAthI ene have tamArAthI haNI zakAze nahi. pitAne kahe ke ene choDI mUke." . rAjapurUSoe rAjakumArano nizcaya jANIne rAjA AgaLa jaI e vAta nivedita karI. AjJA bhaMga thavAthI gusse thayelA rAjAe rAjakumArane dezanikAla karyo. kumAra pitAnA mitranI sAthe khuzI thayo chato paradeza cAlyo gayo. videza jatAM mArgamAM rAjakumArane puNyadayane sacavanArA aneka sArA zukana thayA, be mitro. zramaNasturago rAjA, mayuraH kuMjaro vRssH|| prasthAne vA praveze vA, sarvasiddhipradAyakaH // 1 // bhAvArtha-sAdhu, azva, rAjA, mayura, hAthI ane baLada paradeza gamana karanAra musApharane nagaramAMthI nikaLatAM ke anya nagaramAM praveza karatAM je sAmA maLe to zukana lenAranA manavAMchita saphaLa thAya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kanyA, gAya, zaMkha, bherI, dahI, phala, phula, prajvalato agni, azva, rAjA, hAthI, jala bharelo ghaDe, davA, zastradhArI purUSa, rAMdheluM-pakAvelu anna, vaizyA, saubhAgyavatI strI Adika je sAmA maLe to paradeza gamana karanAra vyaktinuM maMgala thAya che. zubha zukane nikaLelA vIrAMgada ane tene mitra para deza gamana karatAM anukrame ghaNI pRthvI ullaMghana karI gayA. zubha zakune nikaLelA hovAthI temanA manamAM je ke utsAha hato chatAM parizramathI kaMTALelA hovAthI bhayaMkara aTavImAM eka moTA ghaTAdAra vRkSanI chAyAmAM ArAma levAne banne jaNa beThA. rAtrI paNa tyAM ja pasAra karavAne temaNe vicAra karyo, karI nizA samaye rAjakumAra vIrAMgada parizramathI kaMTALa nidrAvaza thayo ne pradhAna putra sumitra tenI rakSA karato jAgrata rahyo. - e ghaTAdAra vaDalAnA vRkSamAM nivAsa karIne rahela bhAsuraprabha nAmano yakSa (deva) A banne musApharanAM svarUpa ane saubhAgyathI AkarSAI prasanna thayo. avadhijJAnathI. temanuM vRttAMta jANIne sumitra AgaLa pragaTa thaIne be"he vatsa! tame banne mArA meTA atithi che, to kahe. ke tamArA bannenuM huM zuM Atithya karuM? - prasanna thayelA devatAne pratyakSa-pitAnI samakSa pragaTa thayela joI khuzI thatA sumitra che . deva ! du:khe karIne thaI zake evuM tamAruM darzana mane thayu tethI huM mAnuM chuM ke mArA sarve mane saphala thayA, kAraNake moTI. bhAgyathIja koI viralAne devadarzana thAya che." sajana purUSomAM yAcanA sivAya save guNa hoya. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 245 che, sajana purUSo anya du:khI jIvono uddhAra kare che paNa pite koInI paNa prArthanA karatA nathI. chatAMya devadarzana amogha hoya che, vRthA jatuM nathI. A be maNiratna tane ApuM chuM. A nIlamaNi traNa upavAsane aMte rAjyane Ape che, tyAre A raktamaNi 34 phrI maMtrathI jApa karavAvaDe manovAMcchita pUre che. pahelo rAjakumArane yogya che tyAre bIjo tAre gya che. devatAnI vANI sAMbhaLI deve ApelA be maNine grahaNa karato sumitra khuzI thato ciMtavavA lAgyo, "pUrvopArjIta puNya manuSyane jAgrata thayuM chatu vanamAM ke game tyAM sahAya kare che chaDIdAranI mAphaka te mANasanI AgavI ne AgaLaja cAle che. A kumArane dhanya che ke jene upakAra karavA mATe devatAo paNa pragaTa thAya che. teNe devatAnI paNa stuti karI. ane ratna ApIne yakSa adazya thaI gayo, rAjakumAra paNa yathA samaye jAgrata thayo. prAta:kALe teo bane tyAMthI AgaLa cAlyA. ne traNa divasa sudhI sumitre rAjakumArane phala vagerene niSedha karIne apavAsa karAvyA ane kaMI khAvA dIdhuM nahi. traNa upavAsa pachI sumitra ane rAjakumAra mahAsalapura nagaranA udyAnamAM AvyA, tyAM peluM nIlaratna batAvIne rAjakumArane kahyuM, "he mitra! A ratnanI tame pUjA kare, ke jenA prabhAvathI tame mahArAjA thaze." - ratnane jaI vismita thayelo rAjakumAra bolyo, he mitra! tane A kayAMthI prApta thayuM ? . "kumAra ! tamArA bhAgyathI mane e prApta thayela che. ene itihAsa tamane rAjya melyA pachI kahIza." pradhAna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 pRthvocaMdra ane guNasAgara putranI vANI sAMbhaLI rAjakumAre e nIlarananI pUjA. karI, "A ratnanA prabhAvathI zI rIte rAjya prApti thaze? ItyAdika ciMtavana karato te Amra vRkSanI nIce beThe, pitAnA mitrane tyAM cheDI najIka latAkuMjamAM jaine sumitre puSpAdikathI potAnA rakta ratnanI pUjA karIne snAna mATe vilepanAdika sAmagrInI yAcanA karI. tarataja NinA prabhAvathI divya aMgamardana karanArAoe pragaTa thaI telavaDe mardana karI bannene snAna karAvyuM, divya strIoe pragaTa thaIne te bannene managamatAM bhojana karAvyAM pachI divya tAMbula grahaNa karyA, ne maNinA prabhAvathI divya. zRMgAra dhAraNa karI teo svastha thayA, te pachI aMgamardana karanArA ane divya strIo badhu adrazya thaI gayuM. * have mahAzAla nagarano rAjA apUtra maraNa pAmela hovAthI maMtrIo rAjya vyavasthA mATe vicAramAM paDayA, chevaTe paMca divyanA nirNaya para AvI temaNe paMca divya karyA, te anukrame udyAnamAM vIrAMgada kumAra pAse AvyAM, kumArane joI garjanA karatA gajarAje pitAnI sUMDhamAM rahelA kalazavaDe kumArane abhiSeka karI potAnA sthaLe kumArane besADayo. cAmara ane chatra kumAranI AjubAju zebhI rahyAM, e paMca divyanI pAchaLa rahelA maMtrI Adi rAjapurUSoe jayajaya zabda pokAryA. nagaramAM praveza karavA mATe maMtrIoe namaskAra karane kumArane prArthanA karI. e prasaMgano lAbha laI maMtrIputra sumitra potAnA mitrane rAjya prApta thayuM jANI tyAMthI khasI gaya guptapaNe e ja nagaramAM rahIne mitranA sukhane jetA svataMtrapaNe ja karavAne teNe vicAra karyo, ane e garabaDamAMthI nagara tarapha sarakI gayA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 247 sumitrane nahi jevAthI vIrAMgada rAjAe maMtrIone kahyuM "paNa mAro mitra mArI pAse hato te atyAre kayAM chaTakI gaye ? maMtrI! tenI jaladI zeAdha karAvo." maMtrInA melelA sarve subhAe nagaramAM ane bahAra tapAsa karI paNa kyAMya na malavAthI pAchI AvI nirAzAjanaka samAcAra kahI saMbhaLAvyA, - mitranA viyogathI vyagracittavALA rAjAe maMtrIonA AgrahathI mahotsava pUrvaka nagaramAM praveza karyo, ane maMtrIoe teno rAjyAbhiSeka karyo, te sAthe ATha rAjakanyAene paNa paraNAvI. devAMganA samAna e rUpavatI lalanAe sAthe kIDA karato vIrAMgada sukhamAM kAla nigamana karato hato, akhaMDa zAsanathI uttama rAjAnI mAphaka rAjyane pAlavA chatAM e sukhamAM paNa mitraviyogarUpa kaMTaka rAjAnA hRdayamAM ahaniza khaTakyA karato hato, mahAzAla nagaramAM mejathI kIDA karatA sumitrane eka divasa narariNI ratisenA nAmanI vezyAe joyo, sneha rUpI mIThI najarathI vAraMvAra tene jovAthI putrInI mamatA jANIne tenI vRddhamAtAe sumitrane potAnI pAse bolAvyA. saumya AkRtivALA jANI teNIe paNa teno satkAra karyo. rati senAnA nehapAzamAM baMdhAyela sumitra paNa potAne samaya tyAM ja sukhamAM nirgamana karato. enI dravya IcchAne pelA maNinA prabhAvathI pUravA lAgyo. kavacita guNavAna purUSo paNa nArInA kaTAkSa bANe vIMdhAyA chatA pApa mArge cAlyA jAya che. gaNikAmAM sAce prema hoto nathI. jyAM lagI paise hoya che tyAM sudhI ja e saMbaMdha rAkhe che. paNa guNavAnanA guNenI ene kadara nathI. mAkhI che te dudhamaya evI viSTA upara ja bese samaya prabhAsapAya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 pRthvIcaMdra ane guNasAgara che, caMdana upara nahi dhananI arthI evI vezyA caMDAlane paNa icche che. are koDhIyA sAthe paNa je dravya lAbha thato hoya to rame. nItine jANavA chatAM paNa sumitre keTaloka - samaya ratisenAnA sahavAsamAM pasAra karyo, maNinA prabhAvathI bhUSaNa, alaMkAra vagerethI eNe kudinInI mahA IcchAne paNa pUrNa karI. vAraMvAra e pramANe kudinInI dhanecchA pUrNa thavAthI e duSTa kuTinI vicAramAM paDI che ke "aha ciMtAmaNi ratna vagara ATaluM badhuM dhana keNa ApI zakekaI paNa upAyathI enI pAse maNi mAre - paDAvI levo joIe. e pramANe duSTa kuddhinI anukuLa samayanI rAha jovA lAgI. : anyadA potAnAM vastra dUra mukIne sumitra snAna karavAne beThe, te samayane lAbha laI pelI kuTinIe enAM vastro tapAsavA mAMDyAM, to eka vastrane cheDe maNi bAMdhelA hite A duSTAe cheDI laI saMtADI dIdho. : kadinIe dhananI mAgaNI karavAthI sumitre ekAMtamAM - jaI pelA maNinI pUjA karavA mATe tapAsa karI paNa te nahi malavAthI khinna cittavALA teNe gharanA mANasanI jaDatI levA mAMDI. tenI AvI ceSTA joI gusse thayelI pelI kuTTinI sumitrane dhamakAvatI bolI. "are ! tArI pAse dhana na hoya to saryuM, amArA upara khATAM AvI nA muka, 2 e kuTinInI kaTilatAthI sumitre vicAryuM. "nakkI A dRSTAe ja mAre maNi harI laI taskaravidyA calAvI che. - have zuM thAya ? zuM rAjAnI AgaLa pharIyAda karUM ? ahIMyA - have A duSTA mane rahevA deze paNa nahi. mATe atyAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 249 te ahIMthI javAmAM ja sAra che". ema vicArI te ratisenAnA makAnamAMthI nikaLI gayo. rAjAne phariyAda karavA jatAM manamAM vicAra thayo ke AvI namAlI vAta rAjAne kahevA karatAM hAlamAM paradeza javuM eja ThIka che. ema ciMtavI dezAvara cAle gaye. ""are jagatamAM ajJAnane dhikkAra thAe, tenI IcchA mujaba dravya ApavA chatAM e lebhI strIe mane chetarIne maNi laI lIdho paNa enI pUjA vidhinI ene khabara na hovAthI ene kAMI lAbha thaze nahi, eka pattharanA TukaDA karatAM ene kAMI adhika lAbha thaze nahi, have zuM upAya karuM ke jethI e duSTAne kaMIka camatkAra batAvI mAre maNi hAtha karUM ? ityAdika vicAra karato te anukrame koI zunya nagaramAM Avyo. bahu udyAnavALA ane ramaNIya evA te nagarane joI Azcarya pAmela sumitra nagaramAM praveza karato rAjamaMdira tarapha cAle. manuSya rahita evA rAjamaMdiranI samI bhUmikAe manamAM Azcarya pAmato te upara caDI gayo, sAtamI bhUmie cAre tarapha najara karatAM te sumitrane sAMkaLathI baMdhAyela be hastinI jovAmAM AvI. emanAM aMga kuMkumathI vilepana karelAM hatAM, kapuranI sugaMdhathI emanAM mastaka suvAsita hatAM. ne emanI grIvAe puSpanI mALA hatI evI be kariNi yugalane joI "A zuM ?" ema ciMtavatAM vaLI cAre tarapha javA lAgyuM, sAme gokhamAM eNe zveta ane kRSNa aMjana yukta be dAbaDIo joI, aMjana mATe saLI paNa tyAM paDelI hivAthI ene kaMIka bheda jaNAya. e karabhI yugalanI AMkha jotA zubhra aMjanayukta P.P. Ac. Gunratnasuri M.S: Jun Gun Aaradhak Trust
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250. pRthvIcaMdra ane guNasAgara jaNAyAthI eNe dhAryuM ke sapheda aMjananA prayoga vaDe A bane strIone karabhI karelI che. to kRSNa aMjanathI emane mULa svarUpe pragaTa thatuM haze, ema vicArI tarata. ja eNe pelI saLI vaDe kRSNa aMjana emanI AMkhamAM AMkyuM, te tarata ja te banne suMdara manuSya strIo banI gaI sumitra emane manuSya svarUpamAM joI navAI pAmato ne. temanI kuzaLatA pUchato badhI hakIkata pUchavA lAgyA. A badhuM che zuM ? tame keNu che ? ne A badhuM zI rIte banyuM ? - sumitranA javAbamAM eka strI bolI. "he suMdara ! gaMgAnadInI uttara dizAe bhadraka nAme zahera AveluM che, tyAM gagAditya nAme praSTi raheto hato. tene sudhArA nAme patnI thakI ATha putra upara be putrIo avatarI, ekanuM nAma jayA ane bIjInuM nAma vijayA. e banne bahene jyAre yauvana vayamAM AvI, te samaye gaMgAnA taTa upara eka zarmaka nAme parivrAjaka raheto hato. kriyAvAna ane zauca dharmamAM tatpara, belavAmAM hAjara javAbI, vaidaka ane nimittane jANanAra, bAhyathI udAra ane suMdara AcAravALe chatAM aMtaramAM krUra pariNAmI e parivrAjakane eka divase pAraNAne mATe mArA pitAe AmaMtraNa ApyuM. - parivrAjakano satkAra karI baha mAnathI tene jamavA besADo, pitAnI AjJAthI ame bane tenI ane bAjue besIne pavana nAkhavA lAgyAM, manohara evI pakavAna, zAka, dAlAdika bhejana chatAM amArA upamA Aza thayelo te vAraMvAra amane to ne ni:zvAsa mUkato kiMIka ciMtavavA lAgyo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 251. = saMsAramAM manuSyajanma dhAraNa karI japa ja che ke tapa karo, dhyAna kare ke indriyanuM damana kare, paNa raMbhA samAna A manahara bALAo sAthe je bhAga na bhegavyA to badhuMya vyartha. A saMsAramAM sAraMgalocanA e eka ja mAtra sArabhUta che. e sAraMga locanAthI ke kSobha nathI. pAmyu ? devAMganAothI brahmA, gaMgA ane gaurI thakI mahAdeva temaja gopAMganA thakI gAviMda, to pachI mArA. jevo AvI suMdara suMdarIone I calAyamAna thAya emAM. navAI paNa zI ?" suMdara bhejanane tyAga karIne vyagra cittavALA pari. vrAjakane mArA pitAe pUchayuM, "Apa zuM tatva citva- . namAM paDI gayA, bhejana ThaMDu paDI jaze to pachI emAM majhA nahI Ave. vAraMvAra preraNA karavA chatAM e pari.. trAjaka bhojana karavAmAM maMda AdaravALe thaI gayo, du:khathI dagdha thayelAne suMdara bhejanathI paNa zuM ?" ema kahete e dabuddhi hAtha dhoIne uThI gayo. tene ekAMtamAM zreSThIe pUchayuM. "he tapasvI ! tamAre zuM du:kha che ?' zreSThInI vANI sAMbhaLIne tApasa belyo "saMsAranI. mohamAyAno tyAga karelo che evA amAre tamArA jevAne saMga du:khadAcI che chatAM ekAMta bhakta evA tamArA jevA sajana jananuM du:kha jevAne huM zaktimAna nathI, paNa e. vAta hAlamAM tamane kahIza nahi." ema kahIne parivrAjaka potAnA maThamAM cAlyo gayo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 2para - pRthvIcaMdra ane guNasAgara karabhI yugalanI kathA parivrAjakanA vacanathI zaMkAzIla thayelo zreSThI paNa dhIraja choDIne parivrAjakanI pUThe deDa, ekAtamAM e parivrAjakane namI hAtha joDI enI stuti karato be . kRpA karIne Apa kaho. mAruM ahita je dekhAtuM hoya te spaSTatAthI kahe ?" "kaMI kahevAya tema nathI, eka tarapha vyAdhra ane bIjI A tarapha nadI nA nyAye AvI bAbatamAM mArA jevA uttama sAdhuoe paDavuM joIe nahi, tapasvInI vANIthI adhika zaMkAzIla thayelA teNe pUchayuM. "Apa jarUra mane kaho. Apa jevA mahAna purUSono bhakta hovA chatAM huM du:khI thAuM e zuM tamane *ISTa che?".. "ekAMte mAre viSe bhaktivALA tane mAre kahevuM joIe, je sAMbhaLa, tArI kulakSaNavALI putrIe tArA kuLano kSaya karanArI che. e jANIne sarasa ane suMdara bhojanamAM paNa mAruM mana lAgyuM nahi, tArI vAraMvAra preraNA chatAM huM bhejanano svAda paNa laI zake nahi aphasosa ! " tyAre ene upAya ??? AturatAthI zeThe pUchayuM, "ene upAya to banI zake-zAMti paNa thaI zake paNa te tArAthI banI zake tema nathI. parivrAjake ene -DAmADoLa banAvI dIdho. kuLanI zAMti mATe kaThINakArya paNa huM karIza Apa zAMtithI kahe, >> P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 2pa3 vacana che ke jethI tArAmAM pUrIne pitAnuM kalyANa IcchanAre kulakSaNavaMta varatuo game tevI priya hoya to paNa teno tyAga kare jAIe, tArI0 putrIone vastrAbhUSaNathI sajja karI peTImAM pUrIne gaMgAnA pravAhamAM vahetI muka, ke jethI tArA kuLanuM kuzaLa thAya.. tApasanAM vacana svIkArI zreSThi pitAne makAne Avyo. eka divase amane bannene vastrAbhUSaNathI sajaja karI. peTImAM pUrIne gaMgAnA pravAhamAM tApasanA kahevA pramANe te piTI vahetI-taratI mukI dIdhI, ne ghera jaIne amAruM zeka kArya karyuM. - A vAta jANI khuzI thayela parivrAjaka potAnA maThamAM AvI pitAnA zine kahevA lAgyo, "are ziSya ! mArI bhaktithI prasanna thaIne gaMgA devIe himAlayathI mArI maMtranI siddhi mATe pUjepakaraNathI bharelI eka peTI gaMgAnA pravAhamAM taratI mUkI che. te Aje AvI pahoMcaze. mATe tame zidhrapaNe jaine grahaNa kare ne tene ughADyA vagara mArI pAse lAvo, je ughADaze to maMtramAM vidhra thaze" parivrAjakanI vAtathI vismaya pAmelA ziSya maThathI dUra be gAu pramANa bhUmie cAlyA gayA. gaMgAnA kAMThe AvelI e tIrthabhUmie jaine gaMgAmAM peTIne zedhatA Amatema pharavA lAgyA daramiyAna vacamAM eka ghaTanA banI gaI te bhadraka zaherano subhUma nAme rAjA nAvamAM besIne gaMgA nadInI sahela karI rahyo hato teNe akasmAta A maMjuSAne jevAthI potAnA mANasa mAraphate grahaNa karAvI nadIne kAMThe rahelA potAnA mahelamAM maMgAvI ne turataja ughaDAvI to adabhUta svarUpavALI amane joIne te moha pAmI gayo. potAnA maMtrIne kahevA lAgyuM, "are maMtrI! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 pRthvIcaMdra ane guNasAgara A Azcarya te je ne amArA rUpanI tArIpha karavA na lAgI gayo, - rAjAnI AvI vyAkuLatA chatAM du:khanI mArI ame kaI bolI zakI nahi, paNa rAjAne manebhAva jANune maMtrI che. "svAmI! AvI mRgArathI zaNagArelI kanyAo kAraNa vagara keI tyAga kare nahi, keIe pitAnA svArthanI siddhine mATe gaMgAmAM A banne bALAne vahetI mUkI haze, mATe A kanyAone grahaNa karI bIjI be strIone maMjuSAmAM pUrI vahetI mukI dyo. * are gaMgAne vaLI strIonuM zuM kAma? be vAnarIene pUrI peTI vahetI mukI ghone eTale patyu vacamAM eka jaNa bo . rAjAne A vicAra pasaMda paDavAthI jaMgalamAMthI be vAnarIe maMgAvI maMjuSAmAM sthApana karI peTI hatI tema baMdha karIne gaMgAmAM pAchI taratI mUkI dIdhI. | keTalAka samayabAda maMjuSA gaMgAnA pravAhamAM taratI AvatI e ziSyoe jevAthI gurUnI vANInI prazaMsA karatA temaNe e maMjuSAne grahaNa karI. gurU pAse lAvI gurUne arpaNa karI. gurUe eka gupta eraDAmAM te peTI mUkAvI. te AjanA divasane dhanya mAnato te parivrAjaka sUrya asta thayA pachI potAnA ziSyone kahevA lAgyA, 'I ziSyo ! tame badhA Aje maThanA dvArane tALuM mArIne 4 rAtrI vyatIta karaje. koInI bUma sAMbhaLo to paNa tame maTha pAse Avaze nahi, mAre maMtra siddha thayA pachI huM tamane bolAvIza." ziSya paNa gurUnuM vacana aMgIkAra karI maThane tALuM lagAvI maThathI dUra thayA, pelo parivrAjaka manamAM romAMca anubhavato peTA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 255 samIpe AvIne bolyo, "he bha! gaMgAdevIe prasanna thaIne tamArA bannene vara thavAnuM mane varadAna ApyuM che. to deva jevA mArI yAcanAne bhaMga tamAre na kare, huM ughADIne parivrAjake peTImAM potAne hAtha nAMkhyo teTalAmAM to capaLa svabhAvavALI ane peTImAM purAI rahevAthI krodhAyamAna thayelI, temaja bhUkha ane tarasathI vyAkuLa thayelI e vAnarIoe ene valurI nAkhyo, vAnarIonA trAsathI bUmebUma pADato parivrAjaka A duSTa vAnarIoe mane phADI khAdho-mArI nAkhe." e pramANe vilApa karato te mUcchita thaIne bhUmi para paDI gayo tenI bUma sAMbhaLavA chatAM tenA ziSyomAMthI kaI tenI pAse AvyuM nahi, - e bhUmi para paDelA parivrAjakanA zarIrane cuMthatI tenA hADa mAMsanuM bhakSaNa karatI ne rUdhIranuM pAna karatI vAnarIothI rAtrInA cAre prahara vidIrNa thatAM parivAjaka maraNa pAmIne ajJAna tapathI ajJAnathI bharelo rAkSasa thayo. vAnarIo paNa tyAMthI lAga malatAM nAzI gaI, prAta:kALe ziSya gurUne maraNa pAmelA jANI temanI uttara kriyA karatA zeka karavA lAgyA, rAkSasa thayelA parivrAjake virbhAgajJAnathI subhUma rAjAne A badho vyatikara jANuM tarataja sulUma rAjAne mArI nAkhyo, enA julamathI nagaranA leka nAzI gayA, paNuM parabhavanA premathI ame bannene te mIThI najare joto. te jyAre bahAra jAya che tyAre veta aMjanathI karabhIrUpe banAve che ane Ave che tyAre kRSNajanathI strIrUpe pragaTa kare che. . . : : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust,
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ? A amArI kathA che. A rAkSasanA paMjAmAM Aja, keTalAya samayathI A kedakhAnAmAM paDelAM ame herAna thaI. rahyAM chIe, to he sajajana ! A yamanA baMdhusamAna pApInA paMjAmAMthI amane mukta kara." e bALAe e. pramANe pitAnI vAta pUrI karI. che. temanI vAta sAMbhaLI dayAthI kamala hRdayavALe sumitra te rAkSasa rAkSasadvIpamAM jAya che te be traNa divase. Ave che. ahIMyAM enI marajI paDe tyAM sudhI aThavADIyuM, pakhavADIyuM rahe che ne pachI pAcho cAlyo jAya che. paraMtu Aja rAtre te jarUra Avaze. mATe he suMdara AjanI rAta tame bheMyarAmAM raho, prabhAte tenA javA pachI ApaNane jema egya lAgaze tema karazu. sumitrane. e vicAra cogya lAgavAthI te nIce utarI bhUmigRhamAM chUpAI gayo, te pahelAM vetAMjanathI te banne bALAone. karabhIrUpe karI hatI tevI vyavasthA karI dIdhI. - saMdhyA samaye rAkSasa AvI pahoMcyo. te bane karabhI yugalane mULa svarUpa dhAraNa karAvate be , "chI ! chI! manuSya gaMdha ahIM kyAMthI ? "ahIM manuSya kyAMthI! ame banne ja mAtra manuSya to chIe: sivAya koI nahi, te bane strIo rAkSasane vizvAsa pamADatI belI. . temanA vacanathI vizvAsa pAmelo rAkSasa rAtrI vyatIta karIne prAta:kALe javAnI taiyArI karavA lAgyo. potAne karabhI banAve te pahelAM e bane bALAo bolI "ame ekalI ahIM bhaya pAmIe chIe mATe tamAre varAthI AvavuM. - rAkSasa emanuM vacana sAMbhaLI-aMgIkAra karI karI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 257 karIne cAlyo gayo. tene gayela jANuM sumitra zidhrapaNe bhUmigRhathI upara AvI e bane karabhI yugalane kRSNajanathI mULa svarUpe pragaTa karI. che e banne mahA rUpavAna kanyAone jhaTa nIce utArI teNe bannene karabhI banAvI dIdhI, ekanI upara ratna vagere jhaverAta lAvuM ane bIjI upara pote beThe, pelI banne aMjananI DabI temaja rasaLIo sAthe laIne zIghratAthI mahAzAlapura nagara tarapha cAlyo tene mahAzAlapura tarapha jatAM mArgamAM eka siddha purUSa maLyA, e maMtrasiddha purUSane potAnI sarve hakIkatathI mAhItagAra karyA. siddhapurUSe enI bInA sAMbhaLI sumitrane AzvAsana ApyuM, pachavADe rAkSasa krodhathI dhamadhamato ne pRthvIne kaMpAvite tyAM AvI pahocyo, e bhayaMkara rAkSasane joI sumitra to nAsI gaye paNa pelA siddha purUSe maMtra vidyAthI e baLavAna rAkSasane thaMbhAvI dIdho. - maMtranI apUrva zaktithI rAkSasane mada gaLI gayo. maMtrasiddha purUSane namaskAra karato ba9, "he mahA bhAga ! mane mukata kara, baLavAna evA amArAthI paNa maMtrazakti adhika baLavAna che te meM Ajeja jANyuM ! A sumitra sAthenA vairane tyAga kara " e siddha purUSe rAkSasane hAkoTatAM kahyuM, - "tame kaheze tema karIza, paNa A mArI be priyAe mane pAchI apAvo." rAkSase kahyuM, - are adhama ! A parastrI tAre zuM kAmanI che? pUrve paNa e strIonA lebhathI tuM akALa maraNa pAmI palitarAkSasa thAya che mATe have to bodha pAmI temane tyAga 17.P. AC. Gunratnasuri M.S. evA amara mahA baLavAna "A Jun Gun Aaradhak Trust
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kara siddha purUSanA vacanathI bodha pAmelA rAkSase tenuM vacana aMgIkAra karyuM, pachI te sumitrane khamAvI banne strIo ane dAlata tene arpaNa karI pitAne sthAnake cAlyo gayo. sumitra paNa siddha purUSane upakAra mAnato ne enA guNone yAda karato mahAzAlapura nagaramAM Avyo. tyAM bhADe makAna rAkhI banne priyA sAthe sukha bhegavato AnaMdamAM kAla nirgamana karavA lAgyo. melApa. mahAzAlapuramAM vRddha akAe maNinI corI karyA pachI gupacupa samayavartAne sumitra to nikaLI gayo, sumitranA jatA rahevAnI khabarathI akkA to rAjI thaI gaI hatI. "ThIka thayu te TADhA pANIe khasa gaI. sumitranA javAthI ratisenA to du:khI du:khI thaI gaI, teNIe to khAnapAna tajI dIdhAM, snAna karavuM, vastrAlaMkAra dhAraNa karavA e paNa choDI dIdhuM. sumitra upara eka prItivALI tisenAne traNa upavAsa thayA, eka sumitranoja jApa karatI ne tenAmAMja eka bhaktivALI rAtisenAnuM mana kayAMya 2matuM nahi, ratisenAnI A sthiti joI enI mAtA kuSTinI gabharANI "hAya ! Ama to putrI marI jaze zuM ?" manamAM valopAta kaMratI ratisenA pAse AvIne belI. "are putrI! tane thayuM che zuM ? A nagaramAM aneka dhanavAna ane rUpavAna navajavAno eka ekathI adhika che. tArUM rasabharyuM mana koInIya sAthe nathI ramatuM zu ? mana gamatAM bhejana kare, ApaNe to eka dhanane ja varIye manuSyane nahi." kuTinIe ratisanAne samajAvavA mAMDI, rUpavAna nI sAthe nathI ra vase P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 259 kuTTinInAM vacana sAMbhaLIne sumitramAM eka niSThA-vALI ratisenA belI. "aneka nadIonA saMgame karIne paNa samudra tRpti pAmato nathI, agni jema jema kASTane grahaNa kare che tema tema tenI bhUkha vRddhi pAme che. tema che pApiNI! mArA svAmIe tane dhanathI mAlamAla karavA chatAMya tAruM peTa bharAyuM nahi, paNa yAda rAkhaje agni mArA zarIrane bhale sparza kare kiMtu sumitrane choDIne bIjo suMdaramAM suMdara gaNAte nara paNa mArA zarIrane nahi spazI zake ! ratisenAne aneka rIte samajAvavA chatAM eno nizcaya aDaga jANIne kudinIe Akhare namatuM mUkIne sumitrane rodhI kADhavAnuM kabula karI pAraNuM karAvyuM. tyArathI akA nagaranA cAre khuNe zeAdha karatI bhamavA lAgI. paNa sumitranI bhALa kAMI maLI zakI nahi. keTaleka samaya pasAra thaI gayo tyAre eka divase kuTTinI bajAramAMthI jatI hatI te samIpe rathanI aMdara vastrAlaMkArathI susajaja beThelA sumitrane joI tenI pAse doDI AvI, "he suMdara! he mahAbhAga! tuM Ama ekAkI amane kahyA vagara jato rahyo te sAruM karyuM nahi, mArI nirdoSa putrI tArA virahathI du:khano anubhava karatI maravA paDelI che to tuM tyAM AvIne mArI putrIne jIvitadAna Apa, are ! evuM koI sthAna nathI ke jyAM ame tArI zedha na karI hoya. chatAM bahArathI manohara paNa aMdarathI kaThora. hRdayavALA te amane nirdoSane tajI dIdhAM e kAMI sAruM karyuM kahevAya nahi." mAyA kapaTa bharelA kuTinInAM vacana sAMbhaLI enA hAvabhAva joI mitra vicAramAM paDayo, "aho ! hajI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 pRthvIcaMdra ane guNasAgara paNa e pitAnI mAyA choDatI nathI. potAnA pApane. chupAvI pharIne paNa mane kaI AzAe ThagavA AvI haze? paNa mAyAthI grahaNa kareluM mArUM ciMtAmaNi huM paNa mAyAvaDe karIne grahaNa karUM to ja kharo. e to "za prati haze ." manamAM vicAra karI sumitra madhura bhASAe belyo. are ! tame mane maLyAM te sAruM thayuM. hajI to gaIkAle ja huM A nagaramAM Avelo chuM, paNa kAryanI vyagratAthI tamane. maLavA avAyuM nathI to mApha karaje. dUra dezathI huM puSkaLa dhana kamAI lAvelo tenI vyavasthA karIne banatA lagI sAMjanA AvIza, are dUra hovA chatAM eka paNa divasa tamane huM bhUla nathI, divase zu ke rAtre zuM khAtAM ke pItAM paNa tamAruM smaraNa haiyAmAMthI dUra thatuM hoya to mane tamArA sama che 9. >> sumitranI madhura vANI sAMbhaLIne te akAe vicAryuM ""A mArA pApane jANato nathI tethI bhale e Ave, enuM dhana vAtavAtamAM na paDAvuM to mAruM nAma akkA nahi, paNa peluM ratna to huM ene ApIzaja nahi." ema vicAratI sumitrane AmaMtraNa ApI te kudinI cAlI gaI ratisenAne paNa e harSanA samAcArathI khuzI karI. sAyaMkALe sumitra taiyAra thaIne pelI zvetAMjananI DabI grahaNa karIne ratisenAnA makAna tarapha cAlyoratisenA pAse AvIne ADI avaLI vAtothI teNIne khuza karI, je priyA ! tane kAMIka Azcarya batAvuM !" " e Azcarya jevAne Atura thayelI ratisenAnI AMkhamAM peluM vetAMjananuM aMjana karI karabhI (hAthaNI) banAvIne potAne makAne cAlyo gayo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sneha saMbaMdha 261 prAta:kALe kuSTinIe potAnI putrIne badale hAthiNI jovAthI chAtI kuTatI mAthAM pachADavA lAgI, enA pikArathI ADozI pADozI bhegAM thaI gayAM. emanA pUchavAthI akA bolI. "A duSTa rAkSasIrUpa karabhI mArI putrIne khAI gaI, huM zuM karU? kyAM jAu?" are! tArI putrI sAthe hAlamAM koNa rahetuM hatuM? eka jaNe pUchayuM. "keIka paradezI, jenuM nAma, ThAma huM kAMI jANatI nathI." akkA bolI. - kuTinanA javAbamAM loke bolyA. "nakkI tArI putrInA kaMika aparAdhathI e paradezIe ja teNune karabhI karelI jaNAya che to jhaTa rAjasabhAmAM pokAra pADa, nahitara e paradezI nAsI jaze." - lokenI salAhathI kadinIe vIrAMgada rAjAnI sabhAmAM phariyAda karI potAnI hakIkata kahI saMbhaLAvI. kudinInI A rasabharI kathA sAMbhaLI rAjA sahita rAjasabhA hAsya cati banI. rAjA vicAramAM paDe. "AvI zakti dharAvanAra purUSa koNa haze! rakhene mAro mitra to na hoya! - rAjAe rAjapurUSone hukama karyo, "A akkA DozInI sAthe ApaNe nagaramAM e purUSanI tapAsa karo. A DozI je purUSane batAve tene AdaramAna sahita rAjasabhAmAM hAjara karo." - rAjAnI AjJAthI rAjapurUSa nagaramAM bhamatA bhamatA jyAM sumitra raheto hato tyAM AvI pahoMcyA. kuTTinInA batAvavAthI e purUSane samajAvIne rAjapurUSoe rAjasabhAmAM teDI lAvI rAjAnI samakSa raju karyo, * rAjapurUSo sAthe dUrathI AvatA sumitrane oLakhIne rAjA ekadama siMhAsanathI uThIne e purUSane bheTI paDayo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 pRthvIcaMdra ane guNasAgara "he dhUrtarAja ! kuzaLa to che ne?" rAjA sumitrane bheTI. hasIne be . be hAtha joDI namaskAra karato sumitra belyo "devanI kRpAvaDe." mitra! A DozInI putrIne te karabhI zA mATe. banAvI tenuM kAraNa mane vistArathI kahe." - rAjAnA pUchavAthI sumitra mRdu hAsya karato bemahArAja ! jagalamAM vanavRkSanAM pAMdaDAM te sukhethI care, ne A DozIne gAmatare javuM hoya to tenA upara besIne jaI zake, enA bhAjananoya ene kharca nahi, tethI meM ene karabhI banAvI che. deva ! tenAM hAsyajanaka vacana sAMbhaLI dhamadhamI rahelI kuTinI bolI, "he dhUrta ! he jAdugara ! rAjasabhAmAM rAjAnI AgaLa to sAcu bela jarI, tArUM DahApaNa to joyuM, prathama mArI putrIne saja kara, pachI tArA DahApaNanI. vAta kara." DozInI vAta sAMbhaLI sumitra bolyo, "utAvaLI: na thA, jarA dhIrI thA dhIrI, meTA peTavAlI rAsabhA: (gadheDI) banAvIne tane lekenI viSTA carAvuM tyAreja mArUM DahApaNa to tane jaNAvo, samajI? hajI DAhI thaIne mArI . maNi pAcho Apa ! sumitranI vAta sAMbhaLI rAjA be " maNi?" svAmI! jenA prabhAvathI ApaNe jagalamAM mana bhAvatAM bhojana karatA hatA, gharanI mAphaka rahetA hatA e maNi ANe cerI lIdho che deva !)> sumitranI vAta. sAMbhaLI AMkha lAlacoLa karato rAjA DozIne DAratI, garyo re dRSTA A vAta kharI che ? sAcuM bolaje nahI- : tara tArI khAnA kharAbI thaI jaze." P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 263 rAjAnA reSathI bhayathI dhrujatI kuTinI sumitranA pagamAM namaskAra karatI bolI, "mane mApha kara, tAre maNi grahaNa karIne paNa mane rAjAnA bhayamAMthI mukta kara." - sumitre rAjAne samajAvavAthI rAjAe ene bhaya mukta karI, DosIe maNi lAvIne sumitrane svAdhIna karyo. sumitre ratisenAne sajaja karI, ratisenA pitAnI mAtAnA svarUpane jANI sumitramAM gADha prItivALI thayelI hovAthI akAe rati senA sumitrane ApI. rAjAnA AdezathI ratisenAne meLavI sumitra AnaMda pAme. rAjAe sumitrane potAnA mahelanI bAjue manahara ane gagana cuMbita raMgamahela nivAsa mATe A traNe priyA sAthe moja karato sumitra rAjAnA prasAdathI mitramAMthI maMtrI , eka divase rAjA sumitrane kahevA lAgyuM, "he mitra! tane maNino lAbha zI rIte thayo? temaja mane mukIne tuM kema jato rahyo? ATalo badho vakhata tuM kyAM rahyo ? zuM sukhadu:kha bhAgavyuM ? te tamAma vRttAMta mane kahe." rAjAnI jIjJAsA tRpta karavAne sumitre maNi saMbaMdhI temaja bIjo paNa pitAno sarva vRttAMta rAjAne kahI saMbhaLAvyuM, je sAMbhaLIne Azcarya pAmelo rAjA 9. jagatamAM lakSmI udyama thakI male che. pacyAhArathakI zarIra nirogI nathI rahetuM zuM ? puNyathI svarga ke apavarga paNa maleja, he prabho ! puNya vinA vyavasAya paNa photarAMnI mAphaka niSphaLa jAya che. jagatanA parama padArtha to puNya vagara nathI malI zakatA, Apane vinA udyame rAjya lakSmInI prApti thaI te paNa puNyanA udayathIja samajavI." sAMbhaLIne AmAM lakSmI puNya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 264 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sumitre rAjAne puNyane mahimA samajAvatAM pilA anya nagarane pharIne vasAvavAnI vAta paNa karI dIdhI. keTaloka kAla sukhamAM vyatIta karyA pachI rAjA sumitrane laine te zUnya nagara mahApura tarapha gaye, e zUnya nagara mahApurane pharI vasAvI eka mANasane tenA kArabhAra mATe pasaMda karI potAnI ANa pravartAvI. rAjA vIrAMgada sumitra sAthe mahAzAlapura nagare AvyA. banne bhegasukharUpI samudramAM magna thayelA potAno kAla sukhamAM vyatIta karavA lAgyA. "ratnazikha rAjAnI sabhAmAM eka kathAkAre A pramANe pitAnI vArtA pUrI karI. khuzI thayelA rAjAe bheTa ApIne eneya khuzI karyo. ratnazikha vIrAMgada ane sumitranI kathA sAMbhaLI Azcarya pAmelo ratnazikha rAjA temanA bhAre puNyanI prazaMsA karato manamAM vicAra karavA lAgyo. "huM paNa paradezamAM jaIne mAruM bhAgya ajamAuM to ! vIrAMgadanI mAphaka mAruM paNa puNya keTaluM che tenI parIkSA to karI je.. eka divase rAjA ratnazikhe pitAno e paradeza gamanane abhiprAya pUrNabhaka maMtrIne nivedita karyo, puNyanA phalarUpe maLeluM ke, rAjya choDI videza gamana IcchanAra rAjAnI vAta sAMbhaLIne navAI pAmele maMtrI bAlyA. deva! ApanI IcchAnI ADe koNa AvI zake tema che, chatAM paNa huM Apane kaMika vinaMti karavA IcchuM chuM." maMtrIe ADakatarI rIte videzagamananI muzkelIo sUcavavI zarU karI. "videza du:khe karIne gamana karavA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 265 cogya che. Dagalene pagale vidhrono emAM pAra nathI. paLa meLavIne zatruo evI taka javA detA nathI. Apa sukamala, kAyAvALA cho tethI bhAgyathI prApta thayeluM A rAjya he svAmI! Apa bhagavo, pUrva puNyanA sAkSAta phala samAna A meTuM rAjya Apane malavA chatAM Apa ethI vizeSa kayA phalane IcachA che vAra ? maMtrIe sArI rIte samajAvavA chatAM rAjAe potAno nizcaya choDayo nahi. nizA samaye ne rAtrInA caturtha prahare hAthamAM mAtra eka khagane dhAraNa karIne gupacupa rAjA nagara bahAra nikaLI gayo. sArA zakunathI protsAhita thayelo ratnazikha uttara dizA tarapha cAlyo manoratharU5 rathamAM ArUDha thaine puNyarUpI sainyathI paravarelA ane saMtoSarUpa maMtrIe yukata ratnazikha aneka grAma, nagara, parvata, nadI, nALAM, vagerene joto, navIna kautukane nihALato muninI mAphaka kSamAne dhAraNa karato, bhUkha ane tRSAne sahana karato, pRthvI upara zayana karI sukhadu:khamAM samAna vRttine dhAraNa karato hato. dezadezanI havAne nihALato ratnazikha anukrame bhayaMkara aTavImAM Avyo - e bhayaMkara aTavImAM te hiMmatapUrvaka keIne paNa bhaya rAkhyA sivAya AgaLa vadhe te eka bhayaMkara ane vikarALa, vicitra gajarAja eNe joyo, e vikarALa ne madonmatta hastI niraMkuzapaNe vananI havA bhagavato hato. te daramiyAna tenI najara sAme AvI rahelA A nara para paDI. . pitAnI sAme AvatA A narane joI dhuMvApuvAM thayela ne bIjAnI hAjarIne nahi sahana karanAre gajarAja phodhathI dhamadhamato e purUSane haNavAne tenI tarapha dhasyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 pRthvIcaMdra ane guNasAgara * pitAnI sAme doDyA AvatA A vikarALa gaja-. rAjane joI, e nara (ratnazikha) sAvadha thaI gaye, hastI. sAthe yuddha karato ne ene bhagADIne-doDAvIne thavI nAkhatA ratnazikhe zidhrapaNe hAthIne vaza karyo. hAthI parizramita. thaIne madarahita thaI gayo. - AkAzamAMthI manahara ane sugaMdhamaya puSponI. guMthelI eka suMdara puSpamALa e vijacI ratnazikhanA. kaMThamAM paDavAthI ratnazikhe uMce najara karI to IMdranI manohara asarA samAna eNe vidyAdhara bALAone joI, emanA mukhethI sAMbhaLyuM. sArU thayu, sArU thayuMema bolatI teNIo cAlI gaI. ratanazikha paNa e parvata samAna gajarAja upara ArUDha thaIne pelI sugaMdhamaya puSpamALathI zobhato uttara dizAe cAlyo. AgaLa jatAM teNe manohara ane svaccha jaLathI bhareluM sarovara jayu. e jaLamAM kIDA karavAne. hAthIne chuTa mukI pate bhUmi upara kudI paDaye. e jalanuM pAna karI snAnathI zramane dUra karato rAjA ratanazikha sarovarane kAMThe rahelA eka moTA vRkSanI nIce beThe, tenI AgaLa keTalIka yuvatIo divya vastrone laIne AvI. divya vastrone ApI tAMbulAdikavaDe rAjAne satkAra karatI te ramaNIya bolI. " apUrva deva evA ApanuM svAgata ho ! Apane vijaya he. huM apUrvadeva kevI rIte ? ? rAjAe vismaya. pAmIne pUchayuM. ghaNuM kAla sudhI sevA karI tyAre devatAo te. je prasanna thayA hoya to sukhane Ape che tyAre Ape te daSTi mAtrathI amArI sakhIne sukha ApyuM e apUtat nahi to bIju zuM ? " eka sakhI belI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ saravega navarAgyamaya dIkSA praha ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 267 e strIonAM vacana sAMbhaLI rAjA bolyo. "koNa tamArI sakhI? teNIe mane kyAre joyo?" rAjAnI vAta sAMbhaLIne sakhI belI ke he vIra! sAMbhaLo. uttara dizAne viSe vaitADhaya nAme parvata pUrva pazcima samudramAM potAnI pAMkhone phelAvato pRthvIne jANe mAnadaMDa hoya tevI rIte rahelo che. tyAM surasaMgItapura nAme nagaramAM suraNa nAme vidyAdharane rAjA hato, tene bhinnabhinna rANIo thakI zazivega ane suraga nAme be putro thayA. anyadA vairAgyamaya hRdayavALA sUraNe vaDIlaputra zazivegane rAjya samarpaNa karI dIkSA grahaNa karI Atma sAdhanA karI. zazivega pAsethI rAjyanI jIjJAsAvALA suravege potAnA mAmA suvegano Azraya grahaNa karI tenI madadathI sainya vaDe zaziveganA nagarane gherI lIdhuM. maMtrIenA kahevAthI rAjanagarano tyAga karI zazivega potAnA: parivAra sAthe cAlyo gayo. A mahA aTavImAM rahelA sugiri parvata upara navIna nagaranI sthApanA karIne sainya sAthe zazivega rahyo, anukrametenI caMdraprabhA nAme putrI yuvAvasthAmAM ramavA lAgI. tene joine nimittioe kahyuM. "he rAjana ! je purUSa A bAlAne paraNaze tenI sahAyathI tamane rAjya malaze." nimittiyAnI vANI sAMbhaLI rAjA 9. " A bALAno pati ke zuM thaze? ne e oLakhAya paNa zI rIte ? sujhivapura nagaranA rAjA vasutejasano madonmatta gajarAja AlAna sthaMbhane toDI jaMgalamAM cAlyo jaze.. tene je vaza karaze te ja A bALAno pati samajaje. nimittajJa purUSe rAjAne oLakhANa ApI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara "Aje tame e durdama hAthIne vaza karavAthI vimAnamAM rahelI e bALAe tamArA kaMThamAM puSpamALa nAkhI ne A vastrAbharaNu paNa teNIeja mokalAvyuM che. tamane jotAMja e bALA tamArA para prItivALI thayelI che, vidyAdharIe ratnazikhAne vAta kahI saMbhaLAvI. te vAta daramiyAna keTalAka ghoDesvAro tyAM AvI pahoMcyA. ratnazikha pAse AvI eka ghoDesvAre namana karI pUchayuM, "madonmatta gajarAja para ArUDha thayela purUSa kyAM gayo te tame prasanna thaIne kaho. tenA zarIrane kuzala to che ne ? e purUSano prazna sAMbhaLI vidyAdharI bolI. "zuM gajendranA cArane tame pakaDavA AvyA che. vArUM ? " "nA, nA, ema nahi amArA svAmI temanA parAkramathI khuzI thayA chatA temanuM darzana cAhe che. pelo purUSa bo . A parAkramIe ja A madamasta hastIne vaza karyo che. emanA sivAya bIjAnuM AvuM parAkrama kyAMthI hoya ? tamArA svAmIne e samAcAra kaho ke jethI teo ahIM AvIne bhale jue. vidyAdharI :belI. vidyAdharInI vAta sAMbhaLIne ghoDesvAroe potAnA - nagaramAM jaIne potAnA rAjAne e samAcAra kahyA. rAja vasutejasa khuzI thato e purUSane potAnA nagaramAM laI - javAne te sarovarane kAMThe Avyo.. vidyAdharIonA cAlyA javAthI sAvarane kAMThe rahelA ekAkI ratnazikhAne te mAnapUrvaka pitAnA nagaramAM teDI lAvyuM. rAjasabhAmAM yogya Asane besADI vasutejasa rAjA bolyo "he vIra ! mAre ATha kanyAo che tene P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 269 paraNIne A mArU rAjya paNa tame grahaNa karo, saMsAranA svarUpathI bhaya pAmelo huM have saMyamane grahaNa karIza. kumAre tenuM vacana aMgIkAra karavAthI cAra kanyAo sAthe pANigrahaNa karAvI rAjyAbhiSeka paNa karI dIdho uparathI kaMIka zikhAmaNanI vAta kahI saMbhaLAvatAM rAjA. che . "he kumAra! A loka ane paraloka virUddhano tyAga. karavo. nyAyathI prajAnuM sArI rIte rakSaNa karavuM, rAjA ja prajAnuM nyAyathI pAlana kare te prajA je dharma kare tene cho. bhAga rAjAne mele, pApI rAjA hoya to prajAnA pApane. chaThTho bhAga rAjAne maLe mATe zaThanuM damana karIne sarjana, purUSonuM tAre rakSaNa karavuM. tethI he rAjana ! tame prajAnuM evI rUDI rIte pAlana karaje ke te amane kadApi saMbhALe nahi. navA rAjAne sArI rIte zikhAmaNa ApI saMyama. grahaNa karavAne teNe rAjAnI anumati mAgI, - navA rAjAe rUDI rIte dIkSA mahotsava karela che evA vasutejasa rAjAe sadagurU pAse dIkSA grahaNa karI, ratnazikha rAjAe gurU pAse samakita grahaNa karI, nyAyathI prajAnuM pAlana karavA lAgyo, zazivega rAjAe A samAcAra jANIne potAnI kanyA caMdraprabhAne ratnazikhA rAjA sAthe paraNAvI, ne eka hajAra vidyA ApI saMpUrNa zakitavAna banAvyuM, A. vRttAMta jANIne suravegane mAmo suvega krodhathI hAthInuM. rUpa karI ratnazikhane mAravAne Avyo - rAjAnA udyAnamAM eka vicitra hastInI vAta jANI rAjA hastIne pakaDavAne Avyo. aneka upAyane jANanAra. rAjAe Akhare e gajarAjane pakaDI pADIne upara caDhI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 pRthvIcaMdra ane guNasAgara beThe ke hAthIe AkAzamAM uDavA mAMDayu. gajarAjanI - A ceSTA joI rAjAe vaja mukIthI enI pITha para ghA karyo, muSTinA prahArathI vyAkuLa thayele gaja "namo: mA kahato bhUmi para paDI mUcchita thaI gayo. - "are meM sAdhamikanI AzAtanA karI" ema bolato ratnazikha enA mULa svarUpane jei vyAkuLa thaI ga, zIta - jaLa ane pavanathI ene sAvadha karI ratnazikha bolo, are tane dhanya che ke du:khamAM paNa tuM jInezvara bhagavAnanA nAmane choDato nathI, bhAI! ajANatAM meM tArI AzAtanA karI che te mArA aparAdhane tuM kSamA kara." ratnazikhanA vacanathI zAMta thayelo vidyAdhara be. he rAjana! tamAre kAMI deSa nathI, meM jevuM karyuM che tevuM ja A bhavamAM mane phala prApta thayuM, mANasa ajJAnatAthI pApa kare che paNa tenA phalane jANato nathI, kAraNake madhura dUdhanuM pAna karanAra mAja lAkaDInA bhayane joto nathI. "tame keNu che ne A badhuM tamAre zA mATe karavuM paDayuM??? ratnazikhe pUchayuM tenA javAbamAM vidyAdhara bolyA - vidyAdharonuM ezvarya. A vaitADhaya parvata upara cakapura nAme nagarane adhipati suvega nAme huM vidyAdhara chuM. suravega mArA bhANeja thato hovAthI teno pakSapAta karIne zazivega vidyAdharane enA pitAe rAjya ApeluM hovA chatAM ene rAjya parathI dUra karIne meM bhANejane rAjya apAvyuM hAlamAM meM jyAre sAMbhaLyuM ke jAmAtAnI sahAyathI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 271 zazivega mArA bhANeja pAsethI rAjya grahaNa karavAne Icche che tyAre tamane mAravAnI icchAe gajanuM rUpa karIne zIdhragatie tamArA udyAnamAM Avyo paNa tame dayALue zikSA karIne paNa mane pratibodo, kAraNake regIne vaidya ApeluM tIkhu ane kaDavuM auSadha paNa guNakArI thAya che. A viSamaya saMsArane jANyA pachI DAhyo purUSa tenI jALamAM phasAto nathI, jethI huM paNa saMyamanI abhilASAvALA hovAthI mArA rAjyane paNa tame aMgIkAra kare, jethI nirmaLa evA saMyamane huM ArAdhuM e daramiyAna suvega rAjAnA aneka vidyAdhara sulaTa AvI pahocyA, zazivega paNa potAnA sainya sAthe AvI pahoMpo paNa yuddhanA bhISaNa aMgane badale ahIMyAM to zAMta rasanA taraMge uchaLI rahyA hatA. rAjapATa choDIne saMyamano abhilASI suvega pharIne ratnazikhAne kahevA lAgyo he dharmabaMdhu ! rAjyane grahaNa kara, mane saMyamamAM vina nA kara ! >> saveganI A vAta sAMbhaLI tenA sulaTa Azcarya pAmyA. suvegane zAMta karatA ratnazikha ane zazivega bolyA. "he sAhasika! jagatamAM eka tamane ja dhanya che ke AvuM vidyAdharonA aizvaryavALu mohaka sAmrAjya tRNanI mAphaka choDavAne tame taiyAra thayA che, chatAM hAlamAM to tame tamAruM rAjya bhogave samaya Avye saMyamane ArAdhaje kemake yauvanavayamAM iMdriya nigraha durjAya che. pavanathI kaMpAyamAna davAnA jevuM caMcaLa mana che mATe lIdhelA vratano bhaMga thAya to mahA anarthana karanAra che jethI atyAre to rUDI rIte rAjyane bhego. ' ratnazikhe aneka rIte suvegane samajAvavA chatAM vairA Jun Gun Aaradhak Trust P.P.Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27ra pRthvI caMdra ane guNasAgara gyathI bharelA hRdayavALA suvega vidyAdharezvara cArU evA cAritrane ja aMgIkAra karato hato. potAnA rAjyanI vyavasthA karI ratnazikha zaziveganI sAthe cakapura nagare gayo. anukrame ratnazikha samasta zreNino adhipatI thaye ne zazivega sAthe ratanazikha vizALa sukhano anubhava karavA lAgyo. vidyAdharanuM apUrva aizvarya ane sAmrAjya bhegavavA lAgyA, - zazivega vidyAre potAnA bhAI sureganI upekSA karavA chatAM potAnuM rAjya paDAvI levA chatAM te zazivega manamAM kaMI paNa ochuM lAvato nahi, topaNa pitAnA mAmAnA vRttAMtanI jyAre suravegane khabara paDI tyAre tenA. manamAM kaMIka vicAra AvyA, e vicAramAMthI ene vairAgya tha, e vairAgyaraMgathI raMgAyela suraga pitAnA bhAIne mATe rAjya choDIne cAlI nIkaLyo. e mahAnubhAve rUDA evA cAritrane aMgIkAra karyuM. vidyAdharanA apUrva aizvaryane bhAgavato ratnazikha. enAM sukha, sAhyabI, ane saubhAgyano te kAMI pAra na. hato bhavAMtarane saMgata pAmarane e jIva, jenuM jIvana paNa muzakelI bhareluM Aje hatuM. e pAmarano jIva ratana. zikhanI sukha samRddhi manuSyabhavanA sukhanI lagabhaga. e ratnazikha potAnA AtmAne dhanya mAnato ne samakitanI ArAdhanA karatAM pRthvImaMDala upara rahelA zAzvata jInezvaranAM cane vAMdavA lAgya, sAdhuone namaskAra karato, sAdharmikanI bhakti karato dIna, hIna ane garIbajanone uddhAra karate te prajAnuM sArI rIte pAlana karavA lAgyuM enA rAjyamAM cerI, jArI, vijArI, luccAI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 273 badhu adazya thaI gayuM, rAjyamAM gunhAonuM pramANa nAmazeSa thaI gayuM. - sAte kSetramAM eNe dhanano vyaya karavA mAMDayo. pratimAo bharAvI aMjanazalAkAvaDe prabhAvika banAvI jInamaMdiramAM pratiSThA karAvA lAgyA. snAtravidhimAM, jInapUjana, arcana temaja yAtrAvidhimAM khuba dhanano vyaya karavA lAgyo, saMghanI pUja, zAstra lakhAvavAmAM dhanane sadaupayoga karI zAsananI prabhAvanA karavA lAgyo. ratnazikha rAjAe aneka lAkha varSa pramANa vizALa sAmrAjya sukha bhogavyuM, devatAnI mAphaka sukha ane bhegenI rasikatAomAM ene jatA evA kAlanI paNa khabara paDatI nahi, e bhAgyazALInA rUDA bhAgyayoge sAketapura nagaranA udyAnane viSe zrIsuyaza nAmA tIrthaMkara bhagavAna samavasaryA jANI moTA ADaMbarathI tyAM jaIne jInezvara bhagavAnane nampa, stuti karI ucita sthAnake besI jInezvaranI pApa nAza karanArI dezanA sAMbhaLavA lAgyo - he bhavya ! A saMsArarUpa vanamAM sarve je karmane AdhIna rahelA che potapotAnA karmane anusAra teo uMca nIca gatimAM cAlyA jAya che. keI narakamAM jAya che to. koI puNyarUpI bhAta ekaThuM karI devaloke jAya che koI manuSya thAya che to mAyA ka5TamAM rAcelA koI tiryaca. gatimAM cAlyA jAya che, manuSya bhavamAM paNa jIvone karma potAno apUrva prabhAva batAve che koI rAjA to koI raMka kaI paMDita to kaI mUrkha, keI zrImaMta to kaI garIba, koI saubhAgyavALA to kaI durbhAgI, koI dAtAra to kaI kapaNa, koI sukhI to keAI du:khI, koI pUjanika bane che to koI apamAna pAme che; koI rUpavAna to koI kadarUpI ne koI chekhI, koI apamAna 16. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 pRthvIcaMdra ane guNasAgara keI sajajana to kaI durjana, ke madhura kaMThavALA to kaI karkaza kaMThavAlA, keI kIttine varelA to kaI apayazanA bhAgI, keI brAhmaNa to koI kSatrIya, muMgA, aMdhA, baherA, paMgu, kANA, koDhIyA e badhe saMsAramAM karma rAjAno ja mAtra prabhAva che. - A pArAvAra rahita saMsAramAM zAstranA kubedhamAM meha pAmelA jIvo cAre gatimAM bhamyA kare che. pAkhaMDI ane dhUrta purUSa temane mithyA zAstra vacanamAM muMjhavIne duryonirUpI kuMDamAM pADI nAkhe che. AvA saMsArarUpI gahana araNyamAM mokSano mArga batAvanArA jJAnI to moTA bhAgya geja maLe che. mATe dharmarUpI bhAtu pedA karavA mATe AtmAe niraMtara udyama karavo joIe. jInezvaranI dezanA rUpI amRtanI dhArAthI siMcAyela ratnazikha nRpati bolyo, "he bhagavAna ! bhavAMtaramAM meM evuM zuM sukRta kareluM che ke A bhavamAM mane sukha upara sukha prApta thAya che ? * ratnazikhanI vANI sAMbhaLIne jInezvara bolyA. parabhavamAM tuM pAmaranA bhavamAM niraMtara gurUe ApelA paMcaparameSTI namaskAranuM smaraNa karato hato, e paMcaparameSThI namaskAranA smaraNanA prabhAve A bhavamAM tuM jagatane AzcaryakArI mahAsukhane prApta thayo che-vidyAdhara thayo che. : - he bhAgyavAna ! navakAranA jApathI samyakatva prApta thAya che. samyakatvathI virati Ave che. virati thakI mekSa prApta thAya che ane mokSathakI akSayasukha male che. saMsArane, je utkRSTa sukha che e te namaskAra jApanuM tAre alpa phale samajavuM, kiMtu mokSaprApti e ja enuM saMpUrNa phala che : - , potAne bhava sAMbhaLI prakRdita thayelA rAjA ratna P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 275 zikhe nagaramAM jaI potAnA putrane rAjyagAdI upara sthApana karyo. pachI cAritra levAnI AkAMkSAvAlA ratnazikhe zrI tIrthakara bhagavAna samIpe saMyama svIkAryuM. kSapakazreNi para ArUDha thaI karma khamAvI kevalajJAna prApta karI pRthvImaMDala para vihAra karatA aneka bhavya jIvone pratibodha karI ratna-, zikha mokSe gayA. - dharmavasu gurUe paMca parameSThI jApa upara ratnazikhanuM , kaheluM dRSTAMta sAMbhaLIne dharmarasika vimalakIrti rAjAe , devarathakumArane rAjya para sthApana karIne dIkSA grahaNa karI.. potAnuM AtmakalyANa sAdhyuM. samyakatvadharmanI ArAdhanA. ' devarathakumAra have devaratha narapati thayA. rUpavatI rANI ratnAvalI sAthe vividha bhegone bhogavato rAjyanuM pAlana karavA lAgyo, samyakatvavAna ane bAravratane dhAraNa karanAra devaratha aharniza paMcaparameSThI namaskAranA jApa japyA karate hatA, e pramANe rAjyasukhano anubhava karatA ane zrAvaka dharmanuM ArAdhana karatA devaratha narapatine khuba kAla cAlyo gaco, kemake kALa kAMI koInA mATe thobhato nathI. : - dharmane jANa e rAjA eka divasa vicAra karavA lAgyo A jagatamAM dharmanA prabhAvathI mane khuba rAjyalakSmI malI che to mAre satpAtramAM vAparIne e lakSmIne sadupaga karavo joIe." : dharmatatva ane lakSmInI anityatAne ciMtavato rAjA.' sabhyatva, aNuvrata, guNavrata ane zikSAvrata vaDe zebhato . nAvalI sAthe dharma, artha ane kAma e traNe varganI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sAdhanA karato janazAsananI zubhA vadhArato prabhAvanAnA: aneka kAryo karavA lAgyo. - narapatie aneka jInezvara bhagavAnanA prAsAda karAvyA..' aneka jInapratimAo bharAvI, samyaktvanI zuddhine mATe aneka rathayAtrAnA mahotsava karyA caturvidha saMghanI sAthe aneka vAra tIrthayAtrAo karI. sAdharmikanI bhakti karIne rAjAe aneka dIna, du:khI ane garIba janabaMdhuonA uddhAra karyo ne zAsananI niMdA karanArA, jaina zAsananI , prabhAvanAmAM aMtarAya karanArA anekane nivAryA. potAnA rAjyamAMthI sAte vyasanano nAza karAvI nAkhe, rAjyanuM rUDI rIte pAlana karato ane dharmanI prabhAvanAnAM kAryo karato rAjA potAno pAchalo kAla nigamana karato hato - mahArANI ratnAvalIno dhavala nAme kumAra anukrame yauvanavayane prApta thayo tyAre rAjAne A bhava upara vairAgya : [ pedA thaye, saMsAranI anityatAnuM ciMtavana karato rAjA rAjya gAdIpara dhavalakumArane sthApana karI rAjyabhArathI mukta thayo che rAjA rAjyabhArathI mukta to thayo chatAM vIryAntarAya : karmanA udayathI cAritrane grahaNa karavAne azakta hovAthI - saMsAranI upAdhithI mukta rahIne ekAMte dharmasAdhana karavA lAgyuM ne caturvidha saMghanI pUjA karavA lAgyo, temaja pauSadhamAM ane zAstra abhyAsamAM potAno samaya vyatIta - karavA lAgyA.AvazyakAdika kriyAmAM prItivALe rAjA sAdhu- " nI samAna jIvananI maryAdAvALA thaI gayo, e dharmArAdhana karavAmAM prItivALA rAjAno keTaloka samaya cAle gaye , che. tapa karavAthI jeNe kAyAne gALI nAkhI che evA.' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 277 rAjAne ratnAvalI sAthe e rIte dharmanuM ArAdhana karatAM . anukrame aMta samaya AvI pahoMce . aMta samaye rAjAe ArAdhanA karI. corAsI lAkha : chavAyonIne khamAvavA lAgyo. A bhavanAM ane bhavAM* taranAM pApakarmonI niMdA karato te sukRtyanI anumodanA - karavA lAgyo. saMsAranI anityatAnI bhAvanA bhAvato rAjA saMsAra ane mokSa, janma ane maraNa, kanaka ane kathIramAM samAna-madhyasthavRttivALo thaI gayo aMtara samaye rAjA paMcaparameSTInA smaraNamAM ekacittavALe thayo thake maraNa pAmIne Anata devalokamAM egaNIza sAgaropamanA AyuSyavALA uttama deva thayo. paTTarANI ratnAvalI paNa rAjAnI mAphaka zrAvikA dharmanuM zuddha bhAvathI ArAdhanA karI kola karIne navamA AnatadevalokamAM ogaNIza sAgaropamanA AyuSyavALe uttama deva thayo. bhavAMtaranA snehathI tyAM paNa mitrapaNe rahelA banne devo devabhavanAM apUrva sukha bhogavatA sukhamAM kAla nigamana karavA lAgyA. navamI, dazamAM, agIyAramA ane bAramA devaleke sAmAnya rIte traNa hAthanuM zarIra hoya che ane devatAonAM AyuSya ogaNIzathI bAvIza sAgaropama sudhI hoya che. jeTalA varSanuM AyuSya teTalA hajAra varSe temane AhAranI icchA thAya che ne teTalA pakhavADIe teo zvAsozvAsa le che, manamAM vicAra karavA vaDe teo manohara pudgalene grahaNa karatA AhAra kare che tethI devatAo manabhakSI kahevAya che, teo zukalezyAvALA ne samacaturastra saMsthAnavALA hoya che vaikiya zarIrane dhAraNa karanArA ane pRthvIthI - cAra aMgula hamezAM uMce rahe che. Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 278 pRthvIcaMdra ane guNasAgara | navamA devalokanA devo mana pravicArI hoya che eTale tyAM devIonuM gamana hotuM nathI jethI teo manavaDe karIne vyabhicAra-surata sukhanA bhogavanArA hoya che. je devInI. teo icchA kare che te devI paNa potAnA sthAnake rahIne mana vaDe te devane pitAno viSaya kare che-ciMtavana kare che chatAM temane anaMtagaNuM sukha thAya che. temanA eka nATakamAM asaMkhyAto kALa yAne hajAro varSa vahI jAya che evA. sukhamAM teo jatA evA kALane paNa jANatA nathI. . pariccheda pAmo pUrNacaMdra ane puSpasuMdarI navamA bhavamAM. * sarvArthasiddhidAtAraM, trAtAraM sakalAMginAm / natvA zaMkhezvaraM pArzva, paMcamaH sarga ucyate // 1 // bhAvArtha-jagatanA sarve artha ane kAmanI siddhine ApanArA temaja bhavya jIvenuM saMsAranA bhaya thakI rakSaNa karanAra zrI zaMkhezvara pAzvanAthane namaskAra karIne hele pAMcame sarga-pAMcamo paricheda kahevAya che. jabudvIpanA mahAvideha kSetramAM puSkala nAme sAtamI. - vijayane viSe zivA nAme nagarInA adhipati, sihe. samAna parAkramI, ane nAma pramANe guNavALA siddharAja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 279 nAme rAjA hato, e narapatine priyaMgumaMjarI nAme paTTarANI hatI. sukha, saubhAgya ane Rddhi siddhio karIne saMsAramAM apUrva sukhane bhegavatAM A yugalane kayA sukhanI nyUnatA hatI ? navamA devalokamAM devatAnAM ogaNasa sAgaropama sudhI apUrva sukha bhogavIne thAkate puNya devaratha rAjAne jIva tyAMthI Aya kSace eNvI priyaMgumaMjarInA udaramAM utpanna thaye, svamAmAM saMpUrNa caMdrane joI jAgrata thayelI rANI nRpa samIpe jaIne svaprane kahevA lAgI. paTTarANInuM svama sAMbhaLI rAjA bolyA, "devI ! tamAre caMdranI tulya saumya prakRtivALo putra thaze." garbhanuM sArI rIte pAlana karatI rANIne uttama garbhanA prabhAvathI sArA sArA dehada thayA te sarve rAjAe pUrNa karyA. anukrame zubhagrahanA ge rANIe putrano janma Apo, rAjAe putra janma mahotsava karI bArame divase svaprane anusare putranuM nAma rAkhyuM pUrNa caMdra - paMca dhAtrIothI lAlana pAlana karAto pUrNacaMdra yogya vayano thatAM kaLA ane kAvyane abhyAsa karatAM zAstrane pAraMgAmI tha. navIna yauvanarUpI bhAgyodayavALe thayo. te navIna kaLA zIkhavAnA vyasanavALe hato paNa jugA2nuM vyasana ene vaLagyuM nahotuM, navIna kAvya banAvI emAMja ramyA karato hato paNa parastrInI vArtA karavAmAM lijajA dhAraNa karanAra pUrNa caMdra sajajanane madhura vacanavaDe saMtoSa ApI khalapurUSone zikSA karanAre thaye, - mRgayA, madya ane mAMsa vigere sAta vyasanathI rahita sUryanI samAna meTA pratApavALe ane rAjanItine jANa pUrNa caMdra tatvanA ciMtavanamAM potAno samaya vyatIta karato P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ - trInuM nAma puSpavanane 280 pRthvIcaMdra ane guNasAgara hato. navIna yauvanarUpI abhyadayavALe chatAM viSaya vikArine Adhina na banatAM deva, gurU ane mAtApitAnI bhakti karanAre thayo. paTTarANI mahAdevI priyaMgumaMjarIne vizALa nAme bAMdhava siMhasena rAjA sAmaMta hato. tene jayA nAme patnI hatI. mahAdevI ratnAvalIne jIva navamA svargamAMthI vI jayAdevInI kukSie upanna thayo. svadhAmAM puSpamALA jovAthI anukrame janma thayA pachI sagAMsaMbaMdhInI anumatithI putrInuM nAma rAkhyuM puSpasuMdarI. ' anukrame vayamAM vRddhi pAmatI puSpasuMdarI bhaNuM gaNI aneka navIna kalAone abhyAsa karatI yauvanane AMgaNe AvI, e manohara aMgopAMgavALI ne suMdara rU5 rAzie zebhatI bALA navIna yauvanavayamAM adhika saudarya teje zAbhavA lAgI. | bALAnA vadananI saumyatA ane sauMdaryatAthI zaramAIne caMdra AkAzamaMDalamAM cAlyA gaye, e vizALa kAMtivALAM ane tejayukta lecanane joI lajajIta thaIne kamaLa jalamAM saMtAI gayuM, bALAnA zarIranA manohara avayavo eno ghATIlo ane suzobhita varNa suvarNanI kAMtine paNa jhAMkhI pADI deto hato. nAganI phaNi samAna enA addabhUta zyAmasvarUpa kezakalApe bhramaranI paMktinI zyAmatAne paNa jItI lIdhI hatI. - hAthInA baccAnA kuMbhasthaLa samAna bALAnA stana yugala e nAjuka tanunA sauMdaryamAM asAdhAraNa vadhAre karI rahyA hatA. nitaMba kaTI pradeza bhAre ane zobhAyamAna hato evI e bALAnA saudaryanAM adhika te zuM varNana karIe? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 281 nA madhura bhASiNI e bALAmAM strIne ucita guNe svAbhAvika rIte rahelA hatA, saraLasvabhAvI, sthira svabhAvI temaja lajAvaDe namramukhI evI te bALa kalAmAM kuzaLa hevA chatAM vivekI ane vinayavatI hatI. - pRthvImaMDala upara vasaMtarUtunAM Agamana zarU thayAM, enA prabhAvathI udyAne navapallavita ane phAlyAM kulyAM banIne AkarSaka banI rahyAM hatAM, maMjarIothI lacI paDelAM sahakAranAM vRkSonI zebhA apUrva hatI, mAdhavI Adi lattAo pune vikasAvatI pitAnI manohara ane dilakhuza suvAsathI udyAnanI havAne uttejita karI rahI ' hatI. kekilAonA sumadhura gIta vasaMtanA rAgamAM apUrva sAthe ApI rahyAM hatAM. ja e vasaMtanA eka divase bALA puSpAne pitAnI anumatithI mAtAe sAhelIo sAthe udyAnamAM kIDA karavAne mokalI. udyAnamAM AvIne puSponI suvAsano anubhava karatI ne paMcaraMgI puSpo sAthe gela karatI bALA udyAna-vananI zobhAne jotI AnaMda krIDA karI rahI hatI. "sakhI puSpA! je pitAnA pati vasaMtarAjane prApta karIne A vanarAjI kevI kilakilATa khIlI rahI che? punnAgavaDe karIne A nAgavallI latA zebhe che ne e nAgavallIvaDe punnAga vRkSa kevuM robhI rahyuM che? tevIja rIte manohara lAvaNyavALI tArA jevI bALA pativaDe karIne - zAbhe. 23 sakhI bALA puSkAne aneka vANI vinAdavaDe karIne khuza karavA lAgI. e pramANe vinoda karI rahelI sakhIo sAthe bALA puSpA vananI zabhA nirakhIne latAmaMDapamAM AvI vINAnA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sura sAthe pitAnA kaMThane meLavatI pitAnI gIta kaLAne sArthaka karavA lAgI. rAjakumAra pUrNacaMdra paNa e samaye vasaMtarAjanI. mojano svAda levAne mitronI sAthe udyAnamAM Avelo hate udyAnanI zebhAne nirakhato ne vasaMtanI anupama, lIlA joI harakhAto, mitro sAthe vinoda karato e rAjakumAra ekAeka puSyAnI daSTie AkarSAyo. madhura AlApapUrvaka vINAnA tArane meLavatI puSpA kumArInI draSTi acAnaka e kumAra para paDatAM parabhavanA saMbaMdhathI tyAMja thaMbhI gaI, "are ! A te vasaMtarAjane mitra kAmadeva ke zuM ?* yauvana vayavaDe manohara aMgopAMgavALA, ne ati suMdara svarUpavALA kAmadevanA anujabaMdhu samAna pUrNa caMdra kumArane joI parabhavanA sneha saMbaMdhathI bALA vigata. cetanAvALI thaI thakI romAMcane anubhavatI, AMkhanAM. popacAMne saMkecI detI mUcchita thaI gaI. mehanA bANa. vaDe ghAyala thaIne pRthvI para DhaLI paDI. - sakhIoe zItajala ane maMdamaMda pavananI laheravaDe svastha karelI bALA puSpA sakhIne kahevA lAgI.. sakhI! rUturAja vasaMtarAjanI sarakhe dilane DolAvanA: A suMdara yuvAna koNa che? zuM A te kAmadeva ke sUrya deva, athavA to saumya AkRtivAna sara ke vidyAdhara ?" . "sakhI puSpA ! kAmadevanA samAna tArA sarakhI sAhelInA dilane DolAvanAra A pUrNacaMdra rAjakumAra, A. kAmadeva nathI kemake te to zarIra vagarane che. sUrya paNa nathI te te bahu tApane ApanAro che. AMkhonAM pipacAM. sthira na hovAthI sura paNa nathI, A to vicakSaNa ne. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 283 capI nayanavALe rAjakumAra che. temaja vidyAdhara paNa nathI, te to khecara-AkAzavihArI hoya che, tyAre A te bhUmi vihArI rAjakumAra che 99 puSkAnA javAbamAM sakhI bolI, tArI vAta satya che sakhI! vidhAtAe A jagatamAM dareka uttama vastuomAMthI sArA guNa grahaNa karIne mane lAge che ke A yuvAna narenI racanA karelI che. caMdramA. pAsethI saumyatA, samudra kanethI gaMbhIratA, sUrya pAsethI pratApa, kubera bhaMDArI pAsethI tyAga-dAna, iMdra pAsethI prabhutva, kAmadeva pAsethI sauMdarya, amRta pAsethI mAdhurya siMha pAsethI baLa, suragurU pAsethI caturAI ane merU. parvata pAsethI pairya e guNo grahaNa karIne ja vidhAtAe A naranI bhAvanA-racanA karI che ke zuM ?" sakhI puSpA. kAmadevanA bANathI vIMdhAyelI chatI e naranI tArIpha karatI belI, "tAruM kahevuM satya che sakhI! siMhasena rAjAnA kularUpI nabhe maMDaLImAM caMdra samAna A pUrNacaMdra kumAranAM. aMgopAMgane tuM kaTAkSapUrvaka joI rahI che ke zuM ? temane te barAbara oLakhe che e tArI phAInA kumAra, azekA nAmanI sakhI kaMIka mRdu hAsya karatI puSpAne kahevA lAgI. azekAnA kathanane puSTi ApatI sudarA belI. sakhI ! je rAjakumAra ApaNane joI khamacAI gayA. emane AmaMtraNa ApI belAva, ApaNe badhAM vinoda karIe, nahitara avinaya thaze." - sakhIonA vacanathI lajAtura thayelI puSpAvatI belI. "tamane yogya lAge tema karo." puSpAnI anumatithI sakhIe AmaMtraNa karela rAja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 pRthvIcaMdra ane guNasAgara = kumAra tyAM latAkuMjamAM AvIne vegya Asane beThe puSpAkumArIne potAnA netra vaDe jaI darzananA phalane prApta karato rAjakumAra bALAne eka daSTie to enI upara rAgavALA thayo. banne ekabIjAne jovA lAgyAM. eka sarakhI vayavALAM, rUpavALAM ane guNavALAne parabhavanA sArA saMskArathI prIti thatAM vAra lAgatI nathI. prItithI prasanna thayelo kumAra bo9yo "he suMdarI ! tamAro vINA upara kAbu sAro jaNAya che to mArA mananA vinodane mATe kaMIka gAva. 27 kumAra ! tamArA darzanathI kSebha pAmelA A amArAM bahena puSpA lajajA vaDe namra mukhavALAM have vINA uparano pitAne kAbu jamAvI zakaze nahi. mATe have to Apaja e vINAne bajAvI enA hadayane AnaMda Ape, ema kahIne sudattAe vINuM rAjakumAranA hAthamAM ApI. vINAne grahaNa karI rAjakumAra potAnA hAthanI komala aMgulIone enA tAra upara pheravato pitAno kAbu enApara jamAvavA lAgyo. sakhIonI prazaMsA sAMbhaLate chate rAjakumAre vINAnA tAranI jhaNajhaNATI sAthe potAnA komaLa kaThanA sura AlApa saMlApapUrvaka meLavI dIdhA. kumAranA madhurA gAnathI sakhIo mastakane praNAvatI khUba AnaMda pAmI - vINAnA manohara ane madhurA gAmanI moja mANatA badhAM AnaMdathI DolI rahyAM hatAM. svargIya saMgItanA rasanI choLo uchaLI rahI hatI. e masta AnaMdamAM puSpAnI dhAvamAtAe AvIne vina upasthita karyuM. "vAha ! ThIka badhAM ahIMyAM bhegAM thayAM che ??? dhAvamAtAe emanA raMgamAM bhaMga pADayo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 285 rAjakumArane namaskAra karI puSpAkumArI tarapha mAM karIne bolI. "he vajo ! tArA vinA tArI mAtA bhejana karatI nathI mATe satvare ghera cAlo. dhAvamAtAnA vacanathI puSpA sakhIo sAthe ghera cAlI gaI paNa tenuM mana to rAjakumAranI pAse ja mUkIne gaI. rAjakumAranA darzananI puna:abhilASAvALI bALA. du:khe du:khe paNa potAnA makAna tarapha cAlI gaI. - sakhIoe tenI mAtAne tenA dilanI vAta kahI. saMbhaLAvavAthI tenI mAtAe paNa ene AzvAsana ApyuM. enI mAtAe priyaMvadA nAme sakhIne badhI vAta samajAvI.. priyaMvadA puSpA pAse AvIne tene AzvAsana ApatAM belI. "sakhI ! caMdranI eka kalA paNa prANIene sukha Ape che. tyAre A kumAra pUrNacaMdra hovA chatAM tane kema sukha nathI thatuM?" sakhI priyaMvadA ! Aje mAruM mana koNa jANe kema bhamI rahyuM che tene kaMika upAya batAvane ? puSpA suMdarI belI. . "he svAminI ! tane sukha karanArI eka vAta kahuM te sAMbhaLa, je sAMbhaLavAthI tArUM mana prasanna thaze-zAMta tharo. priyaMvadA manamAM kAMIka nizcaya karIne belI, : kahe. >> AturatAthI bAlA puSpA pitAne lagatI , vAta sAMbhaLavAne taiyAra thaI " - gaI kAle tArI phaIne tArA pitAe kahyuM hatuM ke A amArI putrI pUrNa caMdrane yogya che. banne rUpa, guNa : ane vacce eka bIjAne yogya hovAthI emane saMbaMdha pUNa sukhavALA thaze, parantu atyAre to banne vivAhanI - vAta paNa sAMbhaLatAM nathI temaja temane anya anya : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 pRthvocaMdra ane guNasAgara - sneha paNa saMbhavato nathI, to pachI e zI rIte bane ?>> vizAla sAmaMta pitAnI bahena sAthe vAta karatAM jarA che . - "to teo eka bIjAne maLe ane vAtacita kare tevI vyavasthA karavI joIe. vizAla sAmaMtanI vAta sAMbhaLIne tArI pheI priyaMgumaMjarIe te vAta kabula karI enI prazaMsA karI. te pachI bannee eka yukticajanA ghaDI kADhI te mujaba Aje udyAnamAM tame bannene meLApa thayo. tamArI eka bIjAnI snehanI vAta sAMbhavaLIne badhA khuzI thayAM che ne mane lAge che ke tArI marajI . haze to vivAhotsava jaladithI ujavAI paNa jaze. - priyaMvadAnI rasabharI ne anukULa vAta sAMbhaLIne puSpA khuzI thatI bolI, "sakhI priyaMvadA ! tuM jevI nAmathI priyaMvadA che tevI arthathI paNa che. Aje to teM priya vAta - kahIne tAruM nAma sArthaka karyuM. kumAra pUrNacaMdrane paNa tenA mitroe A yukti samajAvIne khuzI karyo. bannee dhIrajathI keTaleka samaya pasAra karyo te pachI to rAjAe ane vizAla sAmaMte vivAha kAryane AraMbha karyo. muddatta jevarAvI zubha mudatta moTA mahAsavapUrvaka vizAlasAmaMte potAnI kanyA rAjakumAra pUrNa caMdrane paraNAvI dIdhI. te samaye khAna, pAna, ane ; gAna tAnathI Akhuya nagara rasasAgaranI laherone anubhavavA lAgyuM... rAjakumAra puSpAsuMdarI-naveDhA patnI sAthe pitAnA * mahelamAM rahyo chato devatAnI mAphaka pAMcaprakAranAM viSayasukhane bhegavavA lAgyo. .. . . . . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 287 zrI surasuMdarasUrIzvara eka divase rAjasabhAmAM beThelA rAjAne vanapAlake AvIne namaskAra karI rAjAnI birUdAvalI belatAM vinaMti karI. "mahArAja ! Apane jaya thAo ! vijaya thAo ! puSpazAla vanamAM mUrtimAna dharma hoya evA muni samudAyathI paravArelA zrI surasuMdara gurUmahArAja padhArelA che. vanapAlakanI vANI sAMbhaLIne romAMca anubhavatA rAjAe khuba dAna ApI vanapAlakanuM dAridRrUpI vRkSa chedI nAkhyuM. - sUrIzvarane vAMdavAne usuka thayela rAjA putra kalatra ane strI AdikanA parivAra sAthe moTA ADaMbara pUrvaka vAMdavAne cAla. gurUnI pAse AvI namIne temanI stuti karato te dharma sAMbhaLavAne temanI AgaLa beTho. surIzvara paNa A yogyajIvo jANIne dharmadezanA devA lAgyA.. - "he bhavya ! janma, jarA, mRtyu, roga, zeka ane bhayathI AkuLa vyAkuLa evI durgatine viSe pApanA phaLarUpa anaMtakAla paryata mahAduHkha bhegAvyAM chatAM hajI paNa saMsAra tarapha udAsInatA thatI nathI, ne dharmane viSe nirUghamI thaIne saMsAramAM rAcI mAcI rahyA cho. paNa have pramAdano tyAga karI yatnathI dharmanuM ArAdhana kare, kAraNake- A jagatamAM to prANIone pramAda samAna keI zatru nathI tyAre dharma samAna keI mitra nathI. , / maja viSayakasAyA, niddA, vigahA ya paMcamI bhnniyaa| * paMpa pamAyA, nIluM pAuMti saMsAre che : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 pRthvIcaMdra ane guNasAgara bhAvArtha-magha, viSaya, kaSAya, nidrA ane visthA e pAMce pramAda jIvana bhayaMkara zatruo che. e paMca zatruo jIvane saMsAra sAgaramAM DubAvI dharma prApti thavA detA nathI. dhamane e pAMca pramAdomAMthI kedane kaI vidana karavAne taiyAra hoya che. mATe e pAMce pramAda choDavA, - jyAre pramAda jIvane saMsAramAM pADe che. tyAre dharma jIvane saMsAramAM sukhanI paraMparAne pamADI aMte mokSanI lakSmIne Ape che. jagatamAM utkRSTa maMgaLarUpadharma manuSya ane suranI lakSmI temaja muktine ApavAvALe hovAthI jIvane te karavA yogya che. yatnathI te AdaravA gya che, dharma baMdhunI mAphaka sneha rAkhe che. ka956manI mAphaka vAMcchitane. Ape che. gurUnI mAphaka saddaguNamAM prIti karAvI Ape che. svAmInI mAphaka rAjyalakSmIne denAra che. pitAnI mAphaka vAtsalya rAkhe che, tyAre mAtAnI mAphaka dharma jIvanuM poSaNa kare che. evA dharmanuM sevana karavAthI ciMtAmaNi ane kalpavRkSanI dharma zuM zuM nathI Apato? A gRhane Aga lAgavA chatAM je purUSe nirAte suI rahe che, agAdha jalamAM DabavA chatAM je leza paNa pitAnI darakAra karatA nathI, evA mUDha jIve saMsAramAM du:khadu:khI thavA chatAM dharmane viSe jarAya udyama karatA nathI. vaLI huM bhavya jIva ! sAMbhaLe. * cAra leke makAnane luMTI rahyA che temaja arimaMDala prahAra karavAne dhasI rahyuM che chatAM je vizvAsathI sAvadha thato nathI, evA mUkhe jano manuSyabhavamAM dharma karavAnI maLelI takane gumAvaze to pachI te taka kayAre maLaze? he bhavya ! A saMsArarUpI bhavATavImAM mAnavIone saMpUrNa rIte dharma sAmagrI maLavI durlabha che. prathama taba P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 289 daza daSTAMte dUrlabha manuSyapaNuM A corAsI lAkha jIvAcinImAM keTaluM badhuM durlabha che teno jarA vicAra karo. ane manuSyapaNuM kadAca mahuM paNa anArya thayA to? mATe AryakSetra malavuM kAMI sugama-saheluM nathI, AryakSetramAM paNa vizuddhakuLamAM janma thavo e durlabha che. te thakI vizuddha jAtimAM janma thavo e durlabha che. e badhuMya hovA chatAM je alpAyuvALo hoya to? mATe dIrdhAyu paNa mahAbhAgyayoge male che-durlabha che. dIrdhAyu thakI paNa ArogyatA durlabha che. te thakI paNa dharmAcAryane samAgama prANIne atidurlabha che. AcAryane saMga thavA chatAMya vastutatva samajavAnI buddhi malavI durlabha che. ane te thakI paNa tatvazraddhA durlabha che. temaja virati to ethIya durlabha che mATe he prANIo ! pramAdane tyAga karI tame dharmane viSe udyamavALA thAo. gurUmahArAjanI dezanA sAMbhaLIne rAjA vagere badhA prasanna thayA. dharmanA anurAgI thayA. - manahara kAMtivALA ane juvAna avasthAvALA AcAryane joI vAraMvAra manamAM aneka vicAra karato pUrNa caMdra bo9yo. "bhagavana! sAmrAjya lakSmInA bhegane yogya athavA to koI dhanADhayane yogya ApanA dehanI AvI apUrva kAMti hovA chatAM yauvanavayamAM Apane vrata grahaNa karavA yogya zI rIte ane kayA saMjogomAM vairAgya thaye; te ApanA vairAgyanuM kAraNa kahe." rAjakumAre gurUmahAjanA vairAgyanuM kAraNa pUchayuM. ' "kumAra ! tamArA jevA uttama narane te Dagale ne pagale saMsAramAM vairAgyanAM kAraNa jaNAya che chatAM kema pUchavuM paDe che? A jagatamAM keTalAka vizALa evI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust 19
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sAmrAjya lakSmIne bhegave che. tyAre keTalAka maharthika amApa rUddhi siddhivALA paNa jovAya che. keTalAka parataMtrarUpI daraDI sAMkaLathI baMdhAyelA temanI sevA karanArAya najare nathI jota zu ? . keTalAka kalpavRkSa pAsethI manovAMchita phalane meLavatA sukha ane bhegamAM prItivALA thaIne ciMtA ke du:khaneya jANatA nathI tyAre keTalAkane pitAnA udara bharavAnA paNa sAMsA hoya che, keTalAka zreSTha ane navasuMdara yuvatIonA hAsyavilAsamAM ramatA moTA saubhAgyavALA hoya che tyAre keTalAka daurbhAgyathI dAjhelA zyAma mukhavALA paNa nathI hatA zuM ? - A bhavATavImAM janma, jarA, maraNa, vipatti, Adhi, vyAdhi, upAdhi, zeka, ISTano viyoga ane aniSTane saMga. kArAgraha nivAsa e badhuMya jIvane manuSyabhavamAM paNa sahana karavuM paDe che. uttama narane e badhAM zu vairAgyanAM kAraNa nathI thatAM? chatAMya A du:khathI bharelA saMsAramAM mane vairAgya zI rIte thayuM tenuM kAraNa sAMbhaLa . gurUmahArAje pitAnuM caritra kahevA agAu sAmAnya rIte A pramANe prastAvanA karIne saMsAranuM kaMIka upalaka svarUpa samajAvI pitAnuM caritra kahevuM zarU karyuM, je bhavyajananA upakAra mATe-bodha mATe paNa thaI zake. * gurUmahArAjanuM caritra sAMbhaLavAne rAjA, kumAra Adika sarve parivAra sAvadhAna thayo. gurUe potAnuM kathana zarU karyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUrIzvaranI AtmakathA , A vijayamAM ratnapura nAme nagarano rahIza nAma pramANe guNavALA sudhI nAme mAtabara ane tavaMgara zeTha raheto hato. temane lakSmI nAme patnI ane surasuMdara nAme suMdara putra thaye, yauvanavayamAM e surasuMdarane enA pitAe batrIsa rUpavatI kanyAo paraNAvI. e batrIse patnInavoDhA nArIo sAthe devasamAna sukhane bhegavato te sukhamAM kALa vyatIta karato hato. * anyadA enAM mAtApitA A saMsAranI musApharI purI karI cAlyAM gayAM. temanA maraNanI ciMtAthI vyAkuLa thayele surasuMdara svajana parivAranA samajAvyAthI pareparAthI cAlyA AvatA vyApAranI ciMtA karavA lAgyA. e -vyApAranA vyavasAyamAM dhIre dhIre ene zAka naSTa thayo. e kAraNa ke priyajanano viyoga thavAthI kaI marI jatuM nathI athavA to gharabArane tyAga karI keAI sAdhu thatuM nathI, e hadayane ghA paNa dhIre dhIre ghasAI-bhusAI jAya che, atyaMta rogavAna hovA chatAM paNa keTaleka kALe surasuMdara zAka rahita thaI gayo, chatAM strIonA vyabhicAranI -zekAvALo te yatnathI paNa strIonuM rakSaNa karavA lAgyo, temane temanA pitAne ghera paNa javA deto nahi. temaja potAne ghera keI anya purUSa to zu paNa svajana saMbaM * vadhAre zuM karuM? eka IrSAlupaNAthI teNe bahAra javAnuM 'paNa choDI dIdhuM ne kadAca javuM paDe te makAnane daravAje tALuM lagAvI strIone makAnamAM pUrIne bahAra jatA hatA, Jun Gun Aaradhak Trust
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 pRthvIcaMdra ane guNasAgara, evI rIte tALuM daIne bahAra javA chatAMya tenA manamAM aneka duSTa vikalpa thayA karatA hatA. e duvikalpanA kAraNathI te bahAra paNa adhika samaya na bhatAM jhaTa pAche. pharato hato. koI paNa tene ghera AvatuM tene te sahana karI. zakate nahi. e surasuMdara te huM pote. - bhikSukee mAruM ghara pachI tajI dIdhuM ane jaina sAdhuoe to vizeSa karIne choDayuM. chatAMya bhavitavyatA baLavAna che. eka divase kAryanI vyagratAthI daravAjo baMdha karyA vagara huM bajAramAM gayo. ne mArA bajAramAM gayA pachI eka munie mArA makAnamAM praveza karyo. munine joI prasanna thatI mArI strIo bolI, "oho Aje to ApaNe bhAgyodaya thayo. - prasanna thayelI mArI strIoe munine besavA mATe Asana ApyuM, e munine aka9ya hovA chatAM paNa e jJAnI muni bhaviSyamAM lAbha thavAno jANIne te upara beThI temanI AjubAju mArI strIo munine vacamAM rAkhIne beThI. muni temane dharmopadeza devA lAgyA. ' . e daramiyAna bajAramAM gayele surasuMdara-huM pote kArya patAvIne jhaTa AvI pahoMcyo ne joyuM to ekAtama. mArI strIonI madhyamAM meM eka munine joyA. e rUpavIne sunine joI mane emane mATe kaMIka vicAro AvI gayA "A munine huM kacI rIte ne zI rIte zIkSA karUM ? ' pracchannapaNe chupAIne huM temanI ceSTA jevA lAgyA roSathI dhamadhamI rahelA meM temane mATe aneka duSTa vica karyA. "are ! A. zramaNa atyAre ekAMtamAM mAtra strIonI madhyamAM besIne majhAka uDAve che paNa e zarIranA AThe aMgemAM huM pAMca pAMca lAkaDInA praka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 293, karIza tyAre ja mArA krodhane huM zAMta karIza. chatAM paNa - hAlamAM to chupAIne mane tenI ceSTA jovA de, ke e zuM kare che ? e pramANe manamAM vicAra karato huM chupAine ubho rahyo. munie paNa pitAnI dezanA zarU karI. "he bhAgyavatI ! dhyAna daIne tame sAMbhaLo, jInezvara bhagavAne save dharmonuM mULa dayA kaheluM che. to DAhyA jAe dayA pALavA mATe prayatna kare, jagatamAM pAkhaMDI matanA traNasene tresaTha bheda che te badhAya jIvadayAnA siddhAMtane to mAnya rAkhe che. ' mATe jyAM dayA che tyAM ja dharma che, jyAM dayAnuM ArAdhana thAya che tyAM tapa, japa, dAna, dhyAna ane kriyA badhuMya . zebhI uThe che. pUjA paNa tenI saphaLa thAya che. paNa dayA vagara karelI e sarve dharmakriyA vyartha thAya che, - dayAnA prabhAvathI dIrdhAyunI prApti thAya che. saMpadA, Arogya, saubhAgya, bhaga, kIrti, mati, buddhi ane dhRti e badhAya dayArUpI kalpalatAnAM phaLa che. dayA e svargagamana mATe sopAna-pagathIyAM sarakhI che. dayA mokSane apAvanArI che. durgatinAM dvAra baMdha karavAne dayA argalAbhugaLa samAna che. evI dayA pAlanArane jagatamAM zuM zuM nathI malatu ? - jIvanI hiMsA e prANIone kaDavA phala Ape che, jIvahiMsA karanArane sarve anartho, ApadAo, vyAdhio - sulabha hoya che. hiMsaka prANIo bhavAMtarane vize garbhAva sthAmAM, janma thatAM ke bAlapaNamAM athavA cauvana vayamAM AvatAM ja mRtyu pAmI jAya che. teo alpajIvI thaIne bhoga bhogavyA vagara cAlyA jAya che. A jagatamAM muMgA, aMdhA, baherA, bebaDA, pAMgaLA, kubaDA, keDhIyA, jaDa, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 pRthvocaMdra ane guNasAgara rogI, zeka, bhaya, kSudhAtta, durbhaga, duHsvara e badhAMya jIvahiMsAnAM phaLa che. je prANIo hiMsA thakI virAma pAmatA nathI te ati du:khane pAme che, ne je hiMsAno tyAga kare che te sukhI thAya che. je hiMsaka hoya che, te nirdayapaNe pitAnA pitAno paNa ghAta karIne narakAdi durgatimAM cAlyA jAya che. teo zatruMjayarAjA ane zurakumAranI mAphaka du:khane bhajanArA thAya che. - "e zatruMjaya ne zara koNa hatA ne hiMsAthI temane zu" phaLa malyuM te kahe. strIonA pUchavAthI munie zatru-', jayarAjA ane zUrakumAra-pitA putranuM dRSTAMta kahevuM zarU karyuM. A pUrve A vijayamAM vijayapura nAme nagara hatuM te nagaranA adhipati zatruMjayarAjAne zura ane caMdra nAme ane putro hatA, vaDIla putra zarane yuvarAjapada ApyuM ne caMdrane kAMI paNa na ApavAthI te risAi videza cAlyo gayo. - caMdravidezamAM bhamato anukrame ratnapuranagaranA udyAnamAM Avyo. tyAM eka munine joI temane namaskAra karI temanI AgaLa beThe, munie dayAdharmane upadeza Apyo. - jIvadayAno upadeza sAMbhaLI bodha pAmelA caMdra saMgrAma' sivAya paMcikriya jIvano vadha na karavAno niyama grahaNa karyo te pachI te ratnapuranagaranA rAjA jayasena narapatinI sevA karavA lAgyo, anukrame te rAjAno vizvAsa thavAthI eka divase rAjAe khAnagImAM kahyuM. kuMbha nAmane sAme te mahA baLavAna ane abhimAnI thaI gayo che mATe gupta rIte tyAM jaIne ene mArI nAkha." rAjAnA vacana sAMbhaLo caMdra bo . mi mahArAja ! e pApa mArAthI nahI thAya, saMgrAma savAya koI paNa prANIvadha na karavAne meM gurU pAse niyama P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha ' 295 grahaNa karela che. caMdranAM vacanathI rAjA khuzI thayo ne tene potAno aMgarakSaka banAvyo. sAmaMtakanyA paraNAvI ene sukhI karyo-pitAnA putra je karyo che... anyadA moDuM sainya laIne caMdra kuMbharAjAne paDakAryo abhimAnI kuMbha rAjA tenI sAme Avyo, bannene raNasaMgrAma pUrajozamAM cAlyo, e yuddhamAM caMdra kuMbharAjAne pakaDI bAMdhI jayasena rAjAnI samakSa hAjara karyo. rAjAe pitAnI AjJA manAvI kuMbha rAjAne choDI dIdho ne caMdrane sArI rIte satkAra karyo. te pachI caMdrakumAra paNa sukhamAM divaso pasAra karato hato, - yuvarAjapadathI asaMtuSTa zurakamAra pitAne mArIne tenA rAjyanI IchA karato anukULa samayanI rAha jovA lAgyo. te eka divase rAtrIne samaye zUrakumAre rAjAnA zayanagRhamAM ghusI jaI rAjA upara talavAra calAvI dIdhI. e dhasArAthI jAgrata thayelI rANIe bUmAbUma karavAthI cekIdAre doDI AvyA. temaNe nAzI jatA khunIne pakkI lIdho, nizA samaye ArakSakoe bAMdhela te khunI prAta:kALe zarakumAra tarIke mAluma paDavAthI rAjA AgaLa vAta karI, ghAnI pIDAthI du:khI thatA rAjAe putrane dezanikAla karyo. - tyAra pachI tarata ja rAjAe maMtrIonI sAthe ekamata thaI caMdrakamAranI tapAsa karAvI, tene teDAvI rAjapATa soMpI dIdhuM. te pachI thoDA divase rAjA vedanAthI mRtyu pAmI gaye. rAjA mRtyu pAmIne vAgha thayo. zurakumAra pitAne vAta karI kalaMkita thayela ane jagalamAM kukarma karI paNa cA nI vAta na Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara AjIvikA calAvato hato tene pelA vAghe eka divase mArI nAkhe, te marIne bhilla thaye, eka divasa te jillA vanamAM gaye tene paNa pelA vAghe mArI nAkhyo. e bhillanA kuMTuMbIoe vAghaneya mArI nAkhyo. banne maraNa pAmIne aTavImAM kalabha ane varAha thayA. - pUrvanA verathI banne yuddha karavA lAgyA. temane kaI zikArIe mArI nAkhyA. maraNa pAmIne banne kalabha thayA, pitAnA TeLAmAMthI bhraSTa thayelA teo banne yuddha karavA lAgyA. bhilloe yuktithI temane pakaDI lIdhA ne caMdrarAjAne arpaNa karyA. tyAM paNa yuddha karatA teone rAjAe mahAmukelIe judA karyA. e samaye tyAM kevalI bhagavAna samavasaryA, temane upadeza sAMbhaLI rAjAe A banne hastiono vRttAMta pUchayo. 1 kevalI bhagavAnanA mukhathI e kalabha yugalano vRttAMta jANI vairAgya pAmelA caMdrarAjAe potAnA putrane gAdI upara besADI cAritra grahaNa karyuM. zuddha cAritra pALIne te svarge gayo, - pelA banne ga-kala krodhathI dhamadhamatA maraNa pAmIne prathama narake gayA. tyAM paramAdhAmI kRtavedanA, kSetrakRtavedanA ane anya anyakata vedanA ghaNu kAla paryata jogavIne vAraMvAra aneka konimAM bhramaNa karaze, mATe he zrAvikAo ! hiMsAthI thatA doSo ane dayAthI thatI guNene jANuM tame hiMsAno tyAga karo. * muni dayAne upadeza ApIne viramyA. na muninA upadezathI vairAgya pAmelI te strIoe paheluM sthalaprANAtipAta viramaNa aNuvrata aMgIkAra karyuM. jIva P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 297 dayArUpI vratanA ArAdhavAthI meM vicAra karyo. "A munie sArUM karyuM, kAraNa ke A strIo kadAca ke pAyamAna thaI jaze to paNa have mArUM aniSTa karI zakaze nahi. jethI A munine mAre dareka aMgamAM pAMca pAMca prahAra karavA hatA temAMthI eka ocho karI have cAracAra prahAra karIza." mRSAvAda viramaNavrata. e munie tyArapachI AgaLa calAvyuM. "he zrAvikAo ! traNa vargane sukhakArI temaja svarga ane mokSane ApanArI satyabhASA tamAre bolavI. kAraNa ke satyavAdI sarvane priya temaja vizvAsapAtra hoya che. devatA ane dAnavo paNa enI AjJA pramANe varte che, to mAnavInI to vAtaja zI? satyavAdIne jala, agni Adi temaja bIjI divya vastuo paNa aniSTa karatI nathI. loko paNa tenA nirmala - cazano cAre bAjue vistAra kare che. jevI rIte satya vacana aneka lAbhane karanArUM che tevI rIte asatya vacana niMdanIya che. juTha belanArAne mAtA, pitA, bhAI ke mitro ke vizvAsa karatA nathI. alIka vacana bolanArA jIvo mukhanA regavALA, anAdeya karmavALA muMgA, duHsvaravALA thAya che. asatyalanArA jIne jihavA chedAdi du:khe paNa sahana karavAM paDe che, vadhAre zuM kahIe amRtabhASI jano-khala purUSa sarSa samAna kahyA che. mATe he vivekazAlinI! tamAre krodha, lobha, bhaya ke hAsyathI paNa kadApi juThuM bolavuM nahi, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 pRthvIcaMdra ane guNasAgara satya bolanAra prANa koine paNa Thagato nathI. dhanyanI mAphaka saraLa svabhAvI thaIne sarvane vizvAsa meLave che, tyAre dharaNanI mAphaka alIbhASI potAne ane parane ThagI - manuSyabhava hArI jAya che. ""e dhanya ane dharaNuM koNa hatA ? ane teoe zuM karyuM? te jarA spaSTatAthI kaho." ema strIonA pUchavAthI muni bolyA, A vijayanA sunaMdana nAme nagaramAM sudatta zreSThinA. dhanya ane dhoraNa nAme be putro hatA, dhanya sajana saumya prakRtivAna, satyavAdA ane priyaMvada hato tyAre gharaNa ethI viparIta hato. bhinna bhinna svabhAvavALA hovA chatAM e bamAM gADha sneha hato, ekadA dharaNe vicAra karyo. "A dhanyanI Ijjata AbarU sArI hovAthI mAre kaI bhAva pUchatuM nathI. te e jIve che tyAM lagI mAro bhAva kaI pUchavAnuMya nathI, te ene upAya karuM to beya zuM ? ema vicAratA dharaNe mAyA vaDe karIne mIThuM mIThuM bolatAM ekAMtamAM dhanyane kahyuM, - "he bhAI ! tuM mane prANathI paNa adhika priya che . to mAro eka manoratha tuM pUrNa kara, ke ApaNe paradeza jaIne potAnI zaktithI dhana upArjana karIe, kemake dhane vagara lokamAM mAna malatu nathI. lokamAM paNa kahyuM che ke, daridrI, vyAdhivALa, mUrkha, pravAsI ane parAdhIna AjIvikAvALe e pAMce jagatamAM jIvatA chatAM marelA che. - vAgha ane hAthIothI bharapura vanamAM rahevuM sArUka vRkSanAM pAMdaDAM ke phala, phala khAIne rahevuM sArU, varNana saMthArA para zayana karavuM sArU, temaja vanamAM rahIne jhADanI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 29 chAlanAM vastra paheravAM sArAM paNa potAnA kuTuMbIjanonI madhyamAM dhanarahitapaNe rahevuM sAruM nathI. mATe he baMdho ! paradezamAM jaI ApaNe dhana upArjana karIye, kAraNa ke nirdhana ane mRtamAM mane to kAMI taphAvata lAgato nathI. mRtakane jema keI jotuM nathI tema nirdhana tarapha paNa kaI najara karatuM nathI." dharaNanI A pramANenI paradezagamananI vAta sAMbhaLIne dhanya bolyo, "baMdho ! tArI vAta te kharI che paNa mahenata. vagara dhana zI rIte maLe ? dhanyanI vAta sAMbhaLI dharaNa bolyo, "are baMdhu!dhana pedA karavuM e to mAre DAbA hAthanuM kAma che je parase utArI mahenata karI pedA karavAmAM vAra che paNa keIna kAna teDavo, keinI gAMTha choDavI, ke khIssAM kAtaravAM, khAtara pADavAM, cerI karavI Adi upAya vaDe karIne dhanane ApaNe upArjana karazuM. tenI vAta sAMbhaLI dhanya ce . zAMta pApaM ! zAMta pApaM ! A prakAranuM duSTavacana . tuM pharIne nA bola, paravaMcana mahA pApaM' e zuM tuM bhUlI gayo ? enI vicAraNA ke e saMbaMdhI vAtacIta. karavI te paNa saMtApane karanArI thAya che mATe devagurUnuM smaraNa karI e pApanuM nivAraNa kara." pitAnA kathananI viparIta asara thatI jANune dharaNuM. dhanyanI vAtane aMgIkAra karI pitAnI vAtanI dizA pheravato bolyo-"evA akAryathI dhana pedA thatuM nathI meM to phakta tArI parIkSA karavA mATe kahyuM hatuM ke e vAtamAM tuM saMmatti Ape che ke nahi. paradezamAM koIka dhana vAnanI sevA karI tenI pAsethI dravya laIne ApaNe vyApAra karazuM ? dharaNe e rIte dhanyane vizvAsa pamADI paradeza P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 300 pRthvIcaMdra ane guNasAgara gamananI vAta kabula karAvI. te pachI eka divase mAtA pitAne kahyA vagara teo khAnagI rIte nagaramAMthI nikalI gayA, | mArgamAM jatAM dharaNe vicAra karyo. moTe bhAI kadAca pAcho ghera jAya to te sArU nahi. mATe e ghera na jAya evo upAya karUM." ema ciMtavIne dharaNa bo -he bhAI ! jagatamAM manuSyane dharmo jaya che ke pApe jaya." - dharaNanI vAta sAMbhaLI acaMbo pAmI dhanya , are zuM tuM eTaluMya nathI jANatA ke jagatamAM dhameM jaya ane pApe kSaya che. ) " are Ato tame jagatanI ukti kahI che paNa tatva to tame jANatA nathI. AjakAla jaya to pApathIja thAya che dharmathI nahi. * dharaNe pitAne ka kha karavA mAMDe banne bhAIo e rIte vivAde caDayA tyAre dharaNe kahyuM ke, "AgaLa je gAma Ave tyAM lekane pUchI ApaNe nirNaya karIzuM paNa emAM je khoTa paDe te jItanArane eka locana Ape." dhanya te vAta kabula karI, " jo ke mAre pakSa sAce che chatAM huM nAnA bhAInuM locana laIza nahi. vicAra karatA teo AgaLa gayA tyAM eka gAma AvyuM. e lokee kahyuM ke, bhAI Aje to pApa thakI jaya dekhAya che dharmathI nahi, A ajJAnI ane bhUkha lekenI vANI sAMbhaLI dharaNa rAjI thayo. bIje divase tyAMthI AgaLa jatAM temaNe mArgamAM bIjI cakSanuM paNa karIne AgaLa jatAM keI gAma AvyuM tyAM lokone pUchayuM, to teo paNa bolyA ke " Aje to dhamI sIdAya che tyAre pApInA pobAra che paMDita purUSa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 301 vicAra zIla ane ciMtAtura hoya che tyAre mUkha sukhethI jIve che. sajjana saMtApa pAme che tyAre dujana vilAsa , kare che. dAtAra nidhana hoya che tyAre dhanavAna paNa che e . jagatanI vicitratA nathI to zuM ? lake belyA- tethIja pApane jaya che dharmane nahi." evI ajJAnI lakanI vANI sAMbhaLI dharaNu khuba prasanna thayo ne bane AgaLa cAlyA. mAgamAM dharaNa be "he bhAI mArAM bane . netro mane ApI de athavA te sarata karI nathI ema kahe " dharaNanI naphaTAI prakAzavA mAMDI, tenuM vacana sAMbhaLI dhanya bo9. "meM zarata karelI . nA zIrIte kahevAya? huM zarata pramANe netro hArI gayo. chuM to tuM teno phAve tema upayoga kara, - pApI dharaNe AkaDAnuM dUdha AMkhamAM bharIne tenAM banne netro phADI nAkhyAM. dhanyane e rIte aMdha banAvI kapaTI dharaNa vilApa karavA lAgyo " are ! are ! meM pApIAe A zuM karyuM? meTA bhAIne meM moTo anartha karyo, saMbaMdhIone huM zuM meM batAvIza?" ' e vilApa karatA dharaNane zAMta karato dhanya be -are bhAI! e badho karmane vilAsa che emAM tAre kheda karavo nahi, - vAto karatA ane AgaLa cAlyA. teTalAmAM sahasA . dharaNa belyo. are bhAI! siMha ApaNane haNavAne dhasI. Ave che have zuM thaze, " to tuM zIdhra nAsI jA ne ApaNA kuLanuM rakSaNa kera 22 dhanya ene turata nAzI javAnI preraNA karI duSTa dharaNe dhanyanI vAtane tarataja amala karyo potAne kuta, P.P. Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kRtya mAnato dhanyane choDI potAnA gAma tarapha nAzI gayo. - aMdha thayelo dhanya jagalamAM Ama tema bhaTakato eka moTA vRkSanI nIce AvIne beThe. ene to have rAtrI ne divasa sarakhAja hatA. te aMdha hovA chatAM tema ja dharaNe chetarIne netro haravA chatAM enA vicAre kevA ? "AhA mAre bhAI ekAkI kyAM gaye haze? tenuM zuM zayuM haze ? ) . nAnA bhAInA kuzala mATe zeka karatA dhanyane jJAnathI jANIne vana-devatA pragaTa thaIne bolI "are dhanya ! dujena ziromaNi ane bhrAtRdroha karanAra e dharaNanI ciMtAthI sa havenetra rogane nAza karanArI A guTikAne grahaNa kara22 guTikAne dhanyanA hAthamAM ApI devI pitAne sthAnake gaI - devI gayA pachI dhanya guTikAnA aMjanane potAnI - AMkhamAM aMjana karavA lAgyuM ke tarataja devInA prabhAva thakI dhanya divya netro vALa thaI gayo. rAtrI tyAM vyatIta karI te devImAM bhaktivALa dhanya tyAMthI AgaLa cAlatAM anukrame subhadranagaramAM Ajo, - subhadranagaramAM bhamatA dhace paTa vAgato sAMbhaLyo. rAjapurUSo cale cakale uddaghoSaNa karatA hatA ke, je rAjakumArInA netrane sajaja karaze tene ja ardha rAjya - ane rAjakumArI paNa Apaze ? dha uoSaNa sAMbhaLI paTAhane sparza karyo pelI devInI ApelI guTikAthI rAjakumArIne divya netrovALI banAvI dIdhI. dhanyanI kRtithI ajAyaba thayelA rAjAe potAnI putrI paraNAvI rAjyanA ardhabhAga ApI pitAnA sara karI dIdho. satyanA prabhAvathI Akhare paNa dhanya rAjasutA temaja rAjya meLavIne sukhI thayeTrue P.P. Ac. Gunratnasuri
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 303 eka divase dhanya rAjasabhAmAMthI pAchA pharato hato tyAre TIlAMTapakAM karele eka bhikSuka maLyo. "sunaMdapurathI AvelA A viprane kaMIka dakSiNA Apo. " e bhikSuke enI AgaLa prArthanA karI. pitAnA nagarano brAhmaNa jANI dhanya tene pitAne ghera teDI lAvyo. medaka vagerethI ene tRpta karI mAtA nAmanI mudrikA ApI ene vidAya karyo. vipre sunaMdapura AvIne dhanyanA mAtA pitAne dhanyano lekha ApI kuzala samAcAra kahyA. dhanyanI kuzaLatA temaja rAjya prAptI thI ; pitAe khuzI thaI varyApana mahotsava karyo dhanyanI kuzaLatA ane rAjyaprAptIthI pAchI varaNane ciMtA thaI " are evA bhayaMkara jaMgalamAM e jIvate rahyoja zI rIte ? rAjya lakSmI ane rAjya sutA para e to navAInI vAta ! jo ahIM Avaze to mArI vAta : khulI paDI jaze, mATe tyAM jaI ene kaMIka upAya karavA de, ... mAtA pitAnI rajA laI bhAIne javAnA bahAne te dhiraNa subhadranagara AvIne bhAIne mo dhanya pitAnA bhAIne malavAthI ghaNe khuzI thayo dhanyanI samRddhi joI dhiraNa vicAra karavA lAgyo "dharmane jaya, A jagatamAM satya che te joke dhanyanA daSTAMtathI sAbita thayuM che. chatAM huM kaMIka evuM karuM ke jethI enI samRddhi badhI havAmAM uDI jAya ne du:khI du:khI thaI jAya." 4. manamAM vicArane gopavI eNe zeDo kAla pasAra karyo nagaramAM rAjA vagere sarvane dharaNa mAnito thayo, dhanyane bhAi, hevAthI nokara, cAkara temaja nagaranA leke paNa AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara ene mAna ApavA lAgyA. eka divase khAnagImAM rAjAne kahevA lAgyo. "mahArAja ! Apa buddhimAna chatAM paNa. Apane dhanya ThagI gayo." dharaNanI vANI sAMbhaLI vismaya thaIne rAjAe abhaya. vacana ApIne dharaNane pUchayuM. "kahe satya vAta zuM che ? svAmI ! dhanya to caMDALano putra che. durAcArI, hovAthI rAjAe ene nagara bahAra kADhI mukelo te ApanA. nagaramAM AvI Apane phasAvI gayo. dharaNanI vAta sAMbhaLI rAjA camakayo. - "dharaNa! e vAta nagaramAM tuM kaIne kahIza nahi, huM evuM karIza ke jethI dhanyanA sthAnake tane sthApana karI mAlamAla banAvIza." rAjAnI vAta sAMbhaLI dharaNanI. khuzAlIne te kAMI pAra rahyo nahi, - nizA samaye rAjAe dhanyane mArI nAkhavAne dhanyanA makAnamAM gupta rIte mArAo mUkyA. madhya rAtrIne samaye acAnaka dhanyane mastakamAM vedanA thavAthI dhanyano veza paherIne dharaNa rAjasabhAmAM javAne prAta:kALe nika, tene pelA mArAoe mArI nAkhyo ne tyAMthI pAMca: gaNu gayA, A bhAInA zekathI vyAkuLa thayelo dhanya zekathI nivRtti. pApe nahi tyAre rAjAe enA bhAinI kuTilatAnA badhI vAta samajAvI zeka mukta karyo. dhIre dhIre zeko. tyAga karato dhanya sukhamAM kAla vyatita karavA lAgyo.' che eka divase vijaya kevalI bhagavAna tyAM samavaso rAjAdika sarve temane vAMdavAne AvyA. temane vaMdana karatemanI dharmadezanA sAMbhaLI dhanya avasara meLavIne pUchayuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - ekavIza bhavanA snehasaMbaMdha 305 bhagavAna ! mAro bhAI niSkAraNa mArI upara dveSa karato hato tenuM kAraNa zuM ? te maraNa pAmIne kayAM gayo? te Apa kahe. ) . dhanyanA javAbamAM kevalIbhagavAna bolyA, "tuM nAma thakI je dhanya che tevo arthathI paNa che. satyavAdI ane janamAnya tArAmAM ne enAmAM bahu phera che. parabhavanA verathI A bhavamAM dharaNuM tAro bhAI hovA chatAM dveSI thayo hato, te marIne mAtaMganI putrI thaye che. yauvanane vayamAM ene caMDAla sAthe paraNAvI. te sarpa daMzathI mRtyu pAmIne hAlamAM te dhobInI putrIpaNe utpanna thayo che. dudha, du:svara, muMgI, baherI, kurUpavALI evA aneka doSothI bharelI atyAre che. saMsAranA svarUpathI bhaya pAmelo dhanya mastaka dhuNAvavA lAgyo. kevalI bhagavAnanI vANI sAMbhaLI vairAgya pAmelAM dhanya pitAnA pada upara putrane sthApana karI dIkSA grahaNa karI devaleke gayo. paraMparAe dhanya pitAnA satyapaNAthI mokSanI lakSmIne varaze - pelo dharaNa pitAnI dubuddhithI aneka juTha ane kukarmane karato bhavATavImAM ghaNe kAla bhamaze. mATe he dharmazIlAo ! satya ane asatyanA guNa doSa jANIne asatyano tyAga karI satyane grahaNa kare. muni bIjA vratanuM vivecana karI daSTAMtathI te strIone pratibodha karIne viramyA. e muninI dezanA sAMbhaLIne strIo ghaNI khuzI thaI chatI gurU pAse bIju aNuvrata aMgIkAra karyuM. A . temanI A pramANenI rUDI bhAvanAthI he kumAra ! meM vicAra karyo ke, "munie Ato sAruM karyuM. teo have mArAthI kaI paNa chupAvI zakaze nahi. kaMi paNa juThuM SP Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - - bolIne te have mane chetarI zakaze nahi, mATe A munine mAre je dareka aMgamAM cAra cAra prahAra karavAnA hatA temAMthI eka eka prahAra ochA karI have huM temane pratyeka aMge traNa traNa prahAra karIza. be be prahArane meM tyAga karyo. A pramANe vicAra karato ane pracchannapaNe ubhelo huM have surasuMdara muni AgaLa zuM bole che ane strIo upara tenI zuM asara thAya che tenI pratIkSA karato-vATa joto ubhe rahyo. trIjuM sthUla adattAdAnaviramaNavrata. - "he zrAvikAo ! adattAdAna saMbaMdhI vyAkhyA sAMbhaLe. DAhyA purUSa kayAre paNa keInuM harAmanuM dravya grahaNa karatA nathI. bhagavAne cauryakarmane pApanuM mULa kaheluM che. keI jIvane prahAra karyo hoya tenI vedanA karatAM tenA sarvasva haraNanI vedanA tene adhika du:khI kare che, mATe khAsa kALajI rAkhIne paNa bIjAnA dravyanuM haraNa karatA aTakavuM. A lokamAM paNa e pApanAM phala vadha, baMdhana ke kArAgrahamAM pUrAine bhegavavAM paDe che. hAtha pagano cheda thAya che. kavacita e pApanAM phaLa zI upara caDhIne paNa jogavavAM paDe che. parabhavamAM dAsapaNuM, dArigha temaja tiryaMcagatimAM jaIne paNa bhegavavAM paDe che. paradravyanA haranA nArakImAM paNa utpanna thaIne tyAM vividha prakAranI yAtanAo sahana kare che. paravyano tyAga karanArAne dhana AlokamAM paNa vRddhi pAme che. temanAM game tevAM viSamakArya paNa A P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 307 vratanA mahimAthI siddha thAya che, paralokamAM anagaLa dravyanA bhoktA thaI tene puSkaLa lAbha maLe che. cArInA niyama upara siddhadatta ane kapilanuM daSTAMta bedhadAyaka che te sAMbhaLavAthI tamane lAbha thaze. zrAvikAonA pUchavAthI munie te siddhadattanuM AkhyAna kahevA mAMDyuM. A vijayamAM vizALA nAmanI nagarIne viSe mAtRdatta ane vasudatta nAmanA bane vaNIka mitro alparUddhivALA ne sAmAnya AjIvikA calAvatA rahetA hatA. mAtRdatta trIjuM aNuvrata grahaNa kareluM hovAthI nyAyathI vyApAra karI dravya meLavato ane kene ThagavAnI vRtti rAkhato nahi.. - vasudatta boTAM tola, mApa vagere rAkhI eAchuM ApIne vadhAre paDAvI levAnI kuTanItine dhAraNa karato vyApAramAM khuba prapaMca sevato hato. e pApa vyApAra karavA chatAM paNa vasudattanuM dhana to vRddhi pAmyuM nahi paNa pApa to vadayuM hatuM, enI e bicArAne zI khabara hoya ? : anyadA te banne mitro thoDAMka karIyANAM laIne vyApAra karavA mATe paMDrapura nagaramAM gayA. tyAM vasateja rAjA rAjya karato hato, tenA bhaMDAra mATe eka bhaMDArInI jarUra hatI, paNa tene vizvAsapAtra bhaMDArI na malavAthI sArA bhaMDArInI parIkSA mATe mArgamAM eka ratnajaDIta DaLa subhaTa pAse mukAvyuM ne AjubAju subhaTe chupAvI dIdhA. rAjAnA bhayathI nagaranA lokee to e kuMDaLane prahaNa karyuM nahi. kemake jANI joIne kaNa mUrkha hoya ke Aphatane notare ? mArgamAM AvatA pelA baMne mitroe e kuMDala evAthI vasudattanI dADhe vaLagI. "vAha! zuM majAnA - vyApAra karavA na to vRddhi kahyuM hatuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kuMDaLa che e! lakSmI to kAMI amArI vATa ja joI rahI che ne ? koine nahI jevAthI vasudatta kuMDala levAne deDayo. laIza nahI. ene nivArI banne AgathI cAlyA, mA datta vasudattane bedha mATe eka dRSTAMta kahyuM, - keI eka nagaramAM deva ane yazasa nAme be vaNuka sarakhe vyApAra karI gujarAna calAvatA hatA. deva adattAdAnanA niyamavALe hato tyAre yaza niyama rahita hato. eka divasa bane cheDIghaNuM muDI sAthe laIne paradeza cAlyA. - mArgamAM eka kuMDala paDeluM banee joyuM paNa niyamabhaMganA bhayathI deve to enA sAmuya joyuM nahi. jyAre yaze e levAno prayatna karyo. tyAre ene deve aTakAvI dIdhA devanI lajjAthI yaza kuMDala na letAM AgaLa cAle. chatAM devathI gupta rIte te kuMDala grahaNa karIne tenI sAthe cA yaza manamAM vicAra karavA lAgyo ke "nispRha evA A devane dhanya che. jo ke e jANato nathI chatAM A kuMDalanAM karIyANA grahaNa karI huM adha bhAga devane ApIza." te pachI koIka nagaramAM teo pahoMcyA, tyAM kuMDala vecI ghaNuM dravya laIne karIyANuM kharIdyAM, tenA vibhAga pADI. jyAre devane samajaNa pADI ApavA lAgyA to deve te levAnI nA pADI ne potAnI mUDInAM je AvyAM hatAM te grahaNa karI lIdhAM. ' - te rAtanA yazanA makAnamAM dhADa paDI ne karIyANA sahita badhuM luMTAI gayuM. du:khI thayelo yaza deva pAse AvIne raDavA lAgyo. tenI du:khI dazA joI deva bolyA: mitra ! anyAyathI meLavela padArtha mahA anarthane kara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ maLavanAra sahana karI nivAlA rAjA ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 309 nAro thAya che te tuM pratyakSa jo, ne adattAdAnane niyama grahaNa kara." devanA kahevAthI yaze paNa te niyama aMgIkAra karyo. bIje divase dUradezanA vyApArIo karIyANuM kharIdavA AvyA. e vyApAramAM devane bamaNe lAbha thAya te joIne yaza satyazrAvaka thaze. mATe te vasudatta ! nyAyathI dravya meLavanAranuM kalyANa thAya che. anyAyathI nahi. mAtRdatta daSTAMtapUrvaka vasudattane upadeza karyo. ' sArI rIte upadezapUrvaka nivAravA chatAM vasudatta e kuMDala gupacupa upADI lIdhuM tethI pracchanna rahelA rAjapurUSoe tarataja ene pakaDI lIdho. jethI mAtRdatta khuba du:khI thaye tyAre e rAjapurUSoe ene samajAvyuM. "uttama ! tame kheda nA karo, rAjA tArI upara prasanna thaIne tane InAma Apaze. " "tame prasanna thayA ho to mArA A mitrane mukta karo eTale mane InAma malyuM ema samajIza, vadhAre InAmanI mAre jarUra nathI. bAlyasvabhAvathI ATalo gunho visudattano mApha karo. 22 mAtRdatta rAjapurUSone vinaMti karI, * rAjapurUSo vasudattane mukta karIne bolyA, "he mahApurUSa ! tArA vacanathI ame Ane choDI dIdho paNa tuM eka vAra rAjAnI AgaLa cAla. rAjapurUSoe mAtRdattane rAjAnI samakSa hAjara karI sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. rAjAe tenI hakIkatathI mAhitagAra thai tenA upara prasanna thaIne potAnA bhaMDArane tene uparI-bhaMDArI-kezAdhyakSa banAvyo, mAtRdatta potAnA niyamamAM acaLa rahevAthI rAjAnI kRpA meLavI sukhI thaye damAtadatta anukrame samAdhi pUrvaka mRtyu pAmIne Aja Jun Gun Aaradhak Trust
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 pRthvIcaMdra ane guNasAgara vijayamAM caMdrAbhA nagarInA zreSThI puraMdarane tyAM putrapaNe utpanna thayo. tenuM nAma sthApana karyuM siddhadatta, te kaLAmAM kuzala thaIne anukrame yauvanavayamAM AvyuM. vasudatta paNa kukarmathI AjIvikA calAvato maraNa pAmIne keI brAhmaNanA kuLamAM utpanna thaye tenuM nAma kapila, daridI hovA chatAM kapilane enA mAtApitAe paraNAvyo tenI sAthe viSayasukha bhogavatAM tene bahu putro thayA. mAtApitAnA maraNa pAmavA pachI dAridrathI du:khI thayelo kapila strInA tiraskArathI dravya upArjana karavAne cAlyo gayo. paNa pApanA udayathI tene kAMI lAbha thayo nahi-du:khI du:khI thaI gaye, pArAvAra du:khamAM bhaTakatA e kapilane eka divase keI kApAlika sAthe bheTe thayo. dhanano artha jANIne kapilane te kApAlike kahyuM. "jo tAre dhananI jarUra hoya to caMkAbhA nagaranA udyAnamAM rahelI AzApUrikA devInI ArAdhanA kara, to tArI AzA saphala thaze." * kApAlikanAM vacana sAMbhaLI kapila caMkAbhA nagarIe AvI puSpAdikathI devInI pUjA karI dhyAna, mana ane upavAsathI devInI ArAdhanA karavA lAgyo, traNa divasa, vahI gayA tyAre rAtrIne samaye devI bolI, "tuM zA mATe. ahIM beThA che ? dhana mATe TUMkamAM kapila bolo. . ke "kaI divasa teM koIne kAMI ApyuM che ke tuM dhana mAge che. devInA kahevA chatAM te kapila be , "he devI! dhana vagara A duniyAmAM jIvatara jhera samAna che mATe dhana nahI Ape te tArA dvAre huM to marIzaarattene nizcaya. P.P. Ac. Gunratnasur M.S
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 311 jANune devIe eka pustaka ApyuM. pAMcase rUpIyA Ape tene Apaje." ema kahI devI adrazya thaI gaI kapila pustaka laIne badhA nagaramAM pharyo paNa koIe pAMcase rUpIyA ApyA nahi. jethI chevaTe te pharato pharato siddhadattanA makAna AgaLa Avyo. siddhadatta e pustaka joI emAMthI prathama kaloka vAM. "prAptavyartha labhate manuSya: enA tatvano nizcaya karI siddhadatta pAMcaso rUpiyA ApI dIdhA te laIne kapila potAnA nagara tarapha cAlyo gAya paNa mArgamAM luMTArAoe mArIne enI pAsethI rUpiyA paDAvI lIdhA. nazIba be DagalAM AgaLanuM AgaLa rAtrIne samaye pitAe pAMcaso rUpiyAnI vAta jANIne siddhadatta upara gusse thaI apazabda kahevA pUrvaka gharamAMthI kADhI muka, nagaranA daravAjA baMdha hovAthI daravAjA najIka keI devamaMdiramAM te sUI gayo, potAnA hAthamAM pustaka rAkhIne te ciMtArahita thaIne nikAdhina thaI gayo. puNyaja bhAgyavAnonI ciMtA kare che. A siddhadatta, ' caMdrAbhA nagarInA rAjAne eka putrI hatI. tevI ja rIte maMtrI, zreNI ane purohitane eka eka putrI thaI. e cAre ekaja zALAmAM bhaNI gaNI anukrame yauvanavayamAM AvI. cAre sahIpaNI hovAthI ghaNokharo vakhata te sAtheja pasAra karatI hatI.yauvanavayamAM AvelI e cAre bALAo vicAra karavA lAgI. "pitA ApaNane jude jude paraNAvaze tyAre ApaNe eka bIjAno viyoga zI rIte sahana karaze ? 2. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara vicArane aMte temaNe nirNaya karyo ke ApaNe ekaja varane varI javuM. jethI judAIno samaya Ave ja nahi, varane pasaMda karavAnuM kAma rAjakumArIne samarpaNa karyuM. rAjakumArI je varane vare e varane bIjI traNe sakhIoe kabula rAkhavo, evo saMketa karI judAM paDyAM - rAjasabhAmAM AvelA koI rAjasevakanA sadAcArathI rAjakuMvarInI najara tenA upara TharI. eka divasa tene khAnagImAM rAjakuMvarIe potAnI pAse bolAvI potAnA mananI vAta tenI AgaLa kahI saMbhaLAvI. rAjakuMvarInI vAta sAMbhaLI rAjasevaka ciMtAtura thayo. paNa vicAra karIne eNe rAjakuMvarInI vinaMtine kabula rAkhI nahi, - pitAnI vinaMti aphaLa javAthI rAjakuMvarIe dama bhIDAvyo. "lakSmI cAMllo karavA Ave che tyAre tuM kapALa dhovA jAya che. paNa mArI mAgaNI tAre kabulavIja paDaze je nahi karIza to mArA mANase dvArA tane marAvI nAkhIza te yAda rAkhaje.. rAjakuMvarInA dama devAthI bhaya pAmele e rAjasevaka rAjakuMvarInI vANIne Adhina thayo. rAjasevake potAnI vAta kabula karavAthI kuMvarIe amuka divasano saMketa karyo ne kahyuM ke te divase daravAjA najIka pelA devamaMdiramAM tAre rAtrIne samaye AvavuM, huM paNa vivAhanI sAmagrI laIne tyAM AvI hAjara thaIza." saMketa karIne te rAjasevakane kuMvarIe vidAya karyo. . ' rAjasevaka potAnA sthAne jaIne paNa vicAra karavA liAgyo, "are ! A rAkSasInA paMjAmAM phasAyA nathI tyAM lagI je mane sukha che, strIo to pizAcInI mAphaka chI karI chetaranArI che, baLavAnane paNa ghaDInA chaThThA bhAgamAM tADI nAkhe che to mAruM te zuM gajI 22) Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 313 rAta divasa ciMtA karato rAjasevaka divasa vyatIta karato hato Akhare saMketane divasa paNa AvI pahoMcyo tyAre teNe pAcho vicAra karyo. "strInI khAtara huM mArA nirmaLa kuLane kalaMkita karIza nahi. rAjA pitAne svAmI hovAthI svAmIdroha karavo paNa mAre zuM vyAjabI che? ityAdi vicAra karI rAtrIne samaye te nagara bahAra cAlyo gaye ane saMketane sthaLe gayo nahi, - daivayoge rAjakumArIe je samaye pelA rAjasevakane ' devamaMdiramAM AvavAno saMketa karelo te samaye te rAjasevakane badale siddhadatta e devamaMdiramAM dAkhala thaI nirAMte suI gayo. vivAhanI sAmagrI laine rAjakumArI pitAnI sakhIo sAthe rAtrInA pahelA prahare te devakulamAM AvI pahoMcI. bharauMghamAM paDelA te purUSane rAjasevaka dhArI potAnA kemala hAthano sparza karI jAgrata karyo ne potAnA ; hAthe kaMkaNa paherI gAMdharva vidhithI tenI sAthe lagna karI lIdhAM - lagnakAryathI paravArIne rAjakumArI belI. "he svAmI! vAhana taiyAra karyuM che ke nahi ? ApaNe prAta:kALe to gupta rIte palAyana karI javAnuM che nahI to rAjA jANe to zuM thAya che. rAjakumArInAM vacana sAMbhaLI siddhadatta bolyo. - savAranI vAta savAre, have mane nirAMte uMgha levA de." ema kahI kapaTanidrAthI siddhadatta sUI gayo. paNa rAjakumArInuM mana zaMkAzIla thayuM "are A to te purUSa rAjakumArIe dIpaka prakaTAvIne e purUSane joyo to sukumAra ane manohara aMgavALA tene joI manamAM khuzI thaI e daramiyAna tenA mastaka pAse paDelI pustikA tarapha
