Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ NANANANIANUA zreSThi- devacandra lAlabhAI - jainapustakoddhAre - pranthAGkaH - 49. zrImat siddharSipraNItAupamitibhavaprapaJcAkathA. (uttarArddham ) prakhyAtikArakaH -- zAha nagIna bhAI ghelA bhAI jahverI, asyaikaH kAryavAhakaH / mudritaM mohamayyAM nirNayasAgaramudraNanilaye rA. rA. rAmacaMdra yesU zeDagedvArA [ asya punarmudraNAdyAH sarve'dhikArA etadbhANDAgArakAryavAhakANAmAyattAH sthApitAH ] vIrasaMvat 2446. krAISTa 1920. [ Rs. 2-0-0 prathama sa~skAre prati 500 ] vikramanRpasya 1976. paNyaM rUpyakadvayam MANNANAMAN NUM
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ All Rights Reserved by the trustees of the fund. ] Printed by Ramchandra Yesu Shedge, at the Nirnaya-sagar Press, No. 23, Kolbhat Lane, Bombay. . Published by Shaha Naginbhai Ghelabhai Javeri, for Sheth Devchand Lalbhai Jain Pustakoddhar fund, at the office of Sheth Deveband Lalbhai Jain P. Fund, No 426 Javeri Bazar, Bombay. For Private & Personel Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ mummanroe amemumma zreSThI devacaMda lAlabhAI jahverI. www.ramma8080Perman60 janma 1909 vaikramAbde niryANam 1962 vaikamAbde kArtikazuklaikAdazyAM, sUryapure. | pauSakRSNatRtIyAyAm , mumbayyAm, smarrow-220380CPorward The Late Sheth Devchand Lalbhai Javeri. Born 1853 A. D. Surat. Died 13th January 1906 A. D. Bombay. Doronowmnnoo roamoramnamnotes For Private & Personel Use Only The Bomby Art Printing Works, Fort
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Private & Personel Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI OM namaH zrI upamitibhavaprapaJcakathAyA anukramaNikA / anukramaNikA. pRSTAni. viSayAH prthmprstaavH| 1 maGgalaM 2 prastAvanA 3 kathAbhedAH 4 zrotRbhedAH 5 kathAprAzastyam 6 prastAveSu adhikAroddezaH 7 kathAsatyatA 8 kathAyAH zravaNasya ca adhikArinirdezaH 9 kathAmukhaM pRSThAni. | viSayAH 10 dvAraprAptiH 11 rAjabhuvanavarNanaM 12 raMkasaMkalpaH 13 prabhudRSTipAtaH 14 raMkabhikSAdAnaM 15 dramakakuvikalpaH 16 satrayIyogaH 17 balAtpayaHpAnaM tadgaNazca 18 kadannamUrchA 19 paramAnnadAnaM 6. mocwww.0 // 1 // u.bha.1 Jain Education Inter For Private & Personel Use Only wwetainelibrary.org
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 2 // Jain Education Int viSayAH 20 dramakopadezaH 21 kadannapratibandhaH svacintitaprakaTanaM ca 22 satrayyadhikArItaranirdeza: 23 satrayIyogAdguNAH 24 apathyasevanAddoSAH 25 satrayIyogAdguNAH 26 apathyasevanAddoSAH 27 taddayAparicAraNA 28, 29 dramakasya zubhasaMkalpAH 30 dramakanIrogatA 31 satrayIdAnecchA 32 dAnodghoSaNA hAsyaM ca cAraNAyAH svAsthyaM 55 pRSThAni. 16 17 18 19 19 20 20 21 22 23 24 25 35 viSayAH 33 vicakSaNAkathitA dAnopAyAH 34 kathopanayaH 35 viduSAM sanmArgaH 36 saMsRteH nagarakalpanA 37 svasya dramakopamatA 38 jIvasya vivekatyAgAtkuceSTA 39 dramakakuvikalpopanayaH 40 saMsArijIvasya manorathamAlA 41 arthakAmasaktAnAM ceSTA saMkalpamAlAzca 42 arthakAmavikArAH 43 anAdibhavaH 44 jinezvarasya susthitanRpatA 45 zrutAnAM rAjadvAropamA pRSThAni. 26 26 27 28 28 30 31- 33 34- 36 37- 41 42 43 20 20 20 43 44 anukramaNikA. // 2 // ainelibrary.org
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pRSThAni. 58 anukramaNikA. 51 viSayAH 46 zAsanasya rAjamaMdiratA 47 zAsanaprAptiphalaM 48 sUryAdeH rAjaparivAropamatA 49 puNyAnubandhibhogahetuH 50 jinasadanadarzanapramodaH 51 sadvicArazreNiH 52 jinezvarasya nRpatA 53 Atmani bhagavadanugrahaH 54 sUreH (haribhadrasya) sadRSTipAtaH 55 AcAryeNa jIvasya yogyatAparIkSaNaM 56 sadupadezaH 57 kuvikalpanAzaH 58 sanmArgadezanA pRSThAni. | viSayAH 59 mikSAdAnAhvAnopanayaH 60 mithyAtvAvRtajantoH kuvikalpAH 61 miththAhattave vikalpAH 62 dezikasvarUpaM 63 mithyAhattave pravRttiH 64 dezikakhedaH 65 vimalAlokatattvaprItikaramahAkalyANakabhe pajatrayam 66 punarvAdhArambhaH 67 arvAksamyaktvAdazA 68 arthapuruSArthakhyAtiH 57 69 kAmapuruSArthatoditiH 7. dharmasya puruSArthatA tAttvikI Jain Education Interno For Private & Personel Use Only lainelibrary.org
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 4 // Jain Education Int viSayAH 71 samyagdarzanasvarUpaM 72 samyagdarzanalAbhAt jIvasya zuddhatA 33 73" 73 74 dvividhAH kuvikalpAH 75 samyagdRSTerapi nokaSAyodayAnmohavitarkAH 76 mohavitarkAdviratyabhAvaH 77 dramakaM prati sUdasya paruSaM vacanaM 78 jIvaM prati dharmagurUNAM kaTuvAkyAni 79 prAptavizvAso'pi kadannaM naiva mubhyati 80 saJjAtavizvAso'pi mUrcchati 33 saMkalpAH 81 saddharmagurUNAM punazcintA 82 dharmasya dhanAdezva nirvAhakA0 83 dezaviratidAnaM saMtoSazca pRSThAni. 73 74 75 75 76 77 77 78 79 80 80 81-82 83- 84 viSayAH 84 svAkUtakathanaM 85 gurorupasthA 86 bhAvarogANAM sAdhyAsAdhyatvavicAraH 87 dezaviratirgrahaH 88 punardharme'nAdaraH 89 mUrcchayA pariprahAdau pravRttiH 90 jIvasya gurorupAlambhaH 91 prArthanA gurorudyamaca 92 sadbuddhiprAptiH 93 upadezadAnaM 94 rAgAdihAniH 95 sadbuddhyA svasvarUpacintA 96 tyAgaparAGmukhatA pRSThAni. 85 86 87 88 88-89 90 90 91 92 93 94 94 95 anukramaNikA. // 4 // ainelibrary.org
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukramaNikA. 98 / viSayAH 97 bhagnasya pravrajyAduSkara0 98 pravrajyAguNAH 99 vairAgyam 100 dIkSA''dAnaM 101 yathArthasapuNyakatvaM 102 dAnAdi rogalAghavatA ca 103 dAnecchA 104 mithyAbhimAnaH 105 dAnodghoSaNA 106 dAnopAyaH 107 paropakAre guNAH 108 kathAkRte prayojana 109 kathArthAGgIkartuH guNaprAptiH pRSThAni. | viSayAH 95 110 kathAzravaNe vijJaptiH dvitIyaH prastAvaH / 1 manujagateH nagarakalpanA 2 manujanagaryAH varNanam 3 karmaNo rAjatvakalpanA 4 karmaNo nATakam 100 5 kAlapariNateH mahAdevItvaka. 6 kAlapariNatikRtaM citrasaMsAranATaka 7 bhavyapuruSAparanAmasumaterjanma 102 8 janmotsavaH nAmakaraNotsavazva 102 9 karmakAlapariNatyoH sarvAn prati janakI103 janakatA 103 / 10 bhavyapuruSabhaviSyadvRttAkhyAnaM AON 99 0 0 0 Surur: 00 0 0 109-110 101 111 112 113 mr // 5 // 30 Jain Education in all For Private & Personel Use Only Dininelibrary.org library.org
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau anukrama NikA. pRSThAni. 135-136 137 137 137-138 viSayAH 11 sadAgamazaktiH 12 sadAgamAnandasya hetuH 13 sadAgamamahimA 14 sadAgamapArzve gamanaM sakhIyugmasya 15 agRhItasaMketAyA bodhodayaH 16 prajJAvizAlAdvArA bhavyapuru0 17 saMsArijIvAgamaH 18 saMsArijIvavRttAntaH 19 avyavahArAnnirgamaH 20 bhavitavyatAmahimA 21 bAdaratAvAptiH 22 pRthvItAdyavAptiH 23 vikalAkSapATake vAsaH pRSThAni.| viSayAH 115 24 paJcAkSapazusaMsthAne vAsaH 115 25 manuSyAyurupArjanam 116-119 26 puNyodayaH 120 27 saMketodbodhaH 121 tRtIyaH prastAvaH / 121-122 1 janmamahotsavaH 123 2 avivekitAputro vaizvAnaraH 124 3 vaizvAnaramaitrItyAgodyamaH 124-127 4 kSAntikanyAvRtiH 128-129 5 kSAntimahimA 130-131 6 tasyAH kanyAtvaM 132 7 sparzanaprabhAve manISibAlakathA 133-1348 sparzane'bhiprAyaH 139 140-145 AAAAAAAAAAS. 0 150 153 157 Join Education Mmjainelibrary.org
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukramaNikA. 158 6 viSayAH 9 bodhAdezAtprabhAvasya caratA | 10 sparzanacaritaprakAzaH rAjasacitte rAgake sarI rAjA viSayAbhilASo mazrI 11 mahAmohamahimA 12 mahAmohAsanaM 13 mahAmohaprasthAnam 14 sparzane manISivicAraH 15 bAlasya sparzanAdhInatA 16 sparzanayogazaktiH 17 manISiNaH sAvadhAnatA 18 harSo'kuzalamAlAyAH 19 zubhasundarIvicAraH 20 sparzanaprabhAvaH pRSThAni. viSayAH | 21 madhyamabuddhivRttaM 22 kAlavilambe mithunadvayakathA 158 23 bhogatRSNA svarUpam 160 24 ajJAnajadoSasvarUpam 162 25 anaGgatrayodazIkSaNaH 162 26 kAmazayyA''rohaH 164 27 rAjJIvAJchA 28 vyantarakRtA pIDA 29 madanakadalyai nirgataH 30 homAyotpAdito bAlaH 31 bAlamuktiH 32 bAlavRttAntaH 168 / 33 madhyamabuddhedhuNotpAdaH 5. 3rrrurururururur 'ur 199 V030urrrrr72 166 // 7 // Jain Education For Private Personel Use Only ainelibrary.org
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ ) upamitI pRSThAni. anukramaNikA. . viSayAH 34 manISikRta upadezaH 35 manISimadhyamabuddhyoH saMgatiH 36 manISiNo'vasthA 37 lokAnAmavasthA 38 madhyamabuddherbodhaH 39 sparzanAkuzalamAlAbAlAnAM goSTI 40 zatrumardanagamane bAlagamanaM 41 bAlasya viDambanA 42 madhyamabuddhervicAraH 43 prabodhanasUrisamAgamaH 44 karmavilAsasya manISipakSapAta: 45 manISyAditrayanirgamaH 46 saha subuddhinA rAjJo nirgamaH viSayAH 189 47 subuddhikRtA jinastutiH 48 dharmasyopAdeyatA 190 49 indriyamAhAtmyaM 191 50 utkRSTatamAdyAzcaturdhA narAH 191 51 bAlasya bAlatA 52 utkRSTA narAH 193 53 madhyamA narAH 193 54 jadhanyapuruSavRttaM 195 55 jaghanyAdInAM janakAdi 195 56 jaghanyAdInAmavasthAnetare 196 57 gRhidharmabalaM 197 58 bAlasyAcaraNaM 197 , 59 nirupakrama karma 192 0 0 0 0 0 0 0000GScWW0 0 0 0 0 0 0 0 0 // 8 // Jain EducationalMahal For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ pati // 9 // Jain Education viSayAH 60 bAlasya bhaviSyadvRttaM 61 akuzalamAlA sparzanayorniprahAjJA 62 apramAdayacaM 63 manISiNo bhAvadIkSA 64 manISidIkSAmahotsavaH 65 dIkSotsave zrIjinAbhiSekaH 66 rAjJo'numodanA 67 bhojananimantraNA 68 manISiNa AsthAnyAmAsthAnaM dharmagoSThI ca 69 bAlagatavikArajAzcaryAkhyAnaM 70 sAmagryA balAbalate 71 karmavilAsAdisvarUpAkhyAnaM 72 manISiNo dIkSAyAM rAjJo vilambecchA pRSThAni. 211 212 213 214 217 218 219 220 221 223 223 224 225 viSayAH 73 subuddhikRtA'nuzAstiH 74 naimittikAddAnaM 75 aSTAhnikotsavaH 76 niSkramaNAyotsavaH 77 rAjAdInAM dIkSApariNatiH 78 dIkSitebhyo gurUpadezaH 79 zatrumardanamuniprabho manISicittasamacittavi dhAne 80 manISyAdikathopasaMhAraH 81 vaizvAnaraprabhAvaH 82 hitadezake dveSaH 83 nandivardhanasya yauvanaM 84 kanakazekharAgamaH pRSThAni. 225 226 227 227 229 231 231 233 233 234 235 235 anukramaNikA. // 9 // lainelibrary.org
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 10 // Jain Education In viSayAH 85 dattasAdhudarzanaM 86 jinazAsanasAraM 87 sAdharmika vAtsalyArambhaH 88 durmukhasya tApodbhavaH 89 karagrahasyAvazyakatA 90 dAne karamuktau ca hetuH 91 AkArasaMvaraH 92 kanakazekharAhvAnam 93 vimalAnanAratnavatyorAgamaH 94 kanakazekharanandivardhanaprayANaM 95 raudracittapure duSTAbhisandhiniSkaruNAputrI hiMsA 96 tAmasacitte dveSagajendra bhAryA'vivekitA pRSThAni. 237 237 238 238 239 239 240 241 242 244 244 245 viSayA: 97 nandivardhanena saha hiMsAyA vivAhaH 98 pravarasenena yuddhaM 99 ubhayorubhAbhyAM vivAhaH 100 kalatrayorapahAraH 101 samarasenadrumavibhAkarairyuddhaM 102 avAptajayayornagarapravezaH 103 kanakamaJjarI praNayaH 104 nandivardhanasya virahAvasthA 105 tetalisamAgamaH 106 kapiJjaloditavRttAntoktiH 107 kanakama aryA upacArArambhaH 108 kanakamaJjarI vAcA dattA nandivardhanAya 109 nandivardhanAya vimalenAkhyAnaM pRSThAni. 247 248 249 250 250 252 253 254 254 256 257 259 261 anukrama NikA. 11 20 11 jainelibrary.org
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau anukrama NikA. // 11 // AAAAAAAAA-MOM viSayAH | 110 ratimanmathe saMbandhaH 111 yogandharakaMcukyAgamaH 112 godhUlyAM lagnaM | 113 vaizvAnarahiMsayoranumodanaM 114 kanakarAjAApakramaH |115 dArukadUtokte gare Agamo nandivardhanasya | 116 yavanarAjasya parAjayo mRtizca | 117 pravezaH kuTumbamelo harSazca nAgarANAM |118 hiMsAyAH phaladAtrItve saMkalpa: 119 mRgayA |120 jinamatajJasyA''gamaH 121 yA tatkuTumbavarNanaM |122 dayAlAbhopAyaH pRSThAni. | viSayAH 123 nandivardhanasya yauvarAjyaM sphuTavacanasyAgamaH 124 kuTumbasaMhAraH 264 125 nagarAnnirgamaH 126 aTavyAM caurAdhInaH 265 127 kanakapure bandItayA gamanaM 128 kuzAvarte AgamanaM 129 devatayotpATitaH, ambarISANAM pArve muktiH 269 | 130 baddhA zArdUlapurAt bahiH kAnane muktaH 131 kevalisamavasaraNaM 132 aridamananRpAgamaH 133 dharmadaurlabhye dezanA 271 134 jayasthalIyapraznaH 273 / 135 vaizvAnarahiMsAdoSAH 6 6 6 640mmmmmmmm GEEW . // 11 // Jan Education For Private Personel Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 12 // Jain Education viSayAH 136 sarvasaMsArimUlAdikathA 137 dharmadaurlabhyakathanaM 138 nandivardhanasya bodhAbhAvaH 139 kuTumbatrayaM 140 sAdhoratinirghRNaM karma 141 dvitIya kuTumbatyAge tRtIyakuTumbatyAgasya saphalatA 142 rAjJo 'tinirghRNakarmecchA 143 pramodavardhane utsavaH 144 nandivarddhanamokSaH 145 dharAdhareNa yuddhaM mRtiH saMsArabhramana 146 sapuNyodayasya zvetapure avatAraH caturthaH prastAvaH / 1 ripudAraNajanma pRSThAni. 286 287 288 289 291 293 293 294 295 295 297 298 viSayAH 2 zailarAjajanma 3 maitrI ubhayoH, zailarAjakRtA vikalpAH 4 naravAhanakRtA'nukUlatA 5 kumArazailarAjayorAlApa: 6 stabdhacittAkhyamavalepanaM 7 mRSAvAdastatkuTumbaM ca 8 mRSAvAdajA vikalpAH 9 kalAgrahaNe'nRtamahimA 10 guruparibhavaH 11 mRSAbhASiNo 'pAtratA 12 kalAsu sthairya hitaM 13 mAyotpattistatkuTumbaM ca 14 mUrkhasya hAsyAspadatvaM pRSThAni. 299 299 300 301 302 302 303 303 305 306 307 308 309 anukrama NikA. // 12 // jainelibrary.org
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pRSThAni. 310 anukramaNikA. // 13 // MY MY | viSayAH 15 bhramanAzaH 16 raGgamaNDapavisargaH 17 puNyodayena dApitA kumArI 18 narasundarIvivAhaH 19 parasparaM prema 20 premaparIkSAyai kalApraznaH 21 paribhavApAdanabuddhiH niSkAzanaM ca 22 vimalamAlatyAgamaH 23 narasundaryavasthoditiH 24 mAtustiraskAraH 25 narasundaryAgamaH 26 udvandhanAya gatiH 27 vimalamAlatyuddhandhanaM pRSThAni. viSayAH 28 jananindA 312 29 vicakSaNasUryAgamanaM 312 30 rasanAvipAkadezanA 31 vicakSaNajaGavRttAntaH 314 32 buddhyatpattiH 315 33 prakarSotpattiH 34 rasanAlolatAbhyAM saGgaH 316 35 pUrvasAGgatyaM 36 rasanAlolatAsvIkAraH 318 37 pAlanaM tayoH 38 lokanindA 320 39 vicakSaNasyopekSA mAtApitajJApanaM ca 321 40 nArIdoSAH mmmmmmmmmmmmmm 0000000 mmm Sur9.00 // 13 // Jain Education inshanda For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukramaNikA. s 346 // 14 // m s s s s l s s KOSRIMAROGRAMERICANARAM viSayAH 41 rasanAmUlazuddhaye vimarzaprakarSagamanaM 42 zaraddhemantavarNanaM 43 rAjasacitte gamanaM 44 rasanAyA mUlazuddhiH 45 tAmasacittanagaraM / 46 prajJAvizAlA'gRhItasaMketAsaMsAryAlApAH 47 cittavRttyaTavIvarNanaM 48 pramattatAnadIva0 49 tadvilasitapulinaM 50 cittavikSepamaNDapaH 51 tRSNAvedikAva0 52 viparyAsasiMhAsanaM 53 avidyAgAtrayaSTiH pRSThAni. | viSayAH 332 | 54 bhautakathAnikA 55 vellahalakumArakathA 336 56 kathopanayaH 337 57 mahAmUDhatAprabhAvaH 338 / 58 mithyAdarzanamahimA 340 59 mithyAtvavarNanaM 60 cittavikSepatRSNAviparyAsamahimA 343 61 kudRSTijAtA: pAkhaNDinaH 343 62 rAgatrayam 344 63 mUDhatA dveSagajendrazca 344 64 vedatrayam 345 65 hAsatucchate 345 / 66 bhayahInasattvate s 342 s l l l l llh s s s 14 // s lh sh lh sh Jain Education isma For Private Personel Use Only Comainelibrary.org
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ *-968 upamitau pRSThAni. anukrama pRSThAni. 394 NikA. .GANGACARA 3 viSayAH 67 zokabhavasthe 68 kaSAyasya rUpam 69 viSayAbhilASaH 70 bhogatRSNAsvarUpam - 71 jJAnAvaraNAdyAH 72 sAmAnyavizeSayormedAbhedau 73 mohAdayo bAdhakAH 74 pratigamanecchA 75 ziziratuvarNanam 76 karmapariNAmamoharAjayorAbhAvyaM 77 vasantartuvarNanam 78 lolAkSanRpAgamaH 79 vasantamakaradhvajayoH sakhyaM viSayAH 372 80 makaradhvajasyAbhiSekaH 81 makaradhvajAderAbhAvyaM 375 82 madyapadazA 83 ripukampanagRhe putrajanmamithyAmimAna: 84 zokamahimA 379 85 dhanagarvaH 381 86 dhaniceSTA 386 87 ramaNasya vezyAsaGgaH 386 88 vezyAvipAkaH 387 89 vivekaparvataH 389 90 cUtaphalam 391 / / 91 mRgayAvyasanaphalam 393 / 92 mAMsakhAdanaphalam tu o 0 0 00 0000 o o - wo0000000Gm o o oC 0 o ac Jain Education.imslisha For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSTAni. anukrama NikA. orror viSayAH 93 vikathAphalam 94 harSazokavRttAntaH 95 gaticatuSkavarNanam 96 jarAsvarUpam 97 rujAsvarUpam 98 mRtisvarUpam 99 khalatAsvarUpam 100 kurUpatAsvarUpam 101 daridratAsvarUpam 102 durbhagatAsvarUpam 103 nizcayavyavahArau 104 muktisvarUpam 105 bhayanirvedaH pRSThAni. viSayAH 414 - 106 mithyAtvavarNanam 415 | 107 SaDdarzanavarNanam 108 nivRtimArgaH 109 sAdhuvarNanam 110 cittasamAdhAnamaNDapaH 111 saMtoSabhUpaH sAttvikapuraM ca 112 vivekazikharavarNanam | 113 jainapuravarNanam 426 / 114 jIvavIryaviSTaram 115 bhAvArthAvabodhaH 116 cAritradharmarAjavarNanaM dAnAdIni vANi. 117 cAritrapaJcaka 431 / 118 dazadhA yatidharmaH occccccccccc etc 200000 CCCCCCCC0MMED de Y Vos or orm VV HainEducation For Private Personal use only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukrama NikA. // 17 // 451 viSayAH 119 sadbhAvasAratA 120 sadguNaraktatA 121 samyagdarzanasudRSTI 122 sadbodhAvagatI 123 saMtoSavarNanam 124 niSpipAsitAva. 125 cAritramupasainyam 126 prISmavarNanam 127 prAvRDvarNanam 128 svadezAgamaH |129 jaDe rasanAlolatAmahimA 130 vicakSaNavicAraH 131 vimalAlokalAbhaH pRSThAni. viSayAH 450 132 vicakSaNapravrajyA 133 AcAryanRpajalpaH 134 ripudAraNasya rAjyAbhiSekaH 135 mRdutAsatyate kanye 453 136 naravAhanadIkSA tapanacakryAgamazca 454 137 ripudAraNaceSTA 455 138 yogezvarAgamanaM ripudAraNaviDambanA ca 456 139 ripudAraNasya bhavAntarasaMkramaH paJcamaH prastAvaH / 1 vimalavAmadevajanmAdi 458 2 vAmadevasya mAyAsteyasamAgamaH 3 vimalavAmadevayoH sakhyam 4 krIDAnandanaM kAnanam Cocod cocococc urururururururur 0003rv 6 66 6 W000 459 Jain Education Intel For Private & Personel Use Only ainelibrary.org
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau viSayAH pRSThAni. 491 EARCR anukrama // 18 // NikA. 9 V V V SALAMKAROSAROK 5 strIpuMsalakSaNAni 6 ratnacUDena samAgamo vimalasya 7 ratnacUDasya sthAnAdi 8 vimalaratnacUDasambandhaH 9 vimalAya ratnadAnaM 10 ratnacUDAya vimalodantoditiH 11 yugAdibhavane pravezaH 12 vimalasya samyaktvotpAdaH 13 upakArakIrtanam 14 bodhasUryAnayanaprArthanA 15 budhasUrisvarUpaM 16 ratnacUDakRtA jinapUjA 17 budhasUrikRtaM vaikriya pRSThAni. viSayAH 474 18 labdhayaH kAzcit 479 19 budhAcAryodantaH 480 20 vimalAd viyogo ratnacUDasya 481 21 ratnApahAraH 483 22 vAmadeve ruSTA devI 484 23 vimalakAritA bandhanamuktiH 485 24 ratnacUDAdyAgamaH 486 25 vimalakRtA stutiH 487 26 ratnacUDasya vidyAdharendratA 27 vimalasya vairAgyam 28 dhavalarAjakamalasundayorvicAraH 489 29 duHkhisattvAnveSaNaM 490 / 30 kAmakrIDA 3030 3030 0333 roofrror 0 0 0 0 0 CWW00 66mmWW. V 489 489 // 18 // A CCACA Join Education jainelibrary.org
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukramaNikA. // 19 // ROSCOCALCCAAG viSayAH 31 budhasUrerAgamaH 32 budhasUrikathitaM saMsArisvarUpam 33 budhasUridezanA 34 vaTharagurudRSTAntaH 35 jIvaloke upanayaH 36 baTharagurorvRttAntAntaraM 37 upanayaH 38 jJAnapradIpAdimahimA 39 dIkSopadezaH 40 budhasUricaritraM 41 nAsikAghrANasaGgamaH 42 ghrANalAlanam 43 budhasya bodhaH l pRSThAni. viSayAH 504 44 vicAreNa ghrANavRttoditiH 505 45 mArgAnusAritAsaGgamaH 517 46 saMyamAvanatiH 47 cAritrA''sthAne kSobhaH 519 48 samyagdarzanoktiH 523 49 sadbodhoktiH 523 50 nItisUcA 524 51 saMsArijIvAyattau jayaparAjayau 525 52 AzvAsana 526 53 dUtapreSaNaM 527 54 saMdezArpaNa 529 55 mahAmohasabhAkSobhaH 529 / 56 cAritramohayoyuddhaM 3333333333 390 33333333ssss WWWANAWWANWWW www G6 mms occw 0 0 // 19 // Jain Education a For Private Personel Use Only jainelibrary.org
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 20 // Jain Education In viSayAH 57 mohajayaH 58 kalahanimittaM pratyAgamaH 59 mandadazA 60 budhadIkSA 61 dhavalarAjavimalA didIkSA 62 vAmadevavRttaM 63 steyabahulikAmocanopAyaH 64 saralagRhe mitradvayodayaH 65 vAmadevasya kumaraNaM 66 prajJAvizAlAdInAM vicArAH 67 sAgareNa saha Anandapure saMsAriNo gamanaM SaSThaH prastAvaH / 1 dhanazekharajanma pRSThAni. 539 539 540 540 541 542 543 543 546 546 548 549 viSayAH 2 sAgaramahimA 3. dhanArjanAya pravAsaH 4 rodananivAraNaM 5 kiMzukIyakhanyavAdaH 6 jayapure gamanaM 7 vyavahAraH 8 dvIpAntare gamanaM 9 dvIpe sthitiH 10 harikumAreNa sakhyaM 11 vasantakrIDA 12 citraprAptiH 13 mitrAlApAH 14 pranocarANi pRSThAni. 550 550 552 552 553 553 555 556 557 558 559 559 560 -- anukramaNikA. // 20 // ainelibrary.org
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ *% anukramaNikA. % upamitIviSayAH // 21 // 15 latAbhavane gamanam 16 antastApAddhAsyam 17 harimayUramaMjaryoH pariNayanam 18 dhvajAdyAyavicAraH 19 vidyAdharamithunarAjahaMsikAcitre 20 vivAhaH 21 dhanazekharavikalpAH 22 yauvanamaithunasaMgaH 23 maithunAjJAvartitA 24 harikumAre rAjA 25 subuddhinA jJApanam 26 harikumAraprasthAnam 27 sAgaramaithunakAritA drohavRttiH pRSThAni. viSayAH 563 28 devAvirbhAvaH 29 dhanazekhararakSA 30 harikumArasya rAjyAbhiSekaH 566 31 dhanazekharadazA 32 harirAjasya uttamasUrisamAgamaH 569 33 mitraduHkhanAzahetupRcchA 570 34 rAjyasya sukhaduHkhahetutA 35 nikRSTAdipuruSaSaTravRttam 36 adhamacaritam 572 37 vimadhyamacaritam 573 38 madhyamacaritam 39 uttamacaritam 574 / 40 antaraMgapravezaH %ARASS -05- 21 // Jain Education For Private & Personel Use Only K ainelibrary.org
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 22 // Jain Education Inte viSayAH 41 abhyAsavairAgyamahimA 42 adhyavasAyadrahaH 43 dhAraNAmahimA 44 nirvRtiprAptiH 45 uttamacaritaphalam 46 variSThacaritam 47 variSThasya 34 atizayAH 48 siddhAntokte pratyayaH 49 AcAryasyottamarAjatA 50 dIkSAkAGkSA 51 dhanazekharAntyAvasthA saptamaH prastAvaH / 1 rAzyAdijanminAM guNA'guNAH pRSThAni. 597 597 598 599 600 601 602 603 605 605 606 . 608 viSayAH 2 ghanavAhnajanma 3 akalaMkajanma maitrI ca 4 munisamAgamaH 5 bhavapradIpanakaM 6 bhavApAnakaM 7 bhavAraghaTTaH 8 bhavacaTTamaThaH 9 cAruyogya hitajJamUDhakathA 10 haTTamArgatoditirbhavasya 11 cittavAnaralIvarakSA 12 cittAnuzAsanam 13 viparyAsarAgaviSayAkAMkSAH 14 vivekaH pRSThAni. 608 611 612 613 616 623 625 629 644 646 649 650 651 &&&& anukrama NikA. // 22 // Inelibrary.org
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI anukrama 652 NikA. // 23 // SASUSANSAR viSayAH 15 lezyApadyakAH 16 haTTamArgollaMghanam 17 cittarakSopadezaH 18 dhanavAhanabhadrakatA 19 ghanavAhanasya sadAgamena saMgamaH 20 mohaparigrahAgamaH 21 sadAgamamahAmohaparigrahoditiH 22 akalaMkayutakovidAgamaH 23 zrutisaMgAbhyAM bAlizamRtiH 24 bhavyasya dravyAnuSThAnaM pari0 25 punarakalaMkAgamaH dezanA ca 26 punardezanAyAH zokanAzaH 27 sAgarakRpaNatA''gamaH pRSThAni. | viSayAH 28 akalaMkasyA''gamanecchA 29 vidyAnirIhatAvarNanam 30 bAlizAvasthA 31 kulajetarastrIgAmitA 32 nIradavAhanasya nRpatvaM 659 33 raudradhyAnAt mRtiH bhavabhramazca 661 34 amRtodarabhavaH bhavabhramazca 662 / 35 bandhubhavaH bhavabhramazca 36 samyagdarzanA''gamaH 37 virocanabhavaH 667 38 dharmaghoSamunidezanA 668 39 buddhakaraNIyam 669 / 40 sundarasthitiprAptiH saudha. // 23 // For Private 8 Personal Use Only Jnin Education Collainelibrary.org
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pRSThAni. anukramaNikA. 682 694 // 24 // 695 9 . viSayAH 41 AbhIrabhavaH 42 zAntisUresivasya bodha. 43 sudhAbhUtAt vibhUSaNasya 44 mahAmohaparigrahaduSTatA 45 suprabuddhamuniziSya vi0 aSTamaH prstaavH| 1 guNadhAraNatayA janma 2 kulandharamaitrI 3 AhAdamandire gamanaM 4 madanamaJjarIsamAgamaH 5 madanamaJjarIsvayaMvaraH 6 caturmAnuSaH svapnaH 7 patigaveSaNAya pravAsaH pRSThAni. | viSayAH 8 guNadhAraNe prItiH 682 9 madhuvAraNAyAgamaH 684 10 madanamaJjarIdAnaM 685 11 madanamacaryAH pANigra0 686 12 puNyodayena baladvayastambhanaM 13 purapravezaH 687 14 paMcamAnuSaH svapnaH 688 15 kandamunisamAgamaH 688 16 gRhidharmAgamaH 689 17 rAjyAdhipatyaM 691 18 nirmalasUryAgamaH 692 19 nirmalakevalidezanA 693 / 20 svapnasaMzayanirAzaH urrrr 2-%2-53545545454 53ur, // 24 // For Private Personal Use Only Nandindinelibrary.org
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. anukramaNikA. | // 25 // 712 712 714 714 viSayAH 21 puNyapApodayau senAnyau 22 nijayogyatA 23 susthitakRte sukhaduHkhe 24 ambaracarasainyastambhanA0 25 zubhAzubhayoH bAhyAnAM nimittatA 26 saMpUrNasukhajijJAsA 27 saMpUrNasukhahetuH kanyAdazakam 28 kanyAdazakapariNayanopA0 29 kanyAdazakapariNayanam 30 sadbodhajayaH 31 dharmazuklAvAptiH 32 kSAntyAdivivAhArambhaH 33 mohaparyAlocaH pRSThAni. | viSayAH 34 manogaH 35 sadbodhopadezaH 36 mAtraSTakasthApanA 37 dhRtyAdipariNayanam 38 dravyaliMgagraNam 715 39 devAdibhavAH 40 siMhabhavaH AcAryapadaM ca - 717 41 mohaprAbalyam 718 42 gauravama 721 43 gauravapariNAmaH 722 44 vanaspatiSu bhavaparamparA 723 45 anusundarajanmAdi 46 anusundarasya cakritvam n d n n n n 3003ur9 VVoro orm n n n n n n n // 25 // 723 Jain Education Inte W w.jainelibrary.org
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pRSThAni. anukramaNikA. // 26 // viSayAH 47 kaMdamunikulandharamadanamaM0 48 sulalitAyAH sAdhvyA sahasamAgamaH 49 pauNDarIkajanmAdi 50 sulalitAyAH samantabhadra0 51 sUrikRtaM anusundarAvasthAvarNanaM 52 anusundarasyA''gamanaM 53 caurarUpatAkaraNakAraNaM 54 mahAmohasAmarthya 55 vadhyatAdezaH 56 mahAbhadrAyAM rAgaH 57 mahAbhadrAkRta upadezaH 58 mahAbhadrAyA jAtismRtiH 59 anusundarasya samyaktvaM pRSThAni. | viSayAH 60 jAtismaraNaM pUrvabodho'vadhiprAptiH 61 anusundarasya cAritrecchA 62 sulalitAbodhAya pUrvo. 63 puNDarIkabodhaH 64 abodhAt sulalitAyAH khedaH 65 abodhakAraNaM 66 sadAgamazaraNAMgIkAraH 67 sulalitAyA jAtismaraNaM 742 68 sulalitAyA bodho dIkSAdi ca 69 sarveSAM dIkSA 743 70 anusundaramaraNaM 743 71 zokanivAraNaM 744 72 bhAvI amRtasArabhavaH 99999 9 9 999 mmmmm 0202000 1u9900 999999999999 4302003030555555 WWW 000 m8 754 Jain Education For Private & Personel Use Only Diww.jainelibrary.org
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI anukramaNikA. 756 756 | viSayA: | 73 antaraMgabalAvirbhAva: 74 sulalitAtapaH 75 dvAdazAGgIsAraM dhyAnaM 76 dhyAnayogavaicitryaM 77 vaidyakUTavaidyazAlA 78 sarvajJadarzanasya vyApakatA 79 dhyeyanAnAtvasyAkAraNatA 80 dvAdazAGgayAH saMhitAtvaM 81 vyApakatA jainadarzanasya 82 devasvarUpaM 83 dharmakharUpaM 84 mokSamArgasyaikyaM pRSThAni, viSayAH 755 85 dvAdazAGgIpAragAmitA 86 dhanezvarAcAryapadadAnaM 87 anazane ArAdhanA 88 puMDarIkasya mokSo devotsavazva 759 89 granthakRdvihitaH zrotRbodhaH 90 upanayopasaMhAraH 762 91 antima upadezaH 92 asaGkhyabhavagocaratA jAtismRteH 764 93 malavizuddhau tAtparya 94 gurupAramparya 95 upakArigurusmRtiH 999999999 h M 6 6 mm SSC WWW0000G. 6 6 6 6 6 kaARAR-4-45545 MMMmmm // 27 // 765 Jain Education For Private & Personel Use Only l
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Private & Personel Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau namaH sadA natendrAya gatamohAya vIrAya / prastAvanA. 45*5***** upAdIyatAmiyaM kovidAH! komalakarakuzezayAbhyAmupadIkriyamANA kathA, gRhItA cetsAdaraM vilokitA ca sabahumAnaM yathAyathaM vicArazreNI nIto'rtho'syAH bhAvArthaparAgapUge lInazcenmanaHSaTpadaH pInazcedAtmaitadantargatoditisUcitArthahAnopAdAnopekSApravRttI saMpannameva samAhitamantaHkaraNaM pravRttaM dehidrohAdiviramaNAdau nivRttA cAstikyAnukampAMnirvedasaMvegazamalabdhAtmalAbhebhyo mithyAtvanighRNatvabhavAminanditAmokSavidveSakaSAyavilayebhyo viSayakaSAyapudgalatatparatA, nanu keyaM 1 kimatra varNitaM 2 kasko'tra nAyakaH 3 ke'syA vidhAtAraH 4 kadA 5 kasmiMzca maNDale maNDayAmAsurjanatAM 6 ke ca pUjyAstatrabhavatAM dIkSAdAyakAH 7 ke ca pratibodhayitAraH zubhavatAM bhavatAmiti 8 prAdurbhavantI prazna-15 tatipipAsA nirasanIyA tattadvarNanavArisamarpaNaiH no cet nopAdeyA syAdeSA prekSAvatAmiti ced, avadhehi prathame tAvat paryanuyoge yathArthAbhidhAneyaM 'upamitibhavaprapaJcAbhidhAnA kathA' yato'syAmupamito narakatiryajanarAmaragaticatuSkarUpo bhavo yathA bhramyate jIvena tathA puryAvAsAdiparyaTanakalpanayA upadezyAzca bhavyA iti bhavyoddezenaivAtra varNanaM tena nonatA abhavyAnAmavarNanena 1 dvitIyasminnanuyoge Azra-IX vANAM heyatAyA upAdeyatAyAzca saMvarANAM dyotanAya bhavabhramaNatarumUlabhUtAnAM kaSAyANAM samUlakASaMkaSaNAya durantAnantasaMsArabhrAmakANAmindriyANAM damanAya grantho'yaM jAnthe puNyabhUribhiH sUribhiH, prastAvAzcAtrASTau yathAyathaM samupanyastAH, tadadhikArAzceme yathAkrama ** u.bha. 1 ** Jain Education Internal For Private & Personel Use Only P ainelibrary.org
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 2 // 1 prastAvaH pIThabandhAkhyaH panthakRtaH pUrvAparAvasthayoH granthasaMdarbhahetuyuktayoH saMdarzanaM cAtra / / 2 prastAvaH avAptamAnuSyo bhavyaH puNDarIkAkhyo'nusundarAkhyazcakrI saMsArijIvaH sadAgarma samantabhadrAkhyaM sUri lalitAkhyAM nRpaputrI agRhItasaMketAbhidhAM mahAbhadrAkhyAM pravartinI prajJAvizAlAhvAmAzritya yathoditavAn svasya bhavaparamparAM tiryaganubhAvAnuSaddhAM tathA smRtvA vicArayati / 3 prastAvaH hiMsAkrodhAbhyAM bhavyasya nandivardhanasaMjJakasya sparzanAt bAlasya ca duHkhAvAptirbhavabhramazca bhavyasya / 4 prastAvaH anRtamAnAbhyAM ripudAraNasya bhavyasya rasanAyAzca jaDasyAzarmaparamparA'vAptirbhavyasya bhavAraNyabhramazca / 5 prastAvaH steyamAyAbhyAM vAmadevasya bhavyasya ghANAca mandasyAsAtapravAhApattirbhavodanvatpatanaM ca / 6 prastAvaH maithunalobhAbhyAM dhanazekharasya bhavyasya adhamasya ca cakSuSo'pAravyathAvRttirdurantasaMsArapAtazca / 7 prastAvaH mahAmohaparigrahAbhyAM dhanavAhanasya bhavyasya zravaNAtsaMgAcca bAlizasyAmitapIDAprAptiH saMsArapAtazca / 8 prastAvaH guNadhAraNasya bhavyasya prAptasamyaktvagRhidharmadravyazramaNaliGgasya gauravAt bhavaparamparA ca devamanujajanmAntarite SaSThabhave siMhA bhidhAnAcAryapadasthasya ante'nusundarAkhyasya cakriNo mokSazca 2 / tRtIyasyAM tu pRcchAyAM atra kathAGgabhUteSu dvitIyAdyeSvaSTamAnteSu prastAveSu bhavyajIvasya tiryagbhavabhramo guNadhAraNAdyavasthAsu ca hiMsAkrodhAdimiranantasaMsAragarttApAto viratilAbhAdinA mokSazca nyagAdIti tatra bhavyajIva eva nAyakaH sa evAnusundarazcakrI, Aye tu prastAve yadyapi kathoktihetutayA svaM jIvamAzrityAkhyAta udantaH sAmAnyenetyAkhyAyi tathApi asti tatra kazcidvizeSaH, yataH yatra yatra svAtmA nAyakastatra tatrAdiSTaM ASSANAMASSAC lA // 2 // Jain Education Indon For Private & Personel Use Only againelibrary.org
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI prastAvanA. 'madIyajIvaH' yathA 33 pRSThe 'yo'yaM madIyajIvo'vadhAritajAtyandhabhAvo'sya mahAmohaH" tathA 43 pRSThe 'madIyajIvaroro'yaM kuvikalpakutakakutIrthikalakSaNaiH" 'AtmIyajIvaH' yathA 33 pRSThe 'tadetadAtmIyajIvasyAtyantaviparItacAritAmanubhavatA'bhihitaM 'mama' 54 pRSThe yathA 'yece mama sadupadezadAyino bhagavantaH sUrayaste viziSTajJAnA eva, yataH kAlavyavahitairanAgatameva taitiH samasto'pi madIyavRttAntaH svasaMvedanasaM anena nirastAste vAvadUkAH ye pratipAdayanti yaduta siddhagurava eva haribhadrAH siddharSizca taddhastadIkSito vA syAt syAdvA taddezanAzravaNajAtabodhaH na 4 tu vyavahitaH, yataH spaSTametat jJApayanti granthakRto yaduta naite tatrabhavantaH mamopadezadAyakA matsamAnakAlabhavAH kiMtu viziSTaprAkAlabhavAH ata eva viziSTajJAnAdeva madattAntajJAtAraH, nivedayanti cAtmAnubhavasaMsiddhatA bruvANAH parokSagurugranthAvagamajanyabodhAdi khajIvagocarametadvRttaM, ata eva ca paJcapaJcAzati pRSThe prAktra khasminnupanItamapi dharmabodhakaravRttaM "saddharmAcAryA api jIvaviSayaM paryAlocayantaH parikalpayantyeve"ti jahA~ parokSatAM sAkSAdvRttaM purazcakuzca, tatazca pAzcAtyaM zIlamanusaradbhirvipazcidbhirnaitat zakyaM vaktuM kathamapi yaduta dviSaSTihAyanAdhike zatanavake siddharSeH sattvAt zrImanto haribhadrasUrivaryA api tatsamakAlInA eveti / kiM ca prAkRtakuvalayamAlAkArAH "sagakAle volINe barisANa saehiM sattahiM gaehiM / egadiNeNNehiM esa samattA'varaNahammi // 1 // " iti gAthayA dinone saptame zatake zakasya khagranthasamAptisUcakA dAkSiNyacibasUrayo yAn khakRtau prAkAlInakavijanatayA stauti te zrImanto haribhadrAH kathaMkAraM siddharSisamAnakAlA bhavitu| mahantIti vicArya vicakSaNaiH, prastAvanAyAM prastAvitA vIrAcAryacaraNAjaSaTpadAH zrIharibhadrAcAryAstvanya ita iti na zrImatAM zakasaptamazatAbdIkAle vartamAnatA zayA, teSAmakAlInatAsAdhanAya yacca nyasyate cUrkhAdikaM tadasAdhanameva cUrNikAlasya tanmAtrAdhArasya cAnirNayAt apareSAmapyabhidhAnamanirNItAnehasAM nAtropayogi, kiMca paJcavastUditAnAM stavaparijJAjJAnaparijJAdharmaratnamAlAdInAM pUrvAntargatapUrvadharakRtagranthAnAmavyAhatAnAM sadbhAvasteSAM tatkAlInatAjJApanAyAlameva / anyacca zrImatAM hi samayo brAhmIlipipracAravAnevetyAvazyakabRhaddhRttigatazrImadvAkyena 'yathA ghaTikAsaMsthAno dhakAraH (1) kuruNTikAsaMsthAnazcakAra (8) ityAdi taca brAmyAdilipividhAnAdanekavidha' ityanena jJAyate, na cAbhUt siddharSeH samaye brAhmaghAlekhanapracAra iti tu spaSTamevetihAsacaNAnAM, tadyuktameva zrImatAM haribhadrasUrINAM vIraprabhorekAdazazatAbdIkAdyAvRttitvaM / ata eva tayA kalpanA'tra vRtte / Jain Education a l For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. upamitI siddhametadasmAkaM' 'majjIve' yathA 53 pRSThe 'paramezvarAvalokanA majjIve bhavantI' 'mAdRzoM' yathA 73 pRSThe 'yo jIvo mAdRzaH prAgatyantakliSTapari laNAmatayA dharmagurvAdiviSaye'pyanekakuvikalpakaraNaparo'bhUt sa tadA labdhavivekazcintayati' ityAdiSu asmacchabdaM prayujAnAH svakIyamAtmAnaM // 4 // anyatra tu etacchabdamidaMzabdaM jIvazabdaM ca prayuJjantaH sAmAnyato jIvaviSayamAkhyAnti, tata eva ca 97 pRSThe jagurguravo granthakArAH yaduta 'tadidaM vRttAntAntaramasyApi jIvasya dolAyamAnabuddhastathA gRhasthAvasthAyAM vartamAnasya kacit saMbhavatItyavagantavya' 37 pRSThe'pi 'yadA khalveSa jIvo narapatisutAdyavasthAyAmityAdiSu ca sAmAnyena saMbhAvanayA'laMcakrurvAkyapaddhati, yAnyatra tAvat kathAhetupratipAdanAya dRSTAntarUpANi padyAni dvAdazAdhikazatatamAdArabhya padyAt padyAnAM saptasaptatyadhikAM catuHzatIM yAvat pratipAditAni tAni svAnubhavaM nivedayitumeva, dArTImtike tu kizcit svAnubhUtaM kiJcicca saMbhavAspadaM kiJcittu vairAgyotpattaye kalpitaM tena nAnekabhavaviSayakaM kiJcit parasparaviruddhaM rAjyakumAratvagRhapatitvakRSIbalatvAdikaM ca kiJcidupanIyamAnaM sveSAM tathAvidhAtizAyyavadhyAdirahitatvena virodhabhAk, yatra tu vizeSataH svasminnanubhavopanayastatra jJApitaM 'svasaMvedanasaMsiddhametadasmAkaM' pRSThe 34-54 ityAdiSu 3 / turye tu prazne suprasiddhametat yaduta bhagavantaH siddharSayo'syA vidhAtAraH kathAyAH, tatrabhavantazca svIyAM guruparamparAmevaM spaSTamudakiSTa prazastAvasyaiva granthasya-dyotitAkhilabhAvArthaH, sadvyAbjaprabodhakaH / sUrAcAryo'bhavadIptaH, sAkSAdiva divAkaraH // 1 // sa nivRttikulodbhUto, lATadezavibhUSaNaH / AcArapaJcakoyuktaH, prasiddho jagatItale // 2 // abhUdbhUtahito dhIrastato dellamahattaraH / jyotirnimittazAstrajJaH, prasiddho dezavistare // 3 // tato'bhUdullasatkIrcilagotravibhUSaNaH / durgasvAmI mahAbhAgaH, prakhyAtaH pRthivItale ||4||prtrjyaaN gRhRtA yena, gRhaM sddhnpuuritm| hitvA saddharmamAhAtmya, kriyayaiva prakAzitam // 5 // yasya saJcaritaM vIkSya, zazAGkakaranirmalam / buddhAstatpratyayAdeva, bhUyAMso jantavastadA // 6 // sadIkSAdAyakaM tasya, khassa Jain Education For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau cAhaM guruttamam / namasyAmi mahAbhAga, garSi munipuGgavam // 7 // kliSTe'pi duSSamAkAle, yaH pUrvamunicaryayA / vijahAreha niHsaMgo, prastAvanA. durgasvAmI dharAtale // 8 // saddezanAMzumiloMke, dyotitvA bhAskaropamaH / zrImillamAle yo dhIro, gato'staM sadvidhAnataH // 9 // tasmAdatulopazamaH siddha(sai) pirabhUdanAvilamanaskaH / parahitanirataikamatiH siddhAntanidhirmahAbhAgaH // 10 // viSamabhavagarttanipatitajantuzatA-14 lambadAnadurlalitaH / dalitAkhiladoSakulaH satataM karuNAparItamanAH // 11 // yaH saMgrahaNakaraNarataH sadupagrahaniratabuddhiranavaratam / AtmanyatulaguNagaNairgaNadharabuddhiM vidhApayati // 12 // bahuvidhamapi yasya mano nirIkSya kundenduvizadamadyatanAH / manyante vimaladhiyaH susAdhuguNavarNakaM satyam // 13 // upamitibhavaprapaJcA katheti taccaraNareNukalpena / gIrdevatayA vihitA'bhihitA siddhAbhidhAnena // 14 // athavA-AcAryoM haribhadro me, dharmabodhakaro guruH / prastAve bhAvato hanta!, sa evAce niveditaH // 15 // viSaM vinirdhUya kuvAsanAmayaM, 4 vyacIcaradyaH kRpayA madAzaye / acintyavIryeNa suvAsanAsudhAM, namo'stu tasmai haribhadrasUraye // 16 // anAgataM parijJAya, caityavandanasaM-13 zrayA / madathaiva kRtA yena, vRttilalitavistarA // 17 // yatrAtularathayAtrA'dhikamidamiti labdhavarajayapatAkam / nikhilasurabhavanamadhye satataMpramadaM jinendragRham // 18 // yatrArthaSTakazAlAyAM, devaH saddharmadhAmasu / kAmo lIlAvatIloke, sadA''ste triguNo mudA / / 19 // tatreyaM tena kathA kavinA niHzeSaguNagaNAdhAre / zrIbhinnamAlanagare gaditA'grimamaNDapasthena // 20 // prathamAdarza likhitA sAcyA zrutadevatA'nukAriNyA / durgasvAmigurUNAM ziSyikayeyaM guNAbhidhayA // 21 // saMvatsarazatanavake dviSaSTisahite'tilakhite cAsyAH / jyeSThe sitapaJcamyAM punarvasau gurudine samAptirabhUt // 22 // pranyAyamasyA vidhAya, kIrttayanti manISiNaH / anuSTubhAM sahasrANi, prAyazaH santi PL // 5 // SoDaza // 23 // iti prazastiH / Jain Education Intel For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. upamitau / atra vilokanIyaM vilokakairyaduta zrImantaH siddharSayaH sveSAM gargAcAryaprabhuM dIkSAdAyakaM stauti zrImahellamahattaracaraNakamalaSaTapadopamazrImahurgadivAmipAdarajodigdhadehaM zrImantaM saharSi ca svagurutayA varNayanti, na ca dIkSAprastAve paTTapAramparye vA zrImaddharibhadrasUrINAM kAJcidapi gurutAM | kila kIrtayanti, kintu athavetyanena svasya tatpraNItagranthajAtabodhavattA saMsmArayantaH dharmabodhakaragurutAM prathamaprastAvAmihitAmeva smArayaMti, na cAyuktaM dIkSAdyadAyakAnAM parokSANAM dharmabodhe gurutayA smaraNaM, yataH zAstroktirevaM-"jo jeNa suddhadhammami ThAvio saMjaeNa gihiNA davA / so ceva tassa jAyai dhammagurU dhammadANAo // 1 // " atra viditatarametat yaduta dharmadAtAro dharmaguravaH, na ca vAcyaM zrImatAM zradvAvigame dharmadAtAro durgakhAmina eva, yataH prabhAvakacaritre caturvizatiprabandhe caivaM tatrabhavaJcaritaM Jain Education in For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI zrIsiddharSisUriprabandhaH / prastAvanA. PASSAGIGINARIO zrIsiddharSiH zriyo deyAddhiyAmadhyAmadhAmabhUH / nirgranthagranthatAmApuryadvanthAH sAmprataM bhuvi // 1 // zrIsiddharSiprabhoH pAntu, vAcaH paripacelimAH / anAdyavidyAsaMskArA, yadupAsterbhidelimAH // 2 // suprabhuH pUrvajo yasya, suprabhaH pratibhAvatAm / bandhurbandhurabhAgyazrIryasya mAghaH kavIzvaraH // 3 // caritaM kIrtayiSyAmi, tasya trasyajjaDAzayam / bhUbhRccakracamatkAri, vAritAkhilakalmaSam // 4 // ajarjarazriyAM dhAma, veSAlakSyajarajjaraH / asti gurjaradezo'nyasajarAjanyadurjaraH // 5 // tatra zrImAlamityasti, puraM mukhamiva kSiteH / caityoparisthA kuMbhAliyaMtra cUDAmaNIyate // 6 // prAsAdA yatra dRzyante, mattavAraNarAjitAH / rAjamArgAzca zobhante, mattavAraNarAjitAH // 7 // jainAlayAzca santyatra, navaM dhUpagamaM zritAH / maharSayazca niHsaMgA, na bandhUpagamaM zritAH // 8 // tatrAsti hAstikAzvIyApahastitaripuvrajaH / nRpaH zrImarmalAtAkhyaH, zatrumarmabhidAkSamaH // 9 // tasya suprabhadevo'sti, matrI mitraM jagatyapi / sarvavyApAramudrAbhRnmudrAkRhurjanAnane // 10 // KAROSANSARKAROSARS Jain Education a For Private & Personel Use Only Crow.jainelibrary.org
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 8 // Jain Education In devAryozanasau yasya, nItirItimudIkSya tau / avalambya sthitau viSNupadaM kartuM tapaH kila // 11 // tasya putrAvubhAvaMsAviva vizvabharakSamau / Adyo dattaH sphuradvRtto, dvitIyazca zubhaGkaraH // 12 // dattavitto'nujIvibhyo, dattacittasudharmadhIH / apravRttaH kukRtyeSu tatra sutrAmavat zriyA // 13 // harmyakoTisphuratkoTidhvajajAlAntara sthitAH / jalajanmatayeva zrIryasmAdAsIdanirgamA // 14 // tasya zrIbhojabhUpAlabAlamitraM kRtIzvaraH / zrImAgho nandano brAhmIsyandanaH zIlacandanaH / / 15 / / pedaMyugIna lokasya, sArasArasvatAyitam / zizupAlavadhaH kAvyaM, prazastiryasya zAzvatI // 16 // zrI mAghosstAghadhIH dhyaH, prazasyaH kasya nAbhavat / cittajADyaharA yasya, kAvyagaGgormivipruSaH ? // 17 // tathA zubhaGkara zreSThI, vizvavizvapriyaGkaraH / yasya dAnAdbhutairgItairharyazvo harSabhUrabhUt // 18 // tasyAbhUnehinI lakSmIrlakSmIrlakSmIpateriva / yayA satyApitAH satyaH sItAyA vizvavizrutAH // 19 // nandano nandanottaMsaH, kalpaduma ivAparaH / yathecchAdAnato'rthibhyaH prathitaH siddhanAmataH // 20 // anurUpakulAM kanyAM, dhanyAM pitrA vivAhitaH / bhuGkte vaiSayikaM saukhyaM, dogudga ivAmaraH // 21 // durodarabharodAro, dArAcAraparAGmukhaH / anyadA so'bhavatkarma, durjayaM viduSAmapi // 22 // pitRmAtRgurusnigdhabandhumitrairnivAritaH / api naiva nyavarttiSTa, durvAraM vyasanaM yataH // 23 // agUDhAtiprarUDhe'sminnaharnizamasau vazaH / tadekacittadhUrttAnAM sadAcArAdabhUd bahiH // 24 // prastAvanA. // 8 // jainelibrary.org
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. sapipAsAzanAyAtizItoSNAca vimarzataH / yogIva lInacitto'tra, vytrsytsaadhuvaakytH||25|| nizIthAtikrame rAtrAvapi svakagRhAgamI / vadhvAH pratIkSya ekasyAstayA nityaM pratIkSyate // 26 // anyadA rAtrijAgaryAniryAtavapurudyamAm / gRhavyApArakRtyeSu, vilInAGgasthitiM tataH // 27 // IgajJAteyasambandhavazakarkazavAgbharam / zvazrUrazrUNi muJcantI, vadhUM prAha sagadgadam // 28 // yugmam / / mayi satyAM parAbhUti, kaste kuryAttataH svayam / khidyase kuvikalpaistvaM, gRhakarmabharAlasA // 29 // zvazuro'pi ca te vyagro, yadA rAjakulAdiha / AgantA ca tato devAvasarAdAvasajite // 30 // mAmevAkrokSyati tvaM tattathyaM mama nivedaya / yathA drAgbhavadIyAtipratIkAra karomyaham // 31 // sA na kiJciditi procya, zvazrUnirbandhato'vadat / yuSmatputro'rddharAtrAtikrame'bhyeti karomi kim ? // 32 // zrutvetyAha tadA zvazrUH, kiM nApre'jalpi me puraH / sutaM khaM bodhayiSyAmi, vacanaiH krkshpriyaiH|| 33 // adya svapihi vatse ! tvaM, nizcintA'haM tu jAgaram / kurve sarva bhaliSyAmi, nAtra kAryA'dhRtistvayA / / 34 // omityatha snuSAprokte, rAtrI tavAri tasthuSI / vinidrA pazcime yAme, rAtreH putraH samAgamat / / 35 // dvAra dvAramitiprauDhasvaro'sau yAvadUcivAn / iyadrAtrau ka AgantA, mAtA'vAdIditi sphuTam // 36 // siddhaH siddha iti prokte, tena sA kRtakakrudhA / prAha siddhaM na jAne'hamaprastAvavihAriNam / / 37 // adhunA'haM ka yAmIti, siddhenokte jananyapi / anyadA zIghramAyAti, yathA'smAtkarkazaM jagau // 38 // Jain Education internal For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 10 // *ISSASSIS etAvatyAM nizi dvAra, vivRtaM yatra pazyasi / tatra yAyAH samudghATadvArA sarvApi kiM nizA? // 39 // bhavatvevamiti prokte, siddhastasmAnirIya ca / pazyannanAvRtadvAro, dvAre'gAdanagAriNAm // 40 // sadApyanAvRtadvArazAlAyAM pazyati sma saH / munIn vividhacaryAsu, sthitAnniSpuNyadurlabhAn // 41 // kAMzcidvairAtrikaM kAlaM, vinidrasya guroH puraH / pravedayata utsAhAt , kAMzcitsvAdhyAyaraMgiNaH // 42 // utkaTikAsanAn kAMzcit , kAMzcidgodohikAsanAn / vIrAsanasthitAn kAMzcit , so'pazyanmunipuGgavAn // 43 // acintayacchamasudhAnirjhare nirjarA iva / sunAtazItalA ete, tRSNAbhItA mumukSavaH // 44 // tAdRzA vyasanAsaktA, abhaktAH svaguruSvapi / manorathadruhasteSAM, viparItavihAriNaH // 45 // dhigjanmedamihAmutra, duryazodurgatipradam / tasmAtsukRtinI velA, yatraite dRSTigocarAH // 46 // yugmam / amISAM darzanAtkopinyA'pi sUpakRtaM mayi / jananyA kSIramuttaptamapi pittaM praNAzayet // 47 // dhyAyannityagratastasthau, namastebhyazcakAra saH / pradattadharmalAbhAzIrnirgranthaprabhurAha ca // 48 // ko bhavAniti taiH prokte, prakaTaM prAha sAhasI / zubhaGkarAtmajaH siddho, dyUtAnmAtrA niSedhitaH // 49 / / udghATadvAri yAyAstvamokasIyanmahAnizi / iyantI vAcanA dattA'pAvRtadvAri saMgataH // 50 // ataHprabhRti pUjyAnAM, caraNau zaraNau mama / prApta pravahaNe ko hi, nistitIrSati nAmbudhim ? // 51 // upayogaM zrute dattvA, yogyatAhRSTamAnasAH / prabhAvakaM bhaviSyantaM, parijJAyAtha te'vadan / / 52 / / PROSAGAR // 10 // Jain Education Inter ainelibrary.org
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 11 // asmadveSaM vinA naivAsmatpArzve sthIyatetarAm / sadA khecchAvihArANAM, dumrahaH sa bhavAdRzAm // 53 // dhArya brahmavrataM ghoraM, duSkaraM kAtarairnaraiH / kApotikA tathA vRttiH, samudAnAparAmidhA // 54 // dAruNaH kezaloco'tha, sarvAGgINavyathAkaraH / sikatApiNDavaJcAyaM, nirAsvAdazca saMyamaH // 55 // uccAvacAni vAkyAni, nIcAnAM grAmakaNTakAH / soDhavyA dazanaizcarvaNIyA lohamayA yavAH // 56 // ugraM SaSThASTamAyaM tattapaH kArya suduSkaram / svAdyAsvAdyeSu labdheSu, rAgadveSau na pAraNe / / 57 // ityAkAvadatsiddho, matsadRgvyasanasthitAH / chinnakoSThanAsAdibAhupAdayugA nraaH|| 58 // kSudhAkarAlitA bhikSAcauryAdervRttidhAriNaH / aprAptazayanasthAnAH, parAbhUtA nijairapi // 59 // nAtha ! kiMtavasthAyA, api kiM duSkaro bhavet / saMyamo vizvavandyastanmUrdhni dehi karaM mama // 60 // trimirvizeSakam / yadadattaM na gRhImo, vayaM tasmAtsthiro bhava / dinamekaM yathA'nujJApayAmaH paitRkaM tava // 61 // tataH pramANamAdeza, ityuktvA tatra susthite / para harSa dadhau sUriH, suvineyasya lAbhataH // 62 // itaH zubhaGkarazreSThI, prAtaH putraM samAhvayat / zabdAdAne ca sambhrAnto'pazyat patnI natAnanAm // 63 // adya rAtrau kathaM nAgAtsiddha ityuditA satI / lajjAnamrA'vadad dyUtIzikSito'tha suto yayau // 64 // zreSThI dadhyau mahelAH syuruttAnadhiSaNA dhruvam / na karkazavacoyogyo, vyasanI zikSyate zanaiH / / 65 / / ISatkaraM tataH prAha, priye! bhavyaM tvayA kRtam / vayaM kiM pravadAmo'tra, vaNijAM nocitaM hyadaH // 66 // RECRUICCCMSROOMSACROCOCC // 11 // Jain Educator For Private & Personel Use Only VMw.jainelibrary.org
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI prastAvanA. grahAdahizca niryAya, prayAsAGgIkRtasthitiH / vyalokayatpuraM sarvamaho mohaH pituH sute // 6 // itazca yatizAlAyAmasAvupazamormibhiH / Apluto'pUrvasaMsthAnaM, tato'vAdi ca tena saH // 68 // yadyevaM zamisAmIpyasthitiM pazyAmi (zyati) te suta! / amRteneva sicyeta, nandinI nandanasthite ! // 69 // cUtavyasaninAM sAdhvAcArAtItakuveSiNAm / saMgato (tiH) mama hRduHkhahetuH keturiva grahaH // 70 // Agaccha vatsa! sotkaNThA, tava mAtA pratIkSate / kiJcinmadvacanairdUnA, saMtaptA nirgamAttava // 1 // sa prAha tAta! paryAptaM, gehaagmnkrmnni(nnaa)| mama lInaM guroH pAdAravinde hRdayaM dhruvam // 72 // jainadIkSAdharo mArga, mArga niSpratikarmataH / AcariSyAmi tanmoho, bhavadbhirmA vidhIyatAm // 73 // yAyA apAvRtadvAre, vezmanItyambikAvacaH / zamisannidhyavasthAnaM, mataM nastadabhUdvacaH // 44 // yAvajjIvaM hi vidhe, yadyahaM tatkulInatA / akSatA syAdidaM citte, samyaktAta ! vicintaya / / 75 // athAha sambhramAcchreSThI, kimidaM vatsa! cintitam ? / asaGkhyadhvajavijJeyaM, dhanaM kaH sArthayiSyati ? // 76 / / vilasa tvaM yathA saukhyaM, pradehi nijayecchayA / avimuJcansadAcAra, satAM zlAghyo bhaviSyasi / / 77 // ekaputrA tavAmbA ca, nirapatyA vadhUstathA / gatistayostvamevAsIrjIrNa mA jIgaNastu mAm // 78 / / pitretthamudite prAha, siddhaH siddhazamasthitiH / sampUrNa lomivANIbhistatra me zrutirazrutiH // 79 // brahmaNIva mano lInaM, mamAto gurupAdayoH / nipatya bhUhi dIkSA (hi), putrasya mama yacchata // 80 // // 12 // Jain Education For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau *** prastAvanA. // 13 // * * iti nirbandhatastasya, tathA cakre zubhakaraH / guruH prAdAtparivrajyAM, tasya puNye svarodaye / / 81 // dinaiH katipayairmAsamAne tapasi nirmite / zubhe lagne paJcamahAbratAropaNaparvaNi // 82 // digbandhaM zrAvayAmAsa, pUrvato gacchasantatim / satprabhuH zRNu vatsa! tvaM, zrImAn vajraprabhuH purA // 83 / / tacchiSyavanasenasyAbhUdvineyacatuSTayI / nAgendro nirvRtizcandraH, khyAto vidyAdharastathA // 84 // AsInnivRtigacche ca, surAcAryoM dhiyAM nidhiH / tadvineyazca gargapirahaM dIkSAgurustava // 85 // zIlAGgAnAM sahasrANi, tvayA'STAdaza nirbharam / voDhavyAni vivizrAmamAmijAtyaphalaM hyadaH // 86 / / omiti pratipadyAtha, tapa ugraM carannasau / adhyetA vartamAnAnAM, siddhAntAnAmajAyata // 87 // sa copadezamAlAyA, vRtti bAlAvabodhinIm / vidadhe'vahitaprajJaH, sarvajJa iva giibhraiH|| 88 // sUrirdAkSiNyacandrA(cihnA)khyo, gurubhrAtA'sti tasya saH / kathAM kuvalayamAlA, cakre zRGgAranirbharAm // 89 // kiJcitsiddhakRtagranthasotprAsaH so'vadattadA / likhitaiH kiM navairgranthaistadavasthAgamAkSaraiH // 9 // zAstraM zrIsamarAdityacaritaM kIrtyate bhuvi / yadrasormiplutA jIvAH, kSuttRDAdyaM na jAnate // 91 // arthotpattirasAdhikyasArA kiJcitkathApi me / aho te lekhakasyeva, pranthaH pustkpuurnnH|| 92 // * * * * // 13 // 1cintyametat yataH khayameva siddharSayaH khasattAsamayaM dviSaSTyadhikaM navamazatakaM AkhyAnti kuvalayamAlAkArA api zakanRpasaptazatIM, na caivaM parasparaM hAsya nayukaM vAcaMyamAnA, anyaca upadezamAlAvRttAvapi haribhadrANAM dharmabodhakaratA jJApiteti na sopamitikaraNakAlAt vRttAdassAca prAk / Jain Education Intel For Private Personal Use Only Amjainelibrary.org
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA // 14 // EXAMRODAMADARASAAR atha siddhakaviH prAha, mano dUnoSi no kharam / vayo'tikrAntapAThAnAmIdRzI kavitA bhavet / / 93 // kA spardhA samarAdityakavitve pUrvasUriNA / khadyotasyeva sUryeNa, mAdRgmandamateriha // 94 // itthamudvejitasyAntastenAsau nirmame budhaH / anyadurbodhasambaddhAM, prastAvASTakasambhRtAm // 95 // ramyAmupamitibhavaprapaJcAkhyAM mahAkathAm / subodhakathitAM vidvaduttamAGgavidhUnanIm // 96 // yugmam / pranthaM vyAkhyAnayogyaM yadenaM cakre zamAzrayam / ataHprabhRti saGgho'tra, vyAkhyAtRvirudaM dadau // 97 // darzitA'thAsya tenAtha, hasituH sa tato'vadat / IdRk kavitvamAdheyaM, tvadguNAya mayoditam / / 98 // tato vyacintayatsiddho, jJAyate yadapIha na / tenApyajJAnatA tasmAdadhyetavyaM dhruvaM mayA // 99 // tarkagranthA mayA'dhItAH, svapare'pIha ye sthitAH / bauddhapramANazAstrANi, na syustaddezamantarA // 10 // Apapracche guruM samyag , vinItavacanaistataH / prAntarasthitadezeSu, gamanAyonmanAyitaH / / 101 // nimittamavalokyAtha, zrautena vidhinA tataH / savAtsalyamuvAcAtha, nAthaH prAthamakalpikam / / 102 // asantoSaH zubho'dhyAye, vatsa! kiJcidvadAmi tu / satyamatra na sattvAnAM, samaye pramaye dhiyAm // 103 // bhrAntaM cetaH kadApi syAhetvAbhAsaistadIyakaiH / arthI tadAgamazreNeH, svasiddhAntaparAGmukhaH // 104 // upArjitasya puNyasya, nAzaM tvaM prApyasi dhruvam / nimittata idaM manye, tasmAnmA'trodyamI bhava / / 105 // yugmam / atha cedavalepaste, gamane na nivarttate / tathApi mama pArzva tvamAgA vAcA mamaikadA // 106 // vidhinAcavadAmi tu / satyAgamaNeH, khasiddhAntAvamI bhava *2562 in Education For Private Personal use only Jorjainelibrary.org
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 15 // ACCORRECANAGAR rajoharaNamasmAkaM, batAzaM naH samarpayeH / ityuktvA maunamAtiSThadguruzcittavyathAdharaH // 107 // prAha siddhaH zrutI cchAdayitvA zAntaM hi kalmaSam / amaGgalaM pratihatamakRtajJaH ka IdRzaH // 108 // cakSurudghATitaM yena, mama jJAnamayaM mudA / punastad dhyAmayetko hi, dhUmAyitaparoktibhiH // 109 // antyaM vacaH kathaM nAtha!, mayi pUjyairudAhRtam / kaH kulIno nijagurukramayugmaM parityajet // 11 // manaH kadApi gupyeta, ceddhattUrabhramAdiva / tathApi prabhupAdAnAmAdezaM vidadhe dhruvam // 111 // duradhyeyAni bauddhAnAM, zAstrANIti zrutazrutiH / khaprajJAyAH pramANaM tad, lapsye tadgupilAdhvani // 112 // ityuditvA praNamyAya, sa jagAma yathepsitam / mahAbodhAbhidhaM bauddhapuramavyaktaveSabhRt / / 113 // kuzAgrIyamatestasyAlezenApi prabodhataH / vidvadurbhedazAstrANi, teSAmAsIccamatkRtiH // 114 / / tasyAGgIkaraNe mantrasteSAmAsIhurAsadaH / tamasyudyotako ratnamApya mAdhyasthyamAzrayet // 115 // tAdRgvacaHprapaJcaistairvarddhakairgarddhakairapi / taM vipralambhayAmAsurmInavaddhIvarA rasAt // 116 // zanairdhAntamanovRttirbabhUvAsau yathA tathA / tadIyadIkSAmAdatta, jainamArgAtiniHspRhaH // 117 / / anyadA tairgurutve'sau, sthApyamAno'vadannanu / ekavelaM mayA pUrve, saMvIkSyA guravo dhruvam // 118 / / iti pratizrutaM yasmAttadane tatpratizravam / satyasandhastyajettatkastatra prahiNutAtha mAm // 119 // . iti satyapratijJatvamaticAru ca saugate / manyamAnAstataH praipuH, sa cAgAdgurusannidhau // 120 // SAMRACTROMCHACHCARROCOCOCCA // 15 // Jain Educational For Private & Personel Use Only Alaw.jainelibrary.org
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. S4555555 gatvA'thopAzraye siMhAsanasthaM vIkSya taM prabhum / UrdhvasthAnazubhA yUyamityuktvA maunamAsthitaH // 121 // gargasvAmI vyamRkSaJca, saMjajJe tadidaM ka(pha)lam / animittasya jainI vAga, nAnyathA bhavati dhruvam // 122 / / asmAkaM grahavaiSamyamidaM jajJe yadIdRzaH / suvineyo mahAvidvAn , parazAkhapralambhitaH // 123 // tadupAyena kenApi, bodhyo'sau yadi bhotsyate / tadasmAkaM priyaM bhAgyairuditaM kiM bahUktibhiH // 124 // dhyAtvetyutthAya gurubhistaM nivezyAsane'rpitA / caityavandanasUtrasya, vRttirlalitavistarA // 125 // Ucuzca yAvadAyAmaH, kRtvA caityanatiM vayam / granthastAvadayaM vIkSya, ityuktvA te'gaman bahiH // 126 // tataH siddhazca taM granthaM, vIkSamANo mahAmatiH / vyamRzatkimakArya tanmayA''rabdhamacintitam ? // 127 // ko'nya evaMvidho mAgavicAritakArakaH / svArthabhraMzaiH parAkhyAnairmaNi kAcena hArayet // 128 // mahopakArI sa zrImAn , haribhadraprabhuryataH / madarthameva yenAsau, grantho'pi niramApyata // 129 // AcAryo haribhadro me, dharmabodhakaro guruH / prastAve bhAvato hanta, sa evAdye nivezitaH // 130 // anAgataM parijJAya, caityavandanasaMzrayA / madartha nirmitA yena, vRttirlalitavistarA // 131 // viSaM vinirdhUya kuvAsanAmayaM, vyacIcara(rIraca)dyaH kRpayA mdaashye| acintyavIryeNa suvAsanAsudhAM, namo'stu tasmai haribhadrasUraye // 132 // kiM kartA ca mayA ziSyAbhAsenAtha gururmama / vijJAyaitannimittenopakartuM tvAhvayanmighAt // 133 // // 16 // Jain Education For Private & Personel Use Only (shww.jainelibrary.org
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 17 // Jain Education Int 136 // tadaGgirajasA mauliM, pAvayiSye'dhunA'nizam / AgaH svaM kathayiSyAmi, guruH syAnna hyanIdRzaH // 134 // tathAgatamatibhrAntirgatA me pranthato'mutaH / kodravasya yathA zastrAghAtato madanabhramaH // 135 // evaM cintayatastasya, gururbAhyabhuvastataH / AgatastAdRzaM pazyan pustakasthaM mudaM dadhau // naiSedhikImahAzabda, zrutvordhvaH sambhramAdabhUt / praNamya rUkSayAmAsa, zirasA tatpadadvayam // 137 // uvAca kiMnimitto'yaM, mohastava mayi prabho ! / kArayiSyanti caityAni, pazcAtkiM mAdRzo'dhamAH // 138 // unmIlA dUSakA sphoTasphuTavedanavidruhaH / svAdavighnAzcalA dantAH, kuziSyAzca gatAH zubhAH // 139 // AhUto milanavyAjAd, bodhAyaiva dhruvaM prabho ! / hAribhadrastathA prantho, bhavatA vidadhe kare // 140 // bhagnabhramaH kuzAstreSu, prabhuM vijJapaye tataH / svasyAntevAsipAzasya, pRSThe hastaM pradehi me // 141 // devagurvAdyavajJotthamahApApasya me tathA / prAyazcittaM prayacchAdya, durgaticchitkRpAM kuru // 142 // athovAca prabhustatra, karuNAzaraNAzayaH / AnandAzruparizrutyA, parikkinnottarIyakaH // 143 // mA khedaM vatsa ! kArSIstvaM, ko vanIvacyate navA / pAnazauNDairivAbhyasta kutarkamadavihvalaiH 1 // 144 // nAhaM tvAM dhUrtitaM manye yadvaco vismRtaM na me / madena vikalaH ko'pi tvAM vinA prAkzrutaM smaret ? // 145 // veSAdidhAraNaM teSAM, vizvAsAyApi sambhavet / atibhrAnti ca nAtrAhaM, mAnaye tava mAnase // 146 // prakhyAtava kR kaprajJajJAtazAstrArthamarmakaH / kaH ziSyastvAdRzo gacche'tucche maJcittavibhramaH // 147 // prastAvanA. // 17 // jainelibrary.org
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 18 // Jain Education Ine ityuktibhistamAninye, prAyazcittaM tadA guruH / pradade'sya nije paTTe, tathA prAtiSThipaJca tam // 148 // svayaM tu bhUtvA nissaGgastuGgadraGgabhuvaM tadA / hitvA prAcyarSicIrNAya, tapase'raNyamAzrayat // 149 // kAyotsargI kadApyasthAdupasargasahiSNudhIH / kadApi nirnimeSAkSaH, pratimAbhyAsamAdade // 150 // kadAcitpAraNe prAntAhAradhAritazambaram / kadAcinmAsikAdyaizca tapobhiH karma so'kSipat // 151 // evaMprakAramAsthAya, cAritraM duzvaraM tadA / Ayurante vidhAyAthAnazanaM svaryayau sudhIH // 152 // itazca siddhavyAkhyAtA, vikhyAtaH sarvatomukhe / pANDitye paNDitaMmanyaH, parazAsanajitvaraH // 153 // samastazAsanodyotaM, kurvan sUrya iva sphuTam / vizeSato'vadAtaistu, kRtanirvRtinirvRtiH // 154 // asaGkhayatIrthayAtrAdimahotsAhai: prabhAvanAH / kArayan dhArmikaiH siddho vacaH siddhiM parAM dadhau // 155 // zrImatsuprabhadevanirmalakulAlaGkAracUDAmaNiH, zrImanmAghakavIzvarasya sahajApekSAparIkSAnidhiH / tadvRttaM paricintya kugrahapariSvaGgaM kathaJcitkaliH, prAgalbhyAdapi saGgataM tyajata bho lokadvaye siddhaye // 156 // zrIcandraprabhasUripaTTasarasIhaMsaprabhaH zrIprabhAcandraH sUriranena cetasi kRte zrIrAmalakSmIbhuvA / zrI pUrvarSicaritrarohaNagirau siddharSivRttAkhyayA, zrIpradyumnamunIndunA vizaditaH zRGgo jagatsaGkhyayA / / 157 // // iti zrIsiddharSigaNiprabandhaH || prastAvanA. // 18 // w.jainelibrary.org
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 19 // SOCIOUSANGAON | atrAntare zrImAlapure ko'pi dhanI zreSThI jainaH caturmAsake saparikaro devatAyatanaM vrajan siddhAkhyaM rAjaputraM yUtakAraM yuvAnaM deyakana-1 kapade nirdayaiqhtakArairga yAM nikSiptaM kRpayA taddeyaM dattvA amocayat gRhamAnIyAbhojayat apAThayat sarvakAryAdhyakSamakarot paryaNAyayat , mAtA prAgapyAsIt pRthaggRhamaNDanikA, zreSThiprAsAdAddhanaM, siddho rAtrau atikAle eti lekhyakalekhane ca paravazatvAt , zvazrUsnuSe atiniviSNe atijAgaraNAt , vadhvA zvazrUruktA-mAtaH! putraM tathA bodhaya yathA nizi sakAle eti, mAtrA uktaH saH-vatsa! nizi zIghramehi, yaH kAlajJaH sa sarvajJaH, siddhaH prAha-mAtaH! yena svAminA'haM sarvasvadAnena jIvitavyadAnena ca samuddhRtaH tadAdezaM kathaM na kurve ?, | toSNIkyena sthitA mAtA, anyadA''locitaM zvazrUsnuSAbhyAM-asya cirAdAgatasya nizi dvAra nodghATayiSyAvaH, dvitIyarAtrau aticirAt | dvAramAgataH saH kaTakaM khaTakhaTApayati, te tu na brUtaH, tena kruddhana gaditaM-kimiti dvAra nodghATayethe ?, tAbhyAM matritapUrviNIbhyAmuktaM| yatredAnI dvArANi udghATitAni tatra braja, tacchrutvA kruddhazcatuSpathaM gataH, tatrodghATe haTTe upaviSTAna bhUrimabasmaraNaparAn zrIharibhadrAn dRSTavAn sAndracandrike nabhasi dezanA bodhaH kRtaM sarvavidyatA(dvattvaM)divyaM kavitvaM, haMsaparamahaMsavat vizeSatarkAnAjighRkSubauddhAntikaM jigamiSurgurUnavAdIt-preSayata bauddhapArthe, gurubhirgaditaM-tatra mA gAH manaHparAvarto bhAvI, sa Uce-yugAnte'pi naivaM syAt , punarguravaH procuH--tatra gataH parAvartyase cettadA'smahattaM veSaM atrA''gatyAsmabhyaM dadIthAH, UrIcakre saH, gatastatra, paThituM lagnaH, sughaTitaistatkutaH parAvartitaM manaH, taddIkSAM lalau, veSaM dAtumupazrIharibhadraM yayau; tairapi Agacchan jaTitaH, evaM veSadvayapradAnena ehireyAhirAH 21, dvAviM 1 atra yat zrImatAM haribhadrasUrINAM zrImatAM siddharSINAM ca samakAlInatvaM jagade tanna zraddheyaM, prastuta eva anthe khakIyavacanena zrImatAM dharmagurUNAM haribhadrasUrINAM vyavahita kAlabhavatAyAH garSihastAvAptadIkSatvasya coktaH / yacAtra zodhakatvaM sarakhatyAstadapi prathamAdarzalesanamAtratayaiva guNAbhidhayA vidyAkalpayA likhnaat| C // 19 // Jain Education Re al For Private Personel Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau zativelAyAM gurumizvinti-mA varAkasya AyuHkSayeNa mithyAdRSTitve mRtasya dIrghabhavabhramaNaM bhUyAt , purApi 21 vAraM vAdairjito'sau prastAvanA. ... adhunA vAdenAlaM, lalitavistarAkhyA caityavandanAvRttiH satarkA kRtA, tadAgame pustikA pAThapIThe muktvA guravo bahiraguH, tatpustikAparA-12 // 20 // marzAd boddhA samyak , tatastuSTau nizcalamanAH prAha-"namo'stu haribhadrAya, tasmai prvrsuurye| madartha nirmitA yena, vRttillitvistraa||1||" * tato mithyAtvanirviNNena siddharSiNA 16 sahasrA upamitibhavaprapaJcA kathA araci zrImAle ghisimaNDape, sA ca sarasvatyA sAdhyA ashodhi|" ___ nanu zrImanto haribhadrAcAryAH zubhavatAM siddharSINAM bodhakA na copadezakA na ca dIkSAdAyakA naiva ca dIkSAguravaH tat kathaMkAraM te dharmabodhakarA gurava iti cenna, yataH granthakArA eva yadi svamukhenaiva sUrivarANAM svadharmabodhakaragurutAM jJApayanti spaSTaM | vadanti ca tarhi prazno'yaM bhavadIyaH kathaM zItA ApaH kathaM voSNo vahniriti svabhAvaparyanuyogavat niravakAza eva, yuktistu zrImanto bodhAdikamAptAH zrImahurgasvAmiprabhRtibhyaH paraM "yAM buddhA kila siddhasAdhurakhilavyAkhyAtacUDAmaNiH, saMbuddhaH sugatapraNItasamayAbhyAsAcalaccetanaH / tatkartuH svakRtau punargurutayA cakre namasyAmasau, ko hyenAM vivRNotu nAma vivRtiM smRtyai tathApyAtmanaH // 1 // " iti vikramadvAdazazatAbdIyazrImanmunicandrapraNItAt lalitavistarApalikAyA vacanAt ata eva 'kA spardhA samarAdityakavitve pUrvalariNe tivacasaH saMgatiH 'anAgataM parijJAya, caityavandanasaMzrayA / madathaiva kutA yena, vRttirlalitavistarA // 1 // " iti prastutagranthaprazastivA-3 kyatazca zraddhAcalanamavApuH bodhaM ca zrIharibhadrIyalalitavistarAvalokanAt, yuktaM cAvApya punaH zraddhAM tAneva gurUna guNagurUn svagurutayA 4 hai svIkartuH kRtajJapatitvaM, dvayorbhinnakAlInatve etadapi jJApakaM 'tatkartu rityAdi, vyavahArabhASyAdau AbhAvyavyavahAre gatazraddhasya zraddhAkArakakAsyaivAbhAvyavyavahArAt, kiMca siddharSayo hi nivRttikulAlaGkaraNAH zrImanto haribhadrAzca nAgendrakulAmbaranabhomaNizrImajjinabhaTaziSyAH Jain Education For Private Personel Use Only janelibrary.org
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 21 // | vidyAdharakulanabhastalazrImajjinadattopadezAmRtapAnapuSTAH, spaSTaM caitat AvazyakavRttyAdyavalokakAnAM labdhabodhAH zrImanto lalitavistarAyA avalokanAt yatastata evAnekatra 'hRdi yad oSThayostakat' iti nItimanukurvanta iva lalitavistarAdaNDakAnakhilAn tathAsthAneva tatra tatra pratipAdayAJcakruH, yataH atra 323 pRSThe vicakSaNasUridezanAyAM yat 'pradIptabhavanodarakalpo'yaM bhava' ityataH 'tasmAdatraiva yatadhvaM yUyaM' ityantaH granthaH gRhasthadharma ca pratipAdayantaH 640 pRSThe yat pariharttavyo'kalyANamitrayogaH' ita Arabhya 'varttitavyamuttamajJAtena' iti paryantaM ca pranthamudAjahAra tat prAyazo'kSarazaH lalitavistarAvRttigataM krameNa 46 patre 116 patre ca samyagIkSyate, tadiyatA prapazcena jJAtena sunirNayametat yaduta zrImantaH siddharSayo nirvRttikulIna durgasvAmipaTTapUrvAcalAryamAbhasya saddarSeH ziSyAH zrImadbhyo durgasvAmibhyo'vAptabodhAH zrIgargarSibhiH prAcInakarmavipAkavivarItRmirdIkSitAH pracurakAlavyavahitazrImatsUripurandaraharibhadrasUriprathitalalitavistarAvalokajAtavivekalocanonmeSatayA dharmabodhakaragurutAlaGkRtazrIharibhadrAcAryAH, ata eva cAtrAnukaraNaM zatazo lalitavistarAgatAnAM daNDakAnAM cakruH, vilokanIyatamAJcaite'pi daNDakA mumukSUNAM svapariNAmAvanAmonnAmaprekSakANAmii " iti cihnAGkitAH kRtA atra mudraNe, tata eva bhinnA api te pariNAmamAlAtayoddhRtya pRthag mudritAH sahRdayahRdayAnAmanalpabhAvollAsAyeti na nUnaM kiJcit, anukaraNena ca tAdRzAnAmanekAnAM daNDakaratnAnAmatra samAvezAt puruSottamAnAM kavivarANAM kAdambaryAdivat vastusvarUpabodhane pratyalo'yaM granthaH, kizca atra bAlopayogino yuvopayogino vRddhopayogino rAjakumAropayogino rAjopayogino yogyupayogina Ayurvedopayogino dhanurvedopayogino jyotiSkopayogino sAmudrikopayogino gRhasthadharmopayogino bharnupayogino vadhUpayogino kAmopayoginaH kalopayogino dezATanopayogino yuddhopayoginaH sandhyupayoginaH krIDopayoginaH sabhopayogino'mAtyopayoginaH senAdhipopayoginaH cara "C Jain Education Interna prastAvanA. // 21 // jainelibrary.org
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau TazamopayoginazcaropayoginaH zastravyApAropayogino dezaviratyupayogino devapUjopayogino gurusevopayogino dAnopayoginaH zI-12 prastAvanA. dAlopayoginastapaupayogino bhAvopayogino vairAgyopayogino maitryAdhupayoginaH SaDdarzanopayoginaH syAdvAbodhopayoginaH sngghopyo||22|| ginaH zrAvakopayoginaH zrAvikopayoginaH ziSyopayogino gItArthopayogino dezakopayogino dezanopayoginaH kaSAyatyAgopayogino jJAnopayoginaH cAritropayoginaH apramattatopayogina indriyajayopayoginaH zramaNadharmopayogina upAdhyAyopayogina AcAryopayogino dhyAnopayogino ramyalezyopayogina ArAdhanopayoginaH siddhasvarUpajJAnopayoginaH siddhisvarUpajJAnopayoginaH arhattvopayoginaH siddha-6 tvopayogina ityAdInanekAn viSayAn yAthAtmyena daNDakatayA varNayanto grantharatnametat sakalasahRdayahRdayakozakarNikAlaGkaraNamalaJcakruH, tathA cAsyAvalokanena sthAlIpulAkanyAyenAvabhAsiSyata eva viduSAM cetasi camatkAracArimaM cAru vaiduSyaM zrImatAM granthakArANAM, mantharatnasyAsya mahArthatAjJApane vayamapratyalA yato grantharatnametadAzritya vizeSAvazyakabhASyavRtti-anuyogadvArasUtravRtti-zatakaprakaraNavRtti-jIvasamAsavRtti-mUlAvazyakavRttiTIppanaprabhRtigranthasaudhasUtradhArA zrImanto hemacandrasUrayo labdharaGgAH varSatrayIM yAvaccaitadeva vyAkhyAnayAcakruH, cakruzcaitadanukaraNenaiva puSpamAlAbRhadvRttiM bhavabhAvanAbRhadvRttiM ca bahudhopamitiyutacaritAvaliyutAM, na caitat pramANottIrNamucyate, yataH zrImanmaladhArizrIhemacandracaraNAmbujacaJcarIkaH zrImAn zrIcandrasUrirmunisuvratajinacarite evamAhuH-"uvamiyabhavappavaMcA veraggakarI kahA kayA AsI / vakkhANiyasiddheNaM jA pubvaM sA kaDhoratti // 1 // vakkhANiyA sahAe pAeNa na keNaI ciraM kAlaM / jassa munigga| yatthA muddhANavi sA taha kahaMci // 2 // jAyA hiyayagayatthA abbhattheUNa tehi jaha esA / uvaruvari tiNNi varise nisuyA tasseva ya| | // 22 // da! muhAo // 3 // taddiNapabhii payAro jAo pAeNa tIi sabvattha // " anena vaikramIyatrinavatyadhikaikAdazazatAbdIyalekhena "antaraGgArtha SACHARIDUSPOSTERHOSES Jain Education For Private & Personel Use Only W w w.jainelibrary.org
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 23 // SAROSCORLSROSSEX garbha ca, yat kizcidiha vakSyate / tatropamitigranthoktA, dRzyA sarvApi bhAvanA // 1 // " ityanena khopajJapuSpamAlAbRhadvRttigatalekhena gha8 prastAvanA. spaSTameva prAmANyAnugatatvamuparyuktasya, tato maladhAragacchIyazrImaddhemacandrasUryantaHkaraNaramaNakAriNIM varSatritayIM zrAvyAM ca kathAM cakrANAH kathaGkAraM na syurakhaNDapANDityatANDavADambarA iti svayamUrkha sudhIbhiH 4 / __ paJcame tu paryanuyoge'nigUhitamevAcaSTe granthakRt asyaiva prazastau yaduta "saMvatsarazatanavake dviSaSTisahite'tilabite cAsyAH / jyeSThe || sitapaJcamyAM punarvasau gurudine samAptirabhUt // 1 // " tato dazamyeva zatAbdI AdhArabhUtA'sya kavivarasya, na ca vAcyaM nAyaM vaikramoda gaditaH saMvatsaraH kintu guptasaMvatsarAdIti, yataH ekAdazazatAbdyAM ye ye zrImanto'bhayasUryAdyA jAtA granthakArAste vaikramameva hAyanaM niradikSuH svasvakRtI, yatra ca kacanApi bhinno nirdezyaH saMvatsarastatra tatpravartakanAmnaiva spaSTa ullekhaH, kiMca vaikrame trinavatyadhikaikAdazazatake 'vakkhANiyA sahAe pAeNa Na keNaI ciraM kAlaM' iti vadantaH zrIcandrasUrayo munisuvratasvAmivRttamAkhyAyantaH prakaTamevAkhyAnti yat asmadgurumiH zrImaladhAragaNAlaGkaraNaiH zrIhemacandrasUribhiryAvanna vyAkhyAyyeSA tAvat cirakAlInApi kathopamitibhavaprapaJcAkhyA'prasRtaivAsIt , tathA ca nArvA| kAlo'syAH kalpayituM zakyaH, zatakAdimAtre kAle'prasRtau kimapina tathAvidhaM syAdeva vAcyaM, kathameva tu cirakAlenApi aprasRtatAbhidhAnaM ?, tathA sAdhaiMkAdazazatAbdyAH prAk cirataratA'nupapatteryogyo'yamevAsyAH kAlaH, anyacca pUrvapratipAditAt prabhAvakacaritrodantAt spaSTataramevaitat yaduta zrImantaH siddharSayaH zrImatA mAghakavInAM pitRvyaputrAH, mAghazca vidvadvaryaH sArdhadazazatAbdyAH nAktimaH, yataH prAptAnavadyabodhA dhanapAlakavayaH tilakamalarIkathAmAviSkurvANA mAghakaviM stauti, tAmeva ca tilakamalarI prAcInatayAkhyAnti zrImantaH kalikAlasarvajJAH || // 23 // kAvyAnuzAsane "prAjyaprabhAvaH prabhavo, dharmasyAstarajastamAH / dadatAM nirvRtAtmAna, Adyo'nye'pi jinA mudam // 1 // " iti tilakama jo SISSARISSA* Jain Educat onal Xi
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 24 // Jain Education maMgalazlokaM zleSe dRSTAntatayA nyasyantaH, kiM cAnyat -- " zrIvikramAdityanarendrakAlAt, aSTAnavatyaryamasaMkhyavarSe / puSyArkamukArttika kRSNaSaSThayAM, saMpUrNatAmeSa samAsasAda || 1 // yAvannauriva bhavyatAraNavidhAvAste bhavAmbhonidhI, zrIsiddhena kRtA katheyamasamAdvAkyakASThoJcayaiH / tAvattadgatasatpadArthanicayasyodazvane'sau kSamA, sAroddhArakRtiH sadA tadanugA naukeva saMsarpatu // 2 // ityAcakSANAH zrIcandragacchIyAH zrIyazodevasUrisaMparka labdhapratiSThAH zrIcandrasUriziSyA devendrasUrayaH upamitisAroddhAraM prastutAyAH kathAyAH anukAraM kurvantaH zrImatAma|bhiyuktatAM prAcInataratAM ca vyajijJapan, samagrA ca prazastiH sAroddhArasatkeyaM " samAzrito yaH zaraNaM kSamAbhRguNena karmmAzanipAtabhItyA / AcArapArazriyamAdadhAnaH, sa candragaccho'sti bhuvi prasiddhaH // 1 // bhavyAravindpratibodhaheturakhaMDavRttaH pratiSiddhadoSaH / zrayannapUrvendutulAmiha zrIbhadrezvaro nAma babhUva sUriH // 2 // tatpaTTapUrvAcalacaNDarocirajAyata zrIharibhadrasUriH / mudaM na kasmai rahitaM vikRtyA, tapazca cittaM ca tanoti yasya ? // 3 // zrImAnathAjAyata zAntisUriryataH samudrAdiva ziSyameghAH / jJAnAmRtaM prApya zubhopadezavRSTyA vyadhuH kasya mano na zasyaM ? // 4 // tato babhUvodayadevasUriryadIyavANI guNaratnahRdyA / meghAbharendulasitA vibhAti, veleva madhyasthajinAgamAbdheH // 5 // prasanna caMdro'tha babhUva sUrirvaktuM guNAn yasya na hi kSamo'bhUt / sahasravaktro'pi bhujaMgarAjastato hiyevaiSa rasAtale'gAt || 6 || athAjani zrImuniratnasUriH, svabuddhinidbhUtasu ( randres) riH / rakSanti zAstrANyakhilAni yasya, sthironnate mAnasarohaNAdrau // 7 // zrIcandrasUriH sugurustato'bhUt, prasannatA'laGkRtamastadoSam / cittaM ca vAkyaM ca vapuzca yasya, kaM na pramodotpulakaM karoti ? // 8 // sUriryazodeva iti prasiddhastato'bhavad yatpadapaGkajasya / rajobhirAliGgitamaulayo'pi, citraM pavitrAH praNatA bhavanti // 9 // tatpANipadmollasitapratiSThaH, zrIcandrasUriprabhuziSyalezaH / devendrasUriH kimapIti sAroddhAraM cakAropamiteH kathAyAH // 10 // itazca ziSyo gaNadhAridevAnandasya ratnaprabhasUripaTTe / prastAvanA. // 24 //
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitaubabhUva sUriH kanakaprabhAkhyo, nidhirguNAnAmiha candragacche // 11 // tadIyaziSyaH kila bAlacandrasUreH kviindraaduditprtisstthH| azodhaya dvodhivizuddhaye'muM, pradyumnasUrivinayoparuddhaH // 12 // yaccAnyadapyatra nivezitaM syAdanyAdRzaM kiJcana buddhimAnyAt / ayaM nibaddho'Jjalirasti | // 25 // sarva, tatsAdhubhiH sAdhu nivezanIyam // 13 // zrIvikramAdityanarendrakAlAdaSTAnavatyayama saGkhyavarSe / puSyAbhukArtikakRSNaSaSThayAM, sampUrNatAmeSa samAsasAda // 14 // yAvannauriva bhavyatAraNavidhAvAste bhavAmbhonidhI, zrIsiddhena kRtA katheyamasamAhadvAkyakASThoccayaiH / tAvattadgatasatpadArthanicayasyodaJcane'sau kSamA, sAroddhArakRtiH sadA tadanugA naukeva saMsarpatu // 15 // pratyakSaraM nirUpyAsya, granthamAnaM vinizcitam / |zatAni saptapaJcAzat , triMzatsamadhikAnyaho // 16 // sAroddhAraprastAvanAyAmapyevamAhuH-adbhutapratibhAdarzasaMkrAntAzeSaviSTapam / / namAmi tamahaM siddhavyAkhyAtAraM munIzvaram // 5 // cakre paropakArAya, paramArthaprakAzinI / upamityabhidhA yena, kathA'dbhutanidhAnabhUH // 6 // saMkSeparucilokAnAmupakArAya sAmpratam / tasyA eva mayA ko'pi, sAroddhAraH pratanyate // 7 // anenApi bahoH kAlavyavadhAnasya 18 granthakRduktenAktimakAlIneyaM, kiMca yathA upamitisAroddhArakartRbhiyaMdhAyyanukaraNaM tathaiva sAdhasaptadazazatAbdIyazrImannyAyAcAryapado pazobhitazrImadyazovijayopAdhyAyaiH sUktamuktAvalyAM sastabakadvayAyAM ca vairAgyakalpalatAbhidhAnAyAM amRtahaMsamunibhirgadyamaye upamitisAre cAnukaraNaM kRtaM tato'syAH prAcInataratvAnumAnaM na duSkaraM, na ca upayuktataratvAnumAyAM klezalezaH, atrAbhihitaM manISiNaH laghojaDasya ca bRhato bhrAturmadhyamasya vRttaM dvAdazazatAbdIpAzcAtyabhAgotpannaiH zrImattapogacchAlaGkaraNaiH zrImadbhirdevendrasUribhiH zrIdharmaratnaM vyAcakSANaiH saptadaze vRddhAnusAritvAkhyaguNe kiJcitparAvartya atratyamevodAhRtaM, na ca tathAnukaraNenodAhRtiH tatkarturabhiyuktataratvAbhAve prAcInatvAbhAve ca, naca vAcyaM haribhadrasUriraktinakAlIno yato'mI taddhastadIkSitAH prastutagranthagranthayitAraH, pranthakRdbhireva teSAM kAlavyava IC // 25 // u. bha. 3 Jain Education For Private 3 Personal Use Only Jw.jainelibrary.org
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. upamitau // 26 // hitatvena viziSTajJAnavattvena stavanAt , kiMca saptamazatakotpannaiH zrIsiddhasenagaNimistattvArthavyAkhyAM kurvadbhiH 'saMjhinaH samanaskA' iti (tattvA0 a0 2 sU0 25) sUtraM vyAkurvadbhiH dIrghakAlikyaiva saMjJayA saMjJinAM grahaNamAvazyakamiti nirdhArayadbhiH zrImaddharibhadrasUrinimitA zrInandIsUtravRttireva sAkSitayA darzitA, na caitadapi siddharSINAM mahAMzayAnAM abhiyuktAnAM ca zrImatAM haribhadrasUrINAM bahorantarasyAbhAve yujyamAnaM, tato'vadheyametat yaduta zrImanto haribhadrAcAryAH pUrvazrutavyavacchedakAlasya samIpakAle sattA babhruH zrImantaH siddharSayazca vaikramIyAyAM dazamAyAM zatAbdyAM, tathA ca yatra kacanApi zrImatAM zrImaddharibhadradIkSitatvoktiH sA tadnthajAtabodhaprabhAvalabdhadIkSAsthairyAt , ata eva ca dvAdazazatAbdIpazcAdbhAgotpannaiH zrImanmunicandrasUribhilalitavistarAyAH paJjikAM kurvadbhiH "svakRtau punargurutayA cakre namasyAmasauM" ityArambhapadyAvayavenAtizAyitAM lalitavistarAyA darzayadbhiruktaM pranthabodhaziSTatvaM, hastadIkSitatve hi na tathAvRttasyAtizAyiteti samyagavadheyaM sudhIbhiH, kiM ca-prastAve dvitIye manujagatervarNanAM kurvANaiH 105 pRSThe 'samarAdityakathevAnekavRttAnte'ti dRSTAntIkurvadbhiryA samarAdityakathA dRSTAntatvenopAttA sA haribhadrasUripraNIteti nobhayoH samAnakAlabhavatve yujyeta tat , punaH yathA zrImadbhiharibhadrasUribhiH 'guNaseNa aggisamme'tyAdi kamAlambanIkRtya vyAkRtA samarAdityakathA tathaivaibhirapi samarAdityakathAmupazritya katheyamAvirbhAviteti tata eva cAmISAM siddhavyAkhyAnikatvamiti prabhAvakacaritrIyaitatprabandhAvalokakAnAM na nUnaM, tadeva ca "akhilavyAkhyAtRcUDAmaNiH' ityanena municandrAcAryAH | 'kRtiriyamAcAryasiddhavyAkhyAnikasyeti nyAyAvatAravRttau svayaM TIppaNe ca tadIye 'siddhavyAkhyAtA prakaraNamidamakarodityAdi zrImanto rAjazekharAH sUrayaH cakathuH, svayamapi prastAve Aye upakrame ca spaSTamevAkhyAnti, parametAvatA prabandhena teSAM prAcInatamatAs|bhiyuktataratA ca siddhimavApnuyAditi niSTaGkitaM 5 / SaSThayAM ca pRcchAyAM pranthakRdbhireva "yatrAtularathayAtrA0" iti padyatrayaM prazastau // 26 // Jain Educaton Inter For Private & Personel Use Only A njainelibrary.org
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvanA. // 27 // spaSTamullikhadbhiH zrImadbhiH svAbhijanatA bhinnamAlIyA nijagade, zrIharibhadrasUrerasamAnakAlInatAyAmetadapyUhanIyaM yataH zrImaddharibhadrasUrINAM citrakUTAdiSu sthairya, bhinnamAle ca tadIyAM kRti lalitavistarAkhyAM vicArayantaH sthitA durgasvAmina iti tu spaSTaM pranthakRtprabandheSu, tato'ntareNa bahukAlavyavadhAna naitat ghaTAmaJcati 6 / praznayoH saptamASTamayoH dIkSAdAyakAH zrImanto gargarSayaH pratibodhakAH zrIdurgasvAminaH paramArthataH zrImanto haribhadrasUrayazcetyanekazo vyAkhyAtamiti na tatra bhUyaH prayAsaH, na ca zaGkanIyaM "gIrdevatayA vihitA'mihitA siddhAbhidhAnene"ti vAkyena nAsyA vidhAtA tattvataH siddharSiH gIrdevatAyA eva tadracayitRtvAt , yato gIrdevatA hi tatra sarasvatyeva, sA ca sarvasyApi vAkprasarasya vidhAtryeveti tanmahimagAnaM, na tu tenAnyayA kayAcid gIrdevatAbhidhAnayA sAdhvyA'nyayA vA vihiteti mantavyaM, yadyapIdAnIMtanakAlavat na tadAnIM sAdhvIzrAvikAvargo mugdhaH, asyA eva prathamAdarzalekhikA yato guNAbhidhAnA Aryikaiva durgasvAmiziyikA evaM tilakamacaryAdInAmapyanekAnAM tathAvidhAnAM bhAvAt tathApi prastutakathAvidhAyakastu siddhasAdhureva ata eva ca tasya siddhavyAkhyAnikatvopAlambhAt // ___ asyAH prAkRtasamarAdityakathAnukAriNyA api yat saMskRtayA girAbhidhAnaM tatra janarucireva kAraNaM, yataH kavireva 'saMskRtA tAvahurvidagdhahRdisthite tyamihitavAn , nirvivAdametat yadutAtiprAcInazilAlekhAnAM saMskRtetarabhASANAmevopalambhAt prAcInA prAkRtA tathApi 'yo yathA budhyate jantustaM tathA bodhayediti' iti nyAyaM samAzritya sarvasattvahitAdhAnAyaiSA pravRttiH, yuktamapIdaM yataH kathAlakSaNaM nibadhnantaH kalikAlasarvajJAH | zrImanto hemacandrasUraya evamUcuH-"dhIrazAntanAyakA gadyena padyena vA sarvabhASA kathA" tato yathaiva prAkRte kathAbandhastathaiva saMskRte'pIti M nibandho'syAH saMskRte na doSabhAk, kiMca AkhyAyikAyA ayameva bhedo yattasyAM nAyakaH svayaM svavRttAntaM samagramAkhyAti asyAM tvanyaH // 27 // Jain Educat i on For Private & Personel Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ RS upamitI // 28 // prastAvanA. * os kazcit , ata eva bhavyapuruSavRttAntaM bahudhA paramukhenaiva vyAkRtaM, yatra kacanApi svamukhena tatrApi anyaparyAyeNeti nAsyAH kathAtvavyAhatiH, prastAvabahulastu nibandho nAnukaraNajaH kiMtu bhinnabhinnakAlInabhavavyavasthAdarzanaparaH / | zrImadbhiH siddharSibhirvihitA bhaviSyanti granthA anekAstathApi adhunA upadezamAlAyAH dharmadAsagaNivanirmitAyA laghvI bRhatI ceti ThA vRttidvayaM zrIsiddhasenArkasUtritasya nyAyAvatArasUtrasya tarkaprakaraNAkhyA vRttizceti prastutagranthavyatirikto na nizcitamupalabhyate, zrIcandracaritamapi | vartamAnameva gadyamayaM tatkartRkayA gIyate paraM tat na samyak zraddhApathamavatetIyate'smAkaM, paramapi prakaraNaM tathAvidhamanyathAvidhaM vA syAt cet na niSeddhumalaMbhUSNavaH // zrImadbhiryAni yAni pAtrANi atra nyastAni teSu keSAzcit koSThakeSu nivezaH saukaryAya anukramo'kArAdinA tu || teSAM pareSAM cAnveSaNAbodhasaukaryAyeti tat koSThakamakArAdikramazcAdhastAdavalokanIyaH / asmin mudrite'pi kalikAtArAjadhAnyAM tadakAnAM daurlabhyAt prAgbhAgasya vizeSeNAzuddheH patrAkArAbhAvAt munivarANAM sUpayogitAyA abhAvAt prayAso'yaM jainapustakoddhArakozasatkaH, kiM ca pratiH zodhane etasya zrImatAM siddhisUrINAM prAptavatI prAk saMstheyaM SaTpanIzodhanasamaye tvasmadIyaM pustakamavalambitaM, tadevaM saMzodhite'pyasmin skhalanAyA duritvAt saMzodhya vAcayantu vAcaMyamAdyAH, astu ca vitathatAsatkaM mithyAduSkRtaM na iti prArthayante Anandodadha yaH 18 zramaNasaGghacaraNakamalacaJcarIkAH suratadraGgAt vaikramIye rasamunyakendumite vatsare / // 28 // Jain Education in Dil For Private & Personel Use Only I ntjainelibrary.org
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ spamitau akaaraadikrmennopyuktaani| upayuktavAkyAni pRSThAni. ***5*525*5***** hai viSayAH pRSThAni. viSayAH 584 anekarUpatAM yAti, rAjyaM pAtravizeSataH / 649 aMgAMgIbhAvamAdhatte, sA bhogasnehavAsanA / tataH saMsAra 230 aparIkSya na karttavyam / saMskArAH, saMjAyante kSatopamAH // 1 // 641 apAyahetumi gai--AkAraizca tIthikaiH / etAvantaM vayaM kAlaM, 229 acintyamAhAtmyaM mahApuruSasAnnidhyam / - vaJcitA mohadoSataH // 1 // 255 ativiSamA viSamazIlAnAM dRSTiH / 613 amAtAputrIyaM / 407 atyantadurlabhaM bhadra !, puNyaM puNyAnubandhi yat / 513 ayukte na pravartante, buddhayo hi mahAtmanAm / 513 ardharAjyaharaM bhRtyaM, yo na hanyAt sa hanyate / 333 ayuktaM yuktavadbhAti, vimarzena vinA jne| 186 anupAyazcAnAryakAryasaMkalpaH sukhalAbhAnAm / / 256 arghttttghttiiytrnyaayH| // 1 // na bha." Jain Education Inter For Private & Personel Use Only eindainelibrary.org
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI upayukta vAkyAni // 2 // pRSThAni. viSayAH | pRSThAni. viSayA: 332 alakanIyavAkyA hi guravaH / / 154 AmaraNAntAH praNayAH sajjanAnAm / |483 avApyate sajjanalokacetasA, na kITilarapi bhAvamIlanam / |518 avipadaH zriyo mUlam / . 488 ucitaM tu satartA kartu, sadgurovinayAdikama / 151 azakyavastuviSaye, puruSo nAparAdhyati / 190 upekSA nirguNe satAm / 231 ahiMsA dhyAnayogazca, rAgAdInAM vinigrahaH / sAdharmikAnu: rAgazca, sArametajinAgame // 1 // 389 Uo rAjA nigadyate / 171 ajJAnameva sarveSAM, hiMsAdInAM pravartakam / 176 ajJAnamalino hyAtmA, pASANAnna viziSyate / 678 kanyA nizcintatAhetuH, sarne pratipAditA / A 678 kanyA zokakarI jaataa| 171 ArjavaM hi svarUpeNa, zuddhAzayakaraM paraM / 528 kapolasUcitaM hAsyaM, salajaM mRdumASitam / bhavatIha kula324 AtmastutiH paranindA, pUrvakrIDitakIrtanam / viruddhametadrA- strINAM, nirvikAraM nirIkSitam // 1 // jendra !, sAdhUnAM trayamapyalam // 1 // 115 karatalagatAmalakanyAyaH / 656 AtmA'to rakSitastena, cittaM yeneha rakSitam / . 145 karttavyeSu niyuktairanucarairna vaJcanIyAH svAminaH / Romamremem on Jain Education For Private & Personel Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ upayukavAkyAni upamitaura pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 125 karmapariNAmabhaginI lokasthitiH / ga // 3 // 421 karmamirjanitaM duHkhaM, viSAdAsaraH katham / 191 gaNDasyopari saMjAtaH sphottH| 312 kiM tasya janmanA'pyatra, jananIklezakAriNaH / 438 gatrImanuSyasAmagryA, yo vadhUmAhariSyati / tasvaiva vismRtA 119 kiM vA na jAyate cAru paryAlocitakAriNAm / hanta, sA vadhUriti kautukam // 1 // 190 (klizyamAne dyaalvH)| 660 kuTharacchedyatAM kuryAt , nakhacchedyaM na pnndditH| 592 guNAH sarvatra puujitaaH| 116 kupAtragocaro mahAprayAsa: cittakhedahetuH / 614 guNAH sarvatra pUjyante, sambandho nAtra kAraNam / 483 kRte pratyupakAro'tra, vaNigdharmo na sAdhutA / ye tu tatrApi 190 guNAdhikeSu pramodavanto mahAtmAnaH / muhyanti, pazavaste na pUruSAH // 1 // 752 guravaH shkaarinnH| 492 ko'rgha kartuM samartho'tra, satAM saGgasya bhUtale / 113 gaurapIhArdhakathitamavabudhyate / 537 kopAdhmAte kRtaM sAma, kalahasya vivardhakam / 629 ko hi hastaM vinA bhuMkte, purovarmapi bhojanam ? / 14 gharSaNaghUrNananyAyaH / 304 ko hi khedazatenApi, zvapucchaM nAmayiSyati / 297 ghrssnnghuurnnnyaayH| 351 koSTro nIrAjanA ka ca / / 677 gharSaNAghUrNanAnyAyaH / / // 3 // Jain Educational For Private & Personel Use Only Allr.jainelibrary.org
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ epamitau upayukta cha vAkyAni 5252525A5%2525 pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 674 ghRtapAnena kiM jAtaH, pInagaNDo'tra vAnaraH / 626 chinnacchorA hi jantavaH / | 633 cAruyogyahitajJamUDhakathA sopnyaa| 650 citta! kRtvA''tmani sthAnaM, bhava zIghraM niraakulH| 492 jaDo'pi sajane dRSTe, jAyate toSanirbharaH / 565 cittodveganirAsArtha, suhRdAM toSavRddhaye / tajjJAH prahasanaM 337 janakAnurUpANi prAyeNApatyAni / . divyaM, kurvantyeva vicakSaNAH // 1 // 572 janAnurAgaprabhavAH, suprasiddhA hi saMpadaH / |384 cittamantargataM duSTaM, na snAnAdyairvizudhyati / 614 jAnanto'pi kriyAhInAH, narAH krozanti paGgavaH / 655 cittamevAtmano mukhyaM, saMsArottArakAraNam / R530 cittaM hyAI bhaved dRSTe, sajane snehnirbhre| 366 tattvamArgamajAnAnA, vivadante parasparam / 652 cintAmaNisvarUpajJo, daurgatyopahato nahi / 621 tattvazraddhAnapUtAtmA, ramate na bhavodadhau / 156 cUtamanorathA na cizcinikayA pUryante / 713 tadAjJAlaMghanAd duHkhaM, tadAjJAkaraNAt sukham / 704 cetaHsukhAsikA gurvI, saMtuSTiH karmatAnavam / bhavabhIterabhA- 666 te dIrghAste palAzakAH / vazva, gRhidharmeNa te gunnaaH||1|| | 706 tannAsti yanna duHkhAya, vastu sAMsArikaM jnaaH!| // 4 // Jain Educationalama For Private & Personel Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ pamitau upayujavAkyAni pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 760 taskarasyeha prAgalbhyaM hi mahattaram / 272 dayA hitakarI loke, dayA sarvaguNAvahA / dayA hi dharma233 tyaktavyaM bAlacaritaM, na kAryastatsamAgamaH / _sarvakhaM, dayA doSaniSUdinI // 1 // 665 tyaktavyo duSTasaMparko, na ca tyAjyaH sadAgamaH / 685 dAruNau nUnaM mhaamohprigrhau| |764 tAtIyA kasya jaahnvii?| 418 duHkhamUlAni pApAni / 453 tAvanmAnaM jano vetti, yAvanmAtraM kilekSate / 497 durArAdho'yaM lokH| 296 tilpiiddknyaayH| 198 durlabhaM bhavakAntAre, jantubhirmunivandanam / 769 te jJAnabhAjanaM dhanyAste svadarzananirmalAH / te niSpakampa 665 duSTAntaraMgalokena, maitrI paryantadAruNA / cAritrA, ye sadA gurusevinaH // 1 // 700 toSeNa janAH kiM kiM na kurvate ? / 213 duSTanigraho rAjJAM dharmaH / 241 duSpratIkArau mAtApitarau / 663 dampatyoH premasahitamanurUpaM sudurlabham / 412 dyUtaM hi dehinAM loke, sarvAnarthavidhAyakam / 407 dayA bhUteSu vairAgyaM, vidhivadgurupUjanam / vizuddhA zIlava- | 306 dRSTe'nupapannatA nAma / ttizca, puNyaM puNyAnubandhyadaH // 1 // 233 doSAyeha kusaMsargaH, susaMsargo guNAvahaH / sA // 5 // Jain Education Inter For Private Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. viSayAH upayukavAkyAni |493 dhanyA hi smRtigocare / 488 dharmopakArakartRNAM, niSkayo na vidhIyate / |216 dhIrA buddhyekacakSuSaH / 333 na kadAcidadhanyAnAM, ratnapujena mIlakaH / 233 na kAyoM durjanaiH saMgaH, karttavyaH sujanaiH saha / 152 na krodhAttejaso vRddhiH / 164 na ca nAma guNamAtreNa kiJcitpApam / 519 na ca saMpadyate'bhISTaM, kizcit puNyodayaM vinA / 203 na jAtvamRtakuNDeSu, kaTutvamavatiSThate / 412 na dyUte raktacittAnAM sukhamatra paratra vA / 190 (na prabhAtaM pttaacchaadyN)| |644 na bhavedohane cittaM, vandhyAbhAve vinizcite / pRSThAni. viSayAH 599 na moktavyastvayA mArgo, nihantavyAzca zatravaH 767 na mohadalanAdanya, upakAro mahattamaH / 185 na yuktaM kulajAnAM (hi) parastrIgamanaM / 241 na yukta evAbhimAnazAlinAM puruSANAM mAnamlAnikArimiH sahakatra nivaasH| 179 naro dAridryabhAga naiva, labhate ranapukhakam // 151 naraH pramAdI zakye'rthe, syAdupAlambhabhAjanam / 394 na laGghanIyA kadAcidapyucitasthitiH / 280 na vahnivat puTTalake dhriyate / 155 na zakyaH sahajAt soDhuM, kSamiNA'pi parAbhavaH / 487 na zraddhatte ca zuddhAtmA, sajjanaH khalaceSTitam / 220 na hyadhanyAnAM ratnapukhena mIlakaH / 45 na chupAya upeyvybhicaarii| Jain Education Intel For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSThAni upayukavAkyAni upamitau | pRSThAni. viSayAH viSayAH |167 nAkANDa eva muJcanti, sadoSamapi sajjanAH / 525 naiveha yujyate kartuM, sAdhUnAmAtmavarNanam / 142 nAgadamanIhRtaprabhAvA viSadharA iva / 371 nocitAnyapi kurvanti, karmANi puruSAdhamAH / 644 nAstyeva bhavacakre'tra, sukhagandho'tra sundara! |yaavcittsmaa- | 168 nopadezazatenApi, mUDho'kAryAnnivAryate / dhAno, naiSa saMprApyate janaiH // 1 // 651 nAsya saMjAyate dveSo, duHkhe nApi sukhe spRhA / 277 parakRtamanumatamaniSiddhaM / 714 nimittamAtra bAhyAni vastUni / 404 paraduHkhaM kRpAvantaH, santo nobIkSituM kSamAH / |120 nirlakSaNo naro naiva, cintAmaNimavApnute / 120 parapratyayato jJAte, saMdeho na nivarttate / 576 nirvikArA hi sAdhavaH / 290 paropakAraH karttavyaH, satyAM zaktau manISiNA / 4471 nUnaM jAtismarAM manye, dRSTireSA zarIriNAm / priye hi paropakArAsAmarthe, kuryAt svArthe mahAdaram // 1 // vikasatyeSA, dRSTe dandahyate'priye // 1 // | 327 parastriyaM puro dRSTvA, yAntyadhomukhadRSTayaH / 5.517 nendrANAM tatra devAnAM, yat sukhaM zAntacetasAm / 109 parasparAnukUlatayA hi dampatyoH prema / ||379 naikadobhayavettA'tra, kazcidanyo'pi vidyate / 506 parArthA sAdhusaMhatiH / 195 naivAbhavyo bhavatyatra, satAM vcngocrH| | 346 parihAsaM karotyeva, prasiddhaM paNDito janaH / Jain Education in For Private & Personel Use Only Homjainelibrary.org
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau vAkyAni pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH | 163 paropakArakaraNavyagrA eva satpuruSA bhavanti / 500 prApya cintAmaNiM naiva, naro dAridryamarhati / 318 praNateSu dayAvanto, dInAbhyuddharaNe ratAH / sasnehArpita- | 130 prAsAdApavarakanyAyaH / / citteSu, dattaprANA hi sAdhavaH // 1 // 132 prAsAdApavarakanyAyaH / |334 pratyakSe guravaH stutyAH, parokSe mitrabAndhavAH / bhRtakAH 501 puNyAnubandhi puNyamapi sauvarNikanigaDatulyam / karmaparyante, naiva putrA mRtAH khiyaH // 1 // 604 punarAvartakaM jagat / 215 (prabhoH prbhutvmaajnyaayaaN)| 649 punaH karma punaH snehaH, punaH sarve'pyupadravAH / 535 prastAvarahitaM kArya, nArabheta vicakSaNaH / 429 puruSeNa hi sarvatra puruSAparAdhamalaH sadanuSThAnajalena kSA658 prastAvarahitaM kArya, na kurvanti vicakSaNAH / lniiyH| 429 pAdaprasArikAnyAyaH / 750 pUrvabhavAbhyAsAdeva prAyazaH prANinAM bhUyAMso'nuvarttante 164 pApiSThajanakathApi kriyamANA pApaM vardhayati / bhaavaaH| 190 (pApaM prAyaH prkaashte)| 556 pUrvopAttaM bhavet puMsaH, sodyamasyetarasya ca / 394 pAlanIyA bhRtyAzcirantanabhAvanayA / 363 prApnoti karabhaM naiva, rAsabhaM dAmayatyayam / 652 phalaM jnyaankriyaayoge| // 8 // Jain Education indir For Private & Personel Use Only Pujainelibrary.org
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ upayuka vAkyAta upamitaula pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 501 bho bho lokAH samutthAya, saddharme kurutAdaram / 67 balAtkAreNApi hitaM vidheyam / 649 bahizca te parAdhInam / 591 manyate hi viparyAsAt , zabdAdyanubhavaM sukham / 477 brahmacarya dayA dAnaM, niHspRhatvamRtaM tapaH / audAsInyaM ca | 706 maraNAya bhave janma, kAyo roganibandhanam / tAruNyaM jaraso sarvatra, sattvasaMzuddhihetavaH // 1 // heturviyogAya smaagmH||1|| 205 buddhiH karmAnusAriNI / 774 malavizodhanameva sumedhasA, laghu vidheyamihApya jinAgamam / / 192 bRhadarthasAdhanapravRttAnAmantarAle vighnA bhavanti / 101 mahadbhiH kRtagauravasya cetasi garvAtirekaH / 186 mahArthasAdhanapravRttAnAmapyantarAle vyasanaM mano na duHkhayati / 508 bhaktigrAhyA mahAtmAnaH / 221 mahAbhAgAH prajAyante, pareSAM toSavRddhaye / 129 bhartRdevatA naarii| 205 mahApuruSasaMparkAt , labhyate mArga uttamaH / 722 bhayaM hi tAvat karttavyaM, yAvadanto na dRzyate / prayojanasya 217 mahApuruSapraNayabhaGgo'pi duSkaraH / tatprAptI, praharttavyaM sunirbhayaiH // 1 // 693 mA kuTuM citta ! saMtApaM, mA harSe mA ca vikRvam / | 335 bhAjanaM yasya yattena labhyate / | 118 mArgAnusArisadandhanyAyaH / ASSES OM4545555 Jain Education Inter For Private & Personel Use Only tainelibrary.org
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI upayukavAkyAni %ALKAPOOR pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 318 mArdavAdhyAsitAni kAmihRdayAni / 145 yathArtha manoharaM ca durlabhaM vacanaM / 371 mudhaiva jIvitaM hitvA, mriyante sattvavarjitAH / 238 yathA rAjA tathA prjaa| 614 muSNanti dharmasarvakhaM, nRnnaamindriytskraaH| 477 yathA sattvaM tathA guNAH / 755 muhyatyeva jano hyeSa, samastaH svpryojne| 313 yadA yeneha yallabhyaM, zubhaM vA yadivA'zubham / tadA'vAmoti 407 mUrchA garvo dhane sati / na kAyau~ dAnabhogau tu, kartavyau tatsarva, tatra toSetarau vRthA // 1 // tattvavedinA // 381 mohabAdhikA bhaavnaaH| 667 yadyat sajanasatpA, jananetramanoharam / tattanipAtayasyeSa, kRtAntahimazIkaraH // 1 // 560 ya evotsahate do*, tasyaiva prabhutA kre| 402 yasmAdajJAnakAmAndhAH, kiJcidAsAdya kAraNam / yAnti mi210 yat karamasya pRSThe na mAti tat kaNThe nibadhyate / thyAbhimAnasya, dhruvamasya vazaM narAH // 1 // 512 yatkRtyaM sadanuSThAnaM, tanna kurvanti mUDhakAH / vAritA api | 764 yasyaiva bhAvato'bhISTastasyAsau kurute zivam / zRGgakeNa na | kurvanti, pApAnuSThAnama asA // 1 // pAnIyaM, caNDAlasyApi vAryate // 1 // [571 yat pRSThe mAti noSTrasya, galake tat nibdhyte| 555 yAvannaro nirArambhastAvallakSmIH praangmukhaa| Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Continelibrary.org
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ upayukavAkyAni vinAma upamitau pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 552 yA sAhasavinirmuktamalasaM daivatatparam / nirvIya janayet 648 rAgAdyupadrutaM cittaM, viSayeSu pravarttate / teSu cAsya pravRttasya, // 11 // putraM, sA hi roditumarhati // vardhate karmasaMcayaH // 1 // 588 yo gRhe paribhUto'tra, sa bahiH paribhUyate / 239 rAjA dinakarAkAro, lokasyopari tiSThati / 402 yo bahiH koTikoTInAmarINAM jayanakSamaH / prabhaviSNu- 570 rAsabhaH kila saMprAptaH, svarge sarvasukhAkare / yAvattatrApi vinA jJAnaM, so'pi nAntaravairiNAm // 1 // saMprApto, rajako dAmahastakaH // 1 // 18|230 yaH pazcAdapi sundaraH so'pi sundara eveti / 221 rAjJo hitakaro mtrii| ... di661 yaH prAptaM pAlayatyarthamaprAptaM Dhaukayatyalam / na ca saMtoSamA dhatte, tasya saukhyamanuttaram / / 1 // 762 yaH punarmalinArambhI, bahiAnaparo bhavet / nAsau dhyAnAdu 306 lubdhamarthapradAnena, kruddhaM madhurabhASaNaiH / mAyAvinamavizvA___ bhavet zuddhaH, satuSastaNDulo yathA // 1 // sAt , stabdhaM vinayakarmaNA // 1 // caura rakSaNayatnena, sa duddhyA pAradArikam / vazIkurvanti vidvaaNsH| 4542 ratnAkare prApte kaH syAd dAridyabhAjanam ? / 438 lokAyatamataM prA.jJeyaM pApaughakAraNam / 230 rasanAlAlanodyukto, na cetayati kiJcana / | 180 loko yadvakti tadvaktu, kimetajalpacintayA / Jain Education Inter For Private & Personel Use Only D ainelibrary.org
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau upayukta vAkyAni // 12 // pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 754 vipulAzayA amRtasArabodhakA AcAryAH / 534 varaM mRto varaM dagdho, mA saMbhUto varaM naraH / varaM garbhe vilI- 611 vibhAgaM hi na jAnIte, zAstrasyAlpazruto nrH| no'sau, yo'ribhiH paribhUyate // 1 // 386 vimuktadakSiNAze kiM, mlAnilAghavakAraNam ? 727 vyavahAro'tra lavanIyo na paNDitaH / 429 vimRzyakArI ca puruSaH kathamazakye'rthe pravarteta / 310 vAgAyudhAnAM viduSAM sabhAyAM, kSobhAtireko mtishuunytotthH| 332 vizambhavazago hyAtmA / 315 vAnarastAvad daSTo'nyad vRSaNe'linA / 463 viSavRkSo'pi saMvardhya, svayaM chettumasAMpratam / 572 vyAghradustaTInyAyaH / 347 viSaM goSThI daridrasya, jantoH pAparatirviSam / viSa pare ratA| 56. vicitrarUpAH prANinAM cittavRttayaH / bhAryA, viSaM vyAdhirupekSitaH // 307 vidyAyAM dhyAnayoge ca sthairya hitakaraM (prN)| 519 vItadveSA hi sAdhavaH / 650 vidyodayena dhyAnena, pratipakSaniSevayA / yAsyanti pralayaM za sarve, tUrNa raagaadyupdrvaaH||1|| 774 zamasukhaM pratibhAti ca dhImatAm / 503 vidhAya lokaM nirbAdhaM, sthApayitvA sukhe'khilam / yaH svayaM / 255 zAkinyapi pratyuccAritA na prabhavati / sukhamanvicchet , sa rAjA prabhurucyate // 1 // | 127 zATikAbaddhaH subhttH| . // 12 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 13 // u. bha. 2 pRSThAni. viSayAH 762 zuddhAnuSThAnavikalaM dhyAnaM yad duSTazIlinaH / dhyAyanti tadvacomAtra, nAsthAkAri vivekinAm // 1 // 754 zocanIyaH satAmiSTo naraH saMyamadurbalaH / sa 488 sa kAya: zrAdhitaH puMsAM, yo gurorvinayodyataH / sA vANI yA guroH stotrI, tanmano yadgurau ratam // 1 // 615 satAM sadA pradIpto hi bhavo vairAgyakAraNam / 535 satyaM mAnavatAM dhIrA !, dussaho'riparAbhavaH / satyaM parAbhibhUtasya, loke niHsAratA parA // 1 // 487 sattvAnurUpaM vAJchanti, phalaM sarve'pi jantavaH / 534 sa dhUmiH sa tRNaM loke, sa bhasma sa na kiJcana / yo'rimirmRdyamAno'pi svasthacitto'vatiSThate // 1 // 483 santo nAbhyarthanAbhanaM dAkSiNyAdeva kurvate / pRSThAni. viSayAH 705 sadAgame sadodyogI, samyagdarzanatatparaH / puNyodayena saMyukto, gRhidharme kRtAdaraH // 1 // 461 sadoSe'pi guNAropI, jagadAhAdakArakaH / kimeSo'cintya - saundaryaH, sajjanaprakRterguNaH // 1 // 793 samAjaH kAryakArakaH / 222 samAnazIlavyasaneSu sakhyam / 226 samucito mahatAM guNiSu pakSapAtaH / 129 sarvApi strI kila devatA / 649 sarva duHkhaM parAyattam / 418 sarva pralIyate vatsa !, prApaM ca zubhaceSTitaiH / 477 sarva sattve pratiSThitam / 7.30 sarva hi mahatAM mahat / 339 sarvaH sarva na jAnIte / 1-1 upayukta - vAkyAni // 13 //
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI upayukta vAkyAni // 14 // CARRENOMOGAROSAGARMACOCALC pRSThAni. viSayAH |649 sarvamAtmavazaM sukham / 128 sahAyAstAdRzAzcaiva, yAdRzI bhavitavyatA / 67. svakAryahAnide kRtye, na varttante vicakSaNAH / 506 svakAryamavadhIyava, parakAyeM kRtodyamAH / bhavanti satataM santaH, prakRtyaiva na sNshyH||1|| 506 svapne'pi na svadehasya, sukhaM vAJchanti sAdhavaH / | 127 svayamapi parihitasya bhaktiM na jAnISe / |385 sAdhavo nahi sarvatra, candanaM na vane vane / 180 sAmagrI srvsaadhikaa| 715 sAmagrI janikA na punare kiJcit / 237 sAramanuSTheyaM nareNa hitamicchatA / 303 svArthabhraMzo hi mUrkhatA / | 649 svAdhInaM sukhamAtmani / pRSThAni. viSayAH 456 svAmino'bhyudaye sarvaH, saMtoSAdamivardhate / 332 strINAmarpitasadbhAvaH, prayAti nidhanaM naraH / 497 sujano nAhataM muJcet / 604 sutarAmullasatyeva, jalena vaDavAnalaH / 332 sundaramevedaM yat suparIkSitam / 319 supariNAmite vallabhake kilAvaraktako na bhavati / 712 susthitakRtatvaM sukhaduHkhayoH / 315 snehasarvasvaM guhyAkhyAnena gamyate / 306 snehamUDhAzca praanninH| 114 khedajanimittena zATakatyAgaH / 630 stokena bahu hArayet / 536 saMkucanti hi vidvAMsaH, kArya saMcintya kiJcana / 179 saMdigdhe'rthe vilambena, kAlasya sukhabhAjanam / // 14 // Jain Education Intem C elibrary.org
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI upayukta vAkyAni // 15 // pRSThAni. viSayA: 69 saMpadyante bhoginAM bhogaaH| 169 saMzayApannacittena (kArya kAlanivedanam ) / 205 saMsargaH pApalokena, sarvAnarthakaro mtH| 331 saMsAracakravibhrAntiheturnArI budhairmatA / pRSThAni. viSayAH 716 kSAntidayAmRdutAsatyatAzuddhatApApabhIrutARjutA'cauratAna jhrtimukttaavidyaaniriihtaaknyaaH| 149 kSAntihInA guNAH sarve, na zobhante nirAzrayAH / ASSACSMSSOCCUSAGESSAGE |482 hataM muSTibhirAkAzaM, kaNDitAzca tuSA mayA / 628 kSate hi kSAranikSepaM, kurvanti na kRpaapraaH| 316 jJAyate rUpato jAtirjAteH zIlaM zubhAzubham / zIlAdguNAH prakAzante, guNaiH sattvaM mahAdhiyAm // 1 // Jain Education For Private & Personel Use Only Mr.jainelibrary.org
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 16 // Jain Education pRSThAni. viSayAH " vizeSanAmnAmakArAdyanukramaH - a0 611 akalaGkaH- padmAnIradaputraH / 153 akuzalamAlA - karmavilAsarAjJI / 170 akuTilA - mugdhakumArabhAryA / 4 agRhItasaGketA-sulalitA rAjakumArI / 102 - bhavya puruSasvarUpapraznakArikA (sulalitA ) / 480 acala:- maNizikhAmitaprabhaputraH / 643 acauratA - pApabhIrutAzubhAbhisandhiputrI / pRSThAni. viSayAH 124 atyantAbodhaH -- karmapariNAmabalAdhikRta mahattamaH / anAdivanaspatayaH - anAdinigodajIvAH / 25. 349 anAdiH -bhuvanodarAjA / 5 anusundaraH - videhe sukacche kSemapuryAM catrI / - yugandharanalinIsUnuH ( bhavyajIvaH ) / ,, 734 28 andhakUpaH - priyaviyogAdayaH / " adRSTamUlaparyantam- saMsAraH / 126 apavarakAH - nigodAH / pAtrAkArAdikramaH // 16 // jainelibrary.org
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. pAtrAkArAdikramaH * * viSayAH 213 apramAdayantram-sparzanA'kuzalamAlAnirdalakam / 647 aprmaadH-vndnnddH| |582 aprabuddhaH-siddhAntavineyaH / | 70 abhayakumAra:-zreNikaputraH buddhicatuSkanidhAnam / 597 abhyAsaH-antaraGgarAjyapraveze svAGgikaH / 48. amitaprabhaH-maNizikhApatiH / 691 " -gaganavallabhe vidyuhantaputraH / 677 amRtodaraH-bhavyajIvaH nandanasundarIputraH / 754 amRtasAra:-puSkarAIyodhyAyAM gAndhArarAjaputraH (bha vyjiivH)| 248 ambarIpA:-kanakacUDadezopadrAvakAH / 274 aridamanaH-zArdUlapurAdhipaH / 140 avivekitA-bhavyapuruSadhAtrI, brAhmaNajAtIyA / pRSThAni. viSayAH 112 avivek:-krmprinnaammshrii| 246 avivekitA-vaizvAnarajananI, nandivardhanadhAtrI (braahmnnii)|| 325 ashubhodyH-mlsnycyttpktiputrH| 526 azubhavipAka:-pariNatibhartA / 124 asaMvyavahAranagaram-anAdinigodaH / A0 160 Atodyam-ratikalahakam / 6. AdezagocaraH-adhInaH / 176 AdyakRSNaDimbha:-ajJAnam / 679 AnandaH-virocanapitA / 548 Anandapuram kesarirAjadhAnI / 688 AhAdamandiram-sapramodapurodyAnam / // 17 // * * Jain Education Surjainelibrary.org
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. viSayAH pAtrAkArAdikramaH u0 // 18 // 576 uttamaH-harinarendrabodhakaH suuriH| 133 unmaargdeshk:-viklaakssngrmhttmH| -CAUSHMAGAR 543 RjutA-zuddhatAzubhAbhisandhiputrI / 129 ekAkSanivAsanagaram-ekendriyajAtiH / pRSThAni. viSayAH 150 knkklsh:-premaabndhH|| 253 kanakamajarI-malayama jriiputrii| 469 kanakasundarI-somadevabhAryA / 257 kandalikA-kanakama kharIdAsadArikA / 702 kandamuniH-guNadhAraNabodhako guruH / 256 kapijalA-vRddhagaNikA malayama jarIsambandhinI / 412 kapotakaH-kuberasArthavAhasutaH dyUtavyasanI / 560 kapola:-harikumAramitram / 526 kbrii-vnaavliH| 469 kamalasundarI-dhavalanRparAjJI / 541 kamala:-dhavalarAjaputraH / 557 kamalasundarI-AnandapurIyakesaribhUpadevI / 553 kamalinI-bakuladuhitA, dhanazekharabhAryA / |242 kanakapuram-prabhAkarapuram / 684 kanakaprabhA-zAlibhadrabhAryA / 480 kanakazikhA-maNiprabhadevI / 69. kanakodaraH-vaitADhye gandhasamRddhe bhUpaH / 236 knkcuudd:-kushaavrtpurnRptiH| // 18 // JainEducation Ha mal For Private Personel Use Only A jainelibrary.org
