Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४५४
___ अनुयोगद्वारसूत्र अपेक्षा गर्भन मनुष्य कम हैं इसीलिये उन्हें जघन्य पदवर्ती कहा गया है इस प्रकार जघन्य पदवी गर्भजजीव संख्यात संख्या में होने के कारण इनके शरीर भी संख्यात होते हैं। इसीलिये पत्रकार ने 'जहण्णपए संखेज्जा' ऐसा कहा है।
शका--संख्यात के संख्यात भेद होते हैं-इसलिये यहां कौन सा संख्यात लिया गया है? ____ उत्तर--(संखिज्जाओ कोडाकोडीओ एगूणतीस ठाणाई तिजमलपयस्स उवरि चउजमलपयस्त हेट्ठा) यहां जो संख्यातरूप गर्भज मनुष्यों का प्रमाण कहा गया है, वह संख्यात कोटीकोटिरूप लिया गया है। क्योंकि गर्भज मनुष्यों का प्रमाण इतना ही कहा हैं । ये संख्यात कोटीकोटि २९ अंकस्थानरूप होते हैं। ये २९ अंकस्थान तीन यमलपद के ऊपर और चार यमल पद के नीचे लिये गये हैतोत्पर्य इसका यह है-'यमल' यह सिद्धान्त प्रसिद्ध एक संज्ञा है। इससे आठ अंकस्थानों का बोध होता है। तीन यमलपद का तात्पर्य होता है २४ अंकस्थान ये २४ अंकस्थान यहाँ ५ अंकस्थान से अधिक लिये गये है। इसी प्रकार चतुर्यमलपद का तात्पर्य ८४ ४ = ३२ अंक સંપૂમિ મનુષ્યનું નહિ. કેમકે સંમૂછિમ મનુષ્યની અપેક્ષ ગર્ભજ મનુ અલ્પ છે એટલા માટે તેમને જઘન્ય પદવતી કહેવામાં આવ્યાં છે. આ પ્રમાણે જઘન્ય પદવતાં ગર્ભજ જીવ સંખ્યાત સંખ્યામાં હોવાથી તેમનાં શરીર પણ सज्यात डाय छे. सटा भाट सूत्रारे (जहण्णपए संखेज्जा) माम .
શંકા–સંખ્યાતના સંખ્યાત ભેદ હોય છે. એટલા માટે અહિં કયા સંખ્યાતનું ગ્રહણ કરવામાં આવ્યું છે?
उत्तर-(संखिज्जाओ कोडाकोडीओ एगूणतीस ठाणाई तिजमलपयरस्म उवरिं चउजमलपयरस्स हेढा) मीरे सच्यात ३५ गम भनु योर्नु प्रमाण કહેવામાં આવ્યું છે, તે સંખ્યાત કટિ-કેટિ રૂપ ગ્રહણ કરવામાં આવ્યું છે, કેમકે ગર્ભજ મનુષ્યનું પ્રમાણ એટલું જ કહેવામાં રમાવ્યું છે. એ સંખ્યાત કેટિ કોટિ ૨૯ અંકસ્થાન રૂપ હોય છે. આ ૨૯ અંકસ્થાન ત્રણ યમલપદની ઉપર અને ચાર યમલપદની નીચે ગ્રહણ કરવામાં આવ્યાં છે. તાત્પર્ય
॥ प्रभारी छ है 'यमल' मा सिद्धान्त प्रसिद्ध मे सज्ञा छे. मानाथा આઠ અંક સ્થાનેનું જ્ઞાન થાય છે ત્રણ યમલપદનું તાત્પર્ય છે ૨૪ અક સ્થાન આ ૨૪ અંકરથાને અહીં ૫ અંક સ્થાને કરતાં વધારે ગ્રહણ કરવામાં આવ્યાં છે. આ પ્રમાણે ચતુર્યમલ પદનું તાત્પર્ય ૮૮૪=૩૨ અંક
-
For Private And Personal Use Only