Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
: १२४
- अनुयोगद्वारसूत्र ऊर्वायतं संघात्यते । एवं च सातिरेकाः पश्वरजवः कचिद् बाहल्यं सिध्यति । तथा अधस्तनखण्डमध्यस्तात् यथासंभवं देशोनसप्तरज्जुवाहल्यमुक्तम् । एवमत्र उरितनवण्डवाइल्पाद् देशोनरज्जुयाधिक्यं बोध्यम् । अधस्तनवण्डाधिकवाह. ल्याद गृहीत्वा परितनखण्डवाहल्ये संयोज्यते । एवं संयोजने कृते बाहल्यतः सर्वमप्ये निमः खण्डं समवतुरस्त्रीकृतं सम्पद्यते । इदं च कियत्यपि प्रदेशे रज्ज्वसंख्येयभागाधिकपड्रज्जुप्रमाणं भवति व्यवहारतस्तु सर्वमिदं सप्तरज्जुवाहल्यमुच्यते। पाहल्य में ऊर्ध्व आयतरूप से संयुक्त करना चाहिये । इस प्रकार कुछ अधिक पान राजुपमाण बाहल्य क्वचित् सिद्ध होता है। तथा अधस्तन खण्ड नीचे यथासम्भव कुछ कम सात राजु बाहलपवाला पहिले कहा है। इस प्रकार यहां पर उपरितन खण्ड के बाहल्य से कुछ कम दो राजु से अधिक प्रमाग होता है। इस अघस्तन खण्ड अधिक बाहल्य से आधे भागको ग्रहण कर उपरितन खण्ड के बाहल्य में मिलाना चाहिये। इस प्रकार संयुक्त करने पर पाहल्य की अपेक्षा यह सभी आकाश खण्ड समचतुरस्र होता है । अर्थात् उपर्युक्त प्रकार से ऊर्ध्वलोक और अधोलोक के खण्डोंको मिलाने पर सात राजु लम्या, सात रोजु चौडा
और सात राजु ही मोटा ऐसा समचतुष्कोणवाला आकार बन जाता है। इन लम्बाई चौडाई और मोटाई का परस्पर गुणा करने पर (७४७४ = ३४३) तीन सौ तेंतालीस राजु घनफल लोक का निकल आता है। यह बाहल्य यद्यपि किसी प्रदेश पर राजु के असंख्यातवें भागसे કર જોઇએ આ પ્રમાણે કંઈક વધારે પાંચ રાજુ પ્રમાણે બાહલ્ય કુવચિત્ સિદ્ધ થાય છે. તેમજ અધસ્તન ખંડની નીચે યથાસંભવ કંઈક અ૫ સાત રાજુ બાહથયુત પહેલાં કહેવામાં આવ્યા છે. આ પ્રમાણે અહીં ઉપસ્તિન ખંડના બાહથથી કંઈક કમ બે રાજુથી અધિક પ્રમાણ હોય છે. આ અધસ્તન ખંડ અધિક બાહુલ્યથી અર્ધા ભાગને ગ્રહણ કરીને ઉપરિતન ખંડના બાહથમાં જે જોઈએ આ પ્રમાણે સંયુકત કરવાથી બાહદયની અપેક્ષા આ સંપૂર્ણ આકાશખંડ સમચતુરસ્ત્ર થઈ જાય છે એટલે કે ઉપર્યુક્ત પ્રકારથી ઊલેક અને અધલેકના ખંડેને સંયુક્ત કરવાથી સાત રાજુ લાંબી, સાત રાજુ પહોળી અને સાત રાજુ મોટી એવી સમચતુષ્કોણવાળી આકૃતિ થઈ જાય છે. આ લંબાઈ, પહોળાઈ તેમજ મોટાઈને પરસ્પર ગુણિત
पाथी सोनु (9x9x=3४३) 3४३ २ २ धन छ, ते २५ष्ट २४ જાય છે આ બાહુલ્ય છે કે કઈ પણ પ્રદેશ પર રાજુના અસંખ્યાતમાં ભાગ
For Private And Personal Use Only
