Book Title: Bhagwati Upkram
Author(s): Jankaray Muni, Jagdish Muni
Publisher: Shamji Velji Virani and Kadvibai Virani Sarak Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023144/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T pi 5 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maJIuiI upakrama [GuLIyall rApara & NICIUS / R RE prajJA dvA2 ma / e 1 / paraddaronI , ' /// /# . /////// ' 2" / A rAmavAyo ke, pApa &# JIUC Al. upakrame ITTI dvAdazAMgI kalpa vRkSa . chAzaka: zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAI vIrANI smAraka TrasTa | rAjakTa divAdorI zairI chai:6 aogvAdaf 10o saMyaoNory: pUjaya prANa-samartha* caraNomAsaka paM.munizrI DYIkarAyAjI mahArAja | (1thA zrI DrdidIzaogy. saMdhava Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dian cAstri eeee darzana pa pUjaya tapasvi gurave namaH jeozrInI asIma kRpA ane AzIrvAdanI amI varSAthI amArAmAM saMyamanI sadbhAvanAnA aMkuro jAgRta thayA tema ja jeezrInA ApazrInI pavitra zrImukha vaDe pravrajyA vidhinA abhiSeka thayA jene aneka rasAsvAda ane vastuonA tyAgathI sayama mAne dIpAvyA che evA paramazraddheya, mahAn tapasvi zrI khA. bra. pUjya gurudevazrI zrI 1008 tapasvizrI zrI ratilAlajI mahArAja sAhebanA pavitra caraNa yugalamAM A graMthanA lekhana zubha prasaMge vidhi ane vinaya saha vaMdA karavAnI sAthe teezrInA upakAranuM smaraNa karIe chIe. ApanA, kRpA ane AzIrvAdanA AkAMkSI janaka muni tathA jagadIza muni. ybbq 3 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namotthuNaM samaNarasa bhagavao mahAvIrarasa . gaNadhara bhagavAna sudharmasvAmI praNIta zrI bhagavatI upakrama 8 yAtra IIIIIIIIIII anuvAdaka ane saMpAdaka : pUjyaprANu-samartha caraNopAsaka -paM. munizrI janakarAyajI mahArAja - ane zrI jagadIza munijI - prakAzaka : zrI zAmajI velajI virANuM. ane zrI kaDavIbAI virANI smAraka TrasTa 6, dIvAnaparA - rAjakeTa-1. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prata : 3100 pRSTAMga : 800 mUlya H rUpiyA pAca prakAzana tithi : mAgazI zukalAM pUrNimA saMvata 2025 vIra saMvata 2495 ** * *** ** * mudraka : zrI rAjakoTa jillA sahakArI prakAzana ane mudraNAlaya li. jillA paMcAyata kampAunDa, reIsa kAsa, rAja ko 8 - 1. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama naMbara viSaya anuvAdanuM vakatavya prastAvanA AbhAra ane abhilASA jaya-mANeka-prANuguru guNASTaka AcArya devo bhavaH / pU. raMbhAbAI mahAsatIjInI guNaprazasti samarpaNa abhiprAya jIvanacaritra maMgalAcaraNa praNetAnI paricaya zrI IMdrabhUtinI mahAnatA calita karma Adi praznottara AbhAraMbhI-parAraMbhI AraMbhI ane anAraMbhI jIvo - saMvRtta ane asaMvRtta aNagAra jIvanA jJAna Adi Ihabhava parabhava viSe asaMyata jIvonI gati viSe saMsAra saMsthAna kALa ArAdhaka AdinI gati viSe prazno kaMpA mohanIya karma krodhI mAnI AdinA bhAMgA rehA muninA praznottara - 15 garbhavAsa garbhakALa devenI zarama mRgaghAtaka Adine lAgavAvALI kSiA jIvanA vIrya viSe AyuSya baMdha viSe anya tIrthakone prazna guru, laghu, gurulaghu, agurulaghu jInuM gurutva ane laghutra - kalAsyathI putra aNagAranA saMyama virSanA prazno 24 eka sAthe eka ja veda hoya. 25 - suSamA suSamA kALane vartAva " 14 31 38 38 39 '0 * Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 48 28 31 61 32 kara : 33. 34 37 67 6. 40 43 * paMcAstikAya asurarAja camara lavaNa samudramAM bharatI ane eTa maMDitaputra aNagAranA prazno aNagAronI zakti viSe kyA aNagAre vaikriya zakita pherave che. vAyukAyanI maMdatA ane tIvra samudramA5 pramANa karma pramANe ja vedanA anubhave ? puruSa ane dhanuSya alpa Ayu ane dIrgha AyunuM kAraNa gRhapati ane karIyANuM -- - pudgalanuM kaMpana Adi hiyamAna ane vardhamAna sAvaccayA sevaccayA sapradezI ane apradezI vedanA ane nirjarA pudgalene saMgraha vastranuM dRSTAMta pacAsa belanI baMdhI keTalA ziSya siddha thaze ? jIvanA pradeza nirUpaNa tamaskAya kRSNarAji. dhAnyanI sthiti sukhaduHkha Adi ninA AhAra viSe zrAvakane kriyA pratyAkhyAna viSe vanaspatine AhAra Adi khecara tiryaMca paMcendriyanI ni saMgraha AyuSya baMdha Adi duSamA duSama kALanuM varNana bhAga ane vedanA , kAma ane bhega agninA samAraMbhamAM alpa-mahApAtaka navadaMDaka jI. s. 47 48 che. ' 49 , 50 (51 5 54 55 101 103 10 109 pa7 58 59 60 115 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa prakAranA pagale AzIviSane vicAra labdhI vicAra AjIvikamatanA sAdhunA prazno AlocanA viSe zramaNa-azramaNane pratilAbhanuM phala anya sthavirane mATe prApta thayela AhAradinI upabhogavidhi anyatIthikenA prazno IriyAvahI baMdha pratyenIkanA prakAra vyavahAra 117 119 120 140 141 141 142 68 70 145 72 73. 146 150 150 trikA upara 154 161, 7. 78 -0. 165 168 175 17 182 187 190 199 0 N N N 200. N dezabaMdha sava badhA ja prayogabaMdha, vistra sAbaMdha saMparAya baMdha karmaprakRti zrutazIla ane ArAdhanA pa6 aMtarIpo asocca kevaLI asoccA kevaLI soccA kevaLI gAMgeya aNagAranA bhAMgA ghAtaka puruSanI kriyA. pRthvIkAyanA zvAsozvAsa dasa dizAo vismaya bhASA utpala kamala loka kALa (sadarzana zeThanI pRcchA). traNa jAgArakA pauSadha (zaMkha puSkalika Adi zrAvaka jayaMtibAI zrAvikAnA praznopudgalenuM maLavuM ane vikharavuM. pudagala parAvarta kapAyanA 53 bola NI 200 207 209 210 212 220 322 225 229 232 237 244 98 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 100 11 12 103 104 15 106 107 108 109 110 111 112 113 164 115 11 117 112 119 120 121 122 123 124 rapa 126 127 128 129 130 131 132 133 134 rUpI arUpInA ela grahaNa bhavabhramaNa pAMca deva ATha AtmAne vicAra utpanna saMkhyAnA 39 mAla upayega adhikAra narakalAka Adi cha dvAra pradeza sparzonA avaga thA jIva avagADhAdi dvAra traNa yoga pAMca maraNa vigrahagati unmAda -varSA ane tamaskAya devatAnAM zastra agni AhAra tulya gotamane AzvAsana zramaNu nigraMthanA sukhanI tulyatA kevaLI ane siddha adhikaraNa zakrendrajI vedanA ane karmakSaya svapnA 14 svapnAnAM phaLa maharSika devane paNa aleka praveza azakaya 96 khela ecaNA calaNA pRthvIkAya apakAya ane vAyukAyanA upapAta (janma)nA 1110 alAvA prathama aprathamane vicAra carama acaramane vicAra 242 250 25ra 254 259 20 25 286 290 310 312 316 le 323 324 325 329 332 333 337 337 338 340 344 34 348 354 355 356 359 361 363 369 mAMkadIputra aNugAranA prazno 375 jIvAvanAM 48 byAmAMthI jIvanA pabhigamAM keTalAM Ave ? 376 yugma rAzi 376 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 378 381 383 385 388 devatAnI vipharvaNu Adi paramANu Adi upadhi--parigraha-praNidhAna maMDukamadrakazrAvaka puNya khapAvavA aMge paramANu vicAra bhavI dravya" aMge sparzanA sesila brAhmaNanA prazno bAra dvArA avagAhanA alpabadutva - 389 137 138 139 140 141 142 143 - 144 14pa 146 147 148 149 90 392 394 37 403 405 * - 406 150 408 408 411 ( 415 : 418 420 . 15 152 153 154 155 156 157 158 ' 159 160 161 162 163 164 - 165 mahA Azrava" AdinA gAM carama parama dvIpasamudra lavaNasamudra nivRtti karaNa cha dravya varNadinA bhAMgA paramANu traNa baMdha karma ane akarmabhUmi vidyAcaraNuM baMdhAcaraNa labdhi sopakrama nirupakrama kRta saMcaya akRta saMcaya zAli vIhi Adi vanaspatine AdhakAra tADa tamAla Adi vanaspatine adhikAra anaMta kAyika jIvo gammA adhikAra yoganA 28 belene alpabahutva samayegI viSamayogI paMdara ne alpAbahatva chavadravya achavadravya sthita asthita cha saMsthAna 47 458 459 46ra 465 46 6 467 471 474 476 542 544 545 546 549 pepara - 167 170 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554. 556 562 566 570 171 17 173 174 175 176 177 178 178 180 181 pAMca saMsthAnA saMsthAnanA 20 bela saMsthAnA kRtayugma AkAza pradezanI zreNuM dravya jIvanA kRtayu jIvakapamAna akaMpamAna pudgalene a5bahutva ajIvanA kRtayugma ajIva kaMpamAna sarvathI ane dezathI kaMpamAna akaMpamAna pa73 pa74 580 583 588 591 182 183 184 185 186 187 188 599 101 631 147 649 189 65 179 99 190 191 192 193 reyika utpatti :niyaMThA saMjayA (saMyati) sAdhupratikramaNane aMte balAtA 125 aticAra pratisevanA Adi sAta dvArA baMdhIzataka kariMtu zataka karma samAjanA zataka karma prasthAna samavasaraNa khuDAgakaDajummA uddavartanA ekendriya zataka ekendriya zataka ekendriya mahAjajumA beIndriya mahAyu teIndriya mahAyu corendriya mahAyu asaMsI paMcendriyanA mahAyu saMjJI paMcendriyanA mahAyugmo rAziyama taMgikAnagarInA zramaNe pAsakanA prazno 686 9i4 689 195 196 197 198 19 699 711 200 201 202 203 204 1911 712 712 712 14 716 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya prANa-samartha gurave namaH anuvAdakanuM vaktavya jinazAsananI mahattAkaDe mAnavagaNanA samUha vacce zrI jinazAsanane tejasvI pravAha eka akhalita vahetA nirmala jharaNAnI mAphaka saDasaDATa cAlyA jAya che. tenAM kAraNemAM tenI zuddhatA, bhavyatA ane saMsthApakonuM asAdhAraNa vyaktitva che. A sarva sAttvika sAmagrInA pavitra baLane lIdhe tene pravAha pratiSThApUrvaka vahyo jAya che. ane avasarpiNIkALanI dRSTithI paMcamaArAnA aMta sudhI vahyo jaze. zAsananI bhavyatAnA mULa pAyAmAM "zrutadharma ane cAritradharma " repAyelA che. A Atma samRddhinI ArAdhanAmAM ja jinazAsananI mahattA samAna yelI che. zruta ane cAritra svarUpe batAvele vItarAgadevane mArga dvAdazAMgImAM nirdiSTha che. dvAdazAMgInA racanAkAra covIsamA tIrthapati jinendra bhaga vAne ghAtikarmone sarvathA kSINa karI, potAnA AtmAmAM svAbhAvathI ja rahelA kevaLajJAnane pragaTAvyuM. anAdikALane e niyama che ke, tIrthaMkara deve kevaLajJAnanI prApti pachI prathama dezanA pharamAve ane gaNadharapadanI sthApanA kare e niyamane anusarIne kapamujaba prathama dezanA to ApI paNa tyAM evA yevya AtmAnA abhAve te dezanA prasaMga te "niSkaladezanA"nA AzcaryabhUta banAva tarIke seMdhAye. te prathama dezanA pUrNa karIne bhagavAna "apApAnagarI"nA mahAna udyAnamAM padhAryA, ane dezanA prAraMbha thaye. e daramyAna "IndrabhUti" Adi mahApaMDite kramazaH bhagavAna pAse AvyA. temanI zaMkAonuM samAdhAna thayuM. ane te sarva bhagavAna pAse dIkSita banyA. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tripadI ane tenA kamanI yathArthatA - gaNadhara bhagavaMte tripadI dvArA saMpUrNa dvAdazAMgI raMcavAnuM apUrva sAmarthya dharAvanArA hoya che. eka muhUrta mAtrAmAM zrutajJAnanA sAgarane pAmI jAya che. ane te jitendra bhagavAnanA upadezane ja AdhIna hoya che. te pAmavAnI rIti evI hoya che ke dIkSita thayelA indrabhUti Adi vinayapUrvaka vaMdaNa karI pUche che ke, mare! jiM tatta? tenA uttaramAM tIrthapati pharamAve che ke tane ghA" A uttara dvArA dravyanI-paryAyanA utpAdane siddhAMta vyakta kare che. gaNudharadeve te uttarasaMbaMdhI vizeSa-vicAraNA kare che. ane AgaLa puchavAnI jarUra lAge che tethI bIjIvAra jinendraprabhune vaMdaNa karI puche che ke, mAre! ki tatta? uttaramAM prabhu ema pharamAve che ke "vikama vA" A uttaradvArA bhagavAna dravyamAM vyaya-vinAzane siddhAMta vyakta kare che. e viSe paNa vicAraNA karatA zrIgaNadhara devane AgaLa puchavAnI jarUra lAge che ke mAtra unna ja thayA ane nAza ja pAmatuM rahe e kema bane? A kAraNe e paramatArakane caraNe trIjIvAra pradakSiNa ApI prazna puche che ke mete ! vi tatta? uttaramAM prabhu pharamAve che ke "g ar" A uttaradvArA dravyane dhrauvya-niyatAne siddhAMta vyakta kare che. A trIje uttara sAMbhaLatAM ja gaNadhara devane tattvanuM svarUpa paripUrNapaNe samajAya jAya che. prathama te bhagavAne uptattisUcaka uttara Ape pachI vigamavyaya-sUcaka uttara Ape. A vizvamAM je janme che te mare che. jenI uptatti tene nAza avazya thAya che. eTale utpanna thavuM ne nAza thavuM e che te spaSTa dekhAtI vAta che. te batAvyA pachI bhagavAne "prIvya" svarUpa batAvyuM. je utpanna ja thavuM ane vinAza ja pAmavuM eTaluM ja hoya ane dhruvatA na hoya to parabhava, puNya-pApanAM phala, mokSa, mekSamArganI ArAdhanA, vagerene avakAza ja na rahe. tethI utpAda-vyayanI sAthe dhruvatA bhaLatAM ja tattva paripUrNatAne pAme che. ane tethI zeSa kaI paNa samajavAnuM rahetuM hoya to e traNane vizeSa samajavA mATenuM ja rahe che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 . AvI gahana rahasyapUrNa tripadInA zrava thI "indrabhUti" Adine gaNadharanAmakarmane udaya thAya che. ane teone jJAnAvaraNIya karmane e te suMdara kSapazama thAya che ke utkRSTa darajajAnuM matizrutajJAna prApta thAya che. ane muhUrtamAtramAM dvAdazAMgInI racanA kare che. dvAdazAMgI eTale 12 aMga, paraMtu te kayA aMgina (zarIranA) bAra aMga? sAmAyika sUtra jainazAstranA upaniSadrabhUta sUtra che. anaMtA tIrthakare, zramaNa-zramaNa, zrAvaka ane zrAvikAo tene ucAra karatAM hoya che tIrthakara--nAmakarmanA udaya pachI dareka tIrthakare pitApitAnA zAsanamAM "ArAdhanA tathA zrutamAM" pradhAna sthAna ApatA hoya che eTale anAdi anaMtakALane A pradhAna "sAmAyika" sUtrarUpa aMgina (zarIranA) aMgarUpa dvAdazAMgIvANInuM pAMcamuM aMgasUtra te ja A zrI bhagavatIjI sUtra che. jainazAsanamAM zrI bhagavatIjI sUtranI mahattA - 15 karmabhUminI dRSTie avicchinnapaNe cAlI AvatI nirmalanitha paraMparAmAM zrI bhagavatI sUtra mUrdhanyasthAna dharAve che. A paMcama aMga sUtranuM mULa nAma te vivAhapannatti-vyAkhyAprajJapti sUtra che. arthAt jemAM vividha viSayanuM pratipAdana karavAmAM Avela che. aneka praznakAre dvArA vividha viSayane sparzatA chatrIsa hajAra prazno ane tenA uttarethI samRddha A vivAhapannatti sUtra vizeSa ane adhika pUjya che. kAraNuM ke vartamAna upalabdha bAkInAM daza aMgasUtramAM eka ja gaNadharadevanI pRcchAo che. tyAre A vyAkhyAprajJapti sUtramAM aneka gaNadhara de, zamaNuni , zramaNopAsake ane zramaNe pAsikAo tathA tApase tema ja anyatIthike vagerenA mahatvapUrNa prazno che. ane traNeya lekamAM gaurava dharAvI zake tevA bhagavAnanAM pharamAvelAM samAdhAne che. eTale A paMcama aMgasUtramAM varNavAyelA viSaye khUba ja mananIya che. ane tethI ja vivAhapannatti sUtranuM viziSThapaNuM tema ja pUjyapaNuM batAvela che. ane "bhagavatI" evuM zubha nAma paNa e ja kAraNe prasiddhi pAmeluM che. kahyuM che ke " ja mapAvatIca khU na madharAte" AvA sUtranA mahatva viSe kaMI vizeSa lakhavAnI zI jarUra rahe? Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 nAmakaraNaH- zAstrajJAnanA zIvratAthI ane saraLatAthI bedha karavA mATe zrI anuyAgadvAra sUtramAM 'upakrama'nuM vistRta vana Ave che. tenA vAMcanaprasaMge aMtarathI evA dhvani pragaTa thatA hatA ke, zrI bhagavatI sUtra jaina zAsanamAM apAra mahimA dharAve che. mATe tenA para jo kaMika lakhAya teA avazya upakAranuM kAraNa banaze. aneka zAstrano jyAre zAstrIya samAdhAna mATe samIpe AvatA hatA tyAre temane paNa e ja Agraha thatA rahetA ke mAre zrI bhagavatI sUtra viSe kaMika ceAjanA karavI. ThIka, samayanAM vaheNu cAlatAM jAya che. ane temAM kAIka ghaDI saphaLatA paNu ApatI jAya che. e niyama anusAra vivaraNanA prAraMbha paNa prApta thayA ane kAryanI zubhapUrNatA paNa thaI. *upakrama' nAmanI pasaMdagI:- upamA satrama: arthAt khAsa prayatnapUrvakano viziSTa prAraMbha. vAcya-vAcakabhAvamAMthI samyaka arthanI gaveSaNA karI zakhsanI aMtargata rahelA bhAvA vicArI yAgya rIte nirUpaNa karavAnI kriyA upakrama vaDe thAya che. te mATe gurugama ati Avazyaka che. upakramathI nimnAkata traNa kAryAM thAya che. (1) zAstranA bhAvA svasaMvedana jAgRta karavAmAM sahAyaka thAya che. (2) AtmAmAM jAgRta thayelA svasa MvedananA bhAve| AtmAne svabhAvamAM sthirathavAmAM sahAyaka thAya che. (3) zAstranA dareka bhAvAne tenA yAgya sthAne nikSepita karI (sthApita karI) saMzayathI yukta thAya che. ane yathArtha khAdha prApta karAya che. upakramanA avalaMbanathI karavAmAM AvatA ArAdhanAnA prayatnAthI je pravRtti thAya te AmahitarUpa bane che. jema ke upakramanI kriyA te bhAvasAdhana, vANInA cega te karaNusAdhana, zravaNubhAvamAM sthira thavuM te adhikarasAdhana, vinayaAdibhAva te apAdAnasAdhana, kahevAya che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 jyAre zAstranA bhAve samajavA muzkela paDe che, te prasaMge vividha prakAranA pratipAdananA bheda vaDe, te bhAvane samIpa lAvavAnI kriyA upakrama vaDe thAya che. prastuta anuvAdapaNa evA ja prakAranI zailIpUrvaka pratipAdita thayela hevAne kAraNe "bhagavatI upakrama" evuM zubha nAma pasaMda karela che. vivaraNane hetuH nizcayanayathI AtmA pote ja pitAnA bhAva vaDe nijabhAvamAM sthira rahI svaupAdAna zaktithI pitAnI paryAya utpanna karI zake che. te vyAya-vyApaka bhAvathI siddha hovA chatAM nimittanaimittika bhAvanI dRSTie vartamAnanI AtmAnI azuddha paryAyane pitAnI zuddha paryAyamAM lAvavA mATe vANInA garUpa karaNasAdhana vaDe bhAvasAdhanarUpa "upakrama" kiyA-Atmaunnati mATe ati upayogI che. ane teTalA mATe ja zrI bhagavatI sUtranA bhAvo bhavyAtmAone Atmasanmukha banavAmAM upayogI banenimittarUpa bane tevI bhAvanA pragaTI ane A rItanI racanA mATe preraNuM thaI. upakAra ane artha? mane A bhAve samajavAmAM nimitta bhUta thanAra zrutajJAnanA avatAra samA mahAupakArI paramazradheya bahuzruta gurudeva 1008 zrI zrI pU. samarthamalajI mahArAja sAheba ane teozrInA pAvanakArI ziSya vRttvanuM pavitra smaraNa A graMthalekhana kAryamAM ane samagra jIvanamArgamAM mukuTamaNi samAna suzobhita sthAna dharAve che. jenA rAga ane dveSa mRtaprAyaH banI gayA che, jene AtmIthatA sivAya mArA tArAnA bhAva spardhA nathI evA pavitra-pAvana pUjya gurudevanuM sAnidhya satata 4 varSa malyuM hatuM ane te prasaMga devage ja prApta thayela che. teozrInI kRpA ane AzIrvAda saMpAdana karavA bhAgyazALI thayA chIe te kharekhara pUrvajanmanA puNyabaLanuM zubha pariNAma ja kahI zakAya tema che. ame temanA bhAbhavanA trANI chIe. emanAM kRpAkiraNanI amIvarSAthI ja huM A bhagavatIjI jevA mahAna sUtra viSe kaMIka lakhavA saphala bane chuM. AbhAra prastuta anuvAdakArya navesarathI taiyAra karavAnI dRSTie eka bhagIratha kArya che. mukhya lekhanakArya sivAya zeSa pravRttio mATe Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahAyatAnI apekSA te rahe ja che. temAM sva. zrI jhaverabAI mahAsatIjInAM suziSyA prazAMtAtmA vakhatabAI mahAsatIjI tema ja viduSI prabhAbAI mahAsatIjInA ziSyAvRMde yathAsamaya suMdara akSarethI presa kepIo taiyAra karI Apela che. te uparAMta, prazAMtAtmA raMbhAbAI mahAsatIjInAM suziSyAone paNa e ja rIte udAra prayatna samAyela che. te sarvathI paNa adhika sahAyaka thanAra dariyApurI saMpradAyanAM-zAMta-dAMta sthitaprajJa zrI tArAbAI mahAsatIjI, ke jeo pitAnI sUphama tAvika jJAna dRSTithI badhA pharmAo tapAsI gayAM che. ane mupha deSAdithI sAmAnya kSati rahI javA pAmela hatI te dUra karI. teozrIne AbhAra paNa bhUlI zakAya tema nathI. pharmAo pahoMcADavAmAM ane vyavasthA karavAmAM zrI ramaNalAla jIvarAjabhAIye prayatna karela che te paNa seMdhapAtra che. - ApaNuM saMpradAyanA gauravasamA, dharmaratna, saMghapati, sujJa zrAvakajI durlabhajIbhAI virANIe meTara jotAMnI sAthe ja pitAnA dharma premane jAgRta karatA 3100 pratanA prakAzaka tarIkenI vizALatA darzAvI ane jijJAsuvarga bhAvanApUrvaka jema jema agAuthI grAhaka thavAnI abhilASA dharAvate gayA tema tema udAra dile saunI bhAvanAne paNa mAna ApatA gayA. A prakAzanane saMpUrNa yaza durlabhajIbhAI virANune phALe jAya che. gulAbacaMdabhAI domaDiyAye paNa presa kArya saMbaMdhI ghaNe puruSArtha saharSa svIkArela che ane temanA suputra mUlavaMtabhAI domaDiyA paNa pitAnI tAtvika buddhinA avalaMbanathI ghaNu sArA madadarUpa banyA che. A graMtha prakAzana thavAnA avasare sabhAgye jayaMtilAla devacaMdabhAI mahetAne saMga malI gaye. teo presakAryanA niSNuta ane utsAhI kAryakara che. temaNe A prakAzananA prAraMbhathI pUrNa sudhI sakriya rasa dharA . ATale moTo graMtha mAtra pAMca mAsamAM prasiddha thAya che te sarva yaza jayaMtilAlabhAIne phALe jAya che. meTara tapAsavA Adi kAryamAM abhyAsa karatA vidyArthI bhAI mahendrakumAra prANalAla desAIne paNa mahattvapUrNa prayAsa che vi. saM. 2023 nI sAlanuM sAvarakuMDalA cAturmAsa paNa A pavitra kAryanI lekhana bhUmi tarIke smaraNIya raheze. lekhanakAryamAM vikSepa paDe nahi tenI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 sAvadhAnI rAkhanAra pramukha zrAvaka bAlubhAi DosANI tathA hIrAlAlabhAI magiyA tema ja divasa-rAta mahenata karI suMdara akSare presakopI taiyAra karI ApanAra zazIkAMta je. zAha paNa bhUlI zakAya tema nathI. rAjakoTa zrI saMghanA mAnad maMtrI maganalAla tArAcaMduM zAhanA sakriya rasa paNu smaraNIya raheze. kaThIna zabdonI vyutpatti jANavAnA viSayamAM nyAya-vyAkaraNa AcAya zrIrAma zAstrI (amalanera)vALAnA paNa ghaNA sAtha che. te uparAMta, alpa yA vizeSa pramANathI jene jenA prayatna AmAM samAyela che te sarva prati kRtajJatA pragaTa karavA sAthe AbhAra ! vAMcakagaNane namra sUcana :- A saMprAdanamA eka dharmakathAnuM yega sivAyanA zeSa traNa anuyAgAne yathA zakya samAveza karela che. temaja bhagavatI sUtramAM je pADAne mAtra nirdeza che. ane pannavANuA sUtranI bhalAmaNa karI che. te alpAMze paNa taiyAra karela " pannavANA anuvAda " mAM Avaze tethI tenI punarukita karela nathI tene khyAla vAMcakavarga avazya rAkhe. aMtamAM:- A bhagavatI upakrama"mAM sacaiAjana karIne saMpAdana karavAmAM bhagavAna zrI jinendradevAnI AjJAthI viruddha koI paNa vacana anuyAgADhithI AvI javA pAmyuM hoya, agara teA mudraNamAM STideSAddhithI koi paNa bhUla rahI javA pAmI hAya, teA te badala anaMta siddhonI sAkSIthI micchAmi dukkaDa astu iti zubham mAzI kRSNA yAdazI pUjya prANuguru nirvANu saMvatsare 12 mI saMvatsarI prAraMbha dina sa. 2025, vIra saMvata 2495 pUjya prANa--samartha caraNeApAsaka munizrI janakarAyajI mahArAja ane zrI jagadIzamunijI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA zrI bhagavatI sUtra, vivAhapannatti (vyAkhyA prajJapti-vividha kathana) tarIke paNa oLakhAya che. te badhAM nAma sAMka che. kAraNa ke temAM ghaNA prakAranI prarUpaNA che. ane te sUtra mahAna che, gaDuna che, saMzayanAzaka che, AnakArI che ane jJAna vadhAranAra che. devA, narendro, rAja A, zrI gautama gaNadhara ane bIjA aneka zrAvako tathA zrAvikAoe zrI mahAvIra svAmIne pUchelA prazno ane tenA javAbe A sUtramAM che. mULa prazno ane tenA uttarI 36000 hatA ApustakamAM nIce pramANe muddA ane sAra che. pahelA zatakanA 10 uddezAmAM :- pahelA uddezAmAM H nameAkAra matra che. temAM deva, guru ane dharmanuM svarUpa atagata che. te jANyA vagara jainadharmImAM vAstavika praveza thatA nathI, tyAra bAda zAsanapatizrI mahAvIra svAmInA alaukika guNA Ave che. tyAra bAda zrI gautama svAmI prathama gaNadharanA guNa matAvyA che. teo bhagavAna zrI mahAvIra svAmI pAse kevI rIte besatA, ane kevI rIte prazna pUchyA te vinaya khatAvela che, je jenAe AdaravA lAyaka che. tyAra bAda calAyamAna te cAlyuM ' Addhi kasabaMdhI nava prazno zrI gautama svAmIe pUchyA te samajAvyA che. tenA sagrahanayanA eka sAmAnya bhAva evA nIkaLe che ke karavA mAMDayu. te kayu '. kAraNa ke dareka kriyAmAM asaMkhyAta samaya lAge che. ane te badhA samayeAmAM kriyA thayA kare che. eka Adi samayamAM je kriyA karI te paNa * kriyA karI ' ema gaNAya che. tyAM jamAlinA matanuM khaMDana ane nirAkaraNa thAya che. tyAra bAda AhAra AdinA keTalAka khelanA javAkhe che. bIjA uddezAmAM :- nArakI, tiryaMca, manuSya ane deva e cAra gatinA jIvAnA saMsAramAM rahevAnA . kALa-zUnya--azUnya ane mizra e Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa rIte batAvyuM che. temAM eka gatimAMthI bIjI gatimAM jamaNa sAbita thAya che. ane tithi gatimAM anaMta jIva hathiI bIjI ke gatinI nimAM samAI zake nahi te batAvyuM che. tathA ArAdhaka, virAdhakanI gati taduparAMta AbhAraMbhI parAraMbhI jI AraMbhI ane aNurabhI, saMvRtta ane asaMvRtta A bhava parabhavamAM jJAna ane asaMyata nI gati vagere chUTaka bela jaNAyA che. trIja uddezAmAM - je AzrI kakSAehanIyakarma, pramAda, ga, vIrya, vagerene khulAse Ave che. zramaNa nigraMthane 13 kAraNe kAMkSAmahanIya karma udayamAM Ave tenuM samAdhAna karyuM che. : pAMcamA uddezAmAM - maraka, bhavanapati, pRthvI, jotiSI vaimAnika devalokanuM varNana tathA sarva jIva AzrI krodha, mAna, mAyA, thohimA bhaMga batAvyA che. chaThThA uddezAmAM - anAdi anaMta vastuomAM ke pahelA ane keNa pachI jemake leka-aleka, jIva-ajIva, lekAMta-alekAMta, cha dravya, dvIpa, samudra, naraka, develeka, vagere zAzvatI vastuonuM, rehazuninA praznonA jvAbanuM nirAkaraNa karyuM che. tyArabAda lekasthiti eTale levAnI varatuo keNu-kene AdhAre rahelI che, te batAvyuM che. ' - sAtamAM uddezAmAM - garbhavAsane adhikAra che. garbhamAM rahela saMsI paMcendriya paryApta kevI rIte narakamAM ke devalekamAM jAya te batAvyuM che. eka garbha eka mAtAnI kukSimAM utkRSTa 12 varSa rahe ane kAya bhavastha garbha 24 varSa rahe. maharthika deva avavAne heya ane utpattisthAna jue tyAre te lajjA pAme che. AThamA uddezAmAM - mRgaghAtaka pAradhine kaye vakhate keTalI kriyA lAge che te batAvyuM che. eka jIva eka ja vakhate eka ja AyuSyano baMdha kare che. agurulaghu tathA gurulaghunA bola batAvyA che. 18 pA thI ja bhAre kamI thAya che. ane tenAthI nivRtti pAmavAthI jIva haLukamI thAya che. pArzvanAtha svAmInA Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAsananA kAlAsyaveSIputra aNagAra, mahAvIra-svAmInA sthivara bhaga tene prazno pUchIne tenA samAdhAnathI saMtoSa pAmI temAM bhaLI jAya che. ane chevaTe siddha thAya che. ', vaidiyarUpa banAvIne eka samayamAM eka jIva ekaja veda vede che. te strIveda athavA puruSa, bhagavatIjI zataka ra- tenA navamA udezAmAM - suSamA suSamA kALane adhikAra che. tathA dazamA uddezAmAM - paMcAstikAyane adhikAra che, - zataka 3 u zA bIjAmAM - asurakumAra devanuM sthAna Idro-bhavana AyuSya-UMce nIce tathA trIchA javAnI zakti, hAlanA camarendrane pUrvabhava, tenuM sudharmasabhAmAM javuM-zakendranA vajathI nAsavuM-bhagavAnanI bhakita, tyAMthI evI mahAvideha kSetramAM siddha thaze. ItyAdi varNana che. - zataka 3. udeza-3 - lavaNasamudramAM bharatI ane eTaluM kAraNuM batAvyuM che. maMDitaputra aNugAranA pAMca kriyA AzrI praznonA javAba, sAMpazayikI, ane aiyaMpathikI samaja tenAM guNasthAna ane niSkriya thavAnI rIta batAvI che. - zataka 3. uzA 4-5 - aNagAranI avadhijJAnanI ane vekiyazakita. zataka 5 uddeza-2 - vAyunI maMdatA ane tIvratA, vAyunI gatinA kAraNu lavaNasamudrane AkAra ane mApa, jaMbudvIpane na buDADI zake tenuM kAraNa pramANu cAra ane tenuM varNana. keTalAka jIva karma pramANe vipAkathI vedanA anubhave ane keTalAka jIve judI rIte vedanA anubhave, karmanI rithativAta ane rasaghAta thaI zake che. - zataka 5 uze 6:- AkAzamAM bANa pheMkanAra vagerene lagatI kiyAo, alpAyu ane dIrdhAyunAM kAraNe, vyApArI ane grAhakane lagatI kriyAo, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 zataka 5 uddeza 7 :- pudgalAnuM ka pana Adi vana tenA bhAMgA ane 15 dvAra. zataka 5 uddezeA 8H- cAvIsa daMDakanA jIvAnu hiyamAnavamAna ane avasthitapaNAnA kALa siddha bhagavAna vamAna ane avasthita che. tenA kALa, 24 IMDakamAM hAnivRddhinA bhAMgA. niyaDhiputra aNugAranA nArahaputra aNugArane sapradezI-apradezIne khulAsA. zataka 6 uddeza 1:- veDhanA ane nirAnA cAra bhAMga, tenAM cAra karaNa mana-vacana-kAyA-vIya. te zataka 6 uddezA 3: traNa yAgathI thAya che. tenA bhAMgA. Si 1200 jIvAne karaja puruSa prayatnathI lAge che 15 dvAranA 50 melamAMthI cAra gatinA 14 bhenA jIvAna keTalA khela lAge ane 15 dvAramAM 8 karmImAMthI keTalAnA aMdha thAya che te khatAvyu' che. adhikAra. bhagavAnanA 700 ziSyA siddha thayA. zataka 6. u. 4:- jIvanA pradeza nirUpaNunA 14 dvAranA bhAMgA. zataka 6. u. 5:- tamaskAyanA adhikAra, ATha kRrAjInA zataka 6. u. 7:- dhAnyanI sakhIjapaNAnI sthiti. zataka 6. u. 10:- jIvAnA sukhaduHkhane bahAra kADhIne dekhADavAmAM kei samartha nathI. jIva ane caitanya eka ja che. siddha sivAya 24 daMDakanA jIveA dravya prANavALA che. 24 daMDakamAM sukhaduHkhanI vedanAnI tAratamyatA, jIva, zarIra kSetrAvagADhapuddagalAne grahaNa kare che. kevalI bhagavAnane jANavA dekhavA mATe indriyo ane mananuM avalaMbana levu paDatuM nathI paNa savastu AtmapratyakSa jANe che ane dekhe che. zataka 7, 9. 1:- nigraMthA agAra-dhUma-sayAjanA doSa rahita AhAra kare. kSetra-kAla, mArga-pramANa atikrAMta pAna-bhAjana lIe. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara deSarahita AhAra grahaNa kare. kevaLa saMcamanA nirvANa mATe svAda karyA vagara AhAra grahaNa kare ! sAmAyikamAM beThelA prAvakane sAMparAyikI kriyA lAge che jenA vadhanA pazcikkhANa hoya temane bIjuM kAma karatA akasmAta keIne lAgI jAya te vratamAM aticAra na lAge ! za. 7H uddeze 2 - jIva ajIvanA jJAna vagaranuM paccakhANuM dupaccakakhANa che. pratyAkhyAnanA mULaguNa ( Azravanidha) uttaraguNenA bhedane samaja tathA pratyAkhyAnI apratyAkhyAnI jenI samaja, Apela che. vA, 7. 6, 3- vanaspatine AhAra-tenI tAratamyatA, AhAranI rIta, mULa-kaMda, bIja, vagere kayA jIvathI vyApelA che? grISma RtumAM uSNu nivALA jIvanI bahuutpatti. lezyAo sAthe a5 vA mahAkarmanI apekSAo, vedanA ane nirjarAmAM bheda chavadravyathI zAzvata ane paryAyathI azAzvata vagere batAvyuM che. za. 7. u. 5 - khecara Adi tiryacapaMcendriyanI ni-veda, lezyA, daSTi, jJAna-ajJAna, ga upayogasthiti-gati-samughAta-kula, milendriyanA kula sugaMdhI padArthonA sAmAnya ane vizeSarUpa bheda phUlenAM kuLa, vallI-latA haritakAyanA bheda. - svastika-arci-kAma Adi 33 vimAnene vistAra, cAra anuttara vimAnene vistAra. za. 7. u. 6 - AyuSyane baMdha kayAre thAya ? kayAre AyuSya verAya, kyAre a5 vA mahAveDhanA vede, ajANapaNathI AyuSya baMdhe, karkaza-akarkaza zAtA--azAtA vedanInAM kAraNe. duHkhudukhA kALanuM varNana. za. 7. u. 7 :-bhega ane vedanAne tathA kAmabhegane adhikAra. za. 9. u. 10 - agni saLagAvanAra karatAM elavanAra a5 pApavALe. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za. 8. u. 1 - jInAM nava dvAra ane tene lagatA bheda, sarva maLI pragasa pulanA 88625 bheda. traNa prakAranA pagale ane darekanA pAMca pAMca bheda. za. 8. u. 2 :- jAti ane karma AzIvizvanA do." jIvanA 21 dvAramAM jJAna-ajJAnanI vaheMcaNI. temAM mAM labdhidvAra che. temAM jJAna -darzana-cAritra-cAritrAcAritra-dAna-lAbhabhega-upabhega-vIrya-indriya e dasa labdhivALA jemAM jJAna-ajJAnanI vaheMcaNuM. pAMca jJAna ane traNa ajJAnanA paya ane te pIne alpabahuva. pAMca jJAnane viSaya, konI keTalI sthiti, AMtaru ane alpabahuva. za. 8. u. 5 - AjIvikamatanA sAdhunA praznano javAba. sAra:-sAmAyikamAM beThelA zrAvake mamatva bhAvane tyAga karyo nathI. za. 8. u. 6 :-AlecanAne adhikAra. temAM deSa lAgyA pachI ArAdhanA mATe thayele nigraMtha ArAdhaka che. zramaNa-azramaNane pratilAlavAnuM phaLa. anya sthivarene mATe grahaNa karela, AhArAdinI upabhoga vidhi. sAdhune dAna devAmAM alpapApa ne mahAnirjarA kayAre thAya tene khulAso. za. 8. u. 7 - anyatIrthikanA AkSepane javAba devAnuM zarU karI dIdhela hoya te dIdheluM kahevAya. yatnApUrvaka javAmAM hiMsA mathI * gatinA pAMca prakAra che. . . . . . za. 8. u, 8 - IriyAvahI baMdhane adhikAra, tenA bhAga vagere, pratyenIkanA prakAra, pAMca vyavahArane khulAse, 22 pariSaha, kayA karmanA udayamAM keTalA pariSaha Ave. } za. 8. u. 9 :- pAMca zarIra pragabaMdha (dezabaMdha-sarvabaMdha) ne adhikAra. . prayAgabaMdha ane vizvasAbaMdhane adhikAra Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saparAyabaMdhane adhikAra za. 8. u. 10 :- ATha karma prakRti ane tene arasaparasa saMbaMdha. zrutazIlanA cAra bhAMgA, ArAdhanAnA traNa bheda, ane te darekanA traNa traNa bheda, temane arasaparasa saMbaMdha ane tenuM phaLa, te upara be pariziSTathI khulAse. pa6 aMtaradvIpanA yugalika manuSyanuM varNana; te za. 9. u. 3 thI 28 mAM ane za. 10 u. 7 thI u. 34 sudhImAM che. . za. 9 u. 31 - accA ane saciA kevaLIne adhikAra. za. 9 u. 32 - gAMgeya aNugAranA bhAMgA. za. 9 u. 34 - ghAtaka puruSanI kriyA pRthvikAcanA zvAsozvAsa, ane temAM thatI kriyA, vAyukAyane lagatI kriyA. * za. 10 udeze 1 - daza dizA, tenAM nAma, kayAMthI nIkaLI, dizA vidizAmAM jIva ajIvana bhAMgA. za. 10 u. 3 - devalekamAM devatAnI javA AvavAnI rIta, bAra prakAranI bhASA. za. 11 u. 1silakamalane adhikAra. . za. 11 u. 10 - lekanA prakAra, kSetralekanA bheda, ane tenI vigata, AkAra (saMsthAna) 3 lekamAM jIva-ajIvanA bhAMgA, ane bhAvaAzrI varNAdi pAMca, agurulaghu paryAya ane gurulaghu paryAya sarva anaMta, leka aleka keTalA meTA ? | . za. 11 u. 11 - sudarzana zeThanI pRcchA kALanA 4 prakAra (pramANa, AyuSya, maraNa aThThA) . . 12 u. :- traNa jAcikAne adhikAra ( dharma-adharma sukha jAgaraNa). dharma jAgaraNa ( AcAra-kiyA-dayA-svabhAvadharma). AcAradharmanA 5 bheda ane tenA peTabheda 39 kiyAdharmanA 70 bheda Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (karaNa sittarI) dayA dharmanA 8 bheda (sva52 dravya-bhAvazvahevAranizcaya-svarUpa-anubaMdha dayA) svabhAvadharma te dravyanI zuddha pariNati (zuddha guNemAM zamaNutA) saMsArane lagatuM kAmakAja ane tene vicAra adharma jArikAmAM che. sudakakhu jAcikA - bhalI caturAIvALI samyajJAna-darzanavALI vratadhArI zrAvakane heya. za. 12 u. 1 - zaMkhapuSkalI Adi zrAvakane adhikAra temAM zaMkhajInuM pauSadhadrata kaSAyathI karmanuM udvartana thAya zaMkha zrAvaka ekAvatArI thayA. za. 12 u. 2 - jayaMtibhAI zrAvikAnA praznonA javAba. * 18 pApanA nivartanathI jIva halake thAya che. saMsAra ghaTADe, karmonI sthiti ghaTADe, saMsArasAgara tare che, bhavyapAruM svabhAvathI ja che. bhavya jI siddha thavA yogya che. paNa loka bhavya jIva vinAne raheze nahi. dhArmika jI jAgelA tema ja sabaLa sArA, temanuM uthamIpaNuM sAruM, yaMtIbhAI dIkSA laI mokSa gayAM. za. 12 ka. 4 - pudagalanuM maLavuM ane vikharavuM tenA bhAMgApugala parAvartananA 7 prakAra tenuM sUphama-bhAdara tathA dravya-kSetra-kALabhAvathI varNana sarva jIve sAte pudagala parAvartana aneka-anaMta vAra karyo, vagere vivecana, kayA kayA sthAne ane daMDake pudagala parAvartana karyA, keTalo kALa pudagalaparAvartana karyA. kALanI upamA, alpabahu vagere vivecana. za. 12 u. 5 - kaSAyanA 53 bele. za. 12 u. 6 - rUpI arUpInA bela. za. 12 u. 6 - caMdragrahaNa, caMdra ane rAhune saMbaMdha, caMdrane zazI ane sUryane Aditya kahevAnuM kAraNuM. za. 12 u. - bhavabhramaNane adhikAra Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - za zaza ? hA - pAMca devane adhikAra 6. '-'* * * * za. 12 u. 10 -ATha AtmAne adhikAra-jJAna-darzana Ali je bhAvamAM jIva heya te bhAvamaya jIva gaNAya. jJAnane badale ajJAna haiya te ajJAnarUpa AtmA gaNAya. pAMca sthAvaranA AtmA ajJAnarUpa ja hAtha je pitAnA paryAyamAM jAya te paNa AtmA gaNAya; evI rIte pudgala ane audhe potAnA varNadiparyAya vaDe AtmA-sarUpa che; paraparyAya vaDe asarUpa che ane svapara paryAya vaDe avyakta che; skadhamAM ghaNuM bhAMgA laghu paDe che. za. 13 u. 1-ra- utpannasaMkhyAnA 39 bola, kene keTalo bela lAbhe tenuM varNana che, tevI rIte udvartana, ane avananA bolanuM paNa varNana che. * 2 upaganA adhikAramAM gatimAM jatI vakhate ane nIkaLatI vakhate keTalA upaga hoya te batAvela che. za. 13 u. 4 - naraleka Adi 7 dvAra, temAM pahelAM cAra narakaAzrI che. pAMcame lekane madhyabhAga cha dasa dizAnuM nIkaLavuM dhI sAtame astikAya pravartanAdvAra, astikAyanA pradezanI arasaparasa nA batAvela che, tyAra bAda arasaparasa avagADanA batAvI che hitakArya ane samayanI sparzanA tathA avagAhanA batAvI che. .sys". jIva avagADhAdi dvAra ( java avagADha, astikAya niSadana, bahusama, viSamabhAga le saMsthAna). za. 13 u. 7 - 3 yuga ane pAMca maraNane adhikAra che. za. 14 u. 1 - vigrahagati AzrIvarNana. za. 14 u. 2 - unmAdanA prakAra, varasAda kevI rIte thAya. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za. 14 che. 7 devatAone vinaya ane zastra upaga nArakI, sthAvara ane viralendriyamAM vinayane abhAva, nAradImAM azubha pagale pariNamana. zataka 14-. 5 - vATe vahetA jInuM agni vadhe thaIne javuM. nArakI, devatA, sthAvara, vigalendriya, tiryacapaMcendriya ane manuSyane anubhava. zataka 14-6. 6 - nArakI AhAra-AhAra-pariNamana-nisthitinuM kAraNa nimitta karma-karmathI anya paryAya-vicIdravya-avIcidravyane AhAra, evI rIte ra3 daMDakanuM samajavuM. za. 14 u. 7 - tulyane adhikAra tenA che bheda:- (1) dravya tulya-e paramANu yugala bIjA paramANu yugalanI sAthe tulya. (2) mevatulya eka sarakhA kSetra jemake eka AkAza pradezamAM rahelA pudgala dravya bIjA eka AkAza pradezamAM rahelA muddagala dravyanI sAthe kSetrathI tAya (te bane AkAza pradezamAM rahelA pudgalenI saMkhyA bhinna heya (3) kALa tulya - ekasamayanI sthitivALA pudgala dravya ekasamayanI sthitivALA bIjA pudgala dravyanI sAthe kALathI tulya che. (4) bhavatulyAjema nArakI bIjA nArakI sAthe bhavathI tulya (5) bhAva tulyanA be bheda(8) ajIva bhAva jemake eka guNa kALA varNanA pudgala eka guNa kALA varNanA bIjA pudgala sAthe bhAva tulya. (I) jIva bhAva tenA cha bheda ahIM dayika bhAva audrayika bhAvanI sAthe tulya che. ema bIjA bhAvamAM samajavuM. (6) saMsthAna tulya tenA be bheda- ajIva saM. ane chava saM. temAM ajIva saM. nA pAMca bheda ane jIvasaMsthAnanA 6 bheda. ahIM paNa sarakhA saMsthAnavALA sAthe tulya che : gautamane AzvAsana - tame ghaNA kALathI mArI sAthe rahelA che ane banne siddha thaIzuM anuttara vimAnavAsI devee anaMtamane dravya vargaNAone yarUpa prApta karI che ane vyApta karI che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * za. 14-19 - zramaNa nigraMthanA sukhanI tulyatAne adhikAra, jema jema dIkSA paryAya vadhatI jAya che tema tema nigraMthanuM sukha upara uparanA devenA sukhathI vadhAre thAya che. jemake bAra mAsanI dIkSApatya yavALA zramaNa nircathanuM sukha anuttara vimAnanA denA sukhathI adhika hoya che. za. 14 u. 10 - kevaLI ane siddha kevaLajJAnanI apekSAe sarakhA che. ane sarvajJa che. paNa kevaLajJAnI utthAna-karma-baLa-vIryapuruSAkAra parAkrama sahita che ke je siddhamAM nathI ! za. 16 u. 1 avirati ane pramAdanA kAraNe 24 daMDakanA je adhikaraNuM che. adhikaraNanA abhighAtathI acetavAyu Upaje che. jenA helAthI saceta-vAyukAyanI hiMsA thAya che. za. 16 u. 2 zakendrajInA svAmIpaNAne prazna. temaNe zramaNa nigraMthane avagraha mATe ApelI AjJA. gautamasvAmIe kendrajI saMbaMdhI pUchelA prazno. kendrajI carama che. ughADA meDhe (hAtha AdithI mukha DhAMkyA vagara) bhASA belavI te pApamukata che. * za. 16 u. 44 zramaNa nircanAM karmo dhULa, zithila tathA nikti thayelAM levAthI zIghra nAza pAme che. nArakInAM karmo gADha ane cIkaNuM hevAthI atyaMtavedanA anubhavavA chatAM nirjarA ane nirvANurUpa phaLa maLatuM nathI. . za. 16 u. 6 svapnAne adhikAra svapnanA prakAra ane phaLa ardhanidrAmAM mana ghUme tyAre svapna Ave. saMvRttane satya svapna Ave. svapnanA 5 bheda. tenA kara prakAramAM 42 sAmAnya ane 30 mahAphaLavALA hoya che. temAnAM 14 svapna tIrthakaranI mAtAne Ave che. ane cakavatinI mAtAne aspaSTa Ave che. temAMnAM 7 vAsudevanI mAtAne Ave che. ane 4 baLadevanI mAtAne Ave che. maMDalikanI mAtAne Ave che. mahAvIra svAmInI Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chadmastha avasthAnI chellI rAtrinA pAchalA paheramAM 10 svapna AvyAM. te ja bhave athavA bIje bhave mokSa janArane kadAca svapna Ave tevAM 14. svapno che. za. 16 u. 8:- maharthika devane paNa eka praveza azakya che. za. 17 u. 2 - 99 belane adhikAra, 18 pApamAM pravRtti + 18 pApanI nivRtti + 60 buddhi Adi = 96. .: saMyata virata jIva dharmamAM. asaMyata avirata adharmamAM ane saMyatAsaMyata jIva dhamadharmamAM sthita che. zramapaMDita che. zramaNe. pAsaka bAlapaMDita che. je jIve eka paNuM jIvanA vadhanI virati karI che. te ekAMta bAla nathI paNa bAlapaMDita che. 96 belamAM pravRtti karate jIva te ja jIvAtmA che. za. 17 u. 3 calaNuM. zailezI avasthAmAM AtmA atyaMta sthira thAya che. eTale para praga vinA kaMpatA nathI. pAMca kaMpana (dravya, kSetra, kALa-bhAva, bhava) cAra dravyakaMpana (cAra gatinA jIva) pAMce kaMpananA darekanA cAra cAra bheda-20 belamAM jIva traNe kALamAM che. za. 17 u. 6 thI 11 tathA za. 20 u. 6 pRthvIkAya. apakAya ane vAyukAyanA UpajavAnA 1110 alAvA. za. 18 u. 1 prathama-aprathamanAM jIvAdi 14 dvAra, carama * acaramane vicAra tenAM jIvAdi 14 dvAra. za. 18 u. 6 mAkaMdiputra aNagAranA prazno-baMdha-dravya ane bhAva. temAM dravya-prayoga tathA svAbhAvika, pravega jaghanya dravya badhu te zithila ane gADha. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAbhAvika - sAdi ane anAdi ! bhAva :- mULa ane uttara za. 18 u. 4 jIvAjIvanA 48 dravyamAMthI jIvanA parigamAM 24 Ave. yugmarAzi 24 daMDaka AzrI 4. (kRta, ja, dvApara, kalyAja) za. 18 u. 5 devatAnI zobhA ane vidurvaNa, nArakInI alpa vA bahuvedanA je jIva jyAM utpanna thavAvALe che tenI AyuSyanI sanmukha thAya che. ane je gatimAM che te gatinA AyuSyane anubhava kare che. za. 18 u. 6 paramANu AdinA paryAyane adhikAra daSTigocara vastumAM vyavahArathI eka varNa ke gaMdha ke rasa ke amuka sparza mukhyatAthI hoya. paNa nizcayathI temAM 5 varNa 2 gaMdha, - 5 rasa, 8 sparza hoya che. eka paramANu pudgalamAM 1 varNa, 1 gaMdha, 1 rasa ane 2 sparza heya che. za. 18 u. 7 upadhi-parigraha-praNidhAnane adhikAra, upadhi 3- karma, zarIra, bAhyavastu tathA saceta, aceta ane mizra parigraha 3 - karma zarIra, bAhya upakaraNuM praNidhAna 3- kaI paNa nizcita AlaMbanamAM mana-vacana-kAyAnA vyApArane sthira karavAne kevaLI bhagavAna yakSanA AvezathI AviSTa thatA nathI. maMDaka zrAvake anyatIrthione carcAmAM niruttara karI dIdhA. teo ekAvatArI che. hAsya ane kutUhalathI vyaMtaradeve anaMta zubha prakRtirUpa kane 100 varSamAM khapAve che. upara uparanA devene ghaNuM vadhAre vakhata lAge. za. 18 u. 8 paramANu vicAra. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - chAstha jJAnathI paramANu jANI zake, paNa dekhe nahi. evI rIte, be pradeza skaMdha yAvat asaMkhyAta pradezI skaMdha sudhI samajavuM. parama avadhijJAnI ane kevaLajJAnInuM jJAna vizeSa grAhaka che. ane darzana sAmAnya grAhaka che. tethI teo je samaye jANe che te samaya dekhatA nathI ane je samaya dekhe che te samaya jANatA nathI. za. 18 u. 9 bhava dravya bhUtakALanI paryAyanA athavA bhaviSyakALanI paryAyanA je kAraNa che. te dravya kahevAya. jema ke bhAvi naraka paryAyanA kAraNe tiryaMca-paMcendriya athavA manuSya bhavya dravya nArakI kahevAya-ema bIjI gati AzrI paNa jANavuM- .. za.18 u. 10 sparzanA bhAvitAtmA aNugAra vaizyilabdhithI tala vAra ke astrAnI dhAra para rahI zake che. agnimAMthI nIkaLI zake che. puSkara saMvarta meghamAMthI nIkaLI zake che. gaMgA siMdhu mahA nadIonA UlaTA pravAhamAM jaI zake che. pANInA bhaMvaramAM ke udakabiMdumAM pravezI zake che. paNa e chedAtA nathI. baLatA nathI. bhIMjAtA nathI. khalita thatA nathI. pANarUpI zastra lAgatuM nathI. paramANu pudgala yAvat asaMkhyAta pradezI rakadha, vAyukAyathI sparza thAya che. paNa vAyukAya paramANu yAvat asaMkhya pradezI kaMdhathI sparza nathI thatA. ratnaprabhA yAvat siddhazilA ema 33 sthAnenI nIce vadi 20 bela anya baddha-pRSTa yAvat saMbaMddha che. semila brAhmaNe bhagavAnane prazno pUchyA ane saMtoSa pAmIne zrAvaka thayA-ekAvatArI thayA. za. 19 u.3 bAra dvAra! pAMca sthAvara, vigalendriya, ane pazendriya che upara bAradvAra, pratyaka, sAdhAraNa lezyA, daSTi, jJAna, yoga, 5ga, AhAra 18 pApa, utpA, rithati, samughAta, udvartanA. sUlama-Adara pAMca sthAvaranI avagAhanAne alpamahuvA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pAMca sthAvaramAM sarvathI sUphama keNa ane sarvathI bAdara keNa? tene alabahurta pRthvIkAyanA zarIranI avagAhanAnuM daSTAMta, tenI pIDAnuM dRSTAMta, evI rIte pAMce sthAvaranI pIDAne anubhava samaja. adhikAra che. . . :: 19 . 4 mahAAzrava AdinA 16 gAmo : morakImAM mahAgraMva, mahAWiA mahAnA, alpanirjarA devatAmAM mahAAzrava mahAkriyA alpanA, alpanirjarA hArikanA 10 daMDakamAM sarva 16 bhAMgA lAge. - sS 1 . 1 uM. pacarama paramane adhikAra, jemAM alpaAyubavALA carama ane adhika AyuSyavALA paramane karma-kiyAMozravavedanAAzrI. mukAbale ! : u. 8. nivRttine adhikAra tene 82 bela, 24 daMkamAM kene keTalo lAbhe. tene tathA 14 guNasthAnamAM kyAM keTalA lAbhe tene adhikAra. - - - za. 19 u. 6 dvipasamudrane adhikAra ha AkAra (sasthAna) jaMbudvIpane thALInA AkAre. bAkI badhA pasamudrone cUDInA AkAre viSkabha, paridhi, pratyeka dvIpasamudrane cAra -A daravAjA-samudranA pANIne svAda, malika deva, lavaNasamudranuM varNana. zi. 19. uM. 9-55 karaNa temAMnA 24 daMDaka, 14 guNasthAnamAM keTalA tenuM varNana. za. 20. u. 2 - cha dravyane adhikAra, kAkAzamAM zuM che. keTalI masa, sparzana-paryAyavAcI zabdo, jIvamAM pariNamatA aneka - dharma, karmathI aneka pariNamana. " . . u pa veNuM-gaMdha, rasa, sparzanA bhAgane adhikAra, paramANune adhikAra . Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 za. 20, 3. 7:- traNa aMdhamAM 24 kreka upara 55 mAlanI vahe caNI. za. 20. u. :- ka ane akarma bhUmine adhikAra, vidyAcaraNu, ja dhAcaraNanA adhikAra. za. 20. u. 10H- sApakrama-nirUpakrama AyuSyanA adhikAra, kRtasaMcaya ane akRtasaMcayanA adhikAra. za. 21. u. 1 thI 80H- zAlI, trIhi, Adi vanapatine adhikAra. adhikAra. za. 22. . 1 thI 60: tArUM, tamAla Aphri vanaspatine za. 23. varga pAMca. u.1 thI 50; ana'takAyika jIvenA adhikAra. za. 24. u. 1 thI 24:- gammA adhikAra, dvAra chaThTho nANuttA adhikAra, nArakI ane manuSyanA gamA. za. 25 mAM jIva ajIvanA saMsthAna AdinA vistRta varNanathI bharapUra che. tathA sayatA ane nigraMthAnu vaNaeNna khAsa samajavA jevuM. gujarAtI sAhityamAM ghaNuM ja spaSTa rIte talaspazI ane vistRta vana che. za. 26 vageremAM ka kha dhanu' svarUpa che ane aMtima zatakamAM mAtra jJAnIethI ja gamya banI zake tevu' jIvA sa''bInA yugmAnu vana che. ahI prastAvanA tarIke A sUtranA sAra pUrNa thAya che, A samaMdha sUtra huM pAMcI gayA chuM ane mane barAbara lAge che. DaoN. ena. ke. gAMdhI mAzi kRSNA trayeAdazI tA. 17-12-68 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra ane abhilASA mahAnubhAva, jaya jinendra jIvanamAM parigrahonuM mahatva khUba ja che-parigraha sadaMtara na chUTe te paNa maryAdIta rIte choDavA jevA te che ja paraMtu keTalAka parigraha AtmAnA zreyanA kAraNe paNa hoI zake, evA parigrahamAMnA eka parigrahanI asara mane vizeSa rIte rahyA kare che ane te che vItarAganI vANIne vizeSa pracAra kema thAya-tenA prasArathI jaina ane jainetara sudhI sauhIne lAbhanuM kAraNa bane tevI aMtaHkaraNanI zubha bhAvanA satata rahyA ja kare che, ane te kAraNe ApaNuM sthAnakavAsI jaina samAjane dIvAdAMDIrUpa jinAgama sUtronA prakAzana pratye mArI rUcI vadhAre thAya che. che. ane tethI ja bA. bra. pU. zrI janakamuni mahArAjazrI pAse zrI bhagavatI sUtranuM saraLa ane gujarAtI bhASAmAM teozrIe athAga mahenata veDIne taiyAra kareluM zrI bhagavatI upakrama joyuM tyAre mArA mananI prasannatA atizaya vadhI ane te graMthanuM prakAzana karavAnI bhAvanA thaI ane evI taka mane maLavA badala bA. bra. pU. zrI janakamunizrI ane bA.bra. jagadIza munizrIne mArA para ghaNuM ja upakAra thayuM che ane evI taka maLavA badala pU. mahArAjazrIne AbhAra mAnavAnuM kema cuka! . A graMthanI prastAvanA ApaNA samAjanA vidvAna zAstrajJa zrI De. ena. ke. gAMdhIe lakhI ApavA badala teozrIne paNa AbhAra, | zrImAna yaMtilAla devacaMdabhAI mahetAne prauDha anubhava A kAryamAM amane ghaNuM ja upayogI banela che. A graMthanI zobhA e temanA ja prayatnanu zubha phala che. ApanI kAryazaktine lAbha haMmeza maLato rahe tevI AzA sAthe AbhAra ! zrI jillA sahakArI mudraNAlayanA vyavasthApake tathA kAryakara bhAIoe paNa purate sAtha Apela che te badala temane paNa AbhAra. : " zrI bhagavatI upakama nAmanA A graMthane mUrta svarUpa maLyuM ane te prakAzana Aje Apa saunI samakSa raju karavAnI je taka maLI tethI mArA jIvanane kRtArtha mAnuM chuM. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 Aje A graMtha zrI jaina samAja samakSa mUkatAM mAruM mana ghaNuM ja praphullita thAya che te sAthe sAthe vAMcakone mArI namra vinaMtI che ke A graMthane lakSapUka vAMcajo tenAM chapAelA viSayAne vivekathI vicAro ane dharmAne tamArA hRdayamAM sthAna Apajo. Apane e khyAla to haze ja ke ghaNA alpajJAnIe nahi vAMcavA ceAgya vAMcana vAMcIne peAtAnA kiMmatI samaya vinA kAraNu gumAve che. kAM vAMcanathI avaLA mArge caDI javAne bhaya che. AvA vAMcanathI A bhavamAM apakIrti pAme che, ane parabhavanAM nIca gatie jAya che. bhASA jJAnanA pustakonI peThe A graMtha ratna paThana karavA mATe nathI paraMtu manana karI hRdayamAM utArI teneA lAbha levA mATe che ke jethI karIne bhavAbhavamAM tamAruM hita thaze. tame A graMthane vinaya, viveka ane bhAvathI lAbha uThAvajo, vinaya ane viveka e dharmAMnA mULa hetu che, A graMthanI asAtanA na thAya e mATe Apa lakSa rAkhaze evI mArI vinaMtI che. Apane trIjI eka A paNa bhalAmaNu che ke, jeAe peAtAnI vAMcana zakti gumAvI dIdhI hAya ane teonI icchA hAya, te A aya temane vAMcI saMbhaLAvI temane avazya lAbha levarAvaze. Apane A graMthamAMthI je kaMi na samajAya te suvicakSaNa jJAnI pAsethI samajavAnI keMtejArI rAkhajo. ATaluM karavA pachI tamArA AtmAnuM hita jarUra thaze. tame jJAnane pAme, zAMti ane divya AnaMda anubhavA, paropakArI, dayALu, kSamAvAna, vivekI ane buddhizALI thAo evI paramakRpALu paramAtmA pAse mArI namra mAMgaNI che. aMtamAM pU. mahArAjazrIe A bhagavatI upakrama gujarAtI saraLa bhASAmAM taiyAra karI temaNe bhavyAtmAo upara upakAra karyAM che eTaluM ja nahi paraMtu pU. mahAsatIjIe, navadIkSita tathA bhAvadIkSita tema ja zAstranA abhyAsI mumukSuene khUba ja upayeAgI thAya tevI saraLa rIte raju karI khUba ja upakRta karela che. divAnapurA rAjakoTa, li. ApasaunA Atmama dhu, ku bhajI zAmajI vIrANI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya jaya--mANeka--prANaguru guNa prazasti guNASTakaMm - zrI jinazAsanAdvAraka AcAya pravara zrI zrI zrI 1008 zrIzrI pUjyazrI DuMgasiMhajI mahArAja sAhebanA goMDala sa MpradAyAnuyAyI jinazAsana prabhAvaka saurASTra kesarI cAritra cUDArmANa thrA. bra. pUjya zrI jaya-mANeka -prA gurudevazrInuM guNASTakam . vasaMtatilakA-chaMda vAcaMyamo yaH sa mahAtapasvI, se vaikaniSTheA nijadharmavRttiH / babhAja mAsAditapaH prakAmaM, vaMdyo jayendurmunirAjarAjaH // 1 // bhAvA :- jemanA vANI upara mahAn kAbu hateA, sevAmAM advitIya niSThAvaMta, AtmadharmImAM rucivALA ane jemaNe mAsakhamaNa Adi puSkaLa pramANamAM tapazcaryA karI hatI evA mahAn tapasvI pUjya munirAja zrI jayacandrajI svAmI sadA vaMdanIya che. tasminkAle pravacanapaTurjena dharmopadeSTA, AsItprAjJaH sa mRduvacanaH svAnyakalyANakAMkSI | yaH syAdavAde bahukuzalatAmAtmarakteA ninAya, nityaM vaMdyastapasi nirataH pUjyamANikyacandraH // 1 // : bhAvArtha :- te kAlamAM jee jainadharmanA prathama paMkitanA upadezaka, pravacana-kalAmAM kuzaLa, madhuramASI, svaparanA kalyANane sAdhanAra, syAdvAda zailIthI pArthInuM vivecana karavAmAM bahu niSNAMta ane vidvAn hatA te AtmArthI, tapasvI pUjyazrI mANikyacandrajI svAmI nitya vaMdanIya che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 AcArya DaMgara siMhasya sugaccha sUryam , cAritraratna jayamANikacandra ziSyam / tejasvinaM suvimala guNasAgara tam , zrI prANalAla gururAjamahaM namAmi // 1 // bhAvArtha - AcArya pravara pUjya zrI DuMgarasiMhajI mahArAja sAhebanA samunnata ga7mAM dedIpyamAna (tejathI jhaLahaLatA) sUryanA samAna ratnatraya. (jJAna, darzana, cAritra) nA parama ArAdhaka, cAritra cUDAmaNi jayacaMdrajI mahArAja sAhebanA gurubhAI zrI tapasvI cAritra cUDAmaNi mANekacaMdrajI mahArAja sAhebanA ziSya saMyama ane tapanA. tejathI dedIpyamAna guNonA sAgara zrI prANalAlajI mA sA. gurudevane huM bhakti pUrvaka vaMdanA karuM chuM. 1 ] sajjJAnadarzana cAritra pavitra cittam / __ saddharma dezaka varaM varadaM vareNyam // saurASTra kesaripada dadhata suvijJam / zrI prANalAla gururAjamahaM namAmi // 2 // (bhAvArtha - samyajJAna darzana cAritranI suvAsathI jenuM citta suvAsita ane pavitra banela che. je sarvAdiSTa dharmane upadeza devAmAM kuzaLa che, mukita mArgarUpa varadAna denAra muniomAM zreSTha saurASTra kesarI" padanA dhAraka. mahAjJAnI gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhakti pUrvaka vaMdanA karuM chuM rA ] Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 jJAnasya punamamaja pama vizuddha, bhitvAndhakArapaTala' nibiDa samUlam / sajjyotireka taraNaM kiraNaiH sphurantam, zrI prANalAla gururAjamahaM namAmi ||3|| [bhAvArtha :- nirmala jJAnanA puMja, parama vizuddha, mithyAtvarUpI nimiDa (gADha) aMdhakArane nAza karavAmAM samyajJAnarUpI kirAthI jhaLahaLatA sUryanA samAna evA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhaktipUrvaka vaMdanA karU chu... // 3 // ] bAlye'pi saMyamarucistava bodha pUrvA / saMsUcyatpaTala vIrya vikAsamuccam // ratnatraya prakaTita prakaTaM vizuddham / zrI prANalAla gururAjamahaM namAmi ||4|| [bhAvAtha :- khAlyakALa (bacapaNu) mAM paNa jJAnapUrvaka ApanI saMyama ruci ApanA aTala (8) ucca puruSArtha ane pUrva saMcita saMskArone sUcita karatI hatI ane Aja kAraNuthI ApanA samyajJAna darzana cAritrarUpa ratnatraya vizuddha rUpathI pragaTa thayeluM hatu evA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane bhAva yukta vaMdana karuM chuM. // 4 // ] Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 mukteH patha prakaTane pravarapradIpam / * ya varti dhUma daMta kavaDhita sava' dUrIkRtaM svakiraNe niviDAndhakAram / ___ zrI prANalAla gururAjamaha namAmi // 5 // bhAvArtha - he gurudeva ! Apa muktino mArga prakaTa karavAmAM eka anokhA prakRSTa (utkRSTa) dIpaka che. kAraNa ke dravya dIpakamAM te vATa hoya che. jethI dhumADo pedA thAya che, tathA te dIpaka alpa samaya sudhIja baLe che. ane dravya aMdhakArane ja dura karI zake che. paraMtu bhAvadIpakarUpa Apa battI(vATa) ane dhumADAthI rahita che. haMmezane mATe prajavalita rahenAra che. ane mithyAtvarUpa bhAva aMdhakArane nAza karanAra che. AvA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhakitapUrvaka vaMdanA karuM chuM pA ] 'sUryodaye hi kamalAni yathA bhavanti, tvadarzanena sakalAH manujAH prahRSTAH // saumya prazAntamamalaM vadana yataste, zrI prANalAla gururAjamahaM namAmi // 6 // bhAvArtha :- jevI rIte sUryodaya thavAthI kamaLa khIlI UThe che. arthAt vikasita thaI jAya che. tevI ja rIte ApanAM darzanathI badhAM manuSya prasanna thaI jAya che. AmAM paNa eTalI vizeSatA che, ke, sUrya maMDala te tApathI tapela hoya che. jyAre ApanuM mukha saumya zItala ane nirvikAra che. AvA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhaktipUrvaka vaMdanA karuM chuM. mA ] Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nityaM prasAdasadana vadanaM tvadIyam , pIyUSavarSI nayane hRdayaM vizuddham / vANI sadaiva madhurA hyamRta zravantI, zrI prANalAla gururAjamaha namAmi // 7 // (bhAvArtha - jenuM mukha haMmezAM kupA ane prasannatApUrNa che. jenAM netremAMthI jANe amRtanI vRSTi thaI rahI che. jenuM hRdaya sarale ane zuddha che ane jemanI vANIne pravAha te jANe amRtane saMta (jharaNuM) ja vahI rahyo hoya eve che, AvA A gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhaktipUrvaka vaMdanA karuM chuM ekAvatAra bhavika bhavinAM zaraNyam / ArAdhanAM vidadhatotkaTa bhAva bhaktyA || baddhatvayA nanu zubhaM jinanAmakarma / zrI prANalAla gururAjamahauM namAmi // 8 // bhAvArtha - "navu ti vize mane the huM ema mAnuM chuM ke samyajJAna darzana cAritrarUpa ratnatrayanI utkRSTa ArAdhanA karavAthI Apa ekAvanArI banI gayA che. eTaluM ja nahi, paraMtu, tIrthakara nAma getra bAMdhavAnA vIsa bolanI utkRSTa bhakitapUrvaka ArAdhanA karavAthI tIrthakara nAma gotra paNa tame bAMdhyuM hoya ane tethI ja Apa bhavya prANIone mATe zaraNabhUta (zaraNarUpa) banI gayA cho. AvA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebane huM bhakti pUrvaka vaMdanA karuM chuM 8 ] Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 zrI prANalAla gaNinaH guNapuSpa puJjam / unnIya kIrti surabhI kRtasUtrabaddham // yA ghevarendu racitaM sukhada sumAlyama | kaNThe bibharti samupaiti tamAzu lakSmI ||1|| bhAvArtha :- saurASTra kesarI pUjyazrI prANalAlajI ma. sAhebanA gurUpI phUlAne cUMTI ane temanI ujjavala yazakItithI (sugaMdhita) dorAmAM parovI marughara munivI putrazrI ghevaracaMdrajIe" sarva sukhAne ApanAra gu]mALA graMthI che (banAvI che) A guNamALAne je vyakti sadA kaMThamAM dhAraNa kare che. arthAt A guNASTakane kaThastha kare che. tarata ja zIghratAthI meAkSarUpI lakmI prApta thAya che. 15] 66 racita vIraputreNa, prANa guru guNASTakam | yaH paThecchRNuyAda bhaktyA, zivaM sa labhate dhruvam // 2 // "" bhAvArtha :- marughara munizrI vIraputra ghevaracaMdrajI mahArAja sAhebe prANasamA gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebanuM A guNASTaka banAvyuM che. A guNASTakane je vyakti bhAvapUrvaka vAMce che. athavA bIjAne saMbhaLAve che te nizcaya ziva (kalyANa meAkSa) ne prApta karI lye che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA parama upakArI, dhamahetubhUta parama pUjya zAsana bhUSaNa mahArAjazrI 1008 bAlabrahmacArI paMDitaratna, mahA prabhAvazALI prakhara tatvajJAnI ejasvI - mahAna AtmA, munizrI prANalAlajI svAmIne s mArA aMtaHkaraNanA zuddha bhAvathI keTa keTa vaMdana hejo. 34 zAnti ! zAnti ! ! zAnti ! ! ! guNAnurAgI, durlabhajI zAmajI vIrANuM. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratnatraya ArAdhaka zrI rbhASAi mahAsatIjInA guNAnI prazasti. ( zArdUla * vikriDita vRtam ) // zrImad goMDalagaccha mAnasasaraH vairAgyateAyaibhRtaH / tanmadhye viharanti haMsasadRzAH sAdhvIsatInAM gaNAH // cAritryeNa svakIyajanma sutarAM mokSopayuktaM zubham / kurvantya kila tAsu jJAnaviditA labdhapratiSThA zubhA // 1 // raMbhAbAI mahAsatIjI rucirA prauDhA svakIyairguNaiH / sanmAnyA zubhazaMsanIya caritA zreSThAnubhAvaiH zubhaiH // zAntAtmA vijakarmabhAra kSapaNe rAtraMdina jAgRtA / dIkSAyAM vividhaikadIrdha tapasA kIrtyA paraM zaMsitA 2 | vizuddha ane vistRta mAnasarovara ke jemAM vairAgyarUpa zuddha jala bharela che, evA paraparAe azvaya sa Mpanna goMDala gaccha che, tenI madhyamAM sAdhvIjIonuM vRM jema mAnasarovaramAM huMsA ze|bhI rahela che tema zeAbhI rahela che; temAM cAritrya ratnanA pAlanadvArA jene samagra rIte peAtAnA jIvanane meAkSa mATe upayukta banAvela che evA nimala Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRdamAM jene zubha jJAna dvArA prasiddhi ane pratiSThAne pAmela che, evA zubharUpa tejasvI, pitAnA ja svaguNethI praDhatva pAmela che, je sanmAnane mATe yogya che, jemanuM cAritrya prazaMsAne pAtra che; zubha bhAve vaDe je zreSThatAne pAmela che je ghaNA ja zAnta gaMbhIra AtmA che; pitAnA karma rUpI bhArane haLave karavA mATe tridina prayatnazIla che, dIkSAmAM tathA atyaMtara tapazcaryAmAM je haMmezA ta che tethI vaNamAgI kIrti AvIne jene varela che evA raMbhAbAI mahAsatIjI che. [1-2 (35iAti ) AraMbhakAriNI zubhAnA, raMbhAbAi mahAsatI prazaMsyate bhArate'smin , dharmanitya pracAriNI // 3 // zubha dharma vidhividhAna rUpe pravRtti prAraMbha karavAvALA ane haMmezA dharmane pracAra karavAmAM sAvadhAna hovAne kAraNe raMbhAbAI mahAsatIjI prazaMsAne pAtra che. 3 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82ras Srima mAM che . - - ''' , ' ] : ' LathI.' . ' jemaNe mithyAtvanuM vamana karAvI bedhIbIja amArA huM AtmAmAM repyuM ane duHkhadAyi saMsAramAMthI kheMcI saMyamanA mahAna patha upara sthApana karyA, evA amArA mahAna upakArI parama dhyeya pUjya zrI sva. gurudeva saurASTra kezarI paMDita ratna. bA.brapu. zrI prANalAlajI mahArAja sAheba, tathA upara jaNAvela gurudeve ropela bIjane zrutajJAnanA adhyayanarUpa amRta sIMcI amArAmAM abhigamacinI sthApanA karI evA bahuzruta parama upakArI zraddheya 1008 gurudeva pUjya bA, ba, samarthamalajI mahArAja sAheba, tathA zrI raMbhAbAI mahAsatIjI ke jeo saMyama sAraNuM bAraNuM AdimAM nipUNa che ane jenI amI bharI daSTithI A prayAsa thaI zake che. AvA traNeya mahAna netAtmAone saharSa samarpaNa karI kRtArthatA anubhavIe chIe. samarpakaH pUjya prANa-samartha caraNe pAsaka ' ', - >, : cSN9. 12 ( S ) Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - ' . '', gAdIkSetra gaMDalanA zrI saMghane gaurava nAda } zrI bhagavatIjI sUtrane gujarAtI anuvAda amArA jovAmAM A taiyAra thatA pharmAe vAMcatA evI pratIti thaI ke anuvAdanI 5 zailI ghaNuM ja sarasa ane vAMcanArane anukuLa thAya tema che. atyAre { ApaNA sUtronA abhyAsanI khAsa AvazyakatA che, paraMtu te sUtra ke ardhamAgadhI bhASAmAM hovAne kAraNe dareka jaI tene abhyAsa ke vAMcana karI zakatA nathI. zrI bhagavatI sUtrane anuvAda thato. tene abhyAsa have sugama banaze. zAstranA jJAna vinAasAcI samajaiNuM AvI zakatI nathI ane te dRSTithI A anuvAda vAMcakavargane mATe ghaNe ja { upayogI che. zrI bhagavatI sUtra ghaNuM ja mahAna che ane tene anuvAda karavo te saraLa vAta nathI, bA. bra. pU. janakarAyajI mahArAja tathA bA. bra. zrI jagadIzamunijIe A anuvAda karavA pAchaLa temaja tenA bhAva raju karavA pAchaLa tenoDa mahenata karI je bhASAMtara taiyAra karela che temA pUjya bahekaMta samarthamalajI mahArAjazrInI jJAna 3 preraNA ane dhAraNane samAveza che tethI tenI para zAstrokatapaNAnI A anuvAda ApaNu gaMDala saMpradAyanA munivare dvArA thayela che tethI ame ghaNuM ja harSa ane gaurava anubhavIe chIe ame banne munivarene amArA aMtaHkaraNanA abhinaMdana ApIe chIe ane vAMcaka gaNane vinaMtI karIe chIe ke A sUtranA jINavaTabharyA bhAva grahaNa karI abhyAsa vaDe tene egya upayoga kare che jethI mahArAjazrIe karela puruSArtha saphala bane. hok u. 12 kapa - 6 mahora che. pramukha sthA. jaina saMgha ratilAla bI. geDa mAnaddamaMtrI goMDala saMpra. zrAvaka samiti tA. 8-12-68 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAMta-dAMta sthitaprajJa, zAstramarmajJa, prakhara vyAkhyAnI pU. tArAbAI mahAsatIjIne. - abhiprAya - guNavaMta guNanA bhaMDAra paMDita ratana Adarza vicAraka siddhAMta premI zAstrajJa bA.bra. parama pUjya mahArAjazrI ! Ape je bhagavatI ' upakramanA pharmAo mekalAvela te sUkSma rIte vAMcela che. saharSa jaNAvavAnuM ke Ape je prabaLa puruSArtha kheDI meLavela jJAna prakAzane AtmamaMthana dvArA bhagavatI sUtra jevA gahana ane 4 jJAna bharI zailIvaDe saraLa samajutI sAthe je bhAvene prakAzita karyA che. te vAMcatAM vicAratAM atyaMta AnaMda anubhavAya che. mumukSu AtmAo te amRta rasane AsvAda laI jIvanamAM sAtvika jJAnane prakAza meLavI Atma rasikatAne pragaTAve e ja aMtara abhyarthanA sAthe viramuM chuM. amadAvAda lI. ramaNalAla jIvarAja. tA. 2-12-68 pU. mahAsatIjInI AjJAnusAra zAstrajJAnanA prauDha anubhavI. aneka graMthonA anuvAdaka ane lekhaka zrI jhaveracaMda jAdavajI kAmadArane - abhiprAya - saurASTramAM jaina zAsanane apUrva udyota karanAra parama prabhAvaka sva. gurudeva paMDitaratna bA.bra. zrI prANalAlajI mahArAja sAhebanA suziSya bA.bra. paMDitaratna munizrI janakarAyajI mahArAja sAheba tathA bA.bra. zrI ? jagadIza munijI dvArA saMpAdita "zrI bhagavatI-upakrama"nA pharmAo meM vAMcela che. te vicAratA atyaMta AlhAda thaye che. paM. zrI janakarAyajI ma. sA. nI jJAnArAdhanA khUba ja prazaMsanIya che. prathama pitAnA gurudeva pAse zAstrAdhyayana karyuM, tyAra pachI saMskRta-prAkRta-nyAyazA vagerene abhyAsa karI tenI ucca parikSAomAM uttIrNa thayA. vizeSa zAstrajJAna saMpAdana karavAnI tamannA jAgavAthI, bhAratabharamAM suprasiddha zramaNa zreSTha Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 bahuzruta paMDitaratna samarthamalajI ma. sA. nI sevAmAM rahyA. vinaya 4 bhakitathI teozrInI sevA karI khUba ja khaMtapUrvaka zAstrAdhyayana karyuM. have teozrInA jJAnane lAbha samAjane maLe te mATe teo puruSArtha karI rahyA che te abhinaMdanIya che. zrI"bhagavatI jJAnane mahAsAgara che temAMthI kramazaH eka eka viSaya laIne te upara teozrIe prakAza pADayo che. zailI suMdara, saraLa, surucikara ane bhagavatInA bhAvone sahelAyathI samajAve tevI che. mahArAjazrIne A puruSArtha jaina samA jene khUba ja upakAraka nIvaDe tevuM che. A badala teozrIne jeTalA abhinaMdana ApIe teTalA cheDA che. zrImAna durlabhajIbhAI vIrANI paNa AvA prakAzana dvArA samAjanI suMdara sevA karI rahyA che. etadartha abhinaMdana mATuMgA jI re tA. 9-12-68 % 22 samyagadarzana" patranA taMtrIzrI, siddhAMtika viSayanA siddhahasta lekhaka, prakhara tattvajJAnI zrI ratanalAlajI DorIjI sAheba (zailAnA) - -: abhiprAya - "bhagavatI upakama" nAmaka graMtha, ke mudrita phArma hamAre sAmane ? ? hai, yaha geMDala saMpradAya ke vidvAna saMta paM. munizrI janakarAyajI mahArAja sA. tathA munizrI jagadIzamunijI ke parizramakA phala hai. munizrI jJAnArAdhanAkI ruci vAle hai. ApakI yaha pyAsa hI Apake saurASTrase calAkara madharAkI zuSka bhUmi meM jJAnake zItala, evaM svaccha nIra vAle "samartha-kunDa" ke pAsa le gaI. Apa bahuzruta zramaNa zreSTha pUjya zrI samarthamalajI ma. sA. kI sevA meM cAra-pAMca varSa rahakara apanI jJAna pipAsA zAnta karate rahe. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya zrI samarthamalajI ma. sA. apane samaya ke zreSTha kRtadhara 4 arthadhara hai ApakA kSepazama Azcarya evaM alhAdakArI hai. baDe baDe vidvAna saMta aura AcArya taka Apake pAsa apane prazna bhejakara uttara prApta karate rahe hai. dene. saMta Isa viziSTa zakti saMpanna mahAtmAse lAbhAnvita chene ke liye seMkaDo mAIla kA vihAra kara khIcana (mAravADa) padhAre aura yathA kSapazama lAbha liyA. ApakI satata preraNuM ora saurASTra ke agragaNya zrAvake ke prayAsane zramaNa zreSTha se madharA chuDAkara saurASTra me khIMca lIyA. zramaNa zreSThane saurASTra meM do cAturmAsa kiye. usame bhI Apa sAthe rahe. munidrayakI Isa jJAna sAdhanA ke pariNAma svarUpa "bhagavatI upakrama"kI prathama prasAdI samAja ke prApta ho rahI hai. bhagavatI upakrama" meM bhagavatI sUtra ke thokaDa kA saMgraha ke hai. yaha saMgraha apanI vizeSatA rakhatA hai. munirAjazrIne ise prakAra "gautama" aura uttaradAtA "mahAvIra" ke rUpa me ? jita kIyA hai. bhASA sarala evaM subedha hai. yathAsthAna pariziSTa, { pAda-TIppaNuM evuM keSTaka meM viSayo spaSTa karanevAlA vivecana dIyA 2 hai. meM te agaracaMdajI maidAnajI seDIyA jaina pAramArthika saMsthA $ bIkAnera se thekaDe kA prakAzana pustaka rUpa meM vibhinna bhAge me ? chape haiM. kintu yaha prakAzana eka hI graMthame bhagavatI sUtra ke sabhI kaDe kA samAveza kara letA hai aura spaSTatAthI vizeSa rUpameM karatA hai meM samajatA huM ki gujarAtI bhASAmeM yaha prayAsa sarvathA | nayA hI hai. isase thokajJAnameM abhivRddhi hogI. | munirAja zrI Agamika jJAna ke pracArakameM prayatnazIla rahate hai ? samartha-samAdhAna ke prakAzana meM bhI Apa kI vizeSa rucI rahI. 4 AzA hai ki Apa zAstriya jJAna pracArameM AgethI prayatnazIla raheMge. Isa prakAzanakA bhAra zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAI vIrANuM smAraka TrasTa rAjakoTakI aurase dharmapriya udArahadayI zrImAna seTha durlabhajIbhAI zAmajI vIrANIne kIyA hai. Isa TrasTa kI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aura se aba taka aneka graMtha ra pustake kA prakAzana tathA amulyameM pracAra ho cukA hai aura hetA rahatA hai dharma pracAraprasAra evaM dhArmika zikSA dene tathA anya aneka dhArmika evuM lokapakArI kAryo meM Isa TrasTa eve vIrANI parivArane lAkho rupakA udAratApUrvaka dAnakara samAjake lAbhAnvita kIyA hai samAja ? 4 Apake upakArake liye AbhArI rahegA. zilAnA tA. 15-12-68 canning ratanalAla DerI zAstrajJAnanA rasIka, ciMtanazIla ane abhyAsI koThArI raMgIladAsa harakhacaMdabhAIne - a bhi prA ya :pUjya mahArAjazrI janakamuni mahArAjazrIe pitAnA pUjya guruvarya saurASTra kesarI bA. bra. pUjya mahArAjazrI prANalAlajI mahArAjazrI pAse temaja pU. bahusutrI mahArAjazrI samarthamalajI ? mahArAjazrI pAsethI sajJAna prApta karyuM che tene lAbha janatAne ApavA mATe. bhagavatI sUtra jevA gahana sUtranuM "bhagavatI upama" nAmanuM gujarAtI bhASAmAM pustaka chapAya che te vAMcyuM che mArA jevA alpa abhyAsI, niSNAMtanA lakhelA pustaka viSe zuM abhiprAya ApI zake ? chatAM paNa eTaluM te kahevuM ja paDe che ke bhagavatI sUtra jevA gahana sUtranuM teoe ghaNI ja saraLa bhASAmAM vivaraNa karyuM ane tenA vAMcanathI sUtranA thoDA abhyAsIne paNa jainadarzananA ghaNuM ja pAsA ghaNuM ja saraLatAthI samajI zakAze tema mane jarUra jaNAya che. vidvAne te tene ghaNe UMDo abhyAsa karI sAre upaga karI zake temAM jarApaNa saMdeDa nathI huM te eTalI prArthanA karuM ? Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chuM ke pU. janakamuni mahArAjazrI pite meLavela saddajJAnanI lANI ? janatAne AvA bIjA sUtra-graMtha vizeSa taiyAra karI Ape e ja ! abhyarthanA. bhAvanagara lI. raMgIladAsa ha. kekArI | tA. 8-12-68 B. E. (Civil) $ zAstro ane aneka graMthanA, tAsvIkajJAnI, siddha hasta. lekhaka ane sAhitya jagatanA praDha upAsaka eDavokeTa zrI maNIlAla hAkemacaMda udANIne - a bhi prA ya - bhagavatI sUtranuM gujarAtI bhASAMtara mArA vAMcavAmAM AvatA ? $ mane ghaNo ja AnaMda thAya che, ane temAMthI mane ghaNuM ja jANavA maLyuM che. A kArya ghaNuM mahatvanuM che, ane tethI samagra samAjane ? ghaNeja lAbha thaze. pUjya munizrIe saMskRta-mAgadhI-nyAya vagerene sAre abhyAsa karela che, ane AvA mahAna sUtrane gujarAtI anuvAda karI zAsana samakSa mukayuM tethI ghaNA mANasone lAbha thaze.' pUjyapAdu tapasvIjI mANekacaMdrajI mahArAja tathA sadgurudeva che jayacaMdrajI mahArAja sAthe tema ja prakhara ejasvI pU. prANalAlajI mahArAja sAthe, mAre ghaNu varSane pavitra sahavAsa hato ane temanA ziSya tarIke Ape ATaluM jJAna meLavI A siddhAMta graMtha gujarAtImAM anuvAda karyo tene mATe samAjane ghaNuM ja mAna 4 3 ane gaurava che. bIjA munie paNa sAhityamAM A rasa laIne vartamAna bhASAmAM siddhAMte taiyAra karaze to jJAnavRddhinuM mahAna kAraNa banaze. lIH maNIlAla hAkemacaMda udANI rAjakeTa ema.e. ela ela bI. ( e) 3 tA. 1412-68 ema. DI. (hema) (kalakatA) - ema.e. (amerIkA) epha.ela.ela.sI . - eDavokeTa bombe hAIkorTa Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 amArU cAturmAsa dhanya banyu amArA sAvarakuMDalAnA AMgaNe pUjyapAduM saurASTra kesarI sva. 3 gurudevazrI bA.bra. prANalAlajI mahArAja sAhebanA suziSya bA. bra. paM. zrI janakarAyajI mahArAja tathA bA.bra. zrI jagadIzamuni mahArAjanuM | zubha cAturmAsa 2023 nI sAlamAM amArA bhAgyadaye nizcita thayuM. $ - cAra mAsanA amArA anubhavathI e vizvAsa thaye ke pU. 3 mahArAjazrIne zAkata abhyAsa sAthe UMDuM saMzodhana karavAnI khUba ja lAgaNI che. cAra mAsa sudhInA satata suMdara tAtvika zailI pUrvakanA vyAkhyAnethI prabhAvItta thayelA amArA zrI saMghamAM je tapa ane tyAganuM utsAhamaya vAtAvaraNa hatu te ghaNu ghaNu varSo pachI prathama prApta thayela suavasara hato. vyAkhyAna pachInA zeSa sarva samayamAM pU. mahArAjazrIo lekhana ane saMzodhananuM gahana kArya karI rahela hatA. aneka gAmethI zAstrajJa mahAsatIjIonA tathA zrAvakanA tAtvika prazno AvyA ja karatA hatA. ane tenA suMdara samAdhAna rUpe uttare paNa pU. mahArAjazrI taraphathI saMteSa pUrvaka ApatA hatA te joIne amArA sakala saMghane apAra saMteSa thatuM hatuM ane eka pavitra AzA baMdhANa. zrI bhagavatI sUtranu gujarAtI lekhana kArya paNa amArA ja kSetramAM thayela che. ane tenu Aje prakAzana thaI rahela che ? tethI ame atyaMta harSa ane gaurava anubhavIe chIe. ane pU. mahArAjazrIne prArthanA karIe chIe ke- ApanA tAtvika jJAna vaDe navA navA graMtha racAtA rahe ane zAsanane lAbha maLatuM rahe. $ lakhANanI kepI suMdara svaccha akSarethI lakhANa atrenA jainayuvAna ? utsAhI zazIkAnta. je. mahetAe anurUpa banI sAre e lAbha { meLavela che. sAvarakuMDalA tA. 21-10-68 lI. catrabhuja mANekacaMda mahetA mAnad pramukha sthAnakavAsI jainasaMgha sAvarakuMDalA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstrajJAnanA prauDha anubhavI, ciMtanazIla sujJa zrAvajI zAha ThAkarazIbhAI karazanajIne -: abhiprAyaH- zrI bhagavatI upakamanA pharmAe tapAsatA mahArAjazrIne 3 prayatna ghaNe uttama ane prazaMsanIya che, kAraNa ke zrI bhagavatI sUtranA che je je adhikAre kaDA rUpe A graMthamAM lakhAyA che te ghaNI ja spaSTatAthI ane sAdhAraNa vyakita paNa saralatAthI samajI zake ane Atmavizuddhi karI zake te pramANe lakhAyela che, te zramaNavargane tathA ? zrAvakavargane jJAna prApti karavAmAM ghaNuM upayogI thaze. zrI vItarAgadee jJAna pracAranuM phaLa tIrthakara nAmakarmanI prApti25 batAvela che. temaja jJAna pracAra karanArane tana-mana-dhanathI sahAyaka karanAra vyakti paNa paramapada pAmavAne adhikArI bane che. - munizrIne A pustaka lakhavAne prayatna jaina samAjanuM gaurava vadhAravA samAna che. "upakrama" ne artha dUra rahela zAstranA bhAvane najIkamAM lAvavu. athavA saphaLatAthI samajI zakAya tevA prakAranI zailIthI lakhAyela; zrAvakavarga tathA zramaNavarga A sUtrane upayoga karI; zrAvakavarga potAnA zrAvakavratamAM jAgRta banIne ane maNavarga potAnA AtmArthe grahaNa karela saMyamanuM yathAtathya lIdhela pratijJAnuM pAlana karavAmAM jAgRta banI pitAnA saMyamarUpa uMca sthA{ nanuM rakSaNa karI Atmavizuddhi karIne mArgava bhavarUpa avasarane saphala { banAve eja amArI hArdika bhAvanA che. lI. mu. thAnagaDha 3 tA. 19-12-68 - - zAha ThAkarazI karazanajI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI siddhaprabhunuM svarUpa ane vaMdanA. sarvajJamIzvaramanaMtamasaMgamayaM, sArvIyamasmaramanIzamanIhamiddha / siddha zivaM zivakara karaNavyapetaM,zrImajina jitaripu prytHprnnaumi||1|| bhAvArtha-jeo, sarvajJa eTale leka ane alakanuM traNe kALanuM jJAna-svarUpa samaye samaye jANI rahyA che, jeo, Izvara eTale leka ane alakanA sAcA rAjyakartA Atmika mahArAjAdhirAja che, jeo, anaMta eTale jenA apUrva sukhane koIpaNa kALe aMta nathI. sadA sarvadA saMpUrNa sukhamaya che. jeo, asaMga eTale jaDa karmanA ekapaNuM ANuthI athavA bIjA keI saMgathI rahita che. lepAyamAna nathI. jeo, acya eTale temAM sarvathI uparanA UMcAmAM UMce siddhakSetramAM agrasthAne virAjita che. je. sArvIya eTale sarva jInA aMtima hitanakalyANano mArga batAvI janAra mahA zreyaskArI uttamAtmA che. jeo, asmara eTale kAmavikArathI rahita athavA sarva viSaya janya sukhothI para che, jeo, anIza eTale eka apekSAthI mahAna Atmika rAjAdhirAja chatAM, mamatva rahita, svAmitva rahita saMpUrNa nirlepa che, jeo, anIha eTale bAhya ane atyaMtara evI mukamamAM sUkama IcchAthI rahita che, jeo ida eTale saMpUrNa jJAna ane saMpUrNa darzanathI prakAzita eTale karaDe sUryanI kAMtithI anokhI mahA tejasvI kAMtithI paripUrNa che. ' jeo, siddha eTale saMpUrNa siddha dazAnA svAmI-saMpUrNa dazAne varyA che. jeo, ziva eTale saMpUrNa ane advitIya kalyANa svarUpa che, jeo, zivakara eTale cara-acara vizvanuM saMpUrNa kalyANa karanAra che. jeo, karaNavyapeta eTale. pAMca iMdriya ane mana vagere aneka karaNaviSaya janya jaDa prakRtithI vyati-rahita che, ane jeo, jitaripu eTale sarve bAhya ane AMtarika zatrunA saMpUrNa jItanAra che. evA evA anaMta guNakAraka zrI jinezvara siddha prabhune huM tana-mana-vacana Adi ane dravya ane bhAvarUpa. utkRSTa kiyAthI praNamuM chuM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahe! he mahAnubhAve ame zuM kahIe ? cinmaya evA jJAnAtmA parama zraddheya saurASTra kesarI rava. pU. gurudeva bA. bra. zrI prANalAlajI mahArAja sAhebanA ziSya ratna bA. bra. pU. zrI janakamunijI mahArAja sAheba - tathA bA. bra. pU. zrI jagadIzamunijI mahArAja sAhebe amArA para atyaMta upakAra karI bhavabhramaNamAMthI amArA AtmAne uddhAra thAya tevuM sarvotkRSTa maMgalakArya zrI bhagavatI upakramanA kAryamAM je amulya taka ApI amone je preraNA ApI amArA pratye je mahAna upakAra karela che ane amArA jIvanane ujjavaLa banAvela che te badala ame pU. mahArAjazrInA RNI chIe amArA aMtaHkaraNanA zubha bhAvathI pUjya cinmaya AtmAonA zuddha cAritra ane jJAnane amArA keTi kaTi vaMdanA pUjyazrInA traNa, gulAbacaMda dhanajI demaDIA - jayaMtilAla devacaMda mahetA 6 - nA vidhi yukta vaMdana. 4 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Illllllllll/ stillIIII! thA (c)(c)(c)(c)(c)ii darzana Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namotthuNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa gaNadhara bhagavAna sudharmasvAmi praNita ||nnmo arihaMtANaM, Namo siddhANaM, Namo AyariyANaM, Namo uvajjhAyANaM, Namo see svysaahuunnN|| "zrI prANalAla" munirAja guruM namAmi yenAgameSu nikhileSu budhaH kRto'ham taM mai "samamala" sUriguruM namAmi granthasya bhAvavizadIkaraNe prayukta : jainI sarasvatI nasvA, prANa-samartha guru tataH / upakramAmidhAM vyAkhyA, kriyate janaka-jagadIzaiH " zrI bhagavatI bha" praNetAne paricaya mAmaNu bhagavAna mahAvIra bhagavAna kevA hatA? - zrI mahAvIra svAmI (zrI vardhamAna prabhu) A avasarpiNIkALanA 24 (mantima) tItha 42 utA. - dasamA devakathI thavIne pUrva upArjita traNa jJAna (mati, kRta-avadhi) sahita pUrva karmAnusAre devAnaMdA nAmanI brAhmaNInI suzImAM AvyA. tyAM sADIkhyAzI rAtri vIye, te karma pUruM thatAM ziaundranI AjJAthI harAmaiSI nAmanA deve temanuM haraNa karIne trizalAmAtAnI kukSImAM mUkayA tyAre tIrthakaranI mAtAne 14 zreSTha mana mAyA hutAM. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama temanA janma, dIkSA, phevaLajJAna ane nirvANano mahAtsava devalAkanA indroe ane devatAoe mukhyatAthI karela. temane dIkSA lIdhA pachI turaMta ja manaH pavajJAna prApta thayuM hatuM. temaNe cha mAsa Adi upavAsa, ane dhAra abhigraha dhAraNa karyAM hatA. caMDakauzikasapanA Iza, saMgamadevatAnA julamI upasamAM, gAvALiyAe kAnamAM nAkhelA khIlA, vagere upasamAM tathA pariSaheAmAM tItha kara sivAya kAinuM zarIra na Take. te vakhate zrI vIraprabhue anaMta zakti hovA chatAM parama zAMti ane dhairya dhAraNa karyAM hatAM. AvI rIte, ghaNAM kamAM khapAvIne pachI niLa, ujjavaLa ane utkRSTa, zAMta, samatArasamaya zukaladhyAna dharyuM ane te dhyAnanA khIjA caraNathI kSAyaka yathAkhyAta utkRSTa cAritra pAmyA ane utkRSTa samAdhimAM kevaLajJAna pragaTa karyuM, jethI leAkanA ( jIva, pudgala, dha adharmaAkAza. e pAMca astikAya ane chaThTho kALa ) cha dravyAnA tathA aleAkAkAzanA sarvAMgaikAlika guNa paryAyAne ekIsAthe ( yugapal ) eka ja samayamAM jANyA, ane khIje samaye kevaLardeza nathI dekhyA. vaLanAMna ane vaLadarzana akSINu, anaMta, sadbhavya-kSetrakAla bhAvamAM vastI ane prayatna vagara ravAbhAvika rIte satata upayogavALA hAvAthI utkRSTa zruta tathA cAtri dhama matALyA, ane sAdhu-sAdhvI zrAvaka-zrAvikArUpa cAra tIrtha sthApyAM, * - bhagavAna zaraNAgata prANIonAM kammare Apa vaDe devAmAM ane sUkSma apragaTa padArthAne pragaTa karavAmAM nipuNa ane traNa leAkamAM yazasvI maharSi hatA. cAra gatinA aMdharahita potAnA zuddhasvarUpamAM sthira ane kevaLajJAnanA upayoga te peAtAnA svarUpanA ja anubhavarUpa hateA ! jaMbudrIpanI madhyamAM rahela suvarNa kAMtivALA eka lAkha jojananA meruparyaMta, jenA upara naMdanavana che, ke jyAM moTA keMdro paNu krIDA kare che, je padegta ratnA ane auSadhiothI bharapUra che, jenI sUrya-caMdrAdi jyAtiSIe pradakSiNA kare che, te meru parvata jema sa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praNetAne paricaya patAmAM iMdra samAna che, tema vIra prabhu sava maharSiomAM zreSTha ane anaMtajJAna-vIryAdi guNeAthI bharapUra hatA. chevaTe zukala ghyAnanuM trIjuM caraNa dhyAyIne ayeAgI thayA ane zailezIkaraNa karIne chevaTe bAkI rahelAM sa kama ane zarIranA tyAga kIne siddha svarUpa pAmyA, siddhakSetramAM sadAne mATe sthira thayA ane te anaMtajJAna, ane tadana ane anaMta Atmika sukhamAM lIna rahe che. iMdrabhUti (gautama svAmI)nI mahAnatA :- bhagavAna mahAvIranA jyeSTha arthAt sathI meATA prathama ziSya - "indrabhUti" nAmanA aNugAra hatA, ane te gAtrathI 'gautama' hatA. temanuM zarIra uttama saMghayaNu, uttama saMsthAnayukta ane sAta hAthanI UMcAIvALuM hatuM. temanI tejasvitA kasoTI para khecelI suvaNaeNnI rimA samAna tathA kamaLanA kesara jevA ujjavaLatAdhAraka temanA ucca vadhu hatA, te ugratapasvI, dheAratapasvI, gupta brahmacArI ane mahAguNusoMpanna hatA ane temaja dUra dUra sudhI phelAvI zakAya tevI tannevezyA potAnA zarIramAM saMkSiptapaNe potAnA zarIramAM dhAraNa karanAra hatA. dvAdazAMgI temaja cAra jJAnanA dhAraka ane sarvAkSarasannipAtI evA prathama gaNadhara hatA. gautama svAmI prabhu pAse kevI rIte besatA ? gautama svAmI prabhuthI na ati dUra ke na ati nikaTa, zuddha pRthvI upara ukaDA (UbhaDaka) Asane ane adhomukha (UMcI nahi tema je ADI nahI paNa sheja nIcI evI ekAgra dRSTi) rAkhI dharmadhyAna ane tapa saMyamanA ucca bhAvAthI prabhu samakSa besatA hatA. }}}} gautama svAmI prabhune kevA vinayathI prazno pUchatA bhagavAna je dizAmAM birAjelA hAya tyAM sanmukha AvI traNa vAra pradakSiNA karI prathama vaDhA namaskAra karatAM ane pachI yathA ucita AsanapUrvaka prabhunAM vacenA sAMbhaLavAnI jijJAsAthI be hAthanI lalATa madhye ali karI sevA ane upAsanA karatA karatA vinayathI prazno pUchyA, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI uttama (1) calita karma-Adi-praznotthAna zrI bhagavatI sUtra za. 1 u. 1 1. seNUNa bhate ! calamANe calie ? 2 udIrijamANe udIrie? 3 hajamANe veie ? 4 pahijjamANe pahINe ? 5 chijjamANe chiNa ? 6 mijamANe bhiNNe ? 7 dajjAmANe daDaDhe ? 8 bhijamANe maMDe ? 9 nimarijjamANe nijjiNe ! hatA, goyamA! calamANe calie jAva nijarijjamANe nig! e e ja pramANe che. uparokta nava praznonI kramazaH samaja 1. calita karma- sthitine kSaya thavAthI udayamAM AveluM karma, te karmane udaya AvavAne kALa-udayAvalikA, tenA asaMkhyAtA samaya che. tethI tenA Adi, madhya ane aMta evA bhAge paDI zake che. jarma pudgalenA paNa anaMta che. tathA anaMta pradeza hoya che. tethI teo anukrame pratyeka samaye calAyamAna thAya che. temAM je A prathama maya che, tenI aMdara te karma kaMIka calita thayeluM hoya che. pahelA samaye je calita thayuM te uttara samayamAM calita thayuM nathI. je pahelA samaye calita thayeluM na gaNAya te uttaranA samayemAM paNa calita thayuM na gaNAya, paraMtu aMtasamaye te tenuM calitapaNuM che. kAraNa ke tenI sthiti parimita hevAthI tyAM karmane amAva thAya che. have chelle samaye je calita thayuM gaNue te pUrvanA samayanI ane temAM thayelI kriyAne niSedha thaI jAya ane thayelI kriyA gaNatarImAM na levAmAM Ave te mithyAvacana kahevAya. mATe calAyamAna evA te karmane calita-cAlyuM ema kahevAya. - 2. je karma udayamAM nathI AvyuM ane jenA daLiyA bhaviSyamAM devAnA che, tene zubha adhyavasAya lakSaNa karaNa vaDe AkaSI udayamAM lAvavA te udIraNa. te asaMkhyAta samaya vartanArI che. te udIraNAthI pahelA samayamAM udaya AvatuM karma udIrita karma kahevAya che. 3sthitinA kSayathI athavA udIraNakaraNathI je karma udaya AveluM hoya tene veThavuM te vedana (karma bhegavavAne anubhavI asaMkhyAtA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ calita kama Adi bhAvatI za. 1. uM. 1. samathanuM hoya che. temAM pahelA samayamAM je karma vedAya che te veditadAyuM ema kahevAya che. 4. javanA pradezanI sAthe je karma maLeluM che, te karmanuM jIva pradezamAMthI paDavuM (prahaNa) asaMkhyAta samayenA parimANavALuM hoya che te paDavAnA pahelA samayamAM paDatAM evA karmane paDayuM ema kahI zakAya. 5. apavartanAkaraNa vaDe karmanI lAMbA kALanI sthitine TUMkI karavI tene chedana kahevAya che. te chedana asaMkhyAta samayavALuM hoya che. tenA Adi samaya sthitimAMthI chedAtA evA kamane chedAyuM ema kahevAya. (sthiti chedana) 6. zubhAzubha karmane tIvrarasane apavartanAkaraNathI maMda kare, te karmane bheda kahevAya che. te bheda asaMkhyAta samayane che. tethI tene prathama samaye rasathI bhedatuM evuM karma bhinna-bhedAyuM ema kahevAya che. (rasada) 7. zubhAzubha karmanA daLiyAne dhyAnathI bALI rUpAMtara (jema. lAkaDAne bALyAthI rAkha thAya, te rAkha lAkaDAnuM rUpAMtara che.) karavuM te dAha aMtarmuhUrtane che. tethI tenA asaMkhyAta samayanA Adi samayamAM dahana thatuM evuM karma dahana thayeluM kahevAya che. " : 8. maraNa pAmatA AyuSya karmane mareluM kahevAya che. Ayukarmano pudgalene kSaya thave te maraNa asaMkhyAtA samayamAM thAya che, te te karma janmanA pahelA samayathI mAMDIne AvIcI maraNane laIne pratyeka kSaNe tenuM maraNa thayA kare tethI te maraNa pAmatA Ayu karmane maraNa pAmyuM ema kahevAya che. 9 je karma pharI vAra Upaje nahi tevI rIte kSaya ramatuM kAma (nirjarA pAmatu) tene nirjarA pAmyuM ema kahevAya che. nirjarAnA asaMkhyAtA samaya che. tethI tenA prathama samayamAM te nirjarA pAra ema kahevAya che. A nava praznone sAra e che ke, je kAma karatuM hoya tene karyuM ema kahevAya. temAM vastranuM dRSTAMta levuM. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - * . . * * * * zrI bhagavatI upama ... gautama he bhagavana ! je cAlatuM hoya te cAlyuM kahevAya ? ("cAlatuM" te vartamAna kAlIna pravRtti che chatAM "cAhyuM ' tema kahI bhUtakALamAM kema batAvI?) udayAvalikAvALA vyaktigata saMbaMdha karmanI apekSAe "cAlatuM" ane pramAdi samayamAM cAlyuM te apekSAe cAlyuM" ema kahevAya? - 5 - mahAvIraH hA. gautama! cAlatuM hoya te cAlyuM kahevAya. * kapaDuM vaNAtuM hoya tyAre prathama taMtune pravezakALa sarU thaye teTalAthI ja kapaDuM vaNAyuM' e vyavahAra zarU thAya che. je prathama samaye paNa paTa utpanna thatuM nathI tema mAnavAmAM Ave, te prathama samayanI paTa utpanna karavAnI kriyA niSphaLa gaI gaNAya. kAraNa ke utpanna thatA padArthone utpanna karavAne mATe je kriyAo hoya che ane kriyA vidyamAna havA chatAM kArya na thAya te te kriyA nakAmI gaNAya che. te pachI paTa jema prathama samaye utpanna thatuM nathI, tema uttara samayane viSe paNa utpanna na ja thavuM joIe. kAraNa ke uttara samayanI kriyAomAM zI vizeSatA che, jethI prathama samayanI kriyAthI paTa utpanna na thAya ane uttara samayanI kriyAothI thAya? tAtparya e che ke jyAre aMta samaye ApaNe paTane utpanna thayela joIe chIe tyAre te paTane aMtasamayanI pahelA Adi dareka samayamAM aze aMze utpanna thatA mAnave ja joIe, arthAt utpamAna paTa utpanna thAya che, e maMtavya nirvivAda che. . pahelAM cAra pade (calita, udIrita, vedita, prahaNa, judA judA nyajana (akSara)vALAM che, paNa eka arthavALAM che. kAraNa ke anusa e che ke karma calita thAya tyAre udayamAM Ave pachI verAya, pachI hana thaI jAya (jIvathI juduM paDyuM) (1) cAra pado sthiti baMdha vagere sAmAnya karmane AzrayIne sarakhAM che. sarvenuM eka kArya che, tethI eka arthavALA tathA kevaLarAnanI utpattine sarakhI rIte sAdhanArA che. S : - : : : - bAkInA pAMca pado (sthiti chedana, rasabheda, dahana, maraNa nirjara) te utpAda Azrayane tathA eka aMtarmuhUtanI sthiti AzrayIne tathA keraLa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAmara jI--parAraMbhI bhagavatI . 1. u. 1 jJAna ane mikSa eka arthanI prApti ne AzrayIne eka athavALA kahevA laya judA judA vyaMjana ane arthavALAM paNa kahevAya. - zrI bhagavatI sUtranA viSanA prAraMbhamAM ja zrI gautama svAmIe "camane "i ne prazna karyo. tenuM kAraNa e che ke-dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArtha che te cAramAM "mekSa" e pradhAna puruSArtha che ane baMdha te mokSane viruddha pakSa che. tenAthI sarvathA mukti thavI te ja mekSa che, arthAt mokSaprAptine mATe karmonAM baMdhanane kApavuM anivArya che. . balamAge calie thI NisjarijamANe Nijjarie sudhA na zrI karavAmAM AvyA, temAM karma baMdhananA nAzane kama batAvavAmAM AvyuM che. antima nirjarAnA kama pachI karmane baMdha rahetuM nathI, baMdhane nAza thavAmAM sarva prathama krama vamaLa caDhiA ja che mATe te kAraNathI prastuta prazno sarva prathama karavAmAM Avela che. AmarelI-parAraMbhI bhagavatI sUtra , 1 u. 1ne adhikAra prazna: he bhagavana ! zuM che AmAraMbhI che, parAraMbhI che ubhayAraMbhI che, ke anAraMbhI che? uttaraH he gautama! jIvenA bheda be che, siddha ane saMsArI, temAM siddho anAraMbhI che. saMsArI jInA be prakAra che. saMyati ane asaMyati. temAM prathama je saMyati che tenA be bheda che, pramatta saMyati ane apramatta-saMyati. temAM apramatta saMyati anAraMbhI che. pramatta saMyatinA be prakAra che. zubhagI ane azubhayegI. zubhagI anAraMbhI che ane azubhagI AtmAraMbhI paNa che, parAraMbhI paNa che ane ubhayAraMbhI paNa che, paraMtu anAraMbI nathI. azuganI samAna asaMyati ane 23 daMDakanA cha mATe samajI levuM. manuSya samuccaya jIvanI mAphaka kahI devA. paraMtu temAM vizeSatA eTalI ke temAM siddha ane saMsArI e be bheda kahevA nahi. salezI (lezyA sahita) samuccaya manuSyanI mAphaka kahI devuM. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavanI upama kruSNa, nIla ane pAna vezyAvALA 22 makanA jIvA AtmAralI, pAra'bhI, tattubhayAra'bhI che, paraMtu anAra'bI nathI. samuccu jI, keemethI 18 Daka, pAlezI, zukalalezI traNa traNa kaDaka manuSyanI mA samajavA, / dezasa yata citra paMcendriya ane mabhUminA saMgI manuSya bhAra bhA. tyr tn ArabhI ane anArabhI khvAnA prakAra jIva D0000D sayata sasAra samApannaka (kaMsArI) zubhayAgI anAra bhI pramatta sayata. J asa yata eka indriyathI pAMca indriya sudhInA jIve. sa sa yata asa sAra samApannaka siddha, a AraMbhI apramatta sabhyata anAra'bhI azubhayAgI ArabI !!! *>YE ArbhanA artha :- jIvAnA upaghAta karavA athavA upadrava karavA, temA sAmAnya artha e che ke mithyAtra, avrata, pramAda, kaSAya ane zubhayogathI pAMce AzravaDhAromAM pravRtti thI tete AraMbha kaDe che, ane te karanArane ArabI kahevAya che. stra ane paranA AtmAnI apekSAthI ArAnA traNa bhAMgA thAya che, ArabI kahe tyAM traNa bhAMgAma same levA. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sata 2 yugAra bhagavatI za 1, 9-1 1. AtmAraMbhI - svayaM pitAnA AtmAthI AraMbha karavAvALe. 2. parAraMbhI - anyane AraMbhamAM pravRtti karAvanAra A 3. tadubhayAraMbhI - bannenA ekAkArane kahe che. '': - chaThThA guNasthAnakamAM je azubhaga cuta pramAda-anutsAha thI paNa asAvadhAnI che. temAM jIvanuM upaghAtAdinuM kAraNa che. tethI te kAraNasara pramatta saMyata AraMbhI che. "sa umare tamArA ame' zramaNane pramAdabhAva AraMbharUpa hoya che. pramatta saMyati zubha yegathI anAraMbhIpaNanI zarUAta thAya che gusthAne AraMbhiyA kiyA batAvela che te azubha ganI apekSAthI che. saMvRtta asaMvRtta aNagAra gautama? he bhagavana ! asaMvRtta aNagAra (sAdhu) siddha thAya, buddha thAya, nirvANa pAme ane sarva duHkhone aMta kare ? mahAvIraH he gautama ! e vAta barAbara nathI. - gautama: he bhagavana ! te kyA kAraNathI ? mahAvIra: he gautama! asaMvRtta aNagAra AyuSya @ sivAyanI bAkInI sAte 8 karma prakRtie zithilapaNe baMdhAI hoya tene @ eka bhavamAM cAlu AyuSyano trIjo bhAga vagere bAkI rahetA eka ja vakhata mAtra aMtamuhUrta kALane viSe AyuSya karma baMdhAya che. mATe sAta karma prakRti kahI. < kaSAyapUrvaka karAtI mana-vANI-kAyAnI pravRtti eTale ke kaSAya, anuraMjita yogane kAraNe karma paramANuo jIvamAM baMdhAya che, te vakhate temAM cAre aMze nirmANa thAya cheH (1) jJAnane AvRtta karavAno, sukha duHkha anubhavavA vagere svabhAva-prakRtibaMdha" (2) te svabhAvathI amuka samaya sudhI cuta na thavAnI kALamaryAdA ritibaMdha" (3) tIvratA-maMdatA AdipaNe phalAnubhava karAvanA vizeSatAo anubhAgabadha' (4) svabhAvadITha te paramANuonuM amuka parimANamAM vaheMcAI javuM "pradezabaMdha.- - - A cAramAMthI pahelo ane chelle yoga eTale ke pravRttine AbhArI che. ane bIjo tathA trIje sagapAdi kaSAyane AbhArI che. ' '.. re Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama gADha dhanavALI kare che, je prakRtie thADA samayanI sthitivALI hAya tene lAMbA kALanI sthitivALI karavAnA prAraMbha kare che. ma anubhavavALI (hIna rasavALI) prakRtine gADha rasavALI kare che, ane thADA pradezavALA kamaLane ghaNA pradezavALA kare che. azAtAvedanIya eTale ke duHkhapUrNAMka anubhavavAnA kamane vAraMvAra ekaThuM kare che. tathA anAdi anaMta dIrgha mAvALA tathA cAra gativALA sasArANya viSe paryaTana kare che. 10 paraMtu saMvRtta aNugAra tethI UlaTuM karIne siddha thAya che tathA sarva duHkhAnA aMta kare che, vanA jJAna Adi ihabhava parabhava viSe gautama : he bhagavan ! jJAna ihuvika (A bhavamAM ja rahenAra) che ? parabhavika (cAlatA bhavamAM bhaNAyeluM, khIjA bhavamAM sAthe jAya tevuM) che ? ke tabhayabhavika (cAlatA bhavamAM bhaNAyeluM, A bhavamAM rahenAru tema ja parabhavamAM jAya tevu) che ? mahAvIra : he gautama ! jJAna 'hubhavika paNa che, paztavika paNa che ane tadrubhayavika paNa che. darzana paNa e ja pramANe jANavu', gautama ! he bhagavan ! cAritra IDubhavika che, parabhavika che ke tadrubhayabhavika che? : mahAvIra : he gautama ! cAritra ihalavika che, paNa paravika ke taHbhayavika nathI. e pramANe tapa ane sayama paNa jANavAM. jIva A bhavamAM cAratravALA thaine e ja cAritra vaDe khIjA bhavamAM cAritravALA thatA nathI. kAraNa ke grahaNa kareluM cAritra jIvatAM sudhI ja hoya che. vaLI, ahIM alpa aMze cAritra pALavAthI devalAkamAM utpatti thAya, tyAre tyAM viratinA taddana asabhava hAvAthI cAritranA paNa Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asayatanI gati bhagavatI -1 u. 1 abhAva che. tema ja saMpUrNa cAritra pALavAthI mokSagati ja thaI hoya, tyAre te gatimAM cAritrane asaMbhava che. kAraNa ke cAritrane aMgIkAra karmanA kSaya mATe che, mekSamAM cAritranuM kaI prajana nathI asaMta nI gati viSe gatamaH he bhagavana ! asayata, avirati tathA jeNe pApa karma kyAM nathI, ane varyA nathI te jIva ahIMthI AvIne paralekamAM deva thAya che? mahAvIra : he gautama! tevA keTalAka deva thAya che ane keTalAka nathI thatA. gautama? he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? - mahAvIra : he gautama! je cha grAma, nagara, rAjadhAnI, vageremAM parANe bhUkha, tarasa, brahmacarya, zIta, uSNa, DAMsa, macchara, vagerenAM duHkha sahana kare che, parANe snAna tyAga, paraseve, ja, mela tathA kAdavathI thatA pariDhADane kaleza thaDa yA vadhAre vakhata sahana kare che, teo te prakAranA cha akAma tapa-kaleza vaDe, mRtyu kALe marIne vANuvyaMtara devakanA keI paNa lekamAM devapaNe utpanna thAya che. " he gautama ! ahIM jema puSpa palava, latA, phaLa, vagerevALuM azeka, AMbA, kasuMbA, vagerenuM vana ghaNI zebhA vaDe atIva zobhatuM hoya che, tema vANuvyaMtara devanAM sthAne anI zamatAM hoya che. tyAMnAM deva-devInI ochAmAM ochI sthiti dasa hajAra varSanI hoya che ane vadhAremAM vadhAre eka pAma jeTalI hoya che. @ karmakSayanI (nirjarAnI) kAmanAthI kareluM nahi evuM. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che bhagatI hoya - saMsAra saMsthAnakALa - bhagavatI za. 1 u. 2 no adhikAra prazna: he bhagavan ! saMsAra saMsthAnakALa (saMsAramAM rahevApaNuM) keTalA prakAra che? - uttaraH he gItama! cAra prakAra cheH (1) narayika saMsAra saMsthAnakALa (2) tiryaMca saMsAra saMsthAnakALa (3) manuSya saMsAra saMsthAnakALa (4) devasaMsAra saMsthAnakALa. prazna: he bhagavana! narayika saMsAra saMsthAnakALa keTalA prakArane che? - - uttara H he gautama! traNa prakAra cheH (1) zUnyakALa (2) azUnyakALa (3) mizrakALa. A pramANe manuSya ane devatAmAM paNa traNe prakAra che. tiryaMcamAM saMsAra saMsthAnakALa be prakAranA hoya che. (1) azUnyakALa (r) (2) mizrakALa. prazna: he bhagavan! nArakImAM ka kALa thaDa ane kaye kALa vadhAre che? uttaraH he gItama! sarvathI cheDo azUnyakALa, tethI mizrakALa anaMtaguNo. tethI zUnyakALa anaMtaguNa che. e ja pramANe, manuSya ane devamAM alpabadutva samajI le. tirthacamAM sahuthI gheDa azUnyakALa tethI mizrakALa anaMtaguNo che. * prazna: he bhagavana ! cAra prakAranA saMsAra saMsthAnakALane alpabadutva kevI rIte hoya che? uttara : he gautama! sarvathI cheDo manuSya saMsAra saMsthAnakALa, tethI nArakI saMsAra saMsthAnakALa asaMkhyAta guNe, tethI deva saMsAra saMsthAnakALa asaMkhyAta guNa, tethI tiryaMca saMsAra saMsthAnakALa anaMtaguNa che. @ anyakALa -tene kALa 12 muhUrta che. tene virahakAla kahevAya che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - saMsAra saMsthAnakALa bhagavatI za-1. uM-2 1 . . pariziSTha: pazu marIne pazu thAya che, ane manuSya marI manuSya thAya che. A pramANenI mAnyatAnuM nirAkaraNa karavA mATe gautamasvAmIe A prazna karyo ke, he bhagavAna! jIva anAdikALathI eka yonimAMthI bIjI nimAM bhramaNa karI rahela che, te bhUtakALamAM jIve keTalA prakArane saMsAra vitAvela che? uttaramAM bhagavAne pharamAvyuM ke, he gautama ! sarva jIva bhUtakALamAM cAra prakAranA saMsAramAM rahela che. kayAreka nArakI, - kyAreka tiryaMca, kyAreka manuSya ane kayAreka deva. A pramANe bhavabhramaNa karavuM tene saMsAra saMsthAnakALa kahe che. gautamasvAmI prazna kare che ke, he bhagavAna ! narakamAM jIva rahyo che tyAM teNe keTale samaya vitAvyo ? bhagavAne pharamAvyuM ke, tyAM traNa prakArane kALa vitAvela che. jemake, (1) zUnyakALa. (2) azUnyakALa. (3) mizrakALa. . "tiriyA sudLavA jevA deza tithi vi..." artha - tiryamAM zUnyakALa hetuM nathI. zeSa traNa gatimAM traNe kALa che. have tenuM varNana karavAmAM Ave che. jo ke A traNe kALamAM prathama zUnyakALanuM nAma Apela che, chatAM paNa samajavAnI saraLatA mATe prathama anyakALanuM varNana karavAmAM Ave che. acUnyakALa - jema vartamAnakALamAM sAte narakamAM jeTalA jIva vidyamAna che, temAMthI jeTalA samaya sudhI keI jIva na to mare, ane na te na utpanna thAya, arthAt teTalAne teTalA ja jIva jeTalA samaya sudhI rahe te samayane narakanI apekSAe azUnyakALa kahe che. sArAMza e che ke, narakamAM eka evo kALa paNa Ave che ke jyAre keI navA jIvo narakamAM AvatA nathI, ane pahelAMnA nArakImAMthI - keI bahAra nIkaLatA paNa nathI. te kALa narakanI apekSAe azUnyakALa kahevAya che. manuSya ane devane saMsthAnakALane alpabahuta Adi nArakIonA . samAna samajI levo--- Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upa meM miznakALaH- vartamAnakALanI A nArakIomAMthI 1-2-3-4 ItyAdi kramathI nIkaLatAM nIkaLatAM jyAre temAMthI eka ja nArakI zeSa rahe arthAt upasthita nArakImAMthI eka nArakanuM nIkaLavuM jyAre zarU thayuM tyArathI laIne jyAre eka ja zeSa rahyo tyAM sudhInA kALane mizrakALa kahe che. zunyakALaH- nirdeza karela vartamAnakAlanA je nArakIone upara vicAra karela che, temAMthI jyAre samasta nArakI jIva narakathI nIkaLI jAya temAMthI eka paNa jIva zeSa na rahe, ane tenA sthAne sarva navA nArakI che utpanna thAya. te samaya narakanI apekSAe zUnyakALa kahevAya che. A jIva narakamAM rahela che. temAM kyAreka te evI avasthA bhegavela che ke jyAre narakanA pitAnA sAthIothI vikhUTo paDI eTale ja rahe, kayAreka te evI avasthA bhegavI che ke jyAre tenA sAthI aneka jIva upasthita hatA. ane kayAreka evo paNa samaya Ave ke jyAre tenI sAthe pUrvavALAmAMthI koI paNa zeSa rahyA na hatA. ahIM naraka saMsthAnakALamAM je mizrakAla saMbaMdhI vicAra karela che te mAtra vartamAna kALane jenI apekSAthI karavAmAM Avela nathI. paraMtu je kAlamAM narakanA jIva narakamAM hatA, te tyAMthI nIkaLI anya nimAM gayA pachI bhale game te nimAM gayela hoya, paraMtu te apekSAe paNa vicAra karela che. je tema mAnavAmAM na Ave to deSane saMbhava che. kAraNa ke AgaLa azUnyakALanI apekSAe mizrakALa anaMtaguNo kahela che. te ghaTita tha kaThina che. narakane azUnyakALa arthAt virahaDALa 12 muhUrtane che. je ahIM narakanA vartamAna jIvenI ja apekSA levAmAM Ave te te asaMkhyAtaguNe ja Tharaze paNa anaMtaguNe nahi kare, te mATe je jIva narakathI nIkaLI anya gatimAM gayA ane pAchA narakamAM utpanna thaye te paNa narakanI apekSAvALA mizrakALamAM gaNAze tyAre ja mizrakALanI anaMtatA siddha thaze. tiryacanimAM be ja saMsthAnakALa che. azu kALa ane mizrakALa, temAM zUnyakALa hetuM nathI. kAraNa ke jyAre tiryacanimAM pahele eka Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAra sarathAnakALa bhagavatI za. 1 u. 2 paNa chava na rahe paraMtu vanaspati apakSAe tironimAM anA chava che. te sarva temAMthI nIkaLI kayAM samAI zake? kAraNa ke anya kaI nimAM anaMta jIvanA samAvezane avakAza nathI. te mATe tinimAM zUnyakALa nathI hete. manuSyani ane devanimAM traNe kALa che. mATe tenuM varNana pUrvokta nArakIonA varNana samAna samajI levuM. narakanI apekSA sarvathI e azUnyakALa che. tene utkRSTa kALa 12 muhUrta che. mizrakALa tethI anaMtaguNa che, jIva narakathI nIkaLI anya gatimAM jaI trasa ane vanaspatimAM gamanAgamana karI pAche narakamAM Ave tyAM sudhI mizrakAla che. te anaMtaguNo che. tenuM kAraNa e che ke, narakane nirlepana kALa vanaspatikAyanI kAyasthitine anaMtamA bhAge che. te mATe mizrakALa anaMtaguNe che. zUnyakALa mizrakALathI paNa anaMtaguNa che. narakanA vivakSita sarva jIva narakathI nIkaLI anya gatimAM gayA heya te temAMthI ghaNu jIva vanaspatimAM anaMtakALa sudhI rahI zake che. tiryAnI apekSAe sarvathI thoDe azUnyakALa che. kAraNa ke temAM 12 muhUrtane viraha hoya che, saMjJItica paMcendriyane virahAkALa utkRSTa 12 muhUrta che. traNa vikalendriya ane samucchima tiryaMca paMcendriyane viraha aMtarmuhUrta che. pRthvI Adi pAMca sthAvaramAM samaye samaye paraspara eka bIjAmAM asaMkhyAta jIva utpanna thatA rahe che. te mATe sthAvaramAM virahakALa hetuM nathI. tiryaMcagatimAM je 12 muhUrtane virahakALa batAvela che te traNa gatiethI AvIne A gatimAM jIva utpanna nathI hotA. te apekSAthI mizrakALa anaMtaguNo che. te naraka samAna jANI le. manuSya ane devane saMsthAnakALa saMbaMdhI alpabava vagere nArakIo samAna jANI levuM. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA bhagavatI upAya 35: ArAdhaka AdinI gati viSe prazno : - bhagavatI sUtra za. 1. u. 2, 1. * asaMyati bhavyadravyadeva jaghanyabhavanapati, utkRSTanavayaka sudhI jAya. 2. Adhaka sAdhu ja pahelA devaleka sudhI u. sarvArtha siddha vimAna sudhI. 3. virAdhaka sAdhu ja. bhavanapati u. pahelA devaleka sudhI jAya. 4. ArAdhaka zrAvaka ja. pahelA deleka sudhI u. bAramA devaleka sudhI jAya. pa.virAdhaka zrAvaka ja. bhavanapati u. potiSI sudhI jAya. * * * . keka kaI ahIM "asaMyata bhavyadravya devane artha asaMyati samyaSTi kare che. paraMtu te yogya nathI. kAraNa ke A sUtramAM asaMyata bhavyadravya devanI utpati uparanA navagreveyaka sudhI batAvela che. paraMtu asaMyata samyaphadRSTinI te zuM vAta; dezavita zrAvaka paNa bAra devakathI upara nathI jaI zakata. AvI avasthAmAM arsayata sammaddaSTi navaraiveyaka sudhI kema jaI zake ? koI asaMyata bhavyadravya devano artha "nihava' kare che te paNa yogya nathI. kAraNa, nindavane pATha A sUtramAM bhinna Apela che. mATe ahIM asaMyata bhavyadravya devano artha micchApti levo joIe, asaMyata bhavyadravya deva e ja banI zake che ke, je sAdhunA guNene dhANa karavAvALo heya. sAdhu samAcArInuM pAlana karavAvALo hoya. paraMtu jemAM AMtarike sAdhutA na hoya, mAtra dravyaliMga dhAraNa karavAvALA hoya evA bhavya-abhavya midaSTi levA joIe. 5. jyAre dezavirati zrAvaka paNa bAra devakathI AgaLa jatA nathI te samajavuM joIe ke navaraiveyakamAM javA mATe tethI paNa vadhAre kriyAnI AvazyakatA che. te vizeSa kriyA zrAvakane to cheja nahi. mATe sAdhutA bAhya guNa hoI zake che. te kriyAnA *prabhAvathI navaraiveyakamAM utpanna thaI zake che. jo ke te sAdhunI saMpUrNa kriyAnuM pAlana bAhya rIte kare che. paraMtu pariNAma rahita hovAne kAraNe te asaMyata che. arthAta asaMyata bhavyadravya devano artha e phalita thayo ke, bAhya rIte sAdhu veza ane sAdhu 5ricaryAvaMta hovA chatAM paNa je cAritranA pariNAma zUnya (atyaMtara rIte asaMyati) bhavya-abhavya mithAdaSTi jIva tathA "svaliMgI darzana bhraSTano" artha. nihara thAya che. te vezamAM hoya che, ane darzanane virAdhaka hoya che. satya tattvane gopave che. te kadAca devagatimAM vadhAre ne vadhAre sthAna meLave te te paNa bAhya kriyAnA prabhAve nava greveyaka sudhI jaI zake che. 4tenA vistAra mATe juo pAnA 17 para pariziSTha. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArAdhaka AdinI gati viSe bhagavatI za-1, 12 17 6 asaMzI tithi ja. bhavanapati u. vANuvyaMtara sudhI jAya, 7 tApasanA matavALA ja bhavanapati u. jyotiSI sudhI jANya. 8 kaMdapiyA sAdhu ja, bhavanapati u. pahelA devaleka sudhI jAya. 9 aMbasaMnyAsInA matavALA ja. bhavanapati u. pAMcamA devaka sudhI jAya. 10 jamAlInA matavALA ja. bhavanapati u. chaThThA devaleka sudhI jAya. 11 saMjJI tiryaMca ja. bhavanapati u. AThamA devaleka sudhI jAya. 12 gazALAnA matavALA ja. bhavanapati u. bAramA devaloka sudhI jAya, 13 darzana virAdhaka liMgI sAdhu ja. bhavanapati u. navagreveyaka sudhI jAya. 14 Abhigika ja. bhavanapati u. bAramA devale sudhI jAya. nava lekAMtika ane anuttara vimAnamAM deva tarIke javAvALA muni bhavya che. avirAdhaka muni tathA avirAdhaka zrAvaka bhavya che. navaraiveyakamAM janArA abhavya sAdhunA vezamAM asaMyati che. ArAdhaka saMyazrInI gati viSe prayo pariziSTha prazna 1H ArAdhaka saMyamInI gati jaghanya saudharma kalpa ane utkRSTa sarvArthasiddha vimAna sudhInI batAvela che. te have temAM praja e che ke, saMyamathI te Asava aTake che. ane AvanAM dvAra aTakavAthI paNa je devagati prApta thAya che te tene artha e thaye - asaMsI jIvonI utpatti janya bhavanuvAsI ane utkRSTa vANunnatA batAvela che. te vAta sAmAnya rIte navInatAbharI dekhAtI hovAnA kAraNe prama jAgRta thavAno saMbhava che. kAraNa ke bhavanavAsI devenI addhi ane sthiti adhika che. eTale eka apekSAzI bhavanati de vANuvyaMtara dethI adhika dekhAya che. chatAM paNa uparokta ja. u. yuti saMgata che. ane tenuM pramANa nIce che.. kaI vANavyaMtara deva kaI bhavratapati devanI vadhAre nAhitA, hema che, ane kaI bhavanapati deva vANavyaMtara devAthI vadhAre RhivALo heya che. mATe ahIM zaMkAne sthAna nathI. samAna sthitivALA bhavanavAsI ane vANavyaMtara demA vANavyaMtara deva zreSTha gaNAya che. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama - ke saMyama paNa saMsAranuM kAraNa che. te zuM vAstavamAM saMyama e saMsAranuM kAraNa che? uttara 1: svargamAM utpanna thavuM te saMyamanuM kULa nathI paraMtu te saMjavalana kaSAyanuM phaLa che. saMyama vaDe te kaSAyanuM parimArjana thAye che, ane kaSAyane pAtaLA kare che. saMyamathI kaSAyane nirbaLa karatAM , karatAM paNa je te zeSa bAkI rahI gayA tenA prabhAvathI ja svarganI prApti thAya che. paraMtu saMyamathI nahi. . prazna 2. je saMyama e ja svarga prAptinuM kAraNa nahi mAne te bhagavatI za. 25, u. 7mAM spaSTa ullekha che ke prathamanA cAra pazama janya saMyamImAMthI amuka saMyamI svargamAM amuka amuka hada sudhI jaI zake che te A pramANenuM varNana kema batAvela che? uttara 2: kaSAyanI nirbaLatA e ja svarga prAptinuM kAraNa che. e vAta kharI ja che. paraMtu saMyamI ja kaSAyane nirbaLa karI zake che. kaSAyanA pazamanI vibhinnatAne kAraNe ja kSayopazama cAritranA cAra prakAra kahevAmAM AvyA che. kaSAyanA kSaye pazamanI prabaLatA e ja vadhAre adhika ucca gatinuM kAraNa che. AyuSyakarmane baMdha ArtadhyAna vinA thatuM nathI ane Ata dhyAnanA prazasta ane aprazasta evA be bheda che. prazasta ArtadhyAna: bhale game tevuM sAruM hoya te paNa mekSanuM kAraNa banI zakatuM nathI. tema chatAM paNa te zubha che, ane tethI te vaimAnika gatinuM kAraNa che. sArAMza e che ke, janma-maraNanuM kAraNa kaSAye che paraMtu jJAna-darzanacAritra nahi. te te mAtra mokSaprAptinA ja kAraNarUpa che. - ke prazna 3H ahIM te ArAdhaka saMyamInuM kathana che, paraMtu jemAM kaSAya ane pramAdanuM astitva heya tene ArAdhaka kema kahevAya? ane jo tene ArAdhaka mAnIe te temAM pramAda ane kaSAya kema ghaTe? uttara 3H alpa kaSAya cAritramAM doSa utpanna karavA mATe samartha nathI banI zakate. jo ke te alpa kaSAya (saMjavalana) yathAkhyAta Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kakhA mehanIya kamaza-1, u-3 - cAritrane ghAta karanAra che. tema chatAM paNa sAmAyika Adi cAritramAM tethI vyAghAta thatuM nathI. mATe sakaSAyI ane sapramAdI hovA chatAM paNa sAdhu ArAdhaka saMyamI thaI zake che. '' .. . (8) kaMpA mehanIya karma bhagavatI za. 1 u. 3ne adhikAra gatama: he bhagavana ! zuM che kAMkSAmahanIya karma kare che? mahAvIraH hA, gautama! gautamaH he bhagavan! zuM jIva pitAnA keI paNa bhAga vaDe kAMkSAhanIyane koI eka bhAga kare che, ke bhAga vaDe AkhuM kare che, ke AkhA vaDe bhAgane kare che, ke AkhA vaDe AkhuM ja kare che? mahAvIraH he gautama! A jIva pite ja AkhuM kAMkSAhanIya karma kare che. je sthaLe jIvanA badhA pradeza che. te sthaLe rahelA ane eka samaye bAMdhavAyegya je karma pudagale hoya, te badhAyane bAMdhavAmAM jIvanA badhA pradeza kriyA kare che. kAraNa ke jIvane svabhAva evA prakArane che. gautama: he bhagavana ! kAMkSAmahanIya karma kevI rIte anubhave che? mahAvIra: he gautama ! te kAraNe (kutIrthakanA saMsargadi rU5) vaDe zaMkAvALA, kAMkSAvALA (anya darzanane svIkAravAnI IcchAvALA), vicikitsAvALA (phaLa saMbaMdhe zaMkA pAmelA), bheda pAmelA (anizcaya rUpa matibhaMga pAmelA) kaluSavALA (ema e ema nathI e pramANe viparIta buddhi pAmelA) thaIne teo kAMkSAmohanIya karma anubhave che. gautama he bhagavana! jine e je jaNAvyuM che te ja satyane niHzaMka che? mahAvIraH he gautama! jinAe je jaNAvyuM che te satya . ane nizaMka che. . Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - * zrI mAvaDI pat gautama! he bhagavan! kAMhAmahanIya karma kevI rIte bAMdhe che? mahAvIra: he gautama! pramAdarUpa hetuthI ane cagarUpa nimittathI cha kakSAhanIya karma bAMdhe che. vivaraNa pramA eTale ciMdhyAtva, aviratI ane kaSAya. pramAdanA ATha prakAre A pramANe paNa kahevAya che, ajJAna, saMzaya, mithyAAna, rAgadveSa atiza, dharmane anAdara, yoga ane durthona. yuga eTale mana, vacana ane zarIranA vyApA tama he bhagavan! amArI zAthI thAya che? bhagavAna hai gautama! te pramAda rAgadveSavALA mana-vANIkAyAnA vyApAre (ga)thI pedA thAya che. - autama hai bhagavana! te ga zAthI pedA thAya che? mahAvIraH he gautama! te mana-vacana-kAyAnI vargaNAo ane AtmapradezanA kaMpanathI vaiga Upaje che. autama he bhagavan! te vIrya thI pedA thAya che? mahAvIra: he gautama! te vIrya zarIrastha Ama pradezamAM pedA thAya che. kotama: he bhagavan! te zarIra zAthI pedA thAya che? mahAvIraH he gautama! te zarIra chavanA nAmakarmanA udayathI pedA thAya che. kriyAmAM usthAna, karma, bala, vaya ane puruSakAra pAkrama hoya che. * 1. lezyAvALA jIvane mana-vANI kAyArUpa sAdhanavALo AtmapradezanA parizcaMdana rUpa je vyAyAra te vIrya. kevaLajJAnIne je ceSTA vinAno akhalita pariNAma te paNa vIrya che. paraMtu te ahIM abhipreta thiI. 2. utthAna eTale UThavuM, kriyAne vicAra kara, karma eTale UMcuM pheMkavuM, nIcuM pheMkavuM. kAma karavA taiyAra thavuM, bala,eTale zArIrika prANunuM baLa Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 kayA mehananA kama bhagavatIza-1, 6-3 tamaH he bhagavAna! zuM javA pitAnI meLe ja te karmane udI che? pitAnI meLe ja tene grahe che? ane pitAnI meLe ja tene aTakAve che? mahAvIraH hA, gautama! kaI paNuM jIvane jasa paNe aMdhAdi bIja padAryanA nimittathI kA nathI. autama he gavan! maiyike kAMkSAhanIya karmane anubhave che? mahAvIraH hA gautama! e pramANe svanitakumAre sudhI jANavuM. autama: he bhagavana! pRthvI kAyiko kAMkSAmahanIya karma anubhave che? mahAvIraH he gautama! "ame kAMkSAhanIya karma vedIe chIe? e pramANe te chone taja, saMjJA, dhAraNuM, ke vacana nathI chatAM teo veke che. te pramANe cAra IndriyavALA cha sudhI jANavuM. jevuM. jIvane utsAha te vIrya 2. iSTaphaLane sAdhanAra te parAkramane kArya pAra pADavuM ane puruSAkAra eTale te kAryamaya thavuM. gozAlakanA matamAM sthAnAMdi nathI kAraNa ke tene mate utthAnAdi purUSArtha siddha thatuM nathI paNa niyatithI ja kArya siddha thAya che, niyatinA prabhAve je zubhAzubha artha manuSyane maLavAno hoya te avazya maLe che. cha game teTalA prayatna kare paNa na thavAnuM thatuM nathI, ane thavAnuM te pharatuM nathI. 3. je karma sAmAnya kramamAM bhaviSyakALamAM ja phaLa ApavAnuM che tene kAraNe viroSathI kheMcI lAvI atyAre ja bhogavavAmAM nAkhI devuM, jethI tene jaldI thaI jAya te kriyAne udIraNA kahe che. temAM yAda rAkhavAnuM ke je karmanI phariNuM ghaNuM moDI thavAnI che tathA je karmanI udiraNa bhaviSyamAM thavAnI nathI tenI udiramAM vartamAna ke bhaviSyakALamAM thaI zakatI nathI paraMtu je karma tustamAM udiSNane yegya hoya tene udirAya che. 4. "Ama haze" evA svarUpavALA ti taka, saMjJA eTale athavagraha svarUpa zAna, prajJA eTale badhA vizeSa saMbaMdhI jJAna, ane dhAraNA eTale eka prakAranA smaraNAdi 25 matijJAnane bheda Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama gautama : huM bhagavan ! zramaNa nigraMtha paNa kAMkSA mAhanIya kama veDhe che? mahAvIra : hA gautama ! jJAnAMtara, danAMtara, cAritrAMtara, liMgAMtara, pravacanAMtara, prAvacanikAMtara, kalpAMtara, mArmAMtara, manAtAMra, bhaMgAMtara, nayAMtara, niyamAMtara ane pramANAMtara vaDe zakAvALA, kAMkSAvALA, vicikitsAvALA, bheda samApanna ane kaluSasamApanna thaIne te zramaNu nigraMthA paNa kAMkSAmeAhanIya karmane vede che. pariziSTha * 1 jJAnAMtara : eka jJAnathI bIjA jJAnanA viSayamAM zakA utpanna thAya che. jema ke, adhijJAnI 14 rAjaleAkanAM sava rUpI drabyAne jANe che ane mana:paryaMtrajJAnI aDhIdvipamAM sannI jIvanA mananI vAtane jANuM che. AnI aMdara avadhijJAna te trIjuM jJAna che chatAM kSetranI apekSAe vadhAre jANe che. ane mana:paryavajJAna ceAthuM che chatAM tenA viSaya krama kema evI zakA utpanna che. tenA uttara e che ke avidhajJAnanA sAthamAM avadhidarzananI sahAyatA hoya che. temaja tenA pa va vadhAre che. mATe tenA viSaya adhika che. manaHpavajJAnI vadhAre spaSTa ne sUkSma jANe che. mana:paryavajJAna sAdhune ja thAya. avadhijJAna badhAne ekasarakhuM nathI. 2. danAMtara : sAmAnya jJAnanedana kahe che. cakSudazana-acakSudana bhinna bhinna zA mATe kahyA ? uttara : acakSudana sAmAnya rUpathI dekhe che jyAre cakSudana vizeSa rUpathI dekhe che. cakSudana AMkhathI dekhe che. acakSudana AMkha sivAyanI 4 indriya ane manathI dekhe che. athavA samaktinA viSayamAM zaMkA usanna kare che. jema ke upazama samakti ane kSApakSama samakti bhinna bhinna zA mATe kahyA ? uttara :- kSAyeApakSamika samatimAM vipAkanA upazama che, ane mithyAtvanA pradezAnA urjAya che. upazama samaktimAM mithyAtvanA pradezanA uddaya nathI ane vipAkane upazama che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAM mohanIya kama bhagavatI za-1 -3 3. caritrAtara: cAritranA viSayamAM zaMkA kare che jema ke - sAmAyaka cAritramAM sarvasAvadya pravRttine tyAga thaI che chatAM paNa chedayasthApanIya cAritra devAnI zI AvazyakatA che? uttara: prathama - tIrthakaranA sAdhu aju jaDa hoya che ane aMtima tIrthakaranA sAdhu vakra jaDa hoya che mATe prathama ane aMtima tIrthaMkaranA sAdhuone cAritranAzanI brAMtithI samajAvavA mATe chedo parasthApanIya cAritra devAmAM Ave che. vaccenA 22 tIrthakaranA, sAdhu nAjuprAsa hoya che. tene krAMti thatI nathI mATe tene sAmAyika cAritra ja kahela che. : 4. liMgAMtara: prathama ane aMtima tIrthakaranA sAdhu mAtra sapheda vastra rAkhe che ane vaccenA 22 tIrthakaranA sAdhu pAMce varNanAM vasa rAkhe che. e bheda zA mATe ? uttara :- prathama tIrthakaranA sAdhu ju jaDa ane aMtima tIrthakaranA sAdhu vakra jeDa hoya che. teo mehapUrvaka IcchAvALAM vastragrahaNa kare che e kAraNe tene mATe sapheda vastra rAkhavAnI AjJA che. vaccenA ra4 tIrthaMkaranA sAdhuo trAjuprAjJa hoya che. teone raMgabhedamAM vyANa thatuM nathI. mATe tene paMcaraMgI vara rAkhavAnuM vidhAna che. * . . . papravacanAMtaraH eka tIrthakaranA pravacanathI bIjA tIrthakaranA. pravacanamAM aMtara paDavAthI zaMkA utpanna kare che. jema ke prathama ane - aMtima tIrthaMkaranA samayamAM pAMca mahAvrata ane vaccenA 22 tIrthakaronA samayamAM cAra mahAvrata batAvela che. te A pramANe bheda zA mATe ? uttara-brIjA praznanA uttaranI samAna ja Ane uttara che. cethA mahAvratane pAMcamA mahAvratamAM samAveza thaI jAya che. kema ke strI parigraharUpa che. paNa jaDatA hoya tyAM tema manAtuM nathI. tethI strI tyAganuM eka mahAvrata vadhuM ane vaccenA 22 tIrthakarenA samayamAM cAra mahAvrata kahela che. da. pravacanikAMtaraH (siddhAMtane bhaNe ane jANe te) khAvacanika arthAt bahuzruta puruSa eka evA prakAranI pravRtti bhinnarUpe kare che ane tethI bIjA anya rIte pravRtti kare che. te te baMnemAM egya zuM? uttara : cA imAhanIya kamane kSayeyakSama bhinna bhinna hovAne kAraNe Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zrI bhagavatI uparA tamAM utsaapavAdamAI hethI pravRttimAM aMtara paDe che paraMtu te ja pravRtti pramANarUpa che, ke je agamathI viruddha na hoya. 7. kalpAMtara - jinakapa ane sthavira kapamAM che bheda ? uttaradiyAledathI jinakalpa ne sthavira kapamAM bheda che. jinakalpa kaThaNa hevA chatAM jinakalpi pakSa na jAya. kAraNa ke pitAnA kalpamAM uSNa bhAva rahe che. banne kaha5 jinAjJAmAM rahe che. vadhAre AkarAM karma kApavA mATe jinakalpa dhAraNa kare pachI sthavira kapamAM pAchA jAya. kalpane hetu karmakSaya che. paNa kalpAtIta thAya tyAre ja ekSa jAya, 8. mAtra keI AcArya e namoguNa Ape che. koI AcArya traNa kahe che. koI AcArya adhika kAryotsarga, tyAre koI ma kahe che. A baMnemAM yogya mArga kaye haze evI zaMkA UbhI kare tene uttara - gItArtha purUSa je samAcAramAM pravRtti kare che ane je te niSedha na hoya te ane niSpApa hoya te pramANayukta che. 9 matAMtara: ekabIjA AcAryanA matamAM aMtara paDavAthI zaMkA UbhI kare che. jemake siddhasena divAkara kevaLajJAna ane kevaLadarzanane upaga ekasAthe mAne che. ane AcArya jinabhadragANI mAzamaNa kakSA nathI mAnatA, paraMtu bhinna bhinna samayamAM mAne che. e baMnemAM koNa sAcuM? je mata AgamathI anukULa hoya te ja satya che. pariNAjInA pada 29mAM e pramANe ullekha che ke je samaye jANe che te sarakhatA nathI. je samaye dekhe che te samaye jANatA nathI. zuddha cetanAnA e upaga pariNAma che. eka samaye be upaga naheya. . 10. gAMtara hiMsA saMbaMdhI cAra bhAMgA thAya che. (1) dravyathahiMsA bhAvathI nahi. (2) bhAvathI hiMsA, dravyathI nahi. (3) dravyathI paNa nahi, bhAvathI paNa nahi. (4) dravyathI paNa hiMsA bhAvathI bhANu hiMsA e bhAMgAmAMthI kiMI AcArya e bane, koI traNa bhaMbane ane koI cAra bhAgAne mAne che. emAM zaMkA upanna kare tene uttara-ImAMsamitimUrvaka yatanAthI alatA kSAnA paga nIce dIva Adi chala bharI jAya te dravyahiMsa che, binA uga zAhe te bhAjahiM che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhI-mAnI AdinA bhAMgA bhagavatI za-1 u-5. 25 11. nayAMtara: eka ja vastumAM nitya ane anitya e be virodhI dharma kema rahI zake ? tene uttara :- dravyAthika nayanI apekSaNI vastu nitya che. ane paryAyArthika nayanI apekSAe vastu anitya che, bhinna bhinna apekSAthI eka vastumAM bhinna bhinna dharma rahI zake che. " ke-eka puruSa pitAnA pitAnI apekSAthI putra che. ane pitAnA putranI apekSAthI te pitA che. 12. niyamAMtara: jema keI sAdhu abhigraha kare che, navakArazI, pirasI, Adi paccakhANa kare che. temAM zaMkA usanna kare ke sAbune te sarvasAvadha pravRttine tyAga che pachI tene abhigraha Adi karavAnI zI AvazyakatA che? tene uttara : pramAdane-vizeSane vizeSa rUpe tyAgavA mATe ane nirjarA vadhAravAnA hetuthI abhigraha Adi kare che. " 13. pramANutaraH zAstramAM kahyuM che ke sUrya samabhUmithI 800 jana upara cAle che. amArI AMkhamAMthI te reja sUrya bhUmithI nIkaLate dekhAya che emAM satya zuM ? tene uttara - amane dRSTithI sUrya bhUmithI nIkaLate dekhAya che te satya nathI. dRSTibhrama che. kAraNa ke game teTaluM AgaLa cAle te paNa ema ja dekhAze. sUrya pRthvIthI ghaNe dUra che. -~- ~~ ~ (9) kobI-mAnI AdinA bhAMgA . bhagavatI za1 upane adhikArI tenA kula 47 bheda che. sthitinA 4 bheda, avagAhananA 4 bheda, zarIra 5, saMghayaNa 6, saMsthAna 6, vezyA 6, dRSTi 3, kurAna , jJAna 5 ane ajJAna 3) vega 3, upaga 2 = 47 bela thayA. 1. sthitinA cAra prakAraH- (1) jaghanya sthiti (2) jaghanyathI eka samaya adhika yAvat saMkhyAta samaya paryata (3) saMkhyAta samayathI eka samaya adhika yAvat asaMkhyAt samaya adhika (utkRSTathI eka samaya kama sudhI) (4) utkRSTa sthiti. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama 2. avagAhanAnA cAra prakAraH- (1) jaghanya avagAhanA (2) jaghanyathI eka pradeza adhika cAvatuM saMkhyAtA AkAza pradeza sudhI; (a) saMkhyAtA AkAza pradezathI eka AkAza pradeza adhika yAvat uphathI eka AkAza pradeza kama sudhI ane, (4) utkRSTa avagAhanA. t"', bAkInA bheda upara pramANe che kula maLIne 47 bela thayA. samuccaya nArakImAM ra9 bela lAbhe te sthiti tathA avagAhanAnA 4-4, zarIra 3, saMsthAna 1, vezyA 3, jJAna 3, ajJAna 3, daSTi 3, vega , upayoga 2=29 bela. : pahelI, bIja, cethI, chaThThI, ane sAtamI narakamAM ra7 belA lobhe. samuccaya 29 mAMthI 2 leDyA kama karavI, temAMthI 4 bolamAM (sthitine bIje bheda, avagAhanane pahele ane bIjo bheda ane mizradaSTi) e cAra bhedamAM bhAMga 80 lAbhe (asaMgI ATha, hiMsagI 24, triraMgI 32, cAra sagI 16,) bAkInA 23 elamAM bhAMgA-27-27 lAbha. (asaMyegI 1, dvisaMgI 6, zisagI 12, cAra sagI 8) azAzvata sthAnamAM 80 bhAMmAM leze ane zAzvata sthAnamAM 27 lAbhe. - trIjI ane paMcamI narakamAM 28-28 bola lAbha. upara 27 kahyA temAM eka vezyA vadhI. tene cAra belamAM (uparokta kahyA mujaba 4 bhAMga) 80-80 bhAMga lAbhe. zeSa 24 belamAM bhaMgA 27-27 lAbhe. uparokata pramANe samajI levuM. ja bhavanapati ane vyaMtara devemAM 30 bela lAbhe. upara je 27 bela dhA temAM traNa lezyA vizeSa vadhI, tenA cAra belamAM (uparokta) 4080 bhAMgA lAbhe. bAkI ra6 belamAM te upara pramANe samajI levA. paraMtu aMtara eTaluM che ke nArakImAM dhI-mAnI, mAyI ane bhI kahela che. paraMtu ahIMyAM lelI, mAnI, mAyI, dhI e pramANe samajavAnuM che. jema ke sarvalabhI. e pramANe, bAkInA 26 bhAMga nArakIthI UlaTA kahI devA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 27 - krodhI mAnI AdinA bhAMgA bhagavatI za-1. u5. - tiSI tathA ekathI bAra devaleka sudhInA vaimAnika devAmAM ra7-ra7 bela lAbhe (upara 30 bela kahyA che temAMthI traNa vezyA ghaTI) temAMthI cAra belamAM bhAMgA 80-80 lAbhe. bAkI 23 belamAM ra7-27 bhAMga lAbhe. te uparokata rIte samajI levA. nava vaiveyakamAM bela 26 lAme (uparanA 27 mAMthI eka mizrA daSTi ghaTI) temAMthI traNa belamAM bhAMgA 80-80 lAbhe, bAkI 23 bolamAM bhAMgA 27-27 lAbhe te pUrvokta rIti pramANe samajI levA. - pAMca anuttara vimAnamAM 22 bela lAbhe (uparanA 26mAMthI 3 ajJAna ane 1 mithyAdaSTi A cAra kama thayA). traNa belamAM bhAMgA lAbhe, 80-80. bAkInA 19 belamAM bhAMgA lAbhe 27-27. te uparokta pramANe samajI levA. pRthvI, pANI ane vanaspatimAM 23-23 bela lAbhe tenAM nAmasthitinA 4, avagAhanAnA 4, zarIra 3, saMghayaNa 1, saMsthAna 1, lezyA 4, daSTi 1, ajJAna 2, ga 1, upaga 2, sarva maLIne 23. temAMthI telezyAmAM bhAMgA 80 lAbhe (nArakIvat ). bAkI 23 bolamAM bhAMgA lAbhe nahi. teukAyamAM bela 22 lAbhe, (uparanA 23 mAMthI 1 tejalezyA ghaTI) vAyukAyamAM 23 bela lAbhe. eka vaikiyazarIra vadhyuM, bhAMgA nahi. gaNa vikalendriyamAM 26-26 bela lAbhe, (teukAyamAM 22 kahyA che temAM 1 samadaSTi, 2 jJAna ane 1 vacanaga A cAra vadhyA) temAMthI cha belamAM (1 samadaSTi, 2 jJAna, ane sthitine bIjo bela, avagAhanane pahele bIje bela-kula 6) temAM bhAga 80-80. bAkInA 20 bola abhaMga. tiryaMca paMcendriyamAM 44 bola lAbhe (47 belamAMthI zarIra 1, jJAna 2, A traNa ochA thayA). temAMthI cAra bolamAM (nArakIvata) bhAMga 80-80 thAya. bAkInA 40 belamAM bhAMga lAbha nahi. . manuSyamAM bela pAMca, 47 temAMthI cha belamAM ( sthiti ane avagAhanAne pahele bIje bela, AhAraka zarIra ane mizraSTi kula, 6) temAM bhAMgA thAya 80-80 (nArakAvat ). bAkInA 41 bolamAM nahi. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI mAma - azAzvata sthAnamAM 80 bhAMgA je upara kahyA te pramANe che. caudharI bhAMga-8 1. kodhI eka pa. krodhI vadhu 2. mAnI eka 6. mAnI vadhu 3. mArI eka 7. mAyI vadhu 4. lebhI eka 8. lebhI vadhu dvisaMgI bhAMgA-24 1. krodhI eka, mAnI eka 13. mAnI eka, mAyI eka 2. dhI eka, mAnI bahu 14. mAnI eka, mAyI bahu 3. dedhI bahu, mAnI eka 15. mAnI bahu, mAyI eka 4. krodhI baha, mAnI bahu 16. mAnI bahu, mAyI bahu pa. krodhI eka, mAyI eka 17. mAnI eka, lebhI eka 6. dhI eka, mArI bahu 18. mAnI eka, lebhI bahu che. krodhI baha, mAyI eka 19. mAnI baha, lebhI eka 8. dhI bahu, mAyI 20. mAnI bahu, lebhI bahu 9. krodhI eka, lebhI eka 21. mAyI eka, lebhI eka 14. dhI eka, lebhA bahu 22. mAyI eka, lebhI bahu 11. dhI bahu, lelI eka 23. mAyI bahu, lebhI eka 12. dhI bahu, lebhI bahu 24. mAyI bahu, lebhI bahu visaMgI bhAMgA-32 krodhI eka, mAnI eka, mArI eka kedI eka, mAyI eka lebhI eka BdhI eka, mAnI eka, mAyI bahu krodhI eka, mAyI eka, lebhI bahu kadhI eka, mAnI bahu, mAyI eka kedI eka, mAyI bahu, lebI eka dhI eka, mAnI bahu, mAyI bahu dhI eka, mAyI bahu, lebhI bahu krodhI baha, mAnI eka, mAyI eka krodhI bahu, mAthI eka, lebhI eka dhI bahu, mAnI eka, mAyI bahu krodhI bahu, mAyI eka, lebhI bahu bdhI bahu. mAnI bahu, mAyI eka krodhI bahu, mAyI bahu, lebhI eka keba bahu, mAnI bahu, mAyI bahu krodhI bahu mAthI bahu, lebhI bahu Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodha-mAnI Adine bhAMgA za-1. uM-5 krodhI eka, mAnI eka, bhI eka mAnI eka, mAyI eka, lebhI eka krodhI eka, mAnI eka, lebhI bahu mAnI eka, mAthI eka, lebhI bahu kevI eka, mAnI baha, bhI eka mAnI eka, mAyI baha, bhI eka krodhI eka, mAnI bahu, lebhI bahu mAnI eka, mAyI bahu, lebhI bahu krodhI bahu, mAnI eka, lebhI eka mAnI bahu, mAyI eka, lebhI eka krodhI bahu, mAnI eka, lebhI bahu mAnI bahu, mAyI eka, bhI bahu krodhI bahu, mAnI bahu, lebhI eka mAnI bahu, mAyI bahu, lebhI eka phodhI bahu, mAnI bahu, lebI bahu mAnI bahu, mAyI bahu, lebhI bahu cAra sagI bhAMgA-16 1. dhI eka, mAnI eka, mArI eka, lobhI eka, 2. kodhI eka, mAnI eka, mAyI eka, lebhI bahu. 3. BdhI eka, mAnI eka, mArI bahu, lebhI eka. 4. kedI eka, mAnI eka, mAyI bahu, lobhI bahu 5. koLI eka, mAnI bahu, mAyI eka, lebI eka. 6. krodhI eka, mAnI bahu, mAyI eka, lebhI bahu 7. bdhI eka, mAnI bahu, mAthI bahu, lethI eka. 8. krodhI eka, mAnI bahu, mAthI bahu, lebhI bahu. 9. dhI bahu, mAnI eka, mArI eka, labhI eka.. 10. krodhI baha, mAnI eka, mAyI eka, lebhI bahu 11. krodhI baha, mAnI eka, mAyI baha, lobhI eka. 12. krAdhI bahu, mAnI eka, mAyI bahu, lebhI bahu, 13. dhI bahu, mAnI bahu, mAyI eka, lebhI eka. 14. krodhI baha, mAnI baha, mAyI eka, lobhI bahu. 15. dhI bahu, mAnI bahu, mAyI bahu, lebhI eka. 16. dhI bahu, mAnI bahu, mAyI bahu, lobhI bahu zAzvata belemAM 27 bhAga hoya che. jemAM asaMyegI eka, hiyegI 6, triveNI 12, cAra sagI 8 bhAMgA heya che=27. