Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭૪
अनुयोगद्वारसूत्रे
विशेषश्चायमत्र - श्रीन्द्रियाणां वहिद्ववर्ति कर्ण शृगाल्यादीनां शरीरावगाहना गच्यूतत्रयपरिनिता बोध्या । चतुरिन्द्रियाणां वहिद्वपवर्त्तीनां भ्रमरादीनां शरीरावगाहना गव्युतचनुष्टयपरिमिता बोध्या । सू० १९७ ॥
मूलम् - पंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं भंते! के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? गोयमा ! जहणणेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागं, उक्कोसेणं जोयणसहस्सं । जलयरपंचेंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा, गोयमा ! एवं चैव ! संमुच्छि मजलयरपंचदियतिरिक्ख जोणियाणं पुच्छा, गोयमा ! जहण्णेणं अंगुलरस असंखेज्जइभागं उक्कोसेणं जोयणसहस्सं । अपजत्तगसंमुच्छि
असंखेज्जइभागं, पज्जत्तगाणं जहन्नेणं अंगुलस्ल असंखेज्जहभागं उक्को सेणं चत्तारि गाउयाई ) अपर्याप्त चतुरिन्द्रिय जीवों की जघन्य अवगाहना का प्रमाण और उत्कृष्ट अवगाहना का प्रमाण अंगुल को असंख्यातवां भाग है । तथा पर्याप्तक चतुरिन्द्रिय जीवों की अवगाहना का प्रमाण जघन्य से अंगुल का असंख्यातवां भाग है और उत्कृष्ट से चार कोस का है । यह चार कोस का अवगाहना प्रमाण ढाई द्वीप सें बाहिर के द्वीपों में रहने वाले भ्रमर आदि जीवों की अपेक्षा कहा गया जानना चाहिये। डीन्द्रिय, श्रीन्द्रिय और चतुरिन्द्रिय जीवों में बाद भेद ही होता है-सूक्ष्म भेद नहीं । इसलिये यहां सूक्ष्म भेद की अपेक्षा से कोई भी विचार नहीं किया गया है। सूत्र “१९७ ’
अंगुलरस असंखेज्जइभाग, पज्जतगाणं जहन्नेणं अंगुलस्स, असंखेज्जइभाग उक्कोसेणं चत्तारि गाउयाई) अपर्याप्त चतुरिन्द्रिय भवानी धन्य अवगाडनातु પ્રમાણુ અને ઉત્કૃષ્ટ અવગાહુનાનું પ્રમાણુ અગુલના અસ ંખ્યાતમા ભાગ પ્રમા• શુનુ છે. તેમજ પર્યાપ્તક ચતુરિન્દ્રિય જીવેની અવગાહનાનું પ્રમાણુ જઘન્યથી અંશુલના અસંખ્યાતમા ભાગનું અને ઉત્કૃષ્ટથી ચાર ગાઉ જેટલું છે. આ ચાર ગાઉ જેટલું અવગાહના પ્રમાણ અઢી દ્વીપથી બહારના દ્વીપામાં રહેનારા ભ્રમર વગેરે જીવાની અપેક્ષાએ કહેવામાં આવ્યુ છે તેમ જાણવુ' જોઇએ દ્વીન્દ્રિય, શ્રીન્દ્રિય અને ચતુરિન્દ્રિય જીવેામાં આદર ભેદ જ હાય છે, સૂમ ભેદ હાતા નથી એટલા માટે અહીં સૂક્ષ્મ ભેદની દૃષ્ટિએ કાઇ પણ જાતના વિચાર કરવામાં આવ્યા નથી. પ્રસૂ॰૧૯૭૪/
For Private And Personal Use Only