Anuyogdwar Sutram Part 02

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 527
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
अनुयोगद्वारसूत्रे लम्भाभावात् पटस्तन्तुकारणं न भवति । यदेव हि लब्धप्सनाकं सत् स्वस्थितिभावेन कार्यमुपकुरुते तदेव तस्य कारणत्वेनोपदिश्यते, यथा-मृत्पिण्डो घटस्य । पटस्य वियोजनेन तु ये तन्तवः समुत्पद्यन्ते, तेषां कारणं पटो न भवितुमर्हति । न हि ज्वराभावेन संजायमानस्यारोग्यमुखस्य कारणं ज्वरो भवति । ननु पटसतायां तन्तूनामसत्वात् तन्तकः पटकारणं न स्युरिति चेदाह-पटो हि तन्तुपरिणामरूप एव । यदि पटदशायां तन्तूनां सर्वथाऽभाव एव स्यात्तहि मृदभावे घटस्येव पटस्यापि सर्वथाऽनुपलम्भ एव स्यात् । तस्मात पटदशायामपि तन्तवः को पाता हुआ अपनी स्थिति के बल पर कार्य करने लगता है वही पट उस कार्य का कारण रूप से व्यपदिष्ट होने लगता है। जैसे मिट्टी का पिण्ड घट का। पट को वियुक्त करने से जो तन्तु निकलते हैं, उनका कारण यह पट नहीं हो सकता है। ज्वर के अभाव से उत्पन्न हुआ आरोग्य सुख का कारण ज्वर थोडे ही होता है।
शंका-पट की सत्ता में तन्तुओं की सत्ता नहीं रहती है, इस कारण तन्तु पट के कारण नहीं होंगे ?
उत्तर--पट जो है, वह तन्तुओं का ही एक परिणाम है । यदि पट अवस्था में तन्तुओं का सर्वथा अभाव ही माना जावे तो, जिस प्रकार मिट्टी के अभाव में घट की उपलब्धि नहीं होती है, उसी प्रकार से पट की भी सर्वथा उपलब्धि नहीं होनी चाहिये । इसलिये यह मानना चाहिये कि 'पट अवस्था में भी तन्तु हैं । इस प्रकार उनकी सत्वरूप
ઉત્તર-તંતુદશામાં પટની સત્તા રૂપના આકારમાં દેખાતી નથી, એટલા માટે પટ તંતુઓનું કારણ નથી. જે પટ પિતાના અસ્તિત્વની સાથે પિતાની સ્થિતિના આધારે, કાર્ય કરવા તત્પર થાય છે, તેજ પટ તે કાર્યના કારણ રૂપથી પદિષ્ટ થવા લાગે છે. જેમ કે મૃપિંડ ઘટનું. પટને વિયુક્ત કરવાથી જે તંતુઓ નીકળે છે, તેનું કારણ તે ૫ટ થઈ શકે જ નહિ. વરના અભાવથી પ્રાપ્ત થયેલ આરોગ્યરૂપી સુખનું કારણ જવર કેવી રીતે હોય.
શંકા--પટની સત્તામાં તંતુએ ની સત્તા રહેતી નથી. આ કારણથી તંતુ પણ પટનું કારણ થશે નહિ?
उत्तर--रे ५८ छ, तेत तुमानु १ मे परिणाम छ, ने ५८ म. સ્થામાં તંતુઓને સર્વથા અભાવ જ ગણાય તે, જે રીતે માટીના અભાવમાં ઘટની ઉપલબ્ધિ થતી નથી, તે રીતે પટની પણ સદંતર ઉપલબ્ધિ હેવી ન જોઈએ. એટલા માટે આમ માનવું જોઈએ કે પટ અવસ્થામાં પણ તંત
For Private And Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928