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtrAkArAdikramaH // 19 // AAKANSALAAMASALANCE pRSThAni. viSayAH 736 , -zrIgarbhamahAdevI / |292 karmapUrakam-kollAkasanniveze grAmaH / 153 karmavilAsaH-kSitipratiSThitanagararAjA / (106 karmapariNAmaH-manujanagarIrAjA / |158 karivarA:-mamatvAdayaH / 682 kalandaH-bhavyajIvaH madanareNAputraH / 544 kAJcanapuram-ripusUdanapuram / 416 kAdambarI-aTavI, yatra nandivardhano lunnttitH| | 28 kaannaani-jntudehaaH| | 690 kaamltaa-knkodrmhaadevii| 682 kAmpIlyapuram-dharAvasubandhudhAma / |108 kaalprinnti:-krmprinnaamraajhii| 170 kAlajJaH-akuTilAlubdho vyantaraH / pRSThAni. viSayAH 302 kliSTamAnasam-duSTAzayanRpapuram / 473 krIDAnandanam-vardhamAnapurakAnanam / 124 kuTumbikaH-saMsArijIvaH / 408 kundklikaa-mdnmjriiveshyaaputrii| 468 kulabhUSaNa:-ripudAraNalaghubhrAtA / 688 kulandharaH-vizAlAkSaputraH / 105 kulazailA:-pATakaparikSepAH (manujanagaryAm ) / 186 kushsthlm-hrishcndrraajdhaanii| 236 kuzAvartapuram-kanakacUDanRparAjadhAnI / 759 kUTavaidyazAlA-anyatIrthIyA / 241 kezarI-kanakacUDamahattamaH / 548 kesarI-AnandapurAdhipaH / | 211 kollAkasanniveza:-dezabhedaH / CROSSIOSANSLOCALSANGALOGANDGAUSA // 19 // Jain Education
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. viSayAH pAtrAkArAdikramaH gha // 20 // 30 ghaTakarparam-AyuSkam / 527 ghrANam-budhamandamitram / . caH pRSThAni. viSayAH 662 kovidH-aklngkguruH| " "-khmlnicytdnubhuutiputrH| ga0 691 gaganavallabham-vidyuhantAmitaprabhanagaram / 480 gaganazekharam-vaitADhyadakSiNazreNipuram / 728 gaGgAdharaH-vINAmahendrasUnuH (bhvyjiivH)| kA736 gandhapuram-raviprabhapuram / 572 gAtram-yauvanadhAma, dhanazekharaprAsAdaH / 754 gAndhArarAjaH-puSkarArdhAyodhyApatiH / (131 guttikaa-bhvsthitiH| 460 gunndhrH-vickssnndiikssaaguruH| 687 guNadhAraNaH-madhuvAraNamAlinIputraH bhavyajIvaH / 450.gehidhrmH-ytidhrmlghubndhuH| . 694 cttul:-mdnmnyjriipitRniyogii| 240 cturH-knkshekhrprnnidhiH| 480 candanaH-ratnazekharamitraM siddhaputraH ratnacUDadharmaguruH / 480 capala-maNizikhA'mitaprabhaputraH / 159 crttH-sntossH| 59 cAritramohanIyam-anantAnubandhyAdicatuSkaM hAsyAdiSaTakaM vedatrikaM c| 629 cAru:-vasantapurIyaH sArthavAhasutaH / | 271 caarutaa-shubhprinnaamraajnyii| Jain Education Mr.jainelibrary.org
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAtrAkArAdikramaH upamitI | pRSThAni. . viSayAH 679 cittanandanam-janamandirodyAnam / // 21 // 6 cittarasam-zaGkhapurIyamudyAnam / |440 cittasamAdhAnaH-santoSabhUpamaNDapaH / |147 cittasaundaryam-zubhapariNAmarAjanagaram / 109 cittasaMsAranATakam-bhavabhramiH / 236 cUtamarI-kanakazekharamAtA, kanakacUDarAjJI / 480 , -rtikaantaartnshekhrputrii| OMOMOMOMOMOMOMOMOMOM pRSTAni. viSayA: 160 jayajayazabdaH-kelijalpazabdaH / 552 jayapuram-dakSiNodadhitaTapuram / 253 jayavarmA-subrahmAdhipaH / 548 jayasundarI-kesarinRpadevI / - 244 jayasthalam-nandivardhanajanmasthAnam / 146 jinamatajJa:-padmarAjamahAnaimittikaH / 608 jiimuutH-saahaadpuraadhipH| 445 jIvavIryam-ni:spRhatAvedikAsiMhAsanam / tA 325 ttpktiH-mlsnycyraajnyii| 124 ttprinntiH-tiivrmohodyprtihaarinnii| 517 tatsvarUpam-zivAyatanaM (bhvgraame)| / 1.70 tathAvidhaM nagaram-RturAjarAjadhAnI / 302 jaghanyatA-duSTAzayarAjJI / 325 jddH-ashubhodyskhyogytaaputrH| 727 jntaarnn:-gunndhaarnnsutH| 679 janamandiram-AnandanandinIdhAma / 106 jambUdvIpadhAtakIkhaNDapuSkarArdhAni-pATakamaNDalAni / Jain Education For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSThAni. viSayAH upamitI // 22 // pAtrAkArAdikramaH pRSThAni. viSayAH 662 tadanubhUtiH-khamalanicayadevI / 597 taddhyavasAya:-mahAhadaH / 58 taddayA-dharmabodhakaraduhitA / || 125 tanniyogaH-karmapariNAmadUtaH (loksthitiprtibddhH)| 464 tapana:-ripudAraNakAle cakrI / 47 talavargikAH-sAmAnyasAdhavaH / 64 tattvaprItikaram samyagdarzanam / 246 tAmasacittam-dveSagajendranagarI / 414 tiivr:-cnnkpuraadhipH| |124 tIvramohodayaH-karmapariNAmabalAdhikRtamahattamaH / 664 tuGgazikhara:-mahAgiriH / 254 tetli:-nndivrdhnsaarthiH| 237 dttH-knkshekhrguruH| 573 damanakaH-subuddhidAsaH .272 dyaa-shubhprinnaamcaarutaaputrii| 267 dAruka:-jayasthalIyo duutH| 44 dvArapAlA:-rAgadveSAdyAH / 44 dvArapAla:-karmavivaram / 176 dvitIyakRSNaDimbha:-pApam / 736 divAkaraH-padmAvatIraviprabhaputraH / 3. durdAntaDimbhAH-kuvikalpAH kutIthikA vaa| 238 durmukhH-knkcuuddsyaamaatyH| 302 duSTAzayaH-kliSTamAnasapurapatiH / 245 duSTAmisandhiH-raudracittapurAdhipaH / // 22 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. pAtrAkArAdikramaH // 23 // pRSThAni. viSayAH 295 dharAdharaH-zikharinRpaputraH / 28 dhavalagRham-devalokAdi / 469 dhavalaH-vardhamAnapurarAjA / 136 dhvlH-shtrumrdnsainyblaadhikRtH| 694 dhavalikA-madanamajarIdAsadArikA / 526 dhiSaNA-vimalamAnasazubhAbhiprAyasya putrI / RECHARACETAA viSayAH |250 ThumaH-vibhAkaramAtula: vaMgAdhipaH / 28 devakulAni-kumatAni / dha0 611 dhanavAhana:-bhavyajIvaH / |549 dhanazekharaH-harizekharabandhumatIputraH bhavyajIvaH / 677 dhanasundarI-nandavaNigbhAryA / 768 dhanezvarAH-pauNDarIkAcAryapaTTadharAH / 53 dhrmbodhkr:-hribhdrsuuriH| | 679 dharmaghoSaH-virocanabodhako guruH / 728 dharmabandhuH-siMhasya dIkSAdAyako guruH| |558 dharaNaH-ratnadvIpagAmI sArthavAhaH / 491 dhraatlm-shubhvipaakraajdhaanii| 682 dharA-vAsavamAtA / 736 nandaH-zaGkhapure ghazAlApatiH / 186 nandanaH bAlobandhanacArakaH / 242 "-vizAlApurIpatiH / 139 nndaa-nndivrdhnmaataa| 236 "-kanakacUDabhaginI nandivardhanamAtA / 679 nandinI-virocanamAtA / // 23 // JainEducation For Private Personel Use Only Sainelibrary.org
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 24 // Jain Education I pRSThAni. 308 narakesarI - zekharapuranRpaH / 298 naravAhanaH - siddhArthapurabhUpaH / 308 narasundarI - narakesarivasundharApatnI / 690 narasenaH - lavalikApitA / 734 nalinI-yugandharamahAdevI / 691 nAgakesarI - bhAnuprabhapitA / 25 nAgadattaH - devabodhito munijIvaH AvazyakaprasiddhaH / 195 nijavilasitam - zatrumarddananRpanagarasya jIrNodyAnam / 325 nijacArutA - zubhodaya bhAryA / 662 nijadeha :- parvataH / 526 nijasAdhutA - zubhavipAkadevI / rAjJI / viSayAH 491 23 33 47. niyuktakA :- gaNacintakAH / pRSThAni. viSayAH 670 nirIhatA - cAritradharmarAjakanyA / 326 nirmalacittam-malakSayapuram / 704 nirmalasUrayaH - kandamuniguravo, guNadhAraNabodhakAH / 245 niSkaruNatA - duSTAbhisandhirAjJI | 148 niSprakampatA - zubhapariNAmanRpabhAryA / 454 niSpipAsitA - santoSabhAryA / 28 niSpuNyakaH - siddharSijIvaH / 444 niHspRhatA - cittasamAdhAnavedikA / 611 nIradaH - jImUtanRpalaghubhrAtA / 675 nIradavAhanaH - dhanavAnalaghubhrAtA / 558 nIlakaNThaH - kamalasundarI bhrAtA / pa 28 paNyam - sukhaduHkhe / pAtrAkArAdikramaH // 24 // Jainelibrary.org
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5A5 upamitau // 25 // pAtrAkArAdikramaH * 655555555 pRSThAni. viSayAH 158 padAtiH-cApalAdayaH / 560 padmakesaraH-harikumAramitram / 611 pdmaa-niirddevii| 218 padmAvatI-madanakandalyAzcAmaradhAriNI / 736 padmAvatI-raviprabhabhAryA / 242 , -nandanarAjapatnI / |139 padmaH-nandivardhanapitA / 244 pdmraajH-jysthlnRptiH| 754 padminI-amRtasAramAtA / 64 paramAJjanam-sajjJAnam / 77 paramAnnam-cAritram / 58, -caturvidhadharmAnuSThAnam / 28 prikhaa-tRssnnaa| pRSThAni. viSayAH 526 prinnti:-ashubhvipaakdevii| 326 prkrssH-vickssnnbuddhiputrH| 170 praguNA-RturAjamahAdevI / 173 pratibodhakA-mohavilayakAnanAt AgataH suuriH| 196 prabodhanaratiH-zatrumaInamanISyAdidIkSakaH / 242 prabhAkara:-kanakapurarAjA, prbhaavtiibhraataa| 279, -vibhAkarapitA / 158 prabhAvaH-bodhasya praNidhiH / 242 prbhaavtii-nndnraajptnii| 197 pramodazekharam-yugAdinAthabhavanam / 139 pramodakumbha:-padmarAjadAsadArakaH / 294 pramodavardhanam-zArdUlapure caityam / 248 pravarasenaH-caraTanAyakaH / SHAREKARISASTERNSSIES // 25 // u.bha. 3 Jain Education For Private Personal use only . Vijainelibrary.org
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. viSayA: pAtrAkArAdikramaH // 26 // pRSThAni. viSayA: 535 prastAvaH-kAryasAdhakaH / |112 prajJAvizAlA-bhavyakharUpavAdinI (mahAbhadrA) |267 prajJAkaraH-padmarAjamatrI / 543 pApabhIratA-zubhAbhisandhibhAryA / 28 prAkAraH-mahAmohaH / 126 praasaadaaH-golkaaH| 6. piNDapAtaH-maraNena zarIranAzaH / 734 priyaGkarI-yugandharanRpadAsI / 608 , -jiimuutnRpdaasii| 678 priyadarzanA-bandhudattabhAryA / 753 purandaraH-zrIgarbhamagadhasenarAjyadharaH / 6 pauNDarIka:-rAjaputraH / 737 ,, -zrIgarbhakamalinIputraH (kulandharajIvaH) 553 bakula:-jayapure vaNika / 678 bandhaH-bandhudattapriyadarzanAputraH (bhavyajIvaH) 677 bndhudttH-bndhpitaa| 543 bandhumatI-saralavaNigabhAryA / 566 bandhulA-ratnadvIpe parivrAjikA / 242 bandhusundarI-prabhAkarapatnI / 544 bandhula:-saralavaNimitram / 549 bandhumatI-harizekharabhAryA / 580 brhmrtiH-sdaashyvrennytaaputrii| 153 bAlaH karmavilAsAkuzalamAlAputraH / 28 baalklaapaa:-kssaayaaH| 662 bAliza:-khamalanicayatadanubhUtiputrI / Jain Education Intern For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 27 // Jain Education In 23 pRSThAni. viSayAH 60 bIjadAhaH - zaivIyaH pravRttivizeSaH / 526 budhaH - zubhavipAkanijasAdhutAputraH / 489,, - vimalaratnacUDayorguruH, zubhavipAkanijasAdhutAputraH / 612 budhanandanam - sAhrAdapuroyAnam / 267 buddhivizAla:- padmarAjamantrI | 326 buddhi: -malakSayasundaratAputrI vicakSaNastrI / 144 buddhisamudraH - nandivardhanakalAcAryaH / 157 bodhaH - manISyaGgarakSakaH / bha 728 bhadrA - mahagiripatnI / 105 bhadrazAlAdIni - kAnanAni ( manujanagaryAm) / 686 bhadrilapuram -sphaTikanRparAjadhAnI / 517 bhavaH - vistIrNo grAmaH / pRSThAni. 137 bhavyapuruSasahAyaH - puNyodayaH / 127 bhavitavyatA - bhavyapuruSabhAryA / viSayAH 105 bharatAdayaH - pATakA : ( manujanagaryAm) / 691 bhAnuprabhaH gandharvapurAdhipaH, nAgakesariputraH / 277 bhImaniketanA - pallI ( upaniketanapuram ) / 735 bhImarathaH - haripurAdhipaH / 527 bhujaGgatA - budhamandadAsI / 349 bhuvanodaram - anAdirAjapuram / 325 bhUtalam --malasaccayarAjapurI / ma 736 magadhasenaH - ratnapurAdhipaH / 480 maNiprabhaH - gaganazekharapuranRpaH / 77 maNizikhA - maNiprabhaputrI / pAtrAkA rAdikramaH // 27 // jainelibrary.org
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pAtrAkArAdikramaH // 28 // AAAA 5*5555 pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 259 maNimaJjarI-kanakamaJjarIjyeSThabhaginI, shiilvrdhnptnii|| 153 manISI-karmavilAsazubhasundarIputraH / 274 mdnmnyjuussaa-aridmnrticuulaaputrii| 105 manujagatiH-bhavyapuruSajanmasthAnaM, nagarIrUpam / 682 mdnH-klndpitaa| 576 manoramam-AnandapurodyAnam / 408 madanama kharI-kundakalikAmAtA vezyA / 6 manonandanam-zaGkhapure jainabhavanam / 184 madanakandalI-zatrumardanarAjJI / 503 manonandanam-vardhamAnapurodyAnam / 666 mdnsundrii-dhnvaahnmhaadevii| 739 ,,-zaGkhapurIye cittaramodyAne caityabhavanam / 690 madanama khrii-knkodrkaamltaaputrii| 526 mndH-ashubhvipaakprinntiputrH| 150 mtidhnH-pdmraajmhaamntrii| 44 mandiradvAram-dvAdazAGgaM, saGgho vA / 741 matimohaH-zokavayasyaH / 559 manmatha:-harikumAramitram / 267 mtidhnH-pdmraajmntrii| 46 mtrinnH-upaadhyaayaaH| 279 matizekharaH-vibhAkaramantrI / 566 mayUramajarI-nIlakaNThaputrI / 687 madhuvAraNa:-sapramodapurAdhipaH / 253 malayamaJjarI-jayavarmaputrI, kanaka cUDapatnI / 168 madhyamabuddhiH-karmavilAsasAmAnyarUpAputraH / 28. malavilayam-zArdUlapurakAnanam / AARENC00% Jain Education HD ForPrivate BPersonal use Only law.jainelibrary.org
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pRSThAni. viSayAH 304 mahAmatiH-ripudAraNakalAcAryaH / 160 mahAmohaH-rAgakesaripitA / pAtrAkArAdikramaH // 29 // 336 " pRSThAni. viSayAH 325 mlysnycyH-bhuutlnRpH| 244 malayanandanam-jayasthalakAnanam / 326 malakSayaH-nirmalacittabhUpaH / 236 malayanandanam-zatrumardananagaryudyAnam / 105 mahAvidehAH-vipaNimArgaH (manujanagaryAm ) / 77 mahAnadyaH-mahArathyAH (manujanagaryAm ) / 4359 mahAmUDhatA-mahAmohabhAryA / 64 mahAkalyANakam-cAritram / 728 mahAgiriH-siMhasya mAtA / 53 mahAnasaniyuktaH-mArgopradezakaH / 735 mahAbhadrA-bhImarathasubhadrAputrI, (kndmuniH)| 6, -prvrtinii| | 53 mahAnarendraH-niSkalaH prmaatmaa| 47 mahAyodhAH-gItArthavRSabhAH / 28 mhaasraaNsi-vissyaaH| 728 mahendraH-gaGgAdharapitA / 532 mArgAnusAritA-dhiSaNAsakhI / 186 mATharaH-harizcandraprAtyantikaH / 105 mAnuSottaraH-prAkAraH, (manujanagaryAm ) / 133 mAyA-unmArgadezakabhAryA / 308,, -raagkesrimuuddhtaaputrii| 359 mithyAdarzanam-mahAmohamahattamaH / 580 muktatA-sadAzayavareNyatAputrI / M // 29 // Jain Education For Private & Personel Use Only Kiw.jainelibrary.org
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtrAkArAdikramaH // 30 // pRSThAni. viSayAH 262 yogandharaH kanakamakharyAdikanyAntaHpurarakSakaH / 466 yogezvaraH-tatravAdI, ripudAraNaviDambakaH / 629 yogyaH-vasantapurIyaH saarthvaahsutH| pRSThAni. viSayAH 481 mukharaH-vidyAbhRJcakrivimalasya caraH / 170 mugdhH-RturaajprgunnaadeviiputrH| 308 muuddhtaa-raagkesriraajnyii| 629 mUDhaH-vasantapurIyaH saarthvaahsutH| 662 mUrdhan-nijadehakUTam / | 28 muulym-punnyaapunnye| 302 mRSAvAdaH-duSTAzayajaghanyatayoH putraH / 480 meghnaadH-rtnshikhaaptiH| 105 mekha:-devakulAni (manujanagaryAm ) / 172 mohavilayam-tathAvidhanagare kAnanam / 6. rajaste pAtyate-zaivIyaH kriyAvizeSaH / 277 rnnviirH-bhiimniketnplliiptiH| 48. ratikAntA-ratnazekharapatnI / 397 ratilalitA-ripukampanadevI / 26. ratimanmatham-kuzAvartapurakAnanam / 274 raticUlA-aridamanarAjJI / 691 rativilAsaH-ratimitravidyAdharaputraH / 736 ratnapuram-magadhasenapuram / 480 rtncuuddH-rtnshikhaameghnaadputrH| ASOSLARARASI ASHEXS 267 yavanaH vnggaadhipH| 1734 yugndhrH-kssempurydhipH| Jain Education Interest For Private & Personel Use Only Klimelibrary.org
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtrAkArAdikramaH // 31 // RSESAMROSAROGRAMSADHIM 8 pRSThAni. viSayAH 242 rtnvtii-pdmaavtiiputrii| | 77 ratnazikharA-maNiprabhaputrI / 480 ranazekharaH-maNiprabhaputraH / 691 rthnuupurckrvaalm-rtimitrraajdhaanii| 408 ramaNaH-samudradattaputrI, veshyaasnggii| 736 rviprbhH-gndhpuraadhipH| 328 rasanA-lolatAsvAminI / 308 raagkesrii-raajscittnRpH| 158, -raajscittpurnRpH| 45 rAjamandiram-sarvajJazAsanam / 158 rAjasacittam-rAgakesaripuram / , nagaram / 308 " " puram / pRSThAni. viSayA: 46 raajaanH-suuryH| 80 rAdhAvedhaH-duSkaratarAnuSThAnaM (aSTacakrAntaritAyAH puttali kAyAH vaamaakssivedhH)| 397 ripukampanaH-lolAkSalaghubhrAtA (yuvraajH)| 298 ripudAraNa:-naravAhanaputro (bhvyjiivH)| 545 ripusUdanaH kAJcanapurabhUpaH / 682 rennaa-klndmaataa| 578 rodhnH-dviipH| 244 raudracittam-duSTAmisandhipuram / SHARESS 417 lambanakaH-vAsavaputravardhanasya pAddhAvakaH / 526 lalATaH-parvatavizeSaH / 560 lalitaH-harikumAramitram / // 31 // Jain Education Interior For Private & Personel Use Only Thelibrary.org
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau 25%8525255 pAtrAkArAdikramaH // 32 // 545454555* pRSThAni. viSayAH 322 lalitam-siddhArthapurodyAnam / 394 lalitapuram-lolAkSanRpapuram / 105 lavaNakAlAdau-rAjamArgoM (manujanagaryAm ) / 690 lavalikA-narasenavallarikAputrI, madanama jriiskhii| | 60 liGgapUraNam-zaivIyaH kriyAvizeSaH / 608 lIlA-jImUtamahAdevI / 181 lIlAdharam-bAlakrIDodyAnam / 612 lokodaraH-pradIpanakasthAnam / 328 loltaa-rsnaacettii| 392 lolAkSaH-vasantadarzI nRpaH (lalitapure raajaa)| pRSThAni. viSayAH 241 varAGga:-kanakacUDamahattamaH 601 variSThaH-uttamottamasthAnIyo raajaa| 580 vrennytaa-sdaashymhaadevii| 416 vardhanaH-vAsavazreSTiputraH / 469 vardhamAnapuram-dhavalarAjapuram / 464 vardhatA-zubhAbhisandhirAjJI, satyatAmAtA / 490 vallarikA-lavAlikAmAtA / 577 vasantadeza:-AnandapurAdimaNDalam / 629 vasantapuram-cAruyogyatAdijanmasthAnam / 308 vasundharA-narakesarirAjJI / 682 vasubandhuH vAsavapitA / 158 vAjina:-ajJAnAdayaH / | 646 vAnaralIva:-cittam / 5 // 32 // 234 vaTakam-krUracittam / / kA 464 varatA-zubhAbhisandhirAjJI, mRdutaamaataa| vww.jainelibrary.org Jain Educati o For Private & Personal use only nal
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 33 // Jain Education pRSThAni. viSayAH 470 vAmadevaH - bhavyajIvasya vardhamAnapurIyaM janma / 415 vAsavaH - dhanadattamitraM ( mAnasAvAse ) 682 " - dharAvasubandhuputraH / 250 vikaTaH - nandarAjadUtaH / 133 vikalAkSaM nagaram - dvIndriyatrIndriyacaturindriyAH / 170 vicakSaNA-mugdhalubdhA vyantarI / 325 32 323 vicakSaNaH - naravAhnapratibodhakAH sUrayaH / - zubhodayanijacArutAputraH / 526 vicAraH - dhiSaNAbudhayoH putraH / 186 vijaya: - harizcandraprAtyantikaH / 295 vijayapuram - zikharinRpapuram / 144 viduraH - padmarAjaniyukto rAjavallabhaH / 670 vidyA cAritradharmamahattamamAnasIkanyA / pRSThAni. 692 vidyuddantaH- amitaprabhapitA / 159 vipAkaH - viSayAbhilASasambandhI puruSaH / 242 vibhAkaraH - prabhAkara bandhusundarIputraH / viSayAH 278 33 - kanakapuranRpaH / 684 vibhUSaNa: - zAlibhadrakanakaprabhAputraH ( bhavyajIvaH ) / 560 vibhramaH - harikumAramitram / 469 vimalaH-dhavalakamalasundaryoH putraH / 261 " - nandurAjamahattamaH / 686 vimalA - sphaTikarAjamahAdevI / 242 vimalAnanA - prabhAvatIputrI / 326 vimarza: -malakSayasundaratAputraH / 298 vimalamAlatI - naravAhanarAjJI / 293 vimalamatiH - aridamanamantrI / pAtrAkArAdikramaH // 33 // w.jainelibrary.org
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 34 // Jain Education Intera pRSThAni. viSayAH 394 vimalA lokam - aJjanam ( samyagjJAnam / ) 64 vimaThAlokAnam - samyagjJAnam / 679 virocana: - AnandanandinIputraH (bhavyajIvaH) / 49 vilAsinyaH - zrAvikAsamUhAH / 281 viveka:-aridamanabodhakaH / 411 vivekaparvataH - bhavacakrapuradarzanopayogI parvataH / 686 vizabdaH - sphaTika vimalAputraH (bhavyajIvaH) 242 vizAlA-nandanarAjapurI / 688 vizAlAkSa :- madhuvAraNamitraM nRpaH / 246 viSamakUTa :- kanakacUDadezAsanno giriH / 158 viSayAbhilASaH - rAgakesarimanI / - rAgakesarimatrimahattamaH / 33 337 728 vINA - mahendrapatnI / pRSThAni. 265 vIrasenaH - caraTaH / 146 vedakaH - padmarAjasevakaH / viSayAH 23 241 - zatrumardananiyuktaH / 349 vellahala:- anAdisaMsthitiputraH / 480 vaitADhyaH zreNidvayAdhAro rAjato giriH / 597 vairAgyam - antaraGgarAjyapraveze sahacaraH / 140 vaizvAnaraH - avivekitAdArakaH / za 186 zaGkhaH - harizcandraprAtyantikaH / 728 zaGkhapuram - dhAtakIkhaNDe bharate puram / zrIgarbharAjanagaram | 736 33 236 zamAvaham - kuzAvarttakAnanam / 184 zatrumarddana:- jayasthalanarAdhipaH / pAtrAkArAdikramaH // 34 // ainelibrary.org
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAtrAkArAdikramaH upamitau pRSThAni. viSayAH 662 zravaNe-nijadehaparvatApavarike / 274 zArdUlapuram-aridamanarAjadhAnI / 682 zAntiH-vAsavabodhako guruH / 347 zAntizivaH-sadAzivaziSyaH / 684 zAlibhadraH-sopArake vaNik / 565 zikhariNI-nIlakaNThamahAdevI / 295 shikhrinRpH-vijypuraadhipH| 259 zIlavardhanaH-nandivardhanabRhadbhrAtA / 736 zrIgarbhaH-zaGkhapurAdhipatiH / | 176 zuklaDimbhaH-Arjavam / 543 zuddhatA-zubhAbhisandhibhAryA / 18.684 zubhakAnanam-sopArakapurodyAnam / 153 zubhasundarI-karmavilAsarAjJI / pRSThAni. viSayAH 526 zubhavipAka:-dharAtalapurAdhipaH / 491 , -dharAtalanRpaH / 147 shubhprinnaamH-cittsaundrypurraajH| 325 zubhodayaH-malasaJcayatatpaktiputraH / 463 zubhAbhisandhiH-zubhramAnasAdhipaH / 580 zubhracittam-sadAzayapuram / 463 zubhramAnasam-zubhAbhisandhipuram / 662 shrutiH-krmprinnaamputrii| 308 zekharapuram-narakesaripuram / 297 zvetapuram-bhavyAbhIrasthAnam / 299 zailarAjaH-dveSagajendrAvivekitAputro mAnAkhyaH / 338 zokaH-tAmasacittapADIrikaH / Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Olainelibrary.org
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitaupRSThAni. viSayAH pAtrAkArAdikramaH |662 sngg:-shruterdaasdaarkH| | 64 sattIrthodakam-samyagdarzanam / 537 styH-caaritrdhrmduutH| |113 sadAgamaH-kAlapariNatyAdirahasyabhedajJaH / 580 sdaashyH-shubhrcittraajaa| 346 sadAzivaH-bhautAcAryaH / | 703 sadguNaraktatA-gRhidharmabhAryA / | 92 sadbuddhiH-roraparicArikA / 533 sdbodhH-caaritrdhrmmntrii| 450 sadbhAvasAratA yatidharmabhAryA / |665 saddharmaghoSA:-kovidaguravaH / 670 santoSaH-cAritradharmatatrapAlaH nirIhatAvardhakaH / pRSThAni. viSayAH 337 santoSahatakaH-viSayAbhilASAdivirodhI / 687 sapramodam-madhuvAraNanRparAjadhAnI / 250 samarasenaH-kaliGgAdhipatiH / 350 smyjnyH-mhaavaidysutH| 735 smntbhdrH-bhiimrthsubhdraaputrH| 6 samantabhadrAH-zakhapure cittaramodyAne manonandane bhavane dharma-1 deshkaaH| 105 samudraH-parikhA (manujanagaryAH) 534 samyagdarzanam-cAritradharmamahattamaH / 543 sarala:-kAJcanapure zreSThI / 302 stabdhacittam-zailarAjIyaM hRdayalepanam / 686 sphaTikarAjaH-bhadrilapure bhUpaH / 47 sthavirAjanA:-AryAlokAH / R // 36 // Jain Education For Private & Personel Use Only HOM.jainelibrary.org
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtrAkArAdikramaH // 37 // pRSThAni. viSayAH 158 syandanA:-mithyAbhinivezAdyAH / 325 svayogyatA-azubhodayabhAryA / 153 svadehakAnanam-sparzanAvAsaH / 678 sAketam-nandAkhyavaNijo dhAma / 548 sAgara:-rAgakesarimUDhatAputraH / 440 sAttvikamAnasam-vivekaparvatAdhAraH / 168 saamaanyruupaa-krmvilaasdevii| 517 sAraguruH-zaivAcAryaH (sakuTumbaH) baTharaguruparyAyaH / 608 sAlhAdam-jImUtanRparAjadhAnI / 571 vAntaH-maithunadhAma, dhanazekharahayaM / 4581 siddhAntaH-aprabuddhaguruH / 608 siddhArtha:-jImUtasya sAMvatsaraH / |227 , -zatrumardanasya sAMvatsaraH / pRSThAni. viSayAH 298 siddhArthapuram-naravAhanarAjadhAnI / 728 siMhaH-bhadrAmahAgiryoH putraH ( bhavyajIvaH) , siMhapuram-mahendrajanmabhUmiH / 734 sukacchaH-vijayaH / 735 sughoSAH-samantabhadrabodhakAH sUrayaH / 728 , nAGgAdharabodhakAH sUrayaH / 677 sudarzana:-amRtodarabodhako guruH / 684 sudhAbhUtaH-khabhUSaNaguruH / 326 sundrtaa-mlkssydevii| 686 suprabuddhaH-vizadabodhako guruH / 194 subuddhiH-zatrumardanarAjAmAtyaH ArhataH / 573 , -nIlakaNThamazrI / 253 subrahma-jayavarmanRpapuram / // 37 // u.bha. 4 Jain Education Inte l For Private & Personel Use Only Pujainelibrary.org
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtrAkArAdikramaH pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH |48 subhaTasaGghAtaH-zrAvakasamUhaH / 274 phuTavacana:-aridamanamahattamaH / 735 subhadrA-bhImarathamahAdevI / 684 sopArakam-zAlibhadravaNigyAmaH / hai 112 sumatiH-bhavyapuruSaH / 469 somadevaH-vardhamAnapure shresstthii| 111 , , (karmapariNAmakAlapariNatyoH putraH) | 532 saMyamaH-cAritradharmarAjasutaH, yatidharmasya puruSaH / 241 , -kanakacUDamahattamaH / 110 saMsAranATakopakaraNAni-pudgalaskandhAH / 414 sumukhaH ( durmukhaH )-caNakapuravAstavyaH saarthvaahH| 349 saMsthiti:-anAdirAjarAjJI / 687 sumAlinI-madhuvAraNamahAdevI / 736 sumaGgalA-magadhasenamahAdevI / 28 haTTamArgA:-janmaparamparA / / 6 sulalitA-mugdhA rAjaputrI / 558 hariH-kesarikamalasundarIputraH / 736 , -sumaGgalAmAgadhasenaputrI, (madanama jarIjIvaH) 549 harizekhara:-Anandapure vaNik / 230 sulocanaH-zatrumardanaputraH / 735 haripuram-sukacche nagaram / 43 susthitaH-bhavanagare mahArAjaH / 629 hitajJaH-vasantapurIyaH sArthavAhasutaH / , ,, -jineshvrH| 246 hiMsA-duSTAbhisandhiniSkaruNatAputrI / %EGOROSECROSAROSAROGANGANAGAR // 38 // JanEducation- UL For Private Personal Use Only Maw.jainelibrary.org M
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSThAni. viSayAH viSayAH pAtrAkArAdikramaH pRSThAni. 153 kSitipratiSThitam-karmavilAsanRparAjadhAnI / 734 kSemapurI-haTTamArgasya madhyagA purii| iti zam / |662 kSamAtalam-khamalanicayarAjapuram / (148 shaanti:-shubhprinnaamnRpputrii| *SARASAAC // 39 // Jain Education For Private & Personel Use Only naw.jainelibrary.org
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau vrnnniiyaanaamkaaraadynukrmH| varNanI yAnu0 // 40 // -anon pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH A 768 AcAryAdibhyaH zikSA / 391 ApAnakakharUpavarNanam / 769 ArAdhanAvarNanam / 291 atinighRNakarmavarNanam / 602 atizayavarNanam / 596 antaraGgarAjyavarNanam / 214 apramAdavarNanam / 4345 avidyAgAtrayaSTivarNanam / 125 asaMvyavahAranagaravarNanam / 176 ajJAnajadoSasvarUpavarNanam / 200 indriyavipAkavarNanam / 201 utkRSTAdipuruSatraividhyavarNanam / // 40 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only djainelibrary.org
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pRSTAni. viSayA: pRSThAni. viSayAH // 41 // OMOMOMOMOMOMOMOMOMOM 353 karmAjIrNavarNanam / 373 kaSAyasvarUpavarNanam / 504 kAmakrIDAvarNanam / 552 kiMzukIyakhanyavAdaH / 289 kuTumbatrayavarNanam / 669 kRpaNatAsvarUpavarNanam / 397 caNDikAyatanavarNanam / 448 cAritravarNanam / 454 cAritranRpasainyavarNanam / 538 cAritramohayuddhavarNanam / 656 cittarakSAvarNanam / 654 cittavAnaralIvavarNanam / 344 cittavikSepamaNDapavarNanam / 362 cittavikSepAdidoSavarNanam / 342 cittavRttyaTavIvarNanam / 649 cittAnuzAsanam / *RISISSISSISSOS 418 gaticatuSkavarNanam / 456 grISmaprAvRDvarNanam / |639 gRhasthadharmasvarUpavarNanam / lA.30 gauravarNanam / // 41 // / 429 jarArujAmRtikhalatAkurUpatAdaridratAdurbhagatAvarNanam / Jain Education Inted For Private & Personel Use Only ainelibrary.org
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau viSayAH viSayA: pRSThAni. 710 jvaladvitApakaH / 489 jinapUjAvarNanam / 45 jinazAsanavarNanam / 218 jinAbhiSekavarNanam / pRSThAni. 636 deshvirtshikssaa| 551 dezATanarItivarNanam / // 42 // SASARASOLARIAKOOG 343 tadvilasitapulinavarNanam / 344 tRSNAvedikAvarNanam / 404 dhanagarvavarNanam / 406 dhaniceSTAvarNanam / 324 dharmameghAdivarNanam / 566 dhvajAdyAyavarNanam / 757 dhyAnayogavarNanam / RREARRIA 271 dayAvarNanam / 446 dAnazIlatapobhAvavarNanam / 217 dIkSAmahotsavavarNanam / na 228 28 nagaravarNanam / 105 nagarIvarNanam / 112 nAmakaraNamahotsavaH / // 42 // |112 durjanadoSavarNanam / Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only Alww.jainelibrary.org
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI varNanI yAnu0 // 43 // pRSThAni. viSayAH pRSThAni. viSayAH 382 nArIsvarUpavairAgyavarNanam / 428 nishcyvyvhaarblaabltaa| 613 bhavapradIpanakavarNanam / 644 bhavahaTTamArgavarNanam / 625 pariNAmadardaravarNanam / 616 bhavApAnakavarNanam / 158 praNidhivarNanam / 623 bhavAraghaTTavarNanam / |343 pramattatAnadIvarNanam / 114 bhavyapuruSavarNanam / 727 prvrjyaavidhiH| 174 bhogatRSNAsvarUpavarNanam / 2365 pAkhaNDibhedavarNanam / 396 makaradhvajAbhAvyavarNanam / 82 paadprsaarikaa| 397 mdypdshaa| 158 matrivarNanam / 680 budhakaraNIyavarNanam / 161 mahAmohavarNanam / 504 budhasUrivarNa sopanayaM saMsArigateH (sNsaaristhiteH)| / 725 mAtraSTakavarNanam / AASARAMCHAR // 43 // Jain Education in For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 44 // Jain Education Inter pRSThAni. 413 mAMsakhAdanaphalavarNanam / 359 midhyAdarzanavarNanam / 400 midhyAbhimAnasvarUpam / 430 muktisvarUpavarNanam / 486 mUrtidarzanamahimA / 412 mRgayAvyasanaphalam / 729 mohaprAbalyavarNanam / 449 yatidharmavarNanam / ya ra viSayAH 28 raGkavarNanam / 756 ratnAvalIkanakAvalImuktAvalI laghuvRhatsiMhani krIDitabhadrAma pRSThAni. viSayAH hAbhadrAsarvatobhadrAbhadrottarA''cAmlavardhamAnacAndrAyaNayavama dhyavamadhyatapAMsi / 458 rasanAlolatAmahimA / 367 rAgatrayavedatrayavarNanam / 148 rAjavarNanam / ," rAjJIvarNanam / 581 rAjyasya sukhaduHkhahetutAvarNanam / 609 rAzijanmaphalavarNanam / 634 laghukarmavicAraH 652 lezyApAdikAvarNanam / 389 vasantartuvarNanam / va varNanIyAnu0 // 44 // jainelibrary.org
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI SHRSS pRSThAni. viSayAH // 45 // 334 zaraddhemantavarNanam / 386 zizirartuvarNanam / 668 zokanAzakadezanA / 402 zokasvarUpavarNanam / pRSThAni. viSayAH 414 vikathAphalavarNanam / | 28 vidvanmArgavarNanam / 650 viparyAsarAgaviSayAkAGkAsnehakarmacakrakam / 345 viparyAsasiMhAsanavarNanam / 444 vivekaparvatajainapuravarNanam / 375 viSayAbhilASasvarUpam / 370 vedatrayahAsatucchatAbhayahInasattvatAzokabhavAsthAvarNanam / 409 vezyAvipAkavarNanam / 563 vaidykvissyH| |597 vairaagymhimaa| 4140 vaizvAnaravarNanam / 284 vaizvAnarahiMsAdoSavarNanam / SANSAR 754 zokavAriNI dezanA / 585 SaTpuruSIvarNanam / 433 SaDdarzanapuravarNanam / OMOMOM // 45 // 524 sajjJAnapradIpacAritravatradaNDamahimA / 117 sadAgamavarNanam / Jain Education Inte l For Private & Personel Use Only JODainelibrary.org
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 46 // Jain Education In pRSThAni. viSayAH 661 sadAgamamahAmohaparigrahavAkyAni / 639 saddharmasAdhanAni / 453 sadbodhAvagatisamyagdarzanasudRSTisantoSavarNanam / 451 samyagdarzanavarNanam / 73 samyaktvavarNanam / 761 sarvajJadarzanasya vyApakatA / 439 sAdhuvarNanam / 639 sAdhudharmasvarUpam / 641 sAdhukriyAvarNanam / 516 sAdhvavasthAvarNanam / 379 sAmAnyavizeSavarNanam / 706 siddhakharUpam / pRSThAni. 474 strIpuMsa lakSaNavarNanam / 516 saMsArisvarUpavarNanam / 286 saMsArimUlasthityAdivarNanam / 415 harSazokasvarUpavRttAntaH / 639 hitajJazikSA | 717 kSAntyAdyapAyadarzanam / 157 kSIrakhaNDayogaH / kSa viSayAH jJa 377 jJAnAvaraNIyAdikharUpam / iti zam / varNana - yAnu0 // 46 // w.jainelibrary.org
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 47 // Jain Education Interio prastAvAGkaH 2 nagaryabhidhAnaM manujagatiH bharatapATake jaya sthalaM cittasaundarya rAjJo'bhidhAnaM 33 bharatapATake kSitipratiSThitaM karmapariNAmaH padmaH zubhapariNAmaH 33 karmavilAsaH pAtraprastAvAdi sUcI | zatrumardanaH RjuH rAjyA abhidhAnaM putrAbhidhAnaM cArutA zubhasundarI akuzalamAlA sAmAnyarUpA madanakandalI tamAvidha praguNA 1 etacihAGkitAni nAmAni sAnvarthIkRtavizeSaNayutAni / kAlapariNatiH bhavyapuruSaH nandivardhanaH nandA niSprakampA # kSAntiH *dayA manISI bAlaH madhyamabuddhiH mugdhaH udyAnAbhidhAnaM bhavanAbhidhAnaM AcAryAbhidhAnaM manonandanaM cittaramaM malayanandanaM nijavilasitaM pramodazekharaM mohavilayaH samantabhadrAH prabodhanara tiH pratibodhakaH pAtraprastA vAdi sUcI // 47 // jalnelibrary.org
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau prastAvAGka: nagaryamidhAnaM rAjJo'midhAnaM | rAjyA amidhAnaM putrAmidhAnaM udyAnAbhidhAnaM bhavanAmidhAnaM | AcAryAbhidhAnaM | pAtraprastAvAdisUcI // 48 // kuzAvartapuraM | kanakacUDaH cUtamaMjarI malayamaMjarI zamAvaha ALSARBASA dattasAdhuH | kanakazekharaH | kanakamaMjarI] maNimaMjarI vimalAnanA cUtacUcukaM vizAlA nandanaH ratimanmathaM rakhavatI prabhAvatI / padmAvatI bandhusundarI *niSkaruNatA avivekitA vibhAkaraH *hiMsA vizvAnaraH bIrasenaH kanakapuraM prabhAkaraH *raucittaM *duSTAbhisandhiH tAmasacittaM dveSakezarI viSamakUTaH .. pravarasenaH (upakuzAvatta) kaliGgAdhipatiH samarasenaH vaGgAdhipatiH drumaH yAvano rAjA zArdUlapuraM aridamanaH bhImaniketA pallI raNavIraH (upakanakapura) raticUlA madanamaSA malavilayaM pramodavardhanaM vivekAcAryAH zrIdharaH // 48 2525 Jain Education Intel For Private Personel Use Only jainelibrary.org
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI vijayapuraM siddhArtha pAtraprastAvAdisUcI // 49 // kliSTamAnasaM rAjasacittaM zekharapuraM | lalitaM vicakSaNAH NAGAR zikharI dharAdharaH / naravAhanaH vimala mAlatI ripudAraNaH kulabhUSaNaH dveSagajendraH avivekitA zalarAjaH durAzayaH jaghanyatA mRpAvAdaH rAgakezarI mUDhatA mAyA narakezarI vasundharA narasundarI malasaMcayaH tatpaktiH zubhodayaH / azubhodayaH zubhodayaH nijacArutAputraH vicakSaNaH azubhodayaH skhayogyatA jaDaH vicakSaNaH buddhiH prakarSaH malakSayaH sundaratA buddhiH ] vimarzaH anAdiH saMsthitiH vellahalaH mithyAdarzanaM mUDhatA | zuddhAbhisandhiH varatAvaryate mRdutAsatya te dhavala: vAmalasundarI | bimlH| kamalA somadevo vaNik | kanakasundarI | vAmanaH guNadharAH nirmalacittaM bhuknodaraM zubhramAnasaM vardhamAnaM | krIDAnandanaM yugAdiviMbaM budhasUriH // 49 // u. bha. 5 Jain Education a l For Private Personal Use Only 94
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI prastAvAGka: nagaryabhidhAnaM rAjJo'bhidhAnaM rAzyA amidhAnaM putrAmidhArna pAtraprastA4 vAdisUcI udyAnAmidhAnaM bhavanAbhidhAnaM | AcAryA midhAnaM // 50 // maNiprabhaH kanakazikhA vetAbye / gaganazekharaM / *SSAGAR ratnazekharaH meghanAdaH amitaprabhaH ratikAntA ratnazikhA maNizikhA | rakhazekharaH ] ratnazikhA maNizikhA) cUtamaJjarI rtncuuddH| acalaH / capalaH budhaH vicAraH mandaH cArutA RjutA acAratA dharAtalaM zubhavipAkaH budhaH azubhavipAkaH zubhAbhiprAyaH zubhAbhisandhiH nijasAdhutA cArutA pariNatiH dhiSaNA zuddhatA pApabhIratA AAARRIGOXARX vimalamAnasaM vizadamAnasaM kAJcanapura AnandapuraM (vatsadeze) ripusUdanaH kezarI // 50 // jayasundarI kamalasundarI | hariH mayUramaarI JzArdUlaH Jan Education For Private Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 51 // rakhadIpaH nIlakaNThaH sadAzayaH zikhariNI vairAgyatA manorama pAtraprastAvAdisUcI zubhracittaM mayUramaJjarI brhmrtiH| muktatA dhanavAhanaH akalaGkaH sAhArda jImUtaH nIradaH dhanavAhanaH svamalanicayaH lIlA padmA madanasundarI tadanubhUtiH budhanandanaM SHREKHARA kovidaH kSamAtalaM / kovidaH bAlizaH nIradavAhanaH amRtodaraH sAketa sudarzanAH dharmaghoSaH BANAX*XXARA**ISLES janamandiraM cittanandanaM nandavaNika dhanasundarI bandhudattaH priyadarzanA Ananda: nandinI madanaH reNuH vasubandhuH dharA zAlibhadro vaNika kanakaprabhA sphaTikaH vimalA madhuvAraNaH sumAlinI vizAlAkSaH kanakodaraH kAmalatA narasenaH(padAtiH) ballarikA kAmpIlyaM sopAraka bhadvilaM sapramoda zubhakAnanaM virocanaH kalanda AmIraH vAsavaH vibhUSaNaH vizadaH guNadhAraNaH kulandharaH madanamaJjarI lavalikA zAntisUrayaH sudhAbhUtAH suprabuddhAH kandamuniH nirmalakevalinaH AhAdamandiraM gandhasamRddhaM // 51 // Jain Education Intel alinelibrary.org
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pAtraprastAvAdisUcI prastAvAGkaH nagaryabhidhAnaM rAjJo'bhidhAnaM rAzyA abhidhAnaM putrAbhidhAnaM udyAnAmidhAnaM bhavanAmidhAnaM || AcAryAmidhAnaM // 52 // mahendraH mahAgiriH vINA bhadrA gaGgAdharaH siMhaH sughoSAH cittarama dharmabandhavaH siMhapuraM zaGkapuraM (dhAtakIkhaNDe) kSemapurI (sukacche) haripuraM yugandharaH nalinI anusundaraH bhImarathaH subhadrA sughopAH samantabhadrAH gandhapuraM ratnapura CHOOT-4-ECECECAUSES raviprabhaH magadhasenaH dhIgarbhaH padmAvatI sumaGgalA kamalinI samantabhadH mahAbhadrA divAkaraH sulalitA puNDarIkaH MASA-ASCARSALA cittarama samantabhadrAH // 52 // Jain Education inal50 For Private Personal Use Only Brainelibrary.org
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. atha zrImatyAmupamitibhavaprapaJcAyAmutsarabhAge paJcamaH prstaavH| // 469 // ___ atha tallokavikhyAtaM, sarvasaundaryamandiram / bahiraGga jagatyasti, vardhamAnaM purottamam // 1 // pUrvAbhASI zuciH prAjJo, dakSiNo jAti-IN vatsalaH / naravargaH sadA yatra, jainadharmaparAyaNaH // 2 // vinItaH zIlasaMpannaH, sarvAvayavasundaraH / sallajjAbhUSaNo yatra, dhArmikaH sundarIjanaH // 3 // tatra darpodbhurArAtikarikumbhavidAraNaH / abhUnniAjasadvIryo, dhavalo nAma bhuuptiH||4|| yaH zazAGkAyate nityaM, sva vimalavAbandhukumudAkare / kaThorabhAskarAkAraM, bibharti riputAmase // 5 // tasyAsti sarvadevInAM, madhye labdhapatAkikA / saundaryazIlapUrNAGgI, devI madevajakamalasundarI // 6 // tasyA garne samudbhUtaH, sadbhUtaguNamandiram / suto'sti vimalo nAma, tyordaiviinrendryoH|| 7 // sa tadA bAlakA nmAdi le'pi, vartamAno mahAmatiH / laghukarmatayA dhanyo, na spRSTo baalcessttitaiH|| 8 // atha tatra pure khyAtaH, samastajanapUjitaH / AsIdguNAzrayaH zreSThI, somadevo mahAdhanaH // 9 // dhanena dhanadaM dhanyo, rUpeNa makaradhvajam / dhiyA suraguruM dhIro, yo vijigye gtsmyH||10|| tasyAnurUpA zIlADhyA, laavnnyaamRtshaalinii| bhartRbhaktA'bhavadbhAryA, nAmrA kanakasundarI / / 11 // tato'haM guTikAdAnAdbhavitavyatayA tayA / tasyAH pravezitaH kukSau, bhadre ! puNyodayAnvitaH // 12 // atha saMpUrNakAlena, pravibhaktazarIrakaH / sthitazcAhaM bahiryone, raGgamadhye ||469 // lAyathA naTaH // 13 // tataH kila prasUtA'haM, jAto me putrako'naghaH / iti bhAvanayA citte, jananyA pravilokitaH // 14 // so'pi u.bha,4011 ) Jain Education Intern a For Private & Personel Use Only ainelibrary.org
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5.pra. // 470 // Jain Education Inte puNyodayo jAtaH kevalaM nekSitastayA / janadRSTyA na dRzyante, te'ntaraGgajanA yataH // 15 // jJAto'haM somadevena, parivAraniveditaH / tatazca kAritastena, sutajanmamahotsavaH // 16 // dattAni bhUridAnAni pUjitA gurusaMhatiH / pranRttA bAndhavAH sarve, vAditAnaMdamardulAH // 17 // athAtIte'titoSeNa, dvAdazAhe ca sotsavam / tato me vihitaM nAma, vAmadeva iti sphuTam // 18 // tataH saMvardhamAno'hamatyantasukhalAlitaH / yAvadbhadre ! samApanno vyaktacaitanyasaMgataH // 19 // tAvaddRSTau mayA bhadre !, kRSNAkAradharau narau / tayozca nikaTe vakrA, nArI valitadehikA // 20 // cintitaM ca mayA hanta, kimidaM mAnuSatrayam / matsamIpe samAyAtaM, kiM vA''zritya prayojanam ? // 21 // athaikastatra mAM gADhaM balAdAliGgya mAnavaH / nipatya pAdayosteSAM tatazcetthamabhASata / / 22 / / mitra ! pratyabhijAnISe, kiM mAM kiM neti vA punaH ? | mayoktaM neti tacchrutvA saJjAtaH zokavihvalaH // 23 // mayoktaM tAta ! kiM jAtastvamevaM zokavihvala: ? / tenoktaM ciradRSTo'pi yato'haM vismRtastava // 24 // mayoktaM kutra dRSTo'si tvaM mayA varalocana ! ? / tenoktaM kathayAmyeSa, samAkarNaya sAmpratam // 25 // pure'saMvyavahAre svamAsIrvAstavyakaH purA / tatrAsanmAdRzAstAta !, bahavaste vayasyakAH // 26 // kevalaM tatra nAbhUvamahamadyApi te sakhA / anyadA nirgato'si tvaM, pUre bhramaNakAmyayA // 27 // tatazcaikAkSavAse tvaM, vikalAkSapure bhraman / paJcAkSapazusaMsthAne, kadAcitpunarAgataH ||28|| tatra ye garbhajAH santi, saMjJinaH kulaputrakAH / anyasthAnAni paryaTya, teSu prApto'si sundara ! // 29 // atha tatra sthitasyAyaM jAtastava vayasyakaH / tirobhUtaparatvena, na samyag lakSitastvayA // 30 // tato bhramaNazIlatvAttAtAnanteSu dhAmasu / anantavArA bhrAnto'si, saha svIyamahelayA // 31 // kutUhalavazenAtha, pure siddhArthanAmake / bahiraGge gatastAta !, kadAcittvaM sabhAryakaH // 32 // naravAhanarAjasya, bhavane tvaM tadA sthitaH / dinAni katicinnAnnA, prasiddho ripudAraNaH // 33 // saMsAri vimalavAmadevaja nmAdi vAmadevasya mAyAsteyasamAgamaH // 470 // jainelibrary.org
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 471 // jIva ityetattAta! te nAma pUrvakam / vAsake vAsake nAma, jAyate cAparAparam // 34 // tatastatra sthitenAhaM bhavatA varalocana ! / vapa. 5-pra. te yasya ! pratyabhijJAto, mRSAvAda iti sphuTam // 35 // tatastatra mayA sArdhaM, lalito'si varAnana ! / saMjAtA ca parA prItirmadIye jJAnako - zale / / 36 / / pRSTazcAhaM tvayA toSAdyathedaM tava kauzalam / jAtaM kasya prasAdena, mamAnandavidhAyakam ? // 37 // mayoktaM pratipannA'sti, | bhaginI me mahattamA / mUDhatAnandinI mAyA, rAgakesariNo'GgajA // 38 // idaM tasyAH prasAdena, saMjAtaM mama kauzalam / sA hi saMnihitA nityaM mama mAteva vatsalA // 39 // yatra yatra mRSAvAdastatra tatreha mAyayA / bhavitavyamiti prAyo, vijJAtaM bAlakairapi // 40 // tvayoktaM darzanIyeti, sA''tmIyA bhaginI mama / mayA'pi pratipannaM vattAvakInaM vacastadA // 41 // tatastadvacanaM tAta !, smaranneSo'hamAgataH / bhaginIM purataH kRtvA, darzayAmIti te kila // 42 // yAvatA - sa tadA tAdRzaH snehastava tAta ! mayA saha / tattAdRzAH samulApAH, sA ca maitrI manoharA // 43 // tathApi na tvaM pratyabhijAnISe, dRSTamapyadhunA janam / mahattaramato'pi syAtkiM zokabharakAraNam ? // 44 // tadeSa mandabhAgyo'haM bhavatA parivarjitaH / ka yAmi ka ca tiSThAmi ?, saMjAtazcintayA''turaH // 45 // mayoktaM na smarAmImaM, vRttAntaM bhadra ! bhAvataH / tathApi hRdaye me'sti, yathA tvaM cirasaMgataH // 46 // yataH -- dRSTirme zItalIbhUtA, cittamAnandapUritam / tvayi bhadra! mRSAvAde, jAte darzanagocare // 47 // nUnaM jAtismarA manye, dRSTireSA zarIriNAm / priye hi vikasatyeSA, dRSTe dandahyate'priye // 48 // tasmAdatra na kartavyaH zoko bhadreNa vastuni / vayasyaH prANatulyastvaM brUhi yatte prayojanam // 49 // tenokamiyadevAtra, mama tAta ! prayojanam / yadeSA''tmIyabhaginI, darzitA te'tivatsalA // 50 // mAyeti suprasiddhA'pi janaizcaritarakhitaiH / iyaM bahulikA tAta !, priyanAnnA'bhidhIyate // 51 // tadenayA samaM tAta !, vartitavyaM yathA mayA / ahaM tirobhaviSyAmi, nAsti me'vasa Jain Education vAmadevasya mAyAste yasamAgamaH // 471 //
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.5-pra. // 472 // . . 5455555555 . ro'dhunA // 52 // kiMtu-patreyamAste tatrAhaM, sthita eveha tattvataH / parasparAnuviddhaM hi, svarUpamidamAvayoH // 53 // ayaM tu puruSa vAmadevasya yastAta!, kaniSTho me shodrH| yuktaste mitrabhAvasya, tena saMdarzito mayA // 54 / / steyanAmA mahAvIryastirobhUtaH sthitaH purA / prastA- mAyAstevamadhunA jJAtvA, so'yaM tAta! samAgataH // 55 // tadeSo'pi tvayA nityaM, yathA'hamavalokitaH / tathaiva nehabhAvena, draSTavyaH priyabAndhavaH yasamAgamaH // 56 // mayoktaM yeyaM te bhaginI bhadra!, sA mamApi na saMzayaH / yaste sahodaro bhrAtA, sa mamApyeSa bAndhavaH / / 57 // temoktaMaho mahAprasAdo me, vihito madanugrahaH / saMjAtaH kRtakRtyo'hamevaM sati marottama! // 58 // ityuktvA sa mRSAbAdastirobhAvamupAgataH / tato me hRdi saMjAto, vitarkaH sa ca kIdRzaH // 59 // aho me dhanyatA nUnaM, saMpannaM janmanaH phalam / bhaginIbhrAtarau yasya, samApannau mamedRzau / / 60 // tato vilasatastAbhyAM, sArdha me manasIdRzAH / jAtA vitarkakallolA, bhadre! vibhraantcetsH|| 61 // vaJcayAmi jagatsarva, nAnArUpaiH pratAraNaiH / pareSAM dhanasarvasvaM, muSNAmi ca yathecchayA // 62 // tato'haM vacane'nyeSAM, haraNe cAnyasampa vimalavAdAm / prabartamAno niHzaGkastulito lokabAndhavaiH // 63 // tatastattAdRzaM vIkSya, mAmakInaM kuceSTitam / gaNitastuNatulyo'haM, taiH sarvai madevayoH lokabAndhavaiH // 64 // itazca nRpaterbhAryA, yA sA kamalasundarI / sA'bhUtkanakasundaryAH, sarvakAlaM sakhI priyA // 65 // tato'sau sakhyam tanayastasyA, vimalo rAjadArakaH / jAto me mAtRsambandhAtsakhA nirvyAjavatsalaH // 66 // sadopakAraparamaH, snehanirbharamAnasaH / sa mahAtmA mayA sArdha, zAThyahInaH pramodate // 67 // ahaM tu tasyA vIryeNa, bhaginyAH zaThamAnasaH / vimale'pi malApUrNaH, saMjAtaH kauttilaashyH|| 68 // nirmidhyazAThyabhAvana, tadevaM vartamAnayoH / anekakrIDanAsAramAvayoryAnti vAsarAH // 69 // tatazca-kaumAre vartamA-12 // 472 // nena, vimalena mahAtmanA / AsAdya sadupAdhyAya, gRhItAH sakalAH kalAH // 70 // yoSitAM nayanAnandaM, mInaketanamandiram / lAvaNya 25057OM. Jain Education a l For Private & Personel Use Only Slidivw.jainelibrary.org
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5.pra. // 473 // Jain Education Inte sAgarAdhAraM, tAruNyakamavApa saH // 71 // athAmyadA mayA sArdha, lalamAno mahAmatiH / sa krIDAnandanaM nAma, saMprApto varakAnanam // 72 // taca kIdRzam ? -- azokanAgapunnAgabakulAGkollarAjitam / candanAgarukarpUrataruSaNDamanoharam / / 73 / / drAkSyamaNDapavistAravAritAtapasundaram / vilasatketakIgandhagRddhyA'ndhIkRtaSaTpadam // 74 // anekatAlahiMtAlanAlikeramahAdrumaiH / yadAhvayati hastAbhaiH, saspa miva nandanam // 75 // api ca--- vividhAdbhutacUtalatAgRhakaM, kvacidAgatasArasahaMsabakam / sumanoharagandharaNamaraM, sadAmapi vismayatoSakaram / / 76 / / sa ca tatra mayA sahito vimalaH, saralo manasA bahupUtamalaH / upagatya tadA suciraM vijane, ramate sma mRgAkSi ! mamozanane ||77|| atrAntare kiM saMpannaM ? - nUpurAravasaMmizraH, sAzaGko nibhRto dhvaniH / kayozvijjalpatordUrAdAgataH karNakoTaram // 78 // tato vimalenAbhihitaM--vayasya ! vAmadeva kasyAyaM dhvaniH zrUyate ?, mayotaM - kumAra ! asphuTAkSaratayA na samyag mayApi lakSito, bahUnAM cAtra dhvaniH saMbhAvyate / yato'tra kAnanAbhoge vicaranti yakSAH paribhramanti naravarAH saMbhAvyante vibudhA ramante siddhA hiNDanti pizAcAH saMbhavanti bhUtA gAyanti kinnarAH paryaTanti rAkSasA nivasanti kimpuruSA vilasanti mahoragA lalante gAndharvAH krIDanti vidyAdharAH, tasmAtpurato gatvA nirUpayAvaH yena nizcIyate kasyAyaM zabda iti, pratipannamanena, gatau stokaM bhUmibhAgaM, dRSTA padapa|ddhatiH / vimalenoktaM - vayasya ! vAmadeva ! manuSamithunasya kasyacideSA padapaddhatiH, yataH pazyaikAni padAnyatra, komalAni laghUni ca / dRzyante vAlukAmadhye, sUkSmarekhAGkitAni ca // 79 // tathA'nyAni punarvyaktacatrAGkuzajhaSAdibhiH / lAJchitAni vibhAvyante, padAni biralAni ca // 80 // laganti ca na devAnAM padAnIha bhuvastale / sAmAnyapuruSANAM ca nedRzI padapaddhatiH // 81 // tadatra vayasya vAmadeva ! viziSTena kenacinnaramithunena bhAvyaM, mayoktaM kumAra ! satyamevamidmagrato gatvA nirUpayAvaH, tato gatau punaH stokaM bhU krIDAna ndarma kA nanaM // 473 // v.jainelibrary.org
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 474 // Jain Education In bhAgaM dRSTamatighanatarugahanamadhye latAgRhakaM, nirUpitaM latAvitAnavivareNa, tatra ca nilInaM dRSTamapahasitaratimanmathasaundarya tanmithunaM, vilokitaM vimalena nakhAprebhyo vAlAgrANi yAvat, na dRSTau mithunenAvAM, apasRtau katicitpadAni, vimalenoktaM vayasya ! na sAmAnyAvimau strIpuruSau yato'nayoH zarIre viziSTAni lakSaNAnyupalabhyante, mayoktaM kIdRzAni naranAryorlakSaNAni bhavanti ?, mahatkutUhalaM me, tatastAnyeva tAvannivedayatu kumAraH, vimalenoktaM -- lakSagranthasamAkhyAtaM vistareNa varAnana ! / puMlakSaNaM jhaTityeva, kastadvarNayituM kSamaH ? // 82 // tathaiva lakSaNaM nAryA, vijJeyaM bahuvistaram / tadvarNanaM hi ko nAma, pArayetko'vadhArayet ? // 83 // ataH samAsatstubhyaM, yadi gADhaM kutUhalam / tato'haM kathayAmyeSa, lakSaNaM narayoSitoH // 84 // mayoktaM - anugraho me, vimalenoktaM - " raktasnigdhama"vakraM ca, padmAbhaM mRdu komalam / prazastaM varNitaM prAjJaiH suliSTaM pAdayostalam // 85 // zazivAGkuzacchatrazaGkhAdityAdayastale / pAdayo"rthasya dRzyante, sa dhanyaH puruSottamaH // 86 // eta eva ca candrAdyA, yadyasaMpUrNabhinnakAH / bhaveyuH pazcimA bhogAH, saMpadyante tadA nare "|| 87 || rAsabho vA varAho vA, jambuko vA parisphuTam / dRzyeta pAdatalayoryasyAsau duHkhito naraH // 88 // mayoktaM ---lakSaNe pra"stute vaktuM, tvayedamapalakSaNam / kimuktaM ? vimalaH prAha, samAkarNaya kAraNam // 89 // lakSyate dRSTamAtrasya, narasyeha zubhAzubham / yena "tallakSaNaM proktaM, tadvedhA sundaretaram // 90 // tatazcedaM samAsena, sukhaduHkhanivedakam / zarIrasaMsthitaM cihna, lakSaNaM viduSAM matam // 91 // " tenApalakSaNasyApi, yadidaM pratipAditam / yuktaM tadbhadra ! jAnIhi, prastute naralakSaNe // 92 // mayoktaM -- kumAra ! parihAso'yaM, vyutpattyartha "mayA kRtaH / tadrUhi sarva yadvAcyaM dviguNo'yamanugrahaH // 93 // vimalenoktaM -- uttuGgAH pRthulAstAmrAH, snigdhA darpaNasannibhAH / nakhA "bhavanti dhanyAnAM dhanabhogasukhapradAH // 94 // sitaiH zramaNatA jJeyA, rUkSapuSpitakaiH punaH / jAyate kila duHzIlo, nakhairloke'tra mA strIpuMsalakSaNAni // 474 // w.jainelibrary.org
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. strIpuMsalakSaNAni // 475 // "navaH / / 55 / / madhya sAkSaptapAdasya, strIkArya maraNaM bhavet / nirmAsAvutkaTau pAdau, na prazastAvudAhRtau // 96 // kUrmonatau ghanau snigdhau, "mAMsalau samakomalau / suzliSTau caraNau dhanyau, narANAM sukhasAdhakau // 97||ye kAkajabAH puruSAstathaivoddhapiNDikAH / ye dIrghasthU"lajaGghAzca, duHkhitAste'dhvagAminaH // 98 // ye haMsazikhimAtaGgavRSagatyanukAriNaH / narAste sukhino loke, duHkhino'nye prakIrtitAH | // 99 // jAnudvayaM bhavedDhaM, gulpho vA susamAhitau / yasyAsau sukhito jJeyo, ghaTajAnurna sundaraH // 100 / ikhaM rAjIvasacchAyamu. "nataM maNike zubham / vakra dIrgha vivarNa ca, na liGgamiha zasyate // 101 // dIrghAyuSkA bhavantIha, pralambavRSaNA nraaH| utkaTAbhyAM puna-| | "stAbhyAM, ikhAyuSkAH prakIrtitAH // 102 // mAMsopacitavistIrNa, zubhakAri kaTItaTam / tadeva dAridrayakara, vijJeyaM iskhasaGkaTam // 103 // | "yasyodaraM bhavettulyaM, siMhavyAghrazikhaNDinAm / tathaiva vRSamatsthAnAM, bhogabhogI sa mAnavaH // 104 // vRttodaro'pi bhogAnA, bhAjana, "kila gIyate / zUro niveditaH prAmaNDUkasamakukSikaH // 105 // gambhIrA dakSiNAvartA, nAbhirukteha sundarA / vAmAvartA ca tuGgA ca, |"neSTA lakSaNavedibhiH / / 106 // vizAlamunnataM tujhaM, nigghalomazamArdavam / vakSaHsthalaM bhaveddhanyaM, viparItamato'param / / 107 / / kUrma "siMhAzvamAtaGgasamapRSThAH zubhA narAH / udbaddhabAhavo duSTA, dAsAstu laghubAhavaH // 108 / / pralambabAhavo dhanyAH, prazastA dIrghabAhavaH / / ["akarmakaThinau hastau, vijJeyAH pAvannakhAH // 109 // dIrSo meSasamaH skandho, nirmAso bhAravAhakaH / mAMsalo lakSaNajJAnAM, laghuskandho "mataH kila // 110 // kaNTho duHkhakaro jheyaH, kRzo dIrghazya yo bhavet / sa kambusagnibhaH zreSTho, valitrayavirAjitaH // 111 // la| "dhvoSTho duHkhito nityaM, pInoSThaH subhago bhavet / viSamoSTho maveDIrurlamboSTo bhogabhAjanam // 112 // zuddhAH samAH zikhariNo, dantAH "nigdhA ghanAH shubhaaH| viparItAH punajheyA, narANAM duHkhahetavaH // 113 // dvAtriMzadradano rAjA, bhogI syAdekahInakaH / triMzatA ma // 475 // Jain Education nternational For Private & Personel Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapamitau strIpuMsalakSaNAni - // 476 // "dhyamo jheyastato'dhastAna sundaraH // 114 // stokadantA atidantA, zyAmadantAzca ye narAH / mUSakaiH samantAca, te pApAH parikI- "titAH // 115 / / bIbhatsaizca karAlaizca, dantairviSamasaMsthitaiH / te'tyansapApino jJeyA, duSTazIlA narAdhamAH // 116 / / yA padmadalasa"cchAyA, sUkSmA sA zAkhavedinAm / bhavejihvA vizAlAkSa ! citritA madyapAyinAm / / 117 // zUrANAM padmasacchAvaM, bhavecAlu manoramam / "kRSNaM kulakSayakara, nIlaM duHkhasya kAraNam // 118 // haMsasArasanAdAnukAriNaH sukharA narAH / bhavanti sukhinaH kAkakharanAdAstu "duHkhitAH // 119 // dIrghayA sukhito nityaM, subhagastu vizuddhayA / masA cipiTayA pApazcauraH kuzcitanAsikaH // 12 // nIlo"tpaladalacchAyA, dRSTiriSTA manasvinAm / madhupiGgA prazastaiva, pApA mArjArasannibhA // 121 // sadRSTirjimadRSTizca, raudradRSTizca kekarA / "dInAtiraktA rUkSA ca, piGgalA ca vigarhitA / / 122 // indIvarAbhA dhanyAnAM, gambhIrA cirajIvinAm / vipulA bhoginAM dRSTiruccha(jva)lA "stokajIvinAm // 123 // kANAdvarataro'ndhaH syAtkekarAdapi kANakaH / baramandho'pi kANo'pi, kekaro'pi na kAtaraH // 124 // | "aSaddhalakSyA satataM, ghUrNate kAraNaM vinA / rUkSAmA mlAmarUpA ca, sA dRSTiH pApakarmaNAm // 125 / / adho nirIkSate pApaH, saralaM "RjurIkSate / Urddha nirIkSate dhanyastirazcInaM tu kopanaH // 126 // dIrdhe pRthularUpe ca, mAnasaubhAgyazAlinAm / dhruvau narANAM hIne tu, |"yoSidarthe mahApadAm // 127 // laghusthUlau mahAbhogau, karNau tau dhanabhAgimAm / AkhukarNe bhavenmedhA, lomazau cirajIvinAm // 12 // "lalATapaTTI vipulazcandrAbhaH sampadAkaraH / duHkhinAmativistIrNaH, saMkSiptaH svalpajIvinAm / / 129 // vAmAvartI bhavedyasya, vAmAyAM | "dizi mastake / nirlakSaNaH kSudhAkSAmo, bhikSAmaTyAtsa rUkSikAm // 130 // dakSiNo dakSiNe bhAge, yasyAvartastu mastake / takha nityaM "prajAyeta, kamalA karavartinI // 131 // yadi syAikSiNe vAmo, dakSiNo vAmapArzvake / pazcAkAle tatastasya, mogA nAstyatra saMzayaH In476 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIpuMsalakSaNAni // 477 // " // 132 // sphuTitA rUkSamalinAH, kezA dAridryahetavaH / sukhadAste mRdusnigdhA, bahayAbhAH kelihetavaH // 133 // anyaca-uromukha 4%rAmukha- "lalATAmi, pRthUni sukhabhAginAm / gambhIrANi punastrINi, nAbhiH sattvaM svarastasyAH // 134 // kezadantanakhAH sUkSmA, bhavanti sukhahe"savaH / kaNThaH pRSThaM tathA jo, ikhaM liGgaM ca pUjitam // 135 // raktA jillA bhavedbhanyA, pANipAdatalAni c| pRthulAH pANipAdAstu, |"dhanyAnAM dIrghajIvinAm // 136 // snigdhadantaH zubhAcAraH, subhagaH migvalocanaH / naro'tidIrghA iskhazca, sthUlaH kRSNazca ninditaH Pim 137 // tvaci romasu danteSu, jihvAyAM cikureSu ca / netrayozcAtirUkSA ye, te na dhanyAH prakIrtitAH // 138 // paJcabhiH zatamu "ddiSTaM, caturbhirnavatistathA / tribhiH SaSTiH samuddiSTA, lekhAkai lavartibhiH // 139 // catvAriMzatpunaH proktaM, varSANi narajIvitam / tAbhyAM | "dvAbhyAM tathaikena, triMzadvarSANi sundara! // 140 // yugmam / kiM ca-asthidhvAH sukhaM mAMse, tvaci bhogAH striyo'kSiSu / gatau yAnaM svare "cAjJA, sarva sattve prtisstthitm||14|| gaterdhanyataro varNo, varNAddhanyataraH svrH| svarAddhanyataraM sattvaM, sarva sattve pratiSThitam // 142 // "yathA varNastathA rUpaM, yathA rUpaM tathA mmH| yathA manastathA sattvaM, yathA sattvaM tathA gunnaaH||143|| tadidaM te samAsena, varNitaM naralakSaNam / "adhunA yoSitAM bhadra!, lakSaNaM me nizAmaya // 144 // mayoktaM-kumAra! bhavatA tAvadAdhAramiha kIrtitam / sarvasya lakSaNasyAsya, sa"tvamatyantanirmalam // 145 // tacca kiM yAdRzaM jAtaM, tAhagevAvatiSThate / kiM bA kathaJcidvardheta, narANAmiha janmani // 146 // "vimalenoktaM-santi saMvardhanopAyAH, sattvasyAtraiva janmani / te ceme jJAnavijJAnadhairyasmRtisamAdhayaH // 147 // brahmacarya dayA dAnaM niHspRhatvamRtaM tpH| audAsInvaM ca sarvatra, sattvasaMzuddhihetavaH // 148 // etairadhimalaM sattvaM, zukhyupAyairvizudhyati / mRjyamAna PI"vAdarzaH, kSAracelakarAdibhiH // 149 // yataH-bhAvasnehaM nirAkRtya, rUkSayanti na sNshyH| bhAvA ete'ntarAtmAnaM, sevyamAnAH punaH 55OMOMOMOM // 4 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 478 // Jain Education "punaH // 150 // rUkSIbhUtAtpatatyasmAdAtmano malasaJcayaH / tataH zuddhA bhavellezyA, sA ca sattvamihocyate // 151 // zuddhe ca sattve "kurvanti, lakSaNAni bahirguNam / apalakSaNadoSAzca, jAyante naiva bAdhakAH // 152 // tadevaM bhadra ! vidyante, te bhAvA yairvivardhate / sama"staguNasambhArAdhAraM tatsattvamuttamam // 153 // evaM ca vadati vimale--mayA bhadre ! na vijJAto, bhAvArthastatra kazcana / tathApi bhaginIdo"SAttaM pratIdaM prajalpitam // 154 // kumAra! sAdhu sAdhUktaM, naSTo me saMzayo'dhunA / tattAvadvarNayedAnIM, lakSaNaM mama yoSitAm // 155 // |" anyacca kIdRzaM tAvadidaM te pratibhAsate / mithunaM lakSaNairyena, jAtaste vismayo'tulaH // 156 // vimalenoktaM AkarNaya - cakravartI bhava"tyeva, naro'mUdRzalakSaNaiH / lalanA'pIdRzI bhadra !, bhAryA tasyaiva jAyate // 157 // tena me vismayo jAto, dRTdaM mithunottamam / nizA"maya tato bhadra !, lakSaNaM yoSito'dhunA // 158 // mayoktaM kathayatu kumAraH, vimalenoktaM - mukhamardha zarIrasya, sarva vA mukhamucyate / " tato'pi nAsikA zreSThA, nAsikAto'pi locane / 159 // cakraM padmaM dhvajaM chatraM, svastikaM vardhamAnakam / yAsAM pAdatale vindyAH, tAH " striyo rAjayoSitaH // 160 // dAsatvaM pRthulaiH pAdairvatraiH zUrpanibhaistathA / zuSkairdAridryamApnoti, zokaM ceti munervacaH / / 161 / / a"Ggulyo biralA rUkSA, yasyAH karmakarI tu sA / sthUlAbhirduHkhamApnoti, dAridryaM ca na saMzayaH // 162 // RkSNAbhiH saMhatAbhizca, suvR"ttAbhistathaiva ca / raktAbhirnAtidIrghAbhiraGgulIbhiH sukhAnvitAH // 163 // pInau susaMhatau snigdhau, sirAromavivarjitau / hastihastanibhau "yasyA, jaGghorU sA prazasyate // 164 // vistIrNamAMsalA gurvI, caturasrA'tizobhanA / samunnatanitambA ca, kaTiH strINAM prazasyate // 165 // "udareNa zirAlena, nirmAsena kSudhArditA / vilagnamadhyazobhena, tenaiva sukhabhAginI // 166 // kunakhaiH satraNaiH svinnairvistIrce romazaiH kharaiH / "vikRtaiH pANDurai rUkSairnAryo hastaiH suduHkhitAH // 167 // " yAvacaivaM kila vistareNa nivedayiSyati mama nArIlakSaNaM vimalastAvadakANDa strIpuMsalakSaNAni // 478 // ww.jainelibrary.org
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa.5-a. ratnacUDena samAgamo vimalava // 479 // SAROKANAACAREERS eva kiM saMpannaM?--AkAze bhAskarAkArau, niSkRSTAsI vibhISaNau / narau vilokitau tUrNamAgacchantau tadA mayA // 168 // tataH sasaMbhramaM tadabhimukhamavalokayatA mayA'bhihitaM--kumAra! kumAreti, tato vimalenApi visphAritA kimetaditi cintayatA tadabhimukhaM vimalakomalakamaladalavilAsalAsinI dRSTiH, atrAntare prAptau latAgRhakasyopari tau puruSau, tato'bhihitamekena-are re nirlaja puruSAdhama! nAsti nazyato'pi bhavato mokSaH, tadidAnIM sudRSTaM kuru jIvalokaM, smareSTadevatAM, puruSo vA bhaveti / etaccAkAsau latAgRhakamadhyavartI puruSo dhIrA bhaveti saMsthApya tAM lalanAmare re na vismartavyamidamAtmajalpitaM, pazyAmaH ko vA'tra nazyatIti buvANaH samAkRSya karavAlamutpatitastadabhimukhaM, tatastAbhyAM samaM tasya, vilasatkhaDgavAraNam / prevatkhaNakhaNArAvasiMhanAdAtibhISaNam // 169 // anekakaraNoddAmavalAnoddhatibandhuram / jAtamAyodhana bhImamAkAze kRtavismayam // 170 // tayozcaikaH puruSo muhurmuhurlatAgRhakaM praveSTumabhivAJchati sma, tataH sA bAlA bhayavihvalA vepamAnapayodharA hariNikeva siMhavAsitA dazasvapi dikSu cakSuH kSipantI nirgatya palAyituM pravRttA, tato | dRSTvA vimalakumAramabhihitamanayA-trAyaskha puruSottama! trAyaskha, gatA'smi tavAhaM zaraNaM, vimalenoktaM--sundari ! dhIrA bhava, nAstyadhunA te bhayaM, atrAntare tadgRhaNArtha prAptaH sa puruSaH, sa ca vimalakumAraguNagaNAvarjitayA tasminneva gagane stambhito vanadevatayA, tato visphAritAkSo'sau, vilakSo vigatakriyaH / citrabhittAviva nyasto, gaganasthaH sthito naraH // 171 // atrAntare sa tasya dvitIyaH puruSo 3 | nirjitastena mithunakena palAyituM pravRttaH lagnastatpRSThato mithunakaH dRSTaH stambhitanareNa gRhIto'sau roSotkarSeNa pravRttA pRSThato gama necchA lakSito devatayA tadbhAvaH tatazcottambhito'sau vanadevatayA pravRttaH pRSThato vegena itazca lakhitau dRSTergocaramitarau gataH so'pi 4 4 tadanumArgeNAdarzanaM, tataH sA bAlA Aryaputra! hA Aryaputra! ka yAsi mAM muktvA manbhAgyAmiti pralapituM pravRttA, saMsthApitA kathaM-18 // 479 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 48 // (kaH / taddIyAvaM me yena priyA bAtamai vRttAntaH / ratnacUDasya sthAnAdi cidvimalena mayA ca, gavA kiyatyati belA / atrAntare-jayazriyA parItAGgo, lasatkAntimanoharaH / samAgataH sa vegena, tasyA mithunako nrH|| 172 // tatastaM dRSTvA sA bAlikA'mRtasekasikteva gatA paramaparitoSaM, niveditazca tayA tasmai vRttaantH| tataH sa puruSo vimalakumAraM praNamyedamAha-bandhurdhAtA pitA mAtA, jIvitaM ca narottama! / tvaM me yena priyA dhIra!, rakSiteyaM mama tvayA // 173 // athavA-dAso'haM kiGkaro vazyaH, preSyaste karmakArakaH / taddIyatAM mamAdezaH, kiM karomi tava priyam ? // 174 // vimalenoktaMmahAsatva! alamatra sambhrameNa ke vayamatra rakSituM ? rakSiteyaM svamAhAtmyenaiva bhavatA / kevalaM mahatkautukaM me kathayatu bhadra!, ko'yaM vRttAntaH ? kiM vA te gatasya saMpannamiti, tenoktaM yadyevaM tato niSIdatu kumAraH mahatIyaM kathA tato niSaNNAH sarve'pi latAgRhake, sa prAha kumArAkarNaya-asti zaracchazadharakaranikaradhavalo rajatamayo vaitADhyo nAma parvataH, tatra cottaradakSiNe dve zreNI, tayozca SaSTiH paJcAzacca yathAkramaM vidyAdharapurANi vasanti, tatra dakSiNazreNyAmasti gaganazekharaM nAma puraM, tatra maNiprabho rAjA, tasya kanakazikhA devI, tasyAzca ratnazekharastanayo ratnazikhAmaNizikhe ca duhitarau, tatra ratnazikhA meghanAdasya dattA, maNizikhA tvamitaprabhasya / tatastayo ratnazikhAmeghanAdayorjAto'haM tanayaH, pratiSThitaM me nAma ratnacUDa iti, maNizikhAmitaprabhayostu dvau sUnU jAtAvacalazca capa* lazca / ratnazekharasya ca ratikAntA patnI, tasyAzceyamekA cUtamaJjarI duhitA jAteti, sahakrIDitAni sarvANyapi vayaM bAlakAle prAptAni kumArabhAvaM gRhItAH kulakramAyAtA vidyAH / itazca ratnazekharasya bAlavayasyo'sti candano nAma siddhaputrakaH, sa ca-sarvajJAgamasadbhAvabhAvito nipuNastathA / nimitte jyotiSe mare, satatre naralakSaNe // 175 // tatastadIyasamparkAtsaMjAto ratnazekharaH / gADhaM rakto dRDhaM bhakto, dharme sarvajJabhASite // 176 // tato madIyatAtAya, meghanAdAya sAdaram / dattastenApi saddharmo, bhaginyai mahyameva ca // 177 // // 48 // Jain Education For Private & Personel Use Only walaw.jainelibrary.org
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI itazva-nirdiSTazcandanenAhaM, kiJcidAlokya lakSaNam / yathA'yaM dArako vidyAcakravartI bhaviSyati // 178 // atrAntare mayoktaM-kumAra! pa. 5-pra. saMvadati tattAvakInaM vacanaM, vimalenoktaM vayasya! vAmadeva na mAmakInaM tat , kiM tarhi ?, AgamavacanaM, atra ca kuto visaMvAdaH? / ratnacUDenoktaM tatastena madIyamAtulena ratnazekhareNa sAdharmiko'yamucito'yaM salakSaNo'yamiti matvA dattA mahyamiyaM cUtamaJjarI, pri||481|| gItA mayA, tataH prakupitAvacalacapalau na ca mAM paribhavituM zaknutaH mRgayete chidrANi, tato mayA chalaghAtAzaGkayA mukto mukharanAmA caraH, tena cAgatya niveditaM me yathA-kutazcidavAptA tAbhyAmacalacapalAbhyAM kAlI vidyA, tatsAdhanArtha tau kutracidgatAviti, mayoktaM-bhadra! yadA tAvAgacchatastadA nivedanIyaM bhavatA, mukhareNoktaM yadAjJApayati devaH, tato'dya prabhAtasamaye niveditaM tena me, yathA-deva! samAyAtau tau siddhA kAlI vidyA jAtaM tayormavaNaM, abhihitamacalena yathA-capala! mayA ratnacUDena saha yoddhavyaM, bhavatA tu cUtamajarI haraNIyeti, etadAkarNya devaH pramANaM, tato mayA cintitaM-zakto'haM savidyayorapi tayonirAkaraNe, kevalaM na vimalaramArayitavyau mAtRSvasuH putrau tau tAvadacalacapalI mayA dharmakSatibhayAllokApavAdabhayAca, duSTazIlazcAsau capalaH, tatazchalena hRtvA yonAM cUtama jarI vinAzayiSyati tato me gRhRto muzcatazcanAM lAghavaM saMpatsyate, na cAnyo'sti me sahAyo yo yudhyamAnasya me cUtamarI saMbandhaH | rakSati, tasmAdatrAvasare mamApakramaNaM zreyaH, tato gRhItvA cUtamaJjarImapakrAnto'haM, dRSTapUrva ca mayedaM bahuzaH krIDAnandanamudyAnaM, tatonatra samAgatya sthito latAgRhake yAvadanumArgeNaiva me samAgatau tAvacalacapalau, samAhUtazcAhaM gaganavartinaiva satiraskAraM saspardha niSThurama calena, tatastadvacanamAkarNayato me hRdayaM kIdRzaM saMpannaM?--itaH priyatamAsnehatantunirbandhakIlitam / itazca zatrudurvAkyaiH, snggraamrsbhaasu-4||481|| ram / / 179 // na tiSThati na vA yAti, mUDhaM kartavyatAkulam / dolArUDhamivAbhAti, kSaNaM me hRdayaM tadA // 180 / tathApi gADhAmarSa lacUDa u.bha.41 Jain Education inte For Private & Personal use only wr.jainelibrary.org
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 482 // vazena samutpatito'haM tadabhimukhaM lagnamAyodhanaM dRSTaM ca tatprAyo yuSmAbhiH yAvannaSTo'calo gato'haM tadanumArgeNa yAvatprApto'sau mayA uttejitaH paruSavacanaiH valito madabhimukhaM punarlagnamAyodhanaM / tato mayA dattvA bandhamAsphoTito'sAvacalo gaganasthenaiva bhUtale tatastasya cUrNitAnyaGgopAGgAni vigalitaM pauruSaM saMjAtaM dainyaM na vahanti vidyA niSpandaM zarIraM, tato mayA cintitaM -- sarvathA tathA saMpanno yathA na punarAgacchati, kiM tu ? - hataM muSTibhirAkAzaM, kaNDitAzca tuSA mayA / yo'syAhaM pRSThato lagnastAM hitvA cUtamaJjarIm // 189 // yataH saikAkinI bAlA, bhayenaiva mariSyati / athavA capalaH pApaH, sa tAM nUnaM hariSyati // 182 // yadvA kimatra vaktavyaM, hRtaiva nanu bAlikA // tadadhunA va yAti sa durAtmeti vicintya calito'haM vegena yAvaddRSTo mayA sammukhamAgacchaMzcapalaH, tato | mayA cintitaM - aye kimeSa capalaH samAgataH kiM na dRSTA'nena cUtamaJjarI kiM vA'nicchantI surataM roSAnnipAtitA'nena pApena ?, sarvathA tasyAM svAdhInAyAM jIvantyAM vA na kathaccidasyAgamanaM yujyate, tathAhi -- zUnye dadhighaTIM dRSTvA, kAkaH sthaganavarjitAm / labdhAsvAdo'pi tAM muktvA, kathamanyatra gacchati ? // 183 // tato nizcitaM na jIvati me priyatamA yAvazcaivamahaM cintayAmi tAvadApatitazcapalaH lagnaM yuddhaM tataH so'pi mayA tathaivAsphoTito bhUtale jAtA tasyApi saiva vArtA, tato hA hanta kiM mRtA sA ? kiM naSTA sA kiM vimaSTA sA kiM kvacidgopAyitA sA kimanyasya kasyacitkarIbhUteti priyatamAgocarAnekakuvikalpalolakallolajAlamAlAkulacetonadIsrotaHplave plavamAnaH prApto'hamimamuddezaM dRSTA priyatamA tataH samucchrasitaM hRdayena pulakitamaGgena sthirIbhUtaM cetanayA kRtamAspadaM zarIre sukhAsikayA vigataM cittodvegeneti kathitaM cAnayA me savRttAntaM bhavadIyamAhAtmyaM, tadeSa mayA niveditaH samAsena prastutakRttAntaH / evaM ca sthite --tadenAM rakSatA tAta !, rakSitaM mama jIvitam / kRtA kulonnatirdhIra !, dattaM me nirmalaM yazaH // 184 // kiMvA'traM Jain Education Intera vimalara lacUDasaMbandhaH // 482 // 2.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5- pra. // 483 // bahunoktena ?, nAsti tadvastu kiJcana / mahAnubhAva ! loke'tra, yanna me bihitaM tvayA // 185 // suprasiddhaM cedaM loke, yaduta -- kRte pratyupakAro'tra, vaNigdharmo na sAdhutA / ye tu tatrApi muhyanti, pazavaste na mAnuSAH // 186 // tadIyatAM mamAdezaH kriyatAM | madanugrahaH / yena saMpAdayatyeSa, priyaM te kiGkaro janaH // 187 // vimalenoktaM - aho kRtajJazekhara ! alamatisambhrameNa kiM vA na saMpanna - masmAkaM yuSmaddarzanena ?, kimato'pyaparaM priyataramasti ?, tathAhi vacaH sahasreNa satAM na sundaraM, hiraNyakovyA'pi na vA nirIkSitam / avApyate sajjanalokacetasA, na koTilakSairapi bhAvamIlanam // 188 // kiMvA'tra mayA vihitaM te ? yenaivamAtmAnaM punaH punaH saMbhramayati bhadraH, ityevaM vadati vimale kutaH sujane'rthitvaM ? kartavyazcAsya mayA kazcitpratyupakAro na bhavatyanyathA me cittanivRttiriti manyamAnena prakaTitaM ratnacUDenaikaM ratnaM hastatale, tacca kIdRzaM ? - kiM nIlaM kimidaM raktaM, kiM pItaM yadivA sitam / kiM kRSNamiti suvyaktaM, lokadRSTyA na lakSyate // 189 // dyotitAzeSadikcakraM sarvavarNavirAjitam / lasadacchaprabhAjAlairdikSu baddhendrakArmukam // 190 // tacca darzayitvA'bhihitaM ratnacUDena --- kumAra ! sarvarogaharaM dhanyaM, jagaddAridryanAzanam / guNaizcintAmaNestulyamidaM ratnaM sumecakam // 199 // dattaM mamedaM devena, toSitena svakarmaNA / iha loke karotyetatsarvAzApUraNaM nRNAm / / 192 // tadasya grahaNena mamAnugrahaM karotu kumAro, nAnyathA me dhRtiH saMpadyate, vimalenoktaM mahAtmanna kartavyo bhavatA''graho na ca vidheyA cetasyavabhAvanA dattamidaM tvayA gRhItaM mayA kevalaM tavaivedaM sundaraM ataH saMgopyatAmidaM mucyatAmatisambhramaH, tatazcatamaJjaryoktaM-- kumAra ! na kartavyo bhavatA''ryaputrasyAyamabhyarthanAbhaGgaH, tathAhi -- niHspRhA api cittena, dAtari praNayodyate / santo nAbhyarthanAbhaGgaM, dAkSiNyAdeva kurvate // 193 // evaM ca cUtama - 9 // 483 // kharyA, vadantyAM vimalaH kila / kimuttaraM dadAmIti yAvaccintayate hRdi // 194 // tAvadvastrAbhvale tasya, ratnacUDena sAdaram / tadratnaM 1 Jain Education Internatio vimalara lavUDasaMbandhaH vimalAya raktadAnaM
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.5-pra. // 484 // baddhamevocairdivyakarpaTake sthitam / / 195 // atha tAdRzaratnasya, lAbhe'pi vigataspRham / madhyasthaM harSanirmuktaM, vimalaM vIkSya cetasA // 19 // ratnacUDAya sa ratnacUDaH skhe citte, tadguNairgADhabhAvitaH / tadA vicintayatyevaM, vismayotphullalocanaH // 197 // aho apUrva mAhAtmyamaho niHspRha- vimalodatA'tulA / idamasya kumArasya, lokAtItaM viceSTitam // 198 / / yadvA yasyedRzaM jAtaM, cittaratnaM mahAtmanaH / tasyAsya bAbailoke'tra, kiM ntoditiH vA ratnaiH prayojanam // 199 // etadevaMvidhaM cittaM, jAyate puNyakarmaNAm / prAyo'nekabhavaidharmakarmarakhitacetasAm // 20 // ye tu pApAH sadA jIvAH, zuddhadharmabahiSkRtAH / teSAM na saMbhavetprAyo, nirmalaM cittamIdRzam / / 201 // tatazcaivamavadhArya cintitaM ratnacUDena |-aye! pRcchAmi tAvadenamasya kumArasya sahacaraM, yaduta-kutrayo'yaM kumAraH? kiMnAmA? kiMgotraH? kimarthamihAgataH ? kiMvAssyAnuSThAnamiti, tataH pRSTo'haM yathAvivakSitamekAnte kRtvA ratnacUDena, mayA'pi kathitaM tasmai yathA-atraiva vardhamAnapure kSatriyasya dhavalanRpateH putro'yaM vimalo nAmA, abhihitaM cAdyAnena yathA-vayasya! vAmadeva yadidaM krIDAnandanamudyAnamatiramaNIyaM janavAdena zrUyate tanmama janmApUrva tato'dya gacchAvastaddarzanArtha, mayoktaM yadAjJApayati kumAraH, tataH samAgatAviha zruto yuvayoH zabdaH tadanusAreNa gacchayAM dRSTA padapaddhatiH tathA lakSitaM naramithunaM tato latAgRhake dRSTau yuvAM nirUpitau kumAreNa kathitaM me lakSaNaM nirdiSTaM ca yathA'yaM cakravartIyaM cAsyaiva bhAryA bhaviSyati tadidamihAsyAgamanaprayojanaM, anuSThAnaM punarasya sarva yathA ceSTitaM zlAghanIyaM viduSAmabhimataM lokAnAmAlAdakaM bandhUnAmabhirucitaM vayasyAnAM spRhaNIyaM munInAmapIti, kevalaM na pratipannamanenAdyApi kiJciddarzanaM, ratnacUDena cintitaM-aye! sarva sundaramAkhyAtamanena-tadidamatra prAptakAlaM darzayAmyasya bhagavadvimbaM ucito'yaM taddarzanasya saMpatsya // 484 // te'sya tadarzanena mahAnupakAraH, evaM ca kurvato mamApi pratyupakArakaraNamanorathaH paripUrNo bhaviSyatIti vicintyAbhihito'nena vimala-13 Jain Education For Private & Personel Use Only O ww.jainelibrary.org Dimal In
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 485 // Jain Education Int I kumAraH yathA - kumAra ! iha krIDAnandane samAgataH kka ( kadA) citpUrvaM madIyamAtAmaho maNiprabhaH pratibhAtamidamatikamanIyaM kAnanaM tato'tra punaH punarvidyAdharANAmavatAraNArthaM mahAbhavanaM vidhAya pratiSThitaM tena bhagavato yugAdinAthasya bimbaM ata eva bahuzo'hamihAgataH pUrvatato mamAnugraheNa tadraSTumarhati kumAraH, vimalenoktaM - yadvadatyArya:, tadAkarNya hRSTo ratnacUDaH, tato gatA vayaM bhavanAbhimukhaM tad dRSTaM bhagavato mandiraM taca kIdRzam ? - vimalasphaTikacchAyaM, svarNarAjivirAjitam / taDidvalayasaMyuktaM, zaradambudharopamam // 202 / / vilasadvajravaiDUryapadmarAgamaNitviSA / naSTAndhakArasambandhamudyotitadigantaram // 203 // apica -- lasadacchAcchanirmalasphaTikamaNinirmitakuTTimasaMkrAntavilasattapanIyastambhaM stambhavinyastavidrumakiraNakadambakaraktamuktAphalAvacUlaM avacUlaviracitamarakatamayUkhazyAmAyamAnasitacamaranikaraM sitacamaranikaradaNDacAmIkaraprabhApi kharitAdarzamaNDalaM AdarzamaNDalagatavirAjamAnAruNamaNihAranikurumbaM hAranikurumbAvalambi - tavizadahATaka kiGkiNIjAlamiti / tatra caivaMvidhe bhuvananAthasya bhavane pravizya tairavalokitaM bhagavato yugAdinAthasya bimbaM taca -- dikSu preGkhatprabhAjAlaM, zAtakumbhavinirmitam / zAntaM kAntaM nirATopaM, nirvikAraM manoharam // 204 // tataH sarvairapi vihito harSabhara visphAri - tAkSaiH praNAmaH vanditaM ca vizadAnandapulakodbhedasundaraM vapurdadhAnAbhyAM vidhivacUtama jarIratnacUDAbhyAM tacedRzaM sacarAcarabhuvanabandhorbhagavato bimbaM nirUpayato vimalakumArasya sahasA samullasitaM jIvavIrya vidAritaM bhUrikarmajAlaM vRddhimupagatA sadbuddhiH prAdurbhUto dRDhataraM guNAnurAgaH, tatazcintitamanena - aho bhagavato'sya devasya rUpaM aho saumyatA aho nirvikAratA aho sAtizayatvaM cintyamAhAtmyatA, tathAhi -- AkAra eva vyAcaSTe, niSkalaGko manoharaH / anantamasya devasya guNasambhAragauravam // 205 // vItarAgo gatadveSaH, sarvajJaH sarvadarzanaH / sunizcitamayaM devo, bimbAdevAvagamyate // 206 // yAvatsa cintayatyevaM, madhyasthenAntarAtmanA / vimalaH yugAdibhavane pravezaH // 485 //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 486 // vimalasya samyaktvotpAda: kSAlayamucairmalamAtmIyacetasaH // 207 // tAvattasya samutpannaM, svajAteH smaraNaM sdaa| atItabhavasantAnavRttAntasmRtikAraNam // 20 // yugmm| atha saMjAsamU>>'sAvacintyarasanirbharaH / patito bhUtale sadyaH, sarveSAM kRtasaMbhramaH // 209 // atha vAyupradAnena, saMjAtaH spaSTacetanaH / pRSTaM kimetadityevaM, ratnacUDena sAdaram // 210 // tataH prAdurbhavadbhaktiH, sphuTaromAJcabhUSaNaH / harSotphullavizAlAkSaH, prabaddhAjalibandhuraH // 211 // vimalo rabacUDasya, gRhItvA caraNadvayam / AnandodakapUrNAkSaH, praNanAma muhurmuhuH / / 212 / / prAha ca-zarIraM jIvitaM bandhu tho mAtA pitA guruH / devatA paramAtmA ca, tvaM me nAstyatra sNshyH|| 213 // yenedaM darzanAdeva, pApaprakSAlanakSamam / tvayA meM darzitaM dhIra!, sadvimba bhavabhedinaH // 214 // etaddhi darzayatA ratnacUDa! bhavatA darzito me mokSamArgaH kRtaM paramasaujanyaM cheditA bhavavallarI unmUlitaM duHkhajAlaM dattaM sukhakadambakaM prApitaM zivadhAmeti, ramacUDenoktaM-kumAra! nAhamadyApi vishessto'vmschaami| kimatra saMpannaM bhavataH ?, vimalenoktaM-Arya! saMpannaM me jAtismaraNaM, smRto'dyadinamivAtIto mUribhavasantAnA, yataH "punaravi "zitA mayA bhaktibharanirbhareNa bhUribhaveSu vartamAnena bhagavadvimbe dRSTiH nirmalIkRtaM samyagjJAnanirmalajalena cittaranaM rakhitaM samyagdarzana | "mAnasaM sAtmIkRtaM sadanuSThAnaM bhAvito bhAvanAmirAtmA vAsitaM tatsAdhuparyupAsanayA'ntaHkaraNaM sAtmIbhUtA me samastamUteSu maitrI | "gatozAzIbhAvaM guNAdhikeSu pramodaH dhAritaM bahuzazcitte klizyamAneSu kAruNyaM dRDhIbhUtA durvinIteSUpekSA nizcalIbhUtaM vaiSayikasukha "khayoraudAsInyaM tathA pariNataH prazamaH paricitaH saMvegaH cirasaMstuto bhavanirvedaH praguNitA karuNA anuguNitamAlikyaM praguNIbhUtA CI"gurubhaktiH kSetrIbhUtau tapaHsaMyamAvi"ti / tato yAvadRSTaM mayedaM bhuvanamartumagavato niSkalaGka bimba tAvadaI sikta vAmRtarasena pUsti "ratyA svIkRta iva sukhAsikayA bhRta iva pramodena, sataH sphuritaM mama hRdaye yaduta-rAgadveSabhavAjJAnazokapipicArjitA mahAtamUri // 486 Jain Education ine For Private & Personel Use Only Sww.jainelibrary.org
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. vimalasya samyaksotpAdA // 487 // vo'yaM, locanAnandadAyakaH // 215 // dRzyamAno yathA dhatte, mamAhAdaM tathA purA / nUnaM kacinmayA manye, dRSTo'yaM paramezvaraH // 21 // evaM ca cintayanneva, lokAtItaM rasAntaram / praviSTo'nubhavadvArasaMvedyamatiddhandaram // 217 // yato bhavAtsamArabhya, prAptaM samyaktvamuttamam / tataH smRtA mayA sarve, tadArAnikhilA bhavAH // 218 // tamihAtmannatra me saMpannaM ataH kRtaM tanme bhavatA yatparamaguravaH kurvantIti buvANo ratnacUDacaraNayornipatitaH punarvimalakumAraH, tato nara alamalamatisaMbhrameNeti vadatA samutthApito'sau rabacUDena sAdharmika iti vanditaH, savinayaM abhihitaM ca-kumAra! saMpannama me samIhitaM paripUrNA manorathAH kRtaste. pratyupakAro yadevaM mAdRzajano'pi te paricitatattvamArgapratyabhijJAne kAraNabhAvaM pratipanna iti, khAne ca kumArasyAyaM harSAtirekaH, yataH-satkalane sute rAjye, draviNe rtnsshcye| avApte svargasaukhye ca, naiva toSo mahAtmanAm 1219 / / tathAhi-tukachAni svalpakAlAni, sarvANi paramArthataH / etAni tena dhIrANAM, naiva toSasya kAraNam / / 220 // jainendraM punarAsAdya, mArga mIme bhavodadhau / sudurlabhaM mahAtmAno, jAyante harSanirbharAH // 221 // tathAhi-saMprAptastatkSaNAdeva, mArgaH sarvajJabhASitaH / zamasAbAmRtAsvAdasaMvedanakaro nRNAm / / 222 // anantAnandasaMpUrNamokSahetuzca nizcitaH / ataH satAM kathaM nAma, na harSollAsakAraNam ? // 22 // anyacca-sattvAnurUpaM vAJchanti, phale sarve'pi jantavaH / zvA hi tuSyati piNDena, gajaghAtena kesrii||224|| mUSako bauhimAsAdya, nRtyatyuttAlahastakaH / gajendro'vajJayA bhuGkte, yatradattaM subhojanam // 225 // tathA-adRSTatattvA ye mUDhAH, stokacittA manuSyakAH / dhanarAjyAdikaM prApya, jAyante te maMdotkaTAH // 226 // tvaM tu pUrva-cintAmaNisame ratne, labdhe madhyasthatAM gataH / na lakSito mayA dhIra!, harSadoSakalaGkitaH // 227 // adhunaivaM punardhanyaH, sphuTaromAJcasundaraH / sanmArgalAbhe tuSTo'si, sAdhu sAdhu narottama! // 228 / / kevalamatra jane naivamatigurutvamAro upakArakIrtanaM SSSSSS // 487 // Pral Jain Education is al For Private & Personel Use Only IXIww.jainelibrary.org
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- upamitI // 488 // upakArakIrtanaM paNIyaM kamAraNa, kimatra mayA vihitaM kumArasya ? nimittamAtraM atra saMpanno'haM, svayameva yogyo'si tvamevaMvidhakalyANaparamparAyAH, mayA'pi | hi tAvakInAM pAtratAmupalakSyAyaM vihito yatnaH, tathAhi svayaMvijJAtasadbhAvA, lokAntikasurestadA / yadi nAma prabodhyante, tIrthanAthAH kathaJcana // 229 // tathApi te surAsteSAM, na bhavanti mahAtmanAm / guravastAdRze pakSe, draSTavyo'yaM tvayA janaH / / 230 // yugmam / vimalenoktaM mahAtmanmA maivaM vocaH na sadRzamidamasyoditaM bhavatA, nahi bhagavati bodhayitavye lokAntikasurANAM nimittabhAvaH, bhavatA tu darzayatA bhagavadvimbaM saMpAditameva mamedaM sakalaM kalyANaM, iha ca-nimittamAtratAM yo'pi, dharme sarvajJabhASite / pratipadyeta jIvasya, sa guruH paarmaarthikH||231|| evaM me vidhAnastvaM, gurureva na saMzayaH / ucitaM tu satAM kartu, sadgurovinayAdikam // 232 // tasmAducitamevedaM sarva tAvakopakArasyeti / kiM ca-eSA bhagavatAmAjJA, sAmAnyasyApi sundaram / kAryaH sAdharmikasyeha, vinayo vandanAdikaH // 233 // kiM punaste mahAbhAga!, naivaM saddharmadAyinaH / yujyate vinayaH kartu, nirmithyasyApi sadguroH // 234 // ratnacUDenoktaM--mA maivamAdizatu kumAraH, tathAhi-guNaprakarSarUpastvaM, pUjanIyaH surairapi / tvameva gururasmAkaM, tannaivaM vaktumarhasi // 235 // vimalenoktaM-guNaprakarSarUpANAM, kRtajJAnAM mahAtmanAm / idameva sphuTaM liGgaM, yadgurobhaktipUjanam // 236 / / sa mahAtmA sa puNyAtmA, sa dhanyaH sa kulodgtH| sa dhIraH sa jagadvandyaH, sa tapasvI sa paNDitaH // 237 // yaH kiGkaratvaM preSyatvaM, karmakAratvamaJjasA / dAsatvamapi kurvANaH, sadrUNAM na lajjate // 238 // sa kAyaH zlAdhitaH puMsAM, yo gurovinayodyataH / sA vANI yA guroH stotrI, tanmano yadgurau ratam / / 239 // anekabhavakoTIbhirupakAraparairapi / dharmopakArakartRNAM, niSkrayo na vidhIyate // 240 // anyaccedamadhunA paryAlocyaM bhavatA sArdha mayA yaduta-viraktaM tAvanme bhavacArakavAsAccittaM gRhItA duHkhAtmakatayA viSayAH bhAvito lokottarAmRtAsvAda // 488 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 489 // rUpatayA prazamaH na sthAtavyamadhunA gRhapaJjare prahItavyA bhAgavatI dIkSA, kevalaM santi me tAtaprabhRtayo bahavo bAndhavAH teSAM kA bodhasUryApratibodhanopAyaH syAt ?, evaM hi teSAM mayA bandhutvakAryamAcaritaM bhavati yadi te'pi mannimittakaM bhagavadbhASite dharme pratibudhyante, nA- nayanaprAnyathA, ratnacUDenoktaM-asti budho nAmAcAryaH, sa yadIha kathaJcidAgacchettatastAnapi tava jJAtInavazyaM pratibodhayet , sa hi bhagavA- rthanA nidhiratizayAnAmAkarazcittajJatAnaipuNyasya prakarSaH prANiprazamalabdheriyattAbhUmirvacanavinyAsasyeti, vimalenoktaM-Arya! ka punarasau dRSTo budhasUrirbhavatA?, ratnacUDenoktaM-atraiva krIDAnandane'syaiva ca bhagavadbhavanasya dvArabhUmibhAge dRSTo'sau mayA, yataH samAgato'hamatItASTamyAM saparikaro bhagavatpUjanArthamiha mandire, pravizatA ca dRSTaM mayA bRhattapodhanamunivRnda, tasya ca madhye sthitaH kRSNo varNena bIbhatso darza budhasUrinena trikoNena zirasA vakradIrghayA ziro'dharayA cipiTayA nAsikayA viralavikarAlena dazanamaNDalena lambenodareNa sarvathA kurUpatayodve- svarUpaM gaheturdazyamAnaH kevalaM parizuddhamadhuragambhIreNa dhvaninA vizadena varNoccAraNenArthasamarpikayA girA dharmamAcakSANo dRSTo mayaikastapasvI, saM-12 jAtazca me cetasi vitarkaH, yathA bata-bhagavato na guNAnurUpaM rUpaM praviSTo'haM caityabhavane nivezitA bhaktisAraM bhagavadvimbe dRSTiH avatAritaM nirmAlyaM vidhApitaM sanmArjanaM kAritamupalepanaM viracitA pUjA vikIrNaH puSpaprakaraH prajvAlitA maGgalapradIpAH samu ratnacUDalAsitaH sugandhidhUpaH niHzeSitaM pUrvakaraNIyaM pramArjitamupavezanasthAnaM nyastAni bhUmau jAnukaratalAni nibaddhA bhagavadvadane dRSTiH kRtAjinapravardhitaH sadbhAvanayA zubhapariNAmaH saMjAto bhaktyatizayaH plAvitamAnandodakabinduniSyandasandohena locanayugalaM saMpannaM kadambaku- pUjA sumasannibhaM bRhadAnandavizadapulakodbhedasundaraM me zarIraM paThito bhAvArthAnusmaraNagarbha bhaktinirbharatayA zakrastavaH kRtaH paJcAGgapraNipAtaH // 489 // niSaNNo bhUtale stutaH sarvajJapraNItapravacanonnatikarairyogamudrayA pradhAnastotrairbhAvasAraM bhagavAn rakhitaM bhagavadguNairantaHkaraNaM vihito JainEducation For Private sPersonal use Only W ww.jainelibrary.org
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitaula bhUyaH paJcAGgapraNipAtaH tadavasthenaiva vanditAH pramodavRddhijanakAH sUriprabhRtayaH samutthito jinamudrayA saMpAditaM caityavandama, tadante / pa. 5-pra. kRtaM praNidhAnaM muktAzuktimudrayA / atrAntare matparivAreNa nirvartitaM bhagavato bali vidhAnaM sajjIkRtaM sAtropakaraNaM vistAritA vicitra vastrAlaGkArollocAH prArabdhaM saGgItakaM samApUritAH kalakAhalAH cAlitAH sughoSaghaNTAH rANitAni kaNakaNakabhANakAni dhvanitA // 49 // divyadundubhayaH nAditA madhurazaGkhAH vAditAH paTupaTahAH AsphAlitA ghargharikayA mRdaGgAH samucchalitAni kaMsAlakAni vijambhitaH stotraravaH pravartito matrajApaH vimuktaM kusumavarSa jhaNajhaNAyitA madhupAvalI abhiSecitaM mahArharasagandhauSadhisattIrthodakairvidhinA jagajjIvabandhorbhagavato bimbaM pravRttA mantharaM cUtamaJjarI vilasitamuddAmAnandocitaM zeSavilAsinIjanena dattAni mahAdA-1 nAni kRtamucitakaraNIyaM / evaM mahatA vimardaina vidhAya bhagavadabhiSekapUjanaM nirgato'haM sAdhuvandanArtha yAvattAvattathaiva tasya susAdhuvRndasya budhasUrimadhye sthitaH sa tapasvI niviSTaH kanakakamale rativirahita iva makaraketano rohiNIviyojita iva mRgalAJchanaH zacIvinAkRta iva pura- kRta vakriya ndaraH uttamakAtekharabhAkhareNAkAreNa ullasanmahAprabhApravAha ullasadehaprabhApravAhaH piJjaritamunimaNDalaH kUrmonnatena caraNatalena gUDhazirAjAlena prazastalAJchanalAJchitena darpaNAkAranakhena suzliSTAGgulinA caraNayugalena varakarAkAreNa jaGkorudvayena kaThinapInasuvRttavistIrNana kesa-1 rikizoralIlAviDambanAkaTItaTena truTitamanohareNodaradezena vizAlena vakSaHsthalena pralambena bhujadaNDayugalena mattamahebhakumbhAsphAlanasahAbhyAM karAbhyAM trivalivirAjitena kaNThenAdharitazazadharAravindazobhena vadanena uttuGgasusasthitena nAsAvaMzena suzliSTamAMsapralambena karNayugalenApahasitakuvalayadalAbhyAM locanAbhyAM saMhatasamayA sphuratkiraNajAlaraMjitAdharapuTayA dantapaddhatyA suzliSTASTamIzazadharasannibhena lalA- // 49 // TapaTTena adhastanAkyavacUDAmaNinottamAGgabhAvena, kiM bahunA? sarvathopamA'tItarUpadhArI dRSTo'sau mayA tathaiva dharmamAcakSaNaH, pratyabhi-10 SSREASISESE Jain Education in For Private Personel Use Only naw.jainelibrary.org
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasUri upamitau pa.5-pra. // 491 // jJAtazca tena pUrvAvadhAritena dhvaninA, saMjAto me manasi vismayaH, tatazcintitaM mayA-aye! sa evAyaM tapasvI kathaM punarIdRzakamanI-18 yarUpaH kSaNAdeva saMpanna iti, athavA kimatrAzcarya ?, niveditaM me pUrva dharmaguruNA candanena, yathA-bhavanti bhagavatAM susAdhUnAM labdhayaH kRtaM vaikriya tanmAhAtmyena ca "bhavantyete yathecchayA vividharUpadhAriNo jAyante paramANuvatsUkSmAH saMpadyante parvatavadguravaH vartante arkatUlavallaghavaH "pUrayanti vadehavistAraNa bhuvanaM AjJApayanti kiGkaramiva devezvaraM nimajanti kaThinazilAtale kurvantyekaghaTATazatasahasraM darzayantyeka"paTAtpaTazatasahasraM AkarNayanti sarvAGgopAGgaiH haranti sparzamAtreNa niHzeSarogagaNaM gacchanti pavanavad gagane sarvathA nAsti kiJcidasA labdhayaH | "dhyameteSAM bhagavatAM susAdhUnAM, prAptalabdhayo hyete sarvasya karaNapaTavo bhavanti" ato'yaM munisattamaH pUrva tathA kurUpo mayA dRSTaH adhunA kAzcit punarevaMvidharUpadhArI dRzyate tannUnaM prAptalabdhireSa bhagavAniyaho bhagavato'tizayaH, tataH prahRSTacetasA vandito mayA bhagavAnanyamunayazca, abhinandito'haM sarvaiH svargApavargamArgasaMsarganisargahetunA dharmalAmena niviSTo bhUtale zrutA cAmRtakalpA AkSepakAriNI bhavyacittAnAM vikSepajananI viSayaviSayAbhilASasya abhilASotpAdanI zivasukhe nirvedasaMpAdanI bhavaprapaJce bAdhanI vimArgasya bhagavato dharmadezanA, rajito'haM tasya guNaprAgbhAreNa, pRSTazca nikaTopaviSTaH zanaireko munirmayA, yaduta-ko'yaM bhagavAn kinAmA kutratyo veti ?, tenoktaM budhAcAsUrireSa gururasmAkaM budho nAma, sa dharAtalapuravAstavyastadadhipatereva zubhavipAkanRpatestanayo nijasAdhutAnandanastRNavadapahAya rAjyaM ryodantaH niSkrAntaH sAmpratamaniyatavihAreNa viharatIti, tato'hamAkarNya tacaritaM dRSTvA tadatizayaM nirIkSya rUpaM zrutvA dharmadezanAkauzalaM saMcintya ca hRdaye yathA'ho ratnAkarakalpamidaM bhagavatAM darzanaM yatraivaMvidhAni puruSaratnAnyupalabhyante, tataH saMjAto bhagavadahatpraNIte mArge meruzikha- M // 491 // 4 khaniSprakampaH sthirImUtazca dharme tenaiva budhasUridarzanena maDIyaH sarvo'pi parikaraH, tato'bhivandya bhagavantaM gato'haM svasthAnaM, bhagavAnapi 8 Jain Education international + J
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.5-pra. // 492 // kacidanyatra viharatIti / tenAhaM bravImi yadyasau budhasUrirAgacchettataste bandhuvarga bodhayati, paropakArakaraNaikavyasanI hi sa bhagavAn , yatastadApi mama matparikarasya ca saddhameM sthairyArtha vihitaM tena tattAdRzaM vaikriyarUpamiti, vimalenoktaM-Arya! so'pi kathaJcidihAgamanAya bhavataivAbhyarthanIyaH, ratnacUDenoktaM yadAdizati kumAraH kevalamasmadviyogena sAmprataM vidhurastAto visaMsthulA'mbA vartate tadgacchAmi tAvadahaM tayoH saMdhIraNArtha svasthAne, tataH kariSyAmi yuSmadAdeza, nAtra kumAreNa vikalpo vidheya iti, vimalenoktaM--Arya ! kiM gantavyaM?, ratnacUDaH prAha kumAra!-yuSmatsaGgAmRtakSodalabdhAsvAdasya me'dhunA / gantavyamiti vaktavye, bhAratI na pravartate // 241 // tathAhi-jaDo'pi sajjane dRSTe, jAyate toSanirbharaH / udite vikasatyeva, zazAke kumudAkaraH / / 242 // sa tatra kSaNamAtreNa, prItisaM-1 baddhamAnasaH / jIvanneva na taM muktvA , nUnamanyatra gacchati // 243 // kiM ca-saMsAre'nantaduHkhaughapUrite'pyamRtaM param / idamekaM budhairuktaM, yatsadbhizcittamIlanam / / 244 // ko'rgha kartuM samartho'tra, satAM saGgasya bhUtale / yadi (cet ) tadvighaTane heturna syAdvirahamudgaraH // 245 // cintAmaNimahAratnamamRtaM kalpapAdapam / sa dRSTaM saMtyajenmUDhaH, sajjanaM yo vimuJcati / / 246 / / kumAravirahotrAsAjihvA lagati tAluke / tavApi purato me'dya, gantavyamiti jalpataH / / 247 // idaM vajrAzanestulyamidamatyantaniSThuram / yanme bhavAdRzAmagre, gacchAma iti jalpanam / / 248 // tathApi-tAtAmbAcittasantAparUpaM saMcintya kAraNam / mahagantavyameveti, mayedamabhidhIyate // 249 // vimalenoktaM-Arya! yadyevaM tato gamyatAM bhavatA, kevalaM na vismaraNIyamidamAryeNa madIyamabhyarthanaM AnetavyaH sa kathaJcidatra budhasUririti, ratnacUDenoktaM-kumAra!-ko'tra vikalpaH?, tato bhAvisujanadarzanavicchedakAtarahRdayA cUtamaJjarI sabASpagadgadayA girA vimalaM pratyAha-kumAra! -sahodaro'si me bhrAtA, devaro'si narottama! / zarIraM jIvitaM nAthastvaM me bhavasi sundara ! // 250 // tadeSa vimalAdviyogo ratnacUDasya // 492 // Jain Education ForPrivatesPersonal use Only Ri
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa.5-pra. // 493 // ratnApahAra guNahIno'pi, smaraNIyaH kacijjanaH / bhavAdRzAM mahAbhAga!, dhanyA hi smRtigocare // 251 // vimalenoktaM--Arya! -guruzca gurupatnI ca, yadi na smRtigocare / tato me kIdRzo dharmaH, kiM vA saujanyamucyatAm ? // 252 // evaM ca kRtvA mayApi saha sambhASaNaM gatau cUtamajarIratracUDau, mama punaragRhItasaMkete ! bhadre samAkarNayato'pi tathA vimalaratnacUDayoH sambandhinaM dharmajalpaM gurukarmatayA dUrabhavyatayA ca mattasyeva suptasyeva vikSiptacittasyeva mUrchitasyeva proSitasyeva mRtasyeva na tadA pariNatamekamapi dharmapadaM hRdaye vanazilAzakalaghaTitamiva manAgapi na drAvitaM jinavacanAmRtarasasekenApi cittaM, tato vizeSataH saMstutya bhagavantaM nirgatazcaityabhavanAnmayA sahito vimalaH, tato'bhihitamalena-vayasya! vAmadeva yadidaM ratnacUDena mahyaM dattaM ratnaM mahAprabhAvamidamAkhyAtaM tena tataH kadAcididamupayujyate kacinmahati prayojane sa ca nAsthA'dhunA ratnAdike tato gRhItamidamanAdareNa kathaJcinnayati tasmAdatraiva kutracitpradeze nidhAya gacchAva iti, mayoktaM -yAdizati kumAraH, tato vimocya vastrAJcalaM samarpitaM tadratnaM me vimalena, nikhAtaM mayaikatra bhUpradeze kRto nirupalakSyaH sa pradezaH, praviSTau nagare, gato'haM svabhavane kRtaH steyabahulikAbhyAM mama zarIre'nupravezaH, tatazcintitaM mayA-tadnaM ratnacUDena, sarvakAryakaraM param / niveditaM samakSaM me, tulyaM cintAmaNerguNaiH // 253 // tattAdRzamanardheyaM, ratnaM ko nAma muJcati ? / harAmi tvaritaM gattvA, kiM mamAparacintayA? // 254 // tato'valambya jaghanyatAM vismRtya vimalasnehaM avigaNayya sadbhAvArpaNaM aparyAlocyAyatiM anAkalavya mahApApaM avicArya kAryAkArya adhiSThitaH steyabahulikAbhyAM gato'haM taM pradeza utkhAtaM tadranaM nikhAtamanyatra pradeze, cintitaM ca mayA kadAcidhu|naivAgacchati vimalaH tato rikte'smindRSTe pradeze bhavedasya vikalpo yathA vAmadevena gRhItaM tadanaM yadi punaratra pradeze yathedaM karpaTAvaguNThitaM | nikhAtaM tathaivAnyastatpramANaH pASANo nikhanyate tato vimalasya taM dRSTvA bhavedevaMvidho vitarkaH yathA tadranaM mamaivApuNyairevaM pASANIbhUta-pa // 493 // sa.bha.42 Jain Education For Private Personal Use Only |ww.jainelibrary.org
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 494 // ARRAORRENCY 8 miti, evaM ca vicinya mayA nikhAtastatpramANaH karpaTAvaguNThitastatra pradeze pASANaH, samAgato gRhaM lajitaM taddinaM samAyAtA rajanI rattApahAraH |sthito'haM paryake samutpannA' me cintA-aye virUpakaM mayA kRtaM yannAnItaM tadnaM dRSTaH kenacidahaM tathA kurvANaH prahISyati kazcidanyastadanaM tadadhunA kiM karomIti vitarkakallolamAlAkulitacittavRttezcittasaMtApena vinidrasyaivAtItA sarvA'pi zarvarI, prabhAte ca samutthAyAtitvaritaM gato'haM punastaM pradezaM, itazca samAgato madbhavane vimalaH na dRSTo'hamanena pRSTo matparijanaH ka vAmadeva iti, kathitamanena-yathA krIDAnandanodyAnAbhimukhaM gata iti, tataH samAgato mamAnumArgeNa vimalaH, sa cAgacchan dUre dRSTo mayA, tataH saMjAtA mamAkulatA vismRto ratnapradezaH samutkhAtaH pASANo gopitaH kaTIpaTyAM kRto nirupalakSaH sa pradezaH gato'hamanyatra gahanAntare saMprApto vimalaH dRSTo'hamanena lakSito bhayataralalocanaH, tato'bhihitamanena-vayasya ! vAmadeva kimekAkI tvamihAgataH ? kiM vA bhIto'si ?, mayoktaM zrutaH prabhAte |mayA tvamihAgataH tenAhamapyAgataH tato na dRSTastvamatra tena saMjAto mama hRdaye trAsaH ka kumAro gata iti cintayA sAmprataM tu tvayi dRSTe yadi para svastho bhaviSyAmIti, vimalenoktaM yadyevaM tataH sundaramidaM saMpannaM yadihAgatau sAmprataM gacchAvo bhagavadbhavane, mayoktaM evaM bhavatu, tato gatau jinamaMdire praviSTo'bhyantare vimalaH sthito'haM dvAradeze, cintitaM mayA-nUnaM vijJAto'hamanena tato nazyAmi tvarita itarathA mamedameSa ratnamuddAlayiSyati na cAtra pure tiSThato mamAstyasmAnmokSaH ataH patAmi nirdeza iti, tataH palAyito'haM vegena krAnto: bahuviSayaM UDhastrINi rAtrindinAni gato'STAviMzati yojanAni choTito ratnapranthiH dRSTo niSThurapASANaH tato hA hato'smIti gato mUrchA labdhA kRcchreNa cetanA gRhItaH pazcAttApena prArabdhaH palAyituM bhraSTo'haM kathaMcittataH sthAnAt tatpunargRhAmItyabhiprAyeNa valitaH svadezAbhi- // 494 // * mukhaM / itazca jinasadanAnnirgatena na dRSTo'haM vimalena, tataH saMjAtA vimalasya cintA-ka punargato vAmadeva iti, gaveSitaH sarvatra Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Dhaw.jainelibrary.org
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 495 // Jain Education kAnane na copalabdhaH, tato bhavane pure ca sarvatra gaveSitoM yAvattatrApi na dRSTaH, tataH sarvadikSu prahitA mamAnveSakapuruSAH, prApto'hamekaiH bhItastebhyaH, amihitastaiH yathA vAmadeva ! zokArttastvadviyogena vimalo vartate vayamAnetArastavAnena prahitAstena gamyatAmiti, tato mayA | cintitaM - aye ! na lakSito'haM vimalena, tato vigataM me bhayaM nIto'haM tairvimalasamIpe dRSTo vimalena samAliGgitaH snehena muktamubhAbhyAM nayanairvimalasalilaM, kiM tu mayA kapaTena priyamIlakamudA vimalena, nivezito'hamardhAsane, abhihitazcAnena - vayasya ! vAmadeva varNaya kimanubhUtaM bhavatA ?, mayoktaM ---- kumArAkarNaya asti tAvatpraviSTastvaM jinamandire, tato yAvattatra kilAhamapi pravizAmi tAvaddRSTA mayA tUrNamAgacchantI gaganatale'mbaracarI, sA ca kIdRzI - prakAzayantI dikcakraM rUpalAvaNyazAlinI / AkaSTakaravAlA ca, yamajihveva bhISaNA / / 255 // tatastAM dRSTvA yAvadahamabhilASotrAsaMsaMkIrNa rasAntaramanubhavAmi tAvadutpATitastayA netumArabdho gaganamArgeNa, tato'haM - hA kumAra kumAreti, raTannucaiH suvihvalaH / nIta eva tayA dUraM, bho vidyAdharayoSitA / / 256 // kiM ca payodharabhareNoccaiH, sasnehamavagUhitaH / cumbitaJca balAdva, prArthito ratakAmyayA // 257 // tathA raktApi sA bAlA, viSarUpA prabhAsate / kumAra ! varamitreNa, tvayA virahitasya me // 258 // cintitaM ca tadA mayA, yaduta -- anuraktA surUpA ca yadyapyeSA tathApi me / varamitravimuktasya, na sukhAya prakalpate // 259 // atrAntare samAyAtA'nyA'mbaracarI vilokito'hamanayA gatA sA'pi mayyabhilASaM pravRttA coddAlane, tatazca -AH pApe kutra yAsIti, zabdasandarbhabhISaNam / jAtaM parasparaM yuddhaM, tayoH khacarayoSitoH // 260 // tato vyAkulitAryA nizruTito'haM hastAtpatito bhUtale cUrNito gAtrabhAreNa, cintitaM mayA - yadyapi dalito'haM na zaknomi vedanayA naMSTuM tathApi yAvadanayorekA na gRhNAti mAM tAvannazyAmi yena jIvanneva vimalakumAravaravayasyaM pazyAmi tataH palAyito'haM tvarayA dRSTacAmIbhirmanuSyaiH prApitaH kumArasa ratnApahAraH // 495 //
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5R vAmadeve upamitI mIpaM, tadidaM kumAra! mayA'nubhUtamiti, tacchrutvA rajito vimalo madIyaniSkRtrimasnehena, hRSTA me'ntargatA bahulikA kila pratyAyito'yaM | ratnApahAra: pa. 5-pra. mayA vimalo mugdhabuddhiriti / atrAntare grasta iva makareNa dalita iva vatreNa samAghrAta iva kRtAntena na jAne kA prApto'hamavasthA ?, I&yataH-samunmUlayadivAnANi me prAdurbhUtamudarazUlaM utpATayantIva locane pravRddhA zirovedanA prakampitAni sandhivandhanAni pracalitaM rd||49 // najAlaM samullasitaH zvAsasamIraNaH bhanne nayane niruddhA bhAratI, samAkulIbhUto vimalaH kRto hAhAravaH samAgato dhavalarAjaH milito janasamUhaH samAhUtaM vaidyamaNDalaM prayuktAni bheSajAni na saMjAto vizeSaH smRtaM vimalasya tadnaM ayamavasarastasyeti matvA gato vegena tapradezaM nirUpitaM yatnena yAvanna dRzyate tadnaM, tato jAtA vimalasya madIyacintA-kathamasau jIviSyati ?, tataH samAgato mama smiipe| ruSTAdevI atrAntare vijRmbhitaikA vRddhanArI moTitamanayA zarIraM udvellitaM bhujayugalaM mutkalIbhUtAH kezAH kRtaM vikarAlarUpaM muktAH phetkArArAvAH vagitamuddAmadehayA, bhItaH sarAjako janaH, tato vidhAya pUjAmutpAdya dhUpaM pRSTA'sau-bhaTTArike ! kA tvamasIti, sA prAha-vanadevatA'haM, mayA'yamevaM vihito vAmadevo, yato'nena pApena sadbhAvapratipanno'pi vaJcito'yaM saralo vimalaH, hRtamasya ratnaM, nikhAtamanyapradeze, puna-1 gRhItvA naSTaH, punarAnItena racitamAlajAlaM, evaM ca kathitaM tayA vanadevatayA savistaraM madIyaM vilasitaM, darzitaM tatra pradeze ratnaM, Aha |vimalakAca-tadeSa mayA cUrNanIyo duSTAtmA vAmadevaH, vimalenoktaM--sundari! mA maivaM kArSIH, mahAnevaM kriyamANe mama cittasantApaH saMpadyate, ritAmuktiH tato vimalAbhyarthanayA mukto'haM vanadevatayA, nindito'haM lokena dhikkAritaH ziSTajanena hasito bAlasArthena bahiSkRtaH svajanavargeNa jAta-IN stRNAdapi janamadhye laghutaro'hamiti, tathApi mahAnubhAvatayA vimalo mAmavalokayati cirantanasthityA na darzayati vipriyaM na muJcati | DI496 // snehabhAvaM na zithilayati prasAdaM na rahayati mAM kSaNamapyekaM, - vadati ca-vayasya! vAmadeva na bhavatA manAgapyajJajanavacanaizcittodvego vi in Education ___
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. // 497 // dheyaH, yato durArAdho'yaM lokaH, tato bhavAdRzAmeSa kevalamavadhIraNAmaItIti, na ca na pratItaM tasya mahAtmano vimalasya tadA madIyacaritaM, tathApi-ahaM bahulikAdoSAtAdRzo duSTaceSTitaH / sa tAdRzo mahAbhAgastatredaM viddhi kAraNam // 1 / / vAruNyAmuyaM gacchedastaM prAcyAM divAkaraH / lakkhayecca svamaryAdAM, yadvA kSIramahArNavaH // 2 // athavA-vahnipiNDo'pi jAyeta, kadAciddhimazItalaH / alAbuvattarenIre, nikSipto meruparvataH // 3 // nirvyAjasnehakAruNyaH, saddAkSiNyamahodadhiH / tathApi sujano bhadre !, pratipannaM na muJcati // 4 // tribhirvizeSakam / anyacca-jAnannapi na jAnIte, pazyannapi na pazyati / na zraddhatte ca zuddhAtmA, sajjanaH khalaceSTitam // 5 // tato'haM bandhubhistyakto, loke saMjAtalAghavaH / vicarAmi tadA sArdha, vimalena mahAtmanA / / 6 / / athAnyadA mayA yukto, vimalo vimalekSaNaH / saMprAptastatra jainendramandire vandanecchayA // 7 // vidhAyAzeSakartavyaM, praNipatya jinezvaram / athAsau stotumArabdho, vimalaH kalayA girA rtcuuddaaS|| 8 // atrAntare lasaddIptirvidyotitadigantaraH / sa ratnacUDaH saMprAptaH, khacaraiH pariveSTitaH // 9 // athAsau madhuradhvAnamAkarNya zruti dyAgamaH pezalam / tataH saMcintayatyevaM, ratnacUDaH pramoditaH ||10||-aye! sa stauti dhanyAtmA, vimalo jantubAndhavam / bhagavantaM mahAbhAgaM, tattAvacchrayatAmidam // 11 // tato nibhRtasaJcAro, mUkIkRtya svakhecarAn / sahaiva cUtamaJjaryA, citranyasta iva sthitaH // 12 // atha gambhIranirghoSaH, sphuTakaNTakabhUSaNaH / AnandodakapUrNAkSaH, kSiptadRSTirjinAnane // 13 / / sadbhaktyAvezayogena, sAkSAdiva puraH sthi-13 vimalakRtA |tam / jinezaM paramAtmAnaM, bhagavantaM sanAtanam // 14 // sopAlambhaM savizrambhaM, sasnehaM praNayAnvitam / tataH saMstotumArabdho, vimalo stutiH |'malamAnasaH // 15 // tribhirvizeSakam / "apAraghorasaMsAranimagnajanatAraka! / kimeSa ghorasaMsAre, nAtha ! te vismRto janaH // 16 // // 497 // "sadbhAvapratipannasya, tAraNe lokabAndhava! / tvayA'sya bhuvanAnanda!, yenAdyApi vilambyate // 17 // ApannazaraNe hIne, karuNAmRtasA Jain Education For Private & Personel Use Only ADMww.jainelibrary.org
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. stutiH // 498 // daagr!| na yuktamIdRzaM kartu, jane nAtha! bhavAdRzAm // 18 // bhIme'haM bhavakAntAre, mRgazAvakasannibhaH / vimukto bhavatA nAtha!, ki-1 vimalakRtA "mekAkI dayAlunA // 19 // itazcetazca nikSiptacakSustaralatArakaH / nirAlambo bhayenaiva, vinazye'haM tvayA vinA // 20 // ananta- di "vIryasambhAra!, jgdaalmbdaayk!| vidhehi nirbhayaM nAtha!, mAmuttArya bhavATavIm // 21 // na bhAskarAhate nAtha!, kamalAkarabodhanam / "yathA tathA jagannetra!, tvadRte nAsti nirvRtiH // 22 // kimeSa karmaNAM doSaH, kiM mamaiva durAtmanaH / kiM vA'sya hatakAlasya ?, kiM| | "vA me nAsti bhavyatA ? // 23 // kiM vA sadbhaktinirgrAhya !, sadbhaktistvayi tAdRzI / nizcalA'dyApi saMpannA ?, na me bhuvanabhUSaNa ! // 24 // lIlAdalitaniHzeSakarmajAla! kRpApara! / muktimarthayate nAtha!, yenAdyApi na dIyate // 25 // tribhirvizeSakam / sphuTaM ca | | "jagadAlamba!, nAthadaM te nivedyate / nAstIha zaraNaM loke, bhagavantaM vimucya me // 26 // tvaM mAtA tvaM pitA bandhustvaM svAmI tvaM ca | "me guruH / tvameva jagadAnanda!, jIvitaM jIvitezvara! // 27 // tvayA'vadhIrito nAtha!, mInavajalavarjite / nirAzo dainyamAlambya, | "mriye'haM jagatItale // 28 // svasaMvedanasiddhaM me, nizcalaM tvayi mAnasam / sAkSAdbhUtAnyabhAvastha, yadvA kiM te nivedyatAm ? // 29 // "maccittaM padmavannAtha !, dRSTe bhuvanabhAskare / tvayIha vikasatyeva, vidalatkarmakozakam // 30 // anantajantusantAnavyApArAkSaNikasya te / "mamopari jagannAtha !, na jAne kIdRzI dayA ? // 31 // samunnate jagannAtha!, tvayi saddharmanIrade / nRtyatyeSa mayUrAbho, madordaNDazikha"NDikaH // 32 // tadasya kimiyaM bhaktiH ?, kimunmAdo'yamIdRzaH? / dIyatAM vacanaM nAtha!, kRpayA me nivedyatAm // 33 // mana"rAjite nAtha!, sabUte kalakokilaH / yathA dRSTe bhavatyeva, lstklklaakulH|| 34 // tathaiSa srsaanndbindusndohdaayk!| ||498 // "tvayi dRSTe bhavatyevaM, mUl'pi mukharo janaH // 35 // tadenaM mA'vamanyethA, nAthAsaMbaddhabhASiNam / matvA jaDaM jagajyeSTha!, santo hi 0 Jain Education in For Private & Personel Use Only X w w.jainelibrary.org
