Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
१६०
अनुयोगद्वारसूत्रे और उत्कृष्ट से, पांच सौ धनुषप्रमाण है। तथा उत्तरवैक्रिश जो अव गाहना है वह जघन्य से अंगुल के संख्यातवें भाग है और उत्कृष्ट से एक हजार धनुष प्रमाण है । यह सामान्य जवानरूप अवगाहना का प्रमाण नरकगति की अपेक्षा से किया गया है । ___ अब इसी विषय को सूत्रकार विशेषरूप से भिन्न २ पृथिवियों में भवधारणीय और उत्तरवैक्रिय रूप अवगाहना का प्रमाण कितना है ? इस विषय को प्रश्नोत्तर पूर्वक कहते हैं-( रयणप्पहाए पुढवीए नेरइयाणं भंते ! के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता)
प्रश्न-हे भदंत ! प्रथम रत्नप्रभा पृथिवी में नारकों की कितनी शरीरावगाहना कही है ?
उत्तर- (गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता-तं जहा-भवधारणिज्जा य उत्सरवे उम्विया य) वहां नारकों की शरीरावगाहना भवधारणीय
और उत्तरवैक्रिय के भेद से दो प्रकार की कही गई है। (तस्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखिज्जाभागं उक्कोसेणं सत्तधणूइं तिणि रयणीओ छच्च अंगुलाई) इनमें जो भवधारणीय अवगाहना है वह जघन्य की अपेक्षा अंगुल के असंख्यातवें भाग प्रमाण है, और उत्कृष्ट की अपेक्षा सात धनुष तीन रत्नि एवं ६ अंगुल प्रमाण ઉત્કૃષ્ટથી પાંચસે ધનુષ પ્રમાણ છે. તેમજ ઉત્તવૈક્રિય જે અવગાહના છે, તે જઘન્યથી અંગુલના સંખ્યામાં ભાગ છે અને ઉત્કૃષ્ટથી એક હજાર ધનુષ પ્રમાણ છે આ સામાન્ય કથન રૂપ અવગાહનાનું પ્રમાણ નરકગતિની અપેક્ષાએ કરવામાં આવ્યું છે.
હવે એજ વિષયને સૂત્રકાર વિશેષ રૂપમાં વિભિન્ન-પૃથિવીઓમાં ભવધારણીય અને ઉત્તરક્રિય રૂપ અવગાહના પ્રમાણ કેટલું છે, તે પ્રશ્નોત્તરપૂર્વક
छे. (रयण पहाए पुढवीए नेरइयाणं भंते ! के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता)
પ્રશ્ન–હે ભદત ! પ્રથમ રત્નપ્રભા પૃથિવીમાં નારકાની કેટલી શરીરાવ ગાહના કહેવામાં આવી છે?
उत्तर-(गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता-तंजहा-भवधारणिज्जा य उत्तरवेविया ૫) ત્યાં નારકની શરીરવગાહના ભવધારણીય અને ઉત્તરવૈક્રિયના રૂપમાં બે प्रहारनी वाभा माथी छे. (तत्थणं जा मा भवधारणिज्जा था जहन्नेणं अंगुलस्स असंखिज्जइभागं उक्कोसेणं सत्तधणूई तिण्णि रयणीओं छच्च अंगुलाई) मामा જે ભવધારણીય અવગાહના છે તે જઘન્યની અપેક્ષા અંગુલના સંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણ છે અને ઉત્કટની અપેક્ષા સાત ધનુષ, ત્રણ ત્નિ અને ૬
For Private And Personal Use Only