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 pRthvocaMdra ane guNasAgara enI najara gaI, to e pustakamAM eNe pelA zlokanuM prathama pAda prAptavyamarthi labhate manuSya: enA AgaLa saLIthI potAnI AMkhamAMthI aMjana kADhIne lakhyuM. "dapi. taM laMghayituM na zakta" te pachI rAjakumArI potAnI sakhIo sAthe pitAnA maMdire cAlI gaI * bIje prahare maMtrIputrI AvI pahoMcI. rAjakumArIe AjanA saMketa samAcAra traNe sakhIone jaNAvyA hatA. ne te saMketa mujaba cAre sakhIoe cAre prahara pitapotAnA lagna mATe nakkI karelA hovAthI krama mujaba bIje prahare. maMtrIputrIe AvIne gAMdharva vidhithI potAnuM lagna kArya ApI lIdhuM te pachI pelA pustakamAM be pada pachI vicAra. karI teNIe trIju para lakhyuM. "tasmAnna zeke na ca vismaco me. potAnuM kArya samApta karI maMtrIsutA cAlI gaI, ne pachI to trIje prahare zreSThIsutA sakhIo sAthe AvI. zreSTi sutAe paNa e purUSa sAthe gAMdharva vidhie. lagna karI pelI pustikA najare paDatAM tenAM pAnAM pheravavA. mAMDayAM to pahelAnAM traNa pAda vAMcI AgaLa ceAthe pAda vicAra karIne pite lakhyuM "yadakSmadIya nahi tatpareSAma" kaleka pUrNa karIne te cAlI gaI caturtha prahare purohita sutA AvI pahoMcI. teNIe A badhI hakIkata jANIne navIna kloka e pustakamAM lakhavA mATe vicAra karyo. prathama zlokanA parAmarzano khyAla karatAM eNe vicAryuM che "prApta thavA yogya vastu manuSyane male che. devatA paNa temAM vidagna karavAne zaktimAna nathI. temAM dIlagIra ke navAI jevuM zuM che? je amAruM che te bIjAnuM zI rIte thaI zake? e pramANe vicAra karI. purohita bALAe lakhyuM. suri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 315 mArA vicArI nA pati vyavasAyaM dadhAtyanye, phalamanyena bhujyate / paryAptaM vyavasAyena, pramANaM vidhireva naH // 1 / / bhAvArtha-A jagatanI vicitratA to juo, udyama kaI kare che tyAre phala to kaI bIjaja laI jAya chebhagave che, to pachI evA udyama vaDe karIne zuM ? amAre to bhAgya e ekaja pramANabhUta che. purohita bALA paNa pitAnuM kArya samApta karIne sakhIo sAthe cAlI gaI. prAta:kALa thatAM cAre bALA-. enI sakhIoe vicAra karyo. "je ApaNe ApaNI mAtAne A vAta nahi karIye to gunhAmAM Avazu. / ema vicArI sakhIoe emanI mAtAne vAta karI mAtAe potapotAnA patine e samAcAra ApI dIdhA.. rAjAe vicAra karI pradhAnone bolAvI Adeza karyo.. "he maMtrIo ! deva kuLamAM rahelA e bhAgyavaMta purUSane moTA ADaMbara pUrvaka rAjamaMdiramAM teDI lAvo." rAjAnA hukamathI maMtrIe jINu deva maMdiramAM AvIne. siddhadattanI pAse ubhA rahyA, maMgalamaya vArditra eka tarapha vAgavA lAgyAM. bIjA tarapha baMdI jano jaya jaya zabda uccAra karavA lAgyA, saubhAgyavaMtIo maMgalamaya gIto gAvA lAgI. e maMgalamaya zabdothI jAgrata thayelA siddhadattane paTTahastI upara besADI moTA mahotsava pUrvaka nagaramAM praveza karAvI rAja maMdiramAM lAvyA, lokenA mukhathI puraMdara sutane jANIne rAjA bahu ja khuzI thayo. siddhadattane ghara bahAra kADhayA pachI turataja enA. pitAne pastAvo thavAthI AkhI rAtrI enI dhamAM vyatIta karI, prAta:kALe ke nA mukhethI pitAnA putranI lAvI,
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 pRthvI caMdra ane guNasAgara - addabhUta vAta sAMbhaLI puraMdara zeTha rAjasabhAmAM AvyuM, - anya kanyAonAM mAtApitA paNa pitAnA jamAIne joI khuzI thayA. ' rAjAe cAre kanyAone vivAha A ne zubha muhUrta rAjAe traNa kanyAo sAthe pitAnI kuMvarI - paNa siddhadattane paraNAvI dIdhI. paherAmaNImAM rAjAe pAMcase gAma ApyAM. maMtrI vageree paNa pota potAnA vaibhavane anusAra karamocana avasare puSkaLa dhana ApI jamAIne saMtuSTa karyo. rAjAe ApelA mahelamAM siddhadatta cAre priyAe sAthe anupama sukhane bhagavato kAla vyatIta karavA lAgyo. ekadA te nagaranA udyAnamAM guNazekharasuri padhAryA. rAjA vagere sarve temane vAMdavAne AvyA, cAra priyAe sAthe sikradatta paNa gurUne vAMdavA Avyo temanA upakArane mATe gurUe dharma dezanA ApI. gurUnI dezanA sAMbhaLI pitAne pUrva bhava jANa - vairAgya pAmelA siddhadatta guru pAse dIkSA grahaNa karI, cirakAla paryaMta cAritrane pALI svarge gayo ne anukame mese jaze,>> muninI trIjA vatanI vyAkhyA sAMbhaLIne he kumAra ! mArI strIoe trIjI vrata grahaNa karyuM. e mA temanA A vratathI meM paNa jANyuM che ke have A strIo mArAthI gupta rIte dhanane rAkhI zakaze nahi. * athavA to mane ThagIne dhana grahaNa karaze nahi. jethI have munine be be prahAra karIza. 2 anie potAnI dezanA - Agala calAvI. Na karI, cira pALI svarga ga jaze. * anila .. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 317 cethuM parastrIgamana viramaNavrata he suzilAo! sarva vratamAM ziromaNi, mahA. maMgalakArI, kalyANanuM karanAra evuM je zIlavrata teno mahimA sAMbhaLe. A vrata to kuLavaMtI strIne zobhA rUpa che. A jIvana paryata A vrata temane ArAdhavA gya che manathI paNa kulavaMtIoe para purUSanI IcchA. na karavI joIe, para narane sarAga dRSTithI jovo e paNa mahA pApanuM kAraNa che. A janma paryata je zuddha satI nArI che tene verI, vArI, agni, vyAdhra, vaitALAdika koI paNa vipattio parAbhava pamADI zakatI nathI. satI strIo jagatamAM mAna, pUjA ane satkArane pAme che. e satI nArInA teja ane pratApa abhUta hoya che. game tevo baLavAna ke vidyAvAna paNa satInA teja AgaLa hArI jAya che. pRthvI maMDala upara tenA ujvaLa yazanI prakhyAti sarvatra vistAra pAme che. ene jaya jaya thAya che. A lokamAM saubhAgya, sukha, saMpatti, putraprApti, ane cittanI nirdhvatti-zAMti teNane thAya che tyAre paralokamAM satI nArI svarga, ane apavarga (mukti) nI lakSmIne pAme che. devatAo paNa zIlavratadhArIne name che. enI sevAmAM, ene sahAya karavAmAM, enI AjJA uThAvavAmAM hAjara nAjara rahe che. che . jeo zIlathI bhraSTa thayelA che temanI dazA zecanIya. hoya che temanI nAsikA, oSTa, kara, pAdAdika Idriyone cheda thaI jAya che. vadha, baMdhana, dhana kSaya Adi aneka ApadAo ene mATe taiyAra hoya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha . 319 * hatA. suMdarInA rUpa guNa sAMbhaLIne e cAre enI tarapha AkarSAyA, enA saMgamanI abhilASAvALA teo sArAM sArAM vastra paherIne e suMdaranA makAna AgaLathI roja nikaLatA hatA ne baMsI vagADatA hatA, gAyana karatA hatA. enA makAna AgaLa aneka ceSTAo karavApUrvaka suMdarInA cittane AkarSavAno prayatna karI rahyA hatA. - temanI AvI duSTa ceSTA jevA chatAM suMdarIe emanI tarapha jarAye dhyAna ApyuM nahi ke najara sarakhI paNa jyAre karI nahi tyAre temaNe dhanathI vaza karI keI parivrAjikAne zIkhavI suMdarI pAse mokalI, kAraNa ke- potAne strI hovA chatAM nIca purUSa parastrImAM laMpaTa thAya che. svaccha jaLathI bhareluM sarovara chatAM kAgaDo strInA mastaka para rahelA kuMbhanA jaLanI icchA karatA nathI zuM ? e parivAjika suMdarI pAse AvI chatAM te mithyAtrI hovAthI suMdarIe teno AdarasatkAra karyo nahi, chatAMya pitAnA kAryamAM utsuktAvALI parivAjikA enI pAse beThI ne zikhAmaNa ApavA lAgI. "sakhI! dayA dharma sarve dharmavALAone mAnya che, temAMya zrAvake to sarve jIvanI rakSA mATe ati sAvadha hoya che, keIne du:khI karatA nathI, duHkhIyAnuM paNa potAnA sarvasvanA bhAge teo rakSaNa kare che to tuM paNa tAre mATe taraphaDI rahelA ane mRtyune mATe Atura thayelA temane jIvADa, emanI AzA pUrNa karI , " are kulIna strIonA kuLane kalaMka lagADanArUM A tuM zuM bolI. AvuM mahApApa amAre zuM yogya che? tamArA sarakhI vratadhArIone AvuM bibhatsa belivuM paNa rogya nathIje prANI bIjAne pApa buddhi ApI avaLe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kuzIlA strI parabhave kurUpavAlI, durbhagA, vaMdhyA, bhagaMdaraAdi mahAroganI pIDAvALI, raMDA, kuraMDA ane niMdAne pAtra thAya che. are enA utkRSTa pApanuM to A bhavamAM paNa ene phala male che. - kuzIla prANIone manuSya bhavamAM aMgopAMganuM chedAvuM vagere doSo prApta thAya che. tiryaMca gatimAM vadha, baMdhana, - tADana, tarjana, bhArAropaNa, sudhA tRSA sahana Adi aneka doSa sahana karavA paDe che, naraka gatimAM paramAdhA"mIo tene vajagnimAM pheMkI mahA vyathA upajAve che agnithI dhagadhagatI lohanI putaLI sAthe AliMgana karAve che. kiM bahanA ? du:khazIlavALAne mATe A jagatamAMnI kaI ApadA taiyAra nathI ? zIle karI sukha sAmrAjya pAmelI zIlasuMdarInuM dRSTAMta manana karavA yogya hevAthI te tamAre sAMbhaLavA che. munie zIla suMdarInI kathA kahI saMbhaLAvI. - A vijyamAM vijyavardhana nAme nagarane viSe vasupAla nAme zreNI, tene sumAlA nAme strI hatI. temane jInAgamane jANanArI suMdarI nAme putrI thaI, kalAmAM kuzala temaja dharmakAryamAM prItivALI suMdarI anukrame yauvana vayamAM AvI. te enA pitAe aneka suMdara kumArane enI yAcanA karavA chatAM mithyAtvI hovAthI na ApatAM subhadra nAme zreSTha putrane ApI. jethI :leke enA bhAgyanA vakhANa karavA lAgyA. je nirAza thayA teo potAnI niMdA karavA lAgyA, 1. ' e nagaramAM be viprapatra ane be vaNikaputra e cAre paraspara prItivALA thaIne dararoja AnaMda goSTI karatA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mAge kheMcI jAya che te pitAnA AtmAne temaja bIjAne. durgatimAM pADe che." A suMdarInI vANI sAMbhaLIne abhimAnI paritrAjikA . ene dhamakAvIne cAlI gaI. "are! tuM moTI satImAM ziromaNi che te have joI levAze." paritrAjikAe te purUSone sarve hakIkata kahI saMbhalAvIne zikhAmaNa ApI ke "are! jo tamAre jIvitanI IcchA hoya to e suMdarInI IcchA karavI cheADI gho. e duSTone zikhAmaNa ApI parivAjika cAlI gaI chatAMya e durlalita purUSanI abhilASA to adhika prajvalita thaI. have e purUe kaI maMtra siddha purUSane sAthe, maMtrasiddhanA kahevAthI kRSNa caturdazInI rAtrIe e cAre purUSo zamazAnamAM AvyA, tyAM pavitra bhUmimAM maMDalane AlekhI temAM besIne maMtranI adhiSThAyaka devInI pUjA karI vidhipUrvaka ArAdhanA karavAthI maMtrathI ArjAyelI devI hAjara thaI. tene pelA maMtrasiddha purUSe suMdarIne hAjara karavA pharamAvyuM, pitAne ghera rahelI pauSadhavatavAlI suMdarIne devIe siddhapurUSa pAse hAjara karatAM devI bolI "are pApI! AvA pApakAryamAM mane jaDI tArI zaktine teM durUpayoga karyo." ema kahIne adazya thaI gaI.' e siddhapurUSe pelA cAre duSTa purUSone batAvatAM kahyuM juo A suMdarI, ke jenI tame IcachA kare che te A rahI, have tamane jema rUce tema kare. . * siddhapurUSanAM vacana sAMbhaLI e cAre dulalita purUSa suMdarI sAthe ramavAne Atura thayelA "je suMdarIne prathama sparza kare te pahele rame evI zarata karIne dethA, paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Gun Aaradhak Trust
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 321 vanadevIe temane adhavaca sthabhAvI dIdhA. e cAre kulAM. gAne sthabhita thayelA joI siddha bhayathI kaMpavA lAgyo, AkuLavyAkuLa thayela siddhapurUSa suMdarInA caraNamAM mastaka mUkato jo , he bhagavati ! he ginI ! tArA A mAhAone huM pAmara jANato na hovAthI meM A akArya kare che to mArA A eka aparAdhanI tuM kSamA kara, havethI Avo aparAdha huM karIza nahi, raMka evA tAre zaraNe AvelAne tuM abhaya Apa." e sthitimAM prAta:kALa thayo ne. badhuM nagara hIloLe caDhayuM, ne leke bhegA thatA gayA, rAjA paNa khabara paDatAM maMtrI Adi parivAra sAthe tyAM AvI pahocyo. rAjAe pelA cAre dhaMbhita purUSone pUchayuM, - durAcArIo ! A zuM che? te satya kaho, "rAjAnA pUchavA chatAM jyAre javAba na maLe tyAre suMdarIne pUchayuM. zaramathI suMdarI paNa kAMI javAba ApI na zakavAthI abhayavacana meLavI pelA siddhapurUSe sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. devIe paNa te purUne mukta karavAthI temaNe paNa te pramANe vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. temanI vAta sAMbhaLI kopAyamAna thayelo rAjA be, pApIo ! mArA naga2mAM rahIne AvAM pApakarma kare che? satI strIone herAna kare che ? " pachI to e cArene kArAgrahamAM pUrI dIdhA. rAjA pelA siddhapurUSane kahevA lAgyo "pApI! tuM koI vakhate mArA anta:purane paNa vinAza karIza. tane abhaya vacana ApeluM hovAthI tene mArato nathI paNa tuM mArA rAjyanI hada bahAra jA. rAjAe ene dezanikAla karyo. paurajana sahita rAjA suMdarInA caraNane namaskAra karato enA pitA vasupAla zeThane kahevA lAgyo "zeTha! P.P.27.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 pRthvIcaMdra ane guNasAgara A jagatamAM eka tamane ja dhanya che ke jenA ghera AvI mahAsatI putrI che." - rAjAnI vANI sAMbhaLI kRtajJa e zeTha hAtha joDI bolyo "deva! Apane ja eka A pRthvI para dhanyavAda che ke jemanA rAjyamAM AvI mahAsatI vase che." zeThanI vANuthI saMtoSa pAmelA rAjAe tenA pitA ane patine rAjyakarathI mukta karyA, suMdarIne mahA kImatI vastrAlaMkAra ApyA, moTA mahotsava pUrvaka nagara praveza karAvI tenuM zIlasuMdarI nAma jAhera karyuM, - zIlanA mAhAsyathI prasiddha thayelI zIlasuMdarI cirakAlaparyata sukha bhogavI anukrame kAla karI svarga gaI. paraMparAe teNe mukatI lakSmI prApta karI. tyAre pelA durlalita purUSanuM rAjAe sarvasva harI laI kArAgrahamAM jhIM kelA, tyAM ghaNe kAla kalezane bhogavatA mRtyu pAmIne durgatimAM gayA. * e pramANe zIla ane azIlanA guNa doSa jANIne he bhadrA! tame zIla pAlavAmAM AdaravAlA thAo munie zIlavata upara e pramANe bodha karavAthI mArI sarve strIoe parapurUSane niyama aMgIkAra karI ceAthe aNuvrata grahaNa karyuM. * he pUrNacaMdra kumAra! temanA A niyama grahaNa karavAthI huM bahu ja prasanna thayo. Aja sudhI mane je vahema, zaMkA temaja strIonA vyabhicAranI zaMkA rahyA karatA hatI te AjathI have naSTa thavAthI huM muni upara paNa khuba prasanna thaye "vAha! munie A kAma to sAruM karyuM. - , parama saMteSane anubhavatA meM manine pratyeka aMge abe prahAra karavAnA hatA temAMthI eka ekalahat ocho karI
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 323 nAkhI have munine ekaekaja prahAra karIza ema ciMtavato huM AgaLa zuM bane che te jANavAne tho pAMcamu parigraha parimANa vrata. he nirmaLa zILavaMtIe ! tamAre have parigrahanuM parimANa karavuM joIe. jIvane jemajema parigraha vadhe che tematema lobha, ciMtA, vyavasAya vRddhi pAme che jagatamAM eka putrIvALAne thoDuMka du:kha-ciMtA hoya che paNa jema jema adhika putrIo hoya che tematema bamaNI ciMtA vadhe jAya che. evI rIte hAthI, gheDA ratha, gRha, hATa vRddhi pAme che tyAre tene lagatI ciMtA paNa vadhe che. - parigrahathI rahita saMtoSane dhAraNa karanAra sAdhuone je sukha hoya che te sukha parigrahadhArI evA mahAnane paNa nathI maLI zakatuM, parigrahamAM prItivALe, lobhI kAryAkAryane paNa jANato nathI. parigrahanI khAtara aneka pApakarma karI kaleza pAme che. A bhavamAM lebhI lokono tiraskAra pAme che. parabhavamAM te naraka ane tiryaMcagatimAM jaIne anaMta du:kha bhogave che. je parigrahanuM parimANa kare che te guNAkaranI mAphaka sukhI thAya che, ane nathI karatA te parigrahamAM rakta thaine aneka chaLakapaTa karI popamAM AgaLa vadhe che ne guNadharanI mAphaka du:khI thAya che. | muninI amRtamaya vANI sAMbhaLIne mArI strIoe guNAkara ane guNadharane vRttAMta pUchavAthI munie te vRttAMta kahevuM zarU karyuM . A ja vijayane viSe jayasthaLa saMnnivezamAM vihuM ane suviha nAme be vaNika bhAIo rahetA hatA, temAM P.P.AC. Gunnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 324 pRthvIcaMdra ane guNasAgara je vihu hato tene vyavahAra barAbara na hatuM, lokamAM enI AbarUya nahotI, te yAcakane ghera AvavA deto. nahi. sajjanone paNa kaleza karanAre hovAthI temaja te khAnapAnamAM paNa kRpaNane bhAI hato. mahA kaleza ane mAyA kapaTathI te dhana upArjana karato hato, yAcakabhikSake enI niMdA karatA hatA, svajana-sagAM saMbaMdhIo ene zeka karatA hatA. zrImaMtajano ene dhikkAratA hatA, paMDita purUSe enI hAMsI karatA hatA, te dravya paNa te daridrInI mAphaka pitAne samaya vyatIta karato hato. bIje suvihu rUDA manavALe, saMtoSI, satpAtramAM dAnadevAnI rUcivALe, sadAcArI, madhurabhASI, vivekI, sajananI saMgata karanAra, dAnavaDe athajananA maneratha pUranAre hato. saMpattinA pramANamAM sukhamAM potAno. samaya vyatIta karato te suvihu sajanone mAnya hate. - eka divase tapane pAraNe keAI mahAtmA suvihunI makAne AvyA. suvihue miSTAnna vaDe e munine pratilAbhita karyA. jethI teNe bhegA karma vALu manuSya Ayu bAMdhyuM. pelA vihue hasIne mazkarI karI kahyuM. vyApAramAM ALasu A lokonA gharamAMthI cerI kare che evAne ApavAthI zuM thAya?"muninI niMdA karatAM vihane nIcagAtra bAMdhyuM. ekadA keTalAka eroe vihue ekAMtamAM eka vAta nivedana karI, "viha ! A girinA mULamAM khuba dhana che paNa amArI pAse evI sAmagrI nathI. to tuM sahAya. kara, ame tane emAMthI bhAga ApIzuM." - ceranA vacanathI vihae emane sarva sAmagrI pUrI. pADI, sarva sAhitya sAthe laIne kuTuMbIjanone kahI ceranA sAthe rAtrIe parvatanI taLeTImAM gaye tyAM lAzavRkSanI P.P. Ac. Gunratnasun
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 325 zAkhAnA mULamAM dhana hovuM joIe e vihune abhiprAya Apo. kAraNa ke bahuvalpa vA bhavet dravya, ghuvaM bilavapalAzo cAroe paNa tyAM tapAsa karI to mAluma paDayuM ke nIce dhana che paNa enI parIkSA karavI joIe ke tyAM kevA prakAranuM dhana che. e vRkSanA mULamAM ghA karatAM ja rata rasa nikaLe to ratno, pILa nIkaLe to suvarNa ane tavaNuMvALe rasa nikaLe to rUpaiyA-rUpu nikaLe. zastro vaDe prahAra karatAM raktarasa joIne badhA khuzI thayA ke "ra hovAM joIe. pUjA, bali vagere karIne e nidhine coroe kADhI sarvanI samakSa hAjara karyo. ratnane Dhaga joIne badhA haSata thayA. cAroe have vihune gADa -levAne mokalya, vihu gADu levAne gAmamAM gayo te samayano lAbha laIne caro e ratnone grahaNa karI nAzI gayA, gADu. laIne Avelo vihu pitAnA sAgrItone na jevAthI du:khano mAryo mUcchita thaI gayo. vananA zItavAyuthI sAvadha thayelo te mahA du:khane anubhavato prAta:kALI pahelAM ghera Avyo, koI herUe tenI A hakIkata jANIne rAjA AgaLa vAta jAhera karavAthI rAjAe vihune bolAvI pUchayuM. vihue bhaya pAmIne rAjAne satya hakIkata kahI saMbhaLAvI. cArane sahAya karavAthI rAjAe tenuM dhana luMTI laI nagara bahAra kADhI mUko jethI vihu bahu du:khI thaye vihu maraNa pAmIne potAnA gharanA AMgaNAmAM kutaro thayo. Akho divasa te gharanA AMgaNAmAM besI raheto chatAM tene kaI khAvAnuM ApatuM nahi. bhUkha ane tRSAthI maraNa pAmIne te bilADo thayo. bilADAnA bhavamAM aneka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 pRthvIcaMdra ane guNasAgarA pApa karI loko vaDe mRtyu pAmI caMDAla thayo. aneka pApa kAryamAM prItivALe thaI hiMsAne karate te tyAMthI prathama nArakIe gayo tyAM paramAdhAmI ane kSetranI vedanA sahana karavA lAgyo. | suvihu nyAyathI traNe vargane sAdhana karato maraNa pAmIne uttara kurUkSetramAM uttama cugalIo thayo, daza prakAranA ka5vRkSathI manobhilASane pUrNa karato traNa pa9pamanuM Ayu pALI pahelA devaloke mahAkAMtivALA deva thaye, tyAM paNa divya bhegone bhegavato, nATaka ane gItamAM kALa nirgamana karatAM eka palyopama Ayu vitAvI Aja vijayanA jayasthala nagaramAM padmadeva zreSThino guNAkara nAme putra thaye krame karIne te yauvanavayamAM AvyuM. vihuno jIva narakamAMthI nikaLIne te ja nagaramAM dhanaMjaya zeThano guNadhara nAme putra thayo, yauvanavayamAM AvatAM tene pUrvabhavanA abhyAsathI guNAkara sAthe maitrI. thaI. navIna dhananI abhilASAvALA teo eka divasa udyAnamAM gayA, tyAM temaNe dharmadeva nAme munine joyA munine namaskAra karI temaNe dhanaprAptino upAya pUchayo, tenA javAbamAM munie kahyuM. "dharmasAdhana kare. jethI Aleka ane paralokamAM ApadAno tyAga karI dhana meLavaze. pApa karanArane saMpatie kayAMya paNa malatI nathI. mATe saMtoSane dhAraNa karI lobhano tyAga karo. moTe rAjAdhirAja paNa lAbhane vaza thaIne du:khI thAya che. lIlI kareDapati hoya chatAM te daridrI ja che kAraNa ke te pratye te khAto paNa nathI dAna paNa Apato nathI. saMtoSarUpa amR tanuM pAna karanAre game te hoya topaNa kaTipatithI te adhika che. se yojana dUra rahelI vastune meLavavA lAbhanI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano nehasaMbaMdha 327 udyama kare che tyAre saMtoSI najIka rahelI vastumAM paNa AdaravALo thato nathI. mATe he subhaga ! sarvathA paricahano tyAga karavAne zaktivAna na ho topaNa tamAre IcchAenuM parimANa to avazya karavuM, je IcchAone rokata nathI te dhana meLavavA mATe aneka prakAranA kalezane pAme che. jema jema lAbha vadhe jAya che tema tema labha vRddhi pAme che, mATe samajujanoe upAdhithI bhaya pAmIne parigrahanuM pramANa karavuM. munine upadeza sAMbhaLI prasanna thayelA guNAkare potAnI marajI mujaba parigrahanuM pramANa karyuM. zraddhA rahita evA guNadhare e badhuM mithyA mAnIne kAMI paNa vrata lIdhuM nahi. guNadharanA vicAra paNa evAja hatA. "je purUSa AgaLa vadhatI evI potAnI IcchAne roke che, ane saMtoSane dhAraNa kare che. tene daiva kAMI paNa adhika Apato nathI. teNe pitAnuM bhAgya vecI khAdheluM che. A mAro mitra to mUkha che jene A munie chetaryo che... judI judI bhAvanAne dhAraNa karatA teo banne pita pitAne ghera gayA, anyadA potAnA mitrane kahyA vagara guNadhara paradezamAM dhana kamAvA gaye, tyAM tene vyApAramAM bahu lAbha thayevadhAre lAbha meLavavA tyAMthI dUra dezAMtare gayo tyAM paNa ene khuba lAbha thayo, tyAMthI te pitAnA deza tarapha cAlyo ne mArgamAM bhayaMkara aTavI AvI. kalpAMtakALanA agni samAna bhayaMkara dAvAnalane joI sevake nAzI gayA dhana ane mAlanAM bharelAM gADAM baLI gayAM, baLado marI gayA tyAre thAkIne jIvitanI AzAe guNadhara paNa palAyana thaI gaye. sAta divase keIka saMsivezamAM AvyuM to tyAM kaI dayALue ene bhejana karAvI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 pRthvIcaMdra ane guNasAgara pitAnA maThamAM Azare Apo, tenI hakIkata jANIne tenI IcchA tRpta karavA mATe parvatanA mULamAM keI auSadhi batAvIne kahyuM "Ane barAbara oLakhI le ne madhyarAtrIe AvI vidhipUrvaka ene grahaNa karaje. - teo banne pAchA maThamAM AvyA. nizA samaye te sAdhue guNadharane kahyuM, "he vatsa ! mArI zaktithI tuM tyAM jaI vala...bhA auSadhIne vAma hAthamAM grahaNa karI gADha muThIvALIne laI Ava. paNa pAchu pharIne joiza nahi, ne kaMI paNa bhaya manamAM lAvIza nahi. ke je auSadhInA pratApathI tAruM dAridra dUra thaze-tuM sukhI thaIza. sAdhunAM vacana sAMbhaLI nirbhaya thaI te tyAM gaye, kahelI vidhine anusAre muThImAM auSadhIne grahaNa karI pAcho pharyo te samaye aTTahAsya karato eka rAkSasa kutkArane karato parvatanI taLe'TIe Aje e rAkSasano karkaza ane bhayaMkara zabda sAMbhaLI bhaya pAmelo te kaMika-jarA pAchu jaI AgavI cAlo, paNa pelI auSadhI enI muThI mAMthI adRzya thaI gaI. duHkhI thayelo te pelA liMgI pAse AvI potAnuM vRttAMta kahevA lAgyuM. - liMgIe enuM kathana sAMbhaLI kahyuM. "vatsa ! tuM sAhasika ane udyamI to jarUra che paNa tAre puryodaya na hovAthI tArI mahenata nakAmI jAya che. balake enuM pari virAma pAmI saMtoSa dhAraNa karI ghera jA. nAhaka kaleza nA bhogava. 2) liMgIe zikhAmaNa ApavA chatAM te potAnA gAma tarapha na jatA malaya sannivezamAM gayo tyAM kaI parivAjika sAthe ene melApa thayo. guNadharanuM vRtAMta jANIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 329 teNe kahyuM, "vanamAM rakta dugdhane ApanAra stuti (thora) ne jo jethI tAruM dAridra nAza pAmaze. guNadhare kahyuM ke "tame sAthe cAla, ApaNe bane tenI tapAsa karIye, nizcaya karIne bane cAlyA. e thorane zaidhatA teo AgaLa jaMgalamAM gayA tyAM e stuhine joI. siddhiga Avyo tyAre zubha divase parivrAjaka e stuhine abhimaMtrI eka kuMDa banAvI emAM agni prajavalita karyo. uttama evA sugaMdhamaya kASTamAM e stuhine saptarIte guNadharanA mastaka para sthApana karI, guNadharane agnikuMDamAM homavAne tene hAtha grahaNa karIne cAlyo. guNadharane paNa vahema Avyo ke rakhene mane A kAyAlika agnikuMDamAM hame. ) kAyAlikanA paMjAmAMthI baLavaDe chuTavAno te prayatna karavA lAgyo banne arasaparasa hoMzA zI karatA laDatA hatA, tema karatAM teo agnikuMDa samIpa AvI pahocyA. temanI laDAI joI keI govALIyo bUmo mAravA lAgyo, tenI bUma sAMbhaLI mRgayA ramavAne nikaLelo ke rAjakumAra tyAM AvI paho. guNadhare pitAnI du:kha kathA kahI saMbhaLAvavAthI rAjakumAre gusse thaI pelA kAyAlikanI nirbhasanA karI. stuhi tenA mastakapara sthAna karI kAyAlikane agnikuMDamAM homI thaDaka bhAta ApI visarjana karyo ne rAjakumAra e suvarNa purUSa laI potAnA sevake sAthe potAnA rAjyamAM ga , P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 pRthvIcaMdra ane guNasAgara guNAkara ane guNadhara rAjakumAranI sahAyathI mRtyuthI bacelo guNadhara potAnA gAma tarapha cAlyo. mArgamAM tene koI maMtravAdI. purUSa ma9yo te bannene mitratA thaI e maMtravAdIne zaktisaMpanna jANIne guNadhare potAnA du:khanI vAta tene kahI saMbhaLAvI. mitra banelA teo bane musApharI karatA keIka saMnnivezamAM gayA. bhajanano avasara thavAthI pelA maMtravAdIe kahyuM. "mitra ! zuM khAvAnI IcchA che ? mAMtrikanI parIkSA karavAnA hetuthI guNadhara be" siMhakezarIyA medaka, paNa te A jagyAe male zI rIte? 22 male ! ' ema kahIne e siddha purUSe kSaNavAra dhyAna karI maMtra zaktithI siMhakezarIyA modaka utpanna ryA. tenI AvI zaktithI vismaya pAmelA guNadhare tathA bIjA musApharoe e modaka ArogyA. saMdhyA samaye ghIthI. parIpUrNa ghebara, bIje divase kSIra e pramANe e siddha purUSa maMtrazaktithI navIna navIna miSTAnna pragaTa karI guNadharane tRpta karato hato. tenI AvI zaktithI ajAyaba thayelA guNadhare pUchayuM, he zaktIzALI! he uttama ! AvI zaktio tane kayAMthI prApta thaI? guNadharanA javAbamAM maMtrasiddha purUSa bolyo. "mahA dAridrathI du:khI thayelo huM baha deza bhamyo tyAre koIka maMtra zaktino jANanAra kApAlika malyo tenI khuba sevA karI meM tene prasanna karyo. mArI upara prasanna thaIne teNe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 331 mane A vaitALamaMtra Apyo. je meM AdarathI siddha karelo hovAthI enA prabhAvathI ApaNe badhuM meLavIe. chIe. enA prabhAvathI huM have ghera jaine sukhI thaIza." ane anya vArtAlApa karatA teo AgaLa cAlyA.. AgaLa jatAM bannenA mArga bhinna bhinna AvavAthI e. mAMtrika bela A TuMke rasto tamArA nagara taraphane hevAthI have ApaNe judA paDazuM to kaho tamane zuM Apu? ) koTinathI paNa saMtoSa nahiM pAmanAre guNadhara, che . mArI upara prasanna thaIne mane e vaitAlamaMtra Apo ! " dhArmika ane paropakArI purUSaja ene siddha karI. zake che anyathA to emAM prANasaMdeha ja rahelo che. " mAMtrike sArI rIte samajAvavA chatAM guNadhara e maMtranI mAgaNI karavAthI e siddhapurUSe vidhi sahita vaitAlika maMtra ApIne potAnA vatana tarapha cAlyo gayo. guNadhara. paNa tyAMthI AgaLa cAlatA te susImA nagarIe potAnA mAmAne ghera gayo keTaloka kALa tyAM sukhamAM vyatIta karyA pachI te maMtra sAdhavAno teNe vicAra karyo. pitAnA mAmAne saghaLI hakIkata nivedana karI kRSNa . caturdazInI rAtrIe zamasAnamAM jaIne trikeNa kuMDa karI te vividha prakAranAM homa dravyathI havana karavA lAgyo.. dravyathI Ahuti ApI maMtrano jApa karavA lAgyo. zuka upadravathI te jyAre calAyamAna thaye nahi, tyAre tenI . nIcenuM pRthvIcakra bhamavA lAgyuM. bhayaMkara gajanAo thavA, lAgI. tethI te jarA bhaya vyAkuLa thavAthI maMtranuM ekapada, bhUlI gayo ne vaitALa chaLa pAmIne bolyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33ra pRthvIcaMdra ane guNasAgara "are pApI ! AvA tuccha parAkramathI tuM mane vaza karavA mAge che? " e prakAre enI nirbhasanA karatA te lAkaDIthI prahAra karato hAke, vaitALanA bhayathI vyAkuLa thayela te tyAMja mUcchita thaI gayo, prabhAte ene mAme ene pitAnA ghera teDI lAvyo keTalAka divase te jyAre sAjo thayo tyAre guNadharane mAma ene jayasthaLa nagare teDI gayo. tyAM enA svajanoe ene AzvAsana ApyuM. paraMtu durjana purUSothI niMdA te lokenI hAMsI pAtra thavAthI ati lajAtura paNe pitAnI niMdAne nahi sahana karato gaLe phAMsekhAI duryAna pUrvaka te A saMsAranI kalezamaya musApharI pUrNa karI gayo. chatAMya pApIne maravAthI kaI dukhano cheDo Avato nathI. durgAnathI maraNa pAmIne guNadhara potAnA kRtyane anusAre narakamAM nArakIpaNe utpanna thayo. tyAM vividha prakAranI yAtanAone-pIDAone sahana karato du:khamAM kAla nirgamana karavA lAgyo tyAMthI nikaLIne tiryaMca penImAM AvI pharI pAcho narakamAM jaze. evI rIte nArakI, tiryaMca, manuSya ema devatAmAM ekAMta du:khaneja bhegavaze. devatAmAM te kavacita sukha bhogavaze chatAM paNa A pArAvAra saMsA2mAM guNadhara du:kha mAtrane ja bhoktA thaze. samudranI mAphaka maryAdAvALA, dhanADhaya, lekonI AzAne pUranA guNAkara saMsAramAM khUba pratiSThA pAmyo. guNadharanuM A pramANe akALa mRtyu jANI vizeSa vairAgyane dhAraNa karanAro guNAkara pAMcamA adyatane sArI rIte pALI svarge gayo keme karIne mokSe jaze. munie - e dRSTAMta pUrNa karyuM. e parigraha parimANanA guNa ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 333 doSa jANIne mArI strIoe IcchAonuM parimANa karI pAMcamu aNuvrata grahaNa karyuM. mArI strIone pAMce aNuvrata ApI gharmazIlA. banAvanAra A mahA muni upara meM kevI duSTa vicAraNA karI ? are pelA vihUnI mAphaka mArI zI dazA thaze ?' ema ciMtavate huM pragaTa thaIne muninA caraNamAM paDayo mAro sarva aparAdha kahIne huM temane khamAvavA lAgyo he bhagavAna ! hAsyathI paNa muni mATe duSTa vicAra, karanAra pelA viDranI mAphaka A bhava sAgaramAM DubI jAu.. anaMta du:khano bhoktA thAuM te pahelAM mane e pApathI. mukta thavAno upAya batAve, " mAre pazcAttApa jANI, muni belyA, traNa jagatane mAnya, brahmacArI ane kaSAya rahita evA sAdhu mATe Avo vicAra kare e mahA pApa che. cAritra grahaNa karyA vagara A pApathI tuM mukta thaI zakIza: nahi. mATe he bhAgyavAna ! A saMsAranI anityatAnuM smaraNa kara, kAma bheganAM sukha durgatine ApanArAM che e zuM tuM nathI jANato ? strI, putra, lakSmI, deha Adi. sarve saMge anitya che. ne mRtyuto vATaja joyA kare chete kayAre pakaDaze tenI koIne khabara nathI. jJAnIja e e badhuM jANI zake che. tuccha evAM sAMsArika sukhono. tyAga karI ekAMta muktisukhane ApanArA saMyamane grahaNa kara, paniMdAno tyAga kara, zamatArUpa amRta vaDe tArA AtmAne tRpta kara, saMtoSane dhAraNa kara, krodhane dUra kara, lobhane choDa, potAnI AtmazlAghA sAMbhaLIne emAM rAjI thA nahi ne mAyAne choDI de, mada, ALasa vagere doSone. tyAga karI saMyamane aMgIkAra karavAthI tu A pApakarma P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rUpI pAMjarAmAMthI hamezane mATe mukta thaiza." muninI e akhaMDa vAgadhArA-dezanA sAMbhaLI che kumAra ! mArI moha nidrA nAza pAmI gaI temaja mArI viveka cakSu paNa ughaDI gaI mArI vicAra zreNine kSaNa - vAramAM palaTAI jatAM vAra lAgI nahi. - "are, A tapavaDe karIne kRza thayelA zarIravALA mahAmunie Aje mAre AMgaNe padhArI mane zuM nathI ApyuM ? mArI patnIo sahita mAre to Aje temaNe uddhAra karyo, jethI Aje mAre to manuSyarUpa kalpavRkSa mahA phalane ApanAruM thayuM. saMsArarUpI samudramAM DubI jatA mane Aje vahANa prApta thayuM jenAthI huM bhavasAgarane * pAra pAmIza. sAtarAja uMce rahelA zivapuranagaramAM javAne Aje mane jANe AkAzagAmI vidyA prApta thaI ke zuM ? saMyamanuM dAna karanAra A mahAmunieja kharA upakArI che. e pramANe vicAra karI mArI patnInI sAthe sahamata thaI mArI lakSmI meM sAte kSetramAM vAparI nAkhIne - cAritra levAnI bhAvanAvALA meM e mahAmuninA gurU mahArAja zrIsiMhasenasUrIzvaranI pAse sarve upAdhine - tyAga karI dIkSAne aMgIkAra karI, jJAna dayAnane abhyAsa karI temane pasAyathI zubha saMyamarUpI lakSmIne pALavA-vALo thayo. kemake pASANunA TukaDAne TAMkaNAvaDe karIne - sArI rIte jyAre tene ghaDavAmAM Ave che tyAre te devapaNAne pAmI jagata vaMdanIya thAya che tema gurUrUpI sutradhAravaDe zikSita thayelo huM Aje devanI mAphaka saMyamanA prabhAvathI vaMdanIya tho. gurUe pitAnu cAritra kahI - saMbhaLAvyuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M's. . Jun Gun Aaradhak Trust
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 335 10 pUrNa caMdra narapati. | surasuMdarasUrIzvaranA vairAgyanuM kAraNa sAMbhaLI rAjA sahita badhI sabhA daMga thaI gaI, temanA caritrathI vairAgyanA raMgavAlo narapati siMhasena gurUnI stuti karatAM be , "he bhagavana! Apaneja eka jagatamAM dhanya che ke jemanuM cAritra AzcaryakArI ne sAMbhaLanArane lAbha karanArUM che, jethI kharekhara Apaja eka puNyavAna che, tyAgIemAM paNa Apa zreSTha cho, ke jemaNe jagatane Azcarya karanArI ramA, ane ramaNIonA samuhane kSaNamAtramAM tRNanI jema tajI dIdho, Ape mokSano mArga grahaNa karI lIdho. ' he svAmI! mArA sarakhA satva vagaranA purUSo to viSaya ane kaSAyamAM muMjhAI gayA chatAM hajI paNa saMsAra choDavAne samartha nathI thatA, to paNa zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparzAdika bhege meM ghaNA kAla paryata bhogavyA hevAthI have he prabho ! tamArI pAse niravadya evI tatva vidyA je saMyama tene huM grahaNa karIza, ' narapati gurU mahArAjane vinaMti karIne nagaramAM gayo, -maMtrIo sAmaMto ane senApatione sAkSI rAkhIne pUrNacaMdra kumArano rAjyAbhiSeka karI dIdho te nimitte meTA mahotsava karyo. e rIte rAjya ciMtA putrane bhaLAvI pote rAjakAryathI nivRtta thayo. pachI jInezvaranI moTI pUjA racAvI te nimitte mATe aSTAhnikA mahotsava karyo, ne zAsanane mATe prabhAva vadhArI rAjAe dIkSA mATe taiyArI karI, navA narapatie moTI dhAmadhumapUrvaka narapatine dIkSA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 pRthvIcaMdra ane guNasAgara, mahotsava karyo, ne siMhasena narapatie gurUnI pAse dIkSA aMgIkAra karI. gurUnI pAsethI uccarelAM mahAvratane rUDI rIte cAlavA lAgyA. be prakAranI grahaNa ane Asevana zikSA ne gurU pAsethI dhAraNa karatA, kaSAyone vaza karIne zAMta prakRtivALA temaja iMdriyonuM damana karIne viSaya vikArane vaza karanAra siMhasena muni chaThTha, aThThama Adi tapasyA karatA ne jJAna dhyAnamAM prItivALA temaja saMsAra ane mokSamAM samAna vRttivALA evA mahAmuni thayA. * pUrNacaMdra narapati zuddha zrAvaka dharmanuM ArAdhana karatA. merUnI mAphaka sthira svabhAvavALA temaja sarvAga rAjya. lakSmIthI zobhatA nyAyathI prajAnuM pAlana karatA hatA. e nyAyI ane parAkramI rAjAnA kapUranA samUhanI mAphaka ujajavaLa yaza jagata upara vistAra pAme, ne zrAvakanAM. avratane pALavAmAM daDha nizcayavALA jJAna ane darzana nanI bhakita karatA zAsanano mahimA vadhAravA lAgyA zAsana prabhAvaka temaja zrAvaka dharmane pALavAmAM daDha pratijJa hevA chatAM te raNavArtAmAM kAyara nahotA, yuddhamAM zatruenA samudAyane jItI pitAnI kIrti digaMta paryata temaNe phelAvI hatI. aNuvratanI mAphaka guNavrata ane zikSAvratane pAlavomAM prItivALA dIna, anAtha ane 2kajanone uddhAra. karatA temaNe sIdAtA zrAvakonA manoratha pUrNa karI sAdhana. saMpanna banAvI dharmamAM sthira karyA. e rIte zrAvakenA. uddhAra mATe rAjAe chUTe hAthe dAna ApavA mAMDayuM, jIna maMdiramAM pUjAe racAvI, jInAlaya baMdhAvI pratimAo sthApana karAvI, sAte kSetramAM rAjyalakSmIne sadvyaya. karato rAjA pUrNacaMdra zAsana prabhAvaka thaye .P.P. Ac. Gunratnasuri M.S: Jun Gun Aaradhak Trust
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 337 parAkramavaDe moTA zatruone paNa vaza karato rAjA rAjya ane ramaNInA sukhavinodamAM jatA evA kAlane paNa jANatA nahI. bahu kALa paryata rAjA rAjyasukhane bhegavato anukrame pauDha vayamAM Avyo. ' pUrNacaMdra rAjAne vIrennaranAme putra thayo te paNa vRddhi pAmate navIna yauvana vayamAM Avyo ne yuvarAja padavI pAmyo. yogya vayanA-kavacadhArI rAjakumArane joI rAjAe dhIredhIre tene rAjyanI javAbadArI soMpavA mAMDI. - paTTarANuM puSpasuMdarI paNa samyakatva pUrvaka pAMca aNuMvrata temaja guNavrata ane zikSAvratane zuddhabhAve pALatI parama zrAvikA thaI. e rIte zrAvakadharmane ArAdhatAM te pati patnI sukhamAM samaya vyatIta karatAM hatAM. ' . e daramiyAna pUrNa caMdra narapatine potAnA pitA siMhasena mahAmuninA kSe gayAnA samAcAra malyA ne saMsAranA raMgamAM raMgAyelA narapatinI vicArazreNi palaTAI gaI, saMsAra upara niveda pragaTa thatAM emanA manamAM vairAgyanI lahero uDavA lAgI. uttama purUSonI bhAvanA paNa game tevA saMjogomAM uttama ja hoya che jenI bhavitavyatA sArI hoya che ene game tevA saMjogomAM paNa dharma karavAnI bhAvanA thAya che temane dharma karavAnI taka maLe che. , , "e mahAmuni mArA pitAne dhanya che ke jemaNe kamala aMgavALA chatAM mohanA vilAsano tyAga karI saMyamanA kaSTane sahana karatAM duSkara kArya sAdhI lIdhuM, A bhavasAgira tarI pAra utarI gayA. tyAre huM a5satvavALA thaI pApamAM Asakta thaI gayo. are ! jarAavasthA AvI topaNa viSaya lolupa thaIne dehAdikanI anityatAne jANavA P AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 pRthvIcaMdra ane guNasAgara chatAMya jana dharmane ArAdhavAmAM pramAda karuM chuM. hA ! e mArA pramAdane dhikkAra thAo, e ciMtAtura narapatinA manane zAMta karatI puSpasuMdarI belI, he svAmI! kheda zA mATe kare che? udyama karanAranAM kArya siddha thAya che hajI bAjI hAthathI kAMI gaI nathI. ni:satva nArIyeja zeka to kare che. he nAtha ! savaMta to kAryamAM udyamavALA thAya che mATe putrane rAjya sthApana karI rAjyaciMtAthI mukata thAva. brahmacarya vratane yAvata jIva sudhI pALo, zrIsurasuMdara gurU Ave tyAM sudhI saghaLe kALa dharma ArAdhanamAM nirgamana kare, ne gurUmahArAja padhAre tyAre tamArA manoratha siddha karaje. paTTarANI puSpasuMdarInI vAta sAMbhaLI rAjA khuzI thayo. he devI! tame sArUM kahyuM, " ema kahI rAjAe rANInuM vacana mAnya karI. vIrettara rAjakumArane rAjyAsane sthApI dIdho. rAjyanI tamAma ciMtAthI paravArI rAjAe upAdhithI sarvathA mukta thaI dharmamAM potAne kAla vyatIta karavA lAgyo. dararoja te saMpUrNa zAMtithI eka citte jInezvaranI pUjA karavA lAgyuM. sAmAyika karato. pauSadhavratamAM prItivALa thaI akhaMDapaNe pauSadhavratane AcaravA lAgyA zAstra adhyayana, parameSTI jAya, tatvaciMtavanamAM e zubhasamaya vyatIta karato paNa pramAdanuM sevana karato nahi. anityasvabhAvanA bhAvato rAjA pitAnA dehanA mamatvane paNa tyAga karavA lAgyA, dAna, ziyala tapa ane bhAva e cAre prakAranA dharmanuM ArAdhana karato rAjA dharmadhyAnamAM ja samaya pasAra karavA lAgyo. rANI paNa rAjAnI mAphaka tapathI kRza thayelI dharmakriyAmAM prItine dhAraNa karatI - gurUmahArAjanA AgamananI rAha jovA lAgI. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ - bhAvI thatI nathI ane ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 339 bhAvI baLavAna che. keInI AzA jagatamAM kAMI adhIya pUrI thatI nathI. gurUmahArAjanA AvAgamananI rAha jotA narapati pUrNacaMdrane anyadA atisAranI ugra vedanA thaI. zarIra uparathI paNa mamatA rahita evA rAjA zarIranI ugra pIDAthI du:khane anubhavato pitAne aMta- kALa najika jANuM dharmabhAvanA bhAvavA lAgyuM. je deza, je nagara ane je bhUmine e sUrIzvara sparzI rahyA che te deza, nagara ane bhUmine dhanya che. are e munione paNa dhanya che ke jeo mArA gurU e dharmAcAryanA pAdadvayanI sevA karI rahyA che, je divase huM gurUnA caraNa kamalane vAMdIza te dhanya divasa mAre kyAre Avaze ? sAdhuonI uttama dinacaryA huM kayAre AcarIza? gurUnA mukhamAMthI nikaLelI amRtarasathI bharelI AgamaviANuM huM kyAre sAMbhaLIza? to - saMsArarUpI araNyamAM bhamavAthI bhayabhIta thayela, kaSAyanA zAMta thavAthI samatArUpa rasathI bharela, temaja -tRNa ane maNimAM samAna vRttivALu evuM susAdhupaNuM huM kyAre karIza? A lekanA saMtApane haranArI, pAparUpI kAdavane nAza karanArI, sudhArasanA samudra samAne evI sAdhuonI jJAna goSThI purUSone uttama evA nivRtti sukhane Ape che. dharmabhAvanAmAM eka cittavALe rAjA roganI pIDAne ? sahana karato zarIrano tyAga karI kAla karIne agIyAramAM AraNa devalokamAM utpanna thayo. rANI paNa kALa karIne tyAMja utpanna thaI ane mitra deva thayA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 pRthvIcaMdra ane guNasAgara paricheda 6 ko. zurasena ane muktAvalI mithilA nareza jamI-kIrti-vRti-vRddha,-tradRddhi-siddhi-vidhAyA natvA zaMkhezvaraM pArzvanAthamagre kathA bruve // .. - bhAvArtha-lakSmI, kIrti, dhIraja, buddhi, Rddhi tathA sakala manorathanI siddhine karanArA saMkhezvara pArzvanAthane namaskAra karI have kathAne AgaLano bhAga kahuM chuM. suryanI kAMti sAthe jyAre mithilA nagarInI tejasvI divAlanI kAMti eka thaI jAya che tyAre e nagarI apUrva zebhAne dhAraNa kare che. jagatabharamAM potAnA rUpa, guNa temaja vaibhave karIne prasiddhipaNAne pAmelI e nagarInI jAherajalAlI vRddhi pAme jatI hatI, enA vizALa ane manahara rAjamArgo, aneka gaganacuMbita vizALa imArato, jagatabharamAM khyAti pAmelAM udyoga maMdira, vizALa, suMdara, ramaNIya ane navapallava phala-phalathI vikasvara thayelI lattAethI zebhatA udyAno, bagicAo ane sahakAra, punnAga, rAyaNa, azeka, AsopAlava Adi vRkSa nagarInI zobhA vadhArI rahyA hatA. - emithilA nagarIno zAsaka narasiMha nAme narapati pitAnA teja ane prarAkramathI mahAmaMDalanA zatru rAjAne ene paNa jItI narasiMha nAmane sArthaka karI rahyo hato. zIla guNekarIne zebhatI ane doSathI rahita, kalAnipuNa ane maneharA guNamAlA nAme rAjAnI paTTarANI hatI, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 341 , aneka rANIomAM muguTamaNi tulya e paTTadevI sAthe pAMce prakAranAM viSayasukha bhogavatA rAjAe kSaNanI jema ghaNekAla pasAra karyo, . ekadA ekAMtamAM beThelA narapatinI AgaLa kaI carapurUSe rAjAnI birUdAvalI belatAM vinaMti karI "he deva ! Apa jaya pAma vijaya pAma! nizA samaye nagarInuM nirIkSaNa karatAM meM je hakIkata sAMbhaLI che te Apa zravaNa karo. narasiMha rAja rAjezvara jaya pAmo. eka strI belI, - tenA javAbamAM bIjI strI kaTANuM moM karatI bolI. A rAjA to nAmathI narasiMha che kAryathI nahi, kAryathI te ene nara jaMbuka kahIye toya cAle, putrarUpI dhanathI rahita hovA chatAM te chatI zaktie paNa udyama karato nathI, enuM nAma narasiha che zuM ? ) - A jagatamAM game teTalI ane game tevI kriyA kare paNa uddeza rahita agarato maMtra vagaranI kriyA nakAmI che. kemake netra vagaranA athAga ane apAra sauMdaryano paNa upagaze ? temaja zIla vagaranuM paNa jema tapa nakAmuM : che evI rIte putra vinAnuM vizALa kuLa paNa zA kAmanuM? e to putrathI ja e badhI zebhA che. carapurUSanI vAta sAMbhaLI rAjAe maMtrIone bolAvI putranI prApti mATe upAya pUchyo, tenA javAbamAM maMtrI be , "he svAmina ! ApaNA nagaramAM vicitra veSane dhAraNa karanAro eka yogI Avyo che. te aneka maMtra taMtra ane sAmarthyavALA hovAthI Apa enI pAse putranI mAgaNI karo. lake enI zaktinAM bahu vakhANa kare che. te jananAM abhilASitane pUre che. maMtra vagarae tevI kriya vagaranA upa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sevAmAM mAthuM dukhe 31 melavI ati che to - maMtrInI vAta sAMbhaLI narasiMha rAjAe rAjasevakene mokalI e gIne potAnI pAse bolAvI pUchayuM. yogIrAja ! tamArAmAM keTalI zakti che ?? - rAjAnI vAta sAMbhaLI yogI mAM malakAvato bolyo rAjana ! pUchavAthI zuM ? Apa kaMIka kArya pharamAve. Apa kaho to pAtAlamAM rahelI nAga kanyAne ApanI. sevAmAM hAjara karUM. kaho to zatruonA samudAyane ApanA. caraNamAM namAvuM. du:khe karIne meLavI zakAya evI gaja, azva, rathAdika samRddhi Apane melavI Apu. , "huM eTalI badhI tamArI adabhUta zakti che to nAgaeNka kanyAne ahIM hAjara karo. rAjAe Azcarya pAmatAM kahyuM. gIe kSaNamAtra dhyAna karIne hRdayamAM kaMIka maMtranuM ciMtavana karatAM enA AkarSaNathI ratnAbharaNathI vibhUSita nAgendra patnI yogInI AgaLa hAjara thaI "zuM AzA. che?" te bolI, rAjA tarapha aMgulI nirdeza karato yogI bolyo. A rAjAnI AjJAne amala kare, mArI nahi. 3 nAgAMganA gInI pAsethI rAjAnI AgaLa hAtha jeDIne ubhI rahI ne belI. "he svAmI! hukama kare tamArI kaI AjJAno huM amala karU? pharamAvo ! e nAgendra patnIne joI enI vANIthI Azcarya pAmato narapati bolyo, "bhadre ! tuM koNa che ? kema. AvI che ? "huM nAgarAjanI patnI chuM. gIrAjanI zaktithI nAgalokamAMthI ahIM AvuM chuM. te strI belI. yogInI apUrva zakti para vizvAsa karatA rAjAe zaktithI apUrva che te P.P. Ac. Gunratnasuri ITS
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 343 namaskAra karI te strIne rajA ApI. nAgapatnInA adazya thavA pachI rAjAe bhegIne ekAMta sthaLe lAvI kahyuM, tamArI AvI apUrva zakti Azcarya pamADe tevI che, tame jyAre AvI addabhUta zakti dharAvo cho to mane eka putra Ape, mArAM duHkha dUra kare. ""he rAjana ! moTA mAhAmyavALA mAre e kArya zu hisAbamAM che ? samudrano pAra karanArane khAbocIyAne hisAba na hoya. kRSNa caturdazInA divase rAtrine samaye khaga hAthamAM dhAraNa karI tamAre ekalAe pitRvanamAM AvavuM. tyAM jvAlinI devI tamane putra Apaze. bIjI paNa tamArI abhilASA pUrI karaze. temaja tamArI sahAyathI mArI upara paNa e devI prasanna thaze. yogInI vAta aMgIkAra karI rAjAe cagIne vidAya karyo. e vAta maMtrIoe jANIne rAjAne kahyuM, "mahArAja ! Apa ekAkI tyAM jAo eto ThIka nahi evA mAyAvI bhegIno vizvAsa na karavo, jagatamAM jIvo to karmAdhIna ne bhinna bhinna svabhAvavALA hoya che temAMya yogIone to vizeSa karIne vizvAsa karavo nahi. tema chatAM rAjAe bhegInI vAta aMgIkAra karI hevAthI kRSNa caturdazInI rAtrIe saMdhyA samaye pita vanamAM (smazAnamAM) Ape. yogI paNa sarva sAmagrI sAthe tyAM AvI dIpaka pragaTAvI maMDala AlekhI maMtra japavA beTho. teNe devatAone bali bAkuLa ApI rAjAne kahyuM. "he sAhasika ! dakSiNa dizAe jatAM meTuM vaDalAnuM vRkSa Ave che. enI zAkhAe eka zaba bAMdheluM che te lAvIne ahIM hAjara kara." yogInI vANI sAMbhaLI rAjA e dizA tarapha vaDalA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 pRthvIcaMdra ane guNasAgara najIka AvyuM. vaDalAnI zAkhA upara caDhI tenI sAthe bAMdhelA mRtakanA baMdha kApI e mRtakane laI rAjA vaDanI nIce utaryo. te daramiyAna mRtaka pharIne e zAkhAe jaI vaLagyuM. rAjA pharIne vRkSa upara caDhaye mRtakanA baMdha kApI mRtakanI sAthe nIce utaryo. - rAjAnA sAhasanI parIkSA karato e mRtakanI aMdara rahela vyaMtara belyo. "he rAjana ! je mAro pIcho nahi choDe to huM tane mArI nAkhIza, khaMDa khaMDa tArA TukaDA karI bhUtone balidAna ApIza. vyaMtaranA hAkoTavA chatAM rAjAe potAnuM mauna choDayuM nahi. vyaMtarane kaMI paNa javAba na maLavAthI rAjAne bhayabhIta karavA mATe hajAre bhayaMkara rUpe pragaTa karI bhayaMkara trADo pADavA lAgyA topaNa vyaMtaranI e bhayaMkaratA rAjAnA hRdayane leza paNa spezI nahi zakavAthI rAjAnA satyathI prasanna thayelA vyaMtara be ... : he vIra ! he dhIra ! pitAnA kAryane pAra pADanArAemAM tuM muguTa maNi che. tArA nizcayapaNAthI huM prasanna thayo chuM. kiMtu eka satya vAta sAMbhaLa, rAjana ! tuM putranI AkAMkSAvALe chuM. chatAM prasanna thayelo A yogI tArI AzA pUraze nahi. yogI mAyAvI che, ne tuM sarala svabhAvI che. tArA dehanuM balidAna karI yogI potAnI vidyA siddha karavA cAhe che. iMdrajALathI nAganArI batAvavAthI tuM to ene vizvAsu banI gayo che paNa eka dujena ziromaNi bhegI tAre tyAga karavA yogya che. mATe e khalanA vizvAsa na karatAM huM kahuM te sAMbhaLa, baLa purUSe potAnA alpa kArya mATe mahAna purUSone kaSTamAM utAre che. keDhIyA makSikAnA abhAva mATe sUryAstane zu nathI Icchato ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Gun Aaradhak Trust