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ papamitI pa. 5-a. vimalakRtA stutiH // 499 // % - ta vatsalAH // 36 / / kiM bAlo'lIkavAcAla, AlajAlaM lapannapi / na jAyate jagannAtha!, piturAnandavardhakaH / / 37 / / tathA'zlI"lAkSarollApajalpAko'yaM janastava / kiJcid vardhayate nAtha!, toSaM kiM neti kathyatAm ? // 38 // anAdyabhyAsayogena, viSayAzucika"dame / garte sUkarasaMkAzaM, yAti me caTulaM manaH // 39 // na cAhaM nAtha! zaknomi, tannivArayituM calam / ataH prasIda taddeva!, deva! "vAraya vAraya // 40 // kiM mamApi vikalpo'sti ?, nAtha! tAvakazAsane / yenaivaM lapato'dhIza!, nottaraM mama dIyate // 41 / / ArU"hamiyatI koTI, tava kiGkaratAM gatam / mAmapyete'nudhAvanti, kimadyApi parISahAH // 42 // kiM cAmI prnntaashessjnviiryvidhaayk!| | "upasargA mamAdyApi, pRSThaM muJcanti no khalAH // 43 // pazyannapi jagatsarva, nAtha! mAM purataH sthitam / kaSAyArAtivargaNa, kiM na "pazyasi pIDitam ? // 44 // kaSAyAbhidrutaM vIkSya, mAM hi kAruNikasya te / vimocane samarthasya, nopekSA nAtha! yujyate // 45 // "vilokite mahAbhAga!, tvayi saMsArapArage / AsituM kSaNamapyekaM, saMsAre nAsti me ratiH // 46 // kiM tu kiM karavANIha ?, nAtha! | "mAmeSa dAruNaH / Antaro ripusaGghAtaH, pratibadhnAti satvaram // 47 // vidhAya mayi kAruNyaM, tadenaM vinivAraya / uddAmalIlayA "nAtha !, yenAgacchAmi te'ntike // 48 // tavAyatto bhavo dhIra !, bhavottAro'pi te vazaH / evaM vyavasthite kiM vA, sthIyate ? paramezvara ! "|| 49 // taddIyatAM bhavottAro, mA vilambo vidhIyatAm / nAtha! nirgatikollApaM, na zRNvanti bhavAdRzAH? // 50 // " ityevaM vimalo yAvatsadbhAvArpitamAnasaH / bhUtanAthamabhiSTutya, paJcAGgapraNatiM gataH // 51 / / tAvadullAsitAnandapulakodbhedasundaraH / saMtuSTastasya bhAratyA, ratnacUDaH sakhecaraH // 52 // yugmam ||saadhu sAdhu kRtaM dhIra !, stavanaM bhavabhedinaH / tvayetyevaM zruvANo'sau, prAdurAsIttadA puraH // 53 // dhanyastvaM kRtakRtyastvaM, jAto'si tvaM mahItale / yasyedRzI mahAbhAga!, bhaktirbhuvanabAndhave // 54 // mukta evAsi saMsArAnizcitastvaM naro 6-2564-5 // 499 // Jain Education Central For Private Personal use only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau dattama! / prApya cintAmaNiM naiva, naro dAridyamarhati // 55 // evaM ca kalavAkyena, vimalaM khacarAdhipaH / abhinandha tato nAthaM, pa. 5-pra. vanditvA bhaktinirbharaH // 56 // tadante vimalasyoccairvandanaM pravidhAya sH| prathamaM vanditastena, niviSTaH zuddhabhUtale // 57 // tato vi hitakartavyA, niSaNNA cUtama jarI / vidyAdharanarendrAzca, niSaNNA natamastakAH // 58 // atha pRSTatanUdantau, jAtatoSau parasparam / vimalo // 50 // ratnacUDazca, sambhASa kartumudyatau // 59 // uktaM ca ratnacUDena, mahAbhAga ! nizamyatAm / hetunA yena saMjAtaM, mama kAlavilambanam // 6 // nAnIto bhavadAdiSTaH, sa sUrirbudhanAmakaH / tatrApi kAraNaM kiJcinmahAbhAga! nizAmaya / / 61 // ito gato'haM vaitADye, dRSTA'mbA zokavihvalA / tAtazca madviyogena, tau ca saMdhIritI mayA // 62 // athAtIte dine tasmin , saGgamAnandabandhure / rAtrau sthito'haM zayyAyAM, kRtadevanamaskRtiH / / 63 // dhyAyataH paramAtmAnaM, bhagavantaM jinezvaram / samAgatA ca me nidrA, dravyato na tu bhAvataH // 64 // | tAvad bho bho mahAbhAga!, bhuvanezvarabhaktaka! / uttiSTheti giraM zRNvan , vibuddho'haM manoharAm // 65 // atha vidyotitAzeSadikcakra-| pratibhAsvarAH / tadA'haM purataH sAkSAtpazyAmi bhudevtaaH||66|| tataH sasambhramotthAnavihitAtulapUjanam / tAbhirmA zlAghayantIbhi|ridamuktaM vacastadA // 67||-dhnyo'si kRtakRtyo'si, pUjanIyo'si mAdRzAm / yasya bhAgavato dharmaH, sthiraste narasattama! // 68 // 1 rohiNyAdyA vayaM vidyAstava puNyena coditAH / sarvAste yogyatAM matvA, samAyAtAH svayaMvarAH / / 69 // AvarjitA guNaistAta!, tAva4 kInaiH sunirmalaiH / atyantamanuraktAste, sarvAH sarvAtmanA vayam // 70 // yasya bhAgavato dhIra!, namaskAro hRdi sthitaH / sadA jAjva lyate loke, tasya te kimu durlabham ? // 71 // etAH paJcanamaskAramantramAhAtmyayantritAH / Agatya svayameveha, vayaM kiGkaratAM gatAH // 72 // kariSyAmaH pravezaM te, zarIre puruSottama! / pratIccha bhavitavyaM ca, bhavatA cakravartinA // 73 // etaccAsmAbhirAdiSTaM, vidyA SEKSHASKASEAR vidyAdharendratA // 50 // S Jain Education anal For Private & Personel Use Only RI
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. ma. ratacUDasya vidyAdharendratA // 501 // dharabalaM tava / padAtibhAvamApannamAyAtaM dvAri vartate / / 74 // lasatkuNDalakeyUrakirITamaNibhAsvarAH / tataH pravizya te sarve, khecarA me natiM gatA // 75 // atrAntare prahatamuddAmAtodyazabdaM prAbhAtikatUraM, paThitaM ca kAlanivedakena yaduta-eSa bho! bhAskaro loke, svabhAvAdudayaM gataH / prabodhakArako nRNAM, dRSTiprasaradAyakaH // 76 // sadanuSThAnahetuzca, sarvAsAmarthasampadAm / sampAdaka iti khyAtaH, saddharma iva vartate / / 77 / / tataH-bho bho lokAH! samutthAya, saddharme kurutAdaram / yena vo'tarkitA eva, saMpadyante vibhUtayaH // 78 ||etccaakrnny cintitaM mayA-aye! bhagavadbhASitasaddharmamAhAtmyamidaM yad-atarkitopanatA eva siddhA mamaitAH sarvavidyAH, na cedaM me harSasthAnaM, vighnaH khalveSa samupasthito me, na bhaviSyati vimalena sArdha dIkSAgrahaNaM, yataH puNyAnubandhi puNyamapi bhagavatA sauvarNikanigaDatulyaM vyAkhyAtaM, AdiSTaM ca pUrvameva me candanena vidyAdharacakravartitvaM, samarthitaM ca mahAtmanA vimalena, tatkA gatiH ?, bhavitavyamevamanena, tadevaM cintayata eva me kRto devatAbhiH zarIre'nupravezaH, prArabdho vidyAdharasamUhairme rAjyAbhiSekaH, kRtAni kautukAni vihitAni mAGgalikAni samupanItAni sattIrthodakAni prakaTitAni ratnAni sajjIkRtAH kanakaratnakalazAH, evaM ca mahatA vimardaina nirvatito me rAjyAbhiSekaH, tataH pUjayato devAn sanmAnayato gurUn sthApayato rAjanIti nirUpayato bhRtyavarga kurvato yathApratipattiM samAcarato'bhinavarAjyocitaM sarva karaNIyaM lajitAni mama kiyanyapi dinAni, tato nirAkulIbhUtasya me saMsmRto yuSmadAdezaH, cintitaM ca |-aye! nAnveSito'sau mayA budhasUriH, na nIto vimalasamIpaM, aho me pramattatA, tatastadgaveSaNArtha svayameva bhrAnto'haM bhUribhUmima&NDalaM, dRSTazcaikatra nagare mayA budhasUriH nivedito yuSmadvRttAntaH, tato'bhihitamanena--ccha tvaM tAvadidamidaM ca vimalAya nivedaya, ahaM |tu pazcAdAgamiSyAmi, ayameva hi vimalabandhUnAM pratibodhanopAyo nAnyaH, tataH karNAbhyaNe sthitvA zanaiH kathito vimalAya ratnacUDena sa| 4 // 50 // Jain Education in For Private & Personel Use Only livww.jainelibrary.org
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. // 502 // vairAgyam pracchanno budhasUrisandezakaH, sa tu mayA nAkarNita iti, prAha ca ratnacUDaH-tadanena kAraNena saMjAto me kAlavilambaH amunA ca hesunaa| nAnIto budhasUririti, vimalenoktaM--sundaramanuSThitamAryeNa, tataH praviSTAH sarve'pi nagare, svitvA ca mahApramodena dvitrANi dinAni gataH svasthAnaM ratnacUDaH / vimalastu tataH prabhRti "gADhataramabhyastatayA kuzalabhAvasya nahINatayA karmajAlasya vizuddhatayA jJAnasya heyatayA viSa-4 | vimalasya "yANAM upAdeyatayA prazamasya avidyamAnatayA duzcaritAnAM prabalatayA jIvavIryasya pratyAsannatayA paramapadasampatterna bahumanyate rAjyazriyaM / "na kurute zarIrasaMskAraM na lalati vicitralIlAbhiH nAbhilaSati prAmyadharmasambandhagandhamapI"ti, kevalaM bhavacArakaviraktacittaH zubhaghyAnAnugataH kAlaM gamayati, taM ca tathAvidhamavalokya piturdhavalanRpatermAtuzca kamalasundaryAH samutpannA cintA-yatheSa vimalakumArasatyapi manohare tAruNye vidyamAne'pyapahasitadhanadavibhave vibhave pazyannapyadharitAmarasundarIlAvaNyA narendrakanyakA adhaHkRtamakaraketanoH |'pi rUpAtizayena saMgato'pi kalAkalApena nIrogo'pi dehena saMpUrNo'pIndriyasAmagyA rahito'pi munidarzanena nAlIyate yauvanavikArairna dhavalarAnirIkSate'rdhAkSinirIkSitena na jalpati manmanaskhalitavacanena na sevate geyAdikalA na bahumanyate bhUSaNAni na gRhyate madAndhatayA na jakamalavimucyate saralatayA na viSahate viSayasukhanAmApIti tatkimidamIdRzamasya saMsArAtItamalaukikaM caritaM, yAvaJcaiSa priyaputrako viSayasukha sundayovimukhaH khalvevaM munivadavatiSThate tAvadAvayoridaM niSphalaM rAjyaM akiJcitkarI prabhutA niSpayojanA vibhavA mRtasamAnaM jIvitamiti, tataH vicAraH kathaM punareSa viSayeSu pravartiSyate kumAra iti saMpanno devInRpayo rahasi paryAlocaH, sthApitaH siddhAntaH yaduta-khayameva tAvadabhidhIyatAM viSayasukhAnubhavaM prati kumAraH, sa hi vinItatayA dAkSiNyadhanatayA ca na kadAcana pitrorvacanamatilavayiSyatIti matvA, tato'nyadA'mi- 502 // hito rahasi jananIjanakAbhyAM vimalakumAraH yathA-putra! manorathazataistvamAvayorjAto'si rAjyadhUrdharaNakSamazca vartase tatkimiti nAnu Join Education For Private 3 Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.5-pra. // 503 // zIlayasi nijAvasthAnurUpaM ? kiM nAdhitiSThasi rAjyaM ? kina kuruSe dArasaMgrahaM ? kiM nAnubhavasi viSayagrAmaM ? kiM na vardhayasi kulasantati ? kiM notpAdayasi prajAnAmAnandaM ? kiM nAhAdayasi bandhuvarga? kiM na pUrayasi praNayijanaM ? kiM na tarpayasi pitRdevAn ? kiM na sanmAnayasi mitravarga? kiM na janayasi vacanamidaM kurvannAvayoH pramodasandohamiti, vimalena cintitaM-sundaramidamAbhyAmabhihitaM, bhaviSyatyayameva pratibodhanopAyaH, tato'bhihitamanena-yadAjJApayati tAto yadAdizatyambA tatsamastaM mAdRzAM karaNocitaM nAtra vikalpaH, kiM tu mamAyamabhiprAyaH-yadi sarveSAM svarAjye duHkhitalokAnAmapahRtya bAdhA saMpAdya ca sukhaM tataH svayaM sukhamanubhUyate tatsundaraM, evaM hi prabhutvamAcaritaM bhavati, nAnyathA, tathAhi-vidhAya lokaM nirbAdhaM, sthApayitvA sukhe'khilam / yaH svayaM sukhamanvicchetsa | duHkhisarAjA prabhurucyate // 79 // yastu loke suduHkhAte, sukhaM bhute nirAkulaH / prabhutvaM hi kutastasya ?, kukSibharirasau mataHtvAnveSaNaM // 80 // tadidamatra prAptakAlaM vartate tAvadeSa saMtApitAzeSabhUmaNDalo grISmasamayaH tato'hamatraiva manonandanAbhidhAne gRhopavane yukto | bandhuvargeNa parivRto mitravRndena sevamAno dharmasamayocitAM rAjalIlA saMpAdayAmi tAtAmbayoH sambandhinamAdezaM, kevalaM niyujyantAM rAjapuruSA ye sarva duHkhadaurgatyopahataM lokaM gaveSayitvA samAnIya ca mayA sAdhaM sukhamanubhAvayantIti, etaccAkarNya prahRSTo dhavalarAjaH pramu-| |ditA kamalasundarI, tato'bhihitamAbhyAM sAdhu vatsa! guruvatsala! sAdhu cAru jalpitaM vatsena, yuktamidamIdRzameva bhavato vivekasyeti, tatastatra manonandane gRhopavane sajjIkAritamativizAlaM narendreNa himagRhaM, taccAcchAditaM nirantaraM nalinIdalaiH samantAdupagUDhaM marakataharitaiH kadalIvanarveSTitaM satatavAhinyA karpUrapUritodakapravAhayA gRhanadyA vilepitaM malayajakarpUrakSodagAryA kRtavibhAgamuzIramRNAlanAlakalpi- // 503 // tairbhittibhAgaiH, tatastatra tAdRze zrISmasantApahAriNi zizirasukhotkampakAriNi mahati himabhavane viracitAni zizirapallavazathanAni ka Jain Education ethical For Private Personel Use Only Di
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 504 // Jain Education lpitAni zizirasukhadamRdUnyAsanAni pravezitaH saha lokasamUhena vimalakumAraH, tataH samastenApi janasamudayena sahita eva viliptaH sarasacandanena guNDitaH karpUrareNunA mAlitaH surabhipATalAdAmabhirvirAjito mallikAkusumastabakairAliGgitaH sthUlamuktAphalakalApena nivasitaH sUkSmakomalavasanairvIjyamAnaH zizirabinduvarSibhistAlavRntairlAlitaH khAdukomalenAhAreNa prIta iva surabhitAmbUlena pramodita iva | manohArikA kaligItena sAnanda iva vividhakaraNAGgahArahAriNA nRttena sAhAda iva lalitavilAsinIlokakuvalayadalalolalocanamAlAvalokanena praviSTa iva saha lokenAvagAhituM ratisAgaraM, tadevaM jananIjanakayoH pramodasandohadAnArthaM sarveSAmapi lokAnAmAtmano'pyadhikataraM bahi:sukhaM saMpAdayannAsituM pravRtto vimalakumAraH, pravezayanti ca yathAdarza rAjAdezena niyuktapuruSAH duHkhadaurgatyopahataM tatra lokaM, tataH kriyate teSAM duHkhApanodaH saMpAdyate cAnandAtireka iti, evaM ca - nRpatoSavidhAyivilAsakare, sukhasAgaravartini rAjyadhare / atha tatra sute subhage vimale, pramadaH kriyate nagare sakale // 81 // evaM cAnandite rAjani tuSTAyAM mahAdevyAM pramudite sakale jane vimalasukhasAgarAva - gAhanena praviSTAH kecinniyuktapuruSAstatra himagRhe dattA tairantarA javanikA tayA ca vyavahitamekaM puruSaM saMsthApya kRtapraNAmairvijJApitaM taiH, tathA -- deva ! devAdezena vicaradbhirasmAbhirdRSTo'yamatyantaduHkhitaH puruSaH samAnItazca devasamIpaM na caiSa gADhabIbhatsatayA devadarzanayogya | iti matvA javanikayA vyavahito'smAbhiriha pravezita ityetadAkarNya devaH pramANaM, dhavalarAjenoktaM bho bhadrAH ! ka dRSTo'yaM yuSmAbhi: ? kathaM cAtyantaduHkhita iti, tato'bhihitamekena - deva ! asti tAvadito nirgatA vayaM devAdezena duHkhadAridryopahatalokAnayanArthaM, nirUpitaM nagaraM, yAvaddRSTaM samastamapi tatsatatAnandaM, tato gatA vayamaraNye, yAvaddRSTo dUrAdayaM puruSaH, kathaM ?, vartamAne'timadhyAhne, bhUtale vahnisannibhe / uttaptalohapiNDAbhe, jagattapati bhAskare // 82 // nirdAhimurmurAkAre, sUkSmadhUlImahAcaye / pAdatrANavinirmukto, gacchanneSa vilo kAmakrIDA budhasUrerA gamaH // 504 //
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasuri kathitaM saMsArisvarUpaM upamitau kitaH // 83 // yugmam // tato'yaM duHkhita itikRtvA dUrAduzcairabhihito'smAbhiH yaduta-bho bho mata ! tiSTha siSTheti, anemoktaM-bho 5 bhadrAH! sthito'haM yUyaM tiSThateti bruvANo gantuM pravRttaH, tato mayA gatvA vegena balAdAnIto'yaM mahAtarumUle, nirUpitaH sarvai rAjapuruSaiH yA navad "davadagdhasthANurivAtikRSNo varNena bubhukSAkSAmeNodareNa pipAsAzoSitenAdharoSThena adhvakhedaniHsahenAGgena bahirantastApasUcakena khedajalena // 505 // "kuSThena galatA kRmijAlolbaNena dehena antaHzUlanivedakairmukhabhaGgaiH prakampamAnayA jarAjIrNakapolayA gAtrayaSTyA mahAjvarasUcakena dI|"ruNaniHzvAsajAlema malAvilenAthugalanAvikalena locanayugalena praviSTayA nAsikayA zaTitaprAyaiH karacaraNairabhinavalucitena mastakenA"yantamalinaizcIvarakhaNDairlalamAnena kambalena gRhItena sadaNDenAlAbudvayena karatalAvalambinaurNikapicchena" sarvathA-nidhAnaM sarvaduHkhAnA, dAridyasya parA gatiH / ayameveti sarveSAM, tadA'smAkaM hRdi sthitam // 84 // enaM vIkSya naraM nAtha!, gADhaM bIbhatsadarzanam / cintitaM ca tadA'smAbhiH, so'yaM pratyakSanArakaH // 85 // tato'bhihito'smAbhiH-bhadra! kimityevaMvidhe madhyAhne bambhramISi ? kimiti zItalacchAyAyAmupaviSTaH sukhAsikayA na tiSThasIti !, anenoktaM-bhadrA! na khalvahaM svAyatto'smi gurorAdezena paryaTAmi tadAyatto'haM, asmAmizcintitaM-aye ! paravazo'yaM varAkaH aho kaSTamidamasya mahattaraM duHkhakAraNaM yadIdRzAvasthasyApi parAdhInatvaM mAma, tato'bhihitamasmAbhiH-bhadra ! kiM punarevamaharnizamAdezaM kurvataste sa guruH kariSyati?, anenoktaM-bhadrAH! santi mama kRtAntasadRzA balino'STAva|NikAH tebhyo pranthidAnena mAM mocayiSyati, tato'smAbhizcintitaM-aho kaSTaptaramidamasya varAkasya mahattamaM duHkhakAraNaM yadevaMvidhAva svasyApi dAnagrahaNaM tanmocanadurAzA ceti, sarvathA nAtaH parataro duHkhI jagati labhyate, tato'smAmiruktaM-bhadra ! pravartasva gaccha rAja- hai. bha. 43 kule yena te sarvaduHkhadAriyaRNavimokSaH kriyate, anenoktaM-alaM bhavatAM madIyacimtayA, ma khalu bhavAzairmocito mucye'hamiti 5.5 // Jan Education Intel For Private Personal use only lainelibrary.org
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasurikathitaM saMsArisvarUpaM upamitI bruvANo gantuM pravRttaH, tatazcintitamasmAbhiH-are! sonmAda ivAyaM durAtmA tathApi kartavyaM rAjazAsanaM netanyo'yaM devasamIpamityAka layyAnIto'smAbhiriti, dhavalarAjenoktaM-mahatkutUhalaM me pazyAmyenaM apanayata javanikAmiti, tato'panItA tairjavanikA dRSTo yathAni-1 rdiSTasvarUpaH puruSaH vismitaH saparivAro rAjA, vimalena cintitaM-aye! samAgataH sa eSa bhagavAn budhasUriH, aho bhagavato vaikriy||506|| 14rUpakaraNAtizayaH aho mamopari karuNA aho paropakArakaraNaikarasatvaM aho svasukhakAryanirapekSatA aho nirvyAjasaujanyAtireka iti. la tathAhi-svakAryamavadhIva, parakArye kRtodyamAH / bhavanti satataM santaH, prakRtyaiva na sNshyH|| 86 // athavA-svakArya| midameteSAM, yatparArthe pravartanam / bhAnoH kiM kiJcidastyanyallokodyotAhateH phalam // 87 // athavA-nije satyapi sA dhUnAM, kArye naivAdaraH kvacit / salAJchano jagaddyotI, dRSTAnto'tra nishaakrH|| 88 // nAbhyarthitAH pravartante, parakAyeM |mhaadhiyH| kena hi prArthitA loke, vRSTaye dhIra! nIradAH? // 89 // svapne'pi na svadehasya, sukhaM vAJchanti saadhvH| klizyante yatparArthe te, saiva teSAM sukhAsikA // 90 // yathA'gnidohapAkAya, jIvanAya yathA'mRtam / svabhAvena tathA loke, parArthA saadhusNhtiH|| 91 // kathaM te nAmRtaM santo?, ye praarthpraaynnaaH| tRNAyApi na manyante, sasukhe dhanajIvite // 92 / / ityevaM te mahAtmAnaH, parArthe kRtanizcayAH / Atmano'pi bhavantyeva, nUnaM siddhaprayojanAH // 93 // aSTabhiH kulakam / tadeSa bhagavAnevaM, rUpamAsthAya vaikriyam / bodhanArtha samAyAto, madvandhUnAM kRtodyamaH // 94 // saMdiSTaM cAnena mama bhagavatA ratnacUDasya haste yathA'hamAgamiSyAmi rUpAntareNa bhavatA ca duHkhitasattvAnveSaNaM kArya na cAhaM vijJAto'pi vandanIyaH na tAvadAtmA parairlakSayitavyo bhavatA yAvatsvArthasiddhirna saMpanneti, tataH kRto vimalena budhasUrenisiko namaskAraH, kathaM ? "namaste jJAtasadbhAva!, namaste bhavyava-14 // 506 // Jain Education Internal For Private & Personel Use Only plainelibrary.org
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI // 507 // "tsala! | namaste mUDhajantUnAM, sambodhakaraNe ptto!|| 95 // ajJAnApAranIrezasantAraNaparAyaNa! / svAgataM te mahAbhAga!, cAru cAru budhasuritvayA kRtam / / 96 // yugmam / / iti bhagavatA'pi manasaivAbhihitaM-saMsArasAgarottArI, sarvakalyANakArakaH / svakAryasiddhaye kathitaM bhadra!, dharmalAbho'stu te'nghH|| 97 // atrAntare himabhavanamadhye pravezitaH sa rAjapuruSaiH puruSaH, sa ca khedaniHsahatayA drATakRtya saMsAriniSaNNo bhUtale pracalAyituM pravRttaH, tatastaM tAdRzamavalokya kecidupahasanti kecicchocanti kecinindanti kecidvadhIrayanti, tathA'nye svarUpaM | parasparaM jalpanti, yaduta-duHkhI dIno rujAkrAntaH, zrAntaH klAnto bubhukSitaH / eSa prekSaNakaprAyaH, samAyAto narAdhamaH // 98 // kAnItaH kena vA''nItaH?, kiJcideSa suduHkhitaH / na varAko vijAnIte, kevalaM pracalAyate // 99 // etaccAkarNya tena rUpAntaravartinA budhasUriNA kiM kRtam?--pradIpabhAsvarau kRtvA, lasantAvakSigolako / kopATopAttadAsthAnaM, jvaladeva nirIkSitam // 100 // uktaM caAH pApAH! kimahaM jAto, yuSmatto'pi virUpakaH? / duHkhito vA ? yato yUyaM, mAmevaM hasathAdhamAH // 101 // kRSNavarNA bubhukSArtAstRSNArtAH khedaniHsahAH / tApArtAH kuSThino yUyaM, nAhaM bho mUDhamAnavAH! // 102 // zUlAkrAntA jarAjIrNA, mhaajvrvibaadhitaaH| | sonmAdA vikalAkSAzca, yUyaM nAhaM narAdhamAH! // 103 // yUyameva parAyattA, yUyameva RNArditAH / yUyaM ca pracalAyadhve, nAhaM bho mUDhamAnavAH! // 104 // he pApAH! kalitA yUyaM, nUnaM kAlena bAlizAH / muniM mAM durbalaM matvA, tenaivaM hasathAdhunA // 105 // atha tau bhAskarAkArau, dRSTvA tasyAkSigolako / jAjvalyamAnau sahasA, prakAzitadigantarau // 106 // jihvAM ca vidyudAbhAsAM, dantapati ca bhAkharAm / dRSTvA zrutvA ca tAM vAcaM, jagataH kampakAriNIm / / 107 // kSaNAdeva tadAsthAnaM, bhItakampitamAnasam / saMjAtaM siMhanAdena, 8 // 507 // yathA hariNayUthakam // 108 // tato dhavalarAjena, vimalaM prati bhASitam / --kumAra! naiSa ko'pIha, naraH prakRtimAnuSaH // 109 // Jain Education i n For Private & Personel Use Only Vinaw.jainelibrary.org
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI budhasurikathitaM saMsAri // 508 // svarUpaM sAvanno yAti vi samyakAtena lAbha sarva mamIkara tathAhi malAvilaM purA cakSuradhumA bhAskarAdhikam / asya dedIpyate vatsa!, tejasA vakrakoTaram // 110 / / anekaraNasaGghaTTabhaTakoTividAriNaH / zrutvA'sya bhAratI vatsa!, kampate mama mAnasam // 111 // tadeSa na bhavatyeva, tAvatsAmAnyamAnavaH / devaH kazcidihAyAtaH, pracchanno munivesskH|| 112 // evaM ca sthite-yAvanna tejasA vatsa!, sarva bhasmIkarotyayam / tAvatprasAdayAmyenaM, krodhAndhaM munipuGgavam // 113 // vimalenoktaM-evametanna sandehaH, samyaktAtena lakSitam / naiSa sAmAnyapuruSo, viSamaH ko'pyayaM mahAn // 114 // tatazca-tUrNa prasAdyatAmeSa, yAvanno yAti vikriyAm / bhaktigrAhyA mahAtmAnaH, kriyatAM pAdavandanam // 115 // tacchrutvA vilasallolakirITakarakuDmalaH / dhAvanuccairmahArAjo, muneH pAdanatiM gataH // 116 // tato dRSTvA mahArAjaM, patitaM kramayostathA / tathaiva praNataM sUreH, sarva janakadambakam / / 117 // uktaM ca narapatinA-jhAmyatyenaM mahAbhAgo, doSamajhajanaiH kRtam / dadAtu ca prasA dena, svIyaM me divyadarzanam // 118 // tato yAvannapo bhUmerutthAya punarIkSate / tAvatsa kIdRzastena, salokena vilokitaH // 119 // M-locanAnandilAvaNyanirjitAmaravigrahaH / vilasaddIptivistAraH, sAkSAdiva divAkaraH // 120 // azeSalakSaNopetaH, srvaavyvsundrH| miSaNNaH kamale divye, satkArtasvarabhAkhare // 121 // atha taM tAdRzaM vIkSya, kAnsarUpaM munIzvaram / sanRpAste janA jAtA, vismayokullalocanAH // 122 // parasparaM ca jalpituM pravRttAH, yaduta-kathaM vA tAdRzaH pUrva ?, kathamevaMvidho'dhunA? / nUnameSa mahAbhAgo, deva eva na saMzayaH // 123 // tataH kRtvA narendreNa, lalATe karakuDmalam / sa pRSTo bhagavAnevaM, kastvaM bho nAtha! kathyatAm // 124 // muniruvAca yatirasmi mahArAja!, na devo nApi dAnavaH / vizeSayatirUpaM tu, liGgAdevAvagamyate // 125 // dhavalarAjenoktaMyadyevaM kimidaM nAtha!, vihitaM bhavatA'dbhutam / IdRzaM rUpanirmANa, pUrva bIbhatsadarzanam // 126 // kRSNavarNAdayo doSA, nijadehaviva // 508 // Jain Education in For Private & Personel Use Only w .jainelibrary.org
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau budhasuri M kadhitaM saMsArisvarUpaM // 509 // SASSASSASA tinaH / asmAkaM bhavatA''diSTAH, kiM vA saMcintya kAraNam ? // 127 // kathaM vA kSaNamAtreNa, divyarUpadharaH paraH / bhagavannAtha ! saMpanno?, mAdRzAM kRtavismayaH // 128 // tadidaM me prasAdena, sarva nAtha ! nivedaya / mamotpannaM manomadhye, mahadatra kutUhalam // 129 // munirAha mahArAja!, kRtvA madhyasthamAnasam / kathyamAnamidaM sarva, samAkarNaya sAmpratam // 130 // idaM viracitaM pUrva, mayA rUpaM narezvara! / nidarzanArtha jIvAnAM, saMsArodaravartinAm // 131 // yataH-evaMbhUtA ime sarve, jIvAH saMsAravartinaH / tathApi na vijA- nanti, svarUpaM mUDhamAnasAH // 132 // ato'mISAM prabodhArtha, tAdRg bIbhatsadarzanam / dRSTAntabhUtaM bhUtAnAM, rUpaM bhUta(pa!)nirUpitam & // 133 // muniveSadharaM tacca, yanmayA bhUpa! nirmitam / kRSNavarNAdayo doSA, yuSmAkaM ye ca yojitAH // 134 // tatrApi kAraNaM bhUpaH, varNyamAnaM mayA sphuttm| vidhAya nipuNAM buddhi, dhIra! citte'vadhAraya / / 135 // yugmam // munayo ye mahAtmAno, buddhAH srvjnydrshne| tapaHsaMyamayogena, kSAlitAkhilakalmaSAH // 136 // te kRSNavarNA bIbhatsAH, kSutpipAsAdipIDitAH / kuSThino'pi bahirbhUpa!, sundarAH paramArthataH // 137 // ete tu lokA rAjendra!, ye saddharmabahiSkRtAH / gRhasthAH pApaniratAH, viSayAmiSagRbhravaH // 138 // ete yadyapi dRzyante, nIrogAH sukhanirbharAH / tathApi tattvato jJeyA, duHkhitA rogapIDitAH // 139 // kiM ca-kRSNavarNAdayo doSA, gRhiNAM santi te yathA / tathA na santi sAdhUnAM, tadidaM te nivedyate // 140 // bahiH kanakavarNo'pi, paNDitaiH paramArthataH / antaH pApatamoliptaH, kaSNavarNo'bhidhIyate // 141 // bahiraGgAravarNo'pi, citte sphaTikanirmalaH / naro vicakSaNairbhUpa!, varNavarNo'bhidhIyate // 142 // evaM ca kRSNavarNo'pi, sAdhuH saMzuddhamAnasaH / vijJeyaH paramArthena, svarNavarNo marAdhipa! // 143 // gRhasthastu sadA bhUpa!, pApArambhaparAyaNaH / hemAvadAtadeho'pi, vijJeyaH kRSNavarNakaH // 144 // anena paramArthena, mayoktamidamajasA / -- kRSNavarNo'haM lokA!, yUyameva tathA maa||509||
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasuri kathitaM saMsArisvarUpaM upamitau | vidhAH // 145 // tathA-saMprAptairapi no tRptirviSayairyA narAdhipa! / vidvadbhiH paramArthena, sA bubhukSA prakIrtitA // 146 // tayA bubhu-18 pa. 5-a. kSitAH sarve, bhuvanodaracAriNaH / amI varAkAH saddharmavikalA mUDhajantavaH // 147 // te hi yadyapi dRzyante, tRptAH sNpuuritodraaH| tathApi tattvato jJeyA, bubhukSAkSAmitodarAH // 148 // sAdhavastu mahAtmAnaH, sadA santoSapoSitAH / na pIDitAstayA bhUpa!, bhiimbhaa||510|| vabubhukSayA // 149 // tena yadyapi dRzyante, viriktajaTharAH param / tathApi tattvato jJeyAste tRptAH svsthmaansaaH||150|| idaM kAraWNamAlocya, bubhukSArtAH purA mayA / yUyamuktA dharAnAtha !, tRptazcAtmA prakAzitaH // 151 // tathA--anAgateSu bhogeSu, yo'bhilASo| narAdhipa! / sA pipAseti vijJeyA, bhAvakaNThasya zoSaNI // 152 // tayA pipAsitAH sarve, pibanto'pyudakaM janAH / ye kecidrUpa!| dRzyante, jaindhrmbhisskRtaaH|| 153 // munayastu sadA dhanyA, bhAvibhogeSu niHspRhAH / tenodakaM vinA'pyete, pipAsAdUravartinaH | // 154 // ataH pipAsitA yUyamahaM tu na tRSArditaH / mayedaM kAraNaM matvA, purA rAjanniveditam // 155 // tathA--alabdhamUlaparyanto 18 doSacaurazatAkulaH / viSamo viSayavyAlo, duHkhadhUlyA prapUritaH // 156 // ayaM narendra ! saMsAro, vidvadbhirbhAvacakSuSA / adhvA nirI-I dakSito ghoraH, khedahetuH zarIriNAm // 157 // yugmam / ete ca satataM jIvA, gRhItvA karmazambalam / vahanto bhavamArge'tra, na kurvantyu- tprayANakam // 158 // tenAmI jainasaddharmarahitA mUDhajantavaH / saMsArAdhvamahAkhedakheditAH satataM matAH / / 159 // tato yadyapi dRzyasante, gRhe zItalamaNDape / tathApi tattvato jJeyA, gacchantaH pathi te sadA // 160 / / munayastu sadA bhUpa!, vivekavaraparvate / ArUDhAH satatAhAde, vartante jainasatpure // 161 // tatra cittasamAdhAnaM, maNDapaM himazItalam / AsAdya nirvRtAtmAnastiSThanti vigatazramAH | // 162 // tato yadyapi dRzyante, te bahiH khedaniHsahAH / vijJeyAH khedanirmuktAstathApi paramArthataH // 163 // tadidaM kAraNaM matvA, RRRRRRR // 510 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only alwwjainelibrary.org
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasuri upamitau pa. 5-a. CROSOC kathitaM saMsAri // 51 // bhavantaH khedaniHsahAH / ahaM tu neti rAjendra!, mayA pUrva niveditam // 164 // tathA-krodho mAnastathA mAyA, lobhazceti cturvidhH| tApaH saMsAriNAM bhUpa!, sarvAGgINaH sudAruNaH // 165 / / tena dandahyamAnAste, tApArtAH satataM matAH / yadyapIha vilokyante, candanAdivilepitAH // 166 // sAdhavastu mahArAja!, satataM zAntamAnasAH / niSkaSAyA mahAtmAno, nistApAH pApasUdanAH // 167 // tato yadyapi dRzyante, te bahistApapIDitAH / tathApi paramArthena, vijJeyAstApadUragAH // 168 // idameva mayA jJAtvA, yUyaM tApArditAH purA / ahaM tu neti rAjendra!, pratijJAtamazaGkayA / / 169 // tathA--kuvikalpakRmisthAnaM, mithyAtvaM bhUpa! dehinAm / galadAstikyajAmbAlaM, kuSThamuktaM manISibhiH / / 10 / / vinAzayati tadbhUpa!, sadbuddhivaranAsikAm / ghargharAvyaktaghoSaM ca, naraM dhatte madoddhatam // 171 // zamasaMveganirvedakAruNyAni ca mUlataH / hastapAdasamAnyeSAM, zATayatyeva dehinAm // 172 // tena mithyAtvakuSThena, vidvadudvegahetunA / AkrAntAH pRthivInAtha!, sadA'mI mUDhajantavaH // 173 // tato yadyapi dRzyante, sarvAvayavasundarAH / tathApi bhAvato jJeyAH, kRmijAlakSatAGgakAH // 174 // samyagbhAvena pUtAnAM, munInAM punarIdRzam / kuSThaM nAstyeva tenAmI, sarvAvayavasundarAH // 175 // tatazva-kathaJcidapi yadyete, bahiH kuSThasamanvitAH / bhaveyurbhAvato bhUpa!, tathApi na tathAvidhAH // 176 // ata eva mayA pUrvamidamAlocya kAra Nam / tathoktAH kuSThino yUyaM, nAhaM kuSThIti coditam // 177 // tathA-pareSu dveSaduSTAnAM, samRddhiM vIkSya dehinAm / IrSyA yA jAyate & bhUpa!, sA zUlamabhidhIyate // 178 / / IrSyAzUlena cAkrAntAH, pareSAM vyasane kSamAH / dveSAdhmAtAH prakurvanti, vakrabhaGga punaH punaH | // 179 // tacca nAsti mahAzUlaM, munInAM dharaNIpate! / sarvatra samacittAste, vItadveSA hi sAdhavaH // 180 // idaM kAraNamAzritya, zUlAkrAntAH purA mayA / yUyamuktAstathA''tmA ca, zUlahInaH prkaashitH|| 181 // anAdibhavacakre'tra, yathAbhUtAH kathaJcana / tathA CARAMSAROSAROSAROSAX // 511 // Jain Education For Private Personel Use Only w .jainelibrary.org
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5- pra. // 512 // Jain Education dyApi pravartante, sadA'mI mUpa ! jantavaH // 182 // kadAcina punaH prAptaM, vidyAjanma manoharam / naitairvivekatAruNyaM, na mRtA bhAvamRtyunA // 183 // jarAjIrNAstato bhUpa !, yAvatsaMsArajIvinaH / jantavo'nantaduHkhAlIvalIpalitasaMgatAH || 184 // bahiste taruNAkAre, dhArayanto'pi mAnavAH / vijJeyAstattvato bhUpa !, jarAjIrNakapolakAH // 185 // sAdhubhirbhUpate ! labdhaM vidyAjanma manoharam / prAptaM vivekatAruNyaM, dIkSAsambhogasundaram // 186 // aprApya tAM jarAM ghorAM tAruNye vartamAnakAH / tathA ca te mariSyanti, yathotpatirna jAyate // 187 // ataH sarve jarAjIrNA, ye bhave dIrghajIvinaH / santastu yauvanArUDhAH, karmanirdalanakSamAH // 188 // tathAyato'mI dehino mUDhA, rAgasantApatApitAH / tenocyante mayA bhUpa !, mahAjvaravibAdhitAH // 189 // satsAdhUnAM punarnaiva, rAgagandho|'pi vidyate / te bahirvvaravanto'pi vijJeyAstena vijvarAH // 190 // tathA -- yat kRtyaM sadanuSThAnaM, tanna kurvanti mUDhakAH / vAritA api kurvanti, pApAnuSThAnamaJjasA // 199 // tato'mI jagatInAtha !, ye'pi paNDitamAninaH / sonmAdA iti vijJeyAste'pi | mAvena dehinaH // 192 // sadanuSThAnaraktAnAM sAdhUnAM punarIdRzaH / nonmAdo'sti dharAnAtha !, tasmAtte zuddhabuddhayaH // 193 // jarAjIrNA rujAkrAntAH, sonmAdA iti tatpurA / yUyaM nAhamiti proktaM sarvametena hetunA // 194 // tathA -- pazyanto'pi vizAlena, cakSuSA bahirajasA / antarvasundharAnAtha !, kAmAndhA mUDhajantavaH // 195 // vikalAkSA mayA pUrva, tenAmI parikIrtitAH / sAdhUnAM vikalAkSatvaM, kAmajanyaM na vidyate // 196 // ato yadyapi dRzyante, te bahirnaSTadRSTayaH / tathApi sAdhavo naiva, vikalAkSA narAdhipa ! // 197 // tenAmI jantavaH proktA, vikalAkSA mayA purA / AtmA prakAzito bhUpa!, sajjAkSazcArulocanaH // 198 // rAjannete parAyattA, yathA gehasya jantavaH / sAdhavaMstvaparAyattAstathA te kathyate'dhunA // 199 // niHsnehaM paramArthena, bhinnakarmavinirmitam / idaM kalatraputrAdi, ca budhasurikathitaM saMsArisvarUpaM // 512 //
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhasuri kathitaM | saMsArisvarUpaM upamitaulaM ca kuTumbakam / / 200 // adRSTaparamArthAnAmatyantaM manasaH priyam / tattvamUtamidaM teSAM, mUDhAnAM pratibhAsate // 201 // tatastadartha pa. 5-pra. klizyante, dAsAH karmakarA yathA / rAtrI divA ca mohena, pazubhUtA varAkakAH // 202 // AhArayanti na svasthA, rAtrau nidrAviva- |rjitAH / cintayA''kulitA niyaM, dhanadhAnyaparAyaNAH // 203 // tadevaM te kuTumbasya, sadaivAdezakAriNaH / parAyattA na jAnanti, pr||513|| mArthamamedhasaH // 204 // tathAhi-mAtA bhrAtA pitA bhAryA, duhitA putra ityapi / sarve'pi jantavo jAtA, narAdibhavacakrake / / 205 // tato vijJAtasadbhAvaH, ko hi nAma sakarNakaH / tadAyatto bhRzaM bhUtvA, khakArya hArayennaraH // 206 // ata eva mahAtmAnastatkalatrAdipazcaram / saMparityajya niHzeSa, jAtA niHsaGgabuddhayaH // 207 // ta eva chaparAyattAsta eva kRtino nraaH| ta eva svAmino bhUpa!, sarvasya jagato'naghAH // 208 // gurUNAM te parAyattA, bhavanto'pi mahAdhiyaH / nirmuktA gRhapAzena, tsmaadtyntmutklaaH||209|| idaM ca hRdaye kRtvA, kAraNaM maanveshvr!| yUyamuktAH parAyattA, mayA''tmA tadvilakSaNaH // 210 // tathA ye ca te'STau mayA pUrvamRNikAH sNprkaashitaaH| viddhi tAnyaSTa karmANi, duHkhadAnIha dehinAm // 211 // (taizvAmI) satataM jIvAH, kadarthyante muhurmuhuH / dAnagrahaNikairbhUpa!, karmabhistIvadAruNaiH / / 212 / bubhukSitAH kaciddInA, dhAyente'tyantavihvalAH / kacidgADhaM prapIDyante, kSiptvA narakakoSTake // 213 // sAdhUnAmapi te santi, RNikAH kiM tu no tathA / kadarthanaM prakurvanti, zuddhaprAyamRNaM yataH // 214 // zodhayanti ca te | nityaM, sAdhavaH kRtnishcyaaH| RNaM tattena te teSAmRNikA naiva bAdhakAH // 215 // RNArditA mayA pUrva, yUyametena hetunA / proktA bhUpa! tathA''tmA ca, RNamuktaH prakAzitaH // 216 // yathA ca pracalAyamte, mAvato'mI narezvara! / jainadharmabahirbhatA, jantavastannizAmaya / / 217||"durntH karmasantAno, ghoraH saMsArasAgaraH / raudrA rAgAdayo doSAstaralaM dehinAM mnH||218 // caTulazcendriya 545555 // 513 // Jain Education For Private & Personal use only Kiww.jainelibrary.org
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 514 // "prAmo, dRSTanaSTaM ca jIvitam / calA vibhUtayaH sarvA, dehazca kSaNabhaGguraH // 219 // zatruH pramAdo jIvAnAM, dustaraH paapsnycyH| budhasuri"asaMyatatvaM duHkhAya, bhImo narakakUpakaH // 220 // anityAH priyasaMyogA, bhavantyapriyasaGgamAH / kSaNaraktaviraktAzva, yoSito mitra- kathitaM | "bAndhavAH // 221 // ugro mithyAtvavetAlo, jarA karavivartinI / bhogAzcAnantaduHkhAya, dAruNo mRtyubhUdharaH // 222 // " etatsarva-10 saMsArimanAlocya, kRtvA pAdaprasArikAm / vivekacakSuH saMmIlya, svapanti nanu jantavaH // 223 // mahAghuraghurArAvaM, kurvanto naSTacetanAH / / svarUpaM kathaJcinna prabudhyante, zabdairapi vivekinAm / / 224 // vibuddhA api kRcchreNa, dhUrNamAnena cakSuSA / bhUyo bhUyaH svapantyeva, te mahAmo-| hanidrayA // 225 / / anyacca-kuto vayaM samAyAtAH?, prApitAH kena karmaNA? / kAgatAH ? ka ca yAsyAmo?, vidantyetanna mUDhakAH | // 226 // tato yadyapi dRzyante, valgamAnAH pRthagjanAH / tathApi tattvato bhUpa!, vijJeyAH pracalAyitAH // 227 // sAdhUnAM punareSA bho!, mahAmohatamomayI / nidrA nAstyeva dhanyAnAM, tena te nityajAgarAH // 228 // sarvajJAgamadIpena, sAdhavaste mahAdhiyaH / gatyAgatI prapazyanti, svasyAnyeSAM ca dehinAm / / 229 / / tatazca te bahindriyA bhUpa!, suptA api kathaJcana / asuptA iti vijJeyA, vivekonmIlitekSaNAH // 230 // idameva mayA sarva, saMcintya hRdaye purA / yUyaM bhoH! pracalAyadhve, nAhamityeva bhASitam // 231 // tathAyUyameva na jAnItha, svarUpaM mohanidritAH / mama pratyakSamevedaM, vivekasphuTacakSuSaH // 232 // anyaccaivaM vyavasthite-ye saddharmabahirbhUtAsta eva paramArthataH / dehino bhUpa! vijJeyA, dAridryAkrAntamUrtayaH // 233 // tathAhi-jJAnadarzanacAritravIryAdIni narezvara / na santi bhAvaratnAni, teSAM pApahatAtmanAm // 234 // tAnyeva dhanasArANi, tAnyevaizvaryakAraNam / tAnyeva sundarANIha, tairvinA kIdRzaM dhanam ? || 514 // // 235 // atastai rahitA ye'tra, dRzyante dhanapUritAH / vijJeyAste'pi rAjendra !, nirdhanAH paramArthataH // 236 // tatsAdhUnAM punastAni, Jain Education Intl For Private & Personel Use Only Saw.jainelibrary.org
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-a. budhasurikathitaM / saMsArisvarUpaM // 515 // bhAvaratnAni bhUpate! 1 cittApavarake nityaM, jAjvalyante mahAtmanAm // 237 / / ataste dhanino dhanyAsta eva paramezvarAH / te zaktA bhuvanasyApi, poSaNe nAsti saMzayaH // 238 // malinA malinairbhUpa!, bahizcIvarakhaNDakaiH / alAbuhastA dRzyante, daridrA iva mugdhakaiH // 239 // tathApi paramArthena, te mahAratnanAyakAH / vijJeyAH paNDitairbhUpa!, munayaH prmeshvraaH|| 240 / / kiM ca-tRNApAdanakoTIca, pAtayanti svatejasA / yadi kArya bhavettAbhisteSAM bhUpa! mahAtmanAm / / 241 // ataH svakIyaM dAridyamanAlocya bhavAdRzaiH / mahAdhano'pi mAdRkSaH, kathamukto daridrakaH? // 242 // malino'pi sa evAtra, yaH karmamalapUritaH / bahiH kSAlitasadgAtravasro'pi jagatIpate ! // 243 // tuSArahAragokSIranirmalImasamAnasaH / bahirmaladharo'pyatra, nirmalo mAnavezvara! // 244 // tadidaM bhAvamAlinyamavicAryA''tmani sthitam / ahaM hA hasitaH kena, kAraNena purA janaiH ? // 245 // subhago'pi jagatyatra, saddharmanirato naraH / vivekinAM samastAnAM, yasmAdatyantavallabhaH // 246 // surAsurasamAyuktaM, jagadetacarAcaram / bandhubhUtaM hi varteta, saddharmagatacetasAm // 24 // tasmAtsAdhuH sadAcAro, loke saubhAgyamarhati / tatra ye kurvate dveSa, pApiSThAste narAdhamAH // 248 // pumAnadharmabhUyiSTho, durbhago bhAvato mataH / nindanti taM yataH sarve, mahArAja! vivekinaH // 249 // tasmAtpApe rataH prANI, loke daurbhAgyamarhati / tamapyatra prazaMsanti, ye te pApA narAdhipa! // 250 // evaM ca sthite-dhArmiko muniveSeNa, prakaTo'pi purA janaiH / durbhagaiH subhago'pyasmi, kena kAryeNa ninditaH // 251 // evaM ca sthite "mahArAja! ya ime jinavacanAmRtabahirbhUtAH saMsArodaravartino jantavo'navarataM varAkA badhyante "dRDhakarmasantAnarajvA pIDyante viSayAsantoSabubhukSayA zuSyanti viSayAzApipAsayA khidyante nirantarabhavacakrabhramaNena satatopataptAH "kaSAyagharmoSmaNA gRhyante mithyAtvamahAkuSThena tudyante pareyAzUlena jIryante dIrghasaMsArAvasthAnena dandahyante rAgamahAjvareNa andhIkriyante ARASAACAA Jain Educational For Private & Personel Use Only Al ww.jainelibrary.org
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 upamitau pa.5-pra. // 516 // kAmakAcapaTalena Akramyante bhAvadAriyeNa abhibhUyante jarArAkSasyA AcchAdyante mohatimireNa AkRSyante hRSIkaturaGgamaiH pApacyante budhasuri"krodhatIvravahninA avaSTabhyante mAnamahAparvatena veSTyante mAyAjAlikayA plAvyante lobhasAgaraplavena paritApyanta iSTaviyogavedanayA dodU"yante'niSTasaGgamatApena dolAyante kAlapariNativazena tantamyante kuTumbapoSaNaparAyaNatayA kadarthyante karmadAnaprahaNikaiH abhiyante ma-18 saMsAri"hAmohanidrayA kavalIkriyante mRtyumahAmakareNeti ta ime mahArAja! jantavo yadyapi zRNvanti veNuvINAmRdaGgakAkalIgItAni pazyanti svarUpaM "vibhramavibbokakArimanohArirUpANi AkhAdayanti susaMskRtakomalapezalahRdayeSTaviziSTAhAraprakArajAtaM Ajighranti karpUrAgurukastUrikA"pArijAtamandAranameruharicandanasantAnakasumanoharakoSThapuTapAkAdigandhajAtaM AliGganti komalalalitalalanAtUlyAdisparzajAtaM tathA la-21 "lante saha snigdhamitravRndena vilasanti manoramakAnaneSu vicaranti yatheSTaceSTayA krIDanti nAnAkrIDAbhiH bhavanti sukhAbhimAnenAnAkhye"yarasavazanirbharA nimIlitAkSAH tathApyamISAM jantUnAM klezarUpa evAyaM vRthA sukhAnuzayaH, evaMvidhavividhaduHkhahetuzatatrAtapUritAnAM hi "mahArAja! kIdRzaM sukhaM ? kA vA manonivRti"riti / tadime duHkhapUreNa, pUritAH prmaarthtH| mohAdevAvagacchanti, jantavaH sukhamAtmanaH & // 252 // vyAdhairvilupyamAnasya, shktinaaraactomraiH| yatsukhaM hariNasyeha, tatsukhaM bhUpa! gehinAm // 253 // galena gRhya mANasya, nirbhinne tAlumarmake / yatsukhaM mUDhamInasya, tatsukhaM bhUpa! gehinAm / / 254 // etAvahuHkhasavAtapAtanirminnamastakAH / saddharmarahitA bhUpa!, gehino nArakopamAH // 255 // satsAdhUnAM punarbhagavatAM mahArAja! na santyevAmI pUrvoditAH sarve'pi kSudropadravAH, yatasteSAM bhagavatAM "pranaSTaM mohatimiraM AvirbhUtaM samyagjJAnaM nivRttaH sarvatrAgrahavizeSaH pariNataM santoSAmRtaM vyapagatA duSTakriyA truTitaprAyA k // 516 // "bhavavallarI sthirIbhUto dharmameghasamAdhiH, tathA gADhAnuraktamantaraGgamantaHpuraM yatasteSAM bhagavatAM santoSadAyinI dhRtisundarI cittaprasAdahetuH BASE Eaton For Private Personel Use Only sow.jainelibrary.org
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.5-pra. budhasUridezanA // 517 // "zraddhA AhAdakAriNI sukhAsikA nirvANakAraNaM vividiSA pramodavidhAyinI vijJaptiH sadbodhakAriNI medhA pramadAtirekanimittamanuprekSA "anukUlacAriNI maitrI akAraNavatsalA karuNA sadAnandadAyinI muditA sarvodvegavighAtinI upeksseti| tadetAbhiH samAyuktAH, sundarIbhinarezvara! / iSTAbhidRDharaktAbhirmodante te munIzvarAH // 256 // saMsArasAgarottIrNa, nirvANasukhasAgare / nimagnaM te sadA''tmAnaM, manyante munipuGgavAH // 257 // nendrANAM tanna devAnAM, nApi taccakravartinAm / sadhyAnaparipUtAnAM, yatsukhaM zAntacetasAm // 25 // ye svake'pi mahAtmAno, vartante dehapajare / parA iva sukhaM teSAM, bhUpa! kaH praSTumarhati ? // 259 // saMsAragocarAtItaM, yatsukhaM vedayanti te / ta eva yadi jAnanti, rasaM tasya na cApare // 260 // evaM vyavasthite rAjan!, duHkhibhiH sukhapUritaH / paramArthamanAlocya, nindito'smi mudhA janaiH // 261 // kiMvA sukhAbhimAnena, yUyamevaM vinATitAH / na lakSayatha rAjendra !, paramArthasukhaM param ? // 262 // nRpatiruvAca-bhagavan! yadyevaM viSayA duHkhaM, prazamaH sukhamuttamam / tadeSa lokaH sarvo'pi, kasmAnnedaM prabudhyate ? // 263 // munirAha mahArAja!, mahAmohavazAdidam / na budhyate janastattvaM, yathA'sau baTharo guruH // 264 // dhavalarAjenoktaM bhadanta ! ko'sau baTharagaruH kathaM cAsau na budhyate sma tattvaM?, budhasUrirAha-mahArAjAkaNarNaya-asti bhavo nAma vistIrNo prAmaH, tasya ca madhye tatsvarUpaM nAma zivAyatanaM, tacca sadA pUritamanardheyaratnaiH bhRtaM manovividhakhaNDakhAdyakaiH samAyuktaM drAkSApAnAdipAnakaiH samRddhaM dhanena nicitaM dhAyena saMpannaM hiraNyena paryAptaM kanakena anvitaM varacelena puSTamupaskaraNa-sarvathA sarvasAmaNyA, saMyuktaM sukhakAraNam / taddevamandiraM zaivaM, tujhaM sphaTikanirmalam // 265 // tatra ca zivabhavane tasya svAmI sAragurunAma zaivAcAryaH sakuTumbakaH prativasati, sa conmattako hilatamapi vatsalamapi sundaramapi tadAtmIyaM kuTumbakaM na pAlayati na ca jAnIte tasya svarUpaM na lakSayati tAM zivabhavanasamRddhiM, tato vijJA 45555555 baTharagurudRSTAntaH For Private 3 Personal Use Only Jain Education in IRIw.jainelibrary.org
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. // 518 // tamidaM tasya ceSTitaM tadrAmavAsibhistaskaraiH, tato dhUrtatayA tairAgamya kRtA tena bhautena saha maitrI, tasya conmattakatayaiva te taskarAH sundarA upalabaTharaguru| vatsalA hitakAriNo vallabhAzca pratibhAsante, tato'pakarNya tadAtmIyaM kuTumbakaM taireva sArdhamanavarataM vilasannAste, tato'sau vArito mAhe-18 dRSTAntaH zvaraiH yathA-bhaTTAraka! caurAH khalvete, mA kArSIramIbhiH saha samparkamiti, sa tu na zRNoti tadvacanaM, tato mUrkha iti matvA tairmAhe-16 zvaraiH sAragururiti nAmApahRtya tasya baTharagururiti nAma sthApitaM, parityaktaM ca sarvamAhezvarairdhUrtataskaraparikaritaM tanmitrabhAvamApannaM baTharagu-12 rumupalabhya taddevamandiraM, tato labdhaprasaraistaidhUrtataskarairyogadAnena tasya vardhito gADhataramunmAdo vazIkRtaM zivAyatanaM abhibhUtaM tatkuTumbakaM kSiptaM madhyApavarake tAlitaM tasya dvAra, tato vazIbhUtamasmAkaM sarvamiti matvA tuSTacittaistairekaH sthApito mahAdhUrtastaskaro nAyakaH, tataH kRtatAlAravAstasyApratastaM baTharaguruM nATayantastiSThanti, gAyanti cedaM gItakaM, yaduta-dhUrtabhAvamupagamya kathaJcidaho janA!, vaJcayadhvamapi | mitrajanaM hRtabhojanAH / mandire'tra baTharasya yatheSTavidhAyakA, eta eta nanu pazyatha vayamiti nAyakAH / / 266 // kacitpunarevaM gAyanti, yaduta-baTharo gurureSa gato vazatA, vasatiM vayamasya saratnazatAm / nijadhUrtatayA prakaTaM jagatAM, khAdema pibema ca hastagatAm / / 267 // sa punaradhanyo baTharaguruna lakSayati tAmAtmaviDambanA, nAvabudhyate nijakuTumbavyatikaraM, na jAnIte samRddhazivAyatanaharaNaM, nAvagacchati teSAM | ripurUpatAM, manyate ca mahAmitrabhAvaM, tato hRSTatuSTo rAtrau divA ca teSAM taskarANAM kuTumbakasya madhyagato nRtyannAste / tatra ca prAme ca-18 tvAraH pATakAH prativasanti, tadyathA-jaghanyo'tijaghanya utkRSTa utkRSTatarazceti, tato'sau baTharagururbubhukSAkSAmastAn bhojanaM yaacte,| tatastaiH samarpitaM tasya taskarairmahAghaTakaparaM carcito maSIpuNDrakairabhihitazca-vayasya! guro! bhikSAmaTa, vihitametattena, tatastaiH pariveSTita // 518 // eva gato'sau tatrAtijaghanyapATake bhikSArtha, tato gRhe gRhe nRtyannasau veSTitastairvihitatAlAravairvicarituM pravRttaH, saMjJitAstaskaraiH piGgalokAH Jain Education Interne
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ baTharagurudRSTAntaH upamitau yathA-cUrNayatainaM, tatastaiH kiM kRtaM?-yaSTimuSTimahAloSTaprahAraistADito bhRzam / sa varAko raTatruccaiH, kRtAntairiva dAruNaiH // 268 // anubhUya mahAduHkhaM, ciraM bhikSAvivarjitaH / nirgataH pATakAttasmAttato'sau bhagnakarparaH // 269 // tataH samarpitaM taistaskaraistasya zarAvaM nItastatra jaghanyapATake tatrApi na labhate bhikSA bAdhyate SiDgajanena-tatastatrApi paryaTya, ciraM bhanne zarAvake / utkRSTapATake nItastairdattvA // 519 // ta tAmrabhAjanam // 270 // tatrAsau viralAM bhikSA, labhate chAyayA tayA / yathA'yaM devagehasya, ratnapUrNasya nAyakaH // 271 // kadarthyate ca tatrApi, SigalokaistathA paraiH / athAnyadA kacittasya, bhagnaM tattAmrabhAjanam / / 272 / / tatra bhane punaH pAtre, dattvA rAjatabhAjanam / 4 tathaiva veSTitazcaurainIto'sau turyapATake / / 273 // tatra cAtyantavikhyAtaH, kilAyaM ratnanAyakaH / tataH susaMskRtAM bhikSA, labhate'sau gRhe tagRhe / / 274 // evaM te taskarAsteSu, pATakeSu punaH punaH / bhramayantyeva taM bhautaM, nATayanto divAnizam // 275 // hasantazcUrNayantazca, valgamAnA gRhe gRhe / kRtatAlAravA hRSTA, nAnArUpairviDambanaiH // 276 // sa tathA kriyamANo'pi, taskarairbaTharo guruH / bhikSAmAtreNa hRSTAtmA, valAte pUritodaraH // 277 // gAyati ca, katham ?-ativatsalako mama mitragaNaH, kurute vinayaM ca samastajanaH / tadidaM mama rAjyamaho prakaTaM, bhriyate jaTharaM sudhayA vikaTam // 278 // anyacca-AtmAnaM manyate mUDho, magnaM ca sukhasAgare / dveSTi taskaradoSANAM, kathakaM sa jaDo janam ? // 279 // na punarasau varAko bahirbhAvitaM ratnAdisamRddhAdAtmIyabhavanAcyAvitamanuraktasundaranijakuTumbAt pAtitaM duHkhasamudre zocyamAtmAnamAkalayatIti // tadeSa mahArAja! niveditaste mayA baTharagururyena sadRzo'yaM loka iti // nRpatirAha-kathametat ?, bhagavatoktaM--AkarNaya-grAmo'tra bhUpa! saMsAro, vistIrNastasya madhyagam / svarUpaM jIvalokasya, vijJeyaM zivamandiram / / 280 // tadeva jJAnavIryAdiratnapUraizca pUritam / saMpUrNa sarvakAmaizca, paramAnandakAraNam // 281 // jIvalokazca tatsvAmI, bhautA jIvaloke upanayaH // 519 // OMOMOMOM lain Education intense For Private & Personel Use Only VILww.jainelibrary.org
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvaloke upanayaH upamitIcAryoM nigadyate / tasya svAbhAvikAH sarve, ye guNAstatkuTumbakam // 282 // tattu svAbhAvikaM tasya, sundaraM hitakAri ca / tathApi jIvapa. 5-a. lokasya, na citte pratibhAsate // 283 / / so'yaM lokaH sadonmattaH, karmayogena vartate / na jAnIte nijaM rUpaM, guNaratnAdipUritam // 284 // rAgAdidoSAH sarve'pi, taskarAH parikIrtitAH / ta eva hi mahAdhUrtA, jIvalokasya vaJcakAH // 285 // suhRdaste prbhaa||520|| sante, jIvalokasya vallabhAH / te ca gADhaM prakurvanti, karmonmAdasya vardhanam // 286 // te svarUpaM vazIkRtya, jIvalokasya ye gunnaaH| kuTumbamantastatkSiptvA, cittadvAraM nirundhate // 287 // tadevaM te dharAnAtha!, guNasambhArapUritam / svarUpaM jIvalokasya, hRtvA mandirasanibham // 288 // abhibhUya tirodhAya, tasya bhAvakuTumbakam / bRhaddhUrtopamaM rAjye, mahAmohaM nidhAya ca // 289 // rAgAdidoSAH save'pi, tasyApre hRSTamAnasAH / taM lokaM vardhitonmAdaM, nATayanti vazIkRtam // 290 // sa eSa zrUyate bhUpa!, mahAkolAhalaH sadA / gItatAlaravonmizraH, kRto rAgAditaskaraiH / / 291 // mAhezvarAstu vijJeyAste jIvA jainadarzane / prabuddhAste hi taM lokaM, vArayanti kSaNe kSaNe // 292 // kathaM ?-jIvaloka! na yuktaste, saGgo raagaaditskraiH| sarvasvahArakA duSTAstavaite bhAvazatravaH // 293 // sa tu karmamahonmAdavihvalIbhUtacetanaH / hitaM tattAdRzaM vAkyaM, jIvaloko'vamanyate // 294 // sundarAH suhRdo dhanyA, mamaite hitahetavaH / / evaM hi manyate mUDho, rAgAdIneSa bhAvataH // 295 // tato mAhezvarAkAraiH, sa sAragurusannibhaH / taititattvairmUrkhatvAdaTharo gururucyate // 296 // taM lokabhautaM vijJAya, vRtaM rAgAditaskaraiH / jainamAhezvarAstakha, tyajanti zivamandiram // 297 // yathA ca yAcitAstena, kSudhAkSAmaNa bhojanam / te taskarAH kare dattaM, taistasya ghaTakarparam // 298 // viliptazca maSIpuNDrenIto bhikSA'Tanena saH / tadidaM jIvaloke'pi, samAnamiti gRhyatAm // 299 // tathAhi-bhogAkAGkSAkSudhAkSAmo, jIvaloko'pi vartate / rAgAdIneSa yatnena, yAcate bhogabhoja Jain Education in K ww.jainelibrary.org
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 521 // Jain Education Inter " nam // 300 // tataste'pi bhavaprAme, bhikSATanavidhitsayA / niHsArayanti darpiSThAstaM lokaM bhautasannibham // 301 // katham ? - kRSNapApamaSIlepapuNDrakairgADhacarcitam / vizAlanarakAyuSkavitIrNaghaTakarparam // 302 // tiryaGnArakamAnuSyadevasambandhino bhavAH / vijJeyAste bhavagrAme, catvAraH pATakAstvayA // 303 // jaghanyAtijaghanyau dvau tatrAdyau parikIrtitau / utkRSTo mAnuSo jJeyastathotkRSTataraH paraH // 304 // karparaM ca zarAvaM ca tAmraM rAjatameva ca / bhAjanaM lokabhautasya tadAyuSkamudAhRtam // 305 // sa eSa jIvalokastairveSTito | bhAvataskaraiH / pApAtmA narakaM yAyAdAdyapATakasannibham // 306 // tatrAsau yAcamAno'pi nAzrute bhogabhojanam / ghorairnarakapAlaizca, pIDyate piGgasannibhaiH || 307 // tIvrAnantamahAduHkhasaGghAtamanubhUya ca / AyuSkakarpare bhagne, nirgacchecca tataH kvacit // 308 // atha tiryagbhavaM prApya, dvitIyamiva pATakam / tato'sau paryaTettatra, bhogabhojanalampaTaH // 309 // atha tatrApi naivAsau, labhate bhogabhojanam / kSudAdiSiGga lokena, kevalaM paripIDyate // 310 // punazca tiryagAyuSke, kacinniSThAM gate sati / tRtIyapATakAkAraM, mAnuSyakamavApnute // 311 // atha tatra bhavedasya, puNyalezaH kathaJcana / Antaraizvaryayuktatve, sA chAyA parikIrtitA // 312 // tatazca - yA chAyA'sya mahArAja !, sA puNyalavalakSaNA / tayA hi jIvaloko'tra, labhate bhogabhojanam // 313 // tathA manuSyabhAve'pi, rAjadAyAdataskaraiH / rAgAdibhizca pIDyeta, dhUrtoktajanasannibhaiH // 314 // sa tAmrabhAjanAkAre, narAyuSke'tilaGghite / gaccheddevabhavaM lokasturyapATakasannibham / / 315 // antaraGgamahAratnacchAyA tatra garIyasI / narendra ! jIvalokasya, devaloke vibhAvyate // 316 // tatastatra bhave bhUri, labhate bhogabhojanam / dadhAno rAjatAkAramamarAyuSkabhAjanam // 317 // evameSa mahArAja !, lokabhauto divAnizam / bubhukSito bhavA, bambhramIti punaH punaH // 318 // unmattaH karmayogena pApamadhyA vilepitaH / rAgAdibhiH kRtArAvairveSTito ghUrtataskaraiH / / 319 // hasan jIvaloke upanayaH // 521 //
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 522 // Jain Education Inter gAyan raTannuccairnRtyannuddAmalIlayA / teSu teSu mahArAja !, yonigeheSu hiNDate // 320 // yathA ca hRdaye tuSTaH, sa bhauto bhikSayA tayA / varAko naiva jAnIte, hRtaM ratnabhRtaM gRham // 329 // abhibhUtaM kuTumbaM ca sundaraM gADhavatsalam / na lakSayati cAtmAnaM, duHkhasAgaramadhyagam // 322 // kevalaM mohadoSeNa, saMtuSTaH sukhanirbharaH / valgamAno jane gADhaM karotyAtmaviDambanam // 323 // tathA'yamapi rA - jendra !, jIvalokaH kathaJcana / saMsAre yadyavApnoti, tucchaM vaiSayikaM sukham // 324 // tathA -- indratvaM vibudhatvaM jJA, rAjyaM ratnadhanAdikam / putraM kalatramanyadvA labhate yadi kizcana // 325 // tato'lIkAbhimAnena, kilAhaM sukhanirbharaH / mIlaniH mandamandAkSo na cetayati kizcana // 326 // tatazca - aho sukhamaho svargo, dhanyo'hamiti bhAvitaH / evaM viceSTate bhUpa !, yathA'ya tAvako janaH // 327 // anantadarzanajJAnavIryAnandAdibhiH sadA / bhAvaratnairbhRtaM tvAtmasvarUpaM nAvabudhyate // 328 // varAko na ca jAnatA yathedaM bhAvataskaraiH / hRtaM rAgAdibhirme'tra, svarUpaM mandiropamam // 329 // kSamAmArdavasatyAdirUpaM bhAvakuTumbakam / na cAyaM budhyate lokaH, sundaraM hitabatsalam // 330 // idaM ca na vijAnIte, cittApavarake yathA / amIbhireva rAgAdyairabhibhUya tirohitam // 331 // tato'yaM tAdRzaizvaryAdanantAnandadAyinaH / bhraMzitaH sukhahetoca, kuTumbAttairviyojitaH // 332 // bhavaprAme, du:khasaGghAtapUrite / tathApi loko rAgAdIn vayasyAniva manyate // 333 // bhikSAbhUtamidaM labdhvA, tathA vaiSayikaM sukham / hRSTo nRtyati mUDhAtmA, yathA'sau baTharo guruH // 334 // tadevameSa rAjendra !, janastattvaM na budhyate / duHkhasAgaramadhyasthaH, sukhitvaM tena manyate // 335 // dhavalarAjenoktaM - bhadanta ! yadyevaM tataH satatamunmattA vayaM viSamA rAgAditaskarAH muSitaM svarUpazivAyatanaM nAzitaM bhAvakuTumbakaM paryaTAmo bhavaprAme sudurlabhA bhogabhikSA talavalAbhena tuSTA vayaM nimagnAH paramArthato duHkhasAgare ataH kathaM punarito'smAkaM mokSo bhaviSyatIti, budhasUriNoktaM mahArAja! jIvaloke upanayaH // 522 // w.jainelibrary.org
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ baTharaguro upamitI pa.5-pra. vattAntA ntaraM // 523 // bhaviSyati bhavatAmito bhavaviDambanAnmokSo yadi yAdRzaM tasya baTharagurorvRttAntAntaraM saMpannaM tAdRzaM bhavatAmapi saMpadyeta, nRpatirAhabhadanta ! kiM punastasya saMpannaM ?, bhagavatoktaM-mahArAja! taM tathA'navarataM tairdhUrtataskaraiH khalIkriyamANaM baTharagurumupalabhya samutpannA kasya-* cidekasya mahAmAhezvarasya tasyopari karuNA, yaduta-kathamasya duHkhavimokSo jAyeta?, tataH pRSTo'nenaiko mahAvaidyaH, dattastenopadezaH samyagavadhArito'nena gRhItamupakaraNaM gato rAtrau zivAyatanaM, itazca bRhatI velAM nATayitvA baTharaguruM zrAntA iva prasuptAste tasminnavasare dhUrtataskarAH, tataH praviSTo mAhezvaraH prajvAlito'nena zivamandire pradIpaH tato dRSTo'sau baTharaguruNA mAhezvaraH, tathAbhavyatayA ca saMjAtakhedena yAcito'sau jalapAnaM, mAhezvaraH prAha bhaTTAraka! pibedaM tattvarocakaM nAma sattIrthodakaM pItamanena tataH pranaSTaH kSaNAdunmAdo nirmalIbhUtA cetanA vilokitaM zivamandiraM dRSTAste dhUrtataskarAH, kimetaditi pRSTo mAhezvaraH ?, kathito'nena zanaiH zanaiH sarvo'pi vRttAntaH, tato'bhihitaM zaivena tarhi kiM mayA'dhunA vidheyaM ?, tataH samarpito mAhezvareNAsya vanadaNDaH, prAha ca-bhaTTAraka! vairiNastavaite tato nipAtaya mA vilambiSThAH tataH samutthApya cUrNitA vanadaNDena te sarve'pi taskarAH zaivena pravighATitazcittApavarakaH prakaTIbhUtaM kuTumbakaM AvirbhUtA ratnarAzayaH pravilokitA sarvApi nijazivamandiravibhUtiH saMjAtaH pramodAtirekaH tato bahutaskaraM parityajya taM bhavagrAma sthitastato bahirbhUte nirupadrave zivAlayAbhidhAne gatvA mahAmaThe sa sAragururiti / tadyamIdRzo vRttAntastasya saMpannaH / nRpatiruvAca|bhadanta ! kathameSa vRttAnto'tra jane samAnaH ?, bhagavAnAha-mahArAjAkarNaya-mahAmAhezvarasthAnIyo'tra saddharmaprabodhakaro gururdraSTavyo, yataH-viDambyamAnaM rAgAditaskarairduHkhapIDitam / bhAvaizvaryaparibhraSTa, svakuTumbaviyojitam // 336 // lokabhautaM bhavagrAme, vIkSya bhikSAcaropamam / tanmAtreNaiva saMtuSTaM, karmonmAdena vihvalam // 337 // saddharmagururevAtra, jAyate karuNAparaH / amuSmAhuHkhasantAnAtkathameSa upanayaH // 523 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Xww.jainelibrary.org
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5- pra. // 524 // Jain Education In | viyokSyate ? // 338 // tato jinamahAvaidyopadezAdavadhArayati saddharmagurustatropAyaM, tato dhUrtataskareSviva supteSu rAgAdiSu kSayopazamamupagateSu prajvAlayati jIvasvarUpazivamandire sajjJAnapradIpaM pAyayati samyagdarzanAmalajalaM samarpayati cAritravajradaNDaM, tato'yaM " jIva"lokaH sajjJAnapradIpodyotitasvarUpazivamandire mahAprabhAva samyagdarzana salilapAnanaSTakarmonmAdo gRhItacAritradaNDabhAsuro guruvacanenaiva "nirdalayati saspardhamAhUya mahAmohAdidhUrtataskaragaNaM, taM ca nirdalayato'sya jIvalokasya vizAlIbhavati kuzalAzayaH kSIyante prAcInaka "rmANi na badhyante nUtanAni vilIyate duzcaritAnubandhaH samullasati jIvavIryaM nirmalIbhavatyAtmA pariNamati gADhamapramAdo nivartante mi"dhyAvikalpAH sthirIbhavati samAdhiratnaM prahIyate bhavasantAnaH, tataH pravighATayatyeSa jIvalokazcittApavarakAvaraNakapATaM, tataH prAdurbhavati "svAbhAvikaguNakuTumbakaM visphuranti RddhivizeSAH vilokayati tAneSa jIvaloko vimalasaMvedanAlokena, tataH saMjAyate nirabhiSvaGgAna"ndasandohaH samutpadyate bahudoSabhavagrAmajihAsA upazAmyati viSayamRgatRSNikA rUkSIbhavatyantaryAmI vicaranti sUkSmakarmaparamANavaH vyA" vartate cintA saMtiSThate vizuddhadhyAnaM dRDhIbhavati yogaratnaM jAyate mahAsAmAyikaM pravartate'pUrvakaraNaM vijRmbhate kSapakazreNI nihanyate karma"jAlazaktiH vivartate zukrudhyAnAnalaH prakaTIbhavati yogamAhAtmyaM vimocyate sarvathA ghAtikarmapAzebhyaH kSetrajJaH sthApyate paramayoge dedI"pyate vimalakevalAlokena kurute jagadanugrahaM vidhatte ca kevalisamudghAtaM samAnayati karmazeSaM saMpAdayati yoganirodhaM samArohati zailezya"vasthAM troTayati bhavopagrAhikarmabandhanaM vimuJcati sarvathA dehapaJjaraM tato vihAya bhavagrAmameSa jIvalokaH satatAnando nirAbAdho gatvA " tatra zivAlayAbhidhAne mahAmaThe sAragururiva sabhAvakuTumbakaH sakalakAlaM tiSThatIti // anena hetunA mahArAja ! mayoktaM yathA yAdRzaM tasya sAragurorvRttAntAntaraM saMpannaM tAdRzaM yadi bhavatAmapi saMpadyeta tato bhavedito viDambanAnmokSo, nAnyatheti / tataH zrutvA munervA - jJAnapradI pAdimahimA / / 524 // ww.jainelibrary.org
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5.pra. // 525 // Jain Education Inter kyamidamatyantasundaram / hRSTaH sa dhavalo rAjA, te ca lokAH pramoditAH // 339 // tatazca - vilatkarmajAlaistaiH samastairbhaktinirbharaiH / idamuktamanUcAnairlalATe kRtakuDmalaiH // 340 // yeSAM no bhagavAnnAthaH, saMpanno'tyantavatsalaH / teSAM na durlabho nAma, vRttAnto'yaM yatIzvara ! // 341 // ato bhagavatA'smAkaM, nirvikalpena cetasA / dIyatAmadhunA''dezo, mAdRzaiH kiM vidhIyatAm ? // 342 // budhasU|rirAha - cAru cArUditaM bhadrAH !, sundarA bhavatAM matiH / vijJAtaM nanu yuSmAbhiH sarva mAmakabhASitam // 343 // buddho madIyavAkyArthaH, sabhAvArtho narottamAH ! / sAmprataM hi mahArAja !, saphalo me parizramaH || 344 // iyAneva mamAdezo bhavadbhiH kriyatAmiha / yanmayA vihitaM bhUpa !, tadbhavadbhirvidhIyatAm // 345 // nRpatiruvAca -- bhadanta ! kiM bhavadbhirvihitaM ?, budhasUrirAha - paryAlocya mayA'sAraM, saMsAraM cArakopamam / dIkSA bhAgavatI bhUpa !, gRhItA tannibarhiNI // 346 // yuSmAkamapi cejjAto, madIyavacanena bhoH ! / anantaduHkhavistAre, nirvedo bhavacArake || 347 // tato gRhNIta tAM dIkSAM, saMsArocchedakAriNIm / he lokA! mA vilambadhvaM, dharmasya tvaritA gatiH // 348 // yugmam / nRpatiruvAca -- yadAdiSTaM bhadantena, sthitaM tanmama mAnase / kiMcittu bhavatA tAvatkathyatAM me kutUhalam // 349 // ete prabodhitA nAtha !, yatnena bhavatA vayam / bhavAMstu bodhitaH kena !, kathaM vA ? kutra vA pure ? // 350 // kiM vA jAtaH ? svayaMbuddho, bhadanta ! paramezvaraH / sarva nivedyatAM nAtha !, mamedaM hitakAmyayA // 351 // yugmam / sUrirAha mahArAja !, sAdhUnAmAtmavarNanam / naiveha yujyate kartuM taddhi lAghavakAraNam // 352 // mamAtmacarite tacca, kathyamAne parisphuTam / yataH saMpadyate tasmAnna yuktaM tasya kIrtanam // 353 // tato dhavalarAjena, praNamya caraNadvayam / sa pRSTaH kautukAvezAnnirbandhena punaH punaH // 354 // atha vijJAya nirbandhaM, tAdRzaM tasya bhUpateH / kutUhalaM janAnAM ca tataH sUrirabhASata // 355 // - yadyasti te mahArAja !, mahadatra kutUhalam / tato nivedyate dIkSopadezaH / / 525 / / jainelibrary.org
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ SAUSIS budhasUricaritam upamitI tubhyaM, samAkarNaya sAmpratam // 356 ||-asti loke suvikhyAtaM, vistIrNamatisundaram / anekAdbhutavRttAntaM, puraM nAma dharAtalam | pa.5-pra. // 357 / / tatra prasiddhamAhAtmyo, jagadAhAdakArakaH / rAjA zubhavipAko'sti, pratApAkrAntabhUtalaH / / 358 // tasyAtivallabhA sAdhvI, 18 samastAGgamanoharA / vidyate viditA loke, sundarI nijasAdhutA // 359 // anyadA kAlaparyAyAdAsAdya nijasAdhutAm / samutpanno budho 8 // 526 // nAma, tatsuto lokavizrutaH // 360 // Akaro guNaratnAnAM, kalAkauzalamandiram / sa vardhamAnaH saMjAto, rUpeNa makaradhvajaH // 361 // bhrAtA zubhavipAkasya, jagattApakaraH paraH / tathA'zubhavipAko'sti, bhISaNo janamejayaH // 362 // tasya vikhyAtamAhAtmyA, lokasantApakAriNI / devI pariNatirnAma, vidyate bhImavigrahA // 363 / / atha tAbhyAM samutpanno, dAruNAkAradhArakaH / viSAGkuropamaH krUro, mando nAma sutAdhamaH / / 364 // AvAso doSakoTInAM, guNagandhavivarjitaH / saMpanno vardhamAno'sau, tathApi madavihvalaH // 365 // pitRvyaputrabhAvena, tayozca budhamandayoH / yadRcchayA vA saMpannA, bhrAtromaiMtrI manoharA / / 366 // sahitAveva tau nityaM, nagare kAnaneSu ca / / to vicarataH svecchAkrIDArasaparAyaNau // 367 // athAsti dhiSaNA nAma, pure vimalamAnase / zubhAbhiprAyarAjasya, duhitA cArudarzanA // 368 // sA tena yauvanasthena, budhena varalocanA / gRhe svayaMvarAyAtA, pariNItA kRtotsavA // 369 // tasyAzca kAlaparyAyAt , niHzeSaguNamandiram / manorathazatairjAto, vicAro nAma putrakaH // 370 // athAnyadA nije kSetre, krIDatorbudhamandayoH / yastadAnIM samApanno, vRttAntastaM nibodhata // 371 // tasya kSetrasya paryante, dRSTastAbhyAM manoramaH / lalATapaTTasannAmA, vizAlo varaparvataH // 372 // tasyopariSTAduttuGge, zikhare sumanoharA / nilInAlikulacchAyA, kabaryAkhyA vanAvalI // 373 / / lalATapaTTanAmAnaM, parvataM taM nirIkSitum / atha tau lIlayA tatra, pradeze samupAgatau // 374 // yAvaddRSTA sudIrghAbhiH, zilAbhiH parinirmitA / tasyAdhastAdgatA dUra, nAsi // 526 // Jain Education Inten For Private & Personel Use Only Indainelibrary.org
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 5-pra. // 527 // A kAkhyA mahAguhA // 375 // atha tAM tAdRzIM vIkSya, ramaNIyAM mahAguhAm / tannirUpaNalAmpaTyaM, saMjAtaM budhamandayoH // 376 // nAsikAathAgre saMsthitau tasyAstannirIkSaNalAlasau / yAvaddRSTaM sugambhIraM, tatrApavarakadvayam // 377 // tathA yuktaM tadandhakAreNa, locanaprasarAtigam / ghrANasaMadRzyamAnaparyantaM, dvArAbhyAmupalakSitam / / 378 // tato mando budhaM prAha, pazyApavarakadvayam / anenaiva vibhakteyaM, nAsikAkhyA mahA- gamaH guhA // 379 // tadAkarNya budhenoktaM, bhrAtaH! samyagvinizcitam / eSA zilA'nayormadhye, vibhAgArtha vinirmitA // 380 / / evaM ca 4 jalpatorvatsa, tadAnIM budhamandayoH / guhAto nirgatA kAciddArikA caTulAkRtiH / / 381 // praNamya pAdayostUrNa, tayoH sA rAjaputrayoH / purato darzitaprItistatazcetthamabhASata // 382 // svAgataM bhavatoratra, vihito madanugrahaH / pratijAgaraNaM me'dya, yuvAbhyAM yadanuSThitam / // 383 // tato mando lasattoSo, dRSTvA vacanapATavam / tAM dArikAM mRdUllApaiH, sasnehaM samabhASata // 384 // katham? -nivedayAvayorbAle !, kA'si tvaM varalocane! / kimartha vA vasasyatra, guhAkoTaracAriNI ? // 385 // etacca vacanaM zrutvA, sA shokbhrpiidditaa| mUrcchayA patitA bAlA, bhUtale naSTacetanA / / 386 // tato vAyupradAnAdyairmandenAzvAsitA punaH / sthUlamuktAphalAnIva, sA'zrubindUnamuJcata // 387 / / bhadre ! kimetadityevaM, pRcchatazca punaH punaH / mandasya sA'bravIdevaM, snehagadgadayA girA / / 388 // nAtha ! me mandabhAgyAyAH, kiM stokaM zokakAraNam / yuvayorvismRtA'smIti, yA'haM svasvAminorapi // 389 / / ahaM bhujaGgatA nAma, bhavatoH paricArikA / yu-15 vAbhyAmeva devAbhyAM, guhAyAM viniyojitA // 390 // asyAM hi bhavatorasti, ghrANanAmA vayasyakaH / tiSThAmi yuSmadAdezAttasyAhaM pari-la |cArikA // 391 // cirakAlaprarUDhaM hi, yuvayostena saMgatam / yathA cedaM tathA nAtha!, samAkarNaya sAmpratam / / 392 / / pure'sNvyv-IM||527|| hArAkhye, purA'bhUdbhavatoH sthitiH / tataH pracalitau karmapariNAmasya zAsanAt // 393 // gatAvekAkSasaMsthAne, vikalAkSe punastataH / Jain Education inte For Private & Personal use only Diww.jainelibrary.org
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau nAsikAghrANasaMgamaH // 528 // bhUrilokAkulaM tatra, vidyate pATakatrayam // 394 // dvitIye pATake santi, bahavaH kulaputrakAH / tatra trikaraNe nAma, tanmadhye saMsthitI yuvAm // 395 // sa karmapariNAmAkhyo, narendrastatra tiSThatoH / prasanno yuvayostena, datteyaM vAM mahAguhA // 396 // ayaM ca ghrANasaMjJo'tra, vayasyo hitakArakaH / yuvayorvihitastena, guhAyAH paripAlakaH // 397 // sukhasAgarahetuzca, yuvayoreSa vatsalaH / vayasyo'cintyamAhAtmyastataHprabhRti vartate / / 398 // kiM tu-rAjAdezavazAdeSa, na guhAyA vinirgataH / tatraiva vartamAno'yaM, yuvAbhyAM lAlitaH purA // 399 // tathAvidheSu sthAneSu, yatra yatra gatau yuvAm / lAlitastatra tatrAyaM, gandhairnAnAvidhaiH purA // 40 // purIM manujagatyAkhyAmanyadA kacidAgatau / tasyAM punarvizeSeNa, yuvAbhyAmeSa lAlitaH / / 401 / / ahaM ca vihitA snehAdasyaiva paricArikA / yuvAbhyAmeva mitrasya, mandabhAgyA bhujaGgatA // 402 // tadevaM ciramUDheSA, ghrANena saha maitrikA / yuvayoranucarI loke, prasiddhA'haM bhujaGgatA // 403 // tathApi devau yadyevaM, kurvAte gajamIlikAm / ataH parataraM nAtha!, kiM zokabharakAraNam ? // 404 // tasmAJcirantanasthityA, dRzyatAM | kiGkaro janaH / yuvAbhyAM nAtha! nirmithya, pAlyatAmeSa bAndhavaH // 405 / / evaM vadantI sA'lIkasnehadarzitasambhramA / pAdeSu patitA gADhaM, bAlikA budhamandayoH // 406 // budhena cintitaM hanta, dArikA naiva sundarA / iyaM hi dhUrtatAsArA, kAraNaiH prvibhaavyte||407n | yataH-kapolasUcitaM hAsya, salajaM mRdubhASitam / bhavatIha kulastrINAM, nirvikAraM nirIkSitam // 408 // eSA tu bRha-17 dATopA, vilAsollAsilocanA / vAgADambarasArA ca, tato duSTA na sNshyH|| 409 // tato'vadhArya cittena, budhenetthaM mahAtmanA / kRtA'vadhIraNA tasyAH, kizcino dattamuttaram // 410 // mandastu pAdapatitAM, samutthApya bhujaGgatAm / saMjAtanirbharasnehastatazcedamavocata // 411 ||-vissaadN muJca cArvaGgi!, dhIrA bhava varAnane! / evaM hi gadituM bAle !, yuktaM te cArulocane! // 412 / / vRttAnto vismR-18 Jain Education Inter For Private & Personel Use Only vw.jainelibrary.org
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau ghrANalA lanaM // 529 // to'pyeSa, tathA saMpAditastvayA / anena snehasAreNa, so'pi pratyakSatAM gataH // 413 / / tatrabhavatI tAvanivedayatu me'dhunA / yadeSa kurute bhadre, snehakrIto janastava // 414 // tayoktamiyadevAtra, kartavyaM nAtha! sAmpratam / ayaM cirantanasthityA, lAlanIyo vayasyakaH // 415 // mandaH prAha yathA kArya, lAlanaM kamalAnane! / mayA'sya varamitrasya, tatsarva me nivedaya // 416 // bhujaGgatA''ha sadgandhalubdhabuddhirayaM sadA / ataH sugandhibhirdravyaiH, kriyatAmasya lAlanam // 417 // candanAgarukarpUrakuraGgamadamizritam / kuGkumakSodagandhADhyaM, rocate'smai vilepanam // 418 // elAlavaGgakarpUrasajjAtiphalasundaram / tathA sugandhi tAmbUlaM, svadate'smai manoramam // 419 // sadhUpA vividhA gandhA, vartikAH puSpajAtayaH / yatkiJcitsaurabhopetaM, tadevAsyAtivallabham // 420 // durgandhivastunAmApi, naivAsya prtibhaaste|| tasmAtsudUratastyAjyaM, tadasya sukhamicchatA // 421 // tadevaM kriyatAM tAvallAlanaM mitrapAlanam / etaddhi bhavatorduHkhavAraNaM sukhkaarnnm| // 422 / / yadevaM lAliteneha, ghrANena bhavatoH sukham / saMbhaviSyati taddeva!, ko hi varNayituM kSamaH // 423 // mandenoktaM vizAlAkSi!,8 sundaraM gaditaM tvayA / sarva vidhIyate subhra!, tiSTha bhadre ! nirAkulA // 424 // evaM ca vadato mandasya-pAdayoH patitA bhUyo, harSa-1 | visphAritekSaNA / mahAprasAda ityevaM, vadantI sA bhujaGgatA // 425 / / budhastu maunamAlambya, zUnyAraNye munirythaa| avasthito yatastena. zaTho'yaM lakSitastathA // 426 / / tato na kizcidukto'sau, kAkalI vihitA param / budhena tu tadAlokya, citcenedaM vivecitama // 427 // -aye!-kSetraM madIyaM zailazca, mAmikeyaM mahAguhA / ato'syAM yaH sthito ghANaH, sa me pAlyo na sNshyH||428 // kevalaM yadiyaM vakti, dArikA zAThyasArikA / tanmayA nAsya kartavyaM, lAlanaM sukhakAmyayA // 429 // kiM tu yAvat kSetraM na muJcAmi, tAvada-IX syApi pAlanam / kArya vizuddhamArgeNa, lokayAtrAnurodhataH / / 430 // evaM nizcitya cittena, budhastaM pAlayannapi / ghrANaM na yujyate doSai-* budhasya bodhaH // 529 // sa.bha.45 Jain Education Intematon "
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 530 // 1G vicAreNa ghrANattoditiH labhate sukhamuttamam // 431 // mandastu tAM puraskRtya, zaThacittAM bhujaGgatAm / ghrANalAlanalAmpaTyAllabhate duHkhasAgaram // 432 // kathaM ?-sugandhidravyasambhArakaraNodyatamAnasaH / tantamyate vRthA mUDhastannimittaM divAnizam // 433 // durgandhaparihAraM ca, kurvANaH khidyate mudhA / zamasaukhyaM na jAnIte, hasyate ca vivekibhiH // 434 // tathApi mohadoSeNa, sukhasandarbhanirbharam / AtmAnaM manyate mandaH, prasakto ghrANalAlane / 435 // itazca yauvanArUDho, vicAro rAjadArakaH / kathaMcillIlayA gehAddezakAlikayogataH // 436 / / bahiragAntaraGgeSu, sa dezeSu punaH punaH / paryaTya kvacidAyAtaH, svagehe rAjadArakaH / / 437 // atha tatra samAyAte, prahRSTau dhiSaNAbudhau / saMjAto bRhadAnandaH, saMtuSTaM rAjamandiram // 438 // tatazca-vRtte mahAvimardaina, samAgamamahotsave / sA jJAtA maitrikA tena, ghrANena budhamandayoH / / 439 // tato rahasi saMsthApya, tamAtmapitaraM budham / sa vicAraH praNamyetthaM, provAca kRtakuDmalaH // 440 // tAta! yo yuvayorjAto, ghrANanAmA vayasyakaH / so'yaM na sundaro duSTastatrAkarNaya kAraNam // 441 // asti tAvadahaM tAta!, dezadarzanakAmyayA / apRSTvA tAtamambAM ca, nirgato bhavanAttadA // 442 // tato'nekapurapAmakheTAkaramanoharA / vilokitA mayA tAta!, bhrAntvA bhrAntvA vasundharA // 443 / / anyadA bhavacakre'haM, saMprApto nagare pure / rAjamArge mayA dRSTA, tatraikA varasundarI / / 444 / / sA mAM vIkSya vizAlAkSI, paritoSamupAgatA / rasAntaraM bhajantIva, kIdRzI pravilokitA? ||445||-siktevaamRtseken, klppaadpmnyjrii| hRSTA nIradanAdena, nRtyantIva mayUrikA / / 446 // prage sahacarasyeva, militA cakravAkikA / ambhodabandhaneneva, vimuktA cndrlekhikaa||447|| rAjye kRtAbhiSekeva, kSipteva sukhasAgare / mayA sA lakSitA sAdhvI, prItivisphAritekSaNA // 448 // tribhirvizeSakam / tatastAM vIkSya saMpanno, mamApi prmdstdaa| cittaM hyAdrIbhavedRSTe, sajane snehanirbhare // 449 // tataH kRtapraNAmo'haM, prokto dattAziSA tyaa| brUhi vatsa! mArgAnusAritAsaMgamaH *56456 Jain Education Intern For Private & Personel Use Only dainelibrary.org
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 8 mArgAnusAritAsaMgamaH // 453 // jAtitake muhuH // 452||s, dezakAlikayoga upamitau kutastyo'si ?, tvaM me hRdayanandana! // 450 // mayoktamamba! jAto'haM, dhiSaNAyA dharAtale / putro'haM budharAjasya, dezakAlikayogataH pa.5-pra. IM // 451 // etaccAkarNya sA nArI, vilasannayanodakA / snehena mAM pariSvajya, cumbitvA mastake muhuH // 452 // tataH prAha mahAbhAga !, cAru cAru kRtaM tvayA / tvamAdAvatra me vatsa!, viditazcittalocanaiH // 453 // jAtismare janasyaite, locane hRdayaM ca bhoH| // 531 // yato'mUni vijAnanti, dRSTamAtraM priyApriyam // 454 // vatsa! tvaM naiva jAnISe, mAM prAyeNa vizeSataH / ladhiSTho'si mayA vatsa!, vimukto bAlakastadA / / 455 / / ahaM hi mAtuste vatsa!, dhiSaNAyA vayasyikA / vallabhA budharAjasya, nAmnA maargaanusaaritaa||456|| zarIraM jIvitaM prANAH, sarvasvaM mama sA'naghA / tava mAtA mahAbhAga!, pitA te jIvitAdhikaH // 457 // tayoreva samAdezAdahaM lokavilokanam / kartu vinirgatA vatsa!, jAtamAtre purA tvayi // 458 // ato me bhAgineyastvaM, putrastvaM jIvitaM tathA / sarvasvaM paramAtmA ca, sarva bhavasi sundara! // 459 // sundaraM ca kRtaM vatsa!, dezadarzanakAmyayA / yadevaM nirgato gehAjigISustvaM na saMzayaH // 460 // tathAhi-yo na nirgatya niHzeSAM, vilokayati medinIm / anekAdbhutavRttAntAM, sa naraH kuupdrdurH|| 461 // yataH-ka vilAsAH kva pANDityaM, va buddhiH ka vidgdhtaa| ka dezabhASAvijJAnaM, kva caiSA''cAracArutA? // 462 // yAvartazatAkIrNA, naanaavRttaantsngklaa| nAnekazaH paribhrAntA, puruSeNa vasundharA // 463 // yugmam / tathedaM sundarataraM, vatsena vihitaM hitm| |bhavacakre yadAyAtastvamatra nagare pare / / 464 // idaM hi nagaraM vatsa!, bhUrighRttAntamandiram / anekAdbhutabhUyiSThaM, vidagdhajanasaGkulam // 465 // vilokayati yaH samyagetaddhi nagaraM janaH / tena sarvamidaM dRSTa, bhuvanaM sacarAcaram // 466 // athavA kimanena bahunA?dhanyA'smi kRtakRtyA'smi, yasyA me dRSTigocaram / khata evAgato'si tvaM, vatsa! sadranapuJjakaH // 467 // mayoktamamba! yadyevaM, 5MSACCUSAIGALADESH CLICMACHCARROCCANA // 531 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Mow.jainelibrary.org
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ . upamitau pa. 5-pra. . // 532 // saMyamAvanatiH tato me cAru vedhasA / idaM saMpAditaM hanta, mIlito'haM yadambayA // 468 // adhunA darzayatvambA, prasAdena vizeSataH / mamedaM bana sAniHzeSa, bhavacakraM mahApuram // 469 // tataH sA bADhamityuktvA, tAta! maargaanusaaritaa| samastaM bhavacakra me, savRttAntamadarzayat // 470 // athaikatra mayA dRSTaM, puraM tatra mahAgiriH / tacchikhare ramaNIyaM ca, niviSTamaparaM puram // 471 // tato mayoktaM-nivedayAmba! kinAma, purametadavAntaram / kiMnAmArya giriH kiM ca, zikhare dRzyate puram // 472 // mArgAnusAritA prAha, vatsa! no lakSitaM tvayA / suprasiddhamidaM loke, puraM sAttvikamAnasam // 473 // eSo'pi suprasiddho'tra, vivekavaraparvataH / prarUDhamapramattatvamidaM ca zikharaM jane // 474 // idaM tu bhuvanakhyAtaM, vatsa! jainaM mahApuram / tava vijJAtasArasya, kathaM praSTavyatAM gatam // 475 // yAvatsA kathayatyevaM, mama mArgAnusAritA / tAvajAto'parastatra, vRttAntastaM nibodha me // 476 // gADhaM prahAranirbhinno, nIyamAnaH suvihvalaH / puruSairveSThito dRSTo, mayaiko raajdaarkH|| 477 // tato mayoktaM-ka eSa dArako mAtaH!, kiM vA gADhaprahAritaH / kuna vA nIyate lagnAH, ke vA'mI paricArakAH? // 478 // mArgAnusAritA prAha, vidyate'tra mahAgirau / rAjA cAritradharmAkhyo, yatidharmastu tatsutaH // 479 // tasyAyaM saMyamo nAma, puruSaH khyAtapauruSaH / ekAkI ca kvacidRSTo, mahAmohAdizatrubhiH // 480 // tato bahutvAcchatrUNAM, prahArairjarjarIkRtaH / ayaM nirvAhito vatsa!, raNabhUmeH padAtibhiH // 481 // amI padAtayo vatsa!, neSyantImaM svamandire / asya cAtra pure jaine, sarve tiSThanti bAndhavAH / / 482 // mayoktaM-ambike!-dRSTvemaM yatkariSyanti, zatrubhiH paripIDitam / cAritradharmarAjAdyA, bRhanme tatra kautukam // 483 // ato mahAprasAdena, nItvA mAM girimastake / adhunA darzayatvambA, svAmino'sya viceSTitam // 484 // mArgAnusAritayoktaM vatsaivaM kriyate, tatastadanumArgeNa, vivekagirimastake / ArUDhA sA mayA sArdha, tatra mArgAnusAritA // 485 // atha 445453 Join Education For Private & Personel Use Only ka w w.jainelibrary.org
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 533 // Jain Education In tatra pure jaine, rAjamaNDalamadhyagaH / dRSTazcittasamAdhAne, maNDape sa mahAnRpaH // 486 // nAmato guNataH sarve, varNitAJca pRthak pRthak / mamApre te mahIpAlAstayA vijJAtatattvayA / / 487 / / itazca tairnaraistUrNa, samAnItaH sa saMyamaH / darzitaMzca narendrasya vRttAntazca niveditaH // 488 // tatastaM tAdRzaM jJAtvA zatrujanyaM parAbhavam / tatrAsthAne samastAste, subhaTAH kSobhamAgatAH // 489 / / tatazca -- bhImadhvAnaiH karAghAtaprakampitamahItalaiH / tairjAtaM tatsadaH kSobhavibhrAntodadhisannibham // 490 // kecinmuJcanti huGkAraM, kupitAntakasannibhAH / bhujamAsphAlayantyanye, pulakodbhedasundarAH // 491 // roSaraktAnanAH kecijjAtA bhRkuTibhISaNAH / anye tUttAnitoraskAH, khaDne vinyastadRSTayaH // 492 // krodhAndhabuddhayaH kecitsaMpannA raktalocanAH / anye sphuTATTahAsena, garjitAkhilabhUdharAH // 493 // anye'ntastApasaMrambhAdvigalatsvedavindavaH / kecidraktAGgabhImAbhAH, sAkSAdiva kRzAnavaH // 494 // atastaM tAdRzaM vIkSya, kSubhitaM rAjamaNDalam / cAritradharmarAjendraM, sadbodhaH pratyabhASata / / 495 / / deva ! naiSa satAM yukto, dhIrANAM kAtarocitaH / akAlanIradArAvasannibhaH kSobhavibhramaH / / 496 // tasmAdete nivAryantAmalamuttAlamAnasAH / rAjAnaH kriyatAmeSAmabhiprAyaparIkSaNam // 497 // tato nivAraNAkUtalIlayA pra| vilokitAH / cAritradharmarAjena, kSaNaM maunena te sthitAH // 498 // uktAzca te tena narAdhipena -- yathA bho bho mahIpAlA !, brUta yadvo vivakSitam / evaM vyavasthite kArye, kimatra kriyatAmiti ? // 499 // etaccAkarNya - satyazaucatapastyAgabrahmAdyAste narAdhipAH / pravRddharabhasotsAhA, yoddhukAmAH prabhASitAH // 500 // itthaM mahAparAdhe taiH saMyamasya kadarthane / prasahya vihite deva !, kimadyApi vilambyate ? // 501 // ye'parAdhakSamApathyasevayA vRddhimAgatAH / teSAmucchedanaM deva !, kevalaM paramauSadham // 502 // anyacceha kutastAva - tsukhagandho'pi mAdRzAm ? / na yAvatte hatAH pApA, mahAmohAdizatravaH || 503 / / yAvacca devapAdAnAM, necchA tatra pravartate / naiva saMpa cAritrA sthAne kSobhaH // 533 // w.jainelibrary.org
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarza upamitaudyate tAvad, ghAtasteSAM durAtmanAm / / 504 // yugmam / yataH-ekaiko'pi bhaTo nAtha!, tAvakIno mahAhave / sarvAnnirdalayatyeva, kuraGgAniva 5 pa. 5-pra. kesarI // 505 // kSaNena plAvayantIme, kSubhitAmbhodhivibhramAH / ripusainyaM na cedeSAM, syAttavAjJA vidhArikA // 506 // evaM ca te mahIpAlAH, zauNDIrA raNazAlinaH / sarve'pi svAmino'dhyakSamekavAkyatayA sthitaaH||507|| raNakaNDUparItAGgAstAnevaM vIkSya bhuubhujH| // 534 // durdAntamattamAtaGganiriharisannibhAn // 508 // sa rAjA matriNA sArdha, sadbodhena sabhAntare / praviSTo guhyamatrArthamAhUya ca mahattamam | // 509 // atha tatrApi sA tAta!, sAdhvI mArgAnusAritA / antardhAnaM vidhAyoccaiH, praviSTA sahitA mayA // 510 // tatastatrocitaM rAjJA, pRSTau matrimahattamau / sa samyagdarzanastAvadrAjAnaM pratyabhASata // 511 // deva! yatsubhaTaiH proktaM, satyAdyaiH satyavikramaiH / tadeva noktiH prAptakAlaM te, kartu ko patra saMzayaH // 512 // yataH-vadhyAnAM duSTacittAnAmapakAraM suduHsaham / zatrUNAmIdRzaM prApya, mAnI kaH * sthAtumicchati? // 513 // varaM mRto varaM dagdho, mA saMbhUto varaM nrH| varaM garbhe vilIno'sau, yo'ribhiH paribhUyate // 514 // sa dhUliH sa tRNaM loke, sa bhasma sa na kiMcana / yo'ribhirmadyamAno'pi, svasthacitto'vatiSThate // 515 // yasyaiko'pi bhavedrAjJaH, zatruH so'pi jigISati / tatte na yujyate sthAtumanantA yasya zatravaH // 516 // ato nirbhidya niHzeSa, zatruvarga narAdhipa! | niSkaNTakAM mahIM kRtvA, tato bhava nirAkulaH // 517 // tadevamuddhataM vAkyamabhidhAya mahattamaH / maunenAvasthitaH sadyaH, kRtvA kAryavi- dhoktiH nirNayam / / 518 // athAbhidhAtuM yatkRtyaM, lIlAmantharayA dRzA / cAritradharmarAjena, sadbodhaH pravilokitaH // 519 / / tato nirNIya garbhArtha, kAryatattvasya kovidaH / sadbodhaH sacivaH sAraM, vAkyamitthamabhASata / / 520 // sAdhu sAdhUditaM deva!, viduSA tena te puraH / / // 534 // saMpratyasAmprataM vaktuM, mAdRzAmatra vastuni // 521 // tathApi te mahArAja!, yanmamopari gauravam / tadeva lambhitotsAhaM, vAcAlayati / Jain Education i n For Private & Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ US upamitau pa.5-pra. // 535 // nItisucA mAdRzam // 522 // tataH samyagdarzanaM pratyAha-aho tejaHpradhAnatvamaho vAci pragalbhatA / aho te svAmibhaktatvaM, cAru cAru mahattama! 523 // satyaM mAnavatAM dhIra!, duHsaho'riparAbhavaH / satyaM parAbhibhUtasya, loke niHsAratA parA // 524 // satyaM / duSTAH zaThA vadhyA, mahAmohAdizatravaH / satyaM tadghAtukAH sarve, devapAdAnujIvinaH // 525 // kiM ca-tiSThantu purussaastaavddevshaasnvrtinH| nAryo'pi devasainyasya, teSAM nirghAtane kssmaaH||526|| kiMtu-prastAvarahitaM kArya, nArabheta vickssnnH|niitipaurussyorysmaatprstaavH kAryasAdhakaH // 527 // athavA devapAdAnAM, bhavatazca puro mayA / nItizAstraM yaducyeta, hanta tatpiSTapeSaNam // 528 // tathAhi SaD guNAH paJca cAGgAni, zaktitritayamuttamam / sodayAH siddhayastisrastathA nIticatuSTayam // 529 // catasro rAjavidyAzca, & yaccAnyadapi tAdRzam / pratItaM yuvayoH sarva, taddhi kiM tasya varNyate ? // 530 / / yataH-sthAnaM yAnaM tathA sandhirvigrahazca paraiH saha / saMzrayo dvaidhabhAvazca, par3a guNAH parikIrtitAH / / 531 / / tathA-upAyaH karmasaMrambhe, vibhAgo deshkaalyoH| puruSadravyasa-| mpacca, pratIkArastathApadAm / / 532 // pazcamI kAryasiddhizca, polocyamidaM kila / aGgAnAM paJcakaM rAjJA, mantramArge hai vijAnatA // 533 // tathA utsAhazaktiH prathamA, prabhuzaktiddhitIyikA / tRtIyA mantrazaktizca, zaktitrayamidaM param // 534 // zaktitritayasaMpAdyAlaya evodayAstathA / hiraNyamitrabhUmInAM, lAbhAH siddhitrayaM viduH // 535 // tathA--sAmabhedopadAnAni, daNDazceti catuSTayam / nItInAM sarvakAryeSu, paryAlocya vijAnatA // 536 // tathA-AnvIkSikI trayI vArtA, daNDanItistathA parA / vidyAzcatasro bhUpAnAM, kilaitAH santi gocare // 537 / / tadetaddevapAdAnAM, bhavatazca vizeSataH / pratItameva niHzeSa, varNyatAM kiM ? mahattama! // 538 // kevalaM jJAtazAstro'pi, svAvasthA yo na budhyte| tasyAkizcitkaraM jJAnamandhasyeva sudrpnnH||539|| pravarte // 535 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only R ww.jainelibrary.org
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa.5-pra. | saMsArita jIvAyattau jayaparA jayau tAvivekena, sa hyasAdhye'pi vastuni / loke sa jAyate hAsyaH, samUlazca vinazyati // 540 // tatazca-idaM mUlavinaSTaM hi, sAta! sarva prayojanam / ato'dya tAvakotsAhaH, kutra nAmopayujyatAm ? // 541 // yataH bhavacakramidaM sarva, vayaM te ca mahA'rayaH / sa karmapariNAmAkhyo, yazca rAjA mahAbalaH / / 542 // AyattaM sarvamevedaM, tasyaikasya mahAtmanaH / tAta! saMsArijIvasya, yasyAyattA mahATavI // 543 // yugmam / sa cAdyApi na jAnIte, nAmApi khalu mAdRzAm / mahAmohAdisainyaM tu, manyate gADhavallabham // 544 // itazca-yatra saMsArijIvasya, pakSapAto bale'dhikaH / tasyaiva vijayo nUnaM, sa hi sarvasya nAyakaH // 545 // tato yAvanna jAnIte, so'smAkaM sainyamuttamam / yAvacca pakSapAto'sya, nAdyApyasmAsu jAyate // 546 // tAvanna yuktaH saMrambho, na yAnaM na ca vigrahaH / yuktaM sAma tadA sthA namupekSA gajamIlikA // 547 // yugmam / saMkucanti hi vidvAMsaH, kArya saMcintya kiMcana / kesarI gajanirghAte, yathotpAtavidhitsayA R // 548 // na pauruSaM galatyatra, nazyato'pi vijAnataH / siMho jhupasaratyeva, bRhadAsphoTaditsayA // 549 // samyagdarzanenoktaM-Arya ! saMsArijIvo'sau, na jAne jJAsyate na vA / asmAnete'rayo nityamadhunaivaM vissaadhkaaH|| 550 // tadadya saMyamastAvaditthamebhiH kadarthitaH / & zvaH sarvAnapi hantArastataH sthAtuM na yujyate // 551 // sadbodhenoktaM--Arya! mottAlatAM kArSIH, kAlasAdhye prayojane / dhruvaM saMsArijI|vo'sau, jJAsyate naH kadAcana // 552 // yataH-sa karmapariNAmAkhyo, narendro'tra baladvaye / samAnapakSapAtena, sadA prAyeNa vrtte||553|| itazva-tasya saMsArijIvo'pi, niHzeSaM kurute vacaH / ato'smAneSa tasyoccaiH, kadAcijjJApayiSyati // 554 // tatazca jJAtAH saMsA rijIvena, saprasAdena pUjitAH / vayamArya ! bhaviSyAmaH, shtrunirdlnkssmaaH|| 555 // kevalamasAvapi karmapariNAmaH kacidavasare paryAmAlocya mahattamabhaginyA saha lokasthityA pRSTvA cAvasaraM nijabhAryA kAlapariNatiM kathayitvA''tmIyamahattamAya svabhAvAya kRtvA viditaM | AzvAsana Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only W w ww.jainelibrary.org
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUtapreSaNaM upamitau& niyatiyadRcchAdInAM nijaparijanAnAmanukUlayitvA saMsArijIvasyaiva mahAdevIM bhavitavyatAmapekSya saprasAdo'yamiti vijJaptikAvasaraM tataHpa. 5-pra. saMsArijIvasya samastamasmadvRttAntaM sarveSAmabhirucite sati vijJApayiSyati, tataH pratibandhakAbhAvAllagiSyati sA vijJaptikA, bhaviSyati / saMsArijIvo'smAsu saprasAdaH, tatazca-nirmUlAnnAzayiSyAmaH, zatrUnetAnmahattama! / tena kAlavilambo'tra, rucito me prayojane // 556 // // 537 // samyagdarzanenoktaM yadyevaM preSyatAM tAvaddatasteSAM durAtmanAm / na lazyanti maryAdAM, yena te dUtabhatsitAH // 557 // sadbodhenoktaM-na kArya tatra dUtena, prahitena mahattama! / tiSThAmastAvadatraiva, bakavannibhRtendriyAH // 558 // samyagdarzanenoktaM bhAvyamatibhItena, bhavatA puruSottama! / suruSTA api te pApAH, kiM kariSyanti mAdRzAm ? // 559 // anyacca-yaSi no rocate tAta!, dUtaste daNDapUrvakaH / tataH sandhividhAnArtha, sAmapUrvaH prahIyatAm // 560 // sadbodhenoktaM--Arya! mA maivaM vocaH, yataH-kopAdhmAte kRtaM sAma, kalahasya vivardhakam / jAjvalIti hi toyena, taptaM sarpina saMzayaH / / 561 // athavA-phalena dRzyatAmetatpUryatAM te kutUhalam / yena saMpadyate tAta!, pratyayo mama jalpite // 562 // dUtaH prahIyatAM teSAM, yadi devAya rocate / tato vijJAya tadbhAvamucitaM hi kariSyate // 563 // atha cAritradharmeNa, tadvAkyamanumoditam / tatastaiH prahito dUtaH, satyAkhyaH zatrusaMhateH // 564 // atha dUtAnumArgeNa, sA'pi mArgAnusAritA / gatA tAta! mayA sArdha, mahAmohabale tadA // 565 // pramattatAnadItIre, cittavikSepamaNDape / dRSTazca saMdezArpaNa vihitAsthAno, mahAmohamahAnRpaH // 566 // atha dUtaH sa satyAkhyastatrAsthAne'ripUrite / praviSTaH pratipattyA ca, niviSTaH zubhaviSTare // 567 // tataH pRSTatanUdanto, vAkyamevamudAradhIH / sa prAha sAhasADhyo'pi, kopAgneH zAntikAmyayA // 568 // cittavRttimahATavyA, yaH prabhuH paramezvaraH / loke saMsArijIvo'sau, tAvadbho mUlanAyakaH // 569 // bahiraGgAntarakANAM, saMsArodaracAriNAm / rAjJAM Jan Education For Private Personal use only Rw.jainelibrary.org
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 538 // grAmapurANAM ca, sa svAmI nAtra saMzayaH // 570 // evaM ca sthite-nyUyaM vayaM ca ye cAnye, kecidAntarabhUbhujaH / te karmapariNAmAdyAH, sarve tasyaiva kiGkarAH // 571 // tatazcaikamidaM rAjyaM, sarveSAmeka eva ca / svAmI saMsArijIvo'taH, ko virodhaH parasparam // 572 // yataH-zaktAH svasvAmino bhaktAH, saMhatAzca bhavanti bhoH / bhRtyA bandhUpamA naiva, svapakSakSayakArakAH // 573 // tadastu satatAnandamataH | prabhRti sundaram / yuSmAbhiH saha rAjendra !, prema naH prItivardhanam // 574 // idaM satyoditaM satyaM, vAkyamAkarNya sA sabhA / mahA mahAmohaH mohI mahAkSobhamatha prAptA madoddhurA // 575 // tatazca-daSToSThA raktasarvAGgA, bhUmitADanatatparAH / krodhAndhabuddhayaH sarve, samakAlaM sabhAkSobhaH 4 prabhASitAH // 576 // are re duSTa ! kenedaM, durAtmaste niveditam / yathA saMsArijIvo naH, svAmI sambandhino vayam // 577 // pAtAle'pi praviSTAnAM, nAsti mokSaH kathaMcana / yuSmAkamAlajAlena, kimanena ? narAdhamAH! / / 578 // saMsArijIvo naH svAmI, yUyaM sambandhinaH kila / aho sambandhaghaTanA, aho vAkyamaho guNAH // 579 / / tattUrNa gaccha gaccheti, devatAsmaraNodyatAH / yUyaM bhavata zAntyarthamete vo vayamAgatAH / / 580 // evaM ca-sahastatAlamuttAlAH, pravihasya parasparam / tathA'nye niSTurairvAkyaiH, kRtvA dUtakadarthanam / / 581 // calitAstatkSaNAdeva, krodhAndhAste mahIbhujaH / saMnaddhabaddhakavacA, mahAmohapurassarAH // 582 // yugmam / satyenApi sa cAritramomAgatya, sarva tacceSTitaM prbhoH| cAritradharmarAjasya, vistareNa niveditam // 583 // athAbhyarNagatAM matvA, mahAmohamahAcamUm / cAritra | hayoyuddhaM | dharmarAjIyaM, saMnaddhamakhilaM balam / / 584 // tataH parisare ramye, lagnamAyodhanaM tayoH / cittavRttimahATavyAM, sainyayoH kRtavismayam // 585 // tacca kIdRzaM-vilasitabhaTakoTisaGghAtahetiprabhAjAlavistArasaJcArani zitAzeSatAmisramekatra cAritradharmAnusaJcArirAjendra- // 538 // VivRndairato'nyatra duSTAbhisandhyAdyanekapracaNDoprabhUpendrazRGgAGgasacchAyakAyaprabhollAsabaddhAndhakArapratAnapranaSTAkhilajJAnasadyotasantAnajAtaM, tato | Jain Educat an inte Now.jainelibrary.org
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-a. // 539 // bhISaNe tAdRze kAtarANAM narANAM mahAbhItisampAdake vAditAnekavibbokavAditranirghAtasaMtrAsitAzeSasaMsArasaJcArijIvaughasaMgrAmasammardanA-1 lokisatsiddhavidyAdhare bho! raNe te mahAmoharAjendrasatkA bhaTAH pATayantaH parAnIkamudvellitAH // 586 // iti / tatazca bahudAruNazastrazataiH prahataM, dalitAkhilavAraNavAjiratham / zrutibhISaNavairininAdarbhayAcadazeSamakampata dharmabalam / / 587 / / tatazcAritradharmo'sau, sabalo balazA-2 linA / mahAmohanarendreNa, jitastAta! mahAhave // 588 // naSTvA praviSTaH svasthAne, tataste ripavastakam / lasatkalakalArAvA, rodhayitvA vyavasthitAH // 589 // tataH pariNataM rAjyaM, mahAmohanarAdhipe / cAritradharmarAjastu, niruddho'bhyantare sthitaH // 590 // mArgAnusAritA 1 mohajayaH prAha, dRSTaM tAta! kutUhalam / suSTu dRSTaM mayApyuktamambikAyAH prasAdataH / / 591 / / kevalaM kalahasyAsya, mUlamamba! parisphuTam / ahaM vijJAtumicchAmi, tannivedaya sAmpratam / / 592 // mArgAnusAritA prAha, rAgakesariNo'prataH / yo'yaM dRSTastvayA vatsa!, mantrI nirvyAjanaipuNaH // 593 // anena mantriNA pUrva, jagatsAdhanakAmyayA / mAnuSANi prayuktAni, paJcAtmIyAni kutracit // 594 / abhibhUtAni tAnIha, santoSeNa purA kila / cAritradharmarAjasya, tatrapAlena lIlayA / / 595 // tannimittaH samasto'yaM, jAto'mISAM prsprm| kalahanikalaho vatsa! sATopamantaraGgamahIbhujAm // 596 / / mayA'bhihitaM-ambike ! kinnAmAni tAni mAnuSANi kathaM vA paJcaitAni jagatsA- mittaM dhayanti ?, mArgAnusAritayoktaM-vatsa! vicAra sparzarasanAghrANadRSTizrotrANi tAnyabhidhIyante, tAni ca-sparze rase ca gandhe ca, rUpe pratyAgamaH zabde ca dehinAm / AkSepaM manasaH kRtvA, sAdhayanti jagatrayam // 597 // kiMca-ekaikaM prabhavatyeSAM, vazIkartu jagatrayam / yatpunarvatsa! paJcApi, tatra kiM citramucyatAm / / 598 // tato mayoktaM saMpUrNa, dezadarzanakautukam / adhunA tAtapAdAnAM, pArzve yAsyAmi satvaram // 599 // // 539 // tayoktaM gamyatAM vatsa!, nirUpya janaceSTitam / ahamapyAgamiSyAmi, tatraiva tava sannidhau // 600 // athAhamAgatastUrNa, nizcityedaM prayo Jain Education Intematonal For Private Personel Use Only Xvw.jainelibrary.org
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. mandadazA // 540 // janam / tatastAta! vayasyo'yaM, ghrANanAmA na sundaraH // 601 // vaJcako mugdhabuddhInAM, paryaTatyeSa dehinAm / mAnuSANAM tRtIyo'yaM, rAgakesarimatriNAm / / 602 // yAvannivedayatyevaM, budhAya nijadArakaH / mArgAnusAritA tAvadAyAtA bho narezvara! / / 603 // samarthitaM tayA sarva, vicArakathitaM vacaH / tyajAmi ghrANamityevaM, budhasyApi hRdi sthitam // 604 // itazca-bhujaGgatAsamAyukto, ghrANalAlanalAlasaH / mandaH sugandhigandhAnAM, sadA'nveSaNatatparaH // 605 // tatraiva nagare bhUpa!, lIlAvatyAH kathaMcana / sa devarAjabhAyA, bhaginyA bhavane gataH // 606 // tatazca sapatnIputraghAtArtha, tasminneva kSaNe tayA / Atto DombIkarAdgandhasaMyogo mAraNAtmakaH // 607 // kA tatazca tAM gandhapuTikA dvAre, muktvA lIlAvatI gRhe / praviSTA sa ca saMprApto, mandaH sA tena vIkSitA / / 608 // tato bhujaGgatA'' dezAcchoTayitvA nirUpitAH / dattA ghrANAya te gandhAstatastena durAtmanA / / 609 / / tatazcAghUrNite ghrANe, tairgandhaistasya muurchyaa| nehamo| hitacittatvAtsa mandaH pralayaM gataH // 610 // tato vinaSTamAlokya, ghrANalAlanalampaTam / taM mandaM ghANasamparkAvirakto nitarAM budhaH P611 // tatazca sA budhenedaM, pRSTA mArgAnusAritA / bhadre! kathaM mamAnena, saMsargo na bhaviSyati // 612 // mArgAnusAritA prAha, deva! hitvA bhujaGgatAm / tiSTha tvaM sAdhumadhyasthaH, sadAcAraparAyaNaH // 613 // tato'yaM vidyamAno'pi, doSasaMzleSakAraNam / na te saMpatsyate deva!, tatastyakto bhaviSyati // 614 // budhenApi kRtaM sarva, vijJAya hitamAtmane / mArgAnusAritAvAkyaM, tattadA prApya sadgarum // 615 // tato gRhItadIkSo'sau, sAdhvAcAraparAyaNaH / vijJAtAgamasadbhAvo, gurUpAsanatatparaH // 616 // AcAryaiH pAtratA matvA, gacchanikSepakAmyayA / utpannalabdhimAhAtmyaH, sUristhAne nivezitaH // 617 // sa eSa bhavatAM bhUpa!, satprabodhavidhitsayA / vihAya gacchamekAkI, budhasUriH samAgataH / / 618 / / yo'yaM nivedayatyevaM, zRNvanti ca bhvaadRshaaH| so'hameva dharAnAtha!, budhanAmeti budhadIkSA // 540 // Jain Education in a l For Private & Personel Use Only Plaww.jainelibrary.org
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhavalarAjavimalA didIkSA upamitau gRhyatAm // 619 // prabodhakAraNaM bhUpa!, sadidaM saMvidhAnakam / mama saMpannamesakhi, tulyaM yuSmAzAmapi // 620 // yataH-vicaranti pa.5-pra. sadA tAni, mAnuSANi jagatraye / tatpRSThato'nudhAvanti, mahAmohAdizatravaH // 621 // tatazca-yo yastaiH prApyate prANI, sa sarvo gA DhadAruNaiH / nirmidya khaNDazaH kRtvA, kSaNenaiva vilupyate // 622 / / idameva paraM bhUpa!, nirbhayasthAnamuttamam / amIbhirkhapyamAnasya, jai-1 // 541 // nendraM varazAsanam // 623 // evaM ca jJAtatattvAnAM, praveSTumiha yujyate / ma yuktaM kSaNamapmekaM, kyanAtha! vilambitum // 624 // tya4jyantAM viSayA bhUpa!, kAlakUTaviSopamAH / AsvAdyatAmidaM divyaM, prazamAmRtamuttamam // 625 // tato dhavalarAjena, vihasya vimalaH kSaNam / tathA sarve'pi te lokAH, sAkUtaM pravilokitAH // 626 / uktaM ca-bho bho lokA! yadAdiSTaM, bhadantena mahAtmanA / idamAkarNitaM citte, lagnaM ca bhavatAM bacaH // 627 // tataste budhasaddhAnoH, pratApena prabodhitAH / kamalAkarasaGkAzAH, protphulmukhapaGkajAH // 628 // bhaktyA lalATapaTTeSu, vinyastakarakuDmalAH / sarve'pi lokAstadaM, samakAlaM prabhASitAH / / 629 // bADhamAkarNitaM deva!, baco'smAbhirmahAtmanaH / vijJAtastasya sadbhAvo, mhaabhaagprsaadtH|| 630 // vidhUyAjJAnatAmisra, mano'nena prakAzitam / jIvitAzcAmRteneva, mithyAtvaviSaghUrNitAH // 631 // tallanamidamasmAkaM, citte gADhaM munervacaH / saMpAdyatAM tadAdiSTaM, mA vilambo vidhIyatAm / 632 // etaccAkarNya rAjendraH, paraM harSamupAgataH / tato rAjyAbhiSekArtha, vimalaM pratyavocata // 633 / / gRhAmi putra! pravrajyAM, rAjyaM tvamanuzIlaya / puNyaimeM bhagavAneSa, saMpanno gururuttamaH // 634 // vimalaH prAha kiM tAta!, nAhaM te cittaballabhaH / yena duHkhAkare rAjye, mAM sthApayitumicchasi // 635 // itthaM kSipasi mAM tAta!, saMsAre duHkhapUrite / svayaM gacchasi nirvANamaho te tAta! cArutA // 636 // tato gADhataraM tuSTastacchrutvA vaimalaM vacaH / sAdhu sAdhUditaM vatsa!, na muJcAmItyabhASata // 637 // tataH kamalanAmAnaM, rAjye saMsthApya OMOMOMOM // 14 // Jain Education intural For Private & Personel Use Only : ww.jainelibrary.org
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 5-pra. // 542 // Jain Education Inter putrakam / vidhAya jinapUjAM ca dinAnyaSTa manoharAm || 638 / / tathA dattvA mahAdAnaM, vidhAya ca mahotsavam / vihitAzeSakartavyaH, zubhakAle samAhitaH // 639 // vimalena samaM rAjA, sapatnIkaH sabAndhavaH / sapauralokaH sahasA, niSkrAnto vidhipUrvakam // 640 // kiMbahunA ! yaiH samAkarNitaM sUrestadvAkyamamRtopamam / teSAM madhye janAH stokA, ye gRheSu vyavasthitAH // 641 // te'pi cAvAptasamyaktvA, vrataratnavibhUSitAH / jAtA ratnAkare prApte, kaH syAddAridyabhAjanam ? // 642 // ahaM tu bhadre ! tatrApi, vAmadevatayA sthitaH / dRSTvA tattAdRzaM sUreH, rUpanirmANakauzalam // 643 // zrutvA tattAdRzaM vAkyaM, mahAmohatamo'paham / tathApi ca na buddho'smi, tatrAkarNaya kAraNam // 644 // - yA'sau bahulikA pUrva, yoginI bhaginI mama / zarIre'nupraviSTA''sItsA me tatra vijRmbhitA // 645 // tato'gRhItasaGkete !, tadvazena durAtmanA / sa tAdRzo mahAbhAgo, vazvakaH parikalpitaH // 646 // cintitaM ca mayA hanta, muniveSaviDambakaH / siddhendrajAlacAturyaH kazcideSa samAgataH ||647|| aho zAThyamaho jAlamaho vAcAlatA'tulA / aho mUDhA narendrAdyA, ye'munA'pi | pratAritAH // 648 // tathAhi--aGge bahulikA yeSAM pravarteta durAtmanAm / te hi sarva zaThaprAyaM manyante bhuvanatrayam // 649 // tadevaM taM budhAcArya, tadA'lIkavikalpanaiH / vikalpayannahaM bhadre !, na prabuddho durAtmakaH || 650 / / pravrajyAvasare teSAM rAjAdInAM mayA punaH / idaM vicintitaM bhadre !, svacitte pApakarmaNA / / 651 / / aye ! - pravajyAM prAhayedeSa, vimalo mAM balAdapi / Adito vaJcayitvemaM tato nazyAmi satvaram // 652 // baddhvA muSTidvayaM gADhaM, tato'haM tAralocane ! / tathA naSTo yathA naiva, gandhamapyeSa budhyate // 653 // atha dIkSAdine prApte, vimalena mahAtmanA / va vAmadeva ! ityevaM, sarvatrAhaM nirUpitaH // 654 // adRSTvA mAM punaH pRSTo, budhasUrirmahAtmanA / kva gato vAmedevo'sau ?, kiM vA saMcintya kAraNam ? // 655 // jJAnAlokena vijJAya, vimalAya niveditam / tato madIyacaritaM, dhavalarAjavimalA didIkSA vAmadeva vRttaM // 542 //
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI niHzeSaM budhasUriNA // 656 // vimalenoditaM nAtha!, kiM na bhavyaH sa me suhRt / zrute'pi tAvake vAkye, yenaivaM bata ceSTate ? // 657 // pa.5-pra. riNA'bhihitaM bhadra !, nAbhavyaH kiM tu kAraNam / yattasya tAdRze zIle, tatte sarva nivedaye / / 658 // ekA bahulikA nAma, bhaginI tasya vallabhA / atyantaraGgA bhrAtA ca, dvitIyaH steyanAmakaH // 659 // tAbhyAmadhiSThitenedaM, vAmadevena ceSTitam / purA ca vihitaM // 543 // tAta!, ratnasya haraNAdikam // 660 // tasmAttasya na doSo'yaM, prakRtyA sundaro hi saH / steyo bahulikA cAsya, doSasaMzleSakAraNam // 661 // vimalenoditaM nAtha !, kiM tAbhyAM sa varAkakaH / kacinmucyeta pApAbhyAM?, kiM vA neti nivedyatAm / / 662 / / sUrirAha steyabahu13. mahAbhAga!, bhuurikaale'tilcite|s tAbhyAM mokSyate tatra, kAraNaM te nivedyatAm // 663 // zubhAbhisandhinRpateH, pure vizadamAnase / likAmobhArye sto nirmalAcAre, zuddhatApApabhIrute // 664 // tayozca guNasaMpUrNe, janatA''nandadAyike / RjutA'caurate nAma, vidyete kanyake canopAyaH zubhe // 665 // atyantasaralA sAdhvI, sarvalokasukhAvahA / RjutA sA mahAbhAga!, pratItaiva bhavAdRzAm // 666 // acauratApi saralagRhe loke'tra, niHspRhA ziSTavallabhA / sarvAGgasundarI nUnaM, viditaiva bhavAdRzAm / / 667 // te ca kanye kaciddhanye, suhRtte pariNeSyati / / steyo'yaM bahulA cAsya, tato bho ! na bhaviSyataH // 668 // tayorAbhyAM sahAvasthA, prakRtyaiva na vidyte| tatastAta! tayorlAbhe, dvAbhyA mitradvayomapyeSa mokSyate // 669 // tato na yogyatA'dyApi, vAmadevasya vidyate / dharma pratIti nizcitya, kuru tasyAvadhIraNam // 670 // tatazcedaM dayaH 15 munervAkyaM, vimalena mahAtmanA / zrutvA tatheti vadatA, vihitA me'vadhIraNA / / 671 // ahaM tu prAptaH kAJcanapure praviSTo haTTamArge dRSTaH / // 543 // saralo nAma vANijaH gatastasyApaNe vijRmbhitA bahulikA kRtamasya pAdapatanaM naTeneva bhRtamAnandodakasya nayanayugalaM, tavalokyArdIbhUtaH saralaH, tato'bhihitamanena-bhadra ? kimetat !, mayoktaM tAta! yuSmAnavalokya mayA''tmajanakasya smRtaM, saralenoktaM yadyevaM tato Jain Education o al For Private & Personel Use Only Durww.jainelibrary.org
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau vatsa! putra evAsi tvaM, tato nIto'hamanena svabhavane samarpito bandhumatyAH svabhAryAyAH kAritaH mAnabhojanAdikaM pRSTo nAmakulAdikaM saralagRhe pa. 5-pra. niveditaM mayA sajAtIyo'yamiti tuSTaH saralaH, abhihitamanena-aputrayoH priye! putro, vRddhayoH paripAlakaH / dattaH saMcintya devena, | mitradvabo vAmadevo'yamAvayoH // 672 // sadAkarNya hRSTA bandhumatI nikSiptaM saralena mayyeva gRhaM darzitamApaNanihitaM ratnAdikamantardhanaM, sa ca hai daya: // 544 // * tasyaiva mUrcchayA mayA sahitastatraivApaNe svapiti sma, anyadA sandhyAyAmAvayohe tiSThatoH samAgataH saralasya bandhulanAnaH priyamitrasya gRhAdAlAyakaH, yathA mama putrasya SaSThIjAgare bhavatA''gatyeha vastavyamiti, tato'bhihito'haM saralena-putra! vAmadeva! gantavyaM mayA pandhulagRhe tvaM punarApaNe gatvA baseti, mayoktaM-alaM me tAtarahitasyApaNe gamanemAdya tAvadambAyA eva pAdamUle vatsyAmi, tato'ho snehasAro'yamiti cintayannevaM bhavatviti vadan gataH saralaH, sthito'haM gRhe rAtrau vijRmbhitaH steyaH cintitaM mayA harAmi sadantardhana, tato'rdharAtre gatastamApaNaM, udghATayatazca samAgatA dANDapAzikAH dRSTo'hametaiH pratyabhijJAtazca tataH pazyAmastAvatkimeSo'rdharAtre karotyA paNamudghAToti saMcintya sthitAstUSNIbhAvena pracchannAH tatkhAtaM mayA tadantardhanaM nikhAtaM tasyaivApaNasya pazcAdbhUbhAge vibhAtaprAyAyAM ca bhArajanyAM kRto hAhAravaH milito nagaralokaH saMprAptaH saralaH prakaTIbhUtA dANDapAzikAH pravRttaH kalakalaH, saralenoktaM vatsa! vAmadeva zAkimetat ?, mayoktaM hA tAta! muSitA muSitAH sma iti, darzitazcodghATita ApaNo nidhAnasthAnaM ca, saralenoktaM-putra! tvayA kathamidaM dizAtaM ?, mayoktaM-asti tAvannirgatastAptaH tato me tAtavirahavedanayA nAgatA nidrA sthitaH zayyAyAM viparivartamAnaH, rAtrizeSe ca cintitaM mayA-ayi yadi parametasyAM sAtasparzapUtAyAM ApaNazayyAyAM nidrAsukhaM saMpadyate nAnyatreti saMcinya samAgato'hamApaNe dRSTa- Sin544 // midamIdRzaM cauravilasitaM tataH kRto hAhArava iti, dANDapAzikaizcintitaM-nizcitametattaskaro'yaM durAsmA vAmadevaH, aho asthAlajA UIAA Jain Education LOL For Private & Personel Use Only Hirww.jainelibrary.org
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayaH upamitaulacAturya aho vAcAlatA aho vaJcakatvaM aho kRtaghnatA aho vizrammaghAtitvamaho pApiSThateti, tatastairuktaM preSThinnirAkulo bhava labdha saralagRhe svAste'smAsizcauraH, tata: sAkUtamabalokitaM sarvairmadabhimukhaM, jJAto'hametairiti saMjAsaM me bhayaM, tataH punaH salopnaM prahISyAma ityAlocyamiyo gatAstAbahANDapAzikAH datto mamAvarakSaka: anekakuvikalpAkulama me ucitaM vadina samdhyAyAM gRhItvA tadantardhanaM palAyamAno'haM gRhIto // 545 // dANDapAzikaH jAtaH kolAhalaH militaM punarmagaraM kathito dANDapAzikaiH samasto'pi lokAya madIyavyatikaraH saMjAlo macca steina vi-11 samayaH nIto'haM ripusUdanarAjasamIpe AjJApitastena vadhyatayA samAgataH saralaH patito nRpacaraNayoH, abhihitamanena-samAyaM putrako deva!, vAmadevo'tivallabhaH / ato me'nugrahaM kRtvA, mucyatAmeSa bAlakaH // 673 // gRhyatAM mama sarvasvaM, maiSa deva ! nipAtyatAm / anyathA Ayate deva!, maraNaM me na saMzayaH // 674 // tato'tisaralaM matvA, saralaM taM narAdhipaH / amuzcanmAM prasAdena, tasyAyacchacca tamam // 675 // kevalaM saraLastema, tadA prokto mahIbhujA / zreSThinneSa suputraste, samIpe mama tiSThatu // 676 // yataH ayaM viSAkurAkArastaskaro janasAmakaH / tadeSa mahAdvAhyo, vAmadevo na sundaraH / / 677 // itazca-purASi durbalIbhUtaH, sAmpattaM naSTa eva sH| puNyodayo yayasyo me, dRSTvA taduSTaceSTitam // 678 // tatazca zreSThinA pratipanaM tanarendravacanaM tadA / vikAravihato dInaH, sthito'haM rAjamandire // 679 // rAjadaNDabhayAdupAyena prazamaM gate / bhadre ! nivasatastatra, te me steyavahUlike // 680 // tathApi loko mAM bhadre!, sarvakAryeSu zaGkate / anyenApi kRtaM caurya, mamopari nipAsyate // 681 // bruvANasyApi sadbhUtaM, na pratyeti ca me janaH / dhikkArai haimti mAmevaM, dRSTA te satyavAditA // 682 // sarvasyodvegajanakaH, kRSNAhestulyatAM gataH / tatrAgRhItasaGkete !, bahukAlaM viDambitaH bha 683 // anyadA bhIgRhaM rAjJo, vidyAsiddhena kenacit / niHzeSaM muSitaM bhadre !, sa ca cause na lakSitaH // 684 // tato'haM dRSTa Jain Education Inc . For Private Personel Use Only law.jainelibrary.org
