Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४०४
अनुयोगद्वारसूत्रे मेव शरीरं भवति, अत औदारिकशरीराण्यसंख्यातान्युक्तानि नत्वनन्तानि । तैजसशरीरं तु चतुर्गतिकानां भवति । तत्रापि साधारणशरीरिणामेकैकस्यैकैक तैजस. शरीरं माति, अतस्तैजसशरीराण्यनन्तान्युक्तानि । संसारिणो जीवाः सिद्धेभ्योऽनन्तगुणाः सन्ति, अतः 'सिद्धेहि अणंतगुणा' इत्युक्तम् । सिद्धानां तैजसशरीराभावात् एतानि सर्वजीवसंख्यकानि न भवन्ति । किन्तु सिद्धानां सर्वजीवापेक्षयाऽनन्तमागवर्तित्वादेतानि तैजसशरीराणि सर्वजीवानामनन्तमागोनानि भवन्ति, अतः सन्मजीवाणं अणंतभागूगा' इत्युक्तम् । इत्थं च तैजसशरीराणि सर्वसंसारिअनन्त साधारण शरीर हैं, उन सबका एक २ ही औदारिक शरीर होता है। इसलिये बद्ध औदारिक शरीर तो-असंख्यात कहे गये हैं, अनन्त नहीं । परन्तु जो तैजस शरीर हैं, वे चारों गतियों के जीवों को होते है । इन में भी जो साधारण शरीर हैं, उनमें एक एक जीव के एक एक तेजस शरीर होता है । इसलिये तैजस शरीर अनंत कहे गये हैं । संसारी जीव सिद्धों से अनन्तगु में हैं, इसलिये 'सिद्धेहिं अणतगुणा' ऐसा कहा गया है। सिद्धों के तैजस शरीर होता नहीं है। इसलिये बद्ध तेजस शरीर सर्व जीवों की संख्या के बराबर नहीं होते हैं। किन्तु 'सिद्ध सर्वजीवों की अपेक्षा अनन्तवें भागवर्ती कहे है, इसलिये तैजस शरीर सर्वजीवों के अनन्तवें भाग से न्यून कहे गये हैं । यही बात 'सव्वजीवाणं अणंतभागूणा' इस पाठ द्वारा प्रद. शित की गई है। इस प्रकार बद्ध तैजसशरीर चाहे सिद्धों से अनन्तगुणे हैं, ऐसा कहो चाहे सर्वजीव राशि के अनन्तवें भाग से શરીર તે અનંત નહિ પણ અસંખ્યાત કહેવામાં આવ્યાં છે. પરંતુ જે તેજસ શરીર છે, તે ચારેચાર ગતિઓના જીના હોય છે. આમાં પણ જે સાધારણ શરીરે છે, તેમાં એક એક જીવનું એક એક તૈજસશરીર હોય છે. એટલા માટે તૈજસ શરીરે અનંત કહેવામાં આવ્યાં છે સંસારી જીવ सिद्धोनी अपेक्षा अननगर। छ, मेथी "सिद्धेहिं अणंतगुणा" या प्रमाणे કહેવામાં આવ્યું છે સિદ્ધોને તૈજસ શરીર હોતું નથી, એટલા માટે બદ્ધ તેજસ શરીર સર્વ જીવોની સંખ્યાની બરાબર હેતા નથી પરંતુ સિદ્ધ સર્વ
જીવોની અપેક્ષા અનંતમાં ભાગવત કહેવામાં આવ્યા છે. એથી તૈજસ ... शरी। सोना मनतमा माया न्यून अवाम माव्या छ. मेरी
पात “ सव्वजीवाणं अणंतभागूणा' मा ५8 43 प्रशित ४२वामां मावी छे. આ પ્રમાણે બદ્ધ તેજસ શરીર સિદ્ધોથી અનંતગણું છે. આમ કહીએ અથવા તે સર્વ જીવ રાશિના અનંતમા ભાગથી ન્યૂન છે, આમ કહીએ બન્નેને
For Private And Personal Use Only
