Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र२१४ पृथ्वीकायिकादीनामौदारिकादिशरीरनि० ४३३ गौतम ! तैजसशरीराणि द्विविधानि प्रज्ञप्तानि, यथा औधिकानि तैजसकार्मणशरीराणि तथा वनस्पतिकायिकानामपि तैजसकार्मणशरीराणि भणितव्यानि॥म्.२१४॥ तेयगसरीरा दुविहा पण्णत्ता-जहा ओहिया तेयगकम्मयसरीरा तहा वणस्सइकाइयाण वि तेयगकम्भयसरीरा माणियव्या) हे भदन्त । वनस्पतिकायिक जीवों के तैजस और कार्मण शरीर कितने कहे गये है ? हे गौतम दोनों प्रकार के तैजस और कार्मण शरीरों का प्रमाण सामान्य तैजम कार्मण शरीरों के प्रमाण के जैसा वनस्पतिकायिक जीवों में जानना चाहिये। इसका तात्पर्य यह है कि-'पृथिवीकायिक जीव प्रत्येक शरीरी होते हैं, इसलिये प्रत्येक जीव में भिन्न २ रूप से औदारिक शरीर होता है, इसलिये इनके तैजस और कार्मण शरीरों को औदा. रिक शरीरों के तुल्य असंख्यातप्रमागवाला कहा गया है। परन्तु जो वनस्पतिकायिक जीव हैं, उनमें से बहुत जीवों को साधारणशरीर होता है इसलिए वनस्पतिकायिकजीव यद्यपि अनंत हैं तथापि वनस्पतिकायिक जीवों के औदारिक शरीर असंख्य ही होता हैं। क्योंकि अनंत अनंत साधारणजीवों का औदारिक शरीर एक ही होता है। परन्तु इनके जो तेजल और कार्मण शरीर होते हैं वे प्रत्येक जीव के अपने २ स्वतंत्र होते हैं इसलिये साधारणजीवों की अनंतता से इन दोनों तेयगकम्मयचरीरा भाणियठवा) ७ मत ! वनस्पतिय४ ७वाना तेस અને કામણ શરીરે કેટલાં કહેવામાં આવ્યાં છે? હે ગૌતમ ! અને પ્રકારના તેજસ અને કાર્માણ શરીરેનું પ્રમાણ સામાન્ય તૈજસ કામણ શરીરના પ્રમાણની જેમ વનસ્પતિકાયિક જીવમાં જાણવું જોઈએ આનું તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે કે પૃથિવીકાયિક જીવ પ્રત્યેક શરીરી હોય છે. એટલા માટે દરેકે દરેક જીવમાં ભિન્ન ભિન્ન રૂપમાં ઔદારિક શરીર હોય છે. એટલા માટે એમના તેજસ અને કાશ્મણ શરીરને દારિક શરીરની જેમ અસંખ્યાત પ્રમાણુ ચુકત કહેવામાં આવ્યાં છે. તેમાંથી ઘણું જીવોને સાધારણું શરીર હોય છે. એટલા માટે વનસ્પતિકાયિક જીવો જે કે અનંત છે છતાં એ વનસ્પતિકાયિક ના દારિક શરીર અસંખ્ય જ હોય છે કેમકે અનંત અનંત સાધારણ જીવનું દારિક શરીર એક જ હોય છે પરંતુ એમના જે તિજ સ અને કાશ્મણ શરીરો હોય છે, તે દરેકે દરેક જીવને પિતપોતાના સ્વતંત્ર હોય છે. એટલા માટે આ સાધારણ જીવની અનંતતાથી આ બને
अ० ५५
For Private And Personal Use Only