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI uma asaMgI bhAMgA-1, 1. badhA kevI. dvisaMgI bhAMgA-6 1. dhI bahu, mAnI eka. 4. kedhI bahu mAthI bahu ' 2. dhI baha, mAnI baha. 5. kedhI bahu, lobhI eka. 3. dhI bahu, mAthI eka 6. dhI bahu, bahu. dvisaMgI bhAMgA-12. BdhI baha, mAnI eka, mArI eka. kelI bahu, mAnI baha, lobhI eka. dhI bahu, mAnI eka, mAyI bahu. krodhI bahu, mAnI bahu, lebhI bahu krodhI baha, mAnI baha, mAyI eka. kodhI baha, mAyI eka, lebhI eka. krAdhI bahu, mAnI bahu, mAyI bahu. kodhI bahu, mAthI eka lebhI bahu krodhI baha, mAnI eka, lobhI eka. krAdhI bahu, mAthI baha, lobhI eka. krodhI bahu, mAnI eka lebhI bahu dhI bahu, mAthI bahu, lebhI bahu. cAra sagI bhAMgA-8 1. bdhI baha, mAnI eka, mArI eka, lebhI eka 2. dhI bahu, mAnI eka, mAyI eka, lebhI bahu 3. ke dhI bahu, mAnI eka mAthI bahu, lebhI bahu 4. krAdhI baha, mAnI eka, mAyI baha, lebhI bahu pa. krodhI bahu, mAnI bahu, mArI eka, lebhI eka 6. krodhI bahu, mAnI baDu, mAyI eka, lebhI bahu 7. kodhI bahu, mAnI bahu, mAyI bahu, lebhI eka 8. kedhI bahu, mAnI bahu, mAyI bahu, lebhI bahu devatAnA ra7 bhAMgA A pramANe che--asaMgI bhAMgA 1. (1) badhA lebhI. dvisaMgI bhAMgA-6 1. lebhI bahu, mAthI eka 4. lebhI bahu, mAnI bahu 2. lebhI bahu, mAyI bahu 5. lebhI bahu, krodhI eka 3. lebhI bahu, mAnI eka 6. lebhI bahu, kedhI bahu Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rihAmuninA praznottara bhagavatI za-. u-6. visarogI bhAMga-12 lebhI bahu, mAthI eka, mAnI eka lebhI bahu, mAthI bahu, dhIeka lebhI baDu, mAthI eka, mAnI bahu lebhI baDu, mAyI bahu, kedI bahu lebhI baDu, mAthI baha, mAnI eka lebhI bahu, mAnI eka, krodhI eka lobhI eka, mAyI baDu, mAnI bahu lebhI bahu, mAnI eka, kedhI bahu lebhI baDu, mAthI eka, jethI eka lebhI baha, mAnI bahu dhI eka lebhI bahu, mAyI eka, krodhI bahu lebhI bahu, mAnI bahu, dhI bahu cAra saMcamI bhAMgA-8" 1. lebhI bahu, mAyI eka, mAnI eka, krodhI eka. 2. le.bhI baDu, mArI eka, mAnI eka, krodhI bahu 3. lelI bahu, mAthI eka, mAnI bahu, iMdhI eka. 4. lebhI baDu, mayI eka, mAnI baDu, dhI bahu 5. lebhI bahu, mArI bahu mAnI eka, kIdhI. eka. 6. lebhI bahu, mArI bahu, mAnI eka, kIdhI bahu 7. lebhI bahu, mAthI bahu, mAnI bahu, krodhI eka. 8. lobhI bahu, mAthI bahu, mAnI bahu, krodhI bahu (10) rehAmuninA praznottara bhagavatI za-1. u da ne adhikAra sarala ane bhadrika prakRtivALA, upazAMta kaSa ci, rehAmuni jJAnadhyAnamAM ramaNa karatA hatA. ekadA temaNe prabhu mahAvIrane nIcenA prazno karyA. prabhue tene je javAba ApyA e praznottara nIce mujaba che. prazna: he bhagavAna ! pahelAM leka thaye ke aleka? uttaraH je padArthane Adi ke aMta na ja hoya tene pahelA ke pachI thayAnuM kema kahevAya ? leka ane eka bane anAdi-anaMta che. kAraNa ke AkAza zAzvata che. ane AkAza sAthe dharmAstikAya, adharmA stikAya, jIvAstikAya, pudgalAstikAya ane kALa, e pAMce dra zAzvata Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI pAma che. e dranyA jeTalAM AkAzamAM rahe che te leAka che. bAkInAM AkAzane alaika kahyo che. dravyApekSAe badhAM nitya che. paryAyApekSAe anitya che. mATe ja anAdi anaMta-zAzvata leAka alAkanA banAvanAra koi nathI. 32 prazna: huM bhagavAna ! jIva pahelAM ke ajIva ? uttaraH jIva ane ajIva ane zAzvata padArtha che. mne anAti kALathI che. jo jIva pahelA mAnIe teA AkAza vinA te rahe kayAM ? dharmAstikAya vinA cAle kema ? adharmAstikAya vinA sthira kesa thAya ? pudgalAstikAya vinA ka-kA kema kare? jo ajIva pahele hAya tA jIva vinA upakAra kAnA kare? konA upayogamAM Ave ? mATe emAM pahelA-pachIpaNuM nathI. tenI siddhatA mATe nIcenA prazno thayA. prazna : he bhagatrAn ! pahelAM kUkaDI thaI ke IMDuM ? uttara : kUkaDI ane iMDuM ane zAzvata che, anAdi kALathI che. praznaH he pUjya ! pahelAM leAkAnta ke aleAkAnta ? uttara: manne zAzvata che. anAdi kALathI che. evI ja rIte, nIcenA praznonA uttaramAM paNa zAzvata ane anAdithI samajavuM. 1. leAkAnta ane sAtamI narakanA AkAza ta. 2. sAtamI narakanA AkAzAMta ane sAtamI narakanA tanavAyu. 3. sAtamI narakane tanavAyu ane sAtamI narakane ghanavAyu. 4. sAtamI narakanA ghanavAyu ane sAtamI narakanA dhaneAdiSTa, 5. srAtaHmI naranA dhaneSi ane sAtamI narakanA pRthvIpiMDa. 6. sAtamI narakane pRthvIpiMDa ane chaThThI narakanA AkAzAMta. 10. evI ja rIte tanavAyu, ghanavAyu, dhanedhi ane pRthvIpiMDa, upara pramANe 6 ThThI naraka nA 4 khAla 15. eva. pAMcamI narakanA pAMca evu, Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAhAmuninA praznottara bhagavatI za-1. u-6 20. ceAthI narakanA pAMca khela. 25. eva' trIjI narakanA pAMca khela. 30. mIjI narakanA pAMca ela. 3pa. eva' pahelI narakanA pAMca khela. 33 eva' leAkAnta ane dvipAnta jaMbudrIpAdi asaMkhyAtA ane lavaNAdi samudra asaMkhyAtA, evaM bharatAdi sakSetra, sarva alAvA leAkAMta sAthe meLavI devA. tathA narakAdi 244Daka, SaTadravya, 6 lezyA, 8 krama, 3 STi, 4 darzana, 5 jJAna, 3 ajJAna, 4 saMjJA, 3 ceAga, 2 upayAga, sarvadravya, sa`pradeza, saM paryAya, e badhA praznonA uttara anAdi anaMta (zAzvatA) che. have caramanA prazno. prazna: he pUnsa ! leAkAnta pahelA ke kALa pahele ? uttara: manne zAzvata-anAdi-ana ta che. : jema dvIpa samudrothI kALa sudhI prazno leAkAnta sAthe karyAM che. tema, aleAkAnta sAthe lagaDavA. jema leAkAnta ane alekAnta sAthe praznottara che tema ja, dvIpa sAthe nIcenA sarva sayoga lagADavA. pachI dvIpane keADIne samudra sAthe, pachI samudrane cheDI bharatAdi kSetra sAthe, yAvat paryAyathI kALanI sAthe sava elene lagADavA. u. anAdi-ane ta. izvara kartRtva mAnanAranuM A praznothI ja nirAkaraNa thAya che, kAraNa ke izvara ka`rahita, niSkriya, amUta, saccidAnaMda, svaguNu (jJAnadanayukta) che. jo izvara kuMbha2 mAphaka jagatane ghaDavA eNe tA tenuM izvatva ja na rahe. jagatamAM be prakAranA padArthA che : zAzvatA ane kRtrima zAzvatAnA kAI kartA nathI ane kRtrima cIjo kama sahita-saMsArI jIvA banAve che. sAMsArI jIvA ka sahita che. te karmajanya sukhaduHkha bhAgave che. tadanusAra kriyA kare che. ane te jIva jayAre tapa saMyamathI zubhAzubha karmonA nAza karaze tyAre izvararUpa thaze. rahAmuni A praznothI saMtuSTa thaI jJAnadhyAnamAM lIna thayA, eTalAmAM gautama svAmIe prabhu sAthe nIce mujaba- praznottara karyAM. 8 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama prazna: he bhagavAn ! lekasthiti keTalA prakAranI che ? uttaraH ATha prakAranI che. (1) AkAzane AdhAre tana vAyu ane tanavAyune AdhAre ghanavAyu che. (2) vAyunA AdhAre pANI (ghanedadhi) che. (3) pANInA AdhAre pRthvI (narkanA pRthvI piMDa) che. (4) pRthvInA AdhAre traNa-sthAvara jI rahela che. (5) ajIva jene saMgraha (upacarita nayApekSA zarIrAdi ajIva te jIne saMgraha samaja). (6) jIve karmane saMgraha karI rAkhe che. () jIva ajIvane saMgraha kare che. arthAt jIva bhASA-manapaNe pudgalene saMgraha kare che. (8) jIva karmone saMgraha kare che. prazna : he prabhu! e lekasthiti kevA prakAranI che ? uttaraH he gautama! jema cAmaDAnI masakamAM vAyu bharIne meTuM pAkA dorAthI badhe pachI madhya bhAge pAkA dorAthI bAMdhI le, pachI nIcalo bhAga vAyuthI bhareluM rahevA daI uparanA vAyune kADhIne tene badale pANI bharIne moDhuM pAkI rIte bAMdhI de, pachI vacele baMdha cheDI nAkhe te pANI upara hatuM tyAM ja vAyunA AdhAre adhara rahe e rIte, vAyunA AdhArathI pANuM ghanedadhi ane pANInA AdhAre pRthvI rahI che. yAvata jIva karmane saMgraha kare che, ema samajavuM. huM prazna : he bhagavAn ! sUphama apakAya haMmezAM varase che? C - uttara: hA, gautama! sUkSama apakAya UMcI-nIcI, tIrachI dizAmAM. haMmezAM varase che. paNa skUla apakAyanI jema dIrghakAla TakatI nathI, divase sUryanA tApamAM adhdharathI ja jaladI nAza pAme che. rAtrinA vakhate kaMika Take che. mATe sAdhu-sAdhvI ke vratadhArI zrAvake khullI jayAe rAtre rahetA nathI. kAraNavaza javuM ja paDe te mAthe oDhIne cAle. ' (11) garbhavAsa bhagavatI za. 1 u. 7 ne adhikAra ; gautama? he bhagavan! garbhamAM utpanna thate jIva iMdriyavALo utpanna thAya che ke indriya vinAne ? Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garbhavAsa bhagavatI za-1. u-che. mahAvIra : dravyendri-sthUla iMdriyenI apekSAe iMdriya vinAne utpanna thAya ane bhAva iMdriya (caitanya zakti)nI apekSAe idriyavALe utpanna thAya. gautama? he bhagavan! garbhamAM utpanna thate jIva zarIravALe utpanna thAya ke zarIra vinAne utpanna thAya ? mahAvIraH he gautama ! audArika, vaikiya ane AhAraka e traNa skUla zarIranI apekSAe zarIra vinAne utpanna thAya ane taijasa tathA kArmANa e sUkSma zarIrenI apekSAe zarIravALe utpanna thAya. - gautama: he bhagavana ! jIva garbhamAM utpanna thatAMveMta zuM khAya che? mahAvIra: he gautama! paraspara ekaThuM thayeluM mAtAnuM Artava ane pitAnuM vIrya khAya che. gautamahe bhagavan! garbhamAM gayA bAda jIva zuM khAya che? mahAvIra : he gautama ! garbhamAM gayA bAda jIva mAtAe khAdhela aneka prakAranA rasavikAranA eka bhAga sAthe mAtAnA Artavane khAya che. gautama : he bhagavana ! garbhamAM gayelA jIvane viSTA hoya? mUtra heya? zleSma hoya? nAkane mela hoya? vamana ane pitta heya? mahAvIra : he gautama ! na hoya. kAraNa ke garbhamAM gayA pachI jIva je AhArane khAya che tene kAnapaNe, cAmaDIpaNe, hADakApaNe, majajApaNe, vALapaNe, dADhIpaNe, vATApaNe ane nakhapaNe pariNumAve che. mATe tene viSTAdika na hoya. gautama: he bhagavan! garbhamAM gayele jIva meM vaDe AhAra khAya che ? mahAvIra : nA, gautama ! kAraNa ke garbhamAM gayele jIva AkhAM zarIra vaDe AhAra kare che. garbhane rasa pahoMcADavAmAM kAraNabhUta ane Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mAtAne rasa levAmAM kAraNabhUta mAtRjIvarasa haraNI' nAme nADI chaeN. te mAtAnA jIva sAthe saMbaddha che ane ganA jIvane aDakelI che. tenAthI garbhanA jIva AhAra le che ane AhArane pariNamAve che. tathA khIjI paNa eka nADI che, je garbhanA jIva sAthe saMbaddha che, ane mAtAnA jIvane aDakelI che; tenAthI garbhanA jIva AhAranA caya ane upacaya kare che. : gautama : he bhagavan ! (ga mAM) mAtAnAM (eTale ke mAtA taraphathI maLelAM) aMgeA keTalAM hAya che ? mahAvIra : he gautama ! mAtAnAM aMge traNa hAya che. mAMsa, leAhI ane mAthAnuM bhejuM, gautama : he bhagavan ! pitAnAM aMge keTalAM hAya che ? mahAvIra : he gautama ! pitAnAM aMgA traNa hAya che hADakAM, majA ane keza-dADhI-rAma-nakha. gautama : he bhagavan ! mAtA ane pitAnAM aMgeA satAnanA dharIramAM keTalA kALa sudhI rahe ? mahAvIra : he gautama ! saMtAnanuM zarIra jeTalA kALa sudhI Take teTalA kALa sudhI. gautama : he bhagavan ! garbha mAM dAkhala thayA bAda koi jIva naiyikamAM utpanna thAya ? arthAt ga mAM rahelA jIva paNa narakane yeAgya karmI khAMdhI, marIne narakamAM utpanna thAya ? mahAvIra : he gautama ! koi saMgI, pAMcendriya ane sa paryAptithI pUrA thayelA jIva, zatrunuM lazkara AveluM sAMbhaLI, nIya labdhi vaDe ane vaikriyalabdhi vaDe AtmapradezeAne garbhathI mahAranA bhAge pheke che, ane vaikriya samuddAta karI caturaMgI senA manAve che. ane tenA vaDe zatrunA lazkara sAthe yuddha kare che. pachI te paisAnA lAlacu, rAjyanA lAlacu, bhAganA lAlacu tathA kAmane lAlacu jIva Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAsa bhagavato za-1. u-7. 37 te rAjadhAnImAM ja citta, mana, AtmapariNAma, adhyavasAna (prayatna) ane sAvadhAnIvALA tathA tene mATe kriyAo karanAro ane tenA ja saMskAravALA banI e samaye jo maraNa pAme, tA te naiyikAmAM utpanna thAya. gautama : he bhagavan ! garbhamAM gayelA jIva devaleAke jAya ? mahAvIra : he gautama ! koi sa'nI, pacendriya ane sarva paryAptithI pUrNa thayeleA jIva uttama zramaNa ke brAhmaNa pAse eka paNa dhArmika ane A vacana sAMbhaLI, tarata ja saMvegathI dharmImAM zraddhALu, dharmImAM tIvra anurAgathI raMgAyelA, dhanA a, puNyanA athI, sva nA athI, meAkSanA arthI, temAM cittavALe, temAM manavALA, temAM AtmapariNAmavALA, temAM adhyavasAyavALe, temAM tIvra prayatnavALA, temAM sAvadhAnIvALA, tene mATe kriyAo karanArA ane tenA saMskAravALA anI, te samaye jo maraNa pAme te te devaleAka jAya. gautama : he bhagavan ! garbhAmAM gayelA jIva catA hAya, paDakhAbhara hAya, kerI jevA mukhya hAya, UbhelA hAya, beTheleA hAya ke sUtelA hAya ? tathA jayAre mAtA sUtI haiAya tyAre sUtA hAya, jyAre mAtA jAgatI hAya tyAre jAgatA hAya, mAtA sukhI DhAya tyAre sukhI hAya ane mAtA duHkhI haiAya tyAre duHkhI hAya ? mahAvIra : hA gautama ! have jo te garbha prasava samaye mAthA dvArA ke paga dvArA Ave te sarakhI rIte Ave ane jo ADA thaine Ave te maraNa pAme, je jIva bahAra Ave tenAM karmAM azubha hAya tA te jIva kadarUpA, du, dudhI, kharAba rasavALA, kharAkha sparzIvALA, aniSTa, akAMta, apriya, azubha, amaneAjJa, sabhAryAM paNa sArA na lAge tevA hIna svaravALA, dIna svaravALA, aniSTa svaravALA, akAMta svavALA, apriya svaravALA, azubha svaravALA, amanAjJa svaravALA, saMbhAryAM paNa sArA na lAge tevA svaravALA ane jenuM vacana koI na mAne tevA (anAdeya vacana) thAya. paNa jo tenAM karyAM zubha hAya teA tethI UlaTu thAya. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrI bhagavato upakrama gautama : he bhagavan ! te e pramANe che. huM bhagavan ! te e pramANe che. (14) garbhakALa gautama : he bhagavan !- udyaka garbha keTalA samaya sudhI uka garUpe rahe ? mahAvIra : hai gautama ! AchAmAM Ache 1 samaya ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa gautama : he bhagavan ! tiya caiAnika garbha keTalA samaya sudhI garUpe rahe ? mahAvIra : huM gautama ! AchAmAM ochuM aMtarmuhUta ne vadhAre vadhAre ATha va gautama : he bhagavan ! manuSI gata keTalA samaya sudhI garbharUpe rahe ? mahAvIra : huM gautama ! echAmAM ochuM aMtarmuhUta ane vadhAremAM vadhAre khara va. mAtAnA peTanI vacce rahela garbhanuM zarIra te 'kAya'. te zarIramAM utpanna thavuM te 'kAyabhava'. ane temAM ja je janmyA hAya te kAyabhavastha kahevAya. koi eka jIva hAya, tenuM zarIra garbha mAM racAI gayu. hAya pachI te jIva te zarIramAM peAtAnI mAtAnA uttaramAM khAra varSa sudhI rahI, maraNa pAmI, pAchA khIjI strInA zarIramAM utpanna thai, pAche bAra varSa sudhI rahe. ane e prakAre cAvIsa varSa sudhI garbha kAyastharUpe rahI zake. gautama : he bhagavan ! kAya bhavastha keTalA samaya sudhI kAyabhavastha rUpe rahe ? " mahAvIra : he gautama ! echAmAM ochuM aMtarmuhUta ane vadhAremAM vadhAre 24 varSa sudhI rahe. (bha-za. ra. u. 5.) www Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRgaghAtaka kriyA bhagavatIza-1. u-8. (13) devenI zarama gautama : he bhagavana ! maTI kaddhivALe deva maraNa samaye zaramane lIdhe keTalA kALa sudhI AhAra nathI karate ? mahAvIra: he gautama ! jyAre deva maravAnI taiyArImAM hoya che, tyAre pite jayAM utpanna thavAnuM che te ThekANAne puruSa dvArA bhegavAtA strInA garbhAzayane joIne zaramAya che. tathA tene ghaNA Ave che. kAraNa ke potAnI utpattimAM gaMdakIrUpa vIrya vagere kAraNa che, ema te jue che. Ama, aratine lIdhe cena na paDavAthI te deva AhAra nathI karate (devane AhAra eTale tathAvidha pudgalene manathI grahaNa karavA te). paraMtu pachI bhUkhathI thatI pIDA lAMbe kALa sahana na thavAthI AhAra kare che. pachI tenuM deva AyuSya sarvathA naSTa thatAM te tyAM utpanna thAya che tyAMnuM AyuSya bhegave che. te AyuSya manuSyanuM jANavuM. (mahAddhivALe deva marIne nAraka ke deva ke tiryaMca thata nathI.) (bha-za. 1. u. 7) (14) mRgaghAtaka Adine lAgavAvALI kriyA bhagavatI za-1. u-8 no adhikAra * gautamahe bhagavan! haraNethI AjIvikA calAvanAra haraNane zikArI vana jaMgalamAM mRganA vadha mATe khADA ane jALa race, te te puruSane keTalI kriyAo lAge ? mahAvIraH he gautama ! jyAM sudhI te puruSa jALane dhAraNuM kare che ane mRgane bAMdhate nathI tathA mRgane mArato nathI tyAM sudhI te puruSa kAyikI, AdhikaraNikI (jALa, vagere adhikaraNa-zastrane prayAga karavAne rUpI) ane prASikI (manamAM praSa dhAraNa karavArUpI) e traNa kriyAovALe che. jayAM sudhI te puruSa te jALane dharI rAkhe che ane mune bAMdhe che paNa mRgone mArate nathI tyAM sudhI te kAyikI, AdhikaraNikI, prASikI ane paritApanikI (paritApa ApavArUpI) e Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama cAra kriyAovALA che ane jayAre te jALa dhAraNa karI rAkhI mRgane bAMdhI mRgane mAre tyAre te uparanI cAra uparAMta prANAtipAta (vadha karavArUpI) kriyA maLIne pAMca kriyAovALA thAya che. 40 gautama : he bhagavan ! koI puruSa vana-jaMgalamAM taraNAM bhegAM karI temAM Aga mUke te te keTalI kriyAovALA kahevAya ? mahAvIra : he gautama ! jayAM sudhI taraNAMne bhegAM kare tyAM sudhI te traNa kriyAovALA che. Aga mUke tyAre cAra kriyAvALe che ane khALe tyAre pAMca kriyAovALA che. : gautama ! he bhagavan ! haraNAthI AjIvikA calAvanAra zikArI vana-ja'galamAM kAI haraNane mAravA khANa pheMke teA te keTalI kriyAovALA thAya ? mahAvIra : he gautama ! jayAM sudhI te khANu pheke che tyAM sudhI te traNa kriyAovALA che, mRgane vAdhe che tyAM sudhI cAra kriyAovALA che ane mRgane mAre che tyAre te pAMca kriyAovALA thAya che. : gautama : he bhagavan ! koi pAdhi mRgane mAravA khANu dhanuSya upara caDAvI kAna sudhI kheMce tevAmAM tene zatru AvI tenuM mAthu' talavArathI kApI nAkhe, paraMtu peluM khANa chaTakI pelA mRgane vIMdhe, tA mRganI hatyA pelA zatrune lAge ke pAradhine ja ? mahAvIra : mRganI hatyA pelA pAradhine ja lAge che. pelA zatrune te pAdhinI ja hatyA lAge. kAraNa ke ' je vastu karAtI hoya te paNa karAI ja kahevAya.' e nyAye pelA pAradhie mRgane mAryAM ja che eTale vizeSa che ke maranAra cha mAsanI aMdara mare te mAranAra puruSa pAMceya kriyAovALA thAya. paNa cha mAsa pachI mare te pAztiApanikI sudhInI cAra kriyAvALA ja thAya, prANadharUpI pAMcamI kriyA tene na lAge. 20 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanA vIrya viSe bhagavatI za-1. u-8 - (15) nA vIrya viSe he bhagavAna ! jenA keTalA bheda che ? he gautama ! jenA 3 bheda che. 1. ekAMtabAlajIvaH (mithyAtvI) cAre gatinA AyuSyane baMdha kare che. 2. paMDita java: (saMyamI sAdhu) temAM AyuSya baMdhanI bhajanA che. kAraNa ke paMDita jIvanI gati be che. koI te aMtakriyA karIne te ja bhave mokSamAM jAya che. tethI te AyuSya karmanA abaMdhaka che, ane je aMtakiyA nathI karatA te vaimAnika jAtinA devanuM AyuSya baMdha kare che. 3. bAlapaMDita jIvaH (zrAvaka) dezavirati mAtra, vaimAnika gatimAM bAra devaloka sudhInuM AyuSyabaMdha kare che. samuccaya jIva ane manuSyamAM traNeya prakAranA ja hoya che. tiryaMca paMcendriyamAM be prakAranA ja hoya che. te bAla ane bAlapaMDita. zeSa 22 daMDakamAM mAtra eka bAlavIrya hoya che. tene alpabaha0. samuccaya jIvamAM sarvathI gheDa paMDita, tenAthI bAlapaMDita asaMkhyAtaguNa, tethI bAla anaMtaguNa, manuSyamAM sarvathI thaDA paMDita, tethI bAlapaMDita saMkhyAta guNe, ane tethI bAla asaMkhyAtaguNa, tiryaMca paMceMdriyamAM sarvathI cheDA bAlapaMDita, tethI bAla asaMkhyAtaguNa : gautama : he bhagavana ! ja vIryavALA che ke vIrya vinAnA? 1. vIrya eTale varyAntarAya karmanA kSapazama vizeSathI prApta thanAra eka viziSTa zakti. te zakti je mithyAtva, moha ane anaMtAnubaMdhI kaSAyathI prerita thayelI hoya te te zaktivALo jIva asaMyamI ane avirati hoya che. tethI te bAlajIva kahevAya che. athavA vanarAyanA kSayopazamathI prApta zakti je mithyAtva ane apaccakakhANAvaNa kaSAyanA kSeyopazamathI prerita hoya te te jIva dezaviratipaNuM aMgIkAra karI zake che, tethI te bAlapaMDita kahevAya che, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama " mahAvIra : he gautama! vIryavALA paNa che, ane vIrya vinAnA paNa che. gautama : he bhagavana ! tenuM zuM kAraNa? - mahAvIraH he gautama! cha be prakAranA cheH saMsArI ane mukta (siddha). - gautama: he bhagavana! samAna cAmaDIvALA, sarakhI uMmaravALA ane sarakhA dravya ane zastra vagere upakaraNavALA kaI be puruSa laDe, temAM eka che ane eka hAre e pramANe thAya? ane thAya te tenuM zuM kAraNa? mahAvIra : he gautama! je vIryavALo hoya te jIte ane vIrya vinAne hAre, jeNe vIryarahita karmo nathI bAMdhyAM, ane jemAM te karmo udayamAM nathI AvyAM te jIte che, ane je puruSe vIryarahita karmo bAMdhyAM che ane jemAM te karmo udayamAM AvyA che te puruSa parAjya pAme che. ane apaccakakhANavaNI kaSAyanA kSayopazamathI prerita zaktivALo AtmA sarvavirati hoya che tethI te paMDitajIva kahevAya che. temAM mukta jIvo te viyarahita che. saMsArI jIvo be prakAranA che. zukaladhyAnathI zaila jevI nizcala (zailezI) dazAmAM sthita thayelA, ane tevI dazA vinAnA. temAM jeo zelezI dazAmAM sthita che. teomAM sattArUpe vIrya te hoya che, paNa kriyA karatuM vIrya heya paNa kharuM ane na paNa hoya. (eTale ke jyAre teo utthAnAdi kriyAvALA * hoya tyAre teo savIya che; ane utthAnAdi kriyA vinAnA hoya tyAre avIrya che. vaLI, aparyAptAdi pitAnI yonine yegya zarIra, IkiyAdi paryAptio haju prApta na thaI hoya te avasthA vakhate paNa teo avIrya ja hoya che.) - manuSyano eka daMDaka bAda karI zeSa 23 daMDakanA jIva labdhivIryanI apekSAe savIrya che ane karaNa vIryanI apekSAe utthAna Adi pAMcazaktivALA te sivAya che. ane zaktirahita avAya che. manuSyanA eka daMDaka mATe upara kahyuM te pramANe. paraMtu vizeSatA eTalI ke temAM siddha bhagavAnanuM kathana karavuM nahi. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSya baMdha viSe bhagavatI za-1. u-8. (16) AyuSyabaMdha viSe anyatIrthikane prazna zrI bhagavatI sUtra za. 1 u. ne adhikAra prazna : he bhagavAn ! anya tIrthike ema kahe che ke, eka jIva eka samaye be AyuSya kare cheH "A bhavanuM ane parabhavanuM". je samaye A bhavanuM AyuSya kare che, te samaye parabhavanuM kare che, ane je samaye parabhavanuM kare che, tyAre A bhavanuM kare che. vaLI, A bhavanuM AyuSya karavAthI parabhavanuM kare che, ane parabhavanuM AyuSya karavAthI A bhavanuM AyuSya kare che. he bhagavan! te e pramANe kema hoI zake ? uttara : he gautama! te lokonuM kahevuM cheTuM che. huM ema kahuM chuM ke, eka jIva eka samaye eka ja AyuSya kare che. A bhavanuM athavA parabhavanuM. (17) guru, ladhu, guladhu, agukla, dvAra : (1) dvIpa 1 (2) samudra 1 (3) vAsAkSetra 1 (4) daMDaka 24 (5) astikAya 5, (6) samaya 1 (7) karma 8 (8) lezyA 12 (9) daSTi 3 (10) darzana 4 (11) jJAna 8 (pAMca jJAna, 3 ajJAna) (12) saMjJA 4 (13) zarIra 5 (14) ga 3 (15) upaga 2 (16) dravya 1 (17) pradeza 1 (18) paryAya 1 (19) atItakALa 1 (20) anAgatakALa 1 (21) sarvakALa 1H e badhA maLI 88 bola thayA. temAM 7 naraka, 7 ghanedadhi, 7 ghanavAya, 7 tanuvAya ane 7 AkAzAntara 1. manuSya manuSyanuM AyuSya bAMdhe te A bhavanuM AyuSya kahevAya che. manuSya anya gati (nArakI, tiryaMca ne devatA) nuM AyuSya bAMdhe te parabhavanuM AyuSya kahevAya che. arthAta sajAtIya AyuSyano baMdha karavo te A bhavanuM AyuSya baMdhAyuM tema kahevAya. ane vijAtIya bhavanuM AyuSya bAMdhavuM te parabhavanuM AyuSya baMdhAyuM tema kahevAya. anya tIrthikono A sthaLe kahevAno Azaya e che ke, manuSya jevI rIte AyuSya karma sivAya 7 karma A bhavanAM ane parabhavanAM bAMdhI zake che tevI ja rIte AyuSya karma paNa A bhava ane parabhava saMbaMdhI eka sAthe be janmanuM bAMdhI zake che. tema, anya tIthikanA kathana sAme bhagavAna kahe che ke Ayukarma eka sAthe be bhavanuM baMdhAtuM nathI, Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 1 e 35 khela bheLavI devAthI kula 123 khela thayA. temAM guru, laghu, gurulaghu, agurulaghu e cAra bhAMgAmAM je bhAMgA lAle che te kahe cheH7 nArakInA, 7 AkAzAntara, 4 astikAya (dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, jIvAstikAya). 1 samaya, 8 karma, 6 bhAvalezyA, 1 kANu zarIra, 3 dRSTi, 4 darzana, 5 jJAna, 3 ajJAna, 4 saMjJA, r yAga, (manayeAga - vacanayAga), 2 upayAga, 3 kALaH e 53 khelamAM bhAMge lAle 1 (agurulaghu), 7 tanuvAya, 7 ghanavAya, 7 ghaneAdhi, 7 pRthvI, 1 sadvIpa, 1 sarva samudra, 1 sarvakSetra, 4 zarIra (kANu zarIra cheDIne 24 daMDakamAM jene jene ATha sparzI zarIra lAle tene e bhAMgA kahevA. 6 dravya lessA, 1 kAyayega, e 66 khelamAM bhAMgeA lAle 1 gurulaghu pudgalAstikAya sa dravya, sa pradeza, sa` paryAya e cAra khelamAM bhAMgA lAle 2, trIjo gurulaghu, ceAthe agurulaghu. 44 (18) jIvAnu gurutva ane ladhutva gautama : he bhagavan ! jIvA jaladI (karmAMnA bhArathI) bhAre kevI rIte thai jAya ? mahAvIra : hai gautama ! hiMsA vaDe, asatya vANI vaDe, cArI vaDe, maithuna vaDe, parigraha vaDe, krodha vaDe, mAna vaDe, mAyA vaDe, lAbha vaDe, rAga vaDe, dveSa vaDe, kalaha vaDe, abhyAkhyAna (mithyA ALa devA) vaDe, cADI khAvA vaDe, arita ane rati vaDe, niMdA vaDe, kapaTapUrvaka khATu 1. nizcaya nayamAM bhAMgA lAbhe 2 gurulaghu, agurulaghu, vyavahAra nayamAM bhAMgA lAle 4 guru-laghu-gurulaghu-agurulaghu bhAre'te guru kahe che. dA. ta., paththara. 'halakA'te laghu kahe che. dA. ta., dhumADA. bhAre ane halakAne 'gurulaghu' kahe che. dA. ta., vAyukAya. je bhAre paNu nathI ane halake paNa nathI tene 'agurulaghu' kahe che. jema ke, AkAza. 2. 24 daMDakanA jIva ane kANu zarIramAM cethe! agurulaghu bhAMgeA. kANu cheADIne bAkI 24 6DakamAM jeTalA jeTalA zarIra lAbhe te samAM trIjo gurulaghu bhAMge lAbhe. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kA. a. sayama viSenA prazno bhagavatI za-1. u-9. saMpa khelavA vaDe ane aviveka (mithyA dana zalya) vaDe jIvA jaldI bhArepaNuM pAme che. gautama : he bhagavan ! jIvA zIghra halakApaNuM kevI rIte pAme ? mahAvIra : he gautama! upara jaNAvela hiMsAdi 18 pApasthAnAne tyAga karavAthI jItra zIgha halakApaNuM prApta kare che. e ja rIte, hiMsAdi 18 pApasthAne na tyAganArAnA saMsAra vadhe che, lAMbe! thAya che. tathA te saMsAramAM bhamyA kare che. paraMtu temAMthI nivRtta thanArane saMsAra ghaTe che. TUMkA thAya che. ane te saMsArane ALagI jAya che. haLavApaNuM, saMsArane ghaTADavA, sa'sArane Trako karavA ane saMsArane eLagavA e cAra prazasta che. tathA bhArepaNuM, saMsArane vadhAravA, saMsArane- lAMbA karavA ane saMsAramAM bhamavuM e aprazasta che. <* (19) kAlAsyaveSIputra aNagAranA saMyama viSenA prazno pArzvanAthanI paraMparAmAM thayelA kAlArayaveSIputra nAmanA sAdhu eka vakhata mahAvIranA sthavIra bhagavaMtA pAse AvIne kahevA lAgyAM: hu Aye ! sAmAyaka eTale zuM? pratyAkhyAna eTale zu? sayama eTale zu? saMvara eTale zuM ? viveka eTale zu? ane vyutkra` eTale zu? te tame 14 jANeA che ? tyAre te thavIrAe kahyuM ke, huM A ! amArA AtmA e ja sAmAyaka che. amAre AtmA ja pratyAkhyAna che tathA amArI AtmA ja saMyama, saMvara, viveka ane vyusa che. prazna : teA pachI huM AryoM ! jo AtmA ja sAmAyaka vagere hAya te tame krAdha, mAna, mAyA ane lebhane tyAga karI zA mATe te krAdha vagerene niMdo che ? (AtmA e ja sAmAyaka-samabhAva-rUpa che ema mAnanAra kaSAyanI niMdA kevI rIte karI zake evA bhAva che.) uttara : huM kAlAsyaveSIputra! sayamane mATe ame rAdhAkrikane nidIe chIe arthAt pApanI niMdA karavAthI saMyama thai zake che. kAraNu ke tenAthI pApasaMbaMdhI anumatinA vyavaccheda thAya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama che. prazna : he bhagavaMta! niMdA e saMyama che ke aniMdA uttara : he kAlAsyaveSIputra ! (ahIM) niMdA e saMyama che. paNa aniMdA nahi. (nI) niMdA badhA doSane nAza kare che. AtmA sarva mithyAtvane (aviratine jANIne niMdA dvArA badhA doSane tyAga kare che. e pramANe amAre AtmA (niMdA dvArA UlaTo) saMyamamAM sthApita thAya che. A sAMbhaLI kAlAsyaveSIputrane bhAna AvyuM ane te pelA bhagavaMtene namaskAra karI bolyAH he bhagavaMta! pUrve ajJAna hovAthI, sat zAstranuM zravaNa na hovAthI AvAM pado meM sAMbhaLyAM na hatAM, ciMtavyAM na hatAM, nirNata karyA na hatAM tathA teomAM meM zraddhA, prIti ke ruci karI na hatI. paraMtu have te huM temAM zraddhA, prIti tathA rUci kara chuM. he bhagavaMte! tame jema kahe che te e pramANe che. - tyAra bAda bhagavaMtanI anujJAthI kAlAsyaveSIputre cAra mahAvratavALe dharma (parigrahelI strI bhegavAya che, ema kahIne pArzvanAthanA matamAM maithunane parigraDamAM ja samAyuM che.) mUkI pratikamaNavALe ane pAMca mahAvratavALe dharma svIkAryo. tyAra pachI te sAdhue ghaNAM varSo sudhI sAdhupaNuM pALyuM ane e prayajana sAru nagnapaNuM, muMDapaNuM, snAna na karavuM, dAtaNa na karavuM, chatra na rAkhavuM, jeDA na paheravA, bheMya pathArI karavI, pATiyA upara sUvuM, lAkaDA upara sUvuM, kezane leca kare, brahmacarya pUrvaka rahevuM, bhikSA mATe bIjAne ghera javuM, bhikSA maLe ke na maLe athavA ochI maLe e sahana karavuM tathA anukULa ane pratikULa bAvIsa pariSahone sahana karavA e badhuM karyuM. pachI chellA zvAsozvAsa vakhate te kAlAsyaveSIputra siddha thaye, buddha thaye ane mukta thaye. (20) eka sAthe eka ja veda hoya gautama: he bhagavan! anyatIrthike ema kahe che ke, "koI paNa nirgatha maryA bAda deva thAya che, te deva tyAM bIjA deve sAthe ke bIjA devenI devIo sAthe viSayasevana karatuM nathI tema ja Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suSama suSamA kALane vartAva bhagavatI za-2. u-9. pitAnI devIone vaza karIne teonI sAthe paNa viSapAna karato nathI. paraMtu te deva pite ja pitAnAM navAM be rUpa kare che temAM eka rUpa devanuM ane bIjuM, devInuM heya che. te pramANe be rUpa banAvI te deva kRtrima devI sAthe viSayasevana kare che. e pramANe eka jIva eka ja kALe be veda anubhave che. "puruSa ane strIveda' he bhagavana ! evuM kema karIne hoya? mahAvIraH he gautama! e lekonuM e badhuM kahevuM cheTuM che. huM te ema kahuM chuM ke, te deva bIjA de sAthe tathA bIjA devanI devIo sAthe teone vaza karIne viSayasevana kare che. ane tevI ja rIte, pitAnI devIone vaza karIne teonI sAthe paNa viSayasevana kare che. paNa pite pitAnAM be rUpa banAvIne viSayasevana kare te te. jIva eka samaye eka ja veda anubhave che, be kadI nahi. kAraNa ke eka jIva eka samayamAM strI ane puruSaveda e banne vedomAMthI koI eka ja vedane anubhava kare che. - je samaye strIvedane anubhava kare che te samaye puruSavedane anubhavatuM nathI ane je samaye puruSavedane anubhave che te samaye strIvedane vedata nathI. mATe eka jIva eka samayamAM strIveda athavA puruSaveda e be vedomAMthI keI eka ja vedane anubhava kare che. (bha-1-2. u-5) (21) suSama suSamA kALano vartAva bhagavatI za. 2 u. 9 ne adhikAra gautama : he bhagavan! jaMbudviIpa nAmanA dvIpamAM A ava sapiNamAM uttama ane prApta suSama suSamA kALamAM bhArata varSa AkAra ane bhAvene AvirbhAva kevuM hatuM ? mahAvIra : he gautama! bhUmibhAga bahu sama hevAthI ramaNIya hatuM. bhArata varSane bhUmibhAga AliMga puSkara-tabalAnuM mukhapuTa hoya te hate. [ ahIMthI AgaLa, jIvAjIvAbhigamasUtramAM uttara kurunA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zrI bhagavatI upakrama varNanamAM ApelI vigate, jevI ke bhUmibhAgamAM rahelA tRNa ane maNienAM pAMca varNa, surabhi, kemaLa sparza, sArA zabda, vAva, vageremAM anugata utpAtaparvatAdi, utpAtaparvatAdine Azrita, lalitAgRha ane zilApaTTakAdinuM varNana samajI levuM-ema TIkAkAra kahe che. ] te kALamAM bhAratavarSamAM te te dezamAM kuza ane vikuzathI vizuddha vRkSamUle tathA (tyAMthI mAMDIne) cha prakAranA mANase hatA. (1) padma samAna gaMdhavALA, (2) kasturI samAna gaMdhavALA, (3) mamatva vinAnA, 4) tejasvI ane rUpALA (5) sahanazIla tathA, (6) utAvaLa vinAnA. gautama he bhagavana! te e pramANe che. he bhagavana ! te e pramANe che. (22) paMcAstikAya bhagavatI -2 9-10ne adhikAra gautama: he bhagavan! astikA keTalA che? mahAvIraH he gautama! pAMca cheH dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, jIvAstikAya ane pudgalAstikAya. gautamaH he bhagavana! dharmAstikAyamAM keTalA raMga, gaMdha, rasa ane sparza che? mahAvIraH he gautama! dharmAstikAya arUpI che. tethI temAM raMga gaMdhAdi nathI. te arUpI che. ajIva zAzvata avasthita lekadravya che. dravyathI dharmAstikAya eka dravya che. kSetrathI te lekapramANa che. kALathI te nitya che, bha,dhA te raMga gaMdhAdi vinAne che, guNathI te gatisahAya guNavALe che e pramANe adharmAstikAya sthiti sahAya guNavALe che. AkAzAstikAya te kAleka jevaDo che. ane guNathI anya dravyane avakAza ApavArUpa avagAhanA dAna guNavALe che. gautama he bhagavana ! javAstikAya deTalA rUpa gaMdhAdivALe che? Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asurarAja camara bhagavatI za. 3 u. 2 mahAvIra : huM gautama ! jIvAritakAya paNu arUpI hAI rUpaga dhAdi vinAnA che. dravyathI te anaMta dravyarUpa che. kSetrathI te leAkapramANa che. kALathI te nitya che. bhAvathI raMgaga dhAddhi vinAnA tathA guNuthI khAdha vyApArarUpa upayAga guNavALA che. gautama : huM bhagavan ! pudgalAstikAyamAM keTalA raMga gaMdhAdi che ? 49 mahAvIra : hai gautama ! te pAMca varNa, pAMca rasa, e gadha ane ATha spavALA che. mUrta che, ajIva che, zAzvata che, ane avasthita leAkadravya che. dravyathI te anaMta dravyarUpa che, leAka jeTalA kSetramAM che, kALathI nitya che, bhAvathI raMga gaMdhAdivALA che ane guNuthI te paraspara saMyeAga-viyeAga guNavALA che. kAraNa ke audArikAdi aneka puddagale sAthe jIvane saMbaMdha che. athavA prANadhArI jIva audArikAddhi aneka jAtanA pudgaleAnuM grahaNa karyAM kare che. ane cheDayA kare che. gautama : he bhagavana ! dharmAstikAyanA eka pradeza - te dharmAstikAya ' ema kahevAya ! d mahAvIra : nA. gautama ! e pramANe e traNa ke asa ya pradeza paNa na kahevAya. jyAM sudhI dharmAstikAyanA eka pradeza paNa UNA che tyAM sudhI tene dharmAstikAya na kahevAya. kANu ke cakranA bhAga cakra na kahevAya. te Akhu` hoya tyAre ja cakra kahevAya. te pramANe jyAre dharmAstikAya pUrA heAya tyAre ja dharmAstikAya ema kahevAya. (27) asurarAja-yamara zrI bhagavatI za. 3. 3. 2.nA adhikAra rAjagRha nagaramAM mahAvIra bhagavAna padhAryAM hatA. te vakhate asurarAja camara gautamAdine nATayavidhi+ dekhADI gayA. te uparathI gautama prazna pUche che - devatAe bhagavAnanI sAme nATaka kare che. te devatAonA jIta vyavahAra che. ane tenA Azaya dhakaraNI tathA tIrthaMkaranuM mAhAtmya vadhAravAneA hoya che. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 50 gautama: he bhagavAn ! asurakumAra deve kyAM rahe che? mahAvIraH he gautama! eka lAkha ane eMzI hajAra jananI jADAIvALI A ratnaprabhA pRthvInI vacagALe te asurakumAra de rahe che. (asurakumArone AvAsa dakSiNe ane uttare ema be dizAmAM Ave che. temAM dakSiNamAM "camara" ane uttaramAM "bali" e nAmanA be iMdro che. camaranI rAjadhAnIne camaracaMcA ane balinI rAjadhAnIne balicaMcA kahevAmAM Ave che. camacaMcAmAM 34 lAkha bhavana che ane balicaMcAmAM 30 lAkha che. te devenuM AyuSya ochAmAM ochuM daza hajAra varSa ane vadhAremAM vadhAre eka sAgarepamathI adhika che). - gautama : he bhagavAna! te asurakumAramAM pitAnA sthAnathI nIce javAnuM sAmarthya che kharuM? ' mahAvIra : he gautama! teo pitAnA sthAnathI nIce narakanI) sAtamI pRthvI sudhI jaI zake, paraMtu teo tyAM sudhI gayA nathI, jaze nahi ane jatA paNa nathI. teo mAtra trIjI pRthvI sudhI jAya che, gayA che ane jaze paNa kharA. pitAnA jUnA zatrune duHkha devA ane pitAnA jUnA mitrane sukhI karavA te deve trIjI pRthvI sudhI gayA che. jAya che tathA jaze. te pramANe pitAnA sthAnathI tirachA lekamAM asaMkhya dvIpa ane samudra sudhI javAnI teonI zakti che, paraMtu teo arihaMta bhagavaMtanA janma-dIkSA-kevaLa-jJAnetpatti ane parinirvANanA utsave nimitte naMdIzvara dvIpa sudhI ja jAya che, gayA che ane jaze. pitAnA sthAnathI UMce teo ayuta ka95 sudhI jaI zake che. paraMtu, teo mAtra saudharma kalpa sudhI jAya che, gayA che ane jaze. paNa bhagavAne tene sAruM jANuM anumodana paNa nathI karatA. ane chata vyavahAra devone che.eTale nA kahevAthI teone harSa haNAya ane teo tema . karatA aTakaze paNa nahi ema mAnIne zAzvata teno niSedha paNa karatA nathI. paNa mauna rahe che. " mahI, je rijhAda turI phi " Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asurarAja camara bhagavatI za. 3 u. 2 51 gautama : he bhagavAna ! teo UMce saudharma kalpa sudhI kayA nimitte gayA che, jAya che ane jaze? mahAvIra H he gautama! te devene janmathI ja vairAnubaMdha hoya che. tethI teo AtmarakSaka devene trAsa upajAve che tathA yathocita nAnAM nAnAM ratnane laI ujajaDa bhAgamAM cAlyA jAya che. - gautama : he bhagavana! jyAre te asure vaimAnikanAM rane upADI jAya, tyAre vaimAnike teone zuM kare ? mahAvIra H he gautama!teo temane zArIrika vyathA upajAve che. gautama H he bhagavAna! UMce gayA pachI te asurakumAre tyAM rahelI apsarAo sAthe bhego bhegavI zake kharA? " mahAvIra : he gautama ! je te apsarAo temane Adara kare ane teone svAmI tarIke svIkAre, te temanI sAthe teo bhego bhegavI zake che, nahi te nahi vaLI, teonuM Ama upara javuM haMmeza nathI banatuM. anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNuM vItyA pachI lekamAM Azcaryo pamADanAra bhAve (A avasarpiNamAM tevAM dasa Azcaryo thayAM che.) utpanna thAya che. paraMtu teo pinAnA ApabaLathI tyAM nathI jaI zaktA, paNa jema koI zabara, bambara puliMda, vagere anArya jAtinA loke jaMgala, khADA, guphA, vagerene Azraya karIne susajita lazkarane paNa haMphAvavAnI hiMmata kare che. gautama : he bhagavan! zuM sarva. asurakumAra deve saudharmaka9pa sudhI jaI zake che? mahAvIra : he gautama! sarva asurakumAra deve nathI jaI zakatA, paraMtu je mahAddhivALA asurakumAra deve heya che te ja jaI zake che. gautamaH he bhagavana ! te mahAddhi ane mahAvRtivALA - asurendra asurarAja camarane divya devaRddhi kevI rIte prApta thaI? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrame mahAvIraH he gautama! tenI kathA tuM sAMbhaLa. te kALe, te samaye viMdhya parvatanI taLeTImAM bhela nAmane saMniveza hate. temAM pUraNa" nAmane gRhastha rahetuM hatuM. te vakhata jatAM tAmalInI peThe vicAra karI cAra khAnAMvALuM lAkaDAnuM pAtra laI, "dAnAmA" (jemAM dAnanI pradhAnatA hoya tene dAnAmAM pravajyA kahe che.) nAmanI dIkSA vaDe dIkSita thaye. temAM vidhi e hoya che ke, pAtranA pahelA khAnAmAM je bhikSA Ave te vATamAM maLatA vaTemArguone ApavI; bIjA khAnAmAM Ave te kAgaDA-kUtarAne ApavI; trIjA khAnAmAM Ave te mAchalAM-kAcabAne khavarAvavI; ane cothA khAnAmAM Ave tene pite upaga karatA. Ama karatAM karatAM ane te anazana vIkArI devagata thaye. he gautama, te kALe huM ivastha avasthAmAM hatuM, ane mane dIkSA lIdhAne agiyAra varSa thayAM hatAM. huM niraMtara chaThTha chaThThanA upavAsa karyA karatuM hatuM. te vakhate kramAnukrame pharate pharate huM suMsumAra nagaramAM AvI pahoMce. ane azekavana khaMDamAM eka azoka vRkSa nIce zilA upara besI aThThama amane upavAsanuM tapa AcaravA lAge. huM baMne paga bheLA karIne, hAthane nIce namatA lAMbA karIne, ane mAtra eka padArtha upara najara mAMDIne AMkhe phaphaDAvyA vinA zarIrane jarAka AgaLanA bhAgamAM namatuM mUkIne, tathA sarva iMdriyane surakSita karIne eka rAtrinI moTI pratimA svIkArIne viharate hate. te kALe camacaMcA rAjadhAnImAM Idra na hato. tema ja purohita paNa na hato. pele pUraNa tapavI eka mAsanuM anazana karIne mRtyu pAmI, amaracaMcAmAM IdrapaNe utpanna thaye. eka vakhata avadhijJAna A vRDe teNe saudharma kalpanA devarAja (madhavA, pAkazAsana, zatakatu, - sahasrAkSa, vajapANi, puraMdara) zakane zaka nAmanA siMhAsana upara besI divya bhege bhegavate joye. tene joI camarane e vicAra AvyuM ke, A naThArAM lakSaNavALe, lAja ane zebhA vinAne, maraNane Icchuka, hiNI puNya caudazane dahADe janmele e koNa che, je mArI upara vinA gabharATe bhegene bhagavate vihare che ! janmane mATe caudazanI tithi pavitra gaNAya che ane atyaMta bhAgyavaMtanA janma samaye ja te tIthi pUrNa hoya che. paraMtu je hIna caudaza Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asurarAja camare bhagavatI za. 3 u. 2 pachI devendra zakane tenI zebhAthI bhraSTa karavAnI IcchAthI teNe avadhine prayoga karyo, ane mane upara pramANe mahApratimA sthita joI, te pachI mAre Azare zakane bhAbhraSTa karavAnA IrAdAthI teNe pitAnA astrAgAramAMthI parivaratna nAmanuM hathiyAra lIdhuM. pachI mArI pAse AvI mane namaskAra karI teNe potAne abhiprAya nivedita karyo tathA eka lAkha pejana UMcuM zarIra banAvyuM. pachI te pitAnA parigharatnane laIne ekale ja UMce UDa. rastAmAM teNe ghaNA dene vividha prakAre trAsa pamADa. pachI sudharmasabhA AgaLa AvI teNe pitAne eka paga padmavaravedikA upara mULe ane bIje, sudharmasabhAmAM mU tathA pitAnA parigharatna vaDe meTA IMkilane (daravAjAnAM be kamADa baMdha karavA, temane aTakAvanAro jamIna vacce gADele khIle) traNa vAra kUTa. pachI teNe paDakAra karIne kahyuM ke, devendra devarAja zakra kayAM che? Aje huM tene vadha karI tenI kaDe apsarAone tAbe karuM chuM. devendra devarAja zaka A badhuM joI sAMbhaLI ghaNe krodhe bharAye. pachI teNe siMhAsana upara beThAM beThAM ja vajane hAthamAM lIdhuM, ane tenI upara pheMkayuM. te bhayaMkara vajane sAme AvatuM je, navAI pAmI tevA hathiyAranI kAmanA karato te bhAgya ane "he bhagavana! tame mAruM zaraNa che" ema bolato mArA banne paganI vacce pa. te ja vakhate devarAja zakane vicAra AvyuM ke, keI arihaMtAdi parama puruSane Azare lIdhA vinA A asurarAja ATale UMce AvI zake nahi; mATe mArA vajathI te arihaMtAdine aparAdha na thAya e mAre jovuM joIe. ema vicArI avadhijJAnathI jotAM teNe mane je eTale tarata ja "A zuM ! huM marAI - gA ! !" ema belate pite phekelA vajane pAchuM pakaDavA uttama divya devagatithI te do. ane mArAthI mAtra cAra AMgaLa cheTe rahelA vajane pakaDI pADayuM. jyAre teNe te vajane mUThImAM pakaDayuM tyAre enI mUThI evA vegathI vaLI hatI ke te mUThIne vAyuthI mArA kezAgra kaMpyA. pachI teNe traNa vAra (apUrNa caudaza) kahe che ane te apavitra manAya che, mATe camarendra AkrozathI devarAja zakrane mATe zabda vAparyo che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA pradakSiNA karI mane namana karyuM ane kahyuM, "bhagavAna ! A camara tamAre Azaro laIne mane mArI zobhAthI bhraSTa karavA AvyuM hatuM, tethI meM A vaja tenI pAchaLa mUkayuM hatuM." ema kahI, kSamA mAgI te pAcho pharyo ane uttara-pUrva bhAgamAM thoDe dUra gayA pachI traNa vAra DAbe paga pRthvI upara pachADI teNe mane kahyuM ke, "he asurendra, asurarAja camara! zramaNa bhagavaMta mahAvIranA prabhAvathI tuM bacI gayA che. have tane mArAthI jarA paNa bhaya nathI." Ama kahIne te cAlyA gaye. gautama : he bhagavan! pite hAthe pheMkelI vastune tenI pAchaLa deDI deva pakaDI zake? ' mahAvIra H hA. gatama! vastune jyAre pheMkavAmAM Ave che, tyAre tenI gati utAvaLI heya che, ane pachI maMda thaI jAya che, jyAre meTI trAddhivALA deva te pahelAM ane pachI paNa zIvra gativALo hoya che, tethI tene pakaDI zake che. - gautama : he bhagavan! te pachI deveMdra zaka pitAnA hAthe asurendra camarane kema na pakaDI za ? mahAvIra H he gautama! asurakumAre nIce bahu zIdhra jaI zake che ane upara bahu maMda rIte jaI zake che, jyAre vaimAnika deve UMce bahu jaladI jaI zake che paNa nIce bahu maMda rIte jaI zake che. eka samayamAM zaka jeTale bhAga upara jaI zake che, teTaluM ja upara javAne vajane be samaya lAge che, ane camarane traNa samaya lAge che. paraMtu asurendra camara eka samayamAM jeTaluM nIce jaI zake, teTaluM nIce javAne zakane be samaya lAge che ane vajane traNa samaya lAge che. - have vajanA bhayathI mukta thayele, ane devarAja zaka dvArA moTA apamAnathI apamAnita thayela. tathA zeka sAgaramAM DUbele asurendra vicAra karavA lAgyuM ke, zramaNa bhagavaMta mahAvIranA prabhAvathI ja huM bacI gaye chuM. pachI teNe pitAnA sAmAnikane ja kahyuM ke, he devAnu1 + jeo AyuSya AdimAM idra samAna che. paNa jemanAmAM phakata Itva nathI tevA de. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudramAM bharatI eTa bhagavatI za. 3 u. 3 priye ! cAle ApaNe badhA jaie ane zramaNa bhagavata mahAvIranI pa pAsanA karIe. pachI te badhA sAthe te azeka vRkSa nIce Avye ane mane traNa vAra pradakSiNA karI kheLye, huM bhagavana ! huM ApanA prabhAvathI bacI gayA chu. huM ApanI kSamA mAzu' chuM.' pachI te pA cAlyA gayA. " 55 huM gautama ! te camarendranI AvaradA sAgaropama che, ane te tyAMthI cyavIne mahAvideha kSetramAM siddha thaze, tathA sava duHkhAnA nAza karaze. gautama : he bhagavan ! bIjA asukumAro saudha kalpa sudhI UMce jAya che tenuM zuM kAraNu ? mahAvIra : hai gautama ! te tAjA usanna thayelA ke maravAnI aNI upara AvelA devene evA saMkalpa thAya che ke, ApaNe jevI divya devaRddhi prApta karI che, tevI detrarAja zake paNa prApta karI che, tA ApaNe jaie ane tenI devaRddhi joIe, tathA ApaNI devaRddhi tene batAvIe. e kAraNathI tee tyAM jAya che. (24) lavaNu samudramAM bharatI ane eTa 3nA adhikAra bhagavatI za. 3 gautama : he bhagavan ! lavaNu samudra caudazane divase, AThamane divase, amAsane divase, pUnamane divase vadhAre kema vadhe che? ane vadhAre kema ghaTe che ? mahAvIra : he gautama ! lavaNu samudramAM nIce cAre dizAomAM cAra mahApAtAla kalaza che. tenuM parimANu eka lAkha ceAjana che, tenI nIcenA traNa bhAgamAM vAyu che, vaccenA bhAgamAM vAyu ane pANI che. ane uparanA bhAgamAM mAtra pANI che. e cAra mahApAtAla kalaze sivAya bIjA pazu nAnA nAnA pAtAla kalaza che tenI saMkhyA 7884 che. tenuM parimANu eka hajAra cAjananuM che. temAM paNa pUrvokta rItithI vAyu pANI tathA vAyu ane pANI che. tenA vAsuviAAmathI latraNa samudranA pANImAM uparAkta tithinA divase vRddhi ane hAni thAya che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa --zrI bhagavatI upakrama lavaNa samudranI zikhAnI paheALAI 10 hajAra cAjana che. ane tenI UMcAi 16 hajAra Ajana che. tenA upara ardhA ceAjana pANInI vRddhi ane hAni thAya che. -IIIII (25) matiputra aNugAranA prazno kAyikI Adi pAMca kriyA viSe te samayanI vAta che bhagavAna mahAvIra pharatA pharatA rAjagRhamAM AvelA hatA. tyAM dhakathA pUrI thaye badhA leAkeA verAI gayA bAda temanA chaThThA gaNadhara maktiputra temanI pAse AvI pUchavA lAgyA. mahitaputra : he bhagavAn ! kriyAe keTalA prakAranI che ? mahAvIra : huM ma'tiputra ! kriyA pAMca prakAranI che. te A pramANe (1) kAyikI eTale ke zarIramAM ke zarIra dvArA thayelI kriyA (2) AdhikaraNakI je dvArA AtmA naraka vagere krutimAM javAnA adhikArI thAya te: ' adhikaraNa * eTale ke eka jAtanuM anuSThAna; athavA adhikaraNa eTale hiMsAdinA sAdhanarUpa cakra, talavAra, vagere bahAranI vastu, te adhikaraNamAM ke adhikaraNa dvArA thayelI kriyA. (3) prADheSikI eTale matsara rUpa nimittane laIne ke matsara dvArA thayelI kriyA, athavA matsara rUpa kriyA. (4) pAritApanikI eTale ke paritApane laine ke paritApa dvArA thayelI kriyA, khIjAne paritApa ApanArI kriyA (5) prANAtipAta rUpa kriyA draSyaprANu nAza karanArI kyiA. te darekanA be prakAra che. 1. kAyikI kriyanA be prakAra cheH anuparata-eTale ke tyAgavRtti nAnA prANInI ane avirati pramAdathI duSprayukta banelA prANInI thatI duSprayukta kAyakriyA ' che. " 2. AdhikaraNikI kriyAnA be prakAra A pramANe che. vadhAkri mATe jALa vagerenA judA judA bhAgane joDIne eka yaMtra taiyAra karavuM ke koI padArthamAM jhera meLavIne eka mizrita padArtha banAvavA te Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma'Ditaputra aNugAranA prazno bhagavatI za-3. u-3. 8 ' saceAjanarUpa kriyA sayAjanAdhikaraNa kriyA ' kahevAya che ane talavAra, kharachI, vagere zasrAnI banAvaTa (nina) nita nAdhikaraNa kriyA kahevAya che. 3. prAddheSikI kriyAnA be prakAra A pramANe che, pAtApara ane pAtA, tathA bIjA upara dveSa karavArUpa, te chatra prAddheSikI kriyA ane ajIva para dveSa karavArUpa kriyA te ajIva prAkreSikI kriyA. 57 4. 5. pAritApanikI ane prANAtiprAta kriyAnA e prakAra te svahasta' dvArA karelI ke 'parahata' dvArA karAvelI e pramANe che. ma'hiMtaputra : bhagavan ! zramaNa nigra MthAne kriyA DhAya ? mahAvIra : hA, maMDitaputra ! pramAdane lIdhe ane ceAga eTale ke zarIrAdinI pravRttine (mAtra zarIranA halanacalanathI mArgomAM hAlavAcAlavAthI thatI) nimitte zramaNa-nigrathAne paNa kriyA hAya che. prazna : bhagavan ! dehadhArI tema ja vyA Ara yukta jIva huMMmezAM ka'pavAnI, javAnI, cAlavAnI, kSeAbha pAmavAnI, prabaLatApUrvaka preravAnI, UMcakavAnI, saMkocavAnI ke prasAravAnI vagere kriyAe karyAM kare che? uttara : hA. maMDitaputra! jIva hu MmezAM te badhI kriyA karyAM kare che. prazna : bhagavan ! jyAM sudhI jIva ha MmezAM te pramANe kriyA karyAM kare che, tyAM sudhI te mukta thAya ? uttara : nA, maMtiputra ! * e jIvanI mukti na thAya. vAta kharAkhara nathI. sakriya prazna : bhagavan ! tenuM zu kAraNa ? uttara : jyAM sudhI jIva kriyA kare che, tyAM sudhI te anya jIvAne upadrava (AraMbha ) karyAM kare che, temanA nAzano saMkalpa (sara'bha) karyA kare che, temane duHkha upajAve che (samAraMbha). tathA e rIte ghaNA Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI upAmI bhUtaprANene duHkha pamADavAmAM ane paritApa karAvavAmAM kAraNabhUta thAya che. he maMDitaputra ! te kAraNathI kahyuM che ke, sakriya jIvanI mukti saMbhavatI nathI. praznaH bhagavana! jIva niSkriya heI zake? uttaraH hA. maMDitaputra chava niSkriya hoI zake. ega (pravRtti) niSedha karI zukaladhyAnathI zaleSI (zala jevI nizcala) dazA prApta karanAra jIva niSkriya hoya che. te jIva AraMbhAdi kiyAe na karate hevAthI tevA jIvanI mukti thAya che. jema koI puruSa sUkA ghAsanA pULAne agnimAM nAkhe to te tarata ja baLI jAya ke nahi? hA. baLI jAya. vaLI, koI puruSa pANInA TIpAne tapelA leDhAnA kaDAyA upara nAkhe to te TIpuM tarata ja nAza pAmI jAya ke nahi ? - hA. te nAza pAmI jAya. vaLI, pANIthI bharela keI (heja) gRha hoya temAM keI puruSa, seMkaDe kANAvALI eka heDI dAkhala kare, te te nAva pANIthI pUrepUrI bharAI jAya ke nahi? hA. bharAI jAya. paraMtu koI puruSa te nAvanAM badhA kANAM pUrI de, ane temAnuM badhu pANI UlecI nAkhe, te te nAva zIdhra upara Ave ke nahi? hA. tarata ja Ave. maMDitaputra! te pramANe zukaladhyAna rUpI agni vaDe jIvAtmAnAM pUrve baMdhAyela badhAM karmo baLI jAya che. tema ja, te jIva badhI rIte AtmAmAM pratisaMlina hevAthI tema ja sAvadhAnI pUrvaka pravRtti karate havAthI tana mana, vANuM ane kAyAnuM gepana karate hovAthI tenAmAM Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNagArenI zakti bhagavatI za-8. u-4. 59 navuM karma dAkhala thatuM nathI. tethI te puruSa mukta thAya che. e vAta sAcI che ke, zarIra kAyama che tyAM sudhI zeDI ghaNI zArIrAdika kriyAo thavAnI ja. paraMtu tevA saMyamI aNugAranI tevI badhI kriyAothI baMdhAtuM karma prathama samaye AtmAmAM baMdhAya che. bIje samaye tenuM phaLa bhegavAI jAya che. (te phaLa paNa sukharUpa hoya che, duHkharUpa nahi) ane trIje samaye te AtmAthI chUTuM paDI jAya che. e rIte te tarata ja akarmarUpa thaI jAya che. e kriyAne aipathikI kriyA kahe che. gautama H bhagavAna ! "upayoga eTale ke AtmajAgRtisAvadhAnI sivAya gamanAdi, tema ja grahaNAdi kriyAo karanAra sAdhune airyApathikI kiyA lAge ke sAMparAyikI? mahAvIra H gautama! aiyaMpathikI na lAge, paNa sAMparAyikI lAge. kAraNa ke jenAM kAdha-mAna-mAyA ane lobha trucchinna thayAM hoya tene ja aiyapathikI kriyA hoya, paNa jenAM krodhAdi kSINa na thayAM heya tenI sAMparAyikI kriyA ja heya. kasUtrane anusAre vartatA sAdhune aiyapathikI kriyA lAge che ane sUtra viruddha vartanArane sAMparAyika lAge che. pariziSTha ahAsutta rIyamANassa iriyAvahi kiriyA kajjai, ussuttaM rIyamANassa saMparAiyA kiriyA kajjai. A pramANene mULa pATha che, ane tene artha vistAra nice che. kSayapazAmajanya (prathamanA cAra) cAritra 10 guNasthAna sudhI heya che. ane tyAM sudhI IriyAvahi kiyAne saMbhava ja nathI. kaSAyone sarvathA abhAva thayA pachI je kSAyika janya cAritra (yathAkhyAta) pragaTe che tyAreja IriyAvahi kriyAne saMbhava che. guNasthAnanI apekSAe 11 thI 13 guNasthAna sudhI ja, te sIvAya anyatra keIpaNa sthitimAM IriyAvahi kriyA saMbhave nahi mAdhutta" zabdano artha adApu - tene sAmAnya artha e che ke "sUtra anusAra Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama paraMtu te sUtra kayA? te tene uttara e che ke yathAkhyAta cAritra pAlanavidhinA sUtre (niya) samajavA, te sivAya nahi! (kAraNa ke ahi vicAra IriyAvahi kriyAne mATe karavAne che ane te kriyA kSAyika cAritra vinA heya ja nahi te mATe) arthAt aNagAro je yathAkhyAta caritranI pAlana vidhine anusAre adakutta pravarte te tene IriyAvahi kiyA lAge che. ane je tethI viruddha putta eTale ke kSAyika caritrane badale kSaye pazamajanya caritrane anusAra pravate te sAMparAya kriyA lAge che. kutta ne artha zrutajJAnathI virUddhanI pravata kare ema nahi paNa kSAyika cAritranA niyamathI virUddhanuM pravarte arthAt prathamanA cAra caritramAM pravarte e pramANe levAne che. adApuraM zabda pachI vimAnasa zabda Ave che tene artha sayaMma pAlananI jAgRti. jAgRti tene ja rAkhavAnI hoya ke jene kevaLajJAna prApta nathI thayuM tene ja. IriyAvahi kriyA saMbhavI zake, tevA 11-12-13 e traNa guNasthAnemAM 11-12 guNasthAna kevaLajJAna prApti vagaranA che mATe 11-12 guNa sthAnane ja jAgRtinI jarUra che. arthAt misa zabdathI 13 muM guNasthAna bAda thayuM ane have bAkI 11-12 guNasthAna vatI je adakutta kSAyika cAritra anusAra pravate te tene IriyAvahi kiyA lAge. ane je kahuraM tenAthI virUddha pravate arthAt pazama janya cAritra anusAra pravartana karavA mAMDe te sAMparAya kiyA lAge che. (26) aNagArenI zakti viSe bhagavatI za. 3. u. 4ne adhikAra - gautamaH bhagavana ! saMyama ane tapa vaDe AtmAne bhAvita karanAre muni (avadhijJAnAdi zakitao vaDe) vaikriya samudughAta vaDe vimAnarUpe gati karatA devane jANe ke jue? $ jenA dvArA parokSa rahelA paNa rUpavALA padArtho vistArapUrvaka dekhAya, te avadhijJAna, A jJAna devane ane nArakIone janmathI ja hoya che. manuSya ane tiryaMcane tenuM pratibaMdhaka karma tapa vagerethI nAza pAme tyAre prApta thAya che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aNagAra ane vaikriya zakti bhagavatI za-3. u-4 mahAvIraH avadhijJAnanI zakita karmanA kSapazamanI vaicitryatAne lIdhe vicitra hoya che. jema ke keTalAkane je sthaLe avadhijJAna thayuM hoya te sthaLa choDatAM te jJAna paNa cAlyuM jAya che. keTalAkane badhe sthaLe kAyama rahe che, keTalAkane dhIme dhIme vadhatuM jAya che. keTalAkane vadha-ghaTa pAmyA kare che, ane keTalAkane sthira rahe che. te mujaba, keTalAka te devane jue, paNa vimAnane na jue, keTalAka vimAnane jue paNa devane na jue, keTalAka deva ane vimAna bannene jue tathA kaI e bemAMthI ekeyane na jue. gautama? bhagavad te bhAvita-AtmA sAdhu jhADanA aMdaranA bhAgane jue ke bahAranA bhAgane jue? mahAvIraH keI aMdarane bhAga jue, keI bahArane jue tathA keI bannene paNa jue (vagere....upara mujaba) gautamaH bhagavan! bhAvita-AtmA sAdhu vaikiya zarIra dhAraNa karI vaibhAra parvatane oLaMgI zake ? mahAvIraH hA. gautama! oLaMgI zake. gautamaH bhagavad ! te sAdhu vaikiya zakti vaDe jeTalAM rUpe rAjagRhanagaramAM che teTalAM badhAM rUpe banAvI, vaibhAraparvatamAM praveza karI, te sama parvatane viSama karI zake ? ke te viSama parvatane sama karI zake ? mahAvIraH hA. gautama ! karI zake. (27) kyA aNagAre vaikiya zakti pherave gautama : bhagavad ! pramatta manuSya vaikiya zakti (rUpa badalavAnI zakti)ne pravega kare ke apramatta? mahAvIraH pramatta manuSya ja tema kare. rAjagRhathI aDadhA gAu jeTaluM che. pAMca pahADo AvelA che. temAMno eka vibhAragirI. bAkInA cAra vipulagirI, udayagirI, suvarNagirI ane ratnagirI. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA gautama : bhagavad ! tenuM zuM kAraNa? mahAvIra pramatta manuSya ghI vagerethI khUba cIkAzadAra (praNita) pAnajana kare che. te praNita prANa bhejana dvArA tenAM hADa ane ane hADamAM rahelI majA ghana thAya che, tathA tenuM mAMsa ane lehI pratanuM (kRza) thAya che. vaLI, te bhejananA pudgale zrota vagere IdriyopaNe, hADapaNe, hADanI majA paNe, kezapaNe, smazrapaNe, remapaNe, nakhapaNe, vIryapaNe ane lehIpaNe pariName che. . paraMtu apramatta manuSya te lUkhuM pAnajana kare che. evuM bhejana karIne te vamana karatuM nathI. te lukhA pAnabhejana dvArA tenA hADa, hADanI majajA, vagere kRza (pratanuM) thAya che. ane tenuM mAMsa ane lehI ghana thAya che. tathA te bhejananA pagale viSTA, mUtra, lIM, kapha, vamana, pitta, pUti ane lehIpaNe pariName che. te kAraNathI apramatta manuSya vikuNa karatuM nathI. apramatta eTale rAgadveSarahita zuddha upagavALA jIvane kriya Adi zakti pheravavAnI IcchA thatI nathI. [28] vAyunI maMdatA ane tIvratA bhagavatI za. 5 u. 2 no adhikAra gautamaH bhagavan! ISapuravAta (eTale thoDI bhInAzavALA) paththavAta (eTale vanaspati vagerene hitakara) maMdavAyu ane mahAvAyu vAya che? mahAvIraH te vAyuo badhI dizAomAM ane khUNAomAM che. jyAre pUrvamAM ISapuravAta vagere vAyu vAya che tyAre te badhA pazcimamAM paNa vAya che, ane jyAre pazcimamAM te badhA vAya che tyAre pUrvamAM paNa te badhA vAya che. ema badhI dizAo ane khUNAomAM samajavuM. vaLI, te badhA vAyuo dvIpamAM temaja samudromAM paNa hoya che. paraMtu eTale phera che ke jyAre dvIpanA vAyu vAtA hoya che tyAre samudranA nathI vAtA, ane jyAre samudranA vAtA hoya tyAre dvIpanA nathI vAtA. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samudranuM mApa bhagavatI za-5 u-2. 63 gautama : bhagavan ! iSapure vAta vagere vAyu kayAre vAca che! mahAvIra : jyAre vAyukAya pAtAnA svabhAvapUrvaka gati kare che tyAre te badhA vAyue vAya che. athavA vAyukAya naiSkriya zarIra banA vIne gati kare che tyAre te badhA vAyu vAya che, athavA jyAre vAyukumAro ane vAyukumArIe pAtAne, bIjAne ke khanne mATe vAyukAyane udire che tyAre te badhA vAyue Aya che. [29] samudranuM mApa gautama : bhagavan ! lavaNu samudranA AkAra kevo che ? mahAvIra H cetI jevA, naukA jevA, chIpanA sa`puTa jevA, azvaskaMdha jevA tathA valabhI jevA vRtta ane valayanA AkAranA che. gautama : bhagavan ! tenuM mApa zuM che? mahAvIra : lavaNa samudranA cakrapAla vidhyuMbha be lAkha ceAjananA che. tene gherave paMdara lAkha ekAzI hajAra ekaso egaNacAlIsa (1581139) ceAjana uparAMta theADeghaNeA vadhatA che. tete Urdhvadha eka hajAra ceAjana che, tenA utsegha sALa hajAra ceAjana che, ane tenuM sarvAMtra 17 hajAra ceAjana che. gautama : bhagavan ! teA pachI evaDo meTA lavaNa samudra A jAMbudrIpa nAmanA dvIpane zA maTe DubADatA nathI ? ane jalamaya karI detA nathI ? mahAvIra : jaMbudrIpa nAmanA A dvIpamAM bharata ane airavata kSetramAM ahaMtA, cakravartIe, baLada, vAsudevA, cAraNA, vidyAdharA, zramaNeA, zramaNIe, zrAvaka, zrAvikAo ane aneka dharmavALA manuSya rahe che. teo svabhAve bhadra, vinIta ane upazAMta hAya che. svabhAvathI ja teonA kAdhAdi kaSAyA mAM heAya che. sarala ane kAmaLa hAya che, tathA teo jitendriya, bhadra ane namra hAya che, tevA manuSyeAnA prabhAvathI lavaNu samudra ja budrIpane DubADato nathI ane jalamaya karI zakato nathI, Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 (30) pramANa gautama : bhagavan ! pramANu te zuM? zrI bhagavatI upakrama ' mahAvIra : jenAthI a, padArtha jANI zakAya te pramANu, athavA jANavuM' te pramANu, cAra prakAranA che. pratyakSa, anumAna, upamAna, Agama. pratyakSanA be prakAra che: indriya pratyakSa ane nAindriya pratyakSa. indriya pratyakSa eTale pAMca indriyAthI thatu jJAna. nAindriya pratyakSa eTale indriya ane mananI sahAyatA vinA krUkta AtmAnI cAgyatAnA maLathI utpanna thatuM jJAna. tenA traNa prakAra che; avadhijJAna, manaHpavajJAna ane kevaLajJAna; e traNa naindriya pratyakSajJAnA che. anumAna traNa prakAranuM che, pUrvavat, zeSavat ane dRSTa sASamya vat. [jema nAzIjaIne pharI AvelA putrane mAtA kAI ( vA vagerenA ) pUnizAnathI oLakhI kADhe, tema pUrva jANelA nizAnathI je jJAna thAya te pUrvavatu. zeSavat eTale kA vagerenI nizAnIothI parAkSa padArthanuM je jJAna thAya te. jema ke ahIM mAranA zabda hovAthI mera hAvA joie. eka padArthanA svarUpanuM nirIkSaNu karavAthI evA svarUpavALA khIjA padArthAM paNa e prakAranA che, evuM je jJAna te dRSTa sAdhamya vat anumAna kahevAya. jema ke (80 ratibhAranA) eka kane jovAthI enA jevA je khIjA te paNa kArSApaNu kahevAya tevuM jJAna. jevI gAya hAya che, tevA ja gaya (rAsa) hAya che, *tyAdi jJAnane upamAna jJAna" kahe che. Agama jJAnanA be bheda che; laukika ane leAkottara. athavA bIjI rIte tenA traNa prakAra pazu che; sUtra; artha ane sUtra (tadulaya). mULarUpa Agamane sUtrAgama kahe che, zAstranA artharUpa Agamane arthAgama kahe che, sUtra ane a mannenA ekAkArane taduyAgama kahe che. athavA bIjI rIte paNa traNa prakAra che: AtmAgama, anaMtarAgama, ane paraMparAgama. anI apekSA tIthaMkarA mATe AtmAgama che. gaNadharAne mATe anaMtarAgama che ane gaNudharAnA ziSya-praziSya Adi mATe paraMparAgama che. sUtranI apekSAthI Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma pramANe ja vedanA na anubhave bhagavatI za. 5 u. 5 gaNadharane mATe AtmAgama che. gaNadharanA ziSyane mATe anaMtarAgama che ane gaNadharanA praziSyane mATe paraMparAgama che. (31) karma pramANe ja vedanA na anubhave gautama H he bhagavana ! anya tIrthike ema kahe che ke sarva bhUta, prANe je pramANe karma bAMdhavuM hoya te pramANe ja vedanA anubhave che. te ema zAthI che? mahAvIra H temanuM te kahevuM khoTuM che. huM te ema kahuM chuM ke, keTalAka ja karma pramANe vedanAne anubhave che. jyAre keTalAka jIve tethI judI rIte vedanA anubhave che. gautama : bhagavana ! e kevI rIte ? . mahAvIraH jeone karma anusAra udaya hoya che, teo karma anusAra vedanA anubhave che, ane jeone tethI judI rIte udaya heya che. teo tethI judI anubhave che. noMdha - paratIrthionuM kathana e che ke, sarva jIve jevI rIte karma bAMdhe che te ja rIte vedanA vede che. arthAt che je prakAre karma bAMdhe che te ja prakAre azAtA Adi vedanA vede che. paraMtu te anya tIthinuM kathana asatya che. kAraNa ke tema mAnavAmAM doSa Ave che. je rIte bAMdhe che te rIte sarva karma vedatA nathI. kAraNa ke lAMbA kALamAM bhogavavA gya bAMdhelAM kameM alapa kALamAM paNa bhegavAya che mATe e vAta satya che ke, keTalAka jIva je prakAre karma bAMdhe che tethI bhinna prakAre paNa vedanA vede che. bIjI vAta e che ke, siddhAMtamAM karmanI sthiti ghAta, rasaghAta, Adi batAvela che, te mATe je prakAre jIva karma bAMdhe che. tethI bhinna prakAre vedanAne siddhAMta paNa satya sAbita thAya che. je jIvenA je Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ }} zrI bhagavatI upakrama karmAnA sthitighAta, rasaghAta, Adghi thAya che, te je prakAre karma bAMdhela ane je jIveAnA sthitighAta, prakAre kama bAMdhe che te prakAre che tethI bhinna prakAre vedanA veThe che, rasaghAta, Adi thatA nathI te jIva je vedanA veDhe che. (32) puruSa ane dhanuSya bhagavatI za. 5 u. 6 nA adhikAra gautama : bhagavan ! koi puruSa dhanuSya upar mANu caDAvI AkAzamAM pheMke, pachI te khANu AkAzamAM aneka prANAne, bhUtAne, jIvAne ane sattvAne haze, te te puruSane keTalI kriyAe lAge ? mahAvIra : te puruSane pAMce kriyA lAge che. vaLI, je jIvAnA zarIra dvArA te dhanuSya banyuM che te jIvane paNa pAMce kriyA lAge che. dhanuSyanI pIThane, dorIne ane nADune paNa pAMca tathA khANu, zara, patra (pIMchAM) ane narune paNa pAMca. gautama : bhagavan ! pachI te khANu AkAzamAMthI pAtAnA bhArepaNAne lIdhe nIce paDavA mAMDe, ane te vakhate mArgamAM AvatA prANAne haze, tyAre te puruSane keTalI kriyA lAge ? mahAvIra H tyAre te puruSane pAritApanikI sudhInI cAra kriyA lAge che. je jIvAnAM zarIranuM dhanuSya anelu che, te jIvAne paNa cAra, dhanuSyanI pITha, derI ane nADune cAra, paraMtu khANu, zara, patra, la ane nADune pAMca kriyA lAge che. tathA te nIce paDatA khAMNunA avagrahamAM je vA che te jIvAne paNa pAMca kriyA lAge che. (33) alpAyu ane dIrghAyunuM kAraNa gautama : bhagavan ! jIvA thADuM' jIvavAnA kAraNabhUta kama kevI rIte bAMdhe che? Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSa ane dhanuSya bhagavatI za. 5 u. 6 mahAvIra H traNa sthAne vaDe jIve jIvavAnuM kAraNabhUta karma bAMdhe che. hiMsA vaDe, asatya vANI vaDe tathA zramaNa-brAhmaNane sajIva tathA sadoSa (aka95-na khape tevuM) annapAnAdi ApavA vaDe. gautama : bhagavad ! cha lAMbe kALa jIvavAnA kAraNabhUta karma kevI rIte bAMdhe che? mahAvIra H traNa sthAne vaDe jI lAMbe kALa jIvavAnA kAraNabhUta karma bAMdhe che. ahiMsA vaDe, satya vANu vaDe tathA zramaNa brAhmaNane nirjIva tathA nirdoSa khAnapAnAdi padArtho ApavA vaDe. gautamaH bhagavan! ja azubha rIte lAMbe kALa jIvavAnA kAraNabhUta karma kevI rIte bAMdhe che ? mahAvIraH hiMsA karIne, kheTuM bolIne tathA zramaNa, brAhmaNa nI hilanA niMdA, phajetI, gaha ke apamAna karIne tathA tene amaneza (svarUpathI kharAba, apriya) annapAnAdi ApIne jIve azubha rIte lAMbe kALa jIvavAnA kAraNabhUta karma bAMdhe che. gautamaH bhagavad ! zubha prakAre lAMbe kALa jIvavAnA kAraNabhUta karma kevI rIte bAMdhe che? mahAvIra H praNene na mArIne, khUTuM na bolIne tathA zramaNabrAhmaNane vaMdopAsanAdipUrvaka maneza tathA pratikAraka annapAnAdi ApIne jIve zubha dIrdhAyuSa bAMdhe che. (34) 2hapati ane kariyANuM gautama bhagavana! kariyANane vepAra karatA koI gRhasthanuM keI mANasa te kariyANuM cerI jAya, pachI te kariyANAnI tapAsa karanAra te gRhasthane kaI kriyA lAge? - * mahAvIraH AraMbhikI, pArigrahikI, mAyApratyayikI ane apratyAkhyAnikI kriyA lAge. mithyAdarzana pratyayikI kadAca lAge ane Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama kadAca na lAge (jyAre gRhastha mithyASTi hoya tyAre lAge, ane samyam daSTi hoya tyAre na lAge). vastu jaDyA pachI te badhI kriyAo pratanuM (alpa-haLavI) thaI jAya che. gautamaH bhagavad ! kariyANuM vecatA gRhasthanuM kariyANuM keIe kharIduM, tathA tene mATe bA'nuM ApyuM. paNa haju te kariyANuM laI javAyuM nathI paNa vecanArane tyAM ja che, te te vecanAra gRhasthane te kariyANAthI zuM AraMbhikI vagere pAMca kriyA lAge? tema ja te kharIdanArane te kriyAo lAge? mahAvIra : vecanAra gRhasthane bAkInI cAra lAge, ane te pAMcamI mithyAdarzana pratyayikI kadAca lAge ane kadAca na lAge. kharIda karanArane te badhI kriyAo pratanuM hoya che. paraMtu te kariyANuM kharIdanAra pitAne tyAM laI jAya tyAre tethI UlaTuM bane che. eTale ke vecanArane pratanuM hoya che, ane kharIdanArane meTA rUpamAM hoya che. gautamaH bhagavan! kariyANuM vecanAra gRhasthanuM kariyANuM kaI kharIdanAra kharIda kare paraMtu tenI kiMmata haju tene ApI na hoya, te kharIda karanArane te dhanathI kevI kriyA lAge, ane vecanArane te dhanathI kevI kriyAo lAge? mahAvIra H upara pramANe kharIdanArane meTA rUpamAM lAge, ane vecanArane ochA pramANamAM lAge. gautama bhagavad ! tenI kiMmata ApI dIdhA pachI zuM thAya? mahAvIraH vecanArane moTA pramANamAM ane kharIdanArane ochA pramANamAM lAge. (35) pulanuM kaMpana Adi bhagavatI za. 5 u. 7 ne adhikAra tenAM dvAra 15 (1) sakaMpa akaMpaDhAra (2) chedana-dahana Adi dvAra (3) adha, madhya ane pravezadvAra (4) sparzadvAra (5) paramANunI Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puganuM kaMpana bhagavatI za. 5 u. 7 69 sthitidvAra. (6) sakapa-akaMpanI sthitidvAra. (7) varNa, gaMdha, rasa, sparzanI sthitidvAra. (8) sUma-bAdaranI sthitidvAra. (9) zabda-azabdapaNe pariNatanI sthitidvAra. (10) paramANune aMtaradvAra. (11) kaMpamAnaakaMpamAnane aMtaradvAra. (12) varNAdine aMtaradvAra. (13) sUphamabAdarane aMtaradvAra. (14) zabda-azabdapaNe pariNatane aMtaradvAra. (15) alpa bahuddvAra. 1, paramANu pudgala kadAca kaMpe ane kadAca na kaMpe. e pramANe be bhAMgA. (2) be pradezI skaMdha kadAca kaMpe kadAca na kaMpe, ane kadAca eka bhAga kaMpe, eka bhAga na kaMpe. e pramANe traNa bhAMgA. (3) traNa pradeza skaMdhamAM pAMca bhAMgA lAbhe upara pramANe. (4) kadAca eka pradeza kaMpe, ghaNuM deza na kaMpe. (5) kadAca ghaNuM deza kaMpe, eka deza na kare, cAra pradezI skadhamAM cha bhAMgA lAbhe, te pAMca te upara pramANe ne (6) kadAca ghaNA deza kapa, ghaNA deza na kare. cAra pradezanI mAphaka pAMca pradeza yAvat dasa pradezI-saMkhyAta-asaMkhyAta sUma anaMta pradezI ane bAdara anaMta pradezI cha-cha bhAMgA samajI levA. te sarva 76% bhAMgA thayA. 2. paramANu pudgala talavAra AdinI dhAra para Azrita thata samaye tathA agnithI pasAra thate samaye tathA puSkala saMvartaka megha vaccethI pasAra thate samaye tenuM chedana-dahana ke bhIMjAvuM thAya nahi. e pramANe be pradezI kaMdhathI sUphama anaMta-pradezI kaMdha sudhI samajI levuM. bAdara anaMta pradeza sakaMdhanuM kadAca chedana-dahana ane bhIMjAvuM thAya ane kadAca tema na thAya. 3. paramANu pudgala ardhabhAga, madhyabhAga ane pradezathI rahita che. tema ja viSama saMkhyAvALA pugale (3-5-7-9 Adi jene samabhAga paramANu pudgalanA be bhAMgA, be pradezanA 3 bhAMgA, traNa pradezanA pAMca bhAMgA, cAra pradezathI jAvuM 10 pradezI sudhInA 7 bolamAM cha-cha bhAMgA 746=42 saMkhyAta-asaMkhyAta-sUkSma anaMta pradeza ane bAdara anaMta pradeza te cAra bolamAM cha-cha bhAMgA lAbha, 446 24 thAya che. kula ra3mpa+4224=76 bhAMgA sarve maLIne samajavA Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavato upakrama thai zake nahi) paNa tethI rahita che. paraMtu sama sakhyAvALA (2-4-6-8-10 Adi jenA bhAga samapaNe karI zakAya )mAM madhyabhAga, adha bhAga ane pradeza sahita che. hn 4. paramANune paramANunA sparza thavAmAM nava bhAMgA che. (1) eka bhAga vaDe eka bhAganA spa kare. ghaNA bhAganA sparza kare. sarva bhAganA sparza kare. (2) eka bhAga vaDe (3) eka bhAga vaDe vaDe eka bhAganA sparza kare. vaDe ghaNA bhAganA sparza kare. (6) ghaNA bhAga sarva bhAganA sparza kare. (7) sarva bhAga eka bhAganA sparza kare. ghaNA bhAganA sparza kare. (8) sarva bhAga (9) sa` bhAga sarva bhAganA sparza kare. eka paramANu eka paramANunA sparzI kare te temAM eka navame bhAMgeA lAle. eka paramANu e pradezI ska MdhanA spa kare te temAM e bhAMgA lAle te 7-9me. eka paramANu traNa pradezI koMdhanA spaza kare te temAM bhAMgA traNa lAze. te 7-8 ane 9 je pramANe tra pradezIne mATe kahyuM te pramANe cAra pradezI, pAMca pradezI yAvat dasa pradezI, sa`khyAta--asaMkhyAtathI anaMta pradezI sudhInA 11 khelamAM 3-3 bhAMgA lAle 1143=33. paramANuonA eka bhAMgA tathA e pradezInA be bhAMgA e pramANe kula 36 bhAMgA thayA. e pradezI koMdha paramANu pudgalane sparze te temAM bhAMgA2 lAle te traNa-navamA bhAMge e pradezI dha e pradezI koMdhane sparze te temAM bhAMgA 4 lAle te 1-3-7-9 bhAMgA. e pradezI smudha traNa pradezI skaMdhane sparze te temAM bhAMgA 6 lAle te 1-2-3-7-8-9 bhAMgA. e pramANe anaMta pradezI skaMdha sudhI samajI levuM. e pradezI skaMdhanA 72 bhAMgA thAya. (4) ghaNA bhAga (5) ghaNA bhAga 2 vaDe vaDe vaDe vaDe traNa pradezI skaMdha paramANu pudgalane sparze te temAM bhAMgA traNa lAbhe te 3-69 mA bhAMgA, traNa pradezI skaMdha e pradezI spadhane sparze te temAM bhAMgA 6 lAle te 1-3-4-6-7-9 bhAMgeA. traNa pradezI smudha tra Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pulanuM kaMpana bhagavatI za. 5 u. 7 pradezI kaMdhane spaze te temAM bhAMgA 9 lAbhe te 1 thI nava sudhI sarva. e pramANe anaMta pradezI skaMdha sudhI samajI levuM. traNa pradezI kaMdhanA sarva bhAMgA 108 thAya. je pramANe traNa pradezI skaMdha sudhI kahyA te pramANe cAra pradezI sudhIthI yAvat anaMta pradezI kaMdha sudhI jANavuM. sarva bolamAM 108-108 bhAMgA thAya. - pa. paramANu yugalanI sthiti jaghanya. eka samayanI utkRSTa asaMkhyAta kALanI e pramANe be pradezI kaMdhathI anaMta pradezI kaMdha sudhI sthiti samajI levI. - 6. sakaMpa-akaMpanI sthitidvAra - eka AkAza pradeza avasthA kaMpamAna pudgalenI sthiti jaghanya 1 samayanI utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganI. akaMpamAna pudgalanI sthiti jaghanya 1 samayanI utkRSTa asaMkhyAtA kALanI e pramANe be AkAza pradeza avagAhyAthI asaMkhyAtA AkAza pradeza avagAhyA sudhInI sthiti samajI levI. - 7. varNa, gaMdha, rasa, spazane sthitidvAra - tenI sthiti jaghanya eka samaya utkRSTa asaMkhyAtA kALanI e pramANe eka guNa kALAthI anaMtaguNakALA sudhI samajI levuM. jema kALA varSe mATe kahyuM te pramANe vadi 19 bola mATe samajI levuM. 8. sUma bAdaranI sthitidvAra - tenI sthiti jaghanya 1 samaya ane utkRSTa asaMkhyAtA kALanI.. 9. zabdapaNe azabdapaNe pariNatanI sthiti :- zabdapaNe pariNata pudgalanI jaghanya 1 samayanI utkRSTa AvalikAne asaMkhyAtamAM bhAganI azabdapaNe pariNuta pudgalenI sthiti jaghanya 1 samayanI - utkRSTa asaMkhyAta kALanI. - . . . . - . 10. paramANu ane aMtaradvAra - paramANu pudgalanuM aMtara jaghanya 1 samaya, utkRSTa asaMkhyAtA kALanuM. be pradeza yAvat anaMta pradezI skaMdha sudhInuM aMtara jaghanya 1 samaya utkRSTa anaMta kALanuM. 11. kaMpamAna-akaMpamAna pudgalenuM aMtara - eka AkAza pradeza avagAdhAthI yAvat asaMkhyAta AkAza pradeza avagAhA sudhI Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama kaMpamAnanuM aMtara jaghanya eka samaya utkRSTa asaMkhyAta kALa. akapamAnanuM aMtara jaghanya eka samaya utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM. 12varNAdinuM aMtaradvAra :- jaghanya eka samaya utkRSTa asara khyAta kALa. 13. sUkSama-bAdaranuM aMtaradvAra - jaghanya eka samaya utkRSTa asaMkhyAta kALa, 14. zabdapaNe, azabdapaNe pariNatanuM aMtaradvAra - zabdapaNe pariNatanuM aMtara jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAta kALanuM, azabdapaNe pariNatanuM aMtara jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM. 15. alya bahu dvAra - sarvathI thoDA kSetre sthAna, Ayu *kSetrasthAna Ayu arthAta kSetrano kALa sarvathI gheDo che. tethI avagAhanA sthAna Ayu arthAta avagAhanA kALa asaMkhyAta guNa che. tenuM kAraNa e che ke, kalpanA karo ke eka pradezI skaMdha eka pAMca pradezI AkAza upara pAMca pradezI avagAhanAthI bese che. tyAMthI calita thaIne te anyatra gayo. e pramANe te skaMdha te avagAhanAthI aneka sthAne calita thato gayo. eTale e pramANe tenuM kSetra te badalAtuM gayuM che. paraMtu avagAhanA badalI nahi ane lAMbA samaya sudhI temane tema rahI. te mATe kSetranI apekSA avagAhanAno kALa asaMkhyAt guNa che. . te te pradeza skaMdha pAMca pradezI avagAhanAne choDI cAra pradezI avagAhanAthI ane kayAM tethI thoDA ke vadhAre avagAhanAthI besI gayo. te tenAthI tenI avagAhanAne badale te thayo, paraMtu dravya badale the nahi. te dravya vadhAre samaya sudhI tyAM rahyo. mATe avagAhanAthI dravyano kALa asaMkhyAtaguNa che. te se pradeza skaMdha varNanI apekSA 10 guNa kALo hato. have bhale te pacAsa pradezI athavA tethI ochA ke vadhAre dravyavALo thaI gayo, paraMtu 10 guNa kALe te emane ema rahyo. eTale tene dravyano te badale thayuM, paNa Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ himAna, vardhamAna bhagavatI za5. u-8 tethI avagAhanA sthAna ApyuM asaMkhyAta guNa, tethI dravyasthAna ApyuM asaMkhyAta guNa tethI bhAvasthAna+ Ayu asaMkhyAta guNa, (36) hiyamAna ane vardhamAna bhagavatI za. 5 u. 8 no adhikAra (1) praznaH jIva hiyamAna (ghaTavuM) che. vardhamAna (vadhavuM) hiyamAna nathI ke vardhamAna nathI, paNa avasthita (vadhaghaTa vinA jemanA tema (2) uttara: nerIyA hiyamAna-vardhamAna ane avasthita paNa che. evaM 24 daMDaka siddha bhagavAna vardhamAna ane avasthita che. (3) samuccayajIva avasthita rahe te zAzvatA. nerIyA hiyamAnavardhamAna rahe te jaghanya 1 samaya utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAta bhAga.. ane avasthita rahe te virahakALathI bamaNA. evaM 24 daMDakamAM avasthitakALa . virahakALathI bamaNuM, paNa pAMca sthAvaramAM avasthitakALa hiyamAnavat jANa. siddhomAM vardhamAna jaghanya 1 samaya utkRSTa 8 samaya ane avasthitakALa jaghanya eka samaya utkRSTa cha mAsa. 10 guNa kALAno pheraphAra thaye nahi. mATe dravyathI bhAvane kALa asaMkhyAta guNa che. eka pradezAdi kSetramAM pulanA avasthAnane "kSetrasthAna Ayu" maryAdita sthAnamAM pugalone rahevuM tene "avagAhanA sthAna Ayu" kahe che. pudgala dravyanuM, paramANu dipradezI skaMdha Adi rUpathI rahevuM te dravyasthAna Ayu" kahe che. pudagalenuM kuSNavarNa AdipaNe rahevuM te "bhAvasthAna Ayu" kahe che. zaMkA : avagAhane ane kSetramAM evuM zuM aMtara che ke jethI baMnene bhinna kahevAmAM AvyAM ? samAdhAna : pudgalenA vyApta sthAnane kSetra kahe che ane temavivakSita kSetrathI bIjA kSetramAM paNa pulanuM maryAdita rahevuM te avagAhanA kahevAya che. arthAta pudagalanA AdhAra svarUpa eka prakArane AkAra te avagAhanA kahevAya che. ane pudagala jyAM rahe che te kSetra kahevAya che. kahe che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 . zrI bhagavatI upamA (37) sAvaccayA-sevayA 1. sAvacayA (vRddhi) 2. seva cayA (hAni) 3. sAvacayAsevIyA (hAni-vRddhi) ane, 4. niruvIyA-niravacavA (hAni nahi ke vRddhi nahi) e cAra bhAMgA paranA praznottaraH samuccaya jemAM cethI bhAMge che. zeSa 3 nathI." - ra4 daMDakamAM cAra bhAMgA lAbhe (heya). siddhamAM bhAga 2 (sAvacayA ane niruvA -niravacaryA). - samuccaya jIvamAM niruvIyA-niravayA che te sarvArdha che ane nArakImAM niruvIyA-niravacayA sivAyanA traNa bhAMgAnI sthiti jaghanya 1 samaya utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAta bhAganI tathA niruvIyAniravacayAnI sthiti virahakAravat paraMtu pAMca sthAvaramAM nivacayAjApAniravacayA paNa jaghanya 1 samaya, utkRSTa AvalikAne asaMkhyAtame bhAga. siddhamAM sAvaccayA jaghanya 1 samaya, utkRSTa ATha samayanI ane nirvacayA-niravIyA jaghanya 1 samaya utkRSTa cha mAsanI sthiti jANavI. * niMdha: pAMca sthAvaramAM avasthita kALa tathA niruvA-niravacayA kALa AvalikAne asaMkhyAtame bhAga kahela che. te parakAyApekSA che. svakAyane viraha nathI paData.] - (38) sapradezI ane amadezI - (niyaMThiputra aNagAra ane nAradaputra aNagArane pugala viSene saMvAda. bane bhagavAna mahAvIranA ziSya che.) - niyaMThiputra aNugAraH ApanI dhAraNA pramANe zuM sarva pugala ardhabhAga, madhyabhAga ane pradeza sahita che? - nAradaputra aNugAraH hA. mArI dhAraNA pramANe tema ja che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapradezaapradezI bhagavatI za-5. u-.. ni: he Arya ! ApanI dhAraNA pramANe zuM sarva pudagala dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSA ardha-madhya ane pradeza sahita che? nAH he Arya ! mArI dhAraNuM pramANe ema ja che. ni: Arya ! je sarva pudgala dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSA ardha-madhya ane pradeza sahita che, te ApanI dhAraNA pramANe eka paramANu yugala eka pradeza avagADha pagala, eka samayanI sthitivALA pugalaeka guNa kALA pudgala ardha-madhya ane pradeza sahita devA joIe, tethI rahita nahi ane je ApanI dhAraNa tevI ja hoya te paramANu pudagalamAM tevI ja Apatti Avaze eTale ApanI dhAraNuM miththA sAbita Tharaze. tyAre nAradaputra aNagAre kahyuM ke he devAnupriya! huM e jANI, dekhI ke samajI zakatA nathI. mATe Apa pharamAve. ni. he Arya! mArI dhAraNA pramANe sarva pudgala dravya, kSetra, kALa, bhAvathI kadAca sapradezI che ane kadAca apradezI che. je pugala dravyathI apradezI che te kSetrathI niyamA apradezI hoya che. kALathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che ane bhAvathI kadAca apradezI heya, kadAca sapradezI hoya che. je pugala kSetrathI apradezI che, te dravyathI, kALathI ane bhAvathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pugala kALathI apradeza che te dravyathI, kSetrathI ane bhAvathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pula bhAvathI apradezI che te dravyathI, kSetrathI, kALathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pudagala dravyathI sapradezI che te kSetrathI, kALathI, bhAvathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pudgala kSetrathI sapradezI hoya che te dravyathI niyama sapradezI hoya che. kALathI ane bhAvathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pugala kALathI sapradezI hoya che te dravyathI, kSetrathI ane bhAvathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI hoya che. je pugala bhAvathI sapradezI heya che te dravyathI, kSetrathI, ane kALathI kadAca sapradezI ane kadAca apradezI heya che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma nAH he devAnupriya! sapradezI-apradezamAM dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSA alpa bahuta pharamAve ! ni. he pAradaputra aNagAra! (1)sarvathI* thoDA bhAvathI apradezI (2) tethI kALathI apradezI asaMkhyAta guNa (3) tethI dravya apradezI asaMkhyAta guNA (4) tethI kSetrathI apradezI asaMkhyAta guNA (5) tethI kSetrathI sapradezI asaMkhyAta guNA (6) tethI dravyathI sapradezI vizeSAdhika (7) tethI kALathI sapradezI vizeSAdhika (8) tethI bhAvathI sapradezI vizeSAdhika. A pramANe artha sAMbhaLIne nAradaputra aNagAre niyaMThiputra aNagArathI saMtoSa pAmI vaMdanA namaskAra karyA ane kSamA mAgI. (39) vedanA ane nirjara bhagavatI za. 6 u. 1 ne adhikAra vedanA eTale karmaphaLarUpe sukhaduHkhAdi prApta thavAM te. ane nirjarA eTale karmanuM phaLa bhegavAI jatAM tenuM AtmAmAMthI kharI paDavuM te. gautama: he bhagavana! je mahA vedanAvALe hoya te mahA nirjarAvALa paNa hoya? ane mahA vedanAvALAmAM tathA alapa vedanAvALAmAM prazasta nirjarAvALo jIva ja uttama kahevAya ke kema? *(1) sarvathI thoDA bhAvathI apradezI jemake-eka guNakALo, nIle Adi. (2) tethI kALathI apradezI asaMkhyAta guNa jema ke-eka samayanI sthitivALA pudgala. (3) tethI dravyathI apradezI asaMkhyAta guNa jema kesarva paramANu pudagala. (4) tethI kSetrathI apradezI asaMkhyAta guNa-jema ke eka eka AkAza pradeza avagAhyA pudagale. (5) tethI kSetrathI sapradezI asaMkhyAta guNa, jema ke be AkAza pradeza avagAhyA pudagala. (6) tethI dravyathI sapradezI vizeSAdhika jema ke-e pradeza skaMdha, traNa pradezI DhaMdha yAvata anaMta pradeza skaMdha, (7) tethI kALathI sapradezI vizeSAdhika jema ke be samaya, traNa samaya yAvata asaMkhyAta sabhyanI sthitivALA pudagala. (8) tethI bhAvathI sapradezI vizeSAdhika jema ke be guNakALA, traNa guNakALA yAvat anaMta guNakALA Adi pudgale. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinA ane nirjarA zakti bhagavatI za. uma mahAvIra : hA. gautama! gautama: he bhagavan! chaThThI ane sAtamI narakabhUmimAM nairavike maTI vedanAvALA che, paraMtu tethI te zramaNanirca karatAM meTI nijerAvALA che kharA ? mahAvIraH nA. gautama !te vAta barAbara nathI. gautamaH he bhagavana ! tema zAthI kahe che ? mahAvIraH he gautama! kaI be vastro hoya, temAMthI eka kardama (kAdava)nA raMgathI raMgAyeluM hoya, ane bIjuM, khaMjana (meza ke maLI)nA raMgathI raMgAyeluM hoya te bemAMthI kayuM vastra mahA kaSTa joI zakAya tevuM, DAghA maTADI zakAya tevuM, tema ja caLakATa ke citarAmaNa karI zakAya tevuM kahevAya? gautamaH he bhagavan ! kadamathI raMgeluM mahA kaSTa joI zakAya tevuM kahevAya. mahAvIraH he gautama ! e ja pramANe, naiyikanAM pApakarma gADha, cIkaNAM, zilaSTa tathA khilIbhUta che, tethI teo gADha vedanA bhegavatA hovA chatAM maTI nirjarAvALA nathI ke moTA paryavasAna (nirvANarUpa phaLa)vALA nathI. vaLI, jema eraNa upara moTA avAjathI niraMtara uparAuparI ghaNanA prahAra karavAmAM Ave te paNa tenAM rajakaNu chUTAM paDI jatAM nathI tema, narayikenAM pApakarmo gADha hovAthI bahu vedanA thavA chatAM meTA pramANamAM kharI jatAM nathI. ' arthAt sAmAnya rIte meTI vedanAvALo jIva moTI nirjarAvALa hoya che. paraMtu upara jaNAvyuM tema nArakI jIvenAM pApakarmo davidhya hovAthI meTI vedanAvALAM hoya che, paNa moTI nijerAvALAM nathI hatAM. tema ja zreSTha sthAnamAM sthita thayele thegI moTI nirjarAvALA hevA chatAM maTI vedanAvALe nathI hote. jema khaMjananA raMgathI raMgAyeluM vastra sahelAIthI gheI zakAya che tema, zramaNa nircanAM karma Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 - zrI bhagavatI upakrama (tapAdithI) zithila eTale maMda vipAkavALAM, sattA vinAnAM tathA - vipariNAmavALAM karI nAkhela hovAthI jhaTa dUra thaI jAya che. tethI thoDI ghaNuM vedanA bhogavavA ane na bhogavavA chatAM zramaNa nirgathe meTI nirjarAvALA ane moTA paryavasAna (nirvANaphaLa)vALA hoya che. jema kaI puruSa ghAsanA sUkA pULAne agnimAM pheMke ane te zIdhra baLI jAya, ke koI puruSa leDhAnA dhagadhagatA geLA upara pANInuM TIpuM mUke ane te vivaMsa pAmI jAya te pramANe che gautama! zramaNa-nirca thanAM karmo nahi jevI vedanA hovA chatAM zIvra temaja moTA pramANamAM naSTa thaI jAya che. gautama: he bhagavan! mahA vedanA mahA nirjarAnuM kAraNa zuM che? mahAvIraH he gautama! karaNa vaDe te kare che ane te cAra , prakAranAM che. (1) manakaraNa (2) vacanakaraNa (3) kAyAkaraNa ane, (4) karmakaraNa (karmonuM baMdhana saMkramaNa AdimAM nimittabhUta jIvanuM vIrya). te karaNe nArakImAM azubha ja lAbhe. azubhakaraNathI azAtA vedanA veda che. kadAcita zAtA paNa vede che. (tIrthakaranA janmAdi kalyANaka prasaMge prakAza thAya te samaye) devatAmAM ja zubhakaraNa lAbhe, tethI te zAtA vede che. kadAca azAtA paNa vede che (IndrAdinA prahAra samaye). pAMca sthAvaramAM be te [1] kAyAkaraNa [2] karmakaraNa, traNa vikendriyamAM traNa karaNa lAbhe. [1] kAyAkaraNa [2] vacanakaraNa [3] karmakaraNa. tiryaMca paMcendriyamAM ane manuSyamAM 4-4 karaNa lAbha. e oDhArikanA dasa daMDakamAM zubhAzubha karaNathI vimAtrAthI kyAreka zAtA, kayAreka azAtA vede che. AzrI vedanA ane nirjarAnA cAra bhAMgA thAya che. [1] mahA vedanA mahA nirjarA [2] mahA vedanA alpa nirjarA [3] alpa vedanA mahA nirjarA ane, [4] alpavedanA-alpa nirjarA. tenA prathama bhAgamAM paDimAdhArI sAdhu che. bIjA bhAgamAM 6-7 narakane nairayA che. trIjA bhAgamAM zailezI pratipanna [14 guNasthAnavALA) aNagAra che, ane cethA bhAgamAM anuttara vimAnavAsI de che. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudagalene saMgraha bhagavatI za-6. u-3. (40) pugalone saMgraha-vastunuM dRSTAMta bhagavatI za. 6 u. 3 ne adhikAra jema keI aNuvApareluM ke vAparIne paNa joyeluM ke sALa uparathI tAjuM ja UtareluM vastra svaccha hoya che. paraMtu te vastra krame krame vaparAzamAM Ave che tyAre tene sarva bAjuethI raja cATe che ane kAlAntare te vastra matA jevuM meluM ane durgadhI thaI jAya che. tema mahAkarmavALA, mahA kiyAvALA, mahA pApavALA ane mahA vedanAvALA jIvane sarva bAjuethI AvIne karaja cATe che ane te jIva haMmezAM durUpapaNe, durvarNa paNe, dusapaNe, dusparza paNe, aniSTapaNe, amuMdarapaNe, apriyapaNe, azubhapaNe, amane jJANe, (manane na bhAvavuM te), amane paNe, (mana dvArA je saMbhAratAM paNa je na ruce te) anisipaNe, akAMkSitapaNe, jaghanyapaNe (hIna paNe), amukhyapaNe, duHkha paNe ane asukhapaNe vAraMvAra pariName che. paraMtu jema koI evuM vastra hoya tene krame krame zuddha karavAmAM AvatuM hoya tathA zuddha pANIthI dhevAmAM AvatuM hoya, te tene lAgele mela UkhaDate jAya che, tema alpa karmavALA, a5 kriyAvALA, alpa pApavALA ane alapa vedanAvALA jIvana karma pudagale dAtA jaya che, bhedAtA jAya che, vidhvaMsa pAmatA jAya che tathA aMte samastapaNe nAza pAme che. tene AtmA haMmezAM niraMtara surUpa paNe, surNa paNe ane sukhapaNe vAraMvAra pariName che. gautama : he bhagavana ! strane je mela cATe che te puruSa prayatnathI ceTe che ke svAbhAvika rIte cATe che? mahAvIraH he gautama! puruSa prayatnathI paNa goTe che ane sva bhAvikapaNe paNa ceTe che. gautama? he bhagavana ! te pramANe jene je karmarAja cATe che, te puruSa prayatnathI ane svAbhAvikapaNe ema banne rIte cUMTe che? mahAvIra : he gautama! ane je karma raja cATe che, te puruSa prayatnathI code che, paNa svAbhAvika rIte nathI eTatI. jenA Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama vyApAra traNa prakAranA che. mane vyApAra, vacanavyApAra ane kAyavyApAra. e traNa prakAranA vyApAro vaDe jIvane karmopacaya thAya che. gautama? he bhagavana ! vastrane je pugalene upacaya thAya che te sAdi-sAMta che, sAdi-anaMta che, anAdi-sAMta che ke anAdi-anaMta che? mahAvIra : he gautama ! te upacaya sAdi-sAta ja che. gautama H he bhagavana ! te pramANe ane karmopacaya sAdi-sAMta che, sAdi-anaMta che, anAdi-sAta che ke anAdi-anaMta che? mahAvIraH he gautama! keTalAka ivene karmopacaya sAdi-sAMta che. keTalAkane anAdi-sAMta che ane keTalAkane anAdi-anaMta che. paNa jene karmopacaya sAdi-anaMta nathI. gautama: he bhagavan! te kevI rIte ? mahAvIraH aiyaMpathika karma bAMdhana re karmopacaya sAdi-sAMta che, bhavasiddhika jIvane karmopacaya anAdi-sAMta che ane abhavasiddhine karmopacaya anAdi-anaMta che. (41) pacAsa belanI baMdhI dvAragAthA: veda saMjaya diThi, sanni bhavidaMsaNa pajjate bhAsaga parita nANa, joguvaoga AhAra suhuma caramesu, (1) veda 4 (puruSa, strI, napuMsaka veda ane aveda) (2) saMpati 4 (saMyata, asaMyata, saMyatAsaMyata, saMyata-ne-asaMyata) (3) daSTi 3 (4) saMjJI 3 (saMjJI, asaMjJI, saMjJI--asaMjJA) (5) bhavya 3 (bhavya, abhavya, bhavya-ne-abhavya) (6) darzana 4 (7) paryAptA 3 (paryAptA, aparyApta ne paryAptA-ne aparyApA) (8) bhASaka 2 (bhASA ane abhASaka) (9) parita 3 (parita, aparigna, neparitta aparita) (10) jJAna 8 (5 jJAna, 3 ajJAna) (11) vega 4 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacAsa belanI badhI bhagavatI za. 6 u. 1 L81 (mana, vacana, kAyAga ane aga) (12) upaga 2 (sAkAra ane anAkAra) (13) AhAraka 2 (AhAraka ne anAhAraka) (14) sUvama 3 (sUrama, bAdara, nesUmAbAdara) (15) carama 2 (carama ane acarama) kula 50 bela thayA. - e 50 mAMthI je je jemAM jeTalA bela lAbhe che tenuM yaMtra nAma A bola nAma bola pahelI nArakImAM 34. pAMca sthAvaramAM 23 bIjIthI sAtamI nArakI sudhI 33. be Indriya teIndriyamAM 27 bhavanapati vANavyaMtaramAM 35. caurendri, asaMjJI paMcendriyamAM 28 tiSI pahelA bIjA devalokamAM 34. saMjJI tiryaMca paMcendriyamAM 36 trIjAthI bAramA devaloka sudhI 33. asaMsI manuSyamAM 22 navageveyakamAM 32. saMjJI manuSyamAM 45 pAMca anuttara vimAnamAM 26. samuccaya jIvamAM pa0 e 50 bemAMthI kyA belamAM keTalAM karmone baMdha thAya che, te kahe che: . 1. vedadvAraH traNa vedamAM sAta karmonI niyama, AyukarmanI bhajanA, avedImAM 7 karmonI bhajanA ane Ayukarmane abaMdha. 2. saMtadvAraH saMyatamAM 8 karmonI bhajanA, asaMyati ane saMyatAsaMyatimAM 7 karmonI niyamo ane AyukarmanI bhajana, saMpati asaMyati ne saMyatA saMyatamAM 8 kamene abaMdha. 3. daSTidvAraH samadaSTimAM 8 karmonI bhajanA, miththA dRSTimAM 7 karmonI niyama ane AyukarmanI bhajana, mizradaSTimAM 7 karmonI 'niyama ane Ayune abaMdha.. 4. saMjJIdvAraH saMsImAM 7 karmonI bhajanA ane vedanIya karmanI niyamA. asaMjJImAM 7 karmonI niyamA ane AyukarmanI bhajanA, saMsI ne-asaMsImAM vedanIya karmanI bhajanA ane 7 karmone abaMdha. - pa. bhavIdvAraH bhavamAM 8 karmonI bhajanA, abhavImAM 7 kamenI niyama ane AyukamanI bhajanA, nevI ne-abhavImAM (kamena aba dha) Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 zrI bhagavatI upakrama 6. darzanadvAraH prathamanAM traNa darzanamAM cha karmanI bhajanA ane vedanIyanI niyamA kevaLadarzanamAM vedanIyanI bhajanA ane 7 kamene abaMdha. 7. paryAptadvAraH paryAptAmAM 8 karmanI bhajanA, aparyAptAmAM 7 kamenI niyamA, ane AyukarmanI bhajanA. ne paryApta ne-aparyAptAmAM 8 karmone abaMdha. * 8. bhASakaddhAra: bhASakamAM 7 karmonI bhajanA ane vedanIyanI niyamA. abhASakamAM 8 karmonI bhajanA. 9. parittadvAraH parittamAM 8 karmonI bhajanA. apattimAM 7 karmonI niyama ane AyukarmanI bhajanA ne-paritta ne aparittamAM '8 karmone abaMdha. - 10. jJAnadvAraH 4 jJAnamAM 7 karmonI bhajana ane vedanIyanI niyamA, kevaLajJAnamAM vedanIyanI bhajana ane 7 karmone abaMdha, traNa ajJAnamAM cha karmonI niyama ane AyukamanI bhajanA. 11. gadvAra traNagamAM 7 karmonI bhajanA ane vedanIyanI niyamA, agamAM 8 karmone abaMdha. 12. upagadvAra: sAkAra ane anAkAramAM 8 karmonI bhajanA. 13, AhArakaH AhArakamAM 7 karmonI bhajana ane vedanIyanI niyamA. anaAhArakamAM 7 karmonI bhajanA, Ayukarmane abaMdha. 14. sUkSmadvAraH sUphamamAM 7 karmonI niyamAM ane AyukarmanI bhajanA, bAdaramAM 8 karmonI bhajanA, nesUma bAdaramAM 8 karmone abaMdha. * 15. caramadvAraH carama ane acaramamAM 8 karmonI bhajanA 42) keTalA ziSya siddha thaze? * eka vakhata mahAzukra nAmanA devalekamAMthI, mahAsarga nAmanA meTA vimAnamAMthI moTI ddhivALA be de zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse prAdurbhata thayA. temaNe manathI ja bhagavAnane vaMdanAdi karI, prazna Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chavanA pradeza bhagavatI za6. u-4. pUchyA tathA bhagavAne paNa temane manathI ja javAba ApyA, te sAMbhaLI saMtuSTa thaI teo pharI manathI ja temane vaMdanAdi karI temanI paryuM pAsanA karavA lAgyA. te vakhate bhagavAnanA moTA ziSya gautama svAmI mahAvIra svAmInI pAse utkRSTa rIte besIne dhyAna dharatA hatA. dhyAna pUruM thayA pachI temane saMkalapa thaye ke, be deve bhagavAna pAse prAdurbhata thayA hatA, te kayAMthI ane zA mATe AvyA hatA te huM bhagavAnane pUchuM. bhagavAne temane IrAde temane prathamathI ja kahI batAvIne temane te deve pAse ja zaMkA TALavA mokalyA. deve temane AvatA joI haSita thayA. tathA jaladI UbhA thaI gayA pachI gautamane temaNe kahyuM ke, "he bhagavAna ! ame mahAzuka kalpamAMthI mahAsarga vimAnamAMthI AvyA chIe; ame bhagavAnane manathI ja pUchyuM hatuM ke, "he bhagavana ! Apa devAnupriyanA keTalA divya siddha thaze? tyAre bhagavAne amane manathI ja javAba Ape ke, "he devAnupriye! mArA sAtase ziSya siddha thaze." e rIte ame manathI ja pUchelA praznanA javAba paNa amane zravaNa bhagavaMta taraphathI mana dvArA ja maLyA tethI ame temanI papAsanA karIe chIe." ema kahIne te deve gautama svAmIne vaMdana karI, je dizAmAMthI pragaTayA hatA te dizAmAM ja aMtardhAna thaI gayA. (zrI bhagavatI za. 5 u. 4ne adhikAra) (43) jIvanA pradeza nirUpaNa bhagavatI za. 6 u. 4ne adhikAra tenAM dvAra 14 (1) sapradezadvAra (2) AhArakadvAra (3) bhavyadvAra (4) saMjJIdvAra (5) lezyAdvAra (6) daSTidvAra (7) saMyata dvAra (8) kaSAyadvAra (9) jJAnadvAra (10) gadvAra (11) upagadvAra (12). vedadvAra (13) zarIradvAra (1) paryAptidvAra, Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upakrama 11. sapradezadvAraH sapradezI (je jIvane utpanna thayAne 2-3 athavA tethI vadhAre samaya thaye heya te). apradezI (prathama samayane utpanna thayele jIva) tenA bhAga 6 thAya che. (1) kadAca sapradezI (2) kadAca apradezI (3) sapradezI eka ane apradezI eka. (4) sapradezI eka ane apradezI ghaNA (5) sapradezI ghaNA ane apradezI eka (6) sapradezI ghaNA ane apradezI ghaNA (zAzvatA belamAM traNa bhAMgA ane azAzvatA belamAM cha bhAMgA hoya che). samuccaya jIva kAla AzrI-eka jIva ane ghaNA jIva niyama sapradezI 24 daMDakanA jIva tathA siddha bhagavAna kAla AzrI eka jIvamAM bhAga 1-2 lAbhe, ghaNA jIva AzrI (pa sthAvara cheDIne) traNa bhAMga lAbhe te 1, 5, 6 thI 5 sthAvaramAM bhAMge lAbhe eka te trIje. - 2. AhArakadvAra : AhAraka samuccaya jIva ane 24 daMDaka, eka jIva AzrImAM bhAMgA ra te 1-2, ghaNA jIva AzrI (pAMca sthAvarane cheDIne) traNa bhAMgA lAbhe te 1-5 ane 6, pAMca sthAvaramAM bhAge lAbhe eka te trIje, anaAhArakamAM samuccaya jIva ane 24 daMDaka eka jIva AzrI bhAMgA ra te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (pAMca sthAvara choDIne bhAMgA 6 lAbhe, ane pAMca sthAvaramAM bhAga 1 te trIje, siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI be bhAMgA te 1-2 ane ghaNu jIva AzrI traNa bhAMgA. 3. bhavyadvAra H bhavI ane abhavamAM eka jIva ane ghaNu jIva AzrI niyama sapradezI. 24 daMDakanA bhavI ane abhavamAM eka jIva AzrI bhAMgA be, te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvara bAda karIne traNa bhAMgA lAbhe che. sthAvaramAM bhAMge eka trIje. siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAga 2 te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI bhAMgA traNa lAbhe. 4. saMsIdvAraH samuccaya jIva ane saMjJIne 16 daMDakamAM eka jIva AzrI 1-2 bhAMga ane ghaNu jIva AzrI traNa traNa bhAMgA Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chapanA pradeza bhamavatI za6. u-4. 5 lAbha, asaMzI samu thaya jIva 22 daMDaka eka jIva AzrI 1-2 bhAMgA ane ghaNuM jIva AzrI samuccaya jIva, traNa vikalendriya ane tiryaMca paMcendriyamAM bhAMgA traNa lAbhe. sthAvaramAM bhAga 1 trIje lAbhe. nArakI, devatA ane manuSyamAM bhAMga 6-6 lAbhe, nesaMjJI ne asaMsI manuSya ane siddhamAM eka jIva AzrI bhAMgA be, 1-2 ghaNA jIva AzrI manuSya ane siddhamAM 7, 3 bhAMgA lAbhe. 5. lecchAdvAra : salezI samuccaya jIvamAM eka jIva ane ghaNuM jIva AzrI niyamAM sapradezI 24 daMDakanA jIva ane siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAga 2 te 1-2. ghaNA jIva AzrI (5 sthAvarane cheDIne) traNa-traNa bhAMga lAbhe, sthAvaramAM eka trIjo bhAga lAbhe. kRSNa-nIla-kApotalezI samuccaya jIva 22 daMDakamAM eka jIvamAM be bhAMgA 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvarane cheDIne) traNa traNa bhAMgA lAbhe. sthAvaramAM bhAMge eka te trIje, te jelezI samuccaya jIva 18 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be, te 1-2 ghaNuM jIva AzrI samuccaya jIva ane 15 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAbhe, pRthvI, apa, vanaspatimAM cha-cha bhAMgA lAbhe, padmalezI, zukalezI, samuccaya jIva traNa daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbha, alezIjhava manuSya ane siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAga 2 / 1-2, ane ghaNuM jIva AzrI jIva ane siddha bhagavAnamAM traNa traNa bhAMgA lAbhe, manuSyamAM cha-cha bhAMgA lAbha. 6. daSTidvAra: samadaSTi samuccaya jIva 19 daMDaka ane siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMge che te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI 3-3 bhAMga lAbhe. paraMtu phera eTale ke, traNa vikendriyamAM 6 bhAMgA lAbha, mithyAdaSTi samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA 2 te 12 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvarane bAda karIne) samuccaya jIva 19 daMDakamAM traNa traNa bhAMgA lAbha sthAvarAmAM eka te trIjo bhAga lAbha. mizradaSTi samuccaya jIva ane 16 daMDaka AzrI eka jIvamAM bhAga 2 te 1-2, ane ghaNu jIva AzrI 6-6 bhAMgA lAze. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI laeNpama | 7. saMyatadvAraH saMyatimAM samuccaya jIva manuSya ane saMyatA saMyatimAM samuccaya jIva manuSya, tiryaMca eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. asaMyati samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 lAbha ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvara bAda karIne) traNa-traNa bhAMgA lAbhe. ane sthAvaromAM eka trIjo bhAMge lAbhe. nosaMyati asaMyati ne saMyatAsaMti (siddha)mAM eka jIva AzrI bhAMga be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI bhAga 3 lAbhe. - 8, kaSAyadvAraH sakaSAya samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvare cheDIne) samuccaya jIva 19 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAbhe, ane sthAvaramAM eka bhAga trIje krodhakaSAyI samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM AzrI (sthAvare pAMca choDIne) 3-3 bhAMgA lAbhe, pAMca sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbhe (devAmAM cha-cha bhAMgA lAbha) mAna kaSAyI, mAyA kaSAyI samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA che te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI (5 sthAvare cheDIne) 3-3 bhAMgA lAbhe. ane sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbhe (nAraka devamAM cha-cha bhAMgA lAbhe). lebha kaSAyI samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (5 sthAvare cheDIne) 3-3 bhAMgA lAbhe, ane sthAvaramAM eka trIje bhAge lAbhe (nArakImAM cha bhAMgA). akaSAyI jIva manuSya siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. 9. jJAnadvAra : samuccaya jJAna samuccaya jIva 19 daMDaka siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. (traNa vikalendriyamAM cha-cha bhAMgA lAbhe) mati-zrutajJAna samuccaya jIva 19 daMDakamAM avadhijJAna samuccaya jIva 19 daMDakamAM tathA mana paryayajJAna kevaLajJAna samuccaya manuSyamAM eka Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanA pradeza bhagavatI za-. u-4. jIva AzrI bhAga 2 te 1-2 ane ghaNu jIva AzrI 3 bhAMgA lAbhe. (mati-zrutajJAna ane traNa vikalendriyamAM cha-cha bhAMga lAbhe) samuccaya ajJAna, mati-zrata ajJAna samuccaya jIva 24 daMDakamAM virbhAgajJAna 16 daMDakamAM eka chatra AzrI bhAga 2 te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (pa sthAvara cheDIne) 3-3 bhAMgA lAbha ane pAMca sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbhe. 10. cogadvAra: sagImAM samuccaya eka jIva AzrI ane ghaNu jIva AzrI niyama sapradezI. 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva ozrI (pa thAvane cheDIne) 3-3 bhAMgA lAbhe, sthAvaramAM eka bhAge trIje. managI samuccaya jIva 16 daMDakamAM tathA vacanagI samuccaya jIva 19 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. phAgI samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI samuccaya jIva ane 19 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAbha ane pAMca sthAvaramAM eka trIjo bhAMge lAle. agI chava manuSya siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA te be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI siddha bhagavAnamAM 3-3 bhAMgA lAbhe. ane manuSyamAM 6 bhAMgA lAbhe. 11. upagadvAra: sAkAra ane anAkAra samuccaya jIva 24 daMDaka ane siddha, bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA be, 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (pAMca sthAvare cheDIne) 19 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAle ane e sthAvaramAM eka trIjo bhAMge lAbhe. 12. vedadvAraH savedI samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhaga be te 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvarene choDIne) samuccaya jIva ane 19 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAbhe. 5 sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbhe. strI veda, puruSaveda, samuccaya jIva 15 daMDakamAM napuMsaka veda, samuccaya jIva 11 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMge te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI strI-puruSa vedamAM (samuccaya jIva ane 15 daMDakamAM) Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -zrI bhagavatI upakrama 3-3 bhAMgA lAbhe, napuMsaka vedamAM (pa sthAvarene cheDIne) samuccaya ane 6 daMDakamAM 3-3 bhAMga lAbha pAMca sthAne cheDIne eka trIjo bhAMge, avedI manuSya ane siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA be 1-2 ane ghaNA jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. * * 13. zarIra dvAraH sazarIrI ane taijasa-kAzmaNa zarIramAM samu zcaya eka jIva AzrI ane ghaNuM jIva AzrI niyamA. sapradezI 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMge be 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (pAMca sthAvarone choDIne) 3-3 bhAMga lAbhe, ane sthAvaramAM eka trIje bhAge azarIrI samuccaya jIva siddha bhagavAnamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNu jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. dArika zarIra samuccaya jIva 10 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI (sthAvarene choDIne) 3-3 bhAMga lAbhe, pAMca sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbhe. vakipa zarIra 17 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNA jIva AzrI 16 daMDakamAM 3-3 bhAMgA lAbhe, samuccaya jIva eka vAyukAmAM trIjo bhAge lAbhe. AhAraka zarIra manuSyamAM eka jIva AzrI bhAMgA be te 1-2 ane ghaNuM jIva AchI cha bhAMgA. 14. paryAptadvAraH AhAra-zarIra-indriya - zvAsocchavAsa, paryAptimAM samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAMgA be 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI (sthAvarene cheDIne) samuccaya jIvamAM 3-3 bhAMga lAbha sthAvaramAM eka trIjo bhAga lAbha bhASA paryAptimAM samuccaya jIva 19 daMDakamAM mana:paryAptimAM samuccaya jIva 16 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAga 1-2 ane ghaNuM jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. AhAraaparyApta samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAga 1-2 ane ghaNu jIva AzrI (sthAvara choDIne) cha-cha bhAMgA lAbha ane sthAvaramAM eka trIjo bhAge lAbha. zarIra-indriyazvAsocchavAsa-aparyApti, samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bhAgA be 1-2 ane ghaNA jIva AthI bhAMgA be 1-2 ane ghaNuM Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamaskAya bhagavatI sa. 6 u. 5 jIva AzrI pAMca sthAvaramAM trIjo bhAga. nAraka, devatA ane manuSyamAM cha-cha bhAMgA lAbhe. traNa vikasendriya ane tiryaMca paMcendriyamAM 3-3 bhAMgA lAbhe. bhASA paryAptimAM samuccaya jIva 19 daMDakamAM mana aparyAptinA samuccaya jIva 16 daMDakamAM eka jIva zrI bhAMgA be 1-2 ane ghaNA jIva AzrI 3-3 bhAMgA lAbhe. paraMtu phera eTale ke nArakI devatA ane manuSyamAM cha-cha bhAMga lAbha. (44) tamaskAya bhagavatI za. 6 u. pano adhikAra tama-aMdhArAM pudgalene kAya-eTale rAzi te tamaskAya. o lekamAM AveluM eka khAsa tamaskAya ahIM vivakSita che. te tamaskAya apakAya he I zake. kAraNa ke e kAyA sivAya koI tamaskAya je heI zake nahi. gautama bhagavAna ! A tamaskAya, pRthvI tamakAya che ke pANI tamakoya - O mahAvIraH pANI tamaskAya che. kAraNa ke keTaleka maNi vagere je pRthvIkAya te prakAzita paNa hoya che. paraMtu pANI tamaskAya te aMdhAre ja hoya. gautama H bhagavad ! e tamaskAya kayAMthI zarU thayela che ane tene aMta kyAM che? mahAvIra : jaMbudvIpanI bahAra tirachA asaMkhya dvIpa ane samudro oLaMgyA pachI aruNuvaradvIpa Ave che. te dvIpanI bahAranI vedikAnA aMtathI aruNodaya samudramAM 42 hajAra yeAjana dUra jaIe tyAre uparitana jalAta Ave che. tyAMthI eka pradezanI zreNue (eTale ke samabhIttapaNe nahi ke eka pradezavALI zreNue) tamaskAya zarU thAya che. tyAMthI zarU thaI te 1721 jana UMce jaI tyAMthI pAchA tira vistAra pAmate saudharma, IzAna, sanatakumAra ane mahendra e Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI upakrama cAre kane paNa AcchAdine UMce paNa brahmaleka kalpamAM riTa vimAnanA prastara sudhI te pahoMce che. tene AkAra nIcenI bAju keDiyAnA nIcenA bhAga jevo che, ane upara kUkaDAnA pAMjarA jevuM che. keI deva A jaMbudviIpane traNa capaTI vagADatAM 21 vAra pharI Ave, te deva paNe cha mahinA cAle chatAM tenA saMkheya vistRta bhAgane pahoMce, paNa asaMkhyaya vistRta bhAgane te na pahoMce te tamArakAmAM gAma, ghara ke saMnivezAdi kaMI nathI. mAtra temAM megha pudagale ekaThA thavAthI moTA megha utpanna thAya che ane varase che. paNa te deva asura athavA nAgane kAraNe thAya che. temAM je sthUla garjanA ane vIjaLI che, te deva-asura athavA nAgane kAraNe ja che. A tamakAmAM sthUla pRthvI ane agninI hayAtI nathI hotI, paNa je bAdara (sthUla) pRthvI ane bAdara agni vigrahagatimAM vartatA hoya che teo ja tyAM heI zake che. caMdra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA tamaskAyamAM nathI. paNa tenI paDakhe che. temanI prabhA namaskAyamAM jAya che kharI paNa UlaTI pote aMdhArArUpa thaI jAya che. te tamaskAyane vize eTale kALe, gaMbhIra, rUvATAM UbhAM karanAra tathA bhayaMkara che ke, tene Ine ja keTalAka deve paNa kSobha pAme, ane kadAca ke deva temAM praveza kare te paNa te zarIranI tvarAthI ane mananI tvarAthI tene jaladI ullaMdhI jAya che. te tamaskAyanAM tera nAma che. tama, tamaskAya, aMdhakAra, mahIMdhakAra, lekAMdhakAra, lakatamisa, devAMdhakAra, devatamisa, devAraNya, devabhUMDa, deva paridha, devapratikSebha ane araNadaka samudra - gautamaH bhagavan! tamaskAya pRthvIne pariNAma che, pANIne pariga che, jIvane pariNAma che? ke pudgalene pariNAma che? ke A be bhAgenuM kAraNa, tene keDiyA jevo vadhatI vistRtatAvALe AkAra che. - eTale ke ahIM sthUla vIjaLI zabdathI tejasakAyika na samajavA. kAraNa ke ahIM teone niSedha karavAnuM che. paNa devanA prabhAvathI utpanna thayelA bhAsvara pulane ahIM sthUla tejarUpe samajavAnA che. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNarAja bhagavatI za. 6 . 5 mahAvIra H he gautama ! te pANIne paNa pariNAma che. jIvanA paNa pariNAma che ane pudgalAnA paNa piraNAma che. paNa pRthvInA pariNAma nathI. te tamaskAyamAM sarva prANA, bhUtA, jIvA ane sattva sthUla vAyu sthUla vanaspati ane trasapaNe aneka vAra athavA anaMta vAra pUrve utpanna thayA che. paNa sthUla pRthvIkAyapaNe ane sthUla agnikAyapaNe nathI thayA. wm (45) kRSNarAji kRSNarAji eTale kALAM pudgaleAnI rekhA. tevI ATha kRSNarAjiA che, upara sanatakumAra-mAhendra kalpa upara ane brAleka kalpanI nice riSTa vimAnanA prastaramAM te AvelI che. te jema ke e pUmAM, e pazcimamAM, e dakSiNamAM ane e uttaramAM. temAM pUrva -abhyaMtara kRSNarAji, dakSiNa-bAhya kRSNarAjine sparzelI che. dakSiNa-abhyaMtara rAji, pazcima khAhyane sparzelI che; pazcima-abhya tara rAji uttara- khAhyane spaze lI che; ane uttara-abhyaMtara rAji pUrva-bAhyane sparzelI che. pUrvanI ane pazcimanI e khAdya rAjie SaTakoNa che. uttaranI ane dakSiNanI be bAhya rAjie trAMsI-trikhUNI che. pUrvanI ane pazcimanI e abhyaMtara rAjie cAkhaDI che, ane uttaranI ane dakSiNanI e abhyaMtara rAjie paNa cAkhaDI che, te rAjionA AyAma asaMkhyeya caiAjana sahasra che. viSNu bha mukhyeya yeAjana sahasra che, ane parikSepa asa`khyeya caiAjana sahasra che. eka vipaLa jeTalA vakhatamAM AkhA jamuddIpane ekavIsa vAra phrI Ave evA deva lAgalAgaTa aDadhA mAsa cAle te paNa tenA sacaiya bhAgane pahoMce, paraMtu asaMkhyeya bhAgane na pahoMce. te rAjiemAM gAma vagere nathI. meATA meghA che, paNa tene deva kare che; asura ke nAga nahi. ( kRSNarAja AgaLa asurakumAro ane nAgakumAreAnuM gamana sa MbhavatuM nathI. ) sthULa garjanAnA zabdonuM megha pramANe jANavuM. vigraha gativALA sivAya tyAM sthUla apakAya, sthULa $ pANI e chatra ane pudgalanA pariNAmarUpa ja che. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama agnikAya ane vanaspatikAya hoI zake nahi, tyAM caMdra ke sUryanI prabhA paNa nathI. te kALI tathA mahAbhayaMkara devane paNa DarAve tevI che, te kRSNarAjinAM ATha nAma che. kRSNarAji, megharAji, maghA, mAghavatI, vAtaparidhA, vAta parikSA , devaparidhA, deva parikSebhA. kRSNarAji pRthvIne pariNAma che, paNa jaLane pariNAma nathI. tathA jIvane paNa pariNAma che ane pudgalane paNa pariNAma che. temAM sarva prANe, bhUta, vagere pUrva aneka vAra athavA anaMta vAra utpanna thayAM che, paNa sthaLa apakAyapaNe, sthULa agnikAyapaNe ane sthaLa vanaspatikAyapaNe utpanna thayA nathI. (46) dhAnyanI sthiti bhagavatI za. 6 u. 7 ne adhikAra gautamaH he bhagavan! zAlI, vIhi, ghauM, java ane javajava e badhAM dhAnya keTalAmAM haya, vAMsanA pAlAmAM heya, mAMcAmAM haya, mALamAM haya, chANathI lipta hoya, DhAMkelAM hoya, mATI vagere vaDe mudrita karelAM hoya, te teonI ni-aMkuranI utpattimAM hetubhUta zakti keTalo kALa kAyama rahe? mahAvIra H he gautama! ochAmAM ochuM aMtarmuhUta ane vadhAremAM vadhAre traNa varasa kAyama rahe che. tyAra bAda te ni lAna thAya che ane pratidhvaMsa pAme che. pachI te bIja abIja thAya che. te pramANe kalAya, masUra, tala, maga, aDada, vAla, kaLathI, ceLA, tuvera ane caNAnuM paNa jANavuM, paNa vadhAremAM vadhAre pAMca varSa jANavAM. te pramANe aLasI, kusuMbha, kedarA, kAMga, baMTI, zaNa, sarasava, ane mUlaka bIjanuM paNa jANavuM, paNa vadhAremAM vadhAre sAta varSa jANavAM. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhaduHkha Adi bhagavatI za-6. uM-10 (7) sukha duHkha Adi zrI bhagavatI za. 6 u. 10ne adhikAra gautamaH bhagavad ! anyatIrthi e prakAre kahe che ke rAjagRha nagaramAM jeTalA jIva che te jIvenAM sukhaduHkha bahAra kADhIne, hAthamAM laIne beranA ThaLiyA pramANu yAvat jU, lIkha pramANa kaI dekhADavAmAM samartha nathI. he bhagavana! zuM te barAbara che? mahAvIraH anya tIrthionuM A kahevuM mithyA che. huM evI rIte kahuM chuM ke saMpUrNa lekanA jIvanamAM sukhaduHkhane bahAra kADhIne hAthamAM laIne dekhADavAmAM kaI samartha nathI. gItamaH bhagavad ! kyA kAraNathI dekhADavAmAM samartha nathI ? mahAvIraH he gautama! jevI rIte traNa capaTI vagADe teTalAmAM te ja budvIpanI 21 parikramA kare evI zIvra gativALA koI deva saMpUrNa jaMbudviIpamAM vyApta e gaMdhane Da khelIne jaMbudvIpanI 21 parikramA kare eTalAmAM gaMdha UDIne jIvenA nAkamAM praveza kare, te gaMdhane alaga karIne dekhADavAmAM kaI samartha nathI. tevI rIte, jIvanamAM sukhaduHkhane bahAra kADhIne dekhADavAmAM kaI samartha nathI. gautamaH bhagavad ! zuM jIva che te caitanya che ke caitanya che che te jIva che? mahAvIra H he gautama! jIva che te caitanya che ane caitanya che te jIva che. jI ane caitanya eka ja che. nArakInA neriyA te niyamA jIva che . ane jIva che te neriyA ane aneriyA bane che. evI rIte 24 daMDaka kahI devA. - gautamaH bhagavAna ! jIva che te prANa dhAraNa kare che ke prANa dhAraNa kare che te jIva che? mahAvIraH he gautama! je prANa dhAraNa kare che te niyamA jIva che. paraMtu jIva prANa dhAraNa kare paNa che ane nathI paNa dhAraNa karate Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA . gata jevI rIte, siddha bhagavAna dravyaprANa dhAraNa nathI karatA. nArakInA neriyA niyamA prANadhArI che ane prANadhArI che te neriyA ane ameriyA ane che. evI rIte 24 daMDaka kahI devA. gautamaH bhagavana ! bhavasiddhika (bhavI) neriyA hoya che ke meriyA bhavasiddhika hoya che? mahAvIra: bhavasiddhika neriyA aneriyA bane hoya che. evI rIte neriyA paNa bhavasiddhika ane abhAvasiddhika baMne hoya che. evI rIte ra4 daMDaka kahI devA. - gautamaH bhagavana! atirthI kahe che ke sarva prANuM bhUta jIva sAva ekAMta duHkharUpa vedanA vede che. zuM te barAbara che? mahAvIra he gautama! anya tIthIonuM te kahevuM mithyA che. huM evI rIte kahuM chuM ke, nArakInA neriyA ekAMta duHkharUpa vedanA vede che, kadAcita sukharUpa vedanA paNa vede che. cAre jAtinA devatA ekAMta sukharUpa vedanA vede che. kadAcita duHkharUpa vedanA paNa vede che. dArikanA 10 daMDaka vividha prakAranI mAyA) vedanA vede che. arthAt kadAcita sukha ane kadAcit duHkha vede che. gautamabhagavad ! zuM nArakInA neriyA AtmazarIra kSetrAvagADha (svazarIra avagAhyA) pudgalene grahaNa karI AhAra kare che ke anaMtara kSetrAvagADha (pitAnA zarIrakSetra avagAhyAnI apekSA bIjuM kSetra) pudagalene grahaNa karI AhAra kare che ke paraMpara kSetrAvagADha ( AtmakSetrathI anaMtara kSetra tenAthI parakSetra te paraMpara kSetra) pudgalene grahaNa karI AhAra kare che? mahAvIraH Atma zarIra kSetrAvagADha pulane AtmA dvArA grahaNa karI AhAra kare che. anaMtara kSetrAvagADha ane paraMpara kSetrAvagADha pudgalene AtmA grahaNa karI AhAra karatA nathI. evI rIte 24 daMDaka kahI devA. che gautamaH bhagavana! zuM kevaLI mahArAja IdriyathI jANe Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ni nA AhAra viSe bhagavatI za-7. u1 mahAvIra: kevaLI mahArAja IdriyethI jANatA-dekhatA nathI. e dizAomAM dravya, kSetra, kALa, bhAva maryAdA sahita paNa jANe che che ane maryAdA rahita paNa jANe dekhe che. yAvat kevaLInuM darzana nirAvaraNa (AvaraNa rahita) che. (48) nithAnA AhAra viSe bhagavatI za. 7 u. 1ne adhikAra gautamaH bhagavAna ! aMgAradeSa sahita, dhUmadeSa rahita ane sAjanA deSa vaDe duSTa pAnabhejanane zo artha che? mahAvIraH he gautama! kaI nigraMtha sAdhu yA sArI nijIva ane nirdoSa anna pAnAdi grahaNa karI, temAM mUti, lukhya ane asakta thaIne AhAra kare, te he gautama! e aMgAradeSa sahita pAnabhojana kahevAya. je tene atyaMta aprIpUrvaka tathA dhathI khinna thaIne khAyapIe te he gautama! e dhUmadeSa sahita pAnabhejana kahevAya, ane keI sAdhu yA sAdhvI AhArane grahaNa karI, temAM svAda usanna karavA, bIjA padArtha sAthe saMyoga karI tenuM bhajana kare te he gautama! e sayAjanA doSa vaDe duSTa pAna jana kahevAya. e badhAthI UlaTuM karavuM e te devathI rAhata pAnajana che. gautamaH bhagavAna ! kSetrAtikAnta, kAlAtikAnta, mArgItikAnta ane pramANatikAnta pAnabhejana eTale zuM? na mahAvIraH he gautama! (1) kaI sAdhu nirdoSa pAnajanane sUrya UgyA pahelAM grahaNa karI, sUrya UgyA pachI khAya te he gautama ! te kSetrAtikAnta bhajana kahevAya. (2) tathA pahelA paheramAM grahaNa karI chelalA pahora sudhI rAkhIne pachI khAya te te kAlAtikAnta pAnabhejana kahevAya. (3) be gAu dUra laI jaI khAya te tathA rastAmAM ke niSedha karela jagyAe laI jaI khAya te mArgItikAnta (4) pramANasaranA 32 thI vadhAre keLiyA jeTaluM khAya che te prAmANAtikrAnta pAna jana kahevAya. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma he gautama! sAdhu yA sAdhavI je pite zastra ane muzalAdi rahita hoya, tema puSpamALA ane caMdananA vilepana rahita hoya te sAdhu yA sAvI kRmyAdi jaMtu rahita niva, sAdhune mATe taiyAra nahi karelakarAvela nahi. saMka9pela, AmaMtraNa dIdhA vinAne nahi kharIdela, anu diSTa navakeTII vizuddha, bhizAna kara doSathI rahita. upara jaNAvelA aMgAra-dhUma-saMjanA doSathI rahita AhAra, surasura ke capacapa zabda karyA vinA bahu utAvaLathI nahi ke AhAranA kaI bhAgane paDatuM mUkayA vinA, gADAnI dharIne tela UMjavuM joIe ke traNa upara lepa kare joIe evI bhAvanAthI, kevaLa saMyamanA nirvAha arthe tathA sApa Aju-bAju sparza karyA vinA sIdhe daramAM pese tema svAda mATe mamAM pheravyA vinA khAya, te te AhAra zastrAtIta" eTale ke agni vagere nAzaka vastu-zastra-uparathI utAre. za pariNAmita eTale ke agni vagere zastrathI nirjIva karAyela, eSita eTale ke eSaNanA doSathI 3, "vyakti' eTale ke vizeSataH eSaNa deSathI rahita tathA "sAmudAyika eTale ke jude jude ThekANethI mAgIne maLele AhAra kahevAya. (49) zrAvaka ne kriyA gautama zramaNanA upAzrayamAM rahIne sAmAyakavRta AcaranAra zramaNopAsaka gRhasthane aiyaMpathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI ? mahAvIra : aiyaMpathikI na lAge, paNa sAMparAvikI lAge. kAraNa ke te zrAvakane AtmA haju kaSAmanAM sAdhanayukta che, tethI tene cAMparAyikI lAge. kaSAya hita puruSane ja mAtra ega eTale ke pravRttinA nimittathI aiyapathikI kriyA lAge. pahelethI taiyAra karela AhArane sAdhune udezI dahIM, goLa, vagerethI svAdu na karela. mana-vacana-kAyAthI havuM, haNAvavuM, haNatAne anumati ApavIH rAMdhavuM, raMdhAvavuM, rAMdhanArane anumati ApavI. kharIdavuM, kharIdAvavuM ane kharIda karanArane anumati ApavI e nava koTIo vinAno. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAna viSe bhagavatI za-7. u-. gautamaH he bhagavana! kaI zrAvake jaMgama ane vRdha na karavAnuM vrata lIdhuM hoya, paNa pRthvIkAya chene vadha karavAnuM vrata na lIdhuM hoya, te gRhastha pRthvIne khedatAM ke jaMgama jIvanI hiMsA kare, te tene pitAnA vratamAM aticAra deSa lAge? mahAvIraH he gautama! e vastu barAbara nathI. kAraNa ke zrAvaka kaMI tene vadha karavA pravRtti karatuM nathI. tema ja, vanaspatinA vadhane niyama lenAra pRthvI pedatAM koI vRkSanA mULane chedI nAkhe te paNa tene doSa nathI. (50) pratyAkhyAna viSe bhagavatI sUva za. 7 u. 2 ne adhikAra gItamaH he bhagavana ! kaI mANasa evuM vrata le ke "havethI huM sarva prANe, sarva bhUte, sarva jI ane sI sanI hiMsAne tyAga karuM chuM." te tenuM te vrata suvrata kahevAya ke durvata kahevAya ? mahAvIraH he gautama ! tenuM te vrata kadAca suvrata heya ke kadAca duvrata paNa hoya. gautama H he bhagavana ! tenuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! e pramANe vrata lenArane "A ja che, A ajIva che, A trasa (jagama) jIva che, A thAvara jIva che" evuM jJAna na hoya, te tenuM te vrata suvrata na kahevAya. paNa durghata kahevAya. jene jIva ajIvanuM jJAna nathI, te jIvahiMsA na karavAnuM vrata le te te satya bhASA nathI bolate, paraMtu asatya bhASA bele che. te asatyavAdI puruSa sarva sAmAnya rIte aMzataH vrata lenAra zrAvakane saMkalpapUrvaka karela hiMsAnA tyAganuM vrata hoya che. tethI jenI hiMsAno niyama hoya tenI hiMsA karavA saMka95pUrvaka jyAM sudhI te pravRtti na kare tyAM sudhI tene te vratamAM doSa lAgatuM nathI, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama bhUta-prANamAM mana-vANI kAyAthI, jAte karavuM, bIjA pAse karAvavuM ke karanArane anumati ApavI e traNa prakAre saMyamathI rahita che, vira tithI rahita che. ekAMta hiMsA karanAra tathA ekAMta (ajJAnI) che, paraMtu jene java vagerenuM jJAna che te temanI hiMsA na karavAnuM vrata le te tenuM ja vrata suvrata che. tathA te sarva bhUtaprANemAM badhI rIte saMyata, virata, pApakarma vinAne, karmabaMdha vinAne, saMvarayukta, ekAMta, ahiMsaka tathA paMDita che. gautama he bhagavana! pratyAkhyAnanuM svarUpa zuM che? mahAvIraH he gautama! (Azrava nahi karuM evI pratijJArUpa) pratyAkhyAna be prakAranAM cheH mUlaguNa pratyAkhyAna ane uttaraguNa pratyAkhyAna, 1. temAM mUlaguNa pratyAkhyAna be prakAranAM che. sarva kulaguNa pratyAkhyAna ane deza mUlaguNa pratyAkhyAna. , temAM sarva mUlaguNa pratyAkhyAnanA paNa pAMca prakAra che. (1) sarva prakAranI hiMsAmAMthI. (2) sarva prakAranA asatyamAMthI (3) sarva prakAranA cauryamAMthI. (4) sarva prakAranA abrahmacaryamAMthI ane, (5) sarva prakAranA parigrahamAMthI virAma pAmavuM te. dezamUlaguNa pratyAkhyAnanA paNa pAMca prakAra cheH (1) sthUla hiMsA, (2) asatya, (3) caurya, (4) abrahmacarya ane, (5) parigrahamAMthI virAma pAmavuM te. - - 2. uttara guNa pratyAkhyAna be prakAranAM che. sarva uttaguru pratyAkhyAna ane deza uttaraguNa pratyAkhyAna. temAM sarva uttaraguNa pratyAkhyAnanA 10 prakAra che. bhaviSyamAM je tapa karavAnuM hoya te pUrve karavuM te "anAgata tapa" pUrve karavAnuM tapa pachI karavuM te "atikrAnta tapa. eka tapa je divase pUruM thAya te ja divase bIjuM zarU karavuM te rIte pratyAkhyAnanI Adi ane aMta keTI meLavI te "keTI sahita tapa." niyamita divase vinA AvyA chatAM avazya tapa karavuM te "niyaMtrita ta5." apavAdapUrvaka Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyAkhyAna viSe bhagavatI za-7. u-2. 99 "" tapa karavuM te sAkAra tapa. apavAda sivAya tapa karavuM te "nirAkAra tapa." koLiyA, ghara, cIja, vagerenuM piramANu karavuM te "kRtaparimANu tapa." cAra prakAranA AhAranA tyAga karavA te " naravizeSa tapa " muSTi ityAdi saMketapUrva katapa karavuM te " sa Mketatapa. " (eTale ke vALelI mUThI udhADuM nahi tyAM sudhI amuka kAma na karuM, ityAdi). ane kALanuM pramANa karI tapa karavuM te " addhAtapa ". deza uttaraguNa pratyAkhyAnanA sAta prakAra che. daze dizAmAM amuka kSetramAM ja pravRttinI maryAdArUpa " digdata." upabhoga paribhAganI vastuonuM parimANu karavuM te " upabhAga-paribhAga piramANu, " niSprayeAjana adharma vyApAranA tyAga te "anadaDa viramaNu." mAThAdhyAnanA tathA kAyikavAcika pApa karmanA tyAga karI samatA dhAraNa karavArUpa te "sAmAyika. " dvignatamAM je maryAdA bAMdhI hAya tene rAta-divasa prahara pUratI rAkhavI te " dezAvagAzika, " AThama, caudaza, pUnama ane amAvAsyAne divase upavAsa karavA, kupravRttinA tyAga karavA, brahmacarya dhAraNa karavuM ane snAnAdi saMskAranA tyAga karavA te pauSadhopavAsa." ane sAdhuone annAdvi ApavAM te "atithisa vibhAga." '' A uparAMta, chellI-maraNakALe-sa lekhanA eTale ke zarIra ane kaSAyAdine kRSa karanAra (upavAsarUpa) tapavizeSa te " apacchima mAraNAntika-sa lekhanA " dezAttara guNavALAne dezAttara guNurUpa ane sarvAMttara guNavALAne sarvAMttara guNurUpa che. te paNa dezeAttara guNavALAne paNa ate karavA ceAgya che. (1) gautama : he bhagavan ! jIve mUlaguNa pratyAkhyAnI che, uttaraguNa pratyAkhyAnI ke apratyAkhyAnI che ? mahAvIra : he gautama ! jIvA traNe prakAranA che. nArako tema ja caturindriya sudhInA jIvA apratyAkhyAnI che. paMcendriya tiya iMca (jo ke pa Mcendriya tiryaMcA aMzathI ja mUlaguNa pratyAkhyAnI che. kAraNa ke temanAmAM sarva viratinA abhAva che) ane manuSya traNe prakAranA che. bhavanapati ane vANavyaMtara, nyAtiSI ane vaimAnika apratyAkhyAnI che, Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAme gautama: he bhagavana ! te traNamAMthI koNa konAthI vizeSAdhika che? mahAvIraH he gautama! mUlaguNa pratyAkhyAnI sahuthI cheDA che. uttaraguNa pratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che, ane apratyAkhyAnI anaMtAguNa che. tiryamAM mUlaguNa pratyAkhyAnI sarvathI thaDA che. uttaraguNa pratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che. ane apratyAkhyAnI tethI paNa asaMkhyaguNa che. manuSyamAM mUlaguNa pratyAkhyAnI sarvathI cheDA che. uttaraguNa pratyAkhyAnI saMkhyAtagaNuM che. ane apratyAkhyAnI asaMkhyagaNa che. (temAM asaMkhyatA samuzkeima manuSyane samAveza thato hevAthI asaMkhyAtagaNa che. bAkI manuSya to saMkhyAta ja che.) (2) gautamaH he bhagavan! jI sarva mUlaguNa pratyAkhyAnI che, deza mUlaguNa pratyAkhyAnI che ke apratyAkhyAnI? | mahAvIraH he gautama! jIve traNa prakAranA che. nArako apratyAkhyAnI ja che. paMcendriya tiryaMca deza mUlaguNa pratyAkhyAnI ne apratyAkhyAnI che. manuSya traNa prakAranA che ane bhavanapati vANavyaMtara tiSI ane vaimAniko apratyAkhyAnI ja che. e traNa vargomAMthI sarva mUla, sarvathI thaDA che. dezamUla asaMkhyagaNa che. ane apratyAkhyAnI anaMtagaNuM che. jI paMcendriya tiryaMce ane manuSya mAM alapabahu pahelA daMDakanI peThe jANavA. paraMtu sarvathI thaDA pacendriya tiryaMce deza mUlaguNa pratyAkhyAnI gaNavA ane apratyAkhyAnI paMcendriya tiryaMce asaMkhyAtagaNu gaNavA. (3) gautama? he bhagavan ! ja sarva uttaraguNa pratyAkhyAnI che, deza uttaraguNa pratyAkhyAnI che ke apratyAkhyAnI che? mahAvIraH he gautama! teo traNa prakAranA che. paMcendriya tiryaMce ane manuSya e pramANe che. bAkInA vaimAnika sudhInA apratyA khyAnI che. te traNa prakAranuM a5bahuva prathama daMDaka pramANe jANavuM (manu sudhI). Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 vanaspatine AhAra Adi bhagavata za-7. -3. (4) gautama? he bhagavAna! cha pratyAkhyAnI che, apratyAkhyAnI che ke pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI (dezapratyAkhyAnI) che? mahAvIraH he gautama! jI traNa prakAranA che. manuSya paNa traNe prakAranA che. paMcendriyatiryace prathama prakArathI rahita che. bAkInA vaimAnika sudhInA apratyAkhyAnI che. te traNe prakAramAM pratyAkhyAnI sauthI thoDA che. pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI asaMkhyAta gaNu che ane apratyAkhyAnI anaMta gaNu che. deza pratyAkhyAnI paMcendriya tiryace sarvathI thaDA che. ane apratyAkhyAnI asaMkhyagaNa che. pratyAkhyAnI manuSya sarvathI thaDA che. deza pratyAkhyAnI saMkhyAtagaNu che. ane apratyAkhyAnI asaMkhya gaNuM che. (51) vanaspatine AhAra Adi zrI bhagavatI sUra za. 7 u. 3ne adhikAra gautama H he bhagavana ! vanaspati kyA kALamAM alpAhArI hoya che ? ane kayA kALamAM mahA bahArI hoya che? mahAvIra: he gautama ! prAvRta Rtu (zrAvaNa-bhAdara) ane varSA trAtu (Asa-kArataka)mAM sarvathI adhika maDAAhArI heya che. enA pachI zarada Rtu (mAgazara-poSa), hemanta (mahA-phAgaNa), vasaMta Rtu (caitra-vaizAkha)mAM anukrame alpaAhArI hoya che. yAvat grISma Rtu (jeTha-aSADa)mAM sarvathI apAhArI hoya che. gautama: he bhagavan! grISma RtumAM vanaspati sarvathI alpAhArI heya che, te bahu vanaspatimAM khUba pAna-phUla-phaLa thAya che te kaI rIte? mahAvIraH he gatama! grISma RtumAM vanaspatimAM uNanivALA jIva bahu utpanna thAya che. yAvat vRddhi pAme che. e kAraNathI vanaspatimAM pAna-phUla-phaLa bahu thAya che. gautama? he bhagavana! vanaspatinAM mULa, kaMda yAvat bI kayA jIvathI vyApelAM che? Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare. zrI bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! vanaspatinAM mULa, mULanA jIvathI vyApelAM che. yAvat bIja, bIjanA jIvathI vyApelAM che. gautama? he bhagavad ! vanaspatine jIva kaI rIte AhAra le che ane kaI rIte pariNAve che? mahAvIraH he gautama! vanaspatinAM mULa pRthvIthI saMbaddha joDAyelI che, jenAthI vanaspati AhAra le che ane pariNumAve che. e rIte bI sudhI 10 alAvA kahevAM. gautama: he bhagavad ! Alu (baTATA), mULA, Adi aneka vanaspatio anaMta jIvavALI ane bhinna bhinna jIvavALI che ? mahAvIraH hA. gautama ! Alu, mULA, Adi aneka vanaspatio anaMta jIvavALI ane bhinna bhinna jIvavALI che. gautama he bhagavan! kRSNalezI, narayika, alpakama ane nIlezI nairayika mahAkamI heI zake? mahAvIraH hA gautama! sthiti apekSAe kRSNalezI nairayika alpakamI ane nIlalezI nairayika mahAkamAM heI zake che. e rIte tiSI devane vajIne 23 daMDakamAM jemAM jeTalI lezyA lAbha eTalI lesthAthI alapakamI ane mahAkarma kahevA. kRSNalezyA atyaMta azubha pariNAmarUpa che. te apekSAe nIlezyA kaMIka zubha pariNAmarUpa che. eTale sAmAnyataH kRSNalezyAvALA mahAkanI ane nIla glezyAvALA alpakamI hoya che. paraMtu kadAca AyuSyanI sthitinI apekSAe kRSNalezyAvALA alpakamI ane nIla glezyAvALA mahAkamI paNa hoI zake che. jema ke kRSNalezyAvALA narayika, jeNe pitAnA AyuSyanI bahusthiti kSaya karI che ane bahukama paNa kSaya karyA che enI apekSA koI nIlezyAvALA narayika 10 sAgaropamanI sthitithI pAMcamI narakamAM hamaNuM turata utpanna thayA che. eNe AyuSyanI sthiti adhika kSaya nathI karI. e mATe hamaNAM enAM bahukama bAkI che. e kAraNe te kRSNalezI narayikanI apekSAe mahAkama che. D jotiSI devAmAM phakta eka tejo lezyA lAbhe che, bIjI lezyA lAbhe nahi, e kAraNathI bIjI lezyAnI apekSAe alpakamI ane mahAkamAM kahI zakAya nahi. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khecara tiryaMca pacendriyanI yoni bhagavatI za. 7 u. 5 103 gautama he bhagavana! vedanA ane nirjarA eka kahI zakAya che? mahAvIra : he gautama! vedanA ane nirjarA eka kahI zakAya nahi. vedanA karma che ane nirjarA neka che. e rIte vedanA ane nijerAmAM traNakALa apekSAe kahevuM. vedanA ane nirjarane samaya eka nathI. je samaye vede che te samaye nirjaratA nathI. je samaye nijare che te samaye vedatA nathI. vedanA ane nirjarAnA samaya alaga alaga che. e rIte 24 daMDaka para 120 alAvA kahevA. gautama: he bhagavana ! samuccaya jIva zAzvata che ke azAzvata che? mahAvIra he gautama! dravyanI apekSAe (dravyArthika nayanI apekSAe) jIva zAzvata che ane paryAyanI apekSAe (paryAyArthika nayanI apekSAe) jIva azAzvata che e rIte 24 daMDaka kahevA. (52) khecara tiryaMca paMceMdriyanI ni saMgraha zrI bhagavatI sUtra za. 7 u. 5 ne adhikAra joNI saMggaha lessA, dichI NANe ya joga uyoge| uvavAya ThiisamugghAya, cavaNa jAi kula vihIo // gautama? he bhagavana ! khecaratiryaMca paMcendriyanI keTalA prakAranI yoni che? mahAvIraH he gautama! traNa prakAranI che. aMDaja, pitaja, cha udayamAM AvelAM karmane bhogavavAM te vedanA kahevAya che ane je karma bhogavI kSaya karI dIdhAM te nirjarA kahevAya che. eTae vedanAne karma kahela che ane nirjarAne karma kahela che. * aMDaja-IDAthI utpanna thavAvALA jIva aMDaja kahevAya che, jevAM ke kabUtara-mora Adi. pitaja-je jIva janma samaye carma (cAmaDIthI) AvRta thayela (DhAMkela) kothaLI sahita utpanna thAya che te pitaja kahevAya che. jevA ke hAthI, cAmAcIDiyAM, Adi. samucchimadevanArakInI sivAya je jIva mAtA pitAnA saMga vinA utpanna thAya che te samyumi kahevAya che, jevAM ke, kIDI, kaMthavA, pataMgA, Adi. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zrI bhagavatI upama samUcchima. aMDaja ane pitajanA 3-3 bheda che. strI, puruSa, napuMsaka. samUcima jIva sarva napuMsaka hoya che. emAM lezyA lAbhe 6, daSTi lAbhe 3, traNa jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA, pega lAbhe 3, upaga lAbha 2 (sAkAro paga ane anAkAro paga), asaMkhyAtA varSanI AyuSyavALA yugaliyA manuSya ane tiryane choDIne zeSa yAvat AThamA devaleka sudhInA jIva AvIne khecaratiryaMca pacaMdriyamAM utpanna thAya che. enI sthiti jaghanya aMtamuhUrtanI utkRSTa pepamanA asaMkhyAtamA bhAganI che. emAM samuddaghAta lAbha 5 (pahelAnI) e samehyA ane asahyA banne maraNathI mare che. pahelAthI trIjI naraka sudhI bhavanapatithI laI AThamA devaleka sudhI ane manuSya tiryaMcamAM sarva ThekANe jaIne utpanna thAya che. khecaranI 12 lAkha kula keDI che. je rIte khecarane adhikAra kahyo te rIte jalacara, sthalacara, urapara ane bhujaparanA adhikAra paNa kahevA eTaluM vizeSa ke jaLacaranI sthiti jaghanya aMtamuhUrta, utkRSTa, jhaDapUrvanI, kula kaDI 1250000 (sADAbAra lAkha kreDanI) che. pahelIthI sAtamI naraka sudhI jAya che. sthaLacaramAM ni lAbhe 2 pitaja ane samucchima) sthiti jaghanya aMtamuhUrta, utkRSTa 3 papamanI kula keDI daza lAkha che. jethI naraka sudhI jAya che. uraparanI sthiti jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa kreDapUrvanI kula keDI daza lAkha jhADanI che. pAMcamI naraka sudhI jAya che. bhujaparanI sthiti jaghanya aMtamuhUrta, utkRSTa kreDapUrvanI kula keDI nava lAkha karoDa che. bIjI naraka sudhI jaIne unna thAya che. gautama he bhagavan! be indriya, te Indriya, IndriyanI keTalI kula keDI che ? mahAvIraH he gautama! be IndriyanI kula keDI 7 lAkha kreDa che. te indriyanI kula raDI 8 lAkha karoDa che. cauIndriyanI kula keDI nava lAkha krADa che. gautama: he bhagavana ! gaMdha keTalA prakAranA kahyA che? Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khecara tiryaMca paMcendriyanI yoni bhagavatI za. 7 u. 5 15 mahAvIraH he gautama! gaMdha sAta prakAranA tathA sAta prakAranA kahyA che. gautama: he bhagavan! puSpa (phUla) nI keTalI kula keDI che? mahAvIra : he gautama! puSyanI 16 lAkha kula koDI che. jaLathI uptanna thavAvALA, sthaLamAM uptanna thavAvALA, mahAvRkSanA, mahAgumamAM e cAra jAtinAM phUlanI pratyekanI cAra cAra lAkha kroDa kula keDI che. gautama H he bhagavana ! vallI, latA, haritakAyanA keTalA bheda che? mahAvIra : he gautama ! 4 vallInA 400, 8 latAnA 800 ane 3 harita kAyanA 300 bheda che. gautama: he bhagavan! svastika Adi 11 vimAnene keTale vistAra che? - mahAvIraH he gautama! kaI devatA 3 AkAza AMtarA pramANu (283580 jana)ne eka paga (kadama) bharatA jAya evI zIvra gatithI eka divasa be divasa yAvat cha mAsa sudhI jAya te paNa vastika Adi 11 vimAnemAMthI keIne pAra pAme ane keIne pAra pAme nahi. svastika Adi vimAnane eTale vistAra che. ) ' gautama H he bhagavana ! aci Adi 11 vimAnene keTale vistAra che? * sAmAnya rUpathI gaMdhanA 7 bheda che-1 mULa maya vanaspati Adi, 2. tvacA-vRkSanI chAla, 3. kASTa-caMdana Adi. 4. niyaMsa vRkSano rasa, kapUra, Adi, 5. patra-jAtipatra, tamAlapatrAdi 6. puSpa-phUla priyaMgu- vRkSanA kUla Adi, 7. phaLa - laviMga Adi e sAtane kALA Adi pAMca varNathI guNuvAthI 35 bheda thAya che. e sarva sugaMdhita padArtha che eTale eka "sugaMdha' thI guNavAthI pharI 35nA 35 rahyA. e rUpane pAMca rasathI guNuvAthI 175 thayA. jo ke sparza 8 che. paraMtu uparokta sugaMdhI padArthomAM vyavahAra daSTithI uttama cAra sparza (kamaLa, halako, ThaMDI ane garama) mAnela che. eTale 175 ne 4 thI guNavAthI 700 bheda thAya che. (74pa1pa84=700) - . -- - - - - - = jema ja budvIpamAM sarvotkRSTa divasamAM 47263 2 janaraNI sUrya dekhAya che enA begaNuM (9456 yojana pramANu)ne eka AkAra AMtarA kahe che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrI bhagavatI upakrama " mahAvIraH he gautama! kaI devatA 5 AkAza AMtarA pramANe (472633 jana)nuM eka kadama bharate jAya, evI zIvra gatithI eka divasa, be divasa yAvat cha mAsa sudhI jAya te paNa kaI vimA neine pAra pAme, kaI vimAnene pAra pAme nahi. aci Adi 11 vimAnene eTale vistAra che. - gautama he bhagavan! kAma Adi 11 vimAnene keTale vistAra che? * mahAvIraH he gautama! kaI devatA 7 AkAza AMtarA pramANe (661686 24 jana)ne eka kadama bharate cha mAsa sudhI cAle te paNa koI vimAnane pAra pAme ane kaI vimAnane pAra pAme nahi. kAma Adi 11 vimAnane eTale viratAra che. gautama he bhagavana ! vijaya, vairyata, yaMta, aparAjita e cAra vimAne keTalo vistAra che? y... mahAvIraH he gautama! kaI devatA 9 AkAza AMtarA pramANe (850740 rapha ejana)nuM eka kadama bharatAM cha mAsa sudhI cAle te BNa kaI vimAnane pAra pAme ane koI vimAnane pAra pAme nahi. vijya Adi cAra vimAnene eTale vistAra che. (53) AyuSya baMdha Adi zrI bhagavatI sUtra za. 7 u. 6ne adhikAra gautama he bhagavana ! nArakImAM utpanna thavAvALA jIva nAraDhiInuM AyuSya A bhavamAM bAMdhe che ke narakamAM utpanna thatI vakhate "bAMdhe ke utpanna thayA bAda bAMdhe che? mahAvIraH he gautama! A bhavamAM bAMdhe che. narakamAM utpanna thatI vakhate bAMdhatA nathI. utpanna thayA bAda paNa bAMdhatA nathI (pahelA bhAgamAM bAMdhe che, bIjA, trIjA bhAMgAmAM nahi), e rIte 24 daMDaka kahevA. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 AyuSya baMdha Adi bhagavatI za--9. u- gautama? he bhagavana! nArakImAM utpanna thavAvALA jIva narakanuM AyuSya A bhavamAM vede che ke narakamAM utpanna thatI vakhate veda che ke utpanna thayA bAda vede che? mahAvIra : he gautama! A bhavamAM vedatA nathI, paraMtu utpanna thatI vakhate ane utpanna thayA bAda vede che (pahelA bhAgamAM vedatA nathI, bIjA trIjA bhAMgAmAM vede che. e rIte 24 daMDakamAM kahevuM. gautama H he bhagavana ! narakamAM utpanna thavAvALA jIva A bhavamAM rahetA mahAdanAvALA hoya che ? ke narakamAM utpanna thatI vakhate mahAvedanAvALA hoya che? ke narakamAM utpanna thayA bAda mahA vedanAvALA hoya che? mahAvIraH he gautama! A bhavamAM rahyA hatA kadAca mahA vedanAvALA hoya che, kadAca alpa vedanAvALA hoya che. narakamAM utpanna thate samaye kadAca mahAvedanAvALA hoya che. kadAca apavedanAvALA hoya che. narakamAM utpanna thayA bAda ekAMta duHkhavedanA vede che, kadAca kaMIka sukhavedanA vede che. devatAmAM pahelA bIjA bhAgamAM kadAca mahA vedanAvALA kadAca a5 vedanAvALA hoya che, paraMtu devatAmAM utpanna thayA bAda ekAMta zAtA vede che, paraMtu kiMcit azAtA vedanA paNa hoya che. dasa daMDaka dArikanA jIva pahelA bIjA bhAMgAmAM kadAca mahA vedanA vede che, kadAca alpavedanA vede che, utpanna thayA bAda vividha prakAre vedanA vede che. gautamaH he bhagavan ! jIva jANapaNathI AyuSya bAMdhe che ke ajANapaNathI AyuSya bAMdhe che? mahAvIraH he gautama! jIva ajANapaNathI AyuSya bAMdhe che. e rIte 24 daMDakamAM kahevuM. gautama H he bhagavana ! jIva karkaza vedanIya (duHkhathI veThavA ) karma bAMdhe che? mahAvIraH hA. gautama! bAMdhe che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ {} bhagavatI upakrama gautama : he bhagavan ! enuM zuM kAraNu ? mahAvIra : hai gautama ! 18 pApa karavAthI jIva ka za vedanIya kama khAMdhe che. A rIte 24 daMDakamAM kahevuM. karkaza vedanIya (sukhapUrvaka gautama : he bhagavan ! jIva veda ceAgya) karma bAMdhe che? mahAvIra : hA gautama ! khAMdhe che. gautama : he bhagavan ! enuM zuM kAraNa ? mahAvIra : he gautama! 18 pApanA tyAga karavAthI jIva akaza vedanIya karma AMdhe che. e rIte manuSyamAM kahevuM. zeSa 23 daMDakanA jIva karkaza vedanIya kama bAMdhatA nathI. gautama : he bhagavan ! jIva zAtAvedanIya karma bAMdhe che ? mahAvIra : hA. gautama ! khAMdhe che. gautama : he bhagavan ! jIva zAtAvedanIya karmo kevI rIte khAMdhe che? mahAvIra : hai gautama ! jIva zAtAvedanIya karmAM* 10 prakArathI khAMdhe che. e rIte 24 4'DakamAM kahevuM. gautama : he bhagavan ! jIva azAtA vedanIya ka bAMdhe che ! mahAvIra : hA. gautama ! bAMdhe che. gautama : he bhagavan ! jIva azAtA vedanIya karma kaI rIte khAMdhe che? *zAtAvedanIya karmabaMdhanAM dasa kAraNeA; (1-4) prANu, bhUta, jIva, sattvA para anuka MpA karavAthI (pa) bahu prANabhUta jIva sattvAne duHkha nahi devAthI (6) ene zAka nahi upajAvavAthI (7) kheda nahi upajAvavAthI (8) vedanA nahi upajAvavAthI (9) nahi mAravAthI (10) paritApa nahi upajAvavAthI jIva sAtAvedanIya 3 khAMdhe che; Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duSamAdupama kALanuM varNana bhagavatI za. 7 u. 109 ' mahAvIraH he gautama! jIva 12 prakArathI azAtA vedanIya karma bAMdhe che. e rIte 24 daMDakamAM kaheluM. (54) duSamA duSama kALanuM varNana gemaH he bhagavana! jaMbudvipa nAme dvIpamAM bhAratavarSane viSe A avasarpiNImAM duSamAduSamakAla atyaMta utkaTa avasthAne prApta thaze, tyAre bhAratavarSane AkAra ane bhAvene AvirbhAva keve prakAre thaze? - mahAvIra H he gautama! hAhAbhUta (je kALe duHkhI loko "hA, hA," zabda karaze) bhaMbhAbhUta (je kALe duHkhA pazuo bhAM, bhAM, zabda karaze) ane kelAhalabhUta (jyAre duHkhapIDita pakSIo kelAhala karaze) e te kALa thaze. kALanA prabhAvathI ghaNuM kaThera, dhULathI melA, asahya, anucita ane bhayaMkara vAyu, tema ja saMvartaka vAyu (bhamariyA vAyu) vAze. A kALe vAraMvAra cAre bAjue dhULa UDatI hevAthI malina ane aMdhakAra vaDe prakAzarahita dizAo dhumADA jevI jhAMkhI dekhAze. kALanI rUkSatAthI caMdra adhika zItaLatA Apaze ane sUrya atyaMta tapaze. vaLI, vAraMvAra ghaNuM kharAba rasavALA, viruddha rasavALA, khArA khAtara samAna, (khATA) pANIvALA, agninI mAphaka dAhaka pANIvALA, vIjaLIyukta, karA varasAvanArA ke parvata bhedanArA azanimegha, viSamegha tathA vyAdhi roga vedanA utpanna karanAra pANIvALA ane manane ruce nahi tevA pANIvALA megha tIkSaNa dhArAo nAkhatA puSkaLa varasaze. tethI bhAratavarSamAM gAmanagara vagere ThekANe rahelAM manuSya, azAtA vedanIya karma bAMdhavAnAM 12 kAraNa (1) bIjA jIvone duHkha devAthI (2) zeka upajAvavAthI (3) kheda upajAvavAthI (4) pIDA pahoMcADavAthI (5) mAravAthI (6) paritApa upajAvavAthI (7-12) bahu prANabhUta chava sane duHkha devAthI, zeka upajAvavAthI, kheda upajAvavAthI, pIDA pahoMcADavAthI, mAravAthI, paritApa upajAvavAthI jIva azAtA vedanIya karma bAMdhe che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrI bhagavatI upakrama cepamAM, becara tema ja gAma ane jaMgalamAM cAlatA jaMgama che tathA bahu prakAranAM vRkSa, gulma, latAo, velaDIe, ghAsa, zeraDI, vagere, ghare vagere, zAlI vagere tathA pravAha ane aMkurAdi tRNa vanaspatio nAza pAmaze. vaitADhaya (bharata kSetranA madhyamAM Avela kahevAte parvata. culla himavaMta parvata uparathI nIkaLela gaMgA ane siMdhu nadIo e parvatanI guphAmAM thaIne dakSiNArdha bhAratamAM dAkhala thAya che.) sivAyanA parvate, DuMgare, dhULanAM UMcAM sthaLe tathA raja vinAnI bhUmio nAza pAmaze. gaMgA ane siMdhu sivAya pANInA jharAo, khADAo tathA durgama ane viSama bhUmimAM rahelAM UMcAM ane nIcAM sthaLe sarakhAM thaze. te vakhate bhAratavarSanI bhUmi paNa aMgArA jevI, chANanA agni jevI, bhasmIbhUta, tapI gayela kaDAyA jevI agni sarakhI, bahu rajavALa, bahu kIcaDavALI, bahu sevALavALI, ghaNu kAdavavALI ane prANIone cAlavuM muzkela paDe tevI thaze. te vakhate bhArata varSanA manuSya kharAba rUpavALA, kharAba varNa vALA, kharAba gaMdhavALA, duSTa rasavALA. kharAba sparzavALA, aniSTa amaneza, manane na game tevA, hIna svaravALA, dIna svaravALA, aniSTa varavALA, manane na game tevA svaravALA, jenA vacana ane janma agrAhya che evA nirlaja, kUDakapaTa, kalaha, vadha, baMdha ane vairamAM Asakta; maryAdAnuM ullaMghana karavAmAM mukhya, akArya karavAmAM nitya tatpara, mAtApitAdine avazya karavA yogya vinayathI rahita beDoLa rUpavALAM, vadhelA nakha-keza-dADhI-mUcha ane remavALAM, kALAM, atyaMta kaThora, zyAmavarNavALAM, chUTA kezavALAM, dhoLA kezavALAM, bahu snAyuthI bAMdhela hevAne lIdhe durdazanIya rUpavALAM, vAMkA ane karacalIovALA pratyeka aMgayukta, vRddhAvasthAyukta puruSa jevA chUTA ane saDI gayelA dAMtanI zreNIvALAM, bhayaMkara e Deka pAchaLa bhAga ane mukhavALAM, viSama netravALAM, vAMkI nAsikAvALAM, vAMkAM ane valiothI vikRta thayelAM, bhayaMkara mukhavALAM khasa ane kharajathI vyAsa, kaThaNa ane tIrNa na vaDe khajavALavAthI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 duSamAduSamakALanuM varNana bhagavatI za7. u- vikRta thayelAM, darAja, koDha ane koLiyAvALAM, phATI gayela ane kaThora cAmaDIvALAM, vicitra aMgavALAM, uSTrAdinA jevI gativALAM, sAMdhAnA viSama baMdhanavALAM, yegya sthAne nahi goThavAyela tathA chUTAM dekhAtAM hADakavALAM, durbaLa, kharAba bAMdhAvALAM, kharAba pramANavALAM, kharAba AkRtivALAM, kharAba rUpavALAM, kharAba sthAna ane AsanavALAM, kharAba zayyAvALAM, kharAba bhejanavALAM, jeonuM pratyeka aMga aneka vyAdhiothI pIDita che tevAM, khalanAyukta vihavaLa gativALAM, utsAharahita, savarahita, vikRta ceSTAvALAM, tejarahita, vAraMvAra zIta, uSNu ane kaThera pavana vaDe vyApta, jeonAM aMga dhULa vaDe malina ane 24 vaDe vyApta che evAM; bahu krodha, mAna ane mAyAvALAM, bahu bhavALAM, azubha duHkhanA bhAgI, dharmasaMjJA ane sabhyatvathI bhraSTa, vadhAremAM vadhAre eka hAtha pramANa zarIravALAM, vadhAremAM vadhAre 16 ane vIsa varSanA AyuSyavALAM, putra pautrAdi parivAramAM atyaMta snehavALAM (ghaNuM putrapitrAdinuM pAlana karanArAM) bIjanA jevAM ane bIjamAtra evA manuSyonAM 72 kuTuMbe gaMgA ane siMdhu e be mahA nadIo ane vaitADhaya parvatane Azraya karIne daramAM rahenArAM thaze. gautama he bhagavana ! te manuSyo kevA prakArane AhAra karaze? mahAvIraH he gautama! te kALe ane te samaye mahAviratAravALI gaMgA ane siMdhu e maha nadIo rathanI dharI jeTalA bhAgamAM paNane vaheze. te pANI ghaNuM mAchalAM ane kAcabA, vagerethI bhareluM haze, paNa temAM ghaNuM pANI nahi hoya tyAre te manu sUrya UgyA pachI eka muhUtanI aMdara sUrya AthamyA pachI eka muhUtamAM pitapotAnAM daremAMthI bahAra nIkaLaze ane mAchalAM tathA kAcabA vagerene jamInamAM dATaze. pachI TADha ane taDakA vaDe baphAI gayelAM mAchalAM ane kAcabA vagerethI teo ekavIsa hajAra varSa sudhI AjIvikA karatAM tyAM raheze. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI bhagavatI upakrama (55) bhAga ane vedanA zrI bhagavatI sUtra za. 7 u. 7 ne adhikAra - gautama bhagavan! kaI chI koI paNa devakamAM devapaNe utpanna thavAne egya che. te atyAre te kSINabhegI, durbaLa zarIravALo che, paraMtu te utthAna, karma, baLa, vIrya ane puruSAkAra-parAkrama vaDe vipula evA bhagya bhegane bhegavavA samartha che? mahAvIra : he gautama! te uthAnAdi vaDe koI paNa vipula evA bhagya bhege bhegavavA samartha che. paraMtu tema chatAM bhegone te tyAga kare che. tethI ja te mahAnirjarAvALe ane mahAnirvANarUpI phaLavALe thAya che. - te ja pramANe, avadhijJAnavALAnuM paNa jANavuM. - te ja pramANe, te ja bhavamAM, siddha thavAne e paramAvadhijJAnI mATe paNa samajavuM. gautama he bhagavana ! pRthvIkAyikothI mAMDIne vanaspatikAyika sudhInA ane trasa jIvemAMnA paNa saMmUkiMmara keTinA je ja asaMsI eTale ke mana vinAnA che, tathA ajJAnI, mUDha, ajJAnAMdhakAramAM praveza karelA tathA ajJAnarUpa AvaraNa ane mohajALa vaDe DhaMkAyelA che, teo icchAzakti ane jJAnazaktine abhAve anicchApUrvaka vedanA vede che ema kahevAya? - mahAvIraH hA. gautama! kahevAya. - gautama! he bhagavana! samartha eTale ke saMsI hovA chatAM koI jIva anicchApUvarka vedanAne vede ? mahAvIraH hA. gautama! veke. . gautama: he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? 6 mAtApitAnA saMjoga vinA, garbhaja nA maLamUtrAdimAM pedA thatA jI. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma ane bhega bhagavatI za-7. u-7. mahAvIraH he gautama! jema jevAnI zakti hovA chatAM aMdhakAramAM rahelA padArthone pradIpa sivAya joI zaka nathI, tema ja pAchaLa, UMce, nIce rahelA padArthone khyAla sivAya joI zakato nathI, tema jJAnazakti ane IcchAzaktivALe paNa ajJAna dazAmAM te zakitanI pravRttine abhAve) sukhaduHkhane anubhava kare che. gautama he bhagavan! samartha eTale ke saMsI paNa tIvra IcchApUrvaka vedanAne vede? mahAvIra jema asaMjJI jI IcchA ane jJAnazaktine abhAve anicchA ane ajJAnapUrvaka sukhaduHkha vede che tathA saMzI je IcchA ane jJAnazaktiyukta hovA chatAM, upagane abhAve anicchA ane ajJAnapUrvaka sukhaduHkha vede che, tema saMjJI cha samartha ane IcchAyukta hovA chatAM prAptinA sAmarthyane abhAve mAtra tIvra IcchAthI sukhadukha vede che. jene samudranI pAra javAnI zakita nathI. tyAM rahelAM rUpe samartha nathI te tIvra IcchA devA pUrvaka sukhaduHkhane vede che. ' (56) kAma ane bhega gautama? he bhagavana ! kAmo viSe pUchuM chuM. ane bhege viSe - mahAvIraH he gautama! kAma (IcchA) rUpI che, arUpI nathI. kAma sacitta paNa che ane acitta paNa che. kAme jIva paNa che ane ajIva paNa che. kAme jene hoya che, ane nathI letA. kAmonA be prakAra che zabdo ane rUpi.. - he gautama ! bhege paNa rUpI che, paraMtu te traNa prakAranA che, gaMdha, rasa ane sparza. - gautama he bhagavana! ja kAmI che ke bhagI che? Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavata upakrama mahAvIraH he gautama! jI kAmI paNa che ane bhagI paNa chezreteMdriya ane cakSunI apekSAe A ja kAmI kahevAya che, ane prANa, jihA ane sparzanendriyanI apekSAe jI bhogI kahevAya che je jIvene caDyuM ane zroteMdriya nathI. te kamI nathI paNa jogI che. gautamaH he bhagavana ! temAMthI kyA che konAthI vizeSAdhika che? Sii mahAvIra he gautama! kAmagI che sauthI thaDA che,* nakAmI-bhegI jIvo temanAthI anaMtagaNu che, ane bhegI jIve tenAthI paNa anaMtagaNa che. - DiTa 57) agninA AraMbhamAM alpa-mahApAtaka . bhagavatI za. 7 u. 10 ne adhikAra * : kAledAyIH he bhagavana! be puruSamAMthI eka agni saLagAve ane bIjo elave te te bemAMthI kaye mahApAtakavALe ane kaye aM5pAtakALe kahevAya? mahAvIraH he kAledAyI! te bemAMthI je olave che te alpa thAtakavALe che, ane je saLagAve che te mahApAtakavALe che. kAraNa * je agni saLagAve che te te ghaNu pRthvIkAyane nAza kare che. thoDA agnikA nAza kare che, ghaNA vAyukAyane nAza kare che. ghaNI vanaspatikAyane nAza kare che ane ghaNA trasa (jaMgama) kAne nAza kare che. karaMtu je puruSa agni elavI nAkhe che te thoDA pRthvIkAyane, cheDA lakAne cheDA vAyukAne, thoDA vanaspatine, zeThA vasa kAne ane vadhAre agnikAne nAza kare che. tethI huM kAledAyI ! saLagAvanAra karatAM elavanAra alpapAtakavALe che. _S:" _ . . - ka kAraNa ke teo caturindriya ane paMceMdriya ja hoya che. eTale ke sidhe, te anaMta che. eka, be ane traNa IndriyavALA mAtra bhogI che. temAM vanaspati jIve che Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava daMDaka bhagavatI za-8. u-1. (58) nava daMDaka - zrI bhagavatI za. 8 u. 1 ne adhikAra : - - tenAM dvAra nava :- (1) nAma, (2) bheda, (3) zarIra, (4) iyika (5) zarIranI indriya, (6) varNAdi, (7) zarIranA varNAdi, (8) ibinA varNAdi, (9) zarIranI IdriyanA varNAdikAra. pudgala traNa prakAranA che. (1) pragasA (2) mizrasA, (3) visasA. - (1) jIvanA bheda 81 thAya che. sthAvaranA 10 bheda (pAMca sUma, pAMca bAdara thAvara) 3 vikalaiMdriya, 7 nArakI, 5 saMjJI tiryaca, 5 asaMjJI tiryaca, 1 garbhaja manuSya, 1 samUchiMma manuSya, devatAnA 4 (10 bhavanapati, 8 vyaMtara, 5 tiSI, 12 devaleka, 9 greveyaka, 5 anuttara vimAna=49) sarva maLI 81. .. - (2) jIvanA 161 bheda-upara 81 bheda kahyA temAMthI samUchiMme manuSya bAda karI bAkInA 80nA paryAptA ane aparyApta 160, ane samachima manuSyane aparyApyo. sarva maLIne 161. . . . (3) zarIra dvAramAM 161 jIvanA bhedenA 41 zarIra thAya che. upara kahelA 161 bhedamAMthI 154 bhedomAM (vAyukAya, garbhaja-manuSya tiryaMcanA pAMca e kula 7 bheda bAda thayA) eka ekane 3-3 zarIra lAbha. 15443=462. vAyukAyane tathA garbhaja tiryaMcanA pAMca bhedamAM 4 zarIra daka=24 tathA garbhaja manuSyamAM 5 zarIra che. te sarva maLIne 491 zarIra thayA. * (1) pragasA : mana, vacana, kAyAdi 15 prayoga (ga)thI chava vaDe grahaNa thayelA pudagala. jemake-jIva sahita zarIra Adi. . (2) mizrasAH prayoga (ga) ane svabhAva e bannenA saMbaMdhathI pariNamelA pugele. jemake mRta zarIra, vastra Adi. (3) vistrasA : svabhAvathI pariNamelA pudagala. jemake-vAdaLa, tApa, chAMye Adi : - traNe pudgalonuM sAmAnya varNana karato doharaH chava grahyA te prayogasA, mizrA, jIva rahita; visTasA hAtha Ave nahi, jhAnI vacana tahata. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama () idriya dvAramAM jIvanA 161 bhedanI 713 indriya, jIvanA 161 bhedomAMthI 135 bhemAM ru sthAvaranA, 6 vileMdriyanA e rada baMda thayA) 5-5 Ikriya che. 13papa=675 sthAvaranA 20 bhedamAM ca dhAdiya, vikaseMdriyanA 6 bhedamAM 18 iMdriye. sarva maLIne 713 Idriya thaI. (5) zarIranI iMdriya dvAramAM kaltha zarIranI 2175 iMdriya. zarIranA 41 bhedomAMthI 412 zarIramAM sarvane 5-5 iMdriye che. 41241=2060. ekedriya 61 zarIranI 61 Idriya, traNa vikaseMdriyanA 18 zarIranI 54 IMdriye. sarva maLIne 2175 Idriya thaI. (6) varNAdi dvAramAM jIvanA 161 bhedonA 4025. varNa 5, gaMdha 2, rasa 5, sparza 8, ane saMsthAna para che. kula 25 varNAdi. 161425=4025 thayA. - (7) zarIranA vadi dvAramAM 41 zarIranA 11631 varNa, gaMdha, rasa, sparza, ane saMsthAna che. 41825=12275 thayA. 161 koNa zarIra cAra sparze che. mATe 16144-644 ghaTADavAthI 11631 varNAdi thayA. ( (8) IdriyenA varNAdi dvAramAM 713 IdrinA 17825 varNa, gaMdha, rasa, sparza, ane saMsthAna che. 71325=17825 IdrinA varNAdi thayA. | (9) zarIranI IdrinA varNAdi dvAramAM 2175 zarIranI IdrinA 51523 varNa, gaMdha, rasa, sparza ane saMsthAna che. 21755=54375 thayA. 161 kAzmaNa zarIra cAraspazI che mATe 7135285ra bAda karavAthI pa1pa23 zarIranI IdriyanA varNAdi thayA. ' sarva maLIne 88625 pragasA pariNamyA pudagale. teTalA ja miAsA pariNamyA pudgale, pa30 visasA pariNamyA pudagala. sarva maLIne 1,77,780 bheda thayA. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa prakAranA pudgale bhagavatI za-8. uM-1. 117 alpabahuvaH sarvathI ceDA pragasA pariNamyA pagale, tethI mizrasA pariNamyA pudagale anaMtaguNa, tethI visasA pariNA pudagale anaMtaguNA. (59) traNa prakAranA pagale gatamahe bhagavana! keTalA prakAranA pagale kahyA che? mahAvIraH he gautama! traNa prakAranA pagale kahyA che. 1. prayoga pariNataH eTale jIvanA vyApArathI zarIrAdhirUpe pariNAma pAmelA audArikAdi zarIra paNa pariNAma pAmelI dArikAdi vargaNAo jIvanA pragathI jyAre dArikAdi zarIra vagere rUpe pariNata thAya tyAre te paNa pragasA pariNata kahevAya che. 2. mizrasA pariNataH jIve mUkelA (chaDelA) pugale te mizrA. jema ke mRta kalevarAdi pudgala te mizraNA pariNata. - 3. visasA pariNataH (svabhAvathI pariNamelA) je pagale svabhAvathI maLe ane vikharAya te visasA. jema ke tIrthakara devanA azeka vRkSAdi pratihArya tathA vAdaLAM Adi je pudagale manuSyathI grahaNa thaI na zake te vizvasA kahevAya. gautama: he bhagavan! prayoga pariNata pudgale keTalA prakAranA kahyA che? mahAvIra : he gautama! prayoga pariNata pudgale pAMca prakAranA kahyA che. ekendriya prayoga pariNata (eTale ke ekendriya jIvanA vyApAra vaDe pariNAma pAmelA.) beIndriya praga pariNata ema pacendriya praga pariNata f fmULamAM pachI te darekanA piTA vibhAgo paNa jaNAvelA che. jemake ekendriyanA pRthvI Adi pAMca, paMcendriyanA nairayika, tiryaMca, deva, ane manuSya, pAchA te darekanA sUkSma, bAdara, jaLacara, sthaLacara, paryApta, aparyApta, gabhaMja, saMmUrNima, ema jeTalA peTA vibhAga prasiddha che te gaNavelA che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 - bhaMgavatI upakrama . gautama? he bhagavan ! mizra pariNata yugale keTalA prakAranA kahA che? mahAvIraH he gautama! mizra pariNata pudgale pAMca prakAranA kahyA che. te A pramANe ekendriya mizra pariNata ema paMcendriya sudhI. gautamahe bhagavanvisasA pariNata-svabhAvathI pariNAmane prApta thayela pudgale keTalA prakAranA kahyA che? mahAvIraH he gautama! pAMca prakAranA che. varNa pariNata, gaMdha pariNata, rasa pariNata, sparza pariNuta, ane saMsthAna pariNuta* - gautamaH he bhagavana! prayoga pariNata mizra pariNata ane visasA pariNata e pudgalemAM kyA pagale tenAthI vizeSAdhika che? " mahAvIra : he gautama! sauthI thoDA praga pariNAI che. tethI mizra anaMtagaNu che. ane tethI visasA pariNata anaMta gaNuM che. * gautama he bhagavana !te ema ja che. he bhagavana !te ema ja che. * *te varNa vagerenA peTA vibhAgo paNa mULamAM gaNAvyA che. mULamAM AnI pachI prayoganA mana-vANu-kAyanA prayoga ema traNa peTA vibhAga pADyA che, ane mana-vANunA pAchA satya, mithyA, Adi peTA vibhAga pADyA che. kAya prayogamAM audArikAdi zarIrarUpe peTA vibhAga pADavA che, ane te darekanA pAchA ekendriyAdi rUpe peTA vibhAga pADyA che, te ja pramANe, mizranA paNa manomizra, vacanamizrAdi peTA vibhAga pADayA che. ane vistrasAnA varNAdi peTA vibhAga pADayA che; te varNAdinA paNa kRSNadi peTA vibhAga pADyA che. Ama, eka dravyanI apekSAe ATale vistAra karI, pAchuM be dravyonI apekSAe te badhuM gaNAvyuM che. temAM eka amuka rIte ane bIjuM bIjI rIte evA paNa vibhAga saMbhavatA hovAthI vistArano pAra nathI rahyo. e pramANe pAcho traNa dravyone, ane aMte cAra dravyono ema asaMkhyAta ane anaMta dravyano ullekha karI prakaraNa pUruM karyuM che. : - kAraNa ke prayoga pariNata eTale zarIrAdi rUpe pariNata. paraMtu jIva pudagalano saMbaMdhakALa thaDo che, tethI te thoDAM che, vizvasA to anaMtA che. kAraNa ke jIvathI prahaNa na thAya tevAM paNa anaMta pudgale che. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 AzIviSane vicAra bhagavatI za-8. u-ra. (60) AzIviSane vicAra - bhagavatI za. 8 u. 2 ne adhikAra 5 AzIvizvanA be prakAra che. (1) jAti AzIviSa ane, (ra) karma AzIviSa. temAM prathama jAti AzIviSanA cAra prakAra che. (1) vRzcika (vIMchI) jAti AzIviSa. tene viSaya/ ardhabharata pramANa che. (2) maMDuka (deDakA) jAti AzIviSa. tene viSaya bharatakSetra pramANa che. (3) sarpa jAti AzIviSa. tene viSaya jaMbudvIpa pramANe che. (4) manuSya jAti AzIviSa. tene viSaya aDhIdvIpa pramANa che. ' bIjA karma AzIviSanA traNa prakAra che. (1) manuSya (karmabhUmi paryApta) (2) tiryaMca (karmabhUmi paryApta) (3) devatA (bhavanapatithI AThamA devaleka sudhInA aparyAptA)mAM karma AzIviSa hoya che... *AzIviSa-AzIno artha che dADha. je jIvonI dADhamAM viSa hoya che tene AzIviSa kahe che. tenA be bheda che. jAti AzIviSa ane karma AzIvi. - sApa, vIMchI Adi prANI jAti (janmathI) je viSavALAM hoya che. mATe tene jAti AzIviSa kahe che. karma AzIviSa-je karmathI (zrAva Adi) prANIone nAza kare che tene kahe che. paryApta saMjJAtiyaca paMcendriya ane manuSyane tapAdithI athavA anya koI kAraNathI AvI labdhi utpanna thAya che, mATe te anyane zrApa ApIne bIjAno nAza karavAnI zakitavALA hoya che. AvA prakArane AtmA AvI AzIviSa labdhine kAraNe AThamA devalokathI AgaLa jaI zakato nathI. te devalekamAM utpanna thayA pachI aparyApta avasthA sudhI karma AzIviSavALA hoya che. asata kalpanAthI jema koI manuSya ardha bhArata pramANa pitAnuM zarIra banAvela heya tenA pagamAM vIMchI DaMkha mAre to tenA mAthA sudhI tenuM viSa caDI jAya che. A pramANe cAreyanA viSaya mATe samajI levuM. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA (61), labdhi vicAra -- tenAM 21 dvAra kahe che. (1) jIva, (2) gati, (3) Indriya, () kAyA, (5) sUmabAdara, (6) paryApti, (7) bhavaraNa, (8) bhavasiddhika, () saMsI, (10) labdhi, (11) upaga, (12) ga, (13) lehyA, (14) kaSAya, (15) veda, (16) AhAra, (17) jJAnagocara, (18) kAla, (19) aMtara, (20) jJAnane alpa bahuva, ane (21) paryAyane apa bata. - (1) jIvahAraH samuccaya jIvamAM pAMca jJAna, ane traNa mAtanI bhajanA (vikalpa heya) pahelI nArakI, bhavanapati ane vANavyaMtara devemAM traNa jJAnanI niyamA, (jeone jJAna che teo avazya traNa jJAna yukta che) ane be ajJAna athavA traNa ajJAnanI madabhajanA. bIjI narakathI sAtamI naraka sudhI, tathA tiSIthI navaraiveyaka sudhI, traNa jJAna, traNa ajJAnanI niyamo. (jene jJAna che teone avazya traNa jJAna, ane ajJAna che teone avazya ajJAnanI niyamA). pAMca anuttara vimAnamAM traNa jJAnanI niyamA. pAMca sthAvara tathA asaMjJI manuSyamAM be ajJAnanI niyama, traNa vikaseMdriyamAM tathA asaMsI tiryaMca paMcendriyamAM$ be jJAna, be ajJAnanI niyamA. saMjJI tiryaMcamAM traNa jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA, saMjJI manuSyamAM, pAMca jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA. siddha bhagavAnamAM kevaLa jJAnanI niyamA. je ajJAnI che temAM keTalAka be ajJAnavALA che. kemake koI asaMjJI tiryaMca paMcendriya uparokata sthAnamAM utpanna thAya tyAre teone aparyApta avasthAmAM virbhAgajJAna na hovAthI utpattinA samaye be ajJAna hoya che, ane je mithAdaSTi saMsI ticapaMkiya naraka tathA devagatimAM utpanna thAya te teone paNa aparyApta vasthAmAM virbhAgajJAna hoya che, mATe traNa ajJAna kahyAM che. traNa vikasendriya ane asaMzI tiryaMca paMcendriyane aparyApta avasthAmAM vikalpa samakita che, te apekSAthI jene jJAna che, tene be jJAnanI niyamA samajavAnI che, ane paryApta avasthAmAM be ajJAnanI niyamA. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI za-8. u-2 121 (2) gatidvAraH narakagatika ane devagatikamAM traNa jJAnanI niyamA, traNa ajJAnanI bhajanA, tiryaMcagatikamAM be jJAna be ajJAnanI niyamA, manuSyagatikamAM traNa jJAnanI bhajanA, be ajJAnanI niyama siddhagatikamAM kevaLajJAnanI niyamA. 1. niraya-naraka-ne viSe gati-gamana jeonuM che teo nirayagatika kahevAya che. eTale samaSTi ke midaSTi, jJAnI ke ajJAnI paMcendriyatiyaca ame manuSya narakamAM unna thavAvALA attaragatimAM vartatA hoya te nirayagatika samajavA. te mATe ahIM niraya zabdanI sAthe gati grahaNa karela che. nirayagatikane je te jJAnI hoya to tene traNa jJAna avazya hoya che. kemake tene avadhijJAna bhavapratyaya hovAthI te antaragatimAM paNa hoya che. ane teone traNa ajJAna bhajanAe hoya che. kemake asaMjJI paMcendriya tiryaMca narakamAM jAya tyAre aparyAptAvasthAe virbhAgajJAna na hovAthI tene be ajJAna hoya che, ane mithyASTi saMsIne traNa ajJAna hoya che. kAraNa ke tene bhavapratyaya virbhAgajJAna hoya che. . 2. devagatimAM jatAM antarAlagatie vartatA jIvo narakagatikanI peThe jANavA. kemake je jJAnI devagatimAM jAya che teone bhavapratyaya avadhijJAna devAyuSane prathama samaye ja unna thAya che. tethI nArakonI peThe teone traNa jJAna avazya hoya che. jeo ajJAnI che ane asaMjJI thakI devagatimAM unna thAya che, teone aparyAptAvasthAmAM visaMgajJAnano abhAva hovAthI be ajJAna hoya che. je ajJAnI saMsI thakI AvI devagatimAM unna thAya che tene bhavapratyaya virbhAgajJAna hovAthI traNa ajJAna hoya che. 3. tiryaMcagatimAM jatAM vacce antarAvagatimAM vartatA hoya te tiryaMcagatika chavo jANavA. tene be jJAna ane ajJAna hoya che. kemake samyaphadaSTi cho avavijJAnathI paDyA pachI mazritajJAna sahita tiryaMcagatimAM jAya che. tethI tene be jJAna hoya che, ane miyAdaSTi jIva vibhaMganAnathI paDyA pachI tiryaMcagatimAM jAya che. mATe tene be ajJAna hoya che.. 4. manuSya gatimAM jatAM aMtarAlagatie vartatA heya te ahIM manuSya gatika jANavA, temAMnA keTalAka jIvo je jJAnI che. te tIrthakaranI peThe avadhijJAna sAthe ja manuSya gatimAM jAya che, ane keTalAka tene choDIne jAya che. mATe teone traNa athavA be jJAna hoya che. je ajJAnI che teo vibhaMgaNAnathI paDayA pachI manuSyagatimAM unna thAya che, mATe avazya tene be ajJAna hoya che. . . Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 - zrI bhagavatI upakama (3) IMdriyadvAraH saIndriya ane paMcendriyamAM ke jJAna 3 ajJAnanI bhajanA. ekendriyamAM be ajJAnanI niyamA, traNa vikaseMdriyamAM 2 jJAna, re ajJAnanI niyamA, anidriyamAM kevaLa jJAnanI niyamA. () kAyAdvAraH sakAya ane trasakAyakamAM pAMca jJAna 3 ajJAnanI bhajanA. pAMca sthAvara- 2 ajJAnanI niyamA. akAyikamAM kevaLajJAnanI niyamA.5 (5) sUkSma bAdaradvAra H sUkramamAM be ajJAnanI niyamA. bAdaramAM pAMca jJAna, 3 ajJAnanI bhajanA, nesUma bAdaramAM kevaLajJAnanI niyamA. 1. IndriyadvArane viSe sendriya eTale indriyanA upagavALA. te jJAnI ane ajJAnI banne prakAranA che. temAM jJAnIne cAra jJAna bhajanAe hoya che. eTale be, traNa ke cAra jJAna hoya che; paNa teone kevalajJAna hotuM nathI. kemake te atIndriyajJAna che. ahIM be, traNe ke cAra jJAna kahelAM che te labdhinI apekSAe jANavAM. upayoganI apekSAe sarvane eka ja jJAna hoya che. ajJAnIne traNa ajJAna bhajanAe heya che eTale kavacita be ke traNa ajJAna hoya che. 2. ekendriya che mithAdaSTi hovAthI ajJAnI che ane te be ajJAnavALA che. beIndriyAdika jIvone be jJAna hoya che. kemake tene aparyApta avasthAmAM sAravAdana guNasthAnakano saMbhava che. te sivAya bIjAne be ajJAna hoya che. 3. aniniya eTale IndriyanA upayoga rahita kevalajJAnI. teone siddhanI peThe eka kevalajJAna hoya che. - ja. kAya eTale audArikAdi zarIra athavA pRthvI Adi che kAya. te vaDe sahita te sAyika. teo kevalI paNa hoya, tethI sakAyika saddaSTione pAMca zAna ane miyAdaSTione traNa ajJAna bhajanAe hoya che. pa. jeone pUrve kahela kAya eTale audArikAdi zarIra nathI te akAyika eTale siddha kahevAya che. mATe temAM kevaLajJAnanI ja niyama heya che. ka. sarbhadvArane viSe sukSma jIvo pRthvIkAyikanI peThe mithAdaSTi hevAthI teone be ajJAna hoya che. * 7. sakAMyika jIvanI peThe bAdara ja kevalajJAnI paNa hoya che. mATe teone bhajanAe pAMca jJAna ane traNa ajJAna hoya che. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI za. 8 uM, huM 123 (6) paryAptidvAra : samuccaya paryAptAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. prathama narakathI navapraiveyaka sudhInA paryAptAmAM traNa jJAna, traNa ajJAnanI niyamA. pAMcaanuttara vimAnanA paryAmA ane aparyAptAmAM traNa jJAnanI niyamA, pAMca sthAvara, traNa vikalendriya ane asa'nI tiya``canA paryAptAmAM be ajJAnanI niyamA, sannI tiya canA paryAptAmAM traNa jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. samuccaya aparyAptAmAM traNa jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. pahelI nArakI, bhavanapati ane vANuvyaMtaradevanA aparyAptAmAM traNa jJAnanI niyamA. traNa ajJAnanI bhajanA. mIjI nArakIthI cha naraka sudhI ane jyetiSIthI natrazaiveyaka sudhInA aparyAptAmAM traNa jJAna, traNa ajJAnanI niyamA. sAtamI narakanA aparyAptAmAM traNa ajJAnanI niyamA, pAMca anuttara vimAnanA aparyAptAmAM traNa jJAnanI niyamA. pAMca sthAvara ane asaMjJI manuSyanA aparyAptAmAM e ajJAnanI niyamA. traNa vikalendriya, asanI tihu~ca ane sanI tiya canA aparyAptAmAM ke jJAna, e ajJAnanI niyamA.4 sannI avadhijJAna ke vila gajJAna ra 1. paryApta sannI paMcendriyatiyacamAM keTalAkane hAya ane keTalAkane na heAya. mATe traNu me jJAna ke e ajJAna teone heAya che. tethI traNa ( vikalpathI ) kahela che. 2. asanI tiya ca5 cendriyathI nIkaLIne je jIveA prathama naraka ane bhavanapati tathA vANuvyaMtaramAM Avela hoya tene apapta avasthAmAM vibhaga jJAnane abhAva hoya che. eTale e ajJAna hoya che ane paryAptAvasthAmAM teone traNu ajJAna niyamA (avazya) hAya che. tethI traNa jJAna niyamA ane traNu ajJAna bhajanA ( vikalpa )thI kahela che. . 3. mIjI narakathI cha naraka sudhI ane jyAtiSI tathA vaimAnikane viSe sanIthI ja AvIne uptanna thAya che. mATe teone aparyAptAvasthAmAM. paNa bhavapratyaya avadhi ke vibhaMganA avazya saddabhAva hAvAthI traNa jJAna athavA traNu ajJAna niyamA (avazya) heAya che. 4. traNa vikalendriya ane asanI tiya-capacendriyamAMnA kAika jIvate aparyAptAvasthAmAM sAsvAdana samakitane sa Mbhava che. tethI jene sAsvAdana samakita che tene e jJAna ane samakita nathI tene e ajJAna niyamA (avazya) heAya che. ane sanI tiya``capa'cendriyane aparyAptAvasthAmAM e jJAna athavA kha ajJAna niyamA (avazya) hAya che. jJAna ke traNa ajJAna athavA jJAna traNa ajJAna bhajanAthI Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavato upabha manuSyanAM aparyAptAmAM traNa jJAnanI bhajanA. e ajJAnanI niyamA. nAparyAMsA neaparyAptAmAM kevaLajJAnanI niyamA. (7) bhavasthaDhAra : nArakabhavastha ane devabhatrasthamAM 3 jJAnanI niyamA 3 ajJAnanI bhajanA.4 tiya cabhasthamAM 3 jJAna, 3 ajJAnanI bhajanA. manuSyabhavasthamAM pAMca jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. abhavastha ( siddha bhagavAna )mAM kevaLajJAnanI niyamA. (8) bhavasiddhikadvAra : bhavasiddhika (bhA)mAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. abhavasiddhika (abhavya)mAM traNa ajJAnanI bhajanA. nAbhavasiddhika ane nAabhavasiddhikamAM ( siddha bhagavAnamAM ) kevaLa- jJAnanI niyamA. (khulAsA mATe kAyAdvAranI phrUTaneATa pramANe jANavuM.) (9) sagIdvAra : sannImAM 4 jJAna ane 3 ajJAnanI bhajanA. asaphImAM r jJAna ane 2 ajJAnanI niyamA, nAsa'nI ane nAasannImAM ( siddha bhagavAna ane teramA tathA caudamA guNusthAnavatI jIvAmAM ) kevaLajJAnanI niyamA (khulAsA mATe seiiMdriyanI phUTanoTanI (noMdha) pramANe jANavuM. ) 1. samyagadaSTi manuSyate aparyAptAvasthAmAM tIrthaMkarArdikanI peThe adhi jJAnane saMbhava che. tethI traNa jJAna bhajanAe (vikalpathI ) hAya che. paNu mithyAdaSTine vibhaMga heAtuM nathI. mATe e ajJAna tene niyamA ( avazya ) hAya che. 2. tApasa ane nAaparyApta eTale abhAvathI siddha jIvA jANavA. kAraNa ke te kamathI rahita che. siddhone kevaLajJAna niyamA (avazya) hAya che. paryAptabhAva ane aparyAptabhAvanA paryApta ane aparyApta nAma * 3. je jIva marIte peAtAnA utpatti sthAnamAM jaine utpatti sthAnane prApta thayela che tene bhavastha kahe che. jema manuSyamAM rahela chatra manuSyabhavastha kahevAya che tema cAre gati mATe samajavuM. 4. niyagatika eTale naraka gatimAM jatAM aMtarAlatamAM vartatA paNu utpatti sthAnane prApta nahi thayela jIvane nirayagatika chatra kahe che. eTale ke utpatti ane nahi prApta thayela ane aMtarAla gatimAM vatA vATevahetA jIvane gatika jIva kahe che. nAraka bhavastha ane devabhavasthane nirayagatikanI peThe traNa jJAnavALA ane be ke traNa ajJAnavALA jANavA. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI za-8. u-ra 125 (10) labdhidvAra : labdhi eTale te te pratibaMdhaka kanA kSayAdikathI AtmAne jJAnAdika guNanA lAla thavA tene labdhi kahe che. labdhinA dRza prakAra che: (1) jJAna labdhi (2) dana labdhi (3) cAritra labdhi (4) cAritracAritra labdhi (5) dAna labdhi (6) lAbha labdhi (7) bhAga labdhi (8) upabhega labdhi (9) vIya labdhi (10) indriya labdhi, 1. jJAnalabdhi tathAvidha jJAnAvaraNIya karmanA kSaya ke kSayApazamathI yathAsa Mbhava pAMca prakAranA jJAnanA lAbha thavA te jJAna labdhi. jJAnalabdhinA pAMca prakAra che. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:parya vajJAna. ane kevaLajJAna. ajJAnanA traNa le che te matiajJAna, zrutaajJAna ane vibhagajJAna, samuccaya jJa!na labdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA ane jJAnanA alabdhiyAmAM traNa ajJAnanI bhajanA. mati-zrutajJAnanA labdhiyAmAM cAra jJAnanI bhajanA ane mati-zrutajJAnanA alaUiyAmAM traNa ajJAnanI bhajanA, kevaLa jJAnanI niyamA. avadhijJAna labdhiya mAM ane manaHpavajJAna labdhiyAmAM cAra jJAnanI bhajanA ane tenA alampiyAmAM cAra jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA. kevaLajJAna labdhiyAmAM kevaLajJAnanI niyamA, tenA alayiAmAM cAra jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. samuccaya ajJAna ane matiajJAna-zrutaajJAnanA lambiyAmAM traNa ajJAnanI bhajanA ane tenA alayiAmAM pAMca jJAnanI bhajanA. vibhagajJAnanA labdhiyAmAM traNu ajJAnanI niyamA ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA. meM ajJAnanI niyamA. 2. dezanalabdhi : danamAhanIya kanA kSaya ke kSayApazamathI thatA samyaka, mizra ke mithyAzraddhAnarUpa AtmAnA pariNAmane darzanalabdhi kahe che. tenA traNa bheda che. (1) samyakdazana labdhi (2) mithyAdarzana labdhi (3) mizrakana labdhi. samuccaya darzanamAM 1. mithyAtva meAhanIya karmInA upazama, kSaya ke kSayeApazamathI thayela zraddAnarUpa Atma pariNAma te samyakdana labdhi. 3 2. azuddha mithyAtvanA pudgalanA vedanathI thayela viparyAsarUpa jIva pariNAma te mithyAdarzana labdhi. 3. avizuddha mithyAtva pudgalanA vedanathI utpanna thayela mizra rucirUpa Atma pariNAma te samyak mithyA darzIna labdhi athavA mizradaza na labdhi Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAya pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. darzananA alabdhiyAmAM kaI jIva nathI. samyaphadarzananA labdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA. tenA alayiAmAM traNa ajJAnanI bhajanA. mithyA darzanalambiyA ane mizradarzana labdhiyAmAM traNa ajJAnanI bhajana ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. - 3. cAritralabdhi : cAritramohanIya karmanA kSaya ke kSaye pazamathI thayela AtmapariNAmane cAritra labdhi kahe che. tenA pAMca bheda che.' (1) sAmAyika cAritralabdhi (2) chedo pasthApiniya cAritralabdhi (3) parihAra vizuddha cAritralabdhi. (4) sUkama saMparAya cAritralabdhi (5) yathAkhyAta cAritralabdhi. samuccaya cAritra labdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA ane tenA alabdhiyAmAM cAra jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA. sAmAyika cAritralabdhi, chedo pasthApanIya cAritralabdhi, parihAra vizuddha cAritralabdhi ane sUphamasaM5rAya cAritra labdhiyAmAM cAra jJAnanI bhajanA ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. yathAkhyAta cAritra labdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA. ane tene alabdhiyAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. (4) cAritrA cAritralabdhi : apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA kSapazamathI thayela dezavirati rUpa AtmapariNAmane cAritrAcAritra labdhi kahe che. cAritrAcAritra labdhimAM traNa jJAnanI bhajanA ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA.2 1. pAMca bhedanI vizeSa samajaNa mATe, juo (bhagavatI zataka ra6muM udeze 7) 2. cAritrA cAritralabdhi rahita jIvo te dezavirati zrAvakathI bIjA jANavA. temAM je jJAnI che tene pAMca jJAna bhajanAe che ane je ajJAnI che teone traNa ajJAna bhajanAe che. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 labdhi vicAra bhagavatI za. 8 u. 2 (5 thI 9): aMtarAya karmanA kSaya ke kSayapazamathI nIcenI pAMca labdhi uptanna thAya che. (1) dAna labdhi (2) lAbha labdhi (3) bhega labdhi (4) upaga labdhi (5) vIrya labdhi. tenA labdhiyAmAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. ane tenA alabdhiyAmAM kevaLajJAnanI niyamA." bAlavIryara labdhimAM traNa jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAnanI bhajanA. bAlapaMDita vIrya labdhimAM traNa jJAnanI bhAjanA ane tenA alabdhiyAmAM pAMca jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA. paMDitavIrya- labdhimAM pAMca jJAnanI bhAjanA ane tenA alabdhiyAmAM cAra jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. 10indriyalabdhi: matijJAnAvaraNa karmanA kSapazamathI prApta thayela bhAvedriyane tathA ekendriyAdi jAti nAmakarma ane paryApta nAmakarmanA udayathI dravyendriyone lAbha thave tene Indriya labdhi kahe che. tenA pAMca prakAra che. (1) zrotrendriya labdhi (2) cakSuIndriya labdhi 1. aMtarAya kamano kSaya thavAthI kevaLajJAnIne dAnAdika pAMca labdhio pragaTa thAya che. tethI siddhonI paNa dAnAdikamAM pravRtti thavI joIe. paraMtu teo kRtakRtya thayelA hovAthI ane prayojananA abhAvathI teonI dAnAdikamAM pravRtti thatI nathI. siddhone dAnAdika projananA abhAvathI dAnAdilabdhi rahita kahyA che tethI pAMceyalabdhinA alayiAmAM kevaLajJAnanI niyamA kahI che. 2. bAlavIrya labdhivALA asaMyata (avirati) kahevAya che. temAM jJAnIne traNa jJAna ane ajJAnIne traNa ajJAna bhajanAe che. 3. bAlavIrya labdhi hita jIvo te sarvavirati, dezavirati ane siddho jANavA. teone pAMca jJAna bhajanAe hoya che.. 4. paMDitavIryanA alabdhiyAmAM asaMyata, dezasaMyata ane siddho che. temAM asaMyata jIvomAM avitisamadaSTi Adine traNa jJAna bhajanAe che. ane mizcAdaSTi tathA mizradaSTi jIvone traNa ajJAna bhajanAo hoya che. dezasaMyatane traNa jJAna bhajanAe hoya che ane siddha bhagavAnane eka kevaLajJAna hoya che. tethI paMDitavIryanA alabdhimAM mana:paryavasAna sivAyanA cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe jANavA. ahiMsAdi dharmavyApAramAM pravRttinA abhAvanI apekSAe siddhio paMDitavIrya labdhi rahita che ane teone eka kevaLajJAna hoya che. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zrI bhagavatI upAya (3) prANendriya labdhi (4) rasendriya labdhi (5) sparzendriya labdhi. - seIndriya labdhimAM ane sparzendriya labdhimAM cAra jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA ane tenA alambiyAmAM kevaLajJAnanI niyamo. ndriya, cakSuIndriya ane dhrANendriya labdhimAM cAra jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA, tenA alabdhimAM be jJAna, be ajJAna ane kevaLa jJAnanI niyamA. rasendriya labdhiyAmAM cAra jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA ane tenA alabdhiyAmAM kevaLa jJAnanI niyamA ane be ajJAnanI niyamA. (11) upayogadvAra: sAkAraupayogara (jJAnaupayoga) ane anAkAraupayoga (darzana upaga)mAM pAMca jJAna ane traNa ajJAnanI bhajanA. mati, zruta, avadhi ane mana:paryavajJAnamAM cAra jJAnanI bhajanA, kevaLajJAnamAM eka kevaLajJAnanI niyamA. matijJAna, zrutajJAnamAM traNa ajJAnanI bhajanA. virbhAgajJAnamAM traNa ajJAnanI niyamA. cakSudarzana, acakSudarzanamAM cAra jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. : * 1. indriya labdhivALA ja jeo jJAnI che teone cAra grAna hoya che. paNa kevaLajJAna hotuM nathI. kAraNa ke kevaLajJAnIone indriyane upaga nathI. jeo ajJAnI che tene traNa ajJAna bhajanAe che. 2. AkAra-vizeSa, te sahita je bedha te sAkAra baMdha eTale vizeSa grAhaka bodha, tenA upayoga sahita te sAkAropayukta kahevAya che. te jJAnI ane ajJAnI baMne hoya che. temAM jJAnIne pAMca jJAna bhajanAe hoya che, eTale kadAcita eka, be, traNa, cAra ane eka paNa jJAna hoya che. A badhA jJAnalabdhine AzrayI jANavA. upaganI apekSAe te eka kALe eka ja jJAna ke eka ajJAna hoya che. ajJAnIne traNa ajJAna janAe heya che. 3. je jJAnane viSe AkAra-jAti, guNa, kriyAdi svarUpa vizeSa. pratibhAsita na thAya te anAkAra upaga eTale darzana. anAkAraupagavALA jJAnI ane ajJAnI be prakAranA che. jJAnIne labdhinI apekSAe pAMca jJAna bhajanAe hoya che ane ajJAnIne traNa ajJAna bhajanAe heya che. . Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI za8. u-. 129 avadhidarzanamAM traNa ajJAnanI niyamA cAra jJAnanI bhajanA, kevaLadarzanamAM eka kevaLajJAnanI niyamA. (12) gadvAra: sagI, mana, vacanagI ane kAyagImAM pAMca jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. amegImAM kevaLajJAnanI niyamA. ' (13) lehyAdvAraH salezI ane zukalezImAM pAMca jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. kRSNalezI, nIleSI, kAtilezI, telezI, padmalezImAM cAra jJAna, traNa ajJAnanI bhajanA alezImAM kevaLajJAnanI niyamA. (14) kaSAyadvAraH sakaSAyI, krodhakaSAyI, mAnakaSAyI, mAyAkaSAyI ane lebhakaSAyImAM cAra jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. aSAyImAM pAMca jJAnanI bhajanA. (15) vedadvAra: savedI, strIvedI, puruSavedI, napuMsakavedImAM 1. avadhidarzana anAkAra upayogavALA jJAnI ane ajJAnI ema be prakAranA che. kAraNa ke darzanano viSaya sAmAnya hovAthI ane sAmAnya abhinnarUpa hovAthI jJAnI ane ajJAnInA darzanamAM bheda hoto nathI. tethI ajJAnIne traNa ajJAna niyamo ane jJAnIne cAra jJAnanI bhajana. 2. gadvAramAM sayogIne sakAyikanI peThe bhajanAe pAMca jJAna ane traNa ajJAna jA guvA. e pramANe manayoga sahita, vacaga sahita ane kAyega sahita jIvo paNa jANavA. kAraNa ke kevalIne paNa manogAdi hoya che. sayogI mithyA dRSTine traNa ajJAna bhajanAe hoya che ane yogIne eka kevaLajJAna hoya che. 3. leDyAdvAra mAM jema sakAyikane bhajanAe pAMca jJAna ane traNa ajJAna kahyA tema lekSAvALAne paNa jANavA. kemake kevalIne paNa zukalezyA hovAthI te legyA sahita che. yogAntargata kRSNadi dravyanA saMbaMdhathI AtmAnA pariNAma te lezyA. 4. veda dvAramAM savedakane sendriyanI peThe bhajanAe kevaLajJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna hoya che, adaka-vedarahita jIvone akaSAyInI peThe bhajanAe pAMca jJAna hoya che. kema ke anivRtti bAdara guNasthAnake avedaka hoya che. tyAM chadmasthane cAra jJAna bhajanAe hoya che. ane kevaLa jJAnIne pAMcamuM kevaLajJAna (Aya che. 17 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 -zrI bhagavatI upakrama cAra jJAna traNa ajJAnanI bhajanA. avejImAM pAMca jJAnanI bhajanA. (16) AhAradvAraH AhArakamAM pAMca jJAna traNa ajJAnanI bhajanA.' anAhArakamAM cAra jJAna (mana:paryavajJAna sivAya) traNa ajJAnanI bhajanA. ' (17) jJAnagecaradvAra pAMca jJAnane viSaya saMkSepathI cAra prakArane kahe che te A pramANe che. dravyathI, kSetrathI, kALathI ane bhAvathI. Abhinibedhika jJAnI (matijJAnI) dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI Adeza vaDe (sAmAnya rUpe) sarva dravya, kSetra, kALa ane bhAvane jANe che ane dekhe che.* - zrutajJAnI upaga sahita sarva dravya, kSetra, kALa ane bhAvane jANe che ane dekhe che. 1. AhAradvAramAM jema sakaSAyI cAra jJAnavALA ane traNa ajJAnavALA kahyA tema AhAraka paNa e pramANe jANavA. paraMtu AhArakone kevaLajJAna paNa hoya che. kemake kevaLajJAnI AhAraka che. * 2. vigrahagati, kevaLa samudhAta ane ayogIpaNAmAM jIvo anAhAraka hoya che ane bAkInI avasthAmAM AhAraka hoya che. mana:paryavajJAna AhArakane ja hoya che ane anAhArakane AdinA traNa jJAna ane traNa ajJAna vigrahagatimAM ane kevaLajJAnIne eka kevaLajJAna kevaLi samuddhAta ane ayogI avasthAmAM hoya che, e mATe anAhAraka jIvone mana:paryAvajJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna kahyA che. 3. pAMceya jJAnanA viSayanI vizeSa samajaNa mATe juo pariziSTha. ; 4. bhagavatI sUtranA 8 mA zatakanA bIjA udezAnI TIkAmAM kahela che. avAya dhAraNe jJAnama avagraha-he darzanama" eTale ke avAma ane dhAraNA jJAnarUpa che tathA avagraha ane IhA darzanarUpa che. A mATe avAya ane dhAraNAnI apekSAe jANavAnuM kahela che tathA avagraha ane hAnI apekSAthI jovAnuM kahela che. jAtismaraNa matijJAnanA peTAmAM (aMtargata) che. e kAraNathI bhagavatI sUtramAM "jANeI pAseI" kahela che. naMdI sUtramAM "jANeI napAsaI kahela che. kAraNa ke matijJAna parokSa jJAna che. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavato za-8. u-re. 131 avadhijJAnI dravyathI jaghanya anaMtAnaMta rUpI dravya jANe dekhe che ane utkRSTathI saCrUpI dravya jANe dekhe che, kSetrathI jadhanya aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga jANe dekhe che, utkRSTathI salAka ane leAka jevaDA asaMkhyAtA bhAga aleAkamAM jANe dekhe che. kALathI jaghanya AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga bhUtakALa ane bhaviSyakALa jANe dekhe che, utkRSTathI asaMkhyAtI utsarpiNI avasarpiNI jeTale bhUtakALa ane bhaviSyakALa jANe dekhe che. bhAvathI jaghanya anaMtA bhAva jANe dekhe che. ane utkRSTathI sarvabhAva jANe dekhe che. * mana:paryavajJAnanA be bheda che: Rnumati ane vipulamati. Rnnumati dravyathI anaMtAanaMta pradezI smudha jANe dekhe che. kSetrathI jaghanya AMzulanA asaMkhyAtamA bhAga, utkRSTa adhelAkamAM ratnaprabhA pRthvImAM uparanA ane nIcenA nAnA pratarAne dekhe che. uSNa dvizAmAM jyAtiSInA uparanA taLAne jANe dekhe che. tiya ziAmAM aDhIdvIpamAM aDhIAMzula kama kSetra sudhInA saMjJIpaMcendriya paryApta jIvAnA mananA bhAvAne jANe dekhe che. kALathI palyanA asaMkhyAtamA bhAga pramANu bhUtakALa tathA bhaviSyakALa saMbaMdhI jANe dekhe che. bhAvathI anaMtA bhAva jANe dekhe che. utkRSTathI sabhAvAnA anaMtamA bhAgane jANe dekhe che. vipulamatinuM kathana RjumatinA samAna jANuchyuM. paraMtu vizeSatA e che ke kSetranI apekSA saMpUrNa aDhIdvIpa jANe dekhe che ane dravya, kSetra, kALa, bhAvamAM kaMika vadhu vistAra sAthe ni`La, adhika spaSTapaNe jANuM che. kevaLajJAnanA be bheda che--bhavastha kevaLajJAna ane siddha kevaLajJAna. kevaLajJAna sarva dravya, kSetra, kALa, bhAvane jANe dekhe che. matiajJAnI dravya, kSetra, kALa, bhAvathI grahaNa karela pudgalene jANe dekhe che. zrutaajJAnI dravya, kSetra, kALa, bhAvathI grahaNa karela pudgalAne kahe che, batAve che ane prarUpe che. vibha gajJAnI dravya, kSetra, kALa, bhAvathI grahaNu karela pudgalAne jANe dekhe che, Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama (18) kALadvAra : jJAnInA jJAnanI sthitinI maryAdAne kALa kahe che. sthiti be prakAranI che. 1. sAIyAsajajavasiyA (Adi aMta sahita) 2. sAIyAapajavasiyA (Adi che paNa aMta rahita). samuccaya jJAnImAM bhAMgA lAbhe be-sAIyAapajajavasiyA ane sAIyAsapajavasiyA. sAIyAapajajavasiyAnI sthiti nathI. sAIyAsapajajavasiyAnI sthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa 66 sAgarepama jhAjherI. matijJAnI ane zrutajJAnInI sthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa 66 sAgara jhAjherI. avadhijJAnanI sthiti jaghanya eka samayanI utkRSTa 66 sAgara jhAjherI. manaH paryavajJAnanI rithati jaghanya eka samayanI utkRSTa dezena (kaMIka ochI) kApUrvanI. kevaLajJAnamAM bhAMge lAbhe eka sAIyA-apajajavasiyA. kevaLajJAna utpanna thaIne pharI koI vakhata nAza pAmatuM nathI. samuccaya ajJAna ane matijJAna, zrutajJAnamAM bhAga lAbhe traNa (1) Adi aMta rahita (2) Adi nahIM paNa aMta che. (3) Adi aMta sahita. pahele bhAge abhavIjImAM Ave che. bIje bhAge bhavIchamAM Ave che. trIjo bhAga pratipAtI bhavya jImAM Ave che. samuccaya ajJAna, matiajJAna, zrutajJAnamAM trIjA bhAMgAnI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI, utkRSTa deze UnuM ardha pudgala parAvartananI. virbhAgajJAnanI sthiti jaghanya eka samayanI utkRSTa 33 sAgara ane deze UNa krADa pUrva adhika' (19) aMtaradvAraH eka jJAnanI paryAyamAMthI bIjA jJAnanI paryAya prApta karavA vaccenA kALane aMtara kahe che. samuccaya jJAnamAM bhAgA beH (1) sAIyAapawvasiyA (2) sAIyAsapajajavasiyA. sAIyAapajajavasiyAnuM aMtara nathI. samuccaya jJAnanA bIjA bhAMgA matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAnanuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM utkRSTa dezanA ardha pudgala parAvartananuM. kevaLajJAnanuM aMtara nathI. 1. vizeSa samajaNa mATe juo pariziSTha. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI za-8. u-. 173 samuccaya ajJAna, matiajJAna zruta ajJAnanA bhAMgA traNaH (1) aNAIyAapajajavasiyA (2) aNuIyAsapajajavasiyA (3) sAIyA sapajajavasiyA pahelA tathA bIjA bhAMgAnuM aMtara nathI. trIjA bhAMgAnuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM utkRSTa 66 sAgara jhAjheruM. virbhAgajJAnanuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM utkRSTa anaMtakAla (vanaspatinA kAla jeTalo) che. (20) a5bahuvaidrAra : jJAnane alpabahuvaH (1) sarvathI thoDA mana:paryava jJAnI (2) tethI avadhijJAnI asaMkhyAtaguNa (3) tethI matijJAnI ane zrutajJAnI parasparatulya paNa avadhijJAnIthI bane vizeSAdhika (4) tethI kevaLajJAnI anaMtaguNa (5) tethI samuccayajJAnI vizeSa dhika. traNa ajJAnane apabahutvaH (1) sarvathI thoDA vibhaMgaNAnI (2) tethI matiajJAnI zrata bajJAnI parasparatuya paraMtu virbhAgajJAnIthI anaMtaguNA (3) tethI samuccaya ajJAnI vizeSAdhika. jJAna ane ajJAna banene sAthe alpa bahutvaH sarvathI thoDA mana:paryavajJAnI (2) tethI avadhijJAnI asaMkhyAta guNa (3) tethI mati jJAnI ane zrutajJAnI . parasparatuya paraMtu avadhijJAnIthI vizeSAdhika (4) tethI virbhAgajJAnI asaMkhyAta guga (5) tethI kevaLajJAnI anaMtaguNa (6) tethI samuccayajJAnI vizeSAdhika (7) tethI mati ajJAnI ane zruta ajJAnI paraMparatulya paraMtu samuccaya jJAnIthI vizeSAdhika (8) tethI samuccaye ajJAnI vizeSAdhika. | (21) paryAyane a5 bahutva dvAra : eka eka jJAnanA anaMtAanaMta paryAya che. [1] sarvathI theDA mana:paryavajJAnanA paryAya [2] tethI avadhijJAnanA paryAya anataguNa [3] tethI zrutajJAnanA paryAya [4] tethI matijJAnanA paryAya anaMtaguNa [5] tethI kevaLajJAnanA paryAya anaMta guNA. traNa ajJAnanI paryAya anaMtAanaMta che. tene alpabadutvaH [1] sarvathI ceDA virbhAgajJAnanI [2] tethI zrata ajJAnanA paryAya anaMta 1. vizeSa samajaNa mATe juo pariziSTha: Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI bhagavatI upakrama guNa [3] tethI mati ajJAnanA paryAya anaMta guNa. jJAna ajJAna baMnenI paryAyane sAthe alpabahuvaH [1] sarvathI ceDA mana paryavajJAnanA paryAya [2] tethI virbhAgajJAnanA paryAya anaMta guNa [3] tethI avadhijJAnanA paryAya anaMta guNa [4] tethI zrutajJAnanA paryAya anaMta guNuM [5] tethI zruta jJAnanA paryAya vizeSAdhika [6] tethI matiajJAnanA paryAya anaMta guNa [7] tethI matijJAnanA paryAya vizevAdhika [8] tethI kevaLajJAnanA paryAya anaMtaguNa. pariziSTha jJAnaviSaya dvAra para vizeSa noMdha AbhinibaMdhika jJAnane viSaya: dravyathI dhamastikAyAdidravyane AzrayI. kSetrathI-dravyanA AdhArabhUta AkAzane-AzrayI, kALathI dravyanA paryAyanI avasthitine AzrayI ane bhAvathI-audayikAdi bhAva athavA dravyanA paryAne AzrayI cAra prakArane kahyuM che. temAM dravyane AzrayI je Aminibedhika jJAna thAya che, te dharmAstikAyAdi dravyane AdezathI eTale ke sAmAnya vizeSarUpa prakArathI athavA oghathakI (samuccayarUpe) dravya mAtrarUpe jANe che, paraMtu temAM rahelA sarva vizeSanI apekSAe jANatuM nathI, athavA Adeza-zrutajJAna janita saMskAra vaDe apAya ane dhAraNAnI apekSAo jANe che. kemake apAya ane dhAraNuM jJAna svarUpa che ane avagraha ne IhAnI apekSAe jue che. kAraNa ke avagraha ane IhA darzanarUpa che. zrutajJAna janya saMskAra vaDe kAlekarUpa sarva kSetrane jANe che. e pramANe kAlathI sarva kAlane ane bhAvathI audayikAdi pAMca bhAvane jANe che. zrutajJAna viSaya : upaga sahita zrutajJAnI-saMpUrNa dazapUrvadharAdi zrutakevalI sarva dharmAstikAyAdi dravyane jANe che, ane zrutAnusArI mAnasa acakSudarzana vaDe abhilASTra (kathanagya) dravyane Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 labdhi vicAra bhagavatI za-8. u-2. jue che. e pramANe kSetrAdine paNa jANI levuM. bhAvathI uparyukata ( upayAga sahita ) zrutajJAnI auyikAdi sarva bhAvane athavA va abhilApya bhAvAne jANe che. yadyapi abhilApya bhAvAnA anantamA bhAga ja zrutapratipAdita che, te paNa prasaMgAnuprasa'gathI sa azilAntha bhAva zrajJAtananA viSaya che, mATe tenI apekSAe "sarva bhAveAne jANe che" ema kahyuM che. avadhijJAnanA viSaya : dravyathI avadhijJAnI jaghanyathI taijasa ane bhASA dratyenI atare rahelA evA sUkSma ananta pudgala dravyAne jANe ane avadhidarzanathI dekhe. kSetrathI avadhijJAnI jaghanya aMzulanA asaMkhyAtamA bhAgane ane utkRSTathI zaktinI apekSAe alekane viSe asa`khya leAkapramANu khaMDane jANe ane jue, kAlathI adhijJAnI jaghanya AvalikAnA asakhyAtamA bhAgane ane utkRSTathI asaMkhyAta utsapaiiNI ane avaCiNI bhUtakALa ane bhaviSyakALane jANe ane jIe-eTale teTalA kAlamAM rahelA rUpI dravyane jANe yAvat bhAvathI avadhijJAnI jaghanya ananta bhAveAne jANe ane jue, paNa dareka dravyadITha anaMtabhAveAne na jANe. utkRSTathI paNu ananta bhAvene jANe ane jue. te bhAve sa` paryAyane ana Mtame bhAga jANavA. manaHpa`vajJAnanA viSaya : te e prakAranuM che: Rnnumati ane vipulamati. Rttu-eTale sAmAnyagrAhImati te Rjumati mana:paryAM. jema "eNe ghaDA vicAmAM" evuM sAmAnya keTalAka paryAya viziSTa manedravyanuM jJAna. dravyathI Rjumati mana:paryavajJAnI aDhIdvIpamAM rahelA sagIparyApta jIvAe manarUpe pariNamAvelA manAvaNInA ana ta ka dhAne sAkSAt jAze, paraMtu teolR ciMtavela ghaTArUipa ane (AvA AkAravALA manedravyanA pariNAma AvA prakAranA ciMtana sivAya na thAya evA) anumAnathI jANe, mATe dekhe ema kahyuM. vipura : aneka vizeSagrAhI matijJAna, arthAt puSkaLa vizeSa viziSTa maneAdravyanuM jJAna te vipulamati manaHpavajJAna. jemake "eNe dravyathI mATInA, kSetrathI pATaliputranA, kALathI vasaMtakALanA, ane bhAvathI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI bhagavatI upame pItta varNane ghaDe vicAryuM." kSetrathI jumati jaghanyathI aMgulane asaMkhyAtame bhAga ane utkRSTathI tirthaka manuSyaleTamAM rahelA saMjJA paMcendriya paryAptAnA mane gata bhAvene jANe dekhe, ane vipulamati aDhI AMgula te kSetramAM rahelA mane gata bhAvane jANe dekhe, kALathI jumati jaghanya popamanA asaMkhyAtamA bhAgane ane utkRSTa paNe pApamanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA bhUtakALa tathA bhaviSyakALane jANe ane jue, tene ja vipulamati vadhAre spaSTapaNe jANe. bhAvathI Rjumati sarva bhAvenA anaMtamA bhAge rahelA anaMtabhAvane jANe ane jue. tene vipulamati vizuddha ane spaSTapaNe jANe ane jue. kevaLajJAnane viSaya: dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI kevaLajJAnI sarva bhAvene jANe ane dekhe. - kALIdvAra para vizeSa noMdha : kALadvAramAM sAkiaparyavasita jenI Adi che paNa aMta nathI te kevAnI ane sAdi saparyavasita [jenI Adi che ane aMta paNa che te matyAdi jJAnavALo. temAM kevaLajJAnane sAhiaparyavasita kALa che. ane bIjA matyAdijJAnane sAdisaparyavasita kAla che. temAM AdinA be jJAnanI apekSAe jaghanya atimuhUrta kAla kahe che, anyathA avadhi ane mane paryavane jaghanyakAla eka samaya che, ane utkRSTa kAMIka adhika chAsaTha sAgaropama kAla Adi traNa jJAnane AzrayIne kahyo che. - Abhinibedhika jJAna ane zrutajJAnane kAla jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI kaMIka adhika chAsaTha sAgaropama che. avadhijJAnane utkRSTa sthitikAla paNa e prakAre che, paNa jaghanyathI eka samaya che. jemake, jyAre keI vibhaganAnI samadarzana pAme tyAre tenA prathama samaye ja virbhAgajJAna adhijJAnarUpe pariNata thAya che, tyAra pachI taraja bIje samaye paDe tyAre mAtra eka samaya avadhijJAna rahe che. mana:paryavajJAnIne avasthitikALa jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI kaMIka nyUna pUrvakeTI varSa hoya che ane utkRSTathI kaMIka nyUna pUrvakeTI varSa che pUrvakeTI varSanA AyuSavALA koI manuSyane cAritra aMgIkAra Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ labdhi vicAra bhagavatI . 8 u. 2 137 karyA pachI tarata ja mana:paryavajJAna utpanna thAya ane yAjajIvana he. te tene sthitikAla utkRSTathI kaMika nyUna pUrvakeTI varSa thAya che. kevaLajJAnane sthitikAla sAdianaMta che. ajJAna, matiajJAna ane zrata ajJAnane sthitikAla traNa prakAra che. 1. anAdi anaMta a ne AzrayI. 2. anAdisanta bhavyajIvone AzrayI. 3. sAdisAnta te samyakdarzanathI paDelAne AzrayI. temAM sAdisAna kAla jaghanyathI aMtarmuhUrta hoya che. kemake kaI jIva samyaka darzanathI paDe ane punAtamuhUrta pachI samyakdarzana pAme. utkRSTathI anaMtakAla jANa. kemake kaI jIva samyaktvathI paDI anaMtakAle punaHsamyakatva pAme. virbhAgajJAnane sthitikAla jaghanyathI eka samaya che. kemake, te utpanna thayA pachI bIje samaye tene nAza thAya, ane utkRSTathI kaMI nyUne pUrva keTI adhika tetrIsa sAgaropama che. jema keI manuSyamAM kaMIka nyUna pUrvakeTI varSa virbhAgajJAnIpaNe rahIne sAtamI (naraka) pRthvImAM utpanna thAya. pAMca jJAna ane traNa ajJAnane a5bahutvaH sauthI ceDA mana:paryavajJAnI che, tethI avadhijJAnA asaMkhyAta guNa che. tethI Abhinidhi jJAnI ane zratajJAnI baMne vizeSAdhika che ane paraspara tulya che. tethI kevaLajJAnI anaMtaguru che. sauthI thoDA vigajJAnI che, tethI matianI ane zrutajJAnI anaMtaguNa che ane paraspara sarakhA che. temAM prathama jJAnInA aAbahatyamAM mana:paryavajJAnI sauthI cheDA che. kAraNa ke saMyatane ja mana:paryavajJAna hoya che. avadhijJAnI cAre gatimAM hoya che. mATe tethI asaMkhyAta gagA che. tethI AbhinidhikajJAnI ane zrutajJAnI vizeSAdhika hevAnuM kAraNa avadhi vagere jJAnarahita chatAM paNa keTalAka paMcendriya che ane keTalAka vikalendriye paNa (sAsvAdane samya darzanane aparyApta avasthAmAM saMbhava hovAthI) mati-zrutajJAnI hoya che. ajJAnInA apabahuvamAM paMcendriyane ja virbhAgajJAna saMbhave che. mATe te sauthI thaDA che. matiajJAnI ane zruta-ajJAnI ekendriya paNa hoya che mATe tethI teo anaMtaguNa che ane paraspara tulya che. jJAnI ane ajJAnInA mizra alpabahatvamAM sauthI cheDA manAparyavajJAnI che, tethI 18 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138. -zrI bhagavatI upakrama asaMkhyAtaguNa avadhijJAnI, tethI Abhinibedhika jJAnI ane zrutajJAnI vizeSAdhika che ane paraspara tulya che. tethI virbhAgajJAnI asaMkhyAta guNa che. kemake samyaphadaSTi deva ane nAraka karatAM mithyASTi ane saMkhyAta guNa che. tethI kevalajJAnI anaMtaguNa che. kemake ekendriya sivAya bAkInA sarva jIvethI siddha anaMtaguNa che. tethI mati-ajJAnI ane kRta-ajJAnI anaMtaguNa che ane paraspara tulya che. kemake sAdhAraNa vanaspati che mati ajJAnI ane zrutajJAnI hoya che ane teo siddha thakI anaMtaguNa che. paryAyane a5bahadvAraH paryAya eTale bhinna bhinna avasthAo ke bhedo. tenA be prakAra cheH svaparyAya ane paraparyAya. kSapazamanI vicitratAthI matijJAnane avagrahAdi anaMtabhedo thAya che. te svaparyAya kahevAya che, athavA matijJAnanA viSayabhUta ya padArtho anaMta che, ane reya nA bhedathI jJAnanA paNa anaMta bhedo thAya che. mATe te rIte paNa tenA anaMta paryA che. athavA kevalajJAna vaDe matijJAnanA aMza karatA anaMtAza thAya te matijJAnanA anaMta paryAye kahevAya che. matijJAna sivAya bIjA padArthonA paya che. te tenA para paryAye che ane te svaparyAyathI anaMtaguNa che. ahIM koI zaMkA kare ke je te paraparyo che te te matijJAnanA che ema kahevAya. ane je te matijJAnanA che te paraparyAye kema kahevAya ? tene uttara A pramANe che. parapadArthonA paryAyane matijJAnane viSe saMbaMdha nathI. mATe te paraparyAya kahevAya che. paraMtu matijJAnanA svaparyAne jANavAmAM, ane tenAthI judA pADavAmAM prativegI (saMbaMdhI) tarIke tene upayogI che mATe te matijJAnanA paraparyA kahevAya che. - zrutajJAnanA paNa svaparyA ane paraparyA anaMta che. temAM svaparyAye je zrutajJAnanA akSaradhRtAdi bheda che te jANavA, te anaMta che. kemake tene kSaye pazama vicitra levAthI ane viSava anaMta hovAthI zrutAnusArI bedhanA anaMta prakAra thAya che. athavA ke LajJAna vaDe zrutajJAnanA anaMta aMze thAya te tenA svaparyAya kahevAya che. tethI bhinna padArthonA Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 labdhi vicAra bhagavatI za8. u= vizeSa dharmo te zrutajJAnanA paraparyA che. avadhijJAnanA anaMta svaparyA che. kAraNa ke tenA bhavapratyaya ane kSApazamika bhedathI, nAraka tiryaMca manuSya ane devarUpa svAmInA bhedathI, asaMkhya kSetra ane kALanA bhedathI anaMta dravya paryAyanA bhedathI ane tenA anaMta aMze thatA hovAthI tenA anaMta bhede thAya che. e pramANe, mana:paryavajJAnanA ane kevaLajJAnanA viSayanA anaMta bhedathI tema anaMta aMzenI kalpanAthI anaMta paryAye thAya che. mana:paryavajJAnanA paryAyenA saMbaMdhamAM svaparyAyanI apekSAe a5bahu samajavuM. kemake sva ane paraparyAyanI apekSAe sarvajJAnanA sarakhA paryAye che. temAM sauthI cheDA mana:paryavajJAnanA paryAye che. kemake tene viSaya mAtra mana che. tethI avadhijJAnanA paryAye anaMtaguNa che. kemake manaH paryavajJAnanI apekSAe avadhijJAnane viSaya dravya ane paryAthI anaMta guNa che. tethI zrutajJAnanA paryAye anaMta guNa che. kemake tene viSaya rUpI ane arUpI dravya hevAthI tenAthI anaMtaguNa che. tethI AbhinibaMdhika jJAnanA paryAye anaMtaguNa che. kAraNa ke tene viSaya abhilApya (kathana gya) ane anabhilAya (zabdAtIta) padArtho hevAthI tethI (zrutajJAnanA paryAyethI) anaMta guNa che. tethI kevalajJAnanA paryAye anaMta guNa che. kemake tene viSaya sarva dravya ane sarva paryAye hovAthI anaMta guNa che. te pramANe ajJAnenA a9pabahuvanuM kAraNa jANI levuM. jJAna ane ajJAnanA mizrasUtrane viSe sauthI theDA mana 5ryavajJAnanA paryAye che. tethI virbhAgajJAnanA paryAye anaMta guNa che. kemake uparanA raiveyakathI AraMbhI sAtamI (naraka) pRthvImAM ane tirthaka asaMkhyAta dvipasamudramAM rahelA keTalAka rUpI dravyo ane tenA keTalAka paryAye virbhAgajJAnane viSaya che, ane te mana paryAvajJAnanA viSayanI apekSAe anaMtaguNa che. virbhAgajJAnathI avadhijJAnanA paryAye anaMtaguNa che. kemake avadhijJAna viSaya sakala rUpI dravya ane pratyeka dravyanA asaMkhyAta paryA che. ane te vibhaMgajJAnanI apekSAe anaMtaguNa che. tethI zrata, ajJAnanA paryAye anaMtaguNa che. kemake zrutajJAnane viSaya zrutajJAnanI peThe Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI bhagavatI upakrama sAmAnya AdezathI sarva bhUtAmRta (rUpI ane arUpI) dravye ane sa paryAya hAvAthI avadhijJAnanI apekSAe ana ta guNa che. tethI zrutajJAnanA pAMca vizeSAdhika che. kemake zrutaajJAnane aMge cara keTalAka paryAyane zrutajJAna jANe che. tethI mati-ajJAnanA paryAye anaMta guNu che. kemake zrutajJAna abhilApya (kathana yAgya) vastuviSayaka hoya che. ane matiajJAna tenAthI anaMtaguNu anabhilASya (zabdAtIta) vastuviSayaka paNa hoya che. tethI matijJAnanA paryAya zeSAdhika che. tethI kevalajJAnanA paryAyeA anaMtaguNu che. kAraNa ke te sa kAlamAM rahelAM sava dravye ane sa paryAyane jaNe che. 2 S (62) AjIvika matanA sAdhune prazna zrI bhagavatI sUtra za. 8 . 5 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! ge zAlakanA ziSya AjIvikAe sthavira ( umara- jJa na-dIkSAnA samaya, vagere bAbateAmAM vaDIla sAdhu) bhagavAne ema pUchyuM hatuM: zramaNanA upAzrayamAM sAmAyika svIkArIne (ahaMmamatva tyAgIne) kheThelA zrAvakanAM vastrAdi koi harI jAya; teA he bhagavan ! sAmAyika pUru karI, te vastunuM anveSaNa karate te zrAvaka zu` peAtAnI vastune zeAdhe che ke anyanI ? : mahAvIra H he gautama ! te zrAvaka peAtAnI vastu zeAdhe che, paNu anyanI vastu nathI zeAdhatA. kAraNa ke sAmAyika karatI vakhate jo ke te zrAvakanA manamAM evA bhAva hAya che ke, mAre hiraNya nathI, mAre suvarNa navI, mAre vastra nathI. mAre vipula dhana, ratna, maNi, metI, Adi sArabhUta dravya nathI. ' paraMtu teNe mamatvabhAva tyAgye nathI. tethI huM gautama ! ema kahevAya che ke, te peAtAnI vastune zodhe che, paNa pArakAnI vastune zeAdhate nathI. te ja pramANe, sAmAyika karatA zramaNApAsakanI srIne I puruSa seve, tA te tenI strIne seve che, paNa anyanI srIne nahi. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emaNa-zramaNane phaLa bhagavatI za. 8 u. 6 14 (63) AlecanA viSe bhagavatI za. 8 u. 6ne adhikAra gautamaH he bhagavan! keI nirgathe bhikSA mATe gRhasthanA gharamAM praveza karyo hoya tyAM tenAthI koI deSa thaI jAya. te vakhate tene manamAM ema thAya ke huM ahIMyAM ja A kAryanuM Alecana (kabUlAta) karI prAyazcittarUpa tapane svIkAra karuM tyAra pachI sthavire pAse jaI ane vidhisara AlocanAdi karIza." ema vicArI te nigraMtha sthavirenI pAse javA nIkaLe paNa tyAM pahoMcyA pahelAM te sthaviro vAtAdi deSanA prakopathI mUka thaI jAya arthAt prAyazcitta na ApI zake, te te nircatha ArAdhaka che ke virAdhaka ? mahAvIra : he gautama! te ArAdhaka che, virAdhaka nathI. te pramANe pahoMcatA pahelAM te nigraMtha ja mUka thaI jAya che, te sthavire mRtyu pAme che te nigraMtha mRtyu pAme vagere prasaMgomAM paNa tema ja jANavuM. gautama: he bhagavan! ema Apa zAthI kahe che ? mahAvIraH he gautama! jema koI puruSa una vagerenA betraNa ke vadhAre kakaDA karI, tene agnimAM nAkhe te he gautama! te chedatAM-cherAyeluM, agnimAM naMkhAtAM-nakhAyeluM, ke baLatAM-baLeluM ema kahevAya che ke nahi? gautama : hA bhagavad ! tema kahevAya. mahAvIraH he gautama! te pramANe ArAdhanA mATe taiyAra thayele te nigraMtha ArAdhaka che, virAdhaka nathI. (64) zramaNa-zramaNane pratilAbhanuM phala gautamaH he bhagavan! tathArUpanA zramaNane (je sAdhuvezamAM che, tathA jenI pravRtti ane guNe paNa tadanurupa che) prAsuka ane eSaNaya AhAra pANI AdithI pratilAbhita karatA zrAvakane zuM lAbha prApta thAya che? Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra : hai gautama ! tene ekAMta nirA thAya che, paraMtu pApakamanA baMdha thatA nathI. 142 gautama : he bhagavan ! tathArUpanA zramaNane aAmuka ane aneSaNIka AhArAdithI pratilAbhita karatA zrAvaka zuM lAbha prApta kare che? mahAvIra : gautama ! tene alpapApa ane mahAnirjarA thAya che. gautama : he bhagavan ! pApa karmAMnA Azravane jene nathI rAyA, tevA asayata ane aviratane, prAsaka ke aprAsuka, eSaNIka ke aneSaNika AhArAddhithI pratilAbhita karatA gRhastha zuM lAbha prApta kare che? mahAvIra H he gautama ! tene gheADI paNa nirjarA thatI nathI. paraMtu pApakarmanAD baMdha thAya che. (65) anya sthavirane mATe prApta thayela AhArAdinI upabhAgavidhi gRhasthane ghare AhArAdi graheNu karavAnI abhilASAthI dAkhaa thayela nigraMthane koI gRhastha e piMDa (be prakAranA AhAra athavA e vibhAga karIne) Ape ane kahe ke " AmAMthI eka tame vAparo ane sthavirAne Apo" pachI te nigraMtha te mane piMDa grahaNa kare. * jue pariziSTa. ** * L pApa ane kam' e ane paraspara bhinna arthasUcaka zabda che. pApa ekAMta azubha ane savathA heya che tyAre "ka" e zubhAzubha ubhaya prakRtirUpa che. eTale temAM puNyane paNa samAveza thAya che. tethI uparakta uttaramAM bhagavAne je kiMcit paNa nirA nahi batAvatAM ekAMta " pApakama " kahela che. teneA Azaya e che ke, asayata avirata pApajIvIone koi vyakita sadeSa ke nirdoSa dAna jo adhama buddhithI Ape te pApamadha ane jo. anuka MpA buddhithI * Ape te| puNyanA aMdhanA saMbhava che, paraMtu nirA thatI nathI. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhArAdinI upabhAgavividha bhagavatI gra-8. u-6 143 pachI te muni te paDene lai peAtAnA sthAna para Ave. tyAra pachI sthavira munienI zodha kare. jo sthavira munie maLe te tene te hiM Ape ane je na maLe teA te piMDa (AhAra) pAte vApare nahi. tema ja anyane paNa Ape nahi. para Mtu ekAMta nirjIva sthAna joi jIvAdinI pratilekhanA karI tyAM paraThI de. A pramANe e piMDanA vaktavya pramAN3-4-5 yAvat 10 piMDa sudhInuM vaktavya kahevuM. ane pAtra, guoA, roDaraNu, cAlapaTTa, kaMbala, daMDa ane saMstAraka vagere mATe paNa uparAta kathana pramANe alAvA kahevA. pariziSTa alvayApa ane mAnijA : A sUtramAM ema batAvyuM che, "tathArUpa" (sAdhunA guNAvALA) sAdhune aprAsuka, aneSaNIya ahAra, vagere deva thI alpapApa ane bahu nirA thAya che. eTale pApakamanI apekSAe ghaNI vadhAre nirA thAya che ane nirAnI apekSAe pApa bahu thADuM thAya che. prAsuka ane eSaNIya zabdonA artha aneka sthAna para AvI rIte karyAM che. jemake prAsuka" eTale "nirjIva" ane " eSaNIya " eTale ' nirdoSa". 66 A vyAkhyA pramANe ,, huM ane SaNIya " nA " sadeSa alpApanA prakaraNamAM e a aprAsuka"nA artha " sajIva" ane thAya che. paraMtu ahIM bahu niza lAgu paDatA nathI. kAraNa ke tathArUpa * ahIM je kathana kahevAmAM AvyuM che ke je piMDa, pAtra, Adi sthavira sunionA nimitte ApavAmAM AvyAM hoya tene upayega te muni pote kare nahI' tema ja te bIjAne pazu Ape nahIM. kAraNu ke gRhasthe sthavira munienuM nAma lai Apela che. eTalA mATe piDa pAtrAdine upayega je peAte kare athavA bIjAne Ape te te munine adattAdAnane doSa lAge. A kArahuthI te acittAdi vizeSaNa viziSTa sthaMDitra bhUminI pratilekhanA ane pramAnA karI tyAM paraDI de. . Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 zrI bhagavatI upakrama zuddha sAdhune jANI joine saceta vastu tathA mahAdoSa-yukta aneSaNIya vastu heArAvIne dAtA zuM koI divasa ghaNI nirAnA bhAgI thaI zake kharA? nahIM! khIjI vAta e che ke, AtmAthI muni eve sacitta ane mahAdeSavALe AhAra kema le ? tethI aprAsuka ane aneSazIyane je artha AcArAMgasUtranA khIjA zrutaskaMdhamAM aneka sthAne ApyA che te atha ahIM lAgu thAya che. jema ke ghaNA pramANamAM vaheArAvI devAthI je AhArane paraDhavA paDe tathA je AhAra bahu ujjita dharmavALA hAya (jemAM khAvAlAyaka aMza theADe ane paraDavA lAyaka aMza ghaNA vadhAre hAya) evA AhAra acitta ane anya doSothI rahita hAvA chatAM paNa temAMthI bahu aMza paravA paDe te kArathI tene aprAsuka aneSaNIya kahela che. zayyAtarapiMDa, mAlikanI AjJA vagara dIdhe? AhArAdi, je vajra TakAu na heAya ane kAmamAM Ave evuM na heAya, mAgaNu-bhikhArIne devAnA AhArAdi padArtha nirjIva paNa upara kahelA doSa sivAya bIjA dASAthI rahita hAvA chatAM paNa tene prasuka aSadhIya " matAvela che. tethI "aprAsuka aneSaNIya " ne e ja a ahIM levA. eTale ke " aprAsuka aneSaNIya " AhAra vagere vaheArAvavAthI ghaNI nirA ane alpapApa thAya che. vaLI, koI moTu kAraNu upasthita thatAM sAdhAraNa saMghaTTA (para parAthI khIja vagerenA sa'ghaTTA lAgatA hAya, peAtAnA khIsAmAM elacI Adi koI saceta padArtha hAya) vagere doSane gauNa rAkhI dAtAe je AhArAdi vaheArAvyAM hoya, tethI paNa khaDu nirA ane alpa pApa thAya che. dAkhalA tarIke, kei saMta mahAtmA garamInI (unALAnI) mesamamAM vihAra karIne koi gAmamAM padhAre, meDA AvavAne kAraNe divasa ghaNA caDhI gayA haiAya eve vakhate citta pANInA kayAMya jaMga na maLye, tarasathI prANa javAnA vakhata AvyA, te vakhate eka zrAvakanA gharamAM ravAbhAvika acitta pANI paDayu hatuM, paNuM sAdhAraNa saMghaTTA Adi lAgatAM hatAM. tene gauNu karIne zrAvake te pANI sAdhune vaheArAvI dIdhuM. te zrAvakane saMghaTTA saMbaMdhI alpapApa lAgyuM paNa saMtamahAtmAnA prANa macI gayA. tethI tene nirAnA mahA lAbha thayA. na Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyatArthikanA prazno bhagavatI za-8. u-7, 145 (66) anyatIrthikanA prazno bhagavatI sUtra za. 8 u. 7 ne adhikAra rAjagRhI nagarInI bahAra sArI saMkhyAmAM anyatIthike rahetA hatA. eka vakhata teo zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne sthavira sAdhuonI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke huM A ! tame asaMyati, avirata, yAvat ekAnta bAla ajJAnI che. kemake tame adattane grahaNa kare che, ane adattane AhAra kare che, ane tame adatta kahevaDAve che. kemake jyAM sudhI tamArA pAtramAM nahi AvelI ane vacce ja keI laI jAya te tame tene pitAnI vastu gaI mAnatA nathI. tethI tamane adatta lAge che. sthavira sAdhuoe anyatIrthikone kahyuM ke-"he Aryo ! amArA mata mujaba rijhamane ri (devAnuM zarU karela hoya te dIdheluM) kahevAya che. eTalA mATe adatta grahaNa karatA nathI ane ane AhAra karatA nathI. tethI ame trividha-trividha (traNa karaNa traNa vegathI) saMyati virata yAvat ekAMta paMDita chIe ke A tamArA manamAM rimAne vije kahevAtuM nathI. te mATe tame adattane grahaNa kare che, ane adattane AhAra kare che, jethI tame asaMyata, avirata yAvat ekAMta bAla ajJAnI cho" anyatIkie sthavira sAdhuone kahyuM ke-"he A ! tame eka sthAnethI bIje sthAne jAo che, tyAre pRthvIkAyanA jIvane dabAve che, yAvat mArI nAkhe che. tethI tame asaMyati avirati yAvat ekAMta bAla ajJAnI che." vira sAdhuoe anyatIthine kahyuM ke, "he Aryo ! ame kAyega, zarIrane (glAni AdinI sevA) ane satya (jIva rakSArUpa saMyama)ne Azraya karI eka sthAnethI bIje sthAne yatanApUrvaka jaIe chIe. eTalA mATe ame pRthvIkAyanA jIvene dabAvatA nathI. yAvat mAratA nathI. tethI ame saMyati, virati yAvat ekAMta paMDita chIe. 19 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zrI bhagavatI upakrama huM AryAM, tame eka sthAnethI khIje sthAna para ayatanApUrvaka jA che. tethI tame pRthvIkAyanA jIvAne dakhAvA che. yAvat mArA che. tethI tame asaMgati, avirata yAvat ekAMta mAla ajJAnI che. sthavira sAdhuoe AvI rIte uttara ApIne niruttara banAvyA. tyAra pachI teNe 'gatiprapAta' nAmanuM anyatIthi kAne adhyayana kahyuM. gautama : aDe| bhagavan ! gati prapAtanA keTalA bheda che ? mahAvIra : huM gautama ! gatiprapAtanA pAMca bheda che. (1) prayAgagati (2) tatagati (3) baMdhana-chedanagati (4) upapAtagati (5) vidvAyAgati. tenA vistAra zrI pakSavaNA sUtra padma 16mAM savistara ApelA che. jja (67) iriyAvahI adha zrI bhagavatI sUtra za. 8 . 8 nA adhikAra 1. gautama : ahe| bhagavan ! aMdha keTalA prakAranA che ? mahAvIra H he gautama ! baMdha e prakAranA cheH iriyAvahI baMdha ane sAMparAyika aMdha. 2. gautama : ahe| bhagavan ! zuM iriyAvahI baMdha nArakI, tiyaca, tiya cANI, manuSya, manuSyANI (manuSya strI), devatA, devAMganA (devI) khAMdhe che? mahAvIraH he gautama ! pUrva.pratipanna AzrI manuSya-manuSyaNI * jeNe pahelA {pathika kramanA baMdha madhyeA che tene pUrvApratipanna kahe che, arthAt je IrSyApathika kama baMdhanA bIjA, trIjA Adi samayamAM vata mAnamAM hAya evA dhaNA puruSA ane A hAya che. te mATe tenA bhAMgA batAvela nathI; kAraNa ke banne prakAranA kevaLI (pruruSa kevaLI te strI kevaLI) ha MmezAM hAya che. IrSyApathika kanA baMvaka vItarAga, upazAMta, kSINumeAha ane sayAgI kevaLI guNasthAnamAM rahevAvALA jIva hAya che. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IriyAvahI baMdha bhagavatI za-8. u-.. bAMdhe che. bAkI pAMca bAMdhatA nathI pratipadyamAna AzrI manuSya, manuSyaNuM bAMdhe che tenA 8 bhAMgA che, asaMyegI 4, dvisaMgI 4 (1) manuSya eka (2) manuSaNa eka (3) manuSya ghaNu (4) manuSaNa ghaNI (5) manuSya eka, manuSaNa eka (6) manuSya eka, manuSyanuM ghaNuM (7) manuSya ghaNu, manuSaNa eka (8) manuSya ghaNA, manuSaNa dhaNI. 3. gautamaH ahe bhagavan! IryApathika karma zuM strI bAMdhe che, puruSa bAMdhe che, napuMsaka bAMdhe che, ghaNI strIo bAMdhe che, ghaNu puruSe bAMdhe che, ghaNu napuMsake bAMdhe che, strI, puruSa, nenapuMsaka bAMdhe che ? mahAvIra : he gautama ! strI bAMdhatI nathI, puruSa bAdha nathI. napuMsaka bAMdhate nathI. ghaNI strIo nathI bAMdhatI, ghaNA puruSe nathI bAMdhatA, ghaNu napuMsako nathI bAMdhatA, strI puruSa, nenapuMsaka bAMdhe che. pUrva pratipanna AzrI veda rahita (avedI, ghaNu jIva bAMdhe che) vartamAna pratipanna (pratipadyamAna) AzrI veda rahita eka jIva tathA ghaNuM jIva bAMdhe che. tenA (pratipadyamAnanA) 26 bhAMgA che. asagI 6, dvisaMgI 12, trisayegI 8, asaMgI bhAMgA 6 A pramANe che. (1) strI pachADA eka (2) puruSa pachAkaDA eka (3) napuMsaka pacchAkaDA eka (4) puruSa pachAkaDA ghaNA (5) strI pachAkaDA ghaNu (6) napuMsaka pachAkaDA ghaNuM. dvisaMgI 12 (1) strI pachAkaDA eka (2) strI pachAkaDA eka, puruSa pachAkaDA ghaNuM (3) strI pachAkaDA ghaNuM, puruSa pachAkaDA eka (4) strI pachAkaDA ghaNa, puruSa pachAkaDA ghaNu (5 thI 12) jevI rIte strI paThAkaDA puruSa pachAkaDAnA kahyA te pramANe cAra bhAMgA strI pachAkaDA, napuMsaka pachAkaDA tathA cAra bhAMgA puruSa ipathika baMdhanA pahelA samayamAM vartamAna hoya che tene pratipadyamAna kahe che. tene viraha hoI zake che. eTalA mATe tenA asaMyogI cAra ema dvisaMgI 4 ema ATha bhAga hoya che. je jIva gayA kALamAM strI hoya, vartamAnamAM avedI hoya tene strI pachAkaDA kahe che. tevI rIte puruSa pachAkaDA ane napuMsaka pachAkaDA paNa samajI levA. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrame pachAkaDA napuMsaka pachAkaDAnA kahI devA. triraMgI bhAMgA 8 AMka 111, 113, 131, 133, 311, 313, 331, 333-jevI rIte (1) strI pachAkaDA eka, puruSa pachAkaDA eka, napuMsaka pachAkaDA eka, evI rIte 7 bhAMgAnA AMkanI anusAra kahI devA. jyAM ekane AMka che, tyAM eka kahI devA, ane jyAM traNa AMka che tyAM ghaNuM kahI devA. gautama ahe bhagavana ! zuM jIve IryAvahI baMdha (1) bhUtakALamAM bAMdhe, vartamAnamAM bAMdhe che ane bhaviSyamAM bAMdhaze (2) baLe, bAMdhe che ane nahi bAMdhe (3) bAMdhe, nathI bAMdhate ane bAMdhaze () bAMdhe, nathI bAMdhate ane nahi bAMdhe (5) nathI bAMdhyuM, bAMdhe che ane bAMdhaze (6) nathI bALe, bAMdhe che ane bhaviSyamAM nahi bAMdhe (7) nathI bAMdhyuM, vartamAnamAM bAMdhate nathI paNa bhaviSyamAM bAMdhaze (8) nathI bAMdhyA, vartamAnamAM bAMdhate nathI, bAMdhaze paNa nahi ? mahAvIraH he gautama! eka bhava AzrI bhAMgA lAbhe 7. cho bhAge vajIne ghaNA bhava AzrI bhAMgA lAbhe 8 eka bhava AzrI pahelo bhAga teramA guNasthAnamAM be samaya bAkI hoya tene heya che, bIjo bhAga 13mAM guNarathAnamAM eka samaya # ghaNuM bhava AzrI (1) pahelo bhAga -bAMdhyo hato, bAMdhe che ane bAMdhaze te evA jIvamAM maLe che ke jeNe gayA kALamAM (pUrva bhavamAM) upazama zreNI karI hatI tene bAMdhyuM hatuM, vartamAnamAM upazama zreNImAM bAMdhe che, ane AvatA bhavamAM zreNuM karaze temAM bAMdhaze. (2): bIje bhAge bAMdhyo hato, bAMdhe che, bhaviSyamAM nahi bAMdhe te evA jIvamAM maLe che ke jeNe pUrvabhavamAM upazama zreNI hatI tene bAMdhyuM hatuM. vartamAnamAM kSapaka zreNImAM bAMdhe che ane pachI mokSamAM jaze eTale AgAmI kALamAM bAMdhaze nahi. - 3. trIje bhAge bAMdhyuM hatuM, vartamAnamAM bAMdho nathI paNa bhaviSyamAM bAMdhaze te evA jIvamAM maLe che ke jeNe pUrvabhavamAM upazama zreNI karI hatI tene - bAMdhyuM hatuM. vartamAna bhavamAM zreNI karatA nathI tethI bAMdhatuM nathI. AvatA bhavamAM upazama zreNI athavA kSepaka zreNI karaze tethI bAMdhaze. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IriyAvahI baMdha bhagavatI za8. uM.. 149 bAkI rahe tyAre hoya che. (aMtima samayamAM) trIjo bhAMge upazama zreNIthI paDatAmAM hoya che. ce bhAMge caudamA guNasthAnanA pahelA samayamAM hoya che. pAMcame bhAge agiyAramA agara bAramA guNasthAnanA pahelA samayamAM hoya che. chaThTha bhAMge zUnya yAne kayAMya hotuM nathI. sAtame bhAge dasamA guNasthAnanA aMtima samayamAM hoya che. AThame bhAge abhavya AdimAM hoya che. gautama? he bhagavan! kaye jIva IriyAvahI baMdha aNAIyA apajajavasiyA (anAdi anaMta) bAMdhe che. (2) aNAIyA sapajavasiyA (anAdi sAMta) bAMdhe che. (3) sAIyA apajajavAsiyA (sAdi anaMta) bAMdhe che (4) sAIyA sapajajavasipA (sAdi-sAMta) badhe che? mahAvIraH he gautama! sAIyA sapajavAsiyA bAMdhe che. bAkI traNa (aNuyA apajavAsiyA, aNAIyA sapajavAsiyA, sAIyA aparajavAsiyA) bAMdho nathI. cothe bhAMge : bAMdhyuM hatuM, bAMdhatA nathI, bAMdhaze nahi te evA jIvamAM maLe che, ke je vartamAnamAM 14 mAM guNasthAnamAM che, tene pUrva bhavamAM bAMdhyuM hatuM, vartamAnamAM bAMdhato nathI, ane AgAmI kALamAM bAMdhaze paNa nahi. pAMcame bhAgo : bAMdhyo nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze te evA jIvamAM maLe che, ke jeNe pUrvabhavamAM bAMdhyuM nathI. vartamAna bhavamAM upazama zreNImAM bAMdhe che. AvatA bhavamAM upazama zreNI athavA kSepaka zreNImAM bAMdhaze. chaThTho bhAga: bAMdhyuM nathI, vartamAnamAM bAMdhe che. ane bhaviSyamAM bAMdhaze nahi, te evA jIvamAM maLe che ke jeNe pUrva bhavamAM bAMdhyuM nathI, vartamAna bhavamAM kSapaka zreNImAM bAMdhe che pachI mokSa prApta karaze. eTale AgAmI kAlamAM bAMdhaze nahi. sAtame bhAMge : bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI bAMdhaze te evA jIvamAM maLe che ke, jeNe pUrvabhavamAM bAMdhyuM nathI, vartamAna kAlamAM bAMdhato nathI, AvatA bhavamAM upazama zreNuM athavA kSepaka zreNImAM bAMdhaze. AThame bhAMge : bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI, ane bAMdhaze paNa nahi. abhavI jIvamAM maLe che. kAraNa ke teNe pUrva bhavamAM bAMdhyuM nathI. vartamAna bhavamAM bAMdhato nathI ane AvatA bhavamAM bAMdhaze paNa nahi. (IriyAvahI kamabaMdha) Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMpa zrI bhagavato upakrama gautama : ahA bhagavan ! zuM iriyAvahI baMdha dezathI deza sava khAMdhe che, sathI deza khAMdhe che, sathI bAMdhe che dezathI sava madhe che? mahAvIra : hai gautama ! dezathI deza nathI khAMdhatA, dezathI sa nathI mAMdhatA, savathI deza nathI khAMdhatA, paNa sarvathI sa (jIvanA Atmapradeza paNa sarvAM ane IriyAvahI karyAM paNa sa khAMdhe che. pradeze) (68) pratyenIkanA prakAra pratyenIka eTale vidhI athavA dveSI. gautama : he bhagavan ! guruonI apekSAe keTalA pratyenIka che ? mahAvIra : he gautama ! traNa pratyenIka kahyA che. te A pramANe, (1) AcArya pratyenIka (2) upAdhyAya pratyenIka ane, (3) sthavira pratyenIka (uMmara, vidyA athavA dIkSAnA kALa e khAkhatAmAM je sAdhu mATe hAya te). gautama : he bhagavan ! gatinI apekSAe keTalA pratyenIke kahyA che? : mahAvIra : hai gautama ! traNa pratyanI kahyA che. te A pramANe; indriyAkrikathI pratikULa ajJAna, kaSAyAcaraNa karanAra (1) 'IhaleAka- pratyenIka, ' indriyanA viSayamAM tatpara rahenAra (2) 'paraleAka-pratyenIka' ane cauryAdika vaDe indriyAnA viSayeAmAM tatpara rahenAra te (3) * ubhayalAka pratyenIka'. " (69) vyavahAra gautama : ahe bhagavan ! vyavahAra keTalA prakAre kahyo che? mahAvIra : hai gautama ! vyavahAra pAMca prakAre kahyo che; (1) Agama vyavahAra, (2) zruta vyavahAra, (3) AjJA vyavahAra, (4) dhAraNA vyavahAra, (5) jIta vyavahAra. *meAkSAbhilASI jIvAnI pravRtti ane nivRttine tathA pravRttinivRttinA jJAnane vyavahAra kahe che, Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyavahAra bhagavatI za-8. u-8. 151 A pAMcamAMthI jene AgamajJAna hoya teNe AgamajJAnathI vyavahAra thalAva joIe. tyAM zeSa 4 vyavahAranI jarUra nathI. jenI pAse AgamajJAna na hoya teNe zruta (sUtra)thI vyavahAra calAve joIe, tyAM zeSa 3 vyavahAranI jarUra nathI. jene mRta (sUtra) na hoya te teNe AjJA vyavahAra calAvavuM joIe. tyAM zeSa 2 nI jarUra nathI. AjJA vyavahAra na heya teNe dhAraNuthI vyavahAra calAva joIe. dhAraNa vyavahAra na hoya te jIta vyavahArathI vyavahAra calAvavuM joIe. e pAMca vyavahAranI ucita pravRtti ane pApathI nivRtti karavI ane karate thake sAdhu kevaLa jinapadezane ArAdhaka hoya che. ' 1. Agama vyavahAra : kevaLajJAna, mana:paryAvajJAna, avadhijJAna, caudapUrva dasa ane pUrvanuM jJAna Agama kahevAya che. AgamajJAna dvArA calAvelI pravRttinivRttine Agama vyavahAra kahe che. 2. mRta vyavahAra: AcArakalpa Adi zrutajJAna kahevAya che zrutajJAna dvArA calAvelI pravRtti nivRttine zravyavahAra kahe che. 7. AjJA vyavahAra : aticAronI AlecanA karavA mATe koI gItArtha sAdhue potAnA agItA ziSyanI sAthe bIjA dezamAM rahelA gItArtha sAdhunI pAse gUDha arthavALuM pada mokalyuM. te gUDha arthavALAM padone samajI te gItArtha sAdhue parata gUDha arthavALAM padomAM aticAronI zuddhi mATe prAyazcita mokalyuM, tene AjJA vyavahAra kahe che. 4, dhAraNA vyavahAra : dravya, kSetra, kALa, bhAvane vicAra karIne gItArtha sAdhue je aparAdhamAM je prAyazcitta kahyuM che tenI dhAraNuMthI tevA aparAdhamAM tevA prakAranuM prAyazcitta devuM te dhAraNa vyavahAra kahevAya che. athavA koI sAdhu sarva chedatra bhaNI na zake tene guru je prAyazcittapada zikhaDAve tene dhAraNa karavuM te dhAraNa vyavahAra kahevAya che. pa, chata vyavahAra: dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSA zArIrika baLa, vaya AdinI hAnine vicAra karI je prAyazcitta devAya che te chata vyavahAra kahevAya che. athavA gItArtha sAdhu sAthe maLIne je maryAdA bAMdhe che tene jIta vyavahAra kahevAya che.-- Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra zrI bhagavatI upakrama (70) pariSaha . - gautama: he bhagavan! karmaprakRti keTalI kahevAmAM AvI che? mahAvIraH he gautama! karma prakRtie ATha kahevAmAM AvI che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, zetra ane aMtarAya. gautama he bhagavana ! keTalA pariSahe kahyA che? mahAvIraH he gautama! pariSaha 22 che. sudhA, tRSA, zIta, uNa, daMza-masaka (DAMsa-macchara), namratA, arati, (kaMTALe), strI, caryA (gAme gAma pagapALA pharavuM te), naidhika (mazAna vagere svAdhyAya, dhyAna ItyAdinAM sthAna) zayyA, Akreza (tiraskAra), vadha (mAra), yAcanA, alAbha, ga, tRNasparza, jalla (maLa), satkAra, puraskAra, prajJA, ajJAna ane darza (zraddhA). A badhI sAdhakanA mArgamAM AvatI muzkelIo che. te bAvIse pariSahene cAra karma prakRtimAM samAveza thAya che, te A pramANe jJAnAvaraNIya, vedanIya, mehanIya ane aMtarAya. - temAM jJAnAvaraNIya karmamAM prajJA ane ajJAna e be pariSahane samAveza thAya che. prajJAne abhAva tema ja jJAnane abhAva jJAnAvaraNIya karmanA udayathI ja thAya che. vedanIya karmamAM sudhA, pipAsA, zIta, uSNa, daMza-masaka, caryA, zA, vadha, roga, tRNasparza ane malapariSaha e agiyArane samAveza thAya che. darzana mehanIya karmamAM darzana pariSaha ekalAne samAveza thAya che. cAritra mehanIya karmamAM ati, nagnatA, strI, naizvikI, yAcanA, AzcarA ane satkAra puraskAra e sAtane samAveza thAya che. aMtarAya karmamAM alAbha pariSahane samAveza thAya che. (AyuSya sivAyanAM) sAta prakAranAM karma bAMdhanArane bAvIsa pariSahe kA che. paraMtu eka sAthe te vIsane anubhave che. kAraNa ke jyAre Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariSaha bhagavatI . 8 . 8 zItane anubhave tyAre uSNane na anubhave,8 ane cayane anubhave tyAre naidhikAne na anubhave che? ATha prakAranA karma bAMdhanArane mATe tema ja jANavuM.. AyuSya ane mehanIya e be sivAyanA cha prakAranAM karma bAMdhanArane (darzanamohanIya ane cAritra mehanIyanA maLIne ATha pariSahe bAda thatAM) 14 pariSaha hoya che, paNa te eka sAthe bAne ja anubhave che. kAraNa ke jyAre zIta anubhave tyAre uNuM nahi ane carcA vakhate zayyAne na anubhave.< mAtra vedanIya rUpI eka ja karma bAMdhanAra vitarAga chAsthane (11 mA ane 12 mA guNasthAna vakhate. tene vitarAgachavAstha kahe che) cha prakAranAM karma bAMdhanAra jeTalA pariSaha jANavA. paraMtu sagI bhavastha kevaLajJAnIne (13 mA guNasthAna 1khate) jJAnAvaraNIyanA be pariSa vadhu bAda karatAM 11 pariSa saMbhave che. paNa temAM eka sAthe te navane ja anubhave che. kAraNa ke zIta-uSNa, ane caryA-za e be jeDakAMmAMthI game te ekane ja te anubhave che. karmabaMdha rahita agI bhavastha kevaLajJAnIne (14 mA guNasthAnavALAne) agiyAra pariSaho te pramANe che. < tenAthI UlaTuM paNa samajI levuM. caryAthI ema te zayA paNa viruddha che; paraMtu gAma javA nIkaLyo hoya, tyAre rastAmAM vizrAmabhojanAdi mATe thoDe vakhata zAse na kare paNa khare; paNa te vakhateya tenA manamAM ane sUkaya haju zamyuM nathI hotuM; tethI vAstavika rIte tenI caryA (musApharI) ja cAlu hoya che. * "sUkSmasaMparAya (10mA) guNasthAnavALAne tene sarAga chavAye kahe che. kAraNa ke haju lebhanA sUkSma aMze tenAmAM vidyamAna che, ane tene kevaLajJAna thayuM nathI. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 zrI bhagavatI u5ma (71) dezabaMdha sarvabaMdha zrI bhagavatI sUtra za. 8 u. 9ne adhikAra gautamaH ahe bhagavana! dArika zarIra praga-baMdha kyA karmanA udayathI baMdhAya che? mahAvIraH he gautama! ATha belethI baMdhAya che. 2 (1) vIrya (2) saga (mana Adi) (3) dravya (8) pramAda (5) karma (6) ga (kAyA Adi) (7) bhava (8) AyuSya Adi hetuothI ane audArika zarIra praga-baMdha nAmakarmanA udayathI audArika zarIra-praga-baMdha thAya che. " gautama ahe bhagavan ! audArika zarIra keTalA ThekANe (sthAnamAM) hoya che? mahAvIraH he gautama! dArika zarIra 12 ThekANe hoya che. (1) samuccaya jIva (2) samuccaya ekeMdriya (3-7) pAMca sthAvara (pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya) (8-10) traNa vikalaiMdriya (be indriya, triidriya, caurakriya) (11) tiryaMca pacaMdriya (12) manuSya. - 2 makAnanuM daSTAMta. (1) dravya-cUno-IMTa Adi. (2) vIrya-kharIdavAmAM parAkrama. (3) saMga-vastune saMga maLavo. (4) ga-kArIgara AdinI vyavasthA. (5) karma-zubha udaya hoya te makAna bane. (6) AyuSya-makAna banAvavAvALAnuM AyuSya lAMbuM hoya te havelI (makAna) pUrNa thAya. (7) bhavajenAmAM jevI zakita hoya tevuM makAna banAve, paraMtu manuSya vinA makAna banI zakatuM nathI. (8) kALa-trIjA, cothA, pAMcamA ArAmAM havelI (makAna) bane che. have te ATha bola zarIra upara utAre che. (1) dravya-zarIra banavA 5 pugala (2) vIrya-te pugale ekaThAM karavA. (3) saMga-manane pariNAma sahita (4) ga-zarIranI vyavasthA (5) karma-jevA zubhAzubha karma karyA hoya tevuM zubhAzubha zarIra bane che. (6) AyuSya-je AyuSya lAMbuM hoya te zarIra pUrNa thAya che, nahi te aparyApta avasthAmAM ja maraNa thAya che. (7) bhava-tiryaMca ane manuSya vinA audArika zazI banatuM nathI. (8) kALa-je je kALa hoya tevI avagAhanA hoya che. A rIte dArika zarIrano baMdha uparokata ATha kAraNothI thAya che. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa dezabaMdha sarvabaMdha bhagavatI za-8. u-89 gautamaH ahe bhagavana ! bAra belenA sarvabaMdhanI sthiti. keTalI che? mahAvIra : he gautama! jaghanya ukRSTa eka samayanI. gautama? aho bhagavan! bAra belenA dezabaMdhanI sthiti keTalI che? mahAvIraH he gautama! samuccaya jIva, tiryaMca paceMdriya ane manuSya e traNa belenI sthiti jaghanya 1 samayanI, utkRSTa traNa papamamAM eka samaya UNI (ochI). samuccaya ekedriya ane vAyukAyanI sthiti jaghanya eka eka samayanI, utkRSTa pitApitAnI sthitithI eka eka samaya UNuM. cAra sthAvara ane traNa vikaseMdriyanA dezabaMdhanI sthiti jaghanya eka khaDAga bhava (kSullaka bhava)mAM traNa traNa samaya UNI, utkRSTa patipitAnI sthitithI eka eka samaye UNI (ochI). gautamaH ahe bhagavan ! samuccaya jIvanA sarvabaMdhanuM aMtara (AMtarA) keTaluM che? mahAvIraH he gautama! jaghanya eka khuDAga bhavamAM traNa < utpanna thatI vakhate pahelA samayamAM je AhAra le che tene sarvabaMdha kahe che. pahelA samaya pachI je AhAra le che tene dezabaMdha kahe che. jevI rIte ghIthI bharela ane agnithI tapela kaDAImAM mAlapUDe nAkhavAmAM Ave to nAkhatA ja pahelA samayamAM te ghIne mAtra kheMce (zeSa) che. tyAra pachInA samayamAM ghIne grahaNa (kheMce) paNa che ane choDe paNa che. tevI rIte jIva jyAre pahelAMnA zarIrane cheDI bIjuM zarIra dhAraNa kare che tyAre prathama samayamAM utpattisthAnamAM rahelA zarIra yogya pudgalene mAtra grahaNa ja kare che. tethI tene sarvabaMdha kahe che. tyAra pachInA samayamAM pudgalene grahaNa kare che ane cheDe paNa che. tethI te dezabaMdha kahevAya che. *eka aMtarmudatamAM 65536 khuDAgabhaga (kSullakabhava) hoya che. eka zvAsozvAsamAM 17 jhAjherA ( vadhu) khuDAgabhava hoya che. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zrI bhagavatI upakrama samaya UNA, utkRSTa 33 sAgara kreDapUrvathI eka samaya adhika. < gautama : ahA bhagavan ! samuccaya jIvanA dezakha dhanuM aMtara keTaluM che ? mahAvIra : huM gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa 33 sAgarathI traNa samaya adhika~ gautama : ahe| bhagavan ! agiyAramelAnuM (samuccaya eke'driya, pAMca thAvara, traNa vikaleMdriya, tiya capa ceMdriya ane manuSya ) aMtara keTaluM che ? mahAvIraH hai gautama ! te agiyAra melenuM aMtara e prakAre che. sakAya (svakAya) AzrI, parakAya AzrI. sakAya AzrI agiyAra meleAnA sabaMdhanuM aMtara jaghanya eka khuDAga bhavamAM traNa samaya UNA, utkRSTa pAtapeAtAnI sthitithI eka samaya adhika. sakAya zrI deza dhanu aMtara 4 khelenu (samuccaya eka driya, vAyukAya, tiyacapa ceMdriya ane manuSya) jaghanya 1 samayanuM, utkRSTa atarmuhUrtanuM. bAkInA 7 khelAnuM sakAya AzrI dezakha dhanuM aMtara jaghanya eka samayanuM, utkRSTa traNu samayanuM, parakAya AzrI 11 khelemAMthI samuccaya ekedriyanuM sarva baMdhanuM aMtara jaghanya e khuDAga bhavamAM 3 samaya UNA. dezakha dhanuM aMtara jaghanya eka khuDAga bhavathI eka samaya adhika, utkRSTa 2000 sAgara < pahelAM samaya sabaMdhamAM Dyo. eka samaya kama kreDapUrva dezaLadhamAM rahyo ane 33 sAgara devatAmAM rahyo. devatAthI cyavIne pAche! AvatI vakhate e samaya vATe vahetAM (vigrahagatimAM ) thayA. e prakAre saMbadhakanuM aMtara eka samaya adhika pUrvATi (krADapUrva) ane 33 sAgara hAya che. ~tetrIsa sAgara devatAmAM rahyo. e samaya vATe vahetAM ( vigrahagatimAM ) thayA. eka samaya saMbaMdhamAM thayA. e pramANe 33 sAgarathI traNa samaya adhika thayA. -> eke priya bharIne pAchA ekedriyamAM utpanna thAya tene sakAya (svakAya) kahe che ane ekendriya marIne ekedriyane cheDIne khIjI kAyAmAM utpanna thAya tene parakAya kahe che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa7 dezabaMdha sabaMdha bhagavatI za. 8 uM. 8. jhAjherA (DuM vadhAre) vanaspatikAyanA sarvabaMdhanuM aMtara jaghanya be khaDAga bhavamAM 3 samaya UNA (e). dezabaMdhanuM aMtara jaghanya eka khuDAga bhavathI eka samaya adhika, utkRSTa asaMkhyAtakALa (puDhavI kALa). nava belenA (11 belAmAMthI samuccaya ekeMdriya ane vanaspatine choDIne bAkInA 9 belanuM) sarvabaMdhanuM aMtara jaghanya be khuDAga bhavamAM traNa samaya UNu (ochuM), utkRSTa anaMtakALa. "vanaspatikAyanuM." dezabaMdhanuM aMtara jaghanya eka khuDAga bhavathI eka samaya adhika, utkRSTa anaMtakALanuM. (vanaspatikALa). a5bahutvaH sarvathI thoDA dArika zarIranA sarvabaMdhaka, tethI abaMdhaka vizeSAdhika, tethI dezabaMdhaka asaMkhyAtaguNA. gautama H a bhagavad vaikiyazarIra praga-baMdha kyA karmanA udayathI baMdhAya che ? mahAvIraH he gautama! 9 belethI baMdhAya che. ATha bola je dArika zarIramAM kahyA te kahI devA ane navamo bela vaikiya labdhi kahe. tathA vaikriya zarIra-prayAga nAma-karmanA udayathI vaikiya zarIra- praga-baMdha thAya che. gautamaaho bhagavad ! kiyazarIra keTalA ThekANe (sthAnamAM) maLe che? mahAvIraH he gautama ! chaThekANe hoya che. (1) samuccaya jIva (2) nArakI (3) devatA (4) vAyukAya (5) tiryaMca paMceMdriya (6) karma bhUminA paryApta saMsI manuSya gautama? ahi bhagavad ! vaikriya zarIranA sarvabaMdhanI sthiti keTalI che? mahAvIraH he gautamI samuccaya jIvamAM jaghanya eka samayanI utkRSTa e samayanI. bAkI 5 bela (nArakI, devatA, vAyukAya, tiryaMca, paMceMdriya manuSya)nA sarvabaMdhanI sthiti jaghanya utkRSTa eka samayanI. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA - gautamaH aho bhagavan! vaikriya zarIranA dezabaMdhanI sthiti keTalI che? mahAvIraH he gautama! samuccaya jIvamAM jaghanya eka samayanI. utkRSTa 33 sAgaramAM eka samaya UNa. vAyukAya tiryaMca paMcaMdriyanA dezabaMdhanI sthiti jaghanya eka samayanI, utkRSTa aMtarmuhUrtanI. nArakI, devatAnA vaikriya zarIranA dezabaMdhanI sthiti jadhanya 10,000 varSamAM traNa samaya UNI, utkRSTa 33 sAgaramAM eka samaya UNI. gautamaH ahe bhagavan ! vaikriya zarIranA sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara keTaluM? mahAvIraH he gautama! samuccaya jIvamAM jaghanya eka samayanuM, utkRSTa anaMtakALanuM (vanaspatikALa), vAyukAyanuM sakAya (pitAnI kAya yAne vAyukAya) AzrI jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa asaMkhyAtakALanuM (kSetra palyopamane asaMkhyAtame bhAga). parakAya (anyakAMya yAne vAyukAyanI sivAya bIjI kAya) AzrI jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa anaMtakALanuM. (vanaspatikALa) tiryaMca paMceMdriya ane manuSyanA sakAya AzrI sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa pratyeka keDa pUrvanuM, parakAya AzrI jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa anaMtakALanuM. (vanarapatikALa) nArakI devatAnuM sakAya AzrI aMtara nathI. parakAya AzrI nArakIthI mAMDIne AThamA devaleka sudhI sarvabaMdhanuM aMtara jaghanya tipitAnI sthitithI aMtamuhUrta adhika, utkRSTa anaMtakALanuM (vanaspatikALa). dezabaMdhanuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa anaMtakALanuM (vanaspatikALa). navamA devalethI mAMDIne nava raiveyaka sudhI sarvabaMdhanuM aMtara jaghanya pitApitAnI sthitithI pratyeka varSa adhika, utkRSTa anaMtakALanuM (vanaspati kALa). dezabaMdhanuM aMtara jaghanya pratyeka varSanuM, utkRSTa anaMtakALanuM (vanaspati kALa). cAra anuttara vimAnanA sarvabaMdhanuM aMtara jaghanya pitapotAnI sthitithI pratyeka varSa adhika, utkRSTa saMkhyAtA sAgaropamanuM. dezabaMdhanuM aMtara jaghanya* pratyeka varSanuM, utkRSTa saMkhyAtA sAgaropamanuM. sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara nathI. * pratyeka varSa eTale bethI nava varSa. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezabaMdha sarvabaMdha bhagavatI za8. u-9. 159 alpabavaH sarvathI thoDA vaikriya zarIranA sarvabaMdha, tethI dezabaMdhaka asaMkhyAta guNA, tethI abaMdhaka anaMtaguNA. gautama? aho bhagavad ! AhAraka zarIra pragabaMdha kayA karmanA udayathI thAya che? mahAvIra : he gautama ! 9 belethI bAMdhe che. ATha te audArika mAphaka kahI devA ane navame bela AhAraka labdhi kahe. tathA AhAraka zarIra-pravega nAma karmanA udayathI AhAraka zarIra-pravega baMdha thAya che. gautamaH ahe bhagavana! AhArakazarIra keTalAM sthAnamAM hoya che ? mahAvIraH he gautama! be sthAnamAM hoya che. samuccaya jIva ane manuSyamAM. tamaH he bhagavan! cAhAraka zarIranA sarvabaMdha ane dezabaMdhanI sthiti keTalI che? mahAvIraH he gautama! sarvabaMdhanI sthiti jaghanya utkRSTa eka samayanI, dezabaMdhanI jaghanya utkRSTa aMtarmuhUrtanI. autamaH ahe bhagavan! AhAraka zarIranA sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara keTaluM che ? mahAvIra : he gautama! AhAraka zarIranA sarvabaMdha ane dezabaMdhanuM aMtara jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTa deza UNA (veDA ochA) ardha pudagala parAvartanakALanuM. alpabaddhatva : sarvathI ceDA AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka, tethI dezabaMdhaka saMkhyAtaguNa, tethI abaMdhaka anaMtaguNa. gautama : aha bhagavad ! tejasa kArmaNa zarIra kayA karmanA udayathI baMdhAya che? mahAvIra : he gautama! savAryatA, sagAtA, sadudravyatA yAvat AyuSya e ATha belethI tathA tejasa kAmaNa zarIra prayoga nAmakarmane udayathI taijasa kAmaNa zarIrane baMdha thAya che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 - zrI bhagavatI upama gatamaH aho bhagavana ! taijasa kAmaNa zarIra kyA sthAnamAM hoya che? mahAvIraH he gautama! vIsa daMDakanA jIvamAM hoya che. gautama? ahe bhagavana ! taijasa kAmaNa zarIra (prega baMdha) zuM dezabaMdha che yA sarvabaMdha che? - mahAvIraH he gautama! dezabaMdha che, sarvabaMdha nathI. gautama Ahe bhagavana ! taijasa kArmaNa zarIra dezabaMdhanI sthiti keTalI che? - mahAvIraH he gautama! taijasa kArmaNa zarIranA be bhAga che aNuiyA apajavasiyA (anAdi anaMta) abhavIAzrI. aNuIyA sapajavasiyA anAdi sAMta) bhavI AzrI. gautama ahe bhagavana ! taijasa kArmaNa zarIranA aMtara keTalA che? - mahAvIraH he gautama! tejasa kArmaNa zarIranA aMtara nathI. alpabahuvaH sarvathI thaDA tejasa kAmaNa zarIranA abaMdhaka, tethI dezabaMdhaka anaMtaguNa. pAMca zarIranA dezabaMdha, sarvabaMdha ane abaMdhane eka sAthe sAthe alpabahuva: (1) sarvathI thaDA AhAraka zarIranA sarvabaMdhaka (2) tethI AhAraka zarIranA dezabaMdhaka saMkhyAtaguNa (3) tethI vaikiya zarIranA sarvabaMdhaka asaMkhyAtaguNa (4) tethI vaikiya zarIranA dezabaMdhaka asaMkhyAtaguNa (5) tethI tejasa kArmaNa zarIranA abaMdhaka anaMtaguNA (6) tethI dArika zarIranA sarvabaMdhaka anaMtaguNuM (7) tethI audArika zarIranA abaMdhaka vizeSAdhika (8) tethI dArika zarIranA dezabaMdhaka asaMkhyAtaguNa (9) tethI taijasa kArmaNa zarIranA dezabaMdhaka vizeSAdhika (10) tethI vaikiya zarIranA abaMdhaka vizeSAdhika (11) tethI AhAraka zarIranA abaMdhaka vizeSAdhika. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 * pragabaMdha visA baMdha bhagavatI za8. u-9 prayogabaMdha, visasA baMdha gautama ahe bhagavana ! baMdha keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! baMdha be prakAranA che. (1) prayoga baMdha (2) visasAbaMdha (vIsasA baMdha). gautamaH ahe bhagavana H visasAbaMdhanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! visasAbaMdhanA be bheda che. sAhita visasAbaMdha ane anAdi visAbaMdha. gautama H aDo bhagavana ! anAdi visasAbaMdhanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! anAdi visasAbaMdhanA traNa bheTa che. (1) dharmAstikAya anya anAdi visakSAbaMdha, (2) adharmAstika anya anAdi vizva mAbaMdha. (3) AkAzAstikAya anya anAdi visAbaMdha. A traNa dezabaMdha che, sarvabaMdha nathI A traNanI sthiti sadAkALa che. gautama ahe bhagavan! sAdi vistakSAbaMdhana keTalA bheda che? mahAvIra : he gautama! traNa bheda che. 3 baMdhanapatyayika, bhojana prayavika ane pariNAma pratyayika. | 5 je mana vacana kAyAnA yogonI pravRttithI baMdhAya che tene pragabaMdha kahe che. je svAbhAvikarUpathI baMdhAya che tene visTasa (vIsasa) baMdha kahe che. te snigdhatA Adi guNethI paramANuone je baMdha thAya che tene baMdhanamayika baMdha kahe che. bhAjana eTale AdhAranA nimittathI je baMdha thAya che tene bhAjana pratyayika baMdha kahe che. jevI rIte - ghaDAmAM rAkhelo jUna madirA (dArU) ghaTTa banI jAya che, jUno geLa agara jUnA cokhAno piMDa baMdhAI jAI che tene bhAjana prayika baMdha kahe che. pariNAma yAne rUpAMta-tenA nimittathI je baMdha thAya che tene pariNAmapratyayika baMdha kahe che. 21 . Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. - zrI bhagavatI upamA 'ka -baMdhana pratyAyaka baMdha, eka paramANuthI mAMDIne anaMtapradezI sudhI jaghanya guNa vajIne niSpane viSama baMdha hoya che, samabaMdha hete nathI. rUkSa rUkSane jaghanya guNa vajIne viSamabaMdha hoya che. samabaMdha hetuM nathI. eka guNa vajIne rinagdha rUkSane samabaMdha ane viSamabaMdha ane heya che. bhAjanapratyayika baMdhaH (vAsaNa sabaMdhI) baMdha vAsaNamAM rAkhele jUne madirA ghaTTa banI jAya che. jUne goLa, cekhA, Adine piMDa thaI jAya che. pariNAma pratyayikabaMdharvAdaLa AdinA pariNAmathI baMdha thAya che. gItamaH aho bhagavan! te traNa baMdhanI sthiti keTalI che?- mahAvIraH he gautama! baMdhanatyayika baMdhanI sthiti jaghanya eka samayanI, utkRSTa asaMkhyAta kALanI. bhAjanapratyayika baMdhanI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI, utkRSTa saMkhyAtAkALanI, pariNAma pratyayika baMdhanI sthiti jaghanya eka samayanI utkRSTa 6 mAsanI. gautama? ahe bhagavan! pragabaMdhanA keTalA bheda che? 8 mahAvIraH he gautama! traNa bheda che. (1) anAdi anaMta (2) sAdianaMta, (3) sAdisAMta, jIvanA ATha madhya pradezamAMthI traNa traNa pradezamAM anAdianaMta baMdha che. - sAdisAMtanA 4 bheda (1) AlAyanabaMdha (2) Alina baMdha (3) zarIrabaMdha (4) zarIra pragabaMdha. * AlAyanabaMdhaH derI AdithI ghAsa Adine bAMdhavuM AlAyana baMdha che, Alina baMdhaH lAkha Adi dvArA eka padArthane bIjA padArthanI sAthe, budhavuM AlinabaMdha che. zarIrabaMdhaH samudaghAta karatI vakhate vistArita ane saMcita jIva pradenA saMbadhathI taujasa Adi zarIra pradezonA saMbaMdha zarIrabaMdha che. athavA samuddaghAta karatI vakhate saMkucita thate Atma pradezano saMbaMdha zarIrabaMdha che. - zarIra prayogabaMdha : audArikAdi zarIranI pravRttithI zarIranA pudgalenA grahaNa karavArUpa baMdha che. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saparAyabaMdha bhagavatI za-8. u-9. 13 ghAsanA bhArA, lAkaDAnA bhArA Ardine dorI ADhithI adhavA te AlAyanakhaMdha che. AlinabaMdhanA 4 bheH (1) zrleSaNA khaMdha (2) uccaya aMdha (3) samuccaya khaMdha (4) sahanana baMdha. mATI, cUne, lAkha, AdinuM lepana karavuM te zleSaNA aMdha che. ghAsa, lAkaDAM, bhUsuM, kacarI AdinA DhagalAne uccapaNe mAMdhavuM te uccayama dha che. kUvA vAva, taLAva, ghara, hATa Aphri baMdhAvavAM te samuccaya aMdha che. sahunanamadhanA e bheTTha-deza saMhananabaMdha ane sarve sahunana aMdha. gADI, ratha, pAlakhI Adine bAMdhavuM te dezasahanana madha che. dUdha ane pANInuM ekameka thaI javuM te sa sahanana badha che. AlAyanakhaMdha ane AlinabaMdha te bannenI sthiti jaghanya aMtarmuhUta, utkRSTa saMkhyAtAkALanI che. zarIramadhanA e bheda :- pUrvIprayoga pratyayika ane pratyutpanna prayAga pratyayika. nArakAdi saMsArIjIva vedanIya kaSAyAdi samuddhAta dvAza taijasa kANu zarIranA pradezAne lAMkhA paheALA vistRta karI pachI saMkoca karI khAMdhe te pUrva prayAga pratyayika zarIkha dha che. kevaLI bhagavAnane kevaLasamuddAta karatI vakhate pAMcamAM samayamAM taijasa kAmaNu zarIranA je baMdha thAya che te pratyupanna prayAga pratyayika baMdha che. gautama :- ahe bhagavan ! zarIra prayAgabaMdhanA keTalA bheda che ? mahAvIra H- hai gItama ! zarIraprayAga khadhanA 5 bheda che: (1) audArika zarIra prayAgamadha (2) vaikriya zarIra prayAgamadha (3) AhAraka zarIra prayoga baMdha (4) tejasa zarIra pratyeAgama dha (5) kAma Nu zarIra prayAgabaMdha. T saparAya adha gautama : he bhagavan ! saMparAya kama koNu khAMdhe che ? mahAvIra- he gautama ! nArakI, tiryaMca, tiya caNI, manuSya manuSyaNI, devatA, devI saparAya kama bAMdhe che. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zrI bhagavatI upakrama - gautama he bhagavan! saMpAya baMdha strI bAMdhe che ke puruSa bAMdhe che ke napuMsaka bAMdhe che ke bahu strIo bAMdhe che ke bahu puruSa bAMdhe che ke bahu napuMsaka bAMdhe che ke strIne puruSa nenapuMsaka bAMdhe che? mahAvIraH he gautama! strI bAMdhe che, puruSa bAMdhe che, bahu strIe bAMdhe che, bahu puruSa bAMdhe che, bahu napuMsaka paNa bAMdhe che. avedI eka jIva paNa bAMdhe che, bahu jIva paNa bAMdhe che. gautama he bhagavan! aveDI bAMdhe che te strI ja pachAkaDA bAMdhe che ke puruSa pachAkaDA bAMdhe che ke napuMsaka pachAkaDA bAMdhe che ke bahu strI pachAkaDA bAMdhe che ke bahu puruSa pachAkaDA bAMdhe che ke bahu napuMsaka pachAkaDA bAMdhe che? mahAvIraH he gautama ! strI pachAkaDA bAMdhe che, puruSa pachAkaDA bAMdhe che, napuMsaka pachAkaDA bAMdhe che, bahu strI pacchAkaDA bAMdhe che, bahu puruSa pachAkaDA bAMdhe che, bahu napuMsaka pachAkaDA bAMdhe che. yAvata26 bhAMga IriyAvahI baMdha mAphaka kahevA. gautama? he bhagavana ! jIve sAMparAya karma (1) bAMdhyAM che, bAMdhe che, bAMdhaze ? (2) bAMdhyAM che, bAMdhe che, bAMdhaze nahi? (3) bAMdhyAM che, bAMdhatA nathI, bAMdhaze? (4) bAMdhyAM che, bAMdhatA nathI, bAMdhaze nahi? mahAvIraH he gautama! jIve saMpAya karma baMdhAM che, bAMdhe che bAMdhaze. abhavI jIvanI apekSAe. (2) baMdhyAM che, baMdhe che, bAMdhaze nahi. bhavI jIvanI apekSAe. (3) baMdhAM che, bAMdhatA nathI, bAMdhaze, upazamazreNInI apekSAo. (4) bAMdhyAM che, bAMdhatA nathI, bAMdhaze nahi kSapakazreNInI apekSAe. * ahIM eka vacana bahuvacana je kahela che te pUchavAvALAnI apekSAthI che. te rIte sarva sakaSAyI chava saM5rAya karma bAMdhe che. tattva kevaLI gaye. ja je jIva gayA kALamAM strI hato, have vartamAnakALamAM avedI thaI gayo che ane strI pachAkaDA kahe che. e rIte puruSa pacchakaDA ane napuMsaka pachAkaDA jANavA Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma prakRti bhagavatI za-8. u-1che. gautama : he bhagavana ! saMpAya karma Adi aMta sahita bAMdhe che? AdiaMta rahita bAMdhe che? anAdi sAnta bAMdhe che? anAdi anaMta bAMdhe che ? mahAvIraH he gautama! sAdi anaMta choDIne bAkInA traNa bhAMga bAMdhe che. gautama: he bhagavan! saMparAya baMdha dezathI deza bAMdhe che? dezathI sarva bAMdhe che? sarvathI deza bAMdhe che? sarvathI sarva bAMdhe che? mahAvIraH he gautama ! sarvathI sarva bAMdhe che. bAkInA traNa bhAMgA bAMdhatA nathI. karma prakRti bhagavatI sUtra za. 8 u. 10ne adhikAra karma pugale jIva dvArA grahaNa athavA karmarUpe pariNAma pAme che, tenI sAthe ja temAM prakRti, sthiti, vagere aMgenuM nirmANa thAya che. prakRti eTale jJAnane AvaravA vagere svabhAva. te prakRtie ATha prakAranI che. gautama: he bhagavan ! karma prakRtie keTalI kahI che? mahAvIraH he gautama! ATha karmaprakRtie kahI che. jemake jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya (jethI sukhaduHkhAdi anubhavAya te), mehanIya, AyuSya, nAma (jethI viziSTagati, jAti, Adi prApta thAya te). gotra ane aMtarAya (jenAthI devA-levA-bhegavavAmAM aMtarAya Ave te), gautama: he bhagavan! je jIvane jJAnAvaraNIya karma che, tene zuM darzanAvaraNIya karma che? ane jene darzanAvaraNIya karma che tene zuM jJAnAvaraNIya karma che? mahAvIraH he gautama! jene jJAnAvaraNIya che, tene avazya darzanAvaraNIya che, ane jene darzanAvaraNIya che tene paNa avazya jJAna varaNIya heya che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakama gautama: he bhagavana! jene jJAnAvaraNIya che tene zuM vedanIya hoya che? tathA jene vedanIya che, tene jJAnAvaraNIya hoya che? mahAvIraH he gautama! jene jJAnAvaraNIya che tene avazya vedanIya che, ane jene vedanIya che tene jJAnAvaraNIya kadAca hoya ke kadAca na hoya. (kevaLajJAnIne vedanIya hoya, paNa jJAnAvaraNIya na hoya.) gautama he bhagavana ! jene jJAnAvaraNIya chetene zuM mehanIya che? tathA jene mehanIya che, tene jJAnAvaraNIya che? mahAvIraH he gautama! jene jJAnAvaraNIya che tene mehanIya kadAca hoya ane kadAca na heyA paNa jene mehanIya che tene avazya jJAnAvaraNIya hoya che. gautama: he bhagavan! jene jJAnAvaraNIya karma che tene zuM AyuSyakarma che ? ane jene AyuSyakarma che tene jJAnAvaraNIya karma che? - mahAvIraH he gautama! jema vedanIya karma sAthe kahyuM tema AyuSyanI sAthe paNa jANavuM. e pramANe nAma ane getra karmanI sAthe paNa jANavuM. ane jema darzanAvaraNIya sAthe kahyuM, tema aMtarAyakarma sAthe jANavuM. * gautama he bhagavan ! jene darzanAvaraNIya karma che tene vedanIya che? tathA jene vedanIya che tene darzanAvaraNIya che? * mahAvIraH he gautama! jema jJAnAvaraNIya karma uparanAM sAta karmo sAthe kahyuM, tema darzanAvaraNIya karma paNa uparanAM cha karmo sAthe kahevuM. - gautamaH he bhagavan! jene vedanIya che, tene mehanIya che? ane jene mehanIya che tene vedanIya che ? :: * kSepaka eTale ke jemAM mohanIya karmane kSaya thaI gayo che, tene kevaLajJAna utpanna na thAya tyAM sudhI jJAnAvaraNIya hoya che, jenA mohanIya kSaya nathI thayuM, tene te mohanIya ane jJAnAvaraNIya banne hoya che. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prakRti bhagavatI za-8. u-10. mahAvIraH he gautama! jene vedanIya che, tene mehanIya kadAca hoya ane kadAca na hoya (kSINamehane na hoya), paNa jene mehanIya che tene avazya vedanIya che. gautama he bhagavana ! jene vedanIya che, tene zuM AyuSyakarma hoya? mahAvIraH he gautama! e banne paraspara avazya heya. te ja pramANe, nAma ane getranI sAthe paNa kahevuM, paraMtu jene vedanIya che. tene aMtarAya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya, paNa jene aMtarAyakarma che tene avazya vedanIya heya. [vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra e karmo te kevaLajJAnIne paNa hoya che, temane te zarIranA nAza sAthe ja kSaya thAya che. temane paribhASAmAM "cAra kevalikarNAze" kahe che. gautama he bhagavana ! jene mehanIya che tene zuM AyuSya hAya. ane jene AyuSya che, tene zuM mehanIya heya ? mahAvIraH he gautama! jene mehanIya che tene avazya AyuSa hoya, paraMtu jene AyuSya hoya tene mehanIya karma kadAca hoya, ane kadAca na hoya. e pramANe nAma, zetra ane aMtarAya karma kahevuM. gautama? he bhagavana! jene AyuSyakarma che, tene nAmakarma. heya? ane jene nAmakarma che, tene AyuSyakarma hoya? : mahAvIra : he gautama ! te banne paraspara avazya hoya, te pramANe getra sAthe paNa kahevuM. tama: he bhagavana ! jene AyuSya che. tene aMtarAyakarma hoya ? ane jene aMtarAya karma che tene AyuSyakarma heya? " mahAvIraH he tama! jene AyuSya che tene aMtarAya kadAca heya ane kadAca na hoya, paNa jene aMtarAyakarma che, tene avazya AyuSyakarma hoya. autama : he bhagavan! jene nAmakarma che. tene zuM gotrakama heya, ane jene gotrakarma che. tene noma karma che? - -: Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 -- bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! te banne paraspara avazya heya. gautama: he bhagavana ! jene nAmakarma che tene aMtarAyakarma hoya? ane jene aMtarAyakarma che tene nAmakarma hoya? mahAvIraH he gautama! jene nAmakarma che tene aMtarAyakarma kadAca heya ane kadAca na hoya, paNa jene aMtarAyakarma che, tene avazya nAmakarma hoya. gautama: he bhagavana ! jene gatrakarma che, tene aMtarAyakarma hoya ? mahAvIra: he gautama! jene gotrakarma che tene aMtarAyakarma kadAca heya ane kadAca na hoya, paNa jene aMtarAyaka che tene avazya zetrakarma heya. zrata-zIla ane ArAdhanA bhagavatI za. 8 u. 10ne adhikAra gautama: he bhagavana! keTalAka anyasaMpradAyIo ema kahe che ke zIla ja zreya che. bIjA kahe che ke zruta eTale ke jJAna ja zreya che ane trIjA kahe che ke, anya nirapekSa zIla ane zrata zreya che, te he bhagavana ! temanuM kahevuM barAbara che? mahAvIra : he gautama te lekonuM kahevuM mithyA che mArA mata pramANe cAra prakAranA puruSa hoya che.< (1) keTalAka zIla saMpanna che, paNa zrutasaMpannanathI (2) keTalAka zruta sampanna che paNa zIla sampannanathI (3) keTalAka zIlasampanna che ane zrata sampanna paNa che jyAre (4) keTalAka zIlasampanna paNa nathI ane zruta sampanna paNa nathI. temAM je prathama prakAranA che te zIlavAna che paNa mRtavAna nathI te uparata (pApAdithI nivRtta) che, paNa dharmane jANatA nathI. te aMzataH ArAdhaka che. bIjo puruSa zIlavALe nathI, paraMtu zrutavALo che. te Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zruta--zIla ane ArAdhanA bhagavatI za. 8. u, 10. 169 puruSa anuparata (pApathI anivRtta) chatAM dharmane jANe che. te puruSa aMzataH virAdhaka che. trIjo puruSa zIlavALA che ane zrutavALA pazu che. te (pApathI) uparata che ane dharmane jANe che. te sarvAMge ArAdhaka che, ane je cAthA puruSa che, te zIlathI ane zrutathI rahita che. te pApathI upara ta nathI, ane dharmathI ajJAna che. te puruSa sarvAM ze virAdhaka che. prazna : huM bhagavan ! ArAdhanA keTalA prakAranI che ? uttara : huM gautama ! ArAdhanA traNa prakAranI che. (1)jJAnArAdhanA, (2) darzanArAdhanA, (3) cAritrArAdhanA<. te darekanA pAchA utkRSTa, madhyama ane jaghanya evA traNa traNa prakAra che, je jIvane utkRSTa jJAnArAdhanA hAya tene utkRSTa ane madhyama darzanArAdhanA hAya, je jIvane utkRSTa darzAnArAdhanA hoya tene utkRSTa, jaghanya ane madhyama jJAnArAdhanA hAya. tevA ja saMbaMdha utkRSTa jJAnArAdhanA ane utkRSTa cAritrA rAdhanAnA che. jene utkRSTa darzanArAdhanA hoya tene utkRSTa, jaghanya ane madhyama cAritra rAdhanA heAya. tathA jene utkRSTa cAritrArAdhanA hoya, tena avazya utkRSTa darzanArAdhanA hoya. utkRSTa jJAnArAdhanAvALA jIveAmAMthI keTalAka te bhave ja siddha thAya ane sa duHkhAnA nAza kare; keTalAka be bhave siddha thAya ane keTalAka kalpe papanna devaleAkamAM (12mA devalAkamAM) athavA kalpAtIta (- traiveyaka tathA pAMca anuttara vimAna) devaleAkamAM utpanna thAya. {} vizeSa samajaNu mATe jumA pariziSTa na. 2. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , 170 zrI bhagavatI upakrama - utkRSTa darzana.rAdhanAvALAonuM paNa tema ja jANavuM. utkRSTa cAritrArAdhanAvALAonuM paNa tema ja jANavuM. . jJAnanI madhyama ArAdhanAvALA be bhava pachI siddha thAya, paNa trIjA bhavane atikame nahi. madhyama darzanArAdhanAvALA tema ja madhyama cAritrArAdhanAvALAnuM paNa tema ja jANavuM. jaghanya jJAnArAdhanAvALAmAMthI keTalAka triIje bhave siddha thAya, paNa sAta-ATha bhavathI vadhAre na kare. te ja pramANe jaghanya darzanArAdhanA ane cAritrArAdhanAnuM paNa jANavuM. : pariziSTa 1 * * vivecanaH sarvajJanAM vacanAmAM ekatA tema ja paraspara virodha AvatuM nathI paraMtu chadmasthAnAM vacanemAM ema hotuM nathI. keI amuka matanI prarUpaNa kare che te koI bIjA prakAranI. anyatIthiMkenI paNa e ja dazA che. koI anyatIthI ema mAne che ke zIla (prANutipAtadithI nivatAvArUpa kriyA ) ja zreSTha che, jJAnanuM kaI projana (jarUrI nathI. kAraNa ke jJAna te pravRttirahita hoya che. che. koI anyatIthiMka ema kahe che ke jJAna ja zreSTha che, mAtra nathI ja phaLa siddha thAya che. jJAnarahita kiyAvAnane phaLanI siddhi thatI nathI. A rIte teo zruta (jJAna)ne ja zreSTha mAne che. keTalAe anyatIthike ekabIjAnA sAmanvaya hita mRta ane zIlathI abhISTa (Icchita) arthanI siddhi mAne che. tethI teo kiyArahita jJAna athavA jJAnarahita kriyAthI abhISTa siddhi mAne che. kRta ane zIla dareka puruSanI pavitratAnuM kAraNa che. tethI teo kahe che ke zIla zreSTha che athavA vyuta zreSTha che. A rIte judI judI rIte kharU paNa kare che.. dazramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI gautama svAmIne A pramANe kahe che ke-mAre tema ja sarva sarvajJone siddhAMta A pramANe che. Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutazIla ane ArAdhanA bhagavatI za. 8 u. 10 171 (1) kaI puruSa zIla sampanna che, paraMtu zruta sampanna nathI.' (2) keI puruSa zrata sampanna che, paraMtu zIla sampanna nathI. (3) koI puruSa zIla sampanna paNa che ane zruta sampanna paNa che. (4) kaI zIla sampanna paNa nathI ane zrata sampanna paNa nathI AmAMthI pahelA bhAMgAvALe je zIla sampanna che. paraMtu zrata sampanna nathI te uparAMta che. te tane vizeSa jJAtA nahIM hovA chatAM paNa pitAnI svabuddhithI pApothI nivRtta che. gItArtha muninI nezrAmAM tapa karanAra te agItArtha puruSa "deza ArAdhaka che arthAt dezataH eTale ke aMzataH mekSamArganI ArAdhanA karanAra che. ahIM mULa pAThamAM vivorNa gham" pada kahela che. tene artha "ra viroLa zataH dha ena : vijJAta gha" arthAt jeNe vizeSa rUpathI dharmane jANe nahIM te puruSa "avizAta dhara" kahevAya che. tAtparya e che ke prathama bhaMgane svAmI deza ArAdhaka puruSa te che ke je cAritranI ArAdhanA kare che, paraMtu vizeSa rUpathI jJAnavALe nathI (tenAthI jJAnanI ArAdhanA thatI nathI. A bhAMgAvALe mithyAdaSTi nathI paNa samadaSTi che. bIjA bhAMgAvALe je zIla sampanna nathI paraMtuzruta sampanna che, te anuparata (pApAdithI anivRtta) che. chatAM paNa te dharmane jANe che tethI te deza virAdhaka kahela che. A bhAgane svAmI "avirata samadaSTi che. te jJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatraya mokSamArga che. temAM trIjA bhAgarUpe cAritranI virAdhanA kare che. arthAt prApta thayela cAritranuM pAlana nathI. karate athavA cAritrane pAmate nathI tethI te dezavirAdhaka che. trIjA bhAMgAvALe zIlasampanna tema ja zrata sampanna che. te uparata che tema ja dharmane paNa jANe che tethI te sarva ArAdhaka che. kAraNa ke jJAna-darzana cAritrarUpa ratnatraya je mekSamArga che tenI te sarvathA ArAdhanA kare che. zruta zabdathI samyagajJAna ane samyagadarzana baMnene grahaNa karyA che. je mithyAdaSTi puruSa che te vAstavika rIte "virAja ane Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 hAI zake ja nahIM. ceAthA bhAMgAvALA zIlasampanna paNa nathI ane zrutasampanna paNu nathI. te anuparata che ane dharmane paNa jANatA nathI. te puruSa sa virAdhaka che. kAraNa ke samyajJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatrayamAMthI koI ekanI paNa ArAdhanA karatA nathI. zrI bhagavatI upakrama sAra e che ke, zruta arthAt samyagdarzanayukatajJAna ane zIla arthAt kriyA e ane sAthe hoya te ja te meAkSamArga che. samyag jJAnayukta kriyAthI ja abhISTanI siddhi eTale ke meAkSanI prApti thAya che. pariziSTa ra jJAna, darzIna, cAritranI ArAdhanAmAM janya, madhyama, utkRSTa AzayanA kaI rIte samajavI ? uttara : ArAdhanA rAttva vyutpatiH adhikam adhikam ArAdhayate / aMgIkRyate iti ArAdhanA, Atmika avasthAthI pUrNa thavA mATe sAdhakane samyakpUrNAMkanI sat pravRttine "ArAdhanA" kahe che, ane te vamAna pariNAmayukta ja hoya che. jJAna, darzIna ane cAritra e traNe guNAnI prAptinI bhinna bhinna pravRttivasAt tenA uparIyata guNAnusAra prakAra paNa traNu thAya che. ane te eka ekamAM paNa piraNAmeAnI caDha--UtaratAnI kAraNe jadhanya, madhyama ane utkRSTa evA traNa-traNa peTA bheda paNa thAya che. 1. jJAna ArAdhanA : tenA prakAra traNa che. jaghanya, madhyama ane utkRSTa. ahIMyAM utkRSTa Adi traNa jJAna ArAdhanA khatAvela che te kSayApazama janya mAtra zAbdika jJAnanI caDatI-UtaratI kakSA samajavAnI nathI, paraMtu jJAna pratye utkRSTa madhyama ke jaghanya rucine jaghanya, utkRSTa, madhyama, jAnya jJAna ArAdhanA samajavAnI che, ane te ruci paNa dazavaikAlika Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutazIla ane ArAdhanA bhagavatI -8. u-10. - 17 a. 9 u. 4nI bIjuM sUtra samAdhimAM je cAra kAraNe batAvelAM che. tevA ja pavitra dhyeyathI prerAyelI hoya che. thaka saMgrahamAM Avate thekaDe "ArAdhanA pada' nAmanA thekaDAmAM batAve che ke -- (1) aSTa pravacana mAtAnuM jJAna te jaghanya jJAna ArAdhanA. (2) 11 aMga sUtrone abhyAsa te madhyamajJAna ArAdhanA. (3) 14 pUrvanuM jJAna meLavavuM te utkRSTa jJAna ArAdhanA. A pramANe theka saMgraha tathA sva. pU. alakhaSijI kRta hindI anuvAdamAM Ave che, paraMtu te barAbara nathI. kAraNa ke je A niyamane anusarIne vicAravAmAM Ave te caudapUvI utkRSTa jJAna ArAdhaka bane ane tethI te mokSe paNa niyama ja joIe, ane aSTapravacana mAtAne jJAnI jaghanya ArAdhaka hevAnA kAraNe te kSe jaI zake ja nahi. A pramANe siddhAMta phalita thAya che. paraMtu vyavahAramAM te evI pravRtti zAstrathI daSTigocara thatI nathI. mATe thAka saMgrahAdinI vAtamAM vicAra karatAM "asaMbhava doSanI prApti thAya che. vastutaH jaghanya, madhyama, utkRSTa jJAna ArAdhanAne artha e thAya che ke, keI. vyaktine jJAnAvaraNIya karmane kSopazama pUrvakarmanA prabala udayane kAraNe eTale maMda che ke sUryodayathI asta sudhInA satata prayatnane aMte paNa ekabe gAthA karI zake che. paraMtu A AtmA je "mAsatusa muni samAna saMpUrNa jJAna prApta karavA jeTalI tIvra abhilASA heya te te ja vAstavika utkRSTa jJAna-ArAdhanA che. ane ke manuSya divasabharamAM se-so gAthA saheje karI zake teTale kSapazama dharAvatuM hoya ane teTalA ja alpa samayamAM karI zoSakAla vyartha vitAvatA hoya te tenI ArAdhanA (ruci) madhyama ke AgaLa vadhIne jaghanya jJAna-ArAdhanA paNa kahI zakAya. mATe jJAna pratyenI sAtvika rucine ja vAstavika rIte ArAdhanA kahevAya ane te rUcinI " taratamyatAmAM ja jaghanya, madhyama, utkRSTa evI traNa prakAranI jJAna ArAdhanA thAya che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI bhagavatI upakrama 2. darzana ArAdhanA temAM paNa pariNAmanI caDha-UtaratAne kAraNe utkRSTa Adi traNa bhedo thaze. temAM paNa je sAsvAdAna-kSapazama ane kSAyika samyaphadarzanane kamazaH jaghanyAdi, darzanAdi (kasaMgraha, paraMparA ane amalakhatraSijI kRta bhagavatInA AdhAre) mAnIe te temAM paNa "asaMbhava daSa" evI rIte Ave che ke te mATe lAyaka samyaktva utkRSTa ArAdhaka thaye ane tenI mukti te ja bhave thavI joIe ane sAsvAdAna samyakatva jaghanya ArAdhanAvALe thaye hevAne kAraNe te ja bhave mele jAya nahi. A pramANe siddhAMta te abhiprAya pramANe phalita thAya che. paraMtu te vyavahAramAM te vAstavika rIte tema siddhAMtathI phalita thatuM nathI. kAraNa ke lAyakasamyakUvI utkRSTa cAra bhava paNa karI zake. , eTale vastutaH utkRSTa, madhyama, jaghanya darzanArAdhanAne artha e che ke uttarAdhyayana a. 28nI gAthA 31mInA bhAva pramANe "zaMkA" Adi samyaktvanA dUSaNa rahita niraticAra samaktinuM pAlana karavuM ane A pramANenI niraticAra pAlananI bhAvanA darzana karmanA zuddha kSapazamathI preraNa pAmela hoya che. ane te prabala ruci vinA saMbhavI ja zake nahi. bedarakArI ke abhiprAyanI maMdatA turaMta kSati pahoMcADe che. eTale siddhAMta phalita thAya che ke, AtmAnA darzana guNa pratyenI prabala bhAvanApUrvakanI niraticAra pAlananI ruci te utkRSTa darzanArAdhanA. ane e ja pramANe madhyama ane jaghanya mATe paNa vicAra karI le. 3. cAritra ArAdhanA - tenA paNa pariNAmenI bhinnatAnA kAraNathI pUrvavat traNa bhedo thAya che. pUrva ullekhita mAnyatAnusAra je yathAkhyAta sUphama-saMpAya sAmAyaka cAritrane kamazaH utkRSTadi traNa bhedomAM vibhAjana karavAmAM Ave te temAM paNa pUrva saMgati anusAra "asaMbhava cheSanI upasthiti taiyAra eTalA mATe che ke je te mAnyatAnusAra vicAravAmAM Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarI bhagavatI za 9-10 u. 3 thI 28 175 Ave te yathAkhyAta cAritravALAne ukuTa cAritra ArAdhanA thaI ane te te ja bhave mukti prApta karanAra have joIe. ane sAmAyaka cAritra ArAdhaka te mATe jaghanya sAbita thayuM ane te ja bhave mukti mATe tevA AtmAne pitAnI zakti anAmata ja rAkhavI paDe. pUrva kalekhita mAnyatAnA svIkAramAM je siddhAMtika bAdhAo Ave che tenA samAdhAna pachI vAstavikanI sthApanA mATe utkRSTa, madhyama, jaghanya cAritrArAdhanAnuM svarUpa paNa pUrvanusAra "ruci pramANe ja svIkAravuM paDaze. cAritra dharmanA 125 aticArothI rahita thavAnAM prabala bhAvanAne vegapUrvakathI cAritra mahaprakRtine pazama zuddhottara thatuM jAya che ane aMte kSAyaka bhAvane pAmI jAya che. AvA dhyeyathI prerAIne je AtmA niraticArapaNe cAritrapAlanamAM atizaya "rucivALo thaIne pitAnA samyaguNamAM vRddhigata thatuM jAya che. tene utkRSNa cAritrArAdhaka kahevAya. tevA prakAranI madhyama ke jaghanya rucine tevA tevA prakArathI cAritrArAdhaka kahevAya che. 56 aMtaradvIpa - zrI bhagavatI sUtranA za. 9 3 thI 6. 28 sudhImAM dakSiNa dizAnA 28 aMtaradvIponuM varNana che. A rIte, za. 10. u. 7 thI u. 34 sudhI 28 uddezAmAM uttara dizAnA 28 aMtaradvIpanAM varNana che. A aMtaradvIpamAM te te aMtaradvIpanA nAmavALA yugaliyA manuSya rahe che. 28 aMtaradvIpanAM nAma A prakAre che. saMkhyA izAna ke agni koNa taitya koNa vAyavya koNa ekoruka AbhAsika vaiSANika nAgalika ? hayaka gajakarNa gokarNa zakulakarNa Adarzamukha meedramukha amukha azvamukha haritamukha siMhamukha vyAdhramukhaazvakarNa harikaNuM akarNa karNa prAvaNa . ulkAmukha meghamukha vidyutamukha vidyudaMta dhanadaMta laSTakaMta gUDhadaMta zuddhadaMta : A aMtara dvIpanuM thoDuM varNana A yaMtrathI jANavuM. ' * 11 me guNasthAnake-rahIne yathAkhyAta cAritranA bhAvane jAgRta karanAra utkRSTa anaMtabhavo paNa karI zake che. i che gemukha 6 8 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI bhagavatI upakrama co jagatI laMbAI paridha kalpa. manuSyanI pAMsaLI bALakanA pANInI ka dvIpAMtara pahoLAI jana vRkSa avagAhanA pratipAlana sapATIthI - - jana jana dhanuSya nA divaso dvIpanI - UMcAI 5 300 300 949 10 800 64 79 aDadhe yAjana 2 400' 400 1265 10 800 64 79 , , 3 500 500 1581 10 800 64 79 i >> 4 600 600 1897 10 800 64 79 5 700 700 2213 10 800 64 79 , 6 800 800 2529 10 800 64 79 che 7 900 900 2845 10 800 64 79 , , - jaMbudviIpamAM dakSiNa dizAmAM culahimAvAna parvata che. pUrva ane pazcima tarapha jyAM lavaNa samudranAM pANIthI A parvatane sparza thAya che tyAM A parvatathI banne tarapha cAre vidizAomAM gajadaMtAkAra be be dADhe nIkaLI che. eka eka dADhA para sAta sAta aMtaradvIpa che. A rIte cAra dADhe para 28 aMtaradvIpa che. pUrva dizAmAM IzAna koNamAM je dADhA nIkaLI che enA para sAta aMtaradvIpa A rIte che-(1) lavaNa samudramAM 300 jana javA para "ekeka nAmane pahele aMtaradvIpa Ave che. A aMtaradvIpa jaMbudviIpanI jagatIthI 300 ejana dUra che. ene vistAra 300 jana che ane paridhi (ghara) 949nathI kaMika e che che. (2) eka ruka dvIpathI 400 jana javA para "yakarNa" nAmane bIje aMtaradvIpa Ave che. hakaNuM aMtaradvIpa jaMbudvIpanI jagatIthI 400 ejana dUra che. ene vistAra 400 ejana che. ene paridhi 1265 ejanathI kaMIka eche che. (3) hayakarNa dviIpathI 500 ejana javA para "Adarza mukha" nAmane trIje aMtaradvIpa Ave che. e jagatIthI 500 ejana dUra che. ene 500 janane vistAra che ane 1581 janane * vAstavikamAM e dADhA nathI, dADhanA AkArathI po rahelA che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 aMtarI bhagavatI za-9-10. u-3thI 28 paridhi che. (5) AdarzamukhathI 600 jana javA para "azvamukha nAmane ce aMtaradvIpa Ave che. ene vistAra 600 pejana che. ane paridhi 1897 jananI che. te jagatIthI 600 jana dUra che (5) azvamukha dviIpathI 700 ejana AgaLa javA para "azvakarNa" nAmane pAMcame aMtaradvIpa Ave che. te jagatIthI 700 ejana dUra che. ene vistAra 700 ejana che ane paridhi 2213 ejana che. (6) azvakarNa dviIpathI 800 ejana javA para "ulakAmukha" nAmane chaThTho aMtaradvIpa Ave che. te jagatIthI 800 thAjana dUra che. ene vistAra 800 ejana che ane paridhi 2529 jana che. (7) ulakAmukha dvIpathI 900 ejana javA para "dhanavaMta" nAmane sAtama aMtaradvIpa Ave che te jagatIthI 900 ejana dUra che. ene vistAra 900 ejana che. ane paridhi 2845 jana che. e sAte aMtaradvIpamAM se se janane vistAra vadhate gayela che. je aMtaradvIpane eTale jeTale viratAra che te jagatIthI eTale ja dUra che. je rIte IzAna keNanI dADhA para 7 aMtarIpa che e rIte agni keNa, nai Itya koNa ane vAyavya koNanI dADha para sAta sAta aMtara dviIpa che. e rIte cullahimAvAna parvatanI cAra dADha para 28 aMtara dvIpa che. culahimavAna parvatanI jema zikharI parvata para paNa 28 aMtaradvIpa cheA sarve maLIne pa6 aMtaradvIpa che. cAre tarapha padvavara vedikAthI suzobhita che ane padmavara vedikA vanakhaMDethI suzobhita che. e aMtaradvIpamAM te te aMtaradvIpanA nAmavALA jagaliyA manuSya rahe che. ene vajAtrASabhanArA saMghayaNa ane samacaturastra saMsthAnA hoya che. enI avagAhanA 800 dhanuSya ane Ayu patyakSamatA asaMkhyAtamAM bhAga pramANe hoya che. 64 pAMsaLI hoya che. jyAre enI AyuSa 6 mahinA bAkI rahe che tyAre e eka yugala saMtAnane janma Ape che ane 79 divasa saMtAnanuM pAlana kare che. e alpakaSAyI, sarala ane saMtoSI hoya che. tyAMnuM Ayu bheLavIne 23 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zrI bhagavatI u5kama devapaNe utpanna thAya che. aMtaradvIpamAM asi, masI, kRSinA vepAra nathI, 8 mataMgA, suMgA, tuDiyaMgA, davaMgA, je IyaMgA, ciraMgA citarasA, maNiyaMgA, gitagArA, aNiyagaNA, e dasa jAtinAM kalpavRkSa IcchA pUrI kare che. tyAM rAjA, rANa, cAkara, ThAkara, meLA, mahatsava, vivAha, sagAI, ratha, pAlakhI, DAMsa, macchara, saMgrAma, vega, zoka, kAMTA, khIlA, kAMkarA, azuci, durgadha, sukALa, duSkALa, vRSTi, Adi bAbata hotI nathI. hAthIDA hoya che paraMtu enA para koI savArI karatA nathI. gAyabheMse hoya che paraMtu yuga likane kAmamAM AvatI nathI. siMhasarpAdi che paraMtu te keIne duHkha detA nathI. ane koI paNa vastu upara gRddhipaNuM hotuM nathI. yugaliyA 32 lakSaNoyukata hoya che. ekAMtarA (eka divasanA aMtarathI) AhAra kare che. chIMka, bagAsuM letAM ja kALa karI jAya che. kALa karIne bhavanapati vANuvyaMtara devAmAM utpanna thAya che. ' < akarma bhumimAM hovAvALA yugaliyAne mATe je upabhogarUpa hoya arthAta enI AvazyakatAo pUrI karavAvALAM vRkSa kalpavRkSa kahevAya che. enA daza bheda che (1) mataMgA-zarIrane mATe pASTika rasa devAvALA. (2) bhuMgA (bhUtAMga)pAtra Adi devAvALA. (3) tuDiyaMga- (kuTitAMgA) vAMjitra devAvALA. (4) davaMgA (dIpAMgA) dIpakanuM kAma devAvALA. (5) joIyaMgA (ye tiraMgA) prakAzane jAti ' kahe che. sUryanA samAna prakAza devAvALA. agnine paNa joti kahe che. agninuM kAma devAvALA. (6) citagA -puSpamALA devAvALA (7) cittarasA (virasA) vividha prakAranA bhejana devAvALA. (8) maNiyaMgA (maheMgA)- AbhUSaNa devAvALA. (9) gihagArA (gehAkArA) makAnanA AkAre pariNamatA hatA arthAta bhUkAnanI rIte Azraya devAvALA. (10) aNiyaNa (anagnA) vastra Adi devAvALA. A dasa prakAranAM kalpavRkSothI yugaliyAnI AvazyakatAo pUrI thaI kAya che. ataH e kalpavRkSa kahevAya che. kalpavRkSathI je sukhane bhogave che te e pitapatAnA guNa pramANe sukhasamRddha hoya che. ciMtAmaNi ratna mAphaka aneka prakAranI kalpanAo pramANe sukha samRddha hotA nathI kAraNa ke jaMbudvIpa prajJapti sUtramAM Ave che ke pRthvI, phUla, phaLa, sivAya AhAra hoto nathI. vastra, alaMkArabhAlAdi paNa vanaspatinA ja hoya che. ThANuga sUtranA 7mA sthAne eka devanArI" kalpavRkSanuM varNana Ave che. jyAre saMdhikALe puNya zakita ghaTe ane kalpavRkSanI saMkhyA paNa ghaTe che tyAre apUrtinI pUrti mATe te kalpavRkSano upayoga karavAmAM Ave che. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAccA kevaLI bhagavatI za--9. u-31. we asAccA kevaLI zrI bhagavatI sUtra za. 9. . 31 nA adhikAra gautama : ahe bhagavan ! zuM koI jIva kevaLI, kevaLInA zrAvaka, kevaLInI zrAvikA, kevaLInA upAsaka, kevaLInI upAsikA, vaLInA pAkSika eTale svaya buddha, svayaM buddhanA zrAvaka, svayaM buddhanI zrAvikA, svayaM buddhanA upa saka, svayaM buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA kevaLI prarUpita zrutadharmanA lAbha prApta thAya che ? mahAvIra : hai gautama ! koI jI kevaLI yAvat svayaM buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA kevaLI prarUpita zrutadharmAMnA lAbha prApta kare che ane keI jIva karatA nathI. gautama : ahA bhagavan ! Apa ema zA kAraNathI pharamAve che ? H mahAvIra : he gautama ! je jIve jJAnAvaraNIya ka nA kSayeApazama, karyAM che te kevaLI yAvat traya buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa kevaLI prarUpita zrutadhanA lAbha prApta kare che ane je jIve jJAnAvaraNIya karmanA kSayApazama nathI karyAM te zrutadhanA lAbha prApta karatA nathI. he gautama ! e kAraNathI me... evI rIte kahyuM che. gautama : ahe| bhagavan ! zuM koI jIva kevaLI cAvat svayaMyuddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA zuddha samyagdarzananI prApti karI zake che? mahAvIra H he gautama ! kevaLI yAvat svayaMbuddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa koI jIva zuddha samyagdarzana prApta karI zake che ane koi jIva te sAMbhaLyA vinA zuddha samyagdananI prApti karI zakatA nathI. gautama: he bhagavan ! Apa evuM zA kAraNathI pharamAveA che ? mahAvIra : hai gautama ! je jIve dazanAvaraNIya Ane dana sAhanIya karmanA kSApazama karyAM che te kevaLI cAvat svayaMbhuddhanI Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upakrama upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA zuddha samyagadarzana prApta karI zake che ane je jIve darzanAvaraNIya ane darzanehanIya karmane pazama nathI ke te zuddha samyagdarzana prApta karatA nathI. he gautama! A kAraNathI meM evI rIte kahyuM che. gautama? ahi bhagavad ! zuM kaI jIva, keLI yAvat svayaM buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA, gRhasthAzrama choDIne, muMDita thaIne zuddha aNagArapadanI pravajyA svIkAre che ? na mahAvIra : he gautama! koI jIva kevaLI yAvatu svayaM buddha pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa gRhasthAzrama cheDIne, maMDita banIne zuddha aNagArapadanI tyAga karIne, muMDita thaIne zuddha aNugArapadanI praghAne svIkAra kare gautama? he bhagavana ! Apa evuM zA kAraNadhI pharamAve che? mahAvIra : he gautama! je jIve dharmAntarAya karma yAne vItarAya tathA cAritra mohanIya karmane kSapazama karyo che te, kevaLI yAvat svayaMbuddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa gRhasthAzramane tyAga karIne, muMDita thaIne zuddha aNagArapadanI pravrajyAne svIkAra kare che ane je jIve vIryaMtarAya tathA cAritra mehanIya karmane kSepakSama karyo nathI te kevaLI yAvat svayaM buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA gRhasthAzrama cheDIne, muMDita banIne zuddha aNagAra padanI prajA svIkAratA nathI. he gautama ! A kAraNathI meM evI rIte kahyuM che. gautamaH he bhagavan! zuM kaI jIva kevaLI yAvat svayaM buddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA zuddha brahmacaryavAsa dhAraNa kare che? mahAvIraH he gatima! je jIve cItrAvaNakamanI upAsikA pAsethI sAbhaLyA vinA paNa brahmacaya vAsa dhAraNa kare che ane keI jIva tenI pAsethI sAMbhaLyA vinA zuddha brahmacaryavAsa dhAraNa nathI karatA. . gautama? he bhagavana! Apa ema zA kAraNathI pharamAve che? 1 mahAvIraH he gautama! je jIve cAritrAvaraNaya kamene Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asoccA kevaLI bhagavatI za9. u- 1. kSapazama karyo che te, kevaLI yAvat svayaMbuddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa zuddha brahmacaryavAsa dhAraNa kare che. je jIve cAritrA varaNaya karmone kSapazama karyo nathI te zuddha brahmacaryavAsa dhAraNuM karatuM nathI. A kAraNathI he gautama! meM ema kahyuM che. gautama? aho bhagavan! te uparanA daza belanI pAse kevaLI prarUpita dharmane sAMbhaLyA vinA zuM ke jIva zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA 2 (saMcamacAritra) kare che ? mahAvIraH he gautama ! ke saMyamayatanA kare che ane kaI nathI karatA. gautama H ahe bhagavan! tenuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama ! je jIvane yatanAvaraNIya karmane kSayepazama thayela che te zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA kare che ane je jIve yatanAvaraNIya karmane kSaye pazama karyo nathI te zuddha saMyama dvArA saMyamayatanA karatA nathI. - gautama : ahe bhagavan! e dasa belanI pAse kevaLI prarUpita dharmane sAMbhaLyA vinA zuM zuddha saMvara dvArA Azrane reke che? mahAvIra : he gautama! koI roke che, keI nathI zakatA. gautama aho bhagavan! tenuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! je jIvane adhyavasAyAvaraNIya (bhAva cAritrAvaraNIya) karmane kSaye pazama thaye hoya te zuddha saMvara dvArA AzrAne roke che ane je jIvane adhyavasAyAvaraNIya karmane kSaye pazama nathI thaye te zuddha saMvara dvArA Azravane rekato nathI. gautama H aho bhagavana! te dasa belanI pAse kevaLI prarUpitA dharmane sAMbhaLyA vinA zuM kaI jIva zuddha Abhinibodhika jJAna (matijJAna) utpanna kare che? te saMyama (cAritra)no svIkAra karIne tenA doSone tyAga karavAne vizeSa prayatna kare tene saMyamayatanA kahe che. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI bhagavata upakrama mahAvIraH gautama! kaI kare che ane koI nathI karatA. gautama aha bhagavad ! tenuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! je jIvane Abhinidhika jJAnAvaraNIya karmane kSapazama thaye heya te zuddha Abhinidhika jJAna utpanna kare che ane je jIvane Abhinidhika jJAnAvaraNIya karmane kSayapazama thayuM nathI te Abhinibedhika jJAna utpanna karatA nathI. ' A pramANe zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna paNa kahI devA. paraMtu zrutajJAnamAM zrutajJAnAvaraNIyakarmane pazama kahe. avadhijJAnamAM avadhijJAnAvaraNIyakarmane kSaye pazama kahe ane mana:paryavajJAnamAM mana:paryavajJAnAvaraNIyakarmane kSaye pazama kahe. - gautama? aho bhagavana! zuM te dasa belanI pAse kevaLI prarUpita dharmane sAMbhaLyA vinA koI jIva kevaLajJAna usanna karI zake che? mahAvIraH he gautama ! koI jIva karI zake che, kaI jIva karatA nathI. gautama ahe bhagavan! tenuM zuM kAraNa? mahAvIra: he gautama! je jIvane kevaLajJAnAvaraNIya karmane kSaya thayela hoya te kevaLajJAna utpanna karI zake che. ane je jIvane kevaLajJAnAvaraNIya karmane kSaya na thaye heAya te kevaLajJAna unna karI zaktA nathI. asagyA kevaLI gautama? aho bhagavad ! kevaLI, kevaLInAM zrAvaka-zrAvikA, upAsaka-upAsikA, kevaLI-pAkSika (varyabuddha), kevaLI pAkSikanAM zrAvakazrAvikA, upAsaka-upAsikA e dasenI pAse sAMbhaLyA vinA zuM kaI Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asoccA kevaLI bhagavatI za9. u-31. 183 jIvane kevaLI prarUpita dharmane bedha yAvatu kevaLajJAna thAya che? mahAvIraH he gautama! koI jIvane thAya che. koIne nathI thatuM. gautama? aho bhagavana ! tenuM kAraNa zuM? mahAvIraH he gautama! je jIvanA jJAnAvaraNIya karmane kSayazama thaye hoya yAvat kevala-jJAnAvaraNIya karmane kSaya thaye heya tene kevaLI prarUpita dharmane bedha yAvat kevaLajJAna thAya che, ane je jIvane jJAnAvaraNIya karmane pazama nathI tha yAvat kevalajJAnAvaraNIya karmane kSaya nathI ke tene kevaLI prarUpita dharmane bedha yAvat kevalajJAna thatuM nathI. gautama H ahe bhagavan! te jIvane kevaLajJAna kevI rIte uia thAya che? mahAvIra : he gautama! kaI bAlatapasvI niraMtara chaThTha-chaThThanAM pAraNAM karIne banne hAtha UMcA karIne sUryanI sAme AtApanA le tene prakRtinI bhadratAthI, prakRtinI upazAMtatAthI, prakRti (svabhAva) thI kevamAna-mAyA lAbha pAtaLA thavAthI, prakRtinI kemaLatA ane namratAthI kAmamAM Asakti na hovAthI bhadratA ane vinItatAthI kaI divasa zubha adhyavasAyathI, zubha pariNAmethI vizudhdha lezyAthI virbhAgajJAnAvaraNIya karmanA zamathI (IhA, apaha, mArgaNA, gaveSaNa, karatA thakA) virbhAgajJAna utpanna thAya che. jenAthI jaghanya AMgulanA asaMkhyAtamA bhAgane jANe dekhe che, utkRSTa asaMkhyAta hajAra-jana jANe dekhe che. te jIvene jANe che. a ne jANe che. pAkhaMDI, AraMbhavALA, parigrahavALA aMkalezane prApta thayelA jIvane jANe che, ane vizuddha ane paNa jANe che. tyAra pachI te samakitane prApta kare che. pachI zramaNudharma upara rUci kare che. ruci karIne cAritra aMgIkAra kare che. pachI liMga * jevI rIte pahelAnA "asoccAkevalI" nA adhikAramAM kahyuM che tevI rIte ahIM paNa kahI devuM. arthAta dharma zravaNa (bodha) thI mAMDIne kevaLajJAna utpanna thAya tyAM sudhInA badhA bola ahIM paNa kahI devA. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI bhagavatI upakama (valiMga)ne svIkAra kare che. mithyAtvanA pariNAma ghaTatAM ghaTatAM ane ane samyadarzananAM pariNAma vadhatAM vadhatAM te vibhaMgajJAna samyaktvayukta thaIne avadhijJAnapaNe pariName che. gautama Aha bhagavad ! te avadhijJAnI jIvane keTalI vezyAo hoya che? mahAvIraH he gautama! tejezyA, padmazyA, zukalezyA e traNa vizuddha vezyAo hoya che. gautama aho bhagavanI avadhijJAnI jIvane keTalAM jJAna hoya che? mahAvIraH he gautama! matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna e traNa jJAna heya che. , - gautama? aho bhagavana! te avadhijJAnI jIve sagI heya che ke agI. mahAvIraH he gautama! saMyogI hoya che, agI nathI hotA, tene mana, vacana, kAyA e traNa vega heya che. gautamahe bhagavana! te avadhijJAnI sAkAra (jJAna) upayogavALA hoya che ke anAkAra (darzana) upagavALA hoya che? mahAvIraH he gautama! te sAkAra upagavALA paNa hoya che ane anAkAra upagavALA paNa hoya che. - gautama aho bhagavana te avadhijJAnI kayAM saMghayaNamAM hoya che? mahAvIraH he gautama! te jISabhanAca saMghayaNamAM hoya che. zItamaH ahe bhagavana ! te adhijJAnI kayA saMsthAnamAM hoya che. . - mahAvIraH he gautama! te cha saMsthAne mAMthI kaI eka -saMsthAnamAM hoya che. gautama? ahe bhagavana ! te avadhijJAnI keTalI UMcAIvALA hoya che? Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAccA kevaLI bhagavatI za. 9 u. 31 185 mahAvIra : hai gautama ! jaghanya cha hAtha utkRSTa 500 dhanuSyanI UMcAivALA hoya che. : gautama H ahe bhagavan ! te keTalA AyuSyavALA hAya che? mahAvIra : huM gautama ! jayanya AThe varSoMthI the|Du adhika ane utkRSTa kreDapUrva AyuSyavALA hAya che. gautama : ahe| bhagavan ! te vaidya sahita hAya che ke veda rahita haiAya che ? mahAvIra : hai gautama ! te veDha sahita haiAya che. veDha rahita nathI hotA. gautama : aDe| bhagavan ! te veda sahita hoya teA zuM strIvedI, puruSavedI, napu MsakavedI hoya che ke puruSanapu Msaka vedI hAya che ? mahAtrIra : he gautama ! te strIvedI ane napuMsakavedI nathI hotA paraMtu te puruSavedI athavA puruSanapusakavedI hAya che. gautama : ahA bhagavan ! te avadhijJAnI sakaSAyI haiya ke akaSAyI hoya che? 2903 mahAtrIra : huM gautama ! te sakaSAyI hAya che, akaSAyI nathI hatA. gautama : ahe| bhagavan ! keTalA kaSAya che ? te sakaSAyI hoya te tenAmAM mahAvIra : hai gautama ! tenAmAM saMjavalananA Sa, mAna mAyA, aAla e cAra kaSAya hAya che. gautama : ahA bhagavan ! tene keTalA adhyavasAyeA DhAya che? mahAvIra : hai gautama ! tene asaMkhyAtA adhyavasAya hAya che. gautama : : he bhagavan ! tenA adhyavasAya prazasta hAya che ke aprazasta ? li MganA cheda karavAthI je napu Msaka bane che. arthAt je kRtrima napu'aka ane che tene purUSapusaka kahevAya che. 24 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra : huM gautama ! tenA adhyavasAya prazasta hAya che, aprazasta nahi. 156 A pachI AgaLa vadhatAM prazasta adhyavasAyeAthI naraka, tiya ca, manuSya ane devagatinA ana'tA bhavAthI pAtAnA AtmAne mukta kare che. kramaza: anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAna, pratyAkhyAnI, sa MjavalananA krodha, mAna, mAyA, lAbhanA kSaya kare che. jJAnAvaraNIya, dezanAvaraNIya, aMtarAya ane mAhanIyane! kSaya kare che. jenAthI tene anaMta, anuttara (pradhAna) vyAghAtarahita, AvaraNurahita, sarva padArthAne grahaNa karavAvALA, pratipUrNa, zreSTha kevaLajJAna kevaLadarzana upanna thAya che. gautama : ahe bhagavan! zuM te kevaLIbhagavAna kevaLI paripata dharmAMnA upadeza Ape che. yAvat parUpaNa kare che ? mahAvIra : huM gautama ! te atha sama bhagavAna dharmanA upadeza nathI detA yAvat parUpaNA eka nyAya (udAharaNa) athavA eka praznanA uttara upadeza nathI ApatA. gautama : he bhagavan ! te kevaLI bhagavAna kAine dIkSA Ape che.? muMDana kare che? nathI. te kevaLI karatA nathI. paraMtu T sivAya te dharmanA mahAvIra : huM gautama ! te samartha nathI. te ketranI bhagavAna mu`Dita nathI karatA. paraMtu amukanI pAse Ape che. ( khIjAnI pAse dIkSA levA mATe kAIne dIkSA nathI detA, dIkSA lA' evA upadeza kahe che.) gautama : : aheA bhagavan ! zuM te kevaLI bhagavAna teja bhavamAM siddha, buddha, mukta thaIne sarva duHkhAnA aMta lAve iM? 2 prAcIna dhAraNA evA prakAranI che ke asecyA kevaLI zeSa AyuSya Adhu' hAvAnA kAraNe veza nathI badalatA. upadeza paNa detA nathI ane ziSya pazu nathI banAvatA. jo AyuSya lAMkhu hAya / veza badale che. ane veza alIne pachI upadeza paNa Ape che ane dIkSA dai ziSyA paNu banAve che. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAccA kevaLI bhagavatI za. 9 6. 31 mahAvIra : hA. gautama ! te ja thaine sarva duHkhAnA aMta lAve che. 187 bhavamAM siddha, buddha, mukta gautama : ahe| bhagavan ! te kevaLI bhagavAna zu' uSNa lAkamAM hAya che, adheAlAkamAM hAya che ke tirthyalAkamAM huMya che? mahAvIra : he gautama ! te kevaLIbhagavAna ulAkamAM pazu hAya che, adhe mAM paNa hAya che ane tirthyalAkamAM paNa hAya che. urdhvalAkamAM te saDhAvAI, viyaDAvAI, gadhAtrAi, ane mAlyava nAmanA vRtta (geALa) vaitADhaya parvata upara haiya che. sahuraNu AzrI meru parvatanA sAmanasavana ane pa DakavanamAM hAya che. adhelekamAM hAya tA salilAvatI vijayamAM athavA guphAmAM hAya che. saharaNu AzrI pAtALamAM tathA bhavanapationAM bhatraneAmAM hoya che. tirthyalAkamAM hAya teA padarakama bhUmimAM hAya che, saMhAraNu AzrI aDhIdvIpa samudranA eka bhAgamAM DAya che. gautama : ahe| bhagavan ! te kevaLIbhagavAna eka samayamAM keTalA hAya che ? mahAvIra : he gautama ! jaghanya 1, 2, 3 utkRSTa 10 hAya che. w sAccA kevaLI zrI bhagavatI za. 9 7. 31nA adhikAra gautama : ahe| bhagavan zuM kevaLI, kevaLInA zrAvaka, zrAvikA, upAsaka-upAsikA, kevaLI pAkSika (svayaM buddha) kevaLI pAkSikanA zrAvakazrAvikA, upAsaka-upAsikA, e dasenI pAse kevaLI parUpita kSama sAMbhaLIne koi jIvane dharmanA medha thAya che? yAvata kevaLajJAna unna thAya che? mahAvIra : he gautama ! koine thAya che. koine nathI thatuM. A Akhu varNana 11 khela asescA"nI mAphaka kahI devA. paratu ahI "sAccA" (sAMbhaLIne) evuM kahevuM, je jIve jJAnAvaraNIya kama Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 zrI bhagavatI upama pazama karyo che tene dharmane bedha thAya che. yAvata je jIve kevaLa jJAnAvaraNIya karmane kSaya karyo che, tene kevaLajJAna thAya che. ' kaI sAdhu niraMtara traNa-traNa upavAsanAM pAraNAM karatA thakA AtmAne bhAvita karate vicAre che, tene prakRtinI bhadratA, vinItatA, Adi guNethI yAvat avadhijJAnAvaraNIya karmanA kSepazamathI avadhijJAna utpanna thAya che. te A avadhijJAna dvArA jaghanya AMgulanA asaMkhyAtamAM bhAgane jANe dekhe che. utkRSTa alekamAM lekapramANu asaMkhyAta khaMDene jANe dekhe che. gautama? aho bhagavan! te (avadhijJAnI) jIvane keTalI lezyAo hoya che? mahAvIraH he gautama! kRSNa yAvat zukala cha lezyA heya che. gautama : ahe bhagavana ! te avadhijJAnIne keTalAM jJAna hoya che? mahAvIraH he gautama! matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna e traNa athavA matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajJAna e cAra jJAna hoya che. gautamaH he bhagavan ! te avadhijJAnI sagI hoya che ke agI? mahAvIraH he gautama! te saMgI hoya che, paNa agI nathI hatA. jevI rIte mega, upaga, saMghayaNa, saMsthAna, UMcAI ane AyuSya "asthAmAM kahyA te pramANe ahIM "saccA"mAM paNa kahI devA. gautama ahe bhagavana! te avadhijJAnI savedI hoya che ke avedI ? mahAvIraH he gautama! te saMvedI heya athavA avedI paNa heya che. savedI hoya te strIvedI, puruSavedI, puruSanapuMsakavedI heya che, ane je avedI heya te kSINavedI hoya che. upazAMta vedI nathI hotA. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccA kevaLI bhagavatI za9. u-51. 129 gautama H ahe bhagavana! te (avadhijJAnI) sakaSAyI hoya ke akaSAyI? mahAvIraH he gautama! sakaSAyI paNa hoya che ane akaSAyI paNa hoya che. sakaSAyI hoya te saMjvalana coka hoya che. trika (mAna-mAyA-lebha) hoya che. drika (mAyA-lebha) hoya che, athavA eka lebha) hoya che, ane je akaSAyI hoya te kSINukaSathI hoya che. upazAMta kaSAyI nathI letA. ' gautama? aho bhagavad ! te avadhijJAnIne keTalA adhyavasAya hoya che? mahAvIraH he gautama! tenA asaMkhyAta prazarata adhyavasAye hoya che. te prazasta adhyavasAyanA vadhavAthI kevaLajJAna-kevaLadarzana prApta thAya che. gautama? aho bhagavana ! zuM te " cA" kevaLI bhagavAna kevaLI parUpita dharmane upadeza kare che. yAvat parUpaNa kare che? mahAvIraH he gautama! te kevaLI parUpita dharmane upadeza kare che. yAvat parUpaNa kare che. gautama : aho bhagavan! zuM te kevaLI bhagavAna keIne pravajyA (dIkSA) de che? muMDita kare che? mahAvIraH hA. gautama! pravajyA de che. muMDita kare che. gautama H he bhagavana! zuM te kevaLI bhagavAnanA ziSya praziSya paNa koIne pravajyA Ape che? muMDita kare che? mahAvIraH hA. gatama! tenA ziSya praziSya paNa pravajyA de che. muMDita kare che. gautama: he bhagavan! zuM te kevaLI bhagavAna te ja bhAvamAM siddha, buddha, mukta thaIne sarva duHkhane aMta lAvaze? mahAvIraH hA. gautama ! te, te ja bhavamAM siddha, buddha, mukta thaIne sarva duone nAza karaze. Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama - gautama? ahe bhagavan! zuM te kevaLI bhagavAnanA ziSyapraziSya paNa siddha, buddha, mukta thaine sarva duHkhane aMta lAvaze? ; mahAvIraH hA. gautama! te paNa siddha, buddha, mukta thaIne sarva duHkhone nAza karaze. - gautama: he bhagavana! te urvalokamAM, adholakamAM ke ticchalakamAM hoya che ? - mahAvIraH he gautama! te udghalekamAM paNa hoya che. ardhalekamAM paNa hoya che ane tichalekamAM paNa hoya che. A AkhuM varNana "acA " kevaLInI mAphaka kahI devuM. - gautama? aho bhagavana ! te kevaLI bhagavAna eka samayamAM keTalA siddha thAya? mahAvIraH he gautama! jaghanya eka--be-traNa utkRSTa 108 'siddha thAya che. gAMgeya aNagAranA bhAMgA zrI bhagavatI sUtra za. 9. u. 3rane adhikAra trevIsamA tIrthaMkara bhagavAna zrI pArzvanAtha svAmInA ziSya zrI gAMgeya aNagAre zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne pUchyuM ke, gAMgeya? he bhagavan! zuM nArakInA neriyA narakamAM 8 sAMtara Upaje che yA niraMtara Upaje che? mahAvIraH he gAMgeya! nArakIne neriyA) sAMtara Upaje che, Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAMgeya aNagAra bhagavatI za. 9. u, 32. 196 ane niraMtara paNa Upaje che. te rIte pAMca sthAvara sivAyanA zeSa aDhAra daMDaka kahI devA, gAMgeya : aho bhagavad ! zuM pace ya sthAvaranA jIva sAMtara Upaje che ke niraMtara Upaje che? mahAvIraH he gAMgeya! pAMca sthAvaranA jIva sAMtara nathI UpajatA paNa niraMtara Upaje che. gautama ahe bhagavan! zuM nArakInA neriyA sAMtara udvarte che? (nArakIthI nIkaLI bIjI gatimAM jAya che athavA niraMtara udvate che? mahAvIraH he gAMgeya ! sAMtara paNa uvate che ane niraMtara paNa udvarte che. evI rIte pAMca sthAvara sivAya zeSa aDhAra daMDaka paNa kahI devA. paraMtu jyotiSI ane vaimAnika devatAomAM udvartanane sthAne yavana zabda bela. gAMgeya? ahA! bhagavan! pAMca sthAvaranA jIva sAMtara-udvartI che yA niraMtara ? mahAvIraH he gAMgeya! sAMtara nahIM paraMtu niraMtara udvarte che. gAMgeyaH a bhagavad ! utpattinA keTalA bheda che? . . . mahAvIra : he gAMgeya! utpattinA cAra prakAra kahyA che. (1) neriyaka utpatti (2) tiryanI utpatti (3) manuSya utpatti (4) deva utpatti. gAMgeya aho bhagavad aiyika utpattinA keTalA le che?' mahAvIraH he gAMgeya! nairiyaka utpattinA sAta bheda kahyA che. ratnaprabhA pRthvI utpatti yAvat tamatamAM pRthvI upatti evI rIte tinI utpattinA pAMca bheda che. ekendriyathI paMcendriya. manuSya utpattinA be bheda saMmUchima ane garmaja deva utpattinA cAra bhe bhavanapati, vANavyaMtara, jotiSI ane vaimAnika. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI bhagavatI upakrama eka Adi jIva je gatimAM praveza kare che. tene pada vikalpa bhAMgA saMkSepamAM batAve che. jIva sthAnanA 12 devaloka naraka tiyaca manuSya deva pada sayogI sagI sagI sagI saMyogI pada pada 1 12 7 5 2 4. cha 3 7 220 35 10 4 15 45 35 5 5 31 792 21 1 6 63 924 7. 7 127 792 1. 255 495 9 511 220 10 1023 11 2047 12 12 4095 1 narakamAM 10 jIva jAya tene saMgI vikalpa 466 hoya che. te vikalpa banAvavAnI rIta A che - dasa jene vikalpa karavAnuM hoya te ekane AMka upara lakha ane "navane AMka nIce lakhave. evI rIte dvisaMgI nava vikalpa thayA. navanA AMkane AThathI guNI bethI bhAgavAthI triraMgI 36 vikalpa thayA. chatrIsane sAtathI guNI traNathI bhAgavAthI cAra sagI 84 vikalpa thayA. cerAzIne thI gunI cArathI bhAgavAthI pAMca sagI 126 vikalapa thayA. ekase chatrIsane pAMcathI guNa pAMcathI bhAgavAthI cha sagI 126 vikalpa thayA. eka chavvIsane cArathI guNI thI bhAgavAthI sAta sagI 84 vikalpa thayA. pachI padane vikalpanI sAthe guNI je saMkhyA Ave tene bhAMgA samajI levA. A pramANe badhAmAM samajI levuM. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gAMgeya aNugAranA bhAMgA bhagavatI za-9. u-32. sthAnapada banAvavAnI rItaH sAta narakanA asagI cha pada thayA. te sAtane chathI guNI bethI bhAgavAthI dvisaMgI 21 pada thayA. 21 ne pAMcathI guNI 3 thI bhAgavAthI trisaMyegI 35 pada thayA. 35 ne cAragaNuM karI 4 thI bhAgavAthI 35 5da thayA. 35 ne 3 thI guNI pAMcathI bhAgavAthI pAMca saMgI ra1 pada thayA. 21 ne bethI guNI chathI bhAgavAthI cha saMgI cha pada thayA. sAtane ekathI guNI 7 thI bhAgavAthI 7 sagI eka pada thayuM. * - - - cAra gatimAM eka Adi jInA bhAMgAnuM yaMtra che narakanA bhAMga tiya"canA bhAMgA manuSyanA - bhAMga devatAnA : bhAMga : - | - 2 - 28 15 35 cha 84. 210 ja 70 ha : - - - 16 462 126 924 210 1716 3003 - 9 5005 10 8008 - - - - 11. saMkhyAtA 3337 asaMkhyAtA 3658 utkRSTa 64 jevI rIte sAta nArakImAM eka jIva jAya te 7 bhAMgA, 2 jIva jAya te 28 bhAMga, 3 jIva jAya te 84 bhAMgA, cAra jIva jAya. te 210 bhAgA, 10 jIva jAya te 8008 bhAMgA, saMkhyAtA jIva 25 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zrI bhagavatI upakrama jAya te 3337 bhAMgA. asaMkhyAtA jIva jAya te 3658 bhAMgA, utkRSTa jI jAya te 64 bhAMgA. - narakanA pada 127 hoya che. asaMgI 7 pada@ 1,2,3,4,5,6,7, dvisaMgI 21 padaH 1-2, 1-3, 1-4, 1-5, 16, 1-7, 2-3, 2-4, 2-5, 26, 2-7, 3-4, 3-5, 3-6, 3- 7, 4-5, 4-6, 4-7, 5-6, 5-7, 6-7, dvisaMgI 21 pada. - triraMgI 35 5daH 1-2-3, 1-2-4, 1-2-5, 1-2-6, 1-2-7, 1-3-4, 1-3-5, 1-3-6, 1-3-7, 1-4-5, 1-4-6, 1-4-7, 1-5-6, 1-5-7, 1-6-7, 2-3-4, 2-3-5, 2-3-6, 2-3-7, 2-4-5, 2-4-6, 2-4-7, 2-5-6, 2-5-7, 2-6-7, 3-4-5, 3-4-6, 3-4-7, 3-5-6, 3-5-7, 3-6-7, 4-5-6, 4-pa-7, 4-6-7, 5-6-7, visaMgI 35 56. cAra saM gI 35 padaH 1-2-3-4, 1-2-3-5, 1-2-3-6, 1-2-3-7, 1-2-4-5, 1-2-4-6, 1-2-4-7, 1-2-5-6, 1-2-5-7, 1-2-6-7, 1-3-4-5, 1-2-4-6, 1-3-4-7, 1-3-5-6, 1-3-5-7, 1-3-6-7, 1-4-5-6, 1-4-pa-7, @jyAM ekano AMka che tyAM pahelI naraka, jyAM beno AMka che tyAM bIjI naraka, jyAM traNane AMka che tyAM trIjI naraka, jyAM cArano AMka che tyAM cothI naraka, jyAM pAMcano AMka che tyAM pAMcamI naraka, jyAM cho AMka che tyAM chaThThI naraka ane jyAM sAtano AMka che tyAM sAtamI naraka samajavI. jevI rIte eka jIva kaI pahelI narakamAM jAya, koI bIjI narakamAM jAya yAvata keI sAtamI narakamAM jAya che. tevI rIte be jIva narakamAM jAya te asaMgI bhAMgA te upara batAvyA mujaba bane che. pahelI, bIja, yAvata, sAtamI narakamAM jAya che. be saMyogI jAya to eka pahelImAM eka bIjImAM, eka pahelImAM eka trIjImAM, eka pahelImAM eka cothImAM, evI rIte yAvata eka chaThThImAM eka sAtamImAM tyAM sudhI 21 pada kahI devA. evI rIte trisaMyogI eka pahelImAM, eka bIjImAM, eka trIjImAM, thAvata eka pAMcamImAM, eka chaThThImAM eka sAtamImAM jAya che. tyAM sudhI 35 5da kahI devA. evI rIte cha saMgI sudhI kahI devA. Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gAMgeya aNugAranA bhAMgA bhagavatI za. 9 u. 32 195 1-4-6-7, 1-5-6-7, 2-3-4-5, 2-3-4-6, 2-3-4-7, 2-3-5-6, 2-3-5-7, 2-3-6-7, 2-4-5-6, 2-4-5-7, 2-4-6-7, 2-5-6-7, 3-4-5-6, 3-4-5-7, 3-4-6-7, 3-5-6-7, 4-5-6-7 cAra saM gI 35 5da. pAMca saMyogI 21 pada H 1-2-3-4-5, 1-2-3-4-6, 1-2-3-4-7, 1-2-3-5-6, 1-2-3-5-7, 1-2-3-6-7, 1-2-4-5-6, 1-2-4-pa-7, 1-2-4-6-7, 1-2-5-6-7, 1-3-4-5-6, 1-3-4-5-7, 1-3-4-6-7, 1-3-5-6-7, 1-4-5-6-7, 2-3-4-5-6, 2-3-4-5-7, 2-3-4-6-7, 2-3-5-6-7, 2-4-5-6-7, 3-4-5-6-7 pAMca sagI 21 pada. cha saM gI sAta padaH 1-2-3-4-5-6, 1-2-3-4-5-7, 1-2-3-4-6-7, 1-2-3-5-6-7, 1-2-4-5--7, 1-3-4-5-6-7, 2-3-4-5-6-7 cha saMcAgI sAta pada. sAta saMyegI eka pada H 1-2-3-4-5-6-7, sAta saMgI eka pada e badhA maLI kula 127 pada thayA. evI rIte pitAnA be ThekANanA pada samajI levA. sAta nArakImAM sAta jIva jAya che. tenA vikalpa 64 thAya che. asaMyegI 1 vikalpa :- 7 jIva eka sAthe jAya. dvisaMgI vikalpa - 1-6-2-5-3-4, 4-3-5-2-6-1. visagI 15 vikalapa - 1-1-5, 1-2-4, 2-1-4, 1-3-3, 2-2-3, 3-1-3, 1-4-2, 2-3-2, 3-2-2, 4-1-2, 1-5-1, 2-4-1, 3-3-1, 4-2-1, 5-1-1. cAra saMyegI 20 vikalpa = 1-1-1-4, 1-2-3-4, 1-2-1-3, 2-1-1-3, 1-1-3-2, 1-2-2-2, 2-1-2-2, 1-3-1-2, 2-2-1-2, 3-1-1-2, 1-1-4-1, 1-2-3-1, Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 : . " zrI bhagavatI upakrama 2-1-3-1, 1-3-ra-1, 2-2-2-1, 3-1-ra-1, 1-4-1-1, 2-3-1-1, 3-2-1-1, 4-1-1-1. - pAMca saMyegI 15 vikalpa - "1-1-1-1-3, 1-1-1-2-2, 1-1-2-1-2, 1--1 - 2-1-1-1-2, 1-1-1-3-1, 1-1-2-2-1, 1-2-1-2-1, 2-1-1-2-1, 1-1-3-1-1, 1-2-2-1-1, 2-1-2-1-1, 1-3-1-1-1, 2-2-1-1-1, 3-1-1-1-1. - cha saM gI cha vikalapa:- 1-1-1-1-1-2, 1-1-1-1-2-1, -1-1-1-2-1, 1-1-2-1-1-1, 1-2-1-1-1-1, 2-1-1-1-1-1. - sAta sagI 1 vikalpa - 1-1-1-1-1-1-1. sAta jIva sAta narakamAM jAya te asagI 7 bhAMgA thAya che. jevI rIte 7 jIva pahelI narakamAM jAya che. yAvat 7 jIva sAtamI narakamAM jAya che evI rIte 7 bhAMgA thAya che. - sAta jIva sAta narakamAM dvisaMgI banIne jAya te eka jIva pahelI narakamAM, che jIva bIjI narakamAM, eka jIva pahelI narakamAM, cha jIva trIjI nakamAM, yAvat eka jIva pahelI narakamAM, cha jIva sAtamI narakamAM, e pramANe 1-6 vikalpathI 6 bhAMgA thAya. . be jIva pahelImAM, 5 jIva bIjImAM, 2 jIva pahelImAM, 5 jIva trIjImAM, yAvat be jIva pahelImAM, pAMca jIva sAtamImAM e pramANe 2-5 vika95thI 6 bhAMgA thayA. e pramANe dvisaMgI, 6 vikapamAM pahelI narakathI, 36 bhAMgA thayA. bIjI narakathI 30, trIjI narakathI 24, thI narakathI 18, pAMcamI narakathI 12, chaThThI sAtamI narakathI 6, evI rIte be sagI 126 bhAMgA thayA. e pramANe triraMgInA parapa bhAMgA thayA. : cAra saMgInA 700, pAMca saMgIna 315, cha saMgInA kara, smAta saMgInA 1, sarva maLI 1716 (126+para+700 +315+4+1=1716) bhAMgA thayA. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gAMgeya aNugAranA bhagavatI za-9. u-32. - sAta jIva sAta nArakImAM jAya che. tenA pada 127, jInA vikalpa 64 ane bhAMga 1716 thAya che. narakamAM eka Adi jIvonA asAgAdi bhAMgAnuM yaMtra jIva asayegI sigI risaM. cAra pAMca cha sAta bhAMgAnA yegI sagI saMgI sagI sagI vega | - 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 0 0 0 + 8 - 1 . 7 0 0 0 0 0 0 7 2 7 21 0 0 0 0 0 28 3 7 42 35 0 0 0 0 84 4 7 63 105 35 0 0 0 210 5 7 84 210 140 21 0 0 462 6 7 105 350 350 105 7 8 924 7 7 126 pa25 700 315 42 1 1716 8 7 147 735 1225 735 147 7 3003 9 7 168 980 1960 1470 392 28 5005 10 7 189 1260 2940 2646 842 84 8008 saMkhyAtA 7 231 735 1085 861 357 61 3337 asaMkhyAtA 7 2para 805 1190 945 392 67 3658 utkRSTa 1 6 15 2015 6 1 64 - evI rIte pitAnA ThekANunA saMyegI bhAMgA samajI levA. eka jIva narakamAM jAya tenA 7 bhAMgA thAya che. 7 ne 8 thI guNI bethI bhAgavAthI be jInA 28 bhAMgA thAya che. aThThAvIzane 9 thI guNa 3 thI bhAgavAthI traNa jInA 84 bhAMgA thAya che. evI rIte sarva bhAMgA samajI levA. jevI rIte narakanA bhAMgA pada, vikalpakahyA te pramANe bAkI traNa pravezanaka (tiryaMca, manuSya, deva)ne paNa bhAMgA, pada, vikalpa karI levA. utkRSTa jIva pravezanaka AzrI narakamAM jAya te pahelI narakamAM Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI bhagavato upakrama jAya. tihu~camAM jAya te ekendriyamAM jAya. manuSyamAM jAya ta samUCima manuSyamAM jAya. devamAM jAya tA jyAtiSImAM jAya. naraka pravezanakanA alpamaheH (1) savathI gheADA sAtamI naraka pravezanaka (ra) tethI chaThThI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA (3) tethI pAMcamI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA (4) tethI ceAthI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA (5) tethI trIjI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA (6) tethI khIjI naraka pravezanaka asaMkhyAta guDDA (7) tethI pahelI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA. tiyaca pravezanakanA alpamaH (1) sarvathI thADA paMcendriya tiya`ca pravezanaka (ra) tethI caurandriya pravezanaka vizeSAdhika, (3) tethI tendriya pravezanaka vizeSAdhika (4) tethI eindriya pravezanaka vizeSAdhika (5) tethI ekendriya pravezanaka vizeSAdhika manuSya pravezanakanA alpamarhutva. (1) sarvAMthI gheADA garbhaja manuSya pravezanaka (2) tethI samUmi manuSya pravezanaka asakhyAta guNA. daiva pravezanakanA alpamarhutvaH (1)sathI theADA vaimAnika deva pravezanaka (2) tethI bhavanapati deva pravezanaka asa`khyAta guNA (3) tethI vANavyaMtaradeva pravezanaka asakhyAta guNA (4) tethI jyAtiSIdeva pravezanaka saMkhyAta guNA. cAra gatinA sAthe alpamaheH (1) savathI gheADA manuSya pravezanaka (2) tethI naraka pravezanaka asaMkhyAta guNA (3) tethI deva pravezanaka asaMkhyAta guDDA (4) tethI tiya ca pravezanaka asaMkhyAta guNA. leAka zAzvata che te mATe narakADhi 24 daMDakanA jIva svayameva utpanna thAya che. te vAta zramaNu bhagavAna zrI mahAvIra svAmI kevaLajJAna dvArA svayameva jANe che Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAtaka puruSanI kriyA, bhagavatI za-9. u-34. 199. narakanA jIva azubha karmanA udayathI deva zubha kamanA uDDayathI. manuSya ane tiryaMca zubhAzubha karmAMnA udayathI ravayameva gatigmAmAM utpanna thAya che. pArzvanAtha bhagavAnanA ziSya gAMgeya aNugAre A AkhA agnikAra zramaNu bhagavAna mahAvIra pAsethI sAMbhaLyeA. sAMbhaLIne saMzaya rUpathI jANyuM' ke zravaNu bhagavAna mahAvIra svAmI ketraLajJAnI che. pachI caturthAMma (cAra mahAvrata) dhama thI pAMca mahAvrata dhama svIkAryAM. yAtrata sava duHkhAnA aMta karI meAkSa padhAryAM. po ghAtaka puruSanI kriyA bhagavatI za. huM . 34nA adhikAra gautama : huM bhagan ! koi puruSa, puruSane ghAta puruSanA ja ghAta kare che ke puruSa sivAya bIjA jIvAnA kare che ? karatAM zu paNa ghAta mahAvIra : hai gautama ! te anya jIvAnA paNa ghAta kare che. te ghAta karanAranA manamAM teA ema che ke 'huM eka puruSane haNuM chuM, paNa te eka puruSane haNutAM bIjA aneka jIvAne haNe che. kahyuM ke, anya jIvAne paNa haNe. tethI ema te ja pramANe, RSine haNunAza anaMta jIvAne haNe che. (kAraNu ke RSi jIvatA hAya tA aneka prANIone jJAna Ape ane te mAkSe jAya. mukta jIve te anaMta jIvAnA ahiMsaka che, tethI te anaMta jIvAnI ahiMsAmAM RRSi kAraNa che. mATe RSinA vadha karanAra anaMta jIkenI hiMsA kare che. ) gAtama : he bhagavan ! kAMi puruSa khIjA puruSane hutA puruSanA verathI baMdhAya ke puruSa sivAya bIjA jIvAnA verathI pazu madhAya ? Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama mahAvIra : huM gautama ! te avazya puruSanA verathI tA baMdhAya ja paraMtu anya eka jIvanA verathI paNa maMdhAya ke anya aneka jIvAnA verathIpaNu baMdhAya. RSine haNanArA tA RSinA verathI ane RSi sivAya anekanAM verathI baMdhAya, 200 pRthvIkAyanA zvAseAzvAsa pRthvIkAyikAdi jIva vageryAM peAtAnA sajAtIya tema ja vijAtIya chatra-vani zvAsozvAsa rUpe grahaNa kare che ane mUke che. gautama : huM bhagavan ! pRthvIkAyaka jIva pRthvIkAyikane zvAseAzvAsa rUpe graDaNa kare che, ane mUke tyAre tene keTalI kriyA lAge ? mahAvIra : he gautama ! jyAM sudhI tene pIDA utpanna na kare tyAM sudhI tene kAyikI Adi traNa kriyA hAya. pIDA kare tyAre paritApanikI sahita cAra hAya. ane tenA ghAta kare tyAre prANAtipAtika yukta pAMca kriyA hAya. e pramANe anya jIva vagernI khAkhatamAM samajavuM. gautama ; he bhagavan ! vAyukAya jIva vRkSanA mULane kapAvatA ke pADatA keTalI kriyAvALA hAya ? mahAvIra : he gautama! (upara pramANe) kadAca traNa kriyAvALA, kadAca cAravALe, kadAca pAMcavALA pazu heya. (bha za. 9 u. 34) www dasa dizA zrI bhagavatI sUtra za. 10 9. 1 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! dizAe keTalI kahI che ? mahAvIra : he gautama ! dizAe dasa kahI che. (1) pUrva, (ra) agni kANu, (3) dakSiNa, (4) naiRRtya kANu, (5) pazcima (6) vAyavya koNu, (7) uttara, (8) izAna koNu, (9) u`dizA (10) aAdizA. Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daza dizA bhagavatI za-9. u-34. 201 gautama : he bhagavan ! A dizAonAM zuM zuM nAma kahyAM che? mahAvIra : huM gautama ! A dizAnAM nAma 10 prakAre cheH (1) aindrI (pUrva) (2) AgneyI (agni keNu) (3) yAmyA (dakSiNa) (4) naiRtI (naiRRtya keNu) (5) vAruNI (pazcima) (6) vAyavya (vAyavya krANu), (7) seAmA (uttara) (8) ezAnI (izAna khUNe!) (9) vimalA (uddeva dizA) (10) tamA (adhe dizA). JEE CH gautama: he bhagavan e daza dizAo kayAMthI nIkaLI che ? mahAvIra : hai gautama ! meru parvatanA madhya bhAgathI nIkaLI che. arthAt 1800 vaijananA A tirchAlAka che, enI vacamAM ane meruparyaMtanA paNa kharAkhara madhya bhAgamAM 8 rucaka pradeza che. cara uparanI tarapha che ane cAra nIcenI tarapha che. ahIMthI daze dizAe nIkaLI che, pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa : e cAre dizAe e e pradezI nIkaLI che ane AgaLa e e pradezanI vRddhi thatI thatI le kAMta sudhI ane aleAkamAM cAlI gai che. lekamAM asaMkhyAta pradeza vRddhi thai che ane alekamAM anaMta pradeza vRddhi thaI che. enA AkAra gADAnI aAMsarI ke AMgaLInA veDhAnI samAna che. agniththu, vAyavyakANu, IzAna kANu, naiRRtya keNu-e cAra vidizAe eka eka pradethI nIkaLI che ane leAkAMta sudhI gai che. ene AkAra meAtIenI sarajevA che. urdhva dizA ane apeA dizA cAra cAra pradezI nIkaLI che ane lemaMta sudhI ane aleAkamAM gai che. nI vi gautama : he bhagavan ! pUrva dizAmAM deza che ke jItranA pradeza che ? ajIva che ? ke ajIvanA pradeza che ? jIva che ? ke jIvanA ajIvana deza che? /> pUrvAM dizAne svAmI IMdra che eTale enuM nAma-dA (enTrI) kahetra che, e prakAre agni, yamA, naiRtI, varuNa, vAyu, sema ane izAna deve strImI che. eTalA mATe e dizAmAnAM AgneyI Adi guguniSpanna nAma kahyAM che. prakAza yukta hovAthI urdhva dizAna vimannA ane aMdhakArayukta hovAthI adhA ziAte tamA' kahela che. ka Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI bhagavatI upakrama mahAvIra: he gatama! jIva che, jIvane deza che, ane pradeza che, ajIra che. ajavane deza che, ajIvane pradeza che. tamaH he bhagavana ! jIva che, te ekendriya che, beIdriya che, te priya che, caurindriya ciMdriya che, ke aniSkriya che * mahAvIraH he gautama ! ekeMdriya paNa che. yAvat anindriya paNa che, A chane deza paNa che, ane pradeza paNa che. e jIva saMbaMdhI 18 bhAMgA thayA. gautama? he bhagavan! ajIva che, te dharmAstikAyane deza che ke pradeza che? adharmAstikAyane deza che ke pradeza che? AkAzAstikAyane deza che ke pradeza che? mahAvIraH he gautama! dharmAstikAya, adharmAstikAya AkAzAstikAyane eka deza che, ane bahu bahu pradeza che. A cha bhAMgA thayA. ane sAtamo addhA samaya (ahI dvIpa) e sAta bhAMgA arUpI ajIvanA thayA, kadha, deza, pradeza, paramANu e cAra bhAga rUpI ajIva (pudgala)nA thayA. e ajIvanA 11 bhAMgA thayA. jIranA 18 ane ajIvanA 11 e sarva maLI 29 bhAMgA thayA. cAre dizAmAM ra9-ra9 bhAMga kahevA. cAre vidizAmAM 38-38 bhAMgA kahevA, bhAMgA A rIte che. bahu ekedriya jIvanA bahu deza (1) bahu e keMdriya jIvanA bahu deza ane eka beIdriya jIvane eka deza (2) bahu ekeMdriya jIvonA bahu deza ane eka beIdriya jIvanA bahu deza (3) bahu ekeMdriya jInA bahu deza ane bahu beIdriya nA bahu deza. e prakAre teIdriya, raurindraya, paceMdriya ane anindriyanA traNa traNa bhAga kahavA. e deza saMbaMdhI, 16 bhAMgA thayA. ' have pradeza saMbaMdhI 11 bhAMgA kahevAya cheH 1 bahu ekeMdriya chanA bahu pradeza ane eka beIdriya jIvanA bahu pradeza (2) bahu ekedriya nA bahu pradeza ane bahu beIdriya jInA bahu pradeza e rIte teIdriya, caurindriya, paceMdriya, Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daza dizAo bhagavatI - 9. u-34 203 anindriyanA be be bhAMgA kahevA. e 11 bhAMgA thayA. deza saMbaMdhI 16 bhAMga ane pradeza saMbaMdhI 11 bhAMgA e sarva maLIne 27 bhAMgA thayA. je rIte dizAmAM ajIva saMbaMdhI 11 bhAMgA kahyA e rIte vidizAmAM paNa kahevA. e rIte jIvanA 27 ane ajIvanA 11-e sarva maLI 38 bhAMgA thayA. cAre vidizAmAM 3838 bhAMgA kahevA. urva dizAmAM paNa 38 bhAMgA kahevA ane e dizAmAM 37 (addhA samAne cheDIne) bhAMgA kahevA. zrI bhagavatIjI sUtra za. 11 u. 10 mAM traNa lekamAM cAra pradezanA bhAMgAone viSaya cAle che te kahyA che. je rIte pUrva dizAmAM 29 bhAMga kahA e rIte samuccaya leka, aleka ane tichalekamAM 29-29 bhAMgA kahevA; paraMtu vizeSatA eTalI ke samuccaya leka, dharmAstikAya AdinA dezanI jagyAe skaMdha kahevA. udghalekamAM 28 (kALa cheDIne) bhAMga kahevA. samuccaya lokanA eka AkAza pradeza para bhAMgA lAbhe 32. (11 dezanA, 12 pradezanA, 9 ajIranA) eka ekeMdriya jIvenA sarva deza. eka bahu ekeMdriya nA bahu deza, eka beIdriyane eka deza (2) bahu ekeMdriya nA bahu deza, bahu beIdriya jInA bahu deza. e rIte teIdriyanA 2, cIrindriyanA 2, paMceMdriyanA 2, anindriyanA 2 e 11 bhAMgA deza saMbaMdhI thayA. 1 ekendriya nA sarva pradeza eka bahu ekeMdriya jInA bahu pradeza, eka beIdriya jIvanA bahu pradeza, (2) bahu eke driya jIvanA bahu pradeza, bahu beIdriya jInA bahu pradeza. e rIte teIdriyanA 2, caurindriyanA 2, paMceMdriyanA 2 bhAMgA kahevA. anindriyanA 3 bhAMgA. (1) bahu ekedriya jIvonA bahu pradeza, eka anindriyane eka pradeza, (2) bahu ekedriya nA bahu pradeza, eka anindriyanA bahu pradeza (3) bahu ekeMdriya nA bahu pradeza, bahu anindriya nA bahu pradeza. e pradeza saMbaMdhI 12 bhAMgA thayA. (1) dharmAstikAyanA sakaMdha nathI. (2) dharmAstikAyanA eka deza che, eka pradeza che. (3) adhamastikAyanA skaMdha nathI. (4) adhamatikAyanA Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upakrama eka deza che, eka pradeza che. (5) addha samaya che. epa arUpInA ane (1) skaMdha, (2) deza, (3) pradeza, 4) paramANu e ja rUpInA kula 9 bhAMgA ajavanA thayA. 11 dezanA, 12 pradezanA 9 jIvanA e sarva maLI bhAMgA 32 thayA. 32 bhAMga samuccaya lekanA AkAza pradezamAM, 32 bhAMgA alekanA AkAza pradezamAM, 32 bhAMga tichalakanA AkAza pradezamAM, ane 31 bhAMga (addhA samayane choDIne) urva lekanA AkAza pradezamAM che. e kula 127 bhAMgA thayA. zrI bhagavatI sUtra za 16 u. 8 mAM 210 caramatanA bhAMgAne vicAra cAle che te have kahevAya che. 7 nArakI, 12 devaka, 9 grevaka, 5 anuttara vimAna, 1 ISa~AzmArA pRthvI 1 leka e 35 belenA uparanuM caramAMta ne nIcenuM caramAMta, cAre dizAonA caramAMta e 210 (3546=210) bela thayA. ratnaprabhA pRthvInI uparanA caramAMtanA bhAMgA lAbhe 38 (vidizAmAM kahyA te kahevA). bAkInA cha nArakInA uparanA caramatamAM, 9 nArakInA nIcenA caramatamAM, 12 devalokanA upara ane nIcenA camAMtamAM e 37 belemAM (6+7+24=37) bhAMga lAbhe 33-33. (12 dezanA, 11 pradezanA, 10 ajIvanA) sa ekedriya jInA deza-(1) bahu ekedriya jIvone bahu deza, eka beIdriyane ekadeza, bahu ekeMdriya nA bahu deza, (2) bahu bedriya jInA bahudeza-e rIte teIdrinA 2 bhaMgA ane caurindriyanA be bhAMga kahevA. pacaMdriyanA 3 bhagA kahevA. (1) bahu ekeMdriya nA bahu deza, eka pacaMdriyane eka deza, (2) bahu ekedriya nA bahudeza, eka pacaMdriyanA bahudeza (3) bahu ekeMdriya nA bahudeza, bahu paMceMdriya nA bahu deza, aniyinA 2 bhAga (1) bahu ekeMdriyonA bahudeza, eka anindriyane ekadeza, (2) bahu ekeMdriyanA bahu deza, bahu anidrinA bahu deza. e deza saMbaMdhI 12 bhAMgA thayA. (1) bahu ekedriya nA bahu pradeza. eka beIdriyanA bahupradeza, (2) bahu ekeMdriya Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daza dizAo bhagavatI ! 9 u. 34 ri05 jIvanA, bahupadeza, bahu beIdriya jInA bahu pradeza e rIte teIdriyane 2, caurindriyanA 2, paMceMdriyanA 2 ane aniyinA 2 e pradeza saMbaMdhI 11 bhAMgA thayA. je rIte ajIva saMbaMdhI pUrva dizAnA 11 bhAMgA kahyA emAMthI kALane choDIne bAkI 10 bhAMgA kahevA. e 33 (12+11+10-33) bhAMgA. 9 greveyaka, 5 anuttara vimAna, 1 ISa~AmbhArA pRthvI, A 15 nA uparanA caramaMtara ane nIcenA caramAMtara e 30 ane 1 lekanuM nIcenuM caramata e 31 belemAM bela lAbhe 32-32 (11 deza saMbaMdhI, 11 pradeza saMbaMdhI. 10 ajIva saMbaMdhI) je rIte upara 37 bolamAM 33 bhAMgA kahyA e rIte kahe . paraMtu eka paceMdriyanA bahu deza e bhaMgA kahevA nahi udghalekanA caramatamAM bhAMgA lAbhe 28 (9 dezanA, 9 pradezanA, 10 ajIvanA) (1) bahu ekepriya ane bahu anidriya nA bahu deza, (2) bahu ekedriya bahu anindriya jIvenA bahu deza, eka beIdriyanA eka deza, (3) bahu epriya bahu anidriya javAnA bahu deza, bahu beIdriya jInA bahu deza. e rIte te driyanA 2, caurindriyanA 2 ane paceMdriyanA 2 bhAMga kahevA. e 9 bhAMga deza saMbaMdhI thayA. (1) bahu ekedriya ane bahu anindriyanA jInA pradeza, 1 bahu ekeMdriya bahu anindriyanA bahu pradeza, eka beIdriyanA bahu pradeza, 2 bahu ekeMdriya bahu anindriya nA bahu pradeza, bahu beIdriya nA bahu pradeza, e rIte teIdriyanA 2, caurindriyanA 2 ane paMceMdriyanA 2 bhAMga kahevA. e pradezanA 9 bhAMgA thayA. ajIvanA 10 bhAga upara 31 belemAM kahyA e rIte kahevA. e 28 (9 dezanA, 9 pradezanA 10 kALanA=28) bhAMgA thayA. 35 belenA pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa A cAra dizAnA caramAMtanA bela 140 (35*4=140)mAM bhAMgA lAbhe 36-36, ratnaprabhA pRthvInA uparanA caramatamAM 38 bhAMgA kahyA emAMthI kALane eka Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakama bhAMge ane Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vismaya bhagavatI za. 10. u 3. 207 - 35 belanA uparanA caramAMta ane nIcenA caramAMta e 70 bela ane 10 dizA, 3 leka e 83 belemAM dharmAstikAyanA eka deza, bahu pradeza kahevA. pradezanA 4 belamAM dharmAstikAya, adhamastikAyanA eka deza ane eka pradeza kahevA 140 belemAM (35 be lanI 4 dizAmAM) dharmAstikAyanA bahu deza, bahu pradeza kahevA. vismaya zrI bhagavatI satra za. 10 u. 3ne adhikAra gautama H he bhagavana! devatA cAra-pAMca AvAsa (devatAonA rahevAnAM sthAna) sudhI pitAnI addhithI (mULa rUpathI) jAya che ke enAthI AgaLa anyanI RddhithI (uttara vaikriya banAvIne) jAya che? mahAvIraH he gautama! deva cAra pAMca AvAsa sudhI pitAnI saddhithI ane AgaLa parAyI chaddhithI jAya che. gautama H he bhagavana! a9paddhiva lA (ala zaktivALA) devatA mahAzaktivALA devatAnI vacce vacce thaIne jAya che? mahAvIra H he gautama! jaI zaktA nathI. gautama? he bhaganan ! samAna zaktinA devatA samAna zaktinA devatAnI vacce thaIne jaI zake che? mahAvIra : he gautama! javAnI zakti nathI. paraMtu sAmAvALA deva pramAdamAM heya te ca lyA jAya che. gautamaH he bhagavana ! te devatA viramaya upajAvIne jAya che ke vismaya upajAvyA vinA jAya che? mahAvIra H he gautama !-vismaya upajAvIne jAya che. (dhummasa, aMdhakAra, Adi karIne sAmAvALA devatAne AzcaryamAM nAkhe che. pachI ene dekha yA vinA cAlyA jAya che) viramaya upajAvyA vinA jatA nathI. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 - zrI bhagavatI upamA gautama? he bhagavan! pahelAM vimaya upajAvIne pachI jAya che ke pahelAM jAya che ane pachI vismaya upajAve che? mahAvIraH he gautama! pahelAM viramaya upajAvIne pachI jAya che, paraMtu pahelAM jaI, pachI vismaya upajAve evI vAta nathI. gautama: he bhagavana! mahA zaktinA devatA alpa zaktinA devatAnI vacce thaIne jAya che? mahAvIraH he gautama! jAya che. gautamaH he bhagavan! viramaya upajAvIne jAya che ke vismaya upajAvyA vinA jAya che? mahAvIraH he gautama ! vismaya upajAvIne paNa jAya che. ane vimaya upajAvyA vinA paNa jAya che. - gautamahe bhagavana! viramaya ujAgIne jatA hoya te pahelAM vismaya upajAvIne pachI jAya che ke pahelAM jaIne pachI vismaya upajAve che. mahAvIraH he gautama! javAvALA devatAnI jevI icchA hoya e rIte jAya che. pahelAM vimaya upajAvIne pachI jApa che athavA pahelAM jaIne pachI vismaya upajAve che) e rIte 13 daMDaka de tA e 14 alAvA thayA. gautamaH he bhagavanalpa zakitanA devatA mahAzaktinA devatA vacce thaIne jAya che ? mahAvIraH he gautama! jaI zakatA nathI. yAvata upara mujaba kahe. samuccaya devatA ane 13 daMDakanA devatA, e caudamAM 2-3 alAvA (1) alpa RddhikanI sAthe mahA dvika, (2) sarakhI zaktivALA sAthe sarakhI zaktivALA; (3) mahAzakitavALA sAthe alpa zakitavALA) karavAthI 2 (143H4ra) alAvA thayA. 42 alAvA detAnA devatAnI sAthe Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASA bhagavatI za-10, 1 3. kahevA, 42 alAvA devatAnA devInI sAthe kahevA, 42 * alAvA devInA devatA sAthe kahevA, 42 alAvA devInA devInI sAthe kahevA. kula 168 (4244) alAvA thayA, bhASA zrI bhagavatI sUtra za. 10 u. 3 ne adhikAra gautama H he bhagavanbhASA 12 prakAranI che. (1) saMbaMdhana karavApUrvaka bolAtI "AmaMtraNa' (2) AjJApUrvaka belAtI "AjJApanI (3) yAcanA karavArUpa yAcana" (4) prazna karavArUpa "praNa" (5) upadeza ApavArUpa "prajJApanI' (6) niSedha karavArUpa "pratyAkhyAnI' (7) IcchAne anukULa evI IcchAnumA" (8) arthanA nizciya sivAya bolAtI anabhigrahita', 2 (9) artha nizcayapUrvaka belAtI "abhigrahitI ja (10) arthane saMzaya karAvanArI "saMzayakaraNa - (11)lokaprasiddha zabdArthavALI "vyAkRtA" ane (12) gaMbhIra zabdArthavALI "avyAkRtA." have, "ame Azraya karIzuM, "UbhA rahIzuM, besIzuM, "ALeTIzuM, ItyAdi bhASA "prajJApanI kahevAya ? asatya na kahevAya? samuccaya devatAnA 4, devatAnA devatAnI sAthe 42, devatAnA devInI sAthe 42, devInA deva sAthe 42, devInA devI sAthe kara e maLI 210 alAvA hoya che. ema koI kahe che. tattva kevaLI--gamya. - jemake, "tane ThIka lAge tema kara." ja jemake, A pramANe kara." < jemake, seMdhava lAva' emAM seMdhava zabda puruSa, mIThuM ane gheDa e. traNa arthane saMzaya utpanna kare che. Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zrI bhagavatI upamA mahAvIraH he gautama!te bhASA prajJApanI kahevAya; paNa mRSA na kahevAya. nedha - praznakartAne abhiprAya e che ke, "Azraya karIzuM vagere bhASA bhaviSyakALane lagatI che, eTale vacce aMtarAya AvatAM tema karavAnuM na paNa bane, eTale jUhI paNa paDe. vaLI, AmaMtraNa vagere bhASAo vidhi ke niSedha vaDe satya SAnI peThe vastumAM niyata nathI; te temane zuM kahevI ? javAbamAM kahyuM che ke bhaviSyakALamAM je vastu karavAnI kahI hoya te vartamAnakALanI daSTie kazuM nizcita nathI kahetI. uparAMta, AmaMtraNa vagere bhASA kazAne vidhipratiSedha nathI karatI, paraMtu te paNa nirdoSa puruSArthanI sAdhaka che. utpala kamala bhagavatI za. 11 u. 1 ne adhikAra gautama he bhagavan! utpala eka jIvavALuM che ke aneka jIvavALuM che? mahAvIraH he gautama! te eka jIvavALuM che. paNa aneka jIvavAnuM nathI. tyAra pachI jyAre te utpalane bIjA jI-jIvAzrita pAMdaDAM vagere avayave Uge che. tyAre te utpala eka jIvavALuM nathI. paNa aneka jIvavALuM che. (arthAt jyAM sudhI eka ja pAna hoya che tyAM sudhI eka ja java hoya; paNa pachI pAna vadhatAM jAya tema tema bahu ja tyAM utpanna thAya) - - gautama : he bhagavan! te che kayAMthI AvIne Upaje che? mahAvIraH he gautama! te jIve nairayikathI AvIne UpajatA nathI. paNa tiryaMcathI, manuSyathI ke devathI AvIne Upaje che (devamAM paNa sanakumAra ane te uparanA lokomAMthI nahi. vaLI zAlI, ghauM, vagerenA mULapaNe deva kadI utpanna na thAya, paNa pupAdi zubha aMgamAM utpanna thAya). - gautama he bhagavan! te jIve utpala jAtimAM eka samayamAM keTalA utpanna thAya ? mahAvIraH ochAmAM ochA eka, be ke traNa ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAta ke asaMkhyAta che eka samayamAM utpanna thAya, ane Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpala kamala bhagavatI za-11. u-1. 211 samaye samaye asaMkhya kADhavAmAM Ave te asaMkhya avasarpiNa ane utsarpiNI javA chatAM pUrA kADhI na zakAya. temanA zarIranI (zAlI, vrIhi, vagerenA mULanA jIvanA zarIranI vadhAremAM vadhAre avagAhanA bethI nava dhanuSya jeTalI che avagAhanA ochAmAM ochI aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalI, ane vadhAremAM vadhAre kaMika adhika eka hajAra jana heya che. te jJAnAvaraNIyathI aMtarAya sudhInA karmanA baMdhaka che. AyukarmanA baMdhaka, abaMdhaka ke te banne prakAre paNa che (eka cheDamAM aneka jIva hovAthI keI bAMdhate hoya, keI na bAMdhate hoya). jJAnAvaraNIya karmathI mAMDIne aMtarAya karma sudhInA karmanA vedakatvanuM paNa te pramANe jANavuM. te pramANe temane zAtAnA tema ja azAtAnA vedaka jANavo. teo jJAnAvaraNIyathI aMtarAya sudhInAM karmonA udayavALA che te karmonA udiraka paNa che. paraMtu vedanIya ane AyuSya karmanA udirakanI ape kSAe kaI udiraka che, keI nathI. vanaspati jIvane prathama cAra legyAe heya eTale utpalanA jInuM paNa tema jANavuM. te che mithyAdaSTi che, ajJAnI che (mana-vANInA pega sivAya), mAtra kAyegI che. sAkAra ke nirAkAra upagavALA che. temanA zarIre pAMca varNavALAM, pAMca rasavALAM, be-be gaMdhavALAM ane ATha sparzavALAM che. te ja pite varNAdisahita che. ucchavAsaka-nidhAsaka che. (tathA aparyApta avasthAmAM) anucchavAsaka-nizvAsaka paNa che. te jIve AhAraka che, ane vigrahagatimAM anAhAraka paNa che. teo avirativALA che, sakriya che. sAta athavA ATha karmanA baMdhaka che. AhAra, bhaya, maithuna, parigraha saMjJAnA upagavALA che. kedha, mAna, mAyA, lebha kaSAyavALA paNa che. napuMsakadavALA ja che. paNa strIvedanA, puruSavedanA tathA napuMsakavedanA baMdhaka te che. teo asaMjJI che tathA indriyavALA che. - te utpalane jIva utpalapaNe kALanI apekSAe e chAmAM ochA aMtamuhUrta sudhI rahe, ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyakALa sudhI rahe te utpalane jIva pRthvIkAyamAM Ave ane pharI pAchA utpalamAM Ave Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 zrI bhagavatI upakrama e pramANe bhavanI apekSAe, ochAmAM ochA be bhava (prathama pRthvIkAyapaNe bIje, u5lapaNe tyAra pachI manuSyAdi gatimAM Ave) vadhAremAM vadhAre asaMkhyAta bhava sudhI gamanAgamana kare. ema vAyukAyika sudhI samajavuM, paNa vanaspatimAM Ave te ochAmAM ochA be bhava ane vadhAremAM anaMta bhava sudhI gamanAgamana kare. beIndriyanI apekSAe ochAmAM ochA be bhava ane vadhAremAM vadhAre saMkhyAtabhavo gamanAgamana kare. ema caturindriya jIva sudhI gamanAgamanane kaLa samaja. pacendriya tiryaMcanI apekSAe ochAmAM e chA be ane vadhAremAM vadhAre ATha bhava kare. ema manuSyanI apekSAe paNa jANavuM - temanuM AyuSya ochAmAM e zuM aMtarmuhUrta ane vadhAremAM vadhAre daza hajAra varSa che. temane vedanA, kaSAya, mAraNe tika e traNa samuddaghAta hoya che. teo marIne tarata neriyikamAM tathA devagatimAM na uptanna thAya paraMtu tiryaMca ane manuSyamAM unna thAya. sarva jIve aneka vAra athavA anaMta vAra utpalanA mULapaNe, kaMdapaNe ItyAdirUpe pUrve unna thayA che. T leka zrI bhagavatI sUtra za. 11 u. 10 ne adhikAra gautama: he bhagavad ! leka keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! leka cAra prakAranA che-dravyaleka, kSetraleka, kALaka, bhAleka. gautama : he bhagavana ! kSetraleka keTalA prakAranA che? mahAvIra : he gautama! kSetraloka traNa prakAranA che-adholeka, tiththaleka, udghaleka. te zAlI, vrIhi, vagerenA mULanA jIvanI sthiti vadhAremAM vadhAre bethI nava varSa jeTalI che. A uparAMta, te ThekANe te badhAnA skaMdha, tvacA, kaMda, zAkhA, pravAla, pAMdaDAM, puSpa, phaLa ane bIjanA jIvonI paNa vaktavyatA che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 213 leka bhagavatI za-11. u-10. tama: he bhagavana ! adholeka keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! sAta prakAranA che. ratnaprabhA pRthvI thAvat adhaHsaptama pRthvI (tamastamAM pRthvI) (alakamAM 84 lAkha narakAvAsA che. 7 jheDa 72 lAkha bhavanapati devanAM bhAna che). gautama? he bhagavad ! tivhaleka keTalA prakAranA che? mahAvIra : he gautama! asaMkhyAta prakAranA che. jaMbudvIpa Adi asaMkhyAtA dvIpa che. lavaNa samudrathI laI svayaMbhUramaNa samudra sudhI asaMkhyAtA samudra che. gautama: he bhagavana ! uleka keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! 15 prakAranA che. saudharma devalenthI azruta devaleka sudhI 12 devaleka, navagreveyaka vimAna, anuttara vimAna, ISaprAzmArA pRthvI (siddha zilA). gautama H he bhagavana ! alekanA kevA saMsthAna-AkAra che? mahAvIraH he gautama! adhaleka lipAInA AkAre che. gautama H he bhagavantichalakane AkAra ke che? mahAvIra : he gautama! tirthAlekane AkAra jhAlaranA AkAre che. gautama H he bhagavana ! urvalakane AkAra ke che? mahAvIra H he gautama! udaleka UbhA DhalakanA AkAre che. gautama: he bhagavanlekane ke AkAra che? mahAvIra : he gautama! supratiSThita (sarAvalA-eka UlaTuM, enA para eka sulaTuM, enA para eka UlaTuM)ne a kAre che. gautamaH bhagavana! alekane ke AkAra che? mahAvIraH he gautama! aleka pilA gaLAnA AkAre che. gautama? he bhagavan! alekamAM jIva che ke jIvane deza che ke jIvane pradeza che ? ajIva che ke ajIvane deza che ke ajIvane pradeza che? Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za4 zrI bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! alekamAM jIva che, jIvanA deza che, jIvanA pradeza che, ajIva che, ane deza che, ajIvane pradeza paNa che. gautama: he bhagavanalekamAM jIva che te ekeMdriya che, beIdriya che, teIdriya che ke caudriya che ke paceMdriya che ke anindriya che? . mahAvIra : he gautama ! ekeMdriya paNa che, yAvat anindriya paNa che. A chanA deza paNa che, pradeza paNa che. e 18 bela jIvanA thayA. ajIvanA 2 bheda rUpI ane arUpI, rUpInA 4 bheda skaMdha, deza, pradeza, paramANu yugala. arUpInA 7 bhedaH dharmAstikAyane deza eka, pradeza bahu ane adharmAstikAyane deza eka pradeza bahu. AkAzastikAyane deza eka, pradeza bahu ane addhAkALa e 11 bela ajIvanA thayA. 18+11-29 bela thayA. - alakamAM kahyuM e rIte 29 bala tichalekamAM kahevA. alekamAM kahyA e rIte 28 bela (kALa vajIne) urvakanA kahevA. gautama: he bhagavan ! lekamAM keTalA bela lAbhe che? mahAvIraH he gautama! 29 bela lAbhe che, adhekanI rIte kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke dharmAstikAya AdinA dezanI jagyAe skaMdha kahevuM. * gautama : he bhagavana ! alekamAM jIva che ke jIvane deza che ke jIvane pradeza che? ajIva che ke ajIvane deza che ke ajIvane pradeza che? mahAvIraH he gautama! jIva nathI, ane deza nathI, jIvane pradeza paNa nathI. ajIva nathI. ajIvane deza nathI (ahIM ajIranA deza ane pradezane niSedha karyo che te bahuvacananI apekSAe che, ajIvane pradeza paNa nathI. eka ajIva dravyane deza che. te paNa Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loka bhagavatI za-11. u-10. 215 agurulaghu, anaMta aguruvaghu guNethI saMyukta sarva AkAzane anaMtame bhAga UNe-e che. - gautama: he bhagavad alekanA eka AkAza pradeza para jIva che ke jIvane deza che ke jIvane pradeza che ? ajIva che ke ajIvane deza che ke ajIvane pradeza che? : mahAvIraH he gautama! jIva nathI. jIvanA deza che, jIvanA pradeza che, ajIva che, ajIvanA deza che, ajIvanA pradeza che jIvana bhAMgA 23, ajIvana bhAMgA 9. sarva maLI 32 bhAMgA thAya che. eka ekedriyanA bahu deza (1) bahu ekeMdriyanA bahu deza, eka beIdriyane eka deza, (2) bahu e kedriyane bahu deza, bahu beITriyenA bahu deza e rIte (2) teIdriyanA, 2 caureMdriyanA, 2 paMcaMdriyanA, 2 anindriyanI e 11 bhAMgA thayA. eka ekendriyanA bahu pradeza, (1) bahu ekeMdriyanA bahu pradeza, eka beIdriyanA bahu pradeza, (2) bahu ekeMdranA bahu pradeza, bahu beIdriyanA bahu pradeza e rIte teIdriyanA, 2 caureMdriyanA, 2 paceMdriyanA kahevA. 1 bahu ekedriyanA bahu pradeza, eka anidriyane eka pradeza, 2 bahu ekeMdriyanA bahu pradeza, eka anidriyanA bahu pradeza. 3 bahu ekeMdriyanA bahu pradeza, bahu anindrimAM bahu pradeza. e pradeza apekSAe 12 bhAMgA thayA. jIva apekSAe sarva 23 bhAMgA thayA. dharmAstikAyanA skaMdha nathI, dharmAstikAyane deza ane pradeza eka, e rIte be bhAMgA adharmAstikAyanA kahevA. pAMcame addhA samaya. e pAMca bhAMgA arUpIne thayA. ane cAra rUpI pugalanA-skaMdha, deza, pradeza, paramANu. e ajIvanA 9 bhAMgA thayA. dezanA 11, pradezanA 12 ane ajIvanA 9 e sarva maLI 32 bhAMgA thayA. A rIte tiolekanA eka pradezamAM 32 bhAMgA kahevA. A rIte udghakanA eka pradezamAM 31 bhAMgA (kALa cheDIne) kahevA. e rIte samuccaya lekanA eka pradezamAM 32 bhAMga kahevA. - ka Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 - zrI bhagavatI upakrama ' gautama: he bhagavad ! alekanA eka AkAza pradeza para jIva che ke jIvanA deza che ke jIvanA pradeza che? ajIva che, ajIvanA deza che ke ajIvanA pradeza che? mahAvIraH he gautama! jIva nathI, jIvanA deza nathI, jIvane pradeza nathI, ajIva nathI, ajIvanA deza nathI, ajIvanA pradeza nathI. phakata eka ajIvane pradeza che. te anaMta agurulaghu guNathI saMyukta che. sarva AkAzane anaMta bhAga che. - gautama ! he bhagavan! dravyathI alekamAM zuM che ? mahAvIraH he gautama ! anaMtA jIva dravya che, anaMtA ajIva dravya che, anaMtA jIva-ajIva dravya che. e rIte ticchalakane kahe. e rIte udghalekane kahe. e rIte samuccaya lekanuM kahevuM gautama H he bhagavana! dravyathI ale kamAM zuM che? mahAvIraH he gatamajIva dravya paga nathI, ajIva dravya paNa nathI. jIva-ajIva dravya paNa che. phakta eka ajIvano eka deza che te paNa anaMta agurulaghu guNathI saMyukata che. yAvat sarva AkAzane anaMtame bhAga nyUna che. zItamaH he bhagavan! aleka kALanI apekSAe kayArathI che? mahAvIra ! he kautama! adhaloka kALanI apekSa e Adi-aMta rahita che. (anAdi anaMta che) yAvat nitya che. e rIte tiauleka kahe. e rIte udghaleka kahe. e rIte leka kahe e rIte aloka kahe. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loka bhagavatI za. 11 u. 10 217 E. * * gItamaH he bhagavan! alekamAM bhAvanI apekSAe zuM che? mahAvIra H gautama! anaMtA varNa paryAya, anaMtA gaMdha paryA, anaMtA rasa paryAya, anaMtA sparza paryAya, anaMtA agurulaghu paryAya, anaMtA gurulaghu paryAya che. e rIte tisthaleka kahe, e rIte urvaka kahe. e rIte leka kahe. gautama: he bhagavana ! akAkAzamAM bhAvanI apekSAe zuM che? mahAvIraH he gautama! va paryAya nathI. yAvat sparza paryAya paNa nathI, phakta eka ajIvane deza che, te paNa anaMtA - agurulaghu guNathI saMyukta che. sarva AkAzathI anaMtamA bhAge jUna che. . . - gautama? he bhagavana ! leka keTale moTo che? mahAvIraH he gautama ! yathA daSTAMta-meTI ddhivALA cha devatA A jaMbudvIpanA meruparvatanI cUlikAnI cAre tarapha UbhA rahe nIce cAra dizAkumArI devIe hAthamAM balipiMDa laIne jabudvIpanI jagatI para cAre dizAmAM bahAranI tarapha moDhuM karIne UbhI rahe. pachI te devIo eka sAthe balipiMDane bahAra pheMke, e samaye e cha devatAo mAMthI koI paNa eka devatA cAre balipiMDene nIce paDavA de nahi hAthamAM grahaNa karI le. evI zIdhragativALA te ye devatAo lekanuM mApa karavA mATe che e dizAomAM (pUrva, pazcima, uttara, dakSiAnuM upara, nIce) jAya. e divase e samaye eka gAthApatine hajAra varSanI AyuSyavALe eka bALaka utpanna thaye. bAdamAM e bALakanAM mAtApitA marI gayAM. eTalA samayamAM paNa te devatA lekanA aMtane prArse karI zakyA nahi. A bALakanAM hADakAM, hADakAMnI mIjA nAza thaI gaI te paNa te deve lekane aMta pAmI zakyA nahi. e bALakanIsAte peDhI sudhI kuLavaMzane nAza thaI gaye te paNa devatA lekane ramata ka Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zrI bhagavatI upakama pAmI zakyA nahi. pachI e bALakanAM nAma, gotra paNa nAza pAmyAM. eTalA samayamAM paNa te devatA lekane aMta pAmI zakayA nahi. gItamaH he bhagavana ! e deve gayA te kSetra adhika che ke nahi gayA te kSetra adhika che? mahAvIraH he gautama! gayA te kSetra adhika che, nahi gayA te kSetra DuiM che. gayA te kSetrathI na gayA te kSetra asaMkhyAtame bhAga che. na gayA te kSetrathI gayA te kSetra asaMkhyAta gaNuM che. gautama: he bhagavan! aleka keTale moTe che? mahAvIra : he gautama! yathA daSTAMta- jema moTI RddhivALA deza deva upara kahyA mujaba A jaMbudvipanA meruparvatanI cUlikAnI cAre tarapha deza dizAomAM UbhA rahe. ATha dizAkumArI devIe hAthamAM balipiDa vAIne mAnuSettara parvatanI cAre dizAmAM ane cAre vidizAmAM bahAra tuM karIne ubhI rahe. pachI te devIo eka sAthe balipiMDa pheMke. e devatAomAMthI kaI paNa eka e AThe balipiDene nIce paDavA na de ame laI le. evI zIghagativALA te daze devatA alakanuM mApa karavA mATe hAsata kalpanAthI cAra deva cAre dizAmAM, ane cAra deva cAra vidizAmAM, eka urva dizAmAM, eka adizAmAM gayA. e divase e pAsa eka gAthApatine eka lAkha varSanI AyuSyavALe eka bALaka pinna thayuM. pachI e bALakanAM mAtApitA marI gayAM. yAvat enuM kAma, zetra sudhI nA thayuM. te paNa te deva alakane aMta prApta karI zakyA nahi. tama: he bhagavana! gayA te kSetra adhika che ke na gayA te kSetra adhika che? mahAvIraH he gautama! gayA te kSetra thoDuM che, na gayA te tri adhika che. gata kSetrathI agata kSetra anaMtagaNuM che, agata kSetrathI kSetra anaMtame zvaga che. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 leka bhagavatI za. 11. uM. 1 * gautamaH he bhagavan! lekenA eka AkAza pradeza upara ekendriyanA yAvat paMceMdriyanA ane anindriyanA pradeza che. te paraspara baddha (bAMdhela), pRSTa (sparzela) yAvat a nya saMbaddha che. te te paraspara bAdhA, pIDA utpanna kare che ke yAvat avayavanA cheda kare che? mahAvIraH he gautama! bAdhA, pIDA utpanna karatA nathI. yAvat avayavane cheda karatAM nathI. gItamaH he bhagavan! enuM kAraNa zuM? mahAvIra: he gautama! yathA daSTAMta kaI nagaramAM raMgamahelamAM keI nartakI (nATaka karavAvALI) nATaka kare, ane seMkaDe, hajAre, lAkhe mANase jue. jevAvALAnI daSTi e nartakI upara paDe te he gautama! te daSTi e nartakIne bAdhA, pIDA utpanna kare che. yAvat avayavane cheda kare che? gautama: he bhagavana ! karatI nathI. mahAvIra : he gautama! te nartakI te darzakanI draSTie bAdhA, paDA utpanna kare che yAvat avayane cheda kare che? : gItamaH he bhagavana ! nathI karatI. mahAvIraH he gautama! seMkaDo, lAkhe, daSTie ekaThI thavAthI paraspara ekabIjAne bAdhA, pIDA uptanna kare che. yAvat avayava cheha - gautama H he bhagavana ! nathI karatI. - mahAvIraH e rIte he gautama! eka AkAza pradezanI upara ekedriyanA yAvat paMceMdriyanA ane anindriyanA pradeza barelA, pazelA, paraspara saMbaddha che. paraMtu paraspara bAdhA, pIDA unna karatI nathI thAvat avane cheda karatI nathI. te gautama: he bhagavan! eka AkAza pradeza para rahelA jIva pradezamAM keNa kenAthI alpa, bahuta, vizeSAdhika che ? Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 - zrI bhagavatI upama ? mahAvIraH he gautama! (1) - sarvathI ceDA lekane eka ApyArA pradeza para jaghanya padathI rahela chava pradeza (2) enAthI sarva jIva asakhyAta guNA (3) Da enAthI eka AkAza pradeza para utkRSTa 5thI rahelA jIva pradeza vizeSAdhika che. | (sudarzana zeThanI pRchA ) - zrI bhagavatI sUtra za. 11. u. 11 ne adhikAra vANijyagrAmanA nivAsI sudarzana zrAvake zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne pUchayuM he bhagavan! kALa keTalA prakAranA che? . mahAvIra : he sudarzana! kALa 4 prakAranA che. (1) pramANukALa (2) ahAunivRtikALa (yathAyunivRttikALa) (3) maraNakALa (4) addhAkALa. sudarzana: he bhagavan! pramANukALanA keTalA bheda che? mahAvIraH he sudarzana ! pramANukALanA be bheda che. divasa pramANukALa ane rAtri pramANukALa 4. praharane divasa, 4 praharanI rAtri hoya che. aSADhI pUnamane divase sUrya karka rAzimAM AvIne prathama mAMDalAmAM cAle che. e divasa 18 muhUrtane utkRSTa divasa heya che. kA muhUrtanI utkRSTa pirasI hoya che, ane 12 muhUrtanI jaghanya rAtri hoya che. 3 muhUrtanI rAtrinI jaghanya pirasI hoya che. pachI eka mahartAnA 122 bhAgamAMthI eka eka bhAga divasa ghaTatuM jAya che. ane rAtri vadhatI jAya che. e rIte piSa mAsanI pUnamane divasa jaruM muhUrtane jaghanya divasa ane 18 muhUrtanI utkRSTa rAtri hoya che. 3 muhUrtanI divasanI jaghanya pirasI hoya che. ane kA muhUrtanI rAtrinI utkRSTa pirasI hoya che. e rIte nA muhUrtanI divasanI pirasI | <= traNa dizAmAM aleka AvavAthI e taraphathI jIvane pradeza Avo maNI; ramatA traNa dizAthI Ave che, eTale sarvathI thoDe che. { cha dizAthI jIvane pradeza Ave che e mATe sarva jIvothI vizeSAdhika che. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa bhagavatI za-11. u-11. 21 ghaTe che ane 15 muhUrtanI rAtrinI pArasI vadhe che. jyAre sUrya aMtima mAMDalAmAM cAle che tyAre pharI eka muhUrtanA 122 bhAgamAMthI eka eka bhAga rAtri ghaTatI jAya che ane divasa vadhatA jAya che. caitrI pUnama ane AseAnI pUnamanA sUrya madhya mAMDalAmAM cAle che tyAre 15 muhUtanA divasa ane 15 murhutanI rAtri hAya che divasa ane rAtri banne kharAkhara heAya che. 3aa muhUrtanI pArasI DAya che. sudarzana : he bhagavan ! ahAunizrRttikALa (yathAyuni vRttikALa) kone kahe che? mahAvIra : he sudana ! nArakI, devatA, manuSya, tiya ca, sa saMsArI jIva petapAtAnAM bAMdhelAM AyuSya bhagave che tene ahAunivRtikALa kahe che, sudarzana : he bhagavan ! maraNakALa kone kahe che ? mahAvIra : he sudana ! jIva zarIrathI ane zarIra jIvathI judAM thAya tene maraNakALa kaDe che. sudarzana : he bhagavan ! addhAkALa kone kahe che? ane tenA keTalA bheda che ? mahAvIra : hai sudana ! samaya, AvalikA, Adine addhAkALa kahe che ane enA aneka bheda che-samaya, AvalikA yAvat savvaddhAkALa. sudana zeTha bhagavAnanI pAse dIkSA gIkAra karI cauda pUrvanuM jJAna bhaNyA, khAra varSa zramaNa paryAyanuM pAlana karI siddha, buddha, mukta thayA. addAkALanA bheda A prakAre che. (1) samaya-kALane sarvethI sUkSma bhAga (2) AvalikA-asaMkhyAta samayanI eka AvalikA thAya che. (3) ucchavAsa-saMkhyAta AvalikAnA eka ucchavAsa thAya che. (4) nizvAsa-saMkhyAta AvalikAA eka nizvAsa thAya che. (5) prANu (ANu-prANu)-eka ucchavAsa ane eka niHzvAsane eka prANa thAya che (6) stAka-sAta prANane eka stAka thAya che. (7) lava-sAta stAkanA eka lava thAya Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahara zrI bhagavatI upamA traNa jAgarikA bhagavatI za. 12. u. 1ne adhikAra - zrI vIra bhagavAnane gautama svAmI pUchatA hatA ke he bhagavan! jAgarikA keTalA prakAre kahI che? che. (8) muhUrta-77 lava ke 3773 prANuno eka muhUrta thAya che. (9) ahorAtri trIsa muhUrtanI eka aherAtri thAya che. (10) pakSa--paMdara ahorAtrano eka pakSa thAya che. (1) mAsa-be pakSano eka mAsa thAya che. (12) Rtu-be mAsanI eka Rtu thAya che. (13) ayana-traNa Rtuone eka ayana thAya che. (14) saMvatsara (varSa) be ayananuM eka saMvatsara thAya che. (15) yuga-pAMca saMvatsara eka yuga thAya che. (16) varSa zata-vIsa yugane eka varSa zata (so varSa) thAya che. (17) varSa sahastra-daza varSa zAne eka varSa sahastra (eka hajAra varSa) thAya che. (18) varSa zata sahastra-so varSa sahastrane eka varSa zata sahastra (eka lAkha varSa) thAya che. (19) pUrvAga-corAzI lAkha varSane eka pUrvAga thAya che. (20) pUrva-pUrvAgane corAzI lAkhathI guNavAthI eka pUrva thAya. (21) guTitAMga-pUrvane corAzI lAkhathI guguvAthI eka guTitAMga thAya che. (22) guNita-guTitAMgane corAzI lAkhathI guNavAthI eka guTita thAya che. e prakAre AgaLanI pahelAnI rAzine 84 lAkhathI guNavAthI uttarottara rAzio bane che te A prakAre che: (23) aMDaNe (aTaTAMga) (24) aDaDe (a) (25) avayaMge (avavAMga) (26) avave (avava) (27) huyaMge (huhukAMga) (28) duhue (huhuka) (29) upalaMge (utpalAMga) (30) upale (utpala) (31) paumaMge (padmAMga) (32) 5ume (padya) (33) naliaMge (nalinAMga) (34) naliai (nalina) (35) acchaNi puraMge (acchani-pUrAMga) (36) acchanipure (acchaniMpUra) (37) ayiMge (ayutAMga) (38) au (39) nayiMge (nayutAMga) (40) naue (yuta) (41) payiMge (prayutAMga) (2) pa3e (prayuta) (43) cUliyaMge (cUlikAMga) (4) cUlie (cUlikA) (45) sIsa pahelIyaMge (zIrSa prahelIkAMga) (46) sIsa paheliyA (zIrSa prahelikA), zIrSa prahelikA 194 aMkanI saMkhyA che. 75826325307301024115 7873569975696406218966848080183296 A copana AMkaDA upara 140 mIMDAM lagADavAthI zIrSa prahelikA saMkhyAnuM pramANa Ave che. ahIM sudhI kALa gaNitano viSaya manAya che. enAthI AgaLa paNa kALanuM pariNAma batAvyuM che. paraMtu te upamAno viSaya che. gaNitano nathI. jema ke palyopama, sAgaropama, avasarpiNI, utsarpiNI, pudagala parAvartana, bhUtakALa, bhaviSyakALa, sarvakAma (savvahAkALa) Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - traNa jAgarika bhagavatI za 12 1-1 " rara3 bhagavana kahe che gautama! jAgarikA traNa prakAranI kahI che. (1) dharma jAgaraNa, (2) adharma jAgaraNuM ane, (3) sudabu jAgaraNuM. temAM prathama dharma jAgaraNanA cAra bhedA (1) AcAradharma, (2) kriyA dharma, (3) dayA dharma ane, (4) svabhAvadharma. che temAM prathama AcAra dharmanA pAMca bheda (1) jJAnAcAra (2) darzanAcAra, (3) cAritrAcAra, (4) tapAcAra ane, (5) vIryacAra : - temAM jJAnAcAranA 8 bheda darzanAcAranA 8 bheda, cAstri cAranA 8 bheda, tapAcAranA bAra bheda ane vIryAcAranA traNa bheda evI rIte 39 bheda thayA. jJAnAcAranA 8 bhedaH (1) jJAna bhavAne vakhate jJAna bhaNavuM. (2) jJAna letAM vinaya kare. (3) jJAnanuM bahumAna karavuM. (4) jJAna bhaNatAM yathAzakita tapa karavuM. (5) artha tathA gurune gepavavA nahi (6) akSara zuddha. (7) artha zuddha (8) akSara-artha ane zuddha, bhaNe | dazanAcAranA 8 bhedaH (1) jaina dharmamAM zaMkArahitapaNuM (2)prAkhaMDa dharmanI vAchArahitapaNuM (3) karaNInA phaLanuM saMdeDarahitapaNuM (4) pAkhaMDInA ADaMbara dekhI mUjhAya nahi (5) svadharmanI prazaMsA kare (6) dharmathI paDatAne sthira kare (7) svadharmanI bhakti kare. (8) jenuM dharmane aneka rIte dipAve. kRSNa-zreNikanI pare * cAritrAcAranA 8 bheda: (1) IrSA samiti (2) bhASAsamiti (3) eraNa samiti () AyANa-bhaMDa-matta-nikhevaNa samiti (5) uccAra-pAsava@-khela-jala-saMghANa pariThAvaNiyA samiti. (6) manasRpti (7) vacanaguNi (8) kAyami. tapAcAranA bAra bhedaH cha bAhya ane cha AyaMtara e bAra, cha bAhya tapanAM nAma H (1) aNasaNa (2) udarI (3) vatisaMkSepa (4) rasaparityAga (5) kAyakleza (6) IdriyapratisalInatA. AyaMtara tapanA bheda (1) prAyazcitta (2) vinaya (3) vaiyAvaca (4lakajhAya (5) dhyAna (6) kAsaga. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upakrama ema kula bAra bheda tapAcAranA jANavA. temAM ihaleAka-paraleAkanA sukhanI vAMcchA rahita tapa kare athavA AjIvikA rahita tapa kare e tapanA khAra AcAra jANavA. 224 vIryaMcAranA zreNa bheda : (1) peAtAnuM khaLa, vI, dhama kAmamAM gApave nahi. (ra) pUrNAMkata 36 khelamAM udyama kare. (3) zakita anu pAre tama kare eva. 39 bheda AcAra dharmanA kahyA. jo kriyAdhama : tenA 70 bhedanAM nAma : cAra prakAra piDavizuddhi. pAMca samiti, khAra prakAranI bhAvanA, sAdhunI piDamA 12 pAMca IndriyanA nirodha, pacIsa prakAranI paDilehaNA, traNa gupti, cAra abhigraha eva 70. trIjo dayA dharma : tenA ATha bhainAM nAma kahe che. (1) svadayA, te peAtAnA AtmAne pApathI bacAve te. (2) paradayA, te khIjA jIvanI rakSA karavI te. (3) dravyaDhayA, te dekhAdekhIthI dayA pALe te, athavA zaramathI jIvanI rakSA karavI te, athavA kuLAcAre yA pALe te (4) bhAvayA te jJAnanA joge karIne jIvane jIva mA jANIne te upara anuka pA lAvI, tenA jIva bacAvavA te (5) vahevAradayA, te jevI zravAne dayA pALavAnI kahI che te sAcave te. gharanAM aneka kAmakAja karatAM jatanA rAkhavI te. (6) nizcayadayA, te ApaNA AtmAne kama badhathI che|DAve. tene khulAsA e che ke pudgala paravastu che, tenA uparathI mamatA utArIne, tenA paricaya cheoDIne, ApaNA AtmAnA guNumAM ramaNa karavuM, jIvatuM krama rahita zuddha svarUpa pragaTa karavuM te nizcaya yA. caudamA gurusthAnakane aMte sapUrNa lAle. (7) svarUpayA te kaMI jIvane mAravAnA bhAve paDelAM te jIvane sArI rIte khavarAve ane zarIre mAtA kare, sAra saMbhALa le, e dayA uparathI dekhAva mAtra che, paraMtu pAchaLathI te jIvane mAravAnA pariNAma che. te uttarAdhyayana sUtranA sAtamA adhyayane ekaDAnA adhikArathI samajavuM. (8) anuba dhayA te jIvane trAsa pamADe, paNa aMtarathI tene zAtA devAnA kAmI che. te jema ke mAtA putrane roga maTADavAne artha kaDavuM auSadha pAya paNa aMtarathI tenuM bhaluM cAhe che tathA jema ' Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pauSadha bhagavatI . 12 u. 1 225 pitA putrane bhalI zikhAmaNa ApavA mATe uparathI tarjanA kare, mAre, paNa aMtarathI tenA guNa vadhAravA mATe bhaluM cAhe che. co svabhAva dharma : te je vastu jIva athavA ajIva tenI je pariNati che, tenA be bhedaH temAM eka, zuddha svabhAvathI ane bIje, karmanA saMgathI azuddha pariNati che. te jIvanA viSaya-kaSAyanA sagAthI vibhAvanA thAya che. have jIva ane pugalane vibhAva che. tene dUra karIne jIva pitAnA jJAnAdi guNamAM ramaNa kare, te svabhAva dharma ane pudgalane eka varNa, eka gaMdha, eka rasa, be pharasamAM ramaNa thAya te pudgalane zuddha svabhAva dharma jANa. e sivAya bIjA cAra dravyamAM svabhAvadharma che, paNa vibhAva dharma nathI. te calaNa guNa, sthira guNa, avakAza guNa, vartanA guNa, te pitApitAnA svabhAvane cheDatA nathI. te mATe zuddha svabhAva dharma che. e cAra prakAranI dharma jAgarikA kahI. ' bIjI adharma jAgarikAH saMsAramAM dhana-kuTuMba parivArane saMjoga meLava, tene mATe AraMbhAdika karavA, tenI rakSA karavI, tenA upara daSTi rAkhavI te adharma jAgarikA jANavI. trIjIsudayjAgarikA : "su" kahetAM bhalI ane "kha" ; kahetAM caturAIvALI jAgarikA. e jAgarikA zrAvakane hoya che. kema ke samyakajJAna-darzana, sahita dhana kuTuMbAdika tathA viSaya kaSAyane kheTA jANe che. dezathI nivaryA che. udaya bhAvathI udAsInapaNe che. traNa manoratha ciMtave che. te sukha jAgarikA jANavI. pauSadha (zaMkhapuSkalI Adi zrAvaka) zrI bhagavatI za. 12 u. 1 meM adhikAra cothA ArAnA mahAvIra svAmInA samayanI vAta che. - Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 in zrI bhagavatI upakrama - te vakhate zrAvatI nagarImAM "zaMkha" vagere ghaNA zrAvake rahetA hatA. teo jIva-ajIva vagere tane jANanArA hatA tathA ati dhanika hatA. zaMkhane utpalA nAmanI zramaNopAsika strI hatI. eka vakhata mahAvIra svAmI zrAvastInA koSTaka udyAnamAM padhAryA. temanA padhAryAnI vAta sAMbhaLI badhAM temanAM darzane nIkaLyAM. zramaNabhagavaMta mahAvIre paNa te moTI sabhAne dharmakathA kahIM. te zramaNopAsakee paNa mahAvIra bhagavAna pAse dharma sAMbhaLI harSita ane saMtuSTa thaI, temane namana karyA ane prazno pUchayA tathA tenA artho grahaNa karyA. pachI UbhA thaI tyAMthI teoe zrAvatI nagarI tarapha javAne vicAra karyo. pachI zaMkhe te badhA zramaNopAsakone kahyuM ke, he devAnupriye ! tame puSkaLa khAna-pAna vagere taiyAra karAve; pachI ApaNe te badhAne AsvAda letA tathA paraspara detA ane khAtA pAkSika pauSadhanuM anupAlana karatAM viharIzuM. te badhA zrAvakoe zaMkhanuM vacana vinayapUrvaka svIkAryuM. paraMtu, tyAra bAda te zaMkhane e saMkalapa thayo ke, annapAnAdine AsvAda letA, paraspara detA-khAtA pAkSika pauSadha grahaNa karIne rahevuM e mAre mATe zreyaskara nathI, paraMtu pauSadhazALAmAM brahmacarya pUrvaka, maNi ane suvarNa tyAga karI, caMdana, vilepana, zastra ane musala vagerene tyAgI, zrAvaka potAnA 11mA vratanI ArAdhanA be prakAre karI zake che, (1) pauSadhapavAsa (2) ane pauSadha, prathama pauSadhopavAsamAM (1) azanAdi cAre prakAranA AhArano tyAga, (2) abrahmacaryano tyAga, (3) maNi ane suvarNanA alaMkArane tyAga, (4) mALA dhAraNa karavI tathA vilepana Adino tyAga, tathA (5) zastrAdi pravartAvavAno tyAga. A pAMceya sAvadya pravRttinA tyAgapUrvaka saMvarakaraNathI AtmAne poSaNa karavAnI vidhinI ArAdhanA karavAnI hoya che. bIje prakAre "pauSadha" temAM uparokata pAMca pratijJAmAMthI prathamanI anAdi cAre prakAranA tyAga sivAya, zeSa cAra pratijJA pALavAnI hoya che. zaMkhAdi zramaNopAsaka varga uparokata banne prakAre 11mA vratanI ArAdhanA karatA hatA. temAMthI A prasaMga samaye bIjA prakAranuM pauSadha karela hatuM. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pauSadha bhagavatI za12. u-1. 223 tathA DAbhanA saMthArA sahita mAre ekalAe-bIjAnI sahAya sivAyapauSadhane svIkAra karI viharavuM zreya che. ema vicAra karI, te pAcho AvyuM ane pitAnI patnIne pUchI, pauSadhazALAmAM jaI, tene puMjIne tathA maLa-mUtrAdinI jagyA joI-tapAsI, DAbhane saMthAre pAtharI, tenA upara beThA; ane pauSadha grahaNa karI, brahmacarya pUrvaka pAkSika paSadhanuM pAlana karavA lAgyA. pilA zramaNopAsakee te pitapotAne ghera jaI, puSkaLa annapAnAdi taiyAra karAvyAM ane ekabIjAne bolAvIne kahyuM ke, ApaNe badhAe te puSkaLa annapAnAdi taiyAra karAvela che; paNa haju zaMkhazrAvaka AvyA nahi. mATe ApaNe temane bolAvavA mekalIe. pachI teoe. "puSkalI" nAmanA zrAvakane zaMkhanI pAse mekalya. . puSkalIe utpalAne jaIne zaMkha vize pUchyuM ane pauSadhazALAmAM jaI zaMkhane badhI vAta karI. tyAre teNe kahyuM ke, puSkaLa annapAnAdi AhArane AsvAda letAM pauSadhanuM pAlana karavuM mane na lAgyuM. mane te A rIte pauSadhazALAmAM pauSadhayukta thaIne viharavuM yogya lAge che. paraMtu tame badhA te pahelAM nakkI karyA pramANe annapAnAdine AsvAda letA vihare. pachI pelA badhA zramaNopAsake te vipula annAnAdine AsvAda letA viharavA lAgyA. tyAra bAda madhyarAtrinA samaye dharmajAgaraNa karatAM zaMkhane e vicAra AvyuM ke, AvatI kAle sUrya UgavAne samaye mahAvIra bhagavAnane vaMdanAdi karIne mArA A pauSadhavratane pUruM karuM ema vicArI te yathA ucita samaye pauSadhazALAmAMthI bahAra nIkaLI, zuddha, bahAra javA yogya, tathA maMgaLarUpa vastro, uttama rIte paherI, page cAlatA bhagavAna mahAvIrane vaMdanAdi karavA gayA pelA zramaNe pAsa paNa bhegA thaI bhagavAnane vaMdanAdi karavA AvyA. pachI mahAvIra bhagavAne temane dharmakathA kahI. pachI te badhA Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI bhagavatI upakrama UbhA thaI jyAM zaMkhazrAvaka hatA. tyAM AvyA ane tene Thapako ApavA lAgyA. tyAre mahAvIra bhagavAne te zramaNopAsakene kahyuM ke, "he A ! tame zaMkhazrAvakanI hilanA, niMdA ane apamAna na kare. kAraNa ke te dharmane viSe prItivALe ane daDhatAvALe che tathA teNe pramAda ane nidrAne tyAgathI suSTi-jJAnInuM jAgaraNa> karela che. pachI, te zAMta zramaNopAsake bhagavAnane vaMdana karIne pUchyuM; bhagavAna ! krodhane vaza hevAthI pIDita thayele jIva kayuM karma bAMdhe tathA ekaThuM kare? mahAvIra he zaMkha ! krodhane vaza thavAthI pIDita thayele jIva AyuSa sivAyanI sAta karma prakRtie zithila baMdhanathI bAMdhelI hoya te temane kaThina baMdhanavALI kare che, alpasthitivALAne dIrghasthitivALI, maMda anubhAgavALIne tIvra anubhAgavALI, tathA alpa pradezavALIne bahu pradezavALI kare che, azAtavedanIya karma vAraMvAra ekaThuM kare che, tathA anAdi, anaMta ane dIrghamArgavALA A saMsArAraNyane vize paryaTana kare che. te kAraNathI te siddha thatuM nathI tema ja sarva duHkhane aMta lAvI zakatA nathI. te pramANe mAna, mAyA ane lebhane vaza thayelAMonuM paNa samajavuM. - tyAra bAda te zramaNopAsako bhagavAna pAsethI e vAta sAMbhaLI bhaya pAmyA ane udvigna thayA pachI teo bhagavAnane vaMdana karI zaMkha zrAvaka pAse AvyA ane tenI vAraMvAra vinayapUrvaka kSamA mAgavA lAgyA. tyAra bAda teo pAchA cAlyA gayA. . - te pachI gautame bhagavAnane pUchayuM : bhagavad ! te zaMkha zramaNe pAsaka ApanI pAse pravajyA leze ? - mahAvIraH he gautama ! te artha yathArtha nathI. paNa he gautama! te zaMkha zramaNopAsaka ghaNuM zIlavata, guNavrata, vagere vaDe tathA >jAgarikA traNa prakAranI cheH (brahmacArI sAdhuo vagere) buddhonI; (jemane haju kevaLajJAna nathI thayuM evA) abuddhonI; ane (zraddhALu zrAvArUpI) sudarzananI. Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaMtibhAnA prazno bhagavatI za-12. u-2 229 yathAyeAgya svIkArelAM tapaka vaDe AtmAne bhAvita karatA, ghaNAM varase sudhI zramaNeApAsakapaNuM pALI, aMte 30 divasanA upavAsa karI, samAdhiyukta citte maraNa pAmI, saudha kalpamAM aruNuAbha nAme vimAnamAM devapaNe utpanna thaze. tyAM keTalAka devAnI cAra palsepamanI sthiti kahI che. temAM tenI paNa cAra palyApamanI sthiti haze. pachI te sthitine kSaya thayA bAda, te mahAvideha kSetramAM siddhapadma pAmaze ane sarva duHkhAnA aMta lAvaze. jayaMtIAi zrAvikAnA prazno zrI bhagavatI sUtra za. 12 u. 2 nA adhikAra kausAMkhI nagarImAM caMdrAvataraNa nAmanu udyAna hatuM, te nagarImAM udAyana nAme rAjA hate. tenA pitAnuM nAma zatAnika hatuM, tathA tenI mAtAnuM nAma mRgAvatI devI hatu. te ceTaka rAjAnI putrI hatI zatAnikane jayaMtI nAmanI bahena hatI. te zrAvikA hatI, tathA zramaN bhagavata mahAvIra sAdhuonI prathama sthAnadAtrI ( utAre| ApanAra) hatI. eka vakhata mahAvIra svAmI te nagaramAM padhAryAM te sAMbhaLI khadhAM temanAM darzIne nIkaLyAM. udAyana rAjA pazu temanAM darzane gayA. pachI jayaMtIe peAtAnI bheAjAi mRgAvatIne kahyuM ke, devAnupriye ! ahI' zravaNu bhagavAna mahAvIra padhAryA che. temanAM nAma-geAtranA zravaNuthI paNa meTu phaLa thAya che, te pachI temane vaMdanAdi karavAthI te zuM ja kahevuM ! tathA eka paNa Aya ane dhArmika suvacananA zravaNathI mATu phaLa thAya che, teA pachI dharmanA vipula ane grahaNa karavA vaDe mahAla thAya temAM navai zI ? mATe cAle ApaNe jaie ane temane vaMdana karIe. e ApaNane A bhavamAM tathA parabhavamAM hita, sukha kSamA, niHzreyasa (meAkSa) tathA zuma anubaMdhanA kAraNarUpa thaze, A sAMbhaLI mRgAvatI paNa mahAvIra svAmInAM darzana mATe tatpara thayAM. tathA jayatIbhAI zrAvikAnI sAthe dhama rathamAM besI jyAM Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma mahAvIra bhagavAna hatA tyAM gayAM. darzanAdi karyA bAda, tathA dharmakathA sAMbhaLyA bAda badhA leke sAthe udAyana ane mRgAvatI pAchAM pharyA. paraMtu jayaMtIbhAI zrAvikA te bhagavAnane namaskAra karI pUchavA lAgyAM ke, he bhagavan! che bhArepaNuM zAthI pAme? ane halakApaNuM zAthI pAme ? mahAvIraH he jayaMtI! 18 pAnAM nivartanathI jIva halake thAya che ane 18 pApamAM pravartanathI jIva bhAre thAya che. jayaMtIH ahe bhagavana ! kayA kAraNathI jIva saMsAra ghaTADe che ane kayA kAraNathI saMsAra vadhAre che ? mahAvIraH he jayaMtI ! 18 pApanAM nivartanathI jIva saMsAra ghaTADe che ane 18 pApamAM pravartanathI jIva saMsAra vadhAre che. jayaMtIH he bhagavan! kyA kAraNathI jIva sthiti [karmonI sthiti ghaTe che ane kayA kAraNathI jIva sthiti vadhAre che? mahAvIra : he jayaMtI ! 18 pApanAM nivartanathI jIva sthiti ghaTADe che, ane 18 pApanAM pravartanathI jIva sthiti vadhAre che. jayaMtIH ahe bhagavan! zA kAraNathI jIva saMsArasAgara tare che ane zA kAraNathI jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che? mahAvIraH he jayaMtI! 18 pApanAM nivartanathI jIva saMsArasAgara tare che ane 18 pApamAM pravartanathI jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che. jayaMtIH he bhagavana ! jIvonuM bhavasiddhikapaNuM < svabhAvathI Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaya'tiSThAinA prazno bhagavatI za-10 - u-2. che ke pariNAmathI che ? mahAvIra : hai jayaMtI ! bhavasiddhika jIvA svabhAvathI che, paNu pariNAmathI nathI. 231 jayaMtIH he bhagavan ! jo sarve bhavasiddhika jIvA siddha thaze. te A leka bhasiddhika jIveArahita thaze ? mahAvIra : hai jayaMtI ! te a yathArtha nathI jema sa AkAzanI zreNI hAya; te anAdi, anaMta tathA uparanI bAjuee parimita ane bIjI zreNIethI parivRta hAya, temAMthI samaye samaye eka paramANu pudgalanA mAtra khaDe kADhatAM kADhatAM anaMta yugeA vItI jAya, teA paNa te zreNI khAlI thAya nahi. te pramANe badhAya bhavasiddhi jIvA siddha thavAnI ce.gyatAvALA che te paNa leka bhatrasiddhika jIve vinAnA thaze nahi. jayaMtI : he bhagavan ! sUtelApaNuM saruM ke jAgelApaNu sAruM ? mahavIra : he jayaMtI ! keTalAka jIvenuM sUtelApaNuM sAruM; ane keTalAka jIvenuM jAgelANuM sAruM. adharmI leAkenuM sUtelApaNuM ja sAruM. kAraNa ke tAja e loko aneka bhUtaprANIone duHkha ApanArA na thAya; tema ja peAtAne ke khIjAne ke bannene ghaNI adhAmika saMcAjanA [ kriyA ] sAthe na joDe. paraMtu je jIvA dhArmika che, teonuM jAgelApaNuM sAruM che; kAraNu ke tee aneka bhUtaprANIone sukha ApanArA thAya che, ane peAtAne, parvane ke bannene ghaNI dhArmika saJAjanA [kriyA] sAthe joDanAra thAya che. vaLI, e jIvA jAgatA hAya te dharma jAgarikA vaDe pAtAne jAgRta rAkhe che. mATe e jIvAnuM jAgelApaNuM sAru che. jayaMtI : he bhagavan ! sakhaLapaNuM sAruM ke dulapaNuM sAruM? mahAvIra H hai jayaMtI ! keTalAka jIvAnuM sakhaLapaNuM sAruM ane keTalAkanuM dubaLapaNuM sAruM; dhArmika jIvAnuM sakhaLapaNuM sAruM Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 232 ane adhArmikanuM duCLapaNuM sAruM, jayaMtI : ahA bhagavan ! dakSapaNuM - udyamIpaNuM sAruM ke ALasupaNuM sAruM ? mahAvIra : hai jayaMtI ! dhArmika jIvanuM udyamIpaNu' sAruM, ane adhAtmika jIvAnuM ALasupaNuM sAruM; dhArmika jIvA udyamI [dakSa] hAya, tA AcAryAdinI ghaNI sevA kare che, mATe tenuM dakSapaNu sAru che. jaya'tI: zrAte driyane vaza thavAthI pIDita thayele jIva zu' khAMdhe ? mahAvIra : hai jayaMtI ! jema krodhane vaza thayelA jIva sa kha dhe AgaLa zakha zrAvaka vakhate kahyuM, tema ahIM paNu jANavuM, tema mIjI indriyAne vaza thayelAo viSe paNa jANavuM. tyAra bAda tejayaMtI zramaNeApAsikA zramaNu bhagata mahAvIra pAse e vAta sAMbhaLI harSa ane sa tuSTa thayAM tathA temanI pAse pravrajyA svIkArI, A caMdanAnAM ziSyApaNAe rahI, agiyAra agA bhaNI, ghaNAM varSoM sAdhvIpaNuM pALI, aMte 30 divasanA upavAsa karI, nirvANu pAmyAM tathA sarva duHkhathI mukata thayAM. pudgalAnuM maLavuM ane vikharavu zrI bhagavatI sUtra za. 12 3, 4 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! e paramANu bhegA thavAthI zuM thAya che ? mahAvIra H gautama ! e pradezI skaMdha thAya che. enA TukaDA karavAthI me TukaDA thAya che. eka tarapha eka paramANu pudgala rahe ane mIjI tarapha eka paramANu pudgala rahe che. jemake gautama : he bhagavan ! traNa paramANu maLavAthI zuM thAya che ? mahAvIra : hai gautama ! tripradezI skaMdha thAya che. enA TukaDA karavAthI e ke traNa vibhAga thAya che, athavA e bhAga thAya che. eka tarapha Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puddagalAnuM maLavuM ane vikharavuM. bhagavatI za12. u-4. eka dha rahe che. jemake H paramANu ane khIjI tarapha e pradezI athavA traNa paramANu alaga alaga thai jAya che jemakegautama : he bhagavan ! cAra paramANu maLavAthI zuM thAya che ?. mahAvIra : hai gautama ! catuSpadezI skaMdha thAya che. enA TukaDA karavAthI e ke traNa cAra vibhAga yAne cAra bhAgA thAya che. jemake 1-3 (eka tarapha eka paramANu, khIjI tarapha traNa pradezI ka Mdha) athavA 2-2 (eka tarapha dvipradezI ska dha, khIjI tarapha dvidezI skaMdha) athavA 1-1-2 (eka tarapha eka paramANu, khIjI tarapha eka paramANu ane trIjI tarapha dvidezI skaMdha, athavA 1-1-1-1 (cAre paramANu alaga alaga zaya che, pAMca paramANu maLavAthI pAMca pradezI kadha thAya che. enA TukaDA karavAthI cha bhAMgA thAya che. jemake-1-4, 2-3, 1-1-3, 1-2-2, 1-1-1-2, 1-1-3-1-1 cha pradezI dhanA 10 bhAMgA thAya che. 24 1-1-1-3 1-1-4 1-1-2-2 1-2-3 1-1-1-1-2 2-2-2 1-1-1-1-1-1 sAta pradezI skaMdhanA 14 bhAMgA thAya che. 30 1-5 3-3 233 1-6 1-1-1-4 2-5 1-1-2-3 3-4 1-2-2-2 1-1-5 1-1-1-1-3 AThe pradezI skaMdhanA 21 bhAMgA thAya che. 1-7 1-1-2-4 2-6 1-1-3-3 3-1- 1-2-2-3 1-2-4 --1-1-1-2-2 1-1-1-1-1-2 1-3-3 2-2-3. 1-1-1-1-1-1-1 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ biA bhagavatI 5kimI -2-2-2-2 1-1 1-1-1-1-4 12-5 1-1-1-2-3 1-1-2-2-2 2-2-4 1-1-1-1-1-3 1-1-1-1-2-2 1-1-1-5 1-1-1-1-1-1-2 1-1-1-1-1-1-1-1 nava pradezI kaMdhanA 28 bhAMgA thAya che. 1-2-3-3 * 2-7, 2-2-2-3 1-1-1-1-5 1-1-1-2-4 1-17 1-1-1-3-3 1-2-6 1-1-2-2-3 1-2-5 1-2-2-2-2 1-4-4 1-1-1-1-1-4 2-3-4 1-1-1-1-2-3 3-3-3 1-1-1-2-2-2' 1-1-1-6 1-1-1-1-1-1-3 1-1-2-5 1-1-1-1-1-2-2 1-1-3-4 1-1-1-1-1-1-1-2 1-2-- 1-1-1-1-1-1-1-1-1. 10 pradezI sekaMdhanA 39 bhAMgA thAya che. 2-8 1-2-7 1-3-6 1-4-5 2-3-5 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazunuM maLavuM ane vikharavuM. bhagavatI -12. u-4. 1-1-2-6 lh l lh 5-5 2-4-4 1-1-8 3-3-4 1-1-1-7 2-2-2-2-2 1-1-1-1-1-5 1-1-3-5 1-1-1-1-2-4 1-1-4-4 1-1-1-1-3-3 1-2-3-4 1-1-1-2-2-3 1-3-3-3 1-1-2-2-2-2 2-2-2-4 - 1-1-1-1-1-1-4 2-2-3-3 1-1-1-1-1-2-3 1-1-1-1-6 1-1-1-1-2-2-2 1-1-1-2-5 1-1-1-1-1-1-1-3. 1-1-1-3-4 1-1-1-1-1-1-2-2 1-1-2-2-4 1-1-1-1-1-1-1-1-2 1-1-2-3-3 1-1-1-1-1-1-1-1-1-1 1-2-2-2-3, A sarva 125 bhAMgA thayA. traNa bhAMgA zUnya che. 9 pradezamAM 2-2-5 ane 10 pradezamAM 2-2-6 tathA 1-2-2-5 zUnya bhAMgA upara batAvyA nathI. saMkhyAta pradeza skaMdhamAM pahelAM 11 vadhArIne pachI 10-10 vadhAravA. asaMkhyAta pradeza skaMdhamAM pahelAM 12 vadhArI pachI 11-11 vadhAravA. anaMtapradezI kaMdhamAM pahelAM 13 vadhArI pachI 12-12 vadhAratA javA. e rIte saMkhyAtapradezI skaMdhanA 460 bhAMgA, asaMkhyAta pradezI skaMdhanA 517 bhAMgA, anaMtapradezI kaMdhanA 576 bhAMgA thayA. kula maLI 1678 bhAMgA thAya che. . saMkhyAtapradezI kaMdhamAM be saMyegI 11, traNa sagI 21, cAra sagI 31, pAMca saMgI 41, cha saMyegI 51, sAta saMgI 61, ATha saMgI 71, nava saMgI 81, deza saMyogI 91 ane saMkhyAtane (eka) e rIte kula 460 bhAMgA thAya che " Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upakrama asaMkhyAta pradezI skaMdhamAM e sayegI 12, traNa samaigI 23, cAra sacaiAgI 34, pAMca sapTemmI 45, cha saMcegI 56, sAta saMcAgI 67, ATha saMcegI 78, natra sacaiAgI 89, daza sacaigI 100, saMkhyAta sacegI 12 ane asaMkhyAta sayAgI 1 e sava 517 bhAMgA thAya che. 236 anaMta pradezI ska MdhamAM esayeAgI 13, traNa saM sacegI 25, cAra sacAgI 37, pAMca saMcAgI 49, 7 saMcAgI 61, sAta sayAgI 73, ATha sacegI 85, nava sacaiAgI 97, daza sayeAgI 109, saMkhyAta sayeAgI 13, asaMkhyAta sayegI 13 ane anaMta sayAgI 1, e sarva 576 bhAMgA thAya che. saMkhyAta pradezI rakadhamAM e saMyeAgI bhAMgA A rIte khelavAH eka paramANu, eka saMkhyAta pradezI skaMdha, eka dvipradezI skadha, eka saMkhyAta pradezI kaMdha A rIte daza sudhI kahevA. agiyArame bhAMgAsaMkhyAta. pradezI, saMkhyAta pradezI kaMdha kahevA. traNa saMcAgImAM A rIte khelavuM joie. 1. eka paramANu, eka paramANu, eka sa MkhyAta pradezI dha. ra. eka paramANu, eka dvipradezI, eka sakhyAta pradezI skaMdha, 3. eka paramANu, eka traNa pradezI, eka sakhyAta pradezI koMdha. 4. eka paramANu, eka cAra pradezI, eka saMkhyAta pradezI skadha. 5. eka paramANu, eka pAMca pradezI, eka sa khyAta pradezI koMdha. 6. eka paramANu, eka cha pradezI, eka sa MkhyAta pradezI skadha 7. eka paramANu, eka sAta pradezI, eka saMkhyAta pradezI koMdha 8. eka paramANu, eka ATha pradezI, eka saMkhyAta pradezI skaMdha 9. eka paramANu, eka nava pradezI, eka sakhyAta pradezI skaMdha 10. eka paramANu, eka daza pradezI, eka saMkhyAta pradezI koMdha 11. eka paramANu, eka sakhyAta pradezI, skaMdha, eka sakhyAta pradezI ka dha. Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pugala parAvarta bhagavatI za. 12 uM. 4 27 12. eka dvipradezI, eka saMkhyAta pradezI skaMdha, eka saMkhyAta pradezI skaMdha. 13. eka traNa pradezI, eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta pradezI skaMdha. 14. eka cAra pradezI, eka saMkhyAta pradezI skaMdha, eka saMkhyAta pradezI skaMdha. 15. eka pAMca pradezI, eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta pradezI kaMdha 16. eka cha pradezI, eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta pradezI kaMdha. 17 eka sAta pradezI, eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta praderI rakaMdha. 18. eka ATha pradezI, eka saMkhyAta pradeza skaMdha, eka saMkhyAta pradeza skaMdha. 19. eka nava pradezI, eka saMkhyAta pradeza skaMdha, eka saMkhyAta pradezI skaMdha, 20. eka daza pradezI, eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta pradezI DhaMdha. 21. eka saMkhyAta pradezI kaMdha, eka saMkhyAta pradezI skaMdha, eka saMkhyAta pradezI kaMdha. e rIte sarva bhAMgA belavA. pula parAvartA nAma guNatti saMbaM, ti ThANuM kAla kalevamaMca kAla ampa bahu, pugala majha puggalaM puggala karaNuM apabahu, 9 pudgala parAvarta e viSaya samajavAne 9 dvAre karI spaSTIkaraNa karI kahe che. ja A gAthA mULa pAThamAM nathI AvatI, paraMtu "saMgrahagAthA" tarIke TIkAmAM Ave che temAM dvAranuM varNana Ave che. ane Avazyaka samajI atre Apela che. - Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 : zrI bhagavatI upakrama 1 nAmaDhAra : (1) audArika pudgala parAvata (2) vaikriya pudgala parAvata (3) taijasa puddagala parAvata (4) kANu pudgala parAvata (5) maneApudgala parAvata (6) vacana pudgala parAvatA (7) zvAseAzvAsa puddagala parAva. 2 guNudrAra : pudgala parAva eTale zuM? te kema, keTalA prakAre ne te zI rIte samajavuM. ? e sahaja prazna ziSyabuddhithI thAya che. tyAre guru ema samajAve che ke, jIve A jagatamAM ( vizva )mAM jeTalA pudgaleA che te sarvane lai laIne mUkayA che. sUkI mUkIne pharI pharIne lIdhA che. eTale ke pudgala parAvata zabdanA artha e che ke puddagala=jhINAmAM jhINAM rajakaNathI mAMDIne sthUlamAM sthUla je pudgala te samAM agara te sarvathI jIve. parAvarta=samagra prakAre pharavuM karyuM, samAM bhramaNa karyuM, ne te pudgalA audArikapaNe (audArika zarIramAM rahI audyArika cAgya puddagala grahaNa kare te) vaikriyapaNe (vaikriya zarIramAM rahI, vaikriya ceAgya puddagala grahaNa kare te), tema ja taijasapaNe (tejasa zarIramAM rahI tejasa ceAgya pudgaleA grahaNa kare te) upara kahyA te sAte pudgala parAvarta jIve lIdhA che ane mUkayA che, te paNa sUkSmapaNe ane bAdarapaNe lIdhA che ane mUkayA che. dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI ema cAre prakAre jIve pudgala parAvata karyAM che tenuM spaSTIkaraNa nIce pramANe che. pudgala parAva nA be bheda : (1) khAdara ane, (2) sUkSma te (1) dravyathI (2) kSetrathI, (3) kALathI, (4) bhAvathI 1. dravyathI bAdara puddagala parAvata : je jagatamAMnA sa pudgala, audrArikapaNe vaikriyapaNe ema sAte prakAre pudgaleA pUrA kare, paNa anukrame nihu. eTale ke audArakapaNe pudgale pUga karyA pahelAM vaikriyapaNe le. athavA taijasapaNe le. game te pudgala parAvata paNe vacamAM lai, pachI aukArikapAnA. lIdhA pudgale pUrA kare. ema sAte prakAre avaLA-savaLA jagatanA sa` puddagalAne pUrNa kare tene khAdara puddagala parAvata kahIe. Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudgala parAvarta bhagavatI za-12 u-4 239 2. dravyathI sUkSma pudagala parAvartaH te jagatamAMnA sarva pudgalene dArikapaNe pUrNa kare. pachI vaikriyapaNe, pachI taijasapaNe ema eka pachI eka anukrame karI sAte pugala parAvartapaNe pUrNa kare. tene sUma pudgala parAvarta kahIe. 3. kSetrathI bAdara pudagala parAvata : te 14 rAjelekanA jeTalA AkAza pradeza che te sarva AkAza pradezane dareka pradeze janmamaraNa karIne anukrama vinA game tema karI pUrNa kare. - 4. kSetrathI sUkSma pudagala parAvarta:te 14 rAjakanA AkAza pradezane anukrame eka pachI eka 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10 ema dareka pradezamAM marI ane pUrNa kare. temAM pahelA pradeze marIne trIjA pradeze mare athavA pAMcamA-AThamA game te pradeze mare te pudgala parAvarta karavAmAM na gaNAya. anukrame dareka pradeze marI samasta leka pUrNa kare. 5. kALathI bAdara pudagala parAvartA: te eka kALacakra (jemAM utsarpiNI ne avasarpiNa samAya) tenA prathama samaye mare, pachI bIjA kALacakranA bIjA samaye mare ke game te trIjA samaye mare ema trIjA kALacakanA game te samaye mare eTale ke eka kALacakranA jeTalA samaya thAya teTalA kALacakanA eka eka samaye marI eka kALacakra pUrNa kare. 6. kALathI sanma pudagala parAvartaH te kALa cakranA prathama samaye mare tema bIjA kALacakanA bIjA samaye mare, trIjA kALacakranA trIjA samaye mare. vacamAM niyama-vinA game te samaye mAre te hisAbamAM na gaNAya. tema eka kALacakranA jeTalA samaya teTalA kALacakranA anukrame niyamita samaye mare. 7. bhAvathI bAdara pudagala parAvartana : te jIvanA asaMkhyAta pariNAma che. te prathama pariNAme mare, pachI game te 3-2-5 4-7-9 ema anukrama vinA dareka pariNAme marI asaMkhyAta pariNAma * pUrNa kare Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 8. bhAvathI sUkSma pudgala parAvata: chatranA asaMkhyAta pariNAma che te prathama pariNAme mare, pachI vacamAM game teTalA vakhata gayA pachI bIjA pariNAme, ema anukrame trIjA pariNAme, ceAthA pariNAme ema asaMkhya pariNAma marI marI pUrNa kare. iti guNudvAra 240 trIjo saMkhyA dvAra (1) pudgala parAvata : sa jIve keTalA karyAM. (2) eka vacaneeka jIve 24 daDakamAM keTalA pudgala parAvata karyAM. (3) bahu vacane- sa jIve 24 daMDake keTalA pudgala parAvata karyAM ? tejasa 1. sarvAM jIve audArika pudgala parAvata, vaikriya pudgala parAvata, pudgala parAvata e sAte pudgala parAvata anaMta anaMtavAra karyAM. 2. eka vacane-te eka jIve-eka nAraka jIve audArika pudgala parAvata vaikriya pudgala parAvata e sAte pudgala parAvata atIta (gayA) kALe anaMta ana MtavAra karyAM, bhaviSya kALe koi puruSa (je meAkSa jaze te) parAva karaze nahi, kAi karaze, je karaze te jaghanya 1-2-3 pudgala pAvata karaze utkRSTa anaMta karaze ema bhavanapati vagere 24 daMDakanA ekeka jIve sAta pudgala parAvata gayA kALe anaMta karyAM. keTalAka (jeo mekSa jaze tee) bhaviSya kALe pudgala parAvata karaze nahi. je karaze te 1-2-3 utkRSTa anaMta karaze. sAta pudgala rAva, 24 daMDaka sAthe gaNutAM 168 prazna thAya. 3. bahu vacane-te sa` jIve sa nAraka jIve pUrva kAle audAki pudgala parAvata e sAte pudgala parAvatAM anaMta-anaMta karyAM. bhaviSyakALe ghaNAe anaMta karaze ema ja 24 daMDakanA bahu jIvAe anaMta pudgala parAvata karyAM ne bhaviSyakALamAM karaze. tenA paNa 168 (prazna) thAya che. 7+168+168=343 prazna thAya che. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudagala parAvarta bhagavatI za. 12 u. 4 4 tristhAnaka dvAra 1 eka jIve kayA kayA rathAne kyAM kayAM pudgala pAvata karyA, kayA kyA pudgala parAvarta karaze (2) bahu jIve kyA kayA daMDakamAM, kyA kyA pudgala parAvarta karyA? 1 eka vacane-te eke ya jIve nArakapaNe dArika pudgala parAvarta karyuM nathI, karaze nahi. vaikriya pudgala pAvarta karyuM" che. ane karaze. je karaze te jaghanya 1-2-3 utkRSTa anaMta karaze. ema taijasa pudgala parAvarta, kAmaNa pudgala parAvarta yAvat zvAsozvAsa pudgala pAvata karyA, ne have pachI karaze. te upara pramANe ema asurakumArapaNe pRthvIpaNe yAvat vaimAnikapaNe pUrva audArika pudgala parAvarta, vaikriya pudgala parAvarta yAvat zvAse zvAsa pudgala parAvartana karyA ne karaze. temAM samajavAnuM e che ke je daMDakamAM je je pugala parAvarta hoya te kare. na hoya te na kare). eka nairayika jIve 24 daMDakamAM rahI sAta-sAta (hoya te hA, nahi te nA) pudagala parAvarta karyA te 24x7=168 thayA. te ema ja vasa daMDakane jIva jevIsa daMDakamAM rahI, sAta sAta pudgala parAvarta kare te 168424=4032 prazna pudgala parAvartana thAya che. 2 bahuvacana: te sarva jIve nairayikapaNe dArika pudagala parAvarta nathI karyuM. ane nairayikapaNe karaze paNa nahi. vaikriya pugala parAvarta yAvat zvAse zvAsa pudagala parAvarta karyA ane karaze. ema je. asurakumArapaNe pRthvIpaNe yAvat vaimAnikapaNe je je ghaTe te te pagale parAvarta sAta-sAta karyA, ane karaze. pUrva pramANe A viSayanA paNa 4032 prazna thAya che. 3. kayA kayA daMDakamAM pudgala parAvarta karyA. te sarve jIve . pAMca ekendriya, traNa vikasendriya, tiryaMca pacendriya ne manuSya e daza. daMDakamAM audArika pudagala parAvarta anaMta anaMtavAra karyA. 1 narayika, 10 bhavanapati, 12 vAyukAya; 13 saMjJI tiryaMca paMcendriya paryApta 14 saMsI manuSya paryApta, 15 vANuvyaMtara, 16 tiSI, 17 vaimAnika 31 tha - - - Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 zrI bhagavatI upama e 17 daDakamAM satra jIve vaikriya puddagala parAva anaMta ane tavAra karyAM. 24 daMDakamAM tejasa pudgala parAvata, kANu puddagala parAvata, zvAsAndhAsa pudgala parAvata sarva jIve anaMta anaMtavAra karyA. 14 naiSika devanA daMDaka, 15 sanI tiyaMca paMcendriya, 16 saMjJI manuSya e 16 4'DakamAM sarva jIve mana pudgala parAvata anaMta anaMtavAra karyAM. pAMca ekendriya vinA 19 IMDakamAM sarva jIve vacana pudgala S parAvata ana'tavAra karyAM e 134 prazna thAya che. traNe sthAnakanA 198 prazna thAya che. iti tristhAnaka dvAra. 555 5 kALadvAra anaMta utsarpiNI anaMta avasarpiNI jAya tyAre eka audAAraka puddagala parAvata thAya. ema vaikriya pudgala parAvata eTaleA kALa jatAM thAya che. sAte pudgala parAvamAM ana Mta anaMta kALacakra vahI jAya che. kALadvAranI upamA kALa (vakhata) samajavAne dRSTAMta Ape che. temAM prathama paramANuthI zarU kare che. paramANu te jhINAmAM jhINA rajakaNu, te rajakaNu atIndriya (indriyathI agamya) che. jenA bhAga, khaMDa ke kaTako kAi paNa, zastrathI ke kA' paNa rIte thai zake nahi. ghaNA ja jhINA sUkSmamAM sUkSma evA je bhAga te paramANu e (1) anaMta sUkSma paramANue eka vyavahAra paramANu thAya. (2) anaMta vyavahAra paramANue eka uSNu snigdha paramANu thAya. (3) anaMta uSNu snigdha paramANue eka zIta snigdha paramANu thAya. (4) mADa zIta rinagdha paramANue eka raNa thAya. (5) ATha u reNue eka trasareNu thAya. (6) ATha trasarajIe eka rathareNu thAya (7) ATha thareNue deva-uttarakuru manuSyanA eka vAlAgra thAya. (8) te ATha vAlAge hari-ramyaka vaSa~nA manuSyanA asakhya samaye eka AvalikA, sakhyAta AvalikAe, uzvAsa, sakhyAta AvalikAe eka nizvAsa, e maLI eka prANa, sAtaprANe ekastAka (jsa-thADA vakhata), sAta stAke--eka lava (e kASThAnuM mApa), cha lave eka muddata, trIsa muddata ahArAtri, 15 ahArAtrie eka pakSa, be pakSe mAsa, bAra mAse eka va Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pugala parAvarta bhagavatI za-12. uM-ra. 24s eka vAlAgra thAya. (9) te ATha vAlA hemavaya-hiraNyavaya manuSyane eka vAsAgra thAya. (10) te ATha vAlA pUrva videDa, pazcima videDa manuSyane eka vAlAca thAya. (11) te ATha vAlA bharata-airAvata manu vyane eka vAlA thAya. (12) te ATha vAlA eka lIkha (13) ATha lIe eka ja (14) ATha jUe eka ardhajava, (15) ATha ardhaja eka utsadha AMguva (16) cha utsava AMgule eka paganuM paheLapaNuM, (17) be paga pahoLapaNe eka veMta (18) be veMte eka hAtha, be hAthe eka kukSI (19) be kukSIe eka dhanuSya (20) be hajAra dhanuSya eka gAu. (21) te cAra gAue eka jana. te eka janane kUve lAMbe, pahoLo ne UMDe, jANe ke heya tema kalpIe te temAM deva--uttarakurumanuSyanA vALa-eka eka vALanA asaMkhya khaMDa karIe, te asaMkhya khaMDavALA vALAne taLAthI te upara sudhI khUba (sajajaDa) ThAMsIne te kUvo bharyo hoya, ke jenA parathI cakravatInuM lazkara cAlyuM jAya, paNa eka vALa name nahi, nadIne pravAha dhodhamAra cAlyo jAya, paNa aMdara pANI UtarI zake nahi. kadAca agni paNa te upara lAge paNa aMdara jaI zake nahi. tevA kUvAmAMthI se-sa varSe 8 eka vALane khaMDa kADhe ne so-so varSe ekeka khaMDa kADhatAM jyAre te kUve khAlI thAya teTalAmAM jeTalI vakhata jAya tene zAstrakAra eka palya kahe che, tevA daza kADAjhADa patye eka sAgara thAya che. visa kADAjhADa sAgara samAya teTalA vakhate eka kALacaka thAya che. 7 kALa a5bahu dvAra (1) anaMtakALa caka jAya tyAre eka kArmaNa pudagala parAvata thAya (2) anaMta kAmaNa pula parAvarta jAya tyAre taijasa pudagala parAvarta thAya. (3) anaMta taijasa pudagala parAvarta jAya tyAre eka dArika pudgala parAvarta thAya. (4) te anaMta jAya tyAre eka zvAsozvAsa pudgala parAvarta thAya. (5) te anaMta jAya, tyAre eka mana Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 244 puddagala parAvata thAya. (6) te anaMta jAya, tyAre eka vacana pudgala parAvata thAya. (7) te anaMta jAya, tyAre eka vaikriya pudgala parAvata thAya. 8 pudgala madhya pudgala parAva jAya te (1) kANu pudgala parAvatamAM anaMtakALa cakra jAya. (2) eka tejasa pudgala parAvamAM anaMta kA`Nu pudgala parAvatuM jAya. (3) eka audArika puddagala parAvamAM anaMta taijasa pudgala parAva jAya. (4) eka zvAsozvAsa pudgala parAvamAM anaMta audArika puddagala parAvata jAya (5) eka mana pudgala parAvamAM anaMta zvAseAzvAsa pudgala parAva jAya. (6) eka vacana puddagala parAvamAM anaMta manaHpudgala parAva jAya. (7) eka vaikriya puddagala parAvamAM anaMta vacana pudgala parAvata jAya. 9 pudgala parAvata karyAM, tene alpabahutva (1) sarvAM jIve saMthI gheADA vaikriya pudgala parAvata karyAM. (2) tethI vacana purdUgala parAvata anaMtaguN adhika karyAM. (3) tethI manaHpudgala parAvata ane taguNu karyAM. (4) tethI zvAseAzvAsa pudgala parAvata anaMtaguNu adhika karyAM. (5) tethI audArika pudgala parAvata ane taguNu adhika karyAM. (6) tethI tejasa pudgala parAva anaMtaguNu adhika karyAM. (7) tethI kANu pudgala parAva anataguNu adhika karyAM. iti pudgala parAvata sa'pU. kaSAyanA pa3 bele zrI bhagavatI sUtra za. 12 3, 5 nA adhikAra (1) krodhaH krodhanA pariNAma utpanna karavAvALA karmane krodha kahe che, krAmanAM 10 nAma che. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyanA 53 bela bhagavatI za12. u5. . (1) krodha-dhanuM sAmAnya nAma che. (2)kepa-bdhanuM vizeSa nAma. krodhane udaya thavAthI pitAnA savabhAvathI calita thavuM. (3) reSa-krodhane anubaMdha, krodhanI paraMparA. (4) dveSa-pite pitAne tathA bIjAne deSa de te deSa, athavA aprIti mAtra te dveSa. (5) akSamA-bIjAnA aparAdhane sahana na kara. (6) saMjavalana-kaidhathI vAraMvAra baLatA rahevuM. (7) kalaha-jorajorathI zabda karatAM karatAM paraspara anucita bela. (8) cAMDiya-rudrarUpa dhAraNa karavuM. (9) bhaMDaNa-lAkaDI AdithI laDavuM. (10) vivAda-paraspara ekabIjA mATe AkSepajanaka zabda kahevA. krodhanAM A 10 nAma che. athavA e 10 nAma krodhanA kArthaka (eka arthavALo) zabda che. (2) mAnaH mAnanA pariNAmane utpanna karavAvALA karmane mAna kahe che. mAnanAM 12 nAma che. (1) mAna-mAnanuM sAmAnya nAma. . (2) mada (harSa)-mAnanuM vizeSa nAma. - (3) harSa-madamastapaNuM, ahaMkArabhAva. (4) razma-thAMbhalAnI jema akkaDa thaI rahevuM, koIne namaskAra na karavA. (5) garva-ghamaMDa (ahaMkAra) kara. (6) atyakAza-pite pitAne bIjAthI zreSTha batAva. (7) para parivAda-bIjAnI niMdA karavI, bIjAnA avaguNavAda bAlavA. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 341 zrI bhagavatI upakrame (8) ukarSa-abhimAnathI pitAnI samRddhi, pitAnuM aizvarya pragaTa | karavuM, (apakarSa-bIjAne nIcA jovaDAvavuM, pitAnI kriyAne UMcI batAvavI. - (10) unnata-pahelAM je gurujanene namaskAra karatA hatA, teone paNa namaskAra karavAnuM cheDI devuM. athavA abhimAnathI ziSTAcAra arthAta nItine paNa tyAga kare. (11) unAma-je pitAne namaskAra kare che teone vaLatA namaskAra na karavA athavA ene namaskArane javAba na de. (12) durnAma-ucita rUpathI namavuM nahi, athavA madathI duSTa rUpe pravRtti karavI. staMbha Adi mAnanAM kArya che. athavA e sarva mAnanAM eka athI nAma che. dara (3) mAyAjenAthI mAyA kamane baMdha thAya, ene mAyA kahe che. mAyAnAM 15 nAma che. * 1. mAyA-mAyAnuM sAmAnya nAma che. 2. upadhi-bIjAne ThagavAnuM pariNAma rAkhavuM. 3. nivRti-bIjAne ThagavAnI buddhithI enuM Adara sanmAna karavuM, athavA eka mAyA (kapaTa)ne chupAvavA mATe bIjI mAyA karavI. 4. valaya-vakapaNAthI ceSTA karavI athavA vAMkAM vacana bolavAM. 6 5. gahana-bIjAne ThagavA tema ja dho-daLe devAnI dRSTithI samajI na zake evI zabdajALa racavI. 6. nUma-bIjAne ThagavA. adhamamAM adhama vartAva kare. 7. kalka-hiMsAkArI upAyathI bIjAne ThagavA. = 8. kurUpa-mAyA vizeSa karIne bhaMDa-kuceSTA karavI, niMdanIya vartAva kare. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAyanA 53 bela bhagavatI za. 12. u. 5 247 9jIhmatA-bIjAne ThagavA mATe dhIre dhIre kArya karavuM. 10. kihivaSa-mAyAthI A bhavamAM kilivaSI deva sarakhA thavuM che - 11. AdaraNata-mAyA kapAI karI koIne Adara kare te AdaraNutA athavA AcaraNutA-bIjAne ThagavA mATe vidhavidha prakAranI kiyAM karavI te AcaraNatA. 12. gUhanatA-pitAnA svarUpane chupAvavuM. : 13. vaMcAtA-(vaMcakatA) bIjAne ThagavuM. 14. pratikuMcanatA-bIjA mAraphata saraLa bhAvathI kahelA vacananuM khaMDana karavuM. - 15. sAtiga-uttama dravyamAM halakAM dravya athavA khoTAM dravya meLavavAM. * upadhi Adi mAyAnAM kArya che athavA e sarve mAyAnAM eka arthavALAM nAma che. (4) lebha-lAbhane baMdha karavAvALA karmane lebha kahe che. lebhanAM 16 nAma che. 1. lebha-lAbhanuM sAmAnya nAma. 2. IcchA-abhilASA. 3. mUccha-je vastu prApta thaI gaI che enI rakSA karavAnI niraMtara abhilASA. * 4. kAMkSA-je vastu prApta thaI nathI, ene prApta karavAnI Iccha) karavI. 5. gRddhi-prasa vastumAM Asakita bhAva. 6. tRSNa--atRpti arthAt adhikAdhika vastuone prApta karavAnI icchA tathA prApta vastu kadI nAza na thAya evI IcchA rAkhavI. : 7. bhidhyA-viSayenuM dhyAna rAkhavuM, ekAgratA. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upabha 8. abhidhyA-adRDha Agraha arthAt calAyamAna cittanI sthiti, peAtAnA nizcayathI DagI javuM. 48 9. Aza sanA-peAtAnI ISTa vastunI prAptinI icchA karavI. 10. prArthanA-khIjAne mATe iSTa vastunI mAgaNI karavI. 11. vAlapanatA peAtAnI iSTa vastune mAgavA mATe bIjAnI khuzAmata karavI, cApalusI karavI, atyaMta khelIne prArthanA karavI. 12. kAmAzA-iSTarUpa ane zabdanI prAptinI icchA karavI, 13. bhAgAnA-nTiMga dha AdinI prAptinI IcchA karavI. 14. jIvitAzA-jIvavAnI abhilASA karavI. abhilASA karavI. 15. maraNuAzA-vipattinA samayamAM maravAnI 16. nadirAga-peAtAnI pAse rahelI Rddhi para rAga karavA. IcchA Adi sava lAbhanAM kArya che athavA e sa leAlanAM eka athavALAM nAma che. e dhAdi 53 eleAmAM 5 va, 2 gaMdha, 5 rasa, 4 sparza che. rUpI arUpInA ela bhagavatI za. 12 6. 1 nA adhikAra gAthA : kammaTe pAvaThANA ya, maNu vaya jogAya kama-daMDe; suhuma 5esi khaMdhe, e save cau phAsA. atha-kama 8(1) jJAnAvaraNIya, (2) dazanAvaraNIya, (3)vedanIya, (4) mehanIya, (5) AyuSya, (6) nAma, (7) gautra, (8) aMtarAya, aDhAra pAyasthAnaka [1] prANAtipAta, [2] mRSAvAda, [3] adattAdAna [4] maithuna, (5) parigraha. [6] krodha, [7] mAna, (8) mAyA, (9) aAla, (10) rAga, (11) dveSa, (12) kaleza, (13) abhyAkhyAna, (14) pizuna,(15) paraparivAda, (16) rati-smRti, (17) mAyAtRSA (18) mithyA darzana, zalya aDhAra, kula 26, (27) manajoga, (28) vacanayoga, (29) kAma Nu zarIra te, (30) sUkSma pradezI ska Mdha e 30 elarUpI Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpI aparaMpInA bela bhagavatI za12. u-1. 