Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8232388RY Ressssssssssssssssssssseen gheSThi-devacandra lAlabhAI-jaina-pustakoddhArake pranthAGkaH 111 cirantanAcAryaviracita-sakathAnaka-laghuvRttirUpAvacUryupetAni zrI uttarAdhyayanAni uttarArdhaH (adhya0 24 taH 36) saMpAdaka:- zrIAgamoddhArakArNA upasampatprAptagaNikaJcanasAgaraH / prakAzaka:- sUryapUrIyazreSThi-devacandra-lAlabhAI-jaina-pustakoddhArakakozAdhyakSaH motIcanda-maganabhAI-caukasI / 3888888 pratayaH 500 vIrasaMvat 2493 vikramasaMvat 2023 prathama saMskaraNam sacitraM rupyakasaptakam niphayaM pyakapaJcakam / zAke 1889 * saM. 1967 sass388BISsssssssssssssex For Private & Personal use only wronaw.jainelibrary.org
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE BOARD OF TRUSTEES 1. Nemchand Gulabchand Devchand Javeri 2. Talakchand Motichand Javeri 3. Amichand Zaverchand Javeri 4. Kesharichand Hirachand Javeri 5. Motichand Maganbhai Choksi saMsthAnuM TrasTI maMDaLa 1. zrI nemacaMda gulAbacaMda devacaMda jhaverI 2. zrI talakacaMda mitIcaMda jhaverI 3. zrI amIcaMda jhaveracaMda jhaverI 4. zrI kezarIcaMda hIrAcaMda jhaverI 5. zrI motIcaMda maganabhAI cokasI (mAnad menejIMga TrasTI) (Hon. Managing Truste) T ibrary.org
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ >> SHETH DEVCHAND LALBHAI JAIN PUSTAKODDHAR FUND SERIES NO. 112 SHREE UTTARADHYANANI Commentary By Shree Chirantanacharya Second Part PRICE Rs. 5-00 Vikram Samvat 2023 Christion 1967 For Privale & Personal use only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ idaM pustakaM zreSThi-devacandra-lAlabhAI-jaina-pustakodvArakasaMsthAyAH kAryavAhaka-motIcanda maganabhAI cokasI ityanena muMbApuryA nirNayasAgaramudraNAlaye AdhabhAgaH lakSmIbAI-nArAyaNa-caudharIdvArA mudrApitaH antyabhAgaH ahamadAbAda-maGgalamudraNAlaye mudrApitaH / asya punarmudraNAyAH sarve'dhikArA etad bhANDAgArakAryavAhakairAyattIkRtAH / All Rights reserved by Trustees of the Fund. Bigining Part of Second Part. Printed by Laxmibai Narayan Chaudhari, at the " Nirnaya Sagar Press." 26-28. Kolbhat Street Bombay-2. and after Part of Secend Part printed by Mangal Moodranalay-Ahmedabad-1. Published by the Hon. Managing Trustee. Motichand Maganbhai Choksi, for Sheth Devechand Lalbhai. Jain Pustakoddhar Fund-at Badekhan Chakla, Gopipura, Surat. For Privale & Personal use only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 yatkiJcit III atre eTaluM jaSNavavuM prastuta che ke presa kepI mArA saMpAdanasAthIeja karI hatI ane pU. AgamoDhArIe e kepInuM avalokana karyuM hatuM. saM. 2019 nI sAlanI AkharamAM A avacUrNi chApavAnuM kAma-kArya hAtha dharAyuM paNa kALanA viSama pariNAme saM, 2011 nA ce. va amAvAsyAnI kALI rAtrIe mArA sAthIdAra pU. munizrIkSemakarasAgarajI jherI jaMtunA DaMzathI kALadharma pAmyA. A rIte e mArI saMpAdana sAthInI joDI hatAM saMpAdana kArya mArA ekalAnA ja zirapara AvI 5DayuM. vakhate amArA hAthamAM uttarAdhyayana avacUDI niryukti avacUI saMpAdanamAM hatAM. | zrI uttarAyala muvamAM vinaya-adhyayanathI mAMDIne jIvAjIvAbhigama sudhInA chatrIsa adhyayane che. bIjA ane egaNatrIsamAM adhyayanamAM matro ne gAthA che, te sivAyanAM adhyayana te gAthAmaya che. 5. pU. dhyAnasvargata AgAmoddhAraka A.zrIAnaMdasAgarasUrIzvarajIe chatrIya adhyayananA judA judA vibhAga karyA hatA, te A pramANe - prathama vibhAga-1viNayasuya 3 cAkaraMgIya, asaMkhaya, akAmamaraNijaja,6puggalavijana (khuhaganigahinja), 7 elaIjaja, 11 bahusuyapUA, 15 sAMbhakhu, 16 bhacerasamAhikANu, 17 pAvasamANijja, 21 samudrapAlI, 24 samie, 26 sAmAcArI, 28 mukhamammagaI, 29 apamAya (sammattaparakrama), 30 tavamagagaI, 31 caraNuvihi, 32 5mAyANa, 5 kammapati, 34 lessA, 5 aNagAramaga, 36 chavAvavibhatti. vibhAga bIjo: saMvAda = 9 namipavA , 12 harikesIya 13 cittasaMbhUI 14 isuyArIya, 15 sabhikhu, 18 saMjaya, 19 mi.cariyuM, 2 mahAniyaThijaja, 22 rahomijAja, 23 kesIyamiksa, 25 jammuja, 27 khalu kijaja. III For Privale & Personal use only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 aa0 yatkiJcit IRbA. vibhAga trIjoH jinabhASita- * dumapattija, 2 parisahaajhaSaNa pratyekabuddhabhASita-8 kApilIya. aMgaprabhava- bIjuM ane ogaNIsamuM. A rIte judA judA vibhAga pADayA che. avacUrNikAra- kanyanI aMdara koI paNa sthAne avacUrNikAra koNa ane thAra thayA e viSayane saheja paNa nirdeza karAyelA dekhAtuM nathI, temaja aMtabhAge pupikA paNa nathI. paraMtu vAdItAla pU. zAMtisUrijI mahArAjanI TIkA sAthe samanvaya karatAM A avacUkAre pitAnI sanmukha e TIkA rAkhelI hoya ema anumAna thAya che. niSakrita ane bhASanI TIkAne temaja prAkRta kathAo ane TIkAne vistAra kAMika cheDIne bAkInuM badhuM ja lagabhaga e rIkAmAMthI lIdhuM hoya ema dekhAI Ave che. A upathI avarNakAra kANu e nirNaya thaI zake nahi. mAtra eTaluM ja jANI zakAya che ke pu. vAdivetAla zAMtisUrijInI ziSyahita TIkAnA AdhAre kAIpa, pUrva puro A avacUrNi racI che. AthI samaya te zAMtisUrijI pachIne je kaMI Ave te nirvivAda vAta che. viSaya-prastuta uttarAdhyayana sUtra e zramaNa bhagavAna mahAvIranI aMtima dezanomAM apAyela upadezanI guthaNI che e mAmaLa kahevAI gayuM che. mULa maMthamAM paNuM "zAsana verA'' u. a. 2, ane "6 vADajo kuNe, nAthanipuNa "chattI& 3ttarANa masidvia-kappaNa" u. a. 36 A pade vaDe jaNAvAyeluM che. rabA Jain Education Interational For Private Personal use only www.janesbrary.org
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 va* yatkiJcin za. A uttarAdhyayana sUtranI aMdara- 36 aSayane che te A pramANe che:- 1 vinayamuna, 2 pariSaha, ke cAturagIya 4 asaMskRta, 5 akAmamaraNIya, 6 phulakanimanthIya 7 selaka 8 kapilIya 9 namipravrajyA 10 kemapatraka 11 bahuzrutapUjA 12 harikezIya, 13 citrasaMbhUtIya, 14 IkSakArIya, 15 bhikSa, 16 prahAcaryasamAdhisthAna, 17 pApazramaNIya, 18 saMyatIya, 19 mRgAputrIya, 20 mahAnimathIya, 21 samudrapAlIya, 22 rathanemi, 23 kezI gautamIya, 24 samiti, 5 yajJIya, 26 samAcArI, 23 khalakIya, 28 mekSa mArga gati, 29 samyakatvaparAkrama, 3 tApamAga 31 caraNavidhi, 32 pramAdasthAna, 33 karmaprakRti, 34 lezyA, 35 caraNamArga ane 36 chavA chava vibhakti chamIse adhyayananA me uparathI e saheje samajI zakAya tevuM che ke je je adhyayananuM je je nAma che te te embayanane te te viSaya che. eTale viSayanI vizeSa carcAne avakAza khAsa nathI chatAM laghu-bRhat viSayAnukrama Apyo che tyAMthI vizeSa jANavA bhalAmaNa che. AmAM adhyayana 8, 12, 13, 14, 18, 19, 20, 21, 22, 23 ane 25 A nAnI aMdara kyA prasaMga che. 24, 26, 28, 29, 30, 31, 3, 4 ne 6 A navamAM saiddhAtvika carcA che. bAkI aSayane upadeza pradhAna che. AmAM AvelI kathAe paNa varAgyayukata bedha karanArI che, arthAta pUrNa uttarAdhyayana sUtra AtmAne jAgRta karavAmAM ameSa upadeza rUpa che. uttarAdhyayana sUtranA 76 adhyayanamAM sUtrAtmaka racanAmAM phakata 88 ja sUtra che. bAkInI racanA mAthAtmaka che. ane tenI saMkhyA 164 nI che. be traNa gAthA prakSepa paNa hoI zake. HIRI For Privale & Personal Use Only Jain Education Intematonal rebrar og
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ hata ava0 yatkiJcit verA pariziSTa ne tene viSaya. pariziSTa 1- sUtra ane sUtragAthAne aMka ane pAnAnA aMke jaNAvavA pUrvaka akArAdi kama ApavAmAM Avyo che. pari. 2- granthamAM je pratyenA nAme ApyA hoya tene ulekha AmAM karavAmAM Avyo che. pari - avacarImAM je sAkSI pADI ApavAmAM AvyA che tene akArAdhima AmAM ApavAmAM Avyo che. pari - A pranthamAM je je vizeSa nAmo ApyAM che e akArAdima A pariziSTamAM Ave che. pari. 5- A pariziSTamAM "anya', vRddhA, vRddhasampradAya, sampradAya, ItyAdine samAveza thAya che.. pari - A pariziSTamAM prasthamAM AvatA nyAyone samAveza thAya che. pari... - avazrIkAre je kAMIka viziSTa zabdonI vyAkhyA karI che te AmAM tAravIne ApavAne udyama karyo che. pari, 8- AmAM AmikI paribhASA, sUtravAta, AvAta, prAtatyAta, dezI padayAta, ti-vyatyayA, suvyatyayAta vatavyatyayAta livyatyayAt, vyAkaraNama ane yatta6 - ema vyAkaraNanA viSayane lagatI vAtane samAveza karavAmAM Avyo che. pari0 - AgamedvArakanI saMkalita citra ratnamAlAmAM uttarAdhyayana sUtra a genAM citronI je noMdha che te AmAM ApavAmAM AvI che. pari0 1-- AnI aMdara dAntane anukrama, tene viSaya, daSTAnta nAma, akhata gAthA naMbara, paMkita naMbara ApIne sarakhAvaTa mATe pAIyaTIkAne patra naMbara ApavAmAM Avyo che. A rIte 10 pariziSTa karIne te pachInA 11, 12 pariziSTa ApI 13 mA pariziSTamAM zuddhipatraka ApyuM che. rA. T Jain Education Inte For Privale & Personal use only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 yatkiJcit stavakakartAdi II?rUA. pari. 11- A pariziSTamAM ApelI avacUrIne Adi ane aMtabhAga zrI jJAnasAgarasUrijInI racelI avacUrI che. temAM avacUrIkAre samayanirdeza karyo nathI. paNa junI pratenA AdhAre ane zrIphAnasAgarasUrijInI avacUrInA nAme ulekha karyo che. nAma nirdeza mATe koI khAsa purA mArI pAse nathI. AvI avacUrI che temaja e mudrita nathI thai ema jaNAya, e udeze tene Adi ane anta bhAga 11mA pariziSTamAM Ape che. pari. 12- bAramA pariziSTamAM stabakane Adi aMta bhAga Apela che. tenA kartA zrIvijayadevasUri mahArAjanA ziSa thInayavijayajI mahArAja che kAraNu ke tenI AdimAM A pramANe nirdeza karyo che. -"AviSayavIyana vigata zrIvattarANanA tA:" che ane aMte "zrImarmadA-javaravatasavinayavivadhUtInAn visarAnA navina, zitaH chaMtA tA: zA che. ethI kartA nayavijayajI mahArAja che, ema sAbita thAya che, paNa temAM sattA samayane ulekha nathI, paNa zrInavijayajI mahArAjane sattAsamaya 17 mI zatAbdI gaNAya che. tethI sattaramI zatAbdInA pAchaLanA kALamAM A racanA thaI haro. - pari 12 mAM Apelo je stabaka che te 5. bhuvanavajyajI gaNinA mahesANunA bhaMDAranI sacitra hastalikhita prata uparano che. A pratamAM prAraMbhamAM paMcaparameSi-mahAmaMtra-vivaraNa ApavAmAM AvyuM che. tene (vivarane) AdinA gheDe bhAga pratamAM nahi hovAthI namasakAra-svAdhyAya 54 268 mAMthI laI tene akhaMDa chApyuM che. jo ke te bAkInuM tenI sAthe meLavatAM kaMIka nahi je taphAvata paDe che; bAkI che te sarakhuM ja che. A tabakakAre paMcaparameSThi-mahAmaMtra-vivaraNa" evuM nAma ApyuM che, jyAre namaskAra svAdhyAyamAM "paMcapadanA" e vagere nAmono ullekha dekhAya che. IIIrA For Privale & Personal use only www.janobrary.org
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 n-spyi-spyod- yatkiJcit sacitra prato jA zrIuttarAdhyayana mUtranI zarUAtamAM A tabakakAre namaskAranAM pAMca pade lakhI tenuM vivaraNa karIne A tamAma racavAne AraMbha karyo haze. paMcanamaskAra teozrIe maMgaLAcaraNa tarIke lIdho heya ne vivaraNa karyuM hoya tema lAge che. A stabaka apragaTa hovAthI tene Adi-aMta bhAga ane lIdhe che. te vAta AgaLa jaNAvI gayA chIe. ratabAnI AdimAM AvelA paMcaparameSivivaraNamAM dareka parameSiAnI ArAdhanAnA hetuthI dareka pada para A 14 dAra jaNAvavAmAM AvyAM che. te A pramANe- 1 pa6, 2 kayA kayA prabhu, 3 varNa 4 dhyAnavaNuM) 5 dizA, 6 dhyAnasthAna, ka tatta, 8 AkAra, 9 aMza, 10 svara, 11 vyaMjana, 12 tithi, 17 vAra, 14 mAsa, 15 rAzi, 16 nakSatra, 17 rasa, 18 dhyAnapada ane 19 dhyAnaphaLa, ema 18 dvArA ApyAM che. zrIuttarAdhyayananI sacitra prata A prasaMga uttarAdhyayanane hovAthI tenI prata sacitra maLe te citra chapAvavAM. A mATe sAkSaravarya zrIpuNyavijayajI mahArAjanI pAsethI sacitra prata meLavI. A pratanA pAnAM 91 che. citro 37 che, sAIjha 12"x4" che ane tenI pupikA A pramANe che: zrIuttarAdhyayana(sacitra)nI puSpikA. pR. 91. (sAkSaravarya purAvinayajJa ma. maver) // saMvat 1544 varSe poSa badi 14 gurau uttarASADhA nakSatra ISThA (1) in Education n ational For Privale & Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava* Ill (2) saMvat 1599 barSe zAke 1464 pravarttamAne / kArtikamAse / zuklapakSe pUrNimAyAM tithau somavAsare / kRttikAnakSatre / agreha zrIpattanavAstavyazrIzrImAlajJAtIya DhaMDhera - kuTumbe / dosI lakhamaNa suta dosI bhAdA bhAryA bhAU dvitIyA bhAryA ruDI putra dosI bhANA bhAryA suzrAvikA lADikinAmnyA / zrIpUrNimApakSe pradhAnazAkhAyAM bhaTTAraka zrIjayaprabhasUri tatpaTTe bhaTTAraka zrI 6 bhuvanaprabhasUri tatpaTTe zrI zrI 4 bhaTTAraka zrI 5 kamalaprasUri tatpaTTe bhaTTAraka zrI 5 puNyaprabhasUrIzvarANAmupadezena / zrIuttarAdhyayanasUtrasya puSpikA sAvacUrimayI likhApya savistareNa samahotsavena saharSeNa sadgumAnena / zrIsaMdhasahitana vastumya; prattA | vAsthyamAna cira niyata | gurma mavatu / vALamanuM / zrIrajI II: // ( puSpikAnA viSaya atre carcyA nathI. ) jyAre AnA citro vigere taiyAra thayA tyAre mArA jJAnamitra gaNivarya zrIabhayasAgarajI mahArAja pAsethI jANavA maLyu* ke ~~ mahesANAmAM pa". zrIbhuvanavijayajI gaNivaranA bhaMDAramAM sacitra hastalikhita uttarAdhyayana sUtranI prata che. tethI te prata maMgAvI. te prata magAvatAM mULa sAthe stabaka che ema jANavA mayuM. eTale stakhakanA Adi aMtabhAga chapAvavAnA niOya karyo ane tene A graMthanA bAramA pariziSTamAM sthAna ApavAmAM AvyuM. enAM citrA sAkSaravarya muni zrIpuNyavijayajI mahArAjanA kahevAnA AdhAre, citranI paddhati, citranA raMgAnI melavaNI manAhara che. ane jo DAkaTara motIcaMdanA hAthamAM A prata mAre to phATA paDAvI le ja, A pratanI sAIjha 10"x4aa " nI che. prataneA kramAMka 343 che. ane patra aMka 241 che. dareka pAnAmAM mULanI pAMca paMkti che ane pachI stabhaka lakhavAmAM AvelA che. A vratamAM citrA 40 che. gAyAnI apekSAe ubhaya sacitra pratAmAM kAIka gAthA ochA vattA rUpamAM che. A pratamAM puSTikA jude jude sthaLe nIce pramANe che :~ yatkizcit uttarAdhyayana puSpikA // // www.airtelibrary org
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ stabakanI puSpikAo utta* ava0 yatkiJcit stabaka-puSpikA // 16 // a-pa.1 A anyanI mAtamA- '60 // bhaTTAraka zrIvijayadevasUrIzvaragurubhyo namo namaH" mA-pa. 99 a-"|| bhaTTAraka zrI 5 bhISijayadevasUrIzvaragusamyo namo namaH" / - teno stavaka- "bhaTTAraka zrI 5 zrIvijayadevasUrIzvaragurubhyo namo namaH" I-pa. 240 a- "zrIbhaTTArakavarAvartasavijayAdidevasUrINAM, zizunA nayavijayena, lipIkRta: saMskRtaH stavakaH // 1 // A uparathI stabakanA kartA paNa tene nirNaya AgaLa karI gayA chIe, // 16 // in Education International
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 ava. anaM0 | pAiyaajhayaNanAma // 17 // yatkiJcit citramaya be atonogAthAdi samanvaya 114 viNayasuajsyaNaM parIsahajjhayaNa cAuraMgiyaM asaMkhayajjhayaNa akAmamaraNija khuDDaganiyaMThina citramaya ve pratono gAthAdi-samanvaya paM0 bhuvanavijaya ma0 prata saMskRtanAma a0 gA0 salaM0 gA0 | antyapatra / vinayazrutAdhyayanam 48 8a parISahAdhyayanam sU01,gA046 15a cAturaD-gIyAdhyayanam 18a asaMskRtAdhyayanam 127 20 akAmamaraNIyamadhyayanam 24a kSullakanirghandhIyamadhyayanam 26A elakIyamadhyayanam 30 kApilikamadhyayanam 33a namipravajyAdhyayanam 289 40 drumapatrakamadhyayanam 45 bahuzrutapUjA 49 harikezIyamadhyayanam 405 zrI punyavi0ma0pra0 a0 gaa0| a.pra0 3A 6a 7a 8 9A 10A 12A 13A 15 17 19 5 + . . m 207 . + .. RA...ACK a kAvAliyaM-kAvilIyaM namipabvajA dumapattarya bahussuyapuvaM hariesivaM (ja) n . . // 17 // = . 358 ? . 22 For Privale & Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 ma0naM0] pAiyaajjhayaNanAma | paM0 bhuvanavijaya ma0prata saMskRtanAma | zrI punyavi0ma0pra0 | a0 gA| sala0 gA0 / antyapatra | a0 gA| a0pra0 citasaMbhUija citrasaMbhUtIyamadhyayanam 44061 24 usuyAriyaM iSukArIyamadhyayanam 49369 27 bhikkhU-sabhikkhU bhikSukamadhyayanam 50971A 28 A baibhacerasamAhiThANa brahmacaryasamAdhisthAnamadhyayanam 2thI12 sU012 526 78 31 // 18 // yatkiJcit citramaya be pratono gAthAdi samanvaya 32 81 87A (pra01) 35a* 39A 19 pAvasamaNija pApazramaNIyamadhyayanam saMjaijja saMyatIyamadhyayanam miyAputtIyaya mRgAputrIyamadhyayanam 20 mahAniyaMThijja mahAnirgranthIyamadhyayanam samuddapAlIyaM samudrapAlIkamadhyayanam 22 rahanemijja rathanemIyamadhyayanam kesiMgoyamijja kezigautamIyamadhyayanam * rU mA pAnA sudhI avacerI barAbara che. 600 698 758 782 59 107a 110A 44 A 47 a 51 920 127a // 18 // + Jain Education Intal For Privale & Personal use only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava. 27 45 54 yatkiJcit citramaya be pratono gAthAdisamanvaya // 19 // 26 1060 anaM0] pAiyaajjhayaNanAma | paM0 bhuvanavijaya ma0pra0 zrI punyavi0ma0prata saMskRtanAma a0 gA0 salaM0 gA0 / antyapatra |a0gA. a0pra0 24 samiio-pavayaNamAyA samityadhyayanam-pravacanamAtradhyayanam 17 130 52 jannaijja yajJIyamadhyayanam 135A 42 sAmAyArijja-sAmAyAri sAmAcArIyamadhyayanam 52 1043 142 57 khalu kijja khalukIyamadhyayanam 144 a 17 58a mukkhamaggagaI mokSamArgagatinAmAdhyayanam 1096149 36 60 sammattaparakkama samyaktvaparAkramamadhyayanam gA.1sU.1thI76 1097(sU088)170 A 67A tavamaggagaijja tapomArgagatIyamadhyayanam 1134 175a 69A caraNavihi caraNavidhIyamadhyayanam 178 70 a pamAyaThANa pramAdasthAnamadhyayanam 111 1266 194A 75 kammapayaDI karmaprakRtIyamadhyayanam 197A 76 lesajjhayarNa lezyAdhyayanam 1352 205 61 79A aNagAramaggaM anagAramArgamadhyayanam 21 1373 208 21 81a jIvAjIvavibhatti jIvAjIvavibhaktinAmAdhyayanam 267 prani.3 1640 240 267 pra.ni.3 21 21 mmmm 1291 90A // 19 // For Privale & Personal use only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ citra para utta0 ava0 pAnAM yatkiJcit sacitra be pratonA citrono samanvaya 2che. sacitra be pratenA citrone samanvaya adhyayane T citra 5. bhuvanavijaya ma pratanA AdhAre | adhyayana citra sAkSaravarya zrI puNyavijayajI ma. pratanA naMbara naMbara citranAma naMbara pAnI naMbara) AdhAre citranAma 1 1 paMcatIthI A 2 gumahArAjano ziSyane upadeza, 1 1 bhagavAna ane bhinna bhinna prakAranA sAdhu. A 3 parisaha sahana karatA sAdhu. 2 3 2 bhinna bhinna parisaha sahana karatA sAdhu. 3 15 4 mokSane cAra aMga aMge upadeza. 3 A 3 "cattAriparane upadeza ane kurmAdidaSTAMte. * 18 5 jIvita asaMskAritAne upadeza. uA 4 pramAdI tathA bhAreDa mAphaka apramAdI. 5 20 6 akAmamaraNa-sakAmamaraNa. 8 5 pramAdamAM paDelA akAmamaraNathI mare mATe pramAdisthAnano tyAga karavo. 6 24 7 sAdhu AcArano upadeza. 6 samUhamAM sAdhune cATavAthI dAna detI. 7 26 A 8 paroNAne AzrIne elakanuM vivuM. 7 10 7 haNatA bakaro ane bhaDakelAM vAcharaDAM, 8 phaA 9 lAbha choDavA upara kapilamuni. 8 12 8 kapila zeDane ghera, pratibaMdha, aTavImAM cera pratibaMdha, nAca. ja koIka jagA para pratamAM citra mATe jagyA pahelethI choDelI che tethI adhyayana pahelAMnA 5Na citra AvI jAya che, evuM paNa pratamAM dekhAya che. 6 (A 20mI. For Privale & Personal use only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana naMbara 9 | pAnAM nabara | pAnAM naMbara utta0 ava0 37 A 2aa . 10 A yatkiJcit | citramaya be . vatananAthAdri samanvaya 12 4pa 4 A | citra, 5. bhuvanavijaya meva pratanA AdhAre | adhyayana | citra sAkSaravarya zrI puNyavijayajI ma. pratanA citranAma AdhAre citranAma 10 caMdana ghasatI rANIo, namirAjarSi ane indra. 9 138 9 rAjA rANI, hAtha joDela rAjA ne sAdhu. hathIyAravALA, strI-puruSa. 11 pramAda na karavA mATe samavasaraNumAM mahAvIra 10 168 10 kumapatravat jIvane upadeza, bhagavAnadevamahArAjane gautama svAmIne upadeza. devI-sAdhvI-sAdhu-zrAvikAzrAvatiya ce. 12 bahuzratanI pUjyatA. - 1 17 11 bahuzratanI pUjAno upadeza. 13 harikalImuni ane yajJapATakamAM brAhmaNe. 12 18 a 12 deva sevA karavA taiyAra che tevA harikezI muni maMdiramAM. 14 citra-saMbhUtinA cha bhava. 13 22, 13 citra saMbhanimunine pUrvabhava sAtheno adhikAra. 15 IkSikAranagara, pUrva bhavano ane A bhavano 14 244 14 IkSakAra rAjA-rANI -brAhmaNa-brAhmaNI, adhikAra. be chokarAM. 16 sAdhune tAdazaya citAra, (vihAra karatA muni) 15 27 15 mALA gaNutA munirAja. 17 brahmacaryanA sthAnane upadeza. 16 28A 16 strIne upasarga ane raMgarAga chaiAM bahmacarya mATe sthira daSTi. 17 A citramAM eka sAdhune muhapatti bAMdhelI che. 13 14 56 A 61 15 69-A 16 ke 71 ||rA , 16 ke 71 Sain Education International For Privale & Personal use only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ nA utta0 ava0 ||22aa. adhyayana adhyayanamAM : sAkSAvirya zrI puNyavijayajI mapratanA citra 5. bhuvanavijaya ma pratanA AdhAre naMbara naMbara nabara AdhAre citranAma l yatkiJcit 17 78A 18 pApa zramaNa koNa ? 17 31 17 upara-strI ADI paDelI bALaka sAthe be dAsI. nIce-sAdhu-zrAvaka-zrAvikA. citramaya be 18 81 18 zikAre caDhele paMjata rAjA tathA muni 18 karaA 18 zikAre caDhela saMjata rAjA, haraNu muni pAse IN pratono gaathaadiane saMjata rAjA. javAthI muninI saMjatarAjA mAphI mAge che. samanvaya 87 2 devatAnI mAphaka sukha bhegavatA mRgAputranuM 18 34 19 rAjA-rANu-muni, temanA darzanathI mRgAputra | munine dekhavuM. sAdhu. 20 99 21 zreNika ravADI ane anAthI muninuM malavuM. 2, 39A 2 vADIe eNika, munine joIne temanI pAse. 21 107 22 samudramAM samudrapAlano janma. 21 4raA 21 rAjA rANI, be ekAMte, guruzibu, ADI nadI, zrAvaka. 22 11 23 guphAmAM rathanemi ane vastra ugAvatI rAmatI. 22 44 A 22 guphAmAM rathanemirAmatI,girinAra, bhagavAna. 23 116 24 samavasaramAM pArzvanAtha bhagavAna ane kezIkumAra. , 126 25 gautamasvAmI ane kezIkumAra. 23 46A 23 udhAnamAM kezikumAra ane gautamasvAmI. ||22 24 127 26 pratilekhana karatA sAdhu 24 pa A 24 ubhA puruSanA AkAramAM paMcaparameSThI. 24 127 26 pratilekhanA karatA sAdhue muhapatti baMdhI che. For Privale & Personal use only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava* rA adhyayana nakhara 26 135 27 142 28 " 2 144 .. 1 32 170 175 108 26 pR pAnAM citra 148ma 14ma paM. bhuvanavijaya ma* pratanA AdhAre ayana nabhara 28. sAmAcArIne karatA munie. 26 54 29 sAdhune galiyA khaladanuM -khalu kanuM dRSTAMta, tenA 27 57 citAra. pAnAM 28 pa a citra na ara 26 27 30 mokSamArganA sAdhaka sAdhunuM dRSTAnta, 31 siddha zikSA upara siho. 32 caturvidha sadhane samyaktvamAM udyama karavAnA 29 upadeza detA gurumahArAja. 67 37 rAgadveSathI utpanna karela kameni khapAvatA sAdhu. 30 yathAjAta sAdhu ane vasa. 34 31 a 35 pramAdI tathA apramAdI sAdhu. 32 7 A 28. thoDA sAdhue muhapatti khAMdhI che. pratilekhana karatAe muhapatti bAMdhI che. sAkSAravaya zrI puNyAvajayajI ma. pratanAM AA citranAma 28 mokSamArga nA upadeza detA gurumahArAja tathA e sAdhu, nadI, haraNu vagere. guru mahArAja ane ziSyo. galiyA balada jevA sAdhu, gurune herAna karanAra ane ArAdhaka sAdhu. meM nAcatA sAdhu ane e samatAvALA sAdhu. 30 . 29 caturti dha sadhane samyakUnA upadeza detA gurumahArAja. kAyAtsaga dhyAnamAM sAdhu. 31 32 sAdhune hAthInA upasarga, vikathAmAM sAdhu na paDe, pramAda sthAna sevatA sAdhu. yatkiJcit citramaya be pratono gAdhAdi samanvaya rA www.airtelibrary:org
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ athana athana pAna naMbara 1 pAno utta0 ava0 |rakA, citra] sAkSAravarya zrI puNyavijayajI ma0 pratanI - pAnAM T 5. bhuvanavijaya ma pratanA AdhAre naMbara AdhAre citranAma 3 19pa8 76 karmavaza gRhastha ane karma nAza karanAra sAdhu. 33 74 37 arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, ne Tii , yatkiJcit sAdhu, kAussagnamAM sIdhu. sacitra be 34 1984 37 cha lesyAnuM svarUpa. 34 76 a 34 cha lezyAvALI pu. pratonA citrono 35 2 05 38 sAdhunuM svarUpa. 35 79 75 caumukhajI tathA sAdhu-zrAvaka samanvaya 2 208 39 cauda rAjaloka, 36 80A ka6 bhagavAna ane cAra gatinA cho. * 240 40 caturvidha saMdha. - 90A 37 caturvidha saMghane upadeza detA gurumahArAja. upara jaNAvyA pramANe citrane samanvaya che. 36 - 240 40 sAdhue muha patti badhI che te eka jamAne thaI gaye ke citrakAranA magajamAM muhapatti bAMdhavAnI vAta AvI gaI hoya tema dekhAya che. rakA Jain Education In! For Privale & Personal use only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 rapa. yatkiJcit Agama ane citra Agama ane citra jaina zAsananI aMdara citrone aMge zrIkalpasUtra eka anokhI cIja che, kAraNa ke jainene saMvatsarInA divase bArasA satra sAMbhaLavAnuM hoya che, tethI teno mahimA batAvavAne mATe tIrtha karAdinA citro kahapasUtramAM sonerI vigere aneka prakAranAM hoya che eTaluM ja nahi paNa tenI borDaramAM aneka prakAranI DIjhAIna hoya che. aneka prakAranA citro paNa hoya che. temaja kampasUtrane sonerI rUperI zAhIthI lakhavA vagere karIne atimanahara ane atikiMmatI banAvAyuM hoya che. A rIte jenAgamamAM atizaya citravALuM koI hoya to te kahapasUtra ja che. upara jaNAvelI vAta eTalA mATe jaNAvIe chIe ke A prakaraNa uttarAdhyayananA citro aMge lIdhuM che. A saMsthAnA jJAna pipAsu sevaka kezarIcaMdabhAIe uttarAdhyayana avacerImAM tenA citra mUkavAno nirNaya karAvyo ane bleka vigere karI ApavAnuM ane chapAvI ApavAnuM zrImAna sArAbhAI navAbe mAthe lIdhuM ane te karI 5Na ApyuM. eTale ke uttarAdhyayananA adayayana vAra citro ane dareka adhayayananI Adi aMta gAthA temaja citrane bhAvArtha e chapAIne taiyAra karAvAyuM, ane vecANamAM paNa AvI gayuM. uttarAdhyayanane aMge citro levAnuM nakakI karela hovA chatAM paNa Agama ane citramayatA" tenI carcA ane karIye chIe. kalpasatranA aMge zarUAtamAM jaNAvI gayo. paraMtu keI eka parivAra evo paNa saMbhavita che ke je AvazyakanA citrone upayoga karatA haze ! kAraNa ke AvakanA citrovALI kaI kaI pratA maLe che. bIjA kAI AgamamAM koI ekAda be citro AvatAM hoya tene ane avasara nathI. A citrAvalI aMge sAkSaravarya zrImAna puNyavijayajI mahArAje potAnI pAsenI mULa sAthenI |2|| For Privale & Personal use only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 yatkiJcit Agama ane citra T/radA citrovALI mata ApI hatI, tenA AdhAre atre blo banAvyA hatA. eka bloka sthUlabhadrajI mahArAjano pratamAM jeTalA kare che. teTalA kalaravALe banAvarAvyo che. bAkInA eka kalaranA che. vaLI zrI pAna munirAja zrIabhayasAgarajI sAthe vAta thatAM teozrIe mahesANAmAM AcArya zrIviryabhaktisUrijI mahArAjanA ziSya panyAsa zrIbhuvanavijayajI mahArAjanA bhaMDAramAM staka sAthenI uttarAdhyayanasacitranI pratanI bhalAmaNa karI tethI te prata maMgAvI zrImAna puNyavijayajI mahArAjane batAvI tyAre temaNe kahyuM ke " muMbainA II.hi che.* **** ne je A prata batAvavAmAM Ave te teo AnI raMgIna phIlama laI ja le." tevAM sArAM citro che. vaLI sArAbhAInA pAse uttarAdhyayananAM keTalAka pAnAM sacitra haze. e uparathI ema paNa mAnI zakAya ke bIjA bhaMDAromAM paNuM sacitra uttarAdhyayananI prata haze ! - zrI jainAnaMdapustakAlaya-sUratamAM uttarAdhyayananA citranAM pAnAM hatAM. kAIne te apAyAM. te pachI te pAnAM guma thayAM. A rIte jainAganI citramayatAnI vAta che. atre eTalI eka vAta jaNAvavI joIe ke jene triI ane A mahinAnI zAzvatI eLIne mAne che. temaja zrI siddhacakanuM ArAdhana mAne che ane tenA ArAdhaka tarIke zrIpAla mayaNane paNa mAne che. AthI zrIpAlanA rasanAM citro aneka prakAranA ane aneka kaLAmaya dekhAya che ane tevA zrIpAlanA rAso maLe che. Agama citra ratnamALA A viSaya uttarAdhyayananA citro aMge vicAre tethI 'AgamahArAjazrI citro aMge zuM vicAro dharAvatA hatA ane citronA mATe zuM kahetA hatA te vAta atre laIe chIe. AgamAdAra kazrI'nI e tamanA hatI ke Agamo je akSara svarUpa che tene akSaradehanI sAthe citrAtmaka devavALA je banAvavAmAM Ave te eka mahattvanuM saMbhAraNuM thAya, akSarathI pina bheda, lipI-bhedathI arthane bheda ane arthabhedathI bhAvArthabheda //rA Jain Education Inter For Privale & Personal use only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava* AraNA thavAnA saMbhava rahe. tethI jo AgameAnAM citro banAvavAmAM Ave to e thavAno sazava na rahe. AvA manasubAthI pU 'AgamAddhArakazrI'e peAtAnI lathaDatI evI kAyAmAM paNu gama citra ratnAvalI' nAma ApavA pUrNAMka AgamonAM citro noMdhAvavAnI zarUAta karI hatI kyA kayA AgamAnA kayA kayA citro banAvI zakAya tenI noMdha karAvatAM 'Avazya--uttarAdhyayana-ThANAMga-suyagaDAMga ane bhagavatI zataka-20 sudhInI taidha thaI zakI che. te pachIthI pAtAnI nAtaMdurasta tabIatanA kAraNe AgaLa noMdha karAvI zakayA nathI. IcchIe chIe ke DhAi mahApuruSa bAkInA AgamAnI paNa noMdha A noMdhane anulakSIne karaze. 1. ameAe citro levAnA karyo tenA dADha dasakA pahelAnI A noMdha che, ( "pU AgamehArakazrInI sUcanA pramANenA citro citarAvavAnA prayAso karAvavAmAM Ave te AgamA khArasA= kalpasUtranI mAka citramaya thAya, temanI sUcanA pramANenA yA bhinna svarUpanA paNa jUnAM citro AgamAnA je upalabdha heAya te paNa amane jaNAvavA je kAI kRpA karo to tene mudrita karavA cAgya prabaMdha karavA amArUM kaDha vicAraze. AvazyakanAM citrone uttarAdhyayananA citronI mAphaka taiyAra karAvI Avazyaka asUrImAM joDavA amArA krUnI bhAvanA che, '' " kezarI cha yatkicit Agama ane citra nAraNA www.airtelibrary:org
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 yatkiJcit Agama citraratnAvalI 28. Amama citraratnAvalI pU. gameDhArazrIe lakhAvelI Agama citronI noMdha A pramANe - citra citra citrane viSaya citra | citra citrano viSaya naM, naM. bhAganaM. bhAga naM. zrI AvazyakanAM citro 5 dhInuM dAna, 1 1 nayasAra ( 2 vana ane lAkaDAnuM kApavuM che tenA mitra 3 sArthathI judA paDelA sAdhu 8 sAdhuonI vaiyAvacce 4 dAna 1 vanAbha, bAhu, subAhu, pIDha, ane mahApITha5 mAge laI javuM, dezanA ne samyakatva. 2 vinItA 2 1 dhano sArthavAha . che dikumArikA mahotsava 4 mera janmotsava 3 sAdhuone dAna ApavuM 5 rAjyAbhiSeka-juliyA ne ina 4 aTavIemAM rahevuM 6 ugra ane ArakSaka 1 A heDIMga "AMgadvArakazrInuM " ApeluM che, (28aaaa For Privale & Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 |ra . yatkiJcit Agama citraratnAvalI citrane viSaya naM. bhAga na. 7 bhAga ane guru 8 rAjanya ane vayasya ( 9 kSatriya ane prajA 4 1 pAMca zilpanA svabhede 2 karSi vAjyiAdi karma 5 1 dIkSA mahotsava 2 saMvatsarI dAna ke nami ane vinami * dharaNendra 5 vaitADhayanI uttara dakSiNa zreNI 6 zreyAMsa ane dAnAdi, Aditya maMDaLa. 7 bAhubalI ane dharmacaka 8 purimAla-bharatanuM sAmaiyuM ane marudevA mekSa. 9 maricI-nayasAra bhava jo, dIkSA-parivrAjaka, kapila, citra | citra::. naM. 'bhAga naM. citrane viSaya abhimAna, bharatavaMdana, aSTApada, bhadeva, mekSa, citya, vizAkhAnaMdo, mathurA, niyANuM, ane naMdanabhava. 6 1 brAhmaNukaMDagAma, bhadatta, devAnaMdA, caudasvapna, hariNameSi, siddhArtha ane trizalA. janmotsava ( 1 vaitAla, bALake ane jhADa, sarpa, pAThazALA, Indrapraznottara, dIkSA kalyANaka siMhAsana, zaka, izAna, siddhArthavana ane dIkSA kAusagga, govAliyAne upasarga, ane indranuM AvavuM, durjata tApasa, daza svakha, paradezI rAjA ane pAMca gotroe, upasarga, jhuMpaDuM ane gA, sAta gaMga, sudaDha deva, kaMbala ane saMbala deva. zAlIziza gAma, kaTapUtanA upasarga, purimatAla, mahalInAtha caitya, izAnaInDa gobaragAma, vaizAyana tApasa, te lezyA, ane gozALe. ra For Privale & Personal use only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 yatkiJcit Agama citraratnAvalI ||rUma citra citra citrane viSaya | naM. bhAga naM. 10 1 saMgama deva, upasarga, RjuvAlikA vilajJAna, | (varSa 13 muM) sasaraNa ane 11 gaNadhara, 11 1 dhanagiri ane Aryasamiti sAdhu 2 bALaka vajasvAmine vaherAvavuM 3 rAjasabhAmAM vAda 4 paTavivAthI saMdhane laI javuM ane phUlenuM lAvavuM 12 1 culaka Adi daza daSTAne 13 1 vaiva mahAvata Adi daSTAnta 14 1 damadata-metArya Adi daSTAnta 15 1 aTavIdezaka 16 1 samudra niyamaka 17 1 kAya, mahAgopa 18 1 karma, zilpa Adi siho (11) 19 1 utpatti-vRddhimAM 26, rohakAdi 10 citra | citra na, bhAga naM. citrane viSaya 2 vainAyikImAM nimitta vigere 14 ke kamajAmAM sanI vigere 12 4 pAriNAmikamAM abhaya vigere 22.. 2 1 zItalAcArya vigere (5) 21 1 saMgamAcArya, vajIsvAmI, araNIkA putra, udAyana, 22 1 athavA prAsAda vigere 9 23 1 gaMdharva, nAgadatta 24 1 paramAdhAmI 25 1 zikSA (5) 26 1 Arya mahAgiri () 26 1 titikSA (9) 2 ajJAna (7) che saMvega (17). 4 praNidhI (18) #####99 9 :54 Jain Education Inte For Privale & Personal use only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava* ph|| citra| citra 2. 29 31 3ra 3 citranA viSaya 5 kAryAsama (24) pratyeka buddhu (4) 6 ArAdhanA (32) (maruM devA) bhAga naM. | subhadrA 1 dhammila, dAmannaka 4 ' gAya ane tenuM vAcharaDuM', baLada, 2 kakiNI, nAlIyA ane manuSya, 3 AMkhA, rAjA ane pradhAna. 1 * 1 1 zrIuttarAdhyayananAM citro zeTha ane traNa putro kapila Adi pratyekabudda nama rAjA, karaka', dadhimukha caMpA, vIrasame saraNu, zAla mahAzAla Adi, aSTApada, gautama citra | citra na.bhAgana. 34 35 sara 30 4 3. 4. jA citranA viSaya 1 harikeza, rAjakumArI, pakSa (?) yajJapATaka ane brAhmaNe, jyAtiratha, zAntitI. 1 aTavI-dhu-cAra gAvAlIyA, ma 3 varSanu maMtrI, citrasa bhUti sAdhu. 1 purAhita-sAdhu, putrA, aThavI sAdhu, badhAya nI dIkSA. 1 kapilanagara, jayarAjA, zikAra. brahmadatta, kaTaka, kaneradatta puSpacUla, dI. 1. samudrapAla zeDa-vRdghanayana, dIkSA 1. dvArikA, vAsudeva, taimanAthajI, rAjImatI, racanemi, dIkSA, kAussaga, prArthanA. ' dezI ane gautama 1 dheASa, ga'gA, deDA, sApa, bilADa zrIThANAMganAM citro 42 1 padmanAbha caritra yatkiJcit Agama citraratnAvalI rA www.airtelibrary org
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ citra citra na, bhAga ne. citrane viSaya utta0 ava0 yatkiJcit Agama citraratnAvalI zrIsuyagaDAMganAM citro 47 1 puMDarIka adhyayana 2 AdrakumAra 3 udaka, peDhAla. |rUrI zrIbhagavatIjInAM citro 44 1 za0 2, u0 1. khaMdhaka caritra 45 1 za0 2. u0 5 udeze, tuMgIyAnagarI _ii 46 1 za0 2, 6, 8. camarane utpAta 47 1 za0 3. u0 1 tibbata ane kurudatta sAdhu tamilI tApasa 48 1 za0 3, u0 2. amarane utpAta 49 1 za0 5 u. . haripaigamelI IT 50 1 aImA muni citra | cina citrane viSaya naM. bhAganaM. 51 1 rA che, u0 9, mahAzIlA ratha mUzaLa varuNuM zrAvaka 1 za0 9 u0 33. jamAlI 1 za0 11. u0 9. zivarAjapa 54 1 za0 11. u0 9mahAbala 55 1 za0 11. u0 12, zAlIbhadra 56 1 za0 12. u0 1, zaMkhapuSpi 57 1 za0 13. u 2. jayaMtIzrAvikA 58 1 za0 13. u. 6. udAyana, abhaci. 59 1 za0 14. u0 7, zrIvIra, gautamasvAmI 60 1 0 15. gozALe 61 1 za0 16. u0 5. gaMgadA 62 1 za0 18 60 7 maMDaka zrAvaka 63 1 za0 18. u0 10 semila 64 1 za0 20. u0 9, vidyA - aMdha.cAraNa, narUrI Jain Education ! For Privale & Personal use only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 rUA. yatkiJcit negeTivo ahIM kadAca mAine e prazna che ke A mahArathInI zrataupAsanA ane sAhityasevA pragaTa karavAmAM AvI che paNa temAM A viSaya kayAMya dekhAya nathIAvuM kema ? saMpAkAranI saM asthAne nathI kAraNa ke 2011 mAM badhu pheMdatA A citrAvalI hAtha para AvelI. te tathA AgametAraka- II zrIe tAmrapatranA Agame jema ke tarAvyA che, tema sacitra kalpasUtra 5NuM tAmrapatramAM tarAvyuM che. te sacitra kalpasUtranI citra sAthenI negeTIva kArIgara mane ApI gayela ane te badhue sAhitya pAlItANAnA jaNItA peInTara amadAvAdamAM rahetAne 2012 mAM ITI meM ApeluM, eTale A citrAvalI ane kalpasUtranA citronI negeTIva badhu tenI pAse ja rahyuM. ethI tenI noMdha badhAmAM chApavAnI rahI ja gaI che. 5Na sadabhAge 216 nA rAmanuM mahine dhakakA pherA khAIne A badhuM sAhitya bhegu " ane ahiMsA uttarAdhyayananA citrono prasaMga hovAthI ane tenI nAM ApI che. eTalI vAta paNa atre jaNAvavI joie ke kIvardhamAna jainatAmrapatra mamamaMdiramAM je tAmrapatra Agame che, tenI paNa negeTIva tenA kaLAkAra hakRSTa mudraNAlayanA mAlika paTela puruttamadAsa zaMkaralAlanA ciraMjIvI bhAi jIvaNabhAIe ApI che, A adhIe negeTIve kapaDavaMja bIabhayadevasUri janatAnamaMdiramAM mArA bhaMDAramAM ( jIbhutAcanazAba saMmaDhamAM) surakSita rIte rAkhavAmAM AvelI che. sAkSaravarya bApuNyavijayajI mahArAjane abhiprAya e che ke " xxx chatAM mAro e abhiprAya che A eka ati mahatvanuM saMbhAraNuM che. tene sAcavI rAkhavuM. mArI pAse hoya te huM tene sAcavIne rAkhI ja bhUkaM." A rIte citra vakatavya pUrNa thAya che. upasaMhAra:- zrIuttarAdhyayana avacUrNa aMgenuM vaktavya, avadhUne ane stabane adhikAra, citratA, citrasamanvaya vagere ApIne A manya aMgenuM mAruM vatadicita pUrNa karyuM. A Sain Education International For Private & Personal use only www.netbrary.org
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 III patkiJcit upasaMhAra IFrUA . AbhAra - A saMpAdanamAM ghaNA munibhagavatee mane sahakAra Ape che. jema mArA jJAnamitra gaNiIabhayasAgarajI, gaNiIprabodhasAgarajI, muni pramodasAgarajI vagere vagere, presa, temaja paM. bAbulAla savacaMda vagere vagere badhAe A graMtha prakAzanamAM je sahakAra Ape che te badhAne atre yAda karuM chuM. zrImAna sArAbhAi navAbane pazu yAda karIe chIe. ITI saMsthAe saMpAdana kArya saMpyuM te adrapabuddhivALA huM kaMIka udyama karI zako chuM. sahasaMpadakanI kheTa (muni kSemakarasAgarajIne abhAvasvargavAsa) te keNu mane pUrI karI zake tema che !!! yatra kutrApi mama kSatiH syAt tAM sajjanAH kRpAM vidhAya zodhayantu mAmanugraha Nantu ca / iti zam / 202Dha mahAvIra janma kalyANaka dina AgamahAraka upasaMpadA prApta zizu mAravADIne vaMDa, nUtana upAzraya, kaMcana bhAvanagara, III For Privale & Personal use only W Jain Eduain ebrar
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ // sAvacUrNika-zrIuttarAdhyayanasUtra-uttarabhAgasya laghuviSayAnukramaH // __ adhyayananAma / sUtram / pRSTham anukramaH gAthA utta0 ava. laghuviSayAnukramaH // 35 // Xuv 921-947 948-991 992-1043 1044-1060 1061-1096 13-88 ....mmxru, pravacanamAtradhyayanam yajJIyamadhyayanam sAmAcAryadhyayanam khalukIyamadhyayanam mokSamArgagatyAkhyamadhyayanam / samyaktvaparAkramamadhyayanam tapomArgagatyadhyayanam caraNavidhyAkhyamadhyayanam pramAdasthAnAkhyamadhyayanam karmaprakRtyAkhyamadhyayanam shyaakhymdhyynm| anagAramArgagatiH jIvAjIvavibhaktiH uttarAbhyayanamAhAtmyam 1098-1134 1135-1155 1156-1266 1267-1291 1292-1352 1353-1373 1374-164. ni.560-ni.562 197-202 202-209 210-219 219-223 223-231 232-253 254-261 262-265 265-28. 281-286 286-296 297-301 302-33. // 35 // For Privale & Personal use only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTAni upa. . laghuviSayA // 36 // 232-344 344-345 345-347 347-355 pari. 4 anukamaH / parizipanAmAni pariziSTa 1 gAthAnAM sUtrANAmakArAdi pari. 2 sAkSIgranthanAmAni pari. 3 sAkSIpAThAnAmakArAvikramaH sAkSInAmnAmakArAvikamaH 'anye' ityAdi nyAyAH keSAJcit zabdAnAM vyAkhyA AgamikaparibhASAdIni bhAgamoddhArakakRtAgamacitraratnamAlAyAM darzitAni uttarAdhyayanacitrANi pari0 1. dRSTAntAnAmanukramaH pari0 12 jJAnasAgarasUrikatAbarecUrAdyantabhAgaH pari. 13 nayavijayakRtasacitrastabakasyAdyantabhAgaH pari0 14 zuddhipatrakam 356-358 358 359-360 361-391 391-402 402 // 36 // JainEducation International For Private & Personal use only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 ||37|| zrI uttarAdhyayanAvacUre viSayAnukramaH sUtragAthe viSaya: 1 sAdhuvinayakathanapratijJA 12 vinItalakSaNam / 3 bhavinItalakSaNam, avinaye kulavArakadRSTAntaH ( ha. 1) / 2 4 avinItaphale zunIdRSTAntaH / 2 5 zUkaradRSTAntena zIlahAna- duzzIlaratI / 2 6 jJAtadRSTAntAya hitaiSiNe vinayakriyopadezaH / 3 7 zIlalAbhAniSkAsane vinayaphale / 8 vinayaiSaNAvidhiH / patrama 1 3 3 9 kSAnti sevAbAlasaGgrahAsyakrIDAvarjanam / 3 10 cANDAlikabahUvAlApavarjanamadhyayanadhyAnai ca / 3 sUtragAthe viSayaH 11 cANDAlikasambhave vidhiH / 12 zikSayA bhUyo'nicchA, pApatyAgazca galyAkIrNavat / 13 anAzravAdyAzcittAnugAyAzca gurbaprasAdaprasAdakAriNaH tadupari caNDarudrAcArya dRSTAntaH (2) 4 14 gurucittaprasAdanavidhiH, kulaputrabhUtadRSTAnto (3-4) / 5 5 6 15 Atmadamanaphalam, cauraSTAntaH (5) / 16 AtmaparadamanayorhetavaH secanakadRSTAntaH / 17 AvI raho vA vAkarmabhyAM pratyanIkatAtyAgaH / 6 18 pArzvapura: pRSThato'niSadananamayujyoru, zayyAyAmapratizravaNaM (zuzrUSAvinaye) patram * bRhadviSayA nukramaH // 37 //
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 ||38|| Jain Education Inter viSayaH patram 19 paryastikApakSapiNDapAdaprasAravarjanam / 6 20 AhUto gurumupatiSThet / 7 21 sakRtpunarvApatyAcArye yattaM pratizRNuyAt / 7 22 pRcchAvidhiH / 7 23 vinIte sUtrArthAbhiyArpaNam / sUtragAthe 24 mRSAvadhAraNImAyAdivarjanam / 25 sAvadyanirarthakamarmabhAgUvAgvarjanam / 7 26 samarAgArAdau striyA saha sthAnAlApavarjanam / 8 27 zItaparuSeNa zikSAyAM lAbhabuddhiH pratizrutizca / 8 28 zikSApreraNayoH prAjJAprAjJayorbuddhiH / 8 29 zikSAyAM mUDhAnAM dveSaH / 8 30 anuccAdyAsanaH / 31 kAlena nirgamapratikramaNa-samAcAraH / 32 sthAnaiSaNabhakSaNavidhiH / 9 sUtragAthe viSayaH 33 anyabhikSukAnatikramaNam / 34 piNDagrahaNavidhiH | 35 grAsapaNAvidhiH 10 10 36 sukRtasupakvA divAgbarjanam / 37 paNDitabAlayoH zikSAyAM guroH sthitiH / 10 38 khaDDukAdibhiH zAsane pApadRSTitAmatiH / 39 zikSAyAM sAdhvasAdhumatiH / 10 10 40 AcAryAtmanorakopanamupaghAtatotragaveSitAvarjanaM ca, anazanyAcAryadRSTAntaH (7) / 41 AcAryakope ziSyavidhiH / 42 kSAntyAyA caritAcaraNe'garhA / 43 AcAryamanovAggatasyopapAdanam / 44 nodanAnodanayoryathopadiSTakRtyakArI / 45 vinayAtprAjJAnAM phalam / patram 9 11 11 11 11 12 12 bRhadviSayA nukramaH ||38||
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAthe | viSayaH patram utta0 ava. mh bRhaviSayA nukramaH // 39 // s sUtragAthe | viSayaH patram 46 vinayaprasannAtyUjyAraphalam / 47 pUjyazAstrasyaihikaM phalam / 48 vinItatyaihikAmuSmikaM phalam / // iti vinayAdhyayanam // 1 // __atha parISahAdhyayanam // sU0 1 uddezapRcchAnirdezaiH sUtrasparzane parISahAH 22 / 14 gA0 49 parIpahakathanapratijJA / 14 50-51 kSudhAparISahaH, tadupari 'hastimitramunikathA 58-59 daMzamazakaparISahaH, zramaNabhadradRSTAntaH(12)17 60-61 acelakaparISahaH, somadevadRSTAntaH (13) 18 62-63 aratiparISahaH, yuvarAjamitrapurohita dRSTAntaH 64-65 strIparISaha , sthUlabhadradRSTAntaH (15) 19 66-67 caryAparISahaH saGgamaziSyadRSTAntaH (26) 20 68-69 naSedhikIparISahaH, kurudattadRSTAntaH (17)20 70-71 zayyAparISahaH, somadattasomadevadRSTAntaH (18) / 21 72-73 AkrozaparISahaH, arjunamAlAkAradRSTAntaH (19) / 21 74-75 vadhaparISahaH, skandhakatacchiSyadRSTAntaH (20) / 22 76-77 yAJcAparISahaH, baladevadRSTAntaH (21) / 22 52-53 pipAsAparISahaH, dhanazarmakathA (9) / 16 54-55 zItaparISahaH, vaibhAragirIsamIpavartibhadra bAhuziSyacatuSkadRSTAnta: (10) / 16 56-57 uSNaparISahaH, arhannakadRSTAntaH (11) 17 // 39 // Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAthe | viSayaH patram utta0 ava0 bRhaviSayA sUtragAthe | viSayaH / patram 78-79 alAbhaparISahaH, laukikadRSTAnta: (22) / 23 AgamikaTaMDhaNakumAradRSTAntaH (23) / 23 80-81 rogaparISahaH, kAlavezikadRSTAntaH (24) / 24 82-83 tRNasparzaparISahaH, bhadrakumAradRSTAntaH (25) / nukramaH // 40 // 84-85 malaparISahaH,sunandabhAvakadRSTAntaH (26) / 24 86-87 satkAraparISahaH, purohitapAdapIDakabhAvakaSTAnta: (27) / 25 88-89 prajJAparISahaH, sAgaradRSyantaH (28) / 26 90-91 ajJAnaparISahaH azakaTapitRdRSTAntaH (29/1) sthUlabhadradRSTAntaH (29/2) / 27 92-93 darzanaparISahaH AryASADhadRSTAnta: (30) / 27 1 mahyAkAntakulAlavAkyam , 2 gaGgAvyU pATalabanavAkyam, 3 dagdhauTajatA pasavAkyam, 4 gRhItadaNDapraznottaravAkyAni, 5 vallIsthitasarpabhakSitavRkSasthANDe zakunivAkyam, 6 rAdhemAtaGgavAkyam, 7 rAzi caure nAgarakavAkyam sAbharaNasaMyatyAryASADhavAkyAni / 28 parIpahANAM karmaprakRtI smvtaarH| 28 94 adhyayanopasaMhAraH // iti parISahAdhyayanam 2 // / / atha cAturaGgIyAdhyayanam / / 95-96 caturaGgIdurlabhatA, nAnAkarmajanAnAjAtiSu bhramAnnaratvadurlabhatA / 97 devanarakAsureSu bhramAcca / 98 kSatriyacANDAlAdiSu bhramaNAdapi / 99-100 karmaNo'nivedaH saMsAranamazca / Mom // 40 // For Privale & Personal use only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAthe | viSayaH patram utta0 ava0 bRhaviSayAnukramaH // 41 // 101 laghukarmaNaH zuddhasya naratvam / 102 tapaHkSAntyahiMsAdeH zruterdulabhatA c| 30 103 zravaNe'pi zraddhA durlabhA / 104 zrutizraddhayorvIryasya durlabhatA / 105 labdhacaturaGgasya karmanAzaH / 106 tasyaiva zuddhirdharmoM nirvANa ca / 31 107 aihikAmuSmikaphalena ziSyopadezaH / 31 108-109 muktyabhAve zreSThadevatvam / 110-112 cyutasya dazAGage kule mAnuSyaM, dazAGgAni / 113-114 punarmAnuSye bhogAH bodhiH saMyamaH siddhizca / 33 || iti caturaGgIyAdhyayanam 3 // // athAsaMskRtAdhyayanam // Immmmmmmmm sUtragAthe | viSayaH patram 115 jIvite'saMskRte'trANe ca kaH pramAdaH ! aTTanadRSTAntaH, cauradRSTAntaH (31) 33 116 pApadhanA narakagAminaH, cauradRSTAntaH (32) 34 117 sandhimukhagRhItacauravat pApino na mokSaH / 34 118 karmaphale bandhUnAmabandhutA, AbhIrIvaJca kavaNigdRSTAntaH (33) / 35 119 praNaSTaguhAdIpacannyAyAdarzitA, vittenAtrANaM ca, purohitaputradRSTAntaH dhAtuvAdidRSTAntazca 120 buddhajIvyAzuprajJasya bhAraNDavadapramattatA, agaDadattaSTAntaH (35) 36 121 pAzamAnI zaGkamAnaH lAbhajIvI mucyate, maNDikacauradRSTAntaH (36 / / 36 122-123 chandonirodhenApramattasya mokSa, azvadRSTAnta: (37) / anabhyAse viSAdaH / 37 // 4 // Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 bRhRdviSayA nukramaH // 42 // PIN sUtragAthe | viSayaH patram 124 kAmAMstyaktvA lokaM sametya samatAdiyu tasyApramattatA, brAhmaNIdRSTAntaH (38), vaNigmahilAdRSTAntaH (39) 125-127 mohaguNeSu rAgadveSatyAgaH kaSAyatyAgazca, - mRtyu yAvat premdvessaanugtjugupsaa| 38 || ityasaMskRtAdhyayanam 4 // // athAkAmamaraNAdhyayanam // 128 tAryeNave prabhaH / 129 sakAmAkAmamaraNe / 130 bAlAnAmakAmamasakRt , paNDitAnAM sakAma sakRt / 39 131-144 kAmagRddhaskRtanAstikaihikakAmAbhilASi zaGkitaparaloko lokadarzI trasasthAvarahiMsakaH ajApAladRSTAntaH (40), mAyI surAmAMsabhojI sUtragAthe | viSayaH patram gRddho dvidhAmalasaMcayI AtaGke bhIta: karmAnuprekSI pragADhanarakAnupekSI pazcAttApavAn bhagnazakaTavat pratipannAdharmazocI kalijitadhUrta iva saMtrasto kAmamaraNavAn / 145 sakAmamaraNasvarUpam / 146 sarvabhizvagAriSu tadabhAvaH / 147 bhizvagAriNoviSamazIlatA / 148 cIrAjInAdInAmatrAyatvam / 149 duHzIlamuratayorgatI, dramakadRSTAntaH (41)43 150-151 sAmAyikapauSadhakriyAvatodevatvam / 152 sAdhormokSadevatve / 153-154 AvAsAnAM devAnAM ca svarUpam / 155 saMyamatapobhyAM zAntAnAM gatiH / 156 -157 zIlavatAM maraNe'trAsaH / 44 | // 42 // Jain Education Interations For Privale & Personal use only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava. bRhaviSayAnukramaH // 43 // sUtragAthe | viSayaH / patram 157 dayAdharmakSAntimedhAvinAM prasannatA / 44 158-159 maraNe romaharSatyAgaH, trayANAmanyatamamaraNaM muneH| // ityakAmamaraNAdhyayanam 5 // // atha kSullakanirgranthoyAdhyayanam // 160 duHkhahetvavidyAvantaH saMsAre chidyante, kumbhagrAhigodhakadRSTAnta; (42) / 45 161 satyaiSI maitrIvAn bhUyAt / 46 162-163 mAtrAdInAmatrAtRtvAdguddhisnehayoscchedaH / 46 164 gavAdityAgina kAmarUpatA / 46 165-166 sthAvarAdeduHkhAmokSaH, priyAyuSo na hanyAt / 46 167 narakaheturdhanAdiH, dattAzanam / 168 niSkriyA jJAnavAdinaH / 169 vAgvIryAste / sUtragAthe | viSayaH patram 170 bhASAvidye pApakarmaNo na trANam / 47 171 zarIrAdAvAsaktidu:kham / 172 saMsArApannAnAM duHkhaM dRSTvA'pramattaH syAt / 48 173 mokSArtha dehadhRtiH / 174 karmahetutyAgI ythaakRtpinnddpaanmoktaa| 48 175 lepasannidhyostyAgaH / 176 aniyatagRhiSu piNDaiSI / 48 177 vaizAlikAkhyAtatvamadhyayanasya / // iti kSullakanimranthIyAdhyayanam 6 // // atha auranikAdhyayanam // 178 AdezArthamelakapoSaNam , urabhradhAntaH (43) / 179-180 puSTe AdezAkAGkSA, AdezAgame vadhaH / 5. 181 AdezAthyUrabhravadadharmI nirakeSI / 5. // 3 // For Privale & Personal use only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 bRhaviSayAnukramaH // 44 // sUtragAthe | viSayaH patram 182-186 hiMsAyA narakahetavaH, AsanAdi dhanaM ca rajohetU, tAdAtvikasya maraNe zokaH / 51 187 hiMsakAnAM narakagAmitA / 51 188 kAkinyAbhrAbhyAM sahasrakArSApaNarAjyacyutiH, . dramakarAjadRSTAnta: (44, 45) / 52 189 manuSyakAmAyuSordivi shsrgunntaa| 52 190 manuSyakAmAnAM kaakinnyaamrphlopmaaH| 52 191-192 vaNiktrayopamA / 193 mAnuSyaM devatvaM naratikaryaktve mUlaM lAbho mUlacchedazca, vaNik putratrayadRSTAnta: (46) 53 194 narakatiryaktve lolupazaThavAlasya / 53 195 cirAhulabhonmajA'sya / 196-197 mAnuSye mUlatvam , zikSAsuvratA naragatikAH / 53 198 savizeSazikSAzIlA adInA devagatikA / 54 sUtragAthe | viSayaH / patram 199 parAjayajJAnaM kin| 200 kuzAgrasamudrodakavannaradevayoH kaamaaH| 54 201 alpe AyuSi yogakSemaM kiM na vindyAt / 54 202204 kAmA'nivRttomArgabhraMzI kAmanivRtto devagatikaH cyutto'pi RddhiAtyAdimAn / 205-207 bAladhIrayoH svarUpa tulanA gatizca / // ityauradhikAdhyayanam // // atha kApilIyAdhyayanam // kapiladRSTAntaH / (47) 208 adhruve saMsAre durgatirodhakaM kiM / 209 asnehasya doSapadAnmuktiH / 210 prAptajJAnasya cauramokSAthemupadezaH / 211 granthakalahatyAgI alepakaH / 212 zleSmamakSikAvadbhogagRddhAjJasya bandhaH / 59 53 // 44 // Jain Education intermiNTA For Privale & Personal use only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 bRhaviSayAnukramaH // 45 // stragAthe | viSayaH patram 213 vaNijAmataraH kAmaH sAdhUnAM sutaraH 214 ajJahiMsakAH sAdhabo nrkgaaminH| 57 215 prANavadhAnanuzAtA muktigaamii| 216 sthulAdudakabadvaSaviratAtyApanirgamaH / 217 basasthAvasyormadhalyAgaH / 218-219 eSaNArato jAtaiSI arasagaddhau bhikSuH, prAntAdi yApanArtha sevate / 220 lakSaNasvapnAdiprayoktA na sAdhuH / 59 221-222 kAmAtsamAdhibhraSTA AsuragatikAH saMsArabhramiNo durlabhavodhikAzca / 223 kRsnalokenApyasantoSaH dupUra AtmA / 59 224 lAbho lobhahetuH, dvimAsalAbhe koTilobhavat / 59 225 strISuna gadayet, pralobhya dAsavatkrIDanti taaH| 60 226 bItyAgI dharmastho bhikSuH / 6. stragAthe | viSayaH patram 227 kApilAdhyayanakriyAphalam / // iti kApilIyAdhyayanam 8 // // atha namipravajyAdhyayanam // 228-229 namezcyavanaM jAtismRtiH putramabhiSicya dIkSA . (namidRSTAntaH) (48) / 230-231 bhuktabhogasya tyAgaH, rASTUbalAvarodhaparijana tyAgazca / 232 pravrajati nagaryA kolAhala / 233-234 mAhanarUpeNa zakrAgamana, nagarIkolAhalaprAsAdagRhadAruNazabdahetupRcchA / 62 235-237 hetukAraNacoditanamivAkyaM vAtahi yamANagandhe bane khagAkandaiH samAdhAnam / 238-239 dahyamAnamandirAnta puropekssaaprshnH| 63 240-241 bhaphiJcanasya nagarIdAhe na dAhaH / 63 // 45 // can Education Interational For Private & Personal use only wrow.jainelibrary.org
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ patram utta0 ava0 vRhaviSayAnukramaH // 46 // sUtragAthe | viSayaH 242-243 bhaputrakalatravyApArasya na priyApriye, ekatvAnu darzino bhadraM ca / 244-245 prAkAragopurAdikaraNAnantaraMbrajetIndravAkyam / 64 246-249 zraddhAtapaHkSAntyAdernagaryagalAprAkArAditvaM kRtvA muktiriti nmiH| 250-251 prAsAdAdi kRtvA vrjetiindrH| 252-253 zAzvatasthAnajigamiSA / 254-255 nagarakSemaM kRtvA brjetiindrH| 256-257 kAryakAriSu dnnddaadnnddau| 258-259 anamrapArthivavazIkAraH (indrH)| 260-263 dazalakSajayAdAtmajayaH, jitAtmanaH sukhami ndriyakaSAyajayazca (nmi:)| 264-265 yajJadvijabhojanAnantara braja (indrH)| 66 266-267 dazalakSagodAnAt zreyaH saMyamaH (nmi:)| 66 sUtragAthe | viSayaH / patram 268-269 ghorAzrame pauSadhiko bhava (indraH) / 270-271 kuzAgrabhojI na dharmA zAhaH (namiH) 272-273 hiraNyAdi varddhaya (indrH)| 67 274-276 suvarNAdiparvataiH pRthivyAdibhizca naikasya sntossH| (namiH ) / 277-278 haSTabhogalyAge'nyabhogaprArthanA (indrH)| 68 279-281 zalyaviSasopamAkAmArthinAM narakaH / krodhAdenarakagatyAdiH (nmiH)| 282-284 indrasvarUpaprakAzo'krodhAdinA nmistutiH| 69 285-287 atrAmutrottamatayA siddhigamanena ca stutiH pradakSiNAzca, vanditvA svargamazca / 288-289 nameranutkarSaH bhognivRttidRssttaantbhuutaa| 71 // iti namipravajyAdhyayanam 9 // // atha dumapatrakAdhyayanam // // 46 // Jain Education Inten For Privale & Personal use only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava. bRhaviSayAnukramaH // 47 // sUtragAye | viSayaH / patram 290 pANDurapatravannarANAM jIvitam / 291 kuzAgrabinduvannarajIvitaM stokam / 72 292 ikhare bahuvighne cAsmin karmanAzopadezaH / 72 293 mAnuSyaM durlabha gAdAzca vipAkAH / 72 294-303 pRthivyaptejovAyuvanaspativitricatuSpaJcendriya devanArakakAyasthitiH / 304 pramAdabahulasya saMsArabhramaNam / 73 305-309 AryatvAhInapaJcendriyatottamadharmabhutizraddhA- 74 sparzanAnAM durlabhatA / 310-315 zrotracakSurghANarasanasparzanasarvabalAnAM hiintaa| 75 316 aratigaNDAdibhiH zarIratApaH / 75 317 asnigdhasya zAradakumudajalavatprasannatA / 75 318 vAntApAnam / 319 dvitIyamitrAdigaveSaNam / sUtragAthe | viSayaH patram 320 jinAdarzane'pi shrddhaa| 76 321 niSkaNTako mahAlayo mokssmaargH| 322 viSamamArgAvagAhe pazcAtApaH / 323 tIrAgataH pArAya svarasva / 324 kSemazivAnuttarAM siddhiM gaccha / 325 upadezasarvasvam / 326 rAgadveSacchedaH, siddhigatizca gautamasya / 77 // iti drumapapatrakAdhyayanam 10 / / // atha bahuztapUjAdhyayanam // 327 saMyogamuktAcArakathanapratijJA / 78 328 stabdhalubdhAnigrahapralApyavinIto'bahuzrutaH / 78 329-331 azikSAhetavaH stambhAdyAH (5) adhaH zirAdyAstu zikSAhetavaH (8) / 78 332-339 abhIkSNaM krodhaprabandhAdyairavinItaH (14), nIceva'tyAyavinItaH (15) / tijnyaa| // 47 // Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 bRhadviSayAnukramaH // 48 // sUtragAthe | viSayaH patram 340 gurukulavAsiyogopadhAnAdimataH zikSAhatvam / 80 341 zaGkhapayovadbahubhute dharmakItyauM / 81 342-356 kambojAzvAzvArUDhazUraSaSTihAyanakuJjarayUthezavRSabha siMhavAsudevacakravartIndradivAkaracandrakoSThAgArajamyU zItAmandarasvayambhUramaNairupamA bahuzrutasya / 74 357 gambhIraduSadharSatAbinaH siddhiH| 84 358 zrutAdhiSThita AtmaparatArakaH / 84 // iti bahuzrutapUjAdhyayanam 11 // // atha harikezIyAdhyayanam // 359-361 zrAvakakulo guNI harikezaH. harikezidRSTAntaH (49), paJcasamitastrigupto yjnypaattkmaagtH| 86 362-364 tapaHkRzaM prAntopadhimanAryA jAtimada hiMsendraya bhramaratA varNanAzavastrAdibhirupahasanti / 86 365 prApte ninditvA gamanapreraNA / 87 sUtragAthe | viSayaH patram 366-368 zarIraM pracchAdya tindukayakSavAkya, sAdhuguNakathana, bhikSAyAcA / 87 369 dvijArthametattadgacchaH (chaatraaH)| 87 370 sthalanimnanyAyena dehi (ykssH)| 88 371 jAtividyopapetA dvijAH kSetram (chaatraa:)| 88 372-373 jAtividyAvihInA krodhAdimantaH pApasya kSetra, mikSAcaryAvantaH puNyasya (ykssH)| 89 374 pratyanIkAya na dadmo'nnapAnam (chaatraaH)| 89 375 samitisamAdhiguptimate'dAne yajJalAbho na (ykssH)| 89 376-377 daNDaphalAdibhizchAtrAdInAM vadhAyA''dezo'dhyApakasya, chAtrAstAiyanti RSim / 90 378-381 aninditAGgI bhadrA nataH kumArAn sAntvayati RSiM ca stauti / 91 // 48 // Jan Education in For Privale & Personal use only ___
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 // 49 // bRhaviSayAnukramaH 99 sUtragAthe | viSayaH patram 382-389 asurakRtaM tADanam , bhadrAkRtopAlambhaH zaraNagati zikSA ca / chAtrAvasthA, sabhAryAdhyApakakatA kSAmaNA prasAdanaM ca / 93 39. yakSakRtametaditi muniH| 93 391-394 zaraNagatiH, arcanaM, bhaktadAnAnujJA, vijJaptidani divyapaJcakaM ca / 94 395 vismitadvipakuvA tpprshNsaa| 94 396-397 jyotirArambhamAzuddhI na kuzala, kuzAdayaH pApakriyAH / 95 398-400 prattiyAgakarmakSayaprabhA, vadhAdiviratasaMvRttAdiya jayAnI / 96 401-402 jyotistasthAnassuvAvipra tapAdInAM jyoti rAditA / 96 403-405 hudatIthAdiprazne dharmAdInAM hRdattvAdi / 17 sUcagAthe | viSayaH patramA // iti harikezIyAdhyayanam 12 // // atha citrasaMbhUtIyAdhyayanam / / 406 kRtanidAnabrahmadattajanma, citrasaMbhUtodAharaNam (50) / 407 citraH purimatAle zreSThI pravajitabdha | S. 408 kAmpitye samAgamaH, mitho vArtA ca, purojAtInAM prakAzaH RddhidAnAdarazca / 99 40-12 anyo'nyAnurAgAnuraktau ASAM bhrAtarodAsA ityAdi brahmavAkyam / 99 413 khabhidAnAdiyogaH (muni)| 100 414 satpazaucaphalam (brmo| 100 415-417 svabAhyAntaHsamRddhivarNanam / 1.1 418-419 prAsAdavittabhRtyAyanimantraNam / 101 420-422 gItanRtyAbharaNakAmAnAmazubhatA virato sukha ca citrarAjAya zAstiH / 102 // 49 // Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ ar utta0 ava0 bRhaviSayA nukramaH // 50 // sUtragAthe | viSayaH patram 423-425 pUrvabhavAn dRSTvA mokSahetudIkSopadezaH / 103 426 azAzvate jIvite puNyabhraSTaH zocati / 103 427-428 siMhAnmRgavanmaraNe karmaNi cAzaraNam / 103 429-430 dvipadakSetragRhadhanAdebhinnatA / 103 431 jarA varNahAriNI, mA karma kArSIH (muniH)| 104 432 bhogAH saGgakarAH / 433-435 apratikrAntanidAnA kAmabhogamUrchA, paramajhanAga batyAge'samarthaH / 105 436-437 kSINaphalaDhumapakSinyAyena bhogA anityAH, tyAge 'zakto'pi dharmasthito bhAvI devastvam / 105 438 ArambhaparigrahaM moktumazaktastvaM gacchAmyaham (muniH) / sUtragAthe | viSayaH patram // iti citrasaMbhUtIyAdhyayanam 13 // // atha iSukArIyAdhyayanam // 441-443 devabhavAd iSukArAdInAmavatAraH / 107 dRSTAntaH (51) / 108 444-445 jAtismRtyA putrayothairAgyam / 108 446-447 mokSAbhikAhikSaNoH tayoH pituraapRcchaa| 108 448-449 sutotpattau vedAdhyayanAdi kRtvA bhavatamAraNyako (pitA) / 109 450-455 vedAdInAmatrAtRtA kAmA anarthamUlAH, anapekSito mRtyuH (kumaarii)| 110 456 dhanastrIkAmAstapaHphalam (pitaa)| 111 457 Atmahite dhanAdernirarthakatA (ku0)| 111 458 zarIramAtro jIvaH (pi0) / 111 459-461 nityajIvatvabandhayoH sAdhanam , pUrvavatpApakaraNa 105 106 // 50 // 439 brahAdattasyApratiSThAnanarake gatiH / 440 citrasya muktiH / 106 Jan Eden For Private & Personal use only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava* // 51 // sUtragAthe viSaya: saduHkhe gRhe'ratizca (ku0 ) / 112 462 vyAdhavAgurApraharaNapraznAH (pi0 ) / 112 463-465 mRtyujarArAtrayaH tAH dharmyadharmiNoH saphalAH aphalAzca (ku0 ) / 113 466 pazcAd yAsyAmaH ( pi 0 ) | 113 467-468 mRtyusakhyapalAyanAbhAvAd dharme tvarA (ku0 ) / 113 469-470 putratyaktasyAzobhanatA (purohitaH) / 114 471 bhuktabhogI gamiSyAvaH (pu0patnI) / 114 472 samalAbhAlAbhasukhaduHkho maunI bhaviSyAmi (pu0 ) / patram 114 473 mikSAcaryA duHkhaM, bhuGkSva bhogAn (pu0patnI) / 115 474-475 putrI virakto, dhIrANAM zramaNyam (pu0 ) / 115 476 patiputrAnusaraNA'numati: ( pu0 patnI ) / 116 sUtragAthe viSaya: patram 477-480 taddhanagrAhiNe rAje rAzIzikSA, mA vAntAzI bhava, na te tuSTizvalAH kAmA dharmastrANam / 116 481-488 rAjJyA vairAgyam / 118 489-493 rAjarAiyordIkSA, mokSazca sarveSAm / 119 // itISukArIyAdhyayanam 14 // // atha sabhikSukAdhyayanam // 494-509 maunacaraNAdi - rAgoparamaNAdi AkrozavadhasahanAdi - prAntazayanAsanAdi-satkArAnIhA di-mohanirAsAdi-svara bhImAdivarjana- mantramUlAdivarjanakSatriyazlokAdivarjana-saMstavatyAga adattatyAgazuddhagrAsa-dhUmaparihAra- nirbhaya-dRDhasamyaktvAzilpajIvanAdiguNopeto bhikSuH / // iti sabhikSukAdhyayanam 15 // // atha brahmacarya samAdhyayanam // 124 bRhadviSayA nukramaH // 51 //
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 // 52 // Jain Education Intern sUtragAye viSaya : sU0 2 samAdhisthAnoddezaH / patram 3 pRcchA, strIpazupaNDakAsaMsaktazayanAdisemanaM, viparyaye doSAH / 4. pUrvavatstrI kathAvarjanam / 5 pUrvavastrIniSadyAvarjanam / 6. pUrvavadindriyA lokavarjanam / 7- kuDanyAdyantarakUjitAdizravaNa varjanam 8. pUrvarakrIDitasmaraNavarjanam / 9 praNItAhAravarjanam / 10. atibhojanavarjanam / 11 vibhUSAtyAgaH / 12 zabdAdyananupAtitA / gA0 510 519 dazasthAnazlokAH / 520-525 strIsakkazayanAdinAM tAlapuTopamatvam / 125 125. 126 126 126 127 127 127 127 127 128 129 129 fure: patram 523-524 tyaktakAmAdiH dharmArAmAdirataH syAt / 130 525-526 brahmacaryamahimA / 130 // iti brahmacaryasanAdhyayanam 16 // // atha pApabhramaNAdhyayanam / / 527-529 prabrajya zayyAdirataH sukhazIlaH pApakramaNaH / 13:1 530 - 5450 AcAryanindakA tarpakaprANAdimardakApramArjitasaMstArAdyArohaka dutacAripratilekhanApramattaguruparibhAvabahumAyivivAdodakAsthirAsana sarajaskazayanavikRtibhojanAvasUryabhojanAcAryatyAgaparagehamyApAra kuTumbapiNDAH pApabhramaNAH / 1346 135 546 - 547 pApabhramaNatA tadvarjane ca phalam // itipApazramaNAdhyayanam 17 // // atha saMjayatImAdhyayanam // gAthe bRhadviSayAnukramaH // 52 // :
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 bRhaviSayA nukramaH // 53 // sUtragAthe | viSayaH patram 548-550 hayAdiyutaH mRgayAnirgataH saMjayaH / udAharaNam (52) / 551-552 kezarodyAne sAdho: pArzva mRggtiH| 136 553-557 sAdhudarzanaM, mandapuNyatekSaNa, kSAmaNA sAdhumauna nRpabhayaM ca / 558-564 abhayado bhava, gantA tyAgI, caJcalAyuH pretyArthI, svArthakuTumbI tapasvI parakAryakarmakSI / 138 565-566 saJjayadIkSA / 567-569 saJjayaM prati tyAgarUpanAmagotrAdipraznastadu ttaraM ca / 570-578 kriyAvAdyAdyAH (4), buddhaprAduSkRtA ete, phalaM caiSAm / teSAM mAyAvitA / tadviSayaM svajJAnaM brahmalokacyavana nAnArucivarjana praznavarjanaM ca / sUtragAthe | viSayaH / patram 579-580 tajjJAnaM jinazAsana kriyA'kriyayograhaNavarjanam / 142 581-587 bharatasagaramaghavatsanatkumArazAntikunthvaramahA padmahariSeNajayadazArNabhadrapratyekabuddho(4) dAyanazvetavijayamahAvalAnAM tyAgamokSau / 144 598-600 dRDhaparAkramopadezaH, saMsArataraNaM siddhizca / 145 // iti saMjayatIyAdhyayanam 18 // // atha mRgAputrIyAdhyayanam // 601-604 sugrIvAdhipabalabhadramRgAputrabalazrI: (mRgAputra:) dogunduka iva krIDan nagarAlokI, mRgA putradRSTAntaH (53) / 605-608 sAdhudarzanAjAtismRtiH / 147 609-610 virakta: pratrajyAkramaH / pitarAvuvAca / 147 // 53 // Jain Education Internatiorial For Privale & Personal use only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ patram utta0 ava. bRhaviSayAnukramaH w // 54 // w w w d w sUtragAthe | viSayaH 611-623 bhogA viSaphalavatkTuvipAkAH zarIramanityatvA dyAghrAtamasAre vyAdhirogAdyAlaye naratve'ratijanmAdiduHkhaM kSetrAdeviyogaH, asundarA bhogA apAtheyATavIgamanavatpradIptagRhazayanavatsaMsAra / 147 624-643 sAdhudharmaduSkaratA / 151 644-674 narakaduHkhavarNanam / 675 niSpratikarmatA (zrAmaNye) / 676-683 araNyamRgacaryA / 157 684-687 mRgAputradIkSA / 688-693 mRgAputrAnagAravarNanam / 694-695 mRgAputrasiddhiH / 696-698 upasaMhAraH / 159 // iti mRgAputrIyAdhyayanam 19 // // atha mahAnirgranthIyAdhyayanam / / sUtragAthe | viSayaH patram 699 maGgalaM kRtvA zikSApratijJA / saMyatamuni dRSTAntaH (54) / 700-706 zreNikakRtA saMjayaprazaMsA pRcchA c| 1 ___707 anAthatvaM munitve hetuH / 708-809 nAthabhavanam / 710-711 anAtha; kathaM nAtha: / 712-713 azvahastyAdibhirnAthatvam / 714-733 anAthatvasvarUpe svapUrvavRttam / 734-735 Atmano caitaraNyAditvam / 736-748 zrAmaNye'pi kumArgasaMbhavAdanAthatA / 168 749-751 kuzIlaThyAgino mArgeNa mokSaH / 169 751-758 zreNiktuSTiH kSAmaNopasaMhArazca / // iti mahAnirgranthIyAdhyayanam 20 / // atha samudrapAlIyAdhyayanam // d 162 w w mw mw mw // 54 // For Privale & Personal use only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAthe viSayaH patram utsa0ava0 759-768 samudrapAlajanmavivAhabadhyadarzanasaMvegamAtA pitRpRcchA dIkSA ca / samudrapAladRSTAnta: // 55 // bRhaviSayAnukramaH 182 sUtragAthe | viSayaH / patram 814-830 guhAyAM rathaneminA samAgamaH, bhogaprArthanA, rAjImatyA nizcalatA upadezazca / rathanemegipratipattiH / 182 831 upasaMhAraH / // iti rathanemIyAdhyayanam 22 // // atha kezigautamIyAdhyayanam / / __ kezigautamodAharaNam (57) / 832 zrIpArzvavarNanam / 183 833-835 suvihitakezinastinduke Agamanam / 183 836-839 zrIgautamasyAgamanaM koSThake / 840-844 ubhayorAcArabhedacintA / 845-851 gautamasya gamanaM, palAlAdibhiH pratipattiH, dvayoH zobhA, lokasamAgamaH / 852-853 pRcchAyA anujJA / 186 769-781 samudrapAla-anagAravarNanam / 174 782 smudrpaalsiddhiH| 174 || iti samudrapAlIyAdhyayanam 21 // // atha rathanemIyAdhyayanam // rathanemidRSTAntaH (56) / 176 783-799 maharyA nemerudvAhamahotsavaH, mRgarodhapraznazca / sAratheruttaram / 178 800-806 nemerdIkSA / 179 807-809 vAsudevAdikRtA nemistutiH| 810-813 rAjImatIdIkSA / vAsudevAzIrvAdaH / 180 183 / 184 185 Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAthe | viSayaH patram sUtragAthe viSayaH patram utta0 ava0 bRhaviSayA nukramaH // 56 // 854-858 catuHpaJcayAmayoH kezinaH prshrH| ju jaDa-vakrajaDatvAdinA gautamasyottaram 186 859-864 sacelakAcelakapraznaH pratyayAdibhiruttaram / 188 865-869anujJAyAM zatru-tatparAjayaprazna uttaraM ca AtmakaSAyendriyajayAdinA / 189 870-874 tathA pAzakartanapraznaH, rAgadveSacchedAdinA uttaram / 875-879 latonmUlanapraznaH, bhavatRSNAdinA uttaram / 190 880-884 aminirvApaNapraznA, kaSAyAmizrutazIlatapo jalairuttaram / 885-889 duSTAzvanigrahapraznA, manonigrahAdinottaram / 192 890-894 kupathapraznaH, kupravacanAdinottaram / 192 895-899 zrotovAraNapraznA, jarAmaraNavegadharmadvIpA dinottaram / 900-904 saMsArapAragamanapraznaH, saMsAranAvAdibhiruttaram / 194 905-909 tamonAzaprabhA, jinabhAnunottaram / 194 910-915 prApyasthAnapraznaH, nirvANAdinottaraM / 195 / 916-920 gautamanamaskAraH, kezibodhaH, samAgama phalanirdezaH lokasantoSa AzIzca / 196 // iti kezigotamIyAdhyayanam 23 // atha dvitIyo bhAgaH // atha pravacanamAtradhyayanam // 921-923 aSTapravacanamAuddezaH / 197 924-928 AlambanAdikAraNeryAdravyAdiH / 198 929-930 akrodhAderasAvadyAdi SAsamitiH / 931-932 zuddha bhikssaadiressnnaa| 933-934 AdAnanikSepasamitiH / // 56 // Sain Education International For Privale & Personal use only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sUtragAthe | viSayaH / patram utta0 ava. bRhaviSayAnukramaH // 57 // 935-938 uccArAderanApAtAdau vistIrNAdau ca tyAgaH / samitInAmupasaMhAraH / 200 939 guptikathanapratijJA / 200 940-941 saMrambhAdinivRttA satyAdiyutA manoguptiH / (4) tathaiva vacoguptiH / 941-945 sthAnAdau saMrambhAdeH kAyanivarttanaM kAyuguptiH / 946-947 samitigupyorvizeSaH taddyaphalaM ca / 202 // iti pravacanamAtradhyayanam 24 // // atha yajJIyAdhyayanam // 948-952 manorame vijayaghoSayajJe jayaghoSasya bhikSAyAJcA jayaghoSadRSTAntaH / (58) / 203 953 955 Rtvigbhya idaM, na tubhya deyam / (yaajk:)|203 sUtragAthe viSayaH patram 956-959 vedayajJAdimukhAzaH (muniH)| 203 960-962 niruttaraH papraccha svarUpam (yaa0)| 204 963-981 vedAdimukhabrAhmaNAdisvarUpam (muniH)| 208 982-985 muniprazaMsA dIkSAvijJaptizca / 208 986-989 nirIhatA, mRttikAgolaka dRSTAntazca / 209 990-911 vijayaghoSadIkSA, dvayormokSazca / // iti yajJIyAdhyayanam 25 // // atha sAmAcAryadhyayanam // 992 duzvamokSiNIsAmAcArIkathanapratizA / 210 993-995 sAmAcAryaH (10) AvazyakyAdyAH / 210 996-998 (10) sAmAcArIviSayaH / 999-1001 svAdhyAyayAvRttyaniyogaH / 1002-1003 pauruSIcatuSkakRtyam / 212 // 57 // Sain Education International For Private & Personal use only wronaw.jainelibrary.org
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ patram utta0 ava0 bRhaviSayAnukramaH // 58 // stragAthe | viSayaH / patram 1004-1007 chAyayA pauruSIjJAnaM pratilekhanAkAlajJAna 212 1008-1011 rAtripauruSI (4) kRtyaM tajjhAnopAyazca / 213 1012-1028 pratilekhanAvidhirAhArAnAhArakAraNAni vihArasvAdhyAyakAlapratikramaNAdi / 216 1028-1042 devasikapratikramaNavidhiH kAlagrahaNa / rAtripratikramaNavidhizca / 218 1043 upasaMhAraH, sAmAcArIphalam / 219 // iti sAmAcAryadhyayanam 26 / / // atha khaluGkIyAdhyayanam // 1044-1045 gargasya samAdhiH ziSyopadezazca / 220 1046-1051 khaluGkaziSyayoH sAmyam / 221 1052-1057 gauravakrodhabhikSAlasatvAdyAH kuziSyadurguNAH / 222 stragAthe | viSaya: 1058-1060 udvegena kuziSyatyAgaH zItIbhAvazca / 223 // iti khaluGkIyAdhyayanam 27 // // atha mokSamArgAdhyayanam // 1061 jJAnAdimokSamArgakathanapratijJA / 223 1062-1063 mArgasvarUpa tatphalaM ca / 224 2064 jJAnapaJcakam / 224 1065-1066 jJAnaviSayo dravyaguNaparyAyalakSaNaM c| 225 1067-1072 dharmAdharmAderlokatvaM, teSAmekAnekate lakSaNAni ca / 226 1073 paryAyalakSaNam / 1074-1091 jIvAdizraddhAmayaM samyaktvaM, nisarga rucyAdyAH (10) samyaktvaliGgAni / samyaktvamahimA, tadAcArAzca / 230 226 // 58 // Jain Education Intem For Privale & Personal use only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ / sUtragAthe / viSayaH utta0 ava0 // 59 // 232 sUtragAthe | viSayaH patram 1092-1093 cAritrapaJcakam / 231 1094 dvividhaM tapaH / 231 1095-1096 mokSaprAptI jJAnAdInAM vyApAraH, saMya matapaHphalaM ca / // iti mokSamArgAdhyayanam 28 // // atha samyaktvaparAkramAdhyayanam / / sa. 13 adhyynoddeshH| 14 savegAdIni (73) dvArANi / 233 15-87 saMvega 1 nirveda 2 dharmazraddhA 3 zuzrUSA 4 ''locanA 5 nindanA 6 garhaNA 7 sAmAyika 8 caturviMzatistava 9 bandanaka 10 pratikramaNa 11 kAyotsarga 12 pratyAkhyAna 13 stavastutiH 14 kAlagrahaNa 15 prAyazcitta 16 kSAmaNA 17 svA | patram bRdviSayAdhyAya 18 vAcanA 19 pratipRcchA 20 parAvarttanA 21 'nuprekSA 22 dharmakathA IN nukramaH 23 zrutArAdhanai 24 kAgramanaskatA 25 saMyama 26 tapo 27 vyavadAna 28 sukhasAtA 29 pratibaddhatA 30 viviktazayyAdi 31 vinivarttanA 32 saMbhogo 33 padhyA 34 hAra 35 kaSAya 36 yoga 37 zarIra 38 sahAya 39 bhakta 40 sadbhAvapratyAkhyAna 41 pratirUpatA 42 vaiyAvRttya 43 sarvaguNasaMpUrNatA 44 vItarAgatA 45 kSAnti 46 muktyA 47 jeva 48 mArdava 49 bhAva 50 karaNa 51 yogasatya 52 mano 53 vacaH 54 kAyaguptatA 55 mano 56 vacaH 57 kAya // 59 // For Privale & Personal use only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 // 60 // vRhaviSayAnukramaH sUtragAthe | viSayaH | patram samAdhAraNA 58 jJAna (gA 1097)59 darzana 60 cAritrasaMpannatA 61 zrotra 62 cakSu 63 rmANa 64 jihvA 65 sparzanendriyanigraha 66 krodha 67 mAna 68 mAyA 69 lobhavijaya 70 premadveSamithyAdarzanavijaya 71 yathAyayuHpAlana 72 sarvahAnAnAM 73 phalAni / 253 88 upsNhaarH| 253 // iti samyaktvaparAkramAdhyayanam 29 // ||ath tapomAgAMdhyayanam // 1098 karmakSayahetavastapaH 254 1099-1103 anAzravastaTAkadRSTAntena, saMvaranirjare / 254 1104 bAhyAbhyantaratapasI (6) / 255 . khatragAthe | viSayaH | patram 1105-1110 bAhya tapaH (6) anazane itvare aNi tara ghanavargavargaprakIrNAni, itarasmin savicArA vicArAdi / 256 1111-1121 avamodaya dravyakSetrakAlabhAvaparyAyaiH (peTArddha peyadyAH) / 259 1122 aSTavidhagocaraiSaNAbhigrahAH / 259 1123-1125 vikRtyAdityAgaH, vIrAsanAdi, ekAnnAdiH (krameNa) / 260 1126 bAhyasyApasaMhAraH, abhyantarapratijJA / 260 1127-1134 saprabhedamabhyantaraM tapaH tatphalaM ca / 261 // iti tapomArgAdhyayanam 30 // // atha caraNavidhyadhyayanam // 1135-1155 caraNavidhipratijJA, ekAditrayastriMzadantasthA nAni viratI rAgadveSAdIni tatphalaM ca / 265 // 60 // Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava. bRhaviSayA // 61 // sUtragAthe | viSayaH / patram // iti caraNavidhyadhyayanam 31 // // atha pramAdasthAnAdhyayanam / 1156-1158 mokSakathanapratijJA mokSakAraNAni tatkAraNAni ca (vRddhasevAdIni) / 266 1159 mitAhAranipuNasahAyavivekaniketanasamAdhi kAmo muniH / 266 kAmAsaGgenaikAkI / 267 1161-1163 mohatRSNayormohakarmaNoH karmabhaSayoduHkhamohayostRSNAlobhayoranyo'nya kAryakAraNatA / 268 1164-1175 rAgAdighAtopAyAH, rasaparihArasa, viviktazayyA strIniSadyA, rUpAdIkSaNatyAgaH, strIdurastyajatA, viSayakaTukatA / 275 __ sUtragAthe / viSayaH / patram 1176-1254 priyApriyaviSayatyAgaH, indriyAnindriyagRhi- 1 doSAH / 277 1255 viSayebhyo rAgigo duHkhe, nAnyasya / 277 1256 bhogAna sAmyavigatI, kintu raagdvesso| 277 / 1257-1259 krodhAdityAgaH, akalpyAdityAgaH / 278 1260-1266 bandhaheturarAgiNo mokSAya, nendriyArthI rAgAya, asaMkalpAttRSNAhAniH, kaivalyaM, mokSaH, kRtArthatA, upasaMhArazca / 280 / iti pramAdasthAnAdhyayanam 32 // // atha kameprakutyadhyayanam / 1267 saMsArahetukarmapratijJA / 281 1268-1291 aSTakarmANi / jJAnAvaraNAderuttarabhedAH (5.9-2-28-4-93.2-5) // 6 // Jain Education Interational For Private & Personal use only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtragAtheM viSaya paMcam sUtragAye viSayaH patram utta0 ava0 bRhaviSayA // 6 // 1349-52 lezyAprathamacaramasamayayonepipAtaH, kintvanta mahata~ gate sthite ca, upasaMhArazca / 296 // iti lezyAdhyayanama 34 // // athAnagAramArgAdhyayanam // 1353-73 upodghAtaH, sanazuddhavasatyapacanadhanatyAgazuddha SaNA'rcanAdityAgasaddhyAna nirmamatvaikSiH / pradezakSetrakAlabhAvakathanapratizA tannirUpaNamu pasaMhArazca / 286 // iti karmaprakRtyadhyayanam 33 // // atha lezyAdhyayanam // 1212-1293 upakramo lezyAnAM nAmAdidvArANi ca / 287 1294 lezyAnAmAni / 287 1295-1300 lezyAvarNaH / 288 1301-6 lezyArasAH / 288 1307-11 lezyAgandhasparzapariNAmAH / 289 1312-23 lezyAlakSaNAni / 291 1324-46 lezyAyAH sthAnAni, sAmAnyena ganyapekSayA ca jaghanyotkRSTA sthitiH / 295 1347-48 lezyAto gatiH / 296 // iti anagAramArgAbhyayanam 35 // // atha jIvAjIvavibhattyadhyayanam // 1374-1375 upodghAta:, saMyamaH phalaM lokAlokalakSaNa 1376 dravyakSetrakAlabhAyaiH prarUpaNA / 302 1377-1379 rUpyarUpyajIvabhedAH / 303 // 62 // For Privale & Personal Use Only www.ininelibrary.org
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ utta0 ava0 // 63 // tragAthe | viSayaH / patram 1443-1449 pRthivyAM sUkSmavAdazai paryAptAparyAptI vAdare lakSaNa (7) kharau / 312 1450-1456 sUkSmAH sarvaloke'nAnAtvAH, bAdarAdeze, sthitizca pRthivyAH, varNAdibhedAH 313 1457-1464 apkAye'pi bhedasthityAyurvarNAdibhedAH / bRhaviSayAnukramaH stragAthe | viSayaH | patram 1380-1382 arUpyajIvasya kssetrkaalpruupnn|| 303 1383-1387 rUpiNo bhedAH, kSetra kAlazca / 305 1388-1419 varNagandharasasparzasaMsthAnerbhAvaH / 306 1420 ajIvasya vibhaktarupasaMhAraH, jIvasya pratijJA / 307 1421-1423 siddhabhedAH / 307 1424-1427 skhyAdInAmekasamayasiddhAnAM saMkhyA / 308 1428-1429 sapraznasiddhaskhalanAdi / 308 1430-1434 siddhazilAsvarUpa lokAntasvarUpa ca / 309 1435-1439 siddhAnAmavagAhana svarUpamavagAhanA'nantasthiti nAdiyuktatvaM ca / 310 144. siddhAnAM kSetrasvarUpe / 311 1441-1442 saMsAriNastrasasthAvarAH pRthivyamvanaspatayastridhA sthAvarAH / 311 1465-1480 vanaspateH pratyekasAdhAraNaprabhedAH sUkSmasvarUpa sthityAyurvarNAdibhedAH / sthAvaropasaMhAraH, trasakathanapratijJA, tejovaayudviindriyaadyaastrsaaH| 1481-1489 tejaso bhedAH kAlasthityAyurvarNAdibhedAzca / // 6 // 1490-1498 vAyorbhedakAlasthityAyuvarNAdi / 316
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUcagAthe viSayaH paJcam sUtragAthe | viSayaH / patram utta0 ava0 bRhaviSayA 1632-1633 jinavacanakaraNAkaraNayoH phalam / 328 1634 AlocanAzravaNe bAyAgamajJAnAdi kAraNam / nukramaH // 64 // 328 1499-1619 dvIndriyAdyAH udAratrasAH, dvitricaturindriya nArakapaJcendriyatiryaGmanuSyacaturvidhadevAnAM bhedakAlasthityAyurvarNAdibhedAH / 325 1620-1625 siddhasaMsAriNo jIvAH rUpyarUpiNo'jIvAstAn zrutvA zraddhAya saMyame rameta / 325 1622-1627 anupAlitasaMyamasya dvAdaza varSANi saMlekhanA / 327 1628-1631 kandarpAdikA azubhA bhAvanAH phalaM ca tAsAm / 327 1635-1637 kandarpAdibhAvanAnAM svarUpa tatphalaM ca 330 1640 zAstropasaMhAraH / 330 ni. gA. 560-562 pAragAmino bhavyAH, abhavyA na . tadadhIyeta zAstram / 33. // iti jIvAjIvavibhaktyadhyayanam 36 // // ityuttarAdhyayanAvacUNoM bRhaviSayAnukramaH // // 64 // Sain Education International For Privale & Personal use only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ // atha caturviMzatitamamadhyayanaM pravacanamAtrAkhyam // anantarAdhyane pareSAmapi cittaviplutiH kezigautamavadapaneyetyukta', iha tu tadapanayanaM samyagvAgyogata eva, saca pravacanamAtRsvarUpaparijJAnata iti tatsvarUpamucyate, asya nAma pravacanamAtR aTThappavayaNamAyAo, samiI guttI taheva y| paMceva ya samiIo, tao guttIu AhiyA // 921 // samitayaH guptayastathaiva, caH samuccaye, aSTasaGkhyatvaM tu kathamAsAmityAzaGkayAha-paJcaiva samitayaH trayo guptayaH AhiA-AkhyAtAstIrthakRdAdibhiriti gamyam // 11 // // 921 / / tA eva nAmata Aha iriyAbhAsesaNAdANe, uccAre samiI iy| maNaguttI vayaguttI, kAyaguttI u aTThamA // 922 // IraNaM-IryA gatipariNAmo, bhASaNaM-bhASA, eSaNaM epo-gaveSaNaM taM karoti iti eSaNA, AdAnaM-grahaNaM pAtrAdeH nikSepopalakSaNametat , tata eSAM samAhAre IryAbhASaNAdAnaM tasmin , casya bhinnakramatvAducArazabdasyopalakSaNatvAduccArAdipariSThApanAyAM ca, samitirasya ca pratyekamabhisambandhAdIryAsamitirityAdi yojyaM, itiH parisamAptau, etAvatya eva samitayaH, tathA manaso guptiH manoguptirevamuttarayorapi // 2 // // 922 // nigamanamAha pravacanamAtRNAM nAmanirdezaH Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrgi: // 197 // Jain Education Intern eyAo aTTha samiIo, samAseNa viyAhiyA / duvAlasaMgaM jiNakkhAyaM, mAyaM jattha u patrayaNaM // 923 // etA anantaroktAbhidhAnAH aSTa samitayaH, guptInAmapi samyag - sarvavitpravacanAnusAritayA itayaH - AtmanazceSTAH samitaya ityanvarthena samitizabdavAcyatvamastItyevamupanyAso, yattu bhedenopAdAnaM tatsamitInAM pravicArApravicArarUpatvena guptInAM apravicArAtmakatvenAnyo'nyaM kathaJcidbhedakhyApanArtha samAsena - sarvAgamasaGgraheNa vyAkhyAtAH, ata evAhadvAdazAGgaM jinAkhyAtaM, uttaratra torevArthasya bhinnakramatvAt mAtameva antarbhUtameva yatra- yAsu pravacanaM - AgamaH, tathAhiIyAsamitau AdyaM vratamavatarati, tadvRtikalpAni ca zepavratAni tatraivAntarbhavanti teSu ca na tadasti na samavatarati, yata uktaM- "paDhamaMmi savvajIvA, bIe carime a savvadavvAI / sesA mahavvayA khalu tadikkadeseNa NAyavvA // 1 // " ityarthaH sarvamapi pravacanaM mAtamucyate, iha bhASAsamitiH- sAvadyavacanaparihArato niravadyavacobhASaNAtmikA, tathA ca vacanaparyAya: sarvo'pyAkSipta eva na ca tadbahirbhUtaM dvAdazAGgamasti, atastathApi mAtamucyate, evameSaNAdyAsvapi svadhiyA bhAvanIyaM, yadvA sarvA apyamUcAritrarUpAH, jJAnadarzanAvinAbhAvi ca cAritraM, na caitattrayAtiriktamanyadarthato dvAdazAGgamiti sarvAsvapyetAsu pravacana mAtamucyate ||3|| ||923|| tatreryAsamitisvarUpamAha - AlaMbaNeNaM kAleNaM, maggeNa jayagAi ya / caukAraNaparisuddha, saMjae IriyaM rie // 924 // gAthA: 4, AlasyanenetyAdikAraNairebhireva parizuddhAM - nirdoSAM saMyato-yatirIya gatiM rIyeta - anuSThAnaviSayatayA caturvi zatitamama dhyayanaM pravacanamAtrAkhyam 24 aSTapravacanamAtari dvAdazAGgapravacanam // 197 //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApnuyAt yadvA suvyatyayAccatuSkAraNaparizuddhayA IryayA - gatyA rIyeta - gacchet ||4|| ||924|| AlambanAnyeva vyAkhyAtumAha tattha AlaMbaNaM nANaM, daMsaNaM caraNaM tahA / kAle ya divase butte, magge uppahavajie || 925|| tatra - teSu AlambanAdiSu madhye, AlambanamAlambya gamanamanujJAyate, nirAlambana' hi nAnujJAtameva gamana, tatkimityAha - jJAna darzana' cAritra, tathAzabdo'nuktasamuccayArthatvena dvitvAdibhaGgasUcakaH, tato'yamarthaH - pratyekaM jJAnAdInAzritya dvikAdisaMyogena vA gamanamanujJAtamiti 1, kAlaca prastAvAdIryAyA divasa uktastIrthakRdbhiriti zeSaH, rAtrau hyacakSurviSayatvena puSTatarAlambanaM vinA gamanasyAnanujJAtatvAt 2, mArga iha - sAmAnyena panthAH sa utpathena unmArgeNa varjito -rahitaH utpathavarjitaH, ukta iti yogaH, utpathe hi vrajata AtmasaMyamavirAdhanAdidoSAH 3 ||5|| || 925 / / yatanAdvAramAha- davvao khittao caiva, kAlao bhAvao tahA / jayaNA cauvvihA vRttA, taM me kittayao suNa // 926 || sugamA, navaraM tAM caturvidhayatanAM me kIrttayataH - samyak svarUpAbhidhAnena kathayataH zRNu-AkarNaya, ziSyeti gamyam ||6|| || 926 // yathApratijJAtamevAha davvao cakkhusA pehe, jugamittaM ca khittao / kAlao jAva rIijA, uvautto ya bhAvao // 927|| IryAsamitisvarUpam
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 198 // Jain Education Inter dravyato jIvAdikadravyamAzrityaivaM yatanA yaccakSuSA dRSTayA prekSeta avalokayet, prakramAt jIvAdikadravyaM avalokya ca saMyamAtmavirAdhanAtyAgena gacchediti bhAvaH 1 yugamAtraM ca - caturhastapramANaM prastAvAtkSetraM prekSeta, iya' kSetrato yatanA 2, kAlato yatanA yAvad rIyate - yAvatkAlaM paryaTati tAvatkAlamAneti gamyaM 3, upayuktazca bhAvato - dattAvadhAno yadyate iyaM bhAvato yatanA 4 ||7|| ||927|| upayuktatvameva spaSTayitumAha iMditthe vivajittA, sajjhAya ceva paMcahA / tammuttI tappurakAre, uvautte riyaM rie // 928 // indriyArthAn-zabdAdIn vivarjya - tadanadhyavasAnAtparihRtyaM, svAdhyAya caiveti, caH samuccaye evakAro'pyarthaH, tato'yamartho na kevalamindriyArthAn vivarjya, kintu svAdhyAyaM cApi paJcadhA - vAcanAdibhedaiH paJcaprakAraM, gatyupayogopaghAtitvAttasya, tatazca tasyAmeveryAyAM mUrttiH - zarIramarthAt vyApriyamANA yasyAsau tanmUrttiH, tathA tAmeva puraskarotitatraivopayuktatayA prAdhAnyenAGgIkuruta iti tatpuraskAraH, anena kAyamanasostatparatokUtA, vacasastu tatra vyApAra eva nAsti, evamupayuktaH sannIya rIyate yatiriti zeSaH, sarvatra ca saMyamAtmavirAdhanaiva vipakSe doSaH ||8|| 928 || samprati bhASAsamitimAha - kohe ya mANe ya mAyA ya, lobhe ya uvauttayA ( taheva ya pA0 ) / hAse (hAsa pA0 ) bhaya moharie, vigahAsu (vikahA ya0 pA0 ) taheva ya || 929 // caturvizatitamama dhyayanaM pravacanamAtrAkhyam 24 IryAsamitisvarUpam // 198 //
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 34 Jain Education XXXX X-4 gAthAdvayaM krodhe mAne ca mAyAyAM lobhe copayuktatA - krodhAdyupayogaparatA, tadekAgratA ityarthaH, hAse bhaye maukharye vikathA tathaivopayuktateti sarvatra sambandhaH, tatra krodhe yathA'tikupitaH kazcitpitA putraM prati prAha-na tvaM mama putraH 1, mAne yathA- na kazcinmama jAtyAdibhistulya iti vakti 2, mAyAyAM yathA - paravyasanArthamaparicitasthAne sutAdau bhaNati - nAyaM mama putro, na cAhamasya pitetyAdi 3, lobhe yathA - parakIyamapi bhANDAdikamAtmIyaM vakti 4, hAsye yathA kelIkilatayA kulInamapyakulInaM bhASate 5, bhaye tathAvidhamakAryamAcarya sa tvaM yena tattadAcaritamityAdi pRSTaH prAha- nAhaM tadA tasmin deze evAbhUvamityAdi 6, maukharye yathA mukharatayA paraparivAdAdi vadannAste 7, vikathAsu-khyAdikathAsu 'aho kaTAkSavikSepAstasyA' 8 ityAdyAha // 9 // 929 // eyAI aTTha ThANAI, parivajittU saMjao / asAvajaM miyaM kAle, bhAsaM bhAsijja pannavaM // 930 // etAnyanantaroktakrodhopayuktatAdIni aSTa sthAnAni mRSAhetubhUtAni parivarjya - parihRtya saMyataH kimityAha- asau avadyAM- 0 nirdoSAM tAmapi mitAM - stokAM kAle prastAve bhASAM vAcaM bhASeta - vadet prajJA - buddhiH tadvAn // 10 // 930 // eSaNAsamitimAha vesaNa gahaNe ( NeNaM pA0 ), paribhogesaNA ya jA ( NANi ya pA0 ) / AhAro vahisilAe (AhAramuvahiM sejjaM pA0 ), ee tinni visohae (hiya pA0 ) / / 931 / / upAya paDhame, bIe sohIja esaNaM / paribhogaMmi caukaM, visohijja jayaM jaI // 932 // gAthA 2, ubhayatrapati sambadhyate, tato gaveSaNAyAm anveSaNAyAmeSaNA, grahaNe ca svIkaraNe caiSaNA, paribhoga - AsevanaM bhASAsamitau varjanIyAni sthAnAni eSaNAsa miti svarUpaM Qjainelibrary.org
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNi caturvi // 199 // zatitamamadhyayana pravacanamAtrAkhyam tadviSayaiSaNA ca yA, vacanavyatyayAdAhAropadhizayyAsu, etA uktarUpA eSaNAH, sUtratvAlliGgavyatyayaH, tisraH vizodhayet-nirdoSA vidadhyAt // 11 // 931 // ___ kathaM vizodhayedityAha udgamazcotpAdanA codgamotpAdanaM vizodhayedityuttareNa yogaH, ko'rthaH ?, AdhAkarmAdidoSaparihArata udgamazuddhAM dhAtryAdidoSaparityAgAccotpAdanAzuddhAM vidadhyAt, prathamAyAM gaveSaNaiSaNAyAM, dvitIyAyAM grahaNaiSaNAyAM zodhayecchaGkitAdidoSatyAgAdeSaNAM, grahaNakAlabhAvigrAhyagatadoSAnveSaNAtmikA, paribhogaiSaNAyAM catuSkaM-piNDazayyAvastrapAtrAtmakaM vizodhayediti, ko'rthaH ?-udgamAdidoSatyAgAt zuddhameva catuSkaM paribhuJjIta, yadvA sUcakatvAt sUtrasyodgamadoSAn utpAdanAdoSAn prathamAyAM dvitIyAyAM zodhaye| deSaNAdoSAn , paribhogacatuSkaM saMyojanApramANAGgAradhUmakAraNAtmakaM, aGgAradhUmayormohanIyAntargatatvenaikatayA vivakSitatvAt vizodhayed, ubhayatra zodhanamupanayanaM, yatamAno yatiH, vyAkhyAdvaye'pi punaH kriyAbhidhAnamatizayakhyApanArtham // 12 // 932 // AdAnanikSepasamitimAhaohovahovaggahiyaM, bhaMDayaM duvihaM muNI / girAhato nikkhivaMto ya, pauMjijja imaM vihiM / / 933 // cakkhusA paDilehittA, pamajija jayaM jii| Adie nikkhivitA vA, duhao'vi samie sayA // 934 // gAthA 2, upadhizabdo madhyanirdiSTatvAdubhayatra sambadhyate, ata oghopadhimaupagrahikopadhiM ca, bhANDamupakaraNaM-rajoharaNadaNDakAdi dvividhaM-uktabhedAt dvividhaM munigRhNan nikSipazca-vacitsthApayan prayuJjIta-vyApArayedimaM vakSyamANaM vidhi-nyAyam // 13 // 933 // eSaNAyAM / vizodhi prakAraH // 199 / / Sain Education de la For Private & Personal use only Ko r telibrary.org
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXX XXXXXXXX tamevAhacakSuSA-dRSTyA pratyupekSya-avalokya pramArjayet rajoharaNAdinA vizodhayet , yatamAnaH yatiH, tata AdadIta-gRhIyAt , nikSipedvA-sthApayet , dvAvapi prakramAdaudhikaupagrAhikopadhI, yadvA dvidhA'pi-dravyato bhAvatazca samitaH-prakramAdAdAnanikSepaNAsamitimAn san sadA-sarvakAlam // 14 // 934 // pariSThApanAsamitimAha uccAraM pAsavaNaM, khelaM siMghANa jalliyaM / AhAraM uvahiM dehaM, annaM vA vi tahAvihaM // 935 // aNAvAyamasaMloe, aNavAe ceva hoi saMloe / AvAyamasaMloe, AvAe ceva saMloe // 936 // aNavAyamasaMloe, prss'nnuvghaaie| same ajjhusire vAvi, acirakAlakayaMmi ya // 937 // vicchinne daramogADhe, NAsanne bilvjie| tasapANabIyarahie, uccArAINi vosire // 938 // gAthA 4, uccAraM-purISaM prazravaNaM-mUtraM khelaM-mukhanirgatazleSmANaM siMghANaMti-nAsikAnirgatameva, ApatvAt jalaM-malaM, AhAraM-azanAdi, upadhiH-varSAkalpAdi, dehaM, anyadvA kAraNato gRhItaM gomayAdi, apiH pUraNe, tathAvidhaM pariSThApanArtha, prakramAtsthaNDile vyutsRjedityuttareNa sambandhaH // 15 // 935 // sthaNDilaM ca vizeSaNapadaviziSTamitimanasyAdhAya tadgatAkhilabhaGgopalakSaNArthamAdivizeSaNapadayorbhaGgaracanAmAhaasannApAtaH-svaparapakSasamIpAgamanarUpo'sminniti anApAtaM, sthaNDilamiti gamyaM, sUtratvAdihottaratra ca liGgavyatyayenAsan AdAna| nikSepapAriSThApanAsamitInAM svarUpam Jain Education For Privale & Personal use only Ex.ininelibrary.org
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ XOXE uttarA0 avacUrNiH // 20 // KXEKeXOXOXO-X-KOKeXOXOXOX XI saMloko-dUrasthitasyApi svaparapakSAderAloko yasmiMstadasaMlokamityAdyo bhaGgaH 1, anApAtaM caiva bhavati saMlokyate janairiti caturvi saMlokaM yatrApAto nAsti saMlokazcAstIti 2, Apatati jano'sminnityApAtamasaMlokamiti, yatrApAto'sti na ca saMloka iti zatitamamatRtIyaH 3, ApAtaM caiva saMlokaM, yatra ubhayamapi sambhavatIti caturthaH 4 // 16 // 936 // dhyayanaM dazavizeSapadajJAnArtha, uccArAdIni yAdRzi sthaNDile vyutsRjettadAha pravacana XmAtrAkhyam anApAte'saMloke-anAloke, kasya ?, parasya svapakSAdeH 1 anupaghAtike-saMyamAtmapravacanabAdhArahite 2 tathA same-nimnonna 24 tatvavarjite 3 azuSire vA'pi-tRNaparNAdhanAkINe 4 acirakAlakRte ca-dAhAdinA cirakAlakRte hi punaH sammUrcchantyeva pRthvIkAyAdayaH5 vistIrNe-jaghanyato'pi hastapramANe 6 dUramavagADe-jaghanyato'pyadhastAccaturaGgulamacittIbhUte 7 anAsanne-grAmArAmAderdU pAriSThAparavartini 8 bilavarjite-mUSikAdirandhrarahite 9 saprANAzca-dvIndriyAdayo bIjAni ca-zAlyAdIni savaikendriyopalakSaNaM caitat , nAyAM caturbhaGgI tatsthairAgantukaizca rahite-varjite trasaprANabIjarahite 10, sthaNDile iti zeSaH, uccArAdInyuktarUpANi vyutsRjet-pariSThApayet , dazasthAnAni iha coccAraM prazravaNamityAdAvukte'pi punaruccArAdInItyabhidhAnaM vismaraNazIlasmAraNArthamaduSTameva // 17-18 // 937-938 // sampratyuktamarthamupasaMharana vakSyamANArthasambandhAbhidhAnAyAhaeyAo paMca samiIo, samAseNa viyAhiyA / itto u taoM guttIo, vucchAmi aNuputvaso / / 939 // sugama, navaraM, atazca-samitipratipAdanAnantaraM tisraH, ApatvAt AnupUrvyA-krameNa // 19 // 939 // ca Jain Education and For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatrAdyAM manoguptimAha saccA taheva mosA ya, saccAmosA taheva ya / cautthI asacamosA ya, maNaguttI cauvihA // 940 // saMraMbhasamAraMbhe, AraMbhe ya taheva ya / maNaM pavaTTamANaM tu, niyattija jayaM jaI // 949 // gAthA 2, sadbhyo'rthAtpadArthebhyo hito yathAvadvikalpanaM prAptaH satyo manoyogastadviSayA manoguptirapyupacArAtsatyA, tathaiva mRSA ca-tadviparItamanoyogaviSayA, satyAmRSA - ubhayAtmakamanoyogagocarA, tathaiva caH samuccaye, caturthI asatyAmRSA-ubhayasvabhAvavikalamanodalikarUpamanoyogagocarA, upasaMhAramAha-manoguptizcaturvidhA - uktabhedAt caturvidhA // 20 // 940 // asyA eva svarUpaM nirUpayan kAkvopadeSTumAha saMrambhaH - saGkalpaH sa ca mAnasastathA'haM dhyAsyAmi - yathA'sau mariSyatItyevaMvidhaH, samArambhaH - parapIDAkaroccATanAdinibandhanaM dhyAnaM, anayoH samAhArastasmin, ArambhaH - paraprANApahArakSamamazubhadhyAnameva tasmin, caH samuccaye, tathaiva tenaivAgamapratItena tatra manaso'sannivezAtmakena prakAreNa, caH pUraNe, manaH - cittaM pravarttamAnaM - vyApriyamANaM, turvizeSaNe, nivarttayet -niyamayet yatamAno yatiH, vizeSazcAyamiha - zubhasaGkalpeSu manaH pravarttayet // 21 // 941 // vAgguptimAha saccA taheva mosA ya, saccAmosA taheva ya / cautthI asacamosA ya, vayaguttI caudhihA // 942 // saMraMbhasamAraMbhe, AraMbhe ya taheva ya / vayaM pavattamANaM tu, niyattija jayaM jaI // 943 // Xox-x-*-*-*-*-* manogupti svarUpam
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturvi uttarA0 avacUrNiH // 201 // gAthAdvayaM, prAgvat vyAkhyeyaM, navaraM vAgguptiruccAryA, tathA satyAvAra jIvaM jIvamiti vadataH, asatyA jIvamajIvamiti, satyAmRSA dhavAdyAkIrNe'pi vane kvacidAmrAn dRSTvA AyavaNamevedamiti, asatyAmRSA tu vidhehi svAdhyAyaM naitatsadRzamanyattapoDastItyAdau // 22 // 942 // tathA vAcikaH saMrambhaH-paravyApAdanakSamakSudravidyAdiparAvartanasaMkalpasUcako dhvanirevopacArAtsaGkalpazabdavAcyaH san , samArambhaH-paratApakaramantrAdiparivartanaM, ArambhaH-atyantasaklezataH prANinAM prANavyaparopaNakSamamantrajapanam // 23 // 943 // kAyaguptimAha-- ThANe nisIyaNe ceva, taheva ya tuyadRNe / ullaMghaNa pallaMghaNa, iMdiyANa ya jhuMjaNe // 944 // saMraMbhasamAraMbhe, AraMbhe ya (pra0 bhami) taheva ya / kAyaM pavattamANaM tu, niyattija jayaM jaI // 945 // gAthA 2, sthAne-UrdhvasthAne niSIdane-upavezane, caH tayoreva vicitrabhedasamuccayArthaH, evaH pUraNe, tathaiva ca tvagvarttane-zayane, ullaGghane-tathAvidhanimittata UrzvabhUmikAdyutkramaNe gartAdyatikramaNe vA, pralacane-sAmAnyena gamane, ubhayatra sUtratvAt supolak indriyANAM ca-sparzanAdInAM yojane-zabdAdiSu viSayeSu vyApAraNe, sarvatra ca vartamAna iti zeSaH, tataH sthAnAdiSu vartamAnaH, saMrambho'bhighAtAya dRSTimuTyAdisaMsthAnameva saGkalpasUcakamupacArAt saGkalpazabdavAcyaH san , samArambhaH paraparitApakaro muSTyAdya* bhighAtaH, tataH samAhArastasmin , Arambhe-prANivadhAtmani kArya pravarttamAnaM nivartayet // 24-25 // 944-945 // zatitamamadhyayanaM pravacanamAtrAkhyam EXOXO-KOKOKEKOXX vAkkAyaguptyoH kharUpam Jain Education inMREShal For Private & Personal use only walijainelibrary.org
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ samprati samitiguptyoH parizeSamAhaeyAo paMca samiIo, caraNassa ya pavattaNe / guttI niyattaNe'cuttA, asubhatthesu ya sbso||946|| etAH pUrvoktAH paJca samitayaH caraNasya-sacceSTAyAH, casya-avadhAraNArthasya bhinnakramatvAt pravarttane eva, ko'rthaH-sacceSTAsu pravRttA| veva samitayaH, tathA guptayo nivarttane'pyuktAH, subvyatyayAt , azubhArthebhyaH azubhamanoyogAdibhyaH sarvebhyo'pizabdAt caraNapravartane ca, upalakSaNaM caitat zubhArthebhyo nivRtteH, vAkkAyayornivyApAratAyA api zailezyavasthAyAM guptirUpatvenoktavAn // 26 // 946 // adhyayanArthamupasaMharannetadAcaraNaphalamAhaeyA pavayaNamAyA, je sammaM Ayare muNI / so khippaM savyasaMsArA, vippamuccai paMDie // 947 // ttibemi / / ||pvynnmaayrN ajjhayaNaM // 24 // spaSTA, navaraM samyaga-avaiparItyena na tu dambhAdinA // 27 // 947 // // iti pravacanamAtrAdhyayanAvacUriH // 24 // mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm hai // iti zrIuttarAdhyayane caturviMzatitamasya pravacanamAtrA dhyayanasyAvacUriH samAptA // samitiguptyo vizeSam Sain Education For Private & Personal use only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 20 // 25 XoxoXXXXXXXXXXX // atha yajJIyAkhyaM paJcaviMzatitamamadhyayanam // yajJIyAkhya paJcaviManantaraM pravacanamAtara uktAH, tAzca brahmaguNasthitasyaiva tattvataH syuriti jayaghoSacaritavarNanadvAreNa brahmaguNA ihocyate % zatitamaasya yajJIyamiti nAma (6052) madhyayanam vANArasyAM jayaghoSavijayaghoSaviprau yamalajau bhrAtarau staH, anyadA jayaghoSastIrtha gaGgAM gataH, tatra ca maNDUkaM sarpagRhItaM mArjArapakSivizeSagRhItaM taM ca dRSTvA saMsAraM bhAvayan buddho gaGgAmuttIrya sAdhvantike prabajitaH, sUtra jayaghoSamAhaNakulasaMbhUo, Asi vippo mhaayso| jAyAI jamajannaMmi, jayaghosatti naamo|| 948 // munervANAraiMdiyaggAmaniggAhI, maggagAmI mahAmuNI / gAmANugAma rIyaMte, patto vANArasiM puriN||949|| sthAmAvANArasIi yahiyA, ujANaMmi maNorame / phAsuesijasaMthAre, tattha vAsamuvAgae // 950 // gAthAtrayaM, brAhmaNakulabhUto'pi jananIjAtyanyathAtve brAhmaNo na syAdata Aha-vipraH, avazyaM yAyajatIti yAyAjI, ketyAha-yamAH-paJcamahAvratAni, ta eva yajJo bhAvapUjAtmakatvAt vivakSitapUjyaM prati yamayajJastasmin , gArhasthyApekSayA caivaM // 202 // vyAkhyA-tatra ca-vipro viprAcAraniratatvena, sambhavati hi kazcitkulotpanno'pyanyatheti tadvizeSaNaM, tathA yama iva prANyupasaMhArakAritayA yamaH sa cAsau yajJazca yamayajJo'rthAt dravyayajJastasmin // 1 // 948 // gamanam For Privale & Personal use only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXXXXXXXX asmin pakSe zrAmaNyApekSayA indriyagrAmaM nigRhNAti svasvaviSayanivarttanena niyamayatItyevaMzIla indriyagrAmanigrAhI, ata eva mArgagAmI-muktipathayAyI, rIyamANo-viharan // 2 // 949 // vANArasyA bahibhAMge yadudyAnaM-upavanaM tasmin , zeSa spaSTam // 3 // 950 // tadA ca tatpuri yadvarttate yaccAsau vidhatte tadAhaaha teNeva kAleNaM, purIe tattha maahnne| vijayaghosatti nAmeNaM, jannaM jayai veyavI // 951 // aha se tattha aNagAre, mAsakkhamaNapAraNe / vijayaghosassa jannaMmi, bhikkhama(ssa pA0)hA uvahie // 952 // samuvaTTiyaM tahiM saMtaM, jAyago pddisehe| na hu dAhAmi te bhikkhaM, bhikkhU ! jAyAhi anno|| 953 // je ya veyaviU vippA, jannamahA ya je diyaa| joisaMgaviU je ya, je ya dhammANa pAragA // 954 // je samatthA samuddhattuM, paraM appANameva ya / tesimannamiNaM deyaM, bho bhikkhU ! sabakAmiyaM // 955 // atha-vaktavyatAntaropanyAse subvyatyayAttasminneva kAle yadA'sau tatrAyayau vedavit // 4 // 951 // atha prastutopanyAse sa jayaghoSaH, tatreti yAge makAro'lAkSaNikaH prAkRtatvAt dIrghaH tato bhikSArtha upAgataH-prAptaH, zeSa spaSTam // 5 // 952 // tatra ca bhikSArthamupasthite munau yadasau yAjakaH kRtavAMstadAha____gAthAtraya, samupasthitaM-bhikSArthamupAgataM yAjako-yaSTA vijayaghoSanAmA pratiSedhate-nirAkurute, yathA nahu-naiva dAsyAmi tetubhyaM bhikSA, yAcasva anyataH-asmanyatirekAt // 6 // 953 // vijayaghoSayajJapATake bhikSArtha gamanam * Jain Education a tional For Privale & Personal use only A w.jainelibrary.org
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacarNiH yajJIyAkhya // 203 // 25 kimityevamata Ahaye viprA jAtitaH yajJArthAzca-yajJaprayojanA ye tatraiva vyApriyante, ye dvijAH-saMskArApekSayA dvitIyajanmAnaH, jyotiSAGga-II vidaH, aGgatve'pi jyotiHzAstrasya pRthagupAdAnaM prAdhAnyakhyApanArtha, ye ca dharmANAmiti-dharmazAstrANAM pAragAH-pAragAminaH paJcaviM| azeSavidyAsthAnopalakSaNametat , ata eva ca ye samarthAH-zaktimantaH samuddhartuM bhavasamudrAditi gamyaM, subvyatyayAt tebhyo zatitamadvijebhyo sarvANi kAmAni-abhilaSanIyavastUni yasmiMstatsarvakAmyaM, yadvA sarvakAmairnirvRttaM tatprayojanaM vA sarvakAmikaM SaDraso madhyayanam | petamityarthaH, zeSaM spaSTam // 7-8 // 954-955 // sa munirevamuktaH kIdRg jAtaH ? kiM vA kRtavAnityAhaso tattha eva paDisiddho, jAyageNa mhaamunnii| navi ruTTho navi tuTTho, uttmtttthgveso||956 // bhikSAniSedhe naNNaDhe pANaheuM vA, na vi nivAhaNAya vaa| tesiM vimukkhaNaTThAe, imaM vayaNamabbavI // 957 // jayaghoSanavi jANasi veyamuhaM, navi jannANa jaM muhaM / nakvattANa muhaM jaM ca, jaM ca dhammANa vA muhaM / / 958 // muniruttaram je samatthA0 / na te tumaM vijANAsi, aha jANAsi to bhaNa // 959 // gAthAcatuSTayaM, sa jayaghoSamuniH tatra yajJa evamuktaprakAreNa pratiSiddho-nirAkRtaH, kena ?, yAjakena-yajJaka; vijayaghoSena // 203 // mahAmuniH nApi ruSTo-roSaM gataH, "bahuM paraghare asthi vivihaM" (daza gA0 186)ityAdyAgamaparibhAvanAtaH, nApituSTaH paritoSaM *prAptaH, kiMtu samatayaiva sthita iti bhAvaH, kimityevaM ?, yata uttamArtho-mokSastameva gaveSayata ityuttamArthagaveSako, muktiM vinA'nyatra Jain Education des tonal For Private & Personal use only ECaldainelibrary.org
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ KOK:-KX niHspRhaH, na-naiva annArtha pAnamAcAmlAdi taddhetuM vA-tannimittaM nApi nirvAhaNAya vA-vastrAbhyaGgatailAdinA yApanArtha, sarvatrAtmana iti gamyaM, tarhi kimarthamityAha-teSAM yAjJikAnAM vimokSaNArthAya, kathamamI muktimApnuyuriti prayojanArtha, idaM vakSyamANaM vacanamabravIt // 9-10 // 956-957 // kiM tadityAhana-naiva jAnAsi, vedAnAM mukhamiva mukhaM-yatteSu pradhAnaM, nApi yajJAnAM yanmukha-upAyaH, nakSatrANAM mukhaM-pradhAnaM yacca, yacca dharmANAM vA mukha-upAyaH, tadanena tasya vedayajJajyotidharmAnabhijJatvamuktam // 11 // 958 // samprati pAtrAjJatAmAhasugama, navaraM na tAMstvaM jAnAsi, atha jAnAsi tato bhaNetyAkSepAbhidhAnam // 12 // 959 // evamAkSipto muninA sa kiM kRtavAnityAhatassakkhevapamukkhaM ca, acayaMto tahiM dio| sapariso paMjalIhouM, pucchaI taM mahAmuNiM // 960 // veyANaM ca muhaM bUhi, bUhi jannANa jaM muhaM / nakkhattANa muhaM bUhi, bUhi dhammANa vA muha // 961 // __ je samatthA0 / eyaM me saMsayaM savaM, sAhU ! kahaya pucchio // 962 / / gAthA 3, tasya munerAkSepaH-praznastasya pramokSaH prativacanaM taM, caH pUraNe, azaknuvan dAtumiti gamyaM, tasmin yajJe dvijobrAhmaNaH saparSat-sabhAnvitaH prakRta aJjali:-ubhayakarasampuTAtmako yenAsau prAJjalirbhUtvA pRcchati taM mahAmunim // 13 // 960 // jayaghoSamuninA vedamukheDa*jJAnatAkathane satyavedapRcchA BXXXXXoxom Jain Educati r ational For Privale & Personal use only Mmmuw.jainelibrary.org
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 204 // kathaM pRSTavAnityAha yajJIveANamityAdi gatArtha, navaraM brUhi-vyaktamabhidhehi, punaHpunaH brUhItyuccAraNamAdarakhyApanArtha, etaduktarUpaM me-mama saMzete- yAkhya |'smin mana iti saMzayastaM saMzayaviSayaM vedamukhAdi sAdho ! kathaya pRSTaH san ityupasaMhAravacanam // 14-15 // 961-962 // paJcaviMitthaM pRSTo munirAha zatitama___ aggihuttamuhA veyA, jannaTThI veyasA muhaM / nakkhattANa muhaM caMdo, dhammANaM kAsavo muhaM // 963 / / madhyayanam agnihotretyAdi gAthA aSTAdaza, agnihotramagnikArikA sA ceha, "karmendhanaM samAzritya, dRDhA sdbhaavnaahutiH|dhrmdhyaanaagninaa kAryA, dIkSitenAgnikArikA // 1 // " ityAdirUpA gRhyate, tadeva mukhaM-pradhAnaM yeSAM te agnihotramukhA vedA, vedAnAM dadhyAderiva satyavedAdinavanItAdi AraNyakameva pradhAna, yaduktaM-"navanItaM yathA dadhnazcandanaM malayAdiva / auSadhibhyo'mRtaM yadvadvedeSvAraNyakaM tthaa||1||" prarUpaNam tatra ca-"satyaM tapazca santoSaH, kSamA cAritramArjavam / zraddhA dhRtirahiMsA'tha, saMvarazca tathA prH||1||" iti dazaprakAra eva dharma uktaH, tadanusAri coktarUpamevAgnihotramiti, tathA yajJaH prastAvAdbhAvayajJaH-saMyamarUpastadarthI, vedena hetunA syantikSipanti azubhakarmANIti vedaso-yogAsteSAM vedasAM mukhaM-upAyaH, te hi satye eva yajJArthibhiH pravarttanta iti, nakSatrANAM mukhaMpradhAnaM candrastasyaiva tadadhipatitvAt , dharmANAM kAzyapaH-RSabhadevo mukham upAyaH karaNAtmakaH, tasyaivAditastatprarUpakatvAt , Iam204 // tathA cAraNyakam-"RSabha eva bhagavAn brahmA, tena bhagavatA brahmaNA svayameva cIrNAni brahmANi, yadA ca tapasA prAptaH paraM padaM yadbrahma kevalaM, tadA ca brahmarSiNA praNItAni, kAni punastAni brahmANI"? tyAdi, kiMca bhavatAM brahmANDapurANameva 50 Jain Education B o nal For Privale & Personal use only AAdjainelibrary.org