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 vAmadevasya upamitau pa. 5-pra. IPI kumaraNaM // 546 // doSatvAdasyaivaMvidhasAhasam / saMbhAvyaM nAparasyeti, prAhitastena bhUbhujA // 685 // anekayAtanAbhizca, nAnArUpairviDambanaiH / tato'haM gADharuSTena, tena bhadra! kadarthitaH // 686 // na sthitaH saralasyApi, vacanena narAdhipaH / ullambito vizAlAkSi!, tato'haM viraTannalam // 687 / / atrAntare ca sA jIrNA, guTikA mama pUrvikA / bhavitavyatayA dattA, tato'nyA guTikA mama // 688 // tasyAH prabhAvato bhadre!, tIvraduHkhaughasampadi / gataH pApiSTavAsAyAM, nagaryAmantyapATake / / 689 // tatrAnubhUya duHkhAni, tItrAnantAni vihvalaH / asaMkhyakAlaM bhUyo'pi, guTikAdAnayogataH // 690 // paJcAkSapazusaMsthAne, samAgatya pure tataH / bhrAnto'haM bahuzo'nyeSu, nagareSu punaH punaH // 691 // tannAsti nagaraM bhadra !, prAmo vA varalocane! / muktvA'saMvyavahArAkhyaM, bahuzo yanna vIkSitam // 692 // tathApi pazusaMsthAne, yopidAkAradhArakaH / bahuzo bahulikAdoSAdvizeSeNa viDambitaH // 693 // soDhAni nAnAduHkhAni, sthAne sthAne mayA tadA / tAbhyAM pApavayasyAbhyAM, preritena varAnane! // 694 // evaM vadati saMsArijIve prajJAvizAlayA / idaM vicintitaM gADhaM, saMvegApannacittayA / / 695 / / aho durantaH steyo'sau, mAyA cAtyantadAruNA / yayorAsaktacitto'yaM, varAko bhUri nATitaH // 696 // tathAhi-vazcitastAdRzo'nena, mahAtmA vimalaH purA / tanmAhAtmyena loke ca, gato'yaM tRNatulyatAm // 697 // saralo vatsalaH snigdho, muSitvA ca prtaaritH| prApto'yaM tatprasAdena, tatra ghoraviDambanam // 698 // tathA yayaM tAdRzenApi, mahAbhAgena sUriNA / budhena bodhito nAsIt , sA mAyA tatra kAraNam // 699 // bruvANasyApi sadbhUtaM, na pratyeti sma yajjanaH / dhikaroti ca tatrApi, saiva mAyA'parAdhyati / / 700 // | yadanyajanitenApi, doSeNArya vivAdhitaH / saMsArijIvastatrApi, steyo mAyA ca kAraNam // 701 // evaM cAnantadoSANAmAkaraste durA| tmike / tathApi lokaH pApiSThaH, steyamAye na muJcati // 702 // anyacca-tathA saMsArijIve bhoH, kathayatyAtmaceSTitam / sa bhavyapu prajJAvi. zAlAdInAM vicArAH // 546 // Jain Education Interio Khow.jainelibrary.org
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ prajJAvizAlAdInAM vicArAH upamitauruSastatra, cintayAmAsa vismitH|| 7.3 // apUrvamidamasyAho, taskarasyAtijalpitam / aticitramasaMbhAvyaM, lokamArgAtidUragam pa.5-a. // 704 // aprasiddhaM mamAtyantaM, hRdayAkSepakAri ca / tadasya paramArthoM yaH, sa mayA nAvadhAritaH // 705 // tathAhi-pUrva tAvadane noktaM, yathA''sItkila sarvadA / pure'saMvyavahArAkhye, vAstavyo'haM kuTumbikaH // 706 // kAlaM tatra sthito'nantaM, bhavitavyatayA | // 547 // saha / khakarmapariNAmAkhyarAjAdezena nirgataH // 707 // ekAkSapazusaMsthAne, tathA'nyeSu ca bhUriSu / tathAvidheSu sthAneSu, bhrAnto duHkhaiH prapUritaH // 708 // anyaccedamanenoktamanantaM kAlamekazaH / sarveSu teSu sthAneSu, nATitaH kila bhAryayA // 709 // tathAhi-nandi-| vardhanarUpeNa, ripudAraNalIlayA / vAmadevavidhAnena, kilAhaM bhramitastayA / / 710 // atIto'nantakAlazca, sarveSAmantarA'ntarA / ka| tAnyanantarUpANi, tathA'nyAni svabhAryayA // 711 // guTikAdAnayogena, kiledaM vihitaM tayA / tadasya caritaM sarva, viruddhamiva bhAsate // 712 // tathAhi-puruSazcetkathaM tasya, sthitiH kAlamanantakam / kiM vA'jarAmaro hanta, bhaviSyatyeSa taskaraH // 713 // tAvatkAlasthitirhanta, kA ceyaM bhavitavyatA? / kathaM vA nijabhAryA'pi, pratikUlatvamAgatA ! // 714 // kA ceyaM guTikA nAma, mahAvIryA yayA kRtaH / eko'pyanantarUpo'yaM, bhavitavyatayA tayA / / 715 // anyacca-nagarANyantaraGgANi, mitrANi svajanAstathA / ye'munA gaditAste'pi, na mayA parinizcitAH // 716 // tadidaM svapnasaGkAzamindrajAlAdhikaM guNaiH / asya saMsArijIvasya, caritaM pratibhAti me // 717 / / iyaM ca mukharAgeNa, budhyamAneva lakSyate / sAdhvI prajJAvizAledaM, niHzeSaM caritaM hRdi / / 718 // anyacca-idaM me lezataH sarva, nirdiSTamanayA purA / asya saMsArijIvasya, vRttaM prajJAvizAlayA // 719 / / kevalaM vismRtaprAya, mama tadvartate'dhunA / akANDe pRcchatazvetthaM, saMjAyeta mamAjJatA // 720 // tattAvatkathayatveSa, taskaro yadvivakSitam / ahaM tu praznayiSyAmi, pazcAdenAM rahaHsthitAm // 547 // Jain Education men For Private & Personel Use Only Ku
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ & // 721 // idaM nizcitya hRdaye, sa bhavyapuruSastadA / vacaH saMsArijIvasya, tUSNImAkarNayan sthitaH // 2 // mukhaM saMsArijIvasya, pazyantI vismitekSaNA / sthitA'gRhItasaGketA, samyagajJAtabhAvanA // 723 // sadAgamastu bhagavAniHzeSaM na ceSTitam / vetti saMsAri jIvasya, tato maunena saMsthitaH // 724 // saMsArijIvenoktaM athAhamanyadA bhadra!, tuSTayA cijamAryayA / saMjAtakRpayA proktaH, kena& cicchubhakarmaNA // 725 // tvayA''ryaputra! gantavyamadhunA lokavizrute / Anandanagare tatra, vastavyaM cArulIlayA / / 726 // mayoktaM -yadevi ! rocate tubhyaM, kartavyaM tanmayA dhruvam / tataH puNyodayo bhUyaH, sa tayA me nidarzitaH // 727 // tathA'nyaH sAgaro nAma, sahAyo me nirUpitaH / prastAvo'syeti vijJAya, bhavitavyatayA tayA // 728 // uktaM ca-mUDhatAnandano nAma, raagkesrinno'nggjH| mayA'yaM vihito'dyaiva, sahAyaste manoharaH // 729 // tato'haM sahitastAbhyAM, sahAyAbhyAM pravartitaH / Anandanagare gantuM, guTikAdAna| yogataH // 730 iti // // ye ghrANamAyAnRtacauryaraktA, bhavanti pApiSThatayA manuSyAH / ihaiva janmanyatulAni teSAM, bhavanti duHkhAni biDambanAzca // 731 // tathA paratrApi ca teSu raktAda, patanti saMsAramahAsamudre / anantaduHkhaughacite'tiraudre, teSAM tatazcottaraNaM kutastyam ? // 732 // jainendrAdezato vaH kathitamidamaho lezataH kiJcitra, prastAve bhAvasAraM kRtavimaladhiyo gADhamadhyasthacittAH / eta| dvijJAya bho bho manujagatigatA jJAtatattvA manuSyAH, steyaM mAyAM ca hitvA viraDyata tato ghrANalAmpaTyamuccaiH / / 733 / / ityupamitibhavamapazcAyAM kathAyAM mAyAsteyaghANendriyavipAkavarNanaH paJcamaH prastAvaH smaaptH|| // iti zrIsiddharSimunivihitAyAmupamitibhavaprapaJcakathAyAM paJcamaH prstaavH|| sAgareNa | saha Anandapure saMsAriNo gamanaM RSS 548 // For Private Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhanazekha upamitau pa. 6-pra. // 549 // rajanma atha SaSThaH prstaavH| 000000athAsti sabatAnandamandiraM doSadUramam / AnandanAmaka loke, bahiravaM mahApuram // 1 // vilAsollAsalAvaNyalalitA locana-1 narAH / sonmeSairyatra bhAvyante, devebhyo'bhinnamUrtayaH // 2 // AkRSTadRSTayo nRNAM, nAryoM niSpandalocanAH / yatra saMpAdayantyuccairamarAkAra-| dhArivAm // 3 // citrAMzuranasaJcAratAraM ganna vibhAvyate / AkhaNDaladhanurdaNDakhaNDamaNDitamambaram // 4 // parebhakumbhanirbhedavardhitotsAhasAhasaH / tatrAkAntamahIpIThaH, kesarI nAma bhUpatiH // 5 // anekasundarIvRndamadhye labdhapatAkikA / devI kamalapatrAkSI, tasyAsti jayasundarI // 6 // athAsti nagare tatra, ballabhastasya bhUpateH / niHzeSanagarAdhAro, bANijo hrishekhrH||7|| yena meghAyitaM dAnAdarthisaspeSu sarvadA / suhRtkamalakhaNDeSu, satataM bhAskarAyitam // 8 // tasyAsti hRdayasyeSTA, lAvaNyAmRtakuNDikA / sAdhvI bandhumatI nAma, bhAryA''ryakulasambhavA // 9 // yA rUpamiva rUpasya, pratyAdeza iva zriyaH / AvAsa iva zIlasya, bhartRbhaktestu mandiram // 10 // | athAgRhItasaGkete!, bhavitavyatayA tayA / tadA'haM guTikAdAnAttasyAH kukSau pravezitaH // 11 // tataH saMpUrNakAlena, mitrAbhyAM parivAritaH / narakAdiva niSkrAnto, yoniyanipIDitaH // 12 // tato bandhumatI tuSTA, mudito hrishekhrH| saMjAtaM putrajanmeti, kAritazca mahotsavaH // 13 // AnandapUrvakaM tAbhyAM, dvAdazAhe'tilajite / pratiSTitaM ca me nAma, yathA'yaM dhnshekhrH|| 14 // jAtAvapi mayA sArdha, tau puNyodayasAgarau / antarajavayasyau me, janakAbhyAM na lakSitau // 15 // tato'haM sahitastAbhyAM, vardhamAnaH sukhaiH kila / / Jain Education Internet For Private & Personel Use Only wow.jainelibrary.org
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. / / 550 // Jain Education In saMprApto yauvanaM bhadre !, mInaketanamandiram // 16 // atha kazvitsamAsAdya, kalAcAryaM tadA mayA / ekAM dharmakalAM muktvA, gRhItAH sakalAH kalAH // 17 // saMpAditAH svavIryeNa, cittakallolakAca me / tadA'nena vayasyena, sAgareNa kSaNe kSaNe // 18 // atha kIdRzAH punaste sAgaravIryollAsitAzcitta kallolAH saMpAditAH ? - "dhanamatra jagatsAraM, dhanameva sukhAkaraH / dhanameva janazlAghyaM dhanameva guNAdhi"kam // 19 // dhanameva jagadvandyaM dhanaM tattattvamuttamam / dhanaM hi paramAtmeti, dhane sarva pratiSThitam // 20 // dhanena rahito loke, "puruSaH paramArthataH / tRNaM bhasmAzucirdhUliryadvA nAstyeva kizcana // 21 // dhanAdindro dhanAddevA, dhanAdete mahIbhujaH / anyebhyo'bhya"dhikA bhAnti, nAnyatkiJcana kAraNam // 22 // eko dAtA paro'rthIti, svAmyekaH sevako'paraH / puruSatve samAne'pi, dhanasyedaM vi"jRmbhitam // 23 // tadatra paramArtho'yaM, sarvayatnena taddhanam / svIkartavyaM nareNoccairanyathA janma niSphalam // 24 // " evaM ca sthite kula kramAgataM bhUri, yadyapyasti gRhe dhanam / mamA''tmIyaM tathA'pyanyadarjayAmi tato'dhikam // 25 // kutaH sukhAsikA tAvajjAyeta mama mAnase / vilasaddIptayo yAvanna dRSTA ratnarAzayaH ? // 26 // gatvA dezAntaraM kRtvA, sarvakarmANi sarvathA / mayA''tmabhavanaM kArya, ratnarAziprapUritam // 27 // tato'nekavikalpaistairAkulIkRtamAnasaH / tadA'gRhItasaGkete !, tAtAbhyarNamahaM gataH // 28 // uktaM ca mayA - tAta! mAmanujAnIhi dhanopArjanakAmyayA / gacchAmyahaM videzeSu karomi puruSakriyAm // 29 // harizekhareNoktaM- vidyate vipulaM vatsa !, kulakramasamAgatam / dhanaM te dAnasambhogavilAsakaraNakSamam // 30 // tattadeva dhanaM vatsa !, niyuJjAno yathecchayA / gRhe tiSTha na zakto-5 'smi, sthAtuM hi rahitastvayA // 31 // mayoktaM - yA pUrvapuruSaistAta !, bhUrilakSmIrupArjitA / tAM bhuJjAnasya satpuMsaH, kathaM na trapate // 550 // manaH 1 // 32 // mAteva stanapAnena, sA bAlaiH paribhujyate / avAptapauruSANAM tu, tadbhogo lajjanIyakaH // 33 // bhujyamAnA ca sA I sAgara mahimA dhanArja - nAya pra vAsaH
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhanArjanAya pra. vAsa: upamitau tAta!, kiyatkAlaM bhaviSyati ? / bindubhiH kSayamAyAti, samudro'pyanupArjanaH // 34 // tanme dhanArjanotsAhaM, na tAto bhalamarhati / pa. 6-pra. ata eva visoDhavyA, tAtena virahavyathA // 35 // kiM bahunA?-yAvadbhujabalenocairnopAttA ratnarAzayaH / gatvA dezAntaraM tAta!, tA-5 vanme na sukhAsikA // 36 // tatsarvathA'pi gantavye, madIyamanasi sthite / kathaM vighAtastAtena, gamanasya vidhIyatAm // 37 // tato | vijJAya nirbandhaM, tAdRzaM harizekharaH / mAmuvAca tathA bhadre!, snehArdIbhUtamAnasaH // 38 // yadyeSa nizcayo vatsa!, sthitaste manasi sthiraH / tadvidhehi nijA''kUtaM, pUryatAM te manorathaH // 39 // kevalaM vatsa! sukhalAlitastvamasi saralaH prakRtyA "davIyo dezAntaraM viSamA "mArgAH kuTilahRdayA lokAH vaJcanapravaNAH kAminyaH bhUyAMso durjanAH viralaviralAH sajjanAH prayogacaturA dhUrtAH mAyAvino vANijakAH "duSparipAlaM bhANDajAtaM vikArakAri navayauvanaM duradhigamAH kAryagatayaH anartharuciH kRtAntaH anaparAdhakruddhAzcauracaraTAdayaH, tatsarvathA "bhavatA kvacitpaNDitena kacinmUrkheNa kvaciddakSiNena kacinniSTureNa kaciddayAlunA kvaciniSkRpeNa kvacitsubhaTena kacitkAtareNa kvacittyA"ginA kvacitkRpaNena kacidvakavRttinA kvacidvidagdhena sarvathA parairalabdhamadhyAgAdhadugdhanIradhidhIragambhIradhiSaNena bhavitavyaM", mayoktaMtAta! mahAprasAdaH, samyaganuziSTo'smi tAtena, pazyatu ca tAto me buddhipauruSamAhAtmya, tathAhi-sattvamAtradhano gatvA, rUpakeNa vi varjitaH / AgaccheyaM kRtArtho'haM, yadi tAta! punargRham // 40 // tataH-dhanazekharanAmAI, tava sUnurna saMzayaH / anyathA mRta evAsmi, tadAtavyo me jalAjaliH // 41 // yataH-sArthabhANDasahAyAdisAmagrI dhanasAdhanIm / prApyArjayati yoSApi, dhanaM kimu yuvA naraH? // 42 // mama tveSa vizeSaH syAtsAmagrIrahito'pi yat / pUrayAmi gRhaM tAta!, svopAttai ratnarAzibhiH // 43 // evaM bruvANastAtasya, 4 vanditvA caraNadvayam / natvA cAmbAM sutasnehajAtAzrukRtadurdinAm / / 44 // kRtArdhasphAlako gehAnnirgataH kRtanizcayaH / sArdhamantarami // 551 // Jain Education in For Private & Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-a. rodananipAraNaM // 552 // RSSC trAbhyAM, tato'haM rudatostayoH // 45 // tataH pauruSamavalambya sthApitA rudatI harizekhareNa bandhumatI, abhihitamanena-priyatame ! mA dihi, harSasthAnametat , tathAhi-"yA sAhasavinirmuktamalasaM daivatatparam / nirvIrya janayetputraM, sA hi roditumarhati // 46 // " tvayA tu janito dhIraH, suto'yaM kulbhuussnnH| nirvyAjasAhasastasmAnnAsti rodanakAraNam // 47 // ayaM nUnaM guNo'smAkaM, vyavasAyaparAyaNaH / yadeSa putrako nAtastato muJca viSAditAm // 48 // iti, itazca nirgato'haM nagarAdgantuM pravRtto dakSiNasamudravelAkUlAbhimukhaM prAptazca krameNodadhitaTAbhyarNavartini jayapure niSaNNo bahiSkAnane, tatra tu cintituM pravRttaH, kathaM ? -vilasallolakallolamAlaM kiM makarAkaram / layitvA brajAmyuGa, ratnadvIpe dhanAkare? // 49 // kiM vA raNe vinirbhidya, haThAdIzvaramaNDalam / tallakSmI svIkaromyasyA, na duSTo hi svayaMprahaH // 50 // kiM vA pATitadordaNDakhaNDai rudhirapicchalaiH / caNDikA tarpayitvoccaistuSTAM tAM dhanamarthaye // 51 // kiM vA rAtriMdivaM zeSavyApArarahitaH svayam / khanAmi rohaNaM yAvatpAtAlatalamuccakaiH // 52 // aho miridarIM gatvA, saMprApya rasakUpikAm / dhAtuvAdabalenaiva, dadhe kharNa yathecchayA // 53 // evaM vividhakallolairdhanopArjanakAmyayA / mitra! sAgaravIryeNa, hato'haM bahuzastadA / / 54 // atrAnvare sacintasva, dRSTistaralatArikA / puraHsthite gatA bhadre !, mama kiMzukapAdape // 55 // yAvadvinirgatastasya, zAkhAyA vIkSito mayA / prAyeho bhUmisaMprAptaH, kazIyAn kRtavismayaH / / 56 // taM ca kiMzukapAdapaprArohamavalokya smRto mayA'bhinavazikSitaH khanyavAdaH, cintitaM ca-nUnamastyatra kiMciddhanajAtaM, yato'bhihitaM khanyavAde-nAstyeva kSIravRkSasya, prAroho dhanavarjitaH / strokaM vA bhUri vA tatra, dhruvaM visvapalAzayoH // 57 // prArohe bhUri bat sthUle, tanuke stokamucyate / rAtrau jvalati tari, soSmaNi svalpamIritam // 58 // viddhe tatra bhavedravaM, yadi khAni lakSayet / atha kSIraM tato rUpyaM, pIlaM cet kanakaM bhavet // 59 // prArohaH syAduparyucairyanmAtre'dho'pi zikIyaH khanyavAdaH 54545455 // 552 // Jain Education : For Private & Personel Use Only R ww.jainelibrary.org
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitautAvati / pradeze nihitaM nUnaM, vidyate tannidhAnakam // 60 / / upariSTAttanuzcetsyAdadhastAt pRthulo yadi / prAroho'sau nidhi prApto, vipa-14 pa. 6-pra. rItastu so'nyathA // 61 // tato nirUpito'sau mayA palAzapAdapaprAroho yAvattanukaH, tatra cintitaM mayA-stokamatra draviNaM, tato nakhazuktyA viddho'sau mayA yAvanirgataM pItavarNa kSIraM, tataH sthitaM mama mAnase--yathA kanakenAtra bhavitavyaM, tataH prerito'haM sAgareNa tasyotkhananArtha, 'tato namo dharaNendrAya namo dhanadAya namaH kSetrapAlAyeti matraM paThatA khAtaH pradezo mayA, dRSTaM dInArabhRtaM tAmrabhAjanaM, hRSTaH sAgaraH, parigaNitaM prayatnena yAvatsahasramAnaM, tacca me tena puNyodayena nijavIryeNa saMpAditaM, mama tu tadA mahAmohavazAtsaMjAtaH jayapure gamanaM sAgare pakSapAto mamedamanena janitamiti bhAvanayA, tataH saMpannaM me tAvadbhANDamUlyamiti tuSTo'haM cetasA praviSTo jayapure'vatIrNo haTTamArge dRSTo bakulazreSThinA codito'sau matpuNyodayena samAgato mama samIpaM kRtaM sambhApaNaM saMjAtA prItiH prasAritAH snehatantavaH nIto'haM svabhavane samAdiSTA bhAryA bhogini ! kuruSvAtitheyamasmai, tataH kArito'haM majanaM paridhApito vimaladukUlayugalaM nivezito varaviSTare bhojito manohAri bhojanaM saha zreSThinA prAhitaH surabhi tAmbUlaM pRSTaH sapraNayaM kulAbhidhAnAdikaM yathA'vasthitameva niveditaM sarva mayA, tataH kulena zIlena yauvanena rUpeNa sarvathA'yamucito mahuhiturbhateti saMcintya samupasthApitA me'pakarNitamakaraketanavadhUrUpavibhavA kamalinI nAma kanyakA, zubhamuhUrte grAhito'haM pANimasyAH, tato'bhihito'haM bakulazreSThinA-vatsa! svabhavanamidaM te tato'tra nirudvigno vatsayA saha lalamAnastiSTheti, mayoktaM-tAta! yAvannijabhujAbhyAM bho, nArjitA ratnarAzayaH / tAvatsarvAmahaM manye, bhogalIlAM vyavahAraH viDambanAm / / 62 // tatastAta! na dAtavyo, mamAdezo'yamIdRzaH / prasthApaya susArthena, ratnadvIpaM brajAmyaham / / 63 / / zreSThinoktaM X // 553 // yadyevaM tataH-alaM te vatsa! durlayasAgarottaraNecchayA / madIyadhanamAdAya, kurvatraiva dhanArjanam / / 64 // mayoktaM-tAta! yadyeSa te sa.bha. 47 Jain Education in For Private & Personel Use Only R Mw.jainelibrary.org
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. / / 554 // Jain Education Inter nirbandho yaduta na gantavyamanyatra mayA tataH -- bhANDamUlyaM mamAstyeva, na gRhNAmi ca tAvakam / pRthaggRhe sthitastena, paNe'haM pRthagApaNe // 65 // bakulenoktaM -- evaM kuru, tataH prArabdho'haM vANijyaM vidhAtuM, "tena ca sAgareNa priyamitreNa pratikSaNaM preryamANasya me vivardhante "manorathakallolAH vigalati dharmabuddhiH apasarati dayAlutA nazyati saralatA prabhavati dhane tattvabuddhiH vighaTate dAkSiNyaM pralIyate sa - "ntoSo'pIti, tataH saMgRhNAmi dhAnyAni bhANDazAlayAmi kArpAsatailAdikaM svIkaromi lAkSAM vyavaharAmi gulikayA pIDayAmi jantusaM"saktatilAn dAhayAmyaGgArAn chedayAmi vanaM jalpAmyalIkaM muSNAmi mugdhajanaM vaJcayAmi vizrabdhakAyakaM karomyUnAdhikaM mAnonmAnena "vinimayaM sarvathA " na pibAmi tRSArtto'pi na bhuJje ca bubhukSitaH / rAtrAvapi na supto'haM, dhanopArjanalolupaH / / 66 / / naiva bhRGgAyitaM tasyAH, kamalinyAH kvacinmayA / vadanAmburuhe divye, dhanAghUrNitacetasA // 67 // tatazca - tAvatA klezajAtena, kAlena kamalekSaNe ! / taddInArasahasraM me, sArdhaM vardhayataH sthitam // 68 // tataH pravRttA me vAJchA, sahasradvayamIlane / tatrApi jAte jAto'haM, dInArAyutalAlasaH // 69 // kathaMcittacca saMpannaM, tato lakSe matirgatA / nAnopAyairmayA bhadre !, kRtaM tasyApi mIlanam // 70 // tato'pi lakSadazake, sAgarapreritasya me / buddhirdhAvati kAlena bhUyasA tacca mIlitam // 71 // tataH sa sAgaro bhUyaH, koTImIlanakAmyayA / utsAhayati mAM bhadre !, niyuJjAnaH | kSaNe kSaNe // 72 // sA ca pUrvoktavANijyairna kathaMcitprapUryate / tataH kRtA bahUpAyAstasyAH pUraNakAmyayA / / 73 / / tadyathA - " pravartitA "dezAntareSu bRhadvatrIsArthAH prasthApitA mahoSTramaNDalikAH preSitAnyanekabohitthAni pravAhitAni rAsabhamaNDalAni nirUpitA bhAmavANijakAH / "gRhItA rAjakulahastAdezAH kAritAni SaNDhapoSaNAni vihitA dhanopArjanagaNikAH samAzritA heyavRtavRttikA vidhApito rasasandhAnavikrayaH "kApitA varakaridazanAH vApitA vividhakRSisaGghAtAH prakIrNAni mahekSukaraNAni sarvathA" nAsti prAyeNa talloke, dhanopArjanasAdhanam / vyavahAraH / / 554 // jainelibrary.org
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. / / 555 / / Jain Education Int yattadA na kRtaM bhadre !, sAgarasyecchayA mayA // 74 // nAsti me pAtakAzaGkA, na tadA kezabhIrutA / na sukhecchA na vA toSastasyAjJAvazavartinaH // 75 // athAnekamahApApairmayA kAlena bhUyasA / puNyodayasya mAhAtmyAtsA koTiH paripUritA // 76 // tataH sa sAgaro bhUyaH, pravRttotsAhasAhasaH / avAptaprasaro nityaM prerayatyeva mAmalam // 77 // kathaM ? -- yathedaM matprasAdena, saMpannaM vipulaM dhanam / tathotsAhena te ratnakoTayo'pi na durlabhAH // 78 // tataH saMpAditA tena, buddhiH sAgaralaGghane / mama ratnaughalAbhAya devairapyanivartikA // 79 // tataH kathito bakulazreSThine mayA nijo'bhiprAyaH, tenAbhihitaM vatsa ! - yathA yathA'yaM puruSaH, pUryate bhUribhirdhanaiH / tathA tathAssya guravo, vivardhante manorathAH ||80|| naiva te vinivartante, ratnakoTizatairapi / ko hi vaizvAnaraM dIptamindhanaistarpayiSyati ? // 81 // tatsantoSaH paraM zreyAnnArjitaM vipulaM dhanam / idameva niyuJjAnastiSThAtraiva nirAkulaH // 82 // mayoktaM tAta ! mA maivaM vada, yataH - | yAvannaro nirArambhastAvallakSmIH parAGmukhA / sArambhe tu nare lakSmIH, snigdhalolavilocanA // 83 // AzliSTamapi muzcetsA, | naraM sAhasavarjitam / kulaTeva viTabhrAntyA, gRhItaM durbhagaM naram // 84 // nirmApya kAryaM yo'nyatra, dattadhIstaM nirIkSate / kamalA kulabAleva, vyAkSiptaM lajjayA priyam // 85 // viSamastho'pi yo dhIro, dhanotsAhaM na muJcati / vakSaHsthale patatyuccaistasya lakSmIH | svayaMvarA // 86 // yo vanAti dhiyA dhIro, vikrameNa nayena ca / padmA pratIkSate taM bho, yathA proSitabhartRkA // 87 // yastu stokAM samAsAdya, lakSmIM tuSyati mAnavaH / taM tucchaprakRtiM matvA sA lakSmIrnAbhivardhate // 88 // ityevaM svaguNaiH padmAM, yo naro naiva raJjayet / siddho'pi na bhavettasya, premAbandhazciraM tayA / / 89 / / tasmAnna toSa: kartavyo viduSA dhanasaGgrahe / atastAto'nujAnAtu, ratnadvIpe gamaM mama // 90 // zreSThinoktaM - vatsa ! pAtAle meruzikhare, ratnadvIpe gRhe'pi ca / pUrvopAttaM bhavet puMsaH, sodyamasye dvIpAntaragamanaM / / 555 / /
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. tarasya ca // 91 // tathApi yadi nirbandhastavAyamatulastataH / anujJAto mayA vatsa!, gamyatAM yatra rocate // 92 // mayoktaM-tAta! dvIpAntamahAprasAdaH, tato gRhyante bhANDAni upacaryante niryAmakAH gaNyate gamanadinaM vicAryate lagnazuddhiH nirUpyante nimittAni kriyante'vazru-13 ragamanaM tayaH saMsmaryante'bhISTadevatAH pUjyate samudradevaH sajjIkriyante sitapaTAH U/kriyante kUpakastambhAH badhyante kASThasaJcayAH bhriyante jalabhAjanAni Aropyate bhANDopaskaraH vidhIyate raNasAmagrI mIlyante taDIpagAminaH sAMyAtrikA iti / saMpUrNasarvasAmagryA, samamanyairmahAdhanaiH / sthito'haM gamane sajjo, hitvA bhAryA piturgRhe // 93 // atha prApte zubhe kAle, kRtaniHzeSamaGgalaH / yAnapAtre samArUDho, mitrAbhyAM parivAritaH // 94 // calatsu ca yAnapAtreSu prahatAni tUrANi pravAditAH zaGkhAH pragItAni maGgalAni paThanti paTubaTavaH AziSa dadato nivartante gurujanAH dainyamavalambante muktapriyatamAH hRSTaviSaNNo mitralokaH manorathapravaNAH sajanA iti, evaM ca-pUrayitvA'-13 |rthisaGghAtaM, kRtvA kAlamahotsavam / anukUle lasadvAte, sarve'pi calitA vayam // 95 // tataH pUritAH sitapaTAH utkSiptA naGgarAH calitAzcAvalyakAH dattAvadhAnAH karNadhArAH patitAni vartanyAM yAnapAtrANi pravRtto mano'bhimataH pavanaH, tatazca-prabalapavanavegakallolamatsyaughapucchacchaTAghAtasaMjAtakhAdAranitrastayAdaHsamUhena saMvandhaphenena nirnaSTakUrmeNa mArgeNa gantuM pravRttAni tAni prabhUtAni bohittharUpANi, vistIrNadIrgha ca tIrNe samudre'tra bhUriprakAreNa vRttAntajAtena tadratnapUrNa mahAdvIpamuccaiH prayAtAni tAni pramodena tUrNamiti, tataH samuttIrNA vANijakAH gRhItaM darzanIyaM dRSTo narapatiH vihito'nena prasAdaH vartitaM zulkaM parikalitaM bhANDaM dattA hastasaMjJAH vikrItaM kharucyA gRhItaM sthitiH pratibhANDaM vitIrNa dAnaM pratinivRttAH svakUlAbhimukhaM zeSavANijakAH dhRto'haM sAgareNa, uktaM cAnena-vayasya! nimbapatrAdibhiryatra, 4 Rin556 // labhyante ratnasaJcayAH / vimucya tadidaM dvIpaM, kiM jhaTityeva gamyate // 96 // tataH sthito'haM vidhAyApaNaM prArabdhaM ratnagrahaNavANijyaM, ratnadIpe Jain Education For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6 pra. // 557 // Jain Education Interna anyadA samAgataikA vRddhanArI, tayA'bhihitaM vatsa ! asti bhavatA saha kiMcidvaktavyaM, mayoktaM vadatu bhavatI, tayoktaM astyAnandapure kesarI nAma rAjA, tasya dve bhArye - jayasundarI kamalasundarI ca sa ca rAjyasukhalolatayA jAtAJjAtAnnijasutAnmArayati, ataH sA kamalasundarI saMjAtagarbhA'patyasnehamohitA mAM sahacarIM gRhItvA rAtrau palAyitA patitA mahATavyAM, anubhUto bhUrikleza: saMjAto rAtrizeSaH, atrAntare tasyA me svAminyA vijRmbhitaM nitambavimbaM sphuritaM savedanaM nAbhimaNDalaM pravRttAni dAruNAni udarazUlAni | stambhitamUruyugalaM vidalanti cAGgAni samudvellitaM hRdayena mukulite locane pravRttA jRmbhikA, tato'bhihitamanayA - sakhi ! vasumati na | zaknomyahaM gantuM mahatI me zarIrabAdhA vartate, mayA cintitaM - hA hanta kimetat ?, tato lakSitaM mayA -- aye ! pratyAsanno'syAH prasavasamayaH, tato dhIrA bhaveti vadantyA eva mama kurvatyAstatkAlocitaM karma vedanAvihvalA drATkRtya patitA svAminI bhUtale, tasmiMzcetazcetazca vellamAnA karuNAni kUjituM pravRttA, nirgacchati ca yonidvAreNa dArake vimuktA prANaiH, nirgato dArakaH, tato'haM mandabhAgyA taM tAdRzaM vRttAntamupalabhya vajrAhateva bhIteva vilakSeva naSTrasarvasveva mUcchiteva mRteva grahagRhIteva sarvathA zUnyahRdayA na jAne kiM karomi sma, kevalaM vilapituM pravRttA, kathaM ? -- hA devi ! dehi me vAcaM, kiM na jalpasi supriye ? / jAtaste tanayo divyaH, pazyemaM cArulocane ! / / 97 / / yasyArthe sundaraM rAjyaM, bhartAramativatsalam / hitvA kacit pravRttA'si, pazyemaM taM suputrakam // 98 // hA hA hatA'smi daivena, gADhavezasakAriNA / yena saMpAdito vatsaH, svAminI ca nipAtitA / / 99 / / hA hA vatsa ! na yuktaM te, yatte rakSaNatatparA / mAtA'tivatsalA sAdhvI, jAyamAnena ghAtitA // 100 // kilapA putrasaukhyAni prApsyate yaktabhartRkA / yAvadIdRk sukhaM mAtustvayA vatsa ! vinirmitam // 101 // evaM pralapantyA eva me vibhAtA rajanI samudrato dinakaraH samAgatastena pathA sArthaH dRSTA'haM pralapantI sArthavAhena saMsthApi harikumAreNa sakhyaM / / 557 //
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. / / 558 / / Jain Education Inte ** tA'nena pRSTo vRttAntaH kathito mayA vismito'sau pRSTazca mayA ka yAtavyaM bhavatA ? tenoktaM - velAkUlaM prApya bohitthena ratnadvIpaM yAsyAmi, mayA cintitaM zruto mayA'sti ratnadvIpe kamalasundaryAH sahodaro nIlakaNTho rAjA, tadenaM dArakaM bhAgineyamanenaiva susArthena gatvA tasmai mAtulAya samarpayAmi, tataH samAgatA'haM tena dharaNena sArthavAhena sArdhamimaM dvIpaM dArakasnehena ca prastutaM me stanayugalaM vardhi - to'sau madIyastanyena darzito nIlakaNThAya kathitA kamalasundarIvArtA jAto nIlakaNThasya viSAdagarbho harSaH, pratiSThitaM dArakasya haririti nAma, api ca-vardhamAnaH krameNAsau, jIvitAdapi vallabhaH / bhAgineyo'sya saMpanno, nIlakaNThasya bhUpateH // 102 // tato prAhitaH kalAkalApaM saMprApto yauvanaM saMjAtaH surakumArAkAradhAraka iti kathitazcAsya mayA pUrvako vRttAntaH zrutazca tena bhavAn yadAnandapurAdAgata iti, tato vatsa ! sa harikumAro bhavantaM sadezajaM matvA draSTumabhilaSati tatastatsamIpaM gantumarhati vatsaH, mayoktaM yadAjJApayatyambA, tataH saha tayA vasumatyA gato'haM harikumArasamIpaM dRSTo mitravRndamadhyagato harikumAraH, vihito mayA pAdapraNAmaH, nivedito'hamasmai vasumatyA, tataH maddarzanAtsa tuSTAtmA, prItivisphAritekSaNaH / gADhamAzliSya mAM svIye, sthApayatyardhaviSTare // 103 // uktaM cAnena bhadra ! | - amvayA kathitastAtavayasyo harizekharaH / mayA tasya ca sUnustvaM, vijJAto janavArtayA // 104 // tato bhrAtA'si me bhadra !, zarIraM jIvitaM tathA / saMpannaM sundaraM cedaM yatrAgamanaM tava // 105 // mayoktaM deva! zruto mayA sarvo, vRttAntaH kathito'mbayA / atyAdaraM bhRtyajane, na devaH kartumarhati // 106 // yathA'nujIvI tAto me, tatra kesaribhUpateH / tathA'hamapi devasya, kiGkaro nAtra saMzayaH // 107 // tato gADhataraM tuSTaH zrutvA tanmAmakaM vacaH / sa hariH kArayatyuccairmitrAgamamahotsavam // 108 // tato harikumAreNa sArdhaM mitratvamIyuSam / lalamAnasya me tatra lIlayA yAnti vAsarAH // 109 // anyadA manmathoddIpo, vanarAjivibhUSaNaH / pramodaheturjantUnAM vasantaH harikumA reNa sakhyaM vasantakrIDA / / 558 / / jainelibrary.org
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 6-pra. // 559 // samupAgataH // 110 // tato harikumAro'sau, gRhItvA mitramaNDalam / baMbhramIti mayA yukto, dikSuH kAnanazriyam // 111 / / atha | cUtavanaM prApya, prakUjatkalakokilam / sahito mitravRndena, niviSTastatra lIlayA / / 112 // yAvajjarAvizIrNAGgI, raudrAkAravidhAriNI / citraprApti AzIrvAdaM ca kurvANA, vratinI kAcidAgatA / / 113 / / atha praNAmasambhASaiH, kumAreNAbhinanditA / sA darzayati sAnanda, citravinya-15 stakanyakAm // 114 // tAM cArpayitvA sA prauDhA, gADhadarzitavikriyA / kumArabhAvaM pazyantI, saMsthitA stimitekSaNA / / 115 / / tataH kumAramAkSiptaM, savikAraM vilokya sA / brajAmItyabhidhAyoccaiH, zIghrameva vinirgatA // 116 // kumAro'pi ca tAM pazyannazarIrazareritaH / / vikArakAtaraH srvairvysyairuplkssitH|| 117 // yataH-kSaNaM hukArakaraNaM, kSaNaM mUrdhnaH prakampanam / kSaNaM ca sphoTikAdAnaM, kSaNamavyaktabhASaNam / / 118 // kSaNaM dIrghoSNaniHzvAsaM, kSaNaM ca karavUnanam / muhurmuhuzcitragato, tAM vIkSya kurute hriH|| 119 // yugmam / kSaNaM smeramakho'tyantaM, visphArayati locane / kSaNaM niSpandamandAkSaH, snigdhacakSurnirIkSate // 120 // tato'bhihitaM smitabandhuraM manmathena-kumAra ! mitrA| kimidamAtmagatavividharasasAramaprakaTitakaraNAGgahAraM narInRtyate?, tataH kRtamAkArasaMvaraNaM hariNA, abhihitamanena-aho raJjito'hama-15 lApAH nena citrakarakauzalena, tathAhi-atra suvizuddhA rekhA saMgatAni bhUSaNAni ucitakamA varNavicchittiH parisphuTo bhAvAtizaya iti, duSkaraM ca citre bhAvArAdhanaM tadeva cAbhimatamatividagdhAnAM tasya cAtra prakarSaH parisphuTo dRzyate yasmAdupArUDhayauvanA samadanA ceyamA-2 likhitA kanyakA tadasyAH sambandhinamamuM bhAvavizeSamaniveditamapi lakSayanti bAlakA api kimuta vidvAMsaH ?, tathAhi-lAvaNyamu-13 nirantIva, prodbhinnastanacUcukA / eSA proddAmatAruNyamAtmAnaM kathayatyalam / / 121 / / unnAmitaikabhrama.lIlAmantharitekSaNA / mandaM ni-16 // 559 // vedayatyeSA, vacanairiva kanyakA // 122 // kapolasphuritairdivyaiH, smeravakrAbjabandhurA / vibhAvyate'tilolAkSI, vahantI makaradhvajam Jain Education Inte For Private & Personel Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau // 56 // // 123 // tadanena kenaciccitrakaraNA''likhatA'mUM kanyakAM janito me cetazcamatkAraH sthitamidaM manasi me yathA nAstIdRzamanyasya jagati kauzalamiti, manmathaH prAha-padmakesara ! kiM satyamidaM ?, padmakesareNoktaM-sakhe ! satyaM, kevalaM vicitrarUpAH prANinAM cittavRttayaH, tato me citrakarAdapi citte kuzalatareyameva kanyakA pratibhAsate, lalitenoktaM-sakhe! kimanayA vihitaM ?, kvaciccitramavalokitaM bhavatA?, padmakesaraH prAha-bADhamavalokitaM, vilAsenoktaM-sakhe! varNaya tatkIdRzaM?, padmakesaraH prAha-yadunayA kanyakayA durgamamanyanArINAM durlakSyamambaracarINAmahArya kinnarINAM asAdhyamagarasundarINAM aviSayo gandharvAdipurandhrINAM madanAturANAmapi sattvaikasAramapahastitarajastamovikAraM kumAramAnasaM citravinyastarUpayA'pi dRDhamavagAhitaM, idamanayA kanyakayA citraM vihitaM, tacca mayaiva na kevalamavalokitaM kiM tarhi sphuTataraM bhavadbhirapi, vibhramaH prAha-nanvAzcaryamidaM kathaM citraM?, padmakesareNoktaM-nanu mUrkhacUDAmaNe! Azcayameva citrazabdenocyate, kapolaH prAha-kathamidamavagataM bhavatA yathA kumAramAnasamanayA'vagAhitamiti?, padmakesareNoktaM-nanu baTharazekhara! kimidametAvanmAtramapi na lakSyasi ?, tathAhi no hukArAdayastAvadbhavantyevaM parisphuTAH / na ca kallolakA yAvanna kSubdhaM mAnasaM saraH / / 124 // yadi ca madvacane na pratyayo bhavatastataH kumArameva pRccha yena parisphuTIbhavatyeSo'rthaH, harikumAreNokta-sakhe! padmake| sara alamanenAsaMbaddhapralApena, paTha tAvatkiMciccArupraznottaraM, tataH sahAsamabhihitamanena yadAjJApayati kumAraH, paThitaM ca-pazyan visphAritAkSo'pi, vAcamAkarNayannapi / kasya ko yAti no tRpti, kiM ca saMsArakAraNam ? // 125 // harikumAreNa tu tayA citropalabdhakanyakayA'pahatacittena dattaH zUnyo huGkAraH, padmakesareNa cintitaM-nedaM prAyaH samyagavadhAritaM kumAreNa, tataH punaH sphuTataraM paThAmi, paThitamanena, punardatto harikumAreNa zUnya eva huGkAraH, tato lakSitaM padmakesareNa yathA zUnyIkRtahRdayo'yamanayA citrakanyakayA, tato praznottarANi // 56 // Jain Education in de For Private & Personel Use Only Anaw.jainelibrary.org
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6 pra. hasitamanena, nirUpitAni samastaiH smitagarbha parasparaM vadanAni tadAlokya pratyAgataM harikumArasya cittaM, amIbhirapyAkalito'hamiti / saMjAto'syAbhimAnaH saMhRtaH kuvikalpaH vihito'vaSTambhaH saMpanno dattAvadhAnaH pravartito vimarzaH, tato'bhihitamanena mA hasa sakhe ! 4 punaH paTha, paThitaH padmakesareNa pazyannityAdi punaH praznaH, tato'nantarameva harikumAreNopalabdhamuttaraM, uktamanena, huM 'mamatva' miti, vismitaH OM padmakesaraH, punaranyatpaThitamanena -- kasyA vibhyadbhIrurna bhavati saGgrAmalampaTamanaskaH / vAtAkampitavRkSA nidAghakAle ca kIdRkSAH ? // 126 // // 561 // harikumAreNoktaM punaH paTha, paThitaM padmakesareNa, vicintyoktaM hariNA -- idamatrottaraM 'dalanAyAH, ' tato'rhaddarzanavAsitamatinA'bhihitaM | vilAsena - kumAra ! mayA'pi cintitaM kiMcitpraznottaraM, harikumAreNoktaM paTha, paThitaM vilAsena -- kIdRprAjakulaM viSIdati vibho ! na zyanti ke pAvake, bodhyaM kAnanamacyutAzca bahavaH kAle bhaviSyatyalam / kIdRkSAzva jinezvarA vada vibho ! kasyai tathA rocate, gandhaH kIdRzi mAnave jinavare bhaktirna saMpadyate // 127 // harikumAraH prAha -- bRhadidaM vyastaM samastaM ca, ato bhUyaH spaSTataraM paThatu bhavAn, paThitaM vilAsena, vimRzyoktaM hariNA idamatrottaraM - 'akuzala bhAvanAbhAvitamAnase', hasitaM vibhrameNa, kumAreNoktaM bhadra ! kimetat, vibhrameNoktaM kumAra cAru vihitaM bhavatA yadasya vilAsasyApanItaH praznottaragarvaH, na labdhamidamasmAbhirAsIt, tato'yaM garvito'bhUditi, vilAsenoktaM vatsa ! na kevalaM mama kiM tarhi nirdalayati sarveSAmapyadya garva kumAraH, paThatvanyo'pi yena yatkiMcicintitamiti, manmathenoktaM kumAra! mayA spaSTAndhakadvayaM cintitaM kumAreNoktaM-- jhaTiti paThatvAryaH, paThitaM manmathena -- dAsyasi prakaTaM tena gRhNAmi na karAttava / bhikSAmityuditA kAcidvikSuNA lajjitA kila / / 128 / / tathA -- --karo'tikaThino rAjannarIbhakaThaghaTTanam / vidhatte karavA // 561 // laste, nirmUlAM zatrusaMhatim // 129 // tato vihasyoktaM harikumAreNa - prathamaM tAvadevaM bhajyate -- dAsI asi ---gaNikA bhavasi na Jain Education Intern praznottarANa w.jainelibrary.org
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-pra. rANi // 562 // kAraNena tava hastAdbhikSA na gRhAmi, zeSaM sphuTameva, dvitIyasya punareSa bhaGgaH-karo-hasto'tikaThino-gADhaniSThurastava he rAjan arI-6 praznottabhakaTaghaTTanaM-zatrukarikumbhAsphAlanaM vidhatte-kurute, tathA karavAlaste nirmUlA zatrusaMhati vidhatta iti sambandhaH, manmathenoktaM--aho | kumArasya prajJAtizayaH, itazca tasminneva kSaNe mayApi cintitaM gUDhacaturthakamekaM, niveditaM harikumArAya , tatastaduktena paThitaM mayA, yaduta -'vibhUtiH sarvasAmAnyA, paraM zaurya trapA made / bhUtyai yasya svataH prjnyaa|' vicintya harikumAreNa labdhaM hRdaye, tuSTazcetasA abhihitamanena -sAdhu sakhe ! dhanazekhara sAdhu cAru viracitaM gUDhacaturthaM bhavatA, tataH samastairabhyadhAyi-kumAra! kIdRzo'sya turIyaH pAdaH?, kumAreNoktaM -"pAtrabhUtaH sa bhUpatiH" // 130 / / iti / etadAkarNya vismitA vayasyAH, kapolaH prAha-madIyamapi gUDhacaturthamAkarNayatu kumAraH, vada vadetyukte hariNA paThitaM kapolena-'na bhASaNaH parAvarNe, yaH samo roSavarjitaH / bhUtAnAM gopako'trastaH' tadanantaramevoktaM harikumAreNa-"sa naro gotrabhUSaNaH" / 131 / / kapolaH prAha-mAdRzAmidaM kurvatAM kevalaM kAlavilambo'bhUnna punaH kumArasya, aho sarvatrApratihatazaktiH kumArasya buddhiprakarSaH, zeSairabhihitaM-evamidaM nAtra sandehaH-evaM dattAvadhAnasya, hareH praznottarAdipu / sA citrakanyakA bhadre!, vismRtA''sIttadA kSaNam / / 132 // atha pArApataM dRSTvA, gRhiNyAzcATukAriNam / sA kanyakA punazcitte, tasya zIghra samAgatA // 133 // tataH pradIpa iva kharatarapavanotkalikayA ida iva patanyA mahAzilayA daridra iva nijakuTumbabharaNacintayA mAnadhana iva paraparibhUtyA aviratasamyagdRSTiriva saMsArabhIrutayA kSaNAdeva cetasi vivartamAnayA tayA gADhamAghUrNito'sau harikumAraH, tatazca -bahiAkSepanirmuktaH, so'smAbhistatparAyaNaH / yogIva dhyAnamArUDhaH, kSaNAdeva nirIkSitaH // 134 // tato mayoktaM kumAra ! ki- IG // 562 // sametat ?, kumAraH prAha-sakhe! dhanazekhara nAgatA''sInme zirovedanayA rAtrau nidrA tathA'dyApi ca me manAkaNakaNAyate mastakaM tadete ga-1 Jain Education Inter For Private Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6- pra. 563 // Jain Education Inte : cchantu manmathAdayo'traiva vA yatheSTaM viharantu tvameko'tra me pArzvavartI bhava yenAtra pravizya candanalatAgRhake tAvannidrAmAsAdayAmi, ma yoktaM yadAdizati kumAraH, tato gatA manmathAdayaH sthito'haM praviSTo latAbhavane kumAraH viracitaM mayA zizirapallavazayanIyaM samArUDho 'sau tatra ca matsyaka iva taptasaikate dandahyamAno na labhate ratiM tato vihitaM mayA komalamAsanaM-- upaviSTo harikumAraH, tatrApi | zUlikAziraH protataskara iva na prApnoti sukhAsikAM tato madIyaskandhAvalagnaH karotItazcetazca caGkramaNaM yAvatA tathApi na mucyate'ntastApena sarvathA, na supto nopaviSTo'sau nordhvo na bhramaNodyataH / sukhamApnoti duHkhArtto, narakeSviva nArakaH // 135 // evaM dandAmAnasya harermadanavahninA / laGghitA mahatI belA, zItale'pi latAgRhe // 136 // kutUhalavazAttacca pracchannairmanmathAdibhiH / sthitairnirI| kSitaM sarva, kumArasya viceSTitam // 137 // atrAntare -- pUtkurvanniva nAmedaM, kAmastApAya dehinAm / madhyAhnasamaye dIrghaH, zaGkhanAdaH samutthitaH // 138 // tataH sarve'pi saMbhUya, vayasyA manmathAdayaH / ninISavo hariM gehe, latAgRhamupAgatAH / / 139 // tatastaiH samastairabhihitaM gamyatAM bhavane deva !, madhyAhno vartate'dhunA / kriyatAM devapUjAdi, kartavyaM divasocitam // 140 // harikumAreNoktaMyAta yAta gRhe yUyaM vimucya dhanazekharam / ahamapyAgamiSyAmi, yAvacchAmyati vedanA // 141 // gADhaM me zirasaH zUlamantastApo'bhivardhate / ato'haM sthAtumicchAmi, zItale'tra latAgRhe // 142 // tacca pratItaM sarveSAM tasyAntastApakAraNaM / tathApi kaitavAnmitrairitthaM jalpaH pravartitaH // 143 // bho bhoH kapola ! nipuNo'si tvamAyurvede tannirUpaya kiMnimittakaH khalvayamIdRzaH kumArasya zarIravikAraH ? ko vA'sya prazamanopAyo bhaviSyati ?, kapolenoktaM -- evaM bho tAvad vaidyakazAstre paThyate, yaduta - "vAyuH pittaM kaphazcoktaH, zArIro doSasaGgrahaH / mAnasaH punaruddiSTo, rajazca tama eva ca // 144 // tataH prazAmyatyauSadhaiH pUrvo, daivayuktivyapAzrayaiH / mAnaso jJAnavijJAna ***** latAbhavane gamanaM antastA pAddhAsyaM // 563 //
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 564 // Jain Education In dhairyasmRtisamAdhibhiH // 145 // anyacca - rUkSaH zIto laghuH sUkSmazcalo'tha vizadaH kharaH / viparIta guNairdravyairmArutaH saMprazAmyati // 146 // sasnehamuSNaM tIkSNaM ca dravamasraM rasaM paTuH / viparItaguNaiH pittaM dravyairAzu prazAmyati // 147 // guruzItamRdusnigdhamadhurakSNapicchalAH / zleSmaNaH prakRtiM yAnti, viparItaguNairguNAH // 148 // svAduramlo'tha lavaNaH kaTukastikta eva ca / kaSAya iti SaTro'yaM, rasAnAM saGgraho mataH // 149 // tatra - kaphaM svAdvamlalavaNAH kaSAyakaTutiktakAH / janayantyanilaM pittaM, kaTumlalavaNA rasAH // 150 // khAdvamlalavaNA vAyuM, kaSAyasvAdutiktakAH / jayanti pittaM zleSmANaM, kaSAyakaTutiktakAH // 151 // Ame sadRzagandhaH syAdvidugdhe dhUmagandhitA / viSTabdhe gAtrabhaGgazca rasazeSe'nnadveSitA // 152 // AmeSu vamanaM kuryAdvidagdhe cAmalakaM pibet / viSTabdhe svedanaM kuryAdrasazeSe tathA svapet // 153 // anyacca - ajIrNaprabhavA rogAstacAjIrNa caturvidham / AmaM vidagdhaM viSTabdhaM, rasazeSaM tathA param / / 154 / / evaM ca sthite yathA'yaM kumArasyAntastApastathA'jIrNavikAro lakSyate, vidagdhAvasthAM gatena hi tena kSobhitamasya vAyunA sahitaM pittaM, tato janito'yamantastApaH, vihitaM zUlaM yata evaM paThyate--bhukte jIryati jIrNe'nne, jIrNe bhukte ca jIryati / jIrNe jIyati bhukte'nne, doSairnAnAbhibhUyate // 155 // vibhrameNoktaM - sakhe kapola ! na samyag lakSitaM bhavatA, vaidyena hyAturaM nirUpayatA roganidAnamevamupalabdhavyaM - Adita evAturasya samupalakSaNIyA prakRtiH paryAlocyaM zarIrasAraM vicArya saMhananaM vijJAtavyaM pramANaM lakSayitavyaM sAtmyaM veditavyaM sattvaM mantavyA''hArazaktiH boddhavyaM vyAyAmasauSThavaM parikalanIyaM vayaH pramANamiti, anyacca -- saMcayaM ca prakopaM ca, prasaraM sthAnasaMzrayam / vyaktibhedAMzca yo vetti, doSANAM sa bhiSagvaraH || 156 || saMcaye'pahRtA doSA, labhante nottarAM gatim / te tUttarAsu gatiSu bhavanti valavattarAH // 157 // tvayA punaratra kiMcinnAlocitaM, kevalamudghATamukhatayA vihitaH kumArazarIravikAranirdezaH, *** antastApAddhAsyaM // 564 // ww.jainelibrary.org
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. antastApAddhAsyaM kapolaH prAha-nanu pratItA eva kumArasya sambandhino me prakRtyAdayaH, saMcayAdayo'pi doSANAM jJAyanta eva, tathAhi-prISmAhorAtravayasAmante'jIrNasya cAnilaH / kaphastadAdau tanmadhye,pittaM kupyeccharadyapi // 158 // prISmAyeSu samIrasya, pittasya prAvRDAdiSu / cayaprakopaprazamAH, kaphasya zizirAdiSu / / 159 // hemantazizirau tulyau, zizire'lpaM vizoSaNam / rUkSamAdAnajaM zItaM, meghamArutavarSajam // 160 // athavA parisphurati mama hRdaye sarvamidaM, kimatra bahunA''locitena ?, ajIrNavikAra evAyaM kumArasya, tato'ho vimUDhatA'sya kapolasyeti cintayatA hasitaM harikumAraNa, vayasyairuktaM-kumAra! kimetat , kumAreNoktaM bho bhAvito'hamasya kapolasya mUrkhatayA, tataH samudbhUtaM me dhArayato'pi hasanaM, padmakesareNoktaM--kumAra! mahAprasAdaH siddhaM naH samIhitaM, tathAhi--kumArasya vinodArtha, manastApanivRttaye / idamasmAbhirArabdhamAlajAlaprabhASaNam // 161 // yataH-cittodveganirAsArtha, suhRdAM toSavRddhaye / tajjJAH prahasanaM divyaM, kurvantyeva vicakSaNAH // 162 // bhaiSajaM punarasya nirmulocchedakaM bhavato vikArasya yadi paraM saiva parivrAjikA vijJAsyati saMpAdayiSyati vA nAparaH, tadvidhIyatAM kumAra! tasyAH paryeSaNamalaM kAlavilambena, kumAreNoktaM-padmakesara! yattvaM jAnAsi tadeva kri. yatA, padmakesaraH prAha-yadyevaM tarhi kastadanveSaNArtha prahIyatAmiti ?, tataH zeSamitreSvavizvAsAtkumAreNoktaM-dhanazekharaH prasthApyatAmiti, mayoktaM-mahAprasAdaH, tato nirgato'haM gantuM pravRtto nagarAbhimukhaM dRSTA'ntarAle sA paritrAjikA vihitaH praNAmaH, pRSTA cabhagavati! ko'yaM citrapaTTikAvRttAntaH kA sA kanyakA kimarthaM coccalitA'si ?, tayoktaM-AkarNaya, asti tAvatpratyUSasyeva praviSTA'I kaNabhikSArtha, itazcAsyaiva nIlakaNThanarapaterasti zikhariNI nAma mahAdevI, prAptA'haM tasyA bhavane yAvadRSTA mayA sacintA mahAdevI lA samudvignaH parikaro viSaNNaH kanyakAjanaH paryAkulAH kaJcukinaH AzIrvAdamukharaH sthavirikAloka iti, tato mayA cintitaM-hA kima harimayUramaJjaryoH pariNayanaM OMOMOM // 565 // ha.bha. 48 Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Laww.jainelibrary.org
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ upmitau| tat ?, upasarpitA zikhariNI vihitamAzIdarzanaM kRtastayA me ziraHpraNAmaH dApitamAsanaM upaviSTA'haM, abhihitamanayA-bhagavati ! bandhule harimayUra pa. 6-pra. pratItaiva tAvadiyaM bhagavatyA mama jIvitAdapi vallabhatarA mayUramaJjarI vatsA, iyaM cAdya sUryodayAdArabhya kenacitkAraNena samadhyAsitA 8 mAryoH cintayA gRhItA raNaraNakena svIkRtA bRhadaratyA pratipannA vikArajAlena aGgIkRtA zUnyatayA avaSTabdhA mahAjvareNa parityaktamanayA rAja- pariNayanaM // 566 // kanyocitaM karaNIyaM na karoti devagurupraNAma na parivartayati rAtrivastrANi na gRhNAti bhUSaNAni na vidadhatyaGgarAgaM na sanmAnayati tAmbUlaM na pratijAgarti khayamAropitaM bAlArAmakaM na samAnayati vayasyAjanaM na saMbhAlayati zukasArikAgaNaM na lalate lIlAkandukena Alikhati | vidyAdharamithunAni pralokayati sArasayugalAni dhAvati punaH punArAbhimukhaM nindati muhurmuhurasphuTAkSarairAtmAnaM ruSyati niSkAraNameva sakhIjanAya na dadAti pRSTA'pi prativacanaM, kiMbahunA?-unmatteva zUnyeva, bhUtAviSTeva sarvadA / mayUramajarI vatsA, kSaNAdanyeva saMsthitA // 163 // tatkathaya bhagavati ! nipuNA'si tvaM nimittazAstre, kiM punareSA cintayati ?, anyaca lapsyate tadabhISTaM vastu na vA |kiyatA vA kAleneti ?, mayoktaM eSA nirUpayAmi, tataH RSTumArabdhA mayA horA, nyastaM siddhiriti padaM AlikhitaM sarasvatIvadanaM vi nyastA dhvajAdayo'STAyAH viracitaM nArIhRdayavartinI] kauTilavibhramaM gomUtrikAtrayaM, vyutsRSTA vigaNayya vigaNayyASTakAH pAtitamanukrama dhvajAdyA|taccheSAnusAreNAGkatrayaM, tato'bhihitaM mayA-mahAdevi! samAkarNaya-dhvajo dhUmastathA siMhaH, zvA balIvarda ityapi / kharo gajendro dhvAMkSazca,XI yavicAraH aSTAyAH parikIrtitAH // 164 // eteSAM cASTAnAmapyAyAnAmaSTavidhaM balaM bhavati, tadyathA-kAlavAsaravelAnAM, muhUrtakakubhostathA / nakSatragrahayozcaiva, nisargabalamaSTamam // 165 // tatrAmI mahAdevI!-dhvajaH kharastathA dhvAMkSaH, prastute'tra prayojane / samApannAstrayo | // 566 // hyAyAsteSAM budhyasva yatphalam / / 166 // prathamAjjJAyate cintA, dvitIyAttu zubhAzubham / tRtIyAtkAlanirdezaM, kuryAdAyAditi zrutiH 5 Jain Education Intel For Private & Personel Use Only O w.jainelibrary.org
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau | dhvajAdyAyavicAraH Sa. 6-pra. // 567 // CROSAGACAN // 167 // tatra-zuni dhvaje vRSe caiva, jIvacintA prakIrtitA / siMhavAyasayormUlaM, dhAtuM dhUmabharAsabhe // 168 // ato dhvajasya prathamaM pAtAdiyaM mayUramajarI vatsA jIvaM cintayati-kAlavelAdibhizca lakSayAmi tamapi jIvaM puruSaM tamapi rAjaputraM tamapi harinAmakameSA cintayati, tasya cAvazyaM bhAvI lAbho, yato dhUmasyopari nipatito'tra rAsabhaH, tatra caivaM paThyate-sthAnaM lAbhaM ca kurute, rAsabho dhvajadhUmayoH / siMhasyopari nAzaM bhoH, zeSeSu tu sa madhyamaH / / 169 // tasya tu kAlato'dyaiva lAbho bhaviSyati, yato'tra tRtIyo nipatito dhvAMkSaH, tatra cedamuktaM-dhvajakuJjarayorvarSa, mAso vRSabhasiMhayoH / pakSaH zvakharayo yo, dhUmavAyasayordinam // 170 // tataH saMjAtapratyayA cintAniSTanena hRSTA pratyAsanneSTajAmAlAbhena nipatitA maJcaraNayoH zikhariNI, prAha ca-bhagavati ! mahAprasAdaH satyamidaM yadAdiSTaM bhagavatyA, kathitaM hi me vatsAyA mayUramacaryAH priyasakhyA lIlAvatyA yathA dRSTo'nayA sUryodayasamaye mitravRndaparikarito lIlAsundaramudyAnaM prati pravRtto harikumAraH, ciraM ca vilokito lolalocanayA vatsayA na ca kathaMcidRSTigocaramAgatA tasya vatsA mayUramakharI, tatastadabhilASeNa durbhagatAzaGkayA cAtmanastata eva kSaNAdArabhyeyamIdRzImavasthA prApteti, tadidaM jJAnAlokena yathA'valokitaM bhagavatyA tathA bhagavatyeva karotu tena saha vatsAyAH samAgamamiti, mayoktaM yadyevaM tato nirUpayAmi tasya kumArasya kIdRzo'bhiprAya iti, mahAdevI prAha-yattvaM jAnISe kimatra vayaM brUma iti, tato nirvarNya likhitA mayA tathA citrapaTTikAyAM mayUramajarI gatA lIlAsundarodyAne dRSTo harikumAraH samarpitA citrapaTTikA nirUpito'sya bhAvaH lakSito'yaM sAbhilASaH tataH siddhaM naH samIhitaM pRcchAmi yadataH paraM kartavyaM mahAdevImiti cintayantI zIghraM tato'pakrAntA'haM niveditaM mahAdevyai yathA muSTimadhye mama vartate harikumAraH tatkathaya kimadhunA kriyatAmiti ?, tadAkarNya hRSTA zikhariNI duhitaraM pratyAha-vatse ! mayUramajari ! samAkarNitaM tvayedaM bhagavatIvacanaM yallabdhaste CE // 567 // Jain Educaton inte For Private & Personel Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 568 // hRdayavallabha iti, mayUramazvarI prAha AH mAtaH kimityevamAlajAlena mAM vipratArayasi ?, tato nAsyAH saMpratyaya iti kiM kAlakSepeNeti vidyAdharakathito mahArAjAya zikhariNyA samasto'pi vyatikaraH, tato'bhirucito nIlakaNThAya mayUramajaryA varo harikumAraH, tatastadAnayanArtha- & mithunarAmahameva prahitA tAbhyAmiti, tadeSa bhadra! citrapaTTikAvRttAntaH / eSA sA kanyakA, etadartha cAhamuJcalitA'smi // mayoktaM-bhagavati ! kiM jahaMsikApunaridaM kare tava dRzyate ?, bandhulayoktaM-bhadra ! mayUramajarIsvahastalikhitaM citramidaM, mayoktaM-kimarthamidaM gRhItaM bhagavatyA ?, bandhu- citre layoktaM-mA bhUtkumArasya madIyavacanAdasaMpratyayaH, atastasyAH svabhAvasUcakametat , mayoktaM-cAru vihitaM bhagavatyA, dattA kumArasya prANAH, tato mayA sahitA gatA sA harikumArasamIpaM niveditaM rAjazAsanaM bandhulayA kathito mayApi tanniveditaH samasto'pi vRttAntaH na ca zraddhatte harikumAraH tataH samarpito bandhulayA'sau dvipuTasaMvartitazcitrapaTaH pravighATya nirUpito harikumAreNa yAvadRSTamAlikhitameka puTe suvibhaktotralena varNakrameNa alakSyamANaistUlikApadakarainurUpayA sUkSmarekhayA prakaTadarzanena nimnonnatavibhAgena samucitena bhUSaNakalAlApena suvibhaktayA'vayavaracanayA'tivilakSaNayA binduvartinyA abhinavasneharasotsukatayA parasparaM harSotphullabaddhadRSTikaM samArUDhapremAtiba ndhuraikatayA'lajitacittanivezaM vidyAdharamithunakamiti, dRSTaM ca tasyAdhastAllikhitamidaM dvipadIkhaNDa, tadyathA-priyatamarativinodasaMbhASa-2 raNarabhasavilAsalAlitAH / satatamaho bhavanti nanu dhanyatamA jagatIha yoSitaH // 171 // abhimatavadanakamalarasapAyanalAlitalolalo-14 canAH / sucaritaphalamanarghyamanubhavati zamiyamambaracarI yathA // 172 // tato nirIkSitaM rAjatanayena dvitIyaM citrapaTapuTaM yAvattatra dRSTA padavaploSiteva vanalatikA himahateva nalinikA dinakarakaranikaramuSitaprabheva candralekhikA utkhoTitamlAneva cUtamaJjarikA vinaSTasarvasveva P // 568 // paNikA sarvathA gatacchAyA zokAtirekaparidurbalAGgI kaNThagataprANA likhitA rAjahaMsikA, dRSTaM cAdhastAllikhitamidaM tasyA dvipadIkhaNDaM, 15515OMOM Jain Education in For Private & Personel Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 569 // tadyathA-iyamiha nijakahRdayavallabhataradRSTaviyuktahaMsikA / tadanusmaraNakhedavidhurA bata zuSyati rAjahaMsikA // 173 // racitamanantama-12 parabhavakoTiSu duHsahataraphalaM yayA / pApamasau nitAntamasukhAnugatA bhavatIdRzI jana! // 174 // tataH sthitaM harikumArasya hRdaye yathA-aho rAjaduhituH kauzalaM aho rasikatvaM aho sAragrAhitA aho sadbhAvArpaNaM aho mayi dRDhAnurAgaH, tathAhi vidyAdharamithunAnulekhanena darzito'nayA svAbhilASAtirekaH rAjahaMsikAvinyAsena prakaTitamabhilaSitavastvaprAptikRtamAtmani dainyaM tAvadanenaiva parisphuTa dvipadIkhaNDadvayena punarnitarAM parisphuTIkRto'yameva bhAvArthaH, tato darzito manmathAdInAM citrapaTaH, tairabhihitaM-kumAra! gatvA saMdhAryatAmiyaM varAkI rAjahaMsikA alaM mriyamANayopekSitayA, kumAreNoktaM--evaM bhavatu, tato gatAH sarve'pi rAjasadane, dattA sabahumAnaM nI- vIvAhA lakaNTharAjena harikumArAya mayUramajarI / tataH zubhadine pravRtto vivAhamahotsavaH, sa ca kIdRzaH-madhumattavighUrNitabhUrijano, bahulokayathepsitadattadhanaH / dyusadAmapi vismayatoSakaro, jananartanakhAdanapAnaparaH // 175 // tataH pUjitA devaguravaH sanmAnitAH sAmantAH pUritaH praNayivargaH saMvargito rAjalokaH toSitAH prakRtayaH kRtamucitakaraNIyaM vRtto vivAhAnanda iti / atha tAM nIlakaNThasya, jIvitAdapi vallabhAm / mayUramajarI prApya, bhAryA sarvAGgasundarAm // 176 // sa harirmitravRndena, parivAritavigrahaH / lalamAnaH parAM khyAti, ratnadvIpe tadA gataH // 177 // asUnonIlakaNThasya, parivAraH sabAndhavaH / tatrAnuraktaH saMpanno, harau bhUriguNotkare // 178 // antaHpuraM puraM lokAH, sadezaM rAjamaNDalam / nAmnA harikumArasya, jAyate toSanirbharam / / 179 // itazcamamAgRhItasaGkete!, sa hariH snehanirbharaH / viyogaM kSaNamapyekaM, necchatyeva tadAtmanA // 180 // mama puNyodayenAsau, janitastena mIlaMkaH / sadbhAvasnehasAreNa, vayasyena // 569 // mahAtmanA / / 181 // tathAhi tena saha tiSThato me nirupamaM viSayasukhaM devadurlabhA vilAsA viziSTajanaspRhaNIyA goSTI vardhate prajJA Jain Education Intard For Private Personel Use Only Raw.jainelibrary.org
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-pra. tizayaH samullasati loke yazaHpaTahaH saMpadyate gauravaM, tathApi preryamANasya, sAgareNa kSaNe kSaNe / mama jAtAstadA bhadre!, vikalpA mana-18 dhanazekhasIdRzAH // 182 // yadutArthopArjanakSatihetureSa mama harikumArasambandhaH, na sundaro me grahagocaraH anarthaH paryupasthito'yaM kRto'hamA- ravikalpAH tmano nirmUlyaH karmakaro'nena hariNA na viDhapitAste mayehApi prAptenAbhISTA ratnasaJcayAH, tadidamApatitaM yadgIyate loke, yaduta-rAsabhaH |kila saMprAptaH, svarge sarvasukhAkare / yAvattatrApi saMprApto, rajako dAmahastakaH // 183 // tathAhi-nirvinaH kila lAsyAmi, ratnasaGghAtamuccakaiH / yAvatrApi saMjAto, vighno'yaM mitrarUpakaH // 184 / / na caiSo'dhunA sarvathA parihartuM zakyo yato rAjaputro'yaM pracaNDazca ruSTaH sarvakhamapaharati, tasmAt kacidatyantadUreNa, kacidAsanavartinA / kacitsAmAnyarUpeNa, vartitavyaM mayA sadA // 185 // ratnopArjanatanniSThaH, svArthakSativivarjakaH / harerapi kacidgatvA, kariSye cittarakhanam // 186 // tataH kRtaM mayA yathA cintitaM mIlito ratnarAziH tatra ca mUrcchitaH karomi vivekilokahAsyA nAnArUpA viDambanAH-tathAhi tAni ratnAni, mUrchAvihvalacetanaH / kacidvisphA|ritAkSo'haM, saMpazyAmi punaH punaH // 187 // kacitspRzAmi hastena, muhurucchAlayAmi ca / kacidvakSaHsthale dattvA, hRSTatuSTo bhavAmi ca / / 188 // nikhanAmi kacidgate, kurve cihnazatAni ca / dRSTaH kenacidityevamutkhanAmi punaH kSaNAt // 189 // nikhAya punaranyatra, lAnchitapratilAJchitam / kRtvA nirIkSamANastaM, nidhi tiSThAmi sarvataH // 190 // avizvAsAnna me rAtrau, nidrA nApi divA sukham / dhane mUrcchitacittasya, bhadre! sAgaradoSataH // 191 // tato'ntarA'ntarA gatvA, kacitpazyAmi taM harim / tiSThAmi satataM gehe, rtnopaarjnlolupH|| 192 // cintayAmi ca ratnAni, dvIpe yAnyatra kAnicit / yadyahaM tAni sarvANi, gRhItvA yAmi pattanam // 193 // // 570 // evaM ca tiSThatastatra, ratnadvIpe tadA mama / bhadre! yo'nyo'pi saMpanno, vRttAntastaM nizAmaya // 994 // yA karmapariNAmasya, mahAdevI pu-18 Jain Education inte V a inelibrary.org
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ yauvanamaithunasaGgaH upamitau pa.6-a. // 571 // roditA / sA kAlapariNatyAkhyA, prasiddhA bhuvanatraye // 195 // tasyA anucarau loke, khyAtau yauvanamaithunau / atyantarasikau bhadre !, kacidevaM prajalpitau // 196 // yauvanenoktaM-mitra! saMsArijIvo'sau, saMprApto vazavartitAm / dhanazekhararUpeNa, vartamAno mamAdhunA // 197 / / ato'sti tatsamIpe bho, bhavato'pi na saMzayaH / prastAvo gantumityevaM, saMsthite gamyatAmiti // 198 / / maithunenoktaMyadyevaM darzayainaM me, kutraciddhanazekharam / sambandhaM ca mamAnena, mitra! yojaya sAmpratam // 199 // yauvanenoktaM gato'haM pUrvamevAsya, samIpaM sevito mayA / tato bADhaM nayAmi tvAM, sambandhaM lagayAmi ca // 200 // evaM tau kRtasambhASAvantaraGgavayasyako / atha tatra mamAbhyarNe, prAptau yauvanamaithunau // 201 // yauvanenoktaM-ayaM mayA samAnIto, vayasyo'tyantavatsalaH / ato mAmiva sarvatra, pazyemaM dhanazekhara! // 202 / / atyantasukhahetuste, vayasyo'yaM mayA yutaH / yadvA niyuktavatsA gau va zlAghanamarhati // 203 // sa cAnantamamahAduHkhagartasampAtakAraNam / tathApi ca mayA bhadre !, mohadoSAnna lakSitaH // 204 // na sthitaH sAgaraM kRtvA, vayasyaM me vidhistadA / 2 maithunaM cAkarodeSa, tadidaM lokajalpitam // 205 // yathA-mahAbhArasamAkrAntamUrterArATikAriNaH / yatpRSThe mAti noSTrasya, galake tannibadhyate // 206 // tato yauvanavAkyena, mohavihvalacetasA / pratipannau mayA bhadre !, tau hi prItAntarAtmanA / / 207 // itazca-mamAntaraGgaprAsAdo, vidyate svAntanAmakaH / atha tasya kRtaH svAmI, sa tadA maithuno mayA // 208 // tathA-tasyaiva pratiTra baddho'sti, dvitIyo gAtranAmakaH / prAsAdaH sthApitastatraM, sa mayA yauvanastadA // 209 // atha tau nijavIryeNa, tataH prAsAdayostayoH / lalamAnau mayA sAdha, kiM kiM kartuM samudyatau ? // 21 // yauvanena kRtA bhadre !, blaanme'timnohraaH| lIlAvilAsavibbokahAsyazauryAdayo guNAH // 211 // maithunena punarbhadre !, kRto'haM yoSitAM zataiH / subhuktairapyatRptAtmA, dAvAnala ivendhanaiH / / 212 // pradhAnagaNi // 571 // Jain Education Intel For Private & Personel Use Only Sandw.jainelibrary.org
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-pra. maithunAjJAvartitA // 572 // ESSAR kAsaGgaM, kurvANaM maithunecchayA / mAmasau vArayatyuccaiH, sAgaro dhanalampaTaH // 213 // ito hi maithunasyAjJA, itaH sAgaravAraNam / sa hai vyAghradustaTInyAyaH, sajAto me sudustaraH // 214 // tathA'tivallabho bhadre!, sAgaro me vizeSataH / kevalaM maithunasyAjJAM, nAhaM lakayituM kssmH|| 215 // ubhayasyApi kartavyaM, mayeti vacanaM kila / evaM saMcintya vihitaM, mayedaM karma dAruNam // 216 // kiM ca takarma?-yA kAzcidvAlavidhavA, raNDAH proSitabhartRkAH / vratinyo'nyAzca mUlyena, vinaiva vazagAH striyaH // 217 // tAsu sAgarabhIto'haM, maithunAjJAvipAlakaH / kAryAkAryamanAlocya, pravRtto mUDhacetanaH // 218 // tato'haM tyaktamaryAdo, gADhaM nirlajjatAM gataH / anyajAsvapyatRptAtmA, pravRtto maithunecchayA // 219 // tatazca bahuzastADito bhadre!, baddho gADhaM vigopitaH / prApito lAghavaM loke, yoSisambandhibhineraiH / / 220 // kevalaM haridAkSiNyAtpuNyodayabalena ca / na mAritastadA strINAM, svajanairnApi daNDitaH // 221 // dhikkAravihato loke, nindyaH sarvavivekinAm / tadA maithunadoSeNa, saMjAto'haM sulocane ! / / 222 // tathApi mUDhacittasya, tadA bhadre ! sa maithunaH / sukhasAgaraheturme, nirvyAjaM pratibhAsate // 223 // cintayAmi ca yasyAyaM, maithuno na vayasyakaH / kiM tena jIviteneha ?, jIvaneva mRto hyasau // 224 // tato'haM tatra nirmithyasnehanirbharamAnasaH / tasya doSAnna pazyAmi, pazyAmi guNasaMhatim / / 225 // evaM | viparyastadhiyaH, sa me vallabhatAM gataH / tato'pi vallabhataraH, sAgaro me vizeSataH // 226 // cintitaM ca tadA mayA-prabhAvaH sAgarasyAyaM, yadete devadurlabhAH / akiJcanena saMprAptA, mayA mANikyarAzayaH // 227 // tadevaM mitrayugmena, tena duHkhaiH prapIDitaH / tathApi susthitaMmanyo, mohAdasmi sthito'naghe! // 228 // atha taM nIlakaNThasya, rAjyamantaHpuraM puram / anuraktaM harau sarva, snehanirbharamAnasam ma 229 // tataH kozena daNDena, harirvRddhimupAgataH / janAnurAgaprabhavAH, suprasiddhA hi smpdH|| 230 // athAsau rAjalokena, harikumAre rAje // 572 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only T w w.jainelibrary.org
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 573 // veSTito varakukharam / ArUDho mitravRndena, vRto lokavilokitaH / / 231 / / uddaNDapuNDarIkeNa, dhriyamANena zakravat / mayUramajarIyukto, vicacAra pure'khile // 232 // yugmam / tatazca-janAnurAgamatulaM, harau vIkSya durAzayA / saMjAtaM nIlakaNThasya, cittaM kAluSyadUSitam / / 233 // cintitaM ca tatastena, vRddho'haM putravarjitaH / anuraktaM harau sarva, mama tavaM sabAndhavam // 234 // evaM ca vyavasthite -balAduttolya mAmeSa, vardhamAno mahAbalaH / harihariSyate sarva, mama rAjyaM na saMzayaH // 235 // tasmAnnopekSaNIyo'yaM, gItaM nItivizAradaiH / ardharAjyaharaM bhRtyaM, yo na hanyAtsa hanyate // 236 // ataH subuddhinA sArdha, paryAlocya sumatriNA / hariM nipAtayAmIti, citte tenAvadhAritam // 237 // athAhUya rahasye taM, subuddhiM varamatriNam / sa nIlakaNTharAjendraH, svAbhiprAyaM nyavedayat // 238 / sa ca tAdRzavAkyena, vAhata ivAntarA / tathApi nIlakaNThasya, kRtavAnanuvartanam // 239 // uktaM ca tena subuddhimatriNA, yaduta-evaM vidhIyatAM deva!, yatte manasi rocate / ayukte na pravartante, buddhayo hi mahAtmanAm // 240 // tatazca-sa subuddhirnarendrazca, kartavyaM harimAraNam / evaM saMsthApya siddhAntaM, khaM khaM gehamupAgatau / / 241 / / athAvadAtasadbuddheH, subuddhermnsiidRshaaH| tadA vikalpAH saMjAtAstacchrutvA raajjlpitm||242|| dhig dhig bhogasukhAsaGga, dhigajJAnavijRmbhitam / dhigaho rAjyalAmpaTyaM, kuvikalpazatAlayam // 243 // yadeSa pUrva devasya, jIvitAdapi vallabhaH / jAmAtA bhAgineyazca, hariH sarvaguNAkaraH // 244 / / adhunA vartate dveSyo, vadhyaH zatroH samargalaH / tatra bhogatRSNAndhyaM, vimucyAnyanna kAraNam // 245 // tathAhi-kathaM vinItaH zuddhAtmA, nirlobhaH pApabhIrukaH / sa hariH svapnakAle'pi, haredevasya zAsanam ? // 246 // tadayaM rAjyamohena, mUDho rAjA na saMzayaH / tathApi rakSaNIyo|'sau, ratnabhUto mayA hariH // 247 // tato damanako nAma, svaceTastena mantriNA / pracchannaM prahitastUrNa, harervRttAntasUcakaH / / 248 // 5555 subuddhinA | jJApana * // 573 // For Private Personal Use Only Jan Education Interational
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 6-pra. // 574 // saMdiSTaM ca yathA zIghraM, kumAra! kulabhUSaNa / tvayA mamAnurodhena, dezaH saMtyajyatAmayam // 249 / / tato damanakAcchrutvA, subuddhyabhyarthanA hariH / samudralaGghane cittamabhIto'pi cakAra saH // 250 // athaikAnte mamAnena, vRttAnto nikhilastadA / kathito hariNA bhadre!, gADhaM vizrabdhacetasA / / 251 // uktaM ca hariNA-akAryakupito rAjA, samAdiSTaM ca matriNA / ataH samudramullaMghya, gantavyaM bhArate mayA hrikumaa|| 252 // na cAhaM kSaNamapyekaM, zaknomi rahitastvayA / sthAtuM tataH pratiSThasva, gacchAmo dhanazekhara! // 253 // mayA cintitaM- raprasthAna ratnopArjanavighno hi, sarvathA'yaM harirmama / tathApi kA gatinUnaM, gantavyamamunA saha // 254 // tato mayoktaM-kumAra! yatte rocate | kimatra vayaM brUmaH ?, harirAha-yadyevaM tato vayasya ! nirUpaya kiMciniSThuraM yAnapAtraM, yato'sti me bhANDAgAre mahattamo ratnarAzistaMDU gRhItvA gacchAma iti, mayoktaM yadAdizati kumAraH, tato nirUpite dve yAnapAtre, bhRtamekaM hariratnAnAmaparamAtmaratnAnAmiti, tataH | saMjAtaH pradoSasamayaH, gato vaJcayitvA niHzeSaM parijanaM vasumatImayUramaarIsahito jaladhitIraM harikumAro'haM ca, nirUpitAH sAMyA-10 | sAgaramaitrikapuruSAH atilakhitA stokavelA samudgataH kAminIgaNDapANDuraH zazadharaH samAgatA saMkSobhitajalacaraninAdagarbhA samudravelA samA thunakAri| rUDho yAnapAtramAtmIyaM sapatnIko harikumAraH, ahaM tu svakIya yAnapAtramArurukSurukto hariNA-yathA dhanazekhara ! tvamapyatraiva madIyapote tA drohasamAruha, na zaknomyahaM bhavantaM vihAya nimeSamapyAsituM, tataH samArUDho'hamapi tatsamIpe, kRtAni maGgalAni upayuktaH karNadhAraH ApU | vRttiH rite yAnapAtre pravRtte pavanavegena, tathA vahatAM ca gatAni katicidinAni lavito baMhIyAn samudraH, atrAntare-mamAgRhItasaGkete !, bhadre | pApavayasyako / sAgaro maithunazvoccaiH, prerako samupasthitau // 255 // tatazca-sAgareNa kRtA buddhirmamaiSA pApakarmaNA / yathedaM ratnasaMpUrNa, bohitthaM kasya mucyate ? // 256 // tato mayA cintitaM, aho me bhAgyAtizayaH, tathAhi-ekaM tAvanmamAtmIyaM, bohitthaM ratnapUritam / mana mAnava REACHER Jan Education in For Private Personel Use Only R ujainelibrary.org
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. / / 575 / / Jain Education In dvitIyamidamAyAtaM, saMpUrNA me manorathAH || 257|| vihitA maithunenApi mama buddhirdurAtmanA / tadedRzI mahApApapUrapUritacetasaH || 258 || mayUramaJjarI yAvanna bhukteyaM varAnanA / pRthustanI vizAlAkSI, kSAmamadhyAtikomalA // 259 // bRhannitambabimbena mandasaJcAramantharA / lAvaNyAmRtapUrNAGgI, sarvathA bhuvanAtigA // 260 // tAvatkiM jIviteneha, niSphalena prayojanam ? / ato'haM mAnayAmyenAM, sarvathA cArulocanAm || 261 // tadidaM ratnabohitthameSA ca hariNekSaNA / na me saMpadyate tAvadyAvanno ghAtito hariH // 262 // tataH pAtakapUrNena, mitradvayavazAttadA / hariM vyApAdayAmIti mayA citte'vadhAritam // 263 // nAlocitaM harezcittaM, nirvyAjasnehanirbharam / na vijJAtaM mahApApaM na dRSTaM kuladUSaNam || 264 || laGghitA ca parA maitrI, vismRtA sAdhukAritA / upacArAH paribhraSTA, nirnaSTaM satyapauruSam // 265 // atha bohityaparyante, rAtrAvutthAya saMsthitaH / hariH zarIracintArtha, pApena prerito mayA // 266 // tato mAM vIkSamANo'sau kimeta diti cintayA / vyAkulo viSamasthatvAdrATkRtya patito jale || 267 // drAdvArAdutthitA lokAH, kolAhalaparAyaNAH / mayUramaJjarI trastA, sthito'haM zUnyamAnasaH // 268 // atha tattAdRzaM vIkSya, nRzaMsaM karma mAmakam / samudrAdhipatirdevo, gataH kopaM mamopari // 269 // tuSTo harikumArasya, kundenduvizadairguNaiH / sa kRtvA bhISaNaM rUpamAyAto ghoramAnasaH // 270 // tena cAsau kSaNAdeva, devena vihitAdaram / utpATya jaladhernIrAdbohitthe sthApito hariH || 271 / / itazca - yo'bhUtpuNyodayo nAma, vayasyo'tyantavatsalaH / atrAntare sa naSTo me, ruSTavadduSTakarmaNA / / 272 / / athAkAze lasaddIptividyotitadigantaraH / sa devo bhISaNaM rUpamAsthAya mama sammukham // 273 // tato re re mahApApa !, durbuddhe kuladUSaNa / nirlajja tyaktamaryAda, hInasattva narAdhama // 274 // vidhAyApIdRzaM karma, ghoraM raudreNa cetasA / tathApi na tvamadyApi zatazarkaratAM gataH // 275 // evaM bruvANo daSTauSTho, bhImabhrukuTidAruNaH / sa devaH kampamAnaM mAM, gRhItvA gagane devAvirbhAvaH // 575 //
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6- pra. // 576 // Jain Education sthitaH // 276 // tato harikumArastaM devaM praNatamastakaH / itthaM vijJApayatyucairmayi snehaparAyaNaH // 277 // yathA - mamopari dayA deva !, yadyasti tava mAnase / tataH pAdanatasyAyaM vayasyo mucyatAM mama // 278 // AkRSTo'haM tvayA deva !, kRtAntavadanAdiva / ataH priyavayasyaM me, na devo hantumarhati // 279 // rahitasya mamAnena, niSphalaM bata jIvitam / dhanaM sukhaM zarIraM ca deva ! tanmucyatAmayam // 280 // vijJAte'pi mahAbhAgo, madIye khalaceSTite / tathApIdRkSacitto'sau nirvikArA sAdhavaH / / 281 / / sa tu devo mahAkopAdAkarNya hariyAcanAm / mayi gADhataraM ruSTastaM pratIdamabhASata // 282 // mugdho'si tvaM mahAbhAga !, gacchAbhimatapattanam / ahamasyAnurUpaM tu, karomyeSa durAtmanaH // 283 // tatazcollalamAnena, tatrAgAdhe mahodadhau / AsphoTitastathA bhadre !, yathA'vanitalaM gataH ||284 // tatastamo'ndhapAtAle, narakeSviva nArakaH / sthitvA'haM punarudbhUto, bhadre ! pApena karmaNA // 285 // sa tu devo mRtaM matvA, mAM svasthAnamupAgataH / velAkUle ca saMprAptaM, hareH potadvayaM kramAt // 286 // itazcAnandanagare, sa kesarinarAdhipaH / mRto harikumAreNa, vijJAto janavArtayA // 287 // tato harikumAreNa, zIghraM gatvA sabAndhavam / bhadre ! tatpaitRkaM rAjyaM, kkezahInamadhiSThitam // 288 // yato nivedito vasumatyA samasto'pi bAndhavAnAM kamalasundarIvRttAntaH sthApitaH kezarirAjaputratayA harikumAraH tato'nuraktAH sarve'pi harikumAre lokAH pariNataM rAjyaM saMjAto bhUrimaNDalAdhipatirnijapuNyaprAgbhAreNa samarpitaM ca madIyapiturharizekharasya tanmAmakaM ratnabohitthaM harikumAreNeti / atazcAhaM tathA pAtAlatalAdunmagnastataH preryamANaH zailakUTavikaTaiH kSArajalakallolairAsphoTyamAno gurumatsyapuccha cchaTAghAtairvadhyamAnastanukatantujantusantAnairvilolamAno dhavalazaGkhakulAvalImaNDale vimuhyamAno ghanavidrumavanagahaneSu janitabhayo vividhamakarajalamAnuSaviSadharanakracakrarullikhyamAnaH kaThinakamaThapRSThakaNTakaiH kathaMcitkaNThagataprANaH saptarAtreNa saMprApto jalaghitIraM, AzvAsitaH pavanena labdhA dhanazekhararakSA harikumAra sya rAjyAbhiSekaH // 576 //
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 6-pra. // 577 // dhanazekharadazA cetanA tato bAdhate mAM bubhukSA abhibhavati pipAsA tato'haM phalajalArthI paryaTituM pravRtto yAvat-puNyodayasya naSTatvAddhamatA'tra mayA | vanam / prAptaM puSpaphalaiH zUnyaM, marubhUmeH samaprabham // 289 // tathApi tatra vane-adyApi karaNIyaM me, yato'sti bahupAtakam / tataH | kRcchreNa saMpannA, prANavRttiH kathaMcana // 290 // atha prAmapurAkIrNa, vasantaM dezamAgataH / na ca zUnyAbhimAnena, pituH pArzvamahaM gataH // 291 // kiM tu-naSTapuNyodayastAbhyAM, mitrAbhyAM parivAritaH / bhrAnto vividhadezeSu, bhUyo bhUyo dhanecchayA / / 292 // tatra cayadyAcarAmi vANijya, rUpeNArgha prajAyate / karomi karSaNaM tatra, vRSTideze'pi nazyati // 293 // tataH sevAM kromyuccairvinyodytmaansH| yAvanmama vinA kArya, sa rAjA roSamAgataH / / 294 // toSArtha svAmino bhIme, raNe yoddhamupAgataH / tatrApi tIkSNazastraughaprahAraiH pI-12 DitaH param // 295 // athAnyadA balIvardavAhanaM vihitaM mayA / yAvattilakarogeNa, mRtAH sarve'pi te vRSAH / / 296 // atha rAsabhasArthena, vANijyaM kartumudyataH / yAvaccauraiH patitvA'sau, sarvaH sArtho viloDitaH // 297 // tataH kuTumbino gehe, jAto'haM karmakArakaH / sa coktAmapi me vRtti, na dadAti prakupyati // 298 // tato bhUyaH samudre'haM, vaNijo'nyasya sevakaH / bhUtvA praviSTo bohitthaM, samAruhya varAnane! // 299 // yAvanmamAnubhAvena, tadapi pralayaM gatam / yAnapAtraM samuttIrNaH, phalakena kathaMcana // 30 // atha rodhanamAsAdya, dvIpaM saMtuSTamAnasaH / tataH khanitumArabdho, yAvaddhaliH paraM kare // 301 // athAnyatra punargatvA, narendraM prApya kaMcana / dhAtuvAdaH samArabdho, vidhAtuM dhanakAmyayA // 302 // pASANairmUlajAlaizca, mRdbhiH pAradamardanaH / kSapito'haM tadA bhadre, jAtaH kSAraH paraM kare 5 // 303 / / tato dyUtaM mayA citraM, zikSitaM dhanakAmyayA / yAvattatrApi jitvA'haM, baddho dyUtakarainaraiH / / 304 / / bhraSTaH kathaMcittebhyolA'pi, samAsAdya paraM naram / gRhItapustako rAtrI, praviSTo rasakUpikAm // 305 // yAvadbhISaNanAdena, lAGgalollAsakAriNA / trAsito // 577 // For Private & Personel Use Only Thar.jainelibrary.org
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ RE dhanazekharadazA upmitau| mRganAthena, kathaMcinna mRtastadA // 306 / / kiM bahunA?-yadyatkRtaM mayA karma, tadAnI dhanakAmyayA / tattatpuNyodayAbhAvAdviparItamupasthitam pa. 6-pra. // 307 // kiM vA'paraM nigadyeta, bubhukSAkSAmakukSiNA / bhikSApi ca na labdhA'ho, mayA puNyodayaM vinA / / 308 // tato viSAdamApannaH, sarvakarmaparAGmukhaH / sthito'haM maunamAlambya, kRtvA pAdaprasArikAm // 309 // tataH sa sAgaro bhadre !, mamotsAhavidhitsayA / hito||578|| padezadAyIti, tavAhamiti jalpitaH / / 310 / / uktaM ca tena sAgareNa, yathA-na viSAdaparairarthaH, prApyate dhnshekhr!| aviSAdaH zriyo mUlaM, yato dhIrAH pracakSate // 311 // tataH sarvathA viSAdaM virayya pratikUle'pi vidhau puruSaH puruSakAreNa dhanamupArjayanneva pauruSaM labhate nAnyathA, kiM bahunA?-alIkamapi gaditvA paramapi muSitvA mitradrohamapi kRtvA mAtaramapi hatvA pitaramapi vyApAdya sahodaramapi nipAtya bhaginImapi vinAzya bandhuvargamapi mArayitvA samastapAtakAnyapi vidhAya puruSeNa sarvathA dhanaM svIkartavyaM, yataH kRtapAtako'pi puruSo dhanI dhanamAhAtmyAdeva pUjyate lokena parivAryate bandhuvargeNa zlAdhyate bandivRndena bahumanyate vidvajjanena gaNyate vizuddhadhArmikajanAdapi 8 samargalataro dhArmika iti, tato bho bho dhanazekhara! vimuJca viSAdaM avalambasva dhairya kuru punardhanArjanotsAhaM pazya madIyavIrya vidhehi | mAmakamenamupadezamiti,-tato'haM tena cArvaGgi!, sAgareNa durAtmanA / evaM vidhAya durbuddhiM, pAtakeSu pravartitaH / / 312 // kRtAni ca mayA tAni, nAnAdezavicAriNA / yAni yAnyupadiSTAni, tena pApAni bandhunA // 313 // kevalaM pApakarmANi, kurvato'pyanizaM mama / na jAto dhanagandho'pi, bhadre! puNyodayaM vinA // 314 // anyacca-puNyodayavinirmukto, mithyAmAnena sundari! / na gataH zvazurasyApi, bakulasya gRhe tadA // 315 // kiM ca-sa yauvanavayasyena, yukto maithunanAmakaH / mAM tasyAmapyavasthAyAM, prerayanneva tiSThati // 316 // P kevalaM tavasthaM mAM, puNyodayavivarjitam / nArI nirdhanamekApi, kANAkSNApi na vIkSate // 317 // tato dandahyate ceto, gADhaM me maithune-8 578 // 06-25 Jan Education Inter For Private Personel Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6. // 579 // cchayA / na ca saMpadyate'bhISTaM, kiMcitpuNyodayaM vinA // 318 // evaM vividhadezeSu, duHkhasaGghAtapIDitaH / maithunecchAparIto'haM, harirAjasya bambhramImi dhanAzayA // 319 // itanAnandanagare. tena bhariMgaNAkaraH / dRSTo harinarendreNa, sUriruttamanAmakaH // 320 // satsAdhu-II uttamasUsaGghamadhyasthamathodyAne manorame / dRSTvA tamuttamAcArya, haristoSamupAgataH // 321 // tatazca-sahito rAjavRndena, taM muni sa narezvaraH / / risamA. vanditvA saparIvAraM, niSaNNaH zuddhabhUtale // 322 // tato bhagavatA teSAmamRtAsvAdanopamA / sarveSAmeva jantUnAM, vihitA dharmadezanA gamaH // 323 // tato bhagavato vAkyamAkarNya sa mahIpatiH / atyantaM raJjitazcitte, tatazcedamacintayat / / 324 / / sUkSmavyavahitAtItabhAvibhAveSu bhUriSu / nUnaM bhagavato jJAnamasya sarveSu vidyate // 325 // tadenaM praznayAmyadya, sUriM kiM tatra kAraNam ? / yenAhaM preritastena, mitraduHkhavayasyena jale tadA // 326 // vallabho'haM purA tasya, sa ca me dhanazekharaH / kiM punaH kSaNamAtreNa, tena tAdRg viceSTitam ? // 327 // nAzahetu| kiM vA ruSTaH sa devo'sya, kasmAdAsphoTitastathA / kiM jIvati mRto vA me, vayasyo dhnshekhrH| // 328 // yAvatsa cintayatyevaM, cetasA haripArthivaH / tAvadvijJAya tatsarva, sUriritthamavocata // 329 // yaJcintitaM tvayA bhUpa!, kiM punastatra kAraNam / vatsalenApi mitreNa, yadahaM prerito jale // 330 // tatrAkarNaya-antaraGgo hi vidyete, tasya sAgaramaithunau / vayasyau sa tayordoSo, naiva tasya tapa-15 khinaH // 331 // sa hi cAruH svarUpeNa, bhadrako dhanazekharaH / tAbhyAM pApavayasyAbhyAM, kevalaM kriyate'nyathA // 332 // tathAhitasya varAkasya dhanazekharasya-mayUramajarI bhuje, maithunena kRtA matiH / harAmi ratnabohitthaM, sAgareNa kRtaM manaH // 333 / / tatazca tadvazAttena, preritastvaM tathA jale / ata eva gataH kopaM, samudrAdhipatistadA / / 334 // tena tvaM rakSito nItaH, sa pAtAlatalaM tathA / |3|| // 579 // tathApi na mRtastIrNaH, samudraM dhanazekharaH // 335 // adhunA'nekadezeSu, nAnArUpA viDambanAH / tAbhyAM pApavayasyAbhyAM, sa varAko Jain Education Interior For Private & Personel Use Only Www.jainelibrary.org
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-pra. mitraduHkhanAzahetupRcchA // 580 // vidhApyate // 336 // evaM tena caturjJAnayuktena varasUriNA / nivedite tathA bhadre!, madIye duSTaceSTite // 337 // sa harizcintayatyevamaho jJAnaM mahAmuneH / aho nipatitaH keze, varAko dhanazekharaH // 338 // tato harinarendreNa, karuNAgatacetasA / pRSTaH sa uttamAcAryaH, praNamyedaM sumedhasA // 339 // yathA-sa tAbhyAM pApamitrAbhyAM, bhadanta ! dhanazekharaH / kadA punarviyujyeta, yena syAtsukhabhAjanam ? // 340 // sUriruvAca-asti bhoH satatAnandaM, zubhracittaM mahApuram / vidyate bhuvanAnandastatra rAjA sadAzayaH // 341 // tasya cAsti mahAdevI, loke khyAtA vareNyatA / tasyA dve kanyake dhanye, vidyate cArulocane // 342 // ekA brahmaratirnAma, dvitIyA mu katocyate / tayozca guNavistAraM, ko'tra varNayituM kSamaH ? // 343 / / tathAhi-yaM naraM cArusarvAGgI, vilokayati lIlayA / loke brahmabhAratiH sAdhvI, sa pavitro nigadyate // 344 / / sA hi sarvaguNAdhArA, sA vandyA yoginAmapi / sA'nantavIryasandohadAyinIti nigadyate // 345 // sA maithunAbhidhAnasya, dhanazekharavairiNaH / tiSThato mitrarUpeNa, kevalaM nAzakAriNI // 346 // muktatA hi mahArAja!, niHzeSaguNamandiram / azeSadoSasaMzoSakAriNI ca na saMzayaH // 347 // virodho'sti tayA sArdha, svabhAvenaiva sarvadA / dhanazekharamitrasya, sAgarasyAsya pApinaH // 348 // tAM zuddhadharmapUrNAGgImeSa sAgaranAmakaH / pApAtmA kanyakAM dRSTvA, dUrataH prapalAyate // 349 // evaM ca |sthite-yadA te kanyake bhArye, lapsyate dhanazekharaH / tadA''bhyAM pApamitrAbhyAM, niHsandehaM viyokSyate // 350 / / lalamAnastatastAbhyAM, &sArdhameSa svalIlayA / anantAnandasandohabhAjanaM ca bhaviSyati // 351 // tato harinarendreNa, bhUyo'pi sa munistadA / pRSTo lalATa vinyastakarakuDmalazAlinA // 352 // yathA-guNasandohasaMpUrNe, pApamitraviyojike / kathaM te lapsyate kanye, bhadanta ! dhanazekharaH ? 4 // 353 // sUriNoktaM-antaraGgo mahArAjaH, pratApAkrAntamaNDalaH / sa karmapariNAmAkhyaH, pratIto hi bhavArazAm // 354 // sa kaa||580|| la Jain Education inner For Private & Personel Use Only Kuww.jainelibrary.org
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6- pra. // 581 // Jain Education In %%%%** toSito mahAdevyA, kAle bhAvini jAtucit / tatpitrA tava mitrAya, te kanye dApayiSyate // 355 // tato vayasyaste bhUyaH, prApsyate paramaM sukham / nAnyaH kazcidupAyo'sti, vimuJcAkulacittatAm // 356 // tadAkarNya munervAkyaM mAM pratyeSa nirAkulaH / saMjAto harirAjendraH, punaritthamabhASata // 357 || bhadanta ! yaduktaM bhagavatA yathA tena dhanazekhareNa pApamaithunasAgaradoSAttAdRzaM karmAcaritaM svarUpeNa punarbhadrako'sau dhanazekhara iti, tatra mamAyamadhunA vitarko, yathA-- kiM svarUpeNa nirmalaH paradoSeNApi duSTaH puruSo bhavati ?, sUriNoktaM - mahArAja ! bhavatyeva, tathAhi -- dvividho'tra loko - bahiraGgo'ntaraGgazca tatra bahiraGgalokadoSAH puruSasya laganti vA na vA, antaraGga - lokadoSAH punarlagantyeva -- tatrAntaraGgalokAnAM, doSakAritvasUcakam / AkarNaya mahArAja !, kathayiSye kathAnakam // 358 // nRpatirAha -- nivedayatu bhagavAn, sUriNoktaM pratItameva tAvadidaM bhavAdRzAM yathA karmapariNAmamahArAjasya kAlapariNatezca mahAdevyAH sambandhInyapatyAni durjanacakSurdoSabhayAdavivekAdibhirmabribhirbhuvane gopitAnIti, itazcAsti zuddhasatyavAdI samastasattvasaGghAtahitakArI sarvabhAvasvabhAvavedI tayoH kAlapariNatikarmapariNAmayordevInRpayoH samasta rahasyasthAneSvatyantabhedajJaH siddhAnto nAma paramapuruSaH, tasya cAprabuddho nAma saMpanno vineyaH, sa ca taM papraccha -- bhagavanniha puruSasya kimiSTaM kiM vA'niSTamiti ?, siddhAntaH prAha - bhadra! sukhaM puruSasyeSTaM duHkhaM punaraniSTamiti, sukhArthaM hi sarve puruSAH pravartante duHkhAntu sarve nivartanta iti, aprabuddhaH prAha -- bhadanta ! kiM punastasya sukhasya kAraNaM kiM vA du:khasya ?, siddhAntenoktaM rAjyaM sukhasya kAraNaM tadeva ca duHkhasya, aprabuddhaH prAha -- bhadanta ! ekameva dvayasyApi kAraNaM nanu viruddhamidaM, siddhAntenoktaM- nAstyatra virodhaH, yataH supAlitaM tatsukhasya kAraNaM duSpAlitaM tadeva duHkhasyeti, aprabuddhaH prAha -- kiM rAjya meva sukhaduHkhayoH kAraNaM nAparaM kiMcidapi ?, siddhAntaH prAha vADhaM rAjyameva sukhaduHkhayoH kAraNaM nAparaM kiMcidapi, aprabuddhenoktaM rAjyasya sukhaduHkhahetutA // 581 //
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-a. rAjyasya sukhaduHkha hetutA // 582 // nanu pratyakSaviruddhamidaM, yataH svalpatarANAmiha jIvAnAM rAjyamupalabhyate yAvatA sarve'pi jIvAH sukhaM duHkhaM cAnubhavanto dRzyante, siddhAnte-18 noktaM-bhadra! na bahiraGgamidaM rAjyaM yatsukhaduHkhayoH kAraNaM, kiM tarhi ? antaraGga, tacca sarveSAM saMsArodaravivaravartinAM jIvAnAmastyeva, tato ye jIvAstatsamyak pAlayanti teSAM sukhaM saMpAdayati, ye tu duSpAlitaM tadrAjyaM kurvanti teSAM duHkhaM janayati, tato nAsti pratyakSavirodhaH, aprabuddhaH prAha-bhadanta! tat kimekarUpaM rAjyaM kiM vA'nekarUpaM ?, siddhAntenoktaM--sAmAnyenaikarUpaM vizeSeNa punaranekarUpaM, aprabuddhaH prAha--yadyevaM tatastatra sAmAnyarAjye tAvatko rAjA kaH kozaH kiM balaM kA'tra bhUmiH ke dezAH kA vA sAmagrIti zrotumicchAmi, siddhAntenoktaM-bhadrAkarNaya-sarvasyAdhArabhUto'sya, rAjyabhArasya sundara! / ekaH saMsArijIvo'tra, mahArAjo nigadyate // 359 / / kozastatra mahArAjye, bhAvikai rabarAzibhiH / paripUrNaH zamadhyAnajJAnavIryAdibhiH paraiH // 360 / / bhuvanAnandasandohadAyakaM cAtra sundaram / kSIranIradhisaGkAzaM, caturaGgaM mahAbalam / / 361 // tatra ca mahAsainye gAmbhIyaudAryazauryAdayaH syandanAH yazaHsauSThavasaujanyaprazrayAdayaH karivarAH buddhipATavavAggmitvanaipuNyAdayasturaGgamAH acApalasaumanasyamanasvitvadAkSiNyAdayaH padAtivargAH saMsArijIvamahArAjahitakArI | caturmukhazcAritradharmanAmA pratinAyakaH, tasya ca samyagdarzano nAma mahattamaH sadbodho matrI yatidharmagRhidhauM sutau santoSastanapAlaH zu|bhAzayAdayo mahAbhaTAH, api ca-saMsArijIvarAjena, saurAjye prakaTIkRtam / caturaGga mahAsainyaM, kastadvarNayituM kSamaH // 362 // anantaguNasambhAragauravaM tasya sundaram / sa eva vimalIbhUtaH, kevalaM yadi budhyate // 363 // bhUmistatra mahArAjye, cittavRttirmahATavI / sarvAdhAratayA (yasmAt guNadA'to'tra ) vartate // 364 // tasyAM niviSTAni sAttvikacittajainapuravimalamAnasazubhracittAdIni nAnArU-18 pANi nagarANi, tadnukAriNo prAmAkarAdayaH tadupalakSitA vividharUpA dezAH, "tasyAM ca rAjyabhuktibhUmau vidyante ghAtikamasaMjJA bhUyAM // 582 // Jain Education Inte KMjainelibrary.org
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.6-pra. // 583 // "sazcaraTAH santIndriyanAmAnastaskarAH paribhramanti kaSAyarUpA lUSakAH vicaranti nokaSAyAkhyA luNTAkAH upaplavante parISahAhvAzcAra- rAjyasya "bhaTAH saMbhavantyupasargAbhidhAnA duSTabhujaGgAH vilasanti pramAdanAmakAH SiGgAH" teSAM ca sarveSAM dvau bhrAtarau sarvapradhAnau-karmapari- |sukhaduHkhaNAmo mahAmohazca, etau cAtyantadarpiSThI, samRddhau raNazAlinau / caturaGgabalopetau, bhaTakoTibhirAvRtau // 365 // tatazcemau manyete, hetutA yaduta-ko'yaM saMsArijIvo'tra, ko vA cAritradharmakaH / AvayorbhuktibhUreSA, cittavRttirmahATavI // 366 // asmadIyamidaM rAjyaM, nAstyanyaH paripanthikaH / sa karmapariNAmAkhyastato rAjA vyavasthitaH // 367 // nivezitAni rAjasacittatAmasacittaraudracittapurAdIni | bhillapalliprAyANi nAnAvidhanagarANi, prasthApitasteSu mahAmohanarendraH samarpitaM tasya caturaGgaM balaM vyavasthApitA samastA rAjyanItiH nyastaH samasto'pi mahAmohe rAjyabhAraH, svayaM punarasau karmapariNAmaH saha mahAdevyA kAlapariNatyA manujagatau saMsArAbhidhAnaM nATakaM pazyannAste, kevalaM sa karmapariNAmo jAnanniva saMsArijIvamahArAjavIryamAkalayanniva cAritradharmapratinAyakasAmarthya lakSayanniva sadbodhamazrimazakti ra paricchindanniva samyagdarzanamahattamabalaM nizcinvanniva santoSatatrapAlavyavasAyaM pazyanniva zubhAzayAdyanekabhaTakoTiyuktacaturaGgabalotsAhaM nA-13 tyantanirapekSaH saMsArijIvarAjye'pekSate cAyatiM kurute cAritradharmAdInAmanuvartanaM darzayatyAtmabhAvaM vardhayati prItiM saMpAdayati kAnici-11 sundaraprayojanAni, tatastairapi cAritradharmAdibhirmadhyastho'yamitikRtvA gRhIto'sau karmapariNAmaH svAmibuddhyA, jAtaH saMsArijIvama-IN hArAjasyApi praSTavyasthAne, mahAmohaH punarnijabhujabalAvalepena saMsArijIvaM cAritradharmAdikaM tAvadalaM na tRNatulyaM manyate, tato "yAvanna "jAnIte saMsArijIvastadAtmIyaM mahArAjyaM na lakSayati tacaturaGgaM mahAbalaM na vedayate tAM mahAsamRddhiM no kalayatyAtmanaH paramezvaratA // 583 // "tAvadasau mahAmoho labdhAvasarazcaraTavRndaparikaritaH samAjAmati samastAM tAM rAjabhuktiM svIkaroti niHzeSanagarapAmAkarAdIn vilasati Jain Education Inter For Private & Personel Use Only How.jainelibrary.org
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva nirNAzayati tadA vigRhNAti tena mA vijayate tAvanna upamitau Sa. 6-pra. rAjyasya sukhaduHkha hetutA // 584 // &"yathecchayA karotyakiMcitkaraM saMsArijIvaM nirNAzayati tadbalaM bhavati svayameva tatra saMsArijIvamahArAjye prabhuriti / yadA tu kathaMcitsaM "sArijIvastadAtmIyaM rAjyaM balaM samRddhi svarUpaM ca lakSayet tadA vigRhNAti tena mahAmohena sArdhamutkarSayati nijabalaM vardhayati sasamRddhi "vigrahArUDhazca bahuzo mahAmohaM vijayate'nekazo mahAmohenApyasau vijIyate yAvanmAnaM yadA vijayate tAvanmAnaM tadA sukhamApnoti yAva"nmAnaM yadA vijIyate tAvanmAtraM tadA duHkhamAskandati",yadA tu vIryamApnoti, snggraamaabhyaasyogtH| bhadra! saMsArijIvo'sAvacintyamatulaM kila // 368 // tadA niHzeSamunmUlya, mahAmohapuraHsaram / zatruvarga samApnoti, rAjyaM niSkaNTakaM hi saH // 369 / / tato | vigatacitto'sau, satatAnandapUritaH / lalamAnaH sukhenAste, sAmrAjyaM prApya sundaram // 370 // tadevaM tasya tadrAjyaM, kAraNaM sukhaduHkhayoH / pAlanApAlanAjjAtamekameva na saMzayaH // 371 // sukhaduHkhanimittasya, sAmAnyasya tadIdRzI / tasyAntaraGgarAjyasya, sAmagrI bhadra ! kIrtitA // 372 / / aprabuddhenoktaM-bhadanta ! kimadhunA tasya saMsArijIvasya saurAjyaM kiM vA daurAjyamiti ?, siddhAntaH prAha-bhadrAtra | prastAve tAvattasya daurAjyaM vartate, na jAnIte varAko'dyApi saMsArijIvastadAtmIyaM rAjyaM na balaM na samRddhiM nApi svarUpamiti, sa hi tapasvI saMsArijIvo bahiraGgeSu dezeSu duHkhasAgarAvagADho maithunasAgarAbhyAmadhunA bhrAmyate, tatpunastasya sambandhi cAritradharmAdikaM samastamapi mahAbalaM mahAmohAdizatrubhirniruddhamAste / aprabuddhenoktaM zrutaM tAvadidaM mayA sAmAnyenaikarUpaM sukhaduHkhakAraNaM tadantaraGgarAjya, atha yaduktaM bhagavatA yathA tadeva vizeSeNAnekarUpamiti tadadhunA zrotumicchAmi, siddhAntenoktaM-AkarNaya-sa karmapariNAmAkhyo, yo mayA varNitaH purA / sa pramANaM kRtastena, rAjJA sarveSu karmasu // 373 // tatazca-idameva mahArAjyaM, paripUrNa pRthak pRthak / sarvebhyo | nijaputrebhyaH, sa dadAti yathecchayA // 374 // sUnavastasya cAnantAstebhyastaddattamuccakaiH / anekarUpatAM yAti, rAjyaM pAtravizeSataH | // 584 // Jain Education Code For Private & Personel Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa.6-pra. // 585 // vRttaM & // 375 // tatasteSAM bhadra! karmapariNAmamahArAjaputrANAmanantarUpANAM tadrAjyaM keSAMcidduHkhakAraNaM keSAMcitsukhakAraNamato vizeSeNAneka rUpaM bhavati, aprabuddhenoktaM-bhadanta ! teSAM karmapariNAmasutAnAM tadrAjyaM kurvatAM kasya kiM saMpannamiti zrotumicchAmi ?, siddhAntenoktaMniveditameva bhadrAya yathA'nantAste karmapariNAmaputrAH tataH kiyatAM sambandhi svarUpaM bhadrAya kathayiSyate?, tathApi yadi mahatkutUhalaM bha-14 nikRSTAdrasya tato'styeko vyApakaH kathanopAyaH, tenaiva kathayiSye, aprabuddhenoktaM-anugraho me, siddhAntenoktaM-bhadra! santi tasya karmapariNA- dipuruSaSamasya SaT putrAH, tadyathA-nikRSTo'dhamo vimadhyamo madhyama uttamo variSThazceti, tebhyo'haM kathaMcidvacanavinyAsena karmapariNAmamahArAjamabhyathyakaikaM saMvatsaraM rAjyaM dApayiSyAmi, tato bhavatA teSAM SaNNAmapi rAjyAnAM nirIkSaNArtha prahetavyo'ntaraGgo vitarko nAmAyamAtmIyo'nucaraH, tatasteSu SaTsu rAjyeSu dRSTeSu bhavataH sarvo'pyarthaH pratIto bhaviSyati, aprabuddhenoktaM yadAjJApayati bhagavAn , tato'nuSThitaM siddhAntena sarva yathoktaM, prahito'prabuddhena nirIkSaNArtha vitarkaH samAgato lajite tanmanuSyajanmAbhidhAne varSaSaTe dRSTo'prabuddhaH vihitA pratipattiH, abhihitamanena-deva! asti tAvatpraviSTo'haM tasyAmantaraGgarAjyabhuktau, zruto mayA nagaraprAmAdiSu dIyamAnastanmanuSyabhAvAvedanAbhidhAno DiNDimakaH, tatra cedamudghoSitaM, yathA-nikRSTo vartate rAjA, prAkpravAheNa he jnaaH!| samAcarata kRtyAni, tathA pibatu khAdata // 376 / / tatastAM ghoSaNAM zrutvA, sarva tadrAjamaNDalam / kIdRk syAdeSa rAjeti, cintayA kSobhamAgatam // 377 // Alocayanti | rAjAnaH, svasthAneSu parasparam / mantrayanti ca vidvAMsa, iti bhoH kiM bhaviSyati ? // 378 // saMprasAraM prakurvanti, svageheSu kuTumbinaH / kIdRzo'yaM bhavedrAjA, nikRSTa iti cintayA // 379 // te ca sarve'pi saMbhUya, caraTA nijasaMsadi / mahAmohAdayo deva!, paryAlocamu- // 585 // paagtaaH|| 380 // tato viSayAbhilASamazriNA mahAmohanarendra pratyabhihitaM, yathA-kilaiSa rAjA saMjAto, nikRSTo yatkariSyati / tanna For Private 8 Personal Use Only Kuw.jainelibrary.org
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa.6-a. nikRSTAdipuruSaSa vRttaM // 586 // jAnIma ityevaM, jAtAzcintAturA vayam / / 381 / / tadeSa deva! saMjAtaH, kSobho no nirnimittakaH / vRthA'lamAkulIbhUtA, vayamatra prayojane // 382 // yataH-sa karmapariNAmena, nikRSTaH svayameva moH / janitastAdRzo yAdRg , na kSamo'smatprapIDane // 383 // kiM tarhi ? -vazavartI sadA'smAkamAzAnirdezakArakaH / asmatpadAtivarge'pi, kiGkaraH karmakArakaH / / 384 // tatkarmapariNAmena, cettasmai viniyojitam / idaM rAjyaM tato deva!, vayamevAtra nAyakAH / / 385 / labdhe niSkaNTake rAjye, tadevaM deva! bhAvataH / harSasthAne kimasmAbhirAturairbata bhUyate ? // 386 // atha prAha mahAmoho, drutamArya! nivedyatAm / sa karmapariNAmena, kIdRzo janitaH kila! // 387 // viSayAbhilASeNoktaM devAkarNaya-kurUpo durbhagaH krUraH, paralokaparAGmukhaH / dharmArthakAmamokSaizca, dUrataH parivarjitaH // 388 / / gurUNAM nindakaH pApo, devavidveSakArakaH / vizuddhAdhyavasAyasya, gandhenApi vinAkRtaH // 389 // jagadudvegahetuzca, sAkSAdiva vipAGkaraH / niHzepadoSasaGghasya, sa nikRSTo niketanam // 390 / / gAmbhIyaudAryazauNDIryadhairyavIryAdayo guNAH / tato nikRSTAnnaMSTvaiva, dUrAhUrataraM gatAH // 391 // sa IdRzo mahArAjye, labdhe'pyatrAdhamAdhamaH / niHzeSazaktizUnyAtmA, kimasmAkaM kariSyati // 392 / / anyaJca-na jAnIte varAko'sau, rAjyaM nApi nijaM balam / na samRddhiM na vA mUDhaH, svarUpamapi tattvataH // 393 // na cAsmAn gaNayatyeSa, caraTAn rAjyahArakAn / manyate bandhubhUtAMzca, svAmibhUtAMzca bhAvataH / / 394 // tadevaM saMsthite deva!, vihAyAkulatAM hRdi / mahAvardhanakaM yuktaM, vidhAtuM janatuSTaye // 395 // tato yadAdizatyArya !, ityuktvA harSanirbharaH / tadeva kArayatyuccairmahAmohanarAdhipaH // 396 // atha taccaritaM loke, niHzeSa matribhASitam / tato vardhanake tuSTAstatra nRtyanti te janAH / / 397 // gAyanti ca mahAmoharAjapAdAnujIvinaH / jJAtvA nikaTarAjyaM tannirbharAnandapUritAH // 398 // kathaM!-yenedamavAptamIdRzaM, rAjyamanantavibhUtipUritam / so'smAkamaho vaze sthito, nRpatiH // 586 // Jan Education ForPrivate sPersonal use Only H ainelibrary.org
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRttaM upamitau zeSajanaM na budhyate // 399 // tadidaM bata jAtamuttamaM, sukhakaramadya nikRSTarAjyakam / khAdata pibatAtha gAyata, prasabhaM nRtyata cAru hai| nikRSTApa. 6-a. 18 janAH! // 40 // evaM ca teSu bhillapalliprAyeSu mahAmohasambandhiSu nagaraprAmAkarAdiSu pravRttaM mahAvardhanakaM kAritA haTTazobhA smucchraayitaa| dipurussss3587|| dhvajapatAkAH prabhaviSyAma iti samullasitA ghAtikarmacaraTAH hariSyAma iti parituSTA indriyataskarAH lUSayiSyAma iti pramoditAH kaSAyalUSakAH luNTayiSyAma iti hRSTA nokapAyaluNTAkAH upaplAvayiSyAma iti samAnanditAH parIpahacArabhaTAH vilAsayiSyAma iti vijambhitA upasargaduSTabhujaGgAH upahasiSyAma iti taralitAH pramAdaSiGgalokAH, api ca ye'nyadApi madenAndhA, mahAmohAdayaH sadA / nikRSTarAjye saMjAte, kiM kiM kiM te na kurvate ? // 401 // tadidaM tAvadAkhyAtaM, mahAmohAdiceSTitam / cAritradharmasainye'pi, yajjAtaM tannibodha me // 402 // te'pi cAritradharmAdyAH, zrutvA tAM rAjyaghoSaNAm / kIdRk syAdeSa rAjeti, pAlocamupAgatAH // 403 // sadbodhamazriNA proktaM, deva! vijJAtameva te / nikaSTasyAsya yatrUpamekAntena durAtmanaH // 404 // ayaM durAtmA rAjyasya, nAmApyasya na | |budhyate / na cAsmAn gaNayatyeSa, zatrubhUtAMzca manyate // 405 // pakSapAtAnmahAmohasAdhanaM vardhayatyalam / kharAjyalokadezAnAM, vArtAmapi na pRcchati // 406 // tatazca-ekaM tAvatparAbhUtA, mahAmohAdibhirvayam / dvitIyamIdRzo rAjA, daivo durbalaghAtakaH / / 407 // evaM ca sthite-nikRSTarAjyaM devedaM, yajJAtaM devadoSataH / aho pralayakAlo'yaM, jAto'smAkaM na saMzayaH // 408 // tadAkarNya mahAmatrivacanaM te narezvarAH / salokAstatkSaNAdeva, vidrANavadanAH sthitAH // 409 // yAdRzo bandhuvarge khe, mRte lokasya vallabhe / saMjAyate mahAzoko, dainyavaiklavyadAruNaH // 410 // nikRSTarAjye saMjAte, zrutvA sadbodhabhASitam / cAritradharmalokAnAM, jAtastAdRza eva bhoH // 411 // 8 yugmam / tathA-cAritradharmarAjasya, vartante yAni bhuktiSu / teSu sAttvikacittAdipureSu bata bhUriSu // 412 // nirAnandA nirATopAste narezvarAH / salAkota, yAta vizeSata: mahAmohAdibhirvayam mahAmoDasAdhanaM varSayatvaka irAtmA rAjyasya Jain Education international For Private & Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. TravRtta // 588 // lokAH zokapUritAH / zrutvA nikRSTarAjyaM tatsaMjAtA dainyavihvalAH // 413 // atha tattAdRzaM vIkSya, sainyayormahadantaram / Anandazo nikRchAkasampatterjAtaM mama kutUhalam // 414 // yaduta-ka vartate nikRSTo'sau, rAjA yasyedRzA guNAH / drakSyAmIhAgataM yadvA, rAjyArtha taM *dipuruSa narezvaram // 415 // yAvattasya varAkasya, rAjye tatra pravezanam / na dattameva tairdeva!, mahAmohAditaskaraiH / / 416 // kiM tarhi ? - svayameva vazIkRtya, ni:zeSa bhUmimaNDalam / cAritradharmasainyaM ca, vinirjitya vinAzya ca // 417 // tadantaraGgatadrAjyaM, mahAmohAditaskaraiH / adhiSThitaM bahiSkRtya, nikRSTaM svayameva bhoH // 418 // yugmam // tatastattAdRzaM dRSTvA, deva! sarva visaMsthulam / gato'haM bahiraGgeSu, taM didRkSurjaneSu bhoH|| 419 // atha dRSTo mayA deva!, sa nikRSTo narAdhipaH / bahiraGgeSu dezeSu, rAjyabhraSTaH suduHkhitaH // 420 // saca kIdRzaH?-pApakarmarato dInaH, krUrAtmA lokaninditaH / niHzeSapuruSArthebhyaH, paribhraSTo narAdhamaH // 421 // sphuTitAGgo malaklinnaH, pApapulakasannibhaH / sa nikRSTo mayA dRSTaH, parapreSyakaraH sadA // 422 // svIyarAjyaparibhraSTo, loke durbhagatAM gtH| yo gRhe paribhUto'tra, sa bahiH paribhUyate // 423 / / vikrIya tRNakASThAni, kRtvA vA halakheTanam / hatvA vA jantusavAtaM, nItvA vA lekhamAlikAm // 424 // vidhAya nindyakarmANi, soDhA''krozazatAni ca / sa nikRSTaH karotyuJcairduSpUrodarapUraNam // 425 / / yugmm||ye kecihuHkhitAH pApAH, krUrakarmavidhAyinaH / loke mAtaGgaDombAdyAsteSAM rUpaM bhajatyasau // 426 / tathApi vallabhAste'sya, mahAmohAditaskarAH / cAritradharmasainyasya, nAmApyeSa na budhyate // 427 // kiM ca-duSpAlitaM kRtaM rAjyaM, bhavatetyasya copari / sa karmapariNAmAkhyo, rAjA roSamupAgataH // 428 // tato'sti bhavacakre yaduSkaraM pApipaJcaram / nItastatra nikRSTo'sau, tena rAjJA varAkakaH // 429 // pIDyate ca mahAduHkhaistatrAnantairanekazaH / sa karmapariNAmena, nikRSTa iti vizrutam // 430 // tato mayA cintitaM-ekaM rAjye pravezo'pi, na | sa 5 8 // JainEducational For Private Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI labdhastena taskaraiH / hAritaM ca nijaM rAjyaM, samRddhaM sainyamuttamam / / 431 // sthitazcehApi duHkhArtoM, rAjyabhraSTo bahiSkRtaH / dvitIyaM Sa. 6-pra. pIDyate tatra, sa nikRSTo nirarthakam // 432 // tadasya sakalaM hanta, nikRSTasya durAtmanaH / ajJAnadoSato jAtamidaM duHkhakadambakam | IM // 433 // (tribhirvizeSakam ) tathAhi-yadyAtmAnaM vijAnIta, tadrAjyaM ratnapUritam / cAritradharmasainyaM ca, prapadyeta suhRttamam // 434 // // 589 // mahAmohAdisainyaM ca, yadyasau zatrusannibham / avagacchettatastasya, kuto duHkhaparamparA? // 435 // yataH-hatvA caraTasaGghAtaM, nayapauruSasaMyutaH / sadA niSkaNTakaM rAjyaM, sa bhujIta na saMzayaH // 436 // athavA-kiM tasya cintayA'smAkaM ?, rAjAdezo mayA prm|| kartavyo'taH prapazyAmi, dvitIyasyApi ceSTitam // 437 // tato'dhamasya tadrAjyaM, saMjAtaM deva! vatsare / dvitIye ghoSitaM coccairDiNDimena B adhamayathA purA / / 438 // samasto'pi ca saMpanno, vRttAnto yo niveditaH / nikRSTarAjye so'syApi, rAjye sainyadvaye tathA // 439 // va caritaM NitAzca guNAstasya, mahAmohasya matriNA / yAdRzAH pariSanmadhye, tAnahaM te nivedaye // 440 // uktaM hi tadA viSayAbhilASeNa mantriNA -yathaivaMvidho'sAvadhamarAjo janitaH karmapariNAmena nijapitrA, yaduta-ihalokaparo gADhaM, paralokaparAGmukhaH / dharmamokSakRtadveSaH, pratibaddho'rthakAmayoH // 441 / / zabda rUpe rase gandhe, sparza cAtyantalolupaH / tapodAnadayAzIlabrahmacaryavidUSakaH // 442 // atyantavatsalo'smAkaM, sadaivAdezakArakaH / cAritradharmasainyasya, vidviSTo vairisannibhaH // 443 // na cAyamapi jAnIte, rAjyaM nApi nijI balam / na svarUpaM na cAsmAkaM, taskarAkAradhAritAm / / 444 // tatazca-adhamasyApi yadrAjyaM, tadrAjyaM paramArthataH / asmAkameva saMpannaM, deva! nAstyatra saMzayaH // 445 // kevalaM na pravezo'sya, dAtavyo bhuktimaNDale / praviSTo hi vijAnIyAdAsmAkInaM viceSTitam // 446 // asti kiMcanamAtraM hi, vIryamasya durAtmanaH / bahiSkaraNamevAto, yuktaM nAtra pravezanam // 447 // tataH prAha mahAmoho, yaH syAdasya 5 // 589 // Jain Education inte For Private & Personel Use Only Taw.jainelibrary.org
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 6-pra. // 590 // QUISESEISESS* bahiSkRtau / upAyaH ko'pi niHzeSa, tamAryo vaktumarhati // 448 // tataH prAha mahAmazrI, deva! vijJApitaM mayA / yathA'sAvadhamo lA adhama| rAjA, pratibaddho'rthakAmayoH // 449 // tataH sarve'pi saMbhUya, vayaM taM dhanakAmayoH / AsaktaM bAhyadezeSu, dhArayAmo bahiSkRtam // 450 // caritaM tataH-evaM vidhIyatAmArya!, mahAmohena jalpitam / bahiSkaraNakAmena, sajjIbhUtAzca tasya te // 451 // athAsti matriNastasya, sutA paramayoginI / dRSTi ma vizAlAkSI, sA tatredamabhASata // 452 // deva! yUyaM jitAzeSadevadAnavamAnupAH / so'dhamaH kiyatI mAtrA ?, | yatastaM prati gAmukAH // 453 // taddIyatAM mamAdezo, yena taM vazavartinam / ekApyahaM karomyeSA, yuSmAkaM kiM vicintayA? // 454 // rAjyabhraSTaM bahirbhUtaM, bhavatAM karmakArakam / svasainyaruSTaM taM deva!, kariSyAmi na saMzayaH // 455 / / anyaJca yatra me prabhavo deva!, tatraite sahacAriNaH / sparzanAdyA bhavantyeva, sodaryAH svIyamAnuSAH // 456 // sannidhAnaM bhavatyeva, bhAvato bhavatAmapi / sarveSAM tatra | puruSa, yo vazIkriyate mayA // 457 // tathAhi-dhanakAmavihIno'pi, bhavadbhiryuktayA myaa| nikRSTo'pi purA deva!, prApitaH pApipaJjaram // 458 // taddIyatAM mamAdezo, mA vilambo vidhIyatAm / gacchAmyahaM bahiSkartumadharma taM narezvaram // 459 // tato yogyetyanujJAtA, mahAmohamahIbhujA / sA dRSTiH pragatA tatra, yatrAste so'dhamo nRpaH // 460 / / itazca-vRttAntaM tAdRzaM zrutvA, sarva tadbhU| mimaNDalam / cAritradharmasainyaM ca, jAtaM trastaprakampitam // 461 // nikRSTarAjye ye jAtAH, zokAkrandAdayaH purA / adhamasyApi te rAjye, saMpannAH sAdhumaNDale // 462 / / atha sA yoginI gatvA, kRtAntardhAnavibhramA / adhamasya narendrasya, tasya locanayoH sthitA // 463 // tatazca tadbalenAsau, rUpAlokanalolupaH / saMjAto'nyanna jAnIte, saMsAre sukhakAraNam / / 464 // strINAM kaTAkSavikSepavibhrameGgitasaMsthitam / lAvaNyaM hasitaM lIlA, lolacakSurnirIkSate // 465 // netravakrastanAdyeSu, tadaGgeSu ca mUDhadhIH / nIlAbjendulasatku-8 Jain Education Intern For Private & Personel Use Only Drjainelibrary.org
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI adhamacaritaM // 591 // mbhakalpanAM pratipadyate // 466 // vilAsalAsabibbokahAvabhAvavirAjitam / rUpADhyaM sundarIsAraM, prekSaNaM vIkSya modate // 467 // 1 vicitracitravinyAsAMstathA'nyacca sakautukam / so'dhamo rUpamutpazyannAnandamavagAhate // 468 // cintayati ca-aho sukhamaho svarga-1 stathA'ho puNyakarmatA / yasya me jAyate niyaM, sAzcarya rUpadarzanam // 469 // tato rAtrindivaM mUDho, rUpadarzanalolupaH / so'nyatkiMcinna jAnIte, ko'haM kiM vA mayA kRtam // 470 // tathA ca vartamAnasya, sparzanAdyaistathA'paraiH / mahAmohAdibhistasya, khaM svaM vIrya nidarzitam // 471 // atha tailRptasaMjJAnaH, so'dhamo nijarAjyataH / bahirbhUtaH kRto deva!, prasakto dhanakAmayoH // 472 // na jJAtaM tena tadrAjyaM, nijaM na ca mahAbalam / na samRddhirna vA tena, rAjA'hamiti nizcitam // 473 / / gRhItA bandhubuddhyA ca, sA dRSTistena yoginI / mahAmohamahAsainyaM, suhRdbhutaM nirIkSitam // 474 / / tatazcaraTasainyena, tena tadrAjyamajasA / vazIkRtya hatAH sarve, tasyAnucarapArthivAH // 475 // sa tu rAjyaparibhraSTaH, svIyabAndhavavarjitaH / ripusainyavRto'pyuccairmanyate sukhamAtmanaH // 476 // duHkharUpaM punarduHkhakAraNaM duHkhajanmakam / manyate hi viparyAsAcchabdAdyanubhavaM sukham // 477 / / rAjasevakazailUSabandiyUtakaropamaH / saMjAto bahiraGgeSu, sa dezeSu mahIpatiH // 478 / / SiDgaprAyo mahApApaH, kRpAsthAnaM vivekinAm / nAstiko hatamaryAdo, dharmAnuSThAnadUSakaH // 479 // manyate dhArmikaM lokaM, sahAsyaM bhogavaJcitam / vidagdhaM manyate mohAdarthakAmaparAyaNam // 480 // cintayati ca yasya rUpekSaNaM nityaM, gRhiNI vshvrtinii| dhanaM ca bhUri tasyeha, mokSaH zeSA viddmbnaaH||481|| evaM ca bahiraGgeSu, sa dezeSu viceSTate / rAjA viluptasarvasvaH, sukhaMmanyastathApi ca // 482 // anyadA tena mAtaGgI, vIkSitA rUpazAlinI / tasyAmadhyupapannazca, tato'sau | | dRssttidosstH|| 483 // tatazca-anAlocya kulasyoccaiH, kalaGkamatidAruNam / adRSTvA pApasaGghAtamakRtvA''yativIkSaNam / / 484 // anA R-CHAMARCANESCARSA // 591 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau adhama caritaM // 592 // kalayya loke'sau, lAghavaM cAtmano'tulam / kAryAkAryavicAreNa, rahitAtmA sa pArthivaH // 485 // tAM mAtaGgI samAdAya, sadrUpAlokalampaTaH / tadvakramIkSamANo'sau, nAnyatkicana budhyate // 486 // tatastaM tAdRzaM vIkSya, vRttAntaM so'dhamo nRpaH / bahiraGgajane'pyucainindAyAH pAtratAM gataH // 487 // samastairapi saMbhUya, sa gADhAkAryakArakaH / rAjyAnniSkAsito lokairguNAH sarvatra pUjitAH // 488 // tato duHkhazatApUrNaH, klizitvA'sau bahirjane / prApto nikRSTarAjIyAmavasthA pApipajare // 489 // sa karmapariNAmena, rAjyaM duSTaM kRtaM tvayA / ityuktvA pIDyate duHkhairanantaistatra rosstH|| 490 / / tato mayA cintitaM-idamapyasya saMjAtamadhamasyedRzaM phalam / ajJAnadoSato hanta, nAnyatkiMcana kAraNam // 491 // tRtIyavatsare deva!, jAto rAjA vimadhyamaH / rAjye tatrAntaraGge ca, vihitaM ghoSaNAdikam / / 492 / / samasto'pi ca vRttAntaH, paryAlocAdikastathA / tataH sainyadvaye jAto, yathA'nantararAjyayoH // 493 // tatazca-mahAmohamahArAjo, matriNaM pratyabhASata / Arya ! varNaya kIdRkSo, guNaireSa vimadhyamaH // 494 / / matriNoktaM mahArAja!, vatsalo'yaM narAdhipaH / asmAkaM kiM tu cAritradharmasainyamapIkSate // 495 // tathAhi-yathA'smAnmanyate citte, bandhubhUtAnayaM sadA / tathA'nuvartayatyeSa, sainyaM tadapi pArthivaH // 496 // kevalaM pakSapAto'sya, gADhamasmAsu dRzyate / cAritradharmasainye tu, rAjA'yaM zithilAdaraH // 497 // ihaloke yathA''saktaM, cittamasya mahIbhujaH / tathA'ntarA'ntarA kiMcitparalokamapIkSate // 498 // pratibaddhaM mano niyaM, yathA'sya dhanakAmayoH / tathA'nuzIlayatyeSa, dharmakAryamapi kacit // 499 // bhadrakaH sarvadevAnAM, stotA sarvatapakhinAm / dAnazIlaparaH kiMcit , na sacchAstravidUSakaH / / 500 // tadevaM deva! rAjAyaM, naasmaakmtisundrH| yasmAccAritradharmAdisainyaM jAnAti kiMcana // 501 // tadatrAvahivairbhAvyaM, devAsmAbhiH prayojane / pravezo'syApi rAjye'tra, na dAtavyaH kathaMcana // 502 // praviSTo hi bhavedeSa, khasainyapari vimadhyamacaritaM // 592 // Jain Education in For Private Personel Use Only K aw.jainelibrary.org