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 345 mRgalAne tRNamAM, mInane jaLamAM, temaja sajana purUSone saMtoSamAM prIti hovA chatAM, zikArI, dhIvara ane durjane emanA niSkAraNu vairI zuM nathI thatA? prAyaHkarIne svAmInuM mana nIca-khuzAmatakhora tarapha AkarSAya che kemake telathI dIpaka je tejasvI dekhAya che tevo ghIthI dekhAto nathI. nicajana paranA kAryane nAza karavAne zaktivAna che paNa kAryane sAdhavA zaktivAna nathI. muSaka kapaDAne phADavA-toDavA samaje che, joDavAne-sAMdhavAne nahi. mATe kaMTakanA sarakhA dujana te to dUrathIja tajavA. he rAjana ! mArA vacanathI sAta rAtrI pachI sUryanA - svamathI sucita tAre putra thaze. A pegI tArA zarIrane nAza karIne potAnuM kArya siddha karaze mATe tuM tAruM khaDraga ene ApIza nahi. tArA khaganA pratApe mArI sahAyathI tuM e megIne jItI laIza. " e vyaMtaranAM vacana zravaNa karI rAjA mRtakanI sAthe yegI pAse Avyo. yegI mRtakane joI manamAM khuza thayA. gIe raktacaMdanane mRtakane lepa karI kuNavIranI rakta puSpanI mALA AropaNa karAvI. mRtakanI pUjA karI maMDalamAM sthApana karyA pachI rAjAne kahyuM "he nRpa ! have - tamAruM khaDaga mane Apo ke jethI khaga A mRtakanA - hAthamAM dhAraNa karAvuM. | vyaMtaranA vacanane yAda karI rAjAe khagna ApyuM * nahi. yogIe rAjAne ghaNuM samajAvyo chatAM jyAre rAjAe paga na ApyuM tyAre krodhAyamAna thaIne yogI rAjAne mAravA dhasyo tyAre rAjA gIne gaLacImAMthI pakaDato bolyo " pApI! tArA jevA sAdhune mArI mArUM purUSArtha kalaMkIta karIza nahi. mATe mArI najarathI dUra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 pRthvIcaMdra ane guNasAgara thaI tArA AtmAnuM rakSaNa kara " rAjAe yogInI. nirbharsanA karI mukta karyo. bhayathI vaza thayela yogI rAjAne "traNasaMhoraNA nAmano maNi ApIne tyAMthI rAjAne khamAvI pitAnA sthAnake cAlyo gayo. rAjA paNa prAta:kALa thatAM to potAnA rAjabhuvanamAM AvI gaye. maMtrIo vagere AgaLa rAjAe rAtrI saMbaMdhI gInuM vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. rAjAnuM vRttAMta sAMbhaLI maMtrIe khuzI thayA. rAjAnA AnaMda-harSa nimitte nagaramAM meTa mahotsava karyo. nagarInA lokonA AnaMdanI paNa vAta zI!. e mAyAvI cagIno vicAra rAjAnA bhAge. potAnI vidyA siddha karavAno hovAthI eNe mAyA jALa bichAvI rAjAne barAbara chaTakAmAM lIdho hato paNa jenuM puNya jera kare che te baLavAna che tene devatAo paNa sahAya, kare che Akhare to dhamIno jaya ane pApIno kSaya e. jagamAnya siddhAMta sAcAja kare che. . te agIyAramA bhAvamAM AraNa devalokamAM ekavIza sAgaropamanuM AyuSya, purUM karI pUrNa caMdra rAjAno jIva sAtamI rAtrIne aMte guNamALA paTTarANInI kukSimAM utpanna thayo mahAdevIe te samaye svAvasthAmAM saMpUrNa rItyA subhita ane tejasvI arkamaMDaLa joyuM. svapa joIne jAgrata thayelA devIe prAta:kALe rAjAne potAnuM svama nivedana karyuM. rAjAe. vyaMtaranA vacanane anusare kahyuM che devI ! tamAre nayanane AnaMdakArI rAjya bhArane vahana karanAra yogya putra thaze." para rAjAnAM e apUrva vacana sAMbhaLI navIna meghanA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 347 udaye mayurI jema parama AnaMda pAme tevI rIte harSane dhAraNa karatI mahAdevI garbhanuM sArI rIte pAlana karavA lAgI, sAtame mahine rANIne dehada utpanna thayo. samagra sainya sahita huM rAjya lIlAno anubhava karatI vanakriDA karavA jAuM." rAjAe rANInI e abhilASA pUrNa karI kemake snehanA vaza thakI mANasa zuM zuM nathI karato ? paTTarANI guNamALA gaMdhahasti upara ArUDha thaI, maMtrIo enI Aju bAjue rahyA, sAmaMta narapatie enI sevA karavA lAgyA, ramaNIo enI stuti karavA lAgI. addabhUta dAna vaDe dIna, anAtha ane raMkajanone saMtoSa pamADatI, bhATacAraNe vaDe birUdAvI belAvAtI nagarInI bahAra rAjAnI sAthe araNyamAM vanakIDA karavA lAgI, e samaye karUNa svare rUdana karatI koIka strIne zabda sAMbhaLI rANI belI "he svAmIna! mane lAge che ke vidyAdharI rUdana kare che to tenI pAse jaIne kaMIka upakAra karIye. kAraNake zAstra bodhane mATe, dhana dAnane mATe jIvita dharmArAdhana mATe ane paMDita purUSonuM zarIra paropakAra mATe hoya che. rANInAM vacana sAMbhaLI banne jaNA zabdane anusAre te sthaLe gayAM ke jyAM prahAranI pIDAthI AkULa vyAkuLa thayela vidyAdhara mahAvyathA anubhavI rahyo hato. tenI AgaLa divya svarUpA vidyAdharI AMkhamAMthI amRpADatI rUdana karI rahI hatI. tene joine karUNApUrNa hRdayavALA. rAjAe yogIe ApelA maNine jaLamAM prakSAlita karI e jalanA siMcana vaDe ghAvane rUjhavI devAthI prApta cetanAvALA vidyAdhara sAvadha thaI rAjAne kahevA lAgyo. "aho!. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 pRthvIcaMdra ane guNasAgara amAre bhAgyodaya che ke tamArA jevA sajjanono amane samAgama thayo. >> - tamArA jevA purUSone vidhAtA puNyanA paramANuethI banAve che, to paNa tamArA jevA bhAgyazALIne Ata kyAMthI? chatAM saMpatti ane vipatti mahAna purUSone hoya che, hIna purUSane nahi, kSaya ane buddhi caMdrane heAya che agaNita evA tArAone nahi. te he mitra ! tamane A kaSTa zI rIte prApta thayuM te kahe ? - rAjAnI vAta sAMbhaLI vidyAre pitAnuM vRttAMta kahevuM zarU karyuM. "he sajana! devatAothI adhiSThita vaitADhaya parvatanI uttara zreNimAM ranadharmapura nagarane viSe jayaMta rAjA rAjya karato hato tene jayavega nAme huM putra. e ja vaitADhayanI uttara zreNInA kuMbhapura nagarano dhanAme rAjA hato teNe mArI moTI benane mArA pitA pAse . mAgI paNa tenuM alpa AyuSa jANIne mArA pitAe kanyA ApI nahi. ane sacalapurapati anaMtaga vidyAdharane ApI. e vRttAMta jANI kopa pAmele dhararAjA mArA pitA sAme yuddha karavAne A meTuM raNayuddha thayuM temAM mArA 'pitAe dhararAjane mArI nAkhyo. teno putra kinnara amArA para vairane dhAraNa karatAM mane zatruno putra jANI chidrane zodhato te samayanI rAha jevA lAgyoekadA mArI priyA sAthe krIDA karavAne tamArA nagaranI samIpe A araNyamAM Avyo. ahIMyAM mArI priyA sAthe krIDA karato jANI mane tIvra prahAra karIne nAzI gayo, tenA prahAranI pIDAthI huM mUcchita thaI gayo, mArI AvI dazA joI mArI priyA du:khathI rUdana karavA lAgI. tene rUdana dhvani sAMbhaLI tame AvI pahoMcyA te pachInI hakIkata to tame jANe che. te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 349 - jayavega vidyAdharanI hakIkata sAMbhaLI rAjA be * pramAdIne athavA to keIne chetarIne ghA karo e sajananuM kAma nathI." "haze? tamArA jevAnAM darzana thavAthI mAre to ApadA paNa saMpadA rUpa thaI. rAjA e prakAre upakAra mAnatA vidyAdharane tenI priyA sahita potAnA sthAnake teDI lAvyo, tyAM temano sArI rIte satkAra karyo. paTTarANI ane te vidyAdharIne sahIpaNAM thayAM. rAjAnI mahemAnIno svAda cAkhI vidyAdhara pitAnI priyA sahita potAnA sthAnake cA gayo, te pUrNa samaye sArA grahano yoga thaye chate paTTarANIe putrane janma Apyo. vadhAmaNi ApanAra ceTIne rAjAe muguTane laIne sarve AbharaNa ApI dIdhAM. rAjAe moTe janma mahotsava karyo. dIna ane rakajanone khuba dAna dIdhAM. svaprane anusare rAjAe sagAM saMbaMdhInI sAkSIe e : putranuM nAma rAkhyuM zarasena, . . . pitAnA mitrane tyAM putrane janma jANI jayavega. che, vidyAdhara pitAnI priyA sAthe tyAM AvI paho. emane joIne rAjArANI paNa khUba khuzI thayAM. kumAranA abhUta, rUpathI prasanna thayelI ravikAMtA vidyAdharI potAnA divya. AbharaNathI ene zaNagAravA lAgI chatI rANune kahevA lAgI. sakhI! keInimittiye mane kahyuM che ke tAre prathama garbhe kanyA Avaze, tethI ja mAre putrIne janma thaze to e kanyAne huM A kumAra sAthe paraNAvIza. ' ' vidyAdharInuM vacana sAMbhaLI rANuM bolI. "priya sakhI ! deha mAtrathIja ApaNe judA chIe manathI nahi. mATe tane jema rUce tema karaje, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rANIe paNa vidyAdharIne dAna ane mAnathI sArI rIte satkAra karyo. mAna, ane khAna, pAna Adi rAjAnA satkAra ane sanmAnathI khuzI thayelAM vidyAdhara ane vidyAdharI pitAnA rAjyamAM cAlyAM gayAM. vaitADhayanA pitAnA ramaNuMya nagaramAM rAjya karatA e vidyAdharane pitAnI vidyAdharI sAthe bhegone bhogavatAM puSpa - suMdarIne jIva agIyAramA svargathI sthavI e vidyAdharInI kukSImAM kanyArUpe utpanna thayo. te samaye ravikAMtAe svapanAmAM manahara kAMtivALI metInI mALA joI. garbhanuM poSaNa karatAM e vidyAdharIne anukrame pUrNa mAse putrIne janma thayo. suMdara aMgopAMgavALI te kanyAne joI mAtA pitA khuzI thayAM, putrIne janma mahotsava karI rAjAe svapnane anusare enuM nAma rAkhyuM muktAvalI, samayane jatAM kAMI vAra lAgatI nathI. kalAno abhyAsa karatAM zurasena muktAvalI baMne anukrame yauvanavayamAM AvyA jInezvaranI pUjA ane sAdhujananI bhakti karatAM, caMdranA jevA ujvaLa yazavALAM, te tIvra viSaya kaSAyathI rahita lekene darzana vaDe AnaMda ApanArAM thayAM. ekadA jayavega vidyAdhara potAnI vidyAdharanI samRddhine vistArato pitAnA parivAra sahita putrInA lagna mATe mithilA nagarIe AvI pahoMce. senA sahita meTA parivAravALA vidyAdharanuM rAjAe sanmAna karyuM ne emanI utArA mATe vyavasthA karI. rAjA, maMtrIo, rAjapurUSa emanI sarabhara karavA lAgyA. kumAra ane kumArInA vivAha nimitte nagarIne suzobhita karI svagapurI samAna banAvI eka zubha divase moTA mahotsava pUrvaka kumAra kumArInAM lagna thaI gayAM. karamacana samaye vidyAdhare bahu ratna ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 351 suvarNathI koTi dravya dAna ApyuM te pachI putrIne sArI rIte zikhAmaNa ApI priyA sahita vidyAdhararAja pitAnA nagara tarapha cAlyo gayo. mAtA pitAnA vatana tarapha javAthI vidyAdharabALA muktAvalI zeka karavA lAgI. mAtA pitAno viyoga ane vAraMvAra yAda AvavAthI bALA udAsa rahevA lAgI. kiMIpaNa vinadanA sAdhanomAM ene AnaMda Avato nahi, chatAM pUrvabhavanA snehathI rAjakumAra nAjaranI mAphaka enI AgaLa hAjara rahI enA manovida mATe aneka prayatna karato hato. devadurlabha nATaka batAvI enA manane rIjhavavA te prayatna karato hato. gIta, nRtya vagere aneka manahara dazyo enA AnaMda mATe pratikSaNe enI najara samakSa hAjara rahetAM hatAM. aneka vijJAna bharyA kautuke vaDe paNa e vidyAdharatanayAne rIjhavavAnA prayatna thatA hatA. pUrvanA snehane A bhavamAM aneka rIte e bALA samakSa pragaTa karato zarasena enA zAkane bhUlavI sukhane bhagavato kSaNanI mAphaka samayane pasAra karato hato. samaya jatAM vidyAdharabALA paNa mAtA pitAnA viyogane bhUlI kumAra sAthe sukhamAM samaya vyatIta karavA lAgI. sUrasenane rAjyaprApti ' deva samAna bhogane bhegavatAM teo bane jatA evA samayane paNa jANatAM nahi. eka divase sukhamAM kALanirgamana vharatAM mukatAvalIe potAnA svAmIne prazna pUchayo che, svAmina ! vijJAnanI vRddhi thAya ane manane AnaMda Ape P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3para pRthvIcaMdra ane guNasAgara tevA vinodane mATe kaMIka prazna pUche, "mukatAvalInAM vacana sAMbhaLI kumAra che, "he kAMte! vizvanuM jIvana zuM? sAmarthyane sUcana karanArU pada yuM ? temaja tArA vadananI upamA ApI zakAya evI vastu zI ? ekaja zabdamAM traNe javAba AvI javA joIe. >> patino prazna sAMbhaLI mukatAvalI belI. " kamala ) ke" eTale jaLa, alaM? eTale sAmarthya e banne maLI mukhanI upamA mATe zabda thayo kamala kema kharUne svAmI !" ja barAbara che. have tameja pUche tyAre ) "svata nakSatranA jalathI chIpamAM zuM pragaTa thAya? ekapaNa zatruone haNI nAkhe zuM ! ne mArA hRdayanuM bhUSaNa zuM !" muktAvalInAM vacana sAMbhaLI kumAra be muktAvalI. ' muktA eTale motI chIpamAM utpanna thAya, baLI mANasa zatruone haNI nAkhe che, temaja hRdayanuM bhUSaNa metInI mALA kahevAya, puna: muktAvalIe pUchayuM. samudra thakI harine zuM maLyuM? karyuM anna puSTi kAraka nathI thatuM ? ApanA hAtha pagane kenI upamA ApI zakAya ? ? javAbamAM kumAra bolyo " harine samudra thakI tAM kahetAM lakSmI maLI, temaja nirasa anna puSTIkAraka thatuM nathI. hAtha pagane tAmarasa kahetAM rakta kamalanI upamA ApI zakAya. 2 , "kAmadeva koNa che ? jagatane AdhAra koNa che ? kamalinIne priya keNu? temaja mArA manane moha pamADa nAra koNa ? : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sneha saMbaMdha 353 javAbamAM kumAra bolyo. "sura kahetAM devatA kAmadeva deva che, sUra kahetAM sUrya jagatano AdhAra che kamalinIne priya paNa sUrya che. kemake saryanA kiraNe kamalinIne vikasvara kare che. ne muktAvalIne manamehana surasena kumAra che. " . che e pramANe zAstranA vinodamAM e nava paraNIta yugala potAne kAla sukhamAM vyatIta karatuM hatuM. devatAnI mAphaka temane jatA evA kAlanI paNa khabara paDatI nahi. ; anyadA narasiMha rAjA snAna kAryathI paravArI alaMkAra dhAraNa karavAne ArIsA bhuvanamAM AvyA. ArIsAmAM potAnA dehanI zebhAne jotAM temane vairAgya Avyo. yauvanavayamAM je zarIra majabuta, manohara hoya che tenI vRddhAvasthAmAM zI dazA thAya che ? bhramaranI kAMti samAne zyAma keza paNa A avasthAmAM kapAsanA jevA veta thaI jAya che. hAthanA gaMDasthalanI mAphaka je jeghAe yuvAnI kALamAM jaNAtI hatI te kIka jaMghA mAphaka atyAre kevI durbala thaI gaI che ? AvA anitya ane asAra zarIrane mATe meM ajJAnIe atyAra lagI bahu kaSTa bhegavyuM chatAM Atma hita karyuM nahi. are ! A du:khapUrNa saMsAramAM kAMI sukRta karyuM nahi, - e rIte bhAvanA bhAvatAM narasiMha rAjAne jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM ne vairAgyathI raMgAyelo rAjA pratyekabuddha thayo. siMhanA jevA parAkramI rAjA pachI to paMca muSTi leca karI saMyama grahaNa karavA taiyAra thaye, devatAe sAdhaveSa arpaNa karavAthI e veSane dhAraNa karI narasiMha rAjarSi gRharUpa gahavaramAMthI bahAra nikaLI pRthvI upara vihAra karatA bhavya jinene bodha karavA lAgyA, pitAnI tyAgavRttithI zeka grasta thayelA kumArane P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra54 pRthvIcaMdra ane guNasAgara maMtrIoe samajAvI tene rAjyAbhiSeka karyo. rAjyasukhane anubhava karatAM sarasena rAjAno bahu kALa cAlyo gaye, tyAre muktAvalI paTTarANIne caMdrasena nAme putra thaye, kumAra caMdrasena paNa vRddhi pAmato kalAono pAraMgAmI thaI yauvanavayamAM Avyo. pitAe tene ATha rAjakanyAo paraNAvI. tenI sAthe viSaya sukha bhogavato caMdrasena pitAnI chAyAmAM sukhamAM samaya pasAra karato hato . anyadA zatakala AvI pahoMce te samaye rAjA maMtrIonA kahevAthI azvonI parIkSA karavA mATe hayArUDha thaIne nagaranI bahAra AvyuM tyAM azvone doDAvI emanA guNadoSanI parIkSA karatAM madhyAhna samaya thayo, tyAre tApathI vyAkuLa thayela rAjA tyAM vRkSanI chAyAmAM ArAma levAne mATe beThe. te samaye sUryanI sAme daSTi sthApana karI dhyAna ane tapane karatA muni upara dRSTi paDatAM rAjA tarataja e muni pAse AvIne nape. muninI ugra tapasyA vaDe bhaktithI romAMca anubhavato rAjA stuti karavA lAgyA. - stuti karI parivAra sahita rAjA hAtha joDI muninI AgaLa beThe, munie paNa dhyAna pUrNa karI rAjAne dhama dezanA ApI. he rAjana ! DAhyo mANasa roganI mAphaka bhAgamAM rakta thato nathI. asAra ane asthira bhegane roganuM mULa temaja durgatine ApanArA jANIne te tajI de che. bhegaviSaya bhogakAle te madhurA hoya che paNa enAM pariNAma dArUNu-bhayaMkara che. he rAjana ! duHkhathI niraMtara pIDA pAmatA nArakIone bhega sAmagrI hotI nathI. viveka rahita pazuone paNa tathA prakAranI sAmagrIne abhAva hoya che, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 355 manuSyamAM bhega sAmagrI hovA chatAM priya vijega, rogAdi temaja alpa kALa mATenA bhAgo hoya che. devatA bhogo paMDitanA manane moha pamADI zakatA nathI to e asAra bhogone tyAga karI tamAre Atmahita sAdhI levuM." - muninI vANI sAMbhaLI rAjA nagaramAM cAlyo gayo. muninA guNane nizA samaye paNa yAda karato rAjA nidrA viza thaI gayo. brAhma muhUrta deva duMdubhithI rAjAnI nikA nAza pAmI. munine kevaLajJAna pragaTa thayeluM jANI rAjA moTA ADaMbarathI munine vAMdavA Ape, devatAothI mahotsava pUrvaka pUjAtA munine joI rAjA adhika harSavAna thaI kevalIne namI stuti karI be hAtha joDI muninA mukhamAMthI nikaLatA vAkyAmRtanuM pAna karavA lAgyo. e samaye koI tejasvI ane jaya jaya zabda karato devapurUSa muninA caraNamAM name tene joIne khuzI thayelA rAjAe kevalI bhagavAnane pUchayuM, "he bhagavana ! A kANa purUSa che ? ApanI upara atyaMta bhaktivALe che enuM kAraNa zuM ? rAjAno prazna sAMbhaLI kevalI bhagavAne e purUSanuM caritra parSadA AgaLa sarvanA lAbhane mATe kahevuM zarU karyuM. rAtribhojananuM phala. - jema jema samyakatva zuddha thAya che tema tema devagurU ane dharma upara zuddha bhaktirAga jAge che temAMya vaLI A purUSanI bhaktinuM kAraNa he rAjana ! tu sAMbhaLa. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3pa6 pRthvIcaMdra ane guNasAgara padmakhaMDa nagaramAM dhanavAna Izvara ane dhanezvara nAme be vaNika mitre rahetA hatA. izvara jaina dharmamAM prIti vALe temaja rAtrI bhojananA tyAgarUpa vratavALe dharmAnurAgI hatA tyAre mithyAtvadharmathI duSita dhanezvara viparIta buddhine hovA chatAM paNa banne vacce kaMIka mitratA hatI. pratidivasa divasanA AThamA bhAge bhojana karavAmAM tatpara izvarane jANIne kadAgrahI dhanezvara dharmanI niMdA karavA lAgyoeha ! A ajJAnI IzvaranI ceSTA to juo ! divasamAM be vAra bhojana kare che paraMtu zAstramAM sadA pavitra kaheluM naktavrata (rAtrIbhojana) kayAre paNa karato nathI. dhanezvaranI vAta sAMbhaLI Izvara bolyo. "mitra! kadAgrahamAM sAvadhAna paNe dharmanI niMdA karI AtmAne bhava sAgaramAM DubAvanAra niviDa pApakarma vaDe tuM zA mATe baMdhAya che? buddhimAnoe to vicAra karIne pravRtti karavI joIe, apa doSa vALAne AdarI bahu doSavALuM choDI devuM joIe. edanAdika alpadoSa vALuM bhojana karA mahAdoSavALA mAMsAdikano tyAga karavo, paradravya haraNa, ane parastrIsevana e bahu doSavALA pApano paNa tyAga karI zrAvake svadravya ane svastrImAMja saMtoSa dhAraNa karavA temaja rAtrI bhojana ( naktavrata)mAM to pArAvAra doSa hovAthI vivekI purUSe tene avazya tyAga kare yogya che rAtrIbhojananA dena to pAra nathI jyAre guNa eka paNa nathI ane aneka jInI virAdhanA rAtrI bhojanamAM rahelI che. divase bhojana karavAthI tRpti na thai to rAtrI. bhojana karanArane tRpti thaze nahi rAtri bhejana je prANI karato nathI tenuM jIvatara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhakrust
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 3pa7 adhuM tapamAM jAya che te rAtrI bhojananA deSa jANI emAMthI nivRtta karavI e lAbhakArI che, chatAMya kadAgraha dhAraNa karI jANI joIne ADe raste dorAvuM e khubaja nukazAna karanAra thaze. pelA grAmyaputre gadheDAnuM puchaDu pakaDI rAkhyuM to gadheDAnI lAto khAIne mahAvyathAne pAmyo tema moTe kadAgraha dhAraNa karavAthI ati du:kha sahana karavuM paDe che IzvaranI satyavAta sAMbhaLavA chatAM dhanezvare potAne mamatva mUkyo nahi. e naktavratamAM prItivALe dhanezvara ArtadhyAne maraNa pAmIne vALamAM utpanna thayo tyAM maraNa pAmI pAMca vAra vAgoLano bhava pApe, be vAra cAmAcIDIyAmAM utpanna thaye, be vAra ghuvaDanA bhavamAM, be vAra ziyA nA bhAvamAM bhamI maraNapAmI vizALApurImAM devagupta brAhmaNanI nA nAmanI patnI thakI putra paNe utpanna thaye, te janmathIja rogI thaye eka roga maTe to bIjA be navA utpanna thAya, motanA memAna evA te putranuM nAma paNa na pADavAthI gAmamAM roga nAme te prasiddha thayo ne viSTAmAM rahelA kIDAnI mAphaka te vRddhi pAmavA lAgyo kAraNake du:khamAM paNa divase to jAya cheja, anyadA zrAvakanA vratane dhAraNa karanAre Izvara saMsArathI vairAgya pAmIne cAritra levAne usuka thayo. zrI dharme ' zvagurU pAse dIkSA grahaNa karI pRthvI upara vihAra karatAM te muni vizAlApurImAM AvyA. pakSa upavAsanI dhAraNA nimitte nikaLelA te munine pelA devagupta brAhmaNe joyA, temane namaskAra karI prati lAbhita karI pitAnA putranA roganuM kAraNa pUchayuM, * he bhAgyavAna ! gocarIe jatAM vArtA karavAno paNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 pRthvIcaMdra ane guNasAgara amAre AcAra nathI. topaNa tuM dharmarUpI auSadhane Acara, ema kahI muni cAlyA gayA. pAchaLathI putranI sAthe te brAhmaNa paNa e muninI pAse AvI dharmarUpI. auSadha pUchavA lAgyo. | munie tene upadeza ApatAM kahyuM, "ganI zAMtine mATe prathama roganuM kAraNa jANavuM joIe. e kAraNane tyAga karavAthI temaja auSadharUpI dharmanuM sevana karavAthI. sau sArU thaze, reganA kAraNabhUta, jIvahiMsA, asatya cerI maithuna ane parigraha temaja rAtrIbhajanane jANI ene choDI devAM. paMcaparameSTIne jApa, kaSAya ane IMdriyanuM damana yathAzaktidAna, pApanI niMdA-gaha, e badhAM dharmaSadha. jANavAM, jenA sevanathI Arogya prApta thAya che. munie. vistArathI dharmanA svarUpanuM varNana karavAthI brAhmaNa putra - sahita samakitane pAmI zrAvakanA vatane pAlanAra thayekarmane reganuM mULa jANI daDha zraddhAvALA temaNe dhIrajathI sahana karatAM kALa vyatIta karyo temanI parIkSA karavAne prathama devalokamAMthI be devatAo vaida banIne AvyA. temaNe madha, mAMsa, mAkhaNa ane dArUthI mizrita davAo khavarAvavAnA aneka prayatna karyo chatAM teo potAnA nizcayathI DagyA nahi. jethI devatAoe prasanna thaI e chokarAne nirogI karyo. temanAM vakhANa karI devatAo potAnA sthAnake cAlyA gayA. tyArathI lokamAM arega nAmathI te prasiddha thayo. te arega dharmamAM vizeSa tatpara rahIne anukrame maraNa pAmI svarge deva thayA, te deva avadhijJAne mane dharmAcAryo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 359 jANI namavAne AvyuM che. mane kevaLI jANune te vizeSa karIne nRtya karato pitAnA harSane jaNAvavA lAgyuM, izvara kevalInA vacanathI rAtrI bhojananA aneka de jANe aneka lokoe rAtrI bhajanano tyAga karyo. kAra bAvaka dharma mArA che, to huM sUrasenanI dIkSA zrI Izvara kevalIne upadeza sAMbhaLI vairAgyavAna temaja pelA devane vRttAMta sAMbhaLI saMsAranA svarUpane vicAratA rAjA sUrasena be hAtha mastake lagADatAM bolyA. bhagavana! Apane dhanya che ke Ape vyAdhithI pIDAyelA A purUSano uddhAra karyo. A deva paNa kRtajJa che ke potAnA upakArI gurU upara AvI apUrva bhakti che. meM paNa sAdhu ane zrAvaka dharmanuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM temAM muni dharma to ekAMte mokSa ApanAra che tyAre zrAvaka dharma svargAdi sukhane karanAro che, to he bhagavana! je mArI cogyatA hoya to mane saMyamalakSmI Apo ! " rAjAnI vAta sAMbhaLI muni bolyA, "rAjana ! tuM cAritra lakSmIne yegya che. te pratibaMdhano tyAga karI saMyamane grahaNa kara ! >> gurUnI vANuM sAMbhaLI rAjA nagaramAM gayo, tyAM harSavAna thayelA rAjA maMtrIo ane patnIne kahevA lAgyo. 6 jalabiMdunI mAphaka AyuSya capaLa che. saMyogeno aMta viyogamAM AvanAra che. artha che te anarthane karanArA che. sneha paNa du:khanuM mULa che. mATe vidvAne saMsAramAM prIti karavI cuta nathI, anaMta sukhane ApanAra mokSa svAdhIna chatAM svama ane iMdrajAla tulya A saMsAra sukhamAM koNa P.P. Ac: Gunratnasuri M.S. pagyatA hoya to Jun Gun Aaradhak Trust
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rati kare ? tapathI prApta thanAra muktInAM sukha pitAne svAdhIna hovA chatAM A asAra saMsAramAM keNa rame ? * mATe A rAjya, ramaNI, hAthI, ghoDA ane rathAdika sarvano tyAga karI huM zramaNadharmanI upAsanA karavAnI icchAvALe thaye chuM?" sUrasena rAjAnI vairAgyamayavANI sAMbhaLI rANI muktAvalI emAM anumati ApatI belI "he svAmI ! ApanI vANI satya che. Ape bhege paNa bhegavyA, mitrone paNa saMtoSyA, sAmaMta vargane khuzI karyA. putra paNa vRddhi pAmyo. vizvamAM kIti paNa vistAra pAmI. nara janmanAM puNya phala Ape bhogavyA ne have je cAritra aMgIkAra karIye to jagatamAM ApaNane zuM nathI prApta thayuM ? " mATe svAmI ! kSaNa mAtra paNa have e kArya mATe vilaMba nA kare, saMyama rUpI nAva vaDe bhava sAgara utarI jAo, kAraNa ke gurUne jega pAmavo durlabha che. vaLI sArA kAryamAM vidane paNa ghaNAM Ave che. 22 - rANI muktAvalInAM vacana sAMbhaLI maMtrI belyA dhamAM purUSane keIpaNa vidana karI zakatuM nathI." ' rAjAe caMdrasena kumArane zubhamuharta pitAnI pATe sthApana karyo. navA rAjAne zikhAmaNa ApI. "he vatsa! narakane ApanArA A rAjyamAM Asakti na rAkhavI. kArograha samAna ane parAdhIna evA rAjyane pAmI lecana chatAM mANasa aMdha thaI jAya che. sattAnA madamAM bhAna bhUlI jAya che. vagara madirAe paNa e rAjya unmAdane karanAre che. temaja vagara sAMkaLe paNa baMdhana jevuM che mATe temAM bahu muMjhAI javuM nahi, prajAne putranI mAphaka pALavA ane anIti durAcArane rAjyamAMthI nAza karavA maMtrI * P.P. Ac. Gunratnasur M.S. Jun Gun Aaradhal
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavane nehasaMbaMdha 361 onI hitavArtAno anAdara karavo nahi. " ItyAdika upadeza ApI rAjAe jInamaMdiramAM aSTAtrikA utsava karI zrAvakanA samuhane, vastra, rUpuM, suvarNa, maNi mANeka vagerenuM dAna ApI caMdrasena rAjAe mahotsava karyo che evA rAjAe gurUpAse AvI priyA sahita dIkSA grahaNa karI. ' anukrame teo rAjArANI agIyAra aMganAM jJAtA thayAM. niraticA2paNe cAritra pAmatAM rUDI bhAvanA vaDe AtmAne nirmaLa karavA lAgyAM. tArUpI agni vaDe karIne temaNe mahAna gADha karma paNa bALI nAkhyA ne AtmAne pApathI rahita-zuddha karyo. janamatanA jANa evA temaNe mithyAtva rUpI vRkSano nAza karI rAga ane dveSarUpa bane zatruono nAza karyo, ArtadhyAna ane raudradhyAna rUpI cere cAritra rUpI dhananuM haraNa karI jatA hatA. temane jItIne vaza karI lIdhA, saMyamarUpI sAmrAjyalakSmIne pAmatAM traNa gArava rUpI aritrikano nirmamatvarUpI zastra vaDe nAza karI nAkhyo. krodhAdika cAre kaSAyone potAnA cAritranA prabhAve maMda pratApavALA karI dIdhA. kAmadevanA mAhAsyano vidvasa karI dIdho ne pramAdAdi doSone haThAvI dUra karyo. e pramANe apramattapaNe cAritra dharmanuM ArAdhana karatA mokSanI lakSmI temaNe najIka karI. dIrghakAlaparyata cAritrane pALI aMta samaye temaNe eka mAsanuM aNusaNa karI dIdhuM. nara bhavanuM AyuSya pUrNa karI rUDA cAritranA pratApe prathama raiveyakane viSe trevIza sAgaropamanA AyuSyavALA anukrame te banne uttama deva thayA ane IkanI padavIne prApta thayA. - cauda rAjalekarUpI purUSanA gaLA sthAnake yaka P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 pRthvocaMdra ane guNasAgara == AvelAM che tyAM nave raiveyakanAM traNase aDhAra vimAne AvelA che. dareka vimAne jIna bhavana hoya che. e devatAo viSaya kaSAyathI rahita hoya che. te chatAM nIcenA devo karatAM temane anaMtagaNu sukha hoya che. temane purUSa vedodaya maMda hovAthI viSaya tarapha temanuM mana jatuM nathI ane te. viSaya rahita hoya che. teo be hAthathI adhika zarIravALA ane zuddha zukalezyAvaMta hoya che. pariccheda 7 meM paDyottara ane hariga vanamAlA A bharata kSetramAM madhya khaMDane vize uttara dizAe garjanapura nAme nagara hatuM. e nagarane adhipati surapati nAme mahAparAkramI rAjA hato. rAjAne satI nAmanI paTTadevI hatI te paTTadevInI kukSIne viSe zurasena rAjAne jIva prathama caiveyakathI avIne utpanna thayo. te rAtrIne viSe haMsa ane sArasathI zebhAyamAna padharane joI rANI jAgIrAjA pAse jaI svamAna paramArtha pUchayo, " tamAre suMdara. ane tejasvI putra thaze ? rAjAnAM e vacana sAMbhaLI rAjI thayelI rANI sArI rIte garbhanuM pAlana karavA lAgI. aneka sArAsArA dohada thayA. sarve rAjAe pUrNa karyA. kaMIka adhika navamAsa vyatikamyA tyAre zubha graha ane sArA nakSatranA yoge nayanane AnaMda kArI evA manahara putrane janma Apo, nivedana karanArI ceTIne rAjAe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S Jun Gun Aaradhak Trust
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 363 khubadAna ApI dAsIpaNAmAMthI mukta karI moTe vapana mahesava karyo. varyApana mahotsava karI rAjAe putranuM nAma pADayuM pakvottara, dvitIyAnA caMdranI jema vRddhi pAmato te kalAomAM vizArada thaI duniyAne AzcaryakArI yauvanavayamAM Avyo. vaibhava, aizvarya, ane ThakurAI hovA chatAM dayAlu, dAnezvarI, sajanapriya, zAMta, dAMta, saumyamUrti, ane dAkSiNyavAna. hato. mithyAtvInA kuLamAM utpanna thavA chatAM yazanI vAta paNa ene rUcatI nahi. brAhmaNanuM aucitya paNa mAtra . pitAnA cittanI anukULatA mATe karato hato. brAhmaNanA . purANenI kalpanAkArI kathAo paNa enA cittane udvega. kArI thatI hatI. brAhmaNanA vAtAvaraNamAM vRddhi pAmelo. hevAthI te jaina dharmathI vaMcita hato, kAraNake jhaverInA saMskAra vinA zuddha maNi paNa nirmaLapaNAne pAme che ke !. - vaitADhaya parvatanI dakSiNa eNimAM subhaumapura nAme. nagarane adhipati tArega nAme rAjA hato tenI kamalamAlA nAme rANIthakI muktAvalIno jIva putrapaNe utanna thayo, svamAmAM siMhanA bALakane jovAthI tenuM nAma rAkhyuM harivega. anukame vidyAdharanI lakSmIthI lAlanapAlana karAto harivega yauvana vayamAM AvyuM e samaye mathurA nagarInA caMdradhvaja nAme rAjAne be strIothakI ekaeka putrI thai zazilekhA ane sUryalekhA, e banne putrIo jyAre yauvana vayamAM AvI. tyAre pitAe emano svayaMvara karyo. dezadezanA rAjakumArane AmaMtraNa karavAne dUto ravAne thayA, eka dUta garjanapura. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara nagare AvI surapati rAjAne vinaMti karI svayaMvaranI - hakIkata kahI saMbhaLAvI kumArane mATe AmaMtraNa karyuM, * pitAnI AjJAthI pakvottara kumAre pitAnA parivAra sahita mathurA nagarI tarapha prasthAna karyuM. prayANa karatAM vana, parvata, nadI, vAva, zahera ane nagaranuM nirIkSaNa karatAM teo vanamAM rahelA mahodaya nAme tApasAzrama najIka - nAraMga ane sahakArAdika aneka vRkSarAjIthI zebhI rahelA - Azramane joI kumAre tyAM paDAva nAkhyo ane pote tApa- sAzramamAM tApasapatine namavAne Avyo. tApasapatine namI emanI sAme beThe, te vAre tApasapati paNa ene uttama atithi jANI surapati nRpa putra) ene lAyaka eka manahara kanyAne bolAvI kumAra AgaLa hAjara karI. e manohara bALAnuM rUpa sauMdarya joI kumAra dimUDha thaI vicAra karavA lAgyo "are ! zuM Ate nAga kanyA ke pAtALa kanyA, ane te rUSi AzramamAM kyAMthI ? - kumArane zaMkAzIla ne vicAramAM paDelA jANI tApasa- patie ene khulAse karavA mAMDyo. kumAra paNa e kanyA - saMbaMdhe vRttAMta sAMbhaLavA lAgyo. ra karI, era karavA , rUSira karato hato tene puSpamAlA Adi ghaNI rANIo hatI. puSpamAlAne guNamAlA nAme putrI thaI. rAjakumArI upara rAjAne apUrva prema hovAthI yauvanavayamAM aneka rAjakumAre ene varavAne Atura chatAM rAjAe potAnI kanyA keIne ApI nahi ekadA caMpAnagarane cuvarAja zukakumAra meTA sainya - sAthe pharato pharato tyAM Avyo, rAjAe eno AdarasatkAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 365. karyo. zukakumAranA maMtrIoe sArI rIte rAjAne samajA-- vavAthI rAjAe potAnI guNamAlA putrI guNavAna zukarAjakumAra sAthe paraNAvI dIdhI. - rAjAe ApelA rAjabhuvanamAM priyA sAthe nivAsa. karatA rAjakumAramAM sthiratA, gaMbhiratA, dAkSiNyatA, Adi, aneka guNa hovA chatAM caMdramAmAM kalaMkanI mAphaka eka dUSaNa hatuM tene mRgayAnuM vyasana khuba lAgeluM hovAthI. roja dUradUra te zikAra karavAne jaMgalamAM jaI, aneka nirdoSa prANIone haNI nAMkhato hato. rAjAe potAnA jAmAtAne baMdha karavA mATe sumukha. nAmanA eka bhaTTane AjJA karI, sumukhe zukumAranI pAse AvI upadeza ApavA mAMDyo, "uttama janoe jagatamAM lajajAkArI evuM A prANIvadhanuM pApa zA mATe karavuM joIe? dIna, anAtha ane pramAdI temaja nAzI jatA jIne pAchaLa paDIne ghA kare e kSatriya kulAcAra ne kahevAya rAjakumAra ! anyane pIDA karavAthI vividha prakAranI vyAdhio, prANIone bhegavavI paDe che, akAle maraNa Ave che. bIjAnA prANano viyega karavAthI pitAne virahAgnithI. dahana thavuM paDe che. garbhapAta karanAra, bALakanI hatyA karanAra bhavabhava apatyarahita thAya che. ekanA prANano nAza. thAya che tyAre enA bhAge bIjAne AnaMda thAya che. ekanuM ghara baLe che tyAre bIjo mUrkha ene ajavALu mAnI khuzI thAya che. muLamAM tRNa nAkhelA zatrune paNa zuravIre abhaya Ape che tyAre A tRNa bhakSaNa karanArA pazuone mArI nAkhavA emAM kaI nIti che? are ! zaurya paNa zuM ? e bhaTTane upadeza sAMbhaLI kumAra kAMika nivRtti. e che, jAta karI jAya chejava P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 pRthvIcaMdra ane guNasAgara pAmyo paNa manathI eNe tyAga karyo nahi, ekadA pitAe mekalelA purUSonA kahevAthI kumAra rAjAnI rajA laI potAnI Asanna pramratA patnInI sAthe potAnA nagara A tarapha cAle, te prayANa karatAM A tApasAzramanI najIka - AvI paho. aneka vanacara pazuone kilakilATa karatAM joI zako kumAranI mRgayAvRtti sateja thaI, te pitAnA azvane e pazuo tarapha deDA, daivayoge mArgamAM tRNathI AcchAdita eka khAImAM ava paDI gaye azvanA dabANathI kumAra mahAvyathAne pAye, enA subhaTa hAhAkAra karatA AvI pahoMcyA temaNe kumArane khAImAMthI bahAra kADhayo. patinA du:khanI vAta sAMbhaLI guNamAlA paNa hAhAkAra karatI pikAra karavA lAgI, enI mAtA ane pitAne samAcAra malavAthI te paNa tyAM AvI pahoMcyA chatAMya be divasa mahAvyathA bhegavI kumAra ghAnI pIDAthI mRtyu pAmI gaye mRgayArUpI pApanuM phaLa e rIte ene tarataja pragaTa thayuM, guNamAlA patinI sAthe baLI maravAne taiyAra thaI paNa enA mAtApitAe ene samajAvI zAMta karI, e rUdana karatI putrInA du:khathI du:khI thayelAM rAjArANI - A tapovanamAM kulapatinI pAse AvyAM, kulapatie temane vairAgyane upadeza karI zAMta karyA. e upadezathI saMsAra parathI udAsa thaI gayelAM rAjArANIe tApasI dIkSA levAne vicAra karyo, moTA putrane rAjya para sthApana karIne te pachI vasaMtarAja, puSpamAlA ane Asanna prasatA guNamAlAe dIkSA grahaNa karI. keTalAka divasa pachI guNamAlAe manahara putrInA janma ApyA bAda phUla rAganI vyAdhithI pIDAtI te kAla P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano sanehasaMbaMdha 767 dharma pAmI gaI, putrInA maraNathI du:khI thayelI puSpamAlAe stanapAnavaDe te manohara bAlikAne ucheravA mAMDI. vanamAlA nAme vRddhi pAmatI e bALA navIna yauvanane AMgaNe AvI. vasaMtamunine pitAnA pade sthApana karI kulapati paNa svarge gayA, puSpamAlA paNa divavazAt kALadharma pAmI gai, te vasaMtamuni huM pote, mArA gurUe mane kaheluM hatuM ke "A bALAno je pati thaze te moTA mahArAja-rAjAdhirAja thaze to A bALa vanamAlAne grahaNa karI mane A moha baMdhanamAMthI he kumAra! tuM mukta kara, - vasaMta rAjarSinuM vacana aMgIkAra karI kumAre AzramamAM vivAhanI cogya sAmagrI melavI vanamAlA sAthe pANigrahaNa karyuM vastra AbharaNa kaMIka hatAM te vanamAlAne ApI dIdhAM. temaja pitAnAM AbharaNa ane siddha vaitAli vidyA munie kumArane ApI, e rIte eka mahAna upAdhimAMthI rUSi mukta thayA. e navoDhA priyA sAthe keTalAka divasa tyAM sthiratA karI pachI rUSinI-kulapatinI anujJA melavI padyottarakumAra mathurAne mArge cAlyo. mathurA nagarImAM pakvottarakumAra mathurA nagarImAM AvI pahoMcyo, rAjAe tenuM sanmAna karI tenA nivAsa mATe goThavaNa karI, dezadezanA rAjAo ane rAja kumAre AvyA hatA, Akhuya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 pRthvIcaMdra ane guNasAgara nagara temaja AsapAsanAM udyAna ane vana mANasothI ubharAI gayAM. svayaMvaranA samaye maMDapa aneka rAjakumAra ane rAjAonA jhaLahaLATathI khaLabhaLI rahyo. hIrA, mANeka, motI ane ratnothI vibhUSita rAjakumAronA tejane pAra nahoto, potapotAnA maMca para goThavAyelA rAjakumAre ane rAjAnA manamAM kaMikaMI abhilASAo tophAne caDhelI hatI. rAjyakanyAne varavAnI ghelachAmAM teo tenA AgamananI mAga pratIkSA karI rahyA hatA, | yathA samaye bane kanyAo hAthamAM varamAlane dhAraNa karI mahA kImatI vastrAbharaNamAM sajaja thaIne gajagAminI cAle cAlI maMDapamAM AvI pahoMcI, sakhIothI vITaLAyelI e bALAo potAnA saudaryathI ane gIravathI sabhAmaMDapane kSobha utpanna karatI, badhA rAjakumArone rUpanA jAduthI sthabhita karatI maMDapamAM pitA potAnA maMca para rahelA rAjakumArInuM avalokana karavA lAgI. rAjakumAre uparane bhapakAdAra ThaDero joI bALAo manamAM jarAka hasI. - dAsIe nivedana karelA rAjakumArono tyAga karatI anne bALAo padyottara kumAra beTho hato tyAM AvI pahoMcI. sarvAga suMdara pakvottara kumArane joi ane bALAonI daSTi tyAM sthira thaI gaIne e purUSa saudaryamAM mugdha thayelI bALAonI varamALa e purUSa tarapha AkaSatI enA kaMThamAM paDI. ': ekaja narane bane bALAo varavAthI maMDapamAM khuba khaLabhaLATa pedA thayo, rAjAo ane rAjakumAre jANe ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 369 pitAnuM bhAre apamAna thaI gayuM hoya tema reSathI halamalI rahelA zastro saMbhALavA lAgyA, sAketapurapatividurarAjA rAjakumArone uzkerato be , are ! A rAjAe je pottarane bane kanyAo ApavAnI hatI to anya rAjakumArone apamAna karavA zAmATe lAvyA ? e rAjAe to ApaNAM nAka kApyAM, . rAjAo pota potAnA sainya sahita raNasaMgrAma mATe Atura thayA chatA padmane mAravAne taiyAra thaI gayA, jethI caMdravaja rAjApaNa potAnA sainya sAthe kumAranI pAse Avya, caMdravajane raNa karavAne usuka jANa sAketapurapatino. eka vidvAna dUta temanI pAse AvI vinaMtI karavA lAgyuM. "rAjana ! eka kanyA tame game te rAjakumArane ApI rAjAonA kepanuM nivAraNa kare nahItara sarve rAjAonA kepathI tamArA jAmAtAnuM jIvana jokhamAtAM vAra lAgaze nahi. je kArya saraLatAthI siddha thaI zake che tene mATe aneka purUSaratnano kSaya kare e zuM DAhapaNano mArga che? game tevo zUravIra paNa ekale hoya to aneka subhaTethI teno parAbhava zakya che kAraNake kIDIono samudAya paNa sarpane tANI jAya che. baLavAna ane tejasvI sUryane vAdaLano samuha zuM AcchAdita nathI karato ! mATe vicAra karIne kArya karavAmAM DahApaNa che." dUtanI vANI sAMbhaLI rAjakumAre teno tiraskAra karI kADhI mu. caMdradhvaja rAjA ane tenA sainyane aTakAvI pote ekalo ja rathArUDha' thaI raNa saMgrAmamAM dhasI AvyuM. che.' aneka rAjA ane temanA sainyanA samudAye A ekAkI rathArUDha rAjakumArane je te rAjA vidura aTTahAsya karato 2 Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 pRthvIcaMdra ane guNasAgara batAvatA tane ame kadApi mArazuM nahi." viduranRpanI vANI sAMbhaLI kaMika hasIne padyottara be rAjana! raNamAM yuddha karavAne Avela nara-purUSa kadApi puMTha pheravate nathI, tamArI tAkAta ajamAve ! tamArI abhilASA pUrI karo. pachI raNa saMgrAmanI zarUAta thaIne kumAre siddha vaitAlInuM smaraNa karyuM, te vidyAnA prabhAvathI zatruo je je zastro chADatA te zastrothI te poteja haNavA lAgyA. kumAranI A apUrva zaktithI zatrurAjAe kumAranA caraNamAM paDayA, kumArano jayajayakAra thaye kumAre siddha vaitAlI vidyA saMhArI lIdhI. caMdravaja rAjAe vidurAdika rAjAonuM sanmAna karIne vidAya karyA ne ane kanyAo sAthe kumArano vivAhotsava thayo. moTI dhAmadhumapUrvaka e vivAha prasaMgathI sArAya nagaramAM AnaMda AnaMda prasarI rahyo, caMdravaja rAjAnA AgrahathI keTalAka kALa kumAra zvasuranagaramAM rahyo. tyAM bane manamohaka mehanA sAthe vividha prakAre sukhane bhegavavA lAgyo. anyadA dhasuranI rajA laIne kumAra ane priyAe sAthe pitAnA parivAra sahita pitAnA nagara tarapha cAlyA pitAnA sainyathI pRthvIne AcchAdita karato krame karIne potAnI nagaramAM Avyo. rAjAe mATe praveza mahotsava karyo ne bhAgyavAna rAjakumArane rAjAe yuvarAja padavIthI vibhUSita karyo. e vidhavalabha kumAra puNyanAM madhura phalane bhAgavata pitAnI chAyAmAM potAno samaya nigamana karavA lAgyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhAvano snehasaMbaMdha 371 - - melApa rajatamaya vaitADhaya parvatanI pahelI mekhalAe uttara dakSiNe vidyAdharanI be zreNio rahelI che e zreNiomAM rAjadhAnI sahita sATha ane paccAsa nagara AvelAM che. uttara zreNinI aMdara gaganavallabha nAme manohara ane devenI bhUmi sarakhu ramaNIya nagara AveluM che. tyAMnA rAjA kanakaketunI kanakAvatI ane ratnAvatI nAme be rANIo thakI kanakAvalI ane nAvalI nAme banne putrIo yauvanavayamAM vihAra karI rahI hatI. sakhIo sAthe krIDA karatI e manohara bALAonI khyAti banne zreNiomAM puSpamAM suvAsanI jema prasarI gaI. kAraNake jagatamAM rUpanAM jAdu adabhUta heya che. nimittiyAe e bALAonI bhAgyarekhA joI kaheluM ke je eka bALAne pati thaze te eka zreNino adhipati thaze, ne bane bALAone thanAra pati ane zreNino adhipati thaze. 22 e manahara lAvaNyanI pratimA ramI bALAo mATe rAjAe svayaMvaranI racanA karI. svayaMvaramAM AvelA aneka vidyAdharomAMthI e bane bALAo harivega kumArane varIne moTA mahotsavapUrvaka temano vivAha utsava ujavAye, zvasuranA AgrahathI harivega ceDA divasa rokAIne pachI temanI rajA laI potAnA nagare priyAenI sAthe Avyo putrane kavaca dhArI, bhAgyazALI ne rAjabhogane egya jANI eno pitA tAravega vairAgyane dhAraNa karato manamAM vicAra karavA lAgyA, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra72 pRthvIcaMdra ane guNasAgara manuSyapaNAmAM paNa vidyAranI ddhi moTA bhAge male che temAMya mAre putra to bhAgyazALI che ke te bane zreNine adhipati thaze e bane bALAe aneka vidyAdhara narezene tyAga karI mArA putrane varI emAM eka puNyaja pradhAna kAraNa che. bhavAMtaranA moTA tapa sivAya AvI samRddhi na maLe. kemake jJAnInuM vacana anyathA thaze nahi. te enA pUrvabhavanI vAta jJAnIne pUchuM." rAjA tAraganA manamAM e prakAranA vicAre udbhavatAMja kevalI bhagavAna zrIteja nagarInI bahAra naMdanavanamAM samavasaryA. e vadhAmaNi sAMbhaLI rAjA putrakalatrAdika parivAra sAthe bhagavAnane vAMdavAne Avyo. kevalIne vAMdI temanI dharma dezanA sAMbhaLI rAjAe harigano pUrvabhava pUchayo. kevalI bhagavAne zaMkha rAjA ane kalAvatI rANathI zarU karI dyottara ane hariga sudhInA sarve bhava tathA temanI karelI dharma karaNuM kahI saMbhaLAvI. e dharma karaNathI puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che tenAM A bannenAM pragaTa phI che. e rIte putranA caritrathI vairAgya pAmelA tAga rAjAe putrane rAjya arpaNa karI cAritra aMgIkAra karyuM. harige paNu gurUnA mukhathI pauottara kumAranI hakIkata jANI lIdhA dhirmahita pakvottara pitA thakI dharma-samyakatva pAmaze e bInA paNa kevalI bhagavAne kahI saMbhaLAvI. kevalI. bhagavAna vihAra karI gayA, harivega paNa kevalI bhagavAnane namI pitAne sthAne gaye. - parAkrame karIne advitIya harivega narapatie pitAnA atula teja vaDe karIne vidyAdharanI ane zreNione tAbe karI cakravatI rAjA thayo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 373 . ekadA potAnA snehI padyottara kumArane malavA mATe gajenapura nagara tarapha javA mATe harivege maMtrIne rAjyanI ciMtA bhaLAvI moTA peTavALe mAra vikavI tenI sAthe sAmAnya rU5mAM garjanapuranA bajAramAM upasthitapragaTa thaye, rAjamArgamAM ubhA rahelA enI AsapAsa aneka vipre temaja anya lekenuM jutha vIMTaLAI gayuM paNa pelA mAranI eka lAkha TakA kImata sAMbhaLI badhA pAchA paDayA. ane te purUSa rAjasabhAmAM AvI pahoMce. . 1. kumAra paDyottaranA hRdayamAM A purUSane jotAM snehanA aMkuro pragaTa thayA. teNe A purUSanuM svAgata karatAM sthala kAla mAjarane joI pUchayuM. : he suMdara ! A tamane kayAMthI malyo ? 98 mArI bhaktithI prasanna thayelA devatAe A mArjararatnanI mane bheTa karI che enAmAM ghaNA guNa rahelA che. eka lAkha dInAra Ape teja Ane laI zake che. pilA - purUSe-vidyAdhare kahyuM. enAmAM evA kayA guNe che tenuM varNana kare ! rAjAnA pUchavAthI vidyAdhara e "eka to mahA prAmANika bIje guNa anya mAjarothI A ajeya che ane trIjo guNa A mAra jyAM rAtrIe nivAsa kare che tyAMthI mUSake bAra jojana dUra bhAgI jAya che. e to enA bAhya . guNe che. paNa atyaMtaranA guNono to pAra nathI mahArAja ! mATe vidvAno pAse enI kiMmata karAve. pachI huM mAre sthAnake jAuM ? rAjAe brAhmaNone bolAvI e mAjara havAle karyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 pRthvIcaMdra ane guNasAgara brAhmaNee mArane eka kaNa khaMDita joI vidyAdharane pUchayuM. "Ane eka kaNa kayAM gaye ? 2 mArgamAM AvatAM rAtrI paDI javAthI eka deva maMdiramAM huM rAtrI vAse rahyo. nizA samaye ame bane. nidrAvaza thayA te samaye eka mUSaka bahArathI dhasI AvI Ano kaNa karaDIne nAzI gaye-palAyana karI gayo, vidyAdharanI vAta sAMbhaLI brAhmaNe hasIne belyAjarUra tyAre to eno trIjo guNa paNa e sAthe palAyana karI gaye. ) are! evA ekAda najIvA doSathI ratnanI kIMmata kAMI ochI thatI nathI. devatAomAM paNa evuM dekhAya che. te pachI mAranI to vAta ja zI ?" "devamAM to dUSaNa hovAno saMbhava ja nathI. >> viSe bolyA, je ema che to te brAhmaNe ! huM kahuM te sAMbhaLe je brAhmaNa, gAya, bAlaka ane strIne haNI nAkhe che te kevo gaNAya che ? "te mahApASiSTha, kUra, ghAtakI, enuM mukhapaNa jovA lAyaka nathI evuM kahevAya che. brAhmaNe bolyA je ema che to agni jyAre pragaTa thAya che tyAre bALa, gAya, brAhmaNa, ke strI koIne paNa dahana karyA vagara choDato nathI. enI jhapaTamAM Avela koI salAmata nathI. chatAM ene deva buddhithI kema pUje che ? tame kaheze ke te tetrIsakeTi devanuM mukha che jethI teonI tRptine mATe dhI, madhAdi vaDe karIne enI pUjA ame karIe chIe. chatAM e barAbara nathI. je agni devenuM mukha che te aniSTa evAM mRtaka, kalevarAdi asacine te kema grahaNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavane nehasaMbaMdha 375 kare che. asucinuM bhajana karanAra devatAnuM pUjana karI tame pavitra zI rIte thAo che? A vidhine tame kema jANatA nathI? pANIne paNa viSNunI mUrtirUpa kahIne tenAthI gudA, pAdAdikanuM pakSAlana kare che te zuM pratyakSa virodha nathI ? tame kaheze ke jala e vizvanuM jIvana che. vizvano upakAra karanArUM che to jala paNa devarUpa che. ema mAnaze to kArya kAritva-kAraNawNAe karIne kuMbhakArane paNa deva mAnavA paDaze. kAraNa ke te paNa loko upara upakAra karanArA che. gAya ke bekaDAnA mUtra vagara brAhmaNanA sUtakanI zuddhi thatI nathI temaja jala vagara dehanI zuddhi thatI nathI, to pachI e mUtra ane jala banene tamAre deva mAnavA paDaze, paNa kharI vAta to e che ke jala ane agninuM mAno ke upakArapaNuM che chatAM emAM devanI kalpanA karavI yukta nathI mahAdeve kAmane bALI nAkhyo che chatAM te gaMgA ane gaurImAM Asakta thayA che ema sAMbhaLavA chatAM temane nirdoSa mAne che to pachI mUSakanA karaDavAthI khaMDitaNuM A mAra dUSita kevI rIte hoI zake ? e purUSanI A pramANenI zAyi vAta sAMbhaLI badhA brAhmaNe nirUttara thaI gayA. surapati rAjA paNa A purUSanI vacanayuktithI daMga thaI gayo. ane brAhmaNonA matamAM maMda Adara vALa thayo. e purUSanI AvI vANI sAMbhaLI padyottara kumAra paNa vicAra karavA lAgyo, "zuM A mAjarano vecanAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 pRthvIcaMdra ane guNasAgara; che ke! A koI mahAna purUSa jaNAya che mATe ene ja dharmanuM svarUpa pUchuM ? ema vicArI kumAra che , he mitra ! rAjahaMsa jema padma-vanamAM ramaNa kare che tema tamAruM mana kayA deva, gurU ane dharmamAM rame che te kaho ) 1. kumAranA pUchavAthI te purUSa be sarve darzananAM zAstrone huM jANuM chuM. kiMtu eka jina darzana vagara bIjuM kaI darzana vivekavaMta nathI ke jene vize Adara thaI zake. badhA darzanavALA ahiMsA, satya, asteya brahma ane saMtoSayukta vrata-dharmane kahe che paNa e pramANe temanuM vartana jovAmAM AvatuM nathI. anya darzananA darzanIye kITakAdinI hiMsA kare che, pacana, pAcanAdika AraMbhane paNa kare che. keTalAka kaMda, mULa, phaLano AhAra karatA te dayA dharmanuM varNana karatA vanaspatimAM jIva che te paNa jANatA nathI. keTalAka mUrkhAo dharmane nAme yajJamAM pazuone paNa home che. evI rIte dayAdharmanuM varNana karatAM chatAM paNa keTalAka hiMsAne Acare che. . dahIM ane aDadanA mizra anna vaDe bhajana karatA keTalAka kaluSita annanI mAphaka dharma adharmanuM mizraNakarI kaluSita dharmanuM sevana kare che paNa nirdoSa dharma to jInezvara bhagavAne kahelo te ja che tene zuddhadharma jANave. jyAM aDhAra deSa rahita chaneM te ja deva kahevAya che. paMca mahAvratane dhAraNa karanArA gurU kahevAya che. ane dharma paNa te ja kahevAya che ke je durgatimAM paDatA prANIvargonuM rakSaNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 377 gurU samAgama. zuddha deva, gurU ane dharmanuM svarUpa jANIne kumAra khuba prasanna thayo. kumArane prasanna thayele jANI harivega elyo, "he padyottara ! jainadharmanA prabhAvathI ghaNA kALa paryata bhagavelAM caiveyakanAM sukhane paNa zuM tuM bhUlI gayo? e maNiratnothI nirmita vimAna, ahaMipaNuM, ekane ATha pratimAthI yukata siddhAyatana e badhuM zuM visarI gaye ? he mitra ! dharmane sAMbhaLavA chatAM tuM Acarato kema nathI? ) hariveganI parabhavane sUcana karanArI vANI sAMbhaLI paDyottara kumArane paNa jAtismaraNa jJAna thayuM. ' AzcaryathI mastakane dhuNAvato padyottara bolyo, "vAha! zu jJAnanuM mAhAsya ! ke parabhavano sneha ! paropakAramAM kevI prIti ! muktAvalIno jIva tuM atyAre mahAna vidyAdharomAM agresara-cakravatI thayo che. te mArA bedhane mATe tu ahIM Avyo che to have mAyAno tyAga karI tArUM mULa svarUpe pragaTa kara, " kumAranA kathanathI harivege potAnuM mULa svarUpe pragaTa karyuM, e vidyAdharanuM mULa svarUpa joI badhA svarUpathI Azcarya pAmyA chatA ene joI rahyA. kumAre ene AliM-. gana ApyuM. potAnA ardhAsane besADele hariga bo9yo. "he mitra! tane malavAne ghaNA samayathI huM usuka hate. kevalI bhagavAna pAsethI ApaNA pUrva bhavanI hakIkata jANuM tyArathI huM evA vidyAdharanA ezvaryamAM sukhI hovA chatAM paNa kSaNa vAre tane bhUle nahi, ne avasara melavI Aje tane maLavA AvI pahoMcyo chuM. " P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 378 pRthvIcaMdra ane guNasAgara , hariveganuM vacana sAMbhaLI kumAra bolyo, "tamArA sarakhA sajjana purUnuM saujanya kahevAne kaNa samartha che? paraMtu mAre to Aje suvarNano sUrya udaya pAmya, atyAranI ja velA sukhakAraka thaI ke je velAe ApaNe. samAgama karAvyo. 2 - ghaNA snehavALA e bannene jANI rAjA surapati. vicAramAM paDayo chato belyo, "are tamAre banene. A sneha saMbaMdha kayAMthI? ) - e praznanA javAbamAM harivege pUrvanA samagra bhava. kahI saMbhaLAvyA. kumAre paNa e vAtamAM anumati ApI. , e kathana sAMbhaLI brAhmaNethI saMyukta rAjA paNa jainadharmamAM prItivALo thayo. nagaramAM paNa uoSaNA karavI ke jaina dharma pRthvI upara jayavaMta che." e daramiyAna zAmAnugrAma vihAra karatA kevalI bhaga- . vAna zrIguNasAgara kevalI e nagaranA udyAnamAM samavasaryA. temanA AgamanathI haSIta thayelA nRpAdika sarve gurUne. vAMdavAne AvyA, kevalI bhagavAnane badhA namaskAra karI. dharma sAMbhaLavAne beThA. bhagavAne paNa pApano nAza karanArI dezanA ApI. " janma, jarA ane mRtyu rUpI kallolathI bhayaMkara A saMsAra samudramAM ApadArUpa magathI pIDA pAmI rahelA tamArA sarakhA prANIonA rakSaNa mATe sarvajJa bhaga vAne kahela dharmarUpa nA-vahANaja samartha che. ciMtAmaNi,. kAmadhenuM, kalpavRkSa ane kAmakuMbha du:khe karIne prApta thayelI e vastuonuM tame yatanAthI rakSaNa kare che, te e thakI paNa adhika mUlyavAna evA dharmane vize udyama kema karatA nathI ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 379 are! kalpavRkSanuM umUlana karI stuti (thora)ne kaI vAve? ciMtAmaNine badale keI kAMkarA-pattharAne grahaNa kare? temaja amRtane tyAga karI tene badale koI viSapAna kare ? tevIja rIte keI durmati purUSa ja ahaMta dharmane tyAga karI mithyAdharmane aMgIkAra kare. gurUnA upadeza vagara evA zuddhadharmanI prAptI thatI nathI. e tatvatracInA upadezaka gurU mahArAja ja hoya che. jema jala vagara kamala hotu nathI, sUrya vagara divasa zuM hoI zake ? tevI rIte svarga ane muktine ApanA dharma gurU vagara na hoI zake, to gurUnA samAgame e saMsAra samudrathI pAra utAranAra durlabha jainadharma pUrvanA puNyathI prApta karI tene ArAdhavAno he bhavya prANIo ! tame prayatna kare ! kevalI bhagavAnanI dezanAthI vairAgya pAmelA rAjA-. e paDyottara kumArane rAjya sthApana karI bhagavAna pAse, dIkSA aMgIkAra karI, ne pakvottara rAjAe zrAvakadharma aMgIkAra karyo. vidyAdhara cakravattI harivega rAjAe pottara rAjAne vaitADhaya parvata upara potAnA nagaramAM teDI lAvI khuba AgatA svAgatA karI. pUrvanA apUrva premathI vaza thayelA hariveganI bhaktimAM te zI. nyUnatA hoya? "he mitra! A mArU ba zreNinuM rAjya ane paraM. parAthI AvelI prApta thayelI vidyAone grahaNa karI. mane kRtArtha kara! hariveganI vANI sAMbhaLI paDyottara bolyo "tArA ne mArAmAM zuM aMtara che? tAruM rAjya te mArUM che ne mArUM te tArUM che. durlabha evo jainadharma ApIne teM mane zuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380 pRthvIcaMdra ane guNasAgara, nathI ApyuM ? enA vaDe prApta thatu khuda mokSanuM sAmrAjya to teM mane ApyuM che, kAraNake dharmane upadeza karanArA purU jagatamAM durlabha hoya che to he mitra ! ApaNe sAthe rahIne banne rAjyane bhegavIye, jyAre rAjya bhArane samartha putra thAya tyAre ene rAjyamAM sthApana karI ApaNe sAthe ja dIkSAne AdarazuM." padyottara rAjAnuM vacana harivege aMgIkAra karyuM "he. mitra! mArA manamAM je vAta hatI te ja tame kahI." te pachI banne mitro sAthe ja rahIne rAjya bhegone bhegavavA lAgyA, cAritra grahaNa harivega ane parvottara rAjA banne sAthe rahIne dharma karma paNa prItipUrvaka karavA lAgyA. mahAvidehAdika kSetramAM, jaIne jInezvarene vaMdana karI temane dharmopadeza sAMbhaLatA hatA, naMdizvaradvIpAdinA zAzvatA camAM teo yAtrA pUjAdika bahu bhaktithI karavA lAgyA, jagatane Azcarya kArI evA banne rAjAne bhegavatA ane sukhamAM potAno kAla nirgamana karatA teo citya ane sAdhunI pratyunIkatAne nivAratA moTA prabhAvaka thayA. ne jenadharmanI apUrva sevA bajAvI dharmanI prabhAvanA karI. zrAvaka dharmanA uddhAra mATe temaNe potAnI samRddhinA vyaya karI nAkhyo. jagatabharamAM garIba zrAvakanI zodha karatAM paNa jaDe nahi, prajAne paNa kara vagaranI karI sukhI karI. e rAmarAjyamAM loko mahA AnaMdane pAmyA, cArIy. - jArI vijArIne bhaya nAbuda thaI gaye, brAhmaNo paNa jana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 381 dharmane viSe AdaravALA thayA. dharmanuM ArAdhana karatA jana dhanADhayone joI anya loko paNa temanI anumodanA karatA Asanna bodhilAbhavALA ne matsara rahita te baMne saraLa svabhAvI thayA, anyadA rAjyabhArane dhAraNa karavAmAM samartha te bane. mitro gajanapura nagare AvyA, tyAM zrImaMta jeno jaina prAsAdane viSe mahApUjAone racAvatA, gIta, gAna vAdiMtra ane nATakAdivaDe mahAbhaktithI moTo mahotsava karatA hatA, e utsavane joI lake paNa parama AnaMdane pAmatA hatA, A banne mitro-rAjAo paNa moTI samRddhivaDe jInabhavanamAM AvyA. bhagavAnanI pUjAne joI parama saMtoSane dhAraNa karanArA thayA thakA bhagavAnanI stuti karavA lAgyA, stuti karIne banne rAjamitro caityathakI. pitAnA sthAnake cAlyA gayA. mAgamAM dhuLathI malIna evA keI purUSane bAMdhIne mAratA ane bibhatrA zabdothI navAjatA keTalAka purUSone jeI rAjAe hAkoTathA, "are mArA rAjyamAM A zuM anyAya ?' rAjAe e purUSane potAnI pAse bolAvI. maMgAthe. " - rAjAnI pAse rahelA e purUSane joI ene tADanA. karanArA purUSo bolyA, "deva! navakoDa dravyanA svAmI, virUNa zeThano A putra ApaNAja nagarano e vyavahAriyo, paNa jugAranA vyasanamAM rakta thayelA tene tenA pitAe ghaNe samajAvo chatAM e vyasanamAM A kulAMgAra ghaNuM: dravya hArI javAthI pitAe ene ghara bahAra kADhI muke, to paNa dhRtanA vyasanathI e virAma pAmyo nahi. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 pRthvIcaMdra ane guNasAgara hAtha ane pagane paNa heDamAM mukIne ramato, ne hArI - jato tyAre kaMi paNa Apate nahi evI rIte jugArIothI pIDA pAmatA Ane sAtavAra enA pitAe dravya ApIne choDAvyo aneka zapatha (sogAna)pUrvaka paNa e ghutathI virAma pApe nahi, je e ghutamAM jItI jato to keInI pAse kAMI paNa rahevA deto nahi ne hArI jatAM te nAzI jato hato. hAlamAM eka lAkha dravyanuM paNa karI ramatAM hArI javAthI te amArA paMjAmAMthI chaTakI gaye paNa ame ene pakaDIne amArA lAkha dravyanI mAgaNI karIe chIe. chatAM te Apato nathI. mATe he deva ! duracArI evA Ane Apa choDI dyo." - e lokonI vANI sAMbhaLI rAjA vicAramAM paDayo. - "aho ! karmano kevo pariNAma che ? ajJAnanI AvI ceSTAne dhikkAra thAo." ema vicAra karato rAja bAlyo je A purUSa sAthe jugAra ramaze tene mahA daMDa thaze." eka lAkha dInAra potAnA bhaMDAramAMthI maMgAvI pelA purUSone ApI temanA paMjAmAMthI mukta karI harivega sAthe rAjA rAjaprAsAda tarapha cAlyA gayA. vairAgyavAna rAjA hariga vidyAdharekane kahevA lAgyA "sakhe ! A jugArI mUrkha che. jugAranA vyasanathI vArevAra pIDA pAmyA chatAM te jugArane chADato nathI. are paNa ene zu zeka kare enA karatAM ApaNI sthiti keTalI sArI che te? saMsAranI asAratA jANavA chata paNa pramAdanA vaza thakI azucithI bharelA evA bhegAma ApaNe prIti karIye chIe, ghatakAranuM niMdya karma jema jagata nide che tema saMsArI purUSonuM viSayasevana paNa jJAna purUSAe niMdeluM ja che. jema meTA kaSTathI upArjana kare ema chatAM enA kara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 383 dravya jugArI zIvratAthI jugAramAM hArI jAya che tevI rIte pUrve upArjana kareluM sukRta viSayanA sevanathI purUSa hArI jato nathI zuM ? A jugArIne aneka rIte samajAvavA chatAM te jugArane choDato nathI. tema ApaNe paNa gurU mahArAjane bahu upadeza sAMbhaLavA chatAM paNa viSacathI virAma pAmatA nathI. A jugArIne A lokamAMja baMdhanAdi kaSTa prApta thAya che tevI rIte ApaNane narakamAM vadhabaMdhanAdi prApta thaze. mATe te vayasya ! A duHkhapUrNa saMsAramAM AtmAne DubAva ApaNane cukta nathI." padyottaranRpanI virakta vANI sAMbhaLI hariga bole, * huM mitra ! mArI icachA-bhAvanA paNa ghaNA kAlathI saMyama grahaNa karavAnI che. paNa tamAro sneha ane pratibaMdha kare che. saMyamanI bhAvanAvALA teo bannee pota potAnA putrane rAjyapade sthApana karI ratnAkarasUri gurUnI pAse dIkSA grahaNa karI, anukrame teo bAra aMgane jANanArA thayA. temanuM cAritra pAlana moTA maharSione paNa anusaravA thogya thayuM. evI rIte niraticAra paNe cAritra pAlatA ne chaDuM, aThThama, dazama, dvAdaza, ardhamAsa ane mAsakSamaNanI tapasyA karatA teonAM zarIra taddana kRza banI gayAM. aMta samaye temaNe-e banne mahAmunioe saMlekhanA karI-anazana karI dIdhuM. pApanI AlocanA karatA ne zubha 'dayAnamAM parameSTInA dhyAnamAM tatpara rahelA teo manuSyanuM Ayu pUrNa karI madhyama raiveyake-paMcama raiveyakane viSe sattAvIsa sAgaropamanA AyuSyavALA mitradeva thayA-ahuM I5NAne prApta thayA. raiveyakanA devatAo pitAnI divya bhUmI choDIne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 pRthvIcaMdra ane guNasAgara anya sthaLe javAnA svabhAvavALA hotA nathI. potAnA vimAnamAM rahyA thakA jenA sakaLa manorA siddha thAya che, A lokamAM paNa bAra devakathI uparanA devatAonuM AvAgamana hetuM nathI. temaja svAmI sevaka rahita tyAM sarve devatAo potapotAnA vimAnamAM samAna Rddhi siddhi vALA hoya che game tevI divya zaktio chatAM temane zakti pheravavAnI-pragaTa karavAnI jarUra paDatI nathI. zAstranI vAtamAM saMdeha paDe che te vAre potAnA vimAnamAM rahyA rahyA kevalI bhagavAnane manevagaNa dvArA pUchIne samAdhAna karI le che. devAMganAone sahavAsa na hovA chatAM temane anaMtagaNuM sukha hoya che. lagabhaga be hAthanA zarIravALA te devatAo potAnA vimAnamAM divya sukhone bhAgavatA jatA evA kALane paNa jANatA nathI. - padmottara rAjA ane hariga vidyAdhareMdra pitAnA apUrva cAritranA prabhAvathI evI anupama samRddhivALA aha IdranA sAmarthyapaNAne prApta thayA, e devatAonA anupama sukhanuM varNana ApaNe manuSya zuM karI zakIye? keTaluM karI zakIye? ApaNe to eTaluM ja kahI zakIye ke temane eka bIjAthI anaMtagaNu sukha, saubhAgya ane samRddha hoya che, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 85 pariccheda 8 me giri suMdara ane ratnasAra. rAjakumAra giri suMdara vardhamAna jino jIyAd vardhamAna guNAnvitaH / varttate sAMprataM yasya, zAsanaM pApanAzanam // 1 // bhAvArtha-tIvra pApano nAza karanArUM jemanuM zAsana kAla jayavaMta vatI rahyuM che, temaja vRddhi pAmatA guNenA samudra evA carama tIrthapati vardhamAna svAmI jayavaMta raho. pRthvIne viSe tilaka samAna muMdrapura nagarane adhipati zrIbala nAme parAkramI rAjA hato e rAjAne zatabala nAme nAno bhAI yuvarAja hato. temane sulakSmaNa ane lakSmaNa nAme be rANIo hatI. rAma ane lakSmaNanI mAphaka rAjya karatA teo snehathI sAthe rahetA hatA. sukhamAM keTaloka samaya vyatIta thayo tyAre paTTarANI sulakSmaNAnI kukSIne viSe pakvottara rAjAne jIva raiveyakathI avIne utpanna thayo te samaye paTTarANuM unnata evA merU girine joI jAgrata thaI. . rAjAnI AgaLa svae nivedana karatAM rAjAe kahyuM. merUnA je gaMbhira ane sthiratAvALe tamAre putra thaze. garbhanuM pAlana karatAM rANIne yathAsamaye putrane prasava thayo. rAjAe putrano janmotsava karIne svamane anusAre tenuM nAma rAkhyuM girisuMdara, 25 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjakumAra yuvAnavayamAM Avyo te daramiyAna rAjAnA laghubhrAtA zatabala yuvarAjanI rANI lakSmaNAnI kukSIne viSe harivegane jIva svargathI cyavI utpanna thaye te samaye svapamAM ratnane Dhaga jovAthI e putranuM nAma rAkhyuM ratnasAra, bane rAjaputro bhaNIgaNI kaLAmAM pAvaradhA thaI yauvanavayamAM AvyA, emano parabhavano sneha saMbaMdha paNa ahIMyAM vRddhi pAmavA lAgyo. sAthe khAtA sAthe pItA ne sAthe krIDA karatA temaja teo zayana paNa sAthe karatA kSiNamAtra paNa teo eka bIjAno viyega sahana karI zakatA nahi. e nAnA bALakanA apUrva sneha saMbaMdhathI "rAjA ane yuvarAjano sneha paNa jhaMkhavANe paDI jatI "hato kAraNa ke bhavAMtaranA je je saMskArane poSaNa maLyuM hoya tene bhaviSyamAM sArI rIte phAlavAnI-khIlavAnI taka maLe che. * anyadA chatrIsa rAjakuLathI bhato rAjA sabhA bharI beTho hato tyAre nagaralokee AvI pikAra dIdho, " huM svAmI! tame jayavaMta chate paNa amane nagaramAM ghaNuM kaSTa prApta thayuM che. keIka cAra haraja nagaramAMthI kanyAo ane dravyane cArI jAya che. chatAM pakaDAto nathI paNa kanyAonI karUNa cIso ja mAtra saMbhaLAya che. A nAgarike pAra sAMbhaLI rAjAe kepathI jAjavalya mAna thaI koTavAlane hAkoTa. ( are, pAmara ! tuM mArA pagAra khAI mArI nagarInI AvI ja rakSA kare che ? rAtrI samaye tuM zu nirAMte ghere che ke jethI cepa niDarapaNa nagarIne luMTe che." 