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOKO sarvapurANajyeSThaM, uktaM ca "navanItaM yathA danazcandanaM malayAdiva / brahmANDaM vai purANebhyastathA praahurmniissinnH||1||" tadvacazcedaM"iha hi ikSvAkukulavaMzodbhavena nAbhisutena marudevyA nandanena mahAdevena RSabhena dazaprakAro dharmaH svayameva cIrNaH, kevalajJAnalambhAcca maharSiNo ye parameSThino vItarAgAH snAtakA nirgranthA naiSThikAsteSAM pravarttita AkhyAtaH praNItastretAyayAmAdA" | vityAdi // 16 // 963 // kAzyapasyaiva dharmamukhatvakhyApanArtha mAhAtmyamAha jahA caMdaM gahAiyA, ciTuMte pNjliiuddaa| vaMdamANA namasaMtA, uttama maNahAriNo (jahA caMde gahAIe, ciTuMtI paMjalIuDA / NamaMsamANA vaMdaMtI, uddhattamaNahAriNo paa0)||964|| yathA candra grahAdikA, AdernakSatrAdiparigrahaH, kRtaprAJjalayaH vandamAnAstuvantaH namasyanto namaskurvantaH uttama-pradhAnaM manohAriNaH avinItatayA prabhucittAkSepakAriNastiSThantIti sambandhaH, tadainamapi bhagavantaM devendrAdyAH samastasurAsuranarasamUhA ityupaskAraH, anena praznacatuSTayaprativacanamuktam // 17 // 964 // samprati paJcamapraznamadhikRtyAhaajANagA jannavAI, vijaamaahnnsNpyaa| mU(gU pA0)DhA sajjhAyatavasA (ssa pA0), bhAsacchannA ivgginno||965|| ajJAnAnA-atattvavedinaH, kAsAM ? subvyatyayAt vidyAbrAhmaNasampadA, tatra vidyA-AraNyakabrahmANDapurANAtmikAstA eva brAhmaNasampadastAsAM, tAttvikabrAhmaNAnAM hi niSkiJcanatvena vidyA eva sampadaH, tadvijJatve ca kathamete bRhadAraNyakAyuktadaza kAzyapasya dharmamukhyatA uttarA035 25/ JainEducation For Private & Personal use only M w.jainelibrary.org.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 205 // Jain Education OXO vidhadharmavedino yAgamevaM kuryuH, tathA gUDhA - bahiH saMvRtimantaH, kena hetunA ?, svAdhyAyatapasA - vedAdhyayanopavAsAdinA, antazca ibasya bhinnakramatvAt bhasmachannAnnaya iva, te hi bahirupazamabhAja AtmAnaH antazca kaSAyavattayA jvalitA; evaM ca na tattvato bhavadabhimatabrAhmaNAnAM brAhmaNyaM tadabhAvAccAtmanaH parasya coddharaNe'kSamatvena pAtratvaM dUrApAstameveti bhAvaH // 18 // 965 // kastarhi bhavadabhiprAyeNa brAhmaNo ? yaH pAtramityAha jo loe baMbhaNo vRtto, aggI vA mahio jahA / sadA kusalasaMdi, taM vayaM bUma mAhaNaM / / 966 / / yo loke brAhmaNa uktaH-pratipAditaH kuzalairiti gamyaM vA pUraNe, yathetyaupamye bhinnakramazca tato yathA'gnirmahito yattadonityAbhisambandhAttathA mahitaH -pUjitaH san sadA-sarvakAlaM, upasaMhAramAha kuzalaiH- tattvAbhijJaiH saMdiSTaM kuzalasaMdiSTaM taM uktarUpaM vayaM brUmo brAhmaNaM, yadeva hi loke vijJopadiSTaM tadeva vastvabhyupagamArhamiti bhAvaH // 19 // 966 // ita uttarasUtraiH kuzalasaMdiSTasvarUpameva kvacitkathaJcidanuvadan svAbhimataM brAhmaNamAha jo na sajjai AgaMtu, pavayaMto na soaI / ramae ajjavayaNaMmi, taM vayaM brUma mAhaNaM // 967 // yo na svajate - nAbhiSvaGgaM karoti AgantuM prAptuM svajanAdisthAnamiti gamyaM, Agato vA tataH pravrajan sthAnAntaraM gacchan na zocate, yathA kathamanunA vinA bhaviSyAmIti ?, yadvA yo na sajatyAgantuM pravrajyA paryAyAdgArhasthyaparyAyamiti gamyaM, tathA pravrajan - pravrajyAM gRhNan na zocate, na vidyate, kiMtvidameva narajanmaphalamiti manyamAnaH sarabhasamevAbhiniSkrAmati, ata eva ****X*XaxaxaxaxaxaxaxX OX yajJI yAkhyaM paJcaviM zatitama madhyayanam 25 yathArtha brAhmaNa svarUpam // 205 // ainelibrary.org
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ ramate AryANAM-tIrthakRtAM vacane-Agame Aryavacane, sarvatra nispRhatvenAgamArthAnuSThAnatayA tatra ratimAn syAdityarthaH, anena nispRhatoktA, taM vayamityAdi prAgvat // 20 // 967 // tathA jAyarUvaM ma(ja pA.)hAmaTuM, nidvaMtamalapAvagaM / rAgaddosabhayAIyaM, taM vayaM brUma mAhaNaM // 968 // jAtarUpaM-suvarNa yathA AmRSTaM-tejaHprakarSAropaNAya manaHzilAdinA samantAt parAmRSTaM, anenAsya bAhyo guNa uktaH, pUrvAparanipAtasyAtantratvAtpAvakanirmAtamalaM-jvalanadagdhakiTTa, anena cAntaraguNaH, tato jAtarUpavat bAhyAbhyantaraguNAnvitaH, ata eva rAgadveSabhayAtIto'tikrAnto, rAgAdirahita ityarthaH, ya evaMvidhastaM vayaM ghUmo brAhmaNam // 21 // 968 // [tavassiyaM kisaM daMtaM, avciymNssonni| suvvayaM pattanivvANaM, taM vayaM bUma mAhaNaM // 969 // ] taveti sugamam // 22 // 969 // kiJcatase pANe viyANittA, saMgaheNa ya (sa pA0) thAvare / jo na hiMsaha ti(vi pA0)viheNaM, taM vayaM bUma mAhaNaM // 970 / / trasaprANino vijJAya saGgraheNa-saGkepeNa cazabdAdvistareNa ca, tathA sthAvarAn-pRthivyAdIn yo na hinasti trividhena-manovAkkAyarUpeNeti gamyaM, tathA cAraNyake'pyuktaM "yadA na kurute pApaM, sarvabhUteSu dAruNam / karmaNA manasA vAcA, brahma saMpadyate tadA // 1 // " // 23 // 970 // kohA vA jai vA hAsA, lohA vA jai vA bhayA / musaM na vayaI jo u, taM vayaM bUma mAhaNaM // 971 // yathArthabrAhmaNasvarUpam / Jain Educati o nal For Privale & Personal use only Vlaw.jainelibrary.org
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ yajJI yAkhya paJcaviMzatitamadhyayanam uttarA0 tathA krodhAdibhyo mithyA na vadati yastu tamiti, iha ca krodho mAnasya lobho mAyAyAzcopalakSaNaM, prAyastatsahacaritatvAt avacUrNiH|| tayoH, tathA ca tatrApyuktaM "yadA sarvAnRtaM tyaktaM, mithyAbhASA vivrjitaa| anavadyaM ca bhASeta, brahma sN0||2||" kiMca "azvamedhasahasraM ca, satyaM ca tulayA dhRtam / azvamedhasahasrAddhi, satyameva vishissyte||3||" // 24 // 971 // tthaa||206|| cittamaMtamacittaM vA, appaM vA jaivA bahuM / na giNhai adattaM jo, taM vayaM brUma mAhaNaM // 972 / / cittavad dvipadAdi, acittaM vA svarNAdi, alpaM vA saGkhyayA pramANena ca stokaM, yadi vA bahu tAbhyAmeva pracuraM, na gRhNAtyadattaM yastaM, uktaM hi tatrApi-"paradravyaM yadA dRSTvA, Akule hyathavA rahe / dharmakAmo na gRhNAti, brhm||4||"||25||972 // anyaca divamANussatericchaM, jo na sevei mehuNaM / maNasA kAyavakeNaM, taM vayaM bUma mAhaNaM // 973 // divyaviSayatvAt divyaM ca mAnuSaM ca tiryakSu bhavaM tairizcaM ca divyamAnuSatairizcaM yo na seveta maithunaM, tatrApyuktaM-"divyamAnuSyatiryakSu, maithunaM varjayet yadA / kAmarAgaviraktazca, brahma saM0" // 26 // 973 // api ca jahA pomma jale jAyaM, novalippai vAriNA / evaM alittaM kAmehi, taM vayaM bUma mAhaNaM // 974 // yathA paga-kamalaM jale-jalamadhye jAtaM-utpannaM nopalipyate tatparityAgata uparivyavasthAnAt , evaM padmavadaliptaH-azliSTaH kAmaiH-manojJazabdAdibhirAvAlyAttaireva vRddhiM nIyamAnatayA tanmadhye'pi yastaM vayaM, tathA tatrApyavAci-"yadA sarva parityajya,* nissaGgo niSparigrahaH / nizcintazca cared dharma, brahma // 6 // " // 27 // 974 // FOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX OXORRE yathArthabrAhmaNasvarUpam *- // 26 // *- * Jain Education nal For Privale & Personal use only Mainelibrary.org
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ itthaM ca mUlaguNayogAttAttvikaM brAhmaNamuktvottaraguNayogatastamevAhaaloluyaM muhAjIviM, aNagAraM akiMcaNaM / asaMsattaM gihatthehi, taM vayaM bUma mAhaNaM // 975 // ___ alolupaM-AhArAdiSvalampaTaM, subbyatyayAn mudhAjIvinaM-ajJAtoJchavRttijIvinaM, asaMsaktaM-asambaddhaM, kaiH ? gRhasthaiH, tRtIyArthe saptamI, anena piNDavizuddhyAkhya uttaraguNa uktaH, tamuktaguNayuktamapIdRzaM santaM vayaM brUmo brAhmaNam // 28 // 975 // ___ kvacittveSA'pi gAthA dRzyateja(ca pra0)hittA puvasaMjogaM, NAisaMgeya baMdhave / jona sajjai bhoehiM (eesupra0), taM vayaM bUma baMbhaNaM (mAhaNaM pra0) | ||(pr01) tyaktvA pUrvasaMyoga-mAtrAdisambandhaM jJAtisaMyogAn-zvazrusambandhAna , casya bhinnakramatvAt bAndhavAMzca-chAtrAdIn , zeSa spaSTaM, anenApi cAptinispRhatAbhidhAnenottaraguNA AkSiptA bhavanti // 29 // pr01|| syAdeta vedAdhyayanaM yajanaM ca bhavAt trAyakamiti tadyogAdeva pAtrabhUto brAhmaNo, na tu yathA tvayokta ityAzaGkayAhapasubaMdhA (baddhA pA.) sabaveyA, jahaM ca pAvakammuNA / na taM tAyaMti dussIlaM, kammANi balavaMtiha // 976 // pazanAM-chAgAnAM bandho-vinAzo niyamanaM yairhetubhiste amI pazubandhAH, "zvetaM chAgamAlabheta vAyavyAM dizi bhUtikAma" ityAdi | | vAkyopalakSitaH, sarvavedAH RgvedAdayaH iSTa-yajanaM, caH samuccaye, pApakarmaNA-pApahetubhUtapazubandhAdyanuSThAnena, kimityAha-nanaiva taM prakramAt vedAdhyetAraM yaSTAraM vA trAyante bhavAditi gamyaM, kIdRzaM ?-duHzIlaM-tAbhyAmeva hiMsAdipravarttanena durAcAraM, kimiti ?, yataH karmANi-jJAnAvaraNAdIni balavanti-durgatinayanaM prati samarthAni, iha vedAdhyayane yajane ca bhavantIti gamyaM, yathArthabrAhmaNasvarUpam Sain Education For Privale & Personal use only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ yajJI uttarA0 akcUrNiH yAkhyaM paJcaviM // 207 // zatitamadhyayanam 25 pazuvadhAdi pravarttanena, tayostadvalAdhAyakatvAdityarthaH, ato naitadyogAt brAhmaNaH pAtrabhUto bhavati, kiMtu anantaroktaguNa eveti bhAvaH // 30 // 976 // anyaccanavi muMDieNa samaNo, na OMkAreNa bNbhnno| na muNI raNavAseNaM, kusacIreNa na taavso||977 // neti niSedhe, apiH pUraNe, muNDitena zramaNo-nirgranthaH, naiva OMkAreNopalakSaNatvAt OMbhUrbhuvaHsvarityAdhuccArarUpeNa brAhmaNaH, na muniH araNyavAsena, kuzaH-darbhastanmayaM cIvaraM tena valkalenopalakSaNametat tApaso, bhavatIti sarvatra zeSaH // 31 // 977 // tarhi kathamamI syurityAha samayAe samaNo hoi, baMbhacereNa bNbhnno| nANeNa ya muNI hoI, taveNaM hoi tAvaso / / 978 / / samatayA-rAgadveSAbhAvarUpatayA zramaNo bhavati, tathA brahmaNazcaraNaM brahmacarya, brahma ceha prAguktAhiMsAdirUpaM tena brAhmaNaH, jJAnena-hitAhitAvagamarUpeNa munirbhavati, tapasA-bAhyAbhyantarabhedena, sarvatrAbhidhAnAnyathAnutpattiriha hetuH|| 32 // 978 // nanu cAnvarthavattve'bhidhAnasyaiSa hetuH, tacca DitthAdivadanyathA'pi syAdata AhakammuNA baMbhaNo hoi, kammuNA hoi khattio / vaisso kammuNA hoi, suddo havai kammaNA // 979 // karmaNA-kriyayA brAhmaNo bhavati, uktaM hi-"kSamA dAnaM damo dhyAnaM, satyaM zaucaM dhRtighRNA / jJAnaM vijJAnamAstikyametad | brAhmaNalakSaNam // 1 // " tathA karmaNA-kSatatrANalakSaNena kSatriyo bhavati, vaizyaH pAzupAlyAdinA karmaNA, zUdraH zocanAdi XXXOXXXXXXXXXX yathArthabrAhmaNakharUpam // 207 // Jain Educational For Private & Personal use only Finelibrary.org
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 79 // kimidaM svbuddhyvaaminnaayo| sabakambhAvasmAtakaH kevalI, suru | hetupraiSAdisampAdanarUpeNa, karmAbhAve hi brAhmaNAdi vyapadezA asaMta eveti brAhmaNaprakrame ca yaccheSA'bhidhAnaM tad vyAptidarzanArtham // 33 // 979 // kimidaM svabuddhyaivocyate ? ityAha ee pAukkare buddhe (karA dhammA pA0), jehiM hoi sinnaayo| sabakammaviNimmukaM, taM vayaM bUma mAhaNaM // 980 / / ___etAn-prAguktAn ahiMsAdIn arthAn prAdurakArSIt-prakaTitavAn buddhaH-sarvajJaH, yairbhavati snAtakaH-kevalI, subvyatyayAt sarvakarmabhiH vinirmukta iva pratyAsannamuktitayA sarvakarmavinimuktaH, tamuktaguNaM tattvataH snAtakaM vA vayaM brUmo brAhmaNam // 34 // 980 // athopasaMharati evaM guNasamAuttA, je havaMti diuttamA / te samatthA u uddhattuM, paraM appANameva ya // 981 // evamuktaprakAraiH guNaH-ahiMsAdibhiH samAyuktAH-samanvitAH ye bhavanti dvijottamAH te samarthAH-zaktAH, tuH pUraNe, uddhartu saMsArAditi gamyaM, arthAt muktipade sthApayituM paraM-anyaM AtmAnameva vA // 35 // 981 // uktvA cedaM sthito bhagavAn , tatazca evaM tu saMsae chinne, vijayaghose ya baMbha( mAha paa0)nne| samu( mA pra0)dAya (sajANato pA0) tao taM tu, jayaghosaM mahAmuNiM // 982 // gAthA 4, evamuktaprakAreNa turvAkyAlaGkAre saMzaye chinne vijayaghoSo-vijayaghoSo nAmA, caH pUraNe brAhmaNaH, ArSatvAt samAdAya-samyagavadhArya takAM-prakramAt jayaghoSavAcaM taM ca jayaghoSamuni yathaiSa mama bhrAtA eSa eva ca mhaamuniriti||36||982|| brAhmaNasvarUpopasaMhAraH JainEducatS m ational For Private & Personal use only la mr.jainelibrary.org
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ yajJI uttarA0 avacUrNiH yAkhya // 208 // paJcaviMzatitamamadhyayanam 25 *OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO kiM kRtavAnityAha tuDhe ya vijayaghose, iNamuddAhu kayaMjalI / mahANattaM jahAbhUyaM, muTu me uvadaMsiyaM // 983 // tuSTaH-paritoSavAn , caH pUraNe, vijayaghoSaH idaM vakSyamANaM udAha-brUte, kRtAJjaliH, kimAha ?-brAhmaNatvaM yathAbhUtaM-yathAvadavasthitaM suSTha me-mamopadarzitam // 37 // 983 // tubbhe jaiyA jannANaM, tubbhe veyavido viU / joisaMgaviU tumbhe, tumbhe dhammANa paargaa||984|| kiM ca-yUyaM yaSTAro yajJAnAM vedavido-vedajJAH vidvAMsaH, yadvA he vido ! yathAvasthitavastuvedinaH-jyotiSAGgavidaH dharmANAMsadAcArANAM pAragAH, tattvavettRtvena sarvazAstrAbdhipAradarzitvAcceti bhAvaH // 38 // 984 // tathA - tubbhe samatthA uddhRttuM, paraM appANameva y| tamaNuggahaM kareha'mhaM, bhikkhU(kkhe pra0)NaM bhikkhuuttamA! // 985 // yUyaM samarthA uddhartu paramAtmAnameva ca, yuSmAkameva tAttvikaguNasamanvitatvAt , tat-tasmAdanugrahaM-bhikSAgrahaNenopakAraM kuruta asmAkaM he bhikSo ! NaM vAkyAlaGkAre, bhikSuttama yati pradhAna ! // 39 // 985 // evaM brAhmaNokte munirAha na karja majjha bhikkheNaM, khippaM nikkhamasU diyaa| mA bhamihisi bhayAvatte, ghore (bhavAvette, dIhe pA0) saMsArasAgare // 986 // vijayaghoSa| kRtAprazaMsA Jan Edu For Private & Personal use only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ na kArya-na prayojanaM, mama bhikSayA kSipraM niSkrAma-pravraja dvija-vina!, niSkramaNenaiva mama kAryamiti bhAvaH, kimevamupadizyate ityAha-mA bhramIH-mA paryaTIH, yadvA mA bhramiSyasi bhayAni-ihalaukikabhayAdIni AvartA iva AvartA yasminnasau bhayAvatastasmin ghore-raudre saMsArasAgare, anena viparyaye doSa uktH||40||986 // etadeva samarthayitumAha uvalevo hoi bhogesu, abhogI novlippii| bhogI bhamai saMsAre, abhogI vippamuccaI // 987 // upalepaH-karmopacayarUpo bhavati bhogeSu, bhujyamAneSviti gamyaM, abhogI-abhogavAn na-naiva copalipyate, atazca bhogI bhramati saMsAre, abhogI vipramucyate, muktiM praapnotiityrthH||41||987|| so ullo suko ya do chUDhA, golayA mttttiyaamyaa| do vi AvaDiyA kuDDe, jo ullo so'ttha laggaI // 988 // iha ca gArhasthye bhogitvaM, niSkramaNe tu tadabhAvo gRddhyabhAva iti, gRhabhAvasya sadoSatvAnniSkramaNameva yuktamiti bhAvaH, etadeva dRSTAntena draDhayati-ArdraH zuSkazca dvau-ubhau kSiptau golako-piNDako mRttikAmayau, dvAvagyApatitau-prAptau kuDye-bhittI, tataH kimityAha-yaH ArdraH so'tra-anayormadhye lagati-zliSyati prakramAt kuDye // 42 // 988 // dArzantikayojanAmAha evaM laggati dummehA, je narA kAmalAlasA / virattA u na laggati, jahA se sukkagolae // 989 // evaM laganti prastAvAt karmaNA durmedhaso-durbuddhayo ye narAH kAmalAlasA-viSayalampaTAH, viraktAH-kAmabhogaparAakhAH punaH uttaratuzabdasyaivakArArthasya bhinnakramatvAnnaiva laganti-kamarNA zliSyante yathA zuSko golakaH // 43 // 989 // AIzuSka | golaka dRSTAntena munerniSkrama NopadezaH Jain Educatio n al For Privale & Personal use only jainelibrary.org
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH yAkhyaM paJcaviM // 209 // zatitamamadhyayanam 25 XaxoXXXXXXXXXXX yaditthaM prajJApito'sau kRtavAMstadAha evaM se vijayaghose, jayaghosassa aMtie / aNagArassa nikkhaMto, dhammaM succA aNuttaraM ( socA Na kevalaM paa0)|| 990 // evamuktaprakAreNa jayaghoSasyAnagArasyAntike-samIpe niSkrAntaH-pravajitaH dharmamahiMsAdi zrutvA // 44 // 990 // sampratyadhyayanArthamupasaMharannanayorniSkramaNaphalamAhakhavittA puvakammAI, saMjameNa taveNa ya / jayaghosavijayaghosA, siddhi pattA aNuttaraM // 991 // tibemi // // jannaijaM // 25 // spaSTA // 45 // 991 // iti yjnyiiyaadhyynaavcuuriH|| ma mamamamamamamamamamamamamamamamamamamA // iti zrIuttarAdhyayane paJcaviMzatitamasya yajJIyA dhyayanasya avacUriH samAptA // samasasasasasasasasasasasasasa XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX * niSkramaNA|ntaraM jayaghoSavijayaghoSayormuktiH EASEARS5ESE // 209 // Jain Education For Private & Personal use only Mainelibrary.org
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ // atha SaDDizatitamaM sAmAcAryadhyayanam // -- hindi XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXXX anantarAdhyayane brahmaguNA uktAstadvAMzca yatireva syAt , tena cAvazyaM sAmAcArI vidheyA sA asminnucyatesAmAyAriM pavakkhAmi, sabadukkhavimukvaNiM / jaM carittANa nigganthA (pra.kkhaMtA), tipaNA saMsArasAgaraM // 992 // | asya sAmAcArImAmA, sAmAcArI-yatijanakarttavyatArUpAM pravakSyAmi sarvaduHkhavimokSaNI-azeSazArIramAnasAsAtavimuktihetuM, ata eva yAM caritvA-Asevya Namiti vAkyAlaGkAre, nirgranthAstIrNA upalakSaNatvAt taranti ca tariSyanti saMsArasAgaraMbhavasamudram // 1 // 992 // yathApratijJAtamAhapaDhamA AvassiyA nAma, biiyA ya nisiihiyaa| ApucchaNA ya taiyA, cautthI pddipucchnnaa||993|| paMcamA chaMdaNA nAmaM, icchAkAro achttttho| sattamo micchakAro ya, tahakkAro ya atttthmo||994 // anbhuTThANaM navamA, dasamA uvsNpyaa| esA dasaMgA sAhaNaM, sAmAyArI paveiyA // 995 // gAthA 3 spaSTaM, navaraM vratagrahaNAdArabhya kAraNaM vinA gurvavagrahe AzAtanAdidoSasambhavAt na stheyaM, kiMtu?, gurvavagrahAt nirgantavyaM, nirgamanaM ca nAvazyakI vineti prAk soktA, nirgatya ca yatrAspade stheyaM tatra niSedhikIpUrvakameva pravezyamiti tadanu dazadhAsAmAcArI nAma Jain Education ational For Privale & Personal use only tiew.jainelibrary.org
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAcAryadhyayanam 26 uttarA0 sA, tatrApi tiSThato bhikSATanAdyabhiprAyotpattau gurupRcchApUrvakameva tatsAdhanamityanantaramApracchanA, pracchanAyAmapi guruniyuktatvena avacUrNiH punaH pravRttikAle kvacit pRSTavyA eva gurava iti pratipracchanA, kRtvA'pi gurvanujJayA bhikSATanAdikaM nAtmambhariNaiva bhAvyamiti tadanu chandanA-prAggRhItadravyajAtena zeSayatinimantraNAtmikA, tasyAmapi prayojya evecchAkAra iti, tadanu saH, ayaM caatynt||210|| pApabhIruNaiva tattvataH kriyate tena ca kathaJcidaticArasambhave AtmA nindya iti tadanu mithyAkAraH, kRte'pi ca tasmin bRhahoSasambhave AlocanA grAhyA, tatra yadAdizanti guravastattatheti mantavyamiti tathAkAraH, tatheti pratipadya ca sarvakRtyeSu udyamavatA bhAvyamiti tadanu tadrUpamabhyutthAnaM, udyamavatA ca jJAnAdyartha gacchAntarasaGkamo'pi kAryaH tatra copasampadahItavyeti tadanu | upasampaduktA, upasaMhAramAha-eSA pUrvoktA dazAGgA-icchAdidazAvayavA sAmAcArI praveditA-tIrthakarAdibhiruktA // 2-4 // A // 993-995 // tAmeva pratyavayavaM viSayapradarzanapUrvakaM vidheyatayA vaktumAhagamaNe AvassiyaM kujA, ThANe kujA nisIhiyaM / ApucchaNA sayaMkaraNe, parakaraNe paDipucchaNA // 996 // gamane-tathAvidhA lambanato bahinissaraNe, AvazyakeSu-azeSAvazyakarttavyavyApAreSu satsu bhavA AvazyakI tAM kuryAt, sthAne-upAzraye pravizanniti zeSaH kA? niSedhe-pApAnuSThAnebhya Atmano vyAvarttane bhavA naiSedhikI tAM, ADiti sarvakRtyAbhivyAkhyA pracchanA-idamahaM kuryA navetyevaMrUpA svayamityAtmanaH karaNaM-vivikSitasya kasyacitkAryasya svayaM karaNaM tatra, parakaraNeanyasya kAryavidhAneSu pratipracchanA, guruniyukto'pi hi punaH pravRttikAle pratipRcchatyeva guruM, sa hi kAryAntaramapyAdizet siddhaM KeXXXXOXOXOXOXOXOX dazadhA| sAmAcArIkramaprayojanaM AvazyakAdicaturNA kharUpaM ca // 210 // Sain Educati o nal For Private & Personal use only vilu.jainelibrary.org
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ SXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX vA tadanyataH syAditi, ubhayatra vA svakaraNaparakaraNe upalakSaNamityucchAsaniHzvAsau tyaktvA sarvakAryeSvapi svaparasambandhiSvAdau gurUNAM pracchanaM Apracchanetyucyate, tathA svaparasatke sarvakRtye guruniyuktena punaH pravRttikAle yadgurupacchanaM sA pratipracchA // 5 // 996 // chaMdaNA dabajAeNaM, icchakAro a sAraNe / micchAkAro aniMdAe, tahakkAro paDissue // 997 // tathA chandanA-zeSayatinimantraNAtmikA, vidheyeti zeSaH, dravyajAtena-azanAdidravyavizeSeNa, prAggRhIteneti gamyaM, icchAsvAbhiprAyastayA karaNaM tat kAryanirvarttanamicchAkAraH, sAraNe ityaucityata AtmanaH parasya vA kRtyaM prati pravarttane, tatrAtmasAraNe chaMdaNAtA yathA icchAkAreNa yuSmaccikIrSitaM kAryamidamahaM karomIti, parasAraNe ca mama pAtralepanAdi icchAkAreNa kuruteti, tathA mithye- XupasaMpadAtyalIkaM tatkaraNaM mithyAkAro-mithyedamiti pratItiH, sa cAtmano nindAyAM vitathAcaraNe "dhigidaM mayA kRta'miti rUpAyAM, tathAkAra-idamitthamevetyabhyupagamaH, pratizrute-pratizravaNe vAcanAdInAM guroH pArthAt // 6 // 997 // vivaraNaM abbhuTThANaM gurupUyA,acchaNe uvsNpyaa| evaM dupaMcasaMjuttA (esA dasaMgA sAhUNaM pA0), sAmAyArI paveiyA // 998 / / abhItyAbhimukhyenotthAnam-udyamanamabhyutthAnaM, tacca gurupUjAyAM, sA ca gauravArhANAmAcAryabAlaglAnAdInAM yathocitAhArabheSajAdisampAdanaM, iha ca sAmAnyoktAvapyabhyutthAnaM nimantraNArUpameva grAhyaM, acchaNetti-Asane prakramAdAcAryAntarAdipArthAvasthAne upa-sAmIpyena sampadanaM-gamanaM upasampat, iyantaM kAlaM bhavadantike mayA vasitavyamityevaMrUpA, sA ca jJAnArtha yAvad / 'uttarA036 Jain Education D ena For Private & Personal use only Lovlainelibrary.org
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 21 // X| tAdibhedena tridhA, evamuktaprakAreNa dvipaJcasaMyuktA-dazasaGkhyAyuktetyarthaH sAmAcArI praveditA-kathitA, tIrthaGkarAdibhiriti zeSaH sAmAcArya // 7 // 998 // dhyayanam itthaM dazavidhAM sAmAcArImuktvA oghasAmAcArI vivakSuridamAha pucillaMmi caubhAge, AicaMmi samuTThie / bhaMDayaM paDilehittA, vaMdittA ya tao guruM // 999 // pucchijjA paMjaliuDo, kiM kAya mae ihaM ? / icchaM nioiuM bhaMte !, veyAvacce va sajjhAe / 1000 // oghasAmAveyAvace viutteNaM, kaaykvmgilaayo| sajjhAe vA niutteNaM, sabadukkhavimukkhaNe // 1001 // cArIsvarUpama mAthAH 3, pUrvasmin-pUrvadiksambandhini kiJcidUnanabhasazcaturbhAge Aditye samutthite-prApte, pAdonapauruSyAmityarthaH, bhANDakaMpatabahAdyupakaraNaM pratilekhya cakSuSA nirIkSya upalakSaNAt pramRjya ca, vanditvA ca-namaskRtya tataH-pratilekhanAnantaraM gurumA-10 cAryAdikamityAha-pRcchet prakramAt gurumeva kRtaptAJjaliH, yathA kiM karttavyaM mayA ?, iha-asmin samaye iti gamyaM, icchAmi niyojayituM, yuSmAbhirAtmAnamiti zeSaH, bhadanta ! vaiyAvRttye-lAnAdivyApAre cazabdo bhinnakramaH tataH svAdhyAye vA, iha ca pAtrapratilekhanAnantaraM guruM pRcchediti yaduktaM tatprAyastadaiva bahutaravaiyAvRttyavidhAnasambhavAt , evaM ca pRSTvA yatkRtyaM tadAhavaiyAvRttyaM aglAnyaiva-zarIrazramamavicintya, svAdhyAye vA niyuktena sarvaduHkhavimokSaNe, sakalatapaHpradhAnatvAt asya, svAdhyAyo'glAnyaiva karttavya iti prkrmH||8-10||999-1001|| divasassa cauro bhAge, kujjA bhikkhU viykkhnno| tao uttaraguNe kujjA, diNabhAgesu causuvi // 1002 // ***0x0X63-6 Jain Education For Private & Personal use only Mainelibrary.org
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAta dhAtUnAM kuryAt / mAtA svAdhyAya sApekSayaiva kRSyAdekhi XXXXXXX paDhamaM porisiM sajjhAyaM, bIyaM jhANaM jhiyAyaI / taiyAe bhikkhAyariyaM, puNo cautthIi sajjhAyaM // 1003 // caturo bhAgAna kuryAt , buddhyA caturbhAgakaraNAnantaraM uttaraguNAn-svAdhyAyAdIn kAlocitAna kuryAt // 11 // 1002 // ___va dinabhAge kamuttaraguNaM kuryAdityAha prathamAM pauruSI svAdhyAyaM-vAcanAdikaM, kuryAditIhottaratra cAnuvartate, dvitIyAM prakramAtpauruSI dhyAnaM-arthaviSaya eva cittAdivyApAraNaM dhyAyet-anekArthatvAt dhAtUnAM kuryAt , iha ca pratilekhanAphAlasyAlpatvenAvivakSitatvAt , ubhayatra 'kAlAdhvano AptAviti dvitIyA, tRtIyAyAM bhikSAcaryA, punazcaturthyA svAdhyAya, upalakSaNatvAt tRtIyAyAM bhojanabahirgamanAdIni, catujhaM tu pratilekhanAsthaNDilapratyupekSaNAdIni ca gRhyante, itthamuktizca kAlApekSayaiva kRSyAderiva sarvAnuSThAnasya saphalatvAditi 4 divasacatu rbhAgakartavya | // 12 // 1003 // pauruSIparisamprati pauruSIparijJAnArthamAha jJAnaJca AsADhe mAse dupayA, pose mAse cauppayA / cittAsoesu mAsesu, tipayA havai porasI // 1004 // aMgulaM sattaratteNaM, pakkheNaM ya duaMgulaM / baDDae hAyae vAvi, mAseNaM cauraMgulaM // 1005 // gAthAdvayaM, spaSTa, navaraM saptarAtreNeti-dinAvinAbhAvitvAt rAtrINAM saptAhorAtreNa, sArddhaneti zeSaH, varddhate dakSiNAyane hIyate ucarAyaNe, pakSaNa vyaGgulavRddhyabhidhAnAt , anyacca-keSucinmAseSu dinacaturdazakenApi pakSaH sambhavati tatra ca saptarAtreNApyakulavRddhihAnyA na kazcit virodhaH // 13-14 // 1004-1005 // XOXOXOXOXOXOXO in Educ a tio For Pawale & Personal use only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 212 // X* X-X(r)-XO-XO (EXOXOXX keSu mAseSu punarevaM pakSa ityAha AsADhabahulapakkhe, bhaddavae kattie ya pose ya / phagguNavaisAhesu ya, nAyavA omarattA u || 1006 / / sugamA, navaraM bahupakSe iti bhAdrapadAdiSvapi pratyekaM yojyate, tata ASADhabahulapakSe avamA-nyUnA ekeneti zeSaH, ahorAtrAH, evaM caikadinApahAre dinacaturdazakenaiva kRSNapakSe ASADhAdiSvityarthaH // 15 // 1006 // iha prathamapauruSyAmupalakSaNadvAreNa pratilekhanAyA api vidheyatvamuktaM, pAdonaiva cAsau tatkAlatvena prAg darziteti tatparijJAnopAyamAha jiTThAmUle AsADhasAvaNe chahi~ aMgulehi paDilehA / aTThahi biiyatiyaMmI taie dasa aTThahi cautthe / / 1007 / / iti jyeSThe ASADhazrAvaNe iti ca SaGgiraGgulaiH, prAguddiSTapauruSI mAne prakSiptairiti cehottaratra ca gamyaM, pratilekheti pratilekhanAkAlaH, evaM tAvadekasmiMstrike, tathA aSTabhiH aGgulairiti sarvatrAnuvartyate, dvitIyatrike bhAdrapadAzvayuktArttikalakSaNe, tRtIye prakramAt trike mArgazIrSa pauSamAghAtmani pratilekhanAkAlaH // 16 // 1007 // itthaM dinakRtyamabhidhAya rAtreH kRtyamAha - ratipi cauro bhae, bhikkhU kujjA viyakkhaNo / tao uttaraguNe kujjA, rAI bho (bhA) gesu causuvi // 1008 // paDhama porisi sajjhAyaM, bIyaM jhANaM jhiyAyaI / taiyAe niddamukkhaM tu cautthI bhujo vi sajjhAyaM // / 1009 // gAthA 2, spaSTa, navaraM rAtrimapi na kevalaM dinamityaperarthaH // 17 // 1008 // Jain Education kolonial: ************* sAmAcArya dhyayanam 26 pauruSI pari jJAnaM rAtri kRtyopade zA * // 212 // ainelibrary.org
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ FoXXXXOXOXOXOXOXOXOXOXo dvitIyAM pauruSI dhyAna-sUkSmasUtrArthalakSaNaM dhyAyet-cintayet , tRtIyAyAM nidrAmokSaH pUrva niruddhAyAmutkalanA nidrAmokSaH, svApa ityarthaH, taM kuryAditi sarvatra prakramaH, vRSabhApekSaM caitat , sAmastyena tu prathamacaramapraharajAgaraNameva, tathA cAgamaH-'sabevi | paDhamajAme dunni uvasahANa AimA jAmA / taio hoi gurUNaM cautthao hoi sabesi // 1 // // 18 // 1009 // samprati rAtricaturbhAgaparijJAnopAyaM darzayan samastayatikRtyamAhajaM neI jayA rattiM, nakkhattaM taMmi nhcubhaae| saMpatte viramijA, sajjhAya paosakAlaMmi // 1010 // tammeva ya nakkhatte gayaNaM caubhAgasAvasesaMmi / verattiyapi kAlaM paDilehittA muNI kujA // 1011 // yannayati-prApayati samAptimiti gamyaM, yadA rAtriM nakSatraM tasminnabhazcaturbhAge samprApte virameta-nivarteta svAdhyAyAt , pradoSa-1x kAle rAtrimukhe prArabdhAditi zeSaH, tasminneva nakSatre prakramAtprApte kvetyAha-gagane, kIdRze? caturbhAgena gamyena sAvazeSa-soddharita caturbhAgasAvazeSa tasmin vairAtrikaM tRtIyaM, apizabdAt nijanijasamaye prAdauSikAdikaM ca kAlaM pratyupekSya-pratijAgarya muniH kuryAt, karoteH sArvadhAtvarthAdgulIyAt , iha ca kAkvopalakSaNadvAreNa prathamAdiSu nabhazcaturbhAgeSu samprApteSu tasminneva nakSatre | prathamAdayaH praharA ityuktaM bhavati // 19-20 // 1010-1011 // itthaM sAmAnyena dinarAtrikRtyamupadaya punarvizeSatastadeva darzayaMstAvaddinakRtyamAha pubillaMmi caubhAge, paDilehittA Na bhaMDayaM / guruM vaMdittu sajjhAyaM, kujA dukkhavimukkhaNiM // 1012 // pUrvasmiMzcaturbhAge-prathamapauruSIlakSaNe prakramAdinasya pratyupekSya bhANDakaM varSAkalpAdyupadhiM, Adityodayasamaye iti shessH||21||1012|| rAtricatugajJAno pAyaH For Private & Personal use only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ *- * uttarA0 avacUrNiH sAmAcAryadhyayanam 26 // 213 // porisIe caubhAe, vaMdittA Na tao guruM / apaDikkamittu kAlassa, bhAyaNaM paDilehie // 1013 // pauruSyAzcaturbhAge avaziSyamANe iti gamyaM, pAdonapauruSyAmityarthaH, bhAjanaM pratilekhayeriti sambandhaH, kiM kRtvetyAhaapratikramya kAlasya-tatpratikramaNArtha kAyotsargamavidhAya caturthapauruSyAmapi svAdhyAyasya vidhAsyamAnatvAt // 22 // 1013 // pratilekhanAvidhimAha muhapattiM paDilehittA, paDilehija gucchayaM / gucchagalaiyaMgulio, vatthAI paDilehae // 1014 // mukhavastrikA pratilekhya pratilekhayet gucchakaM-pAtrakoparisthamupakaraNaM, tatazca prAkRtatvAt aGgulibhilAto-gRhIto gucchako yena saH aGgulilAtagucchakaH vastrANi-paTalakarUpANi pratilekhayet, prastAvAt pramArjayet , tathAvasthitAnyeva // 23 // 1014 // itthaM paTalAni gucchakena pramRjya ca yatkuryAttadAhau8 thiraM aturiyaM puSviM tA vatthameva paDilehe / to biiyaM papphoDe taiyaM ca puNo pamajijjA // 1015 // Urdhva kAyata utkuTukatvena sthitatvAt vastratazca tiryaprasAritavastratvAt sthiraM dRDhagrahaNena atvarita-stimitaM yathA bhavatyevaM pUrva-prathamaM tA iti tAvadvastraM paTalarUpaM, jAtAvekavacanaM, paTalakaprakrame'pi sAmAnyato vastrazabdAbhidhAnaM varSAkalpAdipratyupekSaNAyAmapyayameva vidhiriti khyApanArtha, evo bhinnakramaH, ataH pratyupekSetaiva ArataH paratazca nirIkSate, naiva-na tu prasphoTayet , | athavA bindulopAdevaM amunA prakAreNa pratyupekSeta, na tvanyatheti bhAvaH, tatra ca yadi jantUn pazyati tato yatanayA anyatra | saGkAmayati, tadadarzane ca to iti-tataH pratyupekSaNAnantaraM dvitIyamidaM kuryAt , yaduta parizuddhaM sat prasphoTayet-prasphoTanAM vizeSato dinakRtyAni *6XOXOXOXOXXX 213 // Jain Education a l
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuryAt tRtIyaM ca punaridaM kuryAt yat pramRjyAt, ko'rthaH ?, pratyupekSya-prasphovya ca hastagatAn prANinaH pramRjyAdityarthaH // 24 // 1015 // __ kathe punaH prasphoTayet pramRjyAdvetyAha aNacAviyaM avaliyaM aNANubaMdhiM amosaliM ceva / / chappurimA nava khoDA pANIpANivisohaNaM (pamajaNaM paa0)||1016|| anartitaM vastraM vapuryathA nartitaM na syAt, avalitaM yathA''tmano vastrasya ca moTanaM na syAt , anubandhena-nairantaryalakSaNena yuktamanupandhi na tathA anubandhikaH-adho'lakSyamANavibhAgaM yathA na syAt , sUtratvAt Amarzavat tiryagUrdhvamadho vA kuDyAdiparAmarzavat yathA na syAt , evaM SaTpU: pUrva kriyamANatayA tiryakRtavastraprasphoTanAtmakAH kriyAvizeSA yeSu te SaTpUrvAH, nava khoTakAH samayaprasiddhasphoTanAtmakAH, karttavyA iti zeSaH, pANI-pANitale prANAnAM-kunthvAdisattvAnAM vizodhana-prasphoTanatrikAnantaraM trikasayaM prANavizodhanaM ca karttavyam // 25 // 1016 // __ pratilekhanAdoSaparihArArthamAha ArabhADA sammadA vajeyavA ya mosalI taiyA / papphoDaNA cautthI vikkhittA veiyA chaTThA // 1017 // ArabhaTA-vipatarIkaraNaM, tvaritaM vA'nyAnyavastragrahaNaM saMmardanaM samardArUDhitvAt strIliGgatA vastrAntaH koNasaMklanaM upadhervA upari niSadanaM, varjayitavyeti sarvatra yojyaM, caH pUraNe, mosali-tiryagUrdhvamadho vA ghaTTanAt , prasphoTanena prakarSeNa reNuguNDitasyaiva vidhiH Jain Educati o nal For Private & Personal use only Navjainelibrary.org
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 214 // vastrasya jhATanA caturthI, vikSepaNaM vikSiptA paJcamIti gamyaM, rUDhitvAt strItvaM, sA ca pratyupekSitavastrasyAnyatrApratyupekSite kSepaNaM pratyupekSyamANo vA vastrAJcalaM yadUrdhvaM kSipati, vedikA paSThI, sA ca paJcadhA, yadAgama: - " veiA paMcavihA paNNattA, taMjahAve aho ve tiriya ve0 uttao ve0 egao veiA, tathA uDDa veiA - uvarijaNugANaM hatthe kAUNa paDilehai, aho aho jannugANaM hatthe kAuM 2, tiria ve0 saMDAsayANamanme ha0 3, duhao ve0 bAhANamaMtare dovi jannugA kAUNa pa0 4, egao veiA - ve0 egaM jannugaM bAhANamaMtare kA0 5," ete SaDradoSAH pratilekhanAyAM varjyAH // 26 // 1017 | tathA- pasiDhilapalaMbalolA egAmosA aNegarUvadhuNA ( yA pA0 ) / kuNati pamANi pamAyaM saMkiya gaNaNovagaM kujjA // 1098 // prazithilaM nAma doSo yaddRDhamatirAyataM vA vastraM gRhyate, pralambo yadviSamagrahaNena pratyupekSamANavastrakoNAnAmAlambanaM, lolA yadbhUmau kare vA vastrasya lolanaM, eSAM dvandvaH, ekAmarzanam, ekAmarzA rUDhitaH strItvaM, madhye gRhItvA grahaNadezaM yAvadubhayato vastrasya yadekakAlaM saGgharSaNaM-AkarSaNaM, anekarUpA saGkhyA trayAtikrameNa yugapadanekavastragrahaNalo vA dhunanA, tathA yatkaroti pramANaprasphoTanAdisaGkhyArUpe pramAdaM anavadhAnaM yacca zaGkite pramAdataH pramANaM prati zaGkotpattau gaNanAM karAGgulirekhAsparzanAdinA ekadvitrisaGkhyAtmikAmupagacchati - upayAti gaNanopagaM yathA syAdevaM gamyatvAt prasphoTanAdi kuryAt, so'pi doSo varjya iti pUrvasUtrAt sarvatrAnuvartyate, uktadoSAbhAve nirdoSA pratyupekSaNA ityarthAduktam // 27 // 1018 // Jain Educationtional . sAmAcArya dhyayanam 26 pratilekhanAyAM pari hAryAH doSAH // 214 // jainelibrary.org
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ (OXCXCX athainAmeva bhaGgakadarzanadvAreNa sAkSAtsadoSAM nirdoSAM ca kiJcidvizeSato vakti aNUNAirittapaDilehA avivacAsA taheva ya / paDhamaM payaM pasatthaM sesANi u appasatthANi // 1019 // UnA cAsau atiriktA ca 2 sA na tathA pratilekhanA, iha ca nyUnAdhikye prasphoTanAM pramArjanAM velAM cAzritya vAcye, na vidyate vividho vyatyAso yasyAM sA puruSopadhiviparyAsarahitA kAryeti zeSaH, atra ca tribhirvizeSaNapadairaSTau bhaGgAH sUcitAH syuH, eSu ca kaH zuddhaH ? ko vA azuddha ? ityAha- prathamaM padam - ihopadarzitAdyabhaGgarUpaM prazastaM - nirdoSatayA zlAghyaM, zeSANi tu prakramAt padAni aprazastAni teSu nyUnatAdyanyatamadoSasambhavAt // 28 // 1019 // nirdoSAmapyetAM kurvatA yattyAjyaM tatkkAMkvopadeSTumAha paDilehaNaM kuNato miho kahaM kuNai jaNavayakahaM vA / deha va paccakkhANaM vAei sayaM paDicchai vA // 1020 // pratilekhanAM kurvanmithaH kathAM - parasparasambhASaNAtmikAM karoti, janapadakathAM vastrAdikathopalakSaNametat dadAti ca pratyAkhyAnamanyasmai, vAcayatyanyaM pAThayati, svayaM pratIcchati vA, AlApakaM gRhNAti ya iti gamyam // 29 // / 1020 // sakimityAha puDhavI AukkAe tejavAkavaNassaitasANaM / paDilehaNApamatto chaNhaMpi virAhao hoi / / 1021 // spaSTA, navaraM pRthivyapkAyayoH, pratilekhanA pramatto mithaHkathAdinA anavahitaH SaNNAmapyAstAmekakAdInAmityaperarthoH virAdhakazcaiva, pramatto hi kumbhakArazAlAdau sthito jalabhRtaghaTAdikamapi praloThayet, tatastajjalena mRdagnibIjakunthvAdayaH Jain Educationational *** ** X X X * * * * * ** ****** pratilekha nAyAM kathAdike paTakAyavirAdhanA .ww.jainelibrary.org
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH Akela sAmAcArya dhyayanam // 215 // plAvyamAnA virAdhyante, yatra cAgnistatrAvazyaM vAyuriti SaNNAmapi dravyato virAdhakatvaM, bhAvatastu pramattatayA anyathApi * virAdhakatvameva // 30 // 1021 // itthaM prathamapauruSIkRtyamuktvA tRtIyapauruSIkRtyamAha taiyAe porisIe, bhattaM pANaM gavesae / chaNhaM aNNayarAgaMmi, kAraNami samuTTie // 1022 // dvitIyapauruSIkRtyaM tu "bIe jhANaM jhiyAI"tyanenoktameva, ubhayaM caitadavazyaM kartavyamatastRtIyapauruSIkRtyamapyevamuta kAraNe evotpanne ityAzaGyAha, navaraM autsargikametad, anyathA hi sthavirakalpikAnAM yathAkAlameva bhaktAdi gaveSaNaM, yaduktaM-"saikAle care bhikkhu"tti, SaNNAM kAraNAnAM anyatarasmin kAraNe samupasthite-jAte, na tu kAraNotpattiM vineti bhAvaH, bhojanopalakSaNaM ceha bhaktapAnagaveSaNaM, guruglAnAdyarthamanyathA'pi tasya sambhavAt , tathA cAnyatra bhojana evaitAni kAraNAnyuktAni // 31 // 1022 // tAnyeva SaT kAraNAnyAha veyaNaveyAvacce iriyaTThAe ya sNjmhaae| taha pANavattiyAe cha8 puNa dhammaciMtAe // 1023 // subvyatyayAt vedanAzabdasyopalakSaNatvAt kSutpipAsAjanitavedanopazamanAya, tathA kSutpipAsAbhyAM na gurvAdivaiyAvRttyakaraNakSamo vaiyAvRttyAya, tathA Iryeti-IryAsamitiH, saiva nirjarArthibhiH aryamAnatayA arthastasmai IryAya, caH samuccaye, kathamasau bhavatviti ?, anyathA hi kSuttRDArtasya cakSuAmapazyataH kathamivAsau syAditi ?, tathA saMyamArthAya, atyAkulasya hi tAbhyAM saccittAhAre tadvighAta eva syAt , tathA prANapratyayaM-jIvitanimittaM, avidhinA hyAtmano'pi prANopakrameNa hiMsA syAt , yaduktaM tRtIya pauruSyAM lAbhaktagaveSaNaM bhaktapaNe kAraNAni // 215 // Jain Education For Private & Personal use only library
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtaGkAdAahAratyAgaH "bhAviajiNavayaNANaM mamattarahiANa natthi hu viseso / appANaMmi paraMmi a to vaje pIDamubhao vi // 1 // " SaSThaM punaridaM kAraNaM, yaduta dharmacintA-dharmadhyAnaM tasyai, bhaktapAnaM gaveSayediti sarvatrAnuvartya, iyaM hi tadAkulitacetaso na syAt, AtadhyAnasambhavAt // 32 // 1023 // Aha-etatkAraNotpattI kimavazyaM bhaktapAnaM gaveSyaM na vetyAhaniggaMtho dhiimaMto niggaMthIvi na karija chahi ceva / ThANehiM tu imehiM aNaikkamaNA ya se hoi // 1024 // nirgrantho dhRtimAn dharmacaraNaM prati, nirgranthA-tapasvinI sApi na kuryAt , bhaktAdigaveSaNamiti prakramaH, paDizcaiva sthAnaiH, tu punararthe, ebhirvakSyamANaiH kimityata Aha-sUtratvAt anatikramaNaM saMyamayogAnAmanullaGghanaM, ceti yasmAt se-tasya tasyA vA bhavati-jAyate, anyathA tadatikramaNasambhavAt // 33 // 1024 // SaT sthAnAnyevAha AyaMke uvasagge titikkhayA bNbhcerguttiisuN| pANidayAtavaheDaM sarIrabuccheyaNaTThAe // 1025 // ___ AtaGke-jvarAdiroge upasarge-divyAdau, ubhayatra tannivAraNArthamiti gamyaM, tathA titikSayA-sahanena hetubhUtayA, va viSaye * ityAha-brahmacaryaguptiSu, tA hi nAnyathA soDhuM zakyAH, tathA prANidayAhetoH, varSAdau apkAyAdijIvarakSAyai tapaH caturthAdirUpaM tayorhetvoH, tathA zarIrasya vyavacchedaH-parihArastadartha, ucitakAle saMlekhana anazanaM vA kurvan , bhaktapAnagaveSaNaM na kuryAditi sarvatra yojyam // 34 // 1025 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only Pawjainelibrary.org
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH sAmAcAryadhyayanam // 216 // XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX tadveSayan kena vidhinA kiyatkSetra paryaTedityAha avasesaM bhaMDagaM gijjhA, cakkhusA paDilehae / paramaddhajoaNAo, vihAraM vihare muNI // 1026 // apagatazeSa apazeSaM, ko'rthaH ?-samastaM bhANDakaM-upakaraNaM gRhItvA cakSuSA pratyupekSeta vizeSata iti gamyaM sAmAnyato hyapratyupekSitasya grahaNamapi na yujyate eva yatInAM, upalakSaNatvAt tadAdAya paramutkRSTamarddhayojanAd-arddhayojanamAzritya, parato hi kSetrAtItamazanAdi syAt , viharatyasmin pradeze iti vihArastaM viharet-vicaret muniH|| 35 // 1026 // itthaM ca vihRtyopAzrayaM cAgatya gurvAlocanAdipUrva bhuktvA ca yatkuryAttadAha cautthIe porisIe, nikkhivittA Na bhAyaNaM / sajjhANaM ca tao kujA, savabhAvavibhAvaNaM (dukkhavimokkhaNaM paa0)||1027 // catujhaM pauruSyAM nikSipya pratyupekSaNApUrva baddhvA bhAjana-pAtraM svAdhyAyaM tataH kuryAt sarvabhAvA-jIvAdayasteSAM vibhAvanaMprakAzakam // 36 // 1027 // __porisIe caubbhAe, vaMdittA Na tao guruM / paDikkamittA kAlassa, sijaM tu paDilehae // 1028 // pauruSyAH prakramAt caturthyAzcaturbhAge-caturthAze, zeSe iti gamyaM, vanditvA tata iti svAdhyAyakaraNAnantaraM guru-AcAryAdi | pratikramya kAlasya zayyAM vasatiM, tuH pUraNe, pratilekhayet // 37 // 1028 // tatazca pAsavaNucArabhUmi ca, paDilehija jayaM jaI / kAussaggaM tao kujjA, sabadukkhabimukkhaNaM // 1029 // | bhaktagaveSaNe vidhiH // 216 // Jain Educatio For Privale & Personal use only A jainelibrary.org
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 37 Jain Education X01-01-0xx bhUmizabdasya pratyekamabhisambandhAt prazravaNamuccArabhUmiM ca pratyekaM dvAdazasthaNDilAtmikAM ca zabdAtkAlabhUmiM ca sthaNDilatrayAtmikAM pratilekhayet, yataM - ArambhAduparataM yathA syAdevaM yatamAno vA yatiH, evaM ca saptaviMzati sthaNDilapratyupekSaNAnantaraM Adityo'stameti, itthaM vizeSato dinakRtyamuktvA samprati tathaiva rAtrikRtyamAha -- kAyotsarga tataH - prazravaNAdibhUmipratilekhanAnantaraM sarvaduHkhavimokSaNaM, tathA tvaM cAsya karmApacayahetutvAt uktaM hi " kAussaggaM jaha saMThiassa bhajaMti aMgamaMgAI / taha bhiMdaMti suvihiA aThThavihaM kammasaMghAyaM // 1 // // 38 // 1029 // tatra ca sthito yatkuryAttadAha desiyaM ca aIyAraM, ciMtijja aNuputraso / nANaMmi daMsaNe ceva, caritaMmi taheva ya // 1030 // sUtratvAt vakAralope daivasikaM, caH pUraNe, atIcAraM - atikramaM cintayet - dhyAyet AnupUrvyA krameNa prabhAtamukhavastrikA - pratyupekSaNAto yAvadayameva kAyotsargaH, kiMviSayamatIcAraM cintayedityAha - jJAne -jJAnaviSayam, evaM darzane caiva cAritre tathaiva ca // 39 // 1030 // pAriyakA ussaggo, vaMdittA ya tao guruM / desiyaM tu aIyAraM, Aloijja jahaka // / 1031 // pAritaH - samApitaH kAyotsarge yena sa tathA, vanditvA prastAvAt dvAdazAvarttavandanena, tataH atIcAracintanAdanu tuH pUraNe, atIcAramAlocayet - prakAzayet, gurUNAmeva yathAkramaM AlocanA, sa ca nAnyatarA, AnulomyaM kramAtikrameNa // 40 // 1031 // pakkimittANa nissallo, vaMdittANa tao guruM / kAussaggaM tao kujjA, savadukkhavimukkhaNaM // 1032 // Ronal *OXXX*************OXX prazravaNAdi bhUmiprati lekhanA rAtrikRtyAni jainelibrary.org
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAcAryadhyayanam rAtreH prathamAdipauruSi| kartavyatA uttarA0 pratikramya-pratIpaM nivRttya nizzalyaH-mAyAdizalyarahitaH, sUcakatvAt sUtrasya vandanakapUrva kSamayitvA vanditvA tathaiva, tataH avacUrNiH uktavidheranu guruM kAyotsarga-cAritradarzanazrutajJAnazuddhyartha vyutsargatrayarUpaM, jAtAvekavacanaM, tato-guruvandanAdanu kuryAt // 41 // 1032 // // 217 // siddhANaM saMthavaM kiccA, vaMdittANa tao guruM / thuimaMgalaM ca kAUNaM, kAlaM saMpaDilehae // 1033 // pUrvAddhaM vyAkhyAtameva, stutimaGgalaM ca siddhastavarUpaM stutitrayeNa kRtvA kAlaM sampratyupekSate, ko'rthaH, pratijAgarti upalakSaNatvAt gRhNAti ca // 42 // 1033 // paDhamaM porisiM sajjhAyaM, bIyaM jhANaM jhiyAyaI / taIyAe niddamukkhaM tu, cautthI bhujjovi sajjhAyaM // 1034 // porisIe cautthIe, kAlaM tu paDilehae / sajjhAyaM tu tao kujA, ayohaMto asaMjae // 1035 // porasIe caunmAe, vaMdittANa tato guruN| paDikkamittu kAlassa, kAlaM tu paDilehae // 1036 // (paDhamA porasi sajjhAyaM, bIe jhANaM jhiyAyati / tatiyAe niddamokkhaM ca, caubhAe cautthae // 1034 // kAlaM tu paDilehittA, abohito asaMjae / kujjA muNI ya sajjhAyaM, sabadukkhavimokkhaNaM // 1035 // porasIe caubhAe, sese vaMdittu to guruN| paDikkamitu kAlassa, kAlaM tu paDilehae // 1036 // pA0) paDhamamityAdi prAg vyAkhyAtameva, navaraM punarabhidhAnaM asya punaH punarupadeSTavyameva gurubhiH, na prayAso mantavya iti XkhyaapnaarthH|| 43 // 1034 // X8XOXOXOXOXOXXXOXOX // 217 // For Privale & Personal use only Jain Education Alinelibrary.org
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ kathaM punazcaturthapauruSyAM svAdhyAyaM kuryAdityAhacaturthapauruSyAM kAlaM vairAtrika, tuH pUraNe, pratyupekSya pratijAgarya upalakSaNatvAt gRhItvA ca svAdhyAyaM tataH kuryAt , abodhayana-anutthApayan asaMyatAna-agAriNaH, tadutthApanena tattatpApasthAneSu pravartanasambhavAt // 44 // 1035 // pauruSyAH prakramAccaturthyAzcaturbhAge avaziSyamANe iti zeSaH, tatra hi kAlavelAyAH sambhava iti na kAlasya kramaNaM, vanditvA tato guruM pratikramya kAlasya vairAtrikasya kAlaM prAbhAtikaM, turvakSyamANavizeSadyotakaH, pratyupekSate gRhNIyAcca, madhyamaprakramApekSaM ca kAlatrayagrahaNamuktam , anyathA hi utsargata utkarSeNa catvAro jaghanyena trayaH kAlA apavAdatazcotkarSeNa dvau jaghanyenaiko'pya. | nujJAta eva, tathA coktaM "kAlacaukaM ukosaeNa jahannao tinni haMti boddhayA / bIapayaMmi dugaM tu mAyAmayaviSpamukANaM // 1 // " atra ca tuzabdAdeko'pyanujJAta eva // 45 // 1036 // Agae kAyavussagge, sabadukkhavimukkhaNe / kAussaggaM tao kujjA, sabadukkhavimukkhaNaM // 1037 // ___ Agate-prApte kAyavyutsarge ityupacArAt kAyavyutsargasamaye sarvaduHkhAnAM vimokSaNamarthAt kAyotsargadvAreNa yatra sa tathA tasmin , yaceha sarvaduHkhavimokSavizeSaNaM punaH punarucyate tat kAyotsargasyAtyantanirjarAhetutvakhyApanAdyartha, tatheha kAyotsargagrahaNena cAritradarzanazrutajJAnavizuddhyartha kAyotsargatrayaM grAhya, tatra ca tRtIye rAtriko'tIcArazcintyate // 46 // 1037 // tRtIye rAtriko'ticArazca yathAviSayazcintanIyastathAha rAIyaM ca aIyAraM, ciMtija aNuputvaso / nANaMmi dasaNaMmi, carittaMmi tavaMmi ya // 1038 // kAyavyutsargakRtyA kAyotsargakAyaH JainEducK For Private & Personal use only * w.jainelibrary.org
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacarNiH sAmAcAryadhyayanam 26 // 218 // jJAnadarzanAdikAyotsa rAtrI bhavaM rAtrika, caH pUraNe, atIcAraM cintayet , AnupUrvyA krameNa, kiMviSayaM cintayedityAha-jJAne darzane cAritre tapasi, cAt vIrya ca, zeSotsargeSu caturviMzatistavaH pratItazcintyatayA saadhaarnnshcetinoktH||47|| 1038 // pAriyakAussaggo, vaMdittANa tao guruM / rAIyaM tu aIyAraM, Aloija jahakkama // 1039 // paDikkamittu nissallo, vaMdittA Na tao guruM / kAussaggaM tao kujjA, sabadukkhavimukkhaNaM // 1040 // pAritetyAdigAthAdvayaM prAgvat vyAkhyAtameva // 48, 49 // 1039, 1040 // kAyotsargasthitazca kiM kuryAdityAha kiM tavaM paDivajAmi ?, evaM tattha viciMtae / kAussaggaM tu pArittA, karijA jiNasaMthavaM // 1041 // kimiti kiMrUpaM, tapo-namaskArasahitAdi pratipadye'hamevaM tatra vicintayet , vIro hi bhagavAn SaNmAsaM yAvannirazano vihRtavAn , tatkimahamapi nirazanaH zaknomi etAvatkAlaM sthAtumuta neti !, evaJca paJcamAsAdyapi yAvannamaskArasahitAditAvatparibhAvayet , uttarArddha spaSTam // 50 // 1041 // etaduktArthAnuvAdataH sAmAcArIzeSamAha pAriyakAussaggo, vaMdittANa tao guruM / tavaM saMpaDivajittA, karija siddhANa saMthavaM // 1042 // pAriyetyAdi prAgvannavaraM tapo yathAzakticintitaM upavAsAdi sampratipadya-aGgIkRtya kuryAt siddhAnAM saMstavaM-stutitrayarUpaM, tadanu ca yatra caityAni santi tatra tadvandanaM vidheyam // 51 // 1042 // gAdi IS // 218 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only jainelibrary.org
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ FoXXXXXXXXXXXX sampratyadhyayanArthamupasaMharannAhaesA sAmAyArI, samAseNa viyAhiyA / jaM carittA bahU jIvA, tinA saMsArasAgaraM // 1043 // tibemi // ||saamaayaariiyN // 26 // eSA anantaroktA sAmAcArI dazavidhaugharUpA ca, samAsena-sahepeNa vyAkhyAtA, atraivAdarakhyApanArtha asyAH phalamAhayAM sAmAcArI caritvA-Asevya bahavaH-anekajIvAH tIrNAH saMsArasAgaram // 52 // 1043 // iti smaacaariinaamaadhyynaavcuuriH|| XXXXXXXXXXXXX sAmAcAryA AcaraNe phalam // iti zrIuttarAdhyayane SaDviMzatitamasya sAmAcArI ___nAmAdhyayanasya avacUriH samAptA // Jain Education For Privale & Personal use only Cosmaneibrary.org
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 219 // ***** ****XX atha saptaviMzaM khaluGkIyamadhyayanam / -***** anantarAyadhyane sAmAcAryuktA sA cAzaThatayaiva pAlayituM zakyeti dRSTAntastadvipakSabhUtazaThatAsvarUpanirUpaNadvAreNa azaThataivAnenocyate, asya khaluGkIyaM nAma there gaNahare gagge, muNI Asi visArae / Aine gaNibhAvammi, samAhiM paDisaMghae // 9044 // dharme asthirAn sthirIkaroti iti sthaviraH, gaNaM- gaNasamUhaM dhArayati - Atmani vyavasthApayatIti gaNadharaH, gAgryo - gargasa gotraH muNati - pratijAnIte sarvasAvadyaviratimiti muniH AsIt - abhUt vizAradaH - kuzalaH sarvazAstreSu saMgrahopagrahayorvA, AkIrNaHAcAryaguNairvyAptaH, gaNibhAve - AcAryatve, sthita iti gamyaM, samAdhAnaM samAdhistaM kathaJcitkuziSyaistroTitamapi pratisandhattesaGghaTayati Atmana iti gamyam // 1 // 1044 // Jain Educational samAdhiM ca pratidadhadyadasau paribhAvayati tadAha vaha vahamANasa, kaMtAraM aivattae / joe vahamANassa, saMsAro aivattae / 1045 // vahane--- zakaTAdau antarbhAvitaNyarthatayA vAhayamAnasya arthAt vAhakasya - pAmarAdeH, uttaratra khaluGkagrahaNAdiha vinIta gavAdInitigamyaM, yadvA kAntAraM-araNyaM ativarttate sukholachyatayA svayamevAtikrAmati, tathA yoge - saMyamavyApAre vAhayamAnasya - pravartta . **X*Xoxoxoxoxoxox XXXBX-6 khaluGkIyama dhyayanam 27 gAya cAryavarNanam // 219 // sinelibrary.org
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnasyAcAryAdeH suziSyAniti gamyaM, yadvA yogyAn ziSyAn vAhayamAnasya-kRtyeSu pravarttayata AcAryAdeH saMsAro'tivarttayatesukhenAtikrAmati, tadvinItatAdarzanata Atmano vizeSasamAghisambhavAditi sambhavaH // 2 // 1045 // ___ itthamAtmanaH samAdhipratisandhAnAya vinItasvarUpaM paribhAvya sa evAvinItasvarUpaM yathA paribhAvayati tathAha khaluMke jo u joei, vihaMmANe kilissaI / asamAhiM ca veei, tuttao ya se bhajai // 1046 // gAthApaJcakaM, khalukAna-galivRSabhAn yaH, tuH vizeSaNe, yojayati-yotkrayati, vahane iti prakramaH, sa kimityAha-sa sUtratvAt vizeSeNa ghnan-tADayan klizyati-klezamanuyAti, ata evAsamAdhi ca-cittodvegarUpaM vedayate-anubhavati, totrakazca-prAjanakaH, se iti tasya khalukyojayituH bhajyate-atitADanAt bhaGgamApnoti // 3 // 1046 // __ tatazcAtiruSTaH san yatkaroti tadAha ega Dasai pucchaMmi, egaM viMdhabhikkhaNaM / ego bhaMjai samilaM, ego uppahapaDhio // 1047 // eka dazati-dazanairbhakSayati pucche, ekamanyaM galiM vidhyati-prAjanakArayA tudati, upalakSaNaM caitadazlIlabhASaNAdInAM, abhIkSNaM-punaH punaH, atha te kiM kurvanti yena yojayiturevaM nirvedahetava ityAha-ekaH kazcit khaluko-gaurbhanakti-Amardayati, samilAM-yugarandhrakIlikAM, anyastAmabhaktvApi utpathaprasthitaH-unmArga calitaH syAditigamyam // 4 // 1047 // tathA ego paDai pAseNaM, nivesai nivijnyii| ukuddai upphiDaI, saDhe bAlagavI vae // 1048 // XOXOXOXOXOXOXOXOXOXXOXOKe galivRSabhasvarUpam Jain Educati o nal For Private & Personal use only Yorw.jainelibrary.org
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 220 // Jain Education XCXCX**********OXOXOX ekaH patati pArzvena-ekagAtravibhAgena bhUmau anyastu nivizati - upavizati, aparazca zete, apara utkUrdate-UrdhvaM gacchati, upphiDaitti-maNDUkavat plavate, anyaH zaThaH - zAThyavAn yuvA kazcid bAlagavIm avRddhAM gAM vrajet-tadabhimukhaM dhAvedityartho, | yadvA ArSatvAt bAlagavIti vyAlagAvA - duSTabalIvardo vrajet - gacchet anyata iti zeSaH // 5 // / 1048 // anyacca mAI mudreNa paDaI, kuddhe gacchai paDivahaM / malakkheNa ciTThaI (palayaM (yalaM) te Na ciTTiyA pA0 ), vegeNa ya pahAvaI / / 1049 / / mAyI mAyAvAn mUrdhnA - mastakena patati ko'rtho atinissahamevAtmAnaM darzayan bhuvi zirasA luThati, anyaH kruddhaH san gacchati pratipatha-pazcAdvalati, aparo mRtalakSyeNa - mRtavyAjena tiSThati Aste, kathaJcit pravaNIkRto'pi vegena ca pradhAvati, yathA dvitIyo gantuM na zaknoti tathA gacchatItyarthaH // 6 // 1049 // chinnAle chiMdaI siliM, durddate bhaMjaI jugaM / seviya sussuyAittA, ujjuhittA palAyaI // 1050 // chinnAlaH-tathAvidhaduSTajAtiH kazcit chinatti-khaNDayati, siliM-razmi, saMyamanarajjumityarthaH, aparastu durdAnto bhanakti yugaM, so'pi ca yugaM bhaktvA sUtkArAn kRtvA, tathA ujjAhittAtti prerya svAminaM zakaTaM vetigamyaM palAyati - anyato dhAvati / / 7 / / 1050 // tional XXXXXXXXXXXXX khaluGkIyama dhyayanam 27 galivRSabha svarUpam // 220 // Jainelibrary.org
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ itthaM dRSTAntaM paribhAvya dArzantikaM yathA bhAvayatyasau tathAha khalukA jArisA jujjA, dussIsAvihu taarisaa| joiyA dhammajANaMmi, bhajaMtA dhiidubbalA // 1051 // khaluGkA uktasvarUpA gAvo yAdRzA yojyAH-ghaTanIyAH, duHziSyA api, horevArthasya bhinnakramatvAt tAdRzA eva, yathAhi | khaluGkagavAH svasvAminaM klamayanti asamAdhiM ca prApayanti, yathA ca samilAbhaGgAdinA duSTatvaM Adarzayanti evamete'pi, kimiti ?, yato yojitA-vyApAritA dharmo yAnamiva muktipuraprApakatayA dharmayAnaM tasmin bhajyante-na samyak pravartante, prAkRta tvAt durbaladhRtayo dharmAnuSThAnaM pratIti gamyam // 8 // 1051 // dhRtidurbalatvameva teSAM bhAvayitumAha iDIgAravie ege, egittha rasagArave / sAyAgAravie ege, ege sucirakohaNe // 1052 // gAthASaTuM, RddhyA gauravaM 'zrAddhA Rddhimanto mama vazyAH, sampadyate ca yathA cintitamupakaraNaM' ityAdyAtmabahumAnarUpaM | | RddhigauravaM tadasyAstIti Rddhigauraviko, na guruniyoge pravartate, kimetairmameti ?, ekaH-kazcana atra duHziSyeSu raseSu-madhurAdiSu | gauravaM-gAya yasyAsau rasagauravo, bAlaglAnAdInAM samucitAhAradAnatapo'nuSThAnAdau na pravarttate, sAte-sukhe gauravaM pratibandho' syAstIti sAtagauravika ekaH, apratibaddha vihArAdau na pravartate, ekaH sucirakrodhanaH-prabhUtakAlakopanazIla:-ekadA kupitaH | kupita evAste, na kRtyeSu pravarttate // 9 // 1052 // galivRSabhasadRzA duHziSyAH Jain Educatio n al For Privale & Personal use only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ khalukIyamadhyayanam 27 uttarA0 bhikkhAlasie ege, ege omANabhIrue thaddhe / egaM ca aNusAsaMmI, heUhiM kAraNehi ya // 1053 // avacUrNiH _ bhikSAyAmAlasyakaH-AlasyavAn bhikSAlasika eko, na vihartumicchati, eko'pamAnabhIrurbhikSA bhramannapi na yasya tasya // 221 // gRhe pravizati, yadvA omANaMti pravezaH, sa ca svaparapakSayoH, tadbhIruhipratibandhena mA mAM pravizantamAlokyA'nye sAdhavo OM bhUtAdayo vA atra pravekSyantIti, stabdhaH-ahaMkAravAn na nijakugrahAnnamayituM zakya eka iti prakramaH, ekaM ca duHziSya anuzAsmyahaM, hetubhiH kaarnnaishcoktruupaiH|| 10 // 1053 // sa cAnuziSyamANaH kiM kurute ityAha so'vi aMtarabhAsillo, dosameva pakuvbaI (pabhAsai paa0)| AyariyANaM taM vayaNaM, paDikUlei abhikkhaNaM // 1054 // so'pi duHziSyo'ntarabhASAvAn-guruvacanAntare eva svAbhimatabhASakaH doSameva-aparAdhameva prakaroti-prakarSeNa vidhatte, natu anuziSyamANo'pi tadvyavacchedamityarthaH, AcAryANAM satAmapyasmAkamiti gamyaM, tadanu zikSAbhidhAyakaM vacanaM pratikUlayativiparItaM karoti yuktyupanyAsena viparItaceSTayA vA, abhIkSNaM-punaH punaH na tvekdetyrthH||11|| 1054 // yathA pratikUlayati tathAhana sA mama viyANAi, navi sA majjha dAhiI / niggayA hohiI manne, sAhU anno'tya vaccau // 1055 / / XOXOXOXOXOXOXoxo XAcAryaprati kUlacArIduHziSyAH // 221 // Jain Education For Privale & Personal use only Mainelibrary.org
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXXXXXXXX ___ amukasyA gRhAtpathyAdyAnIyatAmityasmAbhiruktastataH sa tayA jJAyamAno'pi pratikUlatayA brUte, yathA-na sA zrAvikA mAM vijAnAti, tata eva na ca-naiva sA mahyaM dAsyati, vivakSitAhArAdIti gamyaM, yadvA nirgatA gRhAdadhunA sA bhaviSyatIti manye iti vakti, athavA sAdhuranyo-madvyatirikto'tra vivakSitakArye vrajatu, kimahamevaikaH sAdhurasmItyAdyabhidhatte // 12 // 1055 // anyaccape( po pA0 )siyA paliuMcaMti, me pariyati smNto| rAyavihiM va mannaMtA, kariti bhiuDiM muhe // 1056 // preSitAH-kvacita prayojane prasthApitAH, paliuMcaMtitti-tatprayojanAniSpAdane pRSTAH santo'pahavante, kva vayamuktAH?, gatA vA tatra vayaM na tu sA dRSTA, te duHziSyAH paryaTanti samantataH-sarvAsu dikSu, na gurupArzve kadAcidAsate, mA kadAcideSAM kiJcitkRtyaM bhaviSyatIti, kathaJcitsannidhAne kRtyapravRtto ca rAjaveSTimiva-nRpahaThapravartitakRtyamiva manyamAnAH kurvanti, bhrUkuTiMdhUtkSeparUpAM, mukhe-vakre, atyantaduSTatAkhyApakametat, upalakSaNatvAdanyavapurvikArAMzca // 13 // 1056 // aparaM cavAiyA saMgahiyA ceva, bhattapANehiM posiyA / jAyapakkhA jahA haMsA, pakkamati disodisiM // 1057 // vAcitAH-zAstrANi pAThitAH, upalakSaNatvAt tadarthaca grAhitAH, kimAcAryAntarasatkA evasanta utAnyathetyAha-sagRhItAHparigRhItAzca-dIkSitAH, upasthitAzca svayamiti gamyaM, eveti pUraNe, subvyatyayAdbhaktapAnena ca poSitAH, tathApi jAtapakSA AcAryapratikUlacArI| duHziSyAH Ko Jain Educa t ional For Private & Personal use only K uw.jainelibrary.org
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ khalukIyamadhyayanam uttarA0 avacUrNiH // 222 // 27 utpannapatatrAH yathA haMsAH prakrAmanti-gacchanti, dizodizaM-dizi dizi, yadRcchAvihAriNaH syurityarthaH, prAgekaprakrame'pi yadi | bahabhidhAnaM tadIdRzAM bhUyastvakhyApanArtham // 14 // 1057 // itthaM khalukAsyeva samilAbhaGgAdinA duHziSyasya dhRtidurbalatvAdinA duSTatvaM, ata eva khalvAptaklamAsamAdhiryadasAvaceSTata tadAha aha sArahI viciMtei, khaluMke hi samAgae / kiM majjha duTThasIsehiM ?, appA me avasIaI // 1058 // __ athAnantaroktacintAnantaraM sArathiriva sArathiH skhalitapravartakatayA gargAcAryaH vicintayati-dhyAyati, khalubairiva khaluhai duHziSyaiH, 'hetau tRtIyA, zrama-khedamAgataH-prAptaH zramAgataH, te hi duSTagovadanekadhA preryamANA api sanmArgamanavagacchanto | guruzramahetava eva syuriti, yadvA khalukaiH samAgataH yutaH yaccintayati tadAha-kiM ?, na kiJcidityarthaH, mamaihikamAmuSmikaM vA kArya sidhyatIti gamyaM, duSTaziSyaiH prakramAt preritaH, kimityata Aha-AtmA me avasIdati, etat preraNAvyagratayA svakRtyAkaraNena, tad varametattyAgata udyatavihAreNaiva vihartumiti bhaavH|| 15 // 1058 // arthatatpreraNAntarAle svakRtyamapi kiM na kriyate ityAha jArisA mama sIsA u, tArisA galigaddahA / galigaddahe caittANaM, daDhaM pagiNhaI tavaM // 1059 // yAdRzAH tuH pUraNe tAdRzA galigaIbhAH, yadi paramiti zeSaH, gabhagrahaNamatikutsAkhyApakaM, te hi svarUpato'pyatipreraNayaiva pravarttante, atastatpreraNayaiva kAlo'tikrAmati, natu antaraM yatra svakAryamapi kriyate iti bhAvaH, tato galigaIbhAniva ga0 duHziSyAn tyatkvA dRDhaM-bADhaM pragRhNAti-aGgIkaroti tadanuzAsanarUpapalimanthatyAgato garganAmA tapo-anazanAdi // 16 // 1059 // AcAryapratikUlacArIduHziSyAH tato gargAcAryasya tapaH raNava vihatumiti bhAvAtmA me avasIdati. arthatatpreraNAntarAle // 222 // Sain Education ional For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA038 Jain Education XXXXX OXXXX tataH kIdRzo'sau kiM kRtavAn ityAha mi maddavasaMpanne, gaMbhIre susmaahie| viharai mahiM mahappA, sIIbhUeNa appaNa // 1060 // tibemi // // khaluMkijjaM // 27 // mRduH - bahirvRttyA vinayavAn, tata eva gambhIraM- alabdhamadhyaH susamAhitaH - suSThu cittasamAdhAnavAn viharati apratibaddhavihAreNa mahIM mahAtmA, zIlaM cAritraM bhRtaH prAptaH tena AtmanopalakSitaH, yato gurorapi khaluGkatyAgata eva mArdavAdiguNasampannatA, ataH khalaGkatAparihAreNAzaThataiva sevyetyadhyayanabhAvArthaH // 17 // 1060 // // iti khaluGkIyAdhyayanAvacUriH // 00:00:00 00:00:00:00 // iti zrIuttarAdhyayane saptaviMzasya khalaGkIyA - dhyayanasya avacUriH samAptA // 60001000o di EXXXXXXXXXXXXX khalaGkatAtyAgena gurorapi mRdutApAdanam ainelibrary.org
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 atha mokSamArgagatyAkhyamaSTAviMzamadhyayanam / avacUrNiH mokSamArgagatyAkhyamaSTAviMzamadhyayanam // 223 // | mokSamArgagateH parupaNA anantaramazaThatoktA, iha tu tatyavasthitasya nyAyaprAptava mokSamArgagatiprAptiriti tadabhidhAyakamidamadhyayanamArabhyate, asya mokSamArgagatinAma| mukkhamaggagaI tacca(tyaM), suNeha jiNabhAsiyaM / caukAraNasaMjuttaM, nANadasaNalakkhaNaM // 1061 // | atra mokSaH-aSTavidhakarmocchedastasya mArgaH-tatprApaNopAyastena gatiH-siddhigamanarUpA sA tAM, kathyamAnAmiti zeSaH, tathyAMsatyAM zRNuta-AkarNayata jinabhASitAM, catvAri kAraNAni vakSyamANarUpANi taiH saMyuktAM-anvitAM tAM, nanu catuSkAraNasAdhyakarmakSayarUpamokSAnantarabhAvinyA gatezcatuSkAraNavatItvaM kathaM ?,-ucyate, vyavahArataH kAraNakAraNasyApi kAraNatvAbhidhAnAt, ata evAnantarakAraNasyaiva kAraNatvamityAzaGkApohArthametadvizeSaNopAdAnaM, tathA jJAnadarzane-vizeSasAmAnyabodharUpe lakSaNaMcihaM yasyAH sA jJAnadarzanalakSaNA tAM, yasya hi tatsattA tasyAvazyambhAvinI muktiriti nizcIyate, ata eva cAnayomUlakAraNatAM drshyitumitthmupnyaasH||1||1061|| mokSamArgamAhanANaM ca daMsaNaM ceva, carittaM ca tavo thaa| esa maggutti pannatto, jiNehiM varadaMsihi // 1062 // // 223 // For Privale & Personal use only Ramjainelibrary.org
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ REOXOXOXOXOXOXOXO-KO-Koka-koKe jJAyate vastutattvamiti jJAnaM, dRzyate tattvamasminniti darzanaM, jIvAditattvarucirUpAtmazubhabhAvanArUpaM, caranti-gacchantyanena muktimiti cAritraM, tapati puropAttakarmANi kSapaNeneti tapaH-bAhyAntararUpaM, tathA cazabdaH samuccaye, sarvatra samuccayAbhidhAnaM samuditAnAmeva muktimArgatvakhyApakaM, pUrvatra evakArasya minnakramatvAt eSa eva mArga iti mArgazabdavAcyaM asyaiva muktiprApakatvAt , prajJaptaH-prarUpito jinaiH varaM-samastavastuvyApitayA abhicAritayA ca draSTuM-prekSituM zIlamasyeti varadarzinastaiH, iha cAritrabhedatve'pi tapasaH pRthaguktirasyaiva kSapaNaM pratyasAdhAraNatvamAdarzayitum // 2 // 1062 // sampratyetasyaivAnuvAdena phalamAha nANaM ca dasaNaM ceva, carittaM ca tavo tahA / eyaM maggamaNuppattA, jIvA gacchaMti suggiN|| 1063 // etaduktarUpaM mArga-panthAnaM anuprAptA-AzritA jIvAH gacchanti sugati, prakramAd muktim // 3 // 1063 // 'jJAnAdIni muktimArga'ityuktamatastatsvarUpamiha vAcyaM, tacca tadbhedoktAvuktameva syAditi matvA 'yathoddezaM nirdeza' iti nyAyataH pUrva jJAnabhedAnAha tattha paMcavihaM nANaM, suaM AbhiNibohiyaM / ohiyanANaM taiyaM, maNanANaM ca kevalaM // 1064 // tatreti-teSu jJAnAdiSu madhye paJcavidhaM-paJcaprakAraM jJAnaM, ke te paJcaprakArA? ityAha-zrutaM AbhinibodhikaM avadhijJAnaM tRtIyaM, manaHzabdena manodravyaparyAyA gRhyante teSu tattatsaMjJivikalpahetuSu jJAnaM, tAneva hi manaHparyAyajJAnI sAkSAdavabudhyate, na tu bAhyAn, XOXOXOXOXOXOXOLOXCXCXCXCX jJAnAdi mokSamArgaH jJAnabhedAzca Jain Educa t ional For Private & Personal use only K w.jainelibrary.org
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 224 // -BX anumAnagamyatvAtteSAM casya bhinnakramatvAt kevalaM jJAnaM, Aha-nandyAdiSu matijJAnAnantaraM zrutajJAnamuktaM tadiha kimarthamAdita eva zrutopAdAnaM ?, ucyate-zeSajJAna svarUpaparijJAnasya tadadhInatvena prAdhAnyakhyApanArtham // 4 // 1064 // sAmprataM jJAnazabdasya sambandhizabdatvAdyeSAM tajjJAnaM tAnyAha eyaM paMcavihaM nANaM, davANa ya guNANa ya / pajjavANaM ca savesiM, nANaM nANIhiM desiyaM // 1065 // etadanantaroktaM paJcavidhaM jJAnaM, dravanti - gacchanti tAMstAn paryAyAniti dravyANi teSAM castadgatAnekabhedasUcakaH, guNAnAM rUpAdInAM caH prAgvat, parIti - sarvataH ko'rthaH ? - dravyeSu guNeSu sarveSvavanti gacchantIti paryavAsteSAM ca kramabhAvi navapurANAdInAM sarveSAM kevalApekSAyAM tu prakArasya kAtsUrye, pratiniyataparyAyagrAhitvAtteSAM jJAnaM-avabodhakaM, anena dravyAdiviSayatvaM jJAnasyoktaM, jJAnibhiH - kevalibhiH dezitaM - kathitam / / 5 / / 1065 // tatra ca dravyAdIni kiMlakSaNAnItyAha guNA Asao davaM, egadavassiyA guNA / lakkhaNaM pajjavANaM tu, ubhao assiyA bhave // 1066 // guNAnAmAzrayaH - AdhAro yatrasthAste utpadyante utpadya cAvatiSThante pralIyante ca tad dravyaM, anena rUpAdaya eva vastu, na tadvyatiriktamanyaditi tAthAgatamatamapAstaM, tathA ekasmin dravye svAdhArabhUte AzritAH - sthitAH ekadravyAzritAH guNA rUpAdayaH, etena dravyamevecchanti, tadanyarUpAdIn avidyopadarzitAnAhurye te apAkRtAH, lakSyate aneneti lakSaNaM, paryavANAM Jain Education national ******* ** -X Foxox mokSamArgagatyAkhya maSTAviMzamadhyayanam 28 jJAnasya viSayaH dravyaparyAya svarUpaMca // 224 // jainelibrary.org
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXXXXXXXXX turvizeSaNe, ubhayoH-dvayordravyaguNayorAzritA bhaveyuH syuH, guNeSvapi navapurANAdayaH paryAyAH pratyakSapratItA eva kiyatkAlabhAvinaH, pratisamayabhAvinastu purANatvAnyathAnupapatterityanumAnato'vasIyante // 6 // 1066 // dravyabhedAnAhadhammo adhammo AgAsaM, kAlo puggljNtvo| esa logutti pannatto, jiNehiM varadaMsihi // 1067 // dharma iti dharmAstikAyaH, adharma iti adharmAstikAyaH, AkAzamityAkAzAstikAyaH, kAla:-addhAsamayAtmakaH, pudgalajantava iti pudgalAstikAyaH jIvAstikAyaH, etAni dravyANIti zeSaH, prasaGgato lokasvarUpamapyAha-eSa loka itItyevaMsvarUpakaH, | ko'rthaH?-- anantaroktadravyaSaTvAtmakaH // 7 // 1067 // eteSAmapi bhedAnAha dhammo adhammo AgAsaM, davaM ikikamAhiyaM / aNaMtANi ya davANi, kAlo puggljNtvo|| 1068 // dravyamiti dharmAdibhiH pratyekaM yojyate, ekaikamekasaGkhyAyA eva teSu bhAvAdAkhyAtaM tIrthakRdbhiriti gamyaM, tatkiM kAlAdidravyANyapyevamevetyAha-anantAni-anantasaGkhyAni svagatabhedAnantyAt , casya bhinnakramatvAt , dravyANi, katamAni ?-kAlapudgalajantavazca, kAlasya cAnantyamatItAnAgatApekSayA // 8 // 1068 // dharmAdInAM lakSaNAnyAhagailakSaNo u dhammo, ahammo tthaannlkssnno| bhAyaNaM sabadavANaM, nahaM ogAhalakkhaNaM // 1069 // dravyaSa: tadbhedAzca Sain Education For Privale & Personal use only Wjainelibrary.org
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH mokSamArgagatyAkhvamaSTAviMzamadhyayanam // 225 // gAthA 4, gamanaM-gatiH-dezAntaraprAptirlakSaNamasyeti gatilakSaNaH, tuH pUraNe, ko'sau ?-dharmo-dharmAstikAyaH, sthitiH-sthAnaM gatinivRttistallakSaNamasyeti sthAnalakSaNaH, bhAjanaM-AdhAraH sarvadravyANAM-jIvAdInAM nabhaH-AkAzaH, avagAhaH-avakAzastalakSaNamasyeti avagAhalakSaNaM, taddhi avagADhaM pravRttAnAM AlambanIbhavati anena tasyAvagAhakAraNatvamuktam // 9 // 1069 // tathA vattaNAlakkhaNo kAlo, jIvo uvoglkssnno| nANeNaM dasaNeNaM ca, suheNa ya duheNa ya // 1070 // vartante bhavanti bhAvAstena tena rUpeNa tAnprati prayojakatvaM varttanA sA lakSaNaM-liGgamasyeti vartanAlakSaNaH kAlaH, ko'rthaH? yadamI zItavAtAtapAdaya RtuvibhAgena syustadavazyamamISAM naiyatyahetunA kenApi bhavitavyaM, sa ca kAla eva, tathA jIvaH upayogo-matijJAnAdistalakSaNaM rUpaM yasyAsau upayogalakSaNaH, matijJAnAdiko chupayogo jIvalakSaNamucyate, ata eva jJAnena darzanena ca, sukhena ca-AhlAdarUpeNa duHkhena ca prakramAllakSyate iti gamyaM, na hi jJAnAdInyajIveSu kadAcidupalabhyante iti | kRtvA // 10 // 1070 // lakSaNAntaramAha nANaM ca daMsaNaM ceva, carittaM ca tavo thaa| vIriyaM uvaoge ya, evaM jIvassa lakkhaNaM // 1071 // vIrya-vIryAntarAyakSayopazamasamutthaM sAmarthya, upayogazca-avahitatvaM, kimityAha-etad jJAnAdi jIvasya lakSaNaM, etenaiva hi | jIvo'nanyasAdhAraNatayA lakSyate iti // 11 // 1071 // *OXOXOXXX dharmAdidravyANAM lakSaNAni // 225 // can Education For Private & Personal use only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ XX itthaM jIvalakSaNamuktvA pudgalAnAM lakSaNamAha sadhayAraujjoo, pabhA chAyA tavRtti vA / vaNNarasagaMdhaphAsA, puggalANaM tu lakkhaNaM / / 1072 // zabdo - dhvaniH andhakAraM tamaH, ubhayatra sUtratvAt supoluk, udyoto- ratnAdiprakAzaH, prabhA - candrAdiruciH chAyA - zaityaguNA AtapaH- ravivimbakRta uSNaprakAzaH, itizabda Adyarthastatazca sambandhabhedAdInAM parigrahaH, vA- samuccaye, varNarasagandhasparzAH, varNAdInAM Adyarthenetizabdena grahaNe'pi punarupAdAnaM sarvatrAnuyAyitAkhyApanArthaM, pudgalAnAM skandhAnAM tuH punarlakSaNaM, ebhireva teSAM lakSaNatvAt, iha dhvaneH pratighAtavidhAyitvena mUrttatvAdandhakAroyotau prabhANAM tu cakSurvijJAnaviSayatvAt chAyAtapayozca sparzaviSayatvAcca paugalikatvam // 12 // 1072 // evaM dravyalakSaNamuktam, atha paryAyalakSaNamAha egattaM ca puttaM ca saMkhA saMThANameva ya / saMjogA ya vibhAgA ya, pajjavANaM tu lakkhaNaM // 1073 / / ekatvaM bhinneSvapi paramANvAdiSu yadeko ghaTAdiriti pratItihetuH sAmAnyarUpaM ca uttarApekSayA samuccaye, pRthaktvam - ayamasmAtpRthagiti pratItihetuH, caH sarvatra samuccaye, saGkhyA-ekadvAvityAdipratItihetuH, saMsthAnaM - AkAraH, parimaNDalo'yamityAdidhIhetuH, eveti pUraNe, saMyogAH - ayamaGgulyAH saMyoga ityAdivyapadezahetavaH, vibhAgA-ayamato vibhakta iti buddhihetavaH, ubhayatra vyaktyapekSayA bahuvacanaM, co'nuktanavapurANatvAdyupalakSakaH, paryavANAM, tuH pUraNe, lakSaNaM- asAdhAraNarUpaM, guNAnAM tu lakSaNamabhidhAnaM rUpAdirUpANAM teSAmatipratItatvAt // 13 // 1073 // Jain Education national xoxoxoxoxoxoxoxoxoxxxx pudgalalakSaNaM paryAyala - kSaNaca Fw.jainelibrary.org
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ | mokSamArga| gatyAkhyamaSTAviMzamadhyayanam 28 uttarA0 itthaM svarUpato viSayatazca jJAnamuktvA darzanamAhaavacUrNiH jIvA jIvA ya baMdho ya, puNNaM pAvA''savo thaa| saMvaro niz2arA mukkho, saMtee tahiyA nava // 1074 // // 226 // X jIvA uktarUpAH ajIvA-dharmAstikAyAdyAH bandhazca jIvakarmaNoratyantazleSaH, Azravati-Agacchati anena karmetyAzravaH karmopAdAnahetuhiMsAdiH tato dvandvaH, tatheti samuccaye, saMvaro-guptyAdibhirAzravanirodhaH, nirjarA-vipAkAttapaso yA karmaparizATaH, mokSaH-kRtsnakarmakSayAt khAtmanyavasthAnaM, santi-vidyante ete anantaroktAH tathyA-avitathAH naveti nvsngkhyaaH||14||1074|| tataH kimityAha tahiyANaM tu bhAvANaM, sabbhAve uvaesaNaM / bhAveNa saddahaMtassa, sammattaM ti viyAhiyaM (sambhAvo(veNo) vesnne| bhAveNa u saddahaNA sammattaM hoti AhiyaM paa0)||1075 // tathyAnAM punarbhAvAnAM jIvAdInAM sadbhAve-sadbhAvaviSayaM, ko'rthaH ?-etadavitathasattAbhidhAyaka upadezanaM-gurvAdisambandhina| mupadezaM bhAvena-aMtaHkaraNena zraddadhataH tatheti pratipadyamAnasya samyagbhAvaH samyaktvaM taditi bhAvaH zraddhAnaM, vizeSeNAkhyAtamuktaM vyAkhyAtaM tIrthakarairiti gamyam // 15 // 1075 // evaM samyaktvasvarUpamuktvA'tha ta dAnAhanissagguvaesaI ANArui sutabIyaruimeva / abhigamavitthAraruI kiriyA sNkhevdhmmrii||1076 // **EXXXXXXXXXXX samyaktvasvarUpam X // 226 // JainEducational For Private & Personal use only Hor.jainelibrary.org
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ KOK FOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO rucizabdaH pratyekaM yojyaH, tato nisargaH-svabhAvastena ruciH-tattvAbhilASarUpA asyeti nisargaruciH, upadezena-gurvAdi. kathanena ruciryasya sa upadezaruciH, AjJayA-sarvajJavacanAtmikayA ruciryasya saH, rucizabdasyehApi pratyekamabhisambandhAt sUtreNaAgamena ruciryasya saH, tathA kriyA-anuSThAnaM, saGkepaH-saGgraho, dharmaH-zrutadhAdisteSu rucirasyeti, pratyekaM ruciyogAt kriyArUciH saGkeparuciH, dharmarucirbhavati vijJeya iti zeSaH, yacceha samyaktvasya jIvAnanyatvenAbhidhAnaM tadguNaguNinoH kathaJcida bhedakhyApanArtham // 16 // 1076 // vyAsArthamAhabhUattheNAhigayA jIvA'jIvA ya puNNaM pAvaM ca / sahasaMmuiA AsavasaMvaru roei u nisggo||1077|| gAthA 11, bhUtaH-satyo'rtho-viSayo yasya tadbhUtArtha, jJAnamiti gamyaM, tena bhAvapradhAnatvAdvA nirdezasya bhUtArthatvena sadbhUtA | amI arthA ityevaMrUpeNa adhigatAH-jJAtAH yeneti gamya, jIvAH ajIvAzca puNyaM pApaM ca, kathamamI jJAtA ityAha-sopaskAratvAt sUtratvAcca saha AtmanA yA saGgatA matiH sammatistayA, ko'thaH-paropadezaM vinApi jAtismaraNapratibhAdirUpayA, AzravasaMvarau, caH anuktabandhAdisamuccayArthaH, torevArthatvAd rocata eva-zraddhata eva yo'nyasyAzrutatvAd anantaranyAyenAdhigatAna jIvAdIneva nisarga iti-nisargaruciH jJeyaH, sa iti zeSaH // 17 // 1077 // amumevArtha spaSTataramevAhajo jiNadiTe bhAve caubihe saddahAi sayameva / emeva nannahatti ya nissaggaruitti nAyavo // 1078 // | samyaktva bhedA nisarga*rucisvarUpazca S Jain Educat PIPANI For Private & Personal use only T w.jainelibrary.org
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 227 // Jain Education xaxaxax XX yo jinadRSTAn bhAvAn - jIvAdipadArthAn caturvidhAn - dravyakSetrakAlabhAvabhedAn nAmAdikabhedato vA catuSprakArAn zraddadhAti - tatheti pratipadyate, svayameva paropadezaM vinA kathamityAha - evametad yathA jinairdRSTaM jIvAdi, nAnyatheti - naitad gatyAkhyaviparItaM, caH samuccaye, sa IdRg nisargaruciriti jJAtavyaH // 18 // 1078 // maSTAviMza upadezarucimAha ee ceva u bhAve uvaiTTe jo pareNa sahahaha / chaumattheNa jiNe va uvaesaruitti nAyo // 1079 // etAMzcaiva pUrvoktAn, tuH pUraNe, bhAvAn-jIvAdIn upadiSTAn kathitAn pareNa - anyena zraddadhAti kIdRzApareNa ? chadmasthena jinena vA - utpannakevalena tIrthakRdAdinA, chadmasthasya tu prAgupanyAsastatpUrvakatvAt jinasya prAcuryeNa vA sa IdRg upadezaruciriti jJAtavyaH // 19 // 1079 // AjJArucimAha rAgo doso moho annANaM jassa avagayaM hoi / ANAe royaMto so khalu ANAruInAma // 1080 // rAga dveSo mohaH - zeSamohanIyaprakRtayaH ajJAnaM ca mithyAjJAnarUpaM yasyApagataM naSTaM bhavati, sarvathaitadapagamAsambhavAt dezata iti gamyaM, etadapagamAcca sAvadhAraNatvAt vAkyasyAjJayaiva AcAryAdisambandhinyA rocamAnaH - kugrahAbhAvAt jIvAdi the pratipadyamAno mAtRSAdivat, saH khalu nizcitaM nAmetyabhyupagame tatazcAjJAruciriti abhyupagantavyam // 20 // / 1080 // XCXCXCXXXXXXXXCXX mokSamArga madhyayanam 28 upadeza AjJA-ruci svarUpam // 227 // jainelibrary.org
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXo sUtrarucimAhajo suttamahijaMto sueNa ogAhaI u saMmattaM / aMgeNa bAhireNa va so suttaruitti nAyavo // 1081 // yaH sUtraM-AgamamadhIyAnaH-paThan zrutenAdhIyamAnena avagAhate jIvo jIvAjIvAdi prApnoti, tuH pUraNe, samyaktvaM, kIdRzA zrutena ?-aGgena-AcArAdinA, bAhyena-anaGgapraviSTenottarAdhyayanAdinA, vA vikalpe, sa IdRzo govindavAcakavat suutrruciaatvyH|| 21 // 1081 // bIjarucimAha egeNa aNegAI payAiM jo pasaraI u sammattaM / udayava tillabiMdU so bIyaruitti nAyavo // 1082 // sUtra-bIjaekena prakramAt padena jIvAdinA subvyatyayAdanekeSu padeSu jIvAdiSu yaH, torevArthatvAt prasarati eva-vyAptatayA gacchatyeva |* rucisvarUpam samyaktvamityanena ruciH, atropalakSitA, tadabhedopacArAdAtmA'pi samyaktvamucyate, upacAranimittaM ca rucirUpeNaivAtmanaHprasaraNaM, udake yathA tailabinduH samastamudakamAkAmati tathA tattvaikadezotpannarucirapyAtmA kSayopazamavazAdazeSatattveSu rucimAn syAt , sa IdRk bIjaruciH, yathA hi vIjaMkramaNAnekavIjAnAM janakaM evamasyApi rucirviSayabhedato bhinnAnAM rucyntraannaamiti||22||1082|| abhigamarucimAha so hoi abhigamaruI suanANaM jassa (pra. jeNa) atthao diDhe / ikkArasa aMgAI paiNNagaM dihivAo ya // 1083 // 3XXXXXXXXXXXXX Jain Educatio n ation For Privale & Personal use only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH mokSamArgagatyAkhyamaSTAviMzamadhyayanam // 228 // 28 ___sa bhavati abhigamaruciH zrutajJAnaM yenArthataH-arthamAzritya dRSTa-upalabdhaM, kortho ?, yena zrutajJAnasyArtho'dhigataH syAt, kiM punastat zrutajJAnamityAha-ekAdazAGgAni AcArAdini, jAtau ekavacanaM, tataH prakIrNakAni-uttarAdhyayanAdIni dRSTivAdaH-pUrvANi, aGgatvepi asya pRthaggrahaNaM prAdhAnyakhyApanArtha, cAt upAGgAdIni aupapAtikAdIni // 23 // 1083 // vistArarucimAhadavANa savabhAvA sabapamANehiM jassa uvaladdhA / savAI nayavihIhi ya vitthAraruitti nAyabo // 1084 // dravyANAM-dharmAstikAyAdInAM sarvabhAvA-ekatvapRthaktvAdyazeSaparyAyAH sarvapramANaiH-pratyakSAdibhiH yasyopalabdhA yatra yasya pratyakSAdervyApArastenaiva pramANena pratItAH sarvaiH-samastaiH nayavidhibhiH-naigamAdibhedairamuM bhAvamayamamuM vAyaM nayabhedazcecchatIti, caH samuccaye, sa vistaarruciaatvyH|| 24 // 1084 // kriyArucimAhadasaNanANacaritte tavaviNae saccasamiiguttIsu / jo kiriyAbhAvarUI so khalu kiriyAI nAma // 1085 // darzanajJAnacAritre tato vinaye satyA-nirupacAriNastAzca tAH samitiguptayazca satyasamitiguptayastAsu, yadvA satyaM vA-avisaMvAdiyogAdyAtmakaM samitiguptayazca satyasamitiguptayastAsu, yaH kriyAbhAvaruciH, ko'rthaH?-darzanAdyAcArAnuSThAne yasya bhAvato rucirasti sa khalu nizcitaM kriyArucirnAmeti prakAze bhaNyate iti zeSaH, iha ca cAritrAntargatatve'pi tapaHprabhRtInAM punarupAdAnaM vizeSata eSAM muktyaGgatvakhyApanArtham // 25 // 1085 // abhigamavistArakriyA-rucisvarUpam 6XXXXXX // 228 // Jain Educa t ional For Privale & Personal use only aw.jainelibrary.org
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ saGkeparucimAhaaNabhiggahiyakudiTThI saMkhevaruitti hoi nAyavo / avisArao pavayaNe aNabhiggahio a sesesu // 1086 // anabhigRhItA-anaGgIkRtA kudRSTiH-saugatamatAdirUpA yena sa tathA, saGkeparuciriti bhavati jJAtavyaH, avizAradaH-akuzala: pravacane-jinazAsane, avidyamAna abhItyAbhimukhyena gRhItaM-grahaNaM jJAnamasyetyanabhigRhItaH-anabhijJaH, caH samuccaye, kvetyAha zeSeSu-kapilAdimateSu, ayamoM-ya uktavizeSaNaH saGkepeNaiva cilAtIputravat prazamAdipadatrayeNa tattvarucimAmoti sa saGkepa| rucirucyate // 26 // 1086 // dharmarucimAha jo atthikAyadhammaM suyadhammaM khalu carittadhammaM ca / saddahai jiNAbhihiyaM so dhammaruitti nAyavo // 1087 // ___ yaH astikAyAnAM-dharmAdInAM dharmo-gatyupaSTambhAdirastikAyadharmastaM, jAtau ekavacanaM, zrutadharma aGgapraviSTAdyAgamasvarUpaM khalukyAlaGkAre casya vA'rthatvAt cAritradharma vA-sAmAyikAdi zradadhAti-tatheti pratipadyate jinAbhihitaM-tIrthakRduktaM sa dharmaruciriti jJAtavyo, dharmeSu-paryAyeSu dharme vA-zrutadharmAdau rucirasyeti kRtvA, ziSyamativyutpAdanArtha cetthamupAdhibhedena samyaktvabhedAbhidhAnaM, anyathA hi nisargopadezayoradhigamAdau vA kvacitkeSAJcidantarbhAva iti bhAvanIyam // 27 // 1087 // kaiH punarliGgairidaM samyaktvamutpannamastIti zraddheyamityAha paramatthasaMthavo vA sudiparamatthasevaNA vAvi / vAvannakudaMsaNavajaNA ya saMmattasaddahaNA // 1088 // paramAzca te tAttvikatvenArthAzca paramArthA-jIvAdayastAttvikArthAsteSu saMstavaH-guNotkIrtanaM tatsvarUpaM punaH punaH paribhAvanAjanita | saGkepa-dharmarucisvarUpam uttarA039 Jain Education Lonal For Private & Personal use only wwmur.jainelibrary.org
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH mokSamArgagatyAkhya| maSTAviMzamadhyayanam // 229 // | paricayo vA paramArthasaMstavaH, vA uttarApekSayA samuccaye, suSTha-yathAvaddarzitayA dRSTA-upalabdhA paramArthA-jIvAdayo yaiH te suSTu paramArthA-AcAryAdayasteSAM sevanaM, iha uttaratra ca sUtratvAt strItvaM, vA anuktasamuccaye, tato yathAzakti tadvaiyAvRttyapravRttizca, apiH-pUrvApekSayA samuccaye, darzanazabdaH pratyekaM yojyaH, tato vyApannaM-vinaSTaM darzanaM yeSAM, yairavApyApi samyaktvaM karmodayAt vAntaM te vyApannadarzanA-nihnavAdyAH, kutsitaM darzanaM yeSAM te kudarzanAH zAkyAdayasteSAM varjanaM-parihAro vyApannakudarzavarjanaM, mA bhUdetadaparihArataH samyaktvamAlinyamiti, caH samuccaye, samyaktvaM zraddhIyate-astIti pratipadyate aneneti samyaktvazraddhAnaM, | samyaktvaliGgamityarthaH, pratyekaM ca paramArthasaMstavAdibhirasya sambandhAdekatvaM, na ca aGgAramaIkAderapi paramArthasaMstavAdInAM sambhavAt vyabhicAritA, tAttvikAnAmevaiSAmihAdhikRtatvAt , tasya tathAvidhAnAmeSAmasambhavAditi // 28 // 1088 // samyaktvasya liGgAnyuktvA samprati asyaiva mAhAtmyaM darzayannAha natthi carittaM saMmattavihUNaM daMsaNe u bhaiyatvaM / saMmattacarittAI jugavaM putvaM va saMmattaM // 1089 // nAsti na vidyate, upalakSaNAt nAsIt na ca bhaviSyati, kiM tat ? cAritraM, kIdRg ?-samyaktvavihInaM, yAvanna samyaktvotpAdo na tAvat cAritramityarthaH, kimevaM darzanamapi cAritraniyatamityAha-darzane tuH-punaH sati bhaktavyaM bhavati vA na vA prakramAt cAritraM, ato na tattatra niyataM, kimityevamata Aha-samyaktvacAritre-yugapadekakAlamutpadyate iti zeSaH, pUrva vA cAritrotpAdAt samyaktvamutpadyate, tato yadA yugapadutpAdastadA tayoH sahabhAvo, yadA tu punaH tathAvidhakSayopazamAbhAvato na tathotpAdastadA satyapi samyaktve na cAritramiti darzane bhAjyamiti // 29 // 1089 // samyaktvasya liGgamAhAtmye // 229 // FOROKAR Jain Education For Privale & Personal use only Mainelibrary.org
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ anyacca darzanAbhAve NAdasaNissa nANaM nANeNa viNA na huMti crnngunnaa| aguNissa natthi mukkho natthi amukkhassa nivANaM // 1090 // nAdarzanino-darzanarahitasya jJAna-samyagjJAnaM, jJAnena vinA-jJAnarahitA na bhavanti, ke te?-caraNaM ca-vratAdi guNAzcapiNDavizuddhyAdayazcaraNaguNAH, aguNina iti-caraNAvinAbhAvitvAd yathoktaguNAnAmavidyamAnacaraNaguNasya nAsti mokSaH-sarvakarmakSayalakSaNaH, nAstyamuktasya karmaNeti gamyaM nirvANaM-muktiprAptiH, iha pUrvagAthayA muktyanantarahetorapi cAritrasya samyaktvabhAve eva bhavanamiti darzanamAhAtmyamuktaM, anayA tu uttarottaravyatirekadarzanenAzeSaguNAnAM vyatirekaH sApekSatvAt // 30 // 1090 // asya cASTavidhAcArasahitasyaivottarottaraguNaprAptihetutetyasyASTavidhAcAramAhanissaMkiya nikaMkhiya nivitigicchaM amUDhadiTTI ya / uvavhathirIkaraNaM vacchallapabhAvaNe'drute // 1091 // zaGkanaM zaGkitaM-dezasarvazaGkAtmakaM tasyAbhAvo niHzaGkitaM, kAzaNaM-kAzitaM yuktiyuktatvAdahiMsAdyabhidhAyitvAcca saugatAdidarzanA- | nyapi sundarANyevetyanyAnyadarzanagrahAtmakaM tadabhAvo niSkAsitaM, ubhayatra sUtratvAt bindulopaH, vicikitsA-phalaM prati sandeho, yathA kimiyataH klezasya phalaM syAduta neti, yadvA vido-vijJAH te ca tattvataH sAdhava eva, tato vidAM-sAdhUnAM jugupsA-kimamI yatayo maladigdhadehAH?, prAmukajalasnAnena hi ka iva doSaH syAdityAdikA nindA tadabhAvo nirvicikitsaM nirvijjugupsa vA, ArSatvAcca sUtre evaM pAThaH, amUDhA-RddhimatkutIrthikadarzane'pi avagItamevAsmadarzanamitimoharahitA sA cAsau dRSTizca aSTavidho darzanAcArazca For Privale & Personal use only Jainelibrary.org
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 230 // X-CX-O-X XCXCXC buddhirUpA amUDhadRSTiH, caturvidho'pyayamAntara AcAraH, bAhyaM tvAha-upabRMhaNaM upabRMhA- darzanAdiguNAnvitAnAM sulabdhajanmAno yUyaM yuktaM ca bhavAdRzAmidamityAdiprazaMsayA tattadguNaparivarddhanaM sA ca sthirIkaraNaM ca - abhyupagatadharmAnuSThAnaM prati viSIdatAM sthairyApAdAnaM upabRMhAsthirIkaraNe, vAtsalyaM -sAdharmikajanasya bhaktapAnAdinocitapratipattikaraNaM tacca prabhAvanA ca-svatIrthonnatihetuceSTAsu pravRttiH vAtsalyaprabhAvane, upasaMhAramAha-aSTaite darzanAcArAH syuriti zeSaH, etAbhirevASTabhirAcaryamANasyAsyoktaphalasampAdakateti bhAvaH, etacca jJAnAcArAdyupalakSaNam // 31 // 1091 // atha cAritrasvarUpaM vivakSustadbhedAnAha-- sAmAiya'ttha paDhamaM, chedovaTThAvaNaM bhave bitiyaM / parihAravisuddhIyaM suhumaM taha saMparAyaM ca // 1092 // akasAya ahakkhAyaM, chaumatthassa jiNassa vA / eyaM cayarittakaraM, cAritaM hoi AhiyaM / / 1093 // samo-rAgadveSarahitaH prastAvAt cittapariNAmastasmin AyaH - gamanaM samAyaH sa eva sAmAyikaM - sarvaviratirUpaM tacca dvidhAitvaraM yAvatkathikaM ca, tatretvaramAdyAntyatIrtha kRttIrthayorupasthAnAM yAvat, tatazchedopasthApanIyacAritrabhAvena tadvyapadezAbhAvAt, yAvatkathikaM ca tayoreva madhyamatIrthakRttIrtheSu videheSu ca upasthApanAyA abhAvena tadvyapadezasya yAvajjIvamapi sambhavAt, caH pUraNe, prathamaM, tathA chedaH sAticArasya yaterniraticArasya vA ziSyakasya tIrthAntarasambandhino vA tIrthAntaraM pratipadyamAnasya pUrva paryAyaccheda rUpastadyuko sthApanA - mahAvratAropaNarUpA yasmiMstacchedopasthApanaM bhavet dvitIyaM, parihAravizuddhikaM tathetyAnantarye chandobhaGgabhayAccaivamupanyastaH, sUkSmaH -kiTTIkaraNataH samparAyaH - lobhAkhyaH kaSAyo yasmiMstat sUkSmasamparAyaM taccopazamakSa Jain Education tional mokSamArga gatyAkhya maSTAviMzamadhyayanam 28 cAritrasya bhedAH // 230 // jainelibrary.org
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ pakazreNyorlobhANuvedanasamaye syAt, akaSAyaM-kSapitopazamitakaSAyAvasthAbhAvi yathAkhyAtaM arhatkathitasvarUpAnatikramavat , chadmasthasya-upazAntakSINamohAkhyaguNasthAnadvayavarttino jinasya vA-kevalinaH sayomyayogiguNasthAnadvayasthasya, vA samuccaye, etadanaMtaroktaM sAmAyikAdi, cayasya-rAzeH prastAvAtkarmaNAM rikta-virekaH abhAvastaM karotItyevaMzIlaM cayariktakaraM cAritraM bhavatyAkhyAtaM, jinAdibhiriti gamyam // 32.33 // 1092-1093 // samprati tapazcaturthakAraNamAha tavo aduviho vutto, bAhira'nbhataro thaa| bAhiro chaviho vutto, evamabhitaro tavo // 1094 // tapo dvividhamuktaM-bAhyamAbhyantaraM ca, tatra bAhyaM tapaH SaDvidhamuktaM evamiti yathA SaDDidhaM bAhyamAbhyantaraM ca tathA, tatra | bAhyaM tapa uktam // 34 // 1094 // Aha eSAM muktimArgatve kasya kataro vyApAraH-ucyate nANeNa jANaI bhAve, saMmatteNa ya shhe| caritteNa nigiNhAi (na giNhati0 pA0 ) taveNa parisujjhaI // 1095 // jJAnena matyAdinA jAnAti, bhAvAn-jIvAdIna , darzanena ca zraddhatte, cAritreNa nigRhNAti-nAdatte, karmeti gamyaM, tapasA al parizuddhyati-puropacitakarmakSapaNataH zuddho bhavati, anena mArgasya phalaM mokSa uktaH // 35 // 1095 // tapAcAro jJAnAdInAM phalAni ca Jain Educat i onal For Privale & Personal use only Haldarjainelibrary.org
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 231 // Jain Education XCXXCXX atha mokSaphalabhUtAM gatimAha khavittA vakammAI, saMjameNa taveNa ya / saGghadukkhappahINaTThA, pakkamaMti mahesiNo // 1096 // ttibemi // // mukkhamaggagaIyaM // 28 // kSapayitvA kSayaM nItvA saMyamena cAritreNa tapasA cAt jJAnadarzanAbhyAM ca nanu pUrvaM tapasa eva karmakSapaNahetutvamuktaM, iha tu jJAnAdInAmapIti kathaM na virodhaH ?, ucyate-tapaso'pyetatpUrvakasyaiva kSapaNa hetutvamiti jJApanArthamitthamabhidhAnaM, ata eva mokSamArgatvamapi caturNAmapi yuktaM syAt, tatazca prAkRtatvAt prakSINAni sarvaduHkhAni yasmiMstattathA tacca siddhikSetrameva tadarthaM yatante tagAmitayA ye te tathAvidhAH prakrAmanti - gacchanti yadvA prahINAni prakSINAni vA sarvaduHkhAni, arthAzca - prayojanAni yeSAM te tathAvidhAH prakrAmanti siddhimiti zeSaH maharSayaH / / 36 / / 1096 // // iti mokSamArgagatyadhyayanAvacUriH // 28 // // iti zrIuttarAdhyayane aSTAviMzasya mokSamArgagatyadhyayanasya avacUriH samAptA // XCXCXCXXXXXXXXXX mokSamArga gatyAkhya maSTAviMza madhyayanam 28 karmakSayAt mukti: // 231 // ainelibrary.org
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha ekonatriMzaM samyaktvaparAkramAdhyayanam / anantaraM jJAnAdIni muktimArgatvenoktAni, tAni ca saMvegAdimUlAni, akarmatAvasAnAni ca tathA bhavantIti tAnIhocyate, yadvA mokSamArgagaterapramAda eva pradhAnopAyo, jJAnAdInAmapi tatpUrvakatvAditi sa eva varNyate, athavA'nantaraM mokSamArgagatiruktA, | sA ca vItarAgatvapUrviketi yathA tatsyAttathA anenocyate suaM me AusaMteNaM bhagavayA eyamakkhAyaM-iha khalu sammattaparakame nAma'jjhayaNe samaNeNaM bhagavayA || samyaktvamahAvIreNaM kAsaveNaM paveie jaM sammaM saddahaittA pattiyAittA royaittA phAsaittA pAlaittA tIraittA parAkramAkidRittA sohaittA ArAhaittA ANAe aNupAlaittA bahave jIvA sijhaMti bujjhaMti muccaMti parinivAyaMti dhyayanopasabadukkhANamaMtaM kareMti / sU013 / zrutaM me-mayA AyuSmanniti ziSyAmantraNaM, etacca sudharmasvAmI jambUsvAminaM pratyAha-tena jagatprasiddhena bhagavatA-samastaizvaryAdimatA prakramAt mahAvIreNa evaM-vakSyamANena prakAreNAkhyAtaM, tameva prakAramAha-iha-jagati siddhAnte vA khalu-nizcitaM samyaktvamiti guNaguNinorananyatvAt samyaktvaguNAnvito jIvastasya samyaktve sati parAkramaH-uttarottaraguNapratipattyA karmArijayasAmarthyalakSaNo varNyate asminniti samyaktvaparAkramaM nAmAdhyayanamastIti gamyaM, tacca kena praNItamityAha-zramaNena-zrAmaNyamanucaratA kramaH Jain Educativ ational For Privale & Personal use only I n telibraryorg
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 232 // 00X016XCXCXCX8X6 mahAvIreNa kAzyapena praveditaM, svataH praviditameva bhagavatA mamedamAkhyAtamiti bhAvaH anena vaktRdvAreNa prastutAdhyayanasya mAhAtmyamAha, samprati phaladvAreNAha - yadadhyayanaM samyak zraddhAya - sUtrArthobhayarUpaM sAmAnyena pratipadya pratItya uktarUpameva vizeSata itthameveti nizcitya, yadvA saMvegAdijanitaphalAnubhavalakSaNena pratyayena pratItipathamavatArya, rocayitvA taduktArthAnuSThAnaviSayaM tadadhyayanaviSayaM vA abhilASamAtmana utpAdya, sambhavati hi kvacidguNavattayA avadhArite'pi kadAcidarucirityevamabhidhAnaM, taduktAnuSThAnataH spRSTvA pAlayitvA - tadvihitAnuSThAnasyAtIcArarakSaNena, tIrayitvA taduktAnuSThAnaM pAraM nItvA kIrttayitvA - svAdhyAyavidhAnataH saMzuddhya zodhayitvA taduktAnuSThAnasya tattadguNasthAnAvAsita uttarottarazuddhiprApaNena ArAdhya - yathAvadutsargA|pavAdakuzalatayA yAvajjIvaM tadarthAsevanena, etatsarvaM svamanISikaraNe'pi syAdata Aha- AjJayA - guruniyogAtmikayA anupAlaya| satatamAsevya, yadvA spRSTvA yogatrikeNa, tatra manasA - sUtrArthobhayacintanena vacasA - vAcanAdinA, kAyena bhaGgakaracanAdinA, evaM pAlanArAdhanayorapi yogatrayaM vAcyaM, pAlayitvA - parAvarttanAdibhirabhirakSya, tIrayitvA - adhyayanAdinA parisamApya, kIrttayitvA - gurorvinayapUrvakamidamitthaM mayA adhItamiti nivedya, zodhayitvA - guruvadanubhASaNAdibhiH zuddhaM vidhAya, ArAdhya - utsUtraprarUpaNAdiparihAreNAbAdhitvA, zeSaM prAgvat, navaraM- AjJayeti jinAjJayA, uktaM " hi - phAsia jogatieNaM pAliamavirAhiaM ca emeva / tIriamaMtaM pAvia kiTTia gurukahaNa jiNamANA // 1 // " evaM ca kRtvA kimityAha - bahavaH - aneke jIvAH siddhyanti ihaivAgama| siddhatvAdinA buddhyante - dhAtikarmakSayeNa mucyante-bhavopagrAhikarmacatuSTayena, tatazca parinirvAnti-karmadAvAnalopazamena, ata eva duHkhAnAM - zArIramAnasAnAmantaM kurvanti muktipadaprAsyA / 1 / 13 / Jain Educational *x*x*x*x*x*XXX samyaktva parAkramA dhyayanam 29 samyaktva parAkramA dhyayano pakramaH // 232 // ainelibrary.org
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ X athAdhyayanArthamAha tassa NaM ayamaDhe evamAhijai, taMjahA-saMvege 1 nivee 2 dhammasaddhA 3 gurusAhammiyasussUsaNayA 4 AloyaNayA 5 niMdaNayA 6 garihaNayA 7 sAmAie 8 cauvIsatthae 9vaMdaNae 10 paDikamaNe 11 kAussagge 12 paccakkhANe 13 thayathuimaMgale 14 kAlapaDilehaNayA 15 pAyacchittakaraNe 16 khamAvaNayA 17 sajjhAe 18 vAyaNayA 19 paripucchaNayA 20 pariyaTTaNayA 21 aNuppehA 22 dhammakahA 23 suyassa ArAhaNayA 24 egaggamaNasaMnivesaNayA 25 saMjame 26 tave 27 vodANe 28 suhasAe 29 appaDibaddhayA 30 vivittasayaNAsaNasevaNayA 31 viNivaTThaNayA 32 saMbhogapaJcakkhANe 33 uvahipacakkhANe 34 AhArapaccakkhANe 35 kasAyapacakkhANe 36 jogapaJcakkhANe 37 sarIrapacakkhANe 38 sahAyapaccakkhANe 39 bhattapacakkhANe 40 sambhAvapacakkhANe 41 paDiruvayA 42 veyAvace 43 savaguNasaMpuNNayA 44 vIyarAgayA 45 khaMtI 46 muttI 47 maddave 48 ajave 49 bhAvasace 50 karaNasacce 51 jogasacce 52 maNaguttayA 53 vayaguttayA 54 kAyaguttayA 65 maNasamAdhAraNayA 56 vayasamAdhAraNayA 57 kAyasamAdhAraNayA 58 nANasaMpannayA 59 saNasaMpannayA 60 carittasaMpannayA 61 soiMdiyaniggahe 62 cakkhidiyaniggahe 63 ghANidiyaniggahe 64 jibhidiyaniggahe 65 phAsiMdiyaniggahe 66 kohavijae 67 mANavijae 68 mAyAvijae 69 lobhavijae 70 pijadosamicchAdaMsaNavijae 71 selesI 72 akammayA 73 (dvaaraanni)| sU014 / samyaktvaparAkrame saMvegAdIni dvArANi Jain Educationaltional For Privale & Personal use only POSMw.jainelibrary.org
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 33 // tasya samyaktvaparAkramAdhyayanasya, Namiti vAkyAlaGkAre, ayaM-anantarameva vakSyamANo'rtha abhidheyaM, evaM amunA prakAreNAkhyAyate-kathyate, mahAvIreNeti gamyaM, tadyatheti vakSyamANatadarthopanyAsArthaH, saMvego 1 nirvedo 2 dharmazraddhA 3 sAdharmikaguruzuzrUSaNaM ArSatvAccaihottaratra cAnyathA pAThaH 4 AlocanA 5 niMdA 6 gardA 7 sAmAyikaM 8 caturviMzatistavo 9 vandanaM 10 pratikramaNaM 11 kAyotsargaH 12 pratyAkhyAnaM 13 stavastutimaGgalaM 14 kAlapratyupekSaNA 15 prAyazcittakaraNaM 16 kSamaNA 17 svAdhyAyo 18 vAcanA 19 paripracchanA 20 parAvartanA 21 anuprekSA 22 dharmakathA 23 zrutasyArAdhanA 24 ekAgramanAH saMnivezanA 25 saMyamaH 26 tapo 27 vyavadAnaM 28 sukhazAtA 29 apratibaddhatA 30 viviktazayanAsanasevanA 31 vinivarttanA 32 saMbhogapratyAkhyAnaM 33 upadhipratyAkhyAnaM 34 AhArapratyAkhyAnaM 35 kaSAyapratyAkhyAnaM 36 yogapratyAkhyAnaM | 37 zarIrapratyAkhyAnaM 38 sahAyapratyAkhyAnaM 39 bhaktapratyAkhyAnaM 40 sadbhAvapratyAkhyAnaM 41 pratirUpatA 42 vaiyAvRttyaM 43 sarvaguNasaMpUrNatA 44 vItarAgatA 45 kSAntiH 46 muktiH 47 ArjavaM 48 mAIvaM 49 bhAvasatyaM 50 karaNasatyaM 51 yogasatyaM 52 manoguptatA 53 vAgguptatA 54 kAyaguptatA 55 manaHsamAdhAraNA 56 vacaHsamAdhAraNA 57 kAyasamAdhAraNA 58 jJAnasampannatA 59 darzanasampannatA 60 cAritrasampannatA 61 zrotrendriyanigrahaH 62 cakSurindriyanigrahaH 63 ghANendriyanigrahaH 64 jihvendriyanigrahaH 65 sparzanendriyanigrahaH 66 krodhavijayaH 67 mAnavijayaH 68 mAyAvijayaH 69 lobhavijayaH 70 premadveSamithyAdarzanavijayaH 71 zailezI 72 akarmatA 73 ityakSarasaMskAraH / 2 / 14 / KeXOKeXOX IXOXOXOXOXOKOKX samyaktvaparAkrame saMvegAdIni dvArANi // 233 // Jain Education Indian For Private & Personal use only library.org
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmpratamidameva pratipadaM phalopadarzanadvAreNa vyAcikhyAsuH sUtrakAra Aha saMvegeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ?, saMvegeNaM aNuttaraM dhammasaddhaM jaNayai, aNuttarAe dhammasaddhAe saMvegaM havamAgacchai, aNaMtANubaMdhikohamANamAyAlome khavei, (pra0 navaM ca) kammaM na baMdhai, tappaccaiyaM ca micchattavisohi kAUNa daMsaNArAhae bhavai, daMsaNavisohIe NaM visuddhAe atthegaiyA teNeva NaM bhavaggahaNeNaM sijhaMti bujhaMti vimucaMti parinivAyaMti savvadukkhANamaMtaM kareMti, sohIe ya NaM visuddhAe taccaM puNo bhavaggahaNaM nAikamaMti (1) / sU0 15 // __ saMvegeNetyAdi trisaptatisUtrANi, sarvasya prayAsasya muktireva phalaM, tatra ca pravRttiramilASapUrvikA, tadrUpazca saMvega ityAdau tamAhasaMvegaH-muktyabhilASastena he bhadanta-pUjya !, jIvaH kiM janayati ?-kataraM guNamutpAdayatIti ziSyapraznaH, prajJApakaH prativacanamAhasaMvegenAnuttarAM-pradhAnAM dharme-zrutadharmAdau zraddhA-tatkaraNAbhilASarUpA tAM dharmazraddhAM janayati, tayA'pi kimityAha-anuttarayA dharmazraddhayA saMvegaM tamevAdviziSTataraM havaMti-zIghraM Agacchanti, tadvyatirekeNa hi viSayAdyabhilASato na tathA'sminnAgamanaM anuttaradharmazraddhAyAM tvanyatra nirabhiSvaGgatayA nAnyathAtvasambhavaH, tato'pi kimityAha-anantAnubandhyAdikrodhamAnamAyAlobhAna kSapayati, tathA ca karma prastAvAt azubhaM na badhnAti na zleSayati, evamapi ko guNa ityAha-sa-kaSAyakSayaH pratyayo-nimittaM yasyAH sA tatpratyayA saiva tatpratyayikA tAM, caH karmAbandhakatvApekSayA samuccaye, mithyAtvasya vizodhanaM vizuddhiH-sarvathA kSayo | mithyAtvavizuddhistAM kRtvA darzanasya-prastAvAtkSAyikasya samyaktvasyArAdhako-niraticArapAlanAkRt darzanArAdhako bhavati, prathamaM dvAram Jain Education Bational For Privale & Personal use only N w.jainelibrary.org
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 234 // tathA'pi kimityAha-darzanazuddhyA vizuddhyA-atyantanirmalayA asti-vidyate ekakaH kazcittathAvidho bhavyastenaiva bhavagrahaNena- samyaktvajanmopAdAnena siddhyati, ko'rthaH?-yasminneva bhave darzanasya tathAvidhA zuddhistatraiva bhave muktiM gacchati, yathA marudevI-RSabha- parAkramAsvAmimAtA, yastu na tenaiva siddhyati sa kimityAha-zuddhyA ca prakramAt darzanasya vizuddhyA tRtIyaM punarbhavagrahaNaM-anyajanmo- dhyayanam pAdAnAtmakaM nAtikAmati-nAtivarttate, avazyaM tRtIyabhave siddhyatItyarthaH, utkRSTadarzanArAdhakApekSayaitat (1) / 3 / 15 / 29 saMvegAccAvazyaMbhAvI nirveda iti tamAhaniveeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ?, niveeNaM divamANussatiricchiesu kAmabhoesunivvayaM havamAgacchadAra dvitIyaM dvAram sabavisaesu virajai, savisaesu virajamANe AraMbhapariccAyaM karei, AraMbha(pra0 pariggaha)pariccAyaM karemANe |saMsAramaggaM vucchidai siddhimaggapaDivanne ca havai (2) / sU016 / ___ ata Arabhya sarvatra sugamatvAt na praznavyAkhyA, nidena-sAmAnyataH saMsAravirAgeNa kadAsau tyAjya ityevaMrUpeNa divyamAnuSatairazceSu sUtratvAt ikpratyayo, yathAsambhavaM devAdisambandhiSu kAmabhogeSu nirvedaM havaM-zIghaM Agacchanti yathA alametairanarthahetubhiriti, tathA ca sarvaviSayeSu virajyate-azeSazabdAdiviSayaM virAgamAnoti, sarvaviSayeSu virajyamAnazca ArambhaH-prANyupamaIko vyApArastatparityAgaM karoti, viSayArthatvAtsarvArambhANAM, tatsarityAgaM kurvan saMsAramArga mithyAtvaviratyAdirUpaM vyavacchinatti, tattyAgata eva tattvata ArambhaparityAgasambhavAt , yabyavacchittau ca suprApa eva siddhimArgaH samyagdarzanAdiriti siddhimArgapratipannazca bhavati (2) / 4 / 16 / // 24 Jain Educatio n al For Privale & Personal use only avjainelibrary.org
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXXXXXXXXX satyapi nirvede dharmazraddhaiva ca sakalakalyANanibandhanamiti tAmAha dhammasaddhAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNayai ?, dhamma sAyAsukkhesu rajamaNe virajai agAradhammaM ca NaM cayai, aNagArie NaM jIve sArIramANasANaM dukkhANaM cheyaNabheyaNasaMjogAINaM vuccheyaM karei avAbAhaM ca NaM suhaM nivattei (3) / suu017| dharmazraddhayA-dharmAbhilASeNa sAta-sAtavedanIyaM tajanitAni saukhyAni sAtasaukhyAni, madhyamapadalopI samAsaH, teSu vaiSayikasukheSvityarthaH rajyamAnaH-pUrva rAgaM kurvan virajyate-viraktiM gacchati, AgAradharma-gRhAcAraM gArhasthyamityarthaH, cazabda iha vAkyAlaGkAre, tyajati-pariharati, tadatyAgazca vaiSayikasukhAnurAgahetutvAt , tatazca prAkRtatvAt anagArI-yatiH san jIvaH zArIramAnasAnAM duHkhAnAM, kiMrUpANAM ? chedanaM-khagAdinA dvidhAkaraNaM, bhedana-kuntAdinA vidAraNaM, AderihApi sambandhAttADanAdayaH, tataH chedanabhedanAdInAM zArIraduHkhAnAM saMyogaH-prastAvAt aniSTasambandhaH, AdizabdAdiSTaviyogAdisaGgrahaH, tataH saMyogAdInAM mAnasaduHkhAnAM vizeSeNa-punarasambhavarUpeNa ucchedaH-abhAvo byucchedastaM karoti, taddhetukarmocchedaneneti bhAvaH, ata evAnAbAdhaM-gatasarvapIDaM mauktamityarthaH, caH punararthe bhinnakramaH, tataH sukhaM punarnivartayati-janayati, pUrva saMvegaphaloktiprasaGgena dharmazraddhayA phaloktiH, iha tu svAtantryeNetyapaunaruktyaM (3) / 5 / 17 // anayA cAvazyaM guruzuzrUSaNaM kAryamiti tadAhagurusAhammiyasussUsaNayAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, guru0 viNayapaDivattiM jaNeha, viNayapaDinne tRtIyaM dvAram uttarA040 JainEducationa l For Privale & Personal use only lesbrary.org
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ (pra0nayAe) NaM jIve aNacAsAyaNasIle neraiyatirikkhajoNiyamaNussadevaduggaIo niraMbhai, vaNNasaMjalaNabhattibahumANayAe mANussadevasuggaio nibaMdhai, siddhisugaiM ca visohei, pasatthAI ca NaM viNayamUlAI sabakajAI sAhai, anne ya bahave jIve viNaittA havai (4) / suu018|| OKOKOKS avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 235 // 29 (DX caturthaM dvAram sAdharmikagurUNAM zuzrUSaNaM-paryupAsanaM tena vinayapratipatti-ucitakRtyakaraNAGgIkArarUpAM janayati, sUtratvAt pratipanna:-aGgIkRto vinayo yena pratipannavinayaH, caH punarjIvo'tIvA''-samyaktvAdilAbhaM zAtayati-vinAzayatItyatyAzAtanAzIlo-na tathA anatyAzAtanAzIlo guruparivAdAdiparihArakRdityarthaH, evaMvidhazca nairayikatiryagyonike ca pratIte manuSyadevadurgatI ca-mlecchakilbiSitvAdilakSaNe nairayikatiryagyonikamanuSyadevadurgatayo niruNaddhi-niSedhati, taddhetoratyAzAtanAyA abhAvena tatrAgamanAt, tatra varNaH-zlAghA tena saMjvalanaM-guNodbhAsanaM varNasaMjvalanaM bhaktiH aJjalipragrAhikA bahumAna:-AntaraprativizeSaH, eSAM dvandve bhAvapratyaye ca varNasaMjvalanabhaktibahumAnatA tayA-prakramAt gurUNAM vinayapratipattirUpayA manuSyadevasugatI sukulaizvaryendratvAdi banAti, tatprAyogyakarmabandhaneneti bhAvaH, siddhisugatiM ca vizodhayati tanmArgabhUtasamyagdarzanAdivizodhanena, prazastAni caprazaMsAspadAni vinayamUlAdi-vinayahetukAni sarvakAryANIha zrutajJAnAdIni paratra ca muktiM sAdhayati-niSpAdayati, tatkimevaM svArthasAdhaka evAsAvityAha-anyAMzca bahUn jIvAn vinetA-vinayaM grAhayitA bhavati, svayaM susthitasyopAdeyavacanatvAt , tathA ca vinayamUlatvAdazeSazreyasAM, tatprApaNena parArthasAdhako'pyasau syAt (4) / 6 / 18 / / // 235 // JainEducation.in For Private & Personal use only meibrary.org
