Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
अनुयोगद्वारसूत्रे लम्भाभावात् पटस्तन्तुकारणं न भवति । यदेव हि लब्धप्सनाकं सत् स्वस्थितिभावेन कार्यमुपकुरुते तदेव तस्य कारणत्वेनोपदिश्यते, यथा-मृत्पिण्डो घटस्य । पटस्य वियोजनेन तु ये तन्तवः समुत्पद्यन्ते, तेषां कारणं पटो न भवितुमर्हति । न हि ज्वराभावेन संजायमानस्यारोग्यमुखस्य कारणं ज्वरो भवति । ननु पटसतायां तन्तूनामसत्वात् तन्तकः पटकारणं न स्युरिति चेदाह-पटो हि तन्तुपरिणामरूप एव । यदि पटदशायां तन्तूनां सर्वथाऽभाव एव स्यात्तहि मृदभावे घटस्येव पटस्यापि सर्वथाऽनुपलम्भ एव स्यात् । तस्मात पटदशायामपि तन्तवः को पाता हुआ अपनी स्थिति के बल पर कार्य करने लगता है वही पट उस कार्य का कारण रूप से व्यपदिष्ट होने लगता है। जैसे मिट्टी का पिण्ड घट का। पट को वियुक्त करने से जो तन्तु निकलते हैं, उनका कारण यह पट नहीं हो सकता है। ज्वर के अभाव से उत्पन्न हुआ आरोग्य सुख का कारण ज्वर थोडे ही होता है।
शंका-पट की सत्ता में तन्तुओं की सत्ता नहीं रहती है, इस कारण तन्तु पट के कारण नहीं होंगे ?
उत्तर--पट जो है, वह तन्तुओं का ही एक परिणाम है । यदि पट अवस्था में तन्तुओं का सर्वथा अभाव ही माना जावे तो, जिस प्रकार मिट्टी के अभाव में घट की उपलब्धि नहीं होती है, उसी प्रकार से पट की भी सर्वथा उपलब्धि नहीं होनी चाहिये । इसलिये यह मानना चाहिये कि 'पट अवस्था में भी तन्तु हैं । इस प्रकार उनकी सत्वरूप
ઉત્તર-તંતુદશામાં પટની સત્તા રૂપના આકારમાં દેખાતી નથી, એટલા માટે પટ તંતુઓનું કારણ નથી. જે પટ પિતાના અસ્તિત્વની સાથે પિતાની સ્થિતિના આધારે, કાર્ય કરવા તત્પર થાય છે, તેજ પટ તે કાર્યના કારણ રૂપથી પદિષ્ટ થવા લાગે છે. જેમ કે મૃપિંડ ઘટનું. પટને વિયુક્ત કરવાથી જે તંતુઓ નીકળે છે, તેનું કારણ તે ૫ટ થઈ શકે જ નહિ. વરના અભાવથી પ્રાપ્ત થયેલ આરોગ્યરૂપી સુખનું કારણ જવર કેવી રીતે હોય.
શંકા--પટની સત્તામાં તંતુએ ની સત્તા રહેતી નથી. આ કારણથી તંતુ પણ પટનું કારણ થશે નહિ?
उत्तर--रे ५८ छ, तेत तुमानु १ मे परिणाम छ, ने ५८ म. સ્થામાં તંતુઓને સર્વથા અભાવ જ ગણાય તે, જે રીતે માટીના અભાવમાં ઘટની ઉપલબ્ધિ થતી નથી, તે રીતે પટની પણ સદંતર ઉપલબ્ધિ હેવી ન જોઈએ. એટલા માટે આમ માનવું જોઈએ કે પટ અવસ્થામાં પણ તંત
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020967 |
| Book Title | Anuyogdwar Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 928 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_anuyogdwar |
| File Size | 21 MB |