249 causpazI che. temAM 16-16 bela lAbhe. te pAMca varNa (1) kALe (2) nIle (3) rAte (4) pILe, (5) che. be gaMdha te (1) surabhigaMdha (2) durabhigaMdha. pAMca rasa te (1) tIkhe, (2) kaDa, (3) kasAyela, (4) khATa, (5) mIDo, cAra paze te (1) zIta, (2) uSNa, (3) lukhe, ane (4) niSpa te 16 bela lAbha. gAthAH ghaNu taNuM vAya, ghane dadhi, puDhavisateva sata nirIyANuM. asaMkheja diva, samudA, kalpA zevIjajA aNurA siddhi.. artha: (1) ghanavAta, (2) tanuvAta, (3) ghane dadhi, pRthvI sAta, (10) (11) asaMkhyAta dvIpa, (12) asaMkhyAta samudra, bAra devaloka, navaraiveyaka (33), pAMca anuttara vimAna (38), siddhazilA 39 tathA gAthA : urAlIyA caudehA. pigalakAya, cha dazva lesAya, - taheva kAya jogeNaM,e saNuM aThTha phAsA, artha: (40) dArika zarIra, (41) vaikiya zarIra. (42) AhAraka zarIra, (43) taijasa zarIra, e cAra zarIra, (44) pudgalAstikAyane bAdara kaMdha, cha dravya, lezyA [kRSNa, nIla, kApata, teje, pava, gula] [50], [51] kAya mega, e saghaLA 51 bela rUpI ATha zuM che.. temAM 20-20 bela lAbha, te pAMca varNa, be gaMdha 7. pAMca rasa 12 ane ATha sparza te [1) zIta; [2] uSNa, [3) lakhe, [4] snigdha, [5] bhAre, [6] haLave, [9] karkaza ane, [8] suMvALe e 20 bela lAze. - gAthA : pAva ThANuM viraI, cau ca9 buddhi ugehe, sannA dhammathI paMca udANuM, bhAva lessA tidiThIya. - ! artha aDhAre pApasthAnakanI virati [pApasthAkathI nivRta) 18, cAra buddhi te [1] autikA, [20] kAmiyA, [21] vinayA, [22] parimiyA, cAra mati te [23] avagraha, (24) IhA, (25) avAya, [26] dhAraNA, cAra saMjJA te, (27) AhAra saMjJA, (28) bhaya saMjJA, (29) maithuna saMjJA, (30) paricaya saMjJA, (31) dharmAstikAya, (32) adharmAstikAya, (33) AkAzAstikAya, (34) kALa, (35) jIvAstikAya, pAMca uThANa te (36) utthAna, (37) karma, (38) vIrya, (39) bala, (40) puruSAkAra Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 mA bhagavatI pakAma parAkrama, cha bhAva lezyA te (46) ne traNa diNi te (47) samakti daSTi, (48), mithyA daSTi, (49) mizra daSTi. che. gAthA : dasaMNu nANu sAgarA, aNagArA cauvIse daMDagA jIva . e savaeN avajJA, aravI aphAso ceva. " artha: darzana (4) te (50) cakSudarzana, (51) acakSudarzana, (52) avadhidarzana, (53) kevaLa darzana, jJAna pAMca te (54) matijJAna, (55) zrata jJAna, (56) avadhijJAna, (57) mana:paryavajJAna, (58) kevaLajJAna, (5) jJAnane upayoga te sAkAra upaga, (60) darzanane upaga te anAkAra upaga, (61) vIze daMDakanA jIva. *' e saghaLA (61) belamAM varNa, gaMdha, rasa, sparza kAMI na labhe. kAraNe ke e sarva bela arUpInA che. grahaNa bhagavatI za. 12 u. 6 ne adhikAra - gautama he bhagavana ! ghaNA che paraspara ema kahe che ke huM caMdrane ghase che. he bhagavan! tema kevI rIte hoya? mahAvIraH he gautama! e loko je kahe che te asatya che. huM te A pramANe kahuM chuM. rAhu mahAddhivALe, mahAsukhavALe, uttama vastra, uttamamAlA, uttama sugaMdha ane uttama AbhUSaNa dhAraNa karanAra deva che. te rAhudevanAM nava nAme kahyAM che. [1] zaMgATaka, [2] jaTilaka, [3] kSatraka, [4] khara, [5] darda, [6] makara, [7] matsya. [8] ka75 ane, [9] kRSNasarSa. te rAhu devanAM vimAne pAMca varNavALAM che. kALAM, lIlo, pILAM, rAtAM, zukala. temAM rAhunuM je kALuM vimAna che te kAjaLanA jevA varNavALuM che. je lIluM vimAna che te kAcA tuMbaDAnA varNa jevuM che, ke je lAla varNanuM vimAna che te majIThanA varNa jevuM che. je pILuM vimAna, che te haLadaranA varNa jevuM che, ane je chelluM vimAna che te rALanA, Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grahaNa bhagavatI za-12. u-6 251 DhagalAnA varNa jevuM che. jyAre Avate ke jete vividharUpa dhAraNa karate ke kAmakIDA karatA rAha pUrvamAM rahelA caMdranA prakAzane AvarIne pazcima tarapha jAya tyAre caMdra pUrvamAM dekhAya che ane rAhu pazcimamAM dekhAya che. e pramANe anya dizAonuM paNa jANavuM. * paraMtu jyAre Avate ke jAte vividharUpa dhAraNa karatA rAhu caMdranI sanAnuM AvaraNa karate karate sthiti kare che tyAre manuSya lekamAM manuSya kahe che ke, "rAhu caMdrane caDe che. e pramANe jyAre rAhu Avate ke jAte caMdranA prakAzane AvarIne pAse thaIne nIkaLI jAya tyAre manuSyalekamAM manuSya kahe che ke, "caMdra rAhunI kukSi bhedI" arthAt rAhunI kukSimAM praveza karyo. e pramANe jyAre rAhu caMdranI lazyAne DhAMkIne pAcho vaLe tyAre manuSyalekamAM manuSya kahe che ke, rAhue caMdrane vacce". e pramANe jyAre rAhu caMdranA prakAzane cAre dizAe AvarIne rahe tyAre manuSya kahe che ke "rAhue caMdrane gra." gautama he bhagavad ! rAhu keTalA prakAranA kahyAM che ? mahAvIra : he gautama ! rAhu be prakAranA kahyA che. dhruva rAhu [nitya rA] ane parva rAhu temAM je dhruva rAhu che te kRSNa pakSanA paDavAthI mAMDIne pratidivasa] pitAnA paMdaramA bhAga vaDe caMdra bimbanA paMdaramA bhAgane DhAMkate rahe che. paDavAne divase prathama bhAgane DhAMke che. bIjane divase bIjA bhAgane..........ema amAvasyane divase caMdranA paMdaramAM bhAgane DhAMke che ane kRSNapakSanA chelalA samaye caMdra sarvathA (eka kaLA te khullI ja hoya che AcchAdita thAya che. pachI zukala pakSanA paDavAthI mAMDIne dararoja rAhu caMdranI lazyAnA paMdaramA bhAgane vadhu ne vadhu dekhAte jAya che, ane zukalapakSane chevaTane samaye caMdra rAhuthI sarvathA mukta hoya che. parva rAhu te ochAmAM ochA cha mAse caMdrane ke sUryane DhAMke che, ane vadhAremAM vadhAre 42 mAse caMdrane ane vadhAremAM vadhAre 48 varSe sUryane DhAMke che. - Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para kahe che? bhagavata upakrama gautama : he bhagavan ! zAthI caMdrane 'zazI'-sazrI e pramANe mahAvIraH he gautama ! jyAtiSkanA indra ane jyAtiSkanA rAjA caMdranA mRgAMka vimAnamAM manahara deve maneAhara devIe, manahara AAsana, zayana, sthaMbha tathA sudara pAtra vagere upakaraNA che. tathA caMdra pAte paNa saumya, kAMta, subhaga, priyadarzana ane surUpa che. te mATe caMdra-zazI-sazrI zeAbhAsahita kahevAya che. gautama : he bhagavan ! zA hetuthI sUryane Aditya [AdimAM thayele] ema kahevAya che ? mahAvIra : hai gautama ! samaye AvalikAethI mAMDIne utsapiNI ane avarsa piNIone AdibhUta kAraNu sUrya che. mATe Aditya AdimAM thanAra kahevAya che. [arthAt kALanA samaya, AvalikA Adi bhedo sUryanI apekSAe thAya che. mATe sUrya aheArAtrAdi kALanA AdibhUta hAvAthI Aditya kahevAya che. ==== bhavabhramaNa zrI bhagavatI sUtra za. 12 6, 7 nA adhikAra A leAka keTale meTo che ? gautama : he bhagavan ! : mahAvIra hai gautama ! asakhyAtA kreADA DI ceAjanane lAMmA paheALA vistAravALA che. gautama : huM bhagavan ! eTalA meTA leAkamAM evA koi eka paNa AkAza pradeza che ke jyAM A jIve janma-maraNu na karyAM hAya ? mahAvIra : hai gautama ! evI vAta nathI. evA eka paNu AkAza pradeza khAlI nathI rahyo ke jyAM A jIve janma-maraNa karyAM Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavabhramaNa bhagavatI za. 12 u. 7 253 na hoya. jema ke bakarIonA vADAnuM dRSTAMta. naraka Adi sarva sthAnamAM sarva jIva traNa sthAvarapaNe anaMtI vAra unna thaye che. paraMtu trIjA devakathI bAramA devaleka sudhI tathA navayakomAM devIpaNe unna thaye nathI. gautama : he bhagavan ! A jIva sarva jIvonA mAtApaNe, pitApaNe, bhAIpaNe, bahenapaNe, strIpaNe, putravadhUpaNe ukhanna thaye che ? mahAvIra H hA. gautama! aneka vAra athavA anaMtI vAra unna thaye che. e rIte, sarva jIva paNa A jIvanAM mAtA-pitA Adi parivArapaNe unna thayA che. gautama he bhagavana ! A jIva sarva jInA zatrupaNe, verIpaNe, ghAtakapaNe, vadhakapaNe, pratyanIkapaNe ane mitrapaNe unna thaye che? mahAvIraH he gautama! aneka vAra athavA anaMtI vAra usanna thayuM che. e rIte A jIva sarva jIvenA rAjA tarIke, yuvarAja tarIke yAvat sArthavAha tarIke, dAsapaNe, cAkarapaNe, ziSyapaNe, zatrupaNe aneka vAra athavA anaMtI vAra usanna thayA che ane sarva jIva paNa A rIte A jIvanA rAjApaNe yAvat zatrupaNe aneka vAra athavA anaMtI vAra uptanna thaye che. kema ke leka zAzvata che, anAdi che, jIva nitya che. potAnA karmAnusAra janma-maraNa kare che, ethI jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che. che jema keI puruSa 100 bakarIo mATe eka vizALa vaDe banAvarAve ane emAM ochAmAM ochI eka, be, traNa ane adhikamAM adhika eka hajAra bakarIone rAkhe ane emAM ene mATe khUba ghAsa-pANI nAkhI de. je bakarIo tyAM ochAmAM ochA eka, be, traNa divasa ane vadhumAM vadhu cha mahinA sudhI rahe te e vADAno evo kaI paramANu pudagala mAtra pradeza te bakarIonI lIMDI, pezAba AdithI tathA kharI, nakha, AdithI asparzita rahI jAya paNa kharo. paraMtu A vizALa lokamAM lekanAM zAzvata bhAvanI apekSAthI karmonI adhikatAnI apekSAthI tathA janma-maraNanI adhikatAnI apekSAthI A lokamAM evo kaI paNa AkAza pradeza nathI ke jyAM jIva jo ke maryo na hoya. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA - pAMca deva, bhagavatI sUtra za. 12 u. 9ne adhikAra nAma guNa uvA e, ThI vIyu cavaNa saMciThaNA, - aMtara apA bahuyaM ca, nava bhee deva dArAe...1. tenA navakAra (1) nAmaDhAra (2) guNadvAra (3) uvarAyadvAra (8) sthitidvAra (5) Rddhi ane vikrvaNadvAra (6) cavaNadvAra (7) saMciThaNAdvAra (8) aMtaradvAra (9) a95bahua. (1) nAmadvAra : (1) bhaviya dravyadeva, (2) naradeva (3) dharmadeva (4) devAdhideva (5) bhAdeva. (2) guNadvAraH 1. manuSya tathA tiryaMca paMcendriya jene devatAmAM UpajavuM che. tene bhaviya dravya deva kahIe. - 2. naradeva kaye guNe kahIe? cakravatInI ddhi bhagave te guNe naradeva kahIe. cakavatanI riddhi varNavIe chIe. navanidhAna. cauda ratna, cerAzI lAkha hAthI, cerAzI lAkha gheDA, cerAzI lAkha ratha, cha- keDI pAyadaLa, batrIsa hajAra mugaTabaMdhI rAjA, batrIsa hajAra sAmanika rAjA, soLa hajAra devatA cAkarI kare cosaTha hajAra strI, traNaseM ne sATha raseyA, vIsa hajAra senAnA AgAra vagere. 3. dharmadeva kaye guNe kahIe? ATha pravacana mAtAnA sevanAra, navavADa vizuddha brahmacaryanA pAlanahAra, dazavidha jAtidharmanA pAlanahAra, bAra bhede tapasyAnA karanArA, sattara bhede saMjamanA pALanAra, bAvIsa pariSaDanA sahanAra, sattAvIsa guNe karI sahita, tetrIsa AzAtanAnA TALanAra, kanu deSa rahita AhAra-pANInA lenAra eguNa dharmadeva kahIe. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca deva bhagavatI -12. u-9 255 deva dhideva kaye guNe kahIe? cetrIsa atizaye karI birAjamAna, pAMtrIsa vacana vANInA guNe karI sahita, cesaTha IMdranA pUjanika, eka hajAra ne aSTa uttama lakSaNanA dhaNa, aDhAra doSa rahita ane bAra guNe karI sahita hoya, aDhAra deSa rahita te [1] ajJAna [2] krodha [3] mada [4] mAna [5] mAyA [6] lebha, [7] rati [8] . arati [9] nidrA [10] zeka [11] asatya [12] cerI (13) matsara [14] bhaya [15 prANu vadha [16] prema [17] krIDAprasaMga [18] hAsya e aDhAra deSa rahita 12 guNe karI sahita. te 12 guNa kahe che. [1] . jyAM jyAM bhagavaMta UbhA rahe, bese, samAsare tyAM tyAM daza bela sahita te bhagavaMtathI bAra gaNe UMce tatkAla azoka vRkSa thaI Ave ne svAmIne chAMyaDe kare [2] bhagavaMta jyAM jyAM sAsare tyAM tyAM pAMcavarNa devakRta aceta phUlanI vRSTi thAya te DhIMcaNa pramANe DhagalA thAya. [3] bhagavaMtanI jojana pramANe vANuM vitare ne sahunA mananA saMzaya hare. [4] bhagavaMtane 24 jeDa cAmara vIMjhAya [5] sasphaTika ratnamaya pAdapIThasahita siMhAsana racAI jAya. (6) bhAmaMDala beDAne ThekANe tejamaMDaLa birAje. dize dizanA aMdhakAra TaLe. (7) AkAze sADAbAra. kroDa gebI vAjiMtra vAge, (8) bhagavaMtanI upara traNa chatra uparAuparI birAje. (9) anaMta jJAna atizaya [10] anaMta arcA atizaya parama pUjayapaNuM [11] anaMta vacanAtizaya [12] anaMta apAyAgama atizaya te sarva doSa vahita paNuM te bAra guNe karI sahita hoya tene devAdhideva kahIe 4 bhAde te [1] bhavanapati [2] vANavyaMtara, [3] tiSI, (4) vaimAnika e cAra jAtanA devatAne bhAva pravarte che tene bhAvadeva kahIe. Iti bIjuM guNa dvArA - (3) uvavAya Agati dvAra : bhavya dravya devanI Agati 284 belanI : 179 nI laTa [arthAta 101 saMmUrNima manuSya, 48 tiryaca, 15 karmabhUminA paryAptA ane e ja A sthAna upara pannavaNuM sUtranA chaThThA padanI bhalAmaNa karelI che. ane te pATha A dvAramAM uparokta rIte Apela che. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 bhagavatI upakama 15 aparyAptA e pramANe 179 nI laTa samajavI), 7 nArakI, sarvArtha siddha vimAnanA deva sivAya 98 jAtanA deva tema badhA maLI 284. naradevanI Agati 82 belanIH pahelI nArakI, 10 bhavanapati, 26 vANuvyaMtara, 10 jatiSI, 12 devaka, 9 lekAMtika, 9 caiveyaka, 5 anuttara vimAna e pramANe badhA maLI 82. dharmadevanI Agati ra75 belanI H 171 nI laTa [179 nI laTamAMthI teukAya tathA vAyukAyanA 8 bheda bAda karatAM 171 9 jAtinA devatA ane pAMca nArakI e pramANe ra75. devAdhidevanI Agati 38 belanIH 12 devaka, 9 kAMtika, 9 raiveyaka, pa anuttara vimAna ane 3 nArakI - e pramANe 38. bhAdevanI Agati 111 belanI : 101 saMsI manuSya, 5 saMjJI tiryaMca paMcendriya, 5 asaMjJI tiryaMca paMcendriya e pramANe 111 (4) sthiti dvArA bhavya dravya devanI sthiti jaghanya aMtamuhUrtanI ja ukRSTa 3 pApamanI. naradevanI sthiti: jaghanya 700 varSanI, utkRSTa 84 lAkha pUrvanI dharmadevanI sthiti : jaghanya aMtarmuhUrta, 2 utkRSTa deza UNI < pahelI traNa eTale ke pahelA, bIjI ane trIjI narakamAMthI nIkaLela jIva tIrthaMkara thaI zake che. paraMtu nIcenI cAra narakamAMthI nIkaLela jIva tIrthakara thaI zakato nathI. ja aMtamuhUrta AyuSyavALA tiryaMca paMcendriya devatAomAM utpanna thavA zake che, eTalA mATe bhavya dravya devanI sthiti aMtarmuhUrtanI kahevAmAM AvI che. traNa palyopamanA AyuSyavALA devakara, uttarakurunA yugaliyA manuSya ane tiryaMca devatAomAM utpanna thaI zake che. eTalA mATe utkRSTa sthiti traNa palyopamanI kahevAmAM AvI che. - ra4 koI manuSya aMtarmuhUrta AyuSya bAkI rahe tyAre cAritra (saMyama) aMgIkAra kare tenI apekSAe jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI ; kahevAmAM AvI che. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 pAMca deva bhagavatI za. 12 u. 9. doDa pUrvanI ) devAdhidevanI sthiti jaghanya 72 varSa, utkRSTa 84 lAkha pUrvanI. bhAvadevanI sthiti : jaghanya 10 hajAra varSa, utkRSTa 33 sAgarepamanI. (5) Rddhi tathA vikavaNuM (vekiya) dvAra bhavya dravya deva, jene vaikriya labdhi utpanna thaI hoya tene heya naradevane te vaikriya labdhi hoya ja, dharmadevamAM jene vaikriya labdhi utpanna thaI hoya tene hoya ane bhAvadarane te vaikiya labdhi hoya ja. te vai kayarUpa kare te jaghanya 1-2-3 utkRSTa saMkhyAtArUpa kare. zakti te asaMkhyAtArUpa karavAnI che paNa kare nahIM. devAdhidevanI zakti te anaMtA vaikriya karavAnI che paraMtu vaikriya kare nahIM. (6) cavaNa (gati) dvAraH bhavya-dravya-devanI gatiH bhavya-dravya-deva thavI deva thAya te 198 belanI. 99 jAtinA devatAnA aparyAptA ane paryApta maLI 198 belanI. naradevanI gati >:- naradeva evI narake jAya te 14 belanI 7 nArakInA aparyAptA ane paryApta maLI 14 belanI. dharmadevanI gati- dharmadeva evI vaimAnika tathA mokSamAM jAya. tenI gati 70 belanI. 12 devaleka, 9 lekAMtika, 9 greveyaka, 5 anuttara vimAna, A 35nA aparyAptA ane paryApta maLI 70 belanI. (c) keI manuSya kroDa pUrvamAM thoDAM ochAM varSa sudhI cAritra pAlana kare tenI apekSAe utkRSTa sthiti deza UNuM (kaMIka thoDAMka ochAM) kroDa pUrva varSa kahevAmAM AvI che. >je ke koI naradeva (cakravatI) devomAM paNa utpanna thAya che tathA mekSa paNa jAya che paraMtu te naradevapaNuM cheDI dharmadevapaNuM (sAdhupaNuM) aMgIkAra kare te devomAM utpanna thAya che tathA mokSamAM paNa jAya che. kAmabhegone tyAga karyA vinA naradeva-avasthAmAM to teo narakamAM ja utpanna thAya che. Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 zrI bhagavatI upakama devAdhidevanI gati - mekSanI devAdhideva mekSamAM jAya. bhAdevanI gatiH bhAvada cavIne pRthvI, pANI, vanaspati bAdaramAM ane garbha ja manuSya ke tiryaMcamAM jAya. tenI gati 46 belanI 15 karmabhUmi, 5 saMsI tiryaca, pRthvI, pANI, vanaspati A 23nA paryAptA ane aparyAptA maLI 46 belanI. 7. sAtamuM saMciThaNuM dvAraH saMciThaNa te zuM? devane devapaNe rahe te keTalo kALa rahe te kahe cheH bhaviya dravyadevanI saMciThaNa jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa 3 papamanI (1) navanI ja. sAtaso varSanI u. 84 lAkha pUrvanI (2) dharmadevanI pariNAma AzrI eka samaya, pravartana AzrI jaghanya aMtamuhUrta u. dezauNa pUrva keDInI (3) devAdhidevanI ja 72 varSanI u. 84 lAkha pUrvanI (4) bhAdevanI jaghanya daza hajAra varSanI u. 33 sAgaropamanI (5) Iti sAtamuM saMciThaNa dvAra. 8. AThamuM aMtaradvAraH - bhaviya dravya devanuM AMtaruM paDe te ja daza hajAra varSa ane aMtarmuharta adhika u. anaMtakALanuM (1) nadevanuM ja. eka sAgara jhAjheruM u. ardhapudgala parAvartana deze UNuM (2) dharmadevanuM ja. be pa95 jhAjheruM u. ardhapudgala parAvartana deze UNuM (3) devAdhidevanuM AMtaruM nathI, (4) bhAdevanuM ja. aMtamuhUrtanuM u. anaMtakALanuM pa. Iti AThamuM aMtaradvAra. 9 navamuM a5bahutradvAra : | sarvathI thoDA naradeva (1) tethI devAdhideva saMkhyAtaguNA (2) tethI dharmadeva saMkhyAtaguNa (3) tethI bhaviya dravya deva asaMkhyAtaguNA (4). tethI bhAvadeva asaMkhyAtaguNA (5) - Iti navamuM alapa bahutadvAra. ==dharmadevano jaghanya saMciThThaNa kAla pariNAmanI apekSAe 1 samayano kahyo. jemake koI dharmadeva azubhabhAvane prApta karI pharI pAcho eka samaya mAtra zubhabhAvane prApta karI tarata ja mRtyu pAme to A kAraNathI dharmadevano jaghanya ri kRNuM kAla pariNAmonI apekSAe eka samayano kahyo che. Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnA vicAra bhagavatI za-12. -10. 259 ATha AtmAnA vicAra bhagavatI za. 12 3. 10nA adhikAra gautama : he bhagavan! AtmA keTalA prakAranA kahyA che? mahAtvIra : hai gautama ! ATha prakAranA AtmA che. te A pramANe : (1) dravyAtmA (2) kaSAyAtmA (3) caiAgAtmA (4) upayAgAtmA (5) jJAnAtmA [6] danAmA [7] cAritrAtmA [8] vIryAMmA. upayeAga lakSaNathI AtmA nizcaya naye eka prakAre che, teA paNa amuka vizeSatAne lIdhe vyavahAra naye upara pramANe A prakAra batAvelA che. dravyAtmA Adi ATha padonI sthApanA karI tene ekabIjA sAthe paraspara sabaMdha batAvatA praznottarAnA yaMtra nAM. 1mAM saMkSepathI samAveza karela che. je yaMtra jovAthI ekabIjAnA saMbaMdha sahelAithI samajI zakAze. yaMtramAM bhajanAnA artha hoya athavA na heAya tene bhajanA kahevAya ane nizcaye avazya hoya tene niyamA kahevAya. ATha prakAranA AtmAnA alpa ahutradvAra : gautama : he bhagavan ! dravyAtmA, kaSAyAtmA, yAvat vIyaMtmAmAM kayA AtmA konAthI yAvat vizeSAdhika che ? wmh mahAvIra : he gautama ! 1. sauthI theADA te karatAM jJAnAtmA anaMtanuA cha. tethI kaSAyAtmA karatAM ceAgAtmA vizeSAdhika 5. tethI vIryAtmA vizeSAdhika 6. te karatAM upayAgAtmA, danAtmA ane dravyAtmA e traNe vizeSAdhika che ane paraspara tulya che. cAritrAtmA che. 2. anatA 4. te Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritra vI yaMtra na. 1 kaca kaSAya jega upayoga darzana AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM AtmAmAM , @ dravya @ kaSAya AtmAnI AtmAnI bhajanA niyamo dravya @ AtmAnI niyamA AtmAnI niyamA dravya @ AtmAnI niyAmAM dravya @ AtmAnI dravya @ AtmAnI niyamo dravya D). omAnI niyama bhajanA joga @ AtmAnI ga ] AtmAnI niyamA " kapAya AtmAnI bhajanA kaSAya (@ AtmAnI bhajanA kaSAya [ ] AtmAnI bhajanA kaSAya (0) AtmAnI kaSAya | AtmAnI bhajanA kaSAya | AtmAnI bhajanA bhajanA bhajanA upaga @ AtmAnI niyama upayoga @ AtmAnI niyAmAM upayoga @ - AtmAnI niyamo jaga @ AtmAnI joga che AtmAnI bhajanA joga @ AtmAnI bhajanA joga AtmAnI bhajana jaga AtmAnI bhajanA bhajanA jJAna @ AtmAnI jJAna [C] AtmAnI jJAna AtmAnI bhajana zrI bhagavatI upakrama upaga @ AtmAnI niyamA jJAna che AtmAnI bhajanA upayoga @ AtmAnI niyama upayoga @ AtmAnI niyamA upayoga @ AtmAnI niyamo bhajanA bhajanA Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana @ AtmAnI niyamA cAritra AtmAnI bhajanA vI @ AtmAnI bhajanA darzana AtmAnI niyamA cAritra [...] AtmAnI bhajanA vIya AtmAnI niyamA dana AtmAnI niyamA cAritra O AtmAnI bhajanA vIya O AtmAnI niyamA darzana @ AtmAnI niyamA cAritra (@ AtmAnI bhajanA vI (@ AtmAnI bhajanA darzana @ AtmAnI niyamA cAritra AtmAnI bhajanA vIya AtmAnI bhajanA "" 39 55 jJAna AtmAnI bhajanA 99 cAritra AtmAnI bhajanA yaMtranI vizeSa samajaNu mATe jIA pariziSTa @ jIo noMdha naM. 1 pariziSTa jIe nAMdha naM. 2 jIo noMdha na. 3 jIo noMdha naM. 4 7 jIo noMdha naM. 5 ( vIya AtmAnI bhajanA jJAna AtmAnI niyamA dazana AtmAnI niyamA vIya 7 AtmAnI niyamA jJAna AtmAnI bhajanA darzana @ AtmAnI niyamA cAritra Z AtmAnI bhajanA AtmAnA vicAra bhagavatI za-12, 6-10. 21 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na. 2 ATha AtmAnAM cauda Ara jIvanA 14 bhedamAMthI cauda guNasthAnamAMthI paMdara jagamAMthI nAma upayogamAMthI zyAmAMthI ja samuccaye-14 bheda lAbhe 14 lAbha samuccaye 15 joga lAbhe samuccaye 6. cha lesyA 1 dravya AtmA 2 kapAya AtmAmAM 3 jega AtmAmAM 4 upayoga AtmAmAM 14 lAbha 6 lesyA 15 lAbha 15 lAbha 15 lAbha 6 lesyA 14 lAbha 3 vikalendriya ane asarasI paMcendriyanA aparyAptAne saMsInA be e samuccaye 14 guNasthAna lAbha pahelA 10 guNaThANuM lAbha pahelethI 13 guNaThANuM lAbha 14 guNaThANuM pahelu ne trIjuM vajIne bAkInA 12 guNaThANA lAbha 14 lAbha pahelAM pAMca vajIne pAchalA nava guNaThANuM lAbha 14 lAbha samuccaye-12 bAra upayoga kevaLajJAna ne kevaLa darzana vaIne 10 lAbha 12 lAbhe ! 12 upayoga lAbha traNa ajJAna vajI nava upayoga lAbha 12 upayoga lAbha 3 ajJAna vajIne nava upaga lAbhe 12 upayoga lAbhe 6 lesyA 5 jJAna AtmAmAM 15 lAbha 6 lezyA 15 lAbha 6 lezyA 6 darzana AtmAmAM 7 cAritra AtmAmAM 8 vIrya AtmAmAM 14 lAbha 1 saMsIno paryApta lAbhe 15 lAbhe zrI bhagavatI pAkama 6 lesyA 6 lehyA 14 lAbha 15 lAbhe Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAne vicAra bhagavatI za-12. u-100 pariziSTa upaga lakSaNathI AtmA eka prakAre che, te paNa amuka vizeSatAne lIdhe tenA ATha prakAra che, te A pramANe che (1) kAvyAtmA- trikAlavata Atmadravya te dravyAtmA. te sarvajIne hoya che. . (2) kaSAyAtmA krodhAdi kaSAyayukta AtmA te kaSAyAtmA. te sakaSAyI jIvene hoya che, paNa upazAMta kaSAyavALA agiyAramA guNasthAnavatI ane kSINakaSAyavALane kaSAyAtmA te nathI. (3) gAtmA - mana, vacana, kAyAnA vyApAravALA gAtmA heya che. (4) upayogaAtmA - sAkAra ane nirAkAra upagavALA sidhdha ane saMsArI sarva jIvane upagAtmA hoya che. - (5) jJAnAtmA - samyapha vizeSa avabodharUpa jJAnAtmA sarva samyakdaSTi ne heya che. (6) darzanAtmA - sAmAnya avadharUpa darzanAtmA sarva jIvene hoya che. (7) cAritrAtmA - virativALAne cAritrAtmA hoya che. A (8) vItmA - karaNavIryavALA sarva saMsArI ane viyetmA heya che. yaMtra naM. 1nI vizeSa samajaNa [1] kavyAtmA, upagAtmA tathA darzanAtmAne paraspara tathA bIjA prakAranA AtmA sAthe saMbaMdha trikALavatI Atmadravya eTale ke chevatva te dravyAtmA te sarva Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zrI bhagavatI upakrama ine trikALa hoya che. tethI dravyAtmAnA dareka khAnAmAM niyama batAvI che. kAraNa ke te avazya hoya che. ane kaSAye, yege, upaga vagere jIvane ja hoya che, jaDane hetA nathI. tethI dravyAtmAnI bIjA prakAranA AtmAmAM niyamA samajavI. paraMtu dravyAtmA jene heye tene kaSAyAtmA, gAtmA, jJAnAtmA, cAritrAtmA ane vItmA hoya ane na paNa heya. kAraNa ke jene dravyAtmA heya tene sakaSAya avasthAmAM kaSAye hoya che. paraMtu upazAMta kaSAyavALA 11 guNasthAnavata jIva ane kSINakaSAyavALAne kaSAye hetA nathI. tevI ja rIte, sagI avasthAmAM ge hoya che jyAre agI (garahita) kevalI ane siddhone yegAtmA heta nathI. samyajJAnIne tatvanA vizeSa dharUpa samyakajJAna hoya tene jJAnAtmA hAya. paNa mithyAdaSTine samyapha jJAnanA abhAve jJAnAtmA hetuM nathI. te ja pramANe, virativALAne cAritrAtmA hoya che, paraMtu virati rahita (asaMyamI) ne hiMsA vagere doSathI nivRttirUpa cAritrAtmA hete nathI. tema ja siddha kRtakRtya thayA che tethI sAdhananI nivRttine kAraNe temAM paNa cAritrAtmAne abhAva che. sakaraNa vIryavALA sarva saMsArI jIne vImA heya che paNa siddhone sakAraNa viyenI apekSAe vIryane abhAva hovAthI vIryamA hetuM nathI. A kAraNathI dravyAtmA, kaSAyAbhA, gAtmA, jJAnAtmA, cAritryAtmA ane vIryAtmAnI bhajanA samajavI. upaga e jIvanuM lakSaNa che tethI dareka jIvane traNe kALa hoya che. te ja pramANe, sAmAnya avadharUpa darzana paNa sarva ne sadAkALa hoya che. dravyAtmA, upagAtmA ane darzanAtmAne paraspara niyata saMbaMdha che ane sadAkALa badhA ene hoya che. tethI dravyAtmA nA kathana pramANe upagAtmA ane darzanAtmAnI dareka jagyAe niyamA samajavI ane upagamAM ane darzanAtmAmAM uparokata kathana pramANe kaSAyAtmAM, gAtmAM, jJAnAtmAM, cAritrAtmAM ane vIrdhAmanI bhajana samajavI. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha AtmAne vicAra bhagavatI . 12. u. 10 265 [2] kaSAyAtmAne bIjA AtmA sAthe saMbaMdha kaSAyAtmAmAM upara batAvyA pramANe dvavyAtmA, upagAtmA ane darzanAtmAnI niyamA samajavI. jene kaSAyAtmA hoya tene gAtmA avazya hoya che. kAraNa ke kaI . paNa sakaSAyI agI (mana, vacana, kAyAnA rogarahita) hete nathI. ane ayogI kevalI tathA siddhone kaSAye hotA nathI. tethI kaSAyAtmA hoya tene gAtmAnI niyamA jANavI. paraMtu jene gAtmA hoya tene kaSAyAtmA hoya ane na paNa hoya. kAraNa ke sagI sakaSAyI, ane akaSAyI ema banne prakAranA hoya che. sagI hovA chatAM upazAMtakaSAyI ane kSINakaSAyIne (11 mA, 12 mA, ane 13 mA guNasthAnavatI jIvone) kaSA hetA nathI. tethI gyAtmAmAM kaSAyAtmAnI bhajanA. kaSAyAtmA ane jJAnAtmAnI paraspara bhajana jANavI. kAraNa ke kaSAyAtmA hoya tene jJAnAtmA kadAca heya ane kadAca na hoya. kAraNa ke sakaSAyI samyaphaSTine jJAnAtmA hoya. paraMtu mithyASTi sakavAyIne jJAnAtmA hete nathI. te ja pramANe, jJAnAtmA (samyaphAna) heya tene kaSAyAbhA (kaSAyo) kadAca heya ane kadAca na hoya. kAraNa ke jJAnAtmA che. tene 10 mA guNasthAna sudhI a9pa-adhika aMze kaSAye hoya che. paraMtu 11 mA, 12 mA, 13 mA, ane 14 mA, guNasthAnavartI ane siddhone kaSAyo nathI. tethI jJAnAtmA hoya tene kaSAyAtmAnI bhajanA ane kaSAyAtmAmAM jJAnAtmAnI bhajanA samajavI. kaSAyAtmAnI ane cAritrAtmAnI paraspara bhajanA samajavI. kAraNa ke jene kaSAyAtmA hoya tene pramatta saMyati (RAdhu)nI peThe kadAca cAritra hoya ane asaMyatanI peThe kadAca na paNa hoya. tevI ja rIte, jene cAritrAtmA hoya tene kaSAyAtmA kadAca hoya. ane kadAca na hoya. sAmAyikAdi cAritravALAne kaSAye hoya che. ane yathAkhyAta cAritravALAne kaSAye hetA nathI. tethI kaSAyAtmAmAM cAritrAtmAnI bhajanA ane cAritrAtmAmAM kapAyAtmAnI bhajanA. jene kaSAyAtmA hoya che tene varyAtmA 34 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 bhagavatI upakama avazya hoya che. kAraNa ke badhA ja saMsArI jIvana vImA avazya hoya che. tethI kaSAyAtmAmAM vimAnI niyamA. paraMtu jene varyAtmA hiya che tevA sakAraNa vIryavALAne kaSAye hoya ane na paNa hoya kAraNa ke upazAMtakaSAyI ane kSINakaSAyI AtmAone kaSA letA nathI. tethI viyatmAmAM kaSAyAtmAnI bhajanA. [3] gAtmAne bIjA AtmA sAthe saMbaMdha jene gAtmA hoya tene upakata kathana pramANe dravyAtmA, upagAtmA ane darzanAtmAnI niyamo ane kaSAyAtmAnI bhajanA samajavI. yegAtmA ane jJAnAtmAnI paraspara bhajanA samajavI. kAraNa ke sagIne samyakajJAna hoya tene jJAnAtmA hoya ane mithyASTine jJAnAtmA hete nathI. tethI gAtmAmAM jJAnAtmAnI bhajanA. te ja pramANe, jJAnAtmA je che tene yego kadAca hoya ane kadAca na paNa hoya. jJAnAtmAne 13 mA guNasthAna sudhI meMgo hoya che. agI kevalIne (14 mA guNasthAne) ane siddhine ge hetA nathI. tethI jJAnAtmAmAM gAtmAnI bhajanA. yegAtmA ane cAritrAtmAnI paNa paraspara bhajanA samajavI. jene gAtmA hoya tene apramatta saMyati AdinI peThe cAritra hoya ane asaMyatAnI peThe cAritra na paNa hoya. tethI gAtmAmAM cAri trAtmAnI bhajanA samajavI. jene cAritrAtmA che tene ye heya ane na paNa heya. kAraNa ke cAritrAmAM che tevA AtmAone 13 mA guNasthAna sudhI heya chejyAre 14 mA guNarathAne yayAkhyAta caritra hovA chatAM ge hotA nathI. tethI vAritrAtmAmAM gAtmAnI bhajanA. gAtmAmAM vimAnI niyamA. kAraNa ke badhA ja saMsArI vIryavALA hevAthI jene gAtmA che tene vImA avazya heya che. paraMtu jene vImA che tene gAtmAnI bhajanA. kAraNa ke vImA Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha AtmAne vicAra bhagavatI za. 12 u. 10 27 heya tene ye 13 mA guNasthAna sudhI heya ane 14mA guNasthAne sakAraNa vIrya hovA chatAM meMgo na hovAthI vIryAtmAmAM gAtmAnI bhajanA. [4] jJAnAtmAne bIjA AtmA sAthe saMbaMdha jJAnAtmA hoya tene dravyAtmA, upagAtmA ane darzanAtmAnI niyama tathA kaSa yAtmAnI bhajanA uparokta kathana pramANe samajavI. jJAnAtmAmAM cAritrAtmAnI bhajanA. kAraNa ke samAna heya tevA jJAnAtmAne apramatta saMyatine peThe (5 thI 14 guNasthAna sudhI) cAritra hoya ane avirata samyakdaSTine (cethA guNasthAne) ane siddhone cAritrane abhAva hoya che. tethI jJAnAtmAmAM cAritrAtmAnI bhajanA. paraMtu cAritrAtmAmAM jJAnAtmAnI niyamA. kAraNa, jemane sAmAyikAdi cAritra hoya che teone samyakajJAna avazya hoya che. tethI cAritrAtmAmAM jJAnAtmAnI niyamA. jJAnAtmA ane varyAtmAnI paraspara bhajanA samajavI. kAraNa ke jene tatvanA vizeSa bedharUpa samyakajJAna che tene vIrvAtmA 14mA guNasthAna sudhI hoya ane siddhone sakAraNa vIryanI apekSAe vIryane abhAva hovAthI vIrvAtmA heta nathI. jene vIryAtmA hoya tene kadAca jJAnAtmA heya. ane kadAca na hoya. kAraNa ke kadAca samyakajJAna hoya athavA na paNa hoya. tethI vIryAtmAmAM jJAnAtmAnI bhajanA samajavI. [5] cAritrAtmAne bIjA AtmA sAthe saMbaMdha cAritrAtmAmAM dravyAtmA, upagAtmA, jJAnAtmA, ane darzanAbhAnI niyama ane kaSAyAtmA tathA gAtmAnI bhajanA. uparokta kathana pramANe samajavI. cAritrAtmAmAM vItmAnI niyamA. kAraNa ke sakAraNa vIrya jene cAritra hoya tene avazya hoya che. tethI vIryAtmAnI niyamA. paraMtu jene vIryAtmA che tene cAritrAtmA kadAca hoya ane kadAca na paNa hoya, tethI viyaMtmAmAM cAritrAmAna bhajanA. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA jJAna, darzana ane Atmatva viSe vizeSa vyAkhyA gautama? he bhagavana! AtmA jJAnasvarUpa < che ke ajJAna] svarUpa che? - mahAvIraH he gautama! AtmA kadAcita jJAnarUpa che ane kadAcit ajJAnarUpa paNa che. paraMtu teonuM jJAna te avazya Atma svarUpa che. gautama? he bhagavana ! nairayikane AtmA jJAnarUpa che ke ajJAnarUpa che ? mahAvIra : he gautama! nairayikone AtmA kadAcita jJAnarUpa che, ane kadAcit ajJAnarUpa paNa che. paraMtu teonuM jJAna avazya AtmarUpa che. te e pramANe 19 daMDaka (sthAvaranA pAMca daMDaka vajIne) mATe paNa uparokta kathana pramANe samajavuM. - gautamahe bhagavan! pRthvIkAyikane Atma jJAnarUpa che ke ajJAnarUpa che ? mahAvIraH he gautama! pRthvIkAyikane AtmA avazya ajJAnarUpa che, ane teonuM ajJAna paNa avazya AtmarUpa che. e pramANe thAvat vanaspatikAyiko sudhI pAMca sthAvaro mATe jANavuM. gautama? he bhagavana ? AtmA darzAnarUpa che ke tethI darzana bIjuM che? mahAvIraH he gautama! AtmA avazya darzanarUpa che ane darzana paNa avazya AtmA che. gautama? he bhagavan! nairayikane AtmA darzanarUpa che ? ke nairayikanuM darzana tethI anya che? < jJAna-eTale samyaphajJAna ema samajavuM. | ajJAna eTale miyAjJAna. e pramANe artha grahaNa kare. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 269 Atmasma Adi viSe bhagavatI za. 12 u. 10 mahAvIraH he gautama ! narayikane AtmA avazya darzanarUpa che. ane teonuM darzana paNa avazya AtmA che. e pramANe yAvat vaimAnike sudhI covIsa daMDake niraMtara kahevA. gautama : he bhagavana ! ratnaprabhA pRthvI AtmA-sasvarUpa che. ke anya-asasvarUpa ratnaprabhApRthvI che ? mahAvIraH he gautama ! ratnaprabhA pRthvI (1) kathaMcit AtmA che sarUpa che. (2) kathaMcit ne AtmA @ asarUpa paNa che. ane (3) saddarUpe ane asarUpe (ubhayathA) kathaMcit avaktavya @ kahevAne azakya che. gautama H he bhagavana ! e pramANe zA hetuthI kahe che ke ratnaprabhApRthvId kathaMcit AtmA-sarUpa che, kathaMcit ne AtmA asadurUpa che, ane sad ane asadu-e ubhayarUpe kathaMcit avakatavya che?" mahAvIra : he gautama! ratanaprabhApRthvI pitAnA AdezathIsvarUpathI AtmA-vidyamAna che. paranA AdezathI-pararUpe vivakSAthI ne AtmA avidyamAna che, ane ubhayanA AdezathI-sva ane paranI vivakSAthI AtmA @ judI apekSAe AtmAnA traNa prakAra che, je nIce pramANe che. AtmA : je potAnI paryAnI apekSAe sasvarUpa (vidyamAna) hoya te AtmA. AtmA : je paraparyAnI apekSAe asasvarUpa (avidyamAna) hoya te noAtmA. avakatavya : je svaryAnI apekSAthI sasvarUpa (vidyamAna) che ane paraparyAyanI apekSAthI asalvarUpa (avidyamAna che evI mizra avarathA je zabdathI avAcya che te avakatavya. 7 ratnaprabhA pRthvI potAnA varNAdi paryAya vaDe AtmA-sarUpa che, paravastunA paryAya vaDe AtmA-asarUpa che, ane svaparanA paryAya vaDe AtmAsvarUpa ke anAtmasvarUpa e baMne prakAre kahevAne azakaya che. e pramANe paramANu sudhI traNa bhAMgA thAya che. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAu4" zrI bhagavatI upakrama saddarUpe ane AtmA-asarUpe avakatavya che. te hetuthI pUrva pramANe kahyuM che tema AtmA-sa ane yAva-AtmA-asarUpe avaktavya che. uparokta kathana pramANe zarkarA prabhA Adi sAte pRthvI [narakabhUmi) anuttara vimAna sudhInA deva AvAso tathA ISapraznArA pRthvI [siddhazilA] mATe paNa samajavuM. ' gautama? he bhagavan ! eka paramANu pudagala AtmA-vidyamAna che ke tethI anya [avidyamAna paramANu pudagala che ? mahAvIraH he gautama! jema saudharmakalpa saMbaMdhe kahyuM tema eka paramANu pudgala saMbaMdhe paNa jANavuM.] gatama: he bhagavan! Dhipradezika skaMdha AtmA-vidyamAna che ke tethI anya-avidyamAna Dhipradezika skaMdha che? mahAvIraH he gautama! dvipadezika rakaMdhaO (1) kathaMcita AtmA-vidyamAna che (2) kathaMcit--AtmA-avidyamAna che ane, [3] AtmA tathA AtmArUpe kathaMcit avakatavya che, [4] kathaMcit AtmA che, ane kathaMcit AtmA paNa che. (5) kathaMcit AtmA che, ane | saudharmakalpa devalokanuM kathana ratnaprabhApRthvInA kathana mAphaka samajavuM. O dipradezika skaMdhane viSe cha bhAMgA thAya che, temAM prathamanA traNa bhAMgA sakala skaMdhanI apekSAe thAya che, ane te pUrve kahelA che. bAkInA traNa bhAMgA dezanI apekSA che. prizika skaMdha hovAthI tenA eka dezanI svaparyAya vaDe sarUpe vivakSA karIe ane bIjA dezanI paraparyAya vaDe asarUpe vivakSA karIe te dipradezika skaMdha anukrame (4) kathaMcita AtmArUpe ane kathaMcita anAtmarUpe hoya, tathA tenA eka dezanI svaparyAya vaDe saddarUpe vivakSA karIe ane bIjA dezanI sad ane asat e ubhayarUpe vivakSA karIe to (5) kathAcita AtmArUpa ane avakatavya kahevAya. tathA te skaMdhano eka deza paraparyAya vaDe asarUpe vivakSA karIe ane ekabIjA dezanI ubhayarUpe vivakSA karIe te te (6) ne AtmA ane avakatavya kahevAya. kathaMcita AtmA no AtmA ane avakatavyae pramANe sAtamo bhAMgo kripradezika skaMdhane viSe tenA be aMza hovAthI pate nathI. tripradezikAdi skaMdhane viSe te A sAte bhAMgA thAya che. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmata Adi vize bhagavatI za12. u-10 271 AtmA tathA ne AtmA ane ubhayarUpe avaktavya che (2) kathaMcit ne AtmA che, ane AtmA ane AtmA-ubhayarUpe avaktavya che. gautamaH he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kahe che ke-ityAdi pUrvokta cAva-AtmA ane AtmA-e ubhayarUpe avaktavya che? mahAvIra H he gautama! (1) (dvipradezika kaMdha) pitAnA AdezathI AtmA che (2) paranA AdezathI AtmA che (3) ubhayanA AdezathI AtmA ane AtmA-e ubhayarUpe avaktavya che (4) eka dezanI apekSAe sadUbhAva paryAyanI vivakSAthI ane eka dezanI apekSAe abhAva paryAyanI vivakSAthI Dhipradezika skaMdha AtmA-vidyamAna, tathA no AtmA-avidyamAna che, (5) eka dezanA AdezathI sabhAva paryAyanI apekSAe ane eka dezanA AdezathI sadbhAva ane asadubhAva e bane paryAyanI apekSAe kripradezika skaMdha AtmA-vidyamAna ane AtmA tathA no AtmA e ubhayarUpe avaktavya che. (6) eka dezanA AdezathI asadabhAvanI paryAyanI apekSAe ane eka dezanA AdezathI sadbhAva ane asadubhAva-e baMne paryAyanI apekSAe te kripradezika dha ne AtmA-avidyamAna ane AtmA tathA ne AtmArUpe avaktavya che. te hetuthI e pramANe kahyuM che ke yAvat AtmA-avighamAna che. gautama : he bhagavana tripradezika skaMdha AtmA-vidyamAna che ke tethI anya-vidyamAna tripradezika skaMdha che? mahAvIraH he autamatripradezika skaMdha (1) kathaMcit AtmA vidyamAna che, (2) kathaMcit AtmA-avidyamAna che, (3) AtmA tathA AtmA-e ubhayarUpe kathaMcit avaktavya che (4) kathaMcit AtmA tathA kathaMcit AtmA che. (5) kathaMcit AtmA tathA AtmAe [[tripradezika sakaMdhane viSe tera bhAMgA thAya che. temAM pUrve kahelA sAta bhAMgAmAMthI AdinA traNa bhAMgA sakala skaMdhanI apekSAe thAya che, pachInA bIjA traNa bhAMgAnA ekavacana ane bahuvacananA bheda thakI traNa traNa vikalpo thAya che. ane sAtamo bhAge eka ja prakArano che. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 zrI bhagavatI upama che (bahuvacana ane ekavacana). (6) katha'cit AtmAe ane AtmA che. (bahuvacana ane ekavacana). (7) kathaMcit AtmA tathA AtmA e ubhayarUpe avaktavya che. (8) kathaMcit AtmA ane AtmAe tathA nAAtmA e ubhayarUpe avaktavya che. (9) katha Mcit AtmAe ane AtmA tathA nAAtmA e ubhayarUpe avaktavya che. (10) katha'cit nAAtmA ane AtmA tathA nAAtmA e ubhayarUpe avaktavya che. (11) kathaMcit nAAtmA ane AtmAe tathA nAAtmAe e ane rUpe avaktavyA che. (12) kathaMcita nAAtmA ane AtmA tathA nAAtmA e ubhayarUpe avakatavya che. (13) katha'cit AtmA, AtmA ane AtmA tathA neAtmA e bane rUpe avakatavya che gautama : : he bhagavan ! e pramANe zA hetuthI kaDA che ke " tripradezika ska Mdha kathaMcit AtmA che--ityAdi pUrva pramANe kaheluM, yAvat kathaMcit AtmA, neAtmA ane AtmA tathA nAAtmarUpe avakatavya che? mahAvIra : hai gautama ! (tripradezika koMdha) peAtAnA AdezathI (1) AtmA che. (ra) paranA-AdezathI neAtmA che. (3) ubhayanA AdezathI AtmA ane nAAtmA-e ubhayarUpe avakatavya che. (4) eka dezanA AdezathI sadbhAvaparyAyanI apekSAe ane eka dezanA AdezathI asadbhAvaparyAyanI apekSAe tripradezika ska Mdha AtmA ane nAAtmArUpa che. (5) eka dezanA AdezathI sadbhAva paryAyanI apekSAe ane dezAnA AdezathI asadbhAva paryAyanI apekSAe te tripradezika skaMdha AtmA tathA nAAtmAe che. (6) deze!nA AdezathI sadbhAva paryAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI asadbhAvaparyAyanI apekSAe tripradezika kadha AtmA ane nAcyAtmArUpa che. (7) dezanA AdezathI sadbhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI umaya-sadbhAva tathA asadbhAvaparyAyanI apekSAe te tripradezika skaMdha AtmA ane atmA tathA nAmAtmA-e unnayarUpe atrakatavya che. (8) dezanA AdezathI sadbhAtra paryAyanI apekSAe ane dezAnA AdezathI ubhayaparyAyanI vivakSAe te tripradezika skaMdha AtmA ane AtmAe tathA nAAtmAee ubhayarUpe vakatavya Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atmatva Adi viSe bhagavatI za-12. u-10, 277 che. (9) dezAnA AdezathI sadbhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI tadrubhayaparyAyanI apekSAe te tripradezika skaMdha AtmA ane AtmA tathA nAAtmA e ubhayarUpe avakatavya che--e traNa bhAMgA jANavA. (10) dezanA AdezathI asadbhAva paryAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI ubhaya paryAyanI apekSAe te tripradezika skaMdha nAAtmA ane AtmA tathA nAAtmArUpe avaktavya che. (11) dezanA AdezathI asadbhAva paryAyanI apekSAe ane dezAnA AdezathI tadrubhayaparyAyanI apekSAe te tripradezika dha neAtmA ane AtmAe tathA nAAtmAe ebhayarUpe avaktA che. (12) dezeAnA AdezathI asadbhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI tadrubhayaparyAyanI apekSAe te tripradezika kadha nAAtmAe ane AtmA tathA nAAtmA ubhayarUpe avakatavya che. (13) dezanA AdezathI sadbhAvaparyAyanI apekSAe, dezanA AdezathI asadbhAva paryAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI tadubhayaparyAyanI apekSAe te tripradezika skaMdha ( ka Mcit ) AtmA ne!AtmA ane AtmA tathA neAmA ubhayarUpe avatavya che. mATe he gautama ! te hetuthI ema kahyuM ke, tripradezika skaMdha katha cit AtmA che--ityAdi yAvat nAAtmA che" tyAM sudhI badhu kahevuM. gautama : he bhagavan ! catuHpradezika ska Mdha AtmA-vidyamAna che ke tethI anya che, ItyAdi prazna. mahAvIra : huM gItama ! catuHpradezika skaMdha (1) katha cit AtmA che, (2) kaMcit nAAtmA che, (3) AtmA ane AtmA ubhayarUpe kathaMcita avakatavya che, (4)- thI (7) kathacit AtmA ane nAAtmA che (4 bhAMgA) (ekavacana ane bahuvacananA cAra bhAMgAe) (8) zrI (11) kathaMcit AtmA ane avakatavya che (te 4 bhAMgA) (12) thI (15) katha Mcit nAmA ane avakatavya che, (4 bhAMga) (16) thaMcit AtmA ane nAmA tathA AtmA-AtmArUpe avakatavya che, (17) kaMcit AtmA, ne AtmA ane AtmAe tathA neAtmArUpe vakatavyA che, (18) kathaMcit AtmA neAtmAe tathA AtmA ane nAAtmA-umayarUpe avakatavya che. (19) kathaMcit AtmAo, 35 66 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 - zrI bhagavatI upama ne AtmA tathA AtmA ane anAmarUpe avakatavya che. gautama : he bhagavanzA hetuthI ema kahevAya che ke, catuHprAdezika skaMdha kathaMcit AtmA, AtmA ane avaktavya che-ItyAdi pUrva pramANe arthane punaruccAra karI prazna kare. mahAvIraH he gautama! (1) pitAnA AdezathI-svarUpanI vivakSAthI AtmA che, (2) paranA AdezathI- pararUpanI vivakSAthI ne AtmA che, (3) taMdubhayanA AdezathI AtmA ane AtmA-e ubhayarUpe avakatavya che. (4) dezanA AdezathI sadubhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI asahmAvaparyAyanI apekSAe (ekavacana ane bahuvacananA) cAra bhAMgA thAya che. sadbhAva paryAya tathA tadubhayanI apekSAe cAra bhAMgA thAya che, tathA asadubhAva ane tadubhayanI apekSAe paNa cAra bhAMgA thAya che, tathA (16) dezanA AdezathI tathA sadubhAvaparyAyanI apekSAe, dezanA AdezathI asadubhAva paryAyanI apekSAe, dezanA AdezathI tadubhayaparyAyanI apekSAe catuudezika skaMdha AtmA, AtmA ane AtmAe tathA nea mA-e umavarUpe avakatavya che. (17) dezanA AdezathI saddabhAvaparyAyanI apekSAe, dezanA AdezathI abhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI tadubhaparyAyanI apekSAe catu-pradezika skaMdha AtmA ne AtmA ane AtmAo tathA ne AtmArUpe avaktavya che. (18) dezanA AdezathI saddabhAvaparyAyanI apekSAe, dezanA Ade. zathI asadubhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI tadubhayaparyAyanI apekSAe catuudezI skaMdha AtmAno AtmA ane AtmA tathA AtmA ubhayarUpe avatavya che. (19) dezanA AdezathI sadbhAvaparyAyanI apekSAe, dezanA AdezathI asadbhAva paryAyanI apekSAe, ane dezanA AdezathI tadubhaya paryAyanI apekSAe catu pradezika skaMdha AtmAo, AtmA, ane AtmA tathA AtmArUpe avaktavya che. mATe he gautama! te hetuthI ema kahevAya che ke catuSpadezika skaMdha kathaMcit AtmA che, kathaMcit AtmA che ane kathaMcit avakatavya che, e nikSepamAM pUrvokta bhAMgAo yA-netmA che tyAM sudhI kahevA. gautamaH he bhagavan! paMcapradezika Atma che, ke tethI anya pradezika skaMdha che? Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 Atmatva Adi viSe bela bhagavatI za12. u10. mahAvIra : he gautama! paMcapradezika skaMdha : (1) kathaMcit AtmA che, (2) kathaMcit AtmA che, ane (3) AtmA tathA AtmArUpe kathaMcit avakatavya che, (4) kathaMcit AtmA, ne AtmA ane AtmA ane anAtmA-ubhayarUpe kathaMcit avaktavya che. AtmA ane avaktavya vaDe e pramANe cAra bhAMgA karavA, trikasaMgamAM (ATha bhAMgA thAya che) eka AThame bhAge Utarate nathI, eTale sAta bhAMgAe thAya che. (kula maLIne bAvIsa bhAMgAo thAya che) gautama: he bhagavana ! zA hetuthI (paMcapradezika skaMdha AtmA che) ItyAdi pAThane punaruccAra kare ? mahAvIraH he gautama ! (1) (paMcapradezika skaMdha) pitAne AdezathI AtmA che, (2) paranA AdezathI ne AtmA che, (3) tadubhayanA-AdezathI avaktavya che, (4) dezanA AdezathI saddabhAva paryAyanI apekSAe ane dezanA AdezathI asadubhAva paryAyanI apekSAe kathaMcit AtmA che ane AtmA nathI-e pramANe Trika saMgamAM sarve bhAMgA Upaje che, mAtra vikasaMgamAM (AThama) eka bhAMge Utarate nathI. Sapadezika skaMdhane viSe sarve bhAMgAo lAgu paDe che, jema Saadezika skaMdhane viSe kahyuM te ja pramANe yAvat anaMta pradezika skaMdha saMbaMdhe jANavuM. tama: he bhagavana ! te ema ja che, he bhagavan! te ema ja che ema kahI [bhagavAna gautama] yAvat vihare che. ja paMcapradezika skaMdhanA 22 bhAMgA thAya che, temAM AdinA traNa bhAMgA pUrva pramANe ekalA dezarUpa che. tyAra pachInA traNa bhAMgAnA pratyeke cAra cAra vikalpa thAya che, ane sAtamA bhAMgAnA sAta vikalpa thAya che. trikasaMyoganA mULa ATha bhAMgA thAya, temAM ahIM prathamanA sAta bhAMgA grahaNa karavA, eka chellA bhAMgAne asaMbhava hovAthI te na grahaNa kare. cha prazika skaMdhane viSe trevIsa bhAMgA thAya che. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tho bhagavatI upakramA #utpanna saMkhyAnA 39 bole zrI bhagavatI sUva za 13 u. 1-2ne adhikAra (1) samuccaya keTalA Upaje che? 1. (2) salezI 1. (3) zukalapakSI kRSNapakSI-2 (4) saMsI asaMsI 2 (5) bhavI abhavI 2 (6) matijJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, matijJAnI, kutaajJAnI, virbhAgajJAnI 6 (7) cakSudarzanI, acakSudarzanI, avadhidarzanI 3, (8) AhArasaMsI, bhayasaMjJI, maithunasaMsI, parigrahasaMjJI 4 (9) strIvedI, puruSavedI, napuMsakavedI 3(10) krodhI, mAnI mAyI, lebhI 4 (11)zroteMdriya, cakSuIdriya, ghaNedriya, rasaneMdriya, sparzaneMdriya, Idriya 6 (12) maga, vacana, kAyAga 3 (13) sAgArevautA (sAkAraupagavALA) aNagAre vauttA (anAkAra upagavALA) 2 e sarva 39 bela thayA. gautama : he bhagavana ! ratnaprabhA nArakInA saMkhyAtA jananA narakAvAsamAM eka samayamAM saMkhyAtA neriyA Upaje che ke asaMkhyAtA Upaje che? mahAvIra he gatama! saMkhyAtA ejanane narakAvAsamAM jaghanya-1-2-3 utkRSTI saMkhyAtA Upaje che. gautama : he bhagavad ! asaMkhyAtA ejananA narakAvAsamAM eka samayamAM saMkhyAtA neriyA Upaje che ke asaMkhyAtA neriyA Upaje che? mahAvIraH he gautama! asaMkhyAtA ejananA nArakAvAsamAM jaghanya 1-2-3, utkRSTa asaMkhyAtA neriyA Upaje che. e rIte bAkI cha narakonuM kahevuM. gautama? he bhagavan ! pahelI bIjI nArakImAM kAtilezyAvALA keTalA Upaje che? mahAvIra : he gautama! jaghanya 1-2-3, utkRSTa saMkhyAtA A viSayamAM nArakI devatAnuM vivecana che. bIjA daMDakonuM nathI. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ usatra saMkhyA bhagavatI za. 13 u. 1-. jananA narakAvAsamAM saMkhyAtA ane asaMkhyAtA ejananA narakAvAsamAM asaMkhyAta Upaje che.) gautama: he bhagavan ! nArakImAM kRSNapakSI Upaje che ke zukalapakSI] Upaje che? mahAvIra H he gautama! kRSNapakSI paNa Upaje che ane zukalapakSI paNa Upaje che. gautama : he bhagavana ! nArakamAM saMzI Upaje che ke asaMzI Upaje che ? mahAvIra : he gautama ! pahelI nArakImAM saMsI paNa Upaje che ane asaMsI paNa Upaje che. ane bAkInI cha narakamAM saMsI ja Upaje che. gautama : he bhagavan! nArakImAM bhavI Upaje che ke abhavI Upaje che ? mahAvIra : he gautama ! bhavI paNa Upaje che ane abhavI paNa Upaje che. gautamaH he bhagavan ! nArakImAM matijJAnI upaje che ke zrutajJAnI Upaje che ke avadhijJAnI Upaje che ke matijJAnI zrutajJAnI tathA virbhAgajJAnI Upaje che ? mahAvIra : he gautama! pahelIthI chaThThI nArakI sudhI matijJAnI Adi 3 jJAnavALA ane matiajJAna Adi 3 ajJAnavALA Upaje che. ane sAtamI nArakImAM phakata 3 ajJAnavALA ja Upaje che. Oe rIte trIjI nArakImAM kApata, nalalezyAvALA ane cothI nArakImAM nIlezyAvALA ane pAMcamI nArakImAM nIlakRSNalezyAvALA ane chaThThI sAtamI - nArakImAM kRSNalezyAvALA kahevA. @je jIvonuM saMsAra paribhramaNa ardha pula parAvartanathI vadhu bAkI che ene kRSNapakSI kahe che. Lje chAnuM saMsAra paribhramaNa ardhA pudgala parAvartana sudhI bAkI che tene zukalapakSI kahevAya che.-- Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rI zrI bhagavatI upakrama gautama : he bhagavana! nArakImAM cakSudarzanI Upaje che ke acakSudarzanI Upaje che ke avadhidarzanI Upaje che ? mahAvIra H he gautama ! acakSudarzanI > Upaje che, avadhidarzanI Upaje che paraMtu cakSudarzanI UpajatA nathI. gautama : he bhagavana ! nArakImAM AhArasaMsI Upaje che ke bhayasaMsI Upaje che ke maithunasarI Upaje che ke parigrahasaMsI Upaje che ? . mahAvIra H he gautama ! cAre saMjJAvALA Upaje che. gautama H he bhagavana ! narakamAM strI vedI Upaje che ke puruIvedI Upaje che ke napuMsakavedI Upaje che ? mahAvIra : he gautama ! napuMsakavedI Upaje che, strIvedI puruvivedI UpajatA nathI. gotama H he bhagavan ! nArakImAM krodhI Upaje che ke mAnI Upaje che ke mAyI Upaje che ke lebhI Upaje che ? mahAvIra : he gautama! krodha Adi cAre kaSAyavALA Upaje che. gautama : he bhagavan! nArakImAM pAMca Idriya sahita Upaje che ke neIdriya Upaje che ? - mahAvIra : he gautama ! neIdriyaupagavALA Upaje che, paraMtu pAMca dravya Idriya sahita UpajatA nathI. gautama? he bhagavana ! nArakImAM managI Upaje che ke vacanayegI Upaje che ke kAyayegI Upaje che? > Idriyo ane mana sivAya sAmAnya upayoga mAtrane paNa acakSudarzana kahe che. utpatti samaye sAmAnya upayogarUpa acakSudarzana hoya che. e mATe uttaramAM kahyuM ke acakSudarzanI utpanna thAya che. | OnoIdriya arthAt mana je ke aparyApta avasthAmAM manaparyAptino abhAva havAthI dravya mana hetA nathI, tathApi caitanyarUpa bhAvamAM haMmezAM hoya che. e mATe ahIM uttaramAM kahyuM che ke noIdriyaupayogavALA utpanna thAya che. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upanna saMkhyA bhagavatI za-13. u-1-2. ( 279 mahAvIraH he gautama! kAyayogI Upaje che? manayogI, vacanagI UpajatA nathI. gautama? he bhagavana! nArakImAM sAkAra3pagavALA Upaje che ke anAkAra upagavALA Upaje che? mahAvIraH he gautama! sAkAraupagavALA paNa Upaje che ane anAkAraupagavALA paNa Upaje che. uparokta 13 dvAramAM jaghanya 1-2-3 utkRSTa saMkhyAnA jananA narakAvAsamAM saMkhyAta Upaje che ane asaMkhyAtA jananA narakAvAsamAM asaMkhyAtA Upaje che. A 39 belemAMthI UpajatA apekSAe bhajanA pahelI nArakImAM 29 belonI bhajanA, 10 bela UpajatA, nathI [cakSudarzanI, strIvedI, puruSavedI, pAMca iMdriye sahita, maneyegI, vacanagI-10] bIjI nArakIthI chaThThI nArakI sudhI 28 belanI bhajanA, 11 bela UpajatA nathI. [10 bela pahelI nArakI mujaba ane 1 asaMgI] sAtamI nArakImAM 25 belanI bhajanA, 14 bela UpajatA nathI. (11 bela bIjI nArakI mujaba ane 3 jJAna-14). bhavanapati ane vANavyaMtaramAM 30 bolenI bhajanA, 8 bela UpajatA nathI. (cakSudarzanI, napuMsakavedI, pAMca ikiye sahita, manayegI, vacanagI-9). tiSI ane pahelA bIjA devalekamAM 29 belanI bhajanA, 10. bela UpajatA nathI (9 bela bhavanapati mujaba ane 1 asaMjJI) trIjA devakathI AThamA devaleka sudhI 28 belanI bhajanA, 11 bela UpajatA nathI (10 bola bIjA devaleka mujaba 1 strIvedI 11) navamA devalokathI navaraiveyaka sudhI 28 bolanI bhajanA, 11 bola UpajatA. nathI (AThamA devaleka mujaba) pAMca anuttara vimAnamAM 23 belanI bhajanA, 16 bela UpajatA nathI. (11 bola AThamA devaloka mujaba TnavamA devalokathI sarvArthasiddha sudhI jaghanya 1-2-3 utkRSTa saMkhyAtA Upaje che. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 zrI bhagavatI upakama ane kRSNapakSI abhavI, matijJAnI, zrutajJAnI, virbhAgajJAnI 16). A 39 bolamAMthI] uvaTane udvartana nIkaLatAM) ane 0cavane (cavanI apekSAe bhajanAnA bela. pahelI nArakIthI trIjI nArakI sudhI uvartanamAM 29 belenI bhajanA. 10 bola nIkaLatA nathI. (1 asaMjJI, 1 virbhAgajJAna, 1 cakSudarzana, 5 Ihiye, 1 maga, 1 vacanaga) avadhijJAnI, avadhidarzanI saMkhyAtA nIkaLe che. cothI nArakIthI chaThThI nArakI sudhI nIkaLavAmAM 27 bolanI bhajanA. 12 bela nIkaLatA nathI. (10 bela trIjI nArakI mujaba ane avadhijJAnI, avadhidarzanI) sAtamI narakathI nIkaLavAmAM 25 belanI bhajanA, 14 bela nIkaLatA nathI. (12 bola chaThThI nArakI mujaba ane matijJAna zrutajJAna) - bhavanapati, vANavyaMtarathI nIkaLavAmAM tiSIthI avanamAM 28 belanI bhajanA. 11 bela nIkaLatA nathI. (avadhijJAna, virbhAgajJAna, avadhidarzana, cakSudarzana pAMca Idri, maga, vacanaga). te pahelA, bIjA devalekathI avanamAM 30 belanI bhajanA, 9 bela vatA nathI. (virbhAgajJAna, cakSudarzana pace Idriye sahita, managa, vacanaga) avadhijJAnI, avadhidarzanI saMkhyAtA eve che. trIjA devakathI AThamA devaloka sudhI vanamAM 29 belanI bhajanA 10 bela cavatA vathI. (trIjA nArakI mujaba) avadhijJAnI, avadhidarzanI saMkhyAtAcave che. - nArakImAMthI tathA bhavanapati, vANavyaMtara devomAMthI nIkaLI manuSya ane tiryaMca gatimAM jAya tene uvaTanA (udvartana) kahe che. 51. OjyotiSI ane vaimAnika devomAMthI nIkaLI manuSya ane tiryaMcagatimAM jAya tene vana kahe che. A - kaI paNa jIva nArakImAMthI nIkaLI pharI nArakImAM tathA devomAM upaja thatA nathI. e rIte, kaI paNa jIva devomAMthI nIkaLI pharI devAmAM tathA nArakImAM uptanna thatA nathI. nArakI ane devatAmAMthI nIkaLela jIva manuSya ke tiSacamAM ja utpanna thAya che. manuSya ke tiryaMcane bhava karIne pharI pAchA nArakI ke devatAmAM jaI zake che. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpanna saMkhyA viSe bhagavatI za-13. u-1-2 21 navamA devalathI navaraiveyaka sudhI cavanamAM 29 belanI bhajanA, 10 bela aivatA nathI. (AThamA devaleka mujaba) sarva saMkhyAtA eve che. pAMca anuttaravimAnathI evanamAM 25 belanI bhajanA, 14 bola cyavatA nathI (kRSNapakSI, asaMsI, abhavI, mati ajJAnI, zruta ajJAnI, virbhAgajJAnI, cakSudarzana, pAMca Idriye sahita, maga, vacanaga=(14) sattA-(sadA lAbhe)ne 49 bola-UpajavAnA 39 kahyA emAM 10 bela vadhI gayA. 4 (1) anaMtaropapannaka (2) paraMpare5 pannaka (3) anaMtarAvagADha (4) paraMparAvagADha (5) anaMtarAhAraka. (6) paraMparAhAraka (7) anaMtaraparyAptaka (8) paraMparaparyApaka (9) carama ane, (10) acarama. - pahelI nArakImAM sattA (sadA lebhe) apekSAe 38 belenI niyamA, 9 belenI bhajanA (asaMsI, mAna, mAyA, lebha, neidriya, ja jene utpanna thayAne haju eka samaya ja thayo che tene anaMtapapannaka kahevAya che. jene utpanna thayAne eka samayathI vadhu samaya thayo eTale traNa samaya thayA hoya tene paraMparapannaka kahevAya che. je nArakI jIva vivakSita kSetramAM prathama samayamAM rahe che tene anaMtavagADha kahe che. vivakSita kSetramAM rahetA jene betraNa samaya thaI gayA hoya tene paraMparAvagADha kahe che. narakamAM utpanna thaI jeNe hamaNuM prathama samayamAM AhAra lIdho ene anaMtarAhAraka kahe che. jene AhAra lIdhAne be-traNa samaya thayo tene paraMparAhoraka * * * narakamAM utpanna thaI jene paryApta thayAne pahelo ja samaya thayo che ene anaMtaraparyAptaka kahe che. jene paryApaka thayAne be-traNa samaya thayA hoya ene paraMparaparyAptaka kahe che. je no te aMtima narakabhava che arthAta je have narakabhavathI nIkaLI pharI pharI narakamAM nahi Ave tene carama kahe che, athavA je narakamAM aMtima samayamAM rahela che arthAta je samaya pachIja narakabhavathI nIkaLavAvALo che ene carama kahe che. caramathI je viparIta che eTale ke narakanA vadhu bhava karaze ene acarama kahe che. nArakInI rIte sarva jagyAe kahevuM. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 - zrI bhagavatI u5ma anaMtapapatta, anaMtarAvagaDha, anaMtarAhAraka, anaMtaraparyAptA=9) 2 bela lAbhe nahi. (strIveda, puruSaveda) sarva belenA neriyA - asaMkhyAtA lAbhe che. - bIjI nArakIthI sAtamI nArakI sudhI sattA (sadA lAbha) apekSAe 38 bolanI niyamo. 8 belanI bhajana (pahelI nArakImAM ha kahA emAMthI asaMsIne choDavuM) traNa bela lAbhe nahi. (asalI, strI, puruSada) sarva belenA neriyA asaMkhyAtA lAbhe che. bhavanapati, vANavyaMtaramAM sattA (sadA lAbhe) apekSAe 39 bolanI niyamA, 9 belanI bhajana (asI, krodha, mAna, mAyA, niindriya, anaMtarapapanna, anaMtarAvagADha, anaMtarAhAraka, anaMtaraparyAptA=9) eka bela lAbhe nahi (napuMsaka veda). sarva belenA devatA asaMkhyAtA lAbhe che. tiSI, pahelA, bIjA devalekamAM sattA (sadA lAbhe) apekSAe 39 belanI niyamA, 8 belanI bhajanA. (krodha, mAna, mAyA, Idriya, anaMtaro papagha, anaMtarAvagADha, anaMtarAhAraka, anaMtarAparyApta 8) 2 bela lAbhe nahi (asaMjJI ane napuMsakaveda). sarva belenA devatA asaMkhyAtA lAbhe che. trIjA devalathI naveyaka sudhI sattA (sadA lAbhe) apekSAe 38 belanI niyamA, 8 belanI bhajana (bIjA devaloka mujaba) 3 < saMkhyAta ejananA narakAvAsamAM saMkhyAta neriyA lAbhe che, ane asaMkhyAta ejananA narakAvAsomAM asaMkhyAta neriyA lAbhe che. 4 asaMsInI bhavanapati, vANuvyaMtaramAM bhajanA batAvI che te pachI napusakada paNa emAM saMbhave che te pachI napuMsaka vedane niSedha kema karyo ? A zaMkA thaI zake che paraMtu asaMsI avasthA thoDA samayanI-aMtarmuhUrta mAtranI hoya che, eTale napuM sadanI vivakSA karI nathI. bhagavatI sUtra za. 30 . 1mAM paNa samadaSTi vikalaeNndriyamAM kriyAvAdI, vinayavAdI hovAno niSedha karyo che. kemake emAM viziSTa samyaktvano abhAva che. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 utpana saMkhyA viSe bhagavatI za. 13 uM. 1- bela lAbhe nahi. (asaMjJI, strI veda, napuMsaka veda) sarva belenA devatA asaMkhyAtA lAbhe che. cAraanuttaravimAnamAM sadA lAbha apekSAe 33 belenI niyamA, 8 belenI bhajanA (bIjA devaloka pramANe) 8 bela lAbhe nahi (kRSNapakSI, asaMsI, abhavI, mati ajJAna, zrutaajJAna, virbhAgajJAna, strIveda, napuMsaka veda) sarva belenA devatA asaMkhyAtA lAbhe che. sarvArthasiddhamAM sattA (sadA lAbhe) apekSAe 32 belanI niyamA. 8 belanI bhajanA (bIjA devaloka pramANe). 9 bela lAbha nahi (ATha bola cAra anuttara vimAna pramANe ane eka acarama-9). sarva belenA devatA saMkhyAtA lAbhe. noMdha :- nArakIthI laI AThamA devaleka sudhI UpajatA ane avanamAM jaghanya 1-2-3, utkRSTa saMkhyAtA ejananA vAsamAM rahevAnAM sthAmAM) saMkhyAtA ane asaMkhyAtA jananAM rahevAnAM sthAnamAM asaMkhyAtA kahevA. sattAmAM 1-2-3 kahevA nahi. (saMkhyAnA jananA vAsamAM saMkhyAtA kahevA ane asaMkhyAtA ejananA vAsamAM asaMkhyAtA kahevA) navamA devalokathI pAMca anuttara vimAna sudhI UpajatA ane avatAmAM jaghanya 1-2-3, utkRSTa saMkhyAtA ane asaMkhyAta jananA vAsamAM saMkhyAtA kahevA. sattAmAM (sadA lAbhamAM) saMkhyAnA jananA vAsamAM saMkhyAtA kahevA ane asaMkhyAtA jananA vAsamAM asaM khyAtA kahevA, eTalI vizeSatA che ke-(1) neIdriya (mananA upagavALA) (2) anaMtapannaka, (3) anaMtarAvagaDha, (4) anaMtarAhAraka, (5) anaMtaraparyAptaka, e 5 bela jaghanya 1-2-3, utkRSTa saMkhyAtA Upaje che ane saMkhyAtA eve che ane sadA lebhamAM A saMkhyAtA rahe che. ja sarvArthasiddha vimAna eka lAkha yojanAno lAMbe pahoLo hovAthI saMkhyAtA yojana vistAravALo hoya che. A - A 1 neIdriya (mananA upayogavALA), 2 anaMtarapapannaka, 3 anaMtarAvagADha 4 anaMtarAhAraka, 5 anaMtarAparyAptaka-e pAMca bela navamA devakathI pAMca anuttara vimAna sudhI sattA apekSAe turata utpanna thayA hovAthI ane Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama pahelI nArakIthI chaThThI nArakI sudhI ane bhavanapatithI bAra devaleka sudhI samadaSTi ane midaSTi-e be daSTivALA ja Upaje che, ane be dRSTivALA ja nIkaLatA athavA eve che. mizradaSTivALA UpajatA paNa nathI ane rAtratA paNa nathI. sattAmAM samadaSTi ane mithyASTi lAbhe che. mizradaSTinI bhajana (kyAreka lAbhe che kayAreka lAbhe nahi) e rIte navaraiveyaka kahevuM- ' sAtamI nArakImAM mithyASTi ja Upaje che. ane mithyAdiSTi ja nIkaLe che. samadaSTi UpajatA nathI. sattAmAM samadaSTi ane mithyAdAda-e be dRSTivALA lAbhe che, mizradaSTinI bhajanA pAMca anuttara vimAnamAM samadaSTi ja Upaje che. samadaSTi ja eve che ane samadaSTi ja sattAmAM rahe che. mithyAdaSTi ane mizradaSTi, e be dRSTivALA UpajatA nathI, yavatA nathI ane sattAmAM lAbha nahi. sthiti cheDI hovAthI saMkhyAtA saMbhava che. dhaNu bhagavatIjI sUtra joyAM paraMtu sattA apekSAe saMkhyA phakta eka be hastalikhita bhagavatIjImAM ja maLyA. bAkI sarvamAM asaMkhyAtA maLe che. saMkhyAtA ja ThIka jaNAya che. kemake navamA devalokathI anuttara vimAna sudhI saMsI manuSyanI sivAya koI utpanna thatA nathI. A kAraNe prathama samayamAM saMkhyAtA ja hoya che. bIjA-trIjA samakSa AdimAM paraMpara thaI jAya che. A kAraNathI tyAM saMkhyAtA ja saMbhave che. tattva kevaLI gamya. - zrI bhagavatIjI sUtranA za. 13 u. 2. mAM dRSTi mATe navayakamAM asurakumAranI bhalAmaNa dIdhI che, asurakumAramAM traNe dRSTi lAbhe che ane navaraiveyakamAM be ja dRSTi lAbhe che. evuM kaI kaI lokonuM kathana che. paraMtu bhagavatI za. 13 u. 2, tathA za. 24 u. 1 mA navagreveyakamAM daSTi traNa kahela che eTale asurakumAra Adi deva samAnaja dRSTi saMbaMdhe navayakamA samajavAnuM che, Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. upaga bhagavatI za-13. u-1-ra. upayoga adhikAra upaga 12 che. 5 jJAna, 3 ajJAna ane 4 darzana. e 12 upagamAMthI jIva kaI gatimAM keTalA sAthe laI jAya che, lAve che te ahIM batAvAze. (1) 2-3 narakamAM jatI vakhate 8 upayoga (3 jJAna, 3 ajJAna, 2 darzana-acalsa ne avadhi) laIne Ave. ane 7 uparA (vilaMga jJAna vajIne) laIne nIkaLe. 4-5-6 narakamAM 8 upaga (uparavat ) laine Ave ane 5 upaga (2 jJAna, 2 ajJAna, 1 acakSudarzana) laIne nIkaLe. 7mI narakamAM pa upaga (3 ajJAna, 2 darzana) laIne Ave ane 3 upayoga (2 ajJAna, 1 acakSudarzana) laIne nIkaLe. (2) bhavanapati, vaNa vyaMtara, tiSI deva 8 upayoga (3 jJAna, 3 ajJAna, 2 darzana) laIne Ave ane 5 upayoga (2 jJAna, 2 ajJAna, 1 acakSadarzana) laIne nIkaLe. 12 devaloka, navagreveyakamAM 8 upayoga laIne Ave ane 7 upaga (virbhAgajJAna vajIne) laIne nIkaLe. anuttara vimAnamAM 5 upaga (3 jJAna, 2 darzana) laIne Ave ane e ja 5 upaga laIne nIkaLe. (3) pAMca sthAvaramAM 3 upayoga (2 ajJAna, 1 darzana) laIne Ave ane 3 upaga laIne nIkaLe. 3 vikalaiMdriyamAM 5 upayoga (2 jJAna, 2 ajJAna, 1 darzana) laIne Ave ane 3 upaga (2 ajJAna, 1 darzana) laIne nIkaLe. tiryaMca paceMdriyamAM 5 upayoga laIne Ave ane 8 upaga laIne nIkaLe. manuSyamAM 7 upayoga (3 jJAna, 2 ajJAna, 2 darzana) laIne Ave ane 8 upayoga laIne nIkaLe. siddhamAM kevaLajJAna kevaLadarzana laIne Ave ane anaMtakALa sudhI AnaMda ghanarUpe zAzvatA birAje. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 zrI bhagavatI upakrama narakalAka Adi 7 dvAra zrI bhagavatI sUtra za. 13 7 4 nA adhikAra 1 nairayikadvAra, 2 sparzadvAra, 3 praNidhidvAra, 4 nirayAMtadvAra, 5 lAkamadhyadvAra, 6 dizAvidizAdvAra, 7 astikAya pravatanadvAra. 1. nairacikadrAra gautama : ahA bhagavan ! naraka keTalI kaDI che ? mahAvIra : huM gautama! naraka sAta che. ratnaprabhA yAvat tamatamAprabhA, tamatamAprabhA nAmaka sAtamI nArakamAM < pAMca narakAvAsa che. te narakAvAsa chaThThI narakanA narakAvAsAthI 1 meATA, paheALA, 2 mahAvistAravALA 3 meTA avakAzavALA, 4 moTA zUnya sthAnavALA (jIva thADA che ane sthAna mahu khAlI) che. e narakAvAsAmAM rahevAvALA jIva 1 mahAkavALA, 2 mahAkriyAvALA, 3 mahAAzravavALA, 4 mahAvedanAvALA, 5 alpaRddhivALA, 9 alpadyutivALA che. chaThThI narakamAM pAMca AchA eka lAkha narakAvAsA che. e narakAvAsA sAtamI narakanA narakAvAsethI 1 alpa lAM-paheALA, 2 apavistAravALA, 3 alpa avakAzavALA 4 apazUnyasthAnavALA (jIva bahu che ane khAlI sthAna theADA) che. A narakAvAsAmAM rahevAvALA sAtamI narakanA jIvAthI 1 alpakarmavALA, 2 apakriyAvALA, 3 alpazmAzravavALA, 4 apavedanAvALA, 5 mahARddhivALA, 6 mahAdyutivALA, A rIte yAvata pahelI naraka sudhI kahevuM. jIva 2. sparzIdvAra gautama : he bhagavan ! nArakInA jIva tyAMnI pRthvInA kevI rIte sparzI anubhave che, < A pAMca narakAvAsAmAMthI apANu nAmaneA vacalA narakAvAsa chaThThI narakanA narakAvAsAthI nAnA che, paratu ahIM samuccaya khela lIdhA che eTale alaga kahyo nathI. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bai i narakaka Adi bhagavatI za. 13. u. 4 287 mahAvIra : he gautama ! te na rakI jIva tyAMnI pRthvIne aniSTa yAvat amanejha sparza anubhave che. A rIte te jIva tyAMnA pANId yAvat vanaspatikAyane paNuM aniSTa yAvat amanejha sparza anubhave che. 3. praNidhidvAra gautama H ahe bhagavana! sAta narakanI moTAI, pahelAI keTalI che? * mahAvIraH he gautama! pahelI naraka bIjI narakanI apekSAe jADAImAM moTI che ane cAre dizAomAM laMbAI, paheLAImAM nAnI che. e rIte, bIjI naraka trIjI narakathI jADAImAM moTI che ane cAre dizAomAM laMbAI, pahoLAImAM nAnI che. A rIte sAtamI naraka sudhI kahevuM. 4. nirayAta dvAra gautama? aho bhagavad ! narakAvAsenA AsapAsa je pRthI. kAyika yAvat vanaspatikAyika jIva che te kevA karmavALA yAvat kevI vedanAvALA che? mahAvIraH he gautama! te jIva mahAkarma, mahAkiyA, mahAAzrava ane mahAdanAvALA che. 7 ahIM "yAvata' zabdathI tejaskAya ane vAyukAyane grahaNa karyA che. bAdara taijasakAya phakta aDhIdvIpamAM hoya che, eTale narakamAM bAdara tejaskAya hatI nathI. paraMtu tyAM agninA samAna anya uSNa vastu hoya che. eTale narakano jIva taijaskAyanA sparzane anubhava kare che. Dara pahelI naraka jADAImAM eka lAkha eMzI hajAra yojana pramANe che ane bIjI naraka jADAImAM eka lAkha batrIsa hajAra yojana pramANa che. pahelI naraka laMbAI ane pahoLAImAM eka rAja pramANa che, eTale nAnI che. ane bIjI naraka enAthI adhika pramANuvALI che. (aDhI rAjanI lAMbI-pahoLI che). trIjI naraka 4 rAjanI lAMbI pahoLI che. cothI naraka 5 rAjanI lAMbI pahALI che. pAMcamI naraka 6 rAjanI lAMbI pahoLI che. chaThThI naraka 6 rAjanI lAMbI pahoLI che. sAtamI naraka 7 rAjanI lAMbI pahoLI che. *. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 . - mI bhagavatI upamA 5. laka madhyadvAra gautama: he bhagavan! lekane madhyabhAga kayAM che? mahAvIraH he gautama! samuccaya lekane madhyabhAga pahelI narakanI nIce aMtaramAM asaMkhyAtama bhAga javA para che. adhaleka (nIcAlaka)ne madhyabhAga cothI narakanA aMtarakhaMDanA kaMIka adhika ardhA bhAga javA para che. urvIleka-UMcAlekane madhyabhAga pAMcamA devakanI trIjI riSTa nAmanI prataramAM che. ticchalakane madhyabhAga meruparvatanA vaccevaca (ratnaprabhA pRthvInI upara be kSudra pratara upara ane nIce che. enI vacamAM ATha TucakA> pradeza che, tyAM che). 6dizAvidiza dvAra meruparvatanI vacevaca ATha rucaka pradezathI daza dizAo nIkaLI che. daza dizAonAM nAma A prakAre cheH (1) aindrI (pUrva dizA) (2) agnikoNa (pUrva dakSiNanI vacce (6) jammA (dakSiNa dizA) (4) maitya keNa (dakSiNa pazcima vacce) (5) vAruNI (pazcima dizA) (6) vAyavya koNa (pazcima uttaranI vacce) (7) samA (uttara diza) (8) izAna keNa (uttara pUrvanI vacce. (9) vimalA (UMcI dizA) (10) tamA (nIcI dizA). A daza dizAonAM nAmavALA daza deva dizAonA mAlika che. daza dizAe sucaka pradezathI nIkaLI che. rucaka pradezathI enI zarUAta che. cAra dizAe Adi "zarUmAM be pradezI che. pharI AgaLa be-be pradeza vistAravALI thaI gaI che. leka apekSA asaMkhyAta pradeza che. ane aleka apekSA anaMtapadezI che. leka apekSA Adi aMta hita che ane aleka apekSA anaMtapradezI che. leka apekSA Adi aMta sahita che ane aleka apekSAe Adi sahita ane aMtarahita che. leka apekSAe mRdaMga (laka)nA AkAre che ane aleka AzrI gADIne AgaLanA bhAgane AkAre che. > ratnaprabhA pRthvInI upara bane kSudra pratara che. e pratara sarvathI nAnAM che. te benI vacovaca ATha rucaka pradeza che. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nara kaleka Adi bhagavatI za. 13 u-4. * 289 cAra vidizAo rucaka pradezethI nIkaLI che. rucaka pradezathI enI zarUAta che. te prAraMbhamAM eka pradezavALI che. ane pharI AgaLamAM utarettara vRddhirahita loka-alAka sudhI cAlI gaI che [gayelI che. leka apekSAe asaMkhyAta pradeza che. Adi aMta sahita che. aloka apekSAe anaMtapradeza che. Adi sahita anaMta che. tUTelI metInI mALAnA AkAre che. vimaLA [UMcI dizA tamA nIcI dizA sucaka pradezathI nIkaLI che. sucaka pradezathI ene prAraMbha che. AdimAM e cAra pradezI che. be pradezanI pahelI che. uttarottara vRddhirahita leka-aleka sudhI cAlI gaI che [gayelI che. leka apekSAe asaMkhyAta pradeza ane Adi-aMta sahita che. aleka apekSAe anaMta pradezI ane sAru anaMta che. e rUcaka pradezanA AkAravALI che. 7. astikAyapravartanAdvAra gItamaH he bhagavan! leka zuM che? mahAvIraH he gautama! leka paMcAstikAya rUpa che. dharmAstikAya gatilakSaNa che. jenuM gamanAgamana, bhASA, netra ughADavAM, mana-vacana-kAyegamAM sahAyaka che. e prakAre bIjA paNa je gamanazIla padArtha che te sarva dharmAstikAyathI pravRtti kare che. adharmAsvikArya sthiti lakSaNa che. jene UbhA rahevAmAM, besavAmAM, sUvAmAM, mana rithara karavAmAM sahAyaka che. e prakAre, bIjA paNa je padArtha che te sarva adharmAstikAyathI sthira thAya che. AkAzAstikAya avagAhanA lakSaNa che. jene mATe ane ane mATe AzrayarUpa che. AvA stikAya upaga lakSaNa che. jJAna ane darzana upagarUpa che. pudgalAstikAya grahaNuM lakSaNa che. enAthI jIvenAM Idriya, zarIra Adi bane che. Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama A pradeza sparzanA avagAhyA - - 1 astikAya pradeza sparzanAM dvAraH he bhagavana ! dharmAstikAyane eka pradezane dharmAstikAyanA keTalA pradezanI sparzanA che? 4. mahAvIraH he gautama! jaghanya@ 3, utkRSTa 6 pradezanI sparzanA che. gautama: he bhagavana! dharmAstikAyanA eka pradezane adhamastikAyanA keTalA pradezanI sparzanA che? 5. mahAvIraH he gautama! jaghanyag , utkRSTa 7 pradezanI parzanA che. che. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAyanA eka pradezane AkAzastijayanA keTalA pradezanI sparzanA che? mahAvIra he gautama! AkAzAstikAyanA cha pradezonI sparzanA che. @ ahIM jaghanya pada lekAMtanA khUNe che. e bhUminI najIka nAnI keTarIne khUNanI samAna hoya che. 1. tyAM dhamAMstikAyanA eka pradezane, dharmAstikAyake uparanA eka pradezane ane pAsenA be pradezane sparza kare che. e prakAre dharmAstikAyanA traNa pradezane sparzela che. utkRSTa padamAM 4 dizAonA 4 pradezane tathA urdhva dizAnA eka pradezane ane adizAnA eka pradezane-A prakAre cha pradezane sparzela che. je prakAre jaghanyapadamAM dharmAstikAyanA eka pradezane dharmAstikAyanA traNa pradezanI sparzanA che, e prakAre adharmAstikAyanA traNa pradezonI sparzanA che. ane dharmAstikAyanA eka pradezanA sthAnamAM rahela adharmAstikAyanA eka pradezane razela che. e sarve maLIne cAra pradezanI sparzanA che. Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 291 pradeza sparzane bhagavatI za-13. uja. - gautama? he bhagavana! dhamastikAyanA_ eka pradezane jIvAsti kAya ane pagalAstikAyanA keTalA pradezanI sparzanA che? ... : mahAvIra he gautama jIvAstikAya ane pagalAstikAyanA anaMta pradezanI sparzanA che. gautama? he bhagavan! dharmAstikAyanA) eka pradezane kALanA keTalA pradezone parza che? mahAvIra he gautama! kALane kadAca sparze che ane kadAca sparzatA nathI, je sparze che te avazya anaMta samayane sparze che. - gautama: he bhagavan! adharmAstikAyanA eka pradezane dhamastikAyanA keTalA pradezane sparza che? mahAvIraH he gautama ! jeghanyaT 4, utkRSTa 7 pradezane sparze che. gautamaH he bhagavana ! adharmAstikAyanA eka pradezane adhama--- stikAyanA keTalA pradezane sparze che? ukaSTa padamAM cha dizAnA cha pradeza ane dharmAstikAyanA eka pradezanA sthAnamAM rahela adharmAstikAyanA eka pradeza, A prakAre sAta pradezane sparzela che. lokAMtamAM paNa alakAkAza hovAthI pUrvokata sAta AkAzAstikAyanA pradezenI sparzanA che. sarva dizAomAM AkAza hovAthI AkAzAstikAyamAM jadhanya sparzanA hotI nathI. | dharmAstikAyano jyAM eka pradeza che tyAM ane tenI bAjumAM anaMta chonA anaMta pradeza hovAthI te jIvanA anaMta pradezane sparze che. e prakAre pudagalAstikAyanA anaMta pradezone paNa sparze che. O addhAsamaya phakata samayakSetra (aDhIpa)mAM hoya che. kema ke jyAM ; sUryanI gati che tyAM samaya Adi kALa che eTale addhA samayane dharmAstikAyano eka .. pradeza kadAca sparze che. ane kadAca sparzato nathI. jo sparze te anaMta ahA ! samayane sparze che. kemake te anAdi hovAthI anaMta samayane sparze che. . . T je prakAre dharmAstikAyanA pradezanI sparzanAnuM kathana karyuM e prakAre adharmAstikAyanA pradezanI sparzanAnuM paNa kathana karavuM. Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2here bhagavatI upaka mahAvIraH he gautama ! adhamastikAyanA eka pradezane adhamastikAyanA jaghanya 3, utkRSTa pradezane sparze che. AkAzAstikAyathI laI kALa sudhI dharmAstikAyanI mAphaka kahevuM. gautama: he bhagavanAkAzAstikAyanA eka pradezane dharmAstikAyanA keTalA pradezanI sparzanA che? mahAvIraH he gautama! kadAca sparze che (leka apekSAe kadAca sparzatA nathI [aleka apekSAe. je sparze te jaghanyajI eka-be-traNa-cAra ane utkRSTa sAta pradezane sparze che. e rIte adharmAstikAyanuM paNa kahevuM. gautamaH ahe bhagavana ! AkAzAstikAyanA eka pradezane AkAzAstikAyanA keTalA pradezane sparza che? mahAvIraH he gautama! cha pradezane sparza che. @ AkAzAstikAyane eka pradeza lekamAM rahela dharmAstikAyanA pradezane paze che ane alakamAM dharmAstikAya nahi hevAthI sparzatA nathI je sparze che te jaghanya 5damAM-(1) lekAMtamAM rahela dharmAstikAyanA eka pradezane sparze che. (2) vakragati AkAza pradeza dharmAstikAyanA be pradezane sparze che. (3) AkAzAstikAyanA pradezanI sAthe rahelA pradeza ane eka pAseno pradeza ane eka upara agara nIce pradeza e pramANe dharmAstikAyanA traNa pradezane sparze che. (4) lokAMtanA khUNAmAM rahelA AkAza pradeza te tadAzrita pradeza, uparano pradeza yA nIceno pradeza ane be dizAomAM rahela be pradeza e prakAre dharmAstikAyane cAra pradezane sparza che. (5) je AkAza pradeza uparanA nIcenA ane be dizAomAM rahelA be pradezane tathA tyAM rahelA dharmAstikAyanA pradezane sparze che te pAMca pradezane sparze che. (6) je AkAza pradeza uparanA nIcenA ane traNa dizAnA tathA tyAM para rahelA dharmAstikAyanA pradezane sparze che te che pradezane sparze che. (7) je AkAza pradeza uparanA, nIcenA, cAra dizAonA tathA te para rahela dharmAstikAyanA pradezane sparze che te sAta pradezane sparze che. ' 'je prakAre dharmAstikAyanA kahyA te prakAre adharmAstikAyanA kahevA. Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 pradeza sparzanA bhagavatI . 13 u. je gautama: he bhagavana ! AkAzAstikAyanA eka pradezane javAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIra H he gautama! jIvAstikAyanA pradezane kadAca sparzI che, kadAca sparzatA nathI. je spaze te avazya anaMta pradezane spaze che. A prakAre pudgalAstikAyanA pradezonI ane aDhIdvIpanA samayenI sparzanA kahevI. gautama H he bhagavana ! jIvAstikAyanA eka pradezane dharmAstikAyanA keTalA pradezane sparza che ? mahAvIraH he gautama! jaghanya cAra, utkRSTa sAta pradezane sparza che. e rIte adhamastikAya kahevA. gautamaH ahe bhagavan! jIvAstikAyanA eka pradezane AkAzAstikAyanA keTalA pradezane sparza che? mahAvIra H he gautama ! AkAzAstikAyanA sAta pradezane sparza che. jIvAstikAya, purAlAstikAya ane kAla, dhamastikAyanI rIte kahevuM. (jIvAstikAya ane purAlAstikAyanA anaMta pradezane sparza che. kALane kadAca sparze che. kadAca sparzatA nathI. je spaze te avazya anaMta samayane sparze che. gautama: he bhagavan ! pudagalAstikAyanA eka pradezane dhamastikAyanA keTalA pradezane sparza che? mahAvIraH he gautama ! dharmAstikAyathI laI kALa sudhI sarva adhikAra chavAstikAya mAphaka kahevA. zotama: he bhagavan ! pudagalAstikAyanA be pradezane dhamati. kAyanA keTalA pradezone sparza che? mahAvIra : he gautama! pagalAstikAyanA be pradezone dhamasti Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | | zrI bhagavatI upAme. kAya ane adhamastikAyanA jaghanya -6 pradezane utkRSTa 12-12 pradezane sparza che. pudgalAstikAyanA be pradezane akAzAstikAyanA 12 pradezane sparza che. pudagalAstikAyanA be pradezane jIvAstikAya ane pudagalAstikAyanA anaMta pradezane paze che. pulAstikAyanA be pradezane kALane kadAca sparza che ane kadAca saparza nathI. je sparza che te avazya anaMta samayane sparza che. @ahIM cUrNikArano mata A prakAre che-lekAMtamAM be pradezanI skaMdha eka pradezonI upara avagAhanA karIne rahela che te paNa e pradezane pratidravyanI avagAhanA hoya che." e niyamanI vivekSAthI avagAhela pradeza eka hovA chatAM paNa bhinna mAnavAthI ene be pradezano sparza che tathA enA uparanA athavA nIcenA je pradeza che te paNa nayanA matathI be pradezane sparze che ane pAsenA be paramANu eka eka pradezane sparze che. e rIte dharmAstikAyanA cha pradezane kripradeza skaMdha sparze che. je jyanA matane Azraya na levAya te dipradezI skaMdha cAra pradezane sparze che. ahIM para je be biMdu lAgela che ane be paramANu (dripradezI]samajavA. emAMthI eka taraphane paramANu A taraphanA dharmAstikAyanA pradezone sparze che. bIjI taraphano paramANu bIjI taraphanA dharmAstikAya pradezane sparze che. e be pradeza thayA. je be pradezomAM be paramANu sthApita karyA che enI AgaLanA be pradezone sparze che. e cAra pradeza thayA. be avagAhala pradezane sparze che. e * prakAre cha pradezane spaze che. - dipradezAvagADha hovAthI avagAhanAnA be pradeza uparanA ane be pradeza nIcenA e sarva maLI 12 pradeza thayA. e utkRSTa 12 pradezane sparze che. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradezaspanA bhagavatI za-13 -4. 25 pudgalA stakAyanA traNa pradezane dharmAstikAya ane adharmAstikAya nA 8 jaghanya 8-8 pradezeAnA, utkRSTa 17-17 pradezAnA che. spaza AkAzA stikAyanA 17 pradezanA sparze che. zeSa jIvAstikAya, pudgalAstikAya ane kALanA kathana pudgalAstikAyanA e pradezI mAphaka kahevA. pudgalAstikAyanA cAra pradezane dharmAstikAya ane adharmAztikAyanA jaghanya 10-10 pradezeAnA, utkRSTa 22-22 pradezanA paMza che, AkAzAstikAyanA 22 pradezeAnA sparza che. zeSa jIvAstikAya pudgalAstikAya ane kALanA kathana pudgalAstikAyanA be pradezI mAphaka kahevA. pudgalAstikAyanA pAMca pradezane dharmAstikAya ane adharmIstikAyanA jaghanya 12-12 pradezAnA sparza che, utkRSTa 27-27 pradezane spazIne rahe che. AkAzastikAyanA 27 pradezane sparze che, bAkI jIvAstikAyanA pudgalAstikAyanA ane kALanA kathana pudgalAsti kAyanA be pradezInI rAte kahevA. pudgalAstikAyanA cha pradezeAne dharmAstikAya ane adharmAstikAyanA jaghanya 14-14 pradezane sparze che ane utkRSTa 32-32 pradezAne sparze che. AkAzAstikAyanA 32 pradezane sparze che. zeSa jItrAstikAya, puddagalAstikAya ane kALanuM kathana puTTugalAstikAyanA e pradezI mAphaka kahevA. < pudgalAstikAyanA traNa pradeza eka pradezAvagADha hAvAthI paNa pUrNAMkata nayanA matathI avagAhela traNu pradeza, uparanA ke nIcenA traNa pradeza ane najIkanA e pradezaH A prakAre dharmAstikAyanA A pradezane spaze che. ahIM jadhanya padamAM vikSita paramANuenA be gaNA karI emAM e vadhu umeravA, eTalA pradezAne spo che. utkRSTa pamAM vivakSita paramANuthI pAMca gaNA karIne emAM e khIjA meLavavA eTalA pradezeAne sparze che. jema eka pradezeAnI sparzanA kADhavI hAya teA ekane e gaNA karavAthI be thayA. emAM e bIjA meLavavAthI cAra thayA. e prakAre eka paramANu jaghanya cAra pradezAne sparze che. utkRSTa padamAM eka paramANune pAMca gaNA karIne pAMca thayA, emAM e umeravAthI sAta thayA. e prakAre eka paramANu utkRSTa sAta pradezane sparze che. e prakAre dvidezI, traNa pradezI, AdinA viSayamAM jANuvA. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zrI bhagavatI upAkama pudgalAstikAyanA sAta pradezane dharmAstikAya ane adhamatikAyanA jaghanya 16-16 pradezone sparze che, utkRSTa 37-37 pradezane sparze che. AkAzAstikAyanA 37 pradezane sparze che. zeSa jIvAstikAya, pudagalAstikAya ane kALanA kathana pulAstikAyanA be pradezanI rIte kahevA. . pudagalAstikAyanA ATha pradezane dharmAstikAya ane adharmAsti- kAyanA jaghanya 18-18 pradezane sparze che. utkRSTa 42-4ra pradezane paze che. AkAzAstikAyanA 42-pradezane paze che. zeSa jIvAstikAya, pudagalAstikAya ane kALanuM kathana pugalastikAyanA be pradezanI rIte kahevA. pudgalAstikAyanA 9 pradezane dharmAstikAya ane adharmAstikAyanA jaghanya 20-20 pradezane sparze che. utkaTa 47-47 pradezane sparze che. AkAzAstikAyanA 47 pradezane sparze che. zeSa jIvAstikAya, pagalAstikAya ane kALanuM kathana pudagalAstikAyanA be pradezanI rIte kahevA. - pudgalAstikAyanA daza pradezane dharmAstikAya ane adharmAti- kAyanA jaghanya rara-rara pradezane sparze che, utkRSTa para-para pradezane sparze che. AkAzAstikAyanA para pradezane sparze che. bAkInA chavAstikAya, pagalAstikAya ane kALanuM kathana pudgalAstikAyanA be pradezanI rIte kahevA. gatamaH he bhagavana ! pagalAstikAyanA) saMkhyAtA pradezane mastikAyane keTalA pradezane sparze che? OdazathI uparanI saMkhyAtAmAM gaNAya che. jemake vIsa pradezane eka aMdha lokAMtanA eka pradezamAM rahela che. te koI eka nayI apekSAthI jaghanya padamAM 42 pradezane (vIsa avagAhela pradezone ane upara ke nIcenA vIsa pradezone tathA pAsenA be pradezane-42) sparze che, ane utkRSTa padamAM 102 pradezane (20 avatrAhala pradeza, 20 nIcenA 20 uparanA, 20 pUrvakanA, 20 pazcimanA 1 dakSiNane 2 uttarana-e sarva bhaLI 100 thayA) sparze che. Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza spasanA bhagavatI za-13. u 4. 297 mahAvIra H he gautama ! jaghanya padamAM e saMkhyAtA pradezane be gaNuM karIne be vadhu bheLavavA. ane utkRSTa padamAM e saMkhyAtA pradezane pAMca gaNuM karIne be vadhu bheLavavA. eTalA pradezane sparze che. je prakAre dharmAstikAyanuM kahyuM che e prakAre adharmAstikAyanuM paNa kahevuM. pudagalAstikAyanA saMkhyAta pradezane AkAzAstikAyanA keTalA pradezane sparze che ? enI saMkhyAtAne pAMcathI guNI ne emAM be umeravA eTalA pradezane sparze che. pudgalAstikAyanA saMkhyAta pradezane jIvAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? anaMta pradezane sparze che. e rIte pudagalAstikAyanA anaMta pradezane sparze che. pudagalAstikAyanA saMkhyAta pradezane keTalA adhA samaya sparze che? kadAca sparze che, ane kadAca sparzatA nathI. je spaze te avazya anaMta adhA samaya sparze che. gautama: he bhagavana ! puNalAstikAyanA asaMkhyAtA pradezane dharmAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIra : he gautama ! jaghanya padamAM enI asaMkhyAtAnA be gaNuM karI emAM be umeravA, eTalA pradezane sparze che. utkRSTa padamAM enA asaMkhyAtAne pAMca gaNuM karI be umeravA, eTalA pradezone sparze che. gautama : he bhagavana ! pudgalAstikAyanA anaMta pradezane dharmAstikAyanA keTalA pradezane sparza che? mahAvIra : he gautama! jema asaMkhyAtAnA kahyA che temaja anaMtA mATe paNa kahevuM, AkAzAstikAyamAM] jaghanya kahevA nahi paraMtu sarvanI jagyAe utkRSTa kahevA. OahIM eTalI vizeSatA che ke jema jaghanya padamAM upara ane nIcenA avagADha pradeza kalpita che tema ja utkRSTa padamAM paNa jANavuM. kemake avagAhathI . vAstavika lokamAM anaMta AkAza pradeza hotA nathI, paraMtu asaMkhyAtA ja hoya che. (TIkA) AkAzAstikAyanuM-jaghanyapada hetuM nathI, utkRSTapada hoya che kemake AkAzAstikAya sarva jagAe vidyamAna che. 28 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI u5kama pudgalAstikAyanA@ be pradezathI laI anaMta pradeza sudhI jaghanyamAM be gugathI be pradeza adhikane sparze che. ane utkRSTamAM pAMca gaNAthI be pradeza adhikane paze che. jema be pradezane jaghanya ne sparze che (2*2=4+2=6) utkRSTa 12ne sparze che. [25=10+2=12] pudagalAsti- dharmAstimayanA adharmAstikAyanA AkAzAsti kAyanA pradeza pradeza * pradeza kAyanA pradeza jaghanya utkRSTa jaghanya utkRSTa jaghanya utkRSTa 6 12 6 12 17 8 10 22 10 22 12 27 12 27 14 32 14 32 32 16 37 16 37 37 18 42 18 42 42 20 47 20 47 47 22 pa2 - 22 para para gItamaH he bhagavan! kALanA eka samayane dharmAstikAyanA keTalA pradeze spaze? - pudgalAstikAyanA saMkhyAta pradeza, asaMkhyAta pradeza yA anaMta dezI je dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAyanA pradeza avagAhanAmAM be guNAthI be vadhu kahyA che te alaga alaga AkAza pradeza avagADavAnI apekSAthI kahyA che. paraMtu A rItathI te eka AkAza pradezanI upara asaMkhyAta anaMta pradeza sudhI besI zake che, bAjumAM alaka AvI javAthI jaghanya kahyA che. Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza sparzanA bhagavatI za-13 uMjha 299 mahAvIra : he gatama! sAta @ pradezane sparze che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAya kahevA. jIvAstikAya ane pudgalApradeza dharmAsti- adharmI AkAza chavAsti, pudagalAkALa kAya stikAya stikAya kAya stikAya jagha. u. jagha. u. jagha. u. jagha. u. jagha. u. jagha. u. dharmAsti- 3 6 4 7 7 anaMta anaMta kadAca spaze kAyane kadAca paze 1 pradeza. nahi. je spaze te anaMta adharmAstikAyane 1 pradeza. 4 7 3 6 7 " 7 6 Akasti - 1-2, 7 1-2- kAyane 3-4 3-4 1 pradeza. bhajanA. bhajanA jIvAtikAyane 1 pradeza 4 7 4 anaMta anaMta (bhajanA) (bhajanA) 7 7 anaMta anaMta , pudagalAsti kAyane 1 pradeza 4 7. 4 7 7 , i >> kALane 1 samaya 7 7 7 - , , anaMta @ahIM vartamAna samaya viziSTa samaya kSetra (manuSyalaka)mAM rahela para mANune addhAsamaya samajo. je ema samajavAmAM na Ave to dharmAstikAyanA sAta pradezane adhyAsamaya sparzato nathI. ahIM jaghanya pada hotuM nathI kemake ahAsamaya manuSya kSetranuM madhyavatI che. jaghanya pada to lekAMtanA viSayamAM saMbhava che paraMtu lekAMtanA viSayamAM kALa hotuM nathI. addhAsamaya viziSTa paramANu dravya eka dharmAstikAyanA pradezane avagAhela che ane bAkI dharmAstikAyanA cha pradeza enI cha dizAomAM rahela che. Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 zrI bhagavatI upakrama stikAyanA anaMta pradezane sparze che. anaMtAanaMta te samayane sparze che. lekAMtamAM dharmAstikAya adharmAstikAya Adi dravyanI traNa dizAmAM aleka AvI jAya che. emAM jaghanya sparzanAnuM varNana e apekSAthI jANavuM. gautama? he bhagavana ! dharmAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? - mahAvIraH he gautama! eka paNa pradeza sparzatuM nathI ? gautama? he bhagavana ! dharmAstikAya adharmAritakAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIraH he gautama! asaMkhyAtA pradezone sparze che. e rIte AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama: he bhagavana! dharmAstikAya chavAritakAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIraH he gautama! anaMtA pradezone sparze che. e rIte pudagalAstikAyanuM kahevuM. gautama? he bhagavana ! dharmAstikAya kALanA keTalA samayane sparze che? mahAvIraH he gautama! kadAca sparze che, kadAca sparzatA nathI. je sparze che te avazya te avazya anaMta samayane sparze che. je rIte dharmAstikAyanuM kahyuM e rIte adharmAstikAyanuM paNa kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke dharmAstikAyanA asaMkhyAtA pradezane sparze che. adharmAstikAyanA pradezane sparzatA nathI. OaddhAsamaya viziSTa paramANu dravyane addhAsamaya kahe che. te eka addhAsamaya pudgalAstikAyano anaMta pradezano ane anaMta addhAsamaya (addhAsamaya viziSTa anaMta paramANuone) sparze che. - 4 saMpUrNa dharmAstikAya dharmAstikAyanA pradezane sparzatA nathI kema ke bIjI dharitakAya nathI. Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 301 pradeza sparzanA bhagavata za. 13 uM. 4 - gautama: he bhagavana ! AkAzAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? 'mahAvIraH he gautama! dharmAstikAyanA asaMkhyAtA pradezane paze che. e rIte adharmAstikAyanuM kahevuM. gautama : he bhagavan! AkAzAstikAya AkAzAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIra : he gautama! AkAzAstikAyanA pradezane sparzatA nathI. gautama H he bhagavan ! AkAzAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIra H he gautama! jIvAstikAyanA anaMta pradezane sparzI che. e rIte pagalAstikAyanA kahevA. gautama: he bhagavan! AkAzAstikAya kALanA keTalA samayane sparze che ? mahAvIraH he gautama! kadAca sparze che, ane kadAca sparzatA nathI. je spaze te avazya anaMta samayane sparze che. autama : he bhagavan! jIvAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezane paze che ? mahAvIra : he gautama! asaMkhyAtA pradezane sparze che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanA kahevA. autama : he bhagavan! jIvAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezane sparze che? mahAvIra H he gautama ! jIvAstikAyanA eka paNa pradezane sparzatA nathI. gautama : he bhagavana ! jIvAstikAya pudagalAstikAyanA keTalA pradezane sparze che. mahAvIra : he gautama! anaMtA pradezane sparze che. gautama H he bhagavan! jIvAstikAya kALanA keTalA samayane paze che ? mahAvIra he gautama! kadAca sparze che ane kadAca sparzatA nathI. je sparze te anaMta samayane sparze che. Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama gautama : he bhagavan ! pudgalAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezAne sparze che ? 302 mahAvIra : hai gautama ! asaMkhyAtA pradezane sparze che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! pudgalAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezane sparze che ? mahAvIra : hai gautama ! ana'tA pradezAne sparze che. gautama : he bhagavan ! pudgalAstikAya pudgalAstikAyanA keTalA pradezAne sparze che ? mahAvIra : he gautama ! eka paNa pradezane sparzItA nathI. gautama : he bhagavan ! pudgalAstikAya kALanA keTalA samayene sparze che ? mahAvIra : huM gautama ! kadAca sparze che, ane kadAca sparzatA nathI. jo spaze te avazya anatA samayeAne sparze che. gautama : huM bhagavan ! kALa dharmAstikAyanA keTalA pradezAne sparze che ? mahAvIra : hai gaitama ! dharmAstikAyanA asa MkhyAtA pradezane sparze che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM paNa kahevuM. gautama : huM bhagavan ! kALa jIvAstikAyanA keTalA pradezAne sparze che ? mahAvIra : hai gautama! anatA pradezane spaze che. e rIte pudUMgalAstikAyanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! kALa kALanA keTalA samayeAne spaze che ? mahAvIra H he gautama! eka paNu samayane sparzItA nathI. @ noMdha: dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAya e traNemAM asaMkhyAtA kahevA ane jIvAstikAya, pudagalAstikAya ane kALamAM anaMtA kahevA paNa phera eTaleA ke kALamAM kadAca zabda lagADavA ane svasthAne koI paNu sparzItA nathI. Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza sparzanA bhagavatI za. 13. u. 4 303 avagAhanAdvAra : he bhagavan ! dharmAstikAyanA eka pradeza dharmAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIraH he gautama! eka paNa agADhutA nathI. gautama : : he bhagatrana! dharmAstikAyanA eka pradeza adharmAstiphAyanA keTalA pradeze ne avagADe che ? mahAvIra : hai gautama! eka pradezane avagAhyA che. e rIte AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAyanA eka pradeza jIvAsti kAyanA keTalA pradezAne avagAhe che? mahAvIra: huM gautama ! anaMta pradezAne vagADe che. e rIte pudgalAstikAyanuM kahevuM, gautama : huM bhagavan ! dharmAstikAyane eka pradeza kALanA keTalA samayeAne avagAhe che? mahAvIra : huM gautama ! kadAca avagADe che. kadAca avagAhata nathI. jo avagAhe te anaMta samayeAmAM avagAhe che. gautama : he bhagavan ! adharmAstikAyanA eka pradeza dharmAsti kAyanA keTalA pradezAne avagAhe che? mahAvIra : huM gautama! eka pradezane avagADe che. gautama: he bhagavan! adharmAstikAyanA eka pradeza adharmAM stikAyanA keTalA pradezene avagAhe che ? mahAvIra : 4 gautama! eka paNa avagAhatA nathI. gautama : he bhagavan! adharmAstikAyanA eka pradeza AkAzAstikAyanA keTalA pradezene avagADe che ? mahAvIra : he gautama! eka pradezane avagAhe che. gautama : he bhagavan ! adharmAstikAyanA eka pradeza jIvAstikAyanA keTalA pradezAne avagAhe che? Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 - -- zrI bhagavatI pAma - mahAvIraH he gautama! anaMta pradezane avagAhe che. e rIte pudgalAstikAyanA kahevA. - gatama: he bhagavan! adhamastikAyane eka pradeza kALanA keTalA samayane avagAhe? mahAvIra he gautama! kadAca avagAhe ane kadAca avagAhatA nathI. jo avagAhe te anaMta samayane avagAhe che. gautama bhagavana ! AkAzAstikAyane eka pradeza dharmastikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra: he gautama! kadAca avagAhe che. kadAca avagAhyA nathI. agara avagAhyA hoya te eka pradezane avagAhyo hoya. e rIte adharmAstikAyanuM kahevuM. gautama: he bhagavan ! AkAzAstikAyane eka pradeza AkAzAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che ? mahAvIra : he gautama ! eka paNa avagAhata nathI. gautama? he bhagavana! AkAzAstikAyane eka pradeza chavAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIraH he gautama ! kadAca avagAhe che ane kadAca avagAhata nathI. agara avagAhe te anaMta pradezane avagAhe che. e rIte pudgalAstikAyanuM kahevuM. - gautama he bhagavana ! AkAzAstikAyane eka pradeza kALanA keTalA samayane avagAhe che? mahAvIraH he gautama! kadAca avagAhe che. kadAca avagAhatA nathI. je avagAhe te anaMta samayane avagAhe che. gautamaH he bhagavan! jIvAstikAyane eka pradeza dharmAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIraH he gautama! eka pradezane avagAhe che. e rIte adhamastikAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza sparzanA bhagavatI za. 13 u. 4 gautama? he bhagavana ! jIvAstikAyane eka pradeza javAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che ? mahAvIraH he gautama! anaMta pradezane avagAhe che. gautama : he bhagavana ! jIvAstikAyane eka pradeza pudagalAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che ? mahAvIraH he maitama! anaMta pradezane avagAhe che. gautama. he bhagavan! jIvAstikAyane eka pradeza kALanA keTalA samaya avagAhe che? mahAvIra : he gautama! kadAca avagahe che. ane kadAca avagAhatA nathI. je avagAhe te anaMta samayane avagAhe che. gautama? he bhagavana! pudgalAstikAyane eka pradeza dhamatikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama! eka pradezane avagAhe che. e rIte adhamaritakAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama? he bhagavana! pudgalAstikAyane eka pradeza javAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra H he maitama! anaMta pradezone avagAhe che. gautama H he bhagavana ! pudgalAstikAyane eka pradeza pudgalAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che? mahAvIra H he gautama ! anaMta pradezone avagAha che. gautama: he bhagavana ! pudgalAstikAyane eka pradeza kALanA keTalA samayane avagAhe che? mahAvIra : he gautama! kadAca avagADe che ane kadAca avagAhatA nathI. je avagAhe te anaMta samayane avagAhe che. " autama : he bhagavan! pudgalAstikAyanA be pradeza dharmAstikAyanA keTalA pradeza avagAhe che? Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra H he gautama ! kadAca eka, kadAca e pradeza avagAhe che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM paNa kahevuM. gautama : he bhagavan ! pu lAtikAyanA e pradeza jIvAstikAyanA keTalA pradeza avahe che? 301 mahAvIra : huM cautama ! anata pradeza avagADe che. gAtama : he bhavaMn ! pudgalAstikAyanA be pradeza pudgalAsti kAyanA keTalA pradeza avagADe che ? mahAvIra : huM gautama ! anaMta pradeza avagAhe che. gautama : he bhagavana ! pu,lAstikAyanA e pradeza kALanA keTalA samaya avagAhe che ? mahAvIra : huM gautama ! kadAca avahe che. kadAca avagAhata nathI. jo avagAhe teA anaMta samaya avagAhe che. gautama : huM bhagavan ! pudgalAstikAlayanA dharmAstikAyanA keTale pradeza avagADe che ? traNa pradeza mahAvIra : he gautama! kadAca eka, kadAca che, kadAca traNa A pradeza vagADe che. e rIte adharmAstikAya ane Aka zAstikAyanuM paNa kahevuM. jIvAstikAya, pudgalAstikAya ane addhAsamayanA pudgalAstikAyanA be pradezanI rIte kahevA. kathana e rIte dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanA viSayamAM eka eka pradezanI vRddhi karavI. pudgalAstikAya, jIvAstikAya ane addhAsamayanA viSayamAM je rIte pudgalAstakAyanA e pradezInuM yana kahyuM e rIte kahevuM. yAvat daza pradeza sudhI e rIte kahevuM. arthAt mAM pudgalAritakAyanA daza pradeza avagAhe che tyAM dharmAstikAyanA 2 jyAre pudgalAstikAyanA traNa pradeza AkAzAstikAyanA eka pradezane avagADe che tyAre dharmAstikAyanA eka pradeza avagADe che. jyAre AkAzAstikAyanA e pradezAne avagAhe che tyAre te tyAM dharmAstikAyanA e pradezane avagAhe che. jyAre AkAzAstikAyanA traNa pradezane avagAhe che tyAre te dharmAstikAyanA traNu prAne agAhe che. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradezasparzanA bhagavatI za-13. u-ke. uTha7 kadAca eka pradeza, kadAca be pradeza, kadAca traNa pradeza, yAvat kadAca daza pradeza avagAhe che. jyAM pagalAstikAyanA saMkhyAtA pradeza avagAhe che tyAM dharmAstikAyanA kadAca eka pradeza, kadAca be pradeza yAvat kadAca daza pradeza yAvat saMkhyAtA pradeza avagAhe che. jemAM pudgalAstikAyanA asaMkhyAtA pradeza avagAhe che tyAM dharmAstikAyanA eka pradeza yAvat kadAca kadAca saMkhyAtA. kadAca asaMkhyAtA pradeza avagAhe che. e rIte anaMta pradeza avagAhya nuM paNa kahevuM. gautama : he bhagavana! kALane eka samaya dhamastikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIraH he gautama! eka pradezane avagAhe che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAritakAyanuM paNa kahevuM gautama: he bhagavana ! kALane eka samaya jIvAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama! anaMta pradezane avagAhe che. e rIte pulAstikAya ane kALanuM paNa kahevuM (anaMta pradezane avagAhe che). skaMdhathI pradeza apekSAe - he bhagavana! dharmAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezane avagADe che? mahAvIraH he gautama! eka paNa avagAhatA nathI. gAma : he bhagavana ! dharmAstikAya adharmAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra H he gautama! asaMkhyAtA pradezone avagAhe che. e rIte AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama: he bhagavan! dharmAstikAya javAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama! anaMtA pradezane avagAhe che. e rIte pudagalAstikAyanuM ane kALanuM kahevuM (anaMtA pradezone avagAha Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama gAtama: he bhagavan ! adharmAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezIne avagADe che. kuM' mahAvIra : hai gautama! asakhyAtA pradezane avagADe che. gAtama: he bhagavan ! adharmAstikAya adharmAstikAyanA keTalA pradezAne avagAhe che? mahAvIra : De gautama ! eka paNa avagADatA nathI. gautama : he bhagavan ! adharmAstikAya AkAzAstikAyanA keTalA pradezIne avagAhe che ? mahAvIra : hai gautama ! asaMkhyAtA pradezone avagAhe che. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che? mahAvIra : he gautama! anaMtA pradezone avagAhe che. e rIte pudgalAstikAya ane kALanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! Aka zAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezone avagADe che? mahAvIra : De gItama ! asa`khyAtA pradezone avagAhe che. e rIte adharmAstikAyanuM paNa kahevuM. gautama : he bhagavana ! AkAzAstikAya AkAzAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe ? mahAvIra : huM gautama! eka paNa avagAhatA nathI. gautama : huM bhagavan ! AkAzAstikAya jIvAstikAyanA keTalA avagAhe che! mahAvIraH hai gautama ! anaMtA pradezone avagAhe che. e rIte pudgalAstikAya ane kALanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! jIvAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che ? Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza sparzanA bhagavatI za-13. u-4. phekaTa mahAvIraH he gautama! asaMkhyAtA pradezane avagAhe che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautamaH he bhagavan! jIvAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezone avagAhe che? mahAvIra : he gautama! eka paNa avagAhatA nathI. gautamaH he bhagavan! jIvAstikAya pagalAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama! anaMtA pradezane avagAhe che. gautama : he bhagavana ! jIvAstikAya kALanA keTalA samayane avagAhe che? mahAvIra H he gautama! anaMtA samayene avagAhe che. gautama : he bhagavan! pudgalAstikAya dharmAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che ? mahAvIra : he gautama! asaMkhyAtA pradezane avagAhe che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama H he bhagavan! pudgalAstikAya jIvAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama ! anaMtA pradezane avagAhe che. gautama? he bhagavan! pudgalAstikAya kALanA keTalA pradezane avagAhe che? mahAvIra : he gautama ! anaMtA samayane avagAhe che. gautamaH he bhagavana ! kALa dharmAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che ? mahAvIra : he gatama! asaMkhyAtA pradezane avagAhe che. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanuM kahevuM. gautama? he bhagavana ! kALa jIvAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAme mahAvIraH he gautama! anaMtA pradezane avagAhe che. e rIte pudgalAstikAyanuM paNa kahevuM. gautama he bhagavan! kALa kALanA keTalA samayane avagAhe che? mahAvIra he gautama ! eka paNa avagAhata nathI. jIva avagADhAdi dvAra 1 jIvAvagADhadvAraH gautama: he bhagavana ! jyAM pRthvIkAyika eka jIva rahyo che tyAM bIjA pRthvIkAyika jIva keTalA rahe che? mahAvIraH he gautama! asaMkhyAtA rahelA che. gautama: he bhagavana! tyAM apakAyanA keTalA jIva rahelA che? mahAvIraH he gatama! asaMkhyAtA rahelA che. e rIte teukAyanAnA paNa asaMkhyAtA ane vAyukAyanA paNa asaMkhyAtA jIva rahe che. vanaspatikAyanA anaMtA jIva rahelA che. * je rIte pRthvIkAyikanuM kahyuM e rIte apakAya, teuvAya, vAyukAya ane vanaspatikAyanA paNa kahevA. @ e pAMca sthAvaranA 25 alAvA thayA. 2 astikAyaniSadanadvAra : gatamaH he bhagavAna! dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAyanA viSayamAM zuM kaI jIva besavA, UbhA rahevA, sUvA, cAlavAmAM samartha che? @ pRthvIkAya, apakAya, teupakAya ane vAyukAya e cAra sthAvaronA svasthAna ane parasthAnamAM "asaMkhyAtA' kahevA. ane vanaspatinA svasthAna ane parasthAnamAM anaMtA kahevA. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva avagADhAdi bhagavatI za 13 6-4. 311 mahAvIra : he gautama! koi jIva ema karavA samatha+ nathI. paraMtu dIpaka prakAzanA dRSTata .. mujaba anaMtA jIva avagAheA che. 3 ahusamadrAra : gautama : he bhagavan ! lekanA pradezeAnI vRddhi ane hrAni rahita kharAbara bhAga kayAM che ? leAkane sauthI sAMkaDo bhAga kayAM che? mahAvIra : he gautama ! A ratnaprabha pRthvInI uparanI nIcena je laghu pratara che tyAM leAkane samabhAga che. } ane ahIMyAM lekanA sauthI sAMkaDo bhAga che. 4 viSamadrAra : gaitama : he bhagavan ! leAkanA vakrabhAga kayAM che ? mahAvIra : hai gautama ! pAMcamA brahmadevale kanA pritaranI pAse leAkanA vakrabhAga che. 5 lAsa sthAnaDhAra : gaitama : he bhagavan ! lekanA saMsthAna AkAra kevA che ? mahAvIra : he gautama ! leAkanA AkAra UlaTA rAkhela zarAvalAnI upara eka sIdhA rAkhela zarAlA upara UlaTA rAkhela zarAvalAnA []jema keAI phUTAgara zALA hoya, te aMdara bahArathI lIMpI che, te cAre taraphathI DhAMkela che ane tenuM dvAra paNa baMdha che. e kUTAgara zALAnI taddana madhyamAM eka, be, traNa bhAvat eka hAra dIvA pragaTAvyA hoya. he gautama ! zu e samaye e dIvAonA prakAza paraspara maLIne tathA sparza karI ekabIjAnI sAthe ekarUpa thaI jAya che ? hA bhagavan ! ekarUpa thai jAya che. he gautama ! e dIpakAnA e prakAza para zu kAi puruSa UbhA rahI zake ? besI zake ? sUi zake? he bhagavan! koI puruSa ema karI zakateA nathI. paraMtu e prakAzamAM anatachava rahyA che e prakare dharmAstikAyAdimAM paNa anatA jIva rahelA che. e banne khuDAga (nAnA) pratarAthI zarU thaI upara ane nIce pratarAnI vRddhi thai che. e khuDANa (nAnA) pratara titilekanA saMbhave che. kema ke tiSkaMlAka 1800 yAjananA che. 8 ruyaka pradezeAthI 900 yAjana upara ane 900 yojana nIce che. e banne pratara sauthI nAnA che. tattva phevaLI gamya Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 712 bhagavatI u5kama AkAre che. adhelekane AkAra tripAI AkAre che. tivhalekane AkAra jhAlaranA AkAre che. urvalakane AkAra mRdaMga (laka)nA AkAre che. alokane AkAra pilA geLA AkAre che. 6 a9pabahuvaidvAra : autama : he bhagavana ! aleka tirthomAM keNa konAthI vizeSa adhika che? mahAvIraH he gautama! sarvathI thaDe tirthIka che, enAthI udghaleka asaMkhyAta gaNe che. enAthI aleka vizeSAdhika che. yoga zrI bhagavatI sUva za. 13 u. 7 ne adhikAra gautama : he bhagavana! zuM bhASA AtmArUpa (jIvarUpa) che ke anyarUpa (pudgalarUpa) che ? mahAvIraH he gautama! bhASA AtmArUpa nathI, paraMtu pudgalarUpa che. gautama? he bhagavana ! zuM bhASA rUpI che ke arUpI che? mahAvIra : he gautama! bhASA (pugalarUpa hovAthI) rUpI che, arUpI nathI. gautamaH he bhagavan ! zuM bhASA sajIva che ke ajIva che? mahAvIraH he gautama! bhASA sajIva nathI, ajIva che. @ uparokata praznano Azaya e che ke jIvadAra bhASAno praye ga hoya che tathA bhASA jIvanA baMdha ane mokSanuM kAraNa che. eTale jIvano dharma hovAthI bhASA jIva che, zuM evuM kahI zakAya ? athavA bhASA jIva nathI. zuM ema kahI zakAya? kemake bhASA zroteMdriya dvArA grahaNa thAya che. eTale mUrta (rUpI) svarUpa che. bhASAmUrta (rUpI) hovAthI jIvathI judI ( bhinna) che. kema ke jIva amUrta (arUpI) che. e prakAranI zaMkAthI e prazna karyo che. jene uttara e che ke bhASA jIva nathI. kemake te pudgalarUpa che. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa caiAga bhagavatI za-13 37 317 gautama : : he bhagavan ! zuM bhASA jIva che ke ajIva ? mahAvIra : hai gautama ! bhASA jIva nathI, jIva che, gautama : he bhagavan ! zu` bhASA jIvAne hoya che ke ajIvAne hAya che ? mahAvIra : huM bhASA jIvAne hoya che, ajIvAne hotI nathI. gautama: he bhagavan ! khelatA pahelAM bhASA kahevAya che. mAlatI vakhate bhASA kahevAya che ke melyA pachI bhASA kuMDevAya che? mahAvIra : hai gautama ! khelavAnI pahelAM bhASA kahevAtI nathI, khelyA bAda paNa bhASA kahevAtI nathI, paraMtu khelatA samaye bhASA kahevAya che. gautama : he bhagavan ! zuM khelatA pahelAM bhASA bhedana thAya che? yA khelyA bAda bhASA bhedana thAya che ke khelatI vakhate bhASAnuM bhedana thAya che ? mahAvIra : hai gautama! khelavAnI pahelAM bhASA (pudgala)nA bhedana nathI thatA, elbA bAda pazu bhena nathI thatA, paraMtu khAlatI vakhate bhASAnuM bhedana thAya che. gautama : huM bhagavan ! bhASA keTalA prakAranI che? mahAvIra : hai gautama ! bhASA cAra prakAranI che- satyabhASA, asatyASA, satyamRSA bhASA (mizra bhASA) asatyamRSAbhASA (satya pazu nahi, asatya paNa nahi- vyavahAra bhASA). * gAtama : he bhagavan ! zuM mana AtmA che ke anya che? mahAvIra : hai gautama ! mana AtmA nathI, anya che. ajIvAne mana hAtuM nathI. gautama : 'he bhagavan ! manarUpI che ke arUpI che? 40 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma mahAvIraH he gautama! mana rUpI che, arUpI nathI. gautama: he bhagavan ! zuM mana sacita che ke acita che? - mahAvIra gautama! mana sacita nathI, acita che. gautama : he bhagavana ! zuM mana jIve che ke ajIva che?' 1mahAvIraH he gautama ! mana jIva nathI, ajIva che. 8 gautamaH he bhagavan ! mana ne hoya che ke ane hoya che? mahAvIraH he gautama ! mana ne hoya che ane nathI hato. gautamaH he bhagavan! manana karavA pahelAM mana hoya che ke manana karatI vakhate mana hoya che ke manana karyA bAda mana hoya che? . mahAvIra : he gautama! manana karatA pahelAM manana hotuM nathI, manana karyA bAda mana hotuM nathI, paraMtu manana karatI vakhate mana r: : : : - 3 ) gItamaH he bhagavan! zuM manana karatA pahelA mananuM bhedana thAya che ke manana karatI vakhate mananuM bhedana thAya che ke manana karyA bAda mananuM bhedana thAya che? mA mahAvIraH he gautama! manana karatA pahelAM mananuM bhedana thatuM nathI, manana karyA bAda mananuM bhedana thatuM nathI, paraMtu manana karatI vakhate mananuM bhedana thAya che. 2 : gautama: he bhagavana ! mana keTalA prakAranAM che? mahAvIra : he gatima ! mane cAra prakAranAM che. satyamana, asatyamana, mizramana, vyavahAramana, gautama he bhagavana! kAyA AtmA che ke anya che? Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa vega bhagavatI za-13. uM 7. mahAvIraH he gautama ! kAyA AtmA paNa che ane anya (AtmAthI juduM) paNa che. A gautamaH he bhagavan ! kAyA rUpI che ke arUpI che? mahAvIraH he gautama ! kAyA rUpI paNa che ane arUpI paNa che. gautamaH he bhagavana ! zuM kAyA sacita che ke acita che? mahAvIraH hegautama! kAyA sacita paNa che ane acita paNa che. gautama : bhagavanakAyA jIva che ke ajIva che ? ' mahAvIra : he gautama ! kAyA jIva paNa che, ane ajIva paNa che ? maitama : he bhagavana! zuM kAyA ne hoya che ke a ne hoya che ? mahAvIra he gautama ! kAyA ne heya che ane ane paNa hoya che ? gautama : he bhagavan ! jenI sAthe saMbaMdha havA pahelAM kAyA hoya che ke pugala grahaNa karatI vakhate kayA heya che ke pugala grahaNa karyA bAda kAyA hoya ? AI zaMkA kare che ke, kAyA AtmA svarUpa che, kemake kAyA dvArA karelAM karmone AtmAne anubhava thAya che. athavA, kAyA AtmAthI bhinna che. kemake kAyAnA eka aMzano cheda thavAthI AtmAne cheda thato nathI. " enuM samAdhAna e che ke kAyA kathaMcita AtmA svarUpa che kemake kAyAno sparza karavAthI AtmAne paNa anubhava thAya che. kAyA kathaMcita AtmAthI bhinna che. kemake kAyAne vinAza thavAthI AtmAne vinAza thato nathI. je kAyAne AtmAthI sarvathA abhinna mAnavAmAM Ave te kAyAno vinAza thatAM AtmAno vinAza thaI jAya. paraMtu ema nathI. eTale kAyA AtmAthI kathaMcit judI che, kathaMcita eka che. Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra he gautama ! jenI sAthe saMbaMdha hovA pahelAM (pudgala grahaNa karyA pahelAM) paNa kAyA hoya che. pudgala grahaNa karatI vakhate paNuM kAyA hoya che ane pudgala grahaNa karyA pachI paNa kAyA hoya che. gautama H he bhagavan! jenI sAthe saMbaMdha thatA pahelAM (pudgala grahaNa karyA pahelAM) kAyA bhedAya che? ke pudgala grahaNa karatI, vakhate kAyA bhedAya che ke pudgala grahaNa karyA pachI kAyA bhedAya che? - mahAvIraH he gautama! jIvanI sAthe saMbaMdha hovA agAu paNuM kAyA bhedAya che. pudgala grahaNa karatI vakhate paNa kAyA bhedAya che. ane pudgala grahaNa karyA pachI paNa kAyA bhedAya che. gautama he bhagavan ! kAyA (ga) keTalA prakAranI che ? mahAvIra he gautama! kAyA sAta prakAranI che dArika, dArikamizravaikriya, vaikriyamizra, AhAraka, AhArakamizra ane kArpaNa pAMca maraNa zrI bhagatI sUtra za. 13 u. 7ne adhikAra gautama : he bhagavana ! maraNa keTalA prakAranAM che? mahAvIraH he gatama! maraNa pAMca prakAranAM che- (1)] AvAcika maraNa. (2) avadhimaraNa. (3) AtyaMtika maraNa. (4) bAlamaraNa. (5) paMDitamaraNa gautama he bhagavana ! AvIcika maraNanA keTalA le che? mahAvIraH gautama! AvAcika maraNanA pAMca bheda che. dravya, kSetra, kALa, bhava, ane bhAva. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMca bharaNu bhagavatI za. 13. uM. 7. 317 gautama : he bhagavan ! dravya AvIcika maraNanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! dravya AvIcika maraNanA cAra bheda che. (1) nairayika dravya AvAcika maraNa. / (2) tiryacanika dravya AvIcika mANa. (3) manuSya-dravya Avacika maraNa (4) deva dravya AvIcika maraNa. e rIte kSetra, kALa bhava ane bhAvanA cAra cAra bheda kahevA. gautama: he bhagavana ! avadhimaraNanA keTalA bheda che? mahAvIra : he gautama ! avadhimaraNanA pAMca bheda che-dravya, kSetra, kALa, bhava ane bhAva e pacenA cAragatinI apekSAethI cAra cAra bheda kahevA. | L] 1. AvI cika maraNa : AyuSya karmanA bhogavAyelA pudgala prati samaya kSaya hoya che ene AvIcika maraNa kahe che. je rIte prati samaya Ayu kSINa thaI rahe che te A vIcika maraNa che. 2. avadhi maraNa : (maryAda sahita maraNa) narakAdi bhavanA hetubhUta vartamAna AyuSya karmanA pudgalone bhogavIne jIva maraNa pAme che ane pharI e AyuSya karmanA pudgalone AgAmI bhavamAM grahaNa karI maraNa prApta kare ene avadhimaraNa kahe che. 3. AtyaMtika maraNaH eka vAra bhogavI choDela Aya karmanA pudgalene e jIva bIjI vAra na bhogave, te e pudagalonI apekSAe jIvanuM AtyaMtika maraNa kahevAya che. 4. bAlamaraNa vratarahita (asaMyati) prANIonA mRtyune bAlamaraNa kahe che. pa. paMDitamaraNa: virati pUrvakanA mRtyune paMDitamaraNa kahe che. D nAraka chavarUpamAM rahetA neriyAnA je dravyono pUrvabhavamAM narakAyu rUpamAM grahaNa karyA che ane udaya AvavA para je prati samaya mare che arthAta jene jIva choDI de che te naiyika dravyApIcika maraNuM che. A prakAre tiryaMca Adi dravya AvIcika bharaNuM paNa jANavuM. A prakAre narakakSetramAM rahelA jIva je. narakAyunAM dravyono niraMtara prati samaratha choDe che ene narakakSetra Avacika maraNa kahe che. A prakAre kALa, bhava ane bhAvanuM samajavuM. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 zrI bhagavatI upakAma gautama he bhagavana ! AtyaMtika maraNanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! AtyaMtika maraNanA pAMca bheda che. dravya, kSetra, kALa, bhava, ane bhAva. e pAMcenA cAra gatinI apekSAthI cAra cAra bheda kahevA. gautamaH he bhagavana ! bAlamaraNanA keTalA bheda che? mahAvIra he gautama ! bAlamaraNanA bAra bheda che.-(1) valayamaraNa -tIvra bhUkha, tarasathI taraphaDIne mare che, athavA saMyamathI bhraSTa prANInuM maraNa valaya maraNa kahevAya che. (2) vazartamaraNa-Iddhine vaza thayela duHkhI prANane maraNane vazArtA maraNa kahevAya che. (3) aMtaHzalya maraNa enA be bheda che. dravya ane bhAva. zarIramAM bANa Adi ghUsI javAthI ane tene pAchuM na kADhavAthI je maraNa thAya tene dravya aMtaHzalya maraNa kahe che. aticArarUpa AMtarikazalyanI zuddhi karyA vinA je maraNa thAya che ane bhAva aMtaHzalya maraNa kahe che. (8) taddabhava maraNa-manuSya ane tiryaMcanA zarIrane cheDIne pharI manuSya ane tiryaMcanA zarIrane prApta kare - te tadbhava maraNa kahevAya che. (5) giri patana maraNaparvata parathI paDIne mare tene giri patana maraNa kahe che. (6) tarupatana maraNa -vRkSa Adi para caDIne paDI mare tene tarupatana maraNa kahe che. (7) jala pravezamaraNa-pANImAM DUbIne mare tene ja praveza maraNa kahe che. (8) javalana praveza maraNa-agnimAM baLI mare tene agnipraveza maraNa kahe che. (9) viSabhakSaNa maraNa-jhera khAI mare tene viSabhakSaNa maraNa kahe che. (10) satyevADaNa (zastrAvapATana) maraNa-charI talavAra Adi zastrathI mAre tene zastrAvapATana maraNa kahe che. (11) vahANasa vaihAsa) maraNa-gaLAmAM phAMsI lagADI, vRkSa AdinI DALI para laTakI mAre tene < taddabhavamaraNa-manuSya ane tiryaMcamAM ja thAya che. paraMtu deva ane nArakI jIvomAM thatA nathI. kema ke manuSya marIne pharI manuSya thaI zake che, ane tiryaMca marI pharI tiryaMca thaI zake che, paraMtu deva marIne pharI deva thaI zakatA nathI. ane nairayika bharIne pharI nairayika thaI zakatA nathI. Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vigraha gati bhagavatI za. 14 3. 1 319 vaihAnasa maraNu he che. (12) ziddhapiThuM maraNa (gRdha pRSTha maraNa)-hAthI, UMTa AdinA mRta zarIramAM praveza karI ciMdha Adi pakSIo dvArA khavAI javAthI maNu thAya te giddhapi maraNu kahevAya che. gautama : : he bhagavan ! pa`Dita maraNanA keTalA bheda che ? mahAvIra : hai gautama! pati maraNanA be bheda che. pAdapApagamana ane bhakatapratyAkhyAna. pAdapApagamananA be bhedya che. nihArima ane anihArima. gAma-nagara Adi vastimAM je maraNa thAya tene nihArima kahe che, parvatanI guphA Adi ekAMta sthAnamAM je maraNa thAya ane anihArima he che. pAdape pagamana maraNunA e anne bheda apratikrama (zarIra sa MskArathI rahita athavA pratikramaNuthI rahita) heAya che. emAM khIjAthI sevA karAvAtI nathI. bhakatapratyAkhyAna maraNanA be bheda che--nihArima ane ani hArima. e banne bhedu sapratikrama (zarIra saMskAra sahita ke pratikramaNa sahita) heAya che. emAM khIjAthI sevA karAvI zakAya che. kula bheda-AvIcika maraNunA 20 bhe, avidhamaraNanA 20 bheda, AtyAMtika maraNunA 20 bhe, khAla marachunA 12 le, paDita maraNanA bheda, e kula maLI 20+20+20+12+2=74 bheda thayA. ra h vigraha gati zrI bhagavatI sUtra za. 14 u. 1 nA adhikAra gautama! he bhagavan ! koI bhAvitAtmA aNugAra pahelA devaleAkathI sthitima dhane ulladhI gayA ane trIjA devalAkanI sthiti madha ceAgya adhyavasAyAne prApta thayA nahi. vacamAM ja kALa karI gayA te te yAM unna thAya che ? Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 mA bhagavatI zyAma mahAvIraH he gautama! bIjA devalemAM unna thAya che. je te tyAM jaIne pUrva lesthAne choDe che te karmavezyAthI paDe che. je te tyAM jaI pUrvalezyAne choDatuM nathI. te te lesthAmAM rahe che. e rIte asuskumArethI laI vaimAnika sudhI kahevuM. - gautama he bhagavana ! nArakImAM neriyA kevI zIvra gatithI usanna thAya che? jema kaI taruNa, baLavAna, zilpakaLAmAM nipuNa puruSa pitAnA hAthane saMkoce ane prasAre che, mUThIo baMdha kare ne khele che, AMkhane baMdha kare ane khele che, zuM eTalI vAra lAge che? mahAvIra : he gautama ! te pramANe nahi. nArakImAM jIvaO ema samaya, be samaya, traNa samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che. | deva ane nArakI jIva bhAvalezyAthI paDe che, arthAta enI bhAva lezyAmAM palaTo thato rahe che. te dravya legyAthI paDatA nathI. kemake emAM dravyalezyA avasthita che. emAM jIvana paryata dravya legyA eka rahe che. , O ahIM eka bhavathI bIjA bhavamAM javAne "gati" kahe che. nArakI chava naraka gatimAM eka samaya, be samaya ane traNa samayanI gatithI unna thAya che. emAM eka samayanI Rjugati hoya che. be samayathI athavA traNa samayanI vigrahmati hoya che e gatine ahIM zIdhra gati kahI che. hAthane phelAvo ane saMkecavAmAM asaMkhyAtA samaya lAge che eTale ene zIdhragati kahI nathI. jyAre jIva samazreNImAM rahela utti sthAnamAM jaI utpanna thAya che tyAre eka samayanI Rjugati hoya che. jayAre jIva viSama zreNI mAM rahelo utpatti sthAnamAM jaI utpanna thAya che tyAre be samayanI athavA traNa samayanI vigrahagati hoya che ane eneMdriya jIvanI utkRSTa cAra samayanI vigrahagati heya che jyAre koI jIva bharatakSetranI pUrva dizAthI narakamAM vAyavya keNuM (vidizA) mAM utpanna thAya che tyAre eka samayamAM samazreNI dvArA nIce jAya che. bIjA samayamAM pazcima dizAmAM jAya che, trIjA samayamAM ticcha vAyavya koNamAM utpatti sthAnamAM jaI utpanna thAya che. e prakAre jIvonI zIdhragati kahI che. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vigraha gati bhagavatI -14. u-1. 321 eTale vaimAnika sudhI kahevuM. paraMtu ekedriyamAM | cAra samaya sudhInI vigrahagati kahevI. gautama : he bhagavan ! neriyA annatapanna (jene upanna thayAne hamaNuM prathama samaya thaye che) che ke paraMparA5panna (jene utpanna thayAne be-traNa Adi samaya thaI gayA che. che ke annataraparaMparAnu panna (je narakamAM utpanna thavA mATe vigrahagatimAM cAle che) che? mahAvIra : he gautama ! neriyA annatapanna pazu che, pare, papapanna paNa che ane anaMtaparaMparAnupapanna paNa che. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. gautama : he bhagavan! A annatapanna neriyA zuM nArakInuM AyuSya bAMdhe che. yAvat vaimAnikanuM AyuSya bAMdhe che ? mahAvIra : he gautama ! ayuya bAMdhatA nathI. gautama : he bhagavana! paraMparAnupa panna neriyA nArakanuM AyuSya bAMdhe che yAvat vaimAnika AyuSya bAMdhe che? mahAvIra H gautama ! nArakI ane devatAnuM AyuSya bAMdhatA nathI. manuSya ke tiryaMcanuM AyuSya bAMdhe che. UekeMdriya jIvomAM cAra samayanI vigrahagati A prakAre hoya che. jIvanI gati zreNInI anusAra hoya che. eTale trasanADIthI bahAra rahelA (sthAvaranALanA khUNAmAM) ekedriya jIva jyAre bIjA bhavamAM jAya che tyAre pahelA samayamAM trasanADIthI bahAra adholakanI vidizAthI dizAnI tarapha jAya che. bIjA samayamAM lokanA madhya bhAgamAM praveze che. trIjA samayamAM urvalokamAM jAya che. cothA samayamAM trasanADIthI nIkaLI dizAmAM vyavasthita utpatti sthAnamAM jAya che. e vAta sAmAnyarUpathI bahu ekendriya jIvonI apekSAthI kahI che. anyathA ekeMdriya jI nI pAMca samayanI vigrahagati saMbhava che. te A prakAre saMbhavita hoya che. (pahelA) samayamAM trasanADIthI bahAra alakanI vidizAthI dizAnI tarapha jAya che. (2) bIjA samayamAM lokanA madhyabhAgamAM praveza kare che. (3) trIjA samayamAM ulemAM jAya che. (4) cothA samayamAM tyAMthI vidizAnI tarapha jAya che. (pAMcamAM samayamAM vidizAmAM rahela utpatti sthAnamAM jAya che. e pAMca samayanI vigrahagati kahI che. 41 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama gautama : he bhagavana! @ anaMtara paraMparAnupapanna neriyA nArakInuM AyuSya bAMdhe che yAvat vaimAnikanuM AyuSya bAMdhe che ? mahAvIra H he gautama ! bAMdhatA nathI. je rIte nArakInA kahyA e rIte vaimAnika sudhI kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, manuSya paraMparapapanna ane tiryaMca para papapanna cAre gatine AyuSya bAMdhe che. je rIte utpanna (utpanna thavA)nA kahyA e rIte nirgata (nIkaLavA)ne kahevA. 24 daMDakamAM e rIte kahevA. e nirgata jIva kayAMya paNa utpanna thAya che te tyAM sukhathI utpanna thAya che athavA duHkhathI ? ahIM dukhetpannanI apekSAe gautamasvAmI pUche che. gautama : he bhagavan ! nairayika jIva anaMtarakhedapapanna hoya che ke paraMparakhe papanna hoya che ke anaMtaraparaMparakhedAnupapana hoya che ? mahAvIra he gautama ! narayikamAM traNe bhAMgA lAbhe che. e prakAre cAre daMDaka-khedo papana daMDaka, khedo papana (khe duHkhathI vyApta) apekSAe AyuSya baMdhane daMDaka, khedanirgata daMDaka ane khedanirgata apekSAe AyuSya baMdhanA daMDaka kahevA. AyuSyanA baMdha paraMpapapanamAM kare che. anitare papanna ane anaMtaraparaMparAnupapanna bhAMgAmAM Ayu bane baMdha heta nathI. @ annatare 5 panna (jene utpanna thayAne haju prathama samaya thayo che) ane paraMparAnupanna (je jIva narakamAM utpanna thavAne mATe vigrahagatimAM cAlI rahela che) nairayika cAre prakAra (nArakI, tiryaMca, manuSya, devatA)nA AyuSyanA baMdha karatA nathI. kemake e avasthAmAM e prakAranA adhyavasAya hetA nathI. e mATe te jIvone AyuSyano baMdha hoto nathI. sAmAnya rUpathI pitAnA AyuSyane trIjo bhAga bAkI rahevA para AyuSyano baMdha hoya che. eTale paraMparopajaka (jene utpanna thayAne be traNa Adi samaya thaI gayA che) naurayika pitAnA AyuSyanA cha mahinA bAkI rahevA para tiryaMca athavA manuSyanA AyuSyane baMdha kare che. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chava unmAda bhagavatI za 14 u-. 323 unmAda zrI bhagavatI sUtra 14 u. 2 ne adhikAra gautama: he bhagavana ! unmAda keTalA prakAranA che? mahAvIra : he gautama | unmAda be prakAranA che. yakSAveza unmAda ane eDanIya unmAda. je sukhapUrvaka vedI zakAya che ane sukhapUrvaka cheDI zakAya che te yakSa Aveza unmAda che ane mohanIya karmathI udaya Avela unmAda te duHkhapUrvaka vedAya che ane dukhapUrvaka choDAya che. noMdha : sarvajJa maMtravAdyaDapi, yasya na nivAraNe zaktAH mithyAmohonmAdaH, saH kena kila kathyatAM tulya TIkA zloka saMdarbha : yakSAzane kAraNe Avela gAMDapaNa (unmAda) kadAca maMtravAdInA prayogathI nivArI zakAya che, paraMtu mohamugdha manuSyane saMsAravAsanArUpa je unmAda Ave che, tene nivAravA mATe sarvajJa bhagavAna paNa mRta ane cAritradharmarUpa (maMtrI zakitane zrota vaheto mUke to paNa zraddhA na thavAne kAraNe teno unmAda dUra thato nathI. mATe mohAvezathI Avela gAMDapaNanI tulanA karI zakAya tema ja nathI. | | unmAda- jenAthI spaSTa cetanA eTale ke vijJAna nAza thaI jAya tene unmAda kahe che. - yakSAveza unmAda- zarIramAM yakSa praveza karavAthI je unmAda thAya che tene yakSAveza unmAda kahe che. mohanIya unmAda- mohanIya karmanA udayathI AtmAne pAramArthika satya asatyane viveka naSTa thaI jAya che ane mohanIya unmAda kahe che. enA be bheda che - mithyAtva mohanIya unmAda ane cAritra mehanIya unmAda. mithyAtva mohanIya unmAdathI jIva atattvane tattva mAne che, ane tatvane atatva mAne che. cAritra mohanIya unmAdathI jIva viSayAdinA svarUpane jANatA hatA paNa ajJAnInI rIte emAM pravRtti kare che athavA veda mohanIyanA udayathI hitAhitanuM bhAna bhUlIne unmatta banI jAya che. Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 . bo bhagavatI upara gautama he bhagavan ! nArakInA neriyAomAM keTalA prakAranA unmAda lAbhe che? mahAvIra he gautama! banne prakAranA unmAda lAbhe che tevI ja rIte, 24 daMDakamAM banne prakAranA unmAda lAbhe che. gautama he bhagavana ! enuM zuM kAraNa ? mahAvIra: he gautama! devatA neriyAo upara azubha pugala pheke che jenAthI neriyAone yakSaveza unmAdanI prApti thAya che. e rIte audArikanA 10 daMDaka kahevA. 13 daMDakanA devatAmAM mahAddhivALA deva alpajhaddhivALA deva upara azubha pudgala pheke che, jenAthI alpaaddhivALA devane yakSAveza unmAdanI prApti thAya che. mehanIya unmAdanI prApti 24 daMDakamAM mehanIya karmanA udayathI hoya che. varSa ane tamaskAya gatama : he bhagavAn ! varasAda kaI rIte thAya che? mahAvIra H he gautama ! varSAkALamAM athavA tIrthakara bhagavAnanA janma mahotsava AdimAM zakendra devendra jyAre varasAda karavAnI IcchA kare che tyAre atyaMtara pazcidAnA devone bolAve che. arthAtara pariSadavALA de madhyama pariSadane devene bolAve che. madhyama pariSaDavALA deve bahAranI pariSadavALA devane belAve che. bahAranI pariSadAvALA deva bahAra bahAranA devene belAve che. bahAra bahAranA deva Abhigika devene bolAve che. Abhigika deva varasAda karavAvALA dene belAve che. pachI te varasAda karavAvALA deva varasAda varasAve che-kare che. gautama H he bhagavan! asurakumAra vRSTi kare che? Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAnA zastra bhagavatI za. 14 uM. 3 pa mahAvIra : hai gautama ! kare che ? mahAvIra : he bhavagana ! asurakumAra deva kayA kAraNathI varasAda kare che ? mahAvIraH hai gautama ! tIrthaMkara bhagavAnanA janma, dIkSA, jJAna ane nirvANanA mahotsavanA nimite varasAda kare che. e rIte 13 daMDaka devatAnuM kahevuM. dhruvatAnAM zastra zrI bhagavatI sUtra za. 14, 3 nA adhikAra gautama : he bhagavAn ! mahAkAya (meTA parivAravALA), meATA zarIravALA devatA zuM bhAvitAtmA aNugAranI vacceAvacca thaine jAya che? mahAvIra : hai gautama ! kAi jAya che, koi jatA nathI. gautama : he bhagavan ! enuM zuM kAraNu ? mahAvIra : he gautama ! deva e prakAranA che. mAyImithyASTi ane amAyI samadaSTi. mAyI mithyAdRSTi deva bhAvitAtmA aNugArane dekhIne vaMnA karatA nathI, namaskAra karatA nathI, satkAra karatA nathI. yAvat paryuM pAsanA karatA nathI. e kAraNathI bhAvitAtmA aNugAranI vacceAvacca thaine jAya che. AmAyI samadRSTi deva bhAvitAtmA aNugArane dekhIne -dekhatAM vaMdanA kare che, namaskAra kare che, satkAra kare che, sanmAna kare che yAvat payu pAsanA kare che. A kAraNe bhAvitAtmA aNugAranI vacceAvacca thaine jatA nathI. e rIte, 13 daMDaka O devatA mATe kahevuM. O vacceAvacca thaine javAnuM kArya phakta devAmAM ja thai zake che. naraka ane pRthvIkAyika Adi jIvA mATe thaI zakatu nathI. mATe ahI' kata devatAnA ja kaDaka kahyA che. Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma autama : he bhagavan ! nArakInA neriyAomAM 1. @ satkAra, 2 sanmAna, 3 kRtikarma, 4 abhyathAna, 5 aMjalikaraNa, 6 AsanAbhigraha, 7 AsanAnapradAna 8 sanmukha javuM, 9 sevA karavI, 10. mUkavA javuM-e vinaya che? mahAvIraH he gautama! neriyAomAM satkAra Adi vinaya nathI. e rIte pAMca sthAvara, traNa vikalaeNTrimAM kahevuM. tiryaMca pacaMdriyamAM ATha prakArane vinaya (AsanAbhigraha ane AsanAnapradAna e be cheDIne) hoya che. manuSya ane 13 daMDaka devatAmAM daza prakAranA vinaya hoya che. gautamaH he bhagavana ! alpajhaddhivALA deva mahAtrAddhivALA deva vacce vacce thaIne jAya che? mahAvIraH he gautama! jatA nathI. gautama he bhagavana! samAna addhivALA deva samAnaRddhivALA deva vaccevacce thaIne jAya che? @1 satkAra- vinaya karavA yogya vyaktine vinaya karo. 2 sanmAna - yathAyogya sevA karavI. 3 kRtikama - vaMdanA karavI. 4 abhyatthAna:- Adara karavA yogya vyakitane joine Asana choDI UbhA thavuM. 5 aMjalikaraNa-baMne hAtha joDavA. 6 AsanAbhigraha - besavA mATe AsananuM AmaMtraNa devuM 7 AsanAnapradAna :- Asana lAvI pAtharavuM. 8 sanmukha javuM - Adara karavA yogya puruSane AvatA joI enI sAme javuM. 9 sevA karavI :- beThA hoya to tenI sevA karavI. 10 mUkavA javuM - UThIne jAya te thoDe dUra sudhI pahoMcADavA javuM. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAnA zastra bhagavatI za-14. u-3. 227 - mahAvIra : he gautama ! javAnI zakti te nathI, paraMtu sAmevALA deva pramAdamAM hoya te cAlyA jAya che. gautama he bhagavana ! zastrane prahAra karIne jAya che ke prahAra karyA vinA jAya che? mahAvIraH he gautama ! zastrane prahAra karIne jAya che, paraMtu zastra prahAra karyA vinA jatA nathI. gautama : he bhagavanpahelAM zastra prahAra karIne pachI jAya che ke pahelAM jaIne pachI prahAra kare che? mahAvIra : he gautama ! pahelAM zastrane prahAra karIne pachI jAya che, paraMtu pahelAM jaIne pachI prahAra kare che evI vAta nathI. gautama? he bhagavan! mahAddhivALA deva apaRddhivALA detranI vacce vacce thaIne jAya che ? mahAvIra : he gautama ! jAya che gautama ! he bhagavan ! zastrane prahAra karIne jAya che ke prahAra karyA vinA jAya che? mahAvIra he gautama! prahAra karIne paNa jaI zake che ane prahAra karyA vinA paNa jaI zake che? genama: he bhagavan! pahelAM zastrane prahAra kare che ne pachI jAya che ke pahelAM jAya che ane bAdamAM prahAra kare che? mahAvIra H he gautama ! RddhivALA devatAnI IcchA hoya te pahelAM prahAra karIne pachI jAya che athavA pahelAM jaI pachI prahAra kare che. e rIte 13 daMDaka devatAnuM kahevuM. samuccaya devatA ane 13 daMDaka devatA e 14 mAM traNa traNa <-alAvA kahevAthI 42 alAvA < 1 alpaRddhivALA mahAddhivALA deva 2 samAnaRddhivALA samAnahivALA deva. mahAddhivALA alpaRddhivALA deva-e 3 alAvA thayA. Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 bhagavatI zyAma thayA. e 42 alAvA devatAnA devatAnI sAthe kahA. e rIte kara alAvA devatAnA devInI sAthe, 42 alAvA devInA devatAnI sAthe ane 42 alAvA devInA devInI sAthe kahevA. kula maLI 182 (14+4+4+42+2=182) alAvA thayA. gautama : he bhagavan ! ratnaprabhA pRthvIne neriyA kayA prakAre pudgala pariNAmane anubhava kare che? mahAvIra H he gautama! aniSTa yAvat amaneNa pudgala pariNAmane anubhava kare che. e rIte sAtamI naraka sudhI kahevuM. " zaitama : he bhagavana ! neriyA keTalA prakAranI vedanA vede che? mahAvIraH he gautama ! @ daza prakAranI azubha vedanA vede che. e vistAra zrI jIvAbhigamasUtranA naraka udezamAM ko e rIte jANI le. gautama : he bhagavana ! sAtamI narakanA neriyA kaI rItanI parigraha saMjJAnA pariNAmane anubhava kare che? - mahAvIra : he gautama! aniSTa yAvat amaneNa parigraha saMjJAnA pariNAmane anubhava kare che. @ nArakInA chevanI 10 prakAranI vedanA. (1) zIta-narakamAM atyaMta ThaMDI hoya che. (2) uSNa-garamI. (3) sudhA-bhUkha (4) pipAsA-tarasa. (5) kaMDU-khujalI. (6) parataMtratA-paravazatA. (7) zya-Dara~bIka. (8) zaka-ciMtA athavA dInatA. (9) jarA-ghaDapaNa. (10) vyAvi-roga. - uparokta 10 vedanAo narakanI aMdara atyaMta arthAta utkRSTa rUpathI heya che. Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ami bhagavatI za. 14. u. 5 329 agni zrI bhagavatI sUtra za. 14 u. pane adhikAra gautama H he bhagavana ! neriyA agninI vacce thaIne jAya che? mahAvIra : he gautama ! kaI jAya che, koI jatA nathI. gautama : he bhagavan! enuM kAraNa zuM? mahAvIra : he gautama! neriyA be prakAranA che vigrahagati samApanna (vATe vahetAM) ane avigrahagati samApanna (pitAnA utpatti kSetramAM pahoMcelA). vigrahagati samApanna agninI vacce thaIne jAya che, paraMtu baLatA nathI. < avirahagati samApanna neriyA agninI vacce thaIne jatA nathI . je rIte neriyAnuM kahyuM e rIte asurakumAra devenuM kahevuM. paraMtu vizeSatA e che ke, avigraha samApanna paNa kaI kaI jAya che , koI kaI jatA nathI. je jAya che te baLatA nathI. (kemake vaikriya zarIra sUma che ane enI gati atizIdhra che). e rIte 13 daMDaka devatAnuM kahevuM. pAMca sthAvara] nArakInI rIte kahevA. traNa vikalaiMdriya asurakumAra devanI mAphaka kahI devA, < vigrahagatimAM phakta tejasa kArmaNa e be zarIra hoya che. e banne zarIra sUkSma hovAthI baLatAM nathI. @ narakamAM bAdara agnikAya hotA nathI. _) je avigrahagati samApanna asurakumAra deva manuSyalokamAM Ave che, te agnikAyanI vacce thaIne Ave che, je manuSyalokamAM AvatA nathI te agnikAyanI vacce thaIne Avo nathI, vacce thaIne Ave che te baLatA nathI kemake kriya zarIra sUkSma hoya che ane tenI gati atizIgha hoya che. * ] vigrahamatimAM jatAM ekediya jIva agni vacce thaIne jAya che. te sUkSma hovAthI agnimAM baLatA nathI. avigrahagati prApta ekeMdriya jIva agninI vacce thaIne jatA nathI. kemake te sthAvara che. agni ane vAyunI gati trasa Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 mA bhagavatI ekama paraMtu eTalI vizeSatA che ke avigrahagati samApanna je agninI vacce thaIne jAya che te baLe che. manuSya ane tiryaMca paceMdriyamAM vigrahagati samApana te nArakInI rIte kahevA. avigraha samApananA be bheda cheH addhi prApta (vekiya labdhiyukta) ane addhiprApta (vaikiya labdhirahita). vaikiya labdhiyukta kaI jAya che, kaI jatA nathI. je jAya che te baLatA nathI. vaikriya labdhi vinAnA koI jAya che, keI jatA nathI. je jAya che te maLe che. gautama ! he bhagavan! nArakInA neriyA ke anubhava kare che? mahAvIra : he gautama! daza thAnakane (bela) anubhava kare cheH (1) aniSTazabda, (2) aniSTarUpa, (3) aniSTagaMdha, (4) aniSTa rasa, (5) aniSTasparza, (6) ja aniSTagati, (7) aniSTasthiti, (8) aniSTa lAvaNya, (9) aniSTayazaH kIrti, (10) aniSTa uthAna, karma, baLa, virya, puruSAkAra parAkrama. gautama : he bhagavana ! devatA ke anubhava kare che? mahAvIra : he gautama! devatA daza sthAnaka (bela)ne anubhava kare che? (1) ISTazabda, (2) ISTarUpa, (3) iSTagaMdha, (4) InTarasa, (5) ISTasparza hovAthI eno agninI vacce thaIne javAno saMbhava che, paraMtu ahIM enI vivakSA karI nathI. ahIM sthAvarapaNunI vivalA che. sthAvara jevomAM gatine abhAva che. vAyu AdinI preraNAthI pRthvI AdinuM agninI vacce javAno saMbhava che, paraMtu ahIM svataMtratApUrvaka javAnI vivakSA karavAmAM Avela che. ekeMdriya jIva sthAvara hovAthI svataMtratApUrvaka te agninI vacamAM thaIne jaI zakatA nathI. ja nArakI jIvonI aprazasta vihAgatirUpa athavA narakagatirU5 aniSTa gati hoya che. narakamAM rahevArUpI athavA naraka AyurUpI aniSTa sthiti hoya che. zarIranuM beDeLapaNuM hovAthI aniSTa lAvaNya hoya che. apayaza ane apakIrtirUpa aniSTa yazakIrti hoya che. vIryAnArAyakarmanA kSapazamathI utpanna thayela nArakI jIvonA utthAnAdi vArya vizeSa aniSTa-niMdita hoya che. Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agni bhagavatI za-14. uM. 5 331 (6) ISTagati, (7) ISTasthiti, (8) iSTalAvaNya, (9) ISTayaza kIrti, (10) ISTautpAdana, baLa, vIrya, puruSAkAra parAkrama. gautama: he bhagavan! pAMca sthAvara ke anubhava kare che. mahAvIra : he gautama ! cha sthAnakane (bela) anubhava kare che. 1. | IcchAniSTa , 2 IchAniSTagati, 3 IniSTasthiti, 4 ISTAniSTa lAvaNya. 5. ITAniSTa yazakIrti, 6. ITAniSTa V utthAna, karma, baLa, vIrya, puruSAkAra parAkrama. gautama H he bhagavan! vileMdriya ke anubhava kare che? mahAvIraH he gautama! je rIte pAMca sthAvaranuM kahyuM e rIte traNa vikaseMdriyanuM kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke beIdriya 7 sthAnaka (bela)no anubhava kare che. ITAniSTa 2sa vacce (eka vadhAre kahyo-umera). te indriya 8 sthAnaka (bela)ne anubhava kare che- ISTA niSTa gaMdha vadhyuM. gautama? he bhagavan! tiryaMca paceMdriya ane manuSya ke anubhava kare che? ] ekedriya jIva zubha ane azubha kSetramAM utpanna thaI zake che. eTale ene zAtA ane azAtA banenA udayano saMbhava che. eTale emAM ISTa ane aniSTa spardhAdi hoya che. chatAM paNa ekeMdriya jIva sthAvara che, emAM svAbhAvika rUpathI gamanarU5 gatine saMbhava nathI. to paNa emAM paraprerita gati hoya che. te zubhAzubharUpa hovAthI ISTAniSTa kahevAya che. maNimAM ITa lAvaNya hoya che ane paththaramAM aniSTa lAvaNya hoya che, e prakAre ekedriya jIvomAM iSTAniSTa lAvaNya hoya che. sthAvara hovAthI ekedriya jIvomAM utthAnAdi hatAM nathI. paraMtu pUrvabhavamAM anubhava karyo hovAthI utthAnAdinA saMskAranA kAraNe enAM utthAnAdi hoya che evuM jANavuM. | V jeTalA pugelethI saMpUrNa AhAra thAya che ene avIci dravya kahe che... -- Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara zrI bhagavatI upakrama mahAvIra : he gautama! daze belano anubhava kare che- ISTAniSTa zabda yAvat IniSTa utthAna karma baLa virya puruSAkAra parAkrama. - gautama he bhagavan! mahAddhivALA yAvat mahAsukhavALA deva. bahAranA pudgalene (bhavadhAraNIya zarIranI sivAya) grahaNa karyA vinA ticcha parvata ke viccha bhIMtane oLaMgavAmAM (eka vAra oLaMgavAmAM vAraMvAra eLaMgavAmAM zakitazALI che? mahAvIra : he gautama! eka vAra ke vAraMvAra oLaMgavAmAM zaktizALI nathI. gautama? he bhagavan! mahAddhi arthAt mahAsukhavALA deva bahAranA pudgalene grahaNa karIne tirtho parvata ke ticha bhIMtane eka vAra aneka vAra ulaMghI javA zaktimAna che? mahAvIraH he gautama! samartha che. AhAra zrI bhagavatI sUtra za. 14 u. 6 ne adhikAra gautamaH he bhagavan ! nArakInA neriyAe zAne AhAra kare che? kevI rIte pariName che? enI kaI yoni che? enI sthitinuM zuM kAraNa che? mahAvIraH he gautama! neriyAe pudgalene AhAra kare che, pudgalarUpe pariName che. ThaMDI garamasparzavALI enI ni che. (AyuSya karmanA) pudgala enI sthitinuM kAraNa che. te (baMdha dvArA) karmane prApta thayA che. te narakapaNAnA nimittabhUta karmavALA che. karmapudgalathI enI sthiti che ane karmathI anya paryAya prApta kare che. e rIte ra3 daMDakamAM kahevuM. gautamaH he bhagavan ! nArakIne neriyAo vIcidravyane @ AhAra kare che. ke avIcidravyane AhAra kare che? @ saMpUrNa AhArathI eka pradeza paNa ocho AhAra kare tene vIcidravya kahe che. Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tulya bhagavatI za-14, 3 7 33 mahAvIra : hai gautama! mane prakAranA AhAra kare che. he bhagavan ! enuM zuM kAraNa ? gautama : mahAvIra : hai gautama ! je neriyAe eka pradeza AchA dravyanA AhAra kare che te vIcidrazyanA AhAra kare che, ane je neriyA paripUrNa dravyanA AhAra kare che te avIcidrabyAnA AhAra kare che. e rIte 23 daMDaka kahevA. sarva jIva vIcidravya ane avIcidravya ane prakAranA ahAra kare che. tulya zrI bhagavatI sUtra za. 14, 6, 7 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! tulya keTala prakAranA che? mahAvIra : he gautama ! tulya cha prakAranA kahyA cheH (1) dravyatulya (2) kSetratulya (3) kALatulya (4) bhavatulya (5) bhAvatulya (6) saMsthAna tulya. gautama : he bhagavan ! dravyatulya kAne kahe che ? mahAvIra : huM gautama ! eka paramANu pudgala khIjA paramANu pudgalanI sAthe dravyathI tulya che, paraMtu paramANu pudgala, paramANu pudgala sivAya bIjA padArthonI sAthe dravyathI tulya nathI. jema eka paramANu pudgala e pradezI kaMdha, traNa pradezI skaMdha yAvat daza pradezI skaMdha, vagere sAthe dravyathI tulya nathI. e rIte, e pradezI kadha (bIjA) e pradezI skaMdha sivAya bIjA paTTAnI sAthe dravyathI tulya nathI. e rIte, traNu pradezI` skaMdha traNa pradezI smudha sivAya yAvat daza pradezI dha deza pradezI kadha-sivAya zrIjA padArthanI sAthe dravya tulya nathI. tulya saMkhyAta pradezI - ka Mdha tulya sa MkhyAta pradezI skaMdhanI sAthe tulya che. tulya saMkhyAta pradezI dha tulya Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI upakrama saMkhyAta pradeza skaMdha sivAya bIjA padArthanI sAthe dravyathI tulya nathI. e rIte tulya asaMkhyAta pradezI kaMdha, tulya anaMta pradezI skaMdhanuM kahevuM. gautama H he bhagavana kSetratulya kevI rIte kahevAya che? mahAvIra : he gautama! eka akAza pradezamAM rahelA pudgala dravya, eka AkAza pradezamAM rahelA pudgala dravyanI sAthe kSetrathI tulya che. paraMtu eka AkAza pradezamAM rahela pudagala dravyanI sAthe tulya nathI. e rIte daza AkAza pradeza jAva asaMkhyAta AkAza pradeza sudhI kahevA. be AkAza pradeza avagAhyA pugala be AkAza pradeza avagAhyA pudgala sAthe dravya kSetra apekSAe tulya che. e rIte jAva tulya asaMkhyAta AkAza pradeza avagAhA skaMdha sudhI kahevuM. gautamaH he bhagavana ! kALatulya kene kahe che? mahAvIraH he gautama! eka samayanI sthitivALA pudgala dravya eka samayanI sthitivALA pudgala dravyanI sAthe kALatulya che. paraMtu eka samayathI adhika sthitivALA pudgala sAthe kALatulya nathI. jema eka samayanI sthitinA pudgala be samayanI sthitine pudgala sAthe kALatulya nathI. dravyatulyamAM kahyuM e rIte sarva adhikAra kahe A rIte asaMkhyAta samayanI sthitivALA dravya sudhI 12 bela kahevA. gautama: he bhagavana ! bhavatulya kene kahe che? mahAvIra: he gautama! je bhavathI tulya che tene bhavatulya kahe che. jema nArakI jIva nArakI jIva sAthe bhavatulya che. bIjI gatinA ja sAthe bhavatulya nathI. e rIte tiryaca, manuSya ane devanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! bhAvatulya kene kahe che? mahAvIra : he gautama! bhAvanA be bheda cheH ajIvabhAva ane jIvabhAva. ajIvabhAva jema eka guNa kALA varNanA pudgala eka guNa kALA varNanA pudgala sAthe bhAvatulya che. paraMtu eka guNa kALA raMganA pudgala Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vigraha gati bhagavatI za. 14 u. 7 335 be guNa kALA varNanA pudagala sAthe bhAvatulya nathI. dravya tulyamAM kahyuM e rIte sarva adhikAra kahevA, e rIte anaMtaguNakALa sudhI 13 bela kahevA. e rIte 5 varNa, 2 gaMdha, 5 rasa ane 8 sparzanA 13-13 bola kahevA. 2013=260. chavabhAvanA che bheda cheH ja (1) audayika (2) aupazamika (3) kSayika (6) kSApazamika (5) pAriNamika (6) sAni pAtika, audayika bhAva audayika bhAvanI sAthe tulya che paraMtu bIjA bhAve sAthe bhAvatulya nathI. e rIte pathamika, kSayika, lApazamika, pariNAmika, sAnnipatika bhAvonuM paNa kahevuM. maitamaH he bhagavan! saMsthAnatulya kone kahe che ? mahAvIra he gautama! saMsthAnanA be bheda che. ajIvasaMsthAna ja 1. karmonA udayathI utpanna thavAvALA jIvanA pariNAma audayika bhAva kahevAya che. 2. karmonA upazamathI utpanna thavAvALA jIvanAbhAva pariNAma aupazamika bhAva kahevAya che. 3. karmonA kSayathI utpanna thavAvALA jIvanA pariNAma zAyika bhAva kahevAya che. 4. karmonA kSaya tathA upazamathI utpanna thavAvALA jIvanA pariNAma lApazamika bhAvo kahevAya che. kSAyopazamika bhAvamAM phakta vipAka vadana hatuM nathI, pradezavedana hoya che. aupazamika bhAvamAM vipAka vedanA ane pradezavedana hoya che. aupathamika bhAvamAM vipAka vedanA ane pradezavedana bane hotA nathI. kSApazamika bhAva ane aupazamika bhAvamAM A aMtara che. ' 5. jIvanA anAdikALathI je svAbhAvika pariNAma che te pariNAmika bhAva hoya che. 6. audayika Adi be-traNa bhAvonA saMyogathI utpanna thavAvALA pari NAma sAnnipAtika bhAva kahevAya che.----- che. Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33} zrI bhagavatI upama ane jIvasa'sthAna. ajIvasasthAnanA 5 le che. 7 parima'DaLa, vRtta, gyA, caturasa, AyAta. parima`DaLasa sthAna parima`DaLasasthAna sAthe tulya che. paraMtu bIjA saMsthAnA sAthe saMsthAnatulya nathI. e rIte vRtta, gyA, catura AyAta saMsthAnanuM kahevuM. jIva saMsthAnanA @ cha le che: (1) samarcArasa (2) nyagrAma parimaMDaLa (3) sAdi (4) pukhta (5) vAmana (7) huDaka. samacArasa saMsthAna samarcArasa saMsthAna sAthe tulya che paraMtu khIjA sAthe saMsthAna tulya nathI. e rIte nyatreAdhaparimaMDaLa, sAdi, kubja, vAmana ane huDaka saMsthAnanuM paNa kahevuM. kula alAvA 318 (dravyanA 13+kSetranA 12+kALanA 12+bhavanA 4+ajIvabhAvanA 260-jIvabhAvanA 6+ajIva saMsthAnanA pa+jIva sasthAnanA 6=318) thayA. 7 AkAra vizeSane sasthAna kahe che. enA be bheda che. jIvasa sthAna ane ajIva saMsthAna. ajIva saMsthAnanA 5 bheda che (1) parimaMDaLa- cuDInI rIte bahArathI gALa, aMdarathI pAlu hAya che. enA e bheda-dhana ane pratara. (ra) vRtta-kuMbhAranA cArka samAna bahArathI gALa ane a MdarathI polANu vinAnuM hAya che. tenA be bheda-dhana ane pratara. e pratyekanA be-be bheda che: samasaMkhyAvALA pradezayukta ane viSama sa MkhyAvALA pradezayukata. (3) tryasra-trikANu AkAravALA hoya che. (4) catusra-catuSkALu hoya che. (5) mAyata-lAkaDInI jema lAMbe hoya che. enA traNa bheda che. zreNyAyata, pratarAyata, dhanAyata, enA pratyekanA e--be bheda che. samasaMkhyAvALA pradezayukata ane viSama saMkhyAvALA pradezayukata. e pAMca prakAranA saMsthAnA visrasA ane prayogasAvALA DhAya che. @ saMsthAna nAmakamanA udayathI veAnA je AkAra vizeSa hoya che tene jIvasa sthAna kahe che. tenA samayeArasa Adi cha bheda hoya che. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gautamane AzvAsana bhagavatI 3 14 -7. 337 gautamane AzvAsana te samaye bhagavAna rAjagRhamAM padhAryA hatA. te arasAmAM gautama svAmI pitAne kevaLa jJAnanI prApti na thavAthI khinna rahetA hatA. eTale dharmakathA pUrI thayA pachI loke vIkharAI gayA bAda mahAvIra savAmI gautamane saMbodhIne kahevA lAgyAH he gautama ! tame mArI sAthe ghaNA kALa sudhI nehathI baMdhAyela che. he gautama ! tame lAMbA kALathI mArI prazaMsA karI che. he gautama ! tamane mArI sAthe ghaNuM lAMbA kALathI paricaya che. he gautama! tame ghaNuM lAMbA kALathI mArI sevA karI che. he gautama ! tame ghaNA lAMbA kALathI mane anusaryA che. he gautama! tame ghaNA lAMbA kALathI mArI sAthe anukULapaNe varyAM che. he gautama! turatanA devabhavamAM ane suratanA manuSyabhavamAM tamArI sAthe mAro saMbaMdha che. vadhAre te zuM ? paNa maraNa pachI zarIrane nAza thayA bAda ahIMthI AvIne ApaNe banne sarakhA, eka prajanavALA (eka siddhakSetramAM rahevAvALA) tathA vizeSatA ane bhedarahita (sidha) thaIzuM. gautamahe bhagavana ! A vAta anuttaraupAtika deve paNa jANe che ane jue che? mahAvIraH he gautama ! te dee anaMta mane dravyanI vargaNAone yarUpa prApta karI che tathA thApta karI che. tethI teo A vAta jANe che ane jue che. zramaNa nigraMthanA sukhanI tulyatA bhagavatI sUtra za. 14. u.9ne adhikAra gautama: he bhagavan! je zramaNanigraMtha AryapaNe-pApakarma rahitapaNe vicare che, enuM sukha kevuM che? 43 Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI 5 mahAvIra : he gautama! eka mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNa nigraMthanuM sukha vANavyaMtara devanA sukhathI vadhAre hoya che. be mAsanI dikSA paryAyavALA zravaNa nigraMthanuM sukha asurendranI sivAya bAkI bhavanapati deve (navanikAyanAde)nA sukhathI vadhAre hoya che. traNa mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNa nigraMthanuM sukha asurakumArethI vadhAre hoya che. cAra mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMthanuM sukha graha, nakSatra, tArA e traNe tiSI denA sukhathI vadhu hoya che. pAMca mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMthanuM sukha sUrya, caMdra tiSI denA sukhathI vadhAre hoya che. cha mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMthanuM sukha saudharma, izAna devakanA devenA sukhathI vadhAre hoya che. sAta mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMthanuM sukha sanatakumAra, mahendra devalokanA devenA sukha karatAM vadhAre hoya che. ATha mAsanI dIkSApayavALA zramaNanigraMthanuM sukha brahmadevaka, lAMtakadevakanA devenA sukha karatAM vadhAre hoya che. nava mAsanI dIkSA paryAyavALA zramanirca thanuM sukha mahAzuka, sahasAra devakanA denA sukha karatAM vadhAre hoya che. daza mAsanI dIkSA paryAyavALA zramaNanigraMthanuM sukha Azuta prANata, AraNa acuta devakanA devenA sukhathI vadhAre sukha hoya che. agiyAra mAsanI dIkSA paryAyavALA zamaNanigraMthanuM sukha nava raiveyakanA denA sukhathI adhika hoya che. bAra mAsanI dikSA paryAyavALA zramanirca thatuM sukha pAMca anuttara vimAnanA devenA sukhathI adhika hoya che. e pachI adhika adhika zuddha (zuddha ane zuddhatara) pariNAmavALA thaI siddha thAya che. yAvat sarva duHkhane aMta kare che. kevaLI ane siddha zrI bhagavatI sUtra , 14. u. 10 ne adhikAra gautama H he bhagavan! kevaLajJAnI, chane jANe ane dekhe che? mahAvIraH hA. gautama! jANe ane dekhe che. e rIte siddha bhagavAna paNa chadmasthane jANe dekhe che. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevalI ane siddha bhagavatI za. 14 uM. 10 339 gautamaH he bhagavana! kevaLajJAnI, Adhavadhika (niyata kSetra viSayaka avadhijJAnIne, paramAvadhi jJAnIne, kevaLajJAnIne, ane siddhine jANe ane dekhe che ? mahAvIra : hA. gautama! jANe ane dekhe che. e rIte siddha bhagavAna paNa e sarvane jANe ane dekhe che. gautama. he bhagavana ! kevaLajJAnI bele che ane praznanA uttara Ape che? mahAvIraH hA. gautama! bele che ane praznanA uttara Ape che. gautama H he bhagavana ! kevaLajJAnInI rIte siddha bhagavAna paNa bele che ane praznanA uttara Ape che? mahAvIraH he gautama ! nahi. siddha bhagavAna belatA nathI. ane praznanA uttara ApatA nathI. gautama he bhagavan! enuM zuM kAraNa? mahAvIra he gautama ! kevaLajJAnI uthAna (UbhA rahevAnuM), karma (gamanAdi kriyA karavAnuM), baLa, vIrya, puruSAkAra parAkrama sahita che. ane siddha bhagavAna utthAna, karma, baLa, vIrya, puruSAkAra parAmarahita che eTale te kevaLajJAnInI rIte belatA nathI ane praznanA uttara paNa detA nathI. - gautama he bhagavan! kevaLajJAnI pitAnI AMkha khele che ane baMdha kare che, zarIrane saMkece che ane prasAre che, UbhA rahe che ane bese che, zayyA (vasatI) ane naiSadhikI (DA samaya mATe vasati) kiyA kare che? mahAvIra : hA. gautama! e sarva kriyAo kare che. autama? he bhagavana ! kevaLajJAnI ratnaprabhA pRthvIne "A ratnaprabhA pRthvI che" e rIte jANe dekhe che? mahAvIraH hA gautama! jANe dekhe che. e rIte siddha bhagavAna mATe kahevuM. e rIte zarkarA pRthvI yAvatuM tamatamA prabhA pRthvI, bAra deva Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 bhagavatI parama leka, navaraiveyaka, pAMca anuttara vimAna, InsTAgyArA pRthvIne paNa jANe dekhe che. gautama? he bhagavAna ! kevaLajJAnI paramANu pulene "A paramANu pudagala che,' e rIte jANe dekhe che? mahAvIraH hA. gautama! jANe-dekhe che. e rIte be pradezI traNa pradeza yAvat anaMta pradezI kaMdhane jANe dekhe che. e rIte siddha paNa paramANu yAvat anaMta pradezI kaMdhane jANe dekhe che. zataka 15 muM zAlakanA varNanathI ja pUrNa thAya che. te viSaya kathAnuyegane che. prastuta saMpAdanamAM (1) dravyAnuga (2) gaNitAnuga (3) ane caraNakaraNanuganA jJAtavya viSayenA saMgrahanI pratijJA karela che. eTale zataka 15 mAne gozAlakane adhikAra saMpAdana karela nathI. adhikaraNa zrI bhagavatI sUtra za. 16 u. 1ne adhikAra gautama he bhagavan! adhikaraNI (raNa) upara haDe mAravAthI vAyukAya utpanna thAya che? mahAvIra H hA - gautama ! thAya che. eraNa upara hathoDo bhAratI vakhate eraNa ane hatheDAnA abhighAtathI vAyukAya utpanna thAya che te acitta hoya che paraMtu enAthI sacitta vAyukAyanI hiMsA thAya che. sthAnAMga satramAM pAMca prakAranI acitta vAyukAya kahela che. (1) jorajorathI dhamadhama cAlavAthI (2) luhAranI dhamaNathI, (3) ucchavAsa AdithI (4) kapaDAM jhApaTavAthI ke (5) kaI vastune pIlavA dabAvavAthI tathA paMkhAthI. A pAMca prakAranI acitta vAyuthI sacitta vAyuthI hiMsA thAya che. Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikaraNa maLavI za-16. -1. .ga gautama : he bhagavan ! vAyukAya koI bIjA paTTAnA @ spa thavAthI mare che ke sparza thayA vinA mare che ? mahAvIra : hai gaitama ! sparza thayA vinA maratA nathI. gautama : huM bhagavan ! jyAre vAyukAya mare che te zarIra sAthe bhavAMtaramAM jAya che ke zarIra rahita bhavAMtaramAM jAya che ? mahAvIra : hai gautama ! tejasa kA nI apekSAe zarIra sahita jAya ane audArika-vaikriyanI apekSAe zarIrarahita jAya che. H gautama : huM bhagavan ! sagaDImAM agnikAya keTalA kALa sudhI sacitta rahe che ? mahAvIra H he gautama ! jaghanya aMtarmuhUta, utkRSTa paNu ahArAtra (rAta-divasa) sudhI sacitta rahe che. gautama : he bhagavan ! leDhuM tapAvavAnI bhaThThImAM leADhAnI sANasIthI leADhAne UMcuMnIcuM karavAvALA puruSane keTalI kriyA lAge ? pAMce mahAvIra : huM gaitama ! te puruSane kAyikI Adi kriyA lAge che. e rIte je jIvAnA zarIrathI letuM banyuM, bhaThThI khanI, sANasI manI, aMgArA anyA, aMgArA kADhavAnA cIpiyA banyA dhamaNu manI, e sarva jIvAne pAMca pAMca kriyA lAge che. @ pRthvIkAya Adi pAMca sthAvara jIvAnI sAthe jyAre vijAtIya jIveAnA tathA vijAtIya spavALA padArthAne sadha thAya che tyAre enA zarIrane vinAza thAya che. e AzayathI lai e prazna karyAM che. zrI AcArAMga sUtranA 'zastraparinA' nAmanA pahelA adhyayanamAM enuM vistArathI varNana karyu che. O (1) kAyA (kAyAnI) (2) ahigaraNiyA (adhikaraNInI (3) pAusiyA (prAdehinI) (4) paritAvaNIyA (paritApanInI) (5) pANAvAyA (prANuAtipAti). Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama gautama : he bhagavan ! bhaThThImAMthI leDhAne sANasIthI pakaDI - eraNa upara rAkhatA puruSane keTalI kriyA lAge che? mahAvIra : hai gautama ! kAyikI Adi pAMca kriyA lAge che. e rIte je jIvAnA zarIrathI leg, sANusI, ghaNu, hatheADA, eraNu, eraNanuM lAkaDuM, garama leDhAne sMDuM karavAnI kuMDI ane luhAranuM kArakhAnuM dukAna banela che, e sarva jIvAne pAMca kriyAe lAge che. gautama : he bhagavan ! jIva \ adhikaraNa che ke adhikaraNI che? mahAvIra : hai gautama! @ avirati (mamatva) pariNAmanI apekSAe jIva adhikaraNa paNa che ane adhikaraNI paNa che. e rIte 24 daMDakanuM kahevuM. gautama H he bhagavan ! jIva sAdhikaraNI che ke niradhikaraNI che ? hiMsA Adi pApakanA kAraNabhUta padArthAne adhikaraNa kahe che. adhikaraNanA be bheda che : AMtarika ane bAhya. IdriyA Adi AMtarika adhikaraNa che. haLa, kAdALI, dhana, dhAnya, Adi parigraharUpa vastue bAhya adhikaraN che. e khAdya ane AMtarika adhikaraNa jenA hAya te adhikaraNI kahevAya che. e mATe sazarIrI jIvate zarIra Adi hAvAthI adhikaraNI che. ane zarIrAdi adhikaraNathI kadAca abhinna hAvAthI adhikaraNa che. arthAt sazarIrI jIva adhikaraNa ane adhikaraNI banne che. @ je jIva virativALA heAya che, enA zarIrAdi AMtarika ane bAhya parigraharUpa vastuo hovA chatAM paNa enA upara mamatva na hovAnA kAraNe te adhikaraNI ke adhikaraNa kahevAtA nathI. je jIva avirativALA che ete mamatva hAvAthI te adhikaraNI ke adhikaraNa kahevAya che. zarIrAdi adhikaraNu sahita chatra sAdhikaraNI kahevAya che. sa MsArIjIvanuM zarIra IMdriyAdirUpa AMtarika adhikaraNa te haMmezAM sAthe rahe che. zastrAdi bAhya adhikaraNa nizcitarUpathI huMmezAM sAthe heAtA nathI, paraMtu aviratirUpI mamatvabhAva haMmezA sAthe rahe che. eTale zastrAdi khAdya adhikaraNanI apekSAe paNa jIva sAdhikaraNI kahevAya che. sAdhu (saMyati) puruSAmAM aviratine abhAva hovAthI zarIrAdi hAvA chatAM enAmAM sAdhikaraNupaNuM nathI. Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikAraNu bhagavatI za-16 9-1 343 mahAvIraH he gautama! jIva sAdhikaraNI che, paraMtu niraddhikaraNa nathI. e rIte 24 daMDakanuM kahevuM. - gautama : he bhagavana ! java *0 AtmAdhikaraNI che ke parAdhikaraNI tadubhAyAdhikaraNa che? mahAvIraH he gautama! aviratinI apekSAe jIva AtmAdhikaraNa paNa che, parAdhikaraNa. paNa che ane tadubhayAdhikaraNa paNa che. e rIte 24 daMDakamAM kahevuM. gautama : he bhagavan! jIvenA adhikaraNa @ AtmapragathI hoya che ke parapragathI hoya che ke tadubhaya prayogathI heya che? mahAvIra: he gautama! aviratinI apekSAe traNethI heya che. e rIte 24 daMDaka kahevA. pAMca zarIra, pAMca iMdriye ane traNa yuga e 13 belemAMthI je je bela jemAM lAbha e e belene nIpajAvatA (bAMdhatA) hatA 24 daMDakanA jIva aviratinI apekSAe adhikaraNa paNa che ane O pApAraMbhamAM svayaM pravRtti karanAra AtmAvikaraNI kahevAya che. bIjAthI pApAraMbha karAvavuM parAdhikaraNI kahevAya che. pote ja pApAraMbha kare che ane bIjAthI paNa karAve che te tadubhayAdhikaraNa kahevAya che. li hiMsA Adi pApakAmAM pravRtti karavAvALA mananA vepArathI utpanna adhikAraNa Atmaprayoga nirvartita kahevAya che. bIjAne hiMsAdi pApa kAryomAM pravRtti karAvavAthI utpanna thatAM vacanAdi adhikaraNa paraprayAga nirvatita kahevAya che. AtmA dvArA ane bIjAne pravRtti karAvatAM dvArA utpanna thayela adhikaraNa tadubhaya prayoga nirvartita kahevAya che. sthAvarAdi jevomAM vacanAdino vepAra hoto nathI, eTale temAM je para prayogAdinA adhikaraNa kahyAM che te aviratibhAvanI apekSAthI jANavuM. te Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. zrI bhagavatI u5ma adhikAraNa paNa che. AhAraka zarIra pramAdI sAdhune hoya che. eTale AhAraka zarIra pramAdanI apekSAe adhikaraNa paNa che ane adhikaraNa paNa che. - zakrendrajI zrI bhagavatI sUtra za. 16. u. 2 ne adhikAra eka samaye zaka devendra devarAjA pitAnI addhi parivAra sahita zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI pAse AvyA. vaMdaNa namaskAra karIne kendrajIe pUchayuM : zakedrajIH he bhagavana ! avagraha (svAmIpaNu) keTalA prakAranA che? mahAvIraH he zaka! pAMca prakAranA che. (1) devendranuM svAmIpaNuM athata dakSiNa lekAddha para kendrajInuM svAmIpaNuM che. uttara lekAI para IzAnendrajInuM svAmIpaNuM che (2) rAjAnuM svAmIpaNuM-jema bharata AdinuM cha khaMDe 2 cakravatInuM svAmIpaNuM hoya che. (3) gRhapatinuM svAmIpaNuM-jema mAMDalika rAjAnuM pitAne AdhIna deza upara svAmIpaNuM che. (4) sAgarika svAmIpaNuM-jema gRhasthanuM pitAnA ghara upara svAmIpaNuM che. (5) sAdharmika svAmIpaNuM-samAna dharmavALA sAdhu paraspara sAdharmika kahevaDAve che, enuM zu pAMca gAu sudhI kSetramAM sAdharmika svAmIpaNuM hoya che. e pachI kendrajIe kahyuM ke bhagavAna ! je zramaNa nigraMtha vicare che, ene huM AjathI svAmI paNAnI AjJA (adhikAra) ApuM chuM. ema kahIne zakrendrajI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdanA namaskAra karIne potAnA sthAne pAchA cAlyA gayA. @ rA gAu dakSiNa tarapha, A gAu uttara tarapha e rIte 5 gAu athavA 2aa gAu pUrva tarapha ane rA gAu pazcima tarapha e rIte 5 gAu. Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za jI bhagavatI sa. 16 u. 2. 345 e pachI gautama svAmIe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdanA namaskAra karIne pUchayuM : he bhagavana ! je kendrajIe A kahyuM ke huM svAmI paNAnI AjJA dauM chuM te zuM satya che? mahAvIraH hA. gautama! satya che. autamaH he bhagavan! zakrendrajI satyavAdI che ke mithyAvAdI che? mahAvIraH he gautama! zakendra satyavAdI che, mithyAvAdI nathI, gautamahe bhagavAna ! zuM zakendrajI satya bhASA bole che, asatya bhASA bole che, mizrabhASA bole che ke vyavahArabhASA bole che? mahAvIra : he gautama! satyabhASA bole che. yAvat 05vahArabhASA bele che. eTale ke cAre bhASA bole che. gautamaH he bhagavana! zakendrajI sAvadya (pApayukta) bhASA bele che ke nivagha (pAparahita) bhASA bole che? mahAvIraH he gautama ! zakedrajI pApayukta ane pAparahita ane bhASA bele che. gautama he bhagavana ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! jyAre kendra hAtha, vastra, AdithI mukha DhAMkIne bhASA bole che tyAre te pAparahita bhASA che. kema ke mukhane hAtha AdithI DhAMkIne belavAthI vAyukAyanA jIvanI rakSA thAya che. jyAre zakrendrajI ughADA meDha (hAtha AdithI mukha DhAMkayA vinA) bhASA bele che tyAre te pApayukta bhASA che. kema ke ethI vAyukAyanA jInI hiMsA thAya che. gautama he bhagavana! zakendrajI. bhavasiddhika che ke abhavasiddhika che? samyaphaSTi che ke mithyASTi che? parita saMsArI che ke anaMta Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 zrI bhagavatI u55ma saMsArI che? sulabhadhi che ke durlabhadhi che? ArAdhaka che ke virAdhaka che? carama che ke acarama che? - 1 - mahAvIra : he gautama! bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. samyakdaSTi che, mithyASTi nathI. parita saMsArI che, anaMta saMsArI nathI. sulabhadhi che, durlabhadhi nathI. ArAdhaka che, virAdhaka nathI. carama che, acarama nathI. gatama: he bhagavana ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! zakrendrajI bahu sAdhu-sAdhvI, zrAvakazrAvikAnAM hita, sukha, pathya, kalyANanA cAhavAvALA che, eTale zakrendrajI bhavasiddhika che. yAvat carama che. acarama nathI. vedanA ane karmakSaya zrI bhagavatI sUtra za. 16 u. 4ne adhikAra " gItamaH he bhagavana ! nityajI (anavinA jene na cAle te) zramaNa nigraMtha jeTaluM karma khapAve, teTaluM karma nairayika jIve narakamAM eka varase, aneka varase ke se varase khapAve? mahAvIraH he gautama! e vAta barAbara nathI. gautama he bhagavana ! caturthabhakata (eka upavAsa) karanAra zramaNa nigraMtha jeTaluM karma apAve teTaluM karma nairayika jIve narakamAM se varase, aneka se varase ke hajAra varase khapAve ? mahAvIraH nA. gautama! te vAta barAbara nathI. gautama be upavAsa karanAre zramaNa jeTaluM karma khapAve, teTaluM nairayika eka hajAra varase, aneka hajAra vase ke eka lAkha varase apAve ? mahAvIraH he gautama! e vAta barobara nathI. Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedanA ane karmakSaya bhagavatI -16. u-4. kaMka7 gautama H he bhagavana ! traNa upavAsa karanAra zramaNa jeTaluM karma khapAve, teTaluM nairayika eka lAkha varase, aneka lAkha varase ke eka kareDa varase khapAve ? mahAvIraH nA. gautama! te vAta barAbara nathI. gautama: he bhagavana ! cAra upavAsa karanAra zramaNa jeTaluM karma khapAve teTaluM karma nairayika eka karoDa varase, aneka kareDa varase ke keTakeTI varase khapAve ? mahAvIraH nA. gautama! te vAta barobara nathI. gautama he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kahe che? mahAvIra : he gautama! koI gharaDo, jarjarita zarIravALo, DhIlAM ane zithila gAtravALe, paDI gayelA dAMtavALe tathA garamI, tarasa, duHkha, bhUkha, durbaLatA ane mAnasika kalezavALe puruSa moTA kezaba vRkSanI sUkI, gAMThavALI, cIkaNuM, vAMkI ane nirAdhAra rahelI gaMDerI upara buThThA kuhADA vaDe prahAra kare, te game teTalA meTA huMkAra karavA chatAM tenA moTA moTA kakaDA paNa na karI zake. te pramANe nairayikee pitAnAM pApakarmo gADha karyA che tathA cIkaNuM karyA che, tethI teo atyaMta vedanA anubhavavA chatAM nirjarA ane nirvANarUpa phaLavALA thatA nathI. paraMtu kaI taruNa, baLavAna, medhAvI ane nipuNa kArIgara puruSa moTA zImaLAnI lIlI, jaTA vinAnI. gAMThe vinAnI, cikAza vinAnI sIdhI ane AdhAravALI gaMDerI upara tINa kuhADA vaDe prahAra kare te te puruSa meTA moTA huMkAra na karavA chatAM moTAM moTAM phaDiyAM phADe che. te pramANe che gautama ! zramaNa-nircae pitAnAM kamene sthaLa, zithila tathA niSTita karelAM che. tethI te zIdhra ja nAza pAme che. ane teo nirvANarUpI mahAphaLavALA thAya che. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka. bhagavata upakrama - svapna zrI bhagavatI sUtra za. 16. u.dane adhikAra gautamaH he bhagavana ! svapna keTalA prakAranAM che? mahAvIraH he gautama! svapna pAMca prakAranAM cheH (1) yathAtathya svapna-jevuM svapna jue tevuM phaLa maLe. e svapna satya ane zubha phaLanuM denAra che. (2) pratAna (prayANa) rUkha-vistAravALuM svapna. e yathAtathya (satya) paNa hoya che ane mithyA paNa hoya che. (3) ciMtAsvapna -jAgRta avasthAmAM je padArthone vicAra karyo che e svapnamAM jue. (4) tad viparIta svapna-svapnamAM je padArtho joyA che, jAgRta avasthAmAM enAthI viparIta padArthonI prApti thAya. A svapna viparIta phaLanuM denAra che. (5) avyakata svapna-ravapnamAM aspaSTa arthanuM dekhAyuM -ALa jaMjALa dekhAvI.. gautama: he bhagavana ! svapna sUtelAne Ave che, jAgatAne Ave che ke sUtelA-jAgatA (anidrA-kAgAnidrA)ne Ave che? mahAvIra he gautama ! sUtelAne svapna nathI AvatuM, jAgatAne svapna nathI AvatuM, paraMtu sUtelA-jAgatA (ardhanidrAvALA)ne svapna Ave che. svapna avasthAmAM ikiye sUtelI hoya che ane mana jAgatuM heya che. e samaye nidrA gherI letI nathI. tethI mana ghUmatuM rahe che. gautama : he bhagavan! jIva @ sUtele che ke jAgate che? ke sUtela jAgate che? @ sUvuM ane jAgavuM dravya ane bhAvanI apekSAe be prakAranAM kahyAM che. UMdha levI dravyathI sUvAnuM che ane virati (tyAga pacchakhANa) rahitapaNuM bhAvathI sUvAnuM che. svani saMbaMdhI prazna dravya nidrAnI apekSAe kahyuM che. have A prazna viratinI apekSAthI che. je jIva sarvaviratipaNathI rahita che te bhAvathI sUtela che. je jIva virativALA che te bhAvathI jAgatA che ane jIva dezavirativALA che te sUtA jAgatA che. Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna bhagavatI za. 16 u-6. 349 mahAvIra : he gautama! jIva sUtele paNa che, jAgato paNa che ane sUte jAgate paNa che. gautama H he bhagavana ! nArakInA neriyA sUtelA che, ke jAgatA che, ke sUtA jAgatA che? mahAvIra : he gautama ! nArakInA neriyA sUtA che, paraMtu jAgatA nathI, sUtA jAgatA nathI. e rIte 21 daMDaka kahevA. tiryaMca paMcuM driyamAM bhAMgA lAbhe 2. (1) sUtela, (2) sUtelajAgela. manuSyamAM bhAMgA lAbha 3. (1) sUtela, (2) jAgatA, (3) sUtela-jAgatA. gautama : he bhagavan! rUkha saMvRttane Ave che ke asaMvRttane Ave che? mahAvIraH he gautama! svapna saMvRttane Ave che, asaMvRttane Ave che, saMvRtta asaMvRttane paNa Ave che. gautama? he bhagavan ! svapna saMvRttane, asaMvRttane ane saMvRtta asaMvRttane Ave che. te satyasvapna Ave che ke mithyAsvapna Ave che? mahAvIra: he gautama! saMvRttane savapna Ave che te satya Ave che ane asaMvRttane tathA saMvRttaasaMvRttane Ave che te banne rItanAM Ave che. satya paNa Ave che ane mithyA paNa Ave che. gautama H he bhagavana! jIva saMvRtta che ke asaMvRtta che ke saMvRtta asaMvRtta che? mahAvIra : he gautama! jIva saMvRtta che, asaMvRtta che ane saMvRtta asaMvRtta paNa che. manuSyamAM bhAMga lAbhe traNeya (1) saMvRtta, (2) asaMvRtta (3) saMvRtta asaMvRtta tiryaMca paMceMdriyamAM bhAMgA lA be (1) asaMvRtta, (2) saMvRtta asaMvRtta). bAkInA 22 daMDakamAM kSaya lAle eka te asaMvRtta. gautama : he bhagavana! svapna keTalA prakAranAM che? Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatA upakrama mahAvIra : hai gautama ! svapna 7ra prakAranAM che. emAM 42 sAmAnya svapna che. je sAmAnyaphaLa devAvALAM che ane 30 mahAsvapna che, je mahAphaLa devAvALAM che. 350 jyAre tI kara mahArAjAnA jIva garbha mAM Ave che tyAre tItha'kara mahArAjanI mAtA 30 mahAsvapnamAMthI A 14 mahAsvapna joine jAge che--jAgRta thAya che. (1) gaja-hAthI, (2) vRSabha-khaLada, (3) siMha, (4) lakSmI devatA (5) phUleAnI mALA, (6) caMdramA, (7) sUrya, (8) mahendra dhajA, (9) kuMbha-kaLaza, (10) padma sarAvara, (11) kSIra samudra (12) bhavana ke vimAna, (13) ratnarAzi (14) agnizikhA. tI kara bhagavAnanI mAtA A 14 svapnAM dekhe che. enuM phaLa A che: 1. pahelA svapnamAM hAthIne peAtAnA mADhAmAM praveza karatA jue che enuM phaLa e che ke, je rIte hAthI saMgrAmamAM zatrusenAnA nAza kare che evI rIte tItha kara bhagavAna karUpI zatruonA nAza kare che. 2. bIjA svapnamAM khaLadane peAtAnA moDhAmAM praveza karatA jue che. enuM phaLa e che ke, je prakAre baLada bhAra vahana kare che e rIte tIrthaMkara bhagavAna saMyamarUpI bhAra vahana kare che. 3. trIjA svapnamAM sahune mADhAmAM praveza karatA dekhe che. enuM mULa e che ke, je prakAre si'huthI DarIne hAthI Adi prANI nAsI jAya che e prakAre tIthakara bhagavAnathI DarIne pAkhaMDI bhAgI jAya che, 4. cothA svapnamAM lakSmIne peAtAne ghera gIta gAtI jue che. enuM phaLa e che ke, tIrthaMkara bhagavAna kevaLajJAnarUpI lakSmI sahita hAya che. 5. pAMcamA svapnamAM phUleAnI mALA dekhe che. enuM phaLa e che ke, je prakAre phUleAnI mALAnI sugaMdha dase dizAomAM phelAya che e rIte tIrthaMkara bhagavAnane yaza-kIti dase dizAomAM phelAya che. jo tItha Mkara mahArAjAnA jIva athavA cakravatI neA jIva narakathI nIkaLIne Ave che te! enI mAtA ' bhavana ' dekhe che ane jo devalAkamAMthI Ave che te vimAna dekhe che. Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna bhagavatI za-16. - 6. chaThThA svapnamAM caMdramAne moDhAmAM pravezate jue che. enuM phaLa e che ke, je prakAre caMdramA Akhene AnaMda upajAve che e prakAre tIrthakara bhagavAna bhavya jIne AnaMda upajAvavAvALA che. 7. sAtamA svapnamAM sUryane moDhAmAM pravezate dekhe che. enuM phaLa e che ke, je rIte sUrya pitAnA tejathI dipAyamAna che e rIte tIrthakara bhagavAna pitAnAM tapa tejathI dipAyamAna che. 8. AThamA svapnamAM cisahita mahendra dhajA dekhAya che. enuM phaLa e che ke, tIrthakara bhagavAnanI upara traNa chatra hoya che. 9, navamA svapnamAM kuMbha-kaLaza pUre bharela dekhe che. enuM phaLa e che ke, tIrthakara bhagavAna guNethI paripUrNa hoya che. 10. dasamA svapnamAM padmasarevara dekhe che. enuM phaLa e che ke, je prakAre padmasarovarane pakSI Adi seve che e prakAre devatA Adi tIrthakara bhagavAnanI sevA kare che. 11. agiyAramA svapnamAM kSIra samudrane dekhe che. enuM phaLa e che ke, je prakAre samudra gaMbhIra che e prakAre tIrthakara bhagavAna gaMbhIra heya che. 12. bAramA svapnamAM bhavana ke vimAnane pitAnI cAre tarapha pradakSiNA karatAM jue che. enuM phaLa e che ke, tIrthakara bhagavAna aneka devIdevatAonA pUjanIya hoya che. 13. teramA svapnamAM ratnanI rAzi dekhe che. enuM phaLa e che. ke, tIrthakara bhagavAna jJAna-darzana-cAritrarUpI ratnatrayathI yukta hoya che. 14. caudamA rakhamAM agnizikhA dekhe che. enuM phaLa e che ke, je prakAre agni tejasahita hoya che. e prakAre tIrthakara bhagavAna tapa-teja sahita hoya che. jyAre cakravartIne jIva garbhamAM Ave che tyAre cakravatInI mAtAne paNa A 14 mahAsvapna dekhAya che, paraMtu te kaMIka aspaSTa dekhAya che. Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 zrI bhagavatI pAma jyAre vAsudevane jIva garbhamAM Ave che tyAre vAsudevanI mAtAne A 14 mahAsvapnamAMthI 7 svapna dekhAya che jayAre baLadevane jIva garbhamAM Ave che tyAre baLadevanI mAtAne A 14 mahAsvapnamAMthI 4 svapna dekhAya che. jyAre mAMDalika rAjAne jIva garbhamAM Ave che tyAre mAMDalika rAjAnI mAtAne A 14 mahAvapnamAMthI kaI eka svapna dekhAya che. e rIte bhAvitAtmA aNagAranI mAtAne paNa A mahAsvamomAMthI kei eka svane dekhAya che. zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI chagharatha avasthAnI + aMtima rAtrinA pAchalA paheramAM A dasa svapna dekhIne jAgRta thayA. 1. pahelA svapnamAM bhagavAne joyuM ke eka bhayaMkara, vizALa zarIravALA ane tejasvI rUpavALA tathA tADavRkSa samAna lAMbA pizAcane parAjita karyo. enuM e phaLa thayuM ke, bhagavAna mahAvIra svAmIe mohanIya karmane samULago nAza karyo. 2. bIjA svapnamAM sapheda pAMkhavALA puskokila (puruSa-jAtine koyala)ne je. enuM phaLa e thayuM ke, bhagavAna mahAvIra svAmIe zIvra zukaladhyAna prApta karyuM. - 3. trIjA svapnamAM bhagavAne vicitra raMgenA pAMkhavALI koyalane joI. enuM e phaLa thayuM ke, bhagavAne vividha vicArayukata svasiddhAMta pasiddhAMtane batAvatI dvAdazAMgI vANI prarUpI. * zrI bhagavatI sUtranA mULa pAThamAM e zabda che-"aMtima rAIhaMsi'. A zabdano artha ke pratomAM A prakAre che ke-chastha avasthAnI aMtima rAtrimAM A svapna joyAM hatAM. arthAta je rAtrimAM svapna joyAM hatAM enI pachI e divase bhagavAna mahAvIra svAmIne kevaLarAna thaI gayuM hatuM. keIka pratamAM e artha karyA che ke, "aMtima rAIryAsi" arthAta rAtrinA aMtima bhAgamAM arthAta pAchalA paheramAM. ahIM para koI rAtri vizepano nirdeza karyo nathI. enAthI e spaSTa thatuM nathI ke ravana dekhAyAnA keTalA samaya bAda bhagavAnane kevaLajJAna thayuM hatuM (tattva kevaLI gamya). Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapna bhagavatI za. 16. uM. huM 4. cAyA svapnamAM saMva ratnamaya mALA yugala (e mALAe)ne joi. enuM phaLa e thayuM' ke, bhagavAna mahAvIra svAmIe kevaLajJAnI thaine zrAvakadhama ane sAdhudhama e e prakAranA dharma pharamAvyA. 353 5. pAMcamA svapnamAM bhagavAne sapheda gAyenuM vizALa dhaNu joyu. enuM e phaLa thayuM ke, bhagavAne kevaLajJAnI thaI sAdhu sAdhvI, zrAvaka zrAvikArUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI. 6. chaThThA svapnamAM bhagavAne cAre taraphathI khIlelAM phUlAvALu eka vizALa padma sareAvara joyuM. enuM phaLa e thayuM ke, bhagavAne bhavanapati, vANunya tara, jyAtiSI, vaimAnika, e cAre prakAranA devane pratibadha dIdhA. 7. sAtamA svamAM bhagavAne agAdha samudrane peAtAnI bhujAethI tarIne sAme pAra paheAMcela joyA. enuM phaLa e thayuM ke, bhagavAne anAdi saMsArasamudra pAra karI meAkSane prApta karyAM. 8. AThamA svapnamAM ati tejayukata sUryane joye. enuM mULa e thayuM ke, bhagavAnane anaMta pradhAna AvaraNu rahita samagra ane pratipUrNa kevaLajJAna-kevaLadAnanI prApti thaI. 9. navamA svaramAM bhagavAne mAnuSAttara parvatane nIla vaisUryAM maNuinI mAphaka potAnI AMtaraDAthI cAre taraphathI AveSTita (gherAyele) joyA. enuM e phaLa thayuM ke, traNe lekamAM bhagavAnanI yatha-kIti thai. 10. dasamA svapnamAM bhagavAne pAte peAtAne meruparyaMta cUlikA upara zreSTha siMhAsana upara beThelA joyA. enuM e phaLa thayuM ke, bhagavAna mahAvIra svAmIe kevaLajJAnI thaIne mAra prakAranI pariSadAmAM besI dhamemmapadeza pharamAvyeA. W banne mALA ekasarakhI yAne nAnI meATI nahi dekhavAnuM e kAraNa che ke, sAdhu ane zrAvaka bannenuM samyaktva ratna ekasarakhuM che. 45 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 zrI bhagavatI upamA cauda svapnonAM phaLa 1. koI strI ke puruSa svapnanA aMtamAM hAthI, gheDe yAvata baLada AdinI paMktine dekhe, enA upara caDe ke pote pitAne enA upara caDela mAne, evuM joIne turaMta jAge UThe te evuM samajavuM ke te vyakti e bhavamAM makSa jaze yAvat sarva duHkhene aMta karaze. 2. koI strI ke puruSa svapnanA aMtamAM eka deraDAne, je samudranI pUrva pazcima sudhI lAMbu hoya, pitAnA hAthathI ekaThe karate hete jue te samajavuM ke te vyakti e bhavamAM mokSa jaze. 3koI strI ke puruSane evuM svapna Ave ke, lekAMta sudhI pUrva pazcima lAMbI deraDIne eNe kApI nAkhela che te samajavuM ke te e bhavamAM mokSa jaze. 4. koI strI ke puruSa svapnamAM evuM jue ke pAMca raMgavALA UlaTA thayelA dorAne teNe sulaTAvI dIdhela che te samajavuM ke te e bhavamAM mekSa jaze. 5. koI strI ke puruSa vanamAM letuM, trAMbu, kathIra ke sIsAne Dhagale jue ane te e DhagalAnI upara caDI jAya te samajavuM ke te bIjA bhavamAM mekSa jaze. 6. keI strI ke puruSa sonA, cAMdI, ratna ane hIrAne Dhagale jue ane e DhagalA upara caDI jAya te samajavuM ke te e bhavamAM makSa jaze. 7. kaI strI ke puruSa svapnamAM bahu moTA ghAsane Dhagalo ke kacarAne Dhagale vikherIne pheMkI de, evuM dekhe te samajavuM ke te e bhavamAM mekSa jaze. 8. koI strI ke puruSa svapnamAM zarastaMbha, vIraNataMbha, vaMzImULastaMbha ke valImUlarataMbha dekhe ane ene mULathI ukheDI pheMkI de te samajavuM ke te e bhavamAM mokSa jaze. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alaka praveza bhagavatI za-16. uM. 8 355 9keI strI ke puruSa svapnamAM dUdhane ghaDe, dahIMne ghaDe, ghIne ghaDe tathA madhane ghaDo jue ane tene uThAvI le te samajavuM ke te e bhavamAM mokSa jaze. 10. strI ke puruSa svapnamAM dArUne ghaDe, dArU jevA vizeSa padArthane ghaDe, telane ghaDe ane carabIne ghaDo dekhe ane tene pheDI nAkhe te samajavuM ke te bIjA bhavamAM mekSa jaze. 11. keI strI ke puruSa svapnamAM cAre taraphathI phUlethI suzobhita padma sarovarane jue ane temAM praveza kare te samajavuM ke te e bhavamAM mekSa jaze. 12. koI strI ke puruSa svapnamAM aneka taraMgothI yukta eka meTA samudrane jue, ane tene tarIne tenA kAMThe pahoMcI jAya te samajavuM ke te e bhavamAM mekSa jaze. 13. koI strI ke puruSa svapnamAM zreSTha ratnothI banela bhavanane jue emAM praveza kare te samajavuM ke te e bhavamAM mekSa jaze. 14. koI strI ke puruSa svapnamAM zreSTha ratnathI banela vimAnane dekhe ane tenI upara caDI jAya te samajavuM ke te e bhavamAM mokSa jaze. mahardhikane paNa aleka praveza azakaya che" zrI bhagavatI sUtra za. 16, u. 8 ne adhikAra autama: he bhagavan ! moTI RddhivALA deva kAMtamAM Ubhe rahI alekamAM potAnA hAtha ityAdine saMkecavA ke pasAravA samartha che? mahAvIra : nA. gautama! dharmAstikAyanA abhAvathI alekamAM jIva ane pudgala heya nahi; mATe tyAM jIva ane pudgalanI gati nathI. jenI sAthe rahelA pudgale AhArarUpe, zarIrarUpe, kalevararUpe Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 zrI bhagavata upakrama tathA zvAsozvAsAdirUpe upasthita thayelA hoya che, arthAt pudgale haMmezAM jIvAnugAmI ravabhAvavALA heya che, je kSetramAM Ave che tyAM ja pudugalenI gati hoya che, tema ja pudgalene AzrIne ene ane pudgalene gati dharma hoya che. 96 bela zrI bhagavatI sUtra za. 17. u. 2 ne adhikAra gautama: he bhagavana! saMyata, vipata (prANAtipAta AdithI nivRtta) ane jeNe pApakarmanAM paccakhANa karyA che evA jIva dharma (cAritra dharma)mAM sthita che ane asaMyata, avarita tema ja pApakarmanA paccakhANa na karavAvALA jIva adharma (avirati)mAM sthita che. tathA saMyatAsaMyata java dharmAdhama dezavirati)mAM sthita che ? mahAvIraH hA. gautama! saMyata virata java dharmamAM, asaMyata avirata jIva adharmamAM ane saMtAsaMyata jIva dharmAdharmamAM sthita che. gautama? he bhagavan ! ema Apa kayA kAraNathI pharamAve che? mahAvIra H he gautama ! saMyata, virata ane jeNe pApakarmanAM paccakhANa karyA che evA jIva dharmamAM rita hoya che. arthAta te dharmane svIkAra karI pravRtti kare che eTale te dharmamAM sthita che. asaM. yata, avirata ane pApakarmanAM paccakhANa na karavAvALA jIva adharmane svIkAra karI pravRtti kare che. eTale te adharmamAM sthita hoya che. saMyatA saMyata jIva dharmAdharma (dezavirati)ne Azraya karI pravRtti kare che. eTalA mATe te dharmAdharma mAM riti heya che. gautama: he bhagavan! kaI jIva dharmamAM, adharmamAM ane dharmAdharmamAM besI zake che ? yAvat sUI zake che? mahAvIra he gautama! te pramANe nathI. koI paNa jIva dharmamAM, adharmamAM ane dharmAdharmamAM besavA yAvat sUvA samartha nathI. Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 bela bhagavatI za-17. uM. 2 3pa7 samuccaya jIva ane manuSyamAM bhAMgA lAbhe 3, (1) dharma (2) adharma ane (3) dhamadhama. tiryaMca paMceMdriyamAM bhAMgA lAbhe 2, (1) adharma ane (2) dharmAdharma. bAkI 22 daMDakamAM bhAga lAbha-1 adharma. gautama : he bhagavad ! anyatIthiMka A rIte kahe che, yAvata, prarUpaNa kare che ke zramaNa paMDita che, zramaNopAsaka bAlapaMDita che ane je jIvanA eka paNa jIvanA vadhanI avirati che te "ekAMta bAla che. he bhagavan ! anyatIthikonuM e kahevuM satya che ? mahAvIra : he gautama ! anyatIthienuM e kahevuM mithyA che. huM A prakAre kahuM chuM yAvat prarUpaNa karuM chuM ke zramaNa paMDita che, zramaNopAsaka "bAlapaMDita che ane je jIve eka paNa jIvanA vadhanI virati karI che te "ekAMtabAla" nahi paraMtu "bAlapaMDita" che. samuccaya java ane manuSyamAM bhAMgA lAbhe 3, (1) bAla (2) paMDita (3) bAlapaMDita. tiryaMca paMceMdriyamAM bhAMgA-lAbhe 2 (1) bAla, (2) bAlapaMDita. bAkI 22 daMDakamAM bhAga lAbha-1-bAla. gautama H he bhagavana ! anyatIrthika e rIte kahe che yAvata prarUpaNa kare che ke , prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalya e aDhAra pApasthAnakomAM pravRtti karatA hatA jIva anya che ane jIvAtmA anya che. e rIte aDhAra pApathI nivRtti karate jIva anya che ane jIvAtmA anya che. A prakAre che; 4 buddhi, 4 matijJAnanA bheda, 5 utthAnAdi, @ je jIve eka jIvanA vadhane paNa tyAga karyo che te ekAMtabAla" kahevAtA nathI. kemake emAM "dezavirati" che. eTale te ekAMtabAla" nahi paraMtu "bAlapaMDita " kahevAya che. " O prANAtipAtAdi kriyAmAM pravartamAna jIva arthAta prakRti ane jIvAtmA (puruSa) e banne paraspara bhinna che. e sAMkhya darzanano mata che. sAMkhya prakRtine kartA ane puruSane akartA ane bhoktA mAne che. - upaniza jIva (aMtaHkaraNa viziSTa zaitanya)ne kartA ane jIvAtmA arthAta brahmane akartA mAne che. enA matAnusAra jIva ane brahmanA auSadhika bheda che. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 zrI bhagavatI upakrama 4 gati, 8 karma, 6 lesyA, 3 dRSTi, 12 upayAga, 4 saMjJA, 5 zarIra, 3 yAga, 2 upayAga A 96 khelamAM pravRtti karatA jIva anya che ane enA jIva!mA anya che he bhagavan ! anyatIthi enuM e kahevuM satya che ? mahAvIra : huM gautama ! anyatIthi enuM e kahevuM mithyA che. huM A rIte kahuM chuM, yAvat prarUpaNA karu chuM ke, prANAtipAtAdi aDhAra pApAmAM pravRtti karatA hatA tathA aDhAra pApethI nivRtti karatA jIva tathA buddhi Adi uparokata 60 lAmAM (18+18+60=96) pravRtti karatAM jIva paNa te che ane jIvAtmA paNa te che. gautama : : huM bhagavan ! koi meATI Rddhi yAvat mahAsukhavALA deva pahelAM rUpI thaIne (mUrta svarUpa dhAraNu karIne) pachI arUparUpa (amRtarUpa) vaikriya karavAmAM samaM che ? : pAriNAmikI ahIM para e banne mata anyatIthi karUpathI grahaNa karyAM che. {} buddhicAra otpAtikI, vaiyikI, kArmikI, matijJAnanA 4 bheda - avagraha, hA, avAya, dhAraNA. utthAnanA 5 bheda : utthAna, ka, baLa, vIya, puruSAkAra parAkrama. gati 4:- narakagati, tiya cagati, manuSyati, devagati. karma 8 :- jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, meAhanIya, Ayu, nAma, geAtra, aMtarAya. lezyA ? :- kRSNu, nIla, kApAta, tejo, padma, zukala. dRSTi 3H- samyakUdaSTi, mithyAdaSTi, samyakUniyyAdaSTi. upayoga 12 : cakSudarzana, acakSuna, aviSadarzIna, kevaLadarzIna, matijJAna, zrutajJAna. avadhijJAna, mana:paryAyajJAta,kevaLajJAna, matiajJAna, zrutaajJAna, vibha'gajJAna. saMjJA 4:- AhArasaMjJA, bhayasaMjJA, maithunasattA, parigrahasanA. zarIra 5 :- audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kANu. yoga 3:- manayeAga, vacanayeAga, kAyayeAga. upayoga 2 :- sAkAra upayAga, anAkAra upayega. Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eyaNuM calaNa bhagavatI za. 17 u 3 mahAvIraH he gautama! te pramANe nahIM. gItamaH he bhagavan! enuM zuM kAraNa? mahAvIra : he gautama! je jIva rUpa, karma, rAga, veda, moha, lezyA, zarIravALA che te varNAdi 20 bela (5 varNa, 2 gaMdha, pa rasa, 8 sparza=20) dhAraNa kare che. gItamaH bhagavan! te jIva pahelAM arUpI le pachI rUpI AkAra vaikriya karI zake che? A mahAvIra: he gatima ! te pramANe nahIM. gItamaH he bhagavana! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama, e jIvane rUpa nathI, karma nathI, rAga nathI, veda nathI, meha nathI, lesthA nathI. jeNe zarIra cheDI dIdhuM che enA varNAdi 20 bela paNa nathI. te jIva vaikiya karI zakatA nathI. ecaNa calaNa zrI bhagavatI sUva 17. u. 3 ta adhikAra gautama : he bhagavana ! zelezI avasthAnA prApta aNagAra kare che, vizeSa kaMpe che, yAvat te te bhAvene pariName che? mahAvIra he gautama! paraprAga vinA te kaMpatA nathI. yAvat e e bhAvene pariNamatA nathI. kemake zelezI avasthAmAM AtmA atyaMta sthira thaI jAya che. eTale paraprAga vinA kaMpatA nathI. gautama? he bhagavan ! kaMpane keTalA prakAranAM che? mahAvIraH he gautama ! kaMpana pAMca prakAranAM che. < (1) - gadvArA Atma pradezanuM athavA pudgala dravyonuM calanA (kaMpana) ejanA kahevAya che. enA dravyAdi pAMca bheda che. manuSyAdi jIva dravyonA athavA manuSyAdi jIva sahita pudgalanA kaMpanIne "davya ejanA' kahevAya che. manuSyAdi kSetramAM Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakama dravyakaMpArI (2) kSetrakaMpArI, (3) kALakaMpArI () bhAvakaMpArI (5) bhavakaMpArI. gautama: he bhagavan ! dravyakaMpananA keTalA bheda che? mahAvIra H gautama! dravyakaMpananA 4 bheda che. @ (1) nairayika dravyakaMpana, (2) tiryacanika dravyakaMpana (3) manuSya dravyakaMpana (4) deva dravyakaMpana. e rIte kSetrakaMpana, kALakaMpana, bhAvakaMpana ane bhAvakaMpanInA cAra cAra bheda hoya che. e kaMpananA 20 bheda thayA. e visa belemAM jIvI rahyA rahe che ane raheze, kaMpAye hato, kapa che ane kaMpaze. gautama? he bhagavad ! "calana" keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama ! calananA traNa prakAra che. (1) zarIracalana (2) Idricalana, (3) yogacalana. gautama? he bhagavan ! zarIra calananA keTalA bheda che? mahAvIra : he gautama! zarIra calananA pAMca bheda che. dA. rika zarIra calana yAvat kArmaNa zarIra calana. gautama: he bhagavana ! Idriya calananA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! Idriya calananA 5 bheda che. epriya calana yAvat sparzendriya calana. rahelA jIvanuM kaMpana kSetra ejanA" kahevAya che. manuSya Adi kALamAM rahelA jIvanuM kaMpana "kAla ejanA' kahevAya che. audAyika Adi bhAvomAM rahela jIvanuM kaMpana bhAva ejanA" kahevAya che. manuSyAdi bhAvamAM rahela jIvanuM kaMpana "bhava ejanA kahevAya che. @nairayika jIva narayika zarIramAM rahIne e zarIra dvArA je kaMpana kare che ane narayika dravya kaMpana kahe che. e prakAre tiryaca, manuSya ane deva saMbaMdhI dravya kaMpana jANavuM. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upapAtanA alAvA bhagavatI za--17. u-6thI11. gautama : he bhagavan ! yAga calananA keTalA bheda che ? mahAvIra : hai gautama ! yAga calananA traNa bheda che: (1) manayeAga calana, (2) vacanayeAga calana, (3) kAyayega calana. e calananA 13 khela thayA. jIve pariNumAvyA, pariName che ane pariNamAvaze. hatu, calana thAya che ane calana thaze. e (ejanA calana)nA thayA. e 13 eleAmAMnA elene eTalA mATe "calana thayuM 33 ela kaMpana calana pRthvIkAya, apakAya ane vAyukAcanA upapAta (janma)nA 1110 alAvA 361 zrI bhagavatI sUtra za. 17. u6 thI 11nA tathA za. 20. . 6nA adhikAra gautama : he bhagavan ! pRthvIkAyika jIva ratnaprabhA narakamAM mArAMtika samudghAta karIne saudharma devaleAkamAM pRthvIkAyikapaNe utpanna thaI zake che? mahAvIra : hA. gautama ! thaI zake che. gautama : he bhagavan ! utpanna thai zake che te pahelA utpanna thAya che ane pachI AhAra lye che, ke pahelAM AhAra lye che ane pachI utpanna thAya che ? mahAvIra : he gautama ! pahelAM utpanna thAya che ane pachI AhAra lye che, athavA pahelAM AhAra lye che ane pachI utpanna thAya che@. @ je jIva mAraNAMtika samuddhAta karIne UpajatI vakhate je prathama AhAra kare te teA badhA Atmapradeza tyAjya zarIra cheDe pachI ja AhAra kare. bhale pAchaLanA sameAhiyA maraNa pAmatI vakhate keTalAka AtmapradezA utpatti sthAne paheoMcI gayA hAya ane keTalAka jIva vartamAna bhavanA tyAjya zarIrane cATI rahyA hAya te| tyAM sudhI utpatti sthAne pahoMcelA AtmapradezA paheAMcI gayA hAvA 46 Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 zrI bhagavatI upakrama gautama he bhagavan! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama ! pRthvIkAyika jIvamAM traNa samudyAta kahyA che. vedanA samughAta, kaSAya samuddaghAta ane mAraNAMtika samughAta. je jIva mAraNAMtika samuddaghAta kare che te < dezasamuddaghAta paNa kare che ane sarvasamughAta paNa kare che. je dezasamughAta kare che te pahelA AhAra tye che ane pachI utpanna thAya che. je sarvasamuddaghAta kare che.te pahelAM utpanna thAya che ane pachI AhAra tye che. je rIte pahelI narakathI nIkaLavAnuM kahyuM te rIte sAte narakanuM kahevuM. sAte naraka nIkaLIne pRthvIkAyika jIva bAra devaka, navaraiveyaka, pAMca anuttara vimAna ane ISa~AbhArA pRthvI (siddhazilA) A paMdara sthAnamAM pRthvIkAyapaNe utpanna thAya che (1pa47=105 alAvA). ane e 15 sthAnamAMthI nIkaLIne pRthvIkAyika jIva sAta narakamAM pRthvIkAyikapaNe utpanna thAya che. (15*7=105 alAvA). e prakAre bane maLIne 210 alAvA thayA. chatAM AhAra na kare. paNa jyAre A bhavanA tyAjya zarIre chellA Atmapradeza choDI de pachI bhale te Atmapradeza utpatti sthAne pahoMcyA na hoya te paNa prathama nIkaLIne navA utpattisthAnane prApta karI cUkelA Atmapradeze AhAra kare ane hajI nahi pahoMcelA pAchaLanA (vATe vahetA) Atmapradezane paNa te AhAra pahoMcI jAya che. te apekSAthI "te" jIve utpanna thayA pahelAM AhAra karyo ema kahevAya ane je jIvanA badhA Atmapradeze sAthe ja pahoMcIne sAthe ja AhAra kare te apekSAe te jIve utpanna thayA pachI AhAra karyo kahevAya. 8 mAraNAMtika samaghAta karatA jyAre jIvanuM mRtyu thAya che tyAre te ilikAgatithI utpatti sthAnamAM jAya che. e samaye jIvanA kaMIka aMza pUrva zarIramAM rahe che ane kaMIka aMza utpatti sthAnamAM jAya che ane deza samuddaghAta kahe che. jyAre jIva maraNAMtika samuddaghAtathI nivRtta thaI pachI mRtyune prApta kare che tyAre sarva Atma pradezane kheMcIne deDakAnI gatinI rIte tema ja daDAnI rIte kudIne UchaLIne ekI sAthe utpatti sthAnamAM jAya che tene sarva samuddaghAta kahe che. Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama aprathamane vicAra bhagavatI za. 18 3 1. je rIte narakanuM kahyuM e rIte cha narakAnA cha AMtarAmAMthI nIkaLI 15 sthAnAmAM utpanna thavAnuM kahevuM. enA 90 (1paxc=90) alAvA thayA. 363 je rIte 15 sthAnA kahyAM te rIte 15 sthAnAnA 10 AMtarAothI [...] nIkaLIne 7 narakamAM utpanna thavAnuM kahevuM. enA 70 alAvA (10x7=70) thayA. e prakAre pRthvIkAya saMbaMdhI 370 (210+9+70=370) alAvA thayA. je rIte pRthvIkAyanA 370 alAvA kahyA e rIte apakAyanA 370 ane vAyukAyanA 370 alAvA kahevA e kula 1110 (370+370+370=1110) thayA. prathama aprathamanA vicAra zrI bhagavatI sUtra rA. 18 u. 1.nA adhikAra prathama-aprathamanAM cauda dvAra :- (1) jIvadvAra (ra), AhArakadvAra (3) bhavIdvAra (4) sannIdvAra (5) lesyAdvAra (6) dRSTidvAra (7) sayatadvAra (8) kaSAyadvAra (9) jJAnadvAra (10). ceAgadvAra (11) upayAgadvAra (12) vedadvAra (13) zarIradvAra ane, (14) paryAsidvAra. pahelA, khIjA ane trIjA, ceAthA devalAkanI vaccene ceAthA ane pAMcamA devalAkanI vaccenA pAMcamA ane chaThThA devalAkanI vaccene chaThThA ane sAtamA devalAka vaccene sAtamA ane AThamA devalAka vaccene. AThamA ane navamA devalAka vaccenA navamA, dasamA ane agiyAramA devaleAka vacce agiyAramA, bAramA ane traiveyaka vaccene eka AMtare traiveyaka ane anuttara vimAna vaccenA anuttara vimAna ane iSatyAgbhArA pRthvI vaccenA 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. 1 AMtare. kula 10 AMtararA Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 zrI bhagavanI upama 1. jIvadvAra : gautama : he bhagavan! zuM jIva chevatva (jIva bhAva)nI apekSAe prathama 0 che ke aprathama che? mahAvIra: he gautama! prathama nahi, apathama che. e rIte eka jIva, bahujIva ane 24 daMDakanA jIva kahI devA. gautama he bhagavana ! zuM java siddhapaNAnI apekSAe prathama che ke aprathama che? mahAvIra H he gautama ! prathama che, aprathama nathI. A rIte badhA siddhanuM kahI devuM. 2. AhArakadvAraH gautama : he bhagavan! zuM jIva AhAraka bhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che? mahAvIra : he gautama! prathama nahi aprathama che. A rIte samuccaya eka jIva, bahujIva ane 24 daMDaka kahI devA. gautama : he bhagavana ! eka jIva anAhAraka bhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che? mahAvIra : he gautama ! eka jIva kadAca prathama (siddhanI apekSAe) kadAca aprathama, ( vigrahagatinI apekSAe) ghaNu jIva prathama paNa che, aprathama paNa che. 24 daMDakanA jIva eka jIva apekSAe aprathama che. siddha eka jIva apekSA ane bahu jIva apekSAe prathama che. je jIve je bhAva pahelAM prApta karyo hoya che, enI apekSAe te aprathama kahevAya che. jevI rIte jIvanuM jIvapaNuM (jIva7) anAdi kALathI prApta che, e mATe jIvatvanI apekSA jIva aprathama che. je bhAva jIvane kadI prApta nathI thayela, paraMtu pAchaLathI prApta thAya, enI apekSA te prathama kahevAya che. jevI rIte siddhapaNAnI apekSAe jIva prathama che. kemake siddhatva jIvane pahelAM kayAreya prApta nathI thayuM. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama aprathamanA vicAra bhagavatI za. 18 u-1. 3. bhavI dvAra :- gautama : he bhagavan ! zuM jIva bhavasiddhika ane abhavasiddhikanI apekSAe prathama che ke aprathama che ? 365 mahAvIra : hai gautama ! bhavasiddhika abhavasiddhika samuccaya java ane 24 daMDaka eka jIva bahujIvanI apekSAe aprathama che. nAbhavasiddhika nAabhavasiddhaka eka jIva bahujIva siddhabhAvanI apekSAe prathama che, aprathama nathI. 4. saMjJIdvAra gaM tama : he bhagavan ! zuM samuccaya jIva ane 16 daMDaka (pAMca sthAvara ane traNa vikaleMdriyanA ema 8 daMDaka choDIne)nA saMjJI jItra saMsI bhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che ? -: mahAvIra : he gautama ! prathama nathI, aprathama che. e rIte bahu jIva apekSAe kahevuM. e rIte asa'nImAM samuccaya jIva ane 22 daMDaka (jyAtiSI ane vaimAnikanA cheADIne. kemake temAM asa'nI UpajatA nathI) eka jIva ahujIva apekSAe kahevuM. (prathama nathI, aprathama che). nAsajJIneasaMjJI jIva manuSya ane siddha, eka jIva bahujIva apekSAe prathama che, aprathama nathI. 5. vezyAdvAra : salezI yAvat zukala lezI (salezI, kRSNulezI yAvatA zukalalezI sudhI jeTalA jeTalA lAle eTalA daDaka kahevA) eka jIva mahujIva AzrI prathama nahi, aprathama che. alezI jIva manuSya ane siddha alezIbhAvanI apekSAe prathama che, aprathama nathI. 6. dRSTidvAra :- gautama : he bhagavan ! zuM samyaSTi jIva sabhyaSTi bhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che? Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! | kadAca prathama, kadAca aprathama. e rIte samuccaya jIva @ 19 daMDaka kahevA. bahujIva AzrI prathama paNa che, aprathama paNa che. siddha eka chava AzrI bahujIva AzrI prathama che, aprathama nathI. mithyAdaSTi samuccaya jIva 24 daMDakamAM eka jIva AzrI bahujIva AzrI aprathama che. mizradaSTi samuccaya jIva, 16 daMDaka eka jIva AzrI kadAca prathama, kadAca aprathama, bahujIva AzrI prathama 5Na che aprathama paNa che. 7. saMyatakAraH gautama: he bhagavana! zuM chava saMyatabhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che? mahAvIra : he gautama! samuccaya jIva ane manuSya tathA saMyatAsaMyata jIva, manuSya ane saMjJI tiryaMca paceMdriya eka jIva AzrI kadAca prathama, kadAca aprathama ane bahu jIva AzrI kadAca prathama paNa che, aprathama paNa che. asaMyata samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva AzrI aprathama che, prathama nathI. ne saMyata ne asaMyata saMyatAsaMyata jIva, siddhI eka jIva AzrI bahujava AzrI prathama che, aprathama nathI. 8. kaSAyadvAra: gautama? he bhagavan! zuM sakaSAthI jIva kaSAyabhAvanI apekSAe prathama che ke aprathama che? | | kaI chava pahelI vAra samyakdarzanane prApta kare e apekSAe te prathama che. kaI samyakdaSTi chava samyakdarzanathI paDIne pharI samyakdarzana prApta kare che e apekSAe te prathama che. @ ekedriya jIvone samyaphadarzana prApta thatuM nathI e mATe ekeMdriyanA pAMca daMDaka choDIne bAkInA 19 kahyA che. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama aprathamane vicAra bhagavata za-18. u-1 367 mahAvIraH he gautama! sakaSAyI krAdhakaSAyI yAvat bhakaSAyI samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva AzrI bahujIva AzrI aprathama che, prathama nathI. akaSAyI samuccaya jIva ane manuSya eka jIva AzrI kadAca prathama (kemake yathAkhyAta cAritra prathama vAra prApta karyuM) kadAca aprathama (paDavAnI apekSAe) bahujIva AzrI prathama paNa che, aprathama paNa che. siddha eka jIva AzrI bahujIva AzrI prathama che, aprathama nathI. 9. jJAnadvAra - gautamaH he bhagavan! zuM sajJAna, matijJAnI, zrutajJAnI jIva jJAnabhAvanI apekSAe prathama che ke aprayama che? mahAvIraH he gautama! sajJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI samuccayajIva 19 daMDaka avadhijJAnI samucyajIva 16 daMDaka, mana:paryavajJAnI samuyayajIva ane manuSya eka jIva AzrI kadAca prathama, kadAca aprathama. bahujIva AzrI prathama paNa, aprathama pazu, paraMtu temAM phera eTale ke samuccaya jJAnImAM siddha bhagavAna eka jIva AzrI bahujIva AzrI prathama che. aprathama nathI. kevaLajJAnI samuccaya jIva manuSya ane siddha eka jIva AzrI bahujIva AzrI prathama che, aprathama nathI. samuccaya ajJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI samuccaya jIva 24 daMDaka virbhAgajJAnI samuccaya jIva 16 daMDaka eka jIva AzrI bahujIva AzrI aprathama che, prathama nathI. 10. gadvAra : gautama : he bhagavana ! zuM sagI jIva prathama che ke aprathama che? mahAvIra : he gautama! sagI, kAyegI samuccaya jIva 24 daMDaka, managI samuccaya jIva 16 daMDaka, vacanagI samuccaya jIva 16 daMDaka, eka jIva AzrI bahu jIva AzrI aprathama che, prathama nathI. ayogI chava manuSya ane siddha bhagavAne eka jIva bahujIva prathama che, aprathama nathI. Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 zrI bhagavatI upakrama 11. upayAgaDhAra : gautama : he bhagavan ! zu' jIva upayeganI apekSA prathama che ke aprathama ? mahAvIra : he gautama ! sAkAra upayogavALA, anAkAraupayega vALA, samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva zrI, bahu jIt prathama che, aprathama nathI. Azra 12. vedadvAra : gautama : he bhagavan ! savedI jIva vedanI apekSAe prathama che ke aprathama ? mahAvIra : hai gautama ! saveddI samuccaya jIva 24 daMDaka, strIvedI, puruSavedI samuccaya 15 daDaka; napu sakavedI 11 daMDaka eka jI AzrI bahu jIva AzrI aprathama che, prathama nathI. avedI samuccaya jIva manuSya eka jIva kadAca prathama, kadAca aprathama mahujIva prathama che, aprathama paNa che. vedI ane siddha bhagavAna khaDujIva prathama che, aprathama nathI. eka jIva 13. zarIradvAra : gautama : he bhagavan ! zu srazarIrI jIva zarIranI apekSAe prathama che ke aprathama che ? mahAvIra : he gautama ! sazarIrI samuccaya jIva cAvIsa daMDaka, audArika zarIra samuccaya jIva 10 daDaka, vaikriya zarIra samuccaya jIva 17 daDaka, taijasa kACNu zarIra samuccaya jIva 24 daMDaka, eka jIva AzrI mahujIva AzrI aprathama che, prathama nathI. AhAraka zarIra jIva ane manuSya eka jIva kadAca prathama, kadAca aprathama, khaDujIva prathama paNa che. aprathama paNa che. azarIro jIva ane siddha eka jIva AzrI bahujIva AzrIprathama che, aprathama nathI. 14. paryAptidvAra : gautama : huM bhagavan ! zuM jIva paryAminI apekSAe prathama che ke aprathama che ? Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ carama acaramane vicAra bhagavatI za. 18 u. 1 369 mahAvIra : he gautama 4 paryApta ane aparyApta samuccaya jIva 24 daMDaka, bhASA paryApta ane aparyApta samuccaya jIva 19 daMDaka, mana paryApta samuccaya jIva ane 16 daMDaka eka jIva AzrI bahujIva AthI aprathama che, prathama nathI, carama acaramane vicAra carama acarama dvArA 14 che: (1) jIva dvAra (2) AhAraka dvAra (3) bhava dvAra (4) saMsI dvAra (5) lesthA dvAra (6) dRSTi dvAra (7) saMyata dvAra (8) kaSAya dvAra (9) jJAna dvAra (10) yoga dvAra (11) . upaga dvAra (12) veda dvAra (13) zarIra dvAra (14) paryApti dvAra 1. jIvaDhAra : gautama : he bhagavan ! zuM jIva chavabhAvanI apekSAe caramaNa che ke acarama che?' mahAvIra : he gautama! jIva chavabhAvanI apekSAe acarama che, carama nathI. e rIte samuccaya jIva ane..siddha bhagavAna eka jIva apekSAe ane bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. 24 daMDakanA jIva eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. @je jIva je bhAvane pharI prApta kare e bhAvanI apekSAthI. te acarama kahevAya che ane je jIvane je bhAvathI ekAMta viga thAya che te carama kahevAya che ? | Oje bhAvano sadA mATe aMta thAya te rama che ane je bhAvano kadI aMta thato nathI te acarama che. jIva jIvapaNu)no kadI aMta nathI hoto. e mATe jIvanuM jIvapaNuM acarama che, carama nathI. Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 2. AhArakadvAra : zrI bhagavatI upakrama gautama : huM bhagavan ! zu' jIva AhAraka bhAvanI apekSAe carama che ke acarama che ? mahAvIra : he gautama ! AhAraka samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama mahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. anAhAraka jIva ane siddha eka jIva ape kSAe ane ahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. 24 daMDakanA jIva eka apekSAe kadAca carama, kadAca acarama khaDujIva apekSAe carama paNa che. acarama paNa che. 3. bhavIdvAra : gautama : he bhagavan ! zu' jIva bhavasiddhikanI apekSAe carama che ke acarama che ? mahAvIra : hai gautama ! bhavasiddhika eka jIva apekSAe mahujIva apekSAe carama che. acarama nathI. 24 IMDakamAM eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che. acarama paNa che. abhavasiddhika samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. nAlavasiddhika nAabhavasiddhika jIvasiddha apekSAe bahujIva eka apekSAe acarama che, carama nathI. 4. sa`gIdvAra : gautama : he bhagavan ! zuM jIva saMjJI bhAvanI apekSAe carama che ke acarama che ? mahAvIra : he gautama! sa`jJI samuccaya jIva 16 daMDaka ane sa'nI samuccaya jIva 22 daDaka eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama, bahu jIva apekSAe carama paNa che, acarama pazu che, Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ carama acaramane vicAra bhagavatI za 18 3. 1 371 nAsanI nAasa"nI samuccaya jIva siddha eka jIva apekSAe mahujI apekSAe acarama che, carama nathI. manuSya (kevaLInI apekSAthI) eka jIva apekSAe mahujIva apekSAe carama che, acarama nathI. 5. lezyAdvAraH gautama : he bhagavan ! zuM jIva lephsAnI apekSAe carama che ke acarama che ? mahAvIra : hai gautama ! salezI samuccaya jIva 24 daMDaka kuSNa lezI, nIlalezI, kApAtalezI samuccaya jIva 22 daMDaka, tAlezI samuccaya jIva 18 daMDaka, padmalezI, zulalezI samuccaya jIva3 6 DI eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che, alezI samuccaya jIva ane siddha bhagavAna eka jIva apekSAe khaDujIva apekSAe acarama che, carama nathI. alezI manuSya eka jIva apekSAe mahujIva apekSAe carama che, acarama nathI. 6. dRSTadvAra gautama : hai bhagavan ! zuM jIva samadaSTinI apekSAe carama che ke acarama che ? mahAvIra : hai gautama ! samadRSTi samuccaya jIva 19 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca, acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. samadRSTi siddha bhagavAna eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che carama nathI. mithyArdaSTi samuccaya jIva 24 IMDaka, mizrasRSTi samuccaya jIva 16 IMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. sacatadvAra : gautama H che ke acarama ? bhagavan ! jIva sayata bhAvanI apekSAe carama Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra : huM gautama ! saMyati samuccaya jIva ane manuSya, sayatAsaMyati samuccaya jIva, manuSya, tihu~ca, asaMyati samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama mahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. nAsaMyati nAasaMyati nAsayatA saMyati jIva ane siddha bhagavAna eka jIva apekSAe khaDujIva apekSAe acarama che, carama nathI. 3ra 8. kAyadvAra : gautama : huM bhagavan ! jIva kaSAyanI apekSAe carama che ke acarama ? mahAvIra H he gautama! sakaSAyI krAdhakaSAyI yAvat lAbhakaSAyI samuccaya jIva 24 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, khaDujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. akaSAyI jIva ane siddha eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. manuSya (akaSAyI manuSya) eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che, 9 jJAnadvAra - gautama : huM bhagavan ! jJAnanI apekSAe jIva carama che ke acarama che ? mahAvIra : huM gautama ! samuccaya jJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI samuccaya jIva 19 daMDaka avadhijJAnI samuccaya jIva 16 daMDaka, manaH pavajJAnI samuccaya jIva ane manuSya eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama bahujIva apekSAe carama pazu che, acarama paNa che. kevaLajJAnI samuccaya jIva ane siddha eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. manuSya (kevaLajJAnI) eka jIva apekSA mahujIva apekSAe carama che, acarama nathI. samuccaya ajJAnI, matiajJAnI, zrutaajJAnI samuccaya jIva 24 daMDaka, vibhAganAnI samuccaya jIva 16 daMDhaka eka jIva ape Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ carama acaramane vicAra za. 18 u. 1 373 kSAe kadAca carama kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. 10. cogadvAra: gautama? he bhagavana! jIva ganI apekSAe carama che ke acarama che? * mahAvIra: he gautama! sagI kAyAgI samuccaya jIva 24 daMDaka, managI samuccaya jIva 16 daMDaka, vacanagI samuccaya jIva 19 daMDaka, eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. agI samuccaya jIva ane siddha bhagavAna eka jIva apekSAe bahajIva apekSAe acarama che, carama nathI. manuSya (agI) eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe carama che, acarama nathI. 11. upagadvAra : gautama: he bhagavana ! jIva upaganI apekSAe carama che ke acarama? 'mahAvIraH he gautama! sAkAraupagavALA, anAkAraupagavALA samuccaya jIva ane siddha bhagavAna eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. 24 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama bahujIva , apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. 12 vedakAraH gatama H he bhagavana ! jIva vedanI apekSAe carama che, ke acarama ? mahAvIra he gautama ! samuccaya savedI jIva 24 daMDaka, strIvedI, puruSavedI samuracaya jIva 15 daMDaka, napuMsaka verI samuccaya jIva 11 Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ja zrI bhagavatI upakrama daMDaka, eka jIva apekSAe kadAca carama kadAca acarama, bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. avedI jIva ane siddha bhagavAna eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che, carama nathI. manuSya eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama, bahajIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. 13 zarIradvAra autama H he bhagavan ! jIva zarIranI apekSAe carama che ke acarama ? mahAvIra : he gautama! sazarIrI samuccaya jIva 24 daMDaka, dArika zarIra samuccaya jIva 10 daMDaka, vaikiya zarIra samuccaya jIva 17 daMDaka, AhAraka zarIra samuccaya jIva manuSya taijasa-kAzmaNa samuccaya jIva 24 daMDaka eka chava apekSAe kadAca carama, kadAca acarama. bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. azarIrI jIva siddha bhagavAna eka jIva apekSAe bahujIva apekSAe acarama che. carama nathI. 14 paryAsiddhAra : autama? he bhagavan ! jIva paryAptinI apekSAe carama che ke acarama ? mahAvIraH he gautama! 4 paryApti, 4 aparyApti, samuccaya chava 24 daMDaka ja mana-vacana paryApti samuccaya jIva 19 daMDaka eka jIva apekSAe kadAca carama, kadAca acarama bahujIva apekSAe carama paNa che, acarama paNa che. ahIM mana ane bhASA sAmela thavAthI 19 daMDaka lIdhA che. paraMtu phakata manaparyAptinA 16 daMDaka hoya che. Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAkaDI putra aNagAranA prazno sa. 18 u. 3 375 mAnaMdIputra aNagAranA prazno zrI bhagavatI sUtra. za. 18. upU3ne adhikAra mAnaMdIputraH he bhagavana ! baMdha keTalA prakAranA che? mahAvIraH he mAndIputra ! baMdhabeprakAranA che. (1) dravyabaMdha ane, (2) bhAvabaMdha. mAnaMdIputraH he bhagavan ! dravyabaMdhanA keTalA bheda che? mahAvIraH he mAndIputrI dravyabaMdhanA be bheda che. prAgabaMdha ane svAbhAvika-baMdha. mAkaMdIputraH he bhagavan! svAbhAvika baMdhanA keTalA bheda che? mahAvIraH he mAkanIputra ! svAbhAvika baMdhanA be bheda che. sAdi svAbhAvika baMdha-jemake vAdaLAM AdinA. anAdi svAbhAvika baMdha jemake dharmAstikAya AdinA. paraspara baMdha. (dharmAstikAya, adharmAstikAya ane kAkAza e traNe ApasamAM paraspara baMdhAyela che.) mAnaMdIputraH he bhagavana ! pragabaMdhanA keTalA bheda che? mahAvIra H he mAnandIputra! pragabaMdhanA be bheda che. (1) zithila baMdha (DhIlA baMdha) ane, (2) gADhabaMdha (majabUta baMdha). mAnaMdIputraH he bhagavan ! bhAvabaMdhanA keTalA bheda che? mahAvIra : he mAkandIputra ! bhAvabaMdhanA be bheda che. (1) mULa prakRtibaMdha ane, (2) uttara pratibaMdha mULa prakRtibaMdhanA jJAnAvaraNIya AdinA 8 bheda che. uttara prakRtinA 148 bheda che, temAM 120 prakRtionA baMdha che. je daMDakamAM jeTalI prakRtienA baMdha hAle te kahI devA. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 zrI bhagavatI upakrama jIvAjIvanA 48 dravyomAMthI jIvanA paribhegamAM keTalA Ave che zrI bhagavatI sUtra za. 18 u. 4 ne adhikAra gemaH he bhagavan! prANAtipAta Adi 18 pApa ane 18 pApanA tyAga, pRthvIkAya Adi 5 sthAvara, dharmAstikAya, adhama, stikAya, AkAzAstikAya, azarIrI jIva, paramANu pudgala, zailezI avasthAnA prApta aNagAra, sthUla AkAravA trasa be drayAdi ema 48 dravyomAM keTalAka jIvarUpa che ane keTalAka achavarUpa che. te bhagavana ! zuM e sarva jIvanA paribhegamAM Ave che? mahAvIra : he gautama! emAMthI 24 (18 pApa, pAMca sthAvara, bAdara kalevara) te jIvanA paribhegamAM Ave che, bAkInA 24 jIvanA paribhegamAM AvatA nathI. yugma rAzi gautama he bhagavan! yumarAzi keTalA kahelA che ? mahAvIra he gautama! yugmarAzi 4 kahelA che. (1) kRtayugma (2) veja. (3) dvAparayugma (4) kalyAja. (A cAra rAzio saMjJA mAtra che. ane te phakata jJAnI gamya che.) gautamahe bhagavan! kRtayugma Adi kene kahe che? mahAvIraH he gautama! je rAzimAMthI cAra cAra nIkaLatA bAkI 4 rahe tene kUtayugma kahe che. traNa bAkI rahe tene ja kahe che. be bAkI rahe tene kApadayugma kahe che ane 1 bAkI rahe tene kalyAja kahe che. gautama: he bhagavana! zuM narayika kutayugya che ke eja che ke dvApara che ke kaja che? Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yugmarAzi bhagavatA za-18. u. 4 377 mahAvIra : he gautama! narayika jaghanyapadamAM kRtayugma che. utkRSTa padamAM ja che, madhyama padamAM kadAca kRtayugma che, kadAca vyAja che, kadAca dvApara che, kadAca kaleja che. e prakAre svanitakumAra sudhI kahevuM joIe. gautama: he bhagavana ! vanaspatikAyanA jIva kRtayuma, vyAja, dvApara ke kalyaja che? mahAvIraH he gautama ! vanaspatikAyanA jIva jaghanyapada ane utkRSTa padanI apekSAe @ apada che, (arthAt emAM jaghanyapada ane utkRSTa padane saMbhava nathI. madhyama padamAM kadAca kRtayugma, kadAca ja, kadAca dvAparayugama, kadAca kalyAja che. gautamaH he bhagavan ! zuM beIdriya jIva kRtayugma che ke jAva kaja che? mahAvIra H he gautama! beIdriya jIva jaghanya padamAM kRtayugma che. utkRSTapadamAM dvApara yugma che. madhyama padamAM kadAca kRtayugma, kadAca trAja, kadAca dvAparayugma, kadAca kalyAja che. je prakAre beIdriyanuM kahyuM e rIte teIdriya ane coreMdriyana tathA cAra sthAvara (pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya)nuM kahI devuM. tiryaMca, paMceMdriya, manuSya, vANuvyaMtara, tiSI ane vaimAnika, narayikanI rIte kahI devuM. siddha chava vanaspatikAyanI rIte kahI devuM joIe. ] @ jaghanyapada ane utkRSTapada nizcita saMkhyArUpa che. koI samaya nairayika AdimAM e pada ghaTita heI zake che. paraMtu vanaspatinA viSayamAM ghaTita nathI thaI zakatuM, kemake vanaspatinA jIva anaMta che. te paNa jeTalA jIva mokSa jAya che eTalA jIva emAMthI ghaTe che. eTale te rAzi aniyata svarUpavALI che. L]vanaspatikAyanI rIte siddhajImAM pUNu jadhanya pada ane utkRSTa pada saMbhava nathI hoto. kemake siddha jIvonI saMkhyA vadhatI jAya che e mATe enAM pariNAma aniyata che. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 zrI bhagavatI upakrama gautama he bhagavan! zuM strIe kRtayugya che ke jAva kaja che? mahAvIraH he gautama! tiryaMcaNI, manuSyaNI ane devAMganA jaghanyapadamAM ane utkRSTa padamAM kRtayugma che, madhyama padamAM cAra che, kadAca kRtayugma jAva kadAca kalyAja che. gautama: he bhagavan! zuM jeTalA alpa AyuSyavALA < aMdhaka agninA jIve che, eTalA utkRSTa AyuSyavALA aMdhaka agninA jIva che ? - mahAvIra : hA. gautama ! jeTalA a9pa AyuSyavALA aMdhaka agninA jIva che eTalA utkRSTavALA aMdhaka agninA jIva che. devatAnI vipharvaNA Adi zrI bhagavatI sUtra za. 18 u. 5 ne adhikAra gatama: he bhagavana ! eka asurakumAra vAsamAM be asurakumAra, asurakumArapaNe devatApaNe utpanna thayA. temAM eka asurakumAra deva prasannatA utpanna karavAvALA, darzanIya, suMdara, manahara lAge che, ane bIjA asurakumAra deva prasannatA utpanna karavAvALA, darzanIya, suMdara manahara nathI lAgatA. enuM zuM kAraNa che? mahAvIraH he gautama! asurakumAra deva be prakAranA che]. vibhUSita zarIravALA ane avibhUSita zarIravALA. je asurakumAra deva < TIkAkAra kahe che ke-aMdhaka nAma vRkSanuM che. vRkSane Azraya karIne rahevAvALI agni arthAta bAdara agnikAyika jIva. bIjA AcArya to "aMdhaka' zabdane evo artha kare che ke, sUkSma nAma karmanA udayathI aprakAzaka arthAta pramaza nahi karavAvALI agni eTale ke sUkSma agnikAyika jIva. . UjyAre jIva jaIne devazayAmAM utpanna thAya che e samaye te vibhUSA alaMkAra rahita utpanna thAya che. e bAda te anukrame alaMkAra paherIne vibhUSita thAya che. Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAnI vikuNuA bhagavatI sa. 18. u. pa 379 vibhUSita zarIravALA che te suMdara, maneAhara lAge che, ane je vibhUSita zarIravALA nathI te suMdara, maneAhara lAgatA nathI. gautama : he bhagavan ! tenuM zuM kAraNu ? mahAvIra : hai gautama ! jema A manuSyaleAkamAM paNa e manuSyamAM eka AbhUSathI zaNagArela vibhUSita zarIravALA che ane bIjA zaNagArela vibhUSita zarIravALA nathI. he gautama ! A emAM kANu puruSa suMdara maneAhara lAge che ane keNu suMdara, manahara nathI lAgatA ? gautama : he bhagavan ! A e puruSAmAM je zaNagArela vibhUSita zarIravALA che te suMdara, maneAhara lAge che. ane je zaNagArela vibhUSita zarIravALA nathI te suMdara, maneAhara nathI lAgatA, mahAvIra : hai gautama ! e prakAre bhavanapati, vANuvyaMtara, jyAtiSI, vaimAnika veAmAM paNa samajavuM joie. gautama : he bhagavan ! eka narakAvAsamAM e nairiyeka nairiyakapaNe utpanna thayA. emAM eka naiyika mahAkavALA arthAt mahAveDhanAvALA hAya che ane eka nairiyaka alpakama vALA arthAt alpavedanAvALA hAya che. enuM zuM kAraNu ? mahAvIra : hai gautama ! nairayika e prakAranA kahela che: mAyImithyArdaSTi ane amAyIsamaSTi, emAM mAyI mithyASTi mahAkavALA arthAt mahAvedanAvALA hAya che, ane amAyI samaSTi alpakama vALA arthAt alpavedanAvALA hoya che, @ ekendriya ane vikale driyane cheDIne khAkI 16 daDakamAM e prakAre kahI devuM. gItama : huM bhagavana ! je naiyika nArakImAMthI marIne turata ()ekedriya ane vikaledriya mAyImithyAdaSTi hAya che, amAyI samadaSTi nathI heAtA. e mATe emAM alpaka, alpavenA nathI hotI, mahAkrama mahAvedanA hoya che. Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 - zrI bhagavatI upakrama tiryaMca paMcaMdriyamAM utpanna thavAvALA che te kayA AyuSyane anubhava kare che? mahAvIraH he gautama! < te nArakInA AyuSyane anubhava kare che, ane tiryaMca paMcaMdriyanA AyuSyanI sanmukha jAya che. e prakAre manuSyanuM paNa kahevuM joIe, paraMtu te manuSyanA AyuSyane (udayAbhimukha) sAme kare che. gautama: he bhagavan ! je asurakumAradeva asurakumAramAMthI marIne turaMta pRthvIkAyika jIvamAM utpanna thavAvALA che te kayA Ayubane anubhava kare che ? mahAvIraH he gautama! te asurakumAranA AyuSyane anubhava kare che, ane pRthvIkAyika AyuSyanI sanmukha jAya che A prakAre je jIva jyAM utpanna thavAvALo hoya che te enI AyuSyanI sanmukha jAya che. ane je gatimAM rahe che te gatinA AyuSyane anubhava kare che. e prakAre vaimAnika sudhI kahI devuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, je pRthvIkAyanA AyuSyane anubhava kare che. ane bIjA pRthvIkAyanA AyuSyanI sanmukha jAya che. e rIte manuSya sudhI svasthAna-parasthAna apekSAe kahI devuM. gautamahe bhagavad ! eka asurakumArAvAsamAM be asurakumAradeva devapaNe utpanna thayA. emAMthI eka asurakumAra deva sIdhI-sarala vidurvaNu karavA Icche che, te sIdhI-sarala vikuNA karI le che ane veka vikuNA karavA Icche che te vAMkI vimurvaNA kare che. arthAt je prakAranI bikurvaNu karavA dhAre che te prakAranI vimurvaNa karI le che. eka asurakumAra deva sarala vidurvaNu karavA dhAre che. paraMtu vAMkI vidurvaNa thaI jAya che, arthAt je prakAranI vidurvaNA karavA Icche che te prakAranI | vikrvaNa nathI karI zakatA. he bhagavana ! tenuM zuM kAraNa? < jyAM sudhI nArakInuM zarIra dhAraNa karela che tyAM sudhI nArakInA AyuSyano anubhava kare che ane nArakInuM zarIra choDayA bAdatiyacanA AyuSyano anubhava kare che. Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramANu Adi bhagavatI za. 18 u. 6 381 mahAvIraH he gautama! asurakumAra deva be prakAranA kahela che. mAyI mithyASTi ane amArI samadaSTi. je ) mAyI mithyAdaSTi deva che te anurUpa vimurvaNa Icche te vAMkI ane vAMkArUpanI che te anurUpa vimurvaNuM thaI jAya che, arthAt jevA rUpanI vidurvaNuM karavA Icche che tevA rUpanI vidurvaNuM karI zaktA nathI. je anAyI samadaSTi che te saralarUpa vimurvaNa Irache te sarala ane vAMkArUpa vikrvaNA Icche te vAMkArUpa vikurvaNa karI zake che. arthAt jevA rUpanI vimurvaNuM karavA Icche che tevA rUpanI vidurvaNA karI zake che. paramANu Adi zrI bhagavatI sUtra za. 18 u. 6 ne adhikAra gautama : he bhagavana ! lIlA geLamAM keTalA varNa, gaMdha, rasa ane sparza lAbhe che? mahAvIraH he gautama! vyavahAranayanI apekSAe madhura rasa lAbhe che ane nizcayanayanI apekSAe pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane ATha sparza lAbhe che. gautama : he bhagavad ! bhamarAmAM keTalA varNa Adi lAbhe che? mahAvIra : he gautama! vyavahAranayanI apekSAe bhamarAmAM kALe varNa che ane nizcayanayanI apekSAe pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ATha sparza hoya che. O keTalAka deva pitAnI IcchAnusAra sIdhI ke vAMkI vimurvaNA karI zake che. enuM kAraNa e che ke, temane saraLatA ane samyagdarzana nimittaka tIvra rasavALA vekriya nAma karmabaMdha karela che. keTalAka deva sIdhI ke vAMkI pitAnI IcchA mujaba vipurvaNuM nathI karI zakatA. enuM kAraNa e che ke, teoe mAyA ane miyAdana nimittaka maMdarasavALA kriya nAmakarmane baMdha karyo che. e mATe evuM kahe che ke amAyI samadaSTi deva potAnI IcchAnusAra rUpanI vimurvaNuM karI zake che ane mAyI miThAdaSTi deva pitAnI IcchAnusAra rUponI vigurvANuM karI zakatA nathI. Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3823 zrI bhagavatI upakrama gautama : huM bhagavan ! popaTanI pAMkha keTalA varSoM AdinI hAya che? mahAvIra : hai gautama ! vyavahAranayanI apekSAe peApaTanI pAMkha lIlI hAya che ane nizcayanayanI apekSAe pAMca varNa, e gaMdha, pAMca rasa, AThe sparzIvALI hAya che. e prakAre vyavahAra nayanI ape kSAe majIThamAM lAla vaNu, haLadaramAM pILA varNa, za`khamAM saphe raMga, phUTa (kapaDAmAM sugadha devAvALI eka viziSTa vastu)mAM sugadha, mRta zarIramAM durgaMdha, lImaDAmAM kaDavA rasa, sUMDhamAM tIkhA rasa, koThAmAM kasAyelA rasa, AMkhalImAM khATo rasa, khAMDamAM madhurasa, vAmAM kaThAra spa, mAkhaNamAM komaLa sparza, paththaramAM bhAre sparza, beraDInA pAnamAM halakA sparza, kharamAM ThaMDA spa, ane nizcayanayanI apekSAe A samAM pAMca varNa, e ga Mdha, pAMca rasa ane A AThe sparza hAya che. gautama : he bhagavan ! rAkhamAM keTalA varSAMDhi hAya che ? mahAvIra H he gautama ! vyavahAranayathI eka lUkhA sparza hAya che ane nizcayanayanI apekSAe pAMca vaSNu, e gadha, pAMca rasa ane AThe spaza hAya che. gautama : he bhagavan ! eka paramANu puddagalamAM keTalA varNAdi hAya che? mahAvIra : huM gautama ! eka vaNu, eka gaMdha, eka rasa ane e sparza hAya che. gautama : he bhagavan ! e pradezI ska'dhamAM keTalA vAMDhi DAya che ? mahAvIra : hai gautama ! kadAca eka vaNuM, kadAca e vaNuM, kadAca eka gaMdha, kadAca e gaMdha, kadAca eka rasa, kadAca e rasa, kadAca e spa kadAca traNa sparza, kadAca cAra sparza hAya che. e prakAre traNa pradezI skaMdhamAM kadAca eka varNa, kadAca e vaNu, kadAca traNa varNa, kadAca eka gaMdha, kadAca e gaMdha, kadAca eka rasa, kadAca e rasa, kadAca traNa rasa, kadAca e sparza, kadAca. traNa kadAca spaza hAya che, e rIte sparza, Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 383 upadhi-parigraha pradhAna bhagavatI za-18. u. 7 cAra pradezI kaMdhamAM kadAca eka varNa, kadAca be varNa, kadAca traNa varNa, kadAca cAra varNa kadAca eka gaMdha, kadAca be gaMdha, kadAca eka rasa, kadAca be rasa kadAca traNa rasa, kadAca cAra rasa, kadAca be sparza, kadAca traNa sparza, kadAca cAra sparza hoya che. e rIte pAMca pradezI audhamAM kadAca eka varNa, kadAca be varNa, kadAca traNa varNa, kadAca cAra varNa, kadAca pAMca varNa, kadAca eka gaMdha, kadAca be gaMdha, kadAca eka rasa, kadAca be rasa, kadAca traNa rasa, kadAca cAra rasa, kadAca pAMca rasa, kadAca be sparza, kadAca traNa sparza, kadAca cAra sparza hoya che. je prakAre pAMca pradezI skaMdha mATe kahyuM e prakAre cha pradezI aMdha yathAvat asaMkhyAta pradezI sekaMdha sudhI kahI devuM. - gautamaH he bhagavan! sUma pariNAmavALA anaMta pradezI skaMdhamAM keTalA varNAdi hoya che? mahAvIraH he gautama! je rIte pAMca pradezI skaMdhamAM kahyuM te rIte kahI devuM. gautama? he bhagavan! bAdara (razULa) pariNAmavALA anaMta pradezI rakadhamAM keTalA varNAdi hoya che? mahAvIra : he gautama! kadAca eka varNa yAvat kadAca pAMca varNa, kadAca eka gaMdha, kadAca be gaMdha, kadAca eka rasa yAvat kadAca pAMca rasa, kadAca cAra sparza yAvata kadAca ATha sparza hoya che. upadhi-parigraha-praNidhAna zrI bhagavatI sUtra za. 18. u. 7 ne adhikAra upadhi eTale jIvananirvAhamAM upayogI zarIra tathA vastrAdi. gatamaH he bhagavan! upadhi keTalA prakAranI kahI che? Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 , mA bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! upadhi traNa prakAranI kahI che. (1) karmarUpI upadhi (2) zarIrarUpI upadhi (3) bAhya pAtra vastrAdi sAmagrIrUpa upadhi. narayikone karma ane zarIrarUpa be ja upadhi hoya che. ekedriya ene paNa e be ja prakAranI hoya che. te sivAyanA bIjAone vaimAnike sudhInA) traNa prakAranI hoya che. gautama: he bhagavana ! upadhi keTalA prakAranI kahI che? mahAvIra: he gautama! upadhi traNa prakAranI kahI cheH sacitta, acitta ane mizra. narayikothI mAMDI vaimAnike sudhI badhAne e traNe prakAranI upadhi hoya che. (nArakanA sacitta, te zarIra, acitta upadhi te utpatti sthAna ane zvAsecchavAsAdi yukta zarIra sacetanA cetanarUpa mizra upadhi kahevAya che). jIvananirvAhamAM upayogI karma, zarIra ane vastrAdi upAdhi kahevAya che, ane te ja mamatva buddhithI gRhIta thAya, tyAre parigraha kahevAya che, gautama? he bhagavana! parigraha keTalA prakArane kahyo che? mahAvIraH he gautama! parigraha traNa prakArane kahyo che. karmaparigraha, zarIra parigraha ane bAhA vastrApAtrAdi upakaraNarUpa parigraha. kaI paNa prakAranA nizcita AlaMbanamAM mana-vacana-kAyAnA vyApArane sthira karavA te praNidhAna @. - gautama: he bhagavana! praNidhAna keTalA prakAranuM kahyuM che? @ mana, vacana ane kAyAnA vegane koI eka padArthamAM sthira karavAne praNidhAna kahevAya che. mana, vacana, kAyAnI supravRtine supraNidhAna duSTa ane pravRttine duSpaNidhAna kahe che. Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDuka zrAvaka bhagavatI za 18 u. 7 345 - mahAvIraH he gautama! praNidhAna traNa prakAranuM kahyuM cheH manapraNidhAna, vacana praNidhAna ane kAyapraNidhAna che. gautama: he bhagavana! dupraNidhAna keTalA prakAranuM kahyuM che? mahAvIraH he gautama! mana-vacana-kAyA ema traNa prakAranuM che. supraNidhAna paNa traNe prakAranuM hoya che. manuSyathI vaimAnika sudhInAne supraNidhAna hoI zake che. gautama: he bhagavan ! anyatIthiko ema kahe che ke, kevaLI yakSanA AvezathI AviSTa thaIne kadAca be prakAranI bhASA bole che : mRSAbhASA ane satya-asatya (mizra) bhASA. te he bhagavan ! e kharuM che? mahAvIraH he gautama! temanuM te kahevuM khoTuM che te ema kahuM chuM ke, kevaLajJAnI yakSanA AvezathI AviSTa thatA nathI, tethI teo te pA5vyApAra vinAnI ane bIjAne upaghAta na kare tevI be bhASA kadAca bele cheH satya ane asatya-amRSA (vyavahAra bhASA). maMDuka-madruka zrAvaka rAjagRha nagaramAM jIvAjIvAditatvanA jANakAra maMDaka nAmanA zrAvaka rahetA hatA. grAmAnugrAma vihAra karatAM zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmI rAjagRha nagaranI bahAra guNazIla bAgamAM padhAryA. bhagavAnanA padhAravAnA khabara sAMbhaLIne maMDuka zrAvaka bahuprasanna ane saMtuSTa thayA. te bhagavAnane vaMdaNuM namaskAra karavAne mATe gherathI nIkaLyA. te guNazIla bAganI bAjumAM kAledAyI, seladAyI, Adi bahu anyatIthi rahetA hatA. @ temAMthI narayikathI svanitakumAra- sudhInAne traNa, pRthvIkAyikathI vanaspatikAyika sudhInAne kAyapraNidhAna, beIdriyathI cAra IdiyavALA sudhInAne vacana ane kAyapraNidhAna tathA bAkInAne (vaimAnika sudhI) traNe hoya che. 49 Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama tamArA teoe ma uka zrAvakane prazna pUchyA : hemaMDuka ! dhapadezaka, dharmAcAya, jJAtaputra zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI dharmAstikAya Adi pAMca astikAyanI prarUpaNA kare che te kema mAnI zakAya ? zuM tameA dharmAstikAya Adine jANA dekhA che ? 386 maMDuka zrAvake uttara ApyA ke. je padmA koI paNa kriyA kare che te kArya dvArA jANI zakAya che, paraMtu je padArtha kAi paNa kArya nathI karatA, kriyArahita hAya che tene koI jANI paNa nathI zakatuM ane dekhI paNa nathI zakatuM @. e vAta sAMbhaLIne anyatIthikAe upAlaMbhapUrvaka kahyuM ke-tu zrAvaka che. tane dharmAstikAyAdinuM paNa jJAna nathI. tyAre maMDuka zrAvake anyatIthine e prakAre uttara ApyA ke, vAyu cAle che, zu tame tenA rUpane dekhA che ? anyatIthi ee kahyuM ke, ame vAyunA rUpane dekhatA nathI. pharI maMDuka zrAvake teone pUchyuM ke 'zu' gaMdhavALA pudgala che? teoe kahyuM ke hA, che. : zu' tame tene jue che ? araNInA lAkaDAmAM agni che, samudranI sAmI bAju aneka padArthoM che, devalAkamAM aneka rUpa che, e sane tame zuM dekhA che ? anyatIthioe kahyuM ke, huM ma`Duka ! ame e sarva padArthAne jotA nathI. joI zakatA nathI. tyAre maMDuka zrAvaka khelyA ke, tame tene dekhatA nathI te| pachI tame tene mAnA che ke nahi ? @ dharmAstikAyAdi pAMca astikAya nizcayanayathI sakriya hovAthI huM jANuM chuM. dekhatA nathI. vyavahAranayathI jIva ane pudgala sakriya che eTalA mATe huM jANuM chuM tema ja dekhuM chuM. dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAya akriya che. eTalA mATe teone haM jANate nathI 2 Te>= 0 Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 387 maMDuka zrAvaka bhagavatI sa. 18 u. 7 tyAre anyatIthiee kahyuM ke-"hA, ame tene mAnIe chIe. tyAre maMDuka zrAvake kahyuM ke-he AyuSyavAne ! ame ke tame athavA bIjA koI paNa chadmastha manuSya je padArthone nathI jANatA, nathI dekhatA te sarva padArtho na hoya te tamArI mAnyatAnusAra saMsAramAM bahu padArthone abhAva thaI jAya. ema kahIne maMDuka zrAvake anyatIthione niruttara karI dIdhA. te pachI maMDuka zrAvaka zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI pAse gayA. vaMdaNA namaskAra karI paryuM pAsanA karavA lAgyA. tyAre bhagavAne maMDuka zrAvakane saMbodhana karIne pharamAvyuM ke-he maMDuka! tame anyatIthione ThIka uttara Ape, barAbara uttara dIdhe. je kaI jANyA vinA, joyA vinA adaSTa, amRta, asammata ke avijJAta arthanA hetune, praznane uttara kahe che, jaNAve che arthAt batAve che te arihaMtanI, arihaMtanA prarUpela dharmanI, kevaLInI, kevaLI prarUpela dharmanI azAtanA kare che. eTalA mATe he maMDuka ! tame anyatIthiene ThIka javAba Ape. bhagavAnanuM kahevuM sAMbhaLI maMDuka zrAvaka prasanna ane saMtuSTa thayA. bhagavAne dharmakathA pharamAvI. dharmakathA sAMbhaLIne bhagavAnane vaMdaNu namaskAra karI pAchA maMDuka zrAvaka potAne ghera gayA. gautama svAmIe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdaNa namaskAra karIne pUchyuM ke-he bhagavana ! zuM maMDUka zrAvaka ApanI pAse dIkSA levA samartha che? he gautama ! maMDaka zrAvaka dIkSA levAmAM samartha nathI. te bahu varSo sudhI zrAvakapaNuM pALIne pahelA devalekamAM aruNAbha vimAnamAM deva thaze. tyAMthI te evIne mahAvideha kSetramAM janma laIne siddha buddha mukta thaze. Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 zrI bhagavata upakrama puNya khapAvavA aMge autamaH he bhagavana ! mahAddhivALA arthAt mahAsukhavALA deva lavaNasamudranI cAre tarapha pharI pharI zIvra AvavAmAM samartha che? - mahAvIraH hA. gautama ! samartha che. e rIte ghAtakI khaMDadvIpa arthAt sucakavaradvIpa sudhI cAre tarapha pharIne zIdhra AvavAmAM samartha che. enAthI AgaLa dvIpa samudro sudhI javAmAM samartha che, paraMtu enI cAre bAju pharatA nathI. (prajana nahi hovAthI cAre tarapha pharatA nathI ema saMbhava che.) gItamaH he bhagavan ! evA deva che. ke je anaMta zubha prakRtirUpa kane jaghanya eka varSamAM, base varSamAM, traNa varSamAM yAvata utkRSTa pAMca lAkha varSomAM khapAve ? mahAvIraH he gautama ! evA deva che. gautama? he bhagavana! evA koNa deva che? mahAvIra : he gautama! vANuvyaMtara deva hasI kuhala karI anaMta zubha prakRtirUpa karmone eka varSamAM khapAve che. eTalAM karmone asurendra sivAya bhavanapati deva base varSamAM khapAve che, asurakumAra traNa varSamAM khapAve che. graha-nakSatra-tArA cAra varSamAM caMdrasUrya pAMca varSamAM khapAve che, pahelA bIjA devalekanA deva be hajAra varSomAM khapAve che, pAMcamA chaThThA devakanA deva traNa hajAra varSomAM khapAve che; sAtamA AThamA devalekanA deva cAra hajAra varSomAM khapAve che. navamA, dazamA, agiyAramA ane bAramA devakanA deva pAMca hajAra varSomAM khapAve che. navaraiveyakanA pahelI trikanA deva eka lAkha varSamAM khapAve che. navagreveyakanA bIjI trikanA deva be lAkha varSomAM khapAve che. nava zaiveyakanA trIjI trikanA deva traNa lAkha varSomAM khapAve che. cAra anuttara vimAnanA deva cAra lAkha varSomAM khapAve che. sarvArthasiddhanA deva pAMca lAkha varSomAM khapAve che. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramANu vicAra bhagavatI 1. 18 6, 8. 389 paramANu vicAra zrI bhagavatI sUtra za. 18. . 8nA adhikAra gautama : he bhagavan ! chadmastha manuSya paramANu pudgalane jANe dekhe che athavA nathI jANutA, nathI dekhatA ? : mahAvIra hai gautama ! koi jANe che, paraMtu dekhatA nathI. kAI jANatA paNa nathI ane dekhatA paNa nathI. e rIte e pradezI skaMdha yAvat asa MkhyAta pradezI skaMdha sudhI kahI devuM joIe. gautama : he bhagavan ! zuM chadmastha manuSya anaMta pradezI ska Mdhane jANe dekhe che athavA jANuta nathI dekhatA nathI ? mahAvIra : he gautama ! koi jANe che dekhe che. paraMtu dekhatA nathI keAI jANatA nathI paraMtu dekhe che, kAi nathI dekhatA paNa nathI. koI jANe che jANatA paNa je rIte chadmasyanuM kahyuM te rIte avadhijJAnInuM paNa kahI devuM. gautama : he bhagavan ! paramAvadhijJAnI manuSya paramANu pudgalane yAvat anaMta pradezI kaMdhane je samaya jANe che te samaya dekhe che, ane je samaya dekhe che te samaya jANe che ? mahAvIra : hai gautama ! evI vAta nathI. gautama : he bhagavan ! enuM zuM kAraNa ? mahAvIra : hai gautama ! paramAdhijJAnInuM jJAna vizeSa grAhaka hAya che. ane darzana sAmAnya grAhaka DAya che. eTala mATe ema kahela che ke paramAdhijJAnI je samaya jANe che te samaya dekhatA nathI ane je samaya dekhe che te samaya jANatA nathI. je rIte paramAdhijJAnInuM kahyuM. e rIte kevaLajJAnInuM paNa kahevuM. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zrI bhagavatI ha54ma bhavI dravya aMge zrI bhagavatI sUtra za. 18. u. 9ne adhikAra gautama he bhagavana 7 bhavyadravya nairayika bhavyadravya nairayika che? mahAvIraH hA. gautama! che. gautama: he bhagavan! enuM zuM kAraNa che? mahAvIraH he gautama!je kaI tiyaca.paceMdriya ke manuSyamAM rahelA jIva narakamAM unna tevA gya che te bhavyadravya nairayika kahevAya che. e rIte bhavanapati, vANavyaMtara jotiSI ane vaimAnika sudhI 13 daMDaka kahevA. gautama? he bhagavana! bhavyadravya pRthvIkAyika bhavyadravya pRthvIkAyika kahevAya che? mahAvIraH hA. gautama! kahevAya che. gautamaH he bhagavana! enuM zuM kAraNa? bhUtakALanI paryAyanA athavA bhaviSyakALanI paryAyanA je kAraNa che te dravya kahevAya che. e mATe bhAvi naraka paryAyanA kAraNe tiryaMca paMceMdriya athavA manuSya bhavyadravya nairayika kahevAya che. tenA traNa bheda che - ekabhAvika, badhdhAyuSka ane abhimukha nAmazetra. 1. emAM je eka vivakSita amuka bhavanI pachI turata bAdara aparyApta tejaskArikarUpamAM unna thaze te ekabhAvika che. 2. pUrvabhavanA AyunA trIjA bhAga Adi zeSa hoya te samaye jeo bAdara aparyApta tejaskAyikanuM bAMdhe che te badhdhAyuSka che. 3. je pUrvabhavane tyAga karyA bAdabAdara aparyApta tejaskAyikanuM AyuSya, nAma ane getra sAkSAta anubhave che te abhimukha nAma gotra kahevAya che. Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhuvA dravya aMge bhagavatI za-18. u-9, 391 mahAvIra : hai gautama ! je koi tiya ca, manuSya ke devabhavamAM rahela jIva pRthvIkAyamAM usanna hAvAne yeAgya che ene bhavyadravya pRthvIkAyika kahe che. e rIte apakAya ane vanaspatikAyanuM kahevuM. jo koI tiyaMca athavA manuSyabhavamAM rahela jIva agnikAya, vAyukAya ane traNuvikale'driyamAM upanna thavAne yeAgya hoya tene bhavyadravya agnikAyika Adi kahevA jo kAI nairayika, tiya`Mca, manuSya, deva ke tiya ca paMcendriyamAM rahela jIva tiya ca pace driya ceAnimAM upanna thavA cAgya heAya tene bhavyadravya pace driya tiya ca caiAnika kahevA joie. e rIte manuSya paNa kahI devA. gautama H mahAvIra : hai gautama ! : bhagavan ! bhavyadravya nairayikanI sthiti keTalI ? jadhanya ] aMtarmuhUtanI, utkRSTa kADa pUrva varSanI che. gautama : he bhagavan ! bhavya dravya asurakumAranI sthiti keTalI che? ! mahAvIra : hai gautama ! jaghanya @ aMtarmuhUta nI ane utkRSTa traNa patyeApamanI che. e rIte stanitakumAra sudhI kahI devI. e rIte vALuvyaMtara jyAtiSI ane vaimAniketI paNa kahI devI. je kAI sannI ke asanI aMtarmuddatanI AyuSyavALA jIva marIte narakatimAM javAvALA che, enI apekSAe bhavya dravya nairayikanI jadhanya sthiti aMta dUtanI kahI che, ane utkRSTa kreDapUnI AyuSyavALA jIva marIne narakagatimAM jAya enI apekSAe utkRSTa sthiti krADapUva varSanI kahI che. @ jadhanya aMtamunI AyuSyavALA manuSya athavA tiya yapaMcendriyanI apekSAe bhavya dravya asurakumArAdinI jadhanya sthiti jANavI. ane devakuru Adine yugaliyA manuSyanI apekSAe traNa palyApamanI utkRSTa sthiti jANuvI. Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 zrI bhagavatI upakrama gautama H he bhagavan! bhavyadravya pRthvIkAyikanI sthiti keTalI che ! mahAvIra he gautama! jaghanya aMtarmuhUrtanI, utkRSTa = be sAgara jhAjherI. e rIte apakAyika ane vanaspatikAyikanuM paNa kahevuM. bhavya dravya agnikAyika vAyukAyika ane traNa vikalaiMdrinI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI utkRSTa jhADa pUrvanI che. bhavyadravya tiryaMca paMceMdriyanI ane manuSyanI jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa tetrIsa sAgarepanI che. sparzanA zrI bhagavatI sUtra za. 18 u. 10 ne adhikAra gautama? he bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra vaikriya labdhithI talavAranI dhAra para ke astrAnI dhAra para rahI zake che ? mahAvIraH hA. gautama! rahI zake che. gautama he bhagavan! te tyAM chedabhedane prApta kare che? mahAvIraH he gautama! te tyAM chedabhedane prApta nathI hotA. gautama he bhagavana! bhavitAtmA aNagAra vaikriya labdhithI agnizikhAmAMthI nIkaLI zake che? - bhavyadravya pRthvIkAyikanI utkRSTa sthiti IzAna devakanI apekSAe be sAgarepamanI jhAjherI che. bhavyadravya agnikAyika ane vAyukAyikanI jaghanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa kroDapUrva varSanI che. kemake deva ane yugaliyA manuSya agnikAya ane vAyukAyamAM utpanna nathI thatA. bhavyadravya paMceMdriya tiryaMcanI tetrIsa sAgaropamanI sthiti sAtamI narakamAM utpanna thavAvALAnI apekSAe samajavI. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sparzanA bhagavatI za-18. u-10. mahAvIraH hA. gautama! agnizikhAmAMthI nIkaLI zake che. gautamaH he bhagavana ! te agnizikhAmAMthI nIkaLe che te zuM dAjhe che ? mahAvIraH he gautama! te baLatA nathI. gautama: he bhagavan ! zuM bhavitAtmA aNagAra puSkara saMvarta medha vacamAMthI nIkaLI zake che ? mahAvIra: hA. gautama! te nIkaLI zake che. gautama H he bhagavan! puSkara saMvata megha vacamAMthI te nIkaLe che tyAre te bhIMjAI jAya che ? mahAvIraH he gautama! te bhIMjAtA nathI? gautama H he bhagavan ! bhAvitAtmA aNagAra gaMgA-siMdhu mahAna nadIonA UlaTA pravAhamAM thaIne nIkaLI zake che ? mahAvIraH hA. gautama! te nIkaLI zake che. gautama he bhagavan ! gaMgA siMdhu mahAnadInA UlTA pravAhamAMthI nIkaLatI vakhate te khalita thAya che? mahAvIraH he gautama! te khalita nathI thatA. tamaH he bhagavana ! bhavitAtmA aNugAra pANInA bhaMvaramAM ke udakabiMdumAM praveza karI zake che ? mahAvIraH he gautama! te praveza karI zake che. gautama: he bhagavana ! bhAvitAtmA aNugAra udakAvarta ane udakabiMdumAM praveza karatI vakhate pANInA zastrane prApta thAya che ke bhIMjAya che ? ' mahAvIra : he gautama! nahi tyAM zAnuM saMkramaNa nathI hotuM. Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakama gautamaH he bhagavan! paramANu pudgala vAyukAyathI sparza pAme - che athavA paramANu pudgalathI vAyukAya sparza thAya che? mahAvIraH he gautama! paramANu pudgala vAyukAyathI sparza thAya che. paraMtu vAyukAya paramANu pudgalathI sparza nathI thatA. e rIte be pradezI rakaMdha yathAvat asaMkhyAta pradezI kaMI kahevA. anaMta pradezI kaMdha kadAca spezita hoya che ane kadAca spezita nathI thatA. gItamaH he bhagavana ! zuM dIvaDI vAyukAyathI spezita thAya che athavA vAyukAya dIvaDIthI spezita thAya che? mahAvIraH he gautama! dIvaDI vAyukAyathI sparzita thAya che, paraMtu dIvaDIthI vAyukAya parzita thatI nathI. gItamaH he bhagavan ! ratnaprabhA pRthvInI nIce varNAdi 20 bela anya baddha anya pRSTa yAvat anya saMbaddha che ? mahAvIraH hA. gautama! che. e rIte zeSa 6 naraka, 12 devaloka, nava raiveyaka, pAMca anuttara vimAna ane ISatnAbhArA siddhazilA ema 33 sthAnene nIce paNa varNAdi 20 bela anyonya baddha pRSTa yAvat saMbaddha che. - semila brAhmaNanA prazno te vakhate vANijyagrAma nagaramAM dUtIpalAza nAmanuM udyAna hatuM. te nagaramAM emila nAme dhanika tema ja anvedAdi brAhmaNazAstromAM kuzaLa brAhmaNa rahe. eka vakhata bhagavAna mahAvIra te nagaramAM AvyA. tyAre semilane vicAra Avyo ke huM temane AvA prakAranA artho tathA uttare pUchuM. jo teo mane te artho ane uttare yathArtha rIte kaheze te temane vaMdana karIza, paraMtu nahi kahe te temane niruttara karIza. ema vicArI te bhagavAna mahAvIra pAse Avyo ane thoDe dUra besI te A pramANe kahyuM - Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sesila brAhmaNanA prazno bhagavata za-18. u. 10 395 prazna: he bhagavan! tamane yAtrA (sArI rIte saMyamane nirvAha kare te) yApanIya (sukharUpa samaya vitAva te), AvyAbAdha ane prAsuka (nirjIva, nirdoSa) vihAra che? uttaraH he somila! mane te badhuM che. prazna: he bhagavan! tamane yAtrA zuM che? uttara : he semila! ta5, niyama, saMyama, svAdhyAya ane dhyAnAdimAM je mArI pravRtti che, te mArI yAtrA che. prazna: he bhagavan! tamane yApanIya zuM che? uttaraH he mila! yApiniya be prakAranuM che. iDhiyayApAniya ane indriyayApaniya zrotrAdi pAMcaIdriya mane AdhIna vate che, e mAre iMdriyayApanIya che. ane mArAM krodha, mAna, mAyA ane lebha e cAre kaSAye vyacchinna thayelA che ane udayamAM AvatA nathI, e mAre neidriyayApanIya che. prazna: he bhagavan! tamane avyAbAdha zuM che? uttaraH he mila! mArAM vAta, pitta, kapha ane saMnipAtajanya aneka prakAranA zarIra saMbaMdhI doSa upazAMta thayA che ane udayamAM AvatA nathI, e mane avyAbAdha che. prazna: he bhagavan! tamAre prAsuka vihAra zuM che? uttaraH he mila! ArAma, udyAne, devaku, sabhAo paraba tathA strI-pazu-napuMsaka rahita vastiomAM nirdoSa ane svIkAravA gya pITha (sUvAnuM pATiyuM) phalaka (pITha pAchaLa eThiMgaNu rAkhavAnuM pATiyuM), zayyA ane pathArIne prApta karI huM viharuM chuM, te mAre prAsuka vihAra che. prazna: he bhagavana ! sarisavA Apane bhakya che ke abhakSya? uttaraH he mila ! tArAM brAhmaNanAM zAstromAM sarisavA zabdanA be artha kahyA cheH 1 sadazavayA :- eTale ke mitra ane, 2. sarSapaH eTale sarasava, temAM je mitrasarisava che, te traNa prakAranA che. sAthe Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 zrI bhagavatI upakrama janamelA, sAthe ucharelA ane sAthe dhULamAM ramelA. te traNe zramaNa-nigraMthane abhakSya che, paraMtu dhAnya sarisava e prakAranA che. zAstrAdithI nirjIva thayelA (zastrapariNata). ane zastrAdithI nijIva na thayelA (azastra pariNata) temAM azastrapariNata te nircathane abhakSya che. zastrapariNatanA pAchA be prakAra che: eSaNIya (IcchavA lAyaka, nirdoSa) ane IcchavA lAyaka, sadoSa). temAM aneSaNIya te nigraMthane abhakSya che. je eSaNAya che te be prakAranA che. yAcita (mAgelA) ane ayAcita (na mAgelA). temAM je ayAcita che, te te zramaNane abhakSya che ane yAcita be prakAranA cheH maLelA ane nahi maLelA. temAM je nahi maLelA che, te nircathane abhakSya che. ane maLelA bhakSya che. prazna: he bhagavan! mAsa tamAre zakya che ke abhakSya ? * uttaraH he mila! mAsa eTale mahinA, te abhakSya che, tema ja mASa eTale sonuM-rUpuM taLavAnuM mApa, te paNa abhakSya che; paraMtu mAsa eTale aDada je sAdi pariNuta, yAcita, vagere hoya te bhakSya che. prazna: he bhagavan ! Apane kulatthA bhaThya che ke abhakSya? uttaraH he mila! kulIna strI e arthamAM kulatyA amAre abhakSya che, paNa kaLathI e arthamAM kulatyA amAre zastrAdipariNutAdi hoya te lakSya che. prazna: he bhagavan! Apa eka che, be cho, akSaya che, avyaya che, avasthita che, ke aneka bhUta-vartamAna-bhAvi pariNAmane legya che? uttaraH he mila! huM eka paNa chuM; ane te kahyuM te badhuM bhUta-vartamAna-bhAvi pariNAmane (sudhI paNa) chuM. dravyarUpe huM eka chuM; ane jJAnarUpe tathA darzanarUpe be pradeza (Atmapradeza) rUpe huM akSaya chuM, avyaya chuM ane avasthiva paNa chuM; tathA upayoganI daSTie huM aneka bhUta-vartamAna-bhAvi pariNAmane yegya chuM. Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAradvAra bhagavatI sa. 19 . 3 397 ahIM somila brAhmaNa pratibaMdha pAmya ane pravajya levAnI pitAnI azakti hovAthI bAra prakArane zrAvaka dharma aMgIkAra karI viharavA lAgyA. bAkInuM badhuM zaMkha zrAvakanI jema jANavuM. viharavA sakti hovAthI pratika che. bAra dvAra zrI bhagavatI sUtra za. 19. u. 3 ne adhikAra bAra dvArenAM nAma A prakAre cheH (1) svAdudvAra () lezyA dvAra (3) daSTi dvAra (4) jJAna dvAra (5) lega dvAra (6) upayoga dvAra (7) kimAhAra dvAra (8) prANAtipAtAdi dvAra (9) utpAda dvAra (10) sthiti dvAra (11) samuddaghAta dvAra (12) udvartanA dvAra. 1. syAdvAra : maitama: he bhagavan! be, traNa, cAra, pAMca pRthvIkAyika jIva ekaThA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe che, bAMdhIne AhAra kare che, pachI pariNumAve che, ane te pachI zarIrane baMdha kare che? mahAvIraH he gautama ! ema karatA nathI. kemake pRthvIkAyika jIva alaga alaga AhAra karavAvALA che, ane alaga alaga parizumanavALA che. eTalA mATe te alaga alaga zarIra bAMdhe che, pachI AhAra kare che, pariNumAve che ane potapotAnuM zarIra bAMdhe che. kadAca aneka pRthvIkAyika bhegA thaI sAdhAraNa zarIra bAMdhe che, e pachI vizeSa AhAra kare che, pariNumAve che ane pachI zarIrane vizeSa baMdha kare che ? A prazna che. eno Azaya e che ke, sAmAnya rUpamAM sarva saMsArI jIvone pratisamaya niraMtara pudagala grahaNa kare che. e mATe prathama sAmAnya zarIra baMdha samaye paNa AhAra to cAlu che. te paNa pahelAM zarIra bAMdhavAno ane pachI AhAra karavAno prazna kahela che te vizeSa AhAranI apekSAe jANu. jIva utpatti samayamAM prathama eja AhAra kare che. pachI zarIrasparza dvArA lema AhAra kare che. tene pariNumAve che ane e pachIthI vizeSa zarIrabaMdha kare che ema prazna che. Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 zrI bhagavatI upakrama 2. vezyAdvAraH gautama? he bhagavan! pRthvIkAyika jIvanamAM keTalI lezyAo hoya che? mahAvIraH he gautama cAra lesyAo hoya che-kRSNa, nIla, kApata ane tejalezyA. 3. daSTidvAra : gautamaH he bhagavana ! pRthvIkAyika jIva samyagdaSTi che ke mithyAdaSTi che ke samyagRmithyASTi (mizradaSTi) che? - mahAvIraH he gautama! pRthvIkAyika jIva samyagdaSTi nathI, mizradaSTi nathI, paraMtu mithyAdraSTi che. 4. jJAnadvAra - gautama H he bhagavan! pRthvIkAyika jIva jJAnI che ke ajJAnI ? mahAvIraH he gautama jJAnI nathI, ajJAnI che. ene avazya be ajJAna hoya che-mati ajJAna ane zrutajJAna. 5. gadvAra - . gautama? he bhagavan! pRthvIkAyika jIve managI, vacanagI ke kAyayogI che? mahAvIra he gautama! pRthvIkAyika jIva managI nathI. vacanagI nathI, kAyagI che. 6 upagadvAra - gAmaH he bhagavana! pRthvIkAyika jIva jJAnaupayogI che ke darzana upagI che? ene uttaramAM kahela che ke pRthviIkAyika jIva alaga alaga AhAra kare che ane alaga alaga pariNAve che, e mATe te alaga alaga zarIra bAMdhe che, sAdhAraNa zarIra bAMdhatA nathI. e pachI te vizeSa AhAra vizeSa pariNAma ane vizeSa zarIrabaMdha kare che. Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAradvAra bhagavatI za. 19 u. 3 399 mahAvIraH he gautama! pRthvIkAyika jIve jJAnaupagI paNa che ane darzana upagI paNa che. 7. kimAhAradvAra - gautama H he bhagavana ! pRthvIkAyika che ke AhAra kare che? mahAvIraH he gautama! dravyathI anaMtapradezI pudgalene AhAra kare che, kSetrathI asaMkhyAta AkAza pradezamAM rahelA pudgalene AhAra kare che. kALathI jaghanya, madhyama ke utkRSTa sthitivALA pudgalene AhAra kare che, ane bhAvathI varNa, gaMdha, rasa, sparzavALA pudgalaskane AhAra kare che. vyAghAta apekSAe kadAca traNa dizAne, kadAca cAra dizAne ane kadAca pAMca dizAne AhAra le che. nivyaghAta apekSAe avazya cha dizAne AhAra le che. gautamahe bhagavan! pRthvIkAyika jIva je AhAra kare che, ene saMgraha thAya che? saMgraha thayela AhArane asAra bhAga bahAra nIkaLe che ane sArabhAga IdriyapaNe pariName che? mahAvIra : hA. gautama ! saMgraha kare che yAvat sArabhAga idriyapaNe pariName che. gItamaH he bhagavan! e jene "AhAra karuM chuM" e rIte saMjJA, prajJA, mana ane vacana heAya che? mahAvIra : he gautama! e jIvene e rItanI saMjJA, prajJA, mana, vacana hatAM nathI, te paNa AhAra te kare ja che. gautama: he bhagavad ! e jIvene ame ISTa ke aniSTa sparzane anubhava karIe chIe, evI saMjJA, prajJA, mana, vacana hoya che? mahAvIraH he gautama! saMjJA, prajJA, mana, vacana hotA nathI te paNa anubhava te kare ja che. 8. prANAtipAtAdidvAra - gautama? he bhagavan! pRthvIkAyika jIva prANAtipAta, mRSAvAda, yAvat mizAdarzana zalya e aDhAra pApasthAnamAM rahela che? Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 - zrI bhagavatI upakrama mahAvIraH hA. gautama! prANAtipAta, mRSAvAdaO yAvat mithyAdarzana e aDhAra pApasthAnamAM rahela che. 9. utpAdadvAra - - maitamaH he bhagavan! pRthvIkAyika jIva kayAMthI AvIne unna thAya che? mahAvIra: he gautama! tiryaca, manuSya ane dezamAMthI AvIne utpanna thAya che. 10. sthitikAra: gautama he bhagavan! pRthvIkAyika jIvenI sthiti keTalI che? mahAvIraH he gautama! jaghanya aMtarmuhUrtanI, utkRSTa 22 hajAra varSanI che. 11. samudraghAta dvAra: gautama? he bhagavan! pRthvIkAyika jIvanamAM keTalI samudughAta hoya? mahAvIraH he gautama! traNa samudughAta hoya che. vedanA samudaghAta, kaSAya samuddaghAta ane mAraNAMtika samughAta. gautama? he bhagavan! pRthvIkAyika jIva mAraNAMtika samuvAta karIne mare che ke mAraNAMtika samughAta karyA vinA mAre che? mahAvIraH he gautama! mAraNAMtika samughAta karIne paNa mare che ane samudraghAta karyA vinA paNa mare che. 12. udvartanAdvAra : gautama he bhagavana pRthvIkAyika jIva marIne kayAM jAya che? mahAvIra: he gautama! tiryaMca ane manuSya e be gatimAM jAya che. 0 pRthvIkAyika jIvomAM vacana Adine abhAva che te paNa mRSAvAda AdinI aviratinA kAraNe mRSAvAda AdimAM rahela che ema jANavuM. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAradvAra bhagavatI za-19 uM. 3 401 je rIte pRthvIkAya mATe kahyuM e rIte apakAya mATe kahevuM paraMtu eTalI vizeSatA che apakAyanI utkRSTa sthiti sAta hajAra varSanI che. je rIte pRthvIkAyanuM kahyuM e rIte agnikAya mATe paNa kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, agnikAyanA jIva tiryaMca ane manuSyamAMthI AvIne utpanna thAya che. sthiti traNa ahArAtrinI che. agnikAyathI nIkaLIne tiryaMcamAM utpanna thAya che. enI traNa lezyA che. - je rIte agnikAyanI kahI te rIte vAyukAyano kahevI. paraMtu eTalI vizeSatA che ke vAyukAyanI utkRSTa sthiti traNa hajAra varSanI che. samuddaghAta cAra hoya che je rIte pRthvIkAya mATe kahyuM te rIte vanaspatikAya mATe kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, anaMta vanaspatikAyika jIva ekaThA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe che. vanaspatikAyanI utkRSTa sthiti dasa hajAra varSanI hoya che. ene AhAra avazya cha @ dizAne hoya che. gautama: he bhagavan ! beiMdriya jIva be-traNa-cAra-pAMca ekaThA thaIne sAdhAraNa zarIra bAMdhe che ? e pachI AhAra kare che? ene pariName che? ane pachI viziSTa zarIra bAMdhe che? mahAvIra : he gautama! evI vAta nathI. kemake beIdriyajIva alaga alaga AhAra karavAvALA ane enA bhinna bhinna rUpathI pari mavAvALA hoya che eTale te alaga alaga zarIra bAMdhe che ane alaga alaga AhAra kare che. alaga alaga rUpathI pariName che ane pachI viziSTa zarIra bAMdhe che. @ vanaspatikAyano AhAra avazya cha dizAne hoya che, evuM je kahela che eno Azaya samajamAM nathI Avato. kemake lokAMtamAM rahela vanaspatikAyane traNa, cAra athavA pAMca dizAno AhArano saMbhava che. paraMtu bAdara, nigoda (bAdara sAdhAraNa vanaspati kAya) apekSAe je A sUtra heya to avazya che dizAno AhAra ghaTita thaI zake kemake te lekanA madhya bhAgamAM rahelA hovAnA kAraNe ene avazya cha dizAne AhAra hoya che. 51 Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 zrI bhagavatI parama traNa vikaseMdriyamAM traNa lezyA lAbhe che ane paMcaeNriyama che lezyA lAbhe che * traNa vikaseMdriyamAM be dRSTi lAbhe che: samadaSTi ane mithyASTi, paMcendriyamAM traNa daSTi lAbhe che, samadraSTi, mizraSTi ane mithyASTi. vikaseMdriyamAM be jJAna, be ajJAna lAbhe che, pacaMdriyamAM A jJAna traNa ajJAna lAbhe che. vileMdriyamAM be pega lAbhe che. kAyA ane vacananA. paMceMdriyamAM traNa vega (mana, vacana ane kAyAnA) lAbhe che. traNa vikapriya ane caMdriya be uga lAbhe che. jJAna u5, darzana upaga. traNa vikaseMdriya ane ceMdriya avazya cha dizAne AhAra le che, traNa vikaseMdriyamAM 18 pApa lAbhe che, paceMdriyamAM 18 pApanI bhajanA che. traNa vikaseMdriyamAM manuSya ane tiryaMcamAMthI AvIne utpanna thAya che. paMceMdriyamAM cAre gatimAMthI AvIne yAvat sarvArthasiddha gukhIne AvIne utpanna thAya che, beidriyanI sthiti jaghanya aMtarmuhUtanI, uTa 12 varSanI. teIdriyanI jaghanya aMtamuhUnI, utkRSTa 49 divasanI, cIra driyanI jaghanya aMtarmuhUrtanI. uSNu cha mahinAnI, paMceMdriyanI jaghanuM aMtara muhUrtanI, utkRSTa 33 sAgaranI che. traNa vileMdriyamAM traNa traNa samudaghAta lAbhe che. pazriyamAM cha samudughAta lobhe che, mAraNatika samudraghAta karIne sahiyA ane asahiyA ane maraNe mare che. traNa vikalendriya marIne be gatimAM jAya chemanuSyane ane Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avagAhanAno alpa bahutva bhagavatI sa19. u. 3 tiryaMca gati. paMceMdriya marIne cAre gatimAM jAya, sarvArthasiddha sudhI jAya che a5hevAra : | sarvathI thoDA diya, ethI coraMdriya vizeSa, enAthI te priya vizeSAdhika, enAthI beidvipa vizeSAdhika enAthI teukAya asaMkhyAtagaNa. enAthI pRthvIkAya vizeSAdhika, enAthI apakAya vizeSAdhika enAthI vayukAya vizeSAdhika enAthI vanaspatikAya anaMtagaNuM che. avagAhanAne alpa bahutva 1. sauthI thaDA sUkSma nigodanA aparyAptAnI jaghanya avagAhanA. tethI 2. sUma vAyukAyanA aparyAptAnI ja. ava, asaMkhyAtagaNuM , ? sUkSama teukAyanA 4. sUma apakAyanA 5. sUphama pRthvIkAyanA , 6. bAdara vAyukAyanA >> ru che 7. bAdara te kAyanA 8. bAdara apakAyanA 9 bAdara pRthvIkAyanA , 10. bAdara nigadanA , 11. pratyeka zarIrI bAdara vanaspatinA 2. sUma nigadanA paryAptAnI ja. 13. " aparyApyAnI u. ava. vizeSa. tethI 24. , paryAptAnI u. 15. sUma vAyukAyanA . . . ja. ava, asaMkhyAta . e 6. sUphama vAyukAyanA aparyAptAnI u. , 17. sUkSma vANakAyanA paryAptAnI u. , vizeSa Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 zrI bhagavatI upakrama 18. sUma teukAyanA paryAptAnI ja. ava. asaMkhyAtagaNuM 19 ) , aparyAptAnI u. , vizeSa , paryAptAnI u. , 21. sUma apakAyanA ja. , asaMkhyAtagaNI , 22. , aparyAptAnI u. , vizeSa 23. , paryAptAnI u. , , 24. sUma pRthvIkAyanA , ja. , asaMkhyAtagaNuM , 25. sUkSama pRthvIkAyanA aparyAptAnI u. , vizeSa , 26. , paryAptAnI u. , 27. bAdara vAyukAyanA ja. , asaMkhyAtagaNI , 28, , , aparyAptAnI u. , vizeSa , 29. che , paryAptAnI u. 30. bAdara teukAyanA paryAptAnI ja. ava. asaMkhyAtagaNI tethI 31, , aparyAptAnI u. e vizeSa , 32. , ,, paryAptAnI u. 33. bAdara apakAyanA ja. , asaMkhyAtagaNuM 34. , aparyAptAnI u. vizeSa 35. , , paryAptAnI u. , 36. bAdara pRthvIkAyanA paryAptAnI ja. ava. asaMkhyAtagaNI 37. , aparyAptAnI u. e vizeSa 38. , " , paryAptAnI u. >> , 39. bAdara nigadanA , ja. , asaMkhyAtagaNuM 40. . aparyAptAnI u. , vizeSa , 41. , , paryAptAnI u ,, ,, kara. pratyeka zarIrI bAdara vana, paryAptAnI ja , asaMkhyAtagaNa . 43. pratyeka zarIrI bAdara vana. aparyAptAnI u ,, , , 44, , , , paryAptAnI 6 ava. A prakhyAta gaNuM , Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUkSma bAdara bhagavatI sa. 19 u-3. 405 sUkSma-bhAdara gautama he bhagavana ! pRthvI, apa, tejasa, vAyu, vanaspatikAya e pAMca kAyamAM sarvathI sUkama koNa che ? mahAvIra he gatama! vanaspatikAya sarvathI sUma che. cAra kAyamAM vAyukAya sUkSama che. traNa kAyamAM taijasakAya sUkSma che. be kAyamAM apakAya sUma che. autama he bhagavan ! pRthvI, apa, tejasa, vAyu, vanaspatikAya e pAMca kAyamAM sauthI bAdara kayuM che ? mahAvIra : he gautama ! vanaspatikAya sauthI bhAdara che. cAra kAyamAM pRthvIkAya vIthI bAdara che. traNa kAryamAM apakAya sauthI bhAdara che, be kAyamAM taijasakAya bAdara che. gautama: he bhagavan! pRthvIkAyanuM zarIra keTaluM moTuM che? mahAvIraH he gautama! vanaspatikAyanuM zarIra sauthI nAnuM che, tethI sUkSama vAyukAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNuM moTuM che, tethI sUkSama tejasakAyanuM zarIra asaMkhyAta gaNuM moTuM che, tethI sUkSama apakAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNuM meTuM che, tethI sUkSma pRthvIkAyanuM zarIra asaM. khyAtagaNuM moTuM che. tethI bAdara vAyukAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNuM moTuM che, tethI bAdara taijasakAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNuM meTuM che, tethI bAdara apakAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNuM moTuM che. gautama : he bhagavan ! pRthvIkAyanA zarIranI keTalI maTI avagAhanA che? mahAvIra H he gautama ! je prakAre keI cakravatI samrATanI caMdana ghasavAvALI dAsI je trIjA-cothA ArAma utpanna thayelI baLa sUkSma vanaspatikAyanI apekSAe vanaspatikAya sarvathI sUkSma che ane pratyeka vanaspatikAyanI apekSAe sarvathI adhika bAdara che. Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 zrI bhagavatI upakrama saMpanna ane nirogI che te vA hIrAne capaTImAM ceALIne cUrNa paNa karavALI che. te cUNu pIsavAnA vA zIlA para pRthvIkAyanA paDane 21 vakhata pIse te jIvAnA A zilA ane vATavAnA pRththara che, ane keTalAkane sparza paNa thatA nathI. thAya che, ane keTalAkane saMpUNa thatA nathI. vajAnA paththarathI keTalAka pRthvIkAya sAthe sparza mAtra thAya keTalAka jIvAne saMghaSa keTalAkane * pIDA thAya che, keTalAkane pIDA thatI nathI. aeTalAka marI jAya che ane keTalAka maratA paNa nathI. keTalAka pisAI jAya che ane keTalAka pisAtA paNa nathI. pRthvIkAyanI ATalI sUkSma avagAhanA che. gautama : he bhagavan ! jyAre pRthvIkAyanA jIva dakhAya che. tyAre tene kevI pIDAne anubhava thAya che ? mahAvIra : he gautama ! je prakAre koi kaLAmAM pAra gat maLavAna, yutrAna puruSa keAI jINu zarIravALA, dUbaLA, rAgI, vRddha AdamInA mAthA para peAtAnA banne hAtheAthI prahAra kare, teA huM gautama te vRddhane kevI pIDA thAya che ? gautama : he bhagavan ! khUba ja aniSTa, apriya pIDA thAya che. mahAvIra : he gautama ! evI rIte pRthvIkAyanA jIva paga mAdi nIce dabAya che tyAre tene te vRddha puruSanI aniSTa. apriya ane aNugamatI pIDA thAya che. apekSAe RSi je prakAre pRthvIkAyanI pIDA mATe kahyuM te prakAre apakAya, teukAya ane vanaspatikAyanI pIDA mATe paNa kahI devuM, pAMce sthAva e prakAranI pIDAnA anubhava kare che. mmmmmm mahA Azrava' AdinA 16 bhAMgA zrI bhagavatI sUtra za. 19. u. 4 nA adhikAra 1. mahA Azrava mahAkriyA mahAvedanA mahAnirjarA. 2. mahA Azrava mahAkriyA * mahAvedanA anija rA. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAAzrava AdinA 16 bhAMgA za. 19 3. 4 3. mahA Azrava mahAkriyA alpaveDhanA mahAnirjarA. 4. mahA Azrava mahAkriyA alpavedanA anijaeNrA. 5. mahA Azrava apakriyA mahAvedanA maDArjiA. 6. mahA Azrava apakriyA mahAvedanA alpanirjarA. 7. mahA Azrava apakriyA alpavedanA mahAnirjarA. 8. mahA Azrava apakriyA alpavedanA alpani rA. 9. alpa Azrava mahAkriyA mahAvadanA mahAnirjarA. 10. alpa Azrava mahAkriyA mahAvedanA alpani rA.. 11. alpa Azrava mahAkriyA alpavenA mahAnirjarA. 12. alpa Azrava mahAkriyA alpavenA alpani za. 13. alpa Azrava apakriyA mahAveDhanA mahAnirjarA, 14. alpa Azrava apakriyA mahAvedanA alpani za. 15. alpa Azrava apakriyA alpaveDhanA mahAnirjarA. 16. alpa Azrava apakriyA alpavedanA aunirjarA. te sALa bhAMgA 24 daDakamAM kramazaH batAve che. nArakInA eka daMDakamAM bhAMgA eka bIjo lAle. ja devatAnA 13 phreMDakamAM bhAMgA eka ceAtheA lAle @ 407 ' ~ nArImAM mahAAzrava mahAkriyA mahAvedanA alpanirjarA 'e mInne bhAMge| ha|ya che. kAraNa ke nArakanA jIvAne bahu kramene madha hoya che, eTalA mATe te ; mahAAzrava vALA che, ' kAyikI ' Adi ghaNI TTiyAvALA che. eTalA mATe te * mahAkriyA ' vALA che. azAtAneA tIvra udbhaya hAya che eTala mATe te mahAvedanAvALI che. tenAmAM avirata pariNAma hAvAthI nirjarA mU gheADI hoya che, eTalA mATe te * apanijarA ' vALA che. zeSa bhAMgA nAraka chavAmAM lAgu paDatA nathI. 4 ' @ asurakumAra Adi devatAnA 13 daMDakamAM phakta eka ceAthe bhAMge (mahAAzrava mahAkriyA alpavedanA alpanirA) heAya che. tene avirati DeAvAthI mahAAzrava mAkriyA ane a5nirjarA heAya che. tenAmAM azAtA' ta udaya prAyaH hAte nathI. te mATe te pavedanAvALA hAya che. zeSa bhAMgA devata mAmAM hAtA nathI Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 zrI bhagavatI upakrama audArikanA 10 daMDakamAM sarva bhAMga lAbha (16) A. ' e pramANe nArakane bhAge 1, devatAnA 13 daMDakanA 13, audArikanA 10 daMDakanA 16/10=160. sarve maLIne 174 bhAMgA thayA. carama parama zrI bhagavatI sUtra za. 19 u. 5 ne AdhakAra gautama ahe bhagavan! nArakInA neriyA zuM carama (DuM AyuSya bAkI rahyuM che) che ke parama (adhika AyuSya bAkI che) che? mahAvIraH he gautama! nArakInA neriyA carama paNa che ane parama paNa che. gItamaH ahe bhagavan! zuM carama neriyAnI apekSA parama neriyA mahAkarmavALA, mahAkiyAvALA, mahAAsaravALA, mahAvedanAvALA hoya che ane zuM parama neriyAnI apekSA carama neriyA alapakarmavALA, a5kriyAvALA, alpaAsavavALA, alpavedanAvALA hoya che? mahAvIraH hA. gautama! heya che, gautamaH ahe bhagavana ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! AyuSyanI sthitinI apekSA e rIte karyuM che.... LA pAMca thAvara, traNa vikaseMdriya ane tiryaMcanA nava daMDakamAM paNa manuSyanI mAphaka 16 bhAMgA kahyA che. tenuM kAraNa e che ke, dArikanA 10 daMDakamAM zAtA ane azAtAnA udayane krama vibhinna mAtrAthI hevAne kAraNe, tathA adhyavasAyanI zubhAzubhatAnA baLathI 16 bhaMga audArika zarIradhArI jIvone mATe sarvajJa prabhue joyA che ane batAvyA che. | Oje neriyAnI rithati lAMbI lAMbu AyuSya) : heya che, tene alpasthitivALA neriyAnI apekSA azubha karma vadhu hoya che, te apekSAthI te mahAkarmavALA, mahAkriyAvALA, mahAAsavavALA, mahAvedanAvALA, hoya che. je neriyAnI sthiti alpa hoya che te dIrdhakALavALA neriyAnI apekSA alpa karmavALA, alpaSpAvALA, alpaAsavavALA, alpavedanAvALA hoya che. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvIpasamudra bhagavatI sa. 19 u. 6 400 jevI rIte nArakInuM kahyuM te rIte pRthvIkAyAdi audyArikanA dasa daMDakanuM paNa kahI devuM. gautama H ahe bhagavan ! zuM asurakumAra deva carama (a5 AyuSyavALA) ane parama (adhika AyuSyavALA) heya che? mahAvIraH hA. gautama! carama ane parama bane heya che. gautamaH ahe bhagavana ! carama asurakumAra devenI apekSA parama asurakumAra deva alpakarmavALA, alpakriyAvALA, alpaAsavavALA, alpavedanAvALA hoya che ane parama asurakumAra devenI apekSA carama asurakumAra deva mahAkarmavALA, mahAkiyAvALA, mahAAsavavALA, mahAvedanAvALA hoya che? mahAvIra : hA. gautama! hoya che gItamaH he bhagavana ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! azubha karmanI apekSAthI e rIte kahyuM che. je rIte asurakumAra devenuM kahyuM e rIte bhavanapati, vANavyaMtara, tiSI ane vaimAnika devenuM kahI devuM. dvIpa samudra zrI bhagavatI sUtra za. 19 u. 6 ne adhikAra gautamaH he bhagavan! hIpasamudra keTalA che? mahAvIraH he gautama! asaMkhyAta kahA che. 1. jaMbudvIpa ane lavaNasamudra. I 9. aruNa dvIpa ane aruNu samudra 2. dhAtakIkhaMDa dvIpa ane kAledadhi. 10. aruNuvara dvIpa ane aNavara samudra. samudra, 3. puSkaravAra dvIpa ane puSkaravara | 11, aruNuvarabhAsadvIpa ane samudra, aNavarabhAsa samudra 4. vAruNI dvIpa ane vAruNI samudra. 12. kuMDaladvIpa ane kuMDala samudra, 5. kSIra dvIpa ane kSIra samudra. | 13. kuMDalavaradvIpa ane kuMDala samudra. 6. bRtadvIpa ane dhRtasamudra. 14 kuMDalavarabhAsa dvIpa ane 7. IkSadvIpa ane IkSu samudra. | kuMDalavarabhAsa samudra, 8. naMdIzvara dvIpa ane naMdIzvara) 15. sucaka dvIpa ane rucaka samudra. samudra, Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 410 zrI bhagavatI upakrama thAvat svayaMbhUramaNa samudra sudhI asaMkhyAta dvIpasamudra che. - gautama H he bhagavan! e dvIpa samudronA saMsthAna (AkAra) kevA che? mahAvIraH he gautama! jaMbudvIpane saMsthAna thALInA AkArane che. bAkI sarva dvIpasamudronA saMsthAna cUDInA AkAra che. gautama he bhagavana ! A dvIpasamudrone vijhaMbha (pahelAIcoDAI) keTalo che? mahAvIraH he gautama! jaMbudvIpa eka lAkha janane che. lavaNa samudra be lAkha janane e rIte dvIpa ane samudra eka ekathI begaNa begaNu thatA gayA che. autama he bhagavana ! A dvIpasamudronI paridhi keTalI che? mahAvIraH he gautama! je dvIpa ane samudranI pUrvathI pazcima sudhI jeTalI caDAI (vistAra) che enAthI traNa gaNI jhAjherI paridhi kahevI. jemake jaMbudviIpanI paridhi 3 lAkha 16 hajAra ra27 ejana, 3 kesa, 128 dhanuSa, 13 aMgula jhAjherI (kaMIka vadhu) che. lavaNuM samudranI paridhi 15 lAkha, 81 hajAra, 136 janathI kaIka ochI che. ghAtakI khaMDa dvIpanI paridhi 41 lAkha, 10 hajAra, 961 janathI kaMIka ochI che. kALadadhi samudranI paridhi 91 lAkha, 70 hajAra, 605 jana jhAjherI che. ardhapuSkaravara dvIpanI paridhi 1 karoDa, 42 lAkha, 30 hajAra 249 jana jhAjherI che, saMpUrNa puraskaravara dvIpanI paridhi 1 karoDa, 92 lAkha, 89 hajAra 894 jananI che. e rIte sarvadvIpa samudronI paridhi jANavI. gautamaH he bhagavana ! A dvIpasamudrone keTalA keTalA daravAjA che? ane paraspara keTaluM aMtara che? mahAvIraH he gautama ! pratyeka dviIpasamudrane cAra cAra daravAjA che. Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lavaNa samudra bhagavatI za19 -6. 411, jaMbudvIpanA pratyeka daravAjAnuM aMtara 79 hajAra para bAvana jana jhAjheruM che. lavaNa samudranA pratyeka daravAjAnuM aMtara 3 lAkha 5 hajAra 280 jananuM che. ghAtakIkhaMDa dvIpanA pratyeka daravAjAnuM aMtara 10 lAkha 27 hajAra 73pA yeAjananuM che. kAledadhi samudranA pratyeka daravAjAnuM aMtara 22 lAkha 92 hajAra 646 jananuM che. puSkaravara dvIpanA pratyeka daravAjAnuM aMtara 48 lAkha ra0 hajAra 469 pejanuM che. A sarva dvipasamudranA kinAre eka eka padvavaravedikA che. ane be . be vanakhaMDa che. eka eka aMdara ane eka eka bahAra jaMbudviIpane. jagatI che, bIjAne nathI. gautama H he bhagavan! A samudranA pANIne svAda ke che?. mahAvIraH he gautama! lavaNuM samudranuM pANI khAruM che. kAle dadhi samudra puSkara samudra, ane svayaMbhUramaNa samudra A traNa samudronAM pANIne svAda pANI jevuM che. vAruNI samudranA pANIne svAda madirA sarakhe che. kSIra samudranA pANIne svAda khIra (dUdha) jevuM che. dhRta samu dranA pANIne svAda dhRta (ghI) je che. bAkI sarva samudronAM pANIne svAda Ilpharasa (geLanA rasa) sarakhe che. * gautama he bhagavana ! A dvIpa samudronA keTalA devatA mAlika che? mahAvIraH he gautama ! jaMbudvIpa ane lavaNa samudranA eka eka devatA mAlika che. bAkI sarva dvIpasamudranA be be devatA mAlika che. gAmaH he bhagavan ! A sarva devenI sthiti keTalI che? : mahAvIra he gautama! A sarva mAlika devatAonI sthiti eka eka palyopamanI che. lavaNa samudra gautamaH he bhagavana! lavaNa samudrane AkAra ke che? mahAvIra he gautama ! lavaNa samudrane AkAra tIrtha, nAva, zIpa, azvaskaMdha (gheDAnI kAMdha), valabhIvaTa (vaDavRkSanA cAre taraphanI Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 412 thayelI pALa) ane cUDInA AkAre che. gautama : huM bhagavan ! lavaNa samudranI cADAI (paheALAI) paridhi Adi anya varNana kevuM che? mahAvIra : he gautama ! lavaNu samudranI samacakravAla cADAI e lAkha ceAjananI che. enI paridhi 15 lAkha, 81 hajAra, 139 ceAjanathI kaMika ochI che. pUrvathI pazcimanA caramAMtamAM ane dakSiNathI uttaranA caramAMtanI vacamAM pAMca lAkha ceAjananuM aMtara che. lavaNu samudramAM 8 veladhara nAgarAjanA parvata che. pUrvamAM senAmaya gAstubha parvata che. enA para mAtUla nAmanA deva rahe che. dakSiNamAM kalAsa nAmanA pata che. te za`khamaya che, enA zivakadeva mAlika che. pazcimamAM zaMkha pata che. te cAMdImaya che. enA zaMkha devatA mAlika che. uttaramAM iMgasIma nAmanA parvata che. te sphaTikamaya che. enA maNizilaka devatA mAlika che. cAra dizAomAM e cAra parvata vela dhara nAgarAjonA che, e prakAre cAra vidizAomAM ratnamaya cAra pavaMta anuvela dhara nAgarAja devAnA che. karakoTaka, kama, kailAza, aruNuprabha-e A devatAonAM nAma che. ane enI jevAM patAnAM nAma che. jabudvIpanI jagatIthI 42000 ceAjana AgaLa ph-lavaNu samudramAM javA para cAra dizAmAM ane vidizAmAM ATha pata che. dareka parvata 1721 ceAjananA UMcA che. mULamAM 1022 AjananA lAMkhA paheALA che, vacamAM 723 ceAjana ane upara 424 ceAjanane lAMkhe paheALA che. traNa gaNI jhAjherI piridha che. enuM saMsthAna gAyanA pUchaDAnI samAna che. eka eka padmavara vedrikA ane eka eka vanakha DathI gherAyela che. parvatanI upara samaramaNika bhUmibhAga che. tyAM enA eka eka mAlika devAnA eka eka mahela che, te 62aa ceAjananA UMcA ane 31. ceAjananA pahALe che. tyAM te devAnAM si'DAsana che. enI sthiti eka eka palyApamanI che. tyAM te deva peAtAnA parivAra sAthe rahe che. enI rAjadhAnI potapeAtAnI dizAthI asaMkhyAta Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lavaNa samudra bhagavatI za. 19 u. 6 413 . samudra oLaMgIne javA para bIje lavaNa samudra Ave che, tyAM che. rAjadhAnInI laMbAI pahelAI 12000 jananI che. gautamaH he bhagavana . lavaNasamudranA adhipati susthita suThiyA) deva kayAM rahe che? mahAvIra he gautama jaMbudvIpanI jagatathI 12000 jana AgaLa (dara) lavaNuM samudramAM javA para gautamIpa Ave che. te 12000 ejanane lAMbe paheLe che. enI paridhi 3748 ejana jhAjherI che. e dvIpa para susthita devanuM kIDAsthAna che. enI rAjadhAnI asaMkhyAtA samudra oLaMgIne javA para bIje lavaNasamudra Ave che te para che. gautama? he bhagavan! pAtALa kaLaze kayAM che? mahAvIraH he gautama! jabudvIpanI jagatIthI 5000 ejana AgaLa lavaNa samudramAM javA para cAre dizAmAM cAra pAtALa kaLaze che. enAM nAma A pramANe che. valayamukha, ketumukha, dhUpa, azva Izvara. te pAtALa kaLaze eka lAkha jana jamInamAM UMDA che. vacamAM eka lAkha jana pahoLA che. ane 1000 jananI meTI (jADI) ThIkarI che. kALa, mahAkALa, velabha ane prabhaMjana e cAra devatA e cAra pAtALa kaLazonA mAlika che. e cAra pAtALa kaLazanI vacce vacce (cAre kaLazenA vaccenA aMtaramAM) 7884 nAnA kaLaza che. te dareka eka hajAra ejananA UMDA che. eka hajAra vajananA vacamAM pahoLA che. eka ejananA nIce pahoLA che. enuM mukha eka jananuM paheluM che, dasa jananI jADI ThIkarI che. vAmaya che. eka eka kaLazanI vacamAM 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223 kaLazenI nava nava hAra che. e rIte cAre kaLazenI vacamAM nava nava hAra che. e sarva maLI 7884 nAnA kaLaza che ane 4 kaLaza moTA che. kula 7888 kaLaza che. e kaLazonA eka eka devatA mAlika che. enI eka eka palepamanI sthiti che. e sarva kaLazenA traNa bhAga che. upara, nIce ane vaccene bhAga Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 - zrI bhagavatI upAma nIcenA bhAgamAM vAyu che. vaccenA bhAgamAM vAyu ane pANI che uparanA bhAgamAM pANI che. nIce vAyu bahu utpanna thAya che, jenAthI jaLa UchaLIne vadhe che. jyAre vAyu zAMta thAya che tyAre jaLa zAMta thaI jAya che ane nIce besI jAya che. lavaNasamudranA jaLamAM eka jaLane ghere (udakamALA-DagamALA) UThe che, je 16000 hajAra jana UMcI che ane cAre tarapha 10000 jana pahoLI che. emAM pANInI vela be gAu (kesa) UMcI UchaLe che ane 174000 devatA dabAve che. 4ra000 devatA te jaMbudvIpanI taraphathI dabAve che. 60000 deva uparathI dabAve che ane 72000 deva ghAtakI khaMDanI taraphathI dabAve che. - jaMbudviIpanI jagatIthI lavaNa samudramAM 95 velAgra (vALane agrabhAga) javA para lavaNa samudra eka vAlAgra UMDe che. e rIte lpa AMgaLa javA para eka AMgaLa UMDe che. 95 hAtha javA para eka hAtha, 95 gAu javA para eka gAu, ane 5 jana javA para eka jana UMDe che ane 95000 ejana javA para eka hajAra jana UMDe che. - lavaNa samudramAM 500 jananI mAchalI che. pAMca lAkha kulakeDI jaLacaranI che. eka aherAtrimAM eTale ke 30 muhUrtamAM be vAra " jaLanI hAni ane vRddhi thAya che. lavaNa samudranA vijaya Adi cAra daravAjA che. e cAra daravAjAnA cAra devatA mAlika che. e devenI rAjadhAnIo bIjA lavaNu samudramAM che. lavaNa samudranI cAre tarapha pavara vedikA che. te aDadhA jananI UMcI che, 500 dhanudhanI pahoLI che. gautama? he bhagavana ! lavaNuM samudramAM keTalI nadIo AvIne paDe che? mahAvIraH he gautama ! 1456090 nadIo jaMbudviIpanI taraphathI AvIne paDe che ane 1456090 nadIo ghAtakI khaMDadvIpanI taraphathI AvIne paDe che. Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 415 mautama : he bhagavan ! zuM lavaNa samudra kayAreya peAtAnI maryAdA nivRtti bhagavatI 1. 19 3, 8. lApe che? mahAvIra : hai gautama ! lavaNu samudra peAtAnI maryAdA kadI lApatA nathI. gautama : he bhagavan ! enuM zuM kAraNa che ? mahAvIra : hai gautama ! ja budvIpamAM tIrthaMkara che, kevaLI che, cakravatI che, khaLadeva che, vAsudeva che, sAdhu-sAdhvI che, zrAvaka-zrAvikA che, samaSTi che. enA puNyanA prabhAvathI lavaNu samudra pAtAnI maryAdA kadI lApatA nathI. ane enuM pANI jamuddIpanamAM ane ghAtakIkha Da dvIpamAM paDatu nathI. (A lavaNu samudra saMbaMdhInA sArA vistAra (sa vana) jIvAbhigama sUtranI trIjI pratipAtImAM che.) m nivRtti zrI bhagavatI sUtra za. 19. u. 8nA adhikAra nivRttinAM 8 karma, 5 zarIra, 5 i driya, 4 bhASA, 4 mana, 4 kaSAya, 5 vaSNu, 2 gadha, 5 rasa, 8 5, 6 saMskAra, 4 saMjJA 6 vaizyA, 3 dRSTi, 5 jJAna, 3 ajJAna, 3 caiAga, 2 upayoga ema kula 82 khela che. gautama ; he bhagavan ! samuccaya jIvamAM ane 24 daMDakanA jIvAmAM A 82 beleTamAMthI keTalA keTalA khela lAle che? mahAvIra : huM gautama ! samuccaya jIvamAM khela 82 lAle, nArakImAM khela lAle 70 jI (8 krama, 3 zarIra, 5 IMdriya, 4 bhASA, @ 2 zarIra, pa sasthAna, 7 lezyA, 2 jJAna e 12 khela samuccayanA 82 mAMthI ochA hAya. Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 zrI bhagavatI upamA mana, 4 kaSAya, varNAdinA 20, saMsthAna 1 huMDaka, 4 saMjJA, 3 lezyA, 3 daSTi, 3 jJAna, 3 ajJAna, 3 yoga, 2 upaga=70) bhavanapati ane vANavyaMtara devemAM bela lAbhe 71 (upara 70 bela kahyA temAM 1 tejAlezyA vadhI). tiSI ane 12 devalokamAM bela lAbhe 68 (upara 71 bela kahyA temAM 3 lezyA ochI thaI). navaraiveyakamAM bova lAbha 67 (uparanA aDasaThamAMthI eka mithyAdaSTi ochI thaI) pAMca anuttara vimAnamAM bela lAbhe 63 (67 mAMthI 3 ajJAna, 1 mithyAdaSTi e 4 bola ochA thayA). pRthvIkAya, apakAya, ane vanaspatikAyamAM bela lAbhe pa1 (8 karma, 3 zarIra, 1 Idriya, 4 kaSAya, 20 varNAdi, 1 saMsthAna haMDaka, 4 saMjJA, jalezyA, 1 daSTi-mithyASTi-2 ajJAna, 1 yoga, 2 upaga pa1) teukAyamAM bela lAbhe 50 (51 mAMthI 1 lezyA ochI thaI. vAyukAyama bela lAbhe pa1 (50 mAM eka vaikriya zarIra vadhyuM) beIdriyamAM bela lAbhe 56 (8 karma, 3 zarIra, 2 Idriya, 1 bhASA-vyavahArabhAyA-4 kaSAya 20 varNAdi, 1 saMsthAna 4 saMjJA, 3 vezyA, 2 daSTi, 2 jJAna, ajJAna, 2 yega, 2 upaga =56) teIdriyamAM bela lAbhe pa7. (56 mAM eka Idriya vadhI) tiryaya paMceMdriyamAM bela lAbhe 76. (82 mAMthI AhAraka zarIra, manapayajJAna, kevaLajJAna e 3 bela ochA thaI gayA) manuSamAM belA lAle 82. gautama: he bhagavana ! cauda guNasthAnanI apekSAe kayA kayA guNasthAnamAM keTalA keTalA bola lAbhe che? mahAvIraH he gautama! pahelA ane trIjA guNasthAnamAM bela lAbha 74. <= (8 karma 4 zarIra, 5 Idriya 4 bhASA, 4 mana, 4 kaSAya, 20 varNAdi, 6 saMsthAna, 4 saMjJA, 6 vezyA, 1 daSTi, 3 ajJAna, 3 yega, 2 upaga=74) = 1 zarIra, 2 dRSTi, 5 jJAna e 8 bola samuccayanA 82 mAMthI ochA heya. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivRtti bhagavatI za. 19 3. 8 khIjA, ceAthA ane pAMcamA gurusthAnamAM mela lAbhe 74 < (8 ka, 4 zarIra, 5 IMdriya, 4 bhASA, 4 mana, 4 kaSAya, 20 varNAdi, 6 saMsthAna, 4 saMjJA, 6 lessA, 1 dRSTi, 3 jJAna, 3 cega, 2 upayAga=74) 417 chaThThA guNasthAnamAM khela lAle 76, (bIjA guNasthAnamAM je 74 kahyA emAM 1 AhAraka zarIra 1 mana:paryAjJAna e be ela vadhe) sAtamA guNusthAnamAM mela lAle 69. (upara 76 kahyA emAMthI 4 saMjJA, kRSNAdi 3 azubha lesyA. e cha khela echA thayA) AThamA-navamA guNusthAnamAM bela lAle 65 (upara 69 kahyA temAMthI e zarIra vaikriya ane AhAraka-2 . lezyA tejo, ane padma e 4 ela ochA thayA.) dasamAM guNusthAnamAM khela lAle 62. (upara 65 kahyA emAMthI 3 kaSAya ochA thayA). agiyAramA-bAramA guNasthAnamAM mela lAle 60. (62mAMthI 1 meAhanIya ka ane 1 lAbha kaSAya--e e khela AchAM thayA.) teramA gurusthAnamAM mela lAle 45. (4 kama, 3 zarIra, 2 bhASA, 2 mana, 20 vaDhi, 6 saMsthAna, 1 lephsA, 1 dRSTi, 1 jJAna, 3 cega, 2 upayAga) caudamA gurusthAnamAM mela lAle 37. (upara. 45 kahyA emAMthI 2 bhASA, 2 mana, 1 lezyA, 3 yAga e 8 khela ochA thayA.) < 1 zarIra, 2 dRSTi. 2 jJAna, 3 ajJAna e 8 khela samuccaya 82 mAMthI ochA thayA. 53 Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 zrI bhagavatI upakrama - karaNa zrI bhagavatI sUtra za. 19 u. 9ne adhikAra gautama? he bhagavana ! karaNa 8 keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama ! karaNa 55 prakAranA che. pAMca dravya karaNaT (dravya, kSetra, kALa, bhava. bhAva), 5 zarIra, paIdriya, pa bhASA, 4 mana, 4 kaSAya, 7 samughAta, 4 saMjJA 6 lezyA, 3 daSTi, 3 veda, 5 prANAtipAta Adi (prANAtipAda, mRSAvAda, adattAdAna maithuna, parigraha) e papa karaNa che. gautama? he bhagavana ! daMDaka apekSAe jemAM keTalA karaNanA bola lAbhe che? mahAvIraH he gautama! daMDaka apekSAe samuccaya jIvamAM belA lAbha papa, nArakImAM bela lAbha 45 (pa dravya, 3 zarIra, 5 Idriya, 4 bhASA, 4 mana, 4 kaSAya, 4 muddaghAta, 4 saMjJA, 3 lezyA, 3 daSTi, 1 veda, 5 prANAtipAda Adi-45) bhavanapati vANavyaMtaramAM bola lAbha 48 (upara kahyA 4pa temAM 1 samuddaghAta, 1 lezyA, 1 veda-e traNa bela vadhe.) jyotiSI ane pahelA devAmAM tathA bIjA devalekamAM bela lAbhe 45 (upara 48 kahyA emAMthI 3 lehyA ochI thaI.) trIjA devalokathI bAra devaloka sudhI bela lAbhe 44 ( upara 45 kahyA Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karaNa bhagavatI za. 19 3 9 410 emAM 1 veda-strI veda e cho.) navacaiveyakamAM bela lAbhe 41 (upara 44 kahyA temAM 2 samughAta ane 1 mizradaSTi e traNa bela ochA thayA.) pAMca anuttara vimAnamAM bela lAbhe 40 ( upara 41 kahyA emAM 1 mizradaSTi bela e che). pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAyamAM bola lAbhe 31 (5 dravyAdi, 3 zarIra, 1 Idriya, 4 kaSAya, 3 samughAta, 4 saMjJA, 4 lezyA, 1 daSTi, 1 veda, 5 prANAtipAdi=31). teukAyamAM bela lAbhe 30 (upara 31 kahyA emAMthI eka vezyA ochI thaI). vAukAyamAM bela lAbhe 32 (upara 30 kahyA temAM 1 vaikiya zarIra ane eka vaikiya samughAta e be bola vadhyA.) beIdriyamAM bela lAbhe 33 (upara 30 kahyA emAM 1 Idriya, 1 vyavahArabhASA, 1 samadaSTi e traNa bela vadhyA) te iMdriyamAM bela lAbhe 34 (33mAM eka iMdriya vadhI). coreMdriyamAM bola lAbhe 35 (34mAM eka Indriya vadhI) tiryaMca paceMdriyamAM bela lAbha para. (papamAM thI 1 zarIra 2 samudraghAta e traNa bola ochA thayA.) manuSyamAM bola lAbhe papa. gatamaH he bhagavana ! cauda guNasthAnanI apekSAe kayA kyA guNasthAnamAM keTalA keTalA karaNanA bola lAbhe che? mahAvIraH he gautama! pahelA ane trIjA guNasthAnamAM bola lAbha 50. (papa mAMthI 1 AhAraka zarIra, 1 AhAraka samudaghAta, kevaLI samudyAta, 1. samadaSTi e cAra bela ane pahelA guNasthAnamAM 1 mizraSTi tathA trIjA guNasthAnamAM 1 mithyASTi e pAMca pAMca bela ochA thaI gayA.) bIjA, cethA ane pAMcamA guNasthAnamAM bela lAbha 50. (55 mAMthI 1 AhAraka zarIra, 1 AhAraka samudyAta, 1 kevaLI samudraghAta, 1 mithyASTi ane 1 mizradaSTi e pAMca bola ochA thayA.) chaThThA guNasthAnamAM bela lAbhe 47. (papa mAMthI 5 prANAtipAtAdi, 1 kevaLI samuddaghAta, 1 mithyASTi ane 1 mizradaSTi e 8 bela ochA thaI gayA che sAtamA guNasthAnamAM bela lAbhe 34 (upara 47 kahyA che, emAMthI 6 samudaghAta, 4 saMjJA, 3 kRSNadi lezyA e 13 bela ochA thayA). Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama AThamA navamA gurusthAnamAM bAla lAle 30-30 (upara kahyA 34 temAMthI 2 zarIra 2 lephsA-e cAra khela AchA thayA). dasamA guNasthAnamAM khela lAbhe. 24 (upara 30 kahyA che emAMthI 3 kaSAya, 3 veda e cha khela AchA thayA). agiyAramA bAramA gurusthAnamAM bela lAge 23-23 (upara 24 kahyA che emAMthI lAbha kaSAya eche thayA). teramA guNasthAnamAM khela lAbhe~15 ( upara 23 kahyA che temAMthI pa iMdriya, 2 mana, 2 bhASA e nava khela echA thayA. ane kevaLIsamuddAta vadhI). caudamA guNasthAnamAM beAla lAle 9 (pa dravyAdi, 3 zarIra, 1 samaSTi= 9) siddha bhagavAnamAM bela lAje 6 (pa dravyAdi, 1 samaSTi ). 420 che dravya zrI bhagavatI sUtra za. 20 . 2 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! AkAza keTalA prakAranAM che ? mahAvIra : he gautama ! AkAza e prakAranAM che: leAkAkAza ane alAkAkAza. gautama : he bhagavan ! leAkAkAzamAM zuM jIva che? ke jIvane deza che, ke jIvanA pradeza che; ajIva che, ke ajIvana deza che ke ajIvanA pradeza che ? mahAvIra H he gautama ! leAkAkAzamAM jIva che, che, jIvanA pradeza paNa che; ajIva paNa che, ajIvanA ajIvanA pradeza paNa che. jIvanA deza paNa deza paNa che, gautama : huM bhagavan ! dharmAstikAya keTalI meATI che ? mahAvIra : he gautama ! dharmAstikAya leAkarUpa, leAkamAtra, lokapramANa che. saMpUrNa lAkane avagAhana karI rAkhela che. . e rIte ~ 5 dravyAdi, 3 zarIra, 2 bhASA, r mana, 1 kevaLI samuddhAta 1 zukala lezyA 1 samadaSTi e 15 khela lAbhe 1 Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha dravya bhagavatI za-20, u-. 421 adharmAstikAya, kAkAzAstikAya, jIvAstikAya, pudgalAstikAyanuM kahI devuM. gautama: he bhagavana ! dharmAstikAya adholekane keTalA sparze che? mahAvIra: he gautama ! ardhA jhAjherA. 87 rAjuthI kaMIka adhika) paze che. bIjA zatakamAM kahyuM che te pramANe, sarva adhikAra ahIM kahI devA. gautama : he bhagavana ! ISa~AmbhArA pRthvI (siddhazilA) kAkAzanA saMkhyAtamA bhAgane sparze che ke asaMkhyAta bhAga vagerene sparze che? mahAvIra : he gautama ! saMkhyAtamA bhAgane sparzatA nathI paraMtu asaMkhyAtamA bhAgane sparze che. bahu asaMkhyAtamA bhAgane sparzatA nathI, bahu saMkhyAmA bhAge sparzatA nathI. sarva lekane sparzatA nathI. gautama? he bhagavana! dharmAstikAya nAabhivacana (paryAyavAcI zabda D) keTalA che? mahAvIraH he gautama! aneka che, jemake dharma, dharmAstikAya, prANAtipAta viramaNa yAvat mithyAdarzanazalya viramaNa (18 "pApanuM viramaNa) pAMca samiti, traNa gupti Adi aneka nAma che. gautama H he bhagavana ! adharmAstikAyanAM keTalA nAma che? mahAvIraH he gautama! adharma, adharmAstikAya, prANAtipAtathI D ahIMyAM prazna karyo che ke, "dhamastikAya " zabda dvArA kahevAvALA arthavAcaka keTalA zabda che ? eno uttara e che ke, dharmAstikAya zabdanA pratipAda be artha che: dharmAstikAya drazya tathA sAmAnya dharma ane vizeSa dharma dhama stikAya dravya pratipAdaka ane sAmAnya dharma pratipAdaka "dharma' zabda che. * prANAtipAta viramaNa Adi zabda vizeSa dharma pratipAdaka che? e sivAya sAmAnya rUpathI athavA vizeSa rUpathI cAritra dharmanuM pratipAdaka je zabda che te sarva dharmAstikAyanA abhivAcana (paryAyavAcI) zabda kahyA che. e rIte adharmAstikAyanA viSayamAM paNa samajavuM. Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 zrI bhagavatI upakama laI mithyAdarzanazalya sudhI 18 pApa, pAMca asamiti, traNa agupti Adi aneka nAma che. gautama: he bhagavad ! AkAzAstikAyanAM keTalA nAma che? mahAvIra : he gautama ! AkAza, AkAzAstikAya, gagana, nabha, sama, viSama, khaha, vihAya, vici, vivara, aMbara, aMbarasa (aMba jaLarUpI rasa jenAthI prApta thAya) chidra, zuSira, mArga, vimukha, a8, vya, AdhAra, vyoma, bhAjana, aMtarikSa, zyAma, avakAzAntara agama, sphaTika, (svaccha), anaMta Adi aneka nAma che. gautama: he bhagavana ! jIvAstikAyanAM keTalAM nAma che? mahAvIraH he gautama! jIva, jIvAstikAya, prANa, bhUta, sattva. vijJa, cetA, (pudgalene saMcaya karavAvALA), jetA (karmarUpa zatrune jItavAvALA), AtmA, raMgaNuM (rAgayukta) gamana karavAvALA, pudgala, mAnava, kartA vikta, jagat (gamanazIla) jaMtu, ni (utpAdaka) svayaMbhUti, zarIrI, nAyaka, aMtarAtmA Adi aneka nAma che. gautama : he bhagavan! muddagalAstikAyanAM keTalAM nAma che? mahAvIraH he gautama! pudagala, pudgalAstikAya, paramANu, be pradezathI mAMDI anaMtapradezI Adi aneka nAma che. gautama H ahe bhagavan! prANAtipAta Adi zemAM pariName che. mahAvIraH he gautama! prANAtipAta Adi 18 pApa tathA 18 pAponA viramaNa autpAtikI Adi cAra buddhi, avagraha, IhA, avAya, dhAraNA, utthAna, karma, baLa, vIrya, puruSAkAra, parAkrama, nArakIpaNuM, asurakumArapaNuM yAvat vaimAnikapaNuM, jJAnAvaraNIya Adi 8 karma, kRSNalezyA Adi cha lezyA, samyagdaSTi, mithyASTi, mizradaSTi, cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, kevaLadarzana, Aminibedhika jJAna thAvat virbhAgajJAna, AhAra saMjJA Adi 4 saMjJA, dArika Adi pAMca zarIra, ega traNa, sAkAra upayoga, nirAkAra upaga Adi tathA tenA Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNadinA bhAMgA bhagavatI -20 u. 5 4ra3 samAna anya sarva dharma AtmAmAM pariName che. AtmA sivAya anyatra pariNamatA nathI. gautama? he bhagavana! garbhamAM utpanna thatA jIva keTalA varNa, gaMdha, rasa, sparzavALAM pariNAmethI pariName che? mahAvIra: he gautama! pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, 8 sparzavALAM pariNamethI pariName che. gautama: he bhagavana ! jIva karmothI manuSya, tiryaMca Adi aneka rUpathI pariName che? mahAvIraH hA gautama! jIva ane A AkhuM jagata karmothI vividha rUpathI pariName che, karmo vinA pariNamatA nathI. varNAdinA bhAMgA zrI bhagavatI sUva za. 20 u. 5ne adhikAra gautama? he bhagavana ! paramANu pudgalamAM keTalA varNa, gaMdha, rasa ane sparza hoya che? mahAvIraH he gautama! paramANu pudgalamAM varNAdinA 16 bhAMgA maLe cheH (1) kadAcit kALe, (2) kadAcit lIle, (3) kadAcit lAlA (4) kadAcit paLe (5) kadAcita sapheda (6) kadAcita surabhigadha (7) kadAcit durabhigaMdha (8) kadAcita lIkha (9) kadAcit kaDave (10) kadAcita kaSAyele (11) kadAcita khATo (12) kadAcit mIThe (13) kadAcita ThaMDe ane snigdha (14) kadAcit ThaDe ane rUkSa (15) kadAcit uSNu ane snigdha (16) kadAcit uSNa ane rUkSa. gautama? he bhagavane be pradeza skaMdhamAM keTalA varNAdi hoya che? mahAvIra he gautama! be pradeza skaMdhamAM varNAdinA 42 bhAMgA Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 zrI bhagavatI upakrama [ varNanA 15, gaMdhanA 3, rasanA 15, sparzanA 9 e kula 42] hoya che. varNanA 15 bhAMgA A pramANe cheH asaMgI pAMca bhAMgA(1) kadAcita kALo, (2) kadAcita lIla (3) kadAcit lAla, (4) kadAcit paLe, (5) kadAcit sapheda. be saMyegI 10 bhAMgA A prakAre che. (1) kadAcit kALe eka, lIle eka (2) kadAcit kALe eka, lAla eka, (3) kadAcit kALe eka, pILe eka () kadAcit kALe eka sapheda eka, (5) kadAcit lIle eka, lAla eka (6) kadAcit lIlo eka, pILo eka, (7) kadAcit lIle eka, sapheda eka (8) kadAcit lAla eka, pILA eka, (9) kadAcit lAla eka, sapheda eka (10) kadAcit paLe eka sapheda eka, gaMdhanA traNa bhAMgA A prakAre bane che - (1) kadAcit surabhigadha, (2) krAcit durabhigaMdha, (3) kadAcita surabhigaMdha eka, durabhigaMdha eka. rasanA 15 bhAMgA-je pramANe varNanA 15 bhAMgA kahyA tevI ja rIte rasanA 15 bhAMga kahI devA joIe. | sparzanA 9 bhAMga - (1) sarva iMDA, sarva snigdha, (2) sarva ThaMDA, sarva rUkSa (3) sarva uSNa, sarva snigdha (4) sarva uNa, sarva rUkSa (5) sarva iMDA, zeDo (De bhAga) snigdha, thaDa rUkSa (6) sarva uSNa gheDa snigdha, cheDe rUkSa (7) sarva snigdha, zeDo zIta, gheDa uSNa (8) sarva rUkSa, zeDo zIta, De uSNa (9) De zIta, gheDa uSNa, De snigdha, zeDo rUkSa. Dkripradeza skaMdhamAM jyAre banne pradeza eka varNavALA hoya che tyAre asaMgI pAMca bhAMgI hoya che. jyAre banne pradezamAM bhinna bhinna vavALA hoya che tyAre be sagI dasa bhAMgI hoya che. gaMdhamAM jyAre banne pradeza eka gaMdhavALA hoya che tyAre be bhAga hoya che ane jyAre banne pradeza be gaMdhavALA hoya tyAre eka bhAga hoya che. rasamAM jyAre banne pradeza eka rasavALA hoya tyAre 5 bhAMgA hoya che ane jyAre bhinna bhinna be rasavALA hoya tyAre dasa bhAga hoya che. sparzanA be saMyogI 4 bhAMgA, traNa saMyogI 4 ane cAra saMyogI eka bhAga hoya che. e sarva bhaLI 42 bhAMgA thAya che. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasudana bhAMgA bhagatI sa. 20 u. 5 425 gautama? aho bhagavana ! traNa pradezI kaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAMgA hoya che ? mahAvIraH he gautama! 120 bhAga hoya che - varNanA 45, gaMdhanA pa, rasanA 4pa ane sparzanA 25 e maLI kula 120 bhAMgA thayA. varNanA 45 bhAMgA A prakAre hoya che :- asaMyogI 5, be saMyogI 30, ane traNa sagI 10 bhAMga hoya che. - asaMgI pAMca bhAMgA A prakAre bane che - (1) kadAcit kALo, (2) kadAcit lIle, (3) kadAcit lAla, (4) kaDhAcit paLe (5) kadAcit sapheda. be sagI 30 bhAMgA A prakAre bane che - (1) kALo eka, nIle eka (2) kALe eka, nIlA aneka (3) kALA bahu, nile eka (4) kALe eka, lAla eka (5) kALo eka, lAla aneka (6) kALA aneka, lAla eka (7) kALo eka, pILe eka (8) kALe eka, pILA aneka (kALe aneka, pILe eka (10) kALe eka, sapheda aneka (11) kALo eka, saDha aneka (12) kALA aneka, saDha eka (13) nIle eka, lAla eka (14) nile eka, lAla aneka (15) nIlA aneka, lAla eka (16) nile eka, pILo eka (17) nIle eka, pILA aneka (18) nelA aneka, pILe eka, (19) nIle eka, sapheda eka (20) nIle eka, sapheda aneka (21) nIlA aneka, sapheda eka (rara) lAla eka, pILo eka (23) lAla eka, pILA aneka (24) lAla aneka paLe eka, (25) lAla eka, sapheda eka (26) lAla eka, sapheda aneka (27) lAla aneka, sapheda eka -(28) pILe eka, sapheda eka (29) paLe eka, sapheda aneka (30) pILA aneka, sapheda eka. Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 26 zrI bhagavatI upamA traNa sagI 10 bhagA A prakAre hoya che :(1) kALe eka, nIle eka, lAla eka. (2) kALe eka, nile eka, pILe eka. (3) kALe eka, nIle eka, sapheda eka () kALo eka, lAla eka paLa eka (5) kALe eka, lAla eka, sapheda eka (6) sapheda eka, paLe eka, sapheda eka, (7) nile eka, lAla eka, piLe eka, (8) nile eka, lAla eka, sapheda eka, (9) nile eka, pILe eka, sapheda eka, (10) lAla eka, pILe eka sapheda eka. gaMdhanA pAMca bhAMgI A pramANe hoya che. (1) sarva surabhi gaMdha (2) sarva durabhigadha (3) surabhigaMdha eka, durabhigaMdha eka, (4) surabhigadha eka, durabhigaMdha aneka (5) surabhigaMdha aneka, durabhigaMdha eka. rasanA 45 bhAMga :- jevI rIte varNanA 45 bhAMgA kahela che te pramANe rasanA 4pa bhAMga kahI devA. sparzanA 25 bhAMgA A prakAre hoya che - be sagI 4, traNa sagI 12, cAra sagI 9 e kula 25 thAya che. be sagI 4 bhAMgA: (1) sarva zIta, sarva snigdha (2) sarva zIta, sarva rUkSa (3) sarvauSNu, sarva nigdha (4) sarva uSNu, sarva rUkSa. traNa sagI 12 bhAMgA : (1) sarvazIta, eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa (2) sarva zIta eka bhAga snigdha ghaNe bhAga rUkSa (3) sarvazIta, cheDA bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. evI rIte traNa bhAMgA uSNanI sAthe, traNa bhAMgA snigdhanI sAthe, traNa bhAga rUkSanI sAthe kahevAthI kula 12 bhAMgA thAya che. Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadinA bhAMgA bhagavatI sa. 20 u. 5 427 sparzanA 4 sagI 9 bhAga hoya che - (1) eka bhAga zIta, eka bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. (2) eka bhAga zIta, eka bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, ghaNuM bhAga rUkSa. (3) eka bhAga zIta, eka bhAga uSNu, ghaNuM bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. (4) eka bhAga zIta, ghaNA bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. (5) eka bhAga zIta, ghaNA bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, ghaNuM bhAga rUkSa. (6) eka bhAga zIta, ghaNe bhAga uSNa, ghaNA bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. (7) ghaNA bhAga zIta, eka bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. (8) ghaNe bhAga zIta, eka bhAga uSNa, eka bhAga snigdha, ghaNuM bhAga rUkSa. (9) ghaNe bhAga zIta, eka bhAga uSNu, ghaNuM bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. A sparzanA 25 bhAMgA thayA. ane kula maLIne traNa pradezI skaMdhanA 120 bhAMgA thayA. gautama: he bhagavan! cAra pradeza skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAMgA hoya che? mahAvIraH he gautama ! 222 bhAMgA hoya che. varNanA 90, gaMdhanA 6, rasanA 90, sparzanA 36 e sarva maLI ra22 bhAMgA thayA. 90 bhAMgI A prakAre hoya cheH asagI 5, be vA. Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 - zrI bhagavatI upakrama saMgI 40, traNa sagI 40, cAra sagI pa-e kula maLI 90 bhAMgA thayA. asaMyegI pAMca bhAMgA bepradezI kaMpanI mAphaka kahI devA. be sagI 40 bhAMgA-(1) kALe eka, nele eka (2) kALe eka, nIlA aneka (3) kALA aneka, nIle eka (4) kALA aneka, nIlA aneka. A kALA nIlAnI eka cabhaMgI thaI. e prakAre dvisaMgI dasa caubhaMgI hoya che. dasa cabhaMgInA 40 bhAMgA thAya che. traNa saMyogI 40 bhAga : 1. kALe eka, nIlo eka, lAla eka, 2. kALo eka, nile eka, lAla aneka. 3. kALe eka. nIlA aneka, lAla eka. 4. kALA aneka, nIle eka, lAla eka. A kALA. nIlA, lAlanI eka caubhaMgI thaI. A prakAre traNa saMyegI dasa caubhaMgI hoya che te . dasa caubhaMgInA 40 bhAMgA thAya che. cAra saMyogI pAMca bhAMgA A prakAre hoya che. 1. kALo eka, nIle eka, lAla eka, pILe eka. 2. kALe eka, nIle eka, lAla eka, sapheda eka. 3. kALe eka, nIle eka, pILA eka, sapheda eka. 4. kALo eka, lAla eka, pILo eka, sapheda eka. 5. nIle eka, lAla eka, pILe eka, sapheda eka. A varNanA 90 bhAMgA thayA. gaMdhanA 6 bhAMga. A prakAre hoya che : (1) sarvasurabhigaMdha (2) sarvadurabhigaMdha (3) surabhigaMdha eka. durabhigaMdha eka (4) surabhigaMdha eka, durabhigadha aneka (5) surabhigaMdha , aneka, durabhigadha eka (6) surabhigadha aneka, durabhigaMdha aneka. te traNa pradezamAM traNa saMyogI 10 bhAMgA kahyA te eka eka bhAga para cAra cAra bhAMgA karavAthI 40 bhAMgA thAya che. Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNAdenA bhAMgA bhagavatI za-20, u. pa rasanA 90 bhAMgA- jevI rIte varNanA 90 bhAMgA kahela che te prakAre rasanA paNu 90 bhAMgA kahI devA. sparzanA 36 bhAMgA e sayeAgI bhAMgA 4, traNa saMcAgI mAMgA 16, cAra sayAgI bhAMgA 16, ema kula 36 thAya che. e saMyogI 4 bhAMgA (1) sarvazIta, sarva snigdha (2) sarva zIta, sarva snigdha (3) sarva uSNu, sarva snigdha (4) sakhkhu, sarUkSa. traNa saMcAgI 16 bhAMgA A rIte ane che -- [1] sarva zIta,, eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa, [2] sa zIta, eka bhAga snigdha, aneka bhAga rUkSa, [3] sarva zIta, aneka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa, [4] sarva zIta, aneka bhAga snigdha, aneka bhAga rUkSa. 429 A rIte sa uSNunA 4 bhAMgA, sarva snigdhanA 4 bhAMgA ane sarva rUkSanA 4 bhAMgA ane che. ema 16 bhAMgA thayA. cAra sayAgI 16 bhAMgA evI rIte mane che: 1 eka bhAga zIta, eka bhAga uSNu eka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. 2] eka bhAga zIta, eka bhAga uSNu, eka bhAga snigdha, aneka bhAga rUkSa. 3] eka bhAga zIta, eka bhAga uchyu, aneka bhAga snigdha, eka bhAga rUkSa. [4] eka bhAga zIta, eka bhAga uchyu, aneka bhAga snigdha, aneka bhAga rUkSa. ' evI rIte eka bhAga zIta, aneka bhAga uSNu 'thI 4 bhAMgA ane che. eTale 8 bhAMgA thayA. evI rIte * aneka bhAga zIta 'thI 9 bhAMgA ane che. te <16 bhAMgA thayA. sarva maLIne spanA 36 bhAMgA thayA. e rIte cAra pradezI skaMdhanA 222 bhAMgA ( varNanA 90; gadhanA 6, rasanA 90 ane sparzanA 36 kula 222) thayA. gautama : he bhagavan ! pAMca pradezI koMdhamAM keTalA varNAdghinA bhAMgA maLe che? Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 zrI bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! pAMca pradeza skaMdhamAM varNAdikanA 324 bhAMgA hoya che. varNanA 141, gaMdhane 6, rasanA 141, sparzanA 36 e sarva maLI 324 bhAMgA che. varNana 141 bhAMgA A prakAre hoya che :- asaMyogI 5, besagI 40, traNa sagI 70, cAra sagI 25, pAMca saMgI 1 e kula 141 thayA. asaMgI ane be sagI 40 bhAMgA jevI rIte cAra pradezI skaMdhamAM kahyA tevI rIte ahIM paNa samajI levA. traNa sagI 70 bhAMgA A rIte bane che - [1] eka bhAga kALa, eka bhAga le, eka bhAga lAla. [2] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle aneka bhAga lAla. [3] eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla [4] eka bhAga kALa, aneka bhAga nIlA aneka bhAga lAla. [5] aneka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla. [6] aneka bhAga kALa, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla. [7] aneka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla. A kALA, nIlA, lAlanA 7 bhAMgA thayA. evI rIte [2] kALA, nIlA, pILAnA 7 bhAMgA (3) kALA, nIlA, saphedanA 7 bhAMga [4] kALA, lAla, pILAnA 7 bhAMgA, [5] kALA, lAla, saphedanA 7 bhAMgA (6) kALA, pILA, saphedanA 7 bhAMgA [7] nIle, lAla, pILAnA 7 bhAMgA [8] nIle, pILa, saphedanA 7 bhAMgA [10] lAla pILA, saphedanA 7 bhAMgA thAya che. A traNa saMgI 70 bhAMgA thAya che. cAra sagI 25 bhAMgA A prakAre bane che. [1] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo. Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 varNAdinA bhAMgA bhagavatI za. 20 u-5. [2] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. 1 [3] eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe. [] eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla eka bhAga pILe. [5] aneka bhAga kALA, eka bhAga nelo eka bhAga lAla eka bhAga pILe. A kALA, nIlA, lAla, pILAnA pAMca bhAMgA thayA. evI rIte [2] kALA nIlA lAla saphedanA pAMca bhAMga [3] kALa, nIlA, pILA, saphedanA pAMca bhAMgA [4] kALA, lAla, pILA, saphedanA pAMca bhAMgA [5] nIlA, lAla, pILA, saphedanA pAMca bhAMgA thAya che. e rIte cAra saMgI 25 bhAMgA thayA. pAMca saMyegI eka bhAMgA thAya che. eka bhAga kALe, eka bhAga nile, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe, eka bhAga sapheda. varNanA kula 141 bhAMgA thayA. . gaMdhanA 6 bhAMgA cAra pradezI kaMdhanI jema kahI devA joIe. rasanA 141 bhAMgA-je prakAre pAMca pradezI kaMdhamAM varNanA 141 bhAMgA kahyA che te prakAre rasanA 141 bhAMga kahI devA. sparzanA 36 bhAMgA-je prakAre cAra pradezI kaMdhamAM sparzana 36 bhAMgA kahyA che te prakAre ahIM pAMca pradezI kaMdhamAM sparzanA 36 bhAMgA kahI devA. e prakAre pAMca pradezI skaMdhamAM 324 [varNanA 141, gaMdhanA 6, rasanA 141, sparzanA 36= kula 324] bhAMgA thayA. gautama: he bhagavana ! cha pradezI skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAMgA heya che ? mahAvIra: he gautama ! cha pradezI kaMdhamAM varNadina 414 Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 zrI bhagavata upakrama bhAMga hoya che. varNanA 186, gaMdhanA 6, rasanA 186, sparzanA 36 e kula 414 bhAMgA thAya che. varNanA 186 bhAMgI A prakAre bane che? asagI 5, be saMgI 40, traNa saMgI 80, cAra saMgI papa, pAMca saMyogI 6 kula 186 bhAga hoya che. asagI pAMca ane be saMgI 40 bhAMgA je rIte cAra pradezI skaMdhanA kahyA te pramANe ahIM cha pradezI skadhamAM paNa kahI devA. traNa sagI 80 bhAMgA A prakAre bane che-jevI rIte pAMca pradezI skaMdhamAM 7 bhAMgA kahyA che te rIte sAta bhAMga ahIM cha pradezI skaMdhamAM paNa kahI devA joIe. AThama bhAMga-aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla. A AThane dasathI guNavAthI 80 bhAMgA thAya che. cAra saMyogI pa5 bhAMgA A prakAre bane che. [1] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. [2] eka bhAga kALe, eka bhAga nIla eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. [3] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe [4] eka bhAga kALa, eka bhAga nile aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. [5] eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. [6] eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla aneka pILA. [7] eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo. [8] aneka bhAga kALA. eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. [9] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. [10] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe [11] aneka bhAga kALA aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. - A 11 bhAMgAmAM cAra pradeza skaMdhamAM je cAra sagI 5 bhAMgA che tene guNavAthI [11*5=55] papa bhAMgA thAya che. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 vaNuMdana bhAMgA bhagavatI -20. u. 5 pAMca saMgI cha bhAMgA A prakAre bane che. [1] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILa, eka bhAga sapheda. [] eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. [3] eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda [4] eka bhAga kALe, eka bhAga na le, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe, eka bhAga sapheda. [5] eka bhAga kALa, aneka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. [] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. gaMdhanA cha bhAgA - je pramANe cAra pradezI skadhamAM kahyA te pramANe kahI devA. rasanA 186 bhAMgA :- je pramANe varNana 186 bhAMgA kahyA che te ja pramANe rasanA paNa 186 bhAMgA kahI devA, sparzanA 36 bhAMgA - je pramANe cAra pradezI kaMdhamAM sparzanA * 36 bhAMgA kahyA che te ja pramANe ahIM cha pradezI skaMdhamAM paNa kahI devA. e sarva maLIne 414 (varNana 186, gaMdhanA 6, rasanA 186, sparzanA 36=14) bhAMgA thayA. gautama H he bhagavan ! sAta pradeza skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAgA maLe che? mahAvIraH he gautama! sAta pradezI skaMdhamAM varNAdinA 474 bhAMgA hoya che. varNanA 16, gadhanA 6, rasanA 216, sparzanA 36 Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 zrI bhagavatI upakama bhAMga hoya che. varNanA 216 bhAMgA A prakAre bane che :- asaMgI 5, besaMgI 40, traNa saMyogI 80, cAra saMgI 75, pAMca saMgI 16emAM asaMgI 5, besaMgI 40, traNa sagI 80 bhAMga te che pradezI skaMdhanI mAphaka kahI devA. cAra sagI 75 bhAMgA A pramANe bane che : 1. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. 2. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. 3. eka bhAga kALa, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe. kALe, eka bhAga nIlo, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. pa. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. kALe, aneka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILe. 7. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe. 8. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. 9. aneka bhAga kALA, eka bhAga no eka bhAga lAla, eka bhAga pILe. - 10. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNAdinA bhAMgA bhagavatI za 20 3-5 11. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe. 435 12, aneka bhAga kALA, eka bhAga nIleA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. 13. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILeA. 14. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA. 15. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe. A pakara bhAMgAmAM cAra pradezI skaMdhamAM kahyA pramANe cAra saMyogI pAMca bhAMgAthI guNA karavAthI 75 bhAMgA ane che. pAMca sacAgI 16 bhAMgA A pramANe bane che. [1] eka bhAga kALA, eka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. [2] eka bhAga kALo, eka bhAga nIleA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. [3] eka bhAga kALo, eka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. [4] eka bhAga kALo, eka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. [5] eka bhAga kALo, eka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. [6] eka bhAga kALo, eka bhAga nIleA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILI, aneka bhAga sapheda. [7] eka bhAga kALA, eka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI--bhagavatI upakrama [8] eka bhAga kALa, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 436 [9] eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. [10] eka bhAga kALo, aneka bhAganIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. [11] eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda, [12] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda, [13] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. [14] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. [15] aneka bhAga kALA, eka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. [16] aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo eka bhAga sapheda. rasanA 216 bhAMgAH--jevI rIte va nA 216 bhAMgA rahyA teja pramANe rasanA paNa 216 bhAMgA kahI devA. gadhanA 6 bhAMgA ane sparzanA 36 bhAMgA :- jevI rIte cAra pradezI skaMdhamAM kahyuM te mujaba ahIM sAta pradezI kaMdhamAM paNa kahI devA joie. gautama : huM bhagavan ! ATha pradezI skaMdhamAM varNAdrinA keTalA bhAMgA hAya che ? mahAvIra : huM gautama ! 504 bhAMgA heAya che. varNana! 231, Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadinA bhAMgA bhagavatI za. 20 u. 5 437 gaMdhanA 6, rasanA 231, sparzanA 36. e sarva maLIne 504 bhAMgA thAya che. varNanA 231 bhAMgA AvI rIte bane che-asaMyogI 5, beraMgI 40, traNa saMyegI 80, cAra saMyegI 80. pAMca saMgI ra6. asaMgI 5, besaMyogI 40, traNa saMgI 80 bhAMgA jevI rIte cha pradezI dhamAM kahyA che, te prakAre kahI devA. cAra saMyegI 80 bhAMgI A prakAre bane che. sAta pradezI skaMdhamAM je rIte cAra saMyegI 15 bhAMgA kahyA che te pramANe ahIM paNa 15 bhAMgA kahI devA joIe. sALo bhAga-aneka bhAga kALA. aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, A seLa bhAgAne pAMcathI guNa karavAthI (1685=00) 80 bhAMgA thAya che. pAMca saMgI 26 bhAMgA A prakAre bane che? 1. eka bhAga kALa, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 2. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILa, aneka bhAga sapheda. 3. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 4. eka bhAga kALa, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. pa. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe, eka bhAga sapheda. 6. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILa, aneka bhAga sapheda 7. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 ka bhAga lAla, - zrI bhagavatI upama 8. eka bhAga kALa, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 9. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe, eka bhAga sapheda. 10. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILe, aneka bhAga sapheda. 11. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 12. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. 13. eka bhAga kALa, aneka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 14. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. 15. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 16. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. - 17. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILa, aneka bhAga sapheda. 18. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 19aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. 20. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla. eka bhAga pILa, eka bhAga sapheda. Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNAdinA bhAMgA bhagavatI za 20 u. 5 ) 21. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga paLe, aneka bhAga sapheda. 22. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 23. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga paLe, eka bhAga sapheda. 24. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILa, aneka bhAga sapheda. 25. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 26. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. rasanA 231 bhAMgA:- jevI rIte varNanA 231 bhAMga kahyA tevI ja rIte rasanA paNa 231 bhAMgA kahI devA. gaMdhanA cha bhAMga ane sparzanA 36 bhAMgA je pramANe cAra pradezI skaMdha kahyA che, te pramANe ahIM ATha pradezI skaMdhamAM paNa kahI devA. e pramANe ATha pradezI skaMdhamAM varNAdinA 504 (varNanA 231, gaMdhanA 6, rasanA 231, sparzanA 36=504) bhAMgA bane che. gautama? bhagavad ! nava pradeza skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAMgA hoya che? mahAvIraH he gautama!' nava pradezI skaMdhamAM varNAdinA 514 bhAMgA maLe che. te A prakAre hoya che - varNanA 236, gaMdhanA 6, rasanA 236, sparzanA 36 bhAMga hoya che. varNanA ra36 bhAMgA A prakAre bane che - asaMyogI pa, besaMgI 40, traNa saMyegI 80, cAra saMyegI 80, pAMca saMgI 31. Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 440 zrI bhagavatI upakrama - asaMgI 5, besagI 40, traNa sagI 80, cAra yogI 80 bhAga je prakAre cha pradezI skaMdhamAM kahyA che te prakAre ahIM nava pradeza skaMdhamAM paNuM kahI devA. pAMca sagI 31 bhAMgA A mujaba bane che - 1. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 2. eka bhAga kALe, eka bhAga na le, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. 3. eka bhAga kALa, eka bhAga nIle, bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 4. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. pa. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda. 6. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. 7. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga saphe. 8. eka bhAga kALo, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. 9. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga pILe, eka bhAga sapheda. 10. eka bhAga kALe, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. 11. eka bhAga kALo, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaNadinA bhAMgA bhagavatI za20. , 5 12, eka bhAga kALa, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda 13. eka bhAga kALe, aneka bhAga nelA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILe, eka bhAga saphe. 14. eka bhAga kALe, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda 15. eka bhAga kALa, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. 16. eka bhAga kALI, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda, - 17. aneka bhAga kALA, eka bhAga na le, eka bhAga pILI, eka bhAga sapheda, 18, aneka bhAga kALA, eka bhAga le, eka bhAga lAla, eka bhAga pILI, aneka bhAga sapheda, - 19 aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga pILa, eka bhAga saphe - 20. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga saphe. 21. aneka bhAga kALa, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILa, eka bhAga saphe. 22. aneka bhAga kALA, eka bhAga le, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. aneka bhAga kALA, eka bhAga le, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILI, eka bhAga rAphela 24. aneka bhAga kALA, eka bhAga nIle, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI pAma : " 25. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, eka bhAga sapheda " 26. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda 27. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda. " 28. aneka bhAga kALA aneka bhAga nIlA, eka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. ka . rahe. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILI, eka bhAga sapheda. * 3. aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, eka bhAga pILo, aneka bhAga sapheda. - 31: aneka bhAga kALA, aneka bhAga nIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, eka bhAga sapheda, - rasanA 236 bhaMga - jevI rIte varNanA 236 bhAMgA kahyA te pramANe rasanA 236 bhAMgA kahI devA. - sdhanA cha bhAMgA tathA sparzanA 36 bhAMga - je rIte cAra pradezI skaMdhamAM kahyA che te pramANe ahIM navapradezI skaMdhamAM paNa kahI devA. - gautamaH bhagavana ! dasa pradeza skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAga hoya che? mahAvIraH he gautama! dasa pradeza skaMdhamAM varNAdinA 516 bhAMga heya che. varNanA ra37, gaMdhanA 6, rasanA ra37, sparzanA 36 e 'kula maLIne 116 bhAMgA thAya che. e sarva bhAMgA nava pradezI kaMpanI mAphaka kahI devA. phakta eTalI vizeSatA che ke varNa ane rasanA pAMca saMgI bhAMgA 31 ne badale 32-32 kahevA. batrIsa bhAge A pramANe Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaNodinA bhAMgA bhagavatI za. 20 uM. 5 32. aneka bhAga kALA, aneka bhAga lIlA, aneka bhAga lAla, aneka bhAga pILA, aneka bhAga sapheda. gautama H he bhagavana ! saMkhyAta pradeza skaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAga hoya che? mahAvIraH he gautama! saMkhyAta pradeza skaMdhamAM varNadinA 16 bhAMgA hoya che. evI rIte asaMkhyAta pradeza skaMdhamAM pa16 ane sUkrama anaMta pradeza skaMdhamAM pa16 bhAMgI maLe che. e sarva dasa pradezI kaMdhanI mAphaka kahI devA. gautama H he bhagavan! bAdara anaMta pradezI kaMdhamAM varNAdinA keTalA bhAga hoya che. mahAvIra : he gautama! bAdara anaMta pradezI kaMdhamAM varNAdinA 1776 bhAMgA hoya che. varNanA ra37, gaMdhanA 6, rasanA 237, sparzanA 1296 bhAga hoya che. emAM varNanA 237, gaMdhanA 6, rasanA 237 bhAMgA daza pradezI skaMdhanI mAphaka kahI devA. | sparzane 129 bhAMgA A prakAre bane che - cAra saMgI [cAra sparzanA saMgathI banavAvALA] 16 bhAMgA, pAMca saMyegI [pAMca sparzanA saMgathI banavAvALA ] 128 bhAMgA, cha saMgI [cha sparzanA saMgathI banavAvALA) 384 bhAMgA (6464=384 bhAMgA), sAta saMgI (sAta sparzanA saMgathI banavAvALA) 51ra bhAMgA (48128=112 bhAMga), ATha saMgI (ATha sparzanA saMgathI banavAvALA) 256 bhAMgA thAya che. e sarva maLIne 1296 bhAMgA thAya che. cAra sagI 16 bhAMgA A pramANe bane che - 1. sarva karkaza sarva guruM sarva zIta sarva snigdha 2. sarva karkaza sarva guru sarva zIta sarva rakSa 1 3. sarva karkaza sarva guru, sarva uSNa sarva snigdha Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je zrI sagavatI upakama 4 sarva karkaza sarva guru sarva uSNa sarva rUkSa pa. sarva karkaza sarva ladhu sarva zIta sarva snigdha 6. sarva karkaza sarva laghu sarva zIta sarva rUkSa 7. sarva karkaza sarva laghu sarva ugaNa sarva snigdha. 8. sarva karkaza sarva laghu sarva uSNa sarva rUkSa. 9. sarva mRdu (maLa) sarva guru sarva zIta sarva snigdha. 10. sarva mRdu sarva guru sarva zIta sarva rUkSa. 11. sarva mRdu sarva guru sarva uSNa sarva snigdha. 12. sarva mRdu sarva guru sarva uSNa sarva rUkSa 13. sarva mRdu sarva laghu sarva zIta sarva snigdha. 14. sarva mRdu sarva laghu sarva zIta sarva rUkSa. 15. sarva mRdu sarva laghu sarva uSNa sarva snigdha. 16. sarva mRdu sarva laghu sarva uSNa sarva rUA. pAMca sagI 128 bhAMga A pramANe bane che. 1. sarva karkaza sarva guru sarva zIta eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa 2. sarva karkaza sarva gurU sarva zIta eka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa, 3. sarva karkaza sarva guru sarva zIta aneka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa, 4. sarva karkaza sarva guru sarva zIta aneka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. evI rIte-sarva karkaza sarva gurU sarva uSNu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSanI caubhaMgI (cAra bhAMgA) kahI devI. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vodinA bhAMgA bhagavatI 2. 20 uM. 5 evI rIte sarva karkaza sarva laghu sarva zIta eka bhAga snigdha " eka bhAga rUkSa-nI cabhaMgI kahI devI. evI rIte-sarva karkaza sarva laghu sarva uSNa eka bhAge niSpa bhAga rUkSanI caubhaMgI kahI devI. evI rIte karyuzanI sAthe 16 bhAMgA thAya che. evI rIte mRdu . (maLa) nI (sarva mRdu sarva guru sarva zIta eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa) sAthe 16 bhAMgA thAya che. e sarva maLIne 32 bhAMgA thayA.. e pahelI batrIsI thaI. evI rIte sarva karkaza sarva guru sarva snigdha eka bhAga zIta eka bhAga uSNu-nI bIjI batrIsI, kahI devI. evI ja rIte, sarva karkaza sarva zIta sarva snigdha eka bhAga guru eka bhAga laghu-nI trIjI batrIsI kaDI devI. evI ja rIte, sarva guru sarva zIta sarva snigdha eka bhAga karkaza eka bhAga mRdunI cethI batrIsI kahI devI. e cAra batrIsIo 128 (3ra44=128) bhAMgA thayA. batrIsI samajavAne mATe nIce mujaba yaMtra che - pahelI batrIsI. naMbara kaza mRdu guru laghu zIta uNa snigdha pakSe .mr lm h che | h h che h cha h h h cha h >> y h h che h h h - 3 1 2 / 1 w h cha h bh 8 cha h Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' zrI bhagavatI upAma naMbara kakaza mRdu guru laghu zIta uSNa snigdha rUkSa | cha cha my m m h na ja cha h cha h m m cha o h cha h o o ja na na ja ja na m m cha h cha bh o m m che che che cha o cha m m cha o cha na ja ja cha o 3 2 m m cha o h 3 3 3 3 m m h h h na na ja ja na 1 cha o m m cha cha 3 3 3 3 3 3 3 3 1 1 2 2 cha na ja ja na 1 2 1. 2 3 m m cha h h cha h h na h cha h 31 3 3ra [noMdha - A yaMtramAM jyAM traNane AMka che tyAM sarva bolavuM joIe, jyAM bene AMka che tyAM aneka bhAga belavuM joIe ane jyAM 1 ne aMka che tyAM eka bhAga belavuM joIe. ]. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaNodanA bhagA bhagavatI 2-20, 0 5 cha sagI 384 bhAMgA bane che te A pramANe bane che. (1) sarva karkaza sarva guruthI 16 bhAMgA A prakAre bane che - 1. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta eka bhAga uNuM eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. 2. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta eka bhAga uNa eka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. . - 3. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta eka bhAga uNa aneka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa, - 4. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta eka bhAga uSNu aneka bhAga snigdha, aneka bhAga rUkSa. " pa. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta aneka bhAga uNa eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. - 6, sarSa karkaza sarva guru eka bhAga zIta aneka bhAga uNa eka bhAga niSa aneka bhAga rUkSa. 7. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta aneka bhAga uSNa eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa . 8. sarva karkaza sarva guru eka bhAga zIta aneka bhAga ucca aneka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa, 9. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta eka bhAga uccha eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. 10. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta eka bhAga uNu eka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. 11. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta eka bhAga uSNu aneka bhAga niSpa eka bhAga rUkSa. ' 12. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta eka bhAga upaNuM aneka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. * Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI bhagAvatI upamA ( 13 sarve karkaza sarva guru aneka bhAga zIta aneka bhAga uSNu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. 14. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta aneka bhAga uNa eka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. - 15. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta aneka bhAga uSNa aneka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa 16. sarva karkaza sarva guru aneka bhAga zIta aneka bhAga - uSNa aneka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. evI rIte "sarva karkaza sarva laghu thI 16 bhAMgA kahI devA. tene pahele bhAMgo A pramANe bane che. . 1. sarve karkaza sarva laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu *eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa, . . . . evI rIte sarva mRdu sarva guruthI 16 bhAMgA kahI devA. tene pahelo bhAMge A pramANe bane che. ja che. te >> sarva mRdu sarva guru eka bhAga zIta eka bhAga uSNa eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. . phaka evI rIte sarva mRdu sarva laghuthI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene pahele bhAge A pramANe bane che. kahe + 1 sarva padukasa:laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. {" A rIte prathama sahiye (64 lAgane) thaze. bIjo cesaDiye A rIte bane che - "sarva karkaza sarva zItathI 16 bhAMgA kahI devA joIe. tene pahelo bhAge A pramANe bane che. 1. sarva karkaza sarva zIta eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhoga niSpa eka bhAga rUkSa. ' Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadanA bhAMgA bhagavatI za 20. u-5. 49 evI rIte "sarva karkaza sarva uSNathI 16 bhAMgA kahI devA joIe. tene pahele bhAge A pramANe bane che - 1. sarva karkaza sarva uSNa eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. evI rIte "sarva mRdu sarva zItarathI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene prathama bhAMgo A pramANe bane che. 1. sarva mRdu sarva zIta eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. evI rIte "sarva mRdu sarva uSNathI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene prathama bhAge A pramANe bane che. 1. sarva mRdu sarva uSNu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A bIjo cesaDiyo thaye [64 bhAMgAno]. trIje sahiye A pramANe bane che "sarva karkaza sarva sinagdha thI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene pahele bhAge A pramANe bane che. 1. sarva karkaza sarva snigdha eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa. evI rIte "sarva karkaza sarva rakSa" thI 16 bhAMgA kahI devA. tene pahele bhAMge A pramANe bane che - 1. sarva karkaza sarva rakSa eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa. evI rIte "sarva mRdu sarva snigdhathI 16 bhAMga kahI devA. tene pahele bhAge A pramANe bane che - 1. "sarva mRdu sarva snigdha" eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga upaNA - pa7 Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI bhagavatI upakrama evI rIte "sarva mRdu sarva rakSathI 16 bhAMgA kahI devA. tene pahele bhAge A pramANe bane che 1. sarvamRdu sarvarUkSa eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa. A trIje sahiye [64 bhAMgano thayo. cothe cesadiye A rIte bane cheH "sarva guru sarva zIta thI 16 bhAMga kahI devA. tene pahelo bhAge A pramANe bane che. 1. sarva guru sarva zIta eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A rIte "sarva guru sarva uSNathI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene pahele bhAMgo A pramANe bane che 1. sarva gurU sarva uSNa eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A rIte "sarva laghu sarva zItarathI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene pahelo bhAga A pramANe bane che - 1. sarva laghu sarva zIta eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A rIte "sarva laghu sarva uSNu thI 16 bhAga kahI devA joIe. tene pahele bhAMge A pramANe bane che - 1. sarva laghu sarva uSNu eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A rIte cethA cesa De (64 bhAMgAne) thaye. pAMcama saThiye A pramANe bane che. "sarva guru sarva snigdha thI 16 bhAMgA kahI devA joIe. tene pahelo bhAge A pramANe bane che - 1. sarva guru sarva snigdha eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga zIta eka bhAga uNuM. Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 451 A rIte sarva guru sarva rUkSa'thI 16 bhAMgeA kahI devA joie. vadinA bhAMgA bhagavatI za 20 . 5 tene pahele bhAMgeA A pramANe bane che : - 1. sarve gurusa rUkSa e eka bhAga zIta eka bhAga uSNu. bhAga ka za eka bhAga mRdu A rIte sa` laghu sarva snigdhathI 16 bhAMgeA kahI devA. tenA pahele! bhAMgA A pramANe ane che : 1. sarva laghu sa rUkSa eka bhAga zIta eka bhAga uSNu. - 1. sa laghu sarva snigdha eka bhAga kaza eka bhAga mRdu eka bhAga zItu eka bhAga uSNu. A rIte sarva laghu sarva rUkSa'thI 16 bhAMgA kahI devA joie. tenA pahelA bhAMgeA A rIte ane che : eka bhAga kaza eka bhAga mRdu A pAMcame ceAsiyeA ( 64 bhAMgAnA ) thayeA. chaThTho cAsiyA A rIte bane che: sarva zIta sarva snigdhathI 16 bhAMgA kahI devA joie. teno pahelA bhAMge| A pramANe bane che - : 1. sarva zIta sarva snigdha eka bhAga kaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu. A pramANe ' sarva joIe. teno pahelA bhAMgeA 1. sarva zIta sa zIta sarva rUkSa 'thI bhAMgA 16 kahI devA A pramANe ane che:-- rUkSa eka bhAga kaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu. A pramANe 'sarva uSNu sarva snigdhathI 16 bhAMgA kahI devA joie. teno pahelA bhAMge! A pramANe ane che - : 1. sarva uSNu sa snigdha eka bhAga kaza eka bhAga mUhu eka bhAga guru eka bhAga laghu. Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45ra zrI bhagavatI upama A pramANe "sarva uSNa sarva rakSa thI 16 bhAMga kahI devA joIe. tene pahelo bhAgo A pramANe bane che! 1. sarva uSNa sarva rUkSa eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu. A chaThTho cosaTha (64 bhAMgAno) thaye. A pramANe che esaThiyAnA 384 (6464=384) bhAMgA thayA. sAta saMgI (sAta sparzanA saMgathI banavAvALA) pa12 bhAMgA A pramANe bane che. pahelA 128 mAM - 1. "sarva karkaza eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa, eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa" tenA 64 bhAMga kahI devA joIe. tene mATe A AMka upara dhyAna devAthI te bhAMgA saraLatAthI belI zakAya che. : 3111111, 3111112, 3111121, 3111122, 3111211, 3111212, 3111221. 3111222, 3112111, 3112112, 3112121, 3112122, 3112211, 3112212, 3112221, 3112222, 3121111, 3122112. 3121121, 3121121, 3121211, 3121212, 3121221, 3121222, 3122111, 3122112, 3122121, 3122122, 3122211, 3122212, 3122121, 3122222. A batrIsa bhAMga ekatrIsa lAkhanA AMkathI kahyA che. evI rIte 32 bhAMgA batrIsa lAkhanA AMkathI kahI devA joIe. e 64 bhAMgA sarva karkazanA kahyA che, arthAt pahelAM jyAM traNane AMka che tyAM sava kahI devA joIe. pachI jyAM 1 ne AMka che tyAM "eka bhAga" kahI devuM joIe ane jyAM bene AMka che tyAM "aneka bhAga' kahI devA joIe. je pramANe sarva karkazanA 64 bhAMgA kahyA che te ja pramANe sarva mRdu thI 64 bhAMgA kahI devA joIe. A 128 bhAMgA thayA. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 453 vaNadinA bhAMgA bhagavatI za. 2* u. 5 A prathama eka aThThAvIsI thaI. bIjI eka aThThAvIzI (128 bhAMgAnI) A prakAre bane che. 1. "sarva guru eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa" tenA 64bhAMga kahI devA joIe. e pramANe "sarva laghu" thI 64 bhAMgA kahI devA joIe. A bIjI eka aThThAvIsI (128 bhAMgAnI) thaI. trIjI ekaso aThThAvIsI (128 bhAMgAnI) A prakAre bane che - 1. sarvazIta eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. tenA 64 bhAMga kahI devA joIe. e pramANe "sarva uSNa" thI 64 bhAMgA kahI devA. A trIjI eka aThThAvIsI (128 bhAMgAnI) thaI. cethI ekaso aThThAvIsI A prakAre bane che - 1. sarva snigdha eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa. tenA 64 bhAMgA kahI devA. e pramANe "sarvarU" thI 64 bhAMga kahI devA joIe. A cethI ekaze aThThAvIsI (128 bhAMgA)nI thaI. A cAra eka aThThAvIsInA (44128) 512 bhagA thayA. ATha sagI (ATha spazenA sAgathI banavAvALA) 256 bhAMgA A pramANe bane che : 1. eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. 2. eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNa eka bhAga snigdha aneka bhAga rUkSa. 3. eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu aneka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 4. eka bhAga kaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu aneka bhAgasnigdha aneka bhAga rUA. snigdha ane rUkSa ' ne eka vacana ane bahu vacanamAM rAkhavAthI A cAra bhAMgA bane che. e pramANe 'uSNu'ne ahuvacanamAM rAkhavAthI cAra bhAMgA ane che. e pramANe ' zIta ' ne bahuvacanamAM rAkhavAthI 4 bhAMgA bane che. e pramANe ' zIta ane uSNa 'ne bahuvacanamAM rAkhavAthI cAra bhAMgA ane che. e 16 bhAMgA thayA. 454 " eka bhAga kaza eka bhAga mRdu eka bhAga guru aneka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga jju eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A pramANe * guru 'ne ekavacanamAM ane laghune bahuvacanamAM rAkhIne upara kahyA te pramANe 16 bhAgA kahI devA. 6 eka bhAga karkaza eka bhAga mRdu aneka bhAga guru eka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. A pramANe AnA paNa 16 bhAMgA kahI devA joie. eka bhAga ka za eka bhAga mRdu aneka bhAga guru aneka bhAga laghu eka bhAga zIta eka bhAga uSNu eka bhAga snigdha eka bhAga rUkSa. pramANe AnA paNa 16 bhAMgA kahI devA joie. e sa maLIne kaza ane mRdune ekavacanamAM rAkhavA pahelAM cAsa bhAMgA bane che. e prakAre kaza'ne ekavacanamAM ane 'mRdu'ne bahuvacanamAM rAkhavAthI khIjA paNa 64 bhAMgA bane che. e mujaba 'kaza'ne bahuvacanamAM ane 'mRdune ekavacanamAM rAkhavAthI trIjA 64 bhAMgA ane che. e pramANe karkaza ane mRdu bannene bahuvacanamAM rAkhavAthI ceAthA 64.bhAMgA ane che. e cAre 64 bhAMgA bhegA karavAthI A saMyogI ( ATha sparzAnA saceAgathI banavAvALA ( 256 bhAMgA ane che. e pramANe bAdara ane ta pradezI kadhanA sparza sabaMdhI 1296 ( cAra sayAgI 16, pAMca saMcAgI 128, 7 sacAgI 384, sAta saMceAgI 512 ane A saceAgI 256=1296) bhAMgA thayA. Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varNadinA bhAMgA bhagavatI za. 20 u-5. 455 A bhAMgAo samajavA mATe nIce AMka Ape che. te AMka upara dhyAna ApavAthI bhAMgA saraLatAthI bolI zakAya che. 11111111, 11111112, 11111121, 11111122, 11111211, 11111212, 11111221, 11111222, 11112111, 11112112, 11112121, 11112122, 11112211, 11112212, 11112221, 11112222, 11121111, 11121112, 11121121, 11121122, 11121211, 11121212, 11121221, 11121222, 11122111, 11122112, 11122121, 11122122, 11122211, 11122212, 11122221, 11122222, 11211111, 11211112, 11211121, 11211122, 11211111, 11111212, - 212112:21, 11211222, 11212111, 11212112, 21212121, 11212122, 11212211, 11212212, 11212221, 11212222, 11221111, 11221112, 11221121, 11221122, 11221211, 11221212, 11221221, 11221222, 11222111, 11222112, 11222121, 11222122, 11222211, 11222212, 11222221, 11222222. A 64 AMka che, temAMthI 64 bhAMgA belI zakAya che. jyAM 1ne AMka che tyAM eka bhAga bolo. jyAM be na AMka che tyAM aneka bhAga belavA. A badhA eka karoDa agiyAra lAkhanA 32 bhAMgA ane eka kareDa bAra lAkhanA 32 bhAMgA kahela che. e rIte eka karoDa ekavIsa lAkhanA 32 bhAMgA kahI devA. jevI rIte, 12111111. eka karoDa bAvIsa lAkhathI 32 bhAMgA kahI devA joIe. jevI rIte. 12211111. be karoDa agiyAra lAkhathI 32 bhAMga kahI devA joIe. jevI rIte 21111111. Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 zrI bhagavatI upakrama be karoDa bAralAkhathI 3ra bhAMgA kahI devA. jevI rIte, 21211111. be karoDa ekavIsa lAkhathI 32 bhAMga kahI devA. jevI rIte, 22111111. be karoDa bAvIsa lAkhathI 3ra bhAMgA kahI devA. joIe. jevI rIte, 22211111. A pramANe ATha saMgInA 256 bhAMgA thayA. kula bhAMgA 6470 thayA. tene khulAse A pramANe che. dravya varNa gadha rasa speza ega kara 120 222 324 414 474 1 5 2 5 4 2 15 3 15 9 3 5 5 45 25 480 180 6 141 6 141 36 186 36 7 216 6 216 36 8 231 6 231 36 9 236 6 236 36 10 237 6 237 36 saMkhyAtA 237 6 237 36 asaMkhyAtA 237 6 237 36 sUkSma anaMtA 237 237 bAdara anaMtA 237 6 237 1296 504 514 516 pa16 516 516 1776 36 ra350 76 ra350 1694 6470 nedha - eka paramANuthI mAMDIne sUma anaMta pradezI skaMdha sudhI sparzanA 38 bhAMgA thAya che, ane bAdara anaMta pradeza skaMdhanA 129 bhAMgA thAya che. Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramANu bhagavat zara0, 3-5 457 paramANu gautama : he bhagavan I paramANu puddagala keTalA prakAranA che? mahAvIra : he gautama ! paramANu pugala 4 prakAranA che (1) dravya paramaNu (ra) kSetra @paramANu (3) kALa paramADu (4) bhAva paramANu. gautama : he bhagavan ! dravya paramaNu keTalA prakAranA che ? mahAvIra H he gautama! dravya paramANu cAra prakAranA che. (1) achedya (jenA che na thai zake, (2) abhedya (jevuM lena na thaI zake) (3) adAhya (jene saLagAvI na zakAya, (4) agrAhya (je pakaDI na zakAya) gautama : he bhagavan ! kSetra parANu keTalA prakAranA che ? mahAvIra : he gautama ! kSetra paramANu. cAra (1) anadha (2) asaya (3) apradeza (4) vibhAga, prakAranA che gautama H he bhagavan ! kALa paramANu, keTalA prakAranA che ? mahAvIra : he gautama ! kALa paramANu cAra prakAranA che. (1) (1) avaNuM (ra) agaMdha (3) arasa (4) apa .. varNAde dharmAMnI vivAIita eka paramANune dravya paramANu kahe che. kemake ahI phakata dravyanI ja vikSAM che. @ eka AkAza pradezane kSetraparamANu kahe che. kahe che. eka guNu kALa Adine bhAva paramANu kahe che. A (1) paramANumAM samasAvALA avayava nathI. e mATe ana (jene ardhA bhAga na thai Dhake) kahevA! che (ra) paramANumAM viSama saMkhyAvALo avayava nathI eTale mukhya kahevAya che. eka samayane kALa paramANa (3) paramANumAM pradeza nathI mATe. apradeza kahevAya che. (4) paramANunA vibhAga thaI za!tA nathI mATe tene avibhAga kare che. noMdha: zataka 20 udezA 6 nA adhikAra zataka 17 nA uddezAnI samAna hovAnA kAraNe e ja sthaLe Apela che. pukita karela nathI. pUra Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI bhagavatI upama, gautama he bhagavan! bhAva paramANu keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! bhAva paramANu cAra prakAranA che. (1) varNavALA (2) gaMdhavALA (3) rasavALA (4) sparzavALA * * * traNa baMdha - zrI bhagavatI sUtra za. 20. u. 7ne adhikAra | gautama: he bhagavan! baMdha keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! baMdha traNa prakAranA che. [1]] jIva prayoga baMdha [2] aMtara baMdha [3] paraMpara baMdha. - A traNa prakAranA baMdhamAM jeomAM maLI zake evA pa5 bela. karmabaMdha 8, karmaudaya 8, veTa 3, darzanamohanIya 1, cAritra mehanIya 1, < zarIra 5, saMjJA 4, lehyA 6, daSTi 3, jJAna pa, ajJAna 3, (1) jIvanA prayogathI arthAta manavacana-kAyAnI pravRttithI AtmAnI sAthe karma pudgaleno je saMbaMdha hoya che tene jIva prayoga baMdha kahe che, " (2) kama pudagalone baMdha thayA bAda (aMtararahita samayamAM) je baMdha hoya che tene anaMtara baMdha kahe che, . . (3) kama pudgalenA baMdha thayA bAda bIjA-trIjA samayamAM je baMdha hoya che tene paraMparabaMdha kahe che. arthAt vacamAM eka-be samaya AdinuM aMtara paDIne baMdha hoya che tene paraMpara baMdha kahe che. 8 kamane AtmA sAthe saMbaMdha thavo te baMdha che ema pahelAM kahela che, paraMtu ahIM karma pudgala athavA anya pudagaleno AtmA sAthe je saMbaMdha che ene baMdha samajavuM joIe. te paNa dArikAdi zarIra, AhArAdi saMzAjanaka karma ane kRSNAdi lezyAno baMdha ho saMbhava che. te paNa e zaMkA hoI zake ke, daSTi, jJAna, ajJAna ane enAviSayanA baMdha kema hoya ? kemake sarve apamAlika che. * uttara A prakAre che. ahIM baMdhano artha kevaLa saMbaMdha vivakSita che, eTale samyagdaSTi Adine jIva prayugAdi baMdha ghaTita thAya che, Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa baMdha bhagavatI za--20. 7 459 jJAnanA viSaya 5, ajJAnanA viSaya 3 e kula maLI 55 bela thayA. samuccaya jIvamAM e 55 ela lAge che. nArakImAM 44 khela lAge che. [upara kahela 55mAMthI 2 veDha, 2 zarIra, 3 lesyA 2, jJAna 3, ajJAnanA viSaya e 11 khela ochA thayA]. bhavanapati ane vAyuSya tara devAmAM 46 bela lAle che. [upara 44 kahyA che emAMthI 1 napuMsakaveDha o thayA. e veda ane eka lesyA e 3 kheAla vadhI gayA.] jyotiSI devAmAM 43 khela lAle. [uparanA 46 mAMthI 3 lesyA ochI thaI]. vaimAnika devAmAM 45 khela lAze. [uparanA 43 khelamAM 2 lezyA vadhI]. pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAyamAM 35 ela lAbhe che. karma baMdha 8, karma uya 8, veDha 1, darzanameAhanIya 1, cAritra meAhanIya 1, zarIra 3, saMjJA 4, lesyA 4, dRSTi 1, ajJAna 2, ajJAnanA viSaya 2, e samaLI 35 thayA. teukAyamAM 34 khela lAle [upara kahela meleAmAMthI 1 lezyA ochI thaI]. vAyukAyamAM 35 khela lAle che. [uparanA 34 eleAmAM 1 zarIra vadhyu] traNa vikaleMdriyamAM 39 khela lAbhe che. [uparanA 34 belAmAM 1 dRSTi, 2 jJAna, 2 jJAnanA viSaya e pAMca khela vadhyA] tiyaMca paMce driyamAM 50 khAla lAbha. [55 mAMthI 1 zarIra, 2 jJAna, 2 jJAnanA viSaya e pAMca bela ochA thayA]. manuSyamAM 55 khela lAje. 24 daMDakamAM jeTalA jeTalA kheAla lAle che, e sava mAM pratyekamAM jIvaprayogabaMdha, aMtarakhaMdha ane paraMparabaMdha e traNe baMdha lAbhe che. mmm-mmm karma ane akarmabhUmi zrI bhagavatI sUtra za. 20. u. 9 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! karmabhUmi keTalI che ? sahAvIra H he gautama ! paMdara cheH pAMca bharata, pAMca aivata ane pAMca mahAvideha. gauttama : huM bhagavan ! akama bhUmi keTalI kahI che ? Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrama mahAvIraH he gautama ! trIsa kahI che! pAMca haimavata, pAMca hairaNyavata, pAMca harivarSa, pAMca myukavarSa, pAMca devaku ane pAMca uttarakura gautama? he bhavana ! e trIsa akarmabhUmiomAM utsarpiNI ane avasarpiNIrUpa kALa che? mahAvIraH he gautama! nathI. gautamaH he bhagavan! pAMca bhAratamAM ane pAMca airavAmAM utsarpiNa ane avasarpiNIrUpa kALa che? mahAvIraH he gautama! che. gautama: he bhagavana ! pAMca mahAvidehamAM utsarpiNI ane avasarpiNI kALa che? mahAvIra : nathI. he AyuSyamAn zramaNa ! tyAM ekarUpe avasthita kALa kahyo che. - gautama he bhagavan! e pAMca mahAvidehamAM arahaMta bhaga- 2 vAne pAMca mahAvratavALA ane pratikamaNa sahita dharmane upadeza kare che.? mahAvIraH he gautama! pAMca bhAratamAM ane pAMca airavatemAM pahelA ane chellA e be arahaMta bhagavaMta pAMca mahAvratavALA tathA pratikramaNa sahita dharmane upadeza kare che, bAkInA arahaMta bhagavaMte cAra mahAvratavALA dharmane upadeza kare che; vaLI, pAMca mahAvidehamAM paNa arahaMta bhagavaMte cAra mahAvratavALA dharmane upadeza kare che. tama: he bhagavana! jaMbudvipa nAme dviIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNImAM keTalA tIrthakare thayA che ? mahAvIraH he gautama! vIsa tIrtha kare thayA cheH aSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, sumati, suprabha, supArzva, zazI-caMdraprabha, puSpadaMta-suvidhi, zItala, zreyAMsa, vAsupUjya, vimala, anaMta, dharma, zAMti, kaMtha, ara, malli, munisuvrata, nami, nemi, pArtha ane vardhamAna. Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 , karma ane akasmRmi bhagavatI za-ra0. u-9 gautama : he bhagavana ! e ra4 tIrthakarenA 23 jinAMtaramAM kayA jinanA aMtaramAM kAlika @ zruta viccheda kahyo che ? ja mahAvIra : he gautama! e 23 jinAMtaramAM pahelAM ene chellAM ATha ATha jinAMtaramAM kalikazrutane aviccheda karyo che, ane vacalAM sAta jinataramAM kAlikabutane viccheda kahyo che. daSTivAdane vira che te badhAMya jinAMtaramAM kahyo che. gautama : he bhagavana ! jaMbuddhISa nAme dvIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNImAM Apa devAnupriyanuM pUrvagata zruta keTalA kALa sudhI raheze ? mahAvIraH he gautama! eka hajAra varSa sudhI raheze. **** tama: he bhagavana ! bAkI badhA tIrthakaranuM pUrvAgat zrata keTalA kALa sudhI rahyuM hatuM ? mahAvIra: he gautama! keTalAka tIrthakaranuM saMkhyAtA kALa ane keTalAka tIrthakaronuM asaMkhyAta kALa sudhI. - gautama: he bhagavana ! jaMbudvipa nAme dvIpanA bhArata varSamAM - A avasarpiNa kALamAM Apa devAnupriyanuM tIrtha keTalA kALa sudhI raheze mahAvIra : he gatama! ekavIsa hajAra varSa sudhI raheze. tama: he bhagavana ! tevI rIte bhAvi tIrthakaramAMnA chellAM tIrthakaranuM tIrtha keTalA kALa sudhI raheze ? @ je sUtrano svAdhyAya divasa ane rAtrinA pahelA ane chellA paheramAM thaI zake che tene kAlikyuta kahevAya che. jevI rIte AcArAMga Adi 23 sUtra (11 aMgasUtra 5 nirayAvalikA, 4 cheda sUtra, jabudvIpaprApti, caMdraprajJapti, uttarAdhyayana) je sUtrane svAdhyAya badhA samaye (avAdhyAyanA samayane cheDIne) thaI zake che tene ukAlika sUtra kahe che. jemake dazavaikAlika Adi 9 sUtra (uvavAI rAyaprazanIya, jIvAbhigama, pannavaNA, dazavaikAlika, nandIva, anugadvAra sa.. prajJapti, Avazyaka sUtra) - ' , ', Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra - bhagavatI upakrama mahAvIraH he gautama! kezala dezanA rASabhadeva ahaMtano jeTale jinaparyAya kahyA che, teTalAM (hajAra varSa jUna lAkha pUrva) varSa sudhI. gautama he bhagavana ! tIrtha e tIrtha che ke tIrthakara tIrtha che? mahAvIraH he gautama! ahaMta to avazya tIrthakara che. paraMtu cAra prakArane zramaNapradhAna saMgha sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. te tIrtharUpa che. - gautama : he bhagavana! pravacana e pravacana che ke pravacanI e pravacana che? mahAvIraH he gautama! ahaMta te avazya pravacanI (pravacananA upadezaka) che, ane kAThazAMga gaNipaTika (AcArAMgAdi 12 aMgagraMtha) pravacana che. gautamahe bhagavana ! A je ugrakulanA, bhegakulanA, rAjanyakulanA, IphavAkukulanA, jJAtakalanA ane kauravyakulanA kSatriye A dharmamAM praveza kare che, ane praveza karIne ATha prakAranA karmarUpa ramalane dhue che, teo tyAra pachI siddha thAya che, ane sarva duHkhane aMta kare che? mahAvIra: hA. gautama! paraMtu keTalAka koI eka devalekamAM devapaNe utpanna thAya che. vighAcAraNa jaMghAcAraNa labdhi * gautama he bhagavana ! cAraNa keTalA prakAranA che? * labdhi dvArA AkAzamAM atizaya gamana karavAnI zakitavALA munine cAraNa kahe che. cAraNanA be bheda che. vidyAcAraNa ane jaMdhAcAra. vidyA dvArA arthata pUrvenA jJAna dvArA je munine atizaya gamana karavAnI labdhi prApta thAya tene vidyAcAraNa kahe che. je munine jaMghA dvArA atizaya gamana karavAnI zakita labdhi prApta thAya tene aMdhAcaraNa kahe che. Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vilAcaraNa labdhi jagavatI ja 20 u. mahAvIraH he gautama! cAraNa be prakAranA che. vilAcANa ane jaMghAcAraNa - gautama H he bhagavana ! ene vidyAcAraNa zA mATe kahe che? - mahAvIraH he gautama! niraMtara charUcha tapazcaryA karavAthI ane pUrvanA jJAna dvArA uttaraguNalabdhi (palabdhi) prApta thAya te munie vidyAcAranuM nAmanI labdhi utpanna thAya che, eTale ene "vidyAcAraNa kahe che. gautamaH he bhagavana ! "vidyAcAraNanI kevI zIvra gati hoya che? enI gatine viSaya ke zIdhra hoya che? mahAvIraH he gautama! A jaMbudvIpane paridhi traNa lAkha seLa hajAra base satyAvIsa jana traNa gAu (kesa) ekaso aThThAvIsa dhanuSya sADAtera AMgUla jhAjhere (kaMIka vadhu) che. keI mahaddhika deva traNa capaTI vagADe eTalAmAM A jaMbudviIpanI traNa vAra parikramA karIne pAchA zIvra Ave e rItanI zIdhragati vidyAcAraNanI che. e prakAre enI gatine viSaya zIvra che. gautama he bhagavana ! vidyAcAraNanA ticha javAne viSaya keTalo che? mahAvIraH he gautama ! eka uDDayanamAM mAnutara parvata para sthiti vizrAma kare che, bIjA uDDayanamAM naMdIzvara dvIpamAM samavasaraNuM kare che, tyAMthI pAchA eka ja uDDayanamAM ahIM AvI samavasaraNa kare che. ' gItamaH he bhagavana ! vidyAcAraNa UMcA javAnA viSaya, keTalA che? mahAvIraH he gautama ! eka uDDayanamAM naMdanavanamAM samavasaraNa kare che, bIjA uDDayanamAM paMDakavanamAM samavasaraNa kare che, tyAMthI pAchA eka uDDayanamAM ahIM AvIne samavasaraNa kare che. : gautama ra he bhagavana ! jaMghAcAraNu labdhinI kevI rIte prASyi thAya che ? Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI jagavatI upAya #aa mahAvIra he gautama! zAstramAM kahela vidhi anusAra traNa traNa upavAsanAM pAraNAM karavAthI jaMghAcAraNa labdhi prApta thAya che. A * * gautama he bhagavana ! jaMghAcAraNanI kevI zIvra gati hoya che? -. . mahAvIra H gautama! kaI mahaddhika deva traNa capaTI vagADe eTalAmAM A jaMbudvIpane 21 vakhata parikramA karIne pAchA zIvra . A rItanI zIdhragati jaMghAcAranI che. A prakAra enI gatinA viSaya zIvra che. chegautama: he bhagavana! jaMghAcAranI ticha javAne viSaya keTaluM che? mahAvIraH he gautama ! te eka udyanathI rucakavara dvIpamAM jaI samavasaraNa kare che, tyAMthI pAchA AvatA soye eka uDDayanamAM naMdIzvara dvIpamAM samavasaraNa kare che. ane bIjA uyanathI te ahIM AvIne samavasaraNa kare che. * *** tamaH he bhagavana ! jaMghacAraNanA urdhvagamana D ( UMcA javAnuM)ne keTale viSaya che? * mahAvIra he gautama! te eka uDDayana dvArA paMDakavanamAM samavasaraNa kare che, tyAMthI pAchA AvatAM eka uDDayanamAM naMdanavanamAM hA | vidyAcAraNanuM gamana be uyana mAM thAya che, ane Agamana eka u manamAM thAya che. aMdhAcAraNanuM gamana eka uyanathI ane Agamana be uryAnathI thAya che. e labdhiono evo svabhAva che. A viSayamAM bIjA AcAryone mata A prakAre che-vidyAcAraNanI vidyA ja te samaye maMda abhyAsavALI hoya che. eTale gamana e uyanadvArA thAya che. enI vidyA Avate vakhate te ja abhyAsavALI hoya che. eTale Agamana eka - uDDayanadvArA thAya che. - dhaMdhAcAraNanI labdhi jyAre jyAre upayogamAM Ave che tyAre tyAre te a5 sAmarthavALI thaI jAya che, eTale enuM gagna eka uDDayana dvArA thAya che ane Agamana be uDDayana dvArA thAya che. : " Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sepakrama nirupakrama bhagavatI za-20. u. 10 465 samavasaraNa kare che. bIjA uDDayanamAM svasthAna para AvI jAya che. O anne prakAranI labdhivALA muni A viSayanI AleAcanA pratikramaNa karI le te ArAdhaka thAya che, ane AleAcanA pratikramaNa karyAM vinA kALa karI jAya (mRtyune prApta thAya) teA ArAdhaka thatA nathI. - 000000 sepakrama-nirupakrama zrI bhagavatI sUtra za. 20, . 10 ne AdhakAra sApakrama che. AyuSya cha kAraNathI tUTI zake che. 1 pANIthI, 2 agnithI, 3 viSathI, 4 zastrathI, 5 atiSa, 6 zAka, 7 bhayathI (vadhu cAlavuM, vadhu khAvuM, maithuna sevavuM, Adi vyayathI). nirupakrama AyuSya bAMdhela pUruM AyuSya bhAgave. vacce . tUTe nahi. jIva ane prakAranA AyuSyavALA hoya che. (1) nArakI, devatA, jugala manuSya, tIthaMkara, cakravatI, vAsude prativAsudeva, aLadeva-emanAM AyuSya nirUpakamI hAya che. zeSa sava jIvAnA ane prakAre hAya che. (2) nArakI sApakrama (svahaste zAstrAdri)thI Upaje, para upakramathI ke vinA upakramathI ? traNe prakArathI, matalaba ke, manuSya-tiya capaNe jIve O vidyAcAraNa ane ja dhAcAraNu labdhivALA muni naMdIzvara dvIpa rucakIpa,pAMDukavanamAM gayA heAya evuM zAstra pAThamAM kayAMya varNana AvatuM nathI. ahIM phakata teonA tisthya javAnI ane UMcA javAnI zakitanA viSayanA praznottara che. @ jIva seApakrama hAya yA nirupakrama hoya paraMtu te AyukanA dalikA jeTalA bAMdhyA che te sa` pUrA bheAgaLyA vinA mRtyu pAme nahi. seApakrama bAMdhela Ayu vacce tUTavAnuM nimitta parabhavathI sAthe nirmANa karIne Ave che ane tenA udaye zeSa dRlikA zIghra bhAgavI pUrNa kare che. nirupakramIne dali| zIghra bhAgavI levA paDe tevuM nimitta hetu nathI. 59 Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4}} zrI bhagavatI upama narakanuM AyuSya bAMdhyuM. hAya te maratI vakhate potAnA hAthe, bIjAnA hAthe athavA AyuSya pUrNa thaye mare. ema-ra4 daMDaka jANavA. (3) nArakI narakathI nIkaLe te svApakamathI, pApakamathI ke vinA upakramathI ? evaM 13. devatAnA daMDakamAM paNa vinA upakramathI cave. pAMca sthAvara traNa vikaleMdriya, tiya "capace driya ane manuSya e 10 daMDakanA jIvo traNa upakramathI cave. (4) nArakI svAtmaRddhi ( narakAyu Adi)thI utpanna thAya ke paRddhithI ? svaRddhithI ane nIkaLe (cave) paNa straRddhithI, eva' 23 phreMDakamAM jANavuM. (5) 24 daMDakanA jIvA svaprayAga (mana, vacana, kAya)thI Upaje ane nIkaLe, paraprayogathI nahi. (6) ra4 daMDakanA jIvA svakamathI Upaje ane nIkaLe (cave, parakama thI nahi. kRta saMcaya amRta saMcaya gautama : he bhagavan ! nArakInAneriyA kRtasaMcaya che ? @ amRtasaMcaya che ? avyakatavyasaMcaya che? mahAvIra : he gautama! nArakInA neriyA traNe ja prakAranA che. @ je jIva khIjI gatimAMthI AvIne eka samayamAM eka sAthe saMkhyAtA utpanna thAya che tene kRtasaMcaya kahe che. je eka samayamAM eka sAthe asaMkhyAtA utpanna thAya che tene akRtasa Mcaya kahe che. je eka samayamAM eka utpanna thAya tene avyaktavyasacaya kahe che. ~ nArakanA jIva traNe prakAranA hoya che. kAraNa ke te eka samayamAM ekasAthe ekathI laine asa MkhyAtA sudhI utpanna thai zake che. Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAlivIhi Adi bhagavatI za. 21 u. 1 thI 80 467 pAMca sthAvara akRta saMcaya ) che. paraMtu kRtasaMzya ane avyakta saMcaya nathI. zeSa 18 daMDakanA traNa prakAranA hoya che. siddha bhagavAna kRta saMcaya che ane avyakatavyasaMcaya paNa che, paraMtu akRtasaMcaya nathI. alpabahu - nArakI Adi 19 daMDakamAM sarvathI thoDA avyakatavyasaMcaya (2) tethI kRtasaMcaya saMkhyAtaguNa (3) tethI akRtasaMcaya asaMkhyAtaguNa siddha bhagavAna sarvathI thoDA kRtasaMcaya (2) tethI avyakatavyasaMcaya saMkhyAtaguNa che. pAMca sthAvaramAM eka ja bola hoya che. eTalA mATe tene a95 bahu heta nathI. zAli, vrIhi Adi vanaspatine adhikAra bhagavatI sUtra za. ra1. u. 1 thI 80. sAli kala ayasi vase ikkhU dabbhe ya abme tulasIya / / ahae dasa vaggA asIti puNa hAMti udesA // . ekavIsamA zatakamAM vividha vanaspatinA ATha varga che ane tenA eMzI uddeza che. ATha varga A pramANe che - 1. pramama varga zAli (cokhA)nA prakAranAM dhAnya saMbaMdhe che. A prakAramAM ghauM, vrIhi, java, vagere dhAnya jANavAM. O pRthvIkAyika Adi pAMca sthAvara amRtasaMcaya che. kAraNa ke te eka samayamAM eka sAthe asaMkhyAtA utpanna thAya che, eka be nahi. jo ke vanaspati kAyika jIva eka samayamAM eka sAthe anaMtA utpanna thaI zake che, paraMtu tyAM vijAtIya jIvothI AvIne utpanna thavAvALA jIvanI ja vivekSA che. te asaMkhyAtA ja utpanna thAya che. siddha bhagavAna amRtasaMcaya nathI. kAraNa ke mokSa javAvALA jIva eka samayamAM eka sAthe ekathI laine saMkhyAtA ja mokSa jAya che-siddha thAya che, asaMkhyAtA siddha thatA nathI. Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 zrI bhagavatI upakrama 2. bIje varga kala-vaTANAnA prakAranAM dhAnya saMbaMdhe che. A prakAramAM masUra, tala, maga, aDada, vAla, kaLathI, alisaMdaka saTina, caNa vagere dhAnya jANavAM. 3. trIje varga aLasInA prakAranI vanaspati saMbaMdhe che. A prakAramAM kusuMba, kedrava, kAMga rALa, tuvera, kedusA, zaNa, sarasava, ane mULakabIja vagere vanaspati jANavI. 4. varga vAMsanA prakAranI parva (gAMTha )vALI vanaspati saMbaMdhe che. A prakAramAM veNuM, kanaka. karkavaMza, cAvaMza, daMDA, kuDA, vimA, caMDA, veNukA ane kalyANI vagere vanaspati jANavI. 5. pAMcame varga IkSu (zeraDI)nA prakAranI parva (gAMTha)vALI vanaspati saMbaMdhe che. A prakAramAM IzkavATikA, vIraNa, IkkaDa, mAsa, suMTha, zara, vetra (netara), timira, satariga ane naDa e badhI vanaspati jANavI. 6. cha varga darbhanA prakAranA tRNa saMbaMdhe che. A prakAramAM seDiya, bhaMtiya, darbha, tiya, darbhakuza, parvaka, pila, arjuna (aMjana) ASADhaka, hitaka, samu, akhIra (tavamIra) bhusa, eraMDa, kurukuMda, karakara, suMTha, vibhaMga, madhuNu, guraga, zipika ane saMkalitRNa vagere prakAranAM tRNa samajavAM. - 7. sAtame varga abhra vagere vanaspati saMbaMdhe che. eka jAtinA vRkSamAM bIjI jAtinuM vRkSa Uge tene abhra kahevAmAM Ave che. jema ke vaDanA jhADamAM pIpaLo UgI nIkaLe athavA lImaDAnA jhADamAM pIpaLAnuM vRkSa Uge tene abhra kahevAya che. A vargamAM abhraha (eka vRkSa para UgatI anya vanaspati), vAyaNa, haritaka, tAMdaLajo, tRNa, vatthala, rika, mArjara, billI, (cillI) pAlakta, dagapippalIdagvi-davI, svastika, zAkamaMDukI, mUlaka, aMbila zAka, sarasava, jiyaMtaga, vagere vanaspatine samAveza thAya che. Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAlitrIhi Adi bhagavatI za. 21 31thI8. 469 8. AThameA varga tulasInA prakAranI vanaspati saMbaMdhe che A prakAramAM tulasI, kRSNa, darAla, jjA, ajjA, cUtA, cArA, jIrA, damaNA, maDhyA, iMdivara, ane zatapuSpa vagere vanaspati jANavI. A ATha varganA dareka varga upara dasa dasa uddezA che. A dasa uddezAnAM nAma A pramANe che : [1] mULa [2] kaDhe [3] skaMdha (thaDa) [4] tvacA (chAla) [5] zAkhA (DALI) [6] pravAla (keAmaLa pAMdaDAM) [7] pAMDAM [8] phUla [9] bha [10] khIja. je pramANe bhagavatI zataka 11 nA pahelA uddezAmAM upalakamalanA adhikAramAM 32 dvArA kahevAmAM AvyA te ja pramANe uparokta dareka vanA dareka uddezA para 32 dvAra kahevA. eTale ke ATha varga ane tenA eMzI uddezA para utpala kamalanA adhikAra pramANe 32 dvAra kahevA. ahIM khatrIsa dvArAmAM je vizeSatAe che te nIce pramANe che : -: [1] zrI pannA sUtranA vyutkrAMtipadamAM devAnI vanaspatimAM utpatti kahI che. Ane Azaya e che ke, devatA vanaspatinA puSpa (phUla) phaLa ane maja e zubha aMgAmAM utpanna thAya che. paraMtu mULa vagere azubha aMgeAmAM utpanna thatA nathI. tethI uparokata dareka varganA sAta uddezAnA upapAta dvAramAM devagatithI devA mULAdvipaNe UpajatA nathI. paraMtu AThamA, navamA ane dazamA uddezAmAM devatA utpanna thAya che. tethI pahelA sAta uddezAmAM Agata 49 nI jANavI. jyAre AThamA, navamA ane dasamA uddezAmAM devA utpanna thatA hAvAthI Agata 74 nI samajavI. ceAthe va vAMsane che ane AmA varga tulasInA che. temAM vizeSatA e che ke, A vaSa~mAM devatA utpanna thatA nathI. tethI A baMne vanA dasa urphe zAmAM Agata 49 belanI samajavI. pAMcamA iMnnunA vargamAM InnunA tethI pAMcamA varganA trIjA uddezAmAM skaMdhamAM devatA utpanna thAya che. Agata 74 khelanI samajavI Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 bhagavatI upakrama (2) pahelA traNa varga, chaThTha ane sAtamA varganA pahelA sAta udde zAmAM, cethA vAMsanA ane AThamAM tulasInA varganA daseya uddezAmAM ane pAMcamA isunA varganA trIjA skaMdhanA udde zA sivAya bAkInA nava uddezAmAM lezyA traNa te kRSNa, nIla ane kApita lezyA ane tenA chavIsa bhAga jANavA]. - pahelA traNa varga, chaThThA ane sAtamA varganA, ATha, nava ane dasa udezAmAM tathA pAMcamA Izna varganA trIjA skaMdhanA udezAmAM lezyA cAra kahevI. te kRSNa, nIla, kApita ane te lezyA. ane tenA eMsI bhAMgA jANavA. < (3) pahelA traNa varNa, chaThThA ane sAtamA vargamAM dareka varganA pahelA sAta udezAmAM ane cothA, pAMcamA ane AThamA varganA dase dasa uddezAmAM avagAhanA jaghanya AMgUlane asaMkhyAtame bhAga ane utkRSTa pratyeka bethI nava dhanuSanI jANavI. bAkInA uddezAmAM eTale ke pahelA traNa varga, chaThThA ane sAtamA varganA ATha, nava ane dasamA uddezAmAM avagAhanA jaghanya AMgUlane Z traNa lezyAnA 26 bhAMgA A pramANe che : kRSNa, nIla, ane kApita e traNa lezyAnA ekavacana ane bahuvacananA asaMyogI traNa traNa bhAMgA gaNatAM cha bhAgA thAya che tathA tenA dika saMgI, kRSNa nIla, kRSNa kApata, ane nIla kApita, e pramANe traNa vikalpa thAya ane pratyekanA eka ane anekanA cAra cAra bhAMgA gaNatAM bAra bhAMgA thAya. tema ja trika saMyogI eka ane anekanA ATha vikalpa thAya. A pramANe badhA maLIne chavIsa bhAMgA jANavA. ' < cAra lezyAnA 80 bhAMgI A pramANe che :- prathamanI cAra kRSNa, nIla, kApata ane tejelezyAnA ekatva ane bahatvane AzrayI asaMyogI cAra cAra bhAMgA gaNatAM ATha bhAMgA, dika saMyogI cha vikalpa (kRSNa nIla, nIla kApata, kApata teje, tene kRSNa, kApata kRSNa ane nIla teja) ane pratyekanA ekatva ane bahutvane AzrayI cAra cAra bhaMga gaNatAM covIsa bhAMgAe, trika saMyogI ATha vikalpa ane tenA pUrvokata rIte cAra cAra bhaMga gaNatAM batrIsa vikalpo tathA catuH saMyogI soLa vikalpa e badhA maLI eMzI vikalpa thAya che. Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tADa tamAla Adi bhagavatI za-22 u. 1 thI 60 471 asaMkhyAtamA bhAga ane utkRSTa AMgUla pRthakatva bethI nava AMgUla jANavI. mh tADa, tamAla Adi vanaspatinA adhikAra bhagavatI sUtra zataka 22 uddezA 1 thI 60 tAle gaTTiya bahubIyagA ya, gucchA ya gumma vallI ya / chadasa vaggA ee saTThi puNa hoMti udezA // bAvIsamA zatakamAM cha varga che ane sADha uddezA che. (1) prathama varga tAla (tADa)nA prakAranI vanaspati sabaMdhe che. A prakAramAM tADa, tamAla, takala, tetila, sAla, sarala-devadAra, sAragalla, yAvatuM ketakI, keLa, kaMdalI, carma vRkSa, guMvRkSa, hiMguvRkSa, lavaMgavrukSa, sApArInuM vRkSa, khajUrI ane nALIyerI vagerenA samAveza thAya che. zAlivanI peThe ahIM paNa dareka vargamAM (1) mULa (ra) kaMda, (3) skaMdha (4) tvacA (chAla) (5) zAkhA (6) pravAla (kamaLa pAMDAM) (7) pAMdaDAM (8) phUla (9) phaLa (10) khIja. e pramANe dasa uddeza kahevA. A vamAM vizeSatA e che ke, prathama pAMca uddezakAmAM devA AvI UpajatA nathI. tethI tyAM tene lezyA traNa hAya che ane tenA 26 bhAMgA thAya che. teonI sthiti jaghanya aMtarmuhUta ane utkRSTa dasa hajAra varSa che. bAkInA pAMca (kamaLa pAMDAMthI bIja sudhInA) uddezAmAM devA utpanna thAya che, mATe tyAM teone cAra lesyAo hAya che ane tenA 80 bhAMgA thAya che. teonI sthiti jaghanya aMtarmuhUta ane utkRSTa varSa pRthakatva bethI nava varSa sudhInI heAya che. avagAhanA zarIra pramANu mULa ane kaMdanI dhanuSapRthakatva tathA zAkhAnI gAupRthakatva hAya che. pravAla ane pAMDhaDAMnI avagAhanA dhanuSa pRthakatva, puSpanI hasta pRthakatva (bethI nava hAthanI) ane khIjanI AMgUlapRthakatva utkRSTa ava Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 zrI bhagavatI upAma gAhanA hoya che. e badhAnI jaghanya avagAhanA AMgulanA asaMkhyAtamA bhAganI jALavI. A vargane bAkI badhe adhikAra zAli varganI peThe kahe. (2) bIje varga eka bIjavALAM vRkSe che. A vargamAM lImaDo. AMbe, jAMbu, kesaMba, tA(sA)la, aMkella, pIlu, selu, sallakI, micakI, mAlUka, bakula, palAza, karaMja, putrajIvaka, ariSTa-arIThA, baheDA, haraDe, bhilAma, uMbamarikA, kSIriNI, dhAvaDI, priyAla-cAroLI, pUtibiMba, karaMja, sahaya, pAsiya, sIsama, atasI (Asana), nAgakesara, nAgavRkSa (vachanAga), zrIvaNa (sevana) ane azoka vagere vRkSe jANavAM. A vargane badho adhikAra tADa varganI peThe kahevo. (3) trIjo varga bahu bIjavALAM vRkSone (jenAM phaLamAM ghaNuM bIja thAya evAM vRkSo). saMbaMdhe che. A vargamAM agastika, tiMduka, (TIMbaru) bera, kapisthaka (ThA), aMbADaga (AmrAtaka), bIjoruM, bilva, bIlAM), Amalaka (AmaLAM), phaNasa, dADama, azvattha-pIpaLe, UMbare, vaDa, codha (catarapha vaDavAI phelAyela hoya te vaDa), naMdIvRkSa (pArasapIpaLA), pippalI-pIMpara, satara (zatari-pIpaLAnI jAta), plekSa vRkSa (khAkhare), kAkodubarI (nAne UMbare), kustu barI (jaMgalI aMjIranI jAti hoya tema jaNAya che), devAli, tilaka, lakuca (phaNasanI jAta), 2dha (chatrAka-bAvaLanI jAta), ziriSa (sarasaDo), satapaNuM (sAtavINa) dadhipaNuM, ledhaka, dhava, caMdana, arjuna, nIpa, kuTaja ane kadaMba e badhAM vRkSe jANavAM. A vargane badhe adhikAra tADavarganI peThe kahe. (4) cothe varga gucchA vanaspatine che. A vargamAM vAIgaNIrIMgaNI, salakI-sAleDuM, guMDakI (paI), kamburI--kavaca, jAsumaNA (jIbhumaNA), rUpI, ADhakI (tuvera), nIlI (gaLI), tulasI. mAtaliMgIbIjorAnA jAta, bharI, pipalikA (pIpara), alasI, vallI (villI), kAkamAyI (pIluDI), vucu, palakaMdalI, viulvA, vatthala-vAstuka, Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAthI zrIhI bhagavatI za. 22 9, 1thI adara-beraDI, pattara, sIyaura, jasaya, javAse, nirguDI, gAMDa, stukha-idhANA, atyaI, talaDA, zaNa, pANa, kAsama kAsu darI, agdhANu- (adheDA), zyAmA-priyagu--ghauMlA, siMduvAra-dhALAM phUlavALI nagADa, karamaduM karamadAM, adrasasaga-araDUsI, kaTIra-keraDA, erAvaNu, mahitya, mAlaga, parilI, gajamAricI-kareNa, kuvvakAriyA, bhaDI-majI, jIvantI-DADI, ketakI, gaja, pATalA-pADala, dAsi-lIlAM phUlavALA kAMTAzerIo, aMkola ane e prakAranI gucchA vanaspati jANuvI. A vanA badhA adhikAra bhagavatI zataka 21 nA cothA vAMsa varga pramANe kahevA. (5) pAMcamA varga gulma vanaspati sabaMdhe che. A vargamAM sauriyakadhoLAM phUlavALA kAMTAzeriyA, navamAlikA-naramALI, kora Taka-pILAM phUlavALA kAMTAzeriyA, aMjIvaka-apeAriyA, paNeAjaja-maneAjJa (mogarAnI jAti) pica, pANu, kahera, gujraya-kuJjaka-sapheda gulAba, siMduAra, dheALAM phUlavALI nirguDI, jAtI-jAI, megara, vRtrikA, jUi, mallikA-mAgarAnI jAti, vAsaMtInemAlI, vatthala, vAstula, sevAla, graM`thi, mRgAntikA ( eka jAtanAM phUlanA cheDa, ) caMpaka jAti, navaNIiyA, mogarAnI ane mahAjAti ema aneka AkAranAM guma vRkSeA jANavAM, A vane madha adhikAra bhagavatI zataka 21 nA pahelA zAli varga pramANe kahevA. CAM (6) chaThTho vaga vallI (vela)nA che. A vargamAM pUsalI, kAliMgI, jaMgalI tarakhUcanA velA, tuMbI, gapuSI, kAkaDI, elavAlukI eka jAtanI kAkaDI, ghASAtakI ( kaDavI ghI sADI, ) paDelA, paMcAgulikA, nIlI--gaLI, kaMDuiyA, kaTa uIyA koDI, kArelI, sulaga!-megarAnI jAti, cAya, nAguyiA, pAvavallI, dedAlI, (kaDavela.) alphayA AspAtA anaMtamULa atimukta, nAgalatA,--nAgaravela, kRSNa:-jaTAmAMsI, saravallI-sUrya vallI surajamukhInI vela, saMghaTTA, sukSusA, jAsuSu, kuviMdravallI, muThyiAmudrikA--drAkSanA velA, abAvallI AmravallI, kSIravidvArikA, jayati, geApAlI--cetasArivA, pANI, mAsavallI,--mASaNI, guMjAvallI-caNA Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ YUX A agavatI upaya DhInI vela, vacchANI, vatsADhatI-gajapIpara, zabiMdu, geAttasiyA. (gAga sparzikA) girikarNikA (garaNI), mAlukA, ajanakI, DiphollaI, (draSi puSpikA), kAkaNI, meAgalI, akabaMdi vagere vallIe (vela) jANavI. A varganA badhA adhikAra tADavanI mAphka kahevA. vizeSatA mAtra eTalI che ke, phalanI jaghanya avagADunA AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI ane utkRSTa dhanuSya pRthakatva bethI nava dhanuSanI hAya che. badhe sthaLe (uparokta pe vargamAM) sthiti janya aMtarmuhUta nI ane utkRSTa methI nava varSanI jANavI. anatakAyika vA bhagavatI sUtra za. 23 va pAMca . 1 thI 50 Aluya lAhI avae pADhA taha mAsavani vallIya | pacete dasavaggA pannAsa' hoti udezA // trevIsamAM zatakamAM pAMca varga che ane pacAsa uddezA che, te nIce pramANe che. (1) prathama varga Alu vagere sAdhAraNa vanaspati sabaMdhe che. A vargImAM Alu, mULA, Adu, haLAra, saru, kaMDarika, jIru, kSIravirAlI (kSIra vidyArIkanDa), kaThuiM, kuda, kRSNa, kaDasu, madhu, madhusiMgI, nijhhA, sarpa sugadhA, chitraruhA ane khIjaruhA vagere vanaspati jANavI. ahIM bhagavatI zataka 21 nA vAMsa varganA pramANe mULa vagere dasa uddezako kahevA. vizeSatA mAtra e che ke, teonuM parimANu jaghanyathI eka samaye eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA, asaMkhyAtA ane anaMtA AvI Upaje che. tene apahAra A pramANe che. jo te anaMta jIvA, samaye samaye apaharIe te anaMta urjApaNI ane avasarpiNI kALe apaharAya. paNa e pramANe apaharAtA nathI, teenI jayanya ane utkRSTa sthiti aMtarmuhUta nI che. Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anaMtakAyika che. bhagavatI za-23. u-1 thI 50 ka75 . A vargane bAkI badhA adhikAra vAMsa varga pramANe kahe. (2) bIje varga lehI, vagere anaMtakAyika vanaspati saMbaMdhe che. A varga mAM lehI, nIhu, thI, zimagA, azvaka, siMhaNa sIuMDhI ane masuMDhI vanaspati jANavI... A vargane badhe adhikAra cAlu varganI peThe jANu. mAtra vizeSatA eTalI che ke, avagAhanA bhagavatI zataka 22 nA pahelA tADa varga pramANe jANavI. (3) trIjo varga Avaka vagere vanaspati saMbaMdhI che. A vargamAM Aya, kAya, kuhuNa, kuMdusakaka, ughehaliya, saphA, sejA, chatrA, vaMzAnikA ane kumArI vagere vanaspati jANavI. A vargane badho adhikAra Alu varganI peThe kahe. mAtra vizeSatA e ke, avagAhanA bha. za. ra2 nA tADavarga pramANe jANavI. - (4) ce varga pADA vagere vanaspati saMbaMdhe che. A vargamAM pAThA, mRgavAluMkI, madhurasA, rAjavallI, padmA, moDharI, daMtI ane caMDI vagere vanaspati jANavuM. A vargano badho adhikAra Alu varga peThe kahe. vizeSatA e ke, zarIranuM pramANa-avagAhanA bhagavatI zataka 22 nA chaThThA vallI varga pramANe jANavI. . (5) pAMcame varga bhASapaNuM Adi vanaspati saMbaMdhe che. A vargamAM mASapaNuM, mudgapaNa, jIvaka, sarasava (siva), kareNuka, kAkelI, kSIra kAkelI, bhaMgI, hIM, nahI) kRmirAzi, bhadramustA, lAMgalI pauya (pada), kiNApaulaya, pADha (haTha), hareNukA ane lohI vagere vanaspati jANavI. A vargane badhe adhikAra Alu varganI peThe kahe. badhe ThekANe devatA UpajatA nathI. tethI dareka ThekANe lesyA traNa ja hoya che.. Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja76 - zrI bhagavata upakrama gammA adhikAra" bhagavatIsUtra . 24. u. 1thI 24 ' (1) prathama bele ghara 44 - sAta nArInAM 7 ghara, dasa bhavanapatinAM 10 ghara, vANavyaMtaranuM 1, tiSInuM 1, bAra develekanAM 12 ghara, naveyakanuM 1 ghara, cAra anuttara vimAnanuM 1 ghara, sarvArthasidhanuM 1 ghara, pAMca sthAvaranAM 5 ghara, traNa vikeleMdriyanAM 3 ghara, tiryaMca- paMceMdriyanuM 1 ghara, ane manuSyanuM 1 maLI kula 44 ghara. (2) bIje bole jIvanA bheda 48 - te upara 44 ghara batAvyAM che temAM manuSya ane tiryaMcanuM eka eka ghara batAvela che, tene nIce pramANe traNa traNa bheda karavA. saMkhyAtavarSanA manuSya, asaMkhyAta varSanA manuSya ane samuskima manuSya, e ja pramANe tiryaMcanA bheda karavA. eTale 48 thaze. - (3) trIje bole ThekANuM (sthAna) 3ra1 te kahe che - pahelI narakamAM traNa jIva marIne Ave che. saMjJAtiryaca, asaMjJAtiryaMca ane saMsI manuSya. bIjI narakathI sAtamI naraka sudhI e cha gharamAM be be sthAnethI jIva Ave che. saMjJI tiryaMca ane saMjJI manuSya. che narakanAM be be kara=12. 1 narakanAM traNa eTale narakanAM paMdara sthAna thayAM. 10 bhavanapati, eka vANuvyaMtara e 11 gharamAM 5-5 sthAnethI jIva Ave che. te saMjJAtiyaca, asaMjJAtiryaca, jugaliyA tiryaca, saMjJI karmabhUmi, manuSya ane jIgaliyA manuSya 1145=55 sthAna thayAM. * tiSI ane 1-2 devaleka e traNa gharamAM 4-4 sthaLethI chava Ave che. saMsI manuSa, jugaliyA manuSya, saMsI tiryaca. jIgaliyA noMdha :- 21 mA zatakanA 80 udezA, 22 mA zatakanA 60 udeza ane 23 mA zatakanA 50 udezA ema kula 160 udezA para pAnA naM. 210 para Apela bhagavatI zataka 11 u. 1 nA utpala kamalanA adhikAramAM Apela 32 dvAre pramANe 32 dvAre kahevA. Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA AdhakAra bhagavatI za-24. uM-1thI 24. chaS tiryaca, 443=1ra thayAM. trIjA devalokathI 8 devaka-e cha gharamAM 2-2 sthAnathI jIva Ave che. te saMjJI tiryaMca ane saMjJI manuSya 64=12 sthAna thayAM. uparanA cAra devakanAM ja ghara, navaraiveyakanuM 1 ghara, cAra anuttara vimAnanuM 1 ghara, ane sarvArthasiddhanuM eka ghara-kula 7 gharamAM eka eka karInathI jIva Ave che. te saMsI manuSya 741=0 sthAna thayAM. pRthvI, apa, vanaspati-e traNa gharamAM 26-26 sthAnethI jIva Ave che. te 14 ghara vaikiyanAM, ane 12 audArikanAM 264=78 sthAna thayAM. taijasa-vAyu ane traNa vikaseMdriya e pAMca gharamAM 12-12 sthAnethI jIva Ave che. te 12 dArikanAM paX1260 sthAna thayAM. tiryaMcanA gharamAM 39 sthAnathI jIva Ave che. te 27 vaikriya (1 narakathI 8 devaleka sudhInA) ane 12 dArikanA 27-12-39 sthAna thayAM. manuSyanA eka gharamAM 43 sthAnethI jIva Ave che te 33 vakriyanA (7 mI naraka bAda) 10 audyArika (teje-vAyu bAda) 33+10=43 sthAna thayAM. e sarva 321 sthAna thayAM. (4) thA bele bhavanAM sthAna 16:- (1) asaMjJI tiryaMca marIne vaikriyanA 12 sthAnamAM (10 bhavanapati, 1 vANavyaMtara ane 1 prathama naraka-e 12 sthAnamAM) jAya te jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa kADapUrva sudhInI sthitivALe jAya. ane tyAM sthiti pAme te jaghanya 10 hajAra varSa, utkRSTa palyanA asaMkhyAtamA bhAganI pAme, bhava kare te jaghanya utkRSTa che. (2) saMjJItiryaMca marIne vaikriyanAM 26 sthAnemAM jAya to (1 thI 6 narakanA 6, bhavanapati 10, vANuvyaMtara 1, jotiSI 1, ane 8 devakanA 8 maLIne kula ra6) jaghanya aMtamuhUrta ane utkRSTa keDapUrvanI sthitivALe jAya, ane tyAM pitAnA sthAna pramANe sthiti pAme, bhava kare to jaghanya 2 ane utkRSTa 8 kare. (3) saMjJI tiryaMca marIne 7 mI narakamAM jAya te pUrvavat sthitivALe jAya ane tyAM sthAna pramANe sthiti pAme. bhava kare te 1-2-4 5-7-8 gammAmAM jAvA AzrI jaghanya 3 ane utkRSTa 7 bhava kare. 3-6-9 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama est gammAmAM jAvA AzrI jaghanya 3 ane utkRSTa pAMca bhava kare. AvavA AzrI prathamanA cha gammAmAM jaghanya 2 ane utkRSTa 6 bhava kare ane pAchaLanA traNa gammAmAM AvavA AzrI jaghanya 2 ane utkRSTa 4 bhava kare. (4) saMjJI manuSya marIne vaikriyanAM 15 sthAnamAM jAya teA (1 prathama naraka, 10 bhavanapati, 1 vANavyaMtara 1, jyAtiSI 1, ane 1-2 devaleAka e-15) jaghanya pratyeka mAsanI ane utkRSTa kreDapUrvanI sthitivALA jAya. tyAM potAnA sthAna pramANe sthiti pAme, bhava kare teA jaghanya 2 ane utkRSTa 8 kare. (5) saMjJI manuSya marIne 11 sthAnamAM jAya te (2-3-4-5-6 naka, 3-4-5-6-7-8 devaleAka sudhI kula 11) jaghanya pratyeka varSa ane utkRSTa kreDapUrvanI sthitivALA jAya. tyAM potAnA sthAna pramANe sthiti pAme, bhava kare teA jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare. (6) saMjJI manuSya marIne cha mI narakamAM jAya te! sthiti pUrvavat bhava kare teA jaghanya ane utkRSTa e kare. (7) saMsI manuSya marIne 9-10-11-12 devalAkanA cAra ane navathaiveyakanA eka e pAMca sthAnamAM jAya te sthiti pUrvavat, bhava kare teA jAvA AzrI jaghanya 3 ane utkRSTa 7 tathA AvavA AzrI jaghanya ane utkRSTa 6 bhava kare. (8) saMjJI manuSya marIne cAra anuttara vimAnanA eka sthAnamAM jAya te pUrvavat sthitivALA jAya, bhava kare te jAtrA AzrI jaghanya 3 utkRSTa 5 tathA AvavA AzrI jaghanya 2, utkRSTa 4 bhava kare. (9) manuSya marIne sarvArthasiddhanA eka sthAnamAM jAya to pUrvavat sthitivALA jAya, bhava karetA jAvA AzrI 3 bhava ane AvavA AzrI 2 bhava kare. (10) jugaliyA manuSya ne tiryaMca marIne vaikriyanA 14 sthAnamAM jAya (10 bhavanapati, 1 vANavyaMtara 1 jyAtiSI tathA 1-2 devalAke e-14) te| bhavanapati vANavyaMtaramAM jaghanya kreDa pUrva jhAjherI sthitivALA jAya. jyAtiSImAM jAya teA jaghanya palyanA AThamA bhAganI sthitivALA hAya te jAya. 1 devaleAkamAM jaghanya 1 palyanI sthitivALA jAya, ane bIjA devalAkamAM eka palya jhAjherI sthitivALA jAya. utkRSTa sa.mAM traNa palya samajavA. tyAM ahIMnI sthitithI vadhAre maLe nahi, bhava kare teA jaghanya utkRSTa 2 bhava kare. [11] uparokta 14 sthAnanA devA marIne pRthvI, Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMA adhikAra jamavatI . 24 che. 1thI 24. apa, vanaspatimAM jAya te sthiti pitapotAnA sthAna pramANe bhava kare te jaghanya ane utkRSTa 2, bhava kare. [12] pAMca sthAvara marIne cAra sthA varamAM jAya, cAra sthAvara marIne vanaspatimAM jAya. vanaspati marIne vanaspatimAM jAya. sthiti pipitAnA sthAna pramANe bhava kare te 3-6-7-8-9 gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa 8 ane 1-2-4-5 gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa asaMkhyAtA bhava kare, vanaspati marIne vanaspatimAM jAya te jaghanya 2, utkRSTa anaMta bhava kare. [13] pAMca sthAvara marIne 3 vikaleMdriyamAM jAya ane 3 vikaseMdriya marIne pAMca sthAvaramAM jAya, sthiti pUrvavat bhava kare te pAMca gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa 8 ane 4 gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa saMkhyAtA bhava kare. [14] dArikanA 12 sthAnanA cha marIne tiryaMca pacedriyamAM jAya, ane tiryaMca paMceMdriya marIne 12 sthAnamAM jAya, sthiti pUrvavat, bhava kare te jadhanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare. [15] teje vAyu vinA audArikanA dasa sthAnanA jIva marI manuSyamAM jAya ane manuSya marIne 10 sthAna dArikamAM jAya, sthiti pUrvavat , bhava kare te jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare. [16] manuSya marIne tene vAyumAM jAya te sthiti pUrvaja, bhava kare te janya ane utkRSTa e bhaya kare ? pAMcame gammA dvAraH nava prakAranA gammAnI vyAkhyA - (1) game pahele: "odhika ane audhika e rIte samajavAne che ke ahIMthI janAra javanI sthiti levI. tyAM utpatti sthAnanI paNa jaghanya sthiti samajavI athavA ahIMthI janAra jIvanI utkRSTa sthiti ane tyAM utpatti sthAnanI paNa utkRSTa sthiti levI. | game bI : "odhika ane jaghanya' e pramANe samajavuM ke, ahIMthI AvIne tyAM UpajanAra jIvanI jaghanya ane utkRSTa bane sthiti levI. ane tyAM utpatti sthAnanI jaghanya sthiti levI. | game trIjo: "odhika ane utkRSTa e rIte samaje ke, ahIMthI cavIne tyAM UpajanAra jIvanI jaghanya ane utkRSTa bane sthiti levI, ane utpattinA sthAnanI utkRSTa sthiti levI. . . . Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mA bhagavatI u5ma ame cothe "janya ane adhika" e pramANe samaja ke ahIMchIcavIne tyAM UpajanAra jIvanI jaghanya sthiti levI, ane tyAM utpattisthAnanI jaghanya ane utkRSTa bane levI. game pAMcame : "jagharA ane jaghanya' e pramANe samajavo ke, ahIMthI tyAM UpajanAra jIvanI jaghanya sthiti levI, ane utpatti sthAnanI paNa jaghanya sthiti levI. game chaThTho: "jaghanya ane utkRSTa' e pramANe samaja ke, ahIMthI tyAM UpajanAra jIvanI jaghanya sthiti levI ane utpatti sthAnanI utkRSTa sthiti levI. game sAtame: "utkRSTa ane odhika" e rIte samaja ke, ahIMthI AvIne tyAM UpajanAra jIvanI utkRSTa sthiti levI ane tyAMnA utpatti sthAnanI jaghanya ane utkRSTa bane sthiti levI. game AThameH "utkRSTa ane jaghanya e rIte samaje ke, ahIMthI AvIne tyAM UpajanAra jIvanI utkRSTa sthiti levI, ane tyAMnA zatpatti sthAnanI jaghanya sthiti levI. : game navame "utkRSTa ane utkRSTa" e pramANe samaje ke, ahIMthI cavIne tyAM UpajanAra jIvanI uzkeTa sthiti levI, ane tyAMnA utpatti sthAnanI paNa utkRSTa sthiti levI. - kula gammA 2889 che. te 32149=889 thAya che. (31 sthAnane 9 gammAthI guNavA) temAM 84 khAlI che. mATe te bAda karavA te darzAve che. asaMsI manuSya merI DArikanA 10 gharamAM jAya che, tyAM cha gammA tUTe che. eTale 10=0. jugaliyA manuSya ane tiryaMca marIne tiSI 1 ane 2 devaleka 3 sthAnamAM jAya che. tyAM 5-6 be khAlI che (keI 4-6 e be gA khAlI mAne che) eTale tyAM 34ra6 manuSya jIgaliyA ane 6 tiryaMca jugaliyA 64=12 game tUTe che eTale 72 thayA ane manuSya marIne sarvArtha Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akhA adhikAra bhagavatI sa. 24-1thI 24 8) siddhanA eka gharamAM jAya te tyAM ja gammA tUTe che. te -5-6-78-9 tathA kaI 1-2-4-5-6-8 mAne che te che tUTe che, ane te sarvArthasiddha deva marIne manuSyamAM Ave tyAre 1 thI 6 gammA tUTe che. eTale da6=12 ema kula 84 gammA thayA ne 288mAM thI te bAda karavAthI 2805 rahe che. tene vistAra : jaghanya ane utkRSTa 2 bhavanA 774 gammA thayA che te asaMzI tiryaMca marIne vaikiyanA 12 sthAnamAM jAya (10 bhavanapati, 1 vANuvyaMtara, 1 prathama naraka e 12) e 12. jugaliyA tiryaMca ane jugaliyA manuSya marIne vaikiyanA 14 sthAnamAM jAya eTale 1442=28 ane 12=40 thayA. 14 prakAranA devatA (10 bhavanapati 1 vANuvyaMtara 1 tiSI 1-2 devaloka=14) marIne pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAyamAM jAya eTale 1443=4ra ane temAM uparanA 40 umeravA 82 thayA tene 8-9 gammAthI guNatAM 824=738 thayA. have temAMthI 12 gammA khAlI che mATe te teDavA A pramANe manuSya jIgaliyA ane tiryaMca jugaliyA tiSI ane 1-2 devalokamAM jAvA AzrI 2-2 gammA (4 the ane 6 ) ochA thAya che. 243=9 te che manuSya jIgaliyA ane 6 tiryaMca jugaliyAnA eTale 64=12 738 mAMthI 12 bAda karatAM 726 bAkI rahe che. - asaMzI tiryaMca, saMjJI tiryaMca ane saMjJI manuSya marIne tiryaMca pacaMdriyamAM ane manuSyamAM jAya to trIjA ane navamA e be gammAmAM jaghanya ane utkRSTa 2 bhava kare. eTale 6 manuSyanA ane 6 tiryaMcanA ema 12 gammA thayA. ane kula 738. saMjJI manuSya marIne teva ane vAyu.mAM jAya te 9 gammA. asarI manuSya tevuM ane vAyumAM jAya te traNa gammA (1-2-3 ane 4-5-6) e pramANe 12 teunA ane 12 vAyunA eTale 24 gammA thayA. -- saMjJI manuSya sAtamI rakamAM jAya te nava gammA. sarvArthasiddhanA devatA manuSyamAM Ave te traNa gammA (7-8-9 gamma)mAM jaghanya Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA ane utkRSTa rabhava kare. (9*3= 12 thayA). ema kula maLIne 774 gammA jaghanya ane utkRSTa 2 bhavanA thayA. jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhavanA 1646 gammA thAya che, te A pramANe - saMjJItiryaMca marIne vaikriyanA 26 sthAnamAM jAya (1 thI 6 naraka, 10 bhavanapati vANavyaMtara 1 tiSI 8 devaleka te ra6) ane manuSya paNa te pramANe ra6 sthAnamAM jAya. ra64ra=para ane e ra6-26 sthAnathI manuSya ane tiryaMcamAM Ave. paraxra 104 tene 9 gammAthI guNatAM 936 gammA thayA. pAMca sthAvara ane traNa vikeleMdriya marIne pRthvIkAyamAM Ave. 5 gammAmAM jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare. pa+3=8 prakAranA jene 5-5 [3-6-7-8-9] gammAthI guNatAM 40 thayAasI tiryaMca, saMjJItiryaMca saMjJImanuSya marIne pRthvIkAyamAM Ave te ja * AmAmAM jaghanya ra ane utkRSTa 8 bhava kare che. tene uparokta traNa prakAranA jIthI guNatAM 943=27. asaMsI manuSya pRthvamAM Ave gammA 3 thAya che tene ramAM umeravAthI 30 thayA. tathA uparanA 40 sarva maLIne 70 gammA thayA. e ja pramANe apakAyanA paNa 70 gammA, teukAyanA 58 te 70 mAMthI saMjJI manuSyanA 9 gammA ane asaMjJI manuSyanA 3 gammA ema 12 bAda karatAM bAkI 58. (kAraNa ke te 12 gammAmAM jaghanya utkRSTa 2 bhava kare) te ja pramANe, vAyu- kAyanA 58 gammA. vanaspatinA 70, beIdriyanA 70, te indriyanA 70, caudriyanA 70 eTale pa36 thayA. sarva maLI 147ra thayA. pAMca sthAvara traNa vikaseMdriya marIne tiryaMca paMceMdriyamAM jAya te gammA 9-9. temAM jaghanya 2 utkRSTa 8 bhava kare che eTale 48=72 gammA thayA. asaMjJAtiryaMca, saMjJAtipaMca, saMramanuSya marIne tiryaMca paMcedriyamAM jAya tenA gamA -7 [trI ane navame vajIne e u-7 gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa 8 bhava kare che. uparokta traNa prakAranA Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za. 24 u. 1 thI 4 jI sAthe guNatAM 73=21 tathA asaMzI manuSya tiryaMca paMcaMdriyamAM jAya tenA gammA traNa-4-5- e traNa gammA te maLIne 72+21+3 =96 gammA thayA. manuSyamAM 10 dArikanA [audArikanA 12 mAMthI tela. vAyu. bAda karIne Ave che, jemAMthI pRthvI, apa, vanaspati tathA traNa vikalaiMdriya e cha sthAnanA 9-9 gammAmAM jayanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare che. 946=54 gammA thAya che. saMjJAtiryaca, asaMzotiryaMca, saMsI manuSya tenA 7-7 gammAmAM jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhava kare, [3-9 gammo vajIne 743=21 gammA thAya che. asaMsI manuSyanA 3 gammA [4-5-6] mAM jaghanya 2, utkRSTa 8 bhava kare che. 54+21+3 maLIne 78 gammA thAya che. ema AgaLanA sarva thaIne 1646 gammA jaghanya 2 ane utkRSTa 8 bhavanA thayA, ane kula maLIne 2420 gammA thAya che. A jaghanya ane utkRSTa asaMkhyAtA bhavanA 96 gammA thAya che. te A pramANe pAMca sthAvara marIne pRthvIkAyamAM jAya to 1-2-4-5 e cAra gammAmAM jaghanya 2 ane utkRSTa asaMkhyAtA bhava kare, ema pAMcane cArathI pi44=30] guNatAM vIsa thayA ema cAra sthAvaranA 20-20 gammA eTale 80 thayA. cAra sthAvara marIne vanaspatimAM jAya te 4 gammAmAM jaghanya 2 utkRSTa asaMkhya bhava kare. eTale 44=16 ane 80 kula 96 gammA thayA. tathA jaghanya ra ane utkRSTa anaMtA bhavanA cAra gammA te vanaspati marIne vanaspatimAM jAya te cAra gammAmAM jaghanya 2 ane utkRSTa anaMtA bhava kare. eTale uparanA 96 ane 4 maLI kula 100 thayA. te sarva maLIne 2520 gammA thayA. jaghanya 2 ane utkRSTa saMkhyAtA bhavanA 156 gammA. pAMca sthAvara traNa vikaseMdriya marIne beIdriyamAM jAya tyAM 1-2-4-5 e cAra gammAmAM jaghanya ra ane utkRSTa saMkhyAtA bhava kare. 84=3ra gammA thayA. beIdriya marIne pAMca sthAvaramAM jAya, bhava uparavata pa44=40=20 ane uparanA 3ra kula para thayA. teIdriyanA para, Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 . bhagavata upakrama caudriyanA para kula 156 gammA thayA. - jAvA AzrI jaghanya 3 ane utkRSTa 7 bhava AvavA AzrI jaghanya 2 utkRSTa da bhavanA gakhyA 102. manuSya marIne pAMca vaichiyanA sthAnamAM [9-10-11-12 e 4 devaloka 1 navaraiveyaka e pacI jAya che. tenA 9-9 gammA karavAthI pa49-45. saMjJI tiryaMca marIne 7 mI narakamAM jAya che tenA cha gammA (1-2-4-5-7-8 narakanI utkRSTa sthitinA traNa gammA bAda karI bAkI 6 gammA levA) 45+6=51 te. 51 jAvA AzrI ane pa1 AvavA AzrI. 5142 H 102 gammA thayA. kula 2778 thayA. jAvA AzrI jaghanya 3 utkRSTa pa bhavanA ane AvavA AzrI jaghanya 2 utkRSTa 4 bhavanA 24 gammA thAya che. te A pramANe manuSya marIne cAra anutara vimAnanA eka gharamAM jAya te tenA 9 gammA thAya che. tiryaMca marIne 7 mI narakamAM jAya te narakanI utkRSTa sthitinA traNa gammA [3-6-9] eTale 9*3=12 e AvavA AzrI ane 12 jAvA AzrI 24 gammA thayA. jAvA AzrI traNa bhava ane AvavA AzrI be bhavanA traNuM gammA thAya che. manuSya marIne sarvArthasiddhamAM jAya che tenA traNa utkRSTa gammA 3-6-9 gammAmAM 3 bhava kare. eTale 24 uparanA ane 3 kula 27 gammA thayA ane uparanA ra778. sarva maLIne 2805 gammA thayA. Iti pAMcame gammA dvAra pUrNa. dvAra cho nANattAdhikAra : gAthA uccatameva lessAdiSThi nANajoga samugdhAo __Au ajjJAvasANANu baMdhI, Nava ThANe NANattA have ? 1. asaMjJI tiryaMca marIne vaikiyane 12 sthAnamAM jAya [10 bhavanapati 1 vANavyaMtara, 1 prathama naraka temAM pa-5 belanA nANattA Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI 1. 24 7. 1thI24 pa [pharaka] paDe che. jaghanya gammA [jaghanya sthitivALA jAya tene janya gammA kahe che] traNa che. jemAM nANuttA paDe traNa te AyuSya, adhyavasAya ane aNubaMdha. e traNa batAve che. AyuSya aMtarmuhUrtanuM, adhyavasAya nArakImAM janAranA azubha ane devatAmAM janAranA zubha hoya che. tathA anubaMdha [gati, jAti Aui cha khela] AyuSya pramANe. utkRSTa gammA [utkRSTa sthitivALA jAA te] traNa che. tenA nAguttA e paDe. AyuSya ane anubaMdha e che te batAve che. AyuSya kreDapUrvanuM ane anubaMdha AyuSya pramANe. 12 sthAnamAM eka eka sthAne 5-5 nANuttA paDe che. eTale 1245=90 nAttA thayA. ra. saMgIti ca arIne vaikriyanA 27 sthAnamAM jAya. [7 naraka, 10 bhavanapati, 1 vANavyaMtara, 1 jyAtiSI, 1 thI 8 devalAka=27] jemAM 10 10 e khelanA nANuttA paDe che. jaghanya gammA traNa nAttA ATha [navamAMthI joga bAda karavA] paDe che. [1] avagAhanA jaghanya AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI ane utkRSTa pratyeka dhanuSyanI [2] lezyA : te nArakImAM janArane traNa lephyA. bhavanapatithI 1-2 devaleAka sudhI janArane cAra lephyA heAya che. 3-4-5 devalAkamAM janArane pAMca lezyA DAya che. 6-7-8 devalAkamAM lezyAmAM phera paDatA nathI. (3) dRSTi : te jyAtiSI sudhInA 19 sthAnamAM janArane eka mithyA dRSTi ane 1 thI 8 devalAkamAM janArane ane dRSTi lAle che. (4) jJAna jyAtiSI sudhI 19 sthAnamAM janAramAM be ajJAna heAya che. ane 1 thI 8 devaleAkamAM janAramAM e jJAna ane be ajJAna lAle che. (5) samudvrAtaH traNa lAle che. (6) AyuSya : aMtarmuhUtanuM (7) adhyavasAyaH nArakImAM janAranA azubha ane devalAkamAM janAranA zubha. (8) anubaMdha AyuSyanA pramANumAM, utkRSTa gammA traNa. temAM nAputtA e paDe che. [1] AyuSya [2] anubaMdha. te reDapUrvanuM AyuSya ane anuba Mdha teTalA ja pramANu. e kula 10 nANuttA thayA. 27 rathAnamAM eka eka sthAne 10-10 lAle. eTale 2710=270 nANuttA thayA. paNuM 6-7-8 devaleAkamAM lephyAnA pharaka nathI. mATe traNa chADa karatAM 267 zeSa rahe che ane temAM uparanA 60 bheLavatAM kula 327 nANuttA thayA. Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bhagavata upakrame 3. saMsI manuSya marIne 15 sthAnamAM [pahelI 1 naraka, 10 bhavanapati, 1 vANavyaMtara, 1 tiSI, 1-2 devaleka=15 jAya. temAM 8-8 bolamAM nANattA paDe che. jaghanya game traNa temAM pAMca nANattA. [1] avagADanA pratyeka AMgUlanI [2] traNasAna ane traNa ajJAnanI bhajanA [3] samughAta pAMca [4nuM AyuSya pratyeka mAsa [5] anubaMdha AyuSya pramANe. utkRSTa gammA traNa che, jemAM traNa nANattA [1] avagAhanA 500 dhanuSya [2] AyuSya kADapUrva [3] AyuSya pramANe anubaMdha 15 sthAnamAM. eka eka sthAne 8-8 nANattA paDe che. eTale 1548=120 thayA, ane kula 447 nANattA thayA. - 4. saMsI manuSya marInene aikiyanAM 19 sthAnomAM (2 thI 7 naraka, 10 devaleka, raiveyakane 1, cAra anuttara vimAnane 1, sarvArthasidhdhane 1=19) jAya to temAM 6-6 belanA nANattA paDe che. jadhanya gammA traNa che. tene nANattA traNa paDe te [1] avagAhanA pratyeka hAthanI [2] AyuSya pratyeka varSa, [3] anubaMdha AyuSpa pramANe. utkRSTa game traNa che. temAM nANattA traNa paDe te [1] avagAhanA 500 dhanuSanI [2] AyuSya koDapUrva [3] anubaMdha AyuSa pramANe, 19 sthAnamAM eka eka sthAne 6-6 nANuttA paDe che. eTale 1946 114, ane kula pa61 thayA. pa. jugaliyA manuSya marIne zaikriyanAM 14 sthAnamAM (1) bhavanapati, 1 vANavyaMtara, 1 tiSI, 1-2 devaleka = 14) jAya te 6-6 belanA nANattA paDe che. jaghanya game traNa che. temAM nANattA traNa (1) bhavanapati tathA vANavyaMtaramAM javAvALAnI avagAhanA 500 dhanuSya jhAjherI, tiSImAM javAvALAnI avagAhanA 900 dhanuSya jhAjherI, prathama devalokamAM javAvALAnI avagAhanA 1 gAunI, bIjA devalokamAM javAvALAnI avagaNanA 1 gAu jhAjherI. (2) AyuSya : bhavanapati ane vANavyaMtaramAM javAvALAnI keDapUrva jhAjherI, jotiSamAM javAvALAnI sthiti palyane AThame bhAga. prathama devalekamAM javAvALAnI sthiti eka palyanI ane bIjA devalokamAM Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za. 24 u. 1thI4 janAranuM AyuSya eka palya jhAjheru (3) anubaMdha: AyuSya pramANe utkRSTa gammA traNuM che. temAM nANuttA traNa paDe che. (1) avagAhanA traNa gAunI (2) AyuSya 3 palya (3) anubaMdha AyuSya pramANe e pramANe 84 nANattA manuSya jugaliyAnA thayA. 6. tiryaMca jugaliyA marIne upara pramANe kiyanA 14 sthAnamAM jAya che temAM 5-5 belanA nANattA paDe che. jaghanya gammA traNa che. temAM nANuttA traNa. 1 avagAhanA :-sarvemAM jaghanya te pratyeka dhanuSyanI ane utkRSTa bhavanapati ane vANuvyaMtaramAM javAvALAnI 1000 dhanuSya jhAjherI, jotiSImAM javAvALAnI 1800 dhanuSya jhAjhera eka devalokamAM javAvALAnI be gAunI ane bIjA devalokamAM javAvALAnI avagAhanA be gAu jhAjherI (2-3). AyuSya ane anubaMdha manutya jugaliyA pramANe utkRSTa traNa che. temAM nANuttA paDe be te AyuSya traNa palyanuM ane anubaMdha AyuSya pramANe 144570 thayA ane kula 715 nANattA thayA. che. uparokta 14 prakAranA devatA marIne pRthvI, apa ane vanaspatimAM jAya te nANattA paDe cAra cAra jaghanya ane utkRSTa gammA 3-3 che temAM 2-2 nANAM paDe che. AyuSya ane anubaMdha pitapotAnA sthAna pramANe, jaghanya uTa ayu ane te pramANe anubaMdha eTale 14 sthAnane 4 nANAthI guNatAM 1444=36, pRthvInA 26 apanA, 56 vanaspatinA 5643=168 ane sarva maLI 883 nANuttA thayA. 8. pRthvIkAya marIne pRthvIkAyamAM Ave te nANattA 6-6 paDe che. jaghanya gammA traNa che. temAM nANA 4 te (1) vezyA 3. (2) AyuSya aMtamUhUrtanuM, (3) azubha adhyavasAya (4) anubaMdha AyuSya pramANe. utkRSTa gammA traNa che, temAM traNa nANuttA paDe che te 1-2 AyuSya 22000 varSa ane anubaMdha Ayu pramANe. apakAya marIne pRthvIkAyamAM Ave. te temAM nA paDe che upara pRthvIkAyava - teukAya marIne pRthvIkAyamAM Ave to temAM nANA pAMca te uparanA chamAMthI eka vezyAne nANa. jaghanya gussAmAM nathI mATe te bAda karIne pAMca. vAyu marIne Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI- bhagavatI paNa pRthvIkAyamAM Ave te temAM nANA paDe che, te pAMca teukAya pramANe ane cha jaghanya gammAmAM traNa samughAtane nANu ema che. vanaspati marIne pRthvIkAyamAM Ave te temAM nANuttA paDe sAta te cha pRthvI pramANe ane sAtame avagAhanA jaghanya gammAMmAM aMgUlane asaMkhya bhAga beidriya marIne pRthvIkAyamAM Ave che temAM nANA paDe nava te jaghanya gammA traNa che temAM nANattA paDe che te (1) avagAhanAH AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI (2) daSTi - eka mithyAdaSTi (3) ajJAnaH- mati-zuta be ajJAna (4) joga:- kAyAne (5) AyuSyaaMtarmuhUrta (6) adhyavasAya - azuma (7) anubaMdha - AyuSya pramANe. utkRSTa game traNa che. temAM nANuttA paDe be (1-2) AyuSya 12 varSa ane anubaMdha AyuSya pramANe, tema tedriyanA 9 nANattA ane cauraMdriyanA paNa nava nANattA che. tathA asaMsI tiryaMca marIne pRthvIkAyamAM jAya to tene paNa 9 nANattA. saMjJItiryaMca paMcendriya marIne pRthvIkAyamAM Ave che temAM nANattA paDe 11. te jaghanya gammA traNa che. temAM nANattA paDe 9 te (1) avagAhanA - AMgUlane asaMkhyAtane bhAga (2) lehyA- traNa (3) daSTi-eka mithyA (4) ajJAna che (5) joga - eka kAyAne (6) samudaghAta-traNa (7) AyuSya aMtamuhUrta (2) adhyavasAya-azubha. 9 anubaMdha-AyuSya pramANe utkRSTa gammA traNa che. temAM nANattA paDe 2 te 1-2 AyuSya jhADapUrva ane anubaMdha AyuSya pramANe kula 11 nANattA thayA. manuSya marIne pRthvIkAyamAM Ave che temAM nANattA paDe 12 te jaghanya gammA traNa che, temAM nANattA paDe nava te tiryaMca pacaMdriyamAM batAvyuM. te pramANe tathA utkRSTa gammA traNa che temAM nANattA paDe traNa te 1. avagAhanA 500 dhanuSanI 2-3 AyuSya kreDapUrvanuM ane anubaMdha AyuSya pramANe. 1ra nANattA. e pramANe pRthvIkAyanA sarva maLI 89 nANattA, tathA apakAyanA, teukAyanA, vAyukAya, vanaspatikAya, traNa vikalaiMdriya te sarva 89-89 nANattA thayA. eTale pAMca sthAvara ane traNa vikaseMdriyanA 712 nANattA thayA. ane sarva maLIne 1595 nANattA thayA Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *. 1,* aA adhikAra bhagavatI 24 - - tiryaMca pacaMdriyanA 17 nANattA te 89 te pRthvIkAyata (je sthAnanA jeTalA nANattA che te sthAnanA marIne tiryaMca paMcendriyamAM Ave che te bela lIdhA che. ane vaikiyanA 27 sthAnamAMthI tiryaMca pacaMdriyamAM Ave temAM nANattA paDe 4-4 te jaghanya gammA traNa che. temAM nANuttA paDe che. te potAnA sthAnanuM jaghanya AyuSya ane te pramANe anubaMdha, utkRSTa gammA traNa, nANattA paDe che, te pitAnA sthAnanuM utkRSTa AyuSya ane te pramANe anubaMdha ema 27*4=108+89 = 17 nANuttA thayA ane sarva maLIne 1992 thayA. manuSyamAM 206 nANuttA paDe che, te vAyu marIne manuSyamAM AvatA nathI mATe pRthvIkAyavat 89 mAMthI teukAyanA 5 ane vAyu kAyanA 6 kula 11 bAda karatAM 78 nattA rahyA. ane vaikicanA 32 sthAnamAMthI manuSyamAM Ave to temAM nANattA 4-4 paDe te tiryaca. paMceMdriyavat ema 3284=128+32=206 nANattA ane uparokta sarva maLIne 198 nANatA thayA. - Iti chaThTha nA suttA dvAra samAsa - 1. ghara eka pahelI nArakInuM temAM asaMzI tirya, AvIne utpanna thAya che. tyAM jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa palyanI asaMkhyAtamA bhAganI sthitimAM utpanna thAya che. 2. parimANu - eka samayamAM 1, 2, 3 yAvat saMkhyAtA-asaMkhyAtA utpanna thAya che. 3. saMghayaNa-eka sevA lAbhe che. 4. avagAhanA-jaghanya AMgUlane asaMkhyAtame bhAga, utkRSTa 1000 jananI hoya che 5. saMThaNa-eka huDaka hoya che. 6. lecchA 3 kRSNa, nIla, pota 7. daSTi-eka miAchi 8. jJAna-jJAna hetuM nathI. mati-ajJAna, zrutajJAna be ajJAna ho che, 9. ga-vacana yuga ane kAyA ga be vega hoya che. 10. upayoga-sAkAra upaga ane anAkArepiga, e be upaga hepa che. 11. saMjJA-4 12. kapAyA 4.. 13. iMdriya 5. 