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruzuzrUSAM kurvato'pyatIcArasambhave AlocanAta eveSTaphalAptiriti tAmAha AloyaNAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 mAyAniyANamicchAdarisaNasallANaM mukkhamaggavigghANaM aNaMtasaMsAravaddhaNANaM uddharaNaM karei ujubhAvaM ca jaNei, ujubhAvaM paDhivanne ya NaM jIve amAI itthIveyaM napuMsagaveyaM ca na bandhai, putvabaddhaM ca NaM nijarai (5) / sU0 19 / AGiti sarvadoSAbhivyAptyA''locanA-AtmadoSANAM gurupurataH prakAzanA AlocanA, tathA mAyA-zAThyaM nidAnaM-mamAtastapaHprabhRtyAderidaM syAditi prArthanAtmakaM mithyAdarzanaM-sAMzayikAdi etAni ca mAyAdIni zalyAnIva zalyAni camAyAnidAnamithyAdarzanazalyAni, yathA hi tomarAdizalyAni tatkAladuHkhadAyInyevaM mAyAdInyapItyuktaM teSAM mokSamArgavighnAnAM-pApAnuvandhikarmahetutvena muktyantarAyANAM, tathA anantaM saMsAraM varddhayanti-vRddhiM nayantIti teSAM anantasaMsAravarddhanAnAM uddharaNaM-apanayanaM karoti, taduddharaNatazca RjubhAvaM cArjavaM janayati, pratipannajubhAvazca jIvo'mAyI-mAyArahitaH san puMstvahetutvAdamAyitvasya sUtratvAt bindulope strIvedaM napuMsakavedaM ca na badhnAti, pUrvabaddhaM ca tadeva dvayaM sarvakarma vA nirjarayati-kSapayati, tathA ca muktipadamAmotItyabhiprAyaH, uktaM hi-"uddhiyadaMDo sAhU acireNa uvei sAsayaM ThANaM / sovi aNuddhiyadaMDo saMsArapavaDDao hoi // 1 // " iti (5)7 / 19 / AlocanA ca duSkRtanindAvata eva saphalA syAditi tAmAha niMdaNayAe NaM bhaMte! jIve kiM jaNei ?, 2 pacchANutAvaM jaNai, pacchaNutAveNaM virajamANe karaNaguNaseTiM paDivajaha, karaguNaseDhipaDivanne ya aNagAre mohaNija kammaM ugghAei (6) / suu020| XXXX8XOXOXOXOXXX paJcamaM dvArama Jain Educati o nal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 236 // 29 ArSatvAt nindanaM-AtmanaivAtmadoSaparibhAvanaM tena nindanena, pazcAdanutApaM-hA kaSTamanuSThitamidaM mayetyAdirUpaM janayati, tatazca pazcAnutApena virajyamAno-vairAgyaM gacchan karaNena-apUrvakaraNena guNahetukA zreNiH karaNaguNazreNiH, sA coparitanasthitemohanIyAdikarmadalikAnyupAdAyopadAya udayasamayAtprabhRtidvitIyAdisamayeSu asaGkhyAtaguNapudgalaprakSeparUpAntamauhartikI, uktaM hi| "uvarimaThiIi daliaM hiDimaThANesu kuNai guNaseDhI / guNasaMkamakaraNaM puNa asuhAu suhami pakkhivai // 1 // " upalakSaNatvAt sthitighAtarasaghAtaguNasaGkamabandhAzca viziSTAH, athavA karaNaguNena-apUrvakaraNAdimAhAtmyena zreNiH karaNaguNazreNiH prakramAt kSapakazreNireva tAM, yadvA karaNena-piNDavizuddhyAdinopalakSitA guNAnAM-jJAnAdInAM zreNiH-uttarottaraguNaparaMparArUpA karaNaguNazreNistA pratipadyate, pratipannakaraNaguNazreNikazcAnagAro mohanIyaM-darzanamohanIyAdi karma udghAtayati-kSapayati, tatkSapaNe ca muktiprAptirityarthata uktaiva syAt (6) / 8 / 20 / kazcidAtmano'tyantaduSTatAM vibhAvayan na nindAmAtreNA''ste, kiM tu garhAmapi kuryAt iti tAmAha___ garihaNAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 apurakAraM jaNei, apurakAragae NaM jIve appasatthehito jogehito niyattai pasatthehi ya paDivajjai, pasatthajogapaDivanne ya NaM aNagAre aNaMtaghAI pajjave khavei (7) / sU0 21 / / garhaNena-parasamakSaM svadoSodbhAvanena puraskaraNaM puraskAro-guNavAnayamiti gauravAdhyAropo na tathA apuraskAra-avajJAspadatvaM janayatyAtmana iti gamyaM, tathA ca apuraskAraM gataH-prApto'puraskAragataH sarvatrAvajJAspadIbhUto jIvaH kadAcitkadadhyavasAyotpa SaSThasaptamadvAre FoXoxoxoxoxoxox // 236 // JainEducation For Privale & Personal use only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ XOXOXXXXXXXXXX ttAvapi tadbhItyaiva aprazastebhyaH karmabandhahetubhyo yogebhyo nivarttate, tAn pratipadyate prazastAMzca yogAniti gamyaM, pratipadyate, pratipannaprazastayogazcAnagAraH, anantaviSayatayA anante jJAnadarzane haMtuM zIlaM yeSAM te anantaghAtinastat paryavAn-prastAvAt jJAnAvaraNAdikarmaNastadvAtitvalakSaNAn pariNativizeSAn kSapayati, paryavAbhidhAnaM ca tadrUpatayaiva dravyasya vinAza iti khyApanArtha, upalakSaNaM caitat muktiprAptestadarthatvAt sarvaprayAsasya, evamanuktA'pi sarvatra muktiprAptireva suphalatvena draSTavyA (7) / 9 / 21 / AlocanAdIni ca sAmAyikavata eva tattvato bhavantIti taducyatesAmAieNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 sAvajajogaviraI jaNayai (8) / sU0 22 / sAmAyikena sAvadyAH-karmahetavo yogAH-vyApArAstebhyo viratiH-uparamaH sAvadyayogaviratistAM janayati, tadviratisahitasyaiva sAmAyikasaMbhavAt , na caivaM tulyakAlatvenAnayoH kAryakAraNabhAvAsambhava iti vAcyaM, keSucit-tulyakAleSvapi vRkSacchAyAdivat kAryakAraNabhAvAd evaM sarvatra bhAvanIyam (8) / 10 / 22 / sAmAyikaM ca pratipattukAmena tatpraNetAraH stotavyAH, te ca tattvatastIrthakRtaH eveti tatstavamAha cauvIsatthaeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 daMsaNavisohiM jaNai (9) / sU0 23 / caturviMzatistavenaitadavasarpiNIprabhavatIrthakRdutkIrtanAtmakena darzanasya-samyaktvasya vizuddhiH-tadupaghAtikarmApagamato nirmalIbhavanaM darzanavizuddhistAM janayati (9) / 11 / 23 / XXXXXXXXXXXXX aSTamanavame For Private & Personal use only JainEducation Merry
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 237 // samyaktvaparAkramAdhyayanam 29 stutvApi tIrthakarAna guruvandanakapUrvikaiva sAmAyikapratipattiriti tadAha vaMdaNaeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 nIyAgoyaM kammaM khavei uccAgoyaM nibaMdhai sohaggaM ca NaM appaDihayaM ANAphalaM nivattei dAhiNabhAvaM ca NaM jaNei (10) / suu024|| vandanakena-AcAryAdhucitapratipattirUpeNa nIcairgotraM-adhamakulotpattinibandhanaM karma kSapayati, uccairgotraM-etadviparItarUpaM * nibadhnAti, saubhAgyaM ca-sarvajanaspRhaNIyatArUpaM apratihataM-sarvatrAskhalitaM, ata evAjJajanena yathocitavacanapratipattirUpA phalaMprayojanamasyeti AjJAphalaM-AjJAsAraM nirvarttayati-janayati, tadvato hi prAya AdeyakarmaNo'pyupacayasambhave AdeyavAkyatA'pi sambhavatIti, dakSiNabhAvaM ca-anukUlabhAvaM janayati, lokasyeti gamyaM, tanmAhAtmyato'pi sarvaH sarvAvasthAsu anukUla eva | syAt (10) / 12 / 24 / etadguNasthitenApi madhyamArhatAM tIrtheSu skhalitasambhave pUrvapazcimayostu tadabhAve'pi pratikramaNaM kAryamiti tadAha paDikkamaNeNa bhaMte ! jIve kiM jaNei ? 2 vayachiddAI pihei, pihiyavayachidde puNa jIve niruddhAsave asavalacaritte aTThasu pavayaNamAyAsu uvautte apuhu(pra0 pama)tte suppaNihie(yaiMdiyae pA0) viharai (11) / sU0 25 / pratikramaNena-aparAdhebhyaH pratIpanivarttanAtmakena vratAnAM-prANAtipAtanivRttAdInAM chidrANi-atIcArarUpANi vivarANi-vratacchidrANi pidadhAti-sthagayati, apanayatItyarthaH pihitavratacchidraH punarjIvo niruddhAsravaH, ata evAzabalaM-zabalasthAnairakaburIkRtaM caritraM yasya sa tathA, tathA aSTasu pravacanamAtRSu upayuktaH-avadhAnavAn , tata evAvidyamAnaM pRthaktvaM-prastAvAt saMyaM dazamaikAdazame dvAre FoXXXXXXX // 237 // Jain Educationale For Privale & Personal use only inelibrary.org
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ yogebhyo'vizuddharUpaM yasyAsAvapRthaktvaH sadA saMyamayogavAn , tathA supraNihitaH-suSTha saMyamena praNidhAnavAn , viharatisaMyamAdhvani yAti (11) / 13 / 25 / atra cAtIcArazuddhinimittaM kAyotsargaH kArya iti tamAha kAussaggeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2tIyapaDupannaM pAyacchittaM visohei, visuddhapAyacchitte ya jIve niyahiyae ohariyabharuva bhAravahe dhamma( pra0 pasattha )jjhANovagae (pasatthajjhANajhAI pA0) suhaM suheNaM | viharai (12) / sU0 26 / / kAyasyotsargaH-AgamoktanItyA tyAgaH kAyotsargastena, atItaM ceha cirakAlabhAvitvena pratyutpannamiva pratyutpannaM prAyazcittAha dvAdazaM dvAram matIcAraM vizodhayati tadarjitapApApanayanato'panayati, vizuddhaprAyazcittazca jIvaH, nivRtaM-svasthIbhUtaM hRdayaM-mano'syeti nivRttahRdayaH, ka iva ?, ivasya bhinnakramatvAt apahRtaH-apasArito bharo-bhAro yasmAt saH apahRtabhAro bhAravaho-vAhIkAdiH sa iva, bhArapAyA hi atIcArAstatastadapanayane apahRtabharabhAravaha iva nivRtahRdayo bhavatIti bhAvaH, sa ca prazastadhyAnopagataH sukhaM sukhena * sukhaparamparAvAptyA viharati-iha paralokayoravatiSThate, ihaiva jIvanmuktyavAptiriti bhAvaH (12) / 14 / 26 / evamapyazuddhyamAnena pratyAkhyAnaM vidheyamiti tadAha paJcakkhANeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 AsavadArAI niraMbhai (13) / sU0 27 / 4.jainelibrary.org Jain Educati o nal
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 238 // pratyAkhyAnena-mUlottaraguNapratyAkhyAnarUpeNa, AzravadvArANi niruNaddhi, tannirodhahetutvAttasya, upalakSaNaM caitatpuropacitakarmakSaye, muktyaGgatvena asyAnyatroktatvAt, tathA cAha - " paccakkhANaminaM seviUNa bhAveNa jiNavarudi / pattA anaMtajIvA sAsaya sokkhaM lahuM mokkhaM // 1 // " ( 13 ) / 15 / 27 / atra cottaraguNapratyAkhyAnAntarbhUtaM namaskArasahitAdi tadbrahaNAnantaraM yatra sannihitAni caityAni, tatra tadvandanaM vidheyamityuktaM prAk, tacca na stutistavamaGgalaM vineti tadAha yathuimaMgaleNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 nANadaMsaNacarittabohilAbhaM saMjaNai, nANadaMsaNacarittabohilAbhasaMpanne NaM jIve aMta kiriyaM kappavimANovavattiyaM ArAhaNaM ArAhei (anaMtakiriyaM amAhaNaM ArAheti pA0 ) (14) / sU0 28 / tatra stavAH- devendrastavAdayaH stutayaH - ekAdisaptazlokAntAH tato dvandve stutistavAH, stutizabdasya ktyantatvAtprAgnipAte prApte'pi sUtre prAkRtatvAt vyatyayanirdezaH, stutistavA eva maGgalaM - bhAvamaGgalarUpaM stutistavamaGgalaM tena, jJAnadarzanacAritrAtmikA vodhirjJAnaM vA bodhistasya lAbhaM - saMpUrNajinadharmAvAptiM janayati jJAna0 lAbhasampannazca, antaH - paryanto bhavasya karmaNo vA tasya kriyAkaraNamantakriyA muktirityarthaH, tatazcAntakriyAhetutvAdantakriyA tAM, antakriyAhetutvaM ca tadbhave'pi syAdata Aha-kalpAdevalokA vimAnAni - graiveyakAnuttaravimAnarUpANi teSu upapattiryasyAM sA kalpavimAnopapattikA tAM, ko'rthaH ? - anantarajanmani kalpAdiSu devatvAvAptiphalAM, paramparayA tu muktiprApikAM, ArAdhanAM - jJAnAdyArAdhanAtmikAmArAdhayati - sAdhayati ( 14 ) / 16 / 28 / Jain Educationtional samyaktva parAkramA dhyayanam 29 trayodazacatudezadvAre // 238 // jainelibrary.org
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ arhadvandanAnantaraM ca kAle svAdhyAyaH kAlapratyupekSaNApUrva vidheya iti tadAhakAlapaDilehaNAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, nANAvaraNijaM kamma khavei (15) / sU029 / kAlaH-pAdoSikAdistasya pratyukSepaNA-AgamavidhinA yathAvannirUpaNA grahaNapratijAgaraNarUpA kAlapratyupekSaNA tayA jJAnAvaraNIyaM karma kSapayati, yathAvatpravRttyA tathAvidhazubhabhAveneti bhAvaH (15) / 17 / 29 / kathaJcidakAlapAThe ca prAyazcittaM pratipattavyamiti tatkaraNamAha pAyacchittakaraNeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, pAvakammavisohiM jaNei niraiyAre Avibhavai sammaM ca NaM | pAyacchittaM paDivajamANe maggaM ca maggaphalaM ca visohei AyAraM AyAraphalaM ca ArAhei (16) / sU030 / tatra pApaM chinatti prAyazcittaM vizodhayati iti nirutyA vA prAyazcittaM, uktaM hi-"pAvaM chiMdaha jamhA pAyacchittaMti bhaNNae tenn| pAeNa vA'vi cittaM visohae teNa pcchittN||||" taccAlocanAdi, tasya karaNaM-vidhAnaM prAyazcittakaraNaM tena pApakarmaNAM vizuddhiHbhAvaH pApakarmavizuddhiH tAM janayati, niraticArazcApi bhavati, tenaiva jJAnAdyatIcAravizodhanAt , samyak prAyazcittaM pratipadyamAno mArga iha jJAnaprAptihetusamyaktvaM taM ca tatphalaM ca jJAnaM vizodhayati-nirmalIkurute, yugapadutpattAvapi samyaktvasya jJAnahetutvaM dIpaprakAzavat, yadAgamaH "kAraNakajavibhAgo dIvapagAsANa jugavajammevi / jugavuppaNNaMti tadA heU nANassa sammataM // 1 // " tatazcAcAraM cAritraM tatphalaM ca muktirUpamArAdhayati, vizodhanArAdhanayozca sarvatra niraticArataiva heturiti bhAvanIyam (16) // 18 // 30 // paJcadazaSoDazadvAre Jain Educati o nal For Private & Personal use only lainelibrary.org
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramA // 239 // dhyayanam 29 prAyazcittakaraNaM ca kSamaNAvata eva syAdatastamAha khamAvaNayAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 palAyaNabhAvaM jaNei, palAyaNabhAvamuvagae (bhAvaM jaNayati pA0) ya savapANabhUyajIvasattesu mittIbhAvaM uppAei, mittIbhAvamuvagae ya jIve bhAvavisohiM kAUNa ninbhae bhavai (17) / sU0 31 / kSamaNA-duSkRtAnantaraM kSamitavyamidaM mametyAdirUpA tayA, prahlAdanabhAvaH-cittaprasattirUpaH abhiprAyastaM janayati, prahAdanabhAvamupagatAzca sarve ca te prANAzca-dvitricaturindriyAH bhUtAzca-taravaH jIvAzca-paJcendriyaH sattvAH-zeSajantavaH sarvaprANabhUtajIvasattvAH, uktaM hi-"prANA dvitricatuH proktA, bhUtAzca taravaH smRtaaH| jIvAH paJcendriyA jJeyAH, zeSAH sattvA itiiritaaH||1||" teSu maitrIbhAvaM-parahitacintAlakSaNamutpAdayati, tato maitrIbhAvamupagatazcApi jIvo bhAvavizuddhiM-rAgadveSavigamarUpAM kRtvA nirbhaya-ihaparalokAdibhayarahito bhavati, azeSabhayahetvabhAvAditi bhAvaH (17) / 19 / 31 / evaMvidhaguNAvasthitena svAdhyAye yatitavyamiti tamAha sajjhAeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1, 2 nANavaraNijaM kamma khavei (18) / sU0 32 / svAdhyAyena jJAnAvaraNIyamupalakSaNatvAt zeSaM ca karma kSapayanti, yata uktaM-"kammamasaMkhijabhavaM khavei aNusamayameva aautto| annayaraMmidhi joe sajjhAyami ya viseseNaM // 1 // " (18) / 20 / 32 / saptadazASTAdazadvAre OXOXOXOXOXO-KOK // 239 // Jain Education. imamallanal For Privale & Personal use only S inelibrary.org
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ *** Re Ke Ke atra ca prAg vAcanA kAryeti tAmAha vAyaNAe NaM bhaMte! jIve kiM jaNei ?, 2 nijjaraM jaNei (x) suassa ya aNusajaNAe (x) aNAsAyaNAe vaha, suyarasa ya aNusajjaNAe aNAsAyaNAe vaTTamANe titthadhammaM avalaMbai, titthadhammamavalaMbamANe mahAnijarAe ( pra0 re ) mahApajjavasANe havai ( 19 ) / sU0 33 | vakta ziSyastaM prati guroH prayojakabhAvo vAcanA pAThanamityarthastayA nirjarAM - karmaparizATaM janayati, tathA zrutasya - Agamasya, casya bhinnakramatvAt anAzAtanAyAM varttate, tadakaraNe hi avajJAtaH zrutamAzAtitaM bhavet, na tu tatkaraNe iti zrutasyAnAzAtanAyAM varttamAnaH tIrthamiha gaNadhara stasya dharmaH - AcAraH zrutapradAnalakSaNastIrthadharmo, yadvA tIrtha-pravacanaM zrutamityarthaH, taddharmaH - svAdhyAyastaM avalambamAna-Azrayan mahatI - bahutarakarmaviSayatvAnnirjarA asyeti mahAnirjarA, mahat- mahApramANaM aparyavasitatvena prazasyaM vA muktyavAyA paryavasAnaM antaHkarmaNo vA bhavasya vA yasya, casya gamyatvAt saparyavasAnazca bhavati, muktiH bhAgbhavatIti hRdayam ( 19 ) / 21 / 33 / gRhItavAcanenApi saMzayAdyutpattau punaH praSTavyamiti punaH pracchanAvasara iti tAmAha DipucchaNae NaM bhaMte! jIve kiM jaNei 1, 2 suttatthatadubhayAI visohei, kaMkhAmohaNijjaM kammaM bucchideha ( 20 ) / sU0 34 / Jain Education Inational ********* ekonaviM zamaM dvAram v.jainelibrary.org
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 24 // 29 vizaikaviMza BXXXXXXMAkokaXXXX tatra ca pUrva kathitasya sUtrAdeH punaH pracchannaM pratipracchannaM tena sUtrArthatadubhayAni vizodhayati-saMzayAdimAlinyApanayanena vizuddhAni kurute, tathA kADA ca-idamitthaM ca mamAdhyetumucitamityAdikA vAJchA saiva mohayatIti kAGkhAmohanIyaM karma anAbhigrahikamithyAtvarUpaM vyucchinatti-vizeSeNApanayati (20) / 22 / 34 / itthaM vizodhitasya sUtrasya mA bhUt vismaraNamiti parAvarttanAmAhapariyaTTaNayAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 vaMjaNAI jaNei vaMjaNaladdhiM ca uppAei (21) / sU0 35 / sUtratvAt parAvarttanaM-guNanaM tayA, vyajyate ebhirartha iti vyaJjanAni-akSarANi janayati-utpAdayati, tAni hi vigalitAnyapi guNayato jhagityutpatantIti utpAditAnyucyante, tathA tathAvidhakSayopazamato vyaJjanalabdhi, cazabdAt padalabdhiM ca-padAnusAritAlakSaNamutpAdayati (21) / 23 / 35 / sUtravadarthasyAvismaraNArthamanuprekSAmAha.. aNuppehAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 AuyavajAo satta kammapayaDIo ghaNiyabaMdhaNabaddhAo | siDhilabaMdhaNabaddhAo pakarei, dIhakAlahiIyAo hassakAlaTiIyAo pakarei, tivANubhAvAo maMdANubhAvAo pakarei, bahuppaesaggAo appapaesaggAo pakarei (to kareti pA0), AuM ca NaM kammaM siya baMdhai siya no baMdhai, assAyAveyaNijjaM ca NaM kammaM no bhujo bhujo uvaciNai (sAyAveyANijaM)caNaM kammaM bhujo2 uvaciNAti pA0) aNAiyaM ca NaM aNavayaggaM dIhamaddhaM cAuraMtasaMsArakatAraM khippAmeva vIivayai (22) / sU036 / dvAre 240 // Jain Education nal For Private & Personal use only * Mainelibrary.org
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ anuprekSA-cintanikA tayA prakRSTazubhabhAvotpattinibandhanatayA AyuSkavarjA:-saptakarmaprakRtIH ghaNiaMti-bAda bandhanaM-zleSaNaM tena baddhA, nikAcitA ityarthaH, zithilabandhanabaddhAH-kiJcinmukulAH, ko'rthaH -apavartanAdikaraNayogyAH prakaroti, taporUpatvAdasya, tapasazca nikAcitakarmakSapaNe'pi kSamatvAt , dIrghakAlAvasthitikA hrasvakAlasthitikAH prakaroti, zubhAdhyavasAyavazAt sthitikhaNDakApahAreNeti bhAvaH, etaccaivaM sarvakarmaNAmapi sthiterazubhatvAd, yata uktaM-"sabAsi pi ThiIo subhAsubhANapi hoi X asubhaao| mANussatiricchadevAUaM ca muttUNa sesANaM // 1 // " tIvrAnubhAvAH catuHsthAnikarasatvena mandAnubhAvA tristhAni karasatvAdyApAdanena prakaroti, iha cAzubhaprakRtaya eva gRhyante, zubhabhAvasya zubhAsu tIvrAnubhave hetutvAt , kvacididamapi dRzyate bahuppaesaggAo appapaesaggAu pakareitti, nanu kenAbhiprAyeNAyuSkavarjAH saptetyabhidhAnaM, zubhAyuSa eva saMyatasya sambhavAt , tasyaiva cAnuprekSA tAttvikI, na ca zubhabhAvena zubhaprakRtInAM zithilatAdikaraNaM, saklezahetukatvAt tasyAH, AhazubhAyurbandho'pyasyAH kiM na phalaM?, ucyate, AyuSkaM ca karma syAt kadAcit badhnAti, syAnno badhnAti, tasya tribhAgAdizeSA| yuSkatAyAmeva bandhasambhavAt, tasya ca kAdAcitkatvenAvivakSitatvAt , tadvatazca kasyacit muktiprAptestadvandhasyAnabhidhAnamiti | bhAvaH, tathA asAtavedanIyaM-zArIrAdiduHkhahetuM karma, cazabdAdanyAzcAzubhaprakRtIH no-naiva bhUyobhUya upacinoti-badhnAti, bhUyobhUyo grahaNaM tvanyatamapramAdayataH pramattasaMyataguNasthAnavartitAyAM tadvandhasyApi sambhavAt , anAdikaM-AderasambhavAt , anavadatanapagacchat agraM-parimANaM yasya sadAvasthitAnantAnantapramANatvena sonavadagro'nanta ityarthaH taM, pravAhApekSaM caitat, dIghAvaM-dIgha dvAviMzatitama dvAram uttarA041 Jain Education For Private & Personal use only Cjainelibrary.org
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 samyaktvaparAkramAdhyayanam 29 kAlaM, dI? vA tatparibhramaNahetukarmarUpo mArgo yasmiMstattathA taM dIrghAvaM, mo'lAkSaNikaH, catvAraH-caturgatilakSaNA antA-avayavA avacUrNiH yasmiMstat caturantaM, saMsArakAntAraM, kSiprameva-zIghrameva vyativrajati-vizeSeNAtikrAmati, muktimAmotIti bhAvaH (22) / 24 // 36 // // 24 // evamabhyastazrutena dharmakathA kAryeti tAmAha dhammakahAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 nijaraM jaNei, dhammakahAe NaM pavayaNaM pabhAvei, pavayaNapabhAvaeNaM XjIve AgamisassabhaddattAe kammaM nibaMdhai (23) / sU0 37 / X dharmakathanayA-vyAkhyAnarUpayA pravacanaM prabhAvayati-prakAzayati, uktaM hi-"pAvayaNI 1 dhammakahI 2 vAI 3 nemittio 4 tavassI a5| vijA 6 siddho a7 kavI 8 advaiva pabhAvagA bhnniaa||1||" AgamiSyatItyAgamaH-AgAmI kAlastasmin zazvadbhadratayA anavaratakalyANatayopalakSitaM karma nibadhnAti, zubhAnubandhi zubhamupArjayatIti bhAvaH (23) / 25 / 37 / itthaM paJcavidhasvAdhyAyaratena zrutamArAdhitaM bhavatIti tadArAdhanocyate suyassa ArAhaNayAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 annANaM khavei, na ya saMkilissai (24) / sU0 38 / zrutasyArAdhanayA-samyagAsevanayA ajJAna-anavabodhaM kSapayati-apanayati, viziSTatattvabodhAvAptena ca saktizyate-naiva rAgAdijanitasaGklezabhAg bhavati, tadvazato navanavasaMvegAvApteH, yaduktaM-"jaha 2 suamogAhai aisayarasapasarasaMjuamaucha / taha 2 palahAi muNI nava 2 sNvegsddhaae||1||" (24) / 26 / 38 / / *CXCXCXCXCXCXCXCXCXCXCXCX tricaturvi| zatitamadvAre Jain Education Blob For Private Personal use only S elibrary.org
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrutArAdhanA caikAgramanaHsannivezanAvata eva bhavatyatastAmAhaegaggamaNasaMnivesaNAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 cittanirohaM karei (25) / sU0 39 / ekamagraM-prastAvAt zubhamAlambanaM yasyetyekAgraM tacca tanmanazca tasya saMnivezanA ekAgramanaHsaMnivezanA tayA, cittasyetastata unmArgagasya nirodho-niyantraNA cittanirodhastaM karoti (25) / 27 / 39 / evaMvidhasyApi saMyamAdeveSTaphalAvAptiriti tadAha saMjameNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1, 2 aNaNya ttaM jaNei (26) / suu040| saMvareNa-paJcAzravaviramaNAdinA 'anaMhaskatvaM' avidyamAnabadhyamAnakarmatvaM janayati, AzravaviramaNAtmakatvAdasya (26) / 28 // 40 // saMyamavato'pi tapo vinA na karmakSaya iti tadAha taveNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1.2 voyANaM jaNei (27) / suu041| tapasA vakSyamANena vyavadAnaM-pUrvabaddhakarmApagamastato viziSTAM zuddhiM janayati (27) / 29 / 41 / itthaM vyavadAnasya tapo'naMtaraphalatvAttadAha voyANeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei ?, 2 akiriyaM jaNei, akiriyAe bhavittA tao pacchA sijjhai 5 | (28) / suu042| paJcaSaSThasaptaviMzatitama dvArANi Jain Education 20 a l For Privale & Personal use only nelibrary.org
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 242 // Jain Educati vyavadAnena akriyaM - avidyamAna kriyaM ko'rtho ? - vyuparatakriyAkhyaM zukladhyAnaturyabhedaM janayati, akriyAko vyuparatakriyaH zukrudhyAnabhedavatrttI bhUtvA tataH pazcAdanantaraM siddhyati - niSThitArtho bhavati, budhyate -jJAnadarzanopayogAbhyAM vastutattvamavagacchati, mucyate saMsArAt, na tu "dagdhendhanaH punarupaiti bhava" mityAdivAdiparikalpitamuktivatpunarihAgamavAn, ata eva parinirvAtItyAdi prAgvat, Aha- anantaraM tapaso vyavadAnaphalamuktaM tacca muktyAkhyaphalopalakSakamatidezenoktaM iti, kiM punastatphalatvena sAkSAdasyAbhidhAnaM ?, ucyate, sUtrakRtAM vaicitryakhyApanArtha, te hi parArthodyatacetasaH pareSAM prakarSApakarSAvapekSya kvacitsAkSAdabhidhAnocitAnapyarthAn gamyatayA nirdiSTavantaH, kvacittu gamyamAnAnapi sAkSAd, anyatra tUbhayathA'pIti ( 28 ) / 30 / 42 / vyavadAnaM ca satsvapi saMyamAdiSu sukhazAyitAyAmeva bhavatIti tAmAha suhasAeNaM (sAyAe pA0 ) bhaMte! jIve kiM jaNei 1, 2 aNussuyattaM jaNei, aNussueNaM jIve aNukaMpae aNubbhaDe vigayasoge carittamohaNijjaM kammaM khavei ( 29 ) / sU0 43 / sukhaM zete, ko'bhiprAyaH ? pravacanazaGkAdInAM paralAbhakAmabhogazarIrasambAdhanAdimadanaspRhAdInAM ca krameNAbhAvarUpAsu catasRSu | sukhazayyAsu sthitatvena manovighAtAbhAvAnnirAkulatayA Aste iti sukhazAyastasya bhAvaH sukhazAyatA, prAkRtatvAt sUtre yalopaH, tayA anutsukatvaM, ko'rthaH 1, paralAbhadivyamAnuSakAmabhogeSu sadA niHspRhatvaM yadvA sukhasya -vaiSayikasya zAtaH tadgataspRhAnivAraNenApanayanaM sukhazAtastena anutsukatvaM viSayasukhaM prati niHspRhatvaM janayati - utpAdayati, anutsukazca jIvo'nu - saha kampate ityanukampakaH, sukhonmukho hi triyamANamapi jIvaM pazyan svasukharasika evAste, ayaM tu tadviparIta iti, duHkhena kampamAnamava ational XXXXXXXXXXXX samyaktvaparAkramAdhyayanam 29 aSTAviMzamaikonatriMzamadvAre // 242 // w.jainelibrary.org
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ lokya prANinaM taduHkhadu:khitayA svayamapi tatkAla eva kampate ityarthaH, tathA anugaTa:-anulavaNaH vigatazoko-naihikArthaallze'pi zocate, muktibaddhaspRhatvAt , evaMvidhazca prakRSTazubhAdhyavasAyavazAccAritramohanIyaM karma kSapayati (29) / 31 / 43 / sukhazayyAsthitasya cApratibaddhatA syAditi tAmAha apaDibaddhayAe NaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1, 2 nissaMgattaM jaNei nissaMgatteNaM jIve ege egaggacitte diyA ya rAo ya asajjamANe appaDibaddhe Avi viharaha (30) / sU044 / __apratibaddhatayA-manasi nirabhiSvaGgatayA nissaGgatvaM-bahiHsaGgAbhAvaM janayati, nissaGgatvaM gato jIvaH eko rAgAdivirahitatvena, tata eva ekAgracitto-dhamaikatAnamanAH, tatazca divA rAtrau ca asajana , korthaH-sarvathA bahiHsaGgaM tyajan , aprati| baddhazcApi viharati, ko'bhiprAyo:-vizeSataH pratibandhavikalo mAsakalpAdinodyatavihAreNa paryaTati (30) / 32 / 44 / apratibaddhatA ca viviktazayanAsanatAyAM syAditi tAmAha vivittasayaNAsaNayAe NaM bhaMte ! jIve kiMjaNei ?, 2 carittagutti jaNei, carittagutte NaM jIve vivittAhAre daDhacaritte egaMtarae mukkhabhAvapaDivanne aDhavihaM kammagaMThiM nijarei (31) / suu045| viviktAni-khyAdyasaMsaktAni zayanAsanAni upalakSaNatvAt upAzrayazca yasyAsau viviktazayanAsanastadbhAvastattA tayA caritragupti-caraNarakSAM janayati, prAkRtatvAt guptacaritrazca jIvo vivikto-vikRtyAdihakavastuvirahita AhAro yasya sa tathA, guptacaritro hi sarvatra nispRha eva syAt , tathA ca dRDhaM-nizcalaM caritramasyeti dRDhacaritraH, tata eva ekAntena nizcayena rataH trizaikatriMzamadvAre Jain Educati o nal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNika | samyaktvaparAkramAdhyayanam // 243 // abhiratimAn ekAntarataH saMyama iti gamyaM, tathA mokSe-muktau bhAvena-antaHkaraNena pratipannaH-Azrito mokSabhAvapratipannomokSa eva mayA sAdhayitavya iti abhiprAyavAn , aSTavidhakarmagranthiriva granthirdurbhedatayASTavidhakarmagranthistaM nirjarayatikSapakazreNipratipattyA kSapayati (31 / 33 / 45 / viviktazayanAsanatAyAM ca vinivarttanA syAditi tAmAha viNivaddaNayAe NaM bhaMte jIve kiM jaNei 1, 2 pAvANakammANaM akaraNayAe abbhuTei putvabaddhANa ya nija-| raNayAe pAvaM niyattei, tao pacchA cAuraMtaM saMsArakaMtaraM vIIvayai (32) suu046| vinivartanayA-viSayebhya AtmanaH parAGmukhIkaraNarUpayA pApakarmaNAM-sAvadyAnuSThAnAnAM akaraNatayA-na mayA pApAni kAryANItyevaMrUpayA abhyuttiSThate-dharma pratyutsahate, pUrvabaddhAnAM pApakarmaNAmiti prakramaH, cazabdo nirjaraNAnantaraM draSTavyaH, tataH pUrvabaddhAnAM nirjaraNayA, cazabdAnnavyAnupAdAnena ca tatpApakarma nivartayati-nirvAsayati (32) / 34 / 46 / viSayavinivRttazca kazcitsambhogapratyAkhyAnavAn syAdatastadAha saMbhogapaJcakkhANeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1, 2 AlaMbaNAI khavei, nirAlaMbaNassa ya AyayaTThiyA jogA bhavaMti, saeNaM lAbhaNaM saMtusai parassa lAbhaM no AsAei no takkei no pIhei no patthei no abhilasai, parassa | lAbhaM aNAsAemANe atakemANe apIhemANe apatthemANe aNabhilasemANe ducaM suhasijaM uvasaMpajjittA NaM| viharai (33) / sU0 47 / XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXXX dvAtriMzamatrayastriMzamadvAre // 243 // Jain Education For Privale & Personal use only Mainelibrary.org
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ *10-01-01 samiti saMkareNa - svaparalAbhamIlanAtmakena bhogaH sambhogaH - ekamaNDalI bhoktRtvamityarthastasya pratyAkhyAnaM - gItArthAvasthAyA jinakalpAdipratipattyA parihAraH sambhogapratyAkhyAnaM tena AlambanAni - glAnatAdIni kSapayati- tiraskurute, sadodyatatvena vIryAcAra mevAvalambate nirAlambanasya vA''yato- mokSaH saMyamo vA sa evArthaH prayojanaM vidyate yeSAM te AyatArthikA yogAHvyApArA bhavanti prabandhataH pravarttate, tathA svakIyena lAbhena tuSyati nirabhilASaH syAt parasya lAbhaM no tarkayati -manasA | yadi mahyamasau dadAtIti vikalpayati, no spRhayati, tat zraddhAlutayA Atmana AviSkaroti, no prArthayati - vAcA mahyaM | dehIti yAcata, no'bhilaSayati - tallAlasatayA vAJchati, ekArthikAni vaitAni nAnAdezajavineyAnugrahArthamupAttAni, tatazca parasya | lAbhamanAzAyamAnaH- AzAviSayamakurvANo'nAsvAdayata-abhuJjAno'tarkayan aspRhayan aprArthayamAnaH - anabhilaSan dvitIyAM sukhazayyAM upasampadya - prApya viharati, evaMvidharUpatvAt asyAH, iha 'aNAsAemANe' ityuttaratra vacanAtpUrvatrApi 'no AsAei ' ityanumIyate ( 33 ) / 35 / 47 / sambhogapratyAkhyAnavatazcopadhipratyAkhyAnamapi sambhavatIti tadAha uvahipaccakkhANaM bhaMte! jIve kiM jaNei 1, 2 apalimaMthaM jaNei, niruvahie NaM jIve (nikkaMkhe pA0 ) uvahimaMtareNa ya na saMkilissai ( 34 ) / sU0 48 / upadheH - rajoharaNamukhavastrikAvyatiriktasyopakaraNasya pratyAkhyAnaM - na mayA asau gRhItavya ityevaMrUpA nivRttirupadhipratyAkhyAnaM tena, parimanthaH - svAdhyAyAdikSatistadabhAvo'parimanthastaM janayati, tathA niSkrAnta upadhernirupadhiH sa eva nirupadhiko xoxoxoxoxoxoxoxoxoxxx catuH triMza tamadvAram
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktva parAkramAdhyayanam // 244 // jIvo niSkAso-vastyAdyabhilAparahitaH san , upadhimantareNa casya bhinnakramatvAt na ca saktizyati-na ca mAnasaM zArIraM vA klezamAmoti, uktaM hi-"tassa NaM bhikkhussa no evaM bhavai parijunne me vatthe sUI jAissAmi saMdhissAmi utkaMsissAmi | tunnissAmI"tyAdi (34) / 36 / 48 / upadhipratyAkhyAtA cAhArapratyAkhyAnamapi kuryAditi tadAha AhArapaJcakkhANeNaM bhaMte ! jIve kiM jaNei 1, 2 jIviyAsaMsappaogaM vuchidai ( savippaogaM vocchi| diya pA0), jIviyAsaMsappaogaM vucchidittA jIve AhAramaMtareNa na saMkilissai (35) / suu049|| AhArapratyAkhyAnena-aneSaNIyabhaktapAnatyAgarUpeNa, jIvite-prANadhAraNarUpe AzaMsA-abhilASastasyAH prayogaH-vyApAraNaM karaNaM jIvitAzaMsAprayogastaM vyavacchinatti, AhArAdhInaM hi manuSyajIvitamatastatpratyAkhyAne tadAzaMsAsu vyavacchidaiva syAt, tatazca jIvitAzaMsAprayoga vicchidya jIva AhAramantareNa na saGktizyati-vikRSTatapo'nuSThAne'pi na bAdhAmanubhavati (35) / 37 // 49 // etacca pratyAkhyAnatrayamapi kaSAyAbhAve eva phalavaditi (tadAha) kasAyapacakkhANeNaM bhaMte ! jIve kiMjaNei, 2 vIyarAyabhAvaM jaNei, vIyarAyabhAvaM paDivanneviya NaM jIve | samasuhadukkhe bhavai (36) / suu050| kaSAyapratyAkhyAnena-krodhAdinivAraNena vItaH-vigato rAgaH upalakSaNatvAt dveSazcAsyeti vItarAgastabhAvaM janayati, apicetyasya punararthatvAt pratipannavItarAgabhAvaH punarjIvaH same-rAgadveSAbhAvAttulye sukhaduHkhe yasya sa samaduHkhasukho bhavati (36) / 38 // 50 // paJcaSaSThatriMzattamadvAre // 244 // Jain Educat i onal For Private & Personal use only Pupinjainelibrary.org
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ niSkaSAyo yogapratyAkhyAnAdeva muktisAdhaka iti tadAha jogapaJcakkhANeNaM bhaMte 1, 2 ajogayaM jaNei, ajogI NaM jIve navaM kammaM na bandhai pucavaddhaM nijarei (37) / suu051| ___ yogAH-manovAkkAyavyApArAstatpratyAkhyAnena tannirodhalakSaNenAyogatvaM-vakSyamANanItyA ayogibhAvaM janayati, ayogI ca jIvaH pUrvabaddhamiti bhavopagrAhikarmacatuSTayamanyasya tadA asambhavAt tannirjarayati-kSapayati (37) / 39 / 51 / yogapratyAkhyAnataH zarIrapratyAkhyAnameva syAt tadAdhAratvAnmanovAgyogayoH, atastatprAdhAnyakhyApanArtha tatpratyAkhyAnamAha sarIrapaJcakkhANeNaM bhaMte01, 2 siddhAisayaguNattaNaM nivvattei, siddhAisayaguNasaMpanne ya NaM jIve logagga(bhAva)muvagae paramasuhI bhavai (38) / sU0 52 / zarIrapratyAkhyAnena hi siddhAnAmatizayaguNAn kRSNo na nIla ityAdayo yasya sa siddhAtizayaguNo gamakatvAt bahuvrIhistadbhAvastattvaM nivarttayati, siddhAtizayaguNasampannazca jIvo lokAgraM-munipadaM upagataH-prAptaH paramasukhI-atizayasukhavAn bhavati (38) / 4 / 52 / sambhogAdipratyAkhyAnAni ca prAyaH sahAyapratyAkhyAne eva sukarANi syuriti tadAha sahAyapaJcakkhANeNaM bhaMte01, 2 egIbhAvaM jaNei, egIbhAvabhUe ya jIve egaggaM bhAvemANe appasadde appajhaMjhe appakalahe appakasAe appatumaMtume saMjamabahule saMvarabahule samAhie Avibhavai (39) / suu053| | saptatriMzatamASTatriMzattamaikonacatvAriMzattamadvA rANi Jain Educate national For Private & Personal use only pa w .jainelibrary.org
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 245 // Jain Education Inde sahAyAH - sAhAyyakAriNo yatayastatpratyAkhyAnena tathAvidhayogyatAbhAvinA'migrahavizeSarUpANAM ekIbhAvaM - ekatvaM janayati, bhUGaH prAptyarthatvAdekIbhAvabhUtazca - ekatvaprAptazca jIvaH aikAgryaM - ekAlambanatvaM bhAvayan- abhyasayan, alpazabdasyAbhAvavAcivAdalpajhaMjhaH - avidyamAnavAkkalahaH, alpakaSAyaH akrodhAdiH alpaM - avidyamAnatvaM tvamiti - svalpAparAdhinyapi tvamevaM purA kRtavAn tvamevaM -sadA karoSItyAdi punarpunaH pralapanaM yasya sa tathA, saMyamabahulaH saMvarabahula iti prAgvat, ata eva samAhitojJAnAdisamAdhimAMzcApi bhavati ( 39 ) / 41 / 53 / IdRzazcAnte bhaktapratyAkhyAnavAn syAditi tadAha sabbhAvapaccakkhANeNaM bhaMte0 1, 2 aNiyahiM jaNayai, aniyahiM paDivanne ya aNagAre cattAri kevalikaMmaMse khavei, taMjahA - veyaNijjaM AuyaM nAmaM goyaM, tao pacchA sijjhai 5 ( 41 ) / sU0 55 / sadbhAvena - sarvathA punaH punaH karaNAsambhavAtparamArthena pratyAkhyAnaM sadbhAvapratyAkhyAnaM sarvasaMvararUpaM zailezIti yAvat tena na vidyate nirvRttiH- muktimaprApya nivarttanaM yasmiMstadanivRttiH zukladhyAnacaturthabhedaM janayati, pratipannAnivRttizcAnagAraH catvAri - catuH bhattapaccakkhANaM bhaMte 0 1, 2 aNegAI bhavasayAI niruMbhai ( 40 ) / sU0 54 / bhaktapratyAkhyAnena - AhAraparityAgarUpeNa bhaktaparijJAdinA anekAni bhavazatAni niruNaddhi, tathAvidhAdhyavasAyavazAt zattame dvAre saMsArAlpatApAdanAditi bhAvaH 40 / 42 / 54 / atha sarvapratyAkhyAnapradhAnaM sadbhAvapratyAkhyAnamAha - samyaktva parAkramA dhyayanam 29 XCXCXCXXX catvAriMzatekacatvAriM // 245 // www.jathelibrary.org
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ KeXOXOXOXOXO-Ke-KeXOXOXOXOX | saGkhyAni kevalinaH, kammaMsetti kArmagranthikaparibhASayA aMzazabdasya satparyAyatvAt satkarmANi kevalisatkAni bhavopagrAhINi kSapayati-kSayaM nayati, tadyathetyAkhyAnaM prAyaH pratirUpatAyAH, ziSTaM spaSTam (41) / 43 / 55 / etacca pratyAkhyAnaM prAyaH pratirUpatAyAmeva bhavatIti tAmAha paDirUvayAe NaM bhaMte0 1,2 lAghaviyaM jaNei, lahubhUe NaM jIve appamatte pAgaDaliMge pasatthaliMge visuddhasaMmatte sattasamiisamatte savapANabhUyajIvasattesu vIsasaNijarUve appaDilehe (appapaDilehi pA0) jiiMdie | vipulatavasamiisamannAgae Avi bhavai (42) / sU056 / *dvAcatvAriMpratiH-sAdRzye, tataH pratIti-sthavirakalpikAdisadRzaM ca rUpaM-veSo yasya sa tathA tadbhAvaH pratirUpatA, lAghavamasyAstIti zamadvAram | lAghavI tadbhAvo lAghavitA tAM, dravyataH svalpopakaraNatvena bhAvatastvapratibaddhatayA janayati, laghubhUtazca jIvo'pramattaH pramAdahetUnAM | parihArataH tathA prakaTaliGgaH-sthavirakalpAdirUpeNa vratIti vijJAyamAnatvAt prazastaliGgo-jIvarakSaNaheturajoharaNAdidhArakatvAt, vizuddhasamyaktvastathA pratipattyA samyaktvavizodhanAt , tathA sattvaM ca-ApatsvavaikalyaM karaNaM adhyavasAnakaraM ca samitayazcoktarUpAH samastAH-paripUrNA yasya sa samAptasattvasamitikaraNaH, sUtre klAntasya prAkRtatvAtparanipAtaH, tata eva sarvaprANabhUtajIvasattveSu 2 vizvasanIyarUpastatpIDAparihAritvAt , naJo'lpArthatvAdapratyupekSo'lpopakaraNatvAt , jitAni-vazIkRtAni yatirahamiti pratyayAt kathaJcit pariNAmAnyathAtve apIndriyANi yena sa jitendriyaH, tathA vipulena-anekabhedatayA vistIrNena tapasA samitibhiH ca Jain Educat i onal For Private & Personal use only Itviainelibrary.org
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 246 // 29 sarvaviSayAnugatatvena vipulAbhireva samanvAgato-yukto'pi bhavati, pUrvatra samitInAM paripUrNatvotyA sAmastyamuktaM, iha tu tAsAM sArvatrikatvamiti na paunaruktyam (42) / 44 / 56 / pratirUpatAyAmapi vaiyAvRttyAdeveSTaphalAvAptirityetadAha veyAvacceNaM bhaMte0 1, 2 titthayaranAmaguttaM kammaM nibaMdhaDa (43) / suu057| vyAvRttaH-kulAdivyApAreSu kAryavAMstadbhAvo vaiyAvRttyaM tena, tIrthakaranAmagotraM nibadhnAti (43) / 45 / 57 / vaiyAvRttyavAMzca sarvaguNabhAjanaM syAditi sarvaguNasampannatAmAha savaguNasaMpunnayAe NaM bhaMte01, 2 apuNarAvattiM jaNei, apuNarAvattiM pattae NaM jIve sArIramANasANaM dukkhANaM no bhAgI bhavai (44) / suu058| sarvaguNA jJAnAdayaH taiH sampanno-yuktastadbhAvaH sarvaguNasampannatA tayA, apunarAvRttiM-punarihAgamanAbhAvaH, muktimityarthaH janayati, apunarAvRttiM prApta eva prAptako jIvaH duHkhAnAM no-naiva bhAgI-bhAjanaM bhavati, taddhetvordaihamanasorabhAvAt , siddhisukhabhAjanameva syAditi bhAvaH (44) / 46 / 58 / sarvaguNasampannatAyAM ca vItarAgatA syAditi tAmAha vIyarAgayAe NaM bhaMte01, 2 nehANubaMdhaNANi taNhANubaMdhaNANi ya vucchidai maNuNNAmaNuNNesu saharUvarasapharisagaMdhesu saJcittAcittamIsaema ceva virajai (45) / suu059| tricatuHpaJcacatvAriMzamadvArANi KOXOXOXOXOXOXOX // 246 // Jain Education mal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ vItarAgatayA-rAgadveSApagamarUpayA snehaH putrAdiviSayaH tRSNA dravyAdiviSayA tad rUpANi anviti anugatAni anukUlAni vA bandhanAni rAgadveSapariNAmAtmakAni snehAnubandhanAni ca vyavacchinnatti, atidurantatvakhyApanArtha ca rAgAntargatatve'pi tRSNAsnehayoH pRthagupAdAnaM, tatazca manojJeSu zabdasparzarasarUpagandheSu virajyate, tRSNAsnehayoreva rAgahetutvAt , Aha-kaSAyapratyAkhyAnaphalatvena vItarAgatoktaiva tatkimarthamasyAH pRthagupAdAnaM ?, ucyate, rAgasyaiva sarvAnarthamUlatvakhyApanArtham (45) / 47 / 59 / rAgadveSAbhAve ca tAttvikAH zramaNaguNAH, teSu cAdyavratapAlanopAyatvAt zAntireva prathameti tAmAha khaMtIe NaM bhaMte0 1, 2 parIsahe jiNei (46) / suu060| kSAntyA-krodhajayena parISahAn-arthAt vadhAdIn jayati-parISahAdhyayananyAyato'bhibhavati (46) / 48 / 60 / kSAntisthitenA'pi na muktiM vinA zeSavratapAlanaM kartuM zakyamiti tAmAhamuttIeNaM bhaMte01,2 akiMcaNaM jaNei, akiMcaNe ya jIve atthalolANaM purisANaM apatthaNije bhavai (47) / suu061| muktyA-nirlobhatayA akiJcanabhAvaH-akiJcanaM-niSparigrahatvaM janayati, akiJcanazca jIvo'rthe lolA:-lampaTAH arthalolA:caurAdayasteSAmaprArthanIyaH prastAvAt bAdhitumanabhilapaNIyo bhavati (47) / 49 / 61 / lobhAvinAbhAvinI ca mAyeti tadavazyambhAvyArjavamatastadAha - ajavayAe NaM bhaMte ?, 2 kAujuyayaM bhAvujuyayaM bhAsujjayayaM avisaMvAyaNaM jaNei, avisaMvAyaNasaMpannayAe utsarA042NaM jIve dhammassa ArAhae bhavai (48) / suu062| SaTsaptacatvAriMzad dvAre Jain Education honal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacUrNiH // 247 // samyaktvaparAkramAdhyayanam sUtratvAt RjuH-avakrastAva ArjavaM tena-mAyAparihArarUpeNa, kAyena Rjureva RjukaH kAyaRjukastadbhAvaH kAyarjukatAkunAdiveSabhUvikArAdyakaraNataH prAJjalatA tasyA bhAvaH-abhiprAyastasmiMstena vA RjukatAM-yadanyat vicintayan lokabhakyAdinimittaM anyat vAcA kAyena vA samAcarati tatparihArarUpAM bhAvaRjukatAM-yadupahAsAdihetoranyadezabhASayA bhASaNaM tatparityAgAtmikA, tathA avisaMvAdanaM-parAvipratAraNaM janayati, avisaMvAdanasampannatayopalakSaNatvAt kAyarjukatAdisampannatayA ca jIvo dharmasyArAdhako bhavati, vizuddhAdhyavasAyatvena anyajanmanyapi tadavApteH (48) / 50 / 62 / evaMguNasyApi na vinayaM vinA samagraphalAvAptiH, sa ca mArdavAdeveti tadAha maddavayAe NaM bhaMte (jIve pA0)?, 2 aNussi(si pA0)yattaM jaNei, aNussiyatte (ssie pA0) NaM jIve miumaddavasaMpanne aTTha mayaTThANAI (NANi pA0) niTThavei (ti paa0)(49)| suu063| | mArdavena gamyamAnatvAt abhyasyamAnena, mRduH-bhAvato dravyatazcAvanamanazIlastasya bhAvo mArdavaM yatsadAmArdavopetasyaiva syAt tena sampannaH-tadabhyAsAtsadA mRdusvabhAvo mRdumArdavasampannaH san aSTau madasthAnAni-jAtikulAdIni niSThApayati-vinAzayati (49) / 51 / 63 / etadapi tattvataH satyavyavasthitasyaiva bhavati, tatrApi ca bhAvasatyaM pradhAnamiti tadAhabhAvasaceNaM bhaMte01, 2 bhAvavisohiM jaNei, bhAvavisohIe vaddamANe arahaMtapannattassa dhammassa ArAhaNa aSTacatvArazadekonapazvAzadvAre // 247 // Jain Education For Privale & Personal use only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ *yAe anbhuDhei, arahaMtapannattassa dhammassa ArAhaNayAe anbhuTTittA paralogadhammassa (paraloe pA0) ArAhae bhavai (50) / suu064| bhAvasatyena-zuddhAntarAtmarUpeNa-pAramArthikAvitathatvena bhAvavizuddhi-vizuddhAdhyavasAyAtmikAM janayati, bhAvavizuddhau varttamAno jIvo'hatprajJaptasya dharmasyArAdhanayA anuSThAnenAbhyuttiSThate-muktyarthamutsahate, yadvA ArAdhanAyai-AvarjanArthamabhyuttiSThate, arhatprajJaptasya dharmasya ArAdhanAyaiva samyagabhyutthAya paraloke-bhavAntare dharmaH paralokadharmastasya ArAdhako bhavati, pretyajinadharmAvAsyA (50) / 52 / 64 / bhAvasatye ca karaNasatyaM sambhavatIti tadAha karaNasacceNaM bhaMte. 1, 2 karaNasattiM jaNei, karaNasace vaddamANo jahAvAI tahAkArI bhavai (51) / sU0 65 / karaNe satyaM karaNasatyaM yatpratilekhanAdikriyAM yathoktAmupayuktaH kurute tena karaNazaktiM-tanmAhAtmyAtpurA'nadhyavasitakriyAsAmarthyarUpAM, tathA karaNasatye vartamAno jIvaH yathAvAdI tathAkArI cApi bhavati, sa hi sUtrArthamadhIyamAno yathaiva kriyAkalApavadanazIlaH karaNazIlo'pi tathaiva (51) / 53 / 65 / IdRzasya yogasatyamapi syAditi tadAhajogasacceNaM bhaMte !, NaM jIve0 1, 2 joge visohei (52) / suu066| pazcAzadekapaJcAzahAre KOKOTKO Jain Education For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 248 // 29 yogAH-manovAkkAyAsteSAM satyaM-avitathatvaM yogasatyaM tena, yogAn vizodhayati kliSTakarmabandhakatvAbhAvAta nirdoSAn : samyaktvakaroti (52) / 54 / 66 / / parAkramAetacca satyaM guptyanvitasyaiva syAdato yathAkramaM tA Aha dhyayanam maNaguttayAe NaM bhaMte01, 2 egaggaM jaNei, egaggacitteNaM maNagutte saMjamArAhae bhavai (53) / suu067| manoguptatayA-manoguptirUpayA jIva aikAyaM-prastAvAt dharmaikatAnacittatvaM, tathA caikAgracitto jIvaH guptaM-azubhAdhyavasAyeSu gacchat rakSitaM mano yenAsau guptamanAH san , krAntasya paranipAtaHprAgvat, saMyamArAdhako bhavati, tatra manorodhasya pradhAnatvAtx (53) / 55 / 67 / dvitricatu:vayaguttayAe NaM bhaMte ?, 2 nivikArattaM jaNei, nivikAreNaM jIve vaigutta joge ajjhappajogasAhaNajutte paJcAza dvArANi yAvi bhavai (nivikAreNaM jIve vayaguttayaM jaNayati pA0) (54) / suu068|| __vAgguptatayA-kuzalavAgudIraNarUpayA nirvikAraM-vikathAdyAtmakavAgvikArAbhAvaM janayati, tatazca nirvikAro jIvaH vAgguptaH sarvathA vAga nirodhalakSaNavAgguptisamanvitaH san adhyAtma-manastasya yogAH-vyApArA dharmadhyAnAdayasteSAM sAdhanAni ekAgratAdIni // 248 // taiH yuktaH adhyAtmayogasAdhanayogayuktazcApi bhavati, viziSTavAgguptirahito hi na cittaikAgratAdibhAra bhavediti bhAvaH (54) / 56 / 68 / Jain Education For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyaguttayAe NaM bhaMte01, 2saMvaraM jaNayai,saMvareNaM kAyagutte NaM puNo pAvAsavanirohaM karei (55) / suu069| kAyaguptirUpayA saMvaraM-azubhayoganirodharUpaM janayati, saMvareNa gamyamAnatvAt abhyasyamAnena kAyaguptaH punaH sarvathA niruddhaX kAyikavyApAraH pApasya-karmaNa AzravA-upAdAnahetavo hiMsAdayaH pApAzravAstannirodhaM karoti, tAttvikyA asyA etatphalatvena pratItatvAt (55) / 57 / 69 / / itazca guptitrayAdyathAkramaM manaHsamAdhAraNAdisambhava iti tadAha maNasamAdhAraNayAe NaM bhaMte0 1, 2 egaggaM jaNei, egaggaM jaNaittA nANapajave jaNayai, nANapajjave jaNaittA sammattaM visohei, micchattaM ca nijarei (56) / suu070| manasaH samiti-samyak ADiti-maryAdayA AgamAbhihitabhAvAbhivyAptyA vA dhAraNA-vyavasthApanaM manaHsamAdhAraNA tayA, aikAyyaM uktarUpaM janayati, aikAyyaM janayitvA jJAnaparyavAn-viziSTataravastutattvAvabodharUpAn janayati, jJAnaparyavAn janayitvA samyaktvaM vizodhayati, zuddhatvaM cAsya vastutattvAvagame tadviSayarucirapi zuddhataratvAt , tata eva mithyAtvaM nirjarayati (56) / 58 / 7 / vayasamAhAraNayAe NaM bhaMte ?, 2 vayasAhAraNaM dasaNapajjave visohei, vaisAhAraNaM dasaNapajjave visohittA sulahayohiyattaM ca nivattei dullahabohiyattaM nijarei (57) / suu071| paJcaSaTUpaJcAzadvAre Sain Educa For Private & Personal use only w.antibrary.org
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA avacUrNi samyaktva parAkramAdhyayanam // 249 // 29 vAksamAdhAraNayA-svAdhyAya eva vAgnivezanAtmikayA vAcA samAdhAraNayA vAksamAdhAraNayA, ye materiva vacaso'pi viSayAHprajJApanIyA ityarthaH, te ca padArthA eva, iha ca tadviSayA darzanaparyavA apyupacArAt tathoktAH, tatazca vAksAdhAraNAzca te darzanaparyavAzca-samyaktvabhedarUpA vAksAdhAraNadarzanaparyavAstAn vizodhayati, "davie daMsaNasohI" iti vacanAt , dravyAnuyogAbhyAsatastadviSayazaGkAdimAlinyApanayanena vizuddhAn karoti, vAksAdhAraNadarzanaparyavAn vizodhya sulabhavodhikatvaM nivartayati, durlabhabodhikatvaM nirjarayati (57) / 59 / 71 / ___kAyasamAdhAraNayAe NaM bhaMte0 ?, 2 carittapajjave visohei, carittapajjave visohittA ahakkhAyacarittaM visohei 2ttA cattAri kevalikammaMse khavei, tao pacchA sijmai 5 (58) / suu072| kAyasamAdhAraNayA-saMyamayogeSu kAyasya samyag vyavasthApanarUpayA cAritraparyavAn-cAritrabhedAn kSAyopazamikAniti gamyaM, vizodhayati-atIcArakAluSyApanayena, cAritraparyavAn vizodhya tato yathAkhyAtacAritraM vizodhayati, sarvathA'sata utpattyasambhava iti pUrvamapi kathaJcitsadeva yathAkhyAtacAritraM cAritramohanIyodayamalinitaM tannirjaraNena nirmalIkurute, yathAkhyAtacAritraM vizodhya catvArItyAdi sarva prAgvat (58) / 60 / 72 / evaM samAdhAraNAtrayAd yathAkramaM jJAnAditrayasya zuddhiruktA, phalaM punarasya kimityAzaGkAyAM yathAkramametat phalamAhanANasaMpannayAe NaM bhaMte0 1, 2 sababhAvAbhigamaM jaNei, nANasaMpanne NaM jIve cAurate saMsArakaMtAre na viNa saptASTapazcAza // 249 // R in Education Hic ainelibrary.org
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ ssaI-'jahA sUI sasuttA, paDiyA na vinnssii| tahA jIve samutte, saMsAre na viNassaI // 1097 // nANaviNayatavacarittajoge saMpAuNai, sasamayaparasamaya(x)bisArae ya a(x)saMghAyaNijje bhavai (59) / suu073| jJAnamiha prastAvAt zrutajJAnaM, tat sampannatayA jIvaH sarvabhAvAnAM-azeSajIvAdipadArthAnAM abhigamaH-jJAnaM sarvabhAvAbhigamastaM janayati, tathA jJAnasampanno jIvazcaturante-saMsArakAntAre na vinazyati itastataH paryaTanasambhavena na muktimArgAt vizeSeNa dUrI-1 bhavati, amumevArtha dRSTAntena spaSTataramAha-yathA sUcI sasUtrA patitApi kacavarAdau na vinazyati-suprApatayA na vizeSeNa dUrIbhavati, tathA jIvaH saha sUtreNa-zrutena vartata iti sasUtraH saMsAre na vinazyati, uktaM hi-"sUI jahA sasuttA na nassai kayavaraMmi paDiAvi / jIvo tahA samutto na nassai gao vi saMsAre // 1 // " ata eva jJAnaM ca-avadhyAdi vinayazca tapazcaekonaSaSTivakSyamANaM cAritrayogAzca cAritrapradhAnA vyApArA jJAnavinayatapazcAritrayogAstAna prAmoti, tathA svasamayaparasamayayoH saGghAta- SaSTidvAre nIyaH-pramANapuruSatayA mIlanIyaH svasamayaparasamayasaGghAtanIyo bhavati, iha ca svasamayaparasamayazabdAbhyAM tadvedinaH puruSA ucyante, teSveva saMzayAdivyavacchedAya mIlanasambhavAt (59) / 61 / 73 / dasaNasaMpannayAe NaM bhaMte01, 2 bhavamicchattacheyaNaM karei paraM na vijjhAyaha, aNuttareNaM nANadaMsaNeNaM SI(appANaM saMjoemANe sammaM bhAvemANe pA0) viharai (60) / suu074| darzanasampannatayA-kSAyopazamikasamyaktvasamanvitatayA bhavahetubhUtaM mithyAtvaM tasya chedana-kSapaNaM bhavamithyAtvacchedanaM karoti, Jain Educatie e sional For Privale & Personal use only allaw.jainelibrary.org
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH dhyayanam // 250 // 29 ko'rthaH? kSAyikasamyaktvamavAmoti, tatazca paramiti uttarakAlaM utkRSTatastasminneva bhave madhyamajaghanyApekSayA tRtIyacaturthe vA samyaktva bhave kevalajJAnAvAptau na vidhyAyati-jJAnadarzanaprakAzAbhAvarUpaM vidhyAnaM nAmoti, kiMtu!, anuttareNa-kSAyikatvAt pradhAnena parAkramAjJAnadarzanenAtmAnaM saMyojayan-pratisamayamaparApareNopayogarUpatayotpadyamAnena ghaTayan , saMyojanaM ca bhede'pi syAdata Aha-samyam bhAvayan tenAtmAnamAtmasAnnayan viharati, bhavasthakevalitayA muktatayA vA Aste (60) / 62 / 74 / carittasaMpannayAe NaM bhaMte ?, 2 selesIbhAvaM jaNei, selesiM paDivanne viharai (paDivanne selesiM) aNagAre | cattAri kammaMse khavei, tao pacchA sijjhai (61) / sU0 75 / cAritrasampannatayA zilAnAmime zailAH-parvatAsteSAmIzaH zaileza:-meruH sa iva zailezo munirniruddhayogatayA atyantasthairyeNa ekaSaSTitaH tasyeyamavasthA zailezI tasyA bhAvastaM, yadvA zIla-samAdhiH, sa ca nizcayataH sarvasaMvararUpaM, tasyezaH zailezaH tadavasthA zailezI SaTSaSTitadbhAvastaM janayati, tajananAcca zailezI pratipanno'nagArazcatvArItyAdi sarva prAgvat (61) / 63 / 75 / cAritraM cendriyanigrahAdeva jAyate iti pratyekaM tannigrahamAha soiMdiyaniggaheNaM bhaMte01, 2 maNunnAmaNunnesu saddesu rAgaddosaNiggahaM jaNei, tappaccaiyaM ca NaM kammaM nX||250|| baMdhai putvabaddhaM ca nijarei (62) / sU076 / evaM cakkhidiya0 (63) / suu077| ghaannidiy0(64)| sU078 / | jibhidiya0 (65) / sU0 79 / phAsiMdiya0 (66) / sU0 80 / dvArANi Jain Education dional For Privale & Personal use only Prajainelibrary.org
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ saptaSaSTito soiMdianiggahetyAdi sUtrapaJcakaM, zrotrendriyasya nigrahaH-svasvaviSayAbhimukhamanudhAvato niyamanaM zrotrendriyanigrahastena, manojJAmanojJeSu-abhimatetareSu zabdAdiSu yathAkramaM rAgadveSanigrahaM janayati, tathA ca tatpratyayika rAgadveSanimittaM karma na badhnAti pUrvabaddhaM ca nirjarayati, tannigrahe zubhAdhyavasAyapravRtteriti bhAvaH, evaM ca cakSurindriyAdinigraheNa, yathApradhAnaM cAtrendriyanirdezaH, prAdhAnyaM ca pATavAdyapekSam (62, 63, 64, 65, 66) / 64-68 / 76-80 / ___etannigraho'pi kaSAyajayAdeva bhaved , ataH krameNa tadvijayamAha| kohavijaeNaM bhaMte01, 2 khaMtiM jaNei, kohaveyaNinaM kammaM na baMdhai puvanibaddhaM ca nijarei (67) / suu081| |evaM mANavija0 mahavaM0 (68) / suu082| mAyA0 ajavaM0 (69) / sU0 83 / lobha0 saMtosaM0 (70) / sU0 84 krodhasya vijayo-durantatAparibhAvanenodayanirodhaH krodhavijayastena, krodhena-kopAdhyavasAyena vedyata iti krodhavedanIyaM taddhetubhUtapudgalarUpaM karma na badhnAti, tathA pUrvabaddhaM prakramAt tadeva nirjarayati, tata eva viziSTajIvavIryollAsAt, evaM mAnavijayena, mAyAvijayena, lobhavijayena (67, 68, 69, 70) / 69-72 / 81-84 / etajjayazca na premadveSamithyAdarzanavijayaM vinA, atastamAha pijadosamicchAdasaNavijaeNaM bhaMte01.2 nANadaMsaNacarittArAhaNayAe abbhuDhei aTTavihassa kammassa kammagaMThi( aTTavihakamma pA0)vimoyaNayAe, tappaDhamayAe jahANupurvi aTThAvIsaivihaM mohaNijjaM kammaM ugghAei, paMcavihaM nANAvaraNijaM navavihaM dasaNAvaraNijaM paMcavihaM aMtarAya, ee tinni (pra.vi) kammaMse jugavaM saptati dvArANi Sain Educati o nal For Private & Personal use only C ainelibrary.org
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH samyaktvaparAkramAdhyayanam // 25 // 22 khavei, tao pacchA aNuttaraM aNaMtaM kasiNaM paDipunnaM nirAvaraNaM vitimiraM visuddhaM logAlogappabhAsa(pra0va)gaMSI(sabhAvaM pA0) kevalavaranANadaMsaNaM samuppADei jAva sajogI havai tAva ya iriyAvahiyaM kammaM nibaMdhaha suhapharisaM dusamayaTTiIyaM, taM paDhamasamae baddhaM biiyasamae veiyaM taiyasamae nijinnaM, taM baddhaM puDhe udIriyaM | veiyaM nijinnaM, seyAle akammaM cAvi bhavai (71) / sU085 / premA-rAgaH sa ca dveSazca-aprItirUpo mithyAdarzanaM ca-sAMzayikAdi premadveSamithyAdarzanAni tadvijayena jJAnadarzanacAritrArAdhanAyAmabhyuttiSThate-udyacchati, pramAdanimittatvAt tadvirAdhanAyAH, tatazcASTakarmaNo madhye iti gamyaM, karmagrandhiH atidurbhedaghAtikarmarUpA tasyA vimocanA-kSapaNA karmagranthivimocanA tasyai, casya gamyatvAt tadartha cAbhyuttiSThate ityanuvartya yojyaM, abhyutthAya ca kiM karotItyAha-tatprathamatayA-tatpUrvatayA, na hi tena tat purA kSapitamAsIditi, AnupUrtyA anatikrameNa yathAnupUrva aSTAviMzatividhaM mohanIyaM karma udghAtayati-kSapayati, atra ca kSapaNAnupUrvI kSapakakSeNyaparanAmnI karmagranthAdibhyo jJeyA, mohanIya kSapayitvA antarmuhUrta yathAkhyAtacAritramanubhavan chadmasthavItarAgatAdvicaramasamayayoH prathamasamaye nidrApracale nAmaprakRtIzca devagatyAdyAH SoDaza "devagai ANupuvI"ti gAthoktAH kSapayati, caramasamaye tu yatkSapayati tatsUtrakRdAha-paJcavidhaM jJAnAvaraNIya navavidhaM darzanAvaraNIyaM paJcavidhamantarAyaM, liGgavyatyayAdetAni trINyapi satkarmANi yugapad ekakAlaM kSapayati, tataH-kSapaNAtaH pazcAt-anantaraM nAsmAduttaraM-pradhAnamanyajjJAnamastItyanuttaraM anantamavinAzitayA viSayAnantyatayA ca kRtsnaM-kRtsnavastuviSayatvAt pratipUrNa sakalasvaparaparyAyaparipUrNavastuprakAzakatvAt , nirAvaraNaM azeSAvaraNavigamAt vitimiraM, tasmin sati kvacida ekasaptatidvAram // 25 // Jain Education 150Mininelibrary.org a For Private & Personal use only l
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ pyajJAnatimirAbhAvAt , vizuddhaM sarvadoSavigamAt lokAlokaprabhAvakaM tatsvarUpaprakAzakatvAt kevalaM asahAyaM varaM-zeSajJAnApekSayA jJAnaM ca darzanaM ca tataH kevalavarazabdAbhyAM karmadhArayasamAse kevalavarajJAnadarzanaM samutpAdayati-janayati, Atmana iti gamyaM, sa ca yAvatsayogI-manovAkkAyavyApAravAn bhavati, tAvatkimityAha-tAvat IraNamIryA-gatistasyAH panthA-yadAzritA sA bhavati * tasmin bhavamairyApathikaM, upalakSaNaM ca pathigrahaNaM tiSThato'pi, sayogitAyAM kevalino'pi sUkSmA gAtrasaJcArAH, tadevaM pathisthaH tiSThanvA airyApathikaM karma badhnAti, tacca kIdRgityAha-sukhayatIti sukhaH sparza-AtmapradezaiH saha saMzleSo yasya tat sukhasparza, dvau samayau yasyAH sA dvisamayA tathAvidhA sthitirasyeti dvisamayasthitikaM, dvisamayasthitikatvameva bhAvayitumAha-tat prathamasamaye baddhaM-AtmasAtkRtaM, sparzAvinAbhAvitvAccAsya spRSTaM ca, dvitIyasamaye veditaM-anubhUtaM, udayAnyathAnupapattyA cAsphoTitaM ca, ekasaptatitRtIyasamaye nijIrNa-parizaTitaM, atazca tad baddhaM-jIvapradezaiH zliSTamAkAzena ghaTavat , tathA spRSTaM-masRNamaNikuDyApatitasthUla- dvAram | zilAzakalacUrNavat , anena vizeSaNadvayena tasya nidhattanikAcitAvasthayorabhAvamAha, udIritaM-udayaprAptamudIraNAyAstatrAsambhavAt veditaM tatphalasukhAnubhavanena, nirjINa-kSayamupAgataM, seAle yatti sUtratvAt eSyatkAle caturthasamayAdAvakarma cApi bhavati, tajjIvApekSayA punastasya tathAvidhapariNAmAbhAvAt , etaccaivaMvidhavizeSaNAnvitaM sAtakamaivAsau badhnAti, yaduktaM-"appaM bAyara mauaM X vahuMca rukkhaM ca sukkilaM ceva / maMdaM mahatvayaMtiya sAyAbahulaM ca taM kammaM // 1 // " (71) / 73 / 85 / / ayaM ca yathA zailezImavApyAkarmatAM labhate tathA darzayan zailezyakarmatAdvAradvayamarthato vyAcikhyAsurAhaahAuyaM pAlaittA-aMtomuhuttaaddhAvasesAuo (aMtomuhutta addhAvasesAe pA0) joganirohaM karemANoel ca rukkhaM ca sakirANAmAbhAvAt , etaccaivaMvidhavizeSaNAtyatkAle caturthasamayAdAvakarma cAra Sain Educati o nal For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 252 // Jain Education suhumakiriyaM appaDivAI sukkajjhANaM jhAyamANe tappaDhamayAe maNajogaM nirubhai vayajogaM niraMbhai ANApANanirohaM karei, IsipaMcahassakkharucAraNadvAra ya NaM aNagAre samucchinnakiriyaM aNiyahikajjhANaM jhiyAyamANo | veyaNijjaM AuyaM nAmaM guttaM ca ee cattArivi kammaMse jugavaM khavei ( 72 ) / sU0 86 / tao orAliyaM kammAI ca savAhiM vippajahaNAhiM vippajahittA ujjuseDhIpatte aphusamANagaI uhuM esamaeNaM aviggaNaM tattha gaMtA sAgarovautte sijjhai jAva aMta karei (73) / sU0 87 / atheti kevalAvAsyanantaraM AyuSkaM - jIvitaM dezonapUrvakoTIpramANaM antamuhUrttAdipramANaM vA pAlayitvA antamuhUrttAvazeSaM tathAvidhaM Ayurasyeti antarmuhUrttAvazeSAyuSkaH, yoganirodhaM kariSyamANaM sUkSmA kriyA - vyApAro yasmin tatsUkSmakriyaM apratipAti adhaHpatanAbhAvAt zukladhyAnaM, "samudAyeSu hi pravRttAH zabdA avayaveSvapi varttante" iti nyAyAt zukladhyAnatRtIyabhedaM dhyAyan tatprathamatayA tadAdyatayA manaso yogaM - manodravyasAcivyajanitaM vyApAraM niruNaddhi, tatra paryAptamAtrasya saMjJino jaghanyayogino yAvanti manodravyANi tajjanitazca yAvAd vyApArastatsaGkhyaguNavihInAni manodravyANi tadvyApAraM ca pratisamayaM nirundhannasaGkhyeyasamayaistatsarvanirodhaM karoti, tadanantaraM vAco vAci vA yogo vAgyogo bhASAdravyasAcivyajanitavyApArastaM niruNaddhi, tatra ca paryAptamAtradvIndriyajaghanyavAgyogaparyAyebhyo'saGkhyaguNavihInAMstatparyAyAn samaye 2 nirundhannasaGkhyeyasamayaiH sarvavAgyogaM niruNaddhi, tatra AnApAnau - uccchAsanizvAsau tannirodhaM karoti, sakalakAyanirodhopalakSaNaM caitat taM ca kurvan prathama| samayotpannasUkSmapanakajaghanyakAyayogato'saGkhyeyaguNahInaM kAyayogamekaikasamaye nirundhan dehatribhAgaM muJcannasaGkhyeyasamayaireva sarvaM ational samyaktvaparAkramA dhyayanam 29 dvAsaptatidvAram / / 252 //
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvitrisaptati niruNaddhi, itthaM yogatrayanirodhaM vidhAya ISaditi-svalpaH prayatnApekSayA paJcAnAM hasvAkSarANAM-aiuRla. ityevaMrUpANAM uccAro-bhaNanaM tasyAddhA-kAlo yAvatA ta uccAryante ISatpaJcAkSaroccAraNAddhA tasyAM ca, Namiti prAgvat, anagAraH-muniH samucchinnA-uparatA kriyA-cittAdivyApArarUpA yasmiMstatsamucchinnakriyaM na nivartate karmakSayAt prAgityevaMzIlamanivarti zukla-| dhyAnaM turyabhedarUpaM dhyAyan-zailezyavasthAmanubhavanniti bhAvaH, hasvAkSaroccAraNaM tvavilambAdrutaM gRhyate, evaMvidhazca yatkurute tadAhavedanIyaM 1 AyurnAma 2-3 gotraM 4 ca, etAni catvAri satkarmANi yugapatkSapayati, tato vedanIyAdikSayAnantaraM audArikakArmaNe zarIre upalakSaNatvAt taijasaM ca, sarvAbhiH-azeSAbhiH vizeSeNa prakarSato hAnayaH tyAgA viprahANayo, vyaktyapekSaM bahuvacanaM tAbhiH, korthaH-sarvathA parizATanena, na tu yathA pUrva saGghAtaparizATAbhyAM dezatyAgataH, vizeSeNa prahAya viprahAya-parizATya, cazabdo'traudayikAdibhAvanivRttimasyAnuktAmapi samuccinoti, yaduktaM-"tassodaiA bhAvA bhAvattaM ca viNivattae jugavaM saMmattanANadaMsaNasuhasiddhattANi muttUNaM // 1 // " RjuH-avakrAzreNiH-AkAzapradezapaMktistAM prApto'nuzreNigata ityarthaH, aspRzadgati, ko'rthaH, yAvatsvAkAzapradezeSu jIvo'vagADhastAvat eva spRzati, na tu tato'tiriktamekamapi pradezaM, Urdhva-upari ekasamayena dvitIyAdisamayAntarAsparzanena avigraheNa-vakragatirUpavigrahAbhAvena, anvayavyatirekAbhyAmutto'rthaH spaSTataro bhavatItyanuzreNiprApta ityanena gatArthatve'pi punarabhidhAnaM, tatra-muktau gaMtatti gatvA sAkAropayukto jJAnopayogavAn , uktaM ca-"ujuseTiM paDivaNNo samayapaesaMtaraM aphusamANo / egasamaeNa sijjhai aha sAgarovautto so||1||" (72-73) / 74-75 / 86-87 // dvAre uttarA043 JainEducation inside For Private & Personal use only Kanelibrary.org
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 253 // 0-KO-XO-XXX 11-011-01-3-63 // sammattaparakkama 29 // eSo'nantaroktaH khalurnizcaye samyaktvaparAkramasyAdhyayanasyArthaH - abhidheyaM zramaNena bhagavatA mahAvIreNa, ArSatvAt AkhyAtaH sAmAnyavizeSaparyAyAbhivyAptikathanena, prajJApito hetuphalAdiprakAzakAtmaprakarSajJApanena, prarUpitaH svarUpakathanena; darzito, nAnAvidhabhedadarzanena nidarzito dRSTAntopanyAsena upadarzita upasaMhAradvAreNa / 76 / 88 / iti samyaktvaparAkramAdhyayanAvacUriH // 29 // sampratyupasaMhartumAha eso khalu sammattaparakkamassa ajjhayaNassa aTThe samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM Aghavie pannavie parUvie dhyayanama daMsie nidaMsie uvadaMsie tibemi / sU0 88 / Jain Education onal ************************* // iti zrIuttarAdhyayane ekonatriMzasya samyaktvaparAkramAdhyayanasya avacUriH samAptA // mm*** ****X*XX**X*XX*XX** samyaktva parAkramA 29 samyaktva parAkramAdhyayanaphalam // 253 //
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha triMzaM tapomArgagatyadhyayanam / anantarAdhyayane'pramAda uktaH, iha tu tadvatA tapo vidheyamiti tatsvarUpamucyate, asya tapomArgagatiritinAma.jahA u pAvagaM kammaM, rAgahosasamajjiyaM / khavei tavasA bhikkhU, tamegaggamaNo suNe // 1098 // yathA-yena prakAreNa, turevArtho bhinnakramo yojyate, pApakaM karma-jJAnAvaraNAdi, rAgadveSAbhyAM sam iti-bhRzaM arjitaM-upAttaM rAgadveSasamArjitaM kSapayatyeva tapasA bhikSuH tadekAgramanAH, zRNu iti ziSyamabhimukhaM karoti, mA bhUdanabhimukhopadezenaitadvaiphalyamiti // 1 // 1098 // iha cAnAzraveNaiva sarvathA karmakSipyata iti yathA'sau syAttadAhapANivahamusAvAyA adattamehuNapariggahA viro| rAIbhoyaNavirao, jIvo bhavai annaasvo||1099 // paMcasamio tigutto, akasAo jiiNdio| agAravo a nissallo, jIvo bhavai aNAsavo // 1100 // gAthAdvayaM sugama, navaraM virata iti prANavadhAdibhiH pratyekaM yojyate, tathA bhavati anAzravo-avidyamAnakarmopAdAnahetuH // 2-3 // 1099-1100 // @KOXOXOXOXOXOXOXOXOXO-Koraka prANAtipAtaviratyAdInyanAzravakAraNAni Sain Educa t ional For Privale & Personal use only Rochar.jainelibrary.org
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 254 // evaMvidhazca yAdRzaM karma yathA kSapayati tathA punaH ziSyAbhimukhIkaraNapUrva dRSTAntadvAreNAha tapomArgaeesiM tu vivajAse, raagddossmjjiyN| khavei taM jahA bhikkhU ,taM me ega(pra0 tamegagga)maNA suNa // 1101 // gatya dhyayanam jahA mahAtalAgassa, saMniruddha jalAgame / ussicaNAe tavaNAe, kameNaM sosaNA bhave // 1102 // evaM tu saMjayassAvi,pAvakammanijjarAsave / bhavakoDIsaMciyaM kamma, tavasA nijarijaI // 1103 // ___ gAthAtrayaM, eteSAM tu prANivadhaviratyAdInAM samityAdInAM ca viparyAse-prANivadhAdau asamitvAdau ca sati rAgadveSAbhyAM samArjitaM-upArjitaM rAgadveSasamArjitaM, karmeti gamyaM, tat me kathayata iti zeSaH, ekaM ekatra prastute vastunyabhiniviSTatvena mno| yasyAsau ekamanAH, sanniruddhe-pAlyAdinA niSiddhe jalAgame-jalapraveze sUtratvAd utsecanena ca-araghaTTaghaTyAdibhiH udazcanena, tapasyA sUtratvAt tapanena-ravikarasantAparUpeNa, krameNa-paripATyA, zoSaNA-jalAbhAvarUpA bhavet , pApakarmanirAzrave-pApakarmaNAmAzravA- nirjarA tapaso | bhAve, bhavakoTisaJcitamityatra koTIgrahaNamiti bahutyopalakSaNaM koTIniyamAsambhavAt , karma tapasA nirjIyate-Adhikyena kSayaM | bhedAzca sanIyate, zeSaM spaSTam // 4-6 // 1101-3 // tapasA karma nirjIyate ityuktaM, tatra kinnu tattapa iti saMzaye tatsvarUpaM vivakSustaddedAnAha // 254 // so tavo duviho vutto, bAhira'nbhataro tahA / bAhiro chaviho vutto, evamabhitaro tavo // 1104 // tad anantaraM prakrAntaM, tapo dvividhamuktaM, bAhyaM-bAhyadravyAdyapekSatvAtprAyo muttyAvAptibahiraGgatvAt , lokapratItatvAt G Lain Educati ebar For Private & Personal use only on
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ kutIrthikaizca svAbhiprAyeNAsevyamAnatvAt ca, abhyantaraM tadviparItaM, tatheti samuccaye, bAhyaM pavidha, (eva) abhyantaraM tapa uktamiti yogaH, sarvatra sUtratvAt linggvytyyH||7||1104 // tatra bAhyaM yathA pavidhaM tathAha___ aNasaNamUNoariyA bhikkhAyariyA ya rspricaao| kAyakileso saMliNayA ya bajjhotavo hoi // 1105 // akSarArthaH spaSTa eva // 8 // 1105 // bhAvArthastu pratibhedaM sUtrakAra eva vivakSustAvadanazanamAha ittariyamaraNakAlA ya, aNasaNA duvihA bhve| ittariyA sAvakaMkhA, nirava(pra0rA)kaMkhA u biijiyaa||1106|| gAthApaJcakaM, itvarameva itvarakaM-niyatakAlAvadhikamityarthaH, maraNAvasAnaH kAlo yasya tat maraNakAlaM madhyapadalopIsamAso, yAvajIvamityarthaH, yadvA maraNaM kAla:-avasaro yasya tat maraNakAlaM, caH samuccaye, azyate-bhujyate ityazanaM sarvAhArAbhidhAnametat, na vidyamAnaM dezataH sarvato vA'zanamasminnityanazanaM dvividhaM bhavet , sarvatra prAkRtatvAt strIliGgatA, tatratvarakaM sahAvakAGkSayA-ghaTikAdvayAdhuttarakAlaM bhojanAbhilASarUpayA vartate iti sAvakAjhaM, niSkAntamAkAGkSAto nirAkAGkSa, tajanmani bhojanAzaMsAbhAvAt , torbhinnakramatvAt dvitIyaM punarmaraNakAlam // 9 // 1106 // athetvarakAnazanasya bhedAnAhajo so ittariyatavo, so samAseNa chaviho / seDhitavo payaratavo, ghaNo ataha hoi vaggo ya // 1107 // bAhyatapo | bhedA ana|zanabhedIpa For Privale & Personal use only SainEducational Palliainelibrary.org
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapomArga gatya dhyayanam 5 uttarA0 tatto ya vaggavaggo u paMjamo chaTThao pinntvo| maNaicchiyacittattho nAyavyo hoi ittario // 1108 // avacUrNiH yattaditvarakaM tapaH-itvarakAnazanarUpaM, tat samAsena-saGkepeNa SaDvidhaM, vistareNa tu bahutarabhedamiti bhAvaH, ssddvidhtvmevaah||255|| zreNiH-pakistadupalakSitaM tapaH zreNitapaH, taccaturthAdikrameNa kriyamANamiha SaNmAsAntaM gRhyate, tathA zreNireva zreNyA guNitA pratara ucyate, tadupalakSitaM tapaH prataratapaH, iha cAvyAmohArtha caturthaSaSThASTamadazamAkhyacatuSTayarUpA zreNirvivakSyate, sA ca caturbhirguNitA SoDazapadAtmakaH prataraH syAt , ayaM cAyAmato vistaratazca tulya ityasya sthApanopAya ucyate-"ekAdyAdyA vyavasthApyAH, paGkayo'tra yathAkramam / ekAdIMzca nivezyAnte, kramAt paGgiM prapUrayet // 1 // sthApanA ceyaM | 2| 3 | 4 prakramAt ghana iti ghanatapaH, caH pUraNe, tatheti samuccaye, bhavatIti kriyA pratitapobhedaM yojyA, atra ca | | 234 SoDazAtmakaH prataraH padacatuSTayAtmikayA zreNyA guNito ghanaH syAt , AgataM 64, sthApanA tu pUrvikaiva,navaraM bAhalyato'pi padacatuSTayAtmakatvaM vizeSaH, caH samuccaye, vargazcetIhApi prakramAt varga iti vargatapaH, | tatra ca ghana eva ghanena guNito vargatapaH syAt, tatazcatuHSaSTiH catuHSaSTyaiva guNitA, jAtaM 4096, etadupalakSitaM tapo vargatapaH, tatazca vargatapo'nantaraM varga eva vargeNa guNito vargavargatapaH syAt , yathA catvAri sahasrANi ASaNNavatyadhikAni etAvataiva guNitAni, jAtA ekA koTiH saptaSaSTilakSAH saptasaptatisahasrANi dve zate SoDazAdhike, aGkato'pi 16777216, etadupalakSitaM vargavargatapaH, tuH samuccaye, paJcama-paJcasaGkhyApUraNaM, evaM padacatuSTayamAzritya zreNyAditapo darzitameva, | tadanusAreNa paJcamapadeSvapi bhAvanA kAryA, SaSThakaM prakIrNakaM tapo, yat zreNyAdiniyataracanArahitaM svazaktyapekSaM yathAkathaJcit @XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX itvarAnazanatapasaH SaD vidhatvam // 255 // Jain Educati o nal For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidhIyate, tacca namaskArasahitAdi pUrvapuruSAcaritaM yavamadhyavajramadhyapratimAdi ca, evaM bhedAnuktvopasaMhAramAha-manasa IpsitaHX iSTazcitraH-anekaprakAro'rthaH-svargApavargAdistejolezyAdirvA yasmAttanmanaIpsitacitrArtha jJAtavyaM bhavatItvarakaM prakramAdanazanAkhyaM tpH||10-11 // 1107-8 // samprati maraNakAlamanazanamAha jA sA aNasaNA maraNe, duvihA sA viyaahiyaa| savIyAramavIyArA, kAyaciTTha paI bhave // 1109 // yattadanazanaM maraNe-maraNAvasare dvividhaM tadvyAkhyAtaM, dvaividhyamevAha-saha vicAreNa ceSTAtmakena vartate yattatsavicAra, tadvi. parItamavicAra, vicArazca kAyavAGmanobhedAt trividha iti tadvizeSaparijJAnArthamAha-kAyaceSTAmudvartanaparivartanAdikAM pratItyaAzritya bhavet syAt , tatra savicAraM bhaktapratyAkhyAnamiGginImaraNaM ca, tathAhi-bhaktapratyAkhyAne gacchamadhyavatI gurudattAlocano maraNodyato saMlekhanAM kRtvA tatastrividhaM caturvidhaM vA''hAraM pratyAkhyAti, sa ca samAstRtamRdusaMstArakaH samutsRSTazarIrAdyupakaraNamamatvaH svayamevodAhitanamaskAraH pArzvasthasAdhudattanamaskAro vA satyAM zaktau svayamudvarttate parivarttate ca, zaktivikalatAyAM cAnyairapi kiJcitkArayati, iGginImaraNapratipattavApi sthaNDilasthAtA ekAkyeva kRtacaturvidhAhArapratyAkhyAnastatsthaNDilasyAntaichAyAta uSNaM uSNAcca chAyAM svayaM saGkrAmati udvarttanAdi ca kurute, avicAraM tu pAdapopagamanaM, tatra hi savyAghAtAvyAghAtabhedato dvividhe'pi devagurumUlatvAttadantike'nazanaM, paraM giriguhAdiSu daNDAyatAdisthAnasthitena pAdapavan nizceSTayaiva sthIyate // 12 // 1109 // (OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX maraNakAle kriyamANAnazana bhedAH Sain Educ a tional For Privale & Personal use only How.jainelibrary.org
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH tapomArga gatyadhyayanam // 256 // 30 punadvaividhyameva prakArAntareNAha ahavA saparikammA aparikammA ya aahiyaa| nIhArimaNIhArI AhAraccheao dusuvi // 1110 // athaveti prakArAntarasUcane, saha parikarmaNA sthAnaniSadanatvagvartanAdinA vizrAmaNAdinA ca vartate yattatsaparikarma, tacca saparikarma bhaktapratyAkhyAnamiGginImaraNaM ca, ekatra svayamanyena vA kRtasyAnyatra tu svayaM vihitasyaivodvarttanAdiceSTAtmakaparikarmaNo'nujJAnAt etadviparItamaparikarma, tacca pAdapopagamanaM, niSpratikarmatAyA eva tatrAbhidhAnAt, yadvA parikarma-saMlekhanA sA yatrAsti tatsaparikarma, tadviparItaM tu aparikarma, tatra cAvyAghAte trayamapyetat sUtrArthobhayaniSThito niSpAditaziSyaH saMlekha-* nApUrvakameva vidhatte, anyathA ArtadhyAnasambhavAd uktaM hi-"dehami asaMlihie sahasA dhAUhi khijjamANAhiM / jAyai aTTajjhANaM sarIriNo crimkaalNmi||1||" iti saparikocyate, yatpunAghAte-giribhittipatanAbhighAtasarvAGgapIDakavAtAdirUpe saMle- | khanAmakRtvaiva bhaktapratyAkhyAnAdi kriyate, tadaparikarma AkhyAtaM-kathitaM, tathA nirharaNaM nirhAro-girikandarAdigamanena grAmAderbahirgamanaM, tadvidyate yatra tannihAri, tadanyadanihAri, yadutthAtukAme jikAdau vidhIyate, etacca prakAradvayamapi pAdapopagamanaviSayaM, tatprastAve evAgame atyoktavAt , AhAracchedazca-AhAranirAkaraNaM dvayorapi saparikarmAparikarmaNornihAryanirhAriNozca sama iti shessH|| 13 // 1110 // sampratyUnodaratAmAhaomoaraNaM paMcahA, samAseNa viyAhiyaM / davvao khittakAleNaM, bhAveNaM pajavehi ya // 1111 // saparikarmAparikarmatapaHsvarUpam // 256 // Jain Educati n For Private&Personal Use Only jainelibrary.org
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ avamodaraNaM-nyUnodaratA karaNamityarthaH, Amoariamiti pAThe tu avama-nyUna udaraM-jaTharamasyAsau avamaudarastadbhAvo'vamaudarya, paJcadhA, paJcadhAtvamevAha-dravyato-dravyAddhetoH, paryAyaizca upAyabhUtaiH, sarvatra hetau tRtIyA // 14 // 1111 // tatra dravyata Aha jo jassa u AhAro, tatto omaM tu jo kare / jahanneNegasisthAI, evaM dabveNa U bhave // 1112 // yo yasya tuH pUraNe AhArastataH svAhArAdavamaM UnaM, tuH pUraNe yaH kuryAda , bhuJjAna iti zeSaH, ko'rthaH?, narasya hi 32 kavalamAna AhAraH, striyAzca 28 kavalamAna AhAraH, yaduktaM-"battIsaM kirakavalA AhAro kucchipUrao bhnnio| purisassa mahiliAe aTThAvIsaM bhave kavalA // 1 // kavalANa ya parimANaM kukkuDiaMDagapamANamittaM tu / jo vA avigiavayaNo vayaNaMmi chuhijja vIsattho // 2 // " tatazcaitanmAnAdUnaM yo bhuGkte yattadornityAbhisambandhAttasya evaM-amunA prakAreNa dravyeNopAdhibhUtena bhavediti sambandhaH, avamaudaryamiti prakramaH, etacca jaghanyenaikasikthu yatraikameva sikthu bhujyate tadAdi // 15 // 1112 // kSetrAvamaudaryamAha gAme nagare taha rAyahANinigame ya Agare pllii| kheDe kabaDadoNamuhapaTTaNamaDaMbasaMvAhe // 1113 // grasati guNAn , gamyo vA aSTAdazAnAM karANAmiti grAmastasmin , nAtra karo'stIti nakaraM tatra, tathA rAjA anayA dhIyate iti rAjadhAnI-rAjJaH pIThikAsthAnamityarthaH, nitarAmAcchiti tasminnanekavidhabhANDAnIti nigamaH-prabhUtavaNijAM nivAso'nayoH samAhArastasmin , Akare-hiraNyAdyutpattisthAne, suvyatyayAt pAlyante'nayA duSkRtavidhAyino janA iti pallI tasyAM-vRkSa vyakSetrAvamaudaryam DXOXOKeXOX JainEducatioNetational For Private & Personal use only taininelibrary.org
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH gahanAdyAzritaH prAntajananivAse, kheTyante-utrAsyante atra sthitaiH zatrava iti kheTaM-dhUliprAkAraparikSiptaM tatra, karbarTa-karbaTajanAvAsaM kunagaramityarthaH, droNyo-nAvo mukhamasyeti droNamukhaM-jalasthalanirgamapravezaM yathA bhRgukacchaM tAmaliptirvA, patantyasmin sarvadigbhyo janA iti pattanaM, tacca dvidhA-jalapattanaM-jalAntaHsthAnAM janAnAM nivAsasthAnaM tad dvIpapattanaM, sthalapattanaM ca-mathurA, maTaMba-yasya sarvadizvarddhatRtIyayojanAntAmo nAsti, sambAdhaH-prabhUtacAturvarNyanivAsaH, karbaTAdInAM cAtra samAhAradvandvaH tasmin // 16 // 1113 // tapomArga gatyadhyayanam // 257 // 30 kSetrAvamaudaryama Asamapae vihAre saMnivise samAsaghose ya / thaliseNAkhaMdhAre satthe saMvaha koTTe ya // 1114 // vADesu ya ratthAsu ya gharesu vA evamittiyaM khittaM / kappai u evAmaI evaM khitteNa U bhave // 1115 // A-samantAt zrAmyanti tapaH kurvantyasminnityAzramaH-tApasAvasathAdistadupalakSitaM padaM sthAnaM AzramapadaM tasmin , vihArodevagRhaM tatpradhAno grAmAdirapi vihArastasmin , sanniveze-yAtrAdisamAyAtajanAvAse, samAjazca-pathikasamUho ghoSazca-gokulaM samAhAre samAjaghoSaM tasmin , caH samuccaye, sthalyAM-uccabhUmAge, senA-caturaGgabalasamUhaH, skandhAvArazca sa evAzeSakheTakAdyu palakSitaH senAskandhAvAra tasmin , sArthe-gaNimadharimabhRtavRSabhAdisaGghAte saMvartante-piNDIbhavantyasmin bhayatrastA janA iti saMvataH koTTaM ca prAkAraH sa saMvatakoTTaH tasmin , caH samuccaye, kSetraprastAvAdiha samAjAdiSu kSetramevopalakSyate, vATeSu pAdeSu vAvRttivaraNDikAdiparikSiptagRhasamUhAtmakeSu, rathyAsu-serikAsu, gRheSu, vA sarvatra vikalpe, evamityanena hRdayasthaprakAreNa, etAva | // 257 // Jain Education ona For Private & Personal use only hinelibrary.org
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvivakSAto niyataparimANaM kSetraM kalpate, paryaTitumiti zeSaH, tuH pUraNe, evamAdi, AdehazAlAdigrahaH, evaM-amunA prakAreNa kSetraprAdhAnyAdabhigragrahaNalakSaNeneti zeSaH, kSetreNeti kSetrahetukaM, bhavedavamaudaryamiti prkrmH||17,18||1114-15 // punaranyathA kSetrAvamaudaryamAhapeDA ya addhapeDA gomutti payaMgavIhiyA ceva / saMvukkAvahAyayagaMtuMpacchAgayA chaTThA // 1116 // atra ca sampradAyaH-peTA-peTikA iva catuSkoNA, addhapeDA-imIe caiva addhasaMThiA gharaparivADI, gomuttiA-vaMkAvaliA,x payaMgavIhiA aNiayA, payaMguDeNa sarisA zambUkaH-zavastasyAvatastadvadAvoM yasyAM sA zambUkAvartA, sA ca dvidhA abhyantara- prakArAntareNa zambUkA bahiHzambUkA ca, tatrAdyA yat zaGkhanAbhirUpe kSetre bhikSitvA madhyAvahirgamyate, dvitIyAyAM bahirbhikSitvA antargamyate, kSetrAvagatapratyAgatikA yatra yathA pravizati tathA nirgacchati "tattha ujjuaMgaMtUNa niatttti|" chaTTattiSaSThI, nanvaye gocararUpatvAt bhikSAca maudaryam tvamevAsAM tatkathamiha kSetrAvamaudaryarUpatoktAH?, ucyate, avamaudarya mamAstvityabhisandhinA vidhIyamAnatvAdavamaudaryavyapadezo'pyaduSTa eva, dRzyate hi nimittabhedAdekatrApi devadattAdau pitRputrAdyanekavyapadezaH, evaM pUrva prAmAdiviSayasyottaratra ca kAlAdiviSayasya ca naiyatasyAbhigrahatvena bhikSAcaryAtvaprasaGge idamevottaraM vAcyam // 19 // 1116 // kAlAvamaudaryamAhadivasassa porisINaM cauNhapi u jattio bhave kaalo| evaM caramANo khalu kAlomANaM muNeyavvaM // 1117 // divasasya pauruSINAM-praharANAM catasRNAmapi, tuH-pUraNe, yAvAn bhavet kAlo'bhigrahaviSaya iti zeSaH, evamityevaM prakAreNa Jain Educa t ional For Private & Personal use only N ew.jainelibrary.org
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapomArga gatyadhyayanam 30 uttarA0 prakramAtkAlena caramANatti tiDnsubvyatyayAt carataH khalu-nizcitaM kAlenAvamatvaM prastAvAdudarasya kAlAvamatvaM, ko'rthaH-kAlAvaavacUrNiH Xmaudarya, muNitavyaM-jJeyaM, kAlahetutvAdudarasyeti bhAvaH // 20 // 1117 // // 258 // etadeva prakArAntareNAha ahavA taiyaporisIe, UNAe ghaasmesNto| caubhAgUNA evA, evaM kAleNa U bhave // 1118 // athavA tRtIyAyAM pauruSyAmUnAyAM grAsaM-AhAraM eSayan-trividhaiSaNayA gaveSayan , nyUnatvameva vizeSata Aha-caturbhAgonAyAM, vAzabdAtpazcAdibhAgonAyAM vA tRtIyapauruSyAM, evaM-amunA kAlaviSayAbhigrahalakSaNena prakAreNa carannityanuvartate, kAlena tu bhavedavamaudaryayogAdyatirapyavamaudarya, autsargikavidhiviSayaM caitad, utsargato hi tRtIyapauruSyAmeva bhikSATanamanujJAtam // 21 // 1118 // bhAvAvamaudaryamAhaitthI vA puriso vA alaMkio vA'NalaMkio vAvi / annayaravayattho vA, aNNayareNaM ca vattheNaM // 1119 // strI vA puruSo vA alaGkataH-vibhUSito vA analaGkRto vApi-tadviparItaH, tathA anyataracca tadvayazca vAlyAdanyataravayastatstho vA, anyatareNa vA paTTacaTakamayAdinA vastreNa, lakSaNe tRtIyA, sarvatra vA vikalpe // 22 // 1119 // ___ aNNeNa viseseNaM vaNNeNaM bhAvamaNumuaMte u / evaM caramANA khalu bhAvomoNaM muNeyavvaM // 1120 // anyena vizeSeNa-kupitaprahasitAdinA'vasthAbhedena varNena-kRSNAdinA prakramAdanyatareNopalakSito bhAvaM-paryAyamukta kAlabhAvAkmaudaryam // 258 // MAMjainelibrary.org Jain Educati For Privale & Personal use only o nal
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpamevAlaGkatatvAdi, torevArthatvAdanunmuJcanneva-atyajanneva yadi dAtA dAsyati tato'haM gRhISye natvanyathetyupaskAraH, evaM carana khalu-nizcitaM bhAvAvamatvenopalakSitaH prakramAdudarasya muNitavyaH, yadvA subvyatyayAdevaM carataH khalu bhAvAvamatvena hetunA muNitavyamavamaudaryamiti prkrmH|| 23 // 1120 // paryavAvamaudaryamAha davve khitte kAle bhAvami ya AhiyA uje bhAvA / eehiM omacarao pajavacarao bhave bhikkhU // 1122 // dravye azanAdau, kSetre grAmAdau, kAle pauruSyAdau, bhAve ca strItvAdau, AkhyAtA:-kathitAH, tuH pUraNe, ye bhAvAH paryAyA | ekasikthonatvAdayaH, etaiH sarvairapi dravyAdiparyAyaiH, avamamupalakSaNatvAdavamaudarya carati-Asevate avamacarakaH paryavacarako vA bhavedbhikSuH, iha ca paryavaprAdhAnyavivakSayA paryavAvamaudaryamuktaM, yadvA etebhyo dravyAdiparyAyebhyo'vamacarako nyUnatvAsevakaH, korthaH?, ekasikthonatvAdAvapi navapurANatvAdivizeSAbhigrahavAn , evaM grAmapauruSIstrItvAdiSvapi viziSTAbhigrahataH pUrvasmAt bhinnatvaM bhAvanIya, Aha-kSetrAvamaudaryAdiSvapyazanAdidravyeNaivodarasyAvamatvamiti kathaM dravyAvamaudaryAdeSAM vizeSaH?, ucyate, yatrApi dravyato nyUnatvamudarasya nAsti, tatrApi kSetrAdinyUnatAmapekSya kSetrAdyavamaudaryANi bhaNyanta eveti // 24 // 1121 // bhikSAcaryAmAha aTThavihagoyaraggaM tu, tahA satteva esnnaa| abhiggahA ya je aNNe, bhikkhAyariyamAhiyA // 1122 // prAkRtatvAdaSTavidho'graH-pradhAna AdhAkarmAdidvicatvAriMzaddoSaparihAreNa, sa cAsau gauriva caraNaM-uccAvacakuleSvavizeSeNa paryaTanaM gocaraH, turuttarApekSayA samuccaye, atra cASTAvagragocarabhedAH peDAdaya eva, zaMbUkAvartIyA dvaividhyAzrayaNAt , RjvyA paryavAvamaudaryam utsarA044 Jain Education ulla! For Private & Personal use only Mainelibrary.org
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH tapomArga // 259 // zcAparAyAH prakSepAt , tathA saptaiva eSaNA "saMsaTThamasaMsaTThA0" ityAdayaH, abhigrahAzcaH samuccaye ye anyeH etadatiriktAste, kimityAha-sUtratvena (bhikSAcaryAviSayatvAt ) bhikSAcaryA-vRttisaddhepAparanAmikA AkhyAtA, atra ca abhigrahA dravyAdiviSayAH, tatra gatyadravyAbhigrahAH 'kuntAgrAdisthakhaNDamaNDakAdi grahISye' ityAdayaH, kSetrA0 'dehalIjaGghayorantaH kRtvA ceddAsyati tadA grAhyami'- dhyayanam tyAdayaH, kAlAbhi0 'sarvabhikSAcaranirvarttanAvasare mayA paryaTitavyamityAdayaH, bhAvAbhi0 'hasan rudana baddho vA ceddAsyati tato'hamAdAsye natvanyathe'tyevamAdayaH // 25 // 1122 // samprati rasatyAgamAhakhIradahisappimAI, paNIyaM pANabhoyaNaM / parivajaNaM rasANaM tu, bhaNiyaM rasavivajaNaM // 1123 // bhikSAcaryAkSIraM-dugdhaM dadhi-tadvikAraH, sarpiH-ghRtaM tadAdi, AderguDapakvAnnAdiparigrahaH, praNIta-atibRhakaM, pAnaM ca-khajUrarasAdi, ||* rasatyAgabhojanaM ca-galadvindvodanAdipAnabhojanaM, sopaskAratvAdeSAM parivarjanaM rasAnAM, tuH pUraNe, bhaNitaM-abhihitam // 26 // 1123 // kAyakkezakAyaklezamAha svarUpam ThANA vIrAsaNAIyA, jIvassa u suhAvahA / uggA jahA dharijaMti, kAyakilesaM tamAhiyaM // 1124 // sthAnAni-kAyAvasthitibhedAH vIrAsanaM-yatsiMhAsanasthasya tadapanayane tathaivAvasthAnaM tadAdiryeSAM tAni vIrAsanAdikAni, Ade // 259 // rgodohikAsanAdigrahaH, sUtratvAlliGgavyatyayaH, locAdhupalakSaNametat , torevArthasya bhinnakramatvAt sukhAvahAnyeva muktisukhahetutvAt , ugrANi-duranuSTheyatayotkaTAni, yathA-yena prakAreNa dhAryante-Asevyante, yatibhiriti gamyaM, kAyasya klezo-bAdhanaM kAyaklezaH saH AkhyAtaH-kathitaH, tathaiveti shessH|| 27 // 1124 // Jain Educat i onal For Privale & Personal use only .jainelibrary:org
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMlInatAmAha egaMtamaNAvAe, itthiipsuvivjie| sayaNAsaNasevaNayA, vivittaM sayaNAsaNaM // 1125 // subvyatyayAt ekAnte-janAnAkule anApAte-khyAdyApAtarahite strIpazuvivarjite, tatraivAvasthitaH syAdirahite-zUnyAgArAdAviti bhAvaH, sUtratvAt zayanAsanasevana-viviktazayanAsanaM nAma bAhyaM tapa ucyate iti zeSaH, upalakSaNaM caitat eSaNIyaphalakAdigrahaNasya, tathA cAnena viviktacaryA nAma saMlInatoktA, zeSasaMlInatopalakSaNaM cAsau, eSA caturdhA, yaduktaM-"iMdiakasAyajoge paDucca saMlINayA muNeavvA / taha jA vivittacariA pannattA vIyArAgehiM // 1 // " tatrendriyasaMlInatA zrotAdibhirindriyaizabdAdiSu hRdyAhRyeSu rAgadveSAkaraNaM, kaSAyasaM0 tadudayanirodhaH udIrNaviphalIkaraNaM, yogasaM0 manoyogAdInAmakuzalAnAM nirodhaH kuzalAnAmudIraNamiti // 28 // 1125 // uktArthamupasaMharannuttaragranthasambandhAbhidhAnAyAhaeso bAhiragatavo, samAseNa viyaahio| abhitaro tavaM itto, vucchAmi annupuvvso||1126 // etadanantaroktaM bAhyakaM tapaH, itobAhyatapo'bhidhAnAdanantaraM vakSyAmi-abhidhAsye anupUrvyA // 29 // 1126 // pratijJAtamAhapAyacchittaM viNao, veyAvacaM taheva sjjhaao| jhANaM ca viussaggo, eso abhitaro tavo // 1127 // spaSTArthA // 30 // 1127 // saMlInatAkharUpamanbhyantarataponAmAni ca an For Private & Personal use only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ | tapomArga gatyadhyayanam 7 uttarA0 tatra prAyazcittamAhaavacUrNiH AloaNArihAIyaM, pAyacchittaM tu dasavihaM / je bhikkhU vahaI sammaM, pAyacchittaM tamAhiyaM // 1128 // AlocanaM-vikaTanaM prakAzanamityarthaH tadarhatItyAlocanAha, yat pApamAlocanAta eva zuddhyati, AlocanAhamAdiryasya H260 // to tadAlocanArhAdikaM, AdeH pratikramaNArhAdiparigrahaH, iha punarviSayaviSayiNorabhedopacArAdevaMvidhapApavizuddhyapAyabhUtAnyAloca nAdInyeva AlocanAAdizabdenoktAni, pApAni hyAlocanAdInAM viSayaH, AlocanAdIni ca viSayINIti bhAvanIyaM, prAyazcittaM torevArthasya bhinnakramatvAt dazavidhameva-dazaprakArameva, dazaprakAratvaM cetthaM,-"AloaNapaDikkamaNe mIsa vivege taheva ussgge| tava chea mUla aNavaTThayA ya pAraMcie ceva // 1 // " je iti ArSatvAt yad bhikSuH vahati-Asevate samyag avaiparItyena, prAyazcittaM tadAkhyAtam // 31 // 1128 // vinayamAhaabbhuTThANaM aMja(NaMja)likaraNaM tahevAsaNa-dAyaNaM / gurubhattibhAvasussUsA, viNaoesa viyaahio||1129|| abhyutthAnaM, aJjalikaraNaM, tatheti samuccaye, eveti pUraNe, sUtratvAt AsanadAnaM-pIThAdidAnamityarthaH, gurubhaktirbhAvenamanasA zuzrUSA-tadAdezaM prati zrotumicchA, paryupAsanA vA bhAvazuzrUSA, vinaya eSa aakhyaatH|| 32 // 1129 // vaiyAvRttyamAha AyariyamAIyaMmi, veyAvacce ya dasavihe / AsevaNaM jahAthAma, veyAvaccaM tamAhiyaM // 1130 // prAyazcittavinayasvarUpam KoKOKeXX * // 26 // Jain Educati o n For Privale & Personal use only P lar.jainelibrary.org
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Mota XXXXXXXXXX makAro'lAkSaNikastataH AcAryAdike, vyAvRttabhAvo vaiyAvRttyaM ucitAhArAdisampAdanarUpaM tasmin , dazavidhe dazavidhaM vA AcAryAdiviSayabhedAd, uktaM hi-"Ayariya uvajjhAe theratavassI gilaannsehaannN| sAhammiakulagaNasaMghasaMgayaM tamiha kaaybN||1||" AsevanaM etadviSayaM anuSThAnaM yathAsthAma-svasAmarthyA'natikrameNa, vaiyAvRttyaM tadAkhyAtam // 33 // 1130 // svAdhyAyamAha vAyaNA pucchaNA ceva, taheva pariyaNA / aNuppehA dhammakahA, sajjhAo paMcahA bhave // 1131 // spaSTA // 34 // 1131 // dhyAnamAha adRruddANi vajittA, jhAijA susmaahie| dhammasukkAiM jhANAI, jhANaM taM tu buhA vae (vynti)||1132|| __ Artaraudre prAkRtatvAt bahutvaM, varjayitvA dhyAyet susamAhitaH dharmazukladhyAne sthirAdhyavasAyarUpe dhyAna-dhyAnAkhyaM tapaH | torevArthatvAttadeva budhA vadanti // 35 // 1132 // vyutsargamAhasayaNAsaNa ThANe vA, je u bhikkhU Na vAvAre / kAyassa viussaggo, chaTTho so parikittio // 1133 // zayane-saMstArakAditiryakzarIranivezane, ubhayatra sUtratvAt supo luk, sthAne-UrdhvasthAne, vA vikalpe pratyekaM ca yojyaH, svazatyapekSaM sthita iti gamyaM, yastu bhikSurna vyApriyate-na calanAdikriyAM kurute, yattadonityAbhisambandhAdarthavazAdvibhaktipariNAmAcca, tasya bhikSoH kAyasya-zarIrasya vyutsargaH-ceSTAM prati parityAgo yaH sUtratvAlliGgavyatyaye SaSThaM tat prakramAdabhyantaraM tapaH vaiyAvRttyasvAdhyAyavyutsargasvarUpam XX Jain Educatie For Privale & Personal use only Paw.jainelibrary.org
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH tapomArga gatyadhyayanam // 26 // 50 | parikIrtitaM-tIrthakarAdibhiruktaM, zeSavyutsargopalakSaNaM caitadanekavidhatvAt tasya, uktaM ca-"dabve bhAve a tahA duvidhussaggo caubiho dabe / gaNadehovahibhatte bhAve kohAi cAutti // 1 // " // 36 // 1133 // sampratyadhyayanArthamupasaMharan asyaiva phalamAha evaM tavaM tu duvihaM, jaM sammaM Ayare muNI / se khippaM sabvasaMsArA, vippamuccai paMDie (so khavettu rayaM arao, nIrayaM tu gaI gae pA0) ||1134||ttibemi // ||tvmggijN // 30 // etadanantaroktasvarUpaM tapaH, apyarthasya tobhinnakramatvAt dvividhamapi uktabhedataH yaH samyagAcaret-Aseveta muniH sa kSipraM * sarvasaMsArAccaturgatirUpAdvipramucyate-pRthag bhavati pnndditH|| 37 // 1134 // iti tpomaarggtydhyynaavcuuriH||30|| *OXCXXXXXXXOXOXOXOX tapomArgAcaraNaphalam // 26 // // iti zrIuttarAdhyayane triMzasya tapomArgagatya dhyayanasya avacUriH samAptA // Jain Education artistional For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha caraNavidhyAkhyamekatriMzattamamadhyayanam / MARKEkkk anantarAdhyayane tapa uktaM, iha tu taccaraNavata eva samyagbhavatIti caraNamucyate, asya caraNavidhiriti nAmacaraNavihiM pavakkhAmi, jIvassa u suhAvahaM / jaM carittA bahU jIvA, tinnA saMsArasAgaraM // 1135 / / caraNasya-cAritrasya vidhiH-AgamoktanyAyazcaraNavidhistaM pravakSyAmi, jIvasya torevArthasya bhinnakramatvAt sukhAvahameva, yathA caitadevaM tathA phalopadarzanadvAreNAha-jaM carittetyAdi prAgvat // 1 // 1135 // yathA pratijJAtamevAha egao viraI kujA, egao a pavattaNaM / assaMjame niyattiM ca, saMjame ya pavattaNaM // 1136 // gAthA 19, ekataH-ekasmAt sthAnAt viratiM-viramaNaM kuryAt , ekataH-ekasmin casya bhinnakramatvAta pravarttanaM ca kuryAditi sambandhaH, etadeva vizeSata Aha-asaMyamAt-hiMsAdirUpAt , paJcamyarthe saptamI, nivRttiM ca, saMyame casya bhinnakramatvAt pravarttanaM, kuryAditi anuvartate, cazabdAvubhayatra parasparApekSayA samuccaye // 2 // 1136 // tathA rAgahose ya do pAve, paavkmmpvttnne| je bhikkhU raMbhaI nicaM, se na a(ga pA0)cchai maMDale // 1137 // rAgadveSau, caH pUraNe, dvau-dvisaGkhyau, etadabhidhAnaM ca prAkRte dvitvabahutvayoH sandigdhatvAt , uktArthAnAmapi "apUpI dvAvA cAritravidhiH Jain Educati For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ caraNavidhi nAmAdhyayanam uttarA0 *naye"tyAdivallokaprayogadarzanAcca, pApo kopAdirUpatvAt , pApakarmANi-mithyAtvAdIni pravarttayato-janayata iti pApakarmaprava- avacUrNiH takaH, yo bhikSuH-tapasvI ruNaddhi-udayasya kathazciduditayorvA prasarasya nirAkaraNena tiraskurute nityaM sa nAste-na tiSThati maNDale saMsAre, 'sena gacchai maNDale' iti pAThe tu na gacchati-na caamytiityrthH|| 3 // 1137 // // 262 // daMDANaM gAravANaM ca, sallANaM ca tiyaM tiyaM / je bhikkhU cayaI nicaM, se0||1138|| ___ daNDAnAM-duSpaNihitamAnasAdirUpANAM manodaNDAdInAM gauravANAM ca-RddhigauravAdInAM, zalyAnAM ca-mAyAzalyAdInAM trika 2 pratyeka yo bhikSustyajati-varjayati // 4 // 1138 // divve ya je uvasagge, tahA tericchamANuse / je bhikkhU sahaI nicaM, se0|| 1139 // divyAMzca-hAsyapradveSavimarzapRthagvimAtrAdibhirdevavihitAn upasargAn , tathA tirazcAmete bhayapradveSAhArahetvapatyalayanasaMrakSaNahetostaiH kriyamANatvAt tairazvAzca mAnuSANAmete hAsapradveSavimarzakuzIlapratisevanAtmakanimittatastaiH kriyamANatvAt mAnuSyAzca tairazcamAnuSAH tAn , pUrvatra casyAnuktasamuccayArthatvAdAtmasaMvedanIyAMzca ghaTTanaprapatanastambhanazleSaNodbhavAn yo bhikSuH sahatesamyagadhyAste // 5 // 1139 // vigahAkasAyasannANaM, jhANANaM ca duyaM tahA / je bhikkhU vajaI nicaM, se0|| 1140 // * vikathAkaSAyasaJjJAnAM pratyekaM catuSkamiti zeSaH prAkRtatvAt dhyAnayozca dvikaM AtaraudrarUpaM, tathA yo bhikSurvarjayati| pariharati, caturvidhatvAcca dhyAnasyAtra prastAve hyabhidhAnaM // 6 // 1140 // XoxoxoXXXXOXxoxok cAritravidhiH X // 26 // For Privale & Personal use only Jain Educa Brainelibrary.org
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAritravidhiH potoXXXXXXXXXXX vaesu iMdiyatthesu, samiIsu kiriyAsu ya / je bhikkhU jayaI nicaM, se0 // 1141 // vrateSu-hiMsA'nRtAsteyAbrahmaparigrahaviritilakSaNeSu indriyArtheSu zabdarUparasagandhasparzeSu samitiSu kriyAsu-kAyikyAdhikaraNikIpAdveSikIpAritApanikIprANAtipAtarUpAsu, yo bhikSuryatate-yatnaM kurute yathAvatparipAlanAto vratasamitiSu mAdhyasthyavidhAnatazcendriyArtheSu parihAratazca kriyAsu // 7 // 1141 // lesAsu chasu kAesu, chakke AhArakAraNe / je bhikkhU jyii0|| 1142 // / lezyAsu vakSyamANarUpAsu, SaTsu kAyeSu-pRthivyAdiSu, SaTke-SaTparimANe AhArakAraNe "veaNavaiyAvacce" ityAdike prAgukta yo bhikSuryatate-yathAyoga nirodhotpAdanarakSAnurodhavidhAnena yatnaM kurute // 8 // 1142 // piMDuggahapaDimAsu, bhayahANesu sattasu / je bhikkhU jyii0|| 1143 // piNDAvagrahapratimAsu-AhAragrahaNaviSayAbhigraharUpAsu, saMsRSTAdiSu saptasviti sambadhyate, bhayasthAneSu-bhayamohanIyotthAtmaX| pariNAmasyotpattihetutayA''zrayeSu, "iha 1 paraloga 2 dANa 3 makamhA 4 AjIva 5 maraNa 6 msiloe,|" iti rUpeSu saptasu-saptasaMkhyeSu yatate-ekatra pAlanAto'nyatra tu tadvazena bhyaakrnntH||9|| 1143 // maesu baMbhaguttIsu, bhikkhudhammami dasavihe / je bhikkhU jayaI0 // 1144 // madeSu-jAtimadAdiSu aSTasu, pratItatvAt cehAnyatra ca sUtre saGkhyAnabhidhAnaM, brahmeti-brahmacaryaguptiSu "vasahikahe"tyAdi bhedataH, yatate-yathAvat prihaaraasevnpaalnaadibhiH||10||1144 // Sind Rotional For Privale & Personal use only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 263 // uvasagANaM paDimAsu, bhikkhUNaM paDimAsu ya / je bhikkhU jayaI0 | 1145 // upAsate sevante yatInityupAsakAH - zrAvakAsteSAM pratimAsu-darzanAdiSu ekAdazasu tayA bhikSUNAM pratimAsu mAsikyAdiSu dvAdazasu yatate - yathAvatparijJAnopadezapAlanAdibhiH // 11 // 1145 // kiriyAsu bhUyagAmesu, paramAhammiesu ya / je bhikkhU jayaI0 | 1146 // kriyAsu-karmabandhahetubhUtaceSTAsu arthAnarthAdibhedAttrayodazasu bhUtagrAmeSu prANisamUheSve kendriyAdi sUkSmetarA dibhedAccaturdazasu, paramAdhArmikeSu "aMbe aMbarisI "tyAdi bhedataH paJcadazasu yatate - yathAkramaM parihArarakSAparijJAnAdibhiH // 12 // 1146 // gAhAsolasaehiM, tahA assaMjamaMmi a / je bhikkhU jayaI0 // / 1947 // gAthAdhyayanaM SoDazameSAmiti gAthASoDazakAni, subvyatyayAtteSu samayavetAlIyAdisUtrakRdAdyazrutaskandhAdhyayaneSu, tathA asaMyamaH saptadazabhedastatpratipakSasya saMyamasya saptadazabhedatvAttasmiMzca yatate, ekatra taduktAnuSThAnato'nyatra tu parihArataH // 13 // / 1147 // baMbhaMmi nAyajjhayaNesu, ThANesu ya'samAhie / je bhikkhU jayaI0 | 1148 // brahmaNi brahmacarye aSTAdazavidhe, yaduktaM - " orAlIaM ca divtraM maNavayakAeNa karaNajoeNaM / aNumoyaNakArAvaNakaraNANadvArasAbaMbhaM // 1 // " jJAtAni - udAharaNAni, tatpratipAdakAni adhyayanAni utkSiptajAtAdInye konaviMzatisteSu, sthAneSu Jain Educationational XXXOXO * XX-XXXX-X caraNavidhi nAmA dhyayanam 31 cAritravidhiH // 263 // jainelibrary.org
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ X.KeXOXDi-KOKeXOXOXOXOXOXOK AzrayeSu kasyetyAha-samAdhiH-jJAnAdiSu cittaikAmyaM na samAdhiH tasya, tAni ca drutaM dutaM gamanAdIni viMzatiH, ytte-rkssaaprijnyaanprihaaraadibhiH|| 14 // 1148 // ikavIsAe sabalesuM, bAvIsAe parIsahe / je bhikkhU jyii0|| 1149 // ekaviMzatI zabalayanti-karburIkurvanti cAritramiti zabalAH-kriyAvizeSA hastakarmamaithunasevanAdayaH, dvAviMzatI parIpahe | ytte-prihaaraadhishnaadibhiH|| 15 // 1149 // tevIsaIsuyagaDe, rUvAhiema suresu (devesu pA0) ya / je bhikkhU jyii0||1150|| paNavIsAe bhAvaNAsu ca, uddesesu dasAiNaM / je bhikkhU jyii0|| 1151 // trayoviMzatyadhyayanayogAtrayoviMzati tacca tatsUtrakRtaM tasmin , rUpam-ekastenAdhikAH prakramAtsUtrakRtAdhyayanebhyo rUpAdhi-1*cAritravidhi: kAzcaturviMzatisteSu sureSu "bhavaNavaNajoivemANiA ya dasa aTTha paMca egvihaa| ia cauvIsaM devA keI puNa piMti arahatA // 1 // " yatate yathAvatprarUpaNayA, paJcaviMzatau subvyatyayAdbhAvanAsu-manoguptyAdimahAvrataviSayAsu, uddezeSvityupalakSaNatvAt uddezanakAleSu dazAdInAM-dazAzrutaskandha-kalpa-vyavahArANAM SaTviMzatisaGkhyeSviti zeSaH, yatate sarvadAparibhAvanAprarUpaNAkAlagrahaNA| dibhiH||16, 17 // 1150-51 // aNagAraguNehiM ca, pagappaMmi taheva ya / je bhikkhU jyii||1152|| anagAraguNA vrataSaTrendriyanigrahAdaya27steSu ca, uktaM hi-"vayachakkamiMdiANaM ca niggaho bhAvakaraNasaccaM ca / khamayA For Private & Personal use only wi .lainelibrary.org
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH caraNavidhinAmAdhyayanam 21 // 264 // cAritravidhiH virAgayAvi a maNamAINaM Niroho y||1|| kAyANa chakka jogammi juttayA veynnaahiaasnnyaa| taha mAraNaMtiyahiyAsaNA ya ee'NagAraguNA // 2 // " prakRSTaH kalpo-yativyavahAro yasminnasau prakalpaH, sa ceha AcArAGgameva zastraparijJAdyaSTAviMzatyadhyayanAtmakaM tasmin , mAsikyAdyAropaNAtmake vA samavAyAGgAbhihite aSTAviMzatividhe prakalpe, tathaiva-tenaiva yathAvadAsevanAprarUpaNAdiprakAreNa tuH samuccaye yatate // 18 // 1152 // pAvasuyapasaMgesu [ya] mohaTThANesu ceva ya / je bhikkhU jayaI0 // 1153 // pApahetuzruteSu prasaGgAH tathAvidhAsaktirUpAsteSu pApazrutaprasaGgeSu, "aTThanimittaMgAI divyuppAyaMtalikkha bhomaM ca / " ityA- ghekonatriMzatsu, moho-mohanIyaM tiSThati, ko'rthaH?, nimittatayA vartate, eteviti mohasthAnAni teSu 'vArimadhyAvamagnatrasaprANamAraNAdiSu' triMzatsu yo bhikSuryatate ttprihaartH|| 19 // 1153 // siddhAiguNajoge(pra0 jutte)su, tittIsAsAyaNAsu ya / je bhikkhU jayaI0 // 1154 // siddhAnAmAdau prathamakAle evAtizAyino vA guNAH siddhAdiguNAH siddhAtiguNA vA ekatriMzat , yaduktaM-"paDisehaNasaMThANe vaNNa gaMdharasaphAsavee ya / paNapaNadupaNaTThatihA igatIsamakAya'saMga'ruhA // 1 // " yogA-yogasaGgrahA 32 dvandve teSu, trayastriMzatsaGkhyAsu AzAtanAsu ca, "arihaMtANaM AsAyaNAeM" ityAdiSu "purao pakkhAsanne" ityAdiSu vA yatate, samyakzraddhAnAsevanavarjanAdinA // 20 // 1154 // // 264 // KOKOKXOXOX Jan For Private & Personal use only Jainelibrary.org
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayanArtha nigamayannAhaii eesu je bhikkhU, ThANesu jayaI syaa| khippaM se savvasaMsArA, vippamuccai paMDie // 1155 // ttibemi ||crnnvihijN // 31 // ityanena prakAreNa eteSu pUrvoktarUpeSu sthAneSu asaMyamAdiSu yo yatate uktanItyA sadA kSipraM sH||21|| 1155 // iti crnnvidhinaamaadhyynaavcuuriH||31|| caraNavidherAcaraNaphalam momammummmmmmmmmmm hai // iti zrIuttarAdhyayane ekatriMzattamasya caraNavidhinAmA dhyayanasya avacUriH samAptA // Lorenomwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwr uttarA045 Jain Education.in For Privale & Personal use only P ainelibrary.org
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramAdasthAnamadhyayanam 32 uttarA0 atha pramAdasthAnAkhyaM dvAtriMzamadhyayanam / avacUrNiH // 265 // anantaraM caraNamuktaM, tacca pramAdasthAnaparihArata evAsevituM zakyaM, sa ca tatparijJAnapUrvaka iti tadarthamidamArabhyate, asya XInAma pramAdasthAnaM ___ acaMtakAlassa samUlayassa, savvassa dukkhassa u jo p(pr.u)mokkho| taMbhAsao me paDipunnacittA!, suNeha egagga gaMta pA0)hiyaM hiyatthaM // 1156 // | antamatikrAnto'tyanto, vastutazca dvAvantau-ArambhakSaNo niSThAkSaNazca, tatrehArambhakSaNalakSaNo'nto gRhyate, tato'nAdiH kAlo yasyAsAvatyantakAlastatya, samUlena-kaSAyAviratirUpeNa vartata iti samUlakastasya, uktaM ca-"mUlaM saMsArassa u huti kasAyA aviratI ya," sarvasya-azeSasya duHkhayatIti duHkhaM-saMsArastasya, torevArthasya bhinnakramatvAt yaH pramokSa eva-apagama eva taM bhASamANasya yathA'sau syAttathA bruvANasyetyavaH, me-mama pratipUrNa-viSayAntarAgamanenAkhaNDitaM cittaM yeSAM te pratipUrNacittAH zRNutaAkarNayata ekAntahitaM, hitastattvato mokSa eva, tadartham // 1 // 1156 // yathApratijJAtamAha NANassa savva(ca pA0)ssa pagAsaNAe, annANamohassa vivajaNAe / rAgassa dosassa ya saMkhaeNaM, egaMtasukkhaM samuvei mokkhaM // 1157 // zravaNaprati ziSyapreraNam al // 265 // Jan Education in me inelibrary.org
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasya-matyAdeH sarvasya prakAzanayA-nirmalIkaraNenetyarthaH, anena jJAnAtmako mokSaheturuktaH, tathA ajJAna-matyajJAnAdi mohodarzanamohanIyamanayoH samAhAro'jJAnamohaM tasya vivarjanA-parihAro mithyAzrutazravaNakudRSTisaGgaparityAgAdinA tayA, anena sa eva samyagdarzanAtmaka uktaH, tathA rAgasya dveSasya ca saMkSayeNa-vinAzena, etena tasyaiva cAritrAtmakasyAbhidhAnaM, rAgadveSayoreva kaSAyarUpatvena tadupaghAtakatvAbhidhAnAt , tatazcAyamarthaH-samyagdarzanajJAnacAritrairakAntasaukhyaM-duHkhalezAkalaDintasukhaM samupaiti mokSa-apavarga, ayaM ca duHkhapramokSAvinAbhAvItyanena sa evoplkssitH||2||1157 // tattvatastu jJAnAdibhirduHkhapramokSaH, paramamISAM kaH prAptihetuH1, ucyate taslesa maggo guruviddhasevA, vivajaNA bAlajaNassa duuraa| sajjhAyaegaMtanisevaNA ya (nivesaNAe pA0),suttatthasaMciMtaNayA ghiI ya // 1158 // tasya prAguktasya mokSopAyasya eSa vakSyamANo mArgaH-panthA prAptihetuH, yaduta guravo vRddhAzca-zrutaparyAyAdivRddhAsteSAM sevAparyupAsanA guruvRddhasevA, iyaM ca gurukulavAsopalakSaNaM, tatra ca suprApANyeva jJAnAdIni, yaduktaM-"nANassa hoi bhAgI thirayarao dasaNe caritte a / dhannA AvakahAe gurukulavAsaM na muMcaMti // 1 // " satyapi ca gurukulavAse kusaMsargato na syAdetat| prAptirityAha-vivarjanA-parihAraH bAlajanasya-pArzvasthAdeH dUrAd-dUreNa, tatsaGgasyApyalpIyaso mahAdoSahetutvenoktatvAt , tatparihAro'pi ca na svAdhyAyatatparatAM vinA jJAnAdyavAptirityAha-svAdhyAyasyaikAntena niSevaNA-nizcayena anuSThAnaM, svAdhyAyai ekAntamokSopAye jJAnaprAptyupAyaH Jain Educati o nal For Privale & Personal use only N ew.jainelibrary.org
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pramAdasthAnamadhyayanam kAntaniSepaNA, sA ca tatrApyanuprekSaiva pradhAnetyAha-sUtrasyArthaH-abhidheyaH, sUtrArthastasya sazcintanA sUtrArthasazcintanA, asyAmapi na cittasvAsthyaM vinA jJAnAdilAbha ityAha-dhRtizca-cittasvAsthyaM cittaanudvigntetyrthH||3||1158|| yatazcaivaMvidho jJAnAdimArgaH tata etAnIcchatA prAkU kiM vidheyamityAha ___ AhAramicche miyamesaNijjaM, sahAyamicche niuNattha(Neha pA0)buddhiM / nikeyamicchinja vivegajogaM, samAhikAme samage tavassI // 1159 // AhAra-azanAdikamapergamyatvAt icchedapi-abhilaSedapi mitameSaNIyameva, AdAnabhojane tu durApAsta eva, evaMvidhAhAra eva hi prAguktaguruvRddhAdisevAdijJAnAdikAraNAnyArAdhayituM kSamaH, tathA sahAyaM-sahacaraM icchedgacchAntarvatI sanniti | gamyaM, nipuNA-kuzalA artheSu-jIvAdiSu buddhirasyeti sa taM, anIdRzo hi sahAyaH svAsthyavyapadezAdinA jJAnAdihetuguruvRddhasevAdibhraMzameva kuryAt, niketanaM-Azrayamicchet , vivekaH khyAdisaMsargAbhAvastasmai yogyaM-ucitaM tadApAtAdyasambhavena vivekayogya, aviviktAzraye hi khyAdisaMsargAccittaviplavotpattau kuto guruvRddhasevAdijJAnAdikAraNasaMbhavaH, samAdhiH-jJAnAdInAM parasparamabAdhayAvasthAnaM taM kAmayate-abhilapatIti samAdhikAmo-jJAnAdyavAptukAma ityarthaH, zramaNaH-tapasvI // 4 // 1159 // kAlAdidoSata evaMvidhasahAyAprAptau yatkRtyaM tadAha na vA (pra. yA) labhijA niuNaM sahAyaM, guNAhiyaM vA guNao samaM vaa| egovi pAvAi vivajayaM(aNAyaraM pA)to, vihareja kAmesu asajjamANo // 1160 // samAdhyarthe sAdhukartavyanirupaNam // 266 // Jain Educa t ional For Private & Personal use only Alw.jainelibrary.org
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohAvRSNA FoXakkeXXXXXXXX vA-cedarthe tatona cet labhet-na prApnuyAt nipuNaM-nipuNabuddhiM sahAyaM guNaiH-jJAnAdibhiradhikaM guNAdhikaM vA guNatojJAnAdiguNAnAzritya samaM vA-tulyaM, ubhayatrAtmana iti gamyaM, veti vikalpe, tataH kimityAha-eko'pi-asahAyo'pi pApAnipApahetvanuSThAnAni vivarjayana-vizeSeNa pariharan viharet-saMyamAdhvani yAyAt kAmeSu-viSayeSu asajana-pratibandhamakurvan , tathAvidhagItArthayativiSayaM cedaM, anyathaikAkivihArasyAgameSu niSiddhatvAt // 5 // 1160 // itthaM jJAnAdInAM duHkhapramokSopAyatvamuktvedAnIM teSAmapi mohAdikSayahetutvAttatkSayasyaiva prAdhAnyena duHkhapramokSahetutvakhvApanArtha yathA teSAM sambhavo yathA ca duHkhasya prasaGgasteSAM cAbhAvastathA vaktumAha jahA ya aMDappabhavA balAgA, aMDaM balAgappabhavaM jahA ya / emeva mohAyayaNaM khu taNhaM, mohaM ca taNhAyayaNaM vayaMti // 1161 // yasyaivArthatvAt yathaiva-yena prakAreNa aNDaprabhavA balAkA, aNDaM ca balAkAtaH prabhavatIti balAkAprabhavaM yathA ca, ko'rthaH-yathA | anayoH parasparamutpattisthAnatA evameva-anenaiva prakAreNa mohaH-ajJAnaM, tacceha mithyAtvadoSaduSTaM jJAnameva gRhyate, AyatanaMutpattisthAnaM yasyAH sA mohAyatanA tAM, khurevArthe, tato mohAyatanAmeva tRSNAM vandatIti yogaH, yathoktamohAbhAve hyavazyambhAvI | tRSNAkSaya iti, mohaM ca tRSNA''yatanaM yasyAsau tRSNAyatanastaM vadanti, tRSNA hi sati vastuni mUrchA, sA cAtyanta dustyajeti rAgapradhAnA, tatastayo rAga upalakSyate, sati tatra dveSo'pi syAditi tRSNAgrahaNena rAgadveSau uktau, etayozcAnantAnu Jan Education For Private & Personal use only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pramAdasthAnamadhyayanam // 267 // |bandhikaSAyarUpayoH sattAyAM avazyambhAvI mithyAtvodayaH, tatra siddha evAjJAnarUpo mohaH, etena ca parasparaM hetuhetumadbhAvAbhidhAnena yathA rAgAdInAM sambhavastathoktam // 6 // 1161 // ___ atha yathaiteSAM duHkhahetutvaM tadAha rAgo ya dosovi ya kammabIyaM, kammaM ca mohappabhavaM vayaMti / ___ kammaM ca jAImaraNassa mUlaM, dukkhaM ca jAImaraNaM vayaMti // 1162 // rAgazca-mAyAlobhAtmakaH dveSo'pi ca-krodhamAnAtmakaH, karmaNo bIja-kAraNaM karmabIjaM, karma casya bhinnakramatvAt mohAt prabhavatItimohaprabhavaM ca-mohakAraNaM vadanti, caH sarvatra samuccaye, karmaceti punaHjAtayazca maraNAni ca jAtimaraNaM tasya mUlaM-kAraNaM duHkhaMduHkhahetuM, casya punararthasya bhinnakramatvAt jAtimaraNaM punarvadanti tIrthakarAdyA iti gamyaM, jAtimaraNasyaivAtizayaduHkhotpAdakatvAt , yaduktaM-"maramANassa jaM dukkhaM, jAyamANassa jNtunno| teNa dukkheNa saMtatto, na sarati jaatimppnno||1||"||7||1162|| IT yatazcaivamataH kiM sthitamityAha dukkhaM hayaM jassa na hoi moho, moho hao jassa na hoi thaa| taNhA hayA jassa na hoi lobho, lobho ho jassa na kiMcaNAI(Natthi paa0)||1163 // duHkha-saMsAramasAtaM vA, hatamiva hataM, kenetyAha-yasya na bhavati mohaH, mohasyaiva tanmUlahetutvAt , tato hi karma, karmaNazca duHkhamityanantaramevoktaM, moho hato yasya na bhavati tRSNA, ko'rthaH ?, tRSNAyA abhAvAn mohAbhAvaH, tRSNAyA api kuto hanana duHkhahetumohaH tatkSayasAdhanA // 267 // Jain Educati o n For Private & Personal use only library
