________________
(૬૯). ને સ્પર્શે મને રચના કે રચયિતા, ન હું કારણ કે કાર્ય, ન હું દેહ કે દેહી. અપિતુ હું આ નથી, તે નથી તેવું કહેનાર હું નથી તેવું નથી; હું છું, હતો અને રહેવાનો પણ ક્યાંય જવાનો તેમ નહીં. કારણ, સર્વ સ્થળે સમત્વથી સર્વવ્યાપી છું. કોઈ સમયે નહોતો તેવો હું નથી. તો હું કેવો?
સમયમાં ન સમાય તેવો. સ્થળમાં ન પુરાય તેવો.
વસ્તુમાં ન વરતાય તેવો. હવે તમે જ કહો
“હું કેવો?” આ છે વિચારની પ્રકિયા.
આ છે આત્મવિચારનું સ્વરૂપ સંસાર કે mત શું? ધ્વર કોણ? mતનો કર્તા કોણ? ભોક્તા કોણ? જીવ ભોકતા તો હું કોણ? આમ વિચાર કરતાં સૌ પ્રથમ હું કોણ? તેની જ શોધ જરૂરી છે. અને તેની પદ્ધતિ અહીં દશવિ છે.
ના ભૂતકાળ હો, નારં વાસણ તથા एतद्विलक्षण: कश्चिद् विचार: सोऽयमीदृशः ॥१३॥ પૂતાનામ : ભૂતોનો સમૂહ (પંચમહાભૂતનો) રૂતિ વેહઃ અ ર એવો દેહ હું નથી. તથી તેવી રીતે મલા: ૪-ઈન્દ્રિયોનો સમૂહ પણ નથી. તતિક્ષણ બજેથી અન્ય કોઈ છું. સમય આવા પ્રકારનો વિચાર. વિરહને જ વિચાર છે. આ વિચારવશ છે. થોડું વિચારો. ઘડામાં માટી છે કે માટીમાં ઘડો છે? ઘડાની અંદર જ માટી છે; જયાં ઘડો ત્યાં માટી. ના, તદ્દન ઊંધી વાત થઈ આ. ઘડામાં માટી નથી, ઘડો કદી માટી