Anuyogdwar Sutram Part 02

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 418
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र २१२ ओघतो वैक्रियादिशरीरसंख्यानिरूपणम् ४०१
टीका - 'केवइया णं भंते' इत्यादि
एतानि वैक्रियशरीराणि नारकदेवानां सर्वदेव बद्धानि भवन्ति । मनुष्यतिरक्षां तु वैकिलब्धिमताम् उत्तरवै क्रियकरणकाले एतानि वैक्रियशरीराणि बद्धानि भवन्ति । इत्थं च चतुर्गतिकानामपि जीवानां बद्धानि वैक्रियशरीराण्यसंख्येयानि भवन्ति । तानि च वैक्रियशरीराणि कालतोऽसंख्येयोत्सर्पिण्यवसर्पिणीषु यावन्तः समया भवन्ति तावन्ति, अर्थात् असंख्येयानि भवन्ति । क्षेत्रतस्तु प्रतरस्य= पूर्वोक्तमतरस्य असंख्येयभागवर्त्तिन्यः असंख्येयाः श्रेणयो बोध्याः । पूर्वोक्तप्रतरासंख्येयभाग व संख्येयश्रेणीनां यो नमःम देशराशिस्तत्संख्यकानि वैक्रियशरीराणि क्षेत्रतो बोध्यानीति भावः । मुक्तानि वैक्रियशरीराणि मुक्तौदारिकशरीरवद बोध्यानि । अथ ओघत आहारकशरीराणि निरूपयति- 'केवइया णं भंते! सरीरावि भाणियन्त्रा) जिस प्रकार तैजस शरीर की वक्तव्यता पहले कही गई हैं उसी प्रकार कार्मणशरीर के विषय में भी जान लेना चाहिये ॥ सू० २१२ ॥
"
भावार्थ - ये वैक्रियशरीर नारक और देवों के सदा बद्ध ही होते हैं किन्तु मनुष्य और तिर्थयों के तो वैक्रियलब्धिधारी होते हैं उनके वैक्रिय करने के समय में वैक्रियशरीर बद्ध होते हैं । इस प्रकार चतु गतिक जीवों के बद्धवैक्रियशरीर असंख्यात होते हैं। वे वैक्रियशरीर कालकी अपेक्षा असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणियों में जितने समय होते हैं उतने प्रमाण के असंख्यात होते हैं । क्षेत्र से पूर्वोक्त प्रतर के असंख्यातवे भागमें असंख्यात श्रेणियां होती हैं । उन प्रतर के असंख्यात बद्ध वैक्रियशरीर होते हैं । यह बद्ध वैक्रियशरीर का कथन બુદ્ધ અને સુકેતના ભેદથી એ પ્રકારના હાય છે. जहा derसरीरा तहां कम्मगसरीरा वि भाणियव्वा' ने रीते ते सशरीरनुं प्रथन पडेसां वामां આવ્યું છે, એજ પ્રમાણે કામ ણુશરીરના સંબંધમાં સમજી લેવુ'. સૂ૦૨૧૨॥ ભાવાથૅનારક અને ઢવાને વૈક્રિયશરીર સદા અદ્ધ જ હાય છે. પરંતુ મનુષ્યા અને તિયાને તા જે વૈક્રિયલબ્ધિધારી હોય છે, તેને વૈક્રિય કરવાને સમયે વૈક્રિયશીર બદ્ધ હાય છે. એજ પ્રમાણે ચારગતિવાળા જીવાને અદ્ધ વૈક્રિયશરીર અસખ્યાત ડાય છે. તે વૈક્રિયશરીરા કાળની અપેક્ષાએ અસખ્યાત ઉપિ ણી અવસિ ણીયામાં જેટલા સમય હાય છે. એટલા પ્રમાણના અસખ્યાત હૈાય છે. એ પ્રતરના અસ`ખ્યાતમા ભાગમાં રહેલ અસ`ખ્યાત શ્રેણીયાની જેટલી આકાશપ્રદેશરાશિ છે, એટલા પ્રમાણુના
अ० ५१
For Private And Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928