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ XOXOXOS | rAgadveSamohAnAmunmUlanopAyAH mityAha-tRSNA hatA bhavati na yasya lobhaH, korthoM ! lobhAbhAvAttRSNAbhAvaH, sa tarhi kena hata ityAha-lobho hato yasya na kizcanAni-dravyANi santIti gamyam // 8 // 1163 // santvevaM duHkhasya mohAdayo hetavo, hananopAyasteSAM kimayamevotAnyo'pItyAzakya savistaraM tadunmUlanopAyaM vivakSuH prastAvamAracayati, rAgaM ca dosaM ca taheva mohaM, uddhattukAmeNa smuuljaalN| je je uvAyA paDi(apAyA pari pA0 )vajjiyavvA, te kittaissAmi ahANupurdiva // 1164 // spaSTA, navaraM, yadiha rAgasya prAgupAdAnaM pUrva tu mohasya tadeSAM parasparAyatanatvena pUrvAparabhAvasyAniyamAt , tathA uddhattukAmena-unmUlayitumicchatA saha mUlAnAmiva mUlAnAM-tIvrakaSAyodayAdInAM jAlena-samUhena vartata iti samUlajAlastaM, etacca rAgAdInAM pratyeka vizeSaNaM, ye ye upAyAstaduddharaNahetavaH pratipattavyAH-aGgIkartavyAH kartumiti shessH||9|| 1164 // yathApratijJAmAha rasA pagAmaM na hu seviyacA, pAyaM rasA ditti(tta prA0)karA narANaM / dittaM ca kAmA samabhivaMti, dumaM jahA sAuphalaM va pakkhI // 1165 // rasA ityAdi gAthAH 11, rasAH-kSIrAdivikRtayaHprakAma-atyartha na niSevitavyA-nopabhuktavyAH, prakAmagrahaNaM tu vAtAdikSobhanivAraNAya rasA niSevitavyA eva, niSkAraNaniSevaNasya tu niSedha iti khyApanArtha, uktaM ca-"accAhAro na sahei atiniddheNe visayA udijaMti / jAyAmAyAhAro taMpi pagAma na bhuMjAmi // 1 // " kimityevamupadizyate ityAha-yataH prAyaH-bAhulyena VMww.jainelibrary.org Jain Educall .mnational
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ KOKOKE avacUrNiH // 268 // pramAdasthAnamadhyayanam 32 8XOXXXXXXXX rasA niSevyamANA iti gamyaM dRptiH-dhAtUdrekastatkaraNazIlA dRptikarAH, yadvAdIpti-dardIpana-mohAnalajvalanaM tatkaraNazIlA dIptikarAH, narANAmupalakSaNAt strINAM ca, udIrayanti hi te upabhuktAsteSAM mohAnalamiti, evaM ca ko doSa ityAha-dRptaM dIptaM vA naramiti prakramo, jAtivivakSayA bahuvacanaprakrame'pi ekavacanaM, caH-punaH kAmAH-viSayAH samabhidravanti-abhibhavanti, kamiva ka ivetyAhadrumaM yathA svAduphalaM-madhuraphalAnvitaM, (iva) iti bhinnakramastataH pakSiNa iva, iha ca dumopamo narAdiH, svAduphalatAtulyaM ca dRptatvaM dIptatvaM vA, pakSisadRzAzca kAmA iti, anena rasaprakAmabhojane doSa uktH||10|| 1165 // samprati sAmAnyena prakAmabhojane doSamAha jahA davaggI paDariMdhaNe vaNe, samAruo novasamaM uvei| eviMdiyaggIvi pagAmabhoiNo, na baMbhAyarissa hiyAya kassaI // 1166 / / yathA davAgniH pracurendhane vane-araNye, vasati hi kazcit vidhyApako'pi syAdityetadupAdAnaM, samArutaH-savAyuH nopazamavidhyAnamupaiti-prApnoti, evaM davAgnivannopazAmyati, indriyazabdena indriyajanito rAga evoktastasyaivAnarthahetutveneha cintyamAnatvAt , so'gniriva dharmavanadAhakatvAdagnirindriyAgniH, so'pi prakAmabhojinaH-atimAtrAhArasya, prakAmabhojanasya pavanasAmyatvenAtIva tadudIrakatvAd , atazcAyaM na brahmacAriNo hitAya-hitanimittaM, brahmacaryavighAtakatvAt , kasyacit atisusthita| syApi, tadanena prakAmabhojanasya kAkkA parihAryatvamuktam // 11 // 1166 // CoOXXXX prakAmarasa Xbhojane doSAH KOK Jain Education C onal For Privale & Personal use only Soljainelibrary.org
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Education XOXOXOXO XCXCXCXCXX itthaM rAgamuddharttukAmena yattyAjyaM taduktvA yadatiyatnena karttavyaM tadAha vivittasijjA saNajaMtiyANaM, omAsaNANaM (I pA0 ) damiiMdiyANaM / na rAgasatt dhariseha cittaM parAio vAhirivosahe hiM // 9167 // viviktA-khyAdivikalA zayyA - vasatistasyAmAsanaM tena yantritAsteSAM avamAzanAnAM - nyUnabhojanAnAM damitAni - vazIkRtAnIndriyANi yaiH tathA teSAM damitendriyANAM na-naiva rAgaH zatrurivAbhibhavahetutayA rAgazatrurdharSayati- parAbhavati, kiM tat ?, cittaM, kiMtu sa evetthaM parAdhRSyate iti bhAvaH, ka iva ? - parAjitaH - parAbhUto vyAdhiriva - kuSThAdiH auSadhaiH- guDUcyAdyairdehamiti gamyam // 12 // / 1167 // anena viviktazayyAdInAM kAkvA vidheyatvamuktaM, idAnIM viviktazayyAsane yattAdhAnAya viparyaye doSamAha - jahA birAlA sahassa mUle, na mUsagANaM vasahI pasatthA / emeva itthInilayassa majjhe, na baMbhayArissa khamo nivAso // / 1168 // yathA biDAlAvasathasya -mArjAravasatermUle- pArzve na mUSakANAM vasatiH prazastA, avazyaM tatra tadapAyasambhavAt evameva strINAM paNDakAdyupalakSaNametat nilayo - nivAsaH strInilayastasya madhye - antaH na brahmacAriNaH kSamo yukto nivAso - vasatiH, tatra brahmacaryabAdhAsambhavAditi bhAvaH // 13 // 1168 // . XOXO XX indriyajaye khyAdivika lA vasatiH jainelibrary.org
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramAdasthAnamadhyayanam 22 uttarA0 viviktazayyAvasthitAvapi kadAcit strIsampAte yatkRtyaM tadAhaavacUrNiH na rUvalAvaNNavilAsahAsaM, na jaMpiyaM iMgiya pehiyaM vaa| // 269 // itthINa cittaMsi nivesaittA, daTuM vavasse samaNe tavassI // 1169 // na-naiva rUpaM-susthAnatA lAvaNyaM nayanamanasA AhvAdako guNaH, vilAsAH viziSTanepathyaracanAdayaH hAsaH-kapolavikAsAdireSAM samAhAre rUpalAvaNyavilAsahAsaM, na jalpitaM-manmanollApAdi, iGgitaM-aGgabhaGgAdi-prAkRtatvAt bindulopaH, prekSitaM-kaTAkSavIkSitAdi, vA samuccaye, strINAM sambandhi citte nivezya-aho sundaramidamidaM ceti vikalpataH sthApayitvA draSTuM-indriya viSayatAM netuM vyavasyet-adhyavasyediti yogaH, citte nivezyetyanena ca rAgAdyabhisandhi vinA etaddarzanamapi na doSAyeti khyApyate, * nivezyeti ca samAnakAlatve'pi ktvApratyayo'kSiNI nimIlya hasatI'tyAdivat // 14 // 1169 // kimevamupadizyate ityAha adaMsaNaM ceva apatthaNaM ca, aciMtaNaM ceva akittaNaM ca / itthIjaNassAriyajhANajuggaM, hiyaM sayA baMbhavae (cere pA0 ) rayANaM // 1170 // adarzanaM-indriyAviSayIkaraNaM, caH samuccaye, evaH-avadhAraNe, adarzanameva, aprArthanaM ca-anabhilapaNaM, acintanaM caiva rUpAdyaparibhAvanaM akIrtanaM ca-azabdanaM nAmato guNato vA strIjanasya, AryadhyAna-dhAdi tasya yogyaM-taddhetutvenocita khIsaMpAte dRSTinimI asaNapaSajanama // 269 // Jain Educationa l For Privale & Personal use only ujainelibrary.org
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ AryadhyAnayogyaM, hitaM-pathyaM, sadA-sarvakAlaM brahmacarye ratAnAM-AsaktAnAM, tataH sthitametat-na strINAM rUpAdi manasi nivezya draSTuM vyavasyet // 15 // 1170 // nanu-"vikArahetau sati vikriyante, yeSAM na cetAMsi ta eva dhIrAH" tatkimiti rAgamuddha kAmena viviktazayyAsanatAvidheyetyucyate ? ityAzaGkayAha kAmaM tu devIhiM vibhUsiyAI, na cAiyA khobhaiuM tiguttA / tahAvi egaMtahiyaMti nacA, vivittavAso muNiNaM pasattho // 1971 // kAmaM tutti, anumatamevaitat , yaduta devIbhirapyAstAM mAnuSIbhirityaperarthaH, bhUSitAbhiH alaGkRtAbhirna-naiva, cAiattizaktAH kSobhayituM-calayituM saMyamAditi gamyaM, tisRbhirguptibhirguptAstriguptAH, arthAt munayaH, tathApi-yadapyevaMvidhAzcalayituM na zakyante tadapyekAntahitametaditi jJAtvA, ko'rthaH ?, kecidatyantayogino'pi tatsaGgAkSubhyanti, ye tatsaGgAnna kSubhyanti te'pi strIsaMsaktavasativAse "sAhu tavo vaNavAso" ityAdyavarNAdidoSabhAjaH syuriti paribhAvya viviktavAso-viviktazayyAsanAtmako munInAM prazastaH-antarbhAvitaNyarthatayA prazaMsitaH, ataH sa evAzrayaNIya iti bhaavH||16|| 1171 // etatsamarthanArthameva strINAM duratikramatvamAha mukkhAbhikaMkhissavi mANavassa, saMsArabhIrussa Thiyassa dhamme / neyArisaM duttaramatthi loe, jahatthio baalmnnohraao||1172 // munInAM vivitazayyA hitAya zatAH kSobhayitu-calAya . ko'rthaH ?, kecidatyantayA viviktavAso-vivi Jain Educa For Private & Personal use only EXnow.jainelibrary.org
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNi pramAdasthAnamadhyayanam // 27 // 32 mokSAbhikAGkiNo'pi-mukyabhilASiNo'pi-mAnavasyApeH sambandhAtsaMsArabhIrorapi-saMsArAyanazIlasyApi, tathA aperyogAt sthitasyApi dharme naitAdRzamIdRzaM, dustaraM-duratikramaM asti, loke-jagati yathA striyo bAlamanoharA-nirvivekacittAkSepiNyaH dustarAH, dustaratve bAlamanoharatvaM hetuH, tato'tidustaratvAdAsAM parihAryatvena viviktazayyAsanameva zreya iti bhAvaH // 17 // 1172 // nanvevaM strIsaGgAtikamArthamayamupadiSTastathA ca zeSasaGgAtikramaNArthamapi kiM na kazcidupAya upadizyate ?, ityAha ee ya saMgA samaikkamittA, suhuttarA ceva havaMti sesaa| jahA mahAsAgaramuttarittA, naI bhave avi gaMgAsamANA // 1173 // yadvA strIsaGgAtikramaNe guNamAha-etAMzca saGgAna-sambandhAna prakramAt strIviSayAn samatikramya-ullAtha sukhottarAH-sukholajhyAzcaiva bhavanti zeSAH-dravyAdisaGgAH, sarvasAnaGgAM rAgarUpatve samAne'pi strIsaGgAnAmevaiteSu prAdhAnyAditi bhAvaH, dRSTAntamAha-yathA mahAsAgaraM-svayambhUramaNaM uttIrya nadI bhavetsukhottaraiveti gamyaM, vIryAtizayayogata iti bhAvaH, api gaGgAsamAnA gaGgA kila mahAnadI tatsadRzApyAstAmitarA kSudranadItyaperarthaH // 18 // 1173 // | yaduktaM-"vivittasijjAsaNe"tyAdi, tatra viviktAvasathoktA, "omAsaNANa"mityatrAvamAzanatvaM prakAmabhojananiSedhena samarthitaM, damitendriyatvaM tUttaratra vakSyata ityubhayamapekSya "na rAgasattU dharisei citta"mityatra kimiti rAgaparAjayaM pratyevamupadizyate ? ityAzaGkaya rAgasya duHkhahetutvaM darzayitumAha X6XOXXXOXOXOXOX strIsaGgAtikrame zeSasaGgAtikramatvaM sulabham 270 // Jain Education L onal For Privale & Personal use only nelibrary.org
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmAnu gRDyA duHkham kAmANugiddhippabhavaM khu dukkhaM, savasa logassa sadevagarasa / jaM kAiyaM mANasiyaM ca kiMci, tassaMtayaM gacchai biiyraago||1174 // kAmeSu-viSayeSu anugRddhiH-satatAbhikAnA tasyAH prabhavo yasya sat kAmAnugRddhiprabhavameva khorevArthatvAt , kiMnu? duHkhaM, sarvasya lokasya sadevakasya-devAnvitasya, kataraDhuHkhamityAha-yatkAyikaM rogAdi mAnasika ceSTaviyogAdijanyaM kiJcit-svalpamapi, kadAcidetadabhAve'pi etatsyAdata Aha-tasya dvividhasyApi duHkhasyAntakaM-paryantaM gacchati vItarAgo-vigatakAmAnugRddhirityarthaH // 19 // 1174 // nanu kAmAH sukharUpatayaivAnubhUyante, tatkathaM kAmAnugRddhiprabhavameva duHkhamucyate jahA ya kiMpAgaphalA maNoramA, raseNa vanneNa ya bhujmaannaa| te khuddae jIviyapaJcamANA, eovamA kAmaguNA vivAge // 1175 // yathA ceti-yathaiva kimpAko vRkSavizeSastatphalAni, apergamyatvAt manoramANyapi rasena-AsvAdena varNena-raktatvAdinA cAdgandhAdinA ca, bhujyamAnAni te iti tAni lokapratItAni kSodayituM-adhyavasAyAdyairupakramakAraNairvinAzayituM zakyata iti kSudraM tadevAnukampyaM kSudrakaM tasmin sopakrame jIvite-AyuSi pacyamAnAni-vipAkAvasthA prAptAni maraNAntaduHkhadAyInIti zeSaH, prAkRtatvAt liGgavyatyayaH, etadupamAH-kimpAkaphalatulyAH kAmaguNA vipAke-phalapradAnakAle, ko'rthaH?, yathA hi-tAni upabhujya uttarA046 wrwww.jainesbrary.org
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pramAdasthAnama dhyayanam // 27 // 32 mAnAni manoramANyapi vipAke sopakramAyuSAM maraNahetutayA atidAruNAni, evaM kAmA api bhujyamAnA manoramA api vipAke narakAdidurgatiduHkhadAyitayA atyantadAruNA eva // 20 // 1175 // evaM bahuguNasthAnAnuyAyitvena rAgasya prAdhAnyAt kevalasyaivoddharaNopAyamuktvA adhunA tasyaiva dveSasahitasya tamabhidhisudamitendriyatvaM ca vyAcikhyAsuridamAha je iMdiyANaM visayA maNuNNA, na tesu bhAvaM nisire kyaaii| na yAmaNunnesu maNaMpi kujA, samAhikAme samaNe tavassI // 1976 // ye indriyANAM cakSurAdInAM viSayA-rUpAdayaH manojJAH na teSu viSayeSu apergamyatvAt bhAvamapi-abhiprAyamapi prastAvAdindriyANi ca pravartayituM, kiM punastatpravartanamityaperarthaH, nisRjet-kuryAt kadAcit , na cAmanojJeSu mano'pi, atrApIndriyANi | pravarttayituM apyarthaH prAgvat , kuryAt-vidadhyAt, tadanena vAkyadvayenApIndriyadama uktaH, samAdhiH-cittaikAmyaM, sa ca rAgadveSAbhAva eveti sa eva tenopalakSyate, tatastatkAmo rAgadveSoddharaNAbhilASI // 21 // 1176 // itthaM rAgadveSoddharaNaiSiNo viSayebhyo nivartanamindriyANAmupadiSTa, adhunA tveteSu tatpravartane rAgadveSAnuddharaNe ca yo doSastaM pratyekamindriyANi tatprasaGgato manazcAzritya darzayitumAha cakkhussa rUvaM gahaNaM vayaMti, taM rAgaheuM tu mnnunnmaahu| taM dosaheuM amaNunnamAhu, samo a jo tesu sa viiyraago||1177|| KOOKok tapasvI damitendriyo bhavet AT // 271 // Jain Education 2 For Private & Personal use only lainelibrary.org
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatra cakSurindriyasvarUpam cakkhussetyAdi aSTasaptatiH sUtrANi, tatrApi cakSurAzritya trayodaza sUtrANi, cakSuSaH-cakSurindriyasya rUpaM varNaH saMsthAna vA gRhyate aneneti grahaNaM, ko'rthaH?, AkSepakaM, viziSTena hi rUpeNa cakSurAkSipyate vadanti-abhidadhanti tIrthakarAdyA iti gamyaM, tataH kimityAha tad rUpaM rAgaH-abhiSvaGgastaddhetuH tadutpAdakaM, tuH pUraNe, manojJamAhuH, tathA tad rUpaM dveSahetumamanojJamAhuH, tatastayozcakSuHpravarttane rAgadveSasambhavAttaduddharaNAzaktilakSaNo doSa iti bhAvaH, Aha-evaM na kazcit sati rUpe vItarAgaH syAdata Aha-samastu-araktadviSTatayA tulyaH punaryaH tayormanojJetararUpayoH sa vItarAga iva tAdRgrAgAbhAvAt vItarAgaH, upalakSaNAt | vItadveSazca, kimuktaM bhavati?, na tAvaccakSustayoH pravarttayet , kathaJcitpravarttane vA samatAmeva avalambate iti bhaavH||22||1177|| / nanu yadyevaM rUpameva rAgadveSajanakaM tatastaduddharaNArthinastadgataiva cintAstu, rUpe cakSurna pravarttayedityevaM na tu yukkaiva cakSuSaSzcintA ityAzaGkayAha rUvassa cak gahaNaM vayaMti, cakkhussa rUvaM gahaNaM vayaMti / rAgassa heuM sa(ta pA0 )maNunnamAhu, dosassa heuM amaNunnamAhu // 1178 // rUpasya cakSurgRhNAti iti grahaNaM vadanti, tathA cakSuSo rUpaM gRhyata iti grahaNaM grAhyaM vadanti, anena rUpacakSuSoAhyagrAhakabhAva uktaH, tathA ca na grAhakaM vinA grAhyatvaM, nApi grAhyaM vinA grAhakatvamityanayoH parasparamupakAryopakArakabhAva uktaH syAt , anena cAnayo rAgadveSajanane sahakAribhAvaH khyApyate, tathA ca yathA rUpaM rAgadveSakAraNaM tathA cakSurapItyuktaM syAt , ata eva RO-KOKOXO-KO-KO-KOKD-KO-KOK Jain Educati o n For Privale & Personal use only mow.jainelibrary.org
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pramAdasthAnama dhyayanam // 272 // COP Aha-rAgasya hetu-kAraNaM prakramAccakSuH saha manojJena rUpeNa grAhyena varttata iti samanojJaM-manojJarUpaviSayamityarthaH, AhuH-bruvate, doSo-dveSastasya hetumamanojJaM amnojnyruupmaahuH||23|| 1178 // itthaM rAgadveSoddharaNopAyamuktvA etadanuddharaNe ko doSa ityAha rUvesu jo giddhimuvei tivvaM, akAliyaM pAvai so viNAsaM (kilesaM paa0)| rAgAure se jahavA payaMge, Aloalole samuvei macuM // 1179 // rUpeSu yo gRddhiM-rAga upaiti-gacchati tIbrAM-utkaTAM, sa kimityAha-akAle bhavaM akAlika-yathAsthityAyurUparamAdA| geva prApnoti sa vinAzaM-ghAtaM, rAgeNAturo-vihvalo rAgAturaH san sa lokapratItaH yathA veti vAzabdasyaivArthatvAt yathaiva-yenaiva prakAreNa pataGgaH-zalabhaH Aloka:-atisnigdhadIpazikhAdidarzanaM tasmin lolaH-lampaTaH samupaiti mRtyu-prANatyAga, tasyApi hyAlokalolatvaM rAga eveti bhAvaH // 24 // 1179 // je Avi dosaM samuvei tivvaM, taMsi kkhaNe se u uvei dukkhaM (samuti savvaM paa0)| duiMtadoseNa saeNa jaMtU, na kiMci rUvaM avarajjhaI se // 1180 // ma yazceti yastu, api tasminnityatra yokSyate, doSa-dveSaM samupaiti rUpeSviti gamyaM, tIvra, sa kimityAha-tasminnapi kSaNe prastAve yasina dveSa utpannaH saH tuH pUraNe upaiti duHkhaM-cittasantApAdikaM, yathA dviSTo hi kimidamaniSTaM mayA dRSTamiti manasA vyAkulIbhavati paritapyate ca dehena, yadi rUpadarzanAt dveSamupagacchan duHkhamupaiti tatastathAvidharUpadoSeNaivAsya taddhetukaduHkhAvA axoXXXXXXXX cakSurindriyasvarUpam // 272 // Jain Education neubrary a For Privale & Personal use only l
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ B-K ptiriti prAptamityAzayAha-duSTaM damanaM durdAntaM tacca prakramAt cakSuSastadeva doSo dudAntadoSastena svakena-AtmIyena jantuHna XcakSurindriyakizcit svalpamapi rUpaM prakramAt amanojJaM aparAdhyati-duSyati, se-tasya, yadi hi rUpamevAparAdhyet tadAna kasyaciddoSAbhAvaH kharUpam syAt , tathA ca muktyabhAvAdayo doSA iti bhAvaH // 25 // 1180 // itthaM rAgadveSayoIyorapyanarthahetutvamuktaM adhunA dveSasyApi rAgahetukatvAtsa eva mahAnarthamUlamiti darzayaMstasya vizeSataH | pariharttavyatAmAha egaMtaratto ruiraMsi rUve, atAlise se kuNaI posN| dukkhassa saMpIlamuvei bAle, na lippaI teNa muNI viraage|| 1981 // ekAntarakto yo na kathaJcit virAgaM yAti rucire rUpe, kimityAha-atAdRze-anyAdRze sa karoti, pradoSa-dveSaM suMdarInaMda iva surasundarIrAgAtsundA , tathA ca duHkhasya saMpIDanaM saGghAtaM upaiti bAlaH-ajJaH, uktamevArtha vyatirekeNAha-na lipyate-na zlipyate tena dveSakRtaduHkhena muniH viraago-raagrhitH||26||1181|| samprati rAgasyaiva pApakarmahetutAM vaktuM hiMsAdyAzravanimittatAM punarihaiva tavAreNa duHkhajanakatvaM ca sUtraSavenAha ruvANugAsA( vAyA pA0)Nugae ya jIve, carAcarehiM sayaNegaruve / cittehiM te pariyAvei bAle, pIlei attagurU kiliTTe // 1182 // rUpaM prastAvAt manojJa anugacchati rUpAnugA sA cAsau AzA ca rUpAnugAzA, rUpaviSayo'bhilASa ityarthaH, tadanugatazca AR Jain Education ational For Privale & Personal use only HOM.jainelibrary.org
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pramAdasthAnamadhyayanam // 273 // 32 jIvaH, carAcarAn-trasasthAvarAn hinasti-vinAzayati, anekarUpAn-jAtyAdibhedAdanekavidhAna , kAMzcittu citraiH-anekaprakAraiH svakAyaparakAyazastrAdibhirUpAyairiti gamyaM, tAn carAcarajIvAn paritApayati-sarvato duHkhayati, aparAMzca pIDayati, ekadezaduHkhotpAdanena, AtmArtha guruH-svaprayojananiSThaH kliSTo-rAgabAdhitaH // 27 // 1182 // anyacca rUvANuvAeNa (rAgeNa pA0) pariggaheNa, uppAyaNe rkkhnnsNnioge| vae vioge ya kahaM suhaM se, saMbhogakAle ya atitta(tti pA0)lAbhe ? // 1183 // rUpaviSayo'nutApaH-anurAgo rUpAnupAtaH tasmiMzca sati, NaH pUraNe, parigraheNa-mUrchAtmakena hetunA utpAdane-upArjane rakSaNaM ca-apAyebhyo nivAraNaM, saMniyogazca-svaparaprayojaneSu samyagvyApAraNaM rakSaNasaMniyoga tasmin , vyaye-vinAze viyoge-virahe sato'pyanekakAraNajanite, sarvatra rUpasyetiprakramaH, va sukhaM ?, na kvacit, kiM tu sarvatra duHkhameveti bhAvaH, se-tasya jantoH, iyamatra bhAvanA-rUpamUchito hi rUpavadgajAzvakalatrAdInAmutpAdanarakSaNArtha, teSu klezahetUpAyeSu jantuH pravartate, pravartya ca tadapAyAzaGkayA punaH punaH paritapyata eveti siddhamevAsyotpAdanAdiSu duHkhaM, mA bhUt , utpAdanAdiSu rUpasya sukha, sambhogakAle tu bhAvItyAzaGkayAha-sambhogakAle ca upabhogaprastAve ca atRptilAbhe-tRptiprAdhyabhAve sati, ka sukhamiti sambandhaH, uttarottarecchayA hi paritapyata eva rAgI // 28 // 1183 // cakSurindriyasvarUpam // 273 // Jain Education a nal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ cakSurindirakharUpam Aha-evaM parigrahAd duHkhamanubhavatastadbhIratayA, tato nivRttirdoSAntarAnArambho vA kimasya syAdityAzaGkayAha rUve atitte a pariggahaMmi, sattovasatto na uvei tuhi / atuTTidoseNa duhI parassa, lobhAvile AyayaI adattaM // 1984 // rUpe'tRptazca parigrahe ca-tadviSayamUrchAtmake saktaH-sAmAnyenA''saktimAn , upasaktazca-gADhaM AsaktastataH saktazca-pUrvamupasaktazca pazcAt sakkopasakto nopaiti-nopagacchati, tuSTiM-santoSaM, tathA cAtuSTireva doSastenAtuSTidoSeNa duHkhI-yadi mamedamidaM ca rUpavadvastu syAd ityAkAsAto'tizayaduHkhavAn san , parasya-anyasya sambandhi rUpavadvastviti gamyaM, yadvA pareSAM svaM parasvaM prakramAt rUpavadvastu tasmin lobho-gAddhyaM tenAvila:-kaluSaH parasvalobhAvilaH Adatte-gRhNAti adattaM parakIyameva rUpavastviti gamyaM, anena vizeSataH parigraha AsaktirUpadoSAntarArambha uktH|| 29 // 1184 // takimasyaitAvAneva doSa utAnyo'pItyAzaGkayoktadoSAnuvAdena doSAntaramevAha tahAbhibhUyassa adattahAriNo, rUve atittassa pariggahe y| mAyAmusaM vahui lobhadosA, tatthAvi dukkhA na vimuccaI se // 1185 // tRSNAbhibhUtasya-lobhaparAjitasya, tata evAdattaM harati-gRhNAtItyevaMzIlo'dattahArI tasya, tathA rUpe-rUpaviSayo yaH parigrahastasminniti yogaH, casya bhinnakramatvAt atRptasya ca, tatrAsantuSTasya mAyApradhAnaM mRSA-alIkabhASaNaM mAyAmRSA varddhate-vRddhiM | yAti, kuto ?, lobhadoSAt-lobhAparAdhAt , lubdho hi parasvamAdatte, AdAya ca tadgopanaparo mAyAmRSAM vakti, tadanena lobha Jain Education national For Privale & Personal use only Pow.jainelibrary.org
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 274 // eva sarvAzravANAM mukhyo heturityuktaM, tathA rAgaprakrame'pi sarvatra lobhAbhidhAnaM rAge'pi lobhAMzasyaivAtiduSTatvAvedakaM, tatrApi ko pramAdasadoSa ityAha-tatrApi mRSAbhASaNe'pi duHkhAt na vimucyate-na vimuktimApnoti, kiMtu duHkhyeva syAt // 30 // 1185 // sthAnamaduHkhAvimuktimeva bhAvayati dhyayanam mosassa pacchA ya paratthao ya, paogakAle ya duhI duraMte / evaM adattANi samAyaaMto, rUve atitto duhio aNisso // 1186 // mosassatti anRtabhASaNasya, pazcAccedamidaM cet mayA susaMsthApitamuktamiti pazcAttApaH purastAcca kathamayaM mayA vaJcanIya * cakSurindriyaiti cintAvyAkulatvena prayogakAle ca-tadbhASaNaprastAve ca nAsau mamAlIkabhASitAM lakSiSyatIti kSobhataH duHkhI san , tathA svarUpam 9 duSTo'ntaH-paryavasAnamihAnekaviDambanAto vinAzenA'mutra ca narakAdiprAptyA yasyAsau duranto bhavet janturiti gamyaM, tadevaM mRSAdvAreNAdattAdAnasya duHkhahetutvamuktaM, yadvA mosassatti moSasya-steyasyeti vyAkhyA tadA sAkSAdeva tasya duHkhahetutvoktiH, upasaMhAramAha-evamuktaprakAreNa adattAni samAdadAno-gRhNan rUpe'tRptaH san duHkhito bhavati, kIdRzaH sannityAha-anizrI T // 274 // doSavattayA sarvajanopekSaNIya iti kasyacitsambandhinA'vaSTambhena rahitaH san , maithunarUpAzravopalakSaNaM caitat , atiprasiddhatvAcca rAgiNAM tasya sAkSAdanabhidhAnam // 31 // 1186 // uktamevArtha nigamayitumAha Jain Educati o nal For Privale & Personal use only Mjainelibrary.org
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ KE rUvANurattassa narassa evaM, katto suhaM hunja kayAi kiNci?| tatthovabhoge'vi kilesadukkhaM, nivvattaI jassa kaeNa dukkhaM // 1187 // rUpAnuraktasya narasya evaM-pUrvasUtrakadambakoktaprakAreNa kutaH sukhaM bhavet ?, na bhavediti bhAvaH, kimityevaM yatastatra rUpAnurAge ||cakSurindriyaupabhoge'pi-upabhogAvasthAyAmapi klezaduHkhaM-atRptalAbhatAlakSaNabAdhAjanitamasAtaM, upabhogameva vizinaSTi-nirvatayati-utpA- svarUpam dayati yasya-upabhogasya kRte yadartha, Neti vAkyAlaGkAre, duHkhamAtmana iti gamyam // 32 // 1187 // itthaM rAgasyAnahetutAmuktvA dveSasyApi tAmAha emeva rUvaMmi gao paosaM, uvei dukkhohprNpraao| paduddacitto a ciNAi kammaM, jaM se puNo hoi duhaM vivAge // 1188 // evameva yathAnuraktastathaiva rUpe gataH pradveSa-dveSa upaiti-prApnoti, ihaiveti zeSaH, duHkhaughaparamparAM-uttarottaraduHkhasamUharUpAM, tathA praduSTacittaH casya bhinnakramatvAt cinoti ca-badhnAti ca karma, se-tasya punarbhavati duHkha-duHkhahetuvipAkaM anubhavakAle iha paratra ceti bhAvaH, punargrahaNamaihikaduHkhApekSya, azubhakarmopacayazca hiMsAdyAzravAvinAbhAvIti taddhetutvamanenAkSipyate // 33 // 1188 // itthaM rAgadveSAnuddharaNe doSamuktvA taduddharaNe guNamAha rUne viratto maNuo visogo, eeNa dukkhohaparaMpareNa / na lippaI bhavamajhevi saMto, jaleNa vA pukkhariNIpalAsaM // 1989 // Jain Educat bur.lainelibrary.org For Private & Personal use only Hothlational
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 275 // pramAda " rUpe viraktA upalakSaNatvAdadviSTazca manujo manuSyo vizokaH- zokarahitaH, tannibandhanayo rAgadveSayorabhAvAt, etenAnantarokena duHkhAnAmoghAH saGghAtAsteSAM paramparA - santatiH duHkhaugha paramparA tayA na lipyate na spRzyate madhye'pi san tiSThan dRSTAnta- sthAnamamAha - jaleneva, vAzabdasyopamArthatvAt puSkariNIpalAzaM padminIpatraM jalamadhye'pi saditi zeSaH // 34 // 1189 // soyarasa saddaM gahaNaM vayaMti, taM rAgaheuM tu maNunnamAhu / taM dosauM amaNunnamAhu, samo a jo tesu sa vIyarAgo // 1190 // itthaM cakSurAzritya trayodazasUtrANi vyAkhyAtAni evaM zeSendriyANAM manasazca svasvaviSayapravRttau rAgadveSAnuddharaNadoSAbhidhAyIni trayodaza trayodaza sUtrANi vyAkhyeyAni, navaraM zrotasyeti-zrotendriyasya zabda- dhvaniM manojJaM kAkalIgItAdi amanojJaM kharakarkazAdi // 35 // 1190 // tathA sadassa soyaM gahaNaM vayaMti, taM rAgaheuM tu maNunnamAhu / taM dosaheuM amaNunnamAhu, samo a jo tesu sa bIyarAgo // 1191 // saddesu jo gehimuvei tivvaM, akAliyaM pAvai so viNAsaM / rAgAure hariNamiuvva muddhe, sadde atitte samuvei maccuM // 1192 // je yAvi dosaM samuvei tivvaM, taMsi kkhaNe se u uvei dukkhaM / duddatadoseNa saeNa jaMtU, na kiMci sadaM avarajjhaI se // 1193 // egaMtaratte ruiraMsi sa0 // 39 // 1194 // saddANugAsANu0 // 1195 // saddANuvAeNa pariggaheNa0 / / 1196 / / sadde atitte0 // 1197 // taNhAbhibhUyassa0 EXCXCXCXXXXXX XXXX dhyayanam 32 zrotrendriyasvarUpam // 275 // lainelibrary.org
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ x // 1198 // mosassa pacchA ya0 1199 // saddANu0 1200 // emeva sarpami0 // 1201 // sadde viratto0 // 1202 // hariNamigavva muddhetti, mRgaH sarvo'pi pazurucyate, hiraNastu-kuraGga eveti tena viziSyate, hariNazcAsau pazuzca hariNamRga iva mugdhaH-anabhijJaH san zabde-gaurigItAtmake atRptaH-tadAkRSTacittatayA tatrAtRptimAn // 36-47 // 1191-1202 // PXXXX ghANendriyasvarUpam ghANassa gaMdhaM gahaNaM vayaMti0 // 1203 // gaMdhassa ghANaM0 // 1204 // gaMdhesu jogehiM rAgAure osahigaMdhagiddhe, sappe bilAo viva nikkhamaMte // 1205 // je yAvi dosaM0 // 1206 // egaMtaratto ruiraMmi gaMdhe0 | // 1207 // gaMdhANu0 // 1208 // gaMdhANuvA0 // 1209 // gaMdhe atitte // 1210 // taNhA0 // 1211 // mosassa0 // 1212 // gNdhaannu0|| 1213 // emeva gNdhNmi0|| 1214 // gaMdhe virtto0||1215|| ghrANasyeti ghrANendriyasya gandhyata-ghAyata iti gandhastaM manojJaM-surabhiM amanojJaM-asurabhim // 49 // 1203-1204 // tathA-auSadhayo-nAgadaminyAdyAstAsAM gandhe gRddho-gRddhimAn auSadhigandhagRddhaH san ivasya bhinnakramatvAtsarpa iva bilAniSkrAman , sa hi atyantapriyatayA tadgandhaM soDhumazaknuvan bilAdabhiniSkrAmati // 60 // 1205-1216 // Jain Educat onal For Privale & Personal Use Only nebryong
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 276 // 32 jimbhAe rasaM gahaNaM0 // 1216 // rasassa jIhaM gahaNaM vayaMti0 // 1217 // rasesu jo gehi| rAgAure || pramAdabaDisavibhinnakAe, macche jahA Amisabhogagiddhe // 1218 // gAthA 13 // 1228 // sthAnamajihvAyAH-jihvendriyasya rasyate-AsvAdyate iti rasastaM manojJaM-madhurAdi amanojhaM-kaTukAdi // 61-62 // 1216-1217 // dhyayanam baDizaM-pAntanyastAmiSo lohakIlakastena vibhinnakAyo-vidAritazarIro baDizavibhinnakAyaH matsyo-mIno yathA AmiSasyamAMsAderbhogaH-abhyavahArastatra gRddhaH-abhikAGkSavAn aamissbhoggRddhH|| 63-73 // 1218-1128 // kAyassa phAsaM gahaNaM vayaMtiH // 1229 // phAsassa kAyaM gahaNaM0 // 1230 // phAsesu jo gehimu0|* rasanasparzarAgAure sIyajalAvasanne, gAhaggahIe mahise va ranne // 1231 // evaM phAsAbhilAve gAthA 13 // 1241 // nendriyamana__kAya iha sparzanendriyaM, sarvadehagatatvakhyApanArtha cAsyaivamuktaM, tasya sa sparyata iti sparzastaM manojJa-mRduprabhRti amanojJaM svarUpam karkazAdi zItaM-zItasparzavat jalaM-nIraM tatrAvasanno-magnaH zItajalAvasannaH, grAhaiH-jalacaravizeSagRhIto mahiSa ivAraNye, vasati hi kadAcit kenacidunmocyetApItyaraNyagrahaNam 74-86 // 1229-1241 // maNassa bhAvaM gahaNaM0 // 1242 // bhAvassa maNaM g0||1243|| bhAvesu jo gehiM / rAgAure kAmaguNesu // 276 // giddhe, kareNumaggAvahie va nAge // 1244 // evaM bhAvAbhilApe gAthA 13 // 1254 // manasaH-cittasya bhAvaH-abhiprAyaH,sa ceha smRtigocarastaM grahaNaM grAhyaM vadanti, indriyAviSayatvAttasya, manojJaM-manojJarUpAdi KOKOKeXOXOXOXOKARO Jain Education ibrary com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA047 Jain Education I viSayaM, amanojJaM-tadviparItaviSayaM, evamuttaratrApi bhAvaviSayarUpAdyapekSayA vyAkhyeyaM, yadvA svapnakAmadazAdiSu hi manasa eva bhAvoMpasthApito rUpAdirapi bhAva uktaH, sa manaso grAhyaH, svapnakAmadazAdiSu hi manasaH kevalasya vyApAra iti / / 87-88 / / 12421243 // kAmaguNeSu-manojJarUpAdiSu gRddhaH - AsaktaH, ivArthasya casya bhinnakramatvAt kareNyAH mArgeNa - nijapathenApahRtaH- AkRSTaH kareNumArgApahRto nAga iva-hastIva sa hi madAndho'pyadUravarttinIM kareNuM dRSTvA tadrUpAdimohitastanmArgAnugAmitayA avagRhyate saGgrAmAdiSu ca pravezyate tathA ca vinazyati, Aha-evaM cakSurAdIndriyavazAdeva gajasya pravRttiriti kathamasyAtra dRSTAntaH 1, tattvena nocyate, prAdhAnyavivakSayA tvetanneyaM, yadvA tathAvidhakAmadazAyAM cakSurAdIndriyavyApArAbhAve'pi manaH pravRttiriti na doSaH, iha cAnAnupUrvyapi nirdezAGgamitIndriyANAmitthamupanyAsaH // 89-99 / / 1244-1254 // uktamevArtha saGkSepata upasaMhAra vyAjenAha eviMdayatthAya maNassa atthA, dukkhassa heuM maNuyassa rAgiNo / te caiva vapi kayAi dukkhaM, na vIyarAgassa kariMti kiMci / / 1255 // evamuktanyAyena indriyArthAH - cakSurAdiviSayA rUpAdyAH, casya bhinnakramatvAt manaso'rthAzcottarUpAH, upalakSaNatvAdindriyamanAMsi ca duHkhasya hetavo manujasya rAgiNaH, upalakSaNatvAt dveSiNazca viparyaye guNamAha-te cendriyamano'rthAH stokamapisvalpamapi kadAciduHkhaM na-naiva vItarAgasyeti vigatarAgadveSasya kurvanti kizcit zArIraM mAnasaM ca // 100 // 1255 // nanu na kazcana bhogeSu satsu vItarAgaH syAditi kathamasya duHkhAbhAvaH ?, ucyate rAgiNa indriyArthI duHkhahetavaH ainelibrary.org
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ X-K-XOXOS uttarA0 na kAmabhogA samayaM uviMti, na yAvi bhogA vigaI uviNti| pramAdaavacUrNiH je tappaosI ya pariggahI ya, so tesu mohA vigaI uvei // 1256 // sthAnama na-naiva kAmabhogA uktarUpAH samatAM-rAgadveSAbhAvarUpAM upayAnti-upagacchanti, hetutveneti gamyaM, taddhetutve hi teSAM na kazcit | // 277 // dhyayanam rAgadveSavAn bhavet , na cApi bhogA bhujyamAnatayA sAmAnyena zabdAdayo vikRti-krodhAdirUpAM, ihApi hetutvenopayAnti, anyathA na kazcit rAgadveSarahitaH syAt , ko'nayostarhi heturityAha-yastatpradoSI ca-teSu viSayeSu pradveSavAn , parigrahI ca-pari grahabuddhimAMsteSveva rAgItyarthaH, sa teSu viSayeSu mohAdrAgadveSAtmakAt mohanIyAt vikRtimupaiti, rAgadveSarahitastu samatAmityarthAX duktam // 101 // 1256 // kiM svarUpAM punarasau vikRti rAgadveSavazAdupaitIti ?, Aha *rAgadveSAbhAve kohaM ca mANaM ca taheva mAyaM, lobhaM duguMcha araI rahaM ca / vikRterabhAvaH hAsaM bhayaM sogapumitthiveyaM, napuMsaveyaM vivihe ya bhAve // 1257 // AvajaI evamaNegarUve, evaMvihe kAmaguNesu stto| anne ya eyappabhave visese, kAruNNadINe hirime visso|| 1208 // // 277 // gAthAdvayaM, krodhaM ca mAnaM ca tathaiva mAyAM lobhaM jugupsAM arati-asvAsthyaM ratiM ca-viSayAsaktirUpAM hAsaM-cakravikAzalakSaNaM | bhayaM zokaM ca-priyaviprayogajaM manoduHkhAtmakaM puMvedaM-yoSidabhilASaM, vividhAMzca-nAnAvidhAn bhAvAn-harSaviSAdAdInabhiprAyAn KOKOKO in Educa tion For Private & Personal use only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAgadveSasvarUpaM taduddharaNo pAyAzca Apadyate-prApnoti, evaM-amunA rAgadveSavacAlakSaNena prakAreNa anekarUpAn-bahubhedAnanantAnubandhyAdibhedena tAratamyabhedena ca, evaMvidhAnuktarUpAn vikArAniti gamyaM, kAmaguNeSu saktaH-abhiSvaGgavAn , upalakSaNatvAt dviSTazca, anyAMzcaitatprabhavAn | krodhAdijanitAn vizeSAn paritApadurgatipAtAdIna , kIdRzaH sannityAha-kAruNyAspadIbhUtaH dIna ityarthaH, hirimetti-hImAn lajjAvAn , kopAdhApanno hi vinAzAdikamihaivAnubhavan paratra ca tadvipAka-atikaTukaM paribhAvayan prAyo'tidainyaM lajAM ca bhajate, tathA vaissetti ArSatvAt dveSyaH-taddoSaduSTatvAt sarvasyAprItibhAjanam // 102-103 // 1257-1258 // yatazcaivaM rAgadveSAveva duHkhamUlamataH prakArAntareNApi tayoruddharaNopAyaM vivakSustadviparyaye doSamAha kappaM na icchijja sahAyalicchU, pacchANutAveNa tavappabhAvaM / evaM vikAre amiyappayAre, AvajaI iMdiyacoravasse // 1259 // kalpate-svAdhyAyAdikriyAsu samartho bhavatIti kalpo-yogyastaM, apergamyatvAt kalpamapi, kiM punarakalpaM ziSyAdIti gamyaM, necchet-nAbhilaSet, sahAyalipsuH mamAyaM dehasambAdhanAdi sAhAyyaM kariSyatItyabhilASukaH san , tathA pazcAditi-prastAvAt vratasya tapaso vA aGgIkArAduttarakAlamanutApaH-kimetAvanmayA kaSTamaGgIkRtamiti cittasantApAtmako yasya saH pazcAnutApaH, cAdanyAdRzazca sambhUtiyativat bhavAntare bhogaspRhayAlustapaHprabhAvaM prakramAnnecchet , yathA na zakyamaGgIkRtaM tyaktuM, paraM yadyasya vratasya tapaso vA phalamasti tata etasmAdihaiva AmoSadhyAdilabdhirastu, tadanyApekSayA anu-bhavAntare zakracakrivibhUtyAdi bhUyAditi, kimityevaM niSiddhyate ityAha-evaM-uktaprakAreNa vikArAn-doSAn amitaprakArAn-anekabhedAn Apadyate-prApnoti H Jain Educ ow.jainelibrary.org a tional
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 278 // indriyANyeva caurA dharmasarvasvApaharaNAttadvazyaH tadAyatta indriyacauravazyaH, IdRzasya hi kalpyatapaHprabhAvecchArUpeNa prakAreNa sparzanAdIndriyavazyatA'vazyambhAvinIti, evaM ca vadato'yamAzayaH - tadanugrahabuddhyA kalpaM puSTAlambane ca tapaHprabhAvaM ca vAJchato'pi na doSaH, yadvA kalpamuktarUpaM necchet, sahAyalipsuryadi kathamamI me dharmasahAyAH syuriti evamabhilASukamapi, AstAM anyamiti bhAvaH, jinakalpikApekSaM caitat etena rAgahetupariharaNamuktaM, upalakSaNaM caitadanyeSAmapi rAgahetUnAM dveSahetUnAM ca parihArasya, tataH siddhaM dvayorapyuddharaNopAyAnAM tadviparyaye ca doSANAmabhidhAnam // 104 // 1259 // pUrva rAgadveSoddharaNopAyaviparyaye doSa uktaH, adhunA tu tameva doSAntarahetutoktidvAreNa samarthayati taosi jAyaMti paoaNAI, nimajjiDaM mohamahannavaMmi / suhesiNo dukkhaviNoya[ mukkha ]NaTThA (moyaNAe po0 ), tappacayaM (o pA0 ) ujjamae arAgI // / 1260 // tato-vikArApatteranantaraM se-tasya jAyante - utpadyante prayojanAni - viSayasevanaprANihiMsAdIni, antarbhAvitaNyarthatvAnnimajjituM prakramAttameva jantuM mohamahArNave, ko'rtho ?, yairmohamahArNavanimagna iva jantuH kriyate sa hyutpannavikAratayA mUDha evAsIt, viSayAsevanAdiprayojanaizca sutarAM muhyati, kIdRzasyaitAni syurityAha- sukhaiSiNaH-sukhAbhilaSaNazIlasya, duHkhanodanArtha - duHkhaparihArArtha, sukhaiSitAyAM hi duHkhaparihArAya viSayasevanAdiprayojanasambhava iti bhAvaH kadAcidevaMvidhaprayojanAdapi tatrAyamudAsIna eva syAdityAzaGkayAha tatpratyayaM-uktarUpaprayojananimittaM ca syaivArthatvAt udyacchatyeva, ko'rthaH ? tatpravRttAvutsahata eva rAgI - rAgavAn, upalakSaNatvAt dveSI ca san, rAgadveSayoreva sarvAnarthamUlatvAt // 105 // 1260 // Jain Education tional bXoxoxox XOXOXOXO**** pramAda sthAnama dhyayanam 32 rAgadveSA anarthahetu // 278 // jainelibrary.org
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ kutastayoreva sarvAnahetutvamityAzaGkhyAha virajamANassa ya iMdiyatthA, saddA(vaNNA pA0)iyA taaviyppgaaraa| na tassa sabve'vi maNunnayaM vA, nivvattayaMtI amaNunnayaM vA // 1261 // virajyamANasya, upalakSaNAdadviSatazca punaH indriyArthAH-zabdAdikAH, tAvanta iti yAvanto loke pratItAH prakArAH kharamadhurAdibhedA yeSAM te tAvatprakArAH, bahubhedA ityarthaH, na tasya manujasya sarve'pi-samastA api manojJatAM nivartayantijanayanti amanojJatAM vA, kintu rAgadveSavata eva, ko'rthaH-1 svarUpeNa hi rUpAdayo na manojJatAM amanojJatAM vA kartumAtmanaH kSamAH, kintu raktetarapatipatradhyavasAyavazAt , uktaM cAnyairapi-"parivAdakAmukazUnAmekasyAM pramadAtanau / kuNapaM kAminI bhakSya| miti tisro viklpnaaH||1||" tato vItarAgasya tannirvartanahetubhAvAt kathamamI manojJatAM amanojJatAM vA nirvatayeyuH, tadaXbhAve ca kathaM viSayasevanAkrozadAnAdiprayojanotpattiriti ?, pUrva sati manojJatve'manojJatve ca samasya rUpAdInAM akiJcitkaratvamuktaM, iha tu manojJatvAmanojJatve'pi tAdRzasya na bhavata ityucyate iti pUrvasmAdvizeSaH // 106 // 1261 // tadevaM rAgAvUddharaNopAyAnuktvopasaMharannAha evaM sasaMkappavikappaNAsuM (so pA0), saMjAyaI samayamuvaTThiyassa / atthe ca saMkappayao tao se, pahIyae kAmaguNesu taNhA // 1262 // evaM-uktaprakAreNa svasya-AtmanaH saMkalpAH-prakramAt rAgadveSamoharUpAdhyavasAyAsteSAM vikalpanAH-sakaladoSamUlatvAdipari rAgadveSAbhAva indriyArthAnAmakiJcit karatvam Jain Educati Pinjainelibrary.org o nal
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 279 // bhAvanAH svasaGkalpavikalpanAstAsu upasthitasya-udyatasyeti sambandhaH, kimityAha-saJjAyate-samutpadyate, samayaMti ASatvAt pramAdasamatAM-mAdhyasthya, tathA arthAna-jIvAdIn casya bhinnakramatvAt saGkalpayatazca-zubhadhyAnaviSayatayA adhyavasyataH, tata iti sthAnamasamatAyAH, se-tasya sAdhoH prahIyate-prakarSaNa hAni yAti, kA'sau ?, kAmaguNAdiSu-rUpAdiSu tRSNA-abhilASo lobha ityarthaH, dhyayanam samatAyAM hi uttarottaraguNasthAnAvAptyA kSIyata eva lobha iti, yadvA evaM-uktaprakAreNa samakaM-ekakAlamupasthitasya-udyatasya * rAgAyuddharaNopAyeSviti prakramaH, kimityAha-svasaMkalpanAM-AtmasambandhinAM rAgAdyadhyavasAyAnAM vikalpanA-vizeSeNa chedanaM, Azu-zIghra saJjAyate-bhavati, tathA ca ko guNaH ? ityAha-arthAn-rUpAdIn asaGkalpayato-rAgAdiviSayatayA anadhyavasyataH, rAgadveSAbhAve tata iti saGkalpavikalpanAtaH se-tasya prahIyate kAmaguNeSu tRSNA // 107 // 1262 // tRSNAyA kIdRzaH san kiM vidhatta ityAha ghAtikarmAso vIyarAgo kayasavvakicco, khavei nANAvaraNaM khaNeNaM / bhAvazca taheva jaM darisaNamAvarei, jaM caMtarAyaM pakarei kammaM // 1263 // ___sa prahINatRSNo-vItarAgadveSaH syAt , tRSNA hi lobhaH, tatkSaye ca kSINakaSAyaguNasthAnAvAptiriti, tathA kRtasarvakRtya iva X // 279 // kRtasarvakRtyaH, prAptaprAyatvAdanena mukteH kSapayati-kSayaM nayati, jJAnAvaraNaM kSaNena-samayena tathaiva yaddarzanaM-cakSurdarzanAdyAvRNotisthagayati darzanAvaraNamityarthaH, yaccAntarAyaM-dAnAdilabdhau vighnaM prakaroti karma antraaynaamkmityrthH|| 108 // 1263 // abhAvaH tato in Education in materia For Private Personal use only Sainelibrary.org
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatkSayAcca kaM guNamavApnotItyAha savvaM tao jANai pAsaI ya, amohaNo hoi niraMtarAe / aNAsave jhANasamAhijutto, Aukkhae mukkhamuvei suddhe // 1264 // sarvaM tato jJAnAvaraNAdikarmakSayAt jAnAti vizeSarUpatayA, pazyati ca sAmAnyarUpatayA, tathA cAmohano-moharahito bhavati, nirantarAyo - nirgatAntarAyo'nAzravaH, dhyAnaM-zukladhyAnaM tena samAdhiH - paramasvAsthyaM tena yuktaH sahito dhyAnasamAdhiyuktaH, AyuSaH upalakSaNAd nAmagotravedyAnAM ca kSaye sati mokSamupaiti, zuddho-vigatakarmamalaH // 109 // 1264 // Jain Educationational mokSagatazca yAdRzaH syAttadAha so tassa savvasa dussa mukkho, jaM bAhaI sayayaM jaMtumeyaM / dIhAmayavimuko sattho, to hoi acaMtasuhI kayattho / 1265 // sa mokSaprApto jantuH subvyatyayAt tasmAt jAtijarAmaraNarUpatvena pratipAditAt sarvasmAt duHkhAt muktaH- pRthagbhUtaH, yaH kIdRgityAha-yaduHkhaM bAdhate- pIDayati satataM - anavarataM jantuM etaM pratyakSaM, dIrghANi yAni sthititaH prakramAt karmANi tAnyAmayA |iva-rogA iva vividhabAdhAvidhAyitayA tebhyo vipramukto dIrghAmayavipramuktaH, ata eva prazastaH - prazaMsArhaH, tataH kimityAha - to | iti tato dIrghAmayavipramokSAdbhavati, antaM-atikrAntaM atyantaM tAdRg sukhamasyAstIti saH, ata eva kRtArthaH // 110 // 1265 // ghAtikSayAt krameNa mokSaprAptiH
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 cUrNaH // 280 // XOXOXXXXXXXXXX sarvAdhyayanArtha nigamayitumAha aNAikAlappabhavassa eso, savvassa dukkhassa pamukkha ( saMsAracakassa vimokkha pA0 ) maggo / viyAhio jaM samuvica sattA, kameNa acaMtasuhI bhavati // 1266 // tibemi // // pamAyadvANaM // 32 // anAdikAlaprabhavasya-utpannasya, eSa pUrvoktaH, sarvasya duHkhasya pramokSamArga upAyo vyAkhyAtaH, yaH kIdRgityAha-yaM duHkhapramokSamArga samupetya-samyak pratipadya sattvAH prANinaH krameNa uttarottaraguNapratipattirUpeNAtyantasukhino bhavanti // 111 // 1266 // iti pramAdasthAnAdhyayanAvacUriH // 32 // Jain Educationational *********************************2424242929292424 // iti zrIuttarAdhyayane dvAtriMzamasya pramAdasthAnAdhyayanasya avacUriH samAptA // pramAda sthAnama dhyayanam 32 pramAdasthAnaparihAreNa mokSaprAptiH * // 280 // ainelibrary.org
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha karmaprakRtinAma trayastriMzattamamadhyayanam / karmASTakabhaNanapratijJA anantarAdhyayane pramAdasthAnAnyuktAni, taizca karma badhyate, tasya ca kAH prakRtayaH? kiyatI vA sthitirityAdi saMdehApanodAyedamArabhyate, asya ca karmaprakRtiriti nAmaaTTa kammAI vucchAmi, ANupurdivajahakkama (suNeha me pA0) jehiM baddhe ayaM jIve, saMsAre pariva(ya paa0)tte||1267|| ___ aSTeti aSTasajayAni kriyante-mithyAtvAdibhirhetubhirjIveneti karmANi vakSyAmi subvyatyayAdAnupUrvyA, iyaM ca pazcAnupUrvyAdibhirapi syAdityAha-yathAkrama-kramAnatikrameNa pUrvAnupUyetyarthaH, yaiH karmabhiH baddhaH-zliSTaH ayaM jIvaH saMsAre parivarttate'jJAtAdivividhaparyAyAnubhavanato'nyathA bhavati // 1 // 1267 // yathApratijJAtamAhanANassAvaraNijaM, dasaNAvaraNaM thaa| veyaNijaM tahA mohaM, AukammaM taheva ya // 1268 // nAmakammaM ca goyaM ca, aMtarAyaM taheva y| evameyAI kammAI, aTTheva ya samAsao // 1269 // gAthA 2, jJAnaM Apriyate-sadapyAcchAdyate anena paTeneva raviprakAza ityAvaraNIyaM, darzanamAtriyate vastuni pratIhAreNeva nRpadarzanamaneneti darza0, tathA vedyate-sukhaduHkhatayA anubhUyate lihyamAnamadhuliptAsidhArAvaditi veda0, tathA mohayati jAnA JainEducation For Privale & Personal use only im.lainelibrary.org
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH karmaprakRti nAmAdhyayanam 33 // 28 // namapi madyapAnavadvicittatAjananeneti mohastaM, Ayati-Agacchati svakarmAptanarakAderniSkramitumanaso'pyAtmano nigaDavatpratibandhakatAmityAyustadeva karma, tathaiva ca, namayati gatyAdyanekabhAvAnubhavanaM pratyAtmAnaM citrakara iva hastyAdibhAvaM prati rekhAkRtimiti nAmakarma, caH samuccaye, gIyate-zabdyate uccAvacaiH zabdaiH kulAlAdivad mRdravyamata Atmeti gotraM ca, antarA dAtRgrAhakayorbhANDAgArikavadvighnahetutayA ayate-cchatItyantarAyaM, tathaiva ca sarvatrAsadapi karmeti sambadhyate, upasaMhAramAha-evametAni karmANi aSTaiva, tuH pUraNe samAsataH saGkepeNa, vistarastu yAvanto jantubhedAstAnyapi tAvantItyanantAnyeveti bhAvaH, atra ca jJAnadarzanasvatattvo'yamAtmA ityantaraGgatvAttayorAditastadAvaraNopAdAnaM, tulye'pi tayorantaraGgatve jJAnopayoga eva sarvalabdhInAmavAptirato jJAnasya prAdhAnyAttadAvaraNasya prAga , tadanu darzanAvaraNasya, tataH kevalino'pi sAtabandho'stIti vyApitvAdvedanIyasya, tato'pi prAyaH saMsAriNAmiSTAniSTaviSayasambandhAt sukhaduHkhe syAtAM, iSTAniSTatA ca rAgadveSAbhyAM, tadrUpaM ca prAyo mohanIyamiti tasya, tatazcaitatprakarSApakarSabhAvitvAdAyurnibandhanAnAM bahArambhaparigrahatvAdInAM tadudbhavaM cAyuSkamiti tasya, tadu| dayazca prAyo gatyAdinAmodayAvinAbhAvIti tato nAmnaH, tato'pi ca narakAdinAmodayasahabhAvyeva gotrodaya iti gotrasya, tatazcoccanIcabhedabhinnAtyAyo dAnAdilabdhibhAvAbhAvI tayozcAntarAyakSayodayAvantaraGgahetU iti tadanu antarAyasyeti | // 2-3 // 1268-69 // karmaNo mUlaprakRtIrutvottaraprakRtIrAhanANAvaraNaM paMcaviha, sujhaM AbhiNibohiyaM / ohinANaM taIyaM, maNanANaM ca kevalaM // 1270 // karmASTakasvarUpam // 28 // Jain Education MHAND For Private & Personal use only adjainelibrary.org
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnadarzanAvaraNabhedAH PAIKOKEKOOKSKO-KOKOKOKOXOXOOKa gAthA 12, jJAnAvaraNaM paJcavidhaM-paJcaprakAra, tacca kathaM paJcavidhamityAzaGkAyAM AvAryabhedAdevehAvaraNabheda ityAzayenehAvAryasya jJAnasya bhedAnAha-zrutaM, AminibodhikaM-matijJAnaM, avadhijJAnaM tRtIyaM, manojJAnaM ca, kevalaM-kevalajJAnam // 4 // 1270 // niddA taheva payalA niddAniddA ya payalapayalA ya / tatto ya thINagiddhI paMcamA hoi nAyavvA // 1271 // nidrANaM nidrA-sukhapratibodhA, tathaiveti-tenaiva nidrAvatkiJcit zubharUpatAprakAreNa pracalatyasyAmAsIno'pi pracalA, yaduktaM "payalA hoi Thiassa" utti, nidrAnidrA cAtizayanidrA duHkhapratibodhAtmikA, atizayakhyApanArtha dviruccAraNaM, pracalA 2 cAtizayapracalA, sA hi caGgamyamANasyApi syAt , cazabdAvubhayatra tulyatAkhyApakau, dve api hyazubhatayA tulye eveti, tataH prakRSTatarAzubhAnubhAvatayA tAbhya uparivartinItyarthaH, casya bhinnakramatvAt styAnA-saMhatopacitA gRddhiryasyAM styAnagRddhizca, etadudaye * vAsudevabalArddhabalaH prabalarAgadveSodayavAMzca janturjAyate, ata eva ca paricintitArthasAdhanyasAvucyate, tuH pUraNe, paJcamI bhavati jJAtavyA // 5 // 1271 // cakkhumacakkhUohissa dasaNe kevale ya aavrnne| evaM tu navavigappaM nAyavvaM saNAvaraNaM // 1272 // ___ mo'lAkSaNikaH, tatazcakSuzcAcakSuzcAvadhizca cakSuracakSuravadhIti tasya darzane-svasvaviSayasAmAnyaparicchede darzane iti pratyeka yojyate, tathA kevale ca-prakramAt kevaladarzane sarvadravyaparyAyANAM sAmAnyAvabodhe, AvaraNaM cakSurdarzanAdiviSayaM, evaM anena nidrApaJcavidhatvacakSurdarzanAvaraNAdicaturvidhAtmakena prakAreNa tuH-pUraNe nava vikalpA-bhedA yasya tannavavikalpaM jJAtavyaM darzanAvaraNam // 6 // 1272 // *6XOXOXOXOXOXXXX Ko Sain Education stational For Privale & Personal use only T ur.jainelibrary.org
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH karmaprakRti nAmAdhyayanam // 282 // 33 veyaNiyaMpi hu (ya) duvihaM, sAyamasAyaM ca AhiyaM / sAyassa u bahabheyA, emevAsAyassavi // 1273 // vedanIyaM-vedanIyakarmApi, caH pUraNe, dvividhaM-dvibhedaM, sAta-sukhaM zArIraM mAnasaM ca, ihopacArAttannibandhanaM kApyevamuktaM, asAtaM caitadviparItaM AkhyAtaM tIrthakRdbhiriti zeSaH, torapyarthatvAtsAtasyApi bahavaH-bhedAH, na kevalaM jJAnadarzanayorityaperarthaH, teca taddhetubhUtabhUtAnukampAdInAMbahubhedatvAt , evameva bahava eva bhedA asAtasyApi, duHkhazokatApAditaddhetubahuvidhatvAdeva // 7 // 1273 // mohaNIyaMpi ya duvihaM, daMsaNe caraNe tahA / dasaNe tivihaM vuttaM, caraNe duvihaM bhave // 1274 // mohanIyamapi dvividha, dvaividhyamAha-darzane-tattvarucirUpe caraNe-cAritre, tathA ca, ko'rthaH?, darzanamohanIyaM cAritramohanIya ca, tatra darzane-darzanaviSayaM prakramAt mohanIyaM trividhamuktaM, caraNe-caraNaviSayaM mohanIyaM dvividhaM bhavet // 8 // 1274 // yathA darzanamohanIyatraividhyaM tathAha sammattaM ceva micchattaM, sammAmicchattameva ya / eyAo tinni payaDIo, mohaNijassa daMsaNe // 1275 // samyag bhAvaH samyaktvaM-zuddhadalikarUpaM yadudaye tattvaruciHsyAt, caiveti pUraNe, mithyAtvam-azuddhadalikarUpaM, yatastattve atattvamatattve tattvamiti buddhirutpadyate, samyamithyAtvameva ca-zuddhAzuddhadalikarUpaM, yat ubhayasvabhAvatA jantoH syAt , ihaca samyaktvAdayo jIvadharmAH taddhetutvAcca dalikeSvetadvyapadezaH, etAH pUrvoktAstisraHprakRtayo mohanIyasya darzane-darzanaviSayasya // 9 // 1275 // carittamohaNaM kamma, duvihaM tu viyAhiyaM (cArittamohaNijjaM duvihaM, vocchAmi aNupuvvaso paa0)| kasAyamohaNijaM ca, nokasAyaM taheva ya // 1276 // vedanIyadarzanamoha bhedAH // 2. 82 // XOXOXO w For Private&Personal Use Only Jain Educa .lainelibrary.org t ional
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA048 " caritre muhyate'neneti caritramohanaM karma, uttaratra tuzabdasya bhinnakramatvAt punardvividhaM vyAkhyAtaM kathamityAha - kaSAyAHkrodhAdayastadrUpeNa vedyate - anubhUyate yattatkaSAya vedanIyaM, caH samuccaye, nokaSAyamiti prastAvAt nokaSAyavedanIyaM, tathA samuccaye, eveti pUraNe // 10 // 1276 // anayorapi bhedAnAha solasa vihameeNaM, kammaM tu kasAyajaM / sattaviha navavihaM vA, kammaM no kasAyajaM // 1277 // SoDazavidhaH-SoDazaprakAro yo bhedo-nAnAtvaM tena, lakSaNe tRtIyA, yadvA SoDazavidhaM bhedena, prAkRtatvAt bindulopaH, karma, tuH punararthe bhinnakramazca, kaSAyebhyo jAyate iti kaSAyajaM kaSAyavedanIyamityarthaH, prAkRtatvAt bindulopAt saptavidhaM navavidhaM vA karma punarnokAyajaM - nokapAyavedanIyaM tatra saptavidhaM hAsya 1ratya 2 rati3 bhaya 4zoka 5 jugupsAH 6 SaT vedazca sAmAnyavivakSayaika eveti, puMstrInapuMsaketi vedatrayavivakSAyAM tu Sastriyo mIlitA nava bhavantIti navavidham // 11 // 1277 // neraiyatirikkhAU, maNussAuM taheva ya / devAUyaM cautthaM tu, AukammaM cavvihaM // 1278 // AyuH zabdaH pratyeka zabde yojyastato nairayikAyuH, tiryaJcaH - ekendriyAdayasteSAmAyustiryagAyuH, manuSyAyuH, tathaiva ca tadbhavAvasthitihetutayaiva, devAyuH caturtha, tuH pUraNe, evaM cAyuSkarma caturvidham // 12 // 1278 // Jain Educationtional nAmakammaM duvihaM, suhamasuhaM ca AhiyaM / suhassa u bahU bhaiyA, emeva ya asuhassavi // 1279 // nAmakarma dvividhaM kathamityAha - zobhate sarvAvasthAsu anenAtmeti zubhaM azubhaM ca tadviparItaM vyAkhyAtaM zubhasya tviti **** XXX-8 BX BX X X cAritramohanIyanAmAyu:karmaNAM bhedAH lainelibrary.org
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmaprakRtinAmAdhyayanam 33 uttarA0 zubhasyApi bahavo bhedAH, evamevAzubhasyApi, tadapi bahubhedamiti bhAvaH, tatrottarabhedataH zubhanAmno'nantabhedatve'pi madhyamavivaavacUrNiH kSayA manuSyagatidevagatyAdayaH saptatriMzadbhedAH, tathA azubhanAmno'pi madhyamavivakSayA narakagatitiryaggatyAdicatustriMzadbhedAH // 13 // 1279 // // 28 // goyaM kammaM duviha, ucca nIyaM ca AhiyaM / uccaM aTTAvihaM hoi, evaM nIyapi AhiyaM // 1280 // * gotraM karma dvividhaM, uccamikSvAkujAtyAdi, nIcaM tadviparItaM AkhyAtaM, tatroccam-uccairgotraM aSTavidhaM bhavati, evaM nIcamapi nIcargotramapi AkhyAtaM, aSTavidhatvamuccanIcairgotrayobandhahetvaSTavidhatvAda, aSTau hi jAtyamadAdaya uccairgotrasya bandhahetavaH, tAvanta eva jAtimadAdayo nIcairgotrasya // 14 // 1280 // dANe lAbhe ya bhoge ya, uvabhoge vIrie thaa| paMcavihamantarAyaM, samAseNa vivAhiyaM // 1281 // dAne lAbhe ca bhoge-sakRddhogyapuSpAhArAdiviSaye, upabhoge-punaHpunarupabhogyabhavanAGganAdiviSaye, tathA vizeSeNa Iryate-ceSTyate aneneti vIrya tasmin , tathA samuccaye, sarvatra antarAyamiti prakramaH, tatazca viSayabhedAtpaJcavidhamantarAyaM samAsena vyAkhyAtaM, tatra dAnAntarAya-yat sati viziSTe gRhItari deye ca vastuni tatphalamavagacchato'pi dAnapravRttimupahanti, yatpunarviziSTe'pi dAtari yAvanipuNe'pi yAcitari upalabdhiupaghAtakRllAbhAntarAyaM, bhogAntarAyaM tu sati vibhavAdau sampadyamAne vA AhAramAlyAdau yadvazAt na bhute, upabhogAntarAyaM tu yasyodayAtsadapi vastrAlaGkArAdi nopabhule, bIryAntarAyaM yadvazAt balavAn nIrugvayaH| stho'pi tRNakubjIkaraNe'pyasamarthaH // 15 // 1281 // KUKUKKUKUKKU-KO-KI-KAR gotrAntarAyayorbhedAH R // 283 // in EducatURAL For Privale & Personal use only MaMjainelibrary.org.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ pradezAgrakharUpam itthaM prakRtayo'bhihitAH, samprati etannigamanAyottaragranthasambandhanAya cAha eyAo mUlapayaDIo, uttarAo a AhiyA / paesaggaM khittakAle ya, bhAvaM cAduttaraM suNa // 1282 // etA anantaroktA jJAnAvaraNAdirUpA mUlaprakRtayastathA uttarA uttaraprakRtayazca zrutAvaraNAdyAH, cazabdaH zrutAdInAM apyakSarAnakSarAdibahubhedasUcakaH AkhyAtAH, pradezAH-paramANavasteSAmagraM parimANaM pradezAgraM, kSetrakAlau ca, tatra ca kSetraM-AkAzakAlazca baddhasya karmaNo jIvapradezAvicaTanAtmakaH sthitikAlaH, bhAvaM ca-anubhAgalakSaNaM karmaNaH paryAyaM catuHsthAnikatristhAna, kAdirasamiti yAvat , ata uttaramiti ataH-prakRtyabhidhAnAdUrdhva zRNu kathyamAnamiti zeSaH // 16 // 1282 // tatra pradezAgramAha savvesiM ceva kammANaM, paesaggamaNaMtagaM / gaMThiyasattAIyaM (gaMThi(pa)sattA'NAi pA0), aMto siddhANa AhiyaM // 1283 // caH-pUraNe, evo'pyarthaH, tataH sarveSAmapi karmaNAM jJAnAvaraNAdInAM pradezAgraM-paramANuparimANaM, anantameva anantakaM anantANuniSpannatvAttadvargaNAnAM, taccAnantakaM granthiriva granthiH-ghanarAgadveSapariNAmastaM gacchanti granthigAste ca te sattvAzca granthisattvAH, ye granthidezaM gatvA'pi tadbhedAvidhAnena na kadAcidupariSTAgantAraH, te cAbhavyA evAtra gRhyante, tAnatItaM-tebhyo'nantaguNatvenAtikAntaM granthigasattvAtItaM, tathA antaH siddhAnAmAkhyAtaM, siddhebhyo hi karmaparamANavo'nantabhAga eva, tadapekSayA siddhAnAmanantaguNatvAt , ataH saGkhyAmapekSya siddhAntarvati tadanantakamucyate, ekasamayagrAhyakarmaparamANvapekSaM caitat // 17 // 1283 I-KO-KOKOKO-KI-KO-XOXOXOKOKSATTA Jain Educatio n al For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8* uttarA0 avacUrNiH // 284 // karmaprakRtinAmAdhyayanam 33 6xOXXXXXXXX samprati kSetramAha savvajIvANa kammaM tu, saMgahe chahisAgayaM / sabvesuvi paesesu, savvaM sabveNa baddhagaM // 1284 // sarvajIvAnAM karma tuH pUraNe saGgrahe-bandhe saGgrahaNakrivAyAM, yogyaM bhavatIti zeSaH, yadvA sarvajIvAH, NetyalaGkAre karma saMgahetisaGgahanti, kIdRzaM sadityAha-paNNAM dizAnAM samAhAraHSadizaMtatra gataM, atra catasro dizaH pUrvAdyAH Uodho dvayaM ceti SaT , idaM cAtmAvaSTabdhAkAzapradezApekSayocyate, yatra hyAkAze jIvo'vagADhastatraiva ye karmapudgalAste rAgAdisnehaguNayogAdAtmani laganti, na kSetrAntarAvagADhAH, bhinnadezasya tadbhAvapariNAmAbhAvAt , alpatvAcceha vidizAmavivakSitatvena padizAgatamityuktiH, yato vidigvyavasthitamapi karmAtmanA gRhyate, iha ca kSetraprastAve yaddignirUpaNaM taccAsAmAkAzAdabhedajJApanArtha, tadbhedena tAsAmapratIteH, tathA * ca dizAM dravyAntaratvamapAstaM, tathA padiggatamapi dvIndriyAdInevAdhikRtya niyamena vyAkhyeyaM, ekendriyANAmanyathApi sambhavAt tathA cAgamaH-"egeMdiyA NaM bhaMte ! teyAkammapoggalANaM gahaNaM karemANe kiM tidisiM jAva chaddisiM karei ?,goamA!siatidisi sia caudisiM sia paMcadisi sia chaddisiM karei, beMdiateMdiacariMdiapaMciMdiA niamA chaddisiM"ti, tacca diggataM sarveSvapi pradezeSu arthAdAkAzasyAtmAvaSTabdheSu karma sarvajIvAnAM saGgrahe yogyaM syAt , te tatsaMgRhNanti, tathA sarva jJAnAbaraNAdi, AtmA hi sarvaprakRtiprAyogyAn pudgalAn sAmAnyenAdAya tAnyevAdhyavasAyavizeSAt pRthag 2 jJAnAvaraNAdirUpatvena pariNamayati, yaccaivaMvidhaM karma saMgRhItaM tatkaizcidAtmapradezairvaddhaM syAduta sarveNAtmanetyAha-sarveNa-samastena, prakramAdAtmanA baddhaM-kSIrodakavadAtmapradezaiH zliSTaM tadeva baddhakaM anyonyasambaddhatayA hi zRGkhalAvayavAnAmiva parasparopakAritvAdAtmanaH pradezAnAM sahaiva yogopayogI pradezagrahaNakSetrasvarUpam // 284aa Jain Educati o nal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educati X-X XOX syAtAM, na tvekazaH, tannimittakazca karmabandha iti so'pi sarveNaivAtmanA, grahaNapUrvakatvAcca bandhasya tadapyevameva, yadvA tadgRhItaM sat kena saha kiyat kathaM vA baddhaM syAdityAha -subvyatyayAt sarvairapi pradezaiH prakramAdAtmanaH sarva jJAnAvaraNAdi sarveNa gamyatvAt prakRtisthityAdinA prakAreNa baddhakaM kSIrodakavadAtmapradezaiH zliSTam // 18 // 1284 // samprati kAlamAha udahIsarisanAmANaM, tIsaI koDikoDIo / ukkosiyA hoi ThiI, aMtamuhuttaM jahanniyA // 1285 // udahItyAdi gAthA 5, udadhinA sadRg nAma yeSAM tAni sAgaropamANi teSAM triMzatkoTI koTyaH utkRSTA sthitiH - avasthAnaM bhavati, tathA muhUrttasyAntaraM antarmuhUrtta nyUnamityarthaH, jaghanyaiva jaghanyikA prakramAt sthitiH // 19 // 1285 // keSAmityAha AvaraNijANa duhaMpi, veyaNijje taheva ya / aMtarAe ya kammaMmi, ThiI esA viyAhiyA // 1286 // AvaraNIyayorjJAnadarzanaviSayayordvayorapi, vedanIye tathaiva ca, antarAye ca karmaNi sthitireSA vyAkhyAtA, iha ca SaSThIprakrame'pi vedanIya ityAdau saptamyabhidhAnaM tat anayorarthasya tattvato'bhinnatvAt, atra vedanIyasyApi jaghanyA sthitirantarmuhUrttamAnaivoktA, anye tu dvAdaza muhUrttamAnaivaitAmicchanti, tadAzayaM na vidmaH // 20 // 1286 // uyahI sarisanAmANaM, sattariM koDikoDio | mohaNijjassa ukkosA, aMtamuddattaM jahanniyA // 1287 // udadhisadRzanAmnAM sAgaropamANAM saptatiH koTI koTya mohanIyasya // 21 // 1287 // ational XXXXXX ******* karmaNAM sthitinirUpaNam jainelibrary.org
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH / / 285 / / XX tittIsa sAgarovamA, ukkoseNaM viyAhiyA / ThiI u Aukammassa, aMtamuhuttaM jahanniyA // 1288 // trayastriMzatsAgaropamANi ArSatvAt supo luk, utkRSTena vyAkhyAtA sthitiH, tuH pUraNe, AyuH karmaNaH // 22 // 1288 // udahI sarisanAmANaM, vIsaI koddikoddio| nAmagoANa ukkosA, aTThamuhuttA (pra. aMtamuhuttaM) jahanniyA // 1289 // udadhisadRzanAmnAM viMzatikoTI koTyaH nAmagotrayorutkRSTA, aSTamuhUrttA jaghanyikA // 23 // 1289 // itthaM mUlaprakRtiviSayA utkRSTA jaghanyA ca sthitiH sUtrakAreNoktA, uttaraviSayA tu karmagranthAdibhyo jJeyA, atha bhAvamAha-- siddhANaNaMta bhAgo, aNubhAgA havaMti u / savvaisuvi parasaggaM, savvajIvesu ( sa ) icchiyaM // 1290 // siddhAnAmanantabhAgavarttitvAdanantabhAgo'nubhAgA - rasavizeSA bhavanti, tuH pUraNe, ayaM cAnantabhAgo'nantasaGkhya eva, anantAnAmapyanantabhedatvAdityanenaiSAmAnantyamevetthamuktaM, samprati pradezaparimANamAha - sarveSvapi prakramAdanubhAgeSu pradizyanta iti pradezAbuddhyA vibhajyamAnAstadavibhAgaika pradezAsteSAmayaM parimANaM pradezAgraM savva0 sarvajIvebhyo bhavyAbhavyebhyo'tikrAntaM, tato'pi teSAmanantaguNatvenAdhikatvAt // 24 // 1290 // evaM prakRtipradarzanena prakRtibandhapradezAgrAbhidhAnena ca pradezavandhaM kAloktyA sthitibandhaM anena cAnubhAgamabhidhAya yadarthamete prarUpitAstadupadarzayannupasaMhAravyAjenopadeSTumAha Jain Education tional tamhA eesi kammANaM, aNubhAge viyANiyA / eesiM saMvare caiva, khavaNe ya jae buhe // 1291 // ttibemi // // kammapayaDI // 33 // karmaprakRti nAmA dhyayanam 33 anubhAgasvarUpaM prade zAmasvarUpaM ca // 285 // lainelibrary.org
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ XsaMvaraNanirja raNe muktiH ___ yasmAdevaMvidhAH prakRtibandhAdayastasmAdeteSAM karmaNAM jJAnAvaraNAdInAmanubhAgAnupalakSaNatvAt prakRtikadhAdIMzca vijJAyavizeSeNa kaTukavipAkabandhatvalakSaNena bhavahetutvalakSaNenAvabuddhya, anubhAgAnAmeva sAkSAdupAdAnaM eSAmevAzubhAnAM prAyo bhavanirbedahetutvAt , eteSAM karmaNAM saMvaraNe-anupAttAnAM nirodhe, caH samuccaye, evasya bhinnakramatvAt kSapaNe ca upAttAnAM nirjaraNe yatetaiva-yatnaM kuryAt buddho-vidvAn // 25 // 1291 // iti karmaprakRtyAdhyayanAvacUriH samAptA // 33 // // iti zrIuttarAdhyayane trayastriMzattamasya / karmaprakRtyAkhyAdhyayanasya avacUriH samAptA // Jain Educat i onal For Privale & Personal use only MAjainelibrary.org
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH atha lezyAkhyaM catustriMzamadhyayanam / |lezyAkhya catustriMzamadhyayanam 34 // 286 // lejhyAnAM nAmAdiprarUpaNapratijJA BXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX anantarAdhyayane karmaprakRtaya uktAH, tatsthitizca lezyAvazata ityatastA atrocyantelesajjhayaNaM pavakkhAmi, ANupurdiva jahakkama / chahaMpi kammalesANaM, aNubhAve suNehi me // 1292 // dAragAhA // __ lezyAdhyayanamidaM lizyate-zlizyate AtmA karmaNA sahAnayeti lezyA-kRSNAdidravyasAcivyAdAtmanaH pariNAmavizeSaH, yaduktaM-"kRSNAdidravyasAcivyAtpariNAmo ya AtmanaH / sphaTikasyeva tatrAyaM, lezyA zabdaH pravarttate // 1 // " iti, tadabhidhAyakamadhyayanaM lezyAdhyayana, tat pravakSyAmi prakarSaNa, tAsAmeva nAmavarNAdinirUpaNAtmakenAbhidhAsye AnupUA-yathAkramamiti prAgvat / tatra paNNAmapi karmalezyAnAM-karmasthitividhAtRtattadviziSTapudgalarUpANAM anubhAvAn-rasavizeSAn zRNuta me-mama kathayata iti shessH||1|| 1292 // tadanubhAvAzca nAmAdiprarUpaNAtaH kathitA eva syuriti tadvAramAhanAmAiM vaNNarasagaMdhaphAsapariNAmalakkhaNaM tthaannN| ThiI gaiMca AuM,lesANaM tu suNeha me // 1293 // dAragAhA // nAmAni, varNaH-kRSNAdiH, rasaH tiktAdiH, gandhaH surabhyAdiH, sparzaH karkazAdiH, pariNAmo-jaghanyAdiH, lakSaNaM paJcAzravasevanAdi, eSAM samAhAre varNarasagandhasparzapariNAlakSaNaM, sthAnamutkarSApakarSarUpaM sthiti avasthAnakAlaM, gatiM ca narakAdikAM yato // 286 // Jain Educati o nal For Private & Personal use only Yamjainelibrary.org
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ lezyAnAM nAmavarNAH 8XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX yA prApyate AyuH-jIvitaM yAvatyAyuSi avaziSyamANe AgAmi bhavalezyApariNAmastadiha gRhyate, lezyAnAM, tuH pUraNe, zeSa prAgvat // 2 // 1293 // tatra yathoddezaM nirdeza iti nyAyAtpUrva nAmAnyAhakiNhA nIlA ya kAU ya, teU pamhA taheva ya / sukkA lesA ya chaTThA u, nAmAiM tu jahakamaM // 1294 // kiNhA spaSTA // 3 // 1294 // AsAM varNAnAhajImUtaniddhasaMkAsA, gvlritttthgsNnibhaa| khaMjaMjaNanayaNanibhA, kiNhalesA u vaNNao // 1295 / / prAkRtatvAt snigdhazcAsauM sajalatvena jImUtazca-meghastadvatsamyakkAzate-varNataH prakAzata iti snigdhajImUtasaMkAzA, tatsadRzItyarthaH, tathA gavalaM-mahiSazRGgaM riSTakaH kAkaH phalavizeSo vA tatsaMnibhA-tacchAyA, khaJjanaM-snehAbhyaktazakaTAkSagharSaNodbhUtaM aJjanaMkajalaM, nayana-locanaM upacArAttadekadezastanmadhyavartI kRSNasArastannibhA-tatsamA kRSNalezyA, durevArtho bhinnakramastato varNata | eva-varNamevAzritya, natu rasAdIn , evamagre'pi // 4 // 1195 // nIlAsogasaMkAsA, caaspicchsmppbhaa| veruliyaniddhasaMkAsA, nIlalesA u vnnnno|| 1296 // nIlazcAsAvazokazca-vRkSavizeSo nIlAzokasaMkAzA, raktAzokavyavacchedArtha ca nIlavizeSaNaM cAsaH-pakSivizeSastasya picchaM BXXXXXXXXXXXXX Jain Education national For Private & Personal use only Xupw.jainelibrary.org
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 287 // patatraM tatsamaprabhA-dyutiH, prAkRtatvAt, snigdho- dIpto vairyamaNivizeSastatsaGkAzA - tatsadRzI nIlalezyA tu varNato nIleti bhAvaH / / 5 / / 1296 // ayasIpupphasaMkAsA, koilacchada ( pra0 vi ) saMnibhA / pArevayagIvanibhA, kAulesA u vaNNao 1297 // atasI dhAnyavizeSastatpuSpasaGkAzA, kokilacchadaH - tailakaNTakastatsaMnibhA, koilacchavi iti pAThe tu kokilaH - anyapuSTastasya chavistatsaMnibhA, pArApatasya grIvA tannibhAH, kApotalezyA tu varNataH kiJcitkRSNA kiJcicca lohiteti bhAvaH // 1297 // hiMguluyadhAusaMkAsA, taruNAiccasaMnibhA / suyatuMDa paIvanibhA (DAlattadIvAbhA, DaggasaMkAsA pA0 ) teulesA u vaNNao // 1298 // hiGgulakaH pratItaH, dhAtuH - pASANadhAtvAdistatsaMkAzA, taruNaH - abhinavodita AdityastatsaMnibhA, zukasya tuNDaM mukhaM tacca pradIpazca tannibhA vA, tejolezyA tu varNato raktetyarthaH // 7 // 1298 // hariyAlabheyasaMkAsA, haliddAbhedasaMnibhA / saNAsaNakusumanibhA, pamhalesA u vaNNao // 1299 // haritAlasya bhedo-dvidhAtvaM tatsaMkAzA, bhinnasya hi varNaprakarSaH syAditi bhedagrahaNaM, haridreha piNDaharidrA tasyA bhedastatsaMnibhA, saNo-dhAnyavizeSaH asano - vIyakastayoH kusumaM tannibhA, padmalezyA tu varNataH pItetyarthaH // 8 // 1299 // saMkuMda kAsA, khIratUlaka (pUra, dhAra pA0 ) samappabhA / rayayahArasaMkAsA, sukkalesA u vaNNao // / 1300 // Jain Education National lezyAkhyaM catustriMza madhyayanam 34 lozyAnAM varNAH // 287 // jainelibrary.org
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaGkhaH pratItaH aGko-maNivizeSaH kundaH-kundapuSpaM tatsaGkAzA, kSIrapUro-dugdhapravAhastatsamaprabhA, rajataM-rupyaM hAro-muktAXI kalApastatsaGkAzA zuklalezyA tu varNataH zukletyarthaH // 9 // 1300 // ityukto varNaH, samprati rasamAhajaha kaDuyatuMbaraso niMbaraso kaDuyarohiNiraso vaa| ittovi aNaMtaguNo raso u kaNhAi naayvvo||1301|| jahetyAdi sUtraSaTuM, yatheti yAdRkU kaTukatumbakasya rasaH-AkhAdaH kaTukatumbakaraso nimbarasaH pratItaH, kaTukA cAsau rohiNI ca tvavizeSaH kaTukarohiNI, kaTukAvyabhicAritve'pi vizeSaNopAdAnaM atizayakhyApakaM tad raso vA auSadhivizeSo vA kaTukeha gRhyate, yatheti sarvatrAnuvartyate, ito'pi kaTukatumbakarasAderapi anantena-anantarAzinA guNanaM yasyAsau rasastu kRSNAyAH kRSNalezyAyA jJAtavyaH, atikaTuka iti bhAvaH // 10 // 1301 // jaha tikaDuyassa yaraso tikkho jaha hasthipippalIe vaa| ittovi arNataguNo raso unIlAi nAyavyo 1302 yathA yAdRzaH trikaTukasya prasiddhasya rasaH, tIkSNaH-kaTuryathA hastipippalyA vA-gajapippalyA vA'to'pi trikaTukarasAderanantaguNo rasastu nIlAyA jJAtavyaH, atitIkSNa ityarthaH // 11 // 1302 // jaha taruNaaMbayaraso tuvara(ddha pA0)kavitthassa vAvi jaariso| ittovi aNaMtaguNo raso u kAUi naayvvo|| 1303 // yathA taruNaM-aparipakvaM tacca tadAnakaM ca-AmraphalaM tadrasaH, tuvaraM sakaSAyaM arthAdapakvaM tacca tatkapitthaphalaM tuvarakapitthaM tasya, Roke lejhyAnAM rasAH Jain Education For Private & Personal use only Jotional Torairnetbrary.oro
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ COM uttarA0 avacUrNiH lezyAkhyaM catustriMzamadhyayanam 34 // 288 // vA vikalpe, apiH pUraNe, yAdRzako rasa iti prakramaH, ito'pyanantaguNo rasastu kApotAyA jJAtavyaH, atizayakaSAya ityaashyH||12|| 1303 // jaha pariNayaMbagaraso pakkakavitthassa vAvi jArisao / ittovi aNaMtaguNo rasou teUi naayvyo||1304|| __ yathA pariNataM-paripakvaM yadAyakaM tadurasaH pakkakapitthasya vA'pi yAdRzako rasa iti prakramaH, ato'pyanantaguNo rasastu taijasyA jJAtavyaH, amlaH kiJcinmadhurazca // 13 // 1304 // varavAruNIi va raso vivihANa va AsavANa jaariso| mahumeragassa va raso itto pamhAi paraeNaM (ittovi aNaMtaguNo raso u pamhAi nAyabbo paa0)||1305|| varavAruNyAH-pradhAnasurAyA vA raso yAdRzaka iti yogaH, vividhAnAM vA AsavAnAM-puSpaprabhavamadyAnAM yAdRzo rasaH, madhu-madyavizeSo maireyaM-sarakastayoH samAhAre madhumaireyaM tasya vA raso yAdRzaH, ito varavAruNyAdirasAtpadmAyAH prakramAt rasaH, parakeNaMti-anantaguNatvAttadatikrameNa vartate iti zeSaH, ayaM ca kiJcidamlakaSAyo mAdhuryavAMzceti bhAvanIyam // 14 // 1305 // khajjUramuddiyaraso khIraraso khaMDasakkararaso vA / itto u aNaMtaguNo raso u sukkAi naayvyo||1306|| kharjUrazca pratIto mudvIkA ca-drAkSA etadrasaH, tathA kSIrarasA pratItaH, khaNDa-ca ikSuvikAraH zarkarA ca-kAsAdiprabhavA tad raso vA yAdRza iti zeSaH, ito'pyanantaguNo rasastu zuklAyA jJAtavyaH, atyantamadhura ityarthaH // 15 // 1306 // lezyAnAM rasAH FOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO // 288 // Sain Educati o nal For Private & Personal use only vjainelibrary.org
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ ukto rasaH, sampati gandhamAha jaha gomaDassa gaMdho suNagamaDassa va jahA ahimaDassa / itto vi aNaMtaguNo lesANaM appasatthANaM // 1307 // yathA gavAM mRtakaM-zarIraM gomRtakaM tasya gandhazca, zvamRtakasya vA yathA, ahiH-sarpastanmRtakasya, gandha iti sambandhaH, sUtratvAtkazabdalope ito'pyetatprakArAdapi gandhAdanantaguNo lezyAnAmaprazastAnAM-azubhAnAM kRSNanIlakApotAnAM gandha iti prakramaH, AsAmaprazastatvavizeSAdanukto'pi gandhasya vizeSo jnyeyH|| 16 // 1307 // jaha surahikusumagaMdho gaMdhavAsANa(gaMdhaNAM ca pA0)pissamANANaM / itto vi aNaMtaguNo pasatthalesANa tiNhaMpi // 1308 // yathA surabhikusumAnAM-jAtiketakyAdisambandhinAM sugandhipuSpAnAM gandhaH-parimalaH surabhikusumagandhaH, tathA gandhAzca koSThapuTapAkaniSpannAH vAsAzcetare gandhavAsAH, iha caitadaGgAnyevopacArAdevamuktAni teSAM, piSyamANAnAM-cUrNyamAnAnAM yathA gandha iti prakramaH, tathA cAtiprabalaH prAdurbhavatItyevamuktaM, ito'pyetatprakArAdapi gandhAdanantaguNaH prazastalezyAnAM tisRNAmapi taijasIpadmazuklAnAM gandha iti prakramaH, ihApyAsA prazastatvavizeSAdanukto gandhavizeSo jJAtavyaH // 17 // 1308 // samprati sparzanamAhajaha karagayassa phAso gojinbhAe va sAgapattANaM / ittovi aNaMtaguNo lesANaM appasatthANaM // 1309 // lezyAnAM gandhAH uttarA049 For Private & Personal use only www.jaineibrary.org
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ KO uttarA0 avacUrNiH // 289 // yathA kacasya-karapatrasya sparzaH, gorjihvA gojihvA tasyA yathA vA zAko-vRkSavizeSastatpatrANAM sparza iti prakramaH, ato'pilezAkhya sparzAdanantaguNo'ti-atizAyitayA yathAkramaM lezyAnAM aprazastAnAM AdyAnAM tisRNAM prkrmaatsprshH||18||1309|| catustriMzajaha bUrassa vi phAso navaNIyassa va sirIsakusumANaM / ittovi aNaMtaguNo pasatthalesANa tiNhaMpi // 1310 // madhyayanam yathA bUrasya vA pratItasya mrakSaNasya zirIpo-vRkSavizeSastatkusumAnAmubhayatra yathA sparza iti prakramaH, ato'pyanantaguNo yathAkramaM prazastalezyAnAM tisRNAmapi sparza iti prakramaH, iha ca yadanekadRSTAntopAdAnaM tannAnAdezajaziSyAnugrahArtha kvaciddhi kiJcitpratItamiti, yathA nigaditodAharaNeSu varNAditAratamyasambhavAllezyAnAM svasthAne'pi vaNAdivaicitryajJApanArtham // 19 // 1310 // lezyAnAM pariNAmadvAramAha sparzapariNAmI tiviho va navaviho vA sattAvIsaivihikasIo vaa| dusao teyAlo vA lesANaM hoI prinnaamo||1311 // trividho vA navavidho vA, vidhazabdasya cobhayatrasambandhAtsaptaviMzatividha ekAzItividho vA, atrApi vidhazabdasya sambandhAt // 289 // tricatvAriMzadvizatavidho vA lezyAnAM bhavati pariNAmastadrUpagamanAtmakaH, iha trividho jaghanyamadhyamottamabhedena, navavidho yadeSAmapi jaghanyAdInAM svasthAnatAratamyacintAyAM pratyekaM jaghanyAditrayeNa guNanAt , evaM punaH punastrikaguNanayA 27 vidhavaM 81 vidhatvaM, 243 vidhatvaM ca bhAvanIyaM, upalakSaNaM caitadevaM, tAratamyacintAyAM saGkhyAniyamAbhAvAt // 20 // 1311 // XOXOXOKOKONKo-KOK Jain Educati o nal For Private & Personal use only Kajainelibrary.org
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ RoXXXOXOXOXOXOXOXOXXX samprati lakSaNamAhapaMcAsavappama(vu pA0)tto tIhiM agutto chasU avirao y| tivvAraMbhapariNao khuddo sAhassio naro (nirbudhasapariNAmo nissaMso ajiiMdio paa0)||1312 // paJcAzravAH-hiMsAdyAsteSu pravRttaH, atastribhiH prastAvAt manovAkkAyairaguptaH-aniyantrito manoguptyAdirahita ityarthaH, tathA SaTsu pRthvIkAyAdiSu avirataH-anivRttaH, tadupamardakatvAderiti gamyaM, ayaM vA tIvrAraMbho'pi syAdata Aha-tIvAH-utkaTAH svarUpato'dhyavasAyato vA ye ArambhAH-sAvadhavyApArAstatpariNataH-tatpravRttyA tadAtmatAM gataH kSudraH-sarvasyAhitaiSI kArpaNyayukto vA, sahasA aparyAlocya guNadoSAn pravartata iti sAhasikazcauryAdikRdityarthaH, nara upalakSaNaH khyAdi // 2 // 1312 // XkRSNalezyAyA lakSaNam nibaMdhasapariNAmo, nissaMso ajiiMdio (tivAraMbhapariNao khuddho sAhassio naro paa0)| eyajogasAmautto kapahalesaM tu pariName // 1313 // nidvaMdhasatti atyantamaihikAmuSmikApAyazaGkAvikalo'tyantaM jantubAdhAnapekSo vA pariNAmo yasya saH, nRzaMso-nistUMzo jIvAn vihiMsan manAgapi na zaGkate, niHzaMso vA paraprazaMsArahitaH, upasaMhAramAha-ete ca te manovAkkAyavyApArA etadyogAH-pazcAzrava* pravRttatvAdayastaiH samiti bhRzamAGityAbhivyAptyA yuktaH-anvitaH etadyogasamAyuktaH, torevArthatvAt kRSNalezyAmeva pariNamet , tadravyasAcivyena tathAvidhadravyasamparkAt sphaTikavat , taduparaJjanAt tadrUpatAM bhajet , etena paJcAzravapravRttatvAdInAM bhAva For Privale & Personal use only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 29 // lezAkhya catustriMzamadhyayanam kRSNalezyAyAH sadbhAvopadarzanAdAsAM lakSaNatvamuktaM, yo hi yatsvabhAva eva syAt sa tasya lakSaNaM, yathauSNyamagnerevamagre'pi lakSaNatvaM bhAvanIyam // 22 // 1313 // issAamarisaatavo, avija mAyA ahiiriyaa| gehI paose ya saDhe (saDhe matto pA0), rasalolue sAyagavesae ya // 1314 // AraMbhA avirao, khuddo sAhassio nro| eyajogasamAutto, nIlalesaM tu pariName // 1315 // IrSyA-aparaguNAsahanaM amarSaH-atyantAbhinivezaH, atapaH-tapoviparyayaH, avidyAH-kuzAstrarUpAH mAyA-vaJcanAtmikA | ahIkatA-asamAcAraviSayA nirlajjatA, gRddhiH-lAmpavyaM, viSayeSviti gamyaM, pradoSazca-pradveSaH, matublopAdabhedopacArAya vA, iha sarvatra tadvAn janturevocyate, ata eva zaThaH alIkabhASaNAt pramattaH prakarSaNa jAtyAdimadAsevanAt raseSu lolupo-lampaTo rasalolupaH sAta-sukhaM tadgaveSakazca-kathaM mama sukhaM syAditi buddhimAn ArambhAt-prANyupamardAdavirata:-anivRttaH, kSudraH sAhasiko naraH, nIlalezyAM, turiti prAgvat , punaroM vA, pariNamet // 23, 24 // 1314-15 // vaMke vaMkasamAyAre, niyaDille annuje| paliuMcaga ovahie, micchadiTThI aNArie // 1316 // upphAlagaduTTavAI ya, teNe avi ya maccharI / eyajogasamAutto, kAulesaM tu pariName // 1317 // vako vacasA vakrasamAcAraH kriyayA, nikRtimAn-manasA'nRjukaH kathaJcid RjUkartumazakyatayA, pratikuJcakaH-svadoSapracchAdakatayA, upadhiH-chadma tena caratyaupadhikaH, sarvatra vyAjataH pravRtteH, ekArthikAni vaitAni nAnAdezajaziSyAnugrahAyopAttAni, nIlakApotalezyayolakSaNam // 29 // Jain Education For Private & Personal use only Pinjainelibrary.org
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ mithyAdRSTiranAryaH utprAsakaM ca-yathA para utprAsyate duSTaM ca-rAgAdidoSavat yathA syAdevaM vadanazIlaH utprAsakaduSTavAdI, caH samuccaye, stenaH-cauraH caH-prAgvat api ceti pUraNe, matsaraH-parasampadasahanaM sati vA vitte tyAgAbhAvastadvAn matsarI, etadyogasamAyutkaH kApotalezyAM turiti punaH pariNamet // 25, 26 // 1316-17 // nIAvittI acavale, amAI akuUhale / viNIyaviNae daMte, jogavaM uvahANavaM // 1318 // nIcairvRttiH kAyavAgmanobhiranutsitaH acapalaH cApalAnupetaH-amAyI mAyAnanvitaH, akutUhala:-kuhukAdiSvakautukavAn, ata eva vinItavinayaH-svabhyastagurvAdhucitapratipattiH, dAntaH-indriyanoindriyadamena, yogaH-svAdhyAyAdivyApArastadvAn , updhaanvaan-vihitshaastropcaarH||27||1318 // piyadhamme daDhadhamme, vajabhIrU hie(yA pA0)sae (aNAsave paa0)| eyajogasamAutto, teulesaM tu pariName // 1319 // priyadharmA-abhirucitadharmAnuSThAnaH, dRDhadharmA aGgIkRtavratAdinirvAhakaH, kimityevaM ?, yato vayaM-prAkRtatvAt alope avayaM vA ubhayatra pApaM tadbhIruH, hitaiSako-muktigaveSakaH, zeSaM prAgvat // 28 // 1319 // payaNukohamANo ya, mAyAlobhe ya pynnue| pasaMtacitte daMtappA, jogavaM uvahANavaM // 1320 // pratanU-atIvAlpo krodhamAnau yasya sa tathA, caH pUraNe, mAyA lobhazca pratanuko yasyeti zeSaH, ata eva prazAntaM-prakarSaNopazamavat cittamasyeti prazAntacittaH, dAntaH ahitapravRttiniSedhAd vazIkRta AtmA yena sa dAntAtmA // 29 // 1320 // tejopadmalezyayolakSaNam Jain Education Baltional For Private & Personal use only Diwalejainelibrary.org
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH |lezAkhyaM catustriMzamadhyayanam // 29 // 34 XXXXXXXXXXXX tahA ya payaNuvAI ya, uvasaMte jiiNdie| eyajogasamAutto, pamhalesaM tu pariName // 1321 // pratanuvAdI-svalpabhASakaH, caH agre yokSyate, upazAMtaH anudbhaTatayopazAntAkRtiH, jittendriyazca-vazIkRtAkSaH // 30 // 1321 // aTTaruddANi vajittA, dhammasukkANi sAhae / pasaMtacitte daMtappA (jhaayii| viNIyavinao daMto pA0) samie gutte ya guttisu // 1322 // Ataraudre varjayitvA, dharmazukle dhyAyati, yaH kIdRzaH sannityAha-prazAntacittaH-dAntAtmA samitaH-ptamitimAn guptazca-niruddhasarvAtmavyApAro guptibhiH-manoguptyAdibhiH, tRtIyArthe saptamI // 31 // 1322 // sarAge vIyarAge vA, uvasaMte (suddhajoe pA0) jiiNdie| eyajogasamAutto, sukkalesaM tu pariName // 1323 // sa ca sarAgo'kSINAnupazAntakaSAyatayA vItarAgo vA tato'nya upazAntaH, zeSaM spaSTaM, iha ca zubhalezyAsu keSAJcidvizeSaNAnAM punarupAdAne'pi lezyAntaraviSayatvAdapaunaruktaM, pUrvapUrvApekSayottarottareSAM vizuddhitaH prakRtaM prabhAvanIya, viziSTalezyA vA'pekSyaivaM lakSaNAbhidhAnamiti na devAdibhirvyabhicAraH zayaH // 32 // 1323 // ___samprati sthAnadvAramAhaassaMkhijANosappiNINa ussappiNINa je smyaa|sNkhaaiiyaa (asaMkhejApA0)logA lesANaM havaMti tthaannaaii||1324|| __ asa-khyeyAnAM- sakhyAtItAnAM avasarpiNInAM ye samayAH kiyanta ityAha-sa-khyAtItAlokAH, ko'rthaH? asakhyeyalokAkAzapradezaparimANAni lezyAnAM bhavanti sthAnAni prakarSApakarSakRtAni, azubhAnAM saGklezarUpANi zubhAnAM ca vizuddhirUpANi, zuklalezyAyA lakSaNaM lezyAnAM *sthAnAni c| X // 29 // Jain Education Interational For Private & Personal use only inia.jainelibrary.org
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ tatparimANAnIti zeSaH, yadvA asaGkhyeyotsarpiNyavasarpiNInAM ye samayA gamyamAnatvAt tAvanti lezyAnAM bhavanti sthAnAnIti kAlato'saGkhyAtA lokA iti kSetrataH sthAnamAnamevoktam // 33 // 1324 // sthitimAhamuhuttaddhaM tu jahannA tittIsA sAgarA muhutt'hiyaa| ukkosA hoi ThiI nAyavvA kiNhalesAe // 1325 // gAthA 6, muhUrttasyA? muhUrtArddhastaM kAlAtyantasaMyoge dvitIyA, samavibhAgasya avivikSitatvAt , antarmuhUrttamityarthaH, turevArthaH, jaghanyA, trayastriMzatsAgarA iti sAgaropamANiH, ihottaratra ca muhUrttazabdena muhUttaikadeza evoktaH, tatazcAntamuhUrtAdhikAni, utkRSTA sthitiriti jJAtavyA, kRSNalezyAyAH, iha cAntarmuhUrtasyAsaddhayeyabhedatvAdantarmuhUrttazabdena pUrvottarabhavasambandhyantarmahatadvayamuktaM, evamuttaratrApi // 34 // 1325 // kRSNanIlamuhattaddhaM tu jahannA dsudhipliymsNkhbhaagmbhhiaa| ukkosA hoi ThiI nAyavvA nIlalesAe // 1326 // kapotalezyA lAnAM sthitiH __ tathA daza udadhaya udadhyupamAni-sAgaropamANItyarthaH, palyopamAsaGkhyeyabhAgAdhikAni, utkRSTA bhavati sthitiqhatavyA, nIlabAlezyAyAH, nanu asyA dhUmraprabhoparitanaprastaTe eva sambhavastatra ca, "aMtomuhUttami gae" ityAdivakSyamANanyAyataH pUrvottarabhavAnta muhUrtadvayenAdhikA'sau ki noktA ?, ucyate-uktaiva, palyopamAsaGkhayeyabhAga eva tasyApyantarmuhUrtadvayasyAntarbhAvAt , tadasaGkhyeyabhAgAnAM cAsaGkhayeyabhedatvAt , evamuttaratrApi bhAvanIyam // 35 // 1326 // muhuttaddhaM tu jahannA tiNNudahI pliymsNkhbhaagmbhhiaa| ukkosA hoi ThiI nAyavvA kAulesAe // 1327 / / XXXXXXXXXX Sain Educ a tional For Private & Personal use only Priyww.jainelibrary.org
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH lezyAkhyaM caturviMzamadhyayanam 34 // 292 // gAthA 4 spaSTA, navaraM traya udadhayaH-sAgaropamANi // 36 // 1327 // muhuttaddhaM tu jahannA doNhudahI pliymsNkhbhaagmbhhiaa| ukkosA hoi ThiI nAyavvA teulesAe // 1328 // dvAvudadhI dve sAgaropame // 37 // 1328 // muhattaddhaM tu (ddhA u pA0) jahannA dasaudahI hoi muhuttmnbhhiaa| ukkosA hoi ThiI nAyavvA pamhalesAe // 1329 // muhattaddhaM tu jahannA tittIsaM sAgarA muhuttahiyA / ukkosA hoi ThiI nAyavvA sukkalesAe // 1330 // trayastriMzatsAgaropamANi // 38-39 // 1329-30 // prakRtamupasaMharannuttaragranthasambandhamAhaesA khalu lesANaM AheNa ThiI u vaNiyA hoi / causuvi gaIsu itto lesANa ThiI u vucchAmi // 1331 // spaSTA, navaraM, oghena-sAmAnyena gatibhedAvivakSayetiyAvat , tuH pUraNe, catasRSvapi gatiSu narakagatyAdiSu pratyekamiti zeSaH, ata iti oghasthitivarNanAnantaram // 40 // 1331 // pratijJAtamevAhadasavAsasahassAI kAUi ThiI jahaniyA hoi / tinodahI paliya asaMkhejabhAgaM ca ukkosA // 1332 // dasetyAdisUtrANi 15, dazavarSasahasrANi kApotAyAH sthitijaghanyikA bhavati, traya udadhayaH, sUtratvAt palyopamAsaGkhyeyabhAgaM *tejopamazukla lezyAnAM sthitiH * // 292 // JainEducation For Privale & Personal use only W. ainelibrary.org
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ ROXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX cotkRSTA, iyaM ca jaghanyA ratnaprabhAyAM, tasyAM hi jaghanyato'pi dazavarSasahasrANyAyuriti, utkRSTA ca vAlukAprabhAyAM, tatrApyuparitanaprastaTanArakANAmetAvatsthitikAnAmasAviti bhAvanIyam // 41 // 1332 // tiNNudahIpaliovamamasaMkhabhAgo jahannanIlaThiI / dasaudahIpaliovamamasaMkhabhAgaM ca ukkosA // 1333 // AI vaya udadhayaH masyAlAkSaNikatvAt casya gamyatvAcca palyopamAsaGkhyeyabhAgazca jaghanyA nIlAyAH sthitiH, dazodadhayaH palyopamA | saGkhyeyabhAgazcotkRSTA, ihApi jaghanyA vAlukAprabhAyAmetAvasthitikAnAmeva, utkRSTA ca dhUmaprabhAyAmuparitanaprastaTanArakANAM, tatrApi yeSAmetAvatI sthitiriti mantavyam // 42 // 1333 // dasaudahIpaliovamamasaMkhabhAgaM jahanniyA hoi / tittIsasAgarAiM ukkosA hoi kiNhAe // 1334 // dazodadhayastathA palyopamAsaGkhyeyabhAgo jaghanyikA bhavati prakramAt sthitiH, kRSNAyA iti sambandha asyAzca, dhUmaprabhAyAmetA- vatsthitikAnAmeva trayastriMzatsAgaropamANi utkRSTA bhavati, kRSNAyAH sthitiriti prakramaH, iyaM ca mahAtamaHprabhAyAM tatraivaitAvapramANasyAyuSaH sambhavAt , iha ca nArakANAmuttaratra ca devAnAM dravyalezyAsthitirityeva cintyate tadbhAvalezyAnAM parivarttamAnatayA anyathApi sthiteH sambhavAt , ukta hi-"devANa nArayANa ya davvalesA havaMti eyaao| bhAvaparAvattIe suraneraiANa challesA // 1 // " 43 // 1334 // pUrvoktaM hi nigamayannuttaragranthaM prastAvayannAhaesA neraIyANaM lesANa ThiI u vaNiyA hoi / teNa paraM vucchAmi tiriyamaNussANa devANaM // 1335 // nairayikANAM lezyAsthitiH Jain Educationkaniliational
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 293 // eSA pUrvoktA niraye bhavA nairayikAstatsambandhinInAM lezyAnAM sthitiH, tuH pUraNe varNitA - khyAtA bhavati, teNeti sUtratvAttataH paramityagrato'pi vakSyAmi prakramAt lezyAnAM sthitiM tiryaGamanuSyANAM tathA devAnAm // 44 // 1335 // yathA pratijJAtamAha aMtamuttama lesANa ThiI jahiM jahiM jA u / tiriyANa narANaM vA vajittA kevalaM lesaM // 1336 // antarmuhUrttA - antarmuhUrttakAlaM sthitirjaghanyotkRSTA veti zeSaH, katarAsAmityAha - yasmin 2 iti pRthvIkAyAdau sammUcchimamanuSyAdau ca yAH kRSNAdyAH, tuH pUraNe, tirazcAM manuSyANAM ca madhye sambhavati tAsAM, etA hi kvacit kAzcitsambhavanti, yathA pRthvI jalavanaspatikAyikAnAM kRSNAdyAstejolezyAntAzcatasro lezyAH, tejovAytroH, dvIndriyatrIndriyacaturindriyANAM ca tisraH, paJcendriyatirazcAM manuSyANAM ca SaT sammUcchimamanuSyANAM tisraH, nanu evaM zukkalezyAyA apyantarmuhUrttameva sthitiH prAptetyAzaGkayAha-varjayitvA kevalAM zuddhAM zuklalezyAm // 45 // 1336 // asyAH sthitimAha muhutta tu jahannA ukkosA hoi putrvakoDI u / navahiM varisehiM UNA nAyavvA sukkalesAe / / 1337 // prAgvat, antarmuhUrtameva, utkRSTA bhavati pUrvakoTI navabhirvarSainyUnA jJAtavyA zuklAyAH sthitiriti prakramaH, iha yadyapi kazcit pUrva koTyAyuraSTavArSika eva vratapariNAmamApnoti, tathApi naitAvadvayaHsthasya varSaparyAyAdarvAk zuklalezyAyAH sambhava iti navabhirvarUnA pUrvakoTirucyate // 46 // 1337 // Jain Educationonal XOXOXOXoXoXoXXXXXXX 201 lezyAkhyaM catustriMza madhyayanam 34 tiryaya nuSyANAM lezyAsthitiH // 293 // ainelibrary.org
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAnAM esA tiriyanarANaM lesANa ThiI u vaNiyA hoi / teNa paraM vucchAmi lesANa ThiI u devANaM // 1338 // esA0 spaSTA // 47 // 1338 // pratijJAtamAhadasavAsasahassAI kiNhAe ThiI jahanniyA hoi / paliyamasaMkhijjaimo ukkoso hoi kiNhAe // 1339 // dazavarSasahasrANi kRSNAyAH sthiti ghanyikA bhavati, bhavanapativyantareSu cAsyAH sambhavaH, palyopamAsaGkhayeyatamaH prastAvAda bhAgaH utkRSTA bhavati kRSNAyAH sthitiriti prakramaH, iyamapi teSAmevotkRSTA draSTavyA // 48 // 1339 // jA kiNhAi ThiI khalu ukosA sA u smymbhhiaa| jahanneNaM nIlAe paliyamasaMkhaM ca ukkosA // 1340 // yA kRSNAyAH sthitiH khalukyAlaGkAre utkRSTA sA tu-saiva samayAbhyadhikA jaghanyena nIlAyAH, sUtratvAt palyopamAsaGkhayeyazca bhAgaH, utkRSTA sthitiH, navaraM bRhattamo'yamasaGkhayeyabhAgo graahyH||49|| 1340 // jA nIlAi ThiI khala ukkosA sAu smymbhhiyaa| jahanneNaM kAUe paliyamasaMkhaM ca ukkosA // 1341 // yA nIlAyAH sthitiH khalu utkRSTA saiva samayAbhyadhikA jaghanyena kApotAyAH palyopamAsaGkhyeyazca bhAga utkRSTA sthitiH, etAvadAyuSAmeva bhavanapativyantarANAmime jJeye, ihApi pUrvasmAt bRhattamo'yaM bhAgo graahyH||50|| 1341 // itthaM nikAyadvayabhAvinImAdyalezyAtrayasthitimuktvA sarvanikAyabhAvinI tejolezyAsthitimabhidhAtuM pratijJAtamAhateNa paraM bucchAmI teUlesA jahA suragaNANaM / bhavaNavaivANamaMtarajoisavemANiyANaM ca // 1342 // lelyA sthitiH KeXOKEKOKUKKoke-KeXOXexexe Jain Educa t ional For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 294 // lezyAkhyaM caturviMzamadhyayanam 34 devAnAM lezyAsthitiH tataH paraM vakSyAmi, tejolezyAM yatheti yathA yenAvasthAprakAreNa suragaNAnAM bhavati tatheti zeSaH, suragaNAnAM-caturnikAyAnAmityarthaH, caH pUraNe // 51 // 1342 // pratijJAtamevAha paliovamaM jahannA ukosA sAgarA u duNhahiyA / paliyamasaMkhijeNaM hoi bhAgeNa teUe // 1343 // palyopamaM jaghanyA, utkRSTA sAgaratti-sAgaropame, turevArthaH, dve-dvisaddhye adhika-argale, kiyatetyAha-palyopamAsamayeyena bhAgeneti yogaH, bhavati taijasyAH sthitiriti prakramaH, iyaM ca sAmAnyopakrame'pi vaimAnikanikAyaviSayatayaiva jJeyA, tatra saudharmazAnadevAnAM jaghanyata utkRSTatazcaitAvadAyuSaH sambhavAt , upalakSaNaM caitat zeSanikAyatejolezyAsthiteH, tatazca bhavanapativyantarANAM jaghanyato dazavarSasahasrANi, utkRSTatastu bhavanapatInAM sAgaropamamadhikaM, vyantarANAM ca palyopama, jyotiSAM tu jaghanyata palyopamASTabhAgaH, utkRSTatastu varSalakSAdhikaM palyopamaM, etAvanmAtrAyA evaiSAM jaghanyata utkRSTatazcAyuHsthite. sambhavAt // 52 // 1343 // dasavAsasahassAI teUi ThiI jahanniyA hoi (jA kAU ThiI khalu ukkosA sA u samayamabhahiyA paa0)| dunnudahI paliovamaasaMkhabhAgaM ca ukkosA // 1344 // dasavAsetyAdi spaSTameva, navaraM, anena nikAyabhedamaGgIkRtyaiva lezyAsthitiruktA // 53 // 1344 // // 294 // Jain Educati o nal For Private & Personal use only m.jainelibrary.org
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAnAM leNyAsthitiH sanatkumAre utkRSTA tataH pUrvatrApi Na para vucchAmi, ma padmAyAH sthitimAhajA teUi ThiI khalu ukkosA sA u smymbhhiyaa| jahanneNa pamhAe dasa muhuttahiyAI ukkosA / / 1345 // yA taijasyAH sthitiH khalu utkRSTA sA utti-saiva samayAbhyadhikA jaghanyena padmAyAH sthitiriti prakramaH, daza tu-dazava prastA- vAt sAgarANi muhAdhikAni utkRSTA, iyaM ca jaghanyA sanatkumAre utkRSTA ca brahmaloke, anayoretAvadAyuHsambhavAt , Aha-yadIhAntarmuhUrtamadhikamucyate, tataH pUrvatrApi kiM na tadadhikamuktaM , devabhavalezyAyA eva tatra vivikSatatvAt , pratijJAnaM hi "teNa paraM vucchAmi, lesANa ThiI u devANaM"ti, nanu evaM hIhAntarmuhAdhikatvaM virudhyate?, na, abhiprAyAparijJAnAt , atra hi prAguttarabhavalezyApi "aMtomuhurtami gae" iti vacanAt , devasambandhinyeveti pradarzanArthamitthamuktamiti na virodhH||54||1345|| zuklAyAH sthitimAhajA pamhAi ThiI khalu ukkosA sA u smymbbhhiyaa| jahanneNaM sukkAe tittIsamuhuttamanbhahiyA // 1346 // trayastriMzanmuhUrtAbhyadhikAni sAgarANyutkRSTeti ca gamyaM, atra jaghanyA lAntake, utkRSTA tu lAntakAdArabhya yAvatsarvArthasiddheSu, atraivaitAvadAyuSaH sambhavAt // 55 // 1346 // samprati gatidvAramAhakiNhA nIlA kAU tinnivi lesAu ahmmlesaau| eyAhi tihivi jIvo duggaI uvavajbaI // 1347 // uttarA050 Jain Education Interational For Private & Personal use only wronwr.jainelibrary.org
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH lezAkhyaM catustriMzamadhyayanam 34 // 295 // gAthA 2, tisro'pyetA adharmalezyAH, pApopAdAnahetutvAt , yadyevaM tataH kimityAha-etAbhiH pUrvoktAbhiH tisRbhirapi kRSNAdilezyAbhirjIvo durgatiM upapadyate-prApnoti, yadvA subvyatyayAt durgatAvutpadyate-jAyate, saktipTena tatprAyogyAyuSa eva tadvatAM bandhasambhavAditi // 56 // 1347 // teu pamhA sukkA tinnivi eyAu (yA adhammalesAu pA0) dhmmlesaau| eyAhi tihivi jIvo suggaI uvavajaI // 1348 // tathA taijasI padmA zuklA tisro'pyetA dharmapradhAnA lezyA dharmalezyAH, vizuddhatvenAsAM dharmahetutvAt , ata eva etAbhistisabhirapi taijasyAdilezyAbhirjIvaH sugatiM muktiM copapadyate, yadvA prAgvat sugatAvutpadyate-jAyate, tAgAyurvandhataH sakalakarmA- pagamAcca // 57 // 1348 // sAmpratamAyurAvasaraH, tatra ca yasyAM lezyAyAM yadAyuSo mAnaM tat sthitidvAre evArthAduktaM, iha tu idamucyate-avazyaM hi jantuyallezyeSUtpatsyate tallezya eva mriyate, tathA cAgamaH-"jalesAI davAI pariAittA kalaM karei talleso uvavajaI"tti / tatra janmAntarabhAvilezyAyAH kiM prathamasamaye parabhavAyuSa udayaH Ahosviccaramasamaye anyathA vA ?, iti saMzayApanodAyAha lesAhiM savvAhiM paDhame samayaMmi pariNayAhiM tu / na hu kassai uvavatti(navi karasavi uvavAo pA0) pare bhave asthi jIvassa // 1349 // janmAntaropapattau lezyAyA adhikAraH KOKA-KOKKAKEKOKA-KOKO-KI-KO-X // 295 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ -16 janmAntaropapattau lezyAyA adhikAra XXXXXXXXXXXXX lesAhimityAdi gAthAtrayaM, lezyAbhiH sarvAbhiriti kRSNAdiSaDbhirapyAdye samaye tatpratipattikAlApekSayA pariNatAbhi prastAvAt AtmarUpatAmApannAbhirlakSitasya, tuH pUraNe, na hu naiva kasyApi upapAtaH pare-anyasmin bhave'pi jIvasya // 58 // 1349 // lesAhiM savvAhiM carame samayaMmi pariNayAhiM tu / na hu kassai uvavatti pare bhave atthi jIvassa // 1350 // lezyAbhiH sarvAbhizcarame samaye pariNatAbhiH tuH-pUraNe na hu-naiva, kasyApyupapAtaH pare bhave bhavati jIvasya // 59 // 1350 // kadA tarhi ? ityAhaaMtamuhuttaMmi gae aMtamuhuttami sesae ceva / lesAhiM pariNayAhiM jIvA gacchaMti paraloyaM // 1351 // antarmuhUrte gate eva-atikrAnte eva, tathA antarmuhUrte zeSake eva avatiSThamAne eva lezyAbhiH pariNatAbhirupalakSitA jIvA gacchanti paraloka-bhavAntaraM, itthaM caitanmRtikAle bhAvibhavalezyAyA utpattikAle cAtItabhavalezyAyA antarmuhUrttamavazyambhAvAt , anena cAntarmuhurtAvazeSe AyuSi parabhavalezyApariNAma ityuktaM syAt // 60 // 1351 // itthaM lezyAnAM nAmAdyuktvA sAmpratamadhyayanArthamupasaMharannupadezamAhatamhA eyAsi lesANaM, aNubhAvaM viyANiyA / appasatyAu vajittA, pasatthAo ahiTThae muNi ||1352||ttibemi|| ||lesjjhynnN // 34 // Sain Educa t ional For Privale & Personal use only A mr.jainelibrary.org
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 206 // yasmAt etA aprazastA durgatihetavaH prazastAzca sugatihetavastasmAt etAsAM pUrvoktAnAM lezyAnAmanubhAgaM uktarUpaM vijJAyavizeSeNAvabudhya aprazastAH-kRSNAdyAstisro varjayitvA, prazastAH-taijasyAdyAstisro'dhitiSThet-bhAvapratipattyA Azrayet muniriti shessH||61|| 1362 // iti leshyaadhyynaavcuuriH|| 34 // lezAkhya catustriMzamadhyayanam lezyAdhyaya| nopasaMhAre munerupadezaH OM // iti zrIuttarAdhyayane catustriMzattamasya lezyA dhyayanasya avacUriH samAptA // ESSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSwell PRESS // 296 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only S ajainelibrary.org
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha anagAramArgagatiritinAma paJcatriMzattamamadhyayanam / anagAramArgagatikathanapratijJA anantarAdhyayane azubhAnubhAvalezyAtyAgataH zubhAnubhAvA eva lezyA adhiSThitavyA ityuktaM, etacca bhikSuguNavyavasthitena kartuM zakyaM, tadvyavasthAnaM ca tatparijJAnata iti tadarthamidamArabhyate, anagAramArgagatiritinAma suNeha me egamaNA, maggaM savannu (buddhehiM ) desiyaM / jamAyaraMto bhikkhU, dukkhANaMtakaro bhave // 1353 // zruNuta-AkarNayata me-mama kathayata iti zeSaH, ekAgramanasaH-ananyagatacittAH santaH, ziSyA iti zeSaH, kiM tadityAhamArga prakramAt mukteH buddhaiH-avagatayathAvadvastutattvairarhadbhiH dezita-pratipAditaM arthataH sUtratazca, tameva vizeSayati-yaM mArga Acaran-AsevamAno bhikSuH-muniH duHkhAnAM antaH-paryantastatkaraNazIlo'ntakaro bhavet , sakalakarmanirmUlanAditi bhAvaH, tadanenAsevyAsevakasambandhenAnagArasambandhitvaM mArgasya tatphalaM ca muktigatiriti darzitaM, tatazcAnagAramArga tadgatiM ca zruNuta ityAduktaM bhavati // 1 // 1353 // __yathA pratijJAtamAha gihavAsaM pariccajA, pavvajAmassie muNI / ime saMge viyANijA, jehi sajjaMti mANavA // 1354 // gihavAsamityAdi 20 sUtrANi, gRhavAsaM-gRhAvasthAnaM yadvA gRhameva pAravazyahetutayA pAzo gRhapAzastaM parityaja-parihRtya Jain Educat i onal For Privale & Personal use only Flaur.jainelibrary.org
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 297 // anagAramA pravrajyAM - sarvaviratirUpAM AzritaH pratipanno muniH imAn pratiprANi pratItatayA pratyakSAn saGgAn putrakalatrapautrAdIn pratibandhAn vijAnIyAt bhavahetavo'mI iti vizeSeNAvabudhyeta jJAnasya ca viratiphalatvAt pratyAcakSItetyuktaM bhavati, saGgazabdavyutpa- OM rgagatinAmattimAha- subvyatyayAdyeSu sajyante - pratibadhyante karmaNeti gamyaM, ke te ? mAnavA-mAnuSA upalakSaNatvAdanye'pi jantavaH // 2 // 1354 // paJcatriMzatta mamadhya tava hiMsaM aliyaM, colaM avvaMbhasevaNaM / icchAkAmaM ca lobhaM ca, saMjao parivajjae / / 1355 / / yanam 35 tatheti samuccaye evaH pUraNe, hiMsAM - prANavyaparopaNaM, alIkaM - anRtabhASaNaM, caurya-adattAdAnaM, abrahmasevanaM maithunAcaraNaM, icchArUpaH kAma icchAkAmastaM ca- aprAptavastukAGkSArUpaM lobhaM ca labdhavastuviSayagRjyAtmakaM, anenobhayenApi parigraha uktaH, tataH parigrahaM ca, saMyataH- yatiH parivarjayet pariharet, anena mUlaguNA uktAH // 3 // 1355 // mUlaguNavyavasthitasyApi cAvazyamAzrayAhArAbhyAM prayojanaM, tayozca tadaticArahetutvamapi kadAcitsyAditi manvAnastatparihArAya sUtraSaGkena tAvadAzrayacintAM prati yatate X-6-6X6X-6 Jain Education tional maNoharaM cittagharaM, malladhUvaNavAsiyaM / sakavADaM paMDarulloyaM, maNasAvi na patthae / / 1356 / / manoharaM - cittAkSepakaM, kiM tat ? pradhAnaM gRhaM citragRhaM, tadapi kIdRzaM ? mAlyaiH prathitapuSpaiH dhUpanaizca - kAlAguruturuSkAdi- * // 297 // sambandhibhirvAsitaM - surabhI kRtaM mAlyadhUpena vAsitaM sakapATaM - kapATasahitaM tadapi pANDurolocaM - zvetavastrabhUSitaM manasApi, AstAM vacasA na prArthayet na abhilaSet, kiM punastatra tiSThediti bhAvaH // 4 // 1356 // anagAra mArgagatiH jainelibrary.org
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ anagAramArgagatiH kimevamupadizyate ityAhaiMdiyANi u bhikkhussa, tArisaMmi uvsse| dukkarAiM tu dhAreuM (nivAreuM pA0), kAmarAgavivaDDaNe // 1357 // indriyANi-cakSurAdIni turiti yasmAt bhikSoH-anagArasya tAdRze-tathAbhUte upAzraye duHkhena kriyante-karoteH sarvadhAtvarthAt zakyante iti duSkarANi, duzzakAnItyarthaH, nivArayituM-niyantrayituM, svasvaviSayapravRtteriti gamyaM, kIdRziH? kAmA-iSTA indriyaviSayAsteSu rAgaH-abhiSvaGgastasya vivarddhane-vizeSavRddhihetau kAmarAgavivarddhane // 5 // 1357 // tarhi va sthAtavyamityAha susANe sunnagAre vA, rukkhamUle va ikkao (egayA paa0)| pairikke (pArake pA0) parakaDe vA, vAsaM tatthabhiroyae // 1358 // zmazAne-pretabhUmau, zUnyAgare-udvasabhUmau, vA vikalpe, vRkSamUle vA samIpe, ekakaH-rAgadveSavikala:-asahAyo vA, tathAvidhayogyatAyAM, pairike-dezIbhASayA ekAnte rUyAdyasaGkale, paraiH kRte-niSpAdite, svArthamiti gamyaM, vA samuccaye, vAsaMavasthAnaM, tatra zmazAnAdau abhirocayet-pratibhAsayet , arthAt Atmane, bhikSurityuttareNa yogH||6|| 1358 // phAsuyaMmi aNAbAhe, itthIhiM annbhiddue| tattha saMkappae vAsaM, bhikkhU paramasaMjae // 1359 // prAsuke-acittIbhUtabhUbhAge, tathA asatI bAdhA AtmanaH pareSAM ca gantukasattvAnAM gRhasthAnAM ca yasmin , strIbhirupalakSaNAtpaNDakAdibhizcAnabhidrute-anupaddhate, tadupadravarahita ityarthaH, etAni hi muktipathapratipanthitvena tatpravRttAnAmupadravahetubhRtAnItyeva Jain Educati o nal For Privale & Personal use only FANMw.jainelibrary.org
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH | // 298 // mabhidhAnaM, tatra prAgukte zmazAnAdau samyak kalpayet kuryAt saGkalpayet, kaM 1, vAsaM, bhikSaNazIlo bhikSuH sa ca zAkyAdirapi syAdata Aha-paramaH - pradhAnaH, sa ceha sarvapradhAnatvAt mokSastadartha samyag yatate iti paramasaMyato, jinamArgapratipanna ityuktaM bhavati, prAg vAsaM tatrAbhirocayet ityukte rucimAtreNaiva kazcittuSyediti tatra saGkalpayet vAsamityuktam // 7 // 1359 // nanu iha kiM parakRta iti vizeSaNamuktaM ? ityAzaGkayAha na sayaM gihAI kuvvijjA, neva annehiM kArae / gihakammasamAraMbhe, bhUyANaM dissae vaho // 1360 // na svayaM-AtmanA gRhANi upAzrayarUpANi kurvIta - vidadhIta, naivAnyairgRhasthAdibhiH kArayet - vidhApayet upalakSaNAt nApi kurvantamanumanyeta, kimiti ?, yataH gRhaniSpatyartha karma gRhakarma iSTakAmRdAnayanAdi tasya samArambhaH - pravarttanaM gRhakarmasamArambhastasmin bhUtAnAM ekendriyAdiprANinAM dRzyate ko'sau ?, vadhaH - vinAzaH // 8 // 1360 // keSAmityAha tasANaM thAvarANaM ca, suhumANaM bAyarANa ya / tamhA gihasamAraMbha, saMjao parivajjae || 1361 // trasAnAM - dvIndriyAdInAM, sthAvarANAM - pRthivyAdyekendriyANAM caH samuccaye, teSAmapi sUkSmANAM dehApekSayA, na jIvapradezA|pekSayA, tasyAmUrttatayA evaM prAya vyavahArAbhAvAt, bAdarANAM caivameva sthUlAnAM, upasaMhartumAha-tamhanti yasmAdevaM bhUtavadhastasmAt gRhasamArambhaM saMyataH-samyag hiMsAdibhiruparataH anagAra ityarthaH parivarjayet // 9 // 1361 // Jain Educationational anagAramAgagatinAmapaJcatriMzatta mamadhya yanam 35 anagAra mArgagatiH // 298 //
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ anagAramArgagatiH SEXOXOXOXOXOXOXakakakakak itthamAzrayacintAM vidhAyAhAracintAmAha taheva bhattapANesu, payaNe payAvaNesu ya / pANabhUyadayaTThAe, na pae Na payAvae // 1362 // tathaiva-tenaiva prakAreNa bhaktAni ca-zAlyodanAdIni pAnAni ca payaHprabhRtIni bhaktapAnAni teSu, pacanAni svayaM vikledApAdanakvathanAni pAcanAni ca tAnyevAnyaiH pacanapAcanAni teSu ca bhUtavadho dRzyata iti prakramaH, tataH kimityAha-prANAHdvIndriyAdayaH bhUtAni-pRthivyAdIni teSAM rakSaNaM prANabhUtadayA tadartha-taddhetoH, ko'rthaH? pacanapAcanapravRttAnAM yaH sambhavI jIvopaghAtaH sa mA bhUditi na pacet svayaM bhaktAdIni, prakramAta nApi pAcayet tdevaanyaiH||1362 // amumevArtha spaSTataramAhajaladhannanissiyA jIvA, puDhavIkaTThanissiyA / hammaMti bhattApANesu, tamhA bhikkhU na payAvae // 1363 // jalaM ca dhAnyaM ca-zAlyAdi tanizritA jaladhAnyanizritAstatrAnyatra cotpadya ye tannizrayA sthitAH pUtarakabhujagelikApipIlikAdyAH, upalakSaNatvAttadrUpAzca jIvAH-prANinaH, pRthvIkAyanizritA ekendriyAdyAH hanyante bhaktapAneSu prakramAt pacyamAnAdiSu, yata evaM tasmAd bhikSuH apergamyatvAt pAcayedapi na, kiM punaH svayaM pacet , anumatiniSedhopalakSaNaM caitat // 11 // 1363 // visappe sabbao dhAre, bahupANaviNAsaNe / natthi joisame satthe, tamhA joI na dIvae // 1364 // kiMca visarpati-svalpamapi bahubhavatIti visarpa sarvataH-sarvAsu dikSu dhAreva dhArA jIvavinAzikA zaktirasyeti sarvato dhAraM | sarvadigjantUpaghAtakatvAt , ata eva bahuprANavinAzanaM anekajIvajIvitavyaparopakaM, nAsti jyotiHsamaM-agnitulyaM zastramanya Jain Educatio ertional For Privale & Personal use only djainelibrary.org
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 299 // * Jain Education diti gamyaM, tasyAvisarpitvAdasarvato dhAratvAt alpajantuhantRtvAcceti bhAvaH, prAkRtatvAtsarvatra liGgavyatyayaH, yasmAdevaM tasmAt jyotiH - agniM na dIpayet-na jvAlayet, anenAgnijvalanA vinAbhAvitvAt pacanasya parihAra evoktaH, itthaM ca vizeSaprakrame'pi sAmAnyAbhidhAnaM prasaGgataH zItApanodAdiprayojanenApi tadArambhaniSedhArtha, AdhAkarmAdya vizuddhikoTiparihArArthaM, tadaparihAre hi avazyambhAvI pacanAnumatyAdiprasaGgaH // 12 // 1364 // atha jIvavadhAbhAvAt karotu krayavikrayau yatiriti kasyacidAzaGkA syAdatastadapanodAya hiraNyAdiparigrahaniSedhapUrva tayoniSedhamAha hiraNNaM ca jAyarUvaM ca, maNasAvi na patthae / samaliDukaMcaNe bhikkhU, virae kayavikkae || 1365 || hiraNyaM-svarNa jAtarUpaM-rUpyaM caH - anuktAzeSadhanadhAnyAdisamuccaye, manasApi AstAM vAcA, apergamyatvAt, prArthayedapi na mamAmukaM syAditi, kiM punaH parigahNIyAdityaperarthaH kIdRzaH san same- pratibandhAbhAvAttulye leSTukAJcane yasya saH, evaMvidhazca san bhikSurvirataH - nivRttaH syAditi zeSaH kutaH ?, krayazca mUlyenAnyasatkasya vastuno grahaNaM vikrayazca - Atmavastuno'nyasya dAnaM krayavikrayaM tasmAt paJcamyarthe saptamI // 13 // 1365 / / kimityevamata Aha-- kirNato kaio hoi, vikiNato a vANio / kayavikkayaMmi vato, bhikkhU havai tArisI // / 1366 / / krINana - parakIyaM vastu mUlyenA''dadAnaH krayo'syAstIti Ryiko bhavati, tathAvidhetara lokasadRzaH syAt, vikrINazca - svakIyaM XXXOXOXOXO anagAramAgaMgatinAma! paJcatriMzatta XOXOXO mamadhya yanam 35 anagAra mArgagatiH // 299 // winelibrary.org
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ anagAra mArgagatiH FOXXXXXXXXXXXX vastu tathaiva parasya dadAno vaNig bhavatIti yogo, vANijyapravRttatvAditi bhAvaH, ata eva krayavikraye vartamAnaH-pravarttamAno bhikSuna bhavati tAdRzo, gamyatvAdyAdRzaH sUtre abhihito bhAvabhikSuriti bhAvaH // 14 // 1366 // / tataH kimityAhabhikkhiyavvaM na keyavvaM, bhikkhUNA bhikkhvittinnaa| kayavikao mahAdoso, bhikkhAvittI muhAvahA // 1367 // bhikSitavyaM-yAcitavyaM, tathAvidhaM vastu iti gamyaM, na-jaiva ketavyaM-mUlyena grahItavyaM, kena ?, bhikSuNA, kIdRzA?, bhikSayA vRttiH-nirvahaNaM yasyAsau bhikSAvRttiH tena, krayavikrayameva mahAdoSaM uktarItyA liGgavyatyayaH prAgvat , bhikSAvRttiH zubhaM iha| paralokayoH kalyANaM-sukhaM ca Ahvayati-prApayatIti zubhAvahAM sukhAvahA vA, anena krItaparihAra uktaH, sa cAzeSavizuddhikoTIgatadoSopalakSaNam // 15 // 1367 // bhikSitavyamuktaM, tacca dAnazraddhAdimati vezmani kvacidekatraiva syAdata AhasamuyANaM uMchamesijA, jahAsuttamaNidiyaM / lAmAlAbhaMmi saMtuTTe, piMDavAyaM care muNI (gavesae paa0)||1368|| __samudAnaM bhaizyaM natvekabhikSAM, tacca uJchaM-anyAnyagrahAtsvalpamAtrAmIlanAt eSayet-gaveSayet , taccotsUtramapi syAdata Aha| yathAsUtraM-AgamAnatikrameNa, ata eva aninditaM, tathA lAbhAlAbhe santuSTaH-odanAdeH prAptAvaprAptau ca santoSavAn, na tu vAJchAvidhuritacittaH, iha lAbhe vAJchA uttarottaravastuviSayA, piNDyata iti piNDo-bhikSA tasya pAtaH-patanaM prakramAtpAtre asminniti piNDapAtaM-bhikSA''TanaM taccaret-Aseveta, vAkyAntaratvAdapaunarutyam // 16 // 1368 // AgamAnatikrameNa, ata rottaravastuviSayA, pinnyaam|| 16 // 1368 / Jain Educa t ional For Private & Personal use only sal
