Anuyogdwar Sutram Part 02

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 669
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगद्वारसूत्रे सर्षप द्वीप में डालों एक सर्षप समुद्र में डालों इस प्रकार करते २ उन सब सर्षपों को द्वीपसमुद्रों में डाल २ कर समाप्त कर दो जिस द्वीप या समुद्र में वह अन्तिम एक सर्षप समाप्त हो जावे वहां तक के अर्थात् प्रथम जंबूद्वीप से लगाकर उस अन्तिम द्वीप या समुद्र तक के जितने भी द्वीप समुद्र हैं, वहां तक का क्षेत्र अनवस्थितपल्य माना गया हैं।। तात्पर्य कहने का यह है कि इस प्रकार से उन सर्षपों का प्रक्षेपण मनुष्य तो कर नहीं सकता-देवादिक कर सकते हैं-इसलिए ऐसी असत्कल्पना करनी चाहिये कि कोई देवादिक उन सर्षपों से उठा उठा कर एक एक सर्षप द्वीप और समुद्र में डालता जाता है-इस प्रकार से जितने द्वीप और समुद्रों में वे सर्षप एक एक करके पूरे डाल दिये जाते हैं उतने प्रमाण क्षेत्र को अनवस्थित पल्यरूप से कल्पित किया गया है । (पढमा सलागा-एव. इया णं सलागाणं असलप्पा लोगा भरिया, तहां वि उक्कोसयं सखेज्जयं न पावइ) इसके बाद १ एक सर्षप शलाका पल्य में डाला जाता है। इस प्रकार जंबूद्वीर प्रमाणवाले पल्य में स्थित उन सर्षप तुल्य शलाकाओं से भरे हुए शलाकापल्यरूप जो लोक हैं वे कितने हैं ? यह कहा नहीं जा सकता है-अर्थात् एक, दश, सौ, हजार, लाख, करोड, સમુદ્રમાં નાખે, આ રીતે કરતાં કરતાં તે સર્વ સર્ષને દ્વીપસમુદ્રમાં નાખીને સમાપ્ત કરી દે. જે દ્વીપમાં કે સમુદ્રમાં તે અંતિમ એક સર્ષપ સમાપ્ત થઈ જાય, ત્યાં સુધીના એટલે કે પ્રથમ જે બૂઢીપથી માંડીને તે અંતિમ દ્વિીપ કે સમુદ્ર સુધીના જેટલા દ્વીપ સમુદ્રો છે, ત્યાં સુધીનું ક્ષેત્ર અનવસ્થિત પલ્ય માનવામાં આવેલ છે. તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે કે આ રીતે આ સર્ષનું પ્રક્ષેપણ માણસ તે કરી શકે જ નહિ, દેવાદિક કરી શકે છે. એથી એવી અસત્કલ્પના કરવી જોઈએ કે કઈ દેવાદિક તે સર્ષપોમાંથી લઈ લઈને એક એક સર્ષપ દ્વીપ અને સમુદ્રમાં નાખતો જાય છે. આ પ્રમાણે જેટલા દ્વીપ અને સમુદ્રમાં તે સર્ષ ૫ એક એક કરીને બધા નાખી દેવામાં આવે છે, તેટલા પ્રમાણ क्षेत्रने मनस्थित ५८५ ३५ दि५त ४२वामा मावे छ. (पढमा सलागा एवइयाण सलागाणं असंलया लोगा भरिया, तहा वि उक्कोसयं संखेज्जयं न पावइ) त्यार पछी १ से सर्ष ५ मा ५६यमा नाममा मावे छे. मा રીતે જ બૂઢીપ પ્રમાણવાળા પલ્પમાં સ્થિત તે સર્ષપ તુલ્ય શલાકાથી પરિપૂર્ણ શલાકા પલ્ય રૂપ જે લોકે છે, તે કેટલા છે, તે કહેવાય નહિ, એટલે કે એક, દશ, સો, હજાર, લાખ કરોડ, વગેરે રૂપમાં તેમની ગણત્રી
For Private And Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928