'deva ! A vAta sAMbhaLatAM mane paNa lAja Ave P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 387 che. rAtrIe subhaTe khaDe page nagarInI rakSA kare che. daravAjAe paNa barAbara baMdha karavAmAM Ave che. jarAka pakAra sAMbhaLatAM huM ane mArA subhaTo doDAdoDa karIye chIe chitAM te pakaDAto nathI-najare paNa paDato nathI. " talA rakSakanI vANuM sAMbhaLI rAjA vicAramAM paDI gaye, . . rAjA ane rAjasabhAnI bhAre muMjhavaNa joI rAja- * kumAra girisuMdara hAtha joDI rAjAne kahevA lAgyo. "deva! mane AjJA Apo to sAta rAtrI sudhImAM e durAcArIne game tyAMthI pakaDI ApanI sAme hAjara karIza. "rAjakumAranI vinaMti sAMbhaLI rAjA bolyo, "putra! tArA jevA bAlakathI A harAmI pakaDAya nahi. je kAryamAM amArA jevA prabaLa purUSe paNa muMjhAI gayA che. evA du:sAdhya kAryamAM tane ja cuta nathI. 22 chatAM paNa he pitAjI! tame mane AjJA kare sihanasuta bALapaNAmAM gajeno mada utArI nAkhe che e zu Apa jANatA nathI? "rAjakumArane ati Agraha chatAM rAjAe tene rajA ApI nahi. topaNa rAtrIne samaye khagane dhAraNa karI kumAra ceranI tapAsa mATe rAjamahelamAMthI nikaLI gayo. guptapaNe nagaramAM ane nagara bahAra ceranI jema te bhamavA lAgyo, nirbhayapaNe bhamato girisuMdara parvatanI guphAmAM, khaMDemAM, jIrNa devAlayomAM tapAsa karato rakhaDato hato, tyAre 'parvatanI aMdara agni prAlato joI rAjakumAra parvatanI madhyamAM cAlyo gaye. ... parvatanI madhyamAM koIka vidyAdhara agnikuMDamAM agni pragaTAvI guggalanI goLIo hamato vidyA sAdhI rahyo hato tenI pAse jaIne "siddhirastu" kumAra bolyo. jethI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 pRthvIcaMdra ane guNasAgara tenA puNyathI AkarSAyela kSetrapAla vidyAdharanI AgaLa pragaTa thaIne bolyA, "he vidyAdhara ! A mahApurUSa bhAgyavAnanuM Agamana na thayuM hota to tArI vidyA siddha na thAta balake kaMIka tArUM huM aniSTa karata, paNa have to A puNyavAnanA prabhAvathI tane huM siddha thAu chuM. yakSanA vacanathI vidyAre khuzI thaIne yakSanI pUjA karI. huM jyAre yAda karuM tyAre tamAre hAjara thavuM ? ema kahIne yakSane rajA ApI, te pachI vidyAdhara rAjakumArane kahevA lAgyo, "he mahA satya ! tAre mArI upara mahAna upakAra thayo. tArA prabhAvathI mAruM kArya siddha thayuM. to kahe.. tAruM zuM kArya karUM?vidyAdharanI vANI sAMbhaLI kumAra che. "nagaranI rakSA karatAM parvatamAM agni saLagate jANI kautukathI huM to ahIM Avyo hato chatAM emAM paNa tamArI maMtrasiddhi thaI to sAruM thayuM e to ! " IcchAvagarano kumArane jANI navAI pAmato vidyAdhara 9. " ema nA bola ! tuM to mAre gurU sthAnake che. mATe kaMIka mAga ! je ke gurU AjJA khaMDana karavI pApa che chatAM mArI pAsethI rU5 parAvartAnI vidyAne grahaNa kara ema kahIne pAThasiddharUpa parAvartanI vidyo rAjakumArane ApI. e samaye " hA tAta ! hA tAta ! he mAtA ! mArUM rakSaNa kare ! evo keIka strIno rUdanavani kumAranA kaNa athaDAye, zabdane anusAra kumAra te tarapha doDyo ne tapAsa karI chatAM koIpaNa dekhAyuM nahi. " are ghaNI guphAvALA. A parvatamAM chupAyelo pApI zI rIte jaNAya ? ? vicAra karI kumAre eka nizcaya karyo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 39 vicAra karI ke cAra nigraha prAta:kALa thaI gayo hatosatye AkAza maMDalamAM pitAnI musApharI zarU karI dIdhI hatI. te samaye eka navoDhA manamohana suMdarI niDarapaNe parvatanI guphAmAM paribhramaNa karI rahI hatI. eka guphAmAMthI bIjI guphAmAM bhamatI e ramaNIe vanakuMjanI aMdara rahelA ; devamaMdiramAMthI bhayaMkara veza dhArI keAI kApAlikane nikarIte je pharIthI AvatA e bhayaMkara kApAlikane joI vicAra karIne e lalanA paththaranI zilA upara vizrAma levAne beThI. jANe kApAlikanA AgamananI khabara ja na : hAya evI rIte te mahAdu:khI ane udAsa vadanavALI thaI chatI rUdana karavA lAgI.. maMdamaMda DagalAM bharato ne rUdana karatI caMdravadanAne jato kApAlika enI pAse Avyoe manahara bALAne che joI enA rUpanA jAduthI thaMbhita thaI gayele kApAlika bolyo, "he suMdarI ! duSTa vidhAtAe tane du:khI karIne zI majhA mANI haze! A vanamAM tuM ekalI kema che? zA mATe rUdana kare che? kahe tArA sukhane mATe huM zuM karuM ? ' 6 gI! tamArI AgaLa satya vAta kahIza. suzarmanagaranA rAjAnA kumAra pitAthI apamAnita thaIne paradeza cAlo, tenI patnI huM sarvenI mane chatAM tenI sAthe cAlI nikaLI gaI rAtrIe A zIlA upara ame suI gayAM te samaye mane nikita jANIne mAre tyAga karI te jato rahyo. jatAM jatAM mAre pati A enI talavAra paNa bhUlI gayo, e du:khathI huM rUdana karuM chuM ke ekAkI 1 kahIza. mArA pitAthI dara cAle, te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 pRthvIcaMdra ane guNasAgaraH paradezamAM mAruM have zuM thaze." e ramaNInI vArtA sAMbhaLI yogI che. "he sulocane ! varAka jevA e tane chetarIne nAzI ga, tuM to zANuM ane samaju jaNAya che. mATe rUdana karIza nahi ne mArI sAthe cAla, suMdarIe kApAlikanuM vacana aMgIkAra karavAthI kApAlikA e manamohanAne laI devakulikA tarapha pAchA vaLyo, e devamaMdiramAM bane jaNa AvyA, mUrtivinAnA zanya maMdiramAM praveza karI kApAlike pAda prahAra karyo ne eka gupta dvAra ughaDI gayuM. dvAramAM eka rUpasuMdarI najare paDI, kApAlike potAnI sAthe AvelI ramaNane kahyuM, "tuM paNa A suMdarI sAthe devanuM ArAdhana kara. huM pUjAno sarasAmAna laIne thoDI vAramAM AvI. pahoMcIza." e navIna strIne guphAmAM praveza karAvI guphAnuM dvAra baMdha karI kAyAlika cAlyo gayo. guphAmAM pelI strIo e duSTanA javAthI AnaMda pAmI hRdaya kholI vAta karavA lAgI. " kApAlikanA javA pachI dvAra ughADanArI strI belI: sakhI tuM A rAkSasanA paMjAmAM zI rIte AvI ? ? * " mArI vAta rahevA de, prathama te kahe ke sakhI ! A purUSa koNa che ? ane tuM ahIyAM zI rIte enA sakaMjAmAM AvI ? > - "he sakhI ! daMDapAla nAme A vidyAvALA mahAna cAra divase kApAlikanA viSe nagaramAM badhe bhame che ne rAtrIne samaye A nagarInA dhanikenAM dravya ane rUpavAna kanyA ne luMTI jAya che. badhuya dravya ane kanyAo A pAtAla, gRhamAM e dujhe ekaThI karelI che tArA sahita e ka kanyAe eNe bhegI karI cheA nagarInA Izvara zeThanI P.P. Ac. Gunratnasuri M. Jun Gun Aaradhak
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 391 huM kanyA chuM. mahAbalavAna rAjA ane yuvarAjanI sukhamaya chAyAmAMthI paNa A duSTa amane upADI lAve che. zuM karIye duniyA baLavAnathI paNa baLavAna che. 27 e zreSTIkanyA subhadrAnI vAta sAMbhaLI ramaNa bolI. "paNa sakhI A badhuM parAkrama e kenI sahAyathI kare che? zuM kei devanI sahAya che ke koI vidyAnA baLe nagarIne te luMTe che? emAMnuM huM kAMI jANatI nathI paNa dararoja e duSTa eka khaDaga ratnanI pUjA kare che. zeThanI kanyAnI vAta sAMbhaLI pelI ramaNI bolI. - "e khaga mane batAva." teNIe kahyuM : - pachI to te bALA A navI ramaNIne laI pAtAla gRhamAM aMdara cAlI e maNI mANeka ane suvarNa temaja dhana dhAnyathI pAtALa graha jotAM te banne pelA khagaratna pAse AvI pahoMcyA. te caMdrahAsa khagane joI pelI navIna strI khuzI thaI tene namaskAra karI stuti karavA lAgI. - stuti karIne teNIe e khagane upADI lIdhuM ne e. khagane sthAnake pitAnuM khaga mukI daI tyAMthI pAchI pharI.. navIna ramaNInuM A kRtya joI badhI kanyAo hAhAkAra karavA lAgI. ""sukhI ! A duSTane tArA kRtyanI khabara paDatAM ja tane yamanA maMdiramAM ravAnA karaze. mATe khargane pAchuM hatuM temaja mukI de. nahItara tArI sAthe amArI paNa ThI vale thaze.) ja e kanyAone kalakalATa sAMbhaLI AgaMtuka ramaNIsuMdarI belI. "sakhIo ! gabharAze nahi. A khaga sAthenuM mAruM kautuka jarI juo to kharI. dhIraja ghare ne P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 pRthvIcaMdra ane guNasAgara zuM thAya che te jarI joyA kare." e navI ramaNI dhIrajathI badhI kanyAone samajAvatI hatI te daramiyAna yogI AvI pahoMcyo. e gupta dvAra ughaDatAM te aMdara dAkhala thaye, bhayabhIta thayelI sarve kanyAe AturatA pUrvaka navIna ramaNIne jovA lAgI. navIna ramaNInA hAthamAM pitAnuM divya khaga joIyegI cama. rakta netrane dhAraNa karI kepane varasAvato yogI kharza grahaNa karavAne ekadama pelI navIna ramaNI tarapha dhasyo, * - pitAnI tarapha dhasI AvatA cArane navI ramaNIe hAkaTayo, "khabaradAra ! " zIghatAthI enuM rUpa parAvartana thaI gayuM ne mULa svarUpe rAjakumAra tarIke caMdrahAsa ane dhAraNa karela pragaTa thaye, e strImAMthI A navajavAna rAjakumArane joI yogI cAMka. "tuM ke zuM ? - tAro kALa, " pelo nava juvAna bolyo. A mAyAvIne joI badhI bALAo paNa tAjuba thaI gaI pachI to cAra ane kumAranuM bhayaMkara yuddha thayuM. e. cuddhamAM kumAre cerane caMdrahAsa khaganA ghA vaDe mArI nA, kumAranA parAkramathI animeSa nayane jetI kanyAo vismaya pAmI. "A parAkramI keNa haze?" ceranA yuddhamAMthI paravArI rAjakumAra bolyo, bALAo ! tamane tamArA sthaLe pahoMcADavA mATe kahA huM zuM karuM? zreSThItanayA subhadrAe rAjakumArane oLakhI sarve kanyAo AgaLa te vAta jAhera karI dIdhI. cAranA nAzathI sarve kanyAo rAjI thaI hatI. temAMya pitAnI ja nagarInA rAjakumArane pitAnI sahAye AvelA jANI adhika khuzI thaI chatI sarvanI saMmatithI subhadrA belI. . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 33 "rAjakumAra ! amArA svajana vargane mukha batAvavAmAM amane zarama Ave che mATe amane badhAne A narakAgAramAMthI mukta karanAra tamArUM ja amane zaraNa che, anyathA agni. paNa anyavarane ame varazuM nahi. sarve kanyAono nizcaya jANI kumAra vicAra karavA lAgyo. "duSTa vidhine dhikkAra thAo. ke jeNe A bALAene viTaMbanAmAM nAkhI. A badhI agni zaraNa thAya, e pApa huM zI rIte laI zakuM? balake atyAre to emanI icchA saphaLa thAo, e sarve kanyAo sAthe vivAha kAryathI paravArI temanI sAthe vividha kIDA karato kumAra eka mAsa paryata e pAtAla gRhamAM rahyo. bhAInI zodhamAM . ladhu bAMdhava ratnasArane sneha yAda AvavAthI e badhIya priyAne pAtAla gRhamAM rAkhIne bahAra nikaLyo, rUpa parAvartana karI girisuMdara nagaramAM Avyo. to zeka vaDe, AkuLa vyAkuLa nagarIne jovAthI keIne pUchayuM to. javAba maLe ke rAjakumAra girisuMdara cirano nigraha karavA gayA te vAtane eka mAsa thayo chatAM emanA kAMI samAcAra nathI. jethI temane zeAdhavAne temanA laghu baMdhu ratnasAra paNa gayelA hovAthI nagarI sahita badhuM rAjakuLa zeka sAgaramAM DubI gayuM che. " e vAta sAMbhaLI girisuMdara paNa baMdhu ratnasArane zedhavAne cAlyo. aneka gAma, nagara, zahera, parvata vagere sthAnake pharyo, AkhI pRthvI ullaMghana karI chatAM ratnasAranA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 394 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara samAcAra na maLavAthI du:khI thayelo te keI nagaranI samIpe rahelA devakulamAM Avyo, aneka musAphare tyAM utarelA hovAthI pote paNa rAtrI tyAMja pasAra karavAne. nizcaya karyo. te rAtrIne samaye badhA musAphare ekaThA thaI sukhadu:khanI vAto karavA lAgyA, e badhAmAM eka musAphara be .. "are bhAIo! huM eka majehanI vAta kahuM te sAMbhaLe : pratyakSa anubhavelI e vAta che. paradezanAM aneka kutuhala jevAne huM gharethI nikaLyo, vanacara jIvothI khaLabhaLI. rahelA kaI araNyamAM anukrame Avyo tyAre tyAM mane eka svarUpavAna narane bheTo thayo e rAjakumAranI sAthe musApharI karatAM ame banne mitra banI gayA, bhramaNakaratA ame eka zUnya nagaramAM AvI pahoMcyA. nagaramAM pharatA pharatA ame rAjamahelamAM gayA chatAM koI paNa manuSyaprANI ane malyuM nahi. - nizA samaya ame rAjamahelamAM ja pasAra karyo, bharanizA jAme chate huM to nidrAvaza thaI gayo ne rAjakumAra ratnasAra jAgratapaNe mAruM rakSaNa karavA lAgyo. tyAre madhya trIne samaye eka vikarALasiMha AvI pahoce, teNe rAjakamAra pAse mArI mAgaNI karI. "he suMdara! sudhAthI mahA pIDA pAkhuM chuM mATe tArI pAse sutelA narane. ne ApI de. " rAjakumAre te mAgaNI svIkArI nahi. "are siha mAre zaraNe rahelAne apAya nahi, paNa je tuM mukhya hoya to mane khAI jA" rAjakumAra ratnasAranI vANIthI vismaya pAmele siMha be. : "he mahAsatva! game te hisAbe paNa pitAnuM rakSaNa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ evIza bhavane snehasaMbaMdha 395 karavuM e nIti che mATe tArUM rakSaNa karI A narene mane ApI do siMhanI vANI ratnasAre mAnya karI nahi ne kahyuM ke "tArI sudhAnI vedanA tAre dUra karavI hoya to: mAro koLI karIne kara !" rAjakumAranA savathI prasanna thayelo siMha be"he paropakArI ! mAga, kaMIka mArI pAse varadAna mAga." siMhanI vANIthI tAjuba thayela ratnasAra belyo. "kahe te kharA bhalA tame keNa che ? ' "huM A nagaranA adhipati deva chuM." siMhanI vANI. sAMbhaLI kumAra ratnasAra 9o. "tame adhIzvara chatAM A nagarI janazUnya kema che, teno itihAsa kaho." kumAranI IcchAne saMtoSate siMha potAnuM svarUpe pragaTa karIne bolyo : " - "gAMdhArapura nagaranA rAjA ravicaMdrane be putro hatA, raticaMdra ane kIrnicaMda, anyathA vairAgyavAna rAjA raticaMdrane rAjyapade sthApana karIne kIrnicaMdrane yuvarAja pada ApI vanamAM tapa karavAne cAlyo gaye, raticaMdra paNa pitAnA baMdhu kIrnicaMdane rAjyakArebAra samarpaNa karI gIta ne gAnatAnamAM samaya vyatIta karavA lAgyuM, rAjya. lobhI kIrnicaMdra sAmaMta maMtrIone vaza karI pote rAjyanA mAlika thayo ne raticaMdrane bAMdhI potAnI sAme hAjara karyo. mArAone bolAvI teno ziraccheda karavAno hukama karyo- rAjyabhI kIrnicaMdrane samajAvavAne raticaDhe khuba prayAsa karyo. bAMdhava! pitAsamAna jeSTha baMdhune mArI. ApaNA nirmaLa kuLane kalaMkita nA kara. A rAjya tArUMja che ne tuMja bhagava. mane chuTo kara, ke jethI pitAnA mArge cAlI tapovana jaI tapa karU, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 pRthvIcaMdra ane guNasAgara raticaMdranI vAta kuTabuddhi kIrticaMdrane gaLe utarI nahi, teNe jyAre brAtavadhano potAno vicAra paNa bada nahi tyAre raticaMdre kahyuM, ke "jo tAre e vicAra kAyama ja hoya to mArA rUdhirathI tArA hAtha raMgIza nahi, paNa mane kASTanI citA saLagAvI Apa. huM baLIne tArI IcchA tRpta karIza." raticaMdranI e vAta kIrticaMne gaLe utarI gaI nagaranI bahAra citA taiyAra karavAmAM AvI. temAM raticaMdra praveza karyo ne citAne pragaTAvI dIdhI. raticaMdra - ArtadhyAne maraNa pAmI bhUta ramaNa nAme yakSa thayo. rAjya ane lakSmIne mATe sagA bAMdhavo paNa bhAIne haNI nAkhe che to pachI bIjAnI to vAta ja zuM ? e bhUta ramaNa yakSa huM pote, virbhAgajJAne jyAre meM pUrvabhava joyo tyAre krodhathI dhamadhamatA meM kuTabuddhi maMtrI ane sAmaMtone grahaNa karIne dUra pheMkI dIdhA. rAjA kItticaMdra to A upadrava jANIne palAyana karI gaye prajA - badhI jene jyAM gamyuM tyAM nAzI gaI, tyArathI janazUnya A nagaramAM meM tane joyo. tene jotAMja kodhathI dhamadhamato huM tane mAravAne siMha banI Avela paNa tArA puNyathI-sathI huM prasanna thayo chuM-zAMta thayo chuM. mATe he mahAsatva ! mArI pAse kaMika varadAna mAga, ' e yakSanI vAta sAMbhaLI kumAra ratanasAra, belyo - "he deva ! je mArA para Apa prasanna thayA ho to A - nagarane pharI vasAva kAraNa ke roSa paNa teno ja uttama gaNAya che ke je pAchaLathI prasanna thAya che." "huM tArI vANIthI A nagarane to vasAvI Apa, - paNa tuM A nagarane svAmI thAya tyAre ja te banI zake P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 397 temaja bhAIne zeAdhavAne tu nikaLyo che te tAre bhAI tane mahinAne aMte ahIja malaze. bhUtaraNa yakSanI vANI kumAre aMgIkAra karIne yakSa adrazya thaI gayo. mArI, paNa nidrAno nAza thavAthI huM jAgyo ne meM kahyuM. "mitra ! have tame sUI jAo. rAjakumAra paNa nidrAvaza thaI gayA. te jyAre jAgyo tyAre prAta:kALa thaI gayo hato. savitAnArAyaNe jaga-. tane jAgrata karI potapotAnA kartavyamAM joDI dIdhuM hatuM, devanI preraNAthI maMtrIo ne sAmaMto vAdinA nAda sAthe nagaramAM AvI pahoMcyA, prajA paNa cArekorathI nagaramAM pAchI pharavA lAgI. e ratnakumArano rAjyAbhiSeka karyo. tenuM nAma rAkhyuM devaprasAda, devaprasAdane maMtrI sAmaMtoe potAnI rUpavatI aneka kanyAo paraNAvI dIdhI. e rAjyabhaga chatAM rAjAne zAMti thatI nahi. ekadA rAjAe mane kahyuM "mitra! A rAja tuM grahaNa kara. kemake tArA samAgamathI A prApta. thayuM che. "he svAmI! ema nA bolo. ApanA bhAgye ja A rAjya Apane malyuM che valI Apane bhAino melApa paNa ahIM thavAno che e vAta zuM bhUlI gayA ? chatAM huM ApanA bhAInI zeAdha mATe jAuM chuM. mane emanuM nAma. ThAma vagere kaho." mArI vANIthI zAMta thayelA rAjA ratnasAre (devaprasAde) mane emanA bhAI saMbaMdhI sarve hakIkata kahI saMbhaLAvI. te pachI tarataja huM rAjakumAra girisuMdaranI zodha mATe tyAMthI nikaLI gayo te Aje pharato. pharato ahIM Avelo chuM te he musApharetame aneka dezathI AvyA che, to mArA svAmIno baMdhuM tame kyAMya. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 pRthvIcaMdra ane guNasAgara joyo che?? ema kahI e musAphare potAnI vAta pUrI karI. badhAya musApharo e vAta sAMbhaLIne khuzI thayA paNa girisuMdaranI bhALa samAcAra keI ApI zakyuM nahi, paNa sAmAnya vezamAM rahelo girisuMdara belyo. "he pathika ! tane dhanya che. tArI mitratAne dhanya che ke je mitrane mATe tuM ATalo badho kaleza sahana kare che. tuM mane e devaprasAda bhUpanuM darzana karAva, mArA samAgamathI e rAjA pitAnA baMdhunA virahane bhUlI jaze-sarve sArUM thaze." : "je ema hoya to cAlo jhaTa," te banne mitro banelA tyAMthI gAMdhArapuranA raste paDyA. * paradezamAM caMdrahAsa khaganA prabhAvathI girisuMdara pilA musAkura sAthe gAMdhArapuramAM khuba zIvratAthI AvI pahocyo mitro thayelA teo banne rAjasabhAmAM AvI pahoMcyA - tyAre devaprasAda pitAnA mitranI sAthe AvelA A puraSane joI ghaNe khuzI thayo enA mitre kahyuM. "dava! ApanA darzananI abhilASAvALA A purUSa vidyAvAna ane guNavAna nara che." * devaprasAde banenuM svAgata karyuM. rAjAne sAmAnya veza dhArI girisuMdara upara parama sneha thaye rU5, pAvaoMna hovAthI potAnA bhAI tarIke e purUSane rAjA jANe zake nahi. keTaloka samaya javA chatAM giriguMdara na AvavAthI rAjA vicAra karavA lAgyo "bhAInA ' nahI AvavAthI devavANI paNa vyartha thaI ke zu ? athavA te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 399 e vicAra vaDe karIne zuM ? baMdhu viganA du:khathI mukta * karanAra eka mRtyu zreyaskArI che mATe agnipraveza karUM e potAno abhiprAya rAjAe girisuMdara ane mitrane kahyo. ene abhiprAya jANuM giridhara belyo. tamAre ema kahevuM vyAjabI nathI. ujvaLa evA tamArA guNee karIne vaza thayelo huM tene zuM tame have mArI nAkhavA dhAre che ke? tamArA snehane vaza karIne to huM . ahIMyAM rahelo chuM, mATe karNane bhUla samAna e vacana tamAre belavuM yukta nathI." "zuM karuM? mAre upAya nathI, devatAe kahevA chatAM paNa mane bhAIne meLApa thayo nahi. ne bhAI vagara huM jIvIza nahi mATe mane tame AjJA Apo ne A rAjya tame sukhethI bhagavo . "deva vAkya kadApi mithyA thatuM nathI. mAne ke huM ja tamAro bhAI chuM. bhAIne jovA mATe AkhI pRthvInuM ullaMghana karI tene joI huM saMtoSa pAmuM chuM. to mane joI tuM paNa saMtoSa pAma. - e purUSanAM vacana sAMbhaLI ratnasAre ciMtavyuM, "nakkI - A mArA jeSTha bhrAtA girisuMdara ja che. rUpa parAvartana vidyAe karI eNe pitAnuM svarUpa badalI nAMkhyuM che. anya rUpamAM hovA chatAM mane enA upara pujya buddhi rahe che ne girisuMdara jevA snehathI huM ene jouM chuM. kAraNa ke tevA prakAranA devatAonI vANI anyathA thatI nathI." manamAM vicAra karI ratanasAra be jajo ke tamArI - vANuM satya che tamArA tarapha mAre pakSapAta paNa khuba che chatAM tamArA sAmAnya vezathI mane navAI lAge che ke P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ratnasAranI AturatAthI girisuMdare pitAnuM mULa svarUpe pragaTa karyuM pitAnA jeSTha bhrAtA girisuMdarane joI khuba khuzI thayela ratnasAra vaDIla bhAIne sArI rIte mo-bheTaye vaDIlano meLApa thavAthI rAjAe potAnI khuzI pragaTa karavAne varyApana mahotsava karyo. tyAM sukhamAM keTaloka samaya pasAra thayo. . devatAnI anumatithI pelA mahusena nAme mitrane gAMdhArapuranuM rAjya arpaNa karI sArI rIte zikSA ApIne saptAMga tenAthI paravarelA banne bhAI potAnA vatana javAne nIkaLyA. mArgamAM aneka rAjAethI pUjAtA, devatAo ane vidyAdharo vaDe AkAzamAM jovAtA teo keTalIka pRthvInuM ullaMghana karI pRddha pura nagaranI samIpe AvI pahoMcyA potAnA baMne putronAM AvAgamana jANI rAjA ghaNe khuzI thayo ane temano meTe praveza mahotsava karyo. ane kumAre potapotAnA mAtApitAne maLyA. girisuMdare paNa pelA pAtAlamAMthI potAnI patnIone teDAvI lIdhI rUddhisiddhi jenI hatI tene havAle karI dIdhI. rAjAnA pUchavAthI girisuMdare corano nigraha karyo ne ratnasArano meLApa thaye e badhI ya hakIkata kahI saMbhaLAvI, girisuMdaranI vAta sAMbhaLI camatkRta thayelo rAjA temanA addabhUta puNyanI prazaMsA karavA lAgyuM. bALaka chatAM AvAM mahAbhArata kArya karanArane pUrva bhava keka haze? te jANavAnI rAjAnI jIjJAsA vRddhi pAmI. - rAjAnI AturatA joI purohita be , "deva! kusumAkara nAmanA udyAnamAM zrI jayanaMdana sUrIzvara padhAryA che te ApanI abhilASA pUrNa karaze. purohitanI vANa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 401 sAMbhaLI rAjA sakala parivAra sAthe gurUne vAMdavAne Avyo. gurUne vAMdI yathAsthAne dharmopadeza zravaNa karavAne beThe. gurUe paNa rAjAnI AgaLa dharmopadeza zarU karyo. "zubha ane azubha karmathI prANIo ucca ane nIcakuLamAM janma dhAraNa kare che. deva ne nArakI, rAjA ane raMka, vidvAna ane mUrkha, sukhI ane du:khI, rUpavAna ane kaddarUpA, e badhA zubha azubha karmanA bheda samajavA, dayAdika vaDe karIne mANasa pustha upArjana kare che jethI svargAdika addabhUta sukhane meLave che temaja cAritradharmanuM ArAdhana karI svarga uparAMta apavarganI lakSmI paNa zuM te nathI meLavato ? mATe zuddha evo jInezvara bhagavAne kahelo dharma che prANIo! tame ArAdho. gurUne upadeza sAMbhaLI rAjA zrIbale girisuMdara ane ratnasArane pUrva bhava pUcho. jenA uttaramAM gurUe zaMkharAjA ane kalAvatIthI zarU karIne sarve bhava kahI saMbhaLAvyA. raiveyakanAM sukha bhogavI teo ane tArA kuLamAM utpanna thayA che. e badhA cAritrarUpI vRkSanAM manehara phala jANavAM. muktine ApanArA e dharmanAM rAjyAdika prAptirUpa phala e to sAmAnya phala che. anAjane mATe khetI karanArA kheDatane tRNanI samAna che. paNa AzcaryanI vAta to e che ke eka munine zuddha AhAra ApavAthI, tamane corene A addabhUta rAjya prApta thayuM." gurUnAM vacana sAMbhaLI rAjA vismaya pAmato bole he bhagavana! zI rIte e badhuM thayuM ? Apa jarA spaSTatAthI kaho. " gurUe zrIbala rAjAne pUrvabhava kahevA zarU karyo, pratiSThAnapura nagaramAM sumegha nAme kuLaputrane vijaya ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = pRthvIcaMdra ane guNasAgara zaMbara nAme be putro hatA. potAnI daridrAvasthA hevAthI ane putro dhana kamAvAne kaMIka bhAtA sAthe kAMcanapura : tarapha gayA. kAraNa ke sudhAnI vedanA jAge te vyAkaraNa bhaNavAthI kAMI dUra thatI nathI temaja jalanI IcchAvALAne kAvyarasathI paNa tRptI thatI nathI ane vedanA chaMdanA stotro vaDe kAMI kuLane uddhAra thato nathI, mATe jo dhana upArjana na karyuM to badhI ya kiyAo niSphaLa jANavI. ke anyadA mArgamAM bhojana samaye eka kadaInI dukAnethI mIThAI vagere lAvIne koI vRkSa nIce bhojana karavAne beThA. bhAgyane mApavAsI kRza thayelA muni dharmalAbha kahetA tyAM AvI caDayA. e mahAmunine joI bhaktithI bharapura hRdayavAlA teoe e nirdoSa miSTAnnathI temane pratilAbhita karyA. mana, vacana ane kAyAnA ekadama zubha adhyavasAyathI temaNe bhogya karma upArjana karyuM. * te samaye yakSanA maMdiramAM AvelI be rAjyakanyAe A dAnane joI temanI ane dAnanI khuba prazaMsA karavA lAgI. prazaMsA karatI te rAjakanyAo petAnA nagaramAM cAlI gaI evI rIte e cAre jaNe eka sarakhu puNya upArjana karyuM. te pachI banne brAtAe dAnanI anumedanA karatA kAMcanapuranA udyAnamAM AvyA tyAM eka vRkSanI nIce vizrAma levAne beThA. te samaye kAMcanapuranA caMdra rAjAno paTTahasti A lAna sthaMbha bhAgIne nagarImAM raMjADa karavA lAgyuM jethI leke hAhAkAra karatA nAsabhAga karavA lAgyA, ane bAMdhave A kelAhala sAMbhaLIne nagaramAM AvyA. pahastIne keI vaza karI zakayuM nahi, ne gRha, hATa, dukAna vigere bhAgato madhya cekamAM AvyuM. rAjAe DhaMDhero pITA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 403 che "je baLavAna purUSa hAthIne vaza karaze tene rAjA managamatuM inAma Apaze." . paNa e DhaMDhere sAMbhaLavAnI keIne paDI nahotI, saune paDI hatI pitapotAno jIva bacAvavAnI. A kolAhala sAMbhaLI pelA paradezI ane bhrAtAomAM vida kamara kasI ane taiyAra thaI paTTahastI sAme Avyo, gajavidyAmAM kuzala e vice gajarAjane khubavAra kaleza pamADI-bhamADI vaza karyo. ne tene AlAna sthaMbhe bAMda. gajarAja vaza thavAthI leke AnaMda pAmyA. rAjapurUe vidhyane rAjA pAse hAjara karyo. rAjAe prasanna ciMI varadAna ApyuM. temanI icchAthI rAjAe bannene rAjasevAmAM rAkhI lIdhA, temanI icchA karatAM paNa adhika dhana ApyuM. cirakAla tyAM sukha bhogavIne samAdhimaraNa karI tyAMthI devakurUmAM ane nara tarIke utpanna thayA, anumodana karanArI pelI nupaputrIo paNa sukha bhegathI kAla karIne devakurU kSetramAM te bane naranI strIo tarIke utpanna thaI. daza prakAranA kalpavRkSathI jemanA manoratha pUrNa thAya che, ane jeo ahamiMdra jevA sukhI, saMtoSI ne guNavAna che. evA teo traNa popama sudhI sukha bhogavIne saudharma kalpamAM deva thayA. tyAMthI paMdranagaranA mahAbala rAjAnI vilAsavatI paTTarANI thakI tame ane pelI bane tRpa putrIo tamArI sAthe sukha bhogavatI devakurUmAMthI pahelA deva ke tamArI devIe thaI. tyAMthI pahelI padhakhaMDa nagaranA mahusena rAjAnI putrI sulakSmaNa nAme thaI. te he rAjana ! tamArI patnI thai. bIjI vijaya nagaranA padharatha rAjAnI putrI lakSmaNA nAme yuvarAjanI patnI thaI e bane kanyAe tamane zI rIte pApta thaI nie.. ... Jun Gun Aaradhak Trust * Hicolo, p.Ac. Gunratnasuri M.s."
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 pRthvIcaMdra ane guNasAgara gurU upadeza. zrIbala ane zatabala jyAre navIna yauvanavayamAM AvyA tyAre eka divase zrIgupta siddhaputra vidyA sAdhana karavA mATe zrIbalakumAranI sahAya mAgI. zrIbale te vAta aMgIkAra karavAthI te banne kRNa caturdazInI rAtrIe mazAna bhUmimAM gayA, tyAM maMDalane AlekhI zrIguma vidyA sAdhavA lAgyo ne zrIbala hAthamAM khagane ramADato tenI rakSA karavA lAgyo, . te samaye bhayaMkara svarUpane dhAraNa karanAre eka pizAca pragaTa thaye te maMtra sAdhana karatA zrIgukhanA kezane kheMcI tene jaMgalamAM DhasaDato cA. zrIbala kumAra tenI pachavADe doDa, pizAcanI pAchaLa doDato zrIbala mahAbhayaMkara vanamAM AvI pahoMpe prAta:kALa thayo tyAre na maLe pizAca ke na maLe zrIgupta, A paNa eka strIno karUNa rUdana svara sAMbhaLI kumAra tenI samIpe gayo, tyAre vRkSanI zAkhAe gaLe phAMso khAtI te bALA belI, "he vana devatAo ! mAruM vacana sAMbhaLe mArA pitAe Apela e zrIbala kumAra A bhavamAM te mArA pati na thaye paNa bhavAMtaramAM thaje" ' e gaLe pAza daIne AtmahatyA karatI bALAnA zabdo zrIkhale sAMbhaLyA ke tyAM jaI tarataja pAza chedI nAkhyo, A bhayaMkara araNyamAM potAne bacAvanAra A purUSane joI bALA potAnA aMgane vastrothI AcchAdita karatI bolI, " are ! sarvane sAdhAraNa evuM mRtyu paNa mAre to durlabha thayuM. >> bALAne AzvAsana Apato kumAra bolyo, "bALA! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 405 tuM koNa che? ane zA mATe mRtyune udyama karatI hatI te kahe, >> e purUSanA zabdothI rAjI thatI bALA belI, padmakhaMDa nagaranA rAjA mahasenanI huM rAjaputrI, mArUM nAma sulakSmaNA, mArA pitAe mane mahAbala narezanA putra zrIbalane ApelI hatI. ekadA sakhIo sAthe krIDA karatAM koI adhama vidyAdhara mArU haraNa karI gaye te A jaMgalamAM mane mukI aparAjItA nAmanI vidyA sAdhavAne gayo che. te samayano lAbha laI e duSTa mArA upara balAtkAra kare te karatAM mAre mArA prANene ja choDavA emAM khoTuM zuM che? kumAra ! bALA sulakSmaNoe pitAnI kathA TuMkANamAM kahI saMbhaLAvIne uparathI pUchayuM, " Apa zrImAna keNa cho ? A bhayaMkara araNyamAM Apa ekalA kyAMthI ?" sulakSaNanA praznanA uttaramAM kumAre potAnI oLakhANa ApI. jethI bALA pitAnA bhAvI patine jANI rAjI thaI. e samaya daramiyAna vidyA siddha karI zrIgupta paNa nimittajJAnathI jANIne zrIbalanI pAse Avyo. zrIguptane joI zrIbala adhika prasanna thaI bolyo, "mitra! pizAca kyAM gaye ne tenA paMjAmAMthI tuM zI rIte mukta tha. ? ? - "mitra ! e badhI pizAcanI mAyA hatI, mane kAMI paNa vidya vagara vidyA siddha thaI paNa tane na jevAthI huM dui:khI thaIne nimittathI tAro vyatikara jANI huM AvI pahoMcyo chuM. nimittathI e paNa meM jANyuM ke tArA satvathI prasanna thayelo e pizAca tArI priyAnuM rakSaNa karavA mATe tane ahIyAM kheMcI lAvyo che. to he mitra! gAMdharva vivAhathI atyAre ja tu A bALA sAthe lagna kara, atyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara ranuM muhUrta ghaNuM ja suMdara ane bhavya che." manane anukULa vArtA sAMbhaLI khuzI thayelA zrI bale, sulakSmaNe sAthe gAMdharva vidhithI lagna karI dIdhAM. pachI traNe jaNa vaTTa vidyAnI sahAyathI kSaNa mAtramAM muMdrapura nagaramAM AvI gayAM. mahAbala rAjAe A saghaLI hakIkata. mahusena rAjAne jaNAvavAthI rAjAe rAjI thatAM potAnA maMtrIAdine mokalI vivAha mahotsava ujavI khuba pahe-- rAmaNI ApI. zrIbalanA guma thavAthI zatabala bhAine zodhavA sainya. sahita cAle, te dezanA sImADe vanamAM rahelA tApasanA AzramamAM AvyuM, to zAthI AkuLa vyAkula tApasa. ane tApasIone joI zatabale pUchayuM, "A badhuM zuM che?? - zatabalakumArane eka tApase kahyuM. " rAjakumAra ! sAMbhaLe. vijyapura nagaranA padharatha rAjAnI lakSmaNA' nAmanI kanyA maMtrI Adi parivAra sAthe zatabalakumArane varavA muMdrapura tarapha jatI hatI. gaI rAtrIe amArA AzramamAM teoe nivAsa karyo. vAta ema banI ke kirAta dezanA Arimathana rAjAnA kuMjara nAme kumAra ene. paraNavAnI IcchA karato hato. paNa tenI IcchA saphala na. thavAthI rAtrIne samaye A AzramamAM AvI kanyAne harA cAlyo gayo che. jethI ame badhAM zeka karIye chIe. ke zata-- balamAM prIti vALI e kanyA nizcaya vATamAM ja marI jaze". e vAta sAMbhaLI zatabala krodhathI dhamadhamatA kuMjaranA mArge doDo. zIdhra gatie jatA eNe kuMjarane pakaDI pADaze, tenI sAthe bhayaMkara saMgrAma karI kuMjarane harAvI. lakSmaNane laI pAchA pharyo. te daramiyAna zrIgupta AkAza. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 407 mAge tyAM AvI zrIbalanA samAcAra jaNAvI tene khuzI karyo. zrIgukhanI sahAyathI kSaNamAM teo muMdrapura AvI pahoMcyA, tyAM bhAine maLI zatabala ghaNe rAjI thayo. sArA muha te paNa lamaNAne mahotsava pUrvaka para, te pachI anukame tame banne rAjA ane yuvarAja thayA. tame cAree pUrva bhave karelA supAtradAnathI A bhavamAM tamane sukha prApta thayuM. "e rIte surIe zrIbala vagereno pUrva bhava kahI saMbhaLAvyo, paNa pelA vidyAdharanI hakIkata na AvavAthI rAjAe pUchayuM, "bhagavAna ! e vidyA sAdhavA gayelA vidyAdharanuM zuM thayuM ? " . vidyA sAdhatA e vidyAdharane devIe chaLavAthI enuM magaja khasI gayuM. gAMDAnI mAphaka jyAM tyAM bhaTakato te anukrame kAMpilyapura nagara Avyo. tyAM aThThAvIza labdhi yukta evA mahA muni haripeNa gurUne jaI temanA tapobaLathI devIno chI dUra thaI gayo. pachI to pazcAsApa karatA te vidyAre gurU pAse dharma sAMbhaLIne vairAgya pAmI dIkSA grahaNa karI. anukrame kevaLajJAna pAmI te vidyAdhara muni mokSe gayA, >> dharma sAMbhaLI vairAgya pAmelA zrIbala rAjAe girisuMdarane rAjyagAdI samarpaNa karI, ratnasArane yauvarAja pada ApI zatabala Adi aneka rAja purUSo sAthe dIkSA grahaNa karI. saMyamalakSmI nyAyathI prajAnuM pAlana karatA banne bAMdho (girisuMdara ane ratnasAra) puNyanAM madhura phalano anubhava karI rahyA hatA. e rAjya sukhamAM pANInA pravAhanI mAphaka yuganA yuga pasAra thaI gayA. ramaNIya ane manohara yuvAnI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 pRthvIcaMdra ane guNasAgara paNa DIja kAMI keInI kAyama TakI rahe che ? e yuvAnI gaI. mastakanA zyAma keza paNa zveta varNa dhAraNa karavAnI harIphAI karI rahyA hatA, sukha ane bhoge bheLavIneya thAkI gayA hatA. evA sukhamAM paNa e bhAgyavAnane eka divase vairAgya Avyo, * pitAnA pratApa tejathI pRthvI maMDaLanA zatruone jItI lIdhelA hovAthI Aje jagata upara zAMtinuM mojuM pharI rahyuM hatuM. pRthvI maMDaLanA rAjAe zuM ke subhaTo zuM sarve raMga rAgamAM paDI gayA hatA. lakSmInA sa6 vyathathI aneka dAridra rUpI vRkSane chedI dAnanuM anupama phaLa bhogavI rahyA hatA, jInezvaranA prAsAda karAvI jina pratimAonI sthApanA karI jana zAsanane udyata karI rahyA ... ! hatA. deva gurU ane dharmanI sevA karatA te sAtekSetromAM dhanane vyaya karatA teo banI zake te pramANe zrAvaka dharmanI ArAdhanA karI rahyA hatA. - rAjA girisuMdara eka divase nizAna caturtha prahare svamamAM parvatanA zikhara upara rahele pitAne joyo. e svama joI jAgrata thayelA rAjAnA vicAro kevA nirmaLa ane pavitra hatA. parameSTImaMtranuM smaraNa karato rAjA prAta:kAle jAgrata thaI jInamaMdiramAM gayo, jInezvaranI sevA pUjA karI nagaranI bahAra udyAnamAM eka AmravRkSanI chAyAno Azraya laI rahelA munine I vAMdavA Avyo munie dharmane yogya jANI tene dharmopadeza Ape, - muninA upadezathI vairAgyavata thayelA rAjA gurUne namI ghera AvyA. dIkSAnI bhAvanAvALA 2jAe potAnI abhiprAya ratnasArane kahI saMbhaLAvyo. rAjAnI dIkSAnI bhAvanA jANuM ratnasAre kahyuM, "he baMdho ! mUrkha purUSa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 408 vicArI rahyA hatA. rAha e ja gaI vAtano zeka kare che. zramaNya sukhanA lobhI ApaNane tuccha sAMsArika sukhamAM rAcavuM yogya nathI. gurUno yoga prApta thatAM A saMsAra kArAgrahamAM pUrAI rahelA ApaNe dIkSA grahaNa karI pRthvI maMDalapara viharazu. e ja grAma ane nagarane dhanya che ke jyAM ApaNA gurU jayanaMdanasUrIzvarajI vicArI rahyA che. gurUrAjanA AgamananI rAha jotA e bane bAMdhavo kAlakSepa karI rahyA hatA, te daramiyAna gurU mahArAja tyAM AvI pahoMcyA, tenI vanapAlake vadhAmaNi ApI. rAjA potAnA bAMdhavAdika parivAra sAthe gurU jayanaMdanasarIdharane vAMdavAne Avyo ne gurUne vAMdI yogya Asane besI upadeza sAMbhaLavA beThA, gurUe paNa rAjAne cogya jANuM upadeza Ape. - he bho! durlabha manuSyabhava pAmIne vivekI evA : tamAre dharmane viSe yatna karavo joIe, kAraNake pitA, mAtA, bhAI, strI, putra, mitra ane svAmI, karatAM paNa dharma adhika zreSTha che. A janmamAM ke para janmamAM prANune dharma jevuM hitakArI koNa che? dAMta vagara jema hAthI zebhA pAmate nathI, caMdra vagara nizA zebhatI nathI, sugaMdha vagara puSpa zebhe nahi, jala vagara sarovara bhatuM nathI, lavaNa vagara anna suMdara lAgatuM nathI, nirguNI putra temaja cAritrahIna yati jema zobhato nathI, temaja deva vagaranuM maMdira jema zobhatuM nathI, tema mAnavI paNa dharma vagara zobhato nathI. | mATe he rAjana ! dhaMturAnA phalanA jevA asAra saMsAramAM tAre prIti karavI nahiIdrajAlanI mAphaka AMkho mIcAtAM Akhare kAMI nathI. kemake janma che te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 pRthvIcaMdra ane guNasAgara mRtyune mATe che, yuvAnI jarAvasthA mATe rahelI che, meMge, rogone karanArA che to evI tucha ne alpa kALa vALI. vastuomAM kaI prANI rAcImAcIne Asakta thAya nahi, dharmanI bhAvanA vALA cha ja yatnathI dharmakAryamAM joDAI jIvanane sudhArI le che. DAhyA jana to bagaDelI bAjIne paNa chevaTa jatAMya sudhArI le che. jeo bhegamAM Asakta banIne pApakArya AMkha mIMcI karyuM jAya che ne dharma karavA mATe kurasada paNa meLavI zakatA nathI, temane Akhare to bhavAMtare kuMbhI pAkamAM pakAvuM paDe che. paramAdhAmIonI vedanA sahana karavI paDe che. mahA raurava naraka du:khanA bhoktA thavuM paDe che. mATe he bhavya ! tame pramAdane. tyAga karI dharmane vize udyama karanArA thAo !" zrI jayanaMdanasUrIzvarano upadeza sAMbhaLI dIkSA mATe Atura thayela rAjA nagaramAM AvI rAjakumArasusuMdarane rAjya sthApana karI dIkSA levAne taiyAra thayo. rAjAnI sAthe ratnasAra yuvarAja paNa dIkSA levAne taiyAra hevAthI jInezvaranI pUjA racAvI moTe varyApana mahotsava karyo, zubha muddatta bannee dIkSA grahaNa karI. a5 divasamAM teo agIyAre aMganA jJAtA thayA. utkRSTa saMyamanA raMgathI raMgAelA, dhyAna ane kriyAmAM tatpara lagabhaga samAna tIvra tapasyA karatA teo kuzAgavALA thaI gayA. pRthvI upara vihAra karatA ane aneka rAjAethI pUjAtA e be mahA manio anukrame aNa saNane ArAdhI zarIrane paNa vasarAvI dIdhuM. paMca parameSThInuM dhyAna karatA te banne mahAmunie kAla karIne navamA saiveyakamAM ekatrIza sAgaropamanA AyuvALA ane be hAtha zarIra pramANavALA aha Ika P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 411 devapaNe utpanna thayA. tyAM devatAonAM utkRSTa sukhane bhegavatA ne potAnA maNi ratna jaDita divya vimAnamAM samayane vyatIta karatA, jatA evA kALane paNa jANatA nahi, IrSyA, viSaya kaSAyathI rahita temaja divya bhega sukhamAM prItivALA temanA sukhanI ApaNe kalpanAya zI. karIye ? P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ E: pRthvIcaMdra ane guNasAgara paricheda me kanakadhvaja ane jayasuMdara sattaramA bhAvamAM baMgALa dezamAM AvelI tAmralipI nagarI pitAnI anupama zAbhAthI Aje alakApurIne paNa jItI gaI - hatI, tyAM sumaMgala nAme rAjA IMdranA jevo parAkramI hato. tyAMnI strIonI suMdaratAthI parAbhava pAmelI apasarAo lajajAthI svargamAM chupAI gaI hatI. manuSya rUpavAna ane devatAnI mAphaka krIDA karatA sukhamAM samaya pasAra karatA hatA. evI manohara svargapurI tAmralimI nagarInA rAjAne zrIprabhA nAme paTTadevI hatI. tenI kukSIne vize girisuMdarano jIva utpanna thayo. te samaye mAmAM siMhathI aMkti ane kusumAdithI pUjAelI ratnamaMDita daMDavALI AkAzamAM nRtya karatI davajAne joI jAgrata thayelI rANu khuzI thatI rAjA pAse gaI. rAjA pAsethI putra janmanI vAta sAMbhaLI garbhanuM piSaNa karavA lAgI. sArA dohade rANIne putraprasava thayo tenuM nAma rAkhyuM kanakadevaja, rAjAnI bIjI rANI svayaMprabhAnI kazmIe ratnasAranA jIva navamA daiveyakanA sukha bhogavIne utpanna thayo, tenuM nAma rAkhyuM jayasuMdara, pitAe dhanavyaya karI banne putrone janma mahotsava karyo. anukrame vRddhi pAmatA ane bhaNI gaNI kalA vizArada thayA. te sAthe navIna yauvanarUpI vanamAM AvyA. bhavAtaranA snehathI A bhavamAM paNa emano sneha apUrva P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 413 hato. pApathI rahita, nirdoSa ramata gamatamAM te banne pitAne samaya pasAra karatA hatA, rAdhAvedha Adi aneka prayoga karIne potAnI kaLAne sArthaka karI rahyA hatA. evA. nAnA chatAM sajajanone paNa teo mAnya hatA. nA eka divase nagarInI bahAra udyAnamAM mitrAdika parivAra samakSa rAdhAvedhane prayoga karatA hatA te samaye be vidyAre tyAM thaIne AkAza mArga keI kArya pasaMge jaI rahyA hatA temaNe bhUmi tarapha dRSTi karatAM A bannene rAdhAvedhana pravega karatA je prasanna thaIne temanI upara. puSpavRSTi karIne AgaLa cAlyA gayA. puSpa vRSTi joI temano parivAra rAjI thayo. vAha A bannenI devatA oe paNa pUjA karI. 5 - ekadA rAjA sumaMgala rAjasabhA bharIne beTho hato. tyAre uttara dizA tarapha meTo kolAhala thato saMbhaLA.. e jagatane bhakArI khaLabhaLATa sAMbhaLI sabhA sahita. rAjA vismaya pAmyuM. " are maTI senAvALe koI rAjA, caDhI Avyo ke zuM ? rAjapurUSo ane subhaTo paNa bha pAmI gayA, aneka prakAranA vArditranA nAda sAMbhaLI badhA. AkAza tarapha jovA lAgyA, are Ato badhu tophAna. AkAzamAM jaNAya che ne zuM ? devatA ane dAnavonuM yuddha jAgyuM zuM ? - suMdara svarUpavALA be vidyAre badhI rAja sabhAnI. dRSTine AkarSatA AkAzamAMthI rAjasabhAmAM utaryA.. sihAsane birAjelA sumaMgala rAjAne be hAtha joDI. vinaMti karavA lAgyA. he rAjana ! uttara dizAmAM aneka cAma, nagara ane ArAma (bagIcA)thI zobhatA vaitADhaya, parvatanI ane zreNinuM pAlana karatA suravega ane suvegaDa Jun Gun Aaradhak Trust
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 414 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - nAme be vidyAdharezvarane se se kanyAo che. e bane becare ekadA rAdhAvedha karatA tamArA putro upara puSpa vRSTi karIne cAlyA gayA. ne potAnI parSadAmAM temanA parAkramanI svarUpanI khUba tArIpha karI temaja nimittiyAnI vANI sAMbhaLI e kanyAe banne rAjakumAre para gADha rAga vAlI thaI. - nimittiyA pAse vivAha divasa jovarAvI e banne kheMcareMdro potAnA kanyAdika moTA parivAra temaja anvaya - sAthe atyAre ApanA tarapha Ave che jenI vadhAmaNi mATe amane ApanI pAse mokalyA che. mATe Apa emanA svAgatanI taiyArI karo. vidyAdharanI vinaMtithI rAjAe khuzI thaIne taiyArI karavA mADI, maMtrI, sAmaMto ne moTA moTA rAjapurUSa sahita sarva sAmagrI sAthe temanI sAme rAjA svAgata mATe nimAyo. AkhA nagaramAM e vAta prasarI javAthI nagarInA loke paNa rAjI thaIne e mahotsavamAM bhAga levAne taiyAra thaI gayA. palakavAramAM sArAya nagarane zaNagArI zobhAmAM IdrapurI samAna banAvI dIdhuM. potapotAnI kanyAo sAthe AvelA khecaveMkonuM sArI rIte rAjAe mAna sanmAnathI Atithya karyuM. temanA utArA mATe vyavasthA karI, aneka rAjapurUSo, rAjasevaka e hemAnonI sarabharA karavA lAgyA. eka bIjAnI mulAkAtathI rAjA ane vidyAdhareMdra paramasaMtoSa pAmyA, pachIte varapakSa ane kanyApakSa taraphathI vivAhanI bhAre taiyArIo thavA lAgI, - sArA muhUrta ane zubha divase te banne rAjakumArAnAM vidyAdhara bALAo sAthe moTI dhAmadhumathI lagna thaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavane nehasaMbaMdha 415 gayAM, suraga vidyAdhare ke pitAnI so kanyAo kanaka vaja rAjakumArane ApI tyAre suvega vidyAdhare potAnI so kanyAo jayasuMdara kumArane ApI, vidyAdhareMdro pitapotAnI kanyAono lagnotsava ujavIne potAnA sthAnake cAlyA gayA. surakumAranI mAphaka e kanyAo sAthe krIDA karatA banne rAjakumAra rUpavatI vidyAdhara bALAone AnaMda ApanArA thayA, sivAya emanA rUpa, guNa ane saubhAgyathI AkarSAyelI aneka rAjabALAo dUra dezathI svayaMvarA AvIne temane paraNI, e pramANe banne rAjakumArane pAMcaseM pAMcaseM kanyAo thaI, temaja bharatArdhanA rAjA e maLelA hAthI, ghoDA, the rUddhi, siddhivaDe vRddhi pAmatA teo anupama bhegene bhegavavA lAgyA, sumaMgala rAjAnI dIkSA putranA pratApathI aspRdaya ane aizvaryamAM vRddhi pAmatA rAjA sumaMgala putranA addabhUta bhAgyanAM vakhANa karavA lAgyA, "aho ! Azcarya che ke mArA putranA puNyodaya jagatane herata pamADe tevo che. jemanA prabhAvathI bhUcara ane khecaranA narapatio niraMtara emanI sevA kare che. vagara AmaMtraNa moTA moTA narapatio ane vidyAdharapatie potAnI kanyAo ane samRddhi ApI jAya che to moTA pu daya vagara e badhuM zuM banI zake che? A to mAre paNa have zuM karavA yogya che? A meTuM sAmrAjya putronI tarapheNamAM cheDI have mArI vayane bhAgya paraloka sAdhana mATe mAre. Atmahita karavuM joIe, ne dharmanI sevA vagara Atmahita thaI zakatuM nathI.. je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 pRthvIcaMdra ane guNasAgara zIghratAthI Atmahita kare evA dharmanuM mAre sevana karavuM joIe kAraNake sArA dharmanI sevA karanArA to jagatamAM durlabha hoya che. na dharmanA manoratha karato rAjA sumaMgala sArA dharmanI. khevanA karI rahyo hato, maMtrIne pUchI pAkhaMDIo pAsethI dharma sAMbhaLavAne taiyAra thayo hato te daramiyAna vanapAlake rAjAne vadhAmaNi ApI. deva ! devaramaNa udyAnamAM mUrtimAna gharmasamAna zrIsvayaMprabha nAme sarIra padhAryA che temane prAta:kALe kevalajJAna uutra thayuM che, juo ! A badhA devatAo temanA caraNanI sevAmAM lIna thaI gayA che badhuM AkAzamaMDaLa duMdubhinA nAdavaDe chavAI gayuM che evA jJAnI gurU-sUrine namI emano upadeza Apane sAMbhaLavA yogya che." vanapAlakanI amRtathI paNa adhika mIThI samayane ucita vANI sAMbhaLI rAjA khuba prasanna thayo. tenAM dAridra dUra karI moTA parivAra ane caturaMgI senA sAthe sUrIzvarane vAMdavAne cAlyo. gurU pAse AvI gurUne namI temanI stuti karI banne hAtha joDI dharma sAMbhaLavAne beThe. gurUe temane dezanA ApI. - "he bho! apAra ane mahA bhayaMkara A saMsAra rUpI kAMtAramAM muktinI IcchA karanArA prANIone zuddha mArga prApta thavo khuba dulabha che. aneka unmArgamAMthI keIka buddhimAna zuddhamArga zodhI kADhe che. kAraNake ajJAna. jo bahudhA e kumArgomAM muMjhAIne jALamAM phaselAnI mAphaka guMcavAI jAya che chatAM zuddhamAga prApta karI zakatA nathI, A bhavarUpI arayamAM zuM nathI? jyAM TheSarUpI tyAgha ane rAgarUpI siMha meharUpI rAkSasanA prerelA kAI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 417 paNa prANIne pitAnA sakaMjAmAMthI chaTakavA detA nathI. e araNyamAM mAnarUpI vizALa parvata paDelo che, cArekara krodharUpI dAvAnaLa saLagI rahyo che. jyAM lobharUpI ku prANIone potAnA udaramAM samAvI rahyo che tyAM mAyArUpI kumArgamAM bhUlelA musApharane zuddhamArga kayAMthI jaDe ? e badhAya zatruothI prANIo parAbhava pAmIne viSayarUpI vRkSano Azraya levA jAya che. te tyAM paNa viSayanI chAyAthI dabAyelA teo jaDa jevA banI jAya che evI rIte ajJAnathI mohaghelA thaI teo durgatirUpI bhayaMkara khADAmAM paDe che. paNa vikAMtAranA pArane teo pAmI zakatA nathI. mATe he bhavya ! kumArgane tyAga karI zuddha mAge cAlo ke jethI tame parama nirvANa nagare pahoMcI jAo. he rAjana ! sarva sAvadyano tyAga karavo e ja zuddha mAga che, temaja zatru ane mitramAM, suvarNa ane kathIramAM, rAjA ane raMkamAM je samAna-madhyasthavRtti dhAraNa karavI, tene ja bhagavAne dharma kaho che e ja mokSano satya mArga che. mATe he bhAgyavAna ! mokSamArgane ApanA evA zuddha dharmamArgamAM te pravRtti kara." gurUnI vANI sAMbhaLI bodha pAmele rAjA hAtha joDI bolyo, "bhagavAna ! rAgadveSathI bharelA laukika devo sviyAdithI parAbhava pAmelA amArA sarakhA che, te prANI ne ekAMta hita karanArA thatA nathI te Ajeja meM jANyuM. Apane yoga pAmI huM have saMyamalakSmIne varIza. - rAjAe nagaramAM AvI kanakadevajane rAjyapade sthApana karI jayasuMdara kumArane yuvarAjanI lakSmIthI alaMkRta * 27 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 pRthvIcaMdra ane guNasAgara karyo. navA rAjAe dIkSA mahotsava karyo ane rAjAe aneka sAmaMta amAtyanI sAthe cAritra aMgikAra karyuM. navA rAjA kanakadevaja ane yuvarAja nyAyathI rAjyanuM pAlana karatA temaja pitAnI dIkSAnuM manamAM smaraNa karatA teo rAjya bhAgomAM paNa Asakti rahita hatA, aneka vidyAdhara ane kinnaranI kanyAonI prItivALA, bharatAdhanA rAjAothI pUjAtA, gaja, azva, tha ane maNi, mANeka temaja ratnonI vipula samRddhi hovA chatAM garva rahita ane gurUnA samAgamanI IcchA karatA teone meharUpI pizAca potAnA paMjAmAM sapaDAvI zakato nahi, - samyakatvaguNe karIne zobhatA teo jInezvaranA dharmanuM ArAdhana karatA hatA, jainadharmanI prabhAvanA vadhAratA temaNe diza yAtrA zarU karI, pUrva purUSoe baMdhAvelAM jInamaMdirone vaMdanA karatA, jINumaMdirone punarUddhAra karavA lAgyA, jInezvaranA dharmanI hIlanA karanArAone zAma, dAma, daMDa ane bhedathI aTakAvyA, sAdhu sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAnuM sanmAna karavA lAgyA, dAnavaDe dIna, du:khI ane raMka janano uddhAra karavA lAgyA, keTalAya navIna jinacaityo baMdhAvyAM, ' rAjA kanakadavaja anukrame sAketapura nagare AvyA, tyAM nagaranA udyAnamAM arihaMta bhagavAnanuM vizALa ane manohara citya joI khuzI thayelA rAjAe bhagavAnanI pUjA karI stuti karI, jInezvarane pUcha temanI stuti karI rAjA caityagrahathI bahAra nIkaLyo. te eka moTA vRkSanI nIce muni parivAre yukta sUrIzvarane jemAM harSathI gurUne na, sUrIe temane dharmopadeza Ape te samaye tyAMnA rAjA paNa potAnA parivAra sAthe gurUnI dezanA sAMbhaLavA Avyo hato. te P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 419 sAketapuramAM "he bhavya ! manuSyapaNuM, AryakSetra, uttamajAti, dIrgha AyuSyane dharmasAmagrI e badhu pAmIne sarvazaktithI tame dharmane vize udyama kare ke jethI e badhI sAmagrI vRthA na thAya, nyAdhavRkSane puSpa durlabha hoya che, svAtinAM jaLa tethIya durlabha hoya che, devadarzana paNa durlabha hoya che, tethI manuSya janma paNa prApta tha durlabha che. e durlabha mAnavabhava moTA puNyathI tame prApta karI pramAdanA vazamAM paDI dharmakarma bhUlI hArI jaze nahi, bhAgyayoge prApta thayelA ciMtAmaNi ratnane kAgaDAne uDADavA phe ke te ke kahevAya! mANasa pUNyathI aneka ratna meLavI zake che. vaibhava, ezvarya, ThakurAI Rddhi, samRddhi, sukha, sAhebI meLavI zake che. chatAM gayelI manuSyAyanI kSaNa koTI ratna ApavA chatAM meLavI zakatA nathI. te evuM durlabha manuSyabhavanuM Ayu pramAdanA vazamAM paDI zA mATe hArI javuM? na dharmanA athI manuSyane to gurUjananI pUjA, dayA, dIna, japa, tapa, tIrthayAtrA, zAstrazravaNa ane paropakAra e AThe kRtya manuSya janmanA phaLa samAna ahoniza karavA gya che kAraNake A jagatamAM mehaghelA mAnavane ghaDI pachI zuM thavAnuM che tenI kAMI khabara paDatI nathI. >> 2. dharma dezanA samApta thatAM purUSottama rAjAnA purohita kapile gurUne pUchayuM. "he sUrIndra! jIvana saddabhAva hoya to tame kaho cho te badhI vAta satya kahevAya. jatAM ke AvatAM jIpane keIe je che ke tame tenA saddabhAva mATe P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ATalI badhI vyAkhyA kare che ? vastuta: to keIpaNa rIte jIva dekhAto nathI. zaMkha zabdanI mAphaka saMbhaLAto nathI. rasa vaDe karIne paNa jaNAto nathI. evI rIte koI paNa pramANu vaDe AtmAnI siddhi thatI nathI mATe vastutaH to. jIva ja nathI. pAMca bhUtathI utpanna thayelI zaktineja vidvAna jIva evuM upanAma Ape che. guDAdika dravyathI jema mada zakita utpanna thAya che, tevI ja rIte manuSya ane tiryaMcamAM jene tame jIva kaho cho te mAtra paMcabhUtanuM ja pariNAma che bIju nahi. ) e pitAne vidvAna manAvatA kapiMjale potAnA jJAnano ghaDo ThAlavI dIdho. nAstika brAhmaNa kapiMjalanI vANI sAMbhaLI jJAnI gurU bolyA, "he bhadra! chadmastha jI arUpI jIvane dekhI zakatA nathI. chatAM jJAne karI bhavanuM svarUpa samajI zakAya che. talamAM tela, puSpamAM sugaMdha, kASTramAM agni, dekhAtI nathI chatAM jANI zakAya che tema zarIramAM rahelo AtmA paNa jANI zakAya che, chatAM kevalajJAnathI ja te pratyakSa siddha che. he kakiMjala ! tuM je paMca bhUtanI vAta kare che te barAbara nathI. kemake e paMcabhUtane te sacetana mAne che ke acetana? je sacetana mAnIza to siddha, ekaeNkiyAdi badhA jIva che e siddha thayuM. je acetana mAnIza to acetana evA e paMcabhUta samudAyamAM paNa cetana zakti zI rIte pragaTa thaze ? je vastu ekamAM nathI te samudAyamAM paNa retInA samuhanI mAphaka na saMbhave. kAraNake retInA eka kaNumAM jema tela nathI tema samudAyamAM paNa nathI." | ityAdika aneka yuktio vaDe sarIzvare kapiMjalane nirU ttara karI dIdho tyAre pitAne kaMipaNa yukti na AvaDavAthaL P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 421 kapiMjala mauna thaI gayo, chatAM jJAnI evA sarIdhara moha rUpI mithyAtvAMdhakAramAM bhUlA paDelA A pAmara jIvapara karuNA lAvIne bolyA, "he kapiMjala ! tAro A kubodha svabhAvajanya nathI, paraMtu potAnA pApe karIne jAtyaMdha thayelA tArA mAmA kezave tane daDha mithyAtva tarapha