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH A anagAramAgaMgatinAmapaJcatriMzatamamadhya // 30 // yana 35 itthaM ca piNDamavApya yathA bhuJjIta tathAhaalolo na rase giddho, jinbhAdato amucchio|n rasaTThAe muMjijA, javaNaTThAe mahAmuNI // 1369 // alola:-sarasAnne prApte na lAmpathyavAn , na rase-snigdhAdau gRddhaH-prApte abhikADhAvAn , kathaM caivaMvidho?, yataH prAkRtatvAt dAntA-vazIkRtA jihvA-rasanA yenAsau dAntajihvaH, ata eva amUJchitaH sannidherakaraNena tatkAle vA abhiSvaGgAbhAvena, evaMvidhazca san na-naiva rasArtha-sarasamidamahamAsvAdayAmIti, yadvA raso-dhAtuvizeSaH sa cAzeSadhAtUpalakSaNaM tatastadupacayaH syAdityevamartha na bhuJjIta, kimartha tItyAha-yApanA-nirvAhaH, sa cArthAt saMyamasya, tadartha, mahAmuniH tapasvI, anena piNDavizuddhiruktA // 17 // 1369 // tadevamAdau mUlaguNAn vidheyatayA abhidhAya, tatpratipAlanArthamAzrayAhAracintAdvAreNottaraguNAMzca samprati mUlottaraguNaXI sthitaH, tata evAtmani utpannabahumAnaH kazcidarcanAdyapi prArthayediti taniSedhArthamAha aJcaNaM rayaNaM ceva, vaMdaNaM pUaNaM tahA / iDDIsakkArasammANaM, maNasAvi na patthae // 1370 // arcanAM-puSpAdibhiH pUjA, racanAM-niSadyAdiviSayAM svastikAdinyAsAtmikAM vA, caH samuccaye, evaH avadhAraNe netyanena sambhantsyate, vandanaM-namastubhyamiti vAcA stavanaM, pUjanaM-viziSTavastrAdibhiH pratilAbhanaM, tatheti samuccaye, Rddhizca-zrAvakopakaraNAdisampad AmoSadhyAdirUpA vA satkArazcArghapradAnAdiH sanmAnazcAbhyutthAnAdi, RddhisatkArasanmAnaM tat manasApi, AstAM vacasA, naiva prArthayet , mamaivaM syAditi abhilaSet // 18 // 1370 // anagAramArgagatiH // 30 // SainEducan-TANT For Private & Personal use only Eom ainelibrary.org
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ kiM punaH kuryAdityAha sukkaM jhANaM jhiyAijA, aNiyANe akiMcaNe / vosaTTakAe viharijA, jAva kAlassa pjo|| 1371 // ___ zukladhyAnaM yathA syAdevaM dhyAyet-cintayet anidAnaH-avidyamAnanidAnaH akiMcanaH, vyutsRSTaH kAyaH-zarIraM yena sa tathA, viharet-apratibaddhavihAritayeti gamyaM, yAvaditi maryAdAyAM kAlasya-mRtyoH paryAyaH-paripATI prastAva ityartho yAvanmaraNasamayaH, prakramaprApto bhavatIti bhaavH||19|| 1371 // evaMvidho yAvadAyurvihRtya maraNasamaye yatkRtvA yatphalamavAmoti tadAha nijUhiUNa AhAraM, kAladhamme uvaDhie / caiUNa mANusaM buMdi, paha dukkhA vimuccaI // 1372 // parityajya AhAraM-azanAdisaMlekhanAkrameNaiva na jhagiti, jhagiti tatkaraNe bahutaradoSasambhavAt , tathA cAgama:-"dehami asaMlihie sahasA dhAUhiM khijamANehiM" ityAdi, kadA, kAladharma-AyuHkSayarUpe mRtyusvabhAve upasthite-pratyAsannIbhUte, tyaktvA-apahAya mAnuSIM-manuSyasambandhinI bondi-zarIraM, prabhuvIryAntarAyakSayato viziSTasAmarthyavAn duHkhaiH zArIramAnasaivimucyate-vizeSeNa tyajyate, taddhetukarmAbhAvAditi bhaavH|| 20 // 1372 // kIdRzaH sannityAhanimmamo nirahaMkAro, vIyarAo annaasvo| saMpatto kevalaM nANaM, sAsayaM parinivvuDe ||1373||ttibemi| // aNagAramaggaM // 35 // kAbhAvAd duHkhAbhAvaH KRXXX uttarA051 Jain Education S tional For Privale & Personal use only jainelibrary.org
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA avacUrNiH nirmamaH-apagatamamIkAraH, nirahaGkAraH-ahamamukajAtIya ityAdyahaGkArarahitaH, IdRkSaH kuto?, yato vItarAgaH-vigatarAgadveSaH, tathA anAzravaH-karmAzravarahitaH, mithyAtvAditaddhatvabhAvAt , samprAptaH kevalajJAnaM zAzvataM kadAcidavyavacchedAt parinirvRtaH asvAsthyahetukarmAbhAvataH svsthiibhuutH||21|| 1373 // iti angaarmaarggtydhyynaavcuuriH|| 35 // anagAramAgaMgatinAmapaJcatriMzattamamadhyayanam // 30 // tato mokSaH SWWW // iti zrIuttarAdhyayane paJcatriMzattamasya anagAramArga-3 gatyadhyayanasya avacUriH samAptA // / / 301 // Jain Educat i onal For Privale & Personal use only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAjIvaprarUpaNapratijJA atha jIvAjIvavibhaktiritinAma SaTrizattamamadhyayanam / * *-- anantarAdhyayane hiMsAparivarjanAdayo bhikSuguNA uktAH, te ca jIvAjIvasvarUpaparijJAne satyevAsevituM zakyante iti tajjJApanArthamidamArabhyate, asya ca jIvAjIvavibhaktiriti nAmajIvAjIvavibhatti me, suNehegamaNA io| jaM jANiUNa bhikkhU (samaNo pA0), sammaM jayai saMjame // 1374 // * jIvAjIvAnAM vibhajanaM vibhaktiH-tattadbhedAdidarzanato vibhAgenAvasthApanaM jIvAjIvavibhaktistAM, zRNuta, ziSyA iti zeSaH, me-mama kathayata iti gamyaM, kIdRzAH santaH?, ekaM matAntaroktajIvAjIvavibhaktAvagatatvena manaH-cittaM yeSAM te ekamanasaH, ihaiva zraddhAnavanta ityarthaH, itaH-asmAdanantarAdhyayanAdanantaraM, yAM jIvAjIvavibhaktiM jJAtvA bhikSuH-muniH samyakprazastaM yathA syAdevaM yatate-yatnavAn bhavati, kva ? saMyame // 1 // 1374 // jIvAjIvavibhaktijJAnamiva lokAlokavibhaktijJAnamapi saMyamayatanAyAM viSayatayopayujyate evetyaah| jIvA ceva ajIvA ya, esa loe viyaahie| ajIvadesamAgAse, aloe se viyAhie // 1375 // jIvAzcAjIvAzca, ko'rthaH?-jIvAjIvarUpaH, eSa pratIto loko vyAkhyAto-vizeSeNoktaH, tIrthakRdAdyairiti gamyaM, ajIva ityanenAjIvasamudAya upalakSyate, sa ca dharmAdharmAkAzapudgalAtmakaH, tasya dezaM aMzaH, ajIvadezaH AkAzamalokaH sa vyAkhyAto, dharmAstikAyAdivRttirahitasyAkAzasyaivAlokatvAt // 2 // 1375 // SAXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOK wranwr.jainelibrary.org
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAva, kAlao bhAvao tAmajIvANa ya // 1376 // . bhAvata ime asya paryAyAH, uttarA0 avacUrNiH // 302 // FoX- XXXXXXXXXXX jIvAjIvAnAM vibhaktiH prarUpaNAdvAreNaiveti tAM vidhitsuryathA'sau syAtsathAha jIvAjIvadavvao khittao ceva, kAlao bhAvao tahA (pravao khittakAlehiM bhAvao pajjavehi y)| vibhaktiparUvaNA tesi bhave, jIvANamajIvANa ya // 1376 // ritinAma dravyataH-dravyamAzritya idamiyadbhedaM dravya, kSetratazcaivedamiyati kSetre, kAlataH-idamiyasthitikaM, bhAvata ime asya paryAyAH, vipaTuiMzattamatatheti samuccaye, prarUpaNA-yathAsvaM bhedAdyabhidhAnadvAreNa svarUpopadarzanaM, teSAM bhavet syAt , jIvAnAmajIvAnAM ceti // // 1376 madhyayanam tatra svalpavaktavyatvAt dravyato'jIvaprarUpaNAmAha rUviNo cevAvI ya, ajIvA duvihA bhave / arUvI dasahA vuttA, rUviNo'vi cauvihA // 1377 // gAthA 3, rUpaM-sparzAdyAzrayA mUrtistadeSAM eSu vA astIti rUpiNaH, caH samuccaye, eva pUraNe, akAraprazleSAt vacanavyatyayAcca ajIvabhedAH dharmAstiSI arUpiNazca, ajIvA dvividhAH bhaveyuH, tatrApyarUpiNo dazadhA uktAH, pazcAt nirdiSTatve'pi coktanyAyAdanantarAdvA amISAM | kAyAnAM pUrvamupAdAnaM, rUpiNo'pi punaH caturdA-catuSprakArAH, ubhayatrAjIvA iti prkrmH||4|| 1377 // tatrArUpiNo dazavidhAnAhadhammatthikAe taddese, tappaese ya Ahie / adhamme tassa dese ya, tappaese ya Ahie // 1378 // // 302 // gAthA 2, dhArayati jIvapudgalAn gatipariNatAMstattatsvabhAvatve iti dharmaH sa cAsau astInAM-pradezAnAM kAyazca-saGghAtazca dharmAstikAyaH tasya dharmAstikAyasya 1, dezastribhAgacaturbhAgAdistaddezaH 2, tathA tasya pradezo-niraMzo bhAgastatpradezaH 3, caH bhedAca Jain Educat i onal For Privale & Personal use only SENaininelibrary.org
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ samuccaye 3, AkhyAtaH-kathitaH, na dhArayati gatipariNatAnapi jIvapudgalAMstatsvabhAvatvenAvasthApayati sthityupaSTambhakatvAttasyetyadharmaH, pade'pi-padaikadezadarzanAt adharmAstikAyaH 4, tasyetyadharmAstikAyasya deza uktarUpaH 5, tatpradezazcoktarUpa eva 6, aakhyaatH||5||1378 // AkAzAdInAM bhedAH | dharmAstikAyAdInAM kSetraM tathA XOXOKXOXOXO-KOKAKOKark-XDXO AgAse tassa dese ya, tappaese ya aahie| addhAsamae ceva, arUvI dasahA bhave / / 1379 // __ ADiti maryAdayA svasvabhAvAparityAgarUpayA kAzante-svarUpeNaivAvabhAsante asmin padArthA ityAkAzaM, yadvA AGiti sarvabhAvAbhivyAptyA kAzate ityAkAzaM tadevAstikAyaH 7, taddezaH 8, tatpradezazca 9, addhA-kAlastadrUpaH samayaH-addhAsamayaH, nirvibhAgatvAccAsya na dezapradezasambhavaH 10, AvalikAdayastu pUrvasamayanirodhenaivottarasamayasadbhAva iti tattvataH samudayasamityAdyasambhavena vyavahArArthameva kalpitA itIha noktAH, upasaMhAramAha-arUpiNo dazadheti-dazaprakArAH bhaveyuH, eSAM ca yathAkrama gatisthityavagAhopaSTambhatvaM vartanA ca lakSaNe jJeyam // 6 // 1379 // sampratyetAneva kSetrata AhadhammAdhamme ya do'vee, logamittA viyAhiyA / logAloge ya AgAse, samae samayakhittie // 1380 // dharmAdharmI-dharmAstikAyAdharmAstikAyau, caH pUraNe, dvAvapyeto lokamAtrau-lokaparimANau vyAkhyAtau, etadavaSTabdhAkAzadezasyaiva lokatvAt, tathA loke aloke cAkAzaM, sarvagatatvAttasya, samaya ityaddhAsamayaH samayopalakSitaM kSetraM samayakSetraM-arddha Jain Educ a tional For Private & Personal use only U w.jainelibrary.org
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ -Kolke jIvAjIvavibhaktiritinAma paTuiMzattamamadhyayanam uttarA0 tRtIyadvIpasamudrAstadviSayabhUtamasyAstIti samayakSetrikaH tatparatastasyAsambhavAt , tanmUlatvAdAvalikAdikalpanAyAste'pyetAvatkSetraavacUrNiH > varttina eva,tathA coktN-"smyaavlikaapkssmaasvynsnyjitaaH| nRloka eva kAlasya, vRttirnAnyatra kutrcit||"||7||1380|| 1380 // // 303 // etAneva kAlata AhadhammAdhammAgAsA, tinnivi ee annaaiyaa| apajjavasiyA ceva, sabbaddhaM tu viyAhiyA // 1381 // samaevi saMtaI pappa, evameva (emeva saMtaI pappa samaevi pA0) viyaahie| AesaM pappa sAIe, sapajjavasievi y||1382|| dharmAdharmAkAzAni trINyapyetAni na vidyate AdireSAmityanAdikAni, itaH kAlAt prabhRti amUni pravRttAnItvasambhavAt , na paryavasitAni-aparyavasitAni-anantAnItyarthaH, na hi kutazcit kAlAtparata etAni na bhaviSyantIti sambhavaH, tathA ca torevArthatvAt sarvAddhAmeva-sarvakAlameva, sarvadA svasvarUpAparityAgato nityAnItyarthaH, vyAkhyAtAni-kathitAni, sarvatrasUtratvAt liGgavyatyayaH, samayo'pi santati-aparAparotpattirUpapravAhAtmikAM prApya-Azritya evameva anAdyaparyavasitatvalakSaNenaiva prakAreNa AkhyAtaH-prarUpitaH, AdezaM vizeSa pratiniyatavyaktyAtmakaM prApya-aGgIkRtya sAdikaH saparyavasitaH, apiH samuccaye, caH punarartho bhinnakramazca, AdezaM punaH prApyetyarthaH, vizeSApekSayA hyabhUtvAyaM bhavati, bhUtvA ca na bhavatIti sAdinidhana ucyate // 8,9 // 1381-82 // evamajIvAnAM arUpiNAM dravyakSetrakAlaiH prarUpaNA kRtA, samprati bhAvaprarUpaNAvasaraH, tatra cAmUrttatvena nAmISAM paryAyA dharmAstikAyAdInAM kAlamAnam k||303|| Jain Educati o nal For Private & Personal use only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpiparyAyA iva varNAdayaH prarUpyamANA api saMvittimAnetuM zakyAH, anumAnatastu itarathApi dravyasya paryAya vikalasyAsambhavAt gamyanta eveti tatprarUpaNAmanAdRtya dravyato rUpiNaH prarUpayitumAha khaMdhA ya khaMdhadesA ya, tappaesA taheva ya / paramANuNo a boddhavvA, rUviNo a cauvvihA / / 1383 // skandanti-zuSyanti dhIyante ca - poSyante ca pudgalAnAM vicaTanena caTanena ceti skandhAH, caH samuJcaye, skandhAnAM dezAHbhAgAH skandhadezAzca teSAM skandhAnAM pradezA- niraMzA bhAgAstatpradezAH, tathaiva ceti samuccaye, boddhavyAH - jJAtavyAH, rUpiNaH, caH punazcatuSprakArA, iha ca dezapradezAnAM skandheSu evAntarbhAvAt skandhAH paramANavazceti samAsato dvAveva rUpadravyabhedau // 10 // 1383 // tayozca kiM lakSaNamAha egatteNa puhutteNaM, khaMdhA ya paramANu ya / loegadese loe a, bhaiavvA te u khittao / etto kAlavibhAgaM tu, tesiM vucchaM caunvihaM // 1384 // gAthArddha, ekatvena - samAna pariNatirUpeNa pRthaktvena paramANvantarairasaGghAtarUpeNa lakSyante iti zeSaH, ke evamityAha - skandhAH, | casya bhinnakramatvAt paramANavazca, skandhA hi saMhatAnekaparamANurUpAH, paramANavazca paramANvantarairasaMhatibhAjaH, samprati etAneva kSetrata Aha- loe sUtrArddha, lokasya - caturdazarajvAtmakasya ekadeza- ekadvyAdisaGkhyAtAsaGkhyAtapradezAtmakaH pratiniyato bhAgo lokaikadezastasmin, loke vA bhaktavyA -bhajanIyA darzanIyAH te iti skandhA paramANavazca tuH pUraNe, kSetrataH - kSetramAzritya, atra Jain Education National xoxoxoxoxoxoXXXXXXX rUpidravya bhedAH teSAM lakSaNaM ca ww.jainelibrary.org
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 304 // cAvizeSoktAvapi paramANUnAmekadeza evAvasthAnAt skandhaviSayaiva bhajanA jJeyA, te hi vicitratvAt pariNaterbahutarapradezopacitA jIvAjIvaapi kecidekapradeze tiSThanti, anye tu saGkhyeyeSvasaGkhyeyeSu ca pradezeSu yAvatsakalaloke'pi, tathAvidhA'cittamahAskandhavadbhaveyu- vibhaktirito bhajanIyA ucyante, itaH kSetraprarUpaNAto'nantaramiti gamyaM, kAlavibhAge tu kAlabhedaM punaH, teSAM skandhAdInAM vakSye, cAdAnA vakSyAritinAma caturvidha sAdhanAdisaparyavasitAparyavasitabhedenAnantarameva vakSyamANena, idaM sUtraM SaT padaM gAthetyucyate, dazadharmavat // 12 // 1384 // SaTiMzattamayathA pratijJAtamAha madhyayanam saMtaI pappa te'NAI, appajjavasiAvi a| ThiI paDucca sAIA, sapajjavasiAvi a|| 1385 // santatimuktarUpAM prApya-Azritya te skandhAH paramANavazca anAdayaH aparyavasitA api ca, nahi te kadAcit pravAhato na sA. bhUtA na vA na bhaviSyantIti, sthiti-pratiniyatakSetrAvasthAnarUpAM pratItya-aGgIkRtya, sAdikAH saparyavasitA api ca, tadapekSayA hi prathamatastathA'sthitvaivAvatiSThante avasthAya ca na punarna bhvntiitybhipraayH||12||1385 // ___ sAdisaparyavasitatve'pi kiyatkAlameSAmavasthitirityAha teSAM sthitiH asaMkhakAlamukkosaM, ithaM samayaM jahannayaM / ajIvANa ya rUvINaM, ThiI esA viaahiaa|| 1386 / / asaGkhyakAlaM utkRSTA, ekaM samayaM jaghanyakA, ajIvAnAM rUpiNAM pudgalAnAmityarthaH, sthitireSA vyAkhyAtA, jaghanyata B // 304 // ekasamayAdutkRSTatazcAsakyeyakAlAtparato'vazyameva vicaTanAt // 13 // 1386 // itthaM kAladvAramAzritya sthitirutA, samprati tu kAladvArAntargatamevAntaramAha JainEducation For Private & Personal use only janesbrary.org
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ aNaMtakAlamukkosaM, ikaM samayaM jahaNNayaM / ajIvANa ya rUvINaM, aMtareyaM viaahiaN|| 1387 // rUpidravyANAanantakAlamutkRSTaM, ekaM samayaM jaghanyakaM, ajIvAnAM rUpiNAM, antaraM vivakSitakSetrAvasthiteH pracyutAnAM punastatprApteya- mantaram / vadhAnaM, etaduktarUpaM vyAkhyAtaM, teSAM hi vivakSitakSetrAvasthiteH pracyutAnAM kadAcitsamayAvalikAdisaGkhyAtakAlato'saGkhyAta| kAlAdvA palyopamAderyAvadanantakAlAdapi sambhavatIti // 14 // 1387 // . etAneva bhAvata Aha__vannao gaMdhao ceva, rasao phAsao thaa| saMThANao ya vinneo, pariNAmo tesi paMcahA // 1388 // vannao pariNayA je u, paMcahA te pkittiyaa| kiNhA nIlA ya lohiyA, hAliddA sukilA tahA // 1389 // gaMdhao * pariNayA je ya, duvihA te viyaahiyaa| subbhigaMdhapariNAmA, dunbhigaMdhA taheva ya // 1390 // rasao pariNayA* je u, paMcahA te pkittiyaa| titta kaDuyakasAyA, aMbilA mahurA tahA // 1391 // phAsao pariNayA je u, aTTahA te pkittiyaa| kakkhaDA mauyA ceva, guruyA lahuyA tahA // 1392 // sIyA uNhA ya niddhA ya, tahA lukkhA ya AhiyA / iti phAsapariNayA ee, puggalA samudAhiyA // 1393 // saMThANapariNayA je u, paMcahA te pkittiyaa| parimaMDalA ya vaTA ya, taMsA cauraMsamAyayA // 1394 // vaNNao je bhave kiNhe, bhaie se u gNdho| rasao phAsao ceva, bhaie saMThANaovi ya // 1395 // vaNNao je bhave nIle, bhie0|| 1396 // vaNNao lohie je u, bhie||1397 // vaNNao pIae je u, bhie||1398 // vaNNao sukile je u, JainEducati For Privale & Personal use only Xiainelibrary.org
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 305 // bhaie0 // 1399 // gaMdhao je bhave subbhI, bhaie0 // / 1400 // gaMdhao je bhave dubbhI, bhaie0 // 1401 // rasao titao je u, bhai0 // / 1402 // rasao kaDue je u, bhaie0 // 1403 // rasao kasAe je u, bhaie0 // 1404 // rasao aMbile je u, bhaie0 | 1405 // rasao mahurae je u, bhaie0 // 1406 // phAsao kakkhaDe je u, bhaie0 // 1407 // phAsao maue je u, bhaie0 | 1408 // phAsao gurue je u, bhaie0 // 1409 // phAsao lahue je u, bhaie0 // 1410 // phAsao sIae je u, bhaie0 // 1411 // phAsao upahae je u, bhaie0 // 1412 // phAsao niddhae je u, bhaie0 // 1413 // phAsao lukkhae je u, bhaie0 // 1414 // parimaMDalasaMThANe, bhaie0 // 1415 // saMThANao bhave vaTTe, bhaie0 // 1416 // saMThANao bhave taMse, bhaie0 // 1417 // saMThANao ya cauraMse, bhaie0 // 1418 // je AyayasaMThANe, bhaie0 // 1419 // auro ityAdi gAthA 32, varNato gandhatazcaiva rasataH sparzatastathA saMsthAnatazca, ayamartho varNAdIn paJcAzritya vijJeyaHjJAtavyaH pariNAmaH-svarUpAvasthitAnAmeva varNAdyanyathAbhavanarUpaH teSAM paramANUnAM paJcadhA - paJcaprakAro bhedahetorvarNAdyupAdheH paJcavidhatvAditi bhAvaH / / 15 / / 1388 / / pratyekameSAmevottarabhedAnAha Jain Educationtional varNataH pariNatAH varNapariNAmabhAja ityarthaH, ye aNvAdayaH, tuH pUraNe, paJcadhA te prakIrttitAH - prakarSeNa saMdehApanetRtvalakSaNena XOXOXCX********** jIvAjIvavibhakti ritinAma SaDriMzattama madhyayanam 36 rUpidravyANAM bhAvataH prarUpaNA // 305 // ainelibrary.org
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpidravyANAM bhAvataH prarUpaNA saMzabditAH, tAnevAha-kRSNAH kajjalAdivat , nIlA nIlyAdivat , lohitA hilakAdivat , haridrA haridrAdivat , zuklAH zaGkhAdivat , tatheti samuccaye // 16 // 1389 // lA gaMdhetyAdi spaSTaM, navaraM, surabhirgandho yasmin sa tathAvidhaH pariNAmo yeSAM te surabhigandhapariNAmAH zrIkhaNDAdivata. durabhigandho yeSAM te durabhigandhA lasunAdivat , // 17 // 1390 // tiktAzca kosAtakyAdivat , kaTukAzca zuNThyAdivat, kaSAyAzcAparipakvakapitthAdivat, tiktakaTukakaSAyAH, AmlA AmlavetasAdivat // 18 // 1391 // karkazAH pASANAdivat , mRdavo haMsarutAdivat , guravo hIrakAdivat / / 19 // 1392 // | zItA mRNAlAdivat , uSNA vahvayAdivat, snigdhA ghRtAdivat, rUkSA bhUtyAdivat , upasaMhAramAha-itItyamunA prakAreNa sparzapariNatA ete skandhAdayaH pUraNagalanadharmANaH pudgalAH samudAhRtAH-samyakpratipAditAH tIrthakRdAdibhiriti zeSaH // 20 // 1393 saMtiSThante ebhiH skandhAdaya iti saMsthAnAni tadrUpeNa pariNatAH saMsthAnapariNatAH, parimaNDalA bahivRttatAbhAjo'ntaHzuSirA valayavat, ta evAntaHpUrNA vRttAH kulAlacakravat, vyasrAH-trikoNAH zRGgATakAdivat, caturasrAH-catuSkoNAH stambhAdhArakumbhikAvat , AyatA-dIrghA daNDAdivat // 21 // 1394 // sampratyeSAmeva parasparasambandhamAhavarNato yaH skandhAdirbhavet kRSNaH bhAjyaH se utti sa punargandhataH gandhamAzritya, surabhigandho durgandho vA syAt , na tu niyatagandha KekekokokokoKeXoxoxoxo-KOK M For Privale & Personal use only Jain Educat ainelibrary.org national
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 306 // BXCXBXCXXXOXOXO Jain Education Co eveti bhAvaH, evaM rasataH sparzatazcaiva bhAjyaH, saMsthAnato'pi ca, anyatararasAdiyogyo vA'sau syAditi hRdayaM, atra ca gandho dvau, rasAH paJca, sparzA aSTau ete ca mIlitA viMzatirityeka eva kRSNavarNa etAvato bhaGgakAn labhate, evaM nIlospi 20, vibhakti - evaM lohito'pi 20, pItaka iti hAridro'pi 20, zuklo'pi 20 bhaGgakAn labhate, iti paJcabhirapi varNaiH labdhaM zatam ritinAma SaTuiMzattama 22-26 / / 1395-99 // gandhato yaH skandhAdirbhavet surabhiH bhAjyaH sa tu varNataH, anyatarakRSNAdivarNavAn syAditi bhAvaH, evaM rasataH sparzatazcaiva bhAjyaH, saMsthAnato'pi ca, iha ca rasAdayo'STAdaza, te'pi paJcabhirvarNaimalitaistrayoviMzatirbhavanti, evaM durgandhaviSayA apyetAvanta eva, tatazca gandhadvayena labdhA bhaGganAM SaTcatvAriMzat // 27-28 / / 1400-1 // rasatatiktako yastu skandhAdiH bhAjyaH, sa tu varNato gandhataH sparzatazcaiva bhAjyaH saMsthAnato'pi ca, iha coktanyAyato viMzatirbhaGgAstiktenAvApyante 20, evaM kaTukena 20 kaSAyena 20 Amlena 20 madhureNa caitAvanta evAvApyante, evaM rasapaJcakasaMyoge labdhaM zatam 100 // 29-33 // / 1402-6 // sparzataH karkaza yastu skandhAdirbhAjyaH, sa tu varNato gandhato rasatazcaiva bhAjyaH, saMsthAnato'pi ca, iha cokanyAyato varNAdayaH saptadazeti tadyogatastAvanta eveti bhaGgAnApnoti karkazaH 17, evaM mRduH 17, guruH 17, laghuH 17, zIta 17, uSNaH 17, snigdhaH 17, rUkSaH 17, etanmIlane ca jAtaM SaTtriMzaM zatam 136 // 34-41 // 1407-14 // parimaNDalasaMsthAne yo varttate iti zeSaH bhAjyaH sa tu sAmAnyaprakrame'pi skandhaH, paramANUnAM saMsthAnAbhAvAt, varNato ational XXX CXXXX-X-01-01-0 jIvAjIva madhyayanam 36 rUpidravyANAM bhAvataH prarUpaNA // 306 // jainelibrary.org
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvavibhaktiprarUpaNa pratijJA dvividhA jIvAzca | gandhato rasatazcaiva bhAjyaH, sparzato'pi ca, atra coktanItyA varNAdayo viMzatistadyogAtparimaNDalena viMzatireva bhaGgA labhyante, evaM vRttena 20, yasreNa 20, caturasreNa 20, Ayatena 20 ca, pratyekametAvanta eva bhaGgakAH prApyante iti saMsthAnapaJcakabhaGgasaMyoge labdhaM zataM 100, evaM varNagandharasasparzasaMsthAnAnAM sakalabhaGgasaGkalanAto jAtAni vyazItyadhikAni catvArizatAni 482, sarvatra jAtAvekavacanaM, paristhUranyAyatazcaitaducyate, anyathA pratyekamapyeSAM tAratamyato nAnAtvAdanantA eva bhaGgakAH sambhavanti, itthaM caitatpariNAmavaicitryaM kevalAgamapramANAvaseyaM iti na svamatikalpitahetubhizcittamAkulIkartavyamiti // 42-46 // 1415-19 // sampratyupasaMhAradvAreNottaragranthasambandhamAha esA ajIvavibhattI, samAseNa viyaahiyaa| itto jIvavibhatti, vucchAmi annupuvvso||1420 // ___ eSA-anantaroktA ajIvavibhaktiH samAsena-saGkepeNa vyAkhyAtA, ita iti-ajIvavibhaktivyAkhyAnantaraM jIvavibhaktiM | vakSyAmi AnupUrvyA // 47 // 1420 // yathApratijJAtamAha saMsAratyA ya siddhA ya, duvihA jIvA viyaahiyaa| | siddhA NegavihA vuttA, taM (duvihA jIvA bhavanti / tatthANegavahA siddhA te pA0) me kittayao suNa // 1421 // saMsarati upalakSaNAdavatiSThante, asminniti saMsAro gaticatuSTayAtmakaH, tiSThanti iti saMsArasthAH-narakAdigativartinaH, caH punaH, siddhAzca sakalakarmakSayAt muktipadaprAptAH, dvividhA upadarzitabhedAt dvibhedA jIvA vyAkhyAtAH, tatra siddhAH-anekaprakArA uktAH, tamiti sUtratvAttAna me-mama kathayata zRNuta alpavaktavyatvAcca pazcAnnirdeze'pi pUrva siddhbhedaabhidhaanmdussttmiti||48||1421 uttarA052 Jain Educatil lational For Privale & Personal use only T K.Mr.jainelibrary.org
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjIvavibhaktiritinAma pAzattamamadhyayanam // 307 // siddhAnAM | anekavidhatvameSAmupAdhibhedAt, tAnAha itthIpurisasiddhA ya, taheva ya npuNsgaa| saliMge annaliMge ya, gihiliMge taheva ya // 1422 // siddhaH zabdapratyekamabhisambadhyate, tataH striyazca te pUrvaparyAyApekSayA siddhAzca strIsiddhAH, evaM puruSasiddhAH tathaiva ca, ihottaratra ca prakrameNa siddhazabdayogAt napuMsakasiddhAH, svaliGgasiddhAH, svaliGgaJca rajoharaNamukhavastrikAdirUpaM, anyaliGge-etadapekSayA bhinnaliGge zAkyAdisambandhini siddhAH, gRhiliGge-gRhasthaveSe siddhA marudevIvat, tathaivetyuktasamuccaye, cakArastu tiirthsiddhaadynuktbhedsNsuuckH||49||1422|| samprati siddhAnevAvagAhanAtaH kSetratazcAha ukosogAhaNAe ya, jahannamajjhimAi ya / u8 ahe ya tiriyaM ca, samupa'mi jalaMmi ya // 1423 // utkRSTA-mahatI sA cAsAvavagAhanA ca-zarIraM sA tathA tasyAmutkRSTAvagAhanAyAM-paJcadhanuHzatamAnAyAM siddhAH, caH samuccaye, avagAhanAyAmiti prakramAt pratyekaM yogAt jaghanyAvagAhanAyAM-dvihastamAnazarIrarUpAyAM siddhAH, madhyamAvagAhanAyAM coktarUpotkRSTajaghanyAvagAhanAntarAlavarttinyAM siddhAH, Urdhva-Urdhvaloke merucUlikAdau siddhAH, tatrApi keSAJcit siddhapratimAvandanAdyartha gatAnAM cAraNazramaNAdInAM muktyavApteH sambhavAt , adhazca-adholaukikagrAmarUpe siddhAH, tiryag loke ca-arddhatRtIyadvIpasamudrarUpe, tatrApi kecitsamudre siddhAH, jale ca-nadyAdisambandhini siddhAH, bhUbhUdharAdyazeSAspadopalakSaNametat , arddhatRtIyadvIpasamudreSu | hi na kvacit muktyavAptiniSedha iti // 50 // 1423 // bhedA aba gAhanA kSetraJca // 307 // Jain Education Interational For Privale & Personal use only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka kiyantaH siddhyanti ? itthaM strIsiddhAdInabhivadatA strItvAdiSu siddhisambhava uktaH, samprati tatrApi va kiyantaH siddhyantItyAzaGkayAha dasa ya napuMsaemuM, vIsaM itthiyAsu ya / purisesu ya aTThasayaM, samaeNegeNa sijjhaI // 1424 // cattAri ya gihiliMge, annaliMge daseva ya / saliMgeNa ya aTThasayaM, samaeNegeNa sijjhaI // 1425 // ukkosogAhaNAe u, sijjhaMte jugavaM duve / cattAri jahannAe, javamajjhattaraM sayaM // 1426 // cauruDaloe ya duve samudde, tao jale vIsamahe taheva / sayaM ca aTTattara tiriyaloe, samaeNegeNa u sijjhaI dhuvaM // 1427 // (cauro uTThalogaMmi, vIsapahuttaM ahe bhave / sayaM aTThottaraM tirie, egasamaeNa sijjhaI // 1 // duve samudde sijhaMtI, sesajalesu tato jaNA / esA u sijjhaNA bhaNiyA, puvvabhAvaM paDucca u||2|| pA0) ___ gAthA 4, daza 2 saGkhyAH, ca uttarApekSayA samuccaye, napuMsakeSu-varddhitacirpitAdiSu, viMzatiH strISu ca puruSeSu cASTabhiradhikaM zataM samayena-nirvibhAgakAlarUpeNaikena-ekasaGkhyena siddhyanti niSThitArthA bhavanti // 51 / / 1424 // catvAro gRhiliGge, dazaiva cAnyaliGge, svaliGgena cASTazatam // 52 // 1425 // utkRSTAvagAhanAyAM tu siddhyato yugapad-ekakAlaM dvau-dvisaGkhyau, catvAraH catuHsaGkhyA jaghanyAvagAhanAyAM, yavamadhyamiva yavamadhyaM-madhyamAvagAhanA tasyAM 108, yavamadhyatvaM caiSAM madhyamAvagAhanAyAM utkRSTajaghanyAvagAhanayormadhyavartitvAttadapekSayA ca bahutarasaGkhyAtvenAsyAH sthUlatayaiva bhAsamAnatvAt // 53 // 1426 // catvAra Urdhvaloke ca dvau samudre trayo jale viMzatiradha iti-adholoke, tathaiva-tenaiva prakAreNa zataM cASTottaraM aSTAdhikaM tiryag loke, iha tuzabdazcazabdazca kvacit pUraNe kvacicca punararthe vyAkhyeyaH // 54 // 1427 // Jain Educat orational For Privale & Personal use only O w .jainelibrary.org
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 308 // jIvAjIka vibhaktiritinAma SaTriMzattama | madhyayanam itthaM pUrvabhAvaprajJApanIyanayApekSayA'nekadhA siddhA uktAH, samprati pratyutpannabhAvaprajJApanIyanayApekSayA teSAmeva pratighAtAdipratipAdanAyAha__ kahiM paDihayA siddhA?, kahiM siddhA paiTTiyA? / kahiM budi caittANaM, kattha gaMtUNa sijjhaI ? // 1428 // __ aloe paDihayA siddhA, loyagge ya pitttthiyaa| ihaM buMdi caittA NaM, tattha gaMtUNa sijjhaI / / 1429 // gAthA 2, kasmin sthAne pratihatAH-skhalitAH-niruddhagataya ityarthaH siddhAH?, kasmin siddhAH pratiSThitAH?, sAdyanantaM kAlaM sthitAH, anyacca va bundi-zarIraM tyaktvA kutra gatvA vacanavyatyayAt siddhyanti ? // 55 // 1428 // tatprativacanamAhaaloke-kevalAkAzarUpe pratihatAH-skhalitAH, tatra dharmAstikAyAbhAvena teSAM gaterasambhavAt , lokAgre ca-lokasyoparibhAge pratiSThitAH-sadA avasthitAH, Aha-UrdhvagamAbhAve'pyadhastiryaggamanasambhavena kathaM teSAM tatra pratiSThAnam ?, ucyate, kSINakarmatvAteSAM, karmAdhInatvAccAdhastiryaggamanayoH, iha tiryag-loke tyaktvA tatra lokAgre gatvA vacanavyatyayAtsiddhyanti, gatveti ca 'mukhaM vyAdAya svapitI'tyAdivatktvApratyayaH, pUrvAparakAlavibhAgasyAsambhavAt , yatraiva hi samaye bhavakSayastasminneva mokSastatra gatizceti // 56 // 1429 // lokAgre gatvA siddhyantItyuktaM lokAgraM ceSatprAgbhArAyA uparIti yAvati pradeze'sau yatsaMsthAnA yatpramANA yadvarNA ca | tadvaktumAha bArasahiM joyaNehiM, savvaTThassuvariM bhave / IsIpabbhAranAmA u, puDhavI chattasaMThiyA // 1430 // paNayAla XOXO siddhAnAM sthAnAdi // 308 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only that.jainelibrary.org
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarUpam KOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX sayasahassA, joaNANaM tu aayyaa| tAvaiyaM ceva vicchinnA, tiguNo sAhiya (tasseva) parirao (tiguNasAhiyaparirayaM paa0)|| 1431 // aTThajoyaNabAhallA, sA majjhami viyaahiyaa| parihAyaMtI carimaMte macchIpattAu taNuyayarI // 1432 // gAthA 5, dvAdazabhiryojanaiH sarvArthasya-sarvArthanAmnovimAnasyopari-UvaM bhavet syAt , ISatpAgbhAreti nAma yasyAH sA ISaprAgbhAranAmA pRthvI-bhUmiH, chatrasaMsthitamiva saMsthitaM-saMsthAnaM asyA iti chatrasaMsthAnasaMsthitA, iha ca vizeSAnabhidhAne'pyuttAnameva chatraM gRhyate // 57 // 1430 // paJcacatvAriMzat zatasahasrANi yojanAnAM, tuH pUraNe, AyatA-dIrghA, tAvatazcaiva prakramAt zatasahasrANi vistIrNA-vistarato'pi ca, paJcacatvAriMzallakSapramANeti bhAvaH, triguNa uktarUpAdAyAmAt sAdhikovizeSAdhikaH priryH-pridhiH||58||1431|| aSTau-aSTasaGkhyAni yojanAni bAhalyaM sthaulyaM asyA ityaSTayojanabAhalyA, sA ISatyAgbhArAkhyA, kiM sarvatrAstyevamityAha-madhye-madhyapradeze vyAkhyAtA, kimityevamata Aha-pari-samantAd-hIyamAnA caramAnteSu-sakaladigbhAgavartiSu paryantapradezeSu makSikAyAH patraM-pakSo makSikApatraM apergamyatvAt , makSikA patrAdapi tanutarI, atiparikRzetyarthaH, hAnizcAtra vizeSAnabhidhAne'pi pratiyojanamaGgalapRthaktvaM draSTavyA, tathA coktaM-"gaMtUNa joaNaM tu parihAyai aMgulapuhutta"nti // 59 // 1432 // atra kecitpaThantiajjuNasuvannagamaI, sA puDhavI nimmalA sahAveNaM / uttANayachattayasaMThiyA ya bhaNiyA jiNavarehiM (paa0)||1433|| Sain Educati Durational For Private & Personal use only X w jainelibrary.org
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjIvavibhaktiritinAma zattama madhyayanam // 309 // saMkhaMkakuMdasaMkAsA, paMDurA nimmalA subhaa| ajjUNagetyAdigAthA, tatra ca-arjuna-zuklaM yatsuvarNa tena nivRttA arjunasuvarNakamayI, seSat prAgbhArA, nirmalA-svacchA, kimupAdhivazata ityAha-svabhAvena-svarUpeNa, uttAnaka-UrdhvamukhaM, yacchatrameva chatrakaM tatsaMsthitA tatsaMsthAnA uttAnakacchatrakasaMsthitA ca bhaNitA uktA jinavaraiH, prAksAmAnyena chatrasaMsthitetyuktamiha tu uttAnatvaM tadvizeSa ucyate iti na pauna- rutyam // 60 // 1433 // zaGkhAGkakundAni pratItAni tatsaMkAzA-varNatastatsaddazI, ata eva pANDurA-zvetA, nirmalA| niSkalaGkA, zubhA-atyantakalyANAvahA, sukhA-sukhahetutvena / sIAe joaNe tatto, loyaMto u viyAhio / / 1434 // yadIdRzI sA pRthvI tataH kimityAha-zItAyAH-zItAbhidhAnAyAH pRthvyA uparIti zeSaH yojane, tata iti tasyA uktarUpAyAH lokAntaH-lokaparyantaH, tuH pUraNe // 61 // 1434 // nanu yadi yojane lokAntastatkiM tatra sarvatra siddhAstiSThantyutAnyathetyAhajoaNassa u jo tattha (tassa pA0), koso (kosassavi ya jo tattha, chanbhAgo pA0) uvarimo bhave / tassa kosassa chanbhAe, siddhANogAhaNA bhave // 1435 // yojanasya tukyAntaropanyAse yaH tatretyevaM vyavasthite subvyatyayena vA tatreti tasyeSatprAgbhAroparivartinaH krozaH-gavyUtaM ISatprAgabhArAto lokAntaM kutra siddhazca * // 309 // Jain Education nal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhAnAmava* gAhanakAla mAnau uvaritti uparivartti bhavet, tasya krozasya SaDbhAge-satribhAgatrayastriMzadadhikadhanuHzatatritayarUpe siddhAnAmavagAhanA-ava sthitirbhavet // 62 // 1435 // avagAhanA ca tatazcalanasambhave'pi paramANvAdInAmivaikAdipradezeSu syAdata Aha tattha siddhA mahAbhAgA, logaggaMmi paiTTiyA / bhavappavaMcaummukkA, siddhiM varagaI gayA // 1436 // tatrAnantarokte siddhAH mahAbhAgA-atizayAcintyazaktayo lokAgre pratiSThitAH, etacca kuta ityAha-bhavA-nArakAdayAsteSAM prapaJcaH-vistArastenonmuktA-tyaktAste, tataH siddhiM varA cAsAvitaragatyapekSayA gatizca gamyamAnatayA varagatistAM gatAH-prAptAH, ayamAzayaH-bhavaprapaJca eva calane hetuH sa ca siddhAnAM nAstIti kutasteSAM tatsambhava iti // 63 // 1436 // tatra gatAnAM kasya kiyatyavagAhanetyAhausseho jassa jo hoi, bhavaMmi caramaMmi u / tibhAgahINA tatto ya, siddhANogAhaNA bhave // 1437 // utsedhaH-uccatvaM prakramAt zarIrasya jassatti-yeSAM siddhAnAM ya iti yAvatpramANo bhave carame-paryantavartini, tuH vizeSaNeidamapi prAgbhavaprajJApanIyanayApekSayeti vizeSayati, tribhAgahInA-tatastribhAgonazcaramabhavotsedhAt , caH punaH siddhAnAM yattadorni, tyAbhisambandhAtteSAM avagAhanA-svadezanicitiH, iyaM ca zarIravivarApUraNata etAvatIti jJeyaM, yaduktaM-"dehatibhAgo jhusiraM tappUraNao tibhAgahINu"tti // 64 // 1437 // etAneva kAlata Aha egatteNa sAiyA, apajjavasiyAvi ya / puhutteNa aNAiyA, apajjavasiyAvi ya // 1438 // KeXOXOXOXOXOXOKeXOXOKGKokan JainEducala For Privale & Personal use only winebrary.org
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 31 // jIvAjIka vibhakti| ritinAma SaTriMzattamamadhyayanam ___ekatvena-asahAyatvena vivakSitAH, ekaM vivakSitasiddhamAzrityetyarthaH sAdikAH, aparyavasitA api ca, yatra hi kAle te siddhyanti sa teSAM Adirasti, na tu kadAcit mukterdhasyantIti na paryavasAnasambhavaH, pRthaktvena bahutvena sAmastyApekSayetyarthaH, anAdikA aparyavasitA api ca, na hi kadAcitte nAbhUvanna bhaviSyantIti ceti // 65 // 1438 // ___ sampratyeSAmevopAdhinirapekSaM svarUpamAha arUviNo jIvaghaNA, naanndsnns(pr.m)niyaa| aulaM suhasaMpattA, uvamA jassa natthi u // 1439 // arUpiNasteSAM rUpAdyabhAvAt , jIvAzca te satatopayuktatayA dhanAzca zuSirapUraNato nirantaranicitapradezatayA jIvaghanAH, prAkRtatvAt vizeSaNasya paranipAtaH, jJAnadarzane eva saJjJA-samyagavabodharUpA saJjAtaiSAmiti jJAnadarzanasaMjJitAH-jJAnadarzanopayogavantaH, na vidyate tuleva tulA-iyattA paricchedaheturasyetyatulA aparimitatvAt , uktaM ca-"siddhassa suho rAsI, sabaddhApiMDio jai hvijjaa| so'NaMtavaggabhaio savvAgAse na mAijjA // 1 // " sukha-zarma, samityekIbhAvena duHkhalezAkalaGkitatvalakSaNena prAptAH upamA yasya sukhasya, torevArthatvAt , nAstyeva-na vidyate eva, yata uktaM-"loke tatsadRzo hyarthaH, kRtsne'pyanyo na vidyate / upamIyeta tayena, tasmAnnirupamaM smRtam // 1 // " na ca viSayAbhAvatastatra sukhazabdAbhidheyAbhAva evetyAzaGkayaM, caturthatvAttasya, | uktaM hi-"loke caturvihArtheSu, sukhazabdaH prayujyate / viSaye 1 vedanA'bhAve 2, vipAke 3 mokSa 4 eva ca // 1 // sukho vahniH | sukho vAyurviSayeSviha kathyate / duHkhAbhAve ca puruSaH, sukhito'smIti manyate // 2 // puNyakarmavipAkAcca, sukhamiSTendriyArthajam / karmaklezavimokSAcca, mokSe sukhamanuttamam // 3 // " tatazca mokSasyaiva tatra sukhazabdAbhidheyatvAnna zaGkAyAH smbhvH||66||1439|| siddhasvarUpam // 310 // Jain Educati o nal For Private & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educati *(r)XXXX uktagranthenAvagatamapi vipratipattinirAsArthaM punaH kSetraM svarUpaM ca teSAmAha loga (gagga pA0 ) dase te savve, nANadaMsaNasanniyA / saMsArapAranicchinnA, siddhiM varagaIM gayA | 1440 // kadeze te siddhAH anena "muktAH sarvatra tiSThanti, vyomavattApavarjitAH" ityapAstaM, sarvagatatve hyAtmanAmevaitadbhavet, tathAtve ca sarvatra vedanAdiprasaGgaH, tathA sarve jJAnadarzanasaMjJitA ityanena mA bhUt keSAMcit jJAnasaJjJA apareSAM darzanasacaiva kevalA, kiMtubhe api, saMsArasya pAraM - paryantaM nistIrNAH punarAgamanAbhAvalakSaNenAdhikyenAbhikrAntAH saM0, anena " jJAnino dharmatIrthasya, karttAraH paramaM padaM / gatvA''gacchanti bhUyo'pi bhavaM tIrthanikArataH // 1 // " iti matamapAstaM, teSAM anisstthitaarthtvaadidossprsnggenaapunr|vRtteH, siddhiM varagatiM gatAH, anenotpattisamaye teSAmapi satkriyatvamastIti khyApyate // 67 // 1440 // itthaM siddhAnuktvA saMsAriNa Aha saMsAratthA u je jIvA, duvihA te viyAhiyA / tasA ya thAvarA ceva, thAvarA tivihA tahiM // 1441 // saMsArasthAH, tuH siddhebhyaH saGkhyAkRtavizeSadyotako, ye jIvA dvividhAste vyAkhyAtAH, dvaividhyamAha - trasAzca sthAvarAJcaiva, sthAvarAstrividhAH tasminniti dvaividhye sati, alpavaktavyatvAcca pazcAnnirdeze'pi prathamaM sthAvarAbhidhAnam // 68 // 1441 // traividhyamevAha puDhavI AujIvA ya, taheva ya vaNassaI / iccee thAvarA tivihA, tesiM bhee suNeha me // 9442 // jIvazabdasya pratyekamabhisambandhAtpRthivyeva jIvAH pRthivIjIvAH, Apo-jalaM tA eva jIvAstathA, tathaiva ca vaNassaitti * tional -0*0*** XX dvividhA saMsAriNaH sthAvarAtrividhAzva jainelibrary.org
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAjIvavibhaktiritinAma paTuiMzattama| madhyayanam uttarA0 prakramAt vanaspatijIvAH, nanu pRthivyAdIni jIvazarIrANi, na tvetAnyeva jIvAH, kAThinyAdilakSaNAni hyamUni, jIvAH avacUrNiH punarupayogalakSaNAstatkathaM pRthivyAdInyeva jIvA ityuktaM ?, ucyate-jIvazarIrayoranyo'nyAnugatatvena vibhAgAbhAvAtpRthivyAdIni // 31 // jIvazarIrANyapi jIva ityuktaM, na caitadanArSa, yata uktaM-"anno'nnANugayANaM imaM ca taM catti vibhayaNamajuttaM" ityAdi, 'iti' ete pRthivyAdayaH sthAvarAsvividhAH, uttaragranthasambandhanArthamAha-teSAM pRthivyAdInAM bhedAna-vikalpAn zRNuta-AkarNayata, *me-mama kathayata iti shessH|| 69 // 1442 // 'yathoddezaM nirdeza' iti nyAyataH pRthivIbhedAnAha duvihA puDhavijIvA u, suhamA bAyarA thaa| pajattamappajjattA, evameva (egamega pA0) duhA punno||1443|| al bAyarA je u pajattA, duvihA te viyAhiyA / saNhA kharA ya boddhabvA, saNhA sattavihA tahiM // 1444 // kiNhA XnIlA ya ruhirA ya, hAliddA sukilA thaa| paMDupaNagamaTTiyA, kharA chattIsaI vihA // 1445 // puDhavI ya sakkarA vAluyA ya uvale silA ya loga~se / ayatauMyataMbaMsIsaMgaruppasubanne ya vaiire ya // 1446 // hariyole hiMgulae | mnno"(prnn)silaasaasgNjnnpaale| abhapaDala'bhavAlaya bAyarakAe maNivihANA // 1447 / / gomijae | ya ruyaMge aMke" phalihe ya lohiyakkhe y| maragayamasAragalle bhuyamoya, iMdanIle y||1448|| caMdaNageruyahaMsaganbha pulaie sogaMdhieM ya boddhavve / caMdappaibhaverulie jailakaMte sUrakaMte ya // 1449 // dvividhAH pRthivIjIvAH, tuH prAgvat , sUkSmAH sUkSmanAmakarmodayAt , tathA paryAptA AhArAdiparyAptibhiH, aparyAptAstadvi pRthivIkAyasvarUpam // 31 // Jain Education n ational For Privale & Personal Use Only djainelibrary.org
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ parItAH, evamanena paryAptAparyAptabhedena, ete sUkSmA bAdarAzca dvividhAH, punaH pratyekamiti bhAvaH // 70 // 1443 // punareSA- IpRthivIkAyamuttarabhedAnAha-bAdarA ye punaH paryAptA dvividhAste vyAkhyAtAH, kathamityAha-zlakSNA iha cUrNitaloSTakalpA mRduH pRthivI kharUpam tadAtmakA jIvA apyupacArAt zlakSNAH, evamuttaratrApi, kharAH-kaThinazcaH samuccaye, boddhavyAH-jJAtavyAH, zlakSNAH saptavidhAH, tasminnityuktarUpabhedadvaye // 71 // 1444 // yathA cAmI saptavidhAstathAha-kRSNAH nIlAzca rudhirAH-lohitA-raktA ityarthaH, hAridrAH-pItAH, zuklAH tatheti samuccaye, paMDutti pANDurA ApANDurA ISat zubhratvabhAja ityarthaH, itthaM varNabhedena SavidhatvaM, iha ca pANDugrahaNaM kRSNAdivarNAnAmapi svasthAnabhedena bhedAr3hedAntarasambhavasUcakaM, panakaH-atyantasUkSmarajorUpaH sa eva mRttikA panakamRttikA, panakasya nabhasi vivarttamAnasya loke pRthivItvenArUDhatvAtpUrvabhedasaGgrahe'pi bhedenopAdAnaM, tata eva mRttiketi pRthivIparyAyoktirapi, anye tvAhuH-panakamRttikA maruSu paTaketi rUDhA, yasyAzcaraNAbhighAte jhagiti ujambhaNaM, kharapRthivIbhedAnAha-kharA prakramAt bAdarapRthivIjIvAH SaTtriMzadvidhAH // 72 // 1445 // tAnevAha-pRthivIti zuddhapRthivI zarkarAdirUpA yA na syAt, caH uttarabhedApekSayA samuccaye, zarkarA-laghUpalazakalarUpA, vAlukA pratItA, upalaH gaNDazailAdiH, zilA ca dRSadityarthaH, lavaNaM ca samudralavaNAdi USazca-kSAramRttikA lavaNoSI, ayastAmatrapukasIsakarUpyasuvarNAni ca pratItAni, navaraM eSAM sambandhino dhAtava evaivamuktAH, sadA teSu tatsattAdarzanArtha caivamuktaM, teSu hyamUni prAgapi santyeva, kevalaM malavigamAdAvirbhavati, vajrazca hIrakaH // 73 // 1446 // haritAlo hiGgulako manaHzileti pratItAni, sIsakazca dhAtuvizeSaH, aJjanaM ca samIrakaM, pravAlaM ca-vidrumaH sIsakAJjanapravAlAni, abhrapaTalaM prasiddhaM, abhravAlukA-abhrapaTalamizravAlukA, bAdarakAye iti Jain Education For Private & Personal use only . s ainelibrary.org Hos/tional
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAdarapRthivIkAye, amI bhedA iti zeSaH, casya gamyamAnatvAt, maNividhAnAni ca - maNibhedAH // 74 // 1447 // avacUrNiH |punastAnItyAha - gomejakazca rucakaH, aGkaH sphaTikazca lohitAkSazca marakataH masAragallaH bhujamocakaH indranIlazca // 75 // / 1448 // candanaH, gairikaH, haMsagarbhaH, pulakaH, saugandhikazca boddhavyaH - jJAtavyaH, candraprabhaH, vaiDUryaH, jalakAntaH, sUrakAntazca, iha ca pRthivyAdayazcaturdaza haritAlAdayo'STau gomejjakAdayazca kvacitkasyacit kathaJcidantarbhAvAccaturdazetyamI mIlitAH zaSaTtriMt // 76 // 1449 // samprati prakRtopasaMhArapUrvakaM sUkSmapRthivI kAyaprarUpaNAmAha uttarA0 // 312 // (OXoxox Jain Educatio ee kharapuDhavIe, bheyA chattIsamAhiyA / egavihamanANattA, suhumA tattha viyAhiyA // 1450 // ete kharapRthinyAstadavibhAgAcca tatsthajIvAnAM bhedAH 36 AkhyAtAH, egavihamanANatti, ArSatvAdekavidhAH, kimityevaMvidhA ?, yata avidyamAnaM nAnAtvaM - nAnAbhAvo bhedo yeSAM te anAnAtvAH sUkSmAH tatreti teSu sUkSmabAdararUpapRthivIjIveSu madhye vyAkhyAtAH // 77 // 1450 // etAneva kSetrata Aha suhumA ya savvalogaMmi, loga se ya bAyarA / to kAlavibhAgaM tu, tesiM bucchaM cauvvihaM // 1451 // sUkSmAH sarvaloke-caturdazarajvAtmake, tatra sarvatra sarvadA teSAM bhAvAt, lokasya deze-vibhAge lokadeze, caH punararthe, bAdarAH kvacitkadAcidasattvena sakalavyAdhyasambhavAt, adhunA etAn kAlato'bhidhitsuH prastAvanAmAha - itaH kSetraprarUpaNAdanantaraM kAlavibhAgaM - kAlabhedaM, tuH punaH, teSAM pRthivIjIvAnAM vakSye, caturvidhaM sAdyanAdisAntAnantabhedena // 78 // 1451 // tional (X-601-0 jIvAjIvavibhakti - ritinAma padviMzattama madhyayanam 36 sUkSmabAdarapRthivIkAya kSetram // 312 // Oww.jainelibrary.org
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRthivIkAyAnAM kAlamAnam yathApratijJAtamAha saMtaI pappa'NAIyA, apajavasiyA vi yA ThiI paDucca sAIyA, sapajjavasiyAvi ya // 1452 / / bAvIsasahassAI, vAsANukosiyA bhave / AuThiI puDhavINaM, aMtomuhuttaM jahanniyA // 1453 / / asaMkhakAlamukkosA, | aMtomuhuttaM jahannayaM / kAyaThiI puDhavINaM, taM kAyaM tu amuNco||1454 // aNaMtakAlamukkosaM, aMtomuhuttaM jahannayaM / vijadaMmi sae kAe, puDhavijIvANa aMtaraM // 1455 // ___ gAthA 4, saMtati-aparAparotpattirUpaM pravAhaM prApya-Azritya anAdikA aparyavasitA api ca, teSAM pravAhataH sarvadApi sadbhAvAt , sthitiM bhavasthitikAyasthitirUpAM pratItya-Azritya sAdikAH saparyavasitA api ca, dvividhAyA api tasyA niyatakAlatvAt // 79 // 1452 // yathA caitattathAha dvAviMzatiH sahasrANi varSANAM utkRSTA bhavet, ketyAha-Ayu:sthitiH-jIvitAvasthAnaM pRthivIjIvAnAM antarmuhUrta jaghanyikA // 8 // 1453 // ___ asaGkhyakAlaM utkRSTA, antarmuhUrta jaghanyakA, kA'sau ? kAya iti pRthivIkAyaH tasmin sthitiH-tato'nuvartanAvasthAnaM| kAyasthitiH pRthivInAM taM pRthivIrUpaM kAyaM, torevArthasya bhinnakramatvAt , amuJcatAmevaM-atyajatAmeva // 81 // 1454 // uttarA053 Jain Educati o nal For Privale & Personal Use Only X ainelibrary.org
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ sasarA0 avacUrNiH jIvAjIvavibhakti| ritinAma paTuiMzattamamadhyayanam // 313 // apkAya itthaM dvividhAyA api sthite yatyamuktaM sAdiparyavasitatvameSAM sAmarthya, kAlasya prakrAntatvAdantarakAlamAhaanantakAlamutkRSTaM, antarmuhUrta jaghanyakaM tyakte svake-AtmIye kAye pRthivIjIvAnAmantaraM, ko'rthaH? yatpRthivIkAyAdudvarttanaM yA ca punastatraivotpattiranayorvyavadhAnamiti // 82 // 1455 // etAneva bhAvata Aha eesi vannao ceva, gaMdhao rasaphAsao / saMThANadesao vAvi, vihANAI shssso||1456 // ___ spaSTaM, navaraM varNAdInAM bhAvarUpatvaM paryAyarUpatvAt , vidhAnAni-bhedAH sahasrazaH, upalakSaNaM ceha sahasraza iti, varNAditAratamyasya bahutarabhedatvena asaGkhyabhedatAyA api sambhavAditi // 83 // 1456 // itthaM pRthivIjIvAnabhidhAyAjIvAnAha| duvihA AujIvA u, suhumaa0|| 1457 // bAyarA je u pajattA, paMcahA te pakittiyA / suddhodae ya usse, harayaNu mahiyA hime // 1458 // egavihamanANattA, suhamA tattha viyaahiyaa| suhumA savvalogaMmi, logadese ya bAyarA // 1459 // saMtaI pppnnaaiiyaa0|| 1460 // satteva sahassAI, vAsANukosiyA bhave / AuThiI AUNaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1461 // asaMkhakAlamukkosA, aMtomuhuttaM jahannayaM / kAyaThiI AUNaM, taM kAyaM tu amuMcao // 1462 // aNaMtakAlamukkosaM, aMtomuhuttaM jahannayaM / vijadaMmi sae kAe, AujIvANa aMtaraM // 1463 // eesi vannao cev,0||1464 // duvihetyAdi sUtrASTakaM vyAkhyAtaprAyaM, navaraM, zuddhodakaM-meghamuktaM samudrAdisambandhi ca jalaM, ussetyavazyAyaH zaradAdiSu svarUpam // 313 // Jain Education Wo onal For Private & Personal use only Kajainelibrary.org
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ vanaspatikA| yasvarUpam kaX6XXXXXXXXXOROX prAbhAtikA sUkSmavarSaH, haratanuH prAtaH snigdhapRthvIsamudbhavastRNAgrajalabinduH, mahikA garbhamAseSu sUkSmavarSaH, himaM styAnajalaM, saptava sahasrANi varSANAmutkRSTA bhavet , kA'sAvityAha-AyuHsthitiH, apAmiti ajIvAnAmiti // 84-91 // 1457-64 // __samprati vanaspatijIvAnAha duvihA vaNassaI jIvA, suhmaa0||1465 // bAyarA je u pajattA, duvihA te viyAhiyA / sAhAraNasarIrA ya, pattegA ya taheva ya // 1466 // patteyasarIrA u, gahA te pakittiyA (bArasaviha bheeNaM, patteyA u viyA| hiyA paa0)| rukkhA gucchA ya gummA ya, layA vallI taNA tahA // 1467 // valaya pavvayA (jA pA0) kuhaNA, jalaruhA osahI tiNA / hariyakAyA u boddhavA, patteyA iti AhiyA // 1468 // sAhAraNasarIrA u, NegahA te pakittiyA / Alae mUlae ceva, siMgabere taheva ya // 1469 // hirilI sirilI sissirIlI, jAvaI keyakaMdalI / palaMDulasaNakaMde ya, kaMdalI ya kuhavvaye // 1470 // lohiNIhayathIhU ya, tuhagA ya taheva ya / kaNhe ya vajakaMde ya, kaMde sUraNae tahA // 1471 // assakannI ya boddhavvA, sIhakannI taheva ya / musuMDhI ya haliddA ya, gahA evamAyao // 1472 // egavihamaNANattA0 // 1473 // saMtaI pappa'NAIA0 // 1474 // dasa ceva sahassAiM, vAsANukkosiyA bhave / vaNassa(ppha pA0)INa AuM tu, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1472 // annNtkaalmu0||1476 // asaMkhakAlamukosA0 kAe, paNagajIvANa aMtaraM // 1477 // eesiM vnnnno0||1478 // sUtrANi 14 spaSTAni, navaraM, sAdhAraNaM anantajIvAnAmapi samAna eka zarIraM yeSAM te sAdhAraNazarIrA, upalakSaNaM caitat , Jain Educational For Privale & Personal use only Blaw.jainelibrary.org
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 314 // Jain Education AhArapAnagrahaNayorapi, teSAM sAdhAraNatvAd, uktaM hi - "sAhAraNamAhAro sAhAraNamANapANagahaNaM ca / sAhAraNajIvANaM sAhAraNalakkhaNaM eyaM // 1 // " patteagA iti pratyekakAH - pratyekazarIrA ityarthaH, ekamekaM prati pratyekaM ekaikazo vibhinnaM zarIraM yeSAM te pratyekazarIrAH, teSAM hi yadekasya zarIraM na tadanyasyeti, yaduktaM - "jaha sagalasarisavANaM silesamissANa vaDiA vattI / patteazarIrANaM taha huMti sarIrasaMghAyA // 1 // jaha vA tilasakkuliA bahUhi tillehiM meliA saMtI / patteasarIrANaM taha huMti sarIrasaMghAyA // 2 // " prakramAt jIvA, ye iti zeSaH, anekadhA te prakIrttitAH, bArasavihabheeNaM patteA u viAhiA iti pAThaH, spaSTaH, tAnevAha-vRkSAH cUtAdayaste ca dvidhA - ekAsthikAH - phalaM 2 prati ekavIjakAH nimbAmbakAdayaH, bahujIvakAzca piSpalakapitthAdayaH, gucchA vRntAkIprabhRtayaH, gucchalakSaNaM cedaM, - "jo egamUlakaMdo saralo sAhAgaNo samuTThei / annunnamasaMbaddho sa gucchasanno ghaNo sabo // 1 // " gulamAzca navamAlikAkaNavIrAdyA, tathA caiSAM lakSaNaM- "jaha gucchA taha gummA, navaraM saralattavajjio kiMci / annunnaM aNulaggo sAhApasaro havai gummo // 1 // " latA atyuccA ekAkinya atitucchapRthulAH padmalatAcampakalatAdyAH, vallayaH prasiddha svarUpAstrapuSpIcirbhaTikAnAgavalyAdayaH, tRNAni juJjakArjunAdIni, latAvalayAni nAlikerIkadalyAdIni teSAM ca zAkhAntarAbhAvena latArUpatA tvaco valayAkAratvena ca valayatA, parvANi - sandhayastebhyo jAtAH parvajAH - ikSvAdayaH, kuhaNA bhUmisphoTakavizeSAH sarpachatrakAdayaH, jale ruhantIti jalaruhAH sevAlapadmAdayaH, auSadhayaH phalapAkAntAstadrUpANi tR auSadhitRNAni zAlyAdIni haritAni tanduleyakAdIni tAnyeva kAyAH zarIrANyeSAmiti haritakAyAH, cazabda eSAmeva svagatAnekabhedasUcakaH // 92-95 // 1465-68 // tional *-*-*x *-*-*-*- 6X jIvAjIvavibhakti ritinAma SaDriMzattama madhyayanam 36 vanaspatikA yakharUpam // 314 // Jainelibrary.org
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educa BXOXOXO XGXXX ya torapyarthatvAtsAdharaNazarIrA api na kevalaM pratyekazarIrA ityaperarthaH, AlukamUlakAdayo haridrAparyantAH prAyaH kandavizeSAstattadezaprasiddhAH, evamAdayaH - ityevaM prakArAH yeSAmidaM sAdhAraNazarIralakSaNamasti tadyathA - " cakkAgaM bhajjamANassa, gaMThI cuNNaghaNo bhave / puDhavisariseNa bheeNa, anaMtajIvaM viANAhi // 1 // gUDhacchirAgaM pattaM sacchIraM jaM ca hoi nicchIraM / jaMpi a paNa saMdhiM, anaMtajIyaM viANAhi || 2 ||" ityAdi // 96- 101 // 1469-74 // panakA - ullijIvAH, iha ca tadupalakSitA sAmAnyena vanaspatayo gRhyante teSAM panakAnAM paThanti cAnye- "vaNassaINaM AuM tu aMtomuhuttaM jahannayaM" iti, spaSTaM, iha ca pratyekazarIrApekSayA utkRSTaM dazavarSasahasramAnamAyuruktaM, sAdhAraNAnAM jaghanyata utkRSTatazcAntarmuhUrttAyuSkatvAt, uktaM ca- "Nioassa NaM bhaMte ! kevaiaM kAlaM ThiipannattA ?, goamA ! jahaNeNaM aMtomuhu ukkoseNaM aMtomuhuttaM" // 102 // 1475 // kAya sthitiH panakAnAM, ihApi sAmAnyena vanaspatijIvAnnigodAMzcApekSyotkRSTato'nantakAlamucyate, vizeSApekSAyAM hi pratyekavanaspatInAM tathA nigodAnAM vAdarANAM sUkSmANAM cAsaGkhyeyakAlaiva sthitiH, yaduktaM - " patte asarIrabAyaravaNapphaIkAiyANaM bhaMte! kevaiyaM kAThaI pannatA ?, go0 jahanneNaM antomuhuttaM ukkoseNaM sattari sAgarovamakoDAkoDINaM" tathA "nioeNaM bhaMte ! Niodeti kAlao kecciraM hoi ?, jahanneNaM antomuhuttaM ukkoseNaM aNantakAlaM aNantAo ussappiNIosappiNIo khettao aDDAijjA poggalapariaTTA, bAyaranioyapucchA, jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukkoseNaM sattarisAgarovamakoDAkoDIo, suhumanioapucchA, jahanneNaM aMtomuhuttaM, ukoseNaM asaMkhijjaM kAlaM "ti // 103 // 1476 // national vanaspatikA yasvarUpam
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 315 // KOKeXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO asaGkhyakAlamutkRSTaM panakajIvAnAM panakopalakSitavanaspatijIvAnAM antaraM, tata uddhRtya hi pRthivyAdipUtpadyate, teSu cAsaGkhyeya- * jIvAjIvakAlaiva kAyasthitirihApi tathoktatvAditi // 104-105 // 1477-78 // vibhaktiprakRtamupasaMharannuttaragranthasambandhayitumAha ritinAma iccee thAvarA tivihA, samAseNa viyAhiyA / itto u tase tivihe, vucchAmi annupuvvso||1479|| *paTuiMzattama madhyayanam ___ ityevaM prakArA ete pRthivyAdayaH sthAnazIlAH sthAvarAH trividhAH-triprakArAH, trayANAmapyamISAM khayamavasthitisvabhAvatvAt samAseNa-saGkepeNa vyAkhyAtAH, vistarato hyamISAM bahutarA bhedAH, ataH sthAvaravibhakteranantaraM, tuH-punaH trasAn trividhAna vakSyAmi AnupUrvyA // 106 // 1479 // trividhAH teU vAU ya boddhavvA, orAlA ya tasA tahA / iccee tasA tivihA, tesiM bhee suNeha me // 1480 // . trasAH tejoyogAt tejAMsi atrAgnayaH, tadvatino jIvA api tathoktAH, evaM vantIti vAyavo-vAtAste'pi boddhavyAH, udArA-ekendriyApekSayA prAyaH sthUlA dvIndriyAdayaH, caH samuccaye, trasAstatheti-tenAgamoktaprakAreNa, upasaMhAramAha-ityete anantaroktAH trasyanti-calanti dezAntaraM sAmanti iti trasAH trividhAH, tejovAyvozca sthAvaranAmakarmodaye'pyuktarUpaM trasanamastIti trasatvaM, dvidhA hi tadgatito labdhitazca, yaduktaM-"duvihA khalu tasajIvA-laddhitasA ceva gaitasA ceva"tti tatazca tejovAyvorgatita // 315 // udArANAM ca labdhito'pi trasatvamastIti, uttaragranthaM sambandhayan-Aha-teSAM tejaHprabhRtInAM bhedAn zRNuta me-mama kathayata iti shessH|| 107 // 1480 // (OXOXOXOXOXOXOXOXOXOXKOOK8-1 Jain EducationN onal For Privale & Personal use only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ POXXXOXOXOXOXOXOXOXOXOX tatra tAvattejojIvAnAha tejaskAyaduvihA teujIvA u, suhamA bAyarA thaa| pajattamapajattA, evameva duhA puNo // 1481 // bAyarA je ura svarUpam pajjattA, NegahA te viyAhiyA / iMgAle mammure agaNI, aciM jAlA taheva // 1482 // ukA vijU ya bovvA, NegahA evmaayo| egavihamanANattA, suhumA te viyAhiyA // 1483 // suhumA savvalogaMmi, logadese (pra0 egadesaMmi) ya bAyarA / itto kaal0||1484|| saMtaI ppp'nnaaiiyaa0||1485|| tinneva ahorattA, ukkoseNa viyAhiyA / AuThiI teUNaM, aMtomuhattaM jahannayaM // 1486 // asaMkhakAlamukosA, aMto muhattaM jahannayaM / kAyaThiI teUNaM, taM kAyaM tu amuNco||1487|| aNaMtakAlamukkosaM, aMtomuhuttaM jahannayaM / vijaEmi sae kAe, teujIvANa aMtaraM // 1488 // eesi vnno0||1489|| duvihetyAdisUtrANi nava prAyaH prAgvat , navaraM, aGgAro-vigatadhUmajvAlo dahyamAnendhanAdikaH, murmuro-bhasmamizrAgnikaNarUpaH, agniH-ihoktabhedAtirikto vahniH, arciH-mUlapratibaddhA jvalanazikhA, dIpazikhA ityanye, jvAlA-chinnamUlA jvalanazikhaiveti sUtranavakArthaH // 108-116 // 1481-89 // uktAstejojIvAH, vAyujIvAnAha duvihA vAujIvA ya, suhumA bAyarA tahA / pajjattamapajattA, evameva duhA puNo // 1490 / / bAyarA je u* pajjattA, paMcahA te pkittiyaa| ukkaliyAmaMDaliyAghaNaguMjAsuddhavAyA y||1491 // saMvagavAe ya, gahAx KaXXXX8XOXOXOX8XOXXX Jan E OS For Private & Personal use only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ AADA uttarA0 avacUrNiH jIvAjIvavibhaktiritinAma paTuiMzattama madhyayanam evmaaao| egavihamaNANattA, suhumA tattha (pra0 te) viyAhiyA // 1492 // suhumA svvlogNmi0||1493|| |saMtaI pappa'NAIyA0 // 1494 // tinneva sahassAiM, vAsANukosiyA bhave / AuThiI vAUNaM, aMtomuhattaM jahannayaM // 1495 // asNkhkaalmukkosaa| kAyaThiI vAUNaM0 // 1496 // annNtkaalmukkosN0| vijami sae kAe, vAujIvANa aMtaraM // 1497 // eesiM vannao ceva0, // 1498 // duvihetyAdisUtranavakaM prAgvat , paJcadhetyupalakSaNaM atraivAsyAnekaghetyabhidhAnAt, vAtazabdasya pratyekamabhisambandhAt, utkalikA vAtA-ye sthitvA sthitvA punarvAti, maNDalikAvAtA-vAtolIrUpAH, ghanavAtA-ratnaprabhAdyadhovarttinAM ghanodadhInAM | vimAnAnAM cAdhArA himapaTalakalpA vAyavaH, guJjAvAtA-ye guJjanto vAnti, zuddhavAtA-utkalikAyuktavizeSavikalA mndaanilaadyH|| 117-18 // 1490-91 // saMvagavAeatti saMvartakA vAtA ye bahiHsthitamapi tRNAdivivakSitakSetrAntaHkSipantIti, sUtranavakArthaH // 119-25 // 1491-98 // itthaM tejovAyurUpAMtrasAnuktvA udAratrasAbhidhitsayAha orAlA tasA je u, cauhA te pkittiyaa| beiMdiya teiMdiya, cauro paMciMdiyA ceva // 1499 // udArAstrasAH ye viti ye punaH caturkI-catuSprakArAH te prakIrtitAH, yathA caiSAM caturddhAtvaM tathAha-dve indriye-sparzanarasa| nAkhye yeSAM te dvIndriyAH, etacca nivRttyupakaraNAkhya dravyendriyamabhipretyocyate, bhAvendriyApekSayA tu ekendriyANAmapi | vAyukAyasvarUpamudAratrasAnAM bhedAH // 316 // Jain Educat i onal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvIndriyasvarUpam KO-KO-KE-XO-XDKEKO-X66-6X-KOKOKO. indriyapaJcakasyApi sambhavAt , tathA coktaM prajJApanAyAM, "daviMdiraM paDucca egidiA jIvA egidiA, bhAviMdiaM paDucca egidiAvi jIvA beMdiA teMdiA cauridiA paMciMdiA" iti, evaM zeSeSvapi, tiyatti trIndriyAH, caurotti caturindriyAH paJcendriyAzcaiva // 126 // 1499 // tatra tAvad dvIndriyavaktavyatAmAha beiMdiyA u je jIvA, duvihA te pkittiyaa| pajattamapajjattA, tesiM bhee suNeha me // 1500 // kimiNo somaMgalA ceva, alasA mAivAhayA / vAsImuhA ya sippIyA, saMkhA saMkhaNagA tahA // 1501 // palloyANullayA ceva, taheva ya vraaddgaa| jalUgA jAlagA ceva, caMdaNA ya taheva ya // 1502 // iti beiMdiyA ee, NegahA evmaayo| loegadese te savve, na samvattha viyAhiyA // 1503 // saMtaI ppp'nnaaiiyaa0|| 1504 // vAsAI bAraseva u, ukkoseNa viyaahiyaa| beiMdiya AuThiI, aMtomuhattaM jahannayaM // 1505 // sNkhijkaalmukkosaa| | beiNdiykaaytthiii0|| 1506 // aNaMtakAlamukkosaM0 / beiMdiyajIvANaM, aMtareyaM viyAhiyaM // 1507 // eesi | vannao cev0||1508|| sUtrANi 9 prAgvat , navaraM, dvIndriyAbhilApaH kAryaH, tathA kRmayo'zucyAdisambhavAH alasAH pratItAH, mAtRvAhakA ye kASThazakalAni samobhayAgratayA sambandhanti, vAsyAkAramukhA vAsImukhAH, sappIatti prAkRtatvAt zuktayaH zaGkhAH zaGkhanakAHzaGkhAkRtaya eva laghavo jIvAH, varATakAH-kapardAH, jalaukaso-duSTaraktAkarSiNyaH, candanAzca akSAH, zeSAstu yathAsampradAya vAcyAH, varSANi dvAdazaiva tu dvIndriyANAmAyuH sthitiH|| 127-35 // 1500-08 // Jain Educati o nal For Privale & Personal use only b a inelibrary.org
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvAjI avacUrNiH // 317 // SaTrizasta madhyayana sabve, na savayava boddhavvA iMdagAi ya // 1911 // 10 // kappAsi'dvimiMjAyamAna trIndriyavaktavyatAmAha teiMdiyA ya je jIvA, duvihA te pkittiyaa| pajatamapajattA, tesiM bhee suNeha me // 1509 // kuMbhupivIliuiMsA, ukkaluddehiyA thaa| taNahArA kahahArA ya, mAlUgA pattahAragA // 1510 // kappAsidvimiMjA ya, tiMdugA tausamiMjagA / sadAvarI ya gummI ya, boddhavvA iMdagAi ya // 1511 // iMdagovasamAiyA, NegahA evmaayo| loegadese te savve, na samvattha viyAhiyA // 1512 // saMtaI pppnnaaiiyaa0||1513 // egUNavanna horattA, ukkoseNa viyAhiyA / teiMdiya AuThiI, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1514 // saMkhijakAlamukkosA / teiMdiyakAyaThiI0 // 1515 // aNaMtakAlamukkosaM0 / teiMdiyajIvANaM0 // 1516 // eesiM vannao ceva0 // 1517 // teMdie ityAdi sUtranavakaM prAgvat , navaraM, trIndriyoccAraNaM vizeSaH, tathA kunthavaH-anuddhariprabhRtayaH, pipIlikAHkITikAH, guMmI zatapadI, evamanye'pi yathAsampradAyaM vAcyAH, ekonapazcAzadahorAtrAn triindriyaannaamaayuHsthitirutkRssttenutkRsstttH|| 136-44 // 1509-17 // caturindriyavaktavyatAmAha cariMdiyA u je jIvA, duvihA te pakittiyA / pajattamapajattA, tesiM bhee suNeha me // 1518 // aMdhiyA | puttiyA ceva, macchiyA masagA thaa| bhamare kIDapayaMge ya, DhiMkaNe kuMkaNe tahA // 1519 // kukkaDe siMgiriDI ya, naMdAvate ya vicchie / Dole bhigiriDio, virilI acchivehae // 1520 // acchire mAhale acchi [roDae], trIndriyaca rindriyasvarUpam // 317 Jain Education i VOBhal For Privale & Personal use only djainelibrary.org
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicitte cittapattae / ohiMjaliyA jalakArI, ya nIyA taMbagAi yA // 1521 // ii cauriMdiyA ee, NegahA evamA- paJcendriyANAM yo|logss egadesaMmi, te savve parikittiyA // 1522 // saMtaI ppp'nnaaiiyaa0|| 1523 // chacceva ya mAsAU, *caturvidhatvam ukoseNa viyAhiyA / cauridiya AuThiI, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1524 // saMkhijakAlamukkosaM, aNto| cauridiyakAyaThiI, tN||1525 // aNaMtakAmukkosaM, aMto0 // 1526 // eesiM vannao ceva0, // 1527 // caturidie ityAdi sUtradazakaM, idamapi prAgvat navaraM, caturindriyAbhilApa eva vizeSaH, etadbhedAzca kecidatiprasiddhA | Xeva, anye tu tattaddezaprasiddhito viziSTasampradAyAccAbhidheyAH, tathA SaDeva mAsAnutkRSTA cturindriyaannaamaayuHsthitiH|| 145-54 // 1518-27 // paJcendriyavaktavyatAmAhapaMciMdiyA u je jIvA, cauvvihA te viyAhiyA / neraiya tirikkhA ya, maNuyA devA ya AhiyA // 1528 // ___ paJcendriyAstu punarye jIvAzcaturvidhAste vyAkhyAtAH, tadyathA-nairayikAstiryaJcazca, manujA devAzca AkhyAtAH-kathitAH tIrthakRdbhiriti zeSaH // 155 // 1528 // tatra tAvannairayikAnAha neraiyA sattavihA, puDhavIsU sattasU bhave / rayaNAbhasakarAbhA, vAluyAbhA ya AhiyA // 1529 // paMkAbhA dhUmAbhA, tamA tamatamA tahA / ii neraiyA ee, sattahA parikittiyA // 1530 // logassa egadesaMmi, te savve u | Jain Educat i onal For Private & Personal use only a w.jainelibrary.org
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 318 // viyAhiyA / itto kAlavibhAgaM tu, tesiM vucchaM caubvihaM // 1531 // saMtaI pappa'NAIyA0 // 1532 // sAgaromegaM tu, ukkoseNa viyAhiyA / paDhamAi jahanneNaM, dasavAsa sahassiyA // 1533 // tinneva sAgarAU, ukkoseNa0 / duccAe jahanneNaM, egaM tU sAgarovamaM // 1534 // satteva sAgarAU, ukkoseNa viyAhiyA / taIyAe jahanneNaM, tinneva sAgarovamA // 1535 // dasasAgarovamAU, ukkoseNa viyAhiyA / cautthIi jahanneNaM, satteva u sAgarovamA // 1536 || sattarasasAgarAU, ukkoseNa viyAhiyA / paMcamAe jahanneNaM, dasa ceva u sAgarA // 1537 // bAvIsasAgarAU, ukkoseNa viyAhiyA / chaTThIi janneNaM, sattarasa sAgarovamA // 1538 // tittIsasAgarAU, ukkoseNa viyAhiyA / sattamAe jahanneNaM, bAvIsaM sAgarovamA || 1539 // jA caiva u AuThiI, neraiyANaM viyAhiyA / sA tesiM kAyaThiI, jahannukosiyA bhave / / 1540 // anaMtakAlamukkosaM0 neraiyANaM tu aMtaraM / / 1541 // eesiM vannao ceva0 / / 1542 / / sUtrANi 14, nairayikAH saptavidhAH - saptaprakArAH kimiti ?, yataH pRthivISu saptasu bhaveyuH tataH tadbhedAtteSAM saptavidhatvamiti bhAvaH, kAH punastAH sapta ?, ityAha - ratnAnAM vaiDUryAdInAM AbhAsvarUpataH pratibhAsanamasyAmiti ratnAbhA, itthaM caitat tatra ratnakANDasya bhavanapatibhavanAnAM ca vividharanavatAM sambhavAt, zarkarA - zlakSNapASANazakalarUpA tadAbhA, evaM sarvatra, navaraM, dhUmAbheti yadyapi tatra dhUmAsambhavaH tathApi tadAkArapariNatAnAM pudgalAnAM sambhavAdevamuktaM, tamorUpatvAcca tamaHprabhAH, prakRSTataratamastvAcca tamastamaHprabhAH, itItyamunA pRthvI saptavidhatvalakSaNena prakAreNa nairayikA ete saptadhA parikIrttitAH // 156-57 // 1529-30 // Jain Education national @XOXO X X X * X *** XXXX jIvAjIvavibhaktiritinAma SaDriMzattamamadhyayanam 36 nairayikAdhikAraH // 318 // v.jainelibrary.org
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 54 Jain Education sUtradvayaM kSetrakAlAbhidhAyi prAgvat // 158-59 // 1531 - 32 // navaraM sAdisaparyavasitatvaM dvividhasthityuktidvArato bhAvayitumAha - sAgaropamamekaM tUtkRSTena vyAkhyAtA prathamAyAM prakramAn narakapRthivyAM jaghanyena dazavarSasahasrikA prastAvAdAyuH sthitiH, nairayikANAmitIhottarasUtreSu ca draSTavyam // 160 // 1533 // trINyeva sAgarANi - sAgaropamANi, tuH pUraNe, utkRSTena vyAkhyAtA, dvitIyAyAM, uttaratra tu zabdasya punaH zabdArthasyeha sambandhAt jaghanyena punarekaM sAgaropamam // 161 // // 1534 // sapteva sAgarANi tUtkRSTena vyAkhyAtA tRtIyAyAM, jaghanyena ca punastrINi sAgaropamANi // 162 / / 1535 / / dazasAgaropamANi tUtkRSTena vyAkhyAtA caturthyAM jaghanyena punaH sapta sAgaropamANi // 163 // 1536 // saptadaza sAgaropa- * nairayikANAM mANi tUtkRSTena vyAkhyAtA paJcamyAM jaghanyena punardaza sAgaropamANi // 164 // 1537 // dvAviMzati sAgaropamANi tUtkRSTena vyAkhyAtA SaSThayAM, jaghanyena saptadaza sAgaropamANi // 165 // / 1538 / / trayastriMzat sAgarANi tUtkRSTena saptamyAM narakapRthivyAM jaghanyena dvAviMzatiH sAgaropamANi // 166 // 1539 // AyuH sthitiruktA, kAyasthitimAha ---yA ceti caHvaktavyAntaropanyAse, evaH - bhinnakramazcaH punararthaH, tato yaiva ca purA''yuH sthitirnairayikANAmAkhyAtA 'si'tti evakArasya gamyamAnatvAt saiva teSAM kAyasthitiH jaghanyotkRSTA bhavet, itthaM caitat tata uddhRtAnAM punastatraivAnutpatteH, te hi tata uddhRtya garbha paryApta varSAyuSkeSvevopajAyante // 167 // 1540 // aMtarmuhUrtta jaghanyamantaraM, yadA anyataranarakAduddhRtya kazcijjIvo garbhajaparyApta kamatsyAdipUtpadyate, tatra cAtisakliSTAdhyavasAyo'ntarmuhUrttamAyuH pratipAlya mRtvA cAnyatamanaraka evopajAyate tadA labhyate iti bhAvanIyam || 168-69 / 1541-42 // bhavasthitikAyasthitI tional v.jainelibrary.org
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 319 // jIvAjIvavibhaktiritinAma paTuiMzattamamadhyayanam haa| susamAnasiM cucha aMtomuhuta itthaM nairayikAnabhidhAya tirazcAn Aha paMciMdiyatirikkhA u duvihA te viyAhiyA / saMmucchimatirikkhA u, gambhavatiyA tahA // 1543 // duvihAvi te bhave tivihA, jalayarA thalayarA tahA / khahayarA ya boddhavvA, tesiM bhee suNeha me // 1544 // macchA ya kacchabhA ya, gAhA ya magarA tahA / suMsamArA ya boddhavvA, paMcahA jalayarAhiyA // 1542 // loegadese te savve, na savattha viyaahitaa| itto kAlavibhAgaM tu, tesiM vucchaM caubiha // 1546 // saMtaI ppp'nnaaiiyaa||1547|| ikkA ya putvakoDIo, ukkoseNa viyAhiyA / AuThiI jalayarANaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1548 // puvakoDIpuhuttaM tu, ukkoseNa viyAhiyA / kAyaThiI jalayarANaM, aMtomuhattaM jahannayaM // 1549 // aNaMtakAlamukkosaM0 jalayarANaM tu aMtaraM // 1550 // eesiM vannao cev0|| 1551 // cauppayA ya parisappA, duvihA thalayarA bhave / cauppayA cauvihA u, te me kittayao suNa // 1552 // egakhurA dukhurA ceva, gaMDIpayasanapphayA / hayamAI goNamAI, gayamAI sIhamAiNo // 1553 // bhuoragaparisappA, parisappA duvihA bhave / gohAI ahimAIyA, ivikA NegahA bhave // 1554 // loegadese te savve, na savvattha viyAhiyA / itto kAlavibhAgaM tu, tesiM bucchaM caubiha // 1555 // saMtaI ppp'nnaaiiyaa0||1556|| paliovapA u tinni u, ukkoseNa viyaahiyaa| AuThiI thala parANaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1557 // paliovamA u tinni u, ukkoseNaM viyAhiyA / pucakoDIpuhuttaM tu, aMtomuhuttaM jahannayaM / / 1558 // kAyaThiI thalayarANaM, aMtaraM tesimaM bhave / kAlaM aNaMtamukkosaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1559 // 10-KO-X-KOKEKOKDOKOK-KOKORK tirazvAn kharUpam // 319 // Jain Education For Privale & Personal use only salhajainelibrary.org
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Education *0XXX016 vijami sakAe, thalayarANaM tu aMtaraM / camme u lomapakkhIyA, tajhyA samuggapakkhiyA // 1560 // viyayapakkhI ya boddhavA, pakkhiNA ya caudvihA / loegadese te sabve, na savvattha viyAhiyA // 1561 // saMtaI pappa NAIyA0 || 1562 // paliovamassa bhAgo, asaMkhijjaimo bhave / AuThiI khahayarANaM, aMtomuhuttaM jahannayaM ||| 1563 || asaMkhabhAgo paliyassa, ukkoseNa u sAhio / puvvakoDIpuhutteNaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1564 // kAyaThiI khahayarANaM, aMtaraM te (reyaM ) viyAhiyaM ( pra0 samaM bhave ) / kAlaM anaMtamukosaM, aMtomuhuttaM jahannayaM || 1565 || eesa bannao ceva0 // 1566 // paMciMdie ityAdisUtrANi 24, sammUrcchanaM saMmUrcchA - atizayamUDhatA tayA nirvRttAH sammUcchimAH, samityutpattisthAnapudgalaiH sahaikIbhAvena mUrcchanti, tattatpudgalopacayAt sammucchritA bhavantIti auNAdike mapratyaye sammUcchimAH, te ca te tiryazcazca sammUcchimatiryaJco ye manaH paryAptyabhAvataH sadA sammUrcchitA ivAvatiSThante, tathA garbhe vyutkrAntiH utpattiryeSAM te amI garbhavyukrAntikAH // 170 // / 1543 // dvividhA api te bhaveyuH pratyekaM trividhAH, tadyathA-jale caranti - gacchanti carerbhakSaNamapyartha iti jalaM bhakSayanti ceti jalacarAH, evaM sthale - ajalabhUbhAge caranti - gacchantIti sthalacarAH, khayaratti khaM-AkAzaM tasmiMzcarantIti khacarAH, uttarasambandhanAyAha-teSAM jalacarAdInAm // 171-77 // / 1544-50 // tional tirazcAn svarUpam v.jainelibrary.org
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 320 XXXSXXOXOXOXOXOXOXOX 'yathoddezaM nirdeza iti jalacarabhedAnAha jIvAjIka matsyAH-mInAH, kacchapAH-kUrmAH, gRhNantIti grahA-jalacaravizeSAH, makarAH-suMsumArA api tadvizeSA eva, loegadese | | ityAdi sUtraSaeM prAgvat , navaraM pRthaktvaM-dviprabhRtyAnavAntam // 178 // 1551 // ritinAma ___ sthalacarabhedAnAha parTizattama madhyayanam pari-samantAtsarpanti prispaaH|| 179 // 1552 // __ ekakhurAdayo hayAdibhiryojyante, tataH ekakhurA hayAdayaH, evaM dvikhurA gavAdayaH gaNDI-padmakarNikA tadvadvRttatayA padAni | yeSAM te gaNDIpadA-jAdayaH, saNapphayatti sUtratvAtsahanakhairvarttanta iti sanakhAstAdRzAni padAni yeSAM te sanakhapadAH,IK tirazcAna siNhaadyH||180 // 1553 // svarUpam parisappaH pratyekamabhisambadhyate, tato bhujA iva bhujA-dehAvayavavizeSAstaiH parisarpantIti bhujaparisarpA:-godhAdaya iti zeSaH, tathA uro-vakSastena parisarpantIti uruparisarpAH-ahiH-sarpastadAdayaH iti yogaH, ete caikaikamiti pratyekamanekadhAanekabhedAH, godherakanakulAdibhedato goNasahAcapralApAdibhedAcca // 181 // 1554 // X // 320 // palyopamAni tu trINi utkRSTena tu sAdhikAni-pUrvakoTI pRthaktvenoktarUpeNa, palyopamAyuSo hi na punastatraivotpadyante, ye *tu pUrvakovyAyuSo mRtvA tatraivopajAyante, te'pi saptASTabhavagrahaNAni yAvat, paJcendriyanaratirazcAmadhikanirantarabhavAntarAsambhavAt , JainEducation For Privale & Personal use only Twainelibrary.org
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ ata etAvata evAdhikasya sambhava iti bhAvanA, camma utti prakramAcarmapakSiNaH- carmacaTakAdyAH, carmarUpA eva hi teSAM pakSA iti, tathA romapradhAnAH pakSA romapakSAstadvanto romapakSiNo rAjahaMsAdayaH, samudgapakSiNaH-samudgakAkArapakSavantaste ca mAnuSottarAdvahirdIpavartinaH, vitatapakSiNo yai vistAritAbhyAmeva pakSAbhyAmAsate, iha ca yatkSetrasthityantarAdi pratyeka prAktanasadRzamapi punaHpunarucyate na punaratidizyate tatprapaJcitajJavineyAnugrahArtha, evaMvidhA api prajJApanIyA evaiti khyApanArtha cetyaduSTam // 182-93 // 1555-66 // itthaM tirazco'bhidhAya manujAnabhidhAtamAha manuyA duvihabheyA u, te me kittayao suNa / saMmucchimAi maNuyA, ganbhavatiyA tahA // 1567 // ganbhavatiyA je u, tivihA te viyAhiyA / akammakambhabhUmA ya, aMtaraddIvagA tahA // 1568 // panarasa tIsaivihA (tisaMpannarasa vihA pA0), bheA aTThavIsaI / saMkhA u kamaso tesiM, iha esA viyAhiyA // 1569 // saMmucchimANa eseva, bheo hoi aahio| logassa egadesaMmi, te sabvevi viyAhiyA // 1570 // saMtaI pappaNAIyA0 // 1571 // paliovamAI tinni ya, ukkoseNa viyAhiyA / AuThiI maNuyANaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1572 // paliovamAI tinni u, ukkoseNa viyaahiyaa| puvakoDipuhutteNaM, aMtomuhuttaM jahannayaM // 1573 // kAyaThiI maNuyANaM, aMtaraM tesimaM bhave / aNaMtakAlamukkosaM, aMtomuhattaM jahannayaM // 1574 // eesiM | vannao ceva0 // 1575 / / XXXXXXXXXXXX manujakharUpam JainEduca For Private & Personal use only enebrary.org
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjIvavibhakti| ritinAma paTuiMzattamamadhyayanam // 321 // maNuyetyAdi sUtranavakaM, prAgvat, navaraM bhUmeH pratyekaM yogAtsUtratvAcca akarmabhUmau bhavA AkarmabhUmA evaM kArmabhUmAzca, antaramiha samudramadhyaM tasmin dvIpA:-antarvIpAsteSu jAtA antaradvIpajAH // 194-95 // 1567-68 // vidhazabdasya pratyeka sambandhAtpaJcadazavidhAH kArmabhUmAH, bharatairAvatavidehAnAM trayANAM pratyekaM paJcasa-khyatvAt , triMzadvidhA akarmabhUmAH, haimavataharivarSaramyaghairaNyavatadevakuruttarakurUNAM pratyekaM paJcasaGkhyatvAt , iha ca kramata ityuktAvapi pazcAnnirdiSTAnAmapi karmabhUmAnAM muktisAdhakatvena prAdhAnyataH prathama bhedAbhidhAnaM, aSTAviMzatirantaradvIpajAnAmiti vibhaktipariNAmena sambandhanIyaM, itthaM caitadetatsaGkhyatvAdantaradvIpAnAM, te himavataH pUrvAparaprAntavidika prasRtakoTiSu trINi 2 yojanazatAnyavagAhyatAvantyeva yojanazatAnyAyAmavistarAbhyAM prathame antaradvIpAH, tato'pyekaikayojanazatavRddhAvagAhanayA yojanazatacatuSTyAyAmavistarA, dvitIyAdayaH SaT , eSAM ca IzAnAgneyAdikramAtprAdakSiNyataH prathamacatuSkasya ekoruka 1, AbhAsiko 2, lAgUlikaH 3, vaiSANikaH 4, iti nAma, dvitIyasya hayako 1, gajakarNo 2, gokarNaH 3, zaSkalIkarNaH 4, tRtIyasya Adarzamukho 1, miNDhamukho 2, aghomukho 3, gomukhaH 4, caturthasya azvamukho 1, hastimukho 2, siMhamukho 3, vyAghramukhaH 4, paJcamasya azvakarNo 1, siMhako 2,gajakarNaH3, karNaprAvaraNaH4,SaSThasya ulakAmukho 1, vidyunmukho 2, meghamukho 3, vidyudantaH4, saptamasya ghanadanto 1, gUDhadantaH 2, zuddhadantaH 3, zreSThadantaH 4, etannAmAna eva ca eteSu yugaladhArmikAH prativasanti, taccharIramAnAdyabhidhAyi cedaM gAthAyugmaM "aMtaradIvesu narA dhaNusaya aTThasissiA sayA muiaa| pAliMti mihuNabhAvaM pallassa asaMkhabhAgAU // 1 // causaTThI piDhikaraMDayANa tesiM imo u AhAro / bhattassa cautthassa auNasIidiNANa pAlaNayA // 2 // " tathA stokakaSAyA manujakharUpam // 321 // Jain Educ a tion For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ vajrarSabhanArAcasaMhananAH samacaturasrasaMsthAnAH svargAminazca, ete ca zikhariNo'pi pUrvAparaprAntavidikprasRtakoTISUktarItyA aSTAviMzatiH, samprati sarvasAmyAccaiSAM bhedenAvivikSitatvAtsUtrenASTAviMzatisaGkhyAvirodha iti bhAvanIyaM, sammUchimAnAM eSa evetyAkarmabhUmAdigarbhajAnAM ya ukto bhedo-nAnAtvaM bhavatyAkhyAtaH, te hi teSAM eva vAntapittAdiSu sambhavanti // 196-99 // // 1569-72 // palyopamAni trINyAyuHsthitiriti yugaladhArmikApekSayA, kAyasthitizca palyopamAni trINi pUrvakoTipRthaktvenAdhikAni iti gamyaM, etacca tiryakAyasthityabhihitAbhiprAyeNa vijJeyam // 20 // 1573 // ___ ihAntarasya cAnantakAlatvaM sAdhAraNavanaspatikAyasthityapekSayeti // 201-2 // 1574-75 // itthaM manuSyAnuktvA devAnAhadevA cauvvihA vuttA, te me kittayao suNa / bhomijavANamaMtara, joisa vemANiyA tahA // 1576 // devAzcaturvidhA uktA, arhadbhiriti gamyaM, te iti tAn-devAn me kIrtayataH zRNu, tatkIrtanaM ca na bhedoktimantareNeti devAn tadbhedAnAha-bhUmau bhavA bhaumeyakA-bhavanavAsino ratnaprabhApRthivyantarbhUtatvAt bhavanAnAM, ArSatvAt , vividhAnyantarANyutkarSApakatmikavizeSarUpANi nivAsabhUtAni vA girikandaravanavivarAdIni yeSAM te vyantarAH, dyotayanta iti jyotIMSi vimAnAni tannivA caturvidhA XXXXXOXOXOXoxoxoXXX devAH Jain Educa SONamational For Private & Personal use only Revjainelibrary.org
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 322 // sitvAddevA api jyotIMSi, grAmaH samAgata ityAdau tannivAsijanagrAmavad, vizeSeNa mAnayanti - upabhuJjanti sukRtina etAnIti vimAnAni teSu bhavA vaimAnikAH, tatheti samuccaye // 203 // 1576 // eSAmevottarabhedAnAha - dasahA u bhavaNavAsI, aTTahA vaNacAriNo / paMcavihA joisiyA, duvihA vemANiyA tahA // / 1577 // dazadhA tu iti-dazadhaiva, bhavaneSu vastuM zIlaM eSAM te bhavanavAsinaH, aSTadhA vaneSu vicitropavanAdiSu, upalakSaNAd anyeSu ca vividhAspadeSu krIDayA carituM zIlameSAmiti vanacAriNo- vyantarAH, paJcavidhA jyotiSkA, dvividhA vaimAnikAH // 204 // 1577 // etAneva nAmagrAhamAha - asurA nAgasuvaNNA, vijju aggI a AhiyA / dIvodahi disA vAyA, thaNiyA bhavaNavAsiNo // 1578 // pisAya bhUyA jakkhA ya rakkhasA kinnarA ya kiMpurisA / mahoragA ya gaMdhavvA aTThavihA vANamaMtarA // 1579 // caMdA sUrA ya nakkhattA, gahA tArAgaNA thaa| disA ( pra0 ThiyA ) vicAriNo ceva, paMcahA joisAlayA // 1580 // | vaimANiyA u je devA, duvihA te pakittiyA / kappovagA ya boddhavvA, kappAIyA taheva ya // 16581 // kappovA bArasahA, sohammIsANagA tahA / sarNakumAramAhiMdA, baMbhalogA ya laMtagA // / 1582 || mahAmukkA sahassArA, ANayA pANayA tahA / AraNA acuyA caitra, ii kappovagA surA || 1583 // kappAiyA u je devA, duvihA te viyAhiyA / gevinagANuttarA ceva, gevijjA navavihA tahiM // / 1584 // hiTThimAhiTTimA ceva, hiTTimAmajjhimA . Jain Educamational EXXXXXCXCX ** ***) jIvAjIva vibhakti ritinAma SaTuiMzattama madhyayanam 36 caturvidhAnAM devAnAM bhedAH mA. kai.sA. kobA // 322 // ainelibrary.org
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ BXOXOXXOXOXOXOXOXOXXX thaa| hiDimAuvarimA ceva, majjhimAhiDimA tahA // 1585 // majjhimAmajjhimA ceva, majjhimAuvarimA thaa| uvarimAhihimA ceva, uvarimAmajjhimA tahA // 1586 // uvarimAuvarimA ceva, ii gevijagA surA vijayA vejayaMtA ya, jayaMtA apparAjiyA // 1587 // savvaTThasiddhagA ceva, paMcahANuttarA surA / ii vemANiyA ee, gahA evmaayo||1588 // jA sUtrANi 11, asurA ityasurakumArA evaM nAgAdiSvapi kumArazabdo yojyaH, sarve'pi hyamI kumArAkAradhAriNa eva // 205 // 1578-79 // spaSTam // 206 // tArAgaNAH-prakIrNatArAH, dizAsu vizeSeNa-merupAdakSiNyanityacAritAlakSaNena 8 caranti ityevaMzIlA dizAvicAriNaH jyotIMSi uktanItyA vimAnAnyAlayA yeSAM te jyotiraalyaaH||207|| 1580 // kalpyante-indrasAmAnikatrAyastriMzAdidazaprakAratvena vibhajyante devA eteSviti kalpAH-devalokAstAnupagacchanti-utpattiviSayatayA prApnuvantIti kalpopamAH, kalpAnatItAstaduparivartisthAnotpattitayA atikrAntAH kalpAtItAH // 208 // 1581 // sudharmA nAma zakrasya sabhA asminniti saudharmaH, sa eSAmavasthitiviSayo'stIti saudharmiNaH, tathA IzAno nAma dvitIyo devalokastannivAsino devA api IzAnakAH, evamagre'pi vyutpattiH kAryA // 209-10 // 1582-83 // O grIveva grIvA-lokapuruSasya trayodazarajjUparivartI pradezastanniviSTatayA atibhrAjiSNutayA ca tadAbharaNabhUtA graiveyA devAvAsAstannivAsino devA api aveyakAH, na vidyante uttarAH-pradhAnAH sthitiprabhAvasukhadyutilezyAdimirebhyo'nyadevA ityanuttarAH / / 211 // 1584 // asurAdidevAnAM kharUpam 90-OK Jain Education Hellonal For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 323 // hiDimatti-adhastanAH uparitanaSaTrakApekSayA prathamAstrayasteSvapyadhastanA adhastanAdhastanAH-prathamatrikAdhovartinaH, adhastana- jIvAjIvamadhyamAH-prathamatrikamadhyavartinaH, adhastanoparitanAH-prathamatrikoparivartinaH, madhye bhavA madhyamAH-madhyamatrikavarttinasteSvapi | vibhaktiadhastanA madhyamAdhastanAH, evaM madhyamamadhyamAH, madhyamoparitanAH, uparitanA-uparivarttitrikavarttinasteSu adhastanA uparitanAdhastanAH, IXIritinAma evaM uparitanamadhyamAH, uparitanoparitanAH, iti-bhedasamAptau, tata etAvadbhedA eva graiveyakAH surAH, abhyudayavighnahetun vijayanta paTuiMzattana| iti vijayAH, evaM vaijayantAH, jayantAH, paraiH-anyairabhyudayavighnairajitA anabhibhUtA apraajitaaH||212-14 // 1585-87 // madhyavanam sarve arthAH siddhA iva siddhA yeSAM te sarvArthasiddhAH, te hi vijitaprAyakarmANaH, upasthitabhadrA eva ca tatrotpattibhAjaH, itItyAdi nigamanaM, atra vaimAnikAdibhedAH, sAmAnyavizeSayoH kathaJcidananyatvAt , evamAdaya iti Adivacanasya prakAravacanatvAdevaMprakArAH // 215 // 1588 // devAnAM logassa egadesaMmi, te savve parikittiyA / itto kAlavibhAgaM tu, tesiM bucchaM caubvihaM // 1589 / / kAlAdi saMtaI pappa'NAIyA0 // 1590 // sAhIyaM sAgaraM ikaM, ukkoseNa ThiI bhave / bhomijjANaM jahanneNaM, dasavAsasahassiyA // 1591 // paliovamamegaMtu, ukkoseNaM viyAhiyaM / vaMtarANaM jahanneNaM, dsvaasshssiyaa||1592 // | paliovamamegaM tu, vAsalakkheNa sAhiyaM / paliovamaTThabhAgo, joisesu jahanniyA // 1593 // do ceva sAgarAiM, // 323 // ukkoseNaM viyAhiyA / sohammaMmi jahanneNaM, egaM ca paliovamaM // 1594 // sAgarA sAhiyA dunni, ukkoseNa viyaahiyaa| IsANaMmi jahanneNaM, sAhiyaM paliovamaM // 1595 // sAgarANi ya satteva, ukkoseNa ThiI bhave / kSetra Can E For Private & Personal use only Plainelibrary.org
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAnAM saNaMkumAre jahanneNaM, dunni U sAgarovamA // 1596 // sAgarA sAhiyA satta, ukkoseNa viyaahiyaa| mAhidaM mi jahanneNaM, sAhiyA dunni sAgarA // 1597 // dasa ceva sAgarAiM, ukkoseNa vivaahiyaa| baMbhaloe jahanneNaM, satta u sAgarovamA // 1598 // cauddasa u sAgarAiM, ukkoseNa viyAhiyA / laMtagaMmi jahanneNaM, dasa u sAgarovamA // 1599 // sattarasa sAgarAI, ukkoseNa viyAhiyA / mahAsukke jahanneNaM, cauddasa sAgarovamA // 1600 // aTThArasasAgarAiM, ukkoseNa viyaahiyaa| sahassAre jahanneNaM, sattarasasAgarovamA // 1601 // sAgarA auNavIsaMtu, ukkoseNa ThiI bhave / ANayaMmi jahanneNaM, aTThArasasAgarovamA // 1602 // vIsaM tu sAgarAI tu, ukkoseNa ThiI bhave / pANayaMmi jahanneNaM, sAgarA auNavIsaI // 1603 // sAgarA ikkavIsaM tu, ukkoseNa ThiI bhave / AraNaMmi jahanneNaM, vIsaI sAgarovamA // 1604 // bAvIsa sAgarAI, ukkoseNa ThiI bhave / acuyaMmi jahanneNaM, sAgarA ikkavIsaI // 1605 // tevIsa sAgarAI, ukkoseNa ThiI bhave / paDhamaMmi jahanneNaM, bAvIsaM sAgarovamA // 1606 // cauvIsa sAgarAiM, ukkoseNa ThiI bhave / biiyaMmi jahanneNaM, tevIsaM sAgarovamA // 1607 // paNavIsa sAgarA U, ukkoseNa ThiI bhave / taiyaMmi jahanneNaM, cauvIsaM sAgarovamA // 1608 // chavvIsa sAgarAI, ukkoseNa ThiI bhave / cautthayaMmi jahanneNaM, sAgarA paNavIsaI // 1609 // sAgarA sattavIsaM tu, ukkoseNa ThiI bhave / paMcamaMmi jahanneNaM, sAgarA u chviisii||1610|| sAgarA aTThavIsaMtu, ukkoseNa ThiI bhave / chaTuMmi jahanneNaM, sAgarA sattavIsaI // 1611 // sAgarA auNatIsaM tu, ukkoseNa ThiI bhave / sattamaM jahanneNaM, sAgarA aTThakIsaI // 1612 // kAlAdi Jain Education Odional For Private & Personal use only c ainelibrary.org
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 324 // Jain Educati tIsaM tu sAgarAI, ukkoseNa ThiI bhave / aTThamaMmi jahaneNaM, sAgarA auNatIsaI // 1613 // sAgarA ikatIsaM tu, ukoseNa ThiI bhave / navamaMmi jahanneNaM, tIsaI sAgarovamA // 1614 // tittIsasAgarA U, ukkoseNa ThiI bhave / supi vijayAIsuM, jahannA ikatIsaI || 1695 // ajahannamaNukosaM, tittIsaM sAgarovamA / mahAvimANasavvaTTe, ThiI esA viyAhiyA || 1616 // jA caiva u AuThiI, devANaM tu viyAhiyA / sA tesiM kAyaThiI, jahanna mukkosiyA bhave // 1617 // kSetrakAlAbhidhAyi sUtradvayaM prAgvat // 216-17 // 1589-90 // sAdisaparyavasitatvabhAvanArthaM sAhiyamityAdisUtrANi 21, prAyaH spaSTAnyeva navaraM, sAhiaMti prAkRtatvAt sAdhikaM sAgaramiti sAgaropamamekaM, utkRSTena sthitirbhavet bhaumeyakAnAM bhavanavAsinAM iyaM ca sAmAnyoktAvapi uttaranikAyAdhipasya | balerevAvagantavyA dakSiNa nikAye tu indrasyApi sAgaropamameva, uktaM hi - " camarabali sAramahiaM"ti, jaghanyena dazavarSasahasrANi pramANamasyA iti dazavarSasahasrikA, iyamapi sAmAnyoktAvapi kilbiSANAmeva sthitirityuttaratrApi bhAvanIyam // 218 // 1591 // tathA palyopamaM varSalakSAdhikamiti jyotiSAmutkRSTasthityabhidhAnaM candrApekSameva, zeSANAM palyopamacaturbhAgasyaiva anyathA, sUryasya varSasahasrAdhikaM palyopamamAyuH, grahANAM tadevAnatiriktaM, nakSatrANAM tadevArddha, tArakANAM taccaturbhAgaH, tathA palyopamASTabhAgo jyotiSSu jaghanyA sthitirityapi tArakApekSameva, zeSANAM palyopamacaturbhAgasyaiva jaghanyasthitikatvAt, iha ca sarvatra uktarUpayo ational jIvAjIvavibhaktiritinAma SaDriMzattama madhyayanam --- 36 devAnAM kSetra kAlAdi // 324 // w.jainelibrary.org
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ rutkRSTajaghanyasthityorapAntarAlavartinI madhyamA sthitiriti draSTavyaM, tathA prathame iti prakramAt gaiveyake adhastanAdhastane ekaM, dvitIyAdiSu api, graiveyake iti sambandhanIyam // 219-23 // 1592-96 // avidyamAnaM jaghanyasthititvAt jaghanyatvamasyAmiti ajaghanyA sA cAsau avidyamAnamutkRSTamityutkRSTatvamityanutkRSTA ca ajaghanyotkRSTA, mo'lAkSaNikaH, mahacca tadAyuHsthityAdyapekSayA vimAnaM ca, tacca tatsarve-sampUrNA arthyamAnatvAdA-anuttarasukhAdayo yasmiMstatsarvArtha ca tanmahAvimAnasarvArtha tasmin sthitiH prakramAddevAnAm // 224-43 // 1597-1616 // tathAAyuHsthitereva kAyasthititvAbhidhAnena na tatrAnantaramutpattirevetyabhiprAya iti saptaviMzatiH sUtrArthaH // 244 // 1617 // aNaMtakAlamubhosaM, aMto0 devANaM huja aMtaraM // 1618 // eesiM annao ceva0 // 1619 // antaravidhAnAbhidhAyi sUtradvayaM prAgvat // 245-46 // 1618-19 // itthaM jIvAnajIvAMzca savistaramupadarya nigamayitumAhasaMsAratthA ya siddhA ya, ii jIvA viyAhiyA / rUviNo ceva'rUbI ya, ajIvA duvihAvi ya // 1620 // saMsArasthAzca ityevaMprakArA jIvA vyAkhyAtA-vizeSeNa sarvamedAbhivyAtyA kathitAH, rUpiNazcaivArUpiNazcAjIvA dvividhA api ca vyAkhyAtA iti yogaH // 247 // 1620 // ____sampati jIvAjIvavibhaktimabhidhAya zRNutaikamanasa iti vacanAt kazcit zravaNazraddhAnamAtreNaiva kRtArthatAM manyeta, atastadA zaGkApanodArthamAha jIvAjIvAdhyayana nigamanam Jain Education Hotel For Privale & Personal use only Mainelibrary.org
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttraa0|| avacUrNiH // 325 // ___ii jIvamajIve ya, succA saddahiUNa ya / savanayANa aNumae, ramijjA saMjame muNI // 1621 // ityevaM prakArAn jIvAjIvAn zrutvA-avadhArya zraddhAya ca tatheti pratipadyasarvanayAnAM-jJAnakriyAnayAntargatanaigamAdInAM, anumate-abhiprete, ko'rtho ? jJAnasahitasamyacAritrarUpe rameta-ratiM kuryAt , saMyame muniH // 248 // 1621 // saMyamaratikaraNAnantaraM yadvidheyaM tadAha___tao bahUNi vAsANi, saamnnmnnupaaliyaa| imeNa kamajogeNaM, appANaM saMlihe muNI // 1622 // ___ tatastadanantaraM bahUni-anekAni varSANi-zrAmaNyaM zramaNabhAvaM, anupAlya-anusevya, anenAnantaravakSyamANena krameNa paripATyA yogaH-tapo'nuSThAnarUpo vyApAraH kramayogastenAtmAnaM saMlikhet-dravyato bhAvatazca kRzIkuryAd muniH, iha ca bahUni varSANi zrAmaNyamanupAlyetyabhidadhatA na pravrajyA pratipattyanantaramevaitadvidhiriti darzitaM, yaduktaM-"paripAlio adIho pariAo vAyaNA tahA dinnA / niSphAiA ya sIsA seaM me appaNo kaauN||1||249 // 1622 // samprati yaduktaM-'anena kramayogena saMlikhediti ko'sau kramayogo ? yena saMlikhediti, ko'sau kramayoga iti prazne saMlekhanA bhedAbhidhAnapUrvakaM kramayogamevAha bAraseva u vAsAI, saMlehukosiyA(sato pA0) bhave / saMvaccharaM majjhimiyA(mautti pA0), chammAsA ya jahaniyA(paNato paa0)||1623 // paDhame vAsacaukami, vigaI (vitti) nijahaNaM kare / viie vAsacaukami, jIvAjIvavibhakti| ritinAma paTuiMzattamamadhyayanam 36 zrutvA zrAmaNyamanupAlya saMlekhana kuryAt // 325 // -63-64-603 Jain Education a tional For Privale & Personal use only Amr.jainelibrary.org
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educati vicittaM tu tavaM care // 1624 // egaMtaramAyAmaM, kaddU saMvacchare duve / tao saMvaccharaddhaM tu nAivigiDaM tavaM care // 1625 // tao saMccharaddhaM tu, vigiddhaM tu tavaM care / parimiyaM ceva AyAmaM, taMmi saMvacchare kare / (parimiyaM ceva AyAmaM, guNukkassaM muNIcare / tatto saMvaccharaNaM, vigiddhaM tu tavaM care // pA0 ) / / 1626 // koDI sahiyamAyAmaM, kaddU saMvacchare muNI / mAsadvamAsieNaM tu, AhAreNaM (khavaNeNa pA0 ) tavaM care / / 1627 // sUtrapaJcakaM, dvAdazaiva tu, na tu nyUnAdhikAni, tuH pUraNe, varSANi, saMlekhanaM saMlekhA dravyataH zarIrasya bhAvataH kaSAyANAM kRzatApAdanamityarthaH, utkRSTA - sarvagurvI bhavet saMvatsaraM varSa madhyamaiva madhyamikA, SaNmAsA, caH punarartho bhinnakramastato jaghanyakA punaH // 250 // 1623 // itthaM saMlekhanAyAstraividhye utkRSTAyAH kramayogamAha prathame varSe caturthe avikRtyA nirvyUhaNaM AcAmlasya nirvikRtikasya vA tapasaH karaNena parityAgo vikRtiniryUhaNaM tatkuryAt, | idaM ca vicitratapasaH pAraNake, yadAha nizIthacUrNikRt - "aha(nne) cattAri varise vicittaM tavaM kAuM AyaMbileNa pArei, nivvieNa vA pArei"tti, kevalamanena niryuktikRtA ca dvitIye varSacatuSTaye idamuktaM, atra ca sUtre prathame dRzyate ityubhayathApi karaNe doSAbhAvamanumimImahe, tayorasya ca pramANabhUtatvAt, dvitIye varSacatuSke vicitrameva caturthaSaSThASTamAdirUpaM tapazcaret, atra ca pAraNake sampradAyaH "uggamavisuddhaM sabaM kappaNijjaM pArei" / / 251 / / 1624 // ational . 63-61-61-61-8 saMlekhanAyAH kramaH new.jainelibrary.org
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjI vibhakti| ritinAma paTriMzattamamadhyayanam // 326 // Xoxo0OXOXOXOXOXOXOXXDE ekena caturthalakSaNena tapasA antaraM-vyavadhAnaM yasmin tadekAntaraM AyAma-AcAmlaM kRtvA saMvatsarau dvau tatastadanantaraM saMvatsarArddha-mAsapaTkaM tuH-pUraNe na-naivAtivikRSTaM-aSTamadvAdazAdi tapazcaret-Asevet // 252 // 1625 // tataH saMvatsarArddha tuH punastorevArthatvAt vikRSTameva tapazcaret , atraiva vizeSamAha-parimiaMcevatti, caH pUraNe, tataH parimitameva-svalpameva, dvAdaze hi varSe koTIsahitamAyAmamiha tu caturthAdipAraNake evetyevamuktaM, AyAma-AcAmlaM tasminnanantaraM dvidhA vibhAjyopadarzite saMvatsare kuryAt // 253 // 1626 // ___itthamekAdazasu varSeSvatikrAnteSu dvAdaze varSe kimasau kuryAdityAha kovyau-agre pratyAkhyAtAdyantakoNarUpe sahite-milite yasmin tatkoTIsahitamucyate, ko'rtho / vivakSitadine prAtarAcAmla pratyAkhyAya taccAhorAtraM pratipAlya punardvitIye ati AcAMmlameva pratyAcaSTe, tato dvitIyasyAraMbhakoTI Adhasya paryantakoTI: ubhe api milite iti koTIsahitamucyate, anye tyAhuH-ekasmin dine AcAmlaM kRtvA dvitIyadine ca tapo'ntaramanuSThAya tRtIyadine AcAmlameva kurvataH koTIsahitamucyate, ubhayArthasaMvAdinI ceyaM gAthA-"paTThavaNao ya divaso paJcakkhANassa niTThavaNao ya / jahiaM samiti donni utaM bhaNNai koddishiaNtu||||" itthamuktarUpaM koTIsahitamAcAmlaM kRtvA saMvatsare varSe prakramAt dvAdaze muniH-sAdhuH, mAsaMti sUtratvAtmAsaMbhUto mAsikastenaiva, mArddhamAsikenaiva AhAreNanti upalakSaNAdAhAratyAgena tapa iti prastAvAt bhaktaparijJAdikaM anazanaM caret-anutiSThet , nizIthacUrNisampradAyazcAtra-jahA ya dIvassa vattI tellaM ca samaM *NiTThAi tahA bArasame varise AhAraM parihAvei jahA AhArasaMlehaNA AuaMca samaM niTThavai, itthaM bArasagassa vAsassa pachille anazanavidhaantyavarSacaryA // 326 // Jain Educa t ional For Privale & Personal use only Low .jainelibrary.org
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Education cattAri mAsA tesu telagaMDUse nisaTThe ghareuM khellamallae niDuhai, mA airukkhattaNAo muharjatavisaMvAo bhavissai, tassa ya visaMvA No sammaM namukAra sAhei," itisUtrapaJcakAryaH // 254 // 1627 // itthaM pratipannAnazanasyApi anubhabhAvanAnAM ca mithyAdarzanAnurAgAdInAM parihAryatAM tadviparyayANAmAsevyatAM ca jJApayituM yathAkramamanarthahetutAM arthahetutAM ca darzayannAha - kaMdappamAbhiogaM kibbisiyaM mohamAsurattaM ca / eyAo duggaIo maraNaMmi virAhiyA huMti // 1628 // micchAdaMsaNarattA, saniyANA hu hiMsagA / iya je maraMti jIvA, tesiM puNa dullahA bohI / / 1629 // sammadaMsaNarattA aniyANA sukkalesamogADhA / iya je maraMti jIvA sulabhA tesiM bhave bohI / / 1630 / / micchAdaMsaNarattA saniyANA kaNhalesa mogADhA / iya je maraMti jIvA tesiM puNa dullahA bohI / / 1631 / / sUtra 4, kaMdappatti pade'pi padaikadezasya darzanAt kandarpabhAvanA, evaM AbhiyogyabhAvanA, kilbiSabhAvanA, mohabhAvanA, AsuratvabhAvanA ca, etAH kandarpAdibhAvanA durgatihetutayA durgatayo, "nailodakaM pAdaroga" iti nyAyataH, durgatizcehArthAt devadurgatiH, tadvazato hi saMvyavahAratazcAritrasattAyAmapyetadvidhanikAyotpattireva, caraNavikalatAyAM nAnAgatibhAjanataiva, uktaM hi - "jo saMjaovi eAsu appasatthAsu bhAvaNaM kuNai / so tavvihesu gacchai suresu Nio caraNahINo // 1 // " kadetyAha-maraNemaraNasamaye, kIdRzAH satyaH ityAha - virAdhikAH samyagdarzanAdInAmiti gamyaM bhavanti - jAyante, iha ca maraNa ityabhidhAnaM pUrvametatsattAyAmapyuttarakAlaM zubhabhAve sugaterapi sambhavAt // 255 // 1628 // ational XXXXXX6 kandarpAdi bhAvanAsu maraNAdvoghedurlabhatvam w.jainelibrary.org
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 327 // jIvAjIva| vibhaktiritinAma pardizattamamadhyayanam mithyAdarzana-atattve tattvAbhinivezarUpaM tasmin ratAH-AsaktA mithyA0, samyaktvAdivirAdhanAyAM hyetadAsaktireva syAt, saha nidAnena-sAbhiSvaGgaprArthanArUpeNa vartante iti sanidAnAH huH-pUraNe, hiMsakAH-prANyupamardakAriNaH, ityevaMrUpAH ye viyante | jIvAsteSAM punardurlabhA bodhiH-pretya jinadharmAvAptiH // 256 // 1629 // samyagdarzanaraktA anidAnAH zuklezyAM avagADhAH-praviSTAH, zeSaM spaSTam // 257 // 1630 // micchAsUtraM prAgvat, nanu punaruktatvAt anarthakamidaM sUtraM, kRSNalezyAvagAhanamapi hiMsakatvena paJcAzravapramattatvAditallakSaNAbhidhAnAdarthata uktameva ityatrocyate, naivaM, vizeSajJApanArthatvAdasya, vizeSazca sarvatra tathAvidhasaMkliSTapariNAmarUpatA draSTavyA, anyathA hi sAmAnyenaitad vizeSaNaviziSTAnAmapi tadbhave bhavAntare vA bodhidarzanAt vyabhicAryevedaM syAdu, iha cAdyena sUtreNa kandarpabhAvanAdInAM durgatirUpAnarthasya nibandhanatvamuktamarthAcca tadviparItabhAvanAnAM sugatisvarUpArthasya dvitIyena mithyAdarzanaraktatvAdInAM durlabhabodhilakSaNAnarthasya tRtIyena sulabhabodhyAtmakArthasya caturthenoktanItyA mithyAdarzanaraktAtvAdInAmeva vizeSajJApanam // 258 // 1631 // ___anyacca-jinavaravacanArAdhanAmUlameva sarva saMlekhanAdi zreyo'tastatraivAdarakhyApanAyAnvayavyatirekAbhyAM tanmAhAtmyamAhajiNavayaNe aNurattA jiNavayaNaM je kareMti bhAveNaM / amalA asaMkilihA te haMti parittasaMsArI // 1632 // bAlamaraNANi bahuso akAmamaraNANi ceva bahuyANi / marihaMti te varAyA jiNavayaNaM je na yAti // 1633 // gAthA 2, jinavacane-Agame anuraktAH-satataM pratibaddhAH jinavacanamiti vAcyavAcakayorabhedopacArAjinavacanAbhihita kandarpAdibhAvanAsu maraNAdbodhedulakvam // 327 // Sain Educati o nal For Private & Personal use only Eomjainelibrary.org
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ manuSThAnaM ye kurvanti bhAvena-AntarapariNAmena, na tu bahirvRtyaiva, ata evAmalAH-zraddhAnAdimAlinyahetumithyAtvAdimalarahitAH, asaMkliSTA-rAgAdisaklezarahitAH te bhavanti, parIttaH-samastadevAdibhavAlpatApAdanAt samantAt khaNDitaH sa cAsau saMsArazca al sa vidyate yeSAM te parIttasaMsAriNaH-katipayabhavAbhyantaramuktibhAja ityarthaH // 259 // 1632 // subvyatyayAt bAlamaraNaiH-viSabhakSaNodvandhananibandhanaiH bahuza:-anekadhA akAmamaraNAni atyantaviSayagRnatvenAnicchato bhavanti taizca, bahubhiH evaH-pUraNe mariSyanti te varAkA bahuduHkhabhAjanatayA anukampyA jinavacanaM ye na jAnanti-nAvabudhyante jJAnasya phalatvAdanuSThAnasya na cAnutiSThanti // 260 // 1633 // l yatazcaivaM tato jinavacanaM bhAvataH kartavyaM, tadbhAvakaraNaM cAlocanayA, sA ca tacchravaNArhAn vinA na hetuvyatirekeNeti * yahetubhiramI syustAnAha bahu AgamavinnANA samAhiuppAyagA ya guNagAhI / eeNa kAraNeNaM arihA AloyaNaM souM // 1634 // bahuH sUtrato'rthatazca sa cAsAvAgamazca-zrutaM bahvAgamastasmin viziSTaM jJAnaM avagamo yeSAM te, samAdhyutpAdakAH, ko'rtho ? dezakAlAdivijJatayA samAdhimeva madhuragambhIrabhaNityAdibhirAlocanAdAtRRNAM utpAdayatIti, casya minnakramatvAt guNagrAhiNazca, upabRMhaNArtha pareSAM samyagdarzanAdisadbhUtaguNagrahaNazIlAH, etairbahvAgamavijJAnatvAdibhiH kAraNairhetubhirAyogyA bhavantyAcAryAdaya iti gamyaM, AlocanAmarthAtparaidIyamAnAM zrotuM, tadeva hi AlocanAphalaM yat pareSAM vizuddhilakSaNaM | sampAdayitumIzate // 261 // 1634 // XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOY jinavacanaratAnAM parittasaMsAritvaM tairAlocanA kartavyA Jain Educativ ational For Privale & Personal use only view.jainelibrary.org
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjIkavibhakti ritinAma paTizattama madhyayanam // 328 // itthamanazanasthitena yatkRtyaM tatsaprasaGgamupadarya saMprati kandarpAdibhAvanAnAM yatparihAryatvamukkaM tatra yatkurvatA tAH kRtA bhavanti tatparihAreNaiva tAsAM parihAro na cAjJAnasyAyamiti jJApanArthamAha kaMdappakokuIyA taha siilshaavhaasvighaahiN| vimhAvitoya paraM kaMdappaM bhAvaNaM karai // 1635 // maMtAjogaM kAuM bhUIkammaM ca je pauMjaMti / sAyarasaiDDiheDaM abhiogaM bhAvaNaM kuNai // 1636 // nANassa kevalINaM dhammAyariyassa sNghsaahuunnN| mAI avannavAI kibbisiyaM bhAvaNaM kuNai // 1637 // aNubaddharosapasaro taha ya nimittaMmi hoi paDisevI / eehiM kAraNehiM AsuriyaM bhAvaNaM kuNai // 1638 // satthaggahaNaM visabhakkhaNaM ca jalaNaM ca jalapaveso ya / anayArabhaMDasevI jammaNamaraNANi bNdhNti||1639|| kandarpaH-aTTahAsahasanaM anibhRtAlApAzca gurvAdinApi saha niSThuravakroktyAdirUpaH kAmakathopadezaprazaMsAzca, yaduktaM"kahakahakahassa hasaNaM kaMdappo aNihuA ya saMlAvA / kaMdappakahAkahaNaM kaMdappubaesasaMsA y||1||" kaukruccaM dvidhA-kAyena vAcA, tatra kAyakaukrucyaM yatsvayamahasanneva bhranayanavadanAdi tathA karoti yathA anyo hasati, yaduktaM-bhUnayaNadasaNacchaehiM karacaraNakaNNamAIhiM / taM taM karei cir3ha jaha jaha hasai paro attaNA ahasaM // 1 // " yattu tajalpati yenAnyo hasati tathA nAnAvidhajIvavirutAni mukhAtodyavAditAM ca vidhatte tadvAkkokrucya, uktaM hi-"vAyAe kukkuIo taM jaMpaI jeNa hassae anno / nANAvihajIvarue kubai muhatUrae ceva // 1 // " tataH kandarpazca kaukrucyaM ca kandarpakaukucye, kurvantIti zeSaH, tahatti yena prakAreNa parasya vismaya upajAyate, tathA tacchIlaM ca-phalanirapekSA vRttiH svabhAvazca-paravismayotpAdanAbhisaMdhinaiva tatta kandarpAdibhAvanAsvarUpam Jain Educati onal Pealejainelibrary.org
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ nmakhavikArAdikasvarUpa hasanaM ca-aTTAhAsAdi vikathAzca-paravismApakavividhollAparUpAH zIlasvabhAvahasanavikathAstAbhirvismA payana-vismayaM kurvan paraM-anyaM kandarpayogAtkandastei ca prastAvAt devAsteSAmiyaM teSUtpattinimittatayA kAndappI tAM bhAvyate|AtmasAnnIyate'nayA Atmeti bhAvanA-tadbhAvAbhyAsarUpA tAM karoti, etadanusAreNottaratrApi bhAvanIyam // 262 // 1635 // ___ mantrANAmAyogo-vyApAraNaM mantrAyogastaM, yadvA sUtratvAnmantrAzca yogAzca-tathAvidhadravyasambandhA mantrayoga tat kRtvAvidhAya-vyApArya ca bhUtyA-bhasmanopalakSaNAt mRdA sUtreNa vA karma-rakSArtha vasatyAdeH pariveSTanaM bhUtikarma vA kautukAdiva, prAkRtatvAd yaH prayur3e, kimartha ? sAta-sukhaM rasA:-mAdhuryAdayaH RddhiH-upakaraNAdisampada, etA hetavo yasmin prayojane tatsAtarasaddhihetu, ko'bhiprAyaH? sAtAdyartha AbhiyogI bhAvanAM karoti, iha ca sAtAdihetorabhidhAnaM niHspRhasyApavAdata etatprayoge pratyuta guNa iti khyApanArtham // 263 // 1636 // jJAnasya-zrutajJAnAdeH, kevalinAM, dharmopadeSTA-AcAryo dharmAcAryastasya, sahasya sAdhavazca sahasAdhavasteSAM avarNavAdIti sarvatra yojyaM, tatrAvarNaH-azlAghAtmakaH, sa cAya-zrutajJAnasya punaH punaste eva kAyAstAnyeva vratAni tAveva ca pramAdApramAdAvihAbhidheyo, mokSAdhikAriNAM ca kiM jyotiyoniparijJAnenetyAdi bhASate, kevalinAM ca kimeSAM jJAnadarzanopayogau krameNa bhavata uta yagapatI cet krameNa tadA jJAnakAle na darzanaM darzanakAle na jJAnamiti, parasparAvaraNataiva prAptA, atha yugapattata ekakAlatvAd dvayorapyekApattiH, dharmAcAryasya jAtyAdibhiravikSepaNAdi, uktaM ca-"jaccAihiM avaNNaM bhAsai (vihasai) vaTTai nayAvi uvvaae| ahio chiddappehI pagAsavAI aNaNukUlo // 1 // " saGghasya ca-bahavaH zvazRgAlAdisaDAstarako'yamiha saGkaH? sAdhUnAM ca kandAdibhAvanAsvarUpam Jain Education a l For Private & Personal use only NAainelibrary.org
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ ritinAma uttarA0 nAmI parasparamapi sahante, tata eva dezAntarayAyinaH, anyathA tvekatraiva saMhatyA tiSTheyuH, atvaritagatayastato bakavRttiriyameSA- jIvAjIvaavacUrNiH mityAdi, evaMvidhamevaM vadituM-abhidhAtuM zIlamasyetyavarNavAdI, mAyA asya svasvabhAvavinigRhanAdinA astIti mAyI, yaduktaM vibhkti||329|| "gRhai AyasahAvaM ghAyai a guNe parassa saMtevi / corubva savvasaMkI gUDhAyAro vitahabhAsi // 1 // " kilbiSikIbhAvanAM karoti // 264 // 1637 // paTuiMzattama samprati vicitratvAtsUtrakRtermohIprastAve'pi yatkurvatA''surI kRtA syAttadAha madhyayanam anubaddhaH-avyavacchinno roSasya-krodhasya prasaraH-vistAro yasya saH anubaddharoSaprasaraH, sadA virodhazIlatayA pazcAdananutA. pitayA kSamaNAdAvapi prasattyaprAptyA vetyabhiprAyaH, tathA coktaM-"niccaM vuggahasIlo kAUNa na yAgutappae pacchA / na ya khAmiox kandarpAdipasIyai abarAhINaM duveNhaMpi // 1 // " tathA samuccaye, caH pUraNe, nimitte jJeyaparicchittikaraNe atItAdau bhavati-jAyate prati- bhAvanA sevI, avazyaMpratisevakaH, apuSTAlambane'pi tadAsevanAt, etAbhyAmanantaroktAbhyAM kAraNAbhyAM AsurI bhAvanAM karoti kharUpam SI // 265 // 1638 // zastraM-khaDgakSurikAdi tasya grahaNaM-svIkAraNamupacArAdasyAtmani vadhArtha vyApAraNaM, zastrAdigrahaNaM, viSasya-tAlapuTAderbhakSaNaM viSabhakSaNaM, caH samuccaye, jvalanaM-dIpanaM Atmana iti gamyaM, jale pravezo-nimajanaM jalapravezaH, caH anuktabhRgupAtAdiparigrahArthaH, AcAraH-zAstravihito vyavahArastena bhANDa upakaraNaM AcArabhANDaM na tathA anAcArabhANDaM tasya sevA-hAsyamohAdibhiH paribhogo'nAcArabhANDasevA-gamyamAnatvAt etAni kurvanto yatayo janmamaraNAni, upacArAttannimittakarmANi bannanti, Sain Educati o nal For Privale & Personal use only M inelibrary.org
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ saklezajanakatvena zastragrahaNAdInAmanantabhavahetutvAt , anena conmArgapratipalyA mArgavipratipattirAkSiptA, tathA cArthato mohI bhAvanoktA, yatastallakSaNaM "ummaggadesao maggaNAsao mggvippddivttii| moheNa ya mohittA saMmohaM bhAvaNaM kuNai // 1 // " | nanu pUrva tadvidhadevagAmitvaM bhAvanAphalamuktaM, iha tu anyadevAsyA iti kathaM na virodhaH 1, ucyate,-anantaraphalamAzritya taduktaM, idameva tu paramparAphalaM sarvabhAvanAnAM iti jJApanArtha itthamupanyAsaH, tathA coktaM-"eAo bhAvaNAo bhAvitA devaduggaI jaMti riti / tatto acuA saMtA pariti bhavasAgaramaNaMtaM // 1 // "266 // 1639 // ___ sampratyupasaMhAradvAreNa zAstramAhAtmyamAha iti pAukare buddhe, nAyae prinivvue| chattIsaM uttarajjhAe, bhavasiddhIyasaMmae (buDe paa0)||1640||ttibemi // (pra0 jogavihIi vihitA ee jo lahai suttamatthaM vaa| bhAsei ya bhaviyajaNo so pAvai nijarA viulA // 1 // jassADhattA ee kahavi samappaMti viggharahiyassa / so lakkhijai bhavvo puvvarisI eva bhAsaMti // 2 // ) ||jiivaajiivvibhttii // 36 // KeXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO kandarpAdibhAvanAkharUpam AAAAAAAAAAAAAA.A....AA. SA-A uttarajjhayaNasuyakkhaMdho smtto|| Jain Educatio For Private & Personal use only I mjainelibrary.org
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH jIvAjIva| vibhaktiritinAma paDhiMzattamamadhyayanam // 330 // ityetAn sUtratvAt prAduSkRtya kAMzcidarthataH kAMzcana sUtrato'pi prakAzya prajJApyetyarthaH, kimityAha-parinivRto-nirvANaM gata iti sambandhaH, kIdRg san ka ityAha-buddhaH-kevalI jJAtako-jJAtakulasamudbhavaH, sa ceha varddhamAnakhAmI, patriMzaditi SatriMzatsaMGkhyAna, uttarAzca te-pradhAnA adhIyanta ityAdhyAyA-adhyayanAni uttarAdhyAyAstAn vinayazrutAdIna , bhavasiddhikA-bhavyAsteSAM samiti bhRzaM matA-abhipretA bhavasiddhikasammatAstAn , itiH-parisamAptI evamarthe vA, bravImi gaNa| dharAdyupadezena // 267 // 1640 // iti jIvAjIvavibhaktyadhyayanAvacUriH // 36 // Jokexkakakakakakakakakakakak.sxxkakakakakakakakirtantkukkakakakakakakakakakakakat.kotketakkakkakka // iti zrIuttarAdhyayane SaTtriMzattamasya jIvAjIvavibhaktyadhyayanasya avacUriH samAptA // 36 // 36 EXOXOXOXOXOXOXOXOXOXXXX uttarAdhyayanaprAdukArakAH barddhamAna svAmitaH X||330 // // iti zrIuttarAdhyayanAvacUriH smaaptaa|| Jain Educat i onal For Private & Personal use only M ainelibrary.org.
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ sampati niyuktikAro'pyetanmAhAtmyakhyApanAyAhaje kira bhavasiddhiyA parittasaMsAriA ya bhaviA yA te kira paDhaMtidhIrA, chattIsaM uttarajjhayaNe // ni0560|| ya ityanirdiSTanirdeze, kileti sambhAvane, bhavasiddhikA-bhavyAH, parIttaH-parimitaH saMsAro yeSAM te parIttasaMsArikA:pratyAsannIbhUtamuktaya ityarthaH, bhavyAH-samyagjJAnadarzanAdiguNayogyA bhinnagranthaya ityarthaH, ubhayatra caH samuccaye, vyavacchedaphalatvAt vAkyasya ta eva, kileti parokSAptavAdasUcakaH, paThanti dhIrAH SaTtriMzad uttarAdhyayanAni, bhavasiddhikAdInAmevaitatpAThaphalasya samyagjJAnAdeH samudbhAvena nizcayatastatpAThasambhavaH, anyeSAM vyavahArata-evetyabhidhAnam // 1 // 560 // uktamevArtha vyatirekeNAhaje haMti abhavasiddhIyA gaMthiasattA aNaMtasaMsArA / te saMkiliTTakammA abhaviya uttarajjhAe // ni0561|| ye bhavanti vacanavyatyayAdabhavasiddhayaH-abhavyAH .granthikasattvA-abhinnagranthaya ityarthaH, anantasaMsArA-ye na kadAcit muktimavApsyanti abhavyAH, "bhavyAvi te aNaMte" tyAdivacanAt ,' bhavyAH vA sakliSTAni-azubhAni karmANyeSAM iti sakliSTakarmANaH kimityAha-sUtratvAt abhavyAH-ayogyAH, vacanavyatyayAt uttarAdhyAyeSu-uttarAdhyAyaviSaye, adhyayane iti gamyam // 2 // 561 // yatazcaivamatimAhAtmyavanta uttarAdhyAyAstato yadvidheyaM tadAhatamhA jiNapannatte aNaMtagamapajavehi sNjutte| ajjhAe~ jahAjogaM gurUpasAyA ahijhijjA // ni0 562 // paThanApaThane bhavyAbhavyatvam uttarA056 Jan Education For Private & Personal use only Y anelibrary.org
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH niyuktigaathaaH| // 33 // tasmAjinaiH-zrutajinAdibhiH prajJaptAstAn, anantAzca te gamAzca-arthaparicchittiprakArAH paryavAzca-zabdaparyavArthaparyavarUpA anantagamaparyavAstaiH saMyuktAna , adhyAyAn prakramAduttarAdhyAyAn, yogaH-upadhAnAdiH ucitavyApArastadanatikrameNa yathAyoga, | guruprasAdAd-gurucittaprasannatArUpAddhetoH, aghIyet-paThet, na tu pramAdaM kuryAt , guruprasAdAditi adhyayanArthinA guravaH stoSyA eva, tadadhInatvAttasyeti // 562 // // iti zrIuttarAdhyayanamAhAtmye niyuktigAthAH // guruM prasannIkRtya paTheta // iti pUrvAcAryapraNItA zrIuttarAdhyayanAvacUriH samAptA // // 331 // Jain Education For Private & Personal use only melibrary.org
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ OXOXOXOXOXOXOXOXOKEYXBXe zrIuttarAdhyayanAvacUrNI prathamaM pariziSTam / gAthAnAM sUtrANAM cAkArAdikramaH pratIkam gA. sU. patrAH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam ga. sa. ptraangkH| pratIkam gA. sa. patrAGka: aJcatakAlassa 1156 265 , vayaNaM suNittA 377 90 | aNatakAlamukkosaM 1387 305 aitikkhakaMTagAiNe 652 15 accaMtaniyANasamA 599 145 | aTTaruhANi vajitA 1132 261 1155 313 akalevaraseNibhUsiyA 324 77 acei kAlo tUraMti 536 105 " , 1322 299 akasAya ahakkhAyaM 1093 230 | aJcemu te mahAbhAgA 392 93 aTTha kamAiM vocchAmi 1267 281 1476 314 akkosavahaM viditu dhIre 496 120 acchire mAhale acchi 1521 318 aTThajoyaNabAhallA 1432 309 1488 316 akkoseja paro bhikyU~ 72 21 acchareyamabbhudae aTTappavayaNamAyAo 921 197 1497 316 agArisAmAiyaMgAI 150 13 | ajahasamaNukosaM 1616 324 | aTThapihagoyaragaM tu 1122 259 1507 317 aggihuttamuhA ceyA 963 204 ajaNagA jannavAI 965 205 aTThArasasAgarAI 1601 324 1516 317 aggI a ii ke vutte 883 ajavayAe NaM bhate! sU. 62 247 aNagAraguNehiM ca 1152 263 1541 318 acelao,,,860 18. ajuNasuvaNNagamaI 1163 309 aNaJcAviyaM avaliyaM 1016 214 1550 319 acelagassa laissa 82 24 | ajeva dhamma 468 113 aNabhiggahiyakuTThiI 1086 229 1526 328 acelagobha jo dhammo 844 184 | ajevAhaM na lavbhAmi 79 23 | aNavAyamasaMloe 937 200 1618 325 accaNaM rayaNa ceva 1370 300 | majjhAvayANa paDikula 374 89 / aNasaNamUNoariyA 1105 '255 | aNAikAlappabhavassa 1266 280 R-REAKIRTOXOXO XEXEIKIXXOKar 191 Jain Education a l For Privale & Personal use only MAjainelibrary.org
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi.1 gAthAnAM // 332 // sUtrANAM cAkArAdi KO/6XXOKEXOXOXOXO-KO-XXX- XX pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. - patrAH / pratIkam gA. sa. patrAH aNAvAyamasaMloe 136 200 asthi erga dhuvaM ThANaM 912 195 appAmeva dameyavvo 15 5 araharaisahe 779 174 | aNAsavA dhulabayA 13 4 asthi ego mahAdIvo 897 193 appiyA devakAmANa 109 32 araI piTuo kiccA 63 aNAho mi mahArAya 707 161 athirAsaNe kukuie 539 133 apphovamaMDavamI 552 136 | araI gaMDaM visUIyA 316 aNissio ihaM loe 692 150 adasaNaM ceva 1170 269 abale jaha bhAravAhae 322 76 | aruviNo jIvaghaNA 1439 aNukasAI appicche 87 25 addhANaM jo mahaMta tu 618 148 abbhatya samvano sarva 166 16 aloe paDihayA siddhA 1529 308 | aNugAirittapaDilehA 1019 215 | " 1", 620 148 ambhAhayaMmi logami 46, 172 aloluyaM muhAjIviM 975 2070 aNuzae nAvaNae 778 174 adhuve asAsayammi 208 6 adabhuTTANaM aMjalikaraNaM 1129 260 alolo na rase giddho 1369 bhaNuppehAe NaM bhaMte! sU.36 240 annavaMsi mahohaMsi 1.1 193 " gurupUmA 998 211 | abaujjhiUNa mAiNarUva 282 69 | | aNubaddharosapasaro 1638 328 anna pANaM ca pahANaM ca 727 164 anbhuTTANaM navamA 995 210 abaujhiya mittabaMdharva 319 75 | aNusAsaNamovArya 288 manio rAyasahassehiM 590 543 abbhuTiyaM rAyarisiM 233 62 avasesaM bhaMDaga gijmA 1026 216 aNusAsio na kuppijA 9 3 apaDibaddhyAe NaM bhaMte! sU.44 243 | abhano patthivA 558 137 avaso loharahe jutto 656 153 aNega chaMdA miha 774 173 appaNAvi aNAho'si 710 161 abhikkhaNaM kohI bhavai 333 79 avasohiya kaMTagApahaM 321 agega vAsAnauyA 190 52 appapANe'ppabIe vA 35 10 abhivAyaNamanbhuTThANaM 86 25 avaheDhiyapiTTi 387 92 aNegANa sahassANaM 866 188 appasatthehiM dArehiM 693 158 abhU jiNA asthi jiNA 93 27 avi pAvaparikkhevI 334 79 aNNavaMsi mohahaMsi 128 39 appaM ca ahikkhivati 337 . ammAtAya! mae bhogA 61 147 | asaI tu maNussehiM 257 65 aNNeNa biseseNa 1120 258 appA kattA vikattA 735 165 ayakakkarabhoI ya 184 50 asamANo care bhikkhU 67 20 atyaM ca dhamma ca 391 92 appA naI veyaraNI 734 165 ayasIpuSphasaMkAsA 1297 287 | asaMkhakAlamukkosaM 1386 304 atyami ya sUraMmi 542 133 / appANameva jujjhAhi 262 65 | ayaM sAissio bhImo 886 191 | asaMkhakAlamukkosA 1454 313 // 332 // Sain Educatio an.ininelibrary.org n For Private&Personal use only al
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratIkam gA. sa. patrAkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sU. patrAGkaH asaMkhakAlamukkosA 1462 313 | maha Asagao rAyA 553 136 aha rAyA tattha saMbhato 554 136 | ahINapaciMdiyattapi 307 73 " " 1477 315 "UsieNa chatteNa 793 178 ahavA taiyaporisIe 1118 258 mahIvegaMtadiTTIe 638 " " 1487 315 " kAlammi saMpatte 159 45 , saparikammA 1110 256 ahe vayai koheNaM 281 1496 315 , kesaraMmi ujANe 551 136 aha sA bhamarasaMNibhe 812 180 aho te ajarva sAhU 284 asaMkhayaM jIviya mA 115 33 ,coisahiM ThANehiM 332 79 , sArahI to 799 178 te Nijio koho 283 asaMkhabhAgo paliyassa 1564 320 " je saMvuDe mikkhU 152 453 ,,, viciMtei 1058 222 , vaNNo maho rUpa 704 160 asAsae sarIraMmi 613148 , tattha aicchaMta 605 146 " sA rAyavarakannA 789 116 aMgapaJcaMgasaMThANaM 513 asAsayaM daTu imaM vihAraM 337 108 , tAyao tattha 548 / 109 832 180 aMgulaM sattaratteNaM 1005 212 asiNaparitAveNaM 56 16 , teNeva kAleNaM 836 184 , se tattha aNagAre 952 21 aMtamuhuttami gae 1351 | asippajIvI agihe 509 123 , " , 951 203 "so, 796 177 aMtomuhuttamaddhaM lesANaM 1336 293 | asIhiM ayasivaNNehiM 655 153 gate tattha sIsANaM 845 185 | so'pi rAyaputto 818 180 aMto hiayasaMbhUyA 876 190 asurA nAgasuvaNNA 1578 322 , pacchA uijati 89 25 aha so sugaMdhagaMdhie 806 179 aMdhayAre tame ghore 906 194 assakannI ya boddhabbA 1472 314 , pacarasahiM hANehiM 336 79 ahaM ca bhogarAyassa 825 181 aMdhiyA puttiyA ceva 1519 317 assaMkhijANosappiNI0 1324 291 , paMcahiM ThANehiM 329 78 ahaMpi jANAmi jaheha 432 104 A bhassA hatthI maNussA me 712 161 , pAliyassa dharaNI 762 171 mahAuyaM pAlaittA sU.86 252 AukAyamaigao 295 72 asle aiha ke vutte 888 192 , bhave pahanA 864 188 mAuttayA jassa 738 | aha aTThahiM ThANehiM 330 78 ahamAsi mahApANe 575 140 ahijja vee parivissa 449 109 Agae kAyavussagge 1037 Aa , annayA kayAI 766 171 | maha moNeNa so bhayavaM 556 136 | ahiMsa sa ca bhatteNagaM 770 172 | bhAgAse gaMgasouvva 636 0000. Jain Education a l For Privale & Personal use only inelibrary.org
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH X gAthAnAM // 333 // sUtrANAM cAkArAdi 15 109 kramaH KOKeXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOM pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAH | AgAse tassa dese ya 1379 303 | AlaMbaNeNaM kAleNaM 924 197 | AhAramirache miyame ittariyamaraNakAlA ya 1106 255 ANA'Niddesakare 2 AloaNArihAIyaM 1128 260 saNija 1159 266 itthIpurisasiddhA ya 1422 30. ANANidesayare 2 AloyaNAe gaM bhaMte ! sU.19 236 itthI vA puriso vA 1119 258 Amose lomahAre ya 255 65 | AvajaI evamaNegarUve 1254 277 ii ittariyami Aue 292 3 itthI visayagiddhe va 183 50 AyariehiM vAhito 20 | AvaNNA dIhamadANaM 102 47 " eesu je bhikkhU 1155 265 | imaM ca me asthi pabhU0 393 93 AyariSauvamAehiM 530 13. AvaraNijANa duNDaMpi 1286 285 ,, esa dhamme akkhAe 227 60 455 AyariyauvajjhAyANa 531 132 | AsaNagao na pucchijjA 22 cariMdiyA ee 1522 318 , sarIraM aNicaM 612 147 AyariyaparicAI 543 134 bhAsaNaM sayaNaM jANaM 185 51 jIvamajIve ya 1621 325 | imA hu annAvi 736 165 AyariyamAIyami 1130 260 bhAsaNe uvaciTThijA 30 "pAukare buddhe 571 139 ime ya baddhA kaMdaMti 485 / AyariyaM kuviyaM nayA 41 11 Asamapae vihAre 1114 257 ikavIsAe sabalesuM 1149 263 | iyaro'pi guNasamiddho 758 162 Ayavassa nivAeNaM 83 24 AsaM visajjaittANa 555 136 ikkA ya puvakoDIo 1548 iriesaNabhAsAe 360 85 Ayake uvasagge 1025 216 AsADha bahulapakkhe 1006 212 ikkhAgarAyavasaho 586 142 iriyA bhAsesaNAdANe 922 197 ASANaM narathaM dissa 167 46 | AsADe mAse dupayA 1004 212 | iccee thAvarA tivihA 1479 315 issA amarisamatavo 1314 290 AyAmagaM ceva javodaNe 506 123 Asimo bhAyarA do'pi 410 99 iTThIgAravie ege 1052 221 iha kAmAniyadRssa 202 54 ArabhaDA sammadA 1017 214 AsIviso uggatavo 385 91 iTThI jutI jaso bano 204 55 AraMbhA avirao 1315 290/ Ahazca caMDAliye kadda // 4 iTThI vittaM ca mitte ya 687 157 | jIvie rAya 426 103 Alao thIjaNAino 520 129 | mAhaca savarNa lar3e 103 30 iti pAukare buddha 1640 330 | ,jIviaM aniyamettA 221 59 AlavaMte lavaMte vA 21 7 mAhArapaJcakkhANeNaM sU.49 244 , beiMdiyA ee 1503 317 ihamege u mannati 168 // 333 // Jain Education a l For Private & Personal use only nelibrary.org
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ RXOXOXO-KOKA-KOKOKeXOXOXOK pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sa. patrAkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAGkaH ihaM'si uttamo bhaMte ! 285 69 uNDAbhitatto saMpatto 660 154 usseho jassa jo hoi1437 310 | eesi vano ceva 1527 iMdagobasamAiyA 1512 317 uNhA hitatto mehAvI 57 16 | usasiyaromakUvo 757 169 1542 iMdiyaggAmaniggAhI 949 202 uttarAI vimohAI 153 14 1551 319 iMdiyasthe vipajjittA 928 udahIsarisanAmArNa 1285 285 ee kharapuDhavIe 1450 312 1566 iMdiyANi u bhikkhussa 1357 298 ___" " 1289 285 , ceva u bhAve 1079 227 1575 uddesiya kIyagaI 745 160 , nariMdavasahA 593 153 " " " 1619 ukA vijaya boDyA 1483 316 uphphAlagaduTuvAI ya 1317 ,, parIsahA sabve 94 ega eva care lADhe 66 ukosogAhaNAe u 1426 ubho sIsasaMvANaM 841 " pAukare buddhe 980 208 egao viraI kujA 1136 262 , , ya 1423 uyahIsarisanAmANaM 1287 284 gaya saMgA samai. ego saMvasittANaM 466 116 uggao khINasaMsAro 909 194 ullo suko ya do chuDhA 988 209 kamittA 1173 270 egakajapavanANaM 855 186 uggao vimalo bhANU 907 194 uvakhaMDa bhoyaga 369 87 eesi tu vivajAse 1101 254 , 861 187 umgamuppAyarNa paMDhame 932 uvaTTiyA me AyariyA 20 163 , vanao ceva 1456 313 | egakhurA dukhurA caiva 1553 319 ugga tavaM caritA NaM 830182 | uvaNijaI jIviyamappamArya31 104 "" 1464 313 egaggamaNasaMnivesaNAe sU.39 242 uccAraM pAsavaNaM 935 200 uvarimA uvarimA ceva 1587 323 1478 314 egacchattaM pasAhittA 589 143 uccAvayAhiM sijAhiM 70 20 ubalevo hoi bhogesu 987 209 1489 316 egataM ca puhursa ca 1073 226 uccobhae mahukake 418 101 uvahipaJcakkhAgeNaM s.48 244 1498 316 egatteNa sAiyA 1438 309 ujANe saMpato. 805 179 uvAsagANaM paDimAsu 1145 611 " " " " , 1508 317 egappo ajie sattU 869 189 u8 thiraM aturiyaM 1015 213 uvehamANo u parivaijA 773 173 | , 1517 317 | egabhUo arane vA 677 156 307 " " " Jain Education 19 dainelibrary.org nal
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 334 // CXCX pratIkam egayA acelae hoi khattio0 devaloesa vimA 33 * 33 , 33 ega usai pucchami egatamaNAvAe egaMtara ruisi egaMtaramAyA me 1625 326 puSpavAhotyA 1194 275 ege jie jiyA paMca 1514 317 867 189 228 egeNa agAI payAI 1082 ego paDa pANa 1048 220 52 " mUlapi hAritA 192 emeva gaMdhami 1214 276 rUmi gaopaosaM 1988 275 sami0 1201 emehAda kusIlaruve 748 276 168 " 33 gA. sU. patrAGkaH 61 17 98 29 97 29 1459 313 1473 314 1047 220 1125 260 Jain Educationtional pratIkam eyamahaM nisAmittA 33 33 5 33 . 11 19 13 13 13 39 " 33 22 33 33 " "" 33 31 33 " dr 27 33 35 "" "" 33 31 " " 31 21 gA. sU. patrAGaH 235 62 238 63 240 63 244 63 246 64 250 252 254 256 258 260 264 266 268 270 272 274 277 64 64 65 930 65 tIse vayaNAi 382 " 65 eyAo bhaTTa samiIo 923 pa paMca 66 66 azI eyama nisAmitA gA. sU. patrAGkaH 279 68 praka evamAdAya mehAvI 46 evamAvaTTajoNIsu evameva vayaM mUDhA " sapehAe 163 144 42 evaM adINavaM bhikkhu evaM akAmamaraNaM eyaM tavaM tu duvihaM 1134 261 evaM paMcavihaM nAge 1065 eyaM puNNavayaM sucA 581 evaM siNANaM kusaleNa diTTha 405 66 67 67 67 68 eyAI aTTha ThANAI 33 " 197 939 200 19 946 201 mUlapayaDIo 1282 283 947 202 795 177 " 33 33 eyA pavayaNamAyA eyArisIha iDie eyArise paMcakusI lasaMvuDhe 546 713 erise saMpayagami 224 142 97 199 91 134 162 37 19 33 " karaMti saMbuddhA kariMti kareMti 29 33 " 33 $3 831 " guNasamAuttA 981 33 731 25 196 cacitaittANaM jiaM sapehAe " tu saMjayassAvi 1102 saMsae chinne saMsae chine te kamaso buddhA rAma kesavA 917 " " 59 33 33 gA. sU. patrAGkaH parizi. 1 65 19 99 29 483 117 199 54 286 thuNittANa sa rAyasIho 696 289 70 756 259 70 182 208 164 53 254 196 208 982 491 118 809 179 169 gAthAnAM sUtrANAM cAkArAdi kramaH // 334 // jainelibrary.org
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ BXXXXDXOXOXOXOXOXOXOX pratIkam gA. sU. patrAH pratIkam gA. sU, patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH evaM dharma akAUNaM 619 148 evidiyatthA ya maNassa orAlA tasA je u 1499 396 kalahaDamaravajae 339 80 , dhammapi kAUrga 621 148 atthA 1255 277 ohinANasue buddhe 834 183 | kasAyapaJcakkhANeNa sU. 50 244 "dharma viukkama 142 42 evuggadate'vi ohovahovaggahiyaM 933 199 kasAyA aggiNo buttA 884 191 , nANeNa caraNega mahAtavodhaNe 751 169 694 158 kasiNapi jo ima loyaM 223 59 bhavasaMsAre saMsarati 304 73 | esa aggi a vAo 139 kaNakuMDaga jahitA Na 5 2 kassaTTA ime pANA 798 178 , mANussagA kAmA 179 esaNAsamio laja 176 18 kappaM na icchija 1259 278 kaha care bhikkhu 398 695 , lamga te dummehA / 989 esa dhamme dhuve niyae 526 kappAiyA uje devA 1584 322 dhIre aheUhiM 600 145 , loe palitami esA ajIvavibhattI 1420 623 306 kappAsi'TimijA ya 1511 37 , dhIro aheUhiM 598 145 " khalu lesANaM 133 // 292 kappovagA bArasahA 1582 322 kahiM paDihayA siddhA 1428 , viNayajuttassa 23 , tiriyanarANa 1330 294 kammasaMgehiM saMmUDhA 100 kaMdappakukuIyA 1635 328 , vutto nariMdo so 711 161 ,, neraIyANaM lesANa 3335 kammANaM tu pahANAe 101 30 kaMdappamAbhioga 1628 327 " samuTTie bhikkhU 682 156 " sAmAyArI 1043 kammA niyANappagaDA 413 100 | kaMdato kaMdukuMbhIsu 649 152 , sasaMkappavikappaNAtu | eso khalu sammatta sU.88 253 kammuNA baMbhaNo hoi 979 207 kaMpillami a nayare 408 |, bAhiragatavo 1126 260 kayare Agacchaha dittarUve 364 86 kaMpile nayare rAyA 518 135 , sikkhAsamAvanno 151 43 , huso umgatavo 380 90 ., tuma iya bhaIsaNije 365 86 , saMbhUo citto 107 99 " se uyAhu 177 48 ehi tA bhuMjimo bhoge 820 180 , te khalu therehiM sU.3 125 kAussamoNaM bhaMte! sU. 26 238 , se vijayaghose 990 209 | o | karakaMTu kaliMgANaM 592 143 kAmaM tu devIhiM 11 270 , so ammApIyaraM 186 157/ omoyaraNaM paMcahA 150 256 / karaNasacceNaM bhaMte! sU. 65 248 kAmANugiddhiSpabhavaM 1174 21 293 218 Jain Education in library.org
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.1 avacUrNiH gAthAnAM // 335 // sUtrANAM cAkArAdikramaH 276 pratIkam gA. sU. patrAH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAGkaH kAyaguttayAe Na bhaMte! sU. 69 248 kuMthupivIliuIsA 1510 310 kohaM ca mANaM ca 1257 277 kAyaTTiI khahayarANaM 1565 320 kiriyAsu bhUyagAmesu 1146 263 | kUvato kolasuNaehiM 654 153 | kohA vA jai vA hAsA 971 206 , thalAyarANa 1559 319 killinagae mehAvI 84 24 ke itva khattA uba ! kohe ya mANe ya . , maNuyANa 1574 321 kiM tava paDivajAmi 1041 28 joiyA vA 376 90 | mAyA ya 929 kAyasamAdhAraNayAe sU. 72 249 kinAme kiMgutte 568 139 | keNa abbhAhamo logo 462 112 koho ya mANo ya 372 88 kAyasA vayasA mitte 13. 41 kiMnu bho! aja mihi0 234 62 ke te joI ke va te 401 96 kAyassa phAsaM 1229 kiM mAhaNA joisamA0396 94 ke te harae ke ya 403 93 | khajuramudiyaraso 1306 288 kAlapaDilehaNAe sU.29 239 kuhaya ruiyaM gIyaM 514 128 keriso vA imo dhammo 842 185 | khaDyA caveDAhiM 30 kAlIpavaMgasaMkAse 51 15 " " " 521 129 kesiM evaM buvANaM tu 862 188 khaNamittasukkhA 453 109 kAleNa kAlaM viharija 772 173 | kuchaDa siMgirIDI ya 1520 317 | kesI kumArasamaNe 840 kharNapi me mahArAya 728 165 kAleNa nikkhame bhikkhU 319 kuTragaM nAma ujANaM 839 184 khattiyagaNauggarAyaputtA 502 kAboyA jA imA vittI 633 150 kuppavayaNapAsaMDI 894 192 | " " 849 185 khamAvaNayAe Na sU.31 239 kiNato kaho hoi 1316 299| kuSpahA bahave loe 891 192 kesI gotramao nicca 919 196 khalukA jArisA jujA 1051 221 kiNhA nIlA kAU 1347 295 kusaggamittA ime kAmA 201 54 | koDisahiMyamAyAma 1627 326 khaluMke jo u joeDU 1046 220 " "ya kAU ya 1294 kusagge jaha osabiMdue 291 72 kolAhalagambhUtaM 232 62 khavittA puSvakammAI 991 209 "" ya sahirA ya 1445 kusaM ca jUcaM taNakaTThamagi 390 95 ko vA se osaha 679 156 , 1096 231 kimiNo somaMgalA 1501 316 kasIla liMga haha dhAra 741 166 | kosaMbInAma nayarI 716 162 khaMtIe Na bhaMte! sa. 60 kiriyaM akariyaM 570 139 / kuhAiparasumAIhiM 696 154 kohavijaeNa bhaite! sa.81 251 / khaMdhA ya khaMghadesA ya 1383 304 22 Sain Educatio Hainelibrary.org n For Private & Personal use only al
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1213 KeXOXOOXOXO-Ko-koXOXOXOXOXo pratIkam gA. sa. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sa. patrAGkaH khAittA pANiya pAuM 681 156 gaMdhao je bhave sumbhI 1400 305 gihiNo je pamvaieNa caittA bhAraI vArsa 588 143 khittaM vatthu hiNaraNNaM ca 911 32 , pariNayA je ya 1390 305 diTThA 501 122 , viulaM rajaM 189 118 " " ," 616 148 gaMdhassa ghANaM 1204 276 guNANaM Asavo davaM 1066 224 cautthIe porisIe 1021 216 khippaM na sakaI 124 37 gaMdhAgu0 1208 gurusAhammiyasussu0 sU.18 276 235 324 caThahasa u sAgarAI 1599 khIradahisappimAI 1123 259 gaMdhANuvA0 1209 276 goamo paDiruvanna 846 185 cauppayA ya parisappA 1552 319 khurehiM tIkkhadhArAhiM 662 gaMdhANu 276 gomejae ya ruyage 1448 312 cauraMga dullabhaM macA 114 32 khettANi amhaM viDyANi 31 88 gaMdhe atitte. goyaraggapaviTThassa 1210 276 12 cauraMgINIe seNAe 794 170 77 khemeNa Agae carpa 763 171 , viratto 1215 goyaM karma duvihiM 1280 283 | cariMdiyakAyamaigo 301 gaMdhesu jo gehiM 1205 276 govAlo bhaMDavAlo vA 827 182 | cauridiyA uje 1518 317 gailakkhaNo udhammo 3069 225 cauruDaloe ya 1427 308 gAmAnugAma rIyaMta 62 gattabhUsaNamiTuM ca 522 129 cauvIsatthaeNa gAme nagare taha ghANassa gaMdhaM gahaNaM sU.23 230 1113 257 gambhavatiyA je u 1568 321 vayaMti 1203 276 cauvIsa sAgarAI 1607 324 gamaNe AvasiyaM kujA 996 210 gAravesu kasAesu 691 158 ghANidiya0 sU.78 250 | cauvvIhe'vi AhAre 630 152 garihaNAe bhaMte ! sU. 21 236 | gAhAsolasaehiM 1147 263 ghorAsamaM caittA Na 269 66 cakkavaTTI mahIDIo 409 galehiM magarajAlehiM 664 154 | giddhovame ya naccA NaM 48. 117 cakkhidiya0 sU.. gavAsaM maNikuMDalaM 164 46 | giri naharhi khaNaha 384 91 caiUNa devalogAo 228 6. cakkhumacakkhUohissa 1272 282 gavesaNAe gahaNe ya 931 199 | giri revayayaM jaMtI 815 18. cahattA bhAraha vAsaM 583 142 | cakkhusA paDilehittA 934 199 gaMdhao je bhave dubhI 1401 305 | giddavAsaM pariccajA 1354 297 / 585 142 | cakkhussa rUvaM gahaNa 1177 271 Jain Educationa lonal For Private & Personal use only bayong
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ RanKoka parizi.1 uttarA0 avacUrNiH // 336 // X gAthAnAM sUtrANAM cAkArAdikramaH KOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXO pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sa. ptraangkH| pratIkam gA. sU. patrAkaH pratIkam gA. sa. patrAGka: cattaputtakalattassa 242 63 cittamaMtamacittaM vA 972 206 jassa'sthi maJjaNA sakkhaM 467 113 cattAri paramaMgANi 95 29 citto'vi kAmehi jai taM kAhisi bhAvaM 826 181 jaha kahuyatuMbaraso 1301 28817 cattAri ya gihiliMge 1425 308 virattakAmo 440 106 | jaittA viule janle 265 66 ,, karagayassa phAso 1309 caraNavihiM pavakkhAmi 1135 261 ciraMpa se muMDaI 739 166 jai majjha kAraNA ee 801 178 ,kiMpAgaphalANaM 67 148 caraMtaM virayaM lUI 54 cIrAjiNa nigiNiNa 148 43 jaI'si bhoge caTTa , gomaDassa gaMdho 1307 carittamAyAraguNannie 750 168 cIvarANI visAraMtI 816 180 asatto 437 105 ,, taruNaaMbayaraso 1303 288 carittamohaNaM karma 1276 282 , rUpeNa 823 , tikaDuyassa 1302 carittasaMpannayAe NaM sU.75 200 chaJceva ya mAsAU 1524 318 | jakkho tahiM tiduya , pariNayaMbagaraso 1304 care payAI parisaMkamANo 121 36 chajjIvakAe asamAra rukkhavAsI 366 jaha bUrassa vi phAso 1310 289 | caveDamuTThimAIhiM 667 154 bhaMtA 399 95 jaganissiehiM bhUehiM 217 58 " surahikusumagaMdho 1308 caMdaNageruyahaMsagambha0 1449 311 chabbIsa sAgarAI 1609 324 jaNeNa saddhiM hokkhAmi 134 jahA amgisihA 639 caMdA sUrA ya nakkhattA 1580 322 chaMdaNA dagvajAeNaM 997 jamma dukkhaM jarA dukkhaM 615 148 jahAinnasamArUDhe 343 caMpAe pAlie nAma 759 170 chaMda niroheNa uti 122 37 jayA migassa Aryako 678 156 jahA iI agaNI 647 cAujAmoA jo dhammo 843 184 chiMdinu jAlaM avalaM 475 115 " ya se suhi hoi 680 156 | , imaM sIyaM 648 153 186 china saMraM bhomaM 500 121 " sarva paricaja 559 130 " u pAvagaM karma 1098 ciccA Na dharNa ca bhAriyaM 318 75 chinnAle chiMdaI siliM 1050 220 / jarAmaraNakaMtAre 647 152 | , ''esaM samussi 178 ciccA dupayaM ca 429 103 chinAvAesu paMthesu , 53 15 jarAmaraNavegeNaM 899 193 | kareNuparikiSNe 344 81 gara8 pabvaIo 567 138 | chuhA taNDA ya sIuNDaM 631 150 | jaladhananissiyA 1363 299 / , kAgiNIe herDa 188 51 in Educat i onal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA057 pratIkam jahA kussage udayaM ,, khAlu se orabbhe 981 gehe palitaMmi 622 " 35 caMda gahaiyA 53 " tuLAe toleDaM ,, davaggI pauriMdhaNe 1166 33 15 23 29 gA. su. patrADaH 200 54 dukhaM bhare pommaM jale jAyaM " 50 148 964 205 641 151 33 " mahAtalAgassa 1102 254 mie ega aNegacArI 683 157 aggI araNIu 60 974 birAla sahassa 1168 bhUyAhiM tariDaM 642 33 33 23 23 saMto 458 ya aMDappabhavA 1161 kiMpAgaphalA 1175 tiNi vaNiyA 191 268 651 206 269 15.1 111 267 271 52 pratIkam jahA ya bhoI tayaM 33 bhuyaMge 474 115 lAbho tahA lobho 224 vayaM dhammamajA 59 33 23 33 35 33 33 33 33 33 sA dumANapavarA navarA NamANA 460 saMmi payaM nihitaM 341 sAgaDio jANaM 141 353 654 4 1097 351 342 348 tikkhadATe 346 tikkhasiMge 345 81 timiraviddhaMse 350 82 nagANa pavare 355 83 suNI kaNI sUI sattA se uDavaI caMde kaMboANaM 33 33 " " cAuraMte 33 33 gA. sU. patrAGkaH 347 82 82 atIma jahA se vAsudeve sayaMbhUramaNe 356 84 sahassakhe 349 sAmAiyANaM 352 112 jahija sAMtha mahAki0 769 jahittA puNyasaMjogaM pra01 jaha sIho va miyaM 35 33 83 172 80 207 41 83 83 33 23 gA. sU. patrAGkaH 33 33 39 39 2 250 83 81 82 82 23 35 " " gahAya 427 jaM kiMcAhArapANagaM 505 " ca me pucchasI kAle 579 neha jayA i 1010 " 27 23 me buddhA'NulAsaMti vivittamaNAi 23 jAimayaM pathidvA jAI saritu bhayavaM pArAma jAIparAjio khalu 510 363 229 bhUyA 444 406 103 122 pratIkam jAIsaraNe samuppaNNe jA u. assAviNI 108 94 " 22 kiNhAi ThiI ceva u AuThiI 33 33 39 33 33 jA vaccai rayaNI 33 33 33 33 jANAhi sambhUya ! gA. sU. patrAGkaH 608 902 1340 1540 146 mahANubhAmaM 426 193 141 " 33 33 39 128 86 213 nilAi " pamhAi " 8 jAyarUpaM mahAma jArisA mama sIsA u 1059 mANuse loe 673 jAvajjIvama vissAmo jAva na ejjati jAvaMta vijjA purisA 1560 61 21 180 294 1617 324 318 464 112 465 112 100 jA teU ThiI khalu 1345 295 1341 294 1346 295 968 206 222 155 635 150 50 45 *******************-X winelibrary.org
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.1 uttarA0 avacUrNiH // 337 // gAthAnAM sUtrANAkhAkArAdikramaH KOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOKax pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAH jA sA aNasaNA maraNe 1109 256 | je kei u pamvaie 529 13, jo asthikAyadhamma 1087 229 jiTAmUle AsATha "" sarIre sattA 11 47 jogapaJcakkhANeNaM s. 5, 245 sAvaNe 1007 212, gidde kAmabhAgesu 132 NacA uppai dukkhaM . 4. jogasacceNaM bhaMte! sa.66 258 jigapaNe ANurattA 1632 320 jeNa puNo jahAha jIviyaM 499 121 jo jassa u mAhAro 112 257 " namai mehAvI 45 jiNe pAsiti nAmeNa 832 183 je pApakammehiM dhaNaM Natthi pUrNa pare loe 92 116 ,, jiNadiDhe bhApe 1078 jimbhAe rasaM gahaNa 1216 276 220 , ya veyaviU vippA 954 NamI Namei appANaM 288 jibhidiya0 , na sajjai AmaMtuM 967 205 sU.79 250 , yAvi dosaM samuvei 1180 Na hu jiNe aja dIsai 320 76 jImUtaniddhasaMkAsA 1295 , pabvaittANa 737 287 NANassa sambassa 1157 265 ,, lakkhaNaM suviNa 743 167 jIvA cepa ajIvA ya 1375 302 " NAdasaNissa nANaM 1206 1090 "" 230 jIvAjIvavibharti me 1374 302 " loe baMbhaNo vutto 966 205 ,,, hoi nimvije 328 , sahassaM sahassANaM 261 65 NopaNIyaM AhAraM sU.9 120 jIvA jIvA ya baMdho 1014 , lakkhaNaM ca 220 jIviyaM cepa svaM ca 560 ,, , 267 66 , baja ee u 547 134 , taM tu saMpatte 797 , suttamahijaMto 1081 228 , samatthA samudanuM 955 taiyAe porisIU 1022 215 je a maggeNa gacchaMti 892 , so ittariyatavo 1107 255 959 taDa se daMDa samArabhati 135 40 , AyayasaMTANe 1419 " to Au parikkhINe 187 51 " " 962 ,, iMdiyANaM visavA 1176 271 , saMkhayA tucchapara0 127 38 | ThANA bIrAsaNAIyA 1124 259 ,orAliyaM kammAI sU.87 252 ,, kei patthipA 259 65 jesiM tu biulA sikkhA198 53 ThANe a ii ke butte 913 196 ,,kammagurU jaMtU 186 51 11 , u pabvaie 527 131 | joaNassa u jo tattha 1435 309 | , nisIyaNe cepa 944 201 / ,,kalle pabhAyami 732 164 . SA . Jain Education For Private & Personal use only Hainelibrary.org
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 XOXOXOXOXOXOXOXO-KoXXXo pratIkam gA. sa, patrAhaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH tao kAle abhippee 158 14 tatto viya upaTTittA 222 59 tavassiyaM kisaM dataM 969 206 | tassesa maggo 1158 266 , kesi buvataM tu 856 186 tattoya vaggavaggoya 1108 255 taveNaM bhate! sU041 242 | tahA ya payaNupAI ya 1321 291 teNa'jie dabve 563 138 tattha mAlavaNaM nANaM 925 198/ tavo ma duviho butto 1094 231 tahiyaM gaMdhodayapupphAvAsaM394 94 , puTTho AryakeNa 138 41 , ThicyA jahAThANaM 110 32 tavo joI jIvo tahiyANaM tu bhAvANaM 1075 226 ", pipAsAe 52 ,, paMcavihaM nAga 1064 224 joiThANaM 402 taheba kAsIrAyAvi 595 144 ,, bahUNI vAsANi 1622 325 ,, siddhA mahAbhAgA 1436 tabovahANamAdAya 99 , bhattapANesu 1362 299 , sa puDhe parigbUDhe 179 ,, se ciTThamANassa 69 20 tasANaM thAvarANaM ca 1361 298 vijao rAyA 596 144 , saMvaccharaddhaM tu 1626 326 , so pArae sAhuM 702 160 tase pANe viyANittA 970 , hiMsaM aliyaM 1355 297 taosi jAyaMti tatthimaM paDhamaM ThANaM 131 tassakkhevapamukhaM ca 960 204 tahevuggaM tavaM kiccA 597 144 paoaNAI 1260 278 tatthovavAiyaM ThANaM 140 tassa NaM ayamaTe sU014 233 taM ikagaM tucchasarIraMga 430 103 tao se maraNatami 943 42 tamaMtameNeva u se 744 ,, pAe u vaMdittA 705 , ThANaM sAsarva 915 196 tao'ha evamAsu 729 164 tammeva ya nakkhate 2011 " bhajjA dube 784 , pAsiUNamijaMtaM 362 taNhA kilaMto dhAvaMto 659 153 | tamhA eesi kammANa 1291 " bhajA sivA nAma 786 176 , pAsiUNa saMviggo 767 172 taNhAmibhUyassa 1185 274 tamhA eyAsi lesANaM 1352 296 , me appaDikaMtassa 434 104 ,puvaneheNa kAyANurAga 420 tANhA bhibhUyassa 1198 275 | | ,, viNayamesijA . ,, svavai bhaja 765 171 , pehaI miyAputte 606 146 " " 121 276 suyama hiDejA 358 84 " rUvaM tu pAsittA 703 ,, bita'mmApiyaro 624 tato jie saI hoi 195 53 | taruNo'si ajo! 706 161 ,, logapaIvassa 833 183 tattAI taMbalohAI 668 154 | tavanArAyajutteNaM 249 64 , , 837 184 675 155 a-Ko-KO-Xo-KO-XOXOXO-KI-KA-Koka-Ko - 149 151 Thainelibrary.org Jain Education A onal
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi.1 // 338 // gAthAnAM sUtrANAJcAkArAdi 293 kramaH pratIkam gA. sa. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH | pratIkam gA. sU. patrAGka: taM layaM savvaso chittA 877 190 | sIse ya jAIi u pAviyAe | teU vAU ya boddhavvA 1480 315 to baMdiUNa pAe 287 taMsi nAho aNAhANaM 754 169 424 107 te kAmabhogasu / tosiA parisA savvA 920 196 tANi ThANAi gacchati 155 14 tIse so vayaNaM succA 828 182 ___ asajamANA 446 108 | to so pahasio rAyA 708 161 tAlaNA tajaNA ceva 632 tujhaM suladdhaM khu 753 169 tegicchaM nAbhiNadijjA 81 | to'haM nAho jAo 733 165 tuTTe ya vijayaghose 983 208 | te ghorarUpA Thiya tiaM me aMtarIcchaM 719 tuTo, seNio rAyA 752 169 aMtalikkhe 383 91 tiNNudahIpaliovama0 1333 thayathuimaMgaleNaM bhaMte! sU.28 238 tumbhe jaiya janANaM 984 208 teNa paraM bucchAmI 1342 294 tiNNo hu si aNNavaM 323 thalesu bIAI vavaMti 370 76 88 tummettha bho bhAraharA teNAvi jaM kayaM karma 564 138 tittIsasAgarovamA 1288 285 thapparaM jaMgamaM ceva 165 46 girANaM 373 89 teNe jahA saMdhimuhaM 117 34 tittIsasAgarA U 1539 318 there gaNahare gagge 1044 219 tunbhe samatthA uddhattuM 985 208 te pAsiA khaMDia0 388 92 " " , 1615 324 tuliA NaM bAlabhAvaM 207 1, pAse sacaso chittA 872 189 , ahorattA 1486 318 tuliyA visesamAyAya 157 44, bita'mmApiyaro 644 daTTaNa rahanarmi taM 821 ,, sahassAI 1495 316 tuhappiyAI maMsAI 669 154 me tigicche kumvati 721 163 davaggiNA jahA raNe 482 , sAgarAU 1534 318 tuhaM piyA surA sIhU 670 156 tevIsaIsuyagaDe 1150 davadavassa caraI 534 tiviho navaviho vA 1391 289 teiMdiyakAyamaigao 300 73 tevIsa sAgarAI 1606 dabbao khittao ceva 926 / tibva caMdrappagADhAo 672 155 teiMdiyA ya je jIpA 1509 317 tesiM putte balasirI 602 156 davao khittao ceva 1376 tiduyaM nAma ujjANaM 835 183 teukkAyamagao 296 72 , succA sapujANaM 153 44 davvao cakvusA pehe 927 tIsaM tu sAgarAI 1613 324 , pamhA sukkA 1348 295, to nANaM desaNasamaggo 210 56 | danvANa savvabhAvA 1084 228 . hh lh mh . WWG . qh fy 338 // Jain Education anal For Privale & Personal use only Anjainelibrary.org
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 44 pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH bhAgye khitta kAle 1121 259 | digiMkAparigae 50 14 | dubihA puDhavijIvA u 1443 311 dasaudahIpaliopama01334 293 divasassa cauro bhAge 1002 211 , vaNassaIjIvA 1465 314 dhaNadhannapesavaggesu 629 149 dasa ceva sahassAI 1475 314 , porisI] 1917 258 , vAujIvA ya 149. 316 dhaNaM pabhUyaM saha itthi0 456 110 | ", sAgarAI 324 divamANussatericche 973 206 dubihAvi te bhave dhaNuM parakkama kiccA 258 64 dasaNNarajaM muiyaM 591 dibbe ya je uvassagge 1139 262 tivihA 1544 339 dhaNeNa kiM dhammadasa ya napuMsaesuM 1424 dIve a ii ke vute 898 193 dahao gatI bAlassa 194 53 dhurAhigAre 457 111 dasavAsasahassAI 1332 dIsaMti bahape loe 871 189 devadANavagaMdhacA 525 130 | dhammakahAe NaM bhaMte! sU.37 241 dIhAuyA ditimaMtA 154 dhammajiyaM ca vavahAraM 42 11 dukkaraM khalu bho nicaM 76 22 dasasAgaropamA U 1536 devamaNussaparivuDo 804 179 dhammasthikAe tase 1378 302 dukkhaM hayaM jassa 1163 267 dasahA u bhavaNavAsI 1577 devalogacuo saMto pra02 146 dharma laddhaM miyaM kAle 517 129 dujae kAmabhAge ya 523 devA caumvihA buttA 1576 322 daMDAgaM gAravANaM ca 1138 262 dhammasaddhAe Na bhaMte ! sU017 235 duddhadahIvigaIo 551 133 daMtasohaNamAissa 627 devA bhavittANa 149 441 duSparicayA ime kAmA 213 dhamma pi hu sahitayA 309 74 57 dasaNanANacaritte 1085 228 devAbhiogeNa 379 90 dumapattae paMDurae jahA 290 dhamAdhammAgAsA 1389 303 dasaNasaMpancayAe Na sU. 74 dulahe khalu mANuse bhave 293 72 devA ya devalogami 412 | dhammAdhamme ya do'vee 1380 303 dANe lAbhe ya bhoge 1281 283 duvihaM khaveUNa 782 175 deve Neraie ya aigao30 | dhammArAma care mikkhU 524 130 dArANi ya suyA ceva 561 137 duvihA AujIvA u 1457 313 | desiyaM ca aiyAraM 1030 217 | dhamme harae baMbhe saMtitisthe404 97 dAsA dasagnaye mAsi 11 99 | teujIvA u 1481 316 | do ceva sAgarAI 1594 323 | dhammo madhammo mAgAsaM 1067 225 20mm ACE 129 71 250 Jain Education a nal For Private & Personal use only Punjanelibrary.org
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH gAthAnAM // 339 // XXOXOXOXOKoKOXOXOXOXOXOM pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. patrAGka: parizi.1 XI dhammo adhammo bhAgasaM 1068 225 | na pakkhao na puramo 186 nAgo jahA paMkajalA nAvA aiha kA buttA 901 194 dhiratthu te jaso kAmI 824 181 na me nivAraNaM vasanno 435 105 nAsIle Na visIle 33 // 74 dhIrassa passa dhIrataM 206 55 na ya pAvaparikkhevI 338 80 nANasaMpannayAe NaM sU. 73 250 nAhaM rame pakkhiNi 481 116 sUtrANAnariMda jAI ahamA narANaM 423 102 nANNassa kevalINaM 1637 328 niggathe pAvayaNe 760 170 | na imma sambesu bhikkhusaM 146 42 | na rUpalAvaNNa0 zvAkArAdi1169 269 | nANassAvariNija | nigaMyo dhiimaM 1268 281 1024 216x ,, kanaM majjha bhikkhaNaM 986 208 , lavija puTTho sAvajaM 25 | nANaM ca dasaNaM ceva 1062 223 niccakAla'ppamatteNe 626 149 kramaH , kAmabhogA samaya ,, vAlabhijjA niuNa 1160 266 ___"""" 1063 224 niccA bhIeNa tattheNaM 671 155 ubiti 1256 277 | navi jANasi ceyamuhUM 958 202 i "" "" 1071 225 nijUhiUNa AhAraM 1302 301 , kobae AyariyaM . 11 , muMDieNa samaNo 977 207 nANAdumulyAija 701 160 | nidA tadeva payalA 1271 282 ,,cittA tAyae bhAsA 1707 | na sayaM gihAI phugyijjA 1360298 nANA ruI ca chaMdaM ca 577 141 nidhasapariNAmo 1313 290 naTTehi gIehi ya vAiehiM 419 101 ., saMtase na bArijA 597 nANAvaraNaM paMcavihaM 1270 nimmamo nirahaMkAro 689 158 naNNaTuM pANaheu~ vA 957 203 sA mama viyANAi 1055 221 nANeNa jANaI bhAye 1095 231 na tassa dukkhaM vibhayaMti 128 103 hupANavaha aNujANe 215 57 nANeNaM dasaNeNa 808 179 | niraTugaMmi biravo 90 26 na taM marI kaMThachittA 746 167 nApuTo vAgare kiMci 14 5 niratthayA naggaruI 747 168 tujjha bhoge caIUNa 438 105 naMdaNe so u pAsAe 603 146 nAmakammaM ca goyaM ca 1269 281 nivvANati abAhaMti 914 195 " tuma jANAsi nAhassa 714 162 nAiucce nAinIe 34 9 , duvihiM 1279 283 | nibveeNa bhaMte! jIve sU.16 234 339 // nasthi caritaM saMmatta nAidUramaNAsapaNe 33 9nAmAI vaNarasagaMdha0 1253 286 | nisaMte siyA bhamuhari 8 3 vihUrNa 1089 229 | nAgubba baMdhaNaM chittA 488 117 nArIsu no pagijjhijjA 226 6. | nissagguvaesarUI 1076 226 281 OXOXOXOXOXOXXX Jain Education a l inelibrary.org
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ ******** patrAGkaH 230 pratIkam gA. sU. nissaMkiya nikaMkhiya 1091 niMdaNayAe NaM bhaMte! sU. 20 nIAvittI acavale 1318 291 nIlA sogasaMkAsA 236 nIharaMti mayaM puttA neraiyatirikkhAU neraiyA sattavihA neva paraharithayaM kuvA 1296 287 562 138 1278 283 1529 318 19 6 no aimAyAe " 35 23 33 itthI kaha itthIhiM sardi iMdiggaj itthINaM iMdiyAI sU. 4 sU.5 126 459 111 225 sU. 7 33 pucvarayaM , sU. 8 no rakkhIsIsu gijjhenA 225 vibhUsANuvAI sU. 11 dr 33 33 no nigathe itthI Jain Educationational sU. 10 sU. 6 127 126 125 59 126 127 59 127 pratIkam no sakkiyamicchaI " sadarUvarasa0 gA. sU. patrAGkaH 498 121 pratIkam gA. sU. patrAGkaH paDhama porisa sajjhAyaM 1009 212 sU12 128 paDhamaM porisiM sajjhAyaM 1003 paNNavAI duhile parikkaM avaspayaM paJcakkhANeNa bhaMte! paccayasthaM ca logassa 572 139 paDati narae ghore pakkimaNe NaM bhaMte! sU.25 237 paDikkamAmi pasiNANaM 578 paDikkamittANa nissalo 1032227 paDikamittu 1040 218 141 " paDiNI ca buddhA 6 paDilehaNaM kuNato paDilehei pamate paDilehei pamatto 335 79 71 20 sU. 27 238 863 188 17 paDi pucchaNA NaM bhaMte! sU. 34 paDhirUvayAe NaM bhaMte! sU.56 240 246 1020 215 536 132 535 132 33 55 39 1034 paDhamA AvasiyA nAmaM 993 paDhame eva mahArA 717 paDhame vAsacakami paNayAla saya sahassA paNavIsa sAgarA U 1608 paNavIsAe bhAvaNAsu ca 1151 paNIyaM bhattapANaM ca patteyasarIrA u panarasatIsaivihA payaNukohamANo ya paramatthasaMthavo parijuSNehiM patthehiM parijUrai te sarIrayaM 39 23 33 212 217 220 162 1624 325 1431 309 324 364 129 516 1467 314 1569 321 160 700 320 291 1088 229 60 1.7 74 74 310 311 pratIkam parijUra te sarIrayaM 33 39 33 " 33 33 , 55 " parimaMDalasaMThANe 1415305 pariyaTTaNayAe NaM bhaMte! sU.35 240 parivADie na ciTTijjA 32 9 parivvayaMte aniyanta0 454 109 parIsahANaM pavibhattI gA. sU. patrAGkaH 312 * 313 74 314 74 315 74 49 parIsahA dubvisahA aNege 775 173 paresu gAsa mesijjA 78 23 848 185 1592 323 palAla phAsa tattha palibhovamamegaM tu 33 14 33 33 " 1593 323 palibhovamassa bhAgo 1563 320 paliopamaM jahA 1343 294 palibhovamA tini u 1573 321 ya 1572 321 33 *QX8XXX jainelibrary.org
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi.1 // 340 // gAthAnAM sUtrANAJcAkArAdi 222 113 pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAH pratIkam gA. sU. patrAH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH paliopamA u tinni u1557 319 paMciMdiyatirikkhA 1543 319 pAsehiM kRDajAlehiM 65 154 puDhavI ya sakkarA vAluyA 1446 311 " " ""1558 319 paMciMdiyA u je jIvA 1528 318 pijadosamicchA. sU.85 251 "sAlA ja , sAlI javA ceva 206 67 palloyANullayA ceva 1502 316 paMcidiyANi koI 263 65 piyadhamme dadhamne 1319 291 | putto me bhAya nAi tti 39 90 pasiDhilapalaMbalolA 1018 214 paMtaM sayaNAsaNa bhaittA 497 120 piyaputtagA donivi 445 pumattamAgamma kumAra 443 107 pasurvadhA sambaveyA 976 paMtANi ceva sevijjA 219 58 piyA me sabbasAraMpi. 722 purimA ujujar3A u 857 187 | pahAya rAgaM ca taheba 777 174 pAgAraM kAraittA Ne 245 63 pisAya bhUyA jakkhA 1579 | purimANa duvisujjho u 858 187 | pahAvaMtaM nigiNhAmi 887 191 pANipahamusAbAyA 1099 254 pihuMDe vavaharaMtassa 761 purohiyaM taM kamaso'NupahINa puttassa hunatthi va 469 pANe a nAivAijjA 216 58 piMDuggahapaDimAsu 1153 - gaMtaM 451 paMkAmA dhUmAbhA 1530 318 pAyacchittakaraNeNaM bhaMte! piMDolae va dussIlo 149 143 , taM sasuyaM 77 paMkhAbiTuNo va jaheba 470 113 puccha bhaMte ! jahiccha te 853 186 pulle va muTThI jaha 740 paMcamahayvayajutto 688 pAyacchittaM viNao 1927 608 pucchAmi te mahAbhAga 852 pucakoDIpuhuttaM tu 1549 paMcamahavvayaM dhamma 918 196 pAriyakAussagge 1031 217 pucchiUNa mae tubhaM 755 pucillaMmi caunbhAge 999 paMcamA chaMdazA nAma 994 210 pAriyakAussaggo 1035 218 pucchijA paMjaliuDo 1000 211 " " 1012 paMcasamio ligutto 1100 254 1042 218 pujA jassa pasIyaMti 46 12 puci ca ihi ca 390 paMcAlarAyA'vi ya baMbhapAvasuyapasaMgesu 1153 264 | puTTho a dasamasaehiM 58 peDA ya apeDA 1116 . datto 431 106 | pAsavaNucArabhUmi ca 1029 216 puDhapI AukAe 1021 215 pesiA paliuMcati 1056 paMcAsavappamatto 132 290 pAsA a ii ke vuttA 873 190 , AujIvA ya 1442 42 porasIe cautthIe 1035 paMciMdiyakAyamaigo 302 73 / pAsAe kAra ittANa 259 64 | puDhavIkAyamaigao 294 / / 72 / , caunmAe pA. ke. sA. sosA KX // 340 // 1013 Jain EducationNGional VAwjainelibrary.org
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 31 XOXOXOXOXOXOXOXOXKaXX pratIkam gA. sa. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. ptraangkH| pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA.sU. patrAGka: porasIe caumbhAe 1028 216 bahu AgamavijJANA 1634 328 bAvattarIkalAo 764 171 bhAvassa maNaM ga. 1253 276 1036 217 bahumAI pamuharI 537 32 bAvIsasahassAI bAvIsasahassAI 1453 313 / 1453 313 | bhAvesu jo gehiM 1244 276 phAsao uhaphajee 1412 305 bahuyANi u vAsANi 695 158 bAvIsasAgarAI 1605 324 | bhikkhAlasie ege 1053 221 " kakkhaDe , , 1407 305 bahuM khu muNiNo bhaI 243 bAvIsasAgarAU 1538 bhIyA ya sA tahiM 817 180 , gurue ,, 1409 305 babhami nAyajjhayaNesu 1148 611 buddhassa nilamma bhAsiya 326 77 bhuoragaparisappA 1554 319 , niddhae , , 1403 305 | bAyarA je u pajjattA 1444 buddhe pariNindhue care 325 77 | bhuttA rasA bhoi! 472 114 " pariNayA , , 1392 305 ,,,,1458 313 | beiMdiyakAyamaigao 299 73 | bhuMja mANussae bhoe 643 151 , maue ,, 1408 305 " " " "1466 314 | beiMdiyA uje jIvA 1500 317 bhUbhattheNahigayA 1077 227 " lahue , , 1410 305 " " " "1982 316 bhogAmisadosavisa0 212 57 "lukkhae " ,1414 305 " "", 1491 " sIae , , 1411 bhoge bhucA pamittA ya 484 117 bArasahiM joyaNehiM 1430 bhaiNIo me mahArAya! 725 164 XphAsassa kArya gahANaM 1230 276 bhoccA mANussae bhoe 113 32 bArasaMgaviU buddhe 838 184 bhagatA akaritA ya 169 47 phAsiMdiya0 sU.80 250 bAraseva u vAsAI 1623 325 bhattapaJcakkhANaM sU.54 245 phAsuyaMmi aNAbAhe 1359 298 bAlamaraNANi bahuso 1636 327 bhavatahA layA vuttA 879 190 maesu baMbhaguttIsu phAsesu jo gehimu. 1231 276 1144 263 bAlassa passa bAlataM 205 55 bhANU a iti ke butte 908 194 magge a iti ke vutte 893 192 bAlANa akAmaM tu 130 39 bhAyarA me mahArAya! 724 164 muccANA'ubhAhao loo463 112 balA saMDAsatuMDehiM 658 153 | bAlAbhirAmesu duva 422 102 bhAriyA me mahArAya ! 726 164 macchA ya kacchamA ya 1545 319 bahiA uDDamAyAya 173 48 | bAlehiM mUDhehiM 389 92 | bhAvasacceNa bhaMte! sU. 64 247 | majjhimAmajjhimA 1585 323 JainEducation For Private & Personal use only
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA avacUrNiH parizi.1 // 341 // gAthAnAM sUtrANAcAkArAdi Ko-XOXOXOXOSKOREXBOX-Ko-KOK pratIkam gA. sU. patrAkaH pratIkam gA. sU. patrAkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGka: maNaguttayAe NaM bhaMte sU.67 248 | mahAudagavegeNaM 896 193 | mAyA piyA pahusA muggarehiM musuMDhIhiM 661 154 maNagutto vayagutto 361 86 mahAjaso esa 389 90 bhAyA 162 46 muttIe NaM bhaMte! sU.61 246 , , 829 182 | mahAjatesu ucchU vA 653 153 | mAyAbuiyameyaM tu 573 140 musaM parihare bhikkhU 24 maNapariNAmo akao 803 178 | mahAdavaggisaMkAse 650 - 152 | mAyA me mahArAya! 723 163 muhapattiM paDilehittA 1014 maNapahAyajaNaNI 511 128 mahAmehapasUyAo 882 191 mAse mAse u jo 271 muhuttaddhaM tu jahannA 1325 maNasamAdhAraNayAe sU.70 249 mahAsukA sahassArA 1583 322 | mAhaNakulasaMbhUo 948 202 maNarasa bhAvaM " " 1326 292 1242 276 " mataM mUlaM vivihaM | mA hu tuma soyariyANa 473 115 501 121 1327 maNirayaNakuhimatale 604 146 | maMtAjogaM kAuM1636 328 miumaddavasaMpane 1060 ,, , 1328 292 maNuyA duviha bheyA u 1567 321 maMdA ya phAsA bahu. 126 38 | mie chubhittA hayago 550 " " 1329 292 maNogarya vaktagayaM 43 " 19 | mAI muddhaNe paDaI 1049 migacAriyaM carissAmi 684 220 maNo sAhassiso 1330 292 881 192 """ mA galiyasleva kasaM 124 ., carissAmo 685 maNoharaM cittadharaM mANAvija 1337 1356 291 sU. 82 251 | micchAdasaNarattA 1629 muhUM muhUM mohaguNe 125 mattaM ca gaMdhahatyi 792 177 | mANusattaM bhave mUlaM 193 52 mahavayAe Na bhaMte ! sU.63 241 mANusattaMbhi AyAo 105 mittavaM nAivaM hoi moNaM carissAmi 31 112 maraNapi sapuNNANaM 145 42 mANusatte asAraMmi 614 148 148 mihilaM sapurajaNavayaM 231 mosassa pacchAya 1186 marihisi rAya 480 116 | mANussaM vigaha lahUM 102 30 mihilAe cehae vacche 236 62 mosassa pacchAya 1199 mahattharUpA vayaNa 417 100 mA ya caMDAliyaM kAsI 5. 3 | mukkhamaggagaI 1061 223 mosassa. 1212 276 mahappabhAvassa mahA 697 159 | mAyA0 sU.83 251 | mukkhAbhikakhissavi 1172 270 / mohaNIyapi ya duvihiM 1274 282 3 // 34 // Jain Education For Private & Personal use only nelibrary.org
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ : " 271 ****6XOXOXOXXXOXOXO, pratIkam gA. sU. patrAGkaH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. s. patrAGkaH rAovarayaM carija lADhe 495 120 laNAvi mANusattarNa 305 73 vaNassaikAyamaigao 298 72 raNo tahiM kosaliyassa 378 90 rAgaddosAdao tivvA 874 190 lAyA ya iti kA 878 190 vaNNao je bhave kiNhe 1395 305 rAgaddose ya do pAye 1137 262 lAbhAlAme suhe dukkhe 690 158 ratipi cauro bhAe 1008 212 ,,, , nIle 1396 305 rAga ca dosaM ca 1164 268 lesajjhayaNaM pavakkhAmi 1292 286 ramae paMDie sAsaM 300 ,, pIae je u 1398 305 rAgo doso moho 1080 227 lesAsu chasu kAesu 1142 262 rasao aMbile je u 1405 305 "lohie ,,, 1297 rAgo ya doso'vi ya 1962 271 lesAhiM savvAhiM 1349 295 sukkile ,, 1399 305 , kahue je u 1403 305 rAyA saha devIe 493 118 " " 1350 296 vattaNAlakkhaNo kAlo 1070 , kasAe je u 1404 305 rUvassa camkhu gahaNaM 1178 loegadese te savve 1440 310 vannao gaMdhao ceva 1388 305 , tittao je u 1402 305 rUvANugAsANugae 1182 " "" 1546 319 , pariNayA je u 1389 305 , pariNayA je u 1391 305 rUvANurattassa 1187 275 " "" 1555 vayaguttayAe NabhaMte ! sU.18 248 , mahurae je u 1406 305 rUvANuvAeNa 1183 273 |, loe a 1384 vayasamAhAraNayAe sU.71 249 rasassa jIha gaharNa 1217 276 | rUviNo ceva'rUvI ya 1377 302 | logassa egadesaMmi 1531118 varaM me apyA daMto 16 rasaMto kaMdukuMbhIsu 651 152 | rUve attitte a 1184 274 logassa egadesaMmi 1589 323 valaya panvayA kuhaNA 1468 rasA pagAma nahu 1165 268 rUve viratto maNuo 1189 275 lobha. sU.84 251 base gurukule niJca , 340 rasesu jo gihi (13) 1228 276 | ruvesu jo gidimuvei 1119 202 | lohiNIhayathIha ya 1471 314 vaNe vahamANassa 1045 219 rahanemI ahaM bhadde 819 180 vake vaMkasamAyAre 1316 290 rAImaI vicaMtei 11 175 | laNa'vi AriyattarNa 306 73 vaesu iMdiyatthesu 1141 263 | vaMtAsI puriso rAya 478 116 rAIyaM ca bhaIyAraM 1038 228 | ladvaNA'vi uttama suI 308 73 | bajarisahasaMghayaNo 788 176 | baMdaNaeNaM bhaMte! sU.24 237 Sain Education a l For Private & Personal use only LAVainelibrary.org
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 patrAGka parizi.1 avacUrNiH // 342 // gAthAnAM sUtrANAJcAkArAdikramaH KOXOXOXOXOXOXOXO-XOXOXOKOKa pratIkam gA. sa. patrAH / pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sU. patrAGkaH pratIkam gA. sa. | bitte acohae nicaM 4 12 vIyarAgayAe Na bhaMte ! sU.59 246 | saccasoyapAgadA 14 vAukkAyamai yao 297 72 vitteNa tANaM na labhe 119 35 | vIsaM tu sAgarAI tu 1603 324 | saccA taheva mosA ya 940 vAeNa hIramANami 237 62 | bidasaehiM jAlehiM 665 154 bucchiMda siNehamappaNo 217 75 vADesu ya ratvAsu ya 1115 257 vibhUsaM parivajijjA 518 129 | veA ghIA na bhavaMti 452 sajjhAeka bhaMte! sU.32 vANArasIi bahiyA 950 202 viyayapakkhI ya 1569 320 beijja nijarA pehI 85 24 saNakumAro maNussido 584 vAyaNayAe NaM bhaMte! sU.33 240 viyarijai khajai 368 87 vemANiyA u je devA 1581 322 sattarasa sAgarAI 1600 324 vAyagA pucchaNA ceva 1131 261 viyANiyA dukkha0 698 159 vemAyAhiM sikkhAhiM 197 sattarasasAgarAU 1537 vAyaM vivihaM samicca 508 viraI bhabaMbhacerassa 628 149 | veyaNa gheyAvacce 1023 sattu a ii ke 868 vAluyAkavale ceva 637 151 virajamANassa ya 1261 278 veyaNiyapi hu duvihaM 1273 satteva sahassAI 1461 vAsAI bAraseya u 1505 317 vivAyaM ca udIrei 538 133 beyANa ca muha bUhi 961 204 , sAgarAU 1535 vAsudevo aNaM bhaNai 807 180 vividhi kammaNo herDa 17448 | veyAvacce Na bhaMte! sa. 57 246 satyaggahaNaM visabha| vAsudevo bhaNaM bhaNaI 813 179 vivattilayaNAI 780 174 | beyAbacce niutteNaM 10.1 211 khaNaM 1639 328 vigahAkasAyasanmANa 1140 262 vivittasayaNAsaNayAe sU.45 243 voyANeNaM bhaMte! sU.42 242 | satthaM jahA paramatikkhaM 718 163 vigiMca kammuNo heDaM 107 31 vivittasijAsaNa0 1167 269 sa devagaMdhabvamaNussa. 1813 vicchinne dUramogADhe 938 200 visaesu arajato 609 137 sahassa soyaM gaNaM | vijami sae kAe 1560 320 visappe savao dhAre 1264 298 | sakammaseseNa purAkaeNa 442 107 vayaMti 1191 275 | vijahita puvasaMjogaM 209 56 / visaM tu pIyaM jaha 742 166 | sakkhaM khudIsai 395 94 | saiMdhayAra ujoo 2072 226 viNivaNayAe sU.46 243 / bisAlIsehiM sIlehiM 108 3. | sagaro'vi sAgaraMta 582 142 / saddANugAsANu 1195 275 WW.00 [ // 342 // Jain Educati o nal For Private & Personal use only WriMininelibrary.org
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratikam gA. sU. panAGkaH pratikam gA. sU. patrAGkaH | pratikam gA. sU. patrAGkaH / pratikam gA. sU. patrAGkaH sahANuvAeNa pari samayA savvabhUesu 125 119 | sarIrapaccakkhANeNaM sU.52 245 | saMkhakakuMdasaMkAsA 1434 gaheNa 1196 275 samaresu AgAresu 26 7 sarIramAhu nAvutti 904 194 sahANu0 1200 276 samaM ca saMthavaM thIhiM 513 128 salaM kAmA visaM kAmA 280 68 saMkhijjakAlamukkosA0 1506 310 sahA vivihA bhavaMti 507 123 samAgayA bahu tastha 850 185 samvaguNasaMpunnayAe NaM sU.58 246 sadde atitaM 1197 275 samAvanA Na saMsAre 96 29 sadhvajIvANa kammaM tu 1284 284 saMgo esa maNussANaM 6418 | sadde sve ya gaMdhe ya 519 129 samiihiM majha 375 89 samvaTThasiddhagA ceva 1588 323 - saMjao ahamassIti 557 sadde viratto 1202 276 samikkha paMDie tamhA 161 45 sabvabhavesu assAyA 674 155 caiDa raja 566 138 saddesu jo gehimuvei 1192 375 samuddagaMbhIrasamA 357 savvaM gaMtha kalaha 21 57 " nAma nAmeNa 569 139 saddha Nagari kiccA 247 64 samuyANa uMchamesijjA 1368 300 , jagaM jaha tuhaM 179 116 saMjameNa bhaMte! sU.40 242 sannihiM ca na kugvijA 175 48 samuvaTTiyaM tahiM saMtaM 953 203 ,, to jANai 1264 280 saMjogA vippamukkassa . 1 sa pujjasatthe suvinI0 7 12 sammata ceva micchattaM 1275 282 , vilaviyaM gIya 421 102 " . " . 327 78 sa pubvamevaM Na labheja 123 37 sammadasaNarattA 1630 327 , suciNa 15 100 saMzANo bhave tase 1417 sabbhAvapaJcakkhANeNaM sU.55 245 sammaM dhamma viyANittA 490 118 savve te vijhyA manaM 574 140 ,vaDhe 116 305 samaevi saMtaI pappa 1382 303 sayaNAsaNa ThANe vA 1133 261 savvesi ceva kammANa 1283 284 , ya cauraMse 1418 305 samaNa saMjaya daMta 75 22 sayaNAsaNapANabhoyaNa 504 122 samdhehiM bhUehiM 771 143 saMThANa pariNayA je u 1394 305 samaNA mu ege 294 57 | sayaM geI paricaja 544 134 | samvosahIhiM haviho 791 170 | saMtaI pappa'NAIyA 1452 313 saMyaM ca jai muMcijA 730 164 sasarakkhapAmo subaI 540 133 | " " 1560 313 kA samayAe samaNo hoi 978 207| sarAge vIyarAge vA 1323 291 | sahAyapaJcakkhAgeNaM sU.53 245 uttarA058 JainEducation In d dal For Privale & Personal use only Pahelibrary.org
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi.1 gAthAnAM // 343 // sUtrANA zvAkArAdikramaH pratikam gA.sU. panAGkaH pratikam nA.sU. patrAH pratikam gA. sU. patrAGkaH / pratikam gA. sU. patrAGkaH saMtaI pappaDaNAiyA 1485 311 saMmahamANe pANANi 532 132/ sAgarA sattabIsaM tu 16. 324 / sAhu goyama! paJcA 785 199 " " , 1494 316 | saMmucchimANa eseva 1570 325 sAgarA sahiyA dukhi 1595 323 " " 890 192 """ 1504 37 saMrabhasamAraMbha 941 201 ,, satta 1597 324 " " " 895 192 15.3 37 " " 943 sAgaropamamegaM tu 1533 318 193 1523 318 9 45 201 sA pamvaIyA saMtI 814 180 905 194 1532 318 saMvaTTagavAe ya 1492 315 sAmAieNa bhaMte! s.22 237 " " " 90 194 1547 311 saMvegeNa bhaMte! jIve sU.15 sAmAi'tha paDhamaM 1092 230 " " " 116 196 1556 saMsayaM khalu so kuNaI 253 64 sAmAyAri pavakkhAmi 992 21.. sAussa darisaNe tassa 607 146 1562 320 saMsAratthA u je jIvA 1441 31 sAmisaM kulalaM dissA 486 117 sijjA daDhA pAuraNa 528 133 1501 329 ya siddhA ya 1429 307 sArIramANasA ceva 645 152 siddhAiguNajogesu 1154 264 , 1590 323 saMsArasthA ya siddhA ya 1620 325 sArIramANase dukkhe 911 | siddhANaNatabhAgo 1290 285 te'NAI 1385 saMsAramAvana parassa 118 35 sAsaNi vigayamohANa 492 118 siddhANa namo kicA 199 saMti egehiM bhikkhUhi 147 sAgaraMtaM jaittANaM 587 153 sAhAraNasarIrA u1469 314 siddhANa saMdhavaM kiccA 1033 217 saMtimeya duve ThANA 129 39 sAgarA auNatIsaM tu 1612 325 sAhIyaM sAgaraM ithaM 1591 323 | sIosiNA desamasaMthAraM phalaga pIThaM 533 132 , auNavIsaM tu 1602 324 | sAhu goyama ! pannA te 859 187 sagA ya 776 173 saMnAipiMDaM jemei 555 134 | ,bhaTTavIsaM tu 161 324 sIyA upahA ya niddhA ya 1393 305 saMpajaliyA ghorA881 190 , ikatIsa tu 1614 324 " " " 870 sIseNa evaM saraNa uveha 3869 saMbuddho so tahiM 768 171 | sAgarA ikvIsa tu 1604 325 | " " " 875 875 190 suANi me paMca 690 141 saMbhogapaJcakkhANeNa sU.57 243 | sAgarANi ya satteva 1519 323 / , , , 88.190 | suiMca laDhuM sardU ca104 XOXOXOXX X 42 188 Jain Education a l For Private & Personal use only Yamjainelibrary.org
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 B.XOXOXOXOXOXOXOKEKO-KO-KO-Xod pratikam gA. sU, patrAGkaH | pratikam gA. sU. patrAGkaH | pratikam gA. sU. patrAGkaH / pratikam gA. sU. patrAGkaH sukaDaMti supakaMti 36 10 susaMmiyA kAmaguNA soUNa kuMDalANa juyalaM 802 178 | so hoi abhigamaruI 1083 227 sukaM jhANaM jhiyAijA 1371 301 ime te 171 114 socA NaM pharusA bhAsA 73 25 hamao na saMsale bhikkhU 74 suggIve navare ramme | susaMvuDhA paMcahiM saMvarehiM 400 21 601 95 | so tattha eva paDisiddho 956 204 156 susANe subagAre vA succANa mehAvi subhA 68 hatthAgayA ime kAmA 133 20 4. ,, tavo duviho vutto 1104 254 siyaM 749 168 1358 298 hatyiNapuraMmi cittA! 433104 , tassa savvassa 1215 suNibhAbhAvaM sANassa 13 | suisAeNaM bhaMte! sU.43 242 hariyAle hiMgulupa 1437 3" , vANi siM rAya! 125 102 suhaM vasAmo jIvAmo 241 63 hAsaM kiDaM raI daSpaM suNeha me egamaNA 1353 297 515 129 , devalogasarise 230 hiTimAhiTimA ceva 1585 322 sugehiM me mahArAya! 715 162 suhumA yasakvalogami 1451 312 ,vita'mmApiyaro 676 156 hiyaM vigayabhayA buddhA 29 suttesu bhAvI paDI__" " " 1484 316 soyassa saI gahaNa 190 275 hiraNNa ca jAyarUpaM ca 1365 299 buddhajIvI 120 " 1493 316 35 suhoio tumaM puttA ! 634 so'riTTanemi nAmo 787 hiraNaM suvaNaM maNi150 176 suddhesaNA u nadyANa 215 58 motaM 273 se cue baMbhalogAo 576 140 soriyapuraMmi nayare 713 suyassa bhArAhaNayAe sU.38 241 176 hirilI sirilI .naNaM mae pugvaM 88 176 suyaM me AusaM! 25 sissirIlI 1470 314 sU.1 13 soaggiNA AyaguNiM solasavihameeNa 1277 hiMguluyadhAusaMkAsA 1298 287 m , therehiM sU.2 124 dhaNeNaM 450 109 sovAgakulasaMbhUo 359 85 hiMse bAle musAbAI 136 40 surya ,samattapara sU.13 232 soDadiyaniggaheNa sU.76 250 so'vi aMtarabhAsillo 1054 221 " " 182 50 suyA me Narae ThANA 139 41 soUNa tassa vayaNaM 800 178 so vIyarAgo kaya. 1263 278 humAsaNe jalaMtami 657 153 suvaNaruvassa u pabvayA tassa so dhamma 565 138 sobIrarAyavasabho 594 143 | homi nAho bhayaMtANaM 709 161 275 67 , rAyakamA 80 159/ sohI uz2a bhUyassa 106 3. 1919)NARA-KOKORKOXOXO-KOKAROR 283 Jain Education Elonal For Private & Personal use only nelibrary.org
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi. 2 granthanAmAni // 344 // pranyanAma maGgam aGgopAGgAdi anagAramArgagatiH asaGkhyeyAdhyayanam AcArAdIni dvitIyaM pariziSTam sAvarikazrIuttarAdhyayanagatAni granthanAmAni granthanAma pRSThaH ptiH| andhanAma pRSThaH paGkiH pranyanAma pRSThaH patiH 228 8 uttarajjhAe / 33. kalpaH 2641. dazAzrutaskandhaH 264 10 83 1. uttarAdhyayanAdIni 228 4 kezigautamIyam 183 4 dasAi 264 7 2973 " 14 khaluGgIyam dRSTivAdaH 228 15 uttarAdhyayanAni 27 3 gAthASoDazakam 263 22 hamapatrakam 2281 5 gAhAsolarsa namipravajyA 228 14 uttarAdhyAyaH nAyae 330 204 22 caraNavidhiH nAyajjhayaNa 204 27 33. 16jAtAdi 263 27 nizIthacUrNisampradAyaH 326 26 20 205 13 upAzAdIni 15 jIvAjIvavibhaktiH 3 pApazramaNIyam 206 13 | RgvedAdayaH cIvAjIvavibhatti pUrvagatam 28 22 ekAdazAGgAni 228 14 tapomArgagatiH 254 2 pUrvANi 228 15 263 27 aupapAtikAdIni 228 15 dazabrahmacaryasamAdhi prakIrNakAni 228 14 kammapavAyapurva 28 22 __ sthAnam 124 7 prajJApanA 330 2 karmaprakRtiH 2013 dazAdi 10 pramAdasthAnam 222 AraNyakam 163 ipukArIyam ukSiptam uttarAyaNe uttarajjhAe ARM // 344 // 265 anlaw.jainelibrary.org JainEducatican
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 vedavacaH . bhikSu - 8 XOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOXOX granthanAma pRSThaH patiH granthanAma pRSTaH ptiH| pranyanAma pRSThaH patiH / __ anthanAma pramAdApramAdam 33 8 mUlikAkozam 121 27 vetAlIyAdi 263 22 samudrapAlIyama pravacanamAtR 197 3 mRgAputrIyam vedaH sammattaparakarma bRhadAraNyakAdi mokSamArgagatiH brahmANDapurANam 204 28 yajJIyam vedAdividyA samyaktvaparAkramam 205 13 lezyAdhyayanam vaidikIzrutiH 119 12 lesajjhayaNa 286 1. vyavahAraH 264 10 , mahAnirgranthIyam 160 5 vAtsyAyanAdIni 319 saJjayIyam sAmAcArI mukkhamaggagai 223 13 | vinayazrutAdi 330 15 | samayam 22 | sUtrakRdAyazrutaskandhaH 263 tRtIyaM pariziSTam sAvacUrikazrIuttarAdhyayanagatasAkSipAThAnAmakArAdikramaH sAkSipAThapratikaH pRSTaH patiH sAkSipAThapratikaH pRSThaH ptiH| sAkSipAThapratikaH pRSThaH ptiH| sAkSipAThapratikaH pRSThaH patiH akAraNamadhIyAno 110 . addhamasaNassa 129 11 anto'mANugayANa 31127 gassa 13 21 agaNiNivvAvaNe ceva 1866 anapatyasya lokA appaM bAyaramau 252 " araha acela itthI 28 13 acAhAro na saheda 268 13 na santi 109 1 amarovamaM jANi ma maraIi dugachAe 28 ahamadRpi sikkhijjA 40 22 | antomuhurtami ge| 292 1 | sukkhamuttamaM 2014 | arihaMtANaM bhAsAyaNAe 2643 bhaTThanimittaMgAI 264 20| " 295 . ayaM Na bhaMte ? jIve egame- | arUpa hi yathA'kAzaM 11 27 L a nelibrary.org
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.2 uttarA0 avacUrNiH sAkSipAThAnAmakArAdi -KO-XOXOXOKOSXOXOXOXOXOXOXOX sAkSipAThapratikaH pRSThaH ptiH| sAkSipAThapratikaH pRSThaH pngkiH| sAkSipAThapratika pRSThaH patiH sAkSipAThapratikaH pRSThaH patiH azvamedhasahasaM 206 17 IviyakasAyajoge 260 5 orambhe na kAgiNI 19 1. kAlacaucaM ukkosaeNa 218 . asakkA rUpamadada 128 25 umAmavisuddha sarva 321 3 orAli ca digva 23 26 kukaDipAyapasAraNa. 133 16 maha(le) cattAri barise 126 10 ujuseTiM paDivaNNo 253 12 kammapavAyapugve 28 22 kRSNAdivagyasAcigyAt 286 13 aMtaradIvesu narA 321 uddhiyadaMbo sAhU 236 kammamasaMkhijabhavaM 239 | kenacit vaidyena vyAghraaMbe aMbarisi ummaggadesaNo magga karNATI suratopacAra0 126 ___sya cakSuruvAdita. 156 bhAuracinnAI emAI 50 ___NAso 2 kaundhana samAzritya 204 20 aNayAmadivasamAsa0 105 uvarimaThiIdalirsa 236 18 karmabhirmutyumuSayo niSeduH 89 7 kSamA dAnaM damo dhyAna 207 mANA'Nidese . 16 emAmo bhAvaNAmo 33. kavalANa ya parimANa 251 7 gahaNamavANiyadesaM 153 AtmAure jJAtavyo 81 . ekavarNamidaM sarva 88 25 kazcittAvat tvayA dRSTaH 11920 gatUNa joyaNaM tu 3.1 " Ayariya uvajjhAe ekAdyAdyAvyavasthApyAH 255 19 kazcitpumAn kSipati mAM guNavati dhanaM tataH zrIH 111 bhAloe jiNapaDimANa eko'haM nAsti me kazcit 61 26 parirakSavAkyaH 120 19 | gUDhacchirArga patraM 315 paNAma kareha 161 2 ego sAvago sAI pucchaI 42 28 kahakahakahassa isaNa 328 23 | gRhai mAyasahAvaM 329 27 mAloyaNapatikramaNe 260 20 egidiyArNa bhaMte! teyAkamma- kAussagaM jaha saMThibassa 217 | gRhAzramasamo dharmo 66 36 idamIzaM tacca tAdRzam 27 . porAlANa 284 23 | | kAUNa tavacaraNa 145 22 causaTThI piTTikaraMDayANa 321 iha paraloga dANamakamhA 263 1. etAvAneva loko'ya 5114 kAmA davihA pattA 4. 3| cakAga bhajamANassa 35 2 iha hi izvAkukula vaMzo- evaM bArasasU kamo 175 20 kAyANa chakka jogammi 264 15 camarabali sAramahinaM 324 24 zavena 205 2 omAsaNANa 270 26 kAraNakajavibhAgo 12 | carenmadhukarauM vRttiH 89 1 PXOOKOKRONALDKOKOKOXKoKOKARO // 345 // M Jain Education a For Private & Personal use only l ainelibrary.org
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAkSipAThapratikaH jai teNa saMthare bhava pRSThaH paGktiH 9 21 329 13 jaratha rAyA sayaM coro 28 3. jamaI divA ya rAo a 27 26 18 111 cA jalesAI dabvAI pari bhAisA jaha gucchA taha gummA yaha 2 mA jaha tumhe vahA amhe jaha vA tilasakulimA jaha sagalasarisavANaM jahA ya dIvasa vasI jahA lAho jAva vucchaM sudaM vucche je egaM se sabvaM jAI jedvAsADhe mAse Jain Education Internal 295 23 314 23 241 25 sAkSipAThapratikaH 71 314 jeNa kulaM AyataM jeNa bhikkhaM vali demi jeNa rohaMti bIAI jo egamUlakaMdo jo saMjaovi emAsu 13 18 314 17 326 26 56 7 2 28 26 26 27 29 | tassodaha bhAvA jJAnino dharmatIrthasya Thibho ThAvae paraM Thimo na ThAvae paraM Niooassa NaM bhate taratha ajju gaMtRRNa nima vRdda tadvaphuM yadi mudritA zazikathA nissAe bhayavaM pRSThaH paGktiH 11 22 83 27 27 25 314 21 327 12 311 5 140 11 130 9 315 7 258 128 17 71 11 14 16 * 23 75 35 tassa NaM bhikkhussa no evaM 244 253 sAkSipAThapratikaH trAyastriMzA devA nityaM svaM cauraH kANaH davie daMsaNasohI davidiyaM pahuca dabbe bhAve a tahA daMsaNamohe daMsaNa 14 duvihA khalu tasajIvA 315 26 28 pRSThaH paGktiH 12 " na prajayA na dhanena dAsA dasana 0 99 13 na mAMsabhakSaNe doSo namukkAreNa pArittA narAgasat dhariseha citaM divyamAnuSyati 206 23 navanItaM yathA dabha0 dIkSA vayaHsthairyavidhAyinI 114 22 devagaha ANupUbvI 8 devadattasya gurukulam devANa nArayANa ya navanItaM yathA 251 25 118 24 293 11 121 18 devesu uttamo lAbho desikkadesavirayA dehatibhAgo siraM dehami asaMlihie 33 sAkSipAThapratikaH kulInA 7 27 kriyante 249 16 dhairyasaubhAgya mAhAtmya 0 , 317 267 15 pRSTaH paGktiH 34 4 61 14 111 y 40 28 9 13 270 27 204 22 dakSa0 88 205 y navi asthi navi a hohI 71 na zUdrAya marti dayA0 nANassa hoi bhAgI 210 13 nibhoeNaM bhaMte! miodeti niyaM duggahasIlo 2 266 43 256 21 301 14 3 10 315 12 329 21 Clainelibrary.org
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA avacUrNiH / / 346 / / Jain Education 0X0X8 XXX sAkSipAThapratikaH nipphAiAyasIsA naI (yaM siddhaM gaIM ThANaM no ihalogAe tavama - hidvijA pacAgama pavaNao ya divaso DiggaI saMlihitA paNa ThANe paDhamaMmi sambajIvA paNNAsnANa parIsaha patte sarIrabAra 0 panakamRttikA maruvu paryaTakA pRSThaH paGktiH 45 5 1 13 tional parivrATkAmukazUnA0 15 pareNa nAkaM nihitaM guddAyAM 312 payayalA hoi Tiassa 282 5 206 20 paradravyaM yadA dRSTvA paribhaTTiyalAvaNaM paripAlima adIdo 325 22 71 12 sAkSipAThapratikaH paribhavasi kimiti lokaM 8 158 238 15 326 23 paMcaiva ANupuccI 120 10 pAvayaNI dhammakahI 264 24 pAvaM chiMdaha jamhA 19 191 puNyakarmavipAkAca 28 12 putreNa jAyate lokaH 315 10 purao pakkhAsane prAkAzyasambhave prAduH 1 prANAH dvitricatuH proktAH 95 pRSThaH paGkiH 24 7 71 279 23 29 33 89 28 33 39 " 239 phAsia jogatipurNa battIsa kirakavalA 15 241 19 239 8 310 26 109 9 264 13 20 8 232 137 257 6 20 23 sAkSipAThapratikaH bahuA saha sucA bahuputrA nakulI godhA bahu paraghare asthi baMbhaNeNa suddAe bIe jhANaM jhiyAI brahmacaryeNa satyena brahmacArI gRhasthazca brahmaNe brAhmaNamAlabhate brAhmaNA AyatA vaziSTho 'pyAyataH brAhmaNo brahmacaryeNa bhaddapuNeva homabvaM pRSThaH paGktiH 10 11 16 6 61 110 203 21 29 21 215 97 109 57 bhavaNavaNajoivemANimA 265 bhavyAni te aNate bhAvibhajiNavayaNANaM bhikkhAyariAe bAvIsaM bhUnayaNadasaNacchi 56 88 85 12 9 331 216 14 328 18 muktAH sarvatra tiSThanti 7 mukhaM vyAdAya svapiti mUlaM saMsArasya u mRdvI zayyA prAtarutthAya peyA 13 23 26 26 sAkSipAThapratikaH maipucvaM jeNa suaM pRSThaH paGktiH 183 16 maramANassa jaM dukkha mAmA hu vicitijA 267 22 39 20 mAMsena mAMsamupacIyate 178 3 99 ng 6 24 33 35 " mokSe bhave ca sarvatra 311 3 308 25 265 14 17 30 134 4 68 27 206 12 206 16 27 11 206 110 yadA na kurute pApaM yadA sarvAnRtaM tyaktaM yadA sarva parityajya yadi putrAdbhavet svaga loke tuvihArtheSu 310 26 loke tatsadRzo hArthaH 310 24 -X8X-Ko-ke-Ko parizi. 3 sAkSi pAThAnAmakArAdi // 346 // Jainelibrary.org
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ XXXXXXXXXXXXX - sAkSipAThapratikaH pRSThaH patiH | sAkSipAThapratikaH pRSThaH ptiH| sAkSipAThapratikaH pRSThaH patiH | sAkSipAThapratikaH pRSThaH patiH vagghassa mae bhIeNa 27 27 vebhaNayAvace 236 samamAkSotriye dAnaM 19 sAhAraNamAhAro 314 15 vaNassaINaM mAuM 35 5 veimA paMcavihA paNNattA 214 16 samayAvalikApakSa 303 16 sAhu tavo vaNavAso 2700 vayachakkamidiyANa ca 264 14 zatrorapi guNA grAhyA 611 | samaraM nAma jattha lohArA 8 ___6 sikkhAvae ma liMge a 186 vasahikaha 23 5 | zilpamadhyayanaM nAma 110 | samvattha saMjamaM saMjamAu 8 8 siddhassa sudo rAsI 31. 22 vAyAe kukuIo 328 26 | zvetaM chAgamAlabheta sabvevi paDhamajAme 213 2 siraphuraNe kira raja 59 vAlAgramapi tanAsti 29 12 vAyavyAM / samvAsipi ThiIo 4. " " " 121 vikArahetau sati viki | saikAle care bhikkhu 215 19 | saMcitatapodhanAnAM 5 19| sIhattAe nikkhaMto yante 270 3 saja vaha mayUro 121 19 saMsaTTamasaMsaTTA 259 15 sukho vahiH sukho vAyuH 317 20 vivittasijjAsaNa 270 / 26 satya tapazca santoSaH 204 23 saMsArapAragamaNe 7 sUI jahA sasuttA 250 6 vIsaM ukkosapae 28 16 samaNe jaha kUlavAlae 214 sAlIvIhIkuddava0 20 hiMse bAle musAbAI 534 caturthaM pariziSTam sAvacUrikazrIuttarAdhyayanagatAnAM nAmnAmakArAdikramaH nAma pRSThaH ptiH| nAma pRSThaH patiH nAma pRSTaH patiH nAma pRSThaH patiH agaDadattaH 36 4 acalapuram 18 24 anAdiyo 83 14 anuttaravimAnavAsinaH 31 27 agnikumAraH 22 15 ajitaH 142 19 anAhataH 83 15 anuttarAH agnizikhaH 144 6 ahanaH 33 14 anuttaraH 32 2 andhakavRSNiH aGgAramaIkAdiH 229 20 adhomukhaH 321 24 / anuttaravimAnAH 7 aparAjiyA 323 JainEducation CRATonal
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pRSThaH patiH nAma amovarathaH ayodhyA parizi.4 pRSThaH patiH / vAma 142 17 indrabhUtiH nAma ugrasenaH 77 // // 347 // nAnAmakArAdi 18. 23 ighukAraH ariTunemI krmH| bharichanemiH 326 23 uccobhae uccodayaH ujjayantaH ujjayantam ujjayinI . . pravaH pakki nAma 1 maSTApadaH 142 13, 15 asagaDApitA 153 2 aMdhagavahiNo 176 14 20 aMbarisi 176 27 AdarzamukhaH AdijanaH mAbhAsika bAmraH bhAryarakSitAcAryaH 21 27 mAryASADhasUrathaH 21 25 314 24 AryApADAH 301 16 ikkhAgavaravasaho ikSu 12120 321 24 321 22 ipukArapuram " arjunaH . isuvAra isuyAro IzAnaH ISanAgabhArA uttarakuruH // 47 // arjunasuvarNaH bAIcakaH azvakarNaH azvamukhaH 31425 25 15 56 179 IsIpabbhArA 28 | udAyaNo 153 Jain Edu a l jainelibrary.org
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAma pRSThaH paGkiA nAma pRSThaH ptiH| nAma pRchaH paGkiH / nAma 314 20 kapilaM udAyanaH kapitthaH umA kapilaH 311 25 6014 ulkAmukhaH RSamaH // kapilAdimatam kamalAvaI 229 5 | kAzyapadvijaH kAsavo pata kamalAvatI ... kAmpIlyam 205 19 3 99 kambojaH kambojAH 5 kAsidezaH 12 kAsibhUmi 12 kAsI . kAsIbhUmI kAsIrAmo 215 16 204 21 235 2 321 22 RSabhadevaH RSabhasvAmimAtA ekorukaH nana " kAlakaziSyAH kAlakAcAryAH karakaMDa 143 19 kutuma karkazaH airavataH kake 321 karNATI 1. karNaprAvaraNaH 314 22 kaliMga 314 24 | kavilo 126 . 25 kAlavaizika 43 19 kAjiraM 13 | kAliram .SA kaNavIrA kadalI kumAranaMdI kumbhakArakaTam kurujanapadaH kuruktarSiH 25 kUlavAlakA JainEducation.com For Private & Personal use only sinelibrary.org
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 348 // FOXOXOXGXX nAma IyU EL============= kRSNaH kelAso kezavaH Jain Educationational pRSThaH paGkiH nAma 142 24 kezi: 23 13 23 18 23 21 31 5 67 23 7 106 176 21 176 2.2 20 33 " " 23 39 33 " 33 kesaraM 179 183 - 3 183 12 184 .9 184 13 185 . 185 15 33 186 15 kesI 186 23 33 kesaram 33 kesavo 33 33 pRSThaH paGktiH 186 187 188 , 188 23 189 8 192 6 196 7 1.96 . 2 1 197 136 136 25 kesI 17 6 136 2 136 7 176 7 176 19 179 20 183 185 nAma ti 33 33 222222222 pRSTaH paGkiH 185 13 kesI 185 23 7 12 12 10 nAma 33 kesIkumAro kailAsa : koNikaH 186 24 188 2 188 3. kozalA 189 7 kozalikaH 190 , 35 190 19 kozAmbI 191 5 195 6 196 1 ko lakaram 192 3 kosalikarAjaputrI 192 20 kosaliya 193 10 33 194 1 194 16 kaumudImahaH kosaMbI kauzalikaH 39 pRSThaH paGktiH 196 7 196 12 nAnA 184 . makArAdi 67 24 2 1.3. 20 Wu 90 90 16 26 nam 24 28 184 85 Rs 90 15 90 24 162 21 98 22 90 1.6 XCXCXCXXX8X80 90 26 parizi 4 kramaH / // 348 // jainelibrary.org
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 59 nAma kauzalikaH 33 kauzAmbI 222 krauSTikI kSitipratiSThitam gaGgA 123 gajakarNaH 37 pRSThaH pi Bw 64 24 65 65 11 65 19 21 33 34 Hudhuli 66 x x 36 5 56 1776 150 24 202 4,5 202 16 270 24 270 321 321 25 23 nAma gajapurama 25 8 2 3 30 25 = 281 181 25 3 858 138 22 1397 150 24 270 21 219 13 321 23 22 6 6 20 ANS 9 M 185 13 1848" 1857 " 18511 9 25 toru F v N 188 20 18825 1897 18918 18 190 1 190 7 09 190 11 19024 191 19 191 22 19290 XXCXOX
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.4 antarA avacUrNiH ' nAma goyamo pRSThaH ptiH| nAma gautamaH 193 20 pRSThaH ptiH| nAma 15 gautamaH // 349 // nAnA| makArAdi kramaH 3 2 196 183 184 184 184 184 pRSThaH ptiH| nAma 188 26 gaurI praiveyakaH 189 19 ghanadantaH 190 12 candrarudrasUriH candrAdityAH candrAvataMsakaH campakalatA 191 24 campA 192 15 " 193 6 " 193 22 caMpA 193 24 // 194 13 | cittA 195 . citto 196 8 , 196 17 , 197 2 284 // 349 // 1881 For Privale & Personal Use Only JainEducations Mainelibrary.org
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma pRSTaH ptiH| nAma 314 20 jayaghoSaH pRSTaH patiH / nAma | jitazatruH pRSTaH ptiH| nAma cutAdayaH culaNI culanI ceTaka: 984 18 16. // " " " jayaghoSamuniH jayaghoso jamAliprabhRtayaH rrrrrrrrr ... juJjakaH 203 26 jvalanaprabhA 2026 jJAtakaH 208 jJAtakulaH 209 DhaNDhaNakumAra 20 jambUdvIpezaH jambUsvAmI 10. 26 101 23 jayo 104 25 jaMbU jayaH jayaghoSaH 106 18 jayantAH 232 9 jayantI 83 18 | jarAsindhuH 202 2 jasA 202 jitazatruH 202 14 202 16 | " " ciTikA cilAtIputraH 179 8 314 24 229 5 Jain Education a l For Private & Personal use only SAjainelibrary.org
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 bhavacUrNiH 350 / / nAma NamI 33 33 33 33 37 23 "" 33 95 "2 33 tagarA tApasazreSThI tindukam Jain Education national pRSTaH paGktiH nAma 65 20 tindukam 66 12 66 17 66 24 67 67 12 67 22 tiMduyaM 68 13 68 19 70 11 70 17 20 143 33 21 5. tindukodyAnam 17 2 19 3 87 9 183 20 " tejolezyA tejolezyAdiH vipuSmI tretA daNDikarAjA dutaH " dazapuram 39 pRSThaH paGkiH nAma 13 185 19 dazArNadezaH 185 dazArNaH 196 5 dazAIcakraH 87 8 dazArhAH 85 14 dasaSNabho 87 7 dasaNarajaM 183 185 8 dasarya 11 dasAracako 98 25 dasArA dArukaH 98 22 314 24 205 22 10 17 2 144 6 18 4 kA 98 10 35 3. devai devakI devakuruH devadattA r pRSThaH paGkiH 143 16 doguMdago 99 25 143 143 177 179 21 14 14 " 6 dvAravatI 14 dvipRSTaH 20 dhanadaH 23 10 dhanamitraH 23 ngng dhanazarmA 176 7 dharmaghoSaH 176 8 dharmaghoSasUriH 211 18 naMdaH 36 23 nandanaH 146 12 171 14 99 177 nAma 33 15 dvArikA - dvArikApurI 37 namirAjarSiH 33 pRSThaH paGktiH 146 10 171 12 179 4 176 21 179 22 180 10 144 16 144 16 181 16 16 1 16 17 17 25 144 273 4 144 62 21 21 70 * CXXXX parizi. 4 nAnA makArAdi kramaH / / 350 //
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ pavitra / nAma pRSThaH patiH | nAma 61 8 nalinIgulmam 61 11 , pRSThaH ptiH| nAma 98 16 nIlavaMta pArzvaH nIlavAn nalinIgulmavimAnam navamAlikA paMcAlaM paMcAlarAyA 23 16 143 19 104 10 naMvarNa 314 24 paJcAlaH , pArzvanAthaH 101 17 pAlaka: 101 18 pAlio nAgavallI nAbhisutaH nAyaputte nAlikerI nimbaH niyuktikRt aXXXXXXXXXXXX 13 314 20 98 16 pAlitaH paJcAladezaH padmagulmam padmalatA pAJcAla pAzvaH 3.4 namuciH 23 181 195 20 nalakUvaro nalakUbaraH nalinagummo 181.16 , 98 | nizIthacUrNikRt 183 . 183 12 184 23 | pAso 326 . son
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 pRSTaH pakkiH parizi. 4 nAma phalgurakSitaH pRSThaH ptiH| nAma 4 balazrIH avacUrNiH pAso 184 22 186 14 187 24 nAnAmakArAdi // 351 // pRSTaH ptiH| nAma 149 8 brahmadattaH 157 brahmadattAdiH brahmarAjaH brahmarSi brahmalokaH balasirI baMbhadatto piSpalaH pihuMrDa kramaH 170 19 " pihuNDakam baMme 171 181 17 22 10 181 15 balakohaH balakohAH baladevaH 85 8 bAragA besAtaTam brahmadattaH purandarayazAH puraMdaro purimatAlaM purimatAkam pRthvIkAyAdikAH prabhAvatI 22 26 23 1. 23 12 bhagIrathaH bhaddA 146 5 " balamaho - 27 21 balabhadraH 153 26 balabhadrAyAH 154aa balazrIH bhadrabAhuH bharSiH bhadrA // 351 // " prahAsA 146 Jamesbrary.org
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma bhadrA pRSThaH ptiH| nAma bhArahaM 142 25 bhUtadinaH 26 22 176 21 101 18 " :.og bhadrAdi (tapaH) ptiH| nAma 74 2 marudevI 161 23 , mahApaumo mahApadmaH mahAbalo bhRguH bi000 - pRSThaH ptiH| nAma | magadhAdiH magahAhido 1073 magaho maghavaM maghavA maNDikukSiH maNorama 112 15 113124 madhyaH 114 mandaraH 16012 mahAra mera 0.02 mahAvidehaH 1.1 13 " bharatAdiH 116 11 mathurA mahAvIro TE 25 15 , 85 5 mahAvIraH 142 10 bheruMDo 143 bheruNDasarpaH bhogakaTam 142 9 bhojarAjaH 142 21 | mogarAyA mammaNavaNik mayaMgatIraM 181 24 marudevI 181 23 234 2 , Jain Education Hanomal For Privale & Personal use only BAJainelibrary.org
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH parizi.4 nAma mahAvIraH pRSTaH ptiH| nAma mithilA pRSTaH ptiH| nAma | mRgAputraH 21 21 mRtagaGgA nAnA // 352 // mahAzukAH mahu pRSThaH patiH nAma 62 12 mihilA 62 25 mudrapANiH 63 4 mudrazailapuraM 63 18 municandraH munisuvratasvAmI mUladevaH makArAdi 1.1 9 meghamukhaH 22 12 | meru kramaH maMDikA 36 21 | meruH maMDikuJchi maMdaro 160 12 mithilApurI miyA miyAputto 36 28 151 13 159 / / 146 146 22 146 159 7 159 mRgAputraH 146 2 14 mAgadhIbhASA mAgahiyA mAtaGgArSiH mASatuSaH mASatuSAdayaH miNDamukhaH mithilA meruculikA | yajJadacaH yavanaH yazA 227 20 mihilA 227 20 , 321 23 352 // 151 15. yazomatI 156 n al For Privale & Personal Use Only
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma pRSThaH ptiH| nAma 321 18 rAjagRhaM pRSTaH patiH / nAma 16 16 rAmo pRSThaH patiH __ nAma vadamANo pRSTaH padbhiH 184 ramyag rathanemiH 27 27 180 17 180 21 rudrasomA rUpiNI rUviNI vandikAcAryaH vandhyATavIm varddhamAnaH 98A rAjahaMsAdayaH rAjImatI revayayaM revatakam 6XXXodkaXXXXXXXX 18. 12 182 . 182 9 182 15 182 17 183 2 180 15 , rohiNI | lAlikaH 17 lATI 25 vaidehI 181 . barddhamAnasvAmI vaziSThaH vasudevaH 143 18 vasudevo 2018 vAcakaH 22 vANArasI 179 26 1818 rAmaH 9 vahipuMgavo 182 15 vatsabhUmI 179 20 vaDmANo For Private &Personal use only M Jain Education Exonal ainelibrary.org 2
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSThaH patiH parizi.4 nAma vANArasI uttarA0 avacUrNiH // 353 // pRSThaH patiH nAma 144 10 videhaH pRSThaH ptiH| nAma 6 vIrasvAmI pRSThaH patiH nAma 98 17 vijao 144 5 202 18 vijayaghoSaH 202 20 vijayaH nAnA m mkaaraadikrmH| 323 vAsiSThagotrA vAsiSThI vAsudevaH 04NNNNNNNNN 0000000 23 10 , 202 4 , 202 16 vidyudantaH | vidyunmAlI | vidyunmukhaH | vimalanAthaH vizAlikA viSNukumAraH 208 13 bihallaH 20816 vIraH 208 17 " vRntAkI vRSNipuGgavaH vejayaMtA 321 25 | vedavid 144 24 | vesamaNo vesAlie 153 5 vaibhAragiriH 28 19 vaizAlI 39 26 vaizvamaNaH vaiSANikaH vyAghramukhaH 2 zakaH X9/0XXXXXXXXXXX 23 19 177 12 // // 180 // PM 209 20 . 185 al // 353 // 1771 vijayA 179 15 vijayAI 6 videhaM 324 17 143 20 vIratIrtham . Jain Education For Private & Personal use only Drainelibrary.org
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma pRSTaH patiH / / nAma zrAvastI 103 10 zreNikaH pRSThaH ptiH| nAma 185 8 saJjayaH 6 7 saJjayamuniH pRSTaH ptiH| nAma 145 21 | samudra vijayaH 138 25 " 139 5 zabaraH zazinRpaH zaSkalIkarNaH zANDilyaH zAlibhadrebhyagRham (zItA) zuddhadantaH 98 10 samudrapAla 142 22 zreSThadantaH sagaracakrI sagaro saGgamasthavirAH 321 26 142 17 142 10 saNakamAro satyakA 23 10 zeSavatI . sambhutaH zramaNabhadraH zrAvastI satyakiH sanatkumAraH 2211 saJjayaH 136 13 104 25 142 26 1713 2 | samuddapAlo 138 20 138 21 samuddavijamao 139 7 samuddavijayaMgao 171 20 176 180 24 Jain Education For Privale & Personal use only M ainelibrary.org
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH pRSThaH paddhiH / nAma 5 sAketapuram parizi.4 pRSThaH ptiH| nAma 25 somadattarSI 83 14 | somadevaH . 5 sahI . nAma sambhUtajIvaH sambhUtayatiH sayaMbhUramaNaH sappaMchatrakA sarvArthaH sarvArthasiddhAH 83 // 354 // 13 .. naanaamkaaraadikrmH| . . | sAvatthi sabvaTTha WAMMAR 308 28 pRSTaH ptiH| nAma 19 sudarzanazreSThI sudarzanA | sudaMsaNA sudharmA sudharmAsvAmI 183 16 184 3 sunandaH 2 5 subhadrA 49 2 suvarNabhUmI 14 suvatasvAmistUpaH suMdarI sUtrakRt secanakaH seNio siddhazaila siddhArthaH somadevIM somabhUtiH 27 | soriyapuraM 144 16 26 7,9 | sobIrarAyavasabho saugatamataH 273 8 saugatAdIn saudharmaH sivA 176 savvaTThasiddhagA sahasrAmavanam sahassakkhe saMjao lana nasam siMhakarNaH 321 321 135 10 siMhamukhaH 137 5 sIyA 141 4 suggIvaM 142 23 suprIvam 146 saudharmAdayaH sauryapuram | sauvIrAH 10 | skandakaH * // 354 // saMbhUo 2018 sadarzanaH 144 26 / 169 Jain Education For Private & Personal use only Pujainelibrary.org
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ | nAma pRSTham patiH nAma skandakaH skandakAcAryaH hatthiNapuraM 104 144 " 23 himavat skandazrI hayakarNaH 15 sthUlabhadraH 321 sthUlabhadrasvAmI svayambhUramaNaH pRSTham padiktaH / nAma pRSTham paritaH | nAma pRSTham paGktiH 2211,12 harikeza hastinAgapura 22 14 104 23 / harikezabala: hastinApuram hastibhUtiH 21 21 / 92 21 hastimitraH 94 19 321 23 | harikezasAdhuH hariesasAhu 94 16 / harivarSaH 321 18 / hastimukhaH hariesa hariSeNaH hAsA harikezaH 85 8 hariseNo 143 7 hutavahasthyA 85 21 / halaH 2. 13 / haimavat 270 24 / 94 18 / hastinAgapura 98 16 / hairaNyavat paJcamaM pariziSTam zrIuttarAdhyayanAvacUrNigata 'anye' ityAdi pRSTham paGktiH nAma pRSTham paGktiH | nAma pRSTham paktiH / nAma 312 8 67 28 / sampradAyaH 34 7 sampradAyaH vRddhasampradAyaH 29 21 / " 42 28 / " For Private & Personal use only 321 321 18 uttarA060 pRSTham patiH 82 21 107 10 126 8
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 anacUrNiH // 355 / / Jain Education Int Dian nAma pRSTham paGktiH zveto dhAvati 1 17 na ca kAraNocchedaM vinA kAryocchedaH 23 83 pRSTham paktiH jiNasAsaNaM-jinAgamam 16 10 uvahANaM- upadhAnaM AgamopacArarUpamAcAmlAdi 23 22 OM uvahANaM- upadhAnaM aGgAnaGgAdhyayanAdo yathAyogamA cAmlAditapovizeSaH 7 nAma 80 11 9 19 cara- AgamikakriyAM sebasva 37 pavayaNa pravacanaM- AgamaH 197 SaSThaM pariziSTam zrI uttarAdhyayanAvacUrNigatA nyAyAH pRSTham paGktiH nAma pRSTham paktiH kAraNabhede hi kAryabhedasambhavaH 185 4 samudAyeSu hi pravRttAH zabdAH saptamaM pariziSTam zrIuttarAdhyayanAvacUrNikRtkRtA keSAJcit zabdAnAM vyAkhyA pRSTham paktiH diDibAo dRSTivAdaH -pUrvANi 228 17 upAGgAdIni aupapAtikAdIni nAma DamarukamaNiH 85 25 tAsthyAttadvyapadezaH 151 26 yatrAkRtistatra guNAH 161 19 pRSTham paGktiH nAma nAma aMgeNa aGgena- AcArAdinA 228 4 aMgAI - aGgAni AcArAdIni 228 17 bAhireNa bAhyena - anaGgapraviSTenottarAdhyayanAdinA 228 4 paNa prakIrNakAni uttarAdhyayanAdIni 228 16 228 17 suyadhammaM zrutadharma aGgapraviSTAyA 229 gamasvarUpam tithaM tIrthaM gaNadharaH 240 8 7 nAma pRSTham paGktiH avayaveSvapi pravarttante 252 2 navalodakaM pAdarogaH 327 10 nAma pRSTham pariktaH tithaM tIrtha pravacanaM zrutam 240 7 titthadhammaM - tIrtha- gaNadharaH tasya AcAraH zrutapradAnalakSaNaH tIrthadharmaH 240 7 titthadhammaM zrutadharmaH 240 7 dasAiNaM dazAdInAM dazAzrataskandha-kalpa vyavahArANAm 264 11 Wei parizi. 6-7 nyAyAH, zabdAnAM vyAkhyA / / / 355 / /
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ | nAma kA nAma aSTamaM pariziSTam sAvacUrikazrIuttarAdhyayanagatAni AgamikI-paribhASAdIni pRSTham paritaH | nAma pRSTham paktiH pRSTham paktiH / pRSTham patiH 1 AgamikI paribhASA gArasthA-agArasthAH 42 26 / tassa-tat 93 1 ee-etAH 199 15 | gANagaNie-gaNAdgaNaM SaNmAsAbhya- annayaraM - anyatareNa 45 7 cittadhaNappabhUyaM prabhUtacitradhana hoi Asan 200 14 ntara eva saGakrAmatIti gANaGgANikaH ummaggA unmamA 53 14 palaMghaNa pralaGghane 201 24 jicca-jIyeta-hAryaMta 54 7. bhogAI-bhogAn 101 21 amosali-Amarzavat 2147 2 sUtratvAt kassa heu-kaM hetuM 54 17 samAyarAmo-samAcarAmaH aNaikkamaNA-anatikramaNa muharI-mukharaH 2 24 purAkAu-puraskRtya 54 18 adINamaNaso-adInamanAH vacche-vRkSe 62 24 / saMtANachinnA-chinnasantAnA desiya-devasika 217 8 dujayaM-durjayaH 66 9 sabaMdhayAraujjoo-zabdAndhakArAkAmarUvaviuvviNo-kAmarUpavi. gacchasi-AmiSyasi 69 25 lahuappabhakkhI-alpalaghubhakSI iyotaH 226 3 kurviNaH baihehI-baidehI 70 13 124 5 | saMmuA-sammatyA 227 10 pamatte-pramattAH gacchasi gamiSyasi 77 7 parihio-parihita 177 9 sevaNA sevana 229 16 kAyasA-kAyena 41 3 me-mAM 87 22 sAhassIo-sahasrANi 186 2 nikaMkhiya niSkAzita 230 11 akAmamaraNa-akAmamaraNena viyAvaDiyaTTayAe-yAvRttyArtha paMcajie-paJcasu jiteSu 189 3 divyamANussatiricchiesu42 8 91 15 / savvaso sarvAn 189 25 divyamAnuSattarazcISu 234 24
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTham padiktaH parizi. uttarA0 avaNiH // 356 // AgamikIparibhASA dIni nAma pRSTham paritaH / nAma pRSTham paGktiH / nAma | nAma pRSTham paktiH vinayapaDinne-pratipannavinayaH ThANe-sthAne UrdhvasthAne 261 12 samuddagaMbhIrasamA-samudragambhIra- akukuo-akukUjaH 173 26 chaTTo-SaSThaM 261 14 | / samAH gagaNaM phuse-gaganaspRzA 177 19 itthIveyaM-strIvedaM 236 9 maDassa-mRtakasya 289 5 / jIviNu-jIvana 87 23 | phalei-phalati 190 12 pariyaTTaNayAe-parAvartanayA paliyaasaMkhejabhAga-palyopamA- khaMDia-khaNDikAn 92 19 aggI-agnayaH 191 1 240 19 saGghayeyabhAga 292 28 niviNNa-nirviNNAH 107 22 sArIramANase dukkhe-zArIramAnasai| ajjavayAe-Ajavena 247 15 teNa-tataH 293 15 / aho ya rAo-ahirAtrI duHkhaiH 194 26 seyAle-eSyatkAle 252 10 paliyamasaMkha-palyopamAsaGkhadheyazca 110 19 jaliya-mala 200 10 ussiceNAe-utsecanena rakhie-rakSiteSu 138 10 aNupubbaso-AnupUrvyA bhAgaH 294 8 aNaDA-anArtaH 144 12 200 27 ta-tAn tavaNAe-tapanena 254 19 addAya-Adita 144 22 samudAya-samAdAya 208 13 tavo-tapaH maMtAjoMga-mantrAyoga 329 4 ammApiyaro-ambApitarau bAlagavI-vyAlAgAvA 220 17 vIrAsaNAIyA-vIrAsanAdikAni pAukare-prAduSkRtya 330 13 nivitigiccha-nirvicikitsa 259 26 / abhaviya-abhavyAH 331 11 tiulo-todakaH 162 26 / nirvijjugupsa 230 14 sayaNAsaNasevaNayA-zayanAsana 3 ArSatvAt jIviya-jIvikAyai 155 20 | gurusAhammiyamussUsaNayA sAdhasevana pattieNa-pratItakena 11 17 abhiroaijjA-abhirocitavAn | mikaguruzuzrUSaNa 233 17 AsaNadAyaNa-AsanadAna vusImao-vazyavatAM 42 18 172 7 niMdaNayAe-nindanena 263 15 260 25 vagguhi - vAgbhiH 69 12 - AhU-brUyAt 172 26 / Adhavie-AkhyAtaH 253 18 // 356 // Jain Education Inter For Private & Personal use only
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma nAma pRSTham paritaH pRSTham paGktiH nAma pRSTham paritaH / nAma pRSTham pariktaH 26. 21 samvadukkhapahINe-ahINasarvaduHkhaH vedaviyA''yarakkhie-vedavit- lakkhaNassarasaMjuo-svaralakSaNavaisso-devyaH 278 5 tayA rakSitA bhAyAH sa rakSitAyaH / yutaH 176 17 AbAsAi-AvAsAH 44 8 tittIsasAgarovamA-trayastriMzatsA imA vA-ayaM asmatsaMbandhI aNegavAsAnauyA-anekavarSanayu- - garopamANi 285 16 icchaI-icchati 121 4 tAni 52 12 egavihaM-ekavidhAH 312 21 aNukkasAI-anukaSAyI sA va-sa vA 184 19 bANamaMtara-vyantarAH 322 11 | aMteuravaragato-parAntaHpuragataH 124 3 kougAsigA-amitakautukA 4 prAkRtatvAt Alaya-AlayaH 128 14 NirakiyA-nirAkRtA 69 17 | ANupurdi-AnupU. 1 15 duddhadahI-dadhidugdhe 133 19 gucchagalaiyaMgulio-agulilAtaukkosa-utkarSataH 72 23 rUbaMdhare-rUpadharaH 134 24 gucchakaH saMsaggi-saMsagai 213 20 3 23 nANosahipajjalie-prajvalitanAnI- dArANi-dArAH 137 27 dhiidubvalA-durbaladhRtayaH paMjalIuDe-prakRtAJjaliH 7 14 SadhiH kiriya-kriyA 139 13 kAlIpavyaMgasaMkAse-kAkajaGghA kayare-kataraH 86 17 kAmAI-kAmAn 142 12 sambadukkhappahINa-prakSINAni parvasadRzabAhujaGghAdyaGgAH15 6 AsA-AzayA 87 2 bhAraha-bharata 142 12 sarvaduHkhAni 231 19 samare -sama eva 17 11 pasAriA-prasAritAni 92 18 | kAmAI kAmAn 142 13 aNagArie-anagArI 235 7 kalANa-kalyANa 26 17 jannasiTa-zreSThayajJaM 96 4 sanvAkAmasamappio -samarpita- thayathui-stutistavaH 238 26 | bhadahameva-adraSTaiva 35 22 parimAhAraMbhaniyatta'dosA-pari- sarvakAme 162 10 suhasAe-sukhazAtayA 242 24 / saMtima-sta ime 3912 | grahArambhadoSanivRttAH 117 12 | aggIvivA-agniriba 167 18 | carittagutte-guptacaritraH243 13 / Jain Education international For Private & Personal use only
