Book Title: Panchashak Part 1
Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Panchashak Prakashan Samiti Navsari
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002152/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. pU. zrIharibhadrasUri mahArAja viracita zrI abhayadevasUri racita TIkA sahita pa. pU. paMcAzaka graMthanA gujarAtI bhAvAnuvAda bhAga pahelA * bhAvAnuvAdakartA : munizrI rAjazekhara vijayajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH zrI dAna-prema-hIrasUri-guru namaH che nama: e sugrahItanAmadheya zrI haribhadrasUri mahArAja viracita e pa. pU. zrI abhayadevasUri racita TIkA sahita paMcAzaka graMthano gujarAtI bhAvAnuvAda bhAga pahele - anuvAdaka- saMpAdaka - siddhAMta mahodadhi sva. 5 5 zrI premasUrIzvarajI mAnA paTTAlaMkAra paramagItArtha pa. pU. zrIharasUrIzvarajI 2 ma.nA ziSyaratna pa. pU. gaNivarya zrI lalitazekhara vi. ma. nA vineya munizrI rAjazekharavijayajI : prakAzaka : paMcAzaka prakAzana samiti vyavasthApaka : zAha zAMtilAla khUmacaMda sisedarA (gaNeza), sTe. navasArI (ve. re.) nakala 1000 % mUlya 8 rUpiyA & vi.saM. 2034 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: prAptisthAna : zrI pacAzaka prakAzana samiti C/o. zAhe zAMtilAla khUmacaMda mu. sisAdarA ( gaNeza ) sTe. navasArI prastuta pustakanA prakAzanamAM Arthika sahAyakA mAlegAma jaina sagha traNa hajAra rUA. jJAnakhAtAmAMthI ahamadanagara jaina saMgha eka hajAra rUA. kaivalA jaina sagha eka hajAra rUpiyA nAsika jaina saMgha traNa hajAra rUpiyA pATaNa nagInabhAI pauSadhazAlA eka hajAra rUA. zrI meAtIzA lAlabAga TrasTa-muMkha eka hajAra rUA. 55 zrI ArAdhanA bhavana dAdara-muMbaI traNa hajAra rUA. 55 ,, - mudraka kAMtilAla DI. zAha bharata prinTarI dANApITha pAchaLa, pAlItANA 394270 ,, "" "" Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana magala prAraMbha :~ je graMthanA gujarAtImAM anuvAda na thaye heAya te graMthane gujarAtImAM bhAvAnuvAda karavAnI bhAvanA thai. tevAmAM eka padastha sAdhu bhagavaMte pacAzaka graMthanA gujarAtImAM anuvAda karavA mATe mane sUcanA karI. AthI meM tene! anuvAda karavAnA nirNaya karyo. parA parAyaNa pa. pU. mArA gurudevazrIe ApelA muddata pramANe te kAnA maMgala prAraMbha karyAM. anuvAdanI mAhitI :- mULa gAthAoneA ja bhAvAnuvAda karavAnI IcchAthI prAraMbhamAM khIjAthI chaMTI pacAzaka sudhI te pramANe karyuM. paNa TIkA vAMcatAM vAMcatAM jaNAyuM ke kevaLa mULa gAthAAnA ja bhAvAnu vAda karavAmAM TIkAmAM AvelA ghaNA mahattvanA padArtho rahI jAya che. AthI TIkA sahita saMpUrNa graMthanA bhAvAnuvAda karavAnA nirNaya karyo. pachI pahelA pacAzakanA te pramANe bhAvAnuvAda karyo. khIjAthI za pacAzakanA taiyAra karelA anuvAdamAM rahI gayelA TIkAnA vizeSa padArtho umerI dIdhA. pachI sAtamAthI aMtima pacAzaka sudhI sapUrNa graMthanA saTIka bhAvAnuvAda karyo. TIkAmAM AvatI avAMtara gAthAo paNa lakhIne tenA bhAvAnuvAda lakhyA che. tathA te gAthAo kayA graMthanI che tenA nabara sahita nirdeza karyAM che. A nirdeza kAMka gAthA sAthe karyo che tA kAMka TippaNamAM karyAM che. A graMthamAM AvelA te te viSayeA khIjA kayA kayA gra thAmAM kayA kayA sthaLe AvelA che tene paN TimAM nirdeza karyo che. badhA sthaLe kAuMsanuM lakhANa TIkA sivAyanuM vizeSa lakhANu che. aneka sthaLe TIppaNuM karIne ane kAuMsamAM lakhIne te te Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayanuM vizeSa spaSTIkaraNa karyuM che. jyAM kAusa vinA TIkA sivAyanuM vizeSa lakhyuM che tyAM TippaNa AdimAM tene nirdeza karyo che. trIjA paMcAzakanI 6 ane 30 e be gAthAomAM, sAtamA paMcAzakanI 7, 8 ane 33-34 e cAra gAthAomAM, 13 mA paMcAzakanI sAtamI gAthAmAM TIkA sivAyanuM vizeSa lakhyuM che A sivAya prAyaH kyAMya kAuMsa vinA TIkA sivAyanuM vizeSa lakhyuM nathI. jo ke bhAvAnuvAdamAM kAuMsa ke TippaNa sivAya TIkA sivAyanuM vizeSa lakhANa na lakhavuM joIe. paNa anupaga AdithI ukta sthaLAmAM Ama banI gayuM che. graMthanuM svarUpa :- A graMthamAM zrAvakadharma ane sAdhudharma ema be vibhAga che. pahelA vibhAgamAM (1 thI 10 paMcAlakamAM) zrAvakadharmanuM ane bIjA vibhAgamAM (11 thI 18 paMcAzakamAM) sAdhudharmanuM varNana che. pahelA vibhAgamAM zrAvaka-dharmasaMbaMdhI daza viSayonuM varNana che. bIjA vibhAgamAM sAdhudharma saMbaMdhI 9 viSayonuM varNana che. Ama A graMthamAM kula 19 viSaya che. dareka viSayanuM pacAsa gAthAothI varNana karyuM hovAthI A graMthanuM paMcAzaka nAma che. mUlagraMtha prAkRta bhASAmAM gAthArUpe che. tenA upara saMskRta TIkA che. kula graMthamAM ane TIkAmAM aneka viziSTa bAbato batAvavAmAM AvI che. te te viSayanI puSTi mATe aneka yuktio-pramANe ApavAmAM Avela che. eTale A graMtha yukti pradhAna-pramANa pradhAna che ema kahI zakAya. ahIM ApelI anukramaNikA vAMcavAthI graMthanA viSayane sAmAnya khyAla AvI jaze. Ama chatAM temAM rahelI vizeSatAone jANavA saMpUrNa graMtha vAMcavAnI jarUra che. * mUlagraMtha nirmANa hetu :- A graMthanI racanAnA mukhya be hetu che. eka hetu e che ke jinAmamAM zuM lakhyuM che evI jijJAsAvALA chone jinAgamamAM kahelA keTalAka viSaya jaNAvavA. A hetune TIkA- 4 kAra maharSie prAraMbhamAM ja nirdeza karyo che. (A pustakanA pahelA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 5 ka pAnAmAM bhUmikA jIe) mUlagraMthanI racanAnA khIjo hetu e che ke te te viSayeAmAM rahelAM rahasyA jaNAvavAM. A hetuneA mUlagraMthakAra mahiSae peAte ja pahelI gAthAmAM mAyasthaRya - e pathI nirdeza karyo che. (A pustakanA 7 mA pejamAM jIe.) AnA tAtparyA e thayeA ke jijJAsuone rahasyA sAthe keTalAka viSayA batAvavA mATe " A graMthanI racanA karavAmAM AvI che. Ama te mA graMthamAM jaNAvelA viSayA khIjA graMthAmAM paNa che. paNa AmAM te te sthaLa je rahasyA batAvelAM che te khIjA graMthAmAM durlabha che. AnA lIdhe ja A graMthanI mahattA che. ' Ama A graMthamAM anya graMthamAM durlabha evAM aneka rahasyA bharelAM hAvAthI A graMtha sAdhu ane zrAvaka e baMne mATe ghaNA upayAgI che. jee A graMthane zAMtithI ekAgra citte vAMcaze tene ja emAM rahelAM rahasyAnA khyAla Avaze. prakAranI mAhitI :- mUlagna thanA kartA 5. pU. AcArya deva zrImadvijaya haribhadrasUri mahArAja che. teezrI vikramanI AThamI zatAbdimAM thai gayA che. temaNe AcAra, darzana, nyAya, yoga, dhyAna vagere aneka viyeAnA kula 1400* prathAnuM sarjana karyuM che. teozro mahAna zAsanaprabhAvaka hatA. jinAjJAne yathA samajavAmAM Aje emanA graMthA mahattvane bhAga bhajave che. TIkAkAranI mAhitI :- mUla graMtha upara pa. pU. AcAryaM bhagavata zrI abhayadevasUri mahArAje TIkA racI che. teozrI vikramanI bAramI zatAbdimAM thai gayA. temaNe nava aMgA upara vRtti racIne navAMgI vRttikAra tarIke prasiddhi meLavI. teozrI eka samartha zAstrakAra ane mahAna zAsanaprabhAvaka hatA. 1444 graMthAnI racanA karI che evA ullekha paNa maLe che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : duH upakAra smaraNa :- AvA prakhara vidvAnAnA rahasyapUrNa graMthanA gujarAtImAM bhAvAnuvAdanuM kA mArA jevA mA~damati manuSya mATe duSkara gaNAya. Ama chatAM mane AmAM maLelI yatkiMcit saphalatAnuM mukhya kAraNu sva. pUjyapAda AcArya deva zrI premasUri mahArAja tathA paramagurudeva pa. pU. AcAryadeva zrI hIrasUri mahArAjanI asIma kRpAdRSTi che. sva. pUjyapAda AcArya bhagavaMta zrI premasUri mahArAje saMyamanu pradAna karyuM, sayamanI rakSA-vizuddhinI kALajI rAkhI, saMskRta-prAkRta bhASA AdinA saMgIna abhyAsa karAvyA ......... e mahApuruSanA AvA arpaNata upakArAnI smRti Aje paNa AMkhamAM jhaLajhaLiyAM lAvI de che. kAreka kayAreka tA e jhaLajhaLiyAM prayatna karavA chatAM rAkI zakAtAM nathI. parama gurudeva pa. pU. AcArya bhagavata zrI hIrasUri mahArAja mane alaukika mAtRvAtsalya ApIne mArI sayamanaukAnA saphaLa sukAnI banyA che. parA parAyaNa pa. pU. gurudeva gaNivarya` zrI lalitazekhara vi. mahArAjane paNa AmAM ghaNA sahakAra che. praznasazAdhana AdimAM maLelA teozrInA vividha sahakArathI mane A kAryamAM ghaNI ja rAhata rahI. suvizuddha samI pa. pU. paMnyAsa zrI jayadheASavijayajI gaNivaya"ne paNa A prasaMge bhUlI zakuM tema nathI. praznonA uttarA, samayasara pustakA paheAMcADavA vagere aneka rIte teozrI taraphathI mane mada maLI che. A bhAvAnuvAdamAM kAMya paNa kSati jaNAya tA mane jaNAvavA vAMcakAne mArI hArdika vinati che. AmAM mArAthI jinAjJAthI viruddha kai lakhAi gayuM hoya tA micchAmi dukkaDa muni rAjarokharavijaya Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSa 3 sa 26 26 43 44 45 59 OM OM OM e " 83 e; 99 1. 103 pakti pa s 15 12 14 13 7 24 18 16 12 U 24 zuddhipatraka azuddhi thavathI nirdezathI bajjitta tao, sammaM to, niSadha vastu - saMtosa mo chaThThA aNuvratanA Avaze. paDe. kAyA kAraNeNa ubhA anavasthiti eja jAIe. sAruM saH kRtvAdi zuddhi thavAthI nirdezathI bajitu tao sammaM, niSedha vastu. saMtosamo bIjA guNavratanA Avaze paDe kAryo kAraNeNa UbhA anavasthita e ja joIe. sAru` samyaktvAdi Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 106 106 106 109 117 121 127 134 139 142 143 143 143 147 154 162 172 174 176 177 182 paMkti to comp 24 19 19 13 14 23 ? 21 10 18 23 13 13 19 3 11 20 12 : 8 : azuddhi hAi -dayaa liMgAmaha jammiya vadaNAI AtacAra chUTa u* dhammA -mAna 8-9 e be evI chaThThA -tivRttannalekaniMdA pUchI. sura sAdha mapha dIkSa nuM ka karyAM. puna dhaka zuddhi hoi - dayao liMgamiha jammi ya vaMdanAI aticArA huM dhammo -madhyavasAna 8-9-10 e traNa X chaThThI -finnata-leka niMdA pachI duH sAdharmika dIkSAnuM kAma karyAM. AthI ahIM apuna dhaka Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddhi zuddhi pRSTha pakti 188 2 196 19 197 3 209 5 209 20 arthAt anupathogo pacaMgI arthAta anupayogI paMcaMgI jApha aMtaH kaDAkeDi mudrA ane -vidhi, reva pahao thAya 224 aMta kaDAkaDi ane -fhada , 231 232 13 241 1 5 Sahao 250 thAya. paA 262 6 20 (sudhI zeSanA -eNDitatyAHssnnihaannN sudhI ( zeSanAge -eNDitaHpnnihaannN 268 - 18 270 18 274 14 12 9 tyAga biNNeyaM 276 286 287 290 tyAga, viNNeyaM gaI SaDikuTTo | prazna gaI. paDikuTTho [ prazna 321 20. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 332 336 347 347 348 363 364 392 396 404 432 433 440 443 445 457 514 518 519 para0 20 m . 22 19 7 13 16 * * * * 3 21 23 10 : 10 : che. nivdhi gaiya thAya dekhAtA dekhAtA eva anu mAdanAnA vyasvarUpa anu badha vuDDhIkAravaNe U ] nivvigaiyaM vase pakhiDiyA pAlana kahyA. heAya ) zratakaivalIe -pratimA. karaze. thAya. dekhAtu dekhAtu evaM vRddhAne hoMti - ciya pavittio ciyapavittio anumedanAnA vRddhone hoti dravyastavasvarUpa anubhava vuDDhI kAravaNe vastrA pariSaDiyA pAlana karavAthI kahyA. ) hAya zrutakevalIe -pratimA. ] karaze. ] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 11 : anuvAdamAM rahI gayela anuvAdanI pUravaNuM TIkAkAranuM maMgalAcaraNa jenI vANIthI samyagdaSTiene badhA artho jaNAyA che te ajJAnane nAza karanAra sUrya samAna mahAvIrane namaskAra karIne vRddhavacanonA (pU thayelA mahApuruSonA racelA graMthanA) AdhAre dharmazAstramAM mukhya paMcAzaka nAmanA zAstranuM saMkSepathI vivaraNa karIza. sAtamA pejanI 20 mI lITImAM "Avaze." zabda pachI " A tAtparyAthe aticAra vageremAM te te sthaLe ame batAvIza" ema umeravuM. nIcenuM lakhANa 11mA pRSThamAM trIjI lAIna pachI urivuM. sAdhu-zrAvakonAM anuSThAnene jaNAvanAruM jinavacana sAkSAt paraleka hitakara che. AthI sAdhu-zrAvakonAM anuSThAnene jaNAvanAra jinavacanane sAMbhaLe te zrAvaka. AthI ja bIjA sthaLe pUe ja (=zrAvaka prAptimAM vAcakavarya zrI umAsvAti mahArAje) kahyuM che ke saMpannadasaNAI, paidiyaha jaijaNA suNeI ya / sAmAyAriM paramaM, jo khalu taM sAdhayaM viti // 2 // je samyagdarzana, pAMca aNuvrata vagere pAmIne pratidina sAdhuo pAse sAdhu-zrAvakanI sAmAcArIne (=AcArone )sAMbhaLe che tene ja tIrthakare ane gaNadhara zrAvaka kahe che. WWW.jainelibrary.org Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 12 : pahelA vibhAgamAM AvelA 1 thI 10 5cAzakA, 1 zrAvakadhama 2 jinadIkSAvidhi 3 caityavaMdanavividha 4 pUjAvidhi 5 pratyAkhyAna pahelA vibhAganA anuvAdamAM AdhArabhUta graMthA 1 zrAvakadhama vidhi prakaraNa 15 caiAgazataka 2 vizeSAvazyaka 16 upadeza rahasya 3 yAmidu 4 zrAvaka prajJapti 5 dhamasa graha 6 upadezamALA 7 dharmaratna prakaraNa 8 yeAgazAsa 9 bRhatkalpa 10 zrAddhadinakRtya 11 bhagavatI 12 2Azaka 13 lalitavistarA 14 hAmidrIya aSTaka da stavavidhi 7 jinabhavanavidhi 8 jinabiMba pratiSThAvidhi 9 yAtrAvidhi 10 upAsaka pratimAvidhi 17 upadeza pada 18 caityavaMdana bhASya 19 paccakkhANa bhASya 20 samAdha prakaraNa 21 vyavahAra sUtra 22 dha biMdu 23 pravacana sArAdvAra 24 Avazyaka sUtra 25 paMcavartu 26 dazavaikAlika 27 upAsakardazAMga 28 nizItha sUtra Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukramaNikA viSaya graMthanirmANanu' prayAjana pRSTha 1 1 zrAvakadhama pacAzaka(AmAM 12 tratAnuM vadhu na che.)ra maoNMgala Adi cAranuM pratipAdana zrAvaka zabdane atha jinavacananuM paraleAkahitakara evuM vizeSaNa zA mATe ? 10 samyaktvanuM svarUpa ane phaLa 11 12 13 14 zuzruSAdi guNA mithyAtva dazAmAM sAmAnya hoya samyaktvane jineAkta padArthonI zraddhArUpa mAnavAmAM Agama sAthe virodha Ave che evI zaMkAnuM samAdhAna tattvAnI zraddhAne samyaktva kema kahyuM e praznanA uttara 14 samyaktvanI sAthe zuSAdi guNe! kema hAya? deva-gurunA vaiyAvaccanA niyama DAvA chatAM mAtra samyaktva dhAraNa karanAra dezavarati na gaNAya samyaktvanI sAthe zuSAdi NA avazya hAya e yukta nathI e praznanuM samAdhAna, zuzruSA Adi traNa guNeAnu' vaNa na 17 guvALa' e padamAM guru zabdanA prathama prayAga kema ? zuzruSAdi traNamAM kA--kAraNa bhAva che. samyaktvanI hAjarImAM tratAnI bhajanAnuM kAraNa 19 19 16 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha = 14 6 viSaya darzanamohanA kSa0 pachI turata cAritramohano kSaye kema nahi? keTalI kama sthiti ghaTe tyAre vrata prApti thAya? 20 karmasthiti kramazaH ja ghaTe ke jaladI paNa ghaTe? nava pApamathI adhika AyuSyavALA samyagadaSTi devane AyuSya pUruM thayA pahelAM ja nava popama jeTalI sthiti ghaTI javAthI tene dezavirati kema nahi? 22 karma sthitinA hAsane niyama bhAvathI dezavirati Adi mATe che. badhA ja tIrthakaronA zAsanamAM aNuvrata pAMca hoya. 24 aNuzabdano artha zUlaprANavadhaviramaNa zabdamAM sthUlazabdane artha. mUlaguNa-uttaraguNane artha, pahelA aNuvratanuM svarUpa dharma guru pAse sAMbhaLa joIe dezavitimAM paNa aticAre hoya. prathamavratanA aticAro bIjA vratanuM savarUpa ane tenA aticAre 36-41 trIjI 2 2 2 2 41-45 cAthA " " e che ke 45-53 pAMcamA >> a >> a >> 53-59 ThA >> 2 59-60 sAtamA >> a >> a >> 10-73 WWW.jainelibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya pRSTha AThamA vratanuM svarUpa ane tenA aticAre 73-77 navamA " " " " " 77-87 dazamA = = = 87-91 agiyAramA ra >> a >> >> -97 bAramA " >> >> a >> 97-101 aticAronuM pratyAkhyAna karavAnuM na kahetAM aticArene choDavAnuM kema kahyuM? 101 samyakatva ane vratone prApta karavAne upAya, rakSaNa, grahaNa, prayatna ane viSaya 101 samyaktvAdinA pariNAmanI utpattinA ane rakSAnA upAyo 106 vratone kALa 109 zrAvaka kayAM rahe? sAdhu,jinamaMdira ane sAdharmika e traNathI thatA lAbha 110 zrAvakanI dinacaryA 111-128 jinamaMdira javAne vidhi 113 zrAvakane paNa pratikramaNa karavAnuM zAstrIya vidhAna. 117 zrAvakanA cha AvazyakonI ghaTanA 122 vrata nahi lenAra zrAvake paNa pratikramaNa karavuM joIe 125 abrAne tyAga karavAnA upAyo nidrAmAMthI jAgI jatAM karavAnI vicAraNA 130 109 129 WWW.jainelibrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja che. 143 viSaya pRSTha 2 jinadIkSAvidhi paMcAzaka (AmAM samyaktvanA svIkArane vidhi vagere samyaktvasaMbaMdhI varNana che) jinadIkSAne artha jinadIkSAnuM svarUpa jinadIkSA prAptine kALa 139 jinadIkSA mATe gya jIvanAM lakSaNe 142 dIkSArAganAM lakSaNe sagyadaSTine laukika deva-guru-dharmanI IcchA na hoya 143 dIkSArthi thavAnAM kAraNe 144 lekaviruddha kAryo 146 sugurunuM svarUpa ane tene roga thavAnAM cihno 149 samavasaraNa racanAna vidhi 149 dIkSA mATe samavasaraNamAM AvavAnI vidhi 154 dIkSArthIne vidhinuM kathana dIkSArthInI zubhAzubha gatine jANavAno upAya 155 dIkSArthInI yogyatA-agyatAno nirNaya 157 zyatAne nirNaya thayA pachI vidhi 157 ziSyanA Atmanivedana saMbaMdhI varNana 161-165 dIkSA ApyA pachI dIkSitane upadeza - 165 jinadIkSAvidhi ke ziSya karI zake ane kevA guru karAvI zake? 167 154 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 17 : 176 182 viSaya pRSTha dIkSA thayA pachI dIkSitane karavAno vidhi. 169 sAcI-beTI dIkSA jANavAnAM lakSaNe 170-174 jinadIkSAnuM anaMtara-paraMpara phala 174 jinadIkSA saMbaMdhi vidhinuM mahatva 3 cetyavaMdanavidhi paMcAzaka caityavaMdananA traNa prakAra 178 keTalAka traNa stuti mAne che 179 jinapratimAne paNa traNa pradakSiNA ApI zakAya 181 bIjI rIte caityavaMdananA traNa prakAra apunabaMdhaka-samyagdaSTi-cAritrInuM lakSaNa 184-186 mArgAbhimukha vagerene apradhAna dravyavaMdanA hAya 193-16 dravya-bhAvavaMdanAnAM lakSaNe 196-197 dazatrikanuM varNana 1917 bhAvavaMdanAnAM lakSaNemAM bhAvanI pradhAnatA 204 bhAvI aspRdayavALA jIvane ja vidhimAM kALajI hAya 206 caiityavaMdana maMtrAdithI uttama che. 207 caityavaMdanamAM vidhinI kALajIthI A lokamAM paNa lAbha 207 anya dharmomAM paNa caityavaMdananI mahattA 208 kayA sUtro kaI mudrAthI bolAya 209 mudrAonuM svarUpa 211-212 kriyA Adi pAMcamAM upayoganI AvazyakatA 213 kriyA Adi pAMcamAM upayoga rAkhI zakAya tenI siddhi 213 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 217 viSaya pRSTha vidhinI kALajI rAkhavAnuM kAraNa 216 jijJAsA zuddha caityavaMdananuM lakSaNa che mANanA kAraNonI (dharmanI) prAptinAM sAdhana 218 kevA jIvone zuddhavaMdanAnI prApti thAya 219 traNa karaNa, graMthi, graMthideza vagerenuM vistRta varNana 220-227 zuddhavaMdanA ja mokSanuM kAraNa che 227 anaMtavAra kareluM caityavaMdana azuddha hatuM 228 rUpIyAnA daSTAMtathI zuddha-azuddha vadananI vicAraNA 200-238 Asannabha ja trIjA-cothA prakAranI vaMdanA pAme 239 Asannabhavya jIvanAM lakSaNe vidhipAlana mATe gItArthone upadeza 241 caityavaMdanavidhi gyane ja batAva joIe 242 caityavaMdanamAM "namutyuthI adhika sUtre belI zakAya 243 240 248 251 4 pUjAvidhi paMcAzaka kAladvAra pUjAnA abhigrahanuM mahatva zucikAra nAnAdi bilakula nirdoSa nathI snAnAdimAM yatanA bhAvazuddhi na rAkhavAthI thatA doSe pUjA sAmagrI dvAra uttama dravyothI pUjA karavAnuM kAraNa 253 254 255 256 257 258 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 19 : 262 viSaya pRSTha vidhidvAra stuti-staMtra dvAra 265 praNidhAna prakaraNa 269-289 pUjAnirdoSatA prakaraNa 290 pUjyane lAbha na thAya to paNa pUjakane lAbha thAya 292 pUjAthI thatA lAbhe 293-294 pUjA karavAnI mAtra bhAvanAthI lAbha-vRddhAnuM daSTAMta 295 5 pratyAkhyAna paMcAzaka pratyAkhyAnanA artho ane bhedo 298 daza kAla pratyAkhyAna 29 (1) grahaNadvAra-cha zuddhinuM svarUpa vagere 302 (2) AgAradvAra 308 (3) sAmAyika dvAra 336 pratyAkhyAnathI apramAdanI vRddhi 337 navakArazI Adi alapakAlIna pratyAkhyAnamAM AgAro che to savasAvaghanA tyAga rUpe sAmAyikamAM AgAra kema nahi? tenuM samAdhAna (4) bheda dvAra (AhAranA cAra bhede ) sAdhuothI tivihAranuM pratyAkhyAna thaI zake 354 kAraNe sAdhu duvihAranuM pratyAkhyAna paNa karI zake 3pa7 (5) gadvAra (janane vidhi) 358 (6) svayaMpAlana dvAra 340-750 351 362 WWW.jainelibrary.org Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 20 : viSaya pR** AhAranuM' paccakkhANa lenAra bIjAne AhAra ApI zake 362 sAMbhAgika-asAMbhAgika sAdhuo mATe AhAra lAvavA AdinA vidhi 364 sAMbhAgikra-asAMbhAgika mATe bhinna vidhimAM rAgadveSa nathI 365 zrAvakA mATe sAdhuone AzrayI dAna-upadezanA vidhi 366 garIba zrAvako mATe dAnanA vidhi 367 digmadhanI maryAdA ane sArUpI AdittuM svarUpa 368 370 370 guoNjJAnu` mahattva 371 avidyamAna vastunA pratyAkhyAnathI lAbha-brAhmaNanuM dRSTAMta 372 virAgI jIvatu pratyAkhyAna saphala che 376 6 stavavidha pacAzaka 379 stavanA e prakAre ane dravyastavanuM svarUpa dravyastava kevA bhAvathI karavAthI bhAvastavanuM kAraNu ane ? 380 dravyastava kevA bhAvathI karavAthI bhAvastavanA (7) anukha'dhadvAra kevA sAdhune pratyAkhyAnanA pariNAmaneA anukha dha thAya rAganuM kAraNa ane ? AptanI AjJAthI viparIta pravrutti dravyastava nathI. bahumAnazUnya anuSThAna dravyastava nathI. ahIM dravyazabdanA yAgyatA atha che kAMka dravyazabdanA aAgyatA atha paNa che aMgArama kanu dRSTAMta 380 381 383 384 386 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 21 : viSaya pRSTha apradhAna dravyastavathI maLatuM phUla tuccha che 390 jinAjJA mujaba thatAM jinapUjAdi anuSThAnA dravyastava kema? 391 bhAvastavanI apekSAe dravyastavanI asAratA 392-395 ane stana paraspara sakaLAyelA che 398-417 apavAdathI sAdhue jAte dravyastava karI ane karAvI zake suparizuddha drazyastavanu" lakSaNa dvavyastavamAM AMzika bhAva avazya hAya. caityavaMdana-stuti vagere dravyastava kema che tenu samAdhAna, dravyastavathI AMzikabhAva thavAnuM. kAraNuM, 7 jinabhavanavidhi pacAzaka ceAgya jIve ja jinabhavana karAvavuM joie. AjJAnuM mahattva jinabhavana karAvavAne cAgya jIvanuM svarUpa. ceAgya jIva madira adhAve te bIjAne dhamanI ke dharma khIjanI prApti thAya jinazAsana sa'badhI zubhabhAva samyaktvanuM bIja che. cAranuM dRSTAMta. jinamadira baMdhAvavAnA vidhi-pAMca dvArA. bIjAne aprIti thAya tema na karavuM- zrImahAvIra svAmInu dRSTAMta 412 418 418 419 420 421 422 423 428 428 433-451 474-438 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 452 viSaya pRSTha bhUla na hovA chatAM anya aprIti kare tyAre karavAnI vicAraNA zukana-apazukananuM svarUpa 440 yatanA nivRttipradhAna che adhika doSa dUra karanAra alpaSavALI pravRtti nirdoSa che 447-450 maMdira baMdhAyA pachI temAM jaladI jinabiMbanI pratiSThA karAvavI jinabiMba pratiSThAnI bhAvanAnuM phaLa 453 sAdhudarzananI bhAvanAnuM phaLa 454 anyajInA pratibaMdhanI bhAvanAnuM phaLa 454 sthira zubhacitAnuM phaLa 455 cAritranI jaghanya ArAdhanAthI 7-8 bhavamAM mukti 456 8 jinabiMbapratiSThAvidhi paMcAzaka jinapratye zuddhabuddhinuM svarUpa 458 jinabiMba karAvavAne vidhi 459 deSita zipIne mUlya ApavAne vidhi 459 sadeSa zilpIne nirdoSa zipI pramANe mUlya ApavAmAM thate doSa 461 devadravyanA bhakSaNathI zipIne bhayaMkara phaLa Avaze, emAM amAre zuM? e vicAra karanArane upadeza. 461 AjJA pramANe karavA chatAM viparIta thAya to doSa nahi 462 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 : viSaya pRSTha viparIta thavA chatAM AjJApAlakanA pariNAmanI zuddhinuM kAraNa 463 jinAjJAnI pradhAnatAnuM kAraNa 413 AjJAnuM ullaMghana karIne dharma karanArAone Thapako 465 jinabiMbanI pratiSThA vidhi 466-483 pratiSThAmAM zarIrabhUSA vagere kalyANakArI che 470 saMghapUjA ane saMghanI mahattA 475-480 svajana ane sAdhamikanI pUjA 481 9 yAtrAvidhi paMcAzaka 485 489 489 489 492 samyagdarzana mokSanuM pradhAna kAraNa che 484 samyagdarzananA ATha AcAra jinayAtrA prabhAvanAnuM kAraNa che jinayAtrA zabdano artha mahotsavamAM karavA lAyaka kartavya mahotsavamAM anukaMpAdAna-amArI pravartana sAdhue rAjAnI anujJA laIne tenA dezamAM rahevuM 492 rAjAnA avagrahanI yAcanAthI thatA lA 495 mahatsavamAM amArI pravartanane vistRta vidhi 45-503 kalyANakonI ArAdhanA saMbaMdhI vistRta varNana 503-513 badhA mahatsa saMbaMdhI sarva sAdhAraNa upadeza pa13 karUDhithI karAtA mahatsavane niSedha 515 WWW.jainelibrary.org Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 24 : 10 upAsaka pratimAvidhi pacAzaka viSaya 520543 zrAvakanI agiyAra pratimAe kramazaH agiyAra pratimA Anu varNana samyaktvanAM lakSaNe viparItakramathI kahevAnuM kAraNa parA chaThThIpratimAmAM rahela zrAvaka zRMgArarasakathA, strI sAthe ekAMtamAM vAsa ane atiparicayanA tyAga kare mAtra svayaM AraMbha na karavAmAM paNa lAbha kuvA jIva mIjA pAse paNa AraMbha na karAvavAne tyAga karI zake? pratimA pUrNa thayA pachInA vidhi pratimAsevanathI AtmAne bhAvita karIne dIkSA levAneA hetu pratimAnA pAlana vinA paNa dvIkSAne cAgya banI zake che A kALamAM pratimAdhArIne dIkSA ApavI e vadhAre sagata che A graMthamAM AvelAM dRSTAMtA pUjAnI bhAvanAthI paNa lAbha. avidyamAna vastunA niyamathI paNa lAbha. dravyazabdanA ayeAgyatA a dvA brAhmaNa pRSTha 518 zrIA 533 536 538 543 543 547-551 295 373 *gArama kari 386 vajasvAmI 414 552 puSpapUjAthI zAsanaprabhAvanA che cAra 428 jinazAsana sabaMdhI zubhabhAva samyaktvanuM khIja dharmIe khIjAne aprIti thAya tema na karavuM. zrI mahAvIrasvAmI 435 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI dharaNe-padmAvatI-saMpUjitAya zrI zakhe % 2 pA thI nA thA ya na mar. zrI dAna prema-hIrasUrisadaguru nama:. sucahItanAmadheya zrI haribhadrasUri mahArAja viracita parama pUjya AcArya devazrI abhayadevasUri ma. racita TIkA sahita paMcA za ka graM thano gujarAtI bhAvAnuvAda bhUmikA : zrI jinAgama skurAyamAna saghaLA atizayerUpa tejanuM dhAma hovA chatAM duHSamAkALanA prabhAvathI tene mahimA (teja) ghaTato gayo, temAMthI pUrvagata vagere ghaNA graMtha adazya banI gayA. AthI dharma vagere puruSArthane sAdhavAnI IcchAvALA ane jinAgamamAM zuM kahyuM che te jANavAnI IcchAvALA A kALanA maMdamati manuSyone jenAthI dharma Adi puruSArtha sAdhI zakAya tevA potAnI najaramAM AvelA jinavacananA keTalAka padArtho batAvavAnI IcchA thavAthI sUkSamadaza sugRhIta nAmadheya AcArya zrI hari. bhadrasUri mahArAje paMcAzaka nAmanA A graMthanI racanA karI che. A graMthamAM 19 prakaraNe che. dareka prakaraNamAM pacAsa pacAsa gAthAo hovAthI A graMthanuM paMcAzaka evuM Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 2 = 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA1 - - - - --- - - - -- - nAma che. zrAvakadharmane abhyAsa karyA pachI sAdhudharmanI cagyatA Ave che. AthI sarva prathama "zrAvakadhama paMcAzaka kahe che. 1 zrAvakadharmapaMcAzaka maMgala, saMbaMdha, abhidheya ane prajananuM pratipAdana :-- namiUNa vaddhamANaM, sAvagadhamma samAsao vocchN| sammattAI bhAvatthasaMgayaM suttaNIIe // 1 // zrI vardhamAnasvAmIne namaskAra karIne bhAvArtha (rahasvArthathI yukta samyakatva vagere zrAvakadharmane gaNadharaprabhuta sanA anusAre saMkSepathI kahIza. dharma eTale durgatinA khADAmAM paDatA jIvone bacAvI lenArA AtmAnA ( zubha ) pariNAma ane tevA pariNAma pUrvaka thatAM anuSThAne. graMthanA prAraMbhamAM maMgala, saMbaMdha, abhidheya ane prayo jana e cArano nirdeza kare joIe. vinavinAza, ziSyapravRtti ane ziSTAcArapAlana e traNa kAraNothI ISTadeva namaskAra rUpa bhAvamaMgala karavuM joIe. tathA zrotRjanapravRtti mATe saMbaMdha, abhidheya ane prajana e traNane nirdeza karavo joIe. te A pramANe vidmavinAza mATe maMgalakalyANakArI kAryamAM pravRtti karanArane prAyaH vidata saMbhavita che. prastuta zAstranI racanA svarga ane mokSanuM kAraNa Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadharma-pacAzaka hAvAthI kalyANakArI che. AthI A zAsraracanAmAM vighna AvavAnA sabhava che. zAstranI racanAmAM vighna Ave te zAstrakAranI zakti haNAI jAya. paNiAme racavA dhArelu zAstra pUruM na thava thI ISTa (zAstranirmANu rUpa) puruSArtha pUrNa na thAya. AthI vighnanA vinAza mATe maMgala karavu' joie. kahyuM che ke,-- bahuvigghAI seyAI teNa kayamaMgalovayArehiM | satthe payaTTayanvaM, vijAe mahAnihIe vva // gAthA-1 : 3 / / viseSA0 22 / / '' kalyANakArI kAryo bahu vighnavALAM hAya che. AthI zAstramAM vidyA ane mahAnidhAnanI jema moMgala ane (upacAra=) dharmAcaraNapUrvaka pravRtti karavI joIe. " ziSyapravRtti mATe magalaH prazna- graMthanA prAraMbhamAM vAcika namaskAra rUpa maMgala vAcanA ullekha karyA vinA ja mAnasika namaskAra, tapazcaryA Adi anya maMgalathI ja vineAnA vinAza thai javAthI iSTakA nI siddhi thaI jaze. AthI graMthanu` kada vadhAranArA vAcika namaskAranI jarUra nathI. uttara- vAta satya che. mAnasika namaskAra AdithI vighnavinAza thaI zakatA haiAvA chatAM jo graMthanA prAra'bhamAM ISTadevanamaskArarUpa magalavAkayanA ullekha na karavAmAM Ave te phAika pramAdI ziSya ISTadevanamaskArarUpa maMgaLa karyo vinA ja ga'thanuM adhyayana zravaNa vagere kare, AthI tene vighna AvavAnA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 4 : 1 zrAvakadharmapaMcAzaka gAthA-1 saMbhava hovAthI tenI te graMthamAM pravRtti na thAya. graMthamAM maMgalavAkyane ullekha karavAthI pramAdI ziSya paNa maMgala vAkyanA pAThapUrvaka adhyayana Adi kare. e maMgalavacanathI thayelA devasaMbaMdhI zubha bhAvathI, vidane dura thavAthI zAstramAM nirvina pravRtti thAya che. graMthanA prAraMbhamAM vAcika namaskAra karavAthI bIje lAbha e thAya che ke A zAstra amuka deve kahelA Agamane anusaranAruM che mATe upAdeya che evI buddhi thAya che. AthI ziSya temAM pravRtti kare che. Ama ziSya pravRtti mATe paNa graMthanA prAraMbhamAM maMgalavAkyane ulekha karavAnI jarUra che. kahyuM che ke - maMgalapuvvapatto, pamattasIsovi pAramiha jAi / satthe visesaNANA, tu goravAdiha payaTTejA // 1 // "graMthanA prAraMbhamAM maMgalavacananA ullekhathI pramAdI ziSya paNa maMgalapUrvaka pravRtti karIne zAstranA pArane pAme che, tathA vizeSa prakAranA (A zAstra amuka deve kahelA Agamane anusaranAruM che evA) jJAnathI gauravapUrvaka zAstramAM pravRtti kare." ziSTAcArapAlana mATe maMgalaprazna-prAraMbhamAM maMgalavacananA ulekha vinA paNa ghaNAM zA pUrNa thayelAM dekhAtAM hovAthI ane te zAstromAM zrotAonI pravRtti paNa dekhAtI hovAthI maMgala vinA paNa cAlI zake che. AthI graMthanuM kada vadhAranAra A maMgalavacananI jarUra nathI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadharma-pacAzaka uttara-tamArI vAta satya che. paNa ziSTAcAranA pAlana mATe majaMgalanA ullekha jarUrI che. ziSTapuruSo iSTakA mAM pravRtti kare che tyAre prAyaH ISTadevane namaskAra karIne kare che. A AcAya ( zrIharibhadrasUri mahArAja) pazu ziSTa che, AthI ziSTAcAranA pAlana mATe maMgalavacana jarUrI che. kahyuM che ke,-- gAthA-1 ziSTAH ziSTatvamAyAnti, ziSTamArgAnupAlanAt / sajIvanA ziSTattva, tevAM sumanuvadyate| ? / / " ziSTapuruSA ziSTamArganuM pAlana karavAthI ziSTapaNAne pAme che, ziSTamAnuM udghaghana karavAthI aziSTapaNuM pAme che, " strotRjanapravRtti mATe saMbadha Adi traNa ' jema kaI jAtanA sabadha vinA daza dADama' vagere vAkaDyo khele tA koi pravRtti na kare, sAMbhaLanAra te vAkatha tarapha lakSya na Ape, tema je graMthamAM koI sabaMdha na khatAvavAmAM Ave te graMthamAM buddhimAna koI pravRtti na kare. e rIte je graMthamAM abhidheya (graMthamAM zuM kahevAnu che te) na jaNAvyuM hoya te graMthamAM paNa buddhimAna puruSA kAgaDAnA * dAMtanI parIkSAnI jema pravRtti na kare. * kAgaDAne dAMta ja na heAvAthI tenI parIkSA kAi karatu nathI. tema abhidheya vinA A graMthamAM zuM che tenuM jJAna na heAvAthI pravrutti na thAya. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 6 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-1 - te rIte je graMthamAM prayojana (=graMtha racanAnuM kAraNa) na batAvyuM hoya te graMthamAM paNa buddhimAna puruSe kAMTAvALI DALanA madananI jema pravRtti na kare. ziSTAcArapAlana mATe saMbaMdha Adi traNa prazna - asarvajJa ane avItarAga (rAgI) nAM vacana asatya paNa hoya. ethI saMbaMdha vagerenA nirNaya vinA buddhimAna puruSonI saMbaMdha AdithI pravRtti bhale na thAya, paNa saMzayathI paNa pravRtti thAya che. je graMthamAM saMbaMdha Adi traNa na hoya te graMthamAM paNa saMzaya thAya che. arthAt A graMtha sarvajJa-vItarAga devanA vacanane anusaranAro haze ItyAdi saMzayathI graMthamAM pravRtti thAya che. eTale saMbaMdhAdine nirdeza zrotAonI pravRttimAM (ekAMte) kAraNa nathI. uttara - tamArI vAta satya che, te paNa saMbaMdhAdine nideza nirarthaka nathI. kAraNa ke saMbaMdhAdinA nirdezathI ziSTAcAranuM pAlana thAya che. zAstrakAre prAyaH saMbaMdhAdinA nirdeza pUrvaka zAstraracanAnI pravRtti kare che, evuM dekhAya che. sarvathA vacanaprAmANyane svIkAra nahi karanArA bauddhojha paNa saMbaMdhAdinA nidezapUrvaka zAstraracanAnI pravRtti kare che. AthI saMbaMdhAdi traNane nideza ziSTAcAranA pAlana mATe che. & kAMTAvALI DALane mardanathI koI lAbha na thatA hovAthI samaju temAM pravRtti na kare. tema prajananA nideza vinA graMthanA adhyayanAdinA A lAbhanuM jJAna na thavAthI pravRtti na thAya. 4 bauddho zabdane pramANa mAnatA nathI. bauddho zabdane kema pramANu Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-1 1 zrAvakadharma-paMcAzaka ahIM rAdhikA ghaTTamA=zrI vardhamAnasvAmIne namaskAra karIne e padethI maMgala karavAmAM AvyuM che. sArApanna thoDuM zrAvakadharmane kahIza e padethI abhidheya jaNAvyuM che. tamAma = saMkSepathI e padathI projana jaNAvyuM che. pUrvAcAryoe zrAvakadharmane jaNAvanArA graMthanI racanA karI che te tamAre racanA karavAnI zI jarUra che AvA praznanA uttara mATe amArosaMkSepathI ema jaNAvyuM che. pUrvAcAryoe vistArathI kahyuM che. huM maMdabuddhivALA jInA anugraha mATe saMkSepathI kahIza. saMkSipta graMthanuM paThana Adi sukhapUrvaka ane jaladI thaI zake vagere kAraNothI zrotAo vistRta graMthane cheDIne A graMthamAM pravRtti kare. mArAcaMka bhAvArthathI (rahasyArthathI) cuta e padathI paNa prayojana jaNAvyuM che. vAcakavaryazrI umAsvAti mahArAja vageree saMkSepamAM samyaktvAdi zrAvakadharma kahyo che, to tamAre kahevAnI zI jarUra che e praznanA uttara mATe mAtharatharaMgacaM=bhAvArtha thI cukta e pada . pUrvAcAryoe te aticAre vagerenA je artho batAvyA che te gaMbhIra-gahana che. temAMthI je artho maMdabuddhivALA zine muzkelIthI samajAya tevA che te ane bhAvArtha-tAtparyAthe AmAM kahevAmAM Avaze. AthI paNa zrotAo anya (kaThIna) graMthane tyAga karIne A graMthamAM pravRtti karaze. mAnatA nathI vagere carcA sarvasAdhAraNa upayogI na hovAthI ahIM (TIpaNamAM) karI nathI. vidvAnoe darzana samuracaya, ratnAkara avatArikA vagere graMthomAMthI te carcA joI levI. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadhama pacAzaka sunnI pa-gaNadhara praNIta sUtrAnA anusAre e padathI A graMthamAM svataMtrapaNe nahiM, kintu vItarAga-sajJa vacananA AdhAre kahIza ema jaNuAvyuM che. * pratyeAjananu vizeSa vana-- prayAjana anatara ane parapara ema be prakAre che. e ane prakAranA prayAjananA kartA ane zrotAnI apekSAe e prakAra che. AthI pratyeAjananA kula cAra bheda thAya. 1 kartAnuM anaMtara prayAjana-ziSyAne sakSepathI zrAvakadhama nA Aya. gAthA-1 2 kartAnuM para para pratyeAjana-parIpakAra dvArA karmakSayathI meA. 3 zrotAnuM... anaMtara prayeAjana-sahelAIthI zrAvakadhama nA medha. 4 zrotAnuM parapara pracAjana-(cAritra AdithI) meAkSaprApti A hakIkata (mULagAthAmAM) prayAjana ane abhidheyanA nirdezathI garbhita rIte kahevAi gai che. kAraNa ke sAdhu puruSA (dharma-meAkSa) puruSArtha mAM anupayeAgI vAta kahe nahi, kahe te temanA sAdhupaNAmAM khAmI Ave. saMbaMdhaH- zrotAonI pravRtti mATe sabadha vagere jarUrI che. tA mULa gAthAmAM saMbaMdha kema jaNAvyeA nathI? uttaraH- mULagAthAmAM prayeAjana jaNAvyuM che. prayAjana jaNAvavA dvArA garbhita rIte sAdhya-sAdhana bhAvarUpa sabaMdha paNa jaNAvyeA che. te A pramANe:- A graMtha sAdhana che. kAraNa ke bIjA krAi upAyathI sakSepathI zrAvakadhamanA medha Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadharma --pacAzaka na thaI zake. A graMtha sakSepathI zrAvakadhama nA medha karavAnuM sAdhana che, mATe ja sakSepathI zrAvakadhama nA edha sAdhya che. sAyasAdhana bhAvarUpa A saMbadha mULagAthAmAM sAkSAt na kahyo hAvA chatAM pratyeAjananA nirdezathI garbhita rIte kahevAI ja gayA che. kahyu che keH -- gAthA-2 sambandhaH prokta eva syAdetasyaitatprayojanam / ityukte tena no vAcyo bhedenAsau prayojanAt // 1 // " AnuM A prayeAjana che ema kahevAthI saMbadha kahevAI ja gayeA che. AthI prayAjananA nirdezathI alaga saMbadhanA nirdeza nahi karavA joie. arthAt pratyeAjananA nirdezamAM saMbadhanA nirde za AvI jatA heAvAthI sa'badhanA judA nirdeza karavAnI jarUra nathI. " (1) zrAvakazabdanA aH : 9 paraloya hiyaM sammaM, jo jiNavayaNaM suNei uvautto / aitivvakammavigamA, sukoso sAtrago ettha // 2 // palAka mATe hitakara jinavacanane atitIvra kramanA nAza thavAthI 'bharahita upayeAgapUrvaka je sAMbhaLe che te utkRSTa zrAvaka che. ahIM 'na =je 'padmathI e jaNAvyu che ke ukta rIte je phAi jinavacanane sAMbhaLe te zrAvaka che. jema brAhmaNakuLamAM ja utpanna thayelA brAhmaNa kahevAya che, tema amuka kuLamAM ja utpanna thayele! zrAvaka kahevAya che evu nathI. kAraNa ke zrAvaka Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 10 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-2 paNAnuM kAraNa kuLa nathI, ki, viziSTa kriyA (ahIM jaNAvyA mujaba jinavacanazravaNanI kriyA) che. AthI ukta rIte je koI jinavacanazravaNanI kriyA kare te zrAvaka banI zake che. niLayA=jinavacanane e padathI e sUcita karyuM che ke jina sivAya bIjAnAM vacano prAmANika na hovAthI tenAthI dharma-mokSarUpa kArya siddha na thatuM hovAthI sAMbhaLavAyegya nathI. prazna - jinavacana paralokahitakara ja che AthI jinavacanane sAMbhaLe eTaluM ja na kahetAM pahelekahitakara jinavacanane sAMbhaLe ema zA mATe kahyuM ? - uttara - apekSAe tiSazAstra vagere paNa paralokahitakara chetathA jina sivAya anya dazanakAronAM vacane paNa palekahitakara che. AthI ja kahyuM che ke je jattiyA a heU, bhavassa te ceva tattiyA mukkhe / gaNaNAIyA logA, doNhavi puNNA bhave tullA / mani14 je ane jeTalA saMsAranA hetuo che te ane teTalA ja mokSanA hetuo che. saMsAra ane mokSa e baMnenAM kAraNothI asaMkhyaka samAna rUpe bharelA che. arthAt saMsAra ane mokSa e baMnenAM kAraNe samAna paNe asaMkhya che." jayotiSazAstra vagere ane anya darzanakAranAM vacane paralokahitakara che, paNa paraMparAe, sAkSAta nahi. jyAre Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 11 : jinavacana sAkSAt paralokahitakara che. A bheda darzAvavA ahIM paraleka-hitakara jinavacana ema kahevAmAM AvyuM che. jinavacana upayogapUrvaka sAMbhaLavuM joIe. upayoga vinA sAMbhaLavAthI lAbha thato nathI. AthI ja kahyuM che kenidaa vigahAparivajjiehiM guttehiM paMjaliuDehiM / / mariSadamAgapuSya, vArdi 2006 . 4. "nidrA ane vikathAne tyAga karI, (guttahiM=)jinavANuM- zravaNa sivAyanI kriyAono tyAga karI, aMjali joDI, jinavANI zravaNamAM ekAgra banIne, guru pratye bhakti-bahumAnapUrvaka jinavANInuM zravaNa karavuM joIe." ati tIvra karmane nAza thayA vinA daMbha rahita ane upayogapUrvaka jinavacana na sAMbhaLI zakAya te mATe ahIM "ati tIvra karmane nAza thavAthI" ema kahyuM che. jo ke keIka avasthAmAM abhavya paNa vyavahArathI daMbharahita ane upagapUrvaka jinavacana sAMbhaLe che, paNa tenA atitIvra karmane nAza na thayo hovAthI te utkRSTha zrAvaka na kahevAya. (2) samyaphatvanuM svarUpa ane phaLaH tattatthasaddahANaM, sammattamasamgaho Na eymmi| micchattakhaovasamA, susmUsAI u hoti daDhaM // 3 // samyakatvanuM svarUpa:-jinekta jIvAdi padArthonI "A A pramANe ja che" evI zraddhA samyaktva che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 12 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-3 samyaktvanuM phaLa:-samyakatva heya tyAre mithyAtvane dakSa pazama hovAthI asagraha-mithyAAgraha heta +nathI. samyaktvanuM bIju phaLa-zuzruSA (=dharmazAstrazravaNanI IcchA) vagere guNe vizeSarUpe hoya che.* prazna - zuzruSAdi-guNe mithyAtvadazAmAM hoya ke nahi? uttara- hAya, paNa sAmAnyarUpe hoya. jyAre samyaktva avasthAmAM vizeSarUpe hoya che. AthI ja ahIM "hR= vizeSa rUpe" ema kahyuM che. prazna:- amuka jIvamAM samyaktva che ke nahi tene nirNaya zI rIte karI zakAya? uttara- vizeSarUpe rahelA zuzraSAdi vagere guNethI samyakutvane nirNaya karI zakAya. je jIvamAM zuzraSA vagere guNavizeSarUpe dekhAya te jIvamAM avazya samyaktva hoya che. AthI ja zuzruSAdi guNane samyakatvanuM liMga (samyakatvane jaNAvanAra) kahevAmAM Ave che. prazna -jinekti padArthonI zraddhA samyaktva che. zraddhA eTale A Ama ja che evI ruci. ruci mAnasika abhi * kSayapazamanA upalakSaNathI upazama ane kSaya paNa samajavA. + asadgaha mithyAtva karmanA udayathI thAya che. samyaktva avasthAmAM mithyAtvanA kSaye pazamAdi hovAthI udaya na hoya. AthI asaMgraha paNa na hoya. 4 zrAvakadharma vidhiprakaraNa-68 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 1 zrAvakadharma-paMcAzaka lASa (IcchA) che. aparyApta avasthAmAM tathA siddhomAM mana na hovAnA kAraNe keI jAtane mAnasika abhilASA na hovAthI samyakatva kevI rIte hoI zake? jyAre AgamamAM aparyApta avasthAmAM ane siddhomAM paNa samyaktva hoya ema kahyuM che. kAraNa ke zAstromAM saMsArI jImAM samyaktvane utkRSTa kALa (sAdhika) 66 sAgaropama kahyo che. eka bhavamAM ATalo kALa na ghaTI zake. ekathI vadhAre bhAvamAM ATale kALa ghaTe. jIva samyakatva sahita bIjA bhavamAM jAya tyAre prAraMbhamAM aMtamuhUrta sudhI aparyApta ja hoya che. Ama aparyApta avasthAmAM samyakrava hoya te ja samyakutvane ukta kALa ghaTI zake che. tathA siddhomAM samyakatvane sAdi-anaMta kALa kahyo che. AthI jinekta tattanI zraddhAne samyaktva kahevAmAM Agamano virodha Ave che. uttara-AmAM Agamavirodha nathI. te A pramANe - tatvArtha zraddhA samyaktvanuM kArya che. mithyAtvanA kSapazamAdithI te cirU5 AtmapariNAma samyaktva che. kahyuM che ke;- te kSaNe thatawttamacANucarasmvysmutthe pasamasaMvegAiliMge suhe AyapariNAme pannatta "vizuddha samyaktvamehanIya karmanA udayathI, upazamathI ke kSayathI pragaTelA ane zama-saMvega Adi liMgathI jaNAtA zubha AtmapariNAmane samyaktva kahyuM che." A rIte samyaktva AtmapariNAma rUpa hovAthI manarahita siddhomAM ane aparyApta avasthAmAM hoI zake che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka 14 :. 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-3 praznaH-mithyAtvanA sopazamAdithI thatA rucirUpa AtmapariNAma samyaktva che te ahIM tavArthanI zraddhAne samyakRtva kema kahevAmAM AvyuM che ? uttara ahIM kAryamAM kAraNane upacAra karIne tavArthazraddhAne samyaktva kahevAmAM AvyuM che. samyakatva eTale ke rucirUpa AtmapariNAma hoya tyAre ja tavArtha zraddhA hoya. eTale tatvArtha zraddhA hoya tyAre samyaktva eTale ke mithyAtvanA kSayopazamAdithI thato rucirUpa AtmapariNAma avazya hoya che. AthI jenAmAM tattvArtha zraddhA hoya tenAmAM avazya samyaktva hoya e batAvavA ahIM "kAryamAM kAraNano upacAra" karIne tavAIzraddhAne samyaktva kahevAmAM Avela che. prazna - asadagraha mithyAtvanA udayathI thato hovAthI ane samyaktva hoya tyAre mithyAtvane udaya na hovAthI samyaktva hoya tyAre asadugraha na hoya e yukta che, paNa zuzruSA vagere guNe jJAna ane cAritranA aMzarUpa hovAthI jJAnAvaraNaya, cAritramoha, ane viyatarAya karmanA kSepazAmathI thatA hovAthI mAtra samyaktvanI vidyamAnatAmAM kevI rIte hoI zake ? uttara- samyakatvanuM kAraNa mithyAtvane kSayapazama che. jyAre mithyAtvane kSacopazama thAya che tyAre tenI sAthe jJAnAvaraNa ane anaMtAnubaMdhI kaSAyarUpa cAritramoha Adi karmone kSapazama paNa avazya thAya che. e kSayopazamathI zuzruSAdi guNe pragaTe che. AthI samyaktva hoya tyAre zuzra Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 15 : SAdi guNe paNa avazya hoya ema kahevAmAM vAMdho nathI. jema kevalajJAna kevalajJAnAvaraNanA kSayathI thatuM hovA chatAM kaSAyano kSaya thatAM avazya jJAnAvaraNano kSaya thato hovAthI kaSAyakSaya thatAM kevalajJAna thAya che ema kahevAya che. kahyuM che ke-vajhiyanA sTama nagnastha rahevA jaNAvyA " kaSAyakSaya vinA kevalajJAnanI prApti thatI nathI. " tema zuzraSAdi guNe jJAnAvaraNIya Adi karmonA kSayopazamathI thatA hovA chatAM samyaktva pragaTe tyAre avazya jJAnAvaraNIya Adi karmano kSayopazama thatuM hovAthI samyakatva hoya tyAre zraSAdiguNe hoya che ema kahI zakAya. athavA jema samyakava mithyAtvanA kSayopazamathI thatuM hovAthI "mithyAtvano udaya hoya tyAre samyaktva na hAya" ema kahevuM joIe, enA badale mithyAtvane udaya hoya tyAre anaMtAnubaMdhI kaSAyane udaya avazya hovAthI "anaMtAnubaMdhI kaSAyarUpa cAritramohano udaya hoya tyAre samyaktva na hoya" ema kahevAya che. kahyuM che ke - paDhamilluyANa udae, NiyamA +saMjoyaNAkasAyANaM / sakSadalAma, mavadviSAvi na hRti vizeSA. 1226 prathama prakAranA saMjana (=anaMtAnubaMdhI) kaSAyano ja vi. ma. 1280 mAni. 204 + karmaNA, tatphalabhUtasaMsAreNa vA saha saMyojayantoti sNyosanA harSalve ghAtA ! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 16 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA3 = udaya hoya tyAre te ja bhAvamAM mekSe janArA paNa jIva avazya samyagdarzana pAmatA nathI." tema samyakatva hoya tyAre zuzruSAdiguNo hoya che ema kahI zakAya. prazna - ahIM samyakatva hoya tyAre zuzruSAdiguNe hoya che ema kahyuM che. te guNemAM deva-gurunI vaiyAvaccanA niyamane paNa samAveza che. have prazna thAya che ke vaiyAvaccane niyama tapana bheda hovAthI cAritranA aMzarUpa che. cAritrano aMza pAMcamA guNasthAne hoya che. samyaktvanI hAjarImAM A guNa avazya hovAthI samyaktvavALA badhA ja jIvone pAMcamuM guNasthAna Avaze ethI ceAthuM guNasthAna ja nahi rahe. arthAt kevaLa samyakatvavALe jIva paNa dezavirata kahevAze. - uttara- vaiyAvacca niyama rUpa cAritra atiaha5 pramA mAM hovAthI ahIM tenI cAritrarUpe vivakSA karI nathI. jema saMmUrNima (asaMjJI) jIvomAM saMjJA hovA chatAM atizaya a9papramANamAM levAthI te asaMjJI ja kahevAya che. vizeSa saMjJA hoya tevA ja jIvane saMjJI kahevAya che. te ja rIte ahIM jene mahAvrata ke aNuvrata Adi vizeSa cAritra hoya tene ja virata kahevAya che. vyavahAramAM ApaNe joIe chIe ke jenI pAse mAtra eka rUpiyA hoya te dhanavAna kahevAto nathI. tema vaiyAvaccanA niyamarUpa cAritravALo cAritrI na kahevAya. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadhama --pacAzaka prazna:- ahIM samyaktva hoya tyAre zuzruSA vagere guNe avazya hAya ema kahyu che. paNa ta yukta nathI, kAraNa ke upazAMtamAha vagere jIvAmAM samyaktva hAvA chatAM zuzruSA vagere guNA hAtA nathI, kAraNa ke te mahAtmAonu` aMtaHkaraNu sava vikalpeArthI ( =vicAraNA, ciMtA, IcchA vagere mAnasika vika`AthI ) rahita hoya che, jyAre zuSAdiNA vikalparUpa che. gAthA-4 uttaraH- upazAMtamAha Adi jIvAmAM sAkSAt zuzraSAdri guNA hAtA nathI, kAraNa ke teo kRtakRtya banI gayA che, paNa larUpe hoya che. arthAt zuzruSAddinu phaLa mAhanI zAMti vagere che, te phaLa teomAM che. AthI rUpe zuzrUSAdi guNe| temanAmAM rahelA che. A praznanuM khIjI rIte samAdhAna A pramANe che:-ahIM zrAvakadhama nA adhikAra che. AthI zrAvaka avasthAmAM rahelA jIvAne samyaktva hoya tyAre pragaTatA zuzraSAdi guNeA vikSita che. AthI uparyukta dAkha nahi Ave. (3) zuzrAdi guNAH-- : 17 : susma dhammarAo, gurudevANaM jahAsamAhIe / veyAvacce jiyamo, vayapaDivattIha bhayaNA u // 4 // samyaktva hoya tyAre dharmazAsrazravaNanI IcchA, cAritradharma upara rAga tathA guru ane devanI vaiyAvaccanA thA- Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 18 : 1 zrAvadha--paMcAzaka gAthA-4 zakti niyama e traNa guNo hoya che, paNa aNuvrata vagere tene svIkAra hoya ke na paNa hoya.4 samyagdaSTine jinavANa zravaNane rAga sAdhanuM avaya kAraNa che. arthAt samyagdaSTine jinavANuzravaNanA rAgathI (jinavANI zravaNa Adi dvArA) avazya saddabodha thAya che. saracaSTine jinavANIzravaNano rAga ke hoya te aMge kahyuM che ke - ., yUno vaidagdhyavataH, kAntAyuktasya kAmino'pi dRDham / vizravAH-fdho dhaMdhRta rAH+ 2 | yuvAna, catura, priyapriyAyukta, atizayakAmI puruSa je rAgathI AnaMdathI devatAI saMgIta sAMbhaLe tenAthI paNa adhika rAga samyagdaSTine dharmazravaNamAM heya." karmanA deSathI cAritrane svIkAra na karI zakavA chatAM, jaMgalamAM bhaTakIne thAkI gayelA ane atizaya bhUkhyA banelA daridra brAhmaNane ghera jamavAmAM je rAga-IcchA hoya, tenAthI paNa atizaya vizeSa rAga-IcchA samyagdaSTine cAritra dharma mAM hoya. prazna - guruthI deva mahAna che. AthI mULagAthAmAM bAjukadeva gurunI"ema devazabda guruzabdanI pahelA lakha joIe, enA badale "mujevA guru ane deva" ema guruzabda pahelAM lakhyuM ane devazabda pachI lakhe tenuM zuM kAraNa? 4 zrAvaka dharmavidhi prakaraNa 68 + paMcA. pa-pa, Da. 11-3, gabiMdu 253 thI 262. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-pa 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 19 uttara- apekSAe devathI guru adhika pUjya che. kAraNa ke sugurunA upadeza vinA sarvajJa devanuM jJAna thatuM nathI. AthI ahIM devazadanI pahelAM guruzakha lakhyo che. guru-devanI vaiyAvacana niyama eTale guru-devanI vayAvacce mAre avazya karavI e nirNayAtmaka hArdikabhAva. ahIM zuzraSAdi traNamAM yathAttara kAraNa-kAryabhAva che. arthAt zuzraSAnuM kArya dharmarAga che. dharmarAganuM kArya gurudevanI vaiyAvaccane niyama che. AthI jema jema zuzraSAvadhe tema tema dharmarAga vadhe. jema jema dhamaeNrAga vadhe tema tema gurudevanI viyAvaccanA niyamamAM vadhAro thAya (4) samyaktvanI hAjarImAM tenI bhajanAnuM kAraNa - jaM sA ahigayarAo, kammakhaovasamao Na ya to'vi| hoi pariNAmameyA, lahuMti tamhA ihaM bhayaNA // 5 // samyakatva hoya tyAre vratane svIkAra hoya ke na paNa hoya. kAraNa ke vratano svIkAra cAritramehanA kSapazamathI thAya che. samyakatvanI prApti darzanamohanA sopazamathI thAya che. darzanamohane lApazama thayA pachI duH) turata cAritramohane paNa kSapazama thAya ja e niyama nathI. AthI samyaktva hoya tyAre vratane svIkAra hoya ke na paNa hoya. darzanamohane kSayapazama thayA pachI jyAM sudhI A cAritramohane kSopazama na thAya tyAM sudhI ekaluM samyakatva ja hoya, jyAre cAritramohane pazama thAya tyAre samyakatva ane cAritra ane hAya. .. - Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadhama--pacAzaka prazna:-- dazanamAhanA kSayeApazama pachI turata cAritramADhanA kSayAzama kema thatA nathI ? : 20 : uttara:- ( paramamevA=) dazanamAhanA kSayApazama mATe je pariNAma joie tenA karatA cAritramAhanA kSayA pazuma mATe vizeSa pariNAma joie. AthI jyAre vizeSa pariNAma thAya tyAre cAritramAhanA kSayApazama thAya, (5) keTalI karisthati ghaTe tyAre vrataprApti thAya tenA niyamaH-- sammA paliyapRhutte - vagae kammANabhAvao hoMti / vayapabhitINi bhavaNNava - taraMDatullANi NiyameNa // 6 // samyaktvanI prApti pachI AyuSya sivAya mAhanIya Ardi sAta krarmAnI bethI nava pazrcApama jeTalI sthiti ghaTe tyAre sa'sArasAgara taravA nAva samAna aNuvratA vagere avazya bhAvathI hAya che.- A vize kahyuM che ke~ sammattami u laddhe, paliya puhutteNa sAvaoo hojjA | acchovasamavayALa, sArasaMvaMtA laiMti // 222 vijJA0 gAthA; "samyakRtvanI prApti vakhate rahelI (a taHkADA kArDi) kamasthitimAMthI ethI nava paDyeApama jeTalI kamasthitineA kSaya thAya tyAre dezaviratinI prApti thAya che. temAMthI paNa saMkhyAtA sAgarApama jeTalI kamasthiti ghaTe tyAre sarvaviratinI prApti thAya che. temAMthI paNa saMkhyAtA sAgaropama jeTalI kamasthiti * zrAvakadharma vidhiprakaraNa-70 - zrAvakadharma vidhiprakaraNu-71 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyA ka 1 zrAvakamA~ pacAzaka 21: ghaTe che tyAre upazamazreNinI prApti thAya che. temAMthI paNa sakhyAtA sAgarApamanI sthiti ghaTe che tyAre kSepaka zreNinI prApti thAya che. "" - praznaH- ethI nava patyeApama vagere kamasthiti kramazaH ja ghaTe ke jaladI paNa ghaTe ? uttara:- ane rIte ghaTe che, koI jIvanI kramazaH teTalI sthiti ghaTe teA kAI jIvanI vIoNllAsathI vizeSa pariNAma pragaTe te| jaladI paNa ghaTI jAya. kahyuM che ke-- ' evaM aparivaDie, sammatte deva - maNuyajamme / aNNayara seTivajjaM, egabhaveNaM vA savvAI || 1223 vizeSA0 * samyaktva TakI rahe teA deva-manuSyabhavamAM utpatti thAya che. deva-manuSyabhavamAM utpanna thatA te jIvane bIjA khIjA manuSyabhavamAM dezivarati AdinA lAbha thAya. arthAt manucabhavamAM samyakRtva pAmelA jIva devalAkanA bhava karIne manuSyabhavamAM dezivarati pAme, pachI devalAkanA bhava karIne manuSya lavamAM savirati pAme. Ama kramazaH anya anya manuSyabhavamAM dezivarati Ardi pAme athavA ekaja bhavamAM * kramazaH ane jaladI ema baMne rIte sthiti ghaTatI haiAvA chatAM moTA bhAganA jIvAnI karmasthiti kramazaH ghaTe che, bahu ja ochA vAnI jaladI ghaTe che. AthI sAmAnyathI samyaktvaprApti ane dezavirati- prAptinA aMtarakAla methI nava paTyApama che. u. 2. gA. 23nI TIkA. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra ka 1 zrAvakadhama--pacAzaka e zreNimAMthI kAi eka zreNi sivAyax dezavirati Adi traNe pAme. " gAthA-da praznaH jyAre samyaktvayukta jIva nava pacepamathI adhika sthitivALA devalAkamAM utpanna thAya tyAre devanu AyuSya pUruM thAya e pahelA ja ethI nava paDyeApama jeTalI * sthiti ghaTI javAthI dhruvane dezivaratinI prAptinA prasa'ga Ave, jyAre devAne virati na hAya. uttaraH bhavasvabhAvathI ja devA jeTalI kamasthiti khapAve che teTalI ja navI khAMdhe che. AthI devAmAM dezeAna kAyAkoTi sAgarApamathI AchI sthiti na thatI heAvAthI dezivaratinI prAptinA prasaMga AvatA nathI, samyaktvanI prApti pachI dezavirati AdinI prApti mATe ahIM jaNAvela kamasthitinA hrAsanA niyama bhAvathI vaizivarati khAdi mATe che, AthI ja mULagAthAmAM mAvo= bhAvathI ema jaNAvyu che. dravyathI dezavirati Adi teTalI sthiti ghaDyA vinA paNa hoi zake che. kahyu` che kesvvjiyaannN jamhA, sutte gevijjagesu uvavAo / bhaNio jiNehi so na ya, liMgaM motuM jao bhaNiyaM / / 1038 || jaM daMsaNavAvaNNA liMgagahaNaM kariti sAmane | tesi piya uvavAo, ukkoso jAva gevijjA // 202 || vizeSA. || x saiddhAMtika mate ekabhavamAM be zreNi na heAya. * devanA upalakSaNathI naraka Adi viSe paNa A samAdhAna samajavuM Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-7 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 23 : prajJApanA vagere zAstromAM vyavahArarAzimAM AvelA sarva jIvenI nave veyakamAM utpatti jaNAvI che. jinekta sAdhuvezanA svIkAra vinA nava raiveyakamAM utpatti na thAya. (1038) kAraNa ke AgamajJa pUrvAcAryoe kahyuM che ke, jeo sAdhupaNAmAM rahIne sAdhupaNAnuM pAlana karatA nathI, kintu mAtra bAhya veza dhAraNa kare che te samyaktvathI patita thayelA nidvava vagere paNa utkRSTathI nava jhaveyaka sudhI utpanna thAya che." (1939) je bethI nava palyopama vagere sthiti ghaTI gaI che te bhAvathI ja dezavirati Adi pAme, ane bhAvathI dezavirati AdinI prApti anaMtIvAra thAya nahi. jayAre ukta pAThanA AdhAre anaMtIvAra dezavirati AdinI prApti thaI che. AthI anaMtIvAra thayelI dezavirati AdinI prApti dravyathI hatI e siddha thAya che. eTale sthitihAsane niyama dravyathI dezavirati Adi mATe nathI kiMtu bhAvathI dezavirati Adi mATe che. (6) tene nirdeza - paMca u aNuvbayAI, thUlagapANavahaviramaNAINi / .. uttaraguNA tu anne, disivvayAI imesi tu // 7 // sthUla prANavadhaviramaNa vagere pAMca aNuvrata che. te aNuvratanA bIjA digvirati vagere sAta uttara guNe che. * zrAvakadharmavidhiprakaraNa-7ra Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 24 1 zrAvakadhama-paMcAzaka gAthA-7 C badhA ja tIrthakaronA zAsanamAM aNuvrata pAMca hoya che. jema pahelA-chelA ane 22 jinezvaranA zAsanamAM anukrame pAMca ane cAra mahAvata hoya che, tema aNuvrato mATe bheda nathI. kAraNa ke jJAtA sUtramAM "zilaka rAjAe temanAtha bhagavAnanA ziSya pAse pAMca aNuvrata ane sAta zikSAtrata rUpa zrAvakadharmane svIkAra karyo" evo pATha che. - aNuzabdane atha - aNu eTale nAnuM. nAnAM to te Avata. mahAvratonI apekSAe zrAvakanA vrate nAnAM che. athavA nAnAnAM vrato te aNuvrato. sAdhunI apekSAe zrAvaka mAne che. athavA aNu eTale (anu-) pachI. pachI apAtA vrate te aNuvrate. dharma levA AvelAne prathama mahAvate samajAvavA, je te mahAvate na laI zake te pachI aNuvrata samajAvavA, evo zAstravidhi che. kahyuM che kegagSamakSama gujati tadde sAdui= "sAdhudharmano svIkAra karavA asamarthane sAdhu zrAvakadharmanI dezanA Ape te paNa yogya che." Ama mahAvate pachI zrAvakanA vrato apAtA ' hovAthI aNuvrata che. sthala prANavadha viramaNa zabdamAM AvelA skUla zabdane atha- cho sthUla ane sUkSama ema be prakAre che. jene mithyAdaSTie paNa jIva tarIke mAne te sthUla. jene samyagdaSTi AtmA * traNa guNavrata ane cAra zikSAvata hovA chatAM apekSAe sAteya vratono zikSAvata tarIke nirdeza karyo che. . Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 25 : o ja jIva tarIke mAne te sUkSama. beIdriya, teIdriya, cauridriya, ane padriya jIvo sthUla che. kAraNa ke mithyAdaSTie paNa prAyaH temane jIva tarIke mAne che. ekaMkiya sUkSama che. kAraNa ke prAyaH samyagdaSTi jIvo ja temane jIva tarIke mAne che. mUlaguNa-uttaraguNu - pAMca aNuvrata zrAvakadharmarUpa vRkSanA mULiyA samAna hovAthI mUlaguNa kahevAya che. bIjAM sAta vrato aNuvratanI puSTi-vRddhi kare che. AthI te zrAvaka dharmarUpa mahAna vRkSanA zAkhA-prazAkhA tulya hovAthI uttara guNa kahevAya che. (7) pahelA aNuvratanuM svarUpaH thUlagapANavahassA, viraI duviho ya so vaho hoi / saMkappAraMbhehiM, vajjai saMkappao vihiNA // 8 // vidhipUrvaka skUlaprANIonA vadhanI virati e ( skUla prANAtipAta viramaNarUpa) paheluM aNuvrata che. saMkalpa ane AraMbha ema be prakAre vadha thAya che. sthUla prANavadha vi tine svIkAra karanAra zrAvaka saMka9pathI prANavadhane tyAga saMkalpa eTale mAravAnI buddhi. AraMbha eTale jemAM jIvahiMsA thAya tevI khetI, raseI AdinI kriyA. A bemAMthI zrAvaka saMkalpathI hiMsAno tyAga karI zake che. H zrAvaka prajJApta-107, zrAvakadharmavidhiprakaraNa-78 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 26 H 1 zrAvakadhama --pacAzaka pazu ArabhanA niyama na karI zake. kAraNa ke gRhasthAvasthAmAM khetI, rasAi Adi kriyAne tyAga azakaya che. (8) prAvadha viratinA svIkAranI vidhiH gurumUle suyadhammo, saMviggo ittaraM va iyaraM vA / vajjita tao, sammaM vajjei ime ya aiyAre ||9|| guru pAse jeNe dhama sAMbhaLyeA che evA savigna zrAvaka gheADA TAIma sudhI ke jIvanaparyaM ta prANavadhanuM pratyAkhyAna kare, tathA nIcenI gAthAmAM kahevAze te pAMca aticArAnA bhAvazuddhithI tyAga kare. sabhyajJAna ane kriyAthI yukta hAya tathA dharmazAstranA arthAnA sAcA upadeza Ape te guru che, kahyu` che ke-- dharmajJo dharmakartA ca sadA dharmaparAyaNaH / savebhyo dharmazAstrArtha - dezako gururucyate // 1 // gAthA-9 " dharma ne jANanAra, dharmane AcaranAra, sadA dharmamAM tatpara ane jIvAne dharmazAstranA arthanA (sAceA) upadeza ApanAra guru kahevAya che. athavA . wagtatam jo jeNa suddhadhamme, niojio saMjaeNa gihiNA vA / so ceva tassa bhaNNati, dhammagurU dhammadANAo / / 2 / / * zrAvakadharma vidhiprakaraNa-79 sAdhue ke gRhasthe, jeNe jene zuddhadharma mAM joDavo hAya te ja tenA dharmAMdAtA heAvAthI dharmaguru kahevAya che. "7 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-9 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 27 : ahIM "guru pAse jeNe dharma sAMbhaLyA che e zrAvaka ema kahIne traNa bAbato jaNAvI che. te A pramANe -- (1) dharma guru pAse sAMbhaLa joIe. kAraNa ke bIjA pAse sAMbhaLavAthI viparIta baMdha thavAno saMbhava che. (2) dharma- zravaNa vinA jIvAdi tane bAdha na thavAthI vratasvIkAra barobara thatuM nathI. ghuche, "jassa no imaM udhagayaM bhavai ime jovA ime ajIvA ime tasA ime thAvarA tassa no supaJcavAyaM bhavati, dupaJcakkhAyaM bhavati, se dupaJcakkhAi mosaM bhAsaM bhAsati, no saJca bhAsaM mArA tti jene A jIve che, A jIve nathI, A trasa jIve che, A sthAvara jIve che, evuM jJAna nathI tenuM A pratyAkhyAna supratyAkhyAna nathI, kiMtu dupratyAkhyAna che. dupratyAkhyAna karanAra te asatya bole che, sAcuM bolato nathI." (3) jeNe guru vinA jAte ja zAstro vAMcyA hoya tene paNa vratasvIkArane niSedha che. jAte zAstra vAMcyA hoya tene zAstronA arthonuM barAbara jJAna na thavAthI samyakrapravRtti thaI zakatI nathI. kahyuM che ke - na hi bhavati nirvigopakamanupAsitagurukulasya vijJAnam / prakaTitapazcAdbhAgaM pazyata nRtyaM mayUrasya // 1 // jeNe gurunI upAsanA karavA pUrvaka guru pAsethI zAstronuM jJAna meLavyuM nathI tenuM jJAna rakSaNa karanAruM thatuM nathI. mayUranuM nRtya juo, mayUra nRtya kare tyAre tene pAchaLa guhAbhAga khullo thaI jAya che. jema nRtyakaLAthI ajJAta Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 28 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-9 mayUranuM nRtya tenA guhya bhAganuM rakSaNa karanAruM banatuM nathI, tema guru vinA jAte zAstro vAMcI lenAranuM jJAna AtmAnuM rakSaNa karanAruM banatuM nathI." " saMvigna eTale mokSasukhane abhilASI. guru pAse dharma sAMbhaLavAthI ja sAcA mokSAbhilASI banI zakAya che. AthI jeNe guru pAse dharmanuM zravaNa karyuM nathI ane mokSasukhane abhilASI nathI tene vratasvakAra mokSa mATe na thAya. aticAra eTale vratanI malinatA. prazna - aticAro sarvaviratimAM ja hoya. kAraNa ke zAstramAM saMjavalana kaSAyanA udayathI aticAre kAA che. kahyuM che ke - savve vi ya aiyArA, saMjalaNANaM tu udayo hoti / mUlucchejja puNa hoi bArasaNhaM kasAyANaM / A. ni 112 // saghaLA aticAro saMjavalana kaSAyanA udayathI thAya che. bAra kaSAyonA udayathI mULathI nAza thAya che." AthI dezaviratimAM aticAro na hoya. yuktithI paNa A vAta ghaTe che. te A pramANe - moTA zarIramAM cAMdI vagere rogo heya, kuMthuA vagerenA nAnA zarIramAM nahi. tevI rIte dezaviratinAM vrata aneka apavAdothI atizaya nAnAM che. aticAro cAMdI vagerenA rege samAna che. ethI aticAra dezaviratimAM na hoya. aticAra eTale dezathI=aMzathI bhaMga. aNuvrata svayaM mahAvratanA atizaya nAnA deza-aMza Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-9 1 zrAvakadhama --pacAzaka rUpa hAvAthI tenA a'zathI bha'ga eTale sapUrNa nAza. jema ke kuthuAnuM zarIra. kuM thuAnu zarIra eTalu nAnu` che ke enA pAMkha vagerethI AMzika bhaMga na thAya, kiMtu sa`pUrNa nAza ja thAya. mahAvratAmAM aticArA hoya. kAraNa ke te mATAM che. jema hAthInu zarIra mATu.. hAvAthI temAM cAMdI vagere rAga hAya che tema mahAvratA mATAM hovAthI cAMdI vagerenA rAga rUpa aticAra hAya che. : 29 : uttara:- tamAruM kahevu" sAcuM nathI. kAraNa ke zAstromAM aNuvratAnA aticArA saMpUNuM bhaMgathI alaga rUpe sa'mata che. kahyu` che ke jArisao jaibheo, jaha jAyar3a jaha ya tattha dosaguNA / jayaNA jaha aiyArA, bhaMgo taha bhAvaNA yA // 1 // ( pA~cAzaka avacUrNi, navapada prakaraNa, ) << A dvAra gAthA che. temAM samyaktva Adi padArthonA vizeSa eSa mATe vicAravAnAM nava dvArA (-prakAra) atAvyA che. te A pramANe (1) svarUpa:-samyaktvAdi guNNAnuM svarUpa, (2) bhedaH-samyaktvAdinA prakAza. (3) utpattiH- samyaktvAdi kevI rIte pragaTe che. (4) doSa:-samyaktvAdinA abhAvamAM thatA dASA. (5) guNaH- samyaktvAdinI prAptithI thatA lAlA. (6) jayaNAH- samyaktvAdinI prApti thayA pachI tenI rakSA Adi mATe tete guNanAM viAdhI kAryoM na thAya tenI kALajI, (7)aticAraH-vratanA AMzika pAlana ane AMzika bhaMga rUpa aticAra. (8) bha'gaH-samyaktvAdi guNlRAnA sarvathA nAza kevI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 30 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA9 rIte thAya. (9) bhAvanA -samyaktvAdi guNonI vizuddhi Adi mATe te te guNa saMbaMdhI zubha bhAvanA, A gAthAmAM vratanA sarvathA bhaMgathI aticAro alaga jaNAvyA che. A gAthA pUrvAntargata che ema mahApuruSoe kahyuM hovAthI pramANabhUta che. tathA pUrva sAkSIgAthA ApIne badhA aticAre saMvalana kaSAyanA udayathI thAya che ema je kahyuM te satya che, paNa te gAthA sarvaviratinI apekSAe che, dezaviratinI apekSAe nahi. sarvaviratimAM saghaLA aticAro saMjavalana kaSAyanA udayathI thAya che. pUrvokta " fSa camacAra" ItyAdi gAthAnI vyAkhyA A pramANe che.- "saMjavalana kaSAyanA udayathI sarvaviratimAM aticAro lAge che. bIjA kaSAcanA udayathI sarvaviratine mULathI bhaMga thAya che." A arthathI dezaviratinA aticAreno abhAva thato nathI. athavA A gAthAnA uttarArdhane artha A pramANe che:trIjA kaSAyonA udayathI sarvaviratine, bIjA kaSAyonA udayathI dezaviratine ane pahelA kaSAyAnA udayathI samyaktvano mULathI bhaMga thAya che. A arthathI paNa dezaviratinA aticArane abhAva thato nathI. kaSAyone udaya vicitra che. AthI te te kaSAyano udaya te te guNanI prAptimAM pratibaMdhaka (rokanAra) banatA nathI, paNa te te guNamAM aticAro lagADe che. jemake saMjavalana kaSAyane udaya. saMjavalana kaSAyano udaya sarvavirati guNanI Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA-la : 31 : 1 zrAvakadhama --pacAzaka prAptimAM pratibaMdhaka banatA nathI, paNa temAM aticAra karAve che. eTale jema sajvalana kaSAyAnA udbhaya hAya tyAre saviratiguNune lAbha thAya che ane aticArA lAge che, tema pratyAkhyAnAvaraNanA udaya heAya tyAre dezivaratinA lAbha thAya che ane temAM aticArA lAge che, ane tema apratyAkhyAna kaSAyanA udaya hAya tyAre samyaktvaguNanA lAbha thAya che ane temAM aticArA lAge che. Ama dezavitimAM aticArAnA abhAva thatA nathI. bIjAo kahe che ke samyaktva ane dezivaratimAM aticArA anukrame pahelA ane bIjA kaSAyAnA udayathI thAya che. e e kaSAyeAnA udbhaya vicitra che. AthI te sauthI ane dezathI virAdhanAnuM kAraNa bane che. kuthuAnuM dRSTAMta paNa asa`gata che. kAraNa ke khIjA dRSTAMtathI tenA khAdha thaI jAya che. te A pramANe:hAthInA zarIrathI manuSyanu' zarIra ghaNu' nAnuM che chatAM temAM cAMdI vagere rAgeA hAya che. anatAnudhI Adi 12 kaSAyAne AgamamAM sadhAtI kahyA hovAthI temanA uyathI samyaktvAdinA bhaga ja thAya ema je kahevAya che te ayukta che. sarvaviratinI apekSAe ja 12 kaSAyAne saghAtI kahyA che. Ama dezaviratimAM ja aticArA sabave che. (9) prathamavratanA aticAroH-- baMdhavahaM chaviccheyaM, aibhAraM bhattapANavoccheyaM / kohAidUsiyamaNo, gomaluyAINa No kuNai // 10 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 32 : 1 zrAvakadhama-paMcAzaka gAthA-10 - -- -- ---- - - sthUla prANivadhano tyAga karanAra zrAvaka kedha, lobha Adi duSTa bhAvathI baMdha, vadha, chaviccheda, atibhAra ane bhakta pAnaviccheda karato nathI. baMdha eTale doraDA AdithI bAMdhavuM. vadha eTale cAbuka AdithI mAravuM. chavicacheda eTale zarIranA hAtha vagere aMgone cheda karavA=aMgone kApavA. atibhAra eTale pazu vagere pAse tenI zaktithI adhika bhAra upaDAva. bhaktapAnaviccheda eTale AhAra-pANI na ApavAM ke samayasara na ApavAM. - kaidha, lobha Adi duSTabhAvathI baMdha Adi karavAthI aticAra lAge che. paNa putrAdinA avinaya, rega Adi anartho dUra karavAnA zubha AzayathI baMdha Adi karavAmAM Ave te aticAra lAge nahi. arthAt nirapekSaNe, eTale ke prANunAzanI darakAra vinA nirdayapaNe, baMdha Adi karavAthI aticAra lAge che, paNa sApekSapaNe, eTale ke dayArda hadayathI, baMdha Adi karavAthI aticAra na lAge. baMdha - AvazyakacUNimAM jaNAvela baMdha saMbaMdhI vidhi A pramANe che.- bepanA ke cAra5gA prANIone baMdha sakAraNa ane niSkAraNa ema be prakAre che. temAM niSkAraNu baMdha kara cogya nathI. sakAraNa baMdha sApekSa ane nirapekSa ema be prakAre che. nirdaya banIne atizaya majabUta bAMdhavAmAM Ave te nirapekSabaMdha. Aga vagerenA prasaMge choDI zakAya ke chedI zakAya tevI rIte derInI gAMTha AdithI bAMdhavuM te sApekSAbaMdha. cepage prANInA baMdhanI hakIkata kahI. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 33 be pagA (manuSya) prANInA baMdhanI hakIkata paNa e pramANe jANavI. arthAt dAsa-dAsI, cera, bhaNavAmAM pramAdI putra vagerene je bAMdhavAnI jarUra paDe to te cAlI zake-khasI zake ke avasare chUTI zake te rIte (DhIlA baMdhanathI) bAMdhavuM ke jethI Aga vagerenA prasaMge tenuM mRtyu na thAya. zrAvake bAMdhyA vinA ja rAkhI zakAya tevA ja be paga ane pagA prANI rAkhavA joIe. vadhaH- vadhamAM paNa baMdhanI jema jANavuM. temAM nirapekSa vadha eTale nirdayapaNe mAravuM. sApekSa vadha aMge e vidhi che ke zrAvake bhItaparSada banavuM joIe. jethI putrAdi parivAra avinaya vagere na kare ane mAravAno prasaMga ja na Ave. chatAM keI avinaya vagere kare ethI maravAno prasaMga Ave te marma sthAne cheDIne lAta ke dorIthI eka ke be vAra mAravuM. chavidA- chavi cheda aMge paNa baMdhanI jema jANavuM. niyapaNe hAtha, paga, kAna, nAka vagerene cheda karavuM e nirapekSa chavi cheda che. zarIramAM thayela gumaDuM, ghA-cAMdI vage. rene kApI nAkhavuM ke bALI nAkhavuM vagere sApekSa chavi cheda che. atibhAra:- zrAvake pazu Adi upara te na upADI zake teTalo bhAra na mUka joIe. zrAvake praNa upara bhAra UMcakAvIne AjIvikA cAle te dhaMdhe baMdha karavuM joIe. tema na banI zake te manuSya pAse te svayaM UMcakI zake WWW.jainelibrary.org Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 34 : 1 zrAvadharma-paMcAzaka gAthA-10 ane nIce utArI zake teTalo ja bhAra UMcakAvavuM joIe. pazu pAse ucitabhArathI kaMIka ocho bhAra upaDAva joIe. haLa, gADA vageremAM joDelA pazuone samayasara choDI devA joIe. bhakApAnaviccheda- AhArapANane viccheda koIne na karavuM joIe. anyathA atizaya bhUkhathI mRtyu thAya. bhakta pAnavirachedanA paNa sakAraNa niSkAraNa vagere prakAre baMdhanI jema jANavA. roganA vinAza mATe bhakta pAnane viracheda sApekSa che. aparAdha karanArane "Aje tane AhAra Adi nahi ApuM" ema kahevuM. (paNa samaya thatAM AhArapANa ApavA.) zAMti nimitte upavAsa karAvo. vizeSa zuM kahevuM? TuMkamAM bhAva e che ke- vratamAM aticAra na lAge tema kALajIthI vartavuM. prazna- vratamAM prANunAzanuM pratyAkhyAna hovAthI ati cAramAM jaNAvela baMdha Adi karavAthI doSa na lAge. kAraNa ke tenAthI pratyAkhyAna akhaMDa rahe che. have je ema kahe. vAmAM Ave ke prANanAzanA pratyAkhyAna sAthe baMdha vagerenuM paNa pratyAkhyAna thaI jAya che te baMdha Adi karavAthI vratabhaMga ja thAya. kAraNa ke pratyAkhyAna khaMDita thAya che. tathA vratanI cokkasa saMkhyA paNa na rahe. kAraNa ke dareka vratamAM pAMca pAMca aticAro vadhI jAya. AthI baMdha vagere aticAra rUpa nathI. uttara -- vrata lenAra prANunAzanuM ja pratyAkhyAna karyuM che, baMdha AdinuM nahi, e vAta satya che. paNa paramArthathI Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 1 zrAvakadhama--pacAzaka : 35 : prANunAzanuM pratyAkhyAna karavAthI adha Adittu' pratyAkhyAna thaI jAya che. kAraNa ke adhaAdi prANavinAzanu' kAraNa che. ( kAryanA pratyAkhyAnamAM kAraNanu pratyAkhyAna AvI jAya che. ) prazna:- tA pachI aMdha AdithI vratabha'ga kema na thAya ? uttara:- vrata atavRttithI ane mahivRttithI ema e prakAre che. temAM jyAre mArI nAkhavAnI buddhina heAvA chatAM krodha Adi AvezathI marI na jAya tenI darakAra rAkhyA vinA adha Adi kare tyAre mRtyu na thavA chatAM yAhIna banI javAnA kAraNe virati nirapekSa banI javAthI atavuMttithI vratanA bhaga che, paNa mRtyu na thavAthI ahivRttithI vratanu pAlana che. Ama AMzika vratapAlana ane AMzika vratabha'ga thavAthI aticAranA vyavahAra thAya che. kahyu` che ken mArayAmItikRtavratasya, vinaiva mRtyuM ka ihAticAra: ? | nigadyate yaH kupiteA vadhAdIna, karotyasau syAnniyamAnapekSaH // 1 // mRtyorabhAvAnniyamo'sti tasya, kopAd dayAhInatayA tu bhagnaH / dezasya bhaGgAdanupAlanAcca pUjyA atIcAramudAharanti ||2|| prazna "mAre prANunAza na karavA evA niyama lenArane mRtyu vinA ja (mAtra khadha, vadha AdithI) aticAra kevI rIte lAge ? (ninayate=) uttara:- je gusse thaIne vadha vagere kare che te vratathI nirapekSa che. AvI rIte vadhAdi karavAmAM mRtyu na thavAthI niyama rahe che, kApathI dayAhIna banI javAthI paramAtha thI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 39 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-11 niyamano bhaMga thAya che. pUjya puruSo vratanA eka dezanA bhaMgane ane ekadezanA pAlanane aticAra kahe che." - vratonI cokkasa saMkhyA nahi rahe ema je pUrve kahyuM hatuM te paNa yukta nathI. kAraNa ke vizuddha rIte hiMsAdinI virati thAya, arthAt niraticArapaNe vratanuM pAlana thAya, tyAre baMdhAdi na hoya. baMdha AdinA nidezanA upalakSaNathI maMtra-taMtra vagere bIjA paNa aticAro A pramANe samajI levA. (10) bIja vratanuM svarUpa - thUlamusAvAyarasa ya, viraI so paMcahA samAseNaM / kaNNAgobhomAliya-NAsaharaNakUDasakkhijje // 11 // asatyanA saMkSepathI kanyA-asatya, gAya-asatya, bhUmiasatya, nyAsa-apaharaNa ane phUTasAkSI e pAMca prakAra che. A pAMca asatyane tyAga e sthUla mRSAvAda viramaNa vrata che. - (1) kanyA-asatya - khaMDitazIlavAnI kanyAne akhaMDita zIlavALI ane akhaMDita zIlavALI kanyAne khaMDita zIlavALI kahevI vagere kanyAsaMbaMdhI asatya bolavuM. kanyA asatyanA upalakSaNathI be pagavALA sarva prANI saMbaMdhI asatyano paNa tyAga thaI jAya che. (2) gAya-asatya - ghaNuM dUdha ApatI gAyane alpa dUdha ApanArI ane ochuM dUdha ApatI gAyane ghaNuM dUdha Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-11 1 zrAvakadharma-paMcAzaka 37 : a panArI kahevI vagere gAya asatya che. gAya asatyanA upalakSaNathI cArapagavALA sarvaprANI saMbaMdhI asatyane paNa tyAga thaI jAya che. () bhUmi- asatya - pitAnI jamInane pArakI kahevI paranI jamInane pitAnI kahevI vagere bhUmi asatya che. bhUmi asatyanA upalakSaNathI paga vinAnAM sarva dravyo saMbaMdhI asatyane paNa tyAga thaI jAya che. prazna- kanyAasatyathI be pagavALA prANI saMbaMdhI, gAyaasatyathI cAra pagavALA prANI saMbaMdhI, ane bhUmiasatyathI paga vinAnA dravya saMbaMdhI asatyane tyAga thAya che te be pagavALA prANI, cArapagavALA prANI ane paga vinAnA kAvyasaMbaMdhI asatyano tyAga ema na kahetAM agkrame kanyA, gAya, ane bhUmisaMbaMdhI asatyano tyAga ema kema kahyuM ? uttara- kanyA asatya vagere traNa asatya lekamAM ati nidita hovAthI ghaNA prasiddha banI gayA che. AthI ahIM e traNano sAkSAt nirdeza karyo che. (4) nyAsa-apaharaNu - nyAsa eTale mUkavuM, bIjAe vizvAsathI mUkelI dhana vagere vastunuM apaharaNa karavuM. eTale ke nathI ApI vagere asatya belIne te vastu pAchI na ApavI. AmAM pArakI vastu pAchI na ApavI-laI levI e cArI che. temAM je juThuM bolavAmAM Ave te asatya che. AmAM corI ane asatya baMne hAvAthI Ane jude ullekha karyo che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 38 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-12 (5) phaTasAkSI:- phUTa eTale ju. kUTasAkSI eTale beTIsAkSI. keTa AdimAM beTI sAkSI pUravI e phUTasAkSI che. A asatyamAM bIjAnA pApane puSTi maLatI hovAthI Ane jude ullekha karyo che. (11) bIjA aNuvratanA aticAre: iha sahasabhakkhANaM, sahasA ya sadAramaMtameyaM ca / mosovaesayaM kUDalehakaraNaM ca vajjei // 12 // che. skUlamRSAvAda viramaNa vratamAM sahasA-abhyAkhyAna, rahasya- atyAkhyAna, svadAramaMtrabheda, asatya-upadeza, phUTalekha e pAMca aticArono tyAga kare che. (1) sahasA-abhyAkhyAna - sahasA eTale vicAryA vinA. abhyAkhyAna eTale avidyamAna deSono Aropa mUke. vicAryA vinA be Aropa mUkave e sahasAabhyAkhyAna che. jemake- vicAryA vinA koIne tuM cAra che, te amuka corI karI che vagere kahevuM. (2) rahasya-abhyAkhyAna - rahasya eTale ekAMtamAM thayela. abhyAkhyAna aTale kahevuM. ekAMtamAM baneluM kahevuM te rahasya-atyAkhyAna. keIne ekAMtamAM masalata karatA joIne ke sAMbhaLIne bIjAne kahe ke A loke amuka amuka rAjaya viruddha vagere masalata kare che. (3) svadAramaMtrabhedA- dAra eTale strI maMtra eTale gupta vAta. bheda eTale prakAzana karavuM. potAnI patnIe mArI vAta bIjA pAse nahi jAya evA vizvAsathI karelI gupta Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 39 : vAta bIjAne kahevI e svadAramaMtrabheda che. patnInA upalakSa thI mitra Adi mATe paNa tema samajavuM. arthAt koIpaNa vyaktie mArI vAta bIjA pAse nahi jAya evA vizvAsathI karelI guptavAta bIjAne kahevI te savadAramaMtrabheda che. (4) asatya upadeza - bIjAne juThuM bolavAnI salAha ApavI. (5) pheTalekha - khoTuM lakhavuM. prazna:- pahelA be aticAramAM peTe Aropa hovAthI te bemAM arthanI daSTie koI bheda nathI. uttara - bIjA aticAramAM ekAMtamAM karelI maMtraNa saMbaMdhI vicAra karIne saMbhavita deSa kahevAmAM Ave che. jyAre pahelA aticAramAM vicAryA vinA ja beTe Aropa mUkavAmAM Ave che. prazna - abhyAkhyAna khATA doSo bolavA rUpa hovAthI mRSAvAda viramaNa vratathI tene tyAga thaI jAya che. AthI abhyAkhyAnathI vratane bhaMga ja thAya, aticAra nahi. uttara- abhyAkhyAnathI parane AghAta thAya che. parane AghAta pahoMcADanAruM (abhyAkhyAnanuM) vacana anupayoga AdithI kahe te mAnasika saMkleza na levAthI vratasApekSa hevAthI vratane bhaMga na thAya paNa AghAtanuM kAraNa hevAthI vratabhaMga thAya. Ama bhaMgAbha garUpa hovAthI aticAra gaNAya. paNa je tevuM vacana IrAdApUrvaka tIvrasaMklezathI kahe te vratabhaMga ja thAya. kAraNa ke te vratanirapekSa che. kahyuM che ke Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadha--pacAzaka gAthA-12 } sahasabhakkhANAI, jANato jar3a karejja to bhaMgo / jai puNanAbhogAIddito to hoha aiyAro // 1 // : 40 : " sahesA abhyAkhyAna vagere jo jANIne kare te vratabhaMga thAya, paNa jo anupayega AdithI kare te aticAra lAge." svadAramatrabhedamAM khIjAe jevI vAta kahI che tevI ja vAta kahevAthI satya haiAvA chatAM jenI gupta vAta karI hAya tenuM' lajajA AdithI mRtyu vagere thavAnA sa bhava hAvAthI paramArthathI te asatya che. AthI svadAramatrabheda bhagAbhaga rUpa hAvAthI aticAra che. mAre bIjAne juThThuM na melAvavuM' ema vrata levAmAM ke huM huM nahi khAvuM ane khIjAne juduM nahi elAvu ema vrata levAmAM asatya upadezathI vratanA bhaga ja thAya tathA huM huM nahi meluM ema vrata levAmAM asatya upadezathI na vratabhaMga thAya ane na te aticAra lAge. Ama ane rIte niyama levAmAM asatya upadeza aticAra rUpa nathI. chatAM mAre jITu' na khelAvavu' evuM vrata lenArane sahasA ane anupacegathI ke atikrama, vyatikrama ane aticArathI khIjAne jIThuM khelavAnI salAha ke sUcana ApavAmAM asatya upadeza rUpa aticAra lAge, athavA vratabha`ganI bIkathI juThuM' eTala vAnI salAha sIdhI rIte na Ape, paNa amuke amuka prasaMge amuka kahyu hatu. vage2e rIte bIjAnI vAta kahevA dvArA ADakatarI rIte jITu' khelavAnI salAha Ape. AmAM vratasApekSa Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 13-14 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 41 : hevAthI abhaMga ane bIjAne asatyamAM pravartAvavAthI vratabhaMga thavAthI aticAra lAge che. mAre kAyAthI asatya bolavuM nahi evuM vrata lenArane ke mAre kAyAthI asatya bolavuM nahi ane bIjA pAse belAvavuM nahi evuM vrata lenArane kUTalekhathI vratano bhaMga ja thAya. mAre juThuM bolAvavuM nahi evuM vrata lenArane kUTalethI na vratabhaMga thAya, na te aticAra lAge, Ama phUTalekha aticAra rUpa na hovA chatAM, sahasA AdithI ke atikrama AdithI phUTalekha karavAmAM aticAra lAge. athavA koI maMdabuddhi jIva mAre juThuM bolavAnuM pratyAkhyAna che, jyAre A te lakhANa che evuM vicArIne kUTalekha kare te vratasApekSa hovAthI aticAra gaNAya. (12) trIjA aNuvratanuM svarUpaH thUlAdattAdANe, viraI taM duvihamo viNiTTi / saJcittAcittesu, lavaNahiraNNAivatthugayaM // 13 // lekavyavahAramAM corI gaNAya tevI sthUla cArIne tyAga te trIjuM sthUla adattAdAna viramaNa vrata che. cerInA sacitta vastu saMbaMdhI ane acitta vastu saMbaMdhI ema be prakAra che. mIThA AdinI corI sacitta saMbaMdhI corI che. suvarNa AdinI cerI acitta vastu saMbaMdhI che. (13) trIjA aNuvratanA aticAre vajjai iha teNAhaDa-takarajogaM viruddharajjaM ca / kUDatulakUDamANaM, tappaDirUvaM ca vavahAraM // 14 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 42 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-14 zrAvaka trIjA aNuvratamAM tenAhata, taskaraproga, viruddha rAjyAtikrama, phUTatulakUTamAna ane ta--tirUpa vyavahAra e pAMca aticArono tyAga kare che. (1) tenAhUta - stana eTale cAra. Ahata eTale corI lAveluM. coroe corI lAvelI vastu te tenAhata aticAra che. cAre carI lAvelI vastune lebhathI chUpI rIte vecAtI lenAra era kahevAya che. kahyuM che ke- caurazcaurApako maMtrI, bhedajJaH kANakakrayI / mA sthAna, gau savighA mRtaH zA "corI karanAra, bIjA pAse corI karAvanAra, cerInI salAha-sUcana ApavA AdithI cerInI maMtraNa karanAra, cArI lAvelI vastu vecAtI lenAra ne bhejana ApanAra, cArane sthAna ApanAra ema sAta prakAranA cAra che." AthI core corI lAvelI vastu vecAtI levAthI paramAthethI corI karI hovAthI vratabhaMga thAya, paNa huM te vepAra ja karuM chuM, corI karato nathI, AvI buddhithI vratasApekSa hevAthI vratane bhaMga nathI, Ama corI lAvelI vastu vecAtI levAmAM dezathI bhaMga ane dezathI abhaMga rUpa tenA hata aticAra lAge. (2) takaramAga:- taskara eTale cAra, pracaMga eTale preraNa. cerane cerI karavAnI preraNA karavI te taskaraprayoga. huM cArI nahiM karu, ane bIjA pAse nahi karAvuM evuM vrata Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-14 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 43 : lenArane netaprayogathI vratabhaMga ja thAya. chatAM (kAI maMdabuddhi jIva) tame hamaNAM navarA kema beThA che ? je tamArI pAse bhejana vagere na hoya te huM ApuM, tamArI cerI lAvelI vastu ke vecanAra na hoya to huM vecIza, vagere vacanethI cerInI preraNA kare, paNa huM pote kyAM corI karAvuM chuM? ema mAne, AthI vratasApekSa hovAthI aticAra lAge. (3) viruddharAjyAtikama - virUddha rAjya eTale je rAjyamAM javAne niSadha hoya te rAjya ke te rAjyanuM sainya. atikrama eTale javuM. javAnI rajA na hoya te rAjyamAM ke tenA sainyamAM javuM te viruddharAjyAtikrama. yadyapi je rAjyamAM javAno niSedha hoya te rAjyamAM ke tenA sainyamAM javuM e svAmIjha adatta hovAthI ane tema karavAthI cArIne daMDa thatuM hovAthI corI ja che, ethI tenAthI vratano bhaMga 4 adatta eTale nahi ApeluM. adattanA svAmI adatta, jIva adatta, tIrthakara adatta ane guru adatta ema cAra prakAra che. vastunA svAmIe -mAlike je vastu levAnI rajA na ApI hoya te vastu svAmI adatta kahevAya. jemAM jIva che tevI phala vagere sacitta vastune mAlika temAM rahela jIva che. temAM rahela jIve te vastune upayoga karavAnI rajA nahi ApI hovAthI sarva prakAranI sacitta vastu jIva adatta kahevAya. jinezvaradeve je vastu levAnI anujJA na ApI hoya te vastu tIrthakara adatta kahevAya. jinezvaradeve anujJA ApI hoya chatAM je vastuno upayoga karavA gurunI anujJA na lIdhI hoya, gurue rajA na ApI hoya, te vastu guru adatta kahevAya. A cAra adAmAMthI gRhastha svAmI adatta saMbaMdhI corIne tyAga karI zake che, te paNa zUlapaNe, sUkSmatAthI nahi. WWW.jainelibrary.org Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 44 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-14 ja thAya, chatAM tema karanAra ema mAne ke meM vepAra ja karyo che cerI nahi, AthI vratasApekSa hovAthI ane lokamAM A cAra che evo vyavahAra nahi thato hovAthI viruddharAjyAtikrama aticAra che. (4) phaTatulaphaTamAna - phUTa eTale huM tela eTale khavAnAM (zera vagere) telAM. mAna eTale tela vagere mApavAnAM mApAM. vastu levA-devAmAM khoTAM tela-mApamAM rAkhavA te phUTatulakUTamAna che. bhAre (vadhAre vajanavALA) ane halakAM (ochA vajanavALA) talAM tathA moTAM ane nAnAM mApAM rAkhI mUke. jyAre vastu levAnI heya tyAre bhAre-moTA telAM-mApathI le ane jyAre vastu ApavAnI hoya tyAre halakAM nAnAM tela-mApAMthI Ape. A rIte trIjA vratamAM aticAra lAge. (5) tAtirUpavyavahAra- tat eTale asalI vastu pratirUpa eTale samAna. vyavahAra eTale vecavuM vagere. asalI vastunA jevI nakalI vastune asalI vastu tarIke vecavI. athavA asalI vastumAM nakalI vastu bheLavIne asalI tarIke vecavI te tapratirUpa vyavahAra che. phUTatulakUTamAna ane tatirUpa vyavahAramAM bIjAne chetarIne paradhana levAmAM AvatuM hovAthI vratane bhaMga gaNAya. chatAM khAtara pADavuM vagere corI che, A te vaNikakaLA che, AvI buddhithI vratasApekSa hevAthI aticAra gaNAya. athavA tenAhata vagere pAMce spaSTa paNe cArarUpa ja che. paNa sahasA AdithI ke atikrama AdithI thAya te aticAra gaNuya. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-15 1 zrAvakadharma-paMcAzaka - 45 : A aticAro (vepArIne ja hoya evuM nathI,) rAjAne tathA rAjasevakone paNa hoI zake che. temane prathamanA be aticAro hoI zake che e spaSTa ja che. jyAre sAmaMta vagere pitAnA svAmI rAjAne AdhAre AjIvikA calAvatA hoya ane tenAthI viruddha rAjAne sahAya karatA hoya tyAre viruddharAjyAtikama lAge. tathA jyAre rAjyabhaMDAranI vastuone vinimaya levaDa-devaDa karAve tyAre rAjAne paNa kUTatulakuTamAna ane tapratirUpavyavahAra e be aticAra saMbhave. (14) cothA vratanuM svarUpa paradArassa ya viraI, urAlaveuvibheyao duvihaM / eyamiha muNeyadhvaM, sadArasaMtosa mo ettha // 15 // parastrIne tyAga athavA svastrI saMtoSa cothuM aNuvrata jANavuM. parastrInA audArika ane vaikriya ema be bheda che. dArikazarIravALI strI audArika kahevAya. vikriyazarIravALI strI vikriya kahevAya. sanAyu, mAMsa, hADakAM vagerethI baneluM zarIra audArika che. vaikriyalabdhithI vimurvaNA karIne banAveluM zarIra vakriya che. manuSya strI ane pazujAtinI strI audArika parastrI che. devIo ane vidyAdharI vakriya parastrI che.+ (15) - + parastrInA tyAgamAM vezyA Adine tyAga thato nathI. kAraNa ke te amukanI patnI che e vyavahAra thato nathI. svastrIsaMteSamAM pitAnI strI sivAya vezyA kumArikA Adi badhI strIone tyAga thaI jAya che. strIone svapatisaMtoSarUpa eka ja prakAranuM cothuM aNuvrata hoya che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 46 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-16 - cothA aNuvratanA aticAro - vajjai ittariapariggahiyAgamaNaM aNaMgakIDaM ca / paravIvAhakaraNaM, kAme tibvAbhilAsaM ca // 16 // zrAvaka cothA aNuvratamAM Ivara parigrahItAgamana, apari. gRhItAgamana, anaMgakIDA, pavivAharaNa, tIvrakAmAbhilASa e pAMca aticArone tyAga kare che. (1) itvaparigrahItA gamana - Ivara parigRhItA eTale mUtya ApIne thoDA TAIma mATe svIkArelI vezyA. gamana eTale viSayasevana. vezyA sAthe viSayasevana karavuM te itvaparigrahItAgamana. (2) aparigrahItAgamana- jeNe bIjA pAse mUlya nathI lIdhuM tevI vezyA tathA nAtha vinAnI vidhavA, tyaktA, kumArikA vagere aparigrahItA che. vezyA Adi sAthe viSayasevanathI aparigrahItAgamanarUpa aticAra lAge che. . (3) anaMgakIDA - ahIM maithunanI apekSAe strIni ane puruSacihna aMga che. te sivAyanA stana, bagala, chAtI, mukha vagere avaya anaMga che. stana Adi avayamAM tevI krIDA=viSayaceSTA karavI te anaMgakrIDA. athavA anaMga eTale kAma=viSayavAsanA. kAmanI krIDA te anaMgakIDA. svaliMga (puruSacinha)thI maithunasevana karavA chatAM asaMtoSathI cAmaDI kaSTa, phala, mATI vagerethI banAvelA puruSaliMga jevA kRtrima sAdha nathI strInI nine (vAraMvAra) sparza kare te anaMga kIDA che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-16 1 zrAvakadharma-paMcAzaka 47 : (4) paravivAhakaraNa - pitAnA saMtAna sivAya bIjAone kanyAkulanI icchAthI ke neha AdithI vivAha kare te paravivAhakaraNa aticAra che. zrAvake potAnA saMtAnamAM paNa ATalAthI vadhAre saMtAnano vivAha nahi karuM ema saMkhyAne abhigraha karavo joIe to bIjAonA saMtAno vivAha zrAvakathI kema thAya! arthAt na thAya) (5) tIvrakAmAbhilASAH-kAma eTale vedanA udayathI thatuM mithuna. mithunamAM tIvra abhilASa rAkha, arthAt atyaMta mithunanA adhyavasAyavALA banIne sadA maithunasukha anubhavI zakAya te mATe vAjIkaraNa auSadha AdithI kAmane pradIpta banAva e tIvra kAmAbhilASa che. athavA tIvra kAmAbhilASa zabdanA sthAne tIvra kAmabhegAbhilASa zabda samajo. temAM zabda ane rUpa kAma che, gaMdha, rasa ane sparza bhoga che. kAma ane bhegamAM (=pAMca viSayamAM) tIvra abhilASa rAkha, arthAt atyaMta kAma-bheganA adhyavasAyavALA banI javuM e tIvra kAmabhegAbhilASa che. A pAMca aticAromAM pahelA be aticAro svastrIsaMtoSIne ja hoya, parastrI parihArIne nahi, chellA traNa aticAro baMnene heya e zrI haribhadrasUri mahArAjane mata che, ane e ja AgamAnusArI che. kahyuM che kesdaarsNtosss ime paMca aiyArA jANiyavvA na smaayriakA-"svastrIsaMteSI jIve A pAMca aticAro jANavA joIe, paNa AcaravA na joIe." Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 48 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-16 aticArAnI ghaTanA -vezyAne mUlya ApIne zeDo samaya potAnI karelI hovAthI "A mArI strI che" evI buddhinA kAraNe vrata sApekSa hovAthI vrata bhaMga na thAya, paNa thoDA samaya mATe svIkAra karyo hovAthI paramArthathI te pitAnI strI na hovAthI vratabhaMga che. Ama dezathI bhaga ane dezathI abhaMga rUpa hovAthI tvara parigrahItAgamana aticAra che. anAga AdithI ke atikrama AdithI aparigrahItA sAthe viSayasevanathI aparigrahItAgamana aticAra lAge che. A be aticAro parastrIne tyAga karanAranI apekSAe nathI, kiMtu strImAM saMtoSa rAkhanAranI apekSAe che. kAraNuM ke Ivara parigrahItA vezyA hovAthI ane aparigrahItAne kaI pati na hovAthI parastrI na kahevAya. arthAt Itvara gRhItA ane aparigrahItA parastrI na hovAthI parastrIne tyAga karanArane te be sAthe viSayasevana karavAthI aticAra na lAge, paNa svastrImAM saMtoSa rAkhanArane upara jaNAvyuM tema aticAra lAge. bIjAo kahe che ke strIsaMteSInI apekSAe Isvara parigrahItAgamana ane parastrI tyAgInI apekSAe aparigrahItAgamana aticAra che. temAM prathama ati cAranI ghaTanA pUrve kahyuM tema samajavI. bIjAnI ghaTanA A pramANe -bIjAnuM mUlya lIdhuM hoya tyAre vezyA sAthe viSayasevana kare te parastrIgamanathI je doSa lAge che te deze lAgavAne saMbhava hovAthI tathA apekSAe (teTalA TAIma mATe te vezyA bIjAnI hovAthI) parastrI hovAthI vatano Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA16 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 49 bhaMga thAya, paNa vezyA hovAthI keAInI strI tarIke prasiddha na hovAthI vratane bhaMga na thAya. Ama bhaMgAbhaMgarUpa hevAthI aticAra gaNAya. ahIM bIjAo vaLI bIjI rIte kahe che. te A pramANeprdaarvjinno paMca hoti tinni u sadArasaMtuTTe / itthIi tini paMca va, bhaMgavigappehi nAyavvaM // saMdha pra zrAvakavatA 41 parastrIne tyAga karanArane pAMca, ane vastrImAM saMtoSa rAkhanArane traNa, strIne apekSAe traNe, ane apekSAe pAMca aticAre hoya che. " AnI ghaTanA A pramANe che - bIjAe DA samaya mATe svIkArelI vezyA sAthe viSayasevana karavAthI parastrIne tyAga karanArane aticAra lAge. kAraNa ke apekSAe te paranI (jeNe thoDA samaya sudhI svIkAra karyo che tenI) strI che, ane apekSAe (kaleka vyavahAranI daSTie) parastrI nathI. aparigrahIta kumArikA Adi sAthe viSayasevanathI paNa parastrI tyAgIne aticAra lAge. kAraNa ke lokamAM tenI parastrI tarIke prasiddhi che, paNa mithunasevananI apekSAe teno pati na hovAthI parastrI nathI. bAkInA traNa aticAro parastrItyAgI ane svastrIsaMteSI e baMnene lAge. te A pramANe - 5 A mata pramANe svastrI saMtoSIne Ivara parigRhItAgamana ane aparigRhItAgamanathI vrata bhaMga ja thAya e dRSTie traNa aticAra che. S Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 5 : 1 zrAvakadharma --pacAzaka gAthA-16 svasrIsa'tASIe vastrImAM paNa ane pIyAgIe vezyAdi ane svasrI e kha'nemAM ana'gakrIDA nahi karavI joie. jo ke ana'gakrIDAnu' sAkSAt pratyAkhyAna karyu* nathI, chatAM zrAvake tenA tyAga karavA joie. kAraNa ke zrAvaka atizaya pApabhIru hAvAthI sa'pUrNa brahmacaryanI bhAvanA DhAvA chatAM veDhAdayane (=kAmapIDAne) sahana na karI zakavAthI saMpUrNa brahmacarya pALI zakatA nathI. AthI jyAre vedeyane sahana na karI zakAya tyAre mAtra vedAyane (=kAmapIDAne) zamAvavA mATe vastrIsa te!Sa ke parastrItyAgarUpa vrata grahaNa kare che. maithunanA aMgA (strIceAni-puruSacinha)thI viSayasevana karavAthI vedAya zamI jatA hAvAthI paramAtha thI parastrInA tyAganI ke svastrInA saMtASa svIkAranI sAthe anagaDhIDAnu pratyAkhyAna thaI jAya che, e ja pramANe paravivAha ane tIvrakAmAbhilASanu paNa paramAthathI pratyAkhyAna thaI jAya che. Ama ana zakrIDA Adi traNanA apekSAe niyama haiAvAthI e traNa AcaravAthI niyamabhaga thAya, ane apekSAe niyama na heAvAthI e traNa AcaravAthI niyamala'ga na thAya. AthI e traNa aticAra che. khIjAe anagaDhIDAnI ghaTanA A pramANe kare che : mAre maithuna sevananA niyama che, anaMgakrIDAnA nahi; AvI buddhithI vezyA AdimAM ke svImAM AliMganAdi ana'gakrIDA karanAra vratasApekSa hAvAthI vratanA abha`ga che, ane paramArthathI vrata bhaMga che, paravivAhanI ghaTanA A pramANe che :- svIsa'tASI vastrI sivAya bIjI koI strI sAthe, parastrItyAgI vastrI ane - Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-16 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 51 vezyA sivAya bIjI koI strI sAthe, mana-vacana-kAyAthI mithuna na karavuM ane na karAvavuM evuM vrata le tyAre paravivAha karavAthI paramArthathI parane maithuna karAvyuM gaNAya. paNa vrata lenAra ema mAne ke huM vivAha ja karAvuM chuM, maithuna nahi. AthI vratasApekSa hovAthI aticAra thAya che. prazna - paravivAha karaNa aticAra lAgavAmAM kanyAphalanI IcchA kAraNa jaNAvela che. paNa te ghaTatuM nathI. je vrata lenAra samyagdaSTi hoya te tene kanyAkulanI IcchA na heya. (kAraNa ke kanyAkulanI IcchA mithyAtva che.) have je te mithyASTi hoya to tene aNuvrato ja na hoI zake. (kAraNa ke samyaktva vinA vAstavika virati na hoya.) AthI kanyAkulanI IcchA paravivAha karaNanuM kAraNa zI rIte bane ? uttara- jenI buddhi vikasita banI nathI tevA samyadRSTimAM kanyAkulanI IcchA paNa hoI zake che. tathA gItArtho bhakika mithyAdaSTine paNa satyamArgamAM praveza karAvavA mAtra abhigraharUpa vrata Ape che. jema ke Arya suhasita mahArAje bhikhArIne sarvavirati ApI hatI. paravivAha karavAno tyAga pitAnAM saMtAno sivAya bIjAonA vivAha aMge yogya che, potAnAM saMtAna aMge nahi, kAraNa ke pitAnA saMtAnane vivAha na kare to pitAnI kanyA vyabhicAriNI bane. tema thAya to (dharmI mAtA-pitAnA dharmanI niMdA dvArA ) zAsananI hIlanA thAya. lagna thaI gayA hoya te patinuM niyaMtraNa hovAthI tema na bane. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-16 - - - - pitAnAM saMtAnanA vivAha mATe paNa amuka saMkhyAthI vadhAre saMtAnane vivAha nahi karuM e saMkhyAne abhigraha karavo joIe ema je pahelAM kahyuM che te paNa anya koI potAnAM saMtAnanA vivAhanI ciMtA karanAra hoya te yogya che, athavA jeTalI saMkhyA nakkI karI hoya teTalI saMkhyA thaI gayA pachI bIjA navAM saMtAnone janma na Ape te cagya che. keTalAka kahe che ke- (trata svIkAra samaye eka ke be vagere je strI hoya te) strI sAthe mithunasevanathI saMtoSa na thavAthI kAmavAsanAnI pUrti mATe bIjI strI sAthe lagna karavuM te paravivAha karaNa che. A aticAra svastrImAM saMteSa rAkhanArane hoya che. - strIo mATe svapuruSasaMteSa ke parapuruSatyAga e baMnene eka ja artha che. kAraNa ke strIone svAti sivAya anya sarva puruSe parapuruSa che. AthI anaMga kIDA vagere traNa aticAro jema vastrIsaMtoSI puruSane hoya che tema strIne paNa svapuruSamAM hoya che. strIomAM pahelA aticAranI ghaTanA:- zakyo hoya ane patie vArA bAMdhyA hoya to zakyanA vArAnA divase zeSano vAro TALIne pati sAthe viSayasevana kare tyAre Ivara parigrahItAgamanarUpa prathama aticAra lAge. zeSane vAre hevAthI apekSAe paraMpati che, ethI vratabhaMga che, paNa paramArthathI pitAne pati hovAthI vratano abhaMga che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-17 1 zrAvakadhama pacAzaka - sIemAM bIjA aticAranI ghaTanA :- (1) parapuruSa sAthe viSayasevananI IcchA thAya tyAre sAkSAt sacAga na thAya tyAM sudhI atikrama AdithI, (2) athavA oLakhI nahi zakavAthI sthapati samajIne parapuruSa sAthe kAmaceSTA karavAthI, (3) athavA pati brahmacArI hoya teA tenI sAthe viSayasevananI IcchA vagere thAya tA atikrama AdithI, aparigrahItAgamanarUpa bIjo aticAra lAge. (16) pAMcamAM aNuvratanuM svarUpaH-- goo icchAparimANaM khalu, asayAraMbhaviNivittisaMjaNagaM / khetAvatthuviSayaM cittAdavirohao citaM // 17 // 1 : 53 : dhana, dhAnya, kSetra, vAstu, rUpya, suvaNuM, mukhya, dvipada ane catuSpada e nava prakAranA parigrahanu' ATalI saMkhyAthI vadhArenA tyAga ema parimANu karavu' e pAMcamu' IcchAparimANu ( sthUla parigraha parimANu ) aNuvrata che. A vratathI azubha AraMbhanI nivRtti thAya che. A vrata citta, vitta, deza, vaMza Adine anurUpa levAtuM hovAthI aneka prakAranu che, : azubha ArbhenI nivRtti - parigrahanuM parimANu karavAthI jarUrI gheADu' dhana alpa pApavALA vyApArathI maLI jAya. AthI azubha AraA= ahu pApavALA vyApA khaMdha thaI jAya. jIvA ghaNuM. dhana meLavavA mATe ja prAyaH jIvahi'sAdi thAya tevA pApa vyApArI kare che. AthI dhananuM' parimANu thavAthI bahu pApavALA vyApArI baMdha thaI jAya che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 54 : 1 zrAvakadhAma-paMcAzaka gAthA-18 vratanA aneka prakAre - A vrata lenAra darekanuM mana= mananI bhAvanA samAna na hoya. koInI pAse dhana ghaNuM hoya paNa mUcha ochI hoya. jyAre koInI pAse dhana ochuM heya paNa mUcha ghaNI heya. AthI dareka pitAnI bhAvanA pramANe parigrahanuM parimANa kare. tethI A vrata badhAnuM samAna hotuM nathI. dhana paNa badhA pAse samAna na hoya. koI garIba hoya te kaI dhanavAna heya. AthI paNa badhAnuM parigrahanuM parimANa samAna na hoya. keI dezamAM loko dhAnya-pazu vagerene adhika saMgraha kare, to kaI dezamAM ochA saMgraha kare. koI rAjakulamAM janame hoya te koI brAhmaNa kuLamAM janmele heya. Ama parigraha parimANa lenArAonAM citta Adi bhinna bhinna hovAthI A vrata aneka prakAranuM che. (17) pAMcamA vratanA aticAre - khettAihiraNNAIdhaNAidupayAikuppamANakame / joyaNapayANabaMdhaNakAraNabhAvehi No kuNai // 18 // pAMcamuM ANuvrata lenAra zrAvaka ejana, pradAna, baMdhana, kAraNa ane bhAvathI anukrame kSetra-vAtu, hiraNya-suvarNa, dhana-dhAnya, dvipada-catuSpada ane mukhya e pAMcanA parimANane atikama (=ulaMghana) karatA nathI, arthAt dhArelA pariNAmathI vadhAre rAkhatA nathI. jana eTale jeDavuM. pradAna eTale ApavuM. baMdhana eTale bAMdhavuM. kAraNa eTale peTamAM rahela gabha. bhAva eTale Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 55 : mULa vatumAM pheraphAra karo. A pAMca zabdono bhAvArtha aticAranI ghaTanAthI khyAlamAM AvI jaze. (1) kSetra-vAra, parimANutikrama - jemAM anAja vagere utpanna thAya tevI bhUmi kSetra che. kSetranA setu, ketu ane setu-ketu ema traNa bheda che. jemAM vAva AdinA pANIthI khetI thAya te setubhUmi che. jemAM AkAzanA (varSAdanA ) pANIthI khetI thAya te ketubhUmi che. jemAM vAva Adi ane AkAza e baMnenA pANIthI khetI thAya te setu-keta bhUmi che. vAstu eTale ghara, gAma, nagara vagere (vasavA lAyaka ) pradeza. gharanA khAta, uriskRta ane khAtechUita ema traNa bheda che. je jamInanI aMdara hoya te bhaya vagere khAtA che. je jamInanI upara hoya te ghara-dukAna-mahela vagere udbhUita che. bheMyarA Adi sahita ghara vagere khAtecchita che. eka kSetra ke vAstune bIjA kSetra ke vAstu sAthe joDIne tenA parimANanuM ullaMghana karavAthI aticAra lAge che. te A pramANeH- koIe mAre ekathI vadhAre ghara na rAkhavuM e niyama karyA pachI bIjA gharanI jarUra paDatAM ke IcchA thatAM vratabhaMganA bhayathI jUnA gharanI bAjumAM ja navuM ghara le. pachI te baMnene eka karavA bhIta vagere pADI nAMkhe. AthI be ghara maLIne eka ghara thaI jAya. A rIte navA gharane jUnA ghara sAthe joDavAthI aticAra lAge. Ama karavAmAM vratabhaMgane bhaya hovAnA kAraNe vratasApekSa hevAthI vratano Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 56 : 1 zrAvakadharma --pacAzaka bha'ga nathI, paNa paramAtha thI be sakhyA thavAthI parimANunu ullaMdhana thavAthI vratanA bhaga che. gAthA-18 (2) hiraNya-suvarNAtikrama:- hiraNya eTale cAMdI, parimANathI adhika cAMdI ane suvaNu bIjAne ApIne parimANunu ullaMghana karavAthI aticAra lAge che. te A pramANeHkrAie cAra mahinA sudhI amuka parimANuthI vadhAre cAMdIseAnu' nahi rAkhuM evA niyama karyAM, niyama daramyAna khuza thayelA rAjA Adi pAsethI tene karelA parimANuthI adhika cAMdI-sAnu' maLyu, natabhaMganA bhayathI teNe cAra mahinA (vagere) pachI laI laIza ema kahIne te cAMdI-setu' bIjAne ApI dIdhu. Ama karavAmAM vratabha`ganA bhaya hAvAthI vrata sApekSa hAvAthI vratanA bhaMga nathI, paNa paramAtha thI bIjAne ApyuM hAvAM chatAM tenu' ja hAvAthI parimANa vadhI javAthI vratanA bhaga che. (3) dhana-dhAnya parimANuAtikramaH- dhananA gaNima, mi, meya, ane paricchedya ema cAra prakAra che. gaNIne levaDa-devaDa thAya te seApArI vagere gaNuma che. jokhIne levaDa-devaDa thAya te geALa vagere dhirama che. mApIne levaDadevaDa thAya te ghI vagere maya che. parIkSA karIne levaDa-devaDa thAya te ratna, vastra vagere paricchedya che. ceAkhA vagere dhAnya che. AMdhIne rAkhI mUkavA ArdirUpa baMdhanathI dhana-dhAnyanA parimANunuM ullaghana karavAthI aticAra lAge che te A pramANeH- koIe dhana AdittuM parimANu karyu. pachI keAI Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 1 zrAvakadhama pacAzaka parimANathI adhika dhana vagere ApavA AvyeA. mArA niyama pUrA thaze eTale athavA gharamAM raheluM dhana vecAI jaze eTale laIza emavicArIne ApanArane tyAMja dArI ADhithI khAMdhIne rAkhI mukyuM, athavA amuka samaya pachI huM A lai jaIza evI khAtarI ApIne ApanArane tyAM ja rAkhI muthu ahIM tratabhaMganA bhayathI Ama kare che. AthI vratasApekSa hAvAthI vrataneA bhaga nathI, paNa paramAthI rimANathI adhika thavAthI vratabha'ga che. (4) dvipada-catupada parimANuAtikramaH- dvipada eTale e pagavALA prANI, catuSpada eTale cAra pagavALA prANI. putra vagere dvipadanA ane gAya vagere catuSpadanA pi mAnu` kAraNathI =garbhAdhAnathI ullaghana karavAthI aticAra lAge che. te A pramANe :- phAI 12 mAsa vagere samaya sudhI dvipada-catuSpadanu' parimANu kare. have 12 mAsa vagere kALamAM kAine! janma thAya te parimANuthI saMkhyA vadhI jAya. AthI amuka samaya gayA mAda gAya vagerene gabha dhAraNa karAve. jethI 12 mAsa vagere samaya pachI janma thAya. ahIM garbhamAM hovAthI parimANunI saMkhyA vadhI javAthI vratabhaMga che, pazu ahAra janma na thayeA hAvAthI vratabha`ga nathI. AthI A rIte garbha dhAraNa karAvavAthI aticAra lAge. : 17 6 * ahI* prathama vikalpamAM jAte ja bAMdhIne ApanArane tyAM rahevA de che. bIjA vikalpamAM pAte bAMdhavu vagere kazuM karatA nathI, mAtra huM pachI laIza evI khAtarI Ape che. ApanAra peAtAne tyAM bAMdhIne rAkhI mUke che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 58 : 1 zrAvakadhama-paMcAzaka gAthA-18 (5) kuya pramANutikrama:- kukhya eTale gharamAM upavegI gAdalAM, godaDAM, thALI, vATakA, katharoTa vagere sAmagrI. tenA parimANanuM bhAvathI paryAyAMtara karIne ulaMghana karavAthI aticAra lAge che. te A pramANe - keIe daza katharoTa (parAta)thI vadhAre katharoTa na rAkhavAno niyama lIdhe. kAraNasara kathareTe Dabala thaI gaI. AthI vratabhaMganA bhayathI badhI katharoTe bhaMgAvIne be be katharaTenI eka eka meTI katharoTa karAvI nAkhI. Ama karavAmAM sthUladaSTie saMkhyA vadhatI nathI, paNa paramArthathI saMkhyA vadhe che. kAraNa ke e saMkhyA svAbhAvika nathI, kiMtu pheraphAra karIne karelI che. Ama bhaMgAbhaga rUpa hovAthI aticAra lAge. keTalAka kahe che ke bhAva eTale te vastunuM athANuM te vastune levAnI IcchA. niyama karyA pachI niyamathI vadhAre katharoTa koI Ape, agara pitAne jarUra paDe, te bIjAne kahI de ke, amuka samaya pachI huM e laIza, AthI te vastu tamAre bIjAne ApavI nahi. Ama karavAmAM bahAdaSTie saMkhyAmAM vadhAre thaye nathI, paNa paramArthathI niyamathI vadhAre levAnA bhAva=pariNAma thayA hovAthI saMkhyAne vadhAro thayo che. AthI aticAra lAge. prazna- parigrahanA nava prakAra hovAthI aticAra nava thAya, jyAre ahIM pAMca ja kahyA che tenuM zuM kAraNa? uttara- samAna havAthI cAra bhedanA pAMca bhede mAM samAveza thaI gayo che. tathA ziSyahita mATe prAyaH badhA Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-19-20 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 19 : sthaLe madhyama paddhatithI ja vivakSA karI hovAthI badhA vatemAM aticAronI pAMca saMkhyA ja gaNI che. AthI aticAronI cAra ke cha saMkhyA nahi gaNavI joIe. (18) pahelA guNavratanuM svarUpaH uDDhAho tiriyadisiM, cAummAsAikAlamANeNa / gamaNaparimANakaraNaM, guNavvayaM hoi vineyaM // 19 / / cAra mahinA vagere kALa sudhI upara, nIce ane viSNu ATalI hadathI vadhAre na javuM e rIte gatinuM parimANu karavuM te (dizAparimANarUpa) guNavrata che. ANuvratane guNa kare-lAbha kare te guNavrata. javAnI maryAdA karavAthI bAkInA sathaLe hiMsA Adi pApa aTakI jAya che. (19) chaThThA aNuvratanA aticAra vajjai uDDhAikkamamANayaNappesaNomayavisuddhaM / taha ceva khettabuDhi , kahici saiaMtaraddhaM ca // 20 // zrAvaka chaThThA vratamAM tyAga karelA kSetramAM bIjA dvArA koI vastu mokalavAne ane maMgAvavAne tyAga karIne Urva dizApramANAtikrama, adhedizA pramANatikrama ane tiryadizA pramANAtikrama e traNa aticArene tathA kSetravRddhi ane smRtiaMtardhAna e be aticArone tyAga kare che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 60 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-20 (1-2-3) pahelA traNa aticAranI ghaTanA -je bhUmine tyAga karyo che te bhUmimAM bIjA dvArA kaI vastu mekale ke te bhUmimAMthI bIjA dvArA koI vastu maMgAve te aticAra lAge. sahasA ke anupayoga AdithI Ama kare te aticAra lAge, jANI joIne kare te vratabhaMga ja thAya. jeNe huM nahi karuM ane bIjA pAse nahi karAvuM e rIte niyama lIdho hoya tene bIjA pAsethI maMgAvavAthI ke mekalavAthI A traNa aticAre lAge. paNa jeNe huM nahi karuM tevuM vrata lIdhuM hoya tene bIjA pAsethI maMgAvavAthI ke mokalavAthI A traNa aticAro na lAge. kAraNa ke tene niyama ja nathI. jeNe huM nahi karuM evo niyama lIdhe hoya tene sahasA ke anupayoga AdithI jAte maryAdAthI bahAra jAya ke bahAra javAnI icchA vagere dvArA atikrama Adi lagADe te aticAra lAge. (4) kSetravRddhi - javA-AvavA mATe tyAga karelA kSetramAM vadhAro kare te kSetravRddhi aticAra. te A pramANe pUrva dizAmAM se mAIlathI AgaLa nahi javuM, pazcima dizAmAM paNa so mAIlathI AgaLa nahi javuM, e niyama lIdhA pachI pUrva dizAmAM se mAIlathI AgaLa javAnI jarUriyAta UbhI thatAM pazcima dizAnA 90 mAIla karI tenA 10 mAIla pUrva dizAmAM umerIne 110 mAIla kare. Ama karavAmAM base yajana parimANu kAyama rahevAthI ane vratasApekSa hovAthI vratabhaMga na thAya, paNa paramArthathI pUrva dizAmAM daza mAIla vadhI javAthI vratabhaMga gaNAya. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 20 1 zrAvakadharma-paMcAzaka - - - - - (5) Rti-aMtardhAna - kareluM dizAnuM parimANa bhUlI javuM te smRti-aMtardhAna. kaI pUrva dizAmAM se yojanA parimANa kare. pachI javAnA samaye bhUlI jAya ke meM se jananuM parimANa karyuM che ke pacAsa yojanAnuM? AvI sthitimAM te pacAsa ejana upara jAya to vratasApekSa hAvAthI aticAra lAge. so jana upara jAya te vratabhaMga thAya. ahIM vRddhasaMpradAya A pramANe cheH- uparanI dizAmAM je pramANa karyuM hoya tenAthI vadhAre dUra parvatanA zikhara upara ke vRkSa upara vAMdare ke pakSI vastra ke AbhUSaNa laIne jAya te tyAM na jaI zakAya. je te vastu (vastra ke AbhUSaNa) paDI jAya ke bIje kaI laI Ave te laI zakAya. aSTApada, giranAra vagere parvatamAM AvuM bane. e ja pramANe nIce kUvA vageremAM paNa samajavuM. tathA tichI dizAmAM je pramANa lIdhuM hoya tenuM mana-vacana-kAyAthI ullaMghana nahi karavuM, tathA eka dizAmAMthI bIjI dizAmAM umerIne kSetravRddhi nahi karavI joIe. te A pramANe - kariyANuM laIne pUrva dizA tarapha parimANa lIdhuM hoya tyAM sudhI jAya. paNa tyAM sudhImAM kariyANuM vecAyuM nahi, AgaLa jAya te kariyANuM vecAya. AthI pazcima dizAmAM jeTalA gAu chUTA hoya te pUrva dizAmAM umerI de. Ama karavAthI aticAra lAge. je ajANatAM parimANanuM ulaMghana thaI jAya te khyAla Ave eTale turata tyAMthI pAchA pharavuM joIe, athavA AgaLa na vadhavuM joIe, ane bIjAne paNa nahi makala joIe. mokalyA vinA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 62 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-21 bIje koI gayo hoya to te je vastu lAvyA hoya te vastu nahi levI joIe. athavA bhUlI javAthI svayaM jAya te tyAMthI kaI vastu nahi levI joIe. (khyAla AvyA pachI paNa AgaLa jAya, bIjAne mekale, ke niyama bahAranI vastu le to niyama bhaMga thAya.) A pramANe chaThThA vratanA aticAranuM varNana pUruM thayuM. (20) bIjA guNavratanuM svarUpa - bajjaNamaNatagubariacchaMgANaM ca bhogao mANaM / kammayao kharakammAiyANa avaraM imaM bhaNiyaM // 21 // bIjuM guNavrata upaga-paribhoga parimANa che. tenA bhajana saMbaMdhI ane karmasaMbaMdhI ema be bheda che. upabhega-paribheganI vastuonuM parimANa te bhajana saMbaMdhI upabhega-pariga parimANa vrata che. upabhega-pariganI vastuone meLavavAnA upAyanuM-dhaMdhAnuM parimANa te karma saMbaMdhI upabhega-pariga parimANa vrata che. anaMtakAya, urdubaraja paMcaka, madha, mAMsa, madha, mAkhaNa vagere viziSTa bhegasAmagrIne tyAga kare ke tenuM parimANa karavuM te bhajana saMbaMdhI upabhega-pariga parimANa vrata che. kUra mANase karI zake tevA koTavAlapaNuM vagere AjIvikAnA upAyono tathA paMdara karmAdAna vagereno tyAga te karma saMbaMdhI upabhega-pariga parimANa vrata che. * udubara, vaDa, plekSa, ubara ane pIpaLe e pAMca jAtinAM vRkSanAM phaLo urdubarapaMcaka che. tenAM phaLa kRmithI bharelAM hoya che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-21 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 63 : - -- - - - eka ja vAra bhogavI zakAya, athavA zarIranI aMdara bheLavI zakAya te upabhoga. jema ke roTalI vagere. vAraMvAra bhogavI zakAya, athavA zarIranI bahAra bheLavI zakAya te paribhega. jema ke vastra vagere. ahIM vRddhasaMpradAya A pramANe che - (bhajana saMbaMdhI vRddha saMpradAyA-) zrAvake mukhyatayA eSaNI (=patanA mATe AraMbha karIne na banAvela) ane acitta AhAra kare joIe. aneSaNIya (=pitAnA mATe AraMbha karIne banAvela) AhAra levuM paDe te paNa sacittano tyAga karavo joIe, sacittane paNa sarvathA tyAga na thaI zake to anaMtakAya, bahubIja, madha vagere cAra mahAvigaI, rAtribhojana, dvidaLa sAthe kAcI chAza AdinuM bhajana vagereno tyAga karavo joIe. temAM azanamAM Adu, mULA, mAMsa vagerene, pANImAM mAMsarasa, dAru vagereno, khAdimamAM urdubarapaMcaka vagerene, svAdimamAM madha vagerene tyAga kara joIe. e pramANe vastra vagere upabhoga-paribhegamAM paNa samajavuM. zrAvake jADAM, sapheda, a5mUlya ane parimita vastra paheravAM joIe. zAsanaprabhAvanA mATe suMdara vastro paheravAM joIe. (zakti hoya to) devadUSya vastro paNa paheravAM joIe. paNa tenuM ATalAthI vadhAre na vAparavAM ema parimANa karavuM joIe. (karmasaMbaMdhI vRddhasaMpradAyaH-) zrAvake je dhaMdhA vinA AjIvikA na cAlI zake te atizaya pApavALA dhaMdhAne tyAga kare jaIe. ahIM upabhoga-pariga zabdanI Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 64 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-22 vyAkhyA A pramANe che :- je ekavAra karAya te zastra vepAra vagere apekSAe upabhoga kahevAya che. je vAraMvAra karAya te apekSAe pariga che. keTalAka karmamAM upaga-paribhega zabdano artha ghaTAvatA nathI. prazna - upabhega-paribhega parimANa vratamAM upabhegaparibhoganI vastuonuM parimANa Ave, jyAre ahIM karmanuM parimANa paNa jaNAvyuM che, AvuM zuM kAraNa? uttara- karma upabhega-paribheganI vastuonuM kAraNa che. vepAra Adi karma vinA upaga-paribheganI vastuo prApta na thAya. pApabhIrue upaga-paribhoganI vastuonA parimANanI jema tenA kAraNe karmanuM paNa parimANu karavuM joIe. AthI upabhega-paribhega parimANa vratamAM karmanA parimANano paNa samAveza che. (21) bIjA guNavatana aticAro - sacittaM paDibaddhaM, apauladupaolatucchabhakkhaNayaM / vajjaI kammayao vi ya, itthaM aMgAlakammAiM // 22 // zrAvaka bIjA guNavatamAM bhajana saMbaMdhI pAMca ane karma saMbaMdhI paMdara aticArono tyAga kare che. sacitta, sacitta saMbaddha, apakva, dupakva ane tuccha e pAMca prakArano AhAra karavo te bhejanasaMbaMdhI pAMca aticAra che. aMgAra karma Adi paMdara prakArane vyavasAya karavo te kama saMbaMdhI paMdara aticAra che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 22 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 65 : - - - bAvake mukhyatayA bhejanamAM acitta AhAra levo joIe ane karmamAM (=vyavasAyamAM) a5 pApavALo vyavasAya kare joIe. A daSTie bhajanamAM pAMca ane karmamAM paMdara aticAro che. (1) sacitta AhAra- sacitta eTale jIvasahita. kaMs, phaLa vagere sacitta vastu vAparavAthI aticAra lAge. prazna - sacitta tyAgI sacitta AhAra kare to niyamabhaMga ja thAya. te ahIM tene aticAra kema kahyo? uttaraH- sahasA, anupayoga ke atikAma AdithI citta AhAra kare te vratasApekSa hevAthI aticAra gaNAya. je jANI joIne sacitta AhAra kare te vratabhaMga ja thAya. A samAdhAna have kahevAmAM Avaze. te sacitta saMbaddha Adi cAra aticAro viSe paNa samajavuM. (2) sacittasaMbaddha AhAra- sacitta vastu sAthe joDAyelI acitta vastu sacitta saMbaddha kahevAya. jema ke-acitta vRkSamAM rahela acitta guMdara, pAkAM phaLo vagere. (pAkAM phaLomAM bIja sacitta che ane garbha vagere acitta che.) AvI vasta anAbhoga AdithI vApare to aticAra lAge. athavA khajArano ThaLiye sacitta hovAthI pheMkI daIza ane eno garbha acitta hovAthI khAI jaIza ema vicArI pANI khajUra moDhAmAM nAkhe te sacittasaMbaddha aticAra lAge. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 66 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-22 - (3) a5kava AhAra - anithI nahi pakAveluM apakava kahevAya anAgathI apakva AhAra karavAthI aticAra lAge. prazna- nahi pakAvelo AhAra sacitta hoya te prathama aticAramAM tene samAveza thaI jAya che. have je te acitta hoya te kaI jAtano doSa lAgato nathI. AthI apakva aticAra kahevAnI jarUra nathI. uttara - vAta sAcI che. paNa prathamanA be aticAra sacitta kaMda, phala vagere saMbaMdhI che. bAkInA traNa aticAro cokhA Adi anAja (dhAnya) saMbaMdhI che. Ama aticArone viSaya bhinna hovAthI aticAra bhinna che athavA kaNika, dALa vagere sacitta avayavothI mizra hovAne saMbhava hovA chatAM A te pIsAI gayeluM ke khaMDAI gayeluM hovAthI acitta che ema mAnIne kAcI kaNika vagere vApare te aticAra lAge. (4) duSpakva AhAra- barAbara nahi pakAvela AhAra dupakUva kahevAya, barobara nahi zekelA ghauM, maga vageranA dANA sacitta avayathI mizra hovAno saMbhava hovA chatAM A to zekAI gayeluM havAthI acitta che, ema mAnIne pakva AhAra kare to aticAra lAge. (5) tuccha AhAra - jenAthI vizeSatRpti na thAya -peTa na bharAya tevo AhAra tuccha che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadharma -5'cAzaka prazna:- tuccha AhAra apakva, dukha (=kharAkhara pakAvela) hAya, temAM jo apa DhAya tA tenA trIjA ane cAthA aticAramAM samAveza thaI jAya che. supa hoya teA deSa ja nathI. AthI A aticAra vadhAre che. gAthA-22 : 67 : ke supa'' ane duSpa uttaraH- vAta satya che. paNa jema pahelA e ane pachInA e aticArA sacittanI apekSAe samAna hovA chatAM ( citta AhAra ane apatra AhAra samAna che tathA sacittasakhaddha AhAra ane duSpa AhAra samAna che. ) pahelA e aticArA kaMda, phUla vagere sakhI hAvAthI ane pachInA e aticAro anAja caMkhazrI hAvAthI viSayabhedanA kAraNe pahelA e ane pachInA be aticArAmAM vizeSatA che, tema ahI' (apakva, duSpa ane tuccha e traNamAM) sacittanI apekSAe ane viSayanI ( -anAjanI) apekSAe samAnatA hovA chatAM, tucchatA ane atucchatAnI apekSAe bheda che. arthAt apakva AhAra ane duSpa AhAra e be aticAra atuccha ( tRpti thAya tevA) AhAranA che. jyAre tuccha AhAra rUpa aticAra tuccha AhAra saMbadhI che, kAmaLa maganI zi Mge vagere vizeSa tRpti nahi thatI hAvAthI ( =peTa nahi bharAtuM heAvAthI ) tuccha che. tuccha sacitta vastu anAbheAga AdithI vAparavAmAM Ave te aticAra lAge, athavA zrAvaka atizaya pApabhIru hAvAthI citta AhArane tyAgI hAya. AthI zrAvaka atuccha (tRpti kare tevA) AhArane Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 68 : 1 zrAvakadhama--pacAzaka gAthA-22 acitta karIne vApare tA te ceAgya gaNAya. kAraNa ke teNe sacitta vastunA tyAga karyo che, acitta vastunA nahi, paNa tuccha (=tRpti na kare tevA) AhAra leAlupatAnA kAraNe acitta karIne vAparatA te ceAgya na gaNAya, AthI aticAra lAge, yapi acitta tuccha vastu khAvAmAM bahArathI (-drabyathI) niyamanA laga thayA nathI, paNa bhAvathI viratinI virAdhanA thaI che. (kAraNu ke temAM lAlupatA rahelI che, ane tevI vastuthI peTa nahi bharAtuM hAvAthI niraka vadhAre jIvahiMsAdi pApa lAge che) e pramANe rAtrieAjana, mAMsa AdinA niyamane paNa anAbhAga AdithI bhaga thAya te aticAra lAge. krama saMbaMdhI padara aticAra| A pramANe che (1-5) aMgArakama, vanakrama, zakaTakama, bhATakakama, sphATakakarma, (6-10) tavANijya, lAkSAvANijaya, rasavANijya, viSavANijaya, kezavANijya, (11-15) yaMtrapIlaNu, nirloina, devadAna, jalacANu, asatIpeASaNu. A aticArAnA bhAvAtha' vRddhasa'pradAyathI A pramANe che: (1-5) a`gAraka :- lAkaDAM bALIne kolasA banAvavA ane vecavA te aMgArakama. tathA agninI ane agni dvAza khIjA jIveAthI pazu jemAM virAdhanA thAya te bhaThThI vagere paNa agAraka che. temAM cha nikAyanA jIvAnI hisA thatI hAvAthI te zrAvakane na pe, Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-22 1 zrAvakadharma-paMcAzaka * 29 : vanakama:- vanane vecAtuM laIne temAM rahelAM vRkSa, pAMdaDA, phaLa vagere kApIne vecavA dvArA AjIvikA calAvavI te vanakarma. hiMsAnuM kAraNa hovAthI A vyavasAya paNa zrAvakane na kape. zakaTakama - gADuM vagere calAvIne jIvana-nirvAha kare te zakaTakarma. AmAM baLada Adine bAMdhavA paDe, mAravA paDe. vagere aneka doSa lAge. gADuM vagere tathA tenA paiDAM vagere avaya savayaM taiyAra karavA ke vecavA e paNa zakaTakama che. bhATakakama - gADA vageremAM bIjAne mAla bhADAthI laI javo, athavA gADuM vagere vAhano bIjAne bhADe ApavA te bhATakakarma. oTakakama - vAva, taLAva vagere banAvavA pRthvIne davI-phoDavI, athavA haLathI bhUmi kheDavI te raphiTakakarma. jemAM pRthvIkAyanI ane tenA dvArA vanaspatikAya vagere chanI hiMsA thAya tevAM paththaro phoDavA vagere kAryo paNa phoTakakama che. (6-10) daMtavANijya - prANanA dAMta vagere aMgeno vepAra kare te daMtavANijaya. je loko (-bhIla vagere) prANIenA dAMta vagere aMge ekaThAM karatA hoya temanI pAsethI dAMta vagere kharIdavAthI aticAra lAge. dAMta vagere aMgane ekaThAM karanArA bhIla vagerene pahelethI ja paisA ApIne amuka samaye huM mAla levA AvIza ema kahevAthI vepArI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 70 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-22 samayasara mAla levA Avaze ema vicArI te loke hAthI vagere prANIone mArIne dAMta vagere taiyAra rAkhe tathA taiyAra rAkhelA mAlane levAthI teo jIne vadha karIne nave mAla meLavavA mahenata kare. AthI dAMta vagerenA mULa upAiko-saMgrAhako pAsethI mAla levAthI A aticAra lAge. paNa vepArI pAsethI levAthI aticAra na lAge. lAkSAvANijya - lAkSA eTale lAkha. lAkhanA rasamAM kIDA utpanna thatA hovAthI zrAvake tene vepAra nahi karo joIe. lAkhanA upalakSaNathI jemAM bahu hiMsA thAya tevI mana:zIla, gaLI, dhAtakI, TaMkaNakhAra vagerene vyApAra paNa na karavo joIe. TaMkaNakhAra ane mana:zIla trasajInA ghAtaka che. gaLI banAvavAmAM aneka jIvonI hiMsA thAya che. dhAtakInAM pAMdaDAM, phUla vageremAMthI dArU bane che, tenA rasamAM kaDA utpanna thAya che. AthI A vastuono vepAra pApanuM ghara che. rasavANijaya - mAkhaNa, carabI, madha, dArU vagere sene vepAra rasavANijya che. mAkhaNa chAzathI chUTuM paDatAM temAM aMtamuhUrtamAM ja asaMkhya saMbhUmi che utpanna thAya che. madha ane carabI jIvahiMsAthI utpanna thAya che. dArU nazo kare che. AthI dArU pIdhelA loko bIjAne mArI nAkhe che ke bIjAo sAthe mArAmArI, phaleza-kaMkAsa Adi kare che. AthI dArUthI aneka anartho thAya che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA22 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 71 : kezavANijya - ahIM keza zabdathI kezavALA ja samajavA. kezavALA dAsa, dAsI, gulAma, gAya, baLada, hAthI, gheDA vagere jeno vepAra te kezavANijya che. AnAthI te te jIvone parAdhInatA, mAra, baMdhana, sudhA, tRSA, pari zrama vagere aneka dukhe thatAM hovAthI kezavANijya tyAjya che. viSavANijya - koIpaNuM jAtanA jherane vepAra viSavANijya che. jhera aneka jIvonA prANanAzanuM kAraNa che. jheranA upalakSaNathI hiMsaka zastrone vepAra paNa viSavANijya che. (11-15) yaMtrapAlanaH- tala, zeraDI Adi pIlavAnAM yaMtrothI tala, zelaDI Adi pIlavuM. tala Adi pIlavAthI tala adinA jIvana ane temAM paDelA trasa jIvane ghAta thAya che. nila inakama -gAya vagere prANIonA zarIranAM aMgo cheThavAne dhaMdhe te nilAMchanakarma. jemake- kAna vIMdhavAM, zarIra cihno karavAM, khasI karavI, DAma deve vagere. Ama karavAthI te te jIvane duHkha thAya che e paNa jovAmAM Ave che. dAdAnaH- vanane bALavuM te davadAna. junuM ghAsa khALI nAkhavAthI tyAM navuM ghAsa uge e buddhithI ke dhamaM buddhithI (ke bIjA koI kAraNathI) davadAna karavuM te pApa che. tema karavAthI agninA chanI virAdhanA thAya ane bIjA ghaNA che agnimAM baLIne marI jAya che. * keTalAka ajJAna jevo davadAnathI puNya thAya evuM mAnanArA hoya che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 72 : 1 zrAvakadhama --5 cAzaka jalazeASaNu:- dhAnya vAvavA mATe ( ke khIjA kAI kAraNuthI) taLAva vageatu' pANI sUkavI devu' te jalazeASaNa. Ama karavAthI pANInA jIvAnA ane pANImAM rahelA jIvAnA nAza thAya. gAthA-22 asatIpeASaNaH- paisA kamAvavA mATe durAcAriNI dAsI, vezyA vagerenu' tathA hisakramanA, peApaTa, bilADI, zvAna, kukaDA, mAra vagere prANIonu` pASaNa karavu te asatIpASaNa che. Ama karavAthI durAcAra ane hiMsAdi pApAnu pANa thAya che. krama sa'kha'dhI aticArA pa`dara ja che evu'nathI. ahIM' khatAvelA paMdara aticArA dizAsUcanamAtra che. AthI bIjA pazu AvAM bahu pApavALAM kAryAM aticAra tarIke samajI levA. prazna:- dareka vratamAM pAMca pAMca aticAra kahyA che. jayAre A vratamAM vIsa aticAra kahyA che. AnuM zuM kAraNu ? uttara:- dareka vratamAM jAvela aticArAnI pAMca sakhyAthI khIjA paNa vratanA pariNAmane malina banAvanArA rASA aticAra rUpa che ema samajI levu' e sUcana karavA ahI' vIza aticArA jaNAvyA che. AthI dareka vratamAM smRti aMtardhAna (lIdhelu vrata bhUlI javu') vagere aticAra paNa yathAsabhava jANI levA. * paMdara karmAdAnanuM varNana pacAzaka TIkAmAM bahu ja saMkSepamAM hAvAthI ahI yAgazAstranA AdhAre kaika vistRta lakhyu che. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-23 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 73 : prazna:- aMgAra karma vagere aticAro kayA vratamAM che? je kharakama batamAM hoya te vrata ane aticAramAM kaze bheda paDatuM nathI. kAraNa ke A aticAre kharakama rUpa che. uttara- aMgAra karma vagere kharakama rUpa ja che. AthI karma saMbaMdhI vrata lenAre aMgArakarma Adino tyAga kare joIe. anupayoga, ajJAnatA AdithI thaI jAya te aticAra lAge. paNa je jANIne kare te vrata bhaMga ja thAya. (22) trIjA guNavratanuM svarUpaH tahaNatthadaMDaviraI, aNNaM sa caubdhiho avjjhaanne| pamayAyariye hiMsappayANapAvovaese ya // 23 // trIjuM guNavrata anarthadaMDa virati che. anarthadaMDanA apayAna, pramAdAcaraNa, hiMsApradAna ane pApopadeza ema cAra bheda che. - jenAthI AtmA daMDAya te daMDa. jIvahiMsAdi pApathI AtmA daMDAya che mATe jIvahiMsAdi pApa daMDa che. daMDanA arthadaMDa ane anarthadaMDa ema be prakAra che. artha eTale kAraNuM. anartha eTale kAraNa vinA. kuTuMbapaSaNa tathA savajIvananirvAha Adi kAraNathI je pApa karavAM paDe te arthadaMDa. kAraNa vinA je pApa thAya te anarthadaMDa. ahIM batAvelAM azubhayAna vagere cAra pAponI jIvananivAmAM jarUra paDatI nathI e pApa vinA jIvananirvAha thaI zake che. AthI azubhadhyAna vagere anarthadaMDa che. apamAna Adine artha A pramANe che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 74 : 1 zrAvakadharma -pacAzaka apadhyAnaH- nirarthaka azubha vicAra karavA te apamAna. jema gAthA-24 kaiyA vaccati sattho ?, ki bhaMDa kattha ? kettiyA sUmI ? / ko kathavikakAlo 1 nizvitaye kiM kahiM keNa ? // 1 // " sAtha kayAre jAya che ? tyAM kayuM kariyANuM che ? amuka jamIna keTalI che ? kharIda-vecANanA kALa kayA che? Ama nika kANe kAM zuM karyu ? evI vicAraNA apadhyAna che.' pramAdAcaraNa:- pramAdanA madya, viSaya, kaSAya, nidrA ane vithA ema pAMca bheda che. pramAdane AdhIna khanI je kAca karavAmAM Ave te pramAdAcaraNa kahevAya. ALasathI khAkhara kAma na karavuM e paNu pramAdAcaraNu che. jemake-- tela ane ghInAM vAsaNeA ughADAM rAkhavAM. AvA pramAdathI niHthaka jIvavi'sA vagere pApa badhAya che. hisApradAnaH- jenAthI hiMsA thAya tevI hathiyAra, agni, hala, viSa vagere vastu bIjAne ApavI. pApApadezaH- khetInA samaya thai gayeA che mATe tame khetI zarU kareA vagere rIte khIjAne pApakAyanA upadeza ApIne pApamAM pravartAvavA. (23) trIjA guNuvratanA aticArA;- kaMdaSpaM kukkuiyaM, mohariyaM saMjuyAddigaraNaM ca / upabhogaparI bhogAiregayaM centha vajjei // 24 // yajJepha ! zrAvaka trIjA guNavratamAM kapa, kautsucya, maukha, saMyu Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA- 24 1 zrAvakadharma-paMcAzaka .: 75 = ptAdhikaraNa ane upagaparibhegAtirekatA e pAMca aticArone tyAga kare che (1) kaMdapa - viSacarAga vadhe tevA vacano belavo ke tevI kriyA karavI te kaMdarpa che. zrAvake viSayarAga (-viSayavAsanA) vadhe tevI vANI ke kriyA nahi karavI joIe. aTTahAsya paNa na karavuM joIe-jorathI khaDakhaDATa hasavuM na joIe. hasavuM AvI jAya te sAmAnya moDhuM malake tema hasavuM joIe. (2) kau9 - mukha, AMkha vagere zarIranA aMgone vikRta karIne bhAMDa loko kare tevI ceSTA karavI, jethI bIjAne hasavuM Ave, te kauTuNya che. jenAthI bIjAne hasavuM Ave tevI vANuM belavI ke besavA-UThavAnI ane cAlavAnI kriyA karavI e zrAvakane yogya nathI. kaMDapa ane kaukuzya e che ke pramAda rUpa hovAthI pramAdAcaraNa vratanA aticAro che. maurya - maukharyuM eTale vicAryA vinA jema tema bahu belavAnI Teva. A aticAra pApopadezavratane che. kAraNa ke tevI TevathI pApopadeza thavAne (ba) saMbhava che. (4) saMyuktAdhikaraNa - jenAthI AmA dugatimAM jAya te adhikaraNa. kuhADe, khAMDaNIyuM, auSadha vagere vATavAno paththara, ghaMTI vagere sAdhanathI jIvahiMsA dvArA durgati thatI hovAthI te sAdhana adhikaraNa che. hiMsaka sAdhanane WWW.jainelibrary.org Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 76 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-24 goThavIne (DelAM) tayAra rAkhavAM te saMyuktAdhikaraNa che. jema ke- khAMDaNiyA sAthe sAMbeluM, haLa sAthe phALiyuMkoza, gADA sAthe ghAMsarI, dhajhuSa sAthe bANa jeDIne taiyAra rAkhavAM. hiMsaka sAdhane taiyAra rAkhavAthI bIjAo laI jAya, ke mAgavA Ave tyAre ApavAM paDe. paNa je tayAra na hoya te le nahi, mAge te taiyAra nathI ema kahIne nA pADI zakAya. A aticAra hiMsApradAna rUpa anarthadaMDane che. (5) upabhega-paribhAtirekatA - pitAne ane pitAnA kuTuMbane jarUra paDe tenAthI adhika upabhoga-pari bhoganI sAmagrI rAkhavI te upabhoga-paribhegAtirektA che. jema ke- zrAvaka tela-AmaLAM (-sAbu) ghaNAM rAkhe te tenA lebhathI ghaNuM snAna karavA taLAva Adi sthaLe jAya. tethI pANInA jIvonI ane temAM rahelA pirA vagere jIvonI adhika virAdhanA thAya. e pramANe taMbela pAna Adi viSe paNa samajavuM. AthI zrAvake tevI sAmagrI jarUriyAta karatAM vadhAre nahi rAkhavI joIe. prazna:- zrAvakane snAna karavAno vidhi zuM che? uttaraH- mukhyatayA zrAvake ghare ja nAna karavuM joIe. ghare nAna karavAnI anukULatA na hoya te ghare tela AmaLAthI mAthuM ghasIne mAthA uparathI tela AmaLAM khaMkherIne taLAva vagere sthaLe jAya tyAM taLAva AdinA kinAre besIne aMjalithI (bAbharIne) anAna kare (arthAt taLAvaAdimAM pravezIne snAna na kare tathA bahu pAchuM na vApare.) tathA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25 1 zrAvakadharma-paMcAzaka S7 : jemAM kuMthuA vagere jI hoya tevAM puchapa vagereno upayoga nahi karavo joIe. A aticAra pramAdAcaraNa anarthadaMDa saMbaMdhI che. kAraNa ke e IdrinA viSaya saMbaMdhI hevAthI pramAdarUpa che. azubhadhyAnanA niyamamAM anAbhoga AdithI azubhayAna thaI jAya te aticAra lAge. IrAdAthI kaMdarpa vagere karavAmAM Ave te niyamabhaMga ja thAya. (24) pahelA zikSAvratanuM svarUpa: sikkhAvayaM tu etthaM, sAmAiyamo tayaM tu viNgeyaM / sAvajjeyarajogANa vajjaNAsevaNArUvaM // 25 // paheluM zikSAvrata sAmAyika che. amuka kALa sudhI sAvadya (pApavALAM) kAcane tyAga karavo ane nirava (pAparahita) kAryo karavAM te sAmAyika che, arthAt pApakAne tyAga karIne dharma pravRtti karavI te sAmAyika che. samatAne lAbha jenAthI thAya te sAmAyika. pratikSaNa vRddhi pAmatA jJAna-darzana cAritranA paryAyethI samatAno lAbha thAya che. AthI sAmAyikamAM dvividha-vividha (mana-vacanakAyAthI na karavuM ane na karAvavuM e rIte) sarva pApano tyAga karIne svAdhyAya Adi (jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanA karavI joIe. sAmAyikamAM jinapUjAdine niSedha - keTalAka mAne che ke sAmAyikamAM jinamUrtinuM prakSAlana-pUjana vagere kAryo karavAmAM ja nathI. kAraNa ke te kAryo niravadyayoga che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 78 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-25 sAvadyAganuM lakSaNa A pramANe cheH kammamavajjaM jaM garahiyaMti kohAiNo ya cattAri / saha teNa jo u jogo paJcakkhANaM havai tassa // a.va. ni. 151 je niMdya kArya hoya te avadya (pApa) che, athavA krodhAdi cAra kaSAye avagha che. avadyathI yukta vyApAra sAva ga che. te sAvadya yoganuM pratyAkhyAna thAya che." jinaprakSAlana Adi kAryo gahiMta na hovAthI sAvadya nathI. Ane uttara A pramANe che - (1) jinaprakSAlana vagere kAryo gahiMta na hovAnA kAraNe sAvadya nathI ema mAnavAmAM Ave to sAdhuoe paNa jinaprakSAlana Adi kAryo karavAM joIe. kAraNa ke sAdhu ane zrAvaka mATe sAvadyanI vyAkhyA alaga nathI. arthAt je zrAvaka mATe sAvadya che te sAdhu mATe paNa sAvadya che. je zrAvaka mATe sAvadya na kahevAya te sAdhu mATe paNa sAvadya na kahevAya. AthI je kArya sAmAyikavALA gRhathathI thaI zake te kArya sAdhuthI paNa thaI zake. (2) sAmAiyaMmi u kara samaNo iva sAghao havai jamhA / paeNa kAreNeNa bahulo sAmAiyaM kujjA // (="sAmAyika karavAthI zrAvaka sAdhunA je thAya che. mATe bahuvAra sAmAyika ka2vuM.") A gAthAmAM sAmAyikavALA zrAvakane sAdhu je kahyo che. sAmAyikamAM jinaprakSAlana Adi kare te sAdhunI sAthe sAmAna paNuM zI rIte ghaTe? kAraNa ke sAdhuone jinaprakSAlana Adi karavAno adhikAra nathI. (3) jinaprakSAlana Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25 1 zrAvakadhama-pacAzaka : 79 : Adi zarIrane svaccha ane suzaiAbhita manAvIne karavAmAM Ave che, jyAre sAmAyika viSAnA tyAga karIne karavAmAM Ave che. (4) sAmAyika bhAvastava che. jinaprakSAlanAdrivyastava che, bhAvastavanI prApti thayA pachI drazyastava karavAnI jarUra nathI. bhAvastavanI prApti mATe ja drastava karavAnuM' vidhAna che, (5) je sAmAyikamAM jinaprakSA lana Adi karavu joIe, tA jinamaMdira mATe bagIcA banAvavA, bagIcAne pANI pAvuM, bhagavAna samakSa gAyana, nRtya vagere pazu karavu joie ema koI paNa jAtanA vAMdhA vinA mAnavuM paDaze .kAraNu ke tamArA kahevA pramANe te kAryo paNa niravadya-pApa rahita che. (6) zAstramAM sAmAyikanA AcArAnu va na Ave che tyAM sAmAyikamAM jinaprakSAlanAdi kAryo karavAmAM dASa nathI" evu vacana ke evA bhAvanu` sUcana karanAra bIjuM phrAI vacana dekhAtu' nathI, paNu sAmAyikavALA zrAvaka sAdhu jevA che evu' vacana dekhAya che. sAmAyika levAnA vidhiH- zrAvakanA dhanADhaya ane alpa dhanavALA evA e bhedache. alpadhanavALA zrAvaka jitamadiramAM, sAdhu pAse, gharamAM, pauSadhazALAmAM ke pAte jyAM zAMtithI khasatA hoya ke ArAma karatA haiAya te sthAnamAM sAmAyika kare, paNa mukhyatayA jinamaMdira, sAdhu pAse, * pUrvakALamAM jinamadiranI tadna pAse vyAkhyAna Adi mATe sabhAmaDapa rahetA hatA. tyAM sAmAyika karavAnA vidhi che. hAla sabhA moMDapanI prathA na hovAthI te vidhi nathI. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zrAvakadharma --pacAzaka pauSadhazAlA ane ghara e cAra sthAnAmAM sAmAyika kare. temAM jo sAdhu pAse sAmAyika kare te tenA vidhi A pramANe che:- jo zatru AdithI bhaya na hAya, kAinI sAthe takarAra na hAya, koInA devAdAra na heAya, devAdAra hAya paNa leNadvAra sAmAyikaneA bhaga na thAya eTalA mATe pakaDe tevA na hAya, rastAmAM vepAra na kare, tA sAdhu pAse jaIne sAmAyika kare. zatru vagerethI laya Adi hAya tA kAI paDe, mAre, ke takarAra vagere kare teA tenA cittamAM saphleza thAya. (sAmAcikanA bhaMga thavAnA paNa saMbhava.) AthI upara kahelA zatrubhaya Adi kAraNeA na hAya te zrAvaka ghare sAmAyika laIne guru pAse jAya. guru pAse jatAM rastAmAM sAdhunI jema IAMsamitinuM pAlana kare, sAvadya bhASAnA tyAga kare, kASTha, DhephAM vagerenI jarUra paDe tA joine, pUjIne ane yAcIne le, kAi vastu levA-mUkavAmAM nirIkSaNa karIne pramArjana kare, rastAmAM zleSma, zUka vagere na kADhe, kADhe teA jagyAne joIne pramAne kADhe, jyAM UbheA rahe tyAM paNa zuptinu' pAlana kare. : 80 : gAthA-25 A rIte samiti-guptinA pAlanapUrvaka guru pAse jaine mana-vacana-kAyAthI sAdhuone namaskAra karIne karemi bhate satranA pATha elIne sAmAyika kare, pachI iriyAvahI karI gamaNuAgamaNe AleAvIne (rastAmAM lAgelA deSAnI alAcanA karIne) AcArya vagere badhA sAdhuone dIkSAparyAMyathI mATAnA kramathI vana kare, pachI phrI gurune vaMdana karIne besavAnI Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25 1 zrAvakadharma-pacAzaka 81 : jagyA pUMjIne bese ane gurune prazno pUche ke pATha kare. jinamaMdiramAM sAmAyika kare te paNa A vidhi samaja, pauSadhazALAmAM ke gharamAM sAmAyika kare to bIje javAnuM na hoya. (AthI gharethI javA vagereno vidhi paNa na hoya.) A pramANe alpa dhanavALA zrAvaka mATe sAmAyikane vidhi kahyo. dhanADhaya zrAvaka sarva prakAranA ADaMbara sahita sAmAyika karavA jAya. rAjA, zeTha vagere dhanADhaya zrAvaka mATe sAmAyiko vidhi A pramANe che - rAjA hoya to uttama hAthI upara beThelo hoya, chatra, cAmara vagere rAjacihnothI alaMkRta hoya, hAthI, gheDA pAyadaLa ane ratha e caturaMga sainyathI sahita hoya, bherI Adi uttama vAjiMtrane nAda thato hoya, baMdIjane birudAvalI gAtA hoya, aneka sAmaMta rAjAo ane mAMDalika rAjAo spardhApUrvaka rAjAnA darzana karatA hoya, nagaranA leke "A mahAna dharmAtmA che" evI zraddhApUrvaka AMgaLIthI bIjAone rAjAnuM darzana karAvatA hoya, nagaranA loke " ApaNe paNa A dharma kyAre karIzuM " ema dharmanA manera karI rahyA hoya, rAjA paNa nagaralakAnA aMjalibaddha praNAmonI amedanA karato hoya, " aho ! A dharma uttama che, jenI rAjA jevAe paNa ArAdhanA kare che." e pramANe sAmAnya loko dharmaprazaMsA karatA hoya, * kAuMsanuM lakhANa yogazAstranA AdhAre che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 82 : 1 zrAvakadhama --pacAzaka AvA A kharapUrvaka jinamaMdire+ ke sAdhu jyAM haiya tyAM jAya. ] gAthA-25 A rIte ADaMbarapUrvaka sAmAyika karavA javAthI leke dhama pratye zraddhAvALA ane ane sAdhuonA pazu Adara thAya. Adara pAmelA sAdhue pAse sArA sArA leAka Ave ane temanA sevaka bane, je sAmAyika karIne sAdhu mahArAja pAse jAya teA azva, hAthI vagere adhikaraNu ane, AthI ADaarapUrvaka na jaI zakAya. tathA page cAlIne javuM paDe. AthI dhanADhatva zrAvaka gharethI sAmAyika karIne na jAya. A rIte AkharathI sAmAyika levA AvanAra zrAvaka hAya tA kAI sAdhu UbhA thaine tenA Adara na kare, pazu jo bhadraka hAya tA teneA satkAra thAya e mATe pahelethI Asana geAThavI rAkhe ane AcAya enA AvyA pahelAM UbhA thaI jAya. jo rAjA Ave tyAre UbhA thAya te gRha sthAnA Adara karavAthI doSa lAge, ane je ubhA na thAya tA rAjAne kheDu lAge. AthI dASa na lAge eTalA mATe rAjA Ave e pahelAM ja Asana geAThavI rAkhe ane AcAya mahArAja UbhA thaI jAya. dhanADhaya zrAvaka A pramANe ADakharathI sAdhu pAse AvIne ' karemi bhaMte' sUtranu uccAraNa karIne sAmAyika kare, pachI iriyAvahiyA karIne A + ahIM sAmAyika levAnA vividha hAvA chatAM dhanADhaca mAva jinadarzana karavA paNu ADaMbara pUrvaka javuM joIe e sUcavavA ahIM jinamadiranA paNa ullekha karyAM che. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-26 1 zrAvakadharma-pacAzaka : 83 H pUrvAMnI jema (sAmAnya zrAvakasa'badhI sAmAyikavidhimAM kahyuM tema) vaMdanavidhi karIne gurune prazno pUche ke pATha kare. rAjA sAmAyika karatI vakhate muguTa, kuMDala ane nAmamudrA (nAmavALI vITI) thoDe dUra rAkhe ane puSpa, tAMbUla, uttarIya vastra AdinA paNa tyAga kare. A pramANe sAmAyikanA vidhi pUrNa thayA. (25) sAmAyikanA aticArA: maNavaNa kAya duSpaNihANaM iha jattao vivajjeha | saiakaraNayaM aNavadviyassa taha karaNayaM ceva || 26 // zrAvaka sAmAyikamAM mana, vacana ane kAyAnuM dupraNidhAna, smRtibhraMza ane anasthitikaraNa (-anAdara) e pAMca aticArAnA kALajIpUrvaka tyAga kare che. (1) maneAdupraNidhAnaH-sAmAyikamAM pApanA vicAraza karavA. (2) vacanadupraNidhAnaH-sAmAyikamAM pApanAM vacane mAlavAM. (3) kAyadupraNidhAna:- sAmAyikamAM pApanAM kAryo karavAM. (4) smRtibhraMzaH- pramAdanA kAraNe atyAre mAre sAmAyika karavAnu' che, me' sAmAyika yu" ke nahi vagere bhUlI javuM. smRti mAkSanA dareka anuSThAnanuM mULa che. ( je anuSThAna yAda ja na heAya tenu' AcaraNu zI rIte thAya ?) Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA- 26 (5) anavarithatakaraNa - pramAdathI sAmAyika lIdhA pachI turata pAre. (samaya thayA pahelAM pAre.) athavA game tema (-cittanI sthiratA vinA) sAmAyika kare. A aticArAno bhAvArtha A pramANe che - sAmAiyaM ti kAuM, gharacitaM jo a ciMtae sdduuddho| aTTavasaTTovagao, nirasthayaM tassa sAmAiyaM // 313 / / kayasAmaio puci, buddhIe pehiUNa bhAsejjA / sara niravanuM vathaLa, vajaha sAmAthuM na mare rUA anirikkhiyApamajjiya, thaMDille ThANamAi sevaMto / hiMsAbhAve'vi na so, kaDasAmaio pamAyAo // 315 / / na saraha pamAyajutto, jo sAmaiyaM kayA u kAyavvaM / kayamakayaM vA tassa u, kayaM pi viphalaM tayaM neyaM // 316 / / kAUNa takkhaNaM ciya, pArei karei vA jahicchAe / aNavaDiyasAmaiyaM, aNAyarAo na taM suddhaM // 317 // (zrAvakaprajJapti prakaraNa) "je zrAvaka sAmAyika karIne gharanI ciMtA kare che, te AtayAnathI dukhI bane che ane saMsAranI najIka jAya che. AthI tenuM sAmAyika nirarthaka che. (313) zrAvake sAmAyikamAM sadA pahelAM buddhithI vicArIne pAparahita vacana bolavuM joIe, anyathA (=pApavALuM vacana bole to ) vAstavika sAmAyika na thAya. (314) nirdoSa bhUmimAM Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-26 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 85 H AMkhathI joyA vinA ane caravaLA AdithI pramArjana karyuM vinA ( kAryotsarga Adi mATe ) bhUmi Adine upacoga karavAthI (chA na hovAthI ke tenA puNyathI bacI javAthI) hiMsA na thAya te paNa pramAdathI ( jIvarakSAnI kALajI na hovAthI bhAvathI hiMsA thavAthI) vAstavika sAmAyika karyuM na gaNAya. (315) je pramAdI banIne mAre sAmAyika kayAre karavAnuM che -sAmAyikane kALa kayo che, meM sAmAyika karyuM ke nahi te yAda na rAkhe, tenuM kareluM paNa sAmAyika niSphaLa jANavuM. (kAraNa ke dharmanAM anuSThAnanuM mULa smRti che. jema mULa vinA vRkSa na hoya tema maraNa vinA dhamanuSThAna paNa na hoya.) (316) sAmAyika karIne turata pAre ke (vyAkula cittathI) game tema asthirapaNe kare te sAmAyika upara bahumAna na hovAthI sAmAyika zuddha thatuM nathI."(317) prazna - manadupraNidhAna AdithI sAmAyika nirarthaka bane che. ene artha e thaye ke sAmAyikane abhAva che. aticAra malinatA rUpa che, jyAre mane dupraNidhAna vagere sAmAyikanA abhAvarUpa che AthI temane aticAro kema kahevAya? uttara tamArI vAta satya che. paNa anupayoga AdithI thaI jAya te aticAra rUpa che. (jANIne kare to bhaMgarUpa che.) prazna- dvividha-trividhe (mana, vacana ane kAyAthI na karavuM ane karAvavuM e rIte) sAvaghAM pratyAkhyAna e sAmAyika che. manadupraNidhAna vageremAM ene bhaMga thata hovAthI sAmAyikano abhAva thAya che. mana asthira hevAthI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 86 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA- 26 mAnasika azubha vicArone ravAnuM kaThIna hovAthI dupraNidhAna AdithI sAmAyikano bhaMga thAya. AthI sAmAyikabhaMganuM prAyazcita Ave. A rIte sAmAyikano bhaMga thAya ane prAyazcitta levuM paDe enA karatAM sAmAyika na levuM eja sAruM che. uttara:- A barAbara nathI. kAraNa ke sAmAyika dvividhatrividha levAmAM Ave che. enA cha pratyAkhyAna thAya che. te A pramANe - (1) manathI (sAvadyoga) na karuM, (2) vacanathI na karuM ane (3) kAyAthI na karuM e traNa ane mana, vacana ane kAyAthI na karAvuM e traNe dupraNidhAna AdithI A chamAMthI koI eka vagere pratyAkhyAnano bhaMga thavA chatAM bAkInA pratyAkhyAnane bhaMga na thavAthI sAmAcikane taddana abhAva thato nathI. tathA bhAvathI "micchAmi dukkaDaM" ApavAthI saghaLA azubha vicAronI zuddhi thaI jAya che. sarvavirati sAmAyikamAM paNa micchAmi dukkaDaMthI saghaLA azubha vicAronI zuddhi thaI jAya che. kAraNa ke zAstromAM guptinA bhaMgamAM micchAmi dukkaDa prAyazcitta kahyuM che. kahyuM che ke jo sanimitta = sadanA juttara gha="samiti gupti AdinA bhaMgarUpa bIje aticAra "micchAmi dukkaDaM rUpa prAyazcittathI zuddha thAya che." AthI sAmAyika levA karatAM na levuM sAruM e barobara nathI. tathA aticAravALA anuSThAnathI paNa abhyAsa karavAthI kALe karIne niraticAra anuSThAna thAya che ema pUrvAcAryo kahe che. kahyuM che ke abhyAsoDA bAyaH amRtagaramA Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-27 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 87 : nu mati zuddha ti' (anuSThAne) abhyAsa paNa prAyaH ghaNA bhale sudhI karavAthI zuddha bane che. vje bava ( teNe ekalAe pauSadhazALAmAM praveza karyo) ItyAdi Agamavacana hovAthI pauSadhazAlAmAM sAmAyika kare to ekale ja praveza kare ema keTalAka mAne che. paNa te barAbara nathI. pauSadhazAlAmAM ekalo ja praveza kare e ekAMte niyama nathI. kAraNa ke zAstromAM pauSadhazALAmAM ghaNAe praveza karyo hoya tevAM vacane paNa sAMbhaLavAmAM Ave che. vyavahAra bhAgyamAM kahyuM che ke- rAjulA paMra fSa potasAnTApa misTigA=rAjaputra Adi pace ekaThA thaIne pauSadhazALAmAM praveza karyo" (26) bIjA zikSAvratanuM svarUpa - disivayagahiyassa disAparimANasseha paidiNaM jaM tu / parimANakaraNameyaM, abaraM khalu hoi viNNeyaM // 27 // chaThThA dizAparimANavratamAM lIdhelA dizAparimANanuM pratidina parimANa karavuM (saMkSepa kare) te dezAvagAsika nAmanuM bIjuM zikSAtrata che. [ jemake - dizAparimANavratamAM bhAratathI bahAra na javuM e niyama lIdhe hoya te A vratamAM Aje muMbaI vagerethI AgaLa nahi jauM, athavA 10 mAIlathI AgaLa * deze-digvratagRhItaparimANasya vibhAge'yakAzo'vasthAnaM herAvAza:, tenA nivRtta phezAvavAriAram | Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 88 9 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-28 nahi jauM ema niyama karavo joIe. dizAparimANa vrata cAvajIva, 12 mAsa ke cAturmAsa Adi sudhI levAnuM hoya che. jyAre dezAvagAsika ahorAtra, divasa, rAtri, pahAra Adi sudhI levAnuM hoya che. ] (27) dezAvagAsika vratanA aticAro: vajjai iha ANayaNappaogapesappaogayaM ceva / saddANurUvavAyaM, taha pahiyA poggalakkhevaM // 28 // zrAvaka dezAvagAsika vratamAM Anayana prayoga, pregyaprayoga, zabdAnupAta, rUpAnupAta ane pudagala prakSepa e pAMca aticArene tyAga kare che. (1) Anayanapraga- maryAdita kSetranI bahAra rahelI vastunI jarUra paDatAM, te vastu levA huM jaIza te vratabhaMga thaze ema vicArI, vratabhaMganA bhayathI saMdezA AdithI te vastu bIjA pAsethI maMgAve. (2) zreSyapravega - maryAdita kSetranI bahAra koI kAma paDatAM, huM jaIza te vratabhaMga thaze ema vicArI, vratabhaMganA bhayathI te kArya mATe bIjAne mokale. (3) zabdAnupAta - maryAdita kSetranI bahAra rahelI keI vyakti potAnI pAse ave e mATe khAMsI AdithI zabda karo-avAja kare. - jemake - gharanI bahAra na javuM ane koIne mekalava paNa nahi evo niyama karyA pachI gharanI bahAra rahelI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-28 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 89 : koI vyaktine maLavAnI jarUra paDatAM khAMsI Adi avAja kare, jethI te vyakti pitAne gharamAM rahele jANune potAnI pAse Ave.] (4) rUpAnapAta - maryAdita kSetranI bahAra rahelI koI vyakti pitAnI pAse Ave e mATe te vyaktine pitAnuM rUpa (kAyA) batAve, arthAt te vyakti potAne dekhe te rIte Ubhe rahe ke AMTA mAre. jeimake - gharathI bahAra na javuM ane bIjAne mokalo nahi e niyama karyA pachI gharanI bahAra rahelI vyaktine maLavAnI jarUra paDatAM gharanI bArI Adi pAse tevI rIte Ubho rahe, jethI te vyakti pitAne gharamAM rahelo joIne pitAnI pAse Ave. ] (5) pudagala kSepa - maryAdita kSetranI bahAra rahelI koI vyakti potAnI pAse Ave e mATe te vyakti tarapha kAMkaro vagere ke ke. [jemake - gharamAMthI te vyakti tarapha kAMkaro pheke, jethI te vyakitanuM potAnA tarapha lakSya jAya ane potAnI pAse Ave.] javA-AvavAthI jIvahiMsA na thAya te mATe dezAva. gAsika vrata che. jIvahiMsA pite kare ke bIjA pAse karAve temAM phalamAM phera paDato nathI. balake bIjAne mokale tenA karatAM pote jAya temAM doSa ochA lAge. kAraNa ke pote Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 9 : 1 zrAvaka dhama --pacAzaka iryosamitipUrvaka jAya, jyAre bIjo Isamiti vinA jAya. AthI bIjAne mAkale tenA karatAM peAte jAya teA jIvahiMsA ochI thAya, eTale bIjAne mAkalavAmAM paramAtha thI tA niyamabhaga thAya che, paNa vratabha`ga bhayanA kAraNe vratasApekSa hAvAthI aticAra gaNAya. AmAM paDelA e aticArA tevI zuddha samajaNanA abhAvathI ke sahasAtkAra AdithI thAya che. chellA traNa aticAra mAyAthI thAya che. gAthA-28 ahIM vRddhonu kahevuM che ke:- madhA tratAnA sakSepa avazya karavAnA hAvAthI dizAparimANuvratanA saMkSepannu' vidhAna khIjA badhA vratAnA sakSepanu. upalakSaNa che. arthAt mA dezAvagAsika vratamAM dazAparimANunI jema badhA vratAnA sakSepa karavAnuM sUcana karyuM che. prazna:- khaSA tratAnA sakSepa karavA joie te te te vratanA saMkSepanuM juduM' juduM' vrata kema na kahyu' ? uttara:- te te vratanA saMkSepannu du' juduM vrata kahe te zAstramAM kahela tratAnI khAra saMkhyAnA virAdha thAya. ahIM keTalAka kahe che ke dizAparimANuvratanA ja saMkSepa dezAvagAsika che. arthAt dezAvagAsikamAM dizAparimANuvrataneA ja saMkSepa thAya. kAraNa ke dezAvagAsikanA aticArA dizApari mANu vratane anusaratA che. AnA javAba e che ke- jema dizAparimANu saMkSepanA upalakSaNuthI khAkInA vratAnA sa MkSepa Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29 1 zrAvakadhama --pacAzaka pazu dezAvagAsika kahevAya che, tema upalakSaNuthI te te vratanA saMkSepanA aticAro pazu te te vrata pramANe samajI levA joie. athavA prANAtipAta AdinA saMkSepa karavA rUpa dezAvagAsikamAM te te vratamAM jaNAvelA 'dha vagere ja aticArA ghaTe che. (arthAt judA aticAreA ghaTatA nathI ) dizAparimANunA sakSepamAM kSetra nAnu` hAvAthI zabdAnupAta vagere paNa aticArA thAya che. AthI tenA aticArA (mULa tathI) alaga jaNAvyA che. tratAnA badhA ja bhedemAM alaga alaga aticArA kahevA ja joie evA niyama nathI, kAraNa ke rAtribhAjana Adi vratabhedyamAM alaga aticArA jaNAvyA nathI. (28) trIjuM zikSAvrataH-- AhAradehasakAravaM bhavAvAraposaho yanaM / dese savve ya imaM carame sAmAiyaM NiyamA // 29 // : 91 : AhArapauSadha, zarIrasatkArapauSadha, brahmacarya pauSadha ane abhyApArapauSadha ema cAra prakAre trIjuM zikSAvrata che. AhArapauSadha Adi cArenA dezathI ane savathI ema e be bheda che. pahelA traNa pauSadhamAM sAmAyika hoya ke na paNa hAya, paNa ceAthA avyApAra pauSadhamAM niyamA sAmAyika hAya che. dharmanI puSTi kare te pauSadha. patithie avazya karavA lAyaka anuSThAnavizeSa pauSadha che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 92 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-29 AhArano tyAga te AhArapauSadha. tenA dezathI ane savathI ema be bheda cheamuka vigaIne ke badhI vigaIone tyAga, AyaMbila, ekAsaNuM, biyAsaNuM, tivihAra upavAsa vagere dezathI AhAra pauSadha che. divasa-rAta sudhI cAre prakAranA AhArane tyAga te sarvathI pauSadha che. snAna karavuM, tela cALavuM, meMdI vagere lagADavuM, caMdana AdinuM vilepana karavuM, mastakamAM pupa nAkhavAM, attara Adi sugaMdhI padArtho lagADavA, suMdara kiMmatI raMgIna vastra paheravAM, AbhUSaNe paheravAM vagere zarIrasatkAra che. zarIrasatkArano tyAga te zarIrasatkArapauSadha. tenA dezathI ane sarvathI ema be bheda che. koI amuka zarIrasatkArano tyAga te dezathI zarIrasatkAra pauSadha che. sarva prakAranA zarIrasatkArane tyAga te sarvathI zarIrasatkAra pauSadha che. mithunano tyAga te brahmacarya pauSadha. tenA dezathI ane sarvathI ema be bheda che. divase ke rAtre mithunane tyAga, athavA eka ke be vakhatathI vadhAre mathunano tyAga te dezathI brahmacarya pauSadha che. saMpUrNa aherAtra sudhI mithunane tyAga te sarvathI brahmacarya pauSadha che. pA5vyApArano tyAga te avyApArapauSadha. tenA dezathI ane sarvathI ema be bheda che. koI amuka (rasoI nahi karavI, vepAra nahi kare, kapaDAM nahi jovAM vagera rIte) pApavyApArano tyAga te dezathI avyApAra pauSadha che. sarva pApa vyApArane tyAga te sarvathI avyApAra pauSadha che. je dezathI avyApAra pauSadha kare te sAmAyika kare athavA na paNa kare. paNa je sarvathI avyApAra pauSadha kare te Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 93 : niyama sAmAyika kare, je na kare to tenA phaLathI vaMcita rahe. pauSadha jinamaMdiramAM, sAdhu pAse gharamAM ke pauSadhazAlAmAM kare. pauSadhamAM maNi, suvarNa, AdinA alaMkAra, phUlanI mALA, telamardana, vilepana, zastra vagerene tyAga kare joIe. pauSadha lIdhA pachI sUtra vagerene pATha kare, pustaka vAMce, athavA huM sAdhunA guNene dhAraNa karavA asamartha chuM, AthI maMdabhAgI chuM vagere zubha bhAvanA bhAvavA rUpa dharma dhyAna kare. AhAra, zarIrasatkAra ane brahmacarya e traNa pauSadhanI jema avyApAra pauSadha annatthaNAbhogeNuM vagere AgAre rAkhIne le to tenI sAthe sAmAyika levuM sArthaka che. kAraNa ke pauSadhanuM pratyAkhyAna (AgArasahita ane dvividha-vividha pratijJA rahita hovAthI) sthUla che. sAmAyikanuM pratyAkhyAna (AgAra rahita ane dvividha-trividha pratijJA sahita hevAthI) suma che. avyApAra pauSadhavALAe sAvaghavyApAra karavAnA hetA nathI. AthI te sAmAyika na le to tene lAbhathI vaMcita rahe che. hA, je sAmAyikanI jema dvividha-trividhe pauSadhane svIkAra karyo hoya to sAmAyikanuM phaLa pauSadhathI ja maLI jatuM hovAthI sAmAyika vizeSa phaLavALuM banatuM nathI. paNa je meM pauSadha ane sAmAyika ema be vatana Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 94 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-30 svIkAra karyo che e bhAva thAya te sAmAyika phaLavALuM che. 4 (29) pauSadhavatanA aticAro: appaDiduppaDilehiyapamajjasejjAi vajjaI ettha / saMmaM ca aNaNupAlaNamAhArAIsu savvesu / 30 // zrAvaka pauSadhamAM apratyupekSitadupratyupekSita-zayA saMstAraka, apramAjiMta-pramAjiMta-zasyAsaMstAraka, apratyupekSita -dupratyupekSita-uccAraprazravaNabhUmi, apramAjita-dupramajiMta-uccAraprazravaNabhUmi ane samyagU ananupAlana e pAMca aticArone tyAga kare che + 1 apratyupekSita-dupratyupekSita-zasyAsaMstArakaH apratyupekSita eTale AMkhothI nahi joyeluM. dupratyupekSita eTale bhaTakatA cittathI joyeluM, arthAt upaga vinA joyeluM. zavyAsaMstAraka eTale pauSadhamAM sUvA mATe upayogI DAnuM ghAsa kAmaLI. (garama) vastra vagere. athavA zamyA eTale zarIrapramANa saMthAro ke dharma sAdhanA karavAnuM makAna. saMstA2ka eTale aDhI hAtha pramANu saMthAro. zAsaMstArakanA upalakSaNathI pITha, pATalA vagere vastuo paNa samajI levI. 4 vartamAnamAM pauSadha ane sAmAyika baMne sAthe levAmAM Ave che. + dharma saMgraha vageremAM apratyupesya apramAjya saMstAraka, apratyupisya apramAryo AdAna, aprapekSya apramAryo tyAga, anAdara ane vismRti ema pAMca aticAre jaNAvyA che, ane te prasiddha che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-30 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 95 : Ane samudita artha A pramANe - AMkhothI nirIkSaNa karyA vinA ke barobara nirIkSaNa karyA vinA saMthAro pAthara, saMthArAmAM sUvuM, bIjI paNa pITha Adi koI vastu levI-mUkavI te apratyupekSita- dupratyupekSita-zayA saMsmAraka aticAra che. 2 apramAjita-duprabhAjita-zAsaMstAraka - apramAjita eTale rajoharaNa vagerethI nahi pUjeluM. dupramAjiMta eTale upaga vinA pUjeluM. zayyAsaMstArakane artha upara kahevAI gayo che. pUjyA vinA ke barobara pUjyA vinA saMthAro pAthare, saMthArA upara sUvuM, bIjI paNa koI vastu levI-mUkavI e apramAjiMta-dupramAjiMta-zavAsaMstAraka aticAra che. 3 apratyupekSita-dupratyupekSita-uccAraprazravaNabhUmi - uccAra eTale jhADe. prazravaNa eTale pezAba, jhADe javAnI ane pezAba karavAnI bhUmi te uccAraprazravaNabhUmi. joyA vinA ke barAbara joyA vinA jhADA-pezAbanI bhUmino upayoga kare te apra. aticAra che. 4 apramAjita-du pramAjita-ucAraprazravaNabhUmi - pUjyA vinA ke barobara pUjyA vinA jhADApizAbanI bhUmine upayoga kara. prazna - pauSadhavALA pAse jeharaNa (kacaravaLo) hoya ? uttara:- hoya. kAraNa ke Avazyaka cUrNikAra bhagavaMte Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 96 : 1 zrAvakadharma-pa'cAzaka gAthA 30 sAmAyikanI sAmAcArI jaNAvatAM kahyu' che ke- moharoLa pamajjai, jao sAhUNaM ubaggahiyaM raoharaNamatthi taM maggati, ati ittatta aMtenaMti= " rajoharaNathI pramAja na kare, sAdhu pAse aupahika rajoharaNu hAya te mAge, sAdhu pAse aupagRhika rohaNu na hAya teA vastranA cheDAthI pramArjana kare" ahIM vRddhoe kahelI sAmAcArI A pramANe cheH- pauSadhavALA zrAvaka paDilehaNu karyo vinA zayyA, sathArA ane pauSadhazAlAnA upayAga kare nahi, paDilehazu karyo vinA DAbhaghAsanuM, vastra ke zuddhavasra bhUmi upara pAthare nahiM, pezAbanI bhUmithI AvIne pharI saMthArAnuM paDilehaNa kare. anyathA aticAra lAge. e pramANe pITha Adi mATe paNa samajavuM. A cAre aticArA savathI pApavyApAranA tyAgamAM hAya che. 5 samyag ananupAlana:- AhAra pauSadha Aphri cAra pauSadhattu zAstrokta vidhi mujaba pAlana na karavuM. te A pramANeH- pauSadha lIdhA pachI asthira cittavALeA manIne AhAramAM dezathI ke sarvathI AhAranI abhilASA kare, pauSadhanA bIjA divase peAtAnA Adara karAve, zarIrasatkAramAM zarIre tela vagere cALe, dADhI, mastaka ane rU'vATAAnA vALane saudaya nI abhilASAthI vyavasthita rAkhe, dAha thatAM zarIre pANI nAkhe, brahmacaya mAM A leAka ane paraleAkanA bhAgeAnI mAgaNI kare, zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane spaza Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-31 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 7 : e pAMca viSayonI abhilASA rAkhe, brahmacarya pauSadha kyAre pUrNa thaze evI AturatA rAkhe, brahmacarya vaDe ame bhogothI vaMcita karAyA e pramANe vicAre. avyApAra pauSadhamAM sAvadya kAryo kare, meM amuka anuSThAna karyuM ke nahi e pramANe bhUlI jAya. A pramANe pAMca aticArothI vizuddha pauSadhanuM pAlana karavuM joIe. (30) zuM zikSAvataH- kaof yudvA vALA telaguta .. dANaM jaINamuciyaM, gihINa sikkhAvayaM bhaNiyaM // 31 // sAdhuone zuddha ane kalpanIya annAdi deza-kAlayukta ucita dAna karavuM e zrAvakanuM zikSAbata che. annAdi zabdamAM rahelA AdizabdathI pANuM, vastra, auSadha vagere samajavuM. AnAthI suvarNa vagerenA dAnane niSedha karyo che.. - zuddha eTale nyAyathI meLavela. brAhmaNa, kSatriya, vaizya ane zUdrone pitApitAnI jAtine ucita zuddha vyavasAya nyAya che. AnAthI anyAyathI meLavela annAdinA dAnane niSedha karyo che. kalpanIya eTale ugama Adi doSathI rahita. AnAthI (kAraNa vinA) akalpanIya dAnane niSedha karyo che. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 8 : 1 zrAvakadhama--pacAzaka gAthA 31 dezakAlayukta eTale prasa geAcita, kAraNa ke kALe ApeluM dAna mahAna upakAra karanAruM ane che. kahyu' che ke- kAle dinnassa paheNayassa, aggho na tIrae kAuM / tasseva athakapaNAmiassa gitayA natthi // 1 // tr kAle ApelA miSTAnnanI kiMmata thai zakatI nathI. te ja miSTAnna anavasare (dharAI gayA pachI ke bhikSA pUrI thaI gayA pachI) kAI na le." A vratanu' atithisavibhAga nAma che, bheAjanakALe AAjana mATe ghara AMgaNe Ave te atithi, zrAvakanA atithi sAdhu ja che. kAraNa ke temaNe tithi, pava vagere laukika saghaLA vyavahAronA tyAga karyAM che. kahyuM che ke-- tithipavetsavAH sarve tyaktA yena mahAtmanA / atithiM taM vijAnIyAccheSamabhyAgataM viduH ||1|| (laukika) tithio, paryAM ane utsavA je mahAtmAe cheDI dIdhA che te atithi jANavA. mAkInA abhyAgata jANavA. 66 sa'vibhAga zabdamAM sa, va ane bhAga ema traNa zabda che. sa' eTale sa`gata, arthAt nirdoSa, vi eTaleviziSTa rIte, arthAt pazcAtkama Adi DhASo na lAge te rIte, bhAga eTale peAtAnI vastunA aMza. pazcAtkama Adi DhASA na lAge te rIte peAtAnI nirdoSa vastunA aMza ApavA te sa`vibhAga, atithinA savibhAga karavA te atithisa vibhAga, ma Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-31 1 zrAvakadhama-paMcAzaka : 9 : ahIM vRddhoe kahelI sAmAcArI A pramANe che - zrAvake pauSadhanA pAraNe avazya sAdhuone dAna daIne pAraNuM karavuM joIe. te sivAya (pauSadhanA pAraNu sivAya) niyama nathI. arthAta pauSadhanA pAraNA sivAya sAdhuone vaherAvIne pratyAkhyAna pAre ke pratyAkhyAna pAryA pachI vahorAve. AthI pauSadhanA pAraNe sAdhuone dAna ApIne ja pAraNu karavuM joIe. teno vidhi e che ke je te deza-kALa hoya to pitAnA zarIrane suMdara vastra, alaMkAra AdithI vibhUSita banAvIne sAdhunA upAzraye jaIne bhikSA levA mATe padhAra" ema nimaMtraNa kare. A vakhate sAdhu mATe e vidhi che ke eka sAdhu paDalAnuM paDilehaNa kare, eka sAdhu muhapattinuM paDilehaNa kare, eka sAdhu pAtrAnuM paDilehaNa kare. jethI jaladI jaI zakAya. je jaladI na jAya te zrAvakane khAvAmAM moDuM thavAthI aMtarAya thAya. athavA sAdhuo pachI Avaze ema vicArIne vahorAvavA koI vastu rAkhe te sthApanA deSa lAge. zrAvaka pahelI pirisImAM AmaMtraNa kare te je navakArazInA pratyAkhyAnavALo koI sAdhu vAparanAra hoya te vaheravA jAya, je kaI vAparanAra na hoya to na jAya-gRha- * sthane nA pADe. paNa je zrAvaka ghaNe Agraha kare te vaheravA jAya ane rAkhI mUke. pachI mAtrA pahilehaNa karavAnI pirisI vakhate je pratyAkhyAna pAre tene Ape, athavA bIjA keI sAdhune pAraNuM hoya to tene Ape. vaheravA javAno vidhi e che ke zrAvaka sAthe be sAdhuo jAya. (ekalA javAmAM aneka dene saMbhava hovAthI Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 100 : 1 zrAvakadhama --pacAzaka bahAra javuM hAya tyAre e sAdhuone sAthe ja javAnA AcAra che.) rastAmAM sAdhu AgaLa cAle ane zrAvaka pAchaLa cAle. sAdhuone ghare lai jaine zrAvaka esavA mATe sAdhuAne Asananu' nimaMtraNa kare. sAdhue ese teA sAru, na ese te paNa vinati karavAthI vinayaneA lAbha thAya che. pachI AhAra-pANI jAte ja vaheArAve. athavA AhAranuM vAsaNa peAte pakaDI rAkhe ane bIjA vaheArAve, athavA jayAM sudhI sAdhuo vahAre tyAM sudhI besI rahe. sAdhue pazcAhama Adi dASA na lAge eTalA mATe vAsaNamAM thADu' AkI raheterIte vaheAre. vaheArAkhyA pachI sAdhuone vadana kare. pachI gheADAka pagalAM sudhI vaLAvavA temanI pAchaLa jAya. pachI pAte bhAjana kare. sAdhuene je na vaheArAkhyu. hAya te vastu zrAvake nahi vAparavI joIe. jo gAmaDA vageremAM sAdhue na heAya teA bhAjana vakhate dizA taraph avaleAkana kare-bAraNA AgaLa UbhA rahIne sAdhuone AvavAnA rastA tarapha jue ane vizuddhabhAvathI vicAre ke jo sAdhuo hata tA mArA uddhAra thAta. (31) atithisa vibhAga vratanA atiyArA: " saccittaNikkhivaNayaM vajjai saccittapihaNayaM ceva / kAlAikamaparavavaesaM macchariyayaM cetra // 32 // * upa. mA. gA. 238-239. gAthA-32 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-32 1 zrAvakadharma --pacAzaka + 101 : zrAvaka atithisa'vibhAga vratamAM sacittanikSepa, sacittapidhAna, kAlAtikrama, parabyapadeza ane mAtsaya e pAMca aticArAnA tyAga kare che. (1) sacittanikSepaH- ( nahi ApavAnI buddhithI ) sAdhune ApavA lAyaka vastu sacitta pRthvI, pANI Adi upara mUkI devI. (2) sacitta ipadmAna:- (nahi ApavAnI buddhithI ) sAdhune ApavA lAyaka vastune phaLa AdithI DhAMkI devI. (3) kAlAtikramaH- nahi vaheArAvavAnI IcchAthI bhikSAnA samaya vItI gayA pachI ke bhikSAsamaya thayA pahelAM nima...traNa karavu.. (4) parabhyapadezaH- nahi ApavAnI buddhithI peAtAnI hovA chatAM A vastu bIjAnI che ema sAdhu samakSa bIjAne kahevu (5) mAtsaya :- mAtsaya eTale sahana na karavuM. sAdhu kAI vastu mAge te gussA karavA athavA pelA 2'ke sAdhunI mAMgaNIthI ApyuM te zuM huM tenAthI UtaratA chu? ema IrSyAthI sAdhune vaheArAvavuM. (32) aticArA pazu tyAga karavA lAyaka hAvAthI aticArAnI dareka gAthAmAM vratanI jema aticArAnuM ( dvividhatrividha vagere rUpe) pratyAkhyAna karavAnuM' na kahetAM aticArAne mAtra cheDavAnuM' kema kahyu ? e praznanuM samAdhAnaH Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 102 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-33 etthaM puNa aiyArA, No parisuddhesu hoti savvesu / akhaMDaviraibhAvA, vajjai savvattha to bhaNiyaM // 33 // dezaviratinA akhaMDa pariNAmathI vrata nirmala hovAthI batemAM aticAre thatA nathI. AthI aticAranA varNanamAM badhe "tyAga kare che" ema kahyuM che. arthAt jyAre te svIkAre che tyAre dezavirati pariNAmanA pratibaMdhaka karmone udaya na hovAthI dezaviratinA tAtvika pariNAma hoya che. AthI te jIva svecchAthI ja aticAromAM pravRtti karatA nathI. e jaNAvavA ahIM "aticArono tyAga kare che." ema kahyuM che. ukta kAraNathI aticArone saMbhava ja na hevAthI prANavadha AdinI jema temanuM pratyAkhyAna karavAnI jarUra hotI nathI. AthI ahI aticAronI dareka gAthAmAM "zrAvaka aticAronuM pratyAkhyAna kare che." ema na kahetAM zrAvaka aticArane tyAga kare che." ema kahyuM che. [prazna - je aticArone saMbhava ja na hoya te tenuM zAstra mAM prAyazcitta kema jaNAvyuM che? uttara:- dezaviratino svIkAra kare che tyAre dezaviratinA pariNAma akhaMDita hoya che. paNa pAchaLathI saMga AdinA kAraNe koI jIvanA pariNAma khaMDita banI jAya, ane ethI aticAra lAge. ahIM aticArone saMbhava nathI ema je kahyuM che te dezaviratinA svIkAra Adi samaye vidyamAna akhaMDita pariNAmanI apekSAe kahyuM che. J (33) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-34 1 zrAvakadharma-pacAzaka samyakRtva ane vrata sa'kha'dhI vizeSa mAhitI AgamamAMthI jANI levAnI sUcanAH---- suttAdupAyarakkhaNagahaNapayattavisayA suNeyavvA / kuMbhAracaka mAmagadaMDAharaNeNa dhIrehiM // 34 // buddhimAna zrAvake samyaktva ane vrata sa`khaMdhI upAya, rakSaNa, grahaNu, prayatna ane viSaya e pAMca khAkhatA kuMbhAranA cakrane pheravanAra daMDanA udAharaNathI AgamamAMthI jANI levI. (1) upAyaH- upAya eTale samyaktva ane tratAnI prAptinAM kAraNeA. te A pramANeH-- anbhuTThANe viNae, parakkame sAhusevaNAra ya samma saNalaMbho, virayA viraI viIe || 5 A. ni. 848 // " sAdhue padhAre tyAre UbhA thavuM, temanA vinaya karavA, parAkrama karavA, ( parAkrama eTale kaSAyajaya, athavA sAdhu pAse javuM, athavA sAdhusevAmAM utsAha rAkhavA-puruSAya karavA.) sAdhunI sevA karavI vagerethI samyagdana, dezavirati ke saviratinA lAbha thAya che." athavA jAtismaraNAki, tItharanAM vacanA ke bIjAnAM vacanA samyaktvAdinA upAyA che. kahyu' che ke- sada saMmucApa vAnaneLa nnatti yA sauthA=(AcA. bru.1 a.1 u.1-4) "jAtismaraNa ke avadhi Adi jJAnathI, tItha''kara ke sarvajJanAM vacanAthI, athavA bIjA paNu viziSTa jJAnIonA mukhathI sAMbhaLIne sa kRtvAdi guNeA pragaTa thAya che, " Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 104 : 1 zrAvakadhama pacAzaka athavA anaMtAnubaMdhI ane apratyAkhyAnI kAyAnA kSaceApazama samyaktva ane dezaviratinu" kAraNu che, (2) rakSaNaH- rakSaNu eTale svIkArela samyaktva ane aNutratAnA rakSaNanA Ayatanasevana vagere upAyA. kahyu` che keaayynnsevnnaa ninnimittapara gharapavesaparihAro | -- kiDDApariharaNaM taha, vikkiyavayaNassa parihAro / / :: 'AyatananuM sevana karavuM, kAraNa vinA bIjAnA gharamAM praveza na karavA, jemAM ajJAna mANasAne vinAda thAya tevI jugAra Adi krIDAnA tyAga karavA, vikArI vacanAnA tyAga karavA vagere samyaktvAdinA rakSaNanA upAya che." ahIM upAya ane rakSaNa ema be bheda jaNAvyA che. paNa keTalAkeA upAyathI rakSaNa evA atha karIne upAyarakSaNa rUpa eka ja bheda kahe che. gAthA-34 (3) grahaNu:-grahaNu eTale trividha-trividha ityAdi rIte saMkhyaktva ane vratAnA svIkAra karavA. kahyu` che ke mitttattamina timira tividena nAyaZ" mithyAtvano tyAga trividha-trividhe (-mana, vacana ane kAyAthI na karavuM, na karAvavu ane karanAranI anumAdanA na karavI) jANavA." mAra tratAnA svIkAra dvividha-trividha ItyAdi aneka bhAMgAthI thaI zake che. tenA ATha bhAMgA A rIte che. ', duvihativiNa paDhamo, duvihaM duviheNa bIao ho / duvihaM egaviNaM, egavihaM ceva tiviheNaM / 1558 / ', * 10 2, 50 37-38 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-34 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 105 :: egavihaM duviheNaM, egegaviheNa chaTThao hoi / uttaraguNasattamao, avirao ceva aTThamao // 1559 // che A. ni. che dvividha-trividha, dvividha-dvividha, dvividha-ekavidha, ekavidha-trividha, ekavidha-dvividha, ekavidha-ekavidha e cha bhAMgA che. traNa guNavrata ane cAra zikSAtrata rUpa uttaraguNAne svIkAra sAtamo bhAga che. eka paNa vratane svIkAra na karo e AThame bhAMge che." (4) prayatna:- prayatna eTale samyaktyAdine svIkAra karyA pachI tene yAda rAkhavA vagerene udyama kare, tathA jenuM pratyAkhyAna na karyuM hoya tene paNa yathAzakti tyAga karavAmAM udyama rAkhavo. jemake - "AjathI mAre anyadarza nIo, temanA deva ane temaNe rAkhelA zrI jinabiMbane vaMdana karavuM ke namaskAra kara ka9pe nahi, temanA bolAvyA sivAya temanI sAthe eka vAra ke vAraMvAra balavuM kalpa nahi, temane azana, pAna, khAdima, svAdima e cAra prakArane AhAra ekavAra ke vAraMvAra Apa kape nahi." * A samyaktvamAM yatanA che. pahelA aNuvratamAM yatanA A pramANe che. parisuddhajalaggahaNaM, dAruyadhanAiyANa taha ceva / gahiyANa vi paribhogo, vihIi tasarakkhaNahAe // 1 // pANI gALIne pIvuM, lAkaDAM, dhAnya vagere vastuo levI hoya tyAre temAM na hoya tevI jeIne zuddha Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 106 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-35 lIdhI hovA chatAM tene upayoga karatI vakhate trasa jIvonI rakSA mATe pharI jaIne vAparavI. A rIte anyatramAM paNa yatanA samajI levI. (5) viSaya:- viSaya eTale vratanuM svarUpa vagere. jemake jIvAdi tattvonI zraddhA samyaktva che. AthI jIvAdita samyaktvane viSaya che. niraparAdhI trasa jIvenI saMkalpita hiMsAne tyAga paheluM aNuvrata che. AthI pahelA vratane viSaya saMkalpita niraparAdhI trasajI vagere che. | kuMbhAra cakranA daMDanI ghaTanA- jema kuMbhAracakranA koI eka bhAgamAM daMDathI preraNA karavAthI- calAvavAthI tenA badhA bhAgo bhame che, arthAta AkhuM cakra phare che, tema ahIM samyakatva ane aNuvratanA aticAra rUpa eka bhAganuM nirUpaNa karavAthI tenA (vatanA) upAya vagere bhAgonuM paNa sUcana thaI ja gayuM che. ahIM saMkSepamAM kahevAnuM hovAthI upAya vagerenuM varNana karyuM nathI. AthI temanuM svarUpa AgamamAMthI jANI levuM. athavA jema cakranuM bhramaNa daMDathI thAya che tema upAya vagerenuM vistRta jJAna AgamathI thAya che. mATe upAya vagere AgamamAMthI jANuM levAM. (34) samyaktyAdinA svIkAra pachI tenA pariNAmonI sthiratA mATe upadezaghnnaaduvri payattA, hoi asanto vi virahapariNAmo / akusalakammodayaa , paDai avaNNAi liMgAmaha // 35 // Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-36-37-38 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 107 : tamhA NicasattIe, bahumANeNaM ca ahigayaguNammi / paDivakkhadugaMchAe, pariNaiAloyaNeNaM ca // 36 / / titthaMkarabhattIe, susAhujaNapajjuvAsaNAe ya / / uttaraguNasaddhAe, ya ettha sayA hoi jaiyavvaM // 37 // evamasaMto vi imo, jAyai jAo vi Na paDai kayAI / tA etthaM buddhimayA, apamAo hoi kAyayo // 38 // navamI gAthAmAM jaNAvela vidhithI samyakatvapUrvaka vratane svIkAra karatI vakhate samyaktvanA ane viratinA pariNAmo na thayA hoya te paNa svIkAra karyA pachI 36-37 mI gAthAmAM kahevAze te pramANe prayatna karavAthI pariNAma thAya che. kAraNa ke pariNAmone rokanArA karmo sepakrama che. viziSTa prayatna e karmono upakrama (kSayopazama) karavAnA svabhAvavALe che. vrato grahaNa karatI vakhate pariNAme thayA hoya to paNa te prayatna na karavAmAM Ave te azubhakarmanA udayathI samyaktvanA ane viratinA pariNAmo nAza pAme che. prazna - vratanA pariNAmo nAza pAmyA che. e zI rIte jANI zakAya? uttara-avajJA Adi cihanAthI jANI zakAya che. vrate, vratano upadeza ApanArA ane vatIonI prazaMsA na karavI, avajJA karavI, vratarakSaNanA upAye na karavA vagerethI vratonA pariNAme nAza pAmyA che ema jANI zakAya che. praznaH- zuM kaI viratinA pariNAmo vinA paNa vrato le? Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 108 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-36-37-38 - - uttara- hA. bIjAne Agraha vagere kAraNethI viratinA pariNAme thayA vinA paNa vrata lenArA hoya. anaMtIvAra dravyathI sAdhupaNuM ane zrAvakapaNuM lIdhuM ema zAstramAM saMbhaLAya ja che. (35) prayatnathI viratinA pariNAmo thatA hovAthI ane prayatna vinA viratinA pariNAmo nAza pAmatA hovAthI sadA nIce mujaba prayatna karavo joIe. (1) lIdhelAM vratanuM sadA smaraNa karavuM joIe. (2) lIdhelAM vrato upara bahumAna rAkhavuM joIe. (3) vratanA pratipakSa mithyAtva, prANivadha Adi upara jugusAbhAva rAkho joIe. (4) samyaktvAdi guNenA ane tenA pratipakSa mithyAtyAdi doSonA pariNAmanI vicAraNA karavI joIe. arthAta samyaktva Adi guNothI thatA lAbhanI ane mithyAtvAdi deSothI thatA nukazAnanI vicAraNA karavI joIe. (5) tIrtha - karanI bhakti karavI joIe. (6) susAdhuonI sevA karavI joIe. (7) je guNono svIkAra karyo hoya tenAthI adhika guNanI IrachA rAkhavI joIe. jemake- samyaktvano svIkAra karyo hoya te dezaviratinI IcchA rAkhavI joIe. dezaviratine svIkAra karyo hoya to sarvaviratinI IcchA rAkhavI joIe. (36-37) A rIte prayatna karavAthI nahi thayelA paNa samyaktvanA ane vratanA pariNAmo thAya che, ane thayelA pariNAme Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyA-39-40-41 1 zrAvakadhama --pacAzaka : 109 : kyAre paNa jatA nathI. AthI buddhimAna puruSe lIdhelA vratAnuM sadA macchu karavA vageremAM udyama karavA joIe.(38) vratAnA kALa-- ettha u sAvayadhamme, pAyamaNuvvayaguNantrayAI ca / AvakahiyAi sivakhAvayAi puNa ittarAI ti ||39|| A zrAvakadharmAMmAM pAMca aNuvratA ane traNa guNavratA prAya: jIganaparyaMta hAya che, zikSAtratA thADA samaya sudhI hAya che. * ahI' prAyaH kahyu hAvAthI pAMca aNuvratA ane traNa zudratA cAturmAsa vagere thADA kALa sudhI pazu hAya che. zikSAvratAmAM sAmAyika ane dezAvagAsika pratikrina karavAnA hAya che, ane tenu pratyAkhyAna pharI pharI karAya che, pauSadha ane atithisa vibhAga niyata divase karavAnA haiAya che, (39) ahIM salekhanAnu` varNana nahi karavAnuM kAraNaH-- saMlehaNA ya aMte, Na NiogA jeNa pavvayai koi / tamhANo iha bhaNiyA, vihisesa mimassa vocchAmi // 40 // zrAvakane jIvananA aMte salekhanA hAya ja evA niyama nathI, kAraNa ke kAI zrAvaka dIkSA le. AthI ahIM sa lekhanAnu vana karyu" nathI. zrAvakanA bAkInA vidhi (41mI gAthAthI) kahIza. (40) zrAvaka katyAM rahe tenuM vidhAnaH-- nivasejja tattha saddho, sAhUNaM jattha hoi saMpAo / cesyaharAi jammiya, tayaSNasAhammiyA caiva // 41 // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 110 = 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-41 jyAM sAdhuonuM Agamana thatuM hoya, jyAM jinamaMdire haya, jyAM sAdhamike hoya tyAM zrAvaka vase che prazna - AvA sthAnamAM rahevAthI zuM lAbha thAya ? uttara - guNonI vRddhi thAya. sAdhuonA Agamana AdinI mahattA batAvavA kahyuM che ke sAhUNa vaMdaNeNaM, nAsati pAvaM asaMkiyA bhAvA / phAsuyadANe nijjara, uvaggaho nANamAINaM / 340 // micchadaMsaNamahaNaM, sammaiMsaNavisuddhiheuM ca / ciivaMdaNAi vihiNA, pannattaM vIyarAgehiM / / 341 / / sAhammiyathirakaraNe, vacchallaM sAsaNassa sAro tti / mayahAthattAvyo, tahAM gAya dhawAzorU4rA zrA.ma. "sAdhuone vaMdana karavAthI guNa bahumAna dvArA pApa nAza pAme che, temanI pAse dharmazravaNa karavAthI jIvAditamAM zaMkA rahetI nathI. temane nirdoSa dAna karavAthI nija2A thAya che. kAraNa ke dAnathI sAdhuonA jJAnAdinuM pioSaNa thAya che. [340] vidhipUrvaka karelA cityavaMdana, jinapUjana AdithI mithyAtvane nAza thAya che, ane samyaktvanI vizuddhi thAya che, ema arihartAe kahyuM che. 31 sAdhamika sAthe rahevAthI sAdharmika sthira kare, sAdharmika vAtsalya kare, sAdharmika vAtsalya zAsanane sAra che, prazaMsA Adi * upa0 mA0 gA0 236 WWW.jainelibrary.org Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-42 thI 45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 111 : dvArA samyagdarzanAdi mokSamArgamAM sahAya karavAthI sAdharmika jinadharmathI bhraSTa bane nahi. [342) (41) zrAvakanI dinacaryA- 'NavakAreNa viboho, aNusaraNaM sAvao vayAI me / vo *virUghaMkhamo, "vAvavA ja vigiSya karAA 'taha ceIharagamaNaM, "sakAro 'vaMdaNaM "gurusagAse / varAvavALa degsava, 1 kapuchAviyafNaMAkarUNA 1 aviruddho vavahAro, kAle taha 14bhoyaNaM ca saMvaraNaM / 14jaivissAmaNamucio, 20jogo nvkaarciNtnnaaiio| 21gihigamaNaM 22vihisuvarNa, 23saraNaM gurudevayAINaM / .45 // (1) navakAra gaNatAM UThavuM. navakAra gaNavAthI paMcaparameSThI pratye bahumAna thAya che ane parama maMgala thAya che. ahIM keTalAka sAmAnyathI navakAra gaNavAnuM kahe che, arthAt manamAM ke belIne ema game te rIte navakAra gaNavAnuM kahe che. jyAre keTalAka manamAM navakAra gaNavAnuM kahe che. kahyuM che ke. navakAraciMtaNaM mANasammi sejjAgaraNa kAyavvaM / suttAviNayapavittI, nivAriyA hoi evaM tu // 1 // zayAmAM rahyAM rahyAM manamAM navakAra gaNavA. tema karavAthI sUtro ( -namaskAramaMtrane) avinaya dUra thAya che. arthAt zayyAmAM rahyAM rahyAM bolIne navakAra gaNavAthI namaskAramaMtrane avinaya thAya che, mATe. manamAM navakAra gaNavA. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 112 : 1 zrAvakadhama-paMcAzaka gAthA-45 - (2) tyAra pachI huM zrAvaka chuM, mAre aNuvrata vagere niyama che vagere vicAravuM. AnAthI dravya, kSetra, kAla ane bhAvathI upayoga karavAnuM sUcana karyuM che. te A rIteHdravyathI - huM zrAvaka chuM, mAruM amuka kuLa che, huM amukane ziSya chuM vagere vicAravuM. kSetrathIH- amuka gAmamAM amuka gharamAM amuka sthaLe huM ema vicAravuM. kAlathI - atyAre prabhAta che vagere vicAravuM. bhAvathIH- pezAba vagerenI bAdhA che ke nahi te vicAravuM. (3) tyAra pachI ( ka) pezAba vagerenI hAjata TALavI. pezAba vagerenI hAjata dUra thatAM zarIra svastha bane che. AthI cityavaMdanAdi anuSThAnamAM samAdhi rahe che, ane ethI caityavaMdanAdi anuSThAno bhAva anuSThAna bane che. (4) tyAra pachI vidhipUrvaka pUjA karIne cityavaMdana karavuM. (5) tyAra pachI vidhipUrvaka pratyAkhyAna karavuM. cityavaMdana, pUjA ane pratyAkhyAnane vidhi anukrame trIjA, cothA ane pAMcamA paMcAzakamAM jaNAvavAmAM Avaze. (42) (6) vidhipUrvaka jinamaMdire javuM, ane vidhipUrvaka temAM praveza kare. temAM jinamaMdira javAno vidhi A pramANe che - savvAe iDDhIe, savvAe dittIe, savvAe juttIe, [*savya. " jawi] vasamu pavi (aupapAtika sUtra 31 ) tyafa: =sava mudrita paMcAzaka TIkAnI pratamAM A pATha nathI, paNa aupa* pAtika sUtra vagere graMthAmAM hovAthI ahIM kAuMsamAM tene ullekha karyo che. mudrita aupapAtika graMthamAM "sagAi hirapara pATha nathI. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 113 : prakAranI AmaraNAdi Rddhi, sarva prakAranI zarIranI zobhA (kAMti), eka bIjA padArthone paraspara ucita saMyoga karavA rUpa yukti, (sarva prakAranuM sinya,) sarva parivArAdi samudAya ItyAdi ADaMbarathI jinamaMdire javuM joIe. A rIte ThAThamATha sAthe jinamaMdire javAthI zAsanaprabhAvanA thAya che. - jinamaMdiramAM praveza karavAno vidhi A pramANe che - sacittANaM davyANaM visaraNAe, acittANaM davyANaM aviusara. NAe, egasADieNaM uttarAsaMgeNaM, cakkhuphAse aMjalipaggaheNaM, maur guttamA (pa0 sU. 32) "1 (zarIranI zobhA Adi mATe rAkhelAM puSpa vagere) sacitta dravyano tyAga kara, 2. (zarIranI zobhA Adi mATe paherelAM suvarNakAra vagere) acittadravyono tyAga na kare, 3. pahoLA eka vastranuM uttarAsaMga kare, 4. jinamUrtinAM darzana thatAM ja be hAtha joDI lalATe lagADIne aMjalI karavI, 5. cittanI ekAgratA rAkhavI, arthAt jinadarzanamAM ja citta rAkhavuM." A vidhithI jinamaMdiramAM praveza kare. (7) jinamaMdiramAM puSpAdithI jinapUjA rUpa satkAra kare, (8) pachI cityavaMdana (ke devavaMdana) kare (9) pachI gurumahArAja pAse(vaMdana karIne) pratyAkhyAna kara. (10) pachI guru mahArAja pAse ja AgamatuM zravaNa kare, gurumahArAja pAse ja Agama sAMbhaLavAthI samyaga bedha thAya che. samyaga badhathI dhArmika kriyAo paNa samyagU bane che. samyam bodha vinA dhArmika kriyAo sabhya banatI nathI. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 114 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 (11) pachI zarIra ane saMyama nirvAha aMge sAdhuone pUchavuM. (zarIra ane saMyamanirvAha barobara thAya che ema jANavA chatAM-dekhavA chatAM pUchavuM joIe. kAraNa ke) pUchavAthI vinaya jaLavAya che. (12) pUchaLyA pachI bimArI AdinA kAraNe auSadha Adi je vastunI jarUra hoya te vastu ApavI, athavA bIjAne bhalAmaNa karIne tenI vyavasthA karavI. je pUchaLyA pachI jarUrIyAta pramANe auSadhAdi ApavAmAM na Ave ke tenI vyavasthA na karavAmAM Ave te karelI pRcchA bahu sArthaka na bane. (13) tyAra pachI aviruddha vyavahAra kare, arthAt paMdara karmAdAna (tathA anIti Adi)ne tyAga karIne jemAM bahu ja a5 pApa lAge te rIte dhana meLavavAno prayatna kare. anyathA dharmamAM bAdhA thAya ane zAsananI apabrAjanA thAya. (14) tyAra pachI zAstramAM kahela vidhithI samayasara bhojana karavuM. je samaye bhojana karavAthI zarIranuM Arogya jaLavAya te bhejanane samaya jANu. athavA pratyAkhyAna pUrNa thAya te bhajanane samaya jANu. akAle bhajana karavAthI dharmamAM bAdhA thAya ane zarIrane nukazAna thAya. bhajana vidhi A pramANe che- jiNapUyociyadANaM, pariyarasaMbhAlaNA uciyakicha / ThANuvaveso ya tahA, paJcakkhANassa saMbharaNaM // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gaH 115 : jinapUjA, ucitadAna, parivAranI saMbhALa, tathA bhojana samaye karavA yogya anya kAryo karIne, bhejanane yogya sthAne besIne, karelA pratyAkhyAnane yAda karavA pUrvaka bhojana karavuM. AnAthI bIjI rIte bhojana karavAthI pApa ja thAya. (15) bhojana karyA pachI "gaMThisahiaM" Adi pratyApAna levuM. pramAdane tyAga karavAnI bhAvanAvALAe eka kSaNa paNa pratyAkhyAna vinA rahevuM egya nathI. (16) pachI jinamaMdiramAM AgamanuM zravaNa karavuM. prAcaH jinamaMdiramAM AgamanuM vyAkhyAna thatuM hovAthI ahIM jinamaMdirano ullekha karyo che. jinamaMdiranA upalakSaNathI bIje paNuM jayAM vyAkhyAna thatuM hoya te sthAna samajavuM. kahyuM che ke - ratha puna ni hAravuM, puffta samosApa che. pUriti samosaraNaM, annAlai Nissaceiesupi / iharA logfpaddha, sAmaMjase rA (ba. ka. 1805-7) " jyAM anizrAkRta citya hoya tyAM AcArya sabhAsamakSa dharmakathA kare. nizrAkRta cityamAM asaMvijhe (zithilAcArI sAdhuo) na hoya te nizrAkRta cityamAM paNa vyAkhyAna kare. je nizrAkRta cityamAM vyAkhyAna na kare te "aho A loko IrSALu che, jethI A bIjAnuM citya che ema mAnIne ahIM gyAkhyAna karatA nathI." ema lokApavAda thAya. tathA zrAva * ahIM prathama ba0 ka.nI 1805mI gAthAne uttarArdha che. pachI 1807 naMbaranI gAthA che. zrA, ku. gA 151-154. ? amuka garachanuM ja je maMdira hoya te nizrAkRta ane te sivAyanuM (sarva sAdhAraNa) maMdira anizrAkRta che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 116 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 kene atizaya Agraha hovA chatAM tyAM vyAkhyAna na kare te zrAvakonI zraddhAne bhaMga thAya." ahIM jinamaMdire jaIne Agama sAMbhaLavAnuM kahyuM hovAthI sAdhuo jinamaMdiramAM ja rahe evo nirNaya kare nahi. kAraNa ke vyavahAra bhASya (navamA uddezA)mAM A pramANe ullekha che - jai vi na AhAkamma, bhattikayaM tahavi vajjayaMtehiM / bhattI khalu hoi kayA, iharA AsAyaNA paramA // 70 / / dubhigaMdha parissAvI, taNurappesa hANiyA / duhA vAyuvaho ceva, teNa ThaMti na ceie // 72 / / tiNi vA kaDhaI, jAva, thuio tisiloiA / tAva tattha aNunnAyaM, kAraNeNa pareNa vi // 73 // "je ke jinamaMdira AdhAkarmI nathI (-sAdhuo mATe banAveluM nathI), jinanI bhakti karavA banAveluM che, te paNa temAM na rahevAthI jinanI bhakti karI gaNAya che, ane temAM rahevAthI jinanI moTI AzAtanA thAya che. (70) nAna karavA chatAM A zarIramAMthI durgadhI pasIne nIkaLyA kare che, zvAsozvAsa ane apAnavAyu ema be rIte vAyune saMcAra thayA kare che, AthI sAdhuo jinamaMdiramAM rahetA nathI. (72) sAdhuone mukhyatayA devavaMdanamAM zratastava ( pukrakharavaradIvaDha) pachI traNa kalAka pramANa traNa stutio kahevAya tyAM sudhI jinamaMdiramAM rahevAnI anujJA che. kAraNa hoya Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 117 : te tethI vadhAre samaya sudhI paNa rahevAnI anujJA che.4 (73)" (17) pachI sAMje jinapUjA karavI. . (18) pachI jinamUrti samakSa cityavaMdana Adi karavuM. AdizabdathI te samaye jinamaMdira saMbaMdhI je kArya karavAnI jarUra hoya te kArya karavAnuM sUcana karyuM che. athavA ghar padane artha A pramANe che - sAdhuonA nivAse jaIne sAdhusaMbaMdhI vaMdana vagere kArya karavuM. tathA bhUmikA pramANe che Avazyaka rUpa pratikramaNa karavuM. prazna:-zrAvakane Avazyaka (-pratikramaNa) karavuM yogya nathI. kAraNa ke AgamamAM zrAvakane vratAdi karavAnuM kahyuM che, paNa pratikramaNa karavAnuM kahyuM nathI. upAsakadazAMga vagere mULa AgamamAM zrAvakane pratikramaNa karavA saMbaMdhI upadeza nathI. zrAvake pratikramaNa karavuM joIe evuM sUcita thAya tevuM kaI vacana paNa nathI. upAsakadazAMga vagerenA sAra rUpa zrAvakaprajJapti AdimAM paNa zrAvakane pratikramaNa karavA saMbaMdhI upadeza vagere kaMI ja nathI. ahIM paNa zrAvakanI dinacaryA jaNAvatAM AcArya zrI haribhadrasUri mahArAje (42 mI gAthAmAM jiyaMgamoH zrAvake cityavaMdana karavuM eTaluM ja kahyuM che. tathA samaNeNa sAvaeNa ya, avassa kAyavvaM havai jmhaa| aMto ahonisissa ya, tamhA AvassayaM nAma / * zrAddhadi. 146 thI 150 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 118 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 "sAdhue ane zrAvake divasanA ane rAtrinA aMte avazya karavuM joIe mATe tenuM Avazyaka nAma che." A pramANe anugadvAranI gAthAmAM zrAvakane pratikramaNa karavAnuM vidhAna karyuM che ema kahevuM te paNa barAbara nathI. kAraNa ke tyAM Avazyaka zabdane artha che Avazyaka rUpa pratikramaNa nahi, hitu cityavaMdana Adi che. je avazya karavA yogya che te Avazyaka kahevAya che. zrAvakane jinapUjA, jinacaMdana vagere avazya karavA gya che. je zrAvakane cha Avazyaka (pratikramaNa) avazya karavAnuM kahyuM hoya te je zrAvaka cha Avazyaka kare te ja zrAvaka kahevAya. paNa tema che nahi. kAraNa ke sAmAyika-pratikramaNa nahi karanAra avirati samyagdaSTine paNa zrAvaka kahevAmAM Ave che. A pramANe zrAvakane pratikramaNa karavuM egya nathI. uttaraH- (1) upAsaka dazAMga vageremAM zrAvakane pratikramaNa karavAnuM kahyuM nathI ema je kahyuM te khoTuM che. je ke upAsakadazAMga vageremAM kahyuM nathI, paNa anugadvAramAM zrAvakane pratikramaNa karavAnuM kahyuM che. te A pramANe- jaM imaM samaNe vA samaNI vA sAvae vA sAviyA thA tazcitte tammaNe jAva ubhao kAlaM chavihaM AvassayaM kare ti se taM sTottara' mAAvara ti=" sAdhu ke sAdhvI, athavA zrAvaka ke zrAvikA temAM cittavALA thaIne, temAM tanmaya thaIne, tenI vezyAvALA banIne, tenA adhyavasAyavALA thaIne, tenA arthano upayoga rAkhIne, temAM raharaNa muhapatti vagere upakaraNone vidhipUrvaka upayoga karIne, tenI bhAvanAthI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadhama --pacAzaka : 119 : bhAvita thaine e kALa je Avazyaka kare che te leAkAttara bhAva Avazyaka che." (2) zrAvakane caityavadana vagere Avazyaka che ema je kahyu te paNa kheATu' che. kAraNa ke Ava zyakazabdanA paryAyavAcI zabdomAM adhyacanaSaTkavaga zabda paNa che, tene cha AvazyakeAnA samUha te Avazyaka evA atha thAya che, AthI Avazyaka cha prakAre che ema nizcita thAya che. vAcakavarya zrI umAsvAti mahArAje paNa zrAvake pratikramaNa karavuM joie enu samarthana karyu" che. temaNe kahyuM che ! - samyagdarzanasaMpanna: SaDvidhAvazyaka niratazca zrAvako mati=" je samyagdanayukta hoya ane cha prakAranA AvazyakamAM rakta hoya te zrAvaka che." (3) zAstramAM batAvelA azazna gItArthIe Acarelu DAya" ItyAdi jIta vyavahAranAM lakSaNe ghaTatAM hovAthI pAMcamA jIta vyavahArathI paNa zrAvakanA pratikramaNanu samana thAya che. ka * vizeSAvazyaka gA. 872 = x Agama, zruta, AjJA, dhAraNA ane jIta ema pAMca prakAranA vyavahAra che. ahIM vyavahAra eTale mumukSuenI meAkSaprApti mATe thatI pravRtti-nivRtti. Agama:-- Agama aTale jJAna. viziSTa jJAnane pAraNu karanArA mahApuruSo je vyavahAra kare te Agama vyavahAra. kevalajJAnI, manaHpavajJAnI, avadhijJAnI, caudapUrvadhara, dazapUrvadhara ane navapUrvadhara je vyavahAra kare te AgamavyavahAra. vrataH-zruta eTale viziSTa prakAranuM zrutajJAna. nizIthasUtrathI AranI navapUrvathI kaMika nyUna sudhInuM zrutajJAna dharAvanAra je vyavahAra kare te zrutavyavahAra. (2) AjJA; dUra dezamAM rahelA be gItA AcAryo paraspara saMdezA dvArA AlAcanA vagere Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 120 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 --- (4) tamane sAkALa ja e anugadvAranI gAthAmAM je Avazyaka zabdathI cha prakAranuM Avazyaka vivakSita na hoya to pratikramaNa karanArA ja gRhastha zrAvaka kahevAya, bIjA nahi, ema je kahyuM te paNa asatya che. kAraNa ke e dUSaNa to sAdhunA pakSe paNa samAna che. te A pramANe - je cha prakAranuM Avazyaka kare te ja sAdhu kahevAya, bIjA nahi. AthI kAraNa Ave to ja pratikramaNa karanArA madhyama tIrthakaranA sAdhuo sAdhu na kahevAya. paNa tema che nahi. kadAca tame kaheze ke anugadvAranI e gAthA aMtima tIrthakaranA sAdhuone uddezIne kahI che, te jaNAvavAnuM ketema hoya to paNa e gAthA zrAvakanA cha AvazyakenuM paNa sUcana karanArI che ema mAnavAmAM kaI doSa nathI. prazna - cha Avazyaka aticAranI zuddhi (-prAyazcitta) rUpa che. nizItha vagere graMthamAM AlecanA vagere daza prakAre aticAranI zuddhi batAvavAmAM AvI che. paNa te sAdhuone udezIne che. zrAvakone uddezIne ekapaNa prakAranI zuddhi batA le ane Ape, paNa saMdeza laI janAra vagere na samaje te rIte sAMketika zabdomAM AlecanA vagere le ane Ape te AjJA vyavahAra. (4) dhAraNAH- gurue karela AlocanAdi vyavahArane dhArI rAkhanAra ziSya gurunA svargavAsa pachI je AlecanAdi vyavahAra kare te dhAraNa vyavahAra. (5) jIta - AgamamAM na kahyuM hoya, paNa azaTha ghaNA gItArthoe AcaryuM hoya te chata vyavahAra. zrAvakonuM pratikramaNa azaTha ghaNuM gItArthonI AcaraNa rUpa hovAthI jIvyavahArathI paNa siddha thAya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 121 : vavAmAM AvI nathI. ane zrAvakane aticAro ghaTatA paNa nathI. kAraNa ke saMjavalana kaSAyano udaya hoya tyAre aticAro thAya che ema zAstromAM kahyuM che. uttara - je ke nizItha vageremAM zrAvakonA aticAronI zuddhi (-prAyazcitta) jaNAvI nathI, te paNa zrAddhajItakapa Adi graMthomAM jaNAvelI hovAthI tene savIkAra karavo joIe. je zrAvakane aticArAnI zuddhi (-prAyazcitta) na hoya ta, upAsaka dazAMgamAM bhagavAna zrI gautamasvAmI AnaMda zrAvane tumaNNa ANaMdA eyarasa aTussa AloyAhi paDikkamAhi niMdAhi, garihAhi, ahArihaM tavokammaM pAyacchittaM vijJAu="he AnaMda! tuM A arthanI (asatya belAyuM tenI) AlocanA kara, pratikramaNa kara, niMdA kara, gaha kara, yathAyogya tapakarma rUpa prAyazcittane svIkAra kara." ema je kahyuM te kevI rIte ghaTe? upAsakadazAMganuM A vacana zrAvaka saMbaMdhI aticAronI zuddhinuM sUcaka che. eTale A vacanathI ja zrAvakone aticAro hoya che e paNa siddha thAya che. tathA aticAro saMjavalana kaSAya sAthe bIjA (apratyAkhyAnI vagere) kaSAyane udaya hoya tyAre paNa AtacAro thAya che e pahelAM (navamI gAthAnI TIkAmAM) kahI dIdhuM che. have bIjI vAta. je zrAvakone caityavaMdana vagere Avazyaka hoya te " sattA nirirarara =divasanA ane rAtrinA aMte Avazyaka karavuM joIe e vacanathI zrAvakane cityavaMdana vagere savAra-sAMja be vakhata ja karavAnuM thAya. paNa zAstromAM saMkhasubrinimitta sidiMrevavaMTaLAi="samya Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 122 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 darzananI zuddhi mATe trikAla devavaMdana vagere karavuM joIe ema saMbhaLAya che. AthI savAra-sAMja be vakhata Avazyaka karavAne je niyama che te sAdhunI jema zrAvakanA cha prakAranA Avazyakane uddezIne ja ghaTI zake che. zrAvakanA cha AvazyakanI ghaTanA - savvati bhANiUNaM, viraI khalu jassa savviyA nasthi / lo sannaviraphavA, guru ja saghaM = ( A.ni. 800) je sAdhu sarva pApavyApArIne tyAga karuM chuM ema pratijJA karIne sarva pApano tyAga karyo nathI te sarvavirativAdI (-huM sarvaviratidhArI chuM ema belanAro) sAdhu dezavirati ane sarvavirati e baMnethI cUke che." A gAthAthI zrAvakane sarva zabda rahita sAmAyika sUtra kaheluM che. AthI zrAvakane paheluM sAmAyika Avazyaka ghaTe che. caturvizatistava ( logassa sUtra ) samyagdarzananI zuddhi mATe che. zrAvakane paNa samyagdarzananI zuddhi karavAnI hoya che. caturvizatistavasUtra sAdhu ja bole, zrAvaka na le evuM te kahyuM nathI. tathA zrAvake caturvizatistava bole e azaTha ghaNA gItArtha AcAryoe mAnya kareluM che. AthI zrAvakone bIju caturvizati stava Avazyaka paNa ghaTe che. tathA bhAgavatI sUtramAM zaMkha zrAvakanI kathAmAM puSkala zrAvakanA vRttAMtamAM AvelA gamanAgamanazabdano artha TIkAkAre "puSkalika zrAvake IriyAvahiyAnuM pratikramaNa karyuM" e jaNAvyo Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 123 : che. kAraNa ke bhagavatImAM ja te te kathAomAM ane eAghaniyuktizUrNimAM gamanAgamanazabada IriyAvahiyAzadanA paryAya tarIke prasiddha che, arthAt e baMnene eka ja artha che. IriyAvahiyAnA kAusagamAM prAyaH caturvizati stava (loga sa)nuM ciMtana karavAnuM hoya che. AthI paNa zrAvakanA bIjA caturvizati stava AvazyakanI siddhi thAya che. vaMdana guNanA vinaya rUpa che. zrAvaka paNa guNIne vinaya kare e viruddha nathI. kRSNa vageree tenuM AcaraNa prazna:pNcmhnvyjutto, analasa mAnaparivajjiyamatI ya / saMvigganijjarahI, kiikammako havati sAhU / / (A. ni. 1197) pAMca mahAvratadhArI, apramAdI, mAnarahita, savina ane nirjarAne arthI sAdhu vaMdana karavAne adhikArI che." niyuktinI A gAthA sAdhune uddezIne che, zrAvakane uddezIne nathI. AthI zrAvakane vaMdana Avazyaka egya nathI. uttara- Ama mAnavuM barAbara nathI. kAraNa ke e gAthAmAM sAdhu zabdano ulekha bIjA paNa tevA gya jIvo vaMdanAnA adhikArI che enuM sUcana karavA che, nahi ke zrAvakono niSedha karavA. je sAdhu zabda zrAvakeno niSedha + gamaNAgamaNAe paDikamaitti IryApathikI pratikrAmatI tyartha ! bhava za0 12 10 1 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 124 : 1 zrAvakadhama--pa'cAzaka karavA hAta te sAdhvIonA paNa niSedha heAta. sAdhvIonA vananA niSedha asaMgata che. kAraNu ke sAdhvI aneI mAtAne sAdhu banelA putrane vadana karavAnA vizeSarUpe niSedha karyA che. kahyu` che keH. : mAyaraM piyaraM vA vi, jedugaM vA vi bhAyaraM / zivamaM na jA2ekanA, sabve rALiC taddA (A.ni.1208) gAthA-45 :: " sAdhu (dIkSita) mAtA, pitA, mATAbhAi ane dIkSAparyAyathI moTA sAdhu pAse vadana na karAve." jo sAdhvIoe sAdhune vaMdana karavAnuM ja na hAya te mAtA pAse vadana na karAve ema kahevAnI jarUra ja na raheta. mAtA pAse vadana na karAve ema kahevAthI ja sAdhvIoe sAdhune vaMdana karavu joie e siddha thAya che. tathA ahIM sAdhunA vizeSaNamAM paMcamahAvratadhArI ema kahyuM che. have jo paMcamahAvratadhArI kahyu' hAvAthI aNuvratadhArInA niSedha thatA hAya tA 5'ca zabdanA ullekha hovAthI madhyama tItha karanA cAra mahAvratadhArI sAdhuonA paNa niSedha thAya. te ceAgya nathI. AthI zrAvake kAipaNa jAtanA bhedabhAva vinA vaMdana puN karavu... joie. pratikramaNa Avazyaka sAmAnyapaNe IriyAvahiyA pratikramaNanA kathanathI ja siddha thAya che. (kAraNa ke iriyAvahiyApratikramaNa eka jAtanu' pratikramaNa ja che. zrAvakane iriyA * jema sAdhuomAM pitA putrane vaMdana na kare vagere bheda che, tema gRhasthAmAM nathI. gRhasthe dIkSita putra vagere badhAne vaMdana karavu joie. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 125 H vahiyA pratikramaNa hoya che e vAta bIjA AvazyakanI siddhimAM kahevAI gaI che.) praznaH- judA judA niyamavALA zrAvakone sarva sAmAnya eka ja pratikramaNa sUtra (vaMditta)thI pratikramaNa zI rIte thaI zake? arthAt na thaI zake. kAraNa ke jemaNe eka paNa vratane svIkAra karyo nathI tevA zrAvakone tenA aticAro na hoya. aticAra na hoya te (aticArazuddhi mATe belAtA) pratikramaNa sUtranuM uccAraNa paNa ayukta che. je aticAro vinA paNa pratikramaNa sUtra belI zakAtuM hoya te mahAvratanA aticAre paNa bolavAno prasaMga Ave, arthAt zrAvakathI sAdhunuM pratikramaNa sUtra (pagAma sajhAya) paNa belI zakAya. uttara - Ama kahevuM barobara nathI. ekapaNa vrata nahi svIkAranAra zrAvaka paNa pratikramaNa sUtranA uccAraNathI azraddhA vagerenuM pratikramaNa kare e zAstrasaMmata che. kahyuM che ke- paDisiddhANaM karaNe, kiccANamakaraNe paDikkamaNaM / / ghaNo ya taddA, vivIpavA ya (vAdita-48) "jinezvaradeve jeno niSedha karyo hoya te kAryo karyA hoya, karavA gya kAryo na karyA hoya, jinavacana pratye azraddhA karI hoya, jinavacanathI viparIta prarUpaNA karI hoya e cAra kAraNe pratikramaNa karavAnuM che." azraddhA Adi saMbaMdhI pratikramaNa zAstra saMmata hovAthI ja sAdhu zrAvakanI ane sAdhunI pratimAne svIkAra na karavA chatAM egArasahiM uvAsagapaDimAhiM bArasahi bhikkhueDimAhi Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 126 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-45 "zrAvakanI agiyAra pratimA saMbaMdhI ane sAdhunI bAra pratimA saMbaMdhI azraddhA Adi je deSa lAgyo hoya tenuM pratikramaNa karuM chuM." ema zrAvakanI ane sAdhunI pratimA saMbaMdhI pratikramaNa kare che. prazna - je aticAro vinA paNa pratikramaNa sUtra belavAmAM vAMdho na hoya te zrAvaka sAdhunA pratikramaNa sUtra (pagAmasajhAya)thI ja pratikramaNa kare. uttara - bhale kare. emAM koIne kAMI virodha nathI. chatAM zrAvakanA pratikramaNa sUtra (vaMditta)mAM aNuvratAdi saMbaMdhI niSiddha AcaraNanuM varNana vistArathI havAthI zrAvakane te vadhAre upayogI che. AthI zrAvako tenAthI pratikamaNa kare e vadhAre ThIka che. prazna:- sAdhunA pratikramaNa sUtra (pagAmasajhAya)thI alaga zrAvakanuM pratikramaNa sUtra (vaMditta) mAnavuM yogya nathI. kemake tenA upara niryukti, bhASya, cUrNi vagere na hovAthI pUrvAcArya racita nathI. AthI te pramANabhUta na gaNAya. uttara- Ama mAnavuM ThIka nathI. kAraNa ke tema mAnavAmAM AvazayakAdi daza zAstro sivAya koI zAstra upara niryukti na hovAthI ane papAtika Adi upage upara cUrNi na hovAthI te zAstro pUrvAcArya racita tarIke nahi mAnI zakAya. AthI te zAstro paNa apramANabhUta mAnavA paDaze. A rIte zrAvakane ceAthuM pratikramaNa Avazyaka paNa hoya che. 1. pUve kahyuM temAM zrAvakone iriyAvahiyA pratikramaNanuM vidhAna che. (temAM kAryotsarga Ave che.) 2. zrAvakane pAMcamI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 127 : apa pratimA karavAnuM vidhAna che. (pAMcamI kAyotsarga pratimA che.) 3. kAsaga karavA saMbaMdhI subhadrAzrAvikA AdinA daSTAMta zAstromAM jovA maLe che. A traNa kAraNothI zrAvakane kAsaMga karavAnuM vidhAna che ema mAnavuM joIe. prazna- zrAvake AgAra sahita kAtsaga zA mATe kare che ? uttara - kAtsagano bhaMga na thAya e mATe. je sAdhuo paNa kAsagane bhaMga thavAnA bhayathI AgAra sahita kAnsaga kare che te gRhasthAe sutarAM AgAra sahita kAsaga kare joIe. kAraNa ke gRhastha sAdhuo karatAM ochA savavALA hoya che. zrAvakone chaTa huM pratyAkhyAna Avazyaka paNa ghaTe che. prazna- pratyAkhyAna sUtramAM jaNAvelA pAriSThApanikA vagere AgA sAdhuone ja ghaTatA hevAthI gRhastho mATe te ayogya che. uttara - tema mAnavuM barAbara nathI. kAraNa ke jema guru vagere vaDila sAdhu pAriSThApanikA vagere AgAnA adhikArI na hovA chatAM ane bhagavatIsUtranA gavAhI sAdhuo gRhastha saMskRSTa vagere AgAnA adhikArI na hovA chatAM pAriThApanikA vagere AgAronA uccAraNapUrvaka pratyAkhyAna kare che, kAraNa ke sUtra akhaMDa belavuM joIe, te rIte gRhastha paNa akhaMDa sUtra belAya e mATe jarUrI na hovA chatAM pAri. ThApanikA vagere AgAra sahita pratyAkhyAna kare che. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 128 : 1 zrAvakadharma 5cAzaka gAthA-45 A rIte chae Avazyako zrAvakone hoya che ema mAnavuM joIe. have Ane bahu vistAra karavAnI jarUra nathI. (44) (19) pachI je sAdhuo vaiyAvacca Adi karIne thAkI gayA hovAthI viziSTa kAraNasara zrAvaka Adi dvArA zarIrazrama dUra karavAnI icchAvALA hoya temane thAka dUra kare. (20) pachI namaskAra mahAmaMtranuM dhyAna karavuM, kaMThastha karela prakaraNa Adine pATha kara vagere ucita vyApAra kara, (21) pachI potAnA ghare javuM. (22) pachI vidhipUrvaka zayana karavuM. (23) sUtAM pahelAM guru ane devanuM smaraNa karavuM, temanA guNone yAda karavA, karelA pratyAkhyAnanuM smaraNa karavuM (cAra zaraNa svIkAravAM, duSkRtanI gaDa karavI, sukRtanI anumodanA karavI, sarva jIvone khamAvavA, aDhAra pApasthAnakone tyAga kare, AgAra rAkhIne AhAra, parigraha, zarIra vagerene e mukhyatayA sAdhuone paga dabAvavA Adi zarIrasevA karAvavAnI anujJA nathI. paNa tevuM kaI viziSTa kAraNa hoya te chUTa che. AthI ahIM "viziSTa kAraNasara" ema lakhyuM che. temAM paNa mukhyatavA sAdhu pAse zarIra sevA karAve. tevA koI kAraNe gRhastho pAse paNa karAve. + ahIM ghare javuM e svataH siddha hevAthI ghare javAnuM kahevuM vyartha che. AthI ahIM ghare jaIne svaparivArane dharmadezanA karavAnuM sUcana karyuM che. [zrA, kR gA. 3 nI TIkA Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-46 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 129 : tyAga kare, chelle pAMca ke sAta navakAra gaNavA.) vagere zayanano vidhi che. (45). abrahmanA tyAgane upadeza - __ abbaMbhe puNa viraI, mohadugaMchA satattaciMtA ya / itthIkalevarANaM, taviraesu ca bhumaanno||46|| abrAne tyAga karavo. (abrahmano tyAga sahelAIthI thaI zake e mATe) 1. strI- paribheganuM kAraNa puruSaveda Adi mehanI niMdA karavI. jemake - yallajjanIyamatigopyamadarzanIyaM, bIbhatsamulbaNamalAvilapUtigandhi / tad yAcate'Ggamiha kAmikRmistadevaM, niA Turi nA mavavAmA sA "kAmIpuruSa rUpa kIDo je aMgenI mAgaNI kare che =viSayasevana mATe je aMgenI IcchA kare che) te aMga zarama pamADe tevuM che, atizaya gupta rAkhavA lAyaka che, jevA lAyaka nathI, bibhatsa che, malathI atizaya malina che, atizaya durgadhI che. Ama chatAM kAmI puruSanuM mana tenAthI kaMTALatuM nathI te ja saMsAranI asAratA che." 2. strI zarIrad svarUpa vicAravuM. jemake - zukrazoNitasaMbhUtaM, navacchidraM malolbaNam / asthizRGakhalikAmAtraM, hanta yoSiccharIrakam // Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 130 = 1 zrAvakadhama paMcAzaka gAthA-47-48-49 strInuM zarIra vaya-lehIthI utpanna thayeluM che, tenAM nava chidromAMthI malina padArtho bahAra nIkaLyA kare che, malathI apavitra che, kevaLa hADakAMonI sAMkaLa (samUha) rUpa che." 3. abrahmano tyAga karanArAo upara AMtarika prema rAkha. jemake - dhanyAste vandanIyAste, taistrailokyaM pavitritam / yaireSa bhuvanaklezI, kAmamallo nipAtitaH // jemaNe traNa bhuvanane duHkhI karanAra A kAma rUpI mallane harAvI dIdhA che teo dhanya che ! vaMdanIya che ! temanAthI tribhuvana pavitra banyuM che !" (46). nidrAmAMthI jAgI jatAM karavAnI vicAraNAsuttviuddhss puNo, suhamapayatthesu cittvinnnnaaso| bhavaThiinirUvaNe vA, ahigaraNovasamacitte vA // 47 // AuyaparihANIe, asamaMjasaceTTiyANa va vivAge / khaNalAbhadIvaNAe, dhammaguNesu ca vivihesu // 48 // bAhagadosavivakkhe, dhammAyarie ya ujjayavihAre / emAicittaNAso, saMvegarasAyaNaM dei // 49 / / (1) (rAtri vadhu bAkI hoya tyAre) nidrAmAMthI jAgI gayelA zrAvake karma, AtmA vagere sUkSama padArthonI vicAraNuM karavI joIe. (2) saMsAranuM svarUpa vicAravuM. jemake - Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-47-48-49 1 zrAvakadhama--pacAzaka : 131 : rako rAjA nRpo rakaH, svasA jAyA janI svasA / duHkhI sukhI sukhI duHkhI, yatrAsau nirguNo bhavaH // " sa'sAramAM raMka rAjA thAya che, rAjA 24 thAya che, bahena patnI thAya che, patnI bahena thAya che, du:khI sukhI thAya che, sukhI duHkhI thAya che. AthI sasAra nizuM!= sAra rahita che." (3) phleza-kakAsa ke khetI vagere adhikaraNanA tyAga kayAre thaze athavA kevI rIte thaze tenI vicAraNA karavI.* (47) (4) pratikSaNa thatI AyuSyanI hAninI vicAraNA karavI. A viSe kahyu` che keH-- samastasacca saGghAnA, kSayatyAyuranukSaNam / AmamallakavArIva, kiM tathApi pramAdyasi || " he jIva! apava mATInA kArDiyAmAMthI nira'tara jharatA pANInI jema sarva jIvAnA AyuSyanA pratikSaNa kSaya thaI rahyo che, teA paNa tu` kema pramAda kare che ?" (5) prANivadha Adi anucita AcArAnA vipAkanI vicAraNA karavI. jemakeH-- * adhikaraNAni kalahAH kRSyAdIni vA teSAmupazamAya nivartanAya yazcittaM mAnasaM tattathA tatrAdhikaraNopazamacitte kathaM kadA vA mesdhikaraNopazama cittaM bhaviSyatItyeva citta vinyAsaH kArya iti bhAvaH / Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 132 : 1 zrAvakadhama --pacAzaka gAthA-47-48-49 vaha mAraNa avyavakhANadANaparadhaNavilovaNAdINaM / savvajano udao dasaguNio ekasi kayANaM // u. mA. 177 " ekavAra karelA vadhu (-lAkaDI AdithI mAravuM), mAraNa (prANunAza karavA), abhyAkhyAnadAna (achatA doSanA Aropa karavA), cAri AdithI paradhana levu' vagere pApAnA ochAmAM Ache. dazaguNA udaya thAya che, arthAt dazagaNu phaLa maLe che." (6) lATAmaTIyApa=kSaNulAbhadIpanA eTale kSaNavAramAM thatA lAbhanI vicAraNA karavI, arthAt jIva kSaNavAramAM azubha adhyavasAyathI ghaNAM azubha karmone aMdha kare che, ane zubha adhyavasAyathI ghaNAM zubha karmonA baMdha kare che, tenI vicAraNA karavI. jemakeH-- narasu sukharesu ya, pAvaM puSNaM samAyaraM jIvo 1+ baMdha paliyassAyU, koDisahassA Ni divaseNaM || (u. mA. 274) + pacAzakanI pratamAM A gAthA A pramANe che. narapasu suravaresu ya, jo baMdhai sAgarovamaM ikkaM / paliomANa baMdhai, koTisahassANi divaseNa // ahIM anuvAdamAM pati hIrAlAla haoNMsarAja dvArA prakAzita zrI rAmavijayajIkRita TIkAvALI pratanA AdhAre A gAthAnA pATha lakhyA che. baMne pATha pramANe gAthAne arthe eka ja che. paNu gAthA uparathI ja jaladI artha samajAi jAya e dRSTie Ama karyu. che. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-47-48-49 1 zrAvakadhama--pacAzaka : 133 : " pApa karatA manuSya eka divasamAM hajArA phreMDa palyAkrama varSa jeTaluM narakanu' AyuSya bAMdhe che ane puNya karatA jIva eka divasamAM teTalu' ja devanu AyuSya AMdhe che; arthAt teTalA AyuSyane AMdhavAvALuM pApa ane puNya jIva eka divasamAM kare che. mATe pramAdanA tyAga karIne puNyanu* upArjana karavuM joIe.'" athavA kSaNalAbhadIpanAnA artha A pramANe cheH- kSaNu eTale mAkSamAga nA avasara. tenA lAbhanI vicAraNA karavI. mAkSamAga nA avasara vyAdithI cAra prakAre che. te A pramANe:- dravyathI manuSyabhava, kSetrathI A kSetra, kAlathI cAthA ArA vagere, bhAvathI samyagdarzana. A mAkSamArga xyugamilA deSTAMtathI bahu dulabha che tenI vicAraNA karavI. kahyu che ke:-- mANussakhettajAI kularUvA reggaAuyaM buddhI | savaNoggahasaddhA saMjamo ya logammi dulahAI || (A. ni. 831) Aya kula, rUpa buddhi, dha " manuSyabhava, Aya deza, Aya jAti, (pAMca iMdriyAnI paripUrNatA), AreAgya, dIrdhAyu, zravaNu, jJAna, zraddhA ane saMyama leAkamAM dusa che," x yuga eTale gADA vagerenI dheAMsarI, zamilA eTale dheAMsarImAM nAkhavAnI khIlI. samudranA eka cheDe dheAMsarI heAya ane sAmA cheDe khIlI hAya tA peAtAnI meLe khIlI dheAMsarImAM pezI jAya e bahu dula bha che. jema A khenA yAga dubha che tema ekavAra manuSyabhava maLyA pachI pharI maLaveA duMbha che. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 134 : 1 zrAvakadharma-paMcAzaka gAthA-47-48-49 s athavA kSaNalAbhadIpanAne artha A pramANe che:- kSaNalAbha, dIpajJAta ane dvIpajJAtanI vicAraNA karavI. kSaNalAbhanA be artha thAya che, je upara jaNAvI dIdhA che. dIpajJAta eTale dIpakanuM daSTAMta. te A pramANe - adhayAre mahAghore, dIvo tANaM sarIriNaM / evamannANatamisse, bhIsaNammi jiNAgamo / (uttarA0 906) "jema aMdhakAramAM dIva chAnuM rakSaNa kare che tema ajJAna rU5 ghera aMdhakAramAM jinezvarae kahelAM Agamo chonuM rakSaNa kare che." dvIpanuM daSTAMta A pramANe che- dIvo tANaM sarIriNaM, samuddhe duttare jhaa| dhammo jiNidapannatto, tahA sNsaarsaagre|| jema hustara samudramAM dvIpa chAnuM rakSaNa kare che tema saMsArarUpa samudramAM jinezvarae kahelo dhama jIvonuM rakSaNa kare che." (7) vividha dharmaguNa saMbaMdhI vicAraNA karavI, eTale ke dharmathI thatA A loka ane paraloka saMbaMdhI vividha lAbhanI vicAraNA karavI. kahyuM che ke zrutigamyaM phalaM tAvat , sa (1 sva) dharmasya zivAdikam / sAmAnyatha tu, sAkSAvAnubhUyate | * prAkRta rIvAi padamAMthI saMskRta rIte ane kavjJAne ema be zabdo thaI zake che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-4-48-49 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 135 : = = == nirjitamadamadanAnAM, vAkAyamanovikArarahitAnAm / vinivRttaparAzAnA-mihaiva mokSaH suvihitAnAm // praha 20238 dharmanuM mokSa vagere phaLa zAstrazravaNathI jANI zakAya che, paNa sAkSAt anubhavI zakAtuM nathI, jayAre samatAthI thatuM sukha te sAkSAt anubhavI zakAya che." jemaNe mada ane kAma upara vijaya meLavI lIdhuM che, jeo mana, vacana ane kAyAnA vikArAthI rahita che ane bhautika AkAMkSAothI rahita che, te sAdhuone A bhavamAM ja mokSa che." athavA vividha dharmaguNa saMbaMdhI vicAraNA karavI eTale samAdimunI kAraNa, svarUpa, phala vagere rIte vicAraNA karavI. [jemake- kSamAdiguNenuM kAraNa sahanazIlatA, satva vagere che. krodhanA prasaMge paNa samabhAva rAkhave te kSamA che. kSamAnAM karmanirjarA vagere aneka phaLe che. ItyAdi vicAraNA karavI.] (8) zubha anuSThAnamAM bAdhaka banatA rAgAdi dethI pratipakSanI vicAraNA karavI. kahyuM che ke jo jeNaM pAhijjati, doseNaM veynnaaivisennN| so khalu tassa vivakkhaM, tavisayaM ceva jhAijjA / 890 // atthammi rAgabhAve, tasseva uvajjaNAisaMkesaM / bhAvejja dhammaheDaM, abhAvamo taha ya tasseva // 891 // (5. va.) Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 136 : 1 zrAvakadhama --pacAzaka gAthA-47-48-49 " je puruSa je rAgAdi doSothI pIDAtA hAya teNe te doSasaMbaMdhI vipakSanI vicAraNA karavI joie. (890) (jemake) dhana upara rAga hoya tA dhanane meLavavAmAM, tenuM rakSaNu karavAmAM ane tenA viyAgamAM thatA salezanI vicAraNA karavI. have jo evA vicAra Ave ke saleza thavA chatAM dhana dharmanu kAraNa che mATe dhana meLavavu joie, tA vicAravuM ke dhama mATe dhana kamAvu' enA karatAM dhana na kamAvuM e ja uttama che." (891) (9) peAtAne samyagdarzana pamADanAra gurusaMbaMdhI " emaNe mane dhama pamADIne je upakAra karyo che. tenA badalA vALavA duSkara che" vagere vicAraNA karavI. kahyuM che ke sammatadAya gANaM, duSpaDiyAraM bhavesu bahue / savvaguNameliyAhi vi, uvayArasahassakoDIhiM || (u. mA. 269) ** ghaNA bhavAmAM paNa sava guNamilita, eTale ke gurue karelA upakArathI e gaNA, traNagaNA, cAragaNuA, ema yAvat saguNA, evA paNu hajArI karAyA upakAro karIne pazu sabhya pamADanAra gurunA upakArAnA maleA vALavA duHzakaya che. arthAt gurue samyaktva pamADIne je upakAra karyAM che, tenAthI anaMtagaNuA hajAro karADA upakArI karIne paNa te upakAranA badalA vALI zakAtA nathI.'' 10. sAdhuonA ughata vihArasaMbadhI vicAraNA karavI, hyu` che ke Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 1 zrAvakadharma-paMcAzaka : 137 : - - - - - anieyavAso samudANacariyA annAyauMchaM pairikayA ya / apovahI kalahavijjaNA ya vihAracariyA isiNaM pstthaa|| (da. va. pa04) niyata eka sthAne vAsa na kare, judA judA aneka gharamAMthI mAgIne bhikSA lAvavI, saMyamanAM upakaraNe nirdoSa levAM, strI Adi rahita ekAMta sthAnamAM rahevuM, alpa upakaraNe rAkhavAM, koInI sAthe kalaha na kara, AjubAjunA leke kalaha karatA hoya te sAMbhaLavuM paNa nahi, ane tenI vAta paNa na karavI, sAdhuonA A AcAra prazaMsanIya che." tathA potAnA udyata vihAra saMbaMdhI paNa vicAraNuM karavI. jemake kaDyA hohI so vAsaro u gIyatthagurusamIva mmi / savvavirayaM pavajjiya, viharissAmi ahaM jaimi // te divasa kyAre Avaze ke je divase huM gItArtha guru pAse sarvaviratine svIkAra karIne vihAra karIza." AvI vicAraNuM saMvegarUpa rasAyaNa Ape che, arthAt AvI vicAraNAthI saMvega (saMsAraniveda ke mokSAnurAga) utpana thAya che. (49) upasaMhAra:-- gose bhaNio ya vihI, iya aNavarayaM tu citttthmaannss| bhavavirahabIyabhUo, jAyai cArittapariNAmo // 50 // prAtaHkAlane vidhi (karamI gAthAmAM) kahevAI gaye che. ahIM jaNAvyA pramANe satata anuSThAna karanAra zrAvaka Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 138 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-1 ka saMsAraviyoganA kAraNe cAritranA pariNAmavALo (A bhavamAM ke parabhavamAM) thAya che. mULagAthAmAM rahela viraha zabda vetAMbara AcArya zrI haribhadrasUri mahArAjanI racanAnuM nizAna che. arthAt AcAryazrI haribhadrasUrimahArAje svaracita dareka graMthomAM viraha' zabdane praga karyo hovAthI je je graMthamAM 'viraha zabda prayoga heya te te graMtha AcAryazrI haribhadrasUri mahArAje racele che e siddha thAya che. (50) jinadIkSAvidhi paMcAzaka zrAvakadharmane svIkAranAra jinadIkSAno svIkAra kare che, AthI have jinadIkSA vidhi kahevA maMgala tathA abhidheya vagerene nirdeza kare che. NamiUNa mahAvIraM, jiNadikvAe vihiM pavakkhAmi / vayaNAu NiuNaNayajuyaM, bhavya hiyaTThAya leseNa // 1 // bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne namaskAra karIne bhavya janA hita mATe jinavacananA anusAra jinadIkSAnI sUkamamaryAdAgarbhita vidhi saMkSepathI kahIza. (ahIM dezavirati ke sarvaviratirUpa dIkSA nahIM, paNa samyaktvarUpa dIkSA samajavI. samyaktvane svIkAra e paNa eka prakAranI dIkSA che. samyaktvanA svIkAramAM jinezvara bhagavAnane samarpita banavAnuM hovAthI samyaktva e jinadIkSA che.) je dIkSAmAM jinane-arihaMtane deva tarIke svIkAravAmAM Ave te jinadIkSA, (1). Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA2 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 139 : prazna:- mULagAthAmAM davAnA = vacananA anusAre" ema kahyuM che. TIkAmAM tene banAvanAra jinanA vacananA anusAra" e artha kema karyo ? uttara:-mULagAthAmAM nipuna gut= samavicAragarbhita ema kahyuM che. sUkSama maryAdA garbhitatA jinanA ja vacananA anusAre thaI zake. AthI vajanAtkavacananA anusAre e padane sAvajanAdura jinavacananA anusAre e artha thAya. - jinadIkSAvidhi kahela hoya to vidhipUrvaka jinadIkSA levAmAM hita che ema jANIne dIkSA ApanArA ane dIkSA lenArA bhavya jIve jinadIkSA saMbaMdhI vidhinuM pAlana kare ane kalyANa pAme. AthI ahIM "mamhitAtha= bhavya jInA hita mATe" ema kahyuM che. vidhi vistArathI kahevAmAM Ave to maMdabuddhijI upara bahu upakAra na thAya mATe ahIM " gr=saMkSepathI" (vidhi kahIza) ema kahyuM che. (1) dIkSAnuM svarUpa - dikravA muMDaNametthaM, taM puNa cittassa hoi viNNeyaM / Nahi *apasaMtacitto, dhammahigArI jao hoi // 2 // ahIM dIkSA eTale muMDana karavuM. ketuM muMDana karavuM? kevaLa mastakanuM muMDana karavuM? nA, cittanuM muMDana karavuM. cittanuM * sattara-rASAvihUtimA , " pUrAcitto' tti vA pAThaH, tatrApatsvavaiklavyakaramacyavasAnakara ca satvamuktaM, tatazcAlpa tumchaM sattvaM yatra tadalpasattvaM, taccittaM yasya so'lpasattvacitta iti / / Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 140 : 2 jinadIkSAvidhi--pacAzaka muMDana karavu' eTale mithyAtva, krodha, vagere doSone dUra karavAghaTADavA. kAraNa ke prabaLa krodhAdi deSothI kRSita jIva samyagdarzanAdi dharmanA adhikArI banI zakatA nathI. kahyuM che ke tannAsya viSayatRSNA, prabhavatyuccairna dRSTisaMmohaH / attine dharmavacce, maiM 2 vAvazeSarRtiH / / So 4-9 || " AthI (=dhama tattvanI prApti thatAM pAparUpa vikAra utpanna " na thatA heAvAthI) dhama pAmelA jIvane gADha viSayatRSNA thatI nathI. dRSTisameAha (=AgamamAM kahyA pramANe na mAnavuM) na hAya, dharmarUpa puSpamAM aruci na heAya ane pApiNI krodharUpI khaNuja na hoya. '' eTale jenAmAM dIkSAnA mastaka-muMDana Adi ke caravaLA, tilakaX vagere khAdyaveSa hAya paNa krodhAdi kaSAyA dUra na thayA hAya te tenI dIkSA vAstavika nathI.+ (2) gAthA-3 dIkSAnA kALaH-- caramammi ceva bhaNiyA, esA khalu poggalANa pariyaTTe / suddhasahAvassa tahA, visuddhamANassa jIvassa // 3 // A dIkSA (yathApravRttikaraNathI karmAnI sthiti ghaTavAthI) nila banelA ane uttarAttara adhika adhika vizuddha banatA jIvane chellA ja puddagala parAvatamAM hAya che. arthAt kevaLa x sarvaviratinA mastakamuDaDana Adi, dezaviratinA caravaLA Adi ane samyaktvanA tilaka Adi khAdyaveza che. 5. 1 gA. 4 vagere. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-4 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 141 mastaka muMDana Adi bAhya veSa dhAraNa karavA rUpa dIkSA chellA pudgala parAvartanI pahelAM paNa hoI zake che. paNa cittamuMDanarUpa dIkSA te aMtima ja pula parAvamAM hoya che. anaMta utsarpiNa avasarpiNI kAlane eka pula parAvata thAya che. kahyuM che ke orAlaviuviyateyakammabhAsANupANumaNaehiM / jIvassa sayalapoggalagahaNaddhA thUlapariyaTTo // 1 // orAliyAiekekameyao savyapoggalagaNaM / kAleNa jeNa so puNa, bhaNNati iha suhumapariyaTTo / 2 // saMsAramAM paribhramaNa karate eka jIva anaMtA bhavemAM cauda rAjalakamAM rahelA sarva pudgalone jeTalA kALamAM dArika, vaikriya, tejasa, kAmaNa, bhASA, zvAsozvAsa ane mana- e sAta padArtho rUpe grahaNa karI le teTalo kALa eka bAdara (dravya) pudgalaparAvata che."(1) "cauda rAjalokamAM rahelA sarvapudgalane jeTalA kALamAM ukta sAta padArthomAMthI koI eka padArtha rUpe grahaNa karI le teTalo kALa eka sakSama (dravya) pudgala parAvarta che." (2) A dravya pudgalaparAvartanuM svarUpa che. kSetra, kAla ane bhAva pudagala parAvartanuM svarUpa paMcasaMgraha, pravacanasAroddhAra vagere graMthAthI jANuM levuM. uttarottara adhika vizuddha banatA jIvane arthAt caDhatA pariNAmavALA jIvane A dIkSAnI prApti thAya che. kahyuM che ke 0 0 5 gA0 2 vagere. WWW.jainelibrary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 142 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-5 thI 7 var3adaMte pariNAme, paDivajjai so cauNhamantrayaraM / emeva'vaDiyammi vi, hAyaMti na kiMci paDivajje // (vizeSA 274, A. ni. 823) te jIva caDhatA pariNAma hoya tyAre samyakatva sAmAyika, zrata sAmAyika, dezavirati sAmAyika ane sarvavirati sAmAyika e cAramAMthI kaI eka sAmAyikane pAme che, e rIte avasthita (-sthira) pariNAma hoya tyAre paNa koI eka sAmAyikane pAme che. paNa ghaTatA pariNAma hoya tyAre koI sAmAyikane pAmato nathI." (3) dIkSA mATe yogya jIvanAM lakSaNa - dikkhAi ceva rAgo, logaviruddhANa ceva cAotti / suMdaragurujogo vi ya, jassa tao estha ucio tti // 4 // jene dIkSA upara ja rAga che, jeNe lekaviruddha kAryone tyAga avazya karI dIdhuM che, jene sugurune yoga tha che, te jIva dIkSA adhikArI che- dIkSA mATe yogya che. * AmAM dIkSArAga ane lokaviruddha tyAga e be guNe dIkSA lenAra jIvamAM ja thanArA che, jyAre sugurugarUpa guNa anyanA saMyogathI thAya che, arthAt parane AdhIna che. lokaviruddha eTale ghaNuM lokonA virodhanuM kAraNa bananArAM kAryo. A lokaviruddha kAryo A paMcAzakamAM 8-9 e be gAthAomAM jaNAvavAmAM Avaze. suguruyoga eTale samyajJAna ane sadatuSThAnathI yukta dIkSA ApanAra AcAryane saMbaMdha. (4) Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-5 thI 7 1 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 143 4 dIkSArAganAM lakSaNe - payatIe soUNa va, daTTaNa va kei dikkhie jIve / maggaM samAyarante, dhammiyajaNabahumae nicca // 5 // eIi ceva saddhA, jAyai pAveja kahamahaM eyaM / bhavajalahimahANAvaM, NisvekkhA sAnubaMdhA ya // 6 // vigdhANaM cAbhAvo, bhAve vi ya cittathejjamavatthaM / eyaM dikkhArAgo, NiDhi samayakeUhiM // 7 // bhAva rU5 samudrane taravA mahAna vahANa samAna A dIkSAne huM kevI rIte pAmuM? e pramANe evI dIkSAmAM ja ruci e dIkSArAganuM lakSaNa che. A ruci saMsArasukhanI ke laukika deva-guru-dharmanI apekSAthI rahita ane lAMbA kALa sudhI rahenArI hovI joIe . samyagadaSTine laukika deva-guru-dharmanI apekSA na hoya e viSe kahyuM che ke.. tattha samaNovAsao puvAmeva micchatAo paDikkamai, sammattaM upasaMpajjai; no se kappara ajjapabhiI annautthie 4 vAkyaracanA vagerene kAraNe ahIM anuvAdamAM pahelAM chaThA zlokano bhAva lakhIne pachI pAMcamA lokane bhAva lakhe che. * kAraNa ke nidIkSA (sagyatvanA svIkAra)mAM saMsArasukhanA rAgane ane mithyAtvane - laukika deva-guru-dharmane mAnavAne tyAga karAvyA pachI ja sudeva guru-sudharmanA svIkAra rUpa samyaktvane svIkAra karAvAya che. - sAnubandhA-avyavacitadchannabhAvasaMtAnA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 : 1 jinadIkSAvidhi-paMcAzaka gAthA-5 thI 7 , stavanAprakamAM) rAkhela taoe pahe vA annautthiyadevayANi vA annausthiapariggahiarihaMtacehayAiM vA vadittae pA namaMsittae vA, pubvi aNAlatteNa Ala. vittae vA saMlavittae vA tesiM asaNaM ghA, pANaM vA khAima vA sAima vA dAuM vA aNuppadAuM vA, NaNNattha rAyAbhiogeNaM gaNAbhiogeNa balAbhiogeNa devAbhiogeNa' guruniggaheNa uttarAMtati (Ava. sUTa 36) zrAvaka prathama mithyAtvane tajIne samyakatvane svIkAra kare. tene te divasathI anyadarzanIone, anyadarzanIonA dene, anyadarzanIoe (pitAnA maMdiramAM) rAkhelAM jinabibene vaMdana karavuM, stavanApUrvaka praNAma karavA kape nahi, teoe pahelAM bolAvyA vinA ja ekavAra ke vAraMvAra teone belAvavA ka9pe nahi, (aucitya jALavI zakAya.) tathA para tIrthikone (pUjayabuddhie) azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAra prakArano AhAra ekavAra ke vAraMvAra Apo kare nahi. A pratijJAmAM (1) rAjAne Adeza, (2) ghaNA lokone Agraha, (3) cera, luMTArA vagerene baLAtkAra, (4) duradeva Adine upasarga, (5) mAtA-pitAdi gurujanano Agraha, (6) AjIvikAnI muzkelI A che kAraNathI anyadarzanIo Adine vaMdana Adi karavuM paDe te chUTa che. (6) AvI ruci svAbhAvikapaNe (mohanIya Adi) kamane kSapazama, dakSAnA guNe jaNAvanAra zAstronuM zravaNa, sadA samyagdarzana Adi kSamArganuM AcaraNa karanArA ane dharmI (9) Adipa ( mArA avAra Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-pathI7 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 145 : ane saMmata evA dIkSita (dIkSA pAmelA) nuM darzanaA traNa kAramAMthI koI eka kAraNathI thAya che. AtmAmAM samyaktva AdinA pariNAma utpanna thavAmAM nisarga ane adhigama e be kAraNe che, A be kAraNe ahIM ullekha karyo che. kahyuM che ke- tajinayamA vA (ta. a. 1 sU. 5) "nisarga ane adhigama e be rIte samyagdarzana thAya che." nisarga eTale svAbhAvika. adhigama eTale nimitta. vAbhAvikapaNe karmone kSayapazama e nisaga kAraNa che. zAsmazravaNa ane dhamara chavAnuM darzana e adhigama kAraNa che. yadyapi adhigama kAraNathI thatA suMdara pariNAmamAM paNa karmane kSayapazama jarUrI to che ja, paNa te kSayapazama bAhya nimitta pAmIne thAya che. AthI bAhya nimitta pAmIne utpanna thatA suMdara pariNAmomAM adhigama kAraNa che, bAhya nimitta vinA svAbhAvikapaNe utpanna thatA suMdara pariNAmomAM nisarga kAraNa che. (56). - dIkSAnA svIkAramAM vidanono abhAva tathA dIkSAmAM cittanI atizaya sthiratA e be paNa dIkSArAganAM lakSaNe ja arthAta bhAvathI vidhi bahumAna pUrvaka mokSamArganI ArAdhanA karanArA, kAraNa ke mokSamArganuM AcaraNa paNa je bhAva ane vidhibahumAna rahita hoya to te vAstavika mekSamArganuM AcaraNa nathI. AthI tevuM AcaraNa karanArA cha sAcA dharmIone saMmata nathI. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 146 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-8 thI 10 che. Ama dIkSArAganAM ci, vinAbhAva, ane cittasthiratA e traNa lakSaNa che. temAM ruci mukhya lakSaNa che. prabaLa rucimAM evI tAkAta hoya che ke te dIkSA mAM AvatA vinAne nAza karI nAkhe che. AthI vighAbhAvane paNa dIkSArAganuM lakSaNa jaNAvyuM che. kadAca tevA prakAranA nirupakrama karmonA udayathI vidgono nAza na thAya te paNa prabaLa rucivALAmAM cittanI sthiratA avazya rahe che. arthAt vidhro AvavA chatAM tenuM mana tevuM asthira banatuM nathI ke jethI dIkSArAga ja rahe. AthI cittasthiratA paNa dIkSArAganuM lakSaNa che. (7) lokaviruddha kAryo - savvassa ceva jiMdA, visesao taha ya guNasamiddhANaM / ujudhammakaraNahasaNaM, rIDhA jaNapUyaNijjANaM // 8 // bahujaNaviruddhasaMgo, desAdAcAralaMghaNaM ceva / uvaNabhogo ya tahA, dANAi vi pagaDamaNNe tu // 9 // sAhuvasaNammi toso, sai sAmathammi apaDiyAro ya / emAiyANi etthaM, logaviruddhANi NeyANi // 10 // - koInI paNa niMdA karavI e lokaviruddha che. tathA guNa saMpanna AtmAonI =jJAnAdiguNothI samRddha AcArya vagerenI niMdA karavI e vadhAre lekaviruddha che. maMdabuddhivALA jIvonI svabuddhi anusAra karavAmAM AvatI dharmakriyA upara hasavuM-mazkarI karavI, pUjaya rAjA, maMtrI, zeTha, temanA guru vagereno tiraskAra kara-mazkarI vagere karavuM, ghaNA loko jenI viruddha hoya tene saMparka kare, deza-gAma Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8 thI 10 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 147 : kula vagere prasiddha (gya) AcAronuM ullaMghana karavuM, vastra vagerethI halakA mANase kare tevI zarIranI zobhA karavI e lokaviruddha che. keTalAka AcAryonA mate deza, kAla, vaibhava, vaya, avasthA Adine anucita dAna, tapa vagere karIne lokamAM jAherAta karavI e paNa lokaviruddha che. kAraNa ke leka te rIte dAnAdi karanArane upahAsa kare ahIM lokamAM jAherAta karavAmAM gaMbhIratAne abhAva kAraNa che. rAjA Adi taraphathI sArA mANasene thayelI ApattimAM AnaMda pAma, sArA mANasanI Apattine chatI zaktie pratI kAra na kare vagere lekaviruddha kAryo jANavAM. (Adi zabdathI pazUnya vagere samajavuM.) - jenI niMdA karavAmAM Ave te lokaniMdA karanAra pratye virodhavALo bane che. mATe koInI paNa niMdA lokaviruddha che. ahIM koInI paNa niMdA lokaviruddha che ema kahe. vAmAM guNasaMpanna AtmAonI niMdAne paNa samAveza thaI jAya che, chatAM tene jude ullekha eTalA mATe karyo che ke sAmAnya jIvonI niMdA karatAM guNasaMpanna AtmAonI niMdA vizeSa lokaviruddha che. guNasaMpannanA pakSamAM ghaNuM loko hoya che. AthI tenI niMdA karanAra pratye ghaNA loko virodhavALA banI jAya che. dharmakriyA karanArA chomAM moTA bhAganA loko maMdabuddhivALA ja hoya che. temanA dhArmika AcAra upara A loko pUtathI ThagAyA che, (emane kazI gatAgama Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 148 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-8 thI 10 nathI vagere kahevuM, jAheramAM bhUlo kahevI) vagere rIte upahAsa karavAthI e loko virodhavALA ja banI jAya che. - priyajana - je dhama chava lokaviruddha kAryo kare to loka tenI viruddha thAya. pariNAme tene muzIbatamAM mukAvuM paDe, dharma karavAmAM muzIbata UbhI thAya, manamAM AtaM-raudra dayAna thAya, viruddha banelA loko pratye dveSabhAva jAge, devaguru-dharmanI niMdA thAya.... Ama aneka nukazAna thAya. niMdA Adi kaviruddha kAryo karavA chatAM tevA puNyodayathI ke tevA saMyoge AdithI loko viruddha na thAya ethI A lekanI daSTie nukazAna na thAya to paNa azubha karmabaMdha AdithI paralokanI daSTie te avazya nukazAna thAya. niMdA AdithI AtmAmAM zubha pariNAma jAge nahi. jAgelA paNa zubha pariNAma maMda banI jAya ke jatA rahe evuM paNa bane. tathA lokaviruddha kArya karavAthI lokenA cittamAM cheSa Adi saMkuleza thAya. pariNAme temane paNa azubhakamane baMdha, dharmabhAvanAno hAsa ke sarvathA abhAva vagere anartha thAya. AthI lekaviruddha kArya karanAra dhama paranA paNa anarthanuM kAraNa bane che. Ama lekavirUddha kArya karavAthI sva-parane ekAMte nukazAna che. AthI dhamI jIve hiMsA Adi bIjA pApone tyAga 4 [ ] AvA kAuMsamAM ApeluM lakhANa TIkAmAM nathI. vizeSa samajutI mATe svataMtra rUpe lakhyuM che. * lokaviruddha tyAga:- lokasaMklezakaraNena tadanarthayoja jayA mahetavayathAnama (lalitavistarA) Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA11-12 2 jinadIkSAvidhi-paMcAzaka : 149 : a5 thaI zake ke sarvathA na thaI zake te paNa kaviruddha kAryono avazya tyAga kara joIe. lAlabattI - ahIM lokazabdathI ajJAna, asadAcArI vagere game tevA loko nahi, kiMtu ziSTa (vivekI) loko samajavA. eTale game te loka virodha kare tene tyAga kara ema nahi paNa ziSTakamAM je viruddha gaNAtAM hoya te kAryone tyAga kare. ajJAna loko te sArAM kAmamAM paNa virodha kare. ajJAna loko virodha kare teTalA mAtrathI sArAM kAmo nahi choDavAM joIe.] (8-9-10). sugurune ega - jANAijuo u gurU, suviNe udagAditAraNaM ttto| : vAha vA, tadeva vAsAvavA vA ? . je jJAna-darzana-cAritrathI yukta hoya te ja guru che. dIkSAnI IcchAvALe jIva svapnamAM AvA guruthI-AvA gurunI sahAyathI huM pAchuM, agni, khAo vagerene tavI go, ke parvata, mahela vRkSa, zikhara vagere upara caDhI gayo, athavA sarSa, hAthI vagerethI bacI gaye ema che te have sugurune ega thaze ema sUcita thAya che. AthI vapnamAM AvuM banavuM e (sugurunA yogane ja jaNAvanAra hovAthI kAraNamAM kAryanA upacArathI) sugurune ega che. (11) samavasaraNuracanA vidhi - dIkSAnI (=samyaktvanA svIkAranI) vidhimAM samavasaraNanI racanA karavI joIe. AthI samavasaraNanI racanA kevI rIte karavI te agiyAra gAthAothI jaNAve che - Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 150 : 2 binAkSAvidhi-5 yAza gAthA-13thI21 vAukumArAINaM, AhavaNaM NiyaNiyehi maMtehiM / muttAsuttIe +kila, pacchA takammakaraNaM tu // 12 // vAukumArAhavaNe, pamajjaNaM tattha suparisuddhaM tu / gaMdhodagadANaM puNa, mehakumArAhavaNapuvvaM // 13 // uudevINAhavaNe, gaMdhaDDhA hoi kusumavuTUiTha ti / aggikumArAhavaNe, dhUvaM ege ihaM beti // 14 // vemANiyajoisabhavaNavAsiyAhavaNapuvvagaM tatto / pAgAratigaNNAso, maNikaMcaNaruppavaNNANaM // 15 // vaMtaragAhavaNAo, toraNamAINa hoi viNNAso // cititarusIhAsaNachattacakkadhayamAiyANaM ca / / 16 // bhuvaNaguruNo ya ThavaNA, sayalajagapiyAmahassa to samma / ukkiTThavaNNagovari, samavasaraNabibarUvassa // 17 // eyassa puvvadakkhiNabhAgeNaM maggao gaNadharassa / muNivasabhANaM vemANiNINa taha sAhuNINaM ca // 18 // iya avaradakkhiNeNaM, devINaM ThAvaNA muNeyavvA / bhavaNavaivANamaMtarajoisasaMbaMdhaNINatti // 19 // bhavaNavaivANamaMtarajoisiyANaM va ettha devANaM / avaruttareNa NavaraM, niddiTThA samaya keUhiM // 20 // + kiletyAptasaMpradAyasUcakamAvAnasya pA'tAtvikatvasUcakaM, tadatAtvikatvaM cAvAne'pi teSAM prAya AgamanAsaMbhASAta, tatsaMsmaraNasyaiha vidheyatvAditi / Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-13thI22 2 jinadIkSAvidhi--pacAzaka : 151 : vemANiyadevANaM, NarANa nArIgaNANa* ya pasanthA / puvvuttareNa ThavaNA, savvesiM NiyagavaNNehiM // 21 // aNiulamayamayAddivapamuddANaM +taha ya tiriyasattANaM / vittiyaMtarazmi haptA, tat puLa vanALAO"zA muktAthuktimudrA vaDe saMpradAya pramANe maLelA te te devanA maMtrothI vAyukumAra Adi devatAonuM AhvAnax karavuM, pachI vAyukumAra vage2e te te devatAonuM ( bhUmipramArjana, jasi'cana vagere ) kAya karavuM. (12) te A pramANeH-- vAsukumAra devatAonu AhvAna karyo. pachI (mArA AmaMtraNathI vAyukumAra devA samavasaraNanI bhUmi zuddha karI rahyA che ema mAnasika kalpanA karIne) samavasaraNanI bhUmi (=jeTalA sthAnamAM samavasaraNanI racanA karavI hAya teTalI bhUmi) kacarA vagere dUra karIne atyaMta zuddha karavI. pachI meghakumAra devAnuM AhvAna karIne samavasaraNanI bhUmi upara (dhULa na uDe eTalAM mATe) suga dhI jaLanA chaMTakAva karaveA. (13) pachI vasaMta, grISma, varSA, zaradda, hemaMta, ane zizira nAmanI cha Rtu* devIonuM AhvAna karIne sugaMdhI pacaraMgI puSpAnI vRSTi karavI. pachI agnikumAra devatAonuM AhvAna karIne kALuM * va gaNazabdopAdAnaM puruSApekSayA khIjanasya bahutvakhyApanArtham / + taha ya = tathaiva tenaiva prakAreNa devAnAmiva nijavarNaviziSTatAlakSaNena, paraspara virodhalakSaNena vA / x samavasaraNunI racanA karavA mATe potapotAnuM kArya karavA kheAlAvavA. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 152 = 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-13-thI 22 agara vagere dhUpa kare. keTalAka AcAyo kahe che keagnikumAra detuM nahi, kiMtu vizeSa nAma vinA sAmAnyathI devenuM AhAna karIne dhUpa kara. kAraNa ke Avazyaka TIkAmAM bUdi jirita phir ga" ema koI devanA nAmane nirdeza karyA vinA sAmAnyathI de dhUpa kare che e ulekha che. (14) pachI vimAnika, jotiSa ane bhavanapati devenuM AhvAna karIne rana, suvarNa ane saippanA jevA vaNuM. vALA traNa gaDha (kilA) banAvavA. vaimAnika deve vagere aMdara,madhyane ane bahArane e traNa gaDha anukrame ratna, suvarNa ane rUpAna banAve che. (15) pachI vyaMtara devenuM AhvAna karIne taraNa, pITha, devada, puSkariNa AdinI racanA karavI. tathA jinabiMba, azokavRkSa, siMhAsana, traNa chatra, dharmacakra, dhvajA, kamala ane cAmaranI racanA karavI. A kAryo vyaMtaradeve kare che. kahyuM che ke- ceidumapeDhachaMdaga, AsaNachattaM ya cAmarAo ca / jaM ca'naM karaNijja, kariti taM vANamaMtariyA // A. ni. 553 ba. ka. gA. 1180 "azokavRkSa, pITha, devachaMdaka, siMhAsana traNa chatra, cAmara, dharmacaka, ane bIjAM paNa pavananI vikuvarNa, jalajaMTakAva vagere kAryo vyaMtara kare che." (16) pachI jema samavasaraNamAM cAre bAju bhagavAna hoya che, tema cAre bAju uttama jAtinA caMdana upara samasta jaga 1180 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-13thI22 2 jinaddIkSAvidhi--pacAzaka : 153 : tanA pitAmaharUpa tribhuvanagurunI-jinakhi'khanI sArI rIte sthApanA karavI. (17) samavasaraNamAM (pahelA gaDhamAM)bhagavAnathI agni khuNAmAM gaNadharAnI, gaNadharAnI pAchaLa pAchaLa uttama munionI, munienI pAchaLa sAdhvIe nI, sAdhvIonI pAchaLa vaimAnika daivIonI sthApanA karavI. (18) e pramANe naiRtyakhuNAmAM kramazaH bhavanapati, vANu'tara ane jayAtiSa devIonI sthApanA karavI. (19) tathA lAyana khuDDAmAM bhavanapati, vyaMtara ane jyAtiSa devAnI sthApanA karavI. (20) IzAnakhuNAmAM vaimAnika devA, manuSyA ane manuSyaenI sthApanA karavI.x badhAnI sthApanA te te jAtinA devanA zarIranA vadhu pramANe karavI, arthAt devAnI sthApanAmAM raMga te te jAtinA devAnA zarIranA vadhu pramANe karavA. bhavanapati ane vyaMtara dhruvA pAMce vadhu vALA hAya che. jayAtiSadeve raktava vALA hoya che. vaimAnika devA lAla, sapheda ane pILA varNavALA hAya che. ahIM devAnA mukhya cAra bhedene AzrayIne vadhu jaNAnyeA. te te bhedanA * loke pitA pUjyaH, pitAmahastu pUjyataraH, piturapi pUjyatvAt / tataH sakalajagataH =samastabhuvanasya pitAmaha iva pitAmahaH =sakalajagatpitAmahaH / athavA sakalajagateA dharma: pitA, pAlanAbhiyuktatvAt, tasyApi bhagavAn pitA bhgvtprmayAnamaiM aiti / x manuSyeAnA kAI vizeSavA niyata na heAvAthI sarvyasi' pathI TIkAmAM dezanuM ja grahaNa karyuM che. kAraNa ke devAmAM te te nnatimAM varSoM niyata heAya che. * Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 154 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAtho-23thI 24 avAMtarajAtinA deveno amuka cokakasa raMga hoya che. jema ke asurakumAre kALA raMganA hoya che. A vizeSatA AgamathI jANI levI. (21) samavasaraNamAM bIjA gaDhamAM sa5-nALIye, haraNu-siMha, ghoDo, pADo vagere tiryaMca prANIonI sthApanA karavI. trIjA gaDhamAM denA hAthI, magara, siMha, mora, kalahaMsa vagerenA jevA AkAravALA vAhanonI sthApanA karavI. (22) dIkSAthanuM samavasaraNa pAse AgamanaH raiyammi samavasaraNe, evaM bhattivihavANusAreNa / suibhUo u padese, ahigayajIvo ihaM ei // 23 // A pramANe bahumAnapUrvaka potAnI Rddhi mujaba samavasaraNanI racanA karyA pachI dravyathI ane bhAvathI pavitra banela dIkSArthI zubha muhUrta samavasaraNa pAse Ave. zarIre caMdananuM vilepana karavuM, vetavastranuM paridhAna karavuM, AtmarakSA navakAra maMtra jevI koI pavitra vivAthI zarIrane surakSita banAvavuM e dravyathI pavitratA che. mAnasika vizuddhi bhAvathI pavitratA che. (23) dIkSAthIne vidhinuM kathana - bhuvaNaguruguNakkhANA, tammI saMjAyativvasaddhassa / vihisAsaNamAheNaM, tao paveso tahiM evaM // 24 // pachI tenI pAse jinezvaradevanA rAgajaya Adi guNonuM varNana karavuM. jinezvara bhagavAnanA guNonA zravaNathI jinezvara bhagavAna pratye tIvrazraddhALu banelA tene jinadIkSAne svIkAra karyA pachI jinezvaradeva sivAya anya ke I devane, Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25-26 2 jinaddIkSAvidhi--pacAzaka : 155 7 jineAkta cAritranu pAlana karanAra jaina sAdhu sivAya anya koI sAdhune nadi na karavuM, jina, jainasAdhu, ane jinAgamane vaMdanAdi karavuM. ema sakSepathI vidhi jaNAvavA. athavA tArI a'jalimAM puSpa ApavAmAM Avaze ane vastrathI AMkhe| DhAMkI devAmAM Avaze. tAre te puSpA kSeAbha pAmyA vinA samavasaraNamAM sthApelA jinabiMba tarapha nAMkhavAM. putra, dhana vagere sahita tArA AtmA gurune samarpita karavA. ema sAmAnyathI vidhi jaNAve. vistArathI teA dIkSA ApatAM pahelAM ja kahI dIdhA hoya che. pachI have kahevAze te vidhithI tene samavasaraNamAM praveza karAvavA. (24) dIkSArthI nI zubhAzubha gatine jANavAnA upAya: varagaMdhapuSkadANaM, siyavattheNaM tahacchiyaNaM ca / ALaviALa, rUmasa taddanuALa rakhA abhivAharaNA aNNe, Niyajogapavittio ya keiti / dIvAijara NabheyA, tahuttarasujogao ceva // 26 // hAthamAM suga dhI puSpA ApIne zvetavastrathI tenI AMkheA pIDA na thAya tema baMdha karavI (pachI tene krAi jAtanA bhaya rAkhyA vinA samavasaraNamAM birAjamAna jinabiMba tarapha puSpA phUMkavAnuM' kahevu'.) A puSpapAtathI enI gati (kevI gatimAMthI AvyA che te) ane Agati (kevI gatimAM jaze te) jANavI. je samavasaraNamAM puSpA paDe teA dIkSAnI ArAdhanAthI sugati thaze ane jo samavasaraNunI bahAra paDe Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 156 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-25-26 te tenI virAdhanAthI durgati thaze. ATaluM ja A (mULa) graMthamAMthI jaNAya che. bAkInuM anya graMthamAMthI ke viziSTasaMpradAyathI jANI levuM. (25) - ahIM keTalAka AcAryo kahe che ke - te vakhate dIkSAthIe ke bIjA koIe uccArelA zubhAzubhasUcaka siddhi, vRddhi vagere zabdonA AdhAre, athavA kriyA karatAM dIkSAthI "icchAkAreNa tubbhe daMsaNapaDimaM samattasAmAiyaM vA Aroha" vagere zabdone ke uccAra kare che tenA AdhAre, athavA dIkSA ApanAra AcArya " mi ramatamALa vagere zabdane uccAra ke kare che tenA AdhAre, dIkSAthanI gati-AgatinuM jJAna thAya che. bIjA keTalAka AcAryonuM kahevuM che ke AcAryanA mana Adi gonI pravRtti uparathI zubhAzubha gati jaNAya che. arthAt AcAryanuM mana krodha, lobha, moha, bhaya AdithI vyAkuLa na hoya, arthAt praphullita heya, kriyA vigeremAM uccArAtI vANu khalanA Adi dethI rahita hoya, kAyAnI ceSTA paNa bhaya AdithI khalita na hoya to dIkSAthInI zubha gati anyathA azubhagati jaNAya che. keTalAka AcAryo kahe che ke je te vakhate dIpaka vagere adhika prajavalita bane te enI gati jaNAya che, anyathA azubha gati jaNAya che. keTalAka AcAryo kahe che ke- dIkSA thayA pachI dIkSArthInA zubhagothI sabhara gati ane azubhayogathI azubha gati jaNAya che. (26) Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-27-28 1 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 157 ? dIkSAthanI gratA-ayogyatAne nirNaya: bAhiM tu puSphapAe, viSaDaNaca usaraNasumaNamAINi / kArAvijjai eso, vAratigamuvari paDiseho // 27 // puSpa samavasaraNanI bahAra paDe te zaMkA Adi aticAronI AlocanA, arihaMtAdi cAranA zaraNane svIkAra vagere vidhi karAvavo. pachI pharI pUrvanI jema puSapAtane vidhi karAvavuM. temAM je samavasaraNamAM pupa paDe te dIkSAne yogya che evo nirNaya thavAthI dIkSA ApavI. je samavasaraNanI bahAra paDe te pharI pUrvanI jema zaMkAdi aticAronI AlocanA vagere vidhi karAvavuM. pachI trIjI vAra pUrvokta mujaba ja pu5 pAta karAvavo. temAM je samavasaraNamAM paDe to dIkSA ApavI ane samavasaraNanI bahAra paDe te dIkSA mATe ayogya hevAno nirNaya thavAthI dIkSA na ApavI. tane pachI dIkSA ApIzuM vagere kemala vacanethI dIkSAne pratiSedha kare. (27) dIkSA mATe yogyatAne nirNaya thayA pachI gurue karavAne vidhi- parisuddhassa u taha puSphapAyajogeNa daMsaNaM pcchaa| ThitisAhaNamuvabRhaNa, harisAipaloyaNaM ceva // 28 // samavasaraNamAM pupa paDavAthI dIkSA mATe jenI yegyatA nizcita thaI che te jIvane samyagdarzananuM AropaNa karavuM. samyagdarzananuM ApaNu e ja jinadIkSA che. Avazyaka cUrNi pramANe samyaktva ApaNa vidhi A pramANe che- sarvavirati AropaNanA vidhi pramANe cityavaMdanAdi vidhi karIne gurue nIcene pATha bola ane Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 158 : 2 jinadIkSAvidhi--pa'cAzaka gAthA-27-28 - dIkSA lenAre (samyaktva svIkAranAre) paNa te pATha guru Ale tenI pAchaLa dhIme krIma elavA. te A pramANe -- "aMda bhaMte tumhANaM samIve micchattAo paDikkamAmi, saMmataM uSasaMpajjAmi, no me kappara ajjappabhi annautthie vA annatthiyadevayANi vA annautthiyapariggaddiyAI arihaMtaceiyANi vA, vaMdittae vA nasittara SA, pubviM anAraseNa ALavittapa vA saMlavittae vA, tesi vA asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM ghA dADaM vA aNuSpadA vA nannattha rAyAmiogeNaM, gaNAbhiogeNaM, balAbhibhogeNaM devayAbhiogeNaM vA, guruniggaheNaM, vittIkaMtAreNaM, davvao, khettao, kAlao, bhASao / davvao NaM daMsaNadavvAI sanIzALa, detto nuM savajo, jAho jaM jJAvanIyA, mAyalo na' jJAva gaddeLa. na ddiTMAmi, jJAya jIjJeLa na iji jjAmi, jAva saMnivAraNa' nAbhimavijjAmi, jAva keNa vi pariNAmabaseNa pariNAmo me na parivaDati tAya me esA dNsnnImAM," "huM bhagavAna ! huM tamArI sAkSIe mithyAtvanA tyAga karu chu ane samyaktvanA svIkAra karuM chuM. AjathI mAre anyadaza nIone, anyadezanIonA devAne, anyadaza nIeAe ( peAtAnA madira AdimAM) rAkhelA jina'ne vaMdana karavuM ane stavanApUrvaka praNAma karavA ka2e nahi, teoe pahelAM khelAvyA vinA ja ekavAra ke vAravAra tene ke khelAvavA kalle nahi, (aucitya jALavI zakAya,) tathA paratIthiMkAne (pUjya buddhie) azana, pAna, khAdima, svAdima, e cAra prakAranA AhAra ekavAra ke vAravAra ApavA kahyuM nahi. A pratijJAmAM (1) rAjAnA Adeza, (2) ghaNA leAkeAnA Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-ra-28 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 159 : Agraha, (3) cAra luMTArA vagerene baLAtkAra, (4) duSTa deva Adine upasAgara, (5) mAtA-pitA Adi gurujanane Agraha, (6) AjIvikAnI muzkelI- A cha kAraNethI anya dazanIo Adine vaMdana Adi karavuM paDe to chUTa che. A niyama dravya, kSetra, kAla ane bhAvathI svIkAruM chuM. te A pramANe- dravyathI dazanadrajono svIkAra karIne, arthAta jinamaMdira Adi samyagdarzananAM sAdhanonI ArAdhanA karavAne svIkAra karIne, kSetrathI saMpUrNa lekamAM, kAlathI jIvanaparyata, bhAvathI graha vagerenA upadravathI parAdhIna banuM nahi, koIne dagAthI ThagAuM nahi, saMnipAta rogathI gherAuM nahi, yAvat koIpaNa jAtanA pariNAmathI mAre A pariNAma (samyaktvanAM pariNAma) paDI na jAya tyAM sudhI A darzanapratimAne savIkAra karuM chuM. tyArabAda guru ziSyanA mastake vAsakSepa nAkhavA pUrvaka mithArapAra hof gudaguduM ghaf= "tuM saMsAranA pArane pAma, uttama guNethI mahAna bana." e pramANe AzIrvAda Ape. A ja hakIkata AcArya mahArAje bIjA sthaLe A nIce pramANe kahI che. iya micchAo viramiya, samma uvagamma bhaNati gurupuro| arahaMto nissaMgo, maha devo dakkhiNA sAhU // 1 // "A pramANe mithyAtvane tyAga ane samyaktvane svIkAra karI gurune kahe ke- arihaMta mArA deva che, susAdhue mArA guru che." Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 160 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-27-28 pachI sthitisAdhana karavuM. sthitisAdhana eTale samyakutvanA AcAronuM varNana karavuM. te A pramANe- sanagbhiii tubhaM arahaM devo, sAhavo gurU, jIvAipayatthasahahANa sammattaM, no te kappati loiyatitthe pahANaNapiMDapayANAI, kappar3a kuLa tirTi sevavaMtu buTTA= "AjathI arihaMta tArA deva ane susAdhue tArA guru che. jIvAdi padArthonI zraddhArUpa samyaktva che. laukikatIrthamAM nAna, piMDa pradAna vagere nahi karavuM joIe. trikAla devavaMdana vagere anuSThAna karavAM". athavA sthitisAdhana eTale dIkSA vidhi kahe, jemake che bhadra! hamaNAM tArI AMkhe pATA bAMdhyA, pupa nakhAvyAM vagere je karAvyuM te dIkSA svIkAravAnI vidhi che. mATe tAre A vize bIjI kaI zaMkA karavI nahi. pachI tenI prazaMsA karavI. jemake- tuM dhanya che! dharmane lAyaka che, " tArA deze ghaNu ghaTI gayA che, kAraNa ke bhagavAna pAse puSpa paDavAthI tAruM kalyANa najIkamAM che evo nirNaya thayo che. athavA tuM dhanya che ! kAraNa ke sakala kalyANarUpa velaDInA kaMda samAna bhAgavatI (samyakatva svIkAra rU5) dIkSA tuM pAmyA che. dikSA maLavAthI sakala kalyANe paNa prApta thaI gayA samajavA. tathA ghamALa nirikagati, ghanA chati pAmevA. gaMtuM imassa pAraM, pAraM dukkhANa vaccati // (paM. va. 1348) Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 2 2 jinadikSAvidhi--pa'cAzaka : 161 : " bhAgyazALIo ja Ane (-samyaktvane) prApta karI zake che, bhAgyazALIe ja enA pAra pAme che. enA pAra pAmIne duHkhanA pAra pAme che." jinadvIkSAnA (samyaktvatA) AcArA sAMbhaLatAM te pramudita khane che ke udAsIna rahe che vagerenu' mukhAdinI ceSTAthI avaleAkana karavuM', (28) ziSyanuM Atmanivedana: aha tipayAhiNapubvaM, sammaM sudveNa cittarayaNeNa / guruNo NuveyaNaM savtraheva daDhamapaNo ettha ||29| pachI ziSya gurune traNa pradakSiNA ApIne kAlpanika nahi kiMtu vAstavika, nirmala citta" rUpa ratna vaDe gurune sapUrNa paNe Atmanivedana karavu.. Atmanivedana eTale hu ApanA sevaka chuM, Apa sauMsArasamudramAM DUbelA mArA nAtha che, e pramANe AtmasamarpaNuM karavuM ane peAtAnI pAse dhana vagere je kaI hoya te badhu gurune samarpaNu karavuM, [alakhatta, guru tyAgI hAvAthI dhana vagere grahaNa kare nahi, paNa ziSyanI e krUraja che ke teNe badhuM ja gurune samarpaNu karI devuM joIe. Ama karavAthI guru svIkAra na kare, paNa avasare zAsananI rakSA Adi mATe dhanAdinA upayeAga karavA guru tene kahI zake. dhana vagere gurune samapaNuM karyuM. hAya * arthAt citta dekhAvathI nahi, kiMtu vAstavika nila heAvu joIe. 1 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 162 : 2 jinakrikSAvidhi--pa'cAzaka gAyo 30 te guru avasare sarakAca vinA tene zAsanarakSA Adi mATe dhanAdinA upacega karavA kahI zake, anyathA sadaica thAya. zrAvanI bhAvanA e ja hAvI joie ke dhana vagere mArI vastune pahele upayAga zAsana mATe, pachI mArA mATe.](29) AtmanivedananuM mahattva . esA khalu gurumattI, ukoso esa dANadhammo u / bhAvavisuddhI darda, iharA viya bIyameyassa | 30 // A Atmanivedana ja gurubhakti che. hyu che ke kA bhaktistasya yenAtmA, sarvathA na nidyujyate / abhakteH kAryamevAhu-raMzenApyaniyojanam #1 "je peAtAnA AtmA (gurune) sarvathA samarpita karatA nathI tenI zu' bhakti che ? arthAt tenI bhakti nathI. peAtAnA AtmAnuM AMzika paNa samarpaNa na karavuM' e abhaktinu' ja kArya che ema (jJAnIe) kahe che." gurubhakti sadA karavI joie. kAraNa ke gurunA upakAranA badalA vALI zakAya tema nathI, ane gurubhakti mahAna phaLa ApanArI che A e muddAttu samarthana karanAra pAThe A pramANe che. tindra TupakriyAmAM samaLAGamo, taM jJA-amaviyana ra gusse mattatta= ( sthA0 a 201 0 135 ) hai AyuSyamAna zramaNu ! mAtA-pitA, dharmAcAryo ane svAmI ( AjIvikAmAM madadarUpa bananAra zeTha vagere) e traNanA upakAranA badalA vALavA duHzakaya che." et gurubhakteH zrutajJAnaM bhavet kalpatarUpamam / loka dvitayabhAvinyastataH syuH sarvasaMpadaH // 1 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-30 2 jinadikSAvidhi--paMcAzaka : 163 : "gurubhaktithI kalpataru samAna zrutajJAna thAya che. tenAthI A leka ane paralokamAM thanArI sarva prakAranI saMpatti maLe che." A Atmanivedana ja uttama dAnadharma che. bIjI vastu ApavAthI te eka ja vastu ApI zakAya, jyAre Atmanivedana karavAthI te badhuM ja ApyuM gaNAya. dharmae dAnadharma kara joIe. kAraNa ke te mahAna phaLa Ape che. kahyuM che ke dAnata pIrti sudhAzugrA, TrAnarasamApuramAM dAnAt kAmArthamokSAH syu-dardAnadharmoM varastataH // dAnathI caMdra jevI nimala kIrti thAya che, dAnathI uttama saubhAgya prApta thAya che, dAnathI kAma (-saMsArasukha), dhana ane mokSa maLe che. AthI dAnadharma zreSTha che." " A Atmanivedana atizaya vizuddhabhAvathI karavuM joIe. vizuddhabhAvathI ja kareluM Atmanivedana utkRSTa dAnadhama che. AtmanivedanamAM kIrti AdinI apekSA rAkhavAthI bhAva malina banI jAya che. AthI AtmanivedanamAM kIrti AdinI apekSA nahi rAkhavI joIe. prazna- vizuddha bhAva vinA kareluM Atmanivedana sarvathA niSphaLa bane che ? - uttara- nA, vizuddha bhAva vinA kareluM Atmanivedana utkRSTa dAnadharmanuM (=vizuddha bhAvavALA AtmanivedananuM) bIja che. arthAta temAMthI bhaviSyamAM vizuddhabhAvavALuM Atma Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 164 : 2 jinada kSAvidhi--pacAzaka gAthA-31-32 nivedana thAya che. ane te Atmanivedana uttama dAnadhama rUpa ane che, kAraNa ke dravyathI (=sAvinA) paNa karelAM sArAM anuSThAnA prAya: bhAva anuSThAnanAM kAraNu ane che (30) vizuddhabhAva rahita paNa Atmanivedana utkRSTa dAnadharmanuM khIja che tenu kAraNaH-- jaM uttamacarithamiNaM, souM pi aNuttamA na pAreMti / tA thALAmAgo, udyoto Dho. yakSarU A Anivedana uttama puruSo ja karI zake che. acegya puruSA A Atmanivedanane sAMbhaLI paNa zakatA nathI, arthAt bIjo kAI jIva Atmanivedana kare te ayeAgya jIvane sAMbha LavuM paNa gamatuM nathI, teA pachI tevA jIvA AvuM Atmanivedana kare e zI rIte sabhave ? eTale Avu... ( =bhAva vinAnu paNa ) Atmanivedana karanAra jIva (ka'Ika) ceAgya che uttama che e nakkI thAya che. uttama jIvanI sArI drakriyA bhAvakriyAne lAvanArI khane che. AthI vizuddhabhAva rahita paNa Atmanivedana uttama puruSanA AcaraNarUpa heAvAthI vizuddhabhAvane utpanna kare che. AthI te utkRSTa dAnadharmanu bIja =kAraNa che. (31) ziSyanA AtmanivedananA svIkArathI gurune parigraha-Ara banI anumedanA rUpa doSa na lAge tenuM kAraNu guruNo vi NAhigaraNaM, mamattaraddiyassa ettha vatthumi / tanbhAvasuddhiheu, ANAi payaTTamANassa // 32 // * pU. maheA. zrI yaze! vi. ma. kRta savAseA gAthAnuM stavana gAthA 82 vagere. hA. a. 8 gA. 8. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33 2 jinadIkSAvidhi--pacAzaka : 165 : gurune paNa dIkSita jIva ane tenA saMtAna aAdi viSe (parigraha-AraMbhanI anumAdanA rUpa) adhikaraNa doSa lAgatA nathI. kAraNa ke guru mamatva rahita che, tathA dIkSitanA pariNAmanI vizuddhi mATe jinanI AjJA mujaba pravRtti kare che. jema zarIra khAghathI peAtAnu' heAvA chatAM temAM mamatva bhAva na hAvAthI zarIra saMbadhI adhikaraNanA doSa lAgatA nathI tema dIkSita Adi vize paNa mamatva rahita DAvAthI Atmanivedana adhikaraNu khanatu nathI. prazna - guru mamatva rahita che enI khAtarI zI ? uttara:- jema cAritranA pAlana mATe bheAjanAdi pravRtti karatA haiAvAthI bheAjanAdimAM mamatva nathI, tema ahIM dIkSitanA upakAra mATe jinanI AjJAthI pravRtti karatA heAvAthI mamatvabhAva nathI. (32) dIkSA ApyA pachI AcArya dIkSitane ApavAne upadeza: NAUNa ya tabbhAvaM, jaha hora imassa bhAvavuDidatti / dvALATuvasAlo, goLa sajja nya lakSyasvaM prazA dIkSA ApyA pachI dIkSitanA pariNAmane joine je rIte tenA bhAvanI vRddhi thAya te rIte AcArya dAnAdinA upa + ahIM ziSyanA AtmanivedananI niSphalatAnA abhAva sAthe avi= paNa zabdanA saMbaMdha che. arthAt 31 mI gAthAmAM kahela yukti muja jema ziSyanuM Atmanivedana niSphala banatuM nathI, tema AtmanivedanathI gurune pazu adhikaraNu Sa lAgato nathI. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 166 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-33 deza vageremAM prayatna karo. arthAt tene dAna, (devapUjA) gurusevA, tapa vagere vidhipUrvaka karavA preraNA karavI, ane kusaMsarga AdithI dUra rahevA kahevuM. dikSitanA pariNAme tenI AkRti AdithI jANI zakAya che. kahyuM che ke - AkArairiGgitairgatyA, ceSTayA bhASaNena ca / netravaktravikAraizca, gRhyate'ntargataM manaH // "hadayanA bhAvane jaNAvanAra mukhAkRti, gati, zarIranI tevI ceSTA, vacana ane netravikArothI mAnasika bhAva jaNAya che." dAna ane gurusevA Adi vize kahyuM che kenyaayaattN svalpamapi hi, bhRtyAnuparodhato mahAdAnam / dInatapasvyAdau gurvanujJayA dAnamanyattu // 5-13 / / evaM gurusevAdi ca, kAle sadyogavighnavarjanayA / ityAdi kRtyakaraNaM, lokottaratattvasaMprAptiH // 5-15 // nyAyapArjita dhananuM Azita dukhI na rahe tenI kALajIpUrvaka mAtA-pitA Adi gurujananI rajA laIne garIba, tapasvI Adine thoDuM paNa dAna ApavuM e mahAdAna che, anyAyathI meLavelA dhananuM ke Azrite duHkhI na rahe tenI kALajI vinA athavA mAtA-pitA Adi gurujananI rajA vinA ghaNuM paNa dAna dAna ja kahevAya. arthAt AvuM dAna mahAdAna na kahevAya, kiMtu dAna kahevAya. (13) maka vidhipUrvaka dAnAdinA upadeza vize juo cho. 5 gA. 12thI15. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-34 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 167 : = = = - "svAdhyAya vagere bIjA rogone nAza na thAya te rIte avasare vivipUrvaka dharmAcArya AdinI sevA vagere karavuM. dAna, devapUjA, gurusevA, vagere zubha kAryo karavAM e le kottaratAnI saMprApti kahevAya che." (15) (3) mithyAtvapratikramaNa, samyaktvasvIkAra ane Atmanivedana Adi rUpa A jinadIkSAvidhine ke ziSya karI zake ane kevA guru karAvI zake tenuM varNana- jANAiguNajuo khalu, NirabhissaMgo padattharasigo ya / iya jayai na uNa aNNo, gurU vi eyAriso cetra // 34 // - je dIkSita samyajJAna, samyakUzraddhA, gurubhakti, sattara vagere guNothI yukta hoya, mithyASTinA vyavahAramAM ane dhana adi bAhya dravyamAM niHspRha hoya ane AgamamAM kahelA deva-guru-jIvAdita Adi vize rucivALa hoya te jIva A rIte= mithyAtvapratikramaNa, samyakatva svIkAra ane Atmanivedana karavAmAM pravRtti kare che. A guNethI hita chava temAM prayatna karato nathI. kAraNa ke A prayatna jJAnAdi guNenA yogathI thaI zake che. guru paNa evA ja joIe, arthAt jJAna, zraddhA, cAritra, zikSA, anugrahabuddhi, satva, apramattatA Adi guNothI yukta, niHsaMga ane padArtha rasika joIe. je guru jJAnAdi guNothI rahita heya te ukta vidhi karAvI na zake. sasaMga Asakti yukta hoya te dIkSite karelA AtmanivedanamAM ( =dIkSita tathA tenA dhana-putra Adi vize ) mamatva bhAvavALA thavAthI dIkSitanI bhAvazuddhi thAya te mATe jinanI WWW.jainelibrary.org Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 168 : 2 jinadIkSAvidhi--pacAzaka Ayo-35 AjJA mujaba pravRtti kare nahi, arthAta peAtAnA svA" kema siddha thAya te upara lakSyavALA banI jAya. padA rasika na hoya te devatattva Adinu varNana na kare. AthI jJAnAdiguNayukta, ni:sa`ga ane padAtha rasika ja guru A vidhi kharAkhara karAvI zake. (34) bhAgyazAlIone ja A dIkSAnI prApti Adi thAya cheH dhaNNANameya jogo, ghaNNA ceTThati eyaNIIe / dhaNNA bahu maNNante, dhaNNA je gappadUsanti ||35|| dhanya jIvAne ja A dIkSA prApta thAya che. A dIkSA prApta thayA pachI dhanya jIvA ja dIkSAnA trikAla jinadarzanapUjana Adi AcArAnu sArI rIte pAlana karI zake che. (svaca'dIkSA na pAmavA chatAM) je drIkSita upara ke dIkSA upara bahumAna rAkhe che te jIvA dhanya che, je jIveA dIkSA upara dveSa nathI karatA=madhyasthabhAva rAkhe che te jIvA paNa dhanya che. kSudrajIve tA svayaM dvIkSAne svIkAra tA na kare, paNa mAhAMdhatAnA kAraNe dvIkSA upara dveSa dhAraNa kareche. AthI ja AgaLa jaNAvaze kevidhi apaoso jersi, AsannA te vi suddhipatati / mumiyALa ghuLa mujjaphezaLA sinAyasamA | paMcA0 3-48 " je jIvAne vidhi pratye dveSa nathI te jIvA pazu mithyAtvamAhanI matAthI zuddhi pAmelA hAvAthI Asanna bhavya che. kilaSTakama yukta jIvArUpa haraNA mATe vidhine upadeza siMhanI gajanA samAna che.' (35) -- * dhanyAnAM bhAvadhanalabdhUNAM tatsAdhUnAM vA / Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-36 2 janadIkSAvidhi--paMcAzaka : 169 H - --- - - - -- - - - - --- == dIkSA thayA pachI dIkSitane karavAne vidhiH dANamaha jahAsattI, saddhAsaMvegakamajuyaM nniymaa| vihavANusArao taha, jaNokyAro ya uciotti // 36 // dIkSA thayA pachI dIkSite sAdhu vagerene pitAnI+ zakti pramANe zraddhA ane saMvegathI kamapUrvaka avazya dAna karavuM joIe. sarvavirati dIkSAnI vidhi jaNAvatAM kahyuM che ke NatayaghayagulagorasaphAsugapaDilAhaNaM samaNasaMghe / asai gaNivAyagANaM, tadasai savvassa gacchasi / (0 ka. 4198). "dIkSA lenAra nirdoSa vastra, ghI, goLa, dUdha, dahIM AdithI saMpUrNa zramaNa saMghanI bhakti kare. teTalI zakti na hoya te jeTalA AcAryo ane upAdhyAyo hoya tenI bhakti kare. teTalI zakti na hoya te pote je gacchamAM dIkSA levAno che te gacchanI bhakita kare. ane pitAnA vaibhavanusAra vajanAdi lekanI (tathA=) lekarUDhi pramANe ucita * pUjA karavI joIe." (36) + 1tharphAAi= rAjena tija, cittavinAnuerfmacartha * zradA-dAdIHmitrA , veryvRttithi : raMgo mokSAbhilASaH / kramo deya dravya pripaattilokruuddhaa yathAjyeSThatA vA / * 3fjata=rAghotAnu: | Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 170 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-37-38 sAcI beTI dIkSA jANavAnAM lakSaNe;-. ahigayaguNasAhammiyapII boha gurubhattibuDDhI ya / liMgaM avyabhiyArI, paidiyahaM sammadikkhAe // 37 // samyagdarzana ane samyagdarzananI sAthe pragaTelA zama, saMvega, nirveda, anukaMpA, Astikakya, zuSA, dharmaga ane deva-gurunI vaiyAvacca vagere dIkSAnA guNo, sAdharmikaprema, jIvAdi tarano bodha ane gurubhakti e cAranI patidina vRddhi e sAcI dIkSAnuM cekasa lakSaNa che. arthAt jenAmAM A cAranI vRddhi dekhAya tenI dIkSA avazya sAcI che-saphaLa che ane jenAmAM AnAthI viparIta dekhAya tenI dIkSA beTI che-niSphaLa che. (37) prastuta samyagdarzana vagere guNenI vRddhinuM kAraNa: parisuddhabhAvo taha, kammakhaovasamajogao hoi / diyaTLavudI vahu, vaLago kajhamALa rUdrA dIkSA svIkArarUpa vizuddha adhyavasAyathI samyagdarzanAdi guNe upara AvaraNarUpa karmone kSayopazama thAya che. e karmakSapazamathI prastuta samyagdarzanAdi guNenI vRddhi avaya thAya che. kAraNathI kArya thAya e niyama che. (saMpUrNa) kAraNa hAjara hoya ane kArya na thAya e bane ja nahi. eTale ahIM jenI dIkSA sAcI che tene vizuddha adhyavasAya avazya heya. (sUkSamadaSTithI te vizuddha adhyavasAya e ja dIkSA che) ____ * parizuddhabhAvata:- atizuddhAdhyavasAyAt ttheti-tthaaprkaajAda, rIkSAvitti pavityathA. Ama samyagra dIkSA svIkArI e ja vizuddha bhAva che. athavA vizuddhabhAva eja samyaga dikSA che. AthI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-39 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 171 e vizuddha adhyavasAyathI samyagdarzanAdiguNene kinArA karmone kSaye pazama avazya thAya che. e karmayopazamathI samyagdarzanAdi guNonI vRddhi avazya thAya che. mATe samyadarzanAdi guNonI vRddhi sAthI dIkSAnuM liMga-cihna che. samyagdarzanAdi guNonI vRddhimAM karmakSa pazama kAraNa che, ane dIkSArUpa vizuddhabhAva kAraNanuM kAraNa che, arthAt karmayopazamanuM kAraNa banavA dvArA kAraNa che. (38) sAdhamika premanI vRddhinuM kAraNa- dhammammi ya bahumANA, +pahANabhAveNa tdnnuraagaao| xsAhammiyapItIe, u haMdi vuDDhI dhuvA hoi // 39 // dIkSitane dharma upara bahumAna-pakSapAta che ane sAdharmika dhamane pradhAna mAnanArA che. AthI dIkSitane sAdhamika upara neha thAya che. sAdharmikanehanA kAraNe sAdha ja TIkAmAM tatra dIkSAvizumAva: vArA, karmakSacaTRAmatu vAra ema vizuddhabhAvane dIkSArUpa jaNAvyuM che. + pradhAnabhAvena-prAdhAnyAca, dharma pradhAnatvAt saarmikaapamiti ratha ! AnAthI e siddha thAya che ke baMne dharmane pradhAna mAnanArA Aya to ja paraspara sAdharmika saMbaMdha vAstavika ya che. eka dharmane pradhAna mAne paNa bIje dharmane pradhAna na mAne to nI sAthe sAdharmika saMbaMdha na thaI zake. eka dharmane pradhAna na mAne paNa bIje dharmane pradhAna mAne te paNa tenI sAthe sAdharmika saMbaMdha thaI zake. x sAdharmikaprIte.-samAnadharmajana viSaya premajanyavAtsalyasya, kAraNe kAryopacArAt / Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 172 : 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-39 mikaprItinI = sAdharmika vAtsalyanI vRddhi avazya thAya che. AthI sAdha maka vAtsalyanI vRddhi samyagdIkSAnuM liMga che. athavA A lokane artha A pramANe che - dIkSitane dhama uttama che evI buddhinA kAraNe dharma pratye prIti ane bhakti hovAthI sAdharmika anurAganI vRddhi avazya thAya che. prIti ane bhakti e bemAM vizeSatA A pramANe- yatrAdaro'sti paramaH, prItizca hitodayA bhavati kartuH / zeSatyAgena karoti yacca tatprItyanuSThAnam // 3 // gauratravizeSayogAd , buddhimato yad vizuddhatarayogam / kriyayetaratulyamapi jJeyaM tad bhaktyanuSThAnam // 4 // atyantavallabhA khalu, patnI tadvaddhitA ca jananIti / tulyamapi kRtyamanayotiM syAt prItibhaktigatam / 5 // (Da. 10) je anuSThAnamAM anuSThAna karanAranuM hita thAya tevI prIti che, ane (tevI prItinA kAraNe) atizaya prayatna che, tathA ( atizaya prayatnanA kAraNe ) bIjA kAryono tyAga karIne tenA kALe je anuSThAna kare che te prItianuSThAna che." (3) "buddhimAna puruSa je anuSThAna adhika pUjanIya samajIne vizeSa vizuddhivALuM kare te anuSThAna bAhya kriyArUpe prIti anuSThAna tulya hovA chatAM bhakti anuSThAna jANavuM." (4) "panI atizaya priya hoya che, ane mAruM hita karanArI che evI buddhithI mAtA upara paNa prema che, e baMne saMbaMdhI bhojana Adi kriyA samAna karavA chatAM bheda che, patnInI Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-40 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 173 : kriyA prItithI karavAmAM Ave che, jyAre mAtAnI kriyA bhaktithI karavAmAM Ave che. ethI mAtAnI kriyAmAM vizeSa Adara hovAthI vizeSa kALajIthI thAya che. tema prIti anuSThAnathI bhakti anuSThAnamAM vizeSa Adara hovAthI zuddhi vizeSa hoya che. Ama prIti-bhakti anuSThAnamAM bhAvanI daSTie bheda che." (5) bedhaddhinuM kAraNa- vihiyANuTThANAo, pAeNaM savvakammakhauvasamA / gANAvaraNAvagamA, NiyameNaM bohavuDhitti // 40 // . prAyaH dIkSAnA AcAronuM suMdara pAlana karavAthI ghAtI sarva karmone sopazama thatAM jJAnAvaraNIya karmane paNa kSayopazama thavAthI bedhanI vRddhi avazya thAya che. AthI bedhavRddhi samyaga dIkSAnuM liga che. ahIM mULa gAthAmAM sarvazabdathI ghAtI sarva karmo vivakSita che. kAraNa ke ghAtI kamene ja pazama thAya che kahyuM che ke - mohassevovasamo, khAovasamo cauNha ghAINaM / . udayakkhayapariNAmA, aTThaNDa vi DaMti kammANaM // pra. sAgA0 221 paMcasaM. 143 "upazama mohanIyane ja thAya che. kSayopazama cAra ghAtI karmone thAya che. udaya, kSaya ane pariNAma AThe karmono thAya che." koIka jIvane dIkSAnA AcAronA pAlana vinA bhAvavizeSathI ja jJAnAvaraNIya karmane kSaye pazama thAya che. mATe ahIM prAyaH kahyuM che. (40) Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 174 : 2 jinadIkSAvidhi--pacAzaka gAthA-41thI43 gurubhaktinI vRddhinuM kAraNa-- kallANasaMpayAe, imIha heU jao gurU paramo / iya bobhAvao ciya, jAyada gurubhattibuDDhI vi // 41 // guru AleAka ane paraleAkanA kalyANunI sa'pattirUpa dIkSAnuM mukhya kAraNu che. arthAt gurunI ( upadeza, preNA Adi) sahAyathI ja dIkSAnA AcArAnu`. jJAna-pAlana vagere thAya che. AthI guru atizaya bhakita karavA lAyaka che evu jJAna thavAthI ja gurubhaktinI paNa vRddhi thAya che. AthI gurubhaktivRddhi pazu samyak dIkSAtu liMga che. (41) prastuta dIkSa nuM ana tara phUla iya kallANI eso, kameNa dikkhAguNe mahAsatto / samma samAyaraMto, pAvai taha paramadikkhaM pi // 42 // (T=) A pramANe= samyagadIkSAnA guNu vRddhi di liMgeAnI prApti thavAthI mahAsattvazAlI dvIkSita jIvatu' kalyANa thaI jAya che. tathA jinabhakti, sAdhusevA, AgamazravaNu Adi dvIkSaguNeAne bhAvapUrvaka AcaratA te (mena) uttarA ttara adhika zuddha banIne sarvavirati dIkSAne pazu pAme che, (42) prastuta dIkSAnu paraMpara phUla garaddiyamicchAcAro, bhAveNaM jIvamuttimaNuhaviu~ / NIsesammamuko, uveha taha paramamurttipi // 43 // jinadIkSAnI ArAdhanAthI guNNAnI atizaya vRddhi thavAthI sarvaviratinI prApti thatAM bhUtakAlamAM sevelA mithyA AcA * dI AnA liMgA mATe 37mI gAthA jue. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-41thI 43 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka : 175 ? nI bhAvathI niMdA, vartamAnamAM te AcArAne bhAvathI saMvara-tyAga tathA bhaviSya mATe te AcAranuM bhAvathI pratyAkhyAna karIne uttarottara vikAsa sAdhatA te jIva bhAvathI xjIvanmuktine anubhavIne sakalakarmothI mukta banele paramamuktine-mokSane paNa pAme che. - mithyAcAra eTale mokSamArgathI viparIta mithyAtva, avirati, kaSAya ane azubhayogarUpa AcAre. bIjAo mithyAcAranuM lakSaNa A pramANe kahe che - bAhyendriyANi saMyamya, ya Aste manasA smaran / pharthAina vidyAramA, mithyAvAra sa3thata ' (gItA 3-6) "je mUDhapuruSa bAIndriyone haThathI rokIne manamAM IdricenA bhegenuM smaraNa kare che.-bhegone Icche che, te mizyAcArI-daMbhI che." - jIvanmukti eTale niHsaMgapaNanI parAkASThAthI jIvatAM ja mokSa (samatA sukhano anubhava). ucca prakAranA sAdhuo jIvatAM ja mokSane anubhava kare che. kahyuM che ke nirjitamadamadanAnAM vAkAyamanovikArarahitAnAm / vinavruttAzAnA-mitra mokSa suviditAnA ' ' (pra. 2. 238 ) : paphakhI sUtrane mar fkAmi vagere pATha A bhAvanuM ja sUcana kare che. * kaaa = trina pacato kutti- mokSa ni:saMtAprkrssnn jIvanmuktistAm . Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 1764 2 jinadIkSAvidhi--paMcAzaka gAthA-44 "mada ane karma upara vijaya meLavanAra, mana-vacanakAyAnA vikArothI rahita, ane bhautika AkAMkSAothI rahita sAdhuone ahIM ja mokSa che." (43) jinadIkSAvidhinuM mahatva - dikvAvihANameyaM, bhAvijjataM tu tantaNItIe / / sai apuNabaMdhagANaM, kuggahavirahaM lahuM kuNai // 44|| A jinadIkSAvidhinI Agama pramANe vicAraNA paNa sabaMdhaka ane apunabaMdhakanA kadAgrahano tyAga jaladI kare che. (je vicAraNAthI paNa ATalo lAbha thAya che te Aca2NAthI avazya adhika lAbha thAya.) je yathApravRttikaraNathI graMthideze AvI gayo che, paNa graMthino bheda nahi kare ane pharI ekavAra karmonI utkRSTa sthitine baMdha karaze te sabaMdhaka che. je yathApravRttikaraNathI graMthideze AvI gayuM che, tathA pharI utkRSTasthitine baMdha nahi kare ane graMthibheda karaze te jIva apunabadhaka che. A baMnene graMthibheda thayo na hovAthI (=samyagdarzananI prApti thaI na hovAthI) kadAgraha saMbhave che, paNa avirata samyagdaSTi vagere jene kadAgraha na hoya.' prazna:- ahIM sabaMdhaka ane apunabaMdhaka e bene ja ulekha kema karyo ? mArgAbhimukha ane mArgapatitane ullekha kema na karyo? zuM temane kugraha na hoya? uttarA- mArgAbhimukha ane mArga patitamAM kadAgrahane saMbhava hevA chatAM jinadIkSAvidhinI bhAvanAmAtrathI temanA Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA-1 3 catya danavidhi-5'cAzaka DhAMgrahanA tyAga na thAya. AthI ahIM (44mI gAthAmAM) te enA ullekha karyAM nathI samRddha dhaka ane apunama dhakane bhAvasamyaktva na heAvAthI draSyasamyaktvanuM AreApaNu karI dIkSA ApavAmAM Ave che. mULagAthAmAM 'viraha' zabdanA prayAgathI A graMthanI racanA AcArya zrI haribhadrasUri mahArAje karI che. ema jaNAvyu' che, kAraNa ke teozrInA dareka thamAM viraha' zabdanA prayAga hAvAthI 'viraha'zabda temanA gra'thAnI nizAnI che, (44) : 177 : * ahIMmudritapratamAM mAMmimulama patitonuM saMmanepi tasyAga eva tadbhAvanAmAtrasAdhya ityata ukta skRdbndhkaapumaye dhoti / A pramANe pATha che. ahIM mane addhi jaNAya che. samAjanAmAttAca: nA sthAne tahUmAyanAmatrAlA: ema pATha hAvA joIe evI kalpanA karIne te pramANe ahI gujarAtImAM artha lakhyA che. AvI kalpanA karavAnuM kAraNa eka ja che hai TIkAkAranI dRSTie mAbhimukha ane mArga patita avasthA apunaH dhakathI utaratI kakSAnI che. prastuta graMthanA trIjA pA~cAzakanI trIMcha ane sAtamI gAthAnI TIkA jovAthI A bAbata spaSTa jaNAI Ave che. tathA ahIM mULa gAthAmAM samRghna dhaka-apunaH dhakanA ullekha karyo che ane mAbhimukha -mArga patitane ullekha nathI karyAM. 'mArgAbhimukha ane mArga patita samRdzya kathI paNa utaratI kATinA siddha thAya che. ra . Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 caityavaMdanavidhi paMcAzaka bIjA paMcAzakamAM jinadIkSAno vidhi kahyo. jinadIkSAne svIkAra karanAra pratidina jinamUrti samakSa cityavaMdana karavuM joIe. AthI have cityavaMdanano vidhi kahevA maMgala vagerene nirdeza kare che - namiUNa vaddhamANaM, sammaM vocchAmi vaMdaNavihANaM / ukosAitibheyaM, muddAviNNAsaparisuddhaM // 1 // zrI vardhamAna svAmIne bhAvathI namaskAra karIne mudrAonI vidhithI parizuddha utkRSTa, madhyama ane jaghanya ema traNa prakAranA vaMdanane vidhi kahIza. (1) caityavaMdananA traNa prakAra: NavakAreNa jahaNNA, daMDagathuijuyala majjhimA nneyaa| saMpuNNA ukosA, vihiNA khalu vaMdaNA tivihA // 2 // ( 40=) stutipUrvaka namaskAra jaghanya vaMdana che. ( 10) arihaMta ceIyANuM ane stuti e be madhyama vaMdana che. madhyama caityavaMdananI A vyAkhyA nIcenI bRhatkalpanI gAthAnA AdhAre kare che. / nissakaDamanisse vA, vi ceie savvahiM thuI tinni / velaM ca ceiyANi ya, gAuM ekikiyA vA vi // 18 // "koI eka gacchanuM maMdira hoya ke sarva gaccha mATe sAdhAraNa maMdira hoya-e badhA maMdiromAM traNa stutithI ja A paMcAzakamAM badhA sthaLe vaMdana" zabdathI caityavaMdana samajavuM. + namutthaNuM, arihaMtaIyANuM, legasa puphakharavaradIvaDhe, siddhANuM -buddhANaM e pAMcanI daMDaka saMjJA che. ahIM eka daMDaka ane eka stuti e be maLIne madhyamavaMdana che. eTale "daMDaka' zabdathI arihaMta ceIyANuM samajI zakAya che. kAraNa ke tenA pachI stuti Ave che. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA2 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 179 H caityavaMdana karavuM. samaya ane cityane jANIne, arthAt caitya ghaNA hoya ane badhe traNa stuti karavAthI samaya pahoMce tema na hoya to badhe eka eka stutithI cityavaMdana kare." | A gAthAnI sAkSI ApavAne bhAva e che ke AmAM madhyama ane utkRSTa ema be prakAranuM caiityavaMdana batAvyuM che, temAM traNa stutithI cityavaMdana utkRSTa che ane eka stutithI madhyama che. kAraNa ke eka stutithI thatA caityavaMdanamAM arihataIyANuM rUpa eka daMDaka sUtra ane eka stuti thAya che.] keTalAka kahe che ke- pAMca daMDaka sUtra ane cAra stutithI madhyama cityavaMdana thAya che. | (your sotAka) saMpUrNa vaMdana utkRSTa cityavaMdana che, arthAt pAMca daMDaka sUtra, traNa stuti ane praNidhAna (jayavIyavAya) nA pAThathI utkRSTa cityavaMdana thAya che. prazna:- pAMca daMDakathI thatA devavaMdanamAM cAra stuti Ave che. jyAre ahIM traNa stuti kema kahI che? uttara- keTalAka traNa stuti ja mAne che, cothI stuti arvAcIna (-navI thayelI) che ema mAne che. AthI ahIM traNa stuti mAnanAranA mata pramANe traNa stuti kahI che. prazna- keTalAka traNa stuti zAnA AdhAre mAne che? uttara- vyavahAra bhASyanI nIcenI gAthAnA AdhAre mAne che. timi vA kaDhaI jAva, thuIo tisilAgiyA / tAra tI pujA, poLa (u0 9 gA0 73) Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 180 : 3 catyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-2 na "sAdhuone mukhyatayA devavaMdanamAM zrutastava (pukhavaradIvaDha) pachI (siddhANuM buddhANaMnI) traNa kaloka pramANa traNa stutio kahevAya tyAM sudhI jinamaMdiramAM rahevAnI anujJA che. kAraNa hoya to tethI vadhAre samaya sudhI paNa rahevAnI anujJA che." * prazna- cityavaMdanamAM praNidhAna (-jayavayarAya) sUtra zAnA AdhAre bole che? 1 uttara - jidALa kapuzgrue "caityavaMdanamAM) muktAzakti mudrAthI praNidhAna sUtra kahevuM" e pAThanA AdhAre praNidhAna sUtra bole che. * " tinna thaT " e gAthAmAM kahelI traNa stutio "siddhANuM buThThANuM"nI che ema mAnIne koI cothI stuti (-thAya) arvAcIna che ema kahe che. paNa te ThIka nathI. tifja yA huM e gAthAmAM kahelI traNa stutio praNidhAna ( -jayavIyarAya ) satranI mAnavI joIe.' { tathA pU. abhayadevasUri mahArAje caturthasuti: fTAvacInA ema 4i zabdano prayoga karIne traNa stutinA mata pratye potAnI aruci vyakta karI che. pU. AcAryazrI hemacaMdrasUri mahArAje "anekArtha saMgrahamAM kahyuM che ke- vArtAmAyaH vira vahI vArtA, saMbhAvanA, hetu, aruci ane asatya e pAMca arthomAM kila zabdano prayoga thAya che. tathA cityavaMdana mahAbhASya gAthA 772-773-774 ane saMdhAcAra bhASya gAthA 3panI vRtti vagere prAcIna graMthonA AdhAre paNa cAra theyanuM samarthana thAya che. - 4 cetyavaMdanabhASya gAthA 18, paMcA0 3 gALa 17. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-2 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 181 : keTalAka pAMca namuskurNathI utkRSTa vaMdana thAya che ema kahe che. A rIte caityavaMdana traNa prakAre che. cityavaMdana pAMca abhigama, traNa pradakSiNA, pUjA Adi vidhipUrvaka karavuM joIe. prazna - AgamagraMthomAM bhAva arihaMtane ja traNa prada kSiNa ApavAnuM jaNAya che, jinapratimAne nahi, AthI jinapratimAne traNa pradakSiNA nahi ApavI joIe. - uttara- jo ke AgamagraMthomAM jinapratimAne traNa pradakSiNA ApavAnuM jaNAtuM nathI, paNa jIvAbhigamanI TIkAmAM vijayadevanA prakaraNamAM zrI haribhadrasUri mahArAje jinapratimAne traNa pradakSiNa ApavAnuM jaNAvyuM che, AthI temaNe ja racelA A prakaraNamAM ame (-zrI abhayadevasUri mahArAje) paNa e kahyuM che. tathA zakastavane (namutthaNane) pATha ane pAMca abhigama bhAva arihaMtanI bhaktirUpa che, chatAM te jinapratimAmAM bhAva arihaMtanuM AropaNa karIne karAya che, tevI rIte traNa pradakSiNA paNa ApavI joIe. AgAmomAM bhAva arihaMtane traNa pradakSiNA ApavAnuM kahyuM hovAthI je pratimAne traNa pradakSiNA na ApI zakAya te pAMca abhigama paNa AgamamAM bhAva arihaMtane uddezIne kahyA hovAthI jinapratimA AgaLa na karI zakAya, jyAre pAMca abhigama jinapratimA samakSa paNa karavAmAM Ave che, tathA dIkSA ApatI vakhate ane comAsI Adi parva divasamAM jinapratimAne traNa pradakSiNA ApanArA te loke te sivAya * vartamAnamAM pauSadha AdimAM je devavaMdana thAya che te A che. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 182 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-3 - - - - - - - - (dIkSA ane comAsI Adi parva divasa sivAya ) tene niSedha kevI rIte karI zake? (2) bIjI rIte vaMdananA traNa prakAra ahavA vi bhAvabheyA, ogheNaM apuNabaMdhagAINa / savvA vi tihA NeyA, sesANamimINa jaM samaye // 3 // athavA sAmAnyathI apuna dhaka, samyagdaSTi, dezavirati ane sarvaviratinuM (nAyi) bIjI gAthAmAM jaNAvela jaghanyAdi vaMdanA pariNAmanA bhedathI traNa prakAre jANavuM, arthAt apunabadhakanuM vaMdana bIjI gAthAmAM jaNAvela traNa prakAranA vaMdanamAMthI game te prakAranuM hoya, paNa te jaghanya caityavaMdana che. apunabaMdhaka jaghanya vaMdana kare to te vaMdana to jaghanya che ja, paNa madhyama ane utkRSTa vaMdana kare te paNa tenA te baMne cityavaMdana jaghanya che. kAraNa ke samyagdaSTi AdinI apekSAe enA pariNAmanI vizuddhi ochI heya che. avirati samyagdaSTinuM jaghanyAdi traNe prakAranuM vaMdana madhyama che. kAraNa ke tenA pariNAmanI vizuddhi apunabaMdhakathI vadhAre ane dezavirati AdithI ochI ema madhyama hoya che. dezavirata ane sarvaviratanuM jaghanyAdi traNa prakAranuM vaMdana utkRSTa che. kAraNa ke apunabaMdhaka ane avirata samyadRSTinI apekSAe e benA pariNAma adhika vizuddha hoya che. athavA apunabaMdhaka Adi pratyekane AzrayIne paNa vaMdananA traNa prakAra thaI zake che. te A pramANe - apunabaMdhaka jaghanyAdi traNa prakAranA vaMdanamAMthI game te vaMdana je maMda Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 3 cetyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 183 . ullAsathI kare te te vaMdana jaghanya, madhyama ullAsathI kare to te vaMdana madhyama, ane utkRSTa ullAsathI kare te te utkRSTa che. A pramANe avirata, dezavirata ane sarvaviratamAM paNa samajavuM. [bIjI gAthAmAM jaNAvela vaMdananA traNa prakAra vaMdananA pAThanA a5 adhika pramANanI apekSAe che. jyAre A gAthAmAM jaNAvela traNa prakAra pariNAmavizuddhinA apaadhika pramANanI apekSAo che. A (trIjI) gAthAmAM be rIte batAvela traNa prakAramAM pahelI rItamAM apunabaMdhaka Adi cArane AzrayIne pariNAmavizuddhinI apekSAe traNa prakAra che. bIjI rItamAM apunabaMdhaka Adi pratyekane AzrayIne u9lAsanI apekSAe traNa prakAra che.) prazna - ahIM apunabaMdhaka Adi cArane traNa prakAranA vaMdanA hoya ema kahyuM che te zuM samRdabaMdhaka Adine na hoya? uttara- nA. kAraNa ke zAstramAM (rAja) sakRbaMdhaka, mArgAbhimukha, mArga patita ane te sivAyanA bIjA paNuM mithyASTine (ka) A=bhAvathI bhedavALI vaMdanA na heya ema kahyuM che. kAraNa ke te tenI yogyatAthI rahita che. temane pAThabhedavALI vaMdanA hoya. (3) ja bIjI gAthAmAM batAvela traNa prakAranI vaMdanA pAThabhedane AzrayIne che. trIjI gAthAmAM batAvela traNa prakAranI vaMdanA bhAvabhedane AzrayIne che. temAM sabaMdhaka Adine bhAvabhedavALI vaMdanA na hoya, paNa pAThabhedavALI vaMdanA hoya. arthAta bhAva vinA sUtro bAlavArUpa traNa prakAranI vadanA hoya, paNa bhAvathI sUtre bolavArUpa vaMdanA na hoya, : Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke 184 9 3 cityavadanavidhi--paMcAzaka gAthA-4 - - apunabaMdhakanuM lakSaNa - pAvaM na tivvabhAvA, kuNai Na bahu maNNaI bhavaM ghoraM / uciyadiI ca sevai, samvattha vi apuNabaMdhotti // 4 // apunabaMdhaka jIva hiMsAdi pApa tIvrabhAvathI-gADha saMkilaSTa pariNAmathI na kare, bhayaMkara saMsAra upara bahumAna na rAkhe, deza-kAla Adi saM yoganI apekSAe deva, guru, atithi, mAtA-pitA Adi badhA vize aucityanuM pAlana kara=devAdine anurUpa sevA-bhakti kare.* A prazna - apunabaMdhaka tIvrabhAvathI pApa na kare tenuM zuM kAraNa? uttara- atyaMta prabaLa mithyAtva Adi karmonA zopazamathI AtmAmAM amuka prakAranI nirmalatA thaI hovAthI apunabaMdhaka jIva tIvrabhAvathI pApa na kare. tevA prakAranA karmanA udayathI pApa kare, paNa maMdabhAvathI kare, prazna - apunabaMdhakane saMsAra upara bahumAna kema na hoya uttara - tene bhavanI bhayAnakatAnuM bhAna thaI gayuM hoya che. apunabaMdhaka jIva mArganusArapaNAnI saMmukha hevAthI tenAmAM A guNe svAbhAvika hoya che. prazna- apunabaMdhakamAM guNe svAbhAvika hoya che e barobara, paNa mArgAnusArIpaNAnI saMmukha avasthA svAbhAvika hoya che ke koInA upadezathI-preraNAthI Ave che ? + ucitasthitim-anurUpapratipattim / ja . za. gA. 13, u. 2. gA. 22. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-pa 3 rautsava'danavidhi--pa'cAzaka : 185 : uttara:- tenAmAM mayUrazizunA dRSTAMtathI mArgAnusArI, paNuM svAbhAvika hoya che, jema mAranA baccAne citaravAnI jarUra paDatI nathI, te peAtAnI cAgyatAthI svAbhAvikapaNe ja raMgIna hoya che, tema apunakha dhaka jIva tenA AtmAmAM thayelA krama hrAsathI svAbhAvikapaNe ja mArgAnusArIpaNAnI sa'mukha hAya che. (4) samyagdaSTinuM lakSaNaH------ sussa dhammarAo, gurudevANaM jahAsamAhIe | veyAvacce niyamo, sammaddiTThissa liMgAI || 5 | dharma zAstrane sAMbhaLavAnI icchA, mAre deva ane gurutu kArya avazya karavu evA AgraharUpa zubhaanuSkAnA pratye anurAga ane (AT.=) svazakti ane sacALa Adi pramANe deva-gurunI vaiyAvaccane-mAre deva ane gurunu' amuka kArya avazya karavu' evA AgraherUpa niyama e traNa samyagdaSTinAM lakSaNe che. saMgItapriya ( yuvarvAna, sa'gItamAM saMgItamAM catura, yukta ane kAmI) puruSane dibyasa gIta sAMbhaLavAmAM je rAga hAya tenAthI paNa adhika rAga samyagdaSTine dhama zravaNumAM hAya. sAmagrInI khAmInA kAraNe kuzala anuSThAnA na karI * pA0 11 gA. 1 vagere, yA. biM. gA. 253 vagere, yA. za. gA. 14, 3. 2. gA. 23 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 186 : 3 caityava+danavidhi--pa'cAzaka gAthA-da zake tA paNu, mahAna aTavInA patha kApIne thAkI gayela, daridra ane bhUkhathI pIDAtA brAhmaNane ghebara jamavAmAM jevA tIvra rAga hAya, tethI paNa adhika rAga-abhilASa sabhyadRSTine kuzala anuSThAnAmAM hAya. ciMtAmaNinA guNane jANanAra ane temAM zraddhALu manuSya jevI laganIthI ane kALajIthI ciMtAmaNiratnanI ArAdhanA kare tethI paNa adhika laganIthI ane kALajIthI (athavA vidyAsAdhaka jevI apramattatAthI vidyAne sAdhe tevI apramattatAthI]samyagdaSTi jIva deva gurunI vaiyAvacca kare(5) cAritrI (dezavirata-savirata)nAM lakSaNoH-~ maggaNusArI saDUDho, paNNavaNijjo kiyAparo ceva / guNarAgI sakkAraMbhasaMgao taha ya cAritI // 6 // cAritrI mArgAnusArI, zraddhALu, prajJApanIya, kriyAta52, guNurAgI ane zakaya-AraMbha saMgata hAya che.x (1) *mArgAnusArIH-- mA eTale tAttvikamA = - x u. 5. gA. 199, 3. 2. gA 10, yA. mi. gA. 353 vagere. . pra. gA0 78 vagere. dharatna prakaraNa vagere graMthAmAM gurvAnApAlana sahita sAta guNeA batAvyA che. yAgabiMdumAM 'kriyAtatpara' nA sthAne 'mahAsattva'guNanA ullekha che. TIkAmAM mahAsattvanA prazasta puruSArtha artha karyo che eTale tyAM mahAsattva zabda yiAtattpara guNunA ja bhAvamAM vaparAyA che. * bhAvAnuvAdamAM A guNA upara bIjA paNa graMthAnA AdhAre kaMIka vivecana karyuM che. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-6 3 cityavaMdanavidhi-paMcAzaka : 187 : mokSamArgax. mokSamArgane anusare te mArgonusArI. mArgonusArI jIva cAritra mohanIya karmanA kSayopazamathI svAbhAvika rIte ja mokSamArgane anukUla pravRtti kare che. A guNanA bhAvane samajavA ApaNe eka daSTAMta vicArIe. eka mANasa ekalo jagalamAM gayo. tyAM tenI baMne AMkho phuTI javAthI te AMdhaLo banI gayo. have teNe zahera tarapha cAlavA mAMDayuM. AMdhaLo mANasa jaMgalamAMthI sIdhA rasta zaheramAM AvI jAya e taddana azakya te na ja kahe vAya, paNa zakya te kharuM ja. paNa A mANasa mATe e suzaka banI gayuM. te sIdhA raste sIdhe zaheramAM AvI gayo. rastAmAM kAMTA-kAMkarA paNa na naDayA. AnuM zuM kAraNa? AnuM kAraNa e ja ke tenuM puNya prabaLa hatuM prabaLa sAtA vedanIya karma tenI sahAyamAM hatuM. prabaLa sAtA vedanIya kamane udaya hoya te asAtAnAM kAraNe upasthita thatA nathI. ahIM jema AMdhaLe mANasa takalIpha vinA jaMgalamAMthI zaheramAM AvI gayo, tema bhavarUpa aTavImAM paDelo mArgo nusArI jIva vizeSadharUpa cakSuthI rahita hoya te paNa hiMsAdi pApanA tyAgathI sIdhe mokSamArge cAle che=mokSane anu * Agamakta ane ghaNA saMvigna gItArthoe AcarelA e baMne prakAranA AcAre mokSamArga che. arthAt AgamamAM spaSTa batAvelA AcAre te mekSamArga che ja, paNa je AcAre AgamamAM sAkSAt na jaNAvyA hoya, paNa ghaNA saMvina gItArthoe tevA prakAranA dravya kSetra kAla bhAva AdinA kAraNe saMyamaddhikarI je AcaraNa karI heya te paNa mokSamArga che. (dhava ra. gA0 80 vagere) Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 188 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-2 phala pravRtti kare che. jema ke mAlatuSaH suni. teone AtmA, mi, mokSamArga Adine vizeSa bodha na hovA chatAM gujJAnA pAlanathI mokSa pAmI gayA. je vizeSabedhathI rahita paNa mAtu sArI jIvanI mokSane anukULa pravRtti hoya te vizeSabadhathI yukta mArganusArI jIvanI sutarAM mekSane anukULa pravRtti hoya. Ama mArgAnusArI jIva avazya mokSa pAme che. kAraNa ke tene cAritrAvaraNaya karmane kSapazama thayelo hoya che. cAritramohanIyanA kSopazama vinA mArgAnusArapaNuM AvI zakatuM nathI. cAritramohanIya kamane lopazama mokSanuM avaMdhya (saphaLa) kAraNa che. (2) zraddhALu - zraddhALu eTale mokSa ane mokSamArga pratye tAvika zraddhAvALo-rucivALo. dhananA athIne nidhAna pratye ane nidhAnane grahaNa karavAnI vidhinA upadeza pratye jevI zraddhA-ruci hoya, tevI zraddhA-ruci cAritrIne mekSa ane mokSamArga pratye hoya che. kAraNa ke tenAmAM tAtvika zraddhAne rokanAra darzanamoha Adi karmono kSapazama thayo hoya che. (3) prajJApanIya - prajJApanIya eTale samajAvI zakAya te. prajJApanIya jIva anAga AdinA kAraNe viparIta pravRtti kare tyAre gItArtha mahApuruSa tenI bhUla samajAve te turata pitAnI bhUlano svIkAra karI le, ane viparIta pravRttino tyAga kare. jema koI puruSa nidhAna grahaNa karavAmAM bhUla karato hoya to kaI samajAve to turata potAnI bhUla svIkArIne bhUlane sudhAre tema. prajJApanIyatA guNane rokanAra = 0 bi. gA354 , Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-6 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka ! 189 : kadAgrahe che. zraddhALu cAritrImAM darzanamohana viziSTa prakAre kSapazame thaye hevAthI kadAgraha heta nathI. AthI cAritrI prajJApanIya-sukhe samajAvI zakAya tevo hoya che. je jIva mArgAnusArI ane zraddhALu hoya te avazya prajJApanIya hoya che. eTale jenAmAM prajJApanIyatA guNa nathI te jIva nathI cAritrI ane nathI te zraddhALu (4) kakiyAtapara - cAritrI mArgAnusArI ane zraddhALu hevAnA kAraNe jema prajJApanIya hoya che, tema mokSa sAdhaka anuSkAne AcaravAmAM nidhAna grahaNa karanAra puruSanI jema tatpara rahe che. arthAta nidhAnanI icchAvALo jIva nidhAna + cAritrIne paNa jIvAdi ta vize matimoha thaI jAya e saMbhavita che. matimAha thaI jAya tyAre bIjanA samajAvavAthI mArI bhUla che ema samajamAM AvavA chatAM ahaMkAra AdinA kAraNe kadAgrahathI pitAnuM mAneluM na choDe to mithyAtvI bane che. have evuM paNa bane ke pitAnI mAnyatAne khoTI TharAvavA sAme mANasa je dalIlo Apato hoya te dalIle potAne ThIka na lAgatI hoya ane amuka amuka kArasethI mAruM mAneluM sAcuM che-jinakti che ema hAdikapaNe lAgatuM hoya ethI potAnuM mAneluM na choDe to mithyAtvI na bane. AthI ja jinabhadragaNi kSamAzramaNa ane zrI siddhasena divAkara e baMne pitapotAnA mAnyatAmAM makkama rahevA chatAM mithyAtvI na banyA. (dharma saMgraha abhinizika mithyAtvanA varNananA AdhAre.) * ivADavadhAra, ziyAi gva, nAviyADaja, triyIvasvacAritra ! Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 190 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-6 levAmAM nidhAna grahaNa karavAnI vidhimAM ALasa na kare tema cAritrI mokSasAdhaka anuSThAnamAM ALasa na kare. (5) guNarAgI - pitAnAmAM ane paramAM rahelA nAdi guNa upara rAgavALa-pramAdavALA hoya, arthAt Impa, matsara, asUyA vagere durgAthI rahita hoya. (6) zakaya-AraMbha-saMgata- pitAnAthI zakaya anukAnone AcaranAro hoya. arthAt zakaya anuSThAnamAM pramAda na kare ane azakya anuSThAna kare nahi. A cha guNothI yukta jIva dezavirata ke sarvavirata hoya che. prazna- amuka vyaktimAM zraddhA che ke nahi te kevI rIte jANavuM ? uttara - vidhisevA, atRpti, zuddhadezanA ane khalitaparizuddhi e cAra lakSaNethI zraddhA jANI zakAya che. jemAM A lakSaNo dekhAya temAM avazya zraddhA hoya che. (1) vidhisevAH- zraddhALu jIva dareka anuSThAna ja zakti hoya to vidhipUrvaka ja kare che. je have tevA prakAranA dravyakSetra-kAla-bhAva AdinA kAraNe vidhipUrvaka na karI zake te paNa vidhi upara pakSapAta-rAga avazya hoya che. AthI thaI jatI avidhi badala hadayamAM duHkha heya che. "e te cAle ema na mAne. potAnAthI thatI avidhi pratye anya aMgulInirdeza kare tyAre avidhi dUra na thaI zake te paNa manamAM = AthI te vikathA Adi pramAdane tyAgI heya (dha. 2.gA.111 vagere) Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAda 3 caityavakranavidhi--pa'cAzaka sakAca pAme ane peAtAnI nabaLAi AdinA svIkAra kare. pazu 'gulInirdeza karanAra sAme uddhatAi na khatAve. jema suMdara bheAjananA jeNe AsvAda cAkhyA che te duSkAla AdimAM tuccha bheAjana kare teA paNa tuccha bheAjanamAM Asakta banate nathI, kiMtu uttama leAjananI ja lAlasAvALA hoya che. enA manamAM ema ja hAya che ke kyAre mArI A dazA dUra thAya ane huM uttama bheAjananA AsvAda karu...! te pramANe zraddhALu jIva drabyAdinI pratikULatAnA kAraNe avividha kare teA paNa vidhi pratye ja rAga hAya che. AveA jIva kAraNavazAt naiSita AhAranuM sevana Adi viruddha AcaraNa kare, tathA vaiyAvacca Adi na kare, teA paNa zraddhA(=tAttvika abhilASa) guNunA kAraNe tenA (bhAva) cAritraneA bhaga thatA nathI. : 191 : (2) atRpti:- zraddhALu jIva zraddhAnA kAraNe jJAna, saMcamAnuSThAna, vaiyAvacca, tapa Adi sayamaye geAmAM tRpti pAmatA nathI, arthAt jJAna vagerenI adhika adhika ArAdhanA karavAnu' dila haiAya che. AthI te jJAna vageremAM sadbhAvapUrvaka svazakti pramANe prayatna kare che. (3) zuddhadezanAH- zraddhALu sAdhu gurupAse AgamAnA sArI rIte abhyAsa karIne paramArtha vedI khane. pachI gurunI anujJA maLatAM svapakSa-parapakSa pratye rAga-dveSa rahita banIne yathArtha dharmopadeza kare. tathA zravaNu karanArA jIvenI lAyakAta jANIne lAyakAta pramANe dharmopadeza kare. arthAt je je jIvAne jevA jevA upadezathI zubhapariNAmanI vRddhi thAya te Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 192 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-6 te jIvane te te dharmopadeza kare. mokSamArgathI viparIta upadezano tyAga karIne Agamokta ja dharmopadeza kare. AvA jIvanI AvI dezanA zuddha dezanA che. AmAM nIce pramANe cha mudA Ave che. (1) guru pAse sArI rIte abhyAsa karIne paramArthavedI banavuM joIe. (2) dharmopadeza ApavA mATe gurunI anujJA maLavI joIe. (3) svapakSa-parapakSamAM rAga-dveSane tyAga joIe. (4) ayogya chene upadeza na ApavuM joIe. (5) egya jIne paNa temanI gyatA mujaba ja upadeza Apavo joIe. (6) jinAjJAviruddha upadeza na thaI jAya tenI pUrNa kALajI joIe. | (4) khalitaparizuddhi - zraddhALu jIva pramAda AdithI cAritramAM lAgelA aticAronI AlocanAthI zuddhi karI le che.* guNAnurAganAM lakSaNoH- (1) jJAnAdiguNone malina karanAra duSTa pravRttine tyAga kare. (2) bIjAnA moTA paNa denI upekSA karI nAnA paNa guNanI mahAna guNa tarIke prazaMsA kare. (3) pitAnA mahAna ane ghaNuM paNa guNe tarapha upekSA kare ane nAnA paNa doSane mahAna tarIke joIne pitAnI niMdA kare. (4) meLavelA-prApta thayelA jJAnAdi * zraddhAnA vidhisevA Adi lakSaNa mATe juo 50 praka gA. 90 vagere. . Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-7 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 1939 = = guNonuM kALajIthI rakSaNa kare. (5) guNIjananA saMgathI AnaMda anubhave. (6) adhika guNone meLavavA bhAvapUrvaka udyama kare. (7) anya upara guNanA kAraNe ja rAga kare. AthI ja vajana, ziSya, upakArI, eka samudAyane sAdhu vagere paNa je nirguNa hoya to temanA upara rAga na kare. alabatta, karuNAbhAvanAthI nirguNa svajanAdine guNI banAvavA upadeza AdithI zakaya prayatna kare, chatAM je guNa na bane te temanI upekSA kare, eTale ke temanA upara rAga na kare. kAraNa ke guNanA cage ja thate rAga lAbha kare che. nirguNa upara svajanAdinA kAraNe thate rAga nukazAna kare che. chatAM temanA upara cheSabhAva paNa na kare. eTale zakya prayatna karavA chatAM guNa na bane-sudhare nahi te temanA pratye rAgadveSathI rahita bane che-upekSA dhAraNa kare che. guNAnurAganuM phala - guNAnurAgathI navA guNonI prApti thAya che. prApta guNenI rakSAzuddhi-vRddhi thAya che. kadAca tevA karma AdinA kAraNe A bhavamAM navA guNonI prApti na thAya te bhavAMtaramAM navA guNe bahu ja sulabha bane che. (6) apunabedhaka Adi sivAyanA javemAM caityavaMdananI agyatA:- ete ahigAriNo iha, Na u sesA davvao vijaM esaa|| iyarIi joggayAe, sesANa u appahANatti // 7 // * guNAnurAgane phala ane lakSaNa mATe juo dha0 pragA. 1ra1 vagere 13 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 194 : 3 caityavaMdanavidhi-paMcAzaka gAthA-7 , , , , , apunaba"dhaka, samyagdaSTi, dezavirata ane sarvavirata e cAra prakAranA ja bhAvavaMdana mATe yogya che. (3 sA=) bAkInA mAgabhimukha, mArga patita, sakRbaMdhaka ane bIjA badhA mithyASTie vaMdana mATe ayogya che. A bhAvavaMdanA mATe te adhikArI-cogya nathI, paNa dravyavadanA mATe paNa yogya nathI. kAraNa ke dravyavaMdanA paNa bhAvavaMdanAnI yogyatA hoya te thAya che. arthAt dravya vaMdanA paNa to ja thaI zake, je te dravya vaMdanA bhaviSyamAM bhAvavaMdanA karAvavAnuM sAmarthya dharAvatI hoya. bhAvArtha- dravyavaMdanAnA be prakAra che. (1) pradhAne dravya vaMdanA ane (2) apraghAna dravyavaMdanA. je dravyavaMdanA bhAvavaMdanAnuM kAraNa bane te pradhAna dravyavaMdanA. je dravyavaMdanA bhAvavaMdanAnuM kAraNa na bane te apradhAna dravyavaMdanA. temAM pradhAna dravya vaMdanAvALA jI vaMdanAnA adhikArI che. kAraNa ke te cha drazvavaMdanA karatAM karatAM bhAvavaMdanA karanArA banI jAya che. AthI apunabaMdhaka jIvanI vaMdanA kadravyavaMdanA hovA chatAM pradhAna dravyavaMdanA hevAthI te cha vaMdanAnA adhikArI che. (tasALa 30) jyAre mArgabhimukha vagere nI vaMdanA (mavguI) apradhAna dravyavaMdanA che. AthI te cha dravyavaMdanA karatAM karatAM bhAvavaMdanA karanArA banavAnA ja nathI. kAraNa ke temanAmAM hajI joIe teTalo kama malane ghaTADo thayo hoto nathI. AthI * samyagdaSTi Adi chavonI vaMdanA bhAvavaMdanA che. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA. 3 catyavadanavidhi--pacAzaka * 195;H te jIvA bhAvavaMdanAnI vAta te| dUra rahI, drabyavaMdanAnA paNa adhikArI nathI - (7) samRdhika Adi vAmAM apradhAna dravyavadanAnuM samarthAMnaH Naya aNabaMdhagAo, pareNa iha joggayA vi juttatti / Na yaNa pareNa vi esA, jamabhavvANapi NiddiTThA ||8|| apuna''dhakathI pachInA samRdubaMdhaka Adi jIvAmAM bhAvavaMdananI caigyatA paNa ghaTatI nathI. arthAt samRdba dhaka Adi jIvAmAM sAkSAt bhAvavadanA tA nathI, paNa bhAvavaMdanAnI caiAnyatA paNa nathI draSyavadanA karatAM karatAM bhAvava`danA AvI jAya tevI cAgyatA pazu nathI. kAraNa ke temanA sa'sArakALa ghA che. praznaH- samRdaMdhaka vagere jIvAnI vaMdanA dravya-vadanA hAya che emAM pramANa zu? uttaraH- emAM zAstrapramANa che. zAstramAM sakuLa dhaka Adi jIvAne dvavyavaMdanA hoya che ema jaNAvyuM che. zAstramAM abhacaiAne paNa dravyavadanA hoya ema jAkhyuM che. kAraNu ke alakhyA ana tIvAra caiveyakamAM utpanna thayA che ema AgamamAM kahyu che. jaina dIkSA sivAya caiveyakamAM utpatti thAya nahi. (bhAvathI jaina dIkSA anatIvAra thAya nahi eTale ana'tIvAra thayelI jainadIkSA dravyathI hatI e siddha thAya che. eTale abhacaiAne dravyavadanA hAya che.) - A ja viSayanI u. 50 gA0 253thI 260 tathA u 20 gA 17 vageremAM jinAjJAnI apekSAe vicAraNA karavAmAM AvI che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 196 : 3 caityavadanavidhi--pacAzaka bhAvAtha:- zAstramAM eka tarapha samRdaMdhaka vagere jIvA dravyava dananA paNa adhikArI nathI ema jaNAvyuM che, jyAre bIjI tarapha temane dravyavadanA hAya che ema jaNAvyuM che. eTale arthopattithI siddha thAya che ke temane bhAvavaMdanAnI (dravyavadanA karatAM karatAM bhAvavadanA Ave evI) ceAgyatA pazu na heAvAthI pradhAnadravyavadanA na hAya, paNu apradhAna dravyava'danA haiAya. apradhAna vyavadanA samRdma dhakAdimAM ja hAya ema nahi, abhacaiAmAM paNa Aya + (8) dravya-bhAvavaMdanAnAM lakSaNA: liMgANa tie bhAvo, Na tayatthAloyaNaM Na guNarAgo / No vimhao Na bhavabhayamiyavaccAso ya doNhapi // 9 // -- gAthA-9 (1) caityavaMdanamAM upayAganA abhAva, (2) sUtronA arthInI vicAraNAnA abhAva, (3) 'danIya arihaMta AdinA guDDA upara bahumAnanA abhAva, (4) sauMsAramAM paribhramaNu karatAM kAre paNa na maLI hAya tevI jinavadanA karavA maLI che ityAdi AnaMDhanA abhAva, (5) sa`sArabhayanA abhAva A dvavyavanAnAM lakSaNe che. AnAthI viparIta lakSaNe bhAvavaMdanAnAM che. arthAt upayAga, avicAraNA, guNukha huM + AThamI mULa gAthAmAM 'na = na" e sthaLe au nau praznatArthe bacata: e nyAya ghaTADavA. * A ja gAthA 60 5. (gA0 257)mAM che. paNa tyAM temAM pradhAna apradhAna dravya AjJAnAM lakSaNeA jaNAvyAM che. tathA thADA pheraphAra sAthe A ja gAthA u. 2. (gA0 19)mAM dravya AttAnAM lakSaNA mATe che. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 3 caityavaMdanavidhi-paMcAzaka : 1979 mAna, AnaMda ane saMsArabhaya bhAvavaMdanAnAM lakSaNa che. kAraNa ke sanAthano TUca=upayogane abhAva dravya che evuM zAstravacana che, AmAM upaga sAmAnya lakSaNa che. bAkInA lakSaNe tenAM (upayogarUpa sAmAnyanA) vizeSarUpa che. (9) bIjI rIte dravya-bhAvavaMdanAnAM lakSaNo - velAivihANami ya, taragayacittAiNA ya vissnneoN| tavvuDhibhAvamAvehi taha ya damveyaraviseso // 10 // - kola, vidhi, tagatacitta vagerethI tathA cityavaMdanavRddhinA bhAvathI ane abhAvathI dravya ane bhAva vaMdanAmAM bheda che. arthAt sUtrokta niyata samaye cityavaMdana karavuM, nisAhitrika Adi vidhipUrvaka cityavaMdana karavuM, tyavaMdana karatAM temAM ja upayoga rAkha, cityavaMdananI vRddhi mATe sUtro zuddha ane zAMtithI belavo (arthAt cityavaMdana utAvaLathI jaladI nA patAvI detAM zAMtithI karavuM) vagere bhAvavaMdananAM lakSaNa che. niyata samaye cityavaMdana na karavuM, nisAhitrika Adi vidhinuM pAlana na karavuM, cityavaMdanamAM upayoga na rAkhavo, sUtro jaladI jaladI game tema bolIne cityavaMdana jaladI patAvI devuM vagere dravyavaMdanAnAM lakSaNa che. cityavaMdanano vidhi nIce pramANe che. tiNi nisIhiya tiNNi ya, payAhiNA tiNi ceva ya pnnaamaa| tivihA pUyA ya tahA, abasthatiyabhAvaNA ceva // 1 // Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 1987 : caityava'danavidhi pa'cAzaka tidisi nirikkhaNa viratI, payabhUmIpamajjaNaM ca tikkhutto / vaNNAitiyaM muddAtiyaM ca tivihaM ca paNihANaM / / 2 / / gAthA-10 "caityavaMdanamAM dazatrikanuM pAlana karavuM joI e. haMtrika A pramANe cheH-(1) nisIhi, pradakSiNA, praNAma, pU, avasthA, dizityAga, pramAna, varNAdi, mudrA ane praNidhAna." (1) nisIhitrika-(traNavAra nisIhi eTalavu) pahelI nisIhi :-nisIhi eTale cAlu dharmakriyA sivAya anya kriyAneA tyAga, maMdiramAM jatAM sauthI pahelA dvAramAM praveza karatI vakhate pahelIvAra nisIhi kahevuM mA nisIhithI jinamadira sivAyanA bAhya vyApArAnA tyAga thAya che. eTale jinamadiramAM praveza karyo pachI sa`sAranA kAI paNa vicAre saMsAranI koI paNa vAta ane sa'sAranI kAI paNa kriyA na thaI zake. jinamaMdira saMbadhI kAi paNa kArya thaI zake. pUjArI, salATa, nAkara vagerene sUcanA karavI hAya, kaI vastu ma`gAvavI hoya, kAi vastu AdhI pAchI mUkavI hoya ke mUkAvavI hoya e vagere kriyA thaI zake che. mIjI nisIhi :-gabhArAmAM pesatAM khIjI vAra nisIhi kahevuM. A nisIhithI daherAsaranAM kAryonA paNa tyAga thAya che. eTale gabhArAmAM gayA pachI madiranA kArya sa'ma'dhI paNa kAIpaNa vicAra, vANI ke pravRtti na thAya. pUjA mATe gabhArAmAM praveza karyo pachI pUjAmAM ja dhyAna rahevuM joie. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 3 zaityavaMdanavidhipaMcAzaka : 19 : trIjI nisIhi - dravyapUjA karyA pachI bhAvapUjA= rItyavaMdana karatAM pahelAM trIjI vAra nisIhi kahevuM. A nisIhithI drayapUjA saMbaMdhI badhI pravRttine mana, vacana ane kAyAthI niSedha thAya che. have bhAvapUjAmAM-caityavaMdanamAM ja ekAgra banavAnuM che. 2-pradakSiNAtrika bhamatInI pharate jamaNuM (bhagavAnanI jamaNuM ane ApaNe DAbI bAjuthI zarU karI traNa pradakSiNA ApavI joIe. A pradakSiNA ApavAnI pAchaLa anAdikALanA bhavabhramaNane TALavAne hetu rahela che. anAdikALanA bhavanA pherA darzana-jJAna-cAritra e traNanI sAdhanAthI TaLe che mATe bhagavAnane traNa pradakSiNA ApavAnI che. traNa pradakSiNA detAM detAM bhavabhramaNa AMkha sAme AvavuM joIe e mATe pradakSiNa detAM detAM mahApuruSoe racelA pradakSiNAnA gujarAtI duhA bolavA joIe. 3-aNumatrika(1) aMjalIbaddhapraNAma bhagavAnanA darzana thatAM ja mastake be hAtha joDI mastaka namAvIne praNAma karavA te aMjalIbaddha praNAma che. jinAlayamAM jatI vakhate ane varaghoDA vageremAM jinamUrtinA darzana thatAMnI sAthe ja aMjalibaddha praNAma karavA joIe. dUrathI sarvaprathama jinAlaya dekhAya tyAre paNa aMjalIbaddha praNAma karavA joIe. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 200 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-10 (2) avanata praNAma :- aMjalibaddha praNAma pUrvaka keDathI ardhA namavuM te ardhavata praNAma. bhagavAna samakSa stuti bolatAM pahelAM A praNAma karavA joIe. arthAt bhagavAna samakSa arthAvagata praNAma karIne stuti zarU karavI joIe. (3) paMcAMga praNAma - be DhIMcaNa-be hAtha eka mastaka e pAMca aMge bhegA karI praNAma karavA te paMcAMga praNAma. caityavaMdanamAM traNa khamAsamaNuM ApavAmAM Ave che te paMcAMga praNAma che. 4- pUjAtrika (1) puSpapUjA - puthI thatI pUjA puSpapUjA che. ahIM puSpapUjAnA upalakSaNathI vastra, ratna vagere paNa pUjA samajI levI. (3) AhAra pUjA - AhArathI thatI pUjA AhArapUjA che. ahIM AhAranA upalakSaNathI phala-naivedya pUjA paNa samajI levI. (3) stutipUjA :- stuti, stavana AdithI bhagavAnanA thAnuM varNana karavuM te stutipUjA * caityavaMdana bhASya vageramAM pUjAtrika A pramANe che. (1) aMgapUjA - bhagavAnanA aMgane sparzIne je pUjA thAya te. paMcAzaka 6-26. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 3 rautsava dravidhi-pa'cAzaka (ra) agrapUjA:-bhagavAna samakSa gheADA dUra UbhA rahI je pUjA thAya te. : 2013 (3) bhAvapUjAH-stuti ane caityavadana e bhAvapUjA che. pUjAnA aneka prakAza che. emAM ATha prakAra aSTaprakArI pUjA tarIke prasidhdha che. aSTaprakArI pUjAne a'gapUjA ane agra pUjAmAM samAveza thAya che. jala-caMdana-puSpa-pa -DhIpa--akSata naivedya-kula e AThathI thatI pUjA aSTaprakArI kahevAya che. temAM jala-caMdana-puSpa e traNenA agapUjAmAM samAveza thAya che. kAraNa ke e traNa pUjA bhagavAnanA agane spazIne thAya che. AkInI dhUpa Adi pAMca pUjA agrapUjA che, kAraNa ke bhagavAnanA spardhA vinA bhagavAna samakSa thAya che. pUjAnA 60pUjA ane bhAvapUjA ema e prakAre che, drazyathI (bAhya vastuthI) thatI pUjA drazyapUjA che. drazya vinA kevaLa bhAvathI thatI pUjA bhAvapUjA che. aMgapUjA ane agrapUjA athavA te aSTaprakArI pUjA drazyapUjA che. stuticaityavadana bhAvapUjA che. 5-avasthAtrika bhagavAnanI piMDastha padastha ane rUpAtIta e traNa avasthAnu' ciMtana karavuM' te avasthAtrika, (1) piMDasthaH-piMDastha avasthAmAM bhagavAnanI janma, rAjya ane zramaNa e traNa avasthAonuM ciMtana karavAnu che. janma avasthAmAM bhagavAnanA janma samaye padaM dig kumA Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 : 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-10 = rikAe AvIne prasUtikArya kare che. IMdranuM siMhAsana kaMpe che, iMdro ane devatAo bhagavAnane meru parvata upara laI jaIne janmAbhiSeka kare che..dikakumArikAo, Idro, devatAo bhAgavAnanI AvI bhakti kare che chatAM bhagavAnanA aMtaramAM e badala jarAya garva thato nathI. AvI bIjI paNa janma samayanI aneka bAbatanuM ciMtana karavuM joIe. rAjyAvasthAmAM bhagavAna rAjya karatA hovA chatAM virAgabhAve rahe che anicchAe "cAritra mehanIya karmo khapAvavA mATe ja" rAjaya calAve che vagerenuM ciMtana karavuM joIe. zramaNa avasthAmAM bhagavAna dIkSA lIdhA pachI apramattapaNe cAri. tranuM pAlana kare che, ghera pariSaha sahana kare che, ghAtI karmo khapAvIne kevaLajJAna prApta kare che vagerenuM ciMtana karavuM joIe. (2) padastha:- kevalajJAna pachInI avasthA padastha avasthA che. padastha avasthAmAM bhagavAna kevaLajJAnathI bhUta bhaviSya ane vartamAna e traNe kALanuM saghaLuM jANe che. dharma tIrthanI sthApanA kare che. dararoja be pahera dezanA ApIne ane dharma pamADe che vagere ciMtavavuM joIe. 3 rUpAtIta - rUpAtIta eTale siddha avasthA. arihaMta bhagavAna ghAtI-aghAtI saghaLA karmo khapAvIne siddha bane che- mAkSamAM jAya che. have temane janma nahi, maraNa nahi, zarIra nahi, kaI jAtanuM jarA paNa duHkha nahi, anaMta avyAbAdhA sukhanI prApti thAya che vagere ciMtavavuM. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10 3 caityavaMdanavidhi-paMcAzaka 203 :: 6 diziyAtrika caityavaMdana AdimAM bhagavAnanI mUrti je dizAmAM hoya te dizAmAM bhagavAna samakSa daSTi rAkhI bAkInI traNa dizAne tyAga karavo joIe. game tema daSTi rAkhavAthI cittacaMcalatA, bhagavAnano avinaya-AzAtanA vagere aneka deze utpanna thAya. 7, pramAjanatrika ramaityavaMdana zarU karatAM pahelA besavAnI bhUminuM traNavAra pramArjana karavuM joIe. pauSadhamAM rahelA zrAvake caravaLAthI, sAdhue rajoharaNathI, pauSadha rahita zrAvake khesanA dazavALA cheDAthI ane zrAvikAe rUmAlathI pramArjana karavuM joIe. 8. vaditrika sUtra-artha ane AlaMbana e vaditrika che. sUtraHramaityavaMdana karatAM sUne spaSTa uccAra kare ane temAM yAna rAkhavuM. artha-paityavaMdananAM sUtre bolatAM tenA ane upayoga rAkhave. AlaMbanaH-gautyavaMdanamAM mUrtinuM AlaMbana rAkhavuM, arthAt daSTi bhagavAna sAme rAkhavI. 9. mudrAtrika yoga, jina ane muktAzukti e traNa sudrA (AkAra) - mudrA trika che. (1) cogamudrA - AMgaLIo parasparanA aMtare Ave ane vacamAM kamaLanA DeDAnI jema pilA rahe ema be hAtha joDIne raheja namelA kapALa nIce rAkhavA, tathA bane Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 204 : 3 rautyavakranavidhi--pacAzaka gAthA-11 traNa hAthanI kANIe peTa upara rAkhavI, e caiAgamudrA che. praNidhAna sUtro sivAya badhA sUtro A mudrAthI khelavAM. (2) jinamudrA :- UmA rahetI vakhate e paga vacce AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLanA bhAgamAM cAra AMgaLathI kAMIka ochuM aMtara rahe e pramANe paga rAkhavA e jinamudrA. UmA rahIne sUtro kheAlatI vakhate A mudrA rAkhavAnI che. (3) muktANukti sudrA-AMgaLIo parasparanI sAme Ave ane madhyabhAgamAM paraspara joDelI mAtInI chIpanI jema peAlA rahe e pramANe be hAtha joDIne kapALane aDelA rAkhavA e muktAthukti mudrA che. traNa praNidhAna sUtro khelatAM A mudrA rAkhavAnI che. 10. maNidhAnatrika mana vacana kAcAnI ekAgratA e traNa praNidhAna che. (10) bhAvavanAnAM lakSaNAmAM bhAvanI pradhAnatA :- saha saMjAo bhAvo, pAyaM bhAvaMtaraM jao kuNar3a / tA eyamettha pavaraM, liMgaM sai bhAvavuDDhI tu // 11 // prAyaH ekavAra thayeleA ja zubha bhAva navA zubha bhAvane utpanna kare che. AthI bhAva rautryavadananAM lakSaNlRAmAM bhAva pradhAna lakSaNu che. prazna :-jIvamAM bhAva AngeA che ke nahIM te kevI rIte jANI zakAya? Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12 3 rItyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 205 : - - - - uttara -sadA suMdara bhAvanI vRddhi, arthAt romAMca khaDA thavA vagere lakSaNethI jaNAtI atizaya bhaktirUpa bhAvavRddhi, bhAvanuM pradhAna lakSaNa che. eka vAra zubha bhAva thAya te ja bhAvanI vRddhi thAya, ekavAra paNa zubha bhAva thayA vinA bhAvanI vRddhi na ja thAya. AthI zubhabhAvavRddhi jIvamAM thayelA zubhabhAvanI sUcaka che. prazna : marudevI mAtA Adine pahelA tevA bhAve na thayA hovA chatAM zubha bhAvanI vRddhi thayelI dekhAya che. AthI "ekavAra zubha bhAva thAya te ja zubha bhAvanI vRddhi thAya e niyama sAthe virodha Ave che. uttara :- mATe ja ahIM "prAyaH" zabdano prayoga karavAmAM AvyA che. kyAreka ja banatAM marudevImAtA AdinA daSTAMte sivAya e niyama che. keTalAka mULagAthAmAM "mAvavu 3 pAThanA sthAne mAvavu e pATha kahe che. "mAvavue pATha pramANe A gAthAne artha A pramANe thAya -ekavAra thayelA bhAva navA bhAvane utpanna kare che. AthI ekavAra thayelo bhAva bhaviSyamAM thanArI bhAvavRddhinuM pradhAna lakSaNa che. arthAt eka vAra thayela bhAva (nAza pAmaze to paNa tevA nimittothI pharI utpanna thaIne) avazya bhaviSyamAM bhAvanI vRddhi karaze. (11) prastuta viyanI dRSTAMtathI siddhi :amae dehagae jaha, apariNayammi vi subhA u bhAvatti / taha mokkhaheuamae, aNNehi vi haMdi NihiTThA // 12 // Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 206 3 cItyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-13 amRta zarIramAM rasa Adi dhAtu rUpe pariName e pahelAM ja tenA prabhAvathI zarIramAM puSTi, kAMti, Arogya Adi suMdara bhAve dekhAya che. tema apunabaMdhaka AdimAM thanAra mekSahetu zuddhabhArUpa amRta ekavAra pedA thatAM bhaktinI vRddhirUpa navA navA zubhabhAva utpanna kare che. A viSaya pAtaMjali Adie paNa pAtaMjala yogazAstra AdimAM kahyo che. 72 (12) bAkInAM bhAvavaMdanAnAM lakSaNanuM samarthana :maMtAivihANammivi, jAyai kallANiNo tahiM jtto| etto'dhigabhAvAo, bhavvassa imIi ahigotti // 13 // maMtra, vidyA vagerenA samayasara karavuM vagere vidhimAM paNa jene (bhautika dRSTie) ayudaya avazya thavAne che tevA ja jIvane kALajI hoya che. tevI rIte caityavaMdana samayasara karavuM vagere vidhimAM paNa jene (AdhyAtmika daSTie) atyudaya avazya thavAnuM che tevA apunabaMdhakAdi bhavya ( zaityavaMdanane gya) jIvane ja kALajI hoya che. paNa e bemAM eTalo bheda che ke-maMtrAdisAdhakane maMtrAdinA vidhimAM je kALajI hoya che tenAthI apunabaMdhaka Adine maityavaMdananA vidhimAM adhika kALajI hoya che. kAraNa ke caityavaMdanathI svarga ane mekSa e baMnenA sukhe maLe che, jyAre maMtrAdithI mAtra bhautika sukha maLe che. ahIM bhAvavaMdanAmAM vidhinI kALajI hoya che ema jaNAvIne 10mI gAthAmAM jaNAvela "niyata samaye karavuM hara u. 2. gA. ra6nI TIkA, Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-15-15 3 caityavaMdanavidhi-paMcAzaka : 207 : vagere bhAvavaMdanAnAM lakSaNe che" e viSayanuM ahIM samarthana karyuM che. (13) caityavaMdana maMtrAdithI uttama kema che tenuM pratipAdana - eII paramasiddhI, jAyai jatto dadaM tao ahigaa| jattammi vi ahigataM, bhavvasseyANusAreNa // 14 // zaityavaMdanathI pradhAna siddhi thAya che. arthAt maMtrAdithI kevaLa A lekanI bhautika siddhi thAya che. jyAre caityavaMdanathI viziSTa paralokanI ane mokSanI siddhi thAya che. maMtrAdithI thatI A lokamAM ja kAma lAge tevI aNimAdinI siddhinI apekSAe caityavaMdanathI thatI (viziSTa paralekanI ane mokSanI siddhi pradhAna che. AthI caityavaMdana maMtrAdithI atizaya mahAna che-uttama che. maMtrAdithI tyavaMdananI adhika mahattA hovAthI apunabaMdhaka Adi bhavya jIvone mahattAnusAra (athavA kulanI adhikatA anusAra) maityavaMdananI vidhimAM adhika kALajI hoya che. (14). rItyavadanamAM vidhinI kALajIthI A lekamAM paNa lAbha - pAyaM imIi jatte, Na hoi ihalogiyA vi hANitti / NiruvamkamabhAvAo, bhAvo vi hu tIi cheyakaro // 15 // satyavaMdanamAM vidhinI kALajIthI prAyaH A lokamAM paNa dhanya-dhAnya Adi saMbaMdhI hAni-Apatti thatI nathI. nirupakrama karmanA udayathI A lokamAM hAni-Apatti thAya Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 208 : 3 zaityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA16 te paNa te hAni hAnine nAza karanAra che. arthAt nirupakrama karmanA udayathI hAni thAya te paNa hAnimAM dInatA, cheSa, ciMtA, vyAkulatA, bhaya Adino abhAva, tathA karmanuM devuM ochuM thatuM hovAthI AdhyAtmika prasannatA rahevAthI paralekamAM tevI hAni thatI nathI. arthAt dInatAdithI te karmabaMdha thato nathI ke jenAthI paralekamAM pharI hAni thAya. pariNAme jaladI mokSa maLe che. Ama vidhinI kALajIpUrvaka bhAvathI caityavaMdana karanAranI A loka saMbaMdhI hAni (=Apatti) paNa saghaLI hAnione (=Apattiono) nAza karanArI bane che. nirupakrama karmanA udayathI kayAreka hAni thAya paNa. AthI ja sarvottama sarvaviratinA pAlanamAM kALajIvALAone paNa vaMdanAthI prANunAza vagere hAni (zAstramAM) saMbhaLAya che. AthI ja ahIM prAyaH kahyuM che. (15) anyadharmomAM paNa caityavaMdananI mahattA - mokravaddhaduggagahaNaM, eyaM taM sesagANa vi pasiddhaM / bhAveyavAmiNaM khalu, samma ti kayaM pasaMgaNaM // 16 // anyadharmomAM "mekSamArgadugrahaNa" (mokSamArgamAM karmarUpa cAra AdithI rakSaNa mATe parvata, vana, kilA Adine Azraya levA samAna) tarIke je prasiddha che te bhAva citya vaMdana che. kAraNa ke bhAvacetyavaMdana ja rAgAdi zatruothI rakSaNa karavAmAM samartha che. A bAbata babara vicAravI. anyadharmIoe kaDI che mATe khATI che ema kahIne upekSA na karavI. kAraNa ke anyadharmae badhI ja bAbatamAM asatya kahenArA hotA nathI. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-17 3 cetyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 209 : bhAva cityavaMdananAM lakSaNo saMbaMdhI vicAraNA ahIM pUrI thAya che. (16) kayAM sUtro kaI mudrAthI belAya teno nirdeza - pacaMgo paNivAo,thayapAho hoi jogamuddAe / caMdaNa jiNamuddAe, paNihANaM muttamuttIe // 17 // (pavo paniyA - namutyunuM sUtrane "praNipAta" (namaskAra) sUtra kahevAmAM Ave che. namuthuNaMmAM prAraMbhamAM AvatuM "namuthuNuM pada ane aMte AvatuM "vaMdAmi pada e be pade namutthaNuMnA eTale ke praNipAta sUtranA hevAthI e be padane paNa praNipAta kahevAmAM Ave che. tathA gAthAmAM paMjo e prathamA vibhaktinA sthAne tRtIyA vibhakti vivakSita che. eTale jo e be padono artha A pramANe thAya- "namutthaNuM" ane "vaMdAmi e be pade paMcAMgI (be DhIMcaNa, be hAtha ane mastaka e pAMca aMgo jamInane aDe tema namAvavAthI thatI) mudrAthI* balavAM. jo ke mUlagAthAmAM mudrA zabdane ulekha karyo nathI, chatAM te samajI le. kAraNa ke ahIM mudrAne adhikAra che ane paMcAMgI eka prakAranI mudrA che. kahyuM che kepshcaanggyaa api mudrAtvamaGgavinyAsa vizeSarUpatvAd yogmudraavat "paMcAMgI paNa mudrA che. kAraNa ke temAM rogamudrAnI jema viziSTa rIte aMgonI racanA thAya che." (thApA go jogamutive) stava pATha=namaNUNuM sUtra yogamudrAthI bolavuM. * khamAsamaNa paNu paMcAMgI mudrAthI thAya che. 14 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 210 : 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-17 prazna - caturvizatistava (logassa) vagerene pAThagamudrAthI kahevo joIe, zakrastAvane nahi. kAraNa ke DAbe DhIMcaNa saMkecIne (UMco rAkhIne) ane jamaNe DhIMcaNa jamIna upara sthApIne tathA lalATe aMjali karIne zakitavane pATha kare ema jIvAbhigama vageremAM kahevAmAM Ave che uttarA- tamAruM kahevuM sAcuM che. paNa tevI ja rIte zakrastavane pATha kare evo niyama nathI. kAraNa ke jJAtAdharmakathA sUtramAM mastake aMjalI karIne paryakAsane besIne zakastavano pATha kare che e pATha paNa jovAmAM Ave che. tathA AcArya zrI haribhadrasUri mahArAje paNa caityavaMdanavRttimAM (lalita vistarA TakAmAM) be DhIMcaNa ane hastatala jamIna upara sthApIne tathA dRSTi ane manane bhagavAna upara sthApIne namutthaNuM sUtra kahe evI bIjI vidhi kahI che. Ama namutyu balavAmAM bhinna bhinna vidhio che. te sarvavidhio pramANa bhUta graMthamAM kahelI hovAthI ane vinayavizeSarUpa hovAthI kaI vidhine niSedha karI zakAya nahi. AthI yogamudrAthI paNa zakrastava belavAmAM virodha nathI. zakratava balavAmAM munionA je judA judA mate che e badhA paraspara bahu viruddha nathI. kAraNa ke badhAe (e rIte) vinaya batAvyo che. ( vaMjha nimudav=) "arihaMta ceIyANuM vagere sUtro x vaMdaNa= 'arihaMtaceiyANaM' ityAdidaNDakapAThena jina-- bimbAdistavanam / Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18-19 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 211 : jinamudrAthI bolavAM. arthAt wUbhA rahIne bolAtAM sUtro jinamudrAthI bolavAM. (rform u muttamutta) jayavIkarAyA sUtra muktA zakti mudrAthI kahevuM* (17) paMcAMgI mudrAnuM svarUpa:do jANU doNNi karA, paMcamaMga hoi uttamaMgaM tu / samma saMpaNivAo, Neyo paMcaMgapaNivAo // 18 // be DhIMcaNa, be hAtha ane mastaka e pAMca aMgone bhaktipUrvaka jamInamAM sthApana karavAthI te praNAma e paMcAMga praNAma che. (18) gamudrAnuM svarUpa - somoLanattara puroNAkArehi tohi dRhiM piTTovari kopparasaMThiehi taha jogamudatti // 19 // * UbhA rahIne bolAtAM sUtromAM hAthanI gamudrA ane paganI jinamudrA ema be mudrA hoya che. gAthAmAM pradhAnatAnI apekSAe eka ja jinamudrA kahI che. (prastuta gAthAnI TIkAno bhAva.) - praNidhAnaM zubhArthaprArthanArUpaM viziSTa cittaikAgratAgarbha jayavIyarAya ityAdipATharUpam / 2 "jAvaMti ceIyAI ane jAvaMta kavi sA" e be sUtro paNa praNidhAna sUtra hovAthI muktAzukti mudrAthI bolAya che. ka 17 thI 21 sudhInI pAMca gAthAo ca0 ma0 bhA(gA) ra36 thI 240) mAM che. ane 18 mI gAthA sivAya cAra gAthAo ca0 ma. bhAva mAM (gA. 15 thI 18) che. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 212 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-20-21 baMne hAthanI AMgaLIone eka bIjAnI vacce rAkhIne hatheLIno AkAra kamaLanA cheDA je karavAthI ane baMne hAthanI koNi peTa upara rAkhavAthI rogamudrA thAya che. je mudrAmAM yoganI mukhyatA che te gamudrA. yoga eTale be hAthanI viziSTa racanA. athavA yoga eTale samAdhi. gamudrA amuka prakAranA vinono nAza karavAmAM samartha che. jinamudrAnuM svarUpaH cattAri aMgulAI, purao UNAi jattha pcchimo| vAyALuM pAko, nA ho vimuddA para na be paga vacce AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLanA (pAnInA) bhAgamAM cAra AMgaLathI kaMIka ochuM aMtara rAkhavAthI jinamudrA thAya che. jina eTale arihaMta. kAussagamAM rahelA jinanI mudrA te jinamudrA. athavA jina eTale jitanAra. vidanone jitanArI mudrA te jinamudrA. (20) muktAzukti mudrAnuM svarUpa - muttAsuttI muddA, samA jahiM dovi gambhiyA htthaa| te puNa lalADadese, laggA aNNe alaggatti // 21 // be hAthanI AMgaLIo paraspara sAmasAmI rAkhI, vaccethI hatheLI pilI rAkhI, be hAtha lalATe lagADavAthI athavA bIjAonA mate lalATathI dUra rAkhavAthI muktAzukti mudrA thAya che. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-22 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 213 : sAmasAme rahelI motInI chIpa jevI mudrA te muktAzukti mudrA. (21) saMpUrNa caityavaMdanamAM upaganI AvazyakatA- savvattha vi paNihANaM, taggaya kiriyAbhihANavannesu / atthe visae ya tahA, didato chintrajAlAe // 22 // saMpUrNa cityavaMdanamAM cityavaMdana saMbaMdhI (1) kriyA, (mudrA karavI, mukha AgaLa muhapatti rAkhavI, bhUminuM pramAjana karavuM, kAtsaga kara vagere kriyA.) (2) sUtronAM pade, (3) akArAdi varNo, (4) sUtrone artha, (5) jinapratimA A pAMcamAM cittane upaga rAkha joIe. prazna - eka vakhate keI ekamAM upayoga rAkhI zakAya. AthI ja kevaLIne paNa eka samayamAM be upayoga hatA nathI. eTale ahIM eka sAthe kriyA vagere anekamAM upayoga kevI rIte rAkhI zakAya ? uttara - A viSayane samajavA chinajvAlAnuM daSTAMta che. jema agninI mUlAjavAlAmAMthI navI navI javAlAe nIkaLIne mUlavAlAthI chUTI paDelI dekhAtI hovA chatAM mUlajavAlA sAthe saMbaMdhavALI mAnavI paDe che. kAraNa ke chUTI paDelI jvAlAnA paramANuo rUpAMtara pAmIne tyAM avazya hoya che. arthAt chUTI paDelI javAlAnA paramANuo rUpAMtara pAmI gayA hovAthI tyAM hovA chatAM ApaNane vyaktarUpe dekhAtA nathI. eka gharamAM rahelA dIvAnI prabhA (sAmenA) bIjA gharamAM dekhAya che. ahIM prabhA mULa gharanA bAraNAmAMthI Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 214 : 3 paityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-22 - - nIkaLIne AvI hovA chatAM ApaNane spaSTa dekhAtI nathI. chatAM nIkaLelI che ema mAnavuM paDe. kAraNa ke mULa gharanA bAraNAmAMthI nIkaLyA vinA bIjA gharamAM Ave zI rIte ? jema ahIM gharanA bAraNAmAMthI nIkaLelI prabhA dekhAtI na hovA chatAM che ema mAnavuM paDe che, tema china (mULajavAlAthI chUTI paDelI) javAlA mULajavAlA sAthe saMbaMdhavALI dekhAtI nathI- chUTI paDelI dekhAya che. paNa tenA paramANuo rUpAMtara pAmIne tyAM avazya rahelA hevAthI chinnajavAlA mUlajavAlA sAthe saMbaMdhavALI mAnavI paDe che. jema ahIM chUTI paDelI jvAlAnA paramANuo hovA chatAM ApaNane dekhAtA nathI, tema prastutamAM caityavaMdanamAM judA judA samaye bhinna bhinna upayoga hovA chatAM upaganuM parAvartana atizaya jhaDapathI thatuM hovAthI ApaNane eka ja upaga bhAse che. + athavA umADiyuM goLa bhamAvatAM tenI javAlA cakrAkAre dekhAya che. ahIM javAlA cakrAkAre nathI. javAlA potAnA niyata sthAnamAM ja rahelI hoya che. chatAM goLa bhamAvavAmAM enuM sthAna bahu ja jaladI pharatuM jAya che, ethI amuka goLa vibhAgamAM badhe javAlA dekhAya che. tema varNathI arthamAM ane artha thI varNamAM ItyAdi rUpe bhinna bhinna upaga + A viSaya utpalazatapatrabhedanA dRSTAMtathI paNa samajI zakAya che. kamaLanA so pAMdaDAnI thapIne soyathI bhedatAM badhA pAMdaDAM ekI sAthe bhedAI gayA ema ApaNane lAge che. paNa vAstavika te kamazaH eka eka pAMdaDuM bhedAya che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-23 3 rautyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 215 4 . hovA chatAM cittanI gati atizIdhra thatI hovAthI te bhedya dekhAto nathI. (22) chinnavAlA daSTAMtanuM samarthanaH Na ya tattha vi tadaNUNaM, haMdi abhAvo Na ovalaMbho'vi / cittassa vi viSNeo, evaM sesovaogesu // 23 // (tAvika) javAlAno cheda thavAmAM paNa, arthAt vAlAne cheda thavA chatAM (navI navI javAlAo nIkaLIne mUlajavAlAthI chUTI paDatI hovA chatAM), (tapg 3mAro 75) chUTI paDelI javAlAonA paramANuone abhAva nathI. kAraNa ke je temano ( =chUTI paDelI javAlAnA paramANuone ) sarvathA abhAva mAnavAmAM Ave te javAlAnI saMtati (-pravAha) je dekhAya che te na dekhAya. navI navI javAlAe mULa jvAlAthI chUTI paDatI hovA chatAM (aa yuvakramo vi6) chUTI paDelI javAlAnA paramANuo dekhAtA nathI. gALa bhamAvavAnA daSTAMtamAM (prastuta gAthAnA pUrvArdhanI) vyAkhyA A pramANe che:-- (tasthayika) chinavAlAnA viSayamAM paNa, arthAt cakrAkAramAM paNa, taNUi mA ja =) chinnajavAlAnA aNuono abhAva nathI ema nahi, arthAta abhAva che. kAraNa ke cakrAkArane AkAra atAvika che. atArika eTalA mATe che ke javAlAnA aNuo cakrAkAre nathI. (vimo vika) javAlAnA aNue niyata eka ja sthale rahelA * kAraNa ke tenA paramANuonuM rUpAMtara thaI jAya che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 216 : 37 caityavanavidhi-pa'cAzaka hAvAthI cakrAkAre nahAvAM chatAM emanu' sthAna ati jaladI pharatuM hovAthI ApaNane cakrAkAre dekhAya che. gAthA-24 gAthAnA uttarArdhanI vyAkhyA te pramANe ekAgra cittane paNa je (atha vagere kAI eka) viSayamAM upayega che te sivAyanA viSayeAmAM abhAvaX jANavA, arthAt cittane upayAga eka sAthe bhinna bhinna viSayAmAM nathI hAtA, paNa kAI eka ja viSayamAM hAya che,+ (23) caityavaMdanamAM mudrA Adi vidhinI kALajI rAkhavAnuM kAraNaH-- khAovasa migabhAve, daDhajattakayaM suhaM aNuTTANaM / parivaDiyaMpi hu jAyai, puNo vi tabbhAvavuDhikaraM // 24 // kSAyeApazamikabhAvathI parama AdarapUrvaka kareluM zubha anuchAna tevA ( mithyAtvamAhanIya) karmAMnA udayathI kha Mdha thaI jAya teA paNa pharI avazya kSAryApazamika bhAvanA adhyava sAryAnI vRddhi karanAruM ane che, arthAt caityavaMdana vagere anuSThAne zubhabhAvathI bahu ja mAdara sAthe vidhinI kALajI pUrvaka karavAmAM Ave te kadAca mithyAtvakarmanA udayathI zubhabhAva jatA rahe ane anuSThAne paNa khaMdha thAya tA paNa bhaviSyamAM avazya te anuSThAnanI prApti thAya che, ane te anuSThAna karatAM karatAM zubhabhAvanI vRddhi thAya che. AthI caityavadanamAM vidhinI kALajI bahu jarUrI che. (24) x pUrvArdhamAM rahelA 'amAvo' padanA ahI paNa sabaMdha che. + cai. ma. bhA0 gA0 241 vagere. * mA sA. a. 9 gA. 6, u0-50 gA0 391 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA -25-26 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 217 : ukta viSayanuM anubhavathI samarthana aNuhava siddhaM eyaM, pAyaM taha jogabhAviyamaINaM / sammamavadhAriyavyaM, buhehi loguttamamaIe // 25 // dhArmika anuSThAnamAM bhAvita buddhivALA jIvone parama AdarathI kareluM zubha anuSThAna tenA bhAvanI vRddhi kare che e viSaya zAstrokta rIte (zAstramAM je pramANe kahyuM che te pramANe) prAyaH anubhavasiddha che. A viSayane vidvAnoe jinapravacanAnusArI buddhithI samyaga (-jevA svarUpe che tevA savarUpe) vicAre. (25) A paMcAzakanI pahelI gAthAmAM (muvirriagfg vaMvidAI vorAma=) "mudrAonI racanAthI zuddha cityavaMdana kahIza" ema kahyuM che. AthI have zuddha cityavaMdananuM lakSaNa jaNAve che - jiNNAsA vi hu etthaM, liMgaM eyAi haMdi suddhAe / NevANaMganimittaM, siddhA esA tayatthINaM / 26 / / caityavaMdanamAM jijJAsA paNa zuddha vaMdanAnuM lakSaNa che kAraNa ke mokSanA athI jIvomAM jijJAsA mekSanA kAraNarUpa samyajJAnAdina nimitta tarIke prasiddha che. arthAt mokSanA athao jijJAsAthI ja mokSanA kAraNarUpa samyajJAnAdine pAme che. * jema pUrve bhAvavaMdananA lakSaNomAM jaNAvelA "niyata samaye caityavaMdana karavuM' vagere zuddha vaMdanAnAM lakSaNa che, tema jijJAsA paNa suvaMdananuM lakSaNa che. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 218 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-27 mekSanA athIne mokSanAM je je kAraNe hoya te badhAne jANavAnI IcchA thAya che. AthI te tenA jANakAronI pAse jaIne mokSanA kAraNe samajIne svIkAra kare che. mokSanAM aneka kAraNomAM cityavaMdana paNa eka kAraNa che. AthI je jIvamAM cityavaMdananI jijJAsA thAya te jIva zuddha caityavaMdanane pAme che. eTale jema puSkaLa varSAdathI aMkurAnI utpatti avazya thatI hovAthI puSkaLa varSAda aMkurAnuM lakSaNa che, tema cityavaMdananI jijJAsAthI bhAvacetyavaMdananI prApti thatI hAvAthI jijJAsA zuddhatyavaMdananuM lakSaNa che. (26) jijJAsA mekSanAM kAraNonI prAptimAM nimitta che enI siddhi- dhiisaddhAsuhavividisabheyA jaM pAyaso ujoNitti / saNNANAdudayammI, paiTThiyA jogasatthesu // 27 // jijJAsA mokSanAM kAraNonI prAptimAM nimitta che. kAraNa ke pataMjali AdinA adhyAtmagraMthomAM prAyaH dhRti, zraddhA, sakhA ane vividiSA mekSanA kAraNarUpa samyajJAnAdinI utpattimAM kAraNa tarIke prasiddha che. * prAyaHzabdathI vijJapti Adi anya bhede paNa samyajJAna AdinI utpattinAM kAraNa che ema sUcana karyuM che. kahyuM che ke dhRtiH zraddhA sukhA vividiSA vijJaptiriti tatvadharmayonayaH dhRti, zraddhA, sukha, vividiSA ane vijJapti tAvika dharmanAM kAraNa che." vRti eTale ugAdi denA tyAgathI thatI cittanI svasthatA, zraddhA eTale tatvaci. sukha eTale Jain Education International Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-28 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 219 viziSTa AphlAda. vividiSA eTale jijJAsA. vijJapti eTale samyagdarzana.+ tathA jinAgamamAM paNa kahyuM che ke abbhuTANe viNae, parakame sAhusevaNAe ya / THkramo, virAjita vAta che A. ni. 148 "sAdhuo padhAre tyAre UbhA thavuM, temano vinaya kare, parAkrama kare, sAdhunI sevA karavI vagerethI samyagdarzana, dezavirati ke sarvaviratinI prApti thAya che." (27) zuddhavaMdanAnI prAptine niyama- paDhamakaraNovari tahA, aNahiNi viTThANa saMgayA esA / tivihaM ca siddhameyaM, payarDa samae jao bhaNiyaM // 28 // A zuddhavaMdanA yathApravRttikaraNathI upara rahelA ane atatva saMbaMdhI AgrahathI rahita chane ghaTe che. arthAta apunabadhaka AdijInuM cityavaMdana zuddha hoya che. AnAthI nIcenI avasthAvALA jInuM cityavaMdana azuddha hoya che. karaNanA traNa bheda prasiddha che. kAraNa ke zAstramAM te traNa bhedo spaSTapaNe batAvavAmAM AvyA che. (28) + lalita vistarA "ohiyANuM" padanI TIkA kaM parAkrama eTale kavAya. athavA parAkrama eTale sAdhu pAse javuM. athavA rrAne padane sAduavrg pada sAthe anvaya karIne sAdhusevAmAM parAkrama karavo, arthAt sAdhusevAmAM utsAha rAkha ema artha thAya. x prathamakaraNoparyeva bAhyatattvAnabhinivezino bhavanti / Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 220 : 3 caityavaMdanavidhi-pacAzaka gAthA-29-30 karaNanA traNa prakAraH karaNaM ahApavattaM, apuvvamaNiyadi caiva bhavvANaM / iyaresiM paDhamaM ciya, bhaNNaH karaNatti pariNAmo // 29 // yathApravRtti, apUrva ane anivRtti ema traNu karazu che, A traNa karaNa bhabyAne ja hoya che. abhabyAne eka ja thayApravRttikaraNa hoya che. kANu eTale jIvanA pariNAma= adhyavasAyA - (29) kayuM karaNa kAre heya tene nirdeza-- jA gaMThI tA paDhamaM gaThi samaicchao bhave bIyaM / aNiyaTTIkaraNaM puNa, sammattapurakkhaDe jIve // 30 // graMthi (=graMthideza) sudhI pahelu yathApravRttikaraNa, graMthine bhedatAM bIjI apUrvakaraNu, ane jIva samyaktvAbhimukha ane tyAre (=graMthibheda thayA pachI samyakUttvanI prApti na thAya tyAM sudhI) trIju' anivRttikaraNa hAya che.x 29 mI ane 30 mI gAthAnA bhAvane samajavA mATe yathApravRtti vagere zabdonA arthane kharAkhara samajavAnI jarUra che. AthI ApaNe ahI yathApravRtti, 'thi,graMthideza, apUrva ane anivRttizabdanA bhAvane gheADA vistArathI vicArIe. dUrabhabyA paNu eka ja yathApravRtti karaNa hAya che. : vizeSA. gA0 1202 x vizeSA. gA0 1203 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29-30 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 221 : yathApravRttikaraNa-yathA pravRtti karaNa eTale nadIghola pASANu nyAye, eTale ke karmakSayanA Azaya vinA, jenAthI karmane kSaya (karmanI sthiti ghaTe) te adhyavasAya vizeSa - saMsArI jIvone karmakSaya karavAnA Azaya vinA paNa anAdikAlathI pratisamaya (udayamAM AvelA ) kamane kSaya thaI rahyo che. AthI A karaNa saMsArI jIvane anAdikALathI che, apUrva karaNanI jema navuM nathI. AthI tenuM yathApravRtta evuM nAma sArthaka che. yathA eTale jema. pravRtta eTale pravarteluM. anAdi kALathI jevI rIte pravarteluM che tevI rIte pravarteluM. karmakSayanA Azaya vinA karmane kSaya jenAthI thAya te adhyava * jema nadIne paththara huM geLa banuM evI IcchA vinA ane e mATe prayatna vinA pANI vagerethI Amatema athaDAine goLa banI jAya che. tema huM karmakSaya kare evA Azaya vinA ane e mATe kaI prayatna vinA thatA karmakSayamAM "nadIoNlapApA nyAya lAgu paDe che. ahIM dhuNAkSara nyAya paNa lAgu paDI zake. lAkaDAmAM utpanna thanAra ane lAkaDuM khAnAra kIDAne ghuNa kahevAmAM Ave che. te kIDo lAkaDAne kerI khAya che. tethI lAkaDAmAM AzayavinA paNa akSarone AkAra paDe che. : anAvisTAra karmakSaurgvRastvarAviSa: " (vizeSa. 1203) * vizeSAvazyaka paMcasaMgraha vagere maulika graMthomAM yathApravRtta" evuM nAma che. paNa gujarAtI bhASAmAM "yathApravRtti" evuM nAma vadhAre prasiddha che. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 222 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-29-30 sAyavizeSane yathApravRttikaraNa kahevAmAM Ave che. saMsArI jIvane karmakSayanA Azaya vinA tevA adhyavasAya vizeSathI pratisamaya karmakSaya anAdikALathI thaI rahyo che. mATe A karaNa paNa anAdikALathI che, navuM nathI. grathi- graMthi eTale vRkSanA mULanI durbhedya ane kaThIna gAMTha je duva rAga-dveSane tIvra pariNAma. graMthidezaH- upara ApaNe vicAryuM ke saMsArI jIvane yathApravRttikaraNathI anAdikALathI pratisamaya karmakSaya thaI rahyo che. have saMsArI jIne jema pratisamaya karmakSaya thAya che tema na karma baMdha paNa thAya che. AthI badhA karmono kSaya thaI jato nathI. hA, karmomAM vadha-ghaTa avazya thAya. kyAreka karmo ghaNuM vadhI jAya che, te kyAreka karmo ghaNuM ghaTI jAya. jyAre karmakSaya ochA thAya ane na karmabaMdha vadhAre thAya tyAre karmo ghaNuM vadhI jAya. jyAre kamakSaya vadhAre thAya ane karmabaMdha ocho thAya tyAre karmo ghaNI ghaTI jAya. A pramANe karmo ochAM thatAM AyuSya sivAya sAta karmonI sthiti ghaTIne kaMIka (palyopamane asaMkhyAtame bhAga) jUna eka kaDAkeDi sAgaropama jeTalI ja rahe tyAre graMthine= rAga-dveSanA tIvra pariNAmane udaya hovAthI te avasthAne zathideza kahe vAmAM Ave che. sAta karmonI utkRSTa sthiti hoya tyAre te graMthine (rAga-dveSanA tIvra pariNAmane) udaya heya ja, kita ghaTe tyAre paNa ghaTatAM ghaTatAM dezena eka keDA sAnI sthiti thAya tyAM sudhI graMthine udaya hoya che. tyArapachI graMthino Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29-303 rautyavadanavidhi--pacAzaka : 223 : udaya na haiAya. kAraNa ke pachI apUrNAMkaraNathI graMthinA bheda thaI jAya che. Ama graMthinI chellI hada sAtakarmAnI dezeAna eka kADA sA. pramANu sthiti hovAthI e sthitine graMthideza (=graMthinI chellI hada) kahevAmAM Ave che, A graMthideza sudhI yathApravRttikaraNa hoya che. arthAt jIva yathApravRttikaraNathI dezeAna eka keADA sA0 jeTalI sthiti rahe tyAM sudhI kamAM khapAvI zake che. AthI ja ahIMM kahyu` keyathApravRttikaraNa graMthi sudhI hAya che. spaSTatAH- sAtakarmAnI sthiti ghaTIne kAMIka nyUna eka kADA jeTalI ja rahe tyAre graMthinA= rAga-dveSanA tIvrapariNAmaneA udaya heAvAthI te avasthAne 'thideza kahevAmAM Ave che ema upara kahevAmAM Avyu che. paNa ahIM tIvratA ane maMdatA sApekSa che, graMthideze rAgadveSanA pariNAma ApekSAe tIvra ane apekSAe mada paNa hAya che. graMthideze AvelA jIvAnA rAga-dveSanA pariNAma utkRSTa sthitivALA jIvAnI ke graMthideze nahiM AvelA jIvAnI apekSAe ghaNA maMda hAya che, paNa je jIvAe thibheda karI nAkhyA che te jIvAnI apekSAe tItra DAya che. AthI ahIM sAtakamAMnI sthiti ghaTIne kaMika nyUna eka kADA0 jeTalI ja rahe tyAre graMthine rAgadveSanA tIvra pariNAmanA udaya graMthibhedanI ape kSAe jANavA. gaMthideze nahi AvelA jIvAnI apekSAe te graMthideze rAga-dveSanA maDha pariNAmanA udaya hAya che. kAraNa ke jo rAgadveSanA pariNAma maMdra na thAya tA sthiti Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 224 : 3 rautyava'danavidhi--pa'cAzaka gAthA-29-30 ghaTavA chatAM graMthideze AvI zakAtuM nathI. AthI ja eke'driya ane vikalendriya jIvamAM bhavasvabhAvathI ja badhA karmonI sthiti aMta kADAkAMDa sAgarApamathI nyUna hoya che, chatAM te jIvA graMthideze AvelA nathI kahevAtA. temanAmAM ka sthiti ghaTavA chatAM rAgadveSanA pariNAma (ane rasabaMdha) graMthideza karatAM anataguNA ja hoya che. Ane bhAvAtha e thayA ke rAga -dveSanA pariNAmanI ma`tA pUrvaka sAtakarmAnI kaIka nyUna eka dADA jeTalI sthiti graMthideza che. graMthi age bIje kahyu' che ke-- ghasaNagholaNajogA, jIveNa jayA havejja kammaThitI / khaviyA savvA sAgarakoDIkoDI pamottaNaM // 1 // tIe viya thevametaM khaviyaM etthaMtaraMmi jIvassa / vati hu abhinnapuvvo, gaMThI evaM jiNA beMti ||2|| gaMThiti sudubbheo, kakkhaDaghaNarUDhagUDhagaMThivva / jIvassa kammajaNio, ghaNarAgaddosapariNAmo // 3 // vi. saM. jIva ghaNuM-dhAlana nyAyathI jyAre eka kaDAkADhi jema nadImAM ke mAga mAM paDelA paththarA ame AvA AkAravALA khanIe evA Azaya vinA paNa paraspara ke leAkAnA paga AdithI ghasaDAIne athaDAIne gALa vagere AkAravALA banI jAya che. tema anAmeAgathI (=kasthiti ghaTADavAnA Azaya vinA) yathApravRttikaraNa dvArA karmasthiti ghaTADI graMthideze Ave temAM ghaNaghelaNa nyAya lAgu paDe. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-30 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 225 : sAgaropama sivAya badhI sthiti khapAvI nAkhe, (1) ane bAkI rahelI eka koDA sA sthitimAMthI paNa DI =papamanI asaMkhyAtamA bhAga jeTalI khapAvI nAkhe, arthAt, palyopamane asaMkhyAta bhAga nyUna eka koDAkaDi sAva jeTalI sthiti rahe, tyAre jene pUve bheda karyo nathI e graMthi pariNAma hoya che. (2) graMthI eTale kASThanI karkaza, ghana, rUDha (zuSka) ane gUDha gAMThanI jema jIvana atizaya durbhedya, karmajanita, ane atigADha e rAgadveSano pariNAma." (3) yathApravRttikaraNathI jIvane ATalI avasthA prApta thaI zake che. ahIMthI AgaLa vadhavA apUrvakaraNa AdinI jarUra paDe che. AnAthI e paNa siddha thayuM ke jIva puruSArtha vinA ja tevI bhavitavyatA AdinA baLe ATalI avasthA (dezona eka ke sArA sthiti) sudhI pahoMcI zake che. ahIMthI AgaLa vadhavA puruSArtha karavo paDe che. puruSArtha vinA ahIMthI AgaLa na vadhAya. abhavya jIve ATalI avasthA prApta karavA chatAM puruSArtha na karI zakavAthI AgaLa vadhI zakatA nathI. mATe ja ahIM 29mI gAthAmAM kahyuM ke amane eka yathApravRttikaraNa ja hoya che." abhavyanI jema dUra paNa puruSArtha na karI zakavAthI ahIMthI AgaLa vadhI zakatA nathI. AthI dUrabhAne paNa eka yathApravRttikaraNa ja hoya. 15 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 226 : 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-30 apUrvakaraNa eTale apUrva vilAsa. tenuM apUrva evuM nAma sArthaka che. apUrva=pUrve kadI na thayuM hoya tevuM. jyAre rAga-dveSanI gAMThane chedavAne ullAsa jAge che, tyAre ja apUrvakaraNa Ave che. saMsArI jIva pUrve kahyuM tema yathApravRttikaraNathI anekavAra graMthideza sudhI AvI jAya che. paNa pachI rAga-dveSanI gAMThane chedavAno puruSArtha na karI zakavAthI pharI karmanI sthiti vadhArI de che. paNa kyAreka kaIka satvazAlI Asannabhavya jIvamAM graMthideze AvyA pachI rAgadveSanI gAMThane bhedavAne tIvra vilAsa pragaTe che. rogadraSanI gAMThane bhedavAnA tIvra vilAsane ja apUrvakaraNa kahevAmAM Ave che. kAraNa ke pUrve anekavAra graMthideze AvavA chatAM kyAreya te vilAsa jAgyo nathI. AthI tenuM apUrva nAma sArthaka che. rAga-dveSanI gAMThane bhedavArane tIvra vIyaeNllAsa pragaTatAM jIva tenAthI e gAMThane bhedI nAMkhe che. mATe ja ahIM kahyuM che. ke "graMthine bhedatAM bIjuM apUrvakaraNa heya che." apUrvakaraNamAM prathama samaye graMthine bheda thAya che. anivRttikaraNa- anivRttikaraNa eTale samyaktvane pamADanArA vizuddha adhyavasAye. AnuM "anivRtti" evuM nAma sArthaka che. anivRtti eTale pAchuM na pharanAra. je adhyavasAya samyakatvane pamADyA vinA pAchA phare nahi-jAya nahi te anivRtti.4 anivRttikaraNane pAmelo AtmA aMtamuhUrtamAM * jema anivRttikaraNamAM AvelA jIvo pAchA pharatA nathI tema apUrvakaraNamAM AvelA jIve paNa pAchA pharatA nathI. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-31 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 227 : ja avazya samyaktva pAme che. AthI ja ahIM kahyuM ke-"jIva samyaktvAbhimukha thAya tyAre anivRttikaraNa hoya che." (30) zuddhavaMdanA ja mokSanuM kAraNa che tenuM samarthana:- itto u vibhAgAo, aNAdibhavadavvaliMgao ceva / NiuNaM NirUviyanvA, esA jaha mokkhahe utti / 31 // ahIM batAvelA yathApravRtikaraNa vagerenA vibhAgathI tathA anAdi saMsAramAM bhaTakatAM jIve grahaNa karelA (sAdhu-zrAvakanA) dravyavezathI A vaMdanAnuM samyam nirUpaNa karavuM. jethI te mokSanuM kAraNa bane. bhAvArtha - 28mI gAthAmAM jaNAvyuM che ke yathA pravRtti karaNanI upara rahelA apunabaMdhaka Adi chane ja zuddha vaMdanA hoya che. eTale arthapattithI siddha thAya che ke yathApravRttikaraNanI aMdara rahelA chene azuddhavaMdanA hoca che. yathApravRttikaraNamAM rahelA jI cityavaMdana nathI pAmatA evuM nathI. prAyaH dareka jIvane yathApravRttikaraNamAM anaMtIvAra caityavaMdananI prApti thaI che. kAraNa ke zAstramAM kahyuM che ke saMsAramAM cAre gatimAM paribhramaNa karatAM prAyaH dareka jIve anaMtIvAra dravyasAdhuna ane dravyazrAvakano veza dhAraNa karyo che. dravyasAdhunA ane dravyazrAvakanA vezamAM rahIne anaMtIvAra dharma kriyAo paNa karI che. eTale cityavaMdana paNa anaMtIvAra karyuM che. yathApravRttikaraNathI grathideze AvyA vinA caityavaMdana Adi dharmakriyAonI prApti na thAya e niyama che. yathApravRttikaraNathI graMthIdeze AvIne dravyaveza dhAraNa karIne anaMtIvAra Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 228 : 3 cetyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-32 - - - - - caityavaMdana karyuM chatAM mekSa na thayo. kAraNa ke e caityavaMdana azuddha hatuM. upadezake A viSayane lakSyamAM rAkhIne caityavaMdana mekSanuM kAraNa bane te rIte upadeza Apavo joIe. arthAt upadezake A jIve ATalI badhI (dezAna eka koi sArA) kamalaghutA pAmIne anaMtIvAra caityavaMdana karavA chatAM mekSa kema na thaye e vAta zrotAone barobara samajAvavA pUrvaka zuddha caityavaMdana ane azuddha caityavaMdanane bheda samajAvIne zuddha cityavaMdana karavAne upadeza Apavo joIe kAraNa ke zuddha cityavaMdana ja mokSanuM kAraNa che. (31) jIvane anaMtIvAra cityavaMdana prApta thayuM che, ane yathApravRttikaraNamAM ja prApta thayuM che e vAta barobara che. paNa yathApravRttikaraNamAM anaMtIvAra prApta thayeluM cityavaMdana azuddha ja hatuM emAM zuM pramANa? evA praznanuM samAdhAna - No bhAvao imIe, paro vihu abaDhapoggalA ahiMgo / saMsAro jIvANaM, haMdi pasiddhaM jiNamayammi // 32 // bhAvathI cityavaMdananI prApti thatAM jIvane saMsAra vadhAremAM vadhAre dezanA ardha pugala parAvarta jeTaluM rahe che. tenAthI adhika raheto nathI. A hakIkata jinekta AgamamAM prasiddha che. kahyuM che ke - maid 2 supa, sAthiyo 3 TeLo ! AsAyaNabahulANaM, ukkosaM aMtara hoi // (A0 ni 8534) 4 vi. A ra77pa. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 229 kuratamAM utkRSTa aMtarakALa anaMta [ asaMkhya pudgala parAvarta pramANa ] che. samyaktva, dezavirati ane sarvavirati e traNamAM utkRSTa aMtarakALa dezanA ardha pudagala parAvarta pramANa che. tIrthaMkara AdinI bahu AzAtanA karanArane utkRSTa aMtara hoya che." bhAvArtha - zuddha cityavaMdananI prApti thayA pachI saMsAra dezena adhapudgala parAvartathI adhika raheto nathI. teTalA kALamAM anaMtIvAra caityavaMdananI prApti thAya nahi. ene artha e thayo ke zuddha cityavaMdananI anaMtIvAra prApti thAya nahi. anIvAra caityavaMdananI prApti thaI che e vAta paNa nizcita che. eTale mAnavuM paDe ke ana tIvAra prApta thayeluM cityavaMdana azuddha hatuM. (32) prastuta vidhyane vicAravA vidvAnane bhalAmaNaiy taMtajuttio khalu, NirUviyavvA buhe hi esatti / Na hu sattAmetteNaM, imIi iha hoi NevANaM // 33 // A pramANe Agama ane yuktithI mokSAthI vidvAnoe cityavaMdanano vicAra karavo joIe. kAraNa ke cityavaMdananI sattA mAtrathI, arthAt game tevuM paNa caityavaMdana che ne? ema mAnIne game tema caityavaMdana karavAthI, mekSa na ja thAya. arthAt azuddha caityavaMdanathI mokSa na thAya, kiMtu zuddha cetyavaMdanathI mokSa thAya. mATe zuddha cityavaMdanamAM Adara kare joIe. (33) Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 230 : 3 caityava'danavidhi--pa'cAzaka gAthA-34thI36 rUpiyAnA dRSTAMtathI zuddha-azuddha caityavaMdananA vicAra---- kiMceha cheyakUDagarUvagaNAyaM bhaNati samayaviU / taMtenu cittameya, saMpidu parimANIya tu rU|| siddhAMtanA jANunArA bhadrabAhusvAmI vageree Avazyaka niyukti Adi graMthAmAM cAra prakAranA zuddha-azuddha rUpiyAnu dRSTAMta kahyu che. te A pramANe rUpaM TaMkaM visamAhayakkharaM tahaya rUvao'cheko / Topi samAlone, Avo chevattaLamavRtti A ni. 1138 "pu azuddha hoya ke mudrA kheATI hoya te rUpiyA azuddha che. rUpa ane mudrA e bane zuddha heAya te rUpiyA zuddha ane che." HH prastutamAM te dhrAMta pazu vicAravu'. arthAt prastutamAM jema ana tadraliMgagrahaNathI caityava MdananI azuddhine vicAra karyA tema zuddha-azuddha rUpiyAnA daMSTAMtathI pazu caityavaMdananI azuddhinA vicAra karavA. (34) rUpiyAnA cAra prakAra-- dabveNaM TaMkeNa ya, jutto cheo hu ruvao hoi / TaMkavihUNo davve, viNa khalu egaMtacheotti || 35 // avve TaMkeNavi, kUDo teNavi viNA u muddati / phalametto evaM ciya, mudvANa payAraNaM motuM // 36 // sAnu ke rUpu Adi dravyathI ane mudrAthIx (=chApathI) yukta rUpiyA zuddha che. seAnuM ke rUpu' Adi dravya haiya * saM= vivirodha:, mudrA yA | Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-37 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 231 : paNa mudrA na hoya te rUpiyo pUrNa zuddha nathI. (35) mudrA hoya, paNa suvarNa vagere dravya na hoya to rUpiyo pUrNa zuddha nathI, ane dravya e baMnethI rahita rUpiye cihna mAtra che rUpiyAnA cAra prakArathI phaLa rUpiyAnA prakAra pramANe ja maLe che. arthAt pUrNa zuddha rUpiyAthI pUrNa phaLa maLe, apUrNa zuddha rUpiyAthI kaMIka ochuM phaLa maLe, azuddha rUpiyAthI jarAya phaLa na maLe prazna:- zuM azuddha rUpiyAthI kaMI phaLa na maLe uttaraH- (ttA para ) mugdha jIvene cheta2vA sivAya kaMI phaLa na maLe. mugdha jIvone chetaravA rUpa phaLa maLe che. caityavaMdananA pakSamAM- zuddha ke azuddha vagere je prakAranuM caityavaMdana hoya te prakAranuM phaLa maLe. tathA jema khoTA rUpiyAthI bIjAone chetaravAnuM phaLa maLe che, tema azuddha caityavaMdanathI paNa (abhayakumArane ThaganAra vezyA AdinI jema) bIjAone chetaravAnuM phaLa maLe che. (36) mugdha jIvone chetaravA rUpa phaLa ahIM vivakSita nathI; taM puNa aNatthaphaladaM, NehAhigayaM jmnnuvogitti| AyagayaM ciya etthaM, ciMtijjai samayaparisuddhaM // 37 // mugdha jIvone chetaravA rUpa phaLa anartha phalane ApanAruM che. AthI te niSphala hovAthI ahIM vivakSita nathI arthAta sajajana-vivekI mANase anartha phalane ApanAra phalane phalarUpa kahetA nathI. mugdha jInI chetarAmaNI anartha phalane ApanArI hovAthI phalarUpa nathI. AthI ahIM dharmazAstrathI LH che:=viguttara ! Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 232 : 3 cityavaMdanavidhipaMcAzaka gAthA-38 zuddha gaNAtuM (mAvaja ) zuddha rUpiyo ApavAthI thatI ISTa vastunI prAptirUpa ja phala vicAravAmAM Ave che. jyAre mugdhane chetaravA e dharmazAstrathI azuddha che. cityavaMdananA pakSamAM- jema azuddha rUpiyA vaDe bIjAne ThagavAthI maLatuM phala vAstavika phala nathI, tema azuddha cityavaMdana vaDe bIjAne ThagavAthI maLatuM phala vAstavika phala nathI. ahIM (mAvajAdaM fjA=) AtamasaMbaMdhI Agamakta mAkSAdi phaLanI vicAraNA karavAmAM Ave che. caityavaMdana vaDe bIjAne ThagavAthI maLatuM phala AtmasaMbaMdhI nathI, kintu pudgalasaMbaMdhI che. (37) caityavaMdananI rUpiyAnA pahelA prakAra sAthe ghaTanA - bhAveNaM vaNNAdihi ceva, (ya) suddhehi baMdaNA cheyA / mokkhaphalaciya esA, jahoiyaguNA ya NiyameNaM // 38 // zraddhAyukta bhaktirUpa bhAvathI ane spaSTa uccAra, vyavasthita mudrA Adi zuddhithI sahita vaMdanA zuddha che. (ahIM rUpiyA sAthe ghaTanAmAM dravyanA sthAne AMtarika bhAva ane mudrAnA sthAne spaSTa uccAra Adi bAhyavidhi samajavI.) A vaMdanA avazya mokSarUpa phaLane ApanArI che. ane avazya yAdita guNavALI paNa che. yAdita guNavALI eTale pUrva kahyuM che tevA guNavALI. pUrve 15mI gAthAmAM kahyuM che ke- cetyavaMdanamAM vidhinI kALajI rAkhavAthI prAyaH A lokamAM paNa dhana-dhAnyAdinI hAni thatI nathI. eTale zuddha caityavaMdana jema pradhAnapaNe Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-39-40 3 caityava'navidhi--pacAzaka : 233 : mAkSaphaLa ApanAra che, tema gauNurUpe AleAka saMbaMdhI bhautika anukULatA pazu ApanAra che. (38) caityavaMdananI rUpiyAnA bIjA prakAra sAthe ghaTanA-- bhAveNaM vaNNAdiddi, tahA ujA hoi aparisuddhatti / bIyaruvasamA khalu, esA vi suhatti giddiTThA ||39|| je vaMdanA bhAvathI yukta hAya, paNa varNaMccAra AdithI azuddha hAya, te vaMdanA bIjA rUpiyA samAna che. A vadanAne paNa tItha karAe zubha kahI che. kAraNa ke kriyAthI bhAva adhika zreSTha che. kriyAmAM bhAvanI pradhAnatA che, bIjA prakAramAM bhAva che. kahyuM che Y=-- / kriyAzUnyazca yo bhAvo, bhAvazUnyA ca yA kriyA / anathorantara jJeya, mAnuvadyotayorava // // kriyA rahita bhAva ane bhAvarahita kriyA e ane vacce sUrya ane pataMgiyA jeTalu aMtara che. kriyArahita bhAva sUrya samAna che. bhAvarahita kriyA pataMgiyA samAna che. (39) caityavaMdananI rUpiyAnA trIjA--ceAthA prakAra sAthe ghaTanA: bhAvavihUNA vaNNAiehi suddhA vi kUDarUvasamA / ubhayavihUNA NeyA, muddapAyA aphilA // 40 // bhAva rahita vaMdanA vazecciAra Adi vidhithI zuddha hovA chatAM kheATA (dravya rahita chApavALA) rUpiyA samAna che. bhAva ane vAira Adi vidhi e kha tethI rahita vaMdanA mAtra cihnarUpa jANavI. A ane prakAranI vaMdanA azuddha phUla ApanArI che. (40) Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 234 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-41-42 trIja cothA prakAranI vaMdanA kevA jIvone heya: hoi ya pAeNesA, kiliTThasattANa maMdabuddhINa / pAeNa duggaiphalA, visesao dussamAe u // 41 // trIjA-cothA prakAranI vaMdanA prAyaH atizaya saMkulezavALA ane jaDabuddhivALA jIvone hoya che. kyAreka upa ga rahita avasthAmAM saMleza rahita jIvone paNa A (trIjA-cothA prakAranI) vaMdanA hoya che. mATe ahIM prAyaH kahyuM che. tathA prAya.+ halakA devAmAM utpatti Adi kugati ApanArI che. pAMcamA ArAmAM te vizeSarUpe gati ApanArI bane che. (41) trIjA-cothA prakAranI vaMdanA viSe anya AcAryone mata: aNNe u logigaciya, esA NAmeNa vaMdaNA jaiNI / jaM tIi phalaM taM ciya, imIi Na u ahigayaM kiMci // 42 // keTalAka AcAryo kahe che ke trIjA-AthA prakAranI vaMdanA laukika ja che, jainetara svamAnya devane je vaMdanA kare che te vaMdanA che, mAtra nAmathI jainavaMdanA tarIke prasiddha che. kAraNa ke laukika vaMdanAnuM je phaLa che te ja phaLa A vaMdanAnuM che, laukika vaMdanAthI halakI devagatimAM utpatti Adi phaLa maLe che, te ja phala A vaMdanAthI maLe che. jema laukika vaMdanAthI mokSAdi phaLa maLatuM nathI, tema A vaMdanAthI paNa mokSAdi * maravuddhanAM fmAyopadatAtra , __ + prAyograhaNaM ca keSAMcit mudrAprAyA'pi satI sA saMpUrNa vandanAheturavena sugatiphalA'pi bhavatIti jJApanArtham / Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-43 3 tyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 235 : phaLa maLatuM nathI. AthI je phaLa zaikika vaMdanAthI maLe che te ja phaLa A vaMdanAthI maLe che. je A vaMdanAthI mokSAdi phaLa maLatuM hoya te laukikavaMdanAnA phaLathI adhika phaLa maLe che ema kahevAya. paNa tema to che ja nahi. mATe laukika vaMdanAnA phaLathI A vaMdanAnuM phaLa jarA paNa adhika nathI. (ra) ukta matAMtaramAM graMthakAranI saMmati:eyN pi jujjai ciya, tadaNAraMbhAu tapphalaM va jao / tappaccavAyabhAvo, vi haMdi tatto Na juttatti // 43 // keTalAka AcAryono "trIjA-cothA prakAranI vaMdanA jainavaMdanA nathI evo mata paNa ghaTI zake che. kAraNa ke te be vaMdanAmAM (apunabaMdhaka avasthA vagere) je bhAva joIe te bhAva ja na hovAthI jainavaMdanAnI zarUAta ja thaI nathI. AthI ja te be vaMdanAthI jema jainavaMdanAnI ArAdhanAthI maLatuM A lokamAM upadrane nAza, dhana-dhAnyAdinI vRddhi, paralokamAM viziSTa devalokanI prApti, ane pariNAme mokSarUpa zubha phaLa maLatuM nathI, tema jainavaMdanAnI virAdhanAthI maLatuM unmAda, roga, dharmabaMza vagere duSTaphaLa paNa maLatuM nathI. A viSayane jarA vistArathI vicArIe. auSadhi be jAtanI hoya che. sAmAnya ane ugra. gaLo vagere sAmAnya auSadhinuM vidhipUrvaka sevana karavAmAM Ave to sAmAnya + TIkAmAM na hovA chatAM vizeSa spaSTatA karavAnA IrAdAthI A vivecana lakhyuM che. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 236 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-43 - lAbha thAya, vizeSa lAbha na thAya. AvI auSadhithI apa thyapAlana Adi avidhi karavAmAM Ave to jema lAbha na thAya tema nukazAna paNa na thAya. bhIlAma, pAro vagere keTalIka ugra auSadhio evI che ke je tenuM sevana pacyasevana Adi vidhipUrvaka karavAmAM Ave to tenAthI Arogya Adi vizeSa zubha phaLa maLe. paNa je tenuM sevana apathya AhArabhakSaNa Adi avidhipUrvaka karavAmAM Ave to lAbha te na ja thAya, balake khaNuja, pheDalI, mRtyu vagere nukazAna avazya thAya. laukikavaMdanA sAmAnya auSadha samAna che. kAraNa ke, laukikavaMdanA vidhipUrvaka karavAmAM Ave te paNa tenAthI devalokanI prApti vagere sAmAnya lAbha thAya, mokSa Adi vizeSa lAbha na thAya. tathA avidhipUrvaka karavAmAM Ave to tenAthI jema kaMI lAbha na thAya tema kaMI nukazAna paNa na thAya. jainavaMdanA ugra auSadhi samAna che. kAraNa ke jainavaMdanA vidhipUrvaka karavAmAM Ave che tenAthI A lokamAM dhana-dhAnyAdinI vRddhi, paralokamAM viziSTa devalokanI prApti ane pariNAme mekSarUpa vizeSa zubha phaLa maLe. tathA avidhipUrvaka karavAmAM Ave to tenAthI unmAda, roga, dharmabhraMza vagere anartha-nukazAna thAya. have ApaNe prastuta gAthAnA artha aMge vicArIe. koI vyakti auSadhanuM sevana kare che, ane sAthe apathya sevana Adi avidhi paNa kare che. chatAM tene jema koI Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-44 3 cityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 237 : : ----- lAbha thato nathI, tema jarAya nukazAna paNa thatuM nathI. ahIM mAnavuM paDe ke te auSadhi ugra nathI, pti sAmAnya che. kema ke apazyasevana Adi avidhi karavA chatAM anartha thaye nathI. ugra auSadhamAM apagyasevana AdithI anartha thayA vinA rahe nahi. tema prastutamAM trIjA-cothA prakAranI vaMdanAthI jema ukta vizeSa zubha phaLa maLatuM nathI, tema ukta azubha phaLa paNa maLatuM nathI. AthI te jainavaMdanA nathI, kiMtu laukika vaMdanA che ema jarUra mAnI zakAya. A ja vAtane have pachInI gAthAmAM jaNAve che. (43) 43mI gAthAnI vigatanuM vizeSa spaSTIkaraNa- jamubhayajaNaNasabhAvA, esA vihiNeyarehi Na u aNNA / tA eyassAbhAve, imIi evaM kahaM bIyaM // 44 // jainavaMdanA vidhithI ane avidhithI anukrame ISTaphaLa ane aniSTa phala karavAnA svabhAvavALI che. kema ke jenAthI vidhipUrvaka ArAdhavAthI ISTa phaLa maLe tenAthI avidhipUrvaka ArAdhavAthI aniSTa phaLa maLe e nyAya che. laukikavaMdanA tevA svabhAvavALI nathI. arthAt laukikavaMdanA vidhithI ISTa (mekSAdi) phaLa ApanArI na hovAthI avidhithI aniSTa (dharmabraza vagere) phaLa paNa ApanArI nathI. (tA= AthI (gvaMka) jenAthI vidhipUrvaka ArAdhavAthI ISTa phaLa maLe tenAthI avidhipUrvaka ArAdhavAthI aniSTa phaLa maLe e nyAyathI ( =) trIjA-cothA prakAranI vaMdanAthI (puranAmAvega) mokSAdi ISTa phaLa na maLatuM hovAthI Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 238 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-45-46 vIghuM huM bIjuM = aniSTa phaLa kema maLe? arthAt na maLe. trIjA-cothA prakAranI vaMdanAthI (43 mI vagere gAthAmAM jaNAvela ) ISTa phaLa na maLatuM hovAthI (43mI vagere gAthAmAM jaNAvela) aniSTa phaLa paNa maLatuM nathI. ITa ane aniSTa phaLa na maLavAthI A vaMdanA jainavaMdanA nathI, kiMtu laukikavaMdanA che. jene vaMdanAthI vidhithI ane avidhithI anukrame ISTa ane aniSTa phaLa maLe che. (44) prastuta prakaraNane upasaMhAra tamhA u tadAbhAsA, aNNA esatti NAyao nneyaa| mosA bhAsANugayA, tadatthabhAvA NiogeNaM // 45 // mATe trIjA-cothA prakAranI vaMdanA temAM jina vagere zabdo hevAthI jainavaMdanA jevI laukikavaMdanA jANavI. tathA A vaMdanA cityavaMdanamAM AvatAM sUtronA arthamAM samyakUzraddhAdi rUpa bhAva na hovAthI mRSAvAdathI yukta che. jema ke TA mof roli ( sthAnathI, maunathI ane dhyAnathI ) vagere pade enA arthamAM bhAva meLavyA vinA bole te te mRSAvAda ja gaNAya. kAraNa ke bhAva na hovAthI dhyAna vagere sAcuM thatuM nathI. athavA mokSa vagere phaLa na maLatuM hovAthI A cityavaMdana avazya mRSAvAdathI yukta che. (45) pahelA-bIjA prakAranI vaMdanAne abhavyo pAmI zakatA nathI:- suhaphalajaNaNasabhAvA, ciMtAmaNimAie vi NAbhanvA / pAvaMti kiM puNeyaM, paramaM paramapayavIyaMti // 46 // Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-47 3 cetyavaMdanavidhi--paMcAzaka : 239 : = ==== +abhavya= agya cha zubha phaLane utpanna karavAnA svabhAvavALA ciMtAmaNi, kalpavRkSa Adine paNa pAmI zakatA nathI, te (mokSanuM bIja hevAthI) pradhAna evI pahelA-bIjA prakAranI vaMdanAne kevI rIte pAmI zake ? arthAt na ja pAmI zake (46) trIjA-cothA prakAranI vaMdanAne bhavyo paNa badhA ja na pAmI zake - bhanyA vi ettha Nega, je AsannA Na jAimettaNaM / jamaNAi sue bhaNiyaM, eyaM Na u iTTaphalajaNagaM // 47 // abhaSe A pradhAna vaMdanAne pAmI zakatA nathI, eno artha e thayo ke bhavya pAmI zake che. paNa badhA ja bhaLyo A vaMdanAne pAmI zakatA nathI. bhavyamAM paNa Asannabhavyo ja A vaMdanAne pAmI zake che jAtithI (=svabhAvathI) bhavya hovA chatAM je dvarabhavya che te ja A vaMdanAne pAmI zakatA nathI. kAraNa ke AgamamAM bhavyatvane anAdikAlIna kahyuM che. arthAt jIvamAM bhavyatva anAdikALathI che. paNa te (-bhavyatva) sattA mAtrathI mokSa pamADanAruM nathI. je bhavyatva sattAmAtrathI mokSa pamADanAruM hoya te badhA ja bhavya jIvone mokSa thaI + abhavya zabdane artha ciMtAmaNinA pakSamAM ayogya puNyarahita evo karavo, ane vaMdanAnA pakSamAM abhavya cha karo. 4 Asanna eTale najIka. je mekSanI najIka che, eTale ke thoDA ja kALamAM mokSa pAmavAnA heya che te jIvo Asannabhavya che. jene saMsArakALa eka pudgala parAvartathI vadhAre na hoya te Asana bhavya. jene saMsArakALa eka pula parAvartathI vadhAre hoya te dUrabhavya. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 240 : 3 rautyavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-48 jAya, paNa tema nathI. bhavya jIva paNa bhavyatvane paripAka vagerethI mokSanI najIka bane che- thoDA kALamAM mokSa pAma. nAro bane che tyAre ja prastuta vaMdanA Adi mokSanAM sAdhanene pAme che. pachI mokSanAM sAdhanonI suMdara sAdhanAthI thoDA ja kALamAM mokSa pAme che. (47) , vidhi- dveSathI rahita cha Asannabhavya che - vihiapaoso jesi, AsaNNA te vi suddhipattatti / khuddamigANaM puNa suddhadesaNA sIhaNAyasamA // 48 // je jIvone vidhi pratye dveSa nathI te ja paNa mithyAtvamohanI maMdatAthI zuddhi pAmelA hovAthI A sannabhavya che. kAraNa ke kilaSTa karma yukta jI rUpa haraNa mATe vidhine upadeza siMhanI garjanA samAna che. arthAt jema haraNane sihagajenAthI trAsa thatuM hovAthI te gamatI nathI, tema kilaSTa karmavALA jIvone vidhi pratye dveSanA kAraNe vidhinI dezanA trAsa pamADanArI hevAthI gamatI nathI. kilaSTakarmavALA jIvone mokSamArga pratye rAga te na hoya, kiMtu madhyasthatA paNa na hoya, cheSa ja heya. AthI jemane vidhi pratye dveSa nathI te ja paNa Asannabhavya che. AthI e siddha thayuM ke bhAvathI vidhine sevanArA ane vidhi pratye bahumAnavALA cha sutarAM Asannabhavya che. eTale bhAvathI vidhinuM pAlana, vidhibahumAna ane vidhiadveSa e Asana bhavya jInAM lakSaNe che 4 (48) . * lalitavistarA- caityavaMdananA adhikArInuM varNana. 4 saM. pra. gA0 340-193. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-49 3 caityavanavidhi--pa'cAzaka vidhipAlana mATe gItArthAne upadeza:-- : 241 : AlociUNa evaM taMtaM puvvAvareNa sUrIhiM / ! vihijatto kAyantro, mudvANa hiyaTTayA sammaM // 49 // AcAryAe-gItArthIe ukta rIte pUrvIpara virAdha na Ave te pramANe pravacanane vicArIne mukhyacchavAnA hita mATe vaMdanAnI vidhimAM aviparItapaNe prayatna karavA joIe. arthAt pramAdanA tyAga karIne svayaM vidhithI ja vaMdanA karavI joie, ane bIjA jIvA pAse vidhithI ja karAvavI joie. kAraNa ke mugdhajIvA bIjAone joIne pravRtti karanArA hAya che. mugdha jIvA gItArthIne svaya' vidhinu pAlana karatA joine ane khIjAe pAse vidhitu pAlana karAvatA joine svayaM vidhinuM pAlana kare che. kAraNa ke mukhya puruSAnA anusAre mAga cAle che. kahyu` che ke-- jo uttameddi maggo, pahao so dukkaro na sesANaM / Ayariyami jayaMte, tayaNucaro keNa sIejjA // (ma0 30 249) je jattha jayA jayA, bahussuyA caraNakaraNaujjuttA / *, jaM te samAyaraMtI, AlaMcaNa tivvasaddhANaM // (A ni1201) " mA gurue ArcI hAya te mAga khIjAone kaThIna lAgatA nathI. je AcAyaeN sUtramAM kahyA mujaba prayatna 16 ' Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 242 3 caityavaMdanavidhi-paMcAzaka gAthA-50 karatA hoya te tenA Azrita zikhyA zA mATe sadAya ? arthAt na sIdAya." (249) "je sAdhuo bahuzrata ane mUlaguNa-uttaraguNothI yukta che te sAdhuo duSamA Adi kALamAM ane bhikSA mukelIthI maLatI hoya vagere avasare je AcaraNa kare che te atizaya zraddhAsaMpanna zive vagerene AlaMbanabhUta bane che." (121) vidhipUrvaka vaMdanAmAM pravRtta banelA mugdha jI vaMdanAnI ArAdhanAthI thatA hitane pAme che ane vaMdanAnI virAdhanAthI thatA anarthothI bacI jAya che. svayaM game tema cityavaMdana karanArA ane apunabaMdhakanA. jijJAsA Adi liMgothI rahita hovAthI apunabaMdhaka avasthAne nahi pAmelA lekone (preraNA AdithI) caityavaMdana karAvanArA AcAryone joIne zrI haribhadrasUri mahArAje A upadeza Ape che. avidhithI game tema cityavaMdana karavAthI temanuM ane bIjAonuM ahita na thAya tathA game tema kriyA karavAthI zAsananI niMdA na thAya e AzayathI A upadeza Apyo che. (49) caityavaMdanavidhi yogya ja batAvavAne upadeza: tivvagilANAdINaM, mesajadANAiyAi NAyAI / dahavvAi ihaM khalu, kuggahaviraheNa dhIrehiM // 50 // dhIra puruSoe A vaMdanAmAM avidhithI paNa vaMdana dhIre sattvAdhikairavivekilokApavAdavAdAdabibhyadbhirbu dvimabhirvA / Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 3 ramaityavaMdanavidhi-paMcAzaka : 243 4 karavuM joIe, duSamAkALamAM vidhi durlabha che, arthAt vidhinuM pAlana duSkara che, vidhine ja Agraha rAkhavAmAM Ave te mArgane ucheda thAya vagere kadAgrahathI mukta banIne atizaya elAna Adine auSadhapradAna AdinAM daSTAMte jevAM. jema keIne auSadha Adi ApavA tenI bAla, yuvAna, vRddha Adi avasthA jevI paDe, avasthA pramANe ucitakALe, ucitamAtrAmAM, ucita auSadha ApavAmAM Ave to lAbha thAya, anyathA adhika nukazAna thAya. tema sarva prakAranA kalyANane karavAnA svabhAvavALI paNa vaMdanA je egyane ja vidhithI ja ApavAmAM Ave ane lenAra vidhithI ja tenuM sevana-ArAdhana kare te ja lAbha kare, anyathA nukazAna kare. ahIM keTalAka mAne che ke - zrAvake (tyavaMdanamAM). mAtra "namutthaNa" sUtra bolavuM yukta che. kAraNa ke jIvAbhigama vagere AgamamAM vijayadeva vageree mAtra namutthaNuMthI cityavaMdana karyuM ema jaNAvavAmAM AvyuM che jIvAbhigamamAM vijayadeve rAyapAseNiyamAM sUryAbhadeve, jambudvIpaprajJaptimAM ghake, jJAtAdharmakathAmAM draupadIe ekaso ATha lokonI stuti karavA pUrvaka mAtra namutthaNuM bolIne cityavaMdana karyuM ema saMbhaLAya che. vijayadeva vagerenuM AcaraNa pramANabhUta hevAthI ane gaNadhara bhagavaMta AdinA racelA sUtromAM namutyuthI adhika caityavaMdana kaheluM na hovAthI zrAvakane namuthuNaMthI adhika cityavaMdana nathI. Ano uttara A pramANe che:- (1) vijayadevadinuM AcaraNa pramANabhUta che ema je kahyuM te ayukta che. kAraNa Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 : 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-50 ke jIvAbhigama vageremAM kahyuM che te vijayadeva vagerenA AcaraNane mAtra anuvAda che, arthAt emaNe je karyuM te batAvyuM che, paNa cityavaMdanane vidhi batAvyo nathI. tethI prastuta vaMdanavidhino niSedha karI zakAya nahi. vijayadeva vagere avirati ane pramAdI hovAthI mAtra namutthaNuMthI caityavaMdana kare che te temanA mATe yukta gaNAya. paNa savabhUmikAne anurUpa apramAdavALA ane vizeSabhaktivALA bIjA che adhika sUtro bolIne cityavaMdana kare to temAM deSa nathI. (2) je bIjAonA AcaraNanA AdhAre pravRtti karavAnI hoya te bIjuM ghaNuM je karavAmAM AvatuM nathI te karavuM joIe ane je karavAmAM Ave che te nahi karavuM joIe. jema ke vijayadeva vageree bArazAkha, pUtaLI, gharano umare, taMbha, maMDapanA madhyabhAgamAM rahela zastra, vRkSa, pITha, siMhAsana, puSkariNI vAvaDI vagerenI pUjA karI, bharata mahArAje paritrAjaveSadhArI marIcine vaMdana karyuM, bhAInA vadha mATe cakra pheMkayuM, bahenane bhoga mATe dIkSA letI rekI, draupadIe pAMca pati karyA, pradezI rAjAe dAnazALAo karAvI. e pramANe bIjAe paNa A badhuM karAvavuM joIe. prazna:- vijayadeva Adie je dhArmika kArya karyuM hoya tenuM AlaMbana levuM joIe, bIjA kAryanuM nahi. uttara - te vijayadeva Adie pitAnI puSkariNI vAvaDInA jalathI siddhapratimAnuM prakSAlana karyuM hatuM, AthI ikoe jinezvarone janmAbhiSeka puSkariNI vAvaDInA ja Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka : 245 4 pANIthI kara joIe, judA judA tIrthonI auSadhi, mATI vagerathI mizrita judA judA tIrthanA jalathI nahi. athavA vijayadeva Adie puSkariNuM jalathI prakSAlana nahi karavuM joIe. kemake IMdroe jinezvarane janmAbhiSeka te pANIthI nathI karyo. athavA idroe nirvANa pAmelA jinezvaranA zarIrane kSIrodathI (kSIrasamudranA pANIthI) ja snAna nahi karAvavuM joIe. kAraNa ke temaNe janma vakhate ane dIkSA vakhate judA judA tIrthanA pANe AdithI jinezvarone nAna karAvyuM che. namutyune pATha DAbA DhIMcaNane saMkecIne ane jamaNA pagane bhUmi upara sthApIne ja karavuM joIe, kAraNuM ke idroe namuthurNane pATha te rIte karyo che. AthI meghakumAre anazanane svIkAra karatI vakhate je rIte paryakAsane besIne namutyune pATha karyo hato te rIte nahi thaI zake. tathA devoe cokhAthI ATha maMgaLa AlekhyA hatAM ane cokhAne bali karyo hate, AthI bIjAoe paNa cokhAthI ja ATha maMgaLa AlekhavAM joIe ane cokhAne ja bali kara joIe, judA judA bhejanane nahi. e pramANe Arati, luNa utAravuM, jala utAravuM vagere paNa nahi karI zakAya. kAraNa ke e kAryo idra vageree karyo che evuM jIvAbhigama vageremAM kahyuM nathI. (3) tathA caityavaMdanamAM namutthaNuMthI adhika sUtra bolavAnuM AgamamAM kahyuM nathI ema je kahyuM te paNa barobara nathI. kAraNa ke Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 246: 3 caityavaMdanavidhi--paMcAzaka gAthA-pa0 titti va za nA thaIma tirijax="traNa zlokarUpa traNa stutio kahe tyAM sudhI (maMdiramAM rahe.)" vagere vyavahAra bhASyanAM vacano che. A vacana sAdhune uddezIne che ema kahevuM vyAjabI nathI. kAraNa ke sAdhu ane zrAvaka e baMnene darzanazuddhi karavAnI hoya che. cityavaMdana darzanazuddhinuM kAraNa che. cityavaMdanamAM namutthaNuMthI adhika belavuM e saMvega vagerenuM kAraNa che, azaTha gItArtha puruSoe AcareluM che, emAM jitavyavahAranAM lakSaNe ghaTe che, caityavaMdabhASyanA kartA Adie enuM samarthana karyuM che, AthI e ayukta nathI. cityavaMdana bhASyakAra AdinAM vacane apramANika nahi mAnI zakAya. kAraNa ke tema karavAthI sarvathA Agamana bedha na thaI zake. AvazyakasUtrane prAmANika mAnavAthI caityavaMdana paNa pramANabhUta banI jAya che. kAraNa ke tyavaMdanasUtra AvazyakamAM che. (50) * vyavahAra bhASyanA A pAThane bhAva samajavA trIjA paMcAzakanI bIjI gAthAmAM vyavahAra bhASyanI 73mI gAthAne anuvAda juo. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 pUjAvidhi paMcAzaka arihaMtanA cityavaMdanana vidhi kahyo. vaMdana pUjApUrvaka karavuM joIe. AthI have pUjAvidhi kahevAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagerene nirdeza kare che - namiUNa mahAvIra, jiNapUjAe vihiM pavakkhAmi / saMkhevao mahatthaM, gurUvaesANusAreNa // 1 // zrI mahAvIra bhagavAnane praNAma karIne jinapUjananI mahAna phalavALI vidhine saMkSepathI gurunA upadeza pramANe kahIza. (1) pUjAmAM vidhinI mahattA:vihinnaa u kIramANA, savvA ciya phalavatI bhavati cettttaa| ihaloiyA vi kiM puNa, jiNapUyA ubhayalogahiyA // 2 // mAtra AlekamAM ja phala ApanArI paNa khetI vagere saghaLI ja kriyA je vidhipUrvaka karavAmAM Ave te saphala bane che. to UbhAyalakamAM hitakArI jinapUjA to avazya vidhipUrvaka karavAmAM Ave to ja saphala bane. (2) pUjAmAM sAmAnyathI vidhinirdeza:- kAle suibhUeNaM, visiTTapupphAiehi vihiNA u / sArathuithottagaruI, jiNapUA hoi kAyavA // 3 // pavitra banIne have kahevAze te samaye viziSTa puSpa AdithI have kahevAze te vidhipUrvaka uttamastuti ane Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 248 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-4-5 tethI vistRta jinapUjA karavI joIe. eka kane stuti kahevAmAM Ave che ane ghaNA lokone tetra kahevAmAM Ave che. . A dvAra gAthA che. A paMcAzakamAM prastuta gAthAmAM nirdiSTa (1) kAla, (2) zuci, (3) pUjA sAmagrI, (4) vidhi ane (5) stuti-stotra e pAMca dvAranuM (=viSayenuM) kramazaH varNana karaze. pachI praNidhAna ane pUjAnI nirdoSatA e be prakaraNa Avaze. (3) - 1 kAladvAra dharmakSiAmAM kALanI mahattA:kaalmmi kIramANaM, kisikammaM bahuphalaM jahA hoi / iya savvA ciya kiriyA, NiyaNiyakAlammi viSNeyA // 4 // jevI rIte khetI samayasara (varSAda AdinA samaye) karavAmAM na Ave te bahaphala maLe che, tevI ja rIte badhI ja dharmakriyA samayasara (te te kriyAne je samaya hoya te samaye) karavAmAM Ave te bahu lAbha thAya che. (4) jinapUjAmAM kALaH so puNa iha viNNeo, saMjhAo tiNi tAva AheNa / vittikiriyAviruddho, ahavA jo jassa jAvaio // 5 // utsathI savAra bapora ane sAMja e traNa samaye jinapUjA karavI joIe. apavAdathI AjIvikAnA nekarI vepAra Adi upAyane dhakko na pahoMce te rIte jyAre jeTalo samaya Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA6-7 4 pUjAvidhipaMcAzaka : 249 : anukULa hoya tyAre teTale be ghaDI vagere samaya pUjA karavI joIe. (5) AjIvikAnA upAyane dhakako na pahoMce te rIte pUjA zA mATe ? - puriseNaM buddhimayA, suhRvuDDiM bhAvao gaNaMteNaM / jatteNaM hoya vvaM, suhANubaMdhapahANeNa // 6 // vittIvoccheyammi ya, gihiNo sIyaMti sbkiriyaao| Niravekkhassa u jutto, saMpuNNo saMjamo ceva // 7 // - paramArthathI sukhavRddhinI IcchAvALA buddhimAna + puruSe tevo prayatna karavo joIe, ke jethI kalyANanI paraMparAne viccheda na thAya, kidhu vRddhi thAya. AjIvikAnA upAyane dhakko lAge te kALe pUjA karavAmAM Ave te kalyANanI paraM parAne viccheda thAya. (6) kAraNa ke tema karavAthI AjavikAne viccheda thAya. AjIvikAne viracheda thatAM gRhasthanI dharmanI ane vyavahAranI badhI kriyAo sadAya. (=keTalIka bilakula baMdha thAya, keTalIka je rIte thavI joIe te rIte na thAya.) + buddhimAneva hi aucityena vartate iti buddhimadagrahaNam / 4 garIba ke madhyamavarganA ArAdhako mATe A apavAda che. sthitisaMpanna ArAdhakee te vepAramAM thoDo dhakko pahoMce te paNa trikALa jinapUjA karavA prayatnazIla banavuM joIe. kAraNa ke sthitisaMpanna mANasone kadAca vepAramAM thoDo dhakko pahoMce to paNa jIvanamAM tenI asara thatI nathI. ethI ahIM AjIvikAnA upAyane dhakko pahoMcADavAthI pariName je nukazAne batAvyA che te thatAM nathI. WWW.jainelibrary.org Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 250 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-7 prazna - bIjI kriyAo bhale sIdAya, paNa saghaLA pApone nAza karanAra vItarAgadevanI pUjA te barAbara thAya che ne? dhamI AtmAne potAne dharma sacavAya enAthI vadhAre zuM joIe ? uttaraH- gRhastha AjIvikA baMdha thAya te kALe jinapUjA kare te avasare jarUrI aucitya AdinuM pAlana na karI zake, dhananA abhAve svajano duHkhanAM kAraNe AtadhyAna Adi kare, dharmathI vimukha banI jAya, jainetara paNa AvI paristhiti joIne dharmanI niMdA kare, pote paNa vikaTa pari. sthitimAM mUkAI jatAM AdhyAna Adi kare. Ama pariNAme ghaNuM nukazAna thAya. DAhyo mANasa pariNAma tarapha jue che. DAhya mANasa vartamAnamAM lAbha dekhAya, paNa pariNAme nukazAna thAya. tevA kAryane cheDI de che, ane je kAryathI vartamAnamAM DuMka nukazAna hovA chatAM pariNAme lAbha dekhAya te kArya kare che. A ja bhAva ahIM chaThThI gAthAmAM jaNAve che. saMsAramAM rahelA jIvane dharmanI ane vyavahAranI kriyAo vyavasthita thAya e mATe AjIvikAno udyama kare paDe che. sarvathA niHspRhane to savaviratirUpa saMyama ja egya che. sarvaviratirUpa saMyama vinA sarvathA nispRha banI zakAya nahi. saMsAramAM rahevuM ane nirapRha rahevuM e bhasavuM ane loTa phAkavA samAna azakya che.(7) * ahIM TIkAnA bhAvane anusarIne vizeSa spaSTatA karavA kaMIka vivecana karyuM che. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 251 : pUjAne niyama e ja pUjAne kALa ane pUjAnA abhigrahanuM mahatva tA''siM aviroheNaM, Abhiggahio iMhaM mao kaalo| tatthAvocchiNNo jaM, NiJca takaraNabhAvotti // 8 // AthI AjIvikAne virodha na Ave te rIte jinapUjAne abhigraha karavo joIe. jinapUjAmAM A abhigraha e ja pUjAne kALa che. arthAt dararoja jinapUjA karyA vinA mAre moDhAmAM kaMI nAkhavuM nahi, pANI paNa pIvuM nahi, athavA baporanuM bhejana karavuM nahi, athavA sUvuM nahi vagere koI paNa abhigraha AjIvikAne bAdhA na pahoMce te rIte jinapUjA mATe karavo joIe. prazna - A rIte abhigraha levAthI te pUjA karavAnI IcchA na hoya to paNa abhigrahane kAraNe game tyAre pUjA karavI paDe. A rIte bhAvanA vinA pUjA karavAthI zuM lAbha? koIpaNa dharmakriyA bhAvanAthI karavAmAM Ave te lAbha thAya. uttaraabhigraha levAthI dararoja pUjA karavAno pariNAma abhaMga rahe che. abhaMga pariNAma abhaMgapuNyabaMdhane hetu che. (abhigrahathI mAre niyama che mATe koIpaNa saMyegomAM mAre pUjA karavI ja che A bhAva sadA rahe che. bhAvanA vinA karyuM tyAre kahevAya ke jyAre keInA baLAtyArathI kare. ahIM te pitAnI bhAvanAthI kare che. bhAvanA TakI rahevAnuM kAraNa niyama che. niyama na hoya te mAre kayAM niyama che ? ema vicArIne pUjAmAM ALasa AvI ! jAya, pariNAme pUjA karavAnA pariNAma paNa cAlyA jAya. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 252 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-8 AvuM te ghaNA jIvo mATe bane che. abhigrahamAM pariNAmane TakAvI rAkhavAne guNa che. alaMga pariNAmathI abhaMga puNyabaMdha thAya che. abhaMgapuNyabaMdha eTale satata puNyabaMdha. abhigrahathI pUjA kare te ja puNya baMdhAya ema nahi, kiMtu pUjA na kare te paNa puNya baMdha thAya arthAt satata nitya =pratidina puNyabaMdha thayA kare. kAraNa ke abhigrahanA kAraNe pUjA karavAnA pariNAma dararoja rahe che. A niyama koIpaNa dharmanA anuSThAnamAM lAgI zake. abhigrahanI mahattAnA aneka kAraNomAM A paNa eka kAraNa che.). prazna: bahArathI pUjAne abhigraha hovA chatAM aMtaramAM pUjA karavAnA pariNAma na hoya evuM na bane ? jema bahArathI sAdhuveza hoya ane saMyamanI kriyA paNa thatI hoya, chatAM aMtaramAM saMyamanA pariNAma na hoya evuM bane che. tema ahIM paNa kema na bane? jo tema bane te abhigrahathI pUjAnA pariNAma abhaMga rahe ja e niyama kyAM rahyo ? uttaraH- abhigraha hovA chatAM aMtaramAM pUjA karavAne pariNAma na hoya evuM kaIka ja mATe bane. moTA bhAge te abhigrahathI pUjA karavAne pariNAma abhaMga rahe. che. Aje paNa pUjAne niyama karanArA mahAnubhAve AvA pariNAmano anubhava kare che. jIvanI yogyatAnI khAmI AdinA kAraNe abhigraDa hovA chatAM pariNAma na rahe tethI abhigrahanI mahattA ghaTI jatI nathI (8). 4 A prazna ane uttara TIkAmAM nathI. vizeSa spaSTatA mATe svataMtra lakhavAmAM Avela che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-9-10 4 pUjAvidhi--pa'cAzaka 2 zucidvAra jinapUjAmAM dravya--bhAva zuddhiH tattha suiNA duddA vi hu, davve pahAeNa suddhavattheNa / bhAve u avatthociyavisuddha vittippahANeNa // 9 // dravyathI ane bhAvathI pavitra manIne jinapUjA karavI joie. snAna karIne zuddha vastro paheravAM e dravyazuddhi che. nItithI meLavelA dhanathI pUjA karavI e bhAvazuddhi che. bhAvathI nyAya ja zuddhi che. kAraNa ke nyAya karmoMmalanA samUhane dhAvA mATe pANI tulya che. (9) : 253 : jinapUjA mATe snAna karavAmAM hiMsA thavA chatAM lAbha-- , hANA vijayaNAe, AraMbhavao guNAya niyameNaM / subhAvaheuo khalu viSNeyaM kUvaNAeNaM // 10 // khetI-vepAra AdithI sadA pRthvIkAyAdivAnI hiMsArUpa AraMbhamAM paDelA gRhasthane jinapUjA mATe tanApUrvaka snAnAdi karavAmAM hiMsA thavA chatAM avazya lAbha thAya che. kAraNa ke jinapUjA karavAmAM AvatAM snAnAdi kAryo zubha bhAvanA hetu che. snAnapUrvaka jinapUjA karanArA keTalAka jIveA jinapUjA mATe karelA snAna AdithI zubhabhAvanA anubhava kare che. kUvA khAdavAmAM zarIra kAdavathI kharaDAI jAya che, kapaDAM melAM : AdizabdAd vilepanAdiparigrahaH / hA a. 2 gA0 3-4 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 254 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-10 thAya che, zrama-kSudhA-tRSA vagerenuM dukha veThavuM paDe che, paNa pha kherAyA pachI temAMthI pANI nIkaLatAM tRSA Adi dUra thavAthI sva-parane lAbha thAya che. jema pha khodavAmAM prAraMbhamAM nukazAna hovA chatAM pariName lAbha thavAthI kR davAnI pravRtti lAbhakArI bane che, tema jinapUjA mATe snAnAdi karavAmAM prAraMbhamAM hiMsA rUpa sAmAnya doSa lAgavA chatAM pachI pUjAthI thayelA zubhabhAve dvArA viziSTa azubha karmonI nirjarA ane puNyabaMdha thato hovAthI pariNAme lAbha thavAthI snAnAdinI pravRtti lAbhakArI che. snAnAdi bilakula nirdoSa nathI - snAna karatI vakhate paNa nirmala jala samAna (jinapUjA Adi saMbaMdhI) zubha bhAva rahelA hevAthI kadamale5 rU5 pApa bilakula na lAgavAthI nAnAdi bilakula nirdoSa che. AthI kRpadaSTAMtanI ghaTanA upara batAvI te pramANe na karatAM nIce mujaba karavI joIe. jema kRpakhanana sva-paranA lAbha mATe thAya che, tema snAna, pUjA vagere svayaM karavA dvArA ane anumodanAdvArA sva-paranA puNyanuM kAraNa bane che. Ama keTalAkonuM mAnavuM che. paNa te AgamAnusArI nathI. kAraNa ke dharma mATe pravRtti karavA chatAM temAM thatA AraMbhathI a85 pApa thAya che ema mAnavuM e vyAjabI che. je tema na hoya to bhagavatImAM ema kema kahyuM ke - tahArUvaM samaNaM kA mAhaNaM vA paDihayapaJcakkhAyapAvakamma aphAsueNaM aNesaNijjeNaM asaNapANakhAimasAimeNa paDilAbhemANe bhaMte kiM kajai ? goyamA appe pAve kamme bahuyariyA Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-11 4 pUjAvidhipaMcAzaka : 255 : te unA thAkya = "he bhagavaMta! jeoe pApakAne tyAga karyo che ane tenAM paccakakhANa karyA che tevA zravaNa ke mAhaNane sacitta ane deSita azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAra prakArane AhAra vaherAvavAthI zuM phaLa maLe ?" gautamasvAmInA A praznone uttara ApatAM bhagavAna kahe che ke-"he gautama! ene aha5 pApa karma baMdhAya ane ghaNI nirjarA thAya." tathA zvAnasAdhunI doSita AhAra AdithI sevA karyA pachI te badala paMcakalyANaka prAyazcitta paNa kema Ave? jyAre AgamamAM te badala paMcakalyANaka prAyazcitta svIkAravAnuM kahyuM che. (10) snAnAdimAM yatanA bhUbhIpehaNajalachANaNAi jayaNA u hoi NhANAo / etto visuddhabhAvo, aNuhavasiddho ciya buhANaM // 11 // jyAM snAna karavAnuM che tyAM jIvarakSA mATe bhUminuM avelekana karavuM, pirA vagerenI rakSA mATe pANI gALavuM, pANImAM mAkhI vagere jIva na paDI jAya tenI kALajI rAkhavI vagere nAna, vilepana, jinapUjA AdimAM yatanA che. prazna- yetanAthI karela snAnAdi zubha bhAvanuM kAraNa che ema 10 mI gAthAmAM kahyuM che. paNa emAM pramANa zuM che? uttara:- AmAM anubhava pramANa che. yatanApUrvaka nAna AdithI thato zubha avyavasAya buddhizALIone anubhavasiddha che. (11) Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 254 : 4 pUjAvidhi--pacAzaka gAthA-12-13 pUjA mATe ArabhanA tyAga karanAra gRhasthane lAgatA doSA:anntthaarNbhvo, dhamme'gAraMbhao aNAbhogo / loe pavayaNakhisA, abohibIyaM ti dosA ya // 12 // ghara AdinAM kAryomAM Arala kare ane jinapUjA Adi mATe ArasanA tyAga kare e ajJAnatA che. A ajJAnatA tA te doSa rUpa che ja, paNa enAthI pravacanahIlanA ane amedhi e e DhASA paNa UbhA thAya che. snAna karyA vinA pUjA karavAthI " jaineA zuddhi vinA paNa jinanI pUjA kare che AthI emanAM zAstramAM pUjAnI vidhi batAvavAmAM AvI nathI." ItyAdi rUpe jainazAsananI niMdA thAya. jainazAsananI niMdAthI temAM nimitta bananArane bhavAMtaramAM jainazAsana maLatu" nathI. AthI snAna karIne zuddhavastrothI pUjA karavI joie. (12) bhAvaddhi na rAkhavAthI thatA deASA: avisuddhA vihu vittI, evaM ciya hoi ahigadosAo / tamhA duhA vi suiNA, jiNapUjA hoi kAyaccA || 13 || A ja pramANe nIti Adi rUpa zuddhithI rahita AjIvikAthI paNa adhika daSA lAge che. arthAt dravyazRddhinA abhAvanI apekSAe bhAvazuddhinA abhAvamAM vadhAre doSo lAge che. kAraNa ke anIti AdithI 12mI gAthAmAM jaNAvelA ajJAnatA, pravacananiMdA ane abeAdhi e traNa doSo tA lAge ja che, vadhArAmAM rAjadaDa vagere dASA paNa utpanna thAya che. AthI dravyu ane bhAva e khaMne rIte zuddha banIne jinapUjA karavI joie, (13) Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-14-15 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 257 : 3 pUjA sAmagrI dvAra gaMdhavaradhUvasayosahIhi udagAiehi cittehiM / surahivilevaNavarakusumadAmabalidIvaehiM ca // 14 // siddhatthayadahi akkhayagoroyaNamAiehi jahalAbhaM / kaMcaNamoniyarayaNAidAmaehiM ca vivihe hi // 15 // uttama sugaMdhI puSpa, kALAgaru vagere sugaMdhI dhUpa, sarva prakAranI (sugaMdhI) auSadhio, judI judI jAtanAM pANuM vagere, sugadhI caMdana vagerenuM vilepana, uttama sugaMdhI puSponI mALA, bali-navedya, dIpaka, sarasava, dahIM, cokhA, gorocana Adi, (Adi zabdathI bIjI maMgalabhUta vastu samajavI) suvarNa, metI, maNi vagerenI vividha mALAoAvA uttama dravyathI pitAnI saMpatti (Arthika sthiti) pramANe jinapUjA karavI joIe. mULa gAthAmAM 3rpufe ( judA judA pANuM AdithI) e zabdamAM rahelA Adi zabdathI ikSurasa, ghI, dUdha vagere samajavuM. pANa vagerethI jinabiMbanuM prakSAlana karavuM ke pANI vagere mUrtisamakSa mUkavuM e be rItamAMthI rUDhi pramANe game te rIte pUjA thaI zake che, baMne prakAranI pUjAmAM virodha nathI. prazna- jIvAbhigama vageremAM Ilpharasa vagerenI pUjA kahI na hovAthI ahIM AdizabdathI Iznarasa vagerenuM grahaNa nahi karavuM joIe. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 258 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA--16 uttara- ema kahevuM vyAjabI nathI. kAraNa ke jIvAbhigamamAM nahi jaNAvela nivedya, dIpaka ane gocana vagere ahIM jaNAvela che ane jIvAbhigamamAM jaNAvela pUjAnI sAmagrI saMpUrNa nathI. AthI ja jIvAbhigamamAM naMdApuSkariNI (vAvaDI)nA pANIthI prakSAlana karavAnuM kahyuM hovA chatAM jabUdvIpaprajJaptimAM vividha prakAranA pANuthI ane (sugaMdhI) mATI, tuvara vagere dravyothI prakSAlana karavAnuM kahyuM che. prazna- ghI vagere dravya bagaDavAthI kharAba gaMdhavALA thaI jatAM hovAthI te dravyathI prakSAlana karavuM egya nathI. uttara- kharAba gaMdhavALA padArthothI pUjA nahi karavI joIe, kiMtu zubha gaMdhavALA dravyathI pUjA karavI joIe e viSayamAM koIne vivAda nathI. gaMdha vagerethI suMdara ghI vagere dravya jinapratimAnI zobhA karanArAM che ane pUjA karanAra tathA pUjA jenArane bhAvalAsa karanArAM che. AthI gaMdha AdithI suMdara (ghI vagere) dravyothI ja prakSAlana karavuM joIe, kAraNa ke A graMthamAM ja AgaLa kaheze ke "anya kAryono tyAga karIne jema zobhe tema sArI rIte pUjA karavI joIe." (14-15) uttama dravyothI pUjA karavAnuM kAraNa pavarehi sAhaNehi, pAyaM bhAvo vi jAyae pvro| Na ya aNNo uvaogo, eesi sayANa laTThayaro / / 16 / / uttama dravyothI pUjA karavAthI prAyaH bhAva paNa uttama jAge che, te bhAvathI azubha kamano kSaya thAya che. (10 bhATa u0 6 gA0 188 ) kahyuM che ke - Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-17 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 259 guNabhUiThe davammi jeNamattA'hiyattaNaM bhAve / iya vatthUo icchati, vavahAro nijjaraM viulaM // dra uttama hoya te bhAva adhika thAya che. AthI vyavahAra naya uttama dravyathI ghaNuM nirjarA thAya ema mAne che." | koI philaSTakarmavALA jIvane uttama dravyothI paNa uttama bhAva na Ave evuM bane. tathA koI bhAgyazALI jIvane uttama dravya vinA ja uttama bhAva Ave evuM paNa bane. AthI ahIM prAyaH kahyuM che. tathA puNyodayathI maLelI uttama vastuonA upaganuM jinapUjA sivAya bIjuM kaMI suMdara sthAna nathI. kahyuM che ke, te: putra Rtra vA, saMsArAva satA ! vItarAgastu bhavyAnAM, saMsArocchittaye bhavet // * "zarIra, putra ke strIne karelo satkAra saMsAra mATe thAya, jyAre vItarAgane karele satkAra saMsAranAza mATe thAya. * (16) prastuta viSayanuM adhika samarthana - ihaloyapAraloiyakajjANaM pAraloiyaM ahiMgaM / taM pi hu bhAvapahANaM, so vi ya iya kajjagammotti // 17 // A loka ane paralokanAM kAryomAM paralekanAM kAryo mukhya che. kAraNa ke A lokanAM kAryo na sAdhavAthI je anartha thAya tenAthI adhika anartha paralokanAM kAryo na * saM. pra. devAdhi. 167 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 260 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-17 sAdhavAthI thAya. paralokanAM kAryomAM bhAvanI pradhanatA che. bhAva vinA paralokanAM kAryo karavAthI khAsa lAbha thatuM nathI. paralokanAM kAryomAM jema jema bhAva uttama tema tema lAbha adhika. paralokanAM kAryomAM uttama bhAva utpanna karavA tenAM sAdhane uttama joIe. jinapUjA paralokanuM kArya che. mATe uttama vasatuonA upayoganuM jinapUjA sivAya bIjuM kaI sAruM sthAna nathI. prazna- potAnA ke paranA AtmAmAM uttama bhAva utpanna thayo che ke nahi te kevI rIte jANI zakAya ? uttara- ( vija kALo ttika) pUjAmAM uttama sAmagrIno upagathI uttama bhAva jANI zakAya che. arthAt je jIva svazakti pramANe pUjAmAM uttama sAmagrIne upaga kare che te jIvamAM uttama bhAva thAya che ema jANI zakAya che. pitAne pUjAmAM uttama pratye vAparavAnuM mana thatuM hoya te potAnAmAM uttama bhAva che ema jANI zakAya che. bIjA paNa je jIvane pUjAmAM uttama sAmagrI vAparavuM mana thatuM hoya- pitAnI zakti pramANe uttama sAmagrI vAparatA hoya te jIvamAM uttama bhAva che ema jANI zakAya che. kAraNa ke sAmAnyathI e niyama che ke je vyakti mATe je pramANe hadayamAM bhAva hoya te vyakti mATe te pramANe bAhya prayatna karavAnuM mana thayA vinA rahetuM nathI. jene kAminI upara rAgano bhAva che tene kAminI saMbaMdhI rAgane piSavA kAminI mATe savazakti pramANe uttama vastuono upaga karavAnuM mana thayA vinA Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 4 pUjAvidhi--pacAzaka : 261 : rahetu nathI rAganI taratamatA ke saceAgeA pramANe prayatnamAM taratamatA rahe e khanavA joga che, paNa manamAM zuM? jene kAminI upara khUba rAga hoya tene jema kAminI mATe uttama vastuonA upacAga karavAnuM mana heAya tema te zakti ane sacaiAga pramANe prayatna paNa kare. AthI te peAtAnI zakti pramANe strIne uttama vastrA, uttama alaMkArA, uttama sau''nAM sAdhanA vagere Ape che. e ja pramANe jene zubhabhAva utpanna thavAthI jina pratye adhika rAga che tene jinapUjA mATe uttama dravyA vAparavAnu` mana thayA vinA rahetu* nathI. AthI te peAtAnI zakti ane saMcAga Adi pramANe pUjAmAM uttama drabyAnA upayeAga kare che. AthI jinapUjAmAM uttama kanyAnA upayeAga karanAra jIvamAM uttama bhAva thayeA che e sUcita thAya che, tAtparya :- uttama bhAva jAgavAthI pUjAmAM uttama drabyA vAparavAnuM mana thAya che. ane pUjAmAM uttama dravyeAthI (navA) uttama bhAva Ave che. AthI pUjA uttama dravyeAthI karavI joie. uttamadrayaiAthI pUjA karavAthI AtmAmAM uttamabhAva thayA che e siddha thAya che. kadAca zubha bhAva na thayA hoya tA paNa uttama drazaiAthI pUjA karatAM karatAM prAyaH zubhabhAva utpanna thAya che. Ama zubha bhAva utpanna thaye! hAya ke na thA hAya, paNa uttama drabyAthI jinapUjA karavI joie. ](19) prastuta viSyanA upasa'hAra:~ ma vANiyavihavaNurUvaM visihapupkAiehi jiNapUA / kAyantrA buddhimayA, tammI bahumANasArA ya // 18 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 : 4 pUjAvidhi-paMcAzaka gAthA-19-20 uttama dravyothI uttama bhAva thatuM hovAthI buddhimAna puruSe svasaMpatti anusAra puSpa Adi uttama sAmagrIthI ane jinezvara bhagavAna upara bahumAnapUrvaka jinapUjA karavI joIe. jinezvara bhagavAna bIjAoe potAnA upara upakAra na karyo hovA chatAM bIjAonA hitamAM tatpara rahe che. mokSane ApanArA che, idrothI pUjAyelA che, hitakAmI jIe pUjavA lAyaka che, jinenA (kevaLInA) paNa nAtha che, temanI pUjAthI jIva nAtha banI jAya che, ItyAdi bhAvanAthI pUjA karavI e jinezvara pratye bahumAna che. buddhimAna puruSa ja svIkAravA lAyaka vastune svIkAra karI zake che. mATe ahIM "buddhimAna ema kahyuM che. (18) 4 vidhidvAra vizeSavidhi- eso ceva iha vihI, visesao sabvameva jatteNaM / jaha rehati taha samma, kAyavvamaNaNNaceTheNaM // 19|| vattheNa baMdhiUNaM, NAsaM ahavA jahAsamAhIe / vajoyavaMtu taddA, semi ni yAmA rabA jinapUjAmAM sAmAnyathI ahIM (sudhI cothIthI 18 mI gAthA sudhImAM) je vidhi batAvyo che te ja che. vizeSathI vidhi A (19mI ane 20mI gAthAmAM jaNAvela che te) pramANe che - (1) pUjA tevA AdarathI karavI joIe, jethI pUjAnI vastu zobhe. (jema ke pupo evI rIte caDhAvavAM www.jainelibrary:org Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-21-22 4 pUjAvidhi paMcAzaka : ra63 ? joIe ke jethI teno dekhAva suMdara bane. puSpamAlA evI rIte paherAvavI joIe ke jethI suMdara dekhAya ane darzana karanArane bhAllAsanuM kAraNa bane. kezarapUjA kezaranA relA na cAle ane pUjA karavAnA bhAga sivAya bIje kezaranA DAgha na lAge tema karavI joIe. AdarathI pUjA karavAmAM Ave te ja A banI zake. 3(2) pUjA karatI vakhate pUjA sivAyanI bIjI koI kriyA nahi karavI joIe. yAvat pitAnI kAyAne khaMjavALavAnI paNa kriyA nahi karavI joIe. (19) (3) mukhakezathI nAsikA bAMdhIne pUjA karavI joIe, jeithI durgadhI zvAsocchavAsa, thuMka Adi prabhune na lAge.] nAsikA bAMdhavAthI asamAdhi thatI hoya te nAsikA bAMdhyA vinA paNa pUjA thaI zake. (4) pUjA Adi karatI vakhate zarIrane khaMjavALavuM, nAkamAMthI lema kADhavAM, vikathA karavI vagere kriyAne tyAga karavo joIe. (20) pUjamAM AdaranI pradhAnatAnuM kAraNa: bhiccA vi sAmiNo iya, jatteNa kuNaMti je u snniogN| .. hoMti phalabhAyaNaM te, iyaresi kilesamittaM tu // 21 // gaka bimAra ke sukumAra zarIravALA mATe A eka apavAda che. apavAda eTale saMkaTanI sAMkaLa. tene na chUTake ja upayoga karavo joIe. AthI mukhakeza bAMdhavAthI thoDI takalIpha thatI hoya te paNa te takalIpha sahana thaI zakatI hoya te mukha bAMdhIne ja pUjA karavI joIe. takalIphanA kAraNe asamAdhi thatI hoya to ja chUTa levI joIe. mukhakeza bAMdhyA vinA paNa pUjA thaI zake" evuM jANIne vagara kAraNe mukhakeza bAMdhyA vinA pUjA karanAra virAdhanAne bhAgI bane che. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 264 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-21-22 bhuvaNagurUNa jiNANaM, tu visesau eyameva daTTavvaM / tA evaM ciya pUyA, eyANa buhehi kAyayA // 22 // lokamAM paNa dekhAya che ke je sevake pitAnA svAmI rAjA AdinuM kArya AdarathI kare che te sevakone (svAmI prasanna thavAthI) sevAnuM phaLa maLe che. je potAnA svAmInuM kArya anAdarathI kare che temane sevAnuM phaLa maLatuM nathI mAtra zArIrika-mAnasika kaSTane ja anubhava thAya che. sevaka svAmInI sevA kevI rIte kare che e aMge kahyuM che ke baMdhittA kAsavao, vayaNaM aDagguNAi pottIe / patthivamuvAsae khalu, vittinimittaM bhayA ceva / / zrA. di147 "hajAma AjIvikA mATe rAjAnA kepanA bhayathI ATha guNa ( ATha paDavALA) vastrathI mukha bAMdhIne rAjAnI hajAmata vagere sevA kare che." je nAnA dezanA mAlika rAjA vagerenI paNa A rIte AdarathI sevA karavAmAM Ave te ja phaLa maLe te traNa bhuvananA nAtha evA jinezvara devanI pUjA to sutarAM AdarapUrvaka karavAmAM Ave te ja phaLa maLe. AthI buddhimAna puruSoe jinezvaranI pUjA AdarapUrvaka ja karavI joIe(21-22) 4 vya0 u0 9 gA0 71 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-23-24 4 pUjAvidhi--paMcAzaka 5 stuti-stotra dvAra jina upara bahumAna thavAnAM kAraNe - bahumANo vi hu evaM, jAyai paramapayasAhago nniymaa| sArathuithottasahiyA, taha ya citiyavaMdaNAo ya // 23 // (9) 19-20mI gAthAmAM kahelI vidhi pramANe jinapUjA karavAthI jina pratye bahumAna paNa jAge che. jina pratye jAgelA bahumAnathI niyamA mokSanI prApti thAya che. sArabhUta stuti-stotrothI sahita cityavaMdanathI paNa jina upara bahumAna jAge che. eka zlokane stuti ane ghaNuM 2lokone stotra kahevAmAM Ave che. (23). stuti-stotra kevAM joIe tenuM pratipAdana: sArA puNa thuithottA, gaMbhIrapayatthaviraiyA je u / sabbhUyaguNukittaNarUvA, khalu te jiNANaM tu // 24 // sArabhUta stuti-stotrothI pUjA karavI joIe. jemAM gaMbhIra arthe bharelA hoya ane sadbhUta (-sAcA) guNonuM dhana hoya tevAM stuti-sto sArabhUta che. jema ke - paDivaNNacarimataNuNo, aisayalesaMpi jassa daTTaNaM / bhavahuttamaNA jAyaMti, joiNo taM jiNaM namaha / / "carama zarIrane dhAraNa karanAra ane jenA a9pa paNa atizayane joIne saMsAra tarapha mukhavALA paNa jIve gI banI jAya che te jinane namaskAra kare" 4 vidhipUrvaka pUjAthI jema pUjAnuM phaLa maLe che tema jina upara - bahumAna paNa thAya che" ema paNa zabdane saMbaMdha che. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 266 4 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA 24 == lekamAM je guNe na hoya te guNanuM (beTI hakIkatanuM) paNa kIrtana thAya che. jema ke - kSemAya martyajagatastala eva zaMke, zAkaMbharInRpa ! gataM na bhavadyazobhiH / gAyanti tAni yadi tatra bhujaGgayoSAH, zeja: ziifNa dhunuyAja marI sthira thAva che he zAkaMbharI nagarInA adhipati ! Apane yaza manuSya lokanI nIce nathI gayo evI mane zaMkA che- ema huM mAnuM chuM. Apano yaza manuSyalokanI nIce nathI gayo te sArA mATe thayuM che. kAraNa ke je Apane yaza manuSya lokanI nIce jAya che tyAM nAgadevanI strIo tenuM varNana kare ane ethI nAgadeva mastake DolAvavA mAMDe. pariNAme pRthvI thira na rahe."+ AvAM stuti-stotro sArabhUta nathI. sArabhUta stuti-stotro paNa jinanAM -vItarAganAM ja karavAM joIe, rAgInAM nahi, jemake - ANA jassa vilaiyA, sIse savvehi hariharehiM pi| so vi tuha jhANajalaNe, mayaNo mayaNaM va pavilINo // 1 // + pRthvIne zeSanAge dhAraNa karI che. AthI zeSanAganuM zarIra sthira rahe to pathvI sthira rahe ane hAla te pRthvI hAlavA mAMDe AvI ajJAna lekanI mAnyatA che. AvI ajJAna mAnyatA AdithI bharelI stutio asAra che. Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25-26 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 267 : "he jina ! viSNu, ziva vagere saghaLA devoe paNa jenI AMjJA zire caDhAvI che te kAmadeva paNa ApanA dhyAnarUpI agnimAM mINanI jema ogaLI gaye-marI gayo." (24) suMdara stuti-stotronI mahattAnuM kAraNa - tesiM atthAhigame, Niya meNaM hoi kusalapariNAmo / sudarabhAvA tesiM, iyaragmi vi rayaNaNAeNa // 25 // nAsamari Maa, DAyAvi te niMti kaddA ! kammajjarAi thuimAiyA vi taha bhAvarayaNA u // 26 // .. stuti-stotronA arthanA jJAnathI (upagapUrvaka stutitetronA arthonI vicAraNA karatAM) avazya zubha pariNAma jAge che. sArAM stuti-stotronA arthanuM jJAna prAyazubha pariNAma utpanna kare che. prazna:- jemane arthanuM jJAna na hoya (ethI stutistotronA arthanI vicAraNA na kare) temane zubha pariNAma na jAge ? uttara- jAge. (terasa phUff=) stuti-stotronA arthanuM jJAna na hoya temane paNa ratnanA daSTAMtathI zubha pari NAma thAya che. (25) maNiratnamAM tAva Adi rogone dUra karavAnuM sAmarthya hoya che. je rogIne maNiratnanA tAva Adi rogone dUra karavAnA sAmarthyanuM jJAna nathI tenA paNa tAva Adi re maNiratnathI dUra thAya che. kAraNa ke ratnane suMdara svabhAva ja che ke tene roga nivAraNa rUpa Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 268 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-27. - - - - - - - - sAmarthyanuM jJAna na hoya to paNa tenAthI regInA javara Adi roga dUra thayA vinA rahe nahi. tevI rIte bhAratanA rUpa stuti-stotro paNa zubhabhAvavALA hovAthI tenA arthanA jJAna vinA paNa karmarUpa javarAdi regone dUra kare che. (26) stuti-stotra pUrvaka cetyavaMdana karavAne upadeza tA eyapuvvagaM ciya, pUjAe uvari vaMdaNaM neyaM / akkhaliyAiguNajuyaM, jahAgama bhAvasAraM tu // 27 // sArabhUta stuti-satothI zubha pariNAma thatuM hovAthI pUjA karyA pachI stuti-stava pUrvaka ja caityavaMdana karavuM joIe. caityavaMdana jinAjJA pramANe akhalitAdi guNothI yukta ane bhAvapUrvaka ja karavuM joIe. akhalitAdi guNe anugadvAra graMthamAMthI jANI levA. (27). +akhalitAdi guNe A pramANe che - akhalita - acakAyA vinA bolavuM, arthAta jema kheDUta haLa kheDe che tyAre paththara vagerenA avarodhathI haLa khacakAya che tema sUtra belatAM khacakAvuM na joIe. amIlita utAvaLathI pade ekI sAthe na bolI jatAM dareka pada chUTuM chUTuM bolavuM. avyatyAeNDitatyA:jyAM aTakavAnuM hoya tyAM ja aTakavuM, na aTakavAnuM hoya tyAM na aTakavuM, arthAt saMpadA prama Ne bolavuM. pratipUrNa:- anusvAra, mAtrA vagere dabAI na jAya tema zuddha bolavuM, pratipUNa gheASa:- udAtta, anudAtta (ucethI, dhImethI, laMbAvIne ke TuMkAvIne) vagere jevA uccArathI belavAnuM hoya tevA uccArathI belavuM. kaThekavipramukta:- sUtro bAlakanI jema aspaSTa na belatAM spaSTa belavAM. guruvacanapagata:- sUtra guru pAsethI zikhelAM hovAM joIe. avarodhathI dura sAthe na bolI sakAvuM na joI Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-28-29 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : ra9 : - - - - - caiityavaMdananI mahattA - kammavisaramamaMto, evaM eyaM ti baiMti sacaNNU / muddA etthu parago, akkhobho hoha jiNaciNNo // 28 // pUjApUrvaka karAtuM cityavaMdana karmarUpa viSane nAza karavA maMtra samAna che ema sarva kahe che. sarvaze kahyuM hovAthI cityavaMdana avazya karmone nAza kare che ane ethI ja karavA lAyaka che, prazna- viSa utAravA maMtrane prayoga karavAmAM viziSTa mudrA karavAmAM Ave che, te cityavaMdana rUpa maMtramAM kaI mudrA che? - uttara- cityavaMdana rUpa maMtramAM jinee Acarela sthira rahevA rUpa kAsaga mudrA che, (28) 6 praNidhAna prakaraNa praNidhAnanuM pratipAdana - eyassa samattIe, kusalaM paNihANamo u kAyavvaM / tatto pavittivigdhajayasiddhi taha ya sthirIkaraNaM // 29 // caityavaMdana puruM thayA pachI praNidhAna ( ekAgratA pUrvaka jinezvara samakSa zubha mane ratha ke prArthanA) karavuM joIe. kAraNa ke praNidhAnathI (anukrame) pravRtti, vidanajaya, siddhi * kinar: gvAminA:jayaghaTanarantarina rijalAgyA * inidhAnaM prArthanAmAmAnTI ahIM praNidhAnane prArthanAgarbhita ekAgratA" artha jaNavyo che. paNa AmAM prArthanAnI pradhAnatAnI daSTie praNidhAnane phalitArtha ekAgratApUrvaka zubha prArthanA, zubha mAgaNuM, zubha manoratha ke zubha saMkalpa che. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 270 : 4 pUjAvidhi-paMcAzaka gAthA-30 ane sthiratA thAya che. pravRtti:-- dharmakAryamAM pravRtti karavI. vidAyaH- dharmakAryamAM AvatA vidaneno parAbhava. siddhiH- zarU karela dharmakArya pAra pADavuM. sthiratA - pitAnI ane paranI dharma pravRttine sthira banAvavI. praNidhAna pravRtti Adi cAranuM mULa che. praNidhAna (=zubha maneratha) thAya eTale zakti pramANe dharmamAM pravRtti thAya. praNidhAnathI thayela zubha bhAva dharmamAM AvatA vidanana+ vinAza ke] parAjaya karI nAkhe che. AthI vidana jaya thAya che. vidanane jaya thAya eTale zarU karela dharmakArya sArI rIte pAra paDe che. pachI te dharmakArya sthira bane che. svadharmamAM sthira AtmA bIjAone paNa dharmamAM sthira kare che. Ama pravRtti AdinuM mULa praNidhAna che. praNidhAna vinA pravRtti Adi thaI zake nahi. mATe dharmamAM pravRtti AdinI IcchAvALAe praNidhAna (=jinezvara samakSa ekAgratA pUrvaka zubha prArthanA ke manoratha) avazya karavuM joIe. (29) praNidhAna nidAnarUpa nathI: etto ciya Na NiyANaM, paNihANaM bohipatthaNAsarisaM / sumArade mAvA, ye pavittI 3 30 || +vinAza ane parAjayamAM thoDo bheda che. vina AvavAnuM hoya, paNa zubha bhAvathI vina lAvanAra karmone nAza thavAthI vidana Ave ja nahi. A vidanane vinAza che. nikAcita karmanA udayathI vina Ave, paNa zubhabhAvathI AtamA tenAthI Dare nahi ane potAnI dharma pravRtti cAlu rAkhe. A vizvano parAjya che. praNidhAnathI thayela zubhabhAvathI vina vinAza ane vidanaparAjaya ema baMne rIte vijaya thAya che. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-31 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 271 : - prazna - nidAnamAM mAgaNI karavAmAM Ave che ane praNidhAnamAM paNa mAgaNI karavAmAM Ave che. AthI praNidhAna nidAna svarUpa che. AthI jema nidAna (niyANuM) nahi karavuM joIe tema praNidhAna paNa nahi karavuM joIe. uttara- nidAnamAM azubhanI (-saMsArasukhanI mAgaNI karavAmAM Ave che. jyAre praNidhAnamAM zubhanI mAgaNuM karavAmAM Ave che. azubhanI mAgaNI nidAna che, nahi ke zubhanI mAgaNI. praNidhAna zubha maneratharUpa hovAthI nidAnarUpa nathI. praNidhAna bodhinI prArthanA tulya che. logasa vagere sUtramAM AvoharAma vagerethI prabhu pAse bodhinI (samyagdarzana vagerenI) mAgaNI karavAmAM Ave che. jema te bodhinI mAgaNa zubha bhAvanuM kAraNa hovAthI nidAnarUpa nathI, tema prastuta praNidhAna (zubha mAgaNI) paNa zubhabhAvanuM kAraNa hovAthI nidAnarUpa nathI. je praNidhAna nidAnarUpa hoya te cityavaMdananA aMte praNidhAna na thaI zake, kAraNa ke zAstramAM nidAnane niSedha che. (30) praNidhAnanI anivAryatA - evaM tu idasiddhI ?. davvapavittIu aNNahA NiyamA / tamhA aviruddhamiNaM, NeyamavatthaMtare icie // 31 // prazna:- praNidhAna na kare to zuM vAMdhe che? ka niSarmAsiTAmarsfmathI ! (logassa upara lalita vistarA TIkA.) Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 272 : 4 pUjAvidhi--pa'cAzaka gAyA kara uttara:-praNidhAna na karavAmAM Ave teA zuM ISTanI siddhi thAya ? arthAt na thAya. jo dhakriyAmAM prazcidhAna (=nizcita zubha dhyeya) na karavAmAM Ave te dhamanAM anuchAnA dravyarUpa ja bane, bhAvarUpa na khane, praNidhAnathI dharmAMnAM anuSThAnA bhAvarUpa ane che, praNidhAna iSTasiddhinu (=bhAvadharmInu') kAraNa hAvAthI ucita avasthAmAM (vairAgya Adi je guNeAnI mAgaNI karavAnI che te guNe! prApta na thayA hAya ke prApta thayA hAya pazu pUrNa paNe prApta na thayA haiAya te avasthAmAM) jarUrI che. (31) praNidhAna karavAnI vidhi: taM puNa saMviggeNaM, uvaogajueNa tivvasaddhAe / siraLaniyAyataM'hi, tha hrAyaththai yajJeLa // 32 // mAkSArthI- jIve upayAgapUrvaka tIvrazraddhAthI* (=sadanuSThAna karavAnI prabaLa rucithI) mastake ajali joDIne AdarapUrvaka nIce pramANe ( 33-34 gAthAmAM kahevAze te pramANe) praNidhAna karavux (32) * saMvinena-mokSArthinA mayamItena yA / * tIvrazraddhayA - AtyantikyA sadanuSThAna karaNarucyA | x ahIM leAkanA pUrvArdhamAM saMvizenuM' vagere vizeSaNothI praNidhAnamAM mAnasika sthiti kevI joIe te jaNAvyu che, ane uttarArdhamAM ziyaLamiya ......' e padathI zArIrika sthiti kevI joie te jaNAvyuM che. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhi--paMcAzaka da 273 : = = jinezvara samakSa praNidhAna: jaya vIyarAya ! jagaguru !, hou mamaM tuha pabhAvao bhayavaM ! bhavaNivveo maggANusAriyA iTThaphalasiddhI // 33 // logaviruddhaccAo, gurujaNapUA paratthakaraNaM ca / suhagurujogo tavvayaNasevaNA AbhavamakhaMDA // 34 // he vItarAga ! he jagadaguru ! Apa jaya pAmo. he bhagavaMta ! ApanA prabhAvathI mane [1] bhavanirveda, [2] mAganusAritA, [3] ISTaphalasiddhi, [4] lokaviruddhatyAga [5) gurujanapUjA, (6) parArthakaraNa, 7i) zubhaguruga, [8] mokSa na maLe tyAM sudhI akhaMDa zubha guruvacanasevAA ATha bhAva prApta thAo. (1) bhavanirveda - saMsAra upara kaMTALA- aNagamo: dharma sAdhanAmAM A guNa pAyAne che. bhavanirveda vinAne dharma eTale pAyA vinAnuM makAna dharma mokSa mATe che. jene saMsAra upara kaMTALe nathI- rAga che te mokSa mATe prayatana kevI rIte kare ? kAraNa ke saMsAra ane mokSa baMne viruddha che. jene saMsAra upara rAga che tene mokSa upara __ + jagata:- sacarAcarabhuvanasya guNagurutvAda, jagatAM yAM jaGgamAnAM yathAvad vastutatvopadezanAt , teSAmeva vA gaurvaahvAra gu . bhavanirveda vagere guNe ati mahatvanA hovAthI ahIM vizeSa spaSTatA thAya e mATe temanuM kaMIka vivecana karyuM che. ' Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 274 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-33-34 rAga nathI. jene mokSa upara rAga nathI te mokSa mATe prayatna kare nahi. saMsAra upara rAgavALA jIvamAM kadAca koI kAraNasara bahArathI mokSa prayatna (-dharma) dekhAte heya to paNa te vAstavika mekSa prayatna nathI, kintu jaDanI kriyA tulya che. (2) mAganusAritA - mAgane anusaravuM te mArgonusAritA. tArika-satya mArgane anusaravuM te mAgatusAritA. tAtvika-satyamArga te ja anusarAya je kadAgraha na hoya. kadAgrahI mANasa pitAnuM mAneluM ja sAcuM che ema mAne. AthI e bIjA pAse sAcI vAta samajavA prayatna kare nahi. kadAca bIjA tene sAme AvIne samajAve te paNa te mAnavA taiyAra na thAya. kadAgrahanA kAraNe sAcI vAta samajAya nahi, samajAya to paNa potAnuM mAneluM khoTuM hovA chatAM chUTe nahi, AthI kadAgrahI satyane pAmI zake nahi. kadAgrahathI sAcuM pamAya nahi eTaluM ja nahi bake pAmeluM paNa jatuM rahe. sAcuM pAmyA pachI je kaI viSayamAM pitAnI gerasamaja thaI jAya ane bIjAne samajAvavA chatAM ahaM. kAra AdinA kAraNe kadAgraha thaI jAya to pAmeluM sAruM jatuM rahe niha A viSayamAM daSTAMta rUpa che. AthI satyane pAmavA kadAgraha upara vijaya meLavavuM joIe. kadAgraha upara vijaya meLavIne satyane anusaravAnI vRtti te mAgagsAritA. kadAgraharahita mANasa khoTA rate hoya to paNa sIdhA -sAcA raste AvI jAya che. apunabaMdhaka chavuM AmAM daSTAMtarUpa che. apunabaMdhaka jIva hajI samyagdarzanane pAmelo na Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhi--pacAzaka : 275 hAvAthI sAcA mAthI dUra che, chatAM tenAmAM dAgraha na hAvAthI tevA nimitto maLatAM ( samyagdarzanAdi) sAcA mAne pAmI jAya che. AthI kadAgraha rahita banIne tAttvika satya mAne anusaravuM te mArgAnusaritA, mAkSamAga e ja tAvika-satyamA che. mATe mArgonusAritA zabdanA mAkSamAga ne anusaravuM evA artha paNa thAya. AthI ja pacAzakanI TIkAmAM mArgAnusAratA= mokSamArgAnusaraLa evA ullekha karyA che. (3) ISTaphalasiddhiH- jenAthI cittanI svasthatA TakAvI rAkhavA dvArA dhama mAM pravRtti thAya tevI A leAka sa'kha'dhI avirAdhI kAryanI siddhi jIvanamAM aneka jarUriyAta UbhI thAya che. jIvana jarUriyAtanI vastu na maLe tyAre samAdhi rahevI ane dharmamAM sthira rahevu' e ghaNuM kaThIna che. apramattAvasthA vagere uccakakSAne nahi pAmelA sAdhakane jIvana jarUriyAtanI vastu na maLe tyAre enu' mana asvastha banI jAya e zakaya che. Ama bane te tenA dhamamAM utsAha ghaTI jAya. dharmomAM utsAha ghaTI jatAM dharmamAM pravRtti na thAya ke ullAsa vinA thAya. AthI sAdhaka ullAsapUrvaka dhamamAM pravRtti karI zake e mATe tene jIvana jarUrIyAtanI vastu maLavI joIe. AthI sAdhaka vartamAnajIvanamAM cittanI svasthatA TakI rahe ane dharmamAM pravRtti thAya e mATe bhagavAna pAse avirAdhI ISTa vastunI siddhinI mAgaNI kare te jarA ya anucita na kahevAya. paNa ahI e khyAla Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 276 4 4 pUjAvidhi-paMcAzaka gAthA-33-34 = rAkhavAnuM che ke ISTa vastunI mAgaNa virodhI eTale ke dharmadaSTie virAdhavALI na hovI joIe. jemake- taddana garIba sAdhaka jIvana jarUriyAta pUratA dhananI mAgaNI kare che te virodhI na gaNAya, paNa lAkha rUpiyAnI mAgaNI kare te te virodhI gaNAya. anyAya, hiMsaka vyApAra AdithI dhana meLavavAnI IcchA paNa virodhI gaNAya. lagna karyA vinA rahI zakAya tema na hoya te patnI anukULa AvabhAvavALI dhArmika vRttivALI maLe te sAruM AvI IcchA virodhI na gaNAya, paNa rUpALI maLe to sAruM AvI IcchA virodhI gaNAya. Ane sIdhe artha e thAya che ke bhagavAna pAse sIdhI rIte ke paraMparAe dharmamAM sahAyaka bananArI vastu maMgAya paNa rAgAdi de vadhe tevI eka paNa vastu na maMgAya. " (4) kaviruddhatyAga - lokaviruddha kAryone tyAga loka viruddha kAryonuM varNana bIjA paMcAzakamAM 8-9-10 e traNa gAthAomAM AvI gayuM che. jijJAsue tyAMthI joI levuM. - (5) gurujanapUjA - gurujanenI ucita sevA-bhakti karavI. ahIM guru zabdane "je gauravane-bahumAnane cogya hoya te zuru" evo artha hovAthI gurujana zabdathI tyAgI sAdhu ja nahi, kiMtu mAtA vagere paNa samajavAM. gabiMdu graMtha (gA) 110 ) mAM kahyuM che ke- mAtA, pitA, vidyAguru, mAtAdi traNanA bhAI-bahena vagere saMbaMdhIo, jJAnavRddha, vayevRddha ane dharmopadezaka e badhA ziSTa puruSone guru tarIke mAnya che. dharma pAmavA mATe A guNa anivArya Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : ra77 = = = che. jyAM sudhI ahaMkAra tIvra hoya tyAM sudhI vAstavika koTine dharma AvatA nathI. tIvra ahaMkArI jIvamAM vAstavika dharma na hoya eTaluM ja nahi paNa dharma pAmavAnI lAyakAta paNa na hoya. dharmanuM mULa vinaya che. ahaMkAra ghaTayA vinA vinaya Ave nahi. vinaya vinA gurujanapUjA paNa na thaI zake. AthI dilathI gurujananI pUjA karanAra jIvamAM ahakAra ghaTayo hovAthI dharma pAmavAnI lAyakAta AvI che e sUcita thAya che. dharma pAmavAnI lAyakAta mATe kRtajJatA guNa paNa jarUrI che. gurujana pUjAthI kRtajJatA guNa paNa sUcita thAya che. gurujananI pUjA kevI rIte karavI te aMge yogabiMdu graMtha (gA0 111 vagere)mAM nIce pramANe jaNAvyuM che- (1) mAtA, pitA Adine savAra, bapora ane sAMja ema traNa vakhata namaskAra karavo. kAraNasara sAkSAt namaskAra na thaI zake te manamAM mAtA AdinI sapaSTa dhAraNa karIne manathI namaskAra kare. (2) gurujana bahArathI Ave tyAre 'UbhA thavuM, besavA Asana ApavuM, vagere vinaya kare. (3) gurujana pAse uddhatAIne tyAga karI emanAthI nIcA Asane 'besavuM-beThaka nIcI rAkhavI. paga upara paga na caDhAvavA vagera rIte vivekathI besavuM. (4) jhADo-pezAba vagere karatAM ke ke jhADo-pezAba vagerethI apavitra jagyAmAM gurujananA nAmane uccAra na kare. (5) jyAre paNa emane avazuM. vAda (-nidA, parAbhava vagere) na sAMbhaLavo. (6) vazakti pramANe vastra, bhajana, alaMkAra vagere sArA ApavAM. (7) Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ': 278 4 pUjAvidhi-paMcAzaka gAthA-33-34 basadA temanI pAse devapUjA, atithibhakti, anukaMpAdAna vagere paralokamAM hitakara sArAM kAma karAvavAM. (8) temane je pravRtti (-vyavahAra) na gamatI hoya te pravRttine tyAga karo ane gamatI pravRtti karavI. ahIM eTaluM khyAlamAM rAkhavuM ke A vAta dhama sivAya che. arthAt gurujanane aNagamatuM na karavAmAM ane gamatuM karavA mAM dharmane bAdha na Ave joIe. je gurujanane aNagamatuM na karavAmAM dharmane bAdha ke Avato hoya (dharmathI vaMcita rahevuM paDatuM hoya ke adharma (pApa) thato heya) te aNagamatuM paNa karavuM joIe. tevI rIte gurujanane gamatuM karavAmAM dharmane bAdha Avato hoya to gamatuM na karavuM joIe. arthAt dharmane bAdha na Ave tema gurujanane anukULa vartavuM.(9) gurujananI Asana, zayyA, palaMga, vAsaNa vagere vastuno upayoga nahi karo joIe. arthAta je vastu gurujana vAparatA hoya te vastu anya mATe nahi vAparavI , joIe. jemake mAtA je thALImAM jamatA hoya te thALImAM , bIjA keIe nahi jamavuM joIe, te thALI mAtAnA jamavA te mATe ja alaga rAkhavI joIe (10) mAtA AdinA mRtyu pachI temanA alaMkAra Adi dhanano pitAnA mATe upayoga na karatAM tIrtha sthAna vageremAM dharma mATe upayoga karavo joIe. (11) mAtA AdinI chabI vagere banAvIne tenI puSpa, dhUpa vagerethI pUjA karavI joIe. ahIM keTalAkanuM kahevuM che ke "mAtA Adie karAvelA devanI mUrti vagerenI puSpa, dhUpa ' vagerethI pUjA karavI joIe. (12) mAtA AdinuM mRtyu Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhi-paMcAzaka : 279 : thatAM temanA mRtyu saMbaMdhI devapUjA vagere kAryo AdarapUrvaka karavA joIe. (6) parAkaraNa - paropakAranAM kAryo karavAM. mahAdhIna dareka jIva pitAnAM kAryomAM lIna hoya che, tene bIjAnAM kAryonI paDI hatI nathI. AnuM kAraNa tIvra svArtha che. svAthI jIvamAM bIjAnuM kAma karavAnI vRtti ja hotI nathI. jyAM sudhI svArtha tIvra hoya tyAM sudhI jIvanamAM vAstavika dhama AvI zakatA nathI, eTaluM ja nahi, paNa dharma pAmavAnI lAyakAta paNa AvI zakatI nathI. AthI dharma pAmavAnI lAyakAta meLavavA mATe paNa svArtha ghaTADavo joIe. vArtha. vRtti ghaTe tyAre ja bIjAnuM kArya karavAnI bhAvanA jAge che, ane zakya prayatna thAya che. AthI paropakAra karanAra vyaktimAM svArthavRttine hAsa-ghaTADo thayo hovAthI dharmanI lAyakAta che e siddha thAya che. dharma pAmavA mATe prathama dharma pAmavAne lAyaka banavuM joIe. amuka jIva dharma pAmyo che ke nahi athavA dharma pAmavAne lAyaka bane che ke nahi te niHsvArtha bhAve paropakArathI jANuM zakAya che. mATe ja lalitavistarA graMthamAM paropakAra e jIvanane sAra che ane dharmapura pArthanuM lakSaNa che ema kahyuM che. bhavanivedathI parArthakaraNa sudhInA cha bhAve laukika saudarya che. sauMdarya eTale sArApaNuM. sauMdarya laukika ane lokottara ema be jAtanuM che. laukika sauMdarya eTale jinadharmane nahi pAmelA chamAM paNa thanAruM sauMdarya, lokara soMdarya WWW.jainelibrary.org Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 280 : 4 pUjAvidhi--pa'cAzaka eTale jinadhama ne pAmelA jIvAmAM thanAru' sau''. samya gdarzana vagere leAkeAttara sau che. samyagdarzanAdi leAkeAttara saudaryAM. pAmavA mATe zubhagurucAga ane zubhaguruvacanasevA jarUrI hAvAthI e e paNu leAkeAttara sau' che, bhavinave da vagere cha bhAvA jinadhane nahi pAmelA jIvAmAM paNa hAi zake che mATe te laukika sauya che. laukika sau jenAmAM Ave te ja leAkeAttara saudaya pAmavAne mATe lAyaka che, laukika sauMdaya. AvyA vinA leAkeAttara sau rUpa samyagdarzanaAdi dharma pAmI zakAya ja nahi. laukika saudaya vinA leAkeAttara saudarya pamADanAra zubhaguruceAga vagere maLI jAya teA paNa lAbhane khadale nukazAna thAya. pacAvavAnI tAkAta vinAnA rAgIne pauSTika khArAka maLI jAya tema. eTale leAkAttara sau'daya pAmavA mATe laukika sau'yasa anivAya che. mATe prathama bhaniveda vagere laukika saudaryanI mAgaNI karyo pachI zubha gurucAga ane zubhaguruvacana sevA rUpa leAkeAttara saudaryAMnI mAgaNI karI che, gAthA-33-34 (7) zubhagurucAga:- cAritrAdi guNasa'panna uttama AcAyanA sabadha. ahI cAritrAdi guNeAnI mukhyatA che. guru maLI jAya, paNa cAritravihIna heAya tA kadAca lAbhane badale nukazAna paNa thAya, bhUkhyAne jhemizrita lADavA maLI jAya tema. (8) zubhaguruvacanasevAH- upayukta AcAya nI AjJAnuM pAlana. zubhagurunA cAga thaI jAya, paNa temanA upadeza Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 281 : sAMbhaLIne teno amala na thAya to zuM kAmanuM ? mATe mokSa na maLe tyAM sudhI akhaMDa rIte zubhagurunA upadezanuM pAlana paNa anivArya che. ahIM akhaMDa zabdanA kALa ane pramANa e be draSTie artha thaI zake. kALanI daSTie akhaMDa eTale amuka samaya thAya, amuka samaya na thAya ema nahi, kiMtu satata thAya. pramANanI dRSTie akhaMDa eTale thoDA pramANamAM thAya ema nahi, kiMtu saMpUrNa thAya. jemake- gurunA amuka vacananuM pAlana thAya, amuka vacananuM pAlana na thAya ema nahi, kintu pratyeka vacananuM pAlana thAya. prazna- mamaggTa padane anvaya bhavanirveda Adi badhA sAthe che ke zubha guruvacanasevA sAthe che ? uttara- baMne sAthe laI zakAya. zabdArthanI daSTie vicArIe to tene anvaya zubha guruvacanasevA sAthe che. kAraNa ke 3UEaa zabdane paga strIliMgamAM che. je badhA sAthe teno anvaya hoya to bhavanirvedAdi zabdo puliga vagere judA judA liMgamAM hevAthI navAju na strIliMgamAM prayoga na thAya. tathA mAmadhuM pada 3dhu padanI pahelAM hevAthI tene anvaye paNa tavAvA sAthe kare ThIka che. athavA samavana anvaya bhavanirveda Adi badhA sAthe paNa thaI zake. kAraNa ke te kriyAvizeSaNa rUpe che. have bhAvAthaMnI dRSTie vicArIe to mAM ane savA e baMnene anvaya bhavanirveda Adi badhA sAthe che. kAraNa ke zubha guru, vacananA pAlanamAM bhavanirveda Adi badhA bhAva AvI jAya Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 282 : 4 pUjAvidhi--pa'cAzaka che. gurunA upadezamAM sauMsAra asAra che, tattva- mAkSamArga anusaravA jevA che vagere ja AvavAnu' che. eTale paramAtha thI zubhaguruvacanasevAnI mAgaNImAM bhavinaveda AdinI mAgaNI AvI ja jAya che. AthI zubhaguruvacanasevAnI prAthanA jevA svarUpe thAya tevA svarUpe bhavaniveda AdinI prArthanA paNa thAya. prazna:- he vItarAga ! he jagadguru ! A pramANe AmaMtraNa karavAnuM zuM kAraNa ? gAthA-33-34 www uttara - bhagavAna pAse mAgaNI karavAnI che. maukhika vacana dvArA mAgaNI je najIkamAM hAya tenI pAse thaI zake. bhagavAna te mAkSamAM ke mahAvidehakSetramAM che. tyAMthI bhagavAna ahI Ave nahi. AthI dravyathI-khAhyathI dUra rahelA bhagavAna bhAvathI-aMtarathI hRdacamAM vase eTalA mATe ke vItarAga ! he jagadguru ! e pramANe AmaMtraNa karavAmAM Ave che. prazna:- bhagavAna kRtakRtya banI gayA che, jaya'tA ja che. teA temane Apa jayavatA vatA' ema AzIrvAda ApavAnI zI jarUra che ? uttara:- bhagavAnane AzIrvAdanI jarUra nathI. pazu bhaktinA AvezathI bhakta sAdhakanA mukhamAMthI AvA udgAra sahaja nIkaLI jAya che. bhagavAna pAse je kaI kahevAnu che ke karavAnuM che te bhagavAna mATe nahi, paNa sAdhaka mATeApaNA mATe che. vItarAganA jayamAM ja sAdhakanA jaya thAya che. eTale AnAthI 'mArA jaya thAva' ema paNa garbhita Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33-34 4 pUjAvidhipaMcAzaka : 283 : rIte sUcana che. tathA vItarAgane jaya eTale vitarAganA zAsanane jaya.. eTale vItarAga jayavaMtA varto eno artha vItarAganuM zAsana jayavaMtu varto e paNa thAya vItarAganuM zAsana jayavaMtu vate enI te sAdhakane jarUra hoya ja. kAraNake vItarAganA zAsana vinA keInuM kalyANa thavAnuM nathI. - praNidhAna zabdane atha- praNidhAna saMbaMdhI 33-34 e be gAthAo vartamAnamAM jIrA sUtra tarIke prasiddha che. e nakavIrAjA sUtranuM praNidhAna sUtra evuM nAma che. praNidhAna zabdanA ekAgratA, dayAna, nirNaya, dhyeya vagere aneka artho thAya che. ahIM 29mI gAthAnI TakAmAM praNidhAnane prArthanAmAMaurApracaM= "prArthanA garbhita (cittanI) ekAgratA" evo artha karyo che. A arthe susaMgata che. kAraNa ke ekAgratA aneka viSayanI hoya che. temAM ahIM prArthanA saMbaMdhI ekAgratA vivakSita che. prastuta sUtrathI prabhu samakSa ekAgra citte bhavanirveda AdinI prArthanA-mAgaNI karavAmAM Ave che. A pramANe praNidhAna zabdano ekAgratAnI pradhAnatAnI daSTie prArthanAgarbhita ekAgratA e artha thAya. have je prArthanAnI pradhAnatA karavAmAM Ave te praNidhAna zabdane ekAgra citta prArthanA (-mAgaNI) evo artha paNa thaI zake. prabhu samakSa praNidhAna karavuM joIe, eTale ke prabhu samakSa ekAgra citta zubha prArthanA- mAgaNI karavI joIe. lalita vistarA graMthamAM praNidhAnane artha jaNAvatAM kahyuM che ke - Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 284 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-35 - - - vizuddhabhAvanAsAraM, tadarthApitamAnasam / yathAzakti kriyAliGga, praNidhAnaM muni gau| te te viSayamAM vizuddhabhAvanApradhAna mananI ekAgratAne-samarpaNabhAvane maharSio praNidhAna kahe che." cittanI ekAgratA praNidhAna che. paNa game tevA- azubha bhAvanA. yukta mananI ekAgratA ahIM abhipreta nathI. mATe kahyuM che ke- vizuddhabhAvanA pradhAna mananI ekAgratA praNidhAna che. ahIM prazna thAya ke vizuddhabhAvanA ke avizuddhabhAvanA AMtarika bhAva hovAthI chadmastha jIvane dekhAya nahi. to amuka vyaktimAM praNidhAna che ke nahi te zI rIte jANI zakAya? A praznanA samAdhAnamAM ahIM kahyuM che ke kathA ridi= praNidhAna zakti mujabanI bAhya kriyAethI jANa zakAya che." Ane artha e thayo ke jenAmAM praNidhAna hoya tenAmAM kevaLa AMtarika bhAva ja heya ema nahi, kiMtu zakti mujaba bAhya kriyA paNa hoya. AthI praNidhAna kevaLa AMtarika bhAva rUpa nathI, kiMtu bAhmakriyArUpa paNa che. kAraNa ke jayAM AMtarika bhAva pedA thAya che tyAM zakti mujaba bAhyakriyA paNa thAya che. AthI ekalA dhyAna upara bhAra mUkanArAone A viSaya vicAravAnI jarUra che. (33-34) praNidhAnanI kakSA - uciyaM ca imaM geyaM, tassAmAvammi tpphlsmnnnne| apamattasaMjayANaM, ArA'Na bhisaMgaoNa pre||35|| Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-35 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 285 (tarAmAjika) prArthanIya bhavanivedAdi guNene abhAva hoya tyAM sudhI A praNidhAna (-mAgaNa) cogya che. prArthanIya bhavanirvedAdi guNe AvI gayA pachI mAgaNI karavAnI rahetI nathI. kAraNa ke je vastu na maLI hoya te tenI mAgaNI karavAnI hoya che, maLI hoya tenI nahi. ( ta wm=) keTalAka AcAryonuM kahevuM che che ke- prArthanIya bhavanivedAdinuM apramattAvasthA vagere uccakakSA ke mokSarU5 phaLa na maLe tyAM sudhI A mAgaNI karavI egya che. A mata paNa barobara che. baMneno bhAva eka ja che. kAraNa ke bhavanirvedAdi guNe uccakoTinA bane tyAre ja apramattAvasthA Adi ucca kakSA ke mokSa maLe che. ahIM bhavanivedAdi guNe na Ave tyAM sudhI A mAgaNI gya che eno bhAva e che ke ucakeTinA bhavanirvedAdi guNe na Ave tyAM sudhI A mAgaNI yogya che. bhavanivedAdi guNe uccakoTinA bane tyAre apramattAvasthA Adi uccakakSA ke mokSa maLyA vinA rahe nahi. eTale bhavanivedAdi guNe na Ave tyAM sudhI A prArthanA egya che ane bhavanivedAdiguNenuM apramattAvasthA Adi uccakakSA ke mokSa rU5 phaLa na maLe tyAM sudhI A prArthanA yogya che e baMnene bhAva samAna che. prazna:-Ano bhAva e thayo ke chaThThA guNasthAnaka sudhI A prArthanA yogya che, pachI nahi. A barAbara che ? uttara-hA. (avmattaraMgavALuM mAra) apramattaguNasthAnanI pahelAM, arthAt chaThThA guNasthAna sudhI A prArthanA Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 286 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-36 karavI ucita che, tyArapachI nahi. A prArthanAmAM (prazata) rAga rahele hovAthI jenAmAM (prazasta) rAga hoya te ja A prArthanA kare. apramatta vagere guNasthAnamAM rAga hete nathI. apramatta vagere guNasthAnamAM rahela sAdhaka ma ma ja sarvatra ni:stha punittama: "mokSa ane saMsAra vagere badhA pratye niHspRha hoya che, arthAt tene saMsAra upara to rAga heto nathI, kintu mokSa upara paNa rAga heta nathI, saMsAra-mokSa baMne pratye samabhAva hoya che. AthI e sAdhaka prArthanA karato nathI. (35) praNidhAna (-prArthanA) nidAna nathI tenuM pramANa:- mokkhaMgapatthaNA iya, Na NiyANaM taduciyassa biNNeyaM / - munnAjumo rahuM, ghoNIparathaT mA rUddA che. mokSanAM kAraNenI prArthanA (AzaMsA) nidAna nathI. kAraNa ke rAgadazAmAM rahelA sAdhakanI A prArthanA AgamasaMmata che. prazna:- prArthanA AgamasaMmata che temAM pramANa zuM ? uttaraH- (trada vadag wthA mais) legassa sUtramAM badhilAbhanI-jinadharma prAptinI mAgaNI karavAmAM AvI che te pramANa che. logassa sUtra gaNadharakRta che. je mokSanAM * yadyapi dazama guNasthAna sudhImAM rahela sAdhaka vitarAga banya na hovAthI sarvathA rAgarahita nathI. chatAM te rAga atizaya sUkSma hovAnA kAraNe pitAnuM kArya karavA samartha banato na hovAthI nathI ema kahevAya WWW.jainelibrary.org Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-37 4 pUjAvidhi-5'cAzaka 6 287 : - - kAraNenI prArthanA AgamasaMmata na hoya te badhilAbhanI mAgaNI kare nahi. AthI siddha thAya che ke A prArthanA AgamasaMmata che. (36) RhinI IcchAthI tIrthakarapaNAnI AzaMsA paNa nidAna che - evaM ca dasAIsu, titthayAmi vi nniyaannpddiseho| juttA gavapaDibaddhaM, sAbhissaMga tayaM jeNa // 37 // prazna - meSanAM kAraNonI prArthanA nidAna nathI e vAta siddha thaI gaI tIrthakarapaNuM menuM kAraNa che. tIrtha kara bananAra jIva aneka jIve upara upakAra karavA sAthe vakalyANa kare che. AthI huM tIrthakara batuM evI AzaMsAnidAna na gaNAya. to pachI dazAzrutaskaMdha vageremAM tene niSedha kema karyo che ? uttaraH- dazAzrutaskaMdha, dhyAnazataka vagere graMthamAM tIrthakara banavAnI AzaMsAne niSedha karyo che te cagya che. kAraNa ke tevI AzaMsA aprazasta rAgayukta hovAthI saMsAranuM kAraNa che. bhAvArtha- tIrthaMkaranI devoe karelI samavasaraNa vagere Rddhi joIne ke sAMbhaLIne huM tIrthakara banuM, jethI mane paNa AvI Rddhi maLe. A pramANe tIrthaMkaranI RddhinI IcchAthI tIrthakara banavAnI AzaMsAmAM aprazasta rAga kAraNa che. AmAM upakAranI bhAvanA nathI, paNa RddhinI prAptirUpa svArthanI bhAvanA che. AvI AzaMsAthI tIrthaMkarapaNuM maLe ja nahi, ane pApakarmane baMdha thAya te naphAmAM. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 288 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-38-39 AthI tIrthaMkaranI kaddhinI IcchAthI tIrthaMkarapaNAnI AzaMsA nidAnarUpa che. AthI dazAzrutaskaMdha vageremAM tene je niSedha karyo che te egya ja che. (37) paropakAranI bhAvanAthI tIrthakarapaNAnI AzaMsA nidAna nathI - jaM puNa girabhissaMga, dhammA eso annegstthio| NiruvamasuhasaMjaNao, aputvaciMtAmaNIkappo // 38 // tA eyANuTTANaM, hiyamaNuvayaM pahANabhAvassa / tammi pavittisarUvaM, atthApattIi tamaduTuM // 39 / / prazna:- te pachI kevaLa paropakAranI bhAvanAthI tIrthakara banavAnI AzaMsA nidAna na gaNAya ne ? uttaraH- nA. bhautika RddhinI leza paNa IcchA vinA (-kevaLa paropakArabuddhithI) tIrthakara banavAnI AzaMsA *duSTa (-nidAna) nathI. kAraNa ke kevaLa paropakAranI bhAvanAthI tIrthaMkarapaNAnI AzA rAkhanAra jIva jenAthI tIrthaMkara nAma karma baMdhAya tevA pravacana vAtsalya vagere zubha anuSThAne sevIne aneka jIvonuM hita karanAra, nirupama sukhajanaka, +apUrva ciMtAmaNi samAna tIrthakara bane che. (38) (tA=) tIrthaMkara uparyukta "aneka januM hita karavuM" vagere guNothI yukta hovAthI (AthAkuTTAba=) tIrthaMkaranAM dharma 4 gAthAmAM aduSTa zabda nathI, adhyAhArathI samajavuM evA bhAvanuM TIkAmAM jaNAvyuM che. + cintAtikAntasukhavidhAyitvAd / Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-40 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 289 : dezanAdi anuSThAne hitakara ane pratighAtaja rahita che. tathA kevaLa popakArabuddhithI tIrthakara banavAnI bhAvanA rUpa uttama bhAvavALA jIvanI tIrthakara banavAnI AzaMsA arthIpattithI dharmadezanAdi anuSThAnamAM pravRttirUpa che. arthAta ukta bhAvanAvALA jIvamAM sAkSAta tIrthaMkarapaNAnI AzaMsA che. paNa e AzaMsA jIvonA hita mATe che. bhautika svArtha mATe nahi. jIvanuM hita dharmadezanAdithI thAya. AthI arthapattithI tenAmAM jIne hitakara dharmadezanAdinI AzaMsA che, nahi ke samavasaraNa Adi bAhya RddhinI. AthI tIrtha, karapaNAnI AzaMsA duSTa nathI 4 (39) prastuta prakaraNane upasaMhAraH kayamittha pasaMgeNaM, pUjA evaM jiNANa kAyayA / laNa mANusataM, parisuddhA suttanItIe // 40 // ahIM praNidhAna saMbaMdhI prAsaMgika varNana ATaluM basa che. manuSyabhava pAmIne AgamanItithI nirdoSa siddha thayelI jinapUjA (ghauM) ukta kAla vagere vidhipUrvaka karavI joIe (40) * ahIM TIkAmAM anutaM-mamtipAta ema jaNAvyuM che, vizeSa koI spaSTatA karI nathI. upahatane tiraskRta artha paNa thAya che. AthI anupahata eTale nahi tirasakArAyela, arthAt Adara pAmela ke Adara karavA yogya evo artha thaI zake. bIjA paNa je thya artho ghaTe te vidvAnoe ghaTAvavA. 4 lalitavistarA logassa sUtra Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 290 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-41-42 7 pUjAnirdoSatA prakaraNa pUjAmAM nirdoSatAnI daSTAMtathI siddhi: pUjAe kAyavaho, paDikuTTo so ya va pujjANaM / uvagAriNitti tosA, parisuddhA kaha Nu hoitti / 4 / / bhaNNai jiNapUyAe, kAyavaho jati vi hoi u kahiMci / tahavi taI parisuddhA, gihINa kUvAharaNajogA / / 42 / / prazna- pUjAmAM jIvahiMsA thAya che. bhagavAne jIvahiMsAne niSedha karyo che. AthI pUjA nirdoSa kevI rIte hAI zake? bIjI vAta. jIvahiMsA thavA chatAM je pUjya (jinane) pUjAthI lAbha thato hoya te hajI nirdoSa bane. paNa tevuM to che ja nahi. vItarAga hovAthI jinezvarane pUjAthI AnaMda thato nathI. AthI jinapUjA nirdoSa kema kahevAya? (41) uttara - yadyapi jinapUjAmAM kathaMcix jIvahiMsA thAya che, to paNa (ta ) te jinapUjA kRpanA udAharaNathI gRhastha mATe nirdoSa che. hA, sAdhuo mATe dravyapUjA nirdoSa na gaNAya. kAraNa ke temane adhikAra jude che. dharmamAM anu. chAneAnI vyavasthA adhikArI pramANe che. kahyuM che ke - ke vivazata zANe, dharmasAdhanasaMsthitiH | thAdhipratiSiyAnurathA,vijoyA puLApa 'hA. a. 2-pA zAstramAM dharmakriyA karanAra jIvenI yogyatA pramANe dharmanAM dravyapUjA ane bhAvapUjA rUpa anuSThAnenI vyavasthA x kathaMcit kenacit prakAreNa, yatanAvizeSaNa pravartamAnasya sarvathApi ma bhavatItyapi darzanArthe kathaMcigrahaNam / Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-43 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 291 : karavAmAM AvI che. A vyavasthA guNa ane deSane AzrayIne roganI cikitsA samAna che. jema rogInI yogyatA pramANe roganI cikitsA karavAmAM Ave te lAbha thAya, anyathA nukazAna thAya, tema dhamI jIvanI yogyatA pramANe anuSThAne karavAmAM Ave te lAbha thAya, anyathA nukazAna thAya." dravyapUjA gRhasthane ja lAbha kare che, sAdhune nahi. kAraNa ke sAdhu dravyapUjA mATe nAnAdi kare to temanI pratijJAne bhaMga thAya. gRhasthane dravyapUjA kUpanA udAharaNathI lAbha kare che. kR khodavAmAM zarIra kAdavathI kharaDAI jAya che, kapaDAM melAM thAya che, zrama-kSudhA-tRSA vagerenuM duHkha veThavuM paDe che, paNa kR dAyA pachI temAMthI pANI nIkaLatAM - parane lAbha thAya che. jema ku khodavAmAM prAraMbhamAM nukazAna hovA chatAM pariName lAbha thavAthI kR davAnI pravRtti lAbhakArI bane che, tema jinapUjAmAM hiMsA thavA chatAM pUjAthI thatA zubhabhAvathI pariNAme lAbha ja thAya che. (42) gRhasthanA jinapUjananI nirdoSatAmAM hetu asadAraMbhapavattA, jaM ca gihI teNa tesi vinnnneyaa| tannivittiphala cciya, esA paribhAvaNIyamiNaM // 43 // gRha mATe jinapUjA nirdoSa che. enuM kAraNa e che ke gRhastha khetI vagere asaAraMbhamAM pravRtti kare che, jyAre jinapUjAthI e asaAraMbhathI nivRtti thAya che. jinapUjAthI asada AraMbhathI nivRtti kAlAMtare ane vartamAnakALe ema Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 22 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-44-45 - - -- - be rIte thAya che. (1) jinapUjAthI thatI atizayabhAvavizuddhithI samaya jatAM cAritramohanIya kSapazama thavAthI cAritranI prApti thatAM sarvathA asaduAraMbhanI nivRtti thAya che. (2) tathA jinapUjA thAya che tyAre paNa jeTalo samaya jinapUjA thAya che teTalo samaya saMsAranA anya asaduAraMbhe thatA nathI, ane zubha bhAva thAya te naphAmAM AthI jinapUjA doSita che ema kahenAre jinapUjAthI asaAraM. bhanI nivRtti thAya che e vAta barAbara vicAravI, jethI tene bodha thAya ane te ja pramANe svIkAra karI zakAya. (43) pUjathI pUjyane lAbha na thAya te paNa pUjakane lAbha thAya: uvagArAbhAvammi vi, pujjANaM pUjagassa uvagAro / maMtAdisaraNajalaNAisevaNe jaha tahehaM pi // 44 // jema maMtra-vidyA vagerenI sAdhanAmAM sAdhanAthI maMtravidyA vagerene lAbha na thavA chatAM sAdhakane lAbha thAya che. agni AdinA sevanathI ani Adine lAbha na thavA chatAM sevana karanArane (zItavinAza Adi) lAbha thAya che, tema jinapUjAthI jinane koI lAbha na thavA chatAM pUjakane avazya puNyabaMdha Adi lAbha thAya che. (44) jIvahiMsAnA bhayathI pUjA nahi karanArAonI jhATakaNI - dehAdiNimittaMpi hu, je kAyavahammi taha payadRti / jiNapUyAkAyavahaMmi tesimapavattaNaM moho // 45 // je zarIra, strI, saMtAna, saMpatti Adi mATe khetI, vepAra vagere dvArA jIvahiMsAmAM pravRtti kare che tenI jina Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-46-47 4 pUjAvidhi--paMcAzaka : 1939 pUjA mATe jIvahiMsAmAM apravRtti e mUDhatA che. nahi te, jenAthI aneka lAbha thAya che tevI jinapUjAmAM pravRtti kema na kare ? - jinapUjAthI gRhasthane thatA lAbhe - (1) bhAvavizuddhi. (2) samyagdarzanAdiguNonI prApti. (3) pariNAme cAritranI prAptithI saMpUrNa jIvahiMsA baMdha. (4) bIjA jIne dharmaprApita. (5) pariNAme sva-paranI mukti. Ama, jinapUjA jIvahiMsArUpa nahi, paNa jIvadayArUpa=ahiMsA rUpa che. jIvahiMsAnA pariNAma rahelA hovAthI viziSTa (sAdhu avasthAnI) dayAthI rahita gRhastha jIvadayArUpa jinapUjA na kare emAM moha sivAya bIjuM koI kAraNa nathI. moha ja jinapUjAnI pravRttine roke che. (45) mekSAbhilASIe pUjA avazya karavI joIe: suttamaNieNa vihiNA, gihiNA NivANamicchamANeNa / tamhA jiNANa pUjA, kAyavvA appamatteNa / 46 // pUjAthI ajayane lAbha na thavA chatAM pUjakane lAbha thAya che, ane jIvahiMsAnA bahAne pUjA nahi karavI e mUThatA che, mATe mokSAbhilASI gRhastha pramAdane tyAga karIne sUtrota vidhi mujaba jinapUjA karavI joIe. (46) pUjAnI mahattA - ekaMpi udagabiMdu, jaha pakkhittaM mahAsamuddammi / jAyai akkhayamevaM, pUyA jiNaguNasamuddesu // 47 // Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : ra94 : 4 pUjAvidhi--paMcAzaka gAthA-48 jema moTA samudramAM nAkheluM pANInuM ekapaNa biMdu akSaya bane cheeghaNA pANamAM maLI javAthI sukAtuM nathI, tema pUjA jinarUpI (guNe rUpI rannenA AdhAra levAthI) guNasamudramAM akSaya banI jAya che, arthAt meSarUpa akSaya phala ApavAthI jinapUjA akSaya che. (47) pUjAthI thatA mahAna lAbhaH uttamaguNabahumANo, payamuttamasattamajjhayArammi / uttamadhammapasiddhI, pUyAe jiNavaridANaM / 48|| tIrthaMkaranI pUjAthI uttamaguNavALA jina (ke jinanA vItarAgatA Adi guNo) upara bahumAna thAya che. jina, gaNadhara, iMdra, cakravatI vagere uttama prANIomAM sthAna maLe che, arthAt jinapUjAthI (bhAvavRddhi thAya te) pUjA karanAra tIrthakara ke gaNadhara Adi bane, ane saMsAramAM idra vagere mahAna deva ke cakravatI-rAjA vagere mahAna manuSya bane. tathA pUjA karatI vakhate prakRSTa puNyAnubaMdhI puNyakarmane baMdha ane azubha karmone kSaya thAya. pariNAme cAritranI prApti dvArA vItarAga avasthAnI prApti thAya. [ahIM jinapUjAnuM phala vartamAna bhAva ane parabhava e be dRSTie jaNAvyuM che. parabhavamAM AdhyAtmika ane bhautika e be daSTie phala jaNAvyuM che. parabhavamAM AdhyAtmika daSTie tIrthaMkara pada Adi ane bhautika daSTie iMdrapaNuM Adi * AnAthI vina, aMtarAya, vipatti vagere dUra thatAM hovAthI jinapUjAthI vartamAna bhavamAM paNa lAbha thAya che e jaNAvyuM che. Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-49 4 pUjAvidhi--pacAzaka 295 ka phUla jaNAvyu che. vartamAna bhavamAM paNa bhautika ane AdhyAmika e e daSTie la jaNAvyu` che. puNyakamanA adha ee vagere bhautika lAbha che, ane cAritranI prApti vagere AdhyA tmika lAbha che. (48) pUjA karavAnI bhAvanAthI paNa mahAna lAbha: subaha duggaiNArI, jagaguruNo siMduvArakusumehiM / pUjApaNihANeNaM, ubavaNNA tiyasalogammi // 49 // siMduvAranAM puSpAthI huM' jinapUjA karu* ema 'kalpamAtrathI-bhAvanAmAtrathI daridra vRddhA mRtyu pAmIne devaleAkamAM utpanna thaI ema A zAsanamAM sa`bhaLAya che. tenA vRttAMta A pramANe cheH-- *bhagavAna mahAvIrasvAmI pRthvItalane pAvana karatAM karatAM eka vakhata kADhI nagarImAM padhAryAM. dhama dezanA mATe devAe bhaktithI samavasaraNanI racanA karI. bhagavAnanI dharmadezanA sAMbhaLavA ane vaMdana-pUjana karavA mATe rAjA vagere nagaranA leAkA AvavA lAgyA. bhagavAnanI pUjA mATe leAkeAnA hAthamAM gaMdha, dhUpa, puSpa vagere pUjAnI sAmagrI hatI. A vakhate eka vRddhA pANI Adi mATe bahAra jaI rahI hatI. nagaranA ghaNA leAkAne utAvaLe utAvaLe eka dizA tarapha jatA joIne vRddhAe eka bhAine pUchyu' : leAka! Ama utAvaLe utAvaLe kayAM jAya che? te bhAie kahyuM ke bhagavAna mahAvIrasvAmInA vana-pUjana mATe jAya che. A sAMbhaLI vRddhAne paNu bhagavAna mahAvIrasvAmI pratye bhaktibhAva jAgyA. * TIkAnA AdhAre saMkSepamAM kathAne bhAvA lakhyA che. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 296 : 4 pUjAvidhi--pacAzaka te vicAravA lAgI ke- huM paNu bhagavAnanI pUjA karuM, pazu huM garIba hovAthI pUjAnA sAdhanAthI rahita chuM. A leAkeA bhagavAnanI pUjA mATe dhUpa vagere uttama sAmagrI laIne jAya che. huM tenA vinA zI rIte pUjA karu ? kaMi nahi, mane jaMgalamAM game tyAMthI puSpA maLI jaze. e puSpAthI huM' bhagavAnanI pUjA karu.. Ama vicArI vRddhA jaMgalamAMthI siMduvAranAM puSpA lai AvI. puSpA laine hathI samavasaraNa tarapha jaI rahI hatI. paNa vRddhAvasthAnA kAraNe rastAmAM ja AyuSyanA kSaya thatAM mRtyu pAmI. rastA upara tenu maDaduM joine dayALu mAsAe A vRddhA mUrchA pAmI che ema samajIne tenA upara pANI chAMTayuM. thoDA vakhata mUrchAnA upacAra karavA chatAM jarApaNa cetanA AvI nahi. eTale leAkAe bhagavAnane puchyu` ke- A vRddhA marI gaI che ke jIvatI che ? bhagavAne kahyuM; te mRtyu pAmI che. tenA jIva daivarUpe utpanna thA che. devarUpe utpanna thayelA vRddhAnA jIva devaleAkamAM utpanna thayA pachI turata avadhijJAnathI pUrvabhava jANIne mane vaMdana karavA AvyA che. te A rahyo, ema kahIne bhagavAne potAnI pAse UbhelA devane khatAnyA. bhagavAna pAse A vRttAMta sAMbhaLIne samavasaraNamAM rahelA badhA leAkA vismaya pAmIne vicAravA lAgyA ke ahA!! pUjAnI bhAvanAthI paNa keTaleA badhA lAbha thAya che. pachI bhagavAne thADApaNa zubha adhyavasAyathI khaDu lAbha thAya che ema kahIne jinapUjAnuM mahattva samajAvyuM. tyArabAda bhagavAne vRddhAnA jIvanA vRttAMta jaNAvatAM kahyuM ke vRddhAnA jIva daivaleAkamAMthI vI vizALarAjyanA mAlika kanakadhvaja nAmanA rAjA thaze. eka vakhata deDakAne sarpa, e gAthA-49 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 4 pUjAvidhi--pacAzaka www sarpane 322, e kurane ajagara, e ajagarane mATe sapa khAI javA mathe che, e anAva joine te vicAraze ke jema ahI' eka-bIjAne khAvAne mathatA deDakA vagere prANIe Akhare mahAsanA mukhamAM ja javAnA che, tema sa'sAramAM jIvA "matsyagalAgala" nyAyathI petipAtAnA baLa pramANe peAtAnAthI ochA baLavALAne duHkhI kare che-dakhAve che, paNa Akhare badhA yamarAjanA mukhamAM praveza kare che. AthI A saMsAra asAra che. ema vicArIne pratyekabuddha banaze. dIkSAnuM sudara pAlana karIne devalAkamAM utpanna thaze, pachI krame karIne adhyA nagarInA zakrAvatAra nAmanA madiramAM kevalajJAna pAmI mAkSe jaze. (4) prastuta prakaraNanA upasa*hAraH-- ', sammaM NAUNa imaM suyANusAreNa dhIrapurisehiM / evaM ciya kAya, avirahiyaM siddhikAmehiM // 50 // muktikAmI dhIra puruSAe A pUjAvidhine Agama pramANe kharAkhara jANIne te ja pramANe satata-sadA karavuM' joie. vidhipUrvaka pUjA sadA karavAthI zubha adhyavasAyanI vRddhi thAya che ane enAthI iSTakAnI siddhi thAya che. ahIM dhIrapuruSa zabdanA artha buddhimAna puruSa che. buddhi rahita puruSa kharAbara samajI zake nahi ethI barAbara karI zake paNa nahi. athavA dhIra puruSa eTale kSeAbha na pAmanAra puruSa. kunayAthI jenuM mana kSeAbha pAmI jAya DagamagI jAya te kharAkhara samajavAmAM ane kharAkhara karavAmAM asamartha che. (50) : 297 : * khIjAnA upadeza vinA kAi tevA nimittathI vairAgya pAmI svayaM cAritra le te pratyekabuddha kahevAya. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa pratyAkhyAna paMcAzaka zrAvake jinapUjA karyA pachI pratyAkhyAna karavuM joIe. AthI jinapUjA paMcAzaka pachI pratyAkhyAna vidhi kahevAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagere jaNAve che - namiUNa baddhamANaM, samAsao sunajuttio vocchaM / paJcakavANassa vihi, maMdamaiviyohaNaDhAe // 1 // bhagavAna zrI vardhamAna svAmIne namaskAra karIne maMdamati jInA bedha mATe pratyAkhyAnanI vidhine Agama ane yuktinA AdhAre saMkSepathI kahIza. (1) pratyAkhyAnanA artho ane bhede - paccakkhANaM niyamo, carittadhammo ya hoMti egaTThA / mUluttaraguNavisayaM citta miNaM vaNiyaM samae // 2 // pratyAkhyAna, niyama ane cAritradharma e traNe ekAka che. AtmahitanI daSTie pratikULa pravRttinA tyAganI maryAdAthI pratijJA te pratyAkhyAna.* bhAvArtha-pravRttithI pratikULapaNe maryAdAthI kahevuM te pratyAkhyAna. pravRttine tyAga=nivRtti e pravRttithI pratikULa che-pravRttithI viruddha che. keI amuka pravRttino tyAga kare, amuka zarate tyAga karo, amuka rIte tyAga kara vagere maryAdA che. kahevuM eTale pratijJA karavI. AnuM tAtparya e AvyuM ke * prati-pravRttipratikUlatayA A=maryAdayA khayAnaM-prakathanaM pratyAkhyAnam / Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 5 pratyAkhyAna--pacAzaka AtmahitanI dRSTie pratikULa pravRttinA tyAganI maryAdAthI pratijJA te pratyAkhyAna. haiyavastuthI virAma pAmave=aTakavu' te niyama. jenAthI jIva mAkSa tara jAya te cAritra. : 299 : zrAvakanA pratyAkhyAnano mUlaguNu ane uttaraguNa ema be lenlR che. sAdhunA pAMca mahAvrata ane pAMca aNuvrata mUlaguNa pratyAkhyAna che. sAdhunA pi'Davizuddhi Adi guNNA tathA zrAvakanAM digvirati vagere trA uttaraguNu che. athavA sAdhu-zrAvaka ane mATe navakArazI Adi daza pratyAkhyAnA uttaraguNu che. mUlaguNu ane uttaraguNanA A sivAya bIjA paNa aneka bhedo che. AthI mUlaguNu ane uttaraguNu pratyAkhyAna zAstramAM (vitra) aneka prakAre lavavAmAM Avyu che. jema vRkSanu mULa zAkhA-prazAkhA vagerenA AdhArarUpa che, tema bIjAguNNAnA AdhAra temUlaguNa, mUlaguNAnuM rakSaNu-pAlana karavAmAM sahAyabhUta thAya te uttaraguNu x (2) ahI" kayA pratyAkhyAnanuM varNana thaze tene nirdeza-- iha puNa addhArUvaM, NavakArAdi patidiNovaogiti / AhAragoyaraM jahagihINa bhaNimo imaM ceva || 3 || navakArazI Adi daza prakAranuM kAla pratyAkhyAna AhAra saMbadhI hovAthI sAdhu-zrAvakane prAyaH dararAja upaceAgamAM x athavA nitya karavAmAM Ave te mUlaguNu, kAraNa upasthita thatAM karavAmAM Ave te uttaraguNu, jemake, sAdhuone mahAtratAnu pAsana sadA ja karavAnuM heAya che, tratAnu pAlana na heAya evA kAi kALa ja nathI. AthI te mUlaguNa che. piMDavizuddhi vagere guNA kSudhAdi kAraNeA upasthita thatAM sevavAmAM Ave che mATe uttaraguNu che. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 300 : 5 pratyAkhyAna-pacAzaka gAthA-4 Ave che. AthI A paMcAzakamAM enuM (navakArazI Adi daza prakAranA kAla pratyAkhyAnanuM) ja varNana karIe chIe.+ kAla pratyAkhyAnanA daza prakAra che. kahyuM che ke - navakAra porisIe, purimaDDhekAsaNekaThANe ya / AyaMbilabhatta, carime ya abhiggahe vigaI / / 202 / (pra sAthe) (1) navakArazI,(2) parisI, (3) purima,(4) ekAsaNuM (5) ekalaThANuM, (6) AyaMbila, (7) upavAsa, (8) carima, (9) abhigraha, (10) vigaI e daza kAla pratyAkhyAna che. A deza pratyAkhyAna kALanI maryAdAthI karavAmAM AvatA hovAthI kAlapratyAkhyAna kahevAya che. jema ke navakArazInuM pratyAkhyAna sUryodaya pachI be ghaDI sudhInuM che. jo ke ekAsaNA vageremAM sAkSAt kALanI maryAdA nathI, chatAM teno svIkAra (navakArazI Adi) kAla pratyAkhyAnapUrvaka ( -kAlanI maryAdA sAthe) thato hovAthI tene paNa kAlapratyAkhyAna kahe. vAmAM vAMdho nathI. (3) dvArA nirdeza:- gahaNe AgAresu, sAmaie veva vihisamAuttaM / bhee bhoge sayapAlaNAi aNubaMdhabhAve ya // 4 // + Avazyaka niryukti AdimAM anAgata Adi daza pratyAkhyAne batAvyAM che. temAM dazamAM kALa pratyAkhyAnanA navakArazI Adi daza bheda che. tenuM A paMcAzakamAM varNana karavAmAM Avaze. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-4 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 301 grahaNa, AgAra, sAmAyika, bheda, bhega, svayaMpAlana ane anubaMdha A sAta viSayanI vidhithI yukta kAla pratyAkhAnanuM varNana karIzuM.. arthAt grahaNa Adi sAta dvArathI kAlapratyAkhyAnanuM varNana karavAmAM Avaze. (1) grahadvAramAM pathI7 e traNa gAthAothI pratyAkhyAna levAnI vidhi kahevAmAM Avaze. (2) AgA2 dvAramAM 8thI12 e pAMca gAthAothI pratyAkhyAnamAM rAkhavAmAM AvatA AgAronuM (chUTonuM) varNana karavAmAM Avaze (3) sAmAyikAramAM 13thI 24 e bAra gAthAothI sAdhuone yAva jIva sudhI vividha-trividha sarva pApano tyAga thaI gayo hevAthI ekAsaNu Adi pratyAkhyAnanI zI jarUra che e praznanuM samAdhAna karavAmAM Avaze. (4) bhedadvAramAM 25thI 35 e 11 gAthAothI AhAranA bheda vagere kahevAmAM Avaze. (5) gadvAramAM 36 thI 38 e traNa gAthAothI bhajana vidhi kahevAmAM Avaze. (6) svayaMpAlana dvAramAM 39 thI 43 e pAMca gAthAothI pratyAkhyAnanuM pAlana jAte ja karavAnuM che e saMbaMdhI varNana karavAmAM Avaze. (7) anubaMdhadvAramAM 44thI46 e traNa gAthAothI bhajana karIne svAdhyAyAdi saMyamomAM rata rahenArane pratyAkhyAnane anubaMdhabhAva (pratyAkhyAnanA pariNAmane aviccheda) thAya chete kahevAmAM Avaze (4) A trIjI gAthAnA "mafma ma ya e padane A gAthAmAM saMbaMdha che. tathA vidhinamAyu pada << padanuM vizeSaNa che. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 302 : pa pratyAkhyAna--pacAzaka 1 grahaNakAra kANu kAnI pAse kevI rIte pratyAkhyAna le tenA nirdeza: giNhati sayaMgahIyaM, kAle vigaraNa sammamuvautto / aNubhAsaMto paivatthu jANago jANagasagAse ||5|| pratyAkhyAnanA svarUpanA jANukAra jIva, jAte lIdheluM pratyAkhyAna, pratyAkhyAnanA svarUpanA jANakAra guru pAse, 4ucitakALe, vinayathI, 'upayeAgapUrvaka, guru pratyAkhyAnane je pATha mele tene peAte [manamAM] khelatAM kheAlatAM, samyak 42. pratyAkhyAna darzana, jJAna, vinaya, anubhASaNu, pAlanA ane bhAva- e cha zuddhithI zuddha hAya teA zuddha kahevAya. cha zuddhionuM svarUpa A pramANe che-- paccakkhANaM savvaNNu - desiaM jaM jahiM jahA kAle / taM jo saddahaha naro, taM jANasu saddahaNasuddhaM // 246 // paccakkhANaM jANai, kappe jaM jaMmi hoi kAyavvaM / mUlaguNa uttaraguNe, taM jANasu jANaNAsuddhaM // 247 // kiikammassa visuddhi, pauMjaI jo ahINamairittaM / maNavayaNakAyagutto, taM jANasu viSayao suddhaM // 248 // aNubhAsaha guruvayaNaM, akkharapayavaMjaNehi parisuddhaM / paMjaliuDo abhimuddo, taM jANa'NubhAsaNAsu // 249 // kaMtAre dubbhikkhe, AyaMke vA mahai samuppane / jaM pAliaM na bhaggaM, taM jANasu pAlaNAsuddhaM // 250 // .. gAthA-pa Gay Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-5 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 303 : rAgeNa va doseNa va, pariNAmeNa va na siaMjaM tu / taM khalu paccakkhANaM, bhAvavisuddhaM muNeyavvaM // 251 / / (AvazyabhASya ) sarvajJoe je paccakakhANa jyAM =jinaka9pa AdimAM ane je kALe karavAnuM kahyuM che te paccakkhANanI te rIte je zraddhA kare-mAne tenuM paccak khANa darzanazuddha che."(246) "jinaka95 Adi je kapamAM mUlaguNa ane uttaraguNa saMbaMdhI je paccakakhANa karavA jevuM hoya tenuM jene jJAna hoya tenuM paccakkhANa jJAnazuddha che." [247) "je AtmA pacca- khANa karatI vakhate mana-vacana-kAyAthI gupta banIne guruvaMdananI vidhimAM nyUnAdhikatA karyA vinA vizuddha rIte guruvaMdana kare che tenuM paccakkhANa vinayazuddha che." 248) "guru paccakakhANunuM sUtra bele tyAre je AtmA be hAtha jeDI guru sanmukha UbhA rahIne guru pATha bele tenI sAthe pote paNa akSaro, pado ane vyaMjano dhIme dhIme bele tenuM paccakkhANa anubhASaNa zuddha che. [249 "aTavImAM, duSkALamAM ke mahAroga utpanna thavA chatAM je paccakkhANuM bhAMgyA vinA barobara pALyuM hoya te paccakkhANa pAlanAzuddha che." (250] "rAgathI, keSathI ke bhautika sukhanI AzaMsA Adi rUpa pariNAmathI je paccak khANa dUSita na karyuM hoya te paccakkhANa bhAvazuddha che." [251] prastuta gAthAmAM darzana Adi che zuddhinuM sUcana karyuM che. kyA padathI kaI zuddhinuM sUcana karyuM che tene tathA For Private & Personal use. Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 304 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-5 gAthAnA vizeSa bhAvane samajavA ApaNe A gAthAnA dareka padano artha vicArIe. (1) vgvadhu jANa=pratyAkhyAnanA svarUpane jANakAra. AnAthI jJAnazuddhinuM sUcana karyuM che. jeNe pratyAkhyAna karavuM hoya tene pote je pratyAkhyAna kare che tenuM jJAna hovuM joIe pratyAkhyAnanuM svarUpa, tenA pAThone bhAvArtha, tenA AgAro, tenuM phaLa, temAM kaI vastu kape kaI vastu na kape vagerenI samajaNa te jJAnazuddhi che. darzanazuddhi vinA jJAnazuddhi na hoya. AthI ahIM jJAnazuddhinA sUcanathI darzanazuddhinuM paNa sUcana karyuM che. sarvajJa bhagavaMte e pratyAkhyAna saMbaMdhI je kaMI kahyuM che tenA upara pUrNa zraddhA e darzanazuddhi che. tathA AnA upalakSaNathI pratyAkhyAna lenAra jIvamAM kevI yogyatA hovI joIe tenuM paNa sUcana karyuM che. Avazyakaniyukti (gA. 1609) mAM kahyuM che ke-"vaMdanAdi vidhine jANakAra, upa gayukta, mAyA rahita, saMvigna ane sthira pratijJAvALA jIva pratyAkhyAna levAne egya che." (2) sAMdIcaM=jAte grahaNa kareluM. pratikramaNa AdimAM sthApanAjI samakSa, maMdiramAM jinasamakSa ke mAtra svasAkSIe lIdheluM pratyAkhyAna pachI guru pAse levuM joIe. (3) gAjaNA=pratyAkhyAnanA svarUpanA jANakAra guru pAse. jAte lIdheluM pratyAkhyAna guru pAse levuM joIe. paNa game te guru pAse nahi, kiMtu pratyAkhyAnanA jANakAra Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-5 5 pratyAkhyAna- paMcAzaka : 305 : guru pAse levuM joIe. AnAthI pratyAkhyAna ApanA2mAM kevI gyatA hovI joIe tenuM sUcana karyuM che. Avazyaka niyukti (gA. 1608) mAM kahyuM che ke mUlaguNa-uttaraguNAdimAM pratyAkhyAnanI vidhi jANanAra pratyAkhyAna ApavAne gya che. (4) vA ucitakALe. navakArazI Adi pratyAkhyAna sUryodaya pahelAM laI levuM joIe. sUryodaya pahelAM na levAya to tene samaya thayA pahelAM to laI ja levuM joIe. [ dA. ta. pirisInuM pratyAkhyAna daza vAge thatuM hoya to daza vAgyA pahelAM lai levuM joIe.] (5) vinaum=vinayathI. guru pAse vinayapUrvaka pratyAkhyAna levuM joIe. AnAthI vinayazuddhinuM sUcana karyuM che. gurune vidhithI vaMdana karIne pratyAkhyAna levuM te vinayazuddhi che. (6) vavavattA pratyAkhyAnamAM upagavALo. svayaM ke guru pAse pratyAkhyAna karatI vakhate pratyAkhyAnamAM upayoga have joIe upayoga vinA kareluM pratyAkhyAna dravya pratyAkhyAna bane. (7) anumAvaMtat= sAthe besato. AnAthI anubhASaNa zuddhinuM sUcana karyuM che. guru pratyAkhyAnano pATha bole tenI sAthe pote paNa te pramANe (manamAM ke maMdasvare) bele te anubhASaNa zuddhi che. guru pratyAkhyAnane je pATha bele tene lenAre paNa tenI sAthe (manamAM ke maMdasvare ) - 20 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 306 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-6 belo joIe. AmAM guru pUjavA kahe tyAre lenAre TagNAma ema, ane nira kahe tyAre ghaNafma ema bolavuM joIe. bAkI badhuM guru bole te pramANe bolavuM joIe. sabhya rAgAdi dezothI rahitapaNe. AnAthI bhAvazuddhinuM sUcana karyuM che. rAga, dveSa ane pariNAmathI pratyAkhyAnane dUSita na banAvavuM e bhAvazuddhi che. [ satkarSa, pApakarSa, ISTasAga, aniSTaviyoga Adi bhautika IrAdAthI rAga-dveSapUrvaka karAtuM pratyAkhyAna bhAvathI azuddha che. tapazcaryAmAM dhAdine vaza banIne pariNAma bagADavAthI paNa pratyAkhyAna azuddha bane che.] [ahIM TakAmAM pAlanazuddhi gAthAnA kyA zabdathI sUcita thAya che tene kaze ullekha karyo nathI. jANo padanA upalakSaNathI pratyAkhyAna karanAra ke hoya tenuM sUcana karyuM che. pratyAkhyAna karanAra ke hoya tenA varNanamAM sthira pratijJAvALo hoya ema kahyuM che. eTale jJAna padathI pAlanA zuddhinuM paNa sUcana thAya che ema mAnavAmAM harakata jevuM nathI. karelA pratyAkhyAnanuM saMkaTamAM paNa barAbara pAlana karavuM te pAlanAzuddhi che. sthira pratijJAne paNa A ja artha thAya che. (5) jANakAra-ajANakAra saMbadhI caturbhagI:- etthaM puNa caubhaMgo, viNNeo jANageyaragao u / suddhAsuddhA paDhamaMtimA u sesesu u vibhAsA // 6 // Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 pratyAkhyAna--pacAzaka ahI' jANakAra jANakAranI pAse pratyAkhyAna le e vidhimAM cAra bhAMgA thAya che. te A pramANeH- (1) jANukAra jANakAranI pAse le. (2) ajANakAra jANakAranI pAse le. (3) jANakAra ajANakAranI pAse le. (4) ajANukAra ajANukAranI pAse le. A cAra bhAMgAemAM pahelA bhAMgeA bilakula zuddha che, ceAthA bhAMgeA bilakula azuddha che, bIjo ane trIjo e e bhAMgA zuddhAzuddha che, arthAt amuka rIte zuddha che, amuka rIte azuddha che. (6) gAthA-7 : 307 : khIjo-trIjo bhAMgA kai rIte zuddha che tenuM spaSTIkaraNa:tri gALAve, zoDheLa tarapha navrumi | kAraNao uNa doso, iharA hoiti gahaNavihI ||7|| ', -- jANakAra guru ajANakArane sAmAnyathI samaja ApIne pratyAkhyAna karAve teA zuddha che, arthAt bilakula asamajadvArane je pratyAkhyAna karAvavu' hoya te pratyAkhyAna kAre Ave ane temAM kaI vastu kalpe kaI vastu na ka2e vagere sAmAnyathI samajAvIne jANakAra guru pratyAkhyAna Ape te te zuddha che. pazu jo khilakula asamajadArane sAmAnyathI paNa samajAvyA vinA Ape te te azuddha che. trIjA bhAMgAmAM guru AdinA (sa sArIpaNe) mATA bhAI Adi sAdhu, ke je pratyAkhyAnanA svarUpathI ajANa che, tenI pAse jANakAra sAdhu vagere vinaya-pAlana Adi puSTa kAraNe pratyAkhyAna le te zuddha che, kAraNa vinA le teA azuddha che. (7) Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 308 : 5 pratyAbhyAna-5 yA gaathaa-8|11 2 AgAra dvAra do ceva NamokAre, AgArA chacca porasIe u / satteva ya purimaDDhe, egAsaNagammi aTheva // 8 // sattegaTThANassa u, advevAyaMbilassa AgArA / paMca abhattaTThassa u, chappANe carima cattAri // 9 // paMca cauro abhiggahi, Nivviie aTTha Nava ya AgArA / appAuraNe paMca u, havaMti sesesu cattAri // 10 // NavaNIogAhimae, addavada hipisiyaghayagule ceva / Nava AgArA tesi, sesadavANaM ca aTheva // 11 // ahIM 8 thI 11 e cAra gAthAomAM AgAranI (55vAhInI) v 4AvI cha. mA 4yA prtyaajyaanamAM kayA kayA AgAre hoya te jaNAvavA sAthe AgArone artha paNa jaNAvye che. kayA pratyAkhyAnamAM keTalA ane kayA kayA AgAre che te nIcenuM koSTaka vAMcavAthI khyAlamAM AvI jaze. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgAranI saMkhyA ane nAmanuM kASTaka sakhyA pratyAkhyAna 1 navakArazI 2 pArisI sAnA pArisI 3 purima> ava++ 4 ekAzaNu khiyAzaNa 5 ekaTANu huM Aya bila 9 upavAsa 8 acitta pANI 9 divasa rima bhava rima 4 prAvaraNa abhigraha | pa 10 abhigraha 11 piMDa vigaI drava vagai AgAranA nAmeA anna, saha pUnA 2-+ pukhta, disA., sAha, savva pUrvanA 6+ mahaMttarA0 anna, saha., sAgA., AuTa, guru, pAri., maha., savvu, AuTa. vinA ekAzanavata anna., saha., levA, gihattha, ukhitta, pAri, mahu., sa anna, saha., pAri, maha0, savva le ale, acche, ba., sa0, asi. anna, saha, mahe, sav carimavat. ciramavat + cAlapaTTAgA reNu Ayabilavat + pa. ukhi vinA piMDa vigaItrata 5 ahIM mULa gAthA tathA TIkAmAM sA> perisI, avarDjha, biyAsaNu e traNanA ullekha nathI, paNa anya prathAmA temaneA ullekha hAvAthI ahIM temanA ullekha karyo che. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 310 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 8 thI 11 e cAra gAthAone vistRta bhAvArtha nIce pramANe che. pratyAkhyAnane tathA AgArone artha- (1) navakArazI:- navakArazI eTale sUryodayathI be ghaDI sudhI ane navakAra na gaNAya tyAM sudhI AhArano tyAga. ahIM be ghaDIno kALa ane navakAra pATha e baMne joIe. AthI be ghaDI pahelAM navakAra gaNI le to pratyAkhyAna pUruM na thAya. tathA be ghaDI pachI paNa jyAM sudhI navakAra na gaNe tyAM sudhI pratyAkhyAna pUruM na thAya. be ghaDI pachI navakAra gaNavAthI navakArazI pratyAkhyAna pUrNa thAya. prazna - navakArazInA pratyAkhyAnamAM namuaf- mAdita e pAThathI navakAra gaNavAnuM vidhAna che. paNa be ghaDI (eka muhUrta) pramANanuM vidhAna nathI. uttara:- ramaNalArahita zabdamAM kSati zabda vizeSaNa che. vizeSaNanuM koI vizeSya hevuM joIe. AthI temAM muhUrta (-be ghaDI) vizeSya adhyAhAra samajavuM. prazna- sahita zabda vizeSaNa che. enAthI to koI vizeSya adhyAhAra che eTaluM ja siddha thAya che, muhUrta ja vizeSya che e zI rIte siddha thAya ? * navakArazI zabda namudima-namAlita zabdane apabhraMza che. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 311 : - uttara - navakArazI kAla pratyAkhyAna che. eTale ke kALavAcI vizeSa levuM joIe. prazna:- navakArazI kALa pratyAkhyAna che e kevI rIte siddha thAya che ? uttara- navakArazI pratyAkhyAnanA sUtramAM 34 sUrasUryodayAta "sUryodayathI pratyAkhyAna karuM chuM" e pATha che. sUryodayathI pratyAkhyAna karuM chuM te prazna thAya ke sUryodayathI kyAM sudhI? enI koI maryAdA to hovI joIe ne ? eTale ahIM maryAdA batAvanAra koI kALavAcI ja zabda vizeSa rUpe levuM joIe. AthI muhUrta zabda adhyAhAra samajI zakAya che. prazna - navakArazI kALa pratyAkhyAna che enAthI to keI kALavAcI vizeSya adhyAhAra che eTaluM siddha thAya che. paNa muhUrta ja adhyAhAra che e zI rIte siddha thAya? eka ghaDI ke be muhUrta vagere adhyAhAra kema na hoya ? * uttara- kALa pratyAkhyAnamAM jema kALa vadhAre tema AgAre vadhAre hoya che, ane jema kALa che tema AgAro ochA hoya che. AmAM parisInA pratyAkhyAnathI AgAro ochA che eTale tenAthI ocho kALa he joIe ane zAstromAM kALa pratyAkhyAnamAM muhUrtathI ochuM pratyAkhyAna jaNAvyuM nathI.* tathA jema porisInA pratyAkhyAnamAM 4 AthI eka ghaDI kema nahi ? e praznanuM samAdhAna thaI jAya che. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 312 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 pirisI zabdathI pahele prahara artha thAya che tema ahIM muhUrta zabdathI paheluM muhUrta ja samajavuM joIe. AthI navakArazInA pratyAkhyAnamAM muhUrta (be ghaDI ke 48 miniTa) jeTalA kAlanI maryAdA che. navakArazI pratyAkhyAnamAM sannAthari ane sArAmAre e be AgAro (chUTa) che. sannatthaNAmo zabdamAM rAnnaltha ane 3nAmA e be zabdo che. annAtha eTale sivAya. A zabdane je pratyAkhyAnamAM jeTalA AgAro heya te dareka sAthe saMbaMdha che. eno anAga Adi sivAya pratyAkhyAna karuM chuM evo artha thAya che. anAga eTale vimaraNa. pratyAkhyAnanuM ke pratyAkhyAnanA samayanuM visamaraNa thaI javAthI tyAga karelI vastuo moDhAmAM naMkhAI jAya to chUTa che, pratyAkhyAnane bhaMga thato nathI. sadanAre sahasAkAra eTale sahasA-ekadama. rekI na zakAya tevA banAvathI tyAganI vastu acAnaka mukhamAM pezI jAya to niyamabhaMga na thAya ( dA. ta. navakArazI AdinuM pratyAkhyAna hoya tyAre chAzanuM valeNuM karatAM mukhamAM chAzane + AthI be muhurta kema nahi? e praznanuM samAdhAna thaI jAya che. * prazna:- namaDhita e pAThanA AdhAra be ghaDI pachI navakAra gaNavAthI navakArazI pratyAkhyAna pUruM thAya e siddha thayuM. paNa pAThamAM navakAra gaNavAnuM vidhAna che, traNa navakAra gaNavAnuM vidhAna nathI. uttara vartamAnamAM zrAvakemAM traNa navakAra gaNIne pAravAnI prathA che, Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna--pacAzaka chAMTA pezI jAya te te sahasA khanyuM kahevAya. AnAthI pratyAkhyAnanA bhaMga na thAya. } : 313 : praznaH- navakArazImAM e AgArA che, vartamAnamAM cAra AgArA khelAya che. tenuM zuM kAraNa ? uttara:- navakArazI vagere pratyAkhyAna sAthe muddirdacaMnuM paNa pratyAkhyAna karavAmAM Ave che. dazaprakAranA pratyAkhyAnamAM muTThisahia'nA abhigraha pratyAkhyAnamAM samAveza thAya che. abhigrahanA pratyAkhyAnamAM cAra AgAra che. AthI vata mAnamAM navakArazInA pratyAkhyAnamAM cAra AgArI elAya che. e pramANe pArisi vagere pratyAkhyAnamAM paNa adhika AgArA mATe samajI levuM. (2) peArisI-sAGgaperisa:- perisI zabdamAM mULazabda pauruSI che. puruSa pramANu chAyA (arthAt kAyApramANa chAyA) je kALamAM thAya te kALa pauruSI kahevAya. sUryodayathI divasanA cAcA bhAga pasAra thAya tyAre chAyA puruSa ( -svakAyA ) pramANa thAya che mATe divasanA cAtheA bhAga pauruSI kahevAya. divasanA ceAthA bhAgane jema pauruSI kahevAmAM Ave che tema prahara paNa kahevAmAM Ave che. eTale suAdayathI eka prahara (divasanA cAthA bhAga) sudhI AhAranA tyAga te perisI, tathA deDha prahara sudhI AhAranA tyAga te sAZperisI, perisI ane sADDapeArisInA pratyAkhyAnamAM navakArazInA e tathA pacchannadAhanuM, sAmoDheLa, sAducaLAM, sabhyata mAudayattiyALA" e cAra ema cha AgArA che. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 314 : 5 pratyAkhyAna--pacAzaka gAthA-8thI11 pRSThannAhen:- pracchannakALa eTale adRzya kALa, jyAre vAdaLa mAdithI sUrya' 'kAI javAthI paDachAyeA na paDe tyAre chAyAnA AdhAre praharanuM jJAna na thaI zakavAthI anya kAI anumAna AdithI pratyAkhyAnanA samaya thaI gayA che. evI khAtarIpUrvaka AhAra vApare te kadAca samaya na thayeA hAya tA paNa pratyAkhyAnanA laMga na thAya. jillAmodaLa - bhramathI pUrva dizAne pazcima samajI pratyA khyAnanA samaya pahelAM bhAjana thaI jAya tA pratyAkhyAna bhAMge nahi. sAthaLe..- sUryAMyathI peNA prahara thAya tyAre sAdhuene pAtrAnu paDilehaNa karavA perisI bhaNAvavAnI vidhi karavAnI hoya che. A vakhate kAi sAdhu peArisI thaI gaI ema kahe, tethI anya koI sAdhu pratyAkhyAnanI peArisI thaI gaI ema samaje esa'bhavita che. peArisI thaI gaI ema kahenAra sAdhunA kahevAnA Azaya e che ke pAtrA paDilehaNanI peArisI AvI gaI. paNa kAi sAdhu ema samaje ke pratyAkhyAnanI peArisI AvI gaI. AvI gerasamajathI samaya thayA pahelAM AhAra-pANI kare te pratyA khyAnaneA bhaMga na thAya. sUcanA:- pracchannakAla vagere zu kAraNeAthI bhUlathI vaheluM bhAjana thAya tyAre pAchaLathI bheAjana karatAM karatAM khabara paDI jAya ke hajI samaya thayA nathI te| turata bheAjana adha karI devuM joIe. samaya pUrNa thAya tyArabAda bAkInu Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 315 : bhojana karavuM joIe. jo samaya pUrNa thaye nathI ema jANyA pachI paNa bhejana cAlu rAkhe to pratyAkhyAnano bhaMga thAya. rANamAdayattijanar:- AmAM sarva, samAdhi, pratyaya ane AgAra e cAra zabda che. sarva eTale saMpUrNa. samAdhi eTale svasthatA-Ata zaidra yAnane tyAga. pratyaya eTale kAraNe AgAra eTale chUTa. saMpUrNa samAdhi (=Ata raudradhyAnanA tyAga) mATe chUTa te savasamAhivattiyAgAra. pirisInuM ke sAparisInuM pratyAkhyAna karyA pachI sahana na thaI zake tevI zULa vagere Akarimaka pIDA utpanna thatAM dhiya na rahevAthI Arta-raudradhyAna rU5 asamAdhi thAya to samAdhi jALavavA mATe pratyAkhyAnanA samaya pahelAM auSadha Adi vAparavAmAM Ave te niyamabhaMga na thAya. athavA porisInA pratyAkhyAnavALA vaidya vagerene koI regInI asamAdhine dUra karavA (ke prANa bacAvavA) javuM paDe tyAre samaya pahelAM paNa bhojana vagere karIne jAya te niyamabhaMga na thAya. temAM je bhojana karatAM dardIne ArAma thayo che ke tenuM mRtyu thayuM che evA samAcAra maLe che te ja vakhate bhejana baMdha karI de, bAkInuM bhojana Adi samaya pUrNa thayA pachI kare, anyathA niyamabhaMga thAya. (3) purima-avaDuM - parimardU zabdamAM purima ane artha ema be zabdo che. purima eTale prathama divasano prathamane (pahelA) ardho bhAga te purima. arthAt sUryodayathI be prahara sudhI AhArane tyAga te purima. avamAM Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 316 : 5 pratyAkhyAna--pacAzaka apa ane adha e be zabdo che. apa eTale pAchalane. divasanA pAchaLanA adhyabhAganA adha bhAga te apAya. arthAt sauMdayathI traNa prahara sudhI AhAranA tyAga te ava++. puri ane arjumAM perisInA che AgA ane madattarAgAreNaM e sAta AgArA che. gAthA-8thI11 maddattAmAOLa:-- AmAM mahattara ane AgAra e e zabdo che. mahattara eTale vadhAre AgAra eTale chUTa. lIdhelA pratyAkhyAnathI jeTalI kanirjarA thAya tenAthI vadhAre kama nirjarAnA lAbha mATe vahelu leAjana karavuM paDe teA chUTa. jemake kAI sAdhunI bimArI ke jinamaMdira, sa`gha vagere upara Apatti AvI heAya; tenu nivAraNu amuka ja vyakti karI zake tema hoya, je vyakti tenu nivAraNa karI zake tema hoya tene puratlR AdinuM pratyAkhyAna hoya, tethI te AvA kA mATe pratyAkhyAna vaheluM pAravAnI AvazkatA vAthI vahelu pAre teA niyamabhaMga na thAya. jaOA. prazna:- A AgAra peArisI AdinA pratyAkhyAnamAM kema nathI ? - uttaraH- temAM samaya alpa hovAthI A AgAra nathI. ekAsaNuM-biyAsaNuH-- ekAsaNu zabdamAM eka ane azana ema be zabda che. azana eTale seAjana, ekavAra bhAjana karavuM te ekAsaNu, athavA eka ane Asana e be zabdo paNa laI zakAya. eka ja Asane besIne leAjana te ekAsaNu. arthAt kulA [ besavAnA bhAga ] beThakanA sthAnathI jarA paNa khase esIne ekavAra nahi te rIte Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna pacAzaka : 317 : bheAjana karavuM te ekAsaNu ke ekAsaNuM, ukta rIte besIne e vAr bhAjana karavuM te khiyAsaNa ke biyAsaNuM'. " ekAsaNu ane khiyAsaNamAM navakArazInA che AMgArA ane purima'nA chellA be AgArA tathA sazanivAre, AuMTaNapasAreNa guruabbhuTThANeNa pAriThThAvaNiyAgAreNa e cAra ema kula ATha AgArA che. temAM navakArazInA e ane purima*nA chellA be AgArAnu varNana thai gayu' che. bAkInA AgArone atha A pramANe che. (1) sAyaAizaref:- AmAM sAgArika ane AgAma e be zabda che. sAgArika eTale gRhastha. AgAra eTale chUTa. gRhastha saMbaMdhI chUTa te sAgArikAgAra. sAdhue gRhasthA na dekhe tema leAjana karavu joie, gRhastha samakSa leAjana karavAthI zAsananI apabhrAjanA thavAnA saMbhava che. AthI ja kahyuM che ke chakkAya dayAvaMto, vi saMjao dulchahaM kuNati bohi / zrAddAne nIhAre, dugachix vikano ya // (e. ni. 443) "chakAyanI dayAvALA pazu sAdhu AhAra ane nIhAra ( jhADA-pezAba ) gRhasthanA dekhatAM kare, ane nidya gharAmAMthI AhAra grahaNu kare teA tene aidhi dula bha thAya che," AmAM koI vakhata evuM banI jAya ke A sthaLe kAI gRhasthane AvavAnI sabhAvanA nathI ema samajIne sAdhu bhAjana kare, bhAjana karyo pachI acAnaka koI gRhastha tyAM AvI jAya te sAdhue vAparavAnuM adha karI devuM joie. have jo ema jaNAya ke gRhastha ahIM vadhAre TAIma rAkAze tA svAdhyAya AdimAM vyAghAta na thAya eTalA mATe e Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 318 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 sthaLethI UThIne bIjA sthaLe jaIne bhajana kare. Ama karavAthI ekAsaNAno bhaMga na thAya. gRhastha mATe A AgAra nIce pramANe che. bhejana zarU karyA pachI jenI najara lAgavAthI khorAka pace nahi e manuSya AvI caDe te ekAsaNavALo gRhastha bIjA sthAne jaIne bhojana kare te niyamabhaMga na thAya. (2) AuTaviAre - AmAM AkuMcana ane pasAraNu e be zabda che. AkuMcana eTale saMkecavuM. pasAraNa eTale paheluM karavuM. koI asahiSNu bhojana kare tyAM sudhI sthira na besI zake ethI jaMghA Adi aMge pahoLA kare ke saMkoce te niyamabhaMga na thAya. | (3) zukamuddA:- AmAM guru ane aspRthAna e be zabdo che. guru eTale gauravane-bahumAnane yogya AcArya vagere. abhyasthAna eTale UbhA thavuM. bahumAna karavA lAyaka AcArya bhagavaMta vagere ke koI navA (viziSTa) sAdhu mahAmAM padhAre tyAre vinaya mATe bhajana karatAM UThavuM paDe to ekAsaNane bhaMga na thAya. kAraNa ke vinaya avazya karavo joIe. (4) gifafjAnarti- AmAM pAriThApanikA ane AgAra e be zabdo che. pAriSThApanikA eTale paraThavavuM-tyAga kare. AgAra eTale chUTa. koIvAra AhAra ghaNe vadhI javAthI paraThavavAno tyAga karavAno prasaMga Ave tyAre vadhele AhAra paraTha na paDe eTalA mATe ekAsaNuM karIne UDI gayA pachI paNa koI sAdhu vApare te Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 319 : niyamabhaMga na thAya. kAraNa ke dhelo AhAra parAThavavAmAM sAdhune bahu doSa lAge, ane AgamAnusAra apavAdathI vAparavAmAM Ave to lAbha thAya. (5) ekaThANa - AmAM eka ane sthAna e be zabdo che. eka ja sthAne bezIne bhojana karavuM te ekaThANa. Ane cAlu bhASAmAM ekalaThANuM kahevAmAM Ave che. AmAM sAraUrvasi vinA ekAsaNAnA sAta AgAro che. AmAM sarapaviAreluM AgAra na hovAthI paga pahoLA karavA vagere thaI zake nahi, arthAt AmAM palAMThI vALIne ja besavAnuM hoya che, tathA zarIranuM eka hAtha ane mukha sivAya bIjuM koI aMga jarA paNa na hAlavuM joIe. [prazna:- ekAsaNa ane ekalaThANamAM ze bheda che ? uttara- e bemAM rIte bheda che. ekAsaNAmAM beThaka sivAya zarIranA badhAM aMgo halAvavAnI jarUra paDe to chUTa che. jyAre ekaThANamAM eka hAtha ane mukha sivAya kaI aMga halAvI zakAya nahi. (2) ekAsaNuM tivihAra paNa thaI zake che. jyAre ekaThANa covihAra ja thAya. (6) AyaMbila - AmAM AcAma ane amla e be zabda che. AcAma eTale osAmaNa. asta eTale khATa rasa. jemAM bhAta, aDada, sAthavA AdinI sAthe sAdhana tarIke osAmaNa ane khATo rasa e be padArtho vAparavAmAM Ave te AyaMbila. A AyaMbila zabdano mAtra zabdArtha che. teno bhAvArtha te sAmAcArI pramANe je rIte AyaMbila karavAmAM Ave che te rIte samaja. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 AyaMbilamAM navakArazInA be ane parimanA be tathA levAleveNaM, gihatthasaMsaTheNaM, ukkhittavive geNa paaritttthaavnnicAre e cAra ema ATha AgAro che. temAM navakArazInA be, parimanA be ane pAridrAvaNiyAgAreNuM e pAMcanuM varNana thaI gayuM che. bAkInA traNane artha A pramANe che. (1) rAjI:- AmAM lepa ane alepa e be zabdo che. bhajananuM pAtra AyaMbilamAM na kahape tevI vigaI zAka vagere vastuthI kharaDAyeluM hoya te lepa. te pAtrane hAtha vagerethI luchI nAkhavu te alepa. vigaI AdithI kharaDAyelA bhejanapAtrane hAtha vagerethI luchI nAkhyA pachI temAM AyaMbilane AhAra vAparavAmAM Ave to luchavA chatAM kadAca temAM vigaI Adino aMza rahI javAthI vAparavAmAM AvI jAya to AyaMbilane bhaMga na thAya. (2) fthara:- AmAM gRhastha ane saMskRSTa e be zabda che. saMsRSTa eTale kharaDAyeluM. AhAra ApanAra gRhastha vigaI vagere akalapanIya vastuthI kharaDAyela kaDachI vagerethI pIrase ke sAdhune vahorAve to te akalpya aMzathI mizra AhAra khAvA chatAM niyamabhaMga na thAya 4 4 pratyAkhyAna bhASyamAM vRdathasaskRine gRhastha pitAnA mATe bhajanamAM AyaMbilamAM na kare tevI vigaI AdithI kaMIka mizra karela ema artha karyo che. jema ke roTalI vagere suMvALI bane e mATe luvAmAM tela AdinI hatheLI ghasIne banAvelI reTalI. A artha pramANe sAdhue ne AyaMbilamAM moNavALA leTanI roTalI khapI zake. A Aga 2 sAdhuone mATe ja hovAthI gRhasthane tevI roTalI AyabilamAM na khape. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 321 : (3) vihattaSi - AmAM ukSipta ane viveka e be zabda che. uklipta eTale mUkeluM. viveka eTale ja karavuM. sukA roTalA, bhAta vagere korI vastu upara saMpUrNa laI zakAya tevI AyaMbilamAM akaya piMDavigaI (ghaTTagALa sukhaDI) vagere vastu paDI hoya to ene judI karyA pachIupADI lIdhA pachI te sukA roTalA, bhAta vagere vAparavAmAM vAMdhe nahi. arthAta tema karavAthI kadAca alagya vastune aMza vAparavAmAM AvI jAya to niyamabhaMga na thAya. paNa je narama goLa vagere drava (DhIlI) vastu paDI hoya te na kape. kAraNa ke drava hovAthI jenA upara mUkelI che temAM coMTI jAya. AthI upADI levA chatAM adhika rahI jAya. (7) abhaphatAtha- AmAM a, bhakta ane artha e traNa zabda che. ane niSedha artha che. bhakta eTale bhejana, artha eTale prajana, jemAM bhejanuM projana nathI (HkhAvAnuM ja nathI) te pratyAkhyAna abhakRtArtha, arthAta upavAsa. upavAsanA pAThamAM sUryodayathI pratyAkhyAna karuM chuM evo niyama hovAthI ekavAra DuM paNa bhojana karyA pachI "havethI bAkInA divasane upavAsa" ema upavAsa na thAya. mizna:- sUryodayathI upavAsa zarU thAya che. eTale sUryodaya pachI ekavAra DuM paNa khAdhA pachI upavAsa na thAya e barobara che. paNa sUryodaya pahelAM bhejana karIne sUryo- dayathI upavAsa karavAmAM zuM vAMdho ? 21 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 322 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI 11 uttaraH- temAM upavAsano rAgAdi pApone ghaTADavAno je hetu che te siddha thatuM na hovAthI tathA AcaraNa na hovAthI na thAya. upavAsamAM navakArazInA be, purimanA chellA be ane pArivaNiyAgAreNuM e pAMca AgAre che. A pAMcenuM varNana thaI gayuM che. paNa pAridrAvaNiyAgAreNuM AgAramAM ATaluM vizeSa che ke- tivihAra upavAsa karyo hoya te pANI pIvAnI chUTa hevAthI vadheluM bhejana vAparI zakAya. je vihAra upavAsa hoya te bhajana pANI baMne vadhyAM hoya to ja vAparI zakAya. kAraNa ke je paraThavavuM paDe te ja vAparavAnI chUTa che. pANI na vadhyuM hoya te paraThavuM paDe tema na hovAthI vihAra upavAsamAM pANI na vAparI zakAya. prazna:- cAvihAra upavAsamAM ekalo AhAra levo hoya to ekale AhAra vApare, pANI na vApare. AthI bhajana pANI baMne vadhyA hoya te ja vAparI zakAya e niyama na rahe. uttara:- pANI vinA ekalo AhAra vAparavAthI ajIrNa Adi doSone saMbhava hovAthI ekalo AhAra vAparavAne niSedha che. (8) pANInA AgAre - munione sarvathA acitta pANI pIvAnuM hoya che. gRhasthane paNa ekAsaNu AdimAM * + pUrve sAdhue rAtre pANuM rAkhatA na hatA. ethI kyAreka pANI vadhI javAthI paraThavavAne prasaMga paNa Ave. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna--pacAzaka acitta pANI pIvAnu... hAya che. AthI pANInA AgArI kahe che. : 323 : acitta pANInA vai, saheve, aLa, vahusena, sinthena, grasityena e cha AgArA che. AthI ahIM acitta (1) vena - AmAM lepa zabda che, lepa eTale lepavALu-cIkAzavALuM. je pANIthI bhAjana cIkaNuM thAya te lepa pANI kahevAya. jemake-- rAMdhelA cAkhAnu' esAmaNa, khajUra vagerethI dhAyela pANI vagere. (2) maheyaH-- AmAM alepa zabda che. alepa eTale lepathI-cIkAzathI rahita, je pANIthI bhAjana cIkaNuM na thAya te alepa pANI kahevAya. jemake-- chAzanI Acha vagere. (3) accheH-- AmAM acha zabda che. accha eTale svaccha-zuddha. traNu ukALAthI acitta anelu' pANI accha che.x (4) yahusena:- AmAM bahula zabda che. khahula eTale DaheALuM, rAMdhyA vinAnA cAkhA, tala vagerenA dhAvaNanu' pANI bahula che. - : ahIM pacAzaka vageremAM jaivADheLa evA pATha che. paNa vata mAnamAM jaina pATha prasiddha hAvAthI ahI jaive lakhyuM che. baMnenA artha ekaja che. haiyADheLa nuM saMskRtamAM heta thAya che. tene TIkAmAM lepa-cIkaNu* karanAra evA artha karyo che. e pramANe ahevena nA sthAne sahevADheLa badhI paNa samajI levuM. x pratyAkhyAna bhASyanA jJAnavimalasUriSkRta bAlAvabeAdhamAM phaLAdikanA dhAvaNune paNa accha pANI kahyuM che. Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 324 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 (5) afsthaLaH- AmAM sasitha zabda che. sasikatha eTale anAjanA kaNiyAvALuM. rAMdhelA cokhAnuM osAmaNa vageremAM ke rAMdhyA vinAnA cokhAnuM dhAvaNa vageremAM anAjano koI dANe rahI gayo hoya te tenI chUTa che. (6) sAthe - AmAM asiphatha zabda che. asiphatha eTale anAjanA kaNiyA vinAnuM. jemAM anAjane dANe na hoya tevuM saMdhelA cAkhAnuM osAmaNa vagere ke rAMdhyA vinAnA cokhAnuM dhAvaNa vagere asitha che. risthA ane ati e be AgArone bhAvArtha e che ke -leveNa vagere AgAmAM je pANInI chUTa che temAM anAjanA kaNiyA na hoya te vadhAre sAruM, paNa kadAca koI kaNiyA AvI jAya te chUTa che.* ( 9 ) carimaH- carima eTale aMtima. ahIM carima zabdathI divasa ane vartamAna jIvana e bannene chelle bhAga vivakSita che. AthI carima pratyAkhyAnanA divasacarima ane bhavacarima ema be bheda che. divasanA chellA bhAga sudhI, arthAt sUryAsta sudhI ke bIjA divasa sudhInA sUryodaya sudhI, karAtuM 4 pANInA pratyAkhyAnamAM A cha prakAranA pANu sivAyanA pANIne tyAga thAya che. A AgAre mukhyatayA muni mATe che. gRhastha mukhyatayA a7 (==Na ukALAthI zuddha banelA) pANIne upayoga karavo joIe tathA vartamAna kALamAM acitta pANI tarIke arajI (= traNa ukALAthI zuddha baneluM ) pANe vAparavAne vyavahAra che. eTale sAdhuoe paNa accha sivAyanA pANIne viziSTa kAraNe ja upayoga kare ThIka che. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 325 : 1 , pratyAkhyAna divasacarima pratyAkhyAna che. tathA jIvananA keTalA bhAga sudhI, arthAt jIvanaparyata, karAtuM pratyAkhyAna bhavacarima che. divasacarima pratyAkhyAnathI sUryAsta sudhI ke bIjA divasanA sUryodaya sudhI be, traNa ke cAra prakAranA AhArane tyAga thAya che. bhAvacarima pratyAkhyAnathI jIvanaparyata traNa ke cAra prakAranA AhArano tyAga thAya che. prazna:- tivihAra ekAsaNuM vagere karyA pachI divasacarima tivihAranuM ane cevihAra ekAsaNuM vagere karyA pachI divasacarima vihAranuM pratyAkhyAna nirarthaka che. kAraNa ke divasacarima pratyAkhyAnamAM jeno tyAga karavAnuM che tene tyAga ekAsaNA vageremAM thaI gayo che. uttara - vAta sAcI che. chatAM ekAsaNuM Adi karyA pachI divasacarima tivihAra Adi pratyAkhyAnanI jarUra che. kAraNa ke ekAsaNA vageremAM ATha AgAro che. divasacarimamAM cAra AgAro che. pratyAkhyAnamAM jeTalA AgAro ochA teTalo lAbha vadhAre. AthI ja ( = pratyAkhyAnamAM jeTalA AgAre eAchA teTalo lAbha vadhAre e niyamathI ) ekAsaNuM vagere pratyAkhyAna sAdhuone divasa pUratuM (sUryAsta sudhI) ja hoya che. sUryAsta pachI sAdhuone rAtri bhojana viramaNa rUpa chaThThA vratathI cAra AhArane tyAga thAya che. ekAsaNuM vagere tivihAra karyA pachI pANIne paNa tyAga karavo hoya to divasacarima sArthaka che. kAraNa ke traNa AhArane tyAga hatA tenA badale have cAra AhArano tyAga thAya che. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 326 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 kAraNa ke ekAsaNuM vagerenA pratyAkhyAnamAM AgAro che. jayAre rAtribhojana viramaNa vratathI rAtribhojanane "trividha trividhe jIvanaparyata" ema vizeSarUpe niyama karyo che, arthAt temAM ekAsaNA vageremAM je AgAra che te AgAro nathI. je sAdhuone ekAsaNuM vagere pratyAkhyAna bIjA divasanA sUryodaya sudhI, arthAt eka ahorAtra sudhI, svIkAravAmAM Ave te vadhAre AgAronI chUTa rahe, ane te gya nathI.x have gRhastha mATe A viSayane vicArIe. gRhastha traNa jAtanA hoya che. (1) rAtribhejananA niyamathI rahita. ( 2 ) pANInI chUTa, dukALamAM chUTa, mAMdagImAM chUTa... Ama aneka prakAranA AgAra sahita rAtribhajananA niyamavALA, ( 3 ) dukALa AdinI chUTa rahita covihAra rAtribhejananA niyamavALA. AmAM trIjA prakAranA gRhasthane ekAsaNuM vagere pratyAkhyAna divasa pUratuM ( sUryAsta sudhI) ja hoya che. AvA zrAvakone ekAsaNuM vagere karyA pachI divasacarima pratyAkhyAna karavAmAM sAdhune je lAbha thAya te lAbha thAya. pahelA ane bIjA ahIM pacAzakanI TIkAmAM mata vairAnAdi...atyAcAtatvAr e pATha ane tenI AgaLa pAchaLanA pAThathI nIkaLate bhAvArtha lakhyo che. temAM mata pava zabdane tAtparya ekAsaNuM vageremAM adhika AgAra che ema che. jayAre rAtribhojana AgAra rahita che. viroSataH trividha trivina e zabdothI rAtribhojana AgAra rahita che ema kahevAno Azaya che. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 327 : prakAranA gRhone ekAsaNuM vagere pratyAkhyAna bIjA divasanA sUryodaya sudhI (ahorAtra) hoya che. AthI temane ekAsaNuM vagere karyA pachI divasacarima pratyAkhyAnamAM divase ane rAtre e banne rIte AgArone saMkSepa thAya che. divase ekAsaNuM vagerenA AgAranI apekSAe AgArone saMkSepa thAya che. rAtre rAtribhejanamAM rAkhelI ghaNuM chUTonI apekSAe AgArone saMkSepa thAya che. prazna-ekAsaNuM vagere karyA pachI divasacarima sArthaka che e samajAyuM. have sAMjanA levAtA divasacarima pratyAkhyAna aMge prazna rahe che. navakArazI Adi chUTA pratyAkhyAnavALA sAdhu tathA chUTa rahita covihAra vibhAjananA niyama vALA gRhastha ke jemane navakArazI Adi chUTuM pratyAkhyAna che, temane sAMjanA divasacarima nirarthaka che. kAraNa ke sAdhuone yAjajIva tribhejanano tyAga hoya che, ane gRhastha paNa duSkAla Adi chUTathI rahita vihAra rAtribhojanane niyama karyo che. jeno niyama na hoya tene niyama karavAno hoya. uttara - vAta vyAjabI che. paNa temane sAMjanA divasacarimanuM pratyAkhyAna pUrve karelA rAtribhejananA niyamanA anuvAda (punaH uccAraNa) rUpa che. rAtribhojananA niyamanA anuvAdathI ( punaH uccAraNathI pitAne rAtribhejanane tyAga +ahIM [ ] AvA kAuMsamAM ApeluM lakhANa TIkAmAM nathI, svataMtrapaNe mArI samajathI lakhyuM che. AmAM mArI gerasamaja jaNAya to vAcake mane jaNAve evI mArI AzA asthAne na ja gaNAya. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 328 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI 11 che ema smRti thAya che. niyamanA pAlana mATe niyamanI smRti Avazyaka che. rAtribhejananA tyAganuM maraNa thatuM hevAthI sAdhuone ane gRhasthane sAMjanuM divasacarima pratyAkhyAna levAthI lAbha ja che (jemane rAtribhUjanano niyama nathI, ke ghaNA AgAra sahita niyama che temane te AnAthI lAbha che ja eTale temanA mATe kaI prazna ja Ubho thato nathI.) praznaH- tivihAra ekAsaNAnuM pratyAkhyAna karyuM hoya tene ekAsaNuM karyA pachI Akho divasa bilakula pANI vAparavuM nathI evI bhAvanA thAya to te UThatI vakhate divasacarima vihAranuM pratyAkhyAna le ke pANahAranuM ? uttara-divasa carima covihAranuM pratyAkhyAna levuM ThIka lAge che. jo ke pANahAranuM pratyAkhyAna le te paNa cAre AhArano tyAga thaI jAya che. paNa pANahAranuM pratyAkhyAna levAthI pANImAM cAra AgAra sivAya koI AgAra na rahyA, paNa bAkI traNa AhAramAM ekAsaNAmAM AvatA badhA AgAro rahe che. jyAre covihAra le to cAre AhAramAM cAra AgAre rahe che. eTale AgAra ochA rahe e daSTie cevihAranuM pratyAkhyAna levuM ThIka che. e ja rIte biyAsaNanA pratyAkhyAna vALAone bIjuM biyAsaNuM karyA pachI pANI bilakula na pIvuM hoya to UThatAM cevihAranuM pratyAkhyAna levuM ThIka che. arthAta ekA AthI ja sAdhuone dIkSA letI vakhate ane gRhasthane sAmAyika letI vakhate "karemibhaMte" sUtrathI sAvadya gono tyAga thaI javA chatAM sAdhuo ane gRhastha pratikramaNamAM anekavAra karemi bhaMte' sUtra le che. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna pacAzaka : 329 3 saNu' vagere karyA pachI jo pahelAM tivihAranuM pratyAkhyAna lIdhuM hAya tA jyArathI pANI na vAparavuM heAya tyArathI pANuhAranuM pratyAkhyAna karavu, ane je pahelA tivihAra na karyAM hAya te| yArathI pANI na vAparavu hoya tyArathI cAvihAratuM pratyAkhyAna levu' ThIka che, chatAM A vize gItArthI he tema karavu,] divasacarama ane bhavacaramamAM annatthAmAneLa, sadAyeLa, mahattarAgAreLa ane sabvasamAddivRttiyAgArega e cAra AgArA che A AgArInuM'vaNuM na thai gayu' che. [bhavaramamAM eTalu vizeSa che ke- pratyAkhyAna karanArane mane samAdhimAM jarAya vAMdhA nahi Ave ema dRDha vizvAsa hAya vagere kAraNeAthI mahattarAgAreNu' ane savvasamAhivattiyAgAreNu' e be AgArAnI jarUra na heAya te annatthaNAbhAgeNu' ane sahasAgAreNu' e e AgArA hoya che. A be AgArA tA jarUrI che. kAraNa ke anupacegathI ke sahasA AMgaLI vagere sukhamAM nakhAI javAnA sA~bhava che.] (10) abhigrahaH-amuka vastunA tyAga vagere abhigrahamAM rimamAM kahelA cAra AgAra che. AmAM ATalu vizeSa che ke sAdhune vastranA ( vastranA tyAgarUpa ) abhigra hamAMcApaTTAnArenuM sahita pAMca AgArA hAya che. AmAM ceAlapaTTa ane AgAra e e zabdo che. cAlapaTTo pahe ravAnI chUTa te ceAlapaTTAgAra. je sAdhune taddana vasrarahita * Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 330 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 rahevAno niyama che te sAdhune acAnaka koI gRhasthanuM Agamana thAya tyAre maryAdA mATe cAlapaTTo paheravAnI chUTa heAya che.) ( 11 ) vigaI -ghI Adi vigaIno tyAga te vigaI pratyAkhyAna. vikAra karanAra ghI Adi snigdha padArtho vigaI kahevAya che. vigaInA daza bheda che. te A pramANe-(1) dUdha, (2) dahIM, (3) ghI, (ka) tela, (5) gALa, (6) paphavA -kaDAha (taLeluM), (3) mAkhaNa, (8) madha, (9)mAMsa, (10) madirA, AmAM chellI cAra vigaIne mahAvigaI kahevAmAM Ave che ane te abhakSya che. vigaInA kava ( DhIlI ) ane piDa ( =ghaTTa ) ema be cheda che. temAM mAkhaNa, pakvAnna, mAMsa, ghaTTadahIM, ghI, gALa e cha piMDa vigaInA tyAgamAM AyaMbilanA ATha ane pazuimafjaago e nava AgAre che. dUdha vagere cAra kava vigaInA tyAgamAM ujavattaLei vinA piMDa vigaImAM AvatA ATha AgAre che. prazna:- dravavigaInA tyAgamAM ukrikhatavivege AgA2 kema nathI? uttara-dravavigaI upADI levA chatAM jenA upara paDI hoya tenI sAthe ghaNuM mizra thaI javAthI te vastu khAtA teno svAda Ave che. jyAre piMDavigaI saMpUrNa upADI - pUrve munioteDu savAla e ( dazavaikAlikanA ) vacanAnusAra ThaMDImAM zItapariSaha sahana karavA vagerenA uddezathI sarva vastranA tyAgane abhigraha karatA hatA. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna--pacAzaka : 331 : zakAya che. kadAca rahI jAya te paNa aMzamAtra ja rahe. tethI tenA svAda na Ave. AthI khittavivegeNu AgAra piMDaviga'mAM che ane dravigaImAM nathI. prazna:-jene aSI vigaienA tyAga che tene nIvInu' pratyAkhyAna hAya che. paNa jene amuka vigainI chUTa rAkhI AkInI vigaIonA tyAga karyo hoya tene kayu. pratyAkhyAna hAya? uttara-tene paNa nivittu pratyAkhyAna hAya. je sAdhu ke zrAvaka dAru, dUdha, tela vagere draSa vigaIne tyAga kare tene 'kiSmattavivegeNu'' AgAra binajarUrI che, ghaTTa dahIM Adi piMDa vigaInA tyAga karanArane jarUrI che. kAraNa ke te jenA upara lAgI hoya tenA uparathI judI karI zakAya che, jarUrI binajarUrInI dRSTie A vicAraNA che. bAkI dUdha AdinA tyAga karanAre paNa paccakkhANunA sUtramAM 'kiSmatta vivegeNu' e pATha elavA joie, bhagavatI sUtranA joga karanArane gihatthasa saTTha' vagere AgArAnI jarUra na heAvA chatAM tenA pATha elavAmAM Ave che tema, keTalAka kahe che dravi gaimAM ATha AgArI hAya che e zAstra vacananA AdhAre dravigaInA tyAgamAM khattavivege pATha na elave joIe. ( ahIM prastuta graMthanI TIkAmAM badhI vigaionA ane amuka vigaionA tyAga e ane nivi kahevAya che ema kahyu` che. ane nivinA pratyAkhyAnanA sUtramAM niyiA caNA evA pATha che, jyAre ceAgazAstramAM bane Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 332 ka 5 pratyAkhyAna--pacAzaka prakAranA tyAgane nivi kahela che, pazu pratyAkhyAnanA sUtramAM vimo thavA.... evA pATha che. zrI mANekaze kharasUri kRta Avazyaka dIpikAmAM sava vigaInA tyAganA pratyAkhyAna mATe nikviAtha padmavAk evA pATha che ane amuka ja vigaInA tyAgamAM thano padmAk evA pATha che. ] viga paccak khANanA nava AgAreAmAMthI pag#vivA vinA ATha AgArAnu varjuna thai gayuM che. gAthA-8thI11 vadhu=mavilAM AgAranA artha A pramANe che :pahucamavila" zabdamAM pratItya ane prakSita ema be zabdo che. pratItya eTale apekSAe. prakSita eTale cApaDeluM, tana rUkSanI (=lUkhAnI ) apekSAe je nahivat cApaDelu' hAya te pratItyaprakSita. [ arthAt tela Adi vigainu nahivat (tenA svAda na Ave e rIte ) mANu nAkhIne banAvelI roTalI Adi vigainA niyamavALAnA khAvAmAM Ave te paNa niyama bhaMga na thAya.] AMgaLIthI tela Adi laIne khAkharA vagere (nahivat ) cApaDavAmAM Ave te te viinA tyAgavALAne ( nIvImAMx ) khape. pazu dhArathI cApaDavAmAM Ave te na khape. jema paccakkhANunA sUtreAmAM vigaIparimANunu' (=amuka vigaInA tyAganuM) pratyAkhyAna na heAvA chatAM tenu' pratyAkhyAna karavAmAM doSa nathI, tema sArlRperisI, avaGga, biyAsaph', tivihAra ane duvihAranA paccakkhANunA paccak vartamAnamAM AvI vastu vigaInA tyAgamAM vAparavAnI prathA na hAvAthI na khape. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI11 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka = 333 : khANunA sUtromAM pATha na hovA chatAM karavAmAM deSa nathI, balake lAbha che. kAraNa ke tenAthI apramAdanI vRddhi thAya che. fsthai gIramAM nivinA paccak khANa mATe vizeSatA A pramANe che- gRhastha potAnA mATe dUdha sAthe bhAta bheLavyuM hoya, te dUdha bhAtanI upara cAra AgaLa jeTaluM taratuM hoya te dUdha vigaI na gaNAya. ( arthAt niviyAtuM gaNAya. ) paNa tenAthI vadhAre taratuM hoya te dUdha vigaI gaNAya. A rIte bIjI vigaIo mATe paNa samajavuM. A vize kahyuM che ke khIradahIviyaDANa, cattAri u aMgulAi saMsaTTha / phANiyatellaghayANaM, aMgulamegaM tu saMsaTTha / / 222 // mahugoggalarasayANaM, addhaMgulayaM tu hoi saMsaTTha / guvAnavayaM, kAma tu saMta 223 / ( pra. sA. ) "bhAta Adi vastu sAthe bheLavela dUdha, dahIM, ke madha te vastu upara cAra AMgaLa sudhI tare te te vigaI na kahe vAya. cAra AMgaLathI vadhAre tare che te vigaI kahevAya. ( phANita eTale pravAhI gaLa. ) bhAta Adi vastu sAthe bheLavela pravAhI gALa, tela ke ghI tenA upara eka AMgaLa sudhI tare te vigaI na kahevAya, paNa tenAthI vadhAre tare te vigaI kahevAya (222)." "bhAta Adi vastu sAthe bheLavela madha ke mAMsarasa tenA upara aDadhI AMgaLI sudhI tare te vigaI na kahevAya ane tenAthI vadhAre tare te vigaI kahevAya. goLa, Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 334 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-8thI11 mAMsa ke mAkhaNanA pIlavRkSanA mora+ jevaDA nAnA TukaDAothI mizrita karelI vastu vigaI na kahevAya. ATalA nAnA ghaNA TukaDAothI mizrita karI hoya te ya te vastu vigaI na gaNAya. paNa tenAthI moTA eka ja TukaDAthI mizrita karI hoya to vigaI gaNAya." (223). prazna-vigaIparimANa vagerenA pratyAkhyAnamAM AgAro keTalA samajavA ? uttara-vigaI parimANamAM nIvInA, sAparisImAM porisInA, avamAM purimanA, biyAsaNAmAM ekAsaNAnA ane tivihAra-vihAramAM cevihAranA AgAro samajavA. kAraNa ke pirisI-sAphaeNparisI vageremAM paraspara zabda vagerenI samAnatA che. ahIM keTalAka AcAryonuM maMtavya che ke biyAsaNa vagerene pratyAkhyAna mAnavAmAM pratyAkhyAneAnI mUla (daza) saMkhyA tUTI jAya che. AthI pratyAkhyAne daza ja mAnavA joIe. have je ekAsaNuM karavA asamartha che ane be vakha tathI vadhAre vAra bhojana karavuM nathI, athavA sAparisI sudhI khAvAnI IcchA nathI, te ekAsaNuM ke parisI AdinuM pratyAkhyAna kare ane (vadhu lAbha meLavavA) tenI sAthe gaThisahiyaM (Adi) pratyAkhyAna kare te yogya che. [gaThisahiya Adi pratyAkhyAnathI paNa mahAna lAbha thAya che.] +ArdrAmalakaM tu pIlumayUra iti saMpradAya: Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 335 : -- ahIM 8 thI 11 e cAra gAthAone vistRta bhAvArtha pUrNa thAya che. ( 8 thI 11 ) AgAranuM prayojanaHvybhNgo gurudoso, thevassa vi pAlaNA guNakarI u / gujarAghave 2 joyuM, dhamami ko 3 gAnAra | 2 niyamabhaMgathI azubha karma baMdha vagere moTA deze lAge che. kAraNa ke temAM bhagavAnanI AjJAnI virAdhanA che. jyAre nAnA paNa niyamanA pAlanathI kameniza Adi mahAna lAbha thAya che. kAraNa ke temAM vizuddha zubha adhyavasAya hAya che. dharmamAM lAbhAlAbha jANavuM joIe. arthAt dharmamAM lAbhAlAbhano vicAra karI je rIte adhika lAbha thAya tema karavuM joIe. AthI ja pratyAkhyAnamAM AgAro rAkhavAmAM AvyA che. bhAvArtha-kAIne upavAsanuM pratyAkhyAna karyA pachI acAnaka kaI roga thavAthI atizaya asamAdhi thaI; tene auSadha AdithI samAdhi ApavAmAM Ave te ghaNuM karma nirjarA thAya. kAraNa ke nirjarA samAdhithI thAya che. je auSadhAdithI samAdhi na ApavAmAM Ave che te tapathI nirA a95 thAya, ane asamAdhinA kAraNe azubha karmabaMdha vagere nukazAna thAya. eTale AvA saMgomAM tapathI karmanirjara rUpa lAbha mATe samAdhi jALavavA auSadha AdinuM sevana karavuM cogya che. have je upavAsanA pratyAkhyAnamAM kaMI chUTa ja na hoya te auSadha AdinuM sevana na thaI zake, ane kare. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 336 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-13 te vratabhaMga thAya. AthI AgAra na hoya te AvA saMgamAM asamAdhi ke vratabhaMga thAya banethI azubha karmabaMdha vagere nukazAna thAya. paNa je AgAro heya te auSadhanuM sevana karI zakAya. AgArothI auSadhanuM sevana karavA chatAM vratabhaMga na thAya. eTale AgArothI samAdhi jaLavAya ane vratabhaMga paNa na thAya e baMne lAbha thAya. A rIte dareka pratyAkhyAna mATe samajavuM. Ama lAbhAlAbhane vicAra karIne adhika lAbha thAya tema vartavuM joIe. mATe ja pratyAkhyAnomAM AgAro rAkhavAmAM AvyA che. (12) (3) sAmAyika dvAra sAdhuone paNa pratyAkhyAna lAbhakArI chesaamiye vi hu sAvajacAgarUve u guNakaraM eyaM / apamAyavuDhijaNagattaNeNa ANAu viNNeyaM // 13 // prazna-pratyAkhyAna pApathI bacavA mATe che. sAdhuoe sarva pApavyApAronA tyAgarUpa sAmAyikano savIkAra karyo che. sAmAyikamAM badhA guNe AvI jAya che. AthI ja koIka kahe che ke rAgadveSau yadi syAtAM, tapasA kiM prayojanam / tAveva yadi na syAtAM, tapasA kiM prayojanam // "je AtmAmAM rAgadveSa bharelA hoya to tapathI zA lAbha thavAne ? ane je rAgadveSa na hoya te tapa karavAnI jarUra ja nathI. athaoNt tapa binajarUrI che. AthI sAdhuone pratyAkhyAnathI vizeSa lAbha ? Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-14 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka * 337 : uttara - sarva pApagyApAronA tyAgarUpa sAmAyikamAM (=sAdhuone ) paNa A pratyAkhyAna bhagavAnanI AjJA hovAthI tathA apramAdanI vRddhinuM kAraNa hevAthI lAbhakArI ja che. dharma bhagavAnanI AjJAnuM pAlanamAM che. bhagavAne sAdhuone paNa tapa karavAnuM kahyuM che. kahyuM che ke-tavAra 23thA nAga 2 iwifsa tA ( piM. ni. 668 ) "tapa karavA mATe sAdhuoe AhArano tyAga kare jaIe. vardhamAna svAmInA tIrthamAM upavAsathI cha mAsa sudhI tapa thAya che. have e prazna thAya ke bhagavAne sAdhuone paNa tapa karavAnuM zA mATe kahyuM? AnuM samAdhAna e che ke sAmAyikamAM rahelA sAdhuone viSaya-kaSAyAdirUpa pramAda ghaTe che ane apramAda vadhe che. [ AthI pratyAkhyAna sAdhuone paNa lAbhakArI hovAthI dezavirati Adi gRhasthone te avazya lAbhakArI bane.] (13) pratyAkhyAnathI apramAdaddhimAM anubhava pramANu etto ya appamAo, jAyai ethamiha aNuhavo pAyaM / / viratI saraNapahANe, suddhapavittIsamiddhaphalA // 14 // pratyAkhyAnathI sAmAyikamAM apramAdanI vRddhi thAya che. temAM anubhava pramANa che, arthAt pratyAkhyAna karanArAone prAya + apramAda vRddhine anubhava thAya che. + prAyo-bAhulyena, vItarAgANAmapramAdasya jAtatvAt , anupayuktasAdhUnAM vA na jAyate'sauM pratyAkhyAne satyapItyapramAdavizeSAnubhavAbhAvo'pi syAt, etatsUcanArtha prAyograhaNam / 22 WWW.jainelibrary.org Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 338 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-14 prazna-pratyAkhyAnathI thatA apramAdathI zo lAbha thAya che ? uttara-enAthI be lAbha thAya che. eka AMtara lAbha ane bIje bADhA lAbha. (1) apramAda viratinuM maraNa karAve che. A AMtara lAbha che. [ kAIpaNa niyamanA zuddha pAlana mATe tenuM maraNa Avazyaka che.x AthI ja zrAvakanA sAmAyika-pauSadha vratamAM vismRti (sAmAyikapauSadhanuM vismaraNa thavuM e.) aticAra che. )( 2 ) apramAdathI saMpUrNa paNe zuddha pravRtti ( nipApa pravRtti ) thAya che. A bAhyaphaLa che. yadyapi sAmAyikamAM rahelA sAdhue azuddha pravRttine ( pApa vyApArane ) tyAga karI dIdhuM che. chatAM pramAda, roga, sattvanI khAmI Adi kAraNothI deSita AhAranuM sevana Adi azuddha pravRtti ( pApagyApAra ) thaI javAno saMbhava che. pratyAkhyAnathI pramAda bhAgI jAya che. pratyAkhyAnanA prabhAvathI rege nAza pAme che. pratyAkhyAnanuM sevana karatAM karatAM sAva vadhe che. pramAda Adi kAraNe na rahe eTale azuddha pravRtti paNa na thAya. jema jema pratyAkhyAna vadhe tema tema zuddha pravRtti vadhe che. pariNAme sAdhu saMpUrNa zuddha pravRttivALa banI jAya che. ] 14. * jJA. sA. a. 9 gA. 5, zrA.dha. viM. gA. 8, paMcA. 1 gA. 36, dha. bi. a. 3. sU. 28 . Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gAthA -15 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 339 : tivihAra Adi pratyAkhyAnathI samabhAvano bhaMga thatuM nathI: Na ya sAmAiyameyaM, bAhai bheyagahaNe vi savvattha / samabhAvapavittiNivittibhAvao ThANagamaNaM va // 15 // prazna-pratyAkhyAna karanAra cAre AhArano tyAga karI de to te barAbara che. paNa tivihAra AdithI amuka ja prakAranA AhArano tyAga kare to temAM sAmAyikano bhaMga thAya che. kAraNa ke jeno tyAga nathI karyo temAM rAga che, ane jene tyAga karyo che temAM dveSa che. nahIM te amukane ja tyAga ane amukane tyAga nahi ema bheda zA mATe ? jenA upara rAga che tene rAganA kAraNe tyAga nathI karyo, ane jenA upara dviSa che tene dveSanA kAraNe tyAga karyo che. rAgadveSathI sAmAyikano bhaMga thAya che. uttaraH-pratyAkhyAna tivihAra Adi bhedathI levAmAM Ave te paNa sAmAyikane bAdhA pahoMcADatuM nathI ja, athAt tevA pratyAkhyAnathI sAmAyikane=samabhAvano bhaMga thatuM nathI. kAraNa ke tivihAra Adi pratyAkhyAna karanAra tyAga nahi karelA AhAramAM pravRtti ane tyAga karelA AhArathI nivRtti samabhAva pUrvaka kare che. arthAt jeno tyAga nathI karyo temAM rAga che mATe tyAga nathI karyuM evuM nathI, kiMtu zAstramAM kahelA AhAra levAnA kSudhAdi kAraNothI tyAga nathI karyo. tathA jeno tyAga karyo che tenA upara dveSa che, mATe tyAga karyo che evuM nathI, paNa zAstramAM je (roga vagere ) kAraNethI AhAra levAne niSedha karyo che Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-16-17 te kAraNethI tyAga karyo che. AthI tivihAra Adi pratyAkhyAna karanArane jene tyAga nathI karyo temAM pravRtti ane jeno tyAga karyo che tenAthI nivRtti e baMne viSe samabhAva hoya che. jema sAdhune amuka sthAnane choDIne bIjA sthAne javAmAM choDelA rathAna pratye dveSa nathI ane svIkArelA sthAna pratye rAga nathI, kiMtu baMne pratye samabhAva che, tema ahIM tyAga karelA ane tyAga nahi karelA e baMne AhAra pratye samabhAva che. (15) sAmAyikamAM AgAra kema nahi e praznanuM samAdhAna:saamie AgArA, mahallatarage vi Neha paNNattA / . bhaNiyA appatare vi hu, NavakArAimmi tucchamiNaM // 16 // samabhAve ciya taM jaM, jAyai savvattha AvakahiyaM ca / tA taratha ja zAkabhAjI, vattA vibhiH tujI ti | 7 | pUvapakSa - sarvasAvadyoganA tyAgarUpa sAmAyikanuM pratyAkhyAna jIvana paryata trividha trividha hevAthI tapanA pratyAkhyAnathI moTuM hovA chatAM temAM AgAro nathI kahyA, ane navakArazI AdinuM pratyAkhyAna nAnuM hovA chatAM temAM AgAro kahyA che e tuccha che =yuktiyukta nathI. (16) uttarapakSa - A yuktiyukta che. te A pramANe - sAmAyika zatru-mitra vagere badhI vastuo viSe samabhAva Ave tyAre ja hoya che, ane jIvanaparyata hoya che. A be kAraNethI temAM AgAro nathI kahyA. Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 5 pratyAkhyAna--pacAzaka : 341 : bhAvArtha :-savasAvadyayeAganA tyAgarUpa sAmAyikamAM badhA padArtho upara jIvana paryaMta samabhAva hAvAthI dareka pravRtti samabhAvapUrvaka thAya che. AthI koi vakhata mAMgI Adi sa'ceAgeAmAM apavAdanu sevana karavuM paDe te| samabhAva pUrvaka thAya che. eTale sAmAyika bhaMganA prasaMga ja na AvatA hAvAthI AgArAnI jarUra ja nathI. jyAM bhaMganA prasaMga hoya tyAMja AgArA joie. bIjI vAta. sarvasAvadyayeAganA tyAgarUpa sAmAyika badhA padArtho upara jIvanaparyaM ta samabhAvanA pariNAma jAge tyAre ja hoI zake. have je sarvAMsAvadyayeAganA pratyAkhyAna vakhate vairipratikAra Adi prasa`ga sivAya sAvadyaceAgeAnA tyAga karu' chuM, tathA cha mAsa sudhI sAvadyayeAge ne tyAga karuM chu........ema AgArA rAkhe te varI Adi upara tene samabhAva nathI, tathA cha mahinA pachI paNa samabhAva nathI. AthI sAvadyAganI virati karatI vakhate AgArI rAkhavAmAM badhA pratye ane jIvanaparyaMta samabhAvanA pariNAmathayA nathI e siddha thAya che. badhA pratye ane jIvanaparyaMta samabhAvanA pariNAma vinA sAmAyika hAi zake nahi. AthI sAmAyikamAM AgAya rAkhI zakAya nahi ane rAkhavAnI jarUra paNa nathI (17) sAmAyikamAM nirAzasa bhAvanI siddhiH taM khalu NirabhissaMga, samayAe savvabhAvavisayaM tu / kAlAvahimmi vi paraM, bhaMgabhayA NAvahiteNa / / 18 / / A sAmayika Aza sAthI--apekSAthI rahita che. ke samatAthI sa`bhAvAnA viSayavALu che, arthAt sAmAyikamAM kAraNa Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 342 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-18 badhA padArtho upara samabhAva hoya che. jyAM samabhAva hoya tyAM AzaMsA-apekSA na hoya. prazna -sava sAvadyogone tyAga sarvakALa sudhI thata nathI. kAraNa ke temAM kAvavAgha=jIvanaparyata ema kALanI maryAdA che. AthI temAM vartamAna jIvana pUrNa thayA pachI huM pApa karIza evI AzaMsA-apekSA rahelI che. je jIvana pUrNa thayA pachI paNa pApa karavAnI AzaMsA na hoya te AvI maryAdA zA mATe rAkhe? AthI sAmAyika AzaMsAthI rahita che ema kema kahevAya ? uttara-sAmAyikamAM jIvanaparyata evI je maryAdA rAkhavAmAM Ave che te pachI pApa karavAnI AzaMsAthI nahi, kiMtu pratijJAbhaMganA bhayathI rAkhavAmAM Ave che. kAraNa ke jIvana pUrNa thayA pachI (mokSamAM na jAya te ) avazya pApa thavAnuM che. AthI sAmAyikamAM kALanI maryAdA hevA chatAM te nirabhivRMga=AzaMsAthI rahita che. * praznaH-sattaramI gAthAne A (18mI) gAthA sAthe zuM saMbaMdha che? uttaraH-sattaramI gAthAmAM kahelA viSayanuM ja A gAthAmAM samarthana karyuM che. sattaramI gAthAmAM kahela "badhA pratye samabhAva thAya te ja sAmAyika thAya" ane "te jIvanaparyata hoya " e be viSayonuM A gAthAmAM anu. krame pUrvArdhathI ane uttarArdhathI samarthana karyuM che. (18) Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-19 5 pratyAkhyAna pacAzaka sAmAyikamAM AgArAnI anAvazyakatAnI dRSTAMtathI siddhiHmrnnjyjjhvsiy suhaDa bhAvatullamiha hINaNAena / avAyA tritro, mATe- yajJeLa | 20 || sAmAyika subhaTabhAva tulya che, arthAt sAmAyikanA svIkAra karanAramAM yuddha vakhate subhaTanA hRdayamAM jevA bhAva hAya che tevA bhAva hoya che. yuddha mATe taiyAra thayelA subhaTanA hRdayamAM " maravuM cA jaya meLavavA " e che niSNuya DAya che. AvA niz yavALA subhaTane yuddhamAM zatrunA haleA Avaze te pAchA haTI jaIzuM, saMtAI jaIzu vagere chaTakabArInA vicArA AvatA ja nathI. tema sAdhune paNa sAmAyikamAM " maravuM yA karUpa zatru upara vijaya meLavave " evA niNu ya hAya che, arthAt maraNunA bheAge pazu sAmAyikatuM pAlana karavuM eveA dRDha niNu ya hAya che, sumaTabhAvarUpa dRSTAMtathI sAmAyika AgArAnA viSaya nathI, arthAt sAmAyikamAM AgAre| nathI. vidvAnAe A viSayane kharAkhara vicAraveA. subhaTabhAvanuM dRSTAMta tuccha che. * 343 : praznaH-subhabhAvanuM dRSTAMta tuccha kema che ? uttara-prakAraNa ke sulaTabhAvathI thatA jaya mAtra eka bhatra pUratA ja hoya che, bAhyazatru upara vijaya meLavavA " * ihaloke hInajJAtena tucchodAharaNena hInatA cAsya tajjetavyasyaikabhavikatvAt, rAgAdivairivAra vidhuritAntaH rAtka parApakArakaraNaparAyaNatvAt, sAmAyikaSatacaitadviparItatvAt, tadekAdhyavasAya mAtreNaiva ca sAdharmyAt // Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 pratyAkhyAna--pacAzaka zAyA 19 chatAM tenuM hRdaya rAgAdi AMtarazatruothI parAbhUta hAya che, subhaTa laDAI dvArA paranA apakAramAM tatpara rahe che. jyAre sAmAyikavALA jIvanI pravRtti A traNethI viparIta DhAya che. arthAt tene jaya eka bhava pUratA nathI hAtA, tenu hRdaya rAgAdi AMtara zatruothI parAbhUta nathI hotuM, te parApakAra karavAmAM tatpara rahe che. AthI sulaTabhAvatu dRSTAMta tuccha che. * 344 : prazna-ahI. Avu' tuccha dRSTAMta kema lIdhuM ? uttara-subhaTanA ane sAdhunA adhyavasAyanI samAnatA batAvavA mATe ja lIdhuM che. arthAt subhaTane yuddhamAM jevA bhAva hAya che tevA bhAva sAdhune sAmAyikamAM hoya che e batAvavA pUratuM ja e dRSTAMta lIdhuM che. (19) ayeAgyane sAmAyika ApavAnA niSedha:-~~ eto ciya paDiseho, daDhaM ajoggANa vaNio samae / eyarasa pAiNo vi hu, bIyaM ti vihI ya aisaiNA ||20|| sAmAyika subhadrabhAva tulya hovAthI zAstromAM ayeAgyane= sattvarahitane sAmAyika ApavAnI nA kahI che. prazna-sahitane sAmAyika ApavAnA niSedha che te| zrI mahAvIra bhagavAne tripRSTha vAsudevanA bhavamAM je *AthI ja lalita vistarA, zrAvaka dharma prakaraNa vagere graMthAmAM dharmonI gyatA mATe jarUrI guNAmAM sAmarthyane paNa samAveza karyA che. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyA-20 pa pratyAkhyAna--pacAzaka siMhane mArI nAkhyA hatA te siMhanA jIva kheDUta dvIkSA cheDI devAnA che ema jANavA chatAM gautamasvAmIne mAkalIne te kheDUtane dIkSA kema apAvI ? uttara-bhagavAna jema dIkSA cheADI devAnA che ema jANatA hatA, tema thoDA TAima paNa dIkSAne svIkAra enA mATe muktinu khIja banI jaze, arthAt thADA TAima paNa dIkSA pALavAthI bhaviSyamAM cAkkasa bahu jaladI tenA uddhAra thaze, ema paNa jANatA hatA. viziSTa upakAra thaze ema jANIne zrI mahAvIra bhagavAne kheDUtane dIkSA apAvI hAvAthI temAM dASa nathI, balke lAbha che. alabatta dIkSA cheADavAthI nukazAna thayuM, pazu nukazAna karatAM lAbha adhika thayA. jenu maraNa najIka che evA sannipAta rAgavALAne magaja sudhAravA tevA auSadha ApavAmAM adhika lAbha che tema, AvA rAgI maravAnA che e vAta nakkI che. AthI auSadhanI mahenata vagere Akhare nirarthaka che. chatAM jeTale TAima jIve teTale TAima magaja thADuM' paNa sAru' rahe teA lAbha thAya. ahIM nukazAnathI lAbha adhika che. e pramANe kheDUta dIkSA bhAMgavAnA che e nizcita hatuM. paNa thADA TAIma pAlana karavAthI nukazAna karatAM lAbha ghaNuMA thaze ema jANIne bhagavAna zrI mahAvIre kheDUtane dIkSA apAvI hAvAthI temAM DhASa nathI. (20) : 345 : *samyaktva muktinu' (ava`dhya) bIja che. kheDUtane thADe. samaya dIkSA pAlana daramiyAna samyaktvanI prApti thai gai. / Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 346 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-21-22 pratyAkhyAnanA AgAra mUlabhAvanA bAdhaka nathIHtss u pavesaNiggamavAraNajogesu jaha u akvAyA / mUlAbAhAi taha, NavakArAimmi AgArA // 21 // maravuM athavA vijaya meLava evA bhAvavALa paNa sumaTa vijayanI IcchAthI yuddhamAM praveza kare che, kyAreka taka joIne yuddhamAMthI nIkaLI paNa jAya che-pAcho haTI jAya che, kyAreka pite laDavAnuM baMdha kare che, kyAreka laDatA zatrune zake che.........Ama aneka apavAdanuM (chaTakabArIonuM) sevana kare che, paNa te apavAde tenI "maravuM yA vijaya meLava" evI mULa pratijJAne hAni pahoMcADatA nathI. basa, tevI rIte navakArazI Adi pratyAkhyAnanA AgAra subhaTabhAva tulya sAmAyikane hAni pahoMcADatA nathI. (21) uparyuMkata viSayanuM samarthana - Na ya tassa tesu vi tahA, NirabhissaMgo u hoi pariNAmo / paDiyAraliMgasiddho, u Niyamao aNNahArUvo // 22 // (taiyu kika) apavAdamAM paNa (taraNas) tene (tA. fe is =) tevA prakArano nirAzaMsa pariNAma ( fmAtra) niyama (maurdAvo=) anyathArUpa ( na ja ho) thate ja nathI, arthAt badalAI jato nathI-AzaMsAvALA banI jato nathI. kAraNa ke (ife =) anyathArUpa banela (=AzaMsAvA Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-22 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 347 : banela) pariNAma pratIkArarUpa cihnathI jaNAya che. pratIkArarUpa cihna tenAmAM dekhAtuM nathI. A artha sAdhu ane subhaTa banemAM ghaTAvavAne che. apavAda padathI sAdhunA pakSamAM navakArazI vagerenA AgAro ane subhaTanA pakSamAM yuddhamAM praveza-nigama vagere apavAdo samajavA pada nirabhivaMga pariNAmanuM vizeSaNa che. tA eTale tathA-tevA prakArano. sAdhunA pakSamAM tevA prakAranA eTale samabhAvarUpa, ane subhaTanA pakSamAM tevA prakArane eTale jIvananirapekSatArUpa. sAdhunA pakSamAM pratIkAra eTale prAyazcitta svIkAra, ane subhaTanA pakSamAM pratIkAra eTale zaraNanI zodha vagere. bhAvArtha-sAdhuno samabhAvarUpa je nirAzaMsa pariNAma ane subhaTane (maravuM yA vijaya meLavavo e rIte) jIvananirapekSatArUpa je nirAsaMza pariNAma te, apavAde tevA chatAM, anyathArUpa=AzaMsAvALe banI jatuM nathI. kAraNa ke je nirAzaMsa pariNAma AzaMsAvALA banI jato hoya te tenI zuddhi mATe sAdhu prAyazcittanA svIkArarUpa pratIkAra kare ane subhaTa zaraNanI zedha vagere rUpa pratIkAra kare, paNa te baMnemAM tema dekhAtuM nathI. arthAta pratyAkhyAnamAM AgAra rAkhavAnA kAraNe sAdhune prAyazcitta AvatuM nathI. ke "pratIkArarUpa cihana tenAmAM dekhAto nathI" e artha mULamAM nathI. TIkAmAM (bhAvArthamAM jaNAvyuM che. kAraNa ke eTale artha na hoya to vAkyanI saMkalanA na thavAthI artha ghaTanA barobara na thAya. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 348 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA- 23 je AgArathI AzaMsA bhAva thaI jate heta to zAstramAM te mATe ( AgAra rAkhavAthI thayelI AzaMsA badala) prAyazcitta karavAnuM kahyuM hatuM. tathA subhaTa yuddhamAM pravezanigama vagere kare che, paNa zatru vagerenuM zaraNuM svIkArato nathI. je subhaTamAM apavAdothI AzaMsA (jIvavAnI AzA) thatI hoya to te zatru vagerenuM zaraNuM levAnI zodha kare. paNa tema che nahi. AthI pratyAkhyAnamAM AgA rAkhavA chatAM sAdhunA samabhAvarUpa mULa bhAvane hAni pahoMcatI nathI e siddha thAya che. ahIM paricAsTifao e pada majIdAvapadanuM vizeSaNa che eTale gAthAne ayArtha A pramANe thAyaHtene apavAdomAM paNa tevA prakArano nirAzaMsa pariNAma niyamA pratIkAranA lakSaNathI siddha (-jaNAte) e anyathArUpa (AzaMsArUpa) banatuM nathI. (22) prastuta viSayanuM samarthana:nn ya paDhamabhAvavAghAya mo u evaM pi avi ya tassiddhI / evaM ciya hoi daDhaM, iharA vAmohapAyaM tu // 23 // | (ga fue) apavAdone Azraya levA chatAM (Te=) prathama bhAvane mULa bhAvane (sAdhunA pakSamAM samabhAvane ane subhaTanA pakSe vijayanA pariNAmane) hAni (aa =) thatI ja nathI. (avi =) balake (pUrva vika) apavAdono Azraya levAthI ja (tasiddhi dat=. tenI mULa bhAvanI Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-24 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 349 : atizaya siddhi thAya che. ( ka) apavAdane Azraya na levAmAM (vA suka) sAdhunuM sAmAyika ane subhaTanI vijayecchA mUDhatA tulya ja che. kAraNa ke upAyathI ja tenI siddhi thaI zake. AgAra sahita pratyAkhyAnane svIkAra samabhAvane upAya che. yuddhamAM praveza-nigama vagere apavAdone svIkAra zatruvijayano upAya che. (23). sAmAyikamAM patanano saMbhava chatAM apavAdo kema nahi tenuM samAdhAnaHubhyaabhaave vi kuto, vi aggao haMdi eriso ceva / takAle tabbhAvo, cittakhaovasamao yo // 24 // prazna:-sAmAyika subhaTabhAva tulya hovA chatAM kAlAMtare koI jIvanA patanane saMbhava to kharo ja. AthI apavAda sahita sAmAyikano svIkAra kare yogya che. uttara:-(gotra) kAlAMtare (sAdhunA pakSamAM sAmAyika lIdhA pachI tenuM pAlana karatI vakhate, subhaTanA pakSamAM yuddha karatI vakhate) (AtoSika) keI kAraNathI (sAdhunA pakSamAM parISaha vagere ane subhaTanA pakSamAM zatru bhaya vagere kAraNathI) (3maka) baMneno abhAva thAya te paNa =maraNa ane zatru jaya* e baMne na thAya te paNa, arthAt maravuM yA zatrujaya kare evA pariNAmane bhaMga thAya to paNa, ( ta ka) tene svIkAra karavAnA samaye (sAdhunA pakSamAM sAmAyikano svIkAra karatI vakhate ane subhaTanA pakSamAM yuddhamAM praveza *sAdhunA pakSamAM bhAva zatru samajavA Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 350 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA- 24 karatI vakhate) (tAthI ) tene bhAva (sAdhunA pakSamAM sAmAyika svIkArarUpa pariNAma ane subhaTanA pakSamAM jayane avyavasAya) (zani vaka) A ja hoya che, arthAt maravuM yA vijaya prApta kara e ja hoya che, keI apavAda svIkAravAne bhAva hete nathI. prazna -jenA pariNAmano bhaMga avazya na thavAno hoya tenAmAM svIkAra karatI vakhate A bhAva hoya e samajAya che. paNa jenA pariNAmane bhaMga avazya thavAno che tenAmAM paNa Avo bhAva hoya te samajAtuM nathI ? uttara-(uttara0 tho=) vicitra kSapazamathI A samajAya che. arthAt kSayopazama aneka rIte te hevAthI AmAM tevA prakAranA karmayopazama ja kAraNa che. sAdhune sAmAyika svIkAratI vakhate ane subhaTane yuddhamAM praveza karatI vakhate kamane pazama ja te thAya che ke jethI bhaviSyamAM jenA pariNAmane bhaMga thavAno che tene paNa koI paNa jAtanA apavAdanI apekSA vinA maravuM yA vijaya prApta kara e adhyavasAya thAya che. jenA pariNAmano bhaMga thavAnuM che tene paNa je te vakhate ( sAdhunA pakSamAM sAmAyika svIkAratI vakhate ane subhaTanA pakSamAM yuddhamAM pravezatI vakhate ) A bhAva thAya che to jenA pariNAmane bhaMga thavAne nathI tene to A bhAva avazya thAya. AthI e siddha thayuM ke bhaviSyamAM pariNAmane bhaMga thavAno hoya ke na thavAne haya, paNa sAmAyika Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25-26 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 351 4 svIkAratI vakhate nirapavAda ja sAmAyikanA pariNAma heya che. AthI sAmAyikamAM AgAro nathI kahyA. sAmAyikamAM AgAra kema nathI e viSayanI carcA ahIM pUrNa thAya che. (24) 4 bhedadvAra AhAranA cAra bhedaaahaarjaaio esa estha ekko vi hoti caubheo / asaNAi jAibheyA, NANAipasiddhio yo // 25 // jAtinI apekSAe (jenuM bhakSaNa karAya te AhAra e daSTie ) AhAra eka ja hovA chatAM pratyAkhyAnanI apekSAe tenA azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAra bheda jANavA jeIe. prazna-ezanAdi cAra bhedo jANavAnI zI jarUra che ? uttara-(kALA =) jJAnAdinI siddhi mATe cAra bheda jANavAnI jarUra che. arthAt AhAranA bhedanuM jJAna thavAthI duvihAra vagere je pratyAkhyAna karavAnuM che tenuM barobara jJAna thAya ane te pramANe zraddhA, pAlana vagere thAya. jenuM jJAna ja na hoya tenI zraddhA vagere zI rIte thAya ? AthI duvihAra vagere pratyAkhyAnanuM jJAna vagere thAya e mATe AhAranA cAra bheda jANavA joIe. (25) AhAranA cAra bhedanA varNanathI jJAnAdinI siddhi:- NANaM saddahaNaM gahaNa pAlaNA virativuDhi cevatti / hoi iharA u mohA, vivajao bhaNiyabhAvANaM // 26 // Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 352 : 5 pratyAkhyAna -paMcAzaka gAthA-27 prathama AhAranA cAra bhedano bodha thavuM joIe, pachI tenI zraddhA thAya che, pachI duvihAra Adi bheTavALA pratyAkhyAnane svIkAra thAya che, pachI tenuM barobara pAlana thAya che. pratyAkhyAnanuM kharekhara pAlana thatAM AhAra saMbaMdhI viratinI vRddhi thAya che, arthAt kramazaH yathAzakti azanAdi AhAranA tyAgamAM vRddhi thAya che. A badhuM AhAranA bhedanuM jJAna hoya te thAya. AthI ahIM AhAranA bhedanuM varNana karavuM jarUrI che. ( junA= ) je ahIM AhAranA bhedanuM varNana na hoya te jJAna-zraddhApAlana-virativRddhi e cAra na thAya. AthI pratyAkhyAna saMbaMdhI jJAna vagere thAya eTalA mATe AhAranA cAra bhedenuM varNana jarUrI che. (26) azana AhAranuM svarUpa:asnnN oyaNa-sattuga-mugga-jagArAi khajagavihI ya / khIrAi-sUraNAI, maMDagapabhiI ya viSNeyaM // 27 // cokhA vagere anAja, zekelA java vagereno leTa, maga vagere kaThoLa, rAbaDI vagere, (vAhika) taLIne banAvela pUrI vagere ane zekIne banAvela sukhaDI vagere pakavAnnanA prakAre, dUdha ane temAMthI banela dahIM, ghI, chAza, kaDhI vagere, sUraNa vagere sarva jAtinAM zAka, khAkharA vagere azana jANavuM. (27). Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-28thI 30 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 353 : -- - pAna AhAranuM svarUpa - pANaM socIrajavodagAi, cittaM surAiMgaM ceva / AukAo savvA, kakaDagajalAiyaM ca tahA // 28 // (rovara=) kAMjI, java vagere anAjanA dhovaNanuM pANI, vividha prakArane dArU vagere, vAva vagerenuM saghaLuM pANI, cIbhaDA vagerenI aMdara raheluM pANI, khajUra, drAkSa, AmalI vagerenuM tathA kerI vagere phaLanA dhovaNanuM pANI vagere pAna jANavuM. (28) khAdima AhAranuM svarU5:bhttosN dantAI, khajUraM nAlakeradakkhAdI / kakaDigaMbagaphaNasAi bahuvihaM khAimaM NeyaM // 29 // (mo) sekelA caNuM ghauM vagere anAja, (haMtA=) guMdara vagere, khajUra, nALiyera, drAkSa (badAma vagere mevo) vagere, kAkaDI, kerI, panasa (keLAM vagere phaLo) vagere aneka prakAranuM khAdima jANavuM. (29). svAdima AhAranuM svarUpadNtvnnN taMbolaM, cittaM tulasI kuheDagAI ya / mahupipalisuMThAI, aNegahA sAimaM hoI // 30 // bAvaLa vagerenuM dAtaNa, nAgaravelanAM pAna, sopArI, erasAra, elacI, lavaMga, +kakkola, kapUra Adi sugaMdhI dravyanA kakkola keI sugaMdhI vastu vizeSa che. 23. Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 354 : 5. pratyAkhyAna--pacAzaka mizraNurUpa tAMbUla, tulasI, (muddedAz-piMDhArdrazAPage #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-32 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 355 : cAranA bhedomAM (jema ke azananA anAja, pakavAnna, zAka vagere bhede che, khAdimanA sekelAM anAja, me, phala vagere bhede che) paNa pratyAkhyAna virodhavALuM nathI, arthAta munio amuka ja prakArano azana laIza, amuka ja prakAranuM pANI laIza vagere dravya abhigraha kare che temAM vivekIone vireAdha jaNAtuM nathI. kahyuM che ke - levaDamalevaDaM vA, amugaM davvaM ca aJja ghecchAmi / amugeNa va damveNa u, aha davyAbhiggaho nAma // 298 // -paMcavaTa huM Aje lepavALo (rAbaDI vagere) ja AhAra laIza, athavA lepa vinAne (zekelA caNA vagere) ja AhAra laIza, athavA khAkharA vagere amuka ja dravya laIza, athavA kaDachI vagerethI vahorAvaze to ja AhAra laIza-AvA prakArane abhigraha dravya abhigraha che." tAparyavivekIone jema jinezvara bhagavAnanI anujJA levAthI tivihAra pratyAkhyAnamAM virodha jAte nathI, tema munio amuka ja azanAdi AhAra laIza ema dravya abhigraha kare che temAM paNa virodha jaNAtuM nathI. prazna-AmAM vivekIone virodha kema jaNAtuM nathI ? uttara:-A viSaya (kuti =) sukSama hevAthI vivekI (lAbhAlAbhano vicAra karavAnI zaktivALAo) ja tenAthI thatA lAbhane samajI zake che. avivekIone A Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 356 : 5 pratyAyAna-paMcAzaka gAthA-33-34 - - - - - viSaya samajamAM na AvavAthI tivihAra Adi pratyAkhyAnamAM virodha dekhAya. (32) avivekIone virodha - aNNe bhaNaMti jatiNo, tivihAhArassa Na khalu juttamiNa / savvaviraio evaM, bheyaggahaNe kahaM sA u // 33 // digaMbaro kahe che ke- sAdhune tivihAranuM pratyAkhyAna yogya nathI. kAraNa ke (nava) sAdhuone sarvavirati che. je A pramANe tivihArarUpa vizeSa pratyAkhyAna svIkA2vAmAM Ave te ( 1 =) te sarvavirati kema rahe? sarva AhAranuM pratyAkhyAna thAya te sarvavirati thAya. tivihAranA pratyAkhyAnamAM badhA AhArane tyAga na hovAthI sarvavirati nathI. (33) avivekIonA virodhanuM samAdhAnaHapmaayvuddhijnngN, eyaM etthaMti daMsiya puvvaM / tambhogamittakaraNe, sesaccAgA tao ahigo / / 34 // AhAranuM pratyAkhyAna sarvaviratimAM paNa apramAdanI vRddhi karanAruM che ema pUrve A paMcAzakanI 13 mI gAthAmAM kahyuM che tethI tivihAranA pratyAkhyAnamAM (40ma =) mAtra pANIne ja upaga thato hovAthI zeSa traNa AhAne tyAga thavAthI apramAda adhika thAya che. arthAt tivihAranA pratyAkhyAnamAM pANInI ja chUTa rAkhIne bAkInA traNa AhA. rano tyAga thato hovAthI sarvavirati sAmAyikathI thayelA Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-35 5 pratyAkhyAna--pacAzaka * 357 : apramAdathI adhika apramAda thAya che, eTale ke savirati rUpa sAmAyikathI je apramAda thayeA che temAM traNa AhAranA tyAgathI vadhArA thAya che. Ama, sarvaviratimAM khAdha na thatA hAvAthI ane apramAdamAM vadhArA thatA hAvAthI sAdhune pazu tivihAranu`. pratyAkhyAna saMgata che. (34) viziSTa avasthAmAM sAdhuthI duvihAra paNa thaI zake:evN karhici kajje, duvihassa vi taSNa hoti citamiNaM / sacca jaiNo NavaraM, pAeNa Na aNNaparibhogo / / 35 / / pUrva pakSa:- ( ri=} apramAdavRddhinu kAraNa hAvAthI tivihAra pratyAkhyAnanA svIkAra karavAmAM Ave teA, mAMdagI Adi kAI kArya mAM duvihAranu' paNa pratyAkhyAna zuM na thAya ? arthAt thAya. AthI tivihAra pratyAkhyAna thai zake evA tamArA mata vicAraNIya che. tAtpa :-tivihAranA pratyAkhyAnanA svIkAra karavAmAM duvihAra pratyAkhyAnanA pazu svIkAra karavAnI Apatti Avaze. AthI tivihAra pratyAkhyAna thaI zake evA tamArA manu tamAre vicAravAnI jarUra che. uttara pakSaH-tamArI vAta sAcI che. arthAt tevA viziSTa prasaMge duvihAra pratyAkhyAna mAnya che. paNa sAdhune prAyaH viziSTa mAMdagI Adi sivAya khAdima ane svAdima AhAranu bhAjana heAtuM nathI. kAraNa ke zAstramAM atAvelAM vedanA Adi cha kAraNeAthI AhAra karavAnA che, khAdima Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 358 4 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-36thI 38 savAdima e cha kAraNemAM bilakula upagI nathI. arthAta sAdhuone sAmAnyathI khAdima ane svAdima AhArano upaga hotA nathI ane tame kahyuM tevA prasaMge svAdima AhAranI chUTa hovAthI duvihAranuM pratyAkhyAna karavAmAM vAMdho nathI. gAthAmAM yatizabdano ulekha hovAthI A (gADha kAraNe duvihAra thaI zake e) niyama sAdhune uddezIne che. zrAvaka te (gADha kAraNa vinA paNa) duvihAra paNa pratyAkhyAna karI zake. (35) 5 bhegadvAra bhojana vidhivihinnaa paDipuSNammI, bhogo vigae ya thevakAle u / suhadhAujogabhAve, citteNa maNAkuleNa tahA // 36 // jALA sarjano, virSa to jiyamAM.. gurupaDivattippamuha, maMgalapAThAiyaM ceva // 37 // sariUNa viseseNaM, paJcakkhAyaM imaM mae pacchA / taha saMdisAviUNaM, vihiNA bhuMjaMti dhammarayA // 38 // pratyAkhyAnane svIkAra karyA pachI satata upayoga pUrvaka pAlana rUpa vidhithI, pirisI Adi pratyAkhyAna pUruM thayA pachI thoDo samaya vyatIta thayA bAda, vAta-pitta-kapha e traNa dhAtuo sama bane ane kAyAdi vege savastha bane tyAre, cittanI vyAkuLatA zahita bhejana karavuM. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-36thI38 5 pratyAkhyAna--pacAzaka geAcarI mATe paribhramaNa Adi parizramathI zarIranI dhAtue viSama banI jAya che ane zarIra asvastha manI jAya che. AthI ( pratyAkhyAna pAryA pachI svAdhyAya karavA vaDe) thADA samaya pasAra karavAthI thAka utarI javAthI dhAtue sama banI jAya che ane zarIra vagere yAge paNa svastha banI jAya che. bheAjana zAMtacitta karavuM joIe. vyAkulacitta bhAjana karavAthI nukazAna thAya che. kahyuM che ke IrSyAbhayakrodhapariSkRtena, lubdhena tRDdainya vipIDitena / pradveSayukena ca sevyamAnamannaM na samyak pariNAmameti // IrSyA, bhaya, dedha, ( AhAramAM) lubdhatA, tRSA, dInatA ane pradveSathI yukta banIne bheAjana karavAthI bheAjananuM khareAbara pAcana thatuM nathI, (36) 359 : dharmamAM Asakta jIvA svabhUmikA pramANe leAjana samaye karavA lAyaka mA-bApa, dharmAcAryAM ane devanI ucita pUjA, parivAramAM je bimAra hAya tenI sevA vagere, tathA namaskAramatranA ane 'ghammo maMgalamuni'vagere prazasta zrutane pATha vagere zukra kAryo karIne, meM pUrve A ( navakArazI vagere je karyu" hAya te) pratyAkhyAna karyuM' che ema vizeSarUpe pratyAkhyAnanuM smaraNa karIne, tathA AcAryAdi vaDilanI rajA meLavIne, kevA sthAne besIne leAjana karavuM vagere zAstrokta vidhi pUrvaka bheAjana kare che. A viSe kahyu che ketthaanndisi pagAsaNayA, bhAyaNapakkhevaNe ya gurubhAve / sattaviho Aloo, tayAvi jayaNA suvihiyANaM / / -A. ni. papara Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 360 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-36thI38 (1) "gRhastho na Ave ane sAdhuone AvavAjavAno mArga na hoya tevA sthAne, (2) gurune puMTha vagere na thAya te dizAmAM, (3) sUryanA prakAzamAM, (4) pahelA pAtramAM, (5) sukhapUrvaka mukhamAM jAya tevA keLiyA karIne, (6) gurunI najara paDe te rIte, (7) jJAnAdinI vRddhi mATe sAdhu AhAra kare. sAdhuoe bhojana karatAM A sAta AlokanuM (pALavAnA muddAonuM) pAlana karavuM joIe." (37-38) cha zuddhi -pratyAkhyAna sparzita Adi che zuddhiothI sahita hoya te zuddha bane che. te cha zuddhio A pramANe che - spezita, pAlita, zobhita, tIti, kIrtita ane ArAdhita. (1) pratyAkhyAna levAnA samaye vidhipUrvaka pratyAkhyAna levuM te (pratyAkhyAnane AtmA sAthe saMparzAvavAthI) 5rzita zuddhi che. (2) pratyAkhyAna lIdhA pachI vAraMvAra tenuM smaraNa karIne pUrNa karavuM te (pratyAkhyAnane barAbara pALavAthI) pAlita zuddhi che. (3) gurune ApIne vadhelA AhAranuM bhojana karavuM te (pratyAkhyAnane zobhAvavAthI) zobhita zuddhi che. (4) pratyAkhyAnano samaya pUrNa thayA pachI thoDo samaya vItyA bAda bhojana karavuM te (pratyA khyAnane pUruM karavAthI) tIrita zuddhi che. (5) kareluM pratyAkhyAna bhojana samaye yAda karavuM te (pratyAkhyAnanuM (manamAM) kIrtana-kathana karavAthI] kIrtita zuddhi che. (6) Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-36 thI 38 5 pratyAkhyAna--pacAzaka : 361 sparzana Adi pAMceya zuddhinu pAlana te (pratyAkhyAnanI ArAdhanA thavAthI) ArAdhita zuddhi che. 36-37-38 e traNa gAthAomAM cha zuddhinu sUcana:-ahIM bheAjananA vidhi jaNAvavA sAthe pratyAkhyA nanI parzita Addhi cha zuddhineA paNa nirdeza karyo che. te A pramANe:-vidhinA vahivuLammI (pratyAkhyAnanA svIkAra karyA pachI upayAgapUrvaka pAlana rUpa vidhithI pArasI Adi pratyAkhyAna pUrNa thartA) e be padAthI pAlita zuddhine nirdeza karyAM che. sparzIna (=grahaNa) vinA pAlana na hAya eTale pAlitazuddhinA upalakSaNuthI parzita zuddhinu paNa sUcana karyuM' che, vana ya thavAre (puNa thayA pachI thADA samaya vItyA bAda) e padAthI tItizuddhinu' sUcana karyuM' che. guruDhittipamuz......(mA-bApa vagere gurunI pUjA vagere karIne.........) e pardAthI zeAbhita zuddhinA nirdeza karyo che. saddhi... (smaraNa karIne......... vagere padAthI kItata zuddhinuM sUcana karyuM' che.x (36-37-38) *pra. sA. gAthA 212 thI 215. xTIkAmAM chaThThI ArAdhita zuddhi viSe kaze| ullekha nathI. pAMca zuddhinu pAlana e ja ArAdhita zuddhi hAvAthI pAMca zuddhinA sUcanathI ArAdhita zuddhinuM sUcana garbhita rIte thai jAya che ema samajI zakAya che. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 362 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-39 thI 41 6 svayaM pAlana dvAra AhAra pratyAkhyAna karanAra bIjAone AhAra saMbaMdhI dAnaupadeza karI zake - sayapAlaNA ya etthaM, gahiyammi vi tA imammi annesi / dANe uvaesammi ya, Na hoMti dosA jaha'NNastha // 39 // kayapaJcakvANo vi ya, AyariyagilANavAlavuDDhANaM / dejAsaNAi saMte, lAbhe kayavIriyAyAro // 40 // saMviggaannasaMbhoiyANa daMseja saDDhagakulANi / ataraMto vA saMbhoiyANa jaha vA samAhIe // 41 // AhAra pratyAkhyAnamAM svayaMpAlana karavAnuM che, bIjAene AhAra ApavA Adine niSedha nathI. AthI AhAranuM pratyAkhyAna levA chatAM bIjAone AhAra ApavAmAM ke tame bhajana karo, amuka amuka gharethI AhAra maLaze, amuka gharethI AhAra laI Avo vagere rIte AhAranA upadezamAM de lAgatA nathI, arthAt pratyAkhyAnano bhaMga thato nathI. (4Uratha5) anyatra=prANAtipAta virati AdimAM jema de lAge che tema ahIM lAgatA nathI. tAtparya-prANAtipAta virati Adi vratano svIkAra trividha trividha hevAthI prANAtipAta Adi pApa jema pite na kare, tema bIjA pAse karAve nahi, ane anumodanA paNa na kare AthI prANAtipAta virati Adino svIkAra Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-39 thI 41 pratyA 5 pratyAkhyAna--pacAzaka : 363 : karanAra bIjAne prANAtipAta Adi pApa karavAnuM kahe ke anumAdanA kare te vratabha`ga thAya. pazu AhAranA khyAnamAM mAre amuka AhAra nahi karavA evA niyama heAvAthI (=karAvavAnA ane anu'mAdanAneA tyAga na hovAthI) AhAranuM pratyAkhyAna karanAra bIjAne AhAra Ape ke upara kahyu. tema AhAranA upadeza Ape tA pratyAkhyAnanA bhaMga na thAya. A vize Avazyaka niyuktimAM pUrva pakSa ane uttarapakSa A pramANe che. Aha jai jIvayAe, paJcakkhAe na kAraNa annaM / bhaMga bhayAssaNadANe, dhuva kAravaNe ya naNu doso / / 1575 / / no kayapazcakkhANo, AyariyAINa dijja asaNAI / na ya viraipAlaNAo, veyAvacaM pANayaraM / / 1576 // no tihiM tiviNaM, paccakkhar3a annadANa kAravaNaM / suddhassa tao muNiNo, na hoi tabbhaMga utti / / 1577 / / "C pUrva pakSaH- jema prANAtipAtanuM pratyAkhyAna karanAra jIva pratyAkhyAna bhaMganA bhayathI khIjA pAse prANAtipAta karAvate nathI tema AhAratu pratyAkhyAna karanAra mIjAne azanAdvi ApavA dvArA AhAra karAve teA avazya pratyA khyAnanA bha'garUpa doSa lAge, " [ 1575 ] "AthI " upavAsI sAdhue AcArya Adine azanAdi AhAra na ApavA joIe. viratinA pAlanathI vaiyAvacca adhika nathI. " '' [ 1576 ) Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 364 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-39 thI 41 uttarapakSa -" sAdhu AhArano tyAga trividha trividhe karatA nathI. AthI anyane anAdi ApavA dvArA AhAra karAvavAmAM AzaMsA rahita sAdhune pratyAkhyAna bhaMgarUpa deSa lAgato nathI. " [ 1577 ] (39) AthI AhAranuM pratyAkhyAna karanAra paNa je AcArya, lAna, bAla ane vRddhAne prAgya AhAra pitAne maLe tema hoya to bhikSA mATe phare ane e rIte vicAranuM pAlana karIne AcArya, galAna, bAla ane vRddhone anAdi AhAra lAvI Ape. prazna -ahIM batAvela AcAryAdi cArane ja AhAra lAvI ApavAne che ke bIjA sAdhuone paNa AhAra lAvI ApavAne che ? uttara:-mahemAna ( navA Avela sAdhu) Adi bIjA sAdhuone paNa AhAra lAvI ApavAnuM che. AcAryAdinA upalakSaNathI mahemAna vagere paNa samajI levA. AcArya guNAdhika hovAthI ane glAna vagere AhAra lAvavA asa. martha hovAthI te cArane AhAra Adi lAvI ApavAthI adhika nirjarA thAya mATe mAthAmAM te cArane sAkSAta ulalekha karyo che. + (40) tathA navA AvelA saMvina bhinnasAMgikene ( bhinna sAmAcArIvALA sAdhuone) dAnarucivALAM ghare batAve. A0 vi0 1579. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-39thI41 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 365 athavA mAMdagI AdinA kAraNe pote AhAra na lAvI zake te sAMgika (samAna sAmAcArIvALA) sAdhuone paNa dAnarucivALAM ghare batAve. athavA potAne ane bIjA sAdhuone jema samAdhi rahe tema karavuM. arthAt AhArapANI lAvI ApavAmAM sva-parane samAdhi rahetI hoya te tema karavuM ane je gocarInAM gharo batAvavAmAM sava-parane samAdhi rahetI hoya to tema karavuM. sva-paranI samAdhine lakSamAM rAkhIne dAna ane upadeza e bemAMthI je ThIka lAge te karavuM ? prazna-samAna sAmAcArIvALA sAdhuone AhAra lAvI Apa ane bhinna sAmAcArIvALA sAdhuone AhAra na lAvI Apo, kiMtu ghare batAvI devAM evA bhedabhAvathI rAga-dveSa (mAruM-tAruM) sUcita thAya che. vajana parivAra che, saMpatti cheDI, saMsArasukhe cheDayAM... A badhuM choDI dIdhA pachI paNa rAga-dveSathI A bhedabhAva zA mATe have joIe ? uttara-A bheda rAga dveSanA kAraNe nathI, kiMtu sAdhuonA hita mATe che. dareka sAdhunI pariNati samAna hotI nathI. AthI je bhinna sAmAcArIvALA sAdhuo sAthe paNa AhAra lAvI ApavA Adine vyavahAra karavAmAM Ave te keTalAka nUtana vagere sAdhuone bhinna sAmAcArI joIne matimoha kamataratA mavLamacaraNa vi rAtavuM . (Avazyaka bhASya gAthA 244 nI hAribhadrIya TIkA.) Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 366 : 5 prayAkhyAna--pacAzaka thavAnA sabhava rahe che. temane A leAkA Ama kare che ane ApaNe Ama karIe chIe emAM sAcu zuM ? ItyAdi matimAha thAya [matimAhathI zraddhA vinAza vagere doSA utpanna thAya ) e sabhavita che. AthI matimAha na thAya e mATe A bheda che. (41) zrAvakAne mATe dAna-upadezanA vidhiH- evamiha sAvagANa vi, dANuvaesAi uciyamo NeyaM / sesamma vi esa vihI, tucchassa disAda vekkhAe // 42 // } ahIM zrAvakAne paNa A rIte (-zakti hAya te susAdhuone AhAranu dAna kare, zakti na hAya teA dAnarucivALAM ghareA khatAve vagere rIte) dAna ane upadeza vagere karavu' saMgata che. vastrAdi viSe paNa A ja vidhi che. arthAt AhAranI jema vastrAdi paNa zakti hAya te Ape, zakti na hoya te tenAM dharA batAve. sAdhu mATe jema eka sAmAcArIvALAne AhAra lAvI Ape ane bhinna sAmAcArIvALAne gharA batAve evA bheda che, tema zrAvaka mATe nathI. arthAt zrAvaka eka sAmAcArIvALA ane bhinna sAmAcArIvALA evA bhedabhAva vinA badhA susAdhuone zakti hAya tA AhArAdi Ape, zakti na hAya te tevAM gharA matAvavA vagere ucita kare. * bhA. 247 gAthA-42 Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-42 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 367 : prazna -je zrAvaka garIba hovAthI badhA sAdhuone vastrAdi na ApI zake, paNa thoDA sAdhuone ApI zake tema hoya te zrAvakra kone Ape ? uttara:-(suraisa vitAvavA= ) te garIba zrAvaka dizAnI apekSAe dizAnA saMbaMdhathI dAna Ape. gRhastha "amukano ziSya che" ema jenA ziSya tarIke " oLakhAya te diza-dizA kahevAya. arthAt gRharatha je. AcArya vagerethI pratibaMdha (-dharma) pAmyo hoya te AcArya vagere diza-dizA kahevAya ane dharma pAmanAra gRhasthane te AcAryanI sAthe dizAne saMbaMdha kahevAya. AthI dizAnI apekSAe=dizAnA saMbaMdhathI dAna Ape ene artha e thayo ke dharma pamADavA Adi dvArA upakArI gurune dAna Ape. gAthAmAM dizA AdinI apekSAe ema Adi zabda che. Adi zabdathI te upakArI gurune parivAra samaja. arthAt badhA sAdhune ApI zake tema na hoya, paNa thoDA sAdhune ApI zake tema hoya te garIba zrAvaka dharma pamADanAra gurune upakAra dupratikAra hevAthI vizeSarUpe pUjanIya hevAnA kAraNe upakArI gurune ke tenA parivArane vastrAdi Ape. AgamamAM A dizAne saMbaMdha (dibaMdha) je dIkSAnI bhAvanAvALA hoya ke jeNe dIkSA choDI dIdhI hoya tevA * Ane zAstranI paribhASA pramANe dibaMdha kahevAmAM Ave che 4 sAdhune paNa dizAne saMbaMdha (dirabaMdha) hoya che. paNa ahIM gRhasthane saMbaMdha cAlato hovAthI gRhasthane ullekha karyo che. WWW.jainelibrary.org Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 368 : 5 pratyAkhyAna-pacAzaka gAthA-2 gRhastha mATe kahyo che, te sivAyanA ( garIba ke zrImaMta) gRhastho mATe nathI kahyo. nizItha ane vyavahAra sUtramAM dizAnI vyavasthA A pramANe kahI che -"je dIkSA levAnI bhAvanAvALe hevAthI sAmAjika AdinuM adhyayana kare che te traNa varSa sudhI je AcAryathI pratibodha pAmyuM che teno ziSya kahevAya, traNa varSa pachI niyama nathI. te dIkSAnI bhAvanA thayA pachI traNa varSa sudhImAM dIkSA le to pratibaMdhaka AcAryane ja ziSya banI zake, traNa varSa pachI game teno ziSya banI zake che." dIkSA cheDI denAra kone ziSya gaNAya te viSe nIce pramANe niyama che. "dIkSA choDI denAranA zraddhAvAna ane zraddhArahita ema be prakAra che. temAM je niddhava banavAthI, jainetara dharmamAM dIkSA levAthI ke bIjA koI kAraNathI dIkSA choDIne zraddhA rahita banI gayo hoya te pharI zraddhAvALe thAya to game te sAdhune ziSya thai zake, dIkSAnI bhAvanAvALe thAya te paNa game teno ziSya thaI zake, arthAt teNe pUrvanA gurunA ja ziSya banavuM joIe evo niyama nathI. dIkSA cheDI denAramAM je zraddhAvALA che tenA sArUpI ane gRhastha ema be prakAra che. rajeharaNa sivAya sAdhune veza rAkhe te sArUpI. sAdhunA saghaLA veSane choDI de te gRhastha. sArUpI pite ane te jemane dIkSA Ape te badhA pUrvAcAryanA (pahelA sArUpI jene ziSya hate tenA) ziSya gaNAya. sArUpIe jemane dIkSA na ApI hoya, paNa mAtra pratibaMdha pamADayo hoya -dIkSAnI bhAvanAvALA karyA hoya) temane temanI jene Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-43 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 369 : guru karavAnI IcchA hoya te sAdhune te (-sArUpI) sepe ane jene sepe tenA te (sArUpIe dIkSA mATe soMpelA mumukSuo) ziSya gaNAya. gRhastha muMDita ane sazikha ema be prakAranA che. saMpUrNa muMDana karAve te muMDita, ane coTalI rAkhe te sazikha. baMne prakAranA (upratrajita) gRhastha pUrvAcAryanA ja ziSya gaNAya. tathA dakSA choDayA pachI traNa varSa sudhI jemane pratibaMdha pamADIne dIkSA ApI hoya te paNa pUrvAcAryanA gaNAya."- (42) garIba zrAvaka saMbaMdhI dAnane vidhiHsNtearlddhijuearaaibhaavesu hoi tullesu / dANaM disAibhee, tIe'ditassa ANAdI // 43 / / zrAvake bhedabhAva vinA badhA sAdhuone dAna karavuM joIe. paNa je zrAvaka badhA sAdhuone ApavA asamartha hoya, teNe je sAdhunI pAse vastrAdi na hoya tene ApavuM joIe. je badhA sAdhuo pAse vastrAdi na hoya te je labdhihIna (vastrAdi meLavavAnI zakti vinAnA hoya) temane ApavuM joIe. have je badhA pAse vastrAdi hoya ane te badhA ja labdhivALA hoya ke badhA ja labdhi vinAnA hoya, athavA badhA sAdhu pAse vastrAdi na hoya ane te badhA ja labdhivALA hoya ke labdhi vinAnA hoya-A rIte badhA sAdhu ka vyavahAra sUtra u0 4 gA. 134 thI 142. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 : 5 pratyAyAna-paMcAzaka gAyA-44 sarakhA hoya to kone ApavuM? AnA uttaramAM ahIM jaNAvyuM ke vastrAdinI vidyamAnatA (=jarUriyAtane abhAva) ane labdhi vagerethI sAdhu samAna hoya tyAre amuka ja sAdhuone ApavAnI zaktivALA garIba zrAvake dizA AdinA bhedathI=dizAne saMbaMdha Adi bhedathI ApavuM, arthAt samAna sAdhuomAM je pitAnA upakArI hoya temane ke temanA parivArane ApavuM. je A zrAvaka AvI sthitimAM dizAnA saMbaMdhanuM ullaMghana karIne Ape to tene jinezvaranI AjJAne bhaMga, anavasthA ane mithyAtva vagere doSo lAge. (4) 7 anubaMdha dvAra pratyAkhyAnapariNAmanA anubaMdhanuM kAraNa - bhottaNamuciyajoga, aNavasyaM jo karei avvahio / NiyabhUmigAi sarisaM, etthaM aNubaMdhabhAvavihI // 44 // je sAdhu bhejana karIne mAnasika (kaMTALe) ane kAyika (sustI Adi) pIDAthI rahita paNe, arthAta kaMTALyA vinA ane sustI Adine tyAga karIne svabhUmikAne xAdizabdAt sapakSasattvena saMbhAvyamAnavastrAdilAbhataditarAdigrahaH / + mAnasika ane kAyika pIDAthI rahita je sAdhu bhejana karIne svabhUmikAne anurUpa.........ema paNa artha thaI zake. Ama artha karavAmAM mAnasika ane kAyika paDAthI sahita sAdhu bhojana karIne svabhUmikAne anurUpa vyApAra na kare to paNa tene pratyAkhyAna pariNAmane anubaMdha thAya che e bhAva nIkaLe che. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45-46 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 371 : anurUpa (AcArya, upAdhyAya Adi je pade hoya te padane gya vAcanA ApavI vagere) ucita vyApAra kare che tene AhAranA pratyAkhyAnamAM anubaMdhabhAva thAya che, arthAt pratyAkhyAnanA pariNAmane viccheda thatA nathI. mudhAnA kAraNe svAdhyAyAdi saMyamo na thAya mATe AhAra levAne che. je anna vinA saMyamayege thaI zakatA hoya te annanuM pratyAkhyAna karavuM e ja egya che. eTale jojana karyA pachI svAdhyAyAdi karavAmAM Ave to ja bhejanano hetu siddha thato hovAthI pratyAkhyAnanA pariNAmano anubaMdha thAya, anyathA nahi. (44) gujJAnuM mahattva:- guruAeseNaM vA, jogaMtaragapi tadahigaM tamiha / guruANAbhagammI, savve'NatthA jao bhaNitam // 45 // muTThamadasamaduvAlasehiM mAsaddhamAsakhamaNehiM / akarito guruvayaNaM, aNaMtasaMsArio hoti // 46 // je gurunA-vaDilanA AdezathI svabhUmikAne anurUpa vyApArathI anya vyApAra kare che tene paNa pratyAkhyAnano anubaMdhabhAva thAya che. kAraNa ke ahIM svabhUmikAne anurUpa vyApArathI gurue kahela vyApAra pradhAna che, arthAt guru AjJA pradhAna che. gurvAjJAnA bhaMgamAM badhA anartho thAya che. AthI ja zAstramAM kahyuM che ke-45) chaThTha, aThThama, cAra upavAsa, pAMca upavAsa, paMdara upavAsa, mAMsakhamaNa kare, paNa gurunI AjJA na mAne te anaMta saMsArI thAya che. Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAyA-47 praH- gurunI AjJA na mAnavAthI anaMta saMsArI zI rIte thAya? uttara:- guru saMvigna ane gItArtha hoya che. te jinezvaranI AjJA mujaba ja AjJA kare. AthI gurunI AjJAnuM ullaMdhana eTale jinezvaranI AjJAnuM ullaMghana. jinezvaranI AjJAnuM ullaMghana mithyAtvanA udayathI thanAra kadAgraha rUpa che. mithyAtvanA udayathI thato kadAgraha anaMta saMsAranuM kAraNa che. utkRSTatapa ane utkRSTa cAritranuM pAlana karanAra paNa mithyAtvanA udayathI thatA kadAcakanA kAraNe anaMtasaMsArI thAya che. (46) avidyamAna vastunA paNa pratyAkhyAnathI lAbha - bajjhAbhAve vi imaM, paJcakkhaMtassa guNakaraM ceva / AsavanirohabhAvA, ANAArAhaNAo ya // 47 // je vastu potAnI pAse na hoya (ane bhaviSyamAM maLavAnI saMbhAvanA paNa na hoya) te vastunuM paNa pratyAkhyAna lAbha ja kare che. kAraNa ke tenAthI Amravane nirodha thAya che= virati thAya che, ane sarvajJanI AjJAnuM pAlana thAya che. bhAvAtha - vastu na hoya-vastune upayoga na thato hoya te paNa tene niyama na karyo hoya te tyAgane lAbha maLato nathI. kAraNa ke aMtaramAM tenI apekSA rahelI che. tevI rIte amuka pApa na karavA chatAM niyama na karyo hoya te pApa lAge che. kAraNa ke pApanI apekSA rahelI che. pApane niyama na karanArane bAhyAthI pApa na karavA chatAM apekSA Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-48 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 373 : hevAthI pApa lAge che. tevI rIte vastu na hoya-tene upayoga na kare ane bhaviSyamAM te vastu maLavAnI saMbhAvanA na hoya to paNa je tyAgane niyama na levAmAM Ave te tyAgane lAbha maLatuM nathI. AthI avidyamAna vastunuM paNa pratyAkhyAna saphala che ema jJAnathI jonArA sarvajJa bhagavaMtoe tenuM pratyAkhyAna karavAnuM kahyuM che. zrI Arya suhasti mahArAje raMkane ApelI dIkSA A viSayanuM samarthana kare che. (47) avidyamAna vastunA niyamathI lAbhanuM daSTAMtathI samarthana:n ya etthaM egato, sagaDAharaNAdi ettha didrato / saMtaM pi NAsai lahaM, hoi asaMtaM pi emeva // 48 // - avidyamAna vastu bhaviSyamAM na ja maLe e ekAMta nathI. kAraNake (tevA karmodaya AdithI) vidyamAna paNa vastu acAnaka nAza pAmI jAya, ane avidyamAna paNa vastu turata acAnaka maLI jAya evuM bane che. kyAreka jenI saMbhAvanA paNa na hoya tevI vastunI prApti thaI jAya. A viSe gADAnuM draSTAMta che. eka muni mahAtmA pAse aneka bhavya jIe vividha prakAranA niyamo lIdhA. temAM keTalAke je vastu vartamAnamAM pitAnI pAse nathI ane bhaviSyamAM maLavAnI paNa saMbhAvanA nathI tevI vastuno tyAgane paNa niyama karyo hato. eka brAhmaNe A jANyuM. teNe vicAryuM ke- AvA (je vastu na hoya ane bhaviSyamAM maLavAnI saMbhAvanA paNa na hoya tevI vastunA tyAganA) niyamo Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 374 : 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka gAthA-49 niSphaLa che. je AvA niyamathI paNa lAbha thato hoya to huM paNa Avo niyama lauM. ema mazkarIthI munirAja pAse "mAre gADuM na khAvuM" e niyama lIdhe. have te eka divasa jaMgalamAMthI AvI rahyo hato. tene bhUkha sakhata lAgI hatI. tenA zarIre dhULa lAgI hatI. A vakhate eka rAjaputrI tene sAme maLI. rAjaputrIne keI kAraNasara gADAnA AkAranuM pakavAnna pUrve nahi je celA brAhmaNane jamADavAnI bAdhA hatI. AthI te tevuM pakavAna banAvIne tevA brAhmaNanI zodha karI rahI hatI. A brAhmaNa maLI javAthI tene khAvA mATe te pakavAna ApyuM. brAhmaNane bhUkha ghaNu lAgI hatI. paNa teNe joyuM to te pakavAnna gADAnA AkAre hovAthI gADuM hatuM. AthI teNe vicAryuM ke asaMbhavita paNa kyAreka saMbhavita bane che evuM munirAjanuM kahevuM sAcuM che. AthI je vastunI saMbhAvanA na hoya tevI vastunA paNa niyamathI lAbha ja thAya che. mAre gADuM na khAvuM e niyama che ane A pakavAna gADAnA AkAre hovAthI gADuM kahevAya. AthI mArAthI A pakavAnna na khavAya. Ama vicArI teNe tene tyAga karyo ane rAjaputrIne badhI vigata kahI. A banAvathI brAhmaNane sAdhuvacana pratye bahumAna thayuM. Ama kyAreka asaMbhavita paNa saMbhavita banI jAya che. (48) pratyAkhyAna nirviSaya nathI - oheNAvisayaM pi hu, Na hoi eyaM kahiMci NiyameNa / micchAsaMsajiyakammao tahA savvabhogAo // 49 // Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-49 5 pratyAkhyAna -pacAzaka : 375 : sAmAnyapaNe ( amuka vastu khAvAno tyAga samadhI ) pratyAkhyAna avazya niviSaya thatuM nathI-avidyamAna vastunu thatu nathI, kiMtu vidyamAna vastunu' thAya che, kAraNa ke te te dezamAM ke te te kALe sava vastunA bhAga thAya che bheAganI sabhAvanA rahe che. arthAt sa vastuonA bhAganI sa'bhAvanA haiAvAthI pratyAkhyAna niviSaya (avidyamAna vastug) nathI, kiMtu sarviSaya (=vidyamAna vastunuM) che. = prazna:-gheDA nahi khAvA, ghaTA nahi khAvA evA evA niyama kare teA tenI sabhAvanA kevI rIte ? uttara:-(tajjA-tathA=) jema gADAnA dRSTAMtamAM pAnna gADu' na heAvA chatAM gADAnA AkAre hAvAthI gADu' hatu, tema te te AkAravALI vastu paNa te te kahevAya. eTale kAI vastumAM gheADAne AkAra hAya, koI vastumAM ghaDAneA AkAra hAya, ema judI judI vastumAM judA judA AkAra hAya. AthI te te vastunA bhAga sa'bhavita ane, eTale amuka vastu kadI ja khAvAmAM nahi ja Ave ema nirNaya pUrvaka kahI zakAya nahi. AthI sarva vastunA leAga 'vita che. prazna-A rIte sava vastunA bhAga thAya che tenu' kAraN tha Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 376 : 5 pratyAkhyAna paMcAzaka gAthA-50 uttara-cAritra moha vagere karmane udaya kAraNa che. cAritra moha AdinA kAraNe jIva bheganA pariNAmavALA che. AthI temane upara kahyuM tema sarva vastuone bhega che. eTale pratyAkhyAna nirviSaya nathI. (4) virAgI jIvanuM pratyAkhyAna saphala che - viraIe saMvegA, takkhayao bhogavigamabhAveNa / saphalaM samvattha imaM, bhavaviraha icchamANassa // 50 // bhavaviganI IcchAvALA jIvanuM vidyamAna ke avidyamAna sarva vastu saMbaMdhI pratyAkhyAna saphala che. kAraNa ke mekSAbhilASa ane viratithI cAritramohAdi karmano kSaya (kSapazamAdi) thavAthI jenuM pratyAkhyAna karyuM che tene (manathI paNa) bhoga thato nathI. bhAvArtha- jene bhAvaviyoganI IcchA (saMsAra upara vairAgya) thAya che tene mokSanI IcchA thAya che. mokSanI IcchA viratinuM kAraNa che. ahIM virati eTale jenuM pratyAkhyAna karavAnuM che tenAthI nivRttinA pariNAma, mokSanI IcchAthI viratino bhAva thAya che. mokSanI IchA ane viratinA bhAvathI cAritramAdi karmanA kSapazamAdi thAya che. cAritramehAdi karmanA kSapazamAdi thavAthI jenuM pratyAkhyAna Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 5 pratyAkhyAna-paMcAzaka : 377 4 karyuM che tene bhega (mAnasika paNa) thato nathI. eTale bhavavicaganI IcchAthI mokSanI IcchAvALa banela chava vidyamAna ke avidyamAna je vastunuM pratyAkhyAna kare che te vastuthI nivRttinA pariNAma tenAmAM hoya che. vastu na hoya te paNa te saMbaMdhI nivRttinA (tyAganA) pariNAma thayA hoya te lAbha thAya. AthI A jIva je vastu na hoya tenuM paNa pratyAkhyAna kare te tenAthI tene lAbha ja thAya. bhavaviyoganI IcchAthI rahita(-saMsAra sukhanI icchAvALo) jIva pratyAkhyAna svIkAratA nathI, ane svIkAre te paNa tenAmAM bhautika saMsAra sukhanI AzaMsA hovAnA kAraNe (jenuM pratyAkhyAna kare che tenAthI nivRttinA pariNAma na hovAne kAraNe) te pratyAkhyAna sAMsArika phalane ApanAruM hAvAthI paramArthathI niSphaLa ja che. AvA jIvatuM vidyamAna vastunuM paNa pratyAkhyAna niSphala ja che. jyAre saMsAra viyoganI IchA Adi guvALA jIvanuM avidyamAna vastunuM paNa pratyAkhyAna saphala che. (50) Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 stavidhi pa'cAzaka ceAthA pacAzakamAM pUjAnI vidhi kahI. pUjA dravyastava che. pAMcamAM pacAzakamAM pratyAkhyAnanI vidhi kahI. pratyA khyAna bhAvastava che. have A chaThThA pacAzakamAM dravya ane bhAva e anne stavanuM varcuna zarU kare che. temAM prathama ma'gala AdinA nirdeza kare cheH namiUNa jiNaMx vIraM, + tilogapujjaM samAsao vucchaM / *thayavihimAgamasuddhaM saparesimaNuggahaTTAe // 1 // tribhuvana pujaya zrI vIrijanane namaskAra karIne svaparanA anugraha mATe stavaparittA Adi AgamathI zuddha stavidhi sa'pathI kahIza. zAstranA arthAnA (saMskRtamAM) anuvAda karavAthI nimala medha ane parIpakAra dvArA karmakSaya e stra-anugraha che bIjAone nimA~la epa thAya ane tevA edhapUrvaka kriyAthI para parAe mAkSanI prApti e paraanugraha che. (1) xjinaM rAgAdijetAram anena sarvadeoSavinirmukatA prnncoLA, tatyuSA dha sarvaguyutA(11), yoSa-nivRttiruuptvaat prAyo guNAnAm / + anena ca doSa nirmukterguNAvAptervA bAhyaphalamiti / *tava=prajJA | " Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-2-3 6 stavavidhi--paMcAzaka = 379 H stavanA be prakArodvye bhAve ya thao,* davve bhAkthayarAgao samma / jiNabhavaNAdivihANaM, bhAvathao caraNapaDivattI // 2 // dravya ane bhAva e be prakAre stava che. bhAvastavanA (sava viratinA) bahumAna pUrvaka Agamane anusarIne vidhipUrvaka jinabhavana-jinapratimA Adi karavuM karAvavuM e dravyastava che. sarva viratine svIkAra bhAvastava che. (2) dravyastave:jinnbhvnnbitthaavnnjttaapuujaai suttao vihiNA / davyathao ti neyaM, bhAvatthayakAraNatteNa // 3 // zAstrokta vidhi mujaba karavAmAM AvatAM jinabhavana, jinabiba, jinabiMbanI pratiSThA, aSTAkSikA mahatsavarUpa yAtrA, puSpAdipUjA, jinaguNagAna vagere anuSThAna sarvavirati rUpa bhAvastavanuM kAraNa hovAthI dravyastava jANavuM. ahIM dravya zabdane kAraNa artha che. [ prazna - jinaguNagAna bhAstava nathI ? uttara :- che ane nathI. pupAdi dravyothI thatI dravyapUjAnI apekSAe bhAvastava che. kAraNa ke emAM kaI dravyanI jarUra paDatI nathI. paNa sarvavirati rUpa bhAstavanI apekSAe jinaguNagAna dravyastava che. kAraNa ke te sarva viratinuM kAraNa che. ] (3) kastava=statavya pUjanam. :50 va0 gA) 1111. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * stavavidhi--pacAzaka dravyastava kevA bhAvathI karavAthI bhAvastavanuM kAraNu ane tenu pratipAdana : : 380 : viddiyANuDANamiNaMti evameyaM sayA kareMtANaM / ats caraNassa heU, No ihalogAdavekakhAe // 4 // gAthA-4-5 AptaprIta AgamamAM jinabhavanAdi anuSThAna karavAnuM kahyu che evAx bhAvathI ane bhAvastavanA anurAgathI sadA jinabhavana Adi anuSThAna karanArAone te anuSThAna saviratinuM kAraNa ane che. jinabhavana Adi anuSThAna A leAka ke paraleAka sa'badhI bhautika sukha meLavavAnA AzayathI karavAmAM Ave teA nidAnathI dUSita banI javAthI bhAvastavanuM' kAraNu na bane. (4) dvavyastavathI jema bhAvastavanI (=sarva viratinI) prApti thAya che tema bhAvastavane rAga paNa thAya che. temAM dravya stava kevA bhAvathI karavAthI bhAvastuvantu' kAraNa bane che te ceAthI gAthAmAM jaNAvyuM. have pAMcamI gAthAmAM drabyastava kevA bhAvathI karavAthI bhAvastavanA rAganuM kAraNu ane te jaNAve che: evaM ciya bhAvathae, ANA ArAhaNAu rAgo vi / jaM puNa iya vivarIyaM taM davvathao vi No hoi // 5 // ceAthI gAthAthI 23mI gAthA sudhInI gAthAomAMthI cAra pAMca gAthAo cheADIne bAkInI gAthAo paca vastu graMthamAM 1143 thI 1156 sudhInI gAthAomAM che. xaa a0 8-8, Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyA-6-7 6 stavavidhi--pacAzaka AptapraNIta AgamamAM jinabhavanAdi anuSThAna karavAnuM kahyuM che evA bhAvathI jinabhavanAdi anuSThAna karavAthI bhAvastavamAM bahumAna paNa thAya che. kAraNa ke tevA bhAvathI anuSThAna karavAthI " dharmamAM A leAka ke paraleAkanA bhautika sukhanI AzaMsA na rAkhavI '" evA AptanA upadezanu pAlana thAya che. eTale ukta bhAvathI viparIta bhAvathI eTale ke A leAka ke paraleAkanA bhautika sukhanI Aza'sAthI karavAmAM AvatAM jinabhavanAdi anuSThAna catutha pazu banatAM nathI, arthAt te anuSThAnAthI bhAvastavanA rAga ke bhAvastavanI prApti na thAya. kAraNa ke temAM AsanA upadezanuM. ullaMdhana che. (5) : 381 : AptanI AnAthI viparIta pravRtti dravyaratava nathI:bhaave aippasaMgo, ANAvivarIyameva jaM kiMci rU cittAnuDhDhALa, te citro mane muntra | 6 | jaM vIyarAyagAmI, aha taM NaNu garahitaM pi hu sa evaM / siya uciyameva jaM taM, ANAArAhaNA evaM // 7 // (mAyaeN=) AsopadezathI viparIta paNe thatAM anuSThAne dravyastava DhAya te atiprasa`ga Ave. te A pramANeHAsopadezathI viparItapaNe thatAM anuSThAnA dravyastava Aya tA AptanI AjJAthI viparIta je kAi (hiMsAdi pApanI paNa) judI judI kriyA thAya te badhI drazyastava ane, (6) Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 382 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-8 pUrvapakSa - jina saMbaMdhI anuSThAna hoya te AjJAthI viparIta hoya te paNa dravyastava che. AthI ati-prasaMga nahi Ave, arthAt hiMsAdi pApanI kriyA dvavyastava nahi bane. kAraNa ke te jinasaMbaMdhI nathI. - uttarapakSa -ema mAnavAmAM jinane gALa ApavI vagere niMdya kriyA paNa dravyastava banaze. kAraNa ke te jinasaMbaMdhI che. pUrvapakSa-AjJAviparIta jinasaMbaMdhI anuSThAna ucita hoya te ja dravyastava che, arthAt AjJAviparIta jinasaMbaMdhI ucita ja anuSThAna dravyastava che. AthI jinene gALa ApavI vagere nikriyA dravyastava nahi bane. kAraNa ke te ucita nathI. uttara pakSa - Ama mAnavAthI AjJAnI ArAdhanA ja che-AtanA upadezanuM pAlana ja che. kAraNa ke ucita AtanI AjJAnA pAlanarUpa che. AtanI AjJAthI viruddha ucita hoI zake nahi. je anuSThAna AptanI AjJAthI viruddha hoya te ucita hoI zake nahi, ane je ucita hoya te AptanI AjJAthI viruddha hoI zake nahi. (7) ucita karavuM evI ApanI AjJA che:uciyN khalu kAyavvaM, savvattha sayA gareNa buddhimatA / ii phalasiddhI NiyamA, esa ciya hoi ANati // 8 // Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyA-9 6 stavavidhi--pacAzaka : 33: buddhimAna manuSye sarva pravRttimAM sadA ucita ja karavuM joIe. ucita karavAthI avazya lanI-sAdhyanI siddhithAya che. ucita karavuM e ja AptanI AjJA che. AthI cita karavuM e AptanI AjJAnI ArAdhanA-pAlana che. ahIM mukhyapaNe mAkSa sAdhya che, ane mAkSanA kAraNa tarIke dhama sAdhya che. atha ane kAma mukhya sAdhyuM nathI, AnuSa'gika sAdhya che. dharmopadezamAM manuSyAnI mukhyatA heAvAthI mULa gAthAmAM manuSya zabdanA ullekha karyo che. manuSyanA upalakSaNuthI khadhA prANIe samajavA. buddhirahita jIva aucityanuM pAlana na karI za mATe ahI. buddhimAna ' ema kahyu` che. (8) > bahumAnya anunnAna vyastava nathI :~ jaM puNa eyatriuttaM, egateNeva bhAvasuSNaMti / taMtritama vinA taLo, bhAvathathAolRto oya || o || je anuSThAna aucityathI rahita che ane sathA mahu mAna zUnya che te anuSThAna jinasa'a'dhI DAya te pa dravyastava banatu' nathI. je sadA bahumAna zUnya na heAya= gheADA paNuM bahumAnavALuM hoya te anuSThAna katha'cit aucityathI rahita haiAya te paNa dravyastava bane che. AthI ahI sathA bahumAnazUnya ema kahyuM che, (4) * ekAntenaiva sarvathaiva, bhAvazUnyaM bahumAna zUnyaM, ekAntagrahaNAd bhAvalezayuktasya kathaMcidaucityaviyuktasyApi dravyastavatvamAha // Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3.4. 6 stavavidhi--pa'cAzaka dravyarAbdanI cAmyatA amAM prasiddhi:smymmi davvasaddo, pAyajaM joggayAi rUDhoti / nivarito 3 vaduddA, gonameTomAyo // 2 // je anuSThAna bhAvastavanuM kAraNa na ane te anuSThAna drabyastava na kahevAya. kAraNa ke zAstramAM dravya zabda prAyaHx kAI jAtanA upacAra vinA ja yAgyatA arthamAM prasiddha che. arthAt jemAM bhAvarUpe banavAnI ceAgyatA hAya tene dravya zabdathI samedhavAmAM Ave che, gAthA-10-11 praznaH- dravyazabda caiAnyatA arthamAM prasiddha che. ema zI rIte jANyu? uttara H- zAstramAM aneka prakAre tevA judA judA prayAgA jovA maLatA heAvAthI tema jANyu che. kAI krAI sthaLe aAnyatA amAM paNa dravyazabdanA prayAga jovA maLe che. AthI ja ahIM prAyaH kahyu che. ceAJatAvAcI dravya zabdanA zAstramAM dekhAtA prayAgAmiuviNddo davvaghaDo, susASao taha ya davvasAhuti / sAhU ya davvadevo, emAi sue jao bhaNitaM // 11 // mATInA piMDa dravya ghaTa che. suzrAvaka dravya sAdhu che. sAdhu dravyadeva che. ityAdi aneka prayogA zAstramAM che mATIne piMDa drazya ghaTa che eTale mATIne piMDa dravyathI= x prAyeAgrahaNAt kvacidaprAdhAnyepi vartata iti sUcanArthaH Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12 6 stavavidhi--paMcAzaka : 385 yogyatAthI ghaTa che. mATIno piMDa svarUpe te mATIno piMDa ja che, paNa tenAmAM ghaTa rUpe banavAnI yogyatA hovAthI tene dravya ghaTa kahI zakAya. suzrAvaka dravyathI-yogyatAthI sAdhu che. arthAt suzrAvaka sAdhu banavAnI regyatAvALe levAthI dravya sAdhu che. sAdhu dravyathI-gyatAthI dravyadeva che. arthAt sAdhu deva banavAnI yogyatAvALe hovAthI dravya deva che. (11). apradhAna dravyastavaHtaa bhAvatthayaheU, jo so davvatthao ihaM ittttho| jo uNa NevaMbhUo, sa appahANo paraM hoti // 12 // dravyazabda yogyatA arthamAM prasiddha hovAthI ahIM (dravya stava adhikAramAM) je anuSThAna bhAva stavanuM (cAritrasvIkAranuM) sAkSAt ke paraMparAe kAraNa bane te dravyastava tarIke abhimata che, ane je anuSThAna bhAva stavanuM kAraNa na bane te apradhAna dravyatava che. bhAvArtha- dravyazabdanA pradhAnatAzyatA ane apradhAnatA=ayogyatA ema be artha che. je aSAna bhAvastavanI yogyatA hovAthI bhAvastavanuM kAraNa bane te pradhAna dravyastava ane je anuSThAna bhAvastavanI yogyatA na hovAthI bhAvastavanuM kAraNa na bane te apradhAnadravyastava (12) 25 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 386 : - stavavidhi--pa cAzaka gAthA-13 dRSTAMtathI dravyazabdanA apradhAnatA ( ayeAgyatA ) arthanuM pratipAdana :appANNe vi ihaM, katthai diTTho u davvasahotti / aMgAramadago jaha, davvAyario nanheM, Ayazo yAgamano || 23 || zAstramAM kAI kAI sthaLe apradhAnatA (ayeAgyatA) atha mAM paNa dravyazabdanA prayAga jovAmAM AnyA che. jema ke agAma ka dravyAcAya che. ahI' drazyAcAya eTale AcAya padanI caiAgyatAthI rahita hovAthI apradhAna AcAya. prazna :-aMgAramaka AcAya AcArya padane aceAgya kema che? uttara H- te alabhya hAvAthI AcAya padane mAgya che. aMgArama kAcAya nA vRttAMta: zrI vijayasena nAmanA sadAcAra sa'panna AcArya mahArAja mAsakalpa pramANe vihAra karatAM karatAM garjanaka nAmanA nagaramAM padhAryo. tyAM temanA uttama sAdhuoe gAyA cheDavAnA samaye (arthAt prabhAta) "bhadraka pAMcaseA hAthIethI yukta bhUMDa ApaNA sthAne Avye " evuM svapna joyuM, temaNe Azcaya kArI te svapna AcArya mahArAjane jazuAvyuM ane tenA bhAvAtha pUchyo. AcAya mahArAje kahyuM kesusAdhuonA parivAravALA AcArya Aje Avaze ane tamArA parANA thaze. pazu te asabhya che e ceAkkasa che. sAdhue samakSa AcAya mahArAja A pramANe vAta karI rahyA hatA teTalAmAM atizaya saumya graheAnA samUhathI Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA- 13 6 stavavidhi--paMcAzaka : 387 : yukta zanigrahanI jema tathA manahara kalpavRkSe nA samUhathI yukta eraMDavRkSanI jema susAdhuothI yukta rudradeva nAmanA AcArya tyAM AvyA. parivAra yukta tene sAdhuoe zAstrokta vidhi mujaba jaladI UbhA thavuM vagere yathAyogya atithisatkAra karyo. pachI sAMje bhuMDa jevA te AcAryanI parIkSA karavA mATe sAdhuoe pitAnA AcAryanI AjJAthI pezAba karavA mATe javAnA mArgamAM kolasI pAtharI, pachI rAtre zuM thAya che te chupA rahIne jovA lAgyA. chupA rahIne temaNe joyuM ke- navA AvelA sAdhuo pezAba karavA jatAM pagathI dabAyelI kelasIne kraza kaza zabda saMbhaLAtAM kadAca paga nIce jIve cagadAI gayA haze evI zaMkAthI micchAmi dukkaDe ema bolavA lAgyA ane A avAja zA kAraNe thayo che te divase joI laIzuM e daSTithI jyAM kraza kraza avAja thaye tyAM nizAnI karI lIdhI. have AcArya rudradeva pezAba karavAnI bhUmi tarapha cAlyA tyAre paNa pUrva mujaba avAja saMbhaLAyo. paNa tene jenI zraddhA nahi hevAthI "pramANathI siddha na thatA hovA chatAM jinee Amane paNa (pRthvIkAyane paNa) jIva kahelA che" ema belyA. tyAM rahelA sAdhuoe chUpI rIte joyelI A hakIkata zrI vijayasenasUri AcArya mahArAjane kahI. AcArya mahArAje kahyuM : tame svapnamAM je bhuMDa joyo hate te A AcAryuM che ane bhadraka hAthIe joyA hatA te A sAdhuo che. AmAM tamAre koI jAtanI zaMkA karavI nahIM. pachI temaNe savAre rudradeva AcAryanA ziSyone Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 388 : 6 savidhi--pacAzaka gAthA-13 rAtre banelI hakIkata kahIne AvI ceSTAthI A alabhya che ane tamAre gheAra sa'sAra rUpa vRkSanuM kAraNa evA tenA tyAga karavA joie ema yuktithI cetavI dIdhA. AthI te sAdhuoe pazu tevA upAyathI dhIme dhIme teneA tyAga karI dIdhA. sAdhue niSkala`ka cAritra pALIne devaleAkamAM utpanna thayA. te badhA ya tyAMthI cyavIne A ja bharatamAM vasaMtapuranagaramAM jitazatru rAjAnA putrapaNe utpanna thayA. samaya jatAM te khadhA yuvAna banyA. te badhA suMdara rUpavALA ane kaLAomAM kuzaLa hAvAthI satra temanI kIrti phelANI hatI. AthI hastinAga nagaranA kanakadhvaja nAmanA rAjAe peAtAnI kanyAnA varanA niya mATe tenA svayaM varama`DapamAM AvavA te rAjaputrAne jaladI AmatraNa ApyuM. tyAM AvelA temaNe eka UMTane joceA. te UMTanI pITha upara ghaNA bhAra hatA. gaLAmAM mATu' kutupa (zrI Adi rAkhavAnuM sAdhana) khAMdhyuM hatuM. te karuNu avAja karI rahyo hatA. tenA zarIre khasa thai hatI. zarIranAM badhAM aMgeA jINu thaI gayAM hatAM. tene du:khamAMthI cheDAvanAra kAI na hatuM. AthI te atizaya du:khI hatA. AvA UMTane jotAM badhA rAjakumArIne tenA upara khUba yA AvI ane e zubhabhAvanA kAraNe temane jAtismaraNa jJAna thayuM AthI temaNe devabhavamAM thayela(avadhi) jJAnathI (amArA guru UMTa thayA che ema) jANyu' hAvAthI A UMTa amArA guru che ema spaSTa tene ALakhI lIdhA. AthI dayALu temaNe "saMsAranA duvata nane dhikkAra thAo ! ke jethI tevuM jJAna pAmIne pazu A Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-14 6 stavavidhi-paMcAzaka : 389 : kharAba bhAvanA kAraNe AvI avasthAne pAmya ane saMsAramAM paribhramaNa karaze." Ama vicArIne tenA mAlike pAsethI tene choDAvyo. tyAra pachI temaNe AvuM saMsAra nivedanuM kAraNa pAmIne te ja vakhate viSayasukhane tyAga karIne pratrajyA lIdhI. tyArabAda saphagatinI paraMparA pAmI TuMkA kALamAM e badhA mokSa pAmaze. UMTane jIva abhavya hevAthI saMsAra-aTavImAM paribhramaNa karaze. (13) prastuta viSayane upasaMhAra:apaahnnnnaa evaM, imassa davvatthavattamaviruddha / ANAbajjhattaNao, na hoi mokkhaMgayA NavaraM // 14 // A pramANe apradhAnatA (-agyatA) artha mAM paNa dravya zabdane prayoga thato hovAthI bhAvastavanuM kAraNa na bananAra anuSThAne bhAvatavanI gyatA rahita hevAthI emane dravyastava tarIke mAnavA e yogya che. prazna - A rIte bhAvatavanuM kAraNa bananAra agchAne paNa dravyastava che ane bhAvastavanuM kAraNa na bananAra anuSThAne paNa drazyastava che, te e bemAM bheda che ? uttara:- bhAvastavanuM kAraNa bananAra dravyastava mokSanuM kAraNa bane che. jyAre bhAvastavanuM kAraNa na bananAra dravya A baMne anukrame pradhAna dravyastava ane apradhAna dravyastava zabdathI oLakhAya che. eTale e bemAM A rIte zabdabheda paNa che. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 39 : 6 stavavidhi-paMcAzaka gAthA-15 = = stava AptanI AjJAthI bAhyA hovAthI mokSanuM kAraNa banato nathI, arthAt tenAthI mekSanI prApti thatI nathI. (14) apradhAna dravyastavathI phaLa bahu a5 maLe che - bhogAdiphalaviseso, u asthi etto vi visayamedeNa / tu 3 ta jJA, hRti vAtAva che ? | - manahara viSaya vagere phaLa to apradhAna dravyastavathI paNa maLe che... prazna :- apradhAna dravyastava Apta AjJAthI bAhyA hovA chatAM tenAthI manohara viSayAdi phaLa kema maLe che? uttara :- (virameLa= ) viSayavizeSathI te phaLa maLe che. dravyastavane viSaya vItarAga bhagavAna che. AthI divyastavane viSaya pradhAna che. vItarAga bhagavAna saMbaMdhI koIpaNa anuSThAna AjJAbAhyA hoya te paNa sAva niSphaLa te na ja bane. apradhAna dravyastava vItarAga bhagavAna saMbaMdhI hevAthI AjJAbAhyA hovA chatAM tenAthI manahara viSa vagere phaLa maLe che. paNa te phaLa tuccha-apa che. kAraNa ke te phaLa te prakAratarathI=dravyastava sivAya bAlata5 vagerethI paNa maLe che. je bIjA kAraNethI maLatuM hoya te ja je vItarAga saMbaMdhI anuSThAnathI maLatuM hoya to emAM vItarAgasaMbaMdhI anuSThAnanI vizeSatA zI ? vItarAgasaMbaMdhI anuSThAnanI vizeSatA te ja kahevAya ke je je bIjAthI na maLe te maLatuM hoya. eTale apradhAna dravyastavathI manahara viSayo Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-16 6 stavavidhi-paMcAzaka : 391 : vagere phaLa maLe che emAM koI vizeSatA nathI. vizeSatA nathI eTaluM ja nahi, balake apekSAe nyUnatA che. kAraNa ke jenAthI mokSaphaLa maLI zake tenAthI bhAga phaLa ja maLe che. jemAMthI dAridrathane dUra karanAra maNi maLatA hoya tevA samudramAMthI kAcane TukaDo maLe to zuM e nyUnatA na kahevAya ? kAcanA TukaDAnI prAptine samudranuM phaLa kahevAya ? na kahevAya. jei peDhIthI dararoja hajArenI Avaka thaI zake tema hoya te peDhIthI mAtra AjIvikA cAle teTaluM ja raLe te te nyUnatA na kahevAya ? Ane zuM kamANuM kahevAya? na kahevAya.] tema mokSa ApanAra vItarAga bhagavAna saMbaMdhI anuSThAnathI mAtra bhagaphaLa ja maLe to zuM tene phaLa kahevAya? avivekIone bhale te phaLa tarIke dekhAya, paNa vivekIone te te phaLa tarIke dekhAya nahi. (15) pradhAna dravyastavamAM dravyapaNAnI siddhiHuciyaannuddhaannaao, vicittajaijogatullamo esa / . 6 tA 16 zvatharo, tALasqmAvALo | 6 - manaH- bhAvatavanuM kAraNa na bananAra jinabhavanAdi anuSThAna dravyastava che e vAta magajamAM ThasI gaI. have bhAvatavanuM kAraNa bananAra jinabhavanAdi anuSThAne dravyastava kema ? bhAvastava kema nahi? e prazna thAya che. kAraNa ke sAdhuonA lAjasevA, svAdhyAya vagere ga bhAvastava che, ane (bhAvastavanA kAraNa rUpa) jinabhavanAdi anuSThAne Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 392 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-17 paNa Aptakathita hovAnA kAraNe vihita kriyArUpa hovAthI sAdhunA jevA ja che. arthAt jema sAdhunA yoga Apta kathita hovAnA kAraNe vihita kriyArUpa hevAthI zubha che, tema jinabhavanAdi anuSThAne paNa Apta kathita hovAnA kAraNe vihitakriyArUpa hovAthI zubha che. sAdhunA yogenI jema jinabhavanAdi anuSkAne zubha hovAthI dravyastava kevI rIte ? arthAt bhAvastava ja che. uttara :- sAdhunA yogothI thatA zubhAdhyavasAyanI apekSAe jinabhavanAdi anuSThAnethI zubhASyavasAya apa thatuM hovAthI tene vyasta che. (16) bhAvastavanI apekSAe dravyastavanI asAratA - jiNabhavaNAdivihANadAreNaM esa heti suhajogo / uciyANuTThANapi ya, tuccho jaijogato NavaraM // 17 // yadyapi dravyastava jinabhavananirmANa Adi dvArA sAdhunA egonI jema zubha vyApAra che, ane Apta kathita hevAnA kAraNe vihita kriyArUpa paNa che, te paNa sAdhunA yogonI apekSAe tuccha-asAra che. prazna :- sAdhunA pegenI apekSAe dravyastava taracha che enuM zuM kAraNa? + aucityapravRttirUpatve'pyalpabhAvatvAd dravyastavaH (lalitavistarA arihaMta ceIyANuM sUtranI vRtti.) Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 6 stavavidhi-paMcAzaka : 393 : uttara:- sAdhunA vegathI thatA zubhAdhyavasAyanI apekSAe dravyastavathI zubhAgyavasAya a85 thato hovAthI dravyastava asAra che. prazna :- sAdhunA yogenI apekSAe dravyastavamAM zubhAyavasAya a9pa thavAtuM zuM kAraNa? uttaraH- sAdhunA vega svarUpathI ja zubha che, jyAre vyastava jinabhavana nirmANAdi dvArA ja zubha che, svarUpathI nahi. kAraNa ke temAM kiMcit pApa thAya che. (17) bhAvastavanI apekSAe dravyastavanI asAratAnuM kAraNa - samvattha nirabhisaMgattaNeNa jaijogamo mahaM hoI / eso u abhissaMgA, katthaI tucchevi tuccho u // 18 // sAdhu dravya-kSetra Adi badhAmAM saMgarahita hovAthI tenA cage dravyastavanI apekSAe mahAna-uttama che. dravyastava karanArAo asAra paNa zarIra, strI, saMtAna, ghara, mitra Adi upara AsaktivALA hovAthI dravyastava sAdhunA yogonI apekSAe asAra che. prazna - zarIra, strI, saMtAna, ghara, mitra vagere asAra kema che? uttara - zarIra vagerethI paralokane koI lAbha thata nathI. [balake tenI khAtara pApa karavAthI paralokanuM nukazAna thAya che.] mATe te asAra che, tuccha vastuno saMga karo e ucita nathI. (18) Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 394 : 6 stavavidhi--pacAzaka gAthA-19 thI 21 AsaktinA kAraNe dravyastava asAra kema che tenu spaSTIkaraNa:jmhaa u abhisaMgo, jIvaM dUsei Niyamato ceva / tahUsiyassa jogo, visaghAriyajogatullotti // 19 // kAraNa ke Asakti sphaTika jevA nirmala paNa jIvane avazya malina banAve che. saMgarUpa malathI malina anelA jIvanA vyApAra jherathI vyApta puruSanA vyApAra samAna hAya che. arthAt jema jherathI vyApta puruSamAM cetanA (-zuddhi) aspaSTa hAvAthI vyApAra alpa hoya che, tema AktivALA jIvane zuma vyApAra aSa zubha hAya che. (19) sathA zuddha vyApAra sAdhunA ja hAyaH jaiNo adUsiyassA, heyAo savvadA Niyattassa / muddo 3 gAyela, gano sabavA to 3 // 2 // AsaktithI akaluSita ane hiMsAdi pApeAthI sathA ( =jAvajI trividha trividhe ) nivRtta sAdhunA mahAvratAdimAM jinAjJApUrvaka thatA vyApAra zuddha ja che. AthI sAdhunA vyApAra ja sathA nirdoSa che. (20) bhAvasta ane dravyastavamAM taphAvata HasuhtrNdduttrnnppaao davvatthao samatto ya / gadimAdisu iyaro purNa, samattacAhuttaraNakaSpo // 21 // AnAthI Asakti ane hiMsAdi pApa e be azuddhinAM kAraNeA che ema garbhita rIte sUcana karyuM che. dravyastavamAM Asakti ane kicita hiMsA hAya che. mATe te sarvathA zudda nathI. Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-22-23 6 stavavidhi--paMcAzaka : 395 : kaDugosahAdijogA, maMthararogasamasaNNiho vAvi / paDhamo viNosaheNaM, takkhayatullo ya bitio u // 22 // paDhamAu kusalabaMdho, tassa vivAgeNa sugaimAdIyA / tatto paraMparAe, vitiovi hu hoi kAleNaM // 23 // dravyastava kiMcit sAvadya hovAthI nadI AdimAM kAMTAvALA kharAba kASTha vagerethI taravA samAna che, ane bhAvAstava dvArA mokSanuM kAraNa hovAthI apUrNa che. jyAre bhAvastava Atma pariNAma rUpa hovAnA kAraNe bAhyadravyanI apekSArahita hovAthI nadI AdimAM bAhuthI taravA samAna che, ane dravyastava vinA mokSanuM kAraNa hevAthI pUrNa che. (21) tathA dravyastava bAhyadranI apekSAvALuM hovAthI zuMTha Adi auSadhanA yogathI lAMbA kALe thanAra roganA upazama (dabAI javA) samAna che. jyAre bhAvAstava bAhyadrAnI apekSA vinA AtmapariNAma rUpa hovAthI auSadha vinA nimUla regakSaya samAna che. ahIM dravyastava auSadha tulya che. karmazama rogazama tulya che. chatAM dravyastavane regazama tulya kahyo te kAryamAM kAraNanA upacArathI samajavuM. e pramANe bhAvastava auSadhAbhAva tulya che, karmakSaya rogakSaya tulya che. chatAM ahIM bhAva stavane karmakSacatutya kahyo te kAryamAM kAraNanA upacArathI samajavuM. (22) dravyastavathI * ekalA dravyastavathI ja mekSa thato nathI. arthAt dravyastavathI sIdhe mekSa thato nathI, kiMtu bhAvastava dvArA paraMparAe thAya che, Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 396 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-24-25 puNyAnubaMdhI puNyane baMdha thAya che, tenA udayathI sugati, zubhasava, zubha saMghayaNa, zubha udAratA, zubha saMpatti Adi maLe che. tyArabAda paraMparAe Do kALa+ pasAra thatAM bhAvastava paNa maLe che. (23) bhAvastavanI mahattA - * caraNapaDivattirUvo, thoyavvociya pavittio guruo / saMpuNNANAkaraNaM, kiyakicce haMdi uciyaM tu // 24 // cAritranA svIkArarUpa bhAvastava vItarAga bhagavAna saMbaMdhI ucita pravRtti hevAthI mahAna che... prazna dravyastava paNa ucita pravRtti hovAthI mahAna kema nahi? uttara- mukhyatayA] vItarAga bhagavAnanI AjJAnuM saMpUrNa pAlana ja kRtakRtya vItarAga saMbaMdhI ucita pravRtti che. dravyastava saMpUrNa AjJApAlanarUpa nathI. (24). bhAva sAdhu ja saMpUrNa AjJApAlana karI zake - NeyaM ca bhAvasAhaM, vihAya aNNo caeti kAuM je / sammaM tagguNaNANAbhAvA taha kammadosA ya // 25 // bhAva sAdhu sivAya bIjo koI saMpUrNa AjJApAlana + kAlena-samayena kiyatA'pyatikrAntena, kAlasya tathAbhavyatvaparipAkahetutvAdevamabhidhAnam / .. - x puSpAdInAM tu dravyastavAGgAnAM kRtakRtyatvena tasyAnupayogitvAd / Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-ra6 6 stavavidhi--paMcAzaka 397 : karavA samartha nathI. kAraNa ke bIjAone saMpUNa AjJA pAlanathI thatA lAbhanuM yathArtha jJAna nathI. jemAM bhagavAnanI AjJA vistArathI samajAvavAmAM AvI che te zAstranA abhyAsa mATe bhAvasAdhu ja vizeSa adhikArI hovAthI bhAvasAdhu jevI rIte saMpUrNa AjJApAlananA guNe jANI zake tevI rIte samyagdaSTi zrAvaka vagere na jANI zake. tathA bIjI vAta e che ke kadAca saMpUrNa AjJApAlananA lAbhanuM thoDuM ghaNuM jJAna thAya te paNa cAritra mehanIya Adi karmodaya rUpa doSathI bhAvayati sivAya bIjo koI tene amalamAM na mUkI zake. AthI saMpUrNa AjJApAlanarUpa bhAvastava mahAna che. (25) anya AcAryo paNa bhAvastavane mahAna mAne che - itto cciya phullAmisathUIpaDivattipUyamajhami / carimA garuI iTTA, aNNehivi NiccabhAvAo // 26 // saMpUNe AjJApAlana bhAva sAdhuthI ja thaI zake tema hovAthI anya AcAryo paNa puSpa, AhAra, stuti ane pratipatti ( =cAritra svIkAra) e cAra pUjAmAM chellI pUjAne mahAna mAne che. + kAraNa ke te nitya-cAvaja jIva hoya che. jyAre puSpAdi pUjA kayAreka hoya che. ahIM puSpa pUjAnA upalakSaNathI vastra, ratna vagere pUjA paNa. samajI levI. AhAra pUjAnA upalakSaNathI phala-navedya pUjA + lalita vistarA anamoltha i afhRtA" nI vyAkhyA. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 398 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-27thI 29 paNa samajI levI. ratuti eTale guNakIrtana. pratipatti eTale cAritrane svIkAra. (26). bane stava paraspara saMkaLAyelA che.dvvtthybhaavtthyruuvN eyamiya hoti daDavyaM / aNNoNNasamaNuviddhaM, Nicchayato bhaNiyavisayaM tu // 27 // - jinabhavananirmANAdi dravyastava ane cAritrakArarUpa bhAvastava bhinna hovA chatAM paramArthathI paraspara saMkaLAyelA (=sApekSa) che. dravyastava ane bhAvatavane viSaya pahelAM kahevAI gayela che. te A pramANe - dravyastavane viSaya (= adhikArI) gRhastha che ane bhAvastavane viSaya (= adhikArI) sAdhu che. gRhasthane mukhyarUpe drayastava ane sAdhune mukhyarUpe bhAvastava che. gauNa rUpe te gRhasthane paNa bhAvatava che ane sAdhune paNa dravyastava che. gRhasthane paNa cAritranI bhAvanA anumodanA AdithI ane sAmAyika AdithI gauNa rUpe bhAvastava che. sAdhune paNa dravyastavanI anumaMdanAprazaMsAdithI dravyastava che. AthI ja ahIM baMne stava paraspara saMkaLAyelA (= sApekSa) che ema kahyuM che. (27) - sAdhune dravyastava hoya che temAM pramANa - jaiNovi hu davatthayabhedeza aNumoyaNeNa athitti / vaM stha che, rA mudde taMtaguttara | 28 | taMtammi vaMdaNAe,pUyaNasakAraheu ussggo|| jatiNoSi hu NidiTTho, te puNa davvatthayasarUve // 29 // Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 stavavidhi--pacAzaka sAdhune pazu jinapUjanAdinA daza nathI thayela ha prazaMsA ADhi rUpa anumAinathI drazyastava che. zAyA30 prazna :- sa sAdyanA tyAga karanAra sAdhunI kaMika sAvadya dravyastavanI anumAdanA pramANu hita hAvAthI DhASita che. : 399 : uttara :- sAdhunI dravyastavanI anumAdanA nIce kahevAze te zAstrayuktithI zuddha che, (28) caityavadana nAmanA zAstramAM arihaMta ceIANu' sUtramAM sAdhune paNuM pUjana-satkAra nimitte kAusagga kahyo che. pUjana ane satkAra dravyastava che. arthAt zAstramAM sAdhune dravyastava rUpa pUjana-satkAra nimitte kAusagga karavAnuM kahyuM heAvAthI sAdhunI dravyastavanI anumAdanA zAsrasa'mata che, (29) pUjana-satkAranuM svarUpa: mallAirahi pUjA, sakkAro pavaravatthamAdIhiM | aNNe vivajjao iha, duhAvi davvatthao ettha // 30 // duddAvi asthaLo hya || ph. || puSpamAlA aAdithI thatI pUjA pUjana che ane zreSTha vajra AdithI thatI pUjA satkAra che, keTalAka AcArcI x lalitavistarA vageremAM upadeza dvArA karAvavAthI paNa sAdhune dravyaratava che ema kahyuM che. * jenA upara AcArya zrIharibhadrasUrinI lalitavistarA nAmanI TIkA che te caityavana zAstra che. Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 400 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-31-32 AnAthI viparIta kahe che, arthAt zreSTha vastra AdithI thatI pUjA pUjana che ane puSpamAlA AdithI thatI pUjA satkAra che ema kahe che. baMne artha pramANe pUjana-sakAra dravyastava che. (30) sAdhune vyasta hoya che temAM bIjuM pramANa:osrnne palimAdI, Na ceha jaM bhagavayAvi paDisiddha / tA isamagorgo, variyALa jamatI te che rU? | Na ya bhagavaM aNujANati, joga mukkhaviguNa kadAcidapi / Na ya tayaNuguNovi tao, Na bahumato hoti aNNesi // 32 // bali AdithI pUjA dravyasta che. bhagavAne tene niSedha karyo nathI. bhagavAna niraticAra cAritravALA hovAthI ane bali AdithI pUjA kaMIka sAvadya hovAthI bhagavAne tene niSedha kara joIe, paNa karyo nathI. AthI rAjAdine A vyastava bhagavAnane anumata-saMmata che ema jaNAya che. kAraNa ke aniSidamanumatam = jene niSedha na thAya te anumata-saMmata che e niyama che. samavasaraNamAM rAjA vagere bali AdithI bhagavAnanI pUjA kare che. A viSe kahyuM che ke - rAyA va rAyamaJco, tastAsaha paurajaNavao vAvi / dubbalikhaMDiyabalichaDiyataMdulANADhagaM kalamA // 1 // Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-33 6 stavavidhi--paMcAzaka : 401 : - - bhAiyapuNANiyANa, akhaMDaphuDiyANa phalagasariyANaM / kIrai balI surA vi ya, tattheva chuhaMti gaMdhAI // 2 // "rAjA, rAjA na hoya to pradhAna, pradhAna na hoya to nagarane viziSTa lekasamudAya, athavA gAmaDA vageremAM gAma Adine lokasamudAya bali kare. bali karavAne vidhi A pramANe che. durbala strI eka AThaka pramANu uttama DAMgarane khAMDe. pachI balavAna strI tene chaDI nAkhe. [1] pachI te cokhAne vINavA mATe zeTha vagerenA ghare mokale. vINIne akhaMDa ane DAgha vinAnA cokhA koI sAdhanamAM (samavasaraNa pAse) laI Ave. te paNa tyAM ja te balimAM sugaMdhI cUrNa vagere nAkhe. [2]+ (31)" bhagavAna sadA ane sarvatra pAramArthika paropakAra karavAnA savabhAvavALA hovAthI mokSane pratikULa kriyAnI anumati kyAre paNa na ja Ape, ane sAdhuonI mokSane anukULa paNa kriyAmAM anumati na hoya evuM bane nahi. (32) dravyastava bhagavAnane anumata che temAM bIjI yuktiHjo ceva bhAvaleso, so ceva ya bhagavato bahumato u / Na taovi NeyareNaMti atthao sovi emeva // 33 // + A0 ni gA. 584-585, ba. ka. gA. 1ra11-1212. * pahelI yukti 31-3ramI gAthAmAM kahI che. Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 402 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-34thI 6 kajaM icchateNaM, aNaMtaraM kAraNaMpi i8 tu / jaha AhArajatitti, icchaMteNeha AhAro // 34 // dravyastavathI bhagavabahumAna rUpa je zeDo bhAva thAya te ja mukhyatayA bhagavAnane anumata- saMmata che, ane te bhAvaleza dravyastava vinA bIjA vegathI thatuM na hovAthI apattithI gauNa rUpe dravyastava paNa bhAvalezanI jema anumata che. (33) kAryanI IcchAvALAne anaMtara (jenAthI sIdhuM kArya thAya) kAraNanI IcchA thAya ja che. jema ke, bhUkha zamAvavAnI IcchAvALAne AhAranI IrachA thAya ja che. arthAt kAryanI icchAmAM-anumatimAM tenA anaMtara kAraNanI IcchA-anumati rahelI ja hoya che. AthI dravyastava bhAvalezanuM anaMtara kAraNa hovAthI bhAvalezanI anumatimAM dravyastavanI anumati rahelI ja che, eTale bhagavAnane bhAvaleza anumata hevAthI dravyastava paNa anumata ja che e siddha thAya che. (34). bhagavAnane dravyastava anumata che e viSe 31mI gAthAmAM kahelI yuktinuM vizeSa samarthana:jinnbhvnnkaarnnaaivi, bharahAdINaM Na vAritaM teNa / jaha tesi ciya kAmA, sallavisAdIhi NAehiM / / 35 // tA taMpi aNumayaM ciya, appaDisehAu taMtajuttIe / iya sesANavi etthaM, aNumoyaNamAdi aviruddhaM // 36 // zrI AdinAtha bhagavAne bharata Adine jema zalya, viSa ItyAdi dekhAtethI viSayabhegano niSedha karyo, tema Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-35-36 6 stavavidhi--paMcAzaka : 407 : = jina bhavananirmANa Adine ane samavasaraNamAM bali vagerene niSedha karyo nathI, je AdinAtha bhagavAnane jinabhavananirmANa Adi anumata na heta te tene viSayabhoganI jema niSedha karyo hota. (35). zalya vagere daSTAMto A pramANe che :sallaM kAmA visaM kAmA, kAmA AsIvisovamA / kAme patthemANA, akAmA jaMti duggaI // (uttarA0 9-53) "viSayo zalya samAna che, viSaya jhera samAna che, viSaye AzIviSa sApa samAna che, viSayonI IcchA pUrI na thavAthI viSaye bhegavyA vinA paNa viSayonI IcchA mAtrathI ja durgatimAM jAya che." (35) bhagavAne jinabhavana nirmANa Adine ane samavasaraNamAM bali vagereno niSedha na karyo hovAthI bhagavAnane te anumata ja che ema (je anumata na heta te viSayabhoganI jema tene niSedha karata evI) zAstrayuktithI siddha thAya che. e pramANe sAdhuone paNa jinabiMbanAM darzanathI thatA pramodathI ane jinabiMbAdi karAvanAranI prazaMsAthI dravyastava saMbaMdhI anumodanA saMgata che. tathA jinabiMbAdi karAvanAranI prazaMsA dvArA ane jinabiMbAdi karAvavAthI thatA lAbhanuM varNana kasane bibAdi karAvavAne utsAha karAvavA dvArA sAdhuone dravyastavanuM karAvavuM paNa saMgata che. kAraNa ke dravyastavamAM mukhyapaNe mokSanuM sAdhana bane te ja bhAvale (zeDo Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 404 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-3thI 39 zubhabhAva) upAdeya che.(-arthAt jinabhavanAdi gauNa paNe upadeya che, mukhyapaNe to tenAthI thato zubhabhAvaleza upAdeya thAya che.) A viSaya pahelAM 33mI vagere gAthAomAM jaNAvI dIdhuM che. (36) - sAdhuone vyasta hoya che temAM trIju pramANa - jaM ca cauddhA bhaNio, viNao uvayAriyo u jo tattha / so titthagare NiyamA, Na hoi davvatthayAdapNo // 37 // eyassa u saMpADaNaheuM taha ceva vaMdaNAe u / pUjaNamAduccAraNamuvavaNaM hoi jaiNovi // 38 // iharA aNatthagaM taM, Na ya tayaNuccAraNeNa sA bhaNitA / tA ahisaMdhAraNao, saMpADaNamiTThameyassa // 39 // - vinaya samadhi adhyayana vageremAM darzana, jJAna, cAritra ane upacAra ema cAra prakArano vinaya kahyo che. temAM je upacAra vinaya che te tIrthakara viSe dravyastavathI anya nathI, arthAt dravyasvarUpa che. upacAra vinayanuM svarUpa A pramANe chetitthyr siddhakulagaNa-saMghakiriyadhammanANanANINaM / AyariyatheSajjhAyagaNINaM terasa payANi || aNasAyaNA ya bhattI, bahumANo taha ya vaNNasaMjalaNA / titthayarAdI terasa, caugguNA hoti bAvannA // (pra. sA. papa0-51) : daza vaikAlika vinaya samAdhi a0 mAM jJAna, darzana, cAritra tapa ane upacAra ema pAMca prakArano vinaya kahyo che. WWW.jainelibrary.org Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-37thI39 6 stavavidhi--paMcAzaka : 45 ? - "tIrthakara, siddha, kula, gaNa, saMgha, kriyA, dharma, jJAna, jJAnI, AcArya, sthavira, upAdhyAya, gaNuM e 13 padanI AzAtanA tyAga, bhakti (bAhya bhakti), bahumAna (AMtarika mAna) ane prazaMsA e cAra prakAre vinayakta kara e vinayanA 1344 = 52 bheda che. kula eTale aneka gaNene (gacchone) samudAya. gaNa eTale eka AcAryane gaccha ( samudAya). sthavira eTale sIdAtA sAdhuone sthira karanAra. gaNI eTale sAdhusamudAyane adhipati AgevAna. bAkInA padone artha sugama che." (37). kAyotsargathI dravyastava rUpa aupacArika vinaya karavA mATe ja * arihaMta ceiANuM " e vaMdanAsUtramAM " pUriyApa" ItyAdi padethI pUjA Adine ullekha che. AthI sAdhune paNa (anumodanA AdithI) dravyastava saMgata che. (38) "TUvattiyA" vagere padothI pUjana AdinuM uccAraNa je dravyastava mATe na hoya te te uccAraNa nirarthaka bane, * samakitanA saDasaTha belamAM vinayanuM svarUpa A pramANe che - arihaMta, siddha, citya (madira-mUrti), bata, dharma (yati dharma), sAdhu, AcArya, upAdhyAya, pravacana (= saMgha) ane darzana (samyaktva) e dazane bhakti, pUjA, prazaMsA, niMdAtyAga AzAtanAtyAga. ema pAMca prakArane vinaya kare te darzana vinaya che. (pra. sA. 930-31) samaktinA saDasaTha bolanI sajhAyamAM pUjAne bhaktimAM samAveza karI cAra prakAre arihaMtAdi dazane vinaya jaNAvyuM che. Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 406 : huM stavidhi--pa'cAzaka 66 prazna:- putravatticApa H ItyAdi padonuM uccAraNa sAdhue na kare teA uccAraNa nirarthaka banavAnA prazna na rahe, uttara:- AgamamAM " pUgaLattiyApa'' vagere padAnA uccAraNa vinA vaMdanA kahI nathI, arthAt te. pAnA uccAraNa vinA vaMdanA thaI zake nahi. AthI kAryAtsaga thI (ahiASAro= ) pUjanAskrinI bhAvanAdvArA sAdhuo dravyastava kare e zAstrasa'mata che, (39) gAthA-40242 sAdhu sAkSAta vyastava kema na kare e praznanuM samAdhAnaHskkhaa u kasiNa saMyamadavvA bhAve hi No ayaM iTTho / gambarlR saMtatiItva, mAnavavALA ddei muLatti || 20 || sarvathA prANAtipAnimaNu rUpa sa MpUrNa saMyamavALA hAvAthI ane niparigrahI hovAnA kAraNe dhana na heAvAthI sAdhue sAkSAt drabyastava kare e zAasamata nathI. ema zAstranItithI jaNAya che. zAstramAM pati mATe snAnAdinA ane parigrahanA niSedha che. kAraNa ke munie bhAvapradhAna hAya che, arthAt muniemAM bhAvanI pradhAnatA hAya che. AthI munione bhAvathI ja pUjA yukta che. ane kAcAsaga karavA dvArA pUjAdi karavAnI bhAvanA bhAva ja che. (40) sAkSAt pUjA karavAnA adhikArI gRhasthA che :eehito aNNe, je dhammahigAriNo hu tersi tu / tuM ! sakkha ciya diNNeo, bhAvaMgatayA jato bhaNitaM // 41 // akasiNapavattayANaM, virayAvizyANa esa khalu jutto / saMmAvavanuLa, athar TUiTato // 4ra // Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-43 6 stavavidhi-paMcAzaka : 407 : muniothI bIjA che, ke je dhArmika-dharmavRttivALA che, temane ja zubhabhAvanuM (ke bhAvapUjAnuM) kAraNa hovAthI sAkSAt paNa dravyastava karavAnuM vidhAna che. kAraNa ke Avazyaka niryuktimAM kahyuM che ke- (41) apUrNa saMyamavALA dezavirati zrAvakone saMsAra ghaTADanAra dravya pUjana karavA rogya ja che. prazna:- dravyastava kaMIka sAvadya hovAthI zrAvakone paNa karavA yogya kema gaNAya? - uttara - deSita paNa pravRtti je pariNAme adhika lAbhanuM kAraNa bane che te karaNIya bane che. A viSayanA baMdha mATe dravyastavamAM kUpanuM daSTAMta che. trIjA paMcAzakanI 10mI gAthAmAM kUpadaSTAMtanuM varNana thaI gayuM che. (42) AvazyakamAM jinabhavanAdinuM paNa vidhAnaHso khalu pupphAIo, tatthutto na jiNabhavaNamAIvi / AIsaddA vutto, tayabhAve kassa puSphAI // 43 // prazna :- +Avazyaka sUtramAM "varathama jha puSpa, dhUpa vagere dravyastava che ema puSpAdine dravyastava kahela che, jinabhavana vagerene nahi. jyAre ahIM te jinabhavana, jinamUrti vagerene paNa dravyastava kahela che. AnuM zuM kAraNa? * A0 sAmAyika a0 bhASyagAthA 196 + A0 sAmAyika a0 bhASyagAthA 193-195. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-44 uttara :- tyAM "gar" padamAM rahelA Adi zabdathI jinabhavana vagerenuM paNa sUcana che. je tyAM Adi zabdathI jinabhavana vagerenuM sUcana na hoya to te dravyastava na hovAthI tenA adhikArIo jinabhavanAdi na kare. have je jinabhavana, jinamUrti vagere na hoya te puSpAdithI pUjA konI? arthAt puSpAdi pUjAnuM vidhAna nirarthaka bane. AthI tyAM Adi zabdathI jinabhavana vagerenuM paNa sUcana karyuM che. (43) A0 mAM munione anumodanAdithI dravya pUjAne niSedha nathI - NaNu tattheva ya muNiNo, puSphAinivAraNaM phuDaM asthi / asthi tayaM sayakaraNaM, paDucca na'NumoyaNAIvi // 44 // prazna:- AvazyakamAM munione puSpAdi pUjAne spaSTa niSedha karyo che. tyAM kahyuM che kechnyjiivkaaysNjmu, davyathae so virujjhae kasiNo / to sigavaMjalijha, judAcaM ja chata che ( bhA. 195 ) cha javanikAyanA saMghaTTanAdinA tyAga rUpa saMyamamAM cha javanikAyanA jIvonuM hita che. dravyastavamAM purapAdine cuMTavA AdithI saMyamanuM pUruM pAlana thatuM nathI. AthI saMpUrNa saMyamane pradhAna samajanArA sAdhuone puSpAdika dravyastava ISTa nathI. A pramANe AvazyakamAM sAdhuone dravyastavane niSedha hovAthI temane dravyastava na hoya. uttara - tyAM svayaM karavAno niSedha che, nahi ke anumodanAdine paNa. jo ke ahIM (paMcAzakanA kartA) AcArya Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 6 stavavidhi--paMcAzaka mahArAje sAmAnyathI sAdhuo dravyastava karAvI zake che ema kahyuM che, arthAt kevI rIte karAvI zake eno khulAse karyA vinA ja sAmAnyathI karAvI zake ema ja kahyuM che, te paNa vRddho (-anubhavIo) dravyastavanA phalanA upadeza AdithI karAvavAnuM kahe che, tame jinamaMdira banAve, e mATe jamIna khe de. mATI lAve, pANI lAve ema sAkSAt AdezathI nahi. kAraNa ke tevA AdezamAM ane svayaM karavAmAM bahu phera paDato nathI ja (44) sAdhuone karAvavA dvArA paNa dravyastava hoya temAM pramANa subai ya vairarisiNA, kAravaNaMpi hu aNuTTiyamimassa / vAyagagaMthesu tahA, eyagayA desaNA ceva // // 45 // zrI svAmIe puSpAdithI dravyastava karAkhyo hato ema Avazyaka niryuktimAM pATha che. te A pramANemaahesriiu sesA. puri nIA huAsaNagihAo / gayaNayalayamaivaittA, vaireNa mahANubhAgeNa // 772 // - "mahAna prabhAvavALA zrI AryavAsvAmI AkAzamAM uDIne mAhezvarI nagarImAM AvelA hutAzana gRhamAMthI ( =vyaMtaradevanA maMdira pAse AvelA udyAnamAMthI) puSpo - 44mI gAthAmAM sAdhuo dravyastava karAvI zake che e spaSTa ullekha nathI. evo spaSTa ullekha 45mI gAthAmAM che. AthI tenuM spaSTIkaraNa 4pamI gAthAnI TIkAmAM ja thAya e vadhAre saMgata bane. chatAM TIkAkAra bhagavaMte 44mI gAthAnI TIkAmAM tenuM saMkSipta spaSTIkaraNa karyuM che, ane 4pamI gAthAnI TIkAmAM tenuM vistRta spaSTIkaraNa karyuM che. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 410 : - stavavidhi--pacAzaka gAthA-45 purikA nagarImAM laI AvyA.' tathA zrI umAsvAti mahArAjanA gra'thAmAM dravyastavanA upadeza che. te A pramANeHystRnnmyiimpi kuTIM kuryAd dadyAt tathaikapuSpamapi / bhaktyA paramagurubhyaH, puNyonmAnaM kutastasya // 1 // jinabhavanaM jinabiMbaM, jinapUjAM jinamataM ca yaH kuryAd / tasya narAmara ziva sukhaphalAni karapallavasthAni // 2 // "je bhaktithI jinezvara bhagavAna mATe mAtra ghAsanI jhu'paDI banAve, tathA bhaktithI jinezvara bhagavAnane eka ja puSpa caDhAve tenA puNyanuM mApa kAMthI karI zakAya ? arthAt na karI zakAya." (1) "je jinamaMdira, jinabiMba, jinapUjA ane (lakhAvavA AdithI) jinAgama kare che tene manuSya, deva ane mAkSanAM sukharUpa phLA hathelImAM che." A upadezathI zrotAne dravyastavamAM pravRtti karAvavA dvArA zrI umAsvAti mahArAje paNa dravyastava paNa karAyeA che. AthI Avazyaka niyueNMktimAM sAdhuene puSpAdithI pUjAne niSedha straya' karavAnI apekSAe che, anumAdanAdinI apekSAe nathI. jo ke ahIM AcAya zrI haribhadrasUri mahArAje zrI A vajIsvAmInA dRSTAMtathI sAdhue dravyastava karAvI zake ema sAmAnyathI kahyuM che, teA paNa te apavAdathI samajavuM. x vAcakagraMtheSu vAcakaH pUrvadharo'bhidhIyate, sa ca zrImAnumAsvAtinAmA mahAtArkikaH prakaraNapazcazatI kartA''cAryaH suprasiddho'bhavat tasya prakaraNeSu / Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 6 stavavidhi--paMcAzaka : 11 ? kAraNa ke Avazyaka graMthamAM vaMdana AvazyakanI niyuktimAM (sAkSAt ) dravyastava karanArA ane karAvanArA sAdhuonA zubha pariNAma bhagna thaI gayA hovAthI te sAdhuo (sAkSAta) dravyastava karAve che ema jaNAvyuM che. te A pramANe nIyAvAsavihAra, ceiyabhattiM ca ajjiyAlAbhaM / famg ofbaMdhuM, cA veMti che 2276 / "nityavAsa, cityabhakti, sAdhvIe lAvelA AhArapANInuM grahaNa, ane vigaIomAM Asakti karanArA sAdhuone bIjA ditavihArI sAdhuo "tamAre Ama nahi karavuM joie" ema preraNA kare che tyAre teo ame je karIe chIe te nirdoSa che-barobara che ema kahe che." (1175) ' sAdhuoe dravyastavathI cityabhakti nahi karavI joIe ema kahevAmAM Ave che tyAre dravyastavathI cityabhakti karanArA sAdhue kahe che keceiykulmnnsNghe, anna vA kiMci kAu nistANaM / ahavAvi ajjavayaraM, to sevaMtI akaraNijjaM // 1179 // ceiyapUyA kiM vayarasAmiNA muNiyapu vasAreNaM / na kayA puriyAi tao, mukkhaMga sAvi sAhUNaM // 1180 // "caitya, kula, gaNa ane saMghanI saMbhALa rAkhanAra koI na hevAthI citya vagerene viccheda na thAya e mATe ame asaMyama sevIne cetyAdinI saMbhALa rAkhIe chIe. Ama kahIne athavA bIjuM koI bahAnuM kADhIne ke Aryavaja svAmInuM Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 412 H 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-45 - - daSTAMta laIne zithila banelA sAdhuo asaMyamanuM sevana kare che. (1179) teo kahe che ke- "pUne sAra jANanArA zrI Arya vaja svAmIe paNa purI nagarImAM vimAna dvArA pu lAvIne caityapUjA karI hatI. mATe dravyastavapUjA paNa sAdhuo mATe mokSanuM kAraNa che. (1180) temanA AvA bacAvanA uttaramAM tyAM ja jaNAvyuM che keohaadhnnN paresiM, satitthaubbhASaNaM ca vacchallaM / na gaNaMti gaNemANA, puvuzciyapupphamahimaM ca // 1181 / / "AvajIsvAmInuM AlaMbana lenArA maMdabuddhivALA te sAdhue AryavAsvAmIe devonI sahAyathI puSpapUjA karAvIne bauddha Adi dazananI avahIlanA, jenazAsananI prabhAvanA ane zrAvakanuM vAtsalya karyuM e jotA nathI. tathA e paNa jotA nathI ke AyavA svAmIe je mahimA karyo te pUrve cuMTelA pupathI karyo che, nahi ke jAte cUMTIne." (1181) - sAdhuo upadeza AdithI dravyastava karAvI zake. paNa sAkSAt jAte dravyastava karI zake nahi, tathA tame Ama karo ema AjJA ApIne paNa dravyastava karAvI zake nahi. hA, apavAdathI te dravyastava jAte karavAnI ane tame Ama karo ema AjJA ApIne karAvavAnI chUTa che. kAraNa ke bRhatka95mAM kahyuM che kesiileh maMkhaphalae, iyare coyaMti taMtumAdIsu, abhijoyaMti savittisu, aNicchi pheData'dIsaMtA // 1810 // Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 6 stavidhi--pacAzaka : 413 : "maMdiramAM kareALiyAnA jALA vagere hAya tA sAdhue madiranI sabhALa rAkhanAra bedarakAra pUjArI vagerene kahe ketame maMdirane svaccha kare, jo te pUjArI vagere maMdiranA nirvAha Adi mATe rAkhelA ghara, vADI AdinI Avaka letA hAya tA temane ghaNA ThapakA Ape ke-eka tA tame ma`diranI Avaka khAo che! ane pAchI madiranI svacchatA rAkhavI vagere sabhALa pazu rAkhatA nathI. A pramANe ThapakA ApavA chatAM kALiyAnA jALA vagerene dUra na kare tA khIjAe na jue tema jAte ja tene dUra kare" (1810) tathA khIje paNa kahyu' che ke * aNNAbhAve jayaNAi maggaNAso havijja mA teNaM / pugvakayAyayaNAisu, IsiM guNasaMbhave iharA || 102 / / ceiakulagaNasaMghe, AyariANaM ca pavayaNasue a / sattvapuSi tena jya, tatrasaMnnamamujJamaMseLa || 202 || pUryAM. va. AjI-khAjI sArA leAkA haiAya tevA moTA sthAnamAM pUrve karela madira paDavA jevuM thai gayuM hAya, zrAvaka vagere kAI na hoya, ane kAine pUjA AdithI lAbha thavAnI sabhAvanA hAya tA tInA vinAza na thAya eTalA mATe sAdhune je kaI karavu' cAgya jaNAya te AgamAkta vidhithI karavAnI chUTa che" (102) "AvuM kaMI kAraNa na hAya tA tapa ane sayamamAM udyama karatA sAdhue caitya, kula, gaNu, sadha, AcAya, pravacana ane zruta e badhA viSe je karavA jevu che te karI lIdhuM che. arthAt sAdhue mATe tapa ane saMyama mukhya che. ,, Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 414 : 6 stavidhi----pa'cAzaka tathA zrI umAsvAti mahArAje dravyastava sa'kha`dhI phla vagere jaNAvavA mATe ja drastavanI dezanA ApI che, nahi ke sAkSAt bIjAne karAvavA. vyastavanA lanuM varNana karavAthI phaLanI IcchAvALA jIvA svaya. pUjAmAM pravRtti kare che. jo te dezanA sAMkSAt bIjAne pujAmAM pravRtti karAvavA mATe hAya tA sAdhue pUjAmAM sAkSAt jAte pravRtti karavI e paNa vidheya anI jAya, ane ema ane tA Aya vastrAmInA AcaraNanu... AlaMbana puSTa gaNAya. paNa te AlaMbanane zAstramAM puSTa kahyuM nathI. je sAdhudhama mATe asamartha che tene ja dravyastava Ardi zrAvakadhama nA upadeza ApavA joie. jo sAdhudhama mATe samatha ne zrAvakadhamanA upadeza Ape te| ArabhamAM pravartAvavAnA doSa lAge che. kahyuM che ke jaidhammammi'samatthe, jujjai taddesaNaMpi sAhUNaM / tadahigadosanivittIphalaM ti kAyANukaMpaTTA // gAthA-45 "sAdhudharma mATe asamartha jIvane zrAvakadhama thI adhika TrASanI nivRtti thatI hAvAthI cha kAyanA jIveAnI rakSA mATe sAdhu zrAvakramanA paNa upadeza Ape e ceAgya che." zrI AvajIsvAmInA dvavyastavanA prasaMga A pramANe che-eka vakhata bhagavAna zrI vajasvAmI purikA nAmanI nagarImAM vicarI rahyA hatA. te vakhate tyAM zrAvakA ane mauddhadharmIe paraspara spardhAthI pAtapeAtAnA devanI pukhtapUjA Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 6 stavavidhi--paMcAzaka : 415 : karatA hatA. paNa badhA sthaLe bauddha dharmIo pAchaLa paDI jatA hatA. rAjA (bauddha sAdhuono bhakta hovAthI) temane anukULa hatA. AthI temaNe rAjAne prArthanA karI. rAjAe zrAvakane maMdiramAM pupa caDhAvavAno niSedha karI dIdho. paryuSaNanA divase puSpapUjA na thavAthI zrAvake duHkhI banI gayA. AthI AbAlavRddha badhA zrAvake AryavAsvAmI pAse AvyA ane kahyuM -ApanA jevA tIrthanA nAtha vidyamAna hovA chatAM zAsananI apabhrAjanA thAya che. A apabhrAjanAthI zuM thAya che te Apa jANe ja cho. AthI AryavAsavAmI AkAzamAM uDIne mAhezvarInagarI gayA. tyAM hatAzana nAmanuM vyaMtaramaMdira hatuM. e maMdiranA bagIcAmAM dararoja eka kuMbha jeTalAM pupa utpanna thatAM hatAM. tyAM AryavAsavAmI pitAne mitradeva te bagIcAnI sAra-saMbhALa vagere vyavasthA karato hato, arthAt bagIcAne mALI hate. Ayavaja svAmIne AvelA joIne teNe saMbhrama sahita pUchayuM-Apane ahIM AvavAnuM zuM prayajana che? AthI AyaM vAsavAmIe kahyuM mAre puSponI jarUra che. mALIe kahyuM: " Ape mArA upara upakAra karyo. A puSpo svIkArI. " vajI svAmIe kahyuM: " huM bIje jaIne AvuM chu. tyAM sudhImAM tuM A puSpa ekaThAM karI rAkha. " pachI Arya vAsvAmI tyAMthI uDIne (laghu) himavAna nAmanA moTA + 60, 80, 100 ADhakane anukrame jaghanya, madhyama ane utkRSTa | kuMbha thAya che. (upadezapada) Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 416 : 6 stavavidhi--paMcAzaka gAthA-46 - parvata upara zrIdevI pAse gayA. te vakhate zrIdevIe jinamUrtinI pUjA karavA mATe eka moTuM kamala teDayuM hatuM. AthI zrIdevIe AryavAsvAmIne vaMdana karIne e puSpa svIkAravAnI vinaMti karI. Arya vajasvAmI e puSpa laIne hatAzana nAmanA vyaMtaramaMdiramAM AvyA. tyAM temaNe vimAnanI racanA karI. vimAnamAM kuMbha pramANa pupi mUkIne jAM bhakadevatAonA samudAyathI parivarelA ane divya gAMdharvagItanA kavanithI AkAzane pUrI detA AryavAsvAmI mAhezvarI nagarIthI purikA nagarImAM AvyA. jubhaka nikAyanA dethI bharelA AkAzane joIne bauddha bhakto ke amAruM sAnnidhya kare che ema vicAravA lAgyA ane pitAnA gharamAMthI pUjAnI sAmagrI laIne tenI sAme gayA. paNa deva samudAyathI parivarelA zrI AryavajI svAmI jinamaMdiramAM gayA. tyAM devee mahAna mahimA karyo. AthI tene jinazAsana pratye bahu ja bahumAna thayuM. rAjA paNa AkarSAIne zrAvaka banyo. (45) A dravyastava bhAvastavanI sAthe saMkaLAyelo che tenuM pratipAdana :davvatthaovi evaM, ANAparataMtabhAvaleseNa / / samaNugaucciya Neo'higAriNo suparisuddhotti // 46 // (gvuM =)jema bhAvastava dravyastava sAthe saMkaLAyela che tema, dravyastava gRhasthano suparizuddha dravyastava paNa bhAvastava sAthe saMkaLAyelo ja che. Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-46 6 stavavidhi--paMcAzaka : 417 : prazna - kayA kAraNathI saMkaLAyelo che? uttara :- AjJApArataMtrayayukta dravyastavathI thayela bhAgavabahumAna rUpa bhAvalezathI. arthAt dravyastavathI thate bhAvaleza (alpa zubhabhAva) bhAvastivaleza (alpa bhAvastava) rUpa che. AthI dravyastava bhAvaleza vaDe (alpa bhAva va) bhAvastava sAthe saMkaLAyelo che. bhAvaleza (a9pa zubha bhAva) AjJA pArakhaMyukta hovo joIe. AjJApAtaMtrya hita bhAvaleza mAtra pUjAdi rUpa che, bhAvastavarUpa nathI. kAraNa ke AjJApAradyathI rahita bhAvalezathI bhagavAnanA cAritrAdi guNo upara bahumAna vagere je phaLa maLavuM joIe te phaLa maLatuM nathI. prazna :- dravyaratavathI thatA AjJApArataMtrya yukta bhAgavabahumAna rU5 bhAvaleza bhAvastavaleza kema che? uttara - jinezvara bhagavAna upara bahumAna eTale temanAmAM rahelA cAritra vagere guNo upara bahumAna. cAritra vagere guNe upara bahumAna e cAritranI anumodanArUpa che. cAritra bhAvastava che. AthI AjJApArataMtrya yukta bhagavadubahumAna bhAvastava che. zrAvakone A rIte dravyastavathI anumodanA Adi dvArA bhAratava hoya che. te sAdhunI apekSAe apa hovAthI bhAvastavaleza (= a9pa bhAvastava) che. che. A rIte dravyastava bhAvalezathI bhAvastava sAthe saMkaLAyela che. (4) 7. WWW.jainelibrary.org Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 418 : 6 stavavidhi--pacAzaka gAthA-47-48 46mI gAthAmAM suparizuddha dravyastava ema kahyuM hAvAthI ahIM tenuM lakSaNa jaNAve che: loge salAhaNijo, bisesajogAu uSNaiNimittaM / jo sAsaNassa jAyai, so o suparisuddhoti // 47 // (vi=) jainetara dhamamAM na hAya tevI udAratA ane aucitya rUpa vizeSatAnA kAraNe irSyArahita ane buddhizALI leAkeAmAM praza'sanIya ane ane ethI ja jinazAsananI prabhAvanAnuM kAraNu ane te dravyastava suparizuddha jANavA. (47) dravyastavamAM thatA bhAvalezamAM pramANa : tattha puNa vaMdanAImi uciyasaMvegajogao NiyamA / kAsthi vahu mAheto, jIvasiddho vidhivALa || 48 || dravyastavamAM ( vanAvau= ) caityavaMdana, stuti, praNidhAna, ca'danAdithI pUjA vageremAM svabhUmikA Adine anurUpa udyAsathIx bhAvaleza (alpa zubhabhAva) avazya hoya che. xahI TIkAmAM vitasaMvegomata :- vanAvijJanitajya mAvirovalaMbandhAt AvA a karyo che. temA bhAvA " svabhUmikA Adine anurUpa ullAsa " evA jaNAya che. kAraNa ke dravyastava karanArA thavA dezavirati, samyagdaSTi, mArgAbhimukha vagere aneka prakAranA heAya che. te darekane caityavaMdanAdimAM sarakhA ullAsa nathI hAtA. bhUmikA, pUjananI sAmagrI, sayAgA vagere aneka kAraNothI ullAsamAM tAratamya heAya che. eTale jene jeTalA ullAsa Ave tene teTalA araze bhAva hAya che. - Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-49 6 stavavidhi--paMcAzaka : 19 : prazna - caMdanAdithI pUjA dravyastava che, paNa "saMta"nufair+ mar) (vidyamAna guNonuM paramabhaktithI kIrtana karavuM e bhAvastava che.) e vacanathI cityavaMdana vagere bhAvastava che. te ahIM caityavaMdanAdine dravyastava kema kahyAM ?. uttaraH- caMdanAdinI pUjA rUpa dravyastava pachI karavAnAM hevAthI ahIM apekSAe cityavaMdanAdine dravyastava kahyAM che. prazna :-ahI gAthAmAM kaM Ika ema cityavaMdanane sAkSAta ullekha karyo ane caMdanAdipUjAno Adi zabdathI nideza karyo tenuM zuM kAraNa? uttara:-bhAvalezane (a85 zubhabhAvane tyavaMdanAdimAM bahu vyakta anubhava thAya che. jyAre caMdanAdipUjAmAM zubhabhAvaleza hovA chatAM tene eTale vyakta anubhava thato nathI. A bheda darzAvavA ahIM cityavaMdanano sAkSAt ullekha karIne caMdanAdipUjAne Adi zabdathI nideza karyo che. prazna - cityavaMdanamAM tathA caMdanAdinI pUjAmAM bhAvaleza (a9pa zubhabhAva) thAya che temAM pramANa zuM? uttara - AgamAkta vidhipUrvaka cityavaMdanAdi karanArAone tenAthI thato bhAvaleza anubhavasiddha che. (48) dravyastavathI bhAvaleza thavAmAM hetu - davvatthayArihataM, sammaM NAUNa bhayavao tami taha u payaTuMtANaM, tabbhAvANumaio so ya // 49 // + A0 sAmAyika a. bhASyagAthA 193, 9 Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM stavidhi--poMcAzaka gAyA 50 bhagavAna mahAguNuvAna hAvAthI dvavyastavane cAgya che ema thAka jANIne je jIveA dravyastavamAM vidhipUrvaka ja pravRtti kare che. temane bhAvaleza anubhavasiddha che. anubhavasiddha te bhAvaleza jinezvaranA guNeAnA anumaidanathI thAya che. AnAthI dravyastava ane bhAvastava paraspara sakaLAyelA che ema jaNAvyuM, (49) - 420 ka upasa hAra : alamettha pasaMgeNaM, uciyattaM apaNo muNeUNaM / doSi me hAyavA, mavizcaM yugoLa 1! 10 || have ahI... vadhAre kahevAnI jarUra nathI. sasAranA aMta lAvavA mATe sAdhu ane zrAvake peAtAnI cAgyatA jANIne ceAgyatA mujaba dravya-bhAva ane stava karavA joie. prazna :- mULa gAthAmAM ghuSajJana evA zabda che. enA buddhimAna leAka evA atha thAya. te| ahIM yuSajJana zabdanA sAdhu-zrAvaka atha kema karyo? uttara H- samyagdarzanathI pavitra anelA medha ja vAstavika khAdha che, sAdhu-zrAvakanA mAdha samyagdarzanathI pavitra anelA hai|vAthI paramArthathI sAdhu-zrAvaka ja AdhavALA buddhimAna che. AthI ahIM khuSajana zabdanA sAdhu-zrAvaka atha karyo che. (50) + anena jJAnapUrvaiva kriyA samyagityuktaM bhavati // AjanI kula pharI mane Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 jinabhavanavidhi paMcAzaka chaThThA paMcAzakamAM stavavidhi kahyuM. temAM dravyastava ane bhAvastava aMge varNana karyuM. dravyastava jinabhavana nirmANa Adi rUpa che. AthI sAtamA paMcAzakamAM jinabhavanavidhi batAvavAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagere jaNAve che - namiUNa baddhamANaM, vocchaM jiNabhavaNakAraNavihANaM / saMkhevao mahatthaM, gurUvaesANusAreNaM // 1 // zrI vardhamAna svAmIne namaskAra karIne gurunA upadeza anusAra jinabhavana karAvavAne vidhi kahIza.+ A vidhi saMkSepathI (= thoDA zabdamAM) kahIza, paNa tene artha vistRta thaze. (1) adhikArIe ja jinabhavana karAvavuM joIe:ahigaarinnaa imaM khalu, kAreyavvaM vivajae doso| . zALAmaM 3 , pa vALA pakavo | 2 | - jinamaMdira karAvavAnI yogyatAvALA jIve ja jinabhavana karAvavuM joIe. je jinabhavana karAvavAnI yogyatA rahita jIva jinabhavana karAve to azubha karmabaMdharUpa doSa lAge che. prazna:- saMsAra rUpa nadI taravA mATe nAva samAna dravyastava karavAmAM paNa deSa kema lAge? + chaThThA SoDazakamAM paNa A vidhi batAvavAmAM Avyo che. WWW.jainelibrary.org Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 422 : 7 jinabhavanavidhi-poMcAzaka gAyA uttara:- AnAnA udbha ghanathI dravyastava karavAmAM paNa rASa lAge, anya jIva dravyastava kare te| temAM AjJAnuM A vacananuM udyaghana che. AjJAnA pAlanamAM ja dhama che. dracastavamAM AjJA A pramANe che. - akasiNapavattagANaM, virayAvirayANa esa khalu jutto / saMsArapayaNukaraNe, davvathapa kuSadito // 1 // : (pacA. 6-4ra) ' apUrNa sayamavALA dezavirati zrAvakAne dravyastava sa`gata ja che. drunyastava sa`sAra ghaTADanAra che. temAM kaMIka hiMsA hai|vA chatAM kUpanA dRSTAMtathI lAbha ja che." (2) AjJAnuM mahattva : ArAhaNAra tIe, puSNaM pAvaM virAhaNAe u / E dhammAM, viortha vRmitta i / 3 / / AmanI AjJAnA pAlanathI zubhakarmanA madha thAya che, ane udbha'dhanathI azubhakamanA baMdha thAya che. A pramANe AmanI AjJAmAM dhama ane AjJAbha'gamAM adhama e dhanu rahasya che ema buddhizALI puruSAe jANavuM. kAraNu ke paralAka sa'badhI vidhimAM pratyakSa vagere pramANu nathI, tathA Asa (rAga-dveSa rahita ane sarvajJa) sivAya koInuM vacana mAnI zakAya nahi, kAraNa ke asatya paNa hAya. : TIkAkAra bhagavaMte ahI A lAkanA ullekha karIne e jaNAvyuM ke sAdhu jinabhavana karAvavAne yAgya nathI, kiMtu gRhastha che. gRhasthamAM daivI yogyatA joie te cothI-pAMcamI gAthAthI jaNAvaze. rI Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-4-5 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 423 : AthI paraloka saMbaMdhI vidhimAM ApavacanathI ja pravRtti ane nivRtti thAya che. kahyuM che keysmaat pravartakaM bhuvi, nivartakaM cAMtarAtmano vacanam / dharmatatasaMstha, mauna caitaf vmam - 2-13 / (AgamanI ArAdhanAthI ja dharma thAya che,) kAraNa ke lokone svAdhyAya, dhyAna Adi dharmakAryamAM pravatavanAra ane hiMsAdi pApa kAryothI aTakAvanAra Agama che. AthI dhama AgamamAM ja che ane sarva kahelAM Agamo ja mukhya che." (3) - jinabhavana karAvavAne yogya jIvanuM svarUpa :ahigArI u gihattho, suhasayaNo vittasaMjuo kulajI / akkhuddo dhiibalio, maimaM taha dhammarAgI a|| 4 // gurupUyAkaraNAI, sussUsAiguNasaMgao ceva / / NAyAhigayavihANassa dhaNiyamANappahANo ya // 5 // zubhavajana, dhanavAna, kulIna, akSudra, dharyabalavAna, buhi. zALI, dharmarAgI, gurupUjAkaraNarati, zuzruSAdiguNayukta, vidhijJAtA ane atijinAjJA pradhAna gRhastha jinamaMdira baMdhAvavAne yogya che. (1) zubhasvajana eTale sArA svajana-parivAravALo. kharAba svajana-parivAra lekaviruddha ane dharma viruddha kAryo kare. AthI jinamaMdira baMdhAvavAmAM zubha bhAvanI vRddhi na thAya ane zAsana prabhAvanA paNa na thAya. vivekI Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 424 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-4-5 jIva pitAnI zubha bhAvanI vRddhi ane zAsananI prabhAvanA e be mATe maMdira karAve che. vajana-parivAra kharAba heya te jinamaMdira karAvavAmAM A be lAbha na thAya. mATe svajana-parivAra sAro have joIe. (2) dhanavAnA-maMdira baMdhAvanAra dhanavAna na hoya to zarU kareluM maMdira nirmANanuM kArya pUruM karI zake nahi. AthI tene kheda thAya. bIjAnI pAsethI dhana mAgIne kArya pUruM kare te lokamAM hAMsIpAtra bane, ajJAna leka jinamaMdira baMdhAvavAnA bahAne paisA laIne pitAnA kuTuMbanuM piSaNa kare che evI aneka kuzaMkAo kare. (3) kulIna -maMdira baMdhAvanAra uttama kuLamAM janmelA have joIe. tevA viziSTa uttama kuLamAM utpanna na thayo hoya te paNa nivakuLamAM utpanna thayele na hai joIe. kAraNa ke niMdyakuLamAM utpanna thayela jIve baMdhAveluM maMdira lokamAM Adeya banatuM nathI. (4) akSudrA-azudra eTale kupaNutArahita. kRpaNa jIva ucita dravyavyaya na karI zakavAthI maMdira baMdhAve nahi, ane baMdhAve te paNa zAsanaprabhAvanA na karI zake. athavA akSudra eTale krUratA hita. krUra jIva bIjAne saMtApa pedA karanAre hovAthI loko tenA pratye dveSavALA banI jAya. AthI tenA baMdhAvelA maMdira upara paNa cheSa kare. (5) dhrabaLavAna eTale dhIraja rUpa baLathI yukta, arthAt cittanI samAdhi rUpa baLathI yukta. Avo jIva Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-4-5 7 jinabhavanavidhi-pacAzaka : 425 6 dhAryA karatAM adhika dhanavyaya thaI jAya te paNa pazcAttApana kare. AnAthI viparIta jIva dhAryA karatAM adhika dhanavyaya thaI jAya te pazcAttApa kare. pariNAme je lAbha maLe joIe te lAbha na maLe. (6) buddhizALI-buddhi rahita jIva ayogya pravRtti karanAro hovAthI Aloka ane paralokanuM phaLa meLavI zakato nathI. AthI ahIM "buddhizALI" ema kahyuM che. (7) dhamarAgI eTale zrata ane cAritrarUpa dharmamAM anurAgavALo. dharmarAga rahita chava maMdira baMdhAvavAnI yogyatAnA sUcaka bIjA aneka guNothI yukta hoya te paNa jinamaMdira baMdhAve nahi, kadAca baMdhAve to paNa ISTa (zubhabhAva vRddhi, zAsana prabhAvanAdi) phaLa meLavI zake nahi. (8) gurujanapUjA karamurati eTale mAtA-pitA vagere laukika guru ane dharmAcArya vagere lokottara gurunI ucita vinayAdi rUpa pUjA karavAnA dilavALo, A jIva lokonA premanuM saMpAdana karI zake che. AthI AraMbheluM kArya lokonA sahakArathI pUruM karI zake che. lokonI sahAyathI rahitanuM kArya adhUruM rahe e susaMbhavita che. (9) zuzraSAdiguNayukta-buddhinA zuzraSA vagere ATha guNe che. te A pramANe Uho'poho'rthavijJAnaM, tatvajJAnaM ca dhIguNAH // 1 // WWW.jainelibrary.org Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 426 ka 7 jinabhavanavidhi--pa'cAzaka sAmAnya zuzrUSA, zravaNu, maheNu, dhAraNa, graha, apeAha, a vijJAna ane tattvajJAna-e ATha buddhinA buddhinA guNNA che. (1) zuzruSA:-tattva sAMbhaLavAnI icchA. (2) zravaNa:-upayAga pUrvaka tattva sAMbhaLavuM. (3) grahaNuH-sAMbhaLelA anu` grahaNa karavu', arthAt sAMbhaLelA tattvanA sAmAnya atha samajavA. (4) dhAraNa:-grahaNa karela ( samajela ) zAstranA ane yAda rAkhavA. (5) UhaH-jANIne yAda rAkhela atha kAM kAM kevI kevI rIte ghaTI zake che tenI vicAraNA. (6) apeAha:-jANIne yAda rAkhela atha kayAM kayAM dhruvI kevI rIte nathI ghaTatA tenI vicAraNA. dA. ta. pramAdathI prANanA nAza hiMsA che. ahIM kevaLa prANunAzane hiMsA nathI kahI, paNa pramAdathI thatA prANunAzane hiMsA kahI che. AmAM pramAdanI pradhAnatA che. AthI jyAM pramAda hAya tyAM prANunAza na thAya teA paNa (bhAva) hiMsA che. kAraNa hiMsAnu' kAraNa vidyamAna haiAvAthI hiMsAnA atha ghaTe che. AvA prakAranI vicAraNA graha che. jyAM pramAda nathI tyAM mAhyathI prANanA nAza thAya te paNa vAstavika hiMsA nathI. kAraNu ke hiMsAnu` mukhya kAraNa pramAda na hAvAthI hiMsAnA mukhya artha ghaTI zakatA nathI. AvA prakAranI vicAraNA apeAha che. (7) avijJAna:-Uha-apeAhathI thayeluM. zrama, sa zaya ane viparyAsa vagerethI rahita yathArtha jJAna. (8) tattvajJAnaH-- UThuM, apeAha ane atha vijJAnathI A ema ja che" evA nirNaya, ' kr 66 gAthA-4-5 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-6 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 4ra7 : buddhinA. ATha guNethI yukta jIvanI buddhi zAstra bhAvita hovAthI te sAcA upAyane jANanAra hoya che. AthI te ISTakAryanI siddhi karI zake che. (9) vidhijJAtA-jinamaMdira baMdhAvanAra jinamaMdira baMdhAvavAnI vidhine jANakAra have joIe. vidhino jANakAra jIva jinamaMdira nirmANa dvArA vivakSita (vabhAvanI vRddhi ane zAsana prabhAvanArUpa) kArya sAdhI zake che. vidhithI ajANa chava jinamaMdiranirmANa dvArA vivakSita kArya sAdhI zakato nathI. (10) atijinAjJApradhAna-jinamaMdira baMdhAvanAra jinAjJAna-jinAgamane pradhAna mAnanAra hovo joIe. jinAgamane adhIna jIve baMdhAveluM maMdira mokSanuM kAraNa bane che. jinAgamathI nirapekSa jIve baMdhAveluM maMdira mokSanuM kAraNa banatuM nathI. (4-5) jinamaMdira baMdhAvanAramAM ukta guNanI AvazyakatAnuM kAraNa:eso guNaddhijogA, aNegasattANa tIi viNiogA / guNasyaNaviyaraNeNaM, taM kAritA hiyaM kuNai // 6 // jinabhavana karAvavAnI AvI yogyatAvALo jinamaMdira baMdhAvate jIva uktaguNe rUpa RddhithI yukta hovAthI te te kAryamAM ukta guNe rUpa Rddhino upacoga karavA dvArA samyagdarzananuM bIja, samyagdarzana vagere gurUpa rane ApIne aneka januM hita karavA sAthe svanuM paNa hita Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 428 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-7-8 kare che. AthI sva-paranA hita mATe jinamaMdira baMdhAvanAramAM ukta guNe hevA jarUrI che. (6) gya jIvathI jinamaMdira nirmANa dvArA thatA hitanuM svarUpaHtN taha pavattamANa, daTTe kei guNarAgiNo maggaM / aNNe u tassa bIyaM, suhabhAvAo pavajeti // 7 // - jinabhavana karAvavAnI yegyatAvALA jIvane jinamaMdira nirmANamAM uktaguNone anurUpa pravRtti karato joIne koI guNarAgI ja samyagdarzanAdi mokSamArgane pAme che. bIjA keTalAka guNAnurAgarUpa zubha pariNAmathI samyagdarzanAdi mArganA bIjane (pravacana prazaMsA vagerene) pAme che. guNa rAga vinAnA ja samyagdarzanAdi mokSamArgane na pAmI zake. mATe ahIM guNarAgI ema kahyuM che. (7) jinazAsana saMbaMdhI zubhabhAva samyagdarzananuM bIja che - jo cciya suhabhAvo khalu, savvannumaya mmi hoi parisuddho // so cciya jAyai bIya, bohIe teNaNAeNa // 8 // . jinazAsana saMbaMdhI prazaMsAdirUpa je jaghanya, madhyama ke utkRSTa parizuddha (gatAnugatipaNe prazaMsAdi karavuM vagere dUSaNothI rahita) zubhabhAva thAya che te parizuddha zubhAva ja samyagdarzananuM bIja-kAraNa bane che. A viSayamAM coranuM daSTAMta che. * parizuddhaH-zuddho, na punaH praanuvRttyaadiduussnnopettvenAdr : Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 jinabhavanavidhi- pacAzaka be juvAna hatA. ane vacce gADha mitrAcArI hatI, ane sAhasika ane svabaLane gava karanArA hatA. ane bheAganI tIvra IcchAvALA hatA. paNa dhananA abhAve temanI te IcchA pUrI thatI na hatI. AthI temaNe cArI karIne dhanApArjana karavAnA nirNaya karyo. eka vakhata cArI karatA anene kATavAle pakaDI lIdhA. phrAMsInI sajA thatAM koTavAla temane phAMsInA sthAne lai jatA hatA tyAre rastAmAM te anee mATA mANasAne paNa mAnanIya (mAna ApavA lAyaka) munione joyA. munienI suMdara kriyAo joine eka vicAyu' :- ahA ! zuddha kriyAvALA ane svaguNuAthI jagatane pUjya anelA A munie sarvAdhika dhanya che. jyAre ame te adhacethI paNa adhanya chIe, kAraNa ke dhananA leAbhathI viruddha kArya karanArA thayA. AthI leAkA have amane mArI nAkhaze. leAkAthI tiraskAra pAmelA ame marIne kaI gatimAM jaIzuM? kharekhara! aAgya svabhAvathI amArA AlAka ane paraleAkae ane leAka bagaDyA, sAdhuonuM niSpApa jIvana bahuja suMdara che. amAru' jIvana enAthI viparIta che. AthI AvA jIvanathI amAruM kalyANa kayAMthI thAya ? eka cAre A pramANe vicAyu. jayAre bIjA cAra munie pratye udAsIna rahyo. arthAt teNe munienI praza'sA ane svaniMdA na karI. guNAnurAgathI muninI praza`sA karanAra cAra edhimIja pAceA. jema jamInamAM dhAnyanuM bIja vAvyA pachI varSAda AdithI kAlAMtare temAMthI dhAnya pAke che, tema AtmAmAM AdhibIjanuM gAthA-8 , 429 ka Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 430 ka 7 jinabhavanavidhi,'cAzaka mAyA " vapana thatAM kAlAMtare tenAthI samyagdarzanAdi guNuA pragaTa thAya che. udAsIna rahenAra jIva AdhimIja na pAmyA. narama kaSAyavALA ane dAnaruci hovAthI anee manuSyabhava caiAgya zukamanA khadha karyo, marIne mane kAzAMkhInagarImAM vaNika jAtimAM utpanna thayA. uMmara lAyaka thatAM ane vepAra karavA lAgyA. khaMnenA AcArA sArA hatA. pUrva bhavanA sa'skArAthI kha'ne vacce gADha maitrI thai. emanI gADha maitrI joIne leAkeA Azcaya pAmavA lAgyA. emanI maitrI eTalI badhI gADha hatI ke je ekane game te bIjAne paNa game. AthI te ane leAkamAM ekacitta ' tarIke khyAti pAmyA. svakulane ucita kAryo karatAM karatAM temanA divase pasAra thaI rahyA hatA. ekavakhata jagatane AnaMda pamADanAra, vANI rUpI jaLathI leAkAnA saMtApane zamAvavA megha samAna, IkSvAku kulana`dana, jinezvara zrI mahAvIra bhagavAna tyAM padhAryA. devAe maneAhara dezanAbhUmi banAvI. tyAM bhagavAne manuSyA ane devAnI padA samakSa dharmadezanA zarU karI. A sAMbhaLIne rAjA vagere nagaranA leAkeA bhagavAnanA caraNakamalane namavA doDI AvyA. nagaranA leAkAne bhagavAna pAse jatA joIne pelA e zreSThiputrone thayuM ke cAlA joie tA kharA ke bhagavAna kevA che ? kevA upadeza Ape che? AvA kUtuhalathI te be pazu nagaranA leAkAnI sAthe bhagavAna pAse AvyA. karuNAparAyaNu bhagavAne jIvAnuM sapUrNa kalyANu karanAra sanAtana mAkSamAga nA upadeza ApyA. te emAMthI ekane jinanA upadeza upara zraddhA thaI. te Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 431 : sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM upadezane manamAM bhAvita karavA lAgyo. upadeza sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM tenI AMkhe vikasvara banI jatI hatI, mastaka De latuM hatuM. sAthe sAthe kAna paNa calAyamAna thatA hatA, romarAjI vikasvara banI jatI hatI. A rIte jANe amRta na hoya tema khUba rasapUrvaka jinavANInuM pAna karatA hatA. jyAre bIjAne jinavANI retInA koLiyA cAvavA samAna nirasa lAgatI hatI. baMnene paraspara eka bIjAnA bhAvanI khabara paDI gaI. dezanAbhUmimAMthI UThyA pachI baMne pitAnA ghare gayA. tyAM eke kahyuM - kharekhara tuM jinavANIthI bhAvita banyuM che, paNa huM nathI banyA. ATalA vakhata sudhI ApaNe lokamAM "ekacitta" tarIke khyAti pAmelA chIe. hamaNAM A viSayamAM ApaNuM citta juduM paDI gayuM che. AnuM zuM kAraNa? bIjAe kahyuM - tArI vAta satya che. mane paNa A ja vicAra Ave che. A viSayamAM ApaNe kevalIne pUchavuM joIe. ApaNA A viSayano nirNaya kevaLI ja karI zakaze. AthI ApaNe temanI pAse jaIzuM evo nirNaya karIne bIjA divase baMne bhagavAna pAse gayA. ArAdhya bhagavAnane vinayapUrvaka pitAne saMzaya kahyo. bhagavAne kahyuM :- pUrva bhavamAM eka sAdhunI prazaMsA karI ane bIjAe na karI. AthI ekane (sAdhunI prazaMsA karanArane) bIjanuM satya bodha rUpa phaLa maLyuM. bIjAne bIja rahita hovAthI phaLa na maLyuM. A pramANe jinezvare kahelI pUrvabhavanI vigata sAMbhaLIne ekane kSaNavAramAM jAti maraNa jJAna thayuM. AthI Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 432 : 7 jinabhavanavidhi-paMcAzaka gAthA-9 bhagavAnanA vacana pramANe vizvAsa thavAthI te saMvegathI bhAvita banyo ane kalyANakara jinazAsanane bhAvathI svIkAra karyo, arthAt samyagdarzana pAmyA. samyadarzananA prabhAvathI zubha karmano anubaMdha thavAthI kAle karIne te mokSamAM jaze. jyAre bIje saMsAramAM rakhaDaze. A daSTAMtathI e siddha karyuM ke jinazAsana saMbaMdhI thaDo paNa zubhabhAva mokSasukharUpa saMpattinuM bIja (=kAraNa) bane che. (8) jina bhavana nirmANa vidhijinnbhvnnkaarnnvihii, suddhA bhUmI dalaM ca kaTThAI / bhiyagANaisaMdhANaM, sAsayavuDDhI ya jayaNA ya // 9 // (1) bhUmizuddhi-jyAM jinamaMdira karAvavAnuM hoya te bhUmi nirdoSa hovI joIe. (2) dalazuddhi-jenAthI jinamaMdira bane che te kASTa-paththara vagere nirdoSa joIe. (3) bhUtakAnatisaMdhAna -kAma karanArA mANasone chetaravA na joIe. (4) savAzayazuddhi-zubha adhyavasAyanI vRddhi thavI joIe. (5) cetanA -jinamaMdira baMdhAvavAmAM jema bane tema ochA de lAge tenI kALajI rAkhavI joIe. A jinabhavana karAvavAnI vidhi che. A dvAra gAthA che. ahIM jaNAvelA bhUmizuddhi vagere pAMca dvArAnuM dazamI gAthAthI kramazaH varNana Avaze. (9) 4 9mI gAthAthI 28 mI gAthA sudhInI gAthAomAMthI amuka gAthAo cheDIne badhI gAthAo paMcavastu graMthamAM 1112 thI 1128 gAthA sudhImAM AvelI che. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-10thI12 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka: 433 : (1) bhUmizuddhi dvAra zuddhabhUminA be prakAra - davve bhAve ya tahA, suddhA bhUmI paesa'kIlA ya / dabve'pattigarahiyA, aNNesi hoi bhAve u // 10 // - dravyathI zuddha ane bhAvathI zuddha ema be prakAre zuddhabhUmi che. sadAcArI lokone vasavA lAyaka pradezamAM(thAnamAM) khIla, hADakAM vagere azubha padArthothI rahita bhUmi dravyathI zuddha che. jyAM jinamaMdira baMdhAvavAthI anyalokone aprIti na thAya te bhUmi bhAvathI zuddha che. (10) ayogya pradezamAM jinamaMdira baMdhAvavAthI thatA de - apadesaMmi Na vuDDhIkAravaNe jiNagharassa Na ya pUyA / sAiNamaNaNuvAo, kiriyANAso u avavAe // 11 // sAsaNagarihA loe, ahigaraNaM kutthiyANa saMpAe / ANAdIyA dosA, saMsAraNibaMdhaNA ghorA // 12 // je pradeza apalakSaNethI yukta hovAthI ke asadAcArI lokothI bharelo hovAthI agya che te pradezamAM jinamaMdira baMdhAvavAthI (1) bhUminA apalakSaNanA prabhAvathI ke asadAcArI lokenA sAmarthyathI jinamaMdiranI (=jinamaMdiranA prabhAvanI) vRddhi thatI nathI, (2) jinamaMdiranI -jinabiMbanI) pUjA na thAya, (3) vezyA-naTa vagerenA nirIkSaNathI dharmabhraMza thavAnA bhayathI darzanAdi mATe sAdhu WWW.jainelibrary.org Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :: 434 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-13-14 onuM Agamana na thAya, (4) je kadAca sAdhue jinadarzanAdi mATe Ave te vezyA-naTa vagerenI ceSTAnuM darzana, vANInuM zravaNa vagerethI sAdhuonA AcArane nAza thAya, (5) "jene prAyaH evA ja che ke jethI vezyA, makAna, jugArI, khala, mAchImAra vagerenA pradezamAM jinamaMdira karAve che" A pramANe lekamAM zAsananI niMdA thAya, (6) tevA halakA mANase jinamaMdiramAM Ave, bhagavAnanI AzAtanAdi kare, rokavAthI jhagaDo kare, (7) tathA AjJAbhaMga, anavasthA, mithyAtva ane virAdhanA rUpa bhayaMkara de lAge. A de saMsAranuM kAraNa che-saMsAramAM rakhaDAve che. (11-12) bhUmimAM zalya rahevAthI thatA - kIlAdisallajogA, hoti aNivvANamAdiyA dosA / eesi vajaNaTThA, jaija iha suttavihiNA u // 13 // - jinamaMdiranI bhUmimAM khIle, kelasA, hADakAM vagere azubha vastu rUpa zalya rahevAthI azAMti, dhanahAni, kAryamAM asaphalatA vagere de thAya che. mATe te doSa dUra karavA zAstrokta vidhithI bhUmizuddhi karavA prayatna kare joIe. (13) bhUmi bhAvathI paNa zuddha hevI joIe :dhammatyamujjaeNaM, savvassApattiyaNa kAyavvaM / iya saMjamovi seo, estha ya bhayavaM udAharaNaM // 14 // jina bhavana nirmANa dvArA karmakSaya rUpa dharma mATe prayatna karanArAe kAIne paNa aprIti na karavI joIe, halakA, Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-15 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 435 H mANasone paNa aprIti thAya tevuM na karavuM joIe. kAraNa ke koIne paNa aprIti thAya tevuM karavuM e dharmaviruddha che. lokone aprIti thAya to te jinamaMdirane vinAza AdinI pravRtti karIne pitAne saMsAra vadhAranArA bane. jinamaMdira baMdhAvavAmAM keIne paNa aprIti na karavI eTaluM ja nahi, pti cAritramAM paNa koIne aprIti na karavI joIe. cAritra paNa anyane aprIti na karavAthI prazaMsanIya=uttama bane che. A viSayamAM zrI mahAvIra bhagavAna daSTAMtarUpa che. (14) zrI mahAvIra bhagavAnanuM daSTAMta :so tAvasAsamAo, tesi appattiyaM muNeUNaM / paramaM abohibIyaM, tato gato haMta'kAlevi // 15 // zrI mahAvIra bhagavAna tApane mArAthI aprIti thAya che, ane e aprIti samyagdarzananA abhAvanuM prabaLa kAraNa che ema jANIne tApasAzramamAMthI akALe paNa jatA rahyA, arthAta comAsAmAM paNa vihAra karyo. sAdhuothI comAsAmAM vihAra na thAya. kahyuM che ke- je paNa unALAmAM vA niggaMthINa vA paDhamapAusaMsi gAmANugAmaM ijjittae= "sAdhu ke sAdhvIne comAsAmAM eka gAmathI bIje gAma vihAra kare na kalpe." tathArAjavAdagzjamo, ricatANaM ja vasatimAku AyAvirAhaNAo, na jaI vAsAsu viharaMti // 1 // Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 436 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-15 rastA vageremAM pANI ane lIluM ghAsa ghaNuM hovAthI AtmavirAdhanA thatI hovAthI sAdhuo comAsAmAM vihAra karatA nathI." ahIM mULagAthAmAM upa zabda sAdhuo comAsA sivAya zeSa kALamAM ja vihAra kare che e arthano sUcaka che. - zrI mahAvIra bhagavAnane A vRttAMta A pramANe chezrI mahAvIra bhagavAne AMtarazatruone dUra karIne ane vizALa rAjayane tyAga karIne pratrajyAne svIkAra karyo. pachI saMgarahita atizayaprabalasaravavaMta ane jIvanuM rakSaNa karavAmAM tatpara zrI mahAvIra bhagavAna gAma-nagara AdithI bharelI pRthvI upara vihAra karatA karatA "mathurAka nAmanA gAmamAM padhAryA. tyAM "kUyamAna saMjJAthI oLakhAtA tApasa gRhasthone Azrama hato. tApane kulapati bhagavAnanA pitAne mitra hatuM. te zrI mahAvIra bhagavAnane joIne saMbhramapUrvaka uDyo ane sanehathI bheTI paDyo. tethI zrI mahAvIra bhagavAne paNa pUrvanA abhyAsanA kAraNe kulapatine bheTavA sahasA hAtha lAMbo karyo. pachI kulapatie bhAgavAnane kahyuM : kumAra ! A AzramamAM tamAre rahevA lAyaka gharo che, mATe tame ahIM rahe. bhagavAna tyAM eka rAta rahIne bIjA sthaLe cAlyA gayA. bIjA sthaLe jatA bhagavAnane kulapatie premathI kahyuM : he muni ! tamane ThIka lAge to tApa * amuka prakAranA tApase patnI, putra vagere parivAravALA gRhastha jevA hoya che. AthI ahIM TIkAmAM "pArvagrahaori' e prAga che. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-15 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 437 ? senA upara upakAra karavA mATe tame pAchA AvIne comAsuM ahIM karo. bhagavAna ATha mahinA judA judA sthaLe vicarIne comAsuM AvatAM te gAmamAM padhAryA. AzramanA eka maThamAM comAsuM rahyA. comAsAnA prAraM bhamAM navuM ghAsa nahi maLavAnA kAraNe gAyo mATenuM junuM ghAsa khAI jatI hatI. tApase hAthamAM lAkaDI laIne gAyone hAMkI kADhatA hatA. paNa bhagavAna niHsaMga hevAthI gAyanI upekSA karatA hatA AthI te tApasee kulapatine phariyAda karI ke, Apane priya A muni gAyAthI ApaNe maThanuM rakSaNa karatA nathI. tethI kulapatie bhagavAna pAse jaIne kahyuM: kumAra! A rIte maThanI upekSA karavI tamArA mATe yogya nathI. kAraNa ke pakSI paNa zakti mujaba potAnA mALAnuM rakSaNa kare che. AthI maThano vinAza karatI gAyane tamAre hAMkI kADhavI joIe. A pramANe kulapatie bhagavAnane zikhAmaNa ApI tethI mArA nimitte temane aprIti thAya che, ema jANIne bhagavAna tyAMthI nIkaLI gayA ane athika gAmamAM padhAryA. A vakhate comAsAnA (aSADha suda 15 thI) 15 divasa pasAra thayA hatA. jema ahIM arva zikSAmAra, nim | tata: svAmI tadaprIti jJAtvA nirgatavAMstataH // 1 // A pramANe pATha che AmAM "afvvi[" e pATha azuddha hoya tema jaNAya che. AnA sthAne "rajavAsa e pATha ke te bIje kaI pATha he joIe ema mane lAge che. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-16 bhagavAne bIjAne aprIti na thAya te mATe prayatna karyo hato tema dareka dharmIoe bIjAne aprIti na thAya tenI kALajI rAkhavI joIe. (15) sahune aprIti tyAgane upadeza :iya samveNavi sammaM, sakaM appattiyaM sai jaNassa / NiyamA parihariyavyaM, iyaraMmi satataciMtA u // 16 // zrI mahAvIra bhagavAnanI jema jinabhavanAdi karavAnI IcchAvALAe ane saMyamano svIkAra karavAnI IcchAvALAe paNa zuddhabhAvathI sadA lekanI zakaya (= jeno tyAga thaI zake tevI) aprItine avazya tyAga karavo joIe. prazna:- ApaNe aprIti thAya tevuM na karIe te paNa leka ajJAnatA AdinA kAraNe aprIti kare te zuM karavuM? uttara - lekanI ajJAnatA AdinA kAraNe aprItine tyAga karI zakAya tema na hoya tyAre potAnA svabhAvanI vicAraNA karavI te A pramANe - mamaivAya doSo yadaparabhave nArjitamaho / zubhaM yasmAlloko bhavati mayi kuprItihRdayaH // 1 / apApasyai, me kathamaparathA matsaramayaM / jano yAti svArtha prati, vimukhatAmetya sahasA // 2 // "A mAro ja deza che. kema ke meM gatabhavamAM puNyanuM upArjana karyuM nathI, jethI loko mArA viSe aprItivALA thAya che. anyathA A loko svArtha pratye vimukha banIne (arthAt Sa karavAthI karma baMdha karavA dvArA pitAnA hita pratye vimukha banIne) nirdoSa evA mArA upara dveSa kema kare (16) Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA17-18 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 39 : (2) dalavizuddhidvAra kevuM dala azuddha che tenuM pratipAddha :kaTThAdIvi dalaM iha, suddhaM jaM devatAduvavaNAo / jo avihiNovaNIyaM, sayaM ca kArAviyaM jaNNo // 17 // jinamaMdira baMdhAvavAmAM koI paththara vagere dala (=maMdira baMdhAvavAmAM upagI vastuo) paNa zuddha jaIe. yaMtarAdhiSita jagala, ghara vageremAMthI lAveluM kASTAdi dala azuddha che. kAraNa ke vyaMtarAdhiSita kASTAdi lAvavAthI aMta2 gusse thaIne jinamaMdirane ane tenA karAvanAra vagerane hAni pahoMcADe e saMbhavita che. tathA manuSya ke pazuone zArIrika ke mAnasika saMtApa pamADavA dvArA avidhithI lAveluM dala azuddha che. vRkSo kapAvavA, ITo pakAvarAvavI vagere rIte jAte taiyAra karAveluM dala paNa azuddha che. kahyuM che kedlmissttkaadi tadapi ca, zuddhaM tatkArivargataH krItam / ucitakrayeNa yat syAdAnItaM caiva vidhinA tu // (0 6-7) jenAthI maMdiranuM nirmANa thAya te IMTa vagere dila che. dala paNa zuddha joIe. dala banAvanArAo pAsethI ucita mUlya ApIne kharIdeluM ane vidhipUrvaka (manuSya-pazuone duHkha ApyA vinA) lAveluM dala zuddha che." (17) dalanI zuddhi-azuddhine jANavAne upAyatssvi ya imo Neo, suddhaasuddhprijaannnnocaao| takahagahaNAdimmI sauNeyarasaNNivAto jo // 18 // Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 440 : 7 jinabhavanavidhi--pacAzaka gAthA-19-20 dala ane bhUmi kharIdavAnI vicAraNA cAlatI hAya ke tenI kharIdI thatI hAya vagere samaye zukana ane apazukana je thAya te zuddhi-azuddhine jANavAnA upAya che, arthAt zukana thAya tA dala ane bhUmi zuddha che, apazukana thAya te azuddha che. (18) zukana-apazukananuM svarUpa: NaMdAdi suho saddo, bhario kalasottha suMdarA purisA / suhajogAi ya sauNo, kaMdiyasadAdi itaro u // 19 // ''' mAra prakAranA vAjiMtranA avAja rUpa nI, ghaTane nAda vagere zubha dhvani, zAstramAM prasiddha siddha vagere zubha zabdo, jalapUrNa kaLaza, suMdara AkRti ane vacce vagerethI suMdara manuSyA, mana vagere geAnI zubha pravRtti ( athavA zubha caMdra-nakSatra vagerenA yAga) zukana che- ISTa kAryonI siddhi thaze ema jaNAvanArA nimitto che. AkraMdanane avAja vagere apazukana che, UbhA, mRdaMga, markela, kadaMba, adbhurI, huDakka, kAMsIyA, vINA, vAMsaLI, paDatu, zaMkha ane praNava e khAra prakAranA vAjiMtronA avAjane nadI kahe. vAmAM Ave che. siddha, iMdra, caMdra, vedra, narendra, gepedra, parvata, samudra, gaja, vRSabha, siMha ane maitra- A zabda zAstramAM zubha tarIke prasiddha che. (19) la lAvavAmAM paNa zukana vagere jovu joie Hsuddhssvi gahissA, pasatthAdiyahammi suhamuhutteNaM / saMAmaLammivi tuLo, viLayA samArIyA | 20 || * Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-21-23 7 jinabhavanavidhi-paMcAzaka : 441 sArA divase zubha muhUte lIdheluM ane zukana thavAthI zuddha che evI khAtarIvALuM zuddha paNa dala jayAM kharIdyuM hoya tyAMthI bIjA sthaLe laI jatI vakhate paNa pharI zukana, zubhadivasa vagere jovuM joIe. (20). (3) bhUtakAti saMdhAna dvAra nekarane chetaravA na joIe:kaarvnnevi ya tassiha, bhitagANatisaMghaNaM Na kAyavyaM / aviyAhigappadANaM, divAdiTupphalaM eyaM // 21 // - dala kharIdavAmAM ane lAvavA vageremAM tathA jinamaMdira baMdhAvavAmAM paNa nokarane ochA paisA ApIne ThagavA na joIe, balake adhika paisA ApavA joIe. kAraNa ke adhika paisA ApavAthI Aloka ane paraloka saMbaMdhI suMdara phaLa maLe che. (21) nekarane adhika paisA ApavAthI Aleka saMbaMdhI phaLa - te tucchagA varAyA, ahigeNa daDhaM uviMti paritosaM / tuhA ya tattha kamma, tatto ahiMgaM pakuvvaMti // 22 // ne agaMbhIra ane bicArA hoya che. AthI nakkI karelA dhanathI adhika dhana ApavAthI atyaMta AnaMda pAme che. adhika dhana maLavAthI khUza thayelA nokare jina bhavananuM kAma pahelAM karatAM adhika kare che. (22) karene adhika paisA ApavAthI paraleka saMbaMdhI phaLa - dhammapasaMsAe tahA, kei NibaMdhati bohibIyAI / aNNe u lahuyakammA, etto ciya saMpabujhaMti // 23 // Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 442 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-24-25 kone ja sAdavALo, tujhamALa soLo cho ! purisuttamappaNIto, pabhAvaNA ceva titthassa // 24 // adhika dhana ApavAthI thayela saMtoSathI jinazAsananI prazaMsA thAya che. jainazAsananI prazaMsA karIne keTalAka nokaro, athavA nokarone adhika dAna ApyuM che e joIne ke sAMbhaLIne jinazAsana pratye AkarSAyelA che, bodhibIjane (samyagdarzananA kAraNene) pAme che, bIjA keTalAka laghukamI kare ke adhikadAna jevA AdithI jinazAsana pratye AkarSAyelA A pratibaMdha (=samyagdarzana) pAme che. tathA jinabhavana karAvanAranI udAratAthI ziSTakamAM jene udAra hovAthI jainadharma zreSTha che, uttama puruSe kahelo che ItyAdi prazaMsA thAya che, ane e rIte jainazAsananI prabhAvanA thAya che. (23-24) (4) svAzayavRddhi dvAra svAzayavRddhinuM nimitta:saasyvuddddhiivi ihaM, bhuvaNagurujiNidaguNapariNAe / tabibaThAvaNatthaM, suddhapavittIi NiyameNa // 25 // svAzayavRddhi eTale zubha pariNAmanI vRddhi. jinabhavananirmANamAM traNe lokamAM bahu mAnanIya zrI jinezvara bhagavAnanA sarvajJatA, saMsAra rUpa jaMgalamAMthI chano uddhAra karavAnuM sAmarthya vagere guNenA yathArtha jJAnathI jinabiMbanI pratiSThA nimitte thatI (jinabhavananirmANa saMbaMdhI) zuddha Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA26thI 28 7 jinabhavanavidhi-paMcAzaka : 443 : pravRttithI niravakriyAthI zubha pariNAmanI vRddhi paNa avazya thAya che. ahIM zubha pariNAmanI vRddhimAM zuddha pravRtti ane jinanA guNonuM yathArthajJAna e be kAraNa jaNAvyA che. temAM jinanA guNonuM yathArthajJAna mukhya kAraNa che. (25) svAzayaddhinuM svarUpa:pecchissN itthamahaM, vaMdaNagaNimittamAgae sAhU / mAvaMte, gujarathauidI mahAsa ra6 / paDibujhissaMti ihaM, daLUNa jiNiMdaviMbamakalaMkaM / aNNevi bhavyasattA, kAhiMti tato paraM dhammaM // 27 // tA eyaM me vittaM, jametthamuvaogameti aNavasyaM / gya ciMtADamvihiyA, sAvavujUhI 3 movavA 28 || - jinamaMdiramAM caityavaMdana mATe AvelA kRtapuNya, jJAnAdi guNe rU5 ranonA nidhAna, mahAsattavaMta sAdhubhagavaMtonAM darzana huM karIza. (26) jinamaMdiramAM zastra, strI Adi kalaMkarahita jinabiMbanAM darzana karIne bIjA paNa bhavya jI pratibaMdha (=samyagdarzana) pAmaze ane pachI kuzala anuSThAna rUpa dharma karaze. (27) jinamaMdira taiyAra thatAM jinabiMbasthApanA, sAdhudarzana ane bhavyajIva pratibaMdha thaze. tethI je dhana jinamaMdiramAM vaparAya che e ja dhana mAruM che, te sivAyanuM dhana pAmyuM che. AvI (25 thI 28 e cAra gAthAmAM kahelI) satata avicchinna zubha vicAraNA e zubha che mR tisaMghanamityafparAchArtha: ! Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 444 : 7 jinabhavanavidhi-paMcAzaka gAthA-2thI31 - - - - - - ----- pariNAmanI vRddhi che, ane tenAthI avazya mokSarUpa phaLa maLe che. (28). (5) yatanA dvAra jinamaMdira baMdhAvavAmAM yatanAnI AvazyakatA :jayaNA ya payatteNaM, kAyavvA ettha savvajogesu / jayaNA u dhammasAro, jaM bhaNiyA vIyarAgehiM // 29 // jayaNA u dhammajaNaNI, jayaNA dhammassa pAlaNI ceva / tavvur3aDhikarI jayaNA, egaMtasuhAvahA jayaNA // 30 // jayaNAi vaTTamANo, jIvo sammattaNANacaraNANaM / saddhAbohAsevaNabhAveNArAhago bhaNito // 31 // jina bhavananirmANamAM kASTAdi dala lAvavuM, bhUmi pedavI, bhata caNavI vagere sarvakAryomAM ati AdarapUrvaka jIvarakSAnA upAya rUpa pANI gALavuM vagere yatanA karavI joIe. kAraNa ke vItarAga bhagavAne yathAzakti jIvarakSAne ja dharmane sAra kahyo che. (29) yatanA ja dhamanI mAtA che. jema mAtA putrane janma Ape che tema yatanA dharmarUpa putrane janma Ape che, arthAt yAtanAthI dharma thAya che. yatanA ja dharmanuM pAlana karanArI che. mAtA jema putrane janma ApyA pachI tenuM ApattiothI rakSaNa kare che, tema yatanA dharmanuM upadrathI rakSaNa kare che, arthAt yatanAthI dhama Take che. yatanA dhamanI vRddhi kare che. mAtA jema putrane poSIne mATe kare che tema yatanA dharmane vadhAre che, athAt yAtanAthI tenAthI ghara mATe kare cheuddhi kare che Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-32 7 jinabhavanavidhi--pa'cAzaka dhama vadhe che. yutanA sarva prakAranu'(=sasAra ane meAkSanuM) sukha lAvanArI che. prazna- mULazrlokamAM mRtanA zabdanA anekavAra ullekhathI punaruktinA DhASa na lAge? uttara:- nA, kAraNa ke yatanAnA AdarathI caitanAzabdanA vAra'vAra ullekha karyo che, Adara mATe vAra'vAra ullekha karavAmAM doSa nathI, kahyu' che ke-- vaktA harSabhayAdibhirakSitamanAH stuvaMstathA niMdana | yatpadamasakRd brUyAd tatpunaruktaM na doSAya // 1 // , bhaya vagerethI vyAkSipta manavALA, stuti karatA ane niMdA karatA vaktA eka ja pada anekavAra kahe tA temAM punarukti doSa nathI." (30) jinezvarAe yatanA pUrNAMka pravRtti karanAra jIvane zraddhA, medha ane Asevana e traNanA sadbhAvathI (=vidyamAnatAthI) anukrame samyaktva, jJAna ane cAritraneA ArAdhaka kahyo che, arthAt yatanAnI zraddhA (-ruci) hAvAthI samyakatvanA, patanAnA aiAdha hAvAthI jJAnanA, yatanAnuM pAlana hovAthI cAritranA ArAdhaka kahyo che.+ (31) yatanA nivRtti pradha.na cheH esA ya hoi NiyamA, tadahigadosa viNivAraNI jeNa / teNa NivittipANA, viSNeyA buddhimaMtehiM // 32 // // // pa pANI gALavuM vageraiyatanAmAM theDhA Ara'la thatA hAvAthI catanA kaIka doSa rUpa che, chatAM catanAthI upadeza pada gAthA 469-470, : 445 Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 446 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-33-74 yatanAmAM thatA AraMbha rUpa nAnA doSathI bIjA je (trasajIne nAza vagere) meTA de che te dUra thAya che. AthI buddhizALI puruSoe yatanAne nivRtti pradhAna jANavI, arthAt anya moTA AraMbhathI nivRtti karAvavAnA kAraNe zreSTha upAdeya jANavI. (32). jinabhavana baMdhAvavAmAM yatanAnuM svarUpa:saa iha pariNayajaladalavisuddhirUvA u hoi NAyacA / aNNAraMbhaNivittIi appaNAhiDhaNaM cevaM // 33 // - jinamaMdira nirmANamAM prAsuka pANI ane dalanI vizuddhi yatanA che, arthAta pANI gALIne vAparavuM, kASTha-paththara vagere dala trasa jIvothI rahita hoya tevuM vAparavuM vagere yatanA che. tathA anya khetI vagere AraMbhene tyAga karI jAte ja jinabhavananA AraMbhamAM hAjara rahevuM e paNa yatanA che. maMdiranA kAryamAM jAte hAjara hoya te yathAcogya nI rakSA thAya tema nakara pAse kAma karAvI zake. je jAte hAjara na hoya te nokaro game tema kAma kare ethI jIvarakSA na thaI zake. (33). vatane nivRtti pradhAna che e pUrvokta viSayanuM samarthana:evN ca hoi esA, pavittirUvAvi bhAvato NavaraM / akusalaNivittirUvA, appabahuvisesabhAveNaM // 34 // A rIte (33mI gAthAmAM kahyuM te rIte) jinabhavana saMbaMdhI yatanA pravRtti rUpa hovA chatAM a5-adhika Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-35 7 jinabhavanavidhi--pacAzaka Ara'bhanA vicAra karatAM paramA thI akuzalathI (-Ara'bhathI) nivRtti rUpa che. bhAvA:- jinabhavana sa``dhI patanamAM kiMcit sAthe khetI vagere mATA Ara'bha alpa thAya che ane : 447 : Arabha thAya che, paNa sAthe Ara leA khadha thAya che. eTale Ara'bhathI nivRtti adhika thAya che, AraMbha karatAM Ara'mathI nivRtti adhika hovAthI prastuta yutanA pravruttisvarUpa hevA chatAM paramAtha thI nivRttisvarUpa che. (34) uktaviSayanu* zrI AdijinanA dRSTAMtathI samarthanaetto ciya NiddosaM, sippAdivihANamo jiNidassa / lena sorsavi chuM, vaTTuTonivAraLaseLa rUpa // AthI ja (=adhika doSanuM nivAraNa karanArI gheADA DhoSavALI pravRtti nirdoSa hAvAthI) zrI AdinAtha bhagavAne zilpallA, rAjanIti vagerenuM je zikSaNa ApyuM te ka MIka DhASita (=sAvadya) hovA chatAM nirdoSa ( nivadya ) che, kAraNa ke tenAthI ghaNA DhASA dUra thAya che. - prazna :~ zilpakalA AdinA zikSaNathI ghaNA dASA kevI rIte dUra thAya che? uttara :- je bhagavAna zilpakalA, rAjanIti Adittu zikSaNu na Ape teA leAkeA dhana Adi mATe eka-bIjAne mArI nAkhe, eka-bIjAnuM dhana laI le, parastrIgamana Adi DhASAnu' sevana kare, AvA aneka moTA mATA gunAe satata thAya, leAkamAM bhAre adhAdhUdhI cAle, AthI leAka Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 448 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-36-17 - - - - - - - - - - - - zAMtimaya jIvana na jIvI zake. pariNAme Aloka bagaDavA sAthe paraloka paNa bagaDe. zilpakalA, rAjanIti vagerenA zikSaNathI te gunAo rokI zakAya che. (35). bhagavAnanI zilpakalAdi zikSaNanI pravRtti nirdoSa che:vrbohilaabho+ so, savvuttamapuNNasaMjuo bhayavaM / giAhiyarato, vidvAno mAro | rUdda che jaM bahuguNaM payANaM, taM NAUNaM taheva daMsei / te pakhaMtassa tato jahocitaM kaha bhave doso // 37 / / varAdhisaMpanna, sarvottamapuyasaMyukta, ekAMte parahitarata, vizuddha mana-vacana-kAyAvALA, mahAsaravavaMta zrI AdinAtha bhagavAna lokone jenAthI vadhAre lAbha thAya te jJAnathI jANIne jema lokone upakAra thAya tema (kaMIka daSita paNa) batAve. aucityathI (=vakatavyapAlana karavA) zilpAdinuM zikSaNa ApIne prajAnuM ghaNuM anarthothI rakSaNa karanArA bhagavAnane doSa kevI rIte lAge ? arthAt na lAge. prazna-ahIM "aucityathI' ema kahyuM che te aucityathI eTale zuM? uttara -bhagavAna cAritra mohanIya karmanA udayathI saMsAramAM rahelA che ane traNa jJAnathI yukta hovAthI * hAribhadrIya aSTaka ra8muM saMpUrNa. + vAda-aSAno pratipAsiyAt kofpaDhAma-racAnAvaaptirysy sa varabodhillAbhako varabodhilAbhAd vA hetoH . // Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-38thI40 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 449 : zilpAdinA zikSaNathI ja lokonuM adhika SothI rakSaNa thaI zake tema che ema jANe che. AvI sthitimAM bhagavAna lokone zilpAdinuM zikSaNa Ape e ja ucita gaNAya, na Ape te anucita gaNAya. AvI sthitimAM lokone zilapAdinuM zikSaNa ApIne adhika dethI bacAvavA e bhagavAnanuM kartavya thaI paDe che. hA, sarvaviratine svIkAra karyA pachI AvuM zikSaNa ApavuM ucita na gaNAya. sarvaviratine svIkAra karyA pachI to saMyamanI ja sAdhanA karavAnI hoya che, saMyamanI sAdhanAthI kevalajJAnanI prApti thatAM tIrthanI sthApanA vagere pravRtti karavAnI hoya che. eTale saMsAramAM rahelA zrI AdinAtha bhagavAna zilpAdinuM zikSaNa Ape e ucita ( gya) hevAthI ahIM aucityathI ema kahyuM che. (36-37) ukta viSayanuM bALaka rakSaNanA daSTAMtathI samarthana:ttth pahANo aso, bahudosanivAraNAu jagaguruNo / nAgAdirakkhaNe jaha, kaDhaNadosevi suhjogo|| 38 // khaDDAtaDammi visame, iTTasuyaM pecchiUNa kIlaMtaM / tappaccavAyabhIyA, tadANaNaTThA gayA jaNaNI // 39 // rio tIra gALI, taM vati to to 3 vA .. to kaDUDhito tago taha, pIDAivi suddhabhAvAe // 40 // Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 450 ka 7 jinabhavanavidhi-5'cAzaka eyaM ca ettha juttaM, iharAhigadosa bhAvato'Nattho / tapparihAreNattho, attho ciya tattao Neyo // 41 // gAthA-41 ja jema ALakanuM sApa AdithI rakSaNu karavAmAM tene khe'cavAnA DhoSa DAvA chatAM mAtAneA yAga zubha che tema, jagadguru bhagavAnanI zilpAdizikSaNamAM pravRtti zubha ja che. krama ke tenAthI gheAra hiMsA vagere adhika DhASAnI nivRtti thAya che. (38) khADAnA UMcA-nIcA kinAre priyaputrane ramatA joine are! bALaka khADAmAM paDI jaze ema khALakanA anatha thI (=anathanI za'kAthI) bhaya pAmelI mAtA tene levA mATe tenI pAse gai. (39) tevAmAM teNIe sane khADAmAMthI bALaka sAme jhaDapathI AvI rahelA joyA. A joine mAtAe bacAvavAnA bhAvathI bALakane khecavAmAM pIDA thavA chatAM khe'cI lIdhe|. (40) ahI bALakane kheca. vAmAM pIDA thavA chatAM mAtAe khecI lIdheA te caiAgya che. jo khALakane pIDA thaze ema vicArIne na kheMce tA sapa AvIne daza mAre ane bALaka marI jAya. eTale kheMcavAthI thatI pIDAthI sapazathI adhika pIDA thAya ane bALakane mRtyurUpa anatha thAya. bALakanA mRtyurUpa anane dUra karavAmAM khe'cavAthI thatI pIDA rUpa anatha (=nukazAna) paramAtha thI atha ( lAbha) ja che. A gAthAnA atha bhagavAnanI zikSaNa pravRttimAM paNa ghaTAvI zakAya. te A pramANe :- ahI bhagavAne zilpAdinuM zikSaNa ApyuM te kaika sAvadya hAvA chatAM ceAgya che. jo kAMIka sAvadya hovAthI zilpAdinuM zikSaNa Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-42-43 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 451 na Ape te ghera hiMsA AdithI bhAre anartha thAya. ghora hiMsAdithI thatA bhAre anarthane dUra karavAmAM thato kaMIka pAparUpa anatha/-nukazAna) paramArthathI artha(lAbha)ja che. (41) yatanAdhArane upasaMhAra - evaM nivittipahANA, viSNeyA bhAvao ahiMseyaM / lAvo 3 viMiA, pUjJAniyAvi rameva | kara . A pramANe bhUmizuddhi Adi vidhipUrvaka yatanA rAkhanAranI ja jinamaMdiranirmANa saMbaMdhI pravRtti adhika jIvahiMsAthI nivRtti karAvanArI hovAthI paramArthathI ahiMsA che. tathA jinapUjA, jinamahotsava Adi saMbaMdhI pravRtti paNa adhika jIvahiMsAthI nivRtti karAvanArI hovAthI paramArthathI ahiMsA che. athavA A gAthAmAM pUrvArdhathI bhagavAnanI zikSaNa pravRttine ahiMsA kahI che ane uttarArdhathI jinabhavananI pravRttine ahiMsA kahI che. te A pramANe - A pramANe bhagavAnanI zilpAdizikSaNa saMbaMdhI pravRtti adhika dethI nivRtti karAvanArI hevAthI paramArtha thI ahiMsA che. tathA bhUmizuddhi Adi vidhipUrvaka yatanA rAkhanAranI ja jinapUjA, jinamaMdira nirmANa Adi saMbaMdhI pravRtti paNa adhika jIvahiMsAthI nivRtti karAvanArI hovAthI paramArthathI ahiMsA che. (42) jinamaMdira baMdhAyA pachInI vidhiHnni phAiUNa evaM, jiNabhavaNaM suMdaraM tahiM viMbaM / vihikAriyamaha vihiNA, paiTThavejA laDaM ceva // 43 / / Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 452 6 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-44 ukta vidhithI suMdara jinamaMdira taiyAra karAvIne temAM vidhithI karAvelA jinabiMbanI vidhipUrvaka jaladI pratiSThA karAvavI. kahyuM che kenisspnnsyaivN khalu, jina biMbasyo ditA pratiSThA''zu / yAdavarAttAta:, sA 4 trividha samAna che. 8-1 vidhipUrvaka taiyAra thayelA jinabiMbanI jaladI daza divasanI aMdara pratiSThA karavAnuM kahyuM che. te pratiSThAnA saMkSepathI traNa prakAra che."(43). jinamaMdira karAvavAnI vidhinuM phala- eyassa phalaM bhagiyaM, iya ANAkAriNo u saDDhassa / cittaM suhANubaMdha, NivvANaMtaM jiNiMdehiM // 44 // prastuta paMcAzakamAM jaNAvyA pramANe ApanI AjJAnuM pAlana karanAra ja zrAvakane mukti na maLe tyAM sudhI devamanuSyagatimAM viziSTa abhyadaya ane kalyANanI satata paraMparArUpa jinabhavana vidhinuM phaLa maLe che, aMte mokSa maLe che, ema jinezvarAe kahyuM che. (44) 44 mI gAthAmAM jinabhavana karAvavAnI vidhinuM phala sAmAnyathI jaNAvyuM. have 25 thI 28 e cAra gAthAomAM jaNAvelA bhAvomAMthI kayA bhAvathI kayuM phaLa maLe che ema vibhAgathI vidhinuM phaLa jaNAve che. 4 AnAthI bhautika phaLa batAvyuM. + AnAthI AdhyAtmika phaLa batAvyuM. Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45 7 jinabhavanavidhi- paMcAzaka : 453 : - - - - - jinabiMbapratiSThAnI bhAvanAnuM phaLa :jiNabiMbapaiTThAvaNabhAvajiyakammapariNativaseNaM+ / sugatIi paiTAvaNamaNahaM sadi appaNo ceva // 45 // 25mI gAthAmAM jaNAvela "jinabiMbanI pratiSThAnA bhAvathI" upArjita puNyAnubaMdhI puNyanA vipAkanA prabhAvathI pitAnuM ja sadA devaloka Adi sugatimAM niravadya sthApana thAya che, arthAt jinabiMbanI pratiSThAnI bhAvanA bhAvanAra jIva e bhAvanAthI baMdhAyelA puNyAnubaMdhI puNyakarmanA udayathI mokSamAM na jAya tyAM sudhI devaleka ke manaSyalokamAM utpanna thAya che. prazna:-niravadya sthApana thAya che emAM nirava eTale zuM? uttara-devaloka ke manuSyalokamAM janmele e jIva sarvathA dethI rahita nathI. tenAmAM rAgAdi doSa rahelA che. paNa e rAgAdi de evA nabaLA hoya che ke jethI tene anubaMdha cAlato nathI, arthAt tenAthI, bhaviSyamAM de vadhe e karmabaMdha thatuM nathI. dA. ta. krodha AvI gayo. paNa te krodhathI tevA karmo nahi baMdhAya ke jethI bhaviSyamAM tene krodha vadhe. e pramANe rAgAdi de viSe paNa samajavuM. AnuM kAraNa e che ke enAmAM e doSa pratye heyabuddhi-tiraskArabuddhi rahelI che. AthI e denA sevana vakhate temAM rasa hetuM nathI. AvA jIvanA vartamAna + 45 thI 47 e traNa gAthAo paMcavastu graMthamAM anukrame 1157 thI 11pa9 che. WWW.jainelibrary.org Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 454 : 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka gAthA-49thI48 kAlIna dethI bhaviSyamAM dezanI vRddhi na thatI hovAthI e jIvanI devakAdimAM utpatti niravadya kahevAya. (45) sAdhudarzananI bhAvanAnuM phaLa tatthavi ya sAhudaMsaNabhAvajiyakammato u guNarAgo / kAle ya sAhudaMsaNamahakameNaM guNakaraM tu // 46 // 26mI gAthAmAM jaNAvela "sAdhu darzananA bhAvathI " upArjita karmathI (tastha ra =) sugatimAM paNa svAbhAvika guNAnurAga hoya che. tethI avasare sAdhunAM darzana thAya che. sAdhunuM darzana avazya kramazaH guNe karavAnA svabhAvavALuM che, arthAt sAdhunAM darzanathI tenA AtmAmAM avazya kramazaH navA navA guNo pragaTe che. (46) anya jIvonA pratibodhanI bhAvanAnuM phaLapddibujhissNtnne, bhAvajiyakammao ya paDivattI / bhAvacaraNassa jAyati, egaMtasuhAvahA NiyamA // 47 // 27 mI gAthAmAM jaNAvela "bIjA cha paNa prati- bodha pAmaze e bhAvathI" upArjita karma thI mokSasukha ApanAra bhAvacAritrane svIkAra avazya thAya che. (47) sthira zubhaciMtAnuM phaLa:aprivddiysuhciNtaabhaavnjiykmmprinntiie u / gacchati imIi aMtaM, tato ya ArAhaNaM lahai // 48 // + na dha-nivacaM tatkArInarifurmtyA : pUrvakAle guNarAga AsIdevetyapizabdArthaH / Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-49-50 7 jinabhavanavidhi--paMcAzaka : 455 : 28mI gAthAmAM jaNAvela "je dhana jinamaMdiramAM vaparAya che te ja mAruM che evI sthira zubhacitArUpa bhAvathI " upArjita zubhakarmanA vipAkathI svIkRta cAritranA pArane pAme che, athaoNt cAritrane jIvana paryata barobara pALe che, ane tethI ( jIvanaparyata barobara cAritra pALavAthI ) vizuddha cAritrane ArAdhaka bane che. kAraNa ke jenA cAritranuM patana thayuM nathI tene ja cAritranI ArAdhanA thAya che. (48) nizcayanayathI cAritranI ArAdhanA- NicchayaNayA jamesA, caraNappaDivattisamayato pamiti / / AmaraNaMtamajassaM, saMjamaparipAlaNaM vihiNA // 49 // prazna-jIvana paryata barobara cAritra pALavAthI ja cAritranI ArAdhanA thAya ema kahyuM, te zuM cAritranuM patana thaI gayA pachI pharI chelle chelle maraNa samaye paNa cAritranuM pAlana thAya te cAritranI ArAdhanA na kahevAya ? uttara-vyavahAranayathI cAritranuM patana thavA chatAM maraNa samaye paNa cAritranuM pAlana thAya te cAritranI ArAdhanA che. jayAre nizcayanayathI cAritra svIkAranA samayathI mAMDI maraNa samaya sudhI satata Agamokta vidhithI cAritranuM pAlana cAritranI ArAdhanA thAya che. AthI (48 mI gAthAmAM) jIvanaparyaMta cAritranuM barobara pAlana karanAra vizuddha cAritrane ArAdhaka che ema je kahyuM che te barobara che. (49) 9: ( 9) , ArAdhanAnuM phaLa :ArAhago ya jIvo, sattaTThabhavehi pAvatI NipamA / jaMmAdidosavirahA, sosayasovakhaM tu NivvANaM // 50 // Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 456 : 7 jinabhavanavidhi--pa'cAzaka gAthA 50 jJAnAdinI ArAdhanAvALA jIvasAta-ATha bhavAthI avazya janma-maraNAdidASAnA viyAga thavAthI nityasukhavALA meAkSane pAme che. ahIM sAta AThe bhavA jaghanya ArAdhanAnI apekSAe che. utkRSTa ArAdhanAthI kAi te ja bhavamAM meAkSamAM jAya che. prazna : sAta ATha bhavAnI gaNatarI kevI rIte karavI ? manuSyabhavamAMthI devalAkamAM, devaleAkamAMthI manuSya bhavamAM ema manuSya-devaleAkanA sAta ATha bhavA gaNavA ke ArAdhanAnA, eTale ke je bhavAmAM (jJAnAdinI) ArAdhanA thai hAya te gaNavA? uttara:- je bhavAmAM (jJAnAdinI) ArAdhanA thaI hAya tevA bhavA gaNavA. kAraNa ke manuSya-devalAkanA savA gaNavAmAM sAta ja lava thAya. sAtamA bhava manuSyanA che. cAritraneA ArAdhaka manuSyaleAkamAM utpanna na thAya, vaimAnika devalAkamAM ja utpanna thAya. eTale AThamA bhavamAM meAkSamAM na jaI zake. AthI sAta ja bhava thAya, ATha bhava na thAya. (je AThamA bhave devaleAkamAM jaine pachI manuSyabhavamAM mAkSa pAme te 9 bhava thAya.) AthI ArAdhanAnA sAta ATha bhavA gaNavA. kAI jIva sAta bhavezamAM ArAdhanA karIne mAkSe jAya, teA kAI jIvax ATha bhaveAmAM ArAdhanA karIne mAkSamAM jAya, (50) xAdumavA 3 tti= cAritra svIkAranA AbhavA che, arthAt AThe lavAmAM cAritranA svIkAra karyA pachI avazya meAkSanI prApti thAya. (A ni. 856) Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA lavana. 8 jinabiMba pratiSThAvidhi paMcAzaka sAtamA pacAzakamAM jinabhavana baMdhAvavAno vidhi kahyA. jinabhavana jinabiMbathI adhiSita hoya che. AthI AThamA paMcAzakamAM jinabiMbanI pratiSThA vidhi kahevAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagere jaNAve che - namiUNa devadevaM, vIraM sammaM samAsao vocchaM / jiNabiMbapaDhAe, vihimAgamaloyaNItIe // 1 // denA paNa deva zrI mahAvIra bhagavAnane bhAvazuddhi pUrvaka praNAma karIne Agama ane loka e baMnenI nIti anusAra (=Agama ane lekazAstramAM batAvyA pramANe ) jinabiMbanI pratiSThAnI vidhi saMkSepathI kahIza. ahIM leka zabdano ullekha karIne e jaNAvyuM che ke kaI vakhata jinamatathI aviruddha lekanItinuM paNa anusaraNa karavuM joIe. (1) jinabiMba karAvavA saMbaMdhI vidhinA varNananI pratijJA - jiNabiMbassa paiTTA, pAya kArAviyassa jaM teNa / takAravaNaMmi vihiM, paDhama ciya vaNimo tAva // 2 // prAyaH bIjA pAse karAvelA jinabiMbanI pratiSThA thAya che. AthI pratiSThAvidhinI pahelAM jinabiMba karAvavAnI vidhi kahIe chIe. (2) Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 458 : 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-3thI 6 jina pratye zuddhabuddhinuM svarUpa:souN NAUNa guNe, jiNANa jAyAi suddhabuddhIe / kicamiNaM maNuyANaM, jammaphalaM ettiyaM ceha / / 3 // guNapagariso jiNA khalu, tesi vibassa desaNaM pi suhaM / kArAvaNeNa tassa u, aNuggaho attaNo paramo // 4 // mokkhapahasAmiyANa, mokkhatthaM ujjaeNa kusaleNaM / tagguNabahumANAdisu, jaiyavvaM savvajatteNaM // 5 // tagguNabahumANAo, taha suhabhAveNa bajjhatI NiyamA / kammaM suhANubaMdhaM, tassudayA savvasiddhitti // 6 // - jinezvaranA vItarAgatA, tIrtha pravartana vagere guNe guru pAse sAMbhaLIne ane jANIne nimala bedha thatAM jIvanI buddhi nIce mujaba thAya che. jinabiMba karAvavuM e manuSyonuM kartavya che, ane e ja manuSyajanmanuM phaLa che. (3) jinezvaro ja ( sarva jIthI ) adhika guNavALA che. ethI ja temanI pratimAnuM darzana paNa ka9yANakArI che. AthI temanuM biMba karAvavAthI sva-parane utkRSTa lAbha thAya che. (4) AthI mokSa mATe udyata banelA buddhizAlI jIve mokSamAgane batAvavAthI mokSamArganA svAmI banelA jinezvaranA tIrtha pravartana Adi asAdhAraNa guNe upara bahumAna dhAraNa karavuM joIe ane bahu ja AdarathI temanI pUjA Adi bhakti karavI joIe. (5) jinezvaranA guNe pratye bahumAna rAkhavAthI bahumAnanA kAraNe AtmAmAM thayelA zubha pari Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-7-8 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 459 = = == zAmathI avazya puNyAnubaMdhI puNyakarmane baMdha thAya che. e karmanA udayathI sarva ISTa kAryonI siddhi thAya che. jinapratye AvI buddhi zuddha buddhi che. (6) jinabiMba karAvavAne vidhiHiy suddhabuddhijogA, kAle saMpUiUNa kattAraM / vibhavociyamapejjA. mollaM aNahassa suhabhAvo // 7 // upara (3 thI 6 e cAra gAthAmAM) kahI tevI zuddha buddhithI jinabiMba karAvanArA jIve udAratAthI prazasta adhyavasAyavALA banIne nirdoSa zilpIne yogya samaye (jana, pAna, phaLa, phUlahAra AdithI) sanmAna karavA pUrvaka vasaMpatti anusAra mUlya Ape. arthAta zilpI sAthe biMba ghaDavAnA ATalA rUpiyA ApIza ema nakkI karyA vinA ja avasare pitAnI sthiti pramANe ene sanmAnapUrvaka sArA paisA Ape. pI, dArU, jugAra Adi vyasanavALo zilpI deSita che ane vyasanathI rahita zilpI nirdoSa che. (7) doSita zilpIne mUlya kevI rIte ApavuM tenuM vidhAna - tArisayassAbhAve, tasseva hitatthamujjuo gavaraM / Niyamejja vimollaM, jaM uciyaM kAlamAsajja // 8 // nirdoSa zilpI na maLavAthI daSita zilpI pAse biMba ghaDAvavA paDe te te zilpI biba mATe kapelA dravyanA bhakSaNathI saMsArarUpa khADAmAM paDI na jAya e hetuthI Jairt Education International Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 460 : 8 jinabiMbavidhi--pa'cAzaka gAthA-7-8 tenA ja hita mATe te kALa pramANe pratimA ghaDavAnuM je caiAgya mUlya thatu hAya te nakkI kare. jemake ATalA paisAthI ATalAM bikhA tamAre banAvavAM ane TukaDe TukaDe paisA ApIza. [bhAvArtha:- deSita zilpI biMba ghaDavAthI maLelA paisAnA parI, dAru, jugAra Adi vyasanamAM upayAga kare. AthI jo tene mUlya TharAvyA vinA enI mahenata pramANe thayelA paisAthI vadhAre paisA ApavAmAM Ave te te paisAnA upayoga vyasanamAM kare, paisA ApanAre A paisA jinabikha ghaDavA mATenA che. ema kalpIne ApyA hAvAthI te paisA devadravya kahevAya. devadravyanA vyasanamAM upayoga karanArane devadravyanA bhakSaNuneA doSa lAge che. tenAM kaTukaLA Ave che. AthI zilpInA hita mATe tene mahenatathI vadhAre paisA na ApavA. nakkI karelA paisA paNa jema jema kAma thatuM jAya tema tema TukaDe TukaDe ApavA. kAraNa ke ekI sAthe paisA ApavAmAM Ave teA tenA upayoga vyasanamAM kare. TukaDe kAu'samAM je bhAvA lakhyA che te mATe TIkAmAM kAi spaSTa ullekha nathI. TIkAmAM doSita kArIgara biMba mATe pelA dravyanA bhakSaNuthI saMsArarUpa khADAmAM paDI na jAya e hetuthI tenA ja hita mATe mUlya nakkI karavuM eTaluM ja jaNAvyuM che, paNa aiMrthI mATe kapelA dravyanuM bhakSaNa kevI rIte thAya tene khulAsA karyo nathI. pazu sAtamI ane AThamI gAthAnA sabadha jovAthI mane je bhAva jaNAyA che te bhAva ahIM kAusamAM ApyA che. AmAM mArI gerasamaja thatI hAya ta vAcake! mane jaNAve evI prArthanA karuM chuM. anuvAdaka. - Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-9-10 8 jinabiMbavidhi-pacAzaka : 461 : TukaDe ApavAmAM teTalA paisA pitAnI jIvana jarUriyAtamAM vaparAI javAthI vyasanamAM upaga na karI zake. tathA vyasanavALA kArIgarone pahelethI paisA ApI devAthI pachI kAma na kare athavA amuka samayamAM jeTaluM thavuM joIe teTaluM kAma na kare eTale kAma karyA vinA paisA levAthI devadravyanA bhakSaNane doSa lAge. ] (8) sadeva zipIne nirdoSa zilpI pramANe mUlya ApavAmAM thato devadevsspriibhogo, aNegajammesu dAruNavivAgo / saMmi sa hoi Niutto, pAvo jo kArao iharA // 9 // - deSita zilpI sAthe biMba ghaDavAnuM mUlya nakkI karavAmAM na Ave to te zilpIne devadravyanuM bhakSaNa karAvavAnuM thAya che. devadravyanuM bhakSaNa azubha karma baMdha dvArA anaMta bhamAM narakAdinA duHkharUpa bhayAnaka phaLa Ape che. bIjAne bhayaMkara azubha phaLavALA kAryamAM joDave e paropakAra karavAnA svabhAvavALA sajajana puruSane ucita nathI. (9) devadravyanA bhakSaNathI zipane bhayaMkara phaLa Avaze, emAM amAre zuM ? e vicAra karanArane upadeza:jN jAyai pariNAme, asuhaM savvassa taM na kAyavvaM / sammaM NirUviUNaM, gADhagilANasta vA'patthaM // 10 // A kAryathI bhaviSyamAM lAbha thaze ke nukazAna ema barAbara vicAra karIne je kArya atizaya plAnane apathya ApavAnI jema pariNAme pitAne ke parane azubha phaLa Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 462 : 8 jinakhikhavidhi--pa'cAzaka gAthA-11 ApanAru thAya che te kAya nahi karavuM joie. sArA mANasanuM hRdaya paropakAra karavAmAM tapara hoya che. kahyu che ke jayantu te sadA santaH, sAstrIyAH sadguNAnvitAH / ce nRtArthA: svayaM ttata:, parArthe vihitabhramaH || chu || " jeoe svaya' kRtakRtya hovA chatAM para mATe mahenata karI che te sadguNeAthI yukta ane sAttvika saMtA sadA jaya pAmA " (10) ,, nirdoSa zilpIne nakkI karyo vinA ane dASita zilpIne nakkI karIne mUlya ApavA chatAM devadravyanI hAni thAya (=zilpI devadravyanuM bhakSaNa kare) tA doSa lAge ke nahi e praznanA uttara H ANAgArI ArAhaNeNa tIe Na dosavaM hoti / vaghuvivajJAsanmitri, chaGamatho sudghaNiAmo | z // AjJA pramANe karavA chatAM chadmasthatAnA kAraNe viparIta thaI jAya te paNa AjJA pramANe karanAra AjJAnI ArAdhanA karI hAvAthI DhASita banatA nathI kAraNa ke enA pariNAma zuddha che. A gAthAnA dareka viSayamAM ghaTI zake evA sa - sAmAnya A atha karyAM, prastuta viSayamAM tenA atha A pramANe che-- ukta vidhi mujaba jinabiMkhanu mUlya ApavA chatAM vasthatAnA kAraNe devadravyanA rakSaNune badale bhakSaNa thai jAya, Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12-13 8 jinabiMbavidhi-paMcAzakaH 463 : arthAt zilpI devadravyanuM bhakSaNa kare, te paNa ukta vidhi mujaba jinabiMbanuM mUlya ApIne AjJAnI ArAdhanA karI hovAthI bIjAne devadravyanuM bhakSaNa karAvavAno deSa lAgato nathI. kAraNa ke tenA pariNAma zuddha che. (11) viparIta thavA chatAM AjJAnuM pAlana karanArane pariNAma zuddha hovAnuM kAraNa - ANApavittio ciya, suddho eso Na aNNahA NiyamA / titthagare bahumANA, tadabhAvAo ya NAyayo / // 12 // AjJA mujaba pravRtti karavAthI ja pariNAma zuddha thAya che. AjJAthI nirapekSa pravRtti karavAthI pariNAma zuddha thatA ja nathI. kAraNa ke AjJA mujaba pravRtti karanArane tIrthakara - pratye bahumAna=pakSapAta che. tIrthaMkara pratye bahumAna-pakSapAta hovAnA kAraNe AjJA mujaba pravRtti karanAranA pariNAma zuddha hoya che. AjJAthI nirapekSa pravRtti karanArane tIrthaMkara pratye bahumAna=pakSapAta nathI. tIrthaMkara pratye bahumAna na hovAthI AjJAthI nirapekSa pravRtti karanArane pariNAma zuddha nathI. Ane tAtparyArtha e thaye ke AjJA mujaba pravRttithI tIrthakarabahumAna ane tIrthakarabahumAnathI zuddha pariNAma 4(12) AjJAnI pradhAnatAnuM kAraNa - samatipavittI savvA, ANAbajjhatti bhavaphalA ceva / titthagaruddeseNa vi, Na tattao sA taduddesA // 13 // 4 u. pa. gA. 244, re. 2-14 Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 464 : 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-13 sAdhudharma saMbaMdhI ke zrAvakadharma saMbaMdhI je kaMI pravRtti vamati pramANe thAya te AjJArahita hevAthI saMsAranuM kAraNa bane che. kAraNa ke saMsArano pAra pAmavAnAM sAdhanomAM AjJA ja pramANa che. arthAt saMsArano pAra pAmavAnAM sAdhane paNa AjJA mujaba pravRtti karavAmAM Ave te ja saMsArane pAra pamADanArAM bane che. prazna-jinanA uddezathI rahita pravRtti vamati mujaba kare te saMsAranuM kAraNa bane e barAbara che, paNa jinane udezIne jine* A karavAnuM kahyuM che tema jinanuM AlaMbana laIne je pravRtti karavAmAM Ave te saMsAranuM kAraNa zI rIte bane? kAraNa ke temAM jina upara pakSapAta che. jina upara pakSapAta mahAphalavALuM che. uttara - jinane uddezIne thatI pravRtti paNa je svamati mujaba hoya te paramArtha thI te pravRtti jinanA uddezavALI nathI. jyAM vamati hoya tyAM jinane uddeza-jinanuM AlaMbana hAya ja nahIM. je AjJA mujaba pravRtti kare che te ja jinane uddezIne pravRtti kare che ane tene ja jina pratye pakSapAta che. je savamati mujaba pravRtti kare che te * athavA jinane AzrayIne thatI jinabhavananirmANa, jinabiba-pratiSThA, jinabiMba pUjA vagere pravRtti jinane uddezIne che, arthAta jinabhakti saMbaMdhI pravRtti jinanA udezavALI che. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthA-14 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 465 9 paramArthathI jinane udezIne pravRtti karato nathI ane ethI tene jina pratye pakSapAta paNa nathI ... (13) * ghaNA lokone AjJAnuM ullaMghana karIne jinane uddezIne jinabhavana, jinabiMba, jinapUjA AdimAM pravatelA joIne temane Thapako Ape che - mUDhA aNAdimohA, tahA tahA ettha saMpayaTTatA / / taM ceva ya maNNaMtA, avamaNNatA na yAti // 14 // anAdithI vaLagelA mohanA lIdhe mUrkhAo jinane uddezIne jinabiMba pUjA Adi kAryo kare che, paNa AjJAnuM ullaMghana karIne kare che. e mUkhAo eTaluM paNa jANatA 4 "jine A karavAnuM kahyuM che" evI buddhithI thatI pravRtti jinane uddezIne (-jinanA uddezavALI) che. paNa "jine e kevI rIte karavAnuM kahyuM che" e mahatvanuM che. jine "je karavAnuM kahyuM che" ane "je pramANe karavAnuM kahyuM che" e bemAM " je pramANe karavAnuM kahyuM che te mahattvanuM che. jine je karavAnuM kahyuM che te kare, paNa je pramANe karavAnuM kahyuM che te pramANe na kare te lAbha na thAya, balka nukazAna thAya e paNa saMbhavita che. eTale jine je karavAnuM kahyuM che te jine je pramANe karavAnuM kahyuM che te pramANe na karatAM svamati mujaba karavAmAM Ave to temAM vAstavika jinane uddeza nathI, arthAta dekhAvathI-bAhyathI jinane uddeza che, paNa paramArthathI jinano uddeza nathI. jyAM paramArthathI jinane uddeza na hoya tyAM jina pratye pakSapAta paNa na hoya. vAmAM karavAnuM kahyuM eTale jine ja 30 Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 466 : 8 jinabiMbavidhi--pacAzaka gAthA-15-16 nathI ke, ame eka tarapha jinapUjA Adi kAryo karIne tI"kara ja amArA ArAdhya deva che ema mAnIe chIe, ane bIjI tarapha AjJAnuM uddhRdhana karIne temanI avajJA karIe chIe. kAraNa ke e bicArA anAdithI vaLagelA mAhathI mUDha ( sArAsAranA vicAra karavAnI zaktithI rahita ) che. (14) prastuta viSayane upasaMhAra :mokkhatthiNA tao iha, ANAe caiva savvajatteNaM / savvastha tra jJavuM, sanma ti yaM sameLa / / 1 / stramati mujabanI pravRtti sa`sAranuM kAraNa banatI hAvAthI meAkSanI IcchAvALA jIve paraleAkanAM sarva kAryomAM bhAvanI zuddhipUrvaka saMpUrNa AdarathI AjJA mujaba ja pravRtti karavI joie. ahI jinabiMba ghaDAvavAnA viSaya hovA chatAM vacce prasa`gavazAt AjJApradhAnatAnI vAta karI. have A viSe ahI vadhAre kahevAnI jarUra nathI. (15) pratiSThAvidhinuM pratipAdanaH ' NiSphaNNassa ya sammaM, tassa paTTAvaNe vihI eso / suhajoeNa paveso, AyataNe ThANaThavaNA ya // 16 // vidhi mujaba ghaDAIne taiyAra thaI gayelA jinabiMbanI pratiSThAnA vidhi A pramANe cheH- sArA muhutaeN jinamadiramAM jinakhiMkhanA praveza karAvavA, ane te biMbane ucita sthAne padharAvavuM. (16) Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA17-18 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 467 : - - bhUmizuddhi tathA saMskAranuM pratipAdana - teNeva khettasuddhI, hatthasayAdivisayA NiogeNa / kAyavyo sakAro, ya gaMdhapuSpAdiehi tahiM // 17 // pratiSThA vakhate zubha mana-vacana-kAyAthI jinamaMdiranI cAre bAju se hAtha pramANa ke tethI thoDI vadhAre ochI bhUminI zuddhi avazya karavI, arthAt teTalI bhUmimAM hADakuM mAMsa vagere azuci padArtha che ke nahi te jovuM. je azuci padArtha hoya to tyAMthI laIne dara mUkI de. tathA jinamaMdiramAM sugaMdhI puSpa, dhUpa vagerethI satkAra kare. (17) pratiSThAmAM devapUjananuM vidhAna:disidevyaann pUyA, samvesiM taha ya logapAlANaM / osaraNakameNa'NNe, sadhvesiM ceva devANaM // 18 // sava dikpAla devanuM pUjana karavuM. badhA lokapAla devanuM pUrva Adi dizAmAM je kramathI te rahelA che te kamathI pUjana karavuM. saudharmedranI AjJAmAM rahenArA sama, yama, varuNa ane kubera e cAra lokapAla de che. teo anukame pUrva, dakSiNa, pazcima ane uttara dizAmAM rahelA che ane temanA hAthamAM anukrame talavAra, daMDa, pAza (eka jAtanuM zastra) ane gadA hoya che. bIjA paMcAzakamAM (samavasaraNanI racanAmAM) jaNAvelA kramathI badhA devonuM pUjana karavuM ema bIjA AcAryo kahe che. (18) Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 468 : 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-1thI 21 asaMyamI devonI pUjA zA mATe? enuM samAdhAna: jamahigayabiMbasAmI, savvesiM cetra abbhudayaheU / tA tassa paiTTAe, tesiM pyAdi aviruddhaM // 19 // sAhammiyA ya ee, mahiDDhiyA sammadidviNo jeNa / etto ciya uciyaM khalu, etesiM ettha pUjAdI // 20 // prastuta biMbanA svAmI tIrthaMkara paramAtmA che vagere badhA ja denA atyudayanuM kAraNa che. AthI tIrthakaranI pratiSThAmAM denuM pUjana, satkAra vagere viruddha nathI-yogya che. (19) dipAla vagere deve jinanA bhakta hovAthI sAdharmika che, mahAna RddhisaMpanna che, samyagdarzanane dhAraNa karanAra che. A traNa kAraNathI ja pratiSThAmAM temanuM pUjana, satkAra vagere cagya ja che. (20) adhivAsananuM pratipAdana:ttto suhajoeNaM, satthANe maMgalehi ThavaNA u / divALamunigu, dhorAmALiA patha | 22 | pachI sArA muhUrta adhivAsana karavAnA sthAne caMdanAdi (ATha) vastuonuM vilepana karIne te sthAna upara jinabiMbanI sthApanA maMgala gIta gAvA pUrvaka karavI. pachI sugaMdhI dravyonA mizraNavALuM suMdara jala, kaSAyacUrNa, (ATha jAtanI) mATI vagerethI adhivAsana karavuM. adhivAsana eTale tevA prakAranI zuddhi karavA vaDe biMbapratiSThAnI regyatA karavI, athaoNt biMbane pratiSThAne yogya banAvavuM. adhivAsananI vidhi pratiSThA ka5mAM kahI che. (21) Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-22-24 8 jinabiMbavidhi-paMcAzaka : 469 H E biMba pAse kaLazanI sthApanActtaari puNNakalasA, pahANamuddAvicittakusumajuyA / suhapuNNacattacautaMtugocchayA hoti pAsesu // 22 // je bibanI pratiSThA karavAnI che te biMbanI pAse cAre dizAmAM akhaMDa, pANIthI pUrNa bharelA, aMdara sonAmahora, rUpiyA ke rana nAkhela hoya tevA, vividha rUpothI yukta ane carakhAthI kAMtelA kAcA sUtaranI kokaDIthI bharelI trAkanA cAra tAMtaNAthI bAMdhelA kAMThAvALA cAra kaLaze mUkavA. (22) biba samakSa maMgaLadIvA vagerenI sthApanA :maMgaladIvA ya tahA, ghayagalapuNgA subhikkhubhakkhA ya / javavArayavaNNayasatthigAdi savvaM mahAraMbhaM // 23 // biMba samakSa ghI gaLathI pUrNa maMgaLadIvA karavA, suMdara zeraDInA sAMThAnA TukaDA, mIThAI vagere khAvA lAyaka vastu mUkavI, zarAvamAM pelA javanA aMkura-javAriyA, caMdanane svastika naMdAvarta vagere atizaya suMdara badhuM karavuM. (23). maMgalapaDisaraNAI, cittAI riddhividdhijuttAI / paDhamadiyahami caMdaNa vilevaNaM ceva gaMdhaDdaM // 24 // - pahelA divase=adhivAsana karavAnA divase Rddhi-vRddhi (DAbha-dharo)e be auSadhi sahita vicitra maMgala kaMkaNe (=maMgala derA) pratimAjInA hAthe bAMdhavA tathA pratimAjIne Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 470 : 8 jinabiMbavidhi--pacAzaka gAthA-25-26 kapUra kastUrI vagere sugadhI padArthInA mizraNavALA caMdananuM vilepana karavuM. (24) peAMkhaNAnuM vidhAna: caraNArIomiNaNaM, NiyamA ahigAsu ghevartha ja mArsi, OM vare te Natthi u viroho / setha // 2 // pavitra cAra strIoe peAMkhaNuM karavuM. cArathI vadhAre strIe pAMkhaNu kare teA zAstravirAdha nathI, paNa peAMkhAmAM cAra strIe tA avazya joie. pekhaNAmAM pAMkhaNu' karanArI strIonAM sArAM vacce kalyANa mATe thAya che. mATe pAMkhaNu karanArI strIee sArAM vasrA paheravAM joIe. (25) sArAM vacce rAganu kAraNa hAvAthI kalyANa mATe kema thAya ? e praznanu" samAdhAnaH jaM eyavaiyareNaM, sarIrasakkArasaMgayaM cAru / jIrU tatha anesa, punimitte muntra | 26 dhArmika leAkA jinabiMbanI pratiSThA nimitta zarIrabhUSA mATe suMdara vasrAnu' paridhAna vagere je kaI sura kare te badhuM zubha karmanuM kAraNa jANavu'. kAraNa ke tema karavAmAM uttama puruSa pratye mahumAnanA pariNAma che. (26) * uttama puruSAnu bahumAna pavitra ane suMdara sAdhanAthI karavu' joie. dhArmika leAkeA suMdara vastra vagere dehabhUSA karIne jinanuM bahumAna kare che. eTale enA pariNAma tIrthaMkaranuM bahumAna karavAnA che, mAja mANavAnA ke dekhAva karavAnA nathI. ka`baMdha pariNAmanA AdhAre thAya che. AthI peraMkhaNuM karanAra strIoe paherelAM suMdara vastro temanA kalyANa mATe ja thAya che, Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyA-27thI30 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 471 : zarIrabhUvA puNyabaMdhanuM kAraNa kema che tene khulAso - titthayare bahumANA, ANAArAhaNA kusalajogA / aNubaMdhasuddhibhASA, rAgAdINaM abhAvA ya // 27 // pratiSThA AdimAM suMdara vastro vagerethI zarIrabhUSA karavAmAM (1) tIrthaMkara pratye bahumAna=pakSapAta thAya che, (2) bhagavAnanA upadezanuM pAlana thAya che, (3) zAstrokta hovAthI zubha pravRtti thAya che, (4) satata karmakSa pazama thavAthI AtmA nimala thAya che, (5) AjJAnuM pAlana karavA zarIrabhUSA karI hovAthI rAga-dveSa vagere de thatA nathI. AthI te puNyabaMdhanuM kAraNa bane che. (27) khaNAthI A lekamAM ja maLatuM phalAdikkhiyjinnominnnno, dANAo sattito taheyammi / veThavuM rAri, 4 rati na jAti nArIf 28 adhivAsita banelA jinabiMbanuM pikhaNuM karavAthI ane pipaNuM karavA nimitte zakti mujaba dAna devAthI pekhAzuM karanArI strIone kyAre paNa vaidhavya ane dAridrazya thatuM nathI. (28) adhivAsana vakhate vaibhavanA ThAThathI utkRSTa pUjAnuM vidhAna:ukosiyaa ya pUjA, pahANadavvehi ettha kAyavvA / osahiphalavatthasuvaNNamuttarayaNAiehiM ca // 29 / / cittabalicittagaMdhehi cittakusumehi cittavAsehiM / cittehi viUhehiM, bhAvehi vihavasAreNa // 30 // Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 472 : 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-31-32 adhivAsana vakhate caMdana, agaru, kapUra, puSpa vagere uttama dravya, cokhA vagere auSadhi, nALiyera, dADama vagere phaLe, vastra, suvarNa, motI, ratno vagere, vividha prakAranA bali, keSTha puTapAka= attara vagere sugaMdha, vividha pupi, bIjI vastuone paNa sugaMdhita banAve tevAM vividha sugaMdhI dravyonAM cUrNo ane bhakti bhAvavAnI uttama vividha racanAothI vaibhavane ThATha karavA pUrvaka jinabiMbanI utkRSTa pUjA karavI joIe. (29-30) pUjAmAM A Adara karavAnuM kAraNa - eyamiha mUlamaMgala, etto cciya uttarA vi sakkArA / tA eyammi payatto, kAyavyo buddhimaMtehiM // 31 // pratiSThA vakhate jinabiMbanI utkRSTa pUjA mULa maMgala che. A mUla maMgalathI ja pratiSThA thayA pachI pratiSThita biMbane satkAra uttarottara vadhato jAya che. kAraNa ke mULa maMgala uttarottara satkAravRddhinuM kAraNa che. AthI buddhimAna puruSoe A mUla maMgalamAM udyama karavuM joIe. (31) utkRSTa pUjA pachI karavAnI vidhiHcitivNdnn thutivuDDhI, ussaggo sAhu sAsaNasurAe / thayasaraNa pUya kAle, ThavaNA maMgallapuvvA u // 32 // utkRSTa pUjA karyA pachI cityavaMdana karavuM. pachI vardhamAna stuti bAlavI, je stutimAM uttarottara rAga vadhatuM jAyaUMce UMce jAya, athavA pachI pachInA lekamAM akSare Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA33 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 473 : vadhatA hoya-adhika adhika hoya te vardhamAna stuti kahevAya. pachI zAsanadevInI ArAdhanA mATe ekAgracitta kAussaga karavo. pachI stavasmaraNa karavuM. stavamaraNa karavuM eTale kAusagnamAM legasanuM ciMtana karavuM. athavA stava ane smaraNa e be pade alaga karIne stava karo ane smaraNa karavuM e artha thAya. stava kare eTale kAusa pAryA pachI logassane pATha bola. smaraNa karavuM eTale ISTa guru vagerenuM smaraNa karavuM. pachI jinabiMbanI ke pratiSThAkArakanI pUjA karavI. pachI muhUrtane samaya thatAM navakAra bolavA pUrvaka ke bIjuM kaMI mAMgalika bolavA pUrvaka jinabiMbanI pratiSThA karavI. (32) pratiSThA pachI karavAnI vidhi :pUyA vaMdaNamussagga pAraNA bhAvathejakaraNaM ca / siddhAcaladIvasamuddamaMgalANaM ca pATho u // 33 // pachI pratiSThita bibanI pupAdithI pUjA karavI. pachI caityavaMdana karavuM. pachI upasarganI zAMti nimitte kAusaga kare, pratiSThAdevatAne kAussaga kara ema bIjAo kahe che. kAussaga dhAryA pachI bhAvasthaya karavuM. bhAvadhairya eTale cittanI sthiratA. (arthAt ekAgracitta jinanI janmAvasthA AdinuM ciMtana karavuM. ) athavA bhAvasthaya eTale AzIrvAdanAM vacano bolIne karelI pratiSThAnI sthiratAnI bhAvanA bhAvavI. AzIrvAda mATe siddha, parvata, dvIpa, samudra vagerenI upamAvALI maMgala gAthAo bolavI. (33) Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 474 : 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-34-35 AzIrvAda saMbaMdhI mAMgalika gAthA :jaha siddhANa patidvA, tilogacUDAmaNimmi siddhipade / AcaMdarariyaM taha, hou imA supatitti // 34 // evaM acalAdIsuvi, meruppamuhesu hoti vattavyaM / ete maMgalasaddA, tammi suhanibaMdhaNA diTThA // 35 // - jema ke- tribhuvana cUDAmaNi samAna siddhipadamAM siddha bhagavata caMdra ane sUryanI vidyamAnatA sudhI zAzvata che, tema A pratiSThA paNa yAvat caMdra-divAkara zAzvatI bane, (34) A rIte jema siddhonI upamAthI AzIrvAdanI maMgala gAthA kahI tema meru parvata, jambudvIpa, lavaNasamudra vagere (zAzvata)nI upamAthI paNa AzIrvAdanI maMgala gAthAe balavI. jema ke jaha merussa paiTThA, jaMbUdIvassa majjhayAraMmi / AcaMdasUriyaM taha, hou imA suppaTTatti // 1 // jaMbRdIva paiTTA, jaha sesayadIvamajjhayAraMmi / / AcaMdariyaM taha, hou imA suppaiTThatti // 2 // jaha lavaNassa paiTThA, savvasamuddANa majjhayAraMmi / AcaMdarariyaM taha, hou imA suppaiTTatti // 3 // jema jabUdvIpanA madhya bhAgamAM meruparvatanI yAvat caMdra-divAkara sthiratA che tema A pratiSThA paNa yAvata caMdra-divAkara sthira bane." (1) "jema bIjA dvIpanA madhya bhAgamAM jabUdIpa yAvat caMdra-divAkara zAzvata che tema A pratiSThA paNa yAvat caMdra-divAkara zAzvatI bane." Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-36thI 38 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 475 : (2) "jema badhA samudronA madhya bhAgamAM lavaNa samudra thAvat caMdra-divAkara zAzvata che tema A pratiSThA paNa thAvat caMdra-divAkara zAzvatI bane." (3) A pramANe bIjI paNa (AzIrvAdanI) maMgala gAthAo kahevAmAM virodha nathI. pratiSThA samaye balAtAM AvAM maMgalavacane kalyANakArI bane che, ema zAstrajJAtAoe joyuM che. (35) mAMgalika gAthAo belavAthI ISTa siddhiHsouN maMgalasada, sauNaMmi jahA u iTTasiddhitti / itA saMbaM, viSA zuddhimatte ! radda | - jemake zukanazAstra pramANe "maMgala' e zabda ke vijaya, siddhi vagere mAMgalika zabdo sAMbhaLavAthI ISTasiddhi thAya che, tema pratiSThAmAM paNa maMgalavacanathI ISTasiddhi thAya che ema buddhizALIoe jANavuM. (36). mAMgalika belavAmAM matAMtare :aNNe u puNNakalasAdiThAvaNe udahiMmaMgalAdINi / jaMpaMta'NNe savvattha bhAvato jiNavarA ceva // 37 // keTalAka AcAryo pUrNakaLaza, maMgaladIpaka vagere mUkatI vakhate samudra, agni vagere maMgala zabdo bole che. keTalAka AcAryo kahe che ke, paramArthathI jinezvare ja maMgalarUpa che, AthI badhA prasaMge jinezvaranAM nAme belavAM joIe. (37) saMghapUjA ane saMghanI mahattA:sttiii saMghapUjA, visesapUjA u bahuguNA esA / jaM esa sue bhaNio, titthayarANaMtaro saMgho // 38 // Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 476 = 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-9 pratiSThA thayA pachI yathAzakti zramaNapradhAna caturvidha saMghanuM pUjana karavuM joIe. kAraNa ke saMghanA eka bhAga rUpa dharmAcArya AdinI pUjAthI saMghapUjA adhika phaLavALI che. prazna:- dharmAcAryanI pUjAthI paNa saMghapUjA vadhI javAnuM zuM kAraNa? uttara - kAraNa ke zAstramAM kahyuM che ke (1) tIrthaMkara pachI pUjya tarIke saMghanuM sthAna che. arthAt pahelA naMbare tIrthakara ane bIjA naMbare saMgha pUjya che. tyArabAda dharmAcArya Adi pUjya che. (2) athavA tIrthakarane paNa pUjya hovAthI saMgha tIrthakara tulya che. (3) athavA [ tIrthakarane jIva pravacanamAM kahelA anuSThAnenA sevanathI, saMghanI ArAdhanAthI ane saMghasahAyathI tIrthakara bane che, saMgha vinA koI jIva tIrthakara banI zake nahi. AthI ) tIrthaMkaranuM tIrthaMkarapaNuM saMghapUrvaka che, arthAt tIrthaMkarapaNAmAM saMgha kAraNa bane che. AthI dharmAcAryanI pUjAthI paNa saMghapUjA vadhI jAya. (38) saMghanI vyAkhyA ane tIrthakarapUjyatA :guNasamudAo saMgho, pavayaNa titthaMti hoti egaTThA / titthagaro vi ya eNaM, Namae gurubhAvato ceva // 39 // aneka jIvomAM rahelA jJAnAdiguNane samUha saMgha kahevAya che. pravacana ane tIrtha e be zabdone saMgha artha che. yadyapi prakRSTa ke prazasta vacana te pravacana evI vyutpattithI pravacana zabdane dvAdazAMgI artha thAya, ane che jenAthI Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-40 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 477 : bhavarUpa samudrane tare te tIthe evI vyutpattithI tIrtha zabdane paNa dvAdazAMgI ja artha thAya; chatAM dvAdazAMgIne AdhAra saMgha che, saMgha vinA dvAdazAMgI rahI zake nahi; AthI saMgha AdhAra ane dvAdazAMgI Adheya che, AdhAra ane AdheyanA abhedanI vivakSAthI pravacana ane tIrthane saMgha kahevAya che. saMgha puruSa vagere bAhya AkAra rUpa nathI, kiMtu guNasamudAya rUpa che. AthI tIrthakara paNa dezanA pahelAM saMgha guNasvarUpa hovAthI mahAna che evA bhAvathI "name tisthasannatIrthane namaskAra he" ema kahIne saMghane avazya namaskAra kare che. (39) tIrthakara saMghane praNAma kare che tenAM kAraNe AgamanI gAthAthI (A0 ni gAva pa67) jaNAve che:tppubbiyaa arihayA, pUjitapUyA ya viNayakammaM ca / . kayakiccovi jaha kahaM, kaheti Namate tahA titthaM // 40 // - (1) pravacana vAtsalya AdithI tIrthakara nAmakarmane baMdha thatuM hovAthI tIrthaMkarapaNAmAM saMgha nimitta che. (2) loka moTA mANasethI pUjAyelAnI pUjA karanAra che. AthI tIrthakara saMghanI pUjA kare eTale tIrthakare paNa saMghanI pUjA karI che ema vicArIne loka paNa tenI pUjA kare. + gurubhAvataH gururayaM guNAtmakatvAt ityevaMrUpo yo bhAvo'dhyavasAyaH sa gurubhAvastasmAt , athavA gurubhAvato gurutvAd gauravArhatvAt / / Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 478 : 8 jinabi'vidhi-pa'cAzaka gAthA-41-42 (3) sa'dhanamaskArathI vinaya thAya che. sagha tIrthaMkarapaNAmAM nimitta hAvAthI tItha'karanA upakArI che. vinaya karavAthI kRtajJatAdhama nuM pAlana thAya che, ane dharmAMnuM mULa vinaya che ema sUcana thAya che. A traNa kAraNeAthI tItha kara sadhane namaskAra kare che. (gAthAnA uttarAdha*:-) prazna: tIthaMkara kRtakRtya hAvA chatAM tItha namaskAra Adi pravRtti kema kare che? Congrat uttaraH tItha'kara kRtakRtya hovA chatAM tItha kara nAmakramanA udayathI ucita pravRtti kare che. tIrthaMkara kRtakRtya hAvA chatAM tItha karanAmakamanA udayathI jema dhama dezanA Ape che, tema ( ukta traNa kAraNeAthI ) saMghane namaskAra paNa kare che, (40) sadhapUjAthI sarva pUjyeAnI pUjA thai jAya che:eymmi pUjiyammI, Natthi tayaM jaM Na pUjiyaM hoi / bhuaNevi pUyaNijaM, Na guNaDDANaM tato aNNaM // 41 // saMghanI pUjA thaI eTale jagatamAM evu kAI pUjya nathI ke jenI pUjA na thaI hAya. arthAt sa MghanI pUjA karavAthI jagatamAM je kAI pUjya che tenI pUjA thaI jAya che. kAraNa ke samasta leAkamAM sagha sivAya bIjo kAI guNI pUjaya nathI. (41) sadhanA eka dezanI pUjAthI sapUrNa saMdhanI pUjA: tappUyApariNAmo, haMdi mahAvisayamo muNeyavvo / saMdezathaLamiMtri, TreyayAtinALa || 42 // Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-43 8 jinaai vidhi--pacAzaka + 479 ; praznaH- caturvidha saMgha sakala manuSyaleAkamAM (15 kamabhUmimAM) rahelA che. te samasta sadhanI pUjA zI rIte thaI zake? uttaraH- saghanA eka dezanI pUjA karavA chatAM "huM sa'dhanI pUjA karuM" evA pUjAnA pariNAma sa pUrNa sa dha saMkha'dhI che, arthAt bhAva sapUrNa saMghanI pUjA karavAnA che. AthI sa'ghanA eka dezanI pUjAthI sakala sa`ghanI pUjA thAya che. devanA ke rAjAnA mastaka, paga vagere kAI eka aMganI pUjA karavA chatAM devanI ke rAjAnI pUjA karavAnA pariNAma hAvAthI devanI ke rAjAnI pUjA thAya che. (42) sadhapUjA Asannasiddika jIvanuM lakSaNa che. :Asanna siddhiyANaM, liMgamiNaM jiNavarehi paNNattaM / saMghami caiva pUyA, sAmaNNeNaM guNaNihimmi // 43 // paricita, svajana AphrikAi jAtanA bhedabhAva vinA ja guNeAnA bhaDAra rUpa 'dhanI pUjA Asannasiddhika jIvatu lakSaNa che, Asannasiddhika eTale najIkanA kALamAM mAkSe janAra, sabrapUjAthI sAMghapUjA karanAra jIva najIkanA kALamAM mAkSe janAra che evA nirNaya thAya che. ahIM paricitasvajanAdi koI jAtanA bhedabhAva vinA saghapUjA karavI joIe * AthI ja devanA ke rAjAnA eka aMganI pUjA karI ema nathI kahevAtu, kiMtu devanI ke rAjAnI pUjA karI ema kahevAya che. te pramANe zakti mujaba kAI eka gAmanA caturvidha saMdhanI, sAdhusAdhvInI ke chevaTa zrAvaka vagere ekAda vyaktinI paNa pUjA karavAthI sakala saMghanI pUjA thAya che. Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 480 4 8 jinabi'vidhi-pacAzaka gAthA-44thI46 e bahuja mahattvanI khAkhata che kAraNa ke bhedabhAvathI pUjA karavAthI piicata-svajanAdikanI pradhAnatA rahe che, guNeAnI nahi. bhedabhAva vinA pUjA karavAthI paricita-svajanAdinI pradhAnatA rahetI nathI, kiMtu guNAnI rahe che. (43) saMghapUjAnI mahattA : esA u mahAdANaM, esa cciya hoti bhAvajaSNotti / rakSA vithatAro, kSatriya saMyAmUha // 44 || saMghapUjA ja mahAdAna che. sa`ghapUjAja vAstavika yajJa che. sa'ghapUjA gRhasthadhama nA sAra che. sa`ghapUjA ja sapattinuM mULa che. (44) saMghapUjAnuM phaLaHetii phalaM NeyaM paramaM povvANameva piyameNa / suraNarasuhAi aNusaMgiyAi iha kisipalAlaM va // 45 // saMghapUjAnuM mukhya phaLa mAkSa ja che, AnuSaMgika kuLa manuSyalAka ane devalAkanAM sukha che; arthAt jema khetInu mukhya mULa dhAnya che, paNa dhAnya maLavA sAthe ghAsa paNa maLI jAya che, tema sadhapUjAthI mukhya phaLa meAkSa na maLe tyAM sudhI devalAka ane manuSyaleAkanAM sukhA maLe che. (45) pratiSThA pachI karavAnAM kAryonu vidhAna- kayamettha pasaMgeNaM, uttarakAlociyaM ihaNNaMpi / ajIva hAthatraM, tirathuLativALuM piyamAM // 46 || Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-47 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 481 ? -- - * = = pratiSThAnA adhikAramAM prasaMga pAmIne kareluM saMgha pUjAnuM varNana ahIM pUrNa thAya che. pratiSThAnA utsavamAM pratiSThA thayA pachI karavA lAyaka bIjA paNa amArizeSaNa vagere tIrthanI unnati karanArA yogya kAryo avazya karavAM joIe. (46) svajana ane sAdharmikanI vizeSa rUpe lokapUjAucio jaNovayAro, visesao Navari sayaNavaggammi / sAhammiyavaggammi ya, eyaM khalu paramavacchallaM // 47 // pratiSThA pachI svajanavaganI vizeSarUpe ucita lekapUjA karavI joIe. kAraNa ke vyAvahArika saMbaMdhathI svajanavage najIkana gaNAya, tathA svajana sivAya bIjA sAdharmikonI paNa vizeSarUpe ucita lekapUjA karavI joIe. (ahIM lekapUjA eTale lokomAM je rIte pracalita hoya te rIte Adara * ahIM dhArmika prasaMgamAM vyAvahArika saMbaMdhathI svajananI lokapUjAnA vidhAnamAM ghaNuM rahasya bhareluM che. Ama karavAthI aucitya jaLavAya che. aucitya vinAnA dharmanA prasaMgenI TIkA thAya. tathA Ama karavAthI svajanamAM ke pratye manabheda vagere thayuM hoya to dUra thAya, svajane premabhAvavALA bane, premabhAvavALA svajane adhika premabhAvavALA bane. pariNAme svajane dharmamAM sahAyaka bane. anyathA ajJAna svajane. dharmamAM vidma karanArA ane dharmanI niMdA karanArA bane e saMbhavita che. * saMghapUjAmAM caturvidha saMghanI pUjA che. jyAre ahIM sAdhamikanI lokapUjAmAM zrAvaka-zrAvikAnI pUjA che. 31. Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 482 0 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka gAthA-48-49 karo] pratiSThA nimitta karelA A lekapUjanathI ja svajanenuM ane sAdharmikonuM uttama vAtsalya ane uttama gaurava thAya che. (47). aSTAnikA mahatsavanuM vidhAna:atttthaahiyaa ya mahimA, samma aNubaMdhasAhigA kei / aNNe u tiNi diyahe, Niogao ceva kAyayo // 48 // pratiSThA prasaMge (pratiSThA thayA pachI)* zuddha bhAvathI ATha divasa sudhI mahotsava karavo joIe. pratiSThA prasaMge ATha divasano mahatsava karavAthI pratiSThita biMbanI pUjAne vicheda thato nathI, arthAt sadA pUjA thAya che. Ama keTalAka AcAryo kahe che. jyAre keTalAka AcAryo traNa divasa sudhI mahatsava avazya kare joIe ema kahe che.(48) kaMkaNamecana :tatto visesapUyApuvvaM vihiNA paDissaromuyaNaM / bhUyabalidINadANaM, etthaMpi sasattio kiMpi // 49 // mahotsava pUrNa thayA pachI pUrva divasomAM karelI pUjAthI vizeSa prakAranI pUjA karavA pUrvaka kaMkaNa mecana karavuM pratimAjIne * pratiSThA thayA pachI aSTAnikA mahotsava karavAnuM che. kAraNa che 46 mI gAthAmAM uttarakAlecita bIjuM paNa karavuM ema kahIne svajananI ane sAdharmikanI leka pUjAne tathA aSTAnikA mahatsavane ullekha karyo che. tathA navamA paMcAzakanI 42 mI gAthAnI TIkAmAM pratiSThAnantaramaSTAhikAyA ihaiva vidheyatayopadiSTatvAd / ema kahyuM che. WWW.jainelibrary.org Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-50 8 jinabiMbavidhi--paMcAzaka : 483 ? bAMdhelAM kaMkaNa ( maMgalasUtro) cheDavAM. A prasaMge paNa Arthika sthiti ane bhAvanA mujaba pretone pAna, puSpa, phala, akSata ane sugaMdhI jaLathI mizrita rAMdheluM anna nAkhavA rUpa bhUtabali ane anukaMpAdAna karavuM joIe. (49) upasaMhAra:ttto paDidiNapUyAvihANao taha taheha kAyavvaM / vihitANuhANaM khalu, bhavavirahaphalaM jahA hoti // 50 // tyArabAda pratidina pUjA karavI, ane zAstramAM kahelA pUjA, (cetya)vaMdana, yAtrA, snAtra vagere anuSkAne je je rIte karavAthI saMsArane nAza thAya che te rIte karavAM. arthAt pUjA vagere anuSkAne je rIte karavAthI pitAne ullAsa vadhe ane pariNAme saMsArane nAza thAya te rIte karavAM. dareka jIvanA saMga, zakti, ruci, bhAvanA vagere samAna na hoya. eTale dareke potAnA saMga, zakti, ruci, bhAvanA Adino vicAra karIne pUjA vagere je rIte karavAthI ullAsa vadhe ane pariNAme saMsAramAM paribhramaNa na thAya, kiMtu saMsArane nAza thAya te rIte karavAM.] (50) P : - jIvana Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 yAtrAvidhi paMcAzaka chaThThA stavavidhi paMcAzakamAM (trIjI gAthAmAM) jinabhavana, jinabiMbapratiSThA, yAtrA, pUjA vagere dravyastava che ema kahyuM che. AthI sAtamAM paMcAzakamAM jinabhavana vidhi ane AThamA paMcAzakamAM jinabiMbapratiSThA vidhi kahyo have navamA paMcAzakamAM yAtrAvidhi kahevAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagere jaNAve che - namiUNa vaddhamANaM, samma saMkhevao pavakkhAmi / jiNajattAi vihANaM, siddhiphalaM suttaNIIe // 1 // zrI vardhamAnasvAmIne bhAvathI namaskAra karIne jinayAtrAne (=arihaMtanA mahatsavane) vidhi saMkSepathI Aga mAnusAra kahIza. jinayAtrAnuM phaLa mokSa che. 1 samyagdarzananA ATha AcAra:dNsnnmih mokkhaMga, paramaM eyassa aTThahAyAro / NissaMkAdI bhaNito, pabhAvaNaMto jiNidehiM // 2 // jainazAsanamAM samyagdarzana mokSanuM pradhAna kAraNa che. prazna:- zAstramAM nA jAdara kenavALuM cAritrane sAra mekSa che ema kahIne cAritrane mokSanuM pradhAna kAraNuM * vi. A. 1126, a. ni. 93. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-2 9 yAtrAvidhi--pacAzaka kahyuM che, jyAre ahIM samyagdanane meAkSanu' pradhAna kAraNu kahyu che, AnuM zu' kAraNa ? uttara:- Adi kAraNanI apekSAe samyagdazana mAkSanuM pradhAna kAraNa che. kAraNa ke samyagdarzana vinA bhAvacAritranI prApti thatI nathI. ana`tara kAraNanI apekSAe mAkSanu pradhAna kAraNa cAritra ja che. kAraNa ke samyagdarzana prApta thavA chatAM (bhAva) cAritra vinA mukti thatI nathI. (bhAva) cAritra AvyA pachI bIjA kAI kAraNanI jarUra paDatI nathI. pachI avazya mukti thAya che. jinezvarAe samyagdarzananA niHza'kitathI ArabI prabhAvanA sudhI ATha AcArA kahyA che. jo ke A AcArA samyagdarzanavALA jIvanA che, paNa (guNA guNI vinA rahI zakatA na heAvAthI) guNu ane guNI bhinna nathI-eka ja che, mA daSTie guNInA AcArA gurunA paNa kahevAya, AthI ahIM samyagdarzananA ATha AcArA che ema kahyu che. A AcAra| A pramANe cheH - nissaMkiya-nikkaMkhiya- nivvitigicchA amUDhadiTThI ya / rAjU-thiIArane vaccha,-mAnane aTTha+ // // * 485 ka 66 "niHzaMkita, niSkAMkSita, nirvicikitsa, amUDhaSTi, upabRMhaNA, sthirIkaraNu, vAsabhya ane prabhAvanA e ATha samyagdarzananA AcArA che." * pra. sA, gA. 268. Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 486 : 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-2 4(1) niHzakita -zaMkAno abhAva te niHzakita. bhaga vAne kahelA dharmAstikAya vagere atyaMta gahana padArtho maMdabuddhinA kAraNe barAbara samajamAM na AvatAM A A pramANe haze ke nahi? evI zaMkA karavI e aticAradeSa che. zaMkAne abhAva e AcAra che. zaMkAnA deza ane sarva ema be bheda che. AtmA Adi koI eka padArthamAM A padArtha A pramANe haze ke nahi evI zaMkA te deza zakA. jemake-(1) AtmA asaMkhya pradezavALa haze ke pradezarahita haze? (2) jIvarUpe badhA ja samAna havA chatAM koI bhavya ane keAI abhavya ema bheda kema ? AtmA vagere sarvapadArthomAM A padArtho A pramANe (kahyA che e pramANe) haze ke nahi ? evI zaMkA te sarva zaMkA. mArI maMdabuddhinA kAraNe A padArtho ane barAbara samajAtA nathI, paNa jinezvara rAgAdi dethI rahita ane sarvajJa hovAthI asatya kahe nahi.............. AvI vicAraNA AdithI baMne prakAranI zaMkAne abhAva e nizakita AcAra che. (2) niSkAMkSita - kakSAno abhAva te niSkAMkSita. kAMkSA eTale IchA. bauddha Adi miyAdarzanenI IcchA na karavI te niSkAMkSita AcAra che. kAMkSAnA deza ane sarva ema be bheda che. bauddha Adi koI eka darzananI IcchA te 4 ATha AcAranuM varNana TIkAmAM nathI, kiMtu TIkAmAM ApelA sAkSIphlekanuM vistRta varNana Avazyaka Adi graMthonA AdhAre ahIM gujarAtImAM lakhyuM che. Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-2 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 487 : dezakAMkSA. jema ke- bauddhadarzanamAM citta upara vijaya meLavavAnuM kahyuM che, ane e ja muktinuM mukhya kAraNa che. mATe A darzana paNa barAbara che. sarva darzanenI IcchA te sarva kAMkSA. jema ke-badhAM darzane ahiMsAnuM pratipAdana kare che, ane bhautika padArtho upara rAga karavAnuM kahetAM nathI. mATe badhAM darzane sArAM che. jenadarzana sivAya badhAM darzane sarvajJapraNIta na hovAthI temAM aneka prakAranI khAmIo che.... AvA vicAra AdithI baMne prakAranI kAMkSAne abhAva e niSkAMkSita AcAra che. athavA kAMNA eTale dharmathI Aloka ane paralokanAM sukhAnI IcchA karavI. bhagavAne dharmathI A loka ane paralokanAM sukhanI icchA karavAnI nA kahI che mATe tevI IcchA aticAra che ane IcchAne abhAva niSkAMkSita AcAra che. (3) nirvicikitsa - vicikitsAne abhAva te nirvicikitsa. vicikitsA eTale dharmanA phalanI zaMkA. A lokamAM khetI vagere kriyA saphaLa ane niSphaLa ema baMne prakAre dekhAya che, tethI mane A dharmakriyAthI phaLa maLaze ke nahi? AvI zaMkA te vicikitsA aticAra che. sarva kahelAM anuSThAnethI phaLa maLyA vinA rahe nahi. AvI vicAraNA AdithI phaLanA saMdehane abhAva e nirvicinitya AcAra che athavA nirvicikitsanA badale nirvijugupsa e zabda che. jAne abhAva te nirvijugupsa. malathI malina Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 yAtrAvidhi--pa'cAzaka zarIravALA sAdhu-sAdhvInI A leAkA duga dhI zarIravALA che, prAsuka pANIthI snAna karI le te zuM vAMdhA Ave? vagere rIte jugupsA-niMdA karavI e aticAra che. paramAtha thI deha mUlathI ja azuci che ityAdi vicAraNAthI gupsAnA abhAva te nirvijIgupsa AcAra che. : 488 : (4) amRtadRSTi amUDha eTale nizcala. sRSTi eTale samyagdaza na, anyadarzananA tapa, vidyA, atizaya vagere Rddhi-camatkArI jovA chatAM samyagdarzana calita ane anya darzana pratye AkaSa Nu na thAya te amUDhaSTi - AcAra che. gAthAra - (5) upaLa haNAH- te te ArAdhakamAM rahelA tapa, vaiyAvRttva, svAdhyAya vagere guNeAnI praza'sA karIne tenA utsAhane vadhAravA dvArA tenA guNenI vRddhi karavI. (6) sthirIkaraNuH- dharmomAM DhIlA paDI gayelA ArAdhakAne vAdinI sahAya, upadeza Adi dvArA dhama mAM sthira karavA. (7) vAtsalya:- sAdharmikanuM bhAjana, vastra AdithI sanmAna karavu. (8) prabhAvanAH- viziSTa dha kathA, duSkara tapa, utkRSTa cAritrapAlana vagerethI prabhAvanA karavI (=khIjA jIvA jainadhama pratye AkarSI ne jainadhama pAme) e prabhAvanA AcAra che. (2) prativAdIjaya, jainazAsananI www.jainelibrary:org Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3thIpa 9 yAtrAvidhi-paMcAzaka : 489 : jinayAtrA prabhAvanAnuM kAraNa che - pavarA pamAvaNA iha, asesabhAvaMmi tIi sabbhAvA / jaNajattA ya tayaMgaM, jaM pavaraM tA payAso'yaM // 3 // samyagdarzananA ATha AcAromAM prabhAvanA pradhAna AcAra che. kAraNa ke je niHzaMkita vagere AcArothI yukta hoya te ja zAsanaprabhAvanA karI zake che. jinanA mahotsava rUpa jinayAtrA jinazAsananI prabhAvanAnuM pradhAna kAraNa che. mATe ja ahIM jinayAtrAvidhinA varNanano A prayAsa karavAmAM Avyo che. (3) jinayAtrA zabdane artha :jatA mahasavo khalu, uddissa jiNe sa kIraI jo u / so jiNajattA bhaNNai, tIi vihANaM tu dANAi // 4 // jinano mahotsava te ja jinayAtrA che. tene (12 mI gAthAthI kahevAmAM Avaze te) dAna vagere vidhi che. (4) mahotsavamAM karavA lAyaka dAna Adino nirdeza - dANaM tavovahANaM, sarIrasakkAramo jahAsatti / ucitaM ca gItavAiya, thuti thotA pecchaNAdI ya // 5 // . jinamahotsavamAM yathAzakti 1 dAna, 2 tapa, 3 dehabhUSA, 4 ucita gIta-vAdya. 5 stuti-stotra, 6 prekSaka, stavana, kathA, ratha paribhramaNa vagere karavuM joIe. A dvAra gAthA che. AmAM (dAnathI TekSaNaka sudhI che) dvArA nirdeza karyo che. have kramazaH e dvAranuM vivaraNa karaze. (5) Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 490: 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-6 thI 8 dAna dvAranuM vivaraNa:daannN aNukaMpAe, dINANAhANa sattio NeyaM / titthaMkaraNAteNaM, sAhUNa ya pattabuddhIe // 6 // - jinayAtrAmAM dIna-anAtha vagere garIbane dayAthI yathAzakti annAdinuM dAna karavuM joIe, ane sAdhuone jJAnAdi gurUpa ratnanA bhAjana che evI supAtrabuddhithI dAna karavuM joIe. prazna- garIba asaMyamI hovAthI temane dAna ApavAthI (asaMyamarUpa) deSanuM piSaNa thAya che. AthI garIbone dAna ApavuM asaMgata che. uttara- asaMgata nathI. kAraNa ke tIrthakare e paNa anukaMpAdAna ApyuM che. (6) tapaThAranuM vivaraNa:ekaasnnaai NiyamA, tapovahANapi ettha kAyavvaM / tatto bhAvavisuddhI, NiyamA vihisevaNA ceva // 7 // - jinamahatsavamAM ekAsaNuM, upavAsa vagere tapa paNa avazya kara joIe. kAraNa ke tenAthI avazya bhAvanI vizuddhi thAya che, dharmanA arthIone bhAvavizuddhi ja upAdeya che. tathA jinayAtrAmAM tapa karavAthI vidhinuM pAlana thAya che. (7) dehabhUSA dvAranuM vivaraNa:vtthvilevnnmllaadiehi, viviho sriirskaaro| . . kAyavo jahasatti, pavaro deviMdaNAeNa // 8 // - nAna - - - - - - - - - - Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-9thI11 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 491 : jinayAtrAmAM jema devedra sarva vibhUtithI ane sarva prayatnathI dehabhUSA kare che tema bIjAoe paNa zakti mujaba vastra, vilepana, puSpa, alaMkAra vagerethI vividha rIte sarvottama zarIravibhUSA karavI joIe. (8) ucita gIta-vAdya :uciyamiha gIyavAiyamuciyANa bayAiehi jaM samma / jiNaguNavisayaM, saddhammabuddhijaNagaM aNuvahAsaM // 9 // svabhUmikAnI apekSAe yogya jIvonA vaya Adi bhAvathI je ramaNIya heya, arthAt gIta-vAdya karanArA yogya heya, tathA gIta-vAdya karanArA ane karAvanArA cha vaya, rUpa, saubhAgya, audArya, ezvarya AdithI yukta heya, eTale ke gIta-vAdya karanArA yuvAnI, suMdara rUpa AdithI yukta hovAthI ane karAvanArA audArya AdithI yukta hovAthI je gIta-vAdya ramaNIya hoya che jemAM jinanA vitarAgatA vagere guNonuM varNana hoya, je sudhama (jainadharma) pratye AkarSaNa karanAra heya, je upahAsane pAtra na hoya, te gIta-vAdya gya gaNAya. AvuM gIta-vAdya jinayAtrAmAM karavuM joIe. gIta vAdya eTale gIta gAvA ane vAjiMtro vagADavAM (9) stuti-stotra dvAranuM vivaraNa - thuithottA puNa uciyA, gaMbhIrapayatthaviraiyA je u / saMvegavuddhijaNagA, samA ya pAeNa savvesi // 10 // sUkamabuddhithI jANI zakAya tevA gaMbhIra bhAthI racelA saMvegavardhaka ane prAyaH bolanAra badhA samajI zake tevA gya stuti-sto jinayAtrAmAM karavAM joIe. (10) Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 492 : 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-12-13 prekSaNakaThAranuM vivaraNa:pecchnngaavi gaDAdI, dhammiyaNADayajuA ihaM uciA / vasthA ggT mo, merikAmakAlILo che ?? | jinayAtrAmAM jinajamensava. bharatadIkSA AdinA vRttAMtavALA dhArmika nATako vagere dazyo paNa (karavA-karAvavA) ucita che-saMgata che. kAraNa ke te bhavya zrotAomAM saMvega utpanna kare che. nATaka vagere do mahatsavano prAraMbhamAM, maLe ane te paNa karavA joIe. (11) dAna kyAre karavuM te jaNAve cheaarNbhe ciya dANaM, dINAdINa maNatuddhijaNaNatthaM / raNNAmaghAyakAraNamaNahaM guruNA sasattIe // 12 // dIna vagere garIbenA manane prasanna banAvavA mATe mahatsavano prAraMbhamAM ja anukaMpAdAna karavuM joIe. tathA (mahotsavano prAraMbhathI ja) siddhAMtanA jANakAra gurue avazaktithI rAjAne upadeza ApIne hiMsAthI AjIvikA calAvanArA mAchImAra AdinI bhejana- AjIvikAnI (yogya) vyavasthA karIne temanAthI thatI hiMsA baMdha karAvavI joIe, tathA rAjAnAM dANukara vagere mApha karAvavAM joIe. (12) sAdhue rAjAnI anujJA laIne tene dezamAM rahevuM joIe visayapavese raNo, udaMsaNaM oggahAdikahaNA ya / jugAbAvaLa vihipanA, tenAjuours saMvAto | zarU II sAdhuoe rAjAnA dezamAM praveza karIne rAjAne, rAjA Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-13 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 93 : na hoya te jamAnya yuvarAja ke anya koI moTA adhikArI vagerene maLavuM. rAjAnuM mIlana thatAM rAjA tame kema AvyA che? ema AgamananuM kAraNa pUche eTale avagrahanI vAta karavI te A pramANe - seviMda-rAja-frdavA-sAgaritAmi de paMjA (pra. sAva gA0 681) ' "devedra, cakravatI, rAjA, makAnamAlika ane sAdharmika e pAMca prakArane avagraha che. arthAt sAdhuothI iMdra Adi pAMcanI rajA lIdhA vinA nivAsa karI zakAya nahi." - (1) deveMdra-avagraha :- avagraha eTale mAlikInI bhUmi. devedra avagraha eTale devedranI mAlikInI bhUmi. A pRthvInA (mukhya) adhipati-mAlika devedra che. mATe sAdhuoe tenI anujJA laIne A pRthvI upara nivAsa karavuM joIe. (2) cakravarti-avagrahaH- je kSetramAM je vakhate je cakravatI hoya te kSetramAM te cakravatInI mAlikI kahevAya. AthI sAdhuoe cakravatInI anujJA laIne tenA kSetramAM nivAsa kare joIe. (3) rAja-avagrahaH- je dezamAM je rAjA hoya te dezamAM te rAjAnI mAlikI gaNAya. AthI sAdhuoe je dezamAM nivAsa kara hoya te dezanA rAjAnI anujJA laIne te dezamAM nivAsa karavo joIe. Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 494 : 9 yAtrAvidhi--pa'cAzaka gAthA 13 (4) makAnamAlika-avagrahaH- je makAna vagerene je mAlika hAya tenI rajA laIne te makAna vageremAM sAdhu oe nivAsa karavA joIe. (5) sAdharmika avagrahaH- sAdharmika eTale samAna dhama vALA. sAdhuenA samAnadhama vALA sAdhue che. AthI ahIM sAdharmika eTale sAdhu sAdhuee je makAnamAM nivAsa karavA hAya te makAnamAM je sAdhue hAya teA temanI rajA laIne nivAsa karavA oie. A pAMca prakAranA avagrahanI yAcanA karyo vinA sAdhu nivAsa kare teA adattAdAnanA (nahiM ApeluM levArUpa cArIneA) DhASa lAge. AthI sAdhuoe rAjAnA dezamAM praveza karIne rAjA vagerene maLIne A rIte avagrahanI vAta karavI joie. tathA tapasvIetuM-sAdhuonuM rakSaNa rAjA kare che vagere paNa kahevu joie. kyu che ke 1 kSudralokAkule loke, dharma kuryuH kathaM hi te kSAntadAntA ahantArastAMzced rAjA na rakSati // 1 // "kSamAzIla, iMdriyAne kAbumAM rAkhanArA ane jIvahaMsA nahi karanArA sAdhuonuM jo rAjA rakSagu na kare teA kSudranAthI bharelA jagatamAM te sAdhue dhama kevI rIte karI zake ?" rAjA vagerene A pramANe kahyA pachI AgamAkta vidhithI tenA dezamAM rahevAnI anujJA mAgavI. rAjA anujJA Ape eTale tenA dezamAM nivAsa karavA. (13) Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-14-15 9 yAtrAvidhi--pacAzaka rAja-avagrahanI yAcanAthI thatA lAbhA :esA pavayaNaNItI, eva vasaMtANa NiJjarA biulA / ihaloyammi vidosA, Na hoMti NiyamA guNA hoMti // 14 // ', ', mA pramANe rAjA pAse tenA avagrahanI yAcanA karavI e Agamividha che. A vidhithI rAjAnA dezamAM rahenArA sAdhuone nIce mujakha lAbheA thAya che, (1) trIjA mahAvratanuM niraticAra pAlana thavAthI ane jinAjJAnI ArAdhanA thavAthI ghaNI nirjarA thAya che. (2) A leAkamAM paNa zatrune upadrava vagere anarthI thatA nathI, (3) rAjAe svIkAra karyAM hAvAthI (A sAdhue rAjAne paNa mAnya che evI lAkamAM prasiddhi thavAthI) leAkamAM paNa sAdhue mAnya ane vagere aneka lAbhA avazya thAya che. AthI ja kahyuM che keHgntvyN rAjakule draSTavyA rAjapUjitA lokAH / yadyapi na bhavantyarthAH bhavantyanarthapratIghAtAH // 1 // || 2 | rAjakuLamAM javuM ane rAjapUjita leAkeAne maLavuM, AnAthI kaDhAca vizeSa lAbha na thAya te paNu anartho dUra thAya che, " (14) - 41 : 495 : upadezathI tuSTa thayelA rAjA jIvahiMsA baMdha karAve:dittttho patrayaNaguruNA, rAyA aNusAsio ya viddiNA u / taM natthi jaSNa viyara, kittiyamiha AmaghAuti // 15 // mukhya AcArya rAjAne maLIne vidhithI upadeza Ape. upadezathI prasanna banelA rAjA tevI koI vastu nathI ke je Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 46 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-16 na Ape, arthAt badhuM ja Ape. te pachI jinayAtrA prasaMge jIvahiMsAnuM nivAraNa kayuM moTuM kAma che? arthAt jIvahiMsAnuM nivAraNa bahu ja nAnuM kAma levAthI avazya kare. prazna:- rAjAne vidhipUrvaka upadeza Ape ema kahyuM che te zAstramAM upadezane vidhi zo che? uttara - je jIvone upadeza ApavAno che te jIvanI prakRti (pariNAma) vagere jANIne tenI prakRti Adine anurU5 dezanA ApavI. kahyuM che ke - bAlAdibhASameSaM samyag , vijJAya dehinAM guruNA / saddharmadezanA'pi hi, kartavyA tadanusAreNa (So01-13) gurue bAlasA vagere jIvonA bhAve (AtmapariNAma) barobara jANIne temanA bhAva anusAra sadudharmano upadeza Apo. arthAt jene je rIte upadeza ApavAthI lAbha thAya tene te rIte upadeza Apavo." (15) rAjAne upadeza ApavAne vidhietthmnnusaasnnvihii, bhaNio sAmaNNaguNapasaMsAe / gaMbhIrAharaNehi, uttIhi ya bhAvasArAhi // 16 // jenazAsanathI aviruddha evA vinaya, dAkSiNyatA, sajajanatA vagere (mArthAnusArI) guNanI prazaMsA karavI, *upadeza ApavAnI dRSTie jIvonA bAla, madhyama ane paMDita ema traNa prakAra che. bAla eTale viziSTa viveka rahita. madhyama eTale madhyama viveka vALA. paMDita eTale viziSTa viveka saMpanna. Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-17thI 20 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 497 : mahApuruSonAM uttama daSTAMta kahevA, bhAvabharelA zlokonuM varNana karavuM- e rAjAne upadeza ApavAne vidhi che, arthAt rAjAne AvA prakArano upadeza Apa. (16) yAtrA prasaMge rAjAne ApavAnA upadezanuM svarUpa:saamnnnne maNuyatte, dhammAu garIsarattaNaM NeyaM / iya muNiUNaM suMdara ! jatto eyammi kAyadhvo // 17 // iDDhINa mUlameso, savvAsi jaNamaNoharANaM ti / eso ya jANavattaM, Neo saMsArajalahimmi // 18 // jAyai a suho eso, ucimatthApAyayeNa savvassa / jattAi vIyarAgANa visayasAratto pavaro // 19 // etIi savvasattA, suhiyA khu ahesi taMmi kAlaMmi / ehipi AmaghAeNa kuNasu taM cetra etesi // 20 // he manuSyaziromaNi! manuSyarUpe badhA manuSya samAna hovA chatAM koI jIva puNya karmanA udayathI manuSyano savAmI rAjA bane che. A jANIne dharmamAM prayatna karavo joIe. (17) lokonA cittane haranArI manuSya ane devaloka saMbaMdhI saghaLI saMpattinuM kAraNa dharma che. (AnAthI dharmanuM sAMsArika phaLa batAvyuM) ane dharma ja saMsArarUpa sAgarane taravA mATe jahAja samAna che. AnAthI dharmanuM mokSaphaLa batAvyuM. 3 (18) 32 . Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 498 : 9 yAtrAvidhi--pacAzaka gAthA-17thI20 sava kAryanu* ucita kArya karavAthI zubha (=puNyanA anu'dhavALA) dhama thAya che. jinayAtrA vaDe vItarAga saMbadhI ucita kAya karavAthI zreSTha zubhadhama thAya che. kAraNake vItarAga samasta jIvAthI adhika guNAvALA DhAvAthI yAtrAnA viSaya (=vItarAga) pAramArthika che, arthAt yAtrAnA viSaya vItarAga sava' jIvAthI adhika guNavALA hovAthI sarvottama che. [ bhAvAthaH-- kAinuM paNa ucita kAya karavAthI lAbha thAya. paNa vItarAga saMbaMdhI ucita kArya karavAthI atya'ta ghaNeA lAbha thAya. kAraNa ke vItarAga vizvanA samasta jIvAthI adhika guNavALA hAvAthI sarvottama che. jinayAtrA vItarAga sa''zrI ucita kArya hAvAthI jinayAtrA vaDe vItarAga saMbaMdhI ucita kAya thAya che. mATe ahI' kahyu ke bIjA jIvAnu' ucita kArya karavAthI thatA zubha dharmathI jinayAtrA vaDe vItarAga sa`kha zrI ucita kAya karavAthI zreSTha zubha dhama thAya che. AnAthI jinayAtrA utkRSTa dharma hAvAthI karavA lAyaka che ema sUcita karyu che. rAjA pAse jinayAtrAmAM hiMsA badha karAvavI che. paNa e mATe jinayAtrA karavA lAyaka che e vAta rAjAnA dilamAM jacAvavI joie. jo rAjAne jinayAtrA ja karavA lAyaka na gaNAtI hoya te tenI pAse AgaLanI (jIvahiMsA nivAraNanI) vAta zI rIte karI zakAya? AthI A gAthAmAM jaNAvelA upadezanA IrAdA rAjAnA dilamAM jinayAtrA karavA * * jenI yAtrA (=maheAtsava) karavAnI heAya te yAtrAnA viSaya kahevAya. prastutamAM vItarAganI yAtrA heAvAthI yAtrAnA viSaya vItarAga che. Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-21-22 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 49 : lAyaka che ema ThasAvavAno che. jinayAtrA karavA lAyaka che ema dilamAM jacI gayA pachI jIvahiMsA nivAravAnI vAta jaladI jacI jAya. ] (19). - jinanA janma Adi prasaMge badhA jIvo sukhI ja hatA -AnaMdamAM ja hatA. tethI he mahArAja! hamaNAM paNa jinayAtrAmAM amArInuM pravartana karAvIne badhA jIvone abhayadAna ApavA dvArA sukhI kare. (20) AcArya na hoya te zuM karavuM te jaNAve che. - tammi asaMte rAyA, daDavo sAvagehivi kameNaM / kAreyadhvo ya tahA, dANeNavi AmaghAutti // 21 // AcAryuM na hoya, athavA AcArya heya paNa rAjAne maLavA Adi mATe samartha na hoya, te zrAvakoe paNa rAjakulamAM prasiddha rItarivAja mujaba rAjAne maLavuM ane (samajAvIne ) tenI pAse jIvahiMsA baMdha karAvavI. je (samajAvavAthI) rAjA A kArya karavA na iche te tene dhana ApIne paNa A kArya karAvavuM. ( 21 ) - hiMsA baMdha karanAra hiMsakone dAna ApavAne vidhiHtesipi dhAyagANa, dAyavvaM sAmapuvvagaM dANaM / ... tattiyadiNANa uciyaM, kAyavvA desaNA ya suhA // 22 // jIvahiMsAthI jIvanArA mAcchImAra Adine paNa jeTalA divasa mahotsava hoya teTalA divasa prema utpanna kare tevAM (mIThAM) vacane kahevA pUrvaka ucita anAdinuM dAna ApavuM Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 500 : 9 yAtrAvidhi--pacAzaka gAthA-2324 ane "jinayAtrAmAM jIvahiMsA khaMdha karavAthI tamane paNa dhama thaze" vagere zubha upadeza ApavA. ahIM hiMsaka jIvAne paNa dAna ApavAnuM kahIne dharmArthI jIvAe paranA satApaneA tyAga karavA (=52ne saMtApa thAya tema na karavuM) e kalyANakArI che ema sUcana karyu che. (22) hiMsakeAne dAna ApavAthI thatA lAbha:titthss vaNNavAo, evaM logammi bohilAbho ya / kesiMci hoi paramo, aNNesi bIyalAbhoti // 23 // jA ciya guNapaDivattI, savvaNNumayammi hoi paDisuddhA | sakriya jJAti pIca, caudIra teALAAM || 24 || hiMsakeAne dAna ApavA pUrvaka hiMsA baMdha karAvavAthI leAkamAM jainazAsananI prazasA thAya che, ane ethI keTalAka laghukamI jIvAne samyagdarzananA uttama lAbha thAya che, keTalAka jIvAne samyagdarzananA bIjanI (=jinazAsana pakSapAta rUpa zubhASyavasAyanI ) prApti thAya che. (23) kAraNa ke jinazAsana sa'kha'dhI (=jinazAsanamAM rahelA ) guNanA bhAvapUrvaka (jenA udAra haiAya che. mATe jainadhama uttama che ityAdi bhAvathI) alpa paNa svIkAra thAya teA te samyagdarzananuM bIja kAraNa bane che. A viSayamAM ceAranu`. udAharaNa che. A udAharaNa sAtamA paMcAzakanI AThamI gAthAmAM kahevAI gayu` che, (24) Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-25thI28 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 501 : zrAvake paNa rAjAne maLavA samartha na hoya to zuM karavuM te jaNAve cheiy sAmasthAmAve, dohivi vaggehi puvvapurisANaM / / iyasAmatthajuyANaM, bahumANo hoti kAyavvo // 25 // te dhaNNA sapurisA, je evaM evameva NissesaM / puci kariMsu kiM, jiNajatAe vihANeNaM // 26 // za 3 ta vALA, ghagr[ 3 grgr s e ! bahu maNNAmo cariyaM, suhAvahaM dhammapurisANaM // 27 // AcArya ane zrAvaka baMne rAjAne maLIne hiMsA baMdha karAvavA samartha na hoya to te baMnee rAjAne maLIne hiMsA baMdha karAvavAnA sAmarthyavALA pUrvanA mahApuruSo upara (AMtarika) bahumAna karavuM. (25) jema ke-pUrvanA te mahApuruSe dhanya che-prazaMsanIya che, ke jemaNe jinayAtrAmAM rAjA Adine upadeza ApIne hiMsA baMdha karanArAone dAna ApavA pUrvaka hiMsA baMdha karAvI hatI. (26) ame te jinayAtrAdi kAryo zAstrokta vidhi mujaba karavA asamartha hovAthI adhanya chIe-prazaMsanIya nathI. hA, hajI amArA mATe eTaluM sAruM che ke, ame dharmapradhAna te mahApuruSanA sukha ApanAra AcaraNanuM bahumAna (pakSapAta) karIe chIe, ane ethI eTalA pUratA dhanya chIe. (27) pUrvamahApuruSe uparanA bahumAnanuM phalAis bahumANA tesiM, guNANamaNumoyaNA NiogeNaM / tatto tattullaM ciya, hoi phalaM AsayavisesA // 28 // Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H pa02 : 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-28 ukta rIte bahumAna (-pakSapAta) karavAthI te mahApuruSonA guNAnI avazya anumodanA thAya che. guNenI anumodanAthI pUrva mahApuruSenA AcaraNa samAna ja karmakSaya vagere phaLa maLe che, arthAt te mahApurUSoe AcaraNa karIne karmakSaya vagere jeTaluM phaLa meLavyuM hatuM teTaluM ja phaLa temanA guNonI anumodanAthI maLe che. kahyuM che ke :appahiyamAyaraMto, aNumoyato ya suggaI lahai / vArANasamAga ujaLo nA u. mA. 108 "ta5, saMyama vagere AtmahitanuM svayaM AcaraNa karanAra jIva saddagati pAme che, (zaktinA abhAve svayaM na karI zake to) ajyanA dharmanI anumodanA karanAra paNa saddagati pAme che. A viSayamAM tapa-saMyamanuM AcaraNa karanAra baladeva muni ane rathakAranA dAnanI anumodanA karanAra haraNanuM dRSTAMta che. (muni, rathakAra ane haraNa traNe pAMcamA devalekamAM utpanna thayA." prazna - AcaraNa na karanArane AcaraNa karanAra jeTaluM phaLa kevI rIte maLe? uttara - AnuM kAraNa AtmAnA tevA adhyavasAyo che. [ AcaraNa karanArane AcaraNathI jevA adhyavasAye thAya che, tevA ja adhyavasAya zaktinA abhAve AcaraNa nahi karanArane AcaraNa karanAranI anu medanAthI thAya che. zubhAzubha karmabaMdha AdinuM mukhya kAraNa adhyavasAya ja che. kahIM che ke Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29 9 yAtrAvidhi--pacAzaka paramarahasta misINaM, samattagaNipiDagajharitasArANaM / parigAmiya mAnuM, nijImayanuMmALAnuM | e. ni. 761 * 503 3 " sapUrNa AgamAnA sAra jANanArA ane nizcayanaya nuM Alakhana lenArA suvihitAnuM "cittanA zuddha ane azuddha pariNAma pramANu che" evuM paramatattva che. arthAt AgamanA sArane jANanAra suvihitA nizcayanI dRSTie cittanA zuddha ane azuddha pariNAmane pramANurUpa mAne che, bAhya kriyAne nahi." (28) kalyANukAnI ArAdhanAnu vidhAnaH kayamettha pasaMgeNaM, tavovahANAdiyAvi Niya samayex | anuvaM jAyanA, nibALALaciDhetu | 21 || jJAnapUrvaka jIvahiMsAnivAcchunA viSaya ahI pUrNa thAya che. jinezvarAnA kalyANukAnA visAmAM avasare aucityapUrvaka tapa, dehabhUSA vagere paNa karavu. joie. [ kevaLa jJAna ja karavu' joIe ema nahi, dAna tAkavuDa ja joIe, kiMtu vadhArAmAM x ahIM mULa gAthAmAM AvelA cittamaye padanI TIkAmAM A pramANe artha che--niAsamaye strIcAyato nice / ahIM savicce padane bhAva te te kALe kalyANakanI viziSTa ArAdhanA thatI hAya te avasare evA jaNAya che. jema ke divALImAM zrI mahAvIrasvAmInA nirvANa kalyANakanI viziSTi ArAdhanA thAya che. mauna ekAdazImAM paNa viziSTa ArAdhanA thAya che. kalyANakanI cAlu ArAnAnA avasara te te kalyANukanA divase niyata heAvAthI emAM rUDhinA prazna rahetA nathI. Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 504 : 9 yAtrAvidhi--pacAzaka tapa vagere paNa karavu' joie, ema 'pazu' zakhsanA bhAva che. ] (29) gAthA-30-31 kalyANukAnuM svarupa ane phaLa : paMca mahAkallANA, savvesi jiNANa hoMti niyameNa // suvaLa checamUyA, vachALA yanIvALuM 20 | ganbhe jamme ya tahA, NikkhamaNe ceva NANaNevvANe / bhuvaNagurUNa jiNANaM, kallANA hoMti NAyavvA / / 31 / / sa ( sa kALamAM saghaLA manuSyakSetramAM thanArA) jizvAnA pAMca ja mahAna kalyANakA (=sukhakArI prasaMge| ) avazya thAya che. praznaH-- pAMca ja kalyANakA thAya, badhA ja jinezvarAnA thAya, ane avazya thAya, cAre ya temAM pheraphAra na thAya enu' zu' kAraNa? uttara:-- AnuM kAraNu vastunA tevA svabhAva che, arthAt kudaratI rIte Ama banyA kare che. A mahAna kalyANukAthI traNe bhuvanamAM sava jIvAne Anada thatA hAvAthI A mahAkalyANakA tribhuvanamAM AzcayabhUta che. A mahAkalyANukAnI ArAdhanAthI jIveAne mAkSarUpa phaLa maLe che. (30) bhuvanaguru jinezvarInuM galamAM Agamana (=pUrvabhavamAMthI vana), janma, cAritranA svIkAra, kevalajJAnanI prApti ane mAkSamAM gamana e pAMca prasage sarva jIvAne kalyANasukha thAya che. ( AthI A pAMca prasaMgAne kalyANaka kahevAmAM Ave che.) (31) Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-32thI34 9 yAtrAvidhi-paMcAzaka : 505 4. devo paNa kalyANakenI ArAdhanA kare che:tesu ya diNesu dhannA, devidAI kariti bhattiNayA / jiNajattAdi vihANA, kallANaM apaNo ceva // 32 // je divasomAM ukta pAMca prasaMge bane che te divasamAM bahumAnathI namra banelA puNyazALI deveMdro vagere paNa svaparanuM kalyANa karanAra jinayAtrA, pUjA, snAtra vagere anuSThAno vidhipUrvaka kare che. (32) manuSyae paNa kalyANakAnI ArAdhanA karavI joIe iya te diNA pasatthA, tA sesehipi tesu kAyavvaM / jiNajattAdi saharisaM, te ya ime baddhamANassa // 33 // kalyANakothI samasta jIvone AnaMda thato hovAthI ane tenI ArAdhanAthI mokSanI prApti thatI hovAthI kalyANakanA divase uttama che AthI e divasomAM devonI jema manuSyoe paNa saharSa jinayAtrAdi karavuM joIe. [sarvatIrthakaronA kayANaka divase kahI zakAya tema na hovAthI ane zrI mahAvIrasvAmI vartamAna zAsananA adhipati hovAnA kAraNe ApaNA bahu najIkanA upakArI hovAthI teozrInA kalyANaka divase jaNAve che.] zrI mahAvIra svAmInA pAMca kalyANaka divasa nIce pramANe che. (33) mahAvIra svAmInA pAMca kalyANaka divaso:aasaaddhsuddhchtttthii, cette taha suddhaterasI ceva / maggasirakiNhadasamI, vaisAhe suddhadasamI ya // 34 // Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 56 : 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-35-36 ka - kattiyakiNhe carimA, gabbhAidiNA jahakamaM ete| hatthuttarajoeNaM, cauro taha sAtiNA caramo // 35 // aSADa suda chaThTha, citra suda terasa, mAgazara vada dazama (gujarAta pramANe kArtaka vada dazama), vaizAkha suda dazama ane kArtaka vada amAsa (gujarAta pramANe Aso vada amAsa) e pAMca divase zrI mahAvIra bhagavAnanA anukrame gabhara (cyavana), janma, dIkSA, kevalajJAna ane mokSanA che. garbha (vana),janma, dIkSA ane kevalajJAna e cAramAM uttarAphAlganI nakSatra sAthe caMdrane vega hato ane nirvANamAM svAti nakSatra sAthe caMdrane yoga hate. (34-35) mahAvIrasvAmInA ja kalyANake kahevAno hetu - ahigayatitthavihAyA, bhagavaMti NidaMsiyA ime tassa / sesANavi evaM ciya, NiyaNiyatitthesu viNNeyA // 36 // vartamAna zAsananA sthApaka zrI mahAvIrasavAmI hovAthI teozrInA kalyANaka divaso kahyA. jevI rIte vartamAna zAsanamAM mukhyapaNe zrI mahAvIra svAmInA kalyANaka divase ArAdhanA karavAnA kahyA che, tevI rIte bAkInA RSabhadeva vagere trevIsa tIrthaMkaranA kalayANakadivase mukhyapaNe pitApitAnA zAsanamAM ArAdhanA karavA jANavA. arthAt je vakhate je tIrthakaranuM zAsana hoya te vakhate mukhyapaNe te tIrthakaronA kalyANaka divasanI ArAdhanA thAya che. Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-37-38 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : pa07 : = jabUdvIpanA bharatakSetranA RSabhadeva vagere cAvIsa jinenA je kalyANaka divase che te ja kalyANaka divasa bAkInA cAra bharatakSetranA ane pAMca aivata kSetranA covIsa jinanA che. [ jema ke ahIM zrI mahAvIra svAmInA je pAMca kalyANaka divase che te ja pAMca kalyANaka divase bIjA cAra bhAratamAM ane pAMca eravata kSetramAM covIsamA tIrthaMkaranA che. tathA avasarpiNImAM covIsa jinezvaranA je kalyANaka divase che te ja kalyANaka divase viparIta rIte utsarpiNImAM covIsa jinana che. [ jema ke-zrI mahAvIrasvAmInA je pAMca kalyANaka divase che te ja pAMca kalyANaka divase utsapiNImAM pahelA padmanAbha tIrthaMkaranA che. ] ( 36) kalyANakAmAM mahatsava karavAthI thatA lAbho:titthgre bahumANo, abbhAso taha ya jIyakappasta / rvivAdigaNutI, amIrapakava o rU7 | vaSNo ya pavayaNassA, iya jattAe jiNANa NiyameNaM / maggANusAribhAvo, jAyaha etto ciya visuddho // 38 // ... kalyANaka divasamAM jinayAtrA (jina mahatsava) karavAthI thatA lAbho A pramANe che(1) te A divasa che ke je divase bhagavAnane janma thayo hate, ItyAdi bhAvanAthI tIrthakara upara bahumAna (-pakSapAta) thAya che. (2) pUrva puruSoe Acarela AcArano abhyAsa thAya che. (3) deveMdra, deva, dAnava vagerenuM anukaraNa Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 508 : 9 yAtrAvidhi--pacAzaka gAthA 39 thAya che. (4) A jinamahatsavanI kriyA jevI tevI nathI -niratha ka nathI, kiMtu gabhIra che-sahetuka che evI prasiddhi thAya che. ( 5 ) leAkAmAM jinazAsananI prasiddhi thAya che. (6) jinayAtrAthI ukta tI kara bahumAna vagere (pAMca) lAbha thAya che mATe ja jinayAtrAthI vizuddha mAnusArI bhAva thAya che. [ jinayAtrAthI tIrthaMkara bahumAna vagere pAMca lAbha ane e pAMca lAbhathI vizuddha mArgAnusArI bhAva rUpa lAbha thAya che. Ama vizuddha mArgonusArI bhAvamAM jinayAtrAM tIrthaMkara bahumAna Adi dvArA paraparAe kAraNu khane che. ] mAnusArI bhAva eTale mAkSamAga ne anukUla adhyavasAya. ( 37-38) ] vizuddha mArgAnusArI bhAvanI mahattA H tatto sayalasamIhiyasiddhI NiyameNa avikalaM jaM so / kAraNamimie bhaNio, jiNehi jiyarAgadosehiM / / 39 / / vizuddha mArgAnusArI bhAvathI sakala vAMchita anI siddhi avazya thAya che. kAraNa ke jemaNe rAga-dveSane jItI lIdhA che evA arihaM'tAe vizuddha mArgAnusArIbhAvane sakalavAMchita arthonI siddhinuM avadhya kAraNu kahyo che, : bhAvArtha :-- mArgAnusArI bhAva sakala vAMchita arthInI siddhinuM vadhyuM kAraNu che ema game teNe nathI kahyuM, kiMtu jinAe kahyu che. jinAnA kathanamAM kadI pheraphAra na hoya. kAraNa ke jinA asatya belavAnA kAraNeA rAga-dveSathI rahita Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-40 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : pa09 : che. AthI mArgo/sArI bhAvathI sakala vAMchita arthonI siddhi avazya thAya che. (39) mArganusArI bhAva sakala vAMchita siddhinuM kAraNa che tenuM kAraNa - maggANusAriNo khalu, tattAbhiNivesao subhA ceva / / hoi samattA ceTThA, asubhAvi ya NiraNubaMdhatti // 40 // mAganusArI bhAvavALA jIvane tattavana (-vAstaviktAna) atyaMta Agraha hovAthI tenI saghaLI kriyA (prAyaH) zubha ja thAya che, ane je azubha paNa kriyA thAya che te niranubaMdha hoya che. niranubaMdha eTale pharI pharI na thanAra. - bhAvArtha -mArgAnusArI jIvanI azubha kriyAthI tevA karmo na baMdhAya ke je karmo udayamAM Ave tyAre pharI tene azubha kriyA karAve. je azubha kriyAthI pharI azubha kriyA thAya tevA karmo baMdhAya te azubha kriyA sAnubaMdha kahevAya. je azubha kriyAthI pharI azubha kriyA thAya tevA karmo na baMdhAya te azubha kriyA niranubaMdha kahevAya. anubaMdha eTale paraMparA. eka azubha kriyA thAya, tenAthI baMdhAyelAM karmothI bhaviSyamAM pharI azubha kriyA thAya, tenAthI baMdhAyelAM karmothI bhaviSyamAM pharI (trIjIvAra) azubha kriyA thAya, Ama paraMparAne anubaMdha kahevAya. je azubha kriyA anubaMdhavALI hoya te sAnubaMdha ane anubaMdha vinAnI hoya te niranubaMdha kahevAya. mArgAnusArI jIvanI azubha kriyA niranbaMdha hoya che. mAganusArI bhAvavALA jIvanI saghaLI kriyA (prAya) zubha thatI hovAthI ane azubha kriyA niranubaMdha thatI Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 510 H huM yAtrAvidhi pacAzaka hAvAthI mArgAnusArI bhAva sakala vAMchita arthInI siddhina kAraNu che. (40) magi gAthA-41-42 niranubaMdha yiAnuM kAraNa : so kammapArataMtA, vaha tIe Na bhAvao jamhA / iya jattA iya vIya, evaMbhUyassa bhAvassa // 41 // mAnusArI jIva tattvanA AgrahavALA hAvAnA kAraNe azubha kriyA krama`nI parataMtratAthI ja kare che, bhAvathI nahi. AthI tenI azubha kriyA nirannuma dha che. (AnAthI e siddha thayuM ke anukha dhanu` kAraNu bhAva=pariNAma che. ) AneA sAra e AbyA ke- zubha pravRttinA (ane nirjI'dha azubha pravRttinA) kAraNe mArgAnusArI bhAva sakala vAMchita arthonuM kAraNa che. AvA mAnusArI bhAvanu` kAraNa jinakalyANaka saba dhI jinamahAtsava che. (41) kalyANaka divaseAmAM ratha vagerenuM vidhAnaHtaa rahaNikkhamaNAdivi, ete u diNe pahuca kAyavvaM jaM eso ciya visao, pahANamo tIra kiriyAe // 42 // kalyANaka divaseAmAM jinamahAtsava karavAthI tItha kara bahumAna vagere aneka lAlA thatA hAvAthI divaseAmAM (jema mahAtsava karavA joIe tema ) jinabiMkhayukta ratha, zikhikA, citrapaTa (citrAvALA paTA ) vagere paNa zaheramAM pheravavAM joie. A badhuM (tapa Adi pUrvaka mahA tsava karavA, ratha kADhavA vagere) kalyANaka divaseAmAM ja karavuM kalyANaka Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthA 42 9 yAtrAvidhi--pacAzaka * 511 : joIe. kAraNa ke A badhuM karavA mATe kalyANaka divasA ja uttama che. prazna:- A badhuM kalyANaka divaseAmAM ja karavuM, kANu ke A badhuM karavA mATe kalyANaka divase ja uttama che ema kahyuM. paNa Ane atha e thaye ke bAkInA divaseAmAM A A badhuM nahi karavuM A athathI tA zAstra sAthe virodha Ave che. kAraNa ke zAstramAM kalyANaka divase sivAya bIjA divaseAmAM paNa A badhuM karavAnuM kahyu` che. zAstramAM kahyu` che kesNvcchr cAummAliesu aTThAhiyAsu ya tihIsu / savvAya reNa su, nirRcAtakanuLasu || 2 || < saoNMvatsarI, traNa cAmAsI, ( caitra AsAmAsa ema cha) aThThAio, tathA aSTamI Adi tithiemAM sarva prayatnathI jinapUjA, tapa, ane jJAnAdi(c)AmAM vizeSa AdaravALA banavuM joie. " uttara:- A adhuM kalyANuka divaseAmAM ja karavuM, kAraNa ke A badhuM karavA mATe kalyANaka divaseA ja uttama che evuM je ahIM kahyu che te zAstramAM nahi kahelA divaseAnA niSedha karavA kahyu che. *kAraNu ke zAstramAM kahelA divase tA ------------ * pa. pU. zrIharibhadrasUri mahArAjanA samaye keTalAkeA zAstrokta visA sivAya (laukikapamAM) jinezvaranA ratha kADhavA vagere kriyA karatA haze. tenA niSedha karavA A gAthAmAM tu ghiya ema jakArane prayAga karyo haze? athavA kalyANaka divaseAnI mahattA batAvavA tema karyuM haze ? athavA A pacAzakanI 47-48 e e gAthAmAM je spaSTa rIte leAkarUDhithI karAtA maheAtsavanA je niSedha karyA che tenA ja niSedha ahIM paNu A rIte karyo haze ? Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 512 : 9 yAtrAvidhi--pacAzaka gAthA-43-44 pacAzakamAM ja zAstrapramANathI ja uttama che, tathA A ( AThamA pu'cAzakanI 48mI gAthAmAM ) pratiSThA pachI aSTAhnikA mahAtsava karavAnuM kahyu che. AthI ahIM zAstramAM kahelA divaseAnA niSedha nathI. (42) kalyANaka seiAmAM yAtrAnI mahattAnuM kAraNa :visayapagarisabhAve, kiriyAmepi bahuphalaM hoi / sakkiriyAvi hu Na tahA, iyarammi avIyarAgivva // 43 // kriyAnA viSaya ( jene uddezIne kriyA karavAnI che te) utkRSTa-uttama hAya tA sAmAnya kriyAthI paNa ghaNuMA lAbha thAya, ane kriyAnA viSaya uttama na hAya tA viziSTa kriyAthI paNa bahu lAbha na thAya. jema ke vItarAga bhagavAna utkRSTa guNavALA heAvAthI temanI pUjAdi sAmAnya kriyA karavAthI paNa ghaNA lAbha thAya, jyAre je vItarAga nathI te puruSa utkRSTa guNuvALA na hovAnA kAraNe tenI pUjADhi viziSTa karavA chatAM bahu lAbha na thAya. tema prastutamAM kalyANaka divaseA sivAya bIjA divaseAmAM viziSTa kriyA paNa bahu lavALI thatI nathI. { AnAthI kALanI pradhAnatA khatAvI. j (43) kalyANakanA mahe'tsava saMbaMdhI upadeza - laDUNa dullatA, maNuyattaM taha ya pavayaNaM jahaNaM / uttamaNidaMsaNesuM vadhumALo dorAyaththo // 44 || * ahIM paNa pUrve kahyuM tema zAstrakta paryuSaNupava Adi divase sivAya bIjA divase samajavA. Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45-46 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 513 : kalyANaka divasamAM jinayAtrA deveMdra vageree karI che, ane bahuphalavAnI che. mATe durlabha manuSyabhava ane jainazAsana pAmIne sAvika jIvanAM dekhAtAmAM pakSapAta kare joIe, nahi ke pAmara jIvonAM dRSTAMtamAM. arthAt sAtvika joe je karyuM hoya te karavA yogya che ema mAnavuM joIe. jema ke- deveMdra vageree kayANayAtrA karI che mATe kalyANayAtrA karavI joIe, paNa pAmara jIe je karyuM hoya te karavA yogya nahi mAnavuM joIe. jema kemArA pitAe ke dAdA vageree amuka karyuM hatuM mATe te karavA cagya che ema nahi mAnavuM joIe. (44) badhA mahetsa saMbaMdhI sarvasAdhAraNa upadeza:esaa uttamajattA, uttamasuyavANiyA sadi buhehiM / sesA ya uttamA khalu, uttamariddhIi kAyavvA // 45 // iyarA'tabahumANo'vaNNA ya imIi jiuNabuddhIe / eyaM viciMtiyavvaM, guNadosavihAvaNaM paramaM // 46 // ahIM jenuM varNana karyuM che te kalyANakasaMbaMdhI mahesava uttama che, ane zAmAM kahelA bIjA mahensa paNa uttama che. (lokarUDhithI karavAmAM AvatA mahotsava uttama nathI.) AthI DAhyA mANasee mahotsava sadA uttama RtithI karavuM joIe, nahi ke game tema. (45) 33 WWW.jainelibrary.org Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 514 : 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka gAthA-45-46 uttama RddhithI mahatsava na karavAthI ke mahotsava ja na karavAthI mahotsavanuM vidhAna karanArA uttama zAstra upara ke mahotsava karanAra uttama puruSa upara bahumAnano abhAva thAya che. prazna :- bahumAnano abhAva kema thAya che ? uttara - uttama zAstramAM kaheluM nahi karavAthI. [A eka sarvasAmAnya niyama che ke, (chatI zaktie) jenuM (Agya) kaheluM na karavAmAM Ave tenA upara bahumAna na hAya, agara heya te paNa tenuM kaheluM na karavAthI jAte rahe. mahotsava karavAnuM zAstramAM kaheluM che ane te pramANe (pUrvanA) uttama puruSee karyuM che. AthI zAstramAM kaheluM nahi karavAthI te baMne upara bahumAnane abhAva thAya che.] tathA uttama RddhithI mahatsava na karavAthI uttama mahotsava pratye avajJA paNa thAya che. A be (bahumAnano abhAva ane avajJA ) anarthone sUkSamabuddhithI vicAra kare. kAraNa ke sarva anuSkAnA guNa-deSanI (lAbha-nukazAnanI) vicAraNA mukhya che ( ati Avazyaka che). pana - guNadoSanI vicAraNuM mukhya kema che? uttara - guNa-deSanA AdhAre anuSThAnamAM pravRttinivRtti thAya che. jemAM guNa (-lAbha) hoya temAM pravRtti thAya che ane jemAM deSa (-nukazAna hoya) tenAthI nivRtti thAya che. eTale je guNa-deSano khyAla ja na hoya te pravRtti-nivRtti zI rIte thaI zake? mATe sarva anuSThAnomAM guNadoSanI vicAraNA mukhya che. (46) Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-47-48 9 yAtrAvidhi--paMcAzaka : 515 : karUDhithI karAtA mahatsavane niSedha - jeDami vijamANe, ucie aNujeTTapUyaNamajuttaM / / / logAharaNaM ca tahA, payaDe bhagavaMtavayaNammi // 47 / / logo gurutarago khalu, evaM sati bhagavatovi iTThotti / micchattamo ya eyaM, esA AsAyaNA paramA // 48 // jema pitA vagere pUjanIya vaDila vidyamAna hoya tyAre (temanI avagaNanA karIne) nAnA putra vagerenI pUjA karavI ayukta che, tema jagatanA sarva jIthI jyeSTha (-mahAna) jinAgama vidyamAna hovA chatAM lAkika udAharaNa levuM e ayukta che, arthAt lekamAM pitAdine uddezIne amuka mAsa vageremAM amuka amuka rIte (piMDapradAna, zrAddha vagere rIte) mahatsava karavAmAM Ave che, mATe amAre paNa te ja rIte mahatsava kare joIe ema mAnIne lekarUDhithI mahatsava kara ayukta che. (47). jinAgama vidyamAna hovA chatAM lekarUDhithI mahatsava karavAthI loka ja pramANabhUta banyo, jinAgama nahi. A rIte lekane pramANa mAnavAmAM bhagavAnathI paNa lokane ja moTe mAnyo. bhagavAnathI paNa lokane mATe mAna e mithyAtva che. kema ke je moTe nathI te mATe jaNA hevAthI viparIta bodha che. (viparItabodha e mithyAtva che.) tathA bhagavAnathI lokane mATe mAna e sarvajJanI mahAna AzAtanA che. A AzAtanA anaMta saMsAra vadhAranArI che. AthI sarvajJavacanane ja pradhAna mAnavuM joIe. leka to sarvajJavacanathI viruddha ja karavAvALe che. (48) WWW.jainelibrary.org Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 yAtrAvidhi-pacAzaka * 516 H sarvasAdhAraNa jinAjJAnuM svarUpa : iya aNNatthavi sammaM, gAuM gurulAghavaM viseseNa / ss payadviyavvaM, esA khalu bhagavato ANA // 49 // gAthA-49-50 mahAtsava sivAya bIjA anuSThAnAmAM paNa A pramANe sArAsArane kharAkhara jANIne je anuSThAna vadhAre ISTa-priya hoya temAM prayatna karavA evI jinAjJA che. (49) upasa hAra : nattAvidhAnameya, nAjhAM mumuddA dhIre / evaM ciya kAyavvaM, avirahiyaM bhattimatehiM // 50 // ahumAnavALA buddhizALI manuSyAe gurumukhe jinamahetsavidhi jANIne te ja pramANe sadA karavu* joIe ( 50 ) Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 upAsakapratimAvidhi paMcAzaka mahatsavano vidhi kahyo. ahIM sudhI dravyastavanuM vistRta varNana karyuM. have bhAvAstavanuM varNana karavuM joIe. temAM paNa ahIM zrAvakadharmane adhikAra hovAthI zrAvakane yogya bhAvastavanuM varNana karavuM joIe. zrAvakanI agiyAra pratimA bhAvastava che. AthI have zrAvakanI agiyAra pratimAnuM varNana karavAnI IcchAvALA graMthakAra maMgala vagere jaNAve che - namiUNa mahAvIraM, bhavahiyaTThAi lesao kiMpi / vocchaM samaNovAsagapaDimANaM suttamaggeNaM // 1 // zrI mahAvIrasvAmIne namaskAra karIne bhavyajIvonA upakAra mATe zrAvakanI abhigrahavizeSarUpa pratimAo saMbaMdhI kaMIka dazAzrutaskaMdha -AgamanA anusAra saMkSepathI kahIza. (1) zrAvakanI pratimAonI saMkhyA:smnnovaasgpddimaa, ekArasa jiNavarehi paNNattA / dasaNapaDimAdIyA, suyakevaliNA jato bhaNiyaM // 2 // * bhavya hitArthAya bhavyopakArAyeti / anena ca paropakArasya mumukSUNAmAdeyatAM darzayati / : phAkutarAumAnAmauthena | mana ja kRtaviSAlNbntvaatprkrnnsy prAmANyamAveditam / Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 518 : 10 upAsakapratimavidhi--paMcAzaka gAthA-3 jinezvaroe zrAvakanI darzana pratimA vagere agiyAra pratimAo kahI che. kAraNa ke zrutakevalI zrIbhadrabAhusvAmIe (nIce mujaba) pratimAo kahI che. bhAvArtha - jinezvaroe je kahyuM hoya te ja zrutakevalI kahe. eTale zrutakevalIe je kahyuM te jinezvaranuM ja kahevuM che enI khAtarI mATe A pratimAo kRtakevalI zrIbhadrabAhusvAmIe kahI che ema kahyuM. (2) AtakevalIe kahelI pratimAonAM nAme - la-vaya-sAmA-vasa-himA-garvana-sAtti ! gAma-ve-vijJa samAI ja che rU || | darzana, vrata, sAmAyika, piSadha, kAyetsa, abrahmavajana, sacittavarjana, AraMbhavana, pregyavana, udivajana, zramaNabhUta-ema zrAvakanI agiyAra pratimAo che *i eka mahinA sudhI bhaya, lobha, lajA vagerethI aticAra lagADyA vinA samyagdarzananuM pAlana te pahelI darzana pratimA. be mahinA sudhI pahelI pratimAnA pAlana sAthe niraticAra paNe bAra vratanuM pAlana te bIjI vrata pratimA. traNa mahinA ja dazAzruta adhya0 6 nigA. 11. * ahIM dareka pratimAnuM spaSTa varNana karaze. paNa TuMkamAM jaladI bhAva khyAlamAM AvI jAya e mATe pra. sA. AdinA AdhAre ahIM [ ! AvA kAuMsamAM sAmAnya artha jANuM che. A sAmAnya artha khyAlamAM AvI gayA pachI AgaLanuM varNana jaladI khyAlamAM AvI jaze. Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-3 10 upAsakapratimAvidhi--pacAzaka : 519 : . sudhI pahelI-khIjI pratimAnA pAlana sAthe dararAja niraticArapaNe sAmAyika karavuM te trIjI sAmAyika pratimA, cAra mAsa sudhI pUrvanI traNa pratimAnAM pAlana sAthe dareka catuSpI~mAM (=AThama, caudaza, pUrNimA ane amAvAsyA ) niraticArapaNe ATha praharanA pASadha karavA te ceAthI aiASadhapratimA. pAMca mahinA sudhI pUrvanI cAra pratimAnA pAlana sAthe upasage Ave te paNa calAyamAna thayA vinA saMpUrNa rAtri sudhI kaDhAyAtsaga mAM rahevu. te pAMcamI kAryatsaga pratimA, chamAsa sudhI pUnI pAMca pratimAnA pAlana sAthe niLa brahmacaya nu pAlana te chaThThI agrAvarjanapratimA. sAta mahinA sudhI dhruvanI cha pratimAnA pAlana sAthe sacittaAhAranA tyAga te sAtamI cittavajanapratimA, AThe mahinA sudhI pUrvanI sAta pratimAnA pAlana sAthe svaya' AraMbha na karavA te AThamI ArabhavanapratimAM nava mahinA sudhI pUrvanI ATha pratimAnA pAlana sAthe nAkara vagere bIjA dvArA paNa Arabha na karAvavA te navamI preSNavajanapratimA, daza mahinA sukhI pUrvenI nava pratimAnA pAlana sAthe pratimAdhArIne uddezIne banAvelA AhAra-pANInA tyAga te dazamI urdUvarjanapratimA, agiyAra mahinA sudhI pUrvanI daza pratimAnA pAlana sAthe, svajanAdi saMbaMdhanA tyAga karI, rajoharaNa vagere laine, kezane leAca karIne gAma vageremAM vicaravuM ane sAdhunA jevA AcAre pALavA te agiyAramI zramaNabhUtapratimA. prathamanI pAMca pratimA sevanarUpa che, pachInI pAMca tyAga rUpa che. [ agiyAramI sAdhupaNAnA pAlana jevI che. ] ( 3 ) Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 520 9 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka gAthA.4thI 6 darzanapratimAnuM svarUpa:dsnnpddimaa NeyA, sammattajuyassa jA ihaM boMdI / kuggahakalaMkarahiyA, micchattakhaovasamabhAvA // 4 // micchattaM kuggahakAraNaM ti khauvasamamuvagae tammi / Na tao kAraNavigalattaNeNa sadi visavigArotra // 5 // - ahIM samyagdarzana yukta jIvanuM zarIra darzanapratimA che. dinapratimA samyagdarzananA viziSTa pAlanarUpa hovA chatAM ahIM samyagdaSTinA zarIrane darzanapratimA kema kahI tene khulAse sAtamI gAthAmAM karaze. darzanapratimAdhArI jIva mithyAtvanA pazamavALe hevAthI kadAgrahanA kalaMkathI rahita hoya che. (4) mithyAtva kadAgrahanuM kAraNa che. AthI mithyAtvano copazama thatAM kadAgrahanuM kAraNa (-mithyAtva ) na rahevAthI kadAgraha rahetuM nathI. jema zarIramAM viSa na hoya te tenA vikAro paNa na hoya. kema ke viSavikAranuM kAraNa viSa che. tema ahIM mithyAtvanA udaya rUpa kAraNa na hovAthI kadAgraharUpa kArya paNa nathI. (5) darzanapratimAdhArI jIvanuM svarUpa - hoi aNAbhogajuo, Na vivajayavaM tu esa dhammammi / asthikAdiguNajuto, suhANubaMdhI NiratiyAro // 6 // darzanapratimAdhArI jIva jJAnAvaraNIya karmonA udayathI zrata-cAritra rUpa dharmamAM kaMIka ajJAnatAvALe heI zake che, Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-6 10 upAsakapratimAvidhi--pacAzaka : pa21 : paNa viparIta AdhavALA na hoya. kAraNa ke te mithyAtvanA udaya na hAvAthI kadAgrahathI rahita heAya che. [AnAthI e sUcana karyuM" ke saccazciSTane paNa koI padArtha mAM ajJAnatA AdinA kAraNe gerasamaja thai jAya, paNa tenAmAM mithyA Agraha na heAvAthI guru Adi dvArA bhUla samajAI jatAM gerasamaja dUra thAya che. jyAre mithyA grahavALA khIjAe samajAvavA game teTalA prayatna kare chatAM peAtAnI bhUlane svIkAra ja na kare-mArI gerasamaja che ema mAne ja nahi. ahI viparItakhAdhavALA na hAya ema kahIne danapratimAzvArI jIvamAM kayA doSa na hoya te jaNAvyuM. have tenAmAM kayA guNeA hAya te jaNAve cheH- danapratimAdhArI jIva Astitrya, anukaMpA, nivedya, sa`vega ane prazama e pAMca guNeAthI yukta hAya. prazna :-anyagra'thAmAM prazama, sa'vega, niveda, anukapA ane AstikA e kramathI A guNeA jaNAvyA che. ahIM tenAthI viparIta kramathI kema kahyA? uttara H- anyagra'thAmAM pradhAnatAnA kramathI nirdeza karyAM che, jyAre ahIM utpattinA kramathI nirdeza karyo che. huM prathama Astikaya guNu utpanna thAya, pachI kramazaH anukaMpA, niveda, savega ane prazama utpanna thAya. pradhAnatAnI apekSAe AnAthI viparIta krama che. AstikanyathI anukaMpA pradhAna che, anuka'pAthI niveda pradhAna * viviM. 6-18, tattvArthI a0 1 sU0 2 zrIharibhadrasUriSkRta bhASyaTIkA. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * parara : 10 upAsakapratimavidhi--paMcArAka gAthA che, nirvedathI saMvega pradhAne che ane saMvegathI prathama pradhAna che.] dazAzrutaskaMdha vageremAM AstiSpa guNane AzrayIne darzana pratimA kahI che. te A pramANe - paDhamaM vArApadi paDivaNNe samaNovAsae savvadhammaruI AvibhavaI, AhiyadiTThI sAdiyAne pahelI zrAvakapratimAne svIkAra karanAra zramaNapAsaka AjJA grAhA ane hetu grAhA e badhA dharmonI rucivALo hoya, AtmA che evI daSTivALo hoya............" dazanapratimAdhArI jIva zubhAnubaMdhavALe ane zaMkAdi aticArothI rahita hoya che. prazna- zubhAnubaMdha eTale zuM? uttara :- ahIM zubha zabdathI prazastapariNAma ane prazasta pariNAmane (karmakSaya vagere) phala e baMne vivakSita che. anubaMdha eTale satata thavuM. prazasta pariNAma ane tenuM phaLa satata thAya te zubhAnubaMdha. darzanapratimAdhArIne praza.. sta pariNAma ane tenuM phala (karmakSaya vagere) satata heAya che. A pramANe A graMthathI (paMcAzakanA darzanapratimA saMbaMdhI zlokothI ) jyAM sudhI niraticArapaNe samyagdarzana rahe tyAM sudhI mAtra samyagdarzananA svIkArarUpa darzanapratimA che ema jaNAya che. jyAre upAsakadazAMga sUtramAM jemaNe pahelAM samyagdarzana ane (bAra) vatane svIkAra karyo che tevA AnaMda Adi zrAvako saMbaMdhI agiyAra pratimAonA Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-6 10 upAsakapratimAvidhi-5'cAzaka : 523 : svIkAranuM varNana karyuM' che, ane tenA kALa sADA pAMca varSanA che. AthI anumAna thAya che ke ahIM kahelI mAtra sabhya gdarzananA svIkAra rUpa darzanapratimAthI upAsakadazAMgamAM kahelI danapratimA judI che-judA svarUpavALI che. prazna :-ahIM kahelI dazanapratimAthI upAsakadazAMgamAM kahelI danapratimA bhinna che tenA AdhAraze? uttara:- upAsakadazAMgamAM rAjAbhiyAga vagere AgAnA tyAga karavAnu kahyu che, jyAre ahI. te kahyuM nathI. tyAM madhA daza nAcArAnu niraticArapaNe pAlana karavAnuM kahyu' che, jyAre ahIM te kahyuM nathI. AthI ahIM kahelI darzanapratimAthI upAsakadazAMgamAM kahelI danapratimA bhinna che evI sabhAvanA karAya che, tathA ( upAsakadazAMgamAM kahelI )danapratimAmAM kALa eka mahinA che. kAraNa ke pahelI pratimAmAM eka mahinA kALa ane pachInI dareka pratimAmAM uttarAttara eka eka mahinAnA kALa vadhA * upAsaka dazAMgamAM A kALa sAkSAt zabdothI kahyo nathI. paNa AnaMda vagere zrAvakAnA khAra tenA pAlananA kALa ane sauMpUrNa zrAvakajIvananA kALa jaNAvyA che. te uparathI arthIpattithI pratimA kALa sADA pAMca varSanA siddha thAya che. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : pa24 : 10 upasAkapratimAvidhi--paMcAzaka gAthA-7 ratAM agiyAra pratimAomAM samudita kALa sADA pAMca varSa thAya * che (6). | darzanapratimAne zarIra artha kema karyo tenuM samAdhAna :boMdI ya ettha paDimA, visidvaguNajIvalogao bhaNiyA / tA erisaguNajogA, suho u so khAvaNathatti // 7 // prazna :- dazAzrutaskaMdha AdimAM pratimAzabdane abhigraha artha karyo che, jyAre ahIM (bIjI gAthAmAM darzana pratimAnI vyAkhyAmAM) pratimA zabdane zarIra artha karyo che. AnuM zuM kAraNa ? uttara :- bhAvAbhinaMdI jInI apekSAe mArgAbhimukha vagere je viziSTa guNavALA che. viziSTa guNavALA mArgAbhimukha vagerethI darzana pratimAdhArI "jine je kahyuM che te ja satya che" evI zraddhApUrvaka guru-devanI vaiyAvaccano niyama vagere guNonA kAraNe adhika zubha che. A guNo kAyikarUpa che ane kAyAthI vyakta thAya che. AthI e guNanuM ane guNenI abhivyaktinuM kAraNa zarIra hovAthI ahIM (bIjI gAthAmAM darzana pratimAnI vyAkhyAmAM ) pratimA zabdane zarIra artha karyo che. (7). 4 A kALa prastuta paMcAlakamAM nathI kahyo, kiMtu upAsakadazAMgamAM kahyo che te khyAlamAM rAkhavuM. ane tethI darzanapratimAne eka mahinAne kALa paNa upAsakadazAMganA AdhAre che, prastuta paMcAzakanA AdhAre nahi. prastuta paMcAzakamAM prathamanI cAra pratimAomAM kALa kahyo nathI. pAMcamIthI dareka pratimAmAM kALa kahyo che. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-8thI10 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka : 525 khIja vratapratimAnuM svarUpa HevN vayamAIsuvi, daduvvamiNaM ti Navaramettha vayA / ghetaNubvayA khalu dhUlagapANavaha virayAdI || 8 | danapratimAmAM kahyuM' tema vrata vagere bIjI badhI pratimAomAM paNa pratimAzabdane A a" samajI levA, arthAt badhI pratimAemAM guNNAnuM ane guNNAnI abhivya ktinuM. kAraNa zarIra hAvAthI pratimA zabdanA zarIra artha che, mIjI tratapratimAmAM sthUla prANAtipAta viramaNa Adi pAMca aNuvratA ja svIkAravAmAM Ave che. (8) samyaktvanI prApti pachI keTalA kALe vratonI prApti thAya tenA nirdeza:smmttovr te sesakammuNo avagae puhuttammi / paliyANa hoMti NiyamA, suhAyapariNAmarUvA u // 9 // samyaktvanI prApti pachI samyaktvanI prApti vakhate karmonI jeTalI sthiti che temAMthI rathI9 paceApamanI sthiti ghaTe tyAre avazya aNuvratAnI prApti thAya che. aNuvrate kSAyeApamika bhAvarUpa heAvAthI AtmAnA prazasta pariNAmarUpa che. (9) tapratimAmAM kayA deSA na heAya ane kayA guNe heAya tenA nirdeza - baMdhAdi asakkiriyA, saMtesu imesu pahavai Na pAyaM / aNukaMpadhammasavaNAdiyA u pahavati viseseNa // 10 // aNuvratA hoya tyAre vratanA maticAra rUpa aMdha, vadha, viccheda vagere acaiAgya kriyA prAyaH na hAya. pramAda AdithI Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 526 : 10 upAsakapratimAvidhi--pacAzaka gAthA-11 * kayAreka madha vagere ayAgya kriyA thaI paNa jAya. AthI ahIM prAyaH kahyu che. tathA jIvayA, dharma zAsrazravaNu vagere kriyA vizeSarUpe thAya che. A pramANe vratapratimA niraticAra pAMca aNuvratanA pAlanarUpa che. arthApattithI jaNAtA upAsakadazAMga sUtranA abhiprAyathI vratapratimA be mAsa pramANa che. upAsakadazAMga sivAya bIjA gra'thAmAM A pratimA mAtra trata rUpa che, arthAt teneA kALa nathI. jeTaleA TAIma niraticArapaNe aNuvratAnu' pAlana kare teTalA TAIma vratapratimA OMAya che. (10) ( sAmAyika zabdanA artha:saavjjjaagprivjjnnaadiruvN tu hoi viSNeyaM / sAmAiyamittariyaM gihiNo paramaM guNadvANaM // 11 // sAmAyika eTale sAvadyayeAganA tyAga ane nivadyacaiAgatu" sevana. te muhUta (-be ghaDI) vagere thADA kALa sudhI hAya che sAmAyika zrAvakanuM... pradhAna guNasthAna che. ahIM guNasthAna eTale cauDha guNasthAna nahi, kiMtu deza * upAsakadazAMgamAM pazu dareka pratimAnA kALa spaSTa zabdothI kaLyo nathI. paNu Ananda vagere zrAvakAnA vratapAlana vagerenA je kALa batAvyA che tenA AdhAre arthopattithI dareka pratimAnA eka mAsa vagere kALa siddha thAya che. AthI ahIM "arthopattithI jAtA" ema kahyuM che. Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-12-13 10 upAsakapratimAvidhi--paMcAzaka : para7: viratinI judI judI kakSAe. jema ke-paheluM aNuvrata e dezaviratinI eka kakSA, bIjuM vrata paNa dezaviratinI ja eka prakAranI kakSA che. Ama dezaviratinI aneka kakSAe che. e badhI kakSAomAM sAmAyika rUpa kakSA pradhAna che. (11) - sAmAyika pradhAna guNasthAna che tenuM kAraNa- sAmAiyaMmi u kae, samaNo iva sAvao jato bhnnio| bahuso vihANamassa ya, tamhA eyaM jahuttaguNaM // 12 // , sAmAyika karyuM hoya tyAre zrAvaka sAdhunI jema mokSasukhanA paramasAdhanarUpa samabhAvano anubhava karato hevAthI sAdhu je thAya che. tathA niryuktikAra bhagavaMte bahuvAra sAmAyika karavAnuM kahyuM che. te A pramANe--saamaaiyNmi u kae, samaNo iva sAvao havaha jamhA / paNa kALa, paNa tamAre mzA A. ni. 8-1 "sAmAyika karyuM hoya tyAre zrAvaka sAdhunA jevo thAya che, mATe ghaNI vAra sAmAyika karavuM joIe. AthI sAmAyika bIjA guNasthAnI apekSAe uttama guNasthAna che. (12) sAmAyikamAM kyA doSo na hoya ane kayA guNa hoya - maNaduppaNihANAdI, Na hoMti eyammi bhAvao saMte / satibhAvAvaDiyakAriyA ya sAmaNNabIyaM ti // 13 / / bhAvathI sAmAyika hoya tyAre manodupraNidhAna vacanadupraNidhAna ane kAyadupraNidhAna na hoya tathA smRtibhAva ane avasthitakAritA hoya. kAraNa ke sAmAyika sAdhupaNAnuM kAraNa che. Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? pa28 : 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka gAthA-14 bhAvArtha- kArya kAraNane anurUpa thAya che, arthAt jevuM kAraNa hoya tevuM kArya thAya. eTale kAraNa (-sAmAyika) mane dupraNidhAna AdithI rahita hoya te ja kArya (=sAdhupaNuM) manadupraNidhAna AdithI rahita thAya. AthI sAmAyikamAM mane dupraNidhAna Adina hoya. manadupraNidhAna Adi pAMcane artha pahelA paMcAzakanI 26mI gAthAmAM kahI dIdhuM che. ke A (paMcAzakanA upAsaka pratimA ) prakaraNanA ane dazAzrutaskaMdhanA abhiprAyathI sAmAyika pratimAno kALa aniyata che. (ane kyAre sAmAyika karavuM te paNa aniyata che.) paNa AvazyakarSi ane upAsakadazAMganA abhiprAyathI pratidina savAra-sAMja sAmAyika karavAnuM hoya che ane pratimAna kALa utkRSTathI traNa mahinA che. jaghanyathI te badhI pratimAone kALa eka divasa vagere che. A hakIkta aMte (38mI gAthAmAM) kahevAze. (13) paSadha (pratimA )nuM svarUpa - posei kusaladhamme, jaM tA''hArAdicAgaNuTTANaM / iha posaho ti bhaNNati, vihiNA jiNabhAsieNeva // 14 // savokta ja vidhithI AhAra, dehasatkAra, abrahma ane (sAvadya) vyApAra e cArane tyAga kara e pauSadha che. prazna:- AhAradinA tyAgane pauSadha kema kahevAmAM Ave che? Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thANA15-16 10 upAsakapratimAvidhi--paMcAzaka : para - uttara - je dharmanuM piSaNa kare te pauSadha e pauSadha zabdano artha che. AhArAdi cArane tyAga prANAtipAta viramaNa Adi zubha AcArarUpa dharmanuM poSaNa (=vRddhi) kare che mATe tene pauSadha kahevAmAM Ave che. - paSadhavidhi prathama paMcAzakanI 29 mI gAthAmAM kahyo che, AthI ahIM pharI kahetA nathI. (14) pauSadhanA cAra bheda :AhAraposaho khalu, sarIrasakAraposahe ceva / baMbhavAvAresuya, eyagayA dhammavuDhitti // 15 // - AhArAdi cAranA tyAganI apekSAe pauSadhanA AhAra pauSadha, zarIrasatkArapauSadha, brahmacaryaSadha ane avyApArapauSadha ema cAra prakAra che. AhAradinA tyAgamAM dharmavRddhi= dharmapuSTi rahelI che. arthAt AhAradinA tyAgathI dharmanI vRddhi thAya che. (15) piSadhamAM tyAjya pAMca aticAre :appaDiduppaDilehiyasejjAsaMthArayAi vajjeti / sammaM ca aNaNupAlaNamAhArAdIsu eyammi // 16 / / pauSadhapratimAdhArI pauSadhamAM apratyupekSita-dupratyupekSita zayyAsaMskAraka, apramAjiMtadupramAjiMtazayyAsaMstAraka, apratyu pikSitadupratyupekSita uccAraprazravaNabhUmi, apramAjIitaduprabhAjita uccAraprazravaNabhUmi ane (bhajanAdinI utAvaLa 34 Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 530 = 10 upasAkapratimAvidhi--paMcAzaka gAthA-17 - - vagere kAraNethI) AhAra pauSadhAdi cAranuM samyaga anagpAlana e pAMcano tyAga kare che. A pAMcane artha pahelA paMcAzakamAM pauSadhanA aticAromAM kahyo che.] zapyAsaMtAraka eTale sUvA mATe kAMbaLI Adine TukaDo (=saMthArA). athavA zamyA ane saMskAraka e baMnene alaga alaga artha che. zayyA eTale vasati ke sUvA mATe pAtharavAnuM zarIrapramANa garama vastra (saMthAro). tenAthI nAnuM garama vastra te saMstAraka (=Asana). A pauSadhapratimA anyagraMthonA abhiprAyathI aSTamI Adi (cAra) parvamAM saMpUrNa (-ATha pahora) pauSadhapAlana rUpa che, ane tene kALa utkRSTathI cAra mAsa che. | A graMtha pramANe kyAre pauSadha kare te niyata nathI ane pratimAne kALa paNa niyata nathI.] (16) pAMcamI kAyotsarga pratimAnuM svarUpa:smmmnnuvvygunnvysikkhaavyvN thiro ya NANI ya / aTTamicauddasIsu, paDimaM ThAegarAIyaM // 17 // pUrvanI cAra pratimAthI yukta, sthira ane jJAnI zrAvaka pauSadhadivasamAM (AThama, caudaza, amAvAsyA ane pUrNimA e parva divasomAM) saMpUrNa rAtri kAyotsarga kare e kAyatsaga pratimA che. - sthira eTale avicala sattvavALe. kAyotsarga catuSpatha (zUnyaghara, zamazAna) vagere sthAnomAM karavAnuM hoya che. AthI Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-18 10 upAsakrapratimAvidhi--pacAzaka : 131 : upasage AvavAnA sa'bhava che. upasarga mAM avicala sattvavALA ja TakI zake. upasarnomAM je calAyamAna thai jAya te kAryeAga pratimAnA viAdhaka ane che, AthI kAryAtsa pratimA karanAra sthira hAvA joIe. jJAnI eTale pratimAnA AcAra vagerenA jJAnavALA. ajJAnIjIva badhe ja ayeAgya hAvAthI A pratimAmAM te sutarAM acegya che, ( 17) zeSa visAmAM kAryotsarga pratimAdhArInuM jIvana Hasinnaann viyaDabhoI, mauliyaDo divasabaMbhayArI ya / rati parimANakaDo, paDimAvajjesu diyahesu || 8 | kAryAtsaga pratimAdhArI je divase kAcAtyaga pratimA kare te sivAyanA divaseAmAM (1) snAna na kare, (ra) rAtre cAre prakAranA AhAranA tyAga kare, (3) dheAtiyAnI kAchaDI na vALe, (4) divase sa`pUrNa brahmacarya nu` pAlana kare, (5) rAtre paNa bhAganu parimANu kare, A gAthAnA ahIM je atha karyAM che te ane kahenArI gAthA A pramANe cheHasinnaann viyaDabhoI pagAsabhoitti jaM bhaNiya hoi / divasau na ratti bhuMje maulikaDo kacchamavirodhe // 1 // "snAna na kare, vikaTamAM bhAjana kare eTale ke prakA zamAM bhAjana kare, arthAt divase bhAjana kare, rAtre bhAjana na kare, maulikRta hoya eTale ke (dhAtiyAnI) kAchaDI na vALe. (18) Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 532 : 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka gAthA10-20 kAyetsargamAM zuM ciMtave che tene nirdeza :jhAyai paDimAi Thio, tilogapuje jiNe jiNakasAe / LiyosALI, aoi va vava nA kAkA ! ?|| kAryotsargapratimAdhArI kAryotsargamAM jemaNe kaSAyone jItI lIdhA che evA tribhuvanapUjya jinanuM dhyAna kare, athavA potAnA rAgAdidethI viruddha kAmanI (viSayarAganI) niMdA vagere bIjuM kaMI paNa ciMtave. A pratimAne utkRSTa kALa pAMca mAsa che. (19) chaThThI abrahmavarjana pratimAnuM svarUpa:puvvoiygunnjutto, visesao vijiyamohaNijo ya / vajai abaMbhamegaMtao u rAiMpi thiracitto // 20 // . pUrvokta pAMca pratimAonA samyagdarzana, vrata, sAmAyika, pauSadha ane kAcotsaga e pAMca guNethI yukta ane pAMcamI pratimAnI apekSAe vizeSathI kAma upara vijaya meLavanAra zrAvaka chaThThI abrahmavajana pratimAmAM sthira cittavALo banIne rAtre paNa sarvathA abrahmane tyAga kare. pAMcamI ane chaThThI pratimAmAM A ja bheda che. arthAta pAMcamImAM rAtre abrahmano sarvathA tyAga nathI, A pratimAmAM rAtre paNa abrahmane sarvathA tyAga che. jema chaThThI pratimAmAM pUrvanI pAMca pratimAonA guNAthI yukta he jAIe, tema vata vagere badhI pratimAomAM pUrvanI badhI pratimAonA guNethI yukta have joIe. Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-21 10 upAsaka pratimavidhi--paMcAzaka: 533H jema ke-bIjI vrata pratimAmAM samyagdarzanathI yukta he joIe, trIjI pratimAmAM samyagdarzana ane vrata e bajethI yukta ho jaIe. arthAt te te pratimAnA pAlana vakhate tenAthI pUrvanI badhI pratimAonuM paNa pAlana karavuM joIe. kAraNa ke dazAzrutaskaMdha sUtramAM tema kahyuM che. (20) cittanI sthiratAnA upAya:siNgaarkhaaviro, itthIi samaM rahammi No ThAi / cayai ya atippasaMgaM, tahA vihUsaM ca ukosaM // 21 / / chaThThI pratimAmAM rahelo zrAvaka (1) zRMgArarasanI kathA na kare. (2) strInI sAthe ekAMta sthAnamAM na rahe. kAraNa ke ekAMta sthAna cittanI asthiratAnuM kAraNa che. AthI ja lokikoe paNa kahyuM che kemaatraa svasrA duhiyA vA, no viviktAsano bhavet / balavAnindriyagrAmaH, paNDito'pyatra muhyati // 1 // mAtA, bahena ke putrInI sAthe paNa ekAMtamAM na rahe, kAraNa ke indriyone samUha baLavAna che. strInI sAthe ekAMtavAsa karavAmAM paMDita paNa muMjhAI jAya che." strInI sAthe ekAMtamAM to bilakula na rahe, ane jAhe. 2mAM paNa strInI sAthe atiparicayano tyAga kare. kAraNa kekAnti je sTokyuman nAtajunA saMsargavAgurAbhiste, novyAdhAH kiM na kurvate // 1 // je strIrUpI pAradhIe darzanarUpa taMtuthI lokarUpa harane vaza kare che te saMsagarUpI jALathI zuM nathI karatA? Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa34 : 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka gAthA-22-23 arthAt darzanamAtrathI vaza karavAnI zakti dharAvanArI strI saMsathI te avazya vaza karIne vaza thanArane aneka rIte pAyamAla kare che." (4) zarIranI alaMkAra, vilepana AdithI viziSTa vibhUSA na kare. ahIM viziSTa zarIravibhUSA na kare eno artha e thayo ke zarIrane TakAvavA pUratI jarUrI zarIra vibhUSA kare paNa. (21) -chaThI pratimAne kALaHevN jA chammAsA, esohigato (u) iharahA diTTha / jAvajIvapi imaM, vajai eyammi logammi // 22 // abrahmavajana pratimAdhArI zrAvaka zRMgArakathA AdinA tyAgapUrvaka utkRSTathI cha mahinA sudhI abrahmane tyAga kare che. te sivAyane (chaThThI pratimA dhArI sivAyanA) zrAvaka jAvajIva paNa abrahmane tyAga kare che ema zrAvakomAM dekhAya che. athaoNt jene pratimA vahana karavI nathI, paNa abrahmane tyAga karavo che te cha mahinA sudhI ja abrahmane tyAga karI zake ema nahi, kiMtu jAvajajIva paNa abrahmano tyAga karI zake. (22) -sAtamI sacittavarjana pratimAnuM svarUpa :saccittaM AhAra, vajai asaNAdiyaM NizvasesaM / asaNe cAulauMvigacaNagAdI savvahA sammaM // 23 // Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-2425 10 upAsakapratimavidhi-paMcAzaka 535 pANe AukArya, sacittarasasaMjuaM tahaNaMpi / paMcuMgarikakaDigAiyaM ca taha khAime savvaM // 24 // daMtavaNaM taMbolaM, hareDagAdI ya sAime sesaM / sesapayasamAutto, jA mAsA satta vihipuvvaM // 25 // sAtamI pratimAmAM rahelo zrAvaka azanAdi cAre prakAranA sacitta bhajanane tyAga kare che. azanamAM cokhA, ghauM, caNA, tala vagereno vizuddhabhAvathI sarvathA (=apakva, dupakva, tuchauSadhi vagere aticAre na lAge te rIte saMpUrNa paNe) tyAga kare che. (23) pAna AhAramAM sacitta pAne ane tatkAla paDelA sacitta lavaNa AdinA rasathI mizra kAMjI AdinA pANIne paNa tyAga kare che. arthAt sacitta ane saciramizra e baMne prakAranA pANIne tyAga kare che. tathA khAdimamAM pAMca prakAranA udde bara, kAkaDI Adi sarva prakAranA sacittano tyAga kare che. udubara, vaDa, plekSa, kAkodubarI ane pIpale e pAMca prakAranA udubaranAM phaLa savayaM sacitta che ane temAM bIjA ghaNA trasa jI hoya che. (24) svAdimamAM dAtaNa, tAMbUla, haraDe, vagere sarva prakAranA sacittane tyAga kare che. pUrvanI cha pratimAothI yukta zrAvaka utkRSTathI sAta mahinA sudhI vidhipUrvaka sarva prakAranA sacittane tyAga kare Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53610 upAsakapratimAvidhi paMcAzaka gAthA 26-2728 AThamI AraMbhavarjana pratimAnuM svarUpa - vajai sayamAraMbha, sAvajaM kArapei pesehiM / puvvappaogao cciya, vittiNimittaM siDhilabhAvo // 26 // AThamI pratimAmAM rahelo zrAvaka svayaM na karavA rUpe khetI Adi AraMbhano tyAga kare che, arthAt khetI Adi jAte na kare, paNa pitAnI AjJA mAnanArA nakara vagere pAse karAve. pratimAne svIkAra karyA pahelA AjIvikA nimitta pitAne je vyavasAya cAlu hoya te saMbaMdhI ja nokara Adi pAse AraMbha karAve, navA vyavasAyamAM na joDe. nokara Adi pAse AraMbha karAvavAmAM paNa AraMbhasaMbaMdhI tIvra pariNAmavALa na hoya. (26) mAtra svayaM AraMbha na karavAmAM paNa lAbha - nigdhiNategaMteNaM, evaMvi hu hoi ceva paricattA / ehahamettovi imo, vajirjato hiyakaro u // 27 // bhavvassANAvIriyasaMphAsaNabhAvato NiogeNaM / / punvoiyaguNajutto, tA vajati aTTa jA mAsA // 28 // svayaM AraMbha karavAmAM ane bIjA pAse AraMbha karAvavAmAM ema be rIte nirdayatA rahelI che. AthI sarvayaM AraMbha na karavA rUpe paNa AraMbhane tyAga karavAmAM (teTalA aMze nirdayatAno tyAga thAya che. prazna - jAte AraMbha kare te a5 hoya. kAraNa ke pite ekalo che. bIjAo pAse AraMbha karAve te ghaNe Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-29 10 upAsakrapratimAvidhi-5'cAzaka : 537 : 7 hAya. kAraNa ke AraMbha karanArA ghaNA che. AthI mAtra svaca na karavA rUpe Arabane tyAga karavAmAM ghaNA Ara bhanA svIkAra thayA ane alpa AraMbhanA tyAga thayA. A rIte ghaNA ArabhaneA svIkAra karIne alpa ArabhanA tyAga karavAthI zA lAbha thAya? uttara H- mAtra svayaM Araba karavAmAM AraMbha alpa hovA chatAM tene tyAga hitara ja che. zu' mahAbhyAdhithI parezAna thaI rahelAne thADA paNu vyAdhi ghaTe te lAbha na thAya ? thAya ja. tema ahIM bhavya jIvanA apa pazu ArbhatyAga avazya hitakara ane che. mazna :-AnuM zuM kAraNa ? uttara :- AnAM be kAraNa che, eka te AThamI prati mAmAM ArbhanA svaya' tyAga karavA joIe evI jinAjJAnuM pAlana thAya che. bIju` e ke svaya' AraMbhanA tyAga karavAmAM paNu AMtarika sAmarthya joIe. AthI svaya' ArabhanA tyAga karavAmAM AMtarika sAmarthya nuM pAlana thAya che. pUrvanI sAta pratimAethI yukta zrAvaka AThamI pratimAmAM utkRSTathI ATha mahinA sudhI svayaM AraMbhanA tyAga kare che. ( 27-28 ) - navamI preSNavajana pratimAnuM svarUpa : pesehivi AraMbha, sAvaja kAraveda No guruyaM / atthI saMtuTTho vA, eso puNa hoti viSNeo / / 29 / / Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 538 : 10 upAsakapratimAvidhi--pacAzaka gAthA 30-31 nikkhittabharI pAyaM puttAdisu ahava sesaparivAre / cevamamaro ya taddA, sanmasthati no navaruM // 30 // logavavahAravirao, bahuso saMvegabhAviyamaI ya / puvvodiyaguNajutto, Nava mAsA jAva vihiNA u // 31 // navamI pratimAmAM rahelA zrAvaka nAkarA pAse paNa khetI vagere mahAna Arabha karAvatA nathI. ahIM mahAna Arbha karAvatA nathI ema kahyuM hAvAthI AAsana apAvavu' ( mahemAna Adi mATe Asana patharAvavu' ) vagere atizaya nAnAM kAryAM karAvavAne niSedha nathI. prazna :-kevA jIva bIjA pAse pazu AraMbha na karAvavAnA tyAga karI zake ? uttara :-dhanavAna ke atizaya sa'teASI garIba mIjA pAse pazu AraMbha na karAvavAnA tyAga karI zake che. [ahIM gAthAnA saMtuSTapadanA TIkAmAM atizaya satASI atha karyo che. je atizaya satASI banyA nathI tene vadhAre dhana meLa vavAnI icchA haiAya e sahaja che. AthI je atizaya satASI nathI te dhanavAna na hAya tA tene dhanavAna manavAnI IcchA thAya te sahaja che. AthI tene vyApAra vagere sadaMtara baMdha karavAnI bhAvanA na thAya. eTale je atizaya satASI nathI tevA garIbane vyApAra vagere sa'tara adha karavAnI bhAvanA na thAya te sahaja che. eTale je dhanavAna hAya ane thADI satASI hAya temAM sadaMtara vyApAra adhi Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-30-31 10 upAsakapratimavidhi--paMcAzaka: 539 : karavAnI bhAvanA jAgI zake. AthI ahIM "dhanavAna" ema kahyuM che. jo ke dhana hoya, paNa je thoDo paNa saMtoSa na hoya te dhanavAnane paNa vyApAra vagere sadaMtara baMdha karavAnI bhAvanA na thAya. AthI prastutamAM "dhanavAna" kahyuM hovA chatAM "saMtoSI dhanavAna" ema samajI levuM joIe. have bIjI vAta. dhanavAna na haya, garIba heya, paNa atisaMtoSI hAya te tene paNa vyApAra vagere sadaMtara baMdha karavAnI bhAvanA thAya. AthI ahIM (TakAmAM) "atisaMtelI garIba" ema kahyuM che. Ane sAra e AvyuM ke ] je (saMtoSI) dhanavAna heya ke dhanavAna na hoya paNa atisaMtoSI hoya te keAI paNa bIjA pAse paNa AraMbha na karAvavAne tyAga karI zake che. (29) A pratimAmAM rahele zrAvaka kuTuMbakAya Adine bhAra prAya: cagya putra ke bhAI Adi upara mUkI de, athavA putrAdi sivAya nokara vagere parijana upara mUkI de. dhana-dhAnyAdi badhA ja parigraha upara apa mamatvabhAvavALe heya. A zrAvaka apariNata buddhivALo paNa hoya, paNa A (navamI pratimAmAM rahele) pariNata buddhivALe heya. (30) lekavyavahArathI nivRtta hoya. svabuddhine anekavAra mokSAbhilASAthI vAsita kare, arthAt vAraMvAra mokSanI IrachA karyA kare. pUrvanI badhI pratimAothI yukta heya. utkRSTathI nava mAsa sudhI Agamata vidhithI A pratimAnuM pAlana kare. (31) Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa4010 upAsakapratimavidhipaMcAzaka gAthA 32 thI 34 -- - dazamI uddiDhavarjana pratimAnuM svarUpaHuhidkddN bhattaMpi vajatI kimaya sesamAraMbha / so hoi u khuramuMDo, sihaliM vA dhAratI koI // 32 // jaM NihiyamatthajAyaM, puTTho Niyaehi Navara so tattha / jai jANai to sAhe, aha Navi to bei gavi jANe // 33 // jatipajjuvAsaNaparo, suhumapayatthesu Niccatalliccho / puvbodiyaguNajutto, dasa mAsA kAlamANeNaM // 34 // dazamI pratimAmAM rahela zrAvaka pitAnA mATe banAvela bhajanane paNa tyAga kare. muzkelIthI tejI zakAya evA bhajana saMbaMdhI AraMbhane tyAga karanAra bIjA AraMbhane tyAga te sutarAM kare. te mastake astrAthI saMpUrNa muMDana karAve, athavA keIka coTalI rAkhe. ( 32 ) putra vagere bhUmi vageremAM rAkhelA dhanasaMbaMdhI amuka dhana kayAM mUkayuM che ? kone ApyuM che? vagere pUche te pitAne khyAla hoya te kahe. kAraNa ke je na kahe te AjIvikAne abhAva thAya. je jANatA na hoya to nathI jANate ema kahe. arthAt putra vagere pUrve rAkhelA ke koIne ApelA dhana saMbaMdhI kaMI pUche te javAba ApI zake, paNa gharanuM bIjuM koI kAma na karI zake. (33) sAdhusevAmAM tatpara rahe. sakSamabuddhithI jANI zakAya tevA jIvAdi padArthone jANavAmAM sadA utkaMThita rahe. pUrvanI nava pratimAnA pAlana sAthe daza mahinA sudhI A pratimAnuM pAlana kare. (3) Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA 35 thI 3710 upAsakapratimAvidhi paMcAzaka 541H agiyAramI zramaNabhUtapratimAnuM svarUpa - khuramuMDo loeNa va, syaharaNaM uggahaM va / samaNabhUo viharai, dhamma kAeNa phAsaMto // 35 // mamakAre'vocchiNNe, vaJcati saNNAyapalli daTTha je / tatyavi jaheva sAhU, geNhati phAsu tu AhAraM // 36 // puvAutta kappati, pacchAuttaM tu Na khalu eyassa / odaNamiliMgasvAdi, savvamAhArajAyaM tu // 37 // agiyAramI pratimAmAM astrAthI ke lacathI mastaka muMDAvI, rajoharaNa pAtra vagere sAdhunAM saghaLAM upakaraNe laI, gharamAMthI nIkaLIne, mAtra manathI nahi, kiMtu kAyAthI paNa samiti-gupti Adi cAritradharmanuM pAlana karate, ethI ja sAdhu je banele te sAdhunI jema gAmAdimAM vicare. (35) mamatvabhAvano sarvathA abhAva na hovAthI savajananAM darzana mATe svajananA gAma vageremAM jAya to paNa (svajananA gharamAMthI) sAdhunI jema prAsuka ane eSagya AhAra le. premane sarvathA nAza na thayo hovAthI svajananA gAma vageremAM jAya to paNa tene (javA badala) doSa lAgato nathI. svajano nehanA kAraNe aneSaNaya azanAdi AhAra kare, ane levAne ati Agraha paNa kare, prAyaH svajanone anusaravuM paDe, AthI daSita AhAra levAnI saMbhAvanA che. paNa zramaNabhUta pratimApArI doSita AhAra na le. (36) vajananA ghare gayA pahelAM jene Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 542 : 10 upAsakapratimAvidhi paMcAzaka gAthA 38 rAMdhavAnI zarUAta karI dIdhI hoya te bhAta, masUranI dALa vagere sarva prakArane AhAra zramaNabhUta pratimA dhArIne le kape, paNa gayA pachI jene rAMdhavAnI zarUAta karI hoya te le na ja kalpe. kAraNa ke gRhastha tenA mATe bhAta vagere adhika banAvavAne saMka9pa kare evI saMbhAvanA rahe che. (37) -agiyAramI pratimAne utkRSTa ane sarva pratimAone jaghanya kALaHevN ukkoseNaM, ekkArasa mAsa jAva viharei / / egAhAdiyareNaM, eyaM savvattha pAeNaM // 38 // ukta rIte sAdhunA AcAronuM pAlana karatAM karatAM utkRSTathI agiyAra mAsa sudhI mAsakapAdi vihArathI vicare. jaghanyathI A pratimAno kALa eka ahorAtra, be ahorAtra, traNa ahorAtra ema jeTalo samaya vicare teTalo che. sarva pratimAone jaghanyakALa prAyaH A pramANe che. "prAya kahIne aMtamuhUrta vagere paNa jaghanya kALa hoI zake che ema jaNAvyuM che. jaghanya kALa mRtyu thAya ke prajita bane te hoya, anyathA nahi. (38). ahIM chellI sAta pratimA AvazyakacUrNimAM bIjI rIte jaNAvI che. te A pramANe - rAtribhejanane tyAga te pAMcamI pratimA. sacitta AhArane tyAga te chaThThI pratimA. * bhikSA mATe gharamAM praveza karatAM "kamaLourNA tamArata pannAtha milA rarapratimApArI zrAvakane bhikSA Ape ema kahe." tame koNa che ema keI pUche to huM pratibhAdhArI zrAvaka chuM ema kahe. Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAthA 3thI41 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka 543H divase abrahmane sarvathA tyAga ane rAtre abrahmanuM parimANa te sAtamI pratimA. divase ane rAte paNa abrahmane sarvathA tyAga, tathA nAna na karavuM, mastaka ane dADhI-mUchanA vALa, zarIranA rezama, nakha vagerenA saMskArano tyAga, arthAt tene kapAvavAne ke samarAvavAno tyAga te AThamI pratimA. vayaM AraMbha na kare te navamI pratimA. bIjAo pAse paNa AraMbha na karAvavo te dazamI pratimA. pitAnA mATe banAvelA bhejanane tyAga ane zramaNabhUta pratimAmAM kahyA mujaba sAdhunA AcAranuM pAlana te agiyAramI pratimA. * A pramANe zrAvakanI pratimAonuM varNana pUruM thayuM. -pratimAo pUrNa thayA pachI zuM kare tene nirdeza:- bhAveUNattANaM, uveda pavvajameva so pacchA / ahavA gihatthabhAvaM, uciyat appaNo NAuM // 39 // pratimAnA AcaraNathI AtmAne bhAvita banAvyA pachI pitAnI yegyatA jANane je sAdhupaNAnI yogyatA jaNAya te dIkSAne ja svIkAra kare ane gRhasthapaNAnI gyatA jaNAya te gRhasthapaNAmAM ja rahe. (39) pratimA sevanathI AtmAne bhAvita banAvIne dIkSA levAnuM kAraNa - gahaNaM pavvajjAe, jao ajogANa Niyamato'Nantho / to supiwA, dhI ghavannati 40 tulaNA imeNa vihiNA, etIe haMdi niyamato nneyaa| No desaviraikaMDayapattIe viNA jamesatti // 41 / / Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 54 : 10 upAsakapratimAvidhi paMcAzaka gAthA kara ayogya jIne dIkSA svIkAra avazya anartharUpa hovAthI buddhimAna puruSe AtmAnI yogyatAne nirNaya karIne dIkSAne svIkAra kare che. (40) pravajyAnI gyatAne nirNaya pratimAnA AcaraNathI ja thAya che. kAraNa ke deza virati svIkAranA pariNAmanA adhyavasAyasthAnanI prApti vinA, arthAta bhAvathI dezaviratinA svIkAra vinA, dIkSA thatI ja nathI. - lAlabattI -dezaviratinA svIkAra vinA dIkSA thatI nathI e niyama prAyika che. kAraNa ke siddhimAM gayelA jIvomAMthI asaMkhyAtamA bhAganA ja dezaviratinA svIkAra vinA ja siddha banyA che. kahyuM che kemArdi vaMmhiM jAtiya ravi kaI (A ni0860) "sarva siddhonA asaMkhyAta bhAgoe dezaviratinI spanA karI che, arthAt asaMkhyAtamA bhAganA siddhoe dezaviratinI sapanA karI nathI." dIkSAnI yogyatAno nirNaya pratimAnA AcaraNathI thAya che e niyama paNa prAyika che. Ane khulAso AgaLa graMthakAra bhagavAna svaya karaze. (41) dhyatAnA nirNayapUrvaka thayelI dIkSAmAM thate lAbha - tIe ya avigalAe, bajjhA ceTThA jahodiyA pAyaM / hoti NavaraM visesA, katthati lakkhijae Na tahA // 42 // cogyatAnA nirNaya pUrvaka thayelI dIkSA paripUrNa dIkSA kahe. vAya. paripUrNa dIkSAmAM pratilekhanA Adi sAdhu sAmAcArInA pAlanarUpa bAhya kriyA prAyaH AgamamAM kahyA mujaba thAya. Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '-jara 10 upAsakapratimavidhi-paMcAzaka 545 : prazna : -paripUrNa dIkSAmAM paNa mAMdagI Adi prasaMge AgamamAM kahyA mujaba kriyA kema dekhAtI nathI ? uttara -puNakAraNathI apavAda svIkAranAra puruSamAM AgamamAM kahyA mujaba kriyA sAmAnyathI thAya che. paNa bhUladaSTivALA jene apavAda avasthAmAM sAmAnyathI thatI Agamata kriyA apavAda rahita avasthAmAM jevI spaSTa dekhAya che tevI spaSTa dekhAtI nathI. paNa kriyA sAmAnyathI thatI te heya che. A viSayamAM gabhila rAjAe rAkhelI (potAnI bahena) sAdhavajIne choDAvavA mATe ujajenI nagarImAM chanuM sAmaMta rAjAonuM sainya lAvanAra zrI kAlikAcAryanuM daSTAMta che. ( A vakhate temanAmAM paDilehaNAdi bAhA kriyA spaSTa dekhAtI na hatI, paNa thatI to hatI. ) AgamamAM kahyA mujaba bAhya kriyA thAya che e niyamana gurukamajInI AgamaktathI viparIta thatI kriyA sAthe virodha na Ave eTalA mATe ahIM "prAya kahyuM che. (42) * paramArthathI ayogya hovA chatAM bAhyathI yogya dekhAvAthI dIkSA ApI heya, athavA dIkSA svIkAra vakhate egya hovA chatAM pAchaLathI pariNAmamAM parivartana thayuM hoya evA jIvonI apekSAe A vAta hoya ema saMbhave che. 35 Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H 54610 upAsakapratimavidhi-paMcAzaka gAthA 43-44 paripUrNa dIkSAmAM Agama mujaba kriyA thavAnuM kAraNuM - bhavaNivveyAu jato, mokkhe rAgAu NANapuvAo / suddhAsayassa esA, oheNavi vaNiyA samaye // 43 // apramattabhAva AdithI viziSTa cAritranI vAta to dura vahI, kiMtu sAmAnya cAritra paNa samyajJAnapUrvaka saMsAranirveda ane mokSarAga thavAthI nirmala adhyavasAyavALA banelA jIvane hoya che ema AgamamAM kahyuM che. simyajJAnapUrvaka saMsAraniveda ane mokSarAgathI nimala adhyavasAyavALe jIva AgamaktathI viparIta pravRtti kema kare arthAt na kare] AthI paripUrNa dIkSAmAM bAAkriyA AgamaktathI viparIta na hoya, kiMtu AgamamAM kahyA mujaba hoya. (43). zuddhapariNAmavALAne cAritra heya temAM AgamapramANu- to samaNo jai sumaNo, bhAveNa ya jai Na hoi pAvamaNo / sayaNe ya jaNe ya samo, samo ya mANAvamANesu // 44 // [zramaNa zabdanuM prAkRta rUpa samaNa thAya che. A gAthAnA pUrvArdhamAM eka ane uttarArdhamAM eka ema samaNa zabdanI be vyutpatti batAvavAmAM AvI che. e vyutpatti dvArA cAritra nirmala adhyavasAyavALAne heya ema sUcita karyuM che. prAkRta samaNu zabdanI vyutpatti A pramANe chesamaNa zabdamAM rahelA maNa padane mana artha che. je maNathI (-manathI) sahita hoya te samaNa saMsI paMcediya badhA ja Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-45thI47 10 upAsa*pratimAvidhi-pacAzaka : 547H jIvAne mana heAya che. pazu te samaNu nathI. AthI ahIM sAmAnya mana vivakSita nathI, kiMtu sadguNasa...panna ane doSarahita mata vivakSita che. eTale je suma= sArA manavALA hoya, arthAt dha dhyAnAdi sadguNeAthI yukta manavALA hAya, ane prANAtipAtAdi pApathI yukta manavALA na hoya te samaNu (maNa sahita) che, uttarAdhanA artha:je samabhAva pUrvaka varte te samaNu. AthI je svajana-parajanamAM ane mAnaapamAnamAM samabhAvavALA hoya te samaNu che. AgamamAM samaNu zabdanI A pramANe vyutpatti karIne cAritra nima la ema kahyu adhyavasAyavALAne hAya che.+ ( 44 ) pratimAnA pAlana vinA paNa dIkSAne yogya banI zake :~~~~~ tA kammarakhaovasamA, jo eyapagAramaMtareNAvi / jAyati jahoiyaguNo, tassavi esA tahA NeyA // 45 // eto ciya pRcchAdisu, haMdi visuddhassa sati payatteNaM / vAyanA gIteLa, maLiyaminuM sI i / 4 / / taha tammi tammi joe, suttuvaogaparisuddhabhAveNa / daradiNNAevi jao, paDiseho vaSNio ettha // 47 // * samaH san samyag vA'Nati vartate yo'sau niruktividhinA samaNa iti / + AnigA0 867, daza. ni. gA0 158, anuyA0 gA0 133. Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 548 9 10 upasAkapratimavidhi--paMcAzaka gAthA-48 pavAvio siyatti ya, muMDAveumiya jaM bhaNiyaM / savvaM ca imaM samma, tappariNAme havati pAyaM // 48 // AgamamAM bhavanirvedAdithI nimala adhyavasAyavALAne dIkSA kahI hovAthI je jIva nAnI uMmara AdinA kAraNe pratimAnA sevana vinA paNa jJAnAvaraNIyAdi karmanA kSayapazamathI pravajyAne yogya guNavALe bane che tene paNa pratimAnuM sevana karanAranI jema yathAta ( pratilekhanAdi bAhya kriyA Agama mujaba thAya tevI) dIkSA hoya che. arthAt pratimAnA pAlana vinA paNa dIkSAne lAyaka bane te dIkSA laI zake che. (45) AthI ja gItArthe sadA prayatna pUrvaka pRcchAdimAM je vizuddha jaNAya tene dIkSA ApavI ema kevalIoe kahyuM che. bhAvArtha - gItArtho (aparicita) dIkSA levA AvelAne tuM koNa che? kyAMthI Avyo che? zA mATe dIkSA le che? ItyAdi pRcchA karavI. pRcchAmAM zuddha jaNAya te pratrajyAnuM svarUpa kahevuM. jemakejh ceva mokkhaphalayA, ANA ArAhiyA jiNidANaM / saMsAraratha, tA 23 vidaidavA hoda 118 paM. naM. "jema jinezvaronI AjJAnI ArAdhanA mekSaphaLane ApanArI che, tema jinezvaronI AjJAnI virAdhanA saMsAranA duHkharUpa phalane ApanArI che." pravrajyAnuM svarUpa kahyA pachI te yogya che ke nahi tenI vizeSa khAtarI karavA cha mahinA vagere pitAne jarUrI Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA48 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka : pa49 : jaNAya teTalA samaya sudhI parIkSA karavI. A rIte pRcchA, kathana ane parIkSAthI je vizuddha jaNAya tene dIkSA ApavI ema jinezvaranI AjJA che. [ je pratimAnuM AcaraNa karanAra ja vizuddha hoya te A rIte pRcchAdine avakAza ja raheto nathI. ethI jinezvara pRcchAdi karavAnuM na kahe, kiMtu teNe pratimAnuM AcaraNa karyuM che ke nahi te ja jovAnuM kahe. jinezvaroe pRcchAdithI vizuddha che ke nahi te jovAnuM kahyuM che e ja sUcave che ke pratimAnuM sevana karyA vinA paNa karmanA kSapazamathI vizuddha banela jIva dIkSAne yogya hoI zake che.) 46 tathA pravajyA nAmanA sUtramAM AgamamAM upayogavALA hAvAthI vizuddha adhyavasAyavALA gurue thoDI dIkSA ApI dIdhI hoya te paNa, arthAta dIkSA apAI rahI hoya tyAre paNa, je agya che ema khabara paDe te pravajyA ApavAnI pravrAjana, muMDana vagere ( bAkI rahelI kriyAne niSedha karyo che. (47) kalapabhASyamAM pravrayAsUtra A pramANe che :pavvAvio siyatti ya, muMDAve aNAyaraNajogo / te ciya muMDAvete, purimapaya'nivAriyA dosA // 1 // muMDAvio siyatti ya, sikkhAveDaM aNAyaraNajogo / te zciya sikkhAte, purimapaya'nivAriyA dosA // 2 // parva paTTA , (3)parva muMjhAvera, (4) gharSa saMkAra (1) kadAca anupayoga AdithI agyane dIkSA ApI dIdhI heya, (tane dIkSA ApIzuM ema tene svIkAra karI Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 550 10 upAsakapratimAvidhi pacAzaka gAthA 48 lIdhe| hAya, athavA rajoharaNAdisAdhuveSa ApI dIdhA haiAya,) pachI khabara paDe ke A ayeAgya che teA tenuM muDana (leAca) na kare. chatAM AcAya lAbha AdithI muMDana kare teA pUrvapadmanA=pratrAjanApadanA*(=tane dIkSA ApIzu ema svIkAra karavA ke sAdhuveza ApavA e pratrAjanApadanA) AjJAkSa'ga vagere je dASA che te DhASo lAge che. (1) kadAca anupayAga AdithI ayeAgyanuM muDana karI dIdhuM hoya, pachI khabara paDe ke A aAgya che teA, tene pratilekhanA Adi sAdhunA AcAra| zikhavADavA nahi. chatAM jo leAbhAdithI AcAya zikhavADe te pUrvokta AjJAbhaMga vagere dASA lAge che. (2) sAdhunA AcArA zikhavADI dvIdhA pachI anyAzyatAnA khyAla Ave teA vaDI dIkSA na Ape. Ape te pUrvokta dASA lAge. (3) vaDIdIkSA pachI ayAcaMtAnA khyAla Ave te tenI sAthe eka mAMDalImAM besIne bheAjana na karavu. kare te pUrvokta dASA lAge (4) tenI sAthe eka mAMDalImAM bhejana karyo pachI anyAgyatAnI khabara paDe tA tene peAtAnI pAse na rAkhavA rAkhe teA pUrvokta dASA lAge," (5)x * pratrAjanA, muDApanA, zikSApanA, upasthApanA, sabhAjana ane savAsana e cha padeA che. muDApanA pathI pratrAjanApada pahelA hevAthI pUrva pada che. x paMcakalpa bhAga 186 thI 189, 5. 1. gA. 574 thI 58 0 nizItha bhAgA 374, bR ka. bhA. gA0 5190 Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA-48 10 upAsakapratimAvidhi--pacAzaka : 551 : kalpabhASyanA pratrAsUtranA A pAThathI ayeAgya che evI khabara paDatAM dvIkSAmAM pratrAjana, muMDana Adi dareka ceAganA niSedha karyAM che ema jANI zakAya che. AnAthI e siddha thayuM ke A badhu'( AgamamAM pRcchAdvithI vizuddhane dIkSA ApavI, muMDana karavuM, AcArA zikhavADavA vagere je kahyuM che te badhu...) prAyaH cAritranA kharAkhara pariNAma thayA hoya teA thAya che. arthAt jenAmAM cAritranA kharAkhara pariNAma thayA haiAya tene DhIkSApradAna Adi thAya che, jenAmAM cAritranA pariNAma na hoya tene dIkSApradAna Adi thatuM nathI. prazna :~ garamaka vagerene cAritranA pariNAma na hAvA chatAM dIkSApradAna Adi thayu' hAvAthI A bAbatamAM virAdha Ave che. uttara :- mATe ja ahIM 'prAyaH ' kahyuM che. aMgAramaDa vagerenAM dRSTAMtAne cheDIne mATA bhAge tA jene dIkSAnA pariNAma kharAkhara thayA hoya tene dIkSApradAna vagere thAya che. bhAvArtha :- zAstramAM A rIte ayeAgyane dIkSA ApavAnA niSedha karyAM hAvAthI prAyaH jenAmAM cAritranA kharAkhara pariNAma thayA hAya tene dIkSA ApavAmAM Ave che. (cAri tranA pariNAma pratimAnuM AcaraNa nahi karanAramAM paNa kamakSayeApazamathI thaI zake che. ) AthI pratimA vinA paNa pratimApAlana karanAranA jevI ( pratilekhanADhi bAhya kriyA AgamamAM kahyA mujaba thAya tevI) dIkSA hAya che, (48) Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 552 H 10 upAsakapratimAvidhi-paMcAzaka gAthA-49-50 A kALamAM pratimadhArIne dIkSA ApavI e vadhAre saMgata che :jutto puNa esa kamo, oheNaM saMpayaM viseseNaM / / jamhA asuho kAlo, duraNucaro saMjamo ettha // 49 // je ke (pUrve kahyuM tema) pratimApAlana vinA paNa dIkSA hoya, chatAM sAmAnyathI prathama pratimAne abhyAsa thAya, pachI dIkSA thAya e kema cogya che. temAM paNa vartamAnakALamAM te e kema vadhAre yogya che. kAraNa ke atyAre kALa (pAMcame Are) kharAba hovAthI saMyamapAlana duSkara che. AthI dIkSAnI bhAvanAvALAe pratimAne abhyAsa kare joIe. (49) pratimApUrvaka dIkSAnI gyatAnuM anyadarzanethI samarthana :taMtaMtaresuvi imo, Asamabheo pasiddhao ceva / tA iya iha jaiyavvaM, bhavavirahaM icchamANehiM / / 50 // jainetara darzanamAM paNa brahAcarya, gRhastha, vAnaprastha ane yati ItyAdi AzramanA bhedI-judI judI bhUmikA prasiddha ja che. arthAt prathama brahmacarya AzramanuM pAlana, pachI gRhasthAzramanuM (-gRhastha dharmanuM) pAlana, pachI vAnaprastha AzramanuM pAlana, pachI saMnyAsa AzramanuM ( sAdhupaNAnuM) pAlana e krama prasiddha che. ] AthI saMsArane viga IcchanArAoe ane sarvadarzanamAM zreSTha evA jinAgamanuM AlaMbana lenArAoe pUrve kahyuM tema pratimApUrvaka dIkSAmAM prayatna karavo joIe. (50). Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 pU. mu. zrI rAjazekhara vi. ma. nA saMpAdita anuvAdita graMtho graMtha sAIjha viSaya 1 cogazAstra pokeTabuka mULa le ke 2 jJAnasAra 3 tavA gujarAtI mULasutre ja dhama biMdu krAuna 16 pena 5 paMcasUtra 6 vItarAga stotra , ' gujarAtI artha-mULagAvyA hAribhadrIya aTeka kulaskepa 16 pejI 8 tAnasAra ke 9 prazamarati che. 10 bhava bhAvanA kAuna 16 pejI mULale ke gujarAtI bhAvAnuvAda che. 11 tatvArtha - viratRta vivecana che che. 12 paMcAzaka , saMpUrNa TIkAno bhAvAnuvAda che 3 nitya upayogI sAdhanA saMgraha , zrAvakone upayogI viSayonA saMga ha ? uparanA 1 thI 9 nabara sudhInA graMthe pUjya zrI sAdhu sAdhvIja mahArAjone kahastha karavA svAdhyAya karavA nIcenA saranAme lagAvavAthI bheTa mA kalavAmAM Avaze. laheracaMda bhegIlAla samAraka graMthamALA The. nagInabhAI pauSadhazALA, paMcArasarA pAse, mu. pATaNa vAyA mahesANA (uttara gujarAta) Jain Edik en international Os Revate & Personal use only