kheMce che-mohathI tane bhramita karyo che. " kezavanI vAta sAMbhaLI aneka vicAravamaLamAM paDele purUSottamarAja hAtha joDI bolyo, "bhagavAna ! e kezave prApta thayuM te Apa kaho. ) rAjAnA pUchavAthI parSadAnA bodhane mATe gurUe kezavanuM caritra kahevuM zarU karyuM. ' mehananA bhavamAM vasaMtapura nagaramAM pUrve vIrAMgada nAme rAjA hato. guNavAna ane caMdramA samAna nirmaLa yazavALa chatAM e rAjA mRgayAno bahu zekhIna hato. eka divase adhArUDha thaI a85 parivAra sAthe mRgayA khelavAne nikaLyo. jaMga- lamAM bhramaNa karatA vanacara pazuo tarapha potAnA ane doDAvato sevakanA kahevAthI te rAjA eka zukaranI pachavADe doDayo ane zarasaMdhAna karyuM. bANanI pachavADe rAjA paNa vegathI dhasI Avyo, rAjAe zukarane to nahi paNa potAnA bANathI cAra ne vIdhAyelA evA dayAnImunine joyA. dayAnamAM ubhelA munine kaleza pamADavAthI rAjA pazcAttApa karato muninA caraNe no. i bhagavAna ! mAre aparAdha kSamA kare, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ApanA jevA niraparAdhI munine nAhaka meM pIDita karyA ghorAtighora narakamAM paNa mane sthAna nahI male. e mahA. pApa mArAM dUra karo, huM tamArA zaraNe AvyuM chuM. ) rAjA muninA caraNamAM paDI khuba pazcAttApa karavA lAge munie pitAnuM dhyAna pUrNa karI rAjAne dhIraja ApatAM kahyuM. "rAjana ! bhaya rAkhIza nahi aparAdhIjane upara paNa munio kepa karatA nathI to pachI tArA jevA pazcAttApa parAyaNa upara to krodha zI rIte karI zake ? chatAM kaMIka hitopadeza sAMbhaLa ! - dUdhanuM pAna karanAro mAjara lAkaDInA ghAne jete nathI tevI rIte pApAsata mAnavI paNa narakanA bhayane manamAM lAvato nathI. ne durlabha manuSyapaNuM vyartha gharmakarma vagara gumAve che. divase divase Ayu kSINa thatuM jAya che ne mRtyarUpI rAkSasa pakaDavAne dhasI rahyA che to jyAM sudhI e rAkSase pakaDo nathI teTalAmAM mRgayArUpI pApano tyAga karI dharmane vize udyama kara, - narakAdika ApavAnuM mULa kAraNa tema ja svarga ane muktinI lakSmIne dUra karanAra, du:khanI paraMparAne ApanArI e jIvahiMsAno he rAjana ! tuM tyAga kara, viSanuM pAna karI potAnuM ja aniSTa karI rahyA che. je mahA pApa rUpI vyApAra karI potAnA kuTuMbI janonuM poSaNa kare che. te A bhavamAM du:khI du:khI thavA chatAM tenuM ke rakSaNa karI zakatuM nathI. mATe he rAjana ! dharma mArgamAM prIti vALo thA, ke je dharma zarIrano nAza thAya topaNa parabhavamAM AtmAne sukha ApanAre thAya che.) muninA upadezathI pratibadha pAmelo rAjA vIrAMgada samyakatva muLa bAravratane yathAzakti grahaNa karI potAnA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 423 nagaramAM gayo. te divasathI prati divasa dharmanI AcaraNa karato rAjA anukrame zuddha zrAvaka thayo. e vasaMtapura nagaramAM jIvAjIvAdika tatvane jANakAra janapriya nAme zrAvaka raheto hato. kadAgraha rahita ane mArgAnusArI evo te zrAvaka prati divasa rAjA pAse AvI zAstranI vAta saMbhaLAvI rAjAne dharmamAM sthira karato hato. rAjA paNa e zrAvakanuM bahumAna karato hato. e zrAvakanI sahAyathI sAmAyika, pauSadha, jInapUjAdika kArya niraMtara zuddhapaNe karato hato, kAraNake saMsAramAM sAdharmiSaNAnI sagAI te ja kharI sagAI che ke je sagAI bhavAMtaramAM paNa AtmAne sukha Ape che. te nagaramAM svajana parivArathI rahita, nirdhana, mohana nAme keI vipra raheto hato. te nAstika hovA chatAM AjIvikA khAtara jaina dharmane pALato, lokone jaina dharmane upadeza karato ne potAnuM gujarAna calAvato hato. eNe jIna priya sAthe kapaTa maitrI karI, ekadA enI sAthe te rAjAnI pAse Avyo. rAjAnI AgaLa janadharmanI prazaMsAnA puSpone verato rAjAnA vizvAsanuM pAtra thayo. rAjAe tene potAnA mukhya jInamaMdiramAM pUjArI tarIke rAkhyo ke jethI nagaranA mahAjanone paNa te mAnane yogya thaye saMsAra5ra vairAgyavAna rAjAe dIkSA grahaNa karavAne nizcaya karI mehanane kahyuM. "he bhadra! guNavAna evA kAIka dharmAcAryane teDI lAva ke jemanI pAse huM paralokamAM hitakArI evA vratane grahaNa karUM, temanI sevA karI saMsAra samudra tarI jAu. >> - rAjAnI vAta aMgIkAra karI mohana cAlyo gayo. paNa te manamAM vicAra karavA lAgyo. " A rAjA je P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 ... pRthvIcaMdra ane guNasAgara dIkSA leze to mArI AjIvikA tuTI jaze no rAjA keNa jANe pachI zuM karaze." ema vicArato keTalAka divasa pachI rAjAnI pAse AvIne kahevA lAgyo. "deva ! meM nagaramAM temaja bIje sthaLe gurUnI bahu zeAdha karI paNa evA guNavAna ane rAnIgurU meM joyA nahI. keI parigrahadhArI to kaI zithilAcArI to kaI kaSAyanA bharelA. kei mAyA kapaTa vRttithI bAhya ADaMbara vALA joyA paNa jemanA caraNa rUpI yAnapAtra vaDe saMsAra samudra tarI zakAya evA koI meM joyA nahI. mATe hAlamAM to Apa puNyavAna evA grahavAsamAM raho, jyAM dAna, zIla, tapa ane bhAvathI dharma sAdhI zakAya che. huM paNa dIkSAnI bhAvanA vALa chuM paNa tevA gurUnA abhAve du:khe du:khe saMsAra nibhAvI rahyo chuM, >> | mohananA zabdo sAMbhaLI rAjA vicAra karavA lAgyo. aho ! A pApI vratanI sthApanA kare che. yatidharma to muktinI lakSmI prApta karavAno zIdhra upAya che mATe jIna priyane pUchavA de. 25 ema vicArI mohananI pAse jInapriyane belAvI mohananI vAta ane pitAne abhiprAya kahI saMbhaLAvyo. jInapriya mohanane uddezI bolyo, tuM mohana che te tAruM nAma satya che, ke A rAjAne paNa tu muMjhavI nAkhe che. paNa sAMbhaLa-sAhasika purUSane capaLa citta paNa zuM karI zake tema che ? dujaya evA IdrinA vikAre paNa tene kAMI karI zakatA nathI. pramAdano tyAga karI sAvadhAna paNa teo vrata pALe che. svAdhyAya, dayAna, tapamAM udyamavALA munienuM citta kadApi calAyamAna thatuM nathI. aDhAra hajAra zIlAMga rathanA bhArane vahana karanArA muni e rathane kayAre paNa artha mAge cheDatA nathI. karmanA doSa thakI. temanuM cita bhArate vakInA .P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 425 keIna ratha khalita thaI jAya tethI zuM anya janoe pravRtti na karavI ? keIka pramAdInuM vahANa samudramAM bhAgI gayuM jethI zuM bIjAe dhana kamAvA samudranI musApharI na karavI ? javaranA rogavALA keIka ghI khAvAthI marI gayo jethI bIjA roga rahita janoe paNa dhI na khAvuM zuM ? teM kahyuM ke saMsAra thakI tAranAra evA keI gurU Aje dekhAtA nathI te tArUM pragaTa nivapaNuM ane gupta mithyAtva jaNAya che sarvasaMga rahita, paMca mahAvrata pALanAra, paMca samiti ane traNa guddhithI zobhatA, jJAna, dhyAna ane tapamAM lIna gurUo Aje paNa jovAya che chatAM tArA jevAne evA guNavAna munio dekhAtA nathI. kAraNake aMdha mANasa najara samakSa rahelA ghaTAdika padArtho paNa joI zakato nathI. are mUrkha! nigraMtha, snAtaka, pulAka, bakuza ane kuzIla e pAMca prakAranA sAdhuo tIrthamAM hoya che te paNa zuM tuM jANato nathI ? nigraMtha sanAtaka ane pulAka e traNa hAla vyu cheda che paraMtu bakuza ane kuzIla jyAMsudhI tIrtha che tyAM sudhI kAyama raheze e bhUlIza nahI, mATe he mohana ! je anaMta bhavabhramaNane Dara hoya to A pApanuM tuM prAyazcitta kara-tArA AtmAne nirmaLa kara." ( jInapriyano mohanane e pramANe upadeza chatAM mohane potAnuM pApa AlecyuM nahi. jethI rAjAe mehanane rajA ApI potAnI pAsethI dUra karyo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 pRthvIcaMdra ane guNasAgara guNadhara ane sumitra mohanane dUra karyA pachI jInapriya rAjAne kahevA lAgyA. deva ! Apane dhanya che ke Apa nircatha thavAne Iccho cho, sukhamAM AvA manorA uttama jIvone ja thAya che to gurUno jaga pAmI ApanA manoratha saphaLa thAya. huM paNa Apane sahAyakArI thaIza. ApanA puNya pratApe ApanA nagaranA udyAnamAM gaI kAle zrI jayakAMta munIzvara padhAryA che temanI pAse jaIne ApaNe ApaNuM hita sAdhIye. jInapriyanI vANI sAMbhaLI prasanna thayelA rAjA udyAnamAM AvI munine namyo ne temanI dharma dezanA sAMbhaLI. "he bhavya ! A du:khamaya saMsAranA du:khanI zu vAta. karIye ? purUSane janmatAM prathama te garbhavAsamAM du:kha sahana karavAM paDe che. jamyA pachI bAlakayaNanAM du:kha kayAM ochA che? malInapaNuM gaMdApaNuM, viSTAthI lepAvuM temaja malIna. zarIravALA strInA stanamAMthI stanapAna karavuM e badhuM jJAnInI najare khuba vairAgyanuM kAraNa che. tArUNyamAM rega; zeka, saMtApa dhana kamAvAnuM, ane virahajanya duHkha vagere aneka du:kho rahelAM che. ane vRddhAvasthA to narI du:khathI bharelI che, to te manuSyo! manuSya bhavamAM paNa svalpa jeTaluMya sukha nathI te pachI naraka ane tiryaMca bhavanI ApadAenuM zuM varNana karIye? manuSya bhavamAM paNa raMka, garIba ane nirdhanane dravya. kamAvAnI ciMtA, dhanikane dhananA rakSaNanI ciMtA, vAMDhA narane strInI abhilASA, tyAre paraNelAne putranI citAputra ke putrI thAya te pachI ene lagatI ciMtAne kAMI pAra. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 427 Ave che? eka ciMtA dUra thaI ke bIjI ciMtA enuM sthAna laI le che mATe e badhI ciMtAno tyAga karI muktine mAge javAno prayatna kara, gurUnI vANI sAMbhaLI mukta thavAnI abhilASA vALA rAjAe nagaramAM AvI vIrasena kumArane rAjyapade sthApana karI jInapriya temaja maMtrI, sAmaMta ane zreSTinI sAthe gurU pAse dIkSA grahaNa karI. chaThTha, aThThama Adi tapasyA karato ne agIyAra aMgo jJAtA rAjA vIrAMgada munidharmane sArI rIte pAlavA lAge, - sAdhudharmanI dazavidha samAcArInuM ArAdhana karatA ne munigaNanI vaiyAvacca karatAM khuba puNya upArjana karyuM. prANAte anazanapUrvaka kALa karI mahAzuka devaloke Idrapadane pAmyo. jInapriya zrAvaka paNa e Ikano maharSika evo sAmAnika deva thayo. banne mahAzukadevapaNAnAM divya sukho. bhegavavA lAgyA. pelo dhiga jAti mohana tyArathI sAdhu hI thaI sAdhu-- enAM chidra jevA lAgyA. abhiniveza mithyAtvavALA te pauSadha, pratikamaNanA bahAne upAzrayamAM jaI sAdhuenAM jhINAmAM jhINAM chidrane meTuM svarUpa ApI lokanI. AgaLa sAdhuonI niMdA karato paNa temanA guNane grahaNa karato nahi, " are juo to kharA A sAdhu to mukha ADe muhapatti rAkhyA vagara bela bola kare che. A sAdhu. bahAra jAya che tyAre hAthamAM dAMDo ja rAkhatA nathI. amuka sAdhu to divase paNa nikA karatA ALasu banI gayo che.. ne pelA sAdhu to visthA karavAmAMthI navarA ja paDatA nathI. parvatathie paNa upavAsa na kare e zuM sAdhudharma che ?' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 pRthvIcaMdra ane guNasAgara amuka sAdhu to sUtra paNa barAbara vAMcatA nathI. keTalAka svAdhyAya vagara potAno pramAdamAMja kAla vyatIta kare che. ) e rIte anagAra munionA pratidivasa avarNavAda - bolatAM mugdha zrAvakonAM mana teNe sAdhu dharmathI bhaSTa karI dIdhAM. . e mohana-sAdhu niMdana pratidivasa sAdhu dharmanI hIlanA karIne samaya nigamana karatAM teNe mahA pApakarma upArjana karyuM. e pApanA jore tene A bhavamAM mukhapAkano rega thaye e rogamAMja mRtyu pAmIne viMdhyAcaLanI taLeTImAM hAthI thayo. bhilloe hAthIne pakaDI nagarImAM vepe tene vaNake e kharIda karyo. vaNIkamahAjane rAjAne arpaNa karyo. A zUravIra hAthI yuddhamAM upayogI thaze ema jANI rAjAe ene vRddhi pamADayo. bhavAMtaranA - svabhAvathI hAthInA bhAvamAM paNa te yatione dveSI thayo, eka divase manamAM svAdhyAya karatA sAdhuono zabda sAMbhaLI krodhathI dhamadhamato hAthI AlAna staMbha toDI - sAdhuone haNavAne deDiyo paNa mAgamAM eka khAImAM paDayo. jethI eno deha bhAgI gayo. enA kuMbhasthaLamAMthI metI kADhavA mATe rAjapurUSoe enuM mastaka phADI nAkhyuM A * dhyAne tyAMthI maraNa pAmI ratnaprabhA nAme pahelI narakane atithi thaye, tyAM khuba pApanAM phaLa bhogavI cena pakSI thaye e bhavamAM khuba pApa karma karI vAlukAprabhA nAme trIjI naraka pRthvImAM gayo. tyAMthI nikaLIne siMha thA. e bhavamAM khuba jIvahiMsA karI paMkaprabhA naraka pRthvImAM gayA tyAMthI nikaLI dhanapura nagaramAM kAmalI vaNIkanA ghera putra - paNe utpanna thAya tenuM nAma sumitra - te samaye jInapriya sAtamA devalokathI AyukSaye te ja P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradhak Trust
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 429 nagaranA vinayaMdhara zreNInI guNavatI strIne putra thayo tenuM nAma guNadhara, guNadhara paNa anukrame manohara evA yauvana vayamAM AvyuM. pUrvabhavanA abhyAsathI guNadharane sumitra sAthe maitrI. thaI paNa sumitra guNadhara sAthe kapaTI sneha dhAraNa karavA. lAgyo. jo ke garIba sumitra ane tavaMgara guNadhara vaccene. sneha asAmAnya hato chatAM guNadhara sumitrane mAnanI najarathI joto hato. anyadA mAtApitAnA mRtyu pachI daridrI sumitra have taddana kaMgALa banI gaye hato lokomAM paNa te kaMgAlapaNAthI hAMsIpAtra thaye, lokamAM hAMsIpAtra thayelA sumitre dhana kamAvA mATe paradeza javAno vicAra karyo, te mATe sumitre guNadharasAthe. paradeza saMbaMdhI vAtacita karavA mAMDI. sumitranI vAta sAMbhaLI enI upara dayA ciMtavate guNadhara potAnI sahAyathI sumitra dhana pedA kare tethI pote paNa enI sAthe paradeza javAne taiyAra thayo. sArA muhUrta guNadhara karIyANAnAM gADAM bharI sumitranI sAthe dezAvara niko , anukrame keIka aTavImAM AvI sAthe utAro karyo.. * vananI zebhAne jotA guNadhara ane sumitra pharatA. pharatA eka moTA pIpaLAnA vRkSa nIce AvyA, tyAM nirAMte besI banne jaNa vAto karavA lAgyA. vananI zItala pavananI laharIothI guNadhara tyAM jarIka ADe paDakhe. thayo ne nizcita thaI gayo. guNadharane nidrAmAM pANI sumitre vAtAnuM kauTilya pragaTa karyuM, tyAMthI ekadama nAThe ne sArthamAM AvI "nAse! nA ! guNadharane bhille laI gayA ne. bIjAo ahI luMTavA Ave che PPSAC. Guriratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sumitranI vANI sAMbhaLI badhA nAsabhAgamAM paDyA. sumitra paNa e sArthane saMkelI laIne jhaTapaTa tyAMthI nAzI gayo. pachI to e karIyANAnA zakaTa-gADAno mAleka , banI sumitra rAjI thayo. bIje divasa thayo te divasanA madhyAhna samaye sumitranA pApathI prerAyela dAvAnaLa pragaTa thayo. dAvAnaLathI bhaya pAmela sAthe bUma pADato nAzavA lAgyo, mAla bharelAM gADAM dAvAnaLathI dagdha thaI gayAM ne cAkaro paNa nAzI gayA, sumitra nazIbane hAtha deto nAThe te eka guphAmAM pesI gayo tyAM tene bhilloe pakaDyo traNa divasa rAkhIne ene choDI mukayo mahAkaSTathI te potAne ghera gayo. sAyaMkALe mRgayA ramavA nikaLelo zekharanAme pelIpati tyAM AvI caDyo, guNadharane pitAnA mANasedvArA jAgRta karI tenI hakIkata jANuM potAnA sthAnake teDI lAvI khAna, pAnathI tenI AgatA svAgatA karI. pitAnA mANaso mokalI zekhara paddhapatie guNadharanA sAthenI temaja tenA mitra sumitranI tapAsa karAvI paNa teno patto lAgyo nahI. bIje divase pallI patie guNadharane siddha rasanuM tuMbaDuM ApIne ravAne karyo, potAnA be mANaso guNadharanI sAthe tene yogya sthAnake pahocADavAne mokalyA. guNadhara paddhIpatine AbhAra mAnate tenA - sneha ane saujanyanAM vakhANa karatAM anukrame vIrapura naga- ramAM Avyo tyAM jINuM vaNIkane ghera sukhapUrvaka rahevA lAgyo P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbadha 431 kezavanI karmakathA bhupe havAle bhIkha mAgI peTa bharato sumitra rakhaDato rakhaData eka divase vIrapura nagaramAM Avyo tyAM guNadharane tene bheTe thatAM tene oLakhI gaye. pachI to kapaTa nATakane bhajavato guNadharane cheDo pakaDI sumitra rUdana karato be, "he mitra! sAtheno kalAhI sAMbhaLI tane jagADayA vagara huM sArthamAM AvyuM to ApaNA mAlane ceratA bhilla lekane joI ApaNA subhaTo sAthe huM temanI joDe yuddha karavA lAgyo paNa mane teoe pakaDo. ApaNe mAla badho cerIne teo jatA rahyA, tyAM potAnI pallImAM tenI upara bIjA bhilla loka caDhI AvyA. temanI sAthe teo laDyA e samayano lAbha laI huM mAre jIvA bacAvI muThIo vALI bhAgyo. vanevana tamane zodhato anukrame ahIM AvyuM to tamane joI huM khuzI thayo, he baMdhu! pitAne ghera sukhe rahetA tamane meM nAhaka kaleza pamADyo. sumitranAM vacana sAMbhaLI tene oLakhI guNadhara potAne makAne teDI lAvyo, khAna, pAnathI tene saMtoSa pamADI potAnI vAta paNa tene kahI saMbhaLAvI, pelI siddha rasanI vAta paNa saraLa svabhAvavALA guNadhare kahI dIdhI. | sumitranI preraNAthI e rasa bI vaNIkane tyAM thApaNa mukI banne mitra saMketa karI khuba dhana kamAvA paradeza cAlyA. teo tAmralipI nagarIe AvyA, tyAM samudra kinAre kaTAhadvIpathI vahANe AvelAM hatAM. A banne mitro te jovAne kautukathI tyAM AvyA. guNadharane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 pRthvIcaMdra ane guNasAgara uttama nara jANI vahANanA mAlIke badho mAla batAvI tenI sAthe sodo karyo, paNa potAno mAla thoDAka samaya sudhI tyAM vahANamAM rahevA devA vahANanA mAleka sAthe zarata karI, guNadhara nagaramAM javAnI taiyArI karavA lAgyo. . nagaramAM khabara paDatAM vyApArIo samudra kinAre AvI pahoMcyA ne mAladhaNInI tapAsa karavA lAgyA tyAre vahANanA mAlIke guNadhara tarapha aMgulI nirdeza karI kahyuM. "mAladhaNI to A guNavAna-bhAgyavAna che." vyApArIo guNadhara sAthe seda karI mAla pitapitAne ghera laI gayA, temane nANAM paNa gaNI dIdhAM guNadhare e nANuM vahANanA mAlekane ApI dIdhAM. e kaya. vikrayamAM guNadharane keTI dinArano lAbha thayo. "samudra mArI upara prasanna thaye Aje ema belatA. guNadhare e keTI dinAra sumitrane ApI dIdhA, topaNa lobhI sumitranI icchA tRpta thaI nahi, ne teNe cIna dvIpa javAno vicAra karyo. guNadhara paNa tenI sAthe karIyANAnAM vahANa bharI cInISa cAlyo. - guNadhara tyAM paNa puSkaLa lAbha prApta karI sumitranA sAthe pAcho pharyo. mArgamAM duSTa sumitre rAtrIne samaye guNa-- dharane samudramAM nAkhI devAno vicAra karyo. madhyarAtrIne aMdhArI rAtrIe diga bhramathI pote ja samudramAM paDI gayo prAta:kALe sumitrane na jovAthI guNadhara vilApa karavA lAgyo. paNa sevakee tene samajAvI zAMta karyo. anukrame te tAmralipI nagarIe Avyo. thoDA divasa tyAM mukAma karI sumitranI zedha karAvI paNa kyAMya patto lAgyo nahi pitAnAM karIyANAM vecI sArthanI sAthe guNadhara vIrapura P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano. nehasaMbaMdha 433 AvyA. tyAM jANe zeThane khuba dhana ApI rAjI karyo. tyAMthI pitAnuM siddharasanuM tuMbaDuM laI dhanapura nagaramAM Avyo. mAtapitAnA caraNamAM namI svajana ane jJAtijanane mAnavA yogya thaye rAjAe paNa teno satkAra karyo, sumitrane yAda karato guNadhare kAlAMtare paNa sumitrane bhUlI zake nahi. udyAnamAM rahelA jJAnI gurU sudharma munine eka divase guNadhara vAMdavA gayo te samaye gurUe jJAnathI eno vRttAMta jANI kahyuM, "he saumya ! mehathI mUDha thayelAnI mAphaka mitrane mATe tuM zeka zuM karavA kare che? mitra ane zatranuM svarUpa tuM jANato nathI. " ema kahI jinapriya ane mehanano saMpUrNa bhava tene kahI saMbhaLAvyuM. te pachI guNadhara ane sumitra sudhInI sarva karmakathA kahI dIdhI. pUrvabhavanA abhyAsathI A bhavamAM paNa tArI sAthe te kapaTa maitrIthI raheto hato, tene jaMgalamAM suto mukI nAsI gayo ne tArA sArthane mAlIka thaI beTho temaja samudramAM tane nAkhI devA taiyAra thayela te pote ja samudramAM paDI gayelI - nAme sumitra chatAM kumitra evo pApa buddhivALe te tane vAraMvAra kaSTamAM nAkhavAnA prayatna karato hato chatAM dharmanA prabhAvathI tArUM ahita te karI zakato nahi. je dharmanA prabhAvathI aneka Aphato tarI pAra thayo che te dharmamitrane ja te sAco mitra jANa, enI sAthe mitrAI karI tuM bhavasAgara tarI jA. je mUDha jI gurU upara zreSa kare che te jI rIbAI rIbAI akALamaraNe marI du:khI du:khI thaI saMsAramAM raDavaDe che. potAnI AjIvikAnA bhayathI mohane sAdhuonI nidA karI aneka pApayukata mahAgADha mithyAtva bAMdaDyuM, RCP. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434. pRthvIcaMdra ane guNasAgara jethI A bhavAraNyamAM te ghaNe kALa bhamaze, du:kha dAridraya daurbhAgya, rega, zAka ane saMtApathI parAbhava pAmI aneka du:kho bhegavaze. janma, jarA ane maraNanA aneka kalezene sahana karaze, paNa tuM to cAritra aMgIkAra karI che bhAgyavAna ! bhavasAgara tarI jA, 20 sudharma gurUnI vANI sAMbhaLI guNadhara saMsArathI bhaya pAmate belyo "he bhagavana ! samudramAM paDelA sumitra hAla kyAM che te kahe. 22 samudranA jalamAM taraphaDatAM tene moTA jalacara jIvoe phADI khAdho, tyAMthI mRtyu pAmI sAketapura nagaranA daridra brAhmaNanI durgAnA nAme strIthI putrapaNe utpanna thaye. - eka varSa pachI mahAdu:khe e brAhmaNIe putrane janma ; Apo. pUrvanA pApakarmathI janma thatAM te aMdha thaye, tenA mAtA pitAe kezava nAma rAkhyuM. dhAsa, kAsa kaMDa cakSu Adi aneka rogathI cuta kezava mAtA pitAne paNa udvega karanAre thayo chatAM te vRddhi pAme che." sumitranI bhava paraMparAthI udvega pAmelA guNadhare mAtApitAnI rajA laI dIkSA grahaNa karI. samagra zAstranA adhiSThAtA thaIne te anukrame sUri padanA dhAraka thayA, evA te guNadhara munI rUDI rIte cAritrane pAlatA pRthvI upara vihAra karavA lAgyA, te ja ha. vihAra karatA karatA hAla tamane pratibodhavAne ahIMyAM AveluM chuM. vIrAMgada rAjA cAritrane prabhAve sAtamA svarge gayelA tyAMthI AvI A sAketapura nagaramAM tame purUSottama rAjA thayA cho to he rAjana ! tamAre paNa have ArAdhana karavuM te ja egya che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 435 kanakadhvaja rAjAnI dIkSA. guNadhara munIe kezavanI karmakathA kahI saMbhaLAvI, jethI purUSottama rAjAne jAtismaraNa jJAna thavAthI eNe : potAno pUrva bhava jegurUnA kahevA pramANe pitAne - bhava jANuM gurUne namI belyo, "he bhagavana ! bhavAMtaranI jema A bhavamAM paNa amane bodha karavAne Apa padhAryA e amArAM ahobhAgya che. saMsArathI virakata thayela huM have ApanI pAse dIkSA grahaNa karIza." - rAja purohita kapiMjala paNa jAti smaraNathI pitAne - bhava jANI gurUne namI be "bhagavAna ! meM paNa dunItinuM phala joyuM che to saMsArathI bhaya pAmelA mane dIkSA ApI mAro uddhAra kare." - kapiMjalanI vANi sAMbhaLI rAjAe gurUne pUchyuM, bhagavana! kapiMjale durbayanuM phala zI rIte bhagavyuM te kaho. ) "rAjana ! kapiMjalane pUrvabhava sAMbhaLa. vasaMta'pura nagaramAM tuM jyAre rAjA hato tyAre zivadeva nAme A zrAvaka hato, te aNuvratane dhAraNa karanAro ne sAmAyika paSadhamAM prItivALe, brahmacArI hato sAdhuonI vaiyAvaca karanAro hovA chatAM mehane enI mati pheravI nAMkhI jethI samatine vamI te paNa sAdhuonI niMdA karavA lAgyo, gurUne vaMdana karavAnuM temaja temane AhArapANI ApavAnuM choDI dIdhuM. vaiyAvacca karavA athavA darzana karavA paNa te guru pAse jato nahi, balake mehananI jema - sAdhuonI niMdA karato ne temanI AjJAnI virAdhanA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 pRthvIcaMdra ane guNasAgara karato mithyAtvI e te pitAne zuddha zrAvaka mAnate. anukrame kALakarI kilibaSika thayo. daurbhAgya nAma karmanA udayathI tyAM paNa samRddha devatA-- e ene paMkti bahAra karyo. tethI teNe smazAnAdikamAM rahIne pitAno kAla nirgamana karyo. tyAMthI caMDAlanA. kuLamAM avataryo. aneka pApakarma karI tyAMthI dhUmaprabhAmAM nArakI thaye e nArakInI mahAvyathA anubhavI tAre purahita kapiMjala thayo, bhavAMtaranA saMbaMdhathI Aje paNa kaMpiMjalane kezava sAthe prIti thaI. e kezavanI saMgatathI. kulane ucita kiyAno paNa tyAga karI kapiMjala nAstika thayo chatAM paNa haju rUju pariNAmI hovAthI zivadevanA: bhavamAM tIvra mithyAtva na bAMdhavAthI atyAre ene jAtismaraNa jJAna thayuM che. e jJAnathI potAnA pUrva bhava jANI. te pratibodha pAmyuM che paNa kezava te gurUdroha karavAthI. tIvra abhinivezane dhAraNa karatA ghaNA kALa bhavAraNyamAM. bhaTakaze. phona, dhyAna, tapa ane upadhAnanI vidhithI zAsananI, unnati karanArA zuddha saMyama dhArI guNIjana evA. sAdhuonI je alpa buddhivALA purUSo hIlanA kare che te AtmAne vAraMvAra narakAgAramAM pADe che. brahmacaryane dharanArA zuddha munivarenA avarNavAdane bele che te bhavAtaramAM kANA, aMdhA, baherA,DuMThA, muMgA, durbhAgI daridvI ane du:khI thayA chatAM saMsAramAM ghaNe kAla bhame che. jene zvaranA dharmane pAmIne paNa te bhAvamAM DubI jAya che. mATe vivekI janoe to sAdhu-munirAjanI avazya ArA1 dhanA karavI, kAraNa ke A duSama kAlamAM taravAne mATe. gurU e ekaja sAdhana vidyamAna che. bhagavAnanI vANIne. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 437 - - jaNAvanArA paNa e jJAnI gurUo pote ja che. temanI virAdhanA leza paNa na thaI zake." guNadhara munie e pramANe kahI potAnI dezanA samApta karI. te pachI purUSottama rAjAe potAnA putra purUSacaMdra kumArane rAjyapade sthApana karI kapiMjala vagerenI sAthe mahAmahotsava pUrvaka dIkSA grahaNa karI, diyAtrA karavA nikaLelA kanakadevaja narapati potAnA baMdhu jayasuMdara vagere parivAra sAthe guNadhara sUrIzvaranI dezanA sAMbhaLI vairAgya pAmyA ne jayasuMdarane rAjyapade sthApana karI dIkSA levAne temane manoratha thayo. jethI temaNe gurUne vinaMti karI. "bhagavAna ! huM paNa mArA ladhu bAMdhava jayasuMdarane rAjya ApI ApanI pAse dIkSA. grahaNa karIza." - " bALake racelA dhulIgrahane thoDIvAra ramIne pachI te teno tyAga karI de che tema tamArA jevA uttama narane mukitanI varamALa mATe prayatna karavA yogya che. mATe tamAre have kSaNabhara paNa patibaMdha na karavo. gurUnuM vacana sAMbhaLI rAjAe potAnA laghu bAMdhava jayasuMdarane rAjya grahaNa karavA kahyuM "he vatsa ! tuM rAjya grahaNa kara, jethI 'huM saMyamane AdaruM. - rAjAnI vANI sAMbhaLI gadagadita svare jayasuMdara belyo "he narezvara ! potAnA priya janane kedakhAnAmAM jhIkI palAyana karI javuM e uttama naranI rIti na kahevAya. gurUnI vANIthI vairAgyavaMta huM paNa ApanI sAthe dIkSA grahaNa karIza. jayasaMdarane dIkSAno nizcaya jANI kanekadhvaja rAjAe pitAnI chAvaNImAM sAmaMta, maMtrI, senApati Adi sarvanI samakSa kamAra kanakaketuno rAjyAbhiSeka karI dIdho. .P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 pRthvIcaMdra ane guNasAgara maMtrI, sAmaMta, senApati, maMglezAdi sAthe kanakadhvaja rAjA ane jayasuMdara yuvarAje guNadhara gurUnI pAse mahetsava pUrvaka dIkSA grahaNa karI. norAjA kanakaketu paNa pUjya evA pitAnA vaDIlone vAMdI zekagrasta thaye chatAM pitAnA. parivAra sAthe potAne nagare gayo. kanakadhavaja ane jaya-. suMdara nirmaLa cAritrane pALatA, samiti ane guptine dhAraNa karatA rUDI rIte jJAna ane cAritranI ArAdhanA karavA lAgyA. dIrghakAlaparyata cAritrane pALI prANAMte aNazaNapUrvaka samAdhimaraNavaDe vijaya nAmanA anuttara vimA: namAM bane bAMdha batrIza sAgaropamanA AyuvALA uttamadeva thayA. eka hAthanA zarIravALA te utpAda. zayAmAM sutA sutAM potAno sarva samaya sukhamAM nigamana kare che. ne caMkuvAnA motInA jhumakhAmAM thatA nATAraMgane jotA jatA kAlane paNa jANatA nathI. . P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = ekvIza bhavane nehasaMbaMdha pariccheda 10 mo kusumAyudha ane kusumaketu aMgAdhipati zrI jayarAjA rIyAta saMvezvaraH vArtha-nAthI vithopavedAra bhuut-bhaavii-bhvdbhaav-vibhaasnkbhaasvrH||9|| bhAvArtha-badhA jagata upara upakAra karanArA, temaja bhUta, bhAvI ane vartamAna kALanA bhAvane jaNAvavAmAM advitIya sUrya samAna zrIsaMkhezvara pArzvanAtha jagatamAM jayavaMtA vartA, jaya pAmo. A bharatArdhamAM aMgadezanI rAjyadhAnI caMpAnagarI svargapurI samAna ramaNIya ane manahara hatI, nagarInA rAjA zrIjaye zatruonA samuhane chatI pitAnuM zrI jaya nAma sArthaka karyuM hatuM. enA aMta:puranI aneka rANIomAM priyamatInAme paTTarANI hatI. aMgadezanI lakSmI ramA ane rAmAne prApta karI narapati zrIjaya sarva rIte sukhI hato. | kanakadhvaja rAjAne jIva vijaya vimAnamAMthI potAnuM Ayu pUrNa karI priyamatInA udaramAM unna thayo. te samaye paTTarANIe manohara svapa joyuM. jANe ke "siMhAsana para beThelI paTTadevInA mastaka upara rAjAe potAnA muguTa ArepaNa karyo." svamAvasthAmAMthI jAgRta thayelI rANIe rAjA AgaLa prAta:kALe svama nivedana karyuM, te sAMbhaLI rAjAe kahyuM. Jun Gun Aaradhak Trust AC.Cunrarthalsum TV
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 pRthvIcaMdra ane guNasAgara "tamAre manohara ane rAjyabhAra upADavAne samartha putra thaze." - rAjAnA zabda sAMbhaLI prasanna thayelI rANI garbhanuM sArI rIte piSaNa karavA lAgI. paTTadevIne je je dehada thayA te rAjAe pUrNa karyA. anyadA grISma RtunA kalezakArI divase AvI pahoMcyA. e grISma rUtunA eka divase AtmAne zAMti ApavA rAjA paTTarANI sAthe sarva rUtu phaladAyI udyAnamAM gaye. kapUra agarU, kasturI mizrita zItala vAvanAjImAM kIDA karI drAkSanA mAMDavAmAM parizrama utArato beTho. te pachI hAthamAM vINAne vagADato kinnaronA manane moha pamADe tevAM eka pachI eka manohara gIta zarU karyA. paTTadevInA AnaMdane mATe rAjA zuM zuM karato nahi? A svarUpavAna, guNavAna ane zuravIra rAjA zrIjayanA guNathI prasanna thayelI vanadevI enI sAthe ramavA manehara ramaNInuM svarUpa karI rAjA AgaLa pragaTa thaI. hA, bhAva ane cArU vacanavaDe rAjAnI prArthanA karI, parastrInA niyamavALA rAjAe eno tiraskAra karI enI nirbha sanA karI. rAjAne samajAvatAM te strI bolI. "he svAmina ! huM parastrI nahi paNa tamArA guNothI anurakta thayelI vinadevI chuM, to mArI upara prasanna thaI mane aMgIkAra kare, paTTarANI priyamatIne samajAvI meM nagaramAM mokalI dIdhI che. rAjana ! kevI rUpALI ekAMta zAMti che?" mA re dujhe ! nilaje ! pApini ! tu surajAtine paNa lajavanArI che. dhiga che tArI jAtane ! dUra thAya che ke nahi mArI najara AgaLathI? rAjAno roSa jANI devI atyAre to adazya thaI gaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 41 kopAyamAna thayelI devI baLavAna ane puNyavAna rAjAnuM bIju te zuM apriya karI zake? paNa vanadevIe madhyarAtrIne samaye paTTadevInuM nidrAvasthAmAM haraNa karI tene ghara araNyamAM choDI dIdhI. prAta:kALe rAjA nagaramAM Avyo. rAjamahelamAM praveza karI rAjA paTTadevInA vAsabhuvanamAM Avyo to paTTadevI hAva bhAva karatI rAjAnI pAse AvI kAma vikAramaya ceSTA karavA lAgI. enI A ceSTA joI rAjA tAjuba thaI gaye. A paTTadevI na hoya, nakI pelI vyatInI A mAyA che hajI paNa te mAro pIcho choDatI nathI. krodhAyamAna rAjAe muSTino prahAra karI tenA keza kheMcIne vAsabhuvanamAMthI bahAra kheMcI kADhI, phALathI bhraSTa thayelI mRgalInI mAphaka devI-paTTadevI thayelI teNI adazya thaI gaI rAjAe paTTadevInI zodhAzodha karI paNa kayAMya patto lAge nahI, jaMgalamAM, vanamAM, upavanamAM ghoDezvAre paTTadevIno patto lAgyuM nahi. nirAza thayelo rAjA devInuM e kRtya jANI dhIraja dhAraNa karI rahyo. - saMsAranuM svarUpa citavato rAjA sAvadhAnapaNe brahyuMcaryane pALato manamAM vicAra karavA lAgyo "are, putra sahita kuzaLakSetre huM devIne jaIza ke turataja huM te pachI A asAra saMsArano tyAga karI saMyama AdarIza. e chA vanadevIe haraNa karI mArI priyAne eNe game tyAM mukI hoya tyAM e gharmaprasAye garbhasahita kuzala rahe." zethI AkaLa vyAkuLa rAjA bhejanano paNa tyAga karIne rAjakAryathI parAbhukha thaI gaye tyAre maMtrIoe P.P. Ac. Gunratnasuri M. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 442 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjAne khuba samajAvyo. maMtrIoe nimitta jANanArane rAjA samakSa hAjara karI devIno vRttAMta pUchayo. prazna lagna ane nimitta joI nimittajJa paNa . "deva ApanAM paTTadevI putra sahita Apane kAlAMtare malaze. mATe Apa ciMtA karaze nahi." nimittakanA vacanathI zAMta thayelo rAjA bhejana karI dehane TakAvato samaya nirgamana karavA lAgyo. kusumAyudha bhayaMkara aTavImAM sAvadha thayelI paTTadevI priyamatIe zuM joyuM? cArekera ghera jaMgala joI enA haiyAmAM dhrAska paDaze. "are! A zuM ! A te jANe che ke bhramaNA ! mArUM vAsabhuvana kayAM ne A ghora jaMgala kayAM ! rANuM vilApa karavA lAgI. "are ! zuM vinA aparAdhe rAjAe mAre tyAga karyo ! A ghora jaMgalamAM mAruM zuM thaze! nakkI parabhavanAM mArAM pApa udaya AvyAM, ke A dArUNa du:kha mane prApta thayuM." - paTTadevI vilApa karatI ne zvApadAdithI bhaya pAmelI manamAM "namo arihaMtANano jApa japatI mahAkaNe ubhA thaI cAre tarapha araNyanI bhayaMkaratA jetI "have kayA jAujha vicAra karatI padavI dakSiNa dizAmAM cAlI, siha, vyAdhra ane ziyALavAnA zabdathI bhayabhIta thayelI rANInI caraNa unmArga gamana karavAthI kAMTA kAMkarA vagerethI vadhAvI lAgyA. kaSTanA AvezathI mUchita thaI jatI paTTadevI vananA zItala vAyuthI sAvadha thaI, vaLI du:khedu:khe mAga kApatA. AgaLa cAlI. P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 443 bhUkha ane tRSAnI vedanAthI e kAramo divasa pasAra tha, e padavInA kaSTathI du:khita sarya paNa asta thavAnI . taiyArI karato hato te samaye teNIne bhAgyayoge keIka tApasIne bheTe thayo, bhayaMkara araNyamAM manohara aMgavALI, strIne joI tApasI teNIne AzvAsana ApI potAnA - AzramamAM laI gaI. AzramanI vRddha gurUNIe rANIne AvAsana ApI enA du:khanuM kAraNa pUchayuM. paTTarANIe potAnI sarva kathA kahI saMbhaLAvI, vRddha tApasIe AzvAsana ApelI paTTadevI bhagavAnanuM smaraNa karatI tyAM AzramamAM potAne samaya vyatita karavA lAgI. e vRddha tApasIe AzramanA kuLagurUne vAta karI priyamatIne potAnA vatana melavAnI vyavasthA . karavA jaNAvyuM - kulapatie keTalAka vRddha tApasanI sAthe eka divase priyamatIne ravAne karI. garbhanA bhArathI dhIre dhIre cAlatI priyamatI zrIpura nagaramAM AvI. nagaranA udyAnamAM ArAma levA te sahakAranA vRkSa nIce beThI. samIpe rahelA jInamaMdiramAM pUjA stavanA jANI rANuM jIna bhuvanamAM . AvI jInezvarane namI. bhagavAnanI stavanA karavA lAgI. - te samaye jInasuMdarI nAme zrAvikA A videzI sAdharmikAne jANI jInaprAsAdathI bahAra nikaLyA pachI pUchayuM, "he bahena ! tame koNa cho ? kyAMthI Avo cho ??? : . priyamatI ene joI rUdana karavA lAgI "bahena ! mArA dui:khanI zI vAta kahuM ?" DusakAM bharatI gadagadita paTTadevI kaMTha rUMdhAvAthI kAMI bolI zakI nahi, teNIne dhIraja - ApatAM jInasuMdarI belI. "he bhAgyavatI ! A saMsAranuM svarUpa ja evuM che jagatamAM niraMtara kaNa sukhI che? priya zrIhakAranI racanA karavI P.P.AC. Gunra' n suri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara he suzruraDIza nahi, A du:kha pUrNa saMsAramAM Dagale ne pagale manuSyane du:kha ja prApta thAya che. mATe emAMthI chuTavA tuM eka dhamanuM ja ArAdhana kara, dharma karavAthI du:khamAM paNa prANIne zAMti vaLe che-du:khano nAza thAya che. rogIne auSadhanI mAphaka du:khIne dharma e parama auSadharU5 che. jInasuMdarI AzvAsana ApI rANIne potAne ghera - teDI lAvI. tenA mAtApitAne A du:khI strIe badhI vAta kahI saMbhaLAvavAthI jInasuMdarInA mAtA pitAe * teNIne potAnI putrInI mAphaka rAkhI. anukrame zubha dine rANIne putrano prasava thayo, e rAjaputrane nirakhI prasanna thayelA dhanaMjaya zreSThIe rAjAne prasanna karI kedIone choDAvyA temaja moTo janma mahAsava karyo. putranuM nAma kusumAyudha rAkhyuM. bAlakusumAyudha e dhanaMjaya zreNInA ghera vRddhi pAmato anukrame be varSane thayo. te samaye e zrIpuranagarano vAsavadatta nAme sArthavAha caMpAnagarI tarapha javAne taiyAra thayo. e vAta jANIne dhanaMjaya zreNIo sArthavAhane potAnI pAse belAvI sarve hakIkata samajAvI, priyamatIne putra sahita vizvAbharaNathI satkAra karI vAhana tathA mANasano baMdobasta karI tenA sAthe caMpA tarapha ravAne karI. - vAsavadatta sArthavAha zrIpurathI prayANa karato anukrame zivavardhanapura nagaramAM AvyuM ane nagaranA udyAnamAM paDAva nAkhe, sArthavAhanI sAthe AvelI priyamatIe paNa tyAM ja A vRkSanI nIce mukAma karyo. ne e samaye zivavardhananagarano zrI suMdara rAjA gure .P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhAvano snehasaMbaMdha 445 pAse dharma sAMbhaLI dIkSA levAne taiyArI karI rahyo hato. rAjAne laghu bAMdhava yuvarAja puraMdara paNa rAjyane nahi icchato vaDIlabaMdhu sAthe dIkSA levA taiyAra thayo hovAthI rAjya kone arpaNa karavuM te mATe badhA rAjapurUSo vicAramAM paDI gayA hatA. rAjAe kaMIka nizcaya karI paMcadivya karyA. maMtrI AdiparivAra sahita rAjA paMcadivyanI pAchaLa cAlyo. e paMcadivya nagarImAM bhamIne udyAnamAM jyAM sArthavAhano paDAva hato tyAM AvyAM, bALaka kusumAyudha jyAM ramata karI . rahyo hato tyAM AvI sthira thaI gayAM, gajarAje kalazanuM. jaLa e bALakumAra upara nAmI kumArane potAnI saMDha vaDe ucakI aMdha upara mukI dIdho. pachIto rAjA ane yuvarAja enI mAtA sahita bAlakumArane mahotsavapUrvaka nagaramAM lAvyA. rAjamaMdiramAM kumArane ucca pade sthApana karI e . bane bAMdhave priyamatIne kahevA lAgyA, "he mAtA ! tame. A rAjyane grahaNa karo ke tamArI sahAyathI ame dIkSA grahaNa karIe, e avasare sArthavAhe AvI rAjAne araja karI . "he mahArAja ! aMgadezanA adhipati zrI jaya rAjAnAM . A paTTadevI, mAre caMpAmAM jaIne mahArAjane soMpavAM evI mane bhalAmaNa che to Apa emane mukta kare che. rAjana! kaliMgAdhipatinI rAjakumArI priyapatIne paNa zuM ? Apa jANatA nathI ? | sArthavAhanI vANI sAMbhaLI ane rAjapurUSa-bAMdhe priyamatInA caraNamAM paDI belyA. "tyAre tame to amArAM mAzI thAo. - 21e', Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 pRthvIcaMdra ane guNasAgara ' rAjAe sArthavAhane sarve hakIkata samajAvI zrI jayarAjAne jaNAvavAnuM kahIne mAna sanmAna sahita caMpAnagarI tarapha ravAne karyo. maMtrI, sAmaMta, senApati Adi rAjapurUSa ane prajA samakSa kusumAyudhane rAjyAbhiSeka karI ane bAMdhavoe dIkSA grahaNa karI, zivavardhanapuramAM rAjA kusumAyudha pUrvabhavanA puNyodayathI maMtrI, sAmaMta : ane senAdhipatinA pratApe akhaMDita zAsanavALe thaye. ekadA bALarAjA kusumAyudha rAjasabhAmAM beThelo hato, maMtrIo Adi rAjapurUSe rAjasabhAmAM beThAbeThA buddhi pratApathI rAjyazAsana sthira karI rahyA hatA, te samaye avaMti dezanA rAjA rAjazekharane dUta rAjasabhAmAM hAjara thaI kusumAyudhane kahevA lAgyo. temaNe mane zrImukhe tamane kahAvyuM che ke hAthI, ghoDA rathAdika samRddhi ane samarpaNa karI tame mArI tarapha bhaktibhAva batAve, kAraNa ke mAre Azraya karavAthI anya koI - rAjAo tamane herAna karaze nahi ne sukhethI tame rAjya karaze." * dUtanAM vacana sAMbhaLI mukhya mahAmaMtrI zAla belyo "are vAcALa ! tuM jema tema zuM bAkI rahyo che? paNa - bAla svabhAvI kusumAyudha sevA karavAnuM ja jANato nathI. * haya, gAja, rathAdika sAthe krIDA karavAnI IcchAvALe A rAjA tane gajAdika zI rIte mokalI zake ? chatAM tamAre P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 447 hAdikanI jarUra hoya to tamAro dhanabhaMDAra mokalo eTale kharIda karI mokalIye." - zAlamaMtrInI vANI sAMbhaLI jANe A rAjya satva vagaranuM hoya tema sAmAnya manuSyanA jema kopane dhAraNa karI dUta belyo, "AvA maMtrIothI ja kusumAyudha cirakAla paryata rAjya karaze zuM ? dIrghadazI maMtrIothI rAjA pitAnuM sAmrAjya calAve che, tamArA jevAthI nahi he maMtrI! potAnAthI balavAnane kaMika upahAra ApI athavA to namaskAra karI prasanna karavo, paNa abhimAnI vacano belI krodhAyamAna karavAthI zuM phAyado ? je praNAmathI vaza thAya tene kopAvavAmAM kharAbI ja thAya. kAraNake nakhachedya kAryane parazuthI chedavAno AraMbha na karo. A rAjazekhara rAjA namaskAra karanArane kalpavRkSa samAna che, tyAre abhimAnIne to yamanA jevo bhayaMkare che mATe enI sevAno svIkAra karI tame vRddhi pAmo. >> : "bahu doDha DAhyo che kaMI, naphaTAinI te kaMI hada che je eno svAmI te sevaka, jANe ke e rAjAnI maherabAnIthI ja kusumAyudha rAjya karato hoya ne zuM paNa re mUDha! bALa evA A kusumAyudhane vaza karavA jatAM tAre svAmI kyAMya enuM rAjya nA gumAve, kAraNake bAlaka evo paNa siMhano zizu kAMI meMDhAMnA ToLAthI parAbhava pAmato nathI. zAla maMtrIe kodhathI dhuMvApuvA thaI dUtane rAjasabhAmAMthI kADhI mukAvyo . apamAnanI AgathI jalatA dUte avaMtImAM AvI piotAnA svAmInI AgaLa sarva hakIkata vistArathI kahI saMbhaLAvI baLatAmAM ghI homyuM. rAjazekhara rAjAnA zAMta hadayane khuba DALI-valovI nAkhyuM. . . . . . . Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - "Aha ! eka nAnA bALakano A mijAja ! nakkI ghe maravAnI thAya tyAreja vAgharIvADe jAya che. vinAzakALe pAse Ave che tyAreja buddhimAM vikAra-phAraphera thAya che. rAjA to nave ne bAlaka che paNa enA maMtrIo paNa zuM svaparanA balathI ajJAta che ke uddhatAI karI rahyA che-nAhaka pitAne kSaya karAvI rahyA che." ema bolato rAjA rAjazekhara caturaMgI senAthI paravArele, krodhathI adharane hasato, mahAmaMDalane dhrujAvato kusumAyudha upara caDI Avyo, - zivavardhanapuramAMthI nikaLela sArthavAha vAsavadatta zIdhragatie caMpAmAM AvI caMpApatine namyo. "deva! devI, rAjakumAra ane navIna rAjyanA AvAgamanavaDe. Apa vRddhi pAme ! caMpAnareza AgaLa bheTa dharI sArthavAha belo. - sArthavAhanA vacanathI vismaya pAmele rAjA bolyo. "zeTha! ja spaSTatAthI kahe. tamArA kathanano bhAvArtha zuM che?" sArthavAhe devInI putranI ane rAjya prAptinI vAta narapatine kahI saMbhaLAvI. te potAnA kuTuMbanI kuzaLatAnI vadhAmaNithI prasanna thayelA rAjAe sArthavAhane khuba dhana ApI rAjI karyo ane sArthavAhano kara mApha karyo. ' sArthavAhane rAjI karI caMpApati tarataja maMtrI sAmaMta senApati Adi parivAra sAthe zivadhanapuramAM AvI priyA ane putrane maLyo. priyamatIe potAnA pitAne paNa samAcAra mokalavAthI mAnatuMga rAjA paNa potAnA parivAra sAthe putrIne maLavA AvI paho ! ! ! . ke caramAraphate avaMtIpatine mArgamAM A samAcAra malatAM enA haiyAmAM meTa. dhrAska paDyo, "ararara! ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano nehasaMbaMdha : 448 zuM thaI gayuM! zrIjayarAjA to mAro mitra! enA ja bALa putra sAme laDAI! aMga ane kaliMganA e banne rAjAene have huM zuM mukha batAvuM ?" potAnA avicArI kAryathI avaMtIpatine bahu pazcAttApa thayo, "are! mAre zI nyanatA hatI ! avaMtIdezanuM vizALa sAmrAjya chatAM meM lebhathI bIjAnuM rAjya paDAvI levAnI IcchA karI. mArI e lAbha vRttine dhikkAra he ! pUrvanA puNyathI rAjya prApta karanArane game tevo phodhI ne baLavAna paNa zuM karI zake ? deva tuSTamAna thAya toya nirbhAgIne te zuM ApI zake tema che! mATe have to e banne rAjAone khamAvuM. kAraNake bAjI bagaDI gaI hoya to paNa adhavacathI paNa DAhyA mANase sudhArI le che. vicAra karI avaMtI rAja pitAnA suMdara nAme maMtrIne samajAvI e rAjAonI pAse mokalyo, ' suMdaramaMtrI zivavardhanapuramAM AvI zrIjaya ane mAnatuMga narapatine namyo ane potAnA svAmI vatI be mahArAja ! amArA svAmIe ApanA putra upara je kaTaka ArahyuM che te aparAdhane Apa khame ! jayabhUpatie suMdara maMtrInuM svAgata karI vastrAlaMkArathI enuM sanmAna vadhAryuM, "tamArA sarakhA sajjanane te cogya che kAraNake sajajana purUSo avicArI kAMIpaNa karatA nathI. bhulecuke jo kadAca akRtya thaI jAya to satya sthiti samajAtAM tarataja aTakI jAya che ne temane karelA akAryane pastAvo thAya che. amane e rAjA sAthe malyAne ghaNe samaya thayo che to avaMtIpati bhalene ahIM Ave ne amArA mahemAna thaI jAya. ema kahI jayabhUpatie pitAnA maMtrI Adi parivArane suMdara maMtrI sAthe mokalI 29. A02 ( Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 * pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjazekhara rAjAne paNa teDAvyA. rAjAne khuba mAna ApyuM. traNe rAjAonA melApathI e nagaranuM nAma tyArathI rAjapura-rAjanagara thayuM. rAjA rAjazekhare kusumAyudhane joI prasanna thaI tenA puNyathI AkarSAI rUpavAna evI potAnI batrIza kanyAo paraNAvI. tyAra pachInA eka divase zivavardhanapuranA udyAnamAM zrIguNasAgara kevalI bhagavAna samavasaryA. vanapAlake nagaramAM AvI jayabhUpatine vadhAmaNi ApI. "he nararAja ! sahastrA vanane viSe surAsura ane manuSpothI pUjAtA zrI kevalI bhagavAna padhAryA che-samavasaryA che." - vanapAlakanI vadhAmaNithI rAjAe tuSTamAna thaI vanapAlakane khuba dAna ApI rAjI karyo, prabhu upara bhaktivALA traNe narapatie potapotAnA parivAra sAthe gurUne vAMdavA udyAnamAM AvyA. bhagavAnane namI vAMdI dezanA sAMbhaLavA hAtha joDI temanI sanmukha beThA, kAraNake upadeza ApanArA gurU paNa jJAnI hatA, jJAnathI A traNe narapatione dharmane yogya jANI gurUmahArAje paNa dezanA zarU karI. ' , maharAjAnuM sAmrAjya. he bha ! A manuSya bhavanA jalanA parapoTAnI mAphaka capaLa jIvitavyamAM Atmahita karI levuM eja sAra che. kAmadevanI pIDAthI mukta rahI krodhAdikane tyAga kare ane dharmane viSe prIti karavI. 2) : . . . . * .... "bhagavAnanI vANI gaMbhIra hovAthI mUDha, evA Jun Gun Aaradhak Truss P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavano snehasaMbaMdha 451 ) ame enA paramArthane samajI zakatA nathI. : mAnatuMga narapatie vacamAM kahyuM. . moharAjAe ajJAnarUpI madirApAna tamane karAveluM hevAthI zAstra vacanane paramArtha tamArAthI samajAte nathI. kevalI bhagavAnanAM vacana sAMbhaLI kaMIka hasIne rAjazekhara rAjA bo. " "bhagavAna ! Ape moharAjA kahyo to have Apa spaSTatAthI kahe ke e maharAja keNa che? eno rAjyAdika parivAra paNa amane samajAvo." * avaMtIrAjanAM vacana sAMbhaLI mohananI vyAkhyA karatA kevalI bhagavAna bolyA. paramahaMta dharmarUpI narapatine subodha nAme dUta sudarzana nAme curNa tamane Apaze tyAre zAstranI vAtana satya paramArtha tamArAthI samajAze. e subodha nAme dUta have zIghratAthI tamArI pAse Avaze. paNa te pahelAM prathama tame maharAjanuM svarUpa jarA sAMbhaLo. - " aneka prakAranA AzcaryathI bharelA A saMsAra rUpa nagaramAM sura, asura ane naranAtha para akhaMDita AjJA pravartAvanAra karma pariNAma nAme rAjA moTA vistAravALA rAjyano mAlika hato, tene kAlapariNati nAme rANu svAmInA siddhAMtane anusaranArI hatI. anAdi kiALathI sukha bhogavatAM temane moha nAme kumAra thayo. triNa jagatapara moTo prabhAva pADanAra te sArI Alama para potAnA parAkramathI rAjya karato hato. rAgadveSAdika tenA subhaTa hatA . moha sivAya bIjApaNu sAta vyasana rUpa sAta kumAra hatA, pitA upara bhaktivALA e putro niraMtara bhavya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45ra pRthvIcaMdra ane guNasAgara prANIone potapotAnA paMjAmAM jakaDIne saMsAramAM sthira karatA hatA. putranA parAkramathI prasanna thayele rAjA karma pariNAma eka divase potAnI priyA kAlapariNatine kahevA lAgyo. mohakumArane rAjya para sthApana karI ApaNe have sukhe sukhe kALa nirgamana karIe, kAlapariNatie paNa te vAta aMgIkAra karavAthI mehakumArane rAjyapara sthApana karI bAkInA kumArane temanI zakti yogya adhikArapade sthApana karI karmapariNAma rAjA rAjya bhAsthI nivRtta thaI nArAja mehanAne zikhAmaNa ApavA lAgyuM "he vatsa ! pahelAM yuvarAjapaNamAM paNa tuM jagatapara sarva sattAdhikArI hato. ne have to rAjatejathI vadhAre pratApavALe thaI sAmrAjyanuM rakSaNa kara ke jethI koipaNa prANuM ApaNA sAmrAjyamAMthI chaTakI zake nahi. 2 jagata upara moharAjAnuM sAmrAjya e rIte sArI rIte jAme che. eka divase saMsAra nagaramAM bUmAbUma macI rahI. moTA kelAhala thayo, "he subhaTa ! doDo! doDo! A cAritrarAjAnuM-dharmarAjAnuM sainya dhasI AvyuM che te prajAnA lokene-ApaNI prajAne harI zivanagarImAMpotAnI nagarImAM laI jAya che." moharAjAnI sabhAmAM A pokAra paDavAthI krodhathI dhamadhamato mahArAjA dharmarAjanI sAme yuddha karavAne taiyAra thayo. dare maMtrI ! A zu julama ! e keNa be mAthAne che ke mArI chAyAmAMthI mArI prajAne harI jAya che ? he. rAgadveSa subhaTa ! advitIya parAkramavALA tame tamArI senA sAthe taiyAra thAo ! he mithyAtva maMtrI ! rAjanI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 4pa3 kArobAra tuM ke calAve che? tuM maMtrI chatAM A cAritra mArI prajAne harI jAya che te jota-jANato nathI zuM ? meharAjAno kalakalATa sAMbhaLI aviveka rUpI maMtrI be "he deva ! Apa prasanna thAo, khedane dUra karI mArI vAta sAMbhaLo. pUrve tamArA pitAe cira sthiti nAmanI tamArI mAsInA vivAha samaye jagatapuramAMthI kanyAdAnamAM ese sIttera nagara bheTa ApelAM hatAM, e badhAMya tamArI mAsIe dharmarAjAnA Azraya-Adhipatya nIce mukyAM, tyAMnA je je prajAjanee dharmarAjAne Azraya lIdho temane dharmarAjA sukha samRddhi ApavA lAgyA. je leke adhikAdhika dharmarAjAnI sevA karavA lAgyA temane khuba ApavA mAMDayuM. dharmarAjAe ahaMta cakI, baLadeva, vAsudeva vagerenI samRddhi paNa ApavAthI leke dharmamAM ujamALa thavA lAgyA. sukhanI icchAe paNa leke dharmanI sevA karavA lAgyA. he narapati! mithyAtva darzanAdika tamArA maMtrIoe durgatimAM ke kelA tamArA prajAjane paNa tyAMthI kALasthiti pUrI karI nikaLelA te paNa du:khathI kheda pAmelA chatAM dharmarAjAnI sevA karavA lAgyA, dharmarAjAnuM rAjya anukrame A rIte dhIre dhIre vRddhi pAmavA lAgyuM. - cirakALa paryata rAjya bhagavI dharmarAjAe potAnA yeSTha putra yuvarAja cAritrane rAjyapade sthApana karyo. parepakAra rasika cAritra nRpane dInajane vinaMti karavA lAgyA, "he svAmIna ! mahArAjAnA bhothI pIDA pAmelA amane tamArA zaraNamAM 9. amane nirbhaya sthAnaka batAvo ke jyAM moha rAjAnA subhaTe amane pIDe nahi." emanI dInavANI sAMbhaLI cAritra bhUpa belyA, "he P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 pRthvIcaMdra ane guNasAgara vivekI ja! mAre Azraya karI mukti nagarImAM jAo, tyAM tamane kaI herAna karI zakaze nahi. e muktinagarI (nirbhaya nagarI)mAM javA mATe tamAre ni:saraNInI khAsa jarUra che paNa Aje ni:saraNI (kSapakazreNi)no viraha hovAthI tame vivekarUpa parvata upara caDhI jAo ke tyAM tamane mehanA subhaTo herAna karaze nahi" e pramANe kahI cAritra bhUpatie sadAgamanI sAthe vivekaparvata upara caDhAvyA, pachI to vivekArUDha thayelA e prajAjanane joI ApaNA subhaTo pAchA paDavA lAgyA. vivekArUDha thayelA te purUSa kevalajJAnathI mukitano mArga joI tyAM cAlavA lAgyA. te vAre nAma, gotrAdika cAre tamArA bAMdhavA emane pakaDavA dhasyA paNa teya nirAza thaIne pAchA pharI gayA che temane A badho pokAra che, to he deva ! atyAre vyartha prayAsa karavAthI zuM ? avivekanI vANI sAMbhaLI mahArAjA jhaMkhavAI gayo. * . are ! are ! ATalI badhI vAta AgaLa vadhI gaI che? to paNa tuM have badhA prANIone ajJAna rUpI. madirAnuM pAna karAva, ke jethI teo adharmamAM paNa prIti. vALA ane mohanRpanI vANI aMgIkAra karI aviveke" turata ja e vAtano amala karI rAjAne samAcAra ApyA chatAMya mahArAja avivekane sAthe laI nagarenagara bhamavA lAgyo to lokone ajJAnarUpI madirAthI naSTa cetanA vALA thaIne yogya ke ayogya zuM ? khAvA yogya zu ke abhakSya zuM ? dharma zu ke adharma zuM ? evA kAryAkAryothI rahita jeyA, paNa potAnI mAsInA nagaramAM lekene dharma dharma karatA joI mukha macakoDato mehapa' e "are ! zu A lekene teM madirApAna karAvyuM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmanAvI rahyA che phakta dharmanA ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 455 nathI ke, dharma dharma karatA A badhA zuM babaDI rahyA che ? ja mehanI vANI sAMbhaLI aviveka hAtha joDI bo.. deva ! A badhA paNa ajJAna madirAnA pAnathI bhAna bhUle-- lA ja che. jo ke A badhA dharmanI vAta to karI rahyA chellekane dharmane nAme ramADI rahyA che. e bahAne teo potapotAnA vADA banAvI rahyA che phakta janaraMjana mATeja A badhuM thaI rahyuM che bAkI temanAM haiyAM to dharmanA paramArthathI ulaTI dizAmAM ja phaphaDI rahyA che. satya svarUpathI to te bicArAo ThagAyelA che. he deva! Apa jarA sukSmatAthI A dhamane pokAranArAo tarapha jaze to teo vivekaparvata upara hajI caDhelA nathI samAdika mitronI oLakha vagaranA vAta vAtamAM laDI jhaghaDA karanArA ISya. dika doSavALA che. zuddha cAritranI sevAthI rahita temaja samiti ane guti vagaranA Apane jaNAze. aviveke A lokonI vastu sthiti samajAvavA chatAM moha narapati 9 . ' "are! A badhuM tuM zI rIte jANI za? meha rAjAne e praznano javAba Apato aviveka bolyo, "rAjana ! mithyAdarzana maMtrInI AjJAthI jIvone haravA huM eka divase viveka parvata tarapha cAlo jo ke vivekaparvata upara caDhavAne huM samartha to thayo nahi. paNa vyadra graha, kadAgrahAdika subhaTane mokalI zuddhAgamanI vidhine bolatAM keTalIka vAto meM sAMbhaLI che temanA aMtaranI parIkSA paNa karI che. jethI huM kaMIka jANuM chuM deva! "e to badhuM ThIka che paNa mArI mAzInA nagaremAMya mArA bhakto che ke nahi? meharAjAe avivekane pUchayuM. ' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara "vivekaparvatanI nIce rahelA bAya tyAM tamArI ja AjJA mAne che rAjana ! parvata para rahelAomAM paNa ghaNA jo tamArI AjJAno tyAga karI zakatA nathI." avivekanI e vAta sAMbhaLI prasanna thayela moha jagata puramAM ramavAne cA-ramavA lAgyo. aneka citravicitra veza karato te gAyana gAvA lAgyo, nRtya karavA lAge pitAnI sAthe lekene paNa ramADavA lAgyo-nacAvavA lAgyo kaleza karAvavA lAgyo kayAreka vAjiMtra vagADato svaya hasato anya jinene hasAvavA lAgyo. jagatapuramAM e rIte aneka prakAranA leke pAse khela karAvatA putrone pitA kahevA lAgyo, mAtAne strInI jema AliMgana karavA lAgyo, sutAne mAtA kahevA lAgyo, pitAne zaa kahevA lAgyo mAtAne vairiNI samajavA lAgyo, strIne mA kaheto tenA pAde pathA, kSaNamAM lAja vagarane thaI vazvane dUra pheMkI nRtya karato. pApI lekenIjabarA lokonI khuzAmata karato vaLI deva, gurUnI nidA karato. evI aneka ceSTAo karate hatRpa potAnA parivAra sAthe nava navA rasavALAM nATaka karato potAnA pitAne khuza karavA lAgyo ne mAtAne saMtoSa ApavA lAgyo. he bhale ! evI rIte potAnA zauryathI pramAdanI sahAyathI jItelA sarva lekene moharAjAe haNI nAkhyA che temaja mohanA kalamAM utpanna thayelA IdriyonA viSaya vikAree jagatane parAdhina-pitAne Adhina banAvyuM che. mATe e viSaya vikArone jItIne he bho! tame akSaya evA mokSanA sukhane meLavo. rAgAdi ripuone jitanArA saMyamane tame Adare, bAhyathI rasAsvAdarahita chatAM tatvathI sukha ApanArA cAritramAM ja tame prItivALA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano nehasaMbaMdha 457 thAo. gurU mahArAje maharAjAnuM temaja temanA kuTuMbanuM TukamAM varNana kahI saMbhaLAvyuM, rAjazekhara rAjAe mAnatuMga rAjAnI saMmatithI gurU mahArAjane dIkSA ApavAnI prArthanA karI, jethI kevalI bhagavAne kahyuM. "tamane e gya che mATe vilaMba karaze nahi. banne rAjAoe jayabhUpatine potapotAnA rAjya saMbhALavA vinaMti karI tyAre jayabhUpALe kahyuM. "mAro abhigraha pUrNa thavAthI huM paNa dIkSA laIza." traNe rAjAoe dIkSAno nizcaya karI puNyavAna kusumAyudhane traNe mahArAje arpaNa karI kevalI bhagavAna pAse dIkSA grahaNa karI. dIkSA mATe taiyAra thayelI priyamatIne pitA ane patie samajAvI dIkSA letAM aTakAvI bALarAjAne pAlana poSaNa karavAnI bhalAmaNa karI, jethI teNIe dakSiAne vicAra cheDe samaya mulatavI rAkhyo, kusumaketu - kusumAyudha rAjA yogya umarane thatAM pitAnA rAjyamAM Avyo, tyAM rahIne sarva rAjya samRddhine bhegavavA lAgyo. sAmaMta Adi parivAra vaDe vRddhi pAmato puNyanA phaLarUpa sukhane bhogavavA lAgyo, cAra cAra rAjyane dhaNI temaja saMsAranA divya sukhone bhogavanAra chatAM e bhAgomAM enuM mana lIna thatuM nahi ke jevuM mana pitAe AcarelA mArgamAM lIna thatuM hatuM, jethI te zrAvakano P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 pRthvIcaMdra ane guNasAgara dharma AcaratAM ahaMta bhagavAnanI pUjA, yAtrA, snAtrAdika mahotsava karavA lAgyo. saMsAranA bhAgo, gIta, gAna, nRtyAdimAM eTalI badhI prIti tene thatI nahi. jevI prIti jInezvaranA dharma upara rAjAne hatI. enA rAjyamAM sarve AbAlagopAla. jInezvaranA dharmane yathAzaktie AcaranArA hatA emanI jIhuvA jInezvaranA guNonI stuti karavAmAM ja sAvadhAna thatI paNa bIjI malIna vAsanAmAM prIti dharatI nahi, niSkalaMka evA A narapati rU5 apUrva caMdra udaya. pAme chate jagata bharamAMthI mithyAtvarUpI aMdhakAra nAza. pAmI gayo hato. evA A kusumAyudha narezvarane rAja-. zekhara rAjAnI sulakSaNavaMtI surUSA putrI kusumAvalI nAme paTTarANI hatI. rAjavaibhava sAthe ramaNInAM sukha bhogavatA A nararAjane ghaNo samaya cAlyA gayA chatAM jatA evA samayanI temane khabara paDI nahi. ' * vijaya vimAnanAM sukhane bhogavato jayasuMdarane jIva Ayu pUrNa thaye tyAMthI evI kusumAvalInA udaramAM utpanna thaye te samaye nizAnA sAmrAjyamAM paTTadevIe svapnAmAM dhumADA vagarane agni joyo. jAgrata thayA pachI e svapna rAjAne jaNAvatAM rAjAe kahyuM tamAre manehara putra thaze. rAjAnA vacana sAMbhaLI rANI garbhanuM pAlana karavA lAgI. - yathA samaye paTTadevIe manohara aMgopAMgavAlA putrane' janma Ape rAjAe putrano janmotsava karI moTI. ADaMbara pUrvaka putranuM nAma rAkhyuM kusumaketu. A kusumaketu vRddhi pAmato kalAmAM pAvaradho thaI anukrama navIna ramaNIya yauvanamAM A yauvana vayamAM Avata" P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 459 e kumAranI kIrtigAthAo jagatanA khuNe khuNe pharI . vaLI. puSpanI suvAsanI mAphaka enI yaza rUpI suvAsa: duniyA para cArekera prasarI rahI anyadA rAjasabhAmAM bIrAjelA kusumAyudha narapa tinI AgaLa mathurA nagarImAM rAjA mahAkIrtine maMtrI vinaMti karavA lAgyo he narezvara ! amArA svAmIne manoramAdika ATha kanyAo che te potAnA rUpa, guNa ane kaLAthI uddhata thayelI koIpaNa kumArane IcchatI nathI. ekadA rAjAnI, AgaLa tamArA kumAranI prazaMsA thatI temaNe sAMbhaLI. e varNana sAMbhaLI prasanna thayelo rAjA mahAkatti. e kavine kahevA lAgyo "ahI tame jenI ATalI badhI prazaMsA karI te koNa che? rAjAnA praznanA javAbamAM kavi bolyo "prabho ! mahArAja kusumAyudha narezvaranA kuLarUpI AkAzamaMDalamAM caMdramA sarakhA salalAnA pAragAmI kusumaketu nAme rAjakumAra jenAM varNana aneka kinnara kinnarIo svamukhe gAyA. kare che e kavinI vANI sAMbhaLI e AThe rAjakumArIo kumAra kusumaketu upara rAgavALI thaI, rAjAe putrIone abhiprAya jANI potAno mahA. maMtrI mahAbuddhinAmA, tene badhI bAbata samajAvI ApanI pAse mokalyo che, je huM Apane araja karUM chuM ke rAja-- kumAra kusumaketune Apa mArI sAthe mokalo." - mahAbuddhi maMtrInI vAta sAMbhaLI rAjA kusumAyudha. be , "he maMtrIza! tamArA rAjAe kahyuM te badhuM barA-- bara che paNa A rAjakumAra yauvanavayamAM Avelo chatAM vikArarahita che. hAsyathI vacana bolavAmAM paNa ALasu'. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 pRthvIcaMdra ane guNasAgara che. aMgopAMgamAM yuvAnInA hAvabhAva paNa jaNAtA nathI. strIo tarapha najara sarakhIya karato nathI viSa tarapha vairAgyavRttivALe A kumAra kevaLa bhegInI mAphaka zAstranA vAMcanamAM ja prItivALe che jethI tenI cittanI vRttio kevI che te to ameya jANatA nathI chatAM vaDIlanI AjJAnuM pAlana karanAra hovAthI kadAca amArI AjJAthI kumAra tamArA nagara tarapha Avaze kharo, - kusumAyudha maMtrIne samajAvato hato te daramiyAna pratihArIthI AjJA karAyelo sAketapura nagaranA rAjAnA sugupta nAme dUta rAjasabhAmAM praveza karIne bolyo, "deva! amArA rAjA ravisena narapatine ATha suMdara kanyAo che. narariNI evI te kanyAoe aneka rAjakumAranAM citra"paTa joyA chatAM te raMjIta thaI nahi paNa rAjakumAra kusuma-ketunuM citrapaTa jotAM badhIya rAgapIDita thaI AkuLa - vyAkuLa thaI gaI. jethI ravisena rAjAe mane ApanI pAse mokalyo che ke he svAmI! kRpA karI rAjakumArane - amArA nagara tarapha mele. sugumanAmAM maMtrIne rAjA kusumAyudha kaMI paNa javAba Ape te daramiyAna vansa dezanA adhipatie mokalele subhaNita nAme dUta rAjAne namI hAtha joDI be . deva! jayatuM. rAjAe Apane vinaMtipUrvaka kahevaDAvyuM che ke petAne rUpavAna ane guNavAna seLa kanyAo che temanA pati mATe eka divase nimittakane pUchatAM kaheluM ke "A kanyAone pati kusumaketu thaze. jethI rAjAe kahyuM che ke kRpA karI kusumaketu rAjakumArane A tarapha mekalI!" - traNe dUtonI vANI sAMbhaLI rAjA kusumAyudha vicA2mAM paDI gayo kumArane have kayAM mokalave, kAraNake ekane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 461 rAjI karI benAM apamAna karavA yogya nathI. enA karatAM to traNene nA pADavI eja ThIka che. vicAravAna rAjAe potAnA mahAbuddhi maMtrI sAme joyuM. maMtrIe mahArAjanI ciMtA jANI tarataja hAtha joDI araja karI. deva ! bAra divasa pachI lagna zuddhine eka divasa Ave che je divasa bAra varSe paNa AvanAra nathI. to traNe narapatio potapotAnI kanyAone ahIMyA male ke je divase badhI kanyAo sAthe ekI vakhate lagna thaI jAya. mATe kanyAone ahIM mokalavA dareka rAjAone jaNAve maMtrInI vANI sAMbhaLI rAjA prasanna thayo. vAha maMtrI! vAha! jevuM mahAbuddhi tAruM nAma che tevuMja tArUM kAma." maMtrInI vAta sAMbhaLI badhA maMtrIo "sAdhu! sAdhu! kahI tenI prazaMsA karavA lAgyA rAjA kusumAyudhe paNa e traNe dUtone e vAta kahI saMbhaLAvI, rAjAnI vAta aMgIkAra karI e traNe dUtoe pitapotAnA nagaramAM AvI potapotAnA svAmIne te vAta kahI saMbhaLAvI. prasanna thayelA te rAjAoe aneka hAthI, ghoDA, ratha, subhaTe, dAsa, dAsIo maNi, ratno, suvarNa dika samRddhipUrvaka pitApitAnI kanyAo mokalI dIdhI. - pelA zubha divase pitAnI AjJA aMgIkAra karI kusumaketu te batrIse kanyAo sAthe moTI dhAmadhumapUrvaka paraNI gayo ne dagantukadevanI mAphaka sukhasAgaramAM kIDA, karatAM jatA evA kALane paNa jANato nahi. sukhamAM ghaNe. kALa cAlyA gaye Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = 462 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - upakArI gurU zivavardhanapura nagaranA rAjA zrI suMdare kusumAyudhane rAjyapade sthApana karI potAnA baMdhu puraMdara tathA maMtrI sAmaMta sAthe dIkSA grahaNa karelI te bhaNI gaNI AcArya pade sthApana thayA. puraMdarAdika pAMcase munionI sAthe vihAra karanArA suMdarAcArya pRthvI maMDalane pAvana karatA bhavyajanone bodha karavA lAgyA. anukrame suMdarAcArya avadhirAnI thayA. jJAnathI kusumAyudhane todaya jANI vihAra karatA caMpAnagarInA udyAnamAM AvyA, vanapAlakanA mukhathI vadhAmaNi sAMbhaLI rAjAe dAna ApI tene rAjI karyo. - rAjA moTI RddhisamRddhipUrvaka aMta:purAdika pari vAra sAthe gurUne vAMdavAne Avyo zAMta rasanA sAgara samAna rine joI bhaktipUrvaka namI gurUnI AgaLa rAjA beThe, AcArya paNa rAjAne uddezI dharma dezanA devA lAgyA - "he rAjana ! jagatanA saMge che te viyoganA karanArA che. mAtA, pitA, putra, kalatranA saMbaMdho svama sarakhA jANI levA, to A sAra saMsAramAM dharmanuM sevana karavuM eja zreyaskArI che. daMtazUdra vagara jema gajarAja zebhA pAmato nathI, vega vagarano a% jema kimata vagarano che, caMdra vinAnI rajanI zebhA pAmatI nathI, sugaMdha vagaranuM puSpa jema nakAmuM che, jaLa vagaranuM sarovara jema zebhatuM nathI, chAyA vagaranuM vRkSa zebhA vinAnuM che, cAritra vagara sAdhu, ane pratimA vagaranuM bhavana jema nakAmuM che, tema ghama vinAne mAnavI jagatamAM nakAmA che. - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane sanehasaMbaMdha 463 - he rAjana ! cirakAla paryata teM bhegone bhagavyA. jagata para azvarya bhagavyuM to have e rAjya ane bhegono tyAga karI tAre vratane viSe yatna karavo joIe. suMdarAcAryano upadeza sAMbhaLI kusumAyudharAjA manamAM vicAra karavA lAgyo. ' "aho ! A pUjya mane ekAMte hita karanArA che. athavA to paropakAra vatavALA sajana purUSo jagatamAM AvAja hoya che. varasAda popakAra mATe varase che. sUrya paropakAra mATe aMdhakArane hare che. caMdramA paropakAra mATe amRtane kare che. mAtA, pitA, putra, strI, mitra, svAmI, bha, hAthI, ghoDA, ratha jarajhaverAtAdi bhavasAgaramAM DabatA jIvane rakSaNa karavA mATe kaI samartha nathI, phakta eka gurUja dhama pamADavAvaDe karIne AtmAne durgati gamana karatAM aTakAve che. temAMya A gurU to mAre vizeSa upakArI thayA che bALapaNamAM jemaNe potAnuM moTuM rAjya mane ApI dIdhu atyAre muktinA rAjyane apAvavA taiyAra thayA che. AvA upakArIne melApa chatAM mane dhikAra che ke A viSayomAM Asakta thaI pitAe AcarelA mArgane huM aMgIkAra karatA nathI, priyAnA mohabaMdhana ane rAjya baMdhanathI baMdhAyelA mArA sarakhA mohAMdha purUSone mRgalAnI mAphaka pAzamAM baMdhAvAnI have zI vAra che? hajI paNa jo jAgRta nahI thAu to A bhavasAgaramAM manuSyajanma pAmyA chatAM nakkI huM hArI jaIza. . vicAra karI rAjA gurUne hAtha joDI che . A asAra saMsAramAM bhAgyege maLela Apano upadeza sAMbhaLI mane manuSya bhavanI kiMmata samajAI gaI che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 pRthvIcaMdra ane guNasAgara akAraNa baMdhu evA Apano Adeza huM avazya aMgIkAra karIza, gurUnuM vacana aMgIkAra karI rAjA nagaramAM Avyo rAjAe maMtrIonI samakSa kusumaketu kumArane Asana upara besADI pUchayuM, "he kumAra ! jagatamAM evI nIti che ke putra kavacadhArI thAya tyAre rAjAe rAjyabhAra samarpaNa karI mukta thayuM. rAjyabhAra upADavAne samartha tArA je putra mane rAjya ciMtAthI mukta kare to huM pAchalI avasthAmAM gurUne jaga pAmI Atmahita karU. kAraNa ke te ja kharA. putra che ke jemanI sahAyathI pitA dharma sAdhana karI zake. "he pitA ! rAta tatvavALA Apa jevAne e vAta. yukta che, huM e dharmakAryamAM Apane aMtarAya karato nathI. kiMtu prA:takALe zayyAno tyAga karatAM prathama je huM tamAruM mukha darzana karUM to ja rAjya, vaibhava, sukha badhuMya saphaLa thAya. je tamArUM darzana na thAya to A rAjya, vaibhava aizvaryanuM paNa mAre zuM kAma che ? bApu! je rAjyamAM rahevA chatAM caMdramA samAna saumya ApanuM mukha vAraMvAra jovAmAM na Ave evA rAjyavaDe paNa zuM ? * prajavalatA makAnamAM priya evA putrane tyAga karI palAyana karI javuM te he tAta! tamane zuM yogya che? bhayaMkara araNyamAM mugdha evA mRgabAla samAna mAre tyAga karI jatA rahevuM tamane zebhatuM nathI. saMyamanI. abhilASAvALA putrane jANI rAjA bole. - "he vatsa! tuM hajI AzA bharela navayuvAna saMyamane zI rIte AcarIza ? iMdriyonuM damana, kaSAyenuM vazapaNe ane viSayone yauvanavayamAM svAdhina karavA te kAMI saraLa P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano nehasaMbaMdha 465 sugama nathI. capaLacittavALI yuvatIno vizvAsa che? kAle uThIne vicAra karI jAya, mATe atyAre to rAjyanuM pAlana karI vilAsa kara, samaya Ave tyAre tuM paNa mArI jema dIkSA grahaNa karaje." rAjAe rAjakumArane samajAvavA mAMDyo. pitAnAM vacana sAMbhaLavA chatAM paNa dIkSA levAnI daDha bhAvanAvALo kusumaketu che. "pitAjI! maMda maMda gatie gamana karanArA tArAo paNa moTI tArAone Azraya pAmI AkAza pAra kare che. zUravIranI nizrAe rahelA kAtarapurUSo paNa zuM yuddha karatA nathI? sArthavAhanA sAthamAM rahelA ni:satva purUSa paNa mahA araNyane pAra pAmI jAya che. tevI rIte he tAta ! Apane Azraya laIne durgama evA zIlarUpI zaila upara huM caDhI jaIza, pRthvI rUpI udyAnamAM bhamI rahelA manarUpI vAMdarAne yogIo vAnarUpI zrRMkhalAthI bAMdhI zuM sthira nathI karatA ?" kusumaketunI saMyamanI bhAvanA jANI kusumAyudha rAjAe devasenakumArano rAjyAbhiSeka karyo. aThThAI utsava temaja moTImoTI jInapUjAo racAvI, dIna, anAtha ane raMkajanone puSkaLa dAna ApI temanAM dAridraya dUra karyA. zAsananI prabhAvanA karI. e vairAgyaraMgavALA rAjAe kusumaketu temaja pAMcaso purUSonI sAthe, batrIsa rANIo temaja putrIonI sAthe, devasena rAjAe mahotsava karelo che evA tenI sAthe mahA ADaMbarapUrvaka sUrIzvara pAse dIkSA grahaNa karI, - kusumAyudha ane kusumaketu vairAgyaraMgathI raMgAyelA to hatA ja bhavobhavanA cAritra pAlavAnA abhyAsI hevAthI A bhavamAM paNa emane abhyAsa vRddhi pAmavA lAgyo, P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 pRthvIcaMdra ane guNasAgara jJAnano abhyAsa karatA ne tapane AcaratA teo saMyama rUpI vRkSane khuba vRddhi pamADavA lAgyA, phAlIlIne e saMyamarUpI vRkSane temaNe evuM to vRddhi pamADayuM ke jenAM phala have alpa samayamAM ja melavavAne te bhAgyazALI thaze. pakhaMDanA vijayathI temaja abhimAnathI uddhata thayelA rAjAone jItI pRthvImaMDalamAM jemano yaza vistAra pApe che evA cakravatIne pakhaMDanI samRddhi prApta thatAM temaja cesaThahajAra aMteurInA vilAsamAM je sukha prApta thAya che te karatAM paNa adhika AtmasukhanA te adhikArI thayA, sneha baMdhana. cAritranI ArAdhanA karatA e bane munie saMyama tejavaDe zobhatA, je tapa pitA karatA hatA te ja tapa putra karato hato. banne munio sAthe vihAra karatA hatA temaja sAthe rahetA hatA. sAdhupaNAnI utkRSTa kriyA karavA chatAM ekabIjAno viyoga teo sahana karI zakatA nahi dehanI chAyAnI mAphaka pitA ane putrano eka sAthe nivAsa e snehabaMdhana sAdhupaNAmAM ajukatu gaNAtuM hatuM. temanA AvA saMbaMdhathI eka divase gurUe temane zikhAmaNa ApI. "he munio ! saMsArarUpI kedakhAnAmAMthI nikaLelA tamAre sneha baMdhanathI baMdhAine muktimArgamAM argalA ubhI karavI te yogya nathI. kAraNa ke sneha e to jIvane saMsAramAM bAMdhI rAkhavA mATe sAMkaLa samAna che prANIene sneha jevuM pIDAkArI A jagatamAM bIju koNa che? - snehapaNAthI ja dahIne maMthAvu paDe che. sneha thakI tala. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha - 467 ane sarasavane ghANImAM pIlAvuM paDe che. rAganA vize majITha ne keTalI pIDA bhegavavI paDe che ? mATe he sAdhu! bhAre kama evA dharmarahita jIvonA snehanI vAta to dUra raho paNa AsannasiddhivALAone paNa sneha hoya che tyAM lagI teo kevalya prApta karI zakatA nathI. mAtA, pitA, strI ane putrAdika je mitragaNa temaja je zatrusamudAya e ekaekanI sAthe anaMtIvAra zatrumitranA saMbaMdhe bhegA thayA. bhukhathI pIDAyA chatAM keTalAka jIvonuM bhakSaNa thayuM. keTalAkane reSathI mArI nAkhyA. snehathI keTalAkanuM pAlana karyuM, mATe saMsAranuM svarUpa jANanAra e rAga ane roSa kara yukta nathI." gurUnI zikhAmaNa sAMbhaLIne te banne munie bAlyA. "he bhagavana! saMsAranA sarve saMbaMdhono tyAga karanAra ane mokSamArgane mATe ja saMyamanI ArAdhanA karanArA evA amArA jevA sAdhuomAMthI paNa arasaparasano sneha jato nathI enuM kAraNa zuM? te Apa kaho, banne munionI vANI sAMbhaLI gurUe temano parabhavano saMbaMdha mULathI atyAra sudhIno kahI saMbhaLAvI kahyuM, "tame janmajanma snehane khuba poSe che tethI e sneha gADha thaI gayo che. jo ke saMsArIne te dusyAjya che chatAM tamArA jevAe e baMdhana te toDavAM ja joIe. mokSamArgamAM aMtarAya karanAra e snehabaMdhana tamArI bhava5raM5rA vadhAraze. mATe tamAre ene tyAga karavA mATe ja prayatna karavo joIe." gurUnA mukhathI potAnA pUrvabhave jANI bane munione jAtismaraNa jJAna thayuM, e jJAnathI temaNe gurUnA kahyA pramANe potAnA pUrvabhava joyA, jethI manamAM adhika P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 pRthvIcaMdra ane guNasAgara virakta thayelA ane saMsArabhAvathI udAsa vRttivALA te ane mahAmunio tyArathI snehabaMdhana toDavA pRtha... pRthaga vihAra karavA lAgyA. ne sneha baMdhanane toDavAno prayatna karavA lAgyA. mahAsatva kusumAyudha munirAja paNa gurUnI vANI sAMbhaLI ekAkI vihAra karavA lAgyA, teo pratimA smazAnamAM ke anya khaMDeramAM, parvata upara ke vRkSanI nIce siMha ane vyAghanA bhayathI rahita thaI pratimA dhAraNa karI dhyAnamAM rahevA lAgyA, je jagyAe sUrya asta thato te jagyAe ja kAyAne vosirAvI kAusagga dhyAne rahetA nAnA ke moTA keI paNa bhayanI te paravAha karatA nahi. tapane pAraNe game tevo nirasa AhAra malato to paNa teo rAgadveSa dhAraNa na karatAM samabhAve AhAra karatA zama, saMvega ane nirveda vaDe kaSAyeno nAza karatA e mahAmuni dhyAnarUpI agnivaDe karmone niraMtara bALavA lAgyA. merUnI mAphaka dayAnamAM sthira rahelA te nAnA moTA keipaNa upadravothI paNa calAyamAna thatA nahi. ekAkIpaNe gurUAzAe vihAra karatA e mahAmuni kusumAyudha eka divase subhauma nAmanA gAme AvyA, te gAmanA eka zanya gRhamAM rAtrIne samaye pratimA dhAraNa karI dedhyAnamAM sthira rahyA. madhyarAtrIne samaye keIka pramAdIe e gAmamAM keInA makAnamAM agni muko. te agni gAmane bALato anakrame dharmadhyAnamAM sthira rahelA munivALA gRhane paNa bALavA lAgyo, e agninA upasargamAMya muni dhyAnathI calAyamAna thayA nahi, to pachI dayAna cheDI palAyana thaI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 468 javAnI to vAta ja zI ? jeo bhayaMkara upasargathI paNa calAyamAna thatA nathI tevA mahAmunine dhanya che, - zanya gRhano bhAga leto agni munine paNa bALavA lAge, dharmadhyAnamAMthI e mahAmuni zukala dhyAnamAM AvyA, zukala dhyAnane dhyAtA e munie agnine upasaga sahana karyo paNa dhyAna ke cittanI sthiratAno tyAga karyo nahi. zubha bhAvanAmAM Asakta e muni agnino upasarga sahana karI kALa karI sarvArthasiddha nAmanA anuttara vimAnamAM uttama evA deva thayA. prAta:kAle e mahAmunine agnithI dagdha thayelA joI gAma loke hAhAkAra karavA lAgyA. potAnA du:khane bhUlI jai zeka karavA lAgyA, "are A mahAmunine keIe gharamAMthI kADhayA nahi. A ghora munihatyAnA pApathI ApaNe badhA kalaMkita thayA. e pramANe zeka karatA temaNe muninI ucita kriyA karI, te pachI dhIre dhIre zekane bhUlI jatA pitapotAnA kAryamAM teo pravaryA kAraNa ke game tevo zeka paNa kAle karIne bhUlI javAya che, e samaye zrI saMdarAcAryane kevalajJAna utpanna thavAthI Asanna rahelA devatAo temanI pUjA karavA lAgyA, ne zrAvastI nagarInA udyAnamAM devatAe racelA suvarNakamala upara besI dezanA devA lAgyA. dezanA samApta thaye samaya melavI kusumaketumuni usukatAthI belyA, "he bhagavana ! atyAre kusumAyudhamuni kayAM vicaratA haze ?" kevalI bhagavAne kusumAyudha munine vRttAMta jJAnathI jANI temanI prazaMsA karatAM kahyuM, "te kusumAyudha muninA jIvitane dhanya che ke je maharSie agnine upasarga sahana P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 470 pRthvIcaMdra ane guNasAgara karI Atmahita sAdhI lIdhuM. he mune ! saMyama levuM e te saheluM-sugama che paNa tenI ArAdhanA karavI-nirvAha karavo e durlabha che. pachI kevalI bhagavAne kusumAcudha mahAmunine vRttAMta kahI saMbhaLAvI kusumaketu munine kahyuM, "he bhAgyavAna ! jemaNe potAnuM svahita sAdhI lIdhuM che evA e mahAmunine zeka tuM karIza nahi. tuM paNa emane alpa samayamAM ja malIza, eTaluM ja nahi paNa tame ane have thoDAja kALamAM bhavasAgara tarI pAra thaze. >> kevalI bhagavAnanAM vacana sAMbhaLI kusumaketu muni adhika udAsavRttithI saMsAra upara adhika vairAgyavALA thayA chatAM gurU AjJA prApta karI saMlekhanA karI. dravya ane bhAvazalya dUra karI te mahAmunie pAdapopagamana anazana aMgIkAra karyuM. siddhonA dhyAnamAM tatpara evA e muni paccIza divasane aMte kAlakarIne sarvArthasiddha mahA vimAnamAM deva thayA. sarvArthasiddha mahAvimAna | sarvArthasiddha mahA vimAna ahiMthI lagabhaga sAta rAja uge ane siddha zilAthI bAra jojana nIce anuttara vimAnono eka pratara Avela che. tyAM cAre dizAe cAra zIgaDAnA AkAranAM vijayAdika vimAna rahelA che tyAre madhyamAM goLa ane lakSayajananA pramANuvALu sarvArthasiddha mahAvimAna AveluM che. e vimAnanuM pRthvIdala eka vIsaso jejananu zAstramAM kaheluM che tyAre vimAnanA uMcAI agIyArase jananI che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 471 e sarvArtha siddha mahAvimAnamAM pUrA eka hAtha pramANa zarIravALA deva utpAdu zayyAmAM aMta:muhUrta mAtramAM utpanna thAya che tyAMnA devatAonuM AyuSya saMpUrNa tetrIsa sAgaropama hovAthI tetrIsa hajAra varSe AhAranI icchAvALA ne tetrIsa pakhavADIe zvAsozvAsa lenArA eka avatArI hoya che saMkhyAta varSanA yuvALA saMyamo manuSya ja tyAM jaI zake che. utpAdazayAmAM utpanna thatA e devAne potAnA athAga anaMta sukhamAMthI paravArI zayyA parathI nIce utaravAnIya phurasada nathI-jarUra paDatI nathI. zayAmAM pihelA thakA temane tetrIsa sAgaropamaneya kAla samApta thaI jAya che. alabata ghaNe kAle jarUra jaNAya to teo eka paDakhethI bIje paDakhe thaI zake che evA e sukhI devo maMdakaSAya vALA, samakitavaMta ane ekaja avatArI hovAthI tyAMthI manuSya bhavamAM AvI sIdhA mekSe cAlyA jAya che. ahamiMdra jevA e devatAo avadhijJAne karI kaMIka nyUna cauda rAjalaka sudhI joI zake che eTale upara vimAM nanI davAjA sudhI ne nIce lokanAlikA sudhI teo joI zake che-jANI zake che. nIcenA devatAothI anaMta sukha sAhyabIvALA e devatAonA sukha saubhAgyanI te vAta ja ' zI karavI! - maNIratnothI vibhUSita e vimAnamAM utpAdu zayA upara vizALa caMdaravo hoya che e caMdravAnI madhyamAM eka cAsaThamaNunA pramANanuM moTuM metI hoya che tenI cAre bAjue batrIsa batrIsa maNanAM jhagajhagatAM cAra motI hoya che tenI pachI soLamaNanuM eka evAM ATha motI jhagajhage che, tenI pAkhatIe ATha maNanAM sevaLa metI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47ra pRthvIcaMdra ane guNasAgara jhaLakI rahyAM che te pachI cAra cAra maNanAM batrIsa motI vimAnanI zobhAmAM vRddhi karI rahyAM che. enI pachI be be maNanAM cosaTha metI AvelAM che. e motInA jhumakhA pachavADe eka eka maNanAM eka aThThAvIsa motI rahelAM che e pramANe eka caMdavAmAM basene trepana motIno jhumakho rahelo che. e matImAM vividha prakAranA nATAraMga svAbhAvika ja thayA kare che. dareka motImAM judI judI jAtanA thatA zAzvatA e nATAraMgane jotAM utpAdu zayAmAM rahelA devane zayAthI nIce utaravAnI paNa jarUra paDatI nathI-kurasada nathI, pavananI maMdamaMda laharIothI e motI paraspara aphaLAya che eka bIjAnA saMgharSathI aneka rAga rAgaNI utpanna thAya che manahara devatAI vArditra karatAM paNa anaMta gaNI mIThAzavALI e rAgarAgaNInA zravaNamAM ne metInI aMdara thatA nATAraMgane jotAM jotAM temane badhe kALa cA jAya che. tetrIsa hajAra varSe jyAre ene AhAranI icchA thAya che tyAre paNa IcchA thatAMnI sAthe ja te tRpta thaI jAya che, ne AhAranI prApti mATe temane prayAsa kara- - vAnIya jarUra paDatI nathI. sarvArthasiddha vimAnanA devatA potAnA e divya sukhamAM evA to layalIna che ke eTaluM badhuM dIrgha Ayu paNa pasAra thaI jAya che temanI temane khabara paDatI nathI. phakta chaTThanA tapanI nyUnatAe ja utkRSTa saMyamI manuSya e vimAnamAM utpanna thAya che. bAkI to mokSe ja pahoMcI jAya evA e lavasamama devatAo kahevAya che. agIyA2mAM guNasthAnake je kALa kare to paNa anuttara vimAnamAM P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha * 473 ja utpanna thAya che. evA athAga sukhanA dhaNI e devatAo muktithI phakta bAra jojana nIce hovA chatAM tyAMthI muktimAM jaI zakatA nathI. caMdaravAmAM valayAkAre rahelA e metInA jhumakhAnA sukhano AsvAda to mahApUjyavAna e devatAo ja laI zake. emane kevuMka sukha haze enI kalpanA paNa ApaNe to zI karI zakIye ! P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 pRthvIcaMdra ane guNasAgara paricacheda 11 pRthvIcaMdra ane guNasAgara. ekavIzamA bhavamAM vardhamAnajino jIyAd, vardhamAnaguNAnvitaH / vartate sAMprataM yasya, zAsanaM pApanAzanam // 1 // bhAvArtha--aneka guNavaDe vRddhi pAmelA-bharelA temaja pApane nAza karanArUM jemanuM zAsana vartamAna kAlamAM jayavaMtu. varte che evA zrI vardhamAna svAmI jayavaMtA vartA, jaya pAmo ! A jaMbudvIpanA dakSiNa bhAratanA madhya khaMDamAM ramaNIya kozala nAme deza Avela che. lakSmIne kIDA karavAnuM sthAna evA e manahara dezamAM svargapurInI zebhAno paNa tiraskAra kare evI zatruothI achata ayodhyAnagarI. AvelI che jenI racanA prathama jInezvaranA rAjyakALa harinA vacanathI devatAoe karelI che. evI ajIta. adhyA nagarImAM siMhasamAna parAkramI harisiMha nAme. rAjA hato. prajAnuM pitAsamAna pAlanakaranAre, athIjanane khuba dAnathI saMtoSa ApanArA Azritane ka95. kuma sarakho ne zatruonuM nikaMdana karanAro e rAjA rAja karate chate prajA sukhI ane samRddhivAna hatI. A rAjAne padma samAna locanavALI, rUpavAna ane. guNavAna padmAvatI nAme paTTarANI hatI. rAjA, divya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvIza bhavano snehasaMbaMdha 475 bhogonI jema devatAnI mAphaka sukha bhogavato pitAno kALa sukhamAM nirgamana karato hato. anyadA sarvArthasiddha mahAvimAnamAMthI kusumAyudha rAjAne jIva cyavI padmAvatInA udaramAM utpanna thayo te samaye rAtrInA pAchaLanA prahare devIe sura ane devIthI bhareluM mahAvimAna svaprAmAM joyuM. svama jaI jAgRta thayelI rANIe rAjA AgaLa svapnanI vAta nivedana karatAM rAjAe kahyuM. "tamAre manahara putra thaze." - rAjAnA vacanathI prasanna thayelI rANI garbhanuM sArI rIte poSaNa karatI samaya nigamana karatI hatI. navamAsa vyatIta thayA tyAre paTTarANIe manahara kAMtine dhAraNa karanArA putrano janma Ape. rAjAe putra janmane mATe varyApana mahotsava karyo. sagAMkuMDhabAdikanI saMmatithI kumAranuM nAma rAkhyuM pRthvIcaMdra. paMca dhAtrIothI lAlana pAlana karAto pRthvIcaMdra kalAone pAraMgAmI thaI anukrame yauvanavayamAM Avyo, navIna yauvananA bhAgyodayavALA hovA chatAM kumAra vayane. UMcita kIDA karato nahi. hAsya ke vilAsa paNa karato nahi.. vItarAganI mAphaka prazAMta manavALA te Ayudha ramavAne . paNa abhyAsa karato nahi ke gaja athavA azva para svArI. paNa kIDAnI khAtara karato nahI. kevala vyavahAranI khAta ja snAna, alaMkAra ke mAlAne dhAraNa karato hato temaja alhana, caitya, sAdhu, sAdharmikane mAtApitAmAM te bhaktivALeA hato. rAjakumAra pRthvIcaMdranI viraktAvasthA joI rAjA, vicAramAM paDyo "A vairAgI rAjakumArane bhegAsakta. P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 pRthvIcaMdra ane guNasAgara zI rIte karavo ? ene paraNAvyo hoya to strIonA mehamAM kheMcAtAM svayameva e kadAca bhegAsakta thAya khare, kAraNa ke jagatamAM purUSa tyAM lagIja dhamI rahI zake che ke jyAM - lagI manohara evI ramaNIe ene cho nathI. baLavAnane paNa purUSa yuktithI vaza karatA nathI zuM ? madonmata gajarAja paNa aMkuzathI vaza thaI jAya che, tophAnI azva lagAmathI kevo siddhodara thaI jAya che. temaja mAtelA baLada paNa nAtha nAkhyA pachI DAhyA thaI jAya che tevI ja rIte A vairAgI putra paNa paraNAvyA pachI jarUra bhAgamAM prItivALa thaI vairAgyamAM DhIlo thaI jaze. manamAM kaMika nizcaya karI harisiMha rAjAe kumAranA mAmA vijayadeva pAse pitAnA catura maMtrIne jayapura nagare moko jeNe potAnI lalitasuMdarI nAme kanyA pUrve pRthvIcaMdrane ApelI hatI. rAjamaMtrIe vijayadeva pAse AvI kanyAnI prArthanA karavAthI vijayadeva rAjAe potAnI bIjI sAta kanyAo sAthe lalitasuMdarIne sarva sAmagrI sAthe ayodhyA tarapha mokalI. rAjamaMtrI kanyAdika parivAra sAthe e kanyAonA mAmAnI rAjadhAnI rAjapura nagare Avyo. rAjapura patie paNa potAnI kanakavatI Adi ATha kanyAo sarva sAmagrI sAthe pRthvIcaMdra kumAra mATe mokalI. seLa kanyAo hAthI, ghoDA, tha, jhara, jhaverAta, subhaTa, dAsadAsI Adi parivAra sAthe rAja maMtrI anukrame adhyA AvI pahAro, rAjAe maMtrInuM sanmAna karI kanyAonA utArAnI vyavasthA karI. - te pachI rAjAe kumArane potAnI pAse bolAvI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 477 kahyuM. "kumAra ! banne mahArAjAe taraphathI tAre mATe AvelI A soLa kanyAo sAthe tuM vivAha karI emanI sAthe tArI yuvAnI saphala kara, amane paNa A moTI ciMtAmAMthI tuM mukta kara, lagna karavAnI khAsa IcchA na chatAM pitAnuM vacana kumAre mAnya karyuM jethI rAjAe sArUM muhUrta joI e soLe kanyA kumAra sAthe paraNAvI. moTA mahotsava pUrvaka vivAha thato joI pRthvIcaMdra, manamAM vicAra karavA lAgyuM, "are ! jagatanA moghelA mAnavInI pravRtti to juo ! mohaghelAo keTalI badhI. kadarzana pAme che. chatAM paNa e kadarthanAnuM temane jarAya. bhAna thatuM nathI. A hADa mAMsa ane rUdhira bharelA zarIrane bahArathI kevuM manohara banAve che, zaNagAre che, chatAM paNa svabhAvathI asuMdara evo A deha kAMI suMdara thato. nathI. je mAlA, vastrAlaMkArAdika suMdara padArtho dekhAya che te paNa malamUtrathI bharelA A dehanA saMsargathI ulaTA. malIna ane azucimaya thaI jAya che, - A asAra saMsAramAM koNa kono putra che? kaI kaI baMdhu nathI. svAmI zuM ke sevaka zuM ? e badhA kSaNIka bhAve che. jene mATe loko AnaMdita thayA chatA rame che, evo. mAtApitAno sneha paNa kSaNIka che. snehathI muMjhAyelAM mArAM mAtA pitA atyAre mAre mATe keTaluM badhuM karI rahyA che ? are A strIo paNa mUrNa che ke potAnA mAtApitAne tyAga karI mAre mATe ahIyAM AvI, to jJAnIjanoe to AvA mohamAM ramavuM yogya nathI. chatAM paNa je huM A bAlAonI sAthe vivAha karavAnI nA pADe to mArA mAtApitA keTalAM badhAM duHkhI thAya, dUrathI AvelI A bALAo paNa mArA vize du:khI du:khI thaI jAya, Jun Gun Aaradhak Trust
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 pRthvIcaMdra ane guNasAgara == dIkSA levAnI bhAvanAvALA mane tAte A mahA saMkaTamAM nAkhI dIdho to mAre have zuM karavuM? je mAtA pitA ane A priyAne baMdha karI dIkSA grahaNa karAvuM to to badhAM sArAM vAnAM thAya. e badhA upara mahAna upakAra thAya. e pramANe vicAra karato pRthvIcaMdra kumAra mAtApitAnI AjJAthI lagnakArya paripUrNa karI pitAnA - vAsabhuvanamAM Avyo. divasanA kAryathI paravArI rAtrInI zarUAta thaye chate bhadrAsana upara kumAra beThe. enI AsapAsa ratnapaTTaka upara soLe suMdarIo pharI vaLI. rAjakumArane rIjhavavAno prayatna karavA lAgI. tArAonI madhyamAM kaumudIpati jhaLakI rahe tema rAjakumAra zebhAne pAmato viraktatAne ja anubhavavA lAgyo. e lalita lalanAomAMnI eka paNa e vairAgIne pitAnA netrakaTAkSathI vadhI zakI nahi. zamarUpI bakhtarane dhAraNa karanAre kumAra pitAnI madhyamAM hovA chatAM temane eka vairAgI sAdhu jevo jaNAya. ( rUpagarvitA lalitasuMdarI paNa patinI A ceSTAthI jarA lajita thaI gaI "are! zuM potAno hAvabhAva ke kaTAkSa paNa svAmIne kaMI asara karI zakato nathI enuM kAraNa zuM ? emanA jevAnA cittane sparza karavA mATe zuM - huM ayogya chuM ? tyAre ? "e badhI bALAoe khubahAva bhAva karavA mAMDayA, chatAM kSAra upara lIMpaNanI jema te * taddana vyartha gayA, kumAre to nehabharI dRSTithIya temane joI nahi. tyAre viSNunAme baDhaka che ""are ! A - bALAo badhIya vyartha karthana bhegavI rahI che te he - svAmI ! A badhAnAM mana zAMta thAya tema karo. ane kanI vANI sAMbhaLI kumAra balo, maka parIti , P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 478 he baTuka ! saMsAramAM te jJAnIne Dagale ne pagale vairAgya jaNAya che. paNa kezava baTukanI mAphaka kadarthanA khamavA chatAMya Amane vairAgya na Ave to pachI doSa kone? e kezava keNa?" baTana pUchavAthI kumAre kezavanuM vRttAMta kahevuM zarU karyuM. kezava baTuka pUrve mathurAnagarImAM daridrI e kezavanAmano baTuka (vipra) raheto hato, tene kapaTI, kuzIlA, kurUSA ane kalaha karanArI kapilA nAme priyA hatI. kunArInAM lakSaNane dhAraNa karanArI e kapilAnArI zAstramAM kahelA kulakSaNothI bharelI hatI, piMgala netrovALI, karkaza zabda- . vALI, uMDA kalavALI, sthala jaghAvALI, udarva kezavALI, lAMbA chuvAlI, lAMbA mukhavALI, dIrgha nAsikAvALI temaja jenAM tAlu, havA ane hoTha (8) zyAma che evI durbaLa aMgavALIne viSama kacayugalavALI nArI pati ane putrathI rahita hoya che evI bhraSTa zIlavALI nArIne purUSoe tyAga karo, - tyAga karavA yogya nArI kapilA sAthe pAnu pADI kezava baTuka du:khe du:khe divase pasAra karato hato. anyadA kapilA garbhavatI thaI tyAre kezavane kahevA lAgI. "dhI, geLAdika padArtha mAre mATe kharIda karavAne tame dravya laI Ave. kapilA dhaDAko sAMbhaLI kezavanuM haiyuM dhaDakyuM. kapilAnAM vacana sAMbhaLI kezava bolo." dravya upArjana karavAnuM to huM kAMI paNa jANato nathI. tuM kAMI jANatI he to upAya batAva. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 pRthvIcaMdra ane guNasAgara lAvAlAnAM vecAnaka Ika svarNa bhUmimAM jaI mahenata karI suvarNa kamAI lAvo. jAo kamAI jhaTa vahelA Avo, " kapilAe kahyuM, - kapilAnAM vacana sAMbhaLI kezava svarNabhUmi tarapha cAlo tyAM dhana upArjana karI potAnA vatana tarapha pAchA pharyo tyAre kezavane mArgamAM eka IdrajAlIyo madhe, e prapaMcInA saradAra IdrajALI ke pUchavAthI kezave mUrkhatAthI pitAnI badhI vAta kahI dIdhI. pote suvarNa kamAvI lAve te paNa jaNAvI devAthI iMdrajAlike kezavane ThagI suvarNa paDAvI levAno vicAra karyo. IjAlike potAnI IMdrajALavidyA phelAvI kezava. ane IjAlika sAthe musApharI karatAM nagaranI samIpe eka vRkSa nIce visAmo levAne beThA. te samaye eka saLa varasanI mAyAvI vipra kanyA sAthe tenA mAtApitA paNa eja vRkSa nIce AvI eka bAjue visAmo letAM beThAM. e soLa varSanI viprakanyAnI manaharatA joI kezava labhAI jato vAraMvAra enA sAme jovA lAgyo. nirlaja thaI kezave e kanyAnI enA mAtApitA pAse mAgaNI karI. javAbamAM enA pitAe sahastra dinAranI mAMgaNI karI. pachI kezava hajAra dInAra ApI e kanyA sAthe paraNuM gaye. lagnane yogya khAna pAnanI. sAmagrI paNa pelAnI mAyAthI tyAM AvI hAjara thaI, e navIna kanyAne paraNI baTaka khuzI thaye, IjAlika enI pAsethI saghaLuM suvarNa e rIte taphaDAvI palAyana karI gayo te sAthe pitAnI IMdrajALa mAyA paNa saMharI lIdhI. pachI to na maLe nArI ke na maLe kAMi sAmagrI. A badhI lIlA joI baTuka Abha banI gayo "are ! A zuM ! suvarNa paNa gayuM ne naveDhA P.P. Ac. Gunqatnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ E ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 481 nArI paNa!? du:khathI bahebAkaLo banelo te navI patnIne zeAdhato ghaNI bhUmi pharI vaLyo. paNa kyAMthI jaDe AkAza pAtALa eka karavA prayatna karyo, paNa e te koInAthI banyuM che ke te banAvI zake, jagalamAM tApa, bhUkha, tarasa sahana karI thAke tyAre pAchI pelI kapilA sAMbhaLavAthI puna: vatana tarapha pharyo. "are! mUDha buddhivALA meM badhuM suvarNa vyartha gumAvI dIdhuM kemake kahyuM che ke jaDa purUSe khuba kaleza karI pedA kare che tyAre bhAgyazALI ja enAM phala to bhegave che. dAMta bicArA daLI daLIne thAkI jAya che tene jIvA eka lIlA mAtramAM gaLA nIce utArI nAkhe che. meM paNa khuba kaSTa veThI suvarNa pedA karyuM tene gumAvI detAM kaMIvAra lAgI? dhana vagara kapilAne huM mukha paNa zuM batAvuM. - "suvarNa mATe tyAre pharI huM zuM svarNa bhUmi tarapha jAuM ke virahAtura priyA pAse? e pramANe vicAra karato te anukrame kaI gAme Avyo tyAM tene keIe dahithI mizrita bhAtanuM bhojana karAvyuM. - te rAtrIne samaye tyAM vaDanA vRkSa nIce sUtelA teNe svamAmAM joyuM ke potAnA gharamAM kheda kAma karatAM ratnathI bhareluM Akhu bhUmigRha joI khuzI thatA teNe gAmamAM vardhApana mahotsava karyo. svajanone bhejana karAvI AkhAya nagarane mAnita thayo rAjAe paNa enuM sanmAna vadhAryuM eka navI kanyA sAthe lagna karI sukhI thayo. kapilA paNa rAjI thaI tenI sevA karavA lAgI." - e madhurA svamanI mIThI laheromAM vihAra karato kezava baTuka rAsabhAnA bhukavAthI ekAeka jAgrata thayo. jAgrata thayela kezava vicAra karavA lAgyo aremArA 3 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara pitAnA makAnamAM AkhuM bhUmigraha ratnothI bhareluM chatAM huM paradezamAM nAhaka kaleza bhogavuM chuM mATe have to ghera jaI e ratnone bahAra kADhI huM have sukhI thAu. e pramANe vicAra karato ne manamAM meTAmeTA havAI mahela bAMdhato gheira Avyo. . . . kezavanuM hasamukhu vadana joi kapilAe vicAra karyo. "nakkI A ghaNuM aNuM laI Avyo che. kapilAe paNa snAna vilepanathI ene sArI rIte satkAra karyo, jyAre enI pAse kAMI jovAmAM AvyuM nahi tyAre Akroza karatI brAhmaNa bolI, "are! kyAranAya AvyA che te zuM lAvyA che. mane batAvo to kharA ? . . kapilAnAM vacana sAMbhaLI zAMtithI kezava be dhIrI thA! dhIrI thA! tArUM mukha huM ujvala karIza, svajana, kuTuMbamAM tane ziromaNi banAvIza! pahelAM vaNakanI dukAnethI udhAre goLa ghI vagere lAvI sArI rasavatI karI AvatI kAle ApaNA svajanone jamADI temanI samakSa kaMIka camatkArapUrvaka huM mArI samRddhi pragaTa karIza." : - kezavanI vANIthI camakelI kapilA belI. paNa e dravya kayAM che? prathama mane e dravya batAvo ? e dhana joI zAMtithI huM badhuM tamArA kahevA pramANe karUM!pitAnI strIne vizvAsa pamADato kezava pharIthI be . : -"atyAre e dravya vyavasthita paDeluM che. svajanonI sAkSIe huM tene pragaTa karIza, to he priye! je tane lakSmInI icchA hoya to mArA vacana upara vizvAsa rAkha" . kezavanA vacanamAM vizvAsa dhAraNa karatI kapilAe svajanone AmaMtraNa ApI bheMjana mATe netaryA uMvAra mAla lAvI sarvane bhojana karAvyuM. lekamAM khyAti praca P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ te to joyuM ke ahIvanI vANImAM ekavIza bhavano nehasaMbaMdha 483 lita thaI ke dezAMtarathI dhana kamAvI lAvela kezava moTo vapana mahotsava kare che. loko paNa kautuka jovA enA ghara AgaLa ekatra thayA. svajane bhejana kAryathI nivRtta thayA ke temanI samakSa kedALe laI kezave svamanI joyelI bhUmi pramANe pitAnuM ghara khodavA mAMDayuM. are! A tuM zuM kare che? svajanenA pUchavAthI 'kezava bolyo. mArUM sArabhata dravya A ThekANe gupta paDeluM che tene tamArI sAkSIe huM pragaTa karuM chuM. kezavanI vANIthI camatkRta thayelA svajano bolyA, "tArUM dravya ahIyAM koNe sthApana kareluM che? kyAre sthApeluM che?" ' te te huM jANato nathI. paNa amuka gAme mane rUma AveluM temAM meM joyuM ke ahIyAM dhana che te uparathI huM ahIyAM khodakAma karI rahyo chuM. kezavanI vANI sAMbhaLI 'svajanee jANyuM ke A mahAmUDha ziromaNi che, ema vicAratA tenI ceSTA jevA lAgyA. ghara AgaLa ekaThA thayelA lokoe tenI A vAta jANI tyAre mAMhomAMhe hAtha tAlI detA enI mazkarI karavA lAgyA, . kezave potAnA makAnamAM cArekora bedI nAkhyuM paNa kAMi nikaLyuM nahi. badhuMya makAna khodIne thAkyo toya kiAMI na nikaLavAthI kapilAe paNa mATInI muThI bharI enA mAthA upara nAkhI dhikkArI kADho, svajana AgaLa paNa lajjAtura thayelo te khuba hasIne pAtra thaze. - kapilAe A mUrkha ziromaNi kezavanI mukhatAthI kizavane gALa daI ghara bahAra kADhI mukyo. svajanee hiselo, temaja lokavaDe khuba vagovAto mazkarI karAto e kezava baTuka bhAre durdazAne prApta thayo. e pramANe PAC Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kumAre kezavanuM vRttAMta kahyuM te sAMbhaLI sarve strIo enI mUrkhatA para khaDakhaDa hasI paDI. - . pRthvIcaMdra kumAra belyo. he baTe! A kezavanuM - caritra hAsyAspada che ke nahi; te kahe. "baTuka belo. A vRttAMta jarUra hAsya. karanArUMja che svAmina ! paNa. enA jevA zuM badhA haze ke ? | priyAone pratibodha "he baDhakaM! tuM kahe che ke badhA zu AvAja hoya che to sAMbhaLI baTaka viSNunA praznanA javAbamAM pRthvIcaMdrakumAra belyo. "A saMsArI jIva kezava banA ja che. mohamAM muMjhAI gayela hovAthI jJAnInI najaramAM jaDa, temaja kAryAkArya hitAhitanA bhAna vagarane hovAthI cerAsI lAkha jIvanimAM bhamI rahyo che. kezava jema kapilAnA AdezathI svarNabhUmimAM dhana kamAvA gayo tema jIva karma pariNatinA vaza paDelo tenA AdezathI svarNabhUmi rU5 manuSyabhavamAM AvyuM. kezave jema svarNabhUmimAMthI mahenata karI svarNa pedA karyuM tema jIve paNa akAma nirjarA vaDe karI kaMIka sukRta rUpa kAMcana upArjana karyuM. kezavanuM dhana IMdrAlike mAyA vaDe kanyAnI lAlaca batAvI harI lIdhuM tema jIve manuSya janmamAM upArjana kareluM sukRta mAyAmAM mAhita thaI viSayamAM lubdha banI aDhAre pApasthAnaka AcarIne hArI da*i kezava jema pharIne svaNu melavavA dezadeza pharavA lAgyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ ---- ekavIza bhavano snehasaMbaMdha tema jIva paNa viSayavilAsamAM badhu hArI nAraka, tiryaMca Adi nirUpa aneka dezamAM bhramaNa karavA lAgyo, bhramaNa karatAM kezava jema kaI gAmamAM dahi sahita bhAta khAvA lAgyo tema jIvane keIka bhavarUpa gAmamAM dharmAcAryane melApa thayo. temaNe taparUpI dahi sahita edananuM dAna karAvavAthI-ApavAthI kaIka svastha thayo. kezave jema moTA vaDalAnA vRkSa nIce nidrA letAM svamAmAM ratnone samuha je tema jIva paNa e tapanA. prabhAvathI kaI moTA kuLamAM-dhanADhayanA kuLamAM janma: dhAraNa karI zaktine durUpayoga karato meharUpI madirAmAM masta banele mohanidrAmAM poDhI gaye-kSaNa bhara vibhAga somAM rAcI gaye. AtmAnuM bhAna bhUlI gayo. kezava jema kapilanuM smaraNa karate potAne ghera gayo tema jIva paNa karma pariNatine saMbhAratAM pAcho . manuSya bhavamAM Avyo kezava jema nahi hovA chatAM potAnA.. gharamAM lakSmInA astitvane mAnato ghera AvI. udhAramAla lAvI khAvAmAM temaja svajanone jamADavAmAM AnaMda. mAnavA lAge tema jIva paNa hAthI, ghoDA, ratha, sevaka, dAsa, dAsI, bhaMDAra, bhUminA pAlanathI zramita thayo hovA chatAM potAne ananya. sukhI mAne che temaja hADa, mAMsa, rUdhira ane malamUtranI kayArI jevI chatAM bahArathI. manohara evI yuvatInA saMgamAM Asakta thaI. rame che. kAmIjananI naphaTAIne te kezavanI mAphaka kAMI pAra che ? hADa, mAMsa, rUdhira ane snAyuthI baMdhAyela sadA asAra evA kAminInA vadanane kAmIjane zarada rUtunA caMdramAnI upamA Ape che. : lALa paDatA ane durgadha yukta temaja malinataMtavALI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 pRthvIcaMdra ane guNasAgara kAminInA adharoSTane kAmIjano amRta samAna gaNe che. temaja viSayanA lAlacujana kAminInA hADakAnA dAMtane dADamanI kaLI samAna kahe che. mAMsanA locA samAna strInA stanane laghu evA suvarNakalazanI upamA Ape che. hADa, carabI ane mAMsa yukta bhUjAone kamaladaMDanI. upamA Ape che. hADa, mAMsayukta sthala jaMghAne viSayanA lAlacu keLanA sthaMbha samAna gaNe che. alaMkArathI vibhUSita evA kAminInA dehane kAmukajano surasuMdarIdevInI upamAthI navAje che. jJAnIne mana je nArI narA vairAgyanA kAraNabhUta che, te nArIne kAmIjana judI judI dRSTithI nihALe che. pRthvIcaMdrakumAre kezava baTukane upanaya jIva sAthe sarakhAvI batA, - kumArano upadeza sAMbhaLI e rUpavatIonA rUpamadano nI osarI gayo, vairAgyanA raMgane dhAraNa karanArI eDa ramaNIe vicAravA lAgI. "aho ! kumAranI vANI satya che. amArA sarakhI strIonA aMganI zuM lAlitya che ?" jevuM amAruM aMga hADa mAMsa ane rUdhirathI vyApta che tevuM purUSanuM paNa ! chatAMya Aryaputra strIonA ja aMganI : niMdA kema kare che? potAnI strIone gahana vicAramAM paDelI jANI kumAra ba9opurUSo jema strIonA aMgopAMgane joI moha pAmI jAya che tevI rIte strIo paNa purUSonA manahara avayavo jeI Asakta thAya che. chatAM emAMya rUdhama, . du:khe karI garbhadhAraNa, du:khe karI prasati, ane kAmanI ati AsaktithI strIo adhika niMdAne pAtra che. maheghelo jIva zarIrarUpI gharamAM aza6 evA viSayasukhane joI rAce che. ke kezava jema potAnA gharamAM asadu evA. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 487 ratane joI rAye hato, bAMdhavoe samajAvavA chatAM kezava samajyo nahi tema bAMdhava samAna sAdharmikanI zikhAmaNa chatA jIva samajato nathI. kezave badhu ghara khodI nAkhyuM tema jIva viSayarUpI sukhane mATe maryAdA rUpI makAna khodI nAkhe te kezavanI mAphaka beAbarU thaI lake vaDe niMdAya che. ne kapilAnI mAphaka karmapariNatithI jIvanI kAMI ochI hIlanA thatI nathI. viSayanA pApathI jIva aneka duHkhone bhoktA thAya che, evAM nivivekI janonAM cAritra I konA cittane vairAgya thato nathI ? 5 pRthvIcaMdrakumAranI vANI sAMbhaLI saMsAranI asAratA ciMtavatI saMveganA raMge raMgAyelI e lalanAo belI. "he svAmI! tame kahyuM te badhuM satya che. saMsAra badho eja che. saMsAranAM viSayajanya sukhomAM A lAlacu jIva potAne bhUlI gayo che paNa have ene tyAga zI rIte kare ? tame gurUne ArAdhI dharmasevana karo. gurU paNa evAja hoya ke je kaMcana kAminInA tyAgI hoya, mokSanA udyamI hoya. kumAre kahyuM. "he prabhe ! amane saddha ApI vairAgya pamADanArA tame amArA gurU cho ame tamArI gRhiNI zabdathI kRtArtha thaI have amArI bhega tRSNA ApanA upadezathI nAza pAmI che. to amane dharmanI prApti thAya tema kare. he Aryaputra ! tamAre paNa agnithI pradIpta evA makAnanI jema A saMsAramAM rahevuM yogya nathI. athavA te tamane ame vizeSa zuM kahIye ? tame to tatvanA jANakAra che. strIonAM e pramANenAM vacana sAMbhaLI harSita thayela kumAra ba9, .' .. ... ' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 pRthvIcaMdra ane guNasAgara "tame atyAre vivekarUpa parvata upara ArUDha thayelI hevAthI have tamAre dharma prApita durlabha nathI. je Astika -samaktivaMta che tenu manuSyapaNuM, sArU kULa, kuTuMba pari-- vAra, samRddhi Adi sAmagrI saphaLa thAya che. arthAta te e badhI sAmagrIne saddaupayoga kare che ane mukti paNa tene durlabha nathI. hAlamAM to tyAM sudhI tame saMtoSane dhAraNa karI namaskAramaMtranuM smaraNa karatI, jIvadayA pALavAmAM prItivALI temaja satyavANI ucaravA pUrvaka dharma ArAdhana karatAM chatAM gharamAM raho ke jyAM lagI gurUmahArAjano joga pAmI yogya dharma ArAdhavAne avasara prApta na thAya." pRthvIcaMdra kumAranI vANI e badhI strIoe aMgIkAra karI. yathAzakti dharmanuM ArAdhana karatI samaya nigama mana karavA lAgI. pRthvIcaMdra rAjA viSNubaTuka thakI sarve vRttAMta jANI rAjA pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyuM "are ! meM to dhAryuM hatuM ke kumArane paraNAvavAthI strIonA mohamAM lapaTAI badalAI jaze paNa strIo to Ane kAMI paNa vaza karI zakI nahi. paraMtu kumAre strIone pratibodhI vairAgI banAvI dIdhI. have zuM karavuM ? hAM ! eka upAya che rAjya upara sthApana karU, e rAjyakAryamAM vyagra thavAthI dharmano tyAga karaze." rAjAe e pramANe vicAra karI potAne e vicAra paTTadevIkumAranI mAtAne kahI saMbhaLAvyo, rAjAnI vAta sAMbhaLI paTTadevI bolI, "svAmI! Jun Gun Aaradhak Trust P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha = = mane paNa gaI rAtrIe svama AvyuM ke Ape rAjIkhuzIthI kumArane moTA mahatsava pUrvaka rAjyagAdI upara sthApana karyo. tyAre te devatAnI mAphaka tyAMthI uDI prAsAdanA agra bhAga upara beThe tyAre Ape pitAnA hAthe tene tyAMthI pAchA siMhAsana para besADe ne huM jAgrata thaI." - paTTarAjJInAM vacana sAMbhaLI rAjA vicAramAM paDe. moTA udayane sucavanAruM A svama che to have mAre, vicAra amalamAM mukavA de. eTalAmAM prAta:kAla thavAthI pitAnA caraNamAM namavAne kumAra pRthvIcaMdra Avyo. pitAe Asana ApI te upara besADo. AstethI rAjAe kumArane samajAvavA mAMDyo. "rAjakumAra ! jene ghera tArA je guNavaMta kumAra che evA amane dhanya che. udumbaranA puSpanI mAphaka durlabha evA tane ame moTA puNyathI-premathI joIe chIe. he putra! tane joIne ame rejane re ja khuba khuzI thaIeH chIe ke jevI rIte zazIne joI sAgara harakhAya che. he naMdana ! tuM amArI eka abhilASA pUrNa kara ke jethI amArA AnaMdano pAra na rahe, ke je abhilASA. pUrNa thavAnI ame rAha joI rahyA chIe. rAjAnI vANI: sAMbhaLI rAjakumAra pitAnA vadana tarapha jato manamAM vicAra karI rahyo hato. pitAnI zI abhilASA haze, zuM rAjamuguTanI ?" kumArane vicAravaMta jANI rAjAe AgaLa calAvyuM, ''kumAra ! je veta chatra, cAmara Adi samRddhithI vibhUSita gajarAja upara ArUDha thayo chato sala senAthI paravarela, tarUNIvAnI sAthe rAjamArgo vihAra karato. jyAre huM tane joIza tyAre mArA AtmAne. huM dhanya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490. pRthvIcaMdra ane guNasAgara mAnIza-mAruM jIvana saphaLa thayuM mAnIza, to A rAjyano svIkAra karI ane sukhI kara." rAjAnI snehayukta vANI sAMbhaLI kumAra vicAramAM paDyo. "A to dIkSAmAM moTI kAMsa ubhI thaI." - "are! viSaya vikAra rahita evA vairAgyavaMtane rAjyaprApti e asaMbhavita-virUddha vAta che. kemake dakSiNa dizA tarapha gamana karanAra zuM himavaMtagiri pahoMcI zake che? to AvA viSama saMgomAM mAre zuM karavuM ? ' ghaNA snehavALA mAtApitAno e anugraha che ane e anugrahane upAya paNa khuba dulabha-du:khe karI karI. zakAya che, chatAM vicakSaNa janAe mAtApitAnI AjJA ullaMghana karavI joIe nahi. je ke huM paNa mAtra gurUnA AvAgamananI mArgapratIkSA karI rahyo chuM to te samaya daramiyAna pitAnuM vacana bhale pramANa thAo. gurUnA Agamana pachI mane jema leMgya lAgaze tema karIza. khuba DAhapaNano vicAra karI kumAre kahyuM. "pitAjI ! ApanI AjJAne huM svIkAra karuM chuM. paNa mArA jevA. kAyara purUSe rAjyabhAra upADavA samartha thatA nathI. chatAM Apano Adeza mAre pramANa che.? * kumAranI vANI sAMbhaLI. "zuM vinayavAna che. tArA jevA putrothI rAjAonA yaza urvala che." ema belatA rAjAe kumAranA mastaka upara potAno hAtha mukI sakAra karI tenI prazaMsA karI. te pachI sArA mudda rAjAe pRthvIcaMdra kumArane. rAjyAbhiSeka karyo. te nimitte rAjAe meTe mahesava AraM. AkhAya nagaramAM AnaMda AnaMda pravartI rahyA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 491 - siMhAsanArUDha navA rAjAne maMtrI, sAmaMta Adi moTA meTA rAjapurUSo bheTachu dharI namyA, navA rAjA. pRthvIcaMdrane joI emanA mAtA pitA paNa ati harSa vaMta thayA, nA pitAnI AjJAthI IcchA nahi chatAM rAjyArUDha thayelA rAjA pRthvIcaMdra rAjyalakSmImAM anAsakta paNe rAjyanuM pAlana karavA lAgyA. navA rAjAe potAnA rAjyamAM, hiMsAnAM sAdhana baMdha karAvI amArI pravartAvI, khoTA kara mApha kya. kedIone kArAvAsamAMthI mukta karI sarvatra rAjyamAM zAMti prasarAvI. rAjAnI mAphaka rAjyanI prajA paNa vithA-kuthalI chaDI nIraMtara dharmakathA karavA lAgI. jainazAsananI zabhA vRddhi pAme tevAM aneka kAryo thayAM : prajAe paNa rAjAnA mArgane anusarI "yathA rAjA tathA prajAe jagatanI kahevata sAcI pADI. evI rIte dharmamaya rAjyane karanArA pRthvIcaMdra narapati ekadA rAjyasiMhAsana upara beThA hatA, tyAre dvArapAle AvI namaskAra pUrvaka vinaMti karI. "deva ! ApanA darzanane abhilASI sudhananAme zreSThI-sArthavAha hAthamAM upahAra laI dvAra AgaLa. ubho ubho sabhAmAM praveza karavAnI rajA mAge che." pratihArInI vANI sAMbhaLI rAjAe tene praveza karavA mATe AjJA pharamAvI. rAjAnI AjJA pAmI dvArapALa cAlyo gayo. . - praphullita vadanavALA sudhana zreNI hAthamAM bheMTaNa. sAthe rAjasabhAmAM praveza karI, rAjA AgaLa bheTazuM mUkI, praNAma karI be hAtha joDI AgaLa ubho rahyo. , rAjAe enuM sanmAna karI pUchayuM, "kyAMthI Ave cho? rAjasabhAmAM kema AvyA cho ? zu kAMI navIna samAcAra lAvyA cho ? - P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 92 pRthvIcaMdra ane guNasAgara rAjAnAM vacana sAMbhaLI zreSThI belyo. "deva ! mArA nagaramAM Azcaryane karanArUM eka uttama cAritra jeI vismayathI mAruM hRdaya phATI jatuM hoya tevI rIte huM tene kahevA paNa samartha nathI. te paNa ApanA darzanane abhilASI ne e uttama caritrano vicAra karato huM ahIMyAM Avyo chuM mahArAja ! je ke e sarvene kahevA to asamartha chuM chatA huM emAMthI sArabhUta kaMika tatvane kahIza.. sudhana sArthavAhanI vANI sAMbhaLI rAjA sahita badhI sabhAne kaMika navAI lAgI. "are ! kevuM haze enuM e uttama caritra ?' rAjAe dhirajathI kahyuM. "tame je caritra joyuM te ahIMyAM A rAjasabhA AgaLa kahe." e caritra avazya ApanI AgaLa kahIza, deva !' jevuM e addabhUta amArA nagaramAM banyuM che, tevuM ja bIjuM addabhUta Azcarya ahIMyAM banavAnuM che svAmI! ja sudhananI vAta sAMbhaLI badhA navAI pAmyA, ne rAjAe pUchyuM "he zreSThI ! e kevuMka addabhUta che te kahe !" rAjAnI AjJAthI sudhana zreSThIe te addabhUta caritra zarU karyuM. 5 guNasAgara "A bharatArdhamAM karadezane viSe dhanadhAnyathI bharapura, sukhI ane samRddha evuM hastinApura-gAjapura nAme nagara AveluM che. e nagarane huM rahevAsI hovAthI amArA. nagaramAM baneluM e kautuka have sAMbhaLo, kAraNa ke je. kautuka sAMbhaLavAthI bhavyajIne bodha thAya ne vairAgya pAme e. kautuka paNa mahAna ane udAra samajavuM. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 43 e gajapuramAM aneka ratnone saMcaya karanAro nAma pramANe guNavALe ratnasaMcaya nAme zreSThI raheto hato tene satIomAM ziromaNi ane sArA lakSaNa vaDe yukta sumana galA nAme patnI hatI. banne eka bIjAne yogya hovAthI. sukhI, saMtoSI hatAM, bhAgyanI anukULatAthI A yugale pitAno keTaloka kALa sukhamAM pasAra karyo. tyAre temane tyAM lakSmIne yogya evA eka bhAgyavaMta putrane janma thayo e nazIbavALA svarUpavAna putranA adbhUta bhAgyane joI prasanna thayelA zreSThIe nagaramAM AzcaryakArI janma mahotsava karyo, garbha dhAraNa samaye mAtAe svapnAmAM zreSTha evA sAgaranuM pAna kareluM hovAthI e svapnathI sUcita mAtApitAe putranuM nAma rAkhyuM guNasAgara, pAMca dhAtrIothI lAlana pAlana karAto guNasAgarA vRddhi pAmavA lAgyA. mAtApitAne potAnI kAlI bhASAmAM AnaMda pamADato temaja nagaranI nArIothI ramADAto. guNasAgara kalA abhyAsane karato strIjanane priya evA. yauvanamAM Avyo. svarUpe suMdara guNasAgara navIna yauvana vayamAM te adhika svarUpavAna-tejasvI thayo, nagaranI bALA. zuM ke tarUNI zuM. dareka yuvatIo guNasAgarane snehanI najare jovA lAgI. to paNa jaLathI kamala jema alipta rahe tema guNasAgara strIonI daSTirUpI bANathI yuvAnImAM paNa vIMdhAya nahi. eka divase e guNasAgarane te nagaranA rahevAsI. keI zreSThIonI guNasuMdarI Adi ATha kanyAoe mArgamAM jatAM je, potAnA mitranI sAthe jatA guNasAgarane joi temanI manahara zarIrakAMtithI moha pAmelI e AThe kanyAonI dRSTi tyAMja guNasAgaramAM sthaMbhI gaI. "jaga Gun Aaradhak Trust