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma uttarA0 abacUrNiH parizi. // 357 // AgamikIparibhASA pRSTham paGktiH nAma pRSTham paGktiH / nAma pRSTham paGktiH nAma pRSTham paGktiH sattasamiisamatte-samAptasattva- jIvaghaNA- jIvaghanAH 310 21 / mohahaMsi-mahaughAt 39 me-mAM samitikaraNaH 246 11 / sippIyA-zuktayaH 317 12 paralogassa paralokAt 41 11 / mahayA-mahAnta 138 20 duvihA-dvividha 255 10 sAhIyaM-sAdhika 324 21 baidehI-vaidehI 70 pasiNANa-praznebhyaH 141 12 aDavihagoyaragga-aSTAvagragocara- pati-prayukta 329 6 coddasahi-caturdaza 79 visaehi-viSayeSu 147 10 bhedAH 259 13 5 dezIpadatvAt micesu-mitrebhyaH 79 aggisihA-agnizikhAM 1518 adRruddANi-Ataraudre 261 8 | parajjhA-paravazA 38 21 | bhikkhU-bhikSI vallarehi-valareSu 156 23 jhANANaM ca durya-dhyAnayozca dvikaM ! phokkA-agre suassa-zrutena gAravesu-goravAdIn 158 12 262 25 khalAhi-apasara 87 3 jannavADaM yajJapATe 86 vihArajatta-vihArayAtrayA iMgiya-iGgita 269 18 6 tivyatyayAt jahi-yeSu 88 16 jIviyapaJcamANA-jIvite pacyamA- abbavI-abruvan 86 17 / te tvAM saMparAe-samparAyasya 166 11 nAni 271 13 care caremahi-pravattemahi 95 14 jahiM-yena isijjhayaM- RSidhvajena 163 21 solasabiha-ghoDazavidha pari jAmo-paribhuje 100 10 kahANa-kRtebhyaH 1.0 te-tvAM 169 19 283 6 | phAsijja-bhaspRzat sparzate vA tassa-tasmAt 104 sabvehi~-sarveSu 172 17 nImUtaniddhasaMkAsA-snigdhajImUta moha-moghaH 106 3 | mAnavehi-mAnaveSu 173 13 saMkAzA 287 8 7 sunnyatvayAt kAmaguNe-kAmaguNebhyaH 108 1. paramapaehi-paramArthapadeSu vajja-bajyai-bhavadya 291 1. esaNa-eSaNAya 15 24 / Aure-Aturasya 122 2 174 jinbhAdatA-dAntajihaH300 17 na tesiM--na tasmai 21 11 te-tena 123 1 | jA-yena // 357 // 177 Jain Education Inter For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma nAma pRSTham padiktaH / pRSTham paiitaH / nAma pRSTham paktiH / nAma pRSTham padiktaH ohinANasue-avadhijJAnazrutAbhyAM egataM-ekAnte 260 3 viharisuvyahArTI 10 vyAkaraNam 183 16 / gAhAsolasaehi-gAthASoDazakeSu sanbhikSAzaMsekaH 1 11 teNeva-tasminneva 183 23 263 22 | paMcama-paJcamAni 185 19 / prakAzye saMbhave prAduH 120 mahAmuNI-mahAmuniH 184 25 bhAvaNAsu-bhAvanAsu 264 10 arUvI-arUpiNaH 302 21 saptamyarthe tas goyama-gautamaH 186 11 tassa-tasmAt 280 10 sijjhaI-siddhayanti 308 20 dIpti jJAnayatne visabhakkhaNaM-viSabhakSaNAt ANupuSi-AnupUrvyA 281 abhrAdyapratyaye . 5 83 18 190 18 caukAraNaparisuddha-catuSkAraNapari- sanvesu-saH 285 2 liGgavyatyayAt mayUravyaMsakAditvAt 86 zuddhayA 198 2 duggaI-durgatau 295 15 / 140 23 imAI imAn 101 dvitIyArthe SaSThI asubhatyesu-azubhArthebhyaH jehi-yeSu 297 15 / viNayaM-vinayaH 139 kAlAdhvanopptau 212 5 2024 tattha-tatra 309 27 tesi-tebhyaH kareu-karoteH 151 203 18 heto tRtIyA 222 bAlamaraNANi-bAlamaraNaiH vijA-vidyA 205 13 jalatIo-jvalanti 155 . kyA pratyayaH308 25 3284 sanvakamma-sarvakarmabhiH 208 4 bhavaI-bhavAmi 8 bacanavyatyayAt / esaNa-eSaNA veyaNa-kSutpipAsAjanitavedanopazama- | saMti-staH yattadornityAbhisambandhAt11 26 199 15 nAya 215 24 / mo-ye hoi-Asan 200 14 1.4 20 bhattapANehi-bhaktapAnena 222 13 Ahu-Aha ee-etAni 251 26 119 18 aNegAI-anekeSu 228 8 vimoyati-vimocayati 163 23 | viyAhiyA-vyAkhyAtAni 128 | caramA gA-carataH 229 2 | patte prApto 173 20 / 11 yattad 205 Jain Education international For Privale & Personal use only
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ avaNiH // 358 // Agamo. citro diikssaa| navamaM pariziSTam AgamoddhArakakRta-AgamacitraratnamAlAyAM darzitAni zrIuttarAdhyayanacitrANi citraratnamAlA viSaya 31 1 kapilaAdi pratyekabuddho | 35 1 aTavI, sAdhu, cAra / 38 1 samudrapAla, zeTha,vRddha,nayana, citranaMbara (prtyekyuddho| govaaliiyaa| 32 1 namirAjA, karakaMDu,dvimukha 2 brahmadatta, kaTaka, kaneradatta, 3. 1 gAya ane tenuM vaachrddu| puppacUla, dIrgha / | 3. 33 1 capA,vIrasamosaraNa, sAla 1 dvArikA, vAsudeva, nembld| 3 varadhanumaMtrI citra saMbhUti / mahAsAla Adi, aSTApada, nAthajI,rAjImatI,rathanemI, 2 kAkiNI, noLIo ane sAdhu / dIkSA, kAusagga, praarthnaa| gautm| 36 1 purohita, sAdhu, putro, mnussy| 34 1 harikeza,rAjakumArI,yakSa / | 4. 1 kezI ane gautm| aTavI,sAdhu,badhAnI dkssaa| 3 AMbo rAjA bhane prdhaan| 2 yazapATaka ane brAhmaNo, 371 kapIlanagara, saMjayarAjA, | 41 1 jayaghoSa, gaMgA, deDako, 4 zeTha ane traNa putro| jyotiratha, shaantitiirth| / shikaar| sApa, bilaaddo| // 358 // Jain Education For Privale & Personal use only
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ dRSTAntAGka: paGktiH patiH pAiyaTIkApatram dRSTAntaviSayaH pratikUlavartitve dUrAzrayaguruH krodhasya viphalIkaraNe priyApriyasahane Atmadamane dazamaM pariziSTam zrIuttarAdhyayanAvacUrNigatadRSTAntAnAmanukramaH dRSTAntanAma adhyayanam gAthA patram kUlabAlakazramaNaH caNDarudrAcAryaH mAtRkulapatraH sAdhuH do bhrAtaro secanakahastI AcAryaH hastimitramuniH dhanazarmamuniH bhadrabAhuziSyAH arhannakaH buddhopaghAtitve kSutparISahe (1) tRTparISahe (2) zItaparISahe (3) uSNaparISahe (4) For Private&Personal use only
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAntAGkaH adhyayanam patram pAiyaTIkApatram paGktiH 17 uttarA0 akcUrNiH 6 parizi. 10 23 // 359 // dRSTAntAnAmanukramaH 2 69 20 112 dRSTAntaviSayaH dRSTAntanAma daMzaparISahe (5) zramaNabhadraH acelakaparISahe (6) AvarakSitapitA aratiparISahe (7) jitazatruputraH strIparISahe (8) sthUlabhadraH caryAparISahe (9) saGgamasthaviraH naSedhikIparISahe (10) kurudattarSiH zayyAparISahe (11) somadattasomadevarSi AkrozaparISahe (12) arjunamAlI vadhaparIghahe (13) skandakaH yAcanAparISahe (14) baladevaH alAbhaparISahe (15) laukikodAharaNam daNdaNakumAraH rogaparISahe (16) kAlavezikakumAraH tRNasparzaparISahe (17) bhadrarSiH . jallaparISahe (18) sunando baNim satkAraparISahe (19) indradattapurohitaH prazAparISahe (20) sAgaramuniH arrrrrrrrrrrrrrrr 115 117 77 79 22 23 118 118 2 81 24 83 24 85 24 // 359 // 89 26 Jain Education Internal For Privale & Personal use only
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55000 dRSTAntAGgaH 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 ** 4. 1 42. *r 44 45 dRSTAntaviSayaH dRSTAntanAma ajJAnaparISahe (21) dvo bhrAtaro (11) darzana atrANe dhanasyAnarthatve dhanArtha svakRtakarmaNi vittasyAtrANatve sadA jAmatatve lAbha yAvaccharIratve svAtantra svAtantre pramAde apramAde arthAta narakAye avidyayA duHkhatve raso bhogAnAM tucchave 33 pAdAcAryaH ahano malaH caura: AbhIrIvaJcakaH dinaH agaDadattaH maNDikacaura: kulako brAhmaNI vaNi mahilA ajApAlarAjaputraH dramakaH dramakaH urabhraH kAkiNI AmraH adhyayanam 2 gAthA 91 93 115 116 118 119 120 121 122 124 124 135 149 160 178 188 188 patram 27 27 33 34 35 35 36 36 37 37 37 40 43 45 49 51 52 paGktiH 1 18 24 13 6 19 23 7 21 26 20 14 17 16 23 2 pAiyaTIkApatram 129 133 192 206 209 213 213 218 223 225 225 244 250 262 272 276 277 *******
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ dRSTAntAGka: adhyayanam gAthA patram paGktiH 46 pAiyaTIkApatram 279 287 uttarA0 avaNiH 47 208 parizi. 228 61 10 355 // 360 // dRSTAntAnAmanukramaH dRSTAntaviSayaH dRSTAntanAma manuSyatvaprAptau mUlacchedAdiH nirlobhatve kapila: nilebhitve pUjAyo namirAjA tapaHsamRddhI harikeziH nidAnadoSe citrasaMbhUtiH nirnidAnatayAM guNatve iSukAraH bhogarddhityAge saJjayaH niSpatikarmatve mRgAputraH anAthatve saMyatamuniH viviktacAritve samudrapAlikaH caraNe dhRtimatyA rathanemiH cittavipluto kezigautamaH brAguNatve jayaghoSaH 548 135 601 146 699 16. 759 709 783 176 832 183 948 202 472 482 497 // 360 // 522 Sain Education International For Privale & Personal use only
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ * + nAnA zrIuttarAdhyAyanAvapUrNI dazamaM pariziSTam zrImaduttarAdhyayanasUtrasya zrImajjJAnasAgaramarikRtAvacUreH aadibhaagH|| saMjogA0 // 1 // saMjo( yo )gAt-mAtrAdikaSAyAdibAhyAbhyantarabhedAt vividhaiH prakAraH jJAnabhAvanAdibhiH, prakarSaNa parIsavahAdasAhanNutAlakSaNana muktasya vinayamalatvAd dharmasyAdAvadhyayanam , sAdhvAcAraM abhyutthAnAdikaM vA vinaya prAdaHkAraNyAma, AnupUrdhyA tRtIyArtha dvitIyA, zRNuteti-zroturabhimukhIkaraNama, parAGmukhamapi ziSyaM vodhato vakturlAbha iti sUcitam , me-mama kathayato (iti) gamyam // 1 // vinayaM dharmidvAreNAha-ANANi // 2 // AjJA-bhagavaduktAgamarUpA tasyA nirdeza:utsagopavAdAbhyAM pratipAdanam , yadvA AjJA-saumya ! iMdaM karvida mA veti guruvacastasyA nirdeza; idamityameva karomIti nizcayastatkaraH, gurUNAmupapAto-dRgvAcoviSayadezAvasthAnama iGgitaM-pravRttimUcakamISadmazira kampAdi sUkSmadhIgamyam , AkAra: sthUladhIgamyaH prasthAnAdivyajako digavalokanAdi tau arthAda garugatau samyakprakaga jAnAti, iGgitAkArasamprajJaH // 2 // pA avinaya dhrmidvaarennaah-aannaa'nni||3|| pratyanIkaH. atattvajJaH, avinItaH, kUlavAlakavat ghaTAntena / / 3 / / asya dApamAhaGI jahA sunnii0||4|| zunIti svInirdezo'tyantakatsArthaH pratIkIrNA sarvAvayavakatsopadarzakaH, niSkAsyate sarvato gRhAdeH, ke-%956 5644) utta0 61 For Private & Personal use only
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.10 jJAnasAgara ava0 adibhAga: na % % - duSTa-rAgAdyupahataM, zIlaM-svabhAvo yasya sukhameveha paralokApakAritayA itarasya mukharo vA, niSkAzyate kulagaNAdeH asambaddhabhASI uttarA0 // 4 // tatra kathamasau pravattate ? ucyate-kaNakuMDagaM0 // 5 // kaNAstandulAH, teSAM tanmizra vA, kuNDaka-kaNizaM gartA zUkaro | yathetigamyam , prastAvAta zubham , mRgo'jJAnatvAd avinIta iti // 5 // uktopasaMhArapUrva kRtyopdeshmaah||361|| sunniaa0|| 6 // zrutvA abhAva-natraH ku. sArthatvAdazubhabhAvaM sarvato niSkAzanarUpam , prAkRtatvAt zunyA iva, zUkaropamasya narasya AtmAnamAtmaneveti gamyate // 6 // tamhA0 // 7 // eSayetkuryAt / yato vinayAcchIlaM pratilabhet-prApnuyAt . buddhAnAma-AcAryAdInAM putra iva putraH, niyAgaH-mokSastadarthI san kutazcid gaNAdeH // 7 // kathaM vinaya eSayitavya | ityAha-nisaMte // 8 // nitarAM zAntaH antaH krodhatyAgena bahizca prazAntAkAratayA niHzAntaH syAt , tathA mukhArimukharo vA asana, arthayuktAni heyopAdeyAbhidhAyakAni arthAd AgamavacAMsi nirarthakAni DitthaDavitthAdIni, yadvA vaizyika-vAtsyAyanAdIni svIkathAdIni vA, tuH-punaraye nizAntaH ityanena prazamanAdibhiH upalakSaNatvAddarzanasyeti, darzanavinayaH, zeSeNa zrRtajJAnazikSAbhidhAyinA jJAnadarzanavinayaH / / 8 / / kathaM punaH zikSate ityAha-aNu0 // 9 // kSudraiH cAlaiH zIlahInairvA pArzvasthAdibhiH kroDAM cAntyAkSarikAprahelikAdAnAdirUpAm // 9 // punaranyathA vinayamAha-mA0 // 10 // canDa:-krodhaH tazAdanRta-alIkabhASaNaM caNDAlIkaM bhayAlIkAdyupalakSaNametat , yadvA caNDAlajAtau bhavaM cANDAlikaM karma, athavA'caNDa ! * saumyAlIkaM guruvacanaM Agamamiveti gamyate, mA kArSIH lapet-bhASeta bahvAlApanAt dhyAnAdhyayanavAtakSobhAdisaMbhavAt , kAla AdyapauruSyAdistenAdhItya, pracchannAyupalakSaNamatet , tato'dhyayanAnantaraM dhyAyet-cintayet , ekaka iti bhAvato rAgAdirahito, % % // 361 // For Private & Personal use only jainesbrary.org
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravyatasta viviktazayyAdisthaH, itthaM hi acaNDAlIkakaraNAdyanutthAnam , adhItArthasthirIkaraNaM ca kRtaM syAt , atra pAdatrayeNa vAgyaptiruktA, dhyAyediti manogu0, pAThAntarakhyAkhyAdvayena tu kAyaguptiH, etAzca cAritrAntargatA eveti dezatazcAritravinayAbhi dhAnama // 10 // evaM kRtyAkRtyavidhiniSedhata uktaH, kadAcittadviparyaye kiMkAyamityAha Ahacca0 // 11 // Ahatya--kadAcit , kaTTa-kRtyA na nihavIta, iya( aya)marthaH kathaJcitparaH pratItamapratIta vA / manaHzalyamAlocayet satyam, anena tapovinayamAha // 11 // yadeva gurUpadezastadaiva pravartitavyaM ceti nAnyatheti zaGkApanodAyAhamAgaliya0 // 12 // galyazvaH avinItAzvaH, sa iva kazaM-kazAprahAraM vacanaM-pravRttiviSayam , ivasya bhinnakramatvAdAkIrNovinItaH sa cehAzvaH sa iva, suziSyo gurorAkArAdi dRSTvA pApakamanuSThAnaM parivarjayet // 12 // galyAkIrNatulyaigurau kopaprasAdane'pi kriyate ata Aha-aNA0 // 13 / / anAzritAH--na A-samantAt zRNvanti guruvacaM (caH) iti prativaco'dAnAt sthUlamanipaNaM vaco eSAM te, mRdamapi-akopanamapi laghu-zIghram , dakSasya bhAvo dAkSyam-apravilambitakAritvaM tenopapetAH prasAdayeyaH te ziSyA darAzrayamapi gurum // 13 // kathaM pungurucittmnugmniiyminyaah-naapu0| 94 // dhArayenmanasIti zeSaH / ivApyogamyatvAt priya mitra-iSTamiva apriyamapi-karNakaTutayA'niSTamapi guruvaca iti gamyam // 14 // krodhAsatyatAkAraNAdibhirAtmadamanopAya uktaH, tatra ca bAyadhapi damanIyeSu satsu kimiti tasyaiva damanopAya uddizyate ? kiMvA damane phalamiti atrocyate-apA0 // 15 // hai Atmaiva durdamaH taddamane damitA eva bAhyadamanIyAH / / 15 / / kiM punaH paribhAvayannAtmAnaM damayedityAha-- br0||16|| varaM-pradhAnaM me AtmA tadAdhArarUpairvA dehaH, mA'haM paraiH-AtmavyatiriktaiH damaMtotti-damitaH-kheditaH / For Privale & Personal Use Only Sain Education Internal finelibrary.org
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 uttarA. avacUrNiH + // 362 // parizi.10 vadhaiH-lakuTAditADanaH // 16 // ganavatyAtmaka pratirUpavinayamAha-paDi0 // 17 // pratyanIkamiti pratyanIkatvaM buddhAnAgurUNAM vAcA kiM tvamapi ki jAnISe ? ityevaMrUpayA, athavA karmaNA-karacaraNasparzanAdinA, AviH-janasamakSaM rahasyekAnte // 17 // 1 jJAna sAgara punaH zuzraNAmAtmakaM tamevAha--Na pkv0||18|| pakSataH upavezane tatpaGaktisamAvezataH tatsAmyApAdanenAvinayabhAvAt agrato dibhAga: bandakajanasya gurumukhAvIkSaNAdinAprItibhAvAta , naiva, kRtyAnAM-AcAryAdInAM pRSThato mukhAdarzane dvayorapi rasavattAbhAvAt na yujyAt-saMghaTTayet uruNA-Atmoyena, uru-gurusambandhinam , upalakSaNaM ca zepAgasparzaparihArasya, zayane zayita AsIno vA, na pratizRNuyAt , kiMvA tyAgA, icchAmo'nuziSTimiti vadeta // 18 // punstmevaah--nev0| 19 // pakSapiNDaM vA--bAhudvayakAyapiNDAtmakaM, pAdau prasAritau vA'pi kRtveti zeSaH, na tiSTheta gurUNAmantike, ucitapradeze'pi // 19 // Aya0 // 20 // AcAryAdi| bhirvyAkRtaH--zabditaH, prasAdo'yaM yadanyasadbhAve'pi mAmAdizanti, gurava iti prekSituM zIlamasyeti prasAdaprekSI // 20 // Ala. // 21 // A-Ipallapati-badati, lapati vAraMvAraM, kadAcidapi, vyAkhyAnAdivyAkulatAyAmapi, yato-yatnavAn , 151 jattaM-yattu yadAdizati tat pratizRNuyAd-avazyaM vidheyatayA'bhyupagacchet // 21 // aas0|| 22 // na pRcchate sUtrAdikam , utkaTako muktAsanaH kAraNato vA pAdapuJchanAdigataH / prakRSTa-bhAvAnvitatayA'alipuTamasyeti // 22 // kRtyamAha-evaM0 // 23 // yathAzrutaM gurubhyaH // 23 // ziSyasya vAgvinayamAha-susaM0 // 24 // avadhAriNImevAtmikAM vAcaM, kiMbahunA bhASAdoSamazeSamapi mAyAM vA krodhAdIMzca // 24 // kiMca-na l0|| 25 // marmagaM vacana miti sarvatra zeSaH, cAntareNa vA vinA vA prayojana, 18 // 362 / / pRSTaviSayatvAdasya na paunaruktyaM, bhASAdoSaM anena / // 25 // upAdhikRtadoSatyAgamAha Jain Education Altional ainelibrary.org
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ LA sama0 // 26 // sama-samareSu-kharakuTI' upalakSaNatvAdasyAneSvapi nIcAspadeSu, gRheSu sandhipu-gRhadvayAntarAleSu rAjamArgAdau, eko-asahAya ekayA striyA sAddhaM nava tiSThet saMlapenneva [ uddha sthAnAsthAnaM bhavet ] na saMlapettayaiva saha saMbhASa na kuryAt // 26 // gurUbhiH zikSito yatkuryAttadAha-jaM me0 : 27 // zItena-sopacAravacasA, lAbho-aprAptArthaprAptirUpo yanmAM doSakAriNamamI zAsayantIti, prekSya-Alocya, prayatastatpatizRNuyAt kAryatayA'GgIkuryAt // 27 // kiM gurUktamapi kasyacidanyathA syAdityAha-anu0 // 28 // upAye-mRdaparuSabhASaNAdau bhavamaupAya, duSkRtasya codanaM-preraNaM hA! kimidamityAcaritamiti, gurukRtaM hitaM-ihaparalokopakAri, tadanuzAsanaM manyate prAjJaH // 28 // etadevAha-hiye. // 29 // anuzAsana-gurukRtaM manyantaH zeSaH, zAntiH zuddhiH-AzayavizuddhatA tatkara, tatkaraM jJAnAdiguNasthAnam // 29 // Asa0 // 30 // uvacidvijA-upavizet anucce-dravyato nIce bhAvataH svalpamUlyAdau. gurvAsanAditi gamyate, akuceaspandamAne sthire-samapAdapratiSTite IdRze'pyAsane alpotthAyI-prayojane'pi na punaH punaH, nirutthAyI-nimittaM vinA, atha alpasyandanaH karAdibhiralpameva calan // 30 // caraNabinayAtmikapaNAmAha kAleNa. // 31 // saptamyarthe tRtIyA kAle-prastAve niSkAmeta-gaccheta tathA kAle ca pratikrAmet-pratinivartata bhikSATanAdi akAlaM-takriyAyA asamayam , kAle pratyuyekSaNAdisambandhini, kAlaM-tatkAlocitaM kriyAkANDaM samAcareta kuryAt // 31 // nirgatazca yatkuryAttadAha-pari0 // 32 // paripATayAM bhoktamupaviSTaH puruSapakRtyAM na tiSThed . aprItyadRSTakalyANakAdidoSasaMbhavAta datta-dAnaM tasmin gRhiNA dIyamAne epaNAM-tadgatadoSAnveSaNAtmakAM cared-Aseveta, anena grahaNaSa For Private & Personal use only T ES-5E Jain Education Interational
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 26-- uttarA0 NoktA, pratibimba-cirantanamunInAM yadapaM tena patadgrahAdidhAraNAtmakena, na tu paratIrthikavacchatrAdivibhUSaNAtmakena, epayitvAavacUrNiH gaveSayitvA, anena gaveSaNoktA, grAsaSaNAmAha-mitaM, atibhojanAta svAdhyAyavidhAtAdidoSasaMbhavAt , kAlena-" namukkAreNa khAnasAgara pArite "tyAdizrutoktarastAvena, adratAvilambitarUpeNa vAna bhakSayeda-bhuJjIta // 32 // yatrAnyabhikSuH saMbhavastatra vidhimAha apa0 // 363 // nAi0 // 33 // nAtidUre tiSThet tatra nirgamAvagamaprasaMgAta / eSaNAzuddhathasaMbhavAccAnAsanne tatra puropaviSTasya bhikSura- 14/ adi gaH prItiprasakteH. nA'nyeSAM bhikSakApekSayA gRhiNAM cakSaHsparzaH, kintu viviktapradezasthau ekaH purApraviSTopari dveSarahitaH, nAtikrAmed-pravizet // 33 // nAia0 // 34 // ucce-mAlAdau, nIce-bhUmigRhAdau tadupakSepanikSepanirIkSaNAbhAvAt , dAyakApAyasaMbhavAcca AsannAdUrayojugupsAzaGkaSaNAzuddhathasaMbhavAdayo doSAH // 34 // appapANe // 35 // alpA-pravidyamAnaH prANino || yasmiMstasmin avasthitAgantukajanturahite upAzrayAdau, tathA'lpavIje upalakSaNatvAta sabakendriyarahite praticchanne-sampAtima- 11 ( satvarakSAthe, saMvRte-pAzvataH kaTakuDayAdinA saGkaTadvAre anyathA dInAdiyAcane dAnAdAnayoH puNyavandhanadveSAdidarzanAta samaka-anyasAdhubhinatvekAkyeva rasalampaTatayA, jayaMti-yatamAnaH // 35 // vAgyatanAmAha-- sukaDaMti0 // 36 // sukRtamannAdi, supakvaM-ghRtapUrNAdi. succhinna-zAkAdi, suhRtaM-tasya tiktAdiprakramAtsubhRtaM ghRtAdi sktusuupaado| suniSThita-atizayena niSThA-rasaprakarSAtmikAM gatam , sulahitti sabairapi rasAdibhiH zobhana, yadvA | suSTukRtaM yadanenArAteH pratikRtam , supasva-mAMsAdi, succhinno'yaM nyagrodhAdi, sukRtaM-kadaryasya dhanam , sumRto'yaM pratyanIkaH // 363 // 4] suniSThito'yaM prAsAdAdiH, suladvitti-gajAdiH, niravayaM tu sukatamanena dharmadhyAnAdItyAdi vadet // 36 / / suvinIteta OM Jain Education rational For Private & Personal use only d jainelibrary.org
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 409 IN| ropadezadAnato yadguroH syAttadAha-ramae0 // 37 // ramate-abhiratimAn bhavati paNDitAna-vinItaziSyAn zAsan-AjJApayan kathaMcitpramAdaskhalite ziSyayana, gururiti zeSaH, hayamiva bhadra-kalyANAvaha vAhaka:-azvandamaH bAla-ajJa, zrAmyati zAsan galimazvamiva vAhakaH // 37 // bAlAbhisandhimAha-khaDDu0 // 38 // khaDDukA:-baTakkarAH, vadhaiH-daNDikAdibhiH, * tataH khaDDukAdaya eva mama nAparaM kiMcit samIhitamastIti cintayan kalyANamanuzAsatamAcArya pApadRSTiH manyate // 38 // vinItAbhisandhimAha-putto0 // 39 // arthasya gamyatvAtputra iva me ityAdi buddhayA bhrAtA jJAtirityAcAryo mAmanuzAstIti sAdhuH suziSyaH, kalyANahetumAcAryamanuzAsanaM vA manyate, pApadRSTistu kuziSyaH punarAtmAnaM 'sAsaMti zAsyamAnaM dAsamiva manyate // 39 // vinayasarvasvamAha- kovae0 // 40 // AcAryamupalakSaNatvAdaparamapi vinayAI AtmAnamapi gurubhiratibhASaNAdinA'nuziSyamANaM kathaMcitsakopitAyAmapi buddhopaghAtItyAcAryopaghAtakanna syAt , dopodbhAvakatayA vyathopajanakaM vacanameva bhAvatastu taddoSagaveSako gurUNAM na syAt // 40 // kathaMcitkupite kRtyamAha Ayariya0 // 41 // pratItyutpAdakaM vacaH prAtItikaM tena prasAdayet , yadvA prItyA sAmnaiva, na bhedadaNDAdyupadarzanena, ISEASI vidhyApayet kathaMcidIritakopAnalamapyupazAmayeta , vidhyApayana vadeta-yathedaM kSamitavyaM na punaritthamAcariSyAmi // 41 / / AcAryakopa eva na syAttathAha-dhamma0 // 42 // yattadonityAbhisambandhAtsubbyatyayAcca dharmeNa-kSAntyAdinArjito buddharAcaritazca LIP yo vyavahAro-yatikartavyatArUpaH tam , Acarana-kurvan vizeSeNApaharati pApakarmeti vyavahArastaM garhA-avinIto'yamityeva84.10X face vidhAmanabhigacchati yatiH // 42 // ki bahanA-maNo0 // 43 // vAkyagataM kRtyaM tata-manogatAdikRtya parigRhya-aGgIkRtya Jain Education intolanal For Private & Personal use only lainelibrary.org
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 * parizi.10 uttarA avacUrNiH ava0 avibhAga * % vAcA idamitthaM karomItyAtmikayA. karmaNA-kriyayA, tadupapAdayet vidadhIta // 43 // vitte. // 44 // vitta-vinayAdi guNaiH prasiddhaH, acodita eva gurukRtyeSu pravartate, nityaM svayaM pravatamAno'pi prerito'nuzayavAnapi syAditya-kSipraM bhavati, sati zobhane prerayitari, gurau, kSiprameva kRtyeSu pravartate nAnuzayAdvilambitamevetyarthaH, yathopadiSTaM sukRtaM yathA syAdevaM kRtyAni karoti / / 44 / / upasahattumAha-vA0 // 45 // jJAtvA-anantaroktamadhyayanArtha ( gamayati ) namati-tattatkRtyakaraNaM prati prahvIbhavati, tadguNaM vaktumAha-loe0, tathA sa eva bhavati kRtyAnAm-ucitAnuSThAnAnAM zaraNaM-Azrayo bhUtAnAM-prANinAM jagatIpRthvI yathA // 45 // pUjyaprasAdanaphalamAha pujjA0 // 46 / / pUjyA-AcAryAdayaH prasIdanti tuSyanti, pUrva-vAcanAdikAlAdArato na tu vAcanAdikAla eva, saMstutA vinayavipayitvena paricetAH lambhayiSyanti, artho-mokSaH prayojanamasyetyAthikaM, zrutaM-aGgopAGgAdi // 46 // zrutAvAptastasyaihikaphalamAha-sa puja0 // 47 // sa ziSyaH pUjyaM zlAdhya zAstramasyeti pUjyazAH, suvinIto-tivinItaH saMzayo yasya saH, manasaH prastAvAd guruzaktasya rucirasmin , satkarma-yatikriyA tasyAH, sampadopalakSitastiSThati, tapasaH samAcArI | samAcaraNaM samAdhizcetasaH svAsthyaM tAbhyAM saMvRto niruddhAzravaH, mahatI dyutiH tapodIptistejolezyA vA yasyati mahAdyutibhavati, pAlayitvA // 47 // asyaivaihikamAmuSmikaM ca phalamAha-sa deva0 // 48 // vinItavinayaH raktazukre eva lapaM tatpUrvaka alparato lavasaptamAdiralparajA yA iti parisamAptau / evamarthe vA bravImi iti gurUpadezataH, ityukto anugamaH // 48 // // iti prathamamadhyayanam // %%% % % % ar Jain Education L ional For Privale & Personal use only R ainelibrary.org
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ anantarAdhyayane vinaya uktaH, sa ca ki svasthAnasthaireva kArya uta parISadAkulitairapi ? ubhayAvasthairapIti brUmaH nanu tarhi keDamI parISahAH ? ityanena sambandhenAyAtasyAdhyayanasyA disUtramAha sUrya0 | sUtra 1 / zrutaM me - mayA AyuSmanniti sudharmasvAmI jambUsvAminaM pratyAha- kiM tat zrutamityAha tena bhuvanapratItena bhagavataivamAkhyAtam, ihaiva - jinapravacana eva 22 parIpahAH santi, praveditA - prakarSeNa svayaM jJAtAH, anena nAnyataH puruSavizeSAdapauruSeyAgamAdvaite idda gatAH, yAniti parIpahAn, bhikSuH zrutvA gurusamIpe jJAtvA yathAvadavabuddhaya, jilA punaH punaH abhyAsena paricitAn kRtvA, abhibhUya - sarvathA tatsAmarthyamupahatya, bhikSAcapayAM bhikSATane paritrajan, udIryante hi bhikSATane prAyaH parISadAH, ataH spRSTaH parISahaireva no vihanyeta - saMyamadehopaghAtena naiva vinAzaM prApnuyAt, ukta uddezaH evaM pRcchAnirdezAvapi, digacchA - bubhukSA, saivAhAraparipAkAdivAJchAvinivarttanena parIti- sarvaprakAraM sAta iti parIpahaH, acela - belAbhAvo jinakalpikAdInAM anyeSAM tu bhinnamalpamUlyaM ca celamapyacelaM, arati-saMyame dhRtiH, caryA grAmAnugrAmaM viharaNAtmikA, niSedhaH pApakarmaNAM gamanAdikriyAyAzca sa prayojanamasyA iti naiSedhikI svAdhyAyabhUmiH, jallo-malaH, satkAro - vastrAdipUjanaM puraskAro'bhyutthAnAsanAdisampAdanam, darzanaM samyagdarzanaM tadevAnyamatazravaNe'pi pariSadyamANaM - nicalacittatayA ghAmAgaM parISadaH - nAmataH parIvahAnuktvA svarUpato'bhidhitsuH sambandhArthamAha pari0 / / 49 / / pravibhaktiH pRtharu praveditA-prarUpitA tAM parame ! bhavatAM zRta me mamodAharataH // 1 // 49 // digiM0 // 50 // bubhukSAvyApte dehe satisthAna saMstitisthAmavAn na chindyAtsvayaM Jain Education Intional . ainelibrary.org
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 na chedayedvA anyaiH, phalAdikaM, tathA na pacetsvayaM, na cAnthaiH pAcayed upalakSaNatvAcca nAnyaM chindantaM pacantaM vA'numanyeta tata eva parizi.10 pani avacUrNiHcana svayaM krINIyAt (nApi krApayet )na cAnya krINantamanumanyeta, chedasya hananopalakSaNatvAt kSutpIDito'pi na navakoTIzuddhibAdhAM vidhatte / kiM ca // 2 // 50 // mAnasAgara // 365 // ava0 kAlI0 // 51 // kAkajaGghA tasyAH parvANi sthUrANi madhyAni ca tanUni syustataH kAlIparvANi ca, parvANi- adibhAga: jAnukUmerAdIni yeSu tAni kAlIparvANi, tathAvidharaGgaiH samyakAsate - tapaHzriyA dIpyate iti kAlIparvAGgasaMkAzaH, dhamanayaH-6 zirAstAbhiH santato vyAptaH, evaMvidhAvastho'pi mAtrajJo, azyata iti azanam , adInamanAzcaret saMyamAvAni, ayamarthaH kSudhito'pi zuddhamapyAhAramavApya laulyato'timAtropayogI sadaprAptau vA adainyavAn // 3 // 51 // AhArArtha paryaTat pipAsA syAdatastatparISahamAha-tao0 // 52 / / 'tata' iti kSuptarIpahAt 'tako' vA bhikSuH spRSTaH-abhidrutaH pipAsayA jugupmI, sAmarthyAdanAcArasya, lajjayA samyagyatate kRtyaM pratyATato bhavatIti lajjAsaMyataH vikRtasya-vahvayAdinA vikAraM nItasya prAsukasyetyarthaH prakramAdadakasya, caturyorthe dvitIyA, tatazceSaNAya-gaveSaNArtha caret kuleSu paryaTet / / 4 // 52 // kathamityAha-chinnAH // 53 // chinnaH-apagataH ApAtaH anyato'nyata AgamanAtmako janasya yeSu te chinnApAtaH, viviktA ityarthaH, teSu pathiSu gacchan parizuSkamukhazcAdInazca, taM 'tRparISahaM' titikSeta-saheta, nadyAM kSullakavat // 5 // 53 // kSutapipAsAsahanakarSitatanonitarAM zItakAle zItasambhava iti tatparIpahamAha-caraMtaM // 54 // carantamiti grAmAnugrAma muktipathe vA brajantam , viratama--agnisamArambhAdeH, rUkSaM snAnasnigdhabhojanAdityAgena, zItaM spRzati, 'ekadeti zItakAlAdau, velA svAdhyAyAdisamayAtmikA / Sain Education W ational For Private & Personal use only
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAmatikramya shiitaatto'hmiti na gacchetsthAnAntaram , jinazAsanaM anya jIpa anyazca dehA, narakAdiSu anubhUtapUrvAstIvazItavedanA jIvairityAdikam // 6 // 54 // anyacca-Na me0 // 55 // nivAryate zItAdyaneneti nivAraNa-saudhAdi, chavitrANaM-- vastrakambalAdi, iti ahaM agniM seve'dhunA // AlayadvAraM, tatra 'nAtivelaM munirgacchedi 'tyAdi sUcitaM dRSTAntamAharAjagRhe catvAro vayasyA vaNijaH zrIbhadrabAhugurvante pravajya zrutaM bahvadhotyaikipratimAM pratipannAH viharantastatraveyuH, tadA hemanta AsItta ca bhikSAbhojanamAdhAya tRtIyapauruSyAM nyavartanta, purAtpRthakpRthagupayAtAM teSAM ekasya caramapauruSI vaibhAragiriguhAdvAre'vagADhA, tatravAsAvAsthAt , purodyAne dvitIyasya, tRtIyasyodyAnasamIpe, caturthasya purAbhyaNe, tatra guhAsannasthaH so mahAzItavya-la thitte rajanyAM AdyayAma eva mRtaH, udyAnastho dvitIye, udyAnAsannastRtIye, tuyaH purAsanne'lpazItatvena caturthe, sA'pi samAdhinA vipadya bhI jagmurdivam / / 7 // 55 // zItavipakSabhUtamuSNamiti tatparIpahamAha usi0 // 56 / / uSNaM-uSNasparzavad bhUzilAdi tena paritApaH uSNaparitApasteta, tathA paridAhena-bahiH svedamalAmyAM vahinA vA antazca tRSAjanitadAhasvarUpeNa tarjito--'tyantapIDitaH, tathA grISme vA zabdAt zaradi paritApena ravikirAdijanitena tarjitaH sAta-sukhahetuM prati na paridevet , hA kadA zItAMzuzItAdi bhAvi // 8 // 56 // upadezAntaramAha-uNhA0 // 57 / / medhAvI-maryAdAnativartI, gAtraM na pariSiJcat-na sUkSmodakavindubhiH, na vIjayecca tAlavRntAdinAtmAnam // 9 // 57 // uSNaparISahe dRSTAntamAha-tagarApuryAmA gAdahanmitrAcAryaH, tatyAca dato vaNim bhadrAbhAryA''hannakasutayutaHprAvajansamarthamapi putram [prasnAna bhramayate] pitA'bhISTAhArazca puSNAti, sAdhayo'nye tadaprItibhItyA kimapi na kathayanti, anyadA datte divaM gate kSullaH zucaM Jain Education Intel nelibrary.org
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA II kurvannannamAnIya 2 dvivAgi dinAni bhojate. athAnyadAmuninA sahAvatArito bhikSAkRte, tadA bAdaM nidAgho vartate, sukumAratanutve parizi.10 avacUrNiH B nAsau dahyamAnena UrdhvamadhaHsAkaM tApena zarIre svedena mukhe ca tRSAkulo vAtAyanachAyAyAmupAgataH, udArazarIraM dRSTvA proSitapriyA | dhanADhayavaNigbhAryA vAtAyanasthA'dhyupayannA, sAdhu svadomyA''kArya kaH samiti praccha, sAdhunA prayaccha bhikSAm ,' ityukte 4 jJAnasAgara any // 366 // modakAn pradAyoktastayA. kiM tvayA vrataM jagRhe ? sukhahetorityukte tena pazcime vayasi karyAd vratamadhunA mayA sAI bhogAn va adibhAgaH bhukSva ityuktaH, uSNena bhanaH prapede tacaH, sAdhataM pratIkSamAgonyavidhAgatya gurUgAmakathayat , gurUNA sAdhUn praSya gaveSito na dRSTaH, tasya mAtA yatinI putramohAdvikalA'jani, anyadA DimbhaparivRttAM-'hArhannaka ! annaka ! kvAsi' iti cilAparAM gavAkSasthastAM dadarza svamAtaram , upalakSyAcintayad-adhanyo'smi ambAyA duHkhAbdhI svasya bhAvaM prekSya, Agatya tatpAdayoH papAta, taM prekSya svasthA jAtA, tatpRSTaH sacaritramakathayat , ambayA sambodhya batAyAbhyarthitaH, sa prAha-pApakarmAhamasaha saMyama karta paraM karomyanazanam , bhavatyevam , mAsaMyato bhUH, ityukte ambayA taptazilAyAM pAdapopagamena kSaNAduSNena vilIno navanItavat surazcAbhavat // ugaM pronme tadanantaraM ca varSA, tatra dezAdi iti tatpariSahamAha-TTho0 // 58 // daMzamazaH, alagatvAd yukAdibhidha samare 'ti sama eva tadagaNanayA vAzabda // 666 // | ivAthai sa ca bhinnakramatvAnnAga iva-hastIva zUraH parAkramavAn, yadvA yodhastadvadabhihanyAta , paraM-zatrum / ayamoM-yathA zUraH karI yathA vA yodhaH zaraistudyamAno'pi tadagaNanayA raNazirasi zatran jayati evamayamapi dezAvastubamAno'pi bhAvazatrukrodhAdikaM jayet // 10 // 58 // kathamityAha-Na // 59 // na saMtrasata nodvijeta dezAdibhiH, na nivArayetAn , tudato Reck JainEducation For Privale & Personal use only ininelibrary.org
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 5 SCRECR6-1561-56 | mA bhUdantarAyo mano'pi na pradUSayet , kintu ' uvehetti' upekSeta-audAsInyena pazyet , na hanyAtmANino bhunAnAn / da mAMsazoNitam // 11 // 59 // spRSTo daMzamazakairiti dRSTAntamAha campAyAM jitazatrunRpasya putraH sumanabhadro yuvarAjaH, dharmaghoSasyAntike pravajyaikAkitvavihAreNa viharannanyadA zaradi yatrAstamito vA (sUryaH) sakRdaTavyAM pratimAsthito mazakaiH khAdyamAnaH pItazoNitaH tasyAmeva rAtrau divamagAt / acelaH saMstaistudyamAno vastrAdyanveSaNaparo na syaadityevaacelp0-pri0||60|| parijIgaiH varIbhaviSyAmi, acelaka iti celavikalo' lpabhAvitvAdeSAmiti, sacelako bhaviSyAmIti, parijINa va mAM kazcidvaryANi dAsyatIti bhikSuna cintayet // 12 // 6 // * ega0 // 13 // ekadA jinakalpapratipattau sthavirakalpe'pi durlabhavastrAdau vA sati vA celaM vinA varSAdinimitta aprAvaraNena jorNAdivatratayA vA celakaH, etadityavasthaucityena sacelatvamacelatvaM ca dharmAya hitaM jJAtvA, tatrAcelakasya dharmahitasvamalpapratyupekSAdibhiH, sacelakasya tu agnyAdyArambhanivArakatvena, zItAdipIDitasya kiM me zaraNamiti no paridevayet // 13 // // 61 // acelasya vA pratibaddhavihAriNaH zItAdibhirabhibhUyamAnatvenAratirapyutpadyetatastatparISahamAha-gAmA0 // 62 // grAmo | jigamiSato'nugrAmazca tanmArgAnukUla, iti grAmAnugrAma, nagarAdyapalakSaNamatet 'rIyaMta 'ti viharantam 'anupravizet manasi tamaratisvarUpaM titikSeta-saheta parISaham // 14 // 62 // tatsahanopAyamAha-araI0 // 63 // arati saMyamaviSayAM pRSThataH kRtvA tiraskRtya, virato hiMsAdibhyaH, AtmA rakSato'padhyAnAderanenetyAtmarakSitaH, dhameM Aramate-ratimAn syAditi dharmArAmazvaret saMyamAvani, na punarupannAratirapi apadhyAnA'nuprekSI bhaveta // 15 // 63 // utpannasaMyamAratezca khyabhilASaH syAdatasta ARRIER- 35 utta0 62 Sain Education M For Private Personal use only w.jainelibrary.org t
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ ava0 uttarA0parISahamAha-saMgo0 // 64 // saGgaH eSo vakSyamANaH, yAH kAzcana manuSyAdyAH striyaH, etA hAvabhAvAdibhiH atyantAsakti-parizi.10 avacUrNiH | hatetro manuSyANAm , etadupAdAnaM teSAmeva maithunasaMjJA tirekAt , yasya-yateH etAH-striyaH parijJAtAH, tatra jJaparijJayA'nartha hetutayA viditAH, pratyAkhyAnaparijJayA ca ta eva pratyAkhyAtAH, sukRtaM subbyatyayAttena zrAmaNyamiti // 16 // 64 // ataH jJAnasAgara0 // 367 // ki vidheyamityAha-eva0 // 65 // evamAjJAya buddhathA medhAvI paGkabhUtAH mAlinyahetutvane ca, na tAbhiH-strIbhirvinihanyAdvizeSeNa saMyamajIvita vinAzAtmakenAtizayena taducchedarUpeNAtipAtayedAtmAnam , careddharmAnuSThAnam , AtmagaveSakaH siddhayanveSakaH, AdibhAgaH yathA zrIsthUlabhadreNa strIparISahaH soDha evamanyairapi, na punastatpratisparddhisAdhuvat / / 17 / / 65 // ayaM cakatra vasataH syAdatazcaryA B kAryA iti tatparISahamAha ega0 // 66 // eka:-rAgarahitazcaredapratibaddhavihAreNa eko vA asahAyaH, lADhayati prAsukaipaNIyAhAreNa sAdhuguNA AtmAnaM yApayatIti lADhaH, abhibhUya-nirjitya parISahAn , va punazcared grAme vetyAdi // 18 // 66 // asa0 // 67 // na vidyate samAno'syetyasamAnaH, parigraha-grAmAdikeSu mamatvabuddhathAtmakam , aniketa:-agRhaH, parivrajet-savato viharet , yathA saGgamasthaviraizcaryAparISaho'dhyAsitastathA'nyairapi // 19 // 67 // caryAvannaipedhikIparIpaho'pi zarIrAdiSvapratibaddhenAdhisahanIya iti tamAha-susA0 // 68 // akukkucaH-aziSTaceSTArahito niSIdeva-na ca vitrAsayetparam , zmazAnAdAvagyekako'pyanekabhayAnakopalambhe'pi na svayaM saMbibhIyAt na cAnyaM bhApayet // 20 // 68 // tatropasargotpatau kRtyamAha-tattha0 // 69 // tatra zmazAnAdau se-tasya tiSThata upasargAH saMbhaveyuritizaSaH, tatastAnabhidhArayet kimetairme'calitacatesaH syAditi cintayet , D3 Jain Education national For Privale & Personal use only W w.jainelibrary.org
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - hA zaGkAbhito'nyad AsanaM--sthAnam // 21 // 69 // naiSedhikItazca svAdhyAyAdikRtvA zayyAM pratinivartetAtastatparIpahamAha6 uccA0 // 70 // uccA-zItAtaparakSaNAdiguNairUtkRSTAH, tadviparItAstvavacAstAbhiH, sthAmavAn-zItAdisahanaM prati sAmarthyava | nAtivelAM-maryAdAM samatArUpAM, harSaviSAdAdinA na vihanyAt-nAtilaGghayet // 22 // 70 // kiM tatkuryAdityAha-- | pai0 // 71 // pairikaM--svathAdyabhAvena viviktaM upAzrayaM labdhA kalyANaM-zobhanamathavA'zubhaM, ki ? na kiMcit sukha | duHkhaM ceti gamyate, ekarAtra kariSyati ? zubho'zubho veti, tatropAzraye'dhyAsIta sukhaM duHkhaM vAdhisaheta, jinApekSaM caikarAtrami8 tarAyekSayA katipayA rAtrayaH // 23 / / 71 // zagyAsthitasya tayAvidhazayyAtaro'nyo vA krozedatastatparISahamAha--ako0 // // 72 // tesiM' ti subbyatyayAnna tasmai pratisajvaleta, sadRzo bhavati sajvalan bAlAnAm-ajJAnAM // 24 // 72 // 6 kRtyopadezamAha--soccA0 // 73 // paruSAH--karkazAH mandasattvAnAM dhRti dArayantIti dAruNAH, grAmaH--indriyagrAmastasya | kaNTakA iva grAmakaNTakAH, tUSNIzIlaH, upekSeta-avadhIrayet paruSabhASA, na tA manasi kuryAt tadbhApiNi dveSAkaraNena // 25 // M // 73 // kazcidAkrozamAtreNAtuSyan vadhamapi kuryAditi vadhaparIpahamAha--haA0 // 74 // hataH-yaSTayAdibhistADitaH, titikSA kSamA vicintayet , yathA kSamAmUla eva yatidharma iti // 26 // 74 // prakArAntareNAha-samaNaM0 // 75 // zAzvatatvAjIvasya, skandakAcArya ziSyANAM jJAtam // 27 // 75 // parairabhihatasya yateryAcitameva sarva syAditi yAzcAparIpahamAha--dukaraM0 // 76 // khalunirupakAriNa iti vizeSa dyotayati. 'bho' ityAmantraNe, sarva-AhAropakaraNAdi, tataH sarvasyApi vastuno yAcanaM duSkaram // 28 // 76 // goyara0 -5 -05- 24 Jain Education rational For Private & Personal use only Fiw.jainelibrary.org
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA avacUrNiH // 368 // 77 // sukhena prasAryate piNDAdigrAhayArthamiti suprasArako naiva, uttaratizabdasya bhinnakramAditi asmAddhetoH zreyAn agAravAsaH parizi.10 tatra na kazcidyAcyate // 29 // 77 // zrIvaladevarSijJAta-yathA sa purAdipraveza niSidhya banAntare yAzcApariSahaM soDhavAn , tathA'nyairapi / yAzcApravRttazca kadAcillAbhAntarAyadoSato na labhetApItyalAbhaparISahamAha-paresu0 // 78 // pareSu-gRhastheSu grAsaM-kavalameSayet, jJAnasAgara ava0 bhojane odanAdau pare siddhe nAnutapyeta, upalakSaNatvAllabdhivAnahamiti na dRSyet // 30 // 78 // kimAlAmbya nAnutapyatetyAha AdibhAgaH aje0 // 79 // adyaivAhaM na labhe 'apiH' sambhAvane, sambhAvyata etat lAbhaH zvaH-AgAmini dine syAd-bhavet upalakSaNaM ca ityanyedhuranyataredhurvA mA vA bhUt , 'paDisaMvikheti-pratisamIkSate-alAbhamAzrityAlocayati, alAbhaH-alAbhaparISahastaM na tarjayati-nAbhibhavati // 31 // 79 // daNDaNakumAravad alAbhaparISahaH soddhvyH|| alAbhAcAntaprAntAzinAM kadAcidrogAH sphurantyatastatparIpahamAha-NacA0 // 80 // utpatitaM-udbhUtaM, duHkhayati iti duHkhaH jvarAdirogastam , duHkhenAH kriyate sma duHkhArttitaH, sthApayet-duHkhArtitatvena calantI sthirIkuryAt prajJA svakarmaphalamevaitaditi taca dhiyaM, spRSTo'pi rAjyamAdibhiH, tatra| prajJAsthApane sati rogotpAte vA adhyAsIta rogajaM duHkham / / 32 / / 80 // tegicchaM // 81 // cikitsA-rogapratikArarUpAM nAbhinandet-nAnumanyeta, ato durApAsta karaNakAraNe, saMcikkhesamAdhinA tiSTet , na kUjitAni kuryAt , AtmAnaM-cAritrAtmAnaM gaveSayatItyAtmagaveSakaH, etad-vakSyamANAM 'khutti khalu-yasmAtsAdhoH zrAmaNyaM yanna kuryAnna kArayet upalakSaNatvAnnAnumanyeta, cikitsAmiti, jinakalpikAdyapekSaM caitat , sthavirAH puSTAlambane kArayantyapi // 32 // 81 // jJAtamAha-mathurAyAM jitazatrunRpo vezyAM kAlAkhyAM dRSTvA tadrUpamohito'varodhe'kSipat " // 368 // viational For Private & Personal use only Kijainelibrary.org
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5*** * tayoH putraH kAlavaizyakaH, tasya svasA mudgazailezena hatazatruNA vyUDhA'sti, anyadA sa gomAyuvAsitaM zrutvA apRcchat pattinaH, keSAmayaM svaraH, tairUce-phairavA ete, ekamAnIyatAmityukte kumAreNa tairAnItaH, sa kumAreNa hanyamAno yaSTayAdibhiH khiliGiti / kurvANo'kAmanirjarayA mRtvA abhRdvathantaraH, kAlo'nyadA sthavirAnte pravRjyakAki vihArI mudgazailamagAt , dRzo rogastasya bAlyAda pyAsIt , tatrAyAtastadA bAr3ha pIDitastena, samyaksahate ca saH, tatsvasA jJAtvA auSadhidalamizritAM bhikSAM dattavatI, tadadhikaraNaM sa vicintya bhaktaM prakhyAti sma, vyantaro jJAtvA bahubAlakayutAM zivAM vidhAya khiliGiti kurvan taM khAdati sma, hatazatrarupasargarakSaNAya svabhaTAnmumoca, yAvatta AsanAsAvadRzyaH syAt , dUrastheSu ca teSu khisiDiti kurvatI khAdati sma muniH, zivAtizca soDhavAn // rogapIDitasya zayanodiSu duHsahastRNasparza iti tatparISahamAha-acega0 // 82 // darbhAditRNeSu | zayAnasyAsInasya vA gAtrasya virAdhanAdi vidAraNA syAt // 34 // 82 // Aya0 // 83 // na sevante AstaraNAyeti / gamyaM, tantujaM vastraM kambalo vA tRNaistarjitAH-nirbhasitAH // 35 // 83 // jJAtamAha-zrAvastyAM jitazatrunRpaputro bhadraH, sa sthavirAnte pravrajyaikatvavihArapratimAM pratipadya vairirAjye kvApi viharananyadA heriko'yamiti bhrAntyA dhRto nRpanaraiH, pRSTo bhagavAna brUte kimapi, anAryaiH kSAreNa takSitvAsitakuzairveSTayitvA muktaH, sa tadvadanAmadhisehe // tRNAni | malinAnyapi kAnicitsyuriti tatsaMparkAtsvedato vizeSeNa jallasaMbhava iti tatparISahamAha-kili0 // 84 // kliSTaMbAdhitaM gAtramasyeti, medhAvI AgamamaryAdAvartI paGkana-svedAmalarUpeNa rajasA tenaiva kAThinyaM gatena pAMzunA vA grISme, vAzabdAccharadi, sAtaM sukhamAzrityeti zeSaH // 36 // 84 // veijaH // 85 // vedayet--saheta, jallajaM duHkham , Arya dharma LE RUG-4 C % E REC Jain Education or For Privale & Personal use only library
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ PERSX . jJAnasAgara ava0 AdikAgaH uttarA bhUtacAritrarUpaM prapanna iti zeSaH / yAvaccharIrasya bhedo-vinAzaH taM maryAdIkRtya // 37 // 85 // jallopaliptazca zucIn avacUrNiH / sakrIyapuraskrIyamANAn dRSTvA tAbhyAM spRhayediti tatparISahamAha-abhi0 // 86 // abhivAdanaM-zironamana-padasparzAdipUrvama bhivAdaye ityAdivacanaM-svAmI rAjAdiH, nimantraNaM-adya bhavadbhibhikSA madgRhe grAhyetyAdirUpaM, ye tAni-abhivAdanAdIni // 369 // pratisevante AgamaniSiddhAnyapi bhajante, na tebhyaH spRhayed-yathA sulabdhajanmAno'mI ya evaM sakriyante // 38 // 86 // aNu // 87 // utkaNThitaH satkArAdiSu zete ityevaMzIla utkazAyI na tathA anutkazAyI, yadvA'nukaSAyI, na satkArAdikamakurvate kupyati, tatsampAto vA nAhaGkAravAn , na vA tadartha chama tatra vA gRddhiM vidhatte, alpeccho-dharmopakaraNamAtrecchA ajJAto-jAtizrutAdibhiH eSati piNDAdItyajJAtaiSI, raseSu nAnugRdhyeta-nAkAkSAM kurvIta, nAnutapyeta , kimetatparityAgenAhamatra pratrajitaH ? iti prajJAvAniti, anenAsatkAriNi ca dveSamakurvatA soDhavyaH // 39 // 87 // pUrvoktaparIpahAn jayato'pi kasyacitprajJotkarSe aparasya tu apakarSe utsekavaiklavyasambhava iti prajJAparISahamAha-se0 // 88 // se-atha upanyAse, nUna-nizcitaM mayA pUrva karmANi, ajJAna:-anavabodhastatphalAni jJAnavaraNIyarUpANItyarthaH, kRtAni-jJAnanindAdibhirupArjitAni, yena hetunA'haM nAbhijAnAmi pRSTaH kenacitkasmiMzvijIvAdau sugame'pi // 40 // 88 // kiM na karmANi tadaiva veditAnItyAha-aha0 // 89 // ayeti vaktavyAntaropanyAse pazcAd-abodhottarakAlam , udIyante karmANyajJAnaphalAni kRtAni, tathAvidhadravyasAcivyAdeva teSAM vipAkadAnAt , tatastadvighAtAyaiva yatnaH kAryoM na tu viSAdaH, evaM AzvAsaya-svasthIkuru AtmAnam , itthaM prajJApakarSe sUtradvayaM vyAkhyAtam , ICI utkarSapakSe tvevaM-karmANi anuSThAnAni jJAnaprazaMsAdIni, jJAnamiha vimarzapUrvako bodhaH, tatphalAni api luptatvAnnApi-puruSo'pya 9k C // 36 Jain Education Bonal ainelibrary.org
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ % % % % bhijAnAmi, athetyutkarSAnantaraM apathyAni-AyatikaTukAni karmANyajJAnaphalAni udeSyanti // 41 // 89 // evamAzvAsayaprajJAvalepAvaliptamAtmAnaM svasthIkuru, prajJAyA jJAnarUpatvAttadvipakSabhUtamajJAnaparIpahamAha-ayamapyajJAnabhAvAbhAvAbhyAM dvidhA, tatra bhAvapakSamAzrityocyate-nira0 // 90 // nirarthake sati vistaH, maithunAt , AzrayAntaraviratAvapi asyopAdAnaM dustyajatvena, susaMvRtaH indriyAdisaMvaraNena, sAkSAditi parisphuTaM nAbhijAnAmi dharma-vastusvabhAvaM kalyANaM-zubham , ayamAzayaH-yadi viratau kazcidarthaH siddhathennavaM mamAjJAnaM bhavet // 42 // 90 / / kadAcitsAmAnyacaryayaiva na phalAvAptirata Aha- . tavo0 // 91 // tapo-bhadrAdiH upadhAnaM--AcAmlAdi AdAya-svIkRtya caritvetyarthaH pratimA mAsikyAdikAM 18 pratipadyamAnasya evamapi savizeSacaryayA'pi 'viharato 'ti aniyataM chAdayatIti chama-jJAnAvaraNAdikama na nivarttate, iti bhikSuH una cintayedityuttareNa yogaH / ajJAnAbhAvapakSe tu sarvAgamavedyapyevaM bhAvayeta. nirarthakepi prakramAtprajJAvalepe rato me / san yo'haM sAkSAnnAbhijAnAmi, ayamarthaH-"je egaM jANai, se savvaM jANai / je sa0 se egaM0" ityAgamAt chadmastho hamekamapi dharma vastusvarUpaM na taccato vedmi, tataH kimalpaparijJAnato'valepena, tapaupadhAnAdibhirapyapakramaNahetubhiH apakramitumazakye chadmani dAruNe vairiNi pratapati kaH kila me'haGkArAvasara iti // 43 // 91 // ajJAnAddarzane'pi saMzayIta kazciditi tatparISahamAha-Nasthi0 // 92 // paralokaH-janmAntaram , Rddhi-tapomAhAtmyarUpA, AmaSidhyAdistapasvinaH, azvA kiM bahunA ! vaJcito'smi, bhogAnAmiti gamyam , itItyamunA zirastuNDamuNDopavAsAdinA dharmAnuSThAnena // 44 // 92 // abhU0 // 93 // abhUvan-Asan jinA mahAvidehe, videhAdyapekSayA, athavA bhaviSyanti jinA ityapi mRSA, te jinAstitvavAdina JainEducation-Romal % % - For Privale & Personal Use Only
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ * uttarA0 evamAhuriti bhikSuna cintayet // 45 // 93 // ASADhamUribhiH pUrva darzanaparISaho nAdhyAsitaH pazcAdadhyAsitaH // upasaMhAramAha-ee. // 94 // yAnuktanyAyena jJAtveti zeSaH, bhikSuna vihanyeta-parAjIyeta, ko'rthaH? saMyamAtyAtyeta spRSTo 13 bAdhitaH kenApi dvAviMzaterekatareNa durjayenApi paripaheNa kutracit // 46 // 94 // // 370 // // iti dvitIyamadhyayanam // avaNiH jJAnasAgara ava0 AdibhAgaH 555% kimAlambya parISahAH soDhavyA iti prazna mAnuSatvAdicaturaGgadurlabhatvaM tadAlambanamanena sambandhenAyAtamidamadhyayanamAhacattA0 // 95 // muktikAraNatvena paramAGgAni // 1 // 95 // tatra mAnuSyatvadaulabhyamAha samA0 // 2 // samantAd ApannAH-prAptAH 'Ne ti vAkyAlaGkare, saMsAre nAnAgotrAsu-anekAbhidhAnAsu jAtiSu-kSatriyAdiSu karmANi tAni kRtvA pRthagbhedena, bindorakSaNikatvAdvizvaM bibhrati-pUrayanti kvacitkadAcidutpadya 2 iti vizvabhRtaH, prajAH--janasamUharUpAH, anena prAptamanuSyatvAnAmapi karmavazAdvividhagatigamanaM manuSyatvadurlabhatve heturuktaH // 2 // 96 // amumevArtha bhAvayati-egayA0 // 97 // asurANAmayamAsurastaM yathAkarmabhistattadgatyanurUpaceSTitaigacchanti // 3 // 97 // egyaa0||98 // kSatriyo-rAjA, tato'nantaraM tako vA prANI cANDAlaH, yadivA zUdreNa brAhmaNyAM jAtaH, bukkaso-varNAntara bhedaiH, anena sarvajAtaya upalakSitAH, tato- manuSyatvAduddhRtyeti zeSaH, kITaH syAdityanena zeSatiryagbhedopalakSaNam // 4 // 98 // evama0 // 99 // AvartastenopalakSitA yonayastAsu, karmaNA kilbiSA:-adhamAH, na nirvidyante-nodvijante, sarve ca teAzca 370 // Jain Education anal ambayo
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdAdayo dhanakanakAdayo vA teSu iva yathA rAjAno na nirvidyate // 5 // 99 // kamma0 // 100 // bahvayo vedanAHzarIravyathA yeSAM te tathA, vinihanyante vizeSeNa nipAtyante arthAtkarmabhiH // 6 // 100 // kathaM tarhi manujatvAvAptirityAha kammANaM 0 // 101 // karmaNAM nRgativibandhakAnAM prahAnyA - apagamenAnupUrvyA krameNa na tu jhagityeva, turevArthe kadAcideva, zuddhi-kliSTakarmavigamAtmikAM Adadate manuSyatAm // 7 // 101 // mANusaM0 // 102 // manuSyasambandhinaM 'laDhuM 'tti labdhvApi yaM dharma yasmAdvA zrutvA kSAnti-mAnAdijayopalakSaNam, ahiMsratAM zeSavratopalakSaNam, evaM dazavidhayatidharmAsyAbhidhAnam // 8 // 102 // Ahacca0 // 103 // Ahaceti --- kadAcit zravaNam, manuSyatvaM ca labdhvApi naiyAyikaM - nyAyopapannaM, mArga samyagdarzanAdyAtmakaM muktipathaM paribhrazyanti mArgAdeva, ihaiva nihnavavaktavyatAM kecid bruvate // 9 // 103 // 0 // 104 // tvaM vIryaM saMyamaviSayaM sUtratvAnno etaM dhama pratipadyante // 10 // 104 // caturaGgasya phalamAha - mANusa0 // 105 // nidhunoti rajaH - karmma muktimApnotIti bhAvaH // 11 // 105 || AmuSmikaM phalamuktveva tadAha sohI 0 // 106 // zuddhiH - kaSAyakAluSyApagamo bhavatIti gamyam, RjukabhUtasya caturaGgaprAptyA mukti prati praguNIbhUtasya, tathA ca dharmaH kSAntyAdiH, dharmAvasthitau ca nirvANaM - jIvanmukti, " taNasaMdhAre "tyAdicanAt tapastejasA jvalitastadvat ghRtatarpitA simAnaH // 12 // 106 // ziSyopadezamAha - vi0i // 107 // vigiJca pRthakkuru karmmaNo mAnuSyatvAdivibandhakasya hetuM - mithyAtvAdikaM, tathA yazohetutvAdyazaH- saMyamo vinayo vA, saJcinu kSAntyA upalakSaNatvAnmArdavAdibhica 'pATha'ti paraprasiddhyA pArthivaM pRthvIvikAram, Urdhva dizaM prakrAmati- prakarSeNa yAti bhavAn // 13 // 107 // tadbhavasiddhikAn pratyuktam, . Jain Education Intional lainelibrary.org
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 anyAnAha-visA0 // 108 // 'visAlisehiM 'ti visadRzaiH zIlaibatapAlanAtmakaryakSAH-devAH, UrdhvakalpeSu tiSThanti, uttareNa parizi.10 akcUrNiH yogaH, uttarottarAH-uttarottaravimAnavAsino mahAzukrAzcandrAdityAdayaH, ta iva dIpyamAnA manyamAnA atyantasukhitayA apunazya. vanam // 14 // 108 / / appi0 // 109 // arpitAH-prAkpuNyena daukitAH iva, devakAmAM, pUrvANi bahUnyasaMkhyeyAni, evaM jJAnasAgara ava0 hai varSazatAnyapi bahUni // 15 // 109 // tattha0 // 11 // yathAsthAnaM yadyasya svAnuSThAnAnurUpamindrAdipadaM tasmin , sa AdibhAgaH sAvazeSapuNyakarmA kazvijantuH dazAGgo'bhijAyate, ekavacanaM tu visadRzazIlatayA kazcidazAGgaH kazcinnavAGgAdirapi iti jJApanArtham // 16 // 110 kAni tAnItyAha khitaM // 111 // kSetraM-grAmArAmAdi setuketUbhayAtmakaM vA, vAstu-khAtocchitobhayAtmakaM, hiraNya-suvarNam , upalakSaNatvAdrapyAdi ca, pazavaH-azvAdayaH, dAsAH-poSyavargarUpAste ca 'porusaM 'tti sUtratvAtpauruSeyaM ca padAtisamUhaH dAsapauruSeyam , kAmAH-manojJazabdAdayaH taddhetavaH skandhAH tattatpudgalasamUhAH kAmaskandhAH, yatra syuritigamyam, tatra teSu sa upapadyate // 17 // // 111 // anenaikamaGgamukta zeSANyAha-mittvaM // 112 // mitrANi-sahapAMzukrIDitAdIni tadvAn , evaM jJAtayaH-svajanAH, uccaiH-lakSyAdikSaye'pi pUjyatayA gotramasyeti uccairgotraH, varNaH-snindhatvAdiguNeH prazasyo'syeti varNavAna abhijAtaHvinItaH, ubhayatra matvarthIyalopadyazasvI, balI // 19 // 112 // bhocA0 // 113 // pUrva-pUrvajanmasu vizuddho-nidAnAdirahitatvena saddharmo'sya sa tathA, kevalAM akalaGkAM bodhi buddhavA-anubhUya prApyeti // 19-20 // 113-114 // // iti tRtIyamadhyayanam // // 671 // % DEO Jain Education is tonal For Privale & Personal use only jainelibrary.org
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ durlabhacaturaGgI labdhvA pramAdApramAdau heyopAdeyatayAha, anena saMvandhenAyAtamidaM sUtram - AsaM0 // 116 // asaMskRtaM zakrazatairapi sato varddhayituM truTitasya vA karNapAzavadasya sandhAtumazakyatvAt jIvitaM, tato mA pramAdIH kuto ? asaM0 jarayA upanItasya - prakramAnmRtyusamIpaM nItasya, yasmAnnAsti trANam, evaM prAguktamarthaM vijAnIhi avabudhyasva tathaitacca vakSyamANam yathA janAH pramattAH sUtratvAdekavacanam, kimarthaM prakamAt trANam, 'nu' vitarke, vividha hiMsrAH, ayatAH grahISyanti / asaMskRtaM jIvitaM vyacikhyAsurAha -- tatra mA pramAdI riyukte'rthopArjanaM pratyapramAdaH kArya iti keSAMcitkadAzayaH tamapAkartumAha- 4 je0 // 116 // pApakarmabhiH - - kRSivANijyAdibhiH amatiM dhanameva sarvaihikAmuSmikaphalanibandhamiti kumatiM gRhItvA 'pahAya 'ti prakarSeNa hitvA pAzeSu-strayAdiSu pravRttA narA vairaM karma tenAnubaddhAH || 2 || 116 // karmaNAmavandhyatAmabhidadhan prakRtamevArtha draDhayannAha - teNe0 // 117 // stena: cauraH yathA sandhimukhe - kSatradvAre gRhItvA AttaH sa svAnuSThAnena kRtyate - chidyate, atra saMpradAyaH - kasyacitphalakacite gRhe caureNa prAkArakapizIrSAkRtikSatraM kRtaM tatra vizannantaH sthagRhasvAminA bahisthaH / sa vilalApa, evaM prajAH tathAvidhavAdhAnubhavanena pratye iha kRtyante avakRtyante, kRtakarmaNAM na mokSa iti // 3 // 117 // saMsA // 118 // saMsaraNaM saMsArastamApannaH parasya putrakalatrAdeH arthAd artha-- prayojanamAzritya 'caH ' evArthe sAdhAraNaM vA yadAtmano'nyeSAM caitadbhaviSyatIti cintApUrvakaM karoti bhavAn karma - kRSyAdi te taba he kRSpAdikarmakarttaH ! tasya vedI- vipAkastatkAlenaiva bAndhavAH- svajanAH, bAndhavatAM tadvibhajanApanayanAdinA upayAntIti // 4 // 118 // karmaNaH svajanAnna muktirityuktam, Jain Education lational jainelibrary.org
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH zAmasAgara // 372 // AdibhAgaH - dravyAdapi na syAdityAha--vireNa // 119 // zaraNaM- svakRtakarmaNo rakSaNaM, pramatto-madyAdi, dIpaH-kevalajJAnAtmako bhAvadIpaH, tataH praNaSTo dIpo'syeti dIpapraNaSTaH, evaM tadbhavApakSayA prAyastasyAnapagamAt, moho-jJAnadarzanAvaraNamAhenIyAtmakaH asyeti saH, naiyAyikaM, dRSTvA'pyadRSTvaiva syAttaddarzanaphalAbhAvaM vittAdivyAsaktita iti, vittaM-samyaktvAdikamavAptamupahanti // 5 // 119 // kRtamAha--suttesu0 // 120 // dvidhA supteSvapyavivekiSu nAyaM svapiti, kintu dvidhA'pi pratibuddha eva jIvatItyevaMzIlaH, na vizvasyAt , pramAdeSviti gamyam , yato ghorAH, prANinAM prANApahAritvAt mRtyudAyinI muhUrtAt pratisAmarthyavat , apramatto anyathA yathA bhAraNDapakSiNaH pakSAntareNa sahAntavarti sAdhAraNacaraNasambhavAt , svalpamapi pramAdyato mRtyustathA tavApi saMyamajIvitAdmazaH // 6 // 120 // amumevArthamAha--- care0 // 121 / / caret saMyamAvani padAni-sthAnAni dharmasya parizaGkamAnaH na mameha pravarttamAnasya mUlaguNeSu mAlinyaM bhaviSyantIti cintayan , yatakizcidalpamapi duzcintitAdi pramAdapadaM bandhahetutvAtpAzavatyAzaM manyamAnaH bhAraNDavat , lAbhAntareapUrvArthaprAptivizeSe sati, jIvitaM vRhayitvA annapAnopayogAdinA, pazcAt-lAbhAntarottarakAlaM parijJAya-avabudhya nedAnI guNA jaikamiti jJaparijJayA, tataH pratyAravyAnaparijJayA bhaktaM pratyAkhyAya karmamalApadhaMsI syAt // 7 // 121 // taki svAtanyata evotAnyathetyAha--chaMdaM0 // 122 // svacchandatAniSedhenopaiti mokSam , azvo yathA zikSitaH varmadhArI, ayamoM-yathA azvo'svAtantryeNa pravarttamAnaH samare ribhirnopahanyate, tanmuktimApnoti, pUrvANi varSANIti cara-AgamoktakriyA sevasva, apramattaHgurupAratantryApahAripramAdaparihA, tasmAd-apramAdacaraNAdeva // 8 // 122 // nanu chandonirodhena cenmuktiH ayaM tarhi - - - - Jain Education national For Privale & Personal use only R ainelibrary.org
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ antyakAle eva kriyatAmityAzaGkayAha sa pu0 / / 123 / / yaH pUrvameva pramattatayA bhAvitamatinaM syAt sa tadAtmakaM chandonirodham, evamupamArthatvAt pUrvamiva na labheta, pazcAd-antakAle, eSopamA zAzvatavAdinAM - Atmani mRtyumaniyatakAlabhAvinamapazyatAm, pazcAdapi chandonirodhamaprApnuvan viSIdati, zithilayati - AtmapradezAnmuJcati AyuSi kAlena - mRtyunopanIte zarIrasya bhede, ata Adita eva na pramAdavadbhirbhAvyam // 9 // 123 // kasmAnna labhata ityAha-- khiNaM0 // 124 // vivekaM dravyabhAvasaGgatyAgarUpaM, etuM gantuM samyakpravRtyA utthAya sametya samyagjJAtvA lokaM - sarvaprANivargam, samatayA, maharSiH san AtmAnaM rakSatyavAyebhyaH kugatigamanAdibhya ityevaMzIlo, makAro'lAkSaNikaH, carApramattaH // 10 // 124 // pramAdamUlaM ca rAgadveSAviti sopAyaM tatparIhAramAha- muhuM // 125 // maMdA0 // 126 // yugmam || muhurmuhUH - vAraMvAraM mohaguNopakAriNaH zabdAdayaH tAn jayantam, anekarUpAH spRzanti svAni svAnIndriyANi gRhyamANatayeti sparzAH zabdAdayaste spRzanti / gRhyamANatayaiva sambandhanti, asama asaM - ananukUlamiti kriyAvizeSaNam, apiluptaH, manasA'pyAstAM vAcA kAyena vA prAduSyad / / 11 / / 125 / / tathA mandAyanti vivekinamapyajJatAM nayanti, mandAH sparzAH zabdAdayo bahulobhanIyAH // 12 // 126 // cAritrazuddhiruktA sA ca na samyaktvazuddhi vinAtastadAhaje saM0 / / 127 / / ye saMskRtAH - tAntrikazuddhimantaH kintu upacaritavRttayaH, tucchA - yaddacchAbhidhAyitayA niHsArA parapravAdinaH, te premadveSAnugatAH, ata eva ' parajjhA' tti paravazA rAgAdigrastatvAt ete adhamahetutvAt adharmaH itItyamunollekhana jugupsamAnaH na tu nindan, nindAyAH savatra niSedhAt, kAikSeta guNAn - jJAnAdyAtmakAn / / 13 / / 127 / / // iti caturthamadhyayanam // Jain Education national utta0 63
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 vacUrNiH 373 // 'yAvaccharIrasya meda ' iti bruvatA maraNakAle'pyazramAdaH kArya ityuktam, sa ca maraNavibhAgaparijJAnata eva syAdityanena sambandhenedaM sUtram aNNa0 // 128 // arNave - bhAvataH saMsAre mahAnoghaH- bhAvato bhavaparamparAtmako yasmin atra subbyatyaye, arNavAn mahaughArutArattIrNaH, eko ghAtikarmasAhityarahitastatra devanaraparpadi, eko'dvitIyaH sa tIrthakradeva, mahatI prajJA - kevalajJAnAtmikA saMvit asya, sa, imaM praznaM - praSTavyam // 128 // tatkimityAha - saMti me0 // 129 // sta ime pratyakSe ete, dve tiSThanti anayorjantava iti sthAne AkhyAte' pUrvatIrthakrudbhiH, maraNamevAntaH- nijAyuH paryantaH tasminbhave mAraNAntike // 2 // 129 // keSAM punaridaM kiyatkAlaM cetyAha --cAlANaM0 // 130 / / akAmamevAsakRt te hi viSayAbhiSvaGgato maraNamanicchanta eva mriyante, sakAmamiva sakAmaM maraNaM pratyasaMtrastatayA tathAtvabhUtatvAcca tasya tAdRzAM tacca kevalisambandhi jJeyam jaghanyena tu zeSacAritriNaH saptASTa vA vArAn bhavet // 3 // 130 // tatthimaM0 / / 131 // krUrANi hiMsAdikarmANi karoti kriyayA, zaktAvazaktAvapi manasA kRtvA ca prakramAdakAma eva mriyate 1 // 4 // 131 // idamevAha - je0 // 132 // kAmau - zabdarUpAkhyau bhogAH - sparzarasagandhAkhyAH teSu ekaH - kazcit krUrakarmmA tanmadhyAtkUTamiva kuTaM - prANinAM yAtanAhetutvAnnarakastasmai kUTAya, preritazca kaizcidvadati-na mayA dRSTaH paralokaH, cakSudRSTeyaM, ratiH-kAmasevanarUpA cittaprahRttiH tasyAyamAzayaH - kathaM dRSTaparityAgato'dRSTaparikalpanayA''tmAnaM vipralammeyam / / 5 / / 132 / / punastadAzamevAha - hatthA0 // 133 // hastAgatA iva svAdhInatayA, kAle saMbhavantIti, anizcitakAlAntaraprAptayo ye ' anAgatA' bhAvijanmasambandhinaH, yataH kaH punarjAnAti 1 yathA paraloko'sti nAsti vA // 6 // 133 // tato'sAvidamAha - jaNeNa 0 // 134 // Jain Educationmational parizi. 10 jJAnasAgara0 bhava0 AdibhAgaH 373 // w.jainelibrary.org
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ jona sAddha bhaviSyAmi, iti pragalbhate dhASTayamavalambate, klezamiha paratra ca bAdhAtmakam / / 7 // 134 // yathA ca taM pratipadyate tthaah-t0||135 // tataH kAmabhogAnurAgAt sadhASTaryavAn daNDaM-manodaNDAdikaM samArabhate-pravartate // 8 // 135 // hiNs0|| 136 // zreyaH-prazasyetarametaditi manyate, bhASate ca "na mAMsabhakSaNe doSa" iti // 9 // 136 // kAyamA0 // 137 // kAyane vacasA manasA dRmaH, vitte strISu ca gRddhaH, 'duhao 'tti dvidhA-rAgadveSAtmakAbhyAM, saMcinoti-badhnAti, zizunAgo'lasaH, sa iva mRttikAM, yathA sasnigdhatayA bahvI reNubhiravaguNDayate tAmevAnIte, tato'rkakaraH zuSyanniva klizyati-vinAzaM cApnoti // 10 // 137 // amumevaarthmaah-to0||138 // takastarako vA karmamalataH spRSTaH, AzughAtena rogeNa tapyate, paraM lokAta , karmAnuprekSI, yata AtmanaH // 11 // 138 / suyAH // 139 / / zrutAni mayA sthAnAni utpattisthAnAni, yA gatina rakAtmikA sA ca zrutA, pragADhA yatra gatau vedanAH, tadayamasyAzayaH mamaivaMvidhAnuSThAnasyadRzyeva gatiH // 12 // 139 // ___+tattho0 // 140 // tataH sa maraNameva maraNAnte, upasthite sati santrasyati bhayAt-narakagamanasAdhvasAd anenAkAmakatvamuktaM, dhUrtaH-dyUtakAraH sa iva, kalinaikena prakramAta-dAyena jito yathA hyayamekenadAyena jitaH sannAtmAnaM zocati, tathA'sAvapi tucchaimanujabhogardivyasukhaM hAritaH zocanneva mriyate / / 16 / / 143 // prastutArtha nigamayati eyN0|| 144 // paNDitAnAM sambandhi // 17 // 144 // mara0 // 145 // maraNamapyAstAM jIvitaM puNyAnAM, yathA-yena prakAreNa, kathayata iti gamyam , tadityupakSepasUtropAttam , anucatam-avadhAritam, bhavadbhiriti zeSaH, vizeSeNa prasannA-maraNe'pyanAkulacetasaH, tatsambandhi maraNamapi viprasannaM, na vidyate + MAIti 13 chenyAre akyUri 16nI che tamana 140-141-142 (13-14-15.) gAyAnI bhayUri bhAtI nayI. Jain Education rational For Privale & Personal use only www.jainelibrary:org
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ carA0 vicUrNiH 374 // Jain Education li AghAtaH--yatanayA'nyaprANinAmAtmanazca vidhivatsaMlikhita zarIratayA yasmiMstadanAghAtaM saMyatAnAm, ArSatvAdvazyavatAM vazyA AtmA yeSAM te tathA / / 18 / / 145 // yathA caitadavaM tathA darzayati- na imaM0 || 146 || naiva idaM paNDitamaraNaM sarveSAM bhikSUNAM kintu keSAJcideva bhAvabhikSUNAM tathA AgAriNAM dUropAstameva, tathAtve ca teSAmapi taccato yatitvAt yato nAnA - anekavidhaM vratam - anekavidhabhaGgasambhavAdezavirateH, viSamazIlAca bhikSavaH, na sarve'pyanidAnino'vikalacAritriNo vA tatkAlaM mriyante // 19 // 146 // viSamazIlatvamAha - - saMti0 // 147 // kupravacanebhyo bhikSubhyaH saMyamenottarAH pradhAnAH, sarvebhya ityanumatitrarjasarvottama dezaviratiprAptebhyo'pi // 20 // 147 // kathametadityAha - corA0 // 148 // vastrANi ajinaM mRgacarmAdi, nAgnyaM 'jaDi ' ti0 jaTitvaM, saGghATI - vastrasaMhatijanitamuNDitvam, naiva trAyante bhavAt 'pariyAgavaM ' pravrajyAparyAyaprAptam // 21 // 148 // atha kathaM gRhAdyabhAve'pyamISAM durgatirityAha-- piMDo0 // 14 // piNDamavalagati-sevate piNDAvalago yaH svayamAddArAbhAvataH paradattopajIvI so'pi, AstAM gRhAdimAn, bhikSAdo--yatiH gRhastho vA, suvrataH krAmati divam // 22 // 149 // vratasvarUpamevAha-- agAri0 // 150 // agAriNo- gRhiNaH sAmAyikAGgAni - niHzaGkatAkAlA'bhyaya nANuvratarUpANi agArisAmAyikAGgAni, 'saDDhi 'tti zraddhAvAn, kAyamanovAgbhiH spRzati - sevate, pauSadhaHAhAravauSadhAdiH taM 'du0' dvayorapi sitetarayoH pakSayozcaturdazIpUrNimAsyAdiSu tithiSu, apergamyatvAdekamapi upalakSaNatvAccaikadinamapi na hAniM prApayati, rAtrigrahaNaM ca divA aprAptau rAtrAvapi kuryAtpauSadham asya bhedenopAdAnaM tadAdarakhyApanArtham || 23 | 150 // prasutamarthamupasaMharati- ional parizi. 10 jJAnasAgara0 ava0 AdibhAgaH 374 // jainelibrary.org
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ - --- -- eva0 // 151 // suvrato mucyate kutaH chaviH--tvaka parvANi-jAnukarparAdIni tadyogAdaudArikazarIramapi chaviparva, tataH| tadanantara ca gaccheta yakSA-devAH, samAno loko'syeti salokastadbhAva: salokatA. yakSaH sa0 yakSasa tAM athoddavagatim / / 24 paNDitamaraNameva phalopadarzanenAha--aha // 152 // ' athe 'tyupadarzane bhikSaH dvayoranyataraH-ekataraH syAt , kau tau dvAvityAhasarvetyAdi0 // 25 // 152 / / yatra vA'sau devo bhavati tatratyasvarUpamAha-dIhA0 // 153 / / 154 / / uttarA upAkhAtana vimAnAkhyAH, vimohA ivAlpavedAdimohanIyodayatayA dyatimanto'nupUrvataH bramaNa saudharmAdiSu anuttarAnteSu pUrvapUrvaprekSayA prakaSavantyeva vimohatvAdIni, AvAsAH, prAkRtatvAt valIya nirdezaH sarvatra, devAstu tatra yazasvinaH kAmarUpiNaH anuttareSvapi vikaraNazakteH saccAt adhanopapannasaMkAzAH, anuttarepa hivaNe dyatAdi yAvadAyastalyameva myAda bhayo'cimAriprabhAH, bhayaH-prAcUya, prabhUtAdidAtA / / 15 / / 27 // 153 / / 154 / / upasaMhartumAha--tANiH // 155 / / gacchanti gamiSyanti ca, zikSitvA-abhyasya bhikSAkA vA gRhasthA 4 vA. bhAvato yataya eva. ye zAntA upazamena parinirvatA-viSyAta pAyAnalAH // 28 // 155 // maraNe'pi yatayA yathAbhUtA syustathA''ha-- tesiN0|| 156 // bhAvabhikSaNAM zrutvoktarUpasthAnAvAptimiti zeSaH, satpUjyAnAM satAM pUjArhANAM saMyamavatAM maraNe // 29 // 156 // shissyopdeshmaah--tuli0||157 / / tolayitvA-parIkSya bAlapaNDitamaraNe, tato vizeSa bAlamaraNAtpaNDitamaraNasya viziSTa4| tvalakSaNaM AdAya, tathA deyAdharmasya ca-yatidharmasya, bhajet , na tu tathAvidha tapasvivatsvAGgalIbhaGgAdinA kuSyat / / 30 // 157 / / to0|| 158 // tataH kaSAyopazamAnantaraM kAle-maraNakAle'bhirate. yadA yogA notsappanti tAdRzamiti bhayotthaM, antike gurUNAM Sain Education r ational For Privale & Personal use only Balajainelibrary.org
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ + 375 + -- ME vinayed-vinAzayet lomaharSa-romAJcaM, hA me maraNaM bhaviSyatIti, tathAbhiprAyasaMprApyaM kAGkediva tyaktaparikarmatvAt // 31 // 158 // parizi.10 nigamanamAha--aha0 // 159 // avamaraNe sthAnAntaraM maraNakAle 'niphAiyA ya sIsa' ityAdinA krameNa saMprAptaH ApatvAdAghAtayan | 18 saMlekhanAdibhiH, samucchaya antaH kArmaNazarIraM bahiraudArikaM, trayANAM-bhaktaparijJAdInAm // 32 // 159 // iti paJcamamadhyayanama jJAnasAgara ava0 anantarAdhyayane paNDitamaraNamuktam , tacca viratAnAmeva, na cete vidyAcaraNavikalA iti tatsvarUpamanenocyate, ityanenAyAtasyA- AdimA syAdhyayanasyAdisUtramAha-jAvaMta0 // 160 // yAvanto avidyA-kutsitajJAnAtmikA tatpradhAnAH puruSAH avidyApuruSAH, duHkhasya saMbhavo hai yeSu te, tato'pi lupyante dAridrayAdibhirbAdhyante / siddhaghaTagrAhakadramakavat // 1 // 160 // anenAsaMyamatvamuktaM, kRtyamAha8 samikkha // 161 // samIkSya -Alocya pAzA-atyantapAravazyahetavaH kalatrAdisambandhAsta eva tItramohodayAdijAtInAM panthAnaH-tatyApakatvAtpAzajAtipanthAH tAn bahUn avidyAvatAM viluptihetUn AtmanA na tu paroparodhAdinA, satyaH-saMyamaH sadAgamora | gaveSayed , eparyazca maitrI bhUteSu pRthvyAdiSu kalpayet // 2 // 161 / / aparaM ca--mAyA // 162 // snuSA-vadhvaH putrAzca urasibhavA aurasAH svayamutpAditaH, AstAM jAtaputrAdayaH / / 3 // 162 // eya0 // 163 // etaM pUrvoktamartha svaprekSayA-svabuddhayA pazyed-aba- 2 dhArayet , zamitaM darzanaM prastAvAn mithyAtvAtmakatvaM yena sa tathA chindyAt gRddhi viSayAbhikAGkSA snehaM ca na kAjhedapi pUrvasaMstavama . 8 ekagrAmoSito'yamityAdikam // 4 // 163 // amumevArthamanyAsyaiva phalamAha-gavAsaM0 // 164 // gAvazca azvAzca gavAzvama. maNayo-marakatAdayaH, upalakSaNaM caitacchepAlaGkArANAM suvarNAdInAM ca pazavaH-ajaMDakAdayaH pauruSeyaM-padAtyAdipuruSasamUhaM tyaktvA // 375 // saMyamamanupAlyetyarthaH, kAmarUpI bhaviSyasi ihaiva vaikriyAdilabdhito paratra ca devatvAvAptaH // 5 // 164 // thAvaraM0 // 15 // % hties in Educ a tional For Private & Personal use only Vaw.jainelibrary.org
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthAvara-gRhArAmAdi, jaMgama-manuSyAdi, upaskara-gRhopakaraNam // 6 // 165 // punaH satyasvarUpamevAha anbhatthaM // 166 // adhyAtmamAtmani yadvarttate tacceha sukhAdi sarvataH-iSTasaMyogAdihetubhyaH, jAtimiti gamyate. sarva dRSTyAavadhArya priyavAdisvarUpeNeti, tathA prANAMzca-prANinazca, priya AtmA yeSAM tAn priyAtmakAn dRSTvA ityatrApi yogaH, bhayaM ca vaicapradeSaH bhayavairaM tasmAta // 7 // 166 // mRSAvAdAdyAzravanirodhamAha-AyANaM0 / / 167 // AdIyata ityAdAnaM-dhanadhAnyAdi. narakahetutvAnnarakaM dRSTA, nAdadIta-na gRhNIta tRNamapi doguJchi-jugupsate AtmAnamAhAraM vinA dharmadhAraNAkSamAmatyevaMzIlo jagAsI. AtmAnaH pAne datta-nirASTra gRhasthairiti gamyaM, bhunIta bhojanaM-AhAra, jugupsitazabdena AhArAprativandhadarzanAta parigrahAzravanirodha uktaH tadevaM 'tanmadhyapatitastadgrahaNena gRhyata' iti nyAyAt mRpAvAdAdattAdAnamaithunAzravatrayanirodha uktH||8||167|| evaM paJcAyava viramaNAtmake saMyame yathA pare vipratipadyante tathAha-iha // 168 // jagati muktimArgavicAre vA eke kapilAyaH | 'ta:' punarartha, manyante, upa0 prarUpayanti ca, apratyAkhyAya-anirAkRtya pApakaM-hiMsAdiviratimakRtvaiva, Aya-tatvaM, yadvA AcaritaM Baa tattatakriyAkalApaM jJAtvA sarvaduHkhAdvimucte // 9 // 168 // te cevamAtmAnaM svasthayanti, tathAha-bhagatA0 // 169 // bhaNantaH pUrvoktaM akurvantazca0 antybhaagH| anantaraM caraNamuktaM, tacca pramAdasthAnaparihArata evAsevituM zakyam , tatparihArazca tatparijJAnapUrvaka iti tadarthamidamArabhyate Jain Education in Ional For Privale & Personal use only Nainelibrary.org
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhava0 karabara aca0 (adhyayanaM 32) / gA0 1156 // antamatikAntaH atyantaH-anAdiH kAlo yasya so'yamatyantakAlastasya, saha parizi.10 mUlena-kaSAyAviratyAdirUpeNa vartate iti samalakastasya, daHkhayatIti duHkha-saMsArastasya, yaH pramokSo:-apagamasta bhASamANasya ko'rthaH yathA'sau syAttathetyarthaH, pratipUrNa-viSayAntarAgamanenAkhaNDitaM cittaM yeSAM pratipUrNacittA te zRNuta ekAntahita hitaH jJAnasAgara tadartham // 1 // 1156 // nnaannss0|| 1157 // AbhinibodhikAdeH prakAzanayA-nirmalIkaraNenetyarthaH, anena jJAnAtmako mokSa antyabhAgaH heturuktaH, tathA ajJAnaM-matyajJAnAdi moho-darzanamohanIyamanayoH samAhAre'jJAnamohaM tasya varjanA kuzrutazrutikudRSTisaGgaparityAgAdi tayA. anena sa eva samyagdarzanAtmaka uktaH. tathA rAgadveSasya ca saMkSayeNa. etena tasyaiva cAritrAtmakasyoktiH, tatacAyamathaH // 2 // 1157 // anena duHkhapramokSa uktaH, pratijJAnAdInAM kA prAptihetuH ? ucyate-tassa0 // 1158 / / tasya mokSopAyasyaipa vakSyamANo mArgaH prAptihetuH, yaduta gurakho vRddhAzca zrutaparyAyAdivRddhAsteSAM sevA guru jJAnAdAna kusasagatA na syAdeva tatprAptirityAha-vivarjanA, bAlajanasya-pArzvasthAdeH darAta . tatparihAre'pi ca na svAdhyAyatatparatA vinA jJAnAdyavAptirityAha-dhRtiH-cittAnudvignatvamityarthaH // 3 // 1158 // etAnIcchatA prAki vidheyamityAha-AhAra0 // 1159 // sahA0-gacchAntarvI sanItiga0, nipuNArtheSu jIvAdiSu buddhirasyeti nipuNArthabuddhista, niketana-3 yogya-rUyAdyasaMsargocitam , samAdhistu-jJAnAdyavAptukAmaH // 4 // 1159 // kRtyamAha nAdyavAptukAmaH // 4 // 1159 // kRtyamAha-na vA0 // 1160 // na vA cedarthaH samaM | gamyata, tathAvidhagItAtheyativiSayaM catat // 5 // 1160 // yathA mohAdInAM saMbhavo yathA duHkhahetutvaM yathA ca duHkhasya prasaMgasteSAM cAbhAvastathAbhidhAtumAha-jahA0 rAgo0 duvkhN0|| 1161 // 1162 / / 1163 // 4 // 376 // yAgamadhAtumAha-jahA0 rAgo0 duvkhN0|| 1161 // 1162 // 1163 // mohaH-ajJAnaM tacceha mithyAtvadoSa Jain Educat i mational For Private & Personal use only view.jainelibrary.org
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnava gAte. AyatanaM-utpattisthAnaM yasyAH sA mohAyatanA tAM, 'khuH' evArthe vadantIti sambandhaH, yathoktamohAbhAve hyavazyaM 18 bhAvI tRSNAkSayaH, mohaM ca tRSNA''yatanaM, tRSNA hi sati mUrchA, sA cAtyantadustyajeti rAgapradhAnA, tatastayA rAga upalakSyate, sati CI deSo'pi syAditi tRSNAgrahaNena rAgadveSAvukktI, etayozcAnantAnubandhikaSAyarUpayoH sattAyAmavazyaMbhAvI mithyAtvodayaH tatra hai siddha evAjJAnarUpo mohaH, etena yathA rAgAdInAM saMbhavaH tathoktaM, yatheteSAM duHkhahetutvaM tathAha-karmaNo bIja-kAraNaM karma punarjAtayazca / nica jAtimaraNaM tasya mUlaM-kAraNaM duHkha-duHkhahetuM, jAtimaraNaM punarvadanti, tasyaivAtizayaduHkhotpAdakatvAta yatazcaivamataH kiM thitamityAha-duHkha hatamiva hataM, kenetyAha-yasya na bhavati mohaH, yasya na kizcanAni-dravyANi santIti gamyate // 6-8 // 1161-|| kAmavistaraM mohAyanmUlanopAyamAha-rAga0 // 1164 // samUlAnAmiva mUlAnAM-tIvakaSAyodayAdInA, jAlena-samahena vartata jAlastama, upaayaa:-tduddhrnnhetvH||9|| 1.164 // yathA prtijnyaatmevaah-rsaa0|| 1165 // prAyaH bAhalyena dRptiH kATekastatkarAH, pakSiNa iva // 10 // 1165 // anena rasaprakAmabhojane doSa uktaH, adhunA sAmAnyeneva prakAme doSamAha jahaH // 1166 // anena prakAmabhojanasya kAkkA parihAryatvamuktam // 11 // 1166 // itthaM rAgasamuddhartakAmena yatyAjyaM niyalena kartavyaM tadAha-vi0 // 1167 // avamAzanAnA-nyUnabhojanAnAM, parAjita:-parAbhUto vyAdhirikha auSadho dehamiti g0|| 12 // 1167 // viviktazayanAsane yatnAdhAnAya viparyaye doSamAha-jaha // 1168 // strINAM paNDa bhojane doSamAha] nivAsasya madhye // 13 // 1168 // viviktazayyAvasthitAvapi kadAcittIsaMpAte yatkRtyaM | 1169 // vilAsA-viziSTanepathyaracanAdayaH iGgitaM-aGgabhaGgAdi citte nivezya sundaramidaM ceti vikalpataH SECRECUV Jain Education tional For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ cUrNiH 77 sthApayitvA draSTuM indriyam // 14 // 1169 // kimityevamupadizyate ityAha- adaMsaNaM 0 / / 1170 // viSayANAM netuM vyavasyedadhyavaset idamacintanaM caivaM rUpAdyaparibhAvanaM akIrttanaM ca, ase zabdanaM tava nAmato guNato vA AryadhyAnaM dharmAdi tasya yogyaM - taddhetutvenocitam // 15 // 1170 // kAmaM0 / / 1171 / / anumatamecaitad yaduta devIbhirapi bhUSitAbhirnaiva zakitAH kSobhayituM saMyamAditi ga0, ekAnta timetaditi | jJAtvA ko'rthaH kecidabhyasta yogino'pi tatsaGgataH kSubhyanti ye'pi na kSubhyanti te'pi strIsaMsaktavasativAse "sAhu tavo vaNavAso" ityAdyavarNAdidoSabhAjo bhaveyuriti paribhAvya, prazasto'ntarbhAvitapyarthatayA prazaMsitaH // 16 // 1171 // duratikramatvamAha - su0 // 1172 // surastrIsaGgAtikrame guNamAha - ee0 | 1173 // etAMzca saMgAn-sambandhAn prakramAt strIviSayAn sukhottarAzcaiva bhavanti, zeSAH- dravyAdisaGgAH, nadI bhavetsukhottaraveti ga0, gaGgAsamAnApi, vivittasijjetyAdi, tatra viviktAvasathoktA, avamAzanatvaM prakAmabhojanatvaM prakAmabhojananiSedhena samarthitaM, damitendriyatvaM tattatra vakSyate // 18 // 1173 || "na rAgasattU dhariseha citta " mityatra rAgasya duHkhahetutvamAha- kAma0 / / 1174 // kAmeSvagRddhaH satatAbhikAGkSA tat prabhavaM tasya dvividhasyApi duHkhasyAntakaM paryantaM gacchatIti, viitr|gH-vigtkaamaanugRddhirityrthH // 19 // 1174 // jahA0 // 1175 || apergamyamAnatvAt manoramANyapi te tAni - lokapratItAni kSudrake sopakrame jIvite pacyamAnAni - vipAkAvasthA prAptAni maraNAntaduHkhadAyinIti zeSaH // 20 // 1175 // kevalarAgasyoddharaNopAyamuktvA'dhunA tasyaiva dvepasahitasya tamabhidhitsurdamitendriyatvaM ca vyAcikSAsurAha jai0 // 1176 // apergamyabhAvamapi prastAvAdindriyANi pravarttayituM kiM punastatpravarttanamityaperarthaH, niHsRjet ryAtkadAcit, Jain Educatiomational parizi. 10 bAnasAgara0 ava0 antyabhAgaH // 377 // ww.jainelibrary.org
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ pravatAyatumapizabdArthazca prAgvat / / 21 // 1176 // itthaM rAgadveSoddharaNaSiNo viSayeyo nivattanamindriyA paNAmupadiSTam , adhunA tatpravarttane rAgadveSAnuttaraNe ca yo doSarataM pratyeka mindriyANa tatprasaMgato manazvAzritya darzayati-cavakhu0 // 1177 // tatrApi cakSurAzritya 13, cakSuSo rUpa-varNaH, saMsthAnaM vA, gRhyate'neneti grahaNam , AkSepakaM, yastayomanojJetararUpayoH sa vItarAga0 18 upa0 vItadveSazca-rUva0 // 1178 // rUpasya cakSugRhNAti grahaNaM, tathA cakSuSo rUpaM gRhyata iti grahaNaM-grAhyam , anena rUpacakSuH pogoMDagrAhakabhAva uktaH, parasparamupakAryopakArakabhAva uktaH syAda, etena vA'nayo rAgadveSajanane sahakAribhAvaH khyApyata, tathA ca yathA rUpaM rAgadveSakAraNaM tathA cakSurapi ata evAha-rAgasya hetu pratramAJcakSuH saha manojJena grAhyaNa rUpaNa vattata samanAzam HI / / 22 1178 / / rAgadvaSo'nuddharaNe dossmaah-ruuv0||1179 // ddhiH-rAgaM. akAle bhavamakAlikaM, rAgAturaH san sa, laakH| pratIto yathaiva Aloka:-dIpazikhAdidarzanaM tasmina . lolo-lampaTaH // 24 // 1179 // je0||1180 / / yazca yastu, Apa nnityanena yokSyate doSa-dvaSaM samupaiti rUpeviti ga0. tarimannapi kSa-daratAve yasmina dvaMSa utpannaH sa tu:-pUraNa upAta duHkha cittasantApAdikaM, tatastathAvidharUpadoSaNevAraya daHkhAvAptiriti prAptamityArakathAha-duSTaM damna dudanti taraca prakramA Baa doSo durdAntadoSastena svakena jantuH na kiJcitsvalpamapi rUpaM prakramAdamanojJaM aparAdhyati-duHdhyati sa tasya / / 25 // 1180 // itthaM & rAgadveSayordvayorapyanarthahetutvamuktam , adhunA dveSasyApi rAgahedakatvAt sa eva maha'nathemUlAmAta egaM0 // 1181 // tAdRze, sa karoti pradopaM sundarInanda iva surasundarIrAgataH sundaryA, saMpIDana-saMghAtam // 26 // 1181 // rAgasyaiva prApakramahetutAM khyApayituM hiMsAdyAzravanimittatAM punastadvAreNa duHkhajanakatvaM ca sUtraSaTkenAha-ruvANaM0 // 1182 // rUpa Jain Education Letional For Privale & Personal use only Jainelibrary.org
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ tarA0 378 // prastAvAnmanojamanugacchati rUpAnugA sA cAsAvAzA ca rUpAnugAzA, rUpaviSayo'bhilApaH, tadanugatazca carAcarAn trasasthAvarAna hinasti parizi... anekarUpAna. kAMcita citrairanekaprakAra: svaparakAyazastrAdibhirUpAyeriti ga0 pariduHkhayati, aparAMzca pIDayatyekadezaduHkhotpAdanenA- 2 sAtha esa-khayojananiSThaH kliSTo-rAgabAdhitaH / / 27 / / 1182 // anycc-ruuvN0|| 1183 // rUpaviSayo'nupAto'nurAga jJAnasAgara aba yI sammizca sati parigraheNa mUrchAtmakena hetunA utpAdane-upArjane rakSaNaM cApAyebhyaH sanniyogazca svaparaprayogeSu samyagbyApAraNaM / / / antyamAgaH thanniyoga tasmina vyaye vinAze viyoge-virahe, sarvatra rUpasyeti gamyaM, kva sukha, 'se' tasya jantoH rUpavadgajAzvakalavAdyatpAvAdiSa dAkhamevApnotIti bhAvaH, saM0 upabhoga prastAve cA'tRpti, prAptyabhAve sati kva sukhamiti sambandhaH, uttarottarecchayA hi paritapyata eva rAgI // 26 // 1183 / / rUve // 1984 // rUpe'tRptazca parigrahe ca tadviSayamUrchAtmake saktaH-sAmAnyenAsaktimAna upasaktazca-gADhamAsaktastataH saktazca upasaktaH nApati tuSTi, tathA cAtuSTireva doSastena duHkhI, parasya sambandhi rUpabadvastviti ga. lobhAvila Adatte // 29 // 1184 // tnnhaa0|| 1185 ||ruup-ruupvissyo yaH parigrahaH tasmin , atRptasya ca mAyApradhAnAmRSAlIkabhASaNaM mAyAmRSA barddhate, lobhadoSAt , lubdho hi parasvamAdatte, AdAya ca tadgopanaparo mAyAmRSA vakti tatrApi mRSAbhASaNe'pi duHkhAnna vimucyate, kintu duHkhyeva syAt // 30 // 1185 // - mosssH|| 1186 // anRtabhASaNasya pazcAcca purastAcca prayogakAle ca tadbhASaNaprastAve ca duHkhI san , tathA daSTo'nta ihAnekaviDambanAto'matra narakAdiprAptyA yasyAsau duranto bhavati janturiti, evamadattAni samAdadAno rUpe'tRptaH san dAkhitaH syAditi. doSavattayA kasyacidavaSTambhena rahitaH, maithunarUpAzravopalakSaNaM caitat // 31 // 1186 // rUvA0 // 1187 // tatra rUpAnurAge / In 378 // Jain Educativ a tional For Private & Personal use only A ww.jainelibrary.org
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ upabhoge'pi klezaduHkha-atRptirUpabAdhAjanitamasAtam , nivarnayati-utpAdayati yasyopabhogasya kRte "NaM" alaGkAre, duHkha mAtmana iti ga0 // 32 // 1187 / / itthaM rAgaduSTatAmuktvA dveSasya tAmAha-emeva0 / / 1188 // evameva-yathAnuraktastathaiva, yat meM se' tasya dukha-duHkhaheturvipAke-anubhavakAle iha paratra ceti bhaavH||33 // 1188 / / uddharaNe guNamAha-save0 // 1189 // viraktaH dviSTazca etena-anantaroktena, bhavamadhye'pi san jaleneva pu0-padminIpatraM jale'pi saditi zeSaH // 34 // 1189 // evaM zeSendriyANAM manasazca trayodaza trayodaza sUtrANi vyAkhyeyAni navaraM "hiraNamiyavya muddhe "tti mRgaH sarvo'pi pazurucyate, tato ta hariNapazurmugdho'nabhijJaH // 35 // 1190 // sarpa iva bilAnniSkrAman , viDaza-prAntanyastAmiSo lohakIlakastena vibhinnakAyaH, zItajale'vasanna:-avamagnaH grAharjala caravizeSagRhoto'raNye vasati hi kenacitkadAcidunmocyetApi manasobhAvo'bhiprAyaH, sa ceha smRtigocarastaM grahaNaM-grAhya, manojJa-- manojJarUpAdiviSayam , anano-tadviparItaviSayam , yadvA svapnakAmadazAdiSu bhAvopasthApito rUpAdirapi bhAva uktaH, sa manaso grAhyaH teSu hi manasa eva kevalasya vyApAraH, kAmaguNeSu-manojJarUpAdiSu gRddhaH kareNyA mArgaNa-nijapathenApaTTataH-AkRSTaH kareNumArgApahRtaH nAga iva, saMgrAmAdiSu vinAzamApnoti , cakSurAdIndriyavazAdeva gajasya pravRttAvapi manaHprAdhAnyavivakSayA bhAvadRSTAntatvam // 1254 / / uktaarthmevaah-evi0||1255 // manasoyazropala. indriyamanAMsi ca rAgiNaH, upala dveSiNazca te ceva indriyamanorthAH, vItarAgavItadveSasya kuvanti kiJcicchArIraM mAnasaM ca / / 100 // 1255 nanu kaH kAmabhogeSu satsu vItarAgaH saMbhavati, tatkathamasya duHkhAbhAvaH ? ucyate utta064 Jain Education on For Privale & Personal use only a ntelibrary.org
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ ucarA0 akcUrNiH // 379 // 58444 bhansyabhAga: na0 // 1256 / / samatAM-rAgadveSAbhAvarUpAmupayAnti upagacchanti hetutveneti ga0, taddhatutve hi teSAM na kazcidrAgadveSavAn bhavet , na cApi bhogAH-bhujyamAnatvena zabdAdayo vikRti-krodhAdirUpAm, ihApi hetutvenopayantItyanyathA na kazcina rAgadveSarahitaH / syAt , yastatpradoSI ca parigrahI ca teSveva rAgItyarthaH, sa gohAta-rAgadveSAtmakAnmohanIyAta vikRtimupaiti, rAgadveSarahitastu samitA-bAmasAgaraNa mityarthAduktam // 101 // 1256 // kiMsvarUpA punarasau vikRtimupaitiityaah-koh0|| 1257 // aav0||1258|| puvedaM-strIviSa bhava yAbhilApaM, strIvedaM-puruSAbhiSvagaM napuM0-ubhayAbhilASaM, vividhAMzca bhAvAn-varSaviSAdAdIn Apadyate-prApnoti evamamunA rAgadveSavatA lakSaNena-prakAreNa anekarUpAn anantAnubandhibhedena vA. evavidhAn-uktaprakArAnvikArAniti ga0, zabdAdiSu sakta upa0 dviSTazca anyAMzca tatprabhavAn krodhAdijanitAn vizeSAn paritApadurgatipAtAdIn , kIdRzaH san ? ityAha-kAruNyAspadIbhUto dInaH kA0 madhyamapadalopI samAso'tyantadIna ityarthaH, hImAnkrodhAdyApanno hi tadvipAkamanubhavanprAyo'tidainyaM lajjAM ca bhajate ApatvAd dveSyaH // 102-3 // 1957-1258 // prakArAntareNopAyamAha-kaNa // 1259 // kalpyaM yogyam , apigamyaH, ziSyAdIti ga0 necchetsahAyalipsuHmamAsau dehasambandhanAdi sAhAyyaM kariSyatItyabhilASukaH san pazcAditi-prastAvAt vratasya tAso vA'GgIkArAdu ttarakAlamanutApaH-kimetanmayA kaSTamaGgIkRtamiti cittabAdhAtmako yasya sa tathAvidhaH, cAdanyAdRzaH, bhavAntare bhogaspRdhAluH, tapaHprabhAvaM prakramAnnecched yathA na zavayamaGgIkRtaM tyaktuM paraM yasya vratasya tapaso vA phalamasti tata etasmAdihaivAmaSidhyAdilabdhirastu, tadanyA dRzApekSayA tu bhavAntare zakravibhUtyAdi bhUyAt , kimevaM niSidhyate? ityAha-evaM vikArAn-doSAna indriyacauravazyaH // 104 // 1259 // to0|| 1260 // tato-vikArApatteranantaraM 'se tasya jAyante prayojanAtikramAt viSayasevanaprANihiMsAdIni nimajjayituM // 379 // Jain Edan For Private & Personal use only
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakramAttameva jantuM mohamahArNave, kIdRzasyAsyaitAni jAyante ? ityAha-evaM vikArakhaiSiNaH, du:khavinodanArthaM sukhaiSitAyAM hi duHkhApahArAya viSayasevanAdisaMbhava iti bhAvaH kadAcidudAsIna evAya syAdityAha - tatpratyayaM - uktarUpaprayojananimittamudyacchatyeva. ko'rthaH ? tatpravRttAtsahata eva, rAgI upa0 dveSI ca san rAgadveSavataH // 105 // 1260 / / sarvAnarthaparamparAmAha vira0 // 1261 // virajyamAnasya dviSatazca punarindriyArthAH - zabdAdikAstAvat prakArAH bahubhedAH na tasya- manujasya nivarttayanti, korthaH ? svarUpeNa hi rUpAdayo na manojJatAmamanojhatAM vA karttumAtmanaH kSamAH kintu raktetarapratipatrAdhyavasAyaH syAt / / 106 / / 1261 / / upasaMharannAha - evaM0 / / 1262 // evamuktaprakAreNa svasya - AtmanaH saGkalpAH pra0 rAgadveSamoharUpAdhyavasAyAsteSAM vikalpanAH - sarvadoSamUlatvAdiparibhAvanAH tAstUpamthitasya saMjAyate AryatvAt samatA, tathA'rthAn jIvAdIn saGkalpayatazcazubhadhyAnaviSayatayA'dhyavasyataH, tataH samatAyAH 'se' tasya // 107 // 262 // sa kIdRzaH san kiM vidhatte ? ityAha- sa0 / / 1263 // sa prahINatRSNo vItarAgaH syAt / / 108 / / 1263 // tatkSayAcca kaM guNamavApnotItyAha - savva0 // 164 // dhyAnaMzuklaM tena samAdhiH- paramasvAsthyaM tena yuktaH, AyuSa upala0 nAmagotravedyAnAM ca kSayastasmin / / 109 / / 1264 || mokSagatasvarUpamAha--so0 / / 1265 / / sa mokSaprApto jantuH tasmAt - jAtijarAmaraNarUpatvena pratipAditAt yad duHkhaM bAdhate satataM jantuM enapratyakSaM dIrghANi yAni sthititaH prakramAt karmANi tAnyAmayA iva tebhyo vipramukto dIrghAmayavipramuktaH // 110 1265 / / aNa. // 1266 // pramokSamArgaH - pramokSopAyaH, yaM - duHkhapramokSamArga samupetya - samyakpratipadya krameNa-uttarottaraguNaprattirUpeNa // 111 // 1266 // adhyayanam 32 // Jain Education Intonal asinelibrary.org
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH PM ava0 // 380 anantarapramAdasthAnAni uktAni, taizca karma badhyate, tasya ca kA prakRtaya ityAdisandehApanodAyedamArabhyate. asya ca karmaprakRtiriti parizi.10 nAma-aTTha0 // 1267 // AnupUrvyA, iyaM ca pazcAnupUrvyAdirapi syAdityAha- yathAkrama pUrvAnupUyetyarthaH // 1 // 1267 // NAssa0 // 1268 // uttaraprakRtIrAha-NANa0 // 1269 // sAtasyApi baddayo bhedAH, taddhatubhUtabhUtAnukampAdivahubhedatvAt , evameva jJAnasAgara bahaba eva bhedA asAtasyApi duHkhazokatApAditadvetubahuvidhatvAdeva, saptavidha vA kamato kapAvedanI kama, tatra saptavidhaM hAsyA | antyabhAgaH diSaTkaM vedazca, sAmAnyeneka eva, yadA tu vedatrayaM gRhyate tadA navavidham , aSTavidhatvaM voccanIcayorbandhahetvaSTavidhatvAt aSTau hi jAtyamadAdaya uccairgotrasya bandhahetavaH tAvanta eva ca jAtimadAdayo nIcargotrasya / / 15 / / 1270-1281 / / etannigamanAyottaragranthasambandhanAya caah-eyaao0|| 1282 / / uttaraprakRtayazca, pradezAgra kSetrakAlau ca. tatra kSetraM-AkAzaM kAlazva-baddhasya karmaNo / jIvasthitikAlaH bhAvaM ca-anubhAgalakSaNaM ata uttaramiti ataH-prakRtyabhidhAnAdardU zRNu kathyamAnazeSaH // 16 // 1282 / tatra * pradezAgramAha-savvesiM0 // 1283 // pradezAgraM-paramANupramANaM anantakamanantaparamANuniSpannatvAttadvargaNAnAM, taccAnantakaM-granthi| gasaccA:-ye granthidezaM gatvA'pi tadbhedavidhAnena na kadAcidupariSTAdantAraH, te cAbhavyA evAtra. tAnatIta-tebhyo'nantaguNatvenAtikrAntaM granthigasaccAtItaM, tathA antaH siddhAnAmAkhyAtaM, siddhebhyo hi karmaparamANavo'nantabhAga eva tadapekSayA siddhAnAmanantaguNatvAt , ekasamaye grAhyakarmaparamANvapekSaM caitat // 27 // 1283 // kssetrmaah-svv0|| 1284 // tuH-pUraNe saGgraheH-saMgraha kriyAyAM yogyaM syAditi zeSaH, SaNNAM dizAnAM samAhAraH paidizaM tatra gataM-sthitamatra catasro diza UrdhvAdhodigdvayaM ca, idaM cAtmAvaSTabdhAkAzaprade // 38 // zApekSayocyate, alpatvAcceha vidizAmavivakSitatvena paidizAgatamityuktiH, yato vidigvyavasthitamapi karmAtmanA gR0, tathA SaDdi Sain S A For Privale & Personal use only zaw.jainelibrary.org