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. caritaM yAvannAkrAmati prAjyaM // 593 // ca tadrAjyaM, ki rAjyaM ca, pAlayatyantadharmAyA, 25 OMOM55 pAlakaH / AsmAkInaM punaH sainyaM, bAdhate nAtra sNshyH|| 503 // bahirbhUtaH svasainyasya, yadyeSa paripAlanam / kuryAttathApi nAsmAkaM, vimadhyasabhavedatyantabAdhakaH // 504 // asyApi ca tadevAtra, bahiSkaraNakAraNam / dRSTyA saha yadasmAbhiradhamasya kRtaM purA // 505 // akAlahInaM bho deva!, tattadeva vidhIyatAm / yAvannAkAmati prAjya, rAjyameSa vimdhymH||506||yugmm / evaM bhavatu tenokte, mahAmohamahIbhujA / bahiSkRtaH sa taizcauraiH, sarvaidRSTipuraHsaraiH / / 507 // vazIkRtaM ca tadrAjyaM, kiM tu nAtyantapIDitam / cAritradharmasainyaM ca, manAgetairape4kSitam // 508 // sa tu rAjA bahirbhUto, mAnasanmAnapUjanaiH / tadAtmasainyaM rAjyaM ca, pAlayatyantarA'ntarA // 509 // pravibhAgeNa: saMsthApya, so'horAtraM kSaNe kSaNe / dhatte dharmArthakAmeSu, kArya kAlocitaM sadA // 510 // te'pi cAritradharmAdyA, mnaagaapyaayitaastthaa| tena rAjJA na kurvanti, zokAkrandanarodanam // 511 // rAjAno brAhmaNAdyAzca, ye sadAcAravartinaH / trivargasAdhanoyuktAsteSAM rUpaM bhajatyasau // 512 // atha tattAdRzaM kurvannijarAjyaM sa pArthivaH / janamadhye gataH zlAghAM, dhanyo'yaM puNyakarmakaH // 513 // sa karmapariNAmAkhyo, yaH pitA tasya bhUpateH / asAvapi manAka tuSTo, dRSTvA tattasya ceSTitam // 514 // tatastaM pazusaMsthAne, kadAcitsukhakAraNe / kadAcinmAnavAvAse, nagare sukhapUrite / / 515 // kadAcicca sukhopete, nagare vibudhAlaye / prApayatyeSa rAjendro, mayetyAkarNitaM tadA // 516 // yugmam / athAtIte punastatra, bhuktarAjye vimadhyame / jAto'ntaraGgarAjye'sau, madhyamo nAma bhUpatiH // 517 // vihitaM ghoSaNaM madhyamajAtaH, paryAloco mahIbhujAm / niveditAzca tasyApi, guNAstenaiva matriNA // 518 // kathaM ?-ayaM rAjA mahArAja!, madhyamaH sata- caritaM todyataH / dharmArthakAmamokSeSu, puruSArtheSu bhAvataH // 519 // paramArtha tathApyekaM, manyate mokSamajasA / taddhetubhUtaM dharma ca, na prasakto- 593 // |'rthakAmayoH // 520 // udArasattvavirahAtkevalaM dhanakAmayoH / pravRttiM kurute nityaM, tadoSAMzcintayannapi // 521 // bandhuputrakalatrA Jan Education in For Private Personal use only jainelibrary.org
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ madhyama caritaM upamitau dirUpaM yadbhAvabandhanam / tatroTanaM na zaknoti, kartumeSa narAdhipaH / / 522 // tadidaM matriNA tAvanmahAmohAdibhUbhujAm / niveditaM mayA | pa. 6-pra. IN tatra, zrutaM ca janavArtayA // 523 // aprabuddhenoktaM-kiM punaraparamAkarNitaM janavArtayA bhavatA?, vitarkeNoktaM-AkarNayatu devaH yena te kathitaM deva!, siddhAntenAkhilaM purA / sArdha paricayastena, tasyApyasti mahIpateH // 524 // tatastadupadezenAnena mdhymbhuu||594|| bhujA / tadAtmIyaM mahArAjyaM, lezoddezena lakSitam // 525 // tacca cAritradharmAdyaM, sainyamISaddhi bhAvitam / samRddhinijarUpaM ca,18 vijJAtaprAyamajasA / / 526 // mahAmohAdizatrUNAM, teSAM caraTavRttitA / tenAvadhAritA rAjJA, siddhAntavacanAtkila // 527 // tato| 'sau madhyamo rAjA, vIryeNa kiyatImapi / Akramya bhUmiM rAjyasya, madhyabhAge vyavasthitaH // 528 // atha cAritradharmAdyAH, svAGgabhUtAH padAtayaH / manAgAhlAditAstena, caurAzceSannipIDitAH // 529 // tatastadvIryamudvIkSya, mahAmohAditaskarAH / sevakA iva tallInAH, sthitAH kampitamAnasAH // 530 // manAgAhAditAzcitte, svAmivIrya nirIkSya te / nRpAzcAritradharmAdyAH, sasainyapurabAndhavAH // 531 // yayA vazIkRtAH pUrve, rAjAnaH sA'pi yoginI / tasya madhyamarAjasya, dRSTi tyantabAdhikA // 532 // tato'sau madhyamo rAjA, manAkirjitamaNDalaH / rAjyaM yApanayA''tmIyaM, kAlApekSI bhunakti tat // 533 // bahiraGgeSu dezeSu, sa jane zlAghyatAM gataH / dhanyo'yaM puNyakarmeti, labdhamArgo narAdhipaH // 534 // kiM bahunA?-ye kecillabdhasanmArgA, jIvA jainendrazAsane / jIvAditattvavettAraH, zraddhAsaMzuddhamAnasAH // 535 / / yathAzakti kiyaGgyo'pi, pApebhyo viratAstathA / samastabhuvanAhAdakAriNaH' zuddhalezyayA // 536 // teSAM hi yadanuSThAnaM, tattenApi niSevitam / deva! madhyamarAjena, tadrAjyaM bhuJjatA'khilam // 537 // tribhirvizeSakam / ye cAnye tAdRzA lokAH, prlokkRtodymaaH| gRhItamokSatattvArthAstadrUpo'sau narAdhipaH // 538 // tato'sau yaH pitA tasya, sArvabhaumo nreshvrH| sa karmapariNAmAkhya 594 // Jain Education Intern For Private & Personel Use Only Paw.jainelibrary.org
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau ACCLUCCAMSANCH uttama stoSitastena karmaNA / / 539 // tato'saMkhyasukhApUrNe, nagare vibudhAlaye / sa rAjA madhyamastena, nIto rAjye'tilakhite // 540 // tato| 'haM caritaM vIkSya, caturNAmapi bhUbhujAm / teSAM sakautuko jAtaH, paJcamaH kiM kariSyati ? // 541 // yAvattatra mahArAjye, prAmeSu nagareSu ca / ghoSitaM DiNDimenoccairuttamo'tra mahIpatiH // 542 // tatastAM ghoSaNAM zrutvA, te'ntaraGganarAdhipAH / punaH paryAkulIbhUtAH, sundarA itare'pi ca // 543 // tatazcAritradharmAya, tena sadbodhamantriNA / sandhIraNArtha sainyasya, tadguNAH prativeditAH // 544 / uktaM hi tena sadbodhamantriNAmA bhaipuratra bho lokAH!, sundaro'yaM narAdhipaH / atyantavatsalo'smAkaM, mahAnandavidhAyakaH / / 545 / / jAnAtyeSa nijaM rAjyamidaM ratnaughapUritam / asmAMzca lakSayatyeSa, nAmato guNato'pi ca // 546 / / yatsainyaM ye guNAstasya, ye grAmanagarAkarAH / ye dezA ye'tra caraTA, ye lokAH zuddhavRttayaH / / 547 // yA ca rAjyasthitiH kAcidatra rAjye'tisundarA / tadidaM budhyate deva!, sarvamuttamabhUpatiH / / 548 // yugmam / vardhako'smadvalasyAyaM, mahAmohAdisUdanaH / sarvairnRpaguNairyuktazcArureSa mahIpatiH // 549 // tadasya yadidaM / rAjyaM, tadrAjyaM paramArthataH / asmAkameva saMjAtaM, deva! nAstyatra saMzayaH / / 550 / / sadbodhamatriNo vAkyamevamAkarNya te nRpAH / jAtAzcAritradharmAdyAH, protphullamukhapaGkajAH / / 551 / / tatazcAritradharmAdyaiH, kRtalokacamatkRti / kRtaM vardhanakaM toSAdAnandarasanirbharam // 552 // gAyanti ca te, yathA-idamuttamarAjyamaho prabalaM, dalitAkhilataskaravRndabalam / acireNa bhaviSyati sudRzAM, pramadAya ca sAdhujanasya bhRzam // 553 // itazca-mahAmohAdayaH sarve, zrutvA rAjyaM tadauttamam / pralInA vayamityevaM, muktaprANA iva sthitAH // 554 // ka yAmaH ka ca nazyAmaH, kathaM jIvitarakSaNam ? / ityevamAkulIbhUtAste kiM kiM kiM na kurvate ? // 555 // atha rAjyaM samAsAdya, pitustena mahIbhujA / uttamena sa siddhAntaH, pRSTo rAjyasthitiM tadA // 556 // tadyathA-kathaM nAtha! pravekSyAmi, tatra rAjye'tidurgame / kathaM vA caritaM 3 // itazca mahAmaharakSaNam / ityevamAlA 156 // tadyathA // 595 // ARGONE For Private & Personel Use Only Mwjainelibrary.org
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. uttamacaritaM. // 596 // nihaniSyAmi, pracaNDacaraTAnaham ? // 557 // kayA vazIbhavennItyA, tatsurAjyaM mamAkhilam ? / kutra sthAne 'mayA nAtha!, niyojyaM nijapauruSam ? // 558 // sarvopAyavidhervettA, tvaM mahAbhAga! vartase / yathA niSkaNTakaM rAjyaM, syAnme tadvaktumarhasi // 559 // tadevamutta-| menokte, siddhAntaH samabhASata / vatsa! yogyo'si rAjyasya, tasya nAstyatra saMzayaH // 560 // tathAhi-mokSakADaikatAnastvaM, tadartha dharmasAdhakaH / saMsArAdvirato'tyantamarthakAmaparAGmukhaH // 561 / / mokSe pravartamAnasya, yA kIrtiryacca te sukham / prasaGgajanitaM tatte, vatsa ! no bandhakAraNam // 562 // bhavaprapaJcaH sarvo'pi, vidito bhavagaH sphuTam / tacca rAjyaM tvayA jJAtaM, yatpitrA te niveditam // 563 // yazca pravezanopAyastatra rAjye narottama! / taM te nivedayiSyAmi, niHzeSamavadhAraya // 564 // "tatra bhoH pravizatA'ntaraGgarAjye nrptinaa| "prathamameva praSTavyA guravaH samyaganuSTheyastadupadezaH vidheyA''hitAninevAgnestadupacaryA kartavyaM dharmazAstrapAragamanaM vimarzanIyastAtparyeNa "tadbhAvArthaH janayitavyastena cetaso'vaSTambhaH anuzIlanIyA dharmazAstre yathoktAH kriyAH paryupAsanIyAH santaH parivarjanIyAH satatama-13 "santaH rakSaNIyAH svarUpopamayA sarvajantavaH bhASitavyaM satyaM sarvabhUtahitamaparuSamanatikAle parIkSya vacanaM na grAhyamaNIyo'pi paradhana"madattaM vidheyaM sarvAsAmasmaraNamasaMkalpanamaprArthanamanirIkSaNamanabhibhASaNaM ca strINAM kartavyo bahiraGgAntaraGgasaGgatyAgaH dhAraNIyaH saMyamo"pakArI mahAyativeSaH yApanIyaM navakoTivizuddhenAhAropadhizayyAdinA''tmazarIraM vihartavyamaniyatavihAreNa na dAtavyastandrAnidrA''la"syaviSAdAdInAmavakAzaH na mUJchitavyaM mRdusparzeSu na gardhitavyaM svAduraseSu na mohitavyaM surabhigandheSu nAdhyupapattavyaM kamanIyarUpeSu "nAbhikAGkitavyaM kaladhvAneSu nodvejitavyaM karkazazabdebhyaH na jugupsanIyAni bIbhatsarUpANi na dveSTavyamamanojJaraseSu na ninditavyA "durabhigandhAH na garhaNIyamakAntasparzeSu pratikSaNaM kSAlanIyo vizuddhabhAvanayA''tmA bhavitavyaM sadA saMtuSTacittena samAcaraNIyaM vicitraM antaraGgapravezaH Jain Education Pa For Private & Personel Use Only w ww.jainelibrary.org
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ praveza upamitaura "tapazcaraNaM vidhAtavyo'navarataM paJcavidhaH svAdhyAyaH praNidheyaM paramezvare satatamantaHkaraNaM vartitavyaM samitiguptiparipUtena mArgeNa pariso-IA antaraGgapa. 6-pra. | "DhavyAH kSutpipAsAdayaH parISahAH titikSitavyA divyAdyupasargAH abhyasanIyaM dhIdhRtismRtibalAdhAnaM yatitavyamasapatnayogeSu", evaM hi kurvato nRpaterbhavati tatra rAjye pravezaH, tadbhavatA'pyevaM tatra praveSTavyaM, uttamenoktaM yadAjJApayati nAthaH, siddhAntenoktaM vatsa! yadyevaM // 597 // tato bhaviSyati tatra rAjye tava pravezaH, kevalaM prahItavyastvayA'yamantaraGgo'bhyAsanAmA svAGgikaH sahAyaH, tathA cAritradharmasainyAdAgamidhyati te vairAgyAbhidhAno dvitIyaH sahacaraH, tatastAbhyAmabhyAsavairAgyAbhyAM sahitena bhavatA tatra rAjye praveSTavyaM, "niroddhavyo mahAmo- | abhyAsa"hAdisainyasya yatnato bahiHpracAraH nihantavyA yathAdarza balAnnirgacchantastatsainikAH saMdhIraNIyaM cAritradharmasainyaM sthirIkartavyA cittavR- vairAgya"ttirAjyabhUmiH pravartitavyA maitrImuditAkaruNopekSAbhidhAnAzcatasro mahAdevyaH, tataH samaprasAmagrIkeNa satA pUrvadvAreNa praveSTavyaM tatra rAjye mahimA "bhavatA, tasya ca vAme digbhAge mahAmohAdisainyAdhArabhUtAni sarvANyapi prAmanagarAkaraparvatanadyAdIni prativasanti dakSiNe tu digbhAge | | "cAritradharmasainyasya sambandhIni prAmAdIni vidyante, sarvAdhArA punasteSAM cittavRttirmahATavI vartate, tasyAzca paryante pazcime digbhAge | | "vidyate nivRti ma nagarI, sA hi tAM mahATavImatilachya vyavasthitA, tAM ca nirvRtinagarI prAptasya te paripUrNa bhaviSyatyasya rAjyasya | "phalaM, atastadgamanArthameva prasthAnaM vidheyaM, na kartavyo'nyatra bhavatA pratibandhaH, gantavyaM ca tasyAM nagaryAmanavarataprayANakaizcittavRttimadhya adhyava sAyadaH "bhAgavartinA'tyantapraguNena mahAmohAdisainyAspRSTena cAritradharmAdisainyAtivallabhena satatamIdAsInyanAmakena mahArAjamArgeNa, itazcAdA-|| | "vevAsti tAvadadhyavasAyo nAma mahAidaH, sa yadA paGkakaluSo bhavati tadA prakRtyaiva mahAmohAvisainyaM poSayati cAritradharmAnIkaM tuma | "pIDayati, yadA punaH prasannatayA svastho bhavati tadA so'dhyavasAyamahAidazcAritradharmasainyaM tatsvabhAvatayA yati mahAmohAdibalaM tuma en Education RTE For Private sPersonal use Only w.jainelibrary.org
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI // 598 // ASSASSAUSESXSANSAR | "karzayati, ata eva mahAmohAdayastaM svopakArArtha kaluSayanti cAritradharmAdayastvAtmopakArArthameva taM prasAdayanti, bhavatA tu tasyAdhyava|"sAyamahAidasya prasAdanArtha tAzcatasro'pi mahAdevyo niyojyAH, yato nipuNAstAstasya nitarAmamalatAkaraNe, tataH prasannIbhUte tatrAdi| "mahAhade puSTIbhUteSu cAritradharmAdiSu svAGgikabhUpeSu karziteSu mahAmohAditaskareSu punaraprato gantavyaM, tato bhaviSyati tasmAdeva mahAi-18|| "dAt pravRttA dhAraNA nAma mahAnadI, sA ca sthirasukhayAnAsanopaviSTenocchAsarahitamativegena gacchatA parityajya niHzeSamindriyavyAkSepa dhAraNAma"bhavatA prAptavyA, tasyAM ca janayiSyanti te mahAmohAdizatravo vividhavikalpakalpakallolakAna , te bhavatA'tyantAvahitena bhajanIyAH, himA "tato drakSyasi tvaM dharmadhyAnanAmAnamatipraguNaM daNDolakaM, tena ca gantavyaM, sa ca gatvA patiSyati sabIjayogAbhidhAne mahati mArge, tena 8 "ca gacchataste pratikSaNaM pralayIbhaviSyanti sarve'pi mahAmohAdizatravaH samuJcaliSyanti teSAM sambandhIni samastasthAnAni prabalIbhavi"dhyanti cAritradharmAdayaH dhavalatAM dhArayiSyati samastApi rAjyabhUmiH na bhaviSyati ca rajastamaso mApi, tato lapsyase tvaM zukladhyA-12 "nAbhidhAnaM daNDolakaM, tena ca gacchato bhaviSyati te vimalakevalAlokaH, tataH sa daNDolako gatvA miliSyati nirbIjayogAkhye bRhati "mArge, tatra ca sthitena tvayA viSamaripusamIkaraNAya vidhAtavyaH kevalisamudghAtAkhyaH prayatno, nihantavyAzca yogAkhyAstrayo duSTavetAlAH, | "tataH paraM bhaviSyati zailezI nAma vartanI, tayA gantavyaM, saiva tasyAM nirvRtinagaryA bhavantaM prApayiSyati sA yato'nAratastiSThatI"ti, ete ca sarve tamaudAsInyanAmakaM mahArAjamArgamamuJcata eva bhavataH saMpatsyante vyatikarAH, anyacca-tatra gacchatA bhavatA grahItavyA samatA nAma yoganalikA, tasyAM ca pAtanIyA nijA dRSTiH, tatastasyAM samatAyAM patitadRSTestava bhaviSyati yathAvasthitapadArthadarzanaM, tataH // 598 // svayameva vijJAya pratikSaNaM yathocitaM kariSyasi, kiMbahunopadiSTeneti, tasyAM ca nirvRtau vatsa!, prAptastvaM satatotsavaH / tasyAntaraGgarA Jain Education Internal For Private & Personel Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-a. // 599 // jyasya, phalaM bhoktA bhaviSyasi // 565 // nirbAdho naSTaniHzeSazatrusaGghAtanirbhayaH / sthAsyasi tvaM mahAbhAga!, sttaanndpuuritH||56|| | ye te'ntaraGgAste bhUpAste'pi bhUtisamanvitAH / modiSyante tvayA sArdha, sarve tallayatAM gatAH // 567 // anyacca-kRtvA'ne ripuhantAraM, bhaTaM vairAgyanAmakam / vidhAyAtyantanipuNamabhyAsaM mArgadezakam // 568 / / rAjyapravezAdArabhya, gacchataste pade pade / vardhamAnA mahA-1 bhAga!, bhaviSyanti vibhUtayaH // 569 // kiM bahunA?-na moktavyastvayA mArgo, nihantavyAzca zatravaH / nAnuSaGgo vidhAtavyo, bahiraGgavibhUtiSu // 470 // pAlyAzcAritradharmAdyAH, smartavyaM mAmakaM vcH| evaM te kurvato vatsa!, sarva cAru bhaviSyati // 571 // tadgaccha vatsa ! siddhiste, kuru rAjyaM sunirmalam / tvayA rAjyaphale prApte, saphalo me parizramaH // 572 // uttamenoktaM yadAjJApayati nAthaH, tato yathopadiSTaM tatsiddhAntena mahAtmanA / tathaiva vihitaM sarvamuttamena sumedhasA // 573 // tataH praviSTo'sau tatra, rAjye tenaiva vartmanA / vihitAzeSakartavyo, devottamamahIpatiH // 574 // atha sA yoginI dRSTimahAmohAdizatrubhiH / tasyApi yojitA deva!, vazI-15 karaNakAmukaiH // 575 / / yAvatA na gatastasyAH, sa dRSTervazavartitAm / kiM tu nirjitya tAM tena, te'pi sarve'pi nirjitAH // 576 // tato nirdalitAzeSazatruvargo vikaNTakam / udbhUtabhUtikaM sphItaM, rAjyamAsAdya sundaram // 577 // pAlayannijasainyAni, sarvAzcAhAdayan prajAH / amuJcanirvRtermArga, sa loke zlAdhyatAM gataH // 578 / / kathaM ?-dhanyo'yaM kRtakRtyo'yaM, mahAtmA narasattamaH / yenedRzaM mahArAjyaM, pAlitaM puNyakarmaNA // 579 // tatazca-devadAnavamAnuSyazakacakradharaiH stutaH / sa gacchannirvRtermA , saMprAptaH parapUjanam / / 580 // tadevaM bhuvanakhyAtaM, sukhasandohapUritam / tadrAjyamantaraGgaM bhoH, paripAlya manoharam // 581 // tenaudAsInyamArgeNa, gacchanniHzeSaceSTi- 8 tam / siddhAntoktaM prakurvANaH, pUrvoktaM dRddhsNsmRtiH|| 582 // sa tasyAmuttamo rAjA, nirvRtau satatotsavaH / saMprAptaH kramazo deva!,18 599 // Jain Education Intel For Private & Personel Use Only A jainelibrary.org
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 600 // Jain Education In bhuGkte rAjyasya satphalam // 583 // anyacca -- deva ! mayA''karNitaM yathA tasyAM nirvRtau nagaryAna mRtyurna jarA nArtirna zoko nAratirna bhIH / na bubhukSA pipAsA ca na ca kecidupadravAH // 584 // kiM tarhi ? - svAbhAvikaM nirAbAdhaM, svAdhInamupamAtigam / anantaM yogigamyaM ca sukhameva hi kevalam // 585 // tatazca -- evaM tatpAlitaM tena, rAjyamuttamabhUbhujA / yena tasyAM sa saMprApto, jAtazcintAvivarjitaH // 586 // anyacca -- yo rAjyadAtA prAgAsItpitA cocamabhUpateH / sa karmapariNAmAkhyastena jitvA nirAkRtaH / / 587 // yadbhukteH sA hyatikrAntA, purI yAmuttamo gataH / tatazcana karmapariNAmAya, DhaukamapyeSa yacchati // 588 // kiM tarhi ? - anantAnandastradvIryajJAnadarzanapUritaH / satataM modate dhanyastasyAM niHzeSitakriyaH // 589 // cittavRttimahArAjye, phalametatsupAlite / yadanantaM |bhavetkAlamavasthAnaM hi nirvRtau / / 590 / / tadevaM deva ! tadrAjyaM, paripAlya vidhAnataH / saMprApto nirvRtau puryAmuttamaH sa mahIpatiH || 591 || atha SaSThe punarvarSe, tatra rAjye niyojitaH / variSTho nAma rAjendraH, svaputrastena bhUbhujA // 592 // vihitaM ghoSaNaM deze, DiNDimena yathAkramam / paryAlocAdayo bhAvAH, pravRttAzca mahIbhujAm // 593 // atha nizcitya tadrUpaM, mahAmohAditaskarAH / nirAnandA nirATopAH, saMjAtA mRtakalpakAH // 594 // hRSTAzcAritradharmAyA, muditaM sAdhumaNDalam / saMjAtaM ca khadezeSu, mahAvardhanakaM param / / 595 / / yacotamasya saMpanno, vRttAnto rAjyasAdhane / sa eva ca variSThasya, vizeSastu nigadyate // 596 // AsItparicayastasya siddhAntena purA muhuH / vihitaM tadvacastena, variSThena sumedhasA // 597 // kevalaM tvidamAsAdya, rAjyaM tena mahAtmanA / na pRSTaH kiMcidapyeSa, siddhAnto | rAjyasAdhanam // 598 yataH svata eva vijAnIte, sarvA rAjyasthitiM kila / sa variSTho mahAbhAgo, nAnyastasyopadezakaH / / 599 // anya - saurAjye nijavIryeNa vihite tena bhUbhujA / bahiraGgA mahAtmAno, jAtAstasya padAtayaH || 600 // bahiraGgapadAtInAM, dhAra uttamacaritaphalam variSThacaritam // 609 //
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ na upamitI pa. 6-pra. variSThacaritam // 601 // yanti yato gaNam / tataste vizrutA loke, nAmneti gaNadhAriNaH // 601 // tatastena variSThena, tairAtmagaNadhAribhiH / upakArIti vijJAya, sa siddhAnto nirUpitaH / / 602 // athopalabhya siddhAnta, rAjAdezena sAdaram / samArayanti te tasya, zarIramatisundaram // 603 // tatazcAGgAnyupAGgAni, saMskRtya kRtanizcayAH / saMsthApayanti te tasya, sajjAni gaNadhAriNaH / / 604 // evaM ca sthite-so'jarAmararUpo'pi, siddhAntaH paramArthataH / loke prasiddhimAyAto, variSThenaiSa kAritaH // 605 // nopadeSTA variSThasya, tenAsau rAjyasAdhane / nijajJAnabalenaiva, tadrAjyaM tena sAdhitam / / 606 / / nirapekSo mahAbhAgaH, sa variSTho narezvaraH / tadA paropadezAnAM, saMjAto nijavIryataH // 607 // kiM ca-sa karmapariNAmena, yAdRzo janito nRpaH / tatte nivedayiSye'haM, vijJAtaM lokavArtayA / / 608 // sa hi ! "bhagavAn variSTho narendraH sakalakAlaM parArthavyasanI upasarjanIkRtasvArtha ucitakriyAvAn devagurubahumAnI dainyahInahRdayaH saphalArambhI "kRtajJAtA paramezvaro dRDhAnuzayavikalo'tyandhadhIragambhIrAzayaH, avajJA'sya parISaheSu na bhayamupasargeSu na cintApIndriyavarge na gaNa| "nApi mahAmohAdizabruvarge sAtmIbhAvazcAritradharmarAjAdike nijabale abhirati vanopakArakaraNe" anyacca-praviSTasya mahArAjye, tatra tasya mahIpateH / saMjAte ca janAnande, hateSu caraTAdiSu // 609 // rAjyaM pariNataM divyaM, bhujataH satatotsavam / bahiraGgA samudbhUtA, bhUtiryA tAM nibodha me // 610 // lasakirITakeyUrahArakuNDalabhUSitAH / dyotitAzeSadikcakrAH, zakrAstasya padAtayaH // 611 // idaM tribhuvanaM deva!, sadevamanujAsuram / tadA variSTharAjasya, sarva kiGkaratAM gatam / / 612 // yA'tra tribhuvane deva!, vibhUtiH sA mahAtmanaH / tasya sarvApi saMpannA, kiM tu tasyAM sa niHspRhaH // 613 // nagaryA nivRto yena, mArgeNa sa narezvaraH / prasthitastaM samastebhyo, jantubhyo dezayatyalam // 614 // taM ca dezayatastasya, tairbhaktibharanirbharaiH / surAsuranarairdeva!, yatkRtaM tannivedaye / / 615 // rAjatastapanIyAyazci i. ma. 51 Jan Education in For Private Personal use only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6- pra. // 602 // Jain Education Intern traratnaiva nirmitaH / ete trayaH prabhorbhAnti, prAkArAstasya nirmalAH || 616 // bhramadbhamaravistAratArajhaGkArabandhuraH / azokapAdapo bhAti, | manonandanapallavaH // 617 // raNadvirephasaMkIrNA, surAsurakareritA / puSpavRSTiH patatyuccairgandhAmoditadikpathA / / 618 // tathA - prAkAratrayamadhyasthe, kurvANe mArgadezanAm / variSThe satatAnandI, nirghoSaH zrUyate kila // 619 // mRNAlanAlasattantusantAnAkAradhAritAm / Acaranti virAjante cAmarANi jagatprabhoH / / 620 // vicitraratnavicchittinirmitAni mahAnti ca / siMhAsanAni zobhante, catvAri caturAkRteH // 621 // prakAzitanabhobhAgaM, bhAskarAkAradhArakam / rAjate tattanUllAsi, prabhAmaNDalamuttamam || 622 // ullAsitajanAhrAdaH, surakinnaratADitaH / dhvanate dundubhirdivyo, jagatAM karNapezalaH || 623 // AtapatratrayaM bhAti, bhuvanatrayanAyakaH / ayaM variSTha ityevaM, khyApanArthamiva prabhoH / / 624 // ityevamAdibhirdeva !, devadAnavanirmitaiH / prAtihAryairmahAbhAgaH sa variSTho virAjate // 625 // anyacca -- sugandhirvimalo dehaH, prasvedAmayavarjitaH / gokSIrahArasaGkAzaM, raktaM mAMsaM ca bhUpateH // 626 // nirAhAraceSTA ca na dRzyA mAMsacakSuSAm / nizvAsaH surabhistasya, janmAdyeyaM guNAvalI || 627 // koTIkoyo'pi mAntyucaiH, kSetre yojanamAtra ke / ekApi bhAratI bhAti, sarveSAM nijabhASayA / / 628 || pUrvotpannAH prazAmyanti, vairamArIrugItayaH / prAdurbhAvaM na yAntyetA, bhAvinyastasya tejasA // 629 // yojanAnAM zate nAsti, durbhikSaM tatprabhAvataH / avRSTirativRSTizca na staH stenAditazca bhIH || 230 // ityete sadguNAstasya, mahAmohAdivairiNAm / samuddalanato deva !, saMjAtA varabhUpateH // 631 // cakraM chatraM dhvajo ranaizcarcitazcAruvikramaH / bhAti rAjIvarAjizca kAmataH kramavartinI // 632 // adhomukhAzca tiSThanti, kaNTakAstatprabhAvataH / avasthitaM tadA tasya, nakharomAdikaM prabhoH ||633 // zabdarUparasasparzagandhA hRdayahAriNaH / Rtavazca bhavantyucaiH prabhAveNa jagatprabhoH // 634 || bhUmirgandhodakAsikkA, puSpaprakararAjitA / variSThasya 34 atizayAH // 602 //
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI Sa.6-pra. *NAS variSThasya da 34 ati zayAH // 603 // AjAnatsedhibhiH puSpaiH, paJcavarNaiH sugandhibhiH / / 635 // pakSiNo'pi jagannAthaM, taM kurvanti pradakSiNam / vAti tasya sadAkAlamanukUlaH samIraNaH // 636 // namanti pAdapAstasya, sammukhaM bhaktinirbharAH / koTirna yAti devAnAM, pAdamUlAtkadAcana // 637 // ityete'tizayAstasya, devabhaktivinirmitAH / prAdurbhUtA nijaM rAjyaM, bhujato varabhUpateH // 638 // evaM sakalakalyANasandohoddAmalAsinI / bhUtirvariSTharAjasya, deva! vAggocarAtigA / / 639 / / itthaM tribhuvanAnandakArakaH sa narezvaraH / nagaryA nirvRtau lokAn , prApayenmArgadezakaH / / 640 // tatastattAdRzaM rAjyaM, kurvANastena vartmanA / asAvapi gato deva!, nirvRtau cAru bhUmipaH // 641 // yazcottamasya nirdiSTo, vRttAnto'rivadhAdikaH / sa evAsyApi vijJeyo, variSThasya na saMzayaH // 642 // anyacca-vihitA locanasyApi, dRSTiH paramayoginI / tenAkiMcitkarI deva!, variSThena mahIbhujA // 643 // nijabandhuviyuktA sA, sarvazaktivivarjitA / tato dRSTivilakSeva, sarvathA pralayaM gatA // 644 // tadevaM kRtakRtyatvAnnivRtau sa narezvaraH / Aste zAnto nirAbAdhaH, satatAnandapUritaH // 645 // evaM ca sthite-yadbhavadbhistadAdiSTaM, rAjyapaTunirIkSaNam / tadevaM deva! kRtvA'hamAgatastava sannidhau / / 646 // tatazcedaM vitarkasya, bhASitaM sa mahIpatiH / aprabuddhaH samAkarNya, cetasA paryacintayat / / 647 // aye!--yathaiva diSTaM pUrva me, siddhAntena mahAtmanA / tathaiva sakalaM jAtaM, nAnyathA tasya bhASitam // 648 // tathAhi-idaM tena siddhAntena bhASitaM pUrvamAsIt, tadyathA-kilaikamapi tadrAjyaM, kAraNaM sukhaduHkhayoH / bhavetpAlanamAzritya, nRNAM pAtravizeSataH // 649 // taccedaM me vitarkeNa, tathaivAtra niveditam / saMbhavedanyathAbhAvaH, kutaH siddhAntabhASite ? // 650 // tathAhi-nikRSTAdhamayorjAtaM, taduHkhasyaiva kAraNam / duSpAlitaM kRtaM tAbhyAM, tadrAjyaM sarvathA yataH // 651 // vimadhyamasya saMpannaM, tatsvalpasukhakAraNam / yataH -bahirbhUtena tenedaM, vihitaM mandapAlitam // 652 // madhyamasya punarjAtaM siddhAntote pratyayaH // 603 / / - - Jain Education Inter For Private & Personel Use Only ainelibrary.org
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhAntoke pratyayaH upamitItadIrghasukhakAraNam / yataH pravizya tenedaM, pAlitaM kiMcidAdarAt / / 653 / / niHzeSasukhasambhArakAraNaM rAjyamuccakaiH / viziSTapAlanASa. 6-pra. jAtaM, taduttamavariSThayoH // 654 // kiM ca?-etadvArSikarAjyAnAM, SaTuM kalayatA mayA / sarvameva hi vijJAtaM, yataH proktaM manISibhiH // 655 // yena saMvatsaro dRSTaH, sakRtkAmazca sevitH| tena sarvamidaM dRSTaM, punarAvartakaM jagat // 656 // tatsiddhAntaprasAdena, vijJAya sukhaduHkhayoH / hetuM jAtaH prabuddho'haM, vinaSTaivAprabuddhatA / / 657 // evaM ca parituSTAtmA, sa prabuddho narAdhipaH / tadrAjyaSaTuM nizcitya, jJAnAjjAto nirAturaH / / 658 // idaM prasaGgataH sarva, tubhyaM harinarezvara ! / niveditaM mayA yo'rthaH, prastutastaM nibodha me // 659 // yathA doSAya saMjAtA, mahAmohAdizatravaH / sA ca dRSTivizeSeNa, nikRSTAdhamayostathA // 660 // tathA'nye'pyantaraGgA bho, lokA ! doSAya dehinAm / duSTA vijJAnazUnyAnAM, jAyante nAtra sNshyH||661|| yugmam / tato yadbhavatA pRSTamAkarNya dhanazekharam / bhramantamantaraGgAbhyAM, mitrAbhyAM paripIDitam // 662 // tathA'nyasyApi doSeNa, kiM doSI jAyate naraH / yenAsau mitradoSeNa, pIDyate dhanazekharaH // 663 // tadevaM bho mahArAja!, yujyate dhanazekhare / tAdRkSamitradoSeNa, tAdRgbhUtaM viceSTitam // 664 // tribhirvizeSakam / harinarendreNoktaM-evametanmahAbhAga!, naSTo me sNshyo'dhunaa| kiM tvanyo'sti mamAdyApi, sandehaH so'panIyatAm / / 665 // ye karmapariNAmasya, SaDamI parikIrtitAH / putrAsteSu gateSveva, parataH kimajAyata? // 666 // kiM SaDeva hi jAtAni, tAni rAjyAni nAparam / kiM vA bhavanti SItAzi ?, rAjyAnyatra punaH punaH / / 667 / / sUrirAha mahArAja!, ya ete bhavanodare / vidyante dehinaH kecinnAnAkArAzcarAcarAH M668 // te karmapariNAmasya, sarve'pi prmaarthtH| vijJeyAH paDidhAkArAH, putrA nAstyatra saMzayaH / / 669 // yugmam / tatasteSu gateSvevaM, tadrAjyamapare sutAH / tAdRzA eva bhujanti, dattaM tena mahIbhujA / / 670 // teSAmapi bhavatyeva, tatsukhAsukhakAraNam / nikRSTAdyabhidhAnaM yaa||604|| Jain Education Intel For Private & Personel Use Only .jainelibrary.org
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI pa. 6-pra. ca, tadguNaiH saMpravartate // 671 // kiM ca-tiSThanti dUragAstAvadapare tasya sUnavaH / mAmeva hi mahArAja!, tasya putraM vilokaya // 672 / / / AcAryaBAyaH karmapariNAmena, dattarAjyastataH param / siddhAntAdiSTasanmArgo, vairAgyAbhyAsasaMyutaH // 673 // kRtapUrva kriyo rAjye, praviSTastatra sundare / syottamahatArivargazcAritradharmasainyasya poSakaH // 674 // so'hamebhiH samAyuktaH, sahAyairbata sAdhubhiH / rAjyaM bhukhanihAyAta, uttamo nAma ta rAjatA tsutaH // 675 / / tribhirvizeSakaM ye guNA yatsukhaM yA ca, vibhUtiryacca ceSTitam / mayA niveditaM pUrva, tasya paJcamabhUpateH // 676 // te guNAstatsukhaM sA ca, vibhUtistacca ceSTitam / mamApIha mahArAja!, saMpannaM nAsti saMzayaH // 677 // (yugmam ) idaM hi rAjyaM kurvANo, bhaktiprajJaiH surAdibhiH / ahaM guNagaNopeta, iti dhanyatayA stutaH // 678 // tathA-khasaMvedanasaMsiddhaM, yadatra paramaM sukham / rAjye me tiSThato bhUpa!, tattu vaktuM na pAryate // 679 // tathA-koTayo ratnarAzInAmasaMkhyAtaM ca me balam / caturaGga mahArAja!, vibhUtiriyamIdRzI // 680 // tathA yatsiddhAntoditaM kRtyaM, kRtaM tena mahAtmanA / uttamena tadevAhaM, karomIti viceSTitam // 681 // tatkarmapariNAmasya, yathA'hamadhunottamaH / jAtaH sutastathA'nye'pi, nikRSTAdyA na saMzayaH // 682 // avicchinnapravAheNa, tadrAjyamapare'pare / / | ekarUpamaneke'pi, yugapad bhuJjanti pArthivAH // 683 // tato gRhItabhagavadvacanabhAvArthenAbhihitaM harinarendreNa-bhadanta! yadyete bhuvano-II dIkSAdaravivaracAriNaH sarve'pi dehinastasya karmapariNAmamahArAjasya sUnavaH paramArthena yadi ca tadantaraGgaM cittavRttimahAbhUmirAjyaM tebhyaH sarvebhyastena karmapariNAmena dIyate yacca dattaM sadekarUpamapi pAtravizeSAdanekarUpatayA pariNamati nAnArUpANAM ca teSAM dehinAM vividhasukhaduHkhahetutvaM pratipadyate tadevaM sthite vayamapi tasya karmapariNAmamahArAjasya sutA vartAmahe, tatazcAsmAkamapi tadrAjyamAbhavatyeva, uttamasUri| NA'bhihitaM-mahArAja! samyag nizcitaM, bADhamAbhavatyeva tadrAjyaM bhavataH, pAlayasi ca tvaM vimadhyamarAjyaM, kevalaM na lakSyasi, yataH // 605 // sAdhayasi tvaM vibhajya rAtrindivaM dharmArthakAmalakSaNaM parasparamabAdhayA trivarga, etadeva ca vimadhyamarAjyalakSaNaM prAgvyAkhyAtaM taka nAva-1 I Jain Education in For Private Personal Use Only Mr.jainelibrary.org
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau Sa. 6-pra. // 606 // NAAMKARACHAR dhAritaM bhavatA?, harirAjenoktaM-alaM mamAnena vimadhyamarAjyena, bhadanta! dApyatAM mahyamapIdamAtmIyamuttamarAjyaM, sUrirAha-mahArAja! sundaraM khalu, kevalaM-yathaitaiH sAdhubhirlabdhamidaM rAjyaM narottama ! / tathaiva labhyate nUnaM, nAparaM lAbhakAraNam // 684 / / ete'pyasmin mayA''khyAte, svarAjye'timanohare / atyantasaspRhA jAtAstallAbhArtha yathA bhavAn // 685 // tato mayoditA bhUpa!, pUrvamete susAdhavaH / yathA bhAgavatIM dIkSA, vinA naitadavApyate / / 686 // tato'mIbhiH prapannA sA, dIkSA kalmaSanAzinI / prAptaM ca tanmahArAjyaM, sukhasambhArakAraNam / / 687 // atastavApi yadyasti, tatra vAJchA narezvara! / rAjye tadgRhyatAmeSA, dIkSA bhAgavatI tvayA / / 688 / / harirAjenoktaM-etAvanmAtrato nAtha!, sukhasandohadAyakam / yadyapyete mahArAjyaM, tattataH kiM vilambyate! // 689 // taddIyatAM prasAdena, mahyameSA laghu tvayA / nAtha! bhAgavatI dIkSA, mA vilambo vidhIyatAm // 690 // tataH sUristadAkarNya, harSavisphAritekSaNaH / hariM| pratyAha cArUktaM, cAru cAru narezvara! 691 // tathAhi-idaM vijJAya sadrAjyaM, dIkSAlabhyaM sukhapradam / kastAM sakarNo nAdAya, stokena bahu hArayet / / 692 / / yogyastvamasi dIkSAyA, bhAgavatyA na saMzayaH / apAtre na vayaM kurmo, yatraM tad gRhyatAmiyam // 693 // tatastatheti bhAvena, pratipadya gurorvacaH / savivekaiH samAlocya, samaM matrimahattamaiH // 694 // nijarAjye ca saMsthApya, putraM zArdUlanAma kam / dinAnyaSTa jinendrANAM, pravidhAya mahotsavam // 695 / / pUrayitvA'rthisaGghAtaM, mAnayitvA gurUnalam / vidhAya nagarAnandaM, kRtvA | sarva yathocitam // 696 // samaM mayUramajaryA, pradhAnaizca narezvaraiH / tasyottamaguroH pArzve, niSkrAnto vidhipUrvakam // 697 // tataH |saMprApya tadrAjyaM, satatAnandasundaram / modamAno mahAbhAgo vijahAra mahItale / / 698 // itazca-bhadre'gRhItasaGkete!, maithunena sameyuSA / tena sAgaramitreNa, nATito'hamanekadhA / / 699 // nAnArUpeSu dezeSu, tato'haM dhanalolupaH / klezarAzinimagnAtmA, paryaTAmi punaH punaH / / 700 / / athAnyadA mahAraNye, patito'haM subhISaNe / upaviSTaH zramopeto, bilvapAdapasannidhau / / 701 / / tatazca tacchAkhA dhanazekharAntyAvasthA For Private Jain Education inte (adjainelibrary.org Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6- pra. // 607 // Jain Education In nirgataM dRSTvA, prArohaM bhUmigAminam / lakSaNairlakSitaM bhadre !, mayA tatra nidhAnakam // 702 // tataH sa sAgaro bhadre !, jAto me prerakastadA / utkhanedaM yathA zIghraM nidhAnaM dhanazekhara ! // 703 // tataH khAtA mayA bhUmirdRSTaH sadranapUritaH / mahAkumbhaH prabhAjAlaiH, prakAzitadigantaraH // 704 // tataH pramuditazcitte, tadA'haM varalocane ! | pravRtto grahaNe tasya, sAgarasyAjJayA drutam || 705 / / tAvaGgIpaNanAdena, sphoTayanniva dikpatham / udbhUtastatra vetAla:, kAlAkAraH sudAruNaH // 706 // nayanollAsitajvAlaH, phetkArArAvabhAsuraH / dIrghadaMSTrAkarAlena, vadanena yamAdhikaH // 707 // tenAhamAraTanuccaiH kRtvA vadanakoTare / vipATito balAdbhadre !, gADhaM kaTakaTAyatA / / 708 // caturbhiH kalApakaM / atrAntare jarAM prAptA, guDikA me cirantanI / bhUyo dattA'parA tUrNa, bhavitavyatayA tayA / / 709 // tatastadIyamAhAtmyAtsaMprApto'haM yathA purA / tasyAM pApiSThavAsAyAM, puryAM saptamapATake // 710 // tatrAnubhUya duHkhAni, bhUyo bhUyo varAnane ! / bhrAnto'nantaM punaH kAlaM, sarvasthAneSu sarvathA // 711 // na tadduHkhaM jagatyasti, yanna prAptaM mayA'naghe ! / anyadA kRtasatkarmA, prokto'haM | bhAryayA tayA // 712 // yathA -- astyAryaputra ! vikhyAtaM, sAhrAdaM nAma pattanam / bahiraGgaM tvayA tatra gatvA stheyaM yathA purA / / 713 // | mayoktaM - yadAjJApayati devI, tataH kRtastayA mama puNyodayaH sahacaraH, vitIrNA guDikA, vihitaM mayA prasthAnamiti // yadidamasulabhaM bho labdhamebhirmanuSyairbahuvidhabhavacArAtyantarINairnaratvam / tadapi nayanalolAmaithunecchAparItA, laghu dhanalavalubdhA nAzayantyeva mUDhAH // 714 // tatazca -- vigalitAsta ime narabhAvataH, prabalakarmamahAbharapUritAH / satataduHkhamaTanti punaH punaH, sakalakAlamanantabhavATavIm / / 715 / / tadidamatra niveditamaJjasA, jinavaco nanu bhavyajanA ! mayA / idamavetya nirAkuruta drutaM, nayanasAgaramaithunalolatAm // 716 // ityupamitibhavaprapaJcAyAM kathAyAM lobhamaithunacakSurindriyavipAkavarNanaH SaSThaH prastAvaH samAptaH // dhanazekharAntyAvasthA // 607 // w.jainelibrary.org
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. atha saptamaH prstaavH| ghanavAhanajanma 0000000pour // 608 // athAsti jagadAhrAdaM !, sAhAdaM nAma tatpuram / niHzeSabhuvanAzcaryakAraNaM duHkhavAraNam // 1 // yatra rUpeNa vIryeNa, mithaHsnehena lI-1 lyaa| mithunAni prakurvanti, ratimanmathavibhramam // 2 // tatra nirdalitAzeSazatrupUgo mahArathaH / tejaHpraNatasAmanto, jImUto nAma pArthivaH // 3 // tasyAsti ratisaGkAzA, ratisandohadAyikA / lIlA nAma mahAdevI, sarvAntaHpuranAyikA // 4 // athAgRhItasaGkete !, bhavitavyatayA tayA / tadA'haM guDikAdAnAttasyAH kukSau pravezitaH // 5 // tato'haM narakAkAre, mAsAnnava samargalAn / tatra sthitvA viniSkrAnto, yoniyatranipIDitaH // 6 // atha mAM vIkSya sA lIlA, snigdhalolavilocanA / jAto me putrakazcAruriti toSamupAgatA // 7 // jAta evaM mayA sAdhaM, so'pi puNyodayastathA / kevalaM nAntaraGgatvAtsa dRSTo bata lIlayA // 8 // atha jImUtarAjAya, priyaGkA niveditaH / dattaM tasyai mahAdAnaM, tena saMtuSTacetasA // 9 // pravartito mahAnandaH, kRtaM bandhanamocanam / prahRSTaM nikhilaM rAjyaM, vAditAnandamardalam // 10 // gAnapAnamahAdAnakhAdanapravaNe jane / atha nirvartitaprAye, tatra janmamahotsave / / 11 // jyotiHzAstre kRtodyogaH, siddhArtho nAma vizrutaH / pRSTo jImUtarAjena, mahAsAMvatsarastadA // 12 // yathA nivedayatvAryaH kumArajanmanakSatrasya kIdRzI grahAvalokaneti ?, siddhArthenoktaM yadAjJApayati devaH, samAkarNayata tAvat-ayamAnandaH saMvatsaraH RtuH zaratkAlaH mAsaH kArtikaH tithidvitIyeti bhadrA vAro bRhaspatiH nakSatraM kRttikA rAzirvRSaH yogo dhRtiH saumyagrahanirIkSitaM lagnaM uccasthAnasthitAH sarve grahAH UrdhvamukhA rAzyAdi | janminA guNAguNAH // 608 // For Private & Personel Use Only Whjainelibrary.org
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7- pra. // 609 // | horA ekAdazasthAnasthitAH zubhatarAH pApagrahA iti, apica - jAto'yamIdRze rAzau kumAro deva ! sundare / yenAsya saMpadastuGgA bhavi - dhyanti na saMzayaH // 13 // rAjJA'bhihitaM -Arya ! ka ete rAzayaH ke vA'mISAM guNA iti zrotumicchAmi, siddhArthenoktaM - deva ! samAkarNaya, rAzayastAvadete -- meSo vRSo mithunaH karkaH siMhaH kanyA tulA vRzciko dhanurmakaraH kumbho mIna iti, eteSAmamI guNAH, tadyathA - "cakSurlolaH sadArogI, dharmArthe kRtanizcayaH / pRthujaGghaH kRtajJazca vikrAnto rAjapUjitaH // 14 // kAminIhRdayAnandadAyako jala"bhIrukaH / caNDakarmA mRduzcAnte, meSe jAto bhavennaraH || 15 || apamRtyurbhavettasya, kilASTAdazavatsare / paJcaviMzatiparyantavarSe vApi "kathaMcana // 16 // bhraSTastAbhyAM punarjIvecchatamekaM mriyeta vA / kRttikAsvardharAtre'sau caturdazyAM ca maGgale // 17 // bhogI dAtA zu"cirdakSaH, sthUlagaNDo mahAbalaH / tejasvI rAgabahulaH, kaNTharogI suputrakaH // 18 // savilAsagatiH satyo, lAJchanI skandhagaNDayoH / "evaM guNagaNopeto, vRSe jAto bhavennaraH // 19 // sa samAnAM zataM jIvetpazvaviMzatiko yadi / bhrazyecatuSpadAttasya, maraNaM rohiNIbudhe " || 20 || puSTAGgo dRSTilolazca, maithunAsaktamAnasaH / dhanADhyaH karuNopetaH, kaNTharogI janapriyaH // 21 // gAndharvanATyakuzalaH, "kIrtibhAgI guNAkaraH / gauro dIrghaH paTurvAci, mithunodbhUtamAnavaH // 22 // jale tasyApamRtyuH syAdvatsare kila SoDaze / azItiko "mriyetAsau, pauSamAse jalAnale // 23 // kAryasAro dhanI zUro, dharmiSTho guruvatsalaH / zirorogI mahAbuddhiH, kRzAGgaH kRtavedakaH " || 24 // pravAsazIlaH kopAndho, bAlye duHkhI sumitrakaH / bhRtabhRtyo manAgvakraH, karkaTodbhUtamAnavaH // 25 // patanena mriyetAsau, "varSANAM viMzatau naraH / azItau vA punaH pauSe, mRgazIrSe site nizi // 26 // kSmI mAnI kriyAyukto, vatsalo madyamAMsayoH / deza // 609 // "bhramaNazIlaca, vinItaH zItabhIrukaH // 27 kSiprakopI suputrazca jananIjanakapriyaH / vyasanI prakaTo loke, siMhe jAto manuSyakaH // rAzyAdijanminAM guNAguNAH
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-pra. // 28 // paJcAzatko mriyetAsau, yadivA zatiko madhau / maghAsu jIvitaM muJcet , puNyakSetre zanaizcare // 29 // vilAsinIjanAbAdadA- rAzyAdi|"yako dhanapUritaH / dAtA dakSaH kavirvRddhabhAve dharmaparAyaNaH // 30 // sarvalokapriyo nATyagAndharvavyasane rtH| pravAsazIlaH strIduHkhI, janminAM "kanyAjAto bhavennaraH // 31 // triMzatko mriyate zastrAjalAdvA yadivA punaH / azItau mUlanakSatre, vaizAkhe budhavAsare // 32 // asthA-18 guNAguNAH "naroSaNo duHkhI, sphuTabhASI kSamAnvitaH / calAkSazcalalakSmIko, gRhe darzitavikramaH // 33 // vANijyadakSo devAnAM, pUjako mitrava| "tsalaH / pravAsI suhRdAmiSTastulAjAto bhavennaraH // 34 // mriyeta viMzatau kuDyapAtAdibhyo'thavA punaH / azItAvanurAdhAsu, jyeSThe "maGgalavAsare // 35 / / bAlyapravAsI karAtmA, zUraH piGgalalocanaH / paradArarato mAnI, niSThuraH khajane jane // 36 // sAhasAvApta| "lakSmIko, jananyAmapi duSTadhIH / dhUrtazcauro'phalArambhI, vRzcikodbhUtamAnavaH // 37 // sa cecaurAhizastrAno, mriyetASTAdazAbdakaH / "paJcaviMzatiko vApi, tato jIvati saptatim / / 38 // zUraH satyo dhiyA yuktaH, sAttviko jananandanaH / zilpavijJAnasaMyukto, dha"nADhyo varabhAryakaH // 39 // mAnI cAritrasaMpanno, lalitAkSarabhASakaH / tejasvI sthUladehazca, kulanno dhanujAtakaH // 40 // sa co|"tpattidinAno cemriyetASTAdaze dine / tato jIvati varSANAM, kilAsau saptasaptatim / / 41 // kujaneSTo vazaH strINAM, paNDitaH pAra| "dArikaH / gItajJo lAJchanI guhye, putrADhyo mAlyavatsalaH // 42 // dhanI tyAgI surUpazca, zItAlubhUrivAndhavaH / paricintitasau "khyazca, saMjAto makare naraH // 43 // mriyate viMzatau no cettataH zUlena saptatau / zanaizcare bhAdrapade, jIvitaM sa vimuJcati // 44 // | "dAtA'lasaH kRtaghnazca, gajendraturagakhanaH / zAlUrakukSinirbhIko, dhanabhAgI sazaktikaH // 45 // stabdhadRSTizcalo haste, mAnavidyAkRto- // 610 // "dyamaH / puNyADhyaH snehahInazca, kumbhe jAto bhavennaraH // 46 // sa cedaSTAdaze varSe, vyAgheNa na hatastataH / jIvedazItiM varSANAM, catu-1 Jan Education Inte For Private Personal use only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-pra. rAzyAdijanminAM guNAguNA: // 611 // "bhiradhikAM naraH // 47 // gambhIraceSTitaH zUraH, paTuvAkyo narottamaH / kopaprajJA (kopaH prAjJo)raNazreSTho, na tyAgI bndhuvtslH||48|| "gAndharvavedako nityaM, sevakazcetare jane / gacchati tvarayA mArge, mIne jAto manuSyakaH / / 49 // tadevaM deva! ye proktA, meSAdInAM guNA "mayA / ete pUrva svaziSyebhyaH, sarvajJena niveditAH // 50 // " tathAhi-jyotirjJAnaM nimittaM ca, yaccAnyadapi tAdRzam / atIndriyArtha tacchAstraM, sarva sarvajJapUrvakam // 51 // tato'tra vyabhicAraH syAt , kevalaM naradoSataH / vibhAgaM hi na jAnIte, zAstrasyAlpazrato nrH|| 52 // evaM ca sthite-krUragrahaina dRSTAzcedbalavantazca rAzayaH / tato'mISAM guNAH satyA, nAnyathetyavadhAraya // 53 // tato jImUtarAjenoktaM evametannAstyatra sandehaH, samyagAveditamAyeMNa, tataH paripUjya dAnasanmAnAdinA prahitaH siddhArthaH, pratiSThitaM ca mahAnandapuraHsaraM samucitasamaye mama ghanavAhana iti nAma, itazvAsti tasya jImUtanRpateH kaniSTho bhrAtA nIrado nAma, tasya padmA nAma mahAdevI, sApi tasminnevAvasare dArakaM prasUtA, pratiSThitaM tasyAkalaGka ityabhidhAnaM-tato'haM lAlito'tyantaM, sa ca nIradanandanaH / / krameNa sukhasandohaistatra vRddhimupAgatau // 54 / / krIDitaM ca samaM tena, bAlye dhUlyAdinA mayA / pitRvyaputrabhAvena, na jAto virahaH kacit / / 55 // tatazca-kaumAre vartamAnasya, bhavitavyatayA tayA / sArdhaM tenAkalakena, mama bhaitrI niyojitA // 56 / / jAtaH parasparaM sneho, nirmithyaM gADhamAvayoH / ekopAdhyAyahastAcca, gRhItAH sakalAH kalAH / / 57 / / tathA ca lalamAno'hamakalaGkazca sundari! prAptau krameNa tAruNyaM, makaradhvajamandiram // 58 // sa cAkalako bAlye'pi, kaumAre yauvane'pi ca / laghukarmatayA dhanyo, na spRSTo duSTaceSTitaiH // 59 // kiM tarhi ?-prazAntamUrtiH puNyAtmA, vinIto devapUjakaH / priyavAdI sthiro'tyantaM, nirmliimsmaansH|| 60 // 8| stokarAgaH prakRtyaiva, vikArarahitaH sadA / ajJAtaparamArtho'pi, tattvavedIva bhAsate / / 61 // tataH susAdhusamparkAdbhadrakastaniSevakaH / akalaMkajanmamaitrIcatena tatazcakaumAre vartamAnasya, bhavitavya hAtAH sakalAH kalAH // 57 // tathA calaghukarmatayA dhanyo, na spRSTo / lain Education Intelis . For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7.pra. // 612 // Jain Education Inte vyAkhyAmazravaNAjjAtaH, kuzalo'sau jinAgame // 62 // tathApi snehabhAvena, mayA sArdhaM dine dine / so'kalaGkastadA bhadre !, vilasatyeva lIlayA // 63 // athAnyadA mayA nItaH prabhAte sa vicakSaNaH / manohAriNi lIlArthamudyAne budhanandane // 64 // tato mamoparodhena, krIDitvA praharadvayam / atha madhyAhnakAle'sau, prasthito gRhasaMmukham // 65 // mayoktamatra vizramya, mandire kAnanAntare / tato gehe gamidhyAvaH, sthIyatAM kSaNamAtrakam / / 66 // tato'kalaGkastacchrutvA mAmakaM vacanaM tadA / udyAnamadhyabhAgasthe, praviSTo jinamandire // 67 // tatrAbhiSTRya sadbhaktyA, bhagavantaM jinezvaram / nirgatena mayA sArdhaM dRSTAstena susAdhavaH // 68 // te ca tatrASTamIM matvA svakIyavasatestadA / AgatA lokanAthasya, vandanArthamupoSitAH // 69 // tataste vidhivatsarve, vanditvA bhuvanezvaram / bahiH siddhAntasUtrANi, guNayanti pRthak pRthak // 70 // parasparaM sthitA dUre, sthirA nirmalakAntayaH / bahirdvIpasamudreSu, candrA iva mahAdhiyaH // 71 // atyanta sundarAkArA, yatheSTaphaladAyinaH / tadAnIM te virAjante kalpapAdapasannibhAH // 72 // tato'bhihitamakalaGkena - kumAra ! ghanavAhana pazya pazyeme munayo bhagavanto makaraketanA iva rUpeNa dinakarA iva tejasvitayA surazikhariNa iva sthiratayA sAgarA iva gambhIratayA maha dvimurakumArA iva lAvaNya samudayena dRzyante, tat kiM punarbhagavatAmamISAmevaMvidhaguNayogena bhuvanarAjyocitAnAmapIdRzAmatyantaduzcarakaSTacaryAgrahaNe kAraNamabhUditi sakautukaM nazcetaH, tadehi tAvat pRcchAmo'mUnmunipuGgavAn bhagavataH pratyekaM yathA -- kiM kasya vairAgyakAraNa - miti, mayoktaM -- evaM bhavatu, tato gatAvekasya muneH samIpaM vanditvA'kalaGkena pRSTo'sau muniH -- bhadanta ! kiM te vairAgyakAraNamiti, | munirAha -- bhadrAkarNaya, lokodare grAme vAstavyaH kuTumbiko'haM tatra ca grAme rAtrau samantAlanaM pradIpanakaM prasarpitaM dhUmavitAnaM pravRddho jvAlAkalApaH samullasito vaMzasphoTaravaH samutthitA lokAH saMjAtaH kolAhalaH rudanti DimbharUpANi dhAvanti mahelAH ArAraTyante munisamA - gamaH vairAgyahe tupRcchA // 612 // jainelibrary.org
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavapradIpanakaM -MON upamitaundhAH krozanti paGgavaH kilakilAyante pinAH muSNanti taskarAH dahyante sarvasvAni paridevante kRpaNAH sarvathA saMjAtamamAtAputrIyaka- miti, tatastAdRze samaste grAmajanadAhini pradIpanake vibuddhaH kazcideko mantravAdI, sa cotthAya sthito grAmamadhyavartini gocandrake kRta manenAtmakavacaM vihitaM rekhayA vizAlaM maNDalaM AhUtA mahatA zabdena te prAmeyakalokAH yathA''gacchata yUyamatra madIyamantramaNDale pravizata // 613 // yena na dandahyante bhavatAM sarvakhAni zarIrANi ca, tatastathA pUtkurvatastasya vacanamAkarNya kecitsvalpatamA lokAstatra tadIyamantramaNDale praviSTAH, zeSAH punarunmattA iva mattA iva hatahRdayA ivAtmavairikA iva grahagRhItA iva tasminneva tathAvidhe pradIpanake dahyamAneSu tathA sarvasveSu prakSipanti tRNakASThabhArAn vidhyApayanti ghRtabhRtaghaTakaiH, tatastaistaimaNDalamadhyasthaiH proktAH-bho bho bhadrA ! nAyamasya pradIpanakasya prazamopAyaH, kiM tarhi ?, yUyamidaM jalena vA vidhyApayata atra vA'nena mahAtmanA viracite mantramaNDale pravizata yenedaM prazAmyati bhavatAM pAyathA'smadgRheSu prazAntaM, te tu lokAssatteSAM vacanaM kecinnAkarNayanti kecidavadhIrayanti kecidupahasanti kecidullaNThayanti kecidvibadhnanti | kecitpratikUlayanti kecittAnprati ruSyanti kecitpraharanti, tataste maNDalasthA lokAH sthitAstAnprati maunena, kecittu puNyabhAjasteSAM vacanaM kurvanti, tato mamApi tathAbhavitavyatayA pratibhAtaM tatteSAM maNDalasthAnAM lokAnAM sambandhi vacanaM, praviSTo'hamutplutya tatra maNDale hasASTAste mayA grAmINalokAH prabalapavanapreraNAdatibharIbhUtena tena pradIpanakena balAdAraTanto dahyamAnAH, te tu maNDalasthA lokAH kiyanto 'pi prabajitAH tato'hamapi teSAM madhye pravrajitaH tadidaM bhadra! mama vairAgyakAraNamiti // tato hRSTo'kalaGkazcetasA calito dvitIyamunerabhimukhaM, na buddho mayA kathAnakabhAvArthaH, tataH pRSTo mayA'kalaGkaH-yathA kumAra! kimanena tavAkhyAtamIdRg vairAgyakAraNam / idaM || cAkarNya sahasA, kiM vA hRSTo'si cetasA? // 73 // akalaGkenoktaM AkarNaya-yo'yaM lokodaro prAmo, muninA bho niveditaH / yatra u.bha.52 55SRA // 613 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ upabhatau pa. 6-pra. // 614 // Jain Education Inter vAstavyako hyeSa, sa saMsAraH pratIyatAm // 74 // rAtrireva sadA tatra, mahAmohatamomayI / rAgadveSAgninA tasyAM nityalagnaM pradIpanam // 75 // dhUmo'tra tAmaso bhAvaH, sa ca tatra prasarpati / jvAlAkalApasaMkAzo, rAjaso bhAva ucyate // 76 // anyacca tatra saMsArapradIpanake--- samullasanti kalahA, vaMzasphoTaravaiH samAH / rAgadveSAgninottaptAH samuttiSThanti jantavaH // 77 // te ca kolAhalaM tatra, kurvantyeva sudAruNam / krandanti DimbharUpAbhAH, kaSAyAzcittatApinaH // 78 // azuddhalezyAsaMjJAzca dhAvantyetA mahelikAH / andhA iva raTantyatra, mUrkhA rAgAgnitApitAH / / 79 / / jAnanto'pi kriyAhInA, narAH krozanti paGgavaH / sadA kilakilAyante nAstikAH SiGgasannibhAH // 80 // muSNanti dharmasarvasvaM nRNAmindriyataskarAH / tathA''tmagehasArANi dahyante rAgavahninA // 81 // kecittu paridevante, taddRSTvA kRpaNA iva / kiM kurmaH zakyate nedaM vidhyApayitumIdRzam ? // 82 // tadevamIdRzaM bhadra !, sadA gADhavisaMsthalam / bhavapradIpanaM raudraM, sAdhunA tena varNitam // 83 // parasparaM hi lokAnAM tatra trAtA na vidyate / amAtAputrakaM tena, kAraNena niveditam // 84 // matravAdI punastatra, vibuddhaH paramezvaraH / sarvajJastena cotthAya, vihitaM tIrthamaNDalam / / 85 / / taca gocandrakAkAre, madhyaloke prakAzitam / kRtAtmakavacenaiva, sUtramantrasya rekhayA / / 86 / / AhnAnaM jIvalokAnAM, dharmadezanayA kRtam / utsAhitAzca te tena, tIrthakRnmatravAdinA // 87 // tataH kecinmahAsattvA, bhavyAH kalyANabhAginaH / zrutvA bhagavato vAkyaM sthitAstattIrthamaNDale // 88 // te kevalamatistokA, yataste bhavacAriNAm / anantabhAge vartante, te ca muktAH pradIpanAt // 89 // anye punarmahAmUDhA, rAgadveSAgnidIpitam / vidhyApayanti viSayaistatsaMsArapradIpanam // 90 // baddhAH putrakalatrAdau kurvanti dhanasaJcayam / tadidaM tRNakASThAnAM // 614 // bhArairgADhaM vivardhanam // 91 // tathA -- mAyAlobhamadakrodhAn, kurvanti satataM janAH / sa eSa ghRtakumbhAnAM, prakSepastasya vardhakaH // 92 // bhavapradIpanakaM w.jainelibrary.org
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavapradIpanaka upamitau | tIrthamaNDalamadhyasthairna tiSThanti nivAritAH / nApi prazamatoyena, tatte vidhyApayannyaho // 93 // pravezaM ca na kurvanti, tatra sattIrthama- pa.6-pra. NDale / nAkarNayanti tadvAkyamupahAsAdi kurvate // 94 // kecideva prabudhyante, yathA'yaM munisattamaH / prabuddho vacanAtteSAM, praviSTastIrtha-18 maNDale // 95 // dRSTAzcAnena te lokAH, saMsArodaracAriNaH / rAgadveSAgninA'tyantaM, dahyamAnAH suvihvalAH // 96 // ashuddhaadhyvsaa||615|| yAkhyaH, pavanaH prerayatyalam / tatra lokodarapAme, taM rAgadveSapAvakam // 97 // tataH so'tibharIbhUto, jIvAna prAmeyakAniva / dahatyA| raTato'mISAM, munInAM pazyatAmapi // 98 / / yatpunaranena muninA'bhihitaM, yathA te tu maNDalasthA lokAH kiyanto'pi pravrajitAstato-18 |'hamapi teSAM madhye pravrajitaH, tadbhadra ! ghanavAhana! vakroktigarbhamavagantavyaM, mayoktaM--kumAra! kathamIdRzI punaratra vakroktiH?, akalaGkenoktaM--sattIrthamaNDale tatra, yato lokAzcaturvidhAH / sAdhavaH zrAvakAH sAdhvyaH, zrAvikAzca vyavasthitAH / / 99 // tataH pravrajitAstatra, kiyanto'pi na zeSakAH / eSo'pi ca munisteSAM, madhye pravrajitaH sphuTam // 100 // tadevamIdRzaM bhadra!, vakroktyA tena sAdhunA / pradIpanakamuddiSTaM, cAra vairAgyakAraNam // 101 // idaM ca sakalaM buddhaM, yaccamatkArakAraNam / mayA kathayato'syaiva, hRSTo'haM tena cetasA // 102 // cintitaM ca mayA bhadra!, satyametanmunervacaH / satAM sadA pradIpto hi, bhavo vairAgyakAraNam // 103 // tathAhi-pradIpana-| kadAhena, dAhayantIha mAnavAH / AtmAnaM ye jaDAstasmAnnissaranti mahAdhiyaH / / 104 // anyacca-AvayoH pratibodhArthamidametena sAdhunA / pradIpanakamuddiSTamAtmavairAgyakAraNam // 105 // tathAhi kila-pradIpanakasaGkAze, saMsAre dahyamAnayoH / yuvayorapi yuktaM hi, praveSTuM tIrthamaNDale // 106 // bhAvato'tra praviSTAnAM, dhanyAnAM tIrthamaNDale / rAgadveSAgninA dAho, na samasti kadAcana // 107 // e-1 taJca rocate mahyaM, munerAkUtamuttamam / tubhyaM kiM rocate neti, na jAne dhanavAhana! // 108 // tato mayA'kalaGkasya, tacchrutvA vacanaM 4 Jaln Education Internath For Private & Personel Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavApAnaka upamitI pa. 6-pra. parAyaH // 13 // yuttavRttAntamanadhyAmi, tatsamyAmarakam // // 616 // tadA / maunamAlambitaM bhadre !, pApapUritacetasA // 109 // atrAntare dvitIyasya, munarmUlaM mayA saha / so'kalaGkastadA prApto, vihitaM tasya vandanam // 110 // pRSTazcAvasare sAdhuH, kiM te vairAgyakAraNam ? / munirAha yathA saumya!, samAkarNaya sAmpratam // 111 // ApAnakaM mayA dRSTaM, madyapAnaparAyaNam / tadeva mama saMjAtaM, bhadra! vairAgyakAraNam / / 112 // madAghUrNitasarvAGgastatrAhaM mattapAlakaH / AsaM tataH kapopetaiAhmaNaiH pratibodhitaH // 113 // akalaGkenoktaM yAdRgApAnakaM tadbho, bhavAMstatra yathA sthitaH / ye ca te brAhmaNAH sarvametadAkhyAtumarhasi // 114 // muninoktaM anekavRttavRttAntamanantajanasaGkulam / yathAsthitaM tadApAnaM, ko hi varNayituM kSamaH ? // 115 // tathApi lezataH kiMcittatsvarUpaM narottama! / puraste varNayiSyAmi, tatsamyagavadhAraya // 116 // tadyathA-bahubhedavarAsavatuSTajanaM, varabhAjanarAjivicitrasuram / zitinIrajarajitasaJcaSakaM, janamodanakAraNasatsarakam // 117 // madirAmadhUrNitasarvajanaM, bahulAsavilAsavikAsakaram / lasadudbhUTabolavigAnaparaM, kRtatAlamahAravarAsazatam // 118 // anyacca-prauDhamanoramakAntajanADhyaM, gADhamadoddharayoSidupetam / AdinivezavihInamanantaM, lokanabho'bhidhabhUminiviSTam // 119 / vAditamadalakoTisakAMsyaM, vaiNikanAdavivardhitatoSam / vaMzavirAvasamuddhatavoTUM(dra), voTU (dra)vighoSitagotrasahasram // 120 // evaM ca-nartanagAnavilAsanapAnaiH, khAdanadAnavibhUSaNamAnaiH / saMtatabhAvarasaiH samupetaM, lokacamatkRtikAraNametat // 121 // tadevaM sarvasAmagrIyuktaM darzitavibhramam / ApAnakaM mayA bhadra!, & tacca nilaM niSevitam / / 122 // loke nAsti tadAzcarya, nApi tatsaMvidhAnakam / yattatrApAnake saumya !, na mayA pravilokitam // 123 // anantAstatra vidyante, ye lokA madaghUrNitAH / na ceSTante na bhASante, cintayanti na kiMcana // 124 // na ca saMvyavahAraM te, kiJcit kurvanti laukikam / mRtamUchitarUpeNa, sadA tiSThanti kevalam // 125 // anantAzcApare lokAstadrUpAkAradhArakAH / kiM tu te loka // 616 // Jain Education i n For Private & Personel Use Only Diviww.jainelibrary.org
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 617 // kAryANi vidadhatyantarA'ntarA // 126 // tathA'nye tAdRzA eva, madirAmadaghUrNitA: / asaMkhyAstatra vidyante, narA bhoH pArthivAdayaH // 127 // anye punarasaMkhyAtA, nirbharaM madyapAyinaH / na jighranti na pazyanti, nApi zRNvanti kiMcana // 128 // luThantaH kevalaM bhUmAvArATIrmuJcamAnakAH / lihanti jihvayA kiMcinmadena hRtamAnasAH // 129 // tathA'pare punastatra, lokA jighranti kiMcana / na zUNvanti na pazyanti te'pyasaMkhyAH prakIrtitAH // 130 // anye tu locanonmeSAtpazyanto'pi puraH sthitam / nAkarNayantyasaMkhyAtA, madAghUrNitacetanAH // 131 // saMkhyAtItAH punarbhadra !, lokAstatrApare mayA / madirAmadadoSeNa, lakSitAH zUnyamAnasAH // 132 // anye punarasaMkhyAtA, dRSTAH praspaSTacetanAH / kevalaM teSu durmadyaM sadAkAlamavasthitam // 133 // tatazcaite -- chidyante bhadra ! bhidyante, pAThyante ruSTavairikaiH / parasparamadAdhmAtAH kurvante tIvravedanAH // 134 // asaMkhyAH punaranye'pi, lokAstatra vilokitAH / ApAnake mayA somya !, madiroddhAntacetasaH // 135 // nAsti teSAmakartavyaM, vibhratAM pazurUpatAm / ArATIste'pi mubhvanti, gacchanti jananImapi // 136 // dharmAdharma na jAnanti, sarvakAryANi kurvate / avyaktaghoSAstiSThanti, lolamAnA mahItale // 137 // kecidutplutya gacchanti, madirAndhA vihAyasA / kecijjale nimajjanti, nitarAM madanirbharAH // 138 // anyacca te'pi kurvanti durmadyaM yudhyante ca parasparam / sahante tItraduHkhAni, madyaM sarvApadAM padam // 139 // tathA'nye tatra vidyante, saMkhyAtItA manuSyakAH / te punardvividhA jJeyA, gADhamatAstathetare // 140 // atra ye gADhamattAste, lolamAnA bhuvastale / vAntaM pittaM zakRnmUtraM, bhakSayanti varAkakAH // 141 // itare bhadra ! saMkhyeyAste punarmadirAturAH / yudhyante bahu vAnte, nRtyantyucairhasanti ca // 142 // gAyanti bahu bhASante, paryaTanti nirarthakam / luThanti bhUyo dhAvanti, vilAsollAsatatparAH // 143 // malAvilAni jAmbAlazleSmapUrNAni yoSitAm / cumbanti vakranetrANi, Aca bhavApAnakaM // 617 // ww.jainelibrary.org
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 618 // Jain Education Inter rantyasamaJjasam // 144 // anekavibbokaparA, mAtApitrAdimAraNam / anAryakAryacauryAdi, sarva te kurvate narAH // 145 // gRhyante rAjapuruSaiH, sahante tIvra vedanAH / mayAnnaiva virajyante, mAryamANA api sphuTam // 146 // paJcabhiHkulakam / anye punarasaMkhyAtAzcaturvRndavyavasthitAH / | lokAH santi madAdhmAtAH, sadA kalakalapriyAH // 147 // veNuvINAkalaM gItaM, nATakaprekSaNAni ca / vilAsAstUryanirghoSA, nopazAmyanti tatpuraH // 148 // te'pi nRtyanti valgante, hasantyuccai rudanti ca / sArdhaM te'pyAtmayoSAbhiH kurvantyAtmaviDambanam // 149 // kiM ca - madirAmadadoSeNa, zokerSyAgarvavihvalAH / catuSTaye'pi te lokAH, saduHkhAH sukhamAninaH // 150 // saMkhyAtAH punaranye'tra, santyApAnakavartinaH / ye no pibanti tanmadyaM, madhyasthAH paramAsate // 151 // tataste tena lokena, satataM madyapAyinA / apibanto'bhidhIyante, brAhmaNA ityasUyayA // 152 // tathA -- tasmAdApAnakAdanye, vahirbhUtA mahAdhiyaH / anantA bhadra ! vidyante, lokAste madavarjitAH // 153 // ApAnakaM hi pazyantastAdRzaM te visaMsthulam / tasmAnmuktAH pramodante, nirbAdhAH satatotsavAH // 154 // itazca - AdyeSu bhadra ! lokeSu, sthitvA'haM madaghUrNitaH / luThannitastataH prApto, dvitIyeSu kathaMcana / 155 // tatasteSu punaH sthitvA tathaiva madaghUrNitaH / gatastRtIyalokeSu, luThannuddAmalIlayA || 156 // sthitvA teSvapi bhUyAMsaM, kAlaM madyena vihvalaH / gatazcaturthalokeSu tato'haM madirAturaH // 157 // evaM ca ye mayA pUrva, kathitAste trayodaza / lokabhedAH samAsena, svarUpeNa ca varNitAH // 158 // teSAmAdyazca yo bhedo, yau ca paryantavatinau / etatrayaM vimucyAhaM, zeSabhedeSu hiNDitaH // 159 // dazApi te mayA bhedA, bhadrApAnakavartinaH / anantavArA: pApena, bhUyo bhUyo niSevitAH // 160 / / tribhirvizeSakam / tatazca -- vAntapittAzucizleSmamUtrajAmbAlapicchile / pratibIbhatsadurgandhe, tatrApAnakabhUtale // 169 // kacilluThan kacidriGkhan, kvacitsarpannitastataH / uttiSThannipatannuJcairAraTanmadyavegataH // 162 // hasannRtyan rudan dhAvan, yudhya bhavApAnakaM // 618 // jainelibrary.org
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau pa. 6-pra. // 619 // mAno janaiH saha / AsphoTyamAno balibhiH, kuTyamAnaH kSaNe kSaNe // 163 // prahArajarjaro dehe, duHkhalakSaiH prapIDitaH / evaM vicarita - statra, bhadrAhaM bahuzastadA // 164 // caturbhiH kalApakaM / anyadA dRSTo'haM tairApAnakamadhyasthairbrAhmaNaiH saMjAtA teSAM bhagavatAM mamopari karuNA, cintitametaiH yathA - ayaM madyadoSeNa bhUri duHkhamanubhavati varAkaH, tataH kathaMcitkArayAmo'muM madyaviratiM yena yathA vayaM sukhinaH saMpannAstathA'yamapi sukhito bhavati, tato vihitastairmama pratibodhanArthaM yatnaH, ahaM tu madirAmadAghUrNitaH pUtkurvatAmapi teSAM na kiMcicetayAmi alabdhacetanaJca punaH punaH paryaTAmi teSu sarveSu lokabhedeSu, bahuzo vadatAM punaH kacitteSAM brAhmaNAnAM datto mayA huMkAraH tatastAvattairyatitaM yAvadapagato me madirAghasmarakaH samAsAditA cetanA dattaM prativacanaM, tataH kathitAstairmama madyadoSAH pratyAyito'haM kArito madyaviratiM, saMjAto'hamapi tAdRzo brAhmaNaH, te tu brAhmaNAH sarve'pi pratrajitAH tato'hamapi teSAM madhye pratrajitaH, kevalaM na jIryati mamAdyApi niHzeSaM madyAjIrNa, tadapi pratrajyayA jarayiSyAmi, tadidaM bhadra! mama vairAgyakAraNamiti / tadevaM bhadre'gRhItasaGkete! yAvadida| mAvedayati sa sAdhustAvadakalaGkasya kimanena niveditamiti pravRtto vimarzaH, tato vicArayataH saMjAtaM jAtismaraNaM smRtaM pUrvabhavAbhyastaM zrutaM tato lakSito munivacanasya bhAvArthaH pramudito manasA vandito munivaraH pravRttastRtIyamunerabhimukhaM, pUrvavatpunaH pRSTo mayA yathA kimanenAkhyAtamiti, tato'bhihitamakalaGkena -- bhadra ! ghanavAhana ayamapi saMsAra evApAnakarUpatayA'nena muninA''tmano vairAgyakAraNamityAkhyAtaH, tathAhi -- "satyamApAnakarUpa evAyaM hanta saMsAro vartate yato'tra vRttA vartante vartsyanti cAnantA vRttAntA:, mattapAlakA" (madyapA ) yante'trAnantA jIvAH, vividhamadyAyate'STavidhaM karmaprakRtijAlaM vizeSataH punarAsavAyante kaSAyAH sarakAyante nokaSAyAH surA"yante ghAtikarmANi vicitrabhAjanAyante AyUMSi tadAdhAratayA caSakAyante jantuzarIrANi karmamadyopayogahetutayA nIlanIrajAyante teSu Jain Education Internation bhavApAnakaM // 619 //
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7- pra. // 620 // Jain Education "hRSIkANi tadvibhUSakatayA laulyahetutayA ca ghUrNante karmamadyamattAH sarve'mI jantavaH, kurvanti rAsavilAsalAsavikAsahAsabibbokAdi| "kalakalaM mardalAyante'tra kalahAH kaMsAlakAyante sagasagAyantaH khalajanAH vINAyante duHkhitajanaparidevanAni vaMzaravAyante sazokalo" kakaruNakUjitAni mugundazabdAyante ApadgatajanatimitimAyitAni kaMsikAyante priyaviprayogAdau janadainyaruNTitAni vodravRndAyante " gADhamajJatayA mUrkhalokAH kamanIyanarAyante vibudhAH prauDhalalanAyante tadapsarasaH, anAdinidhanaM cedaM saMsArApAnakaM sadA niviSTaM lo"kAkAzabhUmau yuktaM nartanagAnavilasanakhAdanapAnadAnamAnavibhUSaNAdibhiH samastabhAvalalyAbhivRddhikAraNaM jaDAnAM virAgatAheturvive"kinAM" / ye cAnena muninA tatrApAnake trayodazabhedA lokAH kathitAste'tra jIvA draSTavyAH, tathAhi -- prathamaM pratipAditastAvadasAMvyava| hAriko jIvarAziH tadanantaraM niveditAH sAMvyavahArikA vanaspatayaH tataH kathitAH pRthivyaptejovAyavaH tato darzitA dvIndriyAH tato nirdiSTAstrIndriyAH tato varNitAzcaturindriyAH tataH prakhyApitA asaMjJipaJcendriyAH tataH prakIrtitA nArakAH tataH saMgItAH paJcendriyatiryaJcaH tadanantaramuddiSTAH saMmUrcchanajagarbhajabhedena dvividhA manuSyAH tataH prakAzitAzcaturnikAyavartino devAH tataH prakAzitA brAhmaNA iti vAcoyuktyA saMyatamanuSyAH tataH saMzabditAH saMsArApAnakAdvahirbhUtA bhagavanto muktAtmAnaH udyotitaM sarveSAM sambandhi saMkhyApramANaM nigaditaM lezoddezato lakSaNaM sUcitAni teSAM sambandhIni vividhasaMvidhAnakAni, abhihitaJca sa tadA tanmadhye karmamadyapAnena muninA''tmA | AkhyAtamasAMvyavahArikajIvarAzimadhye prathamamAtmano'vasthAnaM prakaTitamanantakAlAtkathaMcittato nirgamanaM tadanantaramAvirbhAvitaH sAMvyavahArikavanaspatiSvAtmano nivAsaH tato vyAkRtaM dazasvapi sthAneSu bhUyo bhUyaH paryaTanaM niSiddhamasAMvyavahArikasaMyatamanuSyamuktAtmasu gamanaM | visphAritAsteSu dazasu sthAneSvAtmanaH saMbhavinyastItraduHkhaviDambanAH, tadevaM bhadra ! saMsAro, mahApAnakasannibhaH / Atmano duHkhahetuzca, bhavApAnaka // 620 //
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7pra. // 621 // Jain Education In | muninA tena dIpitaH // 165 // yattu tairbrAhmaNaiH paJcAdRSTo'haM pratibodhitaH / yazcenetyAdi tatsarva, yujyamAnamudAhRtam // 166 // tathAhi bhavApAnakaM - anAdibhavabhAvasya tatsvabhAvatvayogataH / utkRSTAdyAsvatItAsu, tathA karmasthitiSvalam / / 167 / / bhUyo bhUyaH susAdhUnAM samparke'pi narAdiSu / prApte dravyazrute bhUrivArAgharSaNaghUrNanAt / / 168 / / yannAvApnoti samyaktvaM, na jJAnaM nApi satkriyAm / jIvaH susAdhumadhye'pi, karmamadyena ghUrNitaH // 169 // so'yaM ghasmarako bhadra !, ghoro bhUribhavAvahaH / yena vibhrAtvacitto'yaM, bambhramIti punaH punaH // 170 // samasteSvanukUleSu, tataH kAlAdihetuSu / rAdhAvedhopamaM bhadra !, jIvo'yamatidurlabham // 171 // saddarzanamavApnoti, karmapranthi sudAruNam / nirbhidya zubhabhAvena, kadAcitkazcideva hi // 172 // yugmam / susAdhubrAhmaNAnAM bho, jIvaM pUtkurvatAmalam | dharmadezanayA bodhaH, so'yaM huMkAra ucyate // 173 // darzanaM muktibIjaM ca samyaktvaM tasvavedanam / duHkhAntakRt sukhAraMbhaH, paryAyAstasya kIrtitAH // 174 // sati cAsminnasau dhanyaH, samyagdarzanasaMyutaH / tattvazraddhAnapUtAtmA, ramate na bhavodadhau // 175 // sa pazyatyasya yadrUpaM, bhAvato buddhicakSuSA / samyakchAstrAnusAreNa, rUpaM naSTAkSirogavat // 176 // taddRSTvA cintayatyevaM prazAntenAntarAtmanA / bhAvagarbha yathAbhAvaM paraM saMvegamAzritaH // 177 // yaduta - "janmamRtyujarAvyAdhirogazokAdyupadrutaH / klezAya kevalaM puMsAmaho bhImo bhavodadhiH // 178 // sukhAya tu paraM mokSo, janmA" dikkezavarjitaH / bhayazaktyA vinirmukto, vyAbAdhAvarjitaH sadA // 179 // heturbhavasya hiMsAdirduHkhAdyanvayadarzanAt / mukteH punarahiMsA"dirvyAbAdhAvinivRttitaH / / 180 // buddhaiva bhavanairguNyaM, muktezca guNarUpatAm / tadarthaM ceSTate nityaM, vizuddhAtmA yathAgamam // 181 // " duSkaraM kSudrasattvAnAmanuSThAnaM karotyasau / muktau dRDhAnurAgatvAtkAmIva vanitAntare / / 182 // upAdeyavizeSasya, na ca samyakprasAdhanam / dunoti ceto'nuSThAnaM, tadbhAvapratibandhataH // 183 // tatazca duSkaraM tanna, samyagAlocyate yadA / ato'nyaduSkaraM nyAyAddheyavastuprasA 20 // 621 // ww.jainelibrary.org
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavApAnakaM upamitau sa.7pra. // 622 // dhanam // 184 // vyAdhiprasto yathA''rogyalezamAsAdayan budhaH / kaSTe'pyupakrame dhIraH, samyakaprItyA pravartate // 185 // saMsAra- vyAdhinA prastastadvijJeyo narottamaH / zamArogyalavaM prApya, bhAvatastadupakrame // 186 / / pravartamAna evaM ca, yathAzakti sthirAzayaH / zuddhaM cAritramAsAdya, kevalaM labhate kramAt // 187 // tataH sa sarvavidbhUtvA, bhavopagrAhikarmaNaH / jJAnayogAtkSayaM kRtvA, mokSamApnoti zAzva| tam / / 188 // satsAdhugurusaMpAdyA, seyaM.kalyANamAlikA / prAyeNa cAsya jIvasya, yataH proktaM manISibhiH // 189 // kiM tat ?"sAdhusevA sadA bhaktyA, maitrI sattveSu bhAvataH / AtmIyagrahamokSazca, dharmahetuprasAdhanam / / 190 // upadezaH zubho nityaM, darzanaM dharma"cAriNAma / sthAne vinaya ityetat , sAdhusevAphalaM mahat / / 191 // tathA-maitrI bhAvayato nityaM, zubho bhAvaH prajAyate / tato bhAvo"dakAjantodveSAgnirupazAmyati // 192 // tathA--azeSadoSajananI, niHzeSaguNaghAtinI / AtmIyagrahamokSeNa, tRSNA hi vinivartate | // 193 // evaM guNagaNopeto, vizuddhAtmA sthirAzayaH / tattvavidbhiH samAkhyAtaH, samyagdharmasya sAdhakaH // 194 // " tato'nenApi | | muninA, brAhmaNAkAradhArakaiH / ahaM bodhita ityuktaM, sAdhubhiH karuNAparaiH / / 195 // tato'munA'nusAreNa, yadanena kathAnake / prAguktaM | tatsvayaM yojyaM, spaSTatvAnnAbhidhIyate / / 196 // apica-karmamadyaratAH sarve, bhadrAviratajantavaH / bhavApAnakamadhye'pi, sAdhavastatparADAkhAH // 197 // tereSa yatnataH sAdhuH, karmamadyAnnivAritaH / tataH prabajito jAta, idaM vairAgyakAraNam // 198 // pravrajyayA ca | tatkarma, madyAjIrNamayaM muniH / jarayitvA bhavApAnAdvahirbhUto bhaviSyati // 199 // kiM ca yuktamIhaze sthAtumAvayorapi picchile / |saMsArApAnake bhadra !, duHkhade ghanavAhana! // 20 // tato'gRhItasaGkete !, bhadre tattAdRzaM vacaH / AkalaI na me'dyApi, bodhakAraNatAM Pigatam // 201 // sthito'haM maunamAlambya, zUnyAraNye muniryathA / athAkalaGkaH saMprApto, munermUlaM mayA saha // 202 // tadaMhiyugalaM // 622 // Jain Education in the For Private Personel Use Only Jainelibrary.org
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 623 // Jain Education Inte natvA, bhaktipUritacetasA / tataH pRSTo'kalaGkena, so'pi vairAgyakAraNam // 203 // tenoktamaraghaTTo me, jAto vairAgyakAraNam / tadAkakalaGkena, cetasA paricintitam // 204 // aye ! -- yAdRzaM muninA pUrva, pradIpanakamIritam / ApAnakaM ca tannUnamaraghaTTo'pi tA - dRzaH // 205 // athoktamakalaGkena, tadAnIM smitabandhuram / nivedaya mahAbhAga !, taM mama prakaTAkSaraiH // 206 // muninoktaM mayA dRSTaH, so'raghaTTo narottama ! / nityaM yukto vahannucaiH, saMpUrNo bhavanAmakaH // 207 // rAgadveSamanobhAvamithyAdarzananAmakAH / catvAraH karSakAstatra, te ca sArathayo matAH // 208 // mahAmohaH punastatra, sarvasIrapatiH smRtaH / so'raghaTTo vahatyasya, pratApena mahAtmanaH // 209 // | vinApi cArIpAnIyaM, vegavanto baloddhatAH / kaSAyasaMjJakAstatra, balIvardAstu SoDaza // 210 // hAsyazokabhayAdyAstu, nipuNAH karmakArakAH / jugupsAratyaratyAdyAsteSAM ca paricArikAH // 211 // duSTayogapramAdAkhyaM tatra tumbadvayaM mahat / vilAsollAsabibbokarUpAstatrArakAH smRtAH // 212 // pApAviratipAnIyapUrNAdRSTatalaH sadA / tatrAsaMyatajIvAkhyaH, kUpo dRSTo bhayaGkaraH // 213 // pApAviratitoyaughamagnapUritarecitam / sudIrgha jIvalokAkhyaM, ghaTIyamudAhRtam // 214 // maraNAkhyaiH punarnityaM, vahanneSa vibhAvyate / paTTikA - ghaTTakhATArairdUrAdapi vivekibhiH || 215 / / ajJAnamalinAtmAkhyo, jJeyastatra pratIcchakaH / dRDhaM mithyAbhimAnAkhyaM tasya dApaTikaM matam // 216 // saMSTicittatA nAma, tatra nirvahaNI matA / bhogalolupatA nAma, kulyA tatrAtidIrghikA // 217 // janmasantAnasaMjJaM tu, tatra bIjamudAhRtam / aparAparajanmAkhyAstatra kedArakA matAH / / 218 / / karmaprakRtijAlAkhyaM, tatra bIjamudAhRtam / tajjIvapariNAmAkhyo, vApakastasya kIrtitaH // 219 // tatazca - uptaM tenAraghaTTena, siktaM niSpattimAgatam / sukhaduHkhAdi sasyaughajanakaM tadudAhRtam // 220 // secanArthaM punastasya sadotsAhaparAyaNaH / pAnAntiko'styasadbodho, mahAmohanirUpitaH // 229 // tadevaM sarvasAmagrIsaMyukta satatabhrame / bhavAraghaTTaH // 623 // w.jainelibrary.org
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavAraghaTTaH upamitaura bhavAraghaTTe tatrAhaM, prasuptaH suciraM sthitaH // 222 // itazca-yo'yaM munivaro bhadra!, dRzyate dhyAnatatparaH / dUravartI mahAbhAgo, gurureSa sa.7-pra. mamAdhunA / / 223 / / anena tatra supto'haM, gADhasaMmUDhacetanaH / kRpAparItacittena, yatnataH pratibodhitaH // 224 // tataH saMdarzito'nena, samasto'pi yathAsthitaH / bhavAraghaTTo me bhadra !, tatazcedaM niveditam // 225 // yaduta-svAmI tvamasya sarvasya, phalabhoktA na saMzayaH / // 624 // dajanto! bhavAraghaTTasya, kiM na jAnAsi ? mUDhaka! // 226 // kevalaM-anantaduHkhasantAnahetuste nAtra sNshyH| janto! bhavAraghaTTo'yaM, tatazcemaM parityaja // 227 // mayoktaM yathA tyakto bhavatyeSa, sAdho! tanme nivedaya / muninoktaM mahAsattva!, pravrajyA gRhyatAmiyam kaa||228 // enAM bhAgavatIM dIkSAM, ye gRhanti narottamAH / bhAvatastaiH prahINo'yamaraghaTTo bhaktyalam // 229 // tatastatheti bhAvena, pratipadya munervacaH / kRtaM mayedaM me bhadra !, jAtaM vairAgyakAraNam // 230 // tato'kalaGkastacchrutvA, taM muniM pratyabhASata / bhadanta ! cAru saMpannaM, tava vairAgyakAraNam // 231 / kasya vA na bhavatyeSa, sakarNasya viraktaye / bhavAraghaTTo jIvasya, dRSTigocaratAM gataH 1 // 232 // tato'bhinandya taM sAdhu, vanditvA bhaktinirbharaH / so'kalako mayA sArdha, turyasAdhvantike gataH / / 233 / / atha vandanakaM kRtvA, mama bodhavidhitsayA / pRSTastena mahAbhAgaH, so'pi vairAgyakAraNam // 234 // munirAha vayaM caTTA, nAnArUpAH kvacinmaThe / tiSThAmastatra cAyAtamasmadbhaktaM kuTumbakam // 235 // anekamAnuSairyuktaM, paJcamAnuSatatritam / asmAbhiH pratipannaM takiledaM hitavatsalam // 236 // yugmam / zatrurUpaM ca tadra, vartate paramArthataH / tatastena kRtaM citraM, sAdaraM chAtrabhojanam / / 237 // athAvijJAtasadbhAvAzcitrabhojanalolupAH / late chAtrA bhakSaNAjjAtA, nitarAM pUritodarAH // 238 // tacca tairmAnuSaistAhaatrayogairvinirmitam / bhojanaM yena tajjAtaM, sannipAtasya kAra Nam // 239 // tathonmAdakara bhadra!, jIryamANaM bhavatyalam / keSAMcittatra caTTAnAM, tadannamatidAruNam // 240 // tato niruddhagalakA, // 624 // Jain Education N w .jainelibrary.org
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 - upamitau sa. 7-pra. // 625 // jihvAsaMjAtakaNTakAH / kaNThe gharagharAyanto, naSTasaMjJAH suvihvalAH // 241 // kacittApArtidagdhAGgAH, kacicchItArtibAdhitAH / kaci- bhavacaTTaduddhAntacittatvAllolamAnA bhuvastale / / 242 // sannipAtavazAdanye, vRthaivArdavitardakam / kacijjhagajhagAyante, te chAtrAH zocyatAM gatAH mtth:|| 243 // ye tUnmattAH samApannAzcaTTA bhojanabhakSaNAt / te devamunisaGghAnAM, nindA kurvanti pApinaH / / 244 / / lapanti viparItAni, kurvate duSTaceSTitam / sadopaplutacittAnAM, kiM syAtteSAM hi sundaram ? // 245 / / anyatsarve'pi te chAtrAH, pazuvannaSTadharmakAH / viSadhAritavanmUDhA, jAtA bhojanadoSataH // 246 / / tatazca-yo'yaM svAdhyAyapUtAtmA, dRzyate munipuGgavaH / mahAvaidyakazAstrasya, vidyate'tizayo mahAn // 247 // tato'haM bhadra! caTTAnAM, teSAM madhye kathaMcana / sannipAtAtimUDhAtmA, dRSTo'nena mahAtmanA // 248 // tataH karuNayA'nena, sannipAto nijauSadhaiH / mamApanIto jAto'haM, manAga vispaSTacetanaH // 249 // tato me chAtrasaMsargAdunmAdo'pyabhavattadA / so'pyanena mahAyanAdapanIto mahAtmanA / / 250 // tatazcAyaM mahAbhAgo, dRSTvA mAM svasthamAnasam / unmattaM sannipAtAta, caTTavRndamadarzayat // 251 // dRSTAzca te mayA chAtrAH, kUjanto ghUrNamAnakAH / pralApinaH suduHkhArtA, gADhaM jAtaM ca me bhayam // 252 // muninoktaM -bhadra ! bhojanadoSeNa, tvamapyevaMvidho'bhavaH / vidyate kiMcidyApi, tavAjIrNa zarIrake // 253 // tato madupadiSTaM cettvaM kriyAM na | kariSyasi / bhUyo'pyevaMvidho bhadra !, duHkhaprasto bhaviSyasi // 254 / / tataH pratyayasampatterbhayAcca muninoditA / gRhIteyaM mayA dIkSA, bhojanAjIrNazodhanI // 255 // adhunA tu-yAM yAmupadizatyeSa, kriyAM me munipuGgavaH / tAM tAmahaM karomyucairidaM vairAgyakAraNam // 256 // tato'kalaGkastacchRtvA, prItivisphAritekSaNaH / vanditvA taM muni bhUyaH, pravRtto'nyaM muni prati / / 257 // mayoktaM-na 4 // 625 // vijJAtaM mayA'dyApi, vayasya! munibhASitam / samyagetadato vyaktaM, mAmAkhyAtumaIsi // 258 / / akalaGkenoktaM-anenApi munIndraNa, sa. bha. 53 Jan Education Intematon For Private sPersonal use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. MARCEL-- bhavacaTTa maThaH // 626 // CARRESSROOSTOCOCCCCCCC saMsAro ghanavAhana! / dRSTazcaTTamaThAkAraH, sa cetthaM me niveditaH // 259 // ayaHzalAkAsaGkAzA, nAnArUpAzca jantavaH / parasparamasaMbaddhAzcaTTaprAyAH prakIrtitAH // 260 // tathAhi-nAmISAM vidyate mAtA, na pitA na ca bAndhavAH / na dhanaM paramArthena, cchinnachorA hi jantavaH // 261 // teSAM ca jIvacaTTAnAM, saMsAramaThavartinAm / Agacchatyeva tadbhaktaM, bandhahetukuTumbakam // 262 // vicitrAstatra | vidyante, bhUyAMso bandhahetavaH / teSAM saMgrahakAH paJca, tattu mAnuSapaJcakam / / 263 / / yataH-pramAdo yogamithyAtve, kaSAyAviratI tathA / eta eva hi jantUnAM, paJca bandhasya hetavaH // 264 // anAdimohasAmarthyAdbhAtIdaM hitavatsalam / sadaiva jIvacaTTAnAM, bandhahetukuTumbakam // 265 // arAtirUpametacca, vartate bhadra ! dehinAm / tathApyasya na jAnanti, svarUpaM mandabuddhayaH / / 266 // nivartayati tatkarma, cchAtrabhojanasannibham / vicitraM sarasaM jIvacaTTalaulyavidhAyakam // 267 // tanmahAmohamantrADhyaM, jJAnAvaraNayaugikam / bandhahetukuTumbena, DhaukitaM karmabhojanam // 268 // jIvacchAtrAH samAsAdya, mohAdatyantalolupAH / AtmAnaM pUrayantyuccaiste na jAnanti cAyatim // 269 / / tatazca tadvipAkena, yadajJAnaM sudAruNam / anabhigrahamithyAtvasannipAtaH sa kIrtitaH // 270 // tato'mI jantavastena mithyAjJAnamayena mahAtamorUpeNa bhAvasannipAtena sannipannAH santaH kASThavannaSTacetanA bhavantyekendriyAvasthAyAM avyaktaghoSatayA gharagharAyante dvIndriyadazAyAM itazcetazca lolante trIndriyatvAvasare jhaNajhaNAyante ca caturindriyarUpatayA ardavitardakaM ceSTante asaMjJipaJcendriyAkAreNa AlajAlaM jhagajhagAyante garbhajapaJcendriyAkAradhAritayA niruddhagalakA iva vartante aparyAptakAvasthAsu AvirbhUtajihvAkaNTakA iva visaMsthulA dRzyante vividhaduHkhavidhuratayA bAdhyante tIvratApena narakeSu pIDyante teSveva zItAtivedanatayA na cetayanti kiMcid bhUtapazubhAvamApannAH muhurmuhurmuhyanti labdhamanuSyabhAvAH avaSTabhyante mahAmohanidrayA devAvasthAyAM naSTadharmasaMjJA jAyante sarvAvasthAsu / ta CEKACANCIENC // 626 // Jain Education Inter SC For Private & Personel Use Only Mhaw.jainelibrary.org
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. bhavacaTTa maTha: // 627 // da devaM bhadra! jIvAnAM, karmabhojananirmitaH / mithyAjJAnatamorUpaH, sannipAtaH sudAruNaH // 271 // "yeSAM punarjantUnAM nArakatiryaGnarA "marabhaveSu vivartamAnAnAmakalyANabhAjanatayA saMjAto manasi sarvajJazAsanaviparIto'bhinivezaH tadvazena thairgRhIto rAgadveSamohakaluSitaH | "paramAtmA pratipanna ekAntanityaH kSaNiko vA sarvagato vA paJcabhUtAtmako vA zyAmAkataNDulAdirUpo vA AtmA aGgIkRtAH sRSTivA "dAdayaH kRtaH zeSatattvAnAmapi viparyAsaH teSAM jantUnAM tadbhigRhItamithyAdarzanakarmabhojanasAmarthyajanitamunmAda ityucyate" yatasteno| paplutacittAste pralapantIva sanmArgadUSaNena hasantIva taponihavena nRtyantIva yatheSTaceSTAcAritopadezena valAntIva nAstyAtmA nAsti para|loko nAsti puNyaM nAsti pApamityAdi bhASamANAH rudantIva sarvajJamata.nirAkriyamANA gAyantIva nijatarkadaNDolakAn ghoSayantaH, evaM ca sthite-iti nartanavalganagAnaparA, hasanapravilApasarodanakAH / nanu bhadra! bhavanti jinendramatAdviparItadRzo praharUpadharAH // 272 // | anyacca-sarve'mI jantavaH karmaviSavegena dhAritAH / vinaSTadharmasaMjJAzca, vartante nAtra saMzayaH // 273 // yaccoktaM muninA'nena, yathA'yaM munipuGgavaH / madguruvaidyake zAstre, kRtagADhaparizramaH // 274 / / kRpAparItacittena, sannipAtAtsudAruNAt / mocito'haM tato'nena, muninA | nijabheSajaiH // 275 / / ghaTamAnamidaM bhadra!, yato'mI munipuGgavAH / siddhAntavaidyakAkAre bhavantyeva kRtazramAH // 276 // tataH sama|stajantUnAM, saMsArodaracAriNAm / pratyekaM lakSayantyete, svarUpaM munisattamAH // 277 // tatazca-karmabhojanajanyena, sannipAtena pIDitam / taM jIvalokamAlokya, bhavanti karuNAparAH // 278 / / cintayanti ca te dhanyAH, kathamete varAkakAH / saMsAraklezanirmuktAH, kariSyante'tra dehinaH ? // 279 // ata eva susAdhUnAM, nindA''krozanatADanam / Acaranto'pi na krodhakAraNaM bhavajantavaH // 280 // tathAhi-ye karmasannipAtena, varAkA gADhapIDitAH / mithyAtvonmAdasaMtaptAH, svapApaviSaghUrNitAH // 281 // sadA duHkhabharAkrAntA, RRORRIGAMROSAROSAROSAROK // 627 // Jain Education & For Private Personel Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. maThaH // 628 // naSTasaddharmacetanAH / parAyattAH prakurvanti, nindAkrozanatADanam // 282 // teSAmupari kaH kopaM, vidadhIta vicakSaNaH ? / kSate hi kSAra-11 bhavacaTTanikSepa, kurvanti na kRpAparAH // 283 / / kiM ca-na kevalaM kRpAsthAnaM, karmaveSTitajantavaH / vivekinAM bhavodvegakAraNaM ca bhavanti te // 284 // tathAhi-etAnevaMvidhAn dRSTvA, jIvAn saMsAracAriNaH / unmattamattasaGkAzAn , bhAvataH sannipannakAn // 285 // labdhe kAmanuSyabhAve'pi, jinendramatavedakaH / sakarNako'tra ko nAma, rajyeta. bhavacArake ? / / 286 // tato'yaM guruNA bhadra!, karuNAhRtacetasA / svakarmasannipAtA", bodhito munipuGgavaH / / 287 // sa eva hi mahAvaidyo, yenAyaM chAtrasannibhaH / sAdhuH svasthIkRto bhadra!, vacanAmRtabheSajaiH // 288 // yaccoktaM tato me chAtrasaMsargAdunmAdo'pyabhavattadA / so'pyanena mahAyatnAdapanIto mahAtmanA // 289 // tadevaM boddhavyaM, yaduta-AbhigrahikamithyAtve, vidhAyAbudhabodhanam / mahAghasmarakAkAre, nAzite guruNA'sya bhoH! // 290 // tatastIrthikasamparkAjAtamunmAdasannibham / AbhigrahikamithyAtvaM, guruNA tadapi kSatam / / 291 / / tatazcaTTamaThAkAraH, samyagbhAvasthitasya bhoH / sarvaH saMsAravistAro, guruNA'sya prakAzitaH // 292 // dRSTAstato'munA jIvAzcaTTA iva puroditAH / unmattAH sannipAtArtAH, karmabhojanadoSataH // 293 // gADhaM duHkhabharAkrAntAna , kUjato ghUrNamAnakAn / pralApinazca tAn dRSTvA, jAtamasya mahAbhayam // 294 // tato|'bhihito nijagururanena muninA, yaduta-caturgatikasaMsAre, tvayA'mI darzitAH sphuTam / mamodvegakarA nAtha!, duHkhitAH sarvajantavaH // 295 // guruNoktaM--yAdRzA duHkhasandohaprastAstrANavivarjitAH / dRzyante'mI tathA pUrvamabhUdbhadra! bhavAnapi // 296 // vidyate ca tavAdyApi, karmAjIrNa zarIrake / vidhehi tvamatastasya, jaraNArtha mama kriyAm // 297 / / atha tvaM mAmikAmenA, satkriyAM na kariSyasi / Ail628 & tato bhUyo'pi saMsAre, duHkhagrasto bhaviSyasi // 298 // tataH zrutvA gurorvAkyaM, pravrajyA pAramezvarI / gRhItA'nena muninA, satkriyA Jain Education in For Private Personal Use Only DMww.jainelibrary.org
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 629 // ca prasevitA // 299 // tatkarmabhojanAjIrNa, jarayanneSa tiSThati / muninedaM mamAkhyAtaM, bhadra! vairAgyakAraNam // 300 // kiM cana kevalamayaM sAdhuranAjIrNena bAdhitaH / vayaM ca bAdhitAstena, saMsAre ghanavAhana ! // 301 // tataH saMprApya mAnuSyamAvayorapi budhyate / dIkSAvidhAnataH kartu karmAnnAjIrNazodhanam // 302 // ahaM tu pApabhAreNa, bhUriNA''cchAditastadA / AkalaGkaM vaco mohAdavAjIgaNamIdRzam // 303 // athaivaM bhASamANo'sau, mayA sArdhamudAradhIH / akalaGko gataH sAdhoH, paJcamasyAMhisannidhau // 304 // tataH praNamya taM sAdhuM zrutvA taddharmadezanAm / prastAve pranitaH so'pi tena vairAgyakAraNam // 305 // munirAha mamAkhyAtaM, sUriNaikaM kathAnakam / tadeva mama saMjAtaM, bhadra ! vairAgyakAraNam // 306 // akalaGkenoktaM yattatte nAtha ! saMpannaM, tadA vairAgyakAraNam / tadevAnugrahaM kRtvA, kathyatAM me kathAnakam // 307 // muninoktaM, AkarNaya - vasantapuravAstavyAzcatvAraH prItinirbharAH / sArthavAhasutAH kecitpa|rasparavayasyakAH // 308 // anekAvartasattvaughabhayakoTisamAkulam / laGghayitvA samudraM te, ratnadvIpe parAgatAH / / 309 // cAruryogyo hitajJazca mUDhazceti yathAkramam / teSAM nAmAni jAnIhi yathArthAni narottama ! // 310 // itazca - sarveSAM ratnarAzInAmAkarastadudAhRtam / ratnadvIpaM vinA puNyairduSprApamatisundaram // 311 // kiM tu tatrApi na vinopAyaM prApyante ratnarAzayaH / ko hi hastaM vinA bhuGkte, purovartyapi bhojanam // 312 // evaM ca sthite --sa cArustatra tadvIpe zeSAkAMkSAvivarjitaH / ratnagrahaNavANijyaM, kurute zuddhamAnasaH || 313 // Avarjayati tallokAnnAnopAyairvicakSaNaH / vidhatte ratnarAzInAM saJcayaM ca dine dine || 314 // tathA ca vartamAnasya, tasya nizcitacetasaH / akAlahInaM bohitthaM, ratnapUgena pUritam // 315 // jAnAti ca sa ratnAnAM, guNadoSaparIkSaNam / vidhAtuM 2 // 629 // na ca tasyAsti, kAnanAdau kutUhalam / / 316 / / tataH sa cArurjJAnena, sadAcAraparAyaNaH / tatra dvIpe gato bhadra !, saMjAtaH svArthasAdhakaH Jain Education Internation cAruyogyahitajJamU DhakathA v.jalnelibrary.org
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7pra. // 630 // Jain Education Inte // 317 // yogyo'pi kurute kiMcidvANijyaM ratnakAmyayA / kevalaM vidyate tasya, kautukaM kAnanAdiSu // 318 // jAnIte so'pi ratnAnAM, guNadoSavicAraNam / kartuM kutUhalenoccaiH kevalaM hiyate balAt / / 319 / / tatazca - ArAmakAnanodyAnasarovaradidRkSayA / bhramato'harnizaM tasya, vRthA gacchanti vAsarAH // 320 // kacideva bhayAccAro, rAjaveSTisamAnakam / anAdareNa kurute sa ratnAnAmupArjanam // 321 // tathApi militAnyasya, bhadra! kAlena bhUyasA / tathAvidhAni yogyasya, mANikyAni kiyantyapi // 322 // kevalaM - viziSTaratnasambhAraM nAdatte'sau kutUhalI / ratnadvIpe'pi saMprAptaH, stokena bahu hArayet // 323 // hitajJastu na jAnIte, svayaM ratnaparIkSaNam / kartuM paropadezAttu, kevalaM lakSayatyasau // 324 // vihArArAmacitrAdidarzane ca mahattamam / kutUhalaM hitajJasya, ratnavANijyabAdhakam // 325 // tato'sau ratnavANijyaM, na karoti pramAdataH / kurvannapi ca mUrkhatvAddhUrtalokena vacyate // 326 // yatazcikicikAyante, zaGkhakAcakapardakAH / tatastagrahaNodyukto, dhUrtalokena vaJcitaH // 327 // ( kathaM kutUhalAkrAnte, sadratnAnAM hi pAtratA) / (ratnadvIpe'pi saMprAptaH, pramAdasya vazaMvadaH) / asAravastusaMgrAhI saMjAyatAkRtArthakaH || 328 / / mUDhastu na vijAnIte, svayaM ratnaparIkSaNam / kartuM nApi pareNoktaM, mohAdeSa prapadyate // 329 // padmakhaNDavanodyAnacitradevakulAdiSu / tathA'sya bhadra! mUDhasya, vidyate'tyantakautukam // 330 // tatazca - sadveSTi satyaratnAni, hiNDate kAnanAdiSu / gRhNAti dhUrtahastAcca zaGkhakAcakapardakAn / / 331 // atha saMbhRtabohitthaH, svasthAnagamanecchayA / kiM vartate madIyAnAM, mitrANAmiti cintayA ? // 332 // sa cArustasya yogyasya, tadA mUlamupAgataH / uktaM cAhaM gamiSyAmi, mitra ! kiM vartate tava ? // 333 // yugmam / yogyaH prAha na me'dyApi, bohitthaM bata pUryate / stokAnyevArjitAnIha, mayA ratnAni kAnicit // 334 // cAruNA'bhihitaM mitra !, kiM punarmahadantaram / tato yogyena kathitaM sarvamAtmIyaceSTitam // 335 // cAruNoktaM na yuktaM te, kAnanAdikutUhalAt / a cAruyogya hitajJamU DhakathA // 630 // ww.jainelibrary.org
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 631 // nAdAnena ratnAnAmAtmavazvanamIdRzam // 336 // jAnISe tAta! ratnAnAM tvameSAM sukhahetutAm / tathApyanAdaraM kurvannAtmano vairikAyase // 337 // cirAdapi na santoSo, bhadra! te kAnanAdiSu / tadvaraM vihitaH svArthaH, svArthabhraMzo hi mUrkhatA // 338 // prApto'pi ratnadvIpe tvaM, ratnopArjanakAmyayA / akurvannarjanaM teSAmAtmanaH kiM na lajjase ? // 339 // ato madvacanAnmuthva, kAnanAdikutUhalam / kuru bhadra! suratnAnAM satataM samupArjanam // 340 // anyathA'haM gamiSyAmi, saMpannaM me prayojanam / evaM viceSTamAnastvaM, svArthabhraSTo bhavi - dhyasi // 349 // tatazcedaM vacacAroH, zrutvA yogyaH svamAnase / atyantalajjitaH svena, ceSTitena prabhAvitaH // 342 // na gantavyaM tvayA tAvanmahAbhAga ! karomyaham / yadAdizasi tatsarvaM kiM kartavyaM mamAparam ? // 343 // tato vimucya tatsarvaM kAnanAdikutUhalam / sa ratnopArjane lagno, yogyo vAkyena dhImataH // 344 // atha cArurgato mUlaM, hitajJasya tataH param / so'pyukto'haM gamiSyAmi, mitra ! kiM vartate tava ? // 345 // tatazvArotijJena darzitaM yadupArjitam / sasaMbhrameNa sahasA, tatkAcazakalAdikam // 346 // atyantanehasAreNa kathitaM cAtmaceSTitam / tatazcAruH kRpopeto, hitajJaM pratyabhASata // 347 // vayasya ! vaJcito'si tvaM, dhUrtalokena pApinA / mugdhastvaM hi na jAnISe, kartuM ratnaparIkSaNam // 348 // anyazca - ratnopArjanaveSeNa, ratnadvIpamupeyuSaH / na yujyate ca te kartu, kAnanAdikutUhalam // 349 tadAkarNya vacazvArotijJena vicintitam / aho vatsalatA cAroraho vacanakauzalam // 350 // jAnAtyayaM mahAbhAgaH, sarva yanme hitAhitam / tadenameva pRcchAmi, yatkartavyaM mayA'dhunA // 351 // tataH prokto hitajJena, sa cArurmitravatsalaH / nAdhunA'haM kariSyAmi, kAnanAdikutUhalam // 352 // ratnAnAM guNadoSAzca, nivedyantAM tvayA'dhunA / kAcAdiparihAreNa yena tAnyahamAdade || 353 / / tatastvadupadezena bhRtvA bohitthamaJjasA / tvayA sArdhaM gamiSyAmi, pratIkSasva narottama ! // 354 // cAruNA ci cAruyogyahitajJamU DhakathA // 631 //
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 upamitau sa. 7-pra. cAruyogyahitajJamUDhakathA // 632 // ntitaM yogyo, yathA jAto yathA'rthakaH / hitajJo'pi tathA nUnaM, guNaniSpannanAmakaH // 355 // tato niveditAstena, sarve rtngunnaagunnaaH|| mAhitazca prayatnena, hitajJastadupArjanam // 356 // tatazcArUpadezena, hitvA sarva kutUhalam / kAcAdiparihAreNa, kurvan sadratnasaGgraham / // 357 // tataH prabhRti saMjAto, hitajJo'pi vicakSaNaH / svayaM parIkSakasteSAM, ratnAnAmarjane rataH // 358 // atha cArurgataH pArzve, tasya mUDhasya sAdaram / so'pyukto'haM brajiSyAmi, mitra! kiM vartate tava? // 359 // mUDhaH prAha vayasya ! tvaM, kiM gatena kariSyasi ? / ramaNIyamidaM dvIpaM, kiM na pazyasi sarvataH? // 360 // padmakhaNDagRhodyAnasarovaravibhUSitam / vihArArAmapuSpADhyaM, vanarAjivirAjitam / / 361 / / tadatra suciraM tAvanmAnayitvA paraM sukham / pazcAtsvasthAnagamanaM, kariSyAmo yathecchayA // 362 / / bhRtaM mayA'pi bo|hitthaM, ratnAnAM mitra! vartate / tatastaddarzitaM tena, cArobohitthamajasA // 363 / / athAkSazaGkhakonmizrakAcakhaNDAdipUritam / tadRSTvA cintayatyevaM, sa cAruzcArucetanaH / / 364 // aho varAko mUDho'yaM, mUDha eva na saMzayaH / prastaH kutUhalenoccaidhUrtalokena vaJcitaH // 365 // tathApi zikSayAmIma, yadyeSa vinivartate / evaM vicintya tenoktaM, cAruNA buddhicAruNA // 366 // na yuktaM kautukaM kartumatra mitra! vanA| diSu / AtmavaJcanametaddhi, ratnavANijyabAdhakam // 367 // vaJcitazca dRDhaM mitra!, dhUrtalokena pApinA / aratnAni gRhItAni, ratnabuddhyA | yatastvayA // 368 // idaM kacavaraM sarva, tacchIghraM saMparityaja / suratnAni gRhANa tvaM, teSAmetacca lakSaNam // 369 // tato yAvakilA caSTe, sa cArU ratnalakSaNam / tAvaduttejito mUDhastaM pratIdamabhASata // 370 // nAhaM yAsyAmi gaccha tvaM, pravRtto yatra kutracit / vayasya ! | evameva tvaM, yastvamevaM prabhASase / / 371 / / nirAkaroSi tvaM tAvadekaM mutkalacAritAm / dvitIyaM mAmaka ratnasaJcayaM dUSayasyalam / / 372 / / prabhAsvarANi yadyevaM, ratnAni na bhavanti te / paryAptamaparaistAta!, tAvakairmama ratnakaiH // 373 // tatazcAruH punaryAvadbhASaNe sphuritAdharaH / // 632 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Y w .jainelibrary.org
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.pra. // 33 // pravRttastAvaditarastaM pratIdamavocata // 374 // kRtaM kRtaM mamAnena, tAvakInena mitraka! / zikSaNena nijasthAna, gaccha zIghraM nirAkulaH / / caaruyogy4|| 375 // tadAkarNya nije citte, cAruNA paricintitam / naivAsya zikSaNaM kartu, mUDhasya bata pAryate // 376 // itazca-upadezaM sadA hitajJamUtasya, cAroH kurvANayormudA / te bhRte ratnabohitthe, tayoryogyahitajJayoH // 377 // tatazcAruH parityajya, taM mUDhaM kRtanizcayaH / sArdha DhakathA yogyahitajJAbhyAM, gataH svasthAnamuccakaiH // 378 // ratnAnAM viniyogaM ca, kurvANAstatra te trayaH / anantAnandasandohapUritAH sukhamAsate // 379 // mUDhastu duHkhadAriyabhAjanaM samajAyata / niSkAsitastato dvIpAt, kenacitkruddhabhUbhujA // 380 // prakSiptaH sAgare ghore, yAdobhiH paripUrite / adRSTatalaparyante, durantAvartabhISaNe // 381 // tadidaM te mayA''khyAtaM, sUriproktaM kathAnakam / yattadA mama saMjAtaM, bhadra ! vairAgyakAraNam // 382 // tato gRhItabhAvArthaH protphullamukhapaGkajaH / so'kalako muni natvA, pravRtto'nyamuni prati // 383 // mayoktaM-AkhyAhi mitra! bhAvArtha, pRSTe vairAgyakAraNe / asaMbaddhaM kimAkhyAtaM, muninedaM kathAnakam ? // 384 // akalaGkenoktaM-15 bhadra ! dhanavAhana nedamasaMbaddhamudAharaNaM, AkarNaya tvamasya bhAvArtha mayoktaM, eSa dattAvadhAno'smi, akalaGkenoktaM-vasantapurasthAnIyostrAsAMvyavahAriko jIvarAziH vANijakAH punaryathArthanAmAnastato nirgatAzcaturvidhA jIvAH, samudraH punaratra janmajarAmaraNasalilo mithyAdarzanAviratigambhIro mahAbhISaNakaSAyapAtAlaH sudurladhyamahAmohAvartaraudro vicitraduHkhaughaduSTajalacarapUrito rAgadveSajavanapavanavikSobhitaH saMyogaviyogavIcInicayacaTulaH prabalamanorathavelAkulo'navalokitaparAparapAraH saMsAravistAro vijJeyaH, ratnadvIpasthAnIyo'yaM manuSyabhavo // 633 // mantavyaH kAnanAdikutUhalaM tu viSayAbhilASo draSTavyaH akSazaGkhakapardakakAcazakalAdikalpAH sarvajJapraNItadharmaviparItAH kudharmA boddhavyAH dhUrtalokaH kutIrthikavargo jJAtavyaH, bohitthasthAnIyAni punaratra jIvasvarUpANi vartante, svasthAnagamanaM mokSAvAptimantavyA AtmalAbharUpa 5262525525523 Jain Education in For Private Personal Use Only www.jaineiorary.org
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 634 // Jain Education Int tvAttasyAH, yastu mUDhasyopari kruddho narendraH sa svakarmapariNAmo vijJeyaH, samudramadhyaprakSepastu mUDhasyAnantabhavabhramaNaM draSTavyamiti / evaM ca sthite bho bho ghanavAhana ! -- sarvaH kathAnakasyAsya, bhAvArtha: suparisphuTa: / tathApi te prabodhAya vizeSeNAbhidhIyate // 385 // tatra yathA tena cAruNA nirgatya vasantapurAvayitvA samudraM samAsAdya ratnadvIpaM vijJAtaH kRtrimAkRtrimaratnavizeSaH na kRtaM kAnanAdiSu kautukaM lakSitA dhUrtalokAH na gRhItAni kRtrimaratnAni kRtaM viziSTaratnagrahaNavANijyaM upAtta: sundararatnanicayaH AvarjitA viziSTalokAH pUritaM bohitthaM saMjAtaH svArthasAdhaka iti, tathA bhadra! bhavyatayA sundaratamA jIvA niSkramyAsAMvyavahArikajIvarAzeratItyAnantaM saMsAravistAraM saMprApya manuSyabhAvaM laghukarmatayA vijAnanti heyopAdeyavibhAgaM cintayanti ca te -- "yathA'tidurlabhamidaM mAnuSyamAkaro bhAvaratnAnAM kA"raNaM nirvANasukhasya saMprAptamidamadhunA'smAbhiH samArUDhA vayaM mahattarAM koTiM tanna yukto'smAkamadhunA viSAdapi viSamataro vipAkeSu viSa"yadhanAdiSu pratibandhaH samAsAdayanti ca te sarvajJopajJaM dharmamArga, tato na vipralabhyante kutIrthikaiH na pravartante kudharmagrahaNe kurvanti "sAdhudharmAGgIkaraNalakSaNaM vANijyaM gRhNanti kSAntimArdavArjavamuktitapaH saMyamasatyazaucAkiJcanatvabrahmacarya santoSaprazamAdikaM pratikSaNaM guNa"ratnanicayaM Avarjayanti sadgurusAdhusAdharmikajanaM pUrayanti sadguNAnAmAtmAnaM saMjAyante svakAryaniSpAdakA" iti 1 / yathA ca yogyena tatra ratnadvIpe vijJAtaM guNadoSavicAraNaM kRtaM kiMcittagrahaNArthaM vANijyaM kevalaM saMjAtamasya kAnanAdidarzanavyasanaM tatparAyattena gamito'narthako bahuH kAlo mIlitAni kAlena bhUyasA kiyantyapi ratnakAni na vihito viziSTaratnasaMcaya iti, tathA bhadra ! ghanavAhana bhavyatayA sundaratarA jIvAH saMprApya manuSyajanma laghukarmatayA jAnanti guNAguNaparIkSaNaM kurvanti sarvajJadarzanamavApya zrAvakocitaM kiyadapi sadguNagrahaNavANijyaM kevalaM durjayatvena lobhasya caTulatayendriyagrAmasya saMjAyate teSAM dhanaviSayAdiSu mamatvavyasanaM tatparAyattAzca te gamayanti cAruyogyahitajJamUDhakathA // 634 // w.jainelibrary.org
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta te bhUyasA kAnApi ratnadvIpe vizAlakA: gRhItA upamitau sa. pra. // 635 // nirarthakaM bhayAMsaM kAlaM tathApi mIlayanti te bhUyasA kAlena zrAvakadharmocitAni kiyantyapi guNaratnakAni na vidadhati sAdhudharmasAdhyaM cAruyogyaviziSTaguNaratnasaJcayamiti 2 / yathA ca tena hitajJena prAptenApi ratnadvIpe vijJAya svayaM ratnaparIkSaNaM dhAritA paropadezayogyatA kRtaM vihA hitajJamUrArAmAdiSu mahattaraM kautukaM na vihitaM suratnagrahaNaM na lakSitAste vaJcakA dhUrtalokAH gRhItAni cikicikAyamAnAni kAcazakalAdIni kalAdAnA DhakathA janitA teSu sundarANIti buddhiH vaJcitazcArUpadezAtpUrvamAtmeti, tathA bhadra dhanavAhana! bhavyatayA sundarA jIvAH samAsAdya manuSyabhAvaM manAggurukarmatayA na vijAnanti svayaM kartuM dharmaguNadoSaparIkSaNaM dhArayanti paropadezayogyatAM kurvanti viSayadhanAdiSu mahattaraM pratibandhaM na vidhati sarvajJapraNItasaddharmopArjanaM na lakSayanti kutIrthikavaJcakatAM gRhNanti prazamadayAdamAdisArarahitAni dambhapradhAnatayA bahizcikicikAyamAnakRtrimaratnatulyAni kudharmAnuSThAnAni janayanti teSu sundarANIti buddhiM vaJcayanti ca sadgurUpadezAtpUrvamAtmAnamiti 3 / yathA ca tena mUDhena ratnadvIpagatenApi na vihitaM svayaM ratnaguNadoSaparIkSaNaM nApi pratipannaM paropadezena anuzIlitaM vanadevakulAdigocaramatyantakautukaM vidviSTAni satyaratnAni gRhItAni kAcazakalAdIni kRtasteSu sadranAbhinivezaH moSito dhUrtalokena vaJcito nitAntamAtmeti, tathA bhadra! ghanavAhana labdhvApi manuSyabhavamabhavyatayA dUrabhavyatayA vA'tikliSTatamA jIvAH gurutarakarmabharAkrAntatayA na vidantyeva svayaM kartuM dharmaguNadoSaparIkSaNaM nApi pratipadyante paropadezena anuzIlayanti viSayadhanAdiSu gADhalaulyaM vidviSanti prazamadayAdIni sadbhUtAnuSThAnAni gRhanti dharmabuddhyA snAnahomayAgAdIni jIvaghAtopamardakArINi kadanuSThAnAni kurvanti teSu tattvAbhinivezaM moSayanti kutIrthikaiH tadevaM vaJcayanti te nitAntamAtmAnamiti 4 / yathA ca sa cAruH pUrayitvA bohitthaM kRtakRtyaH svayaM gantukAmaH svasthAne yogyaM pratyAha // 635 // -yathA'haM gamiSyAmi mitra! kiM vartate taveti, yogyenoktaMna pUryate mamAdyApi bohitthaM stokAnyeva mayopArjitAni ratnAni, cAru-8 N w Jain Education .jainelibrary.org a l
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 636 // Jain Education Int NoktaM kiM punaratra kAraNaM ?, tato yogyena kathitaM tadupArjanavighnabhUtamAtmanaH kAnanAdikutUhalaM, tathA bhadra! ghanavAhana cArutulyA bhagavanto munayo bhRtvA''tmAnaM tapaH saMyamaprazamasantoSajJAnadarzanAdInAM bhAvaratnAnAM niSThitArthAH svayaM jigamiSavo mokSalakSaNe svasthAne yogyarUpANAM dezaviratAnAM mokSagamanArthamAmantraNamiva kurvANAH kurvanti dharmadezanAM, te tu nivedayantyAtmanaH stokaguNatvaM, tataH sAdhavo juvate bho bhadrA ! manuSyabhAve svAdhInaM sarveSAM sadguNArjanaM tatkiM na saMpUrNaguNA jAtA yUyaM yathA vayaM ?, tataH kathayanti te dezaviratAH saMpUrNaguNopArjanavighnabhUtamAtmano dhanaviSayAdiSu mamatvavyasanaM, tato yathA cAruNA yogyaM pratyuktaM - yathA bhadra! na yuktaM te prAptasya ratnadvIpe kAnanAdikutUhalaM kartuM vaJcanamidamAtmano mahAvighnaH suratnagrahaNasya jAnAsi ca tvaM suratnAnAM sukhahetutAM tathApyanAdaramevaM teSu kurvANaH kimAtmano vairikAyase ?, na ca cireNApi te kautukaparipUrtistadvaraM svArthe yatitamitarathA nirarthakaM ratnadvIpAgamanaM, tato bhadra! muzca vanAdikautukaM kuru mayi sannihite suratnopArjanamanyathA svArthabhraSTo bhaviSyasi tato'tyantalajito yogyaH pratipannaM cAruvacanamanuSThitaM vidhAnena saMjAtaH suratnAnAM bohitthabharaNena svArthasAdhaka iti, tathA bhadra! ghanavAhana munayo'pi dezaviratAnevamAcazcate, yathA "bho bhadrA ! na "yuktaM yuSmAdRzAmavApte manuSyabhAve jAnatAM jinavacanAmRtarasaM lakSayatAM bhavanairguNyamAkalayatAM kAyakalilamalAvilatAM vedayatAM yauvanasya " sandhyAbhrarAgabhaGguratAM pazyatAM jIvitasya dharmopataptazakunigalacaJcalatAM bhAvayatAM svajanavargasnehAderaciradyutivilasitadRSTanaSTatAM kartumI"dRzaM dhanaviSayAdimamatvavyasanaM vacanamidamAtmano mahAntarAyo jJAnAdisAdhanasya jAnanti ca bhadrAH yathA pariNAmadAruNA viSayAH "kAraNaM cittaviplavAnAM taralahRdayA yoSito'bhUmiH sadbhAvasukhAnAM hetubhUtamArtaraudradhyAnAnAM sugatimArgapradIpo jJAnaM janakaM mAnasAhA"dAnAM kuyonigartAtipAtahastAvalambo darzanaM sampAdanamanantamanaH pramodAnAM sukSemAkSepamokSanikSepaNaM cAritraM samarpakaM nirantaracittotsa cAruyogyahitajJam DhakathA // 636 // w.jainelibrary.org
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. cAruyogyahitajJamUDhakathA vAnAM anAdijIvavastramalakSAlanasalilaM tapo dAyakaM niHsaGgAdisandohAnAmanAgatakarmakacavaranikArakaH saMyamo bhAvako bhavabhramaNabhayA- "bhAvitabhUribhAvaharSANAM, tadevamapi jAnatAM bhavatAM bho bhadrAH! keyamavidyA ko'yaM mohaH keyamAtmavaJcanatA keyamAtmavairikatA kena yUyaM "gRdhyatha viSayeSu muhyatha kalatreSu lubhyatha dhaneSu snihyatha svajaneSu hRSyatha yauvaneSu tuSyatha nijarUpeSu puSyatha priyasaGgateSu ruSyatha hitopa"dezeSu dUSyatha guNeSu nazyatha sanmArgAtsatsvapyasmAdRzeSu sahAyeSu prIyatha sAMsArikasukheSu na puna!yamabhyasvatha jJAnaM nAnuzIlayatha darzanaM "nAnutiSThatha cAritraM nAcaratha tapaH na kurutha saMyama na saMpAdayatha sadbhUtaguNasambhArabhAjanamAtmAnamiti, evaM ca tiSThatAM bhavatAM bho "bhaTA! nirarthako'yaM manuSyabhavo niSphalamasmAdRzasannidhAnaM niSprayojano bhaktAM parijJAnAbhimAno'kiMcitkaramiva bhagavadarzanAsAdanaM, evaM hi svArthabhraMzaH paramavaziSyate, sa ca bhavatAmajJatvamAlakSayati, na punazcirAdapi viSayAdiSu santoSaH, tanna yuktamecamAsituM bhavAdRzAM, "ato muJcata viSayapratibandhaM pariharata svajananehAdikaM virahyata dhanabhavanamamatvavyasanaM parityajata niHzeSa sAMsArikamalajAmbAlaM gR"DIta bhAgavatIM bhAvadIkSAM vidhatta sajjJAnAdiguNagaNasaJcayaM pUrayata tenAtmAnaM bhavata svArthasAdhakA yAvatsannihitA bhavatAM vayaM / anya"thA'smadupadezAbhAve sadbuddhivikalA yUyaM svArthabhraSTA eva sarvathA bhaviSyatheti / tadidaM bhagavatAM sanmunInAmupadezavacanAmRtamupAlambhagarbhamupalabhya te yogyakalpA dezaviratA nitarAM lajjante svacaritena na datI vaSTottarANi na kurvanti manoduSpaNidhAnaM, kiM tarhi ?, pratipadyante hitamiti tatsAdhuvacanaM Acaranti yathoktavidhAnena svIkurvanti pAramezvaraM mahAvrataM tiSThanti pUrayanto guNaratnairAtmayAnapAtramiti 2 / yathA ca sa cArugato hitajJAbhyarNa vihitaM svasthAnagamanArtha badAmatraNaM tato darzitaM tasmai hitajJena svayamupArjitaM tatkAcazakalAdikaM niveditaM kAnanAdikautukasAramAtmaceSTitaM, tathA bhadra dhanavAhana! bhadrakebhyo bhavyamithyAdRSTibhyaH saMpUrNaguNAH susAdhabo yadatra saddharmaka he a.bha.54 ra Jain Education Intel For Private Personel Use Only womjainelibrary.org
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7- pra. // 638 // Jain Education Inter thanAyAbhimukhIbhavanti taccAruNA hitajJasamIpagamanamabhidhIyate, tataH kurvanti te sAdhavasteSAM bhadrakabhavyamidhyAdRSTInAM dharmadezanayA mokSagamanaM pratyAmantraNaM, te'pi ca tebhyo darzayanti yathA vayamapi kurma eva dharma yato'nutiSThAmo nityasnAnaM juhumo'gnihotraM dahAmastilasamidhaH prayacchAmo gobhUmihiraNyAdIni kArayAmo vApIkUpataDAgaprabhRtIni pariNayAmaH kanyakA ityAdikaM kAcazakalAdidarzanaM anyacca te susAdhubhyo nivedayanti yathA - bho bhaTTArakAH ! sukhena vayamAsmahe yato bhakSayAmo mAMsaM pibAmo madyaM AsvAdayAmo vicitraM surasaM bhojanaM ramayAmo varastriyaH paridadhmaH sukumArojvalavasanAni mAnayAmaH paJcasugandhikonmizraM tAmbUlaM vilasAmo vividhamAlyavilepanaiH mIla| yAmo dhananicayaM vicarAmo yatheSTaceSTayA na sahAmo ripugandhaM ullAsayAmo nijakIrti darzayAmaH svasya devarUpatAM anubhavAmo manuSyabhavasAramityAdi, tadidaM kAnanAdikautukasAramAtmaceSTitakathanaM, tato yathA tena cAruNA kRpAparigatahRdayena hitajJaM pratyabhihitaM yaduta -- vayasya ! vaJcito'si tvaM pApinA dhUrtalokena mugdhatayA na jAnISe vidhAtuM ratnaguNadoSaparIkSAM, anyacca na yuktaM tava kartu ratnadvIpamAgatasya kAnanAdikutUhalaM vipralambhastavaiSa paramArthena, tato hitajJena nizcitya tadIyavatsalatAM lakSitaH parijJAnAtirekaH, tato nivartitaM kAnanAdikautukaM, pRSTazca sa cArU ratnalakSaNaM darzitaH ziSyabhAvaH, cArurapi raJjitastadguNaiH niveditaM ratnalakSaNaM prAhitastadupAjanopAyaM hi - tajJazcAruNA saMjAto vicakSaNaH parIkSako ratnAnAM, tataH parihRtya kRtrimaratnAni saMpannaH satyaratnagrahaNodyata iti, tathA bhadra! ghanavAhana | sanmunayo'pi karuNAparigatamAnasAstAnevaM vadato bhadrakabhavyamidhyAdRSTInitthamAcakSate, yaduta -- bho bhadrAH satyaM dharmazIlA yUyaM kurutha dharmamAtmabuddhyA kevalaM mugdhatayA na jAnItha tadvizeSaM vazcitA yUyaM kudharmazAstrakAraiH, na khalu hiMsrakarmANi dharmasAdhanAni bhavanti, sarva - bhUtadayApradhAno hi bhagavAn vizuddhadharmaH, tadvirodhIni ca yAgahomAdIni, tanna yuktaM dharmabuddhyA bhavatAmadharmAsevanaM, yatpunarbratha yUyaM yathA cAruyogya hitaMjJamU DhakathA // 638 // ainelibrary.org
