Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૫
શું સંકટ પ્રાપ્ત થયું?' આ પ્રમાણે જ્યારે મેં કહ્યું, ત્યારે તે બોલી કે, તને તો સર્વ જણાવીશ. જો કે આ વિષયમાં લજજા અપરાધી છે, તો પણ તને તો કહીશ જ. રાક્ષસ સરખા હાથથી જેણે પોતાના પ્રાણદાનથી પણ મારું રક્ષણ કર્યું, જો તેની સાથે મારું પાણિગ્રહણ ન થાય, તો નક્કી મને મરણને શરણ છે.” આ સાંભળીને સર્વ વૃત્તાન્ત પિતાજીને જણાવ્યો. પિતાજીએ પણ મને આ માટે તમારી પાસે મોકલી છે, તો તમો આ બાલાનો સ્વીકાર કરો.” આ કાલને આ ઉચિત છે એમ વરધનુએ પણ એ વાત માન્ય કરી, તથા અમાત્યે પણ નંદા નામની કન્યા આપી. વિવાહ-મંગલ પ્રવર્તે. આ પ્રમાણે બંનેના દિવસો સુખમાં પસાર થઈ રહેલા હતા. પંચાલ રાજપુત્રનો દરેક સ્થલે જય જયકાર ઉછળી રહેલો છે, એવા નિષ્કલંક સમાચાર સર્વત્ર ફેલાયા. હિમવાન પર્વતના વનમાં જેમ ગજેન્દ્ર નિરંકુશ ભ્રમણ કરે છે, તેમ પૃથ્વીમાં નિરંકુશપણે ભ્રમણ કરવા લાગ્યા. ધનુ મંત્રીના પુત્ર વરધનું સાથે પંચાલરાજપુત્ર ફરે છે. કોઈક સમયે તેઓ વારાણસી ગયા, ત્યારે કુમારને બહાર રાખીને વરધનુ પંચાલરાજાના મિત્ર કટક રાજા પાસે ગયો. સૂર્યોદય-સમયે જેમ કમલવન વિકસિત થાય, તેમ વરધનુના આવવાથી એકદમ કટકરાજાનાં નેત્રો વિકસ્વર બન્યાં અને કુમારના સમાચાર પૂછયા. (૪૫૦) વરધનુએ પણ જણાવ્યું કે, “કુમાર અહીં આવેલા છે. કટક રાજા પોતાના સૈન્ય, વાહન, પરિવાર સાથે તેની સન્મુખ ગયો. બ્રહ્મરાજાની સમાન જ કુમારને માનતો જયકુંજર હાથી ઉપર બેસાડીને શ્વેત ચામરોથી વીંજાતો, પૂર્ણ ચંદ્રમંડલ-સમાન છત્ર જેના મસ્તક પર ધારણ કરાયેલું છે, ચારણો જેનું ચરિત્ર પગલે પગલે ગાઈ રહેલા છે, એવા સત્કારથી રાજા પોતાના નગરની અંદર થઈ મહેલમાં લઈ ગયો અને ત્યાં રાખ્યો, તેને કટકવતી નામની પોતાની પુત્રી આપી. વિવિધ પ્રકારના હાથી, ઘોડા, ઉત્તમ રથો વિગેરે સામગ્રી આપવા પૂર્વક શુભ દિવસે તેઓનો વિવાહ પ્રવર્યો. વિષયસુખ અનુભવતો ત્યાં રહેલો હતો, ત્યારે દૂત મોકલીને બોલાએલ પુષ્પચૂલ રાજા, ધનુમંત્રી, કણેરુદત્ત, સિંહરાજા, ભવદત્ત, અશોકચંદ્ર વગેરે અનેક રાજાઓ આવી પહોંચ્યા. એકઠા મળીને વરધનુનો સેનાપતિપદનો અભિષેક કરી ચતુરંગ વિશાળ સૈન્ય સહિત દીર્ઘરાજાને મહાત કરવા કાંપિલ્યપુર તરફ મોકલ્યો. તેઓ વગર અટક્ય પ્રયાણ કરતા હતા,દરમ્યાન દીર્ઘરાજાએ કટક વગેરે રાજાઓ ઉપર પોતાનો દૂત મોકલ્યો અને કહેવરાવ્યું કે - દીર્ઘરાજા તમારા ઉપર ઘણા જ ગુસ્સે થયા છે. કારણ કે, તમોએ આ બ્રહ્મદત્તને આગળ પડતો કર્યો છે. જો પ્રલયકાળના વાયરાથી ઉછળતા સમુદ્રના જળ સરખા વિશાળ સૈન્યવાળા દીર્ઘરાજા તમારા ઉપર ચડાઈ કરશે, તો નક્કી તેમાં તમારું ભલું થવાનું નથી, તો હજુ પણ તે કાર્યથી અટકો. આ તમારા અપરાધની માફી આપીશ. કારણ કે, સજ્જન પુરુષો વિનયવાળા મનુષ્ય ઉપર ગુસ્સો કરતા નથી. તે સમયે ભૂકુટિચડાવીને, અતિશયગુસ્સો કરીને તે રાજાઓએ દૂતનો તિરસ્કાર કર્યો અને પોતે પંચાલ દેશ ઉપર ચડાઈ કરી. જ્યારે ત્યાં પહોંચ્યા ત્યારે નજીકના ગામ-સમૂહને બાળી નાખેલા, સરોવરો જળથી ખાલી કરેલાં હતાં. પરંતુ નગરીની અંદર ઘણું ધાન્ય એકઠું કરેલું છે, ઘણું ઘાસ અને ઈન્ફણાં ભરેલાં છે, લાંબા કાળ સુધી ચાલે તેવા વાવડી, કૂવા, નદી, કિલ્લા વગેરે સાફ કરાવ્યા છે. નગરીની રક્ષા કરવા માટે અપ્રમત્ત વફાદાર મનુષ્યોને રોકેલા છે. અવર-જવર બંધ કરાવી છે. ચારે બાજુના છેડા પર સતત
