Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
કર
www. kobatirth.org
अनुयोगद्वारसूत्रे
रिकशरीरसमसंख्यकानि बोध्यानि । तथा नैरविकाणामाहारकशरीराणां बद्धमुक्तेति भेदद्वये बद्धाहारकशरीराणि सन्ति बद्धान्याहारकशरीराणि चतुर्दशपूर्व धारिणामेव भवन्ति, नारकेषु चतुर्दशपूर्वधारित्वाभावादाहारकशरीराभावो भवति । एवमुक्ताहारकशरीराणि मुक्तौदारिकशरीरवद् बोध्यानि । मनुष्यभवे यैश्वतुर्दश पूर्व विद्भिराहारकशरीराणि धृतानि ते पुनः संयमाच्च्युत्वा मृताः सन्तो नारकेषु समुत्पन्नाः । तैर्मुक्तानि आहारकशरीराणि मुक्तौदारिकशरीरवदनन्तसंख्यकानीति भावः । एषां बद्धानि मुक्तानि च तैजसकर्म जशरीराणि एतद्वैकियशरीरवद् बोध्यानि । इत्थं नारकाणां पश्चापि शरीराण्युक्त्वा सम्पत्यसुरकुमाराणां तानि शरीराणि वक्तुमुपक्रमते - 'असुरकुमारणं भंते' इत्यादिना असुरकुमाराणां दन्त ! कियन्ति औदारिकशरीराणि प्रज्ञप्तानि ? गौतम ! यथा नैरविकाणामौ किया है। नारक जीवों में औदारिक शरीर नहीं होता है। क्योंकि वहां वर्तमान में भुज्यमान वैक्रिय शरीर है । वर्तमान में जिस शरीर को धोरण किये हुए हैं, वह बद्ध शरीर कहा गया है। मुक्त की अपेक्षा नारकों में औदारिकशरीर माना गया है । जिस शरीर को जीव पहिले धारण कर चुका है, उस शरीर का नाम मुक्त माना गया है । ऐसे शरीर नारकों में अनन्त हो सकते हैं। नारकों के वैकिय शरीर होना है। इसीलिये असंख्यात नारकों के ये बद्ध वैक्रिय शरीर भी असंख्यात हैं और मुक्त वैक्रिपशरीर कि 'जिन्हें वे जीव धारण करके छोड़ चुके हैं, नारक जीवों में अनन्त हो सकतें । आहोरक शरीर बद्धरूप से नारकों में नहीं होता है तो सिर्फ चतुर्दशपूर्वधारी मुनि के ही होता है। रहा अब आहारकका मुक्त
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાનમાં જ્યમાન વૈક્રિય શરીર છે. અત્યારે જીવે જે શરીર ધારણ કર્યુ. છે તે બદ્ધ શરીર કહેવામાં આવે છે. મુક્તની અપેક્ષા નારકમાં ઔદારિક શરીર માનવામાં આવે છે, જે શરીરને જીવે પહેલાં ધારણ કર્યું છે, તે શરીરનું નામ મુક્ત માનવામાં આવ્યુ છે. એવાં શરીરે નારકામાં અન'ત થઈ શકે છે. તે નારકોને વૈક્રિય શરીર હોય છે. એટલા માટે અસખ્યાત નારકાના આ બદ્ધ વૈક્રિય શરીરા અસખ્યાત છે અને મુક્ત વૈક્રિય શરીરશ પણ જેમને તે જીવાએ ધારણ કરીને છેડી દીધાં છે, નારક જીવેમાં અનત થઇ શકે છે. આહારક શરીર ખદ્ધ રૂપથી નારકામાં હેતુ નથી. આ તે ફકત ચતુર્દશ પૂર્વ ધારી મુનિને જ હોય છે. હવે જે આહારકના મુકત પ્રકાર બાકી રહે છે તે મુત પ્રકાર રૂપ આહારક શરીરા અહીં પણ અનત
For Private And Personal Use Only