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. pra. // 639 // Usa -sukhena vayaM tiSThAmo yato bhakSayAmo mAMsamityAdi, tadapi mugdhatAvijRmbhitameva bhavatAM hAsyaprAyaM vivekinAM, yataH "sannihitAzeSApAye cAruyogya"kAye valAtsu vividharogeSu tvarAgAminyAM jarAyAM manaHzarIrasantApakAriSu rAjAdyupadraveSu yAyAvare yauvane sarvavyasanakAriNISu sa-8 hitajJamU| "mpatsu manodAhinISTaviyoge cittavaidhuryakAriNi vipriyasamprayoge satatamAgAmuke maraNe sarvathA'zucinidhAne zarIre pudgalapariNAmamAtra- DhakathA "niHsAreSu viSayeSu asaMkhyaduHkhalakSaparipUrite jagati vartamAnAnAmasumatAM kIdRzaM nAma sukhaM ?, paramArthato duHkhe'pi sukhaviparyAsa eSa | "bhavatA, karmajanitaH khalveSa vibhramaH kAraNamanantabhavabhramaNasya, tato bho bhadrAH! kRcchreNa prApte manuSyabhave sannihitAyAM dharmasAmagryAM| "satyasmadupadeze svAdhIne guNAdhAne prakaTe jJAnAdimokSamArge anantAnandarUpe jIve tasya svarUpalAbhalakSaNe mokSe jJAnazraddhAnuSThAnamAtrAyatte | | "tallAbhe na yuktaM bhavatAmIdRzamAtmavaJcanaM kartu" tadidaM sanmunivacanamAkarNya te hitajJatulyA bhadrakabhavyamithyAdRSTayo jIvA nizcinvanti teSAM bhagavatAM sanmunInAM vatsalatAM lakSayanti parijJAnAtireka, tato nivartayanti tadupadezenAvAptazubhavAsanAvizeSAH santo dhanaviSaya-14 gRddhipratibandhaM pRcchanti ca vizeSato munijanaM te dharmamArga darzayanti ziSyabhAvaM rajayati gurUnapi vinayAdiguNaiH, tataH prasannahRdayA guravastebhyo gRhasthAvasthocitaM sAdhudazAyogyaM ca pratipAdayanti dharmamArga prAyanti tadupArjanopAyaM mahAyatnena yaduta-bho bhadrAH! saddharmasAdhanayogyatvamAtmano'bhilaSadbhirbhavadbhistAvadidamAdau kartavyaM bhavati yaduta "sevanIyA dayAlutA na vidheyaH paraparibhavaH moktavyA ko"panatA varjanIyo durjanasaMsargaH virahitavyA'lIkavAditA abhyasanIyo guNAnurAgaH na kAryA cauryabuddhiH tyajanIyo mithyAbhimAnaH "vAraNIyaH paradArAbhilASaH parihartavyo dhanAdigarvaH nidheyA duHkhitaduHkhatrANecchA pUjanIyA guravaH vandanIyA devasaGkAH sanmAnanIyaH | // 639 // "parijanaH pUraNIyaH praNayilokaH anuvartanIyo mitravargaH na bhASaNIyaH parAvarNavAdo grahItavyAH paraguNAH lajjanIyaM nijaguNavikatthanena RE Jain Education Intemente For Private & Personel Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. cAruyogyahitajJamaDhakathA. // 640 // smartavyamaNIyo'pi sukRtaM yatitavyaM parArthe saMbhASaNIyaH prathamaM viziSTalokaH anumodanIyo dhArmikajanaH na vidheyaM paramarmodghaTTanaM bhavi- "tavyaM suveSAcAraiH", tato bhaviSyati bhavatAM sarvajJopajJasaddharmAnuSThAnayogyatA, tatra ca "gRhasthaiH sadbhiH parihartavyo'kalyANamitrayogaH "sevitavyAni kalyANamitrANi na laGghanIyocitasthitiH apekSitavyo lokamArgaH mAnanIyA gurusaMhatiH bhavitavyametattatraiH pravartitavyaM "dAnAdau kartavyodArapUjA bhagavatAM nirUpaNIyaH sAdhuvizeSaH zrotavyaM vidhinA dharmazAstraM bhAvanIyaM mahAyatnena anuSTheyastadartho vidhAnena "avalambanIyaM dhairya paryAlocanIyA''yatiH avalokanIyo mRtyuH bhavitavyaM paralokapradhAnaiH sevitavyo gurujanaH kartavyaM yogapaTTadarzanaM "sthApanIyaM tadrUpAdi mAnase nirUpayitavyA dhAraNA parihartavyo vikSepamArgaH prayatitavyaM yogazuddhau kArayitavyaM bhagavadbhuvanabimbAdikaM "lekhanIyaM bhuvanezavacanaM kartavyo maGgalajapaH pratipattavyaM catuHzaraNaM garhitavyAni duSkRtAni anumodayitavyaM kuzalaM pUjanIyA matradevatAH "zrotavyAni sacceSTitAni bhAvanIyamaudArya vartitavyamuttamajJAtena" tato bhaviSyati bhavatAM sAdhudharmAnuSThAnabhAjanatA / tataH "kRtabahirantaraGgasaGgatyAgaiH paradattabhojibhirbhAvamunibhiH sadbhirbhavadbhirAsevanIyA grahaNazikSA vidheyA vastutattvajijJAsA mRgaNIyaH svaparatatrave"dinA parahitaniratena parAzayavedinA yathArthAbhimAnena guruNA samyak sambandhaH prayoktavyo guruvinayaH anuSTheyA vidhiparatA kartavyo "maNDalIniSadyAkSAdau yatnaH anupAlanIyo jyeSThakramo bhajanIyocitAzanakriyA heyo vikathAdivikSepaH zIlanIyA bhAvasAramupayogapradhA"natA zikSaNIyo'yaM zravaNavidhiH AcaraNIyA bodhapariNatiH yatitavyaM samyagjJAnasthiratAyAM kArya manaHsthairya na vidheyo jJAnava'tsekaH "nopahasanIyAstadajJAH parityAjyo vivAdaH parihAryamabuddhabuddhibhedakaraNaM na vidheyaH kupAtre zAstraniyogaH" tato bhaviSyati bhavatAM pAtratA bahumatA guNajJAnAM vipravatI zamazrIH svAzrayo bhAvasampadAM, tataH saMjaniSyante bhavatAmupari saprasAdA guravaH saMpradApayiSyanti siddhA // 640 Jain Education in For Private Personal Use Only Kinaw.jainelibrary.org
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 641 // cAruyogya|hitajJasUDhakathA ntasArANi pravarSiSyante bhavatAM zuzrUpAzravaNagrahaNadhAraNohApohatattvAbhinivezAH prajJAguNA iti / tathA "anuzIlanIyA bhavadbhirAsevanA- "zikSA samAcaraNIyA pratyupekSaNA bhajanIyA pramArjanA sAtmyIbhAvamAnetanyA bhikSAcaryA pratikramaNIyeryApathikA dAtavyA''locanA "zikSaNIyA nirdoSabhojanatA vidheyA bhAjanaparikarmaNA anuSTheyA''gamikI vicAracaryA nirIkSaNIyAH sthaNDilabhUmayaH kartavyaM samasto"pAdhivizuddhamAvazyakaM pravartitavyaM yathAgarma kAlagrahaNe AmnAtavyaH paJcavidhaH khAdhyAyaH tadevamabhyasanIyA pratidinakriyA pAlanIyaH paJca"vidho'pyAcAraH AsevanIye caraNakaraNe aGgAGgIbhAvamAneyo'pramAdaH sthAtavyamatyupavihAritayA" tato bhaviSyati bhavatAM mokSagamanapravaNo guNasandohaH, tadevaM te bhagavantaH sanmunayo darzayanti tebhyaH sadguNArjanopAyaM, tataste tadupadezena bhadrakabhavyamithyAdRSTayaH saMjAyante vicakSaNAH bhavanti parIkSakA bhAvaratnAnAM virahayanti kudharmAsevanaM ramante sadguNopAdAne vadanti ca yathA bho bho bhaTTArakAH!apAyahetabhirbhogadhUrtAkAraizca tIrthikaiH / etAvantaM vayaM kAlaM, baJcitA mohdosstH|| 386 // adhunA bodhitA dhanyairbhavatirativatsalaiH / yathA''diSTaM kariSyAmo, nAthAH! sarva puroditam // 387 / / athopabRMhitA vAkyaiH, sAdhubhiste manoharaiH / yathopadiSTa kurvANA, jAyante svArthasAdhakAH / / 388 / / 3 / yathA ca sa cArugeto mUDhasamIpaM kRtaM gamanAthemAmantraNaM, mUDhenoktaM vayasya! kiMgatena kariSyasi ramaNIyatamamidaM dvIpaM, tathAhi pazya pazya bhUSitamidaM padmakhaNDevirAjitaM gRhodyAnemeNDitaM sarovaraiH kamanIyaM vihArArAmaiH sahaNIyaM sugandhipuSpabharabandhurAbhirvanarAjibhirabhilaSaNIya sundaralokayogena tadatra mAnayitvA suciraM sakhaM padhAsvasthAna kariSyAmo, na ca me gamanaM rocate, bhRtaM ca mayA'pi bohitthaM vartate, tato darzitaM tatkAcazakalAdipUritaM cAroH, anena saMjAtA caaroH| karuNA, dattastasyopadezo yathA-na yuktaM te kAnanAdikautukaM kuratnAni ca tvayA gRhItAni ramabuddhyA tatparityaja mitrAmani grahANa // 641 // Jan Education Inter For Private Personal Use Only Rijainelibrary.org
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. pra. cAruyogyahitajJamUDhakathA // 642 // suratnAni teSAM cedaM lakSaNaM, tataH pradviSTo mUDhaH prAha ca-nAhaM yAsyAmi gaccha tvaM yatra pravRtto'si, mitrameva na bhavasi tvaM me yastvaM mAmakInAni bhAsvararatnAni dUSayasi alaM me tAvakaratnaiH punaH kRpayopadezadAnodyato nirAkRtazcAruH, anena saMjAtazcAroraprajJApanIyo-| 'yamiti nizcayaH, tathA bhadra! dhanavAhana cArukalpA bhagavanto munayo mUDhasthAnIyebhyo dUrabhavyebhyo'bhavyebhyo vA yadA dharmopadezArthamabhimukhIbhavanti tadA teSAM tattatsamIpagamanamabhidhIyate, tataH kurvanti te saddharmadezanayA mokSagamanaM prati tadAmantraNaM, tataste mUDhakalpA | jantavaH khalvevamAcakSIran-yaduta bho bhoH zramaNakAH! kiM tena yauSmAkINena mokSeNa naH prayojanaM?, bhavatAmapyalameva tatra gamanena, tathAhi-na tatra khAdyaM no peyaM, na vilAsA na bhUtayaH / na divyaH priyasaMyogo, na kAntAH kamalekSaNAH / / 389 // na bhASaNaM savi| zrambha, na gItaM nApi nartanam / na hAsyaM hanta yauSmAkaH, sa mokSo nanu bandhanam // 390 // atyantaramaNIyo'yamasmAkaM prtibhaaste| sadA saMsAravistArazcittAhAdavidhAyakaH // 391 // yato'tra santi saMsAre, khAdyaM peyaM vibhUtayaH / vilAsA bhUSaNaM nAryaH, kAmadAH padmalocanAH // 392 // yatheSTaceSTAcAritvaM, gItaM nRtyaM vilepanam / vidyate sarvamevAtra, saMpUrNa sukhasAdhanam // 393 // ato vimucya |saMsAra, sukhasambhArapUritam / bho bhoH zramaNakA! yUyaM, na mokSaM gantumarhatha // 394 // tadalaM mokSavAdena, saMsAre sundarA sthitiH / mAnayitvA sukhaM divyaM, pazcAnmokSe gamiSyatha // 395 // yazca saddharmavAdo'yaM, bhavatAM manasi sthitaH / asmAkamapi so'styeva, kiM yUyaM dharmagarvitAH // 396 / / tathAhi-bhUribhirmahiSaizchAgaiH, zUkaraizca nipAtitaiH / kurmahe caNDikAdInAM, vayaM rudhiratapeNam // 397 // gomedhamazvamedhaM ca, naramedhaM tathA''jakaiH / kurmoM yAgaM caturbhedaM, bhUtasabAtamardanam / / 398 // kuyonivartinaH sattvAn , niHzeSAn duHkha|pIDitAn / hatvA hatvA vayaM duHkhAnmocayAmaH kRpAparAH // 399 // pApA jIvasaGkAtaM, mArayitvA dine dine / mAMsAvAritasatraM ca, // 642 // Jain Education Intern Diainelibrary.org
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau hitajJamU // 643 // prayacchAmo yathecchayA // 400 // ityevamAdibhirdhamaH, kRtakRtyatayA vayam / bhAvatkasyAsya dharmasya, na taptiM bata kurmahe // 401 // ta- cAruyogyadidaM mUDhakalpAnAmabhavyAnAM prabhASitam / AkarNya munayo dhIrA, jAyante krunnaapraaH|| 402 // tataste tatprabodhArthamitthamAcakSate haiM tadA / bho bhadrA! naiva yukto'yaM, bhavatAM bhavavibhramaH // 403 // "ete hi bhogA nAgAnA, bhogA iva sudAruNAH / paryantakaTukAH pA- DhakathA "pAstIvrasaMklezavardhanAH // 404 // nAryo'nAryAH kRtAkAryAH, sarvamAyAkaraNDikAH / vilAsanRttasaGgItavibbokAdyA viddmbnaaH||405|| "mokSastu bhadrAH satatamanantAnandasundaraH / jIvasyAtmavyavasthAnaM, niHzeSaklezavarjitaH // 406 // manuSyabhavamAsAdya, tanna yuktaM bhavA| "dRzAm / khAdyapeyavilAsAdikautukenAtmavaJcanam // 407 // eteSu saktA bhogeSu, katiciddinamAviSu / mA mokSamArgamutsRjya, gaccha| "tAnantake bhave // 408 // dharmAnuSThAnabuddhyA ca, yadidaM mAraNAdikam / yUyaM kurutha tatpApaM, sarva saMsAravardhanam / / 409 // kuzAstra"kAramohena, mA kurudhvamathedRzam / ahiMsAdyAtmakaM dharma, kurudhvaM doSasUdanam // 410 // " athedRzaM munInAM te, vAkyamAkarNya pezalam / mUDhakalpA janAstUrNa, pradveSaM yAnti pApinaH // 411 // vadanti ca tato ruSTA, bho bhoH zramaNakA! vayam / zikSaNIyA na yuSmAbhiryAta yAta yathA''gatAH // 412 // bhogAnnindatha pApiSThA, dharma cAsmanniSevitam / tato no vairikA yUyaM, neSyAmo'ntakamandiram / / 413 // IdRzo'pIha saddharmoM, yadyayaM vo na rocate / tato'laM yuSmadIyena, dharmeNa puruSAdhamAH! // 414 // nivedayata saddharma, nijebhyaH zramaNAdhamAH / AtmIyajanakebhyo bho, na tvasmAkaM prayojanam // 415 // tadidaM mUDhajantUnAM, vAkyamAkarNya sAdhavaH / brUyuH karuNayA yAva-| yo dharmasya lakSaNam // 416 / / tAvatte nitarAM kruddhA, daSTauSThA raktalocanAH / gADhaprahAradAnAdau, pravartante na saMzayaH // 417 / / tata-16 // 643 // stattAdRzaM vIkSya, munayo mUDhaceSTitam / nizcinvanti nije citte, naite sAdhyAH kathaMcana // 418 // tataste sAdhavasteSAmupekSAM kurvate Jan Education in For Private Personel Use Only X w.jainelibrary.org
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. DhakathA // 644 // yataH / na bhaveddohane cittaM, vandhyAbhAve vinizcite / / 419 / / 4 / tato yathA cArUpadezaM kurvatostayoryogyahitajJayorbhRte ratnAnAM bo- cAruyogyahitthe te tau ca gRhItvA gatazcAruH svasthAne jAtAtrayo'pi ratnaviniyogena satatamanantAnandabhAjanaM, mUDhastu duzcaritakruddhena narapatinA niSkA- hitajJamUsitastato dvIpAt prakSiptaH samudre saMjAto'nantaduHkhabharabhAjanamiti, tathA bhadra! ghanavAhana munInAmupadezaM pUrvoktaM kurvatAM teSAM dezavi-14 ratAnAM bhadrakabhavyamidhyAdRSTInAM ca krameNa kRte pAramezvare vratagrahaNe vartante jJAnAdayo guNAH bhriyante teSAmAtmAnaH tataH sarve'pi ga-IN cchanti paramapade jAyante satatamanantAnandasandohabhAjo jJAnadarzanacAritraviniyogena, mUDhajantavastu kurvanti pApabharapUraNaM, tataH kruddhenaiva | svakarmapariNAmabhUbhujA nirvAsyante manuSyabhavaratnadvIpAt pAtyante saMsArasAgare bhavanti nirantaraduHkhasambhArabhAjanamiti / tatazca-evaM| kathAnakasyAsya, jJAtvA bhAvArthamIdRzam / ayaM pravrajito jAtaH, sAdhuoM ghanavAhana ! // 420 // evaMvidhavivekasya, kAraNe karmadAraNe / ko vA kathAnake hyatra, zrute no munitAM bhajet ? // 421 // ratnadvIpasame prApte, mAnuSye bhadra ! bhAvikaiH / ratnairmRtvA''tmabohitthaM, ko na | gacchecchivAlayam ? // 422 // tato bhadre'gRhItasaGkete! tadidamIdRzamakalaGkavacanamAkarNayato me isitA baDhI karmasthitiH saMjAto bhadra-1 kabhAvaH sukhAyitaM manAgAkalaGkaM vacanaM tathApi sthito'haM maunenaiva, prApto'kalaGkaH sahito mayA SaSThamunisamIpaM vandito munivaraH dharma toditilAbhito'nena kRtA prastAvanA pRSTaH so'pi vairAgyakAraNaM, muninoktaM-nagarI saMsRtirnAma, astyanAdiranantikA / tadIyo haTTamArgo me, bhavasya jAto vairAgyakAraNam // 423 // akalaGkena cintitaM-araghaTTaH purA yAdRg, muninA me niveditaH / nUnaM bho haTTamArgo'pi, tAdRzo|'yaM bhaviSyati // 424 // tataH proktamakalaGkena-nivedaya mahAbhAga !, mahyamenaM sphuTAkSaraiH / haTTamArgaH sa saMjAto, yaste vairAgyakAra- H // 44 // Nam // 425 // munirAha mahAbhAgo, yo'yaM dhyAnasthito muniH / anena janmasatAnaH, sa haTTo mama darzitaH // 426 // virAjitaH SHAOM OMOM haTTamArga Jain Education in For Private & Personel Use Only Colww.jainelibrary.org
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7pra. toditi // 645 // sudIrghAbhirbhavAvapanapaMktibhiH / bhUribhiH sukhaduHkhAkhyaiH, sa paNyaiH paripUritaH // 427 // AkulaiH saJcayoyuktaiH, kryvikryttpraiH|| haTTamArgajIvavANijakairnityaM, svArthaniSTairniSevitaH // 428 // puNyApuNyAbhidhAnaizca, stokotkRSTavimadhyamaiH / mUlyaiH paNyAni labhyante, svAnurUpANi tatra bhoH! // 429 // nityaM vyavaharatyeSa, sadaivodghATitApaNaH / apuNyajIvaroraizca, bhUribhiH paripUritaH // 430 // mahAmohA- bhavasya | bhidhAno'tra, balAdhikRta ucyate / kAmakopAdayastasya, puruSAH paricArakAH // 431 // ghorairjIvAdhamarNAnAM, karmAkhyairdhanikaiH sdaa| kriyate dharaNakaM tatra, durmocamatidAruNam // 432 // sadA kalakalAyante, lokodvegavidhAyinaH / mattAH kaSAyanAmAnastatra durdAntaDimbhakAH // 433 // anekAzcaryabhUyiSTho, vicitraH satatAkulaH / nAnyo jagati tAdRkSo, haTTamArgo narottama! // 434 // kevalaM te mayA lokA, yAvatsamyaG nirIkSitAH / haTTe sarve'pi vijJAtAstAvatyantaduHkhitAH // 435 // athAnena mahAbhAga!, muninA mama locane / |ajite kRpayA bhadra!, jJAnAjanazalAkayA // 436 // tato vimaladRSTitvAdRSTo dUre vyavasthitaH / mayA haTTAtsamuttIrNo, maTho nAma zivAlayaH // 437 // tatrAnantA mayA dRSTAH, satatAnandasundarAH / sadbuddhidRSTyA bho lokA!, muktAkhyA bAdhavarjitAH // 438 // tato me tatra saMpanno, haTTamArge bRhattamaH / vasato bhadra ! nirvedo, maThonmAthaka eva ca // 439 // tatazcAyaM mahAbhAgo, muniH proktastadA mayA / haTTamenaM parityajya, maThe yAmaH zivAlaye // 440 // yataH-nAsti me kSaNamapyatra, ratirnAtha! sudAruNe / haTTamArge brajAmo'tastvayA sArdha zivAlaye // 441 // muninoktaM yadIcchA te, maThe gantuM narottama! / gRhANa mAmikAM dIkSA, tato'sya praapikaamrm|| 442 // mayoktaM dIyatAM nAtha!, mA vilambo vidhIyatAm / tato dattA mamAnena, dIkSeyaM pAramezvarI // 443 / / upadiSTaM ca kartavyaM, maThaprApaNa / / 645 // kAraNam / ahaM tadeva kurvANo, bhadra ! tiSThAmi sAmpratam // 444 // akalaGkenoktaM-kIdRzaM nAtha! kartavyaM, guruNA te niveditam / / OMOMOMOMOMOMOM djainelibrary.org
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7pra. haTTamArga toditibhavasya // 646 // cittavAnaralIvarakSA | yadbalena maThe tatra, bhagavangantumicchasi // 445 // muninoktaM AkarNaya-abhihito'haM bhagavatA tadA'nena guruNA yathA saumya ! asti tAvadbhavataH parigrahe kAyAbhidhAnaH paJcAkSanAmagavAkSo nivAsArthamapavarakaH, tatra ca kArmaNazarIranAmakamapavarakagavAkSAbhimukhakSayopazamAbhidhAnarandhra garbhagRhakaM, tatra ca cittAbhidhAnamatitaralaM vAnaralIvarUpaM ?, mayoktaM vADhaM samastamasti, guruNoktaM yadyevaM tato gRhItenaiva tena sarveNa tAvadbhavatA pratrajitavyaM yato na zakyate tadakANDa eva virahayituM, mayoktaM yadAjJApayati nAthaH, tataH pravrajito'haM, guruNoktaM-bhadra ! tvayedaM vAnaralIvarUpaM surakSitaM kartavyaM, mayoktaM yadAdizati nAthaH, kevalaM kuto bhayamiti kathayantu bhagavantaH, tato'bhihitamanena muninA-yathA "saumya ! vidyante tatra garbhagRhake vasato'sya bhUyAMsaH khalUpadravakAriNo yato bhakSyate varAkamidaM |"kaSAyanAmakaizcaTulamUSakaiH taralatarIkriyate nokaSAyAkhyairvedhapaTubhirduSTavRzcikaiH khAdyate saMjJAkhyAbhiH krUramArjArIbhiH vilupyate rAgadveSa"nAmakAbhyAM bhISaNakolondurAbhyAM grasyate mahAmohasaMjJenAtiraudramArjAreNa upatApyate parISahopasargAdvaiH satataM troTayadbhirdazamazakaiH vihva"lIkriyate duSTAbhisandhivitarkAkhyairvajratuNDairbhakSayadbhirmatkuNaiH upadrUyate'lIkacintAsaMjJAbhirgRhakokilikAbhiH abhibhUyate dAruNAkAraiH | "pramAdakakalAsaiH tudyate'navaratamaviratijAmbAlanAmakena SaTpadikAjAlena andhIkriyate midhyAdarzanasaMjJenAtidhoreNa tamasA" tadevamete bhadra! tatra garbhagRhake satatasthAyino'sya varAkasyopadravavizeSAH, tadidamevamAdibhirupadravarupadrutaM cittAbhidhAnaM vAnaralIvarUpaM vedanAbharaniHsahatayA nipatati raudradhyAnAbhidhAne sujvalitakhAdirAGgArakuNDe kacitpunaH pravizatyanekakuvikalpAkhyalUtAtantujAlAvanaddhamukhe bhISaNe gADhamArtadhyAnAbhidhAne mahAbile, tadidamapramattena bhavatA satataM rakSaNIyaM, mayoktaM-bhadanta ! kaH punarasya rakSaNopAyaH, gururAha-bhadra! ye te vidyante tatrApavarake paJca gavAkSAsteSAM dvAreSu viSayanAmAnaH paJcaiva viSavRkSA vidyante, te cAtidAruNAH svarUpeNa, yataste nAnA // 646 // in Education Inter For Private Personal use only nelibrary org
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ apamitau sa. pra. // 647 // |'pIdaM vAnaralIvarUpaM vihvalayanti gandhenApi ghUrNayanti darzanenApi taralayanti smaraNenApi mArayanti sparzanenAsvAdanena ca punaryadidaM cittavAna nipAtayanti tatra kimAzcarya ?, te cAsyAmIbhirupadravarupadrutasya vihvalatayA sahakArAmrakA iti pratibhAsante, tato nirgacchati tadabhimukhaM ralIvarakSA na tairgavAkSakairgADhAbhilASeNa rajyate sundarANIti buddhyA keSucittatphaleSu vidveSTi na sundarANIti buddhyA kAnicittatphalAni baMbhramIti lau-16 lyAtirekeNAnavarataM tacchAkhAntareSu luThati nitarAmarthanicayasaMjJe tadadhovartini patraphalakusumarajaHkacavare, tatasteSu paribhramadidamu gaNDya karmaparamANunicayasaMjJena tadIyaphalakusumareNunA ArdIkriyate bhogasnehanAmakena makarandabindunisyandasandohavarSeNa, tato mayA gRhIdatavacanabhAvArthena cintitaM-aye! vRkSAstAvadete sAmAnyarUpAH zabdarUparasagandhasparzA bhaviSyanti kusumAni punaraparisphuTAstadvizeSAH phalAni tu parisphuTAstadvizeSA eva zAkhAntarANi punastadAdhAravastusthAnAni, teSu ca saJcaraNaM cittavAnaralIvarUpasya lokopacAreNAbhihitaM, yadAhulauMkikAH 'amutra gataM me citta'miti, evaM ca sthite buddhaM mayedaM tAvatsamastaM muninA bhASitaM bhotsyate ceti vicinya mayA-15 |'bhihitaM-bhadanta! tatastataH?, gururAha-tato bhadra! bhogasnehArdIbhUte karmaparamANupracayarajoguNDite tatra cittavAnaralIvarUpazarIre vikalatayA sthairyasya bhedakatayA viSarUpattvAttasya rajasaH saMjAyante kSatAni saMpadyate jarjarIbhAvaH vyApyate samantAnmadhyadezaH dahyate viSarUpeNa tena rajasA, tato bhajate kRSNarUpatAM taccharIraM kacitsaMpadyate raktIbhAvaH, tatastatra garbhagRhake vartamAnaM tatteSAM sarveSAM pUrvoktAnAmupadrava-13 |vizeSANAM gamyaM bhavati tato bAdhyate nAnAvidhaM tairiti, tadeSa bhadra! tasya cittavAnaralIvarUpasya saMrakSaNopAyo yaduta-gRhItvA svavI-15 | yesaMjJenAtmahastena dRDhamapramAdanAmakaM vanadaNDaM taJcittavAnaralIvarUpaM tairakSanAmakairgavA:viSayavRkSaphalabhakSaNaspRhayA nirgacchadAsphoTya nivAraNIyaM tathApi caTulatayA nissaratpunaH punarAkrozanIyaM, tato niSiddhabahirgamanasya nivRttasahakArAmrakAbhilASasya tasya zoSamupayAsyatyasau3 ANSARGAMACHARACTERESCREE // 647 // For Private Personal Use Only w Jain Education Intematon .jainelibrary.org
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ tasyopadraviyAH , tatasteSu saMrakSitena mama vartate // eta upamitI |bhogasnehasaMpAditaH zarIrAIbhAvaH, tataH zuSkazarIrAtparizaTiSyati pratikSaNaM tadrajo rokSyanti kSatAni apayAsyati jarjaratA na bhaEi sa.7-pra. yati kRSNatA vinaGakSyati raktIbhAvaH AvirbhaviSyati dhavalatA saMpatsyate zarIrasthairya saMjaniSyate darzanIyatA, tato na prabhaviSyanti te ralIta prAgupavarNitAH tatrApi garbhagRhake vartamAnasya tasyopadravavizeSAH, kiM ca te'pi mArjAramUSakakolondurAdayastasya vaanrliivruupsyopdrv||648|| kAriNaH samastAstenaivApramAdanAmakena vanadaNDena bhavatA cUrNanIyAH, tatasteSu saMcUrNiteSu tadgarbhagRhakamArgasaJcariSNu vAnaralIvarUna bhaviSyati, tadayaM bhadra! tasya saMrakSaNopAyaH, mayoktaM-bhadanta! tatkiM punastenetthaM saMrakSitena mama setsyati prayojanaM ?, bhagavatA'bhihitaM -nanu bhadra! yadbhavato'bhipretaM zivAlayamaThagamanaM tasyaitadeva cittavAnaralIvarUpaM susaMrakSitamupAyabhUtaM vartate // etaddhi rakSitaM samyaka. saMbhavatyeva kAraNam / nirvAdhaM gamanasyothaiH, puruSasya zivAlaye // 446 // tatazcettatra te bhadra!, vidyate gamane matiH / asya saMrakSaNe'pyevaM, tato yatnaM samAcara // 447 // kiM ca-cakrakaM bahukAlInaM, vartate bhadra! dustaram / asya vAnaralIvasya, yadidaM te mayoditam | // 448 // tathAhi-tattairupadravairgADhaM, pIDitaM mUSakAdibhiH / vedanAvihvalaM mohAdAmrakeSu pravartate // 449 // tatazca-guNDyate rajasA bhUyo, bhidyate syandabindubhiH / tataH kSatAni jAyante, bAdhyate mUSikAdibhiH // 450 // tatastadbhakSaNAsaktA, vardhante muussikaadyH| bhUyazca bAdhyamAnaM tairAmrakeSveva dhAvati // 451 // punarguNDanamevAsya, snehena punarArdratA / punazca kSatasampattiH, punaH sarve'pyupadravAH // 452 // tadevaM cakrake bhadra, gatametadaniSThite / na muktvA tAvakI rakSA, nirbAdhaM hanta jAyate // 453 // tato yo'yaM mayA prokto, & hetuH saMrakSaNe varaH / sa eva bhavatA nityamanuSTheyo narottama ! // 454 // tato gRhItabhAvArthastadA'haM paryacintayam / idaM mahyaM bhadantena, T r a prapaJcena niveditam // 455 // yaduta-rAgAdyupadbhutaM cittaM, viSayeSu pravartate / teSu cAsya pravRttasya, vardhate karmasaJcayaH // 456 // OMOM5558 Jain Education inte For Private & Personel Use Only Edwaw.jainelibrary.org
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ ma upamitI aGgAGgIbhAvamAdhatte, sA bhogasnehabAsanA / tataH saMsArasaMskArAH, saMjAyante kSatopamAH // 457 // tato'tra prabhavantyeva, cittavAnasa. 7-pra. sarve rAgAdyupadravAH / mUSakAdisamAste ca, vivardhante pratikSaNam // 458 // bhUyazca preryamANaM tairviSayeSveva dhAvati / punaH ralIvarakSA karma punaH snehaH, punaH sarve'pyupadravAH // 459 // adRSTatalaparyante, tadevaMvidhacakrake / nimagnaM duHkhakoTIbhizcittametanna mucyate // 649 // 4 // 460 // vanadaNDaH samAkhyAto, guruNA'nena rakSakaH / gRhIto vIryahastena, so'pramAdo'sya sattamaH // 461 // tatazcaivaM kariSyAmi, satataM susamAhitaH / gurUddiSTApramAdasya, tasyAhamanuzIlanam // 462 // yaduta-"svapno'yamindrajAlaM vA, harizcandrapuraM tathA / zarIraM "bhUtayo bhogA, yaccAnyatsvajanAdikam // 463 // evaM nizcitya sadbuddhyA, bhAvayiSyAmi tattvataH / tataH saMsArajAlAnme, cittabandhokA cittAnu| "nivartyati // 464 // anAdyabhyAsayogena, nissaraca punaH punaH / AtmanyevA''hitaM cittaM, dhArayiSyAmi yatnataH // 465 / / tathedaM zAsanaM | "zikSayiSyAmi, cittaM kiM nirgatena te ? / bahiH svarUpe tiSTha tvaM, yenAnande nilIyase / / 466 // saMsAraste bahizcAraH, sa ca duHkhabha"rAkaraH / mokSaH svarUpe'vasthAnaM, sa cAnandabharAkaraH // 467 // tato bahirne yuktaM te, nirgantuM sukhalipsayA / yuktamAtmanyavasthAnaM, "citta! hitvA bahirdhamam / / 468 // Atmanyavasthitasyeha, janmanyeva sukhaM tava / bahiniHsarato'traiva, duHkhaM tadyadi budhyase // 469 // |"tathAhi-sarva daHkhaM parAyattaM sarvamAtmavazaM sukham / bahizca te parAdhInaM, svAdhInaM sukhamAtmani // 470 // anyacca-ya"dAtmano bahirbhUtaM, vastujAtaM tava priyam / tatsarva nazvaraM duHkhaM, niHsvabhAvaM malAvilam // 471 // atastadartha he citta,! kiM "vRthA paritAmyasi / kiM vA''tmAnaM vimucyetthaM, baMbhramIpi punaH punaH // 472 // yadi syAtsundaraM kiMcidvahistasya nivAraNam / saMbhavettava ha. bha. 55||"duHkhA(saukhyA)ya, tacca citta! na vidyate // 473 // dahyamAnaM punarporai gAGgArairnivAritam / AtmanyAnandarUpe tvaM, mudhA tAmyasi dhAri-1 kaa||649|| Jain Education in For Private Personel Use Only Kiraw.jainelibrary.org
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. cittAnu zAsana "tam // 474 // anantadarzanajJAnavIryAnandaprapUrite / citta! kRtvA''tmani sthAnaM, bhava zIghraM niraakulH||475 // atra "te tiSThato nityaM, bhogasnehasya zoSaNe / saMjAte jAyate'vazyaM, rajaHpAto na saMzayaH // 476 / / tatazca-saMkliSTavAsanAjanyA, vraNA "rohanti dAruNAH / tatastadvAdhanirmuktaM, na ta bhogeSu rajyase / 477 // piNDIprAyA mudhaiH proktA, bhogAzcittakSateSu te / ata eva mu"hUrta te, bhAsante svAsthyakAriNaH // 478 // muhUrtasukhamAdhAya, te bhuktAH kSatavardhanam / saMkliSTavAsanAdhyAnAjanayanti sudA"ruNam // 479 // itarathA-saMkliSTavAsanonmukte, rUDhe tava zarIrake / nirbAdhe satatAnande, tadicchaiva na jAyate // 480 // tadevaM "saMsthite citta !, hitvA sarva bahijramam / svarUpe satataM tiSTha, lInaM hanta nirAturam // 481 // " evaM ca zikSayitvedaM, cittaM samyagavidhAnataH / asyaiva rakSaNodyukto, bhaviSyAmi samAhitaH // 482 // tathA'nuziSTamapyetaJcalatyeva durAtmakam / yatnAnnirAkariSyAmi, bahirdhA- vatpunaH punaH // 483 // kaSAyanokaSAyAdyA, ye copadravakAriNaH / asya tAnapi niHzeSAn , haniSyAmyapramAdataH // 484 // vidyodayena dhyAnena, pratipakSaniSevayA / yAsyanti pralayaM sarve, tUrNa rAgAdyupadravAH // 485 / / tatasteSu pralIneSu, bhaviSyanti na bAdhakAH / parISahopasargAdyA, bahisthAstadupadravAH // 486 // AtmArAmaM tato bhUtvA, maccittamabahizvaram / rAgAdyupadravairmuktaM, mokSAyaiva ghaTiSyate // 487 / / evaM parikalayyAhaM, hRdaye suvinizcitaH / tadeva kurvannanizameSa tiSThAmi sAmpratam // 488 / / akalaGkenoktaM-sAdhu bhadanta ! sAdhu samyag buddhaM bhadantena guruvacanaM samyak cArabdhaM tadAcaraNaM mayA'pIdaM cakrakaM bhagavanniveditamAkAnyadapi cakrakamabhyUhitaM tadyuktamayuktaM vA''karNayatu bhagavAn , muninoktaM-nivedayatu bhadraH, akalaGkenoktaM-cittametad dvidhA tAvadvyato bhAvatastathA / da AdyaM paryAptiyuktAtmA''gRhItaM pudgalAtmakam / / 489 / / tatra prayukto jIvastu, bhAvacittaM nigadyate / tatkArmaNazarIrasthaM, tena bhinnaM nivedyate viparyAsarAgaviSayAkAGkSAsnehakarmacakrakaM // 650 // R-AC nin Education Inted For Private & Personel Use Only Kinjainelibrary.org
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ -800 upamitI sa. 7-pra. yAkAGkA // 65 // // 490 // taJcittaM niyamAjIvo, jIvazcittaM na vA bhavet / yataH kevalino jIvA, bhAvacittavivarjitAH // 491 // evaM ca sthite- viparyAsamithyAjJAnaviparyAsAjIvo raagaadisNgtH| satataM duHkharUpeSu, sukhabuddhyA pravartate // 492 // tataH karmANusaGghAtamAdatte sneha-da rAgaviSatantubhiH / tato janmAntarArambha, vidhatte tadvazAdayam // 493 // punastatra viparyAsaH, punA rAgAdisantatiH / punazca viSayAkAMkSA, punaste snehatantavaH // 494 // punazca karmagrahaNaM, punarjanmasamudbhavaH / punastatra viparyAsaH, punA rAgAdikaH kramaH // 495 // evaM yA- snehakarmavadavicchinnaM, viparyAsAdicakrakam / jIvasya vartate tAvadaniSThA bhavapaddhatiH // 496 // idamabhyUhitaM nAtha!, mayA cakrakama jasA / yu- cakra tametadayuktaM vA, yUyaM vijJAtumarhatha / / 497 / / muninoktaM mahAbhAga!, yuktamatanna saMzayaH / kathaM vA'yuktavettAro, bhavantIha bhavAdRzAH ? // 498 // mayA'pIdaM tato jJAtaM, gurubhizca samarthitam / aniSThitabhave heturviparyAsAdicakrakam // 499 // ata eva parityAjyo, viparyAso vivekinA / taducchede pralIyante, nirmUlatvena zeSakAH // 50 // ayameva viveko'tra, tattvajJAnamidaM matam / ayaM nirAsravoda | viveka dharmo, yadviparyAsavarjanam / / 501 // aviparyastavijJAtuH, puruSasyApramAdinaH / manovikArajAlaM hi, svasmAdbhinna prakAzyate // 502 // tato viviktamAtmAnaM, sadAnandaM prapazyataH / nAsya saMjAyate dveSo, duHkhe nApi sukhe spRhA // 503 // nirabhiSvaGga-18 citto'sau, tataH karmANusaJcayam / viSayanehamuktatvAnna vidhatte kadAcana // 504 // tato'sau bIjavirahAnniHspRhatvAdbhavAntaram / muktavannArabhetAtazcakrakaM vinivartate // 505 // evaM ca sthite-yatkarmabandhanaM proktaM, yaccedaM bhavacakrakam / anayoryo vijAnAti, pravartananivartane // 506 // sa kiM zarIre bhogeSu, dhane vA bhavabhAvini / anyatra vA padArthe bho !, rAgaM kuryAtkadAcana ? // 507 // yugmam / // 651 // yazca sAMsArike kuryAtpadArthe cittanivRtim / nAdyApi tattvato jJAtaM, tenedaM cakrakadvayam // 508 // yataH-phalaM jJAnakriyAyoge, SACROSSAGA * Jain Education Internatio For Private & Personel Use Only Xbrainelibrary.org
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. lezyApAdakA // 652 // BHASKAR sarvamevopapadyate / tayorapi ca tadbhAvaH, paramArthena nAnyathA // 509 // sAdhyamartha parijJAya, yadi samyak pravartate / tatastatsAdhayatyeva, tathA cAha mahAmatiH // 510 // samyakpravRttiH sAdhyasya, prApyupAyo'bhidhIyate / tadaprAptAvupAyatvaM, na tasya upapadyate // 51 // |asAdhyArambhiNastena, samyagjJAnaM na jAtucit / sAdhyAnArambhiNazceti, dvayamanyo'nyasaMzrayam / / 512 / / ata evAgamajJasya, yA kriyA sA kriyocyate / AgamajJo'pi yastasyAM, yathAzaktyA pravartate / / 513 / / cintAmaNisvarUpajJo, dorgatyopahato na hi / tatprAptyupAyavaicitrye, satyanyatra pravartate // 514 // na cAsau tatsvarUpajJo, yo'nyatrApi pravartate / mAlatIgandhaguNavidarbhe na ramate hyliH||515|| tadevaM sa bhavAbhAvAnmuktimApnoti sannaraH / alamatra prasaGgena, samyagabhyUhitaM tvayA // 516 / / tadidaM gurubhirbhadra!, kartavyaM me niveditam / tasya vAnaralIvasya, satataM parirakSaNam // 517 // akalaGkenoktaM-kenopAyena tannAtha!, vAnaraM nayanakSamam / zivAlayamaThe tatra, guruNA pratipAditam // 518 // muninoktaM--AkarNayatu bhadraH, prokto'haM tadA'nena bhagavatA yathA-saumya ! tatra garbhagRhake lezyA iti | gotreNa prasiddhAH kRSNanIlakapotataijasIpa zuklanAmAnaH SaDaGganAH paripAlikA vidyante, tAzca tatraiva garbhagRhake samutpannAstasyaiva samRddhyA saMvardhitAstasyaiva copacayakAriNyo vartante, tAsAM ca madhye prathamAstisro nAryo yathAkrama krUratamakrUratarakrUrAH svarUpeNa kAraNamanarthaparamparANAM zatrubhUtAstasya vAnaralIvarUpasyAzubhavRddhihetubhUtAstasya garbhagRhakasya dhArikAstavApyatraiva duHkhasaGkale haTTamArge nivArikAH maThagamanasya, uparitanAH punarbhadra ! timro nAryoM yathAkramaM zuddhazuddhatarazuddhatamAH svarUpeNa kAraNamAbAdaparamparANAM bandhubhUtAstasya vAnaralIvarUpasya zuddhavRddhihetubhUtAstasya garbhagRhakasya niHsArikAstavApyasmAdasAtasantatipUritAddhaTTamArgAdanukUlakArikA maThagamanasya, tAbhizca Sabhirapi nArIbhirviracitastatra garbhagRhake svasAmarthyAduparyuparyArohaNArtha pariNAmo nAma dardaraH, tatra ca tAbhireva nArIbhiryathAnupUrva uparyupari viracitAH pratye 2 // Jan Education For Private Personel Use Only Jw.jainelibrary.org
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau kamasaMkhyeyAH samastA apyasaMkhyeyA vidyante adhyavasAyasthAnAbhidhAnAH padikAH, tayA prathamayA viracitAstAvadasaMkhyeyAH prathamAH kRSNa- lezyApAsa.7-pra. varNAH evaM dvitIyayA dvitIyA nIlAvabhAsAH tRtIyayA tRtIyAH kapotAmAH caturthyA ca caturthyastejobhAkharAH paJcamyA paJcamyo dhavala- dakAH padmacchAyAH SaSThayA SaSThayo vizuddhasphaTikanirmalAstAH padikA iti, tatrAdyayoSitritayanirmitAsu padikAsu vartamAnaM tdvaanrliivruupmutplutyo||653|| plutya balAt dhAvati gavAkSakaisteSvAmrakeSu luThati tatra rajaHkacavare guNDyate tena rajasA bhidyate taiH snehaniSyandabindubhiH, tatastathA kSatazatairjarjarIbhUtaM teSAM mUSakamArjArakolondurAdInAM sarveSAmupadravavizeSANAmabhibhavanIyaM bhavati, tataH kacinnaSTamiva lakSyate kacid ghU-18 larNitamavatiSThate kvacitkrUratAM dhArayati sarvathA satatasaMtaptaM tadAsta iti tavApi cAnantaduHkhaparamparAkAraNaM saMpadyate, tasmAdbhavatA tadvAnara-3 lIvaM tAbhyaH padikAbhyo niHsAraNIyamuparyArohaNIya, tatazcaturthayoSinirmitAsu tAsu padikAsu pratikSaNamArohatastasya vAnaralIvarUpasya stokIbhaviSyati santApaH pratanutAM yAsyanti bAdhAkAriNaste mUSakAdayaH kSudropadravAH manAk svalpIbhaviSyatyAmrakAbhilASaH tataH zoSamISadupayAsyati sA makarandaniSyandAtA parizaTiSyati kiMcidrajaH tato lapsyate manAka sukhAsikA bhaviSyati tadapi tejobhAkharaM varNena, tataH paJcamAGganAghaTitapadikAsu bhavatA tadArohaNIyaM, tAsu cArohatastasya stokatarIbhaviSyati saMtApaH pratanutarA bhaviSyantyupadravAH svalpataraH saMpatsyate'pathyAmrakAbhilASaH zuSkataraM bhaviSyati zarIrakaM nipatiSyati tasmAd bahutaro reNunicayaH, tato 4 manAgasya rokSyanti kSatavizeSAH AskandiSyatIdaM mahAhAdaM dhArayiSyati dhavalatAM vardhiSyati zarIreNa bhaviSyati vizAlataraM, tataH SaSThalalanAviracitapadikAsu bhavatA tadArohaNIyaM, tAsu cArohatastasya stokatamIbhaviSyati duHkhAsikA pralayaM yAsyantyupadravavizeSAH atyanta P 653 // svalpatamIbhaviSyatyAmrakAbhilASaH truTiSyati rajaHkacavaraloThanecchA sarvathA zoSamupayAsyati makarandarasAsA, tataH zuSkatarazarIrAdvi Jain Education Inter For Private & Personel Use Only N w.jainelibrary.org
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ haTTamArgo upamitau | zleSamanubhaviSyati bhUyiSTho reNunicayaH saMjaniSyate tatsatatAhAdaM bhaviSyati zuddhasphaTikanirmalatA / anyacca-tatra yoSitritayasaMpAdisa.7pra. tapadikAmArge'nukSaNamArohatastasya lagiSyati mandaH sukhakAritayA zItaH santApahAritayA surabhiH sadbhUtaguNagaNakamalavanamakarandareNu dhAritayA dharmadhyAnAbhidhAnaH pavanaH, tatsambandhe bhaviSyati tatsatataM pramuditaM, itazca bhItamiva tebhyo'dhastanebhyo muusskmaarjaarkolondu||654|| ravRzcikakRkalAsagRhakokilikAdibhyo nAnAvidhopadravebhyaH samudvignamiva tena vitatena bahalAndhakAreNa AdyanArItrayaviracitaM padikAmA-8 gemapahAya tatra pazcimayoSitrayavinirmite bhayavirahite satataprakAze padikAmArge nilInamAste tasya vAnaralIvarUpasya sambandhi vAnarayUthaM, 18| tatastatrArohatastasya tadazeSamadhiSThitaM prazamadamasantoSasaMyamasadbodhAdinAmakavAnaraparivAreNa vizuddhadharmamahAvAnareNa samanvitaM dhRtizraddhAsutakhAsikAvividiSAvijJaptismRtibuddhidhAraNAmedhAkSAntiniHspRhatAdisaMjJAbhirvaravAnarIbhiH saGkalaM dhairyavIyaudAryagAmbhIryazauNDIryajJAnadarzana-2 tapaHsatyavairAgyAkiJcanyamArdavArjavabrahmazaucAdinAmakairvaravAnaralIvarUpairAvirbhaviSyati kiMcitkadAcitkasyAMcitpadikAyAM, tacca tasya bhavadIyavAnaralIvarUpasya zarIraM jIvitaM sarvasvaM sahajamatihitakaraNazIlaM vartate, kiMca-tadvAnarayUthamapi sthiraM svarUpeNa dinakarabhAsvaraM va"nAhAdaheturjagato nirabhilASukaM teSu gavAkSadvArasthiteSu sahakArAmrarUpatayA kalpiteSu viSayavRkSeSu vigataspRhaM tatrArthanicayasampatphalakusumarajaHkacavaraloThane, tatastenAtmIyavAnarayUthena saha mIlitaM tattAvakaM cittavAnaralIvamatyantapramuditaM zIghraM yAsyatyuparyuparipadikAsu yAvatparyantanArIviracitapadikAmArga, tatra ca kariSyati tasya tadvAnarayUthaM zukladhyAnAbhidhAnena gozIrSacandanarasena secanaM, tato'tikAnte'rdhamArgamAtre gADhAnandanirbharaM bhaviSyati tanniHsahaM, tato nArokSyatyuparitanapadikAsu, tasmiMzcArUDhe bhadra ! tvamapyArUDho bhaviSyasi | yataste jIvitamantardhanamAtmabhUtaM ca tadvAnarakaM, tato niHsahIbhUtaM tadvimucya bhavatoparitanapadikAsu svayamevArohaNIyaM, tataH paryante padi NAGARCASRAK // 654 // 52-%% Jain Education Inter For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7- pra. / / 655 // Jain Education In +4% kAmArgamapi parityajya svasAmarthyena sthitvA paJcahasvAkSarodgiraNamAtrakAlaM nirAlambanatayA gagane tato vimucyApavarakamavarujya garbhagRhakaM parityajya vAnarakaM vidhAyotplavanaM laGghayitvA haTTamArga gantavyamekakrameNoDDIya tatra maThe sthAtavyamanantakAlaM pUrvagatalokamadhye'nubhAvyo'nantAnanda iti, mayoktaM ---- yadAjJApayati nAthaH, tadevamanenopAyena bhadra! tadvAnarakaM tatra maThe nayanakSamaM gurubhirme niveditamiti - atha nizcitya maunIndraM, sabhAvArthamidaM vacaH / tato'kalaGkastaM natvA munimitthamavocata / / 519 // cAru cArUpadiSTaM te, guruNA munisatama! | sundaraM bhavatA''rambhi, yuktametadbhavAdRzAm // 520 // tato'gRhItasaGkete !, samyagbodhavidhitsayA / so'kalaGko mahAbhAgo, mAM pratIdamabhASata / / 521 / / evaM sphuTAkSaraiH sarvaM yadanena niveditam / tattvayA viditaM bhadra !, kiM vA no ? ghanavAhana ! || 522 // anena hi samAkhyAtaM, klezanirmuktamaJjasA / cittamevAtmano mukhyaM, saMsArottArakAraNam ||523|| tallezyApariNAmena, klezanirmocanakSamam / vizuddhAdhyavasAyeSu, gacchadevopapadyate // 524 // kiMca-na kevalaM zivasyozcaizcittameveha kAraNam / bhavasyApi tadeveti, munayaH saMpracakSate || 525 || yato'pavarako yo'yaM, yaccedaM garbhagehkam / yacca vAnarakaM bhadra !, tatsarvaM prANinAM samam // 526 // tatazca -- yAstA bho varNitAH pUrva, padikAstatra dardare / tadvAnaraM tadArUDhaM, vicitrabhavakAraNam / / 527 // yasyAM yasyAM tadAruhya, karotyutplavanaM kila / zIghraM tatpadikAstheSu, haTTe nayati dehinaH // 528 // mayoktaM - vayasya ! ko'sya bhASitasyArthaH ?, akalaGkenoktaM -- AkarNaya -- yallezyAdhyavasAyeSu, mriyante kila dehinaH / ArUDhacittAstAdRkSu jAyante te bhavAntare || 529 || asaGkhyAdhyavasAyeSu, tazcittaM vartamAnakam / vicitrayonirUpasya, bhavasyAsya vidhAyakam / / 530 // sadoSaM bhavahetuste, mamAnyeSAM ca dehinAm / nirdoSaM mokSahetuste, cittaM bho ghanavAhana ! // 531 // rakSedaM cittasadratnaM, tasmAdantardhanaM param / dharmo'dharmaH sukhaM duHkhaM, yatra sarva pratiSThitam / / 532 || jIvAcca cittarakSopadezaH / / 655 / /
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. cittarakSopadezaH // 656 // bhAvacittAca, nAsti bhedaH parasparam / AtmA'to rakSitastena, cittaM yeneha rakSitam / / 533 // arthArtha bhogalaulyena, yAvaddhAvati sarvataH / cittaM kutastyaste tAvatsukhagandho'pi vidyate ? // 534 // "yadedaM niHspRhaM bhUtvA, parityajya bahirdhamam / sthiraM saMpapsyate cittaM, "tadA te paramaM sukham // 535 // bhakte stotari kopAndhe, nindAkartari cotthite / yadA samaM bhaveccittaM, tadA te paramaM sukham / / 536 // "svajane snehasambaddhe, ripuvarge'pakAriNi / syAttulyaM te yadA cittaM, tadA te paramaM sukham // 537 // zabdAdiviSayagrAme, sundare'su"ndare'pi ca / ekAkAraM yadA cittaM, tadA te paramaM sukham // 538 / / gozIrSacandanAlepivAsIcchedakayoryadA / abhinnacittavRttiH "syAttadA te paramaM sukham / / 539 // sAMsArikapadArtheSu, jalakalpeSu te yadA / azliSTaM cittapadmaM syAttadA te paramaM sukham // 540 // "dRSTeSuddAmalAvaNyabandhurAGgeSu yoSitAm / nirvikAraM yadA cittaM, tadA te paramaM sukham / / 541 // yadA sattvaikasAratvAdarthakAmaparAju-| "kham / dharme rataM bhaveJcittaM, tadA te paramaM sukham // 542 // rajastamovinirmuktaM, stimitodadhisannibham / niSkallolaM yadA cittaM, tadA "te paramaM sukham // 543 / / maitrIkAruNyamAdhyasthyapramododdAmabhAvanam / yadA mokatAnaM tattadA te paramaM sukham // 544 // " iti cittaM vihAyAnyo, nAsti bho dhanavAhana ! / narasya sukhasandohe, siddho heturjagatraye // 545 // tato'hamakalaGkasya, tAdRzairvacanAmRtaiH / sikto'gRhItasaGkete!, manAk prahAdamAgataH // 546 // yataH-niviDA'pIha tAdRkSarmama dRSTAntamudgaraiH / vidAritA'kalakena, bhUyasI krmpddhtiH|| 547 // karmasthitimatItyAhaM, bhUyiSThAM pUrvavartinIm / abhyarNaH saMsthito bhadre !, karmagrantheH sudurbhidaH / / 548 // itazcayadvAmadevaprastAve, mayA pUrva niveditam / smarasi tvaM vizAlAkSi!, budhasUrivacastadA // 549 // tato'gRhItasaGketA, taM pratIdamabhASata / na smarAmi vizeSeNa, smArayAtastvameva me // 550 // tataH saMsArijIvena, sA proktA tAralocanA / idaM niveditaM bhadre!, svavRttaM SCANA ghanavAhana| bhadrakatA // 656 // Jain Education i n For Private & Personel Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. pra. yaduta-cAritradharmarAjena, mahAmohana mAgIla // 657 // Team 154 // tatazcAritradharmIya, sainyaM ni 55450545454545 budhasUriNA // 551 // yathA matputrakaH pUrva, dezakAlikayA gataH / Agatazca bahoH kAlAdvicAro nAma dArakaH // 552 // mArgAnusAritAyukto, bhavacakraM nirIkSya saH / samAgato rahasyastho, mahyametatryavedayat / / 553 / / yaduta-cAritradharmarAjena, mahAmohanarezvaraH / | sabalo balayuktena, yudhyamAno mayekSitaH // 554 // tatazcAritradharmIyaM, sainyaM nirjitya darpitaH / veSTayitvA sthitastAta!, mhaamohnraadhipH|| 555 // atha tattAdRzaM vIkSya, niruddhaM tena darpiNA / balaM cAritradharmIyamAgato'haM tavAntike // 556 // agRhItasaGketayoktaM-smRtaM smRtaM mayA tAta!, sarvametanniveditam / pUrvameva tvayA ghANadoSadarzanakAmyayA // 557 / / ataH paraM punaryaca, tAta! kiMcidvivakSitam / tanmahyaM smRtapUrvAyai, sarvamAkhyAtumarhasi // 558 // tataH saMsArijIvena, sA proktA mRgavIkSaNA / eSo'haM kathayipyAmi, samAkarNaya sAmpratam // 559 // cittavRttimahATavyAM, tanniruddhaM samantataH / sthitaM cAritradharmasya, sainyaM kAlamanantakam // 560 // tatastadA'kalahasya, samIpe mama tiSThataH / sainye yastatra vRttAntaH, saMpannastaM nibodha me // 561 // sarva viSaNNamAlokya, tadvalaM ripupIDitama / cAritradharmamuddizya, sadodhaH samabhASata // 562 / / na kartavyo viSAdo'tra, devAsmAbhiryato'dhunA / manmanorathavRkSasya, dRzyate kusamodamaH // 563 / / tathAhi-yAvatsaMsArijIvo'smAn , na jAnIte mhaaprbhuH| vipadastAvadevatA, devAsmAkaM ripUdbhavAH / / 564 / / yadA tu sa vijAnIyAdasmAkaM rUpama jasA / tadA saMpoSitAstena, bhavAmo ripughAtakAH / / 565 // iyaM ca dRzyate deva!, cittavRttimahATavI / yathA'dhanA manAka zubhrA, gADhatAmasavarjitA / / 566 / / tathA'haM takeyAmIda, devo'sau sarvanAyakaH / asmadvizeSavijJAnasamIpe nana vartate // 567 // yugmam / vayaM hi tAmase manA, na dRSTAstena jAtucit / adhunA darzanasyAsti, vaimalyaM tasya kAraNama // 568 // evaM ca sthitetaM karmapariNAmAkhyaM, pRSTvA rAjAnamuttamam / pArzva saMsArijIvasya, preSyatAM ko'pi mAnavaH // 569 // tato'nukUlita 45455234645 ghanavAhanasya sadAgamena saMgamaH // 657 // For Private Jan Educani Mr.jainelibrary.org Personal Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau stena, deva! kAlena bhUyasA / bhaviSyatyeva nirmidhyaM, so'smadarzanalAlasaH // 570 // tatazcAritradharmeNa, sadbodhaM prati bhASitam / sAdhutA ghanavAhasa.7pra. bho gaditaM sAdhu, brUhi kaH preSaNocitaH // 571 // tatazcAritradharmAya, sadbodhena niveditam / ayaM sadAgamastatra, deva! prasthApanIcitaH nasya sadA // 572 / / bahuzaH paricayastasya, yadA'nena bhaviSyati / tadA'smadarzanAkAMkSA, tasya saMpatsyate dhruvam // 573 // sa karmapariNAmA-8 gamena saM. // 658 // khyastato'smAn jJApayiSyati / tasmai vayaM bhaviSyAmastataH shtruvidhaatukaaH|| 574 / / tatazcAritradharmeNa, prapannaM matribhASitam / pravartito grAma yathAdiSTaM, mAM pratyeSa sadAgamaH // 575 // uktazca rAjJA sadbodhaH, kimeSo'pi prahIyatAm ? / samyagdarzanasannAmA, tasya pArzve mahattamaH ? 6 // 576 // sadbodhenoditaM deva!, cArureSa mahattamaH / tasya saMsArijIvasya, gataH pArzve na saMzayaH // 577 // kiM ca-sadAgamo'pi saphalo, yukto'nenopapadyate / anena sahitaH so'smAn , sarvAnapyavabhotsyate // 578 // kiM tu nAvasaro'dyApi, tena naiSa prahIyate / prastAvarahitaM kArya, na kurvanti vickssnnaaH|| 579 // nRpatinoktaM-kadA punaraho manin !, prastAvo'sya bhaviSyati / sadbodheno-17 |ditaM deva!, samAkarNaya kathyate // 580 // yadA sadAgamenoccai, raJjito'sau bhaviSyati / pArzve tasya tadA deva!, preSaNIyo mahattamaH // 581 // bhUyo bhUyo yuto'nena, vIryamAsAdayedyadA / saMsArijIvaH prastAvastadA'syApyupapatsyate // 582 // tato'bhyupagate vaakye,| |matriNastena bhUbhujA / samAgataH krameNAyaM, matsamIpe sadAgamaH // 583 // itazca-prayuktaH pUrvamevAsInmahAmohAdimirbalI / jJAnasaMdUvaraNo nAma, matsamIpe narAdhipaH / / 584 / / sa hi cAritradharmIyaM, tirodhatte sadA balam / mahAmohamahAnIkaM, sarvadA poSayatyalam | daa|| 585 // evaM ca sthite-tadbalenaiva nizcintA, nirnaSTabhayakAraNAH / sthitA ripUnnirAkRtya, mahAmohAdayaH sadA // 586 // tataH // 658 // sadAgamaM vIkSya, pratyAsannaM samAgatam / jJAnasaMvaraNaH zIghra, lInalIno vyavasthitaH // 587 / / athAkalaGkaH saMprApto, dhyAnArUDhasya OC**GARAAN Jain Education HEO For Private & Personel Use Only x w .jainelibrary.org
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7pra. // 659 // SASSASSASSSSS sannidhau / gurostasya mayA sArdhaM, vihitaM pAdavandanam // 588 // samAptadhyAnayogena, dharmalAbhapuraHsaram / sUriNA kovidAkhyena, tena ghanavAhasambhASaNaM kRtam / / 589 // athAkalaGkapRSTasya, kurvato dharmadezanAm / tasya pArzve mahAtmaiSa, mayA dRSTaH sadAgamaH / / 590 // jJApita- I nasya sadAzvAkalaGkena, yathA bho dhanavAhana! / ArAdhanIyaH sAdhUnAmeSAmeSa sadAgamaH // 591 // ete hyasya sadA''dezaM, kurvanti ntmstkaaH| gamena saMeSo'sya sUrirjAnIte, guNasambhAragauravam / / 592 // tadeSa te hito bhadra!, dharmAdharmavivecakaH / ataH sadupadezArthamenaM vijJAtumarhasi gamaH // 593 // mamAmISAM ca sAdhUnAM, sUrezvAsya parisphuTam / yajjJAnaM bhadra ! tajjAtamasmAdeva sadAgamAt // 594 // ato'yaM kovidA-10 |cAryaH, sambandhaM te kariSyati / sArdha sadAgamenoccairamunA hitakAriNA // 595 // tatastvamasya sambandhAtsarvamAtmahitAhitam / krameNa| | jJAsyase tAta!, tadenaM zIghramAzraya // 596 / / tatastaduparodhena, mayA bhadre ! sadAgamaH / pratipannastadA kiMcittuSTenaivAntarAtmanA / / 597 // | jJApitAzca guNAH kecittena kovidasUriNA / darzitaM cAsya vijJAnaM, zraddhAnaM mama nAbhavat / / 598 // kevalaM-akalakoparodhena, vidadhe | caityavandanam / dadAmi dAnaM sAdhubhyo, bhAvazUnyamahaM tadA // 599 / / evaM ca bhadraka: kiMcidakalaGkAnurodhataH / saMjAto'haM tadA bhadre, namaskArAdipAThakaH / / 600 // akalaGkastu saMbhAlya, mAtApitrAdikaM janam / pratipannastadA dIkSAM, kovidAcAyesannidhau / / 601 // tatazca-susAdhuparivAreNa, tena kovidasUriNA / sArdha gato vihArAya, so'nyatra municaryayA // 602 / / itazca-yAvatsadAgamastatra, mohaparimatsamIpamupAgataH / mahAmohabale tAvajAtaM yattannibodha me // 603 / / jJAnasaMvaraNaM jJAtvA, sadAgamabhayAturam / tataH prokto mahAmoho,8 | grahAgamaH rAgakesarimatriNA / / 604 / / etAvantaM vayaM kAlaM, nizcintA deva! saMsthitAH / yadlena sa vitrasto, jJAnasaMvaraNo nRpaH // 605 // 659 // yataH-vaSTaH sadAgamastatra, gatvA'bhyaNe vyavasthitaH / deva! saMsArijIvasya, viruddhaH sa ca bhUpateH // 606 // nopekSaNIyaM devena, ta-15 Jain Educaton inte For Private & Personel Use Only wow.jainelibrary.org
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-pra. mohaparigrahAgamaH smAdetatprayojanam / kuThAracchedyatAM kuyonnakhacchedyaM na pnndditH|| 607 / / athAmAtyavacaH zrutvA, mahAmohI mahAsabhA / sA sa- dAgamaroSeNa, sarvA kSobhamupAgatA // 608 // kRtabhrukuTihukArA, dRSToSThA bhUmitADinaH / ekakAlaM mahAyodhAH, sarve bhASitumudyatAH // 609 // kathaM!-mayA sa deva! hantavyo, gatvA pApaH sadAgamaH / ityekaiko mahAyodho, mahAmohamabhASata // 610 // tenApi gaditaM vatsAH!, kurvantIdaM bhavAdRzAH / kiM tu svayaM sa hantavyo, mayA gatvA durAtmakaH / / 611 // yenAbhibhUtaH pApena, jJAnasaMvaraNo nRpaH / matprayuktaH svahastena, sa me barhaNamarhati // 612 / / anyacca-samudAyAtmako vatsA!, varte'haM bho bhavAdRzAm / ato mayA hataH sarvairyuSmAbhihata eva sH|| 613 // tathA-gate mayi gatAH sarve, yUyaM ghAtArthamarthataH / ato gacchAmyahaM vatsA!, yUyamatraiva tiSThata // 614 // kiMtu-pratijAgaraNIyo'haM, gatastatrAntarAntarA / sarvaireva yathAyoga, bhavadbhiH khAmivatsalaiH / / 615 // anyacca-yo'yaM parigraho vatsA!, vallabho me vizeSataH / rAgakesariputrasya, sAgarasya vayasyakaH // 616 // nAhamenaM parityajya, tatra gantuM smutshe| ayameva mahAvIryaH, sahAyo mama sundaraH // 617 // yugmam / tatazca-ahamekaM gRhItvainaM, satsahAyaM parigraham / gacchAmi tvaritaM tatra, sadAgamajighAMsayA // 618 // tato vijJAtha nirbandhaM, sarvaiH praNatamastakaiH / evaM vidhIyatAM deva!, tadvacaH paripUritam // 619 // tataH samAgatau bhadre!, mahAmohaparigrahau / matsamIpaM kRtotsAhI, mayA cemau vilokitau // 620 // tato me snehasambandhastAbhyAM sArdha sunirbharaH / anAdyabhyAsayogena, saMjAtastAralocane! / / 621 // itazcoparatastAtaH, sa jImUto narezvaraH / ahaM ca sthApito rAjye, bandhumantrimahattamaiH // 622 // praNatAH sarvasAmantA, ripavo bhRtyatAM gatAH / tataH pariNataM rAjya, bhUribhUtimanoharam / / 623 // sa ca puNyodayastasya, mama rAjyasya kAraNam / mahAmohayutenAsau, kiM tu no lakSito mayA // 624 // itazva-zarIraM viSayA rAjyaM, vividhAzca vi // 66 // Jain Education in For Private Personel Use Only jainelibrary.org
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7 pra. // 661 // u. bha. 56 Jain Education Inte bhUtayaH / yacca paudgalikaM kiMciJcittAbandhavidhAyakam / / 625 // sadAgamastadAcaSTe, yathedaM kSaNabhaGguram | duHkhAtmakaM malaklinnaM, niHsvabhAvaM bahizcaram || 626 // tadatra mUrcchA mA kArSIrmA kArSIrdhanavAhana ! / AtmA te jJAnasadvIryadarzanAnandapUritaH // 627 // tatastatraiva yuktaste, cittAbandho narottama ! / yena tvaM nirvRtiM yAsi, satatAhAdasundaram || 628 // caturbhiH kalApakam / mahAmohastu me sarva, tadrAjyaM tAca sampadaH / gAtraM zabdAdibhogAMzca yaccAnyadapi tAdRzam // 629 / sthiraM sukhAtmakaM cAru, nirmalaM hitamuttamam / ityevaM kathayatyuccairupadezaM 4 ca yacchati / / 630 // yugmam / yaduta - nAsti jIvo na vA devo, na mokSo na punarbhavaH / na puNyapApe sadbhute, bhUtamAtramidaM jagat // 631 // ato yAvadayaM deho, vidyate ghanavAhana ! / yatheSTaceSTayA tAvatpiba khAda divAnizam // 632 // sadbhogaiH prINayA''tmAnaM, | mAnayAmalalocanAH / sukhaM bhuMkSva yathAkAmaM, mA mUDhavacanaM kRthAH // 633 // parigrahastu mAM brUte, yathA bho ghanavAhana ! / hiraNyadhA| nyaratnAdisambhAraM kuru yatnataH // 634 // yaH prAptaM pAlayatyarthamaprAptaM Dhaukayatyalam / na ca santoSamAdatte, tasya saukhyama - nAratam || 635 || ahaM tu tritayasyApi vAkyamAkarNya tAdRzam / ISadolAyitazcitte, yAvajjAtaH sulocane ! / / 636 // mahAmohabalenAsau, jJAnasaMvaraNo nRpaH / tAvadbhayaM parityajya, mama pArzve vyavasthitaH // 637 // tataH sadAgamenoktaM yattadvAkyaM manoharam / tasyArtho na mayA jJAtastena cittaM na raJjitam // 638 // yadAhatuH punarbhadre !, mahAmohaparigrahau / talanaM mAmake citte, yathA raGgaH supAsate / / 639 / / tato'haM tatparityajya, devavandanapUjanam / namaskArAdipAThaM ca, saMjAto bhogamUcchitaH // 640 // dAnaM ca sAdhu| vargAdervinivArya tataH param / dhanasaGgrahaNe raktaH, pIDayAmi karairjanam // 641 // sarvasAMsArikArtheSu, mUrcchA gADhaM vivardhate / sa mahAmohavIryeNa, rocate na sadAgamaH // 642 // tathA'pi parigrahasya vIryeNa, sarvathA nyUnacetasaH / na mamecchA tadA pUrNA, prAptaiH sarvadhanai sadAgamamahAmoha parigrahoditiH // 661 // v.jalnelibrary.org
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. // 662 // rapi // 643 // tato mAM tAdRzaM matvA, dUrIbhUtaH sadAgamaH / labdhAtmalAbhau saMtuSTau, mahAmohaparigrahau // 644 // athAnyadA samA akalaGkayAtaH, so'kalaGkayutaH punaH / susAdhubhiH samAkIrNaH, sUriH kovidanAmakaH / / 645 // tato'kalaGkadAkSiNyAdgato'haM tasya vandakaH / yutakovidRSTo'kalaGkaH sUrizca, vandito munibhiryutH|| 646 // itazca-jJAnAlokena vijJAtaM, tena kovidasUriNA / madIyaM caritaM lokAda dAgamaH kalaGkana cAkhilam / / 647 // tataH prokto'kalaGkena, sUrirnAtha ! nivedyatAm / sadAgamasya mAhAtmya, ghanavAhanabhUbhuje // 648 // zrutisaGgatathA durjanasaGge ca, ye doSAH santi dehinAm / nivedanIyAste'pyasmai, vizeSaM yena budhyate // 649 // yugmam / tataH sadAgame bhakto, duSTasa vRttAntaH mparkavarjitaH / ihAmutra ca yenAya, sukhasandohamaznute // 650 // kovidasUriNA'bhihitaM-evaM kriyate, samAkarNayatu mahArAjaH-tato|'kalakoparodhena zravaNAya sthito'haM sUreH prahvataraH, sUriNA'bhihita-asti kSamAtalaM nAma nagaraM tatra svamalanicayo nAma rAjA tasya tadanubhUtirnAma mahAdevI, tayozca kovidabAlizAbhidhAnau dvau tanayau, itazca janmAntare tasya kovidasyAsIdanena sadAgamena saha paricayaH, tato yAvatpunadRSTo'yaM tAvadIhApohamArgaNagaveSaNaM kurvataH saMjAtaM tasya jAtismaraNaM pravRddhazcittAnandaH gRhIto'yaM hitagurubuddhyA niveditaM bAlizAya yadasya svarUpaM na pratipannaM tena pApAtmanA, itazca karmapariNAmamahArAjena prahitA tayoH kovidabAlizayoH svayaMvarA |zruti ma kanyakA, tasyAzca prahito'gragAmI vaSTo'ticaturaH sambandhaghaTanApaTuH saGgo nAma dAsadArakaH, Agatya ca vRtau dvAvapi tauTU tayA bhrAtarau pariNItA sA tAbhyAM, asti ca tayoH kovibAlizayoH parigrahe nijadeho nAma parvataH tasyAsti mUrdhAbhidhAnamupari / mahAkUTaM tasyobhayapArzvayorvidyate saparikSepe zravaNanAmike dve apavarike dRSTe te tayA abhirucitastasyAstayornivAsaH tataH sthitA tayo | // 662 // reva sA bhatranujJAtA satI, tatra ca kRtanivAsA sA zrutistAbhyAM kovidabAlizAbhyAM sAdhaM vicaratIti |-itshc tAM samAsAdya, pari MANOARD Jain Education in For Private & Personel Use Only a w.jainelibrary.org
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. akalaGkayutakovi. dAgamaH zrutisaGgavRttAnta: 45para SAMACHAR tuSTaH sa bAlizaH / tatazca cintayatyevaM, mahAharSavazaM gataH // 651 // dhanyo'haM kRtakRtyo'haM, yasyeyaM mama sundarI / manoharA zrutibharyA, saMpannA puNyakarmaNaH // 652 // tatastaM tAdRzaM matvA, zrutau snehaparAyaNam / bAlizaM madhurairvAkyaiH, sa saGgaH samabhASata // 653 // atyantasundaro deva !, daivena hitakAriNA / devena sArdha svAminyAH, saMyogo ghaTito hyayam // 654 // tathAhi-rUpaM vayaH kulaM zIlaM, lAvaNyaM ca parasparam / dampatyoH premasahitamanurUpaM sudurlabham // 655 // etacca yuvayoH sarva, saMpannaM puNyakarmaNA / kevalaM vardhanIyo'yaM, premAbandho mnohrH|| 656 // tataH sa bAlizenoktaH, zaThAtmA dAsadArakaH / yathA kathaM sa vardheta ?, sa prAha priyasevanAt // 657 // bAlizaH prAha kiM tasyAH, priyaM ? saGga! nivedyatAm / saGgenoktaM yathA deva!, priyo'syA madhuro dhvaniH // 658 // bAlizaH prAha yadyevaM, tatastasya niSevaNam / azrAntaH kArayAmyenAM, sAdhu sAdhu niveditam / / 659 // mahAprasAda ityevaM, bruvANaH sa 8 ca dArakaH / snehAnnivezitastena, hRdaye bAlizena bhoH ! // 660 // tatazca kAkalIgItaveNuvINAkalasvanam / tAM zrutiM zrAvayanneSa, bAlizo hRdi modate // 661 // cintayati ca-aho sukhamaho svargastathA'ho mama dhanyatA / yasyedRzI zrutirbhAryA, satatAnandadAyikA // 662 // tatazca-hRdaye dArakaM kRtvA, taM saGgaM snehanirbharaH / zruteH sa lAlanaM kurvannAste nityaM kalakhanaiH // 663 // tyaktaM tenAnyakartavyaM, dharmAdreNa sa sthitaH / SiGgaprAyatayA jAto, hAsyazcAsau vivekinAm // 664 // itazca kovidenApi, pranito'yaM sadAgamaH / / mahyameSA hitA bhAryA, kiM vA neti ? nivedyatAm // 665 // tataH sadAgamenoktaM, na hitA te narottama! / sasaGgeyaM zrutirbhAryA, tatrAkarNaya kAraNam / / 666 // iyaM hi prahitA pUrva, rAgakesarimatriNA / idaM jagadazIkartu, paJcamAnuSamadhyagA / / 667 / / itazca-sa karmapariNAmasya, bhrAtRvyo rAgakesarI / prasiddhazcaraTo loke, tasyAmAtyo vizeSataH // 668 // sa karmapariNAmAkhyaH, sArvabhaumo narA // 663 // Jain Education For Private & Personel Use Only Silvww.jainelibrary.org
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. // 664 // yutakovidAgamaH zrutisaGgavRttAntaH dhipaH / zubhAzubhakaratvena, loke vizvAsyatAM gataH / / 669 // evaM ca sthite-iyaM caraTakanyeti, matvA nAGgIkariSyati / ayaM janastakA tastena, rAgakesarimatriNA // 670 / / dAsaM dattvA'prataH svIyaM, saGgaM sambandhakAriNam / mahArAjasutAtvena, khyApiteyaM zrutiH purA // 671 / / yugmam / sa karmapariNAmo'syA, janakastena gIyate / suteyaM paramArthena, raagkesrimtrinnH||672|| jagato vaJcakatvena, yA ca tena durAtmanA / prayukteyaM kutastasyA, hitatvaM hanta vidyate ? // 673 // tatazca-yadyapIyaM kRtA bhAryA, bhavatA bhartRvaJcikA / mA kArSIbhadra ! vizvAsaM, tathApyasyAM kadAcana // 674 // na ceyaM zakyate'dyApi, vihAtuM nijapatnikA / kevalaM varjanIyo'yaM, sarvathA dAsadArakaH| // 675 // anena rahitA'tyantaM, zrutiH saGgena pApinA / iyaM na vidyamAnApi, bhadra ! te doSakAriNI // 676 // yataH-aniSTazabdavidviSTA, madhuradhvanilolupA / asmAtsaMjAyate saGgAcchrutireSA na tu svayam // 677 / / yAvacca prerayatyeSA, rAgadveSaparAyaNA / tvAM saGgasahitA tAta!, tAvatte duHkhamAlikA // 678 // ato'smin varjite saGge, zabdazravaNatatparA / bhavatyapIyaM madhyasthA, na te tAta! vibA|dhikA / / 679 // tadeSa vaSTo duSTAtmA, sarvathA dAsadArakaH / duHkhakAraNabhUtaste, saGgastyajanamarhati // 680 / / tataH prapadya namraNa, tatsadAgamabhASitam / kovidena parityaktaH, sa saGgaH zrutidArakaH / / 681 / / tataH zrutyA yuto'pyeSa, zabdautsukyavivarjitaH / zrAvaya napi tAn zabdAMlloke zlAghyo'bhavatsukhI // 682 // evaM ca lalamAnau tau, zrutyA kovibAlizau / saGgatyAgamahAjjAto, sukhaduHkhaprapUritau & // 683 // athAsti tuGgazikharo bahiraGgo mahAgiriH / tatrAnyadA samArUDhau, bhUpa! kovidabAlizau // 684 // tatrAsti zikhare randhra, vizAlaM devanirmitam / adRSTamUlaM mAnuSyairgatvA bhUmau pratiSThitam // 685 // itazca-eka gAndharvamithunaM, kinnaraM ca tathAparam / geye parasparasparddhA, tadA jAtA'nayordvayoH // 686 // tataH parIkSakairyukte. te randhre tatra daivike / ekAntamiti vijJAya, parIkSArthamupAgate // 664 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Kinaw.jainelibrary.org
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ CG IR upamitau sa. 7-pra. // 687 // atha tAbhyAM samArabdhaM, madhuraM karNapezalam / parasparejyA gItaM, paripATyA manoramam // 688 // tatastau zikharArUDhau, zrutisaGgAbhUpa! kovibAlizau / randhrasthamithunodgItazrutyA gADhaM prabodhitau // 689 // tatazca-hRdayasthitasaGgena, bAlizena durAtmanA / sA bhyAM bAzrutiH sthApitA, dvAre tasyAkarNanatatparA / / 690 // tasyAmarpitasadbhAvaH, so'pi tAdAtmyamAgataH / rasena nirbharIbhUto, na cetayati ki- lizamRtiH cana / / 691 // tataH sa tena saGgena, svavIryeNa tathA kRtaH / gaNDazailasamo randhre, drAkRtya patito yathA / / 692 // bRhadAsphoTapA- kovidatena, tena gAndharvakinnarAH / gAtrapAtAvaSTabdhA, bAlize roSamAgatAH // 693 // tato'bhihitametaistaiH parasparaM are re-kasko'yaM lAta lA-4 dIkSA ca teti, tato baddhazca bAlizaH / cUrNitaH samakaM sarvairduHkhamAreNa mAritaH / / 694 // itazca-sadAgamopadezena, tyaktasaGgaH sa kovidaH / tatra gIte tadA mUrchA, zrutyA yukto'pi no gataH // 695 // tatastaM patitaM dRSTvA, bAlizaM hanyamAnakam / tasmAttUrNamapakrAnto, gireH zaGgAtsa kovidaH / / 696 // saddharmaghoSanAmAnaM, sUrimAsAdya sundaram / jAto bAlizavRttAntaM, dRSTvA sAdhuH prabuddhadhIH / / 697 // kramAca guruNA tena, nijasthAne nivezitaH / sa eSo'haM mahArAja!, vijJeyaH kovidastvayA // 698 // tadevaM sa kumitreNa, tena saGgena nAzitaH / mahAduHkhabharAkrAnto, bhrAtA me bhUpa! bAlizaH // 699 // ahaM tu mocito'nena, sarvathA hitakAriNA / sadAgamena niHze-1 pAttAhazAhaHkhajAlakAt // 70 // jAtazca satatAhAdaH, sAMprataM labdhasaMyamaH / ata evAsya nirdezamadhunA'pi karomyaham / / 701 / / tadepo'khilabhatAnAM, hitakArI sadAgamaH / duSTAntaraGgalokena, maitrI paryantadAruNA // 702 // evaM sthite mahArAja!, puruSeNa hitai piNA / tyaktavyo dRSTasamparko, na ca tyAjyaH sadAgamaH // 703 / / tatazcedaM gurovAkyamAkAtyantapezalam / bhadre'gRhItasaGkete!,I hAtadA me hRdi saMsthitam / / 704 // aye! mAM tyAjayatyeSa, mahAmohaparigrahI / tathaiSa kArayatyucerAdaraM ca sadAgame / / 705 // evaM ca Jain Education inte! For Private Personel Use Only ROM.jainelibrary.org
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-pra. sthite-ahaM kiM karavANIti, yAvaJcintAmupAgataH / tAvanmamAzayajJAnAdakalaGkena jalpitam // 706 // yaduta-buddhaM bhagavato vAkyaM, bhavasya dra[ kiM vA no ghanavAhana! / mayoktaM suSTu bho buddhaM, sa prAha kriyatAmidam // 707 // tato gADharUDhatayA'kalaGkena sArdha praNayasyAcintya- vyAnuSThAnaM prabhAvatayA bhagavatkovidasUrisannidhAnasya pratyAsannavartitayA karmapranthisthAnasya pratyuttaradAnasAmarthya vikalatayA ca pratipannaM tadA'kalaGkava- parigrahazo|canaM abhyarNIbhUto bhUyaH sadAgamaH anuzIlitaM caityavandanAdikaM anuguNitaM pUrvapaThitAdikaM pravartitaM punardAnAdikaM ISaharIbhUtau mahAmo- kaprabhAvazca haparigrahI dravyato'kalaGkalajayA na punarbhAvasAratayA, tato'haM vigatamUrccha iva sAMsArikapadArtheSu saMtuSTacitta iva vibhavanicayeSu tadA kalito'kalaGkena, tato gataH so'nyatra vihArAya saha sUriNA-tatastaM dUragaM matvA, mahAmohapariprahau / bhUyo'pyullasitau bhadre, dUrIbhUtaH sadAgamaH / / 708 // tataH zithilitaM kRtyaM, vismRtA dharmadezanA / saMjAto'haM pazostulyastaddIrghAste plaashkaaH||709|| tato viSayamUrchAndho, dhanasaJcayatatparaH / bhUrikanyAhiraNyAtha, pIDayAmi mahIjanam // 710 // antaHpurasahasrANi, bhUribhogapipAsayA / hiraNya bhRtakUpAnAM, mIlitAni zatAni ca // 711 // ahiraNyIkRtA pRthvI, mahAmohavazena ca / tatpApaM na jagatyasti, yattadA na kRtaM mayA 6 // 712 // sa ca puNyodayo'bhISTaM, sarva Dhokayate mama / mayA tu tanna vijJAtaM, tato'sau kupito manAk / / 713 // tatazca me mahA| devI, nAnA madanasundarI / atyantavallabhA'bhUtsA, mRtA zUlena vihvalA // 714 // atrAntare samAyAtaH, svAmimUlaM vinItakaH / pratijAgarako bhadre, zokanAmA manuSyakaH // 715 // sa praNamya mahAmohaM, svAminaM vihitAdaraH / tatazcAbasaraM jJAtvA, mAmAliGgati mAyayA // 716 // tato'haM kRtapUtkAro, dainyAkrandanarodanam / smRtvA smRtvA karomyucairdevI madanasundarIm // 717 / / tyaktaH shriirsN-18||666 // |skAro, rAjyakArya pramAditam / jAto grahagRhItAbhastato'haM duHkhapUritaH // 718 / / atha mAmakavRttAntaM, kathaMcijanavArtayA / zrutvA' KARNASACROSONAK Jain Education inte For Private Personal Use Only A s iainelibrary.org
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa.7-pra. punarakalakAgamaH dezanAyAmapyabodhaH // 667 // kalaGkaH kRpayA, matsamIpamupAgataH // 719 / / tataH sa mAM mahAbhAgo, dRSTvA zokavazIkRtam / vimuktAzeSasatkRtyaM, dayayedamabhASata // 720 // kimidaM bhoH samArabdhaM, bhavatA dhanavAhana! / kiM me vismAritaM vAkyaM, kiM vA tyaktaH sadAgamaH ? // 721 // kimeSa duSTalokena, bhavAnevaM khiliikRtH| kRtaM ca jJAtatattvena, kimidaM bAlaceSTitam ? / / 722 // yAM ca te smarato nityaM, devI madanasundarIm / zoko'yaM bAdhate cittaM, tatkArya kiM na budhyase ? / / 723 // tathAhi-sarve'mI jantavo nityaM, kRtAntamukhakoTare / vartante'taH kSaNaM bhUpa!, yajjIvanti tadbhutam / / 724 // sa hi nApekSate'vasthA, premAbandhanasundarAm / dalayatyeva bhUtAni, mattavadgandhavAraNaH // 725 // yadyatsajanasatpadma, jananetramanoharam / tattannipAtayatyeSa, kRtAntahimazIkaraH // 726 // na matrA na dhanaM bhUri, na vaidyA na |ca bheSajam / na bAndhavA na devendrA, mRtyo rakSanti dehinam / / 727 // ityadRSTapratIkAre, jAte maraNaviDare / siddho'yaM mArga ityevaM, jJAtvA ko vihvalo bhavet ? // 728 / / tadevaM kurute nityamazrAnto dharmadezanAm / so'kalako mahAbhAgo, mattaH zokagamecchayA / / 729 // ahaM punarmahAmohavazagastAM na lakSaye / naSTabuddhiH pralApena, taM zokamanuvartayan // 730 // kathaM! hA bAle hA priye mugdhe, hA cA-15 vaGgi! varAnane / hA padmanetre hA subhra, hA kAnte valgubhASiNi! / / 731 // hA bhartRvatsale devi!, hA hA madanasundari! / ka gatA'si vihAyema, rudantaM dhanavAhanam ? // 732 / dIyatAM darzanaM tUrNa, saMbhASo me vidhIyatAm / lIyatAM mAmake dehe, vaiklavyamapanIyatAm // 733 / / ityevaM pralapannuccairakalaGkasya dhImataH / bhadre! tattAdRzaM vAkyaM, na jAnAmi vicetanaH // 734 // dayAparItacitto'sau, tato mAM vIkSya tAdRzam / akalaGkastadA bhadre, punaH prAha mahAmatiH // 735 // yathA "bho bho mahArAja dhanavAhana! na yuktamIdRzaM bhavAdRzAM vidhAtuM "bAlacaritaM tatparityaja klIbatAM urarIkuru dhIratAM svasthatAM nayAntaHkaraNaM smarAtmAnaM virahayemamekAntenAhitaM mahAmohaM muJca zoka zi SORNSRCSNA // 667 // Jain Education in For Private & Personel Use Only M w.jainelibrary.org
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2-56 upamitau sa. 7-pra. // 668 // "thilaya pariprahaM anuvartaya sadAgarma samAcara tadupadezaM janaya mama cittapramoda, kiM vismRtaM bhavato'dhunaiva tatsAdhuniveditaM bhavapradIpanakaM ?, punardeza"kiM na smarasi tatsaMsArApAnakaM ? kiM na cintayasi taM bhavAraghaTTa ? kiM na dhyAyasi taM sakarmakajIvacaTTamaThavRttAntaM ? kiM na paryAloca- nAyAH "yasi tAM manuSyajanmaratradvIpadurlabhatAM ? kiM na nirvidyase vasaMstatra janmasantAnahaTamArge ? kiM vismArayasi tAM cittavAnaralIvarUpataralatAM ? zokanAzaH "kiM nAnuzIlayasi tasyaiva satataM rakSaNaM ? kiM baMbhramISi teSu viSayaviSavRkSeSu? kiM luThasi tasminnanarthanicayasaMjJe patrakusumaphalarajaHkacavare kiM "nipAtayasi jAnannapi mokSamArgamAtmAnaM ghoreSu mahAnarakeSu? kiM nAroyasi tenopAyenAtmAnaM tatra satatAnande zivAlayamaThe?, saMsAre "hi nivasatAM mahArAja! dehinAM karatalasthAni vyasanAni sulabhAH priyajanaviprayogAH adUragA mahAvyAdhayaH pratyAsannAni duHkhAni ava"zyaMbhAvIni maraNAni, tataH puruSasya vimalaviveka evAtra trANaM nAparamiti" / tato'haM bhadre'gRhItasaGkete ! gADhaprasupta iva pratibodhakadhvaniparamparayA viSaghUrNita iva sasphuramabApamArjanayA madirAmatta iva zIghrabhayadarzanatayA mUchita iva salilazIkaravyajanakriyayA unmattaka 4|iva suvedyaprayuktabheSajamAlikayA tayA'kalaGkavacanapaddhatyA saMjAtaH pratyAgatacetanaH / / tataH zokena praNamyAbhihito mahAmohaH-yathA deva! |vrajAmyahaM nAyamakalako mahyamihAsituM dadAti, mahAmohaH prAha-vatsa! viSamo'yamakalaGkaH pratArayati lagno'muM dhanavAhanaM, Avayorapi | yatkimapyatra bhaviSyati tannAdyApi jAnImaH tadgaccha tAvattvaM, kevalaM punaH pratijAgaraNaM vidheyaM kenApi bhavatA''vayoriti, zokenoktaMyadAjJApayati devaH, tato gataH zokaH pratipannaM mayA'kalaGkavacanaM vallabhIkRtaH sadAgamaH avadhIrito manAG mahAmohaparigrahI ujvalitaM pUrvapaThitaM vihito'pUrvazrutagrahaNAdaraH kAritAni jinabhavanabimbAdIni pravartitAni yAtrAstrAtrapAtradAnaprabhRtIni, tataH kRto mayA tAvadeSa| In668 // guNabhAjanamiti saMtuSTo'kalaGkaH, atrAntare priyamitraparigrahonmAyakena vidhuritahRdayaH pravRtto matsamIpAgamanAya mahAmohapratijAgarakaH Jain Education in de N w.jainelibrary.org
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. pra. sAgaraH, pRSTo'nena rAgakesarI, kRtA tenAnujJA, bahulikayokta-tAta! yatra sAgarogacchAta tatra mayApi yAtavyaM, yato viditamevedaM tAtasya .. sAgarakRna khalveSa sAgaraH kSaNamapi mayA vinA vartate, rAgakesariNoktaM-vatse! yadyevaM tato gacchatu bhavatI, kiM ca-iyamapi kRpaNatA sAgarasya paNatAsszarIrabhUtA jIvitabhUtA ca vartate tadeSA'pi gacchatu yenAsya dhRtiH saMpadyate, sAgareNoktaM-tAta! mahAprasAdaH, tataH samAgatAni tAni ma- gamaH dabhyarNe, hRSTau tadarzanena mahAmohaparigrahau, samAliGgito'haM kRpaNatayA, tataH pravRttA mamecchA-yaduta kimanena mamAdRSTaparalokasAdhane cchayA dRSTasukhahetunA dhanena vyayitena prayojanaM ?, ayaM cAkalaGkaH pratidinaM mAmutsAyati yathA yadi bhAvastavakaraNe nAdyApi tvotsaahH| 4 tato mahArAja ghanavAhana! dravyastavakaraNe tAvadAdaraM kuruSveti, vyayitaM ca tahAreNa bahutamaM dhanaM vartate tadatra kiM karavANIti cintayato me vihitaM bahulikayA''liGganaM, tataH prAdurbhUtA me kubuddhiH-yathA preSayAmItaH kenacidvacanavinyAsena tAvadenamakalaGka, tato na bhaviSyati mamAyaM dhanavyayaH, tato'bhihito mayAkalaGkaH-yathA bhadanta ! madupakArArthamihAgatA yUyaM, ataH saMpAdito mamopakAraH saMpUrNo bhavatAM mAsakalpaH tataste yuSmadarthamunmanIbhaviSyanti bhagavantaH kovidAcAryAH saMjaniSyate'smAkamupAlambhaH tato viharata yUyaM vayaM ca kariSyAmo | yuSmadAdezaM, na bhagavadbhizcintA kAryeti, tadAkarNya vihato'kalaGkaH prApto gurusamIpaM-tato bhUyo'pi dharmArtha, vinivArya dhanavyayam / / saMjAtaH sAgarAdezAdahaM raktaH parigrahe / / 736 // tataH parigraheNoktaH, sAgaro mitravatsala! / nIyamAnaH kSayaM sAkSAdahaM bho rakSita-| stvayA // 737 // tvatto'pi me vizeSeNa, saMpannA bhrAtRvatsalA / eSA kRpaNatA mitra!, mama jIvitadAyikA // 738 // gADhaM bahulikApyeSA, jJeyA madupakAriNI / so'kalako mahAzatrurgADhaM nirvAsito yayA // 739 // taccAru vihitaM cAru, yadAgatya nrottm!|| / 669 // saMdarzitA''ryake bhaktiH, pAlito'yaM tvayA janaH / / 740 // evaM ca bhASamANaM taM, mahAmohaH parigraham / pratyuvAca yathA vatsa!, sAdhu For Private & Personel Use Only Kurjainelibrary.org
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ necchA upamitola sAdhUditaM tvayA // 741 // ayaM hi sAgaro vatsa!, sarvasvaM mama jIvitam / madIyavIrya niHzeSa, bhAvato'tra pratiSThitam // 742 // akalaGkasa. 7-pra. ayaM nirmithyabhakto me, sAgaro mAmake bale / matputro rAjyayogyo'yamayaM te rakSaNakSamaH // 743 // evaM collAsitastena, mahAmohena syAgama sAgaraH / saMjAto mAM vazIkRtya, sa sadAgamabAdhakaH // 744 // tato vivardhitAkAMkSo, dUrIkRtasadAgamaH / saMjAtastyaktakRtyo'haM, yathA // 67 // pUrva tathA punaH // 745 // tato madIyavRttAntaM, samAkarNya kRpAparaH / bhUyaH pracalito bhadre !, so'kalako madantikam // 746 // tataH kRtapraNAmena, tena kovidasUrayaH / vijJApitA brajAmIti, dIpayitvA prayojanam // 747 // atha nizcitya sadbhAvaM, prAhuH kovidsuuryH| nirarthako'yaM te zastato mA gAstadantikam // 748 // tathAhi-yAvattasya samIpasthI, mahAmohaparigrahau / tAvannAdyApi karmaNyaH, sa8 tAta! ghanavAhanaH // 749 // yataH-Agacchanti tayoH pArzve, niyamAtsAgarAdayaH / teSAmAzrayabhUtau tau, sarveSAM mUlanAyakau // 750 // vaze ca vartamAnasya, tasya teSAM durAtmanAm / kopadezAH ka vA dharmaH, ka sadAgamamIlakaH // 751 // badhire karNajApo'yamandhe nRttapradarzanam / Upare bIjanikSepastasya yA dharmadezanA // 752 // yataH atyalpastasya saMskArastAvakInena jAyate / vacanena kSatigurvI, svAdhyAyasya bhavAdRzAm // 753 // anyacca-bodhito bodhito bhUyaH, sa zete bhAvanidrayA / yAvadetau samIpasthI, mahAmohaparigraho| // 754 // tadalaM te gatenArya!, ghanavAhanasannidhau / svakAryahAnide kRtye, na vartante vicakSaNAH // 755 // akalakenoktaM-bha-1 dantAnarthahetubhyAM, tAbhyAM sArtha tapasvinaH / kadA punarviyogaH syAd, dhanavAhanabhUbhujaH // 756 // guruNoktaM vijAnanti, taM prAyeNa bhavA-x dRzAH / cAritradharmarAjasya, prasiddho yo mahattamaH / / 757 // cAritradharmayuktena, svavIryeNa vinirmitA / tenAsti mAnasI kanyA, vidyA // 670 // nAma manoharA / / 758 // sA surUpA vizAlAkSI, jagadAhAdakAriNI / vijJAtavizvabhAvArthA, sarvAvayavasundarI / / 759 // vilasantI in Education in # jainelibrary.org
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-a. vidyAnirIhatAva naM // 671 // 296-4-96-9560 ca sA kanyA, satatoddAmalIlayA / saMsArAtItalAvaNyA, munInAmapi vallabhA // 760 // sA sarvasampadA mUlaM, sA sarvaklezanAzanI / nirantAnandasandohadAyikA sA nigadyate // 761 / / atastAM kanyakA vidyA, yadA'sau ghanavAhanaH / lapsyate bhostadA'muSmAnmahAmoho viyokSyate // 762 // yataH-sA kanyA nijavIryeNa, viruddhA'nena pApinA / na vidyate sahAvasthA, anayostena hetunA // 763 // kiM |ca-tathA nirIhatA nAma, kanyA'nyA vidyate'naghA / cAritradharmarAjasya, duhitA sA manoramA // 764 // virateH kukSisaMbhUtA, bhrAboratyantapUjitA / cAritradharmarAjIye, rAjye sA sarvasArikA // 765 // mahattamasya sA'bhISTA, sadbodhasyAtivallabhA / santoSatatrapAlena, svAmibhaktena vardhitA // 766 // svabhAvasundarA bAlA, saMpUrNecchA na vAJchati / vastrAlaGkAramAlyAdisaMpAdyaM sA vibhUSaNam // 767 // svarNena vividhairbhogairvicitrai ratnarAzibhiH / na zakyA lobhamAnetuM, kanyakA sA nirIhatA // 768 // sA niHzeSajagadvandyA, sA munInAM manoharA / sA duHkhocchedikA dhanyA, sA cittAnandadAyikA / / 769 / / tAM kanyAM cArulAvaNyAM, yadA'sau ghanavAhanaH / lapsyate vilayaM yAyAttadA nUnaM parigrahaH / / 770 / / virodho'sti tayA sArdha, yatastasya durAtmanaH / atastAM vIkSya pApo'sau, gADhabhIto vilIyate // 771 // akalaGkenoktaM-kadA punarasau dhanye, te kanye pariNeSyati / tayordalanakAriNyau, bhadanta! dhanavAhanaH // 772 // kovida|sUriNoktaM-bhUyasA'dyApi kAlena, tayorlAbho narottama! / labdhayozca bhavennanaM, sa tayoH pariNAyakaH / / 773 / / athAkalaGkaH pratyAha, yuSmabhyaM yadi rocate / tato'haM lambhayAmIti, te kanye ghanavAhanam // 774 // gururAha mahAbhAga !, nAdhikAro bhavAdRzAm / kanyayoH prApaNe'dyApi, tayoretena hetunA / / 775 // sa karmapariNAmAkhyaste kanye dApayiSyati / ghanavAhanarAjAya, no'paro dAyakastayoH / / 776 / dApyamAne punastena, te syAtAM kanyake yadA / hetubhAvaM bhajantyeva, tadA yuSmAdRzA api // 777 // evaM ca sthite sa eva yogyatA // 671 // Join Education For Private Personel Use Only Paw.jainelibrary.org
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa.7-pra. bAlizAvasthA // 672 // matvA, kacitte dApayiSyati / kanye sukhaprade dhanye, ghanavAhanabhUbhuje // 778 // ato vihAya taccintAM, svAdhyAyadhyAnatatparaH / vimu- ktavastunirbandhastiSThArya tvaM nirAkulaH // 779 // tatastatheti bhAvena, pratipadya gurorvacaH / sthito'kalaGko nizcintastadA bhadre ! nirAturaH // 780 / / ahaM tu tau samAzritya, mahAmohaparigrahau / AgatyAgatya tayairekaikena karthitaH // 781 / / tathAhi-eke .gacchanti ta-15 tyAH, pratyAgacchanti cApare / anye tiSThanti matpArzve, kiMcidAsAdya kAraNam // 782 // kiM cAtra bahunoktena ?, samAsAtte nivedyate / bhUribhASitayA tvaM mAM, vAcAlaM mA'vajIgaNaH // 783 // cittavRttimahATavyAM, yA nadI sA pramattatA / tattadvilasitaM nAma, yattasyAH pulinaM purA / / 784 // varNitaM tatra coddiSTazcittavikSepamaNDapaH / tRSNA ca vedikA tasyAM, viparyAsAkhyaviSTaram / / 785 // tanniSaNNo mahAmohastasyAvidyA vapulatA / vimarzena prakarSAya, yA sA pUrva niveditA / / 786 / / smarasi tvaM vizAlAkSi!, citte sarvamidaM na vA? tato'gRhItasaGketA, prAha bADhaM smarAmi bhoH // 787 // caturbhiH kalApakam / saMsArijIvastAM prAha, yayevaM cArulocane! / tataste ye| | vimarzana, prakarSAya vivarNitAH // 788 // mithyAdarzanasaMjJAdyA, bhUyAMso vedikAsthitAH / anye sevAparAstatra, sthitA mutkalamaNDape // 789 // te sarve bhUbhujo bhadre !, sakalatrAH sabAndhavAH / sabhRtyaparivArAzca, pratyekaM samupAgatAH // 790 // mahAmohe samIpasthe, tadA me sarvanAyake / na so'sti kazcittatsainye, yenAhaM na niSevitaH // 791 // tatazca-gRddho vimUJchitasteSu, bhAveSu bhavabhAviSu / / |kRto'haM naSTasanmArgo, mahAmUDhatayA tadA / / 792 // sadAgarma parityajya, vidhAya mativibhramam / mithyAdarzanasaMjJena, bhUyo'haM bAdhita stadA // 793 // tathA--pApAni dharmabuddhyA'haM, dAruNAni punastadA / bhUrizaH kArito bhadre!, kudRSTyA tanmahelayA / / 794 // zabdAdi- | viSayagrAme, niHsAre sAdhunindite / vidhApito manaHprIti, rAgakesariNA punH|| 795 // tasya bhAryA punaryA sA, mUDhatA nAma vizrutA / // 672 // JainEducation For Private Personel Use Only JNw.jainelibrary.org
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlizAvasthA upamitautidvazena mayA naiva, vijJAtA bhavaduSTatA // 796 // tathA dveSagajendro'pi, sanimittAnimittakam / kurvannaprItisantApaM, nitarAM me viz2a- sa. 7pra. mbhitaH // 797 // tathA tasyAvivekitA bhAryA, kAryAkAryavicAraNam / kurvantaM vArayatyucaistadA mAM vazavartinam // 798 // tathAhi zabda rUpe rase gandhe, sparza cAtyantalolupaH / vazIkRto'haM saMpanno, rAgakesarimazriNA // 799 // prApteSu gaaddhmuurchaandho'praaptaakaaNkssaavi||673|| DambitaH / kRto bhogeSu tasyaiva, bhAryayA bhogatRSNayA // 800 // tathA nirvAditamukho hA hA, hAsito'haM nirarthakam / hAsena bahuzo bhadre !, sadgAmbhIryavirodhinA / / 801 / / mUtrAnakledajAmbAlamalapUrNeSu yoSitAm / gAtreSu ramito bhadre !, ratyA'haM vivazastadA // 802 // aratyApi mahodvegasantApAkrAntamAnasaH / kRto'haM bhUrizo bhadre!, kAraNairaparAparaiH // 803 // mariSyAmIti 'vizrAnto, rAjyaM vA me | hariSyate / ityAdi kAraNaM prApya, bhayenAhaM vinATitaH // 804 // maraNaM snigdhabandhUnAmarthanAzAdikaM tathA / hetuM saMprApya zokena, bhUyo bhayo viDambitaH // 805 // tattvamArgaviyuktAtmA, mithyAbuddhyA tirohitaH / vivekihAsyatAM nItastadA'haM hi jugupsayA // 806 // tathA-rAgakesariNaH putrA, ye'STau pUrva vivarNitAH / sutA dveSagajendrasya, ye cASTau parikIrtitAH // 807 // taistadA me kaSAyAkhyairmahAmohapitAmahe / samIpasthe kRtaM yattu, tadAkhyAtuM na pAryate // 808 // yugmam / jJAnaprakAzalezena, rahito bhAvatastadA / jJAnasaMvaranAhaM, prabalena kRtaH punaH / / 809 // tathA-kurvan ghuraghurArAvaM, kASThavannaSTacetanaH / darzanAvaraNenAhaM, svApito gatadarzanaH // 810 // tathA-kacidAhAdito'tyantaM, kacitsantApavihvalaH / kRto'haM tena cArvaGgi, vedanIyena bhUbhujA // 811 // tathA-AyuSkanAmakesAnApi, narendreNa sulocane! / ghanavAhanarUpeNa, tadA'haM dhAritazviram / / 812 // tathA-tena nAmAbhidhAnena, bhUbhujA varavIkSaNe! / zarIre mAmake citraM, nijavIrya nidarzitam / / 813 / / tathA gotrAntarAyAbhyAM, svamAhAtmyaM varAnane! / kRtameva mamAtyartha, caritArtha // 673 // Jain Education Internationa Marjainelibrary.org
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 674 // Jain Education Inter tadA punaH // 814 // tathA raudrArtadhyAnasaMyuktaH, pApAtmA pApaceSTitaH / vihito'haM vizAlAkSi !, tena duSTAbhisandhinA // 815 // tathA'nyairapi tatkAle, mahAmohe samIpage / mamAvirbhAvitaM bhadre !, svaM svaM vIryaM mahAbhaTaiH // 816|| akalaGkena muktatvAdanAtha iva nirbhayaiH / itthaM khalIkRto'tyantaM, tairahaM bhAvazatrubhiH // 817 // athAnyadA samAyAto, matkadarthanakAmyayA / mahAmohanarendrasya samIpe makaradhvajaH / / 818 // sa ca svIyAM ratiM bhAryA, rAgakesarimatriNam / pazcamAnuSasaMyuktaM tacca tasya kuTumbakam / / 819 // etAM sarvAM samAsAdya, sAmagrIM kAryasiddhaye / saMnaddhabaddhakavacastadA prApto mRgekSaNe ! // 820 // tatastuSTo mahAmoho, makaradhvajamIlanAt / so'pyAsAdya mahAmohaM paraM harSamupAgataH // 821 // tatastena yutaH sAkSAt saMnaddho gandhavAraNaH / saMpanno'sau mahAmoho, jAto me'tyantabAdhakaH // 822 // zabdarUpa rasasparzagandhalubdho'ndhasannibhaH / gADhaM nirnaSTasadbodhaH, saMjAto'haM tatastadA / 823 // gartAzUkarasaGkAzo, vipayAzucikardame / rAtriMdivaM nimagnAtmA, sthito'haM vigatatrapaH // 824 // subhUyasA'pi kAlena, na bhogaistRptimAgataH / ghRtapAnena kiM jAtaH, pInagaNDo'tra vAnaraH ? || 825 // bhuJjAnasya ca me bhogAn vardhate bhogatRSNikA / sutarAmullasatyeva, jalena vaDavAnalaH || 826 / / akalaGkopadezAste, zazAGkakaranirmalAH / tadA me vismRtAH sarve, mahAmohaghanAvRtAH / / 827 / / tato mAM tAdRzaM dRSTvA, bhAvazatruviceSTitam / na me'vasara ityevaM gato dUraM sadAgamaH // 828 // yathAbhimatakAmAMzca, saMpAdayati me tadA / asau puNyodayo'haM tu vimUDhastaM na lakSaye // 829 // tato vimuktaniH zeSarAjyakAryo divAnizam / antaHpuragataH straiNaM, bhuJjAno'hamavasthitaH // 830 // tathA -- yAM yAM nArIM prapazyAmi nagare cAruvigrahAm / kulajAmakulajAM vA, yAM vA kazcinnivedayet // 831 // tAM tAM sarvAM samAkRSya, janebhyo balavattayA / antaHpure pravezyAhaM, karomi nijapattrikAm // 832 // yugmam // na jAnAmi mahApApaM, nApekSe kulalA - bAlizAvasthA kulajetarastrIgAminA // 674 // w.jainelibrary.org
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7- pra. // 675 // Jain Education Inter Jchanam / gaNayAmi na cAdhanyo, vArakaM mantrimaNDalam || 833 // tato viraktAH sAmantAH puraM codvegamAgatam / tAdRzAdhamazIlena, | lajjitA mama bAndhavAH || 834 // padAtayo'pi saMpannA, mama nindAvidhAyakAH / guNAH sarvatra pUjyante, sambandho nAtra kAraNam // 835 // ahaM tu tAdRzIM lokAjjAnAno'pyAtmagaINAm / mahAmohavazIbhUto nindyakarmarataH sthitaH // 836 // yA nIcakulasaMjAtA, yAcAgamyAH striyo nRNAm / sarvAH sve'ntaHpure kSiptAstA mayA pApakarmaNA // / 837 // athAsIca kaniSTho me, bhrAtA nIradavAhanaH / lajjAparo vinItAtmA, prakhyAtaH sArapauruSaH // 838 // tatazca matto viraktaiH sAmantaiH, pauramantri mahattamaiH / ekavAkyatayA sarvaiH, | sa prokto rahasi sthitaH // 839 // yaduta - agamyagamanAsakto, nirmaryAdA vimUDhadhIH / naSTadharmA pazostulyo, ya evaM kuladUSaNaH ||840 // so'yaM siMhAsanasyeva, sArameyo narAdhamaH / asya yogyo na rAjyasya, kumAra ! ghanavAhanaH // 841 // anena hAritaM rAjyaM, vaMzyAnAM | lAghavaM kRtam / na yujyate tato'smAkaM vinAzo'yamupekSitum ||842 // ato'yaM pratirAjyeSu vRttAnto nAvagamyate / yAvattAvatkumAro'tra, rAjA bhavitumarhati // 843 || anyathA naiSa te bhrAtA, na rAjyaM na ca bhUtayaH / na vayaM na yazo naiva, nagaraM bho bhaviSyati // 844 // evaM coktaH sa tairyuktiyuktaM nIradavAhanaH / tathaiva dRSTataceSTaH, paryAlocamupAgataH / / 845 // itazca mAmako bhadre !, vayasyo duSTaceSTitaiH / gADhamudvejitazcitte, naSTaH puNyodayastadA / 846 // pApaM cAtyargalIbhUtaM, pravRddhA bhAvazatravaH / drAghIyasI ca saMjAtA, bhUyaH sA karmaNaH sthitiH // 847 // tatazca vacanaM tasya yallokairmatritaM puraH / tazcitte yuktiyuktatvAllanaM me bhrAturuccakaiH // 848 // tatazca -- evaM bhavatu tenoktaistairloke vairikairiva / AgatyAhaM dRDhaM baddho, madirAmadavihvalaH // 849 // tAvataH parivargasya, madhye jAto na kazcana / matpakSe sa jano bhadre !, yena mA meti jalpitam // 850 // tato narakapAlAbhaistairbaddhA narakopame / kSipto'haM cArake subhru !, jJAtimatrimahattamaiH nIradavAhanasya nRpatvaM / / 675 / /
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 676 // Jain Education Inte // 851 // sa ca saMsthApito rAjye, rAjA nIradavAhanaH / mahAkalakale nocairnRtyadbhistoSanirbharaiH // 852 // hRSTAH kusvAminAzena, tuSTAH susvAmino guNaiH / te paurasainikA lokAstataH kiM kiM na kurvate / / 853 || ahaM tu cArake tatra, purISamalapicchile / mUtrAtrakledajAmbA| ladurgandhe garbhasannibhe / / 854 // kSudhA kSAmodaro baddhaH paribhUto vigarhitaH / smRtaduzceSTitaiH kruddhairvAlakairapi tADitaH / / 855 / / anekayAtanAsthAne, svavargeNAvadhIritaH / prAptaH zArIrasaMtApaM, narakeSviva nArakaH // 856 // mahAmohavazIbhUte, rAjyabhraSTe tathA mayi / yaH saMjAto manastApaH, sa tvAkhyAtuM na pAryate / / 857 // tathAhi - mamedaM vipulaM rAjyaM mAmakInA vibhUtayaH / adhunA'nye prabhoktAra iti zokena pIDitaH / / 858 / / sukhalAlitadeho'hamadhunA tvIdRzI gatiH / sarvasya paribhUto'hamityaratyA kadarthitaH / / 859 // lumpanti mAmakamidaM, ratnasvarNAdikaM janAH / ete hA hA hato'smIti bAdhito dhanamUrcchayA ||860 // tadevaM narakAkAre, cArake duHkhapUritaH / tatrAhaM saMsthito bhadre !, suciraM pApakarmaNA // 861 // parivArasametasya, mahAmohasya doSataH / tathApyahaM na nirviNNaH, saMsArAccArulocane ! || 862 || krodhAndhasteSu lokeSu, cittakalloladUSitaH / raudradhyAnAnugo nityaM bhUrikAlamavasthitaH || 863 // atha jIrNA kramejaiva, guDikA me cirantanI / tato vitIrNA sA mahyaM, bhavitavyatayA'parA / 864 // gataH pApiSThavAsAyAM, puri saptamapATake / ahaM tasyAH prabhAveNa jAtaH pApiSTharUpakaH || 865 / / gRhe tatrApratiSThAne, nirbhinno vajrakaNTakaiH / sAgarANAM trayastriMzasan kandukalIlayA || 866 // tadante guDikAdAnAdbhavitavyatayA tayA / paJcAkSapazu saMsthAnamAnIya zapharIkRtaH // 867 // punarnIto'pratiSThAne, samAnI|tastato'pyaham / kRtazca guDikAdAnAcchArdUlAkAradhArakaH || 868 // bhUyaH pApiSThavAsAyAM, nIto'haM turyapATake / tato'pyAnIya vihito, | mArjArAkAradhArakaH || 869 / / tadevaMvidharUpANi, janayantyA muhurmuhuH / duHkhasAgaravistAraM darzayantyA kSaNe kSaNe // / 870 / / tadasaM raudradhyAnAt mRtiH bhavabhramazca // 676 //
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa.7-pra. // 677 // vyavahArAkhyaM, vihAya nagaraM param / prAyaH samastasthAneSu, bhramito'haM mahelayA // 871 // yuktaH saparivAreNa, mahAmohena sundri!| kurvANo nijabhAryAjJAM, ka kAhaM na vinATitaH // 872 // tayA parigraheNAI, saMjJayA nijabhAryayA / yuktena bahuzo bhadre!, yonau yonau viddmbitH|| 873 / / yataH-gRhakokilikAsarpamUSikAkAradhArakaH / hRSTo nidhAnamAsAdya, tannAze vihvalo mRtaH // 874 // evaM cAnantakAlaM me, bhramato gajagAminI / gharSaNAghUrNananyAyAtprasannA bhavitavyatA // 875 // anyacca-zrAntA iva mayA sArdha, bhramato'nantavama'ni / kiMcitte durbalIbhUtA, mahAmohAdayastadA // 876 // pApaM ca pratanUbhUtamIpatkarmasthitistathA / punargranthiH samIpasthA. saM. jAtA me varAnane! // 877 // tato manujagatyantaH, pATake bharatAbhidhe / sAkete'haM pure nIto, bhavitavyatayA tayA // 878 // vaNijastatra nandasya, bhAryA'sti ghanasundarI / janitastatsutatvena, guDikAdAnayogataH // 879 / / pratiSThitaM ca me nAma, yathA'yamamatodaraH / atha krameNa saMprApto, yauvanaM kAmamandiram // 880 // dRSTaH sudarzano nAma, susAdhuH kAnane mayA / kRpAparItacittena, kRtA me tena amRtodadezanA // 881 // tato bhUyo mayA bhadre !, mahAtmA'yaM sadAgamaH / vilokitaH samIpasthastasya sAdhormahAtmanaH // 882 // kiMcidA rabhavaH bha. kabhAvatvAnnamaskArAdipAThakaH / jAto'haM zrAvakAkAradhArako dravyatastadA // 883 // tatastadnubhAvena, pure'haM vibudhaalye| bhavacakalina vabhramazva nIto, guDikAyAH prabhAvataH // 884 // tatra ca-bhAvanA vyantarA jyotizcAriNaH kalpavAsinaH / pATakeSu vasanyete. vivadhA: kala. ptrkaaH||885 // dazASTapaJcabhedAste, trayaH pUrve yathAkramam / kalpasthAstadatItAzca, dvibhedAsturyapATake // 886 // kalpasthA dvAdazAvAsasaMsthitAH samudAhRtAH / navapaJcanivAsasthAstadatItAH prkiirtitaaH||887 // tatrAye pATake bhadre !, jAto'haM bhAvanastadA / Adyabheda- // 677 // sthiteSveva, vibudhaH kulaputrakaH // 888 // tatazca tasya tatra pAkSi, vismRto me sadAgamaH / sthito'yamapi mAM hitvA, krvaannH| 64567 Jain Education Internation R w.jainelibrary.org
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. // 678 // Jain Education Inter kAlayApanAm // 889 // tato maharddhisaMpannaH sArdhaM palyopamaM mudA / sukhaM yatheSTaM bhuJjAnaH, sthito'haM cArulIlayA / / 890 / / tadante guDikAM dattvA bhAryayA tuSTacittayA / pure'haM mAnavAvAse, samAnItaH punastayA // 891 // tatrAsti bandhudattasya, vaNijaH priyadarzanA / bhAryA tasyAH sutatvena, jAto'haM bandhanAmakaH || 892 // saMprAptayuvabhAvena, sundarAkhyo munIzvaraH / dRSTo mayA samIpasthastasya cAyaM sadAgamaH // 893 // zikSitaM punarapyasya, sambandhi jJAnamalpakam / jAtazcAhaM tadA bhadre !, zramaNo bhAvavarjitaH / / 894 // gatastadanubhAvena, bhUyo'haM vibudhAlaye / maharddhirvibudhastatra, jAto vyantarapATake / / 895 // na nIto vismRtatvena, mayA tatra sadAgamaH / gatena mAnavAvAse, punazca pravilokitaH // 896 // evaM vicaratA'nante, bhavacakre punaH punaH / tathA'nantena kAlena, mayA bhAryAniyogataH // 897 // ayaM sadAgamo bhadre !, mahAtmA pravilokitaH / anantavArA dRSTo'pi, vismRtazca punaH punaH // 898 // yugmam // vismRte ca punarbhrAntaM bhavacakraM nirantakam / AsAditaH kathaMcica, punareSa sadAgamaH / / 899 // yataH - anantavArAH saMpannaH, zrAvako'haM sulocane ! / dravyato yatirUpazca tatra dRSTaH sadAgamaH // 900 // vimucyemaM mahAbhAgaM, bhUyo bhUyo'ntarAntarA / bhrAntaH samastasthAneSu kRtA nAnA viDambanA: // 909 // kutIrthikayatizcAhaM sadAgamavidUSakaH / anantavArA: saMpanno bhavacakre nirantake / / 902 // anyacca bhramatastatra, bhavacakre mamAkhile / kaciddIrghA kaciddhasvA, saMjAtA karmaNaH sthitiH // 903 // kvacicca prabalA jAtA, mahAmohAdizatravaH / kacitsadAgamo jAtaH, prabalastannivArakaH // 904 // tatazcAnantavArAbhiryAvadbhyAsamAgataH / ayaM sadAgamastAvajjAtaM yattannibodha me / / 905 // sA kiMcinnirmalIbhUtA, cittavRttirmahATavI / tatazcAvasaraM jJAtvA, prasthitaH sa mahattamaH // 906 // uktazcAnena sadbodho, matsamIpAgamecchayA / Arya ! vijJApyatAM devaH, sAmprataM gamyatAM mayA // 907 // yastvayA pUrvanirdiSTo devasyAgre narottama ! / so'dhunA vartate lagnaH, bandhabhavaH bhavabhramazca samyagdarza nAgamaH // 678 //
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa.7pra. // 679 // se prastAvo hanta mAdRzAm // 908 // sadbodhenoktaM-cAra cArUditaM tAta !, samyak saMlakSito'vadhiH / tato vijJApitastena, sadbodhena / narezvaraH // 909 // tatazca-cAritradharmarAjena, vacanAttasya matriNaH / prahito matsamIpe'sau, samyagdarzananAmakaH // 910 // tena coktaM vidyeyaM nIyatAM deva!, prAbhRtaM kanyakA'naghA / tasya saMsArijIvasya, yena toSo'sya jAyate // 911 // sadbodhaH prAha nAdyApi, prastAvo'syA mahattama! / nayane hanta vidyAyAstatrAkarNaya kAraNam // 912 // sa hi saMsArijIvastAM, mugdhabuddhirna bhotsyate / vizeSatastatastAvatsAmAnyena prapatsyate // 913 // evaM ca sthite-yAvanna tAttvikaM rUpaM, tavAnenAvadhAritam / tAvanna yujyate dAtumeSA tasmai sukanyakA / / 914 // ajJAtakulazIlo hi, kuryAdasyAH parAbhavam / tataH sthAJcittasaMtApo, mAdRzAM tannimittakaH // 915 // tato gaccha vinA vidyA, tvaM tAvattasya sannidhau / kAlena bhUyasA rUpaM, bhotsyate hi sa tAvakam // 916 // tatazca-yadA syAttena vijJAtaM, rUpaM virocanatava parisphuTam / tadA'hamAgamiSyAmi, vidyAmAdAya te'ntike // 917 // sadAgamasya sAnAbhyaM, mahAmohAditAnavam / tathA saMsAri bhavaH jIvasya, sukhakhAdAdivedanam // 918 // deve cAbhimukhIbhAvastasya darzanakAmyayA / vidyayA rahitasyApi, gacchatastatra te gunnaaH||919|| | yugmam // tato yadAdizatyAryo, yaccA''jJApayati prabhuH / ityuktvA prasthitastUrNa, matsamIpaM mahattamaH // 920 // itazcAhaM tadA bhadre !, nagare dharmaghoSajanamandire / sUnurAnandanandinyorjAto nAmnA virocnH||921|| tataH saMprAptatAruNyaH, kAnane cittanandane / gatastatra mayA dRSTo, munidezanA dharmaghoSo munIzvaraH // 922 / / itazca me tadA iskhA, vartate karmapaddhatiH / mahAmohAdayo jAtAstanavo bhAvazatravaH / / 923 // tatazca -praNamya taM mahAbhAga, niSaNNaH zuddhabhUtale / jJAto'haM bhadrakastena, jJAnAlokena dhImatA // 924 // kiM ca-kurvatA mAnasAnandamamR- // 679 // takSaraNopamam / tato me kartumArabdhA, muninA dharmadezanA // 925 / / katham ? -manujajanma jagatyatidurlabhaM, jinamataM punaratra vishesstH| Usa Jain Education Interna For Private & Personel Use Only Shivaww.jainelibrary.org
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa. 7-pra. buddhakara. NIyaM "tadidamApya nareNa sumedhasA, viDhapanIyamato'pi paraM padam // 926 // itarathA punareva nirantake, nipatitasya subhImabhavAdhvake / kuzala"zambalamutkalakhAdanaM, nanu vinA'tuladuHkhaparaMparA // 927 // idamavetya janena vijAnatA, kuzalakarma bhavodadhitArakam / iha vidheyamaho | "viphalaM mudhA, na karaNIyamidaM narajanmakam // 928 // " atrAntare pratyakSIbhUto me tasya muneH samIpe bhUyo'pi bhagavAnayaM sadAgamaH, tato buddhaM mayA tasya munervacanaM, abhihitaM ca yanmayA kartavyaM tadAdizantu bhagavantaH, muninoktaM-bhadrAkarNaya "avadhIraNIyo bhavatA "bhavaprapaJcaH ArAdhanIyo vilInarAgadveSamoho'nantajJAnadarzanavIryAnandaparipUrNaH paramAtmA vandanIyAstadupadiSTamArgavartino bhagavantaH | "sAdhavaH pratipattavyAni jIvAjIvapuNyapApAsavasaMvaranirjarAbandhamokSalakSaNAni nava tattvAni sarvathA peyaM jinavacanAmRtaM neyaM tadaGgA"jhIbhAvena anuSTheyamAtmahitaM upaceyaM kuzalAnubandhi kuzalaM vidheyaM niSkalaGkamantaHkaraNaM heyaM kuvikalpajalpajAlaM avaseyaM bhagavadvacanasAraM "vijJeyaM rAgAdidoSavRndaM leyaM sugurusadupadezabheSajaM deyaM satataM sadAcaraNe mAnasaM avageyaM durjanapraNItakumatavacanaM nimeyaM mahApuruSavarga-18 | "madhye svarUpaM stheyaM niSpakampacittene"ti evaM copadizati madhurabhASiNi bhagavati dharmaghoSatapasvini saMprApto'sau samyagdarzananAmA mahattamaH vilokito durbhedakarmapranthibhedadvAreNAsau mayA tataH saMjAtaM me tatra munivacane svarucyA zraddhAnaM pratipanno'sau hitabandhubuddhyA maha|ttamaH, abhihito munivaraH yadAjJApayati nAthastadevAhaM kariSye, tato'bhivandya taM munivaraM gato'haM svabhavane / tataH prabhRti jAto'haM, samyagdarzanasaMyutaH / tattvazraddhAnapUtAtmA, vishissttjnyaanvrjitH|| 929 // tadeva satyaM niHzakaM, yajinendraiH praveditam / etAvanmAtratuSTo|'haM, tadA jAto varAnane! // 930 // sadAgamo hi vijJAnaM, svamAvedayate tadA / kevalaM sUkSmabhAveSu, na me bodhaH pravartate / / 931 / / PAna saMjAtAstadA sUkSmaviviktajJAnahetavaH / guravaH paTuvAco'pi, vinA me nijayogyatAm // 932 // yataH-svayogyataiva cArvaGgi!, zraddhA // 680 // Jan Education For Private Personel Use Only v
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7pra. // 681 // Jain Education Inter najJAnakAraNam / guravaH kevalaM tasyAM bhavanti sahakAriNaH // 933 // tathAhi -- akalaGke tathA lagne, bodhArthaM me sakovide / na zraddhAnaM mamotpannaM, tadA yatnazatairapi // 934 // tataH paraM punarjAto'nantavArA varAnane ! / sadAgamena sambandhaH, zraddhAzUnyastathApyabhUt // 935 // ato yadA yadA puMso, yAvatI yogyatA bhavet / tadA tadA bhavatyasya, tAvAneva guNodbhavaH // 936 // ataH zraddhAnamAtraM me, sUkSmajJAnavivarjitam / dharmaghoSopadezaistaiH saMjAtaM yogyatAnugam // 937 // anyacca -- palyopamapRthaktve tu kSINe karmasthitestadA / gRhidharmo mayA dRSTaH, sAmAnyAnna vizeSataH // 938 // pAlitAni tadAdezAdvatAni niyamAstathA / kecittadA mayA bhadre !, zraddhAsaMzuddhabuddhinA // 939 // tatastadanubhAvena, satpure vibudhAlaye / kalpavAsiSu nIto'haM, guDikAdAnapUrvakam // 940 // atha saudharmakalpe'haM, bhAvarAkAradhArakaH / samutthitaH kSaNArdhena, zayanAttacca kIdRzam ? // 941 // - divyapalyaGkasattUlIracitaM sparzapezalam / komalAmalasaccelacchAditaM cittanandanam // 942 // sumanogandhasaddhUpalasadAmodasundaram / divyAMzukavarollocadRSTigocarabandhuram // 943 // yugmam / tatra codvellamAnena, bAhuyugmena vismitaH / kirITakaTakeyUrahArakuNDalabhUSitaH / 944 || bhUSAGgarAgatAmbUlavanamAlAvirAjitaH / upaviSTaH kSaNAjjAto, dyotitAkhiladikpathaH // 945 // tato'laM jaya nandeti, jaya bhadreti bhASiNa: / salekhA lalanAlokA, lolalocanacAravaH // 946 // stuvanto mAM manohArivacanaiH karNapezalaiH / devo'si svAmiko'smAkamiti kiGkaratAM gatAH // 947 // yugmam // tato'haM vismayotphullalocanaH paryacintayam / tAM samRddhiM vilokyedaM, kiM mayA sukRtaM kRtam ? // 948 // tataH prAdurabhUjjJAnaM vimalaM vimalekSaNe ! | mayA virocanAvasthA'nena sarvA'vadhAritA / / 949 // atrAntare samAyAtau mahattamasadAgamau / tau ca dRSTvA mayA jJAtaM mAhAtmyamanayoridam / / 950 // tatastau pUrvavadbhadre !, pratipannau svabAndhavau / kRtaM cotthAya niHzeSaM, kartavyaM vibudhocitam / / 951 // tathAhi xxxxx sundara sthitiprAtiH saudhabhavaH / / 681 // ww.jainelibrary.org
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 75. // 182 // TUCK Jain Education Interio vividharatnasudIdhitiraJjite, vikacanIrajakhaNDamaNDite / gurunitambapayodharacArubhiH saha vadhUbhiramajji sarovare // 952 // tadanu nirmalahATakanirmitaM, vizadaratnavirAjitakuTTimam / laghu salIlamavApya jinAlayaM, sudRDhabhakti kRtaM jinavandanam // 953 // atha sunilapatrakasaJcayaM, maNimayaM jinabhASitabandhuram / pulakakAri rasena tu vAcitaM, laghu vidhATya manoramapustakam // 954 // tato yatheSTazabdAdisaMbhogamuditAzayaH / sAgaradvitayaM tatra, kiMcidUnaM vyavasthitaH / / 955 // tadante mAnavAvAsamAnIya vihitastayA / AmIro'haM kalandAkhyaH, sUnurmadanareNayoH // 956 // itazca - tatrAyAtasya cArvaGgi !, mama tau cArubAndhavau / nAgatau vismRtatvena, mahattamasadAgamau // 957 // sutarAM vismRto bhadre !, na dRSTazca tadA mayA / gRhidharmo yatastAbhyAM sa nirmukto na dRzyate // 958 // prAcInavAsanAbandhAt, kevalaM pApabhIrukaH / sthito bhadrakabhAvena, tatrAhaM haMsagAmini ! // 959 // punastadanubhAvena, satpure vibudhAlaye / jyoti - vAriSu nIto'haM, guDikAdAnapUrvakam // 960 // sthitastatrApi sadbhogasampattiprINitendriyaH / suciraM kiM tu tau dRSTI, mahAmohaparigrahau // 969 // saMjAta tayorbhUyaH, pakSapAto bRhattaraH / nitarAM vismRtAvetau mahattamasadAgamau // 962 // tato jIrNAvasAne tAM, vitIrya guDikAM punaH / paJcAkSapazusaMsthAne, nIto'haM ruSTayA tayA // 963 // vihito dardurAkAradhArakaH kelizIlayA / tataH paraM punarbhUri, bhramito'rdavitardakam // 964 // nAnAvidheSu sthAneSu, bhramayitvA svabhAryayA / AnIya mAnavAvAsaM, pure kAmpilyanAmake / / 965 / / dharAyA vasubandhoca, sUnurvAsavanAmakaH / kRto'haM kRtasatkarmA, rAjaputro manoramaH // 966 // tatra cAsAtha zAntyAkhyaM, sUriM saddharmadezakam / dRSTAvimau punarbhadre !, mahattamasadAgamau // 967 // tataH paricayAdAbhyAM tanUbhUtAH punarmama / zatravaH suhRdAbhAsA, mahAmohAdayastadA // 968 // athAhamanayoH prApya mAhAtmyaM cArubhASiNi ! / dvitIyakalpe saMprAptaH, satpure vibudhAlaye // 969 // tatra AbhIra bhavaH zAntisUrervAsavasya bodhaH u catA ca // 682 //
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau zAntisUresivasya bodhaH uccatA ca sthasyApi saMpannau, mamemau smRtigocarau / bhuktaM ca suciraM divyaM, sukhaM tatra mayA'tulam // 970 // tato manujagatyantaH, pATake kAJcane sa.7-pra. pure / Agatasya mahAmohadoSato vismRtAvimau // 971 // itthaM saGkhyAdhikA vArA, dRSTo dRSTaH punaH punaH / sadAgamayuto bhadre!, naSTo 'sau me mahattamaH // 972 // yataH--vinA viratibhAvena, saGkhyAtIteSu dhAmasu / zraddhAnamAtrasaMtuSTo, jAto'haM zrAvakaH purA // 973 // 1683 // tathA RjutvAduparodhAdbA, kacicchraddhAnasaMyutaH / jAtaH zramaNaveSo'haM, viratyA rahito hRdi // 974 // anyacca-saGkhyAtItA mayA vArA, yatra yatra vilokitaH / mahattamaH punadRSTastatra tatra sadAgamaH // 975 // gRhidharme'pi tanmUle, dRSTaH sAmAnyarUpataH / kacitkacinna dRSTo'pi, sa mahattamapArzvagaH // 976 / / samyagdarzanayuktau ca, gRhidharmasadAgamau / sAmAnyarUpau tau bhadre'saGkhyavArA vilokitI // 977 // tadete bahuzo dRSTAstrayo'pi varabAndhavAH / jAtAzca sukhadAstatra, vimuktAzcAntarAntarA // 978 // anyacca-dRSTazca kevalo| 'pyeSo'nantavArAH sadAgamaH / na tvanena vinA dRSTaH, sa samyagdarzanaH kvacit // 979 // anyacca-yatra yatra samIpasthaH, saMjAto me |mahattamaH / tatra tatra vayasyo me, jAtaH puNyodayaH purA / / 980 / / tena cotpAditAH sarvA, yatheSTA bhogasampadaH / vasato mAnavAvAse, pure ca vibudhAlaye // 981 // tathA--sthitA karmasthitilaghvI, bhItabhItAzca zatravaH / antarlInAH sthitA bhadre!, mahAmohAdayastathA | 31 // 982 // yatra yatra punarjAtAH, prabalA bhAvazatravaH / mattaH puNyodayo naSTastatra tatra varAnane! // 983 // naSTe ca tatra jAtA me, tisarvA duHkhaparaMparA / bhramito'nantakAlaM ca, bhavitavyatayA tayA // 984 // tathA--sthitimA'dhIyasI jAtA, karmaNaH kliSTatAM gatam / mAnasaM ca punarjAtaM, tattvazraddhAnavarjitam // 985 // ata evotkaTA jAtA, yatra yatra mahArayaH / te mattastatra tatraitI, dUrIbhUto subAndhavau // 986 / / vizeSaH punareSo'tra, kathyate te nirAkRtaH / sa mithyAdarzanAkhyena, samyagdarzananAmakaH // 987 // jJAnasaMvaraNenApi, AAMKAMACHAROS // 683 // Join Education For Private Personel Use Only T ww.jainelibrary.org
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitaulAdUraM nItaH sadAgamaH / kacittAvapi nirjitya, tAbhyAmapi nirAkRtau // 988 // evaM cAnantakAlaM te, jayabhaGgaparAyaNAH / dezakAlabalaM| sa.7-pra. prApya, jAtA bhadre! parasparam // 989 // anyacca-mAmakaH pakSapAto'bhUdyayoreva vizeSataH / tayoreva tadA jAto, jayo bhaGgastadanyayoH // 990 // anyadA mAnavAvAsamadhyavartini sundare / pure sopArake pallyA, nIto'haM nIrajekSaNe! / / 991 // vaNijaH zAlibhadrasya, maasudhaabhuutaa||684|| ICTbhAryA'sti knkprbhaa| jAtastasyAH suto'smIti, tatra nAmnA vibhUSaNaH // 992 // atha sUriM sudhAbhUtamAsAdya zubhakAnane / puna-IRIT vibhA. dRSTau mayA bhadre!, mahattamasadAgamau / / 993 / / tatazca-tattvazraddhAnasaMpanno, bhAvato viratiM vinA / jAto gurUparodhena, zramaNo'haM ta Nasya dIkSA daa'nghe!|| 994 // tato gRhItaliGgasya, sAdhumadhye'pi tiSThataH / jAtaM me karmadoSeNa, vaibhASyanirataM manaH / / 995 // tataH prabalatAM nindakaprAptA, mahAmohAdayaH punaH / jAtau ca bhAvato dUre, mahattamasadAgamau / / 996 / / tato nimittamAsAdya, nimittaviraheNa vA / svabhAvAdeva | tAca sampannastadA'haM paranindakaH // 997 / / tapakhinAM suzIlAnA, sadanuSThAnacAriNAm / anyeSAmapi kurvANo, nindA no zaGkitastadA // 998 // kiM bahunA?-tIrthezvarANAM saGghasya, zrutasya gaNadhAriNAm / AzAtanAM dadhAnena, mayA pRSThaM na vIkSitam // 999 // evaM |ca-gRhItayativeSo'pi, pApAtmA guNadUSakaH / mahAmohavazAjAto, mithyAdRSTiH sudAruNaH // 1000 // tto'tighordubhiNdkrmsngghaatpuuritH| saMjAto'haM punarbhadre!, tAdRzyA pApaceSTayA // 1001 // tato'nantaM punaH kAlaM, duHkhasAgaramadhyagaH / prAyaH samastasthAneSu, bhramito'haM svabhAryayA // 1002 // samastadravyarAzezca, bhavanodaracAriNaH / tadA spRSTaM mayopAdha, bhramatA vargaNekSayA // 1003 // na sA vipanna tahuHkhaM, na sA gADhaviDambanA / loke'sti padmapatrAkSi!, yA na soDhA tadA mayA // 1004 // evaM vadati saMsArijIve vismitamAnasA / jAtA'gRhItasaGketA, kiMcidbhAvArthakovidA / / 1005 // tathA prajJAvizAlApi, zrutvA tattAdRzaM vcH| Jain Education For Private Personel Use Only
