Anuyogdwar Sutram Part 02

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 563
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५४६
अनुयोगद्वारसूत्रे
लोकोत्तरिक भेदद्वय निरूपणेनागमो निरूपित इति सूचयितुमाह स एष आगम इति । इत्थं प्रत्यक्षानुमानौपम्यागमनिरूपणेन सभेदं ज्ञानगुणप्रमाणं निरूपित मिति सूचयितुमाह- तदेतद् ज्ञानगुगप्रमाणमिति ॥ ४० २२४ ॥
अथ दर्शन गुणप्रमाणं निरूपयति
मूलम् - से किं तं दंसणगुणप्पमाणे ? दंसणगुणष्पमाणे विहे पण्णत्ते, तं जहा - चक्खुदंसणगुणष्पमाणे, अचक्खुदंसणगुणष्पमाणे, ओहिदंसणगुणष्पमाणे, केवलदंसणगुणप्पमाणे । चक्खुदंसणं चक्खुदंसणिस्स घडपडकडरहाइ एसु दवेसु । अचक्खुदंसणं अचक्खुदंसणिस्स आयभावे । ओहिदसणं ओहिदंसणिस्स सङ्घरुविदद्देसु न पुण सवपज्जवेसु । केवलदंसणं केवलदंसणिस्स सङ्घदवेसु य सवपज्जवेसु य । से तं दंसण गुणप्पमाणे ॥ सू. २२५॥
"
छाया - अथ किं तद् दर्शनगुणप्रमाणम् ?, दर्शनगुणप्रमाणं चतुर्विधं प्रज्ञप्तं, तद्यथा-चक्षुर्दर्शन गुणप्रमाणम्, अवक्षुदर्शन गुणप्रमाणम् अवधिदर्शनगुणप्रमाणं केवलदर्शन गुणप्रमाणम् । चक्षुर्दर्शनं चक्षुर्दर्शनिनो घटपटक रथादिकेषु द्रव्येषु । अचक्षुर्दर्शनम् अचक्षुर्दर्शनिनः आत्मनावे | अवधिदर्शनम् अवधिदर्शनिनः सर्वरूपि द्रव्येषु न पुनः सर्वपर्यायेषु । केवलदर्शनं केवलदर्शनिनः सर्वद्रव्येषु च सर्वपर्यायेषु च । तदेतद् दर्शनगुणप्रमाणम् ॥ सू० २२५ ॥
हैं । कथंचित् अपौरुषेय हैं और कथंचित् पौरुषेय हैं। पौगलिक भाषावर्गणाओं से जन्य होने के कारण अपौरुषेय एवं पुरुष जन्य ताल्वादिक व्यापार से अभिव्यक्त होने के कारण पौरुषेय हैं । ऐसी निर्दोष भावना ही रखनी चाहिये । इस प्रकार यह आगम का निरूपण है । प्रत्यक्ष, अनुमान, उपमान और आगम के निरूपण से सभेद ज्ञानगुणप्रमाण यहां तक निरूपित हो चुका । ॥ सू० २२४ ॥
એકાન્તત: પૌરુષેય નથી, કથ'ચિત્ પૌરુષેય છે. અને કથ'ચિત્ અપૌરૂષય છે. પૌદ્ગલિક ભાષા વગ ણુાએથી જન્ય હાવા બદલ પૌરૂષય છે, તેમજ પુરૂષજન્ય તાવાદિક વ્યાપાર વડે અભિવ્યક્ત હોવા બદલ પૌરુષેય છે. આ જાતની નિર્દોષ ભાવના જ રાખવી જોઇએ. આ પ્રમાણે આ નિરૂપણ છે. પ્રત્યક્ષ, અનુમાન, ઉપમાન અને આગમના નિરૂપણુથી સભેદ જ્ઞાનગુણુ પ્રમાણનું અહીં સુધી નિરૂપણુ થઇ ચૂકયું છે. સૂત્ર-૨૨૪।
For Private And Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928