Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र २३५ नवविधमसंख्येयकनिरूपणम् ६६९ युक्तासंख्येयकगतरूपराशिस्तावतैव राशिना गुणित इति तात्पर्यम् । एवं च यो राशि निष्पन्नस्तत एकस्मिन् रूपेऽपसारिते उत्कृर्षक युक्तासंख्येयकं भवति अनपसारितस्तु स राशिः जघन्यकासंख्येयकासंख्येयक भवति । अत एवाहअथवा जघन्यकम् असंख्येयासं ध्येयक रूपोनम् उत्कर्ष के युक्ताऽसंख्येयक भवतीति । इत्थं युक्तासंख्येयकस्य भेदत्रयं निरूपप संपति असंख्पेयासंख्येयकस्य मेदत्रयं निरूपयति-तत्र जघन्यकम् असंख्येयासंख्येयक कियद् भवति ? इति है। (उनकोसयं जुत्तास खेज्जयं केवयं होइ) हे भदन्त ! उत्कृष्ठ युक्तासंख्यात का क्या स्वरूप है ?
उत्तर:-(जहण्णएणं जुत्तास खेज्जएणं आवलिया गुणिया, अण्णमण्णभासो रूघुणो उक्कोसयंजुत्तासंखेखेजयं होह, अहवा-जहन्नयं असं खेवासंखेनयं ख्घुणं उक्कोतयं जुत्तासंखेजयं होह) जघन्य युक्तासंख्यात से आवलिका का गुणा करो अर्थात्-जघन्ययुक्तासंख्यात को जघन्य युक्तासंख्योत के साथ गुणो-गुणा करने पर जो राशि आवे उसमें से एक कम करो-इस प्रकार करने पर जो बचे वह उस्कृष्ट युक्तासंख्यात है। एक कम नहीं करने पर वह राशि जघन्य असं. ख्यातास ख्यात रूप मानी जाती है । इसी बात को सूत्रकार ने 'अहवा' पद से प्रकट किया है-इसमें यह कहा गया है कि 'जो जघन्य असंख्यातास ख्यात है-' उसमें से एक कम करने पर वह उत्कृष्ट युक्ता. संख्यात कहलाता है। (जहाणयं असंखेजात खेज्जयं केवयं होह) हे भदन्त ! जघन्य जो असंख्यातासंख्पात है, वह कैसा होता है?
सूत्र५४ 43 सम११प्रयत्न - छ. (उक्कोसय जुत्तास खेज्जय' केवइय होइ १) कृष्ट युत.सध्यातनु ५१३५ शु छ ?
उत्तर-(जहण्णएणं जुत्तासंखेज्जएण आवलिया गुणिया, अण्णमण्णभासो रूवूणो उक्कोसय जुत्तासंखेज्जय होइ, अहवो जहन्नय असंखेज्जासंखेज्जय' रूवूणं जुत्ता खेज्जय होइ) धन्य युद्धतास यातथी मान २ । એટલે કે જઘન્ય યુકતાસંખ્યાતને જઘન્ય યુક્તાસંખ્યાતની સાથે ગુણાકાર કરે, ગુણાકાર કરવાથી જે રાશિ આવે તેમાંથી એક ઓછો કરે. આ રીતે કરવાથી જે બાકી રહે તે ઉત્કૃષ્ટ યુક્તાસંખ્યાત છે. એક ઓછો ન કરી એ તે તે રાશિ જઘન્ય અસંખ્યાતાસંખ્યાત રૂપ માનવામાં આવે છે. એ
" पात सूत्रधारे 'अहवा' पहथा प्रगट री छे. तमां २५० ४२वामा આવ્યું છે કે જે જઘન્ય અસંખ્યાતા સંખ્યાત છે તેમાંથી એક ઓછો કરવાથી
For Private And Personal Use Only