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau sa. 7-pra. atyantajAtasaMvegA, cintayAmAsa mAnase // 1006 // yaduta-aho saMsArijIvasya, mahAmohapariprahau / manye'haM sarvapApebhyaH, sakAzAdatidAruNau // 10.7 // tathA-krodhAdibhyo yadA jAtamasyAnarthakadambakam / tadA nAnena kathitaH, samyagdarzanamIlakaH // 1008 // mahAmohatatastairnirguNasyAsya, yattAdRkSaM viz2ambhitam / AlocyamAnaM tanme'dya, nAzcarya pratibhAsate // 1009 // AbhyAM punaridaM sarva, samyagdarza- parigrahadunamIlake / saMjAte'pi kRtaM dIrghasaMsArapatanAdikam / / 1010 / / tadetau saguNasyApi, yAvanarthavidhAyakau / tAveva dAruNau nUnaM, mahAmo- saSTatAcihaparigrahau // 1011 // athavA-yatremau tatra te sarve, santi krodhAdayaH sphuTam / samudAyAtmakasteSAM, mahAmoho hi vrnnitH|| 1012 // ntA prajJAparigraho'pi sarveSAM, teSAmAdhAratAM gataH / sa hi lobhasakho lAbho, mahAmohabalAdhikaH // 1013 // tadetau guNaghAtAya, sarveSAM mUla- vizAlAnAyakau / jAtau saMsArijIvasya, yattannAzcaryamIdRzam // 1014 // kiM ca-sadbhUtaguNaghAtAya, santi krodhAdayo'pyalam / anayostu hRdi vizeSArthamanenetthamudAhRtam // 1015 // anyacca-te'pyAbhyAM hanta nirmuktA, na santyeva kadAcana / kiM tu pravartakAveto, te tu jJeyAH padAtayaH // 1016 // asyaiva ca vizeSasya, siddhyarthamamunA kRtA / doSasandarzikA'mISAM, krameNetthamudAhRtiH // 1017 // samastAnarthasArthasya, taditthaM janakAvimau / asya saMsArijIvasya, mahAmohaparigrahau // 1018 / tathApi lokaH pApAtmA, guruvAkyazatairapi / nAcaratyanayostyAga, tatra kiM bata kurmahe ? // 1019 // eSApi duSTA vyAkhyAtA, zrutiH kovidasUriNA / tathApi rajyate'tyarthamasyAmeSa jaDo janaH / / 1020 / / atha prajJAvizAlA tAM, gADhaM saMvIkSya bhAvitAm / sa bhavyapuruSo'vAdIdamba! kiM cintitaM tvyaa?||1021|| tayoktaM putra! te sarva, kathayiSye nirAkulA / dattAvadhAnastvaM tAvadasya vAkyaM nizAmaya // 1022 // kiM ca-vatsa! mottAlatAM kArSIH, kiledaM na samApyate / kathitaprAyametena, sarvamAtmaviceSTitam // 1023 // tatastUSNIM sthite tatra, rAjaputre sasAdaram / saMsArijIvaH u.bha.58R Jain Education Inte For Private Personel Use Only dainelibrary.org
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI sa.7-pra. // 686 // provAca, zeSAmAtmakathAnikAm // 1024 // uktaM ca tena-anyadA bhAryayA bhadre !, nIto'haM bhadrile pure / sutaH sphaTikarAjasya, suprabuddhamu. jAto'haM vizadastadA // 1025 // vimalAnandanazcArutAruNye vartamAnakaH / suprabuddhamuniM dRSTvA, prabuddho jinazAsane // 1026 // ato niziSyaH bhUyo mayA dRSTau, mahattamasadAgamau / gRhidharmayutau bhadre !, pAlitAzca vratAdayaH // 1027 // tattvazraddhAnazuddhAtmA, sthitazcAhaM ciraM tdaa| vizadaH dakiM tu sUkSmapadArtheSu, viviktajJAnavarjitaH // 1028 // tatastadanubhAvena, jAtaH puNyodayo'naghaH / nItastRtIyakalpe'haM, satpure vibudhA-14 laye // 1029 // tathAbhimatazabdAdibhogasammardasundare / dhArayitvA sukhenocaistatra sAgarasaptakam // 1030 // tato'pi mAnavAvAse, | tatazca vibudhAlaye / itthaM ca kArito bhadre !, bhUrivArA gamAgamam // 1031 // kiM bahunA?-bAndhavatrayayuktena, dvAdazApi viloH | kitAH / pratyekaM te mayA kalpAH, kacinmuktazca bAndhavaiH // 1032 // evaM ca sthite-tato dvAdazakalpastho, mAnavAvAsasammukham / prasthAnaM kArito bhadre !, bhavitavyatayA tayA // 1033 // iti // vimalamapi gurUNAM bhASitaM bhUribhavyAH!, prabalakalilaheturyo mahA| moharAjaH / sthagayati guruvIryo'nantasaMsArakArI, manujabhavamavAptAstasya mA bhUta vshyaaH||1034 / / sakaladoSabhavArNavakAraNaM, tyajata lobhasakhaM ca parigraham / iha paratra ca duHkhabharAkare, sajata mA bata karNasukhe dhvanau // 1035 // etanniveditamazeSavacobhiratra, prastAvane tavidamAtmadhiyA vicintya / satyaM hitaM ca yadi vo rucitaM kathaMcittUrNa tadasya karaNe ghaTanAM kurudhvam // 1036 // // ityupamitibhavaprapaJcakathAyAM mahAmohaparigrahazravaNendriyavipAkavarNano nAma saptamaH prastAvaH samAptaH // // 686 // F-RAHASAOSALGAOAC Jain Education Inte For Private & Personel Use Only OMjainelibrary.org
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. guNadhAraNatayA janma atha aSTamaH prstaavH| // 687 // AAAAAAACARSA athAsti mAnavAvAse, satpuraM satatotsavam / sapramodamiti khyAtamacintyaguNabhUSitam // 1 // dAnavArikRtAhAdo, mahebhagativibhramaH / puraMdarasamo yatra, naravargo virAjate // 2 // rUpalAvaNyanepathyanirvizeSo'marIjanaiH / vilAsinIjano yatra, netronmeSairviziSyate // 3 // tatrArikarisaGghAtavipATitakaTasthalaH / nirvyAjapauruSakhyAto, rAjA'sti mdhuvaarnnH||4|| sarvasAdhAraNaM kRtvA, vitIrNa yena | no dhanam / rUparakSitadAreNa, sauvidallA na dhAritAH // 5 // tasyAsti padmapatrAkSI, rUpalAvaNyazAlinI / pradhAnavaMzasaMbhUtA, mahAdevI sumAlinI // 6 // yA hRdi nyastarAjA'pi, rAjJo hRdayavartinI / itthaM darzitacitrApi, vicitraguNayoginI // 7 // atha puNyodayehA nAhaM, saMyukto nijabhAryayA / bhadre'gRhItasaGkete!, tasyAH kukSau pravezitaH // 8 // niSkrAntaH kAlaparyAyAtsarvAvayavasundaraH / channaH so'pi mayA sArdha, jAtaH puNyodayo'naghe! // 9 // jAte ca mayi saMjAtamAnandarasanirbharam / uddAmanRttasaMgItaM, madhuvAraNamandiram 8 // 10 // tathA-vihitaM ca narezvaratoSakara, vararAsasalAsavilAsadharam / bahuvAdanakhAdanagAnaparaM, madirAmadaghUrNitacArunaram // 11 // vilayAjananartitavAmanakaM, kRtakubjakakaJcukihAsanakam / vihitArthimanorathapUraNakaM, kRtalokacamatkRti vardhanakam // 12 // tataH samu- // 687 // cite kAle, mahAnandapuraHsaram / janakenaiva me nAma, sthApitaM gunndhaarnnH|| 13 // paJcabhizcArudhAtrIbhirlalito'maravadivi / tato'haMdra CIRCANCE Join Education in
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-a. maitrI // 688 // vRddhimAyAtaH, sukhasAgaramadhyagaH // 14 // itazca sagotro matpiturmitraM, jIvitAdapi vallabhaH / narendro'sti vizAlAkSastasya sUnuH kulndhrkulNdhrH|| 15 // sa sapramode tatraiva, tAtasnehena saMsthitaH / tato mamApi saMpannaH, sa vayasyaH kulNdhrH|| 16 // sa ca svacchAzayo / dhanyaH, surUpaH subhagaH kRtI / samastaguNasaMpannaH, satya eva kulaMdharaH // 17 // tataH saMvardhamAno'haM, tena sArdha sumedhasA / saMjAto'pitasadbhAvaH, snehanirbharamAnasaH / / 18 // tatazca-samaM kRtakalAbhyAsau, krIDArasaparAyaNau / saMprAptau cArutAruNyamAvAM madanamandiram saa|| 19 // itazca nandanAkAraM, purAhare manoramam / AhvAdamandiraM nAma, tatrAsti varakAnanam / / 20 // tacca cittacamatkAri, loca&AnAhAdadAyakam / atyantamAvayorjAtaM, sevitaM ca dine dine // 21 // anyadA gatayostatra, dUravarti parisphuTam / yoSitordvitayaM kiMcidda|STigocaramAgatam // 22 // tatraikA rUpalAvaNyavilAsaiH kAmagehinIm / hasantIva vizAlAkSI, dvitIyA nanu tAzI // 23 // atha sA sundarI dUrAccakSurgocaracAriNam / mAM bhrUlatAdhanurmuktaiI STibANairatADayat // 24 // tathA-cUtazAkhAM samAlambya, lIlayollAsitastanI / AjihIrSadvilAsena, cArvaGgI mAmakaM manaH // 25 // tathA-cakitaM vismitaM snigdhaM, sAkUtamatilajjitam / bahirliGgaH kSaNAJcittaM, AlhAdatatsvarUpaM mayekSitam // 26 // tatastAM tAdRzIM vIkSya, manonayananandanIm / nirmithyArpitasadbhAvAM, raJjitaM mama mAnasam // 27 // tato maMdire gamayA cintitaM-kimiyaM sA ratiH sAkSAki puraMdarakAminI? / kiM vA lakSmIramutretthaM, vartate tanudhAriNI // 28 // evaM ca cintaya-18 manaM nISadazarIrazareritaH / yAvadvikAralezena, yukto jAtaH zubhAnane! // 29 // tAvanirIkSitastena, sAkUtaM jJAtacetasA / vayasyena mayA'pyu cairAkAravaraNaM kRtam // 30 // yugmam / cintitaM ca mayA hanta, lajjAkAri vivekinAm / idaM sakAmayA dRSTyA, yatparastrInirIkSaNam // 688 // 4 // 31 / / tadasyAM dRSTipAtaM me, dRSTvA nirmalacetasA / aho kulaMdhareNAtra, na jAne kiM vicintitam ? // 32 // tato lajjAbhareNAraM, mukhaM + + Jain Education in anw.jainelibrary.org
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. madanamaMjarIsamAgamaH // 689 // tasya punaH punaH / apazyataH parIkSArtha, tadA'tyartha nibhAlaye // 33 // atha vijJAtasadbhAvaH, kalAkauzalakovidaH / nigUDhaM kAkalI kRtvA, mAmAha sa kulaMdharaH // 34 // kumAra! kiM sthitenAtra, gamyatAmadhunA gRhe| krIDitaM bRhatIM velAmaparAho hi vartate // 35 // mayoktaM rocate yatte, tadeva kriyatAmiti / tato gRhe gatAvAvAM, kRtaM ca divasocitam // 36 // atha rAtrau viviktAyAM, zayyAyAM mama tiSThataH / sA cetasi kuraGgAkSI, khATakRtya punarAgatA // 37 // nAbhaviSyaJca nediSTho, yadi puNyodayo'naghaH / tathA me vartamAnasya, tadA bhadre! sahAyakaH // 38 // tataH-sA zalyabhUtA me citte, vilagantI muhurmuhuH / akariSyavasthA yAM, sA''khyAtuM naiva pAryate // 39 // kevalaM nikaTasthAyI, yataH puNyodayo'naghaH / mamAbhUttena sA jAtA, nAtyartha bata bAdhikA // 40 // trimirvizeSakam / anaghaH sa karotyeva, yataH puNyodayo nRNAm / sAMsArikapadArtheSu, nirAbAdhamidaM manaH / / 41 / / tathApi tAmanusmRtya, manAk cintAmahaM gataH / yathA kasya punaH sA syAnnIlanIrajalocanA // 42 / / cintayitvA gato nidrAM, vibhAtA ca vibhAvarI / prabhAte ca samAyAto, matsamIpaM kulaMdharaH // 43 // ISadarzanalobhena , tasyAH so'bhihito mayA / vayasya ! kiM vrajAvo'dya, punarAhAdamandire // 44 // tataH kulaMdhareNoktaM, smitabandhurayA girA / kimidaM gamyate ? kiM te, vismRtA tatra kunycikaa?||45|| aye! jJAto mamAnena, bhAva ityavadhArya ca / mayA so'bhihito mitra!, parihAso vimucyatAm // 46 // gamyatAM punarudyAne, kA kasyeti ca vIkSyatAm / ucitA kanyakA ceti, neti vA sA parIkSyatAm // 47 // anyaza-parabhAryA grahISye'haM, vikalpamiti mA kRthAH / kanyakA cenna muzcAmi, tAmindrasyApi dhaavtH||48|| tataH kulaMdharaH prAha, mitra! mottAlatAM gamaH / gacchAvaH kriyate sarva, yadvayasyAya rocate // 49 // tato gatau punastatra, kAnane tannirUpitam / sthAnaM yatra parA prAyopitotiyaM param // 50 // athAdRSTvA punastatra, tAM kuraGgamavIkSaNAm / ahaM tallipsayA kiMciJcittodvegena pIDitaH / / 51 / / C4560 // 989 // Jain Education Intem S Mjainelibrary.org
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-a. rIsamAgamaH // 690 // tatazca-vane paryaTya tAM nUnaM, vIkSamANo muhurmuhuH / kulaMdharayuto yAvanniSaNNastasya bhUtale // 52 // tAvattUrNapadanyAsaiH, patramarmaraniskhanam / AkarNya kasyacitpRSThe, valitA mama kandharA // 53 // athaikA madhyamAvasthA, dRSTA nArI suvigrhaa| dvitIyA sA samAyAtA, yA'ssIttasyA dvitIyikA // 54 // tataH sakulaMdhareNa mayA kRtamabhyutthAnaM nAmitamuttamAGga, tataH savizeSa vilokito'haM tayA prauDhanAryA, kRtamAnandodakabindupariplutanayanayugalaM, abhihitaM ca-vatsa! ciraM jIva madIyajIvitenApi, kulaMdharo'pyuktaH-putra! dIrghAyurbhava tvaM, asti bhavadbhyAM saha kiMcidvaktavyaM ato rAjaputramupavezayitumarhati vatsaH, kulaMdhareNoktaM yadAdizatyambA, tataH pramRSTamanena bhUtalaM upaviSTAni vayaM, tato mAmuddizya tayA'bhihitaM-vatsAkarNaya-asti vidyAdharAlayo vaitAbyo nAma mahAgiriH, tatra gandhasamRddhaM nAma nagaraM, tadadhipatirvidyAdharacakravartI kanakodaro nAma rAjA, tasyAhaM kAmalatA nAma mahAdevI, na cAbhUttasyApatyaM gato bhUrikAlaH | viSaNNo'sau nirapatyatayA'haM ca tato'patyArtha prayuktAni bheSajAni vihitA grahazAntayaH dattAnyupayAcitazatAni pRSTA naimittikAH upacaritA |matravAdinaH vinyAsitAni tatrANi pItAni mUlajAlAni kRtAni kautukAni niHsAritA avazrutayaH zodhitAni jAtakAni avatAritAH praznAH prArthitAH prazastasvapnAH abhyarthitA yoginyaH kRtaM sarva yaduktaM kiMcitkenApIti, tato madhyame vayasi prAdurbhUto me garbhaH prahRSTo rAjA krameNa ca prasUtA'haM jAtA dehaprabhayA dikcakravAlamudbhAsayantI dArikA niveditA rAjJe parituSTo'sau kAritaM mahAvardhanakaM pratiSThitaM prazasta dine nAma madanamaJjarIti, vardhitA sA sukhasandohena saMjAteyamatyantamabhISTA, janakapriyapadAtinarasenavallarikAduhitA tasyAH priyasakhI lavalikA, prAhitA sArdhamanayA sA sakalAH kalAH prAptA yauvanaM, tataH kalAsauSThavena rUpAtizayena ca na mamocitaH puruSo'stIti buddhyA saMjAtA puruSadveSiNI sA vatsA madanamajarI, tacca lavalikAvacanena vijJAya tadAkUtaM viSaNNA'haM niveditaM mahArA EARCLEASANTOS // 690 // Jan Education Inter For Private Personel Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitaula jAya saMjAto'sau sacintaH kathamiyaM kariSyata iti, tataH samutpannA'sya buddhiH kArito'nena svayaMvarAmaNDapaH samAhUtAH sarve vidyAdhara-8 madanamaJjaa.8-pra. narendrAH samAgatA vegena kRtAstatpratipattayaH viracitA maJcAH sthitAH sarve yathAsthAnaM upaviSTaH svayaMvarAmaNDapamadhye saparikaro rAjA rIsvayaMvaraH praviSTA'haM viracitavaranepathyAlaGkArAGgarAgamAlyAdivicchitticarcanAM gRhItvA vatsAM madanamajarI saha lavalikayA, tAM cApahasitAmara-1 // 691 // sundarIlAvaNyAM kanyAmupalabhya prabalacittakallolairalamullalamAnA api tasyAM viniviSTadRSTiceSTAH sthitAcitranyastA iva nizcalAH sarve'mbara-18 carAH, varNitA mayA nAmato gotrato vibhavato nivAsato rUpato guNatazcihnatazca pratyekamete, tadyathA-vatse madanamari!-eSo'mita-| prabho nAma, vidyuddantasya nandanaH / atularddhizca vAstavyaH, pure gaganavallabhe // 55 // surAkAradharo'zeSakalAkauzalakovidaH / ketau cArumayUreNa, lasattAlaM virAjate // 56 // tathA-eSa bhAnuprabho nAma, nAgakesarinandanaH / maharddhiko mahAvIryo, gAndharvapuranA-| yakaH // 57 / / kamanIyAkRtivatse., bhUrividyAvizAradaH / Akaro guNaratnAnAM, prasiddho garuDadhvajaH / / 58 // tathA-ayamapi ca |rativilAso ratimitrasuto maharddhisaMpannaH / tadadhipatireSa nivasati rathanUpuracakravAlapure // 59 // kanakAvadAtavapureSa nikhila-| vijJAnaguNagaNopetaH / nanu pazya madanamaJjari ! varavAnaraketuyaSTiyutaH // 60 // tadevaM yAvadekaika, varNayAmi narezvaram / tAvadviSAdamApannA, vatsA madanamajarI // 61 / / tathAhi dRSTA sA tadA mayA durbhaganArIva sapatnIguNeSu vipadgatasubhaTa iva zatruvIryeSu samatsaravAdIva prativAdisauSThaveSu seyevaidy iva prativaidyakauzaleSu sotsekavijJAnika iva prativijJAnikanaipuNeSu kenacitsAdaramupavarNyamAneSu teSu vi-10 dyAdharanarezvareSu mayA tathA zlAghyamAneSu dRSTI apAtayantI saMjAtA gADhaM vidrANavadanA vatsA madanamakharI, tato hA kimetaditi vicintya | // 691 // |mayA'bhihitA sA-yathA vatse! madanamaJjari kimabhirucitaH kazcideteSAM madhye vatsAyai vidyAdharanarendraH?, tayoktaM-amba! tUrNamapakra AASANAS Jain Education For Private & Personel Use Only W w.jainelibrary.org
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra iti va atiduSkararolinA yathA'ya! : zarIrApATava upamitI mAmo vayamitaH sthAnAt alameteSAM darzanena ziro duSyati mamAnena yuSmadupavarNitAlIkatadguNazravaNena, tadAkarNya viSaNNA'haM niveditaM rAjJe a. 8-pra. gato'sau cintAM abhihitamanena nIyatAM bhavane vatsA mA bhUJcittaduHkhAsikayA'syAH zarIrApATavamiti, tatastAM gRhItvA nirgatA'haM svayaM varamaNDapAt prAptA svabhavanaM viSaNNeyaM lavalikA, abhihitamanayA-yathA'mba! kaH punarbhartRdArikAyAH pariNayanopAyo bhaviSyati ?, m||692|| Myokta-vatse lavalike! vayamapi na jAnImaH atiduSkararocikeyaM tava priyasakhI praSTavyeyameva bhavatyA yatra karaNIyaM samApto'smAka| midAnI mandabhAgyAnAM paryAlocagocara iti vadantI sthUlamuktAphalakalApakalpairnayanasalilabindusandohai rodituM pravRttA'haM, lavalikayoktaM -svAmini ! muJca viSAdaM praznayiSyAmyahaM bhartRdArikAM, na khalveSA vinayasarvasvaM svajananIjanakayoH santApakAriNI bhaviSyati kathaM yiSyati yadatra karaNIyaM, tatazcaivaM svasthIkRtA'hamanayA lavalikayA // itazca te vidyAdharAH svayaMvaramaNDapAvRtavarAmeva nirgacchantImava- caturmAnu lokya tAM vatsAM madanamaJjarI hRtasarvasvA iva naSTaratnanidhAnA iva mudgaratADitA iva vigalitavidyA iva sarvathA bhraSTacchAyA vilakSIbhUtAH ||ssH svapnaH |sakopAH santaH kanakodaranarendramasaMbhASya nirgatAH svayaMvaramaNDapAdgatA gRhItvaikAM dizaM, tato rAjA prAptaH zokAtirekaM laGkitaM varSamiva tadinaM samAgatA rajanI na dattaM ca prAdoSikamAsthAnaM, suptaH kevalaM tayA gamitaprAyA cintayA vinidreNaiva rAjJA vibhAvarI tato'tibhareNa palabdho'nena nidrAlavaH jAtaM tatra svapnadarzanaM, dRSTAni jAgrateva catvAri mAnuSANi-dvau puruSau dve lalane, tairabhihitaM-mahArAja! kanako|dara kiM suptastvaM uta jAgarSi ?, nRpatirAha jAgarmi, tairuktaM yadyevaM tato muJca viSAdaM nirUpito'smAbhiH pUrvameva varo madanamaJjaryAH sa eva bhaviSyati alaM bhavatAmanyavarAnveSaNena asmAbhireva ca dveSyAH saMpAditAH khalvasyAste vidyAdharanarendrAH yato na prayacchAmo vaya- // 692 // | menAmanyasmai varAyeti bruvANAni tAni gatAnyadarzanaM, atrAntare saMjAtaH prAbhAtikatUryanirghoSaH prabuddho rAjA smRtaH svapnArthaH prahRSTazce. Jain Education in For Private & Personel Use Only Colhaw.jainelibrary.org
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 693 // patigaveSaNAya pravAsa: tasA, paThitaM kAlanivedakena-'udgacchanneSa bho lokA!, bhAskaraH kathayatyalam / mA kRDhU cittasantApaM, mA harSa mA ca vikla-- vam // 62 // yathaivAnAdisiddho'yamasmAkaM bho dine dine / udayAdikramaH sarvastathA vo'pi bhave bhave // 63 // etaccAkarNya cintitaM narapatinA-aye yuktamuktamanena samarthitaH svapnArthaH, tathAhi-yathA devarUpaiH pUrvanirUpita evAsmAbhirmadanamajarIvara ityuktaM tathA'nenApi paThatA bhAskarasya pratidinamudayapratApAstamayAdarzanapunarudayAdivaddehinAM janmani janmani sukhaduHkhalAbhAdikaM sarva ciranirUpitamevopanamate tadalaM tatra viSAdAdinetyAveditamiti, ataH sutatritamevedaM sarvamAste kiM nazcintayetyAkalayya nirAkulIbhUto rAjA / itazca kimadhunA kartavyamiti pRSTA lavalikayA madanamaJjarI, tayoktaM yadi tAto'mbA ca mAmutsaMkalayati tato'haM svayameva paryaTya vasundharAmAtmAbhirucitaM varaM vRNomIti, tataH kathitaM me lavalikayA tadvacanaM niveditaM mayA rAjJe, cintitamanena--sundaramevedaM matritaM vatsayA, ayameva tasya devanirdiSTasya varasya lAbhopAya iti vicintyAnujJAtA vatsA madanamaJjarI, tato gRhItvemAmAtmasahacarI lavalikA nirgatA sA varArtha sakalabhUtalAvalokanAya gatAni katicidinAni sthito rAjA'haM ca vatsAsnehana sonmAthako dizo nibhAlayantau, anyadA samAgateyaM saviSAdA lavalikA, dRSTvA cemAM drAkRtya patitamAvayohRdayaM hA kimitIyamekAkinI saviSAdA copalabhyata iti bhAvanayA, kRto'nayA praNAmaH, mayoktaM-ayi bhadre ! lavalike kuzalaM vatsAyAH, anayoktaM-amba ! kuzalaM, mayoktaM ka punaridAnI vartate vatsA ?, anayoktaM-AkarNayatvambA-asti tAvadito nirgatya vilokitamAvAbhyAmanekapAmanagarAdivibhUSitaM vividhavRttAntabhUri bhUmaNDalaM prApte sapramodapuraM dRSTaM tato bahirAhlAdamandiramudyAnaM saMjAtamAvayostadvilokanakutUhalaM sthite tasyopariSTAt dRSTau suravarakumArAkAradhArako tatra dvau rAjapuruSo tayozcaikamavalokayantI prAptA'tyantamazarIrazaraprahAragocaraM priyasakhI tatastadvedanAbharaniHsahevAvatIrNA mayA sAdhU OMOMOM OMOMOM552 // 693 // Jain Education inte For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 694 // guNadhAraNe prItiH bhUtale sthitA tayordRSTigocare manAgadUravartini cUtavane tameva rAjakumAramanimiSitAkSI nirIkSamANA tataH pAtitA tenApi tadabhimukhaM dRSTiH-tataH sA'mRtasikteva, kSipteva sukhasAgare / tasminnavasare dRSTA, mayA yAntI rasAntaram // 64 // prAvRTAle yathA''karNya, meghazabdaM mayUrikA / vijRmbhate tathA bAlA, taM dRSTvA'mba ! vijRmbhitA / / 65 // vilAsabandhuraM vakraM, sarasaM ca zarIrakam / kacitkadambapuSpAbhaM, dhArayantI mayekSitA / / 66 / / nRtyatIva rasAkSepAlajjatIva muhurmahuH / hasatIva vizAlAkSI, dRSTiM dadati vallabhe // 67 // tatastAM tAdRzIM vIkSya, tatra nikSiptamAnasAm / kartuM pravRttA saGkalpamahaM harSamupAgatA // 68 // yaduta-aho vidagdhA nirmithyamaho dukararocikA / tathApi toSitA'nena, sUnunA bhartRdArikA // 69 // aho asya surUpatvamaho lAvaNyapUrNatA / aho yukto'nayoryogo, ratimanmathayoriva // 70 // aho ghaTitamevedaM, mithunaM nanu vedhasA / sadbhAvamIlanAdeva, saMpannaM naH samIhitam // 71 // atha kSaNAtsa kenApi, kAraNena sasambhramaH / sArdha tena vayasyena, tataH sthAnAdgato yuvA // 72 // gate ca tatra sA bAlA, zUnyA taralatArikA / saMjAtA vihvalA'tyantaM, yathA naSTanidhAnikA // 73 / / tato mayoktaM-bhartRdArike! yadyabhirucitastubhyameSa taruNastato gamyatAM tAtAmbAsamIpe nizcitameSo'syaiva sapramodapurAdhipatermadhuvAraNarAjasya sUnurbhaviSyati kasyAnyasyedRzo rUpAtizayaH ?, tato dApyatAmasmai tAtenAtmA kimadhunA vilambiteneti, tayoktaM-sakhi lavalike! rucito'yaM me janaH kevalaM sAzakaM mama hRdayaM na rucitA prAyeNAhamasmai kathamanyathA tUrNamapakramaNaM ?, mayoktaM svAmini ! mA maivaM vocaH, tathAhi-kiM na te prahitA dRSTiH, kiM na jAtaH satoSakaH ? / sa rAjaputrastvAM dRSTvA, yenetthamabhidhIyate // 74 // atyartha rucitAsi tvaM, zaGkAM muJca varAnane ! / madhau madhukarAyeva, sarasA cUtamaJjarI // 7 // vaidagdhyAdeva tenedaM, hantApakramaNaM kRtam / tato'nuSThIyatAmetatsvAbhinyA mama bhASitam / / 76 // tataH svasthIbhUtA kiMcidrAjaduhitA tathA // 694 // Jain Education intel For Private & Personel Use Only R w.jainelibrary.org
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-a. // 695 // pyuktamanayA-sakhi! lavalike nAhaM gantuM pArayAmi avasthaM me zarIraM na ca moktavyaM mayedamudyAnaM, tato gacchatu tUrNa bhavaMtI saMpAdayituM madhuvAratAtAmbayorvArtA miti, tato lakSayitvA'nivartakaM tasyA nirbandhaM sthApayitvA tAM guptatarugahanamadhye racayitvA zizirapallavazayanIyaM kAra-1 paNAdyAgamaH yitvA na calitavyamitaH sthAnAnna vidheyamanyadapi kiMcidasamaJjasamityatrArthe zapathazatAni samAgatA'haM kSaNAnnidhUtAsizyAmalaM gaganamutpatantI vegena ityetadAkarNya devo'mbA ca pramANa, tato rAjJoktaM devi! tAvat tvaM tvarayA gaccha tatsamIpaM saMdhIraya vatsAM madanamajarI ahaM tu sAmagrI vidhAyAgamiSyAmi yataH sAzaGka me manaH sakopA nirgatAste vidyAdharAH prayuktazca tadvRttAntopalambhAya mayA caTulaH tataH kRtasAmagrIkasyaiva me tatra gantuM yuktaM, netavyaM ca tatra gacchadbhiH kiMcitprAbhRtaM atastadgRhato bhaviSyati me kAlavilambaH tattarNa gacchatu devI, mayoktaM yadAjJApayatyAryaputraH, tataH puraskRtyemA lavalikAM gRhItvA cAtmavallabhAM dAsadArikAM dhavalikAM samAgatA'haM vegena, dRSTA tatraiva zizirapallavazayanIye niSaNNA paramayoginIva nirAlambanaM kiMciddhyAyantI vatsA madanamajarI, tayA tu na lakSitamasmadAgamanaM upaviSTA vayaM nikaTe, lavalikayoktaM-bhartRdArike! samAgateyamambA kimevaM tiSThasi ?, tato labdhA vatsayA cetanA moTitamanayA zarIrakaMx vyApArite locane vilokitA'haM, tataH sasambhramamutthAya nipatitA sA maJcaraNayoH, mayoktaM vatse! madIyajIvitenApi ciraM jIva tUrNamApnuhi hRdayavallabhaM avidhavA bhava subhagA saMpadyasveti, tatazcotthApya samAliGgitA samAghrAtA mUrdhadeze sthApitA nijotsaGge cumbitA vadanakamale, abhihitA ca-vatse ! madanamari dhIrA bhava muJca viSAdaM siddhameva pazya samIhitaM ayamAgata eva vartate te janakaH ghaTikAH khalvatra prayojane jalpantIti, tataH kuto mameyanti bhAgadheyAnIti zanairvadantI sthitA'dhomukhI vatsA, atrAntare gato'staM dina- // 695 / / karaH samullasitaM timiraM visphuritastArakAnikaraH viyuktAzcakravAkAH mukulitaM kamalavanaM nilInAH zakunayaH prasaritAH kauzikAH prahRSTA | AA Jain Education For Private Personel Use Only Jainelibrary.org
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 696 // upamitau bhUtavetAlAH samudrataH zazadharaH vilasitA candrikA, tatazcittapramodakAriNIbhiH kathAbhirvinodayantIbhistAM vatsAM madanamaJjarImativAhia. 8-pra. tA'smAbhiH kathaMcidrajanI samudgato dinakaraH, mayoktaM --hale lavalike ! sthitA gaganamArge nirUpaya nijasvAmivartanIM kimasau cirayati ?, tato yadAjJApayati svAminIti vadantI sthiteyaM nabhastale lavalikA sthitvA ca kSaNamAtraM samavatIrNA saharSA, mayoktaM --hale ! kiM saharSA'si kiM samAgataste svAmI ?, anayoktaM amba ! nAdyApi samAgataH svAmI kiM tu samAgatau tau rAjakumArau nirIkSitaM ca tAbhyAM bhartRdArikAdarzanArthaM samastamudyAnaM kevalamatigahanatayA'sya pradezasya na dRSTA bhartRdArikA, tato'sau bhartRdArikAhRdayadayitaH saviSAdaH sannutastena dvitIyena yathA - kumAra ! guNadhAraNa! sthIyatAM tAvattatraiva cUtavane tasyaiva ca cUtasyAdho yatra dRSTA''sIdbhavatA sA caTulapavanacalitakuvalayadalalolalocanA hRdayataskarI kimanyatra paryaTitena ? kadAciddaivayogAtpunastatraivopalabhyata iti, tenoktaM evaM bhavatu, tato gatau tau tadabhimukhaM, idamamba me harSakAraNaM, vatsayoktaM bhavatu mAtaH ! kimevaM mAM pratArayasi ?, tato'nayA tatpratyAyanArthaM kRtAni zapathazatAni tathApi na pratyAyitA vatsA madanamaJjarI, mayoktaM --hale lavalike! kimanena bahunA ?, darzaya tAvanme kumAraM yena taM svayamevehAnIya vatsAmAhlAdayAmi, anayoktaM - eSA sajjA'smi pravartatAmambA, tato vimucya vatsAsamIpe tAM dhavalikAM pravRttA'haM tatazca nItA'ha| mevamanayA lavalikayA bhavataH samIpaM tadeSo'tra kumAra ! paramArthaH vatsAM kaNThagataprANAM tAM me duSkararocikAm / utthAyAnugrahaM kRtvA kumAro draSTumarhati // 77 // tato vilokitaM mayA kulaMdharavadanaM, tenoktaM ---- kumAra ! gamyatAM ko'tra virodha: ?, tataH kRtamasmAbhistatra gamanaM dRSTA yathAnirdiSTA madanamaJjarI, tato'haM nimagna iva sukhAmRtamaye mahAhade avatIrNa iva ratirasamaye mahAsamudre vartamAna iva sarvAnandasandohe paripUrNa iva sarvamanorathabhareNa prINitAzeSendriyagrAma iva sarvotsavasamudaye saMjAtastaddarzane satIti, tathA sApi Jain Education Inte madanamakhadAnaM // 696 // Vainelibrary.org
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa upamitI a. 8-pra. // 697 // madanamaJjayAH pANigrahaNam mAmavalokya prAptaH sa evAyamiti hRSTA cirAiSTa ityutkaNThitA kutastasyAgamana miti savitarkA svapno'yaM bhavediti saviSAdA sthiraH prapratyaya iti jAtanirNayA virahe'pi jIviteti salajjA kathaM mAmeSa pratipadyata iti sodvegA nirIkSate mAmayamiti sapramodeti saMpannA saMkI-1 rasanirbharahRdayA, ata eva cAlaMkRtA pulakajAlakena vibhUSitA khedabindumauktikanikaraNa bandhurA samuttAlazvasitapavanena hRdayahAriNI sulalitalateva kampamAnA sarvathA-anAkhyeyaM rasaM kaMcidatyantaprItinirbharA / mayA sA snigdhalolAkSI, bhajantI pravilokitA / / 78 // tato'bhihitA kAmalatayA-vatse ! kiM jAtaste'dhunA lavalikAvacane saMpratyayaH ?, tataH smitena raJjayantI mama hRdayamiva sudhAdhavale nApi vimalakapolau sthitA sA'dhomukhI, jAtaH sarveSAM pramodaH, atrAntare-lasadbhUSaNaratnaughaprabhAjAlaiH samantataH / prakAzitanabhobhA-15 gairdevAkArAnukAribhiH // 79 // bhUrividyAdharaiH sArdhaM, zakravaccArulIlayA / ratnairbhUtvA vimAnaughamAgataH knkodrH|| 80 // yugmam / sapramodapuraM vIkSya, so'vatIrNaH sakhecaraH / AhlAdamandiraM prApto, dRSTo'smAbhiH savismayam / / 81 / / tataH kRtamasmAbhirabhyutthAnaM nAmitamuttamAGgaM vihitA pratipattiH upaviSTAH sarve yathAsthAnaM vilokito'haM snigdhadRSTyA suciraM kanakodareNa nUnaM sa evAyamiti nizcitya tuSTazcetasA pRSTA kAmalatA kathito'nayA vRttAntaH, kanakodareNoktaM-devi ! nirvahitameva vatsAyA duSkararocikAtvamIdRzapuruSaratne yayA'nayA kRto manonirbandhaH, na khalu zacI puraMdarAdanyatra svacittaM nivezayate, kAmalatayoktaM-evametannAstyatra sandehaH / / atrAntare samAgato vegena caTulaH, tena ca niveditaM kimapi kanakodarAya karNAbhyarNe, tato'lamatra kAlavilambeneti kAmalatAM prati vadatA samAlocya saha kulandhareNa tatraiva sthAne saMkSepataH kArito'haM pANigrahaNaM madanamaJjaryAH kanakodareNa nirvartito vivAhAnandaH prakaTitAni tAni vajravaiDUryendranIlamahAnIlakarketanapadmarAgamarakatacUDAmaNipuSparAgacandrakAntarucakamecakAdyanardheyaratnarAziparipUritAni vimAnAni, tato'bhihitaH // 697 // u. bha. 59 Jain Education For Private & Personel Use Only Hww.jainelibrary.org
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a. 8-pra. APa - // 698 // puNyodayena baladvayastabdhatA MCALCARMACOCOM kulandharaH kanakodareNa-bhadra ! rAjaputra kozArthameteSAmihAnayanaM, tato yathA'smAkaM harSavRddhaye svIkRtA madanamaJjarI vatsA tathaitAnyapi svIkartumarhati rAjaputraH, kulaMdhareNoktaM-yUyameva pramANaM kimatra rAjaputrasya ?, na khalu guravo yatheSTaM kArayanto rAjaputrAbhyarthanAM kartumarhanti, tataH parituSTaH kanakodaraH kRtakRtyo'hamidAnI nizcintIbhUtA vatsA madanamaJjarIti bhAvanayA gatA paramaparitoSaM kAmalatA hRSTo lavalikAdiH parijanaH, tathAhi-kanyA zokakarI jAtA, cintAkRddharmamAnikA / vitarkakAriNI dAne, daugatye gADhaduHkhadA // 8 // sAnurUpAya rucyAya, dhArmikAya dhnairyutaa| kila nizcintatAhetuH, sadbhatre pratipAditA // 83 // atastAM ratnapUgADhyAM, dattvA madanamaJjarIm / mahyaM sa hRSTaH saMpannaH, sabandhuH kanakodaraH // 84 // atrAntare-sapramodapurasyAye, meghajAlamivAtulam / vidyAdharabalaM dUrAdRzyate sma namastale / / 85 // tacca cakrAsitUNIrakuntanArAcabhISaNam / zaktiprAsadhanurdaNDagadAzUlabhayAnakam // 86 // presaddhetiprabhAjAlakarAlaM darpanirbharam / asaGkhyavalgaduddAmakhecarAdhipasaGkalam // 87 / / siMhanAdamahotkRSTinidhvAnabhRtadikpatham / saMnaddhabaddhakavacakrodhAndhabhaTadAruNam // 88 // tribhirvizeSakam / atha saGgrAmazauNDIraM, spardhamAnaM taduccakaiH / kSaNAdAgatamabhyaNe, dRSTamasmAbhirunmukhaiH // 89 // tataH kanakodareNoktaM-bho bho vidyAdharAstUrNa, sajIbhavata sammukhAH / so'yaM caTulavRttAntaH, sAmprataM sphuTatAM gataH // 90 // tathAhi-sakopA ye gatAH pUrva, mAmasaMbhASya maNDapAt / sthitAste mIlakenaiva, matsarAdhmAtacetasaH // 91 // ta ete khecarAH sarve, paryAlocya parasparam / samAgatAzcaraitviA , dattA madanamaJjarIm // 92 // eteSAmidamAkUtaM, kilAyaM guNadhAraNaH / hIno bhUgocaro'smatto, vayaM vidyaadhrottmaaH|| 93 // tadete nipatantyatra, yAvadAhAdamandire / prerayAmaH kSaNAttAvadgaruDA iva vAyasAn // 94 // apasArayata vegena, bhUmigocarabhRtyakAH / santo yUyamamISAM hi, mithyAmAnaM svagocaram / / 95 // atha tatsvAmino vAkyamAkarNya raNazAlinaH / samutpatitumA // 698 // Jain Education inte For Private Personel Use Only ainelibrary.org
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ RAMP upamitI a.8-pra. -SCRECOREXyE // 699 // CAMMARCRACROCOCCC rabdhAste bhUmiSThA nabhazcarAH / / 96 / / atrAntare mayA cintitaM-aho na sundaraM jAtamidametena hetunA / yato matkAraNe'mISAM, prala- puNyodayena yo'tra bhaviSyati // 97 // athotpatitukAmepu, teSu tatsammukhaM tadA / nabhaHsthite parAnIke, yajjAtaM tannibodha me // 98 / nirvyApAra baladvaya|gatATopaM, niHzabdaM sthiralocanam / kenacillepyatAM nItaM, stambhitvA tadbaladvayam // 99 // tato niSpandamandAkSaM, tatsainyadvitayaM tadA / stabdhatA | bhUmyAkAzasthamanyo'nyaM, citranyastamivekSate / / 100 / / atha teSAM nabhaHsthAnAM, gato'haM dRSTigocaram / samaM madanama jaryA, niviSTo varaviSTare // 101 // tato'smaddarzanAtteSAM, sarvaSAM manasi sthitam / aho rUpamaho mUrtiraho kAntiraho guNAH // 102 // aho dhairyamaho sthairya, narasyAsya mahAtmanaH / aho madanamaJjaryAH, paryAlocitakAritA // 103 // yayA'yamIdRzo bhartA, gRhItaH svaparIkSayA / amunaiva vayaM nUnaM, stambhitA nijatejasA // 104 / / tathAhi-samaM madanamaryA, dRzyate mutkalaH svayam / ayaM saha vayasyena, rAjaputro na zeSakAH | // 105 // tahuSTaM kRtamasmAbhirnararatnaM yadIdRzam / jighAMsitaM mahApApaiH, prAptametaddhi tatphalam // 106 / / tadeSa svAmiko'smAkaM, vaya-15 masya padAtayaH / evaM cintayatAM teSAM, prazAnto matsarAnalaH // 107 // tataste tatkSaNAdeva, kenacinmutkalIkRtAH / Agatya pAdayo stUrNa, patitA me nabhazcarAH / / 108 // athAbhidhAtumArabdhA, lalATe kutakuDmalAH / kSantavyaM duSkRtaM nAtha!, bhRtyAste hyadhunA vayam // 109 // tatastacceSTitaM dRSTvA, saMpanno gatamatsaraH / jAtazca mutkalo bhadre!, sasainyaH kanakodaraH // 110 // tato nabhazcarAH sarve, kSamayantaH parasparam / AnandodakapUrNAkSAH, saMjAtA bAndhavAdhikAH // 111 // taM ca vRttAntamAkarNya, sa rAjA madhuvAraNaH / janako me samAyAtastatraivAhAdamandire / / 112 / / tatazca-mayA'mbaracaraiH sarvaiH, kRtvA'bhyutthAnamAdarAt / samaM madanamaAryA, nataM tAtAMhipa-18 // 699 // jam / / 113 / / tato'mbA'ntaHpuraiH sAdha, zeSalokAzca te mayA / khecaraizca praNAmA dividhinA bhumaanitaaH|| 114 // tadanantaraM ca-16 ADAR COM Jain Education Internet For Private & Personel Use Only Jaw.jainelibrary.org
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8- pra. / / 700 // Jain Education AnandapulakodbhedasundaraM dadhatA vapuH / harSanIraplutAkSeNa, tAtenAliGganaM kRtam // 115 // tataH kuladhareNAsmai, vRttAnto nikhilastadA / sphuTo vinayanatreNa yathAvRtto niveditaH // 116 // atha te khecarAH sarve tAtasyAgre prabhASitAH / devo'yaM svAmiko'smAkaM tvatputro jIvadAyakaH // 117 // ayaM dhanyaH kRtArtho'yaM bhUSitA'nena medinI / acintyavaravIryo'yaM nAsti loke'pyamUdRzaH // 118 // tato'mbaracarairevaM stUyaMmAnaM vilokya mAm / tAtaH prahlAdamApanno jananI ca sumAlinI // 119 // tathAhi - antaHpuraM puraM sainyaM, bAlavRddhaiH samAkulam / madbhUtiM tAdRzIM dRSTvA, saMjAtaM harSanirbharam // 120 // tataH sarve pramodena, sapramode tadA pure / praveSTukAmAstoSeNa, janAH kiM kiM na kurvate // 121 // tathAhi - gaganacArigaNe viyati sthite, mayi ca tAtayute jayakuJjare / karivarAntaravartikulaMdhare, | kariNikA nihite dayitAjane // 122 // vividhalAsavilAsaparAyaNe, pramadanirbharagAyanabandhure / varavibhUSaNamAlyamanohare, vibudhavRndasame nikhile jane // 123 // nanu parisphuTameva tadA naraiH, pramuditAzayasaukhyabharoddhuraiH / amaralokasamAnamidaM vanaM, puravaraM ca mudeti vinizcitam // 124 // pRthunitambapayodharacArubhiH pramadanRttaparaiH pramadAjanaiH / iti vilAsazatairvaralocane, pravizati sma sa sarvajanaH pure // 125 // tato vidyAdharaiH sArdhaM, sabandhuH kanakodaraH / tAtenAhnAdito'tyarthaM dAnasanmAnapUjanaiH // 126 // kiM bahunA ? - sarva ratnamayaM kiM vA, kiM vA'mRtavinirmitam / kiM vA sukharasApUrNa, kiM vA vAggocarAtigam ? / / 127 / / gADhAhlAdakaraM citte, pUrNasarvamanoratham / bhadre'gRhItasaGkete !, laGghitaM mama taddinam // 128 // tathAhi - saMprAptaM kAmasarvasvaM labdhA madanamaJjarI / lAbhAcca ratnarAzInAM saMpUrNo'rthamanoratha: / / 129 // tathA - tAtAmbAcittatoSeNa bandhupaurasukhena ca / ripUNAM pratighAtena, jAtazcittotsavo mahAn // 130 // tatazrAhAdasandoha paripUritamAnasaH / sthitvA pradoSe tAtAdisahito'haM yathecchayA / / 131 // tataH sakalasAmagrIsanAthe deva purapravezaH // 700 // w.jainelibrary.org
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ paJcamAnupaH svataH upamitau baddivi / sArdha madanamajaryA, sthitaH saMvAsasadmani // 132 // tatrAvagAhito divyaH, suratAmRtasAgaraH / kevalaM laulyamuktatvAnnAsanji a.8-pra. mAnitarAM mayA // 133 // labdhanidrAsukho'tyantaM, prabuddhaH saha kAntayA / kRtaM prabhAtakartavyaM, tAtAmbAvandanAdikam // 134 // athA MyAtaH prabhAte'sau, matsamIpaM kulaMdharaH / sa mAM pratyAha dRSTo'dya, mayA svapnaH sa kIdRzaH ? // 135 // mAnuSANi mayA paJca, bho h||701|| kASTAni parisphuTam / trayaH pumAMso dve nAyau~, taizcedaM tava bhASitam // 136 // yaduta-ya eSa sukhasandohasAgaro guNadhAraNe / saMjAto'yaM kRto'smAbhiH, sa sarvo nAtra saMzayaH // 137 // tathA'nyadapi yatkicidasya pUrva paratra ca / saMpadyeta tadasmAbhistatritaM bho kulandhara! // 138 // evaM tAni buvANAni, mAnupANi mamAgrataH / gatAnyadarzanaM buddhastato'haM guNadhAraNa! / / 139 / / na jAne kAni tAnyatra, | mAnuSANi vizeSataH / tatrayanti sadA yAni, kAryANi tava bhAvataH // 140 // mayoktaM kathyatAmeSa, tAtAdibhyastvayA'dhunA / svapno vijJAyate yena, bhAvArtho'sya parisphuTaH // 141 // tato niveditastena, vidvatsaGghAtapUrite / tAtA''sthAne nijasvapno, madvayasyena dhImatA C // 142 // tatastAtAdibhiH savarekavAkyatayA tadA / nijabuddhyA vinizcitya, svapnArtho'yaM prabhASitaH / / 143 ||-anukuulaani vartante, devarUpANi kAnicit / yairIdRzI kumArasya, kRtA kalyANamAlikA // 144 // taireva priyamitrAya, kumArasya niveditam / toSAtsvapnAntare sarva, yathA'smAbhiridaM kRtam // 145 // etaccAkarNya me citte, pUrvAparavirodhataH / smRtvA kAmalatAvAkyaM, sandehaH samajAyata // 146 // yato mayA cintitaM-kanakodararAjena, kiM catvAri purA tathA / kiM vA kulaMdhareNAdya, paJca dRSTAni tAni vai ? // 147 // kAni vA devarUpANi, mamaivaM kAryacintanam / anukUlAni kurvanti, kiM vorIkRtya kAraNam ? // 148 // sarvathA sarvamevedaM, gahanaM pratibhAsate / mamAdyApi na jAne'haM, kimatra bata kAraNam ? // 149 // evaM ca sthite-yadyatIndriyavettAraM, kaMcitpazyAmi sanmunim / // 70 Jan Education Intem For Private Personal use only HDainelibrary.org
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 upamitau tataH pRSTvA''tmasandehamenaM kuryA vinirNayam // 150 // tadevaMvidhasaGkalpAtsandehakalito'pyaham / tadA tAtAdinirdiSTaM, svapnArtha taM na a.8-pra.1 | dUSaye // 151 // atha te khecarAH sarve, dinAni katicittadA / kanakodarasaMyuktAH, saMsthitA mama mandire / / 152 // athAhAdAmRtakSo daprINitAste yathecchayA / svasthAnamanyadA prAptA, bhRtyabhAvaM prapadya me // 153 // tato madanamaJjaryA, sArdha me ratisAgare / nimgnsyaam||702|| rasyeva, lIlayA yAnti vAsarAH // 154 // vardhate ca tayA sArdhamAjhAdo'mRtadAyakaH / sadbhAvamIlanAsAraH, premAvandho manoharaH / / 155 // tAtacintitakAryasya, praNatAkhilabhUbhujaH / na me tadA vizAlAkSi !, cintAgandho'pi vidyate // 156 // kiM ca-vidyAdharopanItaizca, |mAlyabhUSAdibhirmama / saMpUrNasarvakAmatvAjjAtA tRptisukhAsikA // 157 // tadevaM laulyahInAtmA, praviSTaH sukhasAgare / sthito'haM tatra cArvaGgi!, sabhAryaH sakulaMdharaH // 158 // anyadA mitrayuktena, gatenAlAdamandire / sabhAryeNa mayA dRSTaH, kandanAmA muniishvrH||159|| kandamuni samAgamaH tato vinayanamro'haM, praNipatya yatIzvaram / tasyAgre bhUtale zuddhe, niSaNNo dharmakAmyayA // 160 // atha prahlAdajananI, cetasaH karNapezalA / vihitA me yatIndreNa, tena saddharmadezanA // 161 // tAM cAkarNayatA bhadre !, vizuddhenAntarAtmanA / AvirbhUtau mayA dRSTau, punastau * varabAndhavau // 162 // tatazca pratyabhijJAtau, yathA'yaM sa sadAgamaH / ayaM cAsau mahAbhAgaH, samyagdarzananAmakaH / / 163 / / atha pra-18 | pannau bhAvena, tau mayA varalocane! / guruvAkyaprabuddhena, hitakAritayA narau // 164 // itazca vedanIyanarendrasya, padAtiH parikIrtitaH / yaH sAtanAmA rAjendraH, satpure vibudhAlaye // 165 // so'tyantaM mayi raktAtmA, mitrabhAvavidhitsayA / pUrvameva mayA sArdha, sapramode'pyupAgataH // 166 // prAk kevalaM tirobhUtaH, so'kA(nme sukhAsikAm / AvirbhUtastadA jAto, yadA jAtau suvAndhavau8 // 167 / / tatazva-yA satkalatraratnaudhabhogajanyA sukhAsikA / tadAnIM gurumUle me, sA'nantaguNatAM gatA // 168 // anyacca-tadAra Jan Educatan inten Mainelibrary.org
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 703 // Jain Education Inte kulaMdhareNApi, mahattamasadAgamau / tathA madanamaJjaryA, tau prapannau yathA mayA // 169 // tato'dhikataraM tuSTastadA'haM sa ca me muniH / vizeSataH karotyeva, bhUyaH saddharmadezanAm // 170 // atrAntare - cittavRttimahATavyAM, lInalInAH prakampitAH / bhayena rodhakaM hitvA mahAmohAdayaH sthitAH || 171 // tatazca - cAritradharmarAjena, matrI sadbodhanAmakaH / idamuktastadA bhadre !, manAk saMtuSTacetasA // 172 // yaduta - sundaro'vasaro gantuM vidyAmAdAya te'dhunA / Arya ! saMsArijIvasya, pArzve gADhaM phalapradaH / / 173 / / tathAhi -- zubhrIbhUtA'dhunA kiMciccittavRttimahATavI / nivRtto rodhako'smAkamISadUre ca zatravaH // 174 // taM karmapariNAmAkhyaM, tataH pRSTvA narezvaram / gaccha tvaM zIghramAdAya, vidyAmenAM sukanyakAm || 175 || kandasAdhusamIpasthaH, sAmprataM sa carairmayA / vijJAtastatra cAvazyaM bhavantaM pratipatsyate // 176 // sadbodhenoditaM deva !, yuktametanna saMzayaH / kiM tu kAlavilambo'tra, yukto'dyApi prayojane / / 177 // sa hi puNyodayastasya sa ca sAto vayasyakaH / kiyantamapi tatkAlametau bhogaphalapradau / / 178 // ato'dyApi balAdetau, gRhe taM guNadhAraNam / zabdAdisukhasaMpUrNa, vAtsalyAddhArayiSyataH / / 179 / / evaM ca sthite - adhyAste sa gRhaM yAvadanuvartanayA tayoH / zabdAdiviSayagrAmaM, sukhahetuM ca manyate // 180 // tAvanna yujyate deva !, mama gantuM tadantike / nayanaM na ca vidyAyA, jAghaTIti kathaMcana / 181 // yugmam / kevalaM preSyatAmeSa, devena nijadArakaH / tadantike'dhunA tUrNaM, gRhidharmaH sabhAryakaH || 182 / / prastAvo'syAdhunA deva!, tatsamIpe'tisundaraH / gantuM saparivArasya, vartate kAryasAdhakaH // 183 // gatamAtramimaM deva !, sa bhAvena prapatsyate / bhaviSyatISThA tasyAsya bhAryA | sadguNaraktatA // 184 // kiM ca - yadA sadAgamastAvattasya pArzve gataH purA / tadA'yaM dravyatastena, bhUrivArA vilokitaH / / 185 / / yadA tu tatpArzvagataH samyagdarzananAmakaH / mahattamo'tivAtsalyAnnItastenApyayaM tadA / 186 // palyopamapRthaktve ca, laGghite tena bhA gRhidharmA gamaH // 703 // v jainelibrary.org
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. gRhidharmA gamaH // 704 // vataH / prapanno gRhidharmo'yaM, pUrvamAsIttataH param / / 187 // yadA yadA punadRSTau, mahattamasadAgamau / asaGkhyA bhAvato vArAH, prapanno'yaM tadA tadA // 188 // adhunA kevalaM deva!, yato'bhyaNe sadAgamaH / tenaiSa hanta tatpArzve, vizeSeNa prahIyate / / 189 // tattUrNaM yAtu tatpAzeM, raJjayatveSa taM guNaiH / prastAvo mAdRzAM tatra, tato yAne bhaviSyati // 190 // anycc-mhaamohaadistraasshcittvRttervishuddhtaa| gRhidharme'pi tatrasthe, bhaveddeva ! vizeSataH // 191 // tathA-sa syAdabhimukho'smAkamakSepeNa didRkSayA / anena gRhidharmeNa, pArzvasthena pracoditaH // 192 // cetaHsukhAsikA gurvI, santuSTiH karmatAnavam / bhavabhIterabhAvazca, gRhidharmeNa te guNAH // 193 // tasmAtprasthApyatAmeSa, gRhidharmastadantike / yAsyAmo'vasaraM jJAtvA, pazcAtsarve vayaM punaH // 194 // tadidaM matriNo vAkyaM, zrutvA sannItinirmalam / cAritradharmarAjena, prahito nijadArakaH // 195 / / sa karmapariNAmasya, gatvA mUlaM tadAjJayA / samAgato mamAbhyarNa, tatraivAhAdamandire // 196 // atha kandamunezcArvI, zRNvato dharmadezanAm / AvirbhUto mamAgre'sau, muninA ca prakAzitaH // 197 // guNaraktatayA yuktastathA dvAdazamAnuSaiH / mayA'taH pratipanno'sau, bandhubuddhyA narottamaH // 198 // tathA kulaMdhareNApi, kAntayA ca sabAndhavaH / prapanno gRhidharmAkhyo, jAtA'tyantaM sukhAsikA // 199 // atha kandamuniH pRSTaH, sandehaM pUrvacintitam / taM mayA svapnasaMbaddhaM, | sadbhAvArthabubhutsayA // 200 // tataH kandamuniH prAha, svapnArthasya vinirNayaH / asyAtIndriyavettAraM, vinA naivopalabhyate // 201 // | santi me kevalAlokabhAskarA varasUrayaH / guravo nirmalA nAma, dUradezavihAriNaH / / 202 // evaM ca-tatpAdamUlaM yAsyAmi, vandanArthamahaM yadA / tadA tAn praznayiSyAmi, bhadra! tAvakasaMzayam // 103 // yataH-yo'yaM svapnadvayAjAtaH, sandehaste manogataH / viviktaM tasya bhAvArtha, vijJAsyanti mahAdhiyaH / / 204 // mayoktaM-bhadanta ! yadi te'traiva, guravaste kathaMcana / AgaccheyustatastatsyAtsundarAdapi // 704 // Jain Education in d For Private & Personel Use Only A mr.jainelibrary.org
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 705 // rAjyAdhipatvaM sundaram / / 205 // munirAha mahAbhAga!, gato'haM vacanena te / gurUn vijJApya te nUnaM, pUrayiSye manoratham / / 206 // athavA kevalAlokAlokitAkhilacetasaH / vijJAya bhavatazcittamAgamiSyanti te svayam / / 207 // kevalaM gRhidharme'tra, samyagdarzanasaMyute / sadAgame ca kartavyo, bhavatA tAvadAdaraH // 208 // tatazca-idaM kandamunervAkyamAkarNya zrutipezalam / mahAprasAda ityevaM, bruvANo'haM sabhAryakaH & // 209 // samitrazca tadA bhadre !, vinayAnamramastakaH / praNamya taM mahAbhAga, kAnanAdbhavane gataH / / 210 // yugmam / tataH so'pi | mahAbhAgo, munirmunivarairyutaH / gato nirmalasUrINAM, gurUNAM pAdavandakaH / / 211 // atha kAlakramAdbhadre !, sa rAjA madhuvAraNaH / tadA 4 lokAntarIbhUtaH, pitA me labdhadharmakaH // 212 // tato rAjye'bhiSikto'haM, bandhumatrimahattamaiH / mahAnandavimardaina, harSanirbharamAnasaiH & // 213 // tataH pariNataM rAjyaM, raktaM me rAjamaNDalam / zatravaH kiGkarIbhUtA, vazIbhUtAzca khecraaH||214 // kiM bahunA?-marutoMISpi mamAjJAyAM, vartante natamastakAH / vardhate kozadaNDau ca, jAyante sarvasampadaH / / 215 // kiM ca-nAkuJcitaM kaciccApaM, na kRtA kopadAruNA / dRSTistathApi me jAtaM, rAjyaM kaNTakavarjitam / / 216 / / tathApyevaMvidhe'nalpasukhasandohakAraNe / vidyamAne'pi no jAtaM, mama laulyAkulaM manaH // 217 // kiM tarhi ? -sadAgame sadodyogI, samyagdarzanatatparaH / puNyodayena saMyukto, gRhidharme kRtAdaraH / / 218 / / sAtenAhAdito nityaM, sthito'haM sakulaMdharaH / samaM madanamaJjaryA, devavaddivi lIlayA // 219 // evaM ca tiSThatastatra, manasyAnandasAgare / sAmrAjye mama cArvazi!, bhUrikAlo'tilavintaH // 220 / / athAnyadA mamAsthAne, pravizya priyadArakaH / kalyANo nAma mAmevaM, praNipatya vyajijJapat // 221 // yaduta-AhlAdamandire deva!, devadAnavapUjitAH / samAgatA mahAbhAgA, nirmalA nAma sUrayaH // 222 / / tacchrutvA'haM tadA bhadre!, kalyANavacanaM mudA / na mAmi dehe no gehe, na pure na jagatraye // 223 // tato' nirmalasU yogamaH // 705 // Jain Education Internet For Private & Personel Use Only A njainelibrary.org
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ CAS upamitau galagnasaMyuktaM, tasmai saMtuSTacetasA / dInArANAM mayA lakSaM, dApitaM priyabhASiNe // 224 // tataH sarvAdareNAhaM, savayasyaH sabhAryakaH / / a.8-pra. nirgato nagarAdbhadre !, sUrINAM pAdavandakaH / / 225 // athAmarakRte divye, satkArtasvarabhAsvare / te sUrayo mayA dRSTAH, kamale sthitamU dartayaH / / 226 / / veSTitA munivRndena, devadAnavakhecaraiH / tebhyo namrottamAGgebhyaH, kurvANA dharmadezanAm // 227 // tatazca-bRhadAnandaro-1 // 706 // mAJcabhUSitaH saha rAjakaiH / ahaM bhaktyA vihAyedaM, nArendra cihnapaJcakam // 228 // tadyathA-chatraM khaGgaM kirITaM ca, vAhanaM ca sacAmaram / tataH kRtottarAsaGgaH, praviSTaH sUryavagrahe / / 229 // tato bhagavataH samyag, dvAdazAvarttavandanam / dattvA yathAkramaM zeSAn , praNamya munipuGgavAn // 230 // labdhAzIrvAdatuSTAtmA, bhUyo natvA munIzvaram / prItaH saparivAro'haM, niSaNNaH zuddhabhUtale // 231 // 4 // atha karmaviSottArakAriNI bhavyadehinAm / amRtazrAvivAkyena, guruNA''rambhi dezanA // 232 / / kathaM?-'bho bhavyAH zaraNaM dharmo, nirmalake"nAstyanyatsatatabhrame / lasaduddAmaduHkhaughasaGkale bhavacakrake / / 233 // maraNAya bhave janma, kAyo roganibandhanam / tAruNyaM validezanA "jaraso heturviyogAya smaagmH|| 234 // nimittaM vipadAM loke, dehinAM sarvasampadaH / tannAsti yanna duHkhAya, vastu "sAMsArikaM janAH // 235 // evaM ca sthite-amUrtAH srvbhaavjnyaastrailokyoprivrtinH| kSINasaGgA mahAtmAnaH, kevalaM sukha-da "mAsate // 236 // sarvadvandvavinirmuktAH, sarvAvAdhAvivarjitAH / sarvasaMsiddhasatkAryAH, sukhaM teSAM kimucyate // 237 // kiM ca "janmAbhAve jarAmRtyorabhAvo hetvabhAvataH / tadabhAve ca niHzeSaduHkhAbhAvaH sadaiva hi / / 238 // paramAnandabhAvazca, tadabhAve hi zA WzvataH / vyAbAdhAbhAvasaMsiddhaM, siddhAnAM sukhamiSyate / / 239 // athavA-tyaktabAhyetaragranthA, niHspRhA bhavacArake / saMtuSTA dhyAnayo- // 706 // "gena, prazamAmRtapAyinaH // 240 / / niHsaGgA nirahaGkArA, nirmalIbhUtacetasaH / sukhinaH kevalaM loke, dehino'pi susAdhavaH / / 241 // Jain Education Intel For Private Personel Use Only n ainelibrary.org
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI "sukhameva ca vAJchanti, sarve jagati jantavaH / tacca nAstyeva saMsAre, vihAyakA susAdhutAm // 242 // tadidaM bho mahAsattvA!, via.8-pra. "nizcitya vidhIyatAm / vimucyAsArasaMsAraM, bhavadbhiH sA susAdhutA // 243 // " tato bhadre ! tadA mAM, pralaghUbhUtakarmaNaH / idaM bhaga vato vAkyaM, citte'tyantaM sukhAyitam / / 244 // cintitaM ca mayA-karomIdaM yadAdiSTaM, bhadantaiH sukhakAraNam / tataH kRtaM mayA svpnsNsh||707|| bhadre !, pravrajyAbhimukhaM manaH / / 245 // atrAntare viratavacasi bhagavati vacanasudhAsekavarSiNi nirmalasUrikevalini kandamuninA baddhakara yanirAsaH kamalamukulaM vidhAya lalATapaTTe'bhihitamanena-bhagavanniha jagati kasya duHzakaH kAlavilambaH kartuM ?, bhagavatoktaM-jijJAsorgurumUle svasandehasya, kandamunirAha-yadyevaM tato guNadhAraNamahArAjasyedAnI saMzayamapanetumarhanti bhagavantaH, bhagavatoktaM-evaM kriyate, mayoktaMmahAprasAdaH, tadA kandamuni pratyabhihitaM-bhadantAnugRhIto'haM bhagavatA bhagavantaM praznayatA sutarAmanena vacanavinyAsena, kandamuninoktaM| mahArAjAnugrahArthI eva yUpaM, sAmprataM bhagavadvacanamAkarNyatAM, sthito'haM prahvataro natottamAGgaH, tato bhagavatoktaM-mahArAja! guNadhAraNAyaM te sandehaH, yathA yAni kanakodararAjena svapne dRSTAni catvAri mAnuSANi yAni kulaMdhareNa paJcopalabdhAni katamAni tAni kathaM vA madIyakAryaparaMparAnirvartakAni kimiti caikena catvAri apareNa paJca tAni vilokitAni tathA kiM devarUpANi tAni kiM vA'rthazUnyaM svapnamAtraM tahayamapIti saMzayaH, mayoktaM-bhagavannevamidaM yadAdiSTaM bhagavatA, bhagavAnAha-mahArAja! yadyevaM tato mahatIyaM kathA kathaM nivedyatAM kathaM | davA zrUyate ?, mayoktaM-tathApi mamAnugraheNa kathayantu bhagavantaH, tataH kathitA bhagavatA'saMvyavahAranagarAdArabhya sarvA sarvasaMvidhAnakopetA saMkSepeNa madIyavaktavyatA, abhihitaM ca tadevamasti te mahArAja! tvaJcittavRttau vividhanagarAkarAdyAkulamantaraGgamahArAjyaM, kevalamabhi- 707 // bhUya tAn yuSmaddhitakaraNazIlAMzcAritradharmarAjAdIn bahiSkRtya ca bhavantaM mahAmohAdibhistadiyantaM kAlamuddAlitamAsIt , asAvapi karma-151 Jan Education Inter For Private Personel Use Only nelibrary.org
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 svamasaMzayanirAsaH -25 upamitauTA pariNAmo bhavataH pratikUlatayA tadeva mahAmohAdibalaM puSNAti sma, sAmprataM punarasau bhavato'nukUlo vartate, tenaiva ca bhavantaM prati pragua.8-pra. NIkRtA''tmIyamahAdevI kAlapariNatiH prasAditA te bhAryA bhavitavyatA prahvIkRto nijamahattamaste'GgabhUtaH svabhAvaH protsAhitastava saha- caraH puNyodayaH tathA'vadhIritAH kiMcinmahAmohAdayaH AzvAsitAzcAritradharmarAjAdayaH darzitA te pUrvamatyantasukhamAlikA yataHprabhRti // 708 // punaste vallabhIbhUtaH sadAgamo'bhISTIbhUtaH samyagdarzanAkhyo mahattamaH tata ArabhyAnukUlataro'sau karmapariNAmo vartate tato janitA saparivAreNa tena vibudhAlaye nivasataste viziSTatarA sukhapaddhatiH adhunA madhuvAraNarAjamandiramavAptasya te sukhasandohasiddhaye sutarAM protsAhito'sau tava vayasyaH puNyodayaH tatastena saMpAditeyaM tava bahiraGgabhAryA madanamaJjarI tenaiva ca mahApuruSatayA kilAhaM ko'tra kAryasampAdanasya ? nUnametAnyeva sakalakAryANi ghaTayantIti manyamAnena kAmarUpitayA darzitAni svapne kanakodararAjasya, tAnyeva karmapariNAmakAlapariNatisvabhAvabhavitavyatAlakSaNAni, nirUpito'smAbhireva varo madanamaJjaryAH tato'laM bhavatAmanyavarAnveSaNeneti bruvANAnyeva catvAryapi mAnuparUpatayA, teSu ca vizvAdhareSu vaimukhyamasyA madanamazcaryAstenaiva tava vayasyena puNyodayena janitaM, kiM tu mahAnubhAvatayA latadapi karmapariNAmAdibhirvihitamiti svapne tanmukhenaivAnena prakAzitaM, tato'bhihitaH karmapariNAmena puNyodayaH-yadutArya! na sundaramA caritaM bhavatA yadevaM kRtvA svayameva prayojanaM tathApi tvayA''tmA pracchAdito vayaM punarevaM tatkartRtayA prakAzitAni, puNyodayaH prAha deva ! mA maivamAjJApayata yUyaM, AdezakArI khalveSa kiGkarajano yUyamevAtra paramArthataH kartRNi tAnyeva ca mayA kanakodararAjAya prakalaTitAni tataH kimatrAnucitaM ?, karmapariNAmenoktaM-Arya ! satyamevamidaM, tathApi tvamevAtra paramo hetuH yato na sukhasAdhanAni sundara kAryANi bhavadvirahe vayamapi kartu pArayAmaH tataH prakAzanIyaH khalvAtmA'pi bhavatA nAnyathA me cittanirvRtiriti, puNyodayenoktaM nin Education For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. svamasaMzayanirAsaH kAyadAjJApayati devaH, tataH kulaMdharAya svapne prakAzitAni punarAtmapaJcamAni tAnyeva puNyodayena khyApitA ca sakalakAryasAdhakatA, tadeva metAni mahArAja! mAnuSANi tathaiva teSAM caturNA paJcAnAM ca darzane kAraNametAnyeva vA te sambandhIni niHzeSaprayojanAni tatrayanti mA kArSIH sandehamiti, mayoktaM-bhagavannidAnI yo'yaM madanamaJjarIlAbhAdArAtsaMpanno mama nirupamaH sukhAmRtasAgarAvagAhaH kimeSo'pi te naiva karmapariNAmAdibhirutsAhitena puNyodayena janitaH ?, bhagavAnAha-bADhaM, api ca-mahArAja! na kevalameSa eva janitastavAnena, kiM hAtarhi ?, pUrvamapyamunA puNyodayena vihitAni bhavato bhUyAMsi sundaraprayojanAni, tathAhi-nandivardhanAvasthAyAM janitastavAnena kanaka maJjarIsambandhaH ripudAraNakAle vihito narasundarImIlako vAmadevadazAyAM ghaTitA sadguNanirmalena nirmithyavatsalena vimalena saha maitrI dhanazekharAvasare saMpAditA nAnAvidhavicitrA ratnarAzayo dhanavAhanabhAve samutpAdito nirvyAjavimuktakalaGkasya tavoparyakalaGkasya SItAdRzaH snehabhAvaH AvirbhAvitaM tattAdRzaM mahArAjyaM tathA viracitAH sarvasthAneSu sukhapaddhatayaH, kevalaM na vijJAtaM vayasyapuNyodayasya tadA bhavatA mAhAtmyaM, bhavatA''ropito hiMsAvaizvAnaramRSAvAdazailarAjasteyabahulikAmaithunasAgaraparigrahamahAmohAdiSu niHzeSadopapujeSvapi guNa sandohaH, mayoktaM-bhadanta ! yadi mamAyaM sukhaparaMparAhetuH puNyodayo vayasyaH prAgapyAsIt tataH kimiti me tAvanti duHkhakadambakAni hai|sNjaataani kimiti vA'nantakAlamitthamardavitardakaM paribhramaNaM me saMpannamiti ?, bhagavAnAha mahArAja! yadyevaM tataH samUlametatte kathayi ye yena samastaste sandeho viTTalatIti, mayoktaM bhagavannanugraho me, bhagavatoktaM-mahArAja! kathitaM tAvattubhyamidaM yathA asaMvyavahAranagare / 4saMsArijIvAbhidhAno vAstavyaH kuTumbikastvamasi, tava cedamanAdirUDhamantaraGga cittavRttI mahArAjyamidaM ca cAritradharmarAjAdikaM mahA u. bha. 60. mohanarendrAdikaM ca, tatra sainyadvayaM parasparaviruddhamapi sakalakAlamavasthitamevAbhUt , sa tu karmapariNAmo rAjA tAvakInaM vIryamupalakSayaneva puNyapApodayau se nAnyo // 709 // Jain Education in For Private & Personel Use Only H arjainelibrary.org
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a. 8-a. // 710 // MC- 2282 nijavargatayA mahAmohAdivatsalo'pi bhavato'tra baladvaye sAdhAraNamAtmAnaM darzayati, jvaladvitApakaH khalveSa svarUpeNa yadA yadeva tayo- puNyapApobalavatsainyamupalabhate tadA tadevopabRMhayati, tasya ca karmapariNAmasya dvau senApatI-ekaH pApodayo dvitIyo'yameva puNyodaya iti, sa ca4 yamava puNyodaya iti, sa ca dayau sepApodayaste gADhaM pratikUla: svarUpeNa, ata eva karmapariNAmasya sambandhi yattava veribhUtamekAntenAsundaraM sainyaM tadevAsAvadhikarute, paNyo- nAnyau dayastu tavAnukUlaH ata eva karmapariNAmasya satkaM yatte bandhubhUtaM sundaramanIkaM tadevAyamadhikurute, sa ca pApodayastavAnAdirUTo'saMvyavahAranagarAdArabhyAbhivyaktarUpaH sakhA'bhUdeva, tataH suprasiddhatvAnna darzitaste kacidapyasau vizeSato bhavitavyatayA, tatastvasyedaM mahArAja! guNadhAraNa samastaM mAhAtmyaM yatte saMpannamanantakAlamevaM paribhramaNaM saMbhUtA bhUriduHkhasantatayaH parikalpitaM hiMsAdipu hitatvaM na lakSito'yaM hitakaraNazIlaH puNyodayaH, anyatra-tenaiva pApodayena bahiSkRtastvaM tasmAcittavRttivartinaH svakIyAdantaraGgamahArAjyAta tenaiva cAbhibhUya pracchAditaM tava svAbhikamekAntahitaM cAritradharmarAjAdikamantaraGgavalaM tenaiva cAnavarataM pAritoSikamekAntAhitamapi bandha| bhUtaM ca darzitaM mahAmohAdisainyaM vaSTatayA ca prakaTitaste purato vatsalamitrarUpatayA''tmA, tathA'yamapi puNyodayastadA tena pApodayenAnubaddho yadyapi te sukhakAraNamabhUt tathApi na kalyANaparaMparAhetutAM pratipanna iti, tannAsya varAkasya doSo'sau, kiM tarhi ?, tasyaiva durAtmanaH sarvo'pyayaM doSa iti, mayoktaM-bhagavannidAnIM kimityasau pApodayastUSNImAste ?, bhagavatoktaM-mahArAja! na svatantraH khalvasau, kiM| tarhi ?, so'pyamISAM karmapariNAmakAlapariNatisvabhAvabhavitavyatAdInAmAyatto vartate, tato'mIbhireva sAmprataM bhavataH sakAzAddarIkRto'sau| darAtmA, tathAhi-yataH prabhRti bhavatsamIpamamIbhiranujJAtaH samAgataH sadAgamastata evArabhya nivartitA tasyAmIbhiH prabalatA, tataH // 710 // ISadUrasthitaste'sau, na jAto duHkhakAraNam / pApodayo'vakAzastu, labdhaH puNyodayena ca // 246 // tataH sadAgame prItiH, saMjAtA Jain Education inte Unjainelibrary.org
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ puNyapApo upamitI a.8-pra. // 711 // te'ntarA'ntarA / saMpannaM ca sukhaM bhUpa!, tanmAhAtmyena kiMcana / / 247 // kvacitpApodayo bhUyastaireva nikaTIkRtaH / tatastvaM dAkhitotApuNNa dayau sejAtaH, parityaktaH sadAgamaH // 248 / / evaM ca-AlocyA''locya yatkRtyamekavAkyatayA purA / amIbhirbhUpa! niHzeSabhavatkAryavi nAnyo cintakaiH / / 249 / / anantavArAH saMsAre, puNyodayasamanvitaH / pApodayaM tirodhAya, mIlitaste sadAgamaH / / 250 // yadA tu gRhidharmeNa, samyagdarzananAmakaH / yuktaH pArzve tavAnIto'mIbhireva svatejasA / / 251 // tadA punarasau tvatto'mIbhirdUratarIkRtaH / paapodyH| | sainyayutastava cotpAditaM sukham / / 252 / / yugmam / yataH puNyodayopeto, nItastvaM vibudhAlaye / AnIto mAnavAvAse, kRtA kalyA-| NamAlikA / / 253 // punazca sarvaiH saMbhUya, taireva nikaTIkRtaH / pApodayaH sasainyaste, tyAjitAzca subAndhavAH // 254 // evaM cAsapavArAste, kRtau virahamIlako / amIbhiryAvadAnItastvamatra nRpamandire // 255 // tato'dhunA'sti dUrastho, gADhaM pApodayastava / sa-1 sainyo vartate tena, taSNImAste narottama! / / 256 // taiH karmapariNAmAdyairete tu nikaTIkRtAH / sAmprataM te mahAbhAgAH, sAtapuNyodayA-IX dayaH // 257 // kiM ca na vidyate'nubandho'sya, tena pApodayena bhoH / tenAyaM te'dhunA bhUpa!, jAtaH puNyodayo'naghaH // 258 // anena te'dhunA zasyA, laulyanirmuktamAnasA / IdRzIyaM mahArAja!, janitA sukhamAlikA // 259 // kiM bahunA?-ceSTante sarvakAryeSu, sundarAsundareSu te / tAnyeva svapnadRSTAni, mAnuSANi na saMzayaH // 260 // yadA hi pratikUlAni, vartante tAni te tadA / pApodayaM puraskRtya, duHkhamutpAdayantyalam // 261 / / anukUlAni tAnyeva, kAraNairaparAparaiH / puNyodayena te tAta!, kArayanti sukhAsikAm // 262 // * yatprApta prApsyate yaJca, bhavatA'tra zubhAzubham / nityaM tatropayuktAni, tAnyeva nanu kAraNam / / 263 // mayoktaM bhagavannatra, vidhAtavye | |zubhAzubhe / kimakiMcitkaro varte, sarvathA'haM batA''tmanA / / 264 // sUrirAha mahArAja!, maivaM maMsthAH kadAcana / parivArastavAmUni, MCOMSEX Jain Education in For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 712 // Jain Education Int bhavAnevAtra nAyakaH || 265 // tathAhi - bhavato yogyatA'pekSaM, ceSTante sarvakarmasu / te karmapariNAmAdyAstvacchubhAzubhahetavaH || 266 / / tataste nijayogyatvaM, pradhAnaM bhUpa ! kAraNam / sundaretaravastUnAM te punaH sahakAriNaH // 267 // rAjannanAdirUDhA sA, vidyate tava yogyatA / yayA saMpAditaH sarvaH, prapaJco'yamamUdRzaH // 268 // tayA vinA punaH sarve, sundaretaravastuSu / te karmapariNAmAdyAH, kiM kurvantu varAkakAH ? || 269 // tatastvamatra prAdhAnyAtkAraNatvena gIyase / sundaretarakAryANAM sarveSAmAtmabhAvinAm || 270 || mayoktaM nAtha ! yadyevaM mama kAryaprasAdhanam / tataH kimiyadevAtra kAraNAnAM kadambakam ? || 271 // kiMcAnyadapi vidyeta mama kAryaprasAdhakam ? / sUrirAha mahArAja!, samAkarNaya sAmpratam || 272 || "yA'styasau nirvRtirnAma nagarI sumanoharA / nirantAnandasandohaparipUrNA nirA"mayA || 273 || tasyAmanantavIryADhyaH, sarvajJaH sarvadarzanaH / anantAnandasaMpUrNaH, susthitaH paramezvaraH // 274 // yo vidyate mahA - 4) susthitakR"rAja !, sarvasya jagataH prabhuH / sundaretarakAryANAM sa te paramakAraNam / / 275 || aneko'pyekarUpo'sau, gIyate varasUribhiH / aci- te "ntyavIryayuktAtmA, paramAtmA sa gadyate // 276 // sa buddhaH sa viriJcAkhyaH, sa viSNuH sa mahezvaraH / niSkalaH sa jinaH prokto, "dRSTatattvairmahAtmabhiH || 277 // na cecchayA karotyeSa, tava kAryaparamparAm / vItarAgo gatadveSo, niriccho'yaM yato mataH / / 278 // "yathA tu kurute tAta !, tavAyaM sundaretaram / kAryajAtaM tathA vacmi, sAmprataM vizadAkSaraiH / / 279 / / siddhA bhagavatastasya, nizcalA "supratiSThitA / astyAjJA sarvalokAnAmAkAlaM karaNocitA // 280 // yaduta -- nirandhakArA kartavyA, cittavRttiH prabhAsvarA / gokSI"rahAranIhArakundenduvizadA sadA || 281 // gRhItvA ripuvuddhyA ca, mahAmohAdikaM balam / anukSaNaM nihantavyaM, ghorasaMsArakAraNam "|| 282 // bandhubuddhyA'vadhAryedaM, poSaNIyaM ca sarvadA / cAritradharmarAjAdyaM sainyaM kalyANakAraNam // 283 // iyametAvatI tasya, nijayo gyatA sukha duHkhe // 712 // w.jainelibrary.org
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. susthitakRte sukha // 713 // "sarvalokasamAzrayA / vartate nRpaterAjJA, vidhAtuhitakAriNI / / 284 // saMpUjanena dhyAnena, stavena vratacaryayA / iyameva vidhAtavyA, "tadAjJA tasya sevakaiH // 285 // niSiddhAcaraNaiH sarvairiyameva virAdhyate / taduktadvAdazAGgArthaH, sarvo'pyasyAM vyavasthitaH / / 286 // tAM "ca yo yAvatIM loke, vidadhAti naraH sadA / ajAnannapi tadrUpaM, tasya tAvadbhavetsukham / / 287 // kevalaM-yastu tAM lakSyannAjJAM, "viparItaM viceSTate / jAnannapi ca tadrUpaM, sa bhavehuHkhabhAjanam // 288 // yo yAvatkurute mohAttadAjJAlaGghanaM janaH / tasya tAvadbhave"duHkhaM, yathA tatkaraNe sukham / / 289 // evaM ca sthite-tadAjJAlaGghanADuHkhaM, tadAjJAkaraNAtsukham / yataH saMpadyate sarva, sarve"SAmapi dehinAm / / 290 // aNumAtramapi tannAsti, bhuvane'tra zubhAzubham / tadAjJAnirapekSaM hi, yajjAyeta kadAcana / / 291 // tene"cchArAgavidveSarahito'pi sa bhUpatiH / nirvRtistho'pikAryANAM, jJeyaH paramakAraNam // 292 // sa eva paramo heturataste gunndhaarnn!| "sundaretarakAryANAM, sarveSAM nAtra saMzayaH // 293 // tadAjJAlaGghanAtpUrva, jAtA te duHkhamAlikA / adhunA tatkaratvena, sukhalezo'yamI"dRzaH // 294 // yadA tu tasya saMpUrNAmAjJaptiM tAM kariSyasi / tadA yaH sukhasandohastasya vijJAsyase rasam // 295 // " tadevaM paramArthena, sarve'mI tava hetavaH / pradhAnaguNabhAvena, vijJeyAH sarvakarmasu / / 296 // ekenApi vinA bhUpa!, kAryasiddhirna vidyate / amISAM proktahetUnAM, samAjaH kAryakArakaH / / 297 // mayoktaM kAraNagrAmaH, kiM pUrNo'yaM niveditaH / etAvAneva kiMvA'sti, nAthAnyadapi kAraNam ? // 298 // sUrirAha mahArAja!, prAyazaH pratipAditaH / etAvAneva hetUnAM, mIlakaH kAryasAdhakaH / / 299 // atraiva zeSahetUnAmantarbhAvo hi vidyate / yathA yadRcchAniyatI, praviSTe bhavitavyatAm // 300 / / tato nirnaSTasandehastadA'haM varalocane! / pratipadya gurorvAkyaM, tattatheti kRtAJjaliH // 301 // pRSTavAnaparaM sUri, sandehaM mAnase sthitam / gADhamadbhutahetutvAtpUrvakAle vitarkitam // 302 // // 71 SK For Private Personal Use Only jainelibrary.org
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 upamitau a.8-pra. // 714 // hetuH yaduta bhagavan !-ekaM bhUmau tathA''kAze, vartamAnaM dvitIyakam / tadA'mbaracaraM sainyaM, stambhitaM kena hetunaa?||303 // sUrirAha ma-15 ambaracahArAja!, tatrApi parakAraNam / saiva puNyodayo jJeyaH, zeSakAraNacoditaH // 304 // kevalaM tasya vIryeNa, prasannA vanadevatA / tavopari rasainyastatayA sarva, stambhitaM tadbaladvayam // 305 / / rakSitaM maraNaM teSAM, khecarANAM tavecchayA / vimuktAstvadabhipretA, janitA baandhvopmaaH||30|| mbhanAditayA'pi ca kRtaM kArya, kRtaM tenAbhidhIyate / yataH pracodakastasyAH, saiva puNyodayo'naghaH // 307 // ayaM hi kArya kurvANaH, sundaraM te narottama! / saMprerya kArayatyanyairhetubhirna punaH svayam // 308 // pApodayo'pi kurvANastava kAryamasundaram / pracodya kArayatyanyairhetubhirna ta punaH svayam // 309 // tadanye hetavo bhUpa!, sundaretaravastuSu / apradhAnAstvayA jJeyAstAveva paramau ytH|| 310 // tathAhi-pUrva pApodayenaiva, kAraNairaparAparaiH / kAritAni vicitrANi, duHkhAni bahuzastava // 311 // idAnIM kArayatyeSa, svasAmarthyena te sukham / nimittamAtraM bAhyAni, vastUni guNadhAraNa! // 312 // mayoktaM-bhagavannaSTo me'dhunA samastasandehaH, avadhAritamidaM mayA bhagavadva zubhAzubhacanena yaduta-yadA'hamajJAnAttiSThAmi nivRtinagarIparamezvaramahArAjasusthitAjJAlaGghane karomi bhAvAndhakAramalinAM cittavRttiM poSayAmi yoH bAmahAmohAdibalaM tadA tattAdRzaM madIyasvarUpamAlokya pratikUlatAM gatAni karmapariNAmakAlapariNatisvabhAvabhavitavyatAdIni tena karmapari hyAnAM niNAmasenApatinA pApodayena matpratikUlAtmIyAnIkasahitena mama vividhaduHkhaparaMparAM tatsampAdakaparAparabAhyAbhyantaravastupreraNadvAreNa jana mitatA yanti, yadA punarahaM skhayogyatAmapekSya tasyaiva bhagavataH susthitamahAnRpateH prasAdenAvAptasaMjJAno bhavAmi tatastadAjJAyAM varte vidadhAmi bhAva // 714 // tamaHkSAlanena nirmalAM cittavRttiM prINayAmi cAritradharmarAjAdikaM sainyaM tadA tattAdRzaM madIyacaritamAkalayyAnukUlatAM gatAni karmapariNAmakAlapariNatisvabhAvabhavitavyatAdIni anena dvitIyena karmapariNAmasenApatinA puNyodayena madnukUlAtmIyasainyasahitena mama sukhaparaM-| -- - R Jain Education in For Private & Personel Use Only Xw.jainelibrary.org
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 715 // parAM tajjanakAnyabAhyAdhyAtmikavastupracodanamukhenaiva saMpAdayanti, tadeSAM 'sAmagrI janikA na punarekaM kiMcitkasyacijanakamastI'ti, kevalaM yadAdiSTaM bhagavadbhiryathA'yaM tavAmunA puNyodayenedAnImIdRzaH sukhalezaH saMpAdita ityanena vAkyena janito me kutUhalAtirekaH, yatazcintitaM mayA-aye yasminnahani mayA labdhA madanama jarI tathA'vAptA ana'yA bhUriranarAzayaH prazamitaM cintitamAtreNa khecarANAM raNavir3araM samutpannasteSAM parasparaM bandhubhAvaH gatAH sarve'pi mama bhRtyatAM janitastAtAmbAdiparitoSaH prAdurbhUto mahotsavaH samutpAdito saMpUrNasukhanAgarakAnandaH prAptA madbhavane'mbaracarAH vihitaM tAtena tatsanmAnAdikaM zlAdhito'haM sarvaiH ullAsito yazaHpaTahaH tadaharmama sukhanirbharata jijJAsA yA'mRtamayamiva pratibhAsitamAsIt , tathA vardhamAne madanamacaryA saha premAbandhe jAte kandamunidarzane mitratAmupagateSu sAtasadAgamasamyagdarzanagRhidharmeSu pariNate mahArAjye vilasato yathecchayA sukhasandohaparipUrNatayA saMjAtA mama devalokasukhe'pyavajJA, tathA'dhunA dRSTe bhagavati vandite savinayaM naSTe sandehe pazyato bhagavadvadanakamalamAkarNayato vacanAmRtaM mama sukhAtireko vAggocarAtIto vartate tatkathaM hI bhagavadbhirAdiSTaM yathA'dhunA saMpAditastavAnena puNyodayenAyaM sukhaleza iti ?, tathAhi--yadyayamapi sukhalavastarhi kIdRzaM punastatsaMpUrNa sukhaM | | syAditi saMjAto me manasi vitarkaH, tataH kathayantu bhagavantaH kIdRzaM punaH zarIriNastatsaMpUrNa sukhamiti ?, nirmalasUriNoktaM-mahArAja! guNadhAraNa svAnubhavenaiva vijJAsyasi tvaM tatsvarUpaM kiM tasya kathanena?, mayoktaM-bhadanta ! kathaM ?, bhagavAnAha-mahArAja! yadA pariNedhyasi tvaM daza kanyakAH bhaviSyati tAbhiH saha sadbhAvasAraste premAbandhaH tatastadoddAmalIlayA vilasataste tanmadhye yatsukhaM saMjaniSyate tadapekSayA sukhalava evAyamadhunAtano vartate, mayoktaM-bhagavannavadhAritamidAnIM mayA yathA'hamenAmapi madanamajarI parityajya bhgvtpaad-15||715|| mUle pratrajitako bhaviSyAmi tatkathamahaM kanyakAdazakaM pariNeSye ?, bhagavatoktaM-avazyaM tvayA pariNetavyAstAH kanyakAH, kiM ca-yuktameva Jain Education For Private Personal Use Only XBw.jainelibrary.org
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25% saMpUrNasukhahetuH kanyAdazaka upamitautAbhiH pravrAjayiSyAmo bhavantaM, na virudhyate tAbhiH sArdhaM pravrajyA kiM vA tadrahitasya te pratrajitena ?, na valate hi pravrajito virahi- a.8-pra. tastAdRzakuTumbinIbhiH, tatastAH pariNIya niyamAdbhavatA prabajitavyamiti, etaccAkarNya kimevaM bhagavAn bhASata iti vimarzena sthito'haM| vismitaH, kandamuninoktaM-bhadanta ! katamAstAH kanyakAH yAH pariNetavyA mahArAjena?, bhagavAnAha--yAstAH pUrva niveditA myaas||716|| syaiva cirantanavRttAntaM kathayatA tA eva tAH kanyakA nAnyAH, kandamunirAha-bhadanta! vismRtAstA me'dhunA ato mamAnugraheNa yatra tA vartante yasya vA sambandhinyo yannAmikA vA sarvamidaM nivedayitumarhanti bhagavantaH, bhagavatoktaM-AkarNaya, asti cittasaundarya nAma nagaraM tatra zubhapariNAmo rAjA tasya niSprakampatAcArute dve bhArye tayoryathAkramaM kSAntidaye kanyake vidyete, tathA'paramasti zubhramAnasaM nAma nagaraM tatra zubhAbhisandhirnarendraH tasya varatAvaryate devyau tayormRdutAsatyate kanyake saMjAte iti, tathA'nyadasti vizadamAnasaM nagaraM tatra zuddhAbhisandhirnarezvaraH tasya zuddhatApApabhIrute gRhiNyau tayozca RjutA'caurate nAma dve kanyake saMbhUte iti, tathA zubhracittapure'sti sadAzayo narapatiH tasya vareNyatA devI tasyA dve kanyake, tadyathA-brahmaratirmuktatA ceti, tathA'nyA'sti tenaiva samyagdarzanena svavIryeNa nirvartitA mAnasIvidyA nAma kanyakA, tathA'parA cAritradharmarAjasya viratemahAdevyAH kukSeH saMbhUtA'sti nirIhatA nAma kanyeti, tadetAni tAnyAya! kandamune tAsAM dazAnAmapi kanyakAnAM vAsAbhijananAmAni te niveditAni, kandamuninoktaM-nAtha! mahAprasAdaH, kevalaM kathaM punaretAH kanyakAH prAptavyA mahArAjena ?, bhagavatoktaM-Alocya saha kAlapariNatyAdibhiPhItvA tadanumatiM kRtvA purataH puNyodayaM gatvA teSu pureSu anukUlya tajananIjanakAn sa eva karmapariNAmo dApayiSyati samastA api | tAH kanyakA mahArAjAyeti, kevalamanenApyabhyasanIyAH sadguNAH karaNIyA''tmayogyatA yenAnukUlataro bhavatyenaM prati sa karmapariNAmaH taddA 4 // 716 // Jain Education inte For Private & Personel Use Only MMjainelibrary.org
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. nAbhimukhA jAyante svayameva tAsAM pitaraH tAzca svata evAnurajyante'sya tato bhavati niSkRtrimaH premAbandhaH, na khalu rAjAkrAntyA! premAbandho ghaTitaH sughaTito bhavati, na ca ghaTayituM zakyata iti, kandamunirAha-bhadanta! kimatra vaktavyamadhunaivAyaM bhagavadvacana-1 karaNena yathArtho bhaviSyati guNadhAraNaH, tatkarotyevaiSa yadAjJApayanti bhagavantaH, kevalamAdizantu vizeSeNa nAthAH ke punaranena tAsAM kanyakAnAM lAbhAya sadguNAH satatamanuzIlanIyAH ?, bhagavatoktaM-"Arya! kSAntimabhivAJchatA tAvadanena bhAvanIyA samastajantuSu maitrI kanyAdaza| "sahanIyaH paravihitaH paribhavaH anumodanIyastahAreNa paraprItiyogaH cintanIyastatsampAdanenAtmAnugrahaH nindanIyaH paribhAvakadurgatihe kapariNaya"tutayA''tmA zlAghanIyAH parakopakAraNabhAvarahitA dhanyatayA bhagavanto muktAtmAnaH grahItavyAH karmanirjaraNahetutayA nyakkArakartAro hita-13 nopAyaH "buddhyA pratipattavyAH saMsArAsAratvadarzitayA ta eva gurubhAvena sarvathA vidheyaM niSprakampamantaHkaraNamiti // dayAM punaH pariNinISatA|"'nena sarvathA varjanIyaH stoko'pi paropatApaH darzanIyaH sarvadehinAM bandhubhAvaH pravartitavyaM paropakArakaraNe nodAsitavyaM paravyasaneSu | "sarvathA bhavitavyaM samastajagadAhrAdakarAmRtAzayadhAriNeti // mRdutAM punarArya! vivAhayiSatA mahArAjena moktavyo jAtimadaH parityAjyaH "kulAbhimAnaH varjanIyo balodrekaH rayitavyaH rUpotsekaH parihartavyastapo'vaSTambhaH nirAkaraNIyo dhanagavaH nirvAsanIyaH zrutAhaGkAraH "apakSeptavyo lAbhamadaH zithilayitavyo vAllabhyakAnuzayaH sevanIyA namratA abhyasanIyo vinayaH sarvathA kartavyaM navanItapiNDopamaM hRda-1 "yamiti // tathA pariharataH pareSAM marmodghaTTanaM varjayataH paizunyaM vimuJcato'varNavAdaM zithilayato vAkpAruSyaM garhayato vakroktiM anAcarataH | "parihAsaM avadato'lIkavacanaM tyajato vAcATatAM vidadhato bhUtArthodbhAvanaM praguNIbhaviSyati guNAnuraktA mahArAjasya svayameva sA satya- // 717 // "teti / tathA nirbharsayatA kauTilyaM darzayatA sarvatra saralabhAvaM parityajatA paravaJcanaM vimalayatA mAnasaM samanuzIlayatA prakaTAcAratAM CA Jain Education in For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99245 upamitau a.8-pra. kanyAdazakapariNayanopAyaH // 718 // "anuvartayatA sadbhAvapradhAnatAM sarvathA kurvatA praguNadaNDopamamAtmAntaHkaraNaM mahArAjena sA RjutA vazIkartavyeti / tathA dhArayati para"pIDAbhIrutAM nirAkurvati paradrohabuddhiM varjayati paradhanaharaNaM lakSayati tadapAyahetutAM gRhNati durgatibhayaM mahArAje saMjAtAnurAgA''gami| "dhyati svayaMvarA sA nUnamacaurateti / muktatAM punarabhilaSatA''rya ! mahArAjena sAtmIbhAvamAnetavyo vivekaH draSTavyo bAhyAbhyantaragranthA"dbhinnaH khalvAtmA zamanIyA granthapipAsA dhAraNIyaM bhAvato bahirantazcAlagnamantaHkaraNaM sarvathA paGkajalAbhyAmivArthakAmAbhyAmazliSTaH | "padmavajanayitavyo nijabhAva iti / brahmaratiM punaH pANau jighRkSatA kandamune! mahArAjena pratipattavyAH samastA api mAtara iva suranaratirazcAM | "nAryaH na vastavyaM tadvasatau na kAryA tatkathA na bhajanIyA tanniSadyA na vilokanIyAni tadindriyANi na sthAtavyaM ratisthamithunakuDyA| "bhyaNe na smaraNIyaM pUrvalalitaM nAharaNIyaH praNItAhAraH rakSaNIyA tadatimAtrA na karaNIyA zarIrarADhA sarvathoddalanIyA ratAbhilASiteti / / | "tathA sarvapudgaladravyANAM dehadhanaviSayAdInAM bhAvayate satatamanityatAM cintayate gADhamazucirUpatAM dhyAyate duHkhAtmakatAM lakSayate cAtma| "bhinnasvabhAvatAM virahyate sakalaM kuvitarkajAlaM vimRzate samastavastutattvamasmai mahArAjAya guNadhAraNAya sa sadbodhaH samAnIya dAsyati |"tAM samyagdarzanAtmajAM vidyAkanyakAmiti / tathA cittasantApAyecchA manoduHkhAya bhogAbhilASo maraNAya janma viyogAya priyasaGgamaH | | "kozakArakITasyeva tantusantAnaracanA nibiDAtmabandhanAya jIvasya saGgrahaparatA kezAyAsAya sakalaM saGgajAlaM pravRttirduHkhaM nivRttiH |"sukhamityevamanavarataM bhAvayato mahArAjasya bhaviSyati gADhamanuraktA sA nirIhateti // " tadete sadgaNAstAsAM dazAnAmapi kanyakAnAmavA|ptaye mahArAjenAbhyasanIyAH, anyacca-evaM kurvato'syAnukUlatayaivAvasaraM vijJAya darzayiSyati samastaM cAritradharmarAjAdikaM nijabalaM sa karmapariNAmaH, tataH pratyekamanurUpaguNAbhyAsenaivAtmanyanurAgamAnetavyAste mahArAjena subhaTAH, tataH svAbhyanuraktAste nirAkariSyanti // 718 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only daw.jainelibrary.org
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau tanmahAmohAdisainyaM, tato'yamavAptabhAvarAjyaH svabalakalito vinirjitabhAvazatrustAbhiH priyakAminIbhiH sArdha llmaano'tyntsukhito| a.8-pra. bhaviSyati mahArAjaH, tadidamevAnena tAvadanuSTheyamiti / kandamunirAha-bhadanta ! kiyatA punaH kAlena mahArAjasyedaM setsyati prayojanaM?, bhagavatokta-Arya! paNmAsamAtreNa, tato mayoktaM-nAtha! tvarayati mAmatIva pravrajyAgrahaNAyAntaHkaraNaM bhUyAMzcaipa kAlavilambaH tatka-| // 719 // thamidaM ?, bhagavAnAha-rAjannalamatra tvarayA iyameva hi paramArthataH pravrajyA yadasya madupadiSTasyAnuSThAnaM, dravyaliGgaM hi bhavatA gRhItaM pUrvamapyanantavArAH na caitabyatikaravyatirekeNa bhavatastena dravyaliGgena kazcidviziSTataraH sampAdito guNaH, tadalaM tAvatte tadarthamuttvaritenedameva 2 kanyAdazamadapadiSTaM kurvANastiSTheti, kandamuninoktaM-bhadanta! kena punaH krameNa mahArAjena tAH kanyakAH pariNetavyAH?, bhagavatoktaM-Arya || kapariNamadupadezamanutiSThato'sya samIpamAgamiSyatyasau vidyAmAdAya sadbodho matrI vivAhayiSyatyanena tAM kanyakAM sthAsyatyasya samIpasthaH, tataH yanaM kimanena bahunA?, yadasau kimapi brUte tadevAnenAnuSTheyaM, jAnAtyevAsau prAptakAlaM sarva kArayituM, tasyAgamane hi samApyate'smAdRzAmupadezAvakAzaH, tasmAtsa eva sadbodhaH sarvatra mahArAjena pramANIkartavya iti, mayoktaM nAtha! mahAprasAda icchAmo'nuzAsti, tato'bhivandya saparivAraH saparikaraM bhagavantaM praviSTo'haM nagare prArabdho'nuSThAtuM bhagavadupadezaM gacchanti dinAni bhagavatparyupAsanayA // anyadA | bhAvayato bhagavadupadiSTAstA bhAvanAH rAtrau samAgatA me nidrA prabuddhastayaiva vAsanayA tataH pravRddhA gADhataraM bhAvanAH, tato rAtrizeSe saMjAto da me pramodAtirekaH, tataH kimetaditi vismito'haM yAvatsamAgato matsamIpaM sadbodho matrI vilokito'sau mayA, tadabhyarNe ca-Ananda-15 dAyikA dRSTeH, sarvAvayavasundarA / AstikyacAruvadanA, dhavalAmalalocanA / / 313 // tattvAvagamasaMveganAmakaM stanamaNDalam / dhArayantI // 719 // || nitambaM ca, prazamAkhyaM manoharam / / 314 // sarvathA-spRhaNIyaguNopetA, cittanirvANakArikA / sA ciraM stimitAkSeNa, mayA vidyA-1 Jain Education Iner For Private & Personel Use Only INwjainelibrary.org
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. yana // 20 // 'valokitA // 315 / / tatazca-sA sadbodhena me dattA, pariNItA mayA'naghA / jAtaH sadAgamAdInAmAnando lavitA nizA / / 316 // kanyAdazaprabhAte tu samutthAya, parivAraviveSTitaH / gato'haM bhagavanmUlaM, vanditAH sarvasAdhavaH // 317 // tato vinayanamraNa, vihitAJjalinA, kapariNamayA / samastaM rAtrivRttAntaM, pRSTA nirmalasUrayaH / / 318 // yaduta-sA kiM me tAdRzI nAtha!, pravRttA varabhAvanA / kiM vA tAhaksamudbhUto, harSollAso'tisundaraH // 319 // sUrirAha mahArAja!, samAkarNaya kathyate / sa karmapariNAmAkhyastuSTaste sAdhukarmaNA / / 320 // tatastena svayaM gatvA, sadbodho'yaM savidyakaH / protsAhito yathA gaccha, bhajakha guNadhAraNam / / 321 // atha cAritradharmeNa, sArdhamAlocya paNDitaH / tataH pracalito'yaM te, samIpAgamanecchayA // 322 // vijJAyAmuM ca vRttAntaM, mahAmohAdizatravaH / pApodayaM puraskRtya, paryAlocamupAgatAH // 323 // viSayAbhilASeNoktaM-vinaSTAH sAmprataM yUyaM, sadbodho hatako yadi / tasya saMsArijIvasya, pArzve yAyAt suvaSTakaH / / 324 // tatsAmprataM yathAzaktyA, kurudhvaM yatnamuttamam / mArge tiSThata sarve'pi, tasya skhalanatatparAH // 325 // tataH pApodayenoktamArya ! kiM kriyate'dhunA? / yadA devo'pi naH svAmI, teSAM pakSe vyavasthitaH // 326 // tathAhi--sa karmapariNAmAkhyo, devo'smatpakSapUrakaH / yadA''sIddhoH purA'bhUma, balavantastadA vayam / / 327 // udAsIno'pi yadyeSa, syAddevo'tra baladvaye / tathApi yujyate|'smAkaM, yoddhaM taiH sArdhamajasA // 328 // idAnI devanirdiSTo, yaH punaryAti satvaram / so'yaM sadbodhasacivo, naiva skhalanamarhati // 329 // |na cAdhunA mamAdezo, devakIyo'tra vidyate / yoddhavye sarvathA yasmAttena dUrIkRtA vayam // 330 // tadevaM saMsthitA evaM, prastAvaM labdhumahatha / yAtu yAvadayaM tasya, pArthe sadbodhanAmakaH // 331 // etaccAkarNya vacanaM, roSeNa sphuritAdharaH / raNAya calitaH zIghra, jJAnasaMva- IM // 720 // raNo nRpaH // 332 / / uktaM ca tena-yadyayaM pratipakSo me, tatsAdhaiM yAti lIlayA / mayA kiM jIviteneha, jananIklezakA Jain Education a l For Private & Personel Use Only
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-a. sadbodhajayaH // 721 // riNA? / / 333 // yUyaM hi yAta mA yAta, bhayena zlathasandhayaH / mayA yAtavyamevAsya, pratiskhalanakAmyayA / / 334 // calite cA bhidhAyetthaM, jJAnasaMvaraNe nRpe / lajjayA calitAste'pi, sarve pApodayAdayaH // 335 // ruddhazcAgatya tairmArgastadA sadbodhamatriNaH / sAX zaGkAH kevalaM sarve, bhoH kimatra bhaviSyati ? // 336 // itazca-cAritradharmarAjIyaM, sainyaM sadbodhamatriNaH / tadA'nuvrajanaM kurvadAgataM tAvatI bhuvam // 337 // tataH parasparAhvAnacaNDani?SabhISaNam / AyodhanaM dRDhaspardhamAlagnaM balayostayoH // 338 // api ca| vizadazakasamaprabhamekato, madhukaracchavisannibhamanyataH / tripathagAyamunAjalavattadA'milalaM pravibhAti baladvayam // 339 // rathavilagnasayodhamahArathaM, gajaghaTApatitAparavAraNam / hayaniruddhalasaddharisAdhanaM, varapadAtinipAtitapattikam // 340 // atha vipATitayodhazatotkaTaM, prakaTavismayakAryapi yoginAm / abhavadudbhUTapauruSazAlinostaditisaGkalayuddhamanIkayoH // 341 // tatastaM tAdRzaM vIkSya, saMzayArUDhamucakaiH / sa karmapariNAmAkhyo'cintayattatprayojanam // 342 // aye!-mayA tAvanna kartavyazcittabhedavidhAyakaH / prakaTaH pakSapAto'tra, sarvasAdhAraNo hyayam // 343 // yataH kRte matto virajyante, pakSapAte svabAMdhavAH / mahAmohAdayo'to me, yuktaM nAkANDaviDaram // 344 // tathAhi-adya cAritradharmIyaM, vallabhaM me mahAbalam / guNAH saMsArijIvasya, suMdaraM pratibhAsate // 345 // atha doSeSu varteta, bhUyo'pyeSu yathA purA / tatazciraMtanasthityA, gati, nijabAndhavAH // 346 // tasmAt pracchannarUpeNa, tasyedaM hitakArakam / balaM cAritradharmIyamahaM puSNAmi sAmpratam // 347 // yenedaM jIyate'nena, balaM pApodayAdikam / na ca matto virajyante, mahAmohAdibAndhavAH // 34 // tataH samyag vinizcitya, tenopAyaM mahAtmanA / tathA madupaviSTAste, varddhitA varabhAvanAH // 349 // yAvacca bhAvanArUDhaH, sthitastvaM guNadhAraNa! / tAvattatprabalIbhUtaM, sadbodhasahitaM balam // 350 // yataH-maNimantrauSadhAdInAM, bhAvanAnAM vizeSataH / acintyamiha vijJeyaM, // 721 // u. bha. 61 ya in Education in For Private Personel Use Only ainebrary.org
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 722 // Jain Education Inter vIryamAzcaryakAraNam // 351 // tato yathA yathA bhUyaH, pravRddhAstava bhAvanAH / tathA tathA parikSINA, mahAmohAdayaH svayam // 352 // tataH prabalatAM prApya kSaNAdeva vinirjitam / tena sadbodhasainyena, balaM pApodayAdikam / / 353 / / sarve prahAritAH prAyo, mahAmohAdizatravaH / cUrNitaH sa vizeSeNa, jJAnasaMvaraNo nRpaH // 354 // sthitA nisspandamandAste, sarve pApodayAdayaH / nirvAhitaH svasainyena, sadbodhaH saha vidyayA // 355 // gate cAbhyarNatAM bhUpa !, tava sadbodhamatriNi / sa tAdRzastadA jAto, harSollAso'tisundaraH // 356 // sadbodhasacivo dRSTaH, pariNItA ca kanyakA / rAjan ! punastvayA sarvaM jJAtameva tataH param / / 357 // tadidaM kAraNaM bhUpa !, bhAvanAnAM vivRddhaye / harSollAsAya cotpannaM, rAtrau te nAtra saMzayaH // 358 // mayoktaM - adhunA kiM prakurvanti, te mamAntarazatravaH ? / sUrirAha mahArAja!, kurvate kAlayApanAm // 359 / / udIrNAste gatA nAzamupazAntAstathA pare / sarve'pi cittavRttau te, lInalInatayA sthitAH // 360 // punaH prastAvamAsAdya, kRtvA te sarvamIlakam / saMgrAmAya lagiSyanti, matsarAdhmAtacetasaH || 361 // tatastvayA mahArAja !, sadbodhavacanAttadA / cAritradharmasubhaTairvAraNIyAH pRthak pRthak // 362 // mayoktaM - yadAjJApayati nAthaH, itazca saMpUrNo mAsakalpaH tato gatAste'nyatra bhagavanto nirmalasUrayaH vizeSato'nuSThitA mayA tadupadezAH prasAditamantaH karaNaM parikarmitaM zarIraM vihitazcittavRttau me sadbodhena pravezaH darzitau sAmAnyataH samAdhinAmAnau dvau puruSau dhavalau varNena cArU darzanena sukhadau svarUpeNa, tato'bhihitaM sadbodhena -- deva ! vizeSato dharmazuklAbhidhAnAvimau puruSau pravezako bhavato'ntaraGgarAjye tadanayormahAnAdaro vidheyaH, mayoktaM yadAdizatyAryaH, tato darzitAH sadbodhena vidyutpadmasphaTikavarNAH sundarAkAradhAriNyaH sukhasvarUpA lezyA iti gotreNa pItapadmazuklA iti nAmnA prasiddhAstisro nAryaH, abhihitaM ca tena yadA deva !- prathamasya narasyemAstisro'pi paricArikAH / zulaivaikA dvitIyasya, jAyate paripoSikA // 363 // dharmazuklAvAptiH // 722 //
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 723 // Jain Education tadetAsu samyagvartitavyaM devena, na vartete khalvAsAmabhAve tava paramopakAriNAvimau puruSau, anayozca balena bhavatA tadrAjyamAsAdanIyaM tataH samyak poSaNIyA devenemA nArya iti, mayoktaM -- evaM kariSye, tataH pravRtto'haM tadupadezakaraNe pravizAmi punaH punazcittavRttau vilasAmi saha vidyayA mantrayAmi muhurmuhuH sadbodhena sArdhaM sanmAnayAmi sadAgamasamyagdarzanagRhidharmAn evaM ca kurvato me gate bhagavati laGghitaM kiMcinyUnaM paJcamAsamAtraM saMjAto madguNaiH samAvarjitahRdaya: karmapariNAmaH tato gatastathaiva teSu nagareSu gamitAste rAjAnaH kRtAH sarve me nijanijakanyakAdAnAbhimukhAH tataH samAgato manmUlaM pravezito'haM tena puraskRtapuNyodayena kAlapariNatyAdiparivAropetena karmapariNAmena tAsAM kanyakAnAM vivAhArthaM saparikarazcittavRttau tatastasmin sAttvikamAnasavartivivekagirizikharaniviSTe jainasatpure samAhUtAste samastAH zubhapariNAmAdayaH samAgatAH saparivArAH kRtasteSAM samucitopacAraH gaNitaM vivAhadinaM / atrAntare saMjAto mahAmohAdibale sarvasamAjaH pravRttaH paryAlocaH abhihitaM viSayAbhilASeNa -- deva ! yadyanena saMsArijIvenemAH kSAntyAdikAH kanyakAH pariNItAH syustataH pralInA eva vayamiti mantavyaM ato nAsmAbhirupekSA'tra vidheyA kartavyaH sarvathA yatno'valambanIyaM sAhasaM moktavyo viSAdaH - bhayaM hi tAvatkartavyaM, yAvadanto na dRzyate / prayojanasya tatprAptau prahartavyaM sunirbhayaiH // 364 // tato'numataM tanmatriNo vacanaM mahAmohena samarthitaM zeSasubhaTaiH vihitA sAmagrI saMnaddhaM balaM samAgatAste saMbhUya raNotsAhena kevalaM dRSTabhayatayA karmapariNAmapratikUlatAbhIrutayA ca paryAkulAzcittena, tataH pRSTA'mIbhiH savinayaM bhavitavyatA -- yathA bhagavati ! kimasmAkamadhunA prAptakAla - miti ?, tayoktaM -- bhadrA ! na yuktastAvadbhavatAM raNArambhaH yataH samAdRto'yamadhunA''ryaputraH karmapariNAmena militA vizeSataH zubhapariNA- 4 // 723 // | mAdayaH saMjAtamAryaputrasyAdhunA vizeSato nijabaladarzanautsukyaM darzayiSyati tadapi karmapariNAmaH kariSyatyAryaputrastasya poSaNaM tato'dhunA kSAntyA divIvAhA rambhaH mohaparyAlocaH
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. yaSye, dattAvadhAnA hi bhavanamA pracchannasthitairapi nijanijA yoga manobhaGga // 724 // atiduSkarA ca pravrajyA tulyA bAhubhyAsarahadayA hai raNena lagatAM bhavatAM sarvapralayaH saMpatsyate tasmAtkAlayApanAM kurvantastAvadadRSTasevayA tiSThata yUyaM, yadA tu bhavatAM prastAvo bhaviSyati tadA-| hameva nivedayiSye, dattAvadhAnA hi bhavatprayojane sakalakAlamahaM varte, kA bhavatAM cintA?, tatastadanurodhenopasaMhRtastaiH prakaTasaGghAmAbandhaH, kevalaM tathApi vaSTatayA prayuktA eva taiH pracchannasthitairapi nijanijA yogazaktayaH, tatastanmAhAtmyena saMjAtA mama cetasi kallolAH -yathedamAdiSTaM bhagavatA yaduta pariNItAsu tAsu kanyakAsu bhavantamahaM pravAjayiSye "atiduSkarA ca pratrajyA tulyA bAhubhyAM svayaMbhUra"maNataraNena naiSThikaM yatyanuSThAnaM sukhalAlitaM me zarIraM saMbhavino rogAtaGkAH tanna kSamiSyate prAyo dIrghakAlaM me rUkSavRttitA kAtarahRdayA "ca varAkI madanamakharI bAdhiSyate drAdhIyasA yAvajjIvikamadIyaviyogena ityAdi cintayatazca me saMjAto manAG manobhaGgaH, tatazci"ntitaM mayA-tat kiM na pariNayAmi tAvadetAH tiSThAmi yathAsukhAsikayA gamayAmi yauvanaM svAdhInAzca mamaitAH tataH pazcAtkAle pari| "NIya pravrajiSyAmIti," ayaM ca sarvo'pi dUravartini sadbodhe mama svagataH paryAlocaH, atrAntare samAgataH sadbodhaH nivedito mayA'smai nijAbhiprAyaH, sadbodhaH prAha-deva! na sundaramidaM mantritaM devena kSatikaramidamAtmahitasya vibandhakaM sukhasandohAnAM cihnametadajJatAyAH | na ca svAbhAvikametanmatraNaM devasya, kiM tarhi ?, vilasitamidaM teSAM pApAtmanAM mahAmohAdInAM, te hi nidhigrahaNakAla iva vetAlAH paryupasthitAH sAmprataM kRtAntardhAnA vighnakaraNAya devasya tanna vazcanIyastairAtmA devena, tato lagnaM sadbodhabhASitaM maccitte, abhihitaM ca mayA -Arya! kathaM punaramI nirAkartavyAH, sadbodhenoktaM-deva! nijabalena, mayoktaM-darzaya me nijabalaM, sadbodhenoktaM-eSa sajo'smi kevalaM taddarzane karmapariNAmasyAdhikAraH, karmapariNAmenoktaM-Arya! mayA''diSTena tvayA'mI darzitAH paramArthato mayaiva te darzitA bhavanti tanmA karotu vikalpaM darzayatvAryaH, sadbodhenoktaM yadAdizati mahArAjaH, tataH pravezito'haM sadbodhena cittasamAdhAnamaNDape sa | padezaH // 724 // Jain Education Intel For Private & Personel Use Only Dorjainelibrary.org
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 725 // darzitAzcAritradharmarAjAdayaH vihitA tairme pratipattiH sanmAnitAH pratyekaM mayA gatAH padAtibhAvaM niyuktA ripunirAkaraNe saha caturaGgasenayA // tatasteSAM samullAsamAlokya raNazAlinAm / pratyekaM prabhuNA rAjJA, kRtaM sanmAnatoSaNam // 365 // dUrAdeva bhayoddhAntA, mahA| mohAdayastadA / pApodayaM puraskRtya, naSTAste mRtyubhIravaH // 366 // taistu bhagnAstadAvAsAH, zodhitA sA mahATavI / ripunAzena labdhA ca, loke jayapatAkikA // 367 / / kevalaM te durAtmAnaH, kiMcitkSayamupAgatAH / kiMcitprazAntatAM dhRtvA, saMsthitA bakacaryayA // 368 // tato mahAvimardaina, vivAho'timanoramaH / prArabdho me tadA kartu, muditAntarabAndhavaiH // 369 // sthApitAH prathamaM tAvattatrASTau cAra mAtaraH / tAsAM ca vihitA pUjA, prayatnena yathocitA / / 370 // niveditaM ca me vIrya, sadbodhena pRthak pRthak / mAtRNAM yattadA tAsAM, tatte bhadre ! nivedaye // 371 // "AdyA hi kurute mAtA, yugamAtrapralokinam / munilokaM pure jaine, mArge vyAkSepavarjitam // 372 // | "sadbuddhipUtavAkyena, tathyaM pathyaM mitAkSaram / dvitIyA bhASayatyevaM, mAtA yatijanaM sadA // 373 // tRtIyamAtA niHzeSadoSanirmuktama "jsaa| AhArameSayatyeva, yatilokena kAraNe // 374 // caturthamAtA munibhiH, sudRSTaM supramArjitam / pAtrAdyAdAnanikSepaM, kArayantI |"viz2ambhate // 375 // yatkiMcitsyAtparityAjyaM, dehAhAramalAdikam / sthaNDile paJcamI mAtA, tannItyA tyAjayatyalam / / 376 // SaSThI "mAtA punarnityaM, sAdhucittamanAkulA / rakSantI kSapayatyeva, doSasaGghAtamaJjasA // 377 // saptamI kAraNAbhAve, mAtA maunavidhAyikA / |"sAdhUnAM kAraNe vAkyadoSarakSaNatatparA // 378 / / aSTamI kUrmavallInaM, munilokamakAraNe / dhArayetkAraNe kAyadoSaviplavadhArikA // 379 // " tadimA mAtarastatra, sthApitAH prathame dine / pUjitAzca vidhAnena, jainasatpurasArikAH / / 380 // tatazcittasamAdhAne, tatraiva vrmnnddpe| saiva niHspRhatA vedivizeSeNa samAritA / / 381 // vinirmitaM ca dharmeNa, pradIptaM nijatejasA / tatrAgnikuNDaM vistIrNa, kRtaM sarva yatho mAtraSTakasthApanA // 725 // Jain Education inte For Private & Personel Use Only H ainelibrary.org
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 726 // citam // 382 // taijasIpadmazuklAbhirjananIbhizca sAdaram / snAnAGgarAgabhUSAdi, vadhUkarma vinirmitam // 383 // tAbhireva tathA'zeSaiH, sarvaiH sAmantapArthivaiH / nApito'haM viliptazca, bhUSito vAsito'zukaiH // 384 // tataH pravRtto vivAhAnandaH sthitaH sadbodha eva puro8 hitaH hUyante karmanAmikAH samidhaH kSipyante sadbhAvanAhutayaH vikIryante kuvAsanAbhidhAnA lAjA jalayaH, tataH kArito'haM sadAgamenaiva | sAMvatsaratAM bhajatA'tisundare vRSalagnAMze pANigrahaNaM kSAntidArikAyAH, atrAntare'tiharSeNa vijambhitAH zubhapariNAmAdayaH vilasitA | niSpakampatAdayaH pravRtto mahApramodaH bhrAntAni maNDalAni, evaM ca krameNa tasminneva vRSalagne pariNItAH zeSA api mayA'STau dayAdikanyakAH, upaviSTaH sahitastAbhistasminneva jIvavIryanAmake vistIrNe varAsane, tataH samAnanditAzcAritradharmarAjAdayaH pravRttA vividhAstadvilAsAH, itazca-yadaiva vidyA sA kanyA, pariNItA mayA purA / tadaivAsau mahAmohaH, pralInaH paramArthataH // 385 // kiM tu-sarveSAM samudAyAtmA, sArabhUtaH sa vartate / dagdharajusamAkArastena pArzve sa me sthitaH // 386 // yadA tu pariNItAstAH, kSAnyAdivarakanyakAH / sarvA vaizvAnarAdInAM, pratipakSatayA smRtAH // 387 // tadA so'nIkasahitaH, pApodayasamanvitaH / cAritradharmarAjAdi zito|'pi tathA purA // 388 // lIno'pi lInataratA, hiNsaavaishvaanraadibhiH|saardh tainavabhitrAsAirAdUrataraM gataH // 389 // tribhirvizeSakam / | tathAsthiteSu tepUcaiH, zAntAbAdhaH pramoditaH / AzliSTo varanArIbhiH, khasainyaparivAritaH // 390 // antaraGgavilAsena, lasannuddAmalIlayA / / svasaMvedanato veda, tadA satyaM munervacaH // 391 // tathA zubhapariNAmasya, mayA'nyA api kanyakAH / tanniSpakampatAjAtAstadA bahvayo | vivAhitAH / / 392 // etAzca tA dhRtizraddhAmedhAvividiSAsukhAH / maitrIpramuditopekSAvijJaptikaruNAdikAH // 393 // tatastena subhAyANAM, vRndena saha lIlayA / atyartha nirbharIbhUtA, lasato me sukhAsikA // 394 / / cintitaM ca mayA sa eSa sukhasandoho, yaH pUrva dhRtyAdipariNayanaM // 726 // Jain Education Inte jainelibrary.org
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 727 // Jain Education Inte sUcito mama / bhagavadbhirmayA hanta, sAkSAdevAnubhUyate // 395 // yAvacaivaM pramodADhyaH sapramode tadA pure / sthito'haM tatra saMprAptAstAnirmalasUrayaH // 396 // sthitAH saparivArAste, tatraivAhAdamandire / gatvA samastasAmagryA, vanditAH sAdaraM mayA / / 397 // tato vidhAya namraNa, lalATe karakuDmalam / bhadre ! bhagavatAmapre, mayedaM bhASitaM tadA // 398 // sarvo bhagavadAdezaH, saMpannaH sAmprataM yadi / nAtha! taddIyatAM dIkSA, prasAdaH kriyatAmiti // 399 / / sUrirAha mahArAja !, saMpannA tava bhAvataH / svato bhAgavatI dIkSA, tasyAH kiM dIyate'dhunA ? || 400 // tathAhi -- yadetattava saMpannaM, gRhe'pi vasato'dhunA / idameva vidhAtavyaM, yatitve'pi vizeSataH // 402 // tathApi vyavahAro'tra, laGghanIyo na paNDitaiH / ataste sAmprataM bhUpa !, dravyaliGgaM vidhIyate // 402 // kiM ca - bhAvaliGgabahizcihnamidaM | heturapISyate / taddIyate mahArAja !, liGgaM te dravyato'dhunA // 403 // mayoktaM - nAtha ! mahAprasAdaH, tato " vidhAyASTa dinAni jina"munipUjAM samutpAdya nAgarakAnandaM saMbhAlya bandhuvargaM pUrayitvA'rthisaGghAtaM sthApayitvA nijasutaM janatAraNAbhidhAnaM rAjye samApya tatkA"locitaM niHzeSaM kRtyavidhiM saha madanamaJjaryA yuktaH kulaMdhareNa pradhAnaparijanena ca niSkrAnto nirmalasUripAdamUle vidhAnenAhamiti, "tato'bhyastaH samastaH sAdhukriyAkalApaH vallabhIbhUto gADhataraM sadAgamaH zikSitAni tadupadiSTAnyekAdazAGgAni kAlikotkAlikazrutAni ca "tathA'bhISTatarIbhUtaH samyagdarzanaH saMjAtazcAritradharme cittAbandhaH vijJAtaM vizeSatastatsainyaM pAlitau nitarAM saMyamatapoyogau bhagnAni sutarAM "pramattatAnadyAdIni ripukrIDAsthAnAni nirmalIkRtA cittavRttiH, tadevaM gurucaraNazuzrUSArato vihRto'haM bhUrikAlaM municaryaye "ti, tadante vihitA saMlekhanA kRtamanazanavidhAnaM taddarzanAttuSTA me bhavitavyatA dattA'parA guDikA tattejasA nIto'haM vibudhAlaye kalpAtIteSu vibudheSu sthApitaH prathamapraiveyake, tatra ca -- manohAriNi paryaGke, divye divyAMzukAvRte / zubhrAtinirmalAkAraH sthito'hamamRtopame // 404 // ta dravyaligrahaNaM // 727 //
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. devAdibhavAH // 728 // 5205 tsAgaropamANyuccaitrayoviMzatimuttamam / zAntAtmA vigatAbAdhamanubhUya sukhAmRtam // 405 // tato manujagatyantaHpAtukaM varapATakam / ta| dairavatamAyAto, bhadre ! bhAryAniyogataH // 406 // tatra siMhapure jAtaH, suto vINAmahendrayoH / ahaM gaGgAdharo nAma, kSatriyaH khyAtapauruSaH // 407 // jAtismaraNasaMpanno, dIkSAmAdAya sundarAm / kRtvA ca pUrvavatkRtyaM, sughoSAcAryasannidhau // 408 // tadante ca | vidhAnena, pUrvavyAvarNitakramAt / aveyake dvitIye'haM, gato bhAryAniyogataH // 409 // paripATyA'nayA bhadre !, kRtAH paJca gamAgamAH / bhAvadIkSAM samAdAya, praiveyakanivAsiSu // 410 / ekaikavRddhyA saMjAtA, sthitistatra mamAnaghe! / sAgaropamato yAvatpaJcame saptaviMzatiH // 411 // zarIracittanirvANI, zarmasandohadAyikA / iha tatra ca jAtA me, cArvI kalyANamAlikA // 412 // tatazca SaSThavArAyAM, bharate zaGkhanAmake / pure manujagatyantardhAtakIkhaNDamaNDale // 413 // putro bhadrAmahAgiryorjAto'haM siMhanAmakaH / narendravaMze sadbhogaH, sundarAkAradhArakaH // 414 // atha yauvanasaMsthena, dharmabandhumahAmunim / prApya bhAgavatI dIkSA, mayA''tA varalocane! // 415 // tataH kriyAkalApena, sAdhUnAM cArugAmini / vihRto'haM sasadbhAvaH, sUtrArthagrahaNodyataH // 416 // atha svalpena kAlena, dvAdazAGgaH sadAgamaH / sapUrvaH sAtizeSo me, sarvathA bandhutAM gataH // 417 / / purA'pyasya mayA jJAtaM, vijJAnaM bahuzo bahu / kiM tu saMpUrNapUrvANi, na prAptAni kadAcana // 418 // tadA tu stokakAlena, vijJAnaM lIlayA mayA / niHzeSamasya vijJAtaM, sarva pUrvaiH samanvitam // 419 // tato'dhigatasUtrArtho, guruNA dharmabandhunA / sthApito'haM nijasthAne, sU(bhU)risaGghasya pazyataH // 420 // kRtazca bRhadAnando, devadAnavamAnavaiH / AcAryasthApanAyAM me, saccamatkArakArakaH // 421 // guruNA zeSalokaizca, zvAdhito'haM muhurmuhuH / dhanyastvaM kRtakRtyo'si, yena jJAtaH sadAgamaH // 422 // tathA-vanAlaGkAramAlyaizca, pUjitA lokabAndhavAH / vihitA saGghapUjA ca, vidhinA vsnaashnaiH||423|| siMhabhavaH AcAryapadaM // 728 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Kuw.jainelibrary.org
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 729 // kiM ca te devAste mahAbhAgA, munayaste ca sajjanAH / samAkRSTA guNaiH sarvanamrAH kiGkaratAM gatAH // 424 // tathA'ntevAsino'neke, paNDitA vinayodyatAH / svIyA gacchAntarebhyazca, mama pArzvamupAgatAH // 425 // tato vicaratazcitraprAmAkarapurAdiSu / kurvatazca prabandhena, vyAkhyAnamatisundaram // 426 // anekavAdasaTTATavyAM vAkkhaDgayaSTinA / kutIthimattamAtaGgakumbhanirbhedakAriNaH // 427 // svazAstraparazAstrANAM, sphuTagarbhArthadarzinaH / pUjitasya mahArAjasAmantaparamezvaraiH // 428 / / uddAmavarNasatkIrtizabdazlAghApuraHsaraH / ullAsito yazorUpo, janai, paTaho'naghaH // 429 // caturbhiH kalApakam / tathA-dhanyo'si kRtakRtyo'si, bhUSitA nAtha ! medinii| tvayA'vataratA marye, paramabrahmarUpiNA // 430 // nirmithyaM satyasiMhastvamityevaM ntmstkaaH| tIthikA api mAM sarve, stuvantaH paryupAsate // 431 // yugmamAlA mohaprAevamAcAryake jAte, sarvalokamanohare / bhadre'gRhItasaGkete !, yajjAtaM tannibodha meM // 432 // tAM tAdRzIM samudvIkSya, samRddhiM bhuvanAdbha-I balyaM tAm / Iya'yeva mahApApA, ruSTA me bhavitavyatA // 433 // cintitaM ca tayA hanta, pratipannaH purA mayA / yo'sAvavasarasteSAM, mahAmo-18 hAdibhabhujAm // 434 // sa eSa vartate lagnaH, sAmprataM kAryasAdhakaH / AzAbhRto varAkAste, purA madvAkyataH sthitA rAlA lakSayAmyenaM, prastAvamadhunAtanam / yena te labdhamAhAtmyA, jAyante sukhabhAjanam // 436 // tribhirvizeSakam / evaM nizcitya te sarve, bhadre! pApodayAdayaH / jJApitAH kAryagarbhArtha, bhavitavyatayA tayA // 437 // kiM ca te karmapariNAmAdyAste ca me bandhavo'naghAH / vimadA naSTa ceSTAkAH, svazaktyA vihitAstayA // 438 // tatazca-pApodayaM puraskRtya, mahAmohAdyastadA / punaH saMsthApanAM kRtvA, pravRttA mama sa|mmukham / / 439 / / kevalaM jAtazaGkustaidRSTAtyantabhayaiH purA / kaH syAno vijayopAya, iti prArambhi mantraNam // 440 // "viSayAbhilA // 729 // "SeNoktaM-idamatra prAptakAlaM-abhyabhivatu tAvattasya samithyAdarzano jJAnasaMvaraNaH nikaTIbhavantu zailarAjasahitAni gauravAbhidhAnAni Jain Education in For Private & Personel Use Only Mw.jainelibrary.org
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 730 // "trINi mAnuSANi tadanu prahetavyAvArtAzayaraudrAbhisandhinAmAnau dvau puruSo tayozca paricArikA yAsyanti svata eva kRSNanIlakapotAbhi"dhAnA lezyA iti gotreNa prasiddhAstisro nAryaH vayaM tu tAvatpramattatAnadI punaH saMsthApya pravAhayAmo maNDapAdIni ca bhUyaH samArayAmaH, "evaM ca kurvatAM bhaviSyatyaklezenaivAsmAkaM prabhAva iti," tataH pratibhAtaM tanmatriNo vacanaM sarveSAmapi mahAmohAdibhUbhujA, tatastaistatsamarpita vAkyena prArabdhaM kriyayA-tato me nikaTastheSu, teSu jAteSu sundari! / pUrvoditeSu sarveSu, yajjAtaM tannizAmaya // 441 // tAmAlokayato 8| gauravaM gurvI, yazassanmAnapUjanAm / AtmanazcittakallolAH, samutpannA mmedRshaaH||442|| yaduta-"aho mamAtulaM tejastathA'ho mama gauravam / | "aho jagati pANDityamanyAsAdhAraNaM mama // 443 // aho yugapradhAno'haM, yathA'tikrAntabhAvinoH / kAlayorapi mAdRkSo, na bhUto na "bhaviSyati // 444 // sarvA vidyAH kalAH sarvAH, sarve cAtizayAH param / aho vimucya bhuvanaM, mayyeva nanu saMsthitAH // 445 // "narendraH pUrvaparyAye, surUpo bhogalAlitaH / adhunA tvIdRzaH sUriraho nAhaM laghuH pumAn // 446 // mahatkulaM mahattejo, mahatI zrIrma"hattapaH / mahatI ca mama prajJA, sarva hi mahatAM mahat // 447 // evaMvidhavikalpaizca, sAhaGkArasya me tadA / samaM tenAnubandhena, zaila-| | "rAjo vijRmbhitaH // 448 / / tathA--yatrAsau tatra niymaanmidhyaadrshnvshytaa| jJAnasaMvaraNasyApi, vilAso vidyate dhruvaH / / 449 // "tAbhyAM vazIkRtazcAhaM, malinIbhUtacetanaH / jAnannapi na jAnAmi, zAstragarbhArthamajasA // 450 // paThAmi pAThayAmyanyaM, vyAcakSe zA"vasaMhatim / bhAvArtha na ca budhye'haM, tadvazIbhUtamAnasaH // 451 // kevalaM me paribhraSTaM, sArdha pUrvacatuSTayam / pAzcAtyaM hanta tatkAle, "zeSajJAnaM na vismRtam // 452 // atrAntare prayatnena, cittavRttau mmaandhe!| pravAhitA nadI tUrNa, ripubhiH sA pramattatA // 453 // // 730 "tato vijRmbhitAnyuccairnijavIryeNa sundari ! / tAni gauravasaMjJAni, mAnuSANi vizeSataH // 454 // kathaM -IdRzaH ziSyavargo me, vastra CAT Jin Education Intem
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95+ M gAravaM upamitau a.8-pra. // 73 // NAmaH "pAtrAdayastathA / ahaM pUjyo jane mAM hi, vandante devadAnavAH // 455 // mamANimAdayaH sarvA, vidyante bhAvabhUtayaH / ityutsekaparo "bhUtyA, prArthayAmi ca bhAvinIH // 456 / / yugmam / tathA--AsvAditeSu labdheSu, raseSu paramA ratiH / AvirbhUtA'tilolyAnme, prArthanA"nAgateSu ca // 457 // zayyAsanAdisaMpAye, vastrAhArAdigocare / sukhe zArIrike toSaH, prApte laulyaM ca bhAvini // 458 // jAtaM me "tritayasyApi, tadAnIM vazavartinaH / vihAyopravihAraM ca, jAto'haM zithilastadA // 459 // gauravatritayenApi, tato me hRtcetsH| "ArtAzayo'pi saMpanno, duSTasaGkalpakArakaH // 460 // sa ca raudrAbhisandhirme, na jAto bAdhakastadA / ArtAzayasamIpasthaH, kevalaM so'"pyavasthitaH // 461 / / tatastA api saMpannAstisrastatparicArikAH / tasyaiva vardhanoyuktA, mama dauHshiilykaarikaaH|| 462 // itazca "cittavikSepo, maNDapo vedikA ca sA / cittavRttau kRtA sajjA, viSTaraM ca samAritam // 463 // cAritradharmarAjAdyAzcittavRttau tiro"hitAH / jAtaH zramaNaveSo'pi, mithyAdRSTirahaM tadA // 464 // tato labdhAvakAzaistairevaM sarvairarAtibhiH / AyurnAmA ca saMdiSTaH, sa rAjA | "mama bhAryayA // 465 // yaduta-nirUpayA''ryaputrasya, bhadra! sthAnaM manoharam / sAmprataM cAruvAsArtha, yogyamIdRzakarmaNAm // 466 // | "tenoktaM-bhagavati ! nirUpitamevAsya nivAsasthAnaM, yato militaH sAmprataM mahAmohabale'muSya caritena virajitahRdayaH karmapariNAmaH "puraskRtastena pApodayaH prasthApito'hamekAkSanivAsanagare AkAritau ca tatastIvramohodayAtyantAbodhau mahattamabalAdhikRtau ruSTazca kenaci"tkAraNena vedanIyasyopari karmapariNAmaH tataH sarvasvamapahRtya kRto'sAvakiMcitkaraH tatastAbhyAM tIvramohodayAtyantAbodhAbhyAM sahAnena sa-1 "parivAreNa mayA bhagavatyA ca tasminnevaikAkSanivAsanagare'dhunA nivastavyaM," kimatra nirUpaNIyaM ?, jAnAti cedaM sarva svayameva bhagavatI, 5 kevalaM mayi dayAM kurvatI mAmevamullApayati, bhavitavyatayoktaM bhadrAyuSka! satyamevamidaM, tathAhi-niyogo yatra te jAtastatrAvazyatayA // 731 // Jan Education For Private Personal Use Only JNw.jainelibrary.org
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 732 // |mayA / sthAne sahAryaputreNa, vastavyaM zeSakairapi // 467 // kevalaM-tribhAgamAtramadyApi, sthAtavyasyeha tiSThati / tato'tilacite tatra, yAsyAmo bhadra! lIlayA // 468 // tenoktaM bhagavatyeva, jAnIte ke'tra mAdRzAH ? / kiM ca saMpUrNA kAryatAM siMhaH, sAmagrI gamanoci-IM tAm // 469 // tatastaiH prabalIbhUtaiH, sarvereva varAnane! / atyantazithilo mArge, kRto'haM sukhlmpttH||470|| moSNaM me mA ca zItaM me, mA santvanye parISahAH / evaM sukhAsikAzIlastyaktamArgastadA'bhavam // 471 // tatastadante rahito vidhAnena saMmUDhayA cetanayA prabalaiH zA-18 vanaspatirIradoSairalakSayannAtmAnaM jIrNAyAM prAcInaguDikAyAmAsvAdya tAmaparAM nIto'haM tatraikAkSanivAsanagare sthApito vanaspatipATake tena poM| ditena prAsAdApavarakanyAyena, sthitaH kiyantamapi kAlaM bhakSayannaparAparaguDikAM, tato'nyadA nIto'haM zeSapATakeSu tadanyanagareSu ca, vaparamparA kadAcidAnItaH paJcAkSapazusaMsthAne-tato vizuddhabhAvatvAnnIto'haM vibudhAlaye / kRtAzca bahavastasmAdbhUyastatra gamAgamAH / / 472 // tathAhi -paJcAkSapazusaMsthAnAdbharizo vyantarAdiSu / akAmanirjarAM prApya, gato'haM zubhabhAvataH // 473 // tathA--viziSTapariNAmena, kaci|tkalpopapAtiSu / saudharmAdyeSu saMpanno, vibudhAkAradhArakaH // 474 / / kiM bahunA?-gRhidharmasametena, samyagdarzanasaMyujA / utkRSTatastataH sthAnAdRSTau kalpA mayekSitAH // 475 / / tathA-bahuzo mAnavAvAsamavApto'haM sulocane! / karmAkarmAntaradvIpabhUmijeSu nRSu sthitaH // 476 // tatra-akarmabhUmijAto'hamekaM dve trINi vA mudA / sthitaH palyopamAnyuccaiH, kalpapAdapalAlitaH // 477 // tAvadvyUtamAnazca, satkAntAbhogamoditaH / sukhAhAravihArazca, vizuddhAzayabandhuraH // 478 // tadante bhAryayA yukto, gato'haM vibudhAlaye / AsvAdya guDikAM cAvI, pUrvoktavidhinA tathA // 479 // bhUrivArAH prajAto'hamantaradvIpavAsiSu / asaMkhyavarSAyuSko (keSu), gatazca vibudhAlaye / / 480 // tathA | // 732 // -karmabhUmiSu jAtena, yadajJAnAnmayA kRtam / jalajvalanazailAdipatanaM viSabhakSaNam / / 481 / / paJcAgnitapanAdyaM vA, rajjvAdyudvandhanAdi Jain Education For Private & Personel Use Only A
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 733 // vaa| karmazuddhena bhAvena, dharmabuddhyA'nyathApi vA // 482 // prAptaM tadApi tadbhadre!, satpuraM vibudhAlayam / kiM tu kilbiSikAvAse, jAto vyantarapATake / / 483 / / tribhirvizeSakam / / tathA-kRtvA bAlatapo ghoraM, saroSo vairatatparaH / tapogauravayukto'haM, gato bhavanavAsiSu // 484 // tathA-tApasavratamAsAdya, tadanuSThAnabhAvataH / jyotizcAriSu nIto'haM, bahuzo nijabhAryayA // 485 // tathA prApya bhAgavatIM dIkSA, taponiSTaptadehakaH / yuktaH kriyAkalApena, dhyAnAbhyAsaparAyaNaH // 486 / / kevalaM-sarvajJabhASitaM kiMcitpadaM vAkyamathAkSaram / azraddadhAno mUDhatvAtsamyagdarzanavarjitaH / / 487 // gato'haM bhUrizo bhadre., sarvapraiveyakeSvapi / Agato mAnavAvAsaM, bhUyo bhUyo'ntarA'ntarA / 488 / / yugmam / asya ca bhramaNasyaivaM, bhadre! jAnIhi kAraNam / tatsiMhAcAryatAkAle, zaithilyaM yanmayA kRtam // 489 // itarathA -tadaiva nirmalIkRtya, cittavRttiM nihatya ca / ripuvarga sthito rAjye, gataH syAM nirvRtAvaham // 490 / / tadidamakhilaM jAtaM, bhUyo bhramalaNalakSaNam / nijAyA duSTaceSTAyAH, phalaM nAnyasya kasyacit / / 491 / / agRhItasaGketayoktaM na kevala midaM tAta!, samastaM yannivedi tam / tvayeha bata tatsarva, nijaM ceSTAvijRmbhitam // 492 / / tathAhi-yadyavartiSyathAstAta!, sarvadA tvaM nirApadi / tasya susthitarAjasya, sadAjJAyAM sthirAzayaH // 493 // nAbhaviSyattato dIrghA, taveyamatidAruNA / bhISaNA zrUyamANA'pi, tIvrA'narthaparaMparA // 494 // yugmam / saMsArijIvenoktaM-cAru cArUditaM subhra!, saMprati tvaM hi vartase / nAmnA'gRhItasaGketA, bhAvatastu vicakSaNA // 495 // tadAkarNaya cArvaGgi!, sAmprataM yena hetunA / jAto'hamIdRzAvasthastaskarAkAradhArakaH // 496 / / agRhItasaGketayoktaM-nivedayatu bhadraH, saMsArijIvenoktaM-tasmAdvaiveyakAdanyAdAnIto'haM mahelayA / purIM manujagatyantaHpAtinI kSemanAmikAm // 497 // itazca jAnAtyeva bhavatI yathAanekApaNamAlADhye, bhUrivistArasundare / mahAvideharUpe'tra, haTTamArge'tidUrage // 498 // vasanti citrarUpANi, satpurANyantarA'ntarA / / anusundarajanmAdi u. bha. 62 Jan Education Intematon For Private Personal use only
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ bos. FACSMSA // 714 // tataH kSemapurI sA'sya, haTTamArgasya madhyagA // 499 // sukacchabijayasthAnamidaM bhadra! nigadyate / yatra sthitA vayaM yUyaM, purI sA ca anusundamanoharA // 50 // tasyAM ca kSemapuryA-abhUdarAtitAmisrabarhaNastejasAM nidhiH / rAjA yugaMdharo nAma, bhAskarAkAradhArakaH // 501 // rajanmAdi tasya darzanamAtreNa, protkulamukhapaGkajA / AsIdiSThA mahAdevI, nalinI nAma vibhutA // 502 // athAgRhItasaGkete!, bhavitavyatayA tayA / tasyAH pravezitaH kukSAvahaM punnyodyaanvitH|| 503 // itazca-tasyAM rAtrau suzayyAyAM, sA suptA kamalekSaNA / caturdaza mahAsvapnAnavalokya samutthitA // 504 // tataH prahRSTayA''khyAtAste yugaMdharabhUbhuje / tayA phalopalambhArtha, mahAsvapnA gajAdayaH / / 505 // tenApyuktaM yathA devi !, devadAnavapUjitaH / kulapradIpaste putrazcakravartI bhaviSyati // 506 // tataH protphullanetrA sA, bharturvAkyairmanoharaiH / / abhinandya tadullApairgarbha dhArayate'naghA // 507 // tataH saMpUrNakAlena, sundarAkAradhArakaH / puNyodayayuto jAtastoSAdRSTo'hamambayA // 50 // atha gatvA priyaGkA, harSagadgadayA girA / protphullanetrayA''sthAne, tAtAyAhaM niveditaH // 509 // tataH pulakacArvaGgaH, sa datvA pAritoSikam / dAnaM tasyai yathAkAmamAdideza mahotsavam // 510 // atha vilAsavibhUSaNabandhuraH, sarasanartanavAdanasundaraH / madavighUrNita-| lokamanoharaH, pravavRte mama janmamahotsavaH // 511 // gAnapAnavarakhAdanavanto, mAnadAnamadanAdaravantaH / tAtavAkyavazato vilasanta-19 statra gADhamuditA nanu santaH / / 512 // yathaikaM taddinaM bhadre!, tathA'nyaddinapazcakam / gatamuddAmalIlAbhivRhadutsavasundaram / / 513 // | tataH prayatnataH sarvaistAtAmbAbAndhavAdibhiH / paSThikAjAgaro ramyaH, kRto me nAkavibhramaH // 514 // tato mahApramodena, lavite mAsamAtrake / pratiSThitaM ca me nAma, ythaa'ymnusundrH|| 515 // atha saMvardhamAno'haM, dhAtrI paJcakalAlitaH / kumArabhAvamApano, gR-10 | // 734 // hItAH sakalAH kalAH / / 516 // tatazca yauvanastho'haM, yauvarAjye'bhiSecitaH / tAtena mahatA bhadre!, vimatena manorame / / 517 // CROSALALA90 Jain Education deal For Private & Personel Use Only Thdw.jainelibrary.org
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8- pra. // 735 // Jain Education athAsau bhAskarAkArastato'staM samupAgataH / nalinI ca gatA tena sArdhaM mAtA mamAnaghA / / 518 / / tato yAvatkariSyanti, kila rAjye'bhiSecanam / sAmantAstAvadutpannaM, cakraratnaM mamAtulam // 519 // tathA-jAtAni zeSaratnAni, sundarANi trayodaza / nidhayazca samAyAtA, nava yakSaiH surakSitAH / / 520 / / tato'yaM cakravartIti matvA sarve narAdhipAH / gatAH kiGkaratAM me'tra, sukacchavijaye tadA / / 521 // tato nirjitya niHzeSaM, SaTkhaNDaM bhUmimaNDalam / kSemapuryAM sthitenaiva, pratApena mayA'rjitam // 522 // kRto dvAdaza varSANi, dvAtriMzadbhirmahIbhujAm / sahasrairabhiSeko me, kirITAToparAjinAm / / 523 // tato devIsahasrANAM catuHSaSTyA sahAkhilAm / phuhanIlAbjanetrANAM bhuJjAno bhogasaMhatim / / 524 // kurvANo janatAnandaM dadhAnazcakravartitAm / mahAbhUtivimardena, bhUrikAlamahaM sthitaH / / 525 // yugmam / kiM bahunA ? - caturbhiradhikAzItipUrvalakSANi lIlayA / uddAmarAjyasambhogaM kRtvA'haM cArulocane ! // 526 // nirgataH pazcime kAle, svapuryA rAjalIlayA / SaTkhaNDavijayasyApi, svasya darzanakAmyayA // 527 // purAkarAdisaMkIrNA, tAM paryaTya vasundharAm / ahamatra samAyAtaH satpure zaGkhanAmake // 528 // tatazca - pazcAtkRtvA balaM zeSaM, rAjavallabhaveSTitaH / prAptazcittaramaM cedamudyAnaM nandanopamam / / 529 / / itazca - yAni guNadhAraNAvasthAyAmabhUvaMstadyathA prathamo me dharmadezakaH kandamuniH tathA vayasyaH kulaMdharo bhAryA ca madanamaJjarI, tAnyapyAkheTitAni bhavitavyatayA bhramitAni bhavacakre darzitAni sundarA sundararUpeNa, tataH sa kandamuniH kacitkRtabahulikAsamparkaH samAnIto'syaiva sukacchavijayasyAntarbhUte haripure tatra ca bhImaratho rAjA tasya ca subhadrA nAma mahAdevI tayozcAsti | samantabhadro nAma tanayaH tataH pravezito'sau kandaH subhadrAkukSau nirgataH krameNa jAtA dArikA pratiSThitaM tasyA nAma mahAbhadreti / itazca samantabhadraH saMprApya sughoSamAcAryaM saMjAtavairAgyaH saMbhAlya pitarau niSkrAntaH saMpannaH saMpUrNadvAdazAGgadharaH sthApito gurubhiH sUri anusundarasya cakritvaM kandamunikulandhara4 madanamaJjarINAM melAH / / 735 // vjainelibrary.org
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 736 // Jain Education Inte pade, sApi ca mahAbhadrA saMprAptA yauvanaM pariNItA gandhapurArAdhipatinA padmAvatIraviprabhaputreNa divAkareNa gato'sau kAlavazenAstaM pratibodhitA samantabhadrasUriNA mahAbhadrA gRhItA'nayA bhAgavatI dIkSA saMjAtaikAdazAGgadhAriNI gItArthA sthApitA gurubhiH pravartinIpade tataH sA susAdhvIbhiH parivAritA viharantI saMprAptA ratnapure, tatra ca magadhaseno rAjA tasya ca sumaGgalA nAma mahAdevI, itazca sA madanamaJjarI janitA tatsutAtvena bhavitavyatayA tayA kRtaM tasyAH sulaliteti nAma prAptA krameNa yauvanaM saMpannA puruSadveSiNI laGghito bhUrikAlaH neSTo varagandho'pyanayA tataH kathamiyaM variSyata iti saMjAtA jananIjanakayozcintA tato mahAbhadrAM samAgatAmAkarNya gRhItvA tAM sulalitAM priyaputrikAM gatau tadupAzraye vandanArthaM devI narendrau vanditA saparikarA bhagavatI datto'nayA paramapadakalpapAdapanirupahatabIja- 4 bhUto dharmalAbhaH vihitAmRtapravAhakalpA saddharmadezanA tataH sA sulalitA parisphuTamabudhyamAnApi bhagavatIvacanabhAvArthamatyantamugdhatayA pUrvaparicayAdutpannasneharAgA bhagavatIvadanakamalAvalokanAnnijalocane kacidanyatra netumapArayantI pitaraM pratyAha -- tAta ! mayA bhagavatyA - caraNayugalaM paryupAsitavyaM tadanujAnAtu mAM tAto yenAhamanathaiva sArdhaM sarvatra vicarAmIti, tadAkarNya praruditA sumaGgalA, nRpatirAha-- devi ! alamatra ruditena karotu vatsA samIhitaM ayamevAsyA vinodanopAyo bhaviSyati, kevalaM bhagavatIpArzvasthayA'nayA sAmagrIyuktayA gRhasthayaiva satyA paryaTitavyaM na cAsmadapRcchayA'nayA pravrajyAjalpo'pi vidheyaH, sulalitayoktaM tAta ! mahAprasAdaH, tataH sA sulali tA tathA mahAbhadrA pravartinyA saha tathaiva nAnAdezeSu vicarituM pravRttA, kevalaM karmodayAnna pravartate tasyAH pAThaH na lagati sAmAcArIkramaH na budhyate ca sA parisphuTamapi kathyamAnamAgamArtha, anyadA samAyAtA bhagavatI mahAbhadrA'tra zaGkhapure sthitA nandasya zreSThino ghaMgha- 4 zAlAyAM itaJcAtra zaGkhapure mama mAtulaH zrIgarbho nAma rAjA tasya ca mahAbhadrAmAtRSvasA kamalinI nAma mahAdevI sA ca nirapatyA // 736 // sulali tAyAH sAdhvyA saha paryaTanaM jainelibrary.org
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. pauNDarIka| janmAdi // 737 // tadarthaM dadAtyupayAcitazatAni pibatyauSadhamUlajAtAni, tato bhavitavyatayA sa kulaMdharo bhUriSu bhaveSu kRtakuzalAbhyAsaH pravezitastasyAH kukSau, dRSTo'nayA svapno yathA sundarAkAradharaH puruSo vadanena me pravizya zarIre hRdayena nirgatya gataH kenacinnareNa sAdhU, tataH kathito'nayA bhatre dasa svapnaH, tenoktaM-bhaviSyati te putraH kevalamacireNa kaMcana guruM prApya pravrajiSyati, tadAkarNya tuSTA kamalinI, tatastRtIye mAsi saMjA| to'syAH kuzalakarmakaraNamanorathaH saMpAditaH zrIgarbharAjena saMpUrNakAle ca jAto dArakaH paripuSTo rAjA kAritastajanmAnandaH, itazca samutpannavimalakevalAlokaH samAgato'sau samantabhadrAcAryaH sthito'traiva cittarame kAnane nirgatA tadvandanArtha mahAbhadrA kathaMcinna vijJAtaH sulalitayA, saMjAtaH kathaMcidrAjadArakajalpaH, bhagavatoktaM-eSa bahuzo'bhyastakuzalakarmA rAjaputro na sthAsyati bhavane grahISyati pravrajyA bhaviSyati sarvajJAgamadhArakaH, tadAkAgatA nijopAzraye mahAbhadrA, itazca tasya narendratanayasya pauNDarIka iti pratiSThitamabhidhAnaM vihito nAmakaraNapramodaH, itazca sA sulalitA kutUhalaparatayA vicarantI prAptA tatra cittarame kAnane dRSTaH saGghamadhyastho'nayA sa | samantabhadrasUri patisutaguNasandohaM varNayamAnaH, uktaM ca bhagavatA-yato'yaM zubhena karmapariNAmena anukUlIbhUtayA kAlapariNatyA asyAM manujagatau janitastasmAdevaMvidhaguNa evAyaM bhaviSyati, bhavyapuruSo hi sumatiH sannikhilairguNairyujyata eva ko'tra sandehaH ?, tatastadAkarNya hRSTAH sarve lokAH, sulalitayA cintitaM-kathaM kAlapariNatikarmapariNAmayojanakatvaM kathaM caipa bhAviguNajAtaM jAnAti ?, tato gatvA vasatiM pRSTA'nayA mahAbhadrA, tayA cintitaM-atyantamugdheyaM sulalitA, tato'yamevAsyAH pratibodhanopAya iti saMcinya yuktitaH samarthitaM mahAbhadrayA kAlapariNatikarmapariNAmayojanakatvaM, utpAdayAmi ca sadAgamagocarAmasyAH prItimiti cintayantyA'bhihitamanayA-bhadre! sa 4 tadA lokamadhye vyAcakSANaH sadAgamastvayA'valokitaH sa hi bhagavAn bhUtabhavadbhaviSyadbhAvAnniHzeSAnAvirbhAvayatyeva nAstyatra sandehaH sulalitAyAH samanta bhadradarzanaM Jain Education in For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. sulali tAyA: samantabhadradarzanaM // 738 // tatprasAdAdeva mayA'pIdaM samastaM vijJAtaM ciraparicitaH sa me bhagavAnmahAprabhAvazcetyAdi varNitaM sadAgamamAhAtmyaM kathitaM ca tasya tathA| | paritoSakAraNaM, susalitayA'bhihitaM-bhagavati ! mamApi vidhehi tena bhagavatA saha paricayaM, mahAbhadrA''ha-bADhaM, tato nItA'nayA samantabhadrasUrisamIpe sulalitA, taddarzanAjjAtaH sulalitAyAH pramodaH saMpannaH kathitaguNeSu saMpratyayaH, abhihitamanayA-bhagavati ! vaJcitA'hamiyantaM kAlaM bhagavatyA yadeSa na darzito me mahAbhAgaH sadAgamaH aho te svArthaparatA tadataH paraM bhagavati! darzanIyo me dine dine bhagavAn yenAhamapi bhagavatyA sadRzI paNDitA bhavAmi, mahAbhadrayoktaM-evaM kariSye, tataH prArabdhA tAbhyAM pratidinaM bhagavatparyupAsanA lacito mAsakalpaH, tato bhagavAnAha-mahAbhadre ! kSINajaGghAbalA'si tvamadhunA na zaknoSi vihartuM atastiSTha tvamatraiva zaGkhapure vayaM tu viharAmastAvat punarAgamiSyAmaH, yuSmatpratijAgaraNamevehAsmAkaM mAsakalpakaraNe kAraNaM, anyathA hi na kalpate sAdhvIsamadhyAsite kSetre | | sAdhUnAM kartuM mAsakalpaH, glAnapratijAgaraNaM tu puSTamAlambanaM, praticaraNIyazca bhavatyA pauNDarIko'yaM rAjadArakaH bhaviSyatyeSa vardhamAno me ziSyaH, tatastatheti pratipannaM sUrivacanaM mahAbhadrayA vihRtA bhagavantaH, prAptaH krameNa pauNDarIkaH kumArabhAvaM prAdurbhUto'sya yathAnirdiSTo guNakalApaH jAto'yaM snehapratibaddhahRdayo mahAbhadrAyAM, samAgatA bhUyo bhagavantaH samantabhadrasUrayaH nItastadabhyaNe mahAbhadrayA pauNDarIkaH, sa ca bhAvibhadratayA hRSTastanmUrtidarzanena raJjitastadguNakalApena prINitastadvacanAkarNanena, zuddhamugdhabuddhitayA ca mahAbhadrAM pratyAha-bhagavati ! kinAmAyaM mahAbhAgaH ?, tayA cintitaM-saralahRdayo'yaM rAjaputro raJjitazca bhagavadguNairiti lakSyate, tadasyApi janayAmyetahAreNaiva sarvajJAgamaviSayAM bhaktimiti saMcintyAbhihitamanayA-bhadra! sadAgamo'yamabhidhIyate, pauNDarIkeNoktaM-bhagavati ! yadyambAtAtayoH pratibhAti tato'hamasyaiva bhagavataH sakAze gRhNAmyAgamArtha, mahAbhadrayoktaM-yuktamidaM, tato niveditastadabhiprAyo mahAbhadrayA kamalinyai vihatA sA bhUyo bhagabanAkarNanena // 73 // Jain Education Inter For Private & Personel Use Only K ainelibrary.org
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUrikRtaM anusu upamitI zrIgarbharAjAya ca saMjAtastayoH pramodaH tato gatvA mahAnandena samarpitastAbhyAM bhagavato nijatanayaH tataH kurute sa pratidinamAgamAdhia.8-a. 18|gamaM pauNDarIkaH, tato'traiva cittarame kAnane'traiva ca manonandane caityabhavane saGghasamudayamadhyasthite bhagavati samantabhadrasUrau dharma vyAcakSaNe sthitAyAM mahAbhadrAyAM nikaTavartini pauNDarIke samAgatAyAM sulalitAyAM dharmakathA''kSiptahRdaye bhavyaloke samullasito mdiiybhlkl||739|| kalaH, tacchravaNAdutkarNitA pariSat , tataH sulalitayA mahAbhadrAM pratyuktaM-bhagavati ! kimetat ?, sA prAha-nAhaM jAne, tato bhagavatA tayoH sulalitApauNDarIkayoH pratibodhAyedamuktaM-yathA mahAbhadre! kiM na jAnISe tvaM prasiddhaiva tAvadiyaM manujagatinagarI prakhyAto'yaM mahAvideharUpo haTTamArgo yatrAdhunA sarve'pi vayamAsmahe, tato'dya saMsArijIvo nAma taskaro gRhItaH salotrako duSTAzayAdibhirdaNDapAzikaiH darzitaH karmapariNAmamahArAjAya, tatastena pRSTvA kAlapariNati svabhAvAdIMzcAjJApito'sau vadhyatayA, tataH so'yaM saMsArijIvaH khalvevaM veSTitastai rAjapuruSairmahAkalakalena haTTamArgamadhyena nagaryA niHsArya nItvA ca pApipaaranAmake vadhyasthAne duHkhamAreNa mArayiSyate, tadeSa tasminnIyamAne kolAhalaH zrUyate, sulalitayoktaM-bhagavati! nanu zaGkhapuramidaM na manujagatiH cittaramaM cedaM kAnanaM na haTTamArgaH zrIgarbhazvAtra rAjA na karmapariNAmaH tatkimityevaM bhagavanto jalpanti?, bhagavAnAha-dharmazIle'gRhItasaGketA tvamasi na jAnISe paramArtha, sulalitayA cintitaM-hI mamApyaparaM nAma kRtaM bhagavatA, tataH sthitA vismitavadanA, mahAbhadrayA buddho bhagavadvAkyArthaH, cintitamanayA-kazcideSa kRtabhUripApo narakagAmI bhagavatA jIvo nirdiSTaH, tataH saMjAtA mahAbhadrAyAH karuNA, abhihitamanayA-bhagavan ! kimeSa kathaMcinmocayituM pAryate taskaro na veti, bhagavAnAha-Arye! tava darzanenAsmatsamIpAgamanena ca bhaviSyatyasya mokSaH, mahAbhadrayoktaM-bhadanta ! gacchAmyahamasyAbhimukhaM, bhagavatoktaM-gaccha, tataH karuNAparigatahRdayA''gatA mahAbhadrA madabhyarNa, abhihito'haM vasthAnivedanaM // 739 // 5-456 Jain Education in For Private Personel Use Only R ainelibrary.org
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. pra. // 740 // | yathA bhadra! bhagavantaM sadAgamaM zaraNaM pratipadyasveti, tataH samAnIto'hamevaM vadantyA bhagavatsamIpaM, dRSTo'hamevaM vadhyataskarAkAradhArakaH sa-IN anusundamastapariSadA, mamApi bhagavantamavalokayato'nAkhyeyasukharasanirbharatayA samAgatA mUrchA labdhA cetanA pratipannaH zaraNatayA bhagavAn mA rasyAgamana bhIrdAnena samAzvAsito'haM bhagavatA dUrIbhUtA bhagavadbhayena kilete rAjapuruSAH tato vizrabdhIbhUto'haM pRSTastayA vyatikaraM kathitazca mayaivamAtmavRttAnto vistareNa, ayaM ca bhadre! bhagavataH samantabhadrasUremahAbhadrAyAH pauNDarIkasya bhavatyAzca sambandhI vRttAntaH pratIto'pi tava svasaMvittyartha mayA niveditaH yena te madIyakathite sunirNItamevAyaM kathayatIti sarvatra sampratyayo bhavati, tajjAtaste'dhunA sampratyayaH ?, sA prAha-bADhamAtmagocaraH saMjAtaH, kevalaM yadi tvamanusundaranAmA cakravartI tataH kimityevaM taskarAkAradhArako dRzyase?, ayaM me'dhunA sandehaH, sa prAha-bhadre! yuvayoH pratibodhanArtha mayedaM bahirapi taskararUpaM viracitaM yato'hamantaraGgaM cauryamuddizya bhavatAM purato bhagavatA saMsArijIvo nAmAyaM taskaraH kalakalenetthaM bavA nIyate lagna ityAkhyAtaH, tato gatAyAM mama sammukhaM mahAbhadrAyAM taddarzanAnubhAvAtsaMjAte prabodhe mayA cintitaM-yadyapyeSA prajJAvizAlA mahAbhadrA jAnAtyevedaM bhagavadAdiSTaM madIyamantaraGgaM caurya tato lakSayati bhAvato mama ta- caurarUpa|skaratA tathApyagRhItasaGketA'dyApi sA sulalitA na jAnIte gandhamapyasya vyatikarasya, tatazcakravartirUpadhAriNaM mAmupalabhya bhavedasyAH tAkaNasadAgamavacane vipratyayo na jAnIte kiMcidayaM sadAgamo yatazcakravartyapyanena taskaro'bhihita iti bhAvanayA, kiM ca-asAvapi pauNDarI-18kAraNa ko'nenaiva dvAreNa pratibodhito bhaviSyati, bhavyapuruSo hyasau sumatizca vartate vijJAsyati mAmakInavRttAntazravaNottarakAlamasya sarvasya pari-| | sphuTamaidaMparyaM bhaviSyatyasya prabodha ityevaM vicintya viracitamidamantaraGgAtmarUpasUcakaM vaikriyakaraNalabdhyA mayA bahirapi sarvamevaMvidhaM rUpa- // 740 // | miti, sulalitayoktaM-kIdRzaM punastadantaraGgaM cauryaM yadbhavatA vihitaM kathaM vA tatredazI viDambanA kathaM vA'tmagataM paragataM ca niHzeSa | Jain Education For Private & Personel Use Only S hjainelibrary.org
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-ma. // 741 // vRttAntajAtaM jAnAti bhavAn ? ityetatsarva nivedayitumarhati bhadraH, anusundareNoktaM-asti tAvadAgato'hamanyauveyakAt samutpanno'tra | sukacchavijaye kSemapuryA yugandharanalinIputratayA'nusundarAbhidhAnaH, atrAntare protsAhitAste bhavitavyatayA mahAmohAdayaH, kathaM ?-sa-12mahAmohamyagdarzanadUrastho, yAvadeSo'nusundaraH / yatadhvaM tAvadevAtra, yUyaM bhoH svArthasiddhaye // 530 // itarathA-kathaMcittaM samAsAdya, paripoSya | sAmarthya nijaM balam / bhavatAM prAgvadevAyaM, bAdhAkArI bhaviSyati / / 531 // anyacca-aklezena vazaM yAti, sAmprataM bhavatAmayam / sadodhAthaivRto bhUyo, durgraho'yaM bhaviSyati // 532 // tato'dhunA yathAzaktyA, kRtvemaM vazavartinam / cittavRttimahArAjyaM, lAta yUyaM nirAkulAH // 533 // tatastacoditairbhadre !, valgamA niraGkuzaiH / bAlakAlAtsamArabhya, tairahaM pariveSTitaH // 534 // ahaM tu teSAM madhyastho, dhyAndhyAndhIbhUtacetanaH / vismRtAzeSasadvandhuH, punastanmayatAM gataH // 535 // tataH samastaistaiH pApaiH, saMprayujya nijaM nijam / vIryaM kRto'haM bhUyo'pi, pApArjanaparAyaNaH // 536 // kathaM ?-kaumAre vartamAno'haM, pravRtto mAMsabhakSaNe / madyapAne rato dyUte, jantusaGghAtapIDane / / 537 / / yauvane vartamAnena, pAradAryAdayastathA / loke prabhavatA'tyartha, prasahya vihitA mayA // 538 // tathA--sthitena cakravartitve, mahArambhaparigrahAH / pAparddhayo'nyadoSAzca, nirapekSeNa sevitAH // 539 / / sarvatra mUchito gRddho, vibhUtau viSayeSu ca / etAvantamahaM kAlaM, sthito'tyantasukhI kila // 540 // evaM ca vartamAnena, mayA te bhAvazatravaH / vismRtya pUrvavRttAntaM, bandhubuddhyA'vadhAritAH // 541|| tatastailabdhaprasarai malinatarIkRtA cittavRttiH nitarAmabhibhUtaM cAritradharmarAjabalaM dhAritaM (dUre) niruddhamabhyantare tirohitaM tatkSAntyAdikaM sutarAmantaraGgamantaHpuraM bahirbhAvito'haM prabhubhAvAt prakAzitaM karmapariNAmarAjyaM prabalIbhUtaH pApodayaH valgitamuddAmatayA mahAmohasainyaM saM-| / / 741 // | sthApitAni nijanagarAdIni pravRttA voDhuM mahApUreNa pramattatAnadI vistIrNIbhUtaM tadvilasitaM pratyagrIkRtazcittavikSepamaNDapaH samAritA tRSNA Jain Education Inte For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. CROSANCCk // 742 // dAH vedikA saMskRtaM viparyAsaviSTara paripoSitA mahAmohena nijA'vidyAgAtrayaSTiH sarvathA punarnavIbhUtA samastA sAmagrI, tataH pravRtto'mISAMta paryAloca:-abhihitaM viSayAbhilASeNa-bho bhoH sarve mahIpAlAH!, saMcintayata madvacaH / dRSTadAhAH purA yUyaM, kiM vA vaH parikathyate ? || 542 // mandAdareNa nirmAzaM, tAdRzaM vIkSya pUrvakam / mandAdaro na yukto vaH, sAmprataM kartumatra bhoH! // 543 // tathA yatadhvamadhunA, yUyaM niSkaNTakaM hi vaH / yathA saMpadyate rAjyamAkAlaM supratiSThitam / / 544 // tataH pratibhAtaM tatteSAM matrivacanaM, abhihitametaiH -kiM punaratra kriyata iti ?, matriNoktaM-idamidaM ca kuruteti, tatastadupadezena protsAhito'haM prAhitazca svayameva taiH kSetrasthitaM karma- vadhyatApariNAmasatkaM vargaNAviracitaM prabhUtamakuzalanAmaka dravyajAtaM, grAhayitvA ca taireva jJApitazcauratayA'haM karmapariNAmarAjasya, tatastenAdiSTaM -yathA viDambanApuraHsaraM pApipaJjare nItvemaM duHkhamAreNa mArayata, tadAkarNya hRSTAste durAtmAnaH, tato vilipto'haM karmamalabhasmanA carcito rAjasaigairikahastakaiH khacitastAmasaistRNamaSIpuNDakaivinATitaH prabalarAgakallolaparaMparAnAmikayA lalamAnayA kaNavIramuNDamAlayA | viDambito hRdaye ghUrNamAnayA kuvikalpasantatirUpayA zarAvamAlayA dhriyamANenopari pApAtirekanAmakena jarapiTakakhaNDena baddho'kuzalanAmakalotprasvarUpagalakena Aropito mahatyasadAcArAbhidhAne rAsabhe veSTitaH kRtAntasannibhairduSTAzayAdibhiH samantAdrAjapuruSainindyamAno vivekilokena samullasatA kaSAyAbhidhAnaDimbhakalakalena zrUyamANena zabdAdisambhoganAmakena virasaviSamaDiNDimadhvaninA vijRmbhamANena bahiraGgalokasamudayavilAsarUpeNa durdAntajanAdRTTahAsena niHsArito'hamevaM vadhyabhUmerabhimukhaM tairmahAmohAdibhirmahAvideharUpahaTTamArge nijadezadarzanalIlAvyAjeneti, tatastairAnIto'hamamuM pradezaM zruto yuSmAbhirmadIyabalakalakalaH gatA mama sammukhaM tathA mahAbhadrA, itazcAhaM tadA // 743 // -niHzeSa pRSThatastyaktvA, svasainyaM rAjalIlayA / saMprAptazcedamudyAnaM, rAjavallabhaveSTitaH // 545 // raktAzokatale yAvaduttIrya baravAra 525 OMOM Jain Education a l For Private & Personel Use Only Marw.jainelibrary.org
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAbhadrAyo rAgaH mahAbhadrAkRta upa upamitI NNAt / Alokya kAnanaM divyaM, saMsthitastaddidRkSayA // 546 // rAjaputrAzca me yAvadvinItAzcATukAriNaH / vadanto deva deveti, darzayanti a.8-pra. vanazriyam // 547 // tAvadeSA mahAbhAgA, susAdhvIparivAritA / AgacchantI mahAbhadre !, mahAbhadrA vilokitA // 548 // caturbhiH kalApakam / atha niHzeSarUpebhyo, vyAvRttA kIliteva me / asyAM nipatitA dRSTiH, saMjAtA'tyantanizcalA // 549 // eSApi mAM prp||743|| zyantI, saMpannA snehabandhurA / niHspRhApi mahAbhAgA, pUrvAbhyAsena sundari! // 55 // atha prAptA mamAbhyaNe, cintayantI gurorvacaH / / ayaM narakagAmIti, karuNA''gatacetanA // 551 // tataH kandamunikAle guNadhAraNena satA mayA nitarAmetadgocarasyAbhyastatayA bahumAna| syAnuzIlitatayA vinayasya pratipannatayA hRdayasya bhAvitatayA gauravasyAnuSThitatayA vatsalabhAvasya prAdurbhUtazcetasi me vimarzaH yaduta-1 kaiSA punarbhagavatI yA dRSTamAtrApi me hRdayamevamAhAdayati nayane zItalayati zarIraM nirvApayati amRtakuNDa iva mAM kSipatIti, tataH kRto mayA bhagavatyAH ziraHpraNAmaH datto'nayA dharmalAbhazIrvAdaH, abhihitaM ca-bho bho mahArAja-mokSasamprApake prApte, mAnuSye te narottama! / unmArgagamanAnnaivaM, gantumanyatra yujyate // 552 // nijakarmAparAdhena, taskarAkAradhAriNaH / vadhyastha nIyamAnasya, kRtvA bhAvavi| DambanAm / / 553 / / kiM rAjyaM syurvilAsAH ke, ke bhogAH kA vibhUtayaH / kiM vA svAsthyaM ? mahArAja!, cintayedaM vacetasA / / 554 // yugmam / kiM ca-madarzanAttadA samutpannavimarzAyAH saMjAtamasyA bhagavatyA mahAbhadrAyA jAtismaraNaM smRtastena kandamunikAlAdArabhya | samasto vRttAntaH prAdurbhUtaM tadanusAreNa zubhAdhyaSasAyAdavadhijJAnaM dRSTaM tena madIyamapi vicaraNaM, tato'bhihitamanayA-kiM na smarasi rA jendra!, yattadA guNadhAraNaH / bhavanuddAmalIlAbhilalitastvaM mamAgrataH / / 555 // kSAntyAyantaHpuraM prApya, sukhasambhArapUritaH / sthito 18yadbhAvarAjye tvaM, tarikaM te vismRtaM kila? // 556 // kina nirmalasarINAM. vacanAni smaranti te / bhavaprapaJco yestubhyamananto'pi SCOCAGALOCALCALCOCALCOCALCCOR mahAbhadrAyA jAtismRtiravadhizca // 743 // Jan Education inte For Private Personel Use Only
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8- pra. // 744 // Jain Education niveditaH || 557 // yatprasAdAdavAptAni tvayA graiveyakAdiSu / sukhAni zaraNaM te'sau kevalaM hi sadAgamaH // 558 // tadrudhyasva mahArAja!, tUrNaM mA muhya sAmpratam / ahaM hi te samAyAtA, bodhArthaM karuNAparA / / 559 / / atrAntare ca vijJAya, prastAvaM mama sammukham / punaH pravRttaH sadbodhaH, samyagdarzanasaMyutaH || 560 / / sa cAntarArivargeNa, ruddhastena durAtmanA / na zaknoti mamAbhyarNamAgantuM tamasA pathi / / 561 // tato bhagavatIvAkyaM, sUryAMzunikareritam / sUryakAntasamaM dIptaM, jIvavIryaM varAsanam // 162 // tatastasya prakAzena, tattamaH pralayaM gatam / lagnamAyodhanaM ramyaM, cittavRttau ca sainyayoH // 563 // tato balena nirbhiya, ripuvarga vibandhakam / samAgatau ca me pArzva, tau sadbodhamahattamau // 564 // tataH pravRtto me vimarzaH yaduta - kimeSA bhagavatI jalpatIti, tatazvohApohamArgaNagaveSaNaM kurvato me samutpannaM jAtismaraNaM, smRtA guNadhAraNAvasthA, tatastadanusAreNa vardhamAnazubhAdhyavasAyasya me samAgataH sadbodhavayasyo vinirjityAtmapratipakSamavadhiH, tadbalena dRSTA mayA'saGkhyA dvIpasamudrAH vilokito'sazyeya eva bhavaprapaJcaH prAdurbhUtaM siMhAcAryakAlAbhyastaM pUrvaparyantaM sahAtizayaiH samastaM zrutaM AkalitaH parisphuTa iva nirmalasUriniveditaH samasto'pyAtmasaMsAravistAraH tadArAt punarasaGkhyeyatayA dRSTaH sAkSAdeva nijaH paribhramaNavRttAntaH, tataH pUrvoktena kAraNena viracayyetthaM taskararUpatayA bahirapi viDambyamAnamAtmAnaM samAgato'hamiha samaM mahAbhadrayA tadArAtpratIta eva te madIyavyatikaraH, tato bhadre ! sulalite madanama arIyamiti prasarpitasnehatantunA atyantamugdheyamadRSTaparamArthA varAkIti saMjAtakaruNAtirekeNa sarvajJAgamagocarabahumAnena kiSTakarmavilayato bhavatvasyAstapasvinyAH pratibodha iti bhagavato'sya sadAgamasya | pAdaprasAdAdakhilaM mayedamavadhAritamiti sadAgame bahumAnamutpAdayatA saMkSepeNApyanantatayA SaNmAsakathanIyo bhagavanmAhAtmyAdeva praharatraye - Naiva nivedito'yamagRhItasaGkete ityullapatA mayA kutUhalaparAyai bhavatyai svayamapi saMvegApannena samasto'pyAtmabhavabhramaNaprapaJcaH, tadIdRzaM bhadre ! anusundarasya samyaktvaM jAtisma raNaM pUrvabodho'vadhizva // 744 // w.jainelibrary.org
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 745 // tadantaraGga caurya yanmayA'dhunA vihitaM IdRzI ca tatra viDambanA evaM cAhaM svagataM paragataM ca vRttAntajAtaM jAnAmIti, etaccAkarNya vismitA sulalitA bhAvitA hRdaye, pauNDarIkeNApi gRhIto manAgbhAvArthaH, tato'bhihitamanena-Arya! kiM punaradhunA te cittavRttau vartate ?, anasandareNoktaM-AkarNaya yAvatsaMvegamApanaH, prArabdho nijaceSTitam / nivedayitumitthaM bhoH, purato bhavatAmaham / / 565 / / tAvacA- anasandaritradharmo'sau, svasainyaparivAritaH / prastAva iti vijJAya, calito mama sammukham // 566 // tena cAgacchatA-AnanditaM svavIryeNa, kArasya cAripuraM sAttvikamAnasam / atyantazubhratA nIto, vivekavaraparvataH // 567 // zikharaM cApramattatvaM, kRtamuJcaistarAM varam / udbAsitaM ca bhUyo trecchA 'pi, puraM jainaM pratiSThitam // 568 // sa ca cittasamAdhAno, maNDapo'pi samAritaH / sA ca niHspRhatAvediH, punaH sajA vinirmitA // 569 // taccollasatprabhAjAlaM, jIvavIrya varAsanam / kRtaM tena svasainyaM ca, sarvathA paritoSitam // 570 // tatazcAgacchatastasya, paripUrNatayA'dhvani / sarvaprANena tallagnaM, mahAmohamahAbalam / / 571 // dRSTaM pratyakSataH sarva, tacca yuddhaM mayA'tulam / tataH parisare ramye, cittavRtteranIkayoH // 572 // tataH sadbodhayuktena, samyagdarzanasaMyujA / mayA'vaSTambhito jAtaH, sa rAjA jayabhAjanam // 573 // tato vighaTitAzeSaparapakSaH khliilyaa| avAptajayalakSmIkaH, zatrurAjyaM nipIDya ca // 574 // gRhItvA'ntaHpuraM sarva, mAmakInaM cirantanam / rAjA cAritradharmo'sau, matsamIpamupAgataH // 575 // yugmam / te ca nirnaSTasarvasvAH, kiMciccheSasvajIvitAH / dInAH kSINA dRDhaM lInA, mahAmohAdayaH sthitAH // 576 // cittavRttAvidaM bhadra !, vartate mama sAmpratam / yacchatravaH pralInAste, prahRSTA varabAndhavAH // 577 / / yugmam / anyacca-prapadya trijagadvandhaM, liGgaM sarvajJabhASitam / adhunA poSaNIyo'sau, bandhuvargo mayA''ntaraH / / 578 // evaM ca vadatA tenAnu-| // 745 // sundararAjenopasaMhRtaM tadvikRtaM taskararUpaM AvirbhAvitaM svAbhAvikaM cakravartisvarUpaM kRtasaGketatayA nivRttA taskaraviDambanAsAmagrI samAyAtrA u. bha. 63 For Private & Personel Use Only aujainelibrary.org
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 746 // sulalitA | bodhAya pUrvoktA papamitaumitrimahattamasAmantAH niveditastebhyo nijo'bhiprAyaH prAptakAlatayA ca pratibhAto'mISAM, tataH purandarAya nijasutAya samarpitAnyanusundareNa ma.pra. rAjyacihnAni ayaM bhavatAM rAjeti jJApitA rAjasamUhAH savinayaM pratipannametaiH nirvartitaM bhagavadabhiSekapUjAdikaM niHzeSakaraNIyaM nirgataH saporAntaHpuraH zrIgarbharAjaH kRtA'nena sarveSAmucitA pratipattiH punarmIlitA pariSat pravRtto mahAnandaH, tataH kSaNena tAdRkSaM, dRSTvA'tyadbhutamuttamam / mugdhA sulalitA'tyantaM, jAtA citte camatkRtA // 579 // saMjAtaH pauNDarIko'pi, satoSo vismitekSaNaH / dRSTvA tattA- dRzaM sAkSAdanusundaraceSTitam / / 580 // atha vijJApanApUrvamanusundarabhUbhujA / utsAhite tadA sUrau, pravrajyAM dAtumudyate // 581 // so'nusundararAjendraH, krunnaagtcetnH| tAM rAjaputrIM bhUyo'pi, pratyuvAca sasaMbhramam // 582 // katham ?-bhadre sulalite ! bodhastavAdyApi na mAnase / saMjAto vartase mugdhe !, tenaivaM cakitekSaNA / / 583 / / dolAyamAnacittA tvamISadbhAvArthakovidA / saMjAtA sAmprataM kiM nu, vetsi no tattvanirNayam ? // 584 // tvabodhArtha mayA hyevaM, gADhanirvedakArakaH / bhavaprapaJco niHzeSaH, svakIyaH parikIrtitaH // 585 // tadanena zrutenetthaM, kiM te nAdyApi jAyate / anantaduHkhavistAre, nirvedo bhavacArake // 586 // kiM ca yatte puropamAnena, svajIvasya | viDambanam / mayA'saMvyavahAreSu, jIveSu pratipAditam // 587 // tatkiM no lakSitaM mugdhe!, kiMvA no bhAvitaM hRdi ? / bhavatyA yena niyaMprA, saMsAre kuruSe ratim / / 588 / / yummam / ekendriyAdibhedeSu, yacca tiryakSu tiSThatA / anubhUtaM mayA duHkhaM, sphuTaM ca tava kIrtitam // 589 // na buddhastasya bhAvArthaH, kiM tvayA'dyApi mAnase? / evaM nirAkulA mugdhe!, yenAdyApi vilambase // 59 // yugmam / mokSasAdhanayo gye'pi, labdhe mAnuSyake'tule / hiMsAkrodhAturo yAM ca, prApto'haM duHkhamAlikAm // 591 // sA kiM vibhAvitA bAle !, sabhAvArthA | dAhRdi tvayA / kiM vA kathAnikAmAtra, bhavatyA paricintitam // 592 // yugmam / tathA mAnamRSAvAdasteyamAyAparAyaNaH / lobhamaithunadoSAndho, vaprapaJco ditiH // 746 SO Jain Education Internal For Private & Personel Use Only Ne elibrary.org
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ sulalitAbodhAya pUrvoktabhavaprapazco 2 ditiH upamitau diyadahaM praviDambitaH // 593 // tadapyAkarNya te mugdhe!, yadi no drAvitaM manaH / kAladRSTaM tato manye, hanta tadvananirmitam // 594 // a.8-pra.- yugmam / tathA-anarthasArthahetU tau, mahAmohaparigrahI / mayA niveditau zrutvA, sarvadoSasamAzrayau / / 595 // yattadaiva na buddhA'si, yugmam / tathAcasApA , sthitA tvaM vismitekSaNA / tenAgRhItasaGketA, mayA proktA punaH punaH // 596 // yugmam / kiM ca-bAle jaDe tathA mande, adhame bAli- // 747 // ze'pi ca / yaH proktaH sparzanAdInAmindriyANAM sudAruNaH // 597 // vipAkaH so'pi cedatra, bhavatyA nAvadhAritaH / avaidhikA tato | manye, kASThabhUtA'si sundari! // 598 // yugmam / tathA-yattanmanISiNo vRttaM, yaJca vaicakSaNaM vacaH / yA dezanA budhasyoccairyaccottamavi-| ceSTitam // 599 // yacca kovidavijJAnamindriyANAM nibarhaNe / tadAkalayya ko nAma, saMsArAnna virajyate ? // 600 // yugmam / anyacca-aribandhUpamaM yatte, mayA mugdhe ! niveditam / cittavRttisthitaM sAkSAdantaraGgabaladvayam // 601 // tasyApyAkarNya vRttAntaM, yadi na pratibudhyase / tava bodhe vidhAtavye, nAstyupAyastato'paraH // 602 // tathA tadAkalayya tAdRkSaM, vRttaM kAnakazekharam / tacca tAdRzamAlocya, saujanyaM nAravAhanam // 603 // vimalaM malahInasya, vimalasya ca ceSTitam / tyAgaM harinarendrasya, saMcintya kRtavismayam // 604 // vivekamakalaGkasya, samAkarNya ca tAdRzam / munInAM bhUrirUpaM ca, zrutvA vairAgyakAraNam // 605 // tathApi yadi te cittaM, bAlike! na viraJjitam / hanta kAMkaTukaprAyA, tatastvaM nAtra saMzayaH // 606 // caturbhiHkalApakam / tato'gRhItasaGketetyucyamAnA muhurmuhuH / mAhazA'nyena vA mugdhe!, na roSaM gantumarhasi // 607 // tathA--kiM na smarasi tadvAle!, yattvaM madanamakharI / satI satI mamAnItA, tathA puNyodayAdibhiH // 608 // tatsukhaM tAdRzaH snehaste vilAsA manoharAH / tadrAjyaM te ca vRttAntAH, sarva kiM vismRtaM tava ! // 609 // kandasAdhuM samAsAdya, prabuddhA jinazAsane / samaM kulaMdhareNocairyattadA tanna budhyase // 610 // yamAkhyannirmalAcAryaH, kevlaalokbhaaskrH| 260 4ba // 747 // For Private Jain Education W Personal Use Only ww.jainelibrary.org
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ kA ditiH upamitau bhavaprapaJca me'nantaM, samakSaM te sphuTAkSaraiH / / 611 // kiM na buddhastvayA so'yaM, kiM vA naivAvadhAritaH / yenaivaM kIrtyamAne'pi, tatra zU-| sulalitAa.8-pra. nyeva tiSThasi ? / / 612 // vinyAsenAmunA bAle!, tava bodhavidhitsayA / mayA saMsAravistAraH, sa eva pratipAditaH // 613 // yathA : bodhAya me pathikasyeva, sarve'mI vAsakopamAH / ekarUpasya bhUyAMsaH, saMpannA vividhA bhavAH // 614 // tataH saMsArijIvo'hamekarUpo'pi bhAvataH / puurvoktbh||748|| saMsAre nATakAkAre, nAnAkArairvinATitaH // 615 // tadenamapi cecchRtvA, nirvedaste na jAyate / saMsAracArakAttasmAttataH kiM karavAmahai ? | vprpnyco4|| 616 // kiM ca-nagarANyantaraGgANi, yAni ye teSu sUcitAH / rAjAnastanmahAdevyastAsAM yA daza kanyakAH // 617 // pratyekaM ta dguNA divyA, vivAhaH sa ca taadRshH| tatrASTau mAtaro yAzca, vyutpattyartha niveditaaH||618|| tadidaM sarvamAkarNya, na buddhA yadi bAlike! hanta pASANabhUtAyAstataste kiM nivedyatAm ? // 619 // tribhirvizeSakam / tathA-kiM na smarasi tanmugdhe !, yanmayi snehatatparA / pravrajyAM pratipannA'si, nirmalAcAryasannidhau // 620 // kRtvA tapastataH svarge, prAptA'si sukhamAlikAm / bhavacakre punarbhrAntvA, punaratra samAgatA // 621 // kiM ca-saMvegArtha yadAkhyAtaM, samyagdarzanadUSaNIm / AzAtanAM tathA kRtvA, jinAdInAM suduHkhitaH / / 622 // upArdhapudgalAvarta, yathA'hamaTito bhave / etAvantaM punaH kAlaM, kiM tvayA tanna vIkSitam ? // 623 // yugmam / tathA-caturdazApi vijJAya, pUrvANi yadahaM | pauNDarI. gataH / bhUyo'pyanantakAyAdau, madagocaradoSataH // 624 // tadapyAkarNya saMjAtA, kiM na citte camatkRtiH ? / tAvake'dyApi yenetthaM, kabodhaH niHsaMvegeva lakSyase // 625 / / yugmam / avehi sUkSmabodhena, pUrva tanmAmakaM vacaH / vicAraya nije citte, sabhAvArtha punaH punaH // 626 / / mA muhya sAraM budhyasva, mA vilambasva bAlike ! / yena saMpadyate sarvaH, saphalo me parizramaH / / 627 // evaM ca vadati tatrAnusundararAje sa|| mAgatamUryo'sau nipatitaH pauNDarIkaH, kimetaditi saMjAtA sasaMbhramA pariSat , samAkulIbhUtaH zrIgarbharAjaH, hA putra kimidaM kimidamiti je sa- 748 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only D jalnelibrary.org
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 749 // Jain Education vadantI taralitA kamalinI samAzvAsito'sau vAyudAnena, tataH protphullalocanaH sa pitaraM pratyAha - tAtAnenAnusundararAjena vaikriyaM taskararUpaM dhArayatA'tyantaviruddhamivAtma bhramaNamAkhyAtaM tavAgamanAtpUrvamAsIt, tato mamAbudhyamAnasya saMjAtastadA vikalpaH yathA'nayA prajJAvizAlayA mahAbhadrayA bhagavatyA sArdhaM vicAryedaM sabhAvArthaM bhotsye, yAvatA'dhunemAM sulalitAmanuziSyamANAmAkarNayatI me saMjAtaH kazcidanAkhyeyaH pramodaH tadvazena saMpanneyaM caitanyaniHsahatA tataH prAdurbhUtaM me jAtismaraNaM bhUtapUrvo'hamasya kulaMdharo nAma vayasyakaH zruto mayA tadA nirmalasUriNA nivedyamAno'sya bhavaprapaJcaH tataH sa evAyamanenetthamAkhyAta iti truTito me'dhunA sandeha iti, viraktaM ca me bhavacArakAJcittaM tato'nujAnIta yUyaM yenAhamanenaiva saha dIkSAM gRhNAmIti, tadAkarNya praruditA kamalinI, zrIgarbharAjenoktaM devi ! mA rodIH yataH - svapnasUcita evAyaM pauNDarIko narottamaH / jAtaste bhAvuko'vazyaM, zuddhadharmaprasAdhakaH || 628 / / tannAsya dhAraNaM yuktamAvayoH kiM tu yujyate / anutrajanamevAsya, nirmidhyasnehasUcakam / / 629 / / tathAhi - bAlazcetkurute dharmameSa bhogasukhocitaH / tataH kiM yujyate | sthAtumAvayorbhavacArake ? // 630 // tataH kamalinI prAha, harSagadgadayA girA / cAru cAru mahArAja !, pratibhAtamidaM mama / / 631 // tato'nujJAya taM putraM, yAvattau kRtanizcayau / pravrajyAgrahaNe jAtau svayaM devInarezvarau / / 632 / / tAvacaidravitAtyarthamanusundarabhASitaiH / sasaMbhramA ca tadvIkSya, pauNDarIkAdiceSTitam // 633 // tAmuddizya mahAbhadrAM prabaddhAJjali bandhurA / sA rAjaputrI saMvegAtsAnukrozamavocata ||634 // tribhirvizeSakaM / nivedaya mahAbhAge !, kiM mayA pApayA kRtam / purA duzcaritaM yena, jAtA'hamiyamIdRzI ? ||635|| vijJAtasarvabhAvArtho, dhanyo'yaM rAjadArakaH / saMjAtaH kSaNamAtreNa, prasaGgazravaNAdapi // 636 // mahyaM punarayaM sAkSAnmAmevoddizya sAdaram / evaM nivedayatyucairmahAbhAgaH savistaram || 637 // tathApi mandabhAgyA'haM boddhukAmApi cetasA / sphuTaM vacanabhAvArtha, na budhye pazusannibhA abodhAt sulalitAyAH khedaH // 749 // jainelibrary.org
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ abodhakAraNaM upamitaura // 638 // anyacca-eSAmeSa paricchedaH, saMjAto jJAnapUrvakaH / trayANAmapi dhanyAnAmanusundaravAkyataH // 639 // ahaM punarna jAnea.8-pra. tra, kiM karomyandhakalpikA? / zUnyA prAmeyakAkArA, spaSTasadbodhavarjitA // 640 // tadidaM me mahAbhAge!, svayaM buddhA sadAgamam / pRSTvA kathaya niHzeSaM, kasya pApasya jambhitam ? // 641 // tatastAM tAdRzIM vIkSya, bASpaplutavilocanAm / rAjaputrI kRpaaveshaabrviidnu||750|| sundaraH // 642 / / uktaM ca tena yathA-mugdhe! sulalite yadi tavAsti svaduzcaritajijJAsA tato'hameva tatte nivedayAmi alaM bhagavatyA'tra prayojane prayAsitayA, sulalitayoktaM-anugraho me, nivedayatvAryaH, anusundareNoktaM-asti tAvadNadhAraNena satA mayA sArdha madanama| jarI satI saMjAtavairAgyA pravrajitA'si tvaM abhyastaH kriyAkalApaH kRtAni bhUritapazcaraNAni, kevalaM pravRttA tadA te durbuddhiH-yaduta yadatra kartavyaM tadeva kriyatA kimamena bahunA rolena ?, tato na sukhAyitaste svAdhyAyakolAhalaH na rucitA vAcanA na pratibhAtA pracchanA nAbhimatA parAvartanA nAnuSThitA tvayA'nuprekSA nAnuzIlitA dharmadezanA, kiM tarhi ?, pratibhAsitA te pracalA abhISTA svAdhyAyodvegena maunavra|tacAritA na ca saMjAtastatra tIbro'bhinivezaH yato na vihitA jJAnavatA pratyanIkatA na kRtamAntarAyikaM na janitastadupaghAtaH nAcarita| statpradveSaH nAsevitastannihnavaH na saMpAditA mahAzAtanA, kiM tu tayA kubuddhyA tena jJAnazaithilyena tayA ca pramAdaparatayA kRtA bhavatyA | laghIyasI zrutAzAtanA, tataH samupArjitamidamIdRzaM karma yatprabhAvAdasaGkhyeyakAlaM bhrAntA'si bhavacakrake jAtA'si caivaMvidhA tvaM jaDabuddhi| riti, kiM ca-sulalite! pUrvabhavAbhyAsAdeva prAyazaH, prANinAM bhUyAMso'nuvartante bhAvAH, tathAhi-yathA tadA tvaM madanamaJjarI satI puruSadveSiNI saMjAtA tathehApi, ata eva sakhIbhirbrahmacaryaniratatayA brAhmaNI tvamAkAritA, tatkiM milatyeSa te pratyayaH ?, sulalitayoktaM-Arya! kiM cAtra bhavadvacane na milati ?, kevalamahamatra mandabhAgyA yaivamapi kathyamAne bhAskarodaye kauzikavattamaHpUritaiva ti // 750 // in Education For Private Personel Use Only jainelibrary.org
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 751 // SThAmIti vadantI sthUlamuktAphalanikaramiva nayanasalilabinduvarSa moktuM pravRttA, tato'bhihitA sA'nusundararAjena-rAjaputri! muJca viSAdaM sadAgamakSINaprAya te'dhunA tatkarma kuruSva sadAgame bhagavati bhaktiM gacchemaM zaraNaM, etadArAdhanamUlaM hi dehinAM tattvajJAnaM, ayameva ajJAnatamodalane zaraNAGgIbhAskarabhUto bhagavAna , dhanyAsi tvaM yA'sya pAdamUlaM prAptA, tato'mIbhirvacanaiH pavanairiva saMdhukSitatIvrasaMvegAnalA sA sulalitA sadAgamo'- kAra: yamitibuddhyA patitA bhagavatsamantabhadrasUricaraNayoH, abhihitaM ca-ajJAnapaGkamanAyA, jagannAtha sadAgama! / tvameva mandabhAgyAyA, mamottAraNavatsalaH // 643 // zaraNaM tvaM mahAbhAga!, tvaM svAmI tvaM ca me pitA / tadeSa vimalo nAtha!, kriyatAM kiGkaro jnH||644|| tato mahAprabhAvatayA sadAgamabahumAnasya gurutayA saMvegasya saralatayA hRdayasya kalyANahetutayA bhagavatsannidhAnasya pratyAsannatayA mokSasya vighaTitaM bhUri karmajAlaM, pAdapatitAyA eva saMjAtaM jAtismaraNaM, dRSTaH sAkSAdiva madanamaJjaryAdiko vRttAntaH, tataH samullasitaH pramodaH, sulalitA. | samutthAya ca nipatitAnusundaracaraNayoH, tenoktaM-sulalite !- kimetat ?, sA prAha-yadbhagavataH prasAdAdbhavati tatsaMpannamadhunA me, yataHAyA jAtisaMjAtaM jAtismaraNaM saMpannastAvakavacananirNayaH virataM saMsAracArakAccittaM, tadanugRhItA'haM mandabhAgyA bhagavatA bhavatA ca, anusundare smaraNaM NoktaM-AyeM ! svabhaktamanugRhvAtyevAyaM bhagavAn ! nAstyatra sandehaH, tathAhi-ahaM bhagavatA'nena, narakaM prati gAmukaH / bhAvacauryeNa baddho-18 'pi, sAkSAdevaM vimocitaH / / 645 // pApiSThA api ye sattvAH , samAsAdya sadAgamam / enaM bhaktiM prakurvanti, mucyante te na saMzayaH // 646 // anyacca-kRcchreNa kila buddhA'haM, mandabhAgyeti cintayA / na cAvabhAvanA kAryA, tvayA bhadre! svagocare // 647 // yato| 'hamapi taiH pUrvamakalaGkAdibhistadA / na bodhito yadA''sInme, prabalaM bhUripAtakam // 648 // svayogyatAM punaH prApya, vilIne pApakamaNi / tvattaH kRcchratareNAhaM, prabuddho jainazAsane // 649 // yadA hyasya vilIyeta, pApaM kAlAdihetubhiH / jIvastadA prabudhyeta, guravaH ACCORK SCHOCOLARAM Jain Education a l For Private & Personel Use Only Shw.jainelibrary.org
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 752 // sulalitAyA bodho dIkSodyamazca sahakAriNaH / / 650 // sulalitayoktaM-Arya! satyamevamidaM, vinaSTA me'dhunA manasyavabhAvanA, kevalaM pratipannaM mayA nijajananIjanakayoryathA'nanujJAtayA pravrajyAnAmApi na grAhyaM, tatkathaM bhaviSyati !, anusundareNoktaM-AyeM ! mA bhaiSIH samAgatAveva te jananIjanako, atrAntare samullasito bahalo balakalakalaH, stokavelAyAM ca praviSTastatraiva manonandane jinabhavane saparikaro magadhasenarAjaH saha sumaDalayA, tataH praNipatya jinezvaramabhivandya sUriM sAdhuvarga ca kRtAbhyutthAnapraNAmaH sulalitayA praNamya cAnusundararAjamupaviSTastatsamIpe, sumaGgalApi vihitaniHzeSapratipattirvidhAya sulalitAliGganamAghrAya mUrdhadeze upaviSTA tadantike, AnandabharAd gadgadavAgAha-vatse! samutsukatvena, tava darzanalAlasau / AvAM rAjyaM parityajya, tvatsamIpamupAgatau / / 651 / / janakaste ratiM vatse!, na prApnoti tvayA vinA / / mandabhAgyastathA snehAdeSa dandahyate janaH // 652 // kaThorahRdayatvena, nirdayatvena vA punH| tvayA nirantaraM vatse !, dattA vArtA'pi nA-12 vayoH // 653 // sulalitayoktaM-amba! kiM bahunoktena, mAM pratyadya yathAsthitaH / yuvayoH snehasadbhAvo, nUnaM vyaktIbhaviSyati // 654 // | yataH-ahaM yuSmadanujJAtA, pravrajyAM pAramezvarIm / adhunaiva grahISyAmi, saMsArottArakAriNIm / / 655 // tato yadi yuvAM me'dya, vAraNaM na kariSyathaH / pravrajyAM ca mayA sAdha, nirvikalpaM grahISyathaH // 656 // tato mama tathAmISAM, janAnAmupari sphuTam / pratItaH nehasadbhAvo, yauSmAkINo bhaviSyati // 657 // tribhirvizeSakam / etaJcAkarNya magadhasenanarendraH sumaGgalA pratyAha-devi! datto vatsayA''vayo| mukhabandhaH vihitA''dita eva niruttaratA sudRSTaparamArtheyamadhunA vartate kathamanyathezo vacanavinyAsaH?, tato na bhavatyeveyamayuktakAriNI, sAdhu coktamanayA yuktamevAvayoranayA saha pravrajanaM nirmidhyasnehasArasUcakamidaM vizeSataH prAptakAlamAvayoH, sumaGgalayoktaM yadAjJApayati | devaH, tato hRSTA sulalitA patitA mahAprasAda iti vadantI dvayorapi caraNayoH, kathitazcAnayA saMkSepatastayoranusundarAdivRttAntaH saMjAtaH / // 752 // Jain Education For Private & Personel Use Only A jainelibrary.org
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. pra. // 753 // sarveSAM dIkSA sumaGgalAmagadhasenayostaM zrutvA toSAtirekaH prAdurbhUto bhAvato'pi caraNapariNAmaH yAcitaH sUriH pravrajyA, upabRMhitau guruNA,-tataH samullasattoSabRhadutsavasundaram / nipataddevasaGghAtamudyotitadigantaram // 658 // vilasattUryanirghoSasaMkSubdhabhuvanodaram / anantabhUrivistArapUjAsatkArabandhuram // 659 // dAnasanmAnasadgAnavidhAnakaraNodyataiH / bhUribhavyaiH samApUrNa, munivRndaizca cArubhiH // 660 // tadA'nusundarAdInAM, saddIkSAgrahaNakSaNe / kSaNamAtreNa saMjAtaM, manonandanakAnanam / / 661 / / caturbhiH kalApakam / tato magadhasenena, zrIgarbheNa |ca bhUbhujA / svIyaM puraMdarAyaiva, rAjyaM pAlyatayA'rpitam / / 662 // tato nirvarya niHzeSakartavyaM sUribhistadA / dIkSitAni kSaNenaiva, sarvANi vidhipUrvakam / / 663 // atha saMvegavRddhyarthamamRtAsvAdasannibhA / saddharmadezanA'kAri, gurubhiH kalayA girA / / 664 // tadante te lasattoSAH, zeSalokAH kathaMcana / yathAyathaM gatAH sthAnaM, devAzca hRdi bhAvitAH / / 665 // prahitAzca mahAbhadrAsahitA gurubhistadA / / sAdhvyaH sarvA nijasthAnamupadizya yathocitam // 666 / / athAdityo'pi tadRSTvA, guroH zrutvA ca dezanAm / zakto'haM neti matveva, gato dvIpAntare tadA / / 667 / / kRtAvazyakakartavye, svAdhyAyadhyAnatatpare / tataH sAdhugaNe jAte, pradoSe cAtilavite / / 668 // atyantaparituSTAtmA, kRtakRtyatayA''tmanaH / vivikte dhyAnamApanno, raajrssirnusundrH||669|| yugmam / / tato vizudhyamAnAbhirlezyAbhiH saMprApyopazamazreNI saMpannaH krameNAsAvupazAntamohaH, bhagavadupadezAcca vijJAya tasminneva kSaNe tanniryANakAlaM sthitAH samAdhikAriNastabhyaNe munayaH, atrAntare samAptamAyuSkaM, tato vimucya dehapaJjaraM gataH sarvArthasiddhivimAnaM, saMjAtastrayastriMzatsAgaropamo maharddhivaH, prabhAte vijJAya tamanusundaramunivyatikaraM mIlitazcaturvidho'pi zrIzramaNasaGghaH vidhinA parityaktaM munibhistaccharIraM kRtA narAmaraistatpUjeti / atha saddharmadAyIti mamAsAviti cintayA / pUrvAbhyastadRDhasnehatantubaddhavazena ca // 670 // anusundaravRttAnte, saMpanne tvarayA tayA / citte sulalitA anusunda ramaraNaM / / / 753 // Jain Education in For Private & Personel Use Only A Dr.jainelibrary.org
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-a. // 754 // CACANCCORRUCACACADS sAdhvI, kiMcicchokena pIDitA // 671 // tataH zokApanodArtha, tasyAste varasUrayaH / sarveSAmeva puratasteSAmitthaM prabhASitA // 672 // zokani| "AyeM! na zocanIyo'sau, mahAtmA narasattamaH / yenaikadinamAtreNa, sAdhitaM satprayojanam // 673 // yathA pApabharaM kRtvA, pravRtto na- vAraNaM "rakaM prati / yadi gacchettathaivAtra, tataH zocyo bhavodadhau // 674 // yaH punaH prApya saddharma, nirdhUya nijakalmaSam / sarvArthasiddhiM saM-| |"prApto, nAsau zokasya gocaraH // 675 / / zocanIyaH satAmiSTo, naraH sNymdurblH| sa hi sarvatra saMsAre, bhrmeddhuHkhbhreritH||676|| "na zocanIyaH snigdhena, mRtaH saMyamavAn naraH / sa hi saMsAracakre'pi, tiSThedAnandapUritaH // 677 // sa eva ca bibhetyuccaimaraNe sa"mupasthite / yena nAcarito dharmaH, paralokasukhAvahaH 678 // saddharmapathyapAtheyaM, yastvAdAya pratIkSate / maraNaM tasya tatprAptau, na "bhIH kiM tu mahotsavaH / / 679 // jJAnadarzanacAritrataporUpA'dhanAzinI / ArAdhanA catuHskandhA, yasya syAttasya kiM "mRtam // 680 / / AnandotpAdakAste'tra, bhagavanto munIzvarAH / ye kSAlayitvA pApaugha, mRtAH paNDitamRtyunA // 681 // " ityAye'nAryakAryebhyo, nivRtto yo'nusundrH| mRtaH sa zocanIyaste, kathaM siddhaprayojanaH // 682 // kiM ca-sthitikSayAttatazyutvA, pu-| bhAvI a. karArdhasya bhArate / ayodhyAyAM sa gAndhArarAjasUnurbhaviSyati // 683 // nAnA cAmRtasAro'sau, padminIcittanandanaH / bhaviSyati | mRtasAralasadbhatirdevavaddivi lAlitaH / / 684 // krameNa yauvanaM prAptaH, kalAkauzalakovidaH / vipulAzayanAmAnamAcArya prApya sundaram // 685 // saMbhAlya pitarau yuktyA, sa dIkSAM pAramezvarIm / prahISyati vizuddhAtmA, cariSyati ciraM tapaH // 686 // tato nighUya niHzeSa, karmajAlaM| samAdhinA / bhavaprapaJca nirmucya, yAsyatyeva zivAlaye // 687 / / evaM ca sthite-sarvathA sa pramodasya, kAraNaM bhavyadehinAm / aarye!||754|| na zokasantApakAraNaM sa narottamaH // 688 / / atrAntare praNamyAha, pauNDarIkamahAmuniH / idaM niveditaM nAthaivRttaM bhAvi mahAtmanaH // 689 // CACANCAM Jain Education jainelibrary.org
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ CAGAR rbhAvaH upamitau sundaretaralokAnAM, teSAmAkAlabhAvinAm / cittavRttau punastasya, ko vRttAnto bhaviSyati ? // 690 // gurubhiruktaM, AkarNaya-gRhItabhA gRhAtamA- antaraGgaa.8-pra. vadIkSasya, tyaktasaGgasya tasya bhoH / sAdhoramRtasArasva, satastatra bhave punaH // 691 // zAntirdayA ca te bhArye, mRdutAsatyate ca te / balAvi RjutAcaurate ye ca, te brahmaratimuktate / / 692 // tathA vidyAnirIhate yacca, sthitaM lInatayA purA / sainyaM cAritradharmAdyaM, srvmaavirbh||755|| viSyati // 693 // tathA'nyAzca dhRtishrddhaamedhaavividissaasukhaaH| maitriiprmuditopekssaavijnyptikrunnaadyH||694|| tasyAntaraGgasadbhAryAzcittavRttau mhaatmnH| sukhasandohadAyinyo, bhaviSyanti yathA purA / / 695 / / paJcabhiH kulakam / tatastattAdRzaM rAjyamanantAhAdasundaram / pAlayanni|khilAnucai, ripUnunmUlayiSyati // 696 / / ArUDhaH kSapakazreNyAM, punareSa mahAbalaH / caturo ghAtisaMjJAMstAna , sarvathA cUrNayiSyati // 697 // |saMprApya kevalAlokaM, kRtvA jagadanugraham / vidhAya ca samudghAtaM, sarvayogAnnirudhya ca // 698 // atha paryantakAle'sau, zailezI prApya 13 sakriyAm / niHzeSa ripusaGghAtaM, sarvathA dalayiSyati // 699 // yugmam / tato vihitakRtyo'sau, saMpUrNo nijabAndhavaiH / saMprApto nirvRtau puryA, bhokSyate rAjyasatphalam / / 700 // anantAnandasaMjJAnavIryadarzanapUritaH / nirnaSThasakalAbAdhaH, sarvakAlaM bhaviSyati // 701 // itazca tena sA tyaktA, kubhAryA bhavitavyatA / mahAmohabale kSINe, tadA zokaM kariSyati // 702 // kathaM ?-durbuddhyA bata jAtaivamahaM bhgnmnorthaa| kA mahAmohAdisainye yA, saMjAtA pakSapAtinI // 703 / / samastamapi jAnatyA, na vijJAtamidaM mayA / prasiddhaM nikhile loke, ydvaalairpi| gIyate // 704 // kiM tat-dhruvANi yaH parityajya, adhruvANi niSevate / dhruvANi tasya nazyanti, adhruvaM naSTameva c||705|| yadvA mamApi ko doSo ?, rUDheyamapi vartinI / muhyatyeva jano hyeSa, samastaH svaprayojane // 706 // evaM nizcitya sA shessjnkaa-||755 parAyaNA / hitvA'vabhAvanAM tUSNI, saMsthitA bhavitavyatA / / 707 // tadidaM te samAsena, pauNDarIkamune! mayA / AnusundaramAkhyA SACCUSA Jain Education Intele mi.jainelibrary.org
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. / / 756 / / tamantaraGgaM viceSTitam // 708 // etaJcAkarNya te tuSTAH, pauNDarIkAdisAdhavaH / citte sulalitA jAtA, sarvathA zokavarjitA // 709 // tataH sA cintayAmAsa, gADhaM saMvignamAnasA / pUrvAbodhamanusmRtya yathA'haM gurukarmikA // 710 // tadidaM mAmakaM nUnaM, jIvaranaM na zu4 dhyati / saMvegAnilasAraNa, vinA tIvratapo'gninA // 711 // evaM vicintya sA dhanyA, sadgurUNAmanujJayA / kaSThaistapobhirAtmAnaM nistatApa kRtodyamA / / 712 / / kathaM ? - caturthaSaSThadazamadvAdazAdivicitrayA / rarAja rAganirmuktA, ratnAvalyA virAjitA / / 713 / / citracaryAsuvarNena, nirmitA'syAzcaturlatA / zarIre saMsthitA ramyA, zuzubhe kanakAvalI // 714 // caturthAditapaH karmasanmauktikavizuddhayA / ruruce sA mahAbhAgA, muktAvalyA vibhUSitA / / 715 || laghubhizca mahadbhiva, siMhavikrIDitaistathA / krIDAnivRttabuddhyApi krIDitaM siMhalIlayA / / 716 // tasyA bhadrAmahAbhadre, sarvatobhadrayA saha / bhadrottarA ca pratimA, cakAra tanubhUSaNam / / 717 || AcAmlavardhamAnena, vardhamAnA pratikSaNam / kriyamANena sA jajJe, jJAnena gatakalmaSA // 718 // cAndrAyaNaM carantyA ca nijaM kulanabhastalam / tayaivoddayotitaM manye, candralekhAsamAnayA / / 719 // Asevya yavamadhyAni, vajramadhyAni cAnaghA / sA'laM sulalitA jAtA, niHspRhA bhavacArake / / 720 / / tadevamAdibhirdhanyA, tapobhirnijakalmaSam / sA tadA labdhasadvIryA, kSAlayantI vyavasthitA // 721 // itazca pauNDarIko'pi jJAnAbhyA| saparAyaNaH / kAlakrameNa saMpanno, gItArtho vijitendriyaH // 722 // tato'sAvAgamArthasya, sarvasAraM sunirmalam / jijJAsurvinayenetthaM, guruM papraccha bhAvataH // 723 // bhadanta ! dvAdazAGgasya, vistIrNasyodadheriva / bhagavadbhASitasyAsya kiM sAramiti kathyatAm / / 724 // samantabhadragurubhistataH proktamidaM vacaH / Arya ! sAro'tra vijJeyo, dhyAnayogaH sunirmalaH // 725 // yataH -- mUlottaraguNAH sarve sarvA | ceyaM bahiSkriyA / munInAM zrAvakANAM ca, dhyAnayogArthamIritA / / 726 / / tathAhi -- manaH prasAdaH sAdhyo'tra, muktyarthaM jJAnasiddhaye / Jain Education I sulalitA tapaH dvAdazA GgIsAraM dhyAnaM // 756 // w.jainelibrary.org
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a. 8-pra. // 757 // ahiMsAdivizuddhena, so'nuSThAnena sAdhyate // 727 / / ataH sarvamanuSThAnaM, cetaHzuddhyarthamiSyate / vizuddhaM ca yadekAnaM, cicaM samyAnamuttamam / / 728 // tasmAtsarvasya sAro'sya, dvAdazAGgasya sundara! / dhyAnayogaH paraM zuddhaH, sa hi sAdhyo mumukSuNA // 29 // zeSAnuSThAnamapyevaM, yattadaGgalyA sthitam / mUlottaraguNADhyaM tatsarva sAramudAhRtam // 730 // athAkarNya gurorvAkyaM, pauNDarIkamahAmuniH / punaH provAca zAntAtmA, lalATe kRtakuDmalaH // 731 // bhadanta ! bAlakAle'pi, mamAsIdatikautukam / mokSamArge tataH pRSTA, mayA bhUrikutIrthikAH // 732 // yathA bho bho mahAbhAgAH!, kiM tattattvaM paraM matam / niHzreyasakaraM sAraM, rahasyaM paramAkSaram // 733 // tato yathAyathaM sarvairmatamAzritya tairmama / niveditaM paraM tattvaM, tIthikaistacca kIdRzam ? // 734 // "eke prAhuryathA sarva, hiMsAdi kriyatAmiti / "kevalaM buddhilepo'tra, rakSaNIyo mumukSuNA / / 735 // yataH yasya buddhirna lipyeta, hatvA sarvamidaM jagat / AkAzamiva paDUna, nAsau | "pApena lipyate // 736 // anye prAhuryathA sarva, pApaM kRtvA hi mAnavAH / mucyante kSaNamAtreNa, ye smaranti mahezvaram // 737 // | "yataH-chittvA bhittvA ca bhUtAni, kRtvA pApazatAni ca / smaran devaM virUpAkSaM, sarvapApaiH pramucyate // 738 // anyaistu pApazuddhyartha, "viSNudhyAnamudAhRtam / taddhyazeSamalakSAli, yataH proktamidaM vacaH // 739 // apavitraH pavitro vA, sarvAvasthAM gato'pi vA / yaH smare"tpuNDarIkAkSaM, sa bAhyAbhyantaraH zuciH // 740 // anye pApAzanaM mavaM, prAhuH pApanibarhaNam / anye vAyujayaM prAjJAH, prAhurmokSasya "sAdhanam // 741 // dhyAnenodvartate yattatpauNDarIkaM hRdi sthitam / vighATitadalaM ramyaM, mano'lisukhadaM param // 742 // tadvAreNa nilI"yeta, mano'liH parame pade / tasya yo lakSyate nAdastattattvamapare jaguH // 743 // yugmam / tathA'nye purakaM prAhuH, kumbhakaM recakaM tathA / "tasyaiva puNDarIkasya, pavanaM pravighATakam // 744 // anye prAhuH punarvindu, kundendusphaTikaprabham / tiryagUrvamadhazcaiva, sarpantaM jJAna dhyAnayogavaicitryaM SONGS // 757 // u, bha, 64 Jain Education in For Private & Personel Use Only Krainelibrary.org
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-a. dhyAnayogavaicitryaM // 758 // | "kAraNam // 745 // anye parAM zikhAM prAhurUrdhvAdho vyApikAM kila / paramAkSaramAtrA sA, saivAmRtakalocyate // 746 // nAsAne dhUla- "tAmadhye, binduM devamathApare / tuSArahAradhavalaM, dhyeyamAhuzcalasthiram // 747 // AgneyamaNDale sa syAnmIlite raktavarNakaH / mAhendra "pItakaH kRSNo, vAyavye vAruNe sitaH / / 748 // tatra-pItaH sundaracittena, raktastApeSu cintyate / kRSNo'bhicArike kArye, puSTido | "dhavalo mataH // 749 // anye'pyAhuryathA zodhyo, nADImArgoM mumukSuNA / iDApiGgalayo yaM, nADyoH saJcArakarma ca // 750 // nA "DIcakrasya vijJeyaH, pracAro dakSiNetaraH / tahAreNa ca mantavyaM, bahiH kAlabalAdikam // 751 // padmAsanaM vidhAyoccaighaNTAnAdAyataM ka| "lam / OMkAroccAraNaM prAhurapare zAntidAyakam // 752 // tathA'nye prAhuryathA-A nAbheH saralaM prANaM, bisatantusamaM zanaiH / mUrdhA| "ntastAlurandhreNa, nirgacchantaM vicintayet // 753 // AdityamaNDalasthaM vA, vakSorAjIvasaMsthitam / AdyaM pumAMsamapare, tathA dhyeyatayA "viduH // 754 // hRdyomni saMsthitaM nityaM, pumAMsaM paramaM tathA / lasadaMzuzatAkIrNa, dhyeyamAhurmanISiNaH // 755 // AkAzamAtramapare,8 | "vizvamanye carAcaram / AtmasthaM cintyamityAhurapare brahma zAzvatam // 756 // " evaM ca sthite-yathA nAthairmamAkhyAto, dvAdazAGgasya sA| rakaH / dhyAnayogastathA tIyaH, sa eva pratipAditaH // 757 // taki sarve'pi te tIrthyA, bhaveyurmokSasAdhakAH? / dhyAnayogabalenaiva, sAro yadyeSa vartate // 758 // kiM cedaM dhyeyanAnAtvamaparAparayoginAm / ekatra mokSe saMsAdhye 1, balavAnmama saMzayaH / / 759 // tadenamadhunA nAthA!, rUDhaM sandehapAdapam / svavAkyadantisAmarthyAdunmUlayitumarhatha / / 760 // sUriNoktaM--Arya! sAmAnyagItArthastvamevaM tena bhASase / vizeSato na vijJAtamaidamparya jinAgame // 761 // "ete hi tIrthyAH sarve'pi, kUTavaidyasamAnakAH / jinasadvaidyazAstrasya, pallavagrA"hiNo matAH // 762 // tathA cAtra kathAnaka-ekasminnagare bhUrirogagrastasamastaloke vidyate kazcideka eva mahAvaidyaH, sa cotpannadivya Jain Education in Alainelibrary.org
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 759 // Jain Education "jJAnaH sraSTA samastarogasaMhitAnAM nAzako niHzeSarogANAmupakAranirato lokAnAM tathApi te lokA adhanyayA na pratipadyante tasya vacanaM ke| "cittu dhanyatamAH pratipadyante, sa cAnavarataM vidhatte svaziSyebhyo vyAkhyAnaM, tazcopazrutyAprasaGgAgatairavadhAritaM svabuddhyA kiyadapyanyadhUrteH, " tataste talavamAtratuSTAH svapUjArtha vaidyakamAcaritumArabdhAH, teSAM tu lokAnAmadhanyatayaiva te nitarAM pratibhAsante, tatastaiH paNDitaMmanyatayA "viracitA nijanijasaMhitAH prathitAni kaizcittAnyupazrutyA'vadhAritAni sadvaidyavacanAnyanusaradbhiH kAnicittAsAM madhye vacanAni anyaiH "punarekAntaviparItasadvaidyavacanAnAmatipANDityAbhimAnena saMhitA vihitAH, vividharucayazca te rogiNo nAgarakAH, tatasteSAmapi kUTavaidyAnAM " madhye kazcideva keSAMcizcitte pratibhAti nAparaH, tataH prasiddhiM gatAH sarveSAM sambandhinyo vaidyazAlAH, vyAkhyAtAH sarvairvineyebhyo nijani"jasaMhitAH vAcAlatayA prasiddhAste'pi mahAvaidyatayA avadhIrita iva bhUrilokairasau maulamahAvaidyaH / evaM ca sthite --ye te maulamahAvaidyasa - "tkriyAM vidhipUrvakam / kurvanti rogiNastAvatte bhavantyeva nIrujaH // 763 // kiM ca tatra jIvati sadvaidhe, rogairmuktA yathA janAH / tasyAM "suvaidyazAlAyAM, bhUyAMso vihitakriyAH // 764 // tathA mRte'pi sA zAlA, savineyA sasaMhitA / saMjAtA sarvalokAnAM, rogacchedavidhA"yinI // 765 // yugmam / ye punaH kUTavaidyAnAM, rogiNo gocaraM gatAH / teSAM te rogajAlena, nitarAM paripIDitAH // 766 / / kiM ca "yathA jIvatsu tacchAlA, lokAnAmapakArikAH / mRteSvapi tathA jAtAH, savineyAH sasaMhitAH // 767 // yastu tAvapi dRzyeta, "vaidyazAlAsu kazcana / vizeSo rogiNAM hanta, rogatAnavalakSaNaH // 768 / / sarvarogavimokSo vA, kathaMciddaivayogataH / tAsu sthitAnAM zA"lAsu, yadi jAyeta dehinAm // 769 / / so'pi teSAM guNo nUnaM, sarvavyAdhinivarhiNAm / yAni sadvaidyazAstrasya, gRhItAni padAni taiH |||770 // tribhirvizeSakam / tathAhi -- yaistAni na gRhItAni, sarvathA duSTabuddhibhiH / ekAntenaiva te jAtA, vyAdhivRddhervidhAyakAH // 771 // vaidyakUTavai dyazAlAH // 759 // jainelibrary.org
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. vaidyakUTavaidyazAlA gi kamAna, mama sarvaza: pasArodae // 760 // "kiM bahunA?-sA mahAvaidyazAlaikA, jJeyA roganibarhaNI / tatsaMhitAnusAreNa, zeSA api kadAcana // 772 // yataH-bAtaH pitta kapha "zceti, sarvarogavidhAyakam / doSatrayaM vijAnIte, suvaidyastasya bheSajam / / 773 / / kUTavaidyA na jAnanti, khayaM tattvavirodhataH / tebhyo M"yo'pi vizeSaH syAddhanyAnAM rogiNAM kacit // 774 // so'yaM ghuNAkSaranyAyaH, syAhoSatrayahAnitaH / tasmAtsa eva sadvaidyastatra rogaciki "tsakaH // 775 // yugmam / tadidaM te samAsena, mayA vaidyakathAnakam / pauNDarIka! samAkhyAtaM, sandehadalanaM param // 776 / / bhavo'tra "nagaraM jJeyaH, sarvarogaprapIDitaH / ekastatra mahAvaidyaH, sarvajJaH paramezvaraH // 777 // saMjAtakevalajJAnaH, ziSTasiddhAntasaMhitaH / sarvaloko "pakArI ca, karmaroganibarhaNaH // 778 // tathApi gurukarmANaH, saMsArodaracAriNaH / bhUyAMso na prapadyante, jIvAstaM paramezvaram // 779 // Pl"ye bhavyA laghukarmANo, jIvA dhanyatamAH param / ta eva taM prapadyante, sadvaidyaM paramezvaram // 780 // sadevamanujAgAM ca, sa sabhAyAM yadA "tulam / ziSyebhyo dezayatyuccairmokSamArga jagadguruH / / 781 // tadA devA manuSyAzca, kecittAM kaluSAzayAH / prasaGgenAgatAstatra, Rgvanti "jinadezanAm // 782 // anekanayagambhIrA, tAM zrutvA mandabuddhayaH / anyathA kalpayantyete, mithyAtvAdhmAtacetasaH // 783 // tataste M"jinasadvaidyAdupabhutya bahirgatAH / svazAstrANi prakurvanti, kUTavaidyasamAnakAH // 784 // tatra ca-ye tAvadAstikAH kecittIrthyAH sAMkhyAdayo "matAH / jinavAkyAnusAreNa, tairgrantheSu kiyanyapi // 785 // kRtAni cAruvAkyAni, zeSamabhyUhitaM svayam / svapANDityAmimAnena, kUTa&"vaidyairivAkhilam // 786 / / yugmam / tataH sarvajJasadvAkyabhUSitAni mahItale / tacchAstrANyapi rAjante, prasiddhi pragatAni ca / / 787 // P"ye punarnAstikAH pApA, bRhaspatisutAdayaH / sarva tairjinazAstrasya, viparItaM vikalpitam // 788 // te'pi vAghAlatAsArAstathAvidhajane "gatAH / prasiddhiM taskarasyeha, prAgalbhyaM hi mahattaram // 789 // tathA-nAnArucitvAllokAnAM, pratibhAnti yathAzayam / keSAMcideva te 1525A5 25% 7ton Jain Education i n For Private & Personel Use Only ainelibrary.org
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.-. vaidyakUTadhazAlA: // 761 // tIrthyAH, kecideva na cApare / / 790 // anyacca-kaNabhakSAkSapAdAdyA, ye tIrthyAH zAstrakAriNaH / taistAni nijazAstrANi, shissyebhyH| "kathitAni bhoH! / / 791 // pravartitAni tIrthAni, ziSTAnuSThAnamAlikA / tadidaM vaidyazAlAnAmutthAnamabhidhIyate // 792 // evaM ca sthitte -ye sarvajJamahAvaidyazAlAyAM karmarogiNaH / cikitsAM kurvate dhanyAste bhavantyeva nIrujaH // 793 // AstikeSu ca tIyeSu, karmarogasya "tAnavam / yadRzyate tathA sarvamokSo vA zrUyate kacit // 794 // so'pi sarvajJavAkyAnAM, teSAmeva guNo nanu / yAni tairnijazAstreSu, "prathitAni kathaMcana // 795 // yugmam / yadvA jAtismarAdInAM, teSAM sarvajJabhASitam / hRdi sthitaM bhavatyeva, karmaroganivaINam // 796 // | "yathA dopatrayaM vaidyaH, zArIrajJazcikitsati / rAgadveSamahAmohAMstathA sarvajJa eva hi // 797 // tasmAnAstyeva sarvajJavaidyazAstrabahiHsthitA / / "cikitsA karmarogANAM, nUnametena hetunA // 798 // tathAhi-ekAntaviparItA ye, jainazAstrasma nAstikAH / ekAntenaiva te pApA, dI"saMsArakArakAH // 799 // tathApi kliSTajantUnAM, gRddhaanaamrthkaamyoH| ta eva pratibhAntyuccaina stikAH sAmpratakSiNAm / / 8.0 // tade|"vamArya ! zeSANi, tIrthAni jinabhASitAt / vinirgatAni tenedaM, vyApakaM jinadarzanam / / 801 // evaM ca sthite-yadrAgadveSamohAnA, pra"tipakSatayA sthitam / satyaM bhUtadayA brahma, zaucamindriyanigrahaH // 802 // audArya sundaraM vIryamAkiJcanyamalobhatA / gurubhaktistapo "jJAnaM, dhyAnamanyacca tAdRzam // 803 // AstikeSvapi tIrtheSu, tatsvarUpeNa sundaram / kiMtu no rAjate teSu, yathA yAcitabhUSaNam ? // 804 // "tribhirvizeSakam / taddhi svakalpitaiH zeSaiH, sarvajJavacanAtigaiH / yAgahomAdibhiH sArdha, mIlitaM na virAjate / / 805 // samastopAdhizu"ddhAnAM, guNAnAM pratipAdakam / tadevaM sarvatIrtheSu, sthitaM sarvajJadarzanam // 806 // tacca sadbhAvikaM jainaM, tIrtha sarvaguNAtmakam / sarvatra "saMsthitaM jJeyaM, na liGgaM dharmakAraNam // 807 // ato maduktamArgeNa, yathA te tIrthikAstathA / dhyAnayogabalenaiva, kiM syurmokSasya sAdhakAH ? sarvajJadarzanasya vyApakatA For Private & Personel Use Only jainelibrary.org
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. pra. AASAR // 762 // 8 18 // caturbhiH kalA // 808 // tatra-zuddhAnuSThAnavikalaM, dhyAnaM yddssttshiilinH| dhyAyanti tadvacomAtra, nAsthAkAri vivekinAm // 8.9 // "yato'tra taNDulasyeva, jIvasya tuSasannibhe / zuddhe male sadAcAradhyAnAcchodhyastathetaraH // 810 // yaH punarmalinArambhI, bahiAnaparo | "bhavet / nAsau dhyAnAdbhavecchuddhaH, satuSastaNDulo yathA // 811 // yugmam / sarvopAdhivizuddhena, tato jIvena sAdhyate / dhyAna "yogaH paraH zreSTho, yaH syAnmokSasya sAdhakaH // 812 // yazca syAtAdRzo jIvo, nirmalAtmA kathaMcana / sa tIthiko'pi bhAvena, vartate | "jinazAsane // 813 // tasmAjjainendramevaikaM, zAsanaM bhavanAzanam / tIthikA api tatrasthA, bhavantyeva bhavacchidaH // 814 // kiM bahunA "-vAtapittakaphAnAM bho, niHzeSagadakAriNAm / zamAdArogyajananaM, yathA loke subheSajam // 815 // tatkUTabhiSajA'pIha, prayuktaM para-1 | "mArthataH / kacid ghuNAkSaranyAyAdyathA sadvaidyasammatam / / 816 // tathA sarvamanuSThAnaM, yadbhavennAzakAraNam / sarAgadveSamohAnAM, cittAkhilama-18 "lAtmanAm // 817 // talloke sarvatIrtheSu, sAkSAjaine'pi vA mate / yathA tathA kRtaM hanta, jJeyaM sarvajJasammatam // 818 // caturbhiH kalA-15 "pakam / yatpunazcittamAlinyakArakaM mokSavArakam / yatizrAvakarUpeNa, kuryuH karma pravAdinaH // 819 // tajjainendramatAd bADhaM, bahirbhUtaM na * dhyeyanA"saMzayaH / kiM punarlokatIrthANAM, kartavyaM bahudoSalam // 820 // yugmam / tadidaM bhAvasattIrthamavatIrya taranti bhoH! / saMsArasAgaraM | nAtvasyA"jIvAH, paryAptaM veSacintayA // 821 // yacca te dhyeyanAnAtvamatra sandehakAraNam / samAkarNaya tatrApi, paramArtho nivedyate // 822 // kAraNatA | "pApaM hi duSTakallolaiH, puNyaM gRhNAti sundaraiH / cittairAtmA tathobhAbhyAmaudAsInyena mucyate // 823 // svabhAva eSa jIvasya, yattathApari"NAmabhAg / badhyate puNyapApAbhyAM, mAdhyasthAttu vimucyate // 824 // te ca hiMsAdhanuSThAnAd, bhramakAluSyakArakAt / jAyante cittaka // 762 // "lolA, yathA'padhyAdgadAstanau / / 825 // tathA'hiMsAdyanuSThAnAt , sthairyanairmalyakArakAt / jAyante zubhakallolAH, pathyAdiva sukhAsikAH AAAA ntiyA // 821lm| // 820 // yugamA pravAdinaH // 819 A MCACAM Jan Education Intex For Private Personel Use Only
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-. // 763 // dhyeyanAnAtvasyAkAraNatA SARAN // 826 // cittajAlopasaMhAri, yatpunAnamIdRzam / audAsInyaM mataM taddhi, nirjarAmAtrakAraNam / / 827 // tadatra tanniroddhavyaM, citta"jAlaM mumukSuNA / taca nAnAvidhopAya, rAgadveSAdisUdanaiH // 828 // tato yastIrthikaiH prokto, yaH prokto jinazAsane / bhAvatIrthe sthitaH "so'yaM, dhyeyabhAvo na duSyati // 829 // yataH-bahirvizuddhakartavyAH, sAdhayanti mumukSavaH / mokSaM nAnAvidhairyeyairmAdhyasthyaM tatra kAra"Nam // 830 // kiMtu-paramAtmAdayo dhyeyA, yathA saMvegakAriNaH / jIvasya cetaso'tyartha, na hi bindvAdayastathA / / 831 // Ala"mbanavizeSeNa, cetasaH sundaretaram / svarUpaM jAyate siddhaM, svasaMvedanato hyadaH // 832 // kiM tu-nAnArucitvAjjIvAnAM, kasyacitsyA"tkathaMcana / cetaHzuddhiratazcitrA, maunIndrI mArgadezanA // 833 // tato vizuddhacittAnAM, zuddhamAdhyasthyazAlinAm / keSAMcitte'pi bi"ndvAdyAH, syurvizuddhavidhAyakAH // 834 // itarathA-tattvaM vijJAya ye mUDhAH, pravartante'rthakAmayoH / tadbalenaiva nizcintA, yogino'tra "vayaM kila // 835 // teSAM jJAnamulUkAnAM, yAdRk suuryodye'mle| koTarAntaHpraviSTAnA, tAdRg jJeyaM mahAtmabhiH / / 836 // yugmam / te hyajJAna"tamoliptAH, sudRSTiprasaraM vinA / kauzikA iva lIyante, nitarAM bhavakoTare // 837 // yoge jJAnAMzudIptAGge, parisphurati bhAskare / hRdaye "hi kutastiSThedarthakAmaspRhAtamaH ? // 838 // tasmAnirmalacittAnAM, vairAgyAbhyAsalAsinAm / citramAlambanaM prApya, mAdhyasthyaM saMpravartate " // 839 / / ato'mI ye purA proktA, dhyeyabhedAH kutIrthikaiH / niSyandabindubhUtAste, syujainamatavAridheH // 840 // tatkUTavaidyazAlAvada"nyadarzanamAlikA / svarUpeNa sadA jJeyA, karmarogavivardhanI / / 841 // tatrasthAnAM punaryaH syAtkarmarogakSayaH kacit / vizeSo vA sa vi"jJeyaH, sarvajJavacanAdguNaH / / 842 // iyaM sadvaidyazAlAvadAkAlaM tnmtaatmikaa| karmarogaharI jJeyA, dvAdazAGgI susaMhitA // 843 // yaddo"pocchedanaM loke, kiMcitsyAtsundaraM vcH| tadguNAkararUpAyAM, sarvamasyAM pratiSThitam / / 844 // yatpunarbuddhilepena, vinA hiMsAdi sundaram / dvAdazAjayAH saM| hitAtvaM // 763 // Jain Education For Private & Personel Use Only M a linelibrary.org
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ 462 upamitau a.8-pra. // 764 // "samasapApanAzazca, smRtimAtreNa devayoH // 845 // proktamityAdikaM pUrva, tIthyastattvabahizvaraiH / niyuktikaM vacomAtraM, tattu hAsya vive vyApakatA "kinAm // 846 // yugmam / tatazcedaM gurorvAkyamAkarNya punarabravIt / pauNDarIkamunistattvavispaSTakaraNecchayA // 847 // yathA nAtha ! jainadarza"vayaM brUmo, vyApakaM jinadarzanam / tathA tI* yadi svIya, brUyustatra kimuttaram ? // 848 // tathAhi nijayA bukhA, sarve sarvajJavAdinaH / nasya "paratIrthasiraskArAH, svIyadarzanagarvitAH / / 849 // deve dharme nije tattve, mokSe caavissttbuddhyH| te'nyadarzanamastIti, svapnAnte'pi na jA"nate // 850 / / evaM ca sthite-yathA te darpittAstIrthyA, darzanena yathAyatham / tathA nAtha ! bayaM khena, ko vizeSaH parasparam // 851 // "tato vinirNayaM nAthAH!, sundaraM kartumarhatha / maJcittaM jAyate yena, sumeruzikharopamam / / 852 // tato vimalasahantadIdhiticcharitAdharaH / / *"tanirNayavidhAnAya, gururitthamabhASata / / 853 // etanniveditaM vyApi, mayA tatsuvinizcitam / yatsamyagdRSTibhidRzya, bhAvikaM jainadarzanam || 854 // tatropalabdhe jIvAnAM, svayameva malodbhavAH / etA hi vinivartante, mohinyo bhedabuddhayaH // 855 // ekaH prabhAsate devaH, devasvarUpaM "sarvajaH sarvadarzanaH / vItarAgo gatadveSo, mahAmohAdisUdanaH // 856 // sakalo bhuvanabhartA'sau, sazarIro nigadyate / niSkalo mokSamA"pannaH, sa eva bhuvanaprabhuH // 857 // idaM svarUpaM nizcitya, yaiH sa devo'vadhAritaH / teSAM nAnAvidhAH zabdA, bhedabuddhiM na kurvate // 858 // "tathAhi-sa buddhaH procyatA loke, brahmA viSNumahezvaraH / jinezvaro'pi vA hanta, nArthabhedastathApi ca // 859 // ya evaM taM parijJAya, "bhajettasyaiva sa prabhuH / mamAsti tava nAstIti, sarvo matsaravibhramaH // 860 // yasyaiva bhAvato'bhISTastasvAsau kurute zivam / na "zRGgakeNa pAnIyaM, caNDAlasthApi vAryate // 861 // niHzeSakkezanirmuktaH, sa samaH sarvadehinAm / vijJAtaH kurute mokSaM, tAtIyA IM64 // "kasva jAhavI // 862 // saMsAriNAM hi nAnAtvamAtmanAM karmanirmitam / karmaprapaJcanirmuktaH, paramAtmA na bhidyate // 863 // sa devaH +kaba Jan Education For Private Personal use only Gmainelibrary.org
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. dharmasvarUpa // 765 // "paramAtmAkhyaH, zuddhabodhaprabhAvakaH / azarIro'pyanantena, vIryeNa bhavamocakaH // 864 // vijJAto yairmahAbhAgaiH, pratipannazca bhAvataH / teSAM | "nirNItarUpANAM, vivAdaH kutra kAraNe ? // 865 // kevalaM-ye kalpayanti taM mUDhA, rAgadveSamalAvilam / te jJAtatatsvarUpaistairvAryante karu| "NAparaiH // 866 // tadevaM tAttvikastAvahevastubhyaM niveditH| yaH pramANaprasiddhatvAdekaH sarvapravAdinAm // 867 // dharmo'pyeko jagatpatra, "vijJeyaH pAramArthikaH / kalyANamAlikAhetuH, zuddhaH zuddhaguNAtmakaH // 868 // kSamAmArdavasacchaucatapaHsaMyamamuktayaH / satyabrahmArjanatyAgA, | "ete dharmaguNA daza // 869 // dazalakSaNakaM dharmamenaM vijJAya paNDitAH / svargApavargadAtAraM, vivadante na kenacit // 870 // yastvasya "vaiparIvena, kalpyate mUDhamAnavaiH / dharmastaM vArayantIme, karuNA''krAntabuddhayaH // 871 // tadeSa dharmaH sarvatra, yaH pramANapratiSThitaH / ekaH "sa varNitastubhyaM, pauNDarIkamune! mayA // 872 // tathA'tra mokSamArgoM yaH, saMgItastattvasaMjJakaH / so'pyeka eva vijJAtaH, paNDitaiH para|"mArthataH // 873 // tathAhi-sattvaM kaizcittadAkhyAtaM, lezyAzuddhistathA'paraiH / zaktistathA''tmano vIrya, yallabhyaM yogibhiH param // 874 // "tadidaM zabdabhedena, bhidyate nArthato dhruvam / tathA'smAcaraNe'pyatra, dhvanayo bhedinaH param // 875 // yataH-adRSTakarmasaMskArA, puNyA| "puNye zubhAzubhe / dharmAdharmoM tathA pAzAH, paryAyAstasya kIrtitAH // 876 // etacca sattvavIryAdizabdavAcyaM yadiSyate / idaM svahAnivR"ddhibhyA, kAraNaM bhavamokSayoH // 877 // hIyamAne bhavantyasmim, bhave sarvA vipattayaH / vardhamAne punaH sarvAH, saMbhavanti vibhUtayaH | " // 878 // idameva catuSkoTivizuddhamapare viduH / aizvaryajJAnavairAgyadharmarUpAstu kottyH|| 879 // rajastamobhyAM tatsattvamAvRtaM na prakA "zate / viparItAca jAyante, tasyaizvaryAdayo guNAH // 880 // tatra-jovazAdavairAgyamanaizvarya tamovazAt / tamasazcaiva mAhAtmyAdajJAnAdha "masambhavaH / / 881 // yatraikaM tatra niyamAhitIyamapi vidyate / rajastamobhyAmevaM hi, bhavitavyaM sadA saha // 882 // sarvathA malinaM | mokSamArga syaikyaM Jain Education interne lanelibrary.org
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 766 // "sattvaM, hetuH saMsAraduHkhayoH / tadeva vimalaM vIrya, kAraNaM sukhamokSayoH / / 883 // tallAbhArthamime sarve, tapodhyAnavratAdayaH / vicitrA TU mokSamArga"hetavo loke, tattattvaM pAramezvaram // 884 // jJAnaM tadgocaraM yatsyAcchraddhAnaM ca tadAzrayam / kriyA ca vardhanI tasya, mokSamArgaH sa kI- syaikyaM "rtitaH // 885 // etacca tattvaM yaiH sattvairvijJAtaM zuddhabuddhibhiH / meruniSkampacittAnA, teSAM bhrAntiH kutastyikA ? // 886 // kevalaM "vArayantIme, mUDhalokaM kRpAparAH / tattvamArgAtparibhraSTa, yAntamardavitardakam / / 887 / / tadidaM te samAsena, tattvaM sAdbhAvikaM mayA / | "AkhyAtaM yadvinizcitya, ghaTante cAruyoginaH / / 888 // idaM cAvicalaM loke, yathaikaM mAnataH sthitam / tathA mokSo'pyanenaikaH, sAdhyaH | "prahAdasundaraH // 889 // Atmano'nantasadbodhadarzanAnandavIryiNaH / amUrtasyAtrirUpasya, svarUpasthitilakSaNaH // 890 // saMsiddhinirvRtiH "zAntiH, zivamakSayamavyayam / amRtaM brahma nirvANaM, dhvanayastasya vAcakAH // 891 // samastamitikartavyaM, lezyAzuddhayarthamIritam / lezyA| "zuddhistu mokSAya, sa caivaMvidhalakSaNaH // 892 // tadbuddhitAratamyena, yaddevamanujAdiSu / anuSaGgAtsukhaM tattu, heyapakSe pratiSThitam // 893 // "tadevaMvidhasaddevadharmatattvanivedakam / sacchAstramIdRzasyaiva, mokSasya pratipAdakam // 894 // dRSTeSTAvyAhataM sArva, pramANena pratiSThitam / tadeka| "miha sarvatra, vyApakaM parikIrtitam // 895 // yugmam / amuM ca tasya bhAvArtha, parijJAya vizeSataH / tannarairvividhaiH zabdairyatheSTamabhidhIyate Paa 896 / / vaiSNavaM vA yaducyeta, brAhmaNaM vA nigadyatAm / mAhezvaraM vA gIyeta, bauddhaM vA'pyabhidhIyatAm / / 897 // jainendraM vA nive "yeta, jJAtAthairiha mAnavaiH / avinaSTe hi bhAvArthe, zabdabhedo na duSyati // 898 // arthena hi prasIdanti, zabdamAtreNa no budhAH / "saMtuSyeddeva ityukto, mUrkha eva nirarthakam // 899 // evaM ca sthite-evaMvidhArtha cette'pi, vadeyustIrthikAH svakam / darzanaM vyApakatvena, PI"na vivAdo'sti taiH saha / / 900 // AcchAditAnAM mohena, pauNDarIkamahAmune! / bahUni darzanAnIti, moho'yaM saMpravartate // 901 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Mahinelibrary.org
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ S upamitau a. a. // 767 // AUGARCA "tasyApAye punaH puMsAM, sadbuddhergocaraM gate / atra saddarzane nUnaM, bhedabuddhirnivartate // 902 // AtmA sAdhAraNo hyeSa, sarveSAmapi vAdinAm / "samalo na vijAnIte, mokSamArga yathAsthitam / / 903 // malakSaye punastasya, mokSamArgo yathAsthitaH / yatra tatra sthitasyApi, haThAdeSa pra"kAzate // 904 // tatazcedaM vinizcitya, darzanaM pAramArthikam / sa muJcedAgrahaM svIyaM, tathA coktaM manISibhiH / / 905 // riktasya janto"rjAtasya, guNadoSAnapazyataH / vilabdhA bata kenAmI, siddhAntaviSamagrahAH // 906 // ahaM cAruracArustvaM, madIyaM cAru darzanam / na "tvadIyamiti spaSTaM, matsarasya vijRmbhitam // 907 // kiM bahunA?-yAvanto dehino loke, yathAvasthitadRSTayaH / te sarve'pyatra vartante, "tAttvike zuddhadarzane // 908 // nirnaSTamamakArAste, vivAdaM naiva kurvate / atha kuryustatastebhyo, dAtavyaivaikavAkyatA // 909 // ye tvakSI"Namalatvena, viparItavilokinaH / svatIrtha vyApakatvena, saMgirante samatsarAH // 910 // teSAM jAtyandhakalpAnAmapakarNanamuttaram / athavA "tattvamArga te, bodhanIyAH prayatnataH // 911 // yugmam / na mohadalanAdanyo, hyupakAro mahattamaH / ato yaduktaM bhavatA yaduta| "svatIrtha vyApi cettIrthyA, yustatra kimuttaram ? / tadidaM te mayA''khyAtaM, pratighAtavivarjitam // 912 // yAvadRSTivivAdAGge, niHzeSa"nayasAgare / kudRSTisaritaH sarvAH, patantIkSyasi sphuTam // 913 // tAvatte sarvasandehA, yAsyanti pralayaM tadA / jJAsyasi tvaM yathA "nAsti, sarvajJavacanAtparam // 914 // yugmam / " tato nirnaSTasandehaH, prapadya gurubhASitam / saMjAtaH pauNDarIko'sau, vizeSAgamatatparaH // 915 // kAlakrameNa saMpanno, dvAdazAGgasya pAragaH / samantabhadrasUrINAmasau pAdaprasAdataH / / 916 // anantagamaparyAyaH, sAtizeSaH savistaraH / sarvajJAgamasadbhAvaH, sarvo'sya manasi sthitaH / / 917 // tato'nuyogo'nujJAtaH, sagacchastasya sUribhiH / dattamAcAryakaM svIyaM, kRtamAnRNyamAtmanaH // 918 // AcAryasthApanAyAM ca, tasyAmaranarairmudA / kRtA vidhAnato devasaGghapUjA dinASTakam // 919 // tataH sa-15 dvAdazAGgIpAragAmitA 767 // Jain Education Inte ? For Private & Personel Use Only IR hinelibrary.org
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI a.8-pra. // 768 // dhanezvarAyAcAryapadadAnaM mantabhadrAkhyA, hitvA khaM dehapacaram / te sUrayaH zivaM prAptAH, kRtakRtyA mahAdhiyaH // 920 // athAvAptAvadhijJAno, manaHparyAyasaMyutaH / / jAtaH sa pauNDarIkAkhyaH, sUriH zAsanadIpakaH // 921 // sa bhavyapauNDarIkANAM, sUryavaddezanAMzubhiH / vijahAra harannidrAM, mahAmohatamomayIm // 922 // aparAparadezeSu, suciraM municaryayA / vihRtya ziSyavarga ca, niSpAdya guNabhUSitam // 923 // dAnazIlatapobhAvadharmayAmacatuSTayam / pAlayitvA dinAkAraM, prakAzya jinazAsanam // 924 // vijJAyAyuSkaparyantaM, pauNDarIkadivAkaraH / tataH saMlekhanAvyAja, sandhyArAgaM cakAra saH // 925 // tribhirvizeSakam / svasthAne sthApitastena, sUriH svabhyastasakriyaH / sAdhurdhanezvaro nAma, niHzeSAgamapAragaH // 926 // tatastaM vihitAnujJaM, puraskRtya dhanezvaram / AcArya nijagacchaM ca, so'nuziSTiM dadAvimAm // 927 // "dhanyastvaM yena vijJAtaH, saMsAragiridArakaH / vajravadurbhidazcAyaM, mahAbhAga! jinAgamaH // 928 // idaM cAropitaM yace, padaM satsampadA "padam / atyuttamamidaM loke, mahAsattvaniSevitam // 929 // dhanyebhyo dIyate tAta!, dhanyA evAsya pAragAH / gatvA'sya pAraM te |"dhanyAH, pAraM gacchanti saMsRteH / / 930 / / bhItaM saMsArakAntArAtsamarthasya vimocane / sAdhuvRndamidaM sarva, bhavataH zaraNAgatam // 931 // | "saMprApya guNasandohaM, nirmalaM pAramezvaram / trANaM saMsArabhItAnAM, dhanyAH kurvanti dehinAm // 932 // tadete bhAvarogArtAstvaM ca bhAva "bhiSagvaraH / atastvayA'mI sajjIvA, mocanIyAH prayatnataH // 933 // guruzca mocayatyetAnapramatto hitodyataH / baddhalakSo muDaM mokSe, | "niHspRho bhavacArake // 934 // " kalpo'yamitikRtvA tvamIdRzo'yaM pracoditaH / nijAvasthAnurUpaM hi, ceSTitavyaM sadA tvayA // 935 // anuziSTiM vidhAyetthaM, sUrestasya kRtAnateH / sUrayaH pauNDarIkAkhyAH, prAhuH ziSyagaNaM tataH // 936 // "yuSmAbhirapi naivaiSa, susthabohi"tthasannibhaH / saMsArasAgarottArI, na moktavyaH kadAcana // 937 // pratikUlaM na kartavyamanukUlataH sdaa|bhaavymsy gRhatyAgo, yena vaH ha, nirmalaM pAramezvaram / prAyaH prayatnataH // 933 // | nijAba Jain Education in For Private & Personel Use Only injainelibrary.org
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ anazane ArAdhanA upamitI "saphalo bhavet // 938 // anyathA jantubandhUnAmAjJAlopaH kRto bhavet / tato viDambanA zeSA, bhavedatra paratra ca // 939 // tataH a.8-pra. "kulavadhUnyAyAtkArye nirbhasitairapi / yAvajIvaM na moktavyaM, pAdamUlamamuSya bhoH ! // 940 // te jJAnabhAjanaM dhanyAste svadarzanani mlaaH| te niSprakampacAritrA, ye sadA gurusevinaH // 941 // " evaM vadatsu vIreSu, teSu saddharmasUriSu / tatheti tadvacaH sarve, prapadya // 769 // praNatiM gatAH // 942 // tato vihitakartavyaH, parityajya gaNaM kramAt / sa sUriH pauNDarIkAkhyo, gataH sagirikandaram // 943 // asthicarmAvazeSeNa, vapuSA dhIramAnasaH / parISahatitikSArtha, sthitaH zuddhazilAtale // 944 // tatra ca-kRtapaJcanamaskAro, bhAvasAraM muhurmuhuH / sa dattAlocanaH samyak , siddhAnAdhAya cetasi // 945 // praNidhAnaM mahAbhAgaH, kAraNaM dharmazuklayoH / dhyAnayostItrasaMvega|zvakAretthaM vizuddhadhIH / / 946 / / "jJAnadarzanacAritravIryArAdhanatatparaH / eka evAntarAtmA me, vyutsRSTamadhunA'param / / 947 // rAga"dveSamahAmohakaSAyamaladhUnakaH / vizuddhaH sAmprataM varte, snAtako'haM samAhitaH // 948 // kSAmyantu sarvasattvA me, kSAnti sarvajantuSu / "nirvairaH sAmprataM zAntaH, kSetrajJo mama vartate // 949 // yadantaryAyinaH kiMcidahirbhUtaM purA mayA / gRhItaM svIyabuddhyA tabyutsRSTamadhunA"'khilam / / 950 // tIrthezvarA mahAtmAnaH, siddhA nirdhUtakalmaSAH / saddharmaH sAdhavazceti, bhavantu mama maGgalam // 951 // etAnevo| "ttamatvena, gRhNAmi bhuvane'pyaham / etAneva prapadye'haM, zaraNaM bhavabhIrukaH // 952 / / nivRttasarvakAmo'haM, manojAlanirodhakaH / bndhuH| | "samastabhUtAnAM, sUnuvatsarvayoSitAm // 953 // sthitaH sAmAyike zuddhe, sarvayoganirodhini / vyutsRSTaceSTaM mAM siddhAH, pazyantu parame"zvarAH / / 954 / / yacca duzcaritaM kiMcidihAnyatra ca me bhavet / saMjAtaM jAtasaMvegastannindAmi punaH punaH // 955 / / sarvopAdhivizu "ddho'haM, mameyamadhunA gatiH / sAkSAtkevalinastattvaM, bhagavanto vijAnate // 956 // sarvathA-bhavaprapaJcavirato, mokSakagatacetasA / / u. bha. 65mA // 769 // Jain Education Internatio For Private & Personel Use Only B ainelibrary.org
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-a. // 770 // MES MI"samarpito mayA''tmaiSa, jinAnAM janmanAzinAm // 957 // tata eva mahAtmAnaH, sadbhAvArpitacetasaH / svazakyA'zeSakarmAzacchedaM ku "vantu me'dhunA // 958 // " ityevaM praNidhAnena, sa mahAtmA zilAtale / vyutsRSTakAyo niHsaGgaH, pAdapopagame sthitaH // 959 // parI- puNDarIkapahacamUM sarvA, vinirjitya svatejasA / tiryagdevamanuSyANAmupasargAzca bhairavAn // 960 / / pranaSTabhUrikarmAzo, dharmadhyAnamanuttamam / ati- sya mokSo |laMghya tataH zuddhaM, pUrayAmAsa sattamam // 961 // yugmam / azeSakarmajAlaMca, vIryajvalanadIpitama / vidhAya kSapakazreNyAmArUDhaH kramazo dahana IC[devots|| 962 // tato bhasmIkRte vIryAd ghAtikarmacatuSTaye / saMprAptaH kevalAlokaM, so'nantajJAnagocaram // 963 // yugmam / tataH prAdurabhUttatra, vazva | devasaGghazcaturvidhaH / AkRSTaH sadguNaistasya, pUjArtha hi mahAtmanaH // 964 // tato dundubhayo divyA, dadhvanurmadhurakhanAH / jaguH kinnarasaGghAtA, nanRturdevayoSitaH // 965 // apaninye rajaH sarva, vavRSe gandhavAri ca / prakIryate sma devauSaiH, puSpavRSTirmanoharA // 966 // bhramadbhamaravistAratArajhaGkArabandhuraH / sa pradezaH kSaNAjAto, divyagandhairvisarpibhiH // 967 // gozIrSacandanAliptaM, divyasaddhUpavAsitam / cakrurdeha munIndrasya, devAH sadbhaktinirbharAH // 968 / / tathA lasatkirITAste, tuSTuvuzca munIzvaram / dadhuH pAdarajastasya, zirasA pApazuddhaye // 969 // evaM pramodasandarbhanirbhare vaibudhe gaNe / pArzvasthe sa mahAbhAgaH, samudghAtamupAgataH // 970 // tataH samIkRtAzeSakamAzaH kSaNamAtrakam / sthitvA yogatrayaM dhIro, nirurodha krameNa saH // 971 // tatazca tannirodhena, zailezI prApya sakriyAm / dehatrayavinirmuktaH, sa prApa paramaM padam // 972 // tato vizeSapUjA te, vidhAyAnandanirbharAH / gatA devA nijasthAnaM, tadbhattayA dhUtakalmaSAH // 973 // anyacca-svakrameNAmunA sApi, mahAbhadrA pravartinI / hatvA karma gatA mokSaM, kiM tu bhaktaparijJayA // 974 // tathA sullitaasaadhvyaastaistpobhistthaa-8||770|| [vidhaiH / kSArAdyairiva saMjAtaM, cittaratnaM sunirmalam / / 975 // tataH sApi krameNetthaM, saMtyajya tanupaJjaram / gatA karmakSayaM kRtvA, mokSaM Jain Educat an inte nebrang
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau bhaktaparijJayA // 976 // te tu zrIgarbharAjAdyAH, sAdhavaH sutapodhanAH / sumaGgalAdyAH sAdhvyazca, devalokamupAgatAH // 977 // kiM a.8-pra. ||bahunA?-yAvadbhirjantubhistatra, manonandanakAnane / samantabhadrasUrINAM, pAdamUlamupAgataiH // 978 // idamAkarNitaM dhanyairanusundaraceSTi-|| tam / dUrasthairapi lezena, kautukenApi vismitaiH // 979 // tAvatAM bhavyajantUnAM, zrutena janitaM tadA / bhavaprapaJcavirataM, mano nUnamanena // 771 // |bhoH|| 980 // tribhirvizeSakam / tataH kaizcitkRtA dIkSA, kaizciddharmo gRhasthitaiH / kecitsamyaktvamApannAH, kecitsaMvegamAgatAH // 981 // evaM ca sthite-bhavadbhirapi vijJAtamevaM kathayato mama / bho bho bhavyAH sabhAvArthamidaM vRttaM mhaatmnH|| 982 // tato'nuSThIyatAM tUrNa, granthakR. yajjJAtasyAsya sannibham / yenaiSa jAyate sadyaH, saphalo me parizramaH // 983 // yatastulyaH samastAnAM, prAyaH saMsAracAriNAm / jIvA- dvihitaH nAmeSa vRttAnto, mayA yo'tra niveditaH // 984 // tadetadapi saMzrutya, caritaM nijasannibham / na yujyate'tra bho bhavyA, vidhAtumavadhIraNAM zrotRbodhaH // 985 // tathAhi-yathA'sau pauNDarIko jambUdvIpe pUrvavidehavartini sukacchavijayAntargate zaGkhapure kamalinIzrIgarbharAjaputratayA'pi jAtastena bhagavatA samantabhadrasUriNA tasyaiva zaGkhapurasya sambandhini cittaramakAnanAntarbhUte manonandane caityabhavane vartamAnena bhUribhavyAnAM |puratastatpakSapAtena manujagatAveSa rAjadArako'nukUlAbhyAM kAlapariNatikarmapariNAmAbhyAM sumatibhavyapuruSo janita itikRtvA bhaviSyati niHzeSaguNAdhAra iti khyApitastadidaM sarveSAM laghukarmaNAM bhavyamanuSyANAM samAnaM vartate, yato nAnAkSetrotpannA api sarve manujagatau vartante bahiraGgavividhajananIjanakA api sarve paramArthataste kAlapariNatikarmapariNAmayoH putrA bhavantyeva bahuvidhAbhidhAnA api sumatibhavyapuruSatvaM na vyabhicarantIti sadAgamaH sarvadA khyApayati, yathA ca sA mahAbhadrA samantabhadrasUrivacanenAdita eva pratibudhya pravrajitA satI prajJAda vizAlA jAtA tathaivehottamapuruSAH sarvajJAgamopadezAt saMjAtatattvAvabodhAH prathamameva sAdhavaH saMpadyante, ta eva ca paramArthataH prajJAvi-13 // 771 // Jain Education in For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtozAlA iti, yathA ca tasyAH sulalitAyAH pUrvabhavAbhyAsavazena saMpannastayA mahAbhadrayA saha snehasambandhaH sa ca guNakaro'bhUt tatheha guru-II a.8-pra. karmaNAmapi keSAMcidbhAvibhadrANAM bhavyajantUnAM kathaMcidbhavatyeva susAdhubhiH sArdhaM ghaTanA, sA ca bhavatyeva teSAM guNakarI "sampatsampA- pasaMhAraH "dako hi kalyANamitrayogo janako yogyatAyAH Akaro guNaratnAnAM sUcako bhAvikalyANaparaMparAyAH amRtayoga iva nirghAtakaH krmvi||772|| "paghasmarakasya" yathA ca tayA mahAbhadrayA tasyAH sulalitAyAH samantabhadrasUridvAreNa sadAgame bhaktirjanitA pauNDarIkasya ca tathaiva dhAtrIbhAvamivAtmano darzayanyA kRtazca tena bhagavatA saha paricayaH tathA'dyApi susAdhavaH parahitakaraNaikalAlasAH santo gurukarmaNAM ca bhavyajantUnAM niSkRtrimasnehabhAvamiva darzayanto yathA tathA sarvajJAgame bhagavati bhaktimutpAdayantyeva, sA hi yathA tathA''virbhUtA prakSAlinI karmamalasya zodhanI jIvaratnasya mocanI bhavaprapaJcasya darzanI tattvamArgasya sAdhanI paramapadasyeti / yacca tenAnusundaracakravartinotpannajJAnena teSAM purataH savistaramAkhyAtamAtmano bhavabhramaNamupamAdvAreNa sulalitApauNDarIkayoH saMvegajananArthaM tatprAyaH sarveSAM saMsArijI|vAnAM samAnaM vartate, yataH kacinmokSamupAgateSu keSucijjIveSu lokasthitiniyogataH karmapariNAmAdiSTA iva bhavitavyatAvazena nirgacchanti | kiyanto'pi jIvA asAMvyavahArikajIvarAzeH tataH kurvanti vicitramanantabhavabhramaNaM hArayanti hiMsAkrodhAdidoSAturA mokSasAdhanakSama mapi kRcchreNAvAptaM bahuzo manuSyabhavaM kurvanti muhurmuhuH sadguNAvAptiM tyAgAvasareSvantarAgharSaNaghUrNanakRtanarakagamanasAmagrIkA api mucyante | sarvajJoktAgamAnuSThAnasambandhena avAptasajjJAnAzca pazyanti svayaM pratipAdayanti ca parebhyaH, yathA-"niSThitanATakaprAyo'yaM prANinAM bhavaPi"prapaJco'parAparaveSakaraNopamAni zarIrapraNAni anyo'nyasthAnanartanakalpAni bahuvidhayonivizeSasazcaraNAni nAnAvidhavAsakakuTIraka-4 // 772 // "tulyAni vimAnabhavanAlayAdIni kUTanaTapeTakadezyAni bandhukuTumbakAdIni, eko'yaM dravyamapekSya paramArthenAtmA kRtrimeyamasya manuSyA Jain Education For Private & Personel Use Only R jainelibrary.org
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a.8-pra. // 773 // "diparyAyeSvaparAparanAmamAlA neyamAsthAsthAnaM vivekinAM lokasthitikAlapariNatikarmapariNAmasvabhAvabhavitavyatAnijabhavyatAdiparasparasavya"pekSakAraNasamudAyajanitaH samasto'pyasya bhavaprapaJcaH tatparipAkalabhyastu vicchedako prapaJcasyAsya paramezvarAnugrahaH, sa hi kAraNaM vima"lajJAnasya tadvalAdevAyamAtmA jAnIte yaduta paramezvarAjJAkaraNAkaraNajanite mama sukhaduHkhe bhavamokSau ca lezyAvizodhanaM tadAjJAkaraNaM | "lezyAmAlinyajananaM tadAjJAvirAdhanaM, tataH pravartate lezyAvizodhakeSu sadbhUtaguNeSu nivartate lezyAmAlinyajanakebhyaH samastadoSebhyaH, "tato'tyantavizodhitAM lezyAmapi vihAya bhavatyalezyaH tataH svarUpe sthitaH sa evAtmA saMpadyate paramezvaraH paramAtma"ti, yathA ca tadanusundaracaritaM tasya bhagavataH samantabhadrasUreH pratyakSaM mahAbhadrA ca kathyamAnaM tadbudhyate sma tathA saMsArijIvacaritaM bhagavataH sarvajJAgamasya pratItaM susAdhavazca nivedyamAnaM prajJAvizAlatayA svata eva budhyante parebhyazca pratipAdanasamarthA bhavanti, yathA ca tena pauNDarIkeNa sulalitAmuddizya kathyamAnaM laghukarmatayA prasaMgenApyAkarNayatA tadanusundararAjacaritamavagataM vihitaM ca tadanugamAnurUpaM tathA yUyamapi "bho "bhavyA idaM saMsArijIvacaritamanubhavAgamasiddhamavabudhyadhvaM avabodhAnurUpaM cAcarata virahayata kaSAyAn sthagayatAsravadvArANi nirAkurute"ndriyagaNaM dalayata sakalaM manomalajAlaM poSayata sadbhUtaguNagaNaM muJcata bhavaprapaJcaM yAta tUrNa zivAlayaM yena yUyamapi sumatayo bhavyapu"ruSA bhavatha" / atha nAsti bhavatAM tAdRzI laghukarmatA tato yathA sulalitA bhUyo bhUyaH pracoditA sapraNayaM muhurmuhunirbhasitA bahuvidhamupAlabdhA punaH punaH smAritA satI gurukarmikApi pratibuddhA tathA budhyadhvaM, kevalaM tathA pratibodhyamAnA agRhItasaGketA bhaviSyatha yUyaM galatAluzoSakA gurUNAM tathApi gurubhiH pratibodhanIyA eva yuSmAbhirapi pratiboddhavyameva, yathA svaduzcaritapazcAttApena sadbhUtaguNapakSapAtasAro nikhilakarmamalavilayakArI sadAgamabahumAnastasyAH sulalitAyAH pratibodhakAraNaM saMpannaH tathA bhavadbhirapi tathaiva sa vidheyo yena saMpadyate bhavatAmapi viziSTastattvAvabodha iti / iha ca-zreyAMsabrahmadattAdijAtismaraNatulyakaH / jJeyo'nusundarAdInAM, tadutpAdaH sayu antima upadezaH asaMkhya bhavagoca. ratA jAtismRte // 773 // Jain Education in For Private sPersonal use Only Marjainelibrary.org
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitau a. 8-pra. // 774 // Jain Education Inter |ktikaH // 986 // yatazcAgame mativAsanAyAH - asaGkhyakAlo'nujJAto, vaco nAsti ca vArakam / subhUribhavabhASe'pi tasmAnnAsti virodhitA // 987 // AditaH punarArabhya prastAvabhAvArtho'yam -- kuzala karmavipAkavazAdaho, jagati kiMcidihAsti na durlabham / saka - | labhogasukhAdhikamuJcakaiH, zamasukhaM pratibhAti ca dhImatAm // 988 // paramakoTigato'pi punarnaraH, prabalatAmupagamya nipAtyate / khalamalairatibhImabhavodadhau, yadi na vetti sa tAM tadAtitAm // 989 // narakayogya kRtAzubhakarmakaH, punarupaiti zivaM gatakalmaSaH / yadi sadAgamavodhaparAyaNaH, kSaNamapi prakaroti zubhaM naraH // 990 // idamavetya manomalavarjanaM, laghu vidhAya sadAgamasevanam / kuruta tena hi | yAtha zivaM yathA''gamavazAdanusundarapArthivaH // 999 // anyacca - idamanantabhavabhramasUcakaM, malavazAdanusundaraceSTitam / yadiha jAtamataH parikIrtitaM mativikAzanakAri sudehinAm // 992 // na ca niyogata eva bhavediyaM, gaditapaddhatiratra nare nare / sakRdavApya jinendramataM yataH, zivamitaH pragatA bahavo narAH // 993 // tricatureSu bhaveSu tathA'pare, bahutamAH punaranyavidhAnataH / vividhabhavyatayA bhavadAraNaM, | nijanija kramato dadhire narAH // 994 // tadidamatra suguhyamaho janA !, hRdi vidhatta paraM paramAkSaram / malavizodhanameva sumedhasA, laghu vidheyamihApya jinAgamam // 995 // etanniHzeSamatra prakaTitamakhilairyuktigabhairvacobhiH, prastAve bhAvasAraM tadakhilamadhunA zu| buddhyA vicintya | bho bhavyA ! bhAti citte yadi hitamanaghaM cedamuccaistarAM vastattUrNaM me'nurodhAdviditaphalamalaM svArthasiddhyai kurudhvam // 996 // utsUtrameva racitaM matimAnyabhAjA, kiMcidyadIdRzi mayA'tra kathAnibandhe / saMsArasAgaramanena tarItukAmaistatsAdhubhiH kRtakRpairmayi zodhanIyam // 997 // ityupamitibhavaprapaJcAyAM kathAyAM pUrvasUcitamIlakavarNano nAmASTamaH prastAvaH samAptaH // // samApteyamupamitibhavaprapaJcA katheti // malavizuddhau tAtparya // 774 // ainelibrary.org
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ SAMACROS gurupArampayam upamitau prazastiH / a.8-pra. dyotitAkhilabhAvArthaH, sadbhavyAbjaprabodhakaH / sUrAcAryo'bhavaddIptaH, sAkSAdiva divAkaraH // 998 // sa nivRttikulodbhUto, laatt||775||18| dezavibhUSaNaH / AcArapaJcakoyuktaH, prasiddho jagatItale // 999 / / abhUdbhUtahito dhIrastato dellamahattaraH / jyotirnimittazAstrajJaH, se prasiddho dezavistare // 1000 // tato'bhUdullasatkIrtibrahmagotravibhUSaNaH / durgasvAmI mahAbhAgaH, prakhyAtaH pRthivItale // 1001 // pravrajyAM gRhNatA yena, gRhaM saddhanapUritam / hitvA saddharmamAhAtmyaM, kriyayaiva prakAzitam // 1002 // yasya tacaritaM vIkSya, zazAGkakaranirmalam / buddhAstatpratyayAdeva, bhUyAMso jantavastadA // 1003 // saddIkSAdAyakaM tasya, svasya cAhaM, gurUttamam / namasyAmi mahAbhArga, garSi munipuGgavam // 1004 // kliSTe'pi duSSamAkAle, yaH pUrvamunicaryayA / vijahAreha niHsaGgo, durgasvAmI dharAtale // 1005 // saddeza nAMzubhiloMke, dyotitvA bhAskaropamaH / zrIbhillamAle yo dhIro, gato'staM sadvidhAnataH // 1006 // tasmAdatulopazamaH siddha(sadda)rSirabhU6 danAvilamanaskaH / parahitanirataikamatiH siddhAntanidhirmahAbhAgaH // 1007 / / viSamabhavagartanipatitajantuzatAlambadAnadurlalitaH / dalitAkhiladoSakulo'pi satatakaruNAparItamanAH // 1008 // yaH saGgrahakaraNarataH sadupagrahaniratabuddhiranavaratam / AtmanyatulaguNagaNairgaNadha khuddhiM vidhApayati // 1009 // bahuvidhamapi yasya mano nirIkSya kundenduvizadamadyatanAH / manyante vimaladhiyaH susAdhuguNavarNakaM satyam // 1010 // upamitabhavaprapazcA katheti taccaraNareNukalpena / gIrdevatayA vihitA'bhihitA siddhAbhidhAnena / / 1011 // athavA* AcAryo haribhadro me, dharmabodhakaro guruH / prastAve bhAvato hanta, sa evAdye niveditaH // 1012 // viSaM vinirdhUya kuvAsanAmayaM, vyacI O RDSMOCROSAG upakArigurusmRtiH For Private Personel Use Only
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ upamitI "a. 8-pra. upakArigurusmRtiH caradyaH kRpayA madAzaye / acintyavIryeNa suvAsanAsudhAM, namo'stu tasmai haribhadrasUraye // 1013 // anAgataM parijJAya, caityavandanasaMzrayA / madathaiva kRtA yena, vRttirlalitavistarA // 1014 // yatrAtularathayAtrAdhikamidamiti labdhavarajayapatAkam / nikhilasurabhavanamadhye satata- pramadaM jinendragRham // 1015 / / yatrArthaSTaGkazAlAyAM, dharmaH saddevadhAmasu / kAmo lIlAvatIloke, sadA''ste triguNo mudA // 1016 // tatreyaM tena kathA kavinA niHshessgunngnnaadhaare| zrIbhillamAlanagare gaditA'grimamaNDapasthena // 1017 // prathamAdarza likhitA sAdhvyA shrutdevtaanukaarinnyaa| durgasvAmigurUNAM ziSyikayeyaM guNAbhidhayA // 1018 // saMvatsarazatanavake dviSaSTisahite(962)'tilakhite cAsyAH / jyeSThe sitapaJcamyAM punarvasau gurudine samAptirabhUt // 1019 // granthApramasyA vijJAya, kIrtayanti manISiNaH / anuSTubhAM sahasrANi, prAyazaH santi poDaza // 1020 // samAptatAmagamadiyamupamitibhavaprapaJcA kathA // zrImasiddhasAdhuviracitA samApteyamupamitibhavaprapazcA kathA iti zreSThi devacandra lAlabhAi jainapustakoDAre granthAGkaH 49. // 776 // Jain Education For Private Personal Use Only wjainelibrary.org
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhunA asmadIyA prApyagranthAH aMka. nAma. AMA nAma. kimmata. 13 dhI karmaphilosophI vIracaMdarAghavajIkRta aMgrejI 0-5-0 14 zrIAnaMdakAvyamahodadhimauktikaM prathamaM ... ... 0-10-0 | 18 kalpasUtra-mUlamAtra kAlikAcArya kathAyutaM ... 0-8-0 20 zrIAnaMdakAvyamahodadhimauktikaM dvitIyaM ... 22 zrIAnaMdakAvyaM , , tRtIyaM ... 0-10-0 30 zrIAnaMdakAvyaM , , caturtha ... 32 zrIAnaMdakAvyaM , , paJcamaM ... 0-10-0 42 zrIdharmasaMgrahaNIH (uttarArddha)... ... ... ...1-4-0 43 zrIAnaMdakAvyamahodadhimauktikaM SaSTham-zrInayasuM dapraNItakAvyAni ... ... ... ... ... 0-12-0 44 zrIpiMDaniyuktiH-sabhASyA ... ... ... ... 1- 8-0 / aMka. 45 zrIdharmasaMgrahaH-uttarArddha ... ... ... ... 46 upamitibhavaprapaJcAkathA-pUrvArddha ... ... ... 47 zrIdazavakAlikasUtram-sampUrNa ... ... ... 48 zrAddhapratikramaNasUtraM (mudraNAlaye) 49 upamitibhavaprapaJcAkathA-uttarArddha 50 zrIjIvAjIvAbhigama-upAGgaM (mudraNAlaye) prAptisthalam-lAyabreriyanzeTha devacaMda lAlabhAI pustakodvAraphaNDa baDekhAM cakalo suratasiTI. For Private Personal Use Only C w Jan Eduen .jainelibrary.org C
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ ARARAAR33333 zrImat siddhasAdhuviracitAmeM samApteyamupamitibhavaprapaJcAkathA. iti zreSThi devacandra lAlabhAI jainapustakoddhAre granthAGkaH 49. For Private & Personel Use Only