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ == == jaja khAya ane vayAgara ume ubhe na karI rahI charama bhrama 494 - pRthvIcaMdra ane guNasAgara tamAM strIone je Avo pati na male to emano avatAra eLe gayo samaja ApaNe paNa paraNazuM to A navajavAnane, nahI to agni , zaraNa, paNa anya varane varazuM nahi." e AThe kanyAnA mAtA pitAe kanyAne nizcaya jANI 'prasanna thaI potapotAnI putrIone nizcaya ratnasaMcaya zreSThIne jaNAvyo. e zreSThIonI vinaMtI ratnasaMcaya zeThe svIkArI lIdhI ne AThe kanyAo sAthe vivAha nakkI thayA. pitAnA vizALa ane ramaNIya mahAlayanI aTArIye ubhe ubhe guNasAgara kumAra tyAra pachInA eka divase nagarInuM avalokana karI rahyo hato, tyAre tapathI kRzathayelA eka munine gecarI arthe nagaramAM bhramaNa karatA joI "guNasAgara kumAranI najara te muni upara paDI ane tyAMja bhI gaI. "A munino veSa kevo AnaMdakArI che. bhUmi tarapha dRSTine sthApana karatA teo iMdriyone gepavI maMda gatie kevA gamana karI rahRAA che? AvuM munipaNe meM paNa kayAMka anubhaveluM che. munine joI vicAra karato guNasAgara tyAM ja ekadama mUcchita thaI gayo . mAtApitAdika parivAra jhaTa doDI AvI mUcha vAvAnA aneka prayatna karavA lAgyo, kaI zitala jalathI siMcana karavA lAgyA. kaI vIMjhaNa vaDe pavana nAkhavA lAgyA. evI rIte aneka upacAra vaDe jyAre guNasAgara svistha thayo tyAre du:khI thayelA tenA pitAe pUchayuM. "ihe putra! akALe tArA zarIrane A zuM thayuM ? nagaramAM vihAra karatI keI rUpavatI lalita lalanAne joI tane sUccha AvI ke zuM ? athavA sAmaMta kanyA ke maMtrInI kanyAne ane P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ : - ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 5 joI tArI A hAlata thaI? tArA hRdayamAM je thayuM hoya te kahe to alpa samayamAM ja te tane meLavI ApuM." : pitAnI vANI sAMbhaLI kumAra-guNasAgara bolyo. "pitAjI ! evI mohanI ramatamAM mane kAMi majhAha nathI AvatI. strIyAdikanA viSayabhogane to huM rogonI mAphaka jANuM chuM. jethI mAruM mana temAM ramatuM nathI kAraNa ke bhavAMtaramAM devagatimAM meM devalokanAM sukha sArI peThe bhogavyAM chatAM jIvane tRpti thaI nahI to manuSyanA A tucha bhogethI jIvane tRpti zI rIte thaze? ' atyAre te mAruM mana devanA bhAgomAM paNa prati dhAraNa karatuM nathI to bIbhatsa evA manuSyanA bhegenI te vAta zI ? jene amRtanAM pAna karavAnI paNa IcchA thatI nathI te zuM viSa pAna kare ke ? chatAM paNa he pitAjI! tame jo mArA manoratha pUrNa karavAne prasanna thayA ho to mane zramaNapaNuM aMgIkAra karavAnI rajA Ape, kAraNa ke jharUkhAmAM-gokhamAM ubhelA mane munidarzanathI pUrvabhavamAM cAritra pALeluM yAda AvyuM. sAvadha thayelA guNasAgare jiAtismaraNa jJAnanI potAne pUrvabhava jANI pitAnI pAse kSA levAnI rajA mAgI. . putranI vAta sAMbhaLI kaMika lAni pAmIne zreSThI bolyo, ""putra ! A navIna tArUNyamAM atyAre tAre dIkSAne samaya nathI. kAraNa ke paMDitoe anukrame karI traNe. varga sAdhavAnI AjJA pharamAvelI che te pramANe pahelI avasthAmAM vidyAbhyAsa karI ne bIjI vayamAM ghana upArjana karI gRhastha dharmanuM ArAdhana karavuM ane dharma to trIjI avasthAmAM seva kahyo che. * . . he putra! tAre paNa bhukta bhegI ka trIjI ava P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgara sthAmAM dharma sAdhana karavuM zreSTha che, mATe atyAre tAre dharmasAdhanano vicAra kare nahi. pitAnAM vacana sAMbhaLI putra che. "pitAjI! dharma thakI ja sukha thAya che. ghaNAkAla paryata bhegavelA artha ane kAmathI to phakta pApa ja pedA thAya che. he pitAjI! anAdikALathI Ajaparyata SaDa rasA'dika je bhojana karyA te jo ekatra karI Dhagale karavAmAM Ave to merUthI paNa adhika thaI jAya, Aja sudhImAM je jaLanuM pAna kareluM te ekaThuM karatAM sAgaranA sAgara chalakAI jAya, je phaLano AhAra karela che te badhAM ja ekatra karIye to samagra vRkSa upara paNa samAI zake nahi, A saMsAramAM evA keI bhego nathI ke je bhego A jIve anaMtIvAra na bhogavyA hoya, to paNa evA bhAgethIya raMkane svamAmAM maLelA rAjyanI jema jIvane tRpti thaI nahi. bhUtakALamAM e badhAM bhAgavelAM sukho A bhavamAM jIvane prAya: svamAnI mAphaka thaI jAya che. jethI jIvanI lAlasA vRddhi pAmatI nathI. mATe evA bhegomAM na layaTAtAM he pitA ! bedha pAmo, mehamAM muMjhAe nahi. e bhegane bhegavavA chatAM saMtoSa thato nathI. muktimAM rakta vivekIjane bhegane mATe koI dharma karatA nathI, ane e muktinI varamALa paNa batArA dhana vinA prApta thatA nathI, to Apa samaju ane vivekI thaI mane emAM vinna karaze nahi, A bhavasAgaramAM bhramaNa karavAthI zramita thayelo huM have jarUra dIkSA laiza. - putrane dIkSAne nizcaya jANI pitA ratnasaMcaya zeTha mauna thaI gayo. jyAre teno koI paNa upAya rahyo nahi tyAre enI mAtA rUdana karatI putranI pAse AvI kahevA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 497 lAgI, "he vatsa! tArA jevA vinayavAna putra mATe amArA kaMI kaMI manoratho hatA je Aje pratikULa vAyu vaDe tuM niSphaLa karIza nahi, tArA vagara pAkelA phalanI mAphaka mAruM hRdaya phATI jaze. to he kumAra! jarAvaDe jarjarIbhUta thayelA evA amArUM tuM pAlana kara, ne amArA mRtyu pachI tuM tArI IcchA pUrNa karaje." * mAtAnAM vacana sAMbhaLI guNasAgara be, "mohane Adhina thayelA tame je vAta karI te ThIka che chatAM mRtyu kAMI kama nathI, kyAreka e bALakane haNI ne vRddhanuM rakSaNa kare che. mRtyu te keInuM mitra thayuM che vArU! je ema jANe ke mRtyu enuM mitra che athavA pote potAne amara mAnato hoya te ja saMyamane viSe pramAda kare che, huM e na hovAthI mAtA ! huM to avazya saMyamane AdarIza, A asAra saMsAramAM cha anaMtIvAra putrapaNAne pAme che. anaMtIvAra mAtApaNAne ke pitApaNe upanna thAya che. karmane Adhina sthitivALA che strI, putra, mAtA, pitA, mitra, bhaginI bhAI, zatra, ke snehIpaNe ukhanna thAya che evA saMsAra svarUpane vicAra karanArI he mAtA! tu mAre mATe kheda zuM karavA kare che? je huM ja tane ISTa chuM to maraNathI bhaya pAmelA mane dIkSA letAM tAre aTakAva nahi. aMdha kuvAmAMthI ke agnimAMthI, samudramAMthI ke roga, zAka athavA dArikathI bahAra nikaLatA ane muktinI rAjyalakSmIne upanna karatA putrane kacI mAtA aTakAvI zake? mATe he mAtA ! bhavasAgaramAMthI bahAra nikaLatA evA mane tuM rajA Apa, saMsAra taravA mATe tuM mane sahAya karanArI thA, mAtA! 32 Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 pRthavIcaMdra ane guNasAgara zubhalagna sAvadhAna ' guNasAgaranuM vacana sAMbhaLI putrane samajAvatI mAtA bolI, "he vatsa ! jarI tArI potAnI tarapha to jo! kemaLa aMgavALo ane navIna tArUNyanA udayavALe tuM dIkSA grahaNa karI vratonAM kaSTa zI rIte sahana karIza? putra! cAritra to dohyalu-duSkara che tyAre tuM asamartha bALaka sukumAra che mATe gRhastha dharma sukhe ArAdhana kara, tane vizeSa zuM samajAvuM ? ' mAtAnAM kamaLa ane bhIrU vacana sAMbhaLI jAti smaraNa jJAnathI pitAnA bhavonI paraMparA jANanAra guNasAgara mukha marakAvato bolyo, "mAtA ! A jIve duniyAmAM anaMtIvAra mahAna kaSTa sahana karyA chepUrve meM narakane viSe vaitaraNInAM du:kha bhegavyAM che. zAmalI vRkSanAM karavata samAna patrathI vIMdhAI rahyo hato, tapelI vAlukAretImAM mane paramAdhAmIoe calAvyo hato. kuMbhIpAmAM agninI bhaThThInI jema vAraMvAra pakAyo chuM, vAraMvAra narakamAM zulikA para caDhayo chuM, karavatathI paramAdhAmI vaDe vAraMvAra chedana bhajana karAya chuM, tyAM bhAlA ane talavAravaDe chedAI rahyo hato, mudagaranA mArathI trAstrAhya pokArI rahyo hato, asivanamAM bhramaNa karatAM zvAna Adikano zikAra-rAka thaI rahyo hato evAM asaMkhya du:khe narakamAM bhAgavI rahyo hato ane teya keTalo badho kALa ? sAgaropamanAM sAgarepama sudhI e badhAM du:khe meM vAraMvAra bhegAvyAM, mAtA ! . tiryaMca bhavamAM baLadano avatAra dhAraNa karI ati P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 49 bhAra bharelA gADAmAM joDAye, khetIne mATe haLa laI gajA uparAMta vaitarU karyuM. ne uparathI cAbuka, pareNAnA mAra sahana karyA. bhUkha, tarasa, tApa, TADha Adi meM sahana karyA, hAthI, dhoDA, gAya, bhesAdika dareka bhavamAM evAM anaMtIvAra du:kha sahana karyA, mAtA ! parAdhinapaNe du:kha sahana karyAne kAMI pAra nathI. evAM te keTalAM dukhe varNavuM, mAtA !" manuSya bhavanAya du:kho kAMI ochAM che? mAtA! prathama to garbhAvasthAnAM du:kha kAMI jevAM tevAM nathI. te pachI janma, jarA, zeka, saMtApa, Adhi, vyAdhi, upAdhi aniSTane saMyoga ane iSTano viyoga temaja zarIra saMbaMdhI ane mana saMbaMdhI du:kho anekavAra bhagavyAM e badhAM duHkhane saMbhArato sukhane mATe sAdhupaNuM aMgIkAra karuM to emAM khoTuM zuM mAtA ! e badhAMya saMsAra janya du:kho AgaLa munipaNanAM svAdhinatApUrvaka bhAgavAtA kaSTa e te kAMI du:kha kahevAya mAtA!guNasAgare bhavadu:khanuM varNana karI potAnI makkamatA jAhera karI, . putrane nizcaya jANI enI mAtA ezIyALI thaI - gaI, gaga kaMThavALI thaI putranA caraNa pakaDI bolI. dikarA ! tAro nizcaya apUrva che, mArI ATaATalI - kAkaludI chatAM tArA nizcayamAM pharaka paDato nathI to jevI devanI marajI ! mArA jevI satva vagaranI tArI mAtAne tuM kaMika avalaMbana te Apa. mArI eka vAta tuM mAnya kara, tArA vivAhane mATe je kanyAo AvelI che temanI sAthe vivAha kArya karI mane vahuonAM mukha batAva, tane parapholo joI katArtha thayelI huM tane anumati ApIza." * mAtAnI e moha ghelachA jANI putra bolyo. paraNIne huM tarataja dIkSA aMgIkAra karanAra hovAthI Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa00 pRthvIcaMdra ane guNasAgara evAM lagnathI lAbha zuM ? chatAM paNa he mAtA ! tuM mAre mAnya cho jethI tArUM e vacana huM aMgIkAra karuM chuM, kanyAo sAthe lagna karI tArI IcchA pUrNa thayA bAda tAre mane bIju keI kAraNa batAvI aTakAvavo nahi. kAraNake vratagrahaNa karavAno nizcayavALe huM vratane te jarUra grahaNa karIza ane tethI ja kanyAnA mAtApitAne paNa mArI dIkSAnI vAta jaNAvavI. jethI temane ThagavApaNuM rahe nahi." putre mAtAnI vinaMti mAnya karI. ratnasaMcaya zeThe kanyAnA pitAne potAnA makAne teDAvI temane spaSTa vAta jaNAvI dIdhI, "zeTha ! ApaNe prathama vivAha saMbaMdhI vAtacita thatAM je sAru kabula karyuM che te vAta che ke satya che tathApi eka vAta tame sAMbhaLo, lagna thayA pachI tarata ja mAre putra dIkSA grahaNa karaze mATe je tamArI IcchA hoya to lagna karo yA to vivAha toDI nAkho. zeThanI A vAta sAMbhaLI badhA vicAramAM paDI gayA, sau koI potapotAne ghera AvI potapotAnI kanyAne pUchavA lAgyA. te samaye kanyAoe potAno nizcaya kahI saMbhabAjo, kanyA ekavAra apAya che, be vAra nahi. mATe tAkIde vivAha karI nAkho. ame paNa enI gRhiNI-strI zabdathI saphaLatA mAnI enI sAthe saMyama AdarazuM. jo tame dAgraha rAkhI lagna nahi karaze to paraNyA vagara paNa ame tenI pAchaLa dIkSA grahaNa karazu e amAre nizcaya che? kanyAoe paNa potAno nizcaya saMbhaLAvI mAtapitAne cetavI dIdhA. * mAtApitAe rAjI thaI ratnasaMcaya zreSThIne e samAcAra jaNAvyA ne vivAhanI taiyArI thaI gaI, kulAcAra P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavana nehasaMbaMdha 501 pramANe guNasAgara kumAra moTA ADaMbarapUrvaka paraNavAne AvyuM jyAre kumAra toraNe AvI ubhA rahyo tyAre maMgalamaya vAjiMtra vAgavA lAgyA, saubhAgyavaMtIe maMgaLa gIta gAvA lAgI. bhATacAraNe birUdAvalI bolavA lAgyA. dAna, mAnavaDe lokone satkAra karAto hato, kanyA ane varapakSanA kuTuMbIjane jyAre bAhya vivAhakAryanA AnaMdamAM mazagula hatA, anya loko paNa varaghoDAnA AnaMdanI moja meLavI rahyA hatA tyAre toraNe pakhavAne ubhelo vararAjA guNasAgara judA ja vicAromAM mazagula hato vivAhanI sAmagrIne leke jyAre bAhya dRSTithI jotA hatA tyAre guNasAgara aMtaradaSTithI tenI tulanA karavA lAgyo. are A banne bAjunA vaivAhika purUSanA nAma sArthaka che. jo kahetAM nizcaya ane vAri vAhanata saMsAra sAre patanA vahivaTa e rIte vaivAhikA zabda thaye. sepArInA AropaNa vaDe teo puNyane viSe pApanuM AropaNa kare che. zarAva saMpuTanA bhAgavA vaDe have tArAthI dhama sAdhI zakAze nahi e dharmane tuM atyArathI ja have bhAgI nAkhe che, e sUcave che. zeraDIthI pikhavA vaDe have tAre gRhasthadharma calAvavA mATe jIvahiMsA karavI paDaze. muzalathI pakhavA vaDe tAre have A muzalanI mAphaka saMsA2mAM jIvene khAMDavA paDaze. dhoMsarU-yuga vaDe karIne AjathI A nArIrUpI jotarU tAre gaLe vaLage che te tAre sahana karavuM paDaze ane takalIthI sUcave che ke tAre have karmarUpI satrane kAMtI ekaThA karavA paDaze -pApanA bhArathI bhAre thavuM paDaze, ; mAyarAmAM praveza karatAM ema sUcave che ke AjathI P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthvIcaMdra ane guNasAgarA tu have mAyArUpI gRhamAM paDe che. strI e mAyAnuM maMdira che. cerImAM besI je vedikA pachavADe cAravAra pherA pharavA paDe che te kahe ke strIrUpI mAyAgrahamAM praveza karavAthI tAre cAre gatimAM bhramaNa karavuM paDaze. rAtrIne viSe sarva samakSa eka bIjA kaMsAra khavaDAve che te zuM sUcave che. nArInA samAgamamAM AvI he jIva! tuM AjathI lAja ane kulAcAra badhuM gumAvI beThe. brAhmaNa kahe che ke puNyAtuM, puNyAtuM, sAvadhAna, sAvadhAna, e zuM kahe che ? e kahe che ke Aja sudhI tAre puNya divasa hato. havethI tAre pApadina AvavAno che mATe sAvadhAna-hajI paNa samaya che mATe bhAgI jA, nAzIchuTa." A badhu samajAvavA chatAM mUrkha jIva samajatA nathI tyAre varamALA varanA gaLAmAM nAkhI tene saMsArane viSe pADavAmAM Ave che. evI e vivAha vidhi sAkSAt viDaMbanArUpa hovA chatAM bhAre kama jIva tene koI paNa paramArtha samajI zakato nathI, paNa rAjI thAya che. karmathI lepAya che. aMtardaSTithI vicAra karatA guNasAgarane vivAha vidhi e rIte samApta thaI gayo. vivAha kArya pUrNa thayA bAda hajAra purUSe vahana kare tevI zibikAmAM AThe kanyAo sAthe ArUDha thayo. svajana parivAranI sAthe maMgaLamaya. vAditrothI satkAra karAto temaja saubhAgyavatI strIethI stuti karAto guNasAgara potAnA makAna tarapha cAlyo putranA lagnathI mAtA pitAnA harSano te kAMI pAra nahotA guNasAgarane kevalajJAna thAya che. ' ATha kanyAthI zubhatA vararAjAnA bhAgyanI prazaMsA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 503 karatA keTalAka guNasAgarane vakhANatA hatA. keTalAka kahevA lAgyA ke ratinA rUpane jItanArI AThe kanyAone tyAga karI guNasAgara dIkSA grahaNa karaze. evA enA AtmAne dhanya che. tyAre keTalAka kahetA ke dIkSA levAne usuka thayelA guNasAgarane mAtA pitAe kanyArUpI beDIo paherAvI dIdhI ke jethI vrata levA te have taiyAra thaze ja nahi. keTalAka kahevA lAgyA ke A mUDha strIo-kanyAo zuM jANune A vairAgyavAna sAthe paraNI haze. suvarNanI churI zu kAMI peTa upara marAya che? evI rIte bhinnabhinna nArIonAM vacanane sAMbhaLato guNasAgara priyA sAthe potAnA makAne Avyo, potAnA vizALa makAnamAM bhadrAsana upara guNasAgarane besADI Aju bAju tenI mAtA tathA pitAdika parivAra beThe kumAranI pAse enI strIo-navIna patnIo beThI. te pachI e vararAjA AgaLa vINAnA tAra sAthe potAnA kaMThane meLavatI temaja caraNanA ThapakA vaDe manane raMjana karatI paNyAMganAo addabhUta natya karavA lAgI A badho parivAra jyAre e addabhUta nATaka jovAmAM sAvadhAna hato tyAre taratane paraNele guNasAgara zuM vicAra karato hato? bAhyathI saMsAranA baMdhanamAM baMdhAyelo guNasAgara to samatArasamAM lIna thayo chato saMsAranI asAratA ciMtavato hato, "are bhavarUpI vRkSanuM mULa A strI ja che, eno samAgama karavAthI putrAdika saMtati utpanna thAya che. e kuTuMbanA parivAra mATe jIvane pApa rUpI AjIvikA karavI paDe che. evI svArtha purato ja sneha darzAvanArI virakta strIyonI keNa DAhyo mANasa icchA kare ? rAgI upara paNa vairAgI thatAM A strIone P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504 pRthvIcaMdra ane guNasAgara vAra lAgatI nathI to huM to vairAgI upara niraMtara rAgavAlI evI mukti rUpI kanyAnI ja have prArthanA karIza. - "mAtAnI abhilASA pUrNa thavAthI have prAta:kAle huM gurUnI pAse dIkSA aMgIkAra karIza. gurUna vinayavaiyAvacca karIza, jJAna, dhyAnamAM sAvadhAna rahI bhavasAgara tarI pAra utarIza. e pramANe AtmaciMtavana karato guNasAgara jAtismaraNajJAna vaDe pUrvanA bhavane saMbhArato ne cAritranI ArAdhanAnuM smaraNa karato dharmadhyAnamAMthI zukala dhyAne caDa. e zukaladhyAna ArUDha thayelA guNasAgara kSapakazreNie caDhI anukrame tyAMja kevalajJAna pAmyA mohanA maMdiramAM ja temane kevalajJAna pragaTa thayuM. - dAMta ane zAMtasamAM nimagna guNa sAgarane-potAnA svAmine nizcala-sthira daSTivALA joI lajajAthI avanata mastakavALI e sarve navoDhA vicAramAM paDI. "gRhastha ane mohanA maMdiramAM rahevA chatAM A amArA svAmIne dhanya che ke jeo zAMtarasamAMja mAtra lIna che, pApakarmanA nidhAna samAna amAre viSe emane jarA paNa rAga nathI. AvA muktivadhunI varamAla grahaNa karanArA amArA svAmIne dhanya che ne AvA svAmInI vadhu kahevaDAvavA mATe amaneya dhanya che ke jethI ame paNa temanI pAse dIkSA grahaNa karI paramapadane pAmazuM. dharmadhyAnamAM zubha bhAvanArUDha thayelI AThe kanyAo paNa dharmadhyAnamAMthI zukaladhyAne ArUDha thaI kSapakazreNie caDhI cAra ghanaghAtI karmane nAza karI kevalajJAnane pAmI kAraNa ke sAcI strIo to eja ke je patinA mArgane anusare. che. te samaye AkAzamaMDaLamAM nRtya karatA devatAo deva P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - ekavIza bhavane snehasaMbaMdha 505 duMdubhi vagADavA lAgyA. sugaMdhita jalanI enA makAna AgaLa vRSTi karavA lAgyA. paMcavarNa yukta puSpanA Dhaga AMgaNAmAM paDavA lAgyA, dedIpyamAna kuMDalovALA devothI guNasAgaranuM bhavana AcchAdita joI nagarInA loke Azcarya pAmatA chatA bAlavA lAgyA. "aho ! ahA ! guNasAgaranA vivAhamAM te enA puNyathI AkarSAyelA devatAo paNa varyApana mahotsavamAM bhAga levA AvyA ne zuM ? jyAre devatAo enA bhavana upara AkAzamaMDaLamAM rahIne nRtya karatA ne devaduMdubhi vagADatA zuM ciMtavatA hatA ? bolatA hatA ke "aho ! Azcarya! Azcarya ! mohanA rAjyamAM rahelA A AtmAoe meharUpI mahAmallano nAza karI kevalajJAna rUpI lakSmI pragaTa karI. te pachI devatAoe temanI samakSa pragaTa thaI-hAjara thaI sAdhuno veSa Ape. sAdhu veSadhArI temane namaskAra karI devatAoe kevalajJAnano mahotsava karyo A vRttAMta joI-jANI guNasAgaranAM mAtApitAne paNa dharmayAnanI bhAvanA AvatA dharmadhyAnathI vadhatAM vadhatAM zukaladhyAna pragaTa thayuM ne karmane nAza thatAM temane paNa kevalajJAna prApta thayuM, A badhA vRttAMtanI rAjAne khabara paDatAM zrIzekhara rAjA Azcarya pAmato tyAM AvI traNa pradakSiNA pUrvaka kevalajJAnIne namaskAra karI temanI AgaLa hAtha joDI beThe, te samaye he deva ! he pRthvIcaMdra nareza ! huM tamArA nagara tarapha AvavAnI taiyArI karI rahelA vAhana, nRtya vagere ravAne karI nikaLavAnI taiyArImAM hatA te daramiyAna A vRttAMta jANavAthI Azcarya pAmele huM tyAM gayo. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506 pRthvIcaMdra ane guNasAgara temane vAMdIne tarka vitarka karate huM temanI AgaLa beTho zuM Amane kevalajJAna thayuM haze ? jJAnI jANe, satya zuM haze." | mArA mananA vitakane javAba ApatA hoya tema turataja guNasAgara kevalI bolyA, "he saumya ! he sudhana ! tuM svayaM ayodhyA tarapha javAnI taiyArImAM hato paNa kautuka jovA mATe ahIM Avyo che. sAthe dUra javAthI have tuM ahI AvyA pachI besavA ke javAne zaktivAna nathI. paNa he sudhana ! AmAM zuM Azcarya che! A thakI vadhAre Azcarya to te ayodhyAmAM rAjasabhAmAM jaIza." kevalajJAnInAM e vacana zravaNa karI harSa pAmela huM tyAMthI zIdhragatie ahIMyAM AvI he deva ! ApanI samakSa hAjara thayo chuM. "sudhanazreSTie e rIte potAnI Azcarya vArtA-guNasAgaranI kathA pUrNa karI. pathvIcaMdra rAjAne kevalajJAna thAya che ekvIza bhavanA sAthI guNasAgaranuM vRttAMta sAMbhaLI rAjasabhAmAM siMhAsanArUDha rAjA pRthvIcaMdra ajaba vicAramAM paDI gayA. emanI vicAra zreNi palaTAI gaI. nistabdha thai zubha bhAvanArUDha thaI gayA, eja kharA mahA muni eja satya mahAtmA guNasAgara che ke jemaNe mohane jItI pitAnuM kArya sAdhI lIdhuM che. nirIha evA mahAtmA purUSone game tevI mahAna bhega sAmagrI paNa dharmamAM aMtarAya karI zakatI nathI. jethI teo bhavasAgarapAra tarI gayA ane huM ? huM to jANatAM chatAM paNa mAtA pitAnI dAkSiNya P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradnak Trust
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekvaza bhavano snehasaMbaMdha 507. tAthI vikaTa evA rAjyarUpa yaMtranA cakramAM paDI gayA.. hA! te divasa kayAre Avaze. ke guNoe gariSTha evA. munijananAM darzana karI temanA caraNe namIza gurUnI bhakti karatAM ratnatrayIne dhAraNa karanAre huM kayAre thaI ? : mArA zarIrarUpI makAnamAM kSamArUpa lakSmI kayAre kIDA kiraze ? zunya gRhamAM ke khaMDeramAM, smazAnamAM ke parvatanA agra bhAga upara, vanamAM ke saritAnA taTa upara samatA, rasane jhIlato ne dhyAnamAM ekAgra evA kAusagga dhyAne sthira ubhe houM e divasa mAre kyAre Avaze? - zubha bhAvanA bhAvatA pRthvIcaMdra rAjA saMveganA raMgathI zebhatA apUrva karaNathI kSepaka zreNie ArUDha thayA ziva maMdiramAM pahoMcavA mATe tyAMthI anukrame pagathIyAM caDhavA lAgyA. anakrame te kSINa mohanAmA bAramA guNasthAnake pahoMcI gayA. tyAM aMta samaye zukaladhyAnarUpI agni vaDe ghanaghAti karmane nAza karI nAkhyo. jJAnAvaraNIya pAMca, darzanAvaraNa catuSka, aMtarAya pAMca erUpa rcoda prakRti kSaya karI kevaLajJAna prApta karI terame guNa sthAnake AvyA. rAjA pRthvIcaMdra kevalajJAnI pRthvIcaMdra thayA. te samaye saudharma I devatAo sAthe tyAM AvI muniveSa arpaNa karI kevalajJAnano moTo mahotsava karyo. suvarNa kamala upara bIrAjamAna pRthvIcaMdra kevala. jJAnIne mastaka namAvI namaskAra karatA IMdra temanA caraNane sparza karatA bhakti vaDe temanI stuti karavA lAgyA. ""he nirdohI ! he mohane jItanArA ! tame jaya pAmo ! he rAjya rUddhimAM nispRha vRttivALA ! he roSane tyAga karanA ! he doSa rahita evA tame jayavaMtA raho ! saMsAra AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ 508 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sAgaramAM rahyA chatAM pAparUpI paMthI alipta evA Apa jayavaMtA vatto ke jemanuM cAritra bhuvanane viSe Azcarya karanAra che. ' Idra e pramANe stuti karI be hAtha vaDe karasaMpuTa karI bhagavAna AgaLa beThA te samaye harisiMha rAjApaNa padmAvatI devI sAthe tyAM Avyo tyAre muninA veSamAM, temaja kevalajJAnI evA vizvane AnaMdakArI potAnA naMdanane joI khuba harSathI namaskAra karI stuti karavA lAgyA. "kulakarma karI temane rAjya sthApana karI dharmane yogya evA ame dIkSA levAne yogya hatA. te dIkSA tame zI rIte pAmI gayA? are ! saMsAramAMthI nikaLavAne Atura thayelA tamane mehathI mUDha thayelA ame jarjarI - bhUta thayelA rAjyapiMjaramAM nAkhyA e mithyA duSkRta ." rAjA kevalInI stuti karatA ne pitAnI niMdA karatA hatA. te daramiyAna svAmInuM addabhUta caritra jANI pelI soLe navoDhAo tyAM AvI pahoMcI. patinA caritrathI vismaya pAmelI te kevalIne namaskAra karI padmAvatI devInI pAchaLa beThI. kevalI bhagavAnanI prazAMta mudrAne vilokatI e strIonI vicAra zreNi bhAvIne yoge palaTAI gaI. bhava upara udAsa thaI gayelI te bALAo saMsAranI anityatAnuM smaraNa karatI zubha bhAvanAmAM ArUDha thaIne tarataja kevalajJAna pAmI. Ike temane sAdevIno veSa ApI namaskAra karyo temanI stuti karI. IvanI pAchala sakala parivAre paNa ' namaskAra karI temanI stuti karI. A badhuM joI sudhana zreSThI vicAra karavA lAgyo, A Azcarya paNa kAMI jevuM tevuM nathI, guNasAgara P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 509: kevalIe kahyuM hatuM temaja thAya che. AhA! kevalajJAna prApta karI mokSe janArA bhavya AtmAno parivAra paNa ke hoya che. patinI pachavADe patnIo paNa kevalajJAne prApta karI emanA mArgane anusaranArI hoya che. sudhana. sArthavAha pite manamAM ja kevalInI stuti karavA lAge.. pitAnA nagara karatAM paNa adhika Azcarya joI tAjuba: thaI gayo, - ekavIsa bhavanA saMbaMdhavALA pRthvIcaMdra rAjA ane guNasAgara kevalajJAna prApta karI kRtakRtya thaI gayAkevalajJAna prApta thayA pachI AtmA te ja bhavamAM zeSa Ayu pUrNa karI zivamaMdiramAM cAlyo jAya che. pRthvIcaMdra kevalInI dezanA rAjA harisiMhanA kathana bAda parSadAnI AgaLa pRthvIcaMdra kevalI dharmopadeza ApavA lAgyA, "he bhavya ja ! saMsAranI mohamAyAmAM muMjhAI tame pramAdI thAo nahi, je tamAre bhavasAgara tarI pAra thavuM hoya to saMyamarUpI rathamAM ArUDha thaI jAo, kAraNake janma, jarA, 29, roga, zekAdi nIra jemAM khaLabhaLI rahyAM che, kapAyarUpI tucha ma jyAM kuTuMkudA karI rahyA che. rAga ane dveSa rUpI ukega jemAM uchALA mArI rahyA che. evA saMsArarUpI samadramAMthI tarI pAra javuM hoya to saMpUrNa panarUpI nAvikanI sahAyathI cAritrarUpI : vahANamAM bhAre thAo to tame pAra pAmaze, anyathA e samudrane pAra pAmI zakAze nahi. e cAritra manuSyabhava sivAya prApta thaI zakatuM Jun Gun Aaradhak Trust
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 510 pRthvocaMdra ane guNasAgara - nathI. corAsI lAkha chavAyonimAM cAritrane anukULa sAmagrI mAtra manuSya bhavamAM prApta thaI zake che. mATe dharmane 'cogya sAmagrI manuSya bhavamAM prApta thavA chatAM je pramAdI - banIne hArI jaze, dharma karavAnI upekSA karaze-to dhanadanA putronI mAphaka evI taka tamane pharI melavI durlabha thaI paDaze, tApraliptI nAme nagarImAM prajA vatsala nyAya nItine jANa zrI kIrtinAme rAjA hato. te potAnI nagarImAM aneka dhanADhayone joI prasanna thato hato. prajA paNa AvA amImaya dRSTivALA rAjAne joI rAjI thatI hatI. - nagarInA dhanADhaya jano jenI pAse keTI dravya hoya te potAnA makAna upara vijA caDAve evI rAja AjJA hovAthI nagaramAM anekanA makAna upara davAo pharakatI - hatI temaja koI keInA makAna upara eka karatAM paNa adhika davAo jevAtI hatI. e davAo uparathI enA dravyanI saMkhyA paNa mapAtI hatI. evuM e zahera sukhI - ane AbAdIvALuM hatuM. - e nagaramAM dhanada nAme moTo zAhukAra raheto hato, dhanada dhanavaDe kubera bhaMDArI samAna hovA chatAM potAnA makAna para dhvajA dharakAvato nahi. jenI kIMmata thaI zake nahi evAM aneka ratna enA bhaMDAramAM paDelAM hatAM. topaNa pitAnA makAna para davajA pharakatI karavAnuM tene mana thatuM nahi. - tyAre dhanadanA putronA vicAro judA hatA. potAnA makAna upara davaja pharakatI jevAne te khuba Atura hatA. paNa pitAnI maryAdAnuM ullaMghana temanAthI na thatuM hovAthI pitAnI IcchA teo pAra pADI zakatA nahi, ius : P.P. Ac. Gunratnasuri M.S.
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha 511 . bIjA koTI davajenI pharatI davAothI rAjA temanuM "mAna sanmAna sArI rIte karato hato. bhATa-cAraNe emanI birUdAvalI belI lokamAM temane ujavala yaza phelAvatA hatA. nagarInA loko paNa emanuM bahumAna sAcavatA hatA, keTi dhvajone e pramANe satkAra thato joI mAna bhUkhyA ghananA putronA manamAM kaMI kaMI vicAro thaI AvatA hatA. potAnA pitAnI mUrkhatA upara teo khUba ucA nIcA thatA hatA. paNa pitA AgaLa kaMI cAlatuM na hovAthI eka divase temaNe pUchayuM, "pitAjI ! ApaNI pAse vipula dhana sAmagrI hovA chatAM zA mATe dhvajA pharakAvavA detA nathI ? ' putronI vANI sAMbhaLI pitA ba9 "he putro!. ApaNA dhananI saMkhyA thaI zake tema nathI, ke e karoDonI saMkhyAmAM che ke abajonI! ' ne gaNatarI karyA vagara mRSA bolavuM e sajjana purUSone yogya nathI. vaLI dharmakArya vagara bAhya ADabara karavo eya sArUM nathI lokamAM kahevata che ke potAne gaLa poteja kulaDImAM cerI khAva. e pramANe putrone samajAvavA chatAM paNa teo kadAgrahathI viramyA nahi. ne avAranI rAha jotA teo kAlakSepa karavA lAgyA. e pachI keTaleka samaya cAlyo gayo. - eka divase vivAha kAryamAM svajanonA AgrahathI dhanada putrone samajAvI bahAra gAma gayo tyAre putroe avasara prApta thavAthI pitAnAM saMcaya karelAM ratna bhaMDAra mAMthI kADhI bajAramAM vecI nAkhyA. bahAragAmanA vyA pArIo kharIdI laI. dravya ApI cAlyA gayA. . . .: . e badhuM dravya koTi saMkhyAmAM thavAthI putroe suva- . P. Ac Sunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ 512 pRthvIcaMdra ane guNasAgara nA daMDathI suzobhita davA pitAnA makAna upara ubhI karI. te vAre baMdIjane emanI birUdAvalI belavA lAgyA. ne kevaDe satkAra karAtA te putra paraspara kahevA lAgyA. "e ! ApaNA pitAnI buddhi vRddhAvasthAmAM bahera mArI gaI che ATalA samaya sudhI teNe nAhaka ApaNane ThagyA che. dhanada paNa potAnuM kAma ApI potAnA nagaramAM AvI pahoMcyo. pitAne ghera AvyA tyAre pitAnA makAna para vajA joI e saMbaMdhI vRttAMta putrane pUchavAthI putrae samasta vAta kahI saMbhaLAvI. - putranI vAta sAMbhaLI krodhathI dhamadhamato dhanada putrone AkAzato bolyo, are kulAMgare ! kuputro ! kubuddhivALAo! kulakSaNavettAo! munakSatramAM janmelAo! tame A zuM karyuM ? badhAM ratno vecI tame mAtra ATaluMja dravya meLavyuM? paNa A keTi dravya karatAM mArA eka ratnanI kiMmata paNa vadhAre hatI. mArAM badhAM ne tame pANInA mUlya vecI dIdhAM. jAo, nikaLo mArA makAnamAMthI, e badhAM ratno laI Ave na maLe to mane tamArUM mukha batAvaze nahi. pachI to pitAe tiraskAra karI putrane gharamAMthI kADhI mukyA . pitAno tiraskAra pAmI ghara bahAra nikaLelA e putra ratnonA grahaNa karanArA vyApArIone zeghavA lAgyA paNa teo potapotAnA nagare gayelA hovAthI temane patto male nahi ne pRthvI upara bhramaNa karI mahAdu:kha pAmyA, to he bhavya ! dharmane ArAdhavAne manuSya bhavamAM badhI sAmagrI prApta thavA chatAM gurUno jega pAmI je saMyamanI ArAdhanA karaze nahi to pApakarmathI lepAyelA tame e gumAvelI taka vAraMvAra prApta karI zakaze nahi. yn Aaradhak Trust
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 513 e pramANe kevalajJAnI bhagavAna pRthvIcaMdra rAjarSinI dezanA sAMbhaLI potapotAnI zakti pramANe keIe sAdhudharma to keIe zrAvakadharma aMgIkAra karyo, te vAre kevalI bhagavAnanI mAtA padmAvatI devI bolyAM, "he bhagavana! ahaMdudharmanA jANakAra evA amAre tamAre viSe ATalo badho neha kema che? , - temanA praznanA javAbamAM kevalI bhagavAna bolyA, pUrva bhavane viSe A mArA pitA jaya nAme rAjA hatA. 'tame priyamatI nAme mAtA ne huM kusumAyudha nAme tamAre putra hato. tyAM sArI rIte saMyamanI ArAdhanA karavAthI tame vijayanAme anuttara vimAnamAM devapaNe upanna thayAM ne huM saMyamanI ArAdhanA karI sarvArthasiddha nAme mahA vimAnamAM deva thayo. ' . ' - e vijaya vimAnamAMthI cyavI tame banne ahIyAM paNa pUrvanA krama pramANe mArA mAtA pitA thayAM. jethI bhavAMtarano tamAre sneha A bhavamAM paNa vRddhi pAmato rahyo che. kevalInA vacanathI emane jAtismaraNa jJAna thayuM. e jJAnathI emaNe potAnA pAchalA bhava joyA ne vairAgyanI tIvra bhAvanA jAgrata thaI. A zubha bhAvanA jAgrata thatAM e rAjArANIne pachI to tyAMja kevalajJAna pragaTa thayuM. bhaktimAna evA sudhame che e kevalajJAna nimitta mahotsava karyo, ne potAnI bhakti batAvI. A samaye ayodhyA nagarImAM mahA AnaMda AnaMda prasarI rahyo eTaluM ja nahi paNa badhA vizvamAM AnaMda prasarI rahyo, kAraNake badhA vizvane AzcaryamAM garakAva kare teve e prasaMga hato, , sudhana sAthe vAha kevalI bhagavAnane namI be Jun Gun Aaradhak Trust
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 pRthvIcaMdra ane guNasAgara , "he bhagavana ! tamArAmAM temaja guNasAgara kevalI mAM ATalI badhI sarakhAI kema jaNAya che ? . e sudhananA praznanA javAbamAM pRthvIcaMdra kevalIe parSadAnI AgaLa zuMkharAjA ane kalAvatI rANInA - bhavathI zarU karI bannene A bhavamAM kevalajJAna pragaTa thayuM tyAM lagIno tamAma vRttAMta kahI saMbhaLAvyo, e ekavIze bhavano banneno saMbaMdha sAMbhaLI parSadA tAjuba thaI gaI ' chevaTe upasaMhAra karatAM kevalI bolyA, "he sudhana ! ame banne dareka bhavamAM lagabhaga puNyAnubaMdhI puNya sarakhuM ja meLavatA hatA. jethI ame sarakhI sukha saMpatti bhAgavatA hatA. he zreSThina ! Asanna siddha thanArA tatvavedI jIvonAM manaviSanI mAphaka viSamAM ramatA nathI. pUrvabhavanI A mArI strIo paNa saMyamanI ArAdhanA karI anuttara vimAnamAM devapaNe utana thaI tyAMthI A bhavamAM paNa mArI strIo thaI. mArI pachavADe te paNa kevalajJAnane pAmI. jagatamAM prAya: karI sarakhA guNavALA prANIomAM ja prema utpanna thAya che. rAjahaMsanI strI marAlI kAganI sAthe kAMI ramatI nathI. e pramANe kevalajJAnInI vANI sAMbhaLI sudhI paNa pratibaMdha pAye chato dharma pAmyo. bIjA paNa aneka bhavyajano dharmane prApta karI yathAzakti dharmanuM ArAdhana karavA lAgyA. evI rIte bhavyajanone dharma pamADI pRthvIcaMdra kevalI parivAra sAthe ayodhyAthI pRthvI upara vihAra karavA lAgyA. * ayodhyAnI khAlI paDelI jyagAdI upara saudha ke harisiMharAjAnA dvitIya putra haripheNane rAjyAbhiSeka karyo. te pachI te pitAnA sthAnake gayA P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 515 10 mokSagamana ane chevaTa. teramAM guNasthAnake rahela pRthvIcaMdra rAjarSi ane : guNasAgara kevalI pRthvI upara vihAra karI bhavyajanone - pratibaMdha karatA bhavyajane para upakAra karavA lAgyA. kevalajJAna ane kevaladarzanathI lokAlokanA svarUpane jANa - nArA e banne mahAmuni have kRtakRtya thayA hatA. ne pRthvImaMDala upara vihAra karI bhavyajano para khuba upakAra - karatA aneka jIvane bhavasAgarathI DubatA bacAvavAmAM sahAyakArI thatA hatA. bhavya jane upara upakAra karatA temano nirvANa samaya have najIka AvyuM jANuM mana, vacana ane kAyAnA vegone rAdhatA teramA guNasthAnakane aMte nAmakarmanI ogaNatrIsa ne vedanIyanI eka ema trIsa prakRtino udayamAMthI kSaya karatA ne zukaladhyAnanA trIjA pAdanuM dhyAna karatA e caudame guNasthAnake AvyA. caudamAM guNasthAnakane kAla pAMca - hasva svaranuM uccAraNa karatA eTale kAla jAya teTale che. teramAM guNasthAnake mana vacana ne kAyAnA yogono - rodha karI zailezIkaraNa-caudamAM guNasthAnakamAM praviSTa thayA. - e guNasthAnakanA upAMtya samaye sattAmAM rahelI bahotera prakRtino kSaya karI aMta samaye zeSa rahelI tera prakRtino - kSaya karI nAkhI temaja udayamAM rahelI prakRtieno paNa kSaya thai jatAM e mahAmunie zivavadhunA bharathAra thayA. potapotAnuM Ayu pUrNa karI mukti purI cAlyA gayA. " aMta samaye potAnA Atmapradeza vaDe jeTalA AkAza pradeza avagAhyA hoya teTalA AkAzapradezanI samazreNIe P.P.Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 pRthvIcaMdra ane guNasAgara avagAhana karatA mAtra eka ja samayamAM lokAMta parvata cAlyA gayA, dharmAstikAya AdinI sahAyatAthI AtmAnI gamanAgamanAdi kriyA thaI zake che. ne lokAMta paryaMta dharmAsti- kAyAdi hovAthI tyAM jaI aTakI jAya che parantu AgaLa chedharmAstikAyAdikano abhAva hovAthI tyAMthI AtmA AgaLa - jaI zakto nathI. kemake cauda rAjaloka dharmAstikAyAdi | Sa dravyathI bharelo che, te sivAya alAkamAM to AkAza sivAya bIju koI dravya nathI. cauda rAjalokanI AjubAju aloka anaMta che. e alokano pAra pAmavAne to keI samartha nathI. jJAnI paNa jJAnathI alokano aMta dekhI zakatA nathI, saMsAramAM janma maraNa karatA AtmAne eka gatimAMthI bIjI gatimAM jatAM aneka samaya lAge che tyAre mukti janAro AtmA anaMta zaktino dhaNI hovAthI eka samayamAM ja lekAMta pahocI jAya che. - anaMtasukhano dhaNI-bhaktA hevAthI sarvathA karma rahita thatAM jIva svAbhAvikarIte ja udarvagamana karI lokAMte jaI aTakI jAya che. kuMbhAranA cAkanI mAphaka ke hiMDelAnI mA athavA to dhanuSyathI chuTelA bApunI mAphaka pUrva prayoga vaDe jema temanI gatikiyA thAya che temaja karmathI mukta thayelA jIvanI paNa e siddhagatimAM gamanarUpa kriyA thAya che. jaLamAM mATInA bhArathI dabAyeluM tuMbaDa jema mATIthI mukta thatAM nIcethI upara Ave che . tema karmarUpa lepathI rahita thatAM jIva paNa udarvagati kare 1. che kAraNa ke jIvanI svAbhAvika gati ja urva rahelI che tethI tenI udarvagati thAya che, ane lekAMte jaI aTakI jAya che. P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 517 sAmAnya rIte jIvanuM utpattisthAna nigoda che. nigodamAMthI nikaLelo jIva saMsAramAM cAre gatirUpa hRvasAgaramAM-caurAsI lAkha jIvanimAM bhamyA kare che. muktimAM jato nathI tyAM sudhI A saMsAramAM ene sukhadu:khano anubhava karatAM bhamavAnuM ja rahe che. jyAre e muktimAM jAya che tyArathI enA bhramaNano aMta AvI jAya che, ane sAdi anaMta bhAMge muktimAM enI sthiti kAyamI thaI jAya che. . dehathI rahita hevAthI AtmAne tyAM kamajanya sukha du:khane anubhava nathI. je zarIramAMthI nikaLI te muktimAM gayelo hoya che, te zarIranA trIjA bhAga jeTalI avagAhanA pramANa lokAMtanA AkAzapradezane avagAhIne rahe che. rega, zeka, saMtApa, Adhi, vyAdhi, upAdhi e badhAM karmajanya hovAthI tyAM azarIrI AtmAne emAMnuM kAMI paNa nathI. bhukha temaja tRSA temane bAdhA karatI nathI. zIta ke garamI temane pIDI zakatI nathI. vedanIyakarmane kSaya thavAthI zarIrajanya zAtA azAtA mukti mAM nathI kiMtu Atmika sukhano pote letA hoya che. kevaLajJAna ane kevaLadarzanathI lokAlokanA traNe kAlanA svarUpane jANanAre ne jonAra AtmA jJAnasukha ane darzananA sukhone anubhavI rahyo che. sukha e AtmAno sahaja guNa hovAthI jagatamAM anubhavAtuM game tevuM svarUpa paNa mukta AtmAne te sukharUpe ja pariName che evA avyAbAdha ane anaMtasukhano bhogI che. cauda rAjaloka rUpI purUSanA lalATa sthAne siddhazillA che. e siddhakSetra aDhIdvIpanA pramANa sarakhuM pIstAlIza lAkha yojana pramANa che. eTale aDhIdvIpanA game te P.P.Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518 pRthvIcaMdra ane guNasAgara sthAnakathI AtmA samazreNIe siddhigatimAM jaI zake che. tyAM gayA pachI A lokamAM tene pAchu pharavApaNuM rahetuM nathI jethI tyAM gayA pachI kALanA kALa vahI jAya te paNa tyAM pitAnA anaMta sukhamAM rahe che. pIstAlIza lAkha bhojananI siddhagatine iSataprAgabhArA paNa kahe che. arjuna jAtinA suvarNa samI ujjavaLa varNavALI madhyamAM ATha jana jADI ane te pachI pAtaLI thatI chevaTe mAkhInA pAMkha samAna cheDe che. evI e svaccha, nirmaLa, sugaMdhamaya, zaMkha jevI sapheda, uttAna karelA chatranA saMsthAnavALI siddhigati kayA jJAnInA AkarSaNane mATe thatI nathI? - jyAM utkRSTathI pAMcaseM dhanuSya pramANu zarIravALA temaja jaghanyathI be hAtha pramANuvALA jaI zake che. te piotapotAnI avagAhanA trIjA bhAge nyUna AkAzakSetrane avagAhI lekAMte rahe che. jyAM eka siddha che tyAM anaMtA che chatAM eka bIjAne tyAM vyAkSepa-aDacaNa thatI nathI, ne sukharUpe rahe che. te . sarvArthasiddha mahAvimAnanI davAthI bAra jojana dUra rahelI siddhagati-e siddhakSetramAM rahelA siddha paramAtmAnA sukhano te kAMI pAra ! - lokanA aMte rahelA e anaMta zaktisaMpanna siddha bhagavAna tyAM rahyA chatA kevalajJAna ane kevaladarzanathI ? cauda rAjalokanuM nATaka jue che bhuvanapati, vyAra, A jyotiSInAM pAra vinAnAM sukho, bAre devalokanA devatAenAM sukha-nATaka, nava raiveyaka ane anuttara vimAnamAM. e divya nATAraMga temaja aneka rAgarAgiNIpUrvaka thatA " madhurA AlApanAM sukho lokAMte rahelA te jI jANI thAra, sukha, bAre sukho-nATake P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavano snehasaMbaMdha 519 rahelA che. manuSyalokanAM sukhe cakravartI vAsudevAdinA nATAraMga vagerenAM sukho paNa sAta rAja dUra rahelA siddha bhagavAna jANI rahyA che, bhUta, bhaviSya ane vartamAna traNe kALanAM sukho kevalajJAnathI jANI rahyA che kevaladarzanathI dekhI rahyA che paraMtu teone to vedanIyakarmane kSaya thayelo hovAthI Atmika anaMta sukhano anaMtakALa paryata anubhava hoya che. ' anaMta kALa jAya to paNa tyAMthI pAchu saMsAramAM AvAgamana nahi hovAthI emanA e sukhone kayAre paNa aMta Avato nathI. jethI sAdi anaMta bhAMge temanuM sukha zAstramAM kaheluM che. karmanA kSaya thakI utpanna thayela kSAyikabhAva temaja pAriNAmikabhAva e be bhAva siddhabhagavAnamAM rahelA che. siddhakSetramAM eka siddhane ochAmAM ochI eka hAthane ATha AMgaLa jagyA joIe che arthAta eTalI jagyAmAM te samAi zake che jyAre vadhAremAM vadhAre 333 dhanuSya 1 - hAtha ne 8 aMgula jeTalI jagAmAM paNa siddhano jIva : samAI zake che te pAMcase dhanuSyanI avagAhanAvALA zarIrane AzrIne samajavuM. evI rIte pIstAlIsa lAkha jojana lAMbI pahoLI siddhagatimAM lokAMtanA chellA janane aMte upara kahyA mujaba avagAhanAe siddha) jIvo rahe che e siddhagatimAM siddhanA jIvo khIcokhIca' paNe bharelA che tyAM e khAlI AkAza pradeza nathI ke : je ThekANe siddhanA jIvo na hoya, eka bIjAmAM saMkramIne rahevA chatAM temane jarAya bAdhA thatI nathI. * A saMsAramAMthI jIvo kAyama e siddhagatimAM gamana karI rahyA che. emAM. je utkRSTa aMtara paDe to cha mAsanuM.' P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ 520 pRthvIcaMdra ane guNasAgara e anaMta sukhasAhyabIthI bharelA siddhakSetranuM varNana paMDitamAM paMDita paNa keTaluM karI zake ! enuM varNana enA sukhanI vAnagI to sarvajJa jJAnI ja batAvI zake. evA ana ta sukha sAhyabInA pRthvIcaMdra ane guNasAgara bhoktA thayA. AtmAnuM je kAyamI sthAna tenA adhiSThAtA thayA. anaMta kALacaka vahI jAya to paNa e sukha emanuM saMpUrNa thavAnuM nathI ne tyAMthI pAchA pharavApaNuM paNa nathI. ( yuganA yuga javA chatAM Aje paNa muktimAM rahyA chatA e jagatanI lIlA joI rahyA cheApaNe jyAre emanuM caritra zravaNa karI ApaNA AtmAne nirmaLa banAvI emanA pagale cAlavAno vicAra karI rahyA chIe tyAre tyAM rahelA e ApaNA manogata bhAvane jANatA ne cauda rAjalokanuM nATaka jotA chatAM AtmasukhamAM ramaNa karI rahyA che evA te bhavasAgara pAra tarI gayA che. kRtakRtya thayA che. tyAre A bhavasAgaramAM janma maraNa karatA ne saMsAranA AkarSaNomAM lebhAI rahelA evA ApaNuM zuM ? emanI mAphaka ApaNe paNa A janmamaraNane aMta lAvavo ke nahi? - zaMkharAjA ane kalAvatInA bhavamAM e banna AtmAe ApaNuM sarakhA AtmA hovA chatAM emanAmAM dharma bhAvanA jAgrata thaI. gurUnA samAgame samakitatatvanI prApta thatAM satyadeva, gurU ane dharmanI oLakha thatAM teonI dizA pharI gaI, ne muktinI bhAvanA jAgrata thaI . pachI to saMsAranI rUddhi siddhi ke ramaNuonA bhegomAM na lobhAtAM eka muktinI ja tamannA temanAmAM jAgrata hevAthI avasara prApta thatAM tRNanI mAphaka bhAgone paNa tajI daI be cAritranI ArAdhanA karavA lAgyA, e P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ ekavIza bhavane nehasaMbaMdha para1 rIte bhavabhava saMyamanuM ArAdhana karatAM emanuM dharmavRkSa khuba phAlIkulI vRddhine pAmyuM. jemAM kula ekavIzamAM bhavamAM emane pragaTa rIte prApta thayAM te ApaNe sArI peThe jANa gayA. evI rIte dharmavRkSanuM zaraNa aMgIkAra karavAthI e to tarI pAra thayA. paNa emanuM caritra vAMcI ApaNe emane mArge javA taiyArI karIye to ThIka, zubha bhavatu? ?? : saMpUrNa ? P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ 522 pRthvIcaMdra ane guNasAgaranuM pRthvIcaMdra ane guNasAgaranuM triTAliyuM - dohA zAsana nAyaka sukha karUM, vaMdI vIra jINuM, pRthvIcaMdra muni gAIzuM, guNasAgara sukhakaMda; 1 uttamanA guNa gAvatAM, guNa Ave nija aMga, vAta ghaNuM vairAgyanI, sAMbhaLaje manaraMga; 2. zaMkha kalAvatI bhavathakI, bhava evIsa saMbaMdha, uttarottara sukha bhogavI, ekTIzame bhave siddha; 3 paNa ekTrIzamA bhavataNe, alpa kahu adhikAra, sAMbhaLajo sanmukha thaI, Atamane hitakAra; 4 DhALa 1 lI (kata tamAku parihara-e dezI) * nayarI ayodhyA ati bhalI, rAjya kare harisiMha , mere lAla che priyA padmAvatI tehane, sukha vilase guNadAha che merelAla, catura snehI sAMbhaLe che e AMkaNI che sarvArathathI sura cavI, tAsa kukhe avatAra che mere lAla ! rUpa kaLA guNa AgaLa, pRthvIcaMdra kumAra meTa catura0 merA sama pariNAmI muni same, nirAgI niradhAra me0 pitA paraNAve Agrahe, kanyA AThe udAra meTa catuDA. gIta vilApanI samagaNe, nATaka kAya kaleza me0 AbhUSaNa tanu bhAra che, bhogane roga gaNeza meva catuvAlA huM nija tAtane Agrahe, saMkaTa paDI jema me0 paNa pratibaMdhu e priyA, mAtapitA paNa ema meTa ca0 5. je savi saMyama Adare, to thAye upakAra me0 ema zubha dhyAne guNanile, pahotya bhavana mojhAra meca06: P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ triDhAliyuM pa23 nArI AThane Ima kahe, sAMbhaLe guNanI khANa pAmenTa bhogavatAM sukha bhoga che, vipAka kaDavA jANa meva ca0 7. kipAka phala ati madhura che, khAdhe cheDe prANa me0 tema viSaya sukha jANajo, ehavI jInanI vANa meTa ca0 8, agni je tRpti iMdhaNe, nadIe jaladhi pUrAya me0 to viSaya sukha bhAgathI, jIva e thAya meva ca0 9 bhavobhava bhamatAM jIvaDe , je ArogyAM dhAna pemenTa te savi ekaThAM je kare, to savi girivara mAna me, 2010: viSaya sukha paralokama gavIyAM ghaNajIva meha topaNa tRptaja nahi thayo, kALa asaMkhya atIva me 2011. caturA sama suMdarI, mumata viSayane kAja me0 saMsAra aTavI utarI, lahIye zivapura rAja me, 2012 . kuMvaranI vANI sAMbhaLI, bujhI catura sujANa me0 laghukamI kahe sAhebA, upAya kaho guNakhANa meTa ca0 13. kumAra kahe saMyama graho, adabhUta eha upAya me0 nArI kahe ema visara, saMyame vAra na thAya meva ca0 14: kumara kahe paDakho tume, hamaNAM nahI gurU jaga me0 sadagurU joge sAdhazuM, saMyama chAMDI bhAga meva ca0 15. mAtA pitA mana ciMtave, nArIne vaza nahi thAya pamenTa ulaTI nArI vaza karI, kumaranuM gAyuM gAya meva ca0 16 je have rAjA kIjIye, to bhaLaze rAjyane kAja me0 narapati Ima mana ciMtavI, thApa kumArane rAja pemenTa ca0 17. pitA uparAdhe Adare, cite mohanA ghATa pemenTa pALe rAjya vairAgIyo, joto gurUnI vATa meTa ca0 18 rAjya sabhAe anyadA, pRthvIcaMdra sehaMta ! me. iNa avasara vyavahAriyo, sudhane nAme AvaMta meDha 2010: 2. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa24. pRthvIcaMdra ane guNasAgaranuM rAjA pUche tehane, kaNakaNa joyA deza che me0 Azcarya dIThuM je tame, bhAkhe te vizeSa che meTa ca0 20 zeTha kahe suNa sAhibA, eka vinodanI vAta che menTa sAMbhaLatAM sukha upaje, bhAkhuM te avadAta meTa ca0 21 | (deharA) kautuka jotAM bahu gayo kALa anAdi anaMta paNa te kautuka jaga vaDa, suNatAM Atama zAMta, 1 kautuka suNatAM je have, Atamane upakAra, vaktA zretA mana gahabahe, kautuka teha udAra che 2 DhALa 2 jI . (giri vaitADhacanI upare-e dezI.) AvyA gojapura nayathI, tihAM vase vyavahArIre le che aho tihAM vase vyavahArI re le che ratnasaMcaya tasa nAma che, sumaMgalA tasa nArIre lo ! aho sumaMgalA | 1 | guNasAgara tasa naMdane vidyA guNano dariyo re le ahe vidyA che gokhe beThe anyadA, jue te sukha bhariyerelo are jue te sukha0 2 rAjapaMthe muni malapato, dIThe sama bhari le che aho dIThe sama0 te dekhI zubha ciMtave, purava caraNa sAMbharicore lo aho pUrava0 3 mAtA pitAne ema kahe sukhIye muja kIjerelo che amuka saMyama lezuM huM sahI, AjJA muja dIje re le che ': , to ahI AjJA 0 i 4 P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ triDhAliyuM 525 mAtapitA kahe nAnaDA, saMyama umAre lo . a0 pAsA. topaNa paraNe padamaNI, ama mana harakhAvo re lo . aho ! ama0 5 che. saMyama le te pachI, aMtarAya na karazuM re lo . aho aMta0 che. vinayI vAta aMgIkarI, pache saMyama varazurela che aho pachete 6. ATha kanyAnA tAtane, ima bhAkhe vyavahArIrelo che aho ema 0 che. amasuta paraNavA mAtrathI, thAze saMyama dhArIrelo che ' ahI thAze | 7 | Ima suNImana camakiyAvara bIje karazure lo aho varavA kanyA kahe nija tAtane A bhava avara na varazuM re lo nA aho Abha0 81. je karaze e guNanidhi, ame teha AdarazuM re lola aho ame0 rAga vairAgI doyameM tasa ANA zire dharazuM re le che aho tasa kAA . kanyA AThanA vacanathI, harakhyA te vyavahArIre lo che ' aho harakha0 che. vivAha mahotsava mAMDIyA, dhavala gAve nArIre lo 1 aho dhavala 0 10. guNasAgara girUo have, varaghoDe vara sehere lo . aho vara0 che corImAMhe AvIyA, kanyAnAM mana mohe lo che hAtha melAvo harakhazu, sAjana jana sahu malIyAre lo re , ahe sAjana che have kumAra zubha ciMtameM, dharmadhyAna sAMbhariyare lo che aho dharma 0 12.; P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ parada paM26 pRthvIcaMdra ane guNasAgaranuM saMyama leI sugurU kane, mRta bhaNazuM sukhakArI aho mRta samatA rasamAM jhIlazuM kAma kaSAyane vArIre le che aho kAma che 13 doSa betAlIza TALazuM, mAyA lobha nivArIre le che aho mAyA0 che. jIvitamaraNe samapaNuM, sama tRNamaNigaNazuM relo che aho sama0 me 14 saMjama jage thira thaI, moha zipune haNazuM re lo che aho moha0 che guNasAgara guNazreNiye, thayA kevalanANuMre le che aho thayA0 | 1pa che nArI paNa mana ciMtave varIye ame guNakhANIrelo che ahI varIyenTa che ame paNa saMyama sAdhazuM, nAtha nagInA sAthere le che aho nAtha0 me 16 ema AThe thaI kevalI, kara piyuDA hAthere le che aho kara0 aMbara gAje duMdubhi, jaya jaya rava karatAre lo che aho jaya0 17 che - sAdhu viza te suravara, sevAne anusaratA le che aho sevA0 || guNasAgara munirAjanA, mAta pitA te dekhIne re lo. aho mAta7 185 zubha savege kevalI, ghAtI cAra uvekhIre lo ahoghAtI - narapati Ave vAMdavA, mane Azcarya ANI re le che aho mana0 1 zaMkha kalAvatI bhava thakI, nija cAritra vakhANirelA aho nija che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ * triDhAliyuM : 527 bhava ekavIza sAMbhaLI, bujhIyA kaI prANIrelo che aho bujhIyA merA sudhana kahe suNe sAhyabA, atra Avyo umAhIrela che aho aa0 || paNa te kautuka dekhavA, manaDe mujha harakhAyere le che aho manaDo0 21 kevalajJAnI muja kahe, zuM kautuka ullAsare lo che - aho zuM kautuka0 ehathI adhIka dekhaze, ayodhyA nAmAM grAmere le aho adhyA0 rajA te suNi munivacanathI, A iNa ThAmerela che aho AvyopArakA kautuka tuma prasAdathI jozuM sujaza kAmIre lo aho jazu 'ema kahI sudhana tihAM, ubhe ziranAmI re lo che aho ubha0 24 * . (doharA) - pRthvIca te sAMbhaLI vA mana vairAga, dhana dhana te guNasAgarU, pAmya bhava jaLa tAga. " huM nija tAtane dakSiNe, paDIyo rAja majhAra 'paNa have nisaraNuM kadA, thAzu kaba aNagAra; rA DhAla 3 jI ! (pUjya padhAro ho nagarI amataNI-e dezI.) dhana dhana je munivara bedhyAne rame, karatA Atama zuddha mu. 'rAjA ciMte saddagurU sevanA, karazu nirmaLa buddha ' dhana dhana je munivara dadhyAne rame e AMkaNI 'kabaha sama dama sumati sevazuM, dharazuM Atama dayAna mu. Ima ciMtavatA apUrava guNa caDhe, zreNiye zukaladhyAna mudra dayAna baLe savi AvaraNa kSaya karI, pAmyA kevaLajJAna P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ 528 pRthvIcaMdra ane guNasAgara - harSa dharI sehamapati AvIyA, veza vaMde bahu mAna mura sAMbhaLI mAtapitA mana saMbhrame, AvyA putranI pAsa mu. e zuM e zuM eNIpere bolatA, harisiMha harSa ullAsa dayitA ATha suNI mana harSathI, ulaTa aMga na mAya mu. saMvega raMga taraMgameM jhIlatI, AThe kevalI thAya muha sAratha sudhana paNa mana ciMtave, kautuka addabhuta dITha mu narapati pUche muni caraNe namI, snehanuM kAraNajiThuM muTha kevalI kahe pUravabhava sAMbhaLe, nayarI caMpA jayarAya muva suMdarI priyamati nAme tehane, kusumAyudha suta thAya muha saMyati saMyama pALI zubhamanA, vijaya vimAna te jAya mudra anuttara sukha vilasI surate cavyAM, thayAM tame rANIne rAya kusumAyudha paNa saMyama sura cavI, tha tuma suta taNe neha mu9 mAtapitA paNa pRthvIcaMdranA, suNI thayAM kevalI teha mu0 sAratha pUche pRthvIcaMdrane, guNasAgara tame kema che munisara0 muni kahe pUrava bhava ama naMdane, kusumaketu tasanIma mu. ehI ja dayitA doyane te bhave, saMyama pALI te sAra mu0 samadhameM savi anuttara upanyA, A bhava paNa thaI nAra mu0 sAMbhaLI sudhana zrAvakavrata lIye, bIjA paNa bahu bodha muka pRthvI vagere pRthvIcaMdrajI, sAdi anaMta thayA siddha mu. nitanita uThI huM tasa vaMdana karU, jeNe jaga jI re meha caDate raMge he samasukha sAgarU, karato zreNi Areha muha jaga upakArI he jaga hetu vacchalu, dIThe parama kalyANa mu. viraha ma paDaze he ehavA munitaNa, jAva lahu nirvANa mu0 munivara dayAne he jana uttama pada vare, rU5 kaLA guNajJAna mudra kIrti kamaLA he vimaLA vistare, jIvavijaya pare dhyAna muha munisara dhana dhana je munivara dhyAne rame che 15 iti. | | saMpUrNa che P.P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust