Anuyogdwar Sutram Part 02

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 717
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
500
अनुयोगद्वारसूत्रे तथा-उन्मार्गः-परस्परविरुद्धवचनप्रतिपादनपरत्वात्परसमयो विषममार्गतुल्यः उन्मार्गत्वं चास्यैवं विज्ञेयम्-यथाहि
__'न हिंस्यात् सर्वभूतानि, स्थावराणि चराणि च ।
आत्मवत् सर्वभूतानि, यः पश्यति स धार्मिकः ॥' इत्याधुक्त्वा पुनः 'षट् सहस्राणि युज्यन्ते पशूनां मध्यमेऽहनि । अश्वमेधस्य वचनान्यूनानि पशुभित्रिभिः । इत्याधुच्यते परसमये । इत्थं च परसमयस्योन्मासकेगा। उक्तंच 'सव्वं सुन्नति जयं' इत्यादि जिन शून्यवादियों ने 'सर्व जगत् शून्यस्वरूप है' ऐसा सिद्धांत माना है, हम उनसे पूछते हैं कि शुन्यता को प्रतिपादन करनेवाले शब्द तथा शून्यता का कथन करने वाली क्रिया ये सब कर्ता के अभाव में कैसे घट सकती है ? यह परसमय उन्मार्ग-विषममार्ग तुल्य है। क्योंकि यह परस्पर विरुद्ध बचनों के प्रतिपादन करने में तत्पर बना हुआ है। जैसे यह कभी तो यह कहता है कि-'थावर और ऋतरूप जितने भी प्राणी हैं, उनको मारना नहीं चाहिये-' अर्थात् उनकी हिंसा नहीं करनी चाहिये-तथा समस्त. प्राणियों को अपने जैसा ही मानना चाहिये । क्योंकि इस प्रकार की प्रवृत्ति करनेवाला प्राणी धार्मिक प्राणी माना जाता है । और कभी ऐसा भी कह देता है कि 'षट्सहस्राणि युज्यन्ते पशूनां मध्यमेऽहनि, अश्वमेधस्य वचनान्यूनानि पशुभिस्त्रिभि:' अश्वमेध यज्ञ करते समय ५०९७' पशुओं की बलि चढाना चाहिये। इस प्रकार परसमय में માનવી પડશે. નહીંતર સર્વ શૂન્યતાને સિદ્ધાંત જ નહિ સંભવી શકશે.
तय 'मध्वं सुन्नं तिजयं' याहि २ शुन्यकालिमास सात शुन्य. સ્વરૂપ છે. એ જાતને સિદ્ધાન્ત માન્ય રાખે છે, અમે તેને પૂછીએ છીએ કે “શૂન્યતાના પ્રતિપાદક શબ્દ તેમજ શૂન્યતાનું કથન કરનારી આ ક્રિયા સર્વ કર્તાના અભાવમાં કેવી રીતે સંભવી શકે છે? એઓ પરસ્પર ઉન્માર્ગ વિરૂદ્ધ વચનેનું જ પ્રતિપાદન કરે છે. જેમકે આ કયારેક તે આમ કહે છે કે “સ્થાવર અને ત્રસરૂપ જેટલા પ્રાણીઓ છે, તેમને મારવા ન જોઈએ. એટલે કે તેમની હિંસા કરવી ન જોઈએ તેમજ સમા પ્રાણીઓને પિતાની જેમ જ માનવા જોઈએ. કેમકે આ જાતની પ્રવૃત્તિ કરનારા પ્રાણીને ધાર્મિક પ્રાણી માનવામાં આવે છે, અને કયારેક આમ પણ કહે છે કે “ટૂ सहस्राणि युज्यन्ते पशूनां मध्यमेऽहनि, अश्वमेधस्स वचनान्न्यूनानि पशुभित्रिभिः અમેધયજ્ઞ વખતે ૫૦૯૭ જેટલા પશુઓને બલિ અર્પિત કરે જોઈએ,
For Private And Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928