Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
२४४
अनुयोगद्वारसूत्रे
नगरादिप्रस्थितोऽनवरतप्रवृत्तिमान् कश्चित् पुरुषः प्रयत्नविशेषात् प्रतिक्षणं बहून् नमः प्रदेशान् विलङ्घ्याचिरेणैवेष्ट देशं प्राप्नोति तथैव स्फाट प्रवृतपुरुषोऽचिन्त्यशक्तिसम्पन्नपयत्नेन असंख्येयैरेव समयैः पक्षम छिनत्तीति । यदि पुत्रन्ता पुरुषः क्रमेणेकैकं व्योमपदेशं विलङ्घयेत् तदाऽसंख्येयोत्सर्पिण्यवसर्पिणीभिरेवेष्टदेश गच्छेतु, 'अंगुल सेडीमित्ते उस्सप्पिणी असंखेज्जा' छाया - अंगुळमात्र श्रेणौ उत्सपिंण्यः असंख्येयाः - इत्यादिवचनात् अतोऽतीन्द्रियेष्वर्थेषु युक्तिवादिभिर्न भवि तव्यम्, अन्यथा सर्वज्ञवचनाप्रामाण्यं प्रसज्येत । उक्तं च
"
"
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकार से बैठानी चाहिये कि जैसे कोई पुरुष किसी दूसरे स्थान में जाने के लिये अपने स्थान से प्रस्थित हो और वह यदि निरन्तर गमन रूप प्रयत्न में प्रवृत्ति करता रहता है तो जिस प्रकार वह बहुत जल्दी अपने गन्तव्यस्थान पर पहुँच जाता है उसी प्रकार स्फाटन क्रियामें प्रवृत्त पुरुष भी अचिन्त्यशक्ति संपन्न अपने प्रयत्न से असंख्यात समय में ही एक पक्ष्म का छेदन कर देता है । और यदि वही गन्ता (जाने. वाला) पुरुष क्रम २ से एक २ आकाशप्रदेश को उल्लंघन करता हुआ आगे बढता रहता है तो वह अपने गन्तव्य स्थान पर असंख्यात
सर्पणी अवसर्पिणी काल में ही पहुँच सकता है । क्योंकि 'अंगुल सेढीमित्ते उस्सप्पिणीऊ असंखेज्जा' ऐसा आगम का वचन है । अतीन्द्रिय पदार्थों को जानने के लिये आगम और युक्ति दोनों का सहारा लेना चाहिये ऐसा सर्वज्ञ का आदेश है । केवल युक्ति के सहारे ही उनका निर्णय नहीं करना चाहिये । हां जहां तक युक्ति चले
આ પ્રમાણે એસ!ડવી જોઇએ કે જેમ કંઈ પુરૂષ કાઈ ખીજા સ્થાને જવા માટે પેાતાના સ્થાનથી પ્રસ્થિત થયા હાય અને તે જો નિર'તર ગમન રૂપ પ્રયત્નમાં પ્રવૃત્તિ કરતા રહે છે તેા જેમ તે શીઘ્ર પેાતાના ગન્તવ્ય સ્થાન પર પહોંચી જાય છે, તેમજ ફાટનક્રિયામાં પ્રવૃત્ત પુરૂષ પણ અચિત્ત્વ શક્તિ સ’પન્ન પેાતાના પ્રયત્નથી અસ`ખ્યાત સમયમાં જ એક પમનું છેદન કરી નાખે છે અને જો તે જનાર પુરૂષ ક્રમશઃ એક એક આકાશપ્રદેશનું ઉલ્લ’ઘન કરીને આગળ વધતા રહે છે તા તે પોતાના ગન્તવ્ય સ્થળ પર અસખ્યાત ઉત્સપિથી અવસર્પિણી કાળમાં જ પહોંચી શકે છે. કેમકે “ अंगुल ढमित् उस्सप्पिणीऊ असंखेज्जा " એવુ' આગમનુ' વચન છે અતીન્દ્રિય પદાર્થોના જ્ઞાન માટે આગમ અને સહાયભૂત થાય છે. એવી સજ્ઞની આાજ્ઞા છે. ફક્ત યુક્તિ નિષ્ણુ'ય ચૈાગ્ય કહેવાય નહિ પણ
યુક્તિ અને વડે જ તે વિશે
For Private And Personal Use Only
