Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र १९३ क्षेत्रप्रमाणप्रमाणनिरूपणम् गिल्लिा='हौदा' इति प्रसिद्धा, थिल्लिा=यानविशेषः, लाटदेशे स । 'अड्डपल्लाणम्' इत्युच्यते, शिबिका-'पालखी' इति लोकप्रसिद्धा, स्यन्दमानिका-पुरुषप्रमाणायामो जम्पानविशेषः । एषां द्वन्द्वः।। ___ तथा-लौहीलोहकटाहकटिल्लकमाण्डामत्रोपकरणादीनि-तत्र-लौही-लोहनिमितो लघुकटाहः-'लोहिया' इति कचित् देशे प्रसिद्धः, लोहकटाहा लोहनिर्मिती मध्यमः कटाहः, कटिल्लफः-लोहनिर्मितो बृहत्कटाहः, भाण्डम्-मृन्मयादि भाजनम्, अमत्रम्-कांस्यभाननविशेषः, उपकरणम्-कटपिटशूधनेकविधम् , तथा-अद्य मालिकानि-स्वस्वकाल प्रादुर्भूतानि वस्तूनि योजनानि च माप्यन्तेऐसी जो एक विशेष प्रकार की पालखी होती है उसका नाम युग्य है। हौदा का नाम गिल्लि है । यान विशेष-विशेष प्रकार की सवारी का नाम पिल्लि है। लाटदेश में इसका नाम अडुपल्लाण है । सामान्य पालखी का नाम शिबिका है। जिसकी लंबाई पुरुष प्रमाण हो, ऐसे जम्पानविशेष का नाम स्यन्दमानिका है । लोहे की छोटी सी कडाई होती है उसका नाम लौही है । किसी किसी देश में इसे " लोहिया" कहते हैं । लोहे की जो लोहिया से कुछ बड़ी मध्यम प्रमाण वाली कड़ाई बनाई जाती है वह लोहकटाह है । तथा जो बहुत बड़ी कडाई बनाई जाती है वह कटिल्लक है । मट्टी आदि के बने हुए बर्तनों का का नाम भाण्ड है। कांसे के बने हुए बर्तनों का नाम अमत्र है । कटचटाई पिटक-पिटारी सूपा आदि अनेक प्रकार की गार्हस्थ्यिक काम में आने वाली चीजों का नाम उपकरण है । ये सब पदार्थ चाहे किसी भी काल के, क्यों न हो ये आत्मांगुल से मापित किये जाते हैं। (से समासओ શોભિત એવી જે એક વિશેષ પ્રકારની પાલખી હોય છે તેનું નામ યુગ્ય છે હદાનું નામ ગિલ્લિ છે એક વિશેષ પ્રકારની સવારીનું નામ થિલિ છે લાટ દેશમાં આને અડપલાણ કહે છે સામાન્ય પાલખીનું નામ શિબિકા છે જે પુરૂષ પ્રમાણે જેટલું લાંબુ હોય એવું જે યાન વિશેષ હોય તે સ્વન્દમાનિક કહેવાય છે લેખંડની નાની કડાઈનું નામ લહી છે કઈ કઈ દેશમાં આને “લેહિયા” કહે છે લેખંડની જે લહિયાથી સહેજ મોટી મધ્યમ પ્રમાણવાળી કડાઈ હેય તેને લેહકટાહ કહેવામાં આવે છે તેમજ જે બહુજ મોટી કડાઈ હોય તે કટિલ્લક કહેવાય છે માટી વગેરેના વાસણે ભાંડ કહેવાય છે. કાંસાના વાસણે અમત્ર કહેવાય છે કટ-સાદડી-પિટક-પિટારી, સૂપડું વગેરે ઘણી જાતની ગાઈસ્થિક કામમાં વપરાતી ચીજોનું નામ ઉપકરણ છે. આ સર્વ पार्था गमे ते न भ न डाय ते भांगुलथी । भपाय छे. (से समा
अ० १७
For Private And Personal Use Only