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra gatamapi dvIndriyAdInevAdhikRtya niyamena vyAkhyaikendriyANAmanyathA'pi saMbhavAt tacca sarveSvapi pradezeSu arthAdAkAzasyAtmAvaSTabdheSu karma sarvajIvAnAM saMgrahe yogyaM syAt , tathA sarva jJAnAvaraNAdi, AtmA hi sarvaprakRtiprayogyAnpudgalAnsAmAnyenAdAya tAnevAdhyavasAyavizeSAt pRthakpRthak jJAnAvaraNAdirUpatvena pariNamayati, taccavavidha karma saMgrahItaM. sarveNa prakramAd . AtmanA baddha-AtmapradezaH zliSTa tadeva baddhakam , anyo'nyasambaddhatayA hi zaGkhalAvayavAnAmiva parasparopakAritvAdAtmanaH pradezAnAM sahaiva yogopayogau syAtAm , na tvakaikazaH, tanimittakarmabandha iti sarveNaivAtmanA, grahaNapUrvakatvAcca bandhasya tadapyevameva // 18 // 1284 // kAlamAha-uda0 D // 1285-1289 // udadhinA saga nAma yeSAM tAnyudadhisadRgnAmAni-sAgaropamANi teSAM, muhUrtasyAntaraM muhatta, jaghanyakA prakramAt | sthitirantarmuhartamAnavoktA, anye tu 12 muha mevaitAmicchanti // 19-23 // 1285-89 / / bhAvamAha-siddhANa // 1290 // siddhAnAmanantabhAgavartitvAdanantabhAgaH, anubhAgAH-rasavizeSA bhavanti, tuH-pU0, ayaM cAnantabhAgo'nantasaMkhya eveti, anenaiSAmAnaA mevetthamuktaM, sarveSvapi prakramAdanubhAgeSu pradezA-buddhathA vibhajyamAnAstadavibhAgaikadezAsteSAmagraM pradezAgraM 'savva0' sarvajIvebhyo'ti krAntaM tato'pi teSAmanantaguNatvenAdhikatvAt // 25 // 1290 // da evaM prakRti-pradeze-sthitya-nubhAgabandhAnuktvA yadarthamete prruupitaastdupdrshynnupdessttumaah-tmhaa||1291 // yasmAdevaMvidhAH prakRtibandhAdayastasmAdeteSAM karmaNAM-anubhAgAnupala0 prakRtibandhAdIMzca vijJAya eSAM karmaNAM saMvare-anupAttAnAM nirodhe kSapaNe copAttAnAM yatetaiva yudhaH // 26 // 1291 // adhyayanam 33 // anantaraM kamaprakRtaya uktAH, sthitizca lezyAvazata ityatastA atrocyante. lezyAdhyayanamadim Jain Education anal a library
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 381 / / lesa0 / / 129 / / lezyAbhidhAyakamadhyayanaM lezyAdhyayanaM, kamalezyAnAM karmasthitividhAtRtattadviziSTapudgalarUpANAmanubhAvAn-rasavizeSAn zRNuta me kathayata iti zeSaH || 1 || 1292 / / dvArasUtra mAha - nAmAi0 / / 1293 / / pariNAmo - jaghanyAdirlakSaNaM paJcAzravA sevanAdi, eSAM samAhAradvandvaH, sthAnam - utkarSApakarSarUpam, sthitim - avasthAnakAlam, gatiM ca- narakAdikAM yato yA'vApyate AyuryAvati ca tatrAvizeSyamANe AgAmibhavalezyApariNAmastadidda gRhyate || 2 || 1293 // nAmAnyAha - kindA 0 || 1294 // AsAM varNAnAha - jImU0 / / 1295 // snigdhavAsau sajalatvena jImUtaca snigdhajImUtastadvat samyakkAzate varNataH prakAzata iti snigdhajImUtasa kAzA, gavalaM - mahiSazRGgaH, riSTaka:- phalavizeSastatsannibhA, 'khaMjaNa' tti khanana - aanaM-kaalaM nayanaM copacArAttadekadezastanmadhyavartI kRSNasArastatsannibhA, varNata eva-varNamevAzritya na tu rasAdIn // 4 // / 1295 / / nIla0 / / 1296 / / snigdhavairyasaMkAzA / / 5 / / 1296 // aya0 / / 1297 // atasI-dhAnyavizeSaH tatpuSyasaGkAzA, , kokilacchanda:- tailakaNTakaH, tatsaMnibhA, kApotalezyA tu varNataH kiJcitkuSNAkiJcicca lohiteti bhAvaH / / 6 / / 1297 // hiMgu / / 1298 // hiGgalakaH - dhAtuzca pASANaghAtvAdistatsaMkAzA || 7 || 1298 // hari0 | 1299 // haritAlabhedasaMkAzA, bhinnasya hi varNaprakarSaH syAditi bheH grahaH, saNo-dhAnyavizeSo'sano - cIyakastatkusumanibhA pItavarNetyarthaH / / 8 / / 1299 / / saMkhaM0 // 1300 // aGko - maNivizeSaH / / 9 / / 1300 // rasamAha - ja0 || 1301 // yatheti yAdRkaTuka tumbakarasaH kaTukA cAsau rohiNI ca tvagvizeSaH kaTukarohiNI tadraso vA // 10 // 1301 || jaha0 | 1302 // tIkSNo yathA hasti0 - gajapippalyA vA'nantaguNo'tizaya tIkSNaH // 11 // 1302 // jaha0 1303 // Jain Education national parizi. 10 jJAnasAgara0 ava0 antyabhAgaH 4 // 381 // w.jainelibrary.org
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ taruNaM-apakvaM tacca tadAnakaM cAmraphalaM tadrasaH tubara-sakaSAyaM cArthAdapakave tacca tatkapitthaM kapitthaphalaM tasya, vA-vikalpe api-pUraNe yAdRzako rasa iti kApotAyA atiza kapAya ityarthaH // 12 / / 1303 // jaha* // 1304 // pariNata-paripakvaM yadAmrakaM tadrasaH, tejasyA AmlaH kizcinmadhurazca / / 13 // 1304 // varavArugI-pradhAnasurA tasya vA raso yAdRzaka iti yogaH. vividhAnAM vA AsavAnAM-puSpaprasavamadyAnAM vA rasa iti, madhumayavi0 maireyaM-sarakastayoH samAhAre madhumaireyaM tasya vA raso yAhazako'to rasAt padmAyAH prakramAdrasaH parakeNa-anantaguNatvAttadatikrameNa vartata iti zeSaH, ayaM ca kiJcidamlakaSAyo mAdhuryavAMzca // 14 // 1305 // khajjU0 // 1306 // zarkarAraso yAdRza iti zeSaH // 15 // 1306 / / gandhamAha-jaha // 1307 / / sUtratvAtkalopaH, gomRtakasya nIlAkApotAnAM gandha iti prakramaH, lezyAnAmaprazastAM vizeSAdanukto'pi gandhasya vizeSo jJeyaH / / 16 // 1307 // gandhAzca-koSTapuTapAkaniSpannA vAsAzca itare gandhAvAsAH, iha caitadaGgAnyevopacArAdevamuktAni, teSAM piSyamANAnAM-saMcUrNyamAnAnAM | yathA gandha iti prakramaH // 17 // 1308 // sparzamAha-jaha // 1309 // krakacasya zAko-vRkSavi0 tatpatrANAM sparza iti pra0, yathAkramaM lezyAnAmaprazasyAnAM prakramAtsparzaH // 18 // 1309 / / jaha0 // 1310 // yathAkramaM prazastalezyAnAM sparzaH // 19 // 1310 // pariNAmamAha tiviho // 1311 // pariNAmaH-tadrUpagamanAtmakaH, trividho-jaghanyamadhyamotkRSTabhedena navavidho yadeSAmapi jaghanyAdInAM svasthAnatAratamyacintAyAM pratyekaM jaghanyAditrayeNa guNanA, evaM punaH 2 triguNane 27vidhatvaM81 vidhatvaM243vidhatvaM ca bhAva Jain Education C ational For Private & Personal use only W ainelibrary.org
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ ucarA0 avacUrNiH // 382 // noyam upala0 evaM tAratamyacintAyAM saMkhyAniyamAbhAvAt // 20 // 1311 // lakSaNamAha - paMcA0 // 1312 // tribhiH prastAvAnmanovAkkAyaiH pRthvIkAyikAdiSvaviratastadupamardakatvAderiti ga0, zudraH sarvasyAhitaiSI sAhasikaH, cauryAdikRdityartho nara upala0 syAdirvA / / 21 / / 1312 || 'nidrdhasa' ti atyantamaihikAmuSmikA pAyazaGkA vikalaH pariNAmo yasya sa tathA nRzaMsonistRzaH // 1313 // etadyogAH - paJcAzravapravRttatvAdayastaiH samAyuktaH kRSNalezyAmeva pariNamet tadravyasAcivyena taduparaJjanAta drUpatAM bhajet / / 22 / / 1313 || issA0 / / 1314 / / irSyA - paraguNAsahanamamarSo'tyantAbhinivezo'tastadviparyayo, avidyAkuzAstrarUpA mAyA-vaJcanAtmikA aGgIkatA - nirlajjatA gRddhi - rviSayeSviti ga0, pradodha- pradveSo matublopAt sarvatra tadvAn janturucya asa eva zaTho'lIkabhASaNAt, pramattaH prakarSeNa jAtyAdimadAsevanAt || 23 || 1314 || A0 / / 24 / / 1315 / / ba~ke // 1316 // vakro-vacasA va0 kriyayA vikRtimAn manasA anujuka :- kathaMcidRjUka tumazakyatayA pratikuzcakaH - svadoSapracchAdakatayA upadhiH chadma tena caratyauSadhikaH, sarvatra vyAjataH pravRtteH / / 25 / / 1216 // u0 / / 1317 || u0- utprAsakaM yathA para utprAsyate duSTaM ca rAgAdidoSavadyathA rayAdevaMvadanazIla utprAsaka duSTavAdI stenacauro'pi ceti pUraNe matsaraH - parasampadasahanaM, tadvAn matsarI // 26 // 1317, nIA0 / / 1318 / / nIcairvRttiH - kAyamanovAgbhiranusiktaH yogaH - svAdhyAyAdivyApArastadvAn upadhAnavAnvihitazAstropacAraH / / 27 / / 1318 || piya0 / / 1319 / / prAkRtatvAt alope'vadyaM bhIruH hitaiSakaH - muktigaveSakaH / / 28 / / 1319 // mAyA lobhazca pratanuko yasyeti zeSaH ||29|| 1320 // tathA 'prataH 0 ' svalpabhASakaH upazAntaH anudbhaTata yopazAntAkRtiH / / 30 / / 1320 / / Jain Education Intonal parizi. 10 jJAnasAgara0 apa0 antyabhAgaH || 382 // ainelibrary.org
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ aTTa0 // 1321 // dharmazukle dhyAyati yaH kIdRg sanityAha- prazAntacittaH // 31 // 1321 // sa viziSTalezyA vA'pekSyevaM lakSaNAbhidhAnabhiti na devAdibhirgyabhicAraH / / 32 / / 1322 / sthAnadvAramAha- assaM0 // 1324 || asaGkhyAvasarpiNyutsarpiNInAM ye samayAH kriyanta ityAha-saGkhyAtItA lokAH, ko'rthaH - asalecaya lokAkAzapradezaparimANAni lezyAnAM bhavanti sthAnAni prakarSApakarSakRtAni, azubhAnAM saGklezarUpANi tatparimANAnIti zeSaH / / 33 / / 1324 / / sthitimAha - muhu0 / / 1325 / / muhUrttasyAddha muhUrttArddha:, tatkAlAtyantasaMyoge dvitIyA, antarmuhUrttamityarthaH, turevArthe, trayastriMzatsAgaropamANi, ihottaratra ca muhUrttazabdena muhUrteka deza ratktaH, tatazcAntarmuhUrttAdhikAni, iha cAntarmuhUrtazabdena pUrvottarabhavasambandhyantarmuhUrttadvayamuktam, evamuttaratrApi // 35 // 1325 // mu0 // 1326 / / udadhaya-udayupamAni palyopamA'saMkhyabhAgAdhikAni utkRSTA sthitiH // 36 // 1326-29 / / prakRtamupasaMharannuttarasambandhamAha - esA0 / / 1330 // catusRSvapi gatiSu pratyekamiti zeSaH / / 40 / / 1330 / / dasa || 1332 / / (gAthA (5) sUtratvAtpalyopamA saGkhyayabhAgaM cotkRSTA, iyaM ca jaghanyA ratnaprabhAyAm, utkRSTA ca vAlukAprabhAyAm, tatrApyuparitanaprastaTanArakANAmevaitAvat sthitikAnAm ||41 // 1332 // ti0 // 1333 || iha jaghanyAM vAlukAyAmetA-casthitikAnAmeva, utkRSTA ca dhUmAyAmuparitanaprastaTanArakANAM tatrApi yeSAmetAvatI sthitiH // 42 // 1333 || 50 / / 1334 / / janvikA dhUmAyAmetAvasthitikeSveva nArakeSu, utkRSTA mahAtamaH prAyAm, iha ca nArakANAnuttaratra ca devAnAM dravyalezyA sthitirevaivaM cintyate, tadbhAvalezyAnAM parivarttamAnatayA'pi sthiteH saMbhavAt / / 43 / / 1334 / / 80 / / 1335 || 'teNa tti sUtratvAt tataH paramityato vakSyAmi, prakramAllezpAnAM sthitiH // 44 // / 1335 / / Jain Education Intional ainelibrary.org
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNi: // 383 // aMto. // 1336 // antarmuhUrttAddham - antarmuhUrttakAlaM lezyAnAM sthitirjaghanyotkRSTA ceti zeSaH, katarA''sAmityAha-yasmin iti pRthvIkAyAdau saMmUcchimamanuSyAdau ca yAH kRSNAdyAH, 'tuH' pU0 tirazrAM manuSyANAM ca madhye sambhavati, tAmrAM etA hi kvacitkA citsambhavanti, kevalAM zuddhAM lezyAM - zuklalezyAmityartha: / / 45 / / 1336 || asyAH sthitimAha - mu0 // 1337 // zuklalezyAyAH sthitiriti prakramaH, iha ca yadyapi kazcitpUrva koTyAyuraSTavArSika evaM vratapariNAmamApnoti tathApi naitAvadvayaHsthasya varSaparyAyAdavaka zuklalezyAyAH saMbhava iti navabhirvarSairnyanA pUrvakoTirucyate // 46 // 1337 || e0 | 1338 || dasa0 // 1339 / / palyopamAsaMkhyeyatamaH pra0 bhAgaH, iyaM ca kRSNAyAH sthitiretAvadAyuSAmeva bhavanapativyantarANAM draSTavyA // 48 // 1339 // jA0 // 1340 // samayAbhyadhikA, palyopamAsaMkhyeyazva bhAga utkRSTA sthitibRhattarabhAga iyaM jJeyaH // 49 // 1340 // jA0 / / 1341 / / etAvadAyuSAmeva bhavanapativyaMtarANAmime jJeye, ihApi pUrvasmAt bRhattaro'saMkhyeyabhAgo gR0 // 50 // 1341 / / itthaM nikAdvayabhAvinImAdyalezyAtrayasthitimuktvA sarvanikAyabhAvinIM tejolezyAsthitimabhidhAtuM pratijJAmAha -0 // 1342 // yathA - yenaivAvasthAnaprakAreNa suragaNAnAM tatheti / / 51 / / 1342 // pa0 // 1343 / / iyaM vaimAnikaviSayaiva neyA, tatra ca saudharmaizAnadevAnAM dvidhApyetAvadAyuSaH saMbhavAt upala0 caitaccheSanikAyatejo0 sthitiH / / 52 / / 1343 // 50 // 1344 // anena nikAyabhedamaGgIkRtyaiva lezyA sthitiruktA / / 53 / / 1344 // jA0 / / 1345 // daza tu dazaiva prastAvAtsAgarANi muhUrttAvikAni, iyaM ca jaghanyA sanatkumAre utkRSTA ca brahmaloke, Aha-yadIhAntarmuhUrttamadhikamucyate tataH pUrvatrApi kiM na tadadhikamucyate ? devabhavalezyAyA eva tatra vivakSitatvAd / atra hi prAguttarabhavalezyA'pi 'aMtomuDutaMmi ega 'tti vacanAddeva bhavasambandhinyeveti Jain Educationtional parizi. 10 jJAnasAgara0 ava0 antya mAgaH 383 // lainelibrary.org
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Education ! pradarzanArthamitthamuktam // 54 // 1345 // * jA0 // 1346 // asyAzca lAntakAtprabhRti yAvatsarvArthasiddhistAvatsaMbhavaH // 55 // 1346 // gatidvAramAha - kiNvA0 // 1347 // adharmalezyAH pApopAdAna hetutvAt durgati-narakatiryaggatirUpAM upapadyate - prApnoti // 56 // 1347 // te0 // 1348 // sugatiM - devamanuSyagatirUpAm // 57 // 1348 // sAmpratamAyurdvArAvasaraH, tatra ca yasyA lezyAyA yadAyuSo mAnaM tasthitirdvAra evArthata uktam, iha tvidamucyate-avazyaM hi janturyallezyetpatsyate tallezya eva mriyate, tatra janmAntarabhAvilezyAyAH kimAdyamaye parabhavAyuSa udaya Ahosviccaramasamaye'nyathA vetyata Aha - 0 // 1349 // prathame samaye tatpratipattikAlApekSayA pariNatAbhirAtmarUpatAmApannAbhiH || 58 / / 1349 || le0 / / 1350 || aMto0 | 1351 / / antarmuhUrtte gate eva, tathAntarmuhUrtta eva zeSake caiva, itthaM caitanmRtikAle bhAvibhavalezyAyA utpattikAle cAtItabhavalezyAyA antarmuhUrtamavazyaM bhAvAt // 60 // 1351 / / upasaMharannupadezamAha-ta0 / / 1352 // yasmAdetA abhazastA durgatihetavaH prazastAzca sugatihetavastasmAt adhitiSThad muniriti zeSaH // 61 // 1352 // iti adhyayanam 34 // aprazastalezyAtyAgataH prazastA eva tA adhiSThAtavyA iti anantaramuktam, etacca bhikSuguNavyavasthitena karttuM zakyam, tadasthAnaM ca tatparijJAnata iti tadarthamidamArabhyate, anagAramArgagatiritinAmAsya suha0 / / 1353 // mama kathayata iti zeSaH, mArga prakramA mukteH, anena sevyasevakasambandhenAnagArasambandhitvaM mArgasya tatphalaM, ca // 1 // 1353 // sambadhyante karmaNeti gamyate, mAnavA upala0 anye'pi jantavaH || 2 || 1354 // tathA samuccaye eva pU0 caurya, onal
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 384 // icchArUpaH kAmaH icchAkAmastaM vA aprAptA vastukAikSA rUpaM lohaM ca labdhavastugRddhayAtmakam anenobhayenApi parigraha uktastataH parigrahaM ca / / 3 / / 1355 || anena mUlaguNA uktAH, AzrayacintAmAha maNo0 / / 1356 / / citrapradhAnaM gRhaM citragRhaM mArayaiH prathitapuSpaiH dhUpanairvAsitaM mAlyadhUpanavA sitam / / 4 / / 1356 / / kimevamupadizyate-- iMdi0 / / 1357 // cakSurAdIni tuH - yasmAduSkarANi nivArayituM svasvaviSayapravRtteriti gamyate, kAmA- manojJA indriyaviSayAsteSu rAgaH- abhiSvaGgastasya vivarddhane || 5 | 1357 // kA stheyamityAha - susA0 // 1358 // ekako dvidhApi rAgAdiviyuto'sAvA, 'pairikke' dezyA ekAnte sthAdyasaMkule paraiH kRte svArthamiti ga0, tatra zmazAnAdau abhirocayedAtmane bhikSuriti yogaH // 6 // 1358 / / phA0 / / 1359 / / saGkalpayet kuryAt / / 7 / / 1359 // nanviha kiM parakRta ityuktamityAzaGkayAha--na sayaM0 / / 1360 / / upala0 nApi kurvantamanumanyeta, yato gRhakarma - iSTakAmRdAnayanAdi tasya samArambhaH - pravarttanaM tasmin / / 8 / / 1360 / tamANaM0 // 1361 || sUkSmANAM dehApekSayA / / 9 / / 1361 / AhAracintAmAha - pacanapAcaneSu bhUtavadho dRzyate iti prakramaH, prANA- dvIndriyAdayo bhUtAni pRthivyAdayo, bhUtAnAM dayArthe na pacetsvato bhaktAdIti / 10 / / 1362 || amumevArtha spaSTamevAhajala0 / / 1363 / / upala0 tadrUpAzca hanyante bhaktapAneSu prakramAtpacyamAnAdiSu, apigamyaH, pAcayedapi na kiM punaH svayaM paced, anumatiniSedhopa0 / / 11 / / 1363 // anyacca - visappe 0 / / 1364 // visarpati - svalpamapi bahUbhavatIti visarpa sarvato dhAraMsarvadigstha jantUpaghAtakatvAt zastramanyaditi ga0 / / 12 / / 1364 / / krayavikrayArthaM hiraNyAdiparigraha niSedhamAha - hiraNaM // 1365 // Jain Educationational pArazi. 10 jJAnasAgara0 ava0 antyabhAgaH // 384 // Jainelibrary.org
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44- co'nuktAzeSadhanadhAnyAdisamuccaye samaloSTukAJcanaH san bhikSurvirataH syAditi zeSaH // 13 // 1365 // kimityevamata Aha kiNaMto0 // 1366 // krINan-krayakastathAvidhetaralokasadRza eva bhavati, vikrINAnazca-vaNig vANijyapravRttatvAditibhAvaH, na tAdRzo, yAdRzo bhAvabhikSuriti ga0 // 14 // 1366 // tataH kimityAha-bhikkhi0 // 1367 // bhikSitavyaM yAcitavyaM tathAvidhaM vastviti ga0, naiva kretavyam // 15 // 1367 // bhikSitavyamekatraiva syAdityAha-samu0 // 1368 // piNDapAtaMbhikSATanaM careta-Aseveta // 16 // 1368 // itthaM piNDamavApya yathA bhuzIta tathAha-alo0 // 1369 // alola:-na sarasAnne prApte lAmpaTyavAn , na rase snigdhAdau gRdhraH, prAptAvabhikAGkSAvAn , yato dAntajihvo'ta evAmUJchitaH sannidherakaraNena, yApanA nirvAhaH sa cArthAsaMyamasya tadartham // 17 // 1369 // acca // 1370 // arcanAM-puSpAdibhiH pUjA, racanAM niSadyAdiviSayAM, pUjanaM 6 vastrAdibhiH pratilAbhanaM, RddhiH-zrAddhopakaraNAdi satkAro'rthadAnAdiH, sanmAno'bhyutthAnAdiH // 18 // 1370 // kiM punaH kuryaadi-mukk0|| 1371 // zukladhyAnaM yathA syAdevaM dhyAyet viharedapratibaddhavihAreNeti ga0 yAvatkAlasya mRtyoH | paryAyaH-prastAva ityarthaH // 19 // 1371 // tatazca nija0 // 1372 ||-prityjy mAnuSI bundi-tanuM prabhuH vIryAntarAyakSayato 4aa dukhermucyate // 20 // 1372 // kizaH sannityAha-ni0 // 1373 // parinivRtaH-asvAsthyahetukarmAbhAvataH sarvathA svasthIbhUtaH // 21 // 1373 // // iti 35 adhyayanam // anantaraM hiMsAparivarjanAdayo bhikSuguNA uktAH, te ca jIvAjIvasvarUpaparijJAna evAsevituM zakyanta iti jJApanArthamidamAramyate 454 utta062 Jain Education Altonal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ ucarA0 avacUrNiH // 385 / / Jain Education jIvA0 // 1374 // jIvAnAM vibhajanaM- vibhaktiratattadbhedAdidarzanato vibhAgenAvasthApanaM jIvAjIva vibhaktiratAM me kathayata iti gamyate, ekamanasaH - haiva zraddhAnavanta ityarthaH, itaH - asmAdanantarAdhyayanAdanantaram // 1 // 1374 // jIvAjIvavibhaktijJAnamiva lokAlokavibhaktijJAnamapi saMyamaviSayatayopayujyate evAha mational parizi. 11 jIvA0 / / 1375 / / ' ajIva ' ityanenAjIvasamudAya upalakSyate tasya dezo'jIvadezaH AkAzamAlokaH / / 2 / / 1375 / / jIvAnAM vibhaktiH prarUpaNAdvAreNaiveti tAM vidhitsuryathA'sau syAttathAha - davbao0 // 1376 // dravyata - idamiyadbhedaM dravyaM, kSetrataidamiti kSetre, kAla - idamiyatsthitikaM, bhAvata - ime'sya paryAyAH || 3 || 1376 || svalpavaktavyatvAdravyato'jIvaprarUpaNAmAha - rUvi0 // 1377 / / rUpiNo dazavidhAnAha - dhamma0 / / 1378 // tasya dharmAstikAyasya dezaH tribhAgacaturbhAgAdistaddezaH, tathA tasya pradezo - niraMzo bhAgastatpradezaH || 5 | 1378 || AgAse0 / / 1379 / / addhA - kAlastadrUpaH samayoddhAsamayo nirvibhAgatvAcAsya na dezapradezasambhavaH || 6 || 1379 // etAneva kSetrata Aha- dhamA0 // 1380 / / samayaH - ityaddhAsamayaH samayakSetraM viSayabhUtamasyAstIti samayakSetrikaH // 7 // 1380 // etAneva kAlata Aha 60 / / 1381 // sama0 / / 1382 // sarvAdvAmeva sarvadA svasvarUpAparityAgato nityAnityArthI vyAkhyAtAni - kathitAni santatiM- aparAparotpattirUpapravAhAtmikAM prApya - Azritya evamevAnAdyaparyavasitalakSaNenaiva prakAreNa, AdezaM vizeSaM pratiniyatavyaktyA - tmakam / / 8-9 / / 1381-82 // saMprati bhAvaprarUpaNAvasaraH, tatra cAmUrttatvena nAmISAM paryAyA iva varNAdayaH prarUpyamANA api saMvittimAnetuM zakyAH, anumAnatastvitarathA'pi dravyasya paryAya vikalasyAsambhavAdgamyanta eveti tatprarUpaNAmanAdRtya dravyato rUpiNaH // 385 // jJAnasAgara, ava0 antyabhAgaH
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ ROCES prarUpayati-kha0 // 1383 // iha dezapradezAnAM skandheSvevAntarbhAvAtskandhAH paramANavazceti samAsato dvAveva rUpidravyabhedau // 10 // 1383 // tayozca kilakSaNamityAha-ega0 / sUtrAImekatvena-samAnapariNatirUpeNa lakSyanta iti zeSaH, skandhA hi saMhatAnekaparamANurUpAH, paramANavazca paramANvantararasaMhatibhAjaH / etAneva kSetrata aah-loe0|| 1384 // sUtrArddha lokasyaikadezaH-ekadvayAdisaGakhyAtAsaGkhyAtapradezAtmakaH pratiniyato bhAgo lokaikadezaratasmin loke ca, bhaktavyAH-bhajanayA darzanIyAH 'te' skandhAH paramANavazca tuH-pU0 atra cAvizeSoktAvapi paramANUnAmekapradeza evAvasthAnAt skandhaviSayeva bhajanAH, te hi vicitratvAtpariNaterbahatarapradezopacitA api kecidekapradeze tiSThanti, anye tu saGkhyeyeSu pradezeSu yAvatsakalalokeSvapi tathAvidhAcittamahAskandhabada bhajasanIyA ucyante, ato'nantaramiti gamyaM, kAlavibhAgaM tu kAla bhedaM, punasteSAM-skandhAdInAm , idaM sUtraM SaTpAdaM gaathetti||1||1384|| saM0 // 3 // 1385-86-87 // sthiti-pratiniyatakSetrAvasthAnarUpAM pratItyAGgIkRtya // 12 // 1385 // sAdisaparyavasitatvena TI kiyatkAlameSAvasthitirityAha-asaM 0 // 1386 // ajIvAnAM rUpiNAM pudgalAnAmityarthaH, jaghanyatastvekasamayAdutkRSTatastvasaGkhyeyakAlAtparato'vazyameva vicaTanAt // 13 // 1386 // samprati kAladvArAntargatamevAntaramAha-aNaM0 // 1387 / / anantaraM viva kSitakSetrAvasthiteH pracyutAnAM punastatprAptaH, vyavadhAnametaduktarUpaM vyAkhyAtam // 14 // 1387 // etAneva bhAvata Aha-vaSNa. 4 // 1388 // sparzapariNatA ete-skandhAdayaH pUraNagalanadharmANaH pudgalAH samudAhRtAH / atra ca gandhau dvau rasAH 5 sparzAH 8 saMsthAnAni 5 ete ca mIlitAH 20, etAvato bhaGgAn pratyeka pazcApi varNA labhante jAtaM 100 rasAdayaH 18, te ca paJcabhirvaNIlitaH 23 OM tatazca gandhadvayena labdhAH 46 evaM rasapazcakasaMyoge 100 / sparzASTasaM0 136 / parimaNDalasthAne yo vartata iti zeSaH, bhAjyaH, sa tu / JainEducation For Private & Personal use only Trainelibrary.org Ura
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ utarA0 avacUrNiH // 386 // sAmAnyaprakrame'pi skandhaH, paramANUnAM saMsthAnAsaMbhavAt / atra saMsthAnapaJcakasaMyoge 100 / evaM varNAdInAM sarvabhaGgasaGkalanAto jAtAni 482 // 46 // 1388- 1419 // upasaMharannuttarasambandhamAha - e0 // 1420 // saM0 // 1421 // tamiti sU0 tAn // 47-48 // 1420-21 // tathaivetyuktasamuccaye, castu tIrthAtIrthasiddhayAdyanuktabhedasaMsUcakaH // 49 // 1422 // siddhAnevAvagA - hAtaH kSetrata vAha - u0 || 1423|| utkRSTAvagAhanAyAM - paJcadhanuH zatapramANAyAM jaghanyAvagAhanAyAM dvihastamAnAyAM madhyamAvagAhanAyAM cotkRSTajaghanyAvagAhanAntarAlavartinyAM siddhAH UrdhvaM merucUlikAdau, adholaukikagrAmAdau tiryagloke cArddhatRtIyadvIpasamudrarUpe, tatrApi kecitsamudre jale ca nadyAdisambandhini siddhAH, bhUbhUdharAdyazeSAspadopalakSaNametat // 50 // 1423 // itthaM strIsiddhAdInabhidadhatA strItvAdipu siddhisaMbhava uktaH, tatrApi kA kiyantaH siddhA ityAzaGkayAha - dasa0 / / 1424 // yavamadhyamiva yavamadhyA madhyamAva - gAhanA tasyAmaSTottarazatasaMkhyAH yavamadhyatvaM caiSAM madhyamAvagAhanAyAmutkRSTajaghanyAvagAhanayormadhyavarttitvAt tadapekSayA ca bahutarasaGkhyAtvena sthUlatayaiva bhAsamAnatvAt // 51-54 // 1424-27 // siddhAnAmeva pratighAtAdyAha ka0 - alo0 / / 1428--29 // tatra lokAgre gatvA vacanavyatyayAsiddhayanti // 55-56 / / 1428--29 // lokAgre gatvA siddhyantItyuktaM, tacca kimityAha - bA0 5 / / 1430-34 // arjunaM zuklaM tacca tatsuvarNaM cArjunasuvarNamayI, uttAnayam - UrdhvamukhaM yacchatrakaM tatsaMsthitA / / prAksAmAnyataH chatrasaMsthitetyuktamiha tUttAnatvaM tadvizeSa ucyate iti na paunaruktyam, sItAbhidhAnAyAH pRthivyA uparIti zeSaH yojane tata iti tasyA lokAnto vyAkhyAtaH / / 61 / / 1434 // jo0 / / 1435 // tatra, suvya0 tasya // ta0 / / 1436 / / tatra kasya kiyatyavagAhanetyAha - o0 / / 1437 // etAneva kAlata Aha - e0 / / 1438 // pRthaktvena parizi. 11 jJAnasAgara. ava0 antyabhAgaH || 386 //
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmastyApekSayA / / 65 / / 1438 // eSAmeva svarUpamAha - a0 / 66 || 1439 || jIvAzca te ghanAzca zuSirapUraNato nirandaranicitapradezatayA jIvadhanA jJAnadarzane eva, saMjJA- samyagavabodharUpA saJjAtaiSAmiti jJAnadarzanasaMjJitA // 66 // 1439 // uktaM pranthenAvagatamapi vipratipattinirAkaraNArthaM punaH kSetrakharUpaM ca teSAmAha - lo0 // 67 // 1440 // loka.kadeze te siddhAH, anena muktAH sarvatra tiSThantIti matamapAstam, siddhiM baragati gatA, anena kSINakarmANo'pi lokAgragamanasvabhAvenotpattisamaye satkriyatvamapyastIti khyApyate, siddhA uktAH // 67 // / 1440 // saMsAriNa Aha saM0 / / 1441 / / pu0 / / 1442 / / pRthirvA bhedAnAha - du0 // 70 // / 1443 - 49 // evamityanena paryAptAparyApta medenaite sUkSmA bAdarAzca / / 70 / / 1443 || lakSNa0 || 1444 // iha cUrNitaloSTakalpA mRdu: - pRthivI tadAtmakA jIvA apyupacArata: lakSNA evamuttaratrApi, kharAH - kaThinAH // 71 // / 1444 // ki0 | 1445 / / ' paMDutti' pANDava:- ApANDuH A-ISacchubhratvabhAja ityarthaH itthaM varNabhedena SaDvidhatvam, iha pANDugrahaNaM kRSNAdivarNAnAmapi svasthAnabhedena bhedavarNAntarasUcakaM, panakaH - atyantamakSmarajorUpaH sa eva mRttikA, panakasya ca nabhasi vivarttamAnasya loke pRthivItvenArUDhatvAtpUrva bheda saGgrahe'pi bhedenopAdAnam // 72 || 1445 // pu0 / / 1446 // pRthivI zarkarAdirUpA yA na syAt, zarkarA - laghUpalazakalarUpA, upalaH - gaNDazailAdiH, zilA ca hara kSAramRttikAH, vajrazca hIrakaH // 73 || 1446 || ha0 || 1447 / / sIsakaH - dhAtu vizeSo'JjanaM- samIrakaM prasiddham, abhravAlukA - abhrapaTala mizrA vAlukA, bAdarapRthvIkAyemI bhedA iti zeSaH, caH gamyo, maNividhAnAni ca maNibhedAH // 74 // 1447 // kAni punastAnItyAha - go0 // caMda0 / / 1448-49 // iha pRthivyAdayaH 14 gomejakAdayazca kvacitkasya Jain Education national w.jainelibrary.org
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0citkathazcidantarbhAvAta 14 amI mIlitAH 36 // 76 // 1449 // pUrvamupasaMharana mUkSmapRthvIkAyamAha-ee0 // 1450 // ArSa- parizi.11 avacUrNiH tvAdekavidhAH, yato'nAnAtvAH // 77 // 1450 // etAneva kSetrata Aha.su0 // 1451 // saM0 // 1452 // sthiti bhavasthitikAyasthitirUpAm // 79 // 1452 // yathA banatathAha-bA015 jJAnasAgara, 387 // ava0 "* // 1453 // asN0||1454|| pRthivIrUpakAyamamuzcatAmeva, kAlasya prakrAntatvAdantarakAlamAha-aNa0 // 1455 / / tyakte antyabhAga svake kAye / / 82 // 1455 / / etAneva bhAvata Aha ee0 // 1456 // upalakSaNaM ceha sahasra iti, varNAditAratamyasya bahutarabhedenAsaGkhyabhedatayA api saMbhavAt / / 83 // 1456 // abjIvAnAha-du0 // 1457 // zuddhodakaM-meghamuktaM samudrAdisambandhi ca jalaM, avazyAyaH-zaradAdiSu prAbhAtikamUkSmavarSaH haratanuprAtaH sasnehapRthvIsamudbhavastRNAgrabinduH mahikA-garbhamAseSu sUkSmavarSA / / 84-91 // 1457-64 // vanaspatijIvAnAha-duvi0 14 // 1465-78 // vRkSAH-cUtAdayo, gucchA:-vRntAkIprabhRtayo, gulmA:-navamAlikAdayo, latAH-campakalatAdayaH, vallayaHtrapuSyAdayaH, tRNAni juJjakArjunAdIni, latAvalayAni-nAlikerIkadalyAdIni, teSAM ca zAkhAntarAbhAvena latArUpatA, tvaco vala. yAkAratvena ca valayatA, parvajA-ikSvAdayaH, kuhaNA-bhUmisphoTakavizeSAH sarpacchatrakAdayo, jalaruhA-padmAdayaH, auSadhitRNAni zAlyAdIni, haritAni tanduleyakAdIni, tAnyeva kAyA yeSAmiti haritakAyAH, cazabda eSAmeva svagatAnekabhedasaMsUcakaH, AlukA15 dayo haridrAparyantAH prAyaH kandavizeSAstattaddezaprasiddhAH, evamAdayaH-ityevaMprakArAH panakAnAM panakopalakSaNAnAM sAmAnyena vanaspatInAm 4 // 92-105 // 1465-78 / / upsNhrnnuttrsmbndhmaah-inycee0|| 106 // 1479 // teU0 // 1480 // udArAH-ekendriyA P // 387 // Jain Educati national For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ pekSayA prAyaH sthUlA dvIndriyAdaya ityarthaH, trasyanti-calantIti basAH vividhAH, tejovAyozca sthAvaranAmakarmodaye'yuktarUpaM sana- mastIti trasatvaM, dvividhA hi tadgatito landhitazca tatastejovAyyogatita udArANAM ca labdhito'pi // 107 // 1480 // tejojIyAnAha duvihA0 9 // 1481-89 // aGgAra:-vigatadhUmajvAlo dahyamAnendhanAtmakaH, mumuraH-bhasma mizrAgnikaNarUpo'gniH-ihoktabhedAtirikto vahniH, arciH-mUlapratibaddhA jvalanazikhA, jvAlA chinnamUlA // 108-116 // 1481-89 / / vAyujIvAnAha-du015 9 // 1490-98 // pazcadheti upalakSaNam , atraivAsyAnekadhetyabhidhAnAt , utkalikAbAtA uktavizeSavikalA mandAnilAdayaH, saMvartana kavAtAzca ye bahiH sthitamapi tRNAdi vivakSitakSetrAntaH kSipanti // 117-124 // 1490-98 // udAratrasAbhidhitsayA''hadvIndriyavaktavyatAmAha be0 // 1500-1508 // kRmayaH-azucyAdisaMbhavAH, zeSAstu kecitprakaTAH kecidyathAsaMpradAyaM vAcyAH, navaraM mAtRvAhakAH ye kASThazakalAni samobhayAgratayA saMbadhnanti, vAsyAkAramukhA vAsImukhAH, 'suppiya'tti prAkRtvAt zuktayaH, zaGkhanakA zasAkRtayaH evAtyantalaghavo jIvAH // 126-34 / / 1500-1508 // trIndriyavaktavyatAmAha te // 1509-17 ||gummii-shtpdii / / 135-143 // 1509-17 // caturindriyavaktavyatAmAha-cau0 // 1518-27 // / hai| paJcendriyavaktavyatAmAha-paMci0 // 154 // 1528 // narayikAnAha-nera0 14 // 1529-1542 // sAgagepamamekaM tuutkRsstten| vyAkhyAtA prathamAyAM prakramAnnarakapRthivyAM jaghanyena dazavarSasahasrikA, prastAvAdAyuHsthiti rayikANAnitIhottarasUtreSu ca draSTavyam // 155-168 / / 1529-.1542 // tirazca Aha Jain Education national For Privale & Personal use only X w.jainelibrary.org
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ ava0 usarAlA paM0 24 // 1543--1566 // ekakhurAdayaH hayAdayaH, dvikhurAH--gavAdayo, gaNDIpadAH--gajAdayaH, sanakhapadAH-siMhAdayaH, parizi.11 avaNiH palyopamAni trIvyutkRSTena tu sAdhikAni pUrvakoTIpRthaktvena, palyopamAyuSo hi na punastatraivotpadyante, ye tu pUrvakoTayAyuSo mRtvA tatravo. pajAyante te'pi saptASTabhavagrahaNAni yAvat , paJcendriyanaratirazcAmadhikanirantarabhavAntarAsambhavAt , ata etAvata evAdhikasya saMbhavaH, mAnasAgara, .388 // 'cammao 'tti prakramAt carmapakSiNaH carmacaTakAprabhRtayaH, carmarUpA eva hi teSAM pakSAH, romapakSiNaH-rAjahaMsAdayaH, samudgapakSiNaH antyabhAgaH samudkAkArapakSavantaH, te ca mAnuSottarAdahIpavatinaH, vitatapakSiNaH--ye sarvadA vistAritAbhyAmeva pakSAbhyAmAsate // 169-192 // & // 1543.-1566 // manujAnAha maNu0 9 // 1567-1575 // akarmabhUmAH kArmabhUmAzca, iha ca kramata. ityuktAvapi pazcAnnirdiSTAnAmapi kArmabhRmAnAM 4 muktisAdhakatvena prAdhAnyataH prathama bhedAbhidhAnam , aSTAviMzatirantaradvopajAnAmiti vibhaktipariNAmena sambandhanIyam , te hi himavataH pUrvAparaprAntavidikprasRtakoTiSu, ete ca zikhariNo'pi santi, pUrvasmArcapAM bhedAnAmavivakSitatvAnna sUtre'STAviMzatisaGkhyAvirodhaH, saMmRcchima nAmeSa evetyakarmabhUmAdigarbhajAnAM ya ukto bhedaH, te hi teSAmeva vAntapittAdiSu sambhavanti / / 193-201 // // 1567-1575 // devAnAha devA0 // 1576-1619 // nigamayitumAha-saM0 // 1620 // jIvAjIvavibhaktimabhidhAya zRNutaikamanasa iti vacanAt / & kazcit zravaNazraddhAnamAtreNaiva kRtArthatAM manyetAtastadAzaGkApanodAyAha ii0 // 1621 // saMyamaratikaraNAnantaraM yadvidheyaM tadAha-tao0 // 1622 // krameNa yogaH-tapo'nuSThAnarUpo 4-%940544444-%20 % Jain Educatio I national For Private & Personal use only evw.jainelibrary.org
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ -12-16cha vyApAraH kramayogastenAtmAnaM saMlikhed-dravyato bhAvatazca krazIkuryAt // 248 // 1622 // saMlekhanA bhedAbhidhAnapUrvakaM kramayogamevAha--bA0 / / 1623 / / paDha0 || 1624 || prathame varSacatuSke vikRtyA nirgRhaNaM- AcAmAmlasya nirdhikRtikasya vA tapasaH karaNena parityAgo vRttiniryUhaNaM tatkuryAt, idaM ca vicitratapasaH pAraNake, dvitIye varSacatuSke, citrameva caturthaSaSTASTamAdirUpaM tapazcaret, atra ca pAraNa ke sampradAyaH--" uggamavisudvaM. savyaM kappaNijjaM pAre " / / 249-50 / / 1623-24 // e0 | 1625 // ekena caturthalakSaNena tapasA'ntaraM vyavadhAnaM yasmiMstadekAntaraM AyAmaM - AcAmlaM kRtyA saMvatsarau dvau tataH saMvatsarodvaM, tu pU0 nai atitrikRSTa-aSTamadvAdazAdi tapazcaret / / 251 / / 625 / / tao. / / 1626 / / tataH saMvatsaroddhuM punarvikRSTameva tapazcaret, atraiva vizeSamAha-caH-pU0 tataH parimitameva svalpameva, dvAdaze hi varSe koTisahitamAyAmaM, ida tu caturthAdipAraNa ke evamevamuktam, AcAmlaM tasminnanantaraM dvidhA vibhajyopadarzite saMvatsare | kuryAt / / 152 / / 1626 / / dvAdaze varSe kimasau kuryAdityAha - ko0 || 1627 / / koTayau - agre pratyAkhyAnAdyantakoNarUpe sahite milite yasmistatkoTIsahitamucyate, ko'theH ? - vivakSitadine prAtarAcAmlaM [ dvidhA] pratyAkhyAya taccAhorAtraM pratipAlyam, punadvitIye'cAlameva pratyAcaSTe tato dvitIyasyArambhaH koTIrAdyasya tu paryantakoTirume'pi mIlite bhavata iti tatkoTI sahitamA mucyate, ityamuktarupaM koTosahitamAcAmlaM kRtvA saMvatsare prakramAt dvAdaze muniH sUtratvAnmAsikenArddhamA sikena 'AhAreNa 'tti upalakSaNatvAdAhAratyAgena, tapaH prastAvAdbhakta parijJAnAdikamanazanaM caret anutiSThet // 253 // / 1627 // itthaM pratipannAnazanasyApyazubhabhAvanAnAM mithyAdarzanAnurAgAdInAM ca parihAryatAM tadviparyayANAmAsevyatAM ca jJApayituM yathAkramamanarthahetutAM ca darzayannAha - kaMdappa0 Jain Education Intonal ainelibrary.org
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ avacANa // 389 // uttarA0 // 1628 // kandarpabhAvanA, AbhiyogyabhAvanA, kilbiSabhAvanA, mohabhAvanA, AsuratvabhAvanA ca, etA durgatihetutayA durgatayaH, parizi.11 durgatizcAtrArthAddevadurgatiH, tadvazato hi saMvyavahAratazcAritrasattAyAmapyetadvidhanikAyotpattireva, caraNavikalatAyAM tu nAnAgatibhAjanateva, maraNe--maraNasamaye, virAdhikAH samyagdarzanAdInAmiti gamyate bhavanti, iha ca maraNa ityabhidhAnaM pUrvametatsattAyAmapyuttarakAlaM zubhabhAve jJAnasAgara. ava0 sugaterapi saMbhavAt / / 254 // 1628 // mi0 // 1629 // mithyAdarzane raktAH-AsaktAH , samyaktvAdivirAdhanAyAM hyetadAsa mAantyabhAgaH ktireva syAt // 255 // 1629 // sN0|| 1630 // miccha0 // 1631 // nanu punaruktatvAdanarthakamidaM sUtra, kRSNalezyAvagAhanamapi hiMsakatvena paJcAzravapramatta| svAditallakSaNAbhidhAnAdarthata uktameveti atrocyate, navaM, vizeSajJApanArthatvAdasya, vizeSazca sarvatra tathAvidhasaMkliSTapariNAmarUpatA draSTavyA, anyathA hi sAmAnya tadvizeSaNaviziSTAnAmapi tadbhave bhavAntare vA bodhidarzanAvyabhicAryevedaM syAd , iha cAyena sUtreNa || kandapabhAvanAdInAM durgatirUpAnarthasya nivandhanatvamuktamarthAcca tadviparItabhAvanAnAM sugatisvarUpAthasya, dvitIyena mithyaadrshnrkttvaahai| dInAM durlabhabodhilakSaNAnarthasya tRtIyena samyagdarzanaraktatvAdInAM sulabhabodhyAtmakArthasya caturthana mithyAdarzanaraktatvAdInAmeva vizeSajJApanam // 257 / / 1631 // anyacca-jinavacanArAdhanAmUlameva sava slekhanAdi zrayo'to'nvayavyatirekAbhyAM tanmAhAtmyamAha-ji. // bAlA0 // 1632-33 // amalA:-zraddhAnAdimAlin yahetumithyAtvAdibhirvirahitAH, parItaH-samastadevAdibhavAlpatApAdanena | samantAtkhaNDitaH sa cAsau sasArazca sa vidyate yeSAM te'mI parIttasaMsAriNaH susa0, bAlamaraNaH-bandhananibandhanabahuzaH-anekadhA'kA| mamaraNAni yAnyatyantaviSayagRdhnutvenAnicchatAM bhavanti, taizca bahUni te mariSyanti barAkAH // 258-59 // 1632-33 // 6 // 389 // Jain Education national For Privale & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ yatazcaivamato jinavacanaM bhAvataH kartavyaM, tadbhAvakaraNaM cAlocanayA, sA ca na tavaNAryAnvinA, te ca na hetuvyatirekeNeti yahetubhiramI syustAnAha -50 1634 // etabahvAgamavijJAnatvAdibhiH kAraNe hetubhirahI:-yogyA bhavantyAcAryAdaya iti ga. AlocanAmarthAlAtparardIyamAnAM zrotum , etadeva hi AlocanAzravaNaphalaM pareSAM vizuddhilakSaNaM sampAdayitumIzate // 260 // 1634 // itthamanazana sthitena yatkRtyaM tatsaprasaGgamupadarya samprati kandarpAdibhAvanAnAM yatparihArya muktaM tatra yat kurvatA tAH kRtA bhavanti tatparihAreNaiva tAsAM parihAro na cAjJAtasyAyamiti jJApanArthamAha-kaM0 / 1635 // kandapaH-aTTahAsahasanaM anibhRtAlApAzca gudinA saha niSThuravakroktyAdirUpAH kAmakathopadezaprazaMsazca, kautkrucyaM dvidhA kAyena vAcA ca, tatra kAyakautvacyaM yatsvayamahasanneva bhrUnayanavadanAdi tathA karoti yathA'nyo hasati, yattu tajjalpati yenAnyo hasati tathA nAnAvidhajIvavirutAni mukhAtAdyavAditAM ca vitta tadvAkotRcyaM, ra tataH kandappazca kautkrucyaM ca kandarpakautkravye, kurvanniti zeSaH * taha 'tti yena prakAreNa parasya vismaya upajAyate, tathA yacchIlaM caM phalanirapekSA vRttiH, svabhAvazca-paravismayotpAdanAbhisandhinaiva tattanmukhavikArAdikaM hasanaM ca aTTahAsAdi, vikathAzca paravismApaka vividhollAparUpAH, zIlasvabhAvahasanavikathAstAbhiH vismApayan paraM kandarpayogAt kandarpAH prastAvAddevAsteSAmiya teSUtpattinimittatayA kAndapI tAM bhAvanA-tadbhAvAbhyAsarUpA tAM karoti, etadanusAreNottaratrApi bhAvanIyam / / 261 // 1635 // m||1636 // sUtratvAnmantrAzca yogAzca tathAvidhadravyasambandhA mantrayogaM tatkRtvA-vyApArya bhRtyA-bhasmanopalakSaNatvAnmRdA sUtreNa vA karma-rakSArtha basatyAdeH pariveSTanaM bhUtikarma, vA kautukAdi ca prAkRtatvAdyaH prayuGkte, kimartha ? sAtarasaddhihetuH, iha ca sAtAdihetorabhidhAnaM niHspRhasyApavAdata etatprayoge pratyuta guNa iti khyApanArtham / / 263 / / 1636 // zrutajJAnAderavarNavAditA avarNa: Jain Education tional For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ ava0 uttarA0 azlAghAtmakaH, sa cAyaM zrutajJAnasya punaH punaH ta eva kAyAstAnyeva vratAni tAveva ca pramAdApramAdAvevAbhidheyau, mokSAdhikAriNAM ca parizi.11 avacUrNiH ki jyotiryoniparijJAnenetyAdi bhASate, kevalinAM ca vi.meSAM jJAnadarzanopayogI krameNa uta yugapat : ? krameNa tadA jhanakAle na dazanaM dazanakAle ca na jJAnamiti parasparAvaraNataiva prAptA atha yugapattata ekakAlatvAdvayorapyakyApattiH, dharmAcAryasya jAtyAdibhira- zA // 390 dhikSepaNAdi. saGghasya ca bahavaH zagAlA disaMghAstatko'yamiha saGghaH ? sAdhUnAM ca-nAmI parasparamapi sahante, tata eva dezAntarayAyinaH, antyabhAma: anyathA tvekatraiva saMhatyA tiSTheyuratvaritagatayastato bakavRttiriyameSAmityAdi, evaM vidhamavaNaM vadituM zolamasyetyavaNavAdI, mAyA asya svasvabhAvavinigRhanAdinA'stIti mAyI // 264 // 1637 // vicitratvAtsUtrakRtermohIprastAve'pi yatkurvatA''surIkRta syaattdaahannu0|| 1638 // anubaddhaH avyavacchinno roSasya prasaro yasyeti anubaddharoSaprasaraH, sadA virodhazIlatayA pazcAdananutApitayA kSamaNAdAvapi prasatyAprApyA vetyabhiprAyaH, tathA-samuccaye caH-pU0 nimitte'tItAdau bhAti pratisevI ityavazyaM pratisevako'puSTAla mbane'pi tadAsevanAt , etAbhyAM kAraNAbhyAm // 265 / / 1638 // satya0 // 1639 // zakhagrahaNamupalakSaNatvAdasyAtmani vadhArtha | PI vyApAraNaM, jvalanaM-dIpanamAtmanaH iti ga0, jalapravezaH co'nuktabhRgupAtAdiparigrahArthaH, AcAraH-zAstravihito vyavahArastena bhANDa-upakaraNaM AcarabhANDaM na tathA nAcArabhANDaM tasya sevA hAsyamohAdibhiH paribhogo'nAcArabhANDasevA, gamyamAnatvAdetAni kuvanto yatayaH, janmamaraNAnyupacArAtannimittakarmANi badhnanti, saMklezajanakatvena zastragrahaNAdInAmanantabhavahetutvAt , anena ca mArga: vipratipattirAkSiptA, tathA cArthato mohI bhAvanoktA, yatastallakSaNam-"ummaggadesao magganAsao maggavipaDivattI / moheNa ya | mohittA, saMmohaM bhAvaNaM kuNai" ||1||tti, nanu pUrva tadvidhadevagAmitra bhAvanAphalamuktamiha vanyadevAsyA iti kathaM na virodhaH 1, Fill 39 For Private & Personal use only
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ ucyate, anantaraM phalamAzritya tadaditamidameva tu paramparAphalaM sarvabhAvanAnAmiti jJApanArthamitthamupanyAsaH // 266 // 1639 // upasaMhAradvAreNa zAstramAhAtmyamAha-ii0 // 1640 // itItyetAn matratvAtprAduSkRtya kAMzcidarthataH kAMcana sUtrato'pi prakAzya, parinirvRtaH-nirvANaM gataH iti sambandhaH, buddhaH-kevalI jJAtakaH-jJAtakulasamudbhavaH, sa ceha 'varddhamAnasvAmI SaTtriMzatsaMkhyAH uttarAHpradhAnAH adhyAyA-adhyayanAni tata uttarAdhyAyAn-vinayazrutAdIn , bhavasiddhikAnAM samiti-bhRzaM mitA-abhipretA bhavasiddhikasamatAstAn / / 1640 / / niyuktikAro'pyetanmAhAtmyamAha je0|| je0|| ni0 560-61 ||ye hatyanirdiSTa nirdeze kileti saMbhAvane bhavasiddhikA:-bhavyAH parIttasaMsArikA:-pratyA-I7 & sannIbhUtamuktayo bhavyAH-samyagdarzanAdiguNayogyA bhinnagranthaya ityarthaH, ubhayatra caH-samu0, vyavacchedaphalatvAdvA vAkyasya ta eva, kileti parokSAptavAdasUcakaH, paThanti--36 'uttarAdhyayanAni', bhavasidrikAdInAmetatpAThaphalasya samyagjJAnAdeH sadbhAvena nizcayatasta- 12 tpAThasambhavaH, anyeSAM vyavahArata evetyevamabhidhAnam , uktArthameva vyatirekeNAha-ye bhavantyamavyAH-granthikasatvAH-abhinnagranthaya ityarthaH, tathA'nantasaMsArA-ye na kadAcinmuktimavApsyanti abhavyAH " bhavvA vi te aNate" tyAdivacanAdbhavyA vA te saMkliSTa- | karmANaH, sUtratvAd abhavyA:-ayogyA vacanavyatyayAduttarAdhyAyeSu-uttarAdhyAyaviSaye'dhyayana iti g0|| ni0560-61 / / vidheyamAha -ta0 // ni. 562 // jina:-zrutajinAdibhiH prajJaptAH-prarUpitAstAna , anantAzca te gamAzca-arthaparicchittiprakArAH paryavAzca zabdaparyavArthaparyavarUpAstaiH saMyuktAn adhyAyAn prakramAt uttarAdhyAyAn yogaH-upadhAnAdirucitavyApArastadanatikrameNa yathAyogam / ||ni0562|| jiivaajjiivvibhktiH||u0 a.36|| iti zrIladhvavacUrerAdyantabhAgaH samAptaH // tatsamAptau samAptaM ekAdazaM pariziSTam / / utta066 Jain Education IDtional For Private & Personal use only Wrjainelibrary.org
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.12 uttarA0 avacarNiH // 391 mAnasAgara, ava0 antyabhAgaH zrI uttagadhyayanAvacUNoM dvAdazamaM pariziSTam - zrI uttarAdhyayanastabakAdibhAgaH - 'pnyc-pdaamnaayH|| [paJca-parameSThi-sAdhana-vidhi-phalam ] OM namo arihaMtANaM zrIcandraprabha-suvidhinAthau zvetavarNI sitadhyAnena brahmasthAne mastakasthitau dhyaatvyau| pRthvImaNDalatanve vartulAkArau puruSAMzako, a-A svarau, ka-ca-Ta-ta-pa-ya-za iti 5 saptabhirvyaJjanAtavyo / nandAtithibhiH pratipatpaSTayekAdazIbhi-stibhiH sahitau, soma-maGgalabArasaMyuktau, [vRSa ? -kanyA-kumbharAzi-sahitau, kArtika-caitramAsayuktI, kRttikA-rohiNI-uttarAphAlgunI-hasta-dhaniSThA-zatabhiSak pUrvAbhAdrapadA-saptanakSatraH golyAmlAsvAdayuktau dhyAtavyau / 1. mahesANAnA bhaMDAranI sacitra stabakavAlI A uttarAdhyayananI pratamAM paMcaparameSThimahAmaMtra vivaraNa hovAthI atre te ApavAmAM AvyuM che. temA * A nizAna aMdarano pATha nahi hovAthI te pUrNa karavAne mATe namaskAra svAdhyAyanI pustikA pR. 268 parathI lIdho che. +%88+ UCAR sa // 391 // Jan Edu a l For Privale & Personal use only
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ arihaMtAya namaH / anena dhyAnena muktatvaM khecaratvaM (ca) labhyate // 1 // OM namo siddhANaM' padmaprabhavAsupUjyau raktavarNI raktadhyAnena pUrvasyAM dizi mukhasthitau dhyaatvyau| AkAzamaNDalatatve trikoNau, nikoDa-I-e-he svaraiH, kha-cha-Tha-tha-pha-ra-ba saptabhirvyaJjanaiH, bhadrAtithi-dvitIyA-saptamI-dvAdazItithibhiH budhavAreNa |R vaizAkha-mArgazIrSa-mAsAbhyAM, meSa-mIna-makararAzibhiH, azvinI-bharaNI-uttarASADhA-zravaNo-ttarAbhAdrapadA-revatInakSatraiH madhurarasena IF yuktau dhyaatvyau| 'OM hrI siddhAya namaH' anena dhyAnena trailokyavazIkaraNa tribhuvanamohanakaraNaM ca syAt / / 2 // 'OM namo AyariyANaM RSabhAjita-saMbhavAbhinandana-sumati-supArzva-zItala-zreyAMsa-vimalAnanta-dharma-zAnti-kunthvara-nami1 mahAvIra-poDazajinAH kanakavarNAH pItadhyAnena dakSiNasyAM dizi kaNThasthitAH, tejomaNDalatattve loDhAkAre, napuMsakAMze, u-U svaraH / ga-ja-Da-da-ba-la-sa saptavyaJjanaiH, jayAtithi-tRtIyA'STamItrayodazobhiH bRhaspativAreNa pauSajyeSThabhAdrapadAzvinamAsaiH siMhava. | zcika-rAzibhyAM maghApUrvaphAlgunyanurAdhAjyeSThAnakSatrairyutau tiktarasatiktasahitau dhyAtavyau / ' 'OM hI AcAryebhyo namaH' 'anena / dhyAnena jalajvalanAdiSoDazapadArthAn stamnAti // 3 // 'OM namo uvajjhAyANa' pArzvamallinAthau marakatavarNI nIladhyAnena dhyAtavyau pazcimAyAM dizi hRdayasthitau u.latatve, dvitIyAcandakalAkArI rAjapuruSAMzako, o-au svarAbhyAM gha-jha-Tu-dha-bha-va-ha-vyaJjanaH, riktAtithi caturthI navamI-cataIzobhiH. 2 namaskArasvAdhyAya pR. 268 mAM paJcapadAmnAya Avela he temAM mane maLeLI hastapothI karatAM sAdhAraNa pheraphAra koI koI jago para che. Jain Education IY For Privale & Personal use only rational jainelibrary.org
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ -2014 parizi.12 uttarA0 avacUrNiH - jJAnasAgara. ava0 antyabhAgaH - dhanurmithunarAzibhyAM zukravAreNa mAghApADhamAsAbhyAM mUla-pUrvASADha-mRgazirArdApunarvasubhiH kaTuka-rasena yutau dhyAtavyau |'AUM upAdhyAyebhyo namaH'. anena dhyAnena ihaloiyalAbhakarA uvajjhAyA haMti (tu) savabhayaharaNA // 4 // 'OM namo loe savvasAhaNaM' munisuvrataneminAthau kRSNavarNA kRSNadhyAnena, uttarasyAM dizi caraNeSu dhyAtavyau, vAyutattve, dIrghakalAkArau, bahuprasiddhalokavandyamAnau, aM-svarAbhyAM Ga-ja-Na-na-ma-la-kSaM saptavyaJjanaiH pUrNAtithi-paJcapI-dazamI paurNamAsIbhiH ravizanibhyAM phAlgunazrAvaNamAsAbhyAM karkatularAzibhyAM puSyAleSAcitrAsvAtivizAkhApaJcanakSatraiH kapAyarasena saha dhyAtavyo / 'OM hI sarvasAdhubhyo namaH' anena dhyAnena pAvuccADaNatADaNaniuNA sAhU sayA saraha // 4 // iti paMcaparameSThi-mahAmantra-vivaraNam / zrIvijayadevIyavinayavijayakRtasacitrazrIuttarAdhyayanasya stabakaH aadimaagH| bhaTTArakazrIvijayadevamUrIzvaragurubhyoH namonamaH / anamo arihaMtANaM / 1 namaH arhadbhayo aruhadbhayo vA arihantRbhyo vA / 1 / namo siddhANaM / 2 / namaH siddhebhyaH / 2 / namo AyariyANaM / 3 / namaH AcAryebhyaH / 3 / namo uvajjhAyANaM / 4 / namaH * A pratamAM paMca namaskAra lakhavApUrvaka stayaka Apyo che tethI te atre ApIe chIe / M392 // Jain Education Ational X--- For Privale & Personal use only nelibrary.org R-54
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAdhyAyebhyaH / 4 / namo loe savvasAhUNaM / 5 / namo loke sarvasAdhubhyaH / 5 / eso paMca nmukaaro| eSaH paJcAnAM namaskAraH savvapAvapaNAsaNI - sarvapApapraNAzanam / maMgalANaM ca savversi - maGgalAnAM ca sarverSA, paDhamaM havai maMgalaM - prathamaM bhavati maGgalam // 1 // kSitipratiSThitapure dhanazreSThI parameSThismaraNAsaktaH nijacatuH putrastrIbhiH yogimuktakAla bhairaveNApyanabhibhUtaH namaskArapramAvAt prasattau varaM tvaM mRtvA mAM mArayeti vacasA jitaH, nijabhitra suvarNakAra dattAzuddhamudrA vRddhatvaM nirvAhya svarge ( jagAma ) | atha maMgalasvarUpaM vinayadharmamAha - rAjakule munikule ca vinayaH, munivinayamAha kaJcanakAminyAdInAM bAhyasaMyogaH kaSAyAdInAmabhyantaraH tAbhyAM A - samantAdbhAvena vimuktasya, na vidyate agAraM gRhaM yasya anagArasya, bhikSo:- bhikSopajIvinaH sAdhoH dhamamUlatvAd vinayaM sAdhvAcAraM prAduHkariSyAmi, dvitIyA tRtIyA bho sAdhava AnupUrvyA-anukrameNa zRNuta me mama 'kathayata' iti gamyaM zroturabhimukhIkaraNam // 1 // vinayayogyasvarUpamAha - AjJA - AgamarUpA, nirdezo - guruvacaH 'idamitthameva 'ti nizyakaraH, gurUNAM upapAto- guruvacoviSayAdezAvasthAnakArakaH, samIpasthAyItyarthaH, na tvAdezabhItyA durasthAyItyarthaH iGgitaM nipuNadhIgamyaM iSadaGgakampAdyAkAraH- sthUladhIgamyaH kArya digavalokanAdi tayoH saMprajJaH - jJAtA sa vinItaH - vinayayogya ityucyate || 2 || atha tatpratispardhitvAdavinItamAha - naJyogena AjJA'nirdezakaraH - anizcayakaraH, gurUNAmanupapAtakArakaH guruvacodarasthAyItyarthaH, pratyanIkaH - pratikUlavartI, atasvajJaH, avinItaH - durvinIta ityucyate / pratyanIkatve dRSTAntamAha | ekasyAcAryasya durvinItaH ziSyaH tena ca siddhAcalayAtrAyAmavataratAM gurUNAM vadhAya zilA muktA, padayormadhye nirgatA, guruNoktaM srIto visIti, tanmithyAktuM raho nadIkUle tapasyAyAM sthitaH, tapolakSmyA kUlamanyato vUDham tena kulavAla iti Jain Education Intional jainelibrary.org
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.12 zAnasAgara, gaantyabhAgaH uttarA018 nAma prasiddham , itazca koNikena hallavihallabairega ceTakanagarI vaizAlI veSTitA, "samaNe jaba kUlapAlae, mAgahiyaM gaNiyaM lhisse| avacUrNiH | gayA ya asogacaMdae, vesAli nayari gahissae // 1 // ityAkAzavacaH zrutvA vezyAkapaTAnItaH kUlabAlakaH stUpapAtanabhASaNena durgatiM gataH // 3 // kUlavAladRSTAntAnantaraM durvinotatve doSamAha-yathetyupadazane zunI pUtI-paripAkataH kvacit gandhau ko yasyAH // 393 " sA koTAkulA niSkAsyate-nirvAsyate sarvato gRhAdibhyaH, evaM-amunA prakAreNa duHzolena-duSTAcAreNa pratyanokaH-pratikalaH, mukhameva duSTavacasA krUrabhASI ariH-zatruryasya gukhAriH niSkAsyate // 4 // AhaivaM kimasau pravartate ? ucyate, apAyopahatamatitvena, tatra dRSTAntamAha-kaNAstandulAstanmitraM kSIrakuNDakamityarthaH, tyaktvA viSTAM-purI bhujate zukaraH, evaM-dRSTAntena zIlaM-zobhanAcAraM tyaktvA duHzIle-duSTAcAre ramate mRga iva mRgaH maraNe'pi nAdavikalaH // 5 / / uktopasaMhArapUrvakaM kartavyopadezamAhaR. zrutvA karNa bhAvaM niSkAzanarUpaM zUnyA iva zUkaropamasya narasya ca vinaye sthApayet AtmAnaM icchan-vAJchan hitamAtmanaH // 6 // yatazcaivaM tataH kimityAha-kartavyameva dRDhayati-tasmAtkAraNAdvinayameSayedanekArthatvAtkuryAt , zolaM-zuddhAcAraM pratilabhet-prApnuyAt , yataH buddhAdInAM-AcAryAdInAM putra iva putraH niyAgaH-mokSastadarthI na niSkAsyate kutazcidgaNAdeH // 7 // kathaM punarvinaya eSayitavya ityAha-nitarAM zAntaH syAt , mukharI-vAcAlaH, AcAryANAmantike-samIpe sadA arthayuktAni-heyopAdeyAdivAcakAni AgamavacAMsi zikSeta-abhyaset , nirarthakAni-bhaktastrIdezarAjakathAdIni ca varjayet // 8 // nizAntalakSaNamAha-kathaM zikSetAha ca-anuzAsitaH-dattazikSaH na kupyeta, kSamA seveta paNDitaH, kSudraiH bAlaiH-zIlahInaiH saha saMsarga hAsyaM krIDAM ca vajayet // 9||prkaaraantrenn vinayaM nizAntatve niSiddhaM cAha-mA-niSedhe ca-punaH caNDAt kopAdalIkaM mRSA caNDAlayonibhavaM karma vA mA kArSIH, bahukaM // 3 Jain Education For Private & Personal use only ainelibrary.org
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarakAra * - % AlajAlarUpaM aparimitaM mA ca Alapet , bahvAlapanAdadhyayanAdivyAghAtaH, kiM kuryAdityAha-prathamapauruSyAdilakSaNena ca adhItya tato'nantaraM dhyAyet ekakaH-bhAvato rAgAdirahitaH dravyato rahasi // 10 // akRtyaniSedhaM kRtyavidhiM cAha Ahatya-kadAcit cANDAlikaM krodhaM kRtvA na nihanuSIta-nApalapeta kadAcidapi, kiM kuryAdityAha-kRtaM kRtamiti bhASeta, akRtaM no kRtamiti ca // 11 // gurUpadezenaiva prArtitavyaM nivartitavyaM ca nAnyathetyAha-mA-niSedhe galyazvaH-avinItAzva isa prahAraM vacana-pravRttinivRttiviSayaM icchet punaH punaH, kazamiva-carmayaSTirUpaM dRSTvA AkINaH-vinotAzva iva tadvata pAtakaM parivarjayet // 12 // galyAkIrNatulye gurau kopaprasAdane ko vidhirityAha-anAzravA vacasi asthitAH, sthUlavacasaH-anipugabhApigaH, * kuzolA:-duHzIlAH, mRdumapi-kopahInamapi guruM caNDa-kopavantaM prakurvanti ziSyAH, cittAnugA-hudayAnuvartinaH laghu-zIghra dakSamya | bhAvo dAkSyaM tenopapetA-yuktAH prasAdayeyuH, te ziSyAH hu-punaH durAzrayamapi-duHkhenAzrayaNIyamapi // durAzrayamityarthe candrarudrAcAyanidarzanam candramUriH roSaNaprakRtiH, sAdhubhyaH pRthakti uti, navapariNItaH kazcinnAgarikaH mitraisava ziSya ityupahasitaH, haThAdgRhItvA locaM kRtvA ca dIkSitaH, naSTeSu mitreSu sa ca vinotaH guru skandhe kRtyA mArge prasthitaH, gachAttasya gurutADane zamavataH kevalamutpannam , jJAte ca kSAmaNayA gurorapi kevalajJAnamutpannam / kroce asatye nidarzanaM yathA kenacitkulaputreNa bhrAtRghAtake mAtRvacamA gRhote, va hanmIti pRSTe tenoktaM zaraNAgAhananasthAne, zrutvA cAvadhyaM jJAtvA / muktaH satkRtazca, tadvatkrodhaM niSphalam // 13 / / kayaM gurucittamanugamanIyabhityAina apRSTaH vyANIyAt-yadeva, kiMcit pRSTaH -% RECT E Sain Education +% anal For Private & Personal use only pur.jainelibrary.org
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 394 // ava0 san vA nAlIka-asatyaM vadet , kAraNAntare guruNA nirbhasito'pi krodhamasatyaM-niSphalaM kurvIta, dhArayet manasIti zeSaH, priyamivA- parizi.12 priyamapi-iSTamivAniSTamapi / priye cApriye nidarzanaM yathA-- kasmiMzcidazivopate pure trayo bhUtavAdinaH / nRpeNa pRSTe ekenoktaM-mama bhUtaH saropaH taM dRSTvA UdhvaM mukhe kRte rogotpattiH, adhomukhe kRte rogamalyo, palaM tena / dvitIyenovataM-mama bhRtaM vikRtarUpaM dRSTvA isane saptadhA ziraHsphoTaH stavane ca rogamuktiH , tenApyalam / tRtIyenokta-mama bhRtadarzanenaiva rogamuktiH sarvopadravazAntizca, sa ca stkRtH| tadvatsAdhurapi priyamapriyaM saheta // 14 // Atmadamanenaiva krodhAsatyatAkaraNaM syAttadevAha-AtmA (na) va damayet , AtmA cava nizcita duIma., AtmA dAntaH-zAntaH sukhI bhavati, asmin loke paratra ca Atmadamane nidarzanam rAtribhustiniyamavantau pallipatisutau ghATayAM paramparaM mAMsapAke madyAnayane vipakSepaH rAtrau bhojane sarve'pi mRtAH, dvau bhrAtarAvudvaritI, ihaloke patra sa sukhinau // 15 // ki punaH paribhAvayannAtmAnaM damayedityAhahA vara-pradhAnaM mayA AtmA dAntaH saMyamena tapasA ca, mA aha paraH damitaH-kheditaH bandhanaiH-vArdhAdikRtaiH, vardhezca lkuttaadisaadhnaiH| bandhane vadhe ca nidarzanam zreNikena secanakahastI baddho, hasitazca tApasaiH (saha) AlAnamunmUlya vane gataH, devoktyA svayamevAgata AlAne, tadvanmokSArthinA svayameva damanIyaH iti // 16 // gurvanuvRttipratirUpamavinayaniSedhamAha---pratyanIkatvaM ca buddhAnAM-AcAryANAM vAcA-tvaM kimapi na jAnAsi iti rUpayA, || 394 // ***** -15 For Private & Personal use only Jain Education rary.org
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- -- A - - MARIAAR - athavA karmaNA kAyena-caraNasparzanAdinA. api janasamakSaM vA, yadi vA raddasi-ekAnte. natra kuryAtkadAcidapi // 17 // punaH HzuzrUSaNAtmakaM vinayamAha-na pakSataH dakSiNAdipArzvata upavizediti sarvatra, na parato'gre samapaktisambhavAt vandanake janaskhalanAca va naiva kRtyAnAmAcAryANAM pRSThataH saMmukhadarzanAt , na yujyAt-saMvaTThayet UrugAtmIyena guru, zayane-zamyAyAM zayita Asono vA no pratizaguyAt / / 18 / / punarvinayamevA:--naiva payastikAM-jopari jAnurUpAM kuryAt , pakSapiNDa-bAhudvayapiNDAtnakAM ca saMyAHsAdhuH, pAdau prasAritau vA'pi, pUrvotyAna tiSThena guNAmanika-samIpe // 19 // punaH savizeSavinaya nAha-prAcAryAdibhiH | vyAhRtaH-zabditaH tUSNIMzIlaH na kAcidaSi-ulAnAdhavasthAyAmapi, prapAdapremI-prasAdaM prekSiAM zolaH niyAgArthI-mokSArthI | upatiSThet gurusamIpaM sadA // 20 // punarvinayavizeSamAha A-ISallapati-badati vAraMvAra badati vA, gurau na niSIdeva-upavizet kadAcidapi-vyAkhyAnAdiSyapi, tyaktyA AsanaMproJchanAdi dhIraH-dhairyavAn yato-yatnavAn , yadAdizanti tat yuktaM vidhivatpratizRNuyAt // 21 // atha ziSyasya pRcchAvidhimAhaAsane gata AsInaH na pRcchetsUtrAdi va zamyAgataH-saMstArakasthitaH kadAcidapi, vahvAzriAtve'pi kintu Agamya utkaTukaH muktAsanaH san kAraNataH proJchanAdigato yA pRcchet prakRtAJjaliH, prAkRtatvAtkRtazabdasya para nipAtaH // 22 // atha zimaM prati gurukRtyamAha-uktaprakAreNa vinayayuktasya sUtraM artha ca punaH sUtrArthI pRcchayamAnasya-pRcchAvataH ziSyasya vyAgRNIyAt -vyAkuryAt , yena prakAreNa zrutamAkarNitaM guruH // 23 // atha ziSyasya aGgavinayamAha-mRSAmasatyaM tyajet bhikSuH-sAdhuH, na ca avadhAraNIyaM 4 gamiSyAma eva vakSyAma evetyAdirUpaM vadena , kiMbahUnA bhASAdoSa asatyAdikaM tyajet , mAyAmRSAM ca varjayet sadA // 24 // kizca - JainEducation.inmalonal
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAgara, - uttarA0 bhASAvinayamAha-na lapet-vadet pRSTaH sAvadya-anarthaka, na nirartha-niHprayojanaM, na marmaka-cauraH kANa ityAdirUpaM, AtmArtha-Atma-4 avacUrNiH IN prayojanaM, parArtha-paraprayojanaM, vA ubhayorAtmanaH parasya cAnta(nyata)reNa prayojanena vA // 25 // upAdhikRtadoSatyAgamAhasamareSu kharakuTISu-lohakArAdizAlAsu tathA "cUrNikRt 'samaraM' nAma jattha lohArA hiTThA kamma kariti." gRheSu, sndhiissu-| ava0 // 395 // gRhadvayAntarAleSu, ca mahApathe-rAjamArgAdau, eka:-ekAkI ekastriyA sAdhaM naiva tiSThed na saMlapet // 26 // zikSitaH san | antyabhAgaH yatkuryAttadAha-yat mAM buddhAH-guravaH anuzAsati zItena-sopacAravacasA paruSeNa-karkazena vA. mama prAptArtharUpo lAbha iti prekSyaH Alocya prayataH-prayatnavAn tadanuzAsanaM pratizRNuyAt-aGgIta / / 27 // ki hitakRdanuzAsanaM kasyacidanyathA'pi sambhavatItyAha -uktarUpamanuzAsanaM upAye mRduparuSabhASaNAdau bhavaM apAyaM duSkRtasya ca codana-preraNaM hA kimAcaritamitirUpaM, hitaM tat manyate prajJaHprajJAvAn , viSa bhavati asAdho:-kSamAdihInasya / / 28 // asumevArtha spaSTayannAha--hitaM vigatabhayAH buddhAH-tacajJAH paruSakarvazaM api anuzAsanaM gurukRtaM vipaM tadbhavati mUrkhANAM zAntizuddhikaraM padaM-jJAnAdiguNasthAnam // 29 // punarvinayavizeSabhAhaAsane-varSAsu pIThAdau anyatra pAdapochane upatiSTheda-upavideta , anucce dravyato nIce bhAvatA'lpamUlye, akuve-aspandamAne, sthire, alpotthAyI virAdhanA saMbhavAt , nirutthAyI-nimittaM vinA notthAnazIlaH, evaM vidhaH san nipIdet , alpazabdo'bhAvArthaH, tatazvAlpa-asat kaukucaM-karAMDibhramaNAdyasacceSTAtmakamasyevara kokRcaH // 30 // saMprati caraNAvinayAtmikAmeSaNAsamitimAha5 saptamyarthe tRtIyA, kAle-prastAve niSprabhed-gacched miH-sAdhuH, kAle-samaye ca pratikamet-pratinivattata, kimityevamata / K Aha-akAlaM-takriyAkANDAsamayaM ca vivarSa, prastAve tatkAlocitaM samAcaret // 31 // nirgatazca yatkuryAttadAha-paripATayAM // 395 // -- JainEducation.in For Privale & Personal use only antibrary.org
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ % L gRhapaGktau na tiSThet , yadvA bhoktumupaviSTapuruSapaGktau na tiSThet , bhikSAmarthanAmasyeti bhikSuH-sAdhuH, gRhiNA datte dAne eSaNAM gaveSaNAM dopaparihArarUpAM caret-Aseveta, pratirupeNa cirantanamuniprativimbena epayitvA-gaveSayitvA, gaveSaNoktA, grAsapaNAmaha-mita5 atibhojanatyAgaH namukkArAdistavAnantarapAraNasamayena bhakSayet-mubhIta / / 32 // yatrAnyabhikSukAsaMbhavastatra vidhiruktaH, yatra ca purAyA tAnyabhikSukasaMbhavastatra vidhimAha-vibhaktivyatyayAnnAdire, anAsanne anyabhikSukagavepaNAzuddhayaya, nAnpA-anyabhikSukopekSayA gRhiNAmapi cakSusparzataH ekaH-ekatra tiSThet , bhaktArtha lacityA-ulladhya tamanyabhikSukaM nAtikAmet-na pravizaM tadaprItisaMbhavAt // 33 // punastadgatavidhimevAha-jAtyucce-prAsAdopari mAlAdau kAyAdyapAyasaMbhavAt , nIce-bhUmigRhAdau, nAsanne saMghaTTAdirahitena, nAtidUre-epaNAzuddhathasaMbhavAt , ata eva prAsukaM-sahajasaMsakti(kta)janturahitaM, pareNa-gRhiNA AtmArtha kRtamAhAraM pratigRhNIyAtasvIkuryAt saMyataH-yatiH // 34 // gAthAdvayena gaveSaNAvidhirutaH, atha grAsaiSaNAvidhimAha-alpAH prANino yasmin , alpAni ta bojAni yasmin , upalakSaNAt sarvajIvahone, praticchanne-uparyAcchAdite upAzrayAdau, saMvRte pArzvataH kaTakuTyAdinA, samakaM anya sAdhuyutaM na tvekAkyeva saMyataH bhujIta-annIyAta yatamAnaH arizATitaM-kaDakasaraDakabaraDakAdirahitam // 35 // athAhArazuddhimAha sukRtamannAdi. supakvaM ghRtapUrNAdi, ityubhayatra pradarzane, succhinnaM zAkapatrAdi, suhataM tiktAdinA, mRtaM-prAsukaM, suniSThitaMrasaprakarSagataM, sulaSTaM-sarvaprakAreNa zobhanaM, tathApi sAvadhaM pAtakakAri varjayet muniH||36|| suvinItetaropadezena yadguroH syAttadAha -ramate paNDite -vinote zAsat-AjJA hayamitra--azvamiva bhadra-kalyANakAri ca vAhakaH--azvadamaH, bAle ajJAne zrAmyati zAsad-- AjJApayan zikSayan galyazvamiva vAhakaH / / 37 / / bAlAbhisandhimAha-khuDukAH-TakarA me-mama, capeTA-karatalAghAtaH me-mama, -RIME R Sain Education For Private & Personal use only I n brary.org
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH / / 396 / / AkrozA - gAlpAdayazca vathA daNDAdivAlA me mama, kalvArtha-hitakAriNaM anuzAsantaM guruM pApadRSTiH iti pUrvoktavat manyate ||38|| vinItAbhisandhimAda - putra iva me mama Ateva jJAtiH sambandhI itibuddhadhA gururmAmanuzAstIti bhAvaH, suziSyaH kalyANaM gurvanuzAsanaM manyate pApadRSTistu kuziSya AtmAnaM hitAnuzAsanenApi zAsyamAnaM dAsamiva manyate // 39 // vinayastramAha-na kopayet, AcAryAdikaM, gurubhiH zivyamANaM svAtmAnamapi na kopayet buddhopaghAtI - AcAryopaghAtI na syAt, tathA na syAdyathA tudyatevyathate'nenetitotraM gavepayatIti-totragaveSakaH / totraM - dravyataH prAjanAdiH bhAvatastu doSodbhAvanam / atrodAharaNam - kazvidAcAryo yugapradhAdaH kSINajaGghAvalatvAdekatra sthitaH, anyadA tacchiyaicintitaM kugar, ajamo'yaM, snigdhAhAraiH faraj sevanIyaH, snigdhAhAraM na viharanti vadanti ca zraddhA na dadatIti zrAddhapurato'pi vadanti saMlekhanAM cikIrSa guravaH snigdhAhAraM na gRhNantIti, anyadA zravijJaptA guravaH yUyaM sutIrthamasmAkaM sanAthA vayaM, snigdhAhAraM gRhNIta, ziSyANAmasmAkaM ca zirasi bhAro na kurute iti, tataca gurubhiH ziSpavikasitaM jJAtvA tadaprItyA bhaktaM pratyAkhyAtaM, tadvat buddhopaghAtI na syAt // 40 // kathaMcitkupite yatkRtyaM tadAha AcArya - guru kopitaM - sakopa jJAtvA prAtItikena pratItyupapAdakavacasA prasAdayet prasAdaM nayet etadevAha - vidhyApayet kopa - upazamayet prakRtAJjaliH vadeta kSamitavyaM na punaH pramAdAcaritamAcariSyAmIti // / 41 / / saMprati yathAcAryasya kopa eva na syAttathAha - dharmeNa - kSAntyAdinA arjita upArjitaM ca vidhivyavaharaNaM vyavahAraM buddheH - AcAryaiH AcaritaM svIkRtaM sadA taM caran vyavahAra garhaNAM nindAmavinIta iti nAbhigacchati na prApnoti ziSyaH // 42 // vinIta yAdavasyAttadAha- manogataM vAkyagataM Jain Education National -+%7C+ parizi. 12 jJAnasAgara. ava0 antyabhAgaH // 296 // w.jainelibrary.org
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- - * kRtyaM jJAtvA AcAryasya-guroH tuzabdAtkAyagatakRtyagrahaH, tatkRtyaM parigRhya-svIkRtya, vAcayA-idamitthaM karomItyAdikayA karmaNA tabhivartanena upapAdayet-vidadhIta // 43 // punarvinIto yAdRksyAttadAha-vitto-vinotaH coditaH-preritaH gurukRtyeSu nitya kSipraM-zodha bhavati mucoditaH gurukRtyeSu tatparaH yathopadiSTaM suSTu paripUrNa kRtaM sukRtaM yathA syAttathA kRtyAni karoti sdaa||44|| athopasaMhartumAha-jJAtvA'dhyayanAtha namati medhAvI-adhyayanasamarthaH loke kIrtiH-labdhamasya sujanmetyAdikA, tasya jAyateprAdurbhavati, bhavati kRtyAnAmAcAryAdInAM zaraNaM--AzrayaH bhUtAnAM prANinAM jagatI--pRthvI yathA // 45 // pUjyaprasAdane phalamAha pUjyAH-AcAryAdayaH yasya-ziSyasya prasIdanti-tuSyanti samyagjJAtatatvAH pUrva vAcanAdikAlAdaksiMstutAH prasannAH santaH lAbhayiSyanti-prApayiSyanti, vipulaM-vistIrNa artho-mokSaH prayojanamasyeti ArthikaM zrutaM- sAGgopAGgam // 46 // samprati zrutAvAptau tasyaihikaphalamAha-sa vinItaH ziSyaH pUjyaM-lAdhyaM zAstramasyeti pUjyazAstraH, su-atizayena vinItaH apanotaH saMzayo yasya suvinItasaMzayaH, manaH prastAvAd-guro rucirasminmanoruciH, tiSThati--Aste karma-yatikriyA tasyAH saMpadA upalakSitaH tapasaH sAmAcArI samAcaraNaM tapatha sAmAcArI ca vA, samAdhiH-cittasvAsthya taisteSu vA saMvRtaH-niruddhAzravaH, mahatI dyutiH-tejo yasya mahAdyutiH. paJca vratAni pAlayitvA // 47 // punarasyaivaihikaM phalavizeSamAda-sa vinItaH ziSyaH devaH-vaimAnikAdibhiH gandhaH-gandharvanikAyajeH manuSyaizcakravAdibhiH pUjitaH-satkRtaH tyaktvA deha-zarIraM malapaGkapUrvakaM-raktamAMsazukAdimayaM siddho vA bhavati zAzvataH vA-athavA devaH, alparajAH-alpakarmA, mahatI RddhirvikurvaNAdirUpA yasya sa maharddhikaH, iti parisamAptau bromi gurUpadezataH // 48 // viNayasuyajjhayaNaM sammattaM // 1 // / / iti vinayazrutAdhyayanaM sampUrNam // Vutta067 56- GREEKR9-- -- 56 Jain Education National For Private & Personal use only w.jainelibrary.org
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ antyabhAgaH parizi.12 maNiH atha devAnAha shaansaagr||397|| devAH catarvidhAH uktA ahaMdAdibhiH tAnmama kItayataH zRNuta, tadbhadAnAha-bhaumeyikA:-bhavanapatayaH, vAnavyantarAH ava0 antyabhAgaH girikandarAvananivAsitvAt , jyotiSkAH-grahAdayaH, vaimAnikAH-urdhvalokanivAsinaH tathA // 203 // eSAmevottarabhedAnAhadazadhA-dazaprakArAH bhavaneSu vastuM zIlaM yeSAM te bhavanavAsinaH-bhavanapatayaH, aSTadhA-aSTabhedAH vaneSu vividhAspadeSu krIDArasikatayA carituM zIlaM yeSAM te vanacAriNaH-vyantarAH, paJcavidhA:-paJcabhedAH jyotiSu vimAneSu bhavAH jyotiSkAH dvividhAH-dvibhedAH vimAneSu bhavAH vaimAnikAH, tathA // 204 // bhavanapatibhedAnAha-sarvatra kumArazabdayojanA asurAH-asurakumArAH, nAgAH-nAga kumArAH, suvarNAH-suvarNa kumArAH, vidyutaH-vidyutkumArAH, agnayaH-agnikumArA AkhyAtAH, dvIpA:-dvIpakumArAH, uddhyH| udadhikumArAH dizAH-dikkumArAH, vAtAH-vAyukumArAH, stanitAH-stanitakumArA, bhavanavAsinaH-bhavanapatayaH // 205 // atha tI vyantarabhedAnAha-pizAcAH, bhRtAH, yakSAH. ca rakSasaH kinnarAH, kiMpuruSAH. mahoragAH, ca gandharvA aSTavidhA vAnavyantarAH // 206 // atha jyotiSkabhedAnAha-candrAH, sUryAH, grahAH, caiva nakSatrANi, tArAgaNA:-prakIrNatArAH, dizAsu vizeSeNa carituM zIlAH dizAvicAriNaH caiva paJcadhA jyotIpi vimAnAni Alayatvena yeSAM te jyotirAlayAH // 207 / / atha vaimAnika bhedAnAha vaimAnikAsta ye davA dvividhAste vyAkhyAtAH, kalpa-devalokamupagacchanti iti kalpopagAH, tu boddhavyAH, kalpAtItAH / 397 // sarabaE% 2020 Jain Education tonal For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ KAKANK RECENTER "1. tadaparisthA, tathaiva ca // 208 // kalpopagAH dvAdazadhA-saudharmAH IzAnakAH-IzAnavAsinaH, tathA sanatkumArAH, mAhendrAH, brahmalokAH, ca lAntakAH, mahAzukrAH sahasrArAH, AnatAH, prANatAH, tathA AraNAH, acyutAcaiva iti kalpopagAH surAH // 209-210 / / kalpAtItAstu ye devAH dvividhAste vyAkhyAtAH aveyAH-graiveyakavAsinaH, anuttarAH-anuttaravimAnavAsinaH, greveyA navavidhAH tayormadhye // 211 adhastanAdhastanAH, ceva adhastanamadhyamAH, tathA adhastanoparimAH, cava madhyamAdhastanAH, tathA madhyamamadhyamAH. cava madhyamoparimAH, tathA uparimAdhastanAH. caiva uparimamadhyamAH, tathA uparimoparimAH, caiva itiveyakAH surA anuttarasurAnito greveyakakathanAnantaraM vakSyAmi AnupUrvyA // 21 -213-14 // vijayA-vijayavimAnavAsinazca, vaijayantAzca. jayantAH, aparAjitAH, sarvArthasiddhagAzcava paJcadhA anuttarAH surAH / / 215 / / iti vaimAnikA ete anekadhA evamAdayaH, devAna kSetrata Aha-lokasya ekadeze te sarve parikIrtitAH // 216 / / tAn kAlata Aha-santati prApya anAdikAH aparyavasitAH, api ca sthiti pratItya sAdikAH saparyavasitAH api ca // 217 / / atha teSAM bhavasthitimAha--prathamaM bhavanapatInAM cAha| sAdhikaM sAgaropamamekamutkRSTena sthitiH bhavet bhaumeyakAnAM-bhavanapatInAM, jaghanyena dazavarSasahasrANi pramANaM yeSAM te dazavarSa| sAhasikAH // 218 // atha vyantarANAM bhavasthitimAha-palyopamamekaM tUtkRSTena sthitiH bhavet vyantarANAM, jaghanyena dazavarSasAha. sikA // 219 / / atha jyotiSkANAmAra-palyopamamekaM tUtkRSTena tu sAdhikA varSazatasahasreNa-varSalakSaNa sthitiH jyotiSkANAM tu / / 220 // aSTabhAgaH-aSTamabhAgaH palyasya-palyopamasya sthitiH teSAM jaghanyikA, vaimAnikasthitiH ito'nantaraM vakSyAmi AnupUrtyA Jan Eden For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH / / 398 / / || 221 / / dve sAgaropame utkRSTena sthitiH bhave saumeM jayanyena ekaM tu parayomam // 222 // sAdhiko sAgarau - sAgaropame dvau (dve) utkRSTena sthitiH bhavet IzAne jaghanyena sAdhikaM palpopamam / / 223 / / saptaiva sAgaropamANi utkRSTena sthitiH bhavet sanatkumAre jaghanyena dve eva sAgaropame / / 224 // sAdhikAH sAgarAH- sAgaromANi sapta utkRTena sthitiH bhavet mAhendre jaghanyena sAdhakau dvau sAgarau - sAgaropame / / 225 // daza caiva sAgaropamANi utkRSTena sthitiH bhavet brahmaloke jaghanyena sadhaiva sAgaropamANi // 226 // catuIza sAgaromANi utkRSTena sthitiH bhavet lAntake jaghanyena daza eva sAgaropamANi // 227 // saptadaza sAgaromANi utkRSTena sthitirbhavet mahAzuke jaghanyena catuddaza sAgaropamANi / / 228 || aSTAdaza sAgaropamANi utkRSTena sthitiH bhavet sahasrAre jaghanyena saptadaza sAgaropamANi / / 229 / / sAgarAH-sAgaropamANi ekonaviMzatireva utkRSTena sthitirbhavet Anate jaghanyena adhAdaza sAgaromANi // 230 // viMzatireva sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet prANate jaghanyena sAgarAH - sAgaropamANi ekonaviMzatiH / / 231 // sAgarAHsAgaropamANi ekaviMzatirevotkRSTena sthitirbhavet AraNe jaghanyena viMzatiH sAgaropamANi / / 232 / / dvAviMzatiH sAgaromANi utkRSTena sthitirbhavet acyute jaghanyena sAgarAH ekaviMzatiH / / 233 // kalpAnItAnAM sthitimAha -- trayoviMzatiH sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet prathame graiveyake jaghanyena dvAviMzatiH sAgaropamANi // 234 // caturviMzatiH sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet dvitIye graiveyake jaghanyena trayoviMzatiH sAgaropamANi / / 235 / / paJcaviMzatiH sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet tRtIye graiveyake jaghanyena caturviMzatiH sAgaropamANi // 236 // paviMzatiH Jain Educationational parizi. 12 jJAnasAgara ava0 antya bhAga 6 / 398 // jainelibrary.org
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet caturthe greveyake jaghanyena paJcaviMzatiH sAgaropamANi // 237 // sAgarAH saptaviMzatireva utkRSTena sthitirbhavet paJcame greveyake jaghanyena pavizatiH sAgarA bhaveyuH / / 238 / sAgarAH aSTAviMzatireva utkRSTena sthitibhavet SaSThe greveyake jaghanyena sAgarAH saptaviMzatiH // 239 // sAgarA ekonatriMzadutkRpTena sthitibhavet saptame greveyake jaghanyena sAgarA aSTAviMzatiH / / 240 // trizadeva sAgaropamANi utkRSTena sthitirbhavet aSTame aveyake jaghanyena sAgarA ekonatriMzat / / 241 // sAgarA ekatriMzadeva utkRSTena sthitibhavet navame avayake jaghanyena trizadeva sAgaropamANi // 242 // trayastriMzatsAgaropamANi utkR.pTena sthitirbhavet caturdhvapi vijayAdiSu jaghanyena ekatriMzat // 243 // avidyamAnaM jaghanyaM yatra ajaghanyA, avidyamAnamutkRSTaM yatra sA anuttaSTA, trayastriMzasAgaropamANi mahadvimAnaM sarvArtha-sarvAthasiddhaM nAma tatra mahAvimAnasarvArthe AyuSaH sthitiH eSA pUrvoktA vyAkhyAtA // 44 // yA cava ca AyuHsthitiH devAnAM tu vyAkhyAtA saba teSAM kAyasthitiH jaghanyA utkRSTikA bhaveta // 245 // atha teSAmantaramAha anantakAlamutkRSTamantarmuhUrta jaghanyakaM vijahe-tyavate mbake kAye devAnAM bhavet vyavadhAnam // 246 // anantakAlamutkRSTaM varSapRthaktvaM jaghanyakamAnatAdInAM kalpAnAM veyakAnAM tu vyavadhAnam / 247 // saGkhyeyasAgaropamamutkRSTaM varSapRthaktvaM jaghanyakamanuttarANAM devAnAM vyavadhAnaM tu cyAkhyAtam // 248 // atha tAna bhAvata Aha-eteSAM varNa.tazcaiva gandhato rasataH sparzataH saMsthAnabhedato vApi vidhAnAni bhedAH shsrshH|| 249 / saMsArasthAzca siddhAzceti vA vyAkhyAtA rUpiNazcavArUpiNazcAjIvA dvividhA api ca 4 // 250 // tajjJAnaprayojanena saMprati zikSArthamAha Thineibrary.org Jain Education in Tandal
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.12 uttarA avacUrNiH // 399 // ava0 antyabhAgaH ityevaMprakArAn jIvAn ajIvAn ca zrutvA-avadhArya zraddhAya-pratipadya ca sarvanayAnA-nagamAdInAmanumate-abhiprete rameta-rati kuryAt saMyame-cAritre muniH / / 251 // saMyamaratikaraNAnantaraM yadvidheyaM tadAha-tataH-tadanantaraM anekAni varSANi zrAmaNyaM-zramaNabhAvamanupAlya-Asevya anena-anantaravakSyamANena krameNa-paripATyA yogastapo'nuSTAnarUpo vyApArastena kramayogena AtmAnaM saMlikhet / dravyato bhAvatazca kRzIkuryAt muniH, yaduktaM-"paripAlio a dIho, pariyAo vAyaNA tahA dinnA / niSkAiyA ya sIsA, seyaM se apaNo kaauN||1|| // 252 / / atha kramayogamevAha-dvAdazeva na tu nyUnAdhikAni varSANi saMlekhana-saMlekhA utkRSTikA sarvavidhiyuktA-dravyataH zarIrasya, bhAvataH kaSAyANAM kRzatA, bhavetsaMvatsaraM-varSa yAvat madhyamikA, paNmAsA ca jaghanyikA // 253 / / prathame varSacatuSke vikRtyA nihaNaM-tapaHkaraNaM parityAgarUpaM kuryAt , idaM ca kutra kuryAt ? vicitratapasaH pAraNake / dvitoye varSacatuSke vicitraM-caturtha paSThASTamAdirUpaM tu tapazcaret-kuryAt // 254 // ekena caturthatapasA antaraM vyavadhAnaM yasmin tat ekAntaram , AyAma-AcAmla kRtvA saMvatsagai dvau, tataH tadanantaraM saMvatsarAI-mAsapaTakaM, tu naiva ativikRSTa-aSTamadvAdazAdi tapazcaretAseveta // 255 // tataH saMvatsarArddha tu vikRSTameva tapazcaret , atraiva vizeSamAha-parimitaM caiva svalpameva-" dvAdaze hi varSe koTisahitamAyAmamiha tu caturthAdipAraNake evetyevamuktam" AyAma-AcAmlaM tasminnanantare dvidhA vibhAjyopadarzite saMvatsare kuryAt / / 256 / / | itthamekAdazasu varSeSvatikrAnteSu dvAdazake varSe kimasau kuryAdityAha koTayA-pratyAkhyAnAdyantakarUpayA sahita koTisahitamiti, ko'rthaH-vivakSitadine prAtarAcAmlaM pratyAkhyAya taccAhorAtraM -16 - -0 399 // Jain Education L ional For Private & Personal use only jainelibrary.org
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- - -- - pratipAlya punardvitIya dine AcAmlameva pratyAcaSTe, tato dvitIyasyArambhakoTirAdyasya tu paryantakoTiH, ubhe api milite iti tatkoTisahitamucyate / anye tyAhuH-ekasmin dine AcAmlaM kRtvA dvitIyadine ca tapo'ntaramanuSThAya punastRtIyadine AcAmlameva kurvIta koTisahitamucyate / etadubhayArthasaMvAdinI gAthA-" paTThavaNao ya divaso, paJcakakhANassa niTThavaNao a / jahiyaM samiti donivi, taM bhaSNai koDosahiyaM tu // 1 // " saMvatsare-varSe dvAdazame muniH mAsAddhamAsikena eva mAsAdvainaiva vA mAsikenaiva AhAreNa-AhAratyAgena tapaH-anazanaM caren-anutiSThet // 257 / / itthaM pratipannAnazanasyApi azubhabhAvaparihAraM zubhabhAvasevanAM cahApayitumanathahetutAmarthahetutAM ca darzayannAha--kandapabhAvanAH, AbhiyogyabhAvanAH, kilbiSabhAvanAH, mohabhAvanAH, asuratvaOM bhAvanAH, etAH-pUrvoktAH durgatayaH-durgatihetutayA kadetyAha-maraNasamaye kIdRzyaH satyaH ityAha-"jo saMjovi eyAsu, appasatthAsu bhAvaNaM kuNai / so tabihesu gacchai, suresu bhaio srnnhiinno||1||" virAdhikAH samyagdarzanasya bhavanti / / 258 // uttarakAle / tAsu yatsyAttadAha--mithyAdarzana-atacce tatvAbhinivezarUpaM, tatra raktA-AsaktAH mithyAdarzanaratAH, saha nidAnena-prArthanArUpeNa vartante iti manidAnAH, 'hu'-pUraNe hiMsakAH-prANyupamaIkAriNaH, ityevaMrUpA ye mriyante jIvAH teSAM punadulabhAH-dudhApA bodhiH-pretya4 jinadharmAvAptiH / / 259 / / athottarakAle zubhabhAvanAsu yatsyAttadAha-samyagdarzanaraktAH, anidAnAH, zukalezyAmavagADhAH-praviSTAH ityevaMrUpA ye mriyante jIvAH sulabhA teSAM bhavet bodhiH / / 260 // kRSNalezyAvagAhanAvizeSArthatvAnna paunaruktyam / / mithyAdarzanaratAH, sanidAnAH, kRSNalezyAmavagADhA ityevaMrUpA ye mriyante jIvAH teSAM punadurlabhA bodhiH / / 261 // jina vacane iti vizeSAnna paunaruktyam , jinavacane anuraktAH jinavacana-jinavacanArAdhanAM ye kurvanti bhAvena zradvayA ata eva amalA: R-RTER % Mainelibrary.org
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH 6 - // 40 // C mithyAtvamAlinyarahitAH.asaMkliSTAH-rAgAdisaMdalezarahitAH te bhavanti,pari-samantAt ittaH-khaNDitaH saMsAro yaste parIttasaMsAriNaH- parizi.12 katipayabhavAbhyantAmuktibhAjaH // 262 // vibhaktivyatyayAd bAlamaraNe:-vipabhakSaNAdibhiH bahuzaH-anekavAraM akAmamaraNaiH / viSayagRdhratvena caiva bahubhiH mariSyanti, te varAkAH bahuduHkhabhAjanatayA anukampyAH jinavacanaM ye na jAnanti // 263 . jina - jJAnasAgara ava0 vacana jJAnAki gyAttadAha-mazcAsau Agamaya-nAnAzrutaM tasya viziSTaM jJAna sUtrata arthatazca yeSAM te bahvAgamavijJAnAH, samAdhi- antyabhAgaH dharmasthiratAmutpAdakAzca guNagrAhiNa:-samyagdazanAdiguNagrahaNazIlAH, etaiH-bahvAgamavijJAnatvAdibhiH kAraNeH arhAH-yogyAH bhavanti AcAryAdayaH AlocanA- arthAtpardIyamAnAM zrotam / etadeva hi AlocanAzravaNaphalaM pareSAM vizuddhilakSaNaM sampAdayitumIzate iti bhAvaH // 264 // atha kandarpabhAvanAlakSaNajJApanArthamAha-kandarpaH-aTTahAsaH kathAdiprazaMsApUrvakam , tadapi parihAryam , yaduktam" kaha kaha kahassa hasaNaM. kadappo aNihuA ya saMlAvA / kaMdappakahAkahaNaM, kaMdappuvaesa-saMsA ya // 1 // kaukucyaM dvidhA-kAyena vAcA ca. tatra kAyakaukucyaM yat svayamahasanneva bhUnayanavadanAdi tathA karoti yathA'nyo hasati. yaduktaM-"bhUnayaNavayaNadasaNAiehiM karacaraNakapNamAIhi / taM taM karei jaha jaha, hasai paro attaNA ahasaM // 2 // ' tathA vAcA kaukucyaM-tajjalpati yenAnye hasaMti, uktaM hi-"vAyAi ta jaMpai jeNa jaNo hassae anno| nANAvihajIvaruvAI, kumvai muhatUrae ceva // 3 // kandarpazca kaukucyaM ca kandapakaukucye kunniti zeSaH / tahatti yena prakAreNa parasya vismaya upajAyate tathA yacchIlaM ca svabhAvazca hasanaM ca vikathAzca tAbhiH, | tathA zolasvabhAvahasanavikathAbhiH vismApayan-vismayaM kurvan ca paraM-anyaM prati kandappe bhavA tAM kAndI bhAvanAM karoti AtmA // 265 / / **46 xn400 // Jain Education int o nal For Private & Personal use only library
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddham pRSTham paGktiH azuddham chinnavApasu 4 16 6 kSullavat / 16 16 pratipannA, kA 16 16 rajanyA putro'hamna spRSTabhokkhAmi samAntAdvAni0 muktaka 18 23 0pasargati bAlakAdapi 20 8 cupyuTikayA 20 14 sakukuco avuvan 21 20 22 27 0SThakAhAra0 zuddham chinnAvApasu kSullakavat pratipannAH , rajanyAM puvAInna0 spRSTaHhokkhAmi samantAddhAni. muktvaikaM 0pasarga iti bAlyAdapi cuppuTikayA akutkuco anuvan tA SThakAhAra0 pRSTham paGktiH azuddham 24 15 'yamapi 0karvate 25 10 0sampannA0 26 18 kalpa 26 25 savva 27 12 AmaSoM. nipAtAH nAyao" vatthaM pazcAddhayA sijjAhe arogobhataNa ityAdi 22 prakramAn iheva 'yamiti kurvati sampattA kalyaM savvaM AmauM nipAtaH nAyo 18 2 curtha pazcAdaddhayA sijjA vahe a roge AtaNa ityAdiH prakramAt ihaiva sada saddhaM utta068 X inbrary.org
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH | // 403 // pRSTham paGktiH azuddham 31 14 jIvanamukti 32 1 34 15 39 19 40 5 14 20 28 42 4 16 * 43 44 45 47 Jain Education national 7 19 2 no 1 24 karaNA kozavyAM tapodhananAM, * prahRttiH bhAgenA0 pratidina ouodghATakaH mayevao prasannA *pradhAnavA0 *manovAdbhiH bvApto bhakti0 adIyata 0nodvartana* zuddham jIvanmukti kurviNaH kauzAmbyAM 0tapodhanAnAM 0 prahRttiH rAgeNA0 pratidinaM oSodghATakaH mayaiva0 prasannAH 0pradhAnatvA0 o manovAgbhiH 0vAptau bhakta0 AdIyata 0nodvarttana0 pRSTham paGktiH azuddham apapatto 49 10 aura me 48 22 * * * * * * * * * * * * * * * * 12 posajja 16 UvaraNago 50 51 27 7 59 52 15 55 11 56 3 18 57 26 58 14 19 tanmeyA kacitpra0 9 gRddhi khyApakaM devAyuadhi osdharma0 cana 0paDase0 kurvat bhuyArNa kulamASAH 0duddhRtya dallijjata zuddham appamato aura bhe posejja go tambhayA kecitpra0 devAyuSo'dhi0 0'dharma ca 0 padose0 kurvan bhUyANaM kulmASAH vRddhikhyApakaM 0 duvasya dalijjatti parizi. 13 zuddhi patrakam 111 803 11 Jainelibrary.org
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddham 7 pRSTham paGktiH azuddham 64 16 bhitvA sadharma0 dvAdazadhAH prAptArtha anubhavanti mudvahantya0 satvai0 mittvA sudharma dvAdazadhA prAptyartha nubhavatha omudvahanto' sattvai0 bhava: nirvRtaH pRSTham paGktiH azuddham 80 20 kUla0 amarSaNaM, olopI0 gupta-- kadAvitka0 prAntaM0rasAraM ajitendriyaH 353Anamne bhava zuddham kula0 5marpaNaH, lopi0 gupta:-- kAdAcitka0 prAnta:-- rasAraH ajitendriyAH phokA phokka. avamAni bhikkhakAle vidyopetAH zilpena zilpika: turevArthaH nirvRtaH phokA parupaNAyA yokSyate nividyAH stabdhaM bahU jyAtyAdi, bheda prarUpaNayA yokSyete nividyaH stabdhaH bahu0 jAtyAdi medA-- phoka0 avamandhi bhikkhaphAle vidyopatAH zalyena 88 19 zillikA 8 80 5 turevArtha RECE Jain Education nal For Privale & Personal use only R ainelibrary.org
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH / / 404 // pRSTham paGktiH azuddham 89 11 90 92 * * * * * 26 7 96 19 98 6 11 10 Jain Education national 13 99 22 99 23 26 100 5 22 101 4 6 madhukarIM kozalikena upetA- karmedhAH, candhyATavIM, jAtA, sarpadRSTau parAjitaM -- o saundarya AyatAma0 kAsIbhUmyAM kAsyAye karmANAM prathyeva zrotrAnu0 zramaNAH zuddham * mAdhukarIM kauzalikena upeta- karma edhAH, vindhyATavIM, jAtau, sarpadraSTau parAjita:-- 0 saudarya AyattatAma0 kAzIbhUmyAM kAzyAkhye karmaNAM prAya va zrotranu0 zramaNaH pRSTham paGktiH azuddham 102 1 * * * 25 104 26 105 19 21 25 106 20 22 107 1 11 14 110 2 111 7 112 4 11 112 27 0pekSate 0janmano0 AkAGkSavatA karohi ostinistR0 bhaviSyati vA gataH trayodazasya 0deza0 offro purotaru 0 pekSaya 0kenAnaio 0kAsi abhi0 tasyAM zuddham 0 prekSate janmanyu0 AkAGgAvatA karehi ostinistra0 bhaviSyasi vA gatiM gataH trayodazamasya 0dezama0 onito purohita0 0pekSayA 0naikenA0 0kAsI Ami0 tasyAH parizi. 13 zuddhi patrakam // 404 // Jainelibrary.org
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTham paGktiH azuddham 115 2 * * * * * * * * * * * * * * * * 119 2 116 7 12 121 25 117 2 Jain Education Intonal 118 21 21 6 11 15 120 14 18 26 7 122 18 soa0 kamAguNe Akaze adAu0 mariSyAti abhiSaM kRtAmvatau 0dazasya saMtha kAMtasya kSudraM 0mANe *palakSa ayaM sayANA0 zuddham soda0 kAmaguNe AkAze AdAu0 mariSyati AmiSaM kRtavantau 0dazamasya saMthavaM klAntasya kSudaM 0maNe *palakSarNa Arya sayaNA0 pRSTham paGktiH 123 4 15 124 8 125 13 13 21 126 8 18 127 6 11 128 28 129 27 130 22 131 9 131 10 133 8 azuddham gRhA0 mAnuSya0 0dazasya canna0 striyAzca dAgha0 saMniSi0 pazca0 duro0 00 ofvivarjyA saMka0 SoDazasya 0 sukha zRGgAla vyudgRhe zuddham praddA0 manuSya0 0 dazamasya tyanta0 striyazva dAi0 saMniSao paJcama0 dUro0 0ddArya0 vivajyaM saMkato SoDazamasya sukhaM zRgAla0 vyudgrahe nelibrary.org
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ parizi.13 uttarA0 avacUrNiH zuddhipatrakama 405 // zuddham asthi pravaka 03zamasya kapi0 kAmpi0 athAnantaraM 151 tiryana ---**SREE pRSTham paGktiH azuddham 133 13 asthi 134 24 pava 135 5 dazasya kaMpI0 kAmpI0 athAntaraM 139 19 tiryagna avarA0 nirdero mithyAdRSTayaH 142 2 diTTi 143 7 mAhi uddAyaNo 145 21 ghutA dazasya 146 17 caturi0 pRSTham paGktiH azuddham 146 22 0cayo 147 26 bhojyA0 preyameva 22 gacchaMte 150 1 ca ubdhIhe. barba0 zArIra0 bhAcA uddha0 153 25 bhAgato. 157 18 'NuNNo 159 21 160 12 pabhu 161 20 bhavata nio zuddham 0cuo bhogyA0 pretameva gacchaMto caucihe. carva zarIra bhavA. uDDha0 gRdhe0 bhAvato. 'NuNNAo viMzatitama pabhU0 bhavataH avaga0 nideze mithyAdRSTayaH viTThoe mahIM udAyaNo dhUtA dazamasya 0vatvari0 %A4%%Avasakara nihaa nImo // 405 // Jain Education Lional For Privale & Personal use only ainelibrary.org
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ N zuddham pRSTham paGktiH azuddham 182 2 haTho zastra 183 11 Asi haDo 0zatamasya AsI 1924224***** mahAmedhaH viza kRtA0 mahAmeghaH viMzatitama0 kRdA0 197 6 pRSTham paGktiH azuddham 162 19 me paDhame eva 166 15 anaya0 Amra0 0paNe 171 12 rUvavaha 173 15 0pattA 174 2 tankA0 174 12 175 18 vizasya 176 4 Asi 177 6 kauSTika pahaviho 0raNaM sveda dvAddhikye zuddham mapa paDhame vapa aniya0 sra0 0pAhaNNe rUvabaI pasau taGkA vahet vizatitamasya AsI krauSTu0 pahavio rayaNaM kheda0 dvArdhakye iryA IyA & Gman 200 6,7 pravI0 asau a0 mupa0 aNa vicchinte mAtrAmAsi omuhUM pravi0 asAva0 mapa0 aNA0 vinthinne mAtraAlI muI 20211 203 24 Jain Education W onal For Private & Personal use only Mainelibrary.org
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 zuddham parizi.13 avacUrNiH tu zuddham mamunA dagdha masu 0vatte tti lA zuddhipatrakam // 406 // neSe0 24 niu0 pRSTham paGktiH azuddham 205 26 manunA 206 5 0dagdha0 208 26 omasU 28 vette 210 12 niSe0 211 20 viu0 hie yeriti 24 utku0 pANipANi mosali jaNu0 2157 tatkvA0 216 22 sajmANaM 217 13 kramA0 0pUrva kSa0 16+6 213 16 pRSTham paGktiH azuddham 217 26 tu 219 2 ti0 220 2 samAdhi 220 4 vihaMmANe ujju0 221 4 vAH 223 2 appaNa vizasya dasiha 226 27 suta0 227 7 0saMmu0 22816 dini 23014 ava0 0sthAnAM 233 7 baDha0 235 2 rajjamaNe vyediti utka0 pANipANa mosalIjANu tatkA0 sajjhArya kramAna0 pUrva kSA ...20 samAdhi vihammamANe ujjA0 gAvAH appaNA vizatitamasya oIsIhi sutta0 0saMma0 0dIni avi0 sthApanA 0vaTTa rajjamANe + + Jatainelibrary.org Sain Education l esional
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTham paGktiH azuddham 257 15 zritaH 258 6 pRSTham paGktiH azuddham 235 22 pratika 236.11 paccha0 23712 sammata 24011 praccha0 pracchannaM 24126 palahAra 6 2431 lavaNaH 24620 punta tatti 248 19 kAntasya 249 12 0hAraNaM 251 19 pemA 251 22 020 252 19 sAgaro 254 16 OtvAdI paMjamo zuddham prIti pacchA0 sammataM pRccha0 pRcchanaM palahAha baNaH 0panna natti maTaMbaM DeNa vIyA0 zrotA0 0T 0paNA patAnI candatIti baMbhAya0 0habhiti thio 0vAnagI ohiMsaya0 zronaspati 260 6 2658 26614 16 267 11 268 22 269 6 270 14 23 273 12 275 21 zuddham zrita yatra maDa DyaNeNa vIya0 o+ntho zattama0 0vaNA patAni badantIti baMmayA0 hamiti dhImo saGgAnA hiMsara zrotrasyeti klAntasya hAraNe pema zre0 sAgAro tyAdau paMcamo an For Private & Personal use only Bebrar
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttarA0 avacUrNiH // 407 / / pRSTham paGktiH azuddham 276 3 279 19 28021 283 20 284 23 24 285 25 286 5 17 287 14 18 288 24 26 290 2 291 3 16 m Jain Educationational gauri0 oepanAM 0zamasya jAtya0 pa0 di pandha0 0tyA0 apo bairo 0nibhAH 0keNaMti0 mudrIkA chas vyutka: jitte zuddham gau0 Porani 0zattamasya jAti0 pagio bediyate bandhaM 0tya0 NAma0 vair3ao o nibhA 0paNaMti mRdvIkA chasu vyuktaH jite0 pRSTham paGktiH azuddham 29123 292 5 295 22 26 296 12 297 5,8 307 11 308 5 6 . 309 16 311 2 312 19 313 13 20 314 14 0zyA ofvikSi0 kalaM uvavapti afg zruNuta gavar3A uTTha0 bhaTThottara ofiato ajjUNa0 0nicchinnA zi mevaM vyA0jI0 0zarIrA zuddham oiyAM 0kSio kAlaM ubavatI mahiTThie zrRNuta obihA ur3aDha0 aTThuttara 0pitA0 ajjuNa0 0 nitthiNNA patriMzat 0meva vyAjI0 zarIrAH parizi. 13 zuddhi patrakam // 407 // ainelibrary.org
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTham paGktiH azuddham 314 20 20 22 24 315 1 7 12 316 15 31628 317 16 16 318 4 Jain Education Intonal 0bIjakAH viSpao gulamAzca 0puSpI0 0sAdhara0 Thiro 0deti ao 0khya pajjata0 kuMbhu0 okAmu0 zuddham 0bI nakA: vippa0 gulmAzca 0puSI0 0sAdhAraNa ThiI 0detti bho vyaM jjatta0 kuMthuo 0kAlamu0 pRSTham paGktiH azuddham 319 26 26 320 8 321 21 323 23 325 7 326 20 27 *COO * vyapA 0parANaM 0cchritA 0TA0 sAhIya 0bhosaM 0khyAtA0 pachile 327 328 1 21 ana0 24, 25, 27 kauku0 virAhiyA vRtyaiva zuddham 0tramA vyarANaM viNddr 0STayA0 sAhiyaM 0kkosaM 0khyAnA0 pacchile vihipa o syaiva anA0 koku0 helibrary.org
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ iti zrI uttarAdhyayanAni Odhahdoog (avacUripariziSTopeta uttarabhAgaH) samAptaH zreSThI devacandra lAlabhAI jaina pustakoddhArake granthAGkaH 112 Ophphphphphphphphphphphphphphphphphphphe Jain Education Interational For Privale & Personal use only