14. samuddaghAta 3. 15. vedanA-zAtA-azAtA e be vedanAo 16. veda eka napuMsaka 17. AyuSya jaghanya aMtarmuhUrta Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA bhagavatI upAya utkRSTa keDapUrva, 18. adhyavasAya zubha ane azubha e be adhyavasAya 19. AyuSya anusAra anubaMdha hoya che. 20. kAyasaMvedha-kAyasaMvedhanA be bheda che. bhavAdeza [bhavanI apekSA ane kAlAdeza (kAlanI apekSA. bhavanI apekSAe-jaghanya utkRSTa be bhava kare che. 8 kalAdezathI [kAlanI apekSAthI gammA hoya che. pahelA gammA audhika ane audhika aMtarmuhUrtane dasa hajAra varSa, jhaDapUrvane palyane asaMkhyAta bhAga @ 2. bIjo game audhika ane jaghanya aMtarmuhUrta dasa hajAra varSa, kroDapUrva dasa hajAra varSa 3. trIje game audhika ane utkRSTa - aMtarmuhUrta palyane asaMkhyAtame bhAga keDapUrva palyane asaMkhyAta bhAga 4. the gamyo. jaghanya ane audhika - aMtarmuhUrta dasa hajAra varSa, aMtarmuhUrta palyane asaMkhyAtama bhAga 5. pAMcame game jaghanya ane jaghanyaaMtarmuhUrta dasa hajAra varSa aMtarmuhUrta dasa hajAra varSa 6. chaThTho game jaghanya ane utkRSTa - aMtarmuhUrta palyane asaMkhyAtame bhAga, aMtamuhUrtane palyane asaMkhyAta bhAga 7. sAtame game utkRSTa ane odhika kroDapUrva dasa hajAra varSa, keDapUrva patyane asaMkhyAtamo bhAga 8. utkRSTa ane jaghanya - keDapUrva dasa hajAra varSa, keDapUrva dasa hajAra varSa , utkRSTa ane utkRSTa deDapUrva palyane asaMkhyAtamo bhAga kroDapUrva palyane asaMkhyAta bhAga. ghara eka pahelI nAkathI sAtamI nArakI sudhI saMjJI tiryaMca ane saMsI manuSya AvIne utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna < pahelA bhavamAM asaMrI tiryaMca paMcendriya hoya che ane bIjA bhavamAM aurayika heya hoya che. tyAMthI nIkaLI asaMzI tici cendriyapaNuM kAma karatAM nathI. paraMtu saMsIpaNuM avazya prApta kare che. eTalA mATe bhavanI apekSAe be bhavano kAvA saMdha hoya che. @ kALanI apekSA-jaghanya kAyasaMvedha asInA jaghanya AyuSya aMtara muMdUta sahita narakanuM jaghanya AyuSya dasa hajAra varSanuM hoya che, ane utkRSTa kAyasaMvedha asaMsInA utkRSTa AyuSya kreDapUrva varSa sahita ratnaprabhAnA utkRSTa AyuSya palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa hoya che. Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI 2. 24 uM. 1 491 thAya che? pahelI nArakImAM jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa 1. sAgara. bIjI nArakamAM jaghanya 1 sAgara utkRSTha 3 sAgara trIjI nArakImAM jaghanya 3 sAgara utkRSTa 7 sAgara thI nArakImAM jaghanya 7 sAgara utkRSTa. dasa sAgara. pAMcamI nArakImAM jaghanya 10 utkRSTa 17 sAgara chaThThI nArakamAM jaghanya 17 sAgara utkRSTa 22 sAgara. sAtamI nArakImAM jaghanya 22 utkRSTa 33 sAgaranI sthitimAM utpanna thAya che. 2. parimANu -manuSya eka samayamAM 1-2-3 yAvat saMkhyAtA utpanna thAya che. tiryaMca eka samayamAM 1-2-3 yAvat asaMkhyAtA utpanna thAya che. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, sAtamI narakamAM trIjA, ane navamA gammAmAM saMkhyAta utpanna thAya che. 3. saMghayaNa pahelI bIjI nArakImAM 6 saMghayaNavALA jAya che. trIjImAM pAMca saMghayaNuvALA, cethImAM cAra saMghayaNavALA, pAMcamImAM 3 saMghayaNuvALA. 6ThThImAM 2 saMghayaNavALA sAtamImAM eka vAtrASabhanArA saMghayaNavALA jIva jAya che. 4. avagAhanA - tiryaMca jaghanya AMgUlane asaMkhyAtamo bhAga. utkRSTa eka hajAra jajananI avagAhanAvALA jAya che. pahelI nArakImAM javAvALA manuSyanI avagAhanA jaghanya pratyeka AMgUlanI hoya che ane bIjIthI sAtamI nArakI sudhI jaghanya pratyeka hAthanI utkRSTa pAMcaso dhanuSyanI heAya che. 5. saMDANa:- cha saMThANavALA jIva sAte nArakIomAM jAya che. 6. lezyA - jAvAvALAmAM cha-cha lehyA lAbhe che. 7. daSTi - jAvAvALAmAM daSTi traNa traNa heya che. 8. jJAna - javAvALA tiryaMcamAM 3 jJAna 3 ajJAnanI bhajanA, jAvAvALA manuSyamAM cAra jJAna 3 ajJAnanI bhajanA 9. vega :- jAvAvALAmAM ega traNa traNa 10. upayoga jAvAvALAmAM upayoga be be sAkArapayoga ane anAkAra upayoga 11. saMjJA javAvALAmAM saMjJA cAra-cAra 12. kaSAya :- jAvAvALAmAM kaSAya 4-4 13. Idriya - jAvAvALAmAM Indriya pAMca-pAMca 14. samudraghAtakajAvAvALA tiryaMcamAM pAMca ane manuSyamAM 6. 15. vedanA - jAvAvALAmAM vedanA 2-zAtA azAtA 16. veda-pahelIthI chaThThI nArakI sudhI traNa traNa vedavALI jAya che. be veda (puruSa napuMsaka veda)vALA jAya che. 17. AyuSya :- jAvAvALA tiryaMcanuM jaghanya aMtarmuhUrta pahelI Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 49 zrI bhagavatI laeNpa kema nArakImAM javAvALA manuSyanuM jaghanya pratyeka mAsa bIjathI sAtamI sudhI jaghanya pratyeka varSa utkRSTa manuSya-tiryaMcanuM keDapUrva hoya che. 18. adhyavasAya - javAvALAmAM zubha ane azubha bane hoya che. 19 anubaMdha-AyuSya anusAra anubaMdha hoya che. 20. kAyasaMvedha-kAyavedhanA be bheda. bhavanI apekSA, kALanI apekSA. bhavanI apekSAthI tiryaMca ane manuSya pahelI nArakIthI chaThThI nArakI sudhI jaghanya 2 bhava kare che, ane utkRSTa 8 bhava kare che. sAtamI nArakImAM tiryaMca 6 gammA (3-6-9 gammA TaLyA) apekSAe jatAM apekSAe traNa bhava sAta bhava kare che, ane AvatA apekSAe 2 bhava 6 bhava kare che. traNa gammA (3-6-9) jatAM apekSAe 3 bhava 5 bhava kare che, ane AvatA apekSAe 3 gammA ( u-8-9) be bhava cAra bhava kare che. manuSya sAtamI nArakInA be bhava kare che. kALanI apekSAthI nava gammA kahevA.7 1. pahele game-audhika ane odhika (tiryacanA) aMtarmuhUrta (manuSyanA) pratyeka mAsa dasa hajAra varSa cAra keDapUrva cAra sAgarayama 2. bIje game odhika ane jaghanya aMtarmuhUrta pratyeka mAsa dasa hajAra varSa cAra koDa pUrva 40 hajAra varSa 3. trIje game audhika ane utkRSTa - aMtarmuhUrtane pratyeka mAsa eka sAgarayama cAra keDa pUrva, cAra sAgarepama 4. ce game-jaghanya ane audhika - aMtarmuhUtane pratyeka mAsa dasa hajAra varSa, 4 aMtamuhUrta, 4 pratyeka mAsa 4 sAgarepama 5. pAMcame game - jaghanya ane jaghanya aMtarmuhUrta, pratyeka mAsa, dasa hajAra varSa, cAra aMtarmuhUrta cAra pratyeka mAsa, 40 hajAra varSa 6. chaThTho game jaghanya ane utkRSTa :- aMtarmuhUrta pratyeka mAsa eka sAgarepama, 4 aMtarmuhUrta, 4 pratyeka mAsa, 4 sAgarepama 7 sAtame game - utkRSTa ane audhika -keDapUrva dasa hajAra varSa, cAra keDapUrva cAra sAgarepama 8. AThamo go - utkRSTa ane jaghanyaH kADapUrva dasa hajAra varSa, 4 jhaDapUrva 40 hajAra varSa 9. utkRSTa ane utkRSTa ppahelI nArakImAM jaghanyamAM tiryaMcanA aMtarmuhUrtathI kahyuM. manuSyanuM pratyeka mAsathI kahevuM. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamA adhikAra bhagavatI za24, 9-1 jhaDapUrva eka sAgaropama, 4 jhaDapUrva, 4 sAgarepama. ' bIjI nArakamAM nava gammA 1. pahele game audhika ane audhika (tiryacanA) aMtarmuhUrta (manuSyanA) pratyeka varSa eka sAgarepama 4 koDapUrva, 12 sAgaropama ra. bIje game audhika ane jaghanyaH aMtarmuhUrtane pratyeka varSe eka sAgaropama cAra keDapUrva, 4 sAgarepama 3. trIje gamyo. oNdhika ane utkRSTa :- aMtarmuhUrta pratyeka varSa 3 sAgaropama 4 jhaDapUrva 12 sAgarepama 4. cothe game-jaghanya ane audhika-aMtarmuhUrta pratyeka varSa 1 sAgarepama 4 aMtarmuhUrta 4 pratyeka varSa 12 sAgaropama pa. pAMca gammA. jaghanya ane jaghanya aMtarmuhUrta pratyeka varSa,. eka sAgarepama cAra aMtarmuhUrta cAra pratyeka varSa, 4 sAgarepama 6. chaThThA gammA-jaghanya ane utkRSTa-aMtamuhUrta pratyeka varSa traNa sAgarepama 4 aMtarmuhUrta 4 pratyeka varSa 12 sAgarepama 7. sAtamA gammA utkRSTa ane odhika - koDapUrva eka sAgaropama, cAra jhaDapUrva 12 sAgarepama 8. AThamA gammA - utkRSTa ane jaghanya keDapUrva eka sAgarepama 4 keDapUrva cAra sAgarepama. 9. navamA gammA utkRSTa ane utkRSTa, keDapUrva traNa sAgarepama, cAra jhaDapUrva 12 sAgarepama. trIjI nArakInA 9gammA A prakAre kahevA - 1. pahelA gammA audhika ane audhika - aMtarmuhUrta pratyeka varSa 3 sAgarepama 4 jhaDapUrva 28 sAgaropama 2. bIjA gammA-audhika ane jaghanya - aMtamuhUrta pratyeka varSa, 3 sAgarepama 4 keDapUrva bAra sAgarepama 3. trIjA gammA odhika ane utkRSTa aMtarmuhUrta pratyeka varSa sAta sAgarepama, 4 jhaDapUrva 28 sAgaropama 4. cethA gammA jaghanya ane audhika - aMtarmuhUrta pratyeka varSa, 3 sAgarepama cAra aMtarmuhUrta cAra pratyeka varSa, 28 sAgaropama 5. pAMcamA gammA jaghanya ane jaghanya - aMtarmuhUrta pratyeka varSa 3 sAgarepama 4 aMtarmuhUrta, cAra pratyeka varSa, 12 bIjI nArakIthI sAtamI nArakI sudhI jaghanyamAM tiryaMganA aMtarmuhUrtathI manuSyanA pratyeka varSathI kahevuM . . . . . Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ae zrI bhagavata upakrama sAgarepama, 6. chaThTha gammA ghanya ane utkRSTa - aMtarmuhUrta pratyeka varSa, sAta sAgarepama cAra aMtarmuhUrta cAra pratyeka varSa 28 sAgarepama. 7. sAtamA gamA-utkRSTa ane odhika - keDapUrva 3 sAgarepama 4 jhaDapUrva 28 sAgarepama. 8. AThamA gammA-utkRSTa ane jaghanya - jhADapUrva, traNa sAgaropama * jhADapUrva 12 sAgarepama 9. navamA gammA uchuTa ane utkRSTa-keDapUrva, sAta sAgarepama 4 keDapUrva, 28 sAgarepama. cothI nArakInA sAta sAgaropama ane dasa sAgarepamathI navA gammA kahevA. 1. pahelA gammAM odhika ane audhika - aMtarmuhUrta, pratyeka varSa, 7 sAgaropama, 4 keDapUrva 40 sAgarepama. 2. bIjA gammA audhika ane jaghanya :- aMtamuhUrta pratyeka varSa, sAta sAgarepama 4 keDapUrva, 28 sAgarepama. 3. trIjA gammA audhika ane utkRSTaaMtarmuharta pratyeka varSa 10 sAgarepama, 4 keDapUrva 40 sAgaropama 4. cethA gammA-jaghanya ane adhika-aMtarmuhUrta pratyeka varSa sAta sAgarepama, 4 aMtarmuhUrta, cAra pratyeka varSa 40 sAgaropama. pa. jaghanya ane jaghanya:-- aMtamuhUrta pratyeka varSa sAta sAgarepama 4 aMtarmuhUrta cAra pratyeka varSa, 28 sAgarepama 6. chaThThA gammA-jaghanya ane utkRSTa-aMtarmuhUrta pratyeka varSa 10 sAgarepama 4 aMtamuhUrta 4 pratyeka varSa 40 sAgaropama 7. sAta gammA-utkRSTa ane audhika :jhaDapUrva sAta sAgaropama * koDapUrva 40 sAgaropama 8. utkRSTa ane jaghanya :- koDapUrva sAta sAgarepama, 4 koDapUrva 28 sAgarepama 9 utkRSTa ane utkRSTa - kroDapUrva dasa sAgarepama 4 kaDapUrva 40 sAgarepama. pAMcamI nArakanA 10 sAgaropama ane 17 sAgaropamanA 9 gammA kahI devA. 1. pahelA gammA audhika ane audhika-aMtarmuhUrta pratyeka varSa dasa sAgarepama cAra koDapUrva, 68 sAgaropama 2. bIjA gammA-audhika ane jaghanya - aMtarmuhUrta pratyeka varSa, dasa sAgaropama 4 koDapUrva, cAlIsa sAgarepama 3. trIjA gamA-audhika ane utkRSTa - aMtarmuhUrta, pratyeka varSa, 17 sAgarepama, 4 koDa pUrva, 68 sAgarepama Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mammA adhikAra bhagavatI za24 . 1 4. cothA gammA-jaghanya ane audhika - aMtarmuhUrta, pratyeka varSa, dasa sAgarepama 4 aMtarmuhUrta, 4 pratyeka varSa, 68 sAgarepama. 5. pAMcamA gammA-jaghanya ane jaghanya :- aMtarmuhUrta, pratyeka varSa, dasa sAgarepama, 4 aMtarmuhUrta, 4 pratyeka varSa 40. sAgarepama. 6. chaThThA gammAjaghansa ane utkRSTa :- aMtarmuhUrta, pratyeka varSa, 17 sAgarepama, 4 aMtarmuhUrta, cAra pratyeka varSa, 68 sAgaropama = 7. sAtamA gammA-utkRSTa ane audhika :- koDapUrva. dasa sAgarepama, 4 phoDapUrva, 68 sAgarepama 8. AThamA gammA-utkRSTa ane jaghanya - koDapUrva, dasa sAgarepama, 4 koDapUrva 40 sAgaropama, 9. navamA gammA utkRSTa ane utkRSTa :koDapUrva, 17. sAgarepamA 4 jhADapUrva pha8 sAgarepamAna . : : chaThThI nArakIna 17 sAgrAma ane rara sAgaropamanA nava gammA kahI devA. 1. pahelA gammA-audhika ane audhika - aMtarmuhUrta pratyeka varSa, 17 sAgaropama 4 kroDapUrva, 88 sAgarepama, 2. bIjA gammA audhika ane jaghanya - aMtamuhUrta pratyeka varSa, 17 sAgarepama, 4 krAipUrva, 68 sAgarepama 3: trIjA gammA-audhika ane utkRSTa - aMtamUhUrta. pratyeka varSa, 22. sAgarepama, 4 kreDapUrva, 88 sAgarepama.. 4. cothA gammA jaghanya ane auSi :- aMtarmuhUrta, pratyeka varSa 17 sAgarepama 4 aMtarmuhUrta, 4 pratyeka varSa, 88 sAgarepama 5. pAMcamA gammA-jaghanya ane jAnya- aMtamuhUrta, pratyeka varSa, 17 sAgarepama. 4 aMtarmuhUrta 4 pratyeka varSa 68 sAgarepama. 6. chaThThA gammA jaghanya utkRSTa aMtarmuhUrta, pratyeka varSa 22 sAgarepama, 4 aMtarmuhUrta, 4 pratyeka varSa 88 sAgarepama. 7. sAtamA gammA. utkRSTa ane dhika - ke.DapUrva, 17 sAgaropama, 4 jhaDapUrva, 88 sAgarepama. 8. AThamA gammA utkRSTa ane jaghanya-kreDapUrva, 17 sAgarepama, 4 kreDapUrva, 68, sAgarepama (9) navamA gammA. uSTa ane utkRSTa-karoDapUrva, 22 sAgarepama, 4 kreDapUrva 88 sAgarepama. . . - - - - - sAtamI nArakInA 9 gammA 22 sAgarepama ane 33 sAgarepamanA kahevA, tiryaMcanA e prakAre kahevA. (1) pahelA gammA odhika Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane audhika- 2 atarmuhUrta rara sAgaropama, 4 keDapUrva, 6 sAgaropama (2) bIjA gammA audhika ane jaghanya - 2 aMta muhUrtaH 22 sAgarepama, 4 keDapUrva, 66 sAgarepama. 3. trIjA gammA audhika ane utkRSTa - 2 aMtarmuhUrta. 33 sAgara, 3 keDapUrva, da6. sAgarepama, 4. cethA gammA jaghanya ane audhika - 2 aMtarmuhUrta, rara sAgaropama. 4 aMtarmuhUrta 60 sAgaropama pa. gammA jaghanya ane jaghanya :- 2 aMtarmuhUrta 22 sAgaropama 4 aMtamuMbUta 66 sAgarepama 6. chaThThA gammA jaghanya ane utkRSTa:- 2 aMtamuhUrta 33 sAgarepama. 3 aMtarmuhUrta 66 sAgarepama. 7. sAtamA gammA utkRSTa ane audhika - 2 keDapUrva, ra2 sAgarepama, 4 jhADapUrva dada sAgarepama. 8. AThamA game utkRSTa ane jaghanya - 2 kroDapUrva, 22 sAgarepama 4 keDapUrva, 66 sAgaropama 9. navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa - 2 kreDapUrva 33 sAgarepama 3 kreDapUrva ane da. sAgarepama, * manuSyanA 9 game A prakAre kahevA. 1. pahelA gammA audhika ane audhika - pratyeka varSa, 22 sAgarepama, pUrva, 33 sAgarepama 2. bIjA gammA audhika ane jaghanya:- pratyeka varSa, 22 sAgarepama DipUrva rara sAgarepama 3. trIjA ammA-audhika ane utkRSTa- pratyeka varSa 33 sAgaropama koDapUrva 33 sAgaropama 4. cothA gamA jaghanya audhika - pratyeka varSa 22 sAgarepema pratyeka varSa, 33 sAgarepama. 5. pAMcamAM gammA-jaghanya ane jaghanya - pratyeka varSa 22 sAgarepama 6. chaThThA gamA-jaghanya ane utkRSTa - pratyeka varSa 33 sAgarepama pratyeka varSa 33 sAgarepama 7. sAtamA u. ane audhika - kroDapUrva 22 sAgarepama koDapUrva 33 sAgarepama. 8. Ama gammA utkRSTa ane jaghanya kroDapUrva ra2 sAgarepama kroDapUrva 22 sAgarepama 9. navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa koDapUrva 33 sAgarepama, kroDapUrva 33 sAgarepama, ahIM je RddhinA 20 dvAra batAvyAM che e manuSya tiryaMcanA sarva bhavanI apekSAe che Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za-ra4. ra , - pahelA udezA saMpUrNa gammA 135 nANattA (8)119 (asaMjJI tiryaMcanA 5, saMjJI tiryaMcanA 70 tyAM manuSyanA 44 kula 119), bIje kaze - ghara 1 asukumAranuM--asaMjJI tiryaMca AvIne utpanna thAya. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya dasa hajAra varSa, udaSTa peno asaMkhyAta bhAga adhyavasAya jaghanya sthitimAM prazarata kahevA @ bAkI Rddhi ratnaprabhA. pRthvI (pahelI narakamAM utpanna thavAvALI asaMjJI tiryaMcamAM kahI e rIte kahevI. ane gammA paNa e rIte kahevA. saMjJI tiryaMca saMjJI manuSya AvI utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya dasa hajAra varSanI sthitimAM utkRSTa eka sAgaropama jhAjherI sthitimAM utpanna thAya che. bAkI pariNAma addhi gaNA ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thavAvALA saMsI tiryaMca anumAM kahyA e rIte kahevA. paraMtu utkRSTa sthitimAM eka sAgara adhika kahevI. te tiryaMcamAM jaghanya rithatimAM A vyavasAya prazasta kahevA ane legyA cAra kahevI. tica yugaliyA ane anuSya yugaliyA e be prakAranA yugaliyA utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya dasa hajAra varSanI sthitimAM, ugNa traNa popamanI sthitimAM utpanna thAya che. - parimANu-eka rAmacamAM keTalA Upaje che? 1-2-3 yAvata saMkhyAtA saMghayaNa vaSamanArAca avagAhanA tiryacanI-jaghanya pratyeka dhanuSanI utkRSTa dagAunI manuSyanI jaghanya 500 dhanuSya adhika, utkRSTa 3 gAunI, paraMtu trIjA gammAmAM manuSyanI jaghanya utkaTa traNa gAunI saMThANa-samacaturasa lehyA 4 (kRSNa, nIla, kApata ne tejalehyA) daSTi-1 mithyASTi rAna-jJAna 2, 2, ajJAna, ega 3, upaga 2, saMjJA 4, kaSAya 4, iMdriya 5, samudrata 3, vedanA 2 (sAtA-asatA) veda 2 (strIveda, puruSada) Ayu jaghanyADapUrva adhika, utkRSTa traNa palyopama. paraMtu trIja gAmamAM janya utkRSTa traNa popamanA, adhyAyAma che (zubha-azu) anubaMdha AyuSya anusAra hoya che. - - huM sarva devatAonAM dhanya gunAmAM adhyavasAya prazasta karavA, Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI pAma A kAyasaMdhanA be bheda-bhavAdeza ane kAlAdeza. bhavAdezanI ape kSAe jaghanya utkRSTa be bhava kare. kAlAdezanI apekSAe (nava nava gammA hoya che). 1 game audhika ane audhika :-koDapUrva jhAjherA dasa hajAra varSanA traNa palyopama ane traNa palyopamanA bIjA smA-dhika ane jaghanya:- keDapUrva jhAjherA. dasa hajAra varSanA traNa palyopama ane traNa palyApamane bIjA gammAdhika ane jaghanya. koDapUrva jhAjherA, dasa hajAra varSanA traNa palyopama. dasa hajAra varSanA (3) trIjA gammA audhika ane utkRSTa - traNa palyopama ane traNa palyopama, traNa palyopama ane traNa palyopama (4) cothA gamA jaghanya ane audhikaHkeDapUrva jhAjherA dasa hajAra varSanA keDapUrva jhAjherA, koDapUrva jhAjherA. (5) pAMcamA gamA jaghanya ane jaghanya - koDapUrva jhAjherA dasa hajAra varSa keDapUrva jhAjherA, dasa hajAra varSanA (6) chaThThA gammA jaghanya ane utkRSTa jhAjherA keDapUrva jhAjherA keDapUrva jhAjherA (7) sAtamA gammA. utkRSTa ane audhika :- traNa palyopama dasa hajAra varSa. traNa palyopama ane traNa palyopama (8) AThamA gammA utkRSTa ane jaghanya- traNa patye pama dasa hajAra varSa traNa palyopama dasa hajAra varSa (9) navamA gammA utkRSTa ane utkRSTa - traNa papama ane traNa pApama, traNa palyopama ane traNa palyopama, 549=45 gammA. nANattA (pheraphAra) 34 (asaMsI) tiryaMcanA 5, saMzotiryacanA dasa, saMsI manuSyanA 8, yugaliyA tiryaMcanA 5, yugaliyA manuSyanA 6) bIjo udeza saMpUrNa. - trIjAthI agiyAramA udezAo sudhI-nAgakumArathI laI svanita kumAra sudhInavanikAyanA nava udezA-asaMjJI tiryaMca AvI Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganI sthitimAM Upaje che, parimANa addhi, gammA, nANattA (pharaka) Adi ratnaprabhA narakamAM tiryaMca Upaje tene je rIte kahyA te rIte kahevA. saMsI tiryaMca ane saMsI manuSya AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM AvIne Upaje che? jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa dezanA Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , , 49 . ?"* gamma adhikAra bhagavatI 2. 24 u. 2 thI 11. 2 papamanI sthitimAM Upaje che. parimANa =ddhi gamA, nANattA (pheraphAra) ratnaprabhA pRthvImAM UpajatA saMjJI tiryaMca ane manuSyamAM kahyAM e rIte kahevA. paraMtu devatAnI sthiti jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa deza UNI be palyopamanI kahevI. be prakAranA yugaliyA AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje , che? jaghanya dasa hajAra varSa, utkRSTa deza UNI be palyopamanI sthitimAM Upaje che, parimANa, Rddhi, gammA, nANattA (pheraphAra) asura kumAramAM, UpajavAvALA be prakAranA yugaliyAmAM kahyA e rIte kahevA. paraMtu trIjA gammAmAM yugaliyAnI sthiti deza UNI be palyanI kahevI. avagAhanA manuSya yugaliyAnI deza UNI be gAunI kahevI. 549=45 game 34 nANattA (pheraphAra) thayA. asurakumAranI pramANe eka eka uddezAnA 45-45 gammAne 34-34 nANattA (pheraphAra) kahevA. 4549=005 gammA thayA. 3449=306 nANA (pharaka) thayA. bArame udeze - ghara eka pRthvIkAyanuM, pAMca sthAvara ane asaMsI manuSya AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa 22000 varSanI sthitimAM Upaje che. parimANu pAMca sthAvara cAra gammA apekSAe ( 1-2-4-5 ) samaye samaye asaMkhyAta Upaje che. pAMca gama apekSAe eka samayamAM 1-2-3 thAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA Upaje che. asaMsI manuSya eka samayamAM 1-2-3 yAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa-pAMca sthAvara, asaMsI manuSyamAM eka sevA'. avagAhanA-cAra sthAvara asaMzI manuSyanI jaghanya utkRSTa AMgUlane asaMkhyAtamo bhAga. vanaspatikAyanI avagAhanA jaghanya AMgUlane asaMkhyAtamo bhAga. utkRSTa eka hajAra yojana jhAjherI hoya che. saMDANa-pRthvIkAyanuM caMdra tathA masUranI dALanA AkAre, apakAyanuM pANInA parapoTAnA AkAre, teukAyanuM saMThANuM seyanA bhArInA AkAre, vAyukAyanuM saThANa dhajApatAkAnA AMkAre. vanaspatikAyanuM saMDANa vidhavidha prakAranuM che. asaMjJI manuSyane" AkAra huDaka hoya che. lakSyA-pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAyamAM cAra Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. che bhagavatI upakrama teukAya, vAyukAya ane asaMjJI manuSyamAM traNa lehyA hoya che. daSTi eka-mithyASTi. rAna-jJAna nathI. be ajJAna lAbhe che. gaeka kAyAne, upayoga-2, saMjJA 4, kaSAya 4, iMdriya paMca rathAvaramAM idriya eka, asaMsI manuSyamAM indriya pAMca. samuddaghAta cAra sthAvara. asaMsI manuSyamAM samuddaghAta 3 lAbhe. vAyukAyamAM samudyAta ja lAbha vedanA zAtA ane azAtA veda-eka napuMsaka. AyuSya jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa pRthvIkAyanuM 22 hajAra varSanuM, apakAyanuM 7 hajAra varSanuM, teukAyanuM traNa aherAtrinuM, vAyukAyanuM traNa hajAra varSanuM, vanaspatikAyanuM dasa hajAra varSanuM, asaMsI manuSyanuM aMtarmuhUrtanuM che. adhyavasAyara zubha ane azubha . anubaMdha-AyuSyanI anusAra hoya che. kAyasaMvedha-2 bheda. bhavAdeza ane kAlAdeza. bhavAdezanI apekSAe pAMca sthAvara, 4 gammAnI apekSAe 2 bhava, asaMkhyAtA bhava kare che. pAMca gammA AzrI 2 bhava 8 bhava kare che. asaMjJI manuSya 2 bhava 8 bhava kare che. | kAlAdezathI pAMca sthAvaranA 9 gammAnA che. (1) pahelA gamA audhika ane audhika - 2 bhava ane asaMkhyAtA bhava 2 aMtarmuhUrtane asaMkhyAte kALa. je rIte pahele game kahe e rIte pAMca sthAvaramAM bIjA, cothA ne pAMcamA gammA kahevA. trIje game audhika ane utkRSTa - pRthvIkAya pRthvIkAyamAM Upaje te aMtarmuhUrta ne 22 hajAra varSa, 88000 varSa 88000 varSa (6) cha game-jaghanya ane utkRSTa - aMtarmuhUrta ane 22000 varSa, 4 aMtarmuhUrta 88000 varSa: (7) sAtame game utkRSTa ane odhika - 22000 varSa aMtarmuhUrta. 88000 varSa, 88000 varSa (8) AThamA gammA utkRSTa ane jaghanya :- 22000 varSa aMtarmuhUrta 88000 varSa ane 4 aMtarmuhUrta (9) navamA gammA utkRSTa ane utkRSTa - 22000 varSa ane 22000 varSa 88000 varSa ane 88000 varSa. apakAya pRthvIkAyamAM Upaje-() trIjA gammA dhika ane utkRSTa - aMtarmuhUrtane 22 hajAra varSa, 28000 varSa ane 88000 varSa (6) chaThThA gummA-jaghanya ane utkRSTa - aMtarmuhUrta ane 22000 - Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za 24. uri pa varSa, 4 aMtamuhUrta 88000 varSa (7) sAtamA game-utkRSTa ane adhika :- 7000 varSa aMtarmuhUrta, 28000 varSa, 88000 varSa, AThamA gamA-utkRSTa ane jaghanya - 7 hajAra varSa aMtarmuhUrta 28000 varSa, 4 aMtarmuhUrta (9) navamA-utkRSTa ane utkRSTa-sAta hajAra varSa, 22000 varSa 28000 varSa 88000 varSa. - teukAya pRthvIkAyamAM Upaje 3. trIjA game audhika ane utkRSTa - aMtarmuhUrta ra2000 varSa, 12 ahorAtri, 88000 varSa chaThThA gamA-jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrtane 22000 varSa, 4. aMtarmuhUrta 88000 varSa sAtamA gammA utkRSTa ane audhika-traNa ahorAtri ane aMtamuhUrta 12 ahorAtri 28000 varSa 8. AThama gammA-utkRSTa ane jaghanya - 3 arAtri aMtarmuhUrta 12 aherAtri 4 aMtarmuhUrta 9. navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa-traNa caherAtri 22000 varSa. 12 ahorAtri 88000 varSa. 12 - vAyukAya kAyamAM Upaje 3. trIjA gammA-audhi ane utkRSTa aMtarmuhUrta 22000 varSa 12 hajAra varSa, 88000 varSa 6. cho game-jaghanya ane utkRSTa :- aMtarmuhUrta 22000 varSa, 4 aMtemuhUrta 88000 varSa, 7. sAtamA gammA utkRSTa ane odhika 300 varSa ane aMtamuhUrta 12000 varSa, 8. AThamo game- utkRSTa ane jaghanya, 3000 varSa aMtarmuhUrta 12000 varSa 4 aMtarmuhUrta , navame game utkRSTa ane utkRSTa 3000 varSa, 12000 varSa, varSa 88000 varSa 12000.. | vanaspatikAya pRthakAyamAM Upaje 3. trIjA gammAdhika ane utkRSTa :- aMtamuhUrta ane 22000 varSa, 40,000 varSa 88000 varSa 6. chaThThA gammA- jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta ane 22000 varSa, 4 aMtarmuhUrta 88000 : varSa) 7. sAtamA gammA-utkRSTa ane audhika - 10,00 varSa ane aMtarmuhUrta 40,000 varSa 88000 varSa, 8. AmA gammA utkRSTa ane jaghanya 10,000 varSa, ane aMtamuhUrta. 4000 varSa ane 4 * * , Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paSTa zrI bhagavato upakama aMtamuhUrta 9. utkRSTa ane utkRSTa 10,000 varSa, 22000 varSa 40,000 varSa 88000 varSa asaMjJI manuSyane kAla 3 gammanA che 1. jaghanya ane audhika :- aMtarmuhUrta, aMtarmuhUrta 4 aMtarmuhUrtane 88000 varSa 2. bIjA gammA jaghanya ane jaghanya - aMtarmuhUrta ne aMtamuhUrta, 4 aMtarmuhUrta 4 aMtarmuhUrta 3. trIjA gammA-jaghanya ane utkRSTa :aMtarmuhUrta 22000 varSa, 4 aMtamuhUrta 88000 varSa, pAMca sthAvaranA (549=45) gammA. asaMjJI manuSyanA 3 gammA thayA. pAMca sthAvaranA 30 nANattA (pharaka) thayA. asaMjJI tiryaMca paMceMdriya ane traNa vikalendriya pRthvI- kAyamAM AvI utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa 22000 varSanI sthitimAM utpanna thAya che. parimANu 4 (1-2-4-5) gammAmAM jaghanya-utkRSTa asaMkhyAtA Upaje che. zeSa pAMca gammAmAM eka samayamAM 1,2,3 yAvat saMkhyAtA-asaMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa eka sevA avagAhanA jaghanya AMgUlane asaM khyAta bhAga, utkRSTa beindriyanI 12 yejanA teIndriyanI traNa gAu, caurendriyanI cAra gAu, asaMzI tiryaMca paMcendriyanI 1000 jananI heya che. saMThANa eka hUMDaka lezyA traNa pahelI dRSTi , samadaSTi mithyAdaSTi jJAna be jJAna, be ajJAna, ega be, upaga 2, saMjJA 4, kaSAya , indriya beIndriya 2, teIndriyamAM 3, cIrendriyamAM 4, asaMjJI paMcendriyamAM 5, hoya che. samudyAta 3, dinIya kaSAya ne marAntika] vedanA-2, zAtA ane azAtA. veda. napuMsaka - AyuSya jaghanya. aMtamuhUrta utkRSTa be IndriyanuM 12 varSa teIndriyanA 49 divasa corendriyanA 6 mahinA asaMzI tiryaMca paMcendriyanA koDapUrvanA hoya che. adhyavasAya 2 zubha ane azubha anubaMdha AyuSyo anusAra hoya che. kAyasaMvedhanA be bheda bhavAdeza kAlAdeza. bhavAdezanI apekSA-traNa vikalaeNndriya 4 gammA apekSAe jaghanya 2 bhava utkRSTa saMkhyAtA bhava kare che. 5, gammA apekSAe jaghanya 2 bhava, utkRSTa Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za 24 u. 12 ATha bhava kare. asaMjJI tiryaMca paMcendriya nava gammA apekSAe 2 bhava 8 bhava kare che. kALAdezanI [kALAdeza) apekSA traNa vikalaeNndriya jaghanya 2 aMtarmuhUrta utkRSTa saMkhyAtA kALanA che asaMjJI tiryaMca paMcendriya jaghanya be aMtarmuhUrta utkRSTa pratyeka keDapUrva varSanA che :A traNa vikalendriya pRthvIkAyamAM jaIne Upaje che. tenA nava gammA A pramANe che. [1] paDelA gammA audhika ane audhika :- jaghane 2 bhava utkRSTa saMkhyAtAbhAva be aMtarmuhUrta ane saMkhyAnAkALa e rIte bIjA cethA ne pAMcamA kAzmA kahevA. 3-trIjA gammA audhika ane utkRSTa - aMtamuhUrta 22 hajAra varSa, beIndriyanA 48 varSa teIndriyanA 16 divasa. ereMdriyanA 24 mahinA 88000 varSa, 6. chaThThA gammA jaghanya ane utkRSTa-aMtamuhUrta 22 hajAra varSa, 4 aMtarmuhUrta 88 hajAra varSa, (7) sAtamA gamyA. 'utkRSTa ane odhika:- (beIndriyanA) 12 varSa, (teInidrAnA 49 divasa (corendriyanA) 6 mahinA, aMtamuhUrta 48 - varSa, 196 divasa, 24 mahinA, 88000 varSa, (8) AThamA gammA. utkRSTa ane jAne (beinidrAnA) 12 varSa, te indriyanA 49 divasa. (caurandriyanA) 6 mahinA aMtamuhUrta (indriyanA) 48 varSa (indriyana) 19 divasa (corendriyanA) 24 mahinA 4 aMtarmuhUrta (9) navamA gammA. uSTa ane utkRSTa (beIndriyanA) 12 varSa (teIndriyanA) 4 divasa (caurendriyanA) 6 maDinA. 22 hajAra varSa 48 varSa 196 divasa 24 mahinA, 88 hajAra varSa. asaMjJI tiryaMca paMceMdriya pRthvIkAyamAM AvIne Upaje che enA 9 gammA A prakAre che. (1) pahelA gamamA adhika ane odhikA-aMtarmuhUrva ane aMtamuhUrta ka keDapUrva 88 hajAra varSa (2) bIjA gakhyA. auSTika ane jaghanya -aMtarmuhUrta ane aMtarmuhUrta 4 kroDapUrva ane 8 aMtarmuhUrta, (3) trIjA gammA. odhika ane utkRSTa-aMtamuhUrta ane ra2 hajAra varSa , 4 kreDapUrva ane 88 hajAra varSa (4) jaghanya ane odhikA-aMtarmuhUrta 4 aMtarmuhUrta 88 hajAra, varSa, (5) pAMcamA gussA- jaghanya ane jaghanya -aMtamuhUrta ane Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 504 mI bhagavatI upAya aMtamuhUrta, cAra aMtarmuhUta ane cAra aMtarmuhUrta (6) zrI kAmA ghanya ane u - aMtarmuhUrta ane ra2 hajAra varSa, ja aMtamuhu 88 hajAra varSa, (7) sAtamA gamyA. ukRSTa ane audhika-koDapUrva ane aMtarmuhUrta 4 kADapUrva ane 88 hajAra varSa, (8) AThama gamma-ukRSTa ane jApa- keDapUrva aMtarmuhUrta A kADapUrva 4 aMtarmuhUrta (9) navamA gamyA. ulTa ane utkRSTa4 iMDapUrva rara hajAra varSa, 4 keDapUrva 88 hajAra varSa. - 3+1=449=36 gammA thayA. 27+936 nANattA (pharaka) thayA. - saMjJI tiryaMca pacaMdriya ane saMsI manuSya pRthvIkAyamAM AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa 22 hajAra varSanI sthitimAM Upaje che. parimANu eka samayamAM, tiryaMca paMceMdriya 1-2-3 yAvat saMkhyAtA ane asaMkhyAtA manuSya 1-2-3 - yAvat saMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa cha-cha avagAhanA-jaghanya AMgUlane asaMkhyAtamo bhAga utkRSTa tiryaMca paMdriyanI 1 hajAra jananI, manuSyanI 500 dhanuSyanI hoya che. saMDANa 6-6, vezyA - dRSTi 3-3, jJAna-tiryaMca paMdriyamAM 3 jJAna, 3 ajJAnanI bhajanA, madhyamAM jarAna 3 ajJAnanI bhajanA, yoga 3-3, upayoga 2-2, saMsA 4-4 kAya 4-4. indriya pa-5, samuddhAtu-tiryaMca padriyamAM 5, manuSyamAM 6, vedanA 2-2, zAtA-azAtA, veda 3-3, AyuSa bannenA jaghanya aMtamuhUrta uda deDapUrva, adhyavasAya-2-2, zubha-azubha anubaMdha AyuSya mujaba kAyasaMvedhanA be bheda bhavAdeza ane kAlAdeza. bhavAdezanI apekSAe jaghanya 2 bhava, utkRSTa 8 bhava kare che. kAlAdeza (kALa Adeza)nI apekSAe kALa 9 gammAnA hoya che. te nava gammA aAMnI tiryaMcanI rIte kahevA. gamA 249=18 nANattA (pheraphAra) 11+1=23. bhavanapathiI laI bIjA devaloka sudhInA 14 prakAranA devatA AvIne pRthvIkAyamAM utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya aMtarmuhUrta uge 22 hajAra varSanI sthitimAM utpanna thAya che, Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Maa adhikAra bhagavatI , 24 7, 12 thI 14 parimANu-eka samayamAM 1,2,3 yAvata saMkhyAtA, asaMkhyAtA, saMghayaNa nathI letA, zubha purAla pariName che. avagAhanA-jaghanya AMgUlane asaMkhyAta bhAga, ulTa 7 hAthanI uttara vaikica kare te jaghanya AMgUlane saMkhyAta bhAga, utkaTa eka lAkha ejananI suThANu-eka samacaturasa, uttara vaikriya kare te vidhavidha prakAranA. lehyA-bhavanapati, vANuvyaMtaramAM cAra, tiSI pahelA bIjA devalokamAM 1 tene vezyA. daSTi traNa jJAna bhavanapati, vANavyaMtaramAM 3 jJAnanI niyamo, 3 ajJAnanI bhajanA, tiSI 1-2 devakamAM 3 jJAna, 3 ajJAnanI niyamA, ga 3-3, upaga 2-2 saMjJA 4-4, kaSAya 4-4, Indriya pa-pa samudyAtA pa-5, vedanA, 2-2, veTa 2-2, strI, puruSaveda, AyuSya-bhavanapatimAM asurakumAranA jaghanya dasa hajAra varSanuM, utkRSTa eka sAgara, jhAjheruM, navanikAyanA devatAnA jaghanya dasa hajAra varSa, utkRSTa, deza UNuM palyopama, vANuvyaMtaranA jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa eka palyopama, jotiSInuM-jaghanya palyopamane AThame bhAga utkRSTa eka patyepama eka lAkha varSanuM. pahelA devalokanuM-jaghanya eka popama uTa be sAgarepamanuM bIjA devalekanuM jaghanya 1 palyopama jhAjheruM, utkRSTa 2 sAgaropama jhAjheru, adhyavasAya. 2-2, zubha, azubha. anubaMdha AyuSya anusAra, kAyasaMdhanA 2 bheda bhavAdeza kALAdeza. bhavAdezanI apekSAo jaghanya-utkRSTa 2-2 bhava kare. . - kALAdezanI apekSAe kALa 9 gammAnA-asurakumAranA 9 gammA A prakAre kahevA (1) paDelA .nmA. audhika ane auSika :dasa hajAra varSa aMtamuhUrta, eka sAgarepama jhAjherA 22 hajAra varSa (2) bIjA A dhika ane jaghanya - dasa hajAra varSa aMtarmuhUrta, eka sAgaropama jhAjheruM mhUrta (3) trIjA game audhika ane utkRSTa - dasa hajAra varSa 22 hajAra varSa eka sAre.pama Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5* zrI bhagavatI upama Ae 22 hajAra varSa, (4) cAthA gammA jaghanya ane audhika !- dasa hajAra varSa aMtarmuhUta dasa hajAra varSa 22 hajAra varSa (5) pAMcamA gammA-jaghanya ane jaghanyaH- dasa hajAra varSa aMtarmuhUta dasa hajAra varSa aMtarmuhUta (6) chaThThA gammA jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSa 22 hajAra varSa dasa hajAra varSa 22 hajAra varSa (7) sAtamA gammA utkRSTa ane auSika eka sAgaropama jhAjhera aMtarmuhUta eka sAgaropama jhAjhera 22 hajAra varSa (8) AdamAgamA - utkRSTa ane jaghanyaH- eka sAgaropama jhAjheru aMtarmuhUta eka sAgaropama jhAjheruM', aMtarmuhUrta (9) navamA gammA--utkRSTa ane utkRSTa :- eka sAgaropama jhAjheru 22 hajAra varSa, eka sAgaropama AI 22 hajAra varSa bAkI detAnA gammA-pAtapeAtAnI sthiti sAthe kahevA. -: gammA 144=126 nANuttA (pharaka) cAra cAra cauDha sthAnAnA 4414=56, kula gammA 45+3+3618+126-228 thayA. nAttA (phaka) 30-36+23-56=145 thayA. teramA udezeA :- ghara eka apakAyanuM 26 sthAnethI AvI jIva apakAcamAM Upaje che, bAkI sarva adhikAra pRthvIkAyanI rIte kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, jaghanya aMta dyUta nI sthitimAM ane utkRSTa sAta hajAra varSanI sthitimAM Upaje che. e sthitinA gammA kahI devA. gammA 228 thayA, nANuttA (phka ) 145 thayA. caudamA uddeza - ghara eka teukAyanuM. 12 audyArikanA jIva AvIne teukAyamAM utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che ? jaghanya aMtarmuhUta utkRSTa traNa aheArAtrinI sthitimAM utpanna thAya che. sannI--asaMgI manuSya bhavAdezanI apekSAe jaghanya utkRSTa 2 bhava kare che. bAkI sarvAdhikAra (Rddhi nANuttA (pharaka) gammA) pRthvIkAyanI rIte kahevA. paraMtu kALanA 9 gammA jaghanya aMtarmuhUtanI sthiti ane utkRSTa traNa ahArAtrinI sthiti kahevI joie. gammA 11 X 9 = 9 asarI manuSyanA 3 gammA = 102 thayA. nANuttA 89 thayA. Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za24 . 15thI 20 - 57 - paMdarame udeze - ghara eka vAyukAyanuM. 12 dArikanA jIva AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM AvIne Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa 3 hajAra varSanI sthitimAM AvIne Upaje che. bAkI sarva adhikAra teukAyanI rIte kahI devA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, kALanA nava gammA jaghanya aMtarmuhUrtanI sthiti ane utkRSTa 3000 varSanI sthitimAM kahevA. gammA 102, nANattA (pharaka) 89 thayA. seLa udeze - ghara eka vanaspatikAyanuM. 26 sthAnanA jIva AvIne vanaspatikAyamAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa dasa hajAra varSanI sthitimAM Upaje che. bAkI sarva adhikAra (ddhi Adi) pRthvIkAyanI rIte kahevA. " paraMtu ekalI vizeSatA che ke, kALanA 9 gammA jaghanya aMtarmuhUrtanI sthitinI ane utkRSTa dasa hajAra varSanI sthitinA kahevA. paraMtu eTale pharaka ke vanaspatimAM utpanna thAya emAM 4 gammA (1-2-45) mAM, parimANa-samaya samaya viraha rahita anaMtA Upaje che. bhavAdezanI apekSAe jaghanya ra bhava utkRSTa anaMta bhava kare che. kAlAdezanI apekSAe jaghanya 2 aMtarmuhUrta utkRSTa anantakAla. gammA 25225, asaMjJI manuSyanA 3=228 thayA. nANattA (pharaka) 145 thayA. - sattara udeze? ghara eka beIdriyanuM 12 dArikanA jIva AvIne beIndriyamAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtamuhUrta, utkRSTa 12 varSanI sthitimAM Upaje che. bAkI Rddhi Adine adhikAra pRthvIkAyanI jema kahevo. paraMtu eTalI vizeSatA che ke kAlanA 9 gammA jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa 12 varSanI sthiti kahevI joIe. pAMca sthAvara, traNa vikalendriya e ATha prakAranA cha beIndriyamAM utpanna thAya. enA gammA 4 (1-4-5)mAM bhavAdezanI apekSAe jaghanya 2 bhava. utkRSTa Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Hoi zrI bhagavatI upama' saMkhyAtA bhava. kAlAdeTAnI apekSAe jaghanya 2 aMtarmuhUrta utkRSTa saMkhyAtakAla kahe. gammA 102 thayA, nANattA 89 thayA. aDhArame udezeH ghara eka teIndriyanuM 12 dArikanA jIva teIndriyamAM AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che ? jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa 49 divasanI sthitimAM Upaje che. bAkI adhikAra (ddhi Adi) beindriyanI jema kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, kALanA 9 gammA jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa 49 divasanI sthitinA kahevA. gammA 102 nANattA (pharaka) 89 thayA. ogasa udezeH ghara eka rendriyanuM. 12 dArikanA jIva AvIne corendriyamAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa cha mahinAnI sthitimAM Upaje che. bAkI adhikAra beIndriyanI rIte kahe. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, kALanA 9 gammA jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa cha mahinAnI sthitinA kahevA. gammA 102 thayA. nANattA pharaka) 89 thayA. vIsame udeze? ghara eka tiryaMca paMcendriyanuM. sAta nArakInA neriyA AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM AvIne Upaje che ? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa kreDapUrvanI sthitimAM AvIne Upaje che. pari mANu-eka samayamAM 1-2-3 yAvat saMkhyAtA-asaMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa-nArakImAM saMghayaNuM nathI hotuM. azubha pugala pariName che. avagAhanA - jaghanya AMgUlane asaMkhyAta bhAga utkRSTa pahelI nArakInI zA dhanuSa 6 AMgUlanI bIjI nArakInI 1pa dhanuSya 12 AMgUlanI trIjI nArakInI 31 dhanuSyanI, cethI nArakInI 6rA dhanuSyanI, pAMcamI nArakInI 125 dhanuSyanI, chaThThI nArakInI 250 dhanuSyanI, sAtamI nAra kInI 500 dhanuSyanI hoya che. je uttara vaikiya kare te jaghanya AMgUra lane saMkhyAtame bhAga, Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za, 24 huM. 20 Mok utkRSTa potapotAnA sthAnamAM je avagAhanA kahI che enAthI be gaNI hAya che. sa'ThANa-huMDaka, uttaravaikriya kare te paNa huMDaka. pahelI bIjI nArakImAM eka kApeAta levA, trIjI kApeAta ane nIla, ceAthImAM eka nIlalezyA, pAMcamImAM be-nIla ane kRSNa. ThThImAM eka kRlezyA. sAtamImAM eka kRSNa (mahAkRSNa ) dRSTi 3, jJAna-paDelI nArakImAM traNa jJAnanI niyamA, 3 ajJAnanI bhajanA, bIjIthI sAtamI nArakI sudhI traNa jJAna traNa ajJAnanI niyamA, yAga-3, upayAga-ra, saMjJA-4, kaSAya-4, indriya-5, samudghAta-4, venA 2, veDha-eka ( napu Msaka ) AyuSya-pahelI nArakInu jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa eka sAgaropama khIjI nArakInu jaghanya eka sAgareAmapa, utkRSTa traNa sAgaropama, trIjI nArakInuM jaghanya traNa sAgarApama, utkRSTa sAta sAtrarApama, ceAthI nArakInuM jaghanya 7 sAgarepama utkRSTa dasa sAgarApama, pAMcamI nArakInuM jaghanya dasa sAgaropama utkRSTa 17 sAgareApama. ThThI nArakInu jaghanya 17 sAgareApama utkRSTa 22 sAgaropamanuM. sAtamI nArakInuM jaghanya 22 sAgaropama utkRSTa 33 sAgaropamanuM che. adhyavasAya--e zubha ane azubha. anubaMdha-AyuSya anusAra. kAyasa vedhanA e bheDha-bhavAdeza ane kALadeza. bhavAdezanI apekSAe pahelI nArakIthI chaThThI nArakI sudhI jaghanya 2 bhava utkRSTa ATha bhava kare che. sAtamI nArakImAM 6 (pahelAnA) gammA apekSAe 2 bhava ane cha bhava kare che. traNa (pAchaLanA) gammA apekSAe 2 bhava ane 4 bhava kare che. kAlAdezanI apekSAe nava gammA hAya che. pahelI nArakInA 9 gammA A prakAre kahevA (1) pahelA gammA audhika ane audhika : dasa hajAra varSa aMtarmuhUta cAra sAgaropama 4 kaDapU (2) bIjo gammA-audhika ane jaghanya :- dasa hajAra varSa aMtarmuhUta cAra sAgarApama 4 aMtarmuhUta (3) trIne gammA-audhi ane utkRSTa :-dasa hajAra varSa kreADapUrva 4 sAgaropama 4 kreDapUrva (4) ceAtheA gammA-jadhanya ane auSikaH-dasa hajAra varSa aMtarmuhUta 40 huMjAra Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . A A - zrI bhagavata upakama varSa, 4 jhaDapUrva, (5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya:-dasa hajAra varSa aMtarmuhUrta 40 hajAra varSa 4 aMtamuhUrta. (6) chaThTho game-jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSa pUrve 40 hajAra varSa 4 keDapUrva. (7) sAtame game utkRSTa ane odhika -eka sAgaropama aMtarmuhUrta 4 sAgaropama * keDapUrva. (8)- AThame game utkRSTa ane jaghanya :eka sAgaropama aMtarmuhUrta 4 sAgaropama 4 aMtarmuhUrta (9) nava go utkRSTa ane utkRSTa -eka sAgaropama koDapUrva, sAgaropama 4 koDapUrva. bIjI nArakInA 9 game (1) pahele game audhika ane audhika - eka sAgaropama aMtarmuharta 12 sAgaropama 4 keDapUrva (2) bIjo game audhika ane jaghanya - eka sAgaropama aMtarmuhUrta 12 sAgaropama 4 aMtamuhUrta (3) trIje game audhika ane utkRSTa :- eka sAgaropama koDa pUrva, 12 sAgaropama * koDapUrva, (4) je game jaghanya ane adhika :- eka sAgarepama aMtarmuhUrta, 4 sAgaropama * koipUrva, (5) pAMcamo game-jaghanya ane jaghanya eka sAgarepama aMtarmuhUrta 4 sAgarepama 4 aMtarmuhUrta (6) chaThTho gammo jaghanya ane utkRSTa :- 1 sAgarepama koDapUrva 4 sAgarepama 4 kroDapUrva (7) sAtame game. utkRSTa ane odhika :traNa sAgarepama aMtarmuhUrta, 12 sAgarepama 4 koDapUrva (8) AThame game utkRSTa ane jaghanya :- 3 sAgarepama aMtarmuhUrta, 12 sAgarepama 4 aMtarmuhUrta (9) navamo game utkRSTa ane utkRSTa 3 sAgarepama koDa pUrva, 12 sAgarepama 4 koDapUrva. trIjI nArakInA 9 gammA jaghanya 3 sAgarepama utkRSTa 7 sAgarepamanI sthitine kahevA. pahele game-audhika ane audhika traNa sAgarepama aMtarmuhUrta, 28 sAgarepama 4 koDapUrva (2) bIje | game audhika ane jaghanya - 3 sAgaropama aMtarmuhUrta 28 sAga repama 4 aMtamuhUrta (3) trIje game odhika ane utkRSTa :- traNa - sAgarepama kroDapUrva. 28 sAgarepama 4 kroDapUrva (4) ce game Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI --ra4. u-20 pA jaghanya ane audhika - traNa sAgaropama aMtarmuhUrta 12 sAgarepama cAra koDapUrva (5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya - traNa sAgarepama aMtarmuhUrta, 12 sAgarepama cAra aMtamuhUrta. (6) chaThTha gammA-jAnya ane utkRSTa :-traNa sAgarepama koDapUrva, 12 sAgareSama cAra koDapUrva, (7) sAtame gammA utkRSTa ane audhika - sAta sAgarepama aMtarmuhUrta 28 sAgaropama koDapUrva (8) AThame gammAutkRSTa ane jaghanya - 7 sAgaropama aMtarmuhUrta, 28 sAgarepama cAra aMtarmuhUrta (9) navame gammA-utkRSTa ane utkRSTa :- sAtasAgarepama koDapUrva, 28 sAgaropama cAra koDapUrva. ' ' cethI nArakInA 9 gammA-jaghanya sAta sAgarepama, utkRSTa dasa . sAgarepamanI sthitinA kahevA (1) pahele game-odhika - sAta sAgarepama aMtarmuhUrta 40 sAgaropama cAra koDapUrva. (2) bIjo go audhika jaghanya- sAta sAgaropama aMtarmuhUrta 40 kAgaropama cAra keDapUrva (3) trIje gamo-audhika ane utkRSTa :- sAta sAgaropama keDapUrva, 40 sAgaropama cAra keDapUrva, (4) cotho game-jaghanya ane audhika - sAta sAgaropama aMtarmuhUrta, 28 sAgaropama cAra koDapUrva-(5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya - sAta sAgaropama aMtarmuhUrta, 28 sAga pama cAra aMtarmuhUrta. (6) cha game-jaghanya ane utkRSTa - sAta sAgaropama keDapUrva, 28 sAgaropama cAra koDapUrva. [7] sAtame game utkRSTa ane audhika - daza sAgaropama aMtarmuhUrta 40 sAgaropama cAra kroDapUrva, [8] AThame game-utkRSTa ane jaghanya :- dasa sAgaropama aMtarmuhUrta 40 sAgaropama cAra aMtamuhUrta [9] navame game---- utkRSTa ane utkRSTa :- dasa sAgaropama keDapUrva, 40 sAgaropama cAra kreDapUrva. pAMcamI nArakIne 9 gammA-jaghanya dasa sAgaropama utkRSTa 17 sAgaropamanI sthitinA kahevA. (1) pahelA gammA-odhika ane audhikaHdasa sAgaropama aMtarmuhUrta, 68 sAgaropama cAra kreDapUrva, (2) bIjA gammA audhika ane jaghanya-dasa sAgaropama aMtarmuhUrta, 68 sAgara Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upama pama cAra aMtarmuhUta. (3) trIjA gammA-audhika ane utkRSTa :- isa sAgaropama kADapUrva, 18 sAgaropama cAra kreDapU. (4) ceAthe gammA jaghanya ane auSikaH-dasa sAgaropama atarmuhUta, 40 sAgaropama cAra DapUrva, (5) pAMcamA gammA-jaghanya ane jaghanya:-dasa sAgaropama aMtarmuhUta, 40 sAgaropama cAra aMtarmuhUta (6) chaThThA gammA-jaghanya ane utkRSTaH-dasa sAgaropama kroDapU, 40 sAgaropama 4 kreDapUrva, (7) sAtamA gammA-utkRSTa ane audhikaH-17 sAgaropama aMtarmuhUta, 18 sAgaropama cAra kroDapUrva. (8) AThamA gammA-utkRSTa ane janyaH-17 sAgaropama aMtarmuhUta, 68 sAgaropama cAra aMtarmuhUta. (9) navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa :-17 sAgaropama DapU. 68 sAgaropama cAra kADapU. chaThThI nArakInA 9 janya 17 sAgaropama utkRSTa 22 sAgarApamanI sthitinA kahevA. (1) pahele game!-audhika ane audhikaH-17 sAgaropama aMtarmuhUta, 88 sAgaropama cAra kreDapUryAM. (2) khIje gammaauSika ane jaghanya :-17 sAgaropama aMtarmuhUta 88 sAgarApama cAra aMtarmuhUta. (3) trIjo gammA-auSika ane utkRSTa-17 sAgaropama kroDapUrva, 88 sAgaropama 4 krIDa, (4) ceAthe! gammA jaghanya ane audhika-17 sAgaropama, aMtarmuhU. 68 sAgaropama 4 kroDapU. (5) pAMcamA gammA-jaghanya ane ja ghanya :- 17 sAgaropama aMtamuM hatuM, 68 sAgaropama 4 aMtarmuharta (6) chaThTho gammA-jayanya ane utkRSTaH-17 sAgaropama kroDapUrva, 68 sAgaropama cAra kreDapU. (7) sAtamA gammA utkRSTa ane audhika :- 22 sAgaropama aMtarmuhUta, 88 sAgaropama cAra kroDapUrva, (8) AThame gammA-utkRSTa ane jaghanya :- 22 sAgaropama atamuhUrta 88 sAgaropama 4 aMtarmuhUta (9) navamA gammA utkRSTa ane utkRSTaH-22 sAgaropama kreDapUrva 88 sAgaropama cAra kreDapU sAtamI. nArakInA 9 gammA-jayanya 22 sAgaropama utkRSTa 33 sAgaropamanI sthitithI kahevA. (1) pahelA gammA-audhika ane audhikaH 22. sAgaropama aMtarmuhUta, 66 sAgaropama 3. kreDapU. (2) bIjo Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chA AdhakAra bhagavatI -24. u 20 game-audhika ane jaghanya - 22 sAgaropama aMtarmuhUrta 66 sAgarepama traNa aMtarmuhUrta. (3) trIje gamemo audhika ane utkRSTa-22 sAgarepama pUrva, 66 sAgarepa 3 keDapUrva. (4) je game-jaghanya ane audhikaH-12 sAgarepa aMtarmuhUrta 60 sAgaropama traNa keDapUrva. (5) pAMcame game jaghanya ane jaghanya-22 sAgaropama aMtarmuhUrta 66 sAgarepama traNa aMtarmuhUrta. (6) cha game-jaghanya ane utkRSTa -22 sAgarepama koDapUrva. 60 sAgaropama traNa keDapUrva. (7) sAtame game-utkRSTa ane adhika :- 33 sAgarepama aMtarmuhUrta, 66 sAgarepama be keDapUrva (8) AThamo game-utkRSTa ane jaghanya - 33 sAgarepama aMtamuhUrta 60 sAgaropama be aMtarmuhUrta (9) navema go uSTa ane uSTa :- 33 sAgarepara koDapUrva, 66 sAgarepama 2 keDapUrva, bhavanapatithI laIne AThamA devaleja sudhInA devatA (20 sthAnanA devatA) tiryaMca paMcendrimAM utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa keDapUrvanI sthitimAM utpanna thAya che. parimANa Adi sarva adhikAra pRthvIkAyamAM UpajavAvALA denA kaTTA e prakAre kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke trIjA, cothA, pAMcamA devalokamAM eka palezyA kahelI. chaThThA. sAtamA ane AThamA devalokamAM eka zukala legyA kahevI. trIjAthI AThamA deleka sudhI sthiti pipitAnA sthAna anusAra kahevI. kAyasaMvedhanA be bheda bhavAdeTA ane kALAdeze. bhavAdezanI apekSAe jaghanya 2 bhava utkRSTa 8 bhava kare che. kALAdezanI apekSAe kALanA 9 mAnA hema che. akurakumAranA 9 gammA-jaghanya daza hajAra varSa utkRSTa eka rAgare jhAjherAnI sthitinA kahevA. (1) pahele ga-dhika ane odhika - darA hajAra varSa aMtarmuhUrta, cAra sAgara jhAjherA cAra keDapUrva (2) bIje gamyoodhika ane jaghanya - dasa hajAra varSa ane aMtamuhurta, cAra sAgara jhAjherA cAra aMtarmuhUrta, (3) trIje gamemo = dhika ane utkRSTa :- dasa Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514 zrI bhagavatI upakrama ' hajAra varSa kADapUrva, cAra sAgara AjerA cAra kreDapUrva. (4) cothA gammA jaghanya ane audhika :- dasa hajAra varSa aMtarmuhUta 40 hajAra varSa cAra kADapUrva, (5) pAMcame gammA-jaghanya ane jaghanya :- dasa hajAra va aMtarmuhUta 40 hajAra varSa 4 aMtarmuhUta (6) chaThTho gammAjaghanya ane utkRSTa :- dasa hajAra varSa kADapUrva 40 hajAra varSa cAra DapUrva (7) sAtamA gammA-utkRSTa ane audhika :- eka sAgara jhAjherA aMtarmuhUta cAra sAgara jhAjherA 4 kreDapU. (8) AThamA gammA-utkRSTa ane jaghanya :- eka sAgara jhAjherA aMtarmuhUta 4 sAgara jhAjherA 4 aMtarmuhUta (9) navamA gammA-utkRSTa-ane utkRSTa :- eka sAgara jhAjherA kreDapUrva 4 sAgara jhAjherA kroDapU. - navanikAyanA kALanA 9 gammA :- jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa deze UNI e palyanI sthitinA kahevA. (1) pahele gamme, audhika ane audhika H- :- dasa hajAra varSa ane aMtarmuhUta deze UNA 9 palya cAra kroDapUrva (2) bIjo gammA audhika ane jadhanya H- dasa hujAra varSa aMtarmuhUta deza UNA 8 palya 4 aMtarmuhUta (3) trIjo gammo audhika ane utkRSTa :- dasa hajAra varSa kroDapUrva deza UNA 8 palya 4 kreDapUrva (4) ceAtheA gammA-jaghanya ane audhika :- gheMsa hajAra varSa aMtarmudbhuta 40 hajAra varSa 4 kroDapUrva (5) pAMcamo gammA-jaghanya ane jadhanya :dasa hajAra varSa aMtarmuhUta 40 hajAra varSa 4 aMtarmuhUta (6) chaThTho gammA-jaghanya ane utkRSTa :- dasa hajAra varSa kroDapUrva 40 hajAra varSa 4 DapUrva (7) sAtamo gamme-utkRSTa ane auSika :- deza UNA e palya aMtarmuhUta deza UNA 8 palya 4 kroDapU. (8) AThamAgammAutkRSTa ane jaghanya :- deza UNA be palya aMtamurhuta, deza UNA 8 palya cAra aMtarmuhUta (9) navame gammA- utkRSTa ane utkRSTa :- deza UNA be palya kroDapUrva deza UNA 8 palya cAra koDapU vAvyatara devAnA kALanA 9 gammA-jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa eka palyanI sthitinA kahevA (1) pahelA gammA-audhika ane audhika - krusa hajAra varSa aMtarmuhUta cAra pattha cAra kADapUrva (2) Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ babhA adhikAra bhagavatI za-24. u-ra0 bIje game-dhika ane jaghanya - dasa hajAra varSa aMtarmuhurta cAra palya aMtarmuhUrta 3. trIjegamo odhika ane utkRSTa :- dasa hajAra curNa jhADapUrva cAra palya cAra kopUrva () cothA gammA-jaghanya ame odhikA- dasa hajAra varSa aMtarmuhUrta, 40 hajAra varSa cAra kroDapUrva (5) pAMcame gammA-jaghanya ane jaghanya - dasa hajAra varSa aMtarmuhUrta 40 hajAra varSa cAra aMtarmuhUrta (6) chaThThA gammA-jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSa koDapUrva 40 hajAra varSa cAra kreDapUrva (7) sAtamAM gammA-utkRSTa ane odhika - eka palya aMtarmuhUrta cAra-palya cAra keDapUrva (8) AThamA gammA-utkRSTa ane jaghanya - eka paDyuM aMtamuhUrta cAra palya, cAra aMtarmuhUrta (9) navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa - eka palya, kreDapUrva, cAra palya jhaDapUrva. ..) - jyotiSInA kALanA 9 gammA-jaghanya palyane AThamo bhAga, utkRSTa eka palya, eka lAkha varSanI sthitinuM kahevuM. caMdramA vimAnavAsI devatAnA 9 gammA A prakAre che. jaghanya kA palya utkRSTa eka palya eka lAkha varSanI sthiti kahevI (1) pahelA ganmAdhika ane audhikachA palya, aMtarmuhUrta, cAra palya, cAra lAkha varSa, kroDapUrva (2) bIjo gammA-audhika ane jaghanya :- 0aa palya aMtarmuhUrta cAra palya cAra lAkha varSa cAra aMtamuhUrta (3) trIje game-odhika ane utkRSTa 0aa palya, jhADapUrva, cAra palya, cAra lAkha varSa cAra koDapUrva (4) cethA gammA-jaghanya ane audhika :- 0aa palya aMtarmuhUrta eka palya cAra kropUrva (5) pAMcamAM gammA-jaghanya ane jaghanya - kA palpa, aMtarmuhUrta eka palya, ane cAra aMtarmuhUrta (6) chaThThA gammA-jaghanya ane utkRSTa Oaa palya, kroDapUrva, eka palya, cAra koDapUrva (7) sAtamA gamA-utkRSTa ane odhika eka palya, lAkha varSa, aMtamuhUrta, cAra palya. cAra lAkha varSa cAra koDapUrva (8) AThamA gammA-utkRSTa ane jaghanya -eka palya eka lAkha varSa aMtarmuhUrta cAra pulya cAra lAkha varSa aMtarmuhUrta. (9) navamo game-utkRSTa ane utkRSTa :- eka palya eka lAkha varSa koThapUrva cAra palya cAra lAkha varSa cAra koDapUrva. Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upara sUryanA vimAnavAsI devatAnA kALanA 9 gammA-jaghanya kA palya, utkRSTa eka palya eka hajAra varSanI sthitinA kahevA, (1) pahele game audhika ane audhika :- 0 palya, aMtamuhUrta. cAra palpa, cAra hajAra varSa, cAra koDapUrva (2) bIje game-odhika ane jaghanya :- 0aa palya aMtamuhUrta cAra pataya cAra hajAra varSa cAra aMtamuhUrta (3) trIjo game - audhika ane utkRSTa pa9pa kaMDapUrva cAra palya cAra hajAra varSa cAra keDapUrva. (4) ce game-jaghanya audhika - vA palya aMtamuhUrta eka palya cAra jhaDapUrva (5) pAMcamo game-jaghanya ane jaghanya :- palya aMtarmuhUrta eka palya cAra aMtarmuhUrta (6) cho game-jaghanya ane utkRSTa :- 1 palya, kroDapUrva, 1 palya 4 kaDapUrva. (7) sAtame gamma-utkRSTa ane audhika - eka palya eka hajAra varSa aMtarmuhUrta. 4 palya, 4 hajAra varSa, 4 kaDapUrva (8) AThame game utkRSTa ane jaghanya - 1 palya 1 hajAra varSa, aMtamuhUrta 4 palya 4 hajAra varSa, 4 aMtamuhUrta (9) navame game-utkRSTa ane utkRSTa :eka palya daza hajAra varSa koDapUrva 4 palya 4 hajAra varSa 4 keDapUrva graha vimAnavAsI devatAnA kALanA 9 gammA-jaghanya vA palya utkRSTa 1 palyanI sthitine kahevA. (1) pahele game-audhika ane odhika :- 1 palya aMtarmuhUrta, 4 palya 4 kroDapUrva (2) bIje gameaudhika ane jaghanya - palya aMtarmuhUrta 4 palya 4 aMtamhUrta (3) trIje game audhika ane utkRSTa :- 1 palya keDapUrva, cAra palya cAra jhaDapUrva. (4) cotho go. jaghanya ane audhika :vaLa palya aMtamuhUrta, eka palya 4 koDapUrva. (5) pAMcamo gamejaghanya ane ghajanya - 1 palya aMtarmuhUrta, eka palya cAra aMtarmuhUrta (6) chaThTho me-jaghanya ane utkRSTa - vA palya jhaDapUrva, eka palya cAra koDapUrva. (7) sAtame game-utkRSTa ane dhika - eka patya aMtarmuhUrta, cAra palya cAra koDapUrva, (8) AThamo game-utkRSTa ane jaghanya - eka palya aMtarmuhUrta, cAra palya cAra aMtarmuhUrta, (9) navame game-utkRSTa ane utkRSTa - eka palya kreDapUrva, cAra palya cAra keDapUrva Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamyA adhikAra bhagavatI za. 24 ke. nakSatra vimAnavAsI devatAnA kALanA 9 gammA. jadhanya 01 palya utkRSTa tA-aDadhA lyunI sthitinA kahevA. (1) paheleA gammA-audhika ane audhika H- 0aa paNa atarmuhUta, e padma cAra kreDapUrva (2) bIjo gamma--dhika ane jadhanya :- 0aa palle aMtarmuhUta e pakSa cAra aMtarmuhUta (3) trItee gammata-auzvika ane utkRSTa : :- 0aa 5 kroDapUrva e palpa cAra kreDapUrva (4) cAtheA gammA jaghanya ane audhika palya aMtarmuhUta eka pakSe cAra kreDapUrva (5) pAMcamAgammA-jaghanya ane jaghanya :- 0aa palpa aMtarmuhUta eka palya cAra aMtarmuhUta (6) chaThTho gammA-jaghanya ane utkRSTa :- 0aa palya kroDapUrva, eka pa cAra kreDapUrva (7) sAtamA gamme utkRSTa ane audhika H- nA palya aMtarmuhUrta be palya cAra kroDapUrva (8) AmA gammA-utkRSTa ane jaghanya :- nA palya aMtarmuhUta e palpa cAra aMta dyUta (9) navameA ammA-utkRSTa ane utkRSTa :- 0aa palya kroDapUrva e palya cAra kreDa pUrva hR -: -- tArA vimAnavAsI devatAnA kALanA 9 gammA-jaghanya palsanA AThamo bhAga utkRSTa 00 palyanI sthiti kahevA. (1) pahelA gammAaudhika ane audhika H- palyanA AThamA bhAga AMtarmuhUta eka pazca cAra kroDa pUrva (2) khInne gammA-audhika ane jaghanya :- palyane AThamA bhAga aMtarmuhUta, eka palya cAra aMtarmuhUta (3) trIjo gammA auSika ane utkRSTa :-palyanA AThamA bhAga kroDapUrva eka palpa kroDapU (4) ceAtheA gammo-jaghanya ane auSika :- palyanA AThamo bhAga aMtarmuhUta nA palya cAra kroDapU. (5) pAMcamI gamo-jaghanya ane jaghanya :- palyanA AThamo bhAga aMtarmuhUta nA aDadhA palya cAra aMtarmuhUta. (6) chaThTho gammI-jaghanya ane utkRSTaH- palyanA AThamo bhAga kroDapU, nA aDadhA palya cAra kroDapUrva (7) sAtamo gammo utkRSTa ane auSika :- 01 palya aMtarmuhUta, eka palya cAra kroDapUrva AThamo gamo utkRSTa ane jaghanya :-- na palya aMtarmuhUta (8) 1 palya 4 aMtarmuhUta (9) navamI gammI utkRSTa ane utkRSTa :- 0 palya kreDapUrva eka palya cAra kroDapU. = Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI 3pakrama : eka palya : pahelA devalAkanA kALanA huM gammA-jaghanya eka palya utkRSTa e sAgare pamanI sthitithI kahevA. (1) pahelA go-audhika ane audhika - eka palya aMtarmuhUta 8 sAgaropama 4 kreDapUrva (2) bIjo gamo-audhika ane jaghanya - eka palya aMtarmuhUta ATha sAgaropama cAra aMtarmuhUta. (3) trIjo gamo-audhika ane utkRSTa kADapUrva, ATha sAgaropama cAra kreDapUrva (4) ceAtheA gammo-jaghanya ane audhika - eka palya aMtarmuhUta-cAra paLyeApama cAra kADapU (5) pAMcamo gammI-jaghanya ane jaghanya :- eka palya aMtarmuhUta cAra palyApama cAra aMtarmuhUta, (6) chaThTho gammo-jaghanya ane utkRSTa :eka kADapU. cAra palyAyama cAra kreDapU. (7) sAtamo gammo--utkRSTa ane aughikaH- e sAregAyama aMtarmuhUta, ATha sAgaropama cAra kreDapUrva (8) AThamo gammo utkRSTa ane jaghanya :-e sAgaropama aMtarmuhUta ATha sAgaroyama cAra aMtamuhUta (9) navamo gammo utkRSTa ane utkRSTaHe sAgaropama kreDapUrva ATha sAgaropama cAra kreDapUrva, - -; bIjA devaleAkamAM kALanA 9 gammA jaghanya eka palya jhAjherI utkRSTa e sAgaropama jhAjherI sthitinA kahevA. [1] pahelA devalAkanA 9 gammA kahyA e rIte kahevA. para'tu vizeSatA che ke jaghanya ane utkRSTa ane sthitimAM jhAjheru (adhika-vadhAre) kahevu. trIjA devalAkamAM kALanA 9 gammA-jaghanya e sAgaropama, utkRSTa sAta sAgaropamanI sthitinA kahevA. (1) pahelA gammA-audhika ane audhika:- e sAgaropama aMtarmuhUta, 28 sAgaropama, cAra kroDapUrva (2) bIjo gammA-audhika ane jaghanya :- e sAgaropama aMtarmuhUta, 28 sAgarApama, cAra aMtarmuhUta (3) trIjo gammeaudhika ane utkRSTa :- e sAgaropama kroDapUrva, 28 sAgaropama cAra kreDapUrva (4) cAthI gammA-jaghanya ane audhika - e sAgaropama aMtarmuhUta, ATha sAgaropama cAra kroDapUrvI (5) pAMcamo gammo-jaghanya ane jaghanyaHe sAgaropama aMtarmuhUta, ATha sAgaropama cAra aMtarmuhUta (6) : Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa gammA adhikAra bhagavatI 2. 24 3 1thI4 cha gammo-jaghanya ane utkRSTa :- be sAgarepama kroDapUrva, eka sAgarepama 4 kaDapUrva (7) sAtame gamo-utkRSTa ane audhika - sAta sAgarepama aMtarmuhUrta 28 sAgaropama cAra kroDapUrva (8) AThame game utkRSTa ane jaghanya - sAta sAgaropama aMtarmuhUrta, 28 sAgarepama cAra aMtarmuhUrta (9) navamo game utkRSTa ane utkRSTa - sAta sAgarepama koDapUrva 28 sAgarepama cAra koDapUrva cothA devalekanA kALanA 9 gammA-jaghanya be sAgaropama jhAjherI utkRSTa sAta sAgarepama jhAjherI sthitinA kahevA. trIjA devalokanI rIte 9 gammA kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA e che ke, jaghanya utkRSTa bane sthiti jhAjherI kahevI. pAMcamA-chaThThA-sAtamAAThamA devalokanA kALanA 9 gamApAMcamA devalokamAM jaghanya sAta sAgarepama, utkRSTa dasa sAgarepama. chaThThA devalekamAM jaghanya dasa sAgaropama utkRSTa 14 sAgarepama, sAtamA devalokamAM jadhanya 14 sAgaropama uda 17 sAgarepama, Ama devalokamAM jadhanya 17 sAgarepama utkRSTa 18 sAgaropamanA nava nava gammA kahevA. (1) pahelo game-odhika ane audhika :- 7-114-17 sAgarepama aMtarmuhUrta 40, pa6, 68, 72 sAgarepama. cAra cAra koDapUrva krioDapUrva, (2) bIje game-auSika ane jaghanya 7, 10, 14, 17 sAgarepama aMtarmuhUrta-40, 56 68, 7ra sAgarepeme cAra cAra aMtarmuhUrta (3) trIje game-audhika ane utkRSTa - 7, 10, 14, 17 sAgaropama koDapUrva 40, pa6, 68, 72 sAgarepa cAra cAra koDapUrva (4) cotho game-jaghanya ane audhika - 7, 10, 14, 17 sAgarepama aMtamuhUrta 28, 40, pa6, 68 sAgaropama 4-4 koDapUrva (5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya - 7, 10, 14, 17 sAgarepama, aMtamuhUrta 28, 40, pa6, 68 sAgarepama 4-4 aMtarmuhUrta (6) cha gammo jaghanya ane utkRSTa :- 7, 10, 14. 17 sAgarepama, keDapUrva 28, 40, pa6, 68 sAgaropasa Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI bhagavatI 55 4-4 koDapUrva (7) sAtame go utkRSTa ane adhika - 10, 14, 17, 18 sAgarepa aMtarmuhUrta 40, 56, 68, 7ra sAgarepama 4-4 keDapUrva (8) AThamo game uk,Ta ane jaghanya :- 10, 14, + 17, 18 sAgarepama aMtarmuhUrta, 40, pa6, 68, 7ra sAgarepama 4-4 aMtarmuhUrta (9) navame game utkRSTa ane utkRSTa :- 10, 14, 17, 18 sAgarepama keDapUrva 40, 56,68, 72 sAgarepama 4-4 keDapUrva ghara eka tiryaMcanuM-pAMca sthAvara asaMsI manuSya AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa keDapUrvanI sthitimAM Upaje che. parimANa Adi sarva trAddhinA adhikAra pRthvIkAyamAM UpajavAvALA pAMca sthAvara ane asaMsI manuSyamAM kahyA te rIte kahevA paraMtu vizeSatA e che ke, eka samayamAM 1-2-3, yAvat saMkhyAtA-asaMkhyAtA Upaje che. kAyasaMdhanA be bheda-bhavAdeza ane kALAdeza, bhavAdezanI apekSAe jaghanya 2 bhava utkaTa 8 bhava kare che. kALadezanI apekSAe pAMca rathAvaranA kALanA gamyA che. ane asaMjJA manuSyanA kALanA 3 gammA che. pAMca sthAvaranI sthiti jaghanya aMta| muhUrta utkRSTa pRthvIkAyanI 22 hajAra varSanI, apakAyanI 7 hajAra 1 varSanI, teukAyanI traNa aherAtri divasanI, vAyukAyanI 3 hajAra varSanI, vanaspitikAyanI 10 hajAra varSanI che. asaMjJI manuSyanI sthiti jaghanya utkRSTa aMtarmuhUrtanI che. pAMca sthAvaranA kALanA 9 gammA A prakAre kahevA [1] pahelo game audhika ane audhika - aMtarmuhUrta ane aMtamuhUrta 88 hajAra varSa, 28000 varSa. 12 aherAtri, 12000 varSa, 40 hajAra - varSa, 4-4 keDapUrva [2] bIje go odhika ane jaghanya - aMta muhUrta, aMtamuhUrta 88000 varSa, 28000 varSa 12 divasa ciherAtri 12000 varSa, 40000 varSa 4-4 aMtamuhUrta, [3] trIje game odhika ane utkRSTa :- aMtarmuhUrta keDapUrva, 88000 varSa. 28000 varSa, 12 aherAtri, 12000 varSa 40,000 varSa, 4-4 keDapUrva Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maSA adhikAra bhagavatI 1 24. u-20 11 [4] ethe gammo-jaghanya ane audhika - aMtarmuhUrta, aMtamuhUrta, cAra, cAra aMtarmuhUrta 4-4 koDapUrva [5] pAMcamo game-jaghanya ane jaghanya - aMtarmuhUrta, aMtarmuhUrta, cAra, cAra aMtarmuhUrta, cAra cAra aMtarmuhUrta [6] cho game jaghanya ane utkRSTa - aMtarmuhUrta kreDapUrva, cAra, cAra aMtarmuhUrta 4,4 koDa pUrva, [7] sAtame game-utkRSTa ane audhika :-- 22000 varSa, 7000 varSa, traNa aDorAtri 3000 varSa, 10000 varSa, aMtarmuhUrta, aMtarmuhUrta 88000 varSa, 28000 varSa, 12 AhorAtri 12000 varSa, 40000 varSa, cAra cAra kroDapUrva. [8] AThame gamo-utkRSTa ane jaghanya :- 22000 varSa, 7000 varSa, traNa ahorAtri 3000 varSa, 10000 varSa, aMtarmuhUrtaaMtarmuhUrta 88000 varSa, 28000 varSa, 12 ahorAtri, 12000 varSa, 40,000 varSa, cAra, cAra aMtamuhUrta. [9] navamo game-utkRSTa ane ukUTa - 22000 varSa, 7000 varSa, traNa aherAtri, 3000 varSa, 10000 varSa, koDapUrva. 88000 varSa, 28000 varSa, 12 aDerAtri. 12000 varSa, 40,000 varSa, 4-4 kroDapUrva asaMjJI manuSyanA kALanA 3 gammA-jaghanya utkRSTa alamuhurtanI sthitithI kahevI (1) paDele gammo-jaghanya ane audhika :-- aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta cAra aMtarmuhUrta cAra keDapUrva (2) jo * gammo-jaghanya ane jaghanya :- aMtamuhUrta ane aMtamuhUrta cIra aMtarmuhUrta-cAra aMtarmuhUrta (3) trIjo game-jaghanya ane utkRSaraaMtarmuhUrta keDapUrva, cAra aMtarmuhUrta 4 kIDapUrva - traNa vileMdriya ane asaMzI tiryaMca AvIne tiryaMcamAM utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che ? traNa vikasendriya jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa keDapUrvanI sthitimAM utpanna thAya che. asalI tiryaMca jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa palpanA asaMkhyAtamA bhAganI sthitimAM utpanna thAya che, parimANa-eka samayamAM 1-2-3 vAvet saMkhyAtA, asaMkhyAtA utpanna thAya che. 2paraMtu eTalI vizeSatA che ke trIjA-navamA gammAmAM asaMzI tiryaMca sakhyAtA utpanna thAya che. saMgha-eka sevA avagAhanA Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama ra traNa vikaleMdriyanI jaghanya AMgUlanA asa`khyAtamA bhAga. utkRSTa eiMdriyanI 12 ceAjana, teindriyanI traNa gAu. cauraMdriyanI . cAra gAu asarI tiya "canI jaghanya AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAga. utkRSTa 1 hajAra ceAjananI che. sahANu-eka huMDaka vezyA 3. dRSTi 2 samaSTi mithyAdaeNSTi trIjA--navamA gammAmAM asanI tiryaMca mithyAdraSTi jJAna-e jJAna, e ajJAna. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, trIjA navamA gammAmAM asI tiya "camAM be ajJAna, ceAga-2, upayoga 2. saMjJA 4. kaSAya 4, iMdriya potapotAnI, samuddAta 3, veTanA 2' (zAtA ane azAtA) veDha eka (napu Msaka) AyuSya jaghanya aMtarmuhUta, utkRSTa eiMdriyanuM 12 varSanuM tendriyanuM 49 divasanuM, corendriyanuM cha mahinAnuM, asanI tiryaMcanuM DapUrvanuM hAya che. adhyavasAya 2 (zubha-azubha) anubaMdha-AyuSya anusAra kAyasa vedhanAnA be bheda-bhavAdeza ane kAlA deza bhavA dezanI apekSAe traNa vikaleMdriya jaghanya be bhava. utkRSTa ATha bhava kare che. asI tiya ca jaghanya 2 bhava utkRSTa 8 bhava kare che. paraMtu vizeSatA eTalI che ke trIjA ane navamA gammAmAM jaghanya utkRSTa e bhava kare che. kALAdezathI kALanA 9 gammA che. paraMtu asannI tiryaMcamAM pahelA ane sAtamA gammAmAM yugaliyAnI bhajanA che. ane trIjA navamA gammAmAM yugaliyAnI niyamA che. : traNa vikaleMdriyanA kALanA 9 gammA.-jaghanya aMtarmuhUtanI sthiti ane utkRSTa eiMdriyanI 12 varSa, teiMdriyanI 49 divasa, caurdriyanI 6 mahinAnI sthitinA kahevA. (1) pahelA gammA-audhika ane audhika - aMtamuta tahata 48 varSa, 196 divasa, 24 mahinA, cAra kreDapUrva, cAra ghaDapUrva (2) bIjo gammA audhika ane jaghanya :- aMtarmuhUta, aMtarmuhUta 48 varSa, 196 divasa, 24 mahinA cAra cAra a MtarmuhUta (3) trIjo gammA-audhika ane utkRSTa aMtarmuhUta krIDapU, 48 varSa, 196 divasa, 24 mahinA cAra cAra : Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za. 24 uM. re 53 koDapUrva (4) cothe game-jaghanya ane audhika - aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta cAra cAra aMtarmuhUrta cAra cAra koDapUrva (5) pAMcame gammo - jaghanya ane jaghanya aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta cAra cAra aMtarmuhUrta cAra cAra aMtarmuhUrta (6) chaThTho gamejaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta koDapUrva cAra cAra aMtarmuhUrta cAra cAra koDapUrva. (7) sAtame gamo-utkRSTa ane audhika 12 varSa, 4 divasa, 6 mahinA aMtarmuhUrta, aMtamuhUrta, 48 varSa 196 divasa 24 mahinA cAra cAra jheDapUrva (8) AThamo game-utkRSTa ane jaghanya - 12 varSa, 49 divasa cha mahinA aMtamuhUrta, aMtamuhUrta 48 varSa, 1996 divasa 24 mahinA cAra cAra aMtarmuhUrta (9) nava game utkRSTa ane utkRSTa :- 12 varSa, 49 divasa, 6 mahinA kroDapUrva, 48 varSa, 16 divasa, 24 mahinA cAra cAra koDapUrva. asaMzI tiryaMcanA 9 gammA-jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa kroDapUrvanI sthitinA kahevA joIe. (1) pahele go-audhika ane odhika-aMtamuhUrta, aMtarmuhUrta 4 koDapUrva. traNa kreDapUrva palyane asaMkhyAta bhAga. (2) bIje game odhika ane jaghanya aMtarmuhUrta cAra koDapUrva cAra aMtarmuhUrta (3) trIje game-audhika ane utkRSTa aMtarmuhUrta palyane asaMkhyAtamo bhAga keDapUrva asaMkhyAtamo bhAga (4) cotho game-jaghanya ane audhika-aMtamuhUrta aMtamuhUrta cAra aMtamuhUrta cAra jhaDapUrva (5) pAMcamo game-jaghanya ane jaghanya aMtarmuhUrta--aMtarmuhUrta cAra aMtarmuhUrta cAra aMtarmuhUrta (6) cha go jaghanya ane utkRSTa-aMtarmuhUrta kaDapUrva cAra aMtarmuhUrta cAra jhaDapUrva (7) sAtamo go-utkRSTa ane audhika-koDapUrva aMtamuhUrta cAra kroDapUrva . traNa karoDapUrva, palyane asaMkhyAtamo bhAga. (8) AThamo go-utkRSTa ane jaghanya-keDapUrva aMtarmuhUrta cAra keDapUrva cAra aMtarmuhUrta. (9) navamo go-utkRSTa ane utkRSTa koDapUrva padyane asaMkhyAtamo bhAga jhaDapUrva palyane asaMkhyAta bhAga.. . saMsI tiryaMca ane saMjJI manuSya AvIne tiryaMca paMcendriya paNumAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrama utkRSTa traNa pAsanI sthitimAM Upaje che. parimANa--eka samayamAM 1,2,3 yAvat tiryaMca asaMkhyAtA, manuSya saMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa 6 avagAhanA-tiryaMcanI jaghanya amUlane asaMkhyAta bhAga, utkRSTa eka hajAra jananI, manuSyanI jaghanya AMgUlane asaMkhyAtamo bhAga, ugNa 500 dhanuSyanI paraMtu manuSyanI trIjA gappAmAM jaghanya pratyeka aMgUla utkRSTa pa00 dhanuSyanI, navamA gammAmAM jaghanya-utkRSTa pa00 dhanuSanI hoya che. - saMDANa-6- lekjhA-6-6 daSTi 3-3 paraMtu trIjA navamA gammAmAM eka mithyASTi jJAna-tiryacamAM 3 jJAna-3 ajJAnanI bhajanA manuSyamAM cAra jJAna traNa ajJAnanI bhajanA che. paraMtu trIjA navamA gammAmAM tiryaMca manuSya bannene be ajJAnanI niyamA, ga 3-3 upayoga 2-rasaMzA 4-4 kaSAya 4-4 indriya 5-5 samudyAta tiryaMcamAM 5. manuSyamAM 6 vedanA 2-2 (zAtA ane azAtA) veda 3-3 AyuSya jeghanya aMtarmuhUrta utkRSTa keDapUrva paraMtu manuSyanA trIjA gussAmAM pratyeka mAsanA navamA gammA kreDapUrvanA hoya che. A avyavasAya-be zubha ane azubha. anubaMdha-AyuSya pramANe hoya che. kAyasaMdhinA be bheda-bhavAdeza ane kALAdeza bhavAdezanI apekSAe jaghanya be bhava utkRSTa 8 bhava kare che. paraMtu trIjA navamA gammAmAM jaghanya utkRSTa be bhava kare che. kALAdezanI apekSAe nava gammA heya che. saMjJI tiryaMca saMsI manuSyanA 9 gammA kahevA. jaghanya aMtarmuhUrta utkRSTa kreDapUrvanI sthitinA kahevA. paraMtu manuSyanA trIjA gammAnI sthiti jaghanya pratyeka mAsanI kahevI. . pahelA rAmA gammAmAM yugaliyAnI bhajanA che. trIjA navamA gammAmAM yugaliyAnI niyama che. (1) pahelo game-audhika ane audhika-aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta cAra jhaDapUrva traNa keDapUrva traNa patyeyama. (2) bIje game odhika ane jaghanya aMtarmuhUta aMtarmuhUrta. cAra jhaDapUrva ja aMtamuhUrta. (3) trIje game odhika ane utkRSTa aMtarmuhUrta pratyeka mAsa traNa traNa patyeyama kaThapUrva traNa traNa palyopama Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za- 24. uM-21 (4) cothe gammo jaghanya ane odhika aMtamuhUrta aMtarmuhUrta cAraaMtamuhUrta 4 kroDapUrva (5) pAMcame game jaghanya ane jaghanya aMtarmuhUrta aMtamuhUrta cAra aMtamuhUrta cAra aMtarmuhUrta (6) chaThTho game jaghanya ane utkRSTa-aMtamuhUrta koDapUrva cAra aMtarmuhUrta cAra koDapUrva (7) sAtame game utkRSTa ane odhika-koDapUrva aMtarmuhUrta cAra kroDapUrva traNa jhADapUrva traNa patyeyama (8) AThamo go utkRSTa ane jaghanya koDapUrva aMtarmuhUrta cAra koDapUrva cAra aMtarmuhUrta (9) navamo go-utkRSTa ane utkRSTa koDapUrva traNa pAyama jhaDapUrva traNa pAyama pAMca sthAvaranA 45 gammA 30 nANattA [ pheraphAra ] asaMsI manuSyanA 3 gammA nANattA phirakavuM nathI. traNa vikalaeNndriya asaMjJI tiryaMcanA 36 gammA 36 nANattA phiraka] saMjJI manuSya saMjJI tiryaMcanA 18 gammA 23 nANattA phiraka sAta nArakI dasa bhavanapati, vANavyaMtara, tiSI, pahelAthI AThamA devaleka sudhI A 27 belemAM 9-9 gammAnA hisAbe 243 gammA thAya che, ane 4-4 nANattA phirakInA hisAbathI 108 nANattA phirakI thAya che. kula gammA 345 [45+3+36+184ra43=345] thayA ane 197 nANuttA [pheraphAra ] [30+0+36+13108=197] thayA. vIsamo uze samApta. ekavIsame udeze - ghara eka manuSyanuM pahelI nArakIthI laIne chaThThI nArakI sudhInA jIva AvIne utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? pahelI nArakIthI nIkaLeva neriyA jaghanya pratyeka mAsa, bIjIthI chaThThI nArakInA nIkaLela jaghanya pratyeka varSa. utkRSTa keDapUrvanI rithatimAM utpanna thAya che. @ parimANu AdinA sarva adhikAra saMjJI tiryaMcamAM kahyA e prakAre kahevA. @tiryaMcanA gammAmAM jyAM jyAM aMtamuhUrta karyuM che tyAM tyAM manuSyanA gammAmAM pahelI narakamAM pratyeka mAsa ane bIjathI chaThThI naraka sudhImAM pratyeka varSanuM kahevuM. jemAM pahelI narakano pahele game-audhika ane auvika dasa hajAra varSa pratyeka mAsa, cAra sAgarepama, 4 kroDapU, bIjI narakanA pahele gamo-odhika ane odhika-eka sAgaropama pratyeka varSa bAra sAgaropama kroDapUrva. . Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa bhagavatI upakrama paraMtu eTalI vizeSatA che ke, jaghanya 1-2-3 yAvat saMkhyAtA Upaje che. manuSyamAM 27 prakAranA (ThekANAnA) devatA (10 bhavanapati, vANavyaMtara jyotiSI, bAra devalAka, navatraiveyaka, cAra anuttara vimAna, sarvAsiddha) AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? bhavanapatithI mAMDI bIjA devaleAka sudhI jaghanya pratyeka mAsa, trIjA devalAkathI sarvArthasiddha sudhI jaghanya pratyeka varSe utkRSTa kreDapUrvanI sthitinA Upaje che. piramANu 1-2-3 cAvat saMkhyAtA Upaje che. saMghayaNa nathI. devatAmAM zuddha pudgala piraName che. avagAhanA--bhavadhAraNIya jaghanya aMgUlanA asakhyAmA bhAga utkRSTa bhAga utkRSTa alaga-alaga che. bhavanapatithI laI khIjA devaleAka sudhI cha hAthanI, trIjA ceAthA devalAkanI 6 hAthanI, pAMcamA--chaThThAnIpa -hAthanI, sAtamA-AThamAnI 4 hAthanI, navamA, dasamA, agiyAramA-bAramAnI 3-3 hAthanI, navatraiveyakanI 2 hAthanI, pAMca anuttara vimAnanI 1 hAthanI hAya che. jo uttara vaikriya kare tA bhavanapatithI laI 12 mA devalAka sudhI jaghanya AMgUlanA saMkhyAtamo bhAga utkRSTa 1-eka lAkha yeAjananI hAya che. navatraiveyaka 4 anuttara vimAna ane sarvArthasiddhanA devatA uttara vaikriya karatA nathI. saMDhANu-samacArasa-uttara vaikriya kare te vidha vidha prakAranA hAya che. lephsA-bhavanapati vANunyataramAM lezyA cAra jAtiSI 1-2 devaleAkamAM lezyA eka (teolezyA) 3-4-5 mAM devalAkamAM lesthA eka [ padmavezyA] chaThThA delekamAM tathA tenAthI AgaLa lezyA-eka [ zukalalesyA ] hAya che. STi-bhavanapatithI laI 12 mA devalAka sudhI dRSTi 3, navapraiveyakamAM-2, pAMca anuttara vimAnamAM eka [samadraSTi] hAya che. jJAna bhavanapatithI lai navatraiveyaka sudhI 3 jJAna, 3 ajJAna paraMtu bhavanapati vANavyaMtaramAM 3 ajJAnanI bhujanA pAMca anuttara vimAnamAM 3 jJAnanI niyamA. 3 yAga upayega-2 saMjJA-4 kaSAya-4 indriya-5, samudghAta-bhavanapatithI lai 12 mA devalAka sudhI pAMca samughdhAta navagaiveyaka cAra anuttara vimAna ane sarvArthasiddhamAM samudghAta 3 Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gambA adhikAra bhagavatI 24. 21 : pa7 hoya che. vedane 2 zAtA ane azAtA) veda-bhavanapatinA laI bIjA devaleka sudhI veda be (strI veda ane puruSaveda) trIjAthI bAramA devaka navaraiveyaka, cAra anuttara vimAna ane sarvArthasiddhamAM veda eka (puruSaveda) AyuSya-potapotAnA sthAna anusAra hoya che. adhyavasAya-2 (zubha ane azubha) anubaMdha-AyuSya anusAra hoya che. kAyasaMghanA be bheda bhavAdeza ane kALAdeza. bhavanapatithI laI AThamA devaleka sudhI bhava ane kALanA gammA Adi sarva tiryaMcanI rIte kahevA. @ navamA devakathI laI navaraiveyaka sudhI bhavAdezanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa che bhava kare che. kALAdezanI apekSAe nava gamyA hoya che. cAra anuttara vimAnanA devatA bhavAdezanI apekSAe jaghanya be bhava utkRSTa cAra bhava kare che. kALAdezanI apekSAe nava gammA hoya che. sarvArthasiddhanA devatA bhavAdezanI apekSAe jaghanya utkRSTa be bhava kare che. kALAdezanI apekSAe kALanA 3 gammA (sAtamA, AThamA, navamA) hoya che. navamA devalekazI laI navavecaka sudhI kALanA nava gammA kahevA. navamA devalokanI sthiti jaghanya 18 sAgarepama. utkRSTa 19 sAgaropama, dasamA devalokanI sthiti jaghanya 19 sAgaropama. utkRSTa 20 sAgaropama e rIte eka eka sAgaropama vadhArato ja. navamA dhaiveyakanI sthiti jaghanya 30 sAgaropama utkRSTa 31 sAgarepamathI gammA kahevA navamA devalokanA kALa sabaMdhI nava gammA (1) pahele game odhika ane audhika-18 sAgarepama pratyeka varSa, 57 sAgarepama, 3 kroDapUrva (2) bIje gAmo-audhika ane jaghanya-18 sAgarepama, pratyeka varSa, pa7 sAgaropama, 3 pratyeka varSa. (3) trIjo jhame-audhika ane utkRSTa-18 sAgaropama, kroDapUrva, pa7 sAgarepama, traNa DipUrva, (4) @ paraMtu eTalI vizeSatA che ke, bhavanapatithI lai bIjA devaloka sudhI jaghanya gammA aMtarmuhUrtanA badale pratyeka mAsanA ane trIjAthI ADamA devaleka sudhI pratyeka varSanA kahevA. Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA bhagavatI 5 | the game jaghanya ane audhika-18 sAgarepama, pratyeka varSa, pas. sAgarepama, traNa kopUrva (5) pAMcamo gammo jaghanya ane jaghanya 18 sAgarepama pratyeka varSa, 54 sAgaropama, tra pratyeka varSa, (6) cho go-jaghanya ane utkRSTa 18 sAgarepama, kADapUrva, 54 sAgarepama, traNa koDapUrva. (7) sAtame gamI utkRSTa ane audhika-19 sAgaropama pratyeka varSa, 57 sAgarepama traNa koDapUrva (8) AThame gammI-utkRSTa ane jaghanya 10 sAgaropama pratyeka varSa 27 sAgaropama 3 pratyeka varSa (9) navame game-utkRSTa ane utkRSTa-19 sAgaropama koDapUrva, 50 sAgaropa 5 tra keDapUrva, e rIte naveka sudhI potAnI sthitinA 9-9 gammA kahevA. - cAra anuttara vimAnonA nava gammA-sthiti jaghanya 31 sAgarepama, utkRSTa 33 sAgaropamanA kahevA. (1) pahele gamo-odhika ane audhika 31 sAgarepama pratyeka varSa da6. sAgarepama, be koDapUrva. (2) bIje game-audhika ane jaghanya 31 sAgaropama pratyeka varSa. 66 sAgaropama be pratyeka varSa. (3) trIjo gaudhika ane utkRSTa 31 sAgarepama keDapUrva, 66 sAgarepama, be keDapUrva (4) je game jaghanya ane adhika 31 sAgarepama, pratyeka varSa, 62 sAgarepama, be kroDapUrva (5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya 31 sAgarepama, pratyeka varSa, 62 sAgarepama, be pratyeka varSa, (6) cha game-jaghanya ane utkRSTa-31 sAgarepama DipUrva, 6ra sAgarepama be koDapUrva, (7) sAtamo gamma-utkRSTa ane audhika 33 sAgarepama, pratyeka varSa, 66 sAgaropama, be koDapUrva (8) Ama go-utkRSTa ane jaghanya33 sAgaropama pratyeka varSa, 66 sAgaropama be pratyeka varSa, (9) navamo game-utkRSTa ane utkRSTa-33. sAgaropama koDapUrva, dada sAgaropama be koDapUrva A sarvArthasiddhanA 3 gammA-33 sAgaropamanI sthitinA kahevA. (1) pahele game-utkRSTa ane audhika-33 sAgarepama pratyeka varSa 33 sAgarepama keDapUrva, (2) bIjo game-utkRSTa ane jaghanya-33 Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gakhA adhikAra bhagavatI za. 24 u. 21 529 sAgaropama pratyeka varSa, 33 sAgaropama pratyeka varSa. (3) trIje gamyo: utkRSTa ane utkRSTa-33 sAgarepama keDapUrva, 33 sAgaropama jhaDapUrva pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAya ane asaMsI manuSya AvIne manuSyamAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa koDa pUrvanI sthitimAM Upaje che. bAkI parimANa AdinA sarva adhikAra tathA gappA nANatA (pharaka) Adi tiryaMcamAM UpajatA hevAnA kahyA e rIte kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAya 3-6-9 mA gammAmAM jaghanya 1-2-3 yAvatuM saMkhyAtA Upaje che. ane asaMsI manuSya chaThThA gamAmAM jaghanya 1-203 yAvat saMkhyAtA Upaje che. pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAyanA kALanA 9 gammA. * sthiti jaghanya aMtamuhUrta utkRSTa pRthvIkAyanI 22000 varSa, apakAyanI 7000 varSa, vanaspatikAyanI 10,000 varSanI hoya che. 1. pahelA gammA-auSika ane audhika-aMtarmuhUrta, aMtarmuhUrta 88000 varSa. 28000 varSa 40000 varSa cAra keDapUrva. e rIte upaga lagAvI 8 gammA bAkInA kahevA, asaMsI manuSyanA 3 gammA, saMjJI tiryaMcamAM kahyA e rIte kahI devA. traNa vikasendriya ane asaMzI tiryaMca AvIne manuSyamAM Upaje che. pariNAma, gammA, nANattA (pharaka) Adi sarva adhikAra tiryaMcamAM kahyA e rIte kahevA. ' paraMtu eTalI vizeSatA che ke, trIjA, chaThThA, navamA gammAmAM jaghanya 1-2-3 yAvat saMkhyAtA Upaje che. - saMjJI tiryaMca ane saMjJI manuSya AvIne manuSyamAM Upaje che. pariNAma gamA-nANattA -Adi sarva adhikAra saMsI tiryaMca manuSyanA kahyA e rIte kahevA, Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavatI upAya che. paraMtu eTalI vizeSatA che ke saMjJI tiryaMca trIjA-chaThThA navamA gammAmAM jaghanya 1-2-3 yAvat saMkhyAtA Upaje che, ane saMjJI manuSya nava gammA jaghanya 1-2-3 yAvat saMkhyAla Upaje che. - 6 nArakI, 10 bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSI, 12 devaka, navagrevaiyA, cAra anuttara vimana, e 32 sthAne nava nava gammAne hisAbathI 32-288 gammA thayA. cAra cAra nANuttA (pharakIne hisAbathI 3284=128 nANattA (pharaka) thayA. sarvArthasiddhanA 3 gammA asaMsI manuSyanA traNa gammA nANattA (pharaka) nathI. pRthvIkAya, apakAya, vanaspatikAyamAM nava-nava gammAnA hisAbe 349=7 gammA thayA. nANattA (pharaka) pRthvIkAyamAM 6, apakAyamAM 6, vanaspatikAyAmAM che ema "18 nANuttA thayA. traNa vikendriya ane asaMjJI tiryaMcamAM nava-nava - gammAnA hisAbe 449=36 gAme thayA. saMsI tiryaMca saMsI manuSyamAM nava-nava gammAnA hisAbe 18 gammA thayA. saMjJI tiryaMcanA 11 nANattA, saMsI manuSyanA 12 nANattA ema 23 nANattA thayA. kula gammA 375. (288+6+7+36+18=375) thayA. kula nANattA (pharaka) 206 (128+10-136-ra3=20 thayA) , ekavIsame uddeza samApta. 22 me udeze - ghara eka vANavyaMtara devatAnuM. asI tiryaMca AvIne utpanna thAya che. keTalI sthitimAM utpanna thAya che? jaghanya dasa hajAra varSa, utkRSTa palyanA asaMkhyAtamA bhAganI sthitimAM utpanna thAya che. bAkI parimANa AdinA sarva adhikAra tathA gammA, nANattA Adi ratnaprabhA pRthvImAM UpajavAvALA asaMjJI tiryaMcamAM kahyA e rIte kahevA. gammA 9, nANattA pa thayA. - saMjJAtiya saMsI manuSya AvIne Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa eka palpanI sthitimAM Upaje che. parisANa Adi sarva adhikAra tathA gamA-nANuttA Adi ratnaprabhA pRthvImAM UpajatA saMjJI tiryaMca, saMsI manuSyamAM kahyA e rIte kahevA Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za. 24 9. 22 thI 23 531" paraMtu devatAnI sthiti jaghanya dasa hajAra varSa, utkRSTa eka palyanI sthitinA gammA kahevA, gammA 18 thayA. nANuttA 18 thayA. tiya ca yugaliyA ane manuSya yugaliyA e be prakAranA yugaliyA Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya dasa hajAra varSa utkRSTa eka palyanI sthitimAM Upaje che. paramANu-gamA--nAhttA Adi sa adhikAra asurakumAramAM UjavAvALA be prakAranA yugaliyAmAM kahyA e rIte kahevA. = paraMtu sthiti jaghanya dasa hAra varSa, utkRSTa eka palyanI sthitinA gammA kahevA. paraMtu trIjA gammAmAM manuSya yugaliyAnI avagAhanA jaghanya eka gAu, utkRSTa traNa gAunI kahevI. sthiti-tiya ca ane manuSyanI bannenI jadhanya eka paca, utkRSTa traNa patyeApamanI kahevI. gammA 18(24=18) thayA ane nANuttA 11 (5+6=11) thayA. kula gammA 45 (9+18+18=45) thayA. nANuttA 34 (5+18+11=34) thayA. bAvIsamA uddeze samApta trevIsame uddezeA :- ghara eka jyAtiSInuM. e prakAranA yugaliyA AvIne utpanna thAya che. keTalI sthitimAM Upaje che ? jaghanya palpanA AThamo bhAga, utkRSTa eka palya eka lAkha varSanI sthitimAM Upaje che. parimANu-gammA-nANuttA Adi sarvAM adhikAra nAgakumAranI rIte kahevA. paraMtu trIjA gammAmAM manuSyanI avagAhanA jaghanya eka gAu jhAjherI, utkRSTa traNa gAunI kahevI. ane sthiti jaghanya eka palya eka lAkha varSe utkRSTa traNa patyeApamanI kahevI. khAkI sarva gammAmAM jaghanya sthiti palyanA AThamA bhAganI kahevI. jJAna--nathI. ajJAna-2, gammA-7 kahevA. (ceAthA, chaThThA kahevA nahi.) tiryaMca yugaliyAnA gammA-(1) pahelA gammI-audhika ane auSika-palyanA AThamo bhAga, palyane AThamo bhAga traNa patye pama, eka lAkha varSa. (2) khIjego audhika ane jaghanya, palyanA AThamo Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama bhAga, 5 ane ATha | bhAga traNa patye pama, pApamane AThamo bhAga. (3) trIje go-odhika ane utkRSTa-eka palya lAkha varSa, eka palya eka lAkha varSa, traNa palyopama, eka palya. eka lAkha varSa, (5) pAMcame go-jaghanya ane jaghanya-palyane AThamo bhAga, palyane AThame bhAga, palyane AThamo bhAga (7) sAtame ga utkRSTa ane audhika-traNa palyopama, palyane AThamo bhAga, traNa pApama eka pa5 lAkha varSa, (8) AThame go-utkRSTa ane jaghanya-traNa papama, palyane AThamo bhAga, traNa pApama, palpane AThama bhAga (6 navame game-utkRSTa ane utkRSTa-traNa papama eka palya lAkha varSa, traNa palyopama eka palya lAkha varSa. e rIte 7 game manuSya yugaliyAnA paNa kahevA. gammA 14 thayA. nANattA 11 thayA. - saMjJI tiryaMca ame saMsI manuSya AvIne tiSImAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? jaghanya palyano AThamo bhAga, utkRSTa eka palpa lAkha varSanI sthitimAM Upaje che. parimANu-AdinA sarva adhikAra ratnaprabhA pRthvImAM UpajavAvALA saMzI tiryaMca saMjJI manuSyamAM kahyA e rIte kahevA kALanA 9 gammA saMsI tiryaMcanA A rIte kahevA. (1) pahele -odhika ane odhika-aMtarmuhUrta palyane AThamo bhAga, cAra kroDapUrva cAra papama cAra lAkha varSa (2) bIje gammI-audhika ane jaghanya aMtarmuhUrta palyane AThamo bhAga cAra koDapUrva aDadho palya. (3) trIje gamo-odhika ane utkRSTa-aMtarmuhUrta eka palya lAkha varSa, cAra jhADapUrva palyopama cAra lAkha varSa. (4) je game-jaghanya ane audhika-aMtarmuhUrta palyane AThamo bhAga, cAra aMtarmuhUrta, cAra palyopama cAra lAkha varSa, (5) pAMcamo go-jaghanya ane jaghanyaaMtarmuhUrta palyane AThamo bhAga cAra aMtarmuhUrta cAra palyopamane AThamo bhAga. (6) chaThTho go-jaghanya ane utkRSTa aMtamuhUrta eka palya lAkha varSa, cAra aMtarmuhUrta cAra palyopama, cAra lAkha varSa. unA, Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pas!" gammA adhikAra maMgavatI che. 24 che. reka thI 24. (7) sAtamo game-- utkRSTa ane adhika kroDapUrva palyane AThame bhAga cAra koDapUrva cAra palyopama cAra lAkha varSa, (8) AThamo game utkRSTa ane jaghanya keDapUrva palyane aThamo bhAga, cAra keDapUrva cAra palyane AThamo bhAga (9) navamo game-utkRSTa ane utkRSTa keDapUrva eka palya lAkha varSa. cAra keDapUrva cAra palyopama cAra lAkha varSa. e rIte nava gammA saMjJI manuSyanA paNa kahevA. paraMtu aMtamuhUrtanI jagyAe pratyeka mAsa kahevA. gammA 18 [ 29=18] thayA ane nANattA 18 [10+8=18] thayA. kula gammA 3ra [ 14+ 18=32] ane nANattA 29 [11+18Hra9) thayA. trevIsamo uddeza samApta. vIsame udeze H ghara eka vaimAnika devatAnuM. be prakAranA yugaliyA AvI vaimAnika devatAmAM Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? pahelA devalokamAM jaghanya eka palyanI sthitimAM, bIjA devalokamAM, eka palya jhAjherI sthitimAM, utkRSTa traNa-traNa palapamanI sthitimAM Upaje che. parimANa Adi sarva adhikAra jyotiSamAM UpajavAvALA tiryaMca yugaliyA ane manuSya yugaliyAmAM kahyA e rIte kahevA paraMtu trIjA gussAmAM manuSya yugaliyAnI avagAhanA traNa gAu kahevI. sthiti manuSya yugaliyA ane tiryaMca yugaliyA bannenI traNa traNa palyopama kahevI. daSTi-be simadaSTi-mithyASTi jJAna-ra-ajJAna-2 gammA-7. tiryaMca yugaliyA pahelA devakamAM utpanna thAya che. enA 7 gammA A prakAre kahevA. (1) paDele game-odhika ane audhika :eka palya, eka palya, traNa palyopama (2) bIje game-audhika ane jaghanya-eka palya, eka palya, traNa palyopama eka palya. (3) trIjo game-odhika ane utkRSTa-traNa palyopama traNa pazyapama, traNa pApama traNa palyopama, (5) pAMcame gammo-jaghanya ane jaghanya-eka palya eka palyo eka palya eka palpa (9) sAtame game-utkRSTa ane odhika - traNa pabhepama eka palya, traNa palyopama, traNa pApama. (8) AThame game Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI krama utkRSTa ane jaghanya-traNa palyopama eka palya traNa palyopama eka palya. traNa palyApama, traNa palyApama --- (9) navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa traNa patyeApama, traNa palyApama. e rIte cha gammA manuSya yugaliyAnA paNa kahevA. pahelA devaleAkanA kathA e rIte bIjA devalokanA kahevA. paraMtu eTalA pharaka che ke bIjA devaleAkamAM eka pazya jhAjherA kahevA. gammA-28 [2X7=1442=28] thayA. nANuttA [pharaka] 22 [5+6=1142=22.] sannI tiryaMca AvIne pahelA devaleAkathI AThamA devalAka sudhI Upaje che. keTalI sthitimAM Upaje che? paDelA devaleAkamAM jaghanya eka palya utkRSTa e sAgare pama. bIjA devalAkamAM jaghanya eka palya jhAjherI utkRSTa e sAgare pama jhAjherI. trIjA devaleAkamAM jayanya e sAgaropama utkRSTa sAta sAgaropama ceAthA devaleAkamAM jaghanya be sAgaropama utkRSTa sAta sAgaropama jhAjherI. pAMcamA devaleAkamAM jaghanya sAta sAgaropama utkRSTa dasa sAgaropama, chaThThA devaleAkamAM jaghanya dasa sAgaropama utkRSTa cauDha sAgaropama. sAtamA devalAkamAM jaghanya cauda sAgaropama utkRSTa sattara sAgaropama AThamA devalAMkamAM jaghanya sattara sAgaropama utkRSTa 18 sAgaropamanI sthitimAM Upaje che. pariNAma AduinA adhikAra ratnaprabhA pRthvImAM UpajavAvALA sannI tiyaMcamAM kahyA e rIte kahevA. paraMtu temAM phera eTaleA ke cAra devalAka sudhI cha saMghayaNuvALA sannI tiyaMca utpanna thAya che. pAMcamA chaThThA devalAkamAM pAMca saMghayaNavALA, ane sAtamA AThamA devaleAkamAM cAra saMghayaNavALA utpanna thAya che. kAyasa vedhanA be bhe-- bhavAdeza ane kALAdeza. bhavAdezanI apekSAe jaghanya 2 bhava utkRSTa 8 bhava kare che. kALAdezanI apekSAe 9 gammA heAya che. te upara kahelI alaga-alaga sthitinA kahevA joie. (1) pahelA gamo-odhika ane audhika-aMtarmuhUta eka palya, eka palya jhAjherI, 2 sAgarApama, e sAgaropama jhAjherI sAta sAgaropama 10 sAgarApama, 14 sAgarApama, 19 Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gubhA adhikAra bhagavatI za-24, 3, 24 535 . sAgarApama, 4 kreDapUrva, AThe sAgarApama, ATha sAgare pama jhAjherI, sTa sAgarApama, 28 sAgaropama jhAjherI, 40 sAgaropama 56 sAgaropama, 68 sAgarApama, 72 sAgaropama (2) bIjo gammo-audhika ane jaghanya AMtarmuhUta eka palya-eka palya jhAjherI 2 sAgare pama, 2 sAgaropama AjherI sAta sAgaropama, 10 sAgaropama, 14 sAgarepama, 17 sAgaropama, cAra kreDapUrva. cAra patyeApama, cAra patyeApamADa sAgaropama 8 sAgaropama jhAjherI, 28 sAgarApama 40 sAgarApama, par sAgarApama, 68 sAgarISama (3) trIjo gammI-audhika ane utkRSTaaMtarmuhUta 2 sAgaropama, 2 sAgaropapa jhAjherI, sAta sAgaropama, sAta sAgare pama, jhAjherI. 10 sAgaropama, 14 sAreSama, 17 sAgare pama 18 sAgaropama cAra kreDapUrva 8 sAgare patra 8 sAgaropama jhajherI, 28 sAgarApA 28 sAgarepasa jherI 40 sAgaropama, pa6 sAgaropama 68 sAgaropama, 72 sAgaropama (4) ceAtheA gammA-jaghanya ane audhika- aMtarmuhUta eka palpa, eka palya jhAjherI e sAgare pama, e sAgaropama jhAjherI 7 sAgaropama 10 sAgaropama, 14 sAgare pama, 17 sAgare padma 4 aMta dyUta, 8 sAgaropama, 8 sAgaropama jhAjherI, 28 sAgare pama, 40 sAgaropama, 56 sAgarApama, 68 sAgaropama 68 sAgaropama chara sAgarApama. (5) jaghanya ane jabanya-aMtarmuhUta eka palpa eka palya jhAjherI e sAgarApama, 2 sAgaropama jherI, 7 sAgaropama, 10 sAgAma, 14 sAgarApama, 17 sAgaropama, 4 aMtarmuhUta cAra patyeApama cAra palyeApama jherI 8 sAgaropama 8 sAgaropama jhAjherI 28 sAgaropama 40 sAgaropama 56 sAgaropama 68 sAgaropama (6) chaThTho gammA-jaghanya ane utkRSTa-a MtarmuhUta eka palya, eka palya jhAjherI, 2 sAgaropama e sAgarApama jhAjherI, sAta sAgarApama. sAta sAgaropama jhAjherI, 10 sAgare pama, 14 sAgaropama 17 sAgareApama, 18 sAgare pama 4 aMtarmuhUta, 8 sAgare pama, 8 sAgaropama jhAjherI 28 sAgarApama, 28 sAgaropama jherI. 40 sAgapama, 56 sAgaropama, 68 sAgaropama 72 sAgarapama. (7) sAtamo gammI-utkRSTa ane audhika--kreDapUrva eka pulya, eka mUlya jhAjherI, e sAgare pama, be sAgarApama jhAjherI, sAta Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13} zrI bhagavato upakrama sAgarApama, 10 sAgaropama 14 sAgaragama 17 sAgaropama 4 kreDapUrva 8 sAgaropama 8 sAgaropama jhAjherI, 28 sAgaropama 28 sAgaropama jhAjherI, 40 sAgarApama, 56 sAgaropama, 68 sAgaropama, 72 sAgaropama (8) AThamo gammo-utkRSTa ane jaghanya- kreDapUrvI eka palya eka palya jhAjherI, e sAgaropama, be sagApama jhajherI, 7 sAgaropama, 10 sAgaropama, 14 sAgaropama 17 sAgaropama 4 kreDapUrva, 4 paththASama, 4 palyeApama jhajherI, 8 sAgaropama, 8 sAgare patra jhAjherI, 28 sAgare pama, 40 sAgaropama, 56 sAgarApama, 68 sAgareAyama. (9) navamo gammo-utkRSTa ane utkRSTa kroDapU e sAgaropama jhAjherI 7 sAgaropama 7 sAgaropama jhAjherI, 10 sAgaropama 14 sAgaropama 17 sAgaropa5, 18 sAgaropama cAra kreDapUrva ADa sAgaropama ADa sAgaropapa jhAjherI, 28 sAgaropama 28 sAgaropama jhAjherI, 40 sAgaropama, pa6 sAgaropama, 68 sAgaropama chara sAgare pama. manuSya pahelA devaleAkathI AThamA devalAka sudhI Upaje che. enA pariNAma AdinA adhikAra zarkarAprabhA pRthvImAM UpajavAvALA saMjJI manuSyanA kahyA e rIte kahevA. paraMtu temAM phera eTale ke, cAra devalAka sudhI 6 saMghayaNavALA, manuSya utpanna thAya che. pAMcamA chaThThA devaleAkamAM pAMca saMghayavALa', sAtamAM AThamA devalAkamAM cara saMghayaNavALA ane navathI khAramA devaleAkamAM traNa saMghayaNavALA, navarjhaveyakamAM 2 saMghayaNavALA ane anuttara vimAnamAM eka saMghayaNavALA utpanna thAya che. enA kALa saMbaMdhI 9 gammA tiryaMca paMcendriyanI rIte kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, pahelA bIjA devaleAkamAM jabrunya sthiti pratyeka mAsanI kahevI. trIjAthI AThamA devaleAka sudhI jaghanya sthiti pratyeka varSanI kahevI. bhAtrAdeDheNu-be bhava, ATha bhava kare che. navamA devalAkathI navacaitreyaka sudhI je manuSya jAya che enA huM gammA kahevA. sthiti potapotAnA ghelAkanI kahevI. jayA apekSAe 3 bhava ane cha bhava hAya che, Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamAM adhikAra bhagavatI 2. 24 u 24 kALanA 9 gammA A prakAre kahevA : (1) paDelA gamyA-auSi ane audhika be pratyeka varSa, 18 sApa, 10 sAgarepa 20 sAgarepama, 21 sAgaropama, 22 sAgarepama, ra3 sAgarepama, 24 sAgaropama, 25 sAgaropama, 26 sAgarepa, 27 sAgarepama, 20 sAgarepama, 29 sAgarepama, 30 sAgaropama, cAra jhaDapUrva pa4 sAgarepa, 57 sAgarepama 60 sAgarepama, 63 sAgarepama 66-69 sAgarepama, 72 sAgarepama, 5 rAgarepama, 78 sAgarepama, 81 sAgarepa, 84 sAgarepa, 87 sAgaropama, 90 sAgaropama 93 sAgarama, (2) bIje game-dhika ane jaghanya be pratyeka varSa, 18 sAgaropamathI laI eka eka sAgarepama vadhAratA 30 sAgaropama sudhI kahevuM. cAra koDapUrva 54 sAgare5mathI laI traNa traNa sAgaropama vadhAratA 90 sAgaropa sudhI kahe !. (3) trIje game odhika ane utkRSTa- pratyeka va 19 rAgarepamathI laI eka eka vadhAratA 31 sAgaropama sudhI cAra keDapUrva pa7 sAgarepamathI laI traNa traNa sAgare paNa vadhAratA 93 sAgaropama sudhI kahe. () che ga- jadhanya ana odhika-be pratyeka varSa 18 sAgarepapathI laI eka eka sAgaropama vadhAratA 30 sAgaropama sudhI, cAra pratyeka varSa, pa7 sAgarepamathI 93 sAgarepama sudhI traNa traNa sAgaropama vadhAratA jetA kahevuM. (5) pAMcame game-jaghanya ane jaghanya:- be pratyeka varSa 18 sigarepamathI eka eka sAgaropama vadhAratA 30 sAgaropama sudhI cAra pratyeka varSa 54 sAgaropamathI 90 sAgaropama sudhI traNa traNuM sAgarepa vadhAratA jatA kahevuM. (6) cha game-jaghanya ane utkRSTa-be pratyeka varSa 19 sAgarepamathI eka eka sAgarepama vadhAratA 31 sAgarepa sudhI cAra pratyeka varSa pa7 sAgarepamathI laI 93 sAgarepama sudhI traNa traNa sAgaropama vadhAratA kahevuM. (7) sAtamo game-utkRSTa ane audhika-be koDapUrva 18 sAgaropamathI laI eka eka sAgara vadhAratA 30 sAgaropama sudhI cAra ke pUrva. 50 sAgaropamathI laI 93 sAgarepama sudhI traNa traNa sAgare paNa vadhAratA kahevuM. (8) AThame gameuiTa ane jaghanya-be keDapUrva 10 sAgaropamathI laI 30 sAgaropama sudhI, 4 keDapUrva 54 rA.rAparathI 90 sAgarepama sudhI traNa Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ye zrI bhagavatI kaMpana traNa sAgarApama vadhAratA javuM. (9) navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa-e kaDapUrva 19 sAgaropamathI laI eka eka vadhAratA 31 sAgaropama sudhI cAra kroDapUrva 57 sAgaropamathI laI 93 sAgaropama sudhI traNa traNa sAgaropama vadhAratA kahevuM. / / cAra anuttara vimAnathI 9 gammA sthiti jaghanya 31 sAgaropama utkRSTa 33. sAgaropama, javA apekSAe traNa bhatra, 5 bhava kare che. (1) pahelA gammA-audhika ane auSika :- e pratyeka varSe 31 sAgaropama traNa krADapUrva, 66 sAgaropama (2) bIjo gammA-auSika ane jadhanyae pratyeka varSe 31 sAgaropama, traNa kreDapUrva 62 sAgaropama (3) trIjo gammaaudhika ane utkRSTa-e pratyeka varSa 33 sAgaropama traNa kreDapUrva 66. sAgareApama (4) ceAtheA gammA-jaghanya ane audhika-e pratyeka varSa 31 sAgaropama traNa pratyeka varSe 66 sAgaropama. (5) pAMcamA gummA-jaghanya ane jaghanya be pratyeka varSI, 31 sAgaropama, traNa pratyeka varSa 62 sAgaropama (6) chaThTho gammA-jaghanya ane utkRSTa e pratyeka varSa 33 sAgaropama, traNa pratyeka varSI, 66 sAgaropama (7) sAtamA gamme utkRSTa ane audhika-be kreDapUrva 31 sAgaropama traNa krIDa, 66 sAgaropama (8) AThamA gammA-utkRSTa ane jadhanya e DapUrva 31 sAgarIpama traNa kreDapUrva 66 sAgaropama (9) navamA gamma utkruSTa ane utkRSTa e krIDapUrva 33 sAgaropama traNa kroDapUrva 6 sAgaropama. ravi sarvArthasiddhanA 3 gammA 33 sAgaropamanI sthitithI kahevA. trIjo, ThTho ane navame, e traNa gammA heAya che. javA AzrI traNa bhava kare che. (3) trIjo gammA-audhika ane utkRSTa-e pratyeka varSa 33 sAgapama e kreDapUrva tetrIsa sAgaropama (6) chaThTho gammA jaghanya ane utkRSTa e pratyeka varSa 33 sAgaropama, e pratyeka varSe 33 sAgaropama. (9). navamA gammA-utkRSTa ane utkRSTa-e kreDapUrva 33 sAgaropama e kroDa 33 sAgaropama. ju. pahelA devalAkanA yugaliyAnA gammA-14 (2x7=14) manuSya tiya zanA 18 (249=18) e 32 gammA (14118=32) thayA. e Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavata 2 24 u. 24 rIte bIjA devalekanA paNa 32 gammA thayA. trIjAthI AThamA devaleka sudhI tiryacanA 54 (649=54) manuSyanA 54 e 108 gammA (54+54=108) thayA. navamA develekathI cAra anuttara vimAna sudhI cha ghara hoya che. e mATe manuSyanA 54 gammA (649=54) thayAM. sarvArthasiddhanA traNa gammA thayA. e sarve 229 gammA (32+3+108 +54+3=229) thayA. nANattA-pahelA devalekamAM ra9 nANattA, bIjA devalokamAM 29 nANuttA. trIjAthI AThamA devaleka sudhI darekamAM 16-16 nANattA hovAthI (164=96) thayA. chaThThA, sAtamA, AThamA devalokamAM lesthAno pharaka nathI. e mATe traNa nANattA ochA karavAthI 93 nANattA thayA navamA devalokathI sarvArthasiddha vimAna sudhI sAta ghara hoya che. darekamAM cha cha nANuttA hevAthI. (74642) nANattA thayA. e sarva 197 nANattA (2929+93+4=193) nANuttA thayA. sarva gammA ane nANattA (pharaka)nI joDa :- (pharaka). gammA nANattA 24 mA zatakanA pahelA uddezA ghara eka nArakInuM 135 119 24 mA zatakanA bIjAthI agiyAramA uddezAo- sudhI ghara 10 bhavanapatinAM.... 450 24 mA zatakane bArame uddeze ghara eka pRthvIkAyanuM 228 145 24 mA zatakane terame uddeza ghara eka apakAyanuM 228 24 mA zatakane caudamo uddeza ghara eka teukAyanuM 102 89 >> , , 15 me , vAyukAyanuM 102 89 * * * 16 , , , vanaspatikAyanuM 228 145 > > ) 17 , , , , beIndriyanuM 102 89 >> , teIndriyanuM 102 - 89 >> >> >> 19 ka ba >> , rendriyanuM 102 89 e che 20 - atica paMcendriyanuM 345 197 340 145 Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 24 mA zatakanA 21 me. uddeze ghara eka manuSyanuM 22 1 ,,,, ,, }} }, "" '' dd dd 23 24 "" 29 ' ,, ', ,, 29 "" "" '' zrI bhagavatI upakrama 39pa 45 vAguSya taranuM jyAtiSI devanuM 32 vaimAnika devanuM 229 950 gammA saMkhyAtA UpajavAvALAnA. 206 34 29 193 2805 1998 A sarva gamyA 2805 thayA ane nANuttA (pharaka) 1998 thayA. manuSya 34 sthAna-7 nArakI 10 bhavanapati vANavyaMtara jyAtiSI, 12 devaloka, navapraiveyaka, anuttara vimAna ane sarvAsiddhamAM jAya che. ane 33 sthAna (sAtamI nArakI sivAya)thI Ave che. e 67 thayA. ene 9 guNA karavAthI 603 thayA. emAM sarvArtha siddhanA 6 gA javAnA ane 6 gammA AvavAnA e 12 gammA ghaTADavAthI 591 gamA rahyA. manuSya yugaliyA ane tiryaMca yugaliyA marIne 14 sthAna (10 bhavanapati vANavyaMtara, jayAtiSI, pahelA bIjA devalAka )mAM jAya che. enA 1442=284=25ra gammA thayA. emAMthI jyAtiSI pahelA bIjo devalAka e 3 sthAnamAM manuSya yugaliyA ane tiyaMca yugaliyA javAthI 6+6=12 thayA. ( ceAtheA ane ThTho ) ghaTADavAthI 240 gammA rahyA. manuSya marIne 9 sthAnamAM (pAMca sthAvara, 3 vikalendriya, tiryaMca paMcendriya) jAya che. enA 94=81 gammA thayA. manuSyamAM 8 sthAnathI (pRthvI, pANI, vanaspati, 3 vikalendriya asaMjJA tiryaMca paMcendriya saMjJA tiryaMca pa Mcendriya) Ave che. tenA traNa-traNa gammA (trIjo-Dro-navame!) 843=24 thayA. manuSyamAM asanI manuSya Ave che. tenA 1 chaThTho gammA. manuSyamAM sa MjJI manuSya Ave che. tenA 9 gammA thayA. saMjJI tiyaOcamAM sannI ane asaMjJI tiya ca Ave che. tenA 2-2 gammA (trIjo anenavamA) 242=4 gammA thayA. e prakAre 591-240+81+24+1+4=50 gA saMkhyAtA UpavAvALAnA thayA. Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gammA adhikAra bhagavatI za-24. u-24 : : 1851 gammA asaMkhyAtA UpakvAvALAnA. asaMzI tiryaMca paMcendriya marIne 12 sthAna (dasa bhavanapati vANuvyaMtara pahelI narakamAM jAya che. saMjJI tiryaMca paMcendriya 27 sthAne (10 bhavanapati vANavyaMtara, jyotiSI, pahelAthI AThamA devaloka7 naraka)mAM jAya che. ane e ja ra7 sthAnathI Ave che. e 27+27=14 sthAna thayAM. pRthvI pANI-vanaspatimAM 14 prakAranA devatA [10 bhavanapati, vANuvyaMtara, jotiSI, paheluM bIjuM devaloka] Ave che. A 3414=42 sthAna thayAM. pAMca sthAvara traNa vikavendriya tiryaMca paMcendriya e huM sthAnamAM 10 sthAna (pAMca thAvara traNa vikasendriya saMjJI tiryaMca paMcendriyaasaMjJAtiya ca paMcendriya)nAM Ave che. e 9410=90 sthAna thayAM. e 1254+4+90=198 sthAnanA nava-nava gammA hovAthI 1984=1782 gammA thayA. ' uparokta 9 sthAnomAM asaMsI manuSya Ave che. tenA traNa gammA (4-5-6) thAya che e 9*3=27 gammA thayA. manuSyamAM 8 sthAna (pRthvI, pANI, vanaspati 3 vikalendriya, asaMsI tiryaMca paMcendriya, saMjJI tiryaMca paMcendriya)nAM Ave che. tenA 6-6 gammA (1, 2,4,5,7,8) hevAthI 84=48 gammA thayA. manuSyamAM asaMsI manuSya Ave che. tenA 2 gammA (45) hoya che. A prakAranA 1782+27548+2=1859 gammA thayA. saMsI tiryaMcamAM saMsI tiryaMca ane asaMzI tiryaMca Ave che. tenA 2-2 gammA (3-9) 242=4 (yugaliyA hevAthI) saMkhyAtAmAM gaNAya che. tathA vanaspati marIne vanaspatimAM utpanna thAya che. tenA cAra gammA (1-2-4-5) be bhava anaMta bhavanA che. evI rIte, A 8 gammA ochA karavAthI 1859-8=1851 vAgmA asaMkhyAtA, UpajavAvALAnA che. cAra gammA anaMtA UpajavAvALAnA.. Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama - vanaspati marIne vanaspatimAM Upaje che. enA cAra gammA (1-2-4-5) anaMtA UpajavAnA che.--- saMkhyAtAnA 50, asaMkhyAtAnA 1851 ane anaMtAnA 4. A prakAre kula 50+1851+4=3805 gammA thayA. odhika jaghanya utkRSTa kula gamA 1. jaghanya utkRSTa 2 bhavanA 261 249 264 774 2. jaghanya 2 bhava utkRSTa 8 bhavanA 496 para6 624 1646 3. jaghanya 2 bhava utkRSTa asaMkhyAtA bhavanA 48 48 0 96 4. jaghanya ra bhava utkRSTa anaMtA bhavanA 2 2 0 4 5. jaghanya 2 bhava utkRSTa " saMkhyAtA bhavanA 78 78 0 156 6. jaghanya 3 bhava utkRSTa 7 bhavanA 17 7. jaghanya 2 bhava utkRSTa 6 bhavanA 18 18 15 51 8. jaghanya 3 bhava utkRSTa 5 bhavanA 4 9 jaghanya 2 bhava utkRSTa kabhavanA 3 3 6 12 10, jaghanya utkRSTa 3 bhavanA 1 1 1 3 - - - - - - - - 28 946 931 2805 che ja yoganA 28 belene alpa baDutva - zrI bhagavatI sUtra za. 25 u. 1ne adhikAra - sarva saMsArI jInA 14 prakAra che. (1) sUma ekedriya (2) bAdara ekeMdriya, (3) beIdriya, () teIdriya, (5) caudriya, (6) asaMsI paceMdriya, (7) sarI pacaMdriya e sAtanA aparyAptA ane paryAptA kula maLIne 14. Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pagane alpAbahave za25. 6-1 e 14 prakAranA jIvamAM jaghanya utkRSTa ga apekSAthI apabahuta kahe che. 1. sarvathI thaDA aparyApta sUkrama ekedriyanA jaghanya ga. 2. tethI aparyApta bAdara ekeMdriyanA jaghanya gaM asaMkhyAta guNa. 3. tethI aparyApta beIdriyanA jaghanya ga asaMkhyAta guNa. 4. tethI aparyApta teIdriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNa. 5. tethI aparyApta iMdriyanA jaghanya yoga asaMkhyAta guNA. 6. tethI aparyApta asaMjJI paMceMdriyanA jaghanya ga asaMkhyAta guNa. 7. tethI aparyApta saMjJI paMceMdriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNa 8. tethI paryApta sUkrama ekedriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. 9. tethI paryApta bAdara ekedriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. 10. tethI aparyApta sUkama ekedriyanA utkRSTa yoga asaMkhyAta guNA. 11. tethI aparyApta bAdara ekeMdriyanA utkRSTa pega asaMkhyAta guNA. 12, tethI paryApta sUphama ekeMdriyanA utkRSTa yaMga asaMkhyAta guNa. 13. tethI paryApta bAdara ekedriyanA u Ta ga asaMkhyAta guNA.. 14. tethI paryApta beidriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. 15. tethI paryApta te indriyanA jaghanya yoga asaMkhyAta guNa : 16. tethI paryApta caurendriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. 17. tethI paryApta asaMjJI paMceMdriyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. - AtmapradezanA paripaMdana (kaMpana)ne yoga kahe che. te yuga vItarAkarmanA pazamAdinI vicitratAthI anekavidha hoya che. koI che ne AzrayI alpa yoga hoya che, ane te ja bIjA chavanI apekSAe utkRSTa heya che. tenAM cauda chava sthAnakane AzrayI pratyekanA jaghanya ane utkRSTa bheda gaNAtAM 24 prakAra thAya che. A sUtramAM tenA a95 bahutvanuM kathana che. temAM sUkSma aparyApta ekedriyano jaghanya yoga sauthI alpa hoya che. kAraNa ke teonuM zarIra sUkSma hovAthI ane aparyApta hovAne lIdhe apUrNa hovAthI bIjA badhA bhegA karatAM teno yoga sauthI thoDo che, ane te kAmaNa zarIra dvArA audArika pudagalo grahaNa karavAnA prathama samaye heAya che, ane pachI samaye saspe yeranI vRddhi thAya che, ane te utkRSTa yoga paryata vadhe che. Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 . thI laMgavatI 5 18. seithI paryApta saMsI pakriyatA janya roga asaMkhyAta guNa. 19. tethI apapta beidriyanA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNA." 20. tethI aparyApta teIdriyanA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNa.. 21. tethI aparyApta caurendriyanA utkRSTa vega asaMkhyAta guNA. . tithI aparyApta asaMjJI paMcendriyAnA utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa, 23. tethI aparyApta saMsI paMcendriyanA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNA. 24. tethI paryApta beIdriyanA ulTa vega asaMkhyAta gu. . 25. tethI paryApta teIdriyanA utkRSTa yoga asaMkhyAta guNA. che. tethI paryApta rendriyanA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNA. 27. tethI paryApta asaMjJI paMceyinA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNA. 28, tethI paryApta saMjJI paMcaeNTriyanA utkRSTa yoga asaMkhyAta gu. - samayogI viSayogI gautama : he bhagavan ! prathama samayamAM utpanna be nacika samayegI hoya che ke viSamayegI hoya che? mahAvIra : he gautama! te bane kadAca samayogI hoya che ane kadAca viSamayegI hoya che. - gautamaH he bhagavAna ! enuM zuM kAraNa? * mahAvIraH he gautama! @ ADAraka nairayikanI apekSAe -anAhAraka nairayika ane anAhAraka nairayikanI apekSAe AhAraka narayika : - @ AhAraka nArakanI apekSAe anAhAraka hInayogavALA hoya che. kemake je nAraka RjumatithI AvIne AhArakapaNe utpanna thAya che te niraMtara AhAraka hovAthI pudgalathI ucita (pu) hoya che, eTale te avika yogavALA che. je nAraka vigrahagatithI anAhArakapaNe utpanna thAya che te anAhAraka hovAthI pudagalothI upacita hotA nathI. e mATe te hInayogavALA hoya che. je nAraka samayanI vigrahagatithI anAhArakapaNe utpanna thAya athavA RjugAthA AvIne AhArakapaNe utpanna thAya che te baMne ekabIjAnI apekSAe samAna pagavALo hoya che. Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 cAganA alpa. bhagavatI zU. 25 ku. 1 15 kadAca kSINayAgI, kadAca tulyAgI, kadAtha adhikayeAgI hAya che, arthAt AhAraka nairiyekanI apekSAe anAhAraka taiyika hIyogI hAya che. anAhAraka neracikanI apekSA ADAraka naicika adhikyogI hoya che; e AhAraka nacika athavA e anAhAraka naiyika samayeAgI (tulyayeAgavALA) hAya che. je hInayogI hAya che, te asaMkhyAta bhAga sakhyAta bhAgahIna athavA asaMkhyAta guNuDDIna athavA hIna, A rIte 7 cauThANa vaDiyA hoya che. 000000 hIna athavA saMkhyAtaguNa paMdara yAgAnA alpa bahutva zrI bhagavatI sUtra za. 5. . 1 nA adhikAra cAga 15 prakAranA che :~ [1] satyamanayAga [2] asatyamana cega [3] mizramanayoga [4] vyavahAra manayoga [5] satya vacanayAtra prathama samayanA utpanna e nairiyakramAM yogAnuM tAratamya cauhADiyA A prakAre samajavuM. (1) eka jIva eka samayanA AhAraka ma ukatithI Avela che ane bIjA jIva eka samayanA AhAraka dRlikAgatithI Avela che. e bannenA yAga asaMkhyAta bhAga nyUnatAdhika che. ; (2) eka jIva eka samayanI AhAraka ma ukagatithI Avela che. ane khInne jIvuM e samayanI AhAraka vakragatithI Avela che. e bannene yoga saMkhyAtabhAge nyUnAdhika che. (3) eka jIva eka samayane AhAraka bhagati karIne Avela che ane khIjo jIva eka samayanA anAhAraka eka vakragati karIne Avela che. e bannene yeAtra sakhya'taguNu nyUjhAdhika che. (4) eka jIva eka samayane AhAraka madhukagatithI Ave che ane khIje jIva e samayanA anAhAraka e vakragatithI AvyA che. e banne yega asakhyAtaguNa cUnAdhika che. je adhiyogI hoya che te paNa asaMkhyAtabhAga adhika ke saMkhyAtabhAga ati ke asaMkhyAtagu! adhika ke saMkhyAtaguNu adhika A rIte, cauThANuyA adhika heya che. A kAraNuthI nairiyeka kadAca samayogI kadAca viSayegI hoya che. A rAte covIsa daDakamAM kahevuM. Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - thI bhagavatI upamA [6] asatya vacanoga, [ mizra vacanaga [8] vyavahAra vacanaga 0i audyArika kAga [10] dArika mizra kAyasega [11] vaikriya kAga [12] vaikiya mizra kAga [13] AhAraka kAga [14] AhAraka mizra kAyasega [15] kAmaNa kAyayoga. e 15 yugamAM jaghanya, utkRSTa yugane alpabahurva kahe che - [1] kAzmaNa zarIrane jaghanya ga sarvathI ghaDe che. ri) tethI audArika mizrane jaghanya roga asaMkhyAta guNA. [3] tethI vaikriya mizrane jaghanya ga asaMkhyAta guNA. [4] tethI dArika zarIrane jaghanya ega asaMkhyAta guNA. [5] tethI vikiya zarIrano janya roga asaMkhyAta guNA. [6] tethI kAzmaNa zarIrane utkRSTa yuga asaMkhyAta guNA. [9] tethI AhAraka mizrano jaghanya yoga asaMkhyAta guNA. [8] tethI AhAraka mizrane ukRSTa yuga asaMkhyAta guNA. [9-10] tethI dArika mitra ane vaikiya mizrane utkRSTa yuga - paraspara tulya asaMkhyAta guNA. [11] tethI vyavahAra manogane jaghanya vega asaMkhyAta guNA. [12] tethI AhAraka zarIrane jaghanya yoga asaMkhyAta guNA [13 thI 19) tethI traNa prakAranA manamAM ane cAra prakAranA vacanaga, e sata paraspara tulyanA jaghanya vega asaMkhyAta guNA. [20] tethI AhAraka zarIranA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNa. [[21thI 30] tethI audArika zarIra, vaikiya zarIra cAra prakAranA manayoga ane cAra prakAranA vacaga e dasa paraspara tulyanA utkRSTa yuga asaMkhyAta guNa. jIva dravya ajIva drazya zrI bhagavatI sUtra za. 25 u. 2 ne adhikAra gautama he bhagavana ! dravya keTalA prakAranAM che? Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha chavadravya bhagavatI za. 25 u 2 pas mahAvIra H he gautama! dravya be prakAranAM cheH chavaMdravya ane ajIba dravya. gautama? he bhagavan! ajIva dravya keTalA prakAranAM che? : - mahAvIra H he gautama! be prakAranAM che? rUpI aMjIva dravya ane arUpI ajIva dravya. gautama : he bhagavana ! rUpI ajIva dravyanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! cAra bheda che? kaMdha, deza, pradeza ane paramANu pula. gautama? he bhagavan! arUpI ajIva dravyanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! dasa bheda che? dharmAstikAyanA skaMdha, deza ane pradeza; AkAzAstikAyanA skaMdha, deza ane pradeza adhUmastikAyanA skaMdha, deza ane pradeza ane dasamo kALa dravya. gautama? he bhagavana! rUpI ajIva dravya saMkhyAta che, asaMga khyAta che ke anaMta che? mahAvIra : he gatama! saMkhyAta nahi, asaMkhyAta nahi, paraMtu anaMta che. gautama? he bhagavana ! enuM zuM kAraNa che? mahAvIraH he gautama! paramANu yugala anaMta che, be pradezI kaMdha anaMta che yAvat dasa pradeza skaMdha anaMta che. saMkhyAta pradezI kaMdha anaMta che. asaMkhyAta pradezI skaMdha anaMta che. anaMta pradezI kaMdha anaMta che. A kAraNathI rUpI ajIva dravya anaMta che. - gautama : he bhagavan! jIva dravya sakhyAta che, asaMkhyAta che ke anaMta che? mahAvIra : he gautama! jIva dravya saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI paraMtu anaMta che.. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI zrI maMgala haipa . - gautama : he bhagavana ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! 23 dakkanA jIva asaMkhyAta che ane vanaspatikAyanA jIva tathA siddha bhagavAna anaMta che. - gautama: he bhagavan! jIva dravya ajIva dravyanA kAmamAM Ave che ke ajIva dravya jIva dravyanA kAmamAM Ave che? | mahAvIraH he gautama ! ajIva dravya jIva dravyanA kAmamAM Ave che paraMtu jIva dravya ajIva dravyanA kAmamAM AvatA nathI. jIva dravya ajIva dravyane grahaNa karIne 14 belemAM pariNamave che. 5 zarIra, 5 Idriya, 3 yega, 1 zvAsozvAsa, nArakI ane devatA - e cauddha daMDakanA jIva 12 belemAM pariNamAve che. (dArika ane AhAraka e be zarIra enAM nathI) cAra sthAvaranA jIva 6 belemAM pariNumAve che. (3 zarIra 1 Idriya, laga, 1 zvAsozvAsa) vAyukAyanA jIva 7 belemAM pariNamAve che. (vaikiya zarIra vadhyuM) beIdriyajIva 8 belemAM pariNamAve che. (3 zarIra, 2 Idriya, ra ga, 1 zvAse zvAsa) teIdriya jIva 9 belemAM eka Idriya vadhI) ane carendriya jIve ja belemAM (eka Idriya vadhI) pariNumAve che. tiryaMca paceMdriya jIva 13 belemAM AhAraka zarIra choDIne) pariNumAve che. manuSya 14 belemAM pariNumAve che. - gautama: he bhagavan! leka te asaMkhyAta pradeza che. emAM anaMta jIva ane anaMta ajIva dravya kevI rIte samAyAM che? . mahAvIra he gautama ! kUTAgArazALA tathA prakAzanA daSTAMtathI samAyAM che. * gautama: he bhagavana! lekanA eka AkAza pradeza para keTalI zithI AvIne pudgala ekaThA thAya che? @ chava dravya sacetana hovAthI ajIva dravyane grahaNa karIne zarIrAdi rUpathI ene pariga kare che. e mATe jIva bhIkatA che. ajIva dravya acetana hovAthI mAha (grahaNa karavA yogya) che, mATe e jIvano bhoga che. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthiti sthita bhagavatI za. 25 3 2 549 mahAvIra : huM gautama ! nirvyAghAta (pratimadha-rukAvaTa na heAya tA) apekSAe ja dizAnA pudgala AvIne ekaThA hAya che. vyAghAta (pratibaMdha-rukAvaTa) apekSAe kadAca traNa dizAnA, kadAca cAra dizAnA kadAca pAMca dizAna pudgala ekaThA thAya che. e rIte upacaya, apacaya tathA cheDha (alaga heAvA)nA paNa kahevA. pAMca sthAvarane cheDIne 19 daDakanA jIva niyamA cha dizAnAM puddagala le che, caya, upacaya kare che, chede che. samuccaya jIva ane pAMca sthAvaranA jIva cha bela (audyArika, vaijasa, kANu e 3 zarIra, sparza I Mdriya, kAyayoga, zvAseAzvAsa) apekSAe kadAca traNa-cAra-pAMca-chadizAnA pudgala le che, capa (ekaThA karavA) upacaya (vizeSa rUpathI ekaThA karavA) apacaya (ochA karavAnA) kare che, chede che. A prakAre eka AkAza pradeza para pudgala Ave--jAya che. leAkAkAzanA asaMkhyAta pradezeAmAM anaMta dravya samAyelAM che. sthita asthita gautama : huM bhagavan ! jIva audArika zarIrapaNe pudgalene grahaNa kare che te zuM sthita pudgaleAne grahaNa kare che ke asthita pudgalAne grahaNa kare che ? mahAvIra H he gautama ! sthita dravyane paNa grahaNa kare che ane asthita dravyane paNa grahaNa kare che. dravya, kSetra, kALa, bhAva yAvat jeTalA AkAza pradezeAmAM jIva rahyA che eTalA AkAza pradezeAmAM rahelA puddagalAne 'sthita' kahe che, ane enI bahAranA kSetramAM rahelA puddagalene 'masthita' kahe che. e puddagalAne tyAMthI kheMcIne jIva grahaNa kare che. khIjA AcAya ema kahe ke, je dravyagati rahita che te sthita che, ane je dravyagati sahita che te asthita che, Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upama. F288 bela nivyAghAta apekSAe niyama 6 dizAnA grahaNa kare che. vyAghAta apekSAe kadAca 3 dizAnA, kArca 4 dizAnA, kadAca pAMca dizAna grahaNa kare che. ' gautama: he bhagavana! jIva vaikiya zarIrapaNe pudgalene grahaNa kare che. te zuM sthita pudgalene grahaNa kare che ke asthita pulene grahaNa kare che? mahAvIra : he gautama ! sthita paNa grahaNa kare che ane asthita paNa grahaNa kare che. dravya, kSetra, kALa, bhAva yathAvat 288 bela niyama -6 dizAna grahaNa kare che. je rIte vaikiya zarIranA kahyA che AhAranA 288 bola - 1 ; 1 12 260 dravyathI- anaMtA anaMta pradezI skandhane grahaNa kare. kSetrathI- asaMkhyAtA AkAza pradeza avagrAhyA pudgalene graDe. kAlathI- 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10 saMkhyAta ane asaMkhyAta samayanI sthitine pugalone rahe. bhAvathI- eka guNa kolovarNa yAvata 10 guNa, saMkhyAta guNa asaMkhyAta-anaMta guNu kALe. e 13 bola bAkInA vadi 19 mATe samajavA 13420=260.tathA 14 bela (1) spezyA (2) avagAhyA (3) anaMtara avagAhyA (4) sUkSma (5) bAdara (6-7-8) UMcI-nIcI-tIrya dizAnA (9-10-11) Adi-madhya ane aMtanA (12) saviSaya (13) anupUrvI (14) niyamA cha dizAnA pudagale grahaNa kare. 14 288 2 vaikriya zarIra egya dravyane 6 dizAthI grahaNa kare che e je kahyuM che tene abhiprAya e che ke upayogapUrvaka kriya zarIra karavAvALA paMcaeNkriya jIva hoya che. te trasa nADInA madhya bhAgamAM hoya che, e mATe cha dizAnA pudagala grahaNa kare che. yadyapi vAyukAyanA jIvomAM kriya zarIra hovAthI enI apekSAe lekAMta niSphaTanA viSayamAM 5 dizAnA pudgala prahaNa kare che. tathApi te upagapUrvaka vaikriya zarIra karatA nathI, tathA enA kriya zarIra atizaya sahita nathI. e mATe enI e vivakSA karI nathI. e mATe cha dizAnA kahyA che. Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthiti asthita bhagavatI za. 25 - 2 te rIte AhAraka zarIrane mATe paNa kahevA. gautama? he bhagavana ! jIva tejasa zarIrapaNe pugala grahaNa kare che te sthitine grahaNa kare che ke asthitane grahaNa kare che? mahAvIraH he gautama ! sthitane grahaNa kare che. paraMtu asthi tane grahaNa karatA nathI. dravya, kSetra, kALa, bhAva yAvat 288 bela nirvAghAta apekSAe avazya cha dizAna grahaNa kare che, vyAghAta apekSAe kadAca be dizAnA, kadAca cAra dizAnA, kadAca pAMca dizAnA grahaNa kare che. gautama : he bhagavad ! jIva kAmaNa zarIrapaNe pudgala grahaNa kare che to sthitine grahaNa kare che asthitane grahaNa kare che? mahAvIraH he gautA ! sthitane grahaNa kare che, paraMtu asthitane grahaNa karatA nathI. dravya, kSetra, kALa, bhAva yAvat 240 bela @ nirbAghAta apekSAe avazya cha dizAnA grahaNa kare che. vyAghAta Ape kSAe kadAca traNa dizAnA, kadAca cAra dizAnA, kAca pAMca dizAnA grahaNa kare che. gotama : he bhagavana ! jIva zroteMdriyapaNe, cakSuIdriyapaNe, prANedriyapaNe, raseMdriyapaNe pula jhaDaNa kare che. te sthita grahaNa kare che ke asthitanA grahaNa kare che ? mahAvIraH he gotama ! sthitanA paNa grahaNa kare che ane asthi tanA paNa grahaNa kare che. dravya, kSetra, kALa, bhAva yAvat 288 bela niyama 6 dizAnA grahaNa kare che. gautama : he bhagavana ! jIva sparzendriyapaNe, kAgapaNe, zvAse zvAsapaNe pudgalene grahaNa kare che. te sthitinA grahaNa kare che ke asthitanA grahaNa kare che? @ 240 bolanAM varNana pannavaNuM sUtranA 11 mAM bhASA padamAM Ave che. jijJAsue tArA jevuM. Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama mahAvIra : huM gautama ! sthitanA paNa grahaNa kare che ane masthitanA paNa grahaNa kare che, yAvat audyArika zarIranI rIte kahevA. Kir gautama : he bhagavan ! jIva manayAgapaNe, vacanaye gaNe pud gala caNa kare che. teA sthitinA traNa kare che ke asthitanA grahaNa kare che mahAvIra : huM gautama ! sthitanA grahaNa kare che, asthitanA grahaNa karatA nathI. dravya, kSetra, kALa, bhAva yAt 240 bela niyamA 6 dizAnA grahaNa kare che. nArakI ane devatAnA 14 daMDakamAM 12 ela lAle che. auDhArika ane AhAraka zarIra lAle naDi. samuccayanI rIte cha dizAnuM kahevuM. paraMtu vyAghrAta, nirvyAghAta bheDha kahevA nahi. cAra sthAvaramAM cha khela lAle che. vAyukAyamAM 7 bela lAge che. samuccAnI rIte kahevuM. eI'driyamAM 6, te driyamAM 9, corendriyamAM 10, tiyoMca paMcendriyamAM 13 ane manuSyamAM 14 khela lAle che. samuccaya jIvanI rIte kahevA, paraMtu niyamA cha krizAnA kahevA. c cha sasthAna zrI bhagavatI sUtra za. 25 . 3 nA adhikAra gautama : he bhagavan ! saMsthAna (puddagala skaMdhanA AkAra) keTalA prakAranAM che ? mahAvIra : hai gautama ! saMsthAna cha prakAranAM che. 1. parima'DaLa : (gALacUDInA AkAre) 2. vaTTa-vRtta :- (gALa lADavAneA AkAra) 3. tasa-traya* :- (trikoNa-siMghADAnA AkAra) 4. carasa :- caturastra (catuSkoNa-cAkInA AkAra) 5. Ayata :- (lAMbI--lAkaDInA AkAra) 6. atistyastha :- (uparAkata pAMca saMsthAnAthI judA) Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha saMsthAna bhagavatI za rU5 u. 3 gautama? he bhagavana ! dravyanI apekSAthI parimaMDaLa saMsthAna saMkhyAta che ke asaMkhyAta che ke anaMta che? mahAvIra: he gautama! saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, paraMtu anaMta che. je rIte parimaMDaLa saMsthAnanuM kahyuM e rIte bAkI pAMca saMsthAnanuM kahevuM. je rIte dravyanI apekSAthI kahyuM e rIte pradezanI apekSAthI ane dravyapradeza sAthenI apekSAthI kahevuM. dravyanI apekSAthI ene apabaddhatva :1. @ sarvathI thoDA parimaMDaLa saMsthAna dravyanI apekSAe. 2. enAthI vaTTa (vRna) saMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa che. 3. enAthI (cauresa-caturastra) saMsthAna dravyanI apekSAthI saMkhyAtaguNa che. 4. enAthI taMsa (vyastra) saMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNu che. pa. enAthI Ayata saMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa che. 6. enAthI anitthastha saMsthAna dravyanI apekSAe asaMkhyAtaguNA che. je rIte dravyanI apekSAthI alpa bahuva kahyA e rIte pradezanI apekSAthI paNa kahevA. dravya pradeza bannenI sAthe alpabahuva: @ ahIM saMsthAnonI jaghanya avagAhanAno vicAra karyo che. je saMsthAna je saMsthAnanI apekSAe bahu pradezAvagAhI che te svAbhAvika rIte thaDA che. parimaMDaLa saMskAna jaghanya vIsa pradezonI avagAhanAvALA hoya che. vaTTa (vRtta) saMsthAna jaghanyathI pAMca pradezA gAhI che. cauPage #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 . mA bhagavatI paNa 1. sarvathI cheDA parimaMDaLa saMsthAna dravyanI apekSAe, 2. tethI vRttasaMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa, 3. tethI cariMsa saMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa, che. tethI vyastra saMsthAna dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa, che. tethI Ayata saMrathana dravyanI apekSAe saMkhyAtaguNa, 6. tethI anitthastha saMsthAna dravyanI apekSAe asaMkhyAtaguNA, che. tethI parimaMDaLa saMsthAna pradezanI apekSAe asaMkhyAtaguNa. 8. tethI vRtta saMsthAna pradezanI apekSAe saMkhyAtaguNA. 9. tethI cariMsa saMsthAna pradezanI apekSAe saMkhyAtaguNA. 10. tethI vyastra saMsthAna pradezanI apekSAe saMkhyAtaguNuM, 11. tethI Ayata saMsthAna pradezanI apekSAe saMkhyAtaguNA. 12. tethI anitthastha saMsthAnA pradeTAnI apekSAe asaMkhyAtaguNa che. * enA kula 42 alAvA 6+6+6+4+6+6+4=42 che. pAMca saMsthAna gautama: he bhagavana ! saMsthAna keTalA prakAranAM che? mahAvIraH he gautama! saMsthAna pAMca prakAranAM che - parimaMDaLa, vRtta (va), vyastra, (saMsa) caturastra (caresa), Ayata. 0 - gautama? he bhagavana! parimaMDaLa saMsthAna saMkhyAta che ke asaMkhyAta che ke anaMta che? che - te pahelAM saMsthAnI sAmAnya prarUpaNa kahela che. have ratnaprabhA AdimAM saMsthAnI prarUpaNuM karavAnI IcchAthI pharI saMsthAnonA viSayamAM prazna karyo che. ahIM bIjA saMsthAna saMgajaghanya hovAthI anittharatha saMsthAnanI vivakSA nathI karI. e mATe ahIM pAMca saMrathAna kahyAM che. Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poca saMsthAne bhagavartI za rUpa 6-8 mahAvIraH he gautama! saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, paNa anaMta che. A prakAre vRtta, vyastra, caturastra ane Ayata sarva saMsthAna anaMta anaMta che. gautama: he bhagavan! ratnaprabhA nArakImAM parimaMDaLa saMsthAna saMkhyAta che ke asaMkhyAta che ke anaMta che? : mahAvIraH he gautama! saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, anaMta che. e rIte Ayata saMsthAna sudhI kahevA. A rIte cha nAraka, 12 devaleka, 9 raiveyaka, 5 anuttara vimAna, 1 siddhazilA, 1 samuccaya e 35 bolemAM pAMca saMsthAnanA kahevA. enA kula bhAMgA 175 thayA. (3545=175) gautama? he bhagavana ! jyAM eka < javamadhya parimaMDaLa saMsthAna hoya che tyAM bIjAM parimaMDaLa saMsthAna keTalAM hoya che ? : mahAvIra he gautama ! anaMta hoya che. e rIte vRtta, vyastra, caturastra ane Ayata saMsthAna paNa anaMta anaMta hoya che. je rIte eka javamadhya parimaMDaLa saMsthAnanuM kahela che e rIte bAkI saMsthAnAM kahevAM. pa45=25 thayA. 25 ne 35 thI guNavAthI 875 bhAMgA thayA. emAM 175 bhAMgA bheLavavAthI kula 1050 bhAMgA thayA. - parimaMDaLa saMsthAnavALA pugala skaMdhothI A badho leka ThasAThasa bharela che. emAMthI tulya pradezavALA, tulya pradezAvagAhI (tulya AkAza pradezamAM rahevAvALA) ane tulya varNAdi paryAyavALA je je parimaMDaLa dravya che. e sarvane kalpanAthI eka lAInamAM gaThavavAmAM Ave ane upara ane nIce eka eka jAtivALA parimaMDaLa dravyone eka eka paMkitamAM goThavavAmAM Ave. ethI emAM alpa bahutvavALA hovAthI parimaMDaLa saMsthAnanA samudAya javaLanA AkAravALA hoya che. - Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI laeNpama saMsthAnanA 20 bele autama? he bhagavan! parimaMDaLa saMsthAnanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! parimaMDaLa saMsthAnanA be bheda che? ghanaparimaMDaLa ane prataraparimaMDaLa, ghanaparimaMDaLa jaghanya 40 pradezI skaMdha hoya che ane 40 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI skaMdha hoya che, ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. prataraparimaMDaLa jaghanya 20 pradezI hoya che ane 20 AkAza pradezone avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. gautama: he bhagavad ! vRtta (vaTTa) saMsthAnanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! be bheda che. O ghanavRtta ane prataravRtta. prataravRttanA be bheda ja ejaudezI ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya pAMca pradezI che, ane pAMca AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. emAM jaghanya pradezika dravya ravabhAvathI a9pa hevAthI pahelI lAIna nAnI hoya che. enAthI AgaLanI lITIo vadhu ane vadhAre vadhu pradezavALI hovAthI enAthI moTI ane vadhu moTI thatI jAya che. enA pachI kramazaH ghaTatI jatI aMtamAM utkRSTa pradezavALA dravya atyaMta alpa hevAthI aMtima lITI atyaMta nAnI hoya che. te e prakAre tulya pradezavALA ane bIja parimaMDaLa dravyathI javamadhya (jane madhyama AkAravALuM) kSetra bane che. jyAM eka java madhya parimaMDaLa saMsthAna hoya che tyAM bIja parimaMDaLa saMsthAna keTalAM hoya che? e prazna karyo che. jene uttara dIdhuM che ke bIjA parimaMDaLa saMsthAna anaMta heAya che. e rIte vRtta Adi saMsthAne mATe paNa jANavuM.. che je daDAnI rIte sarva rIte samapramANa che te ghanavRtta che ane mAMDI phate phakata moTAI (jADAI)mAM ocho che te prataravRtta che. 1 ja ekI saMkhyAvALAne ojapradezI kahe che. jema ke 1, 3, 5, 7 ityAdi. bekI saMkhyAvALAne yugma pradezI kahe che. jema ke 2, 4, 6, 8, ityAdi. Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsthAnanA 20 bola bhagavatI za-5. uM-3 papa7 yugyapradeza jaghanya 12 pradezI hoya che ane 12 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che, ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. ghanavRttanA be bhedaH AjapdezI ane yugmapradezI. jAdezI jaghanya 7 pradezI hoya che ane 7 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yumrapradezI jaghanya 32 pradezI heya che ane 32 AkAza pradezone avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che. ane asaMkhyAta AkAza pradezone avagAhe che. tamaH he bhagavana ! taMsa (vyasa) saMsthAnanA keTalA bheda che? mahAvIra H he gautama ! be bheda che. ghana ane pratara. ghananA be bheda : Aja pradeza ane yugmapradezI. e ja pradezI jaghanya 35 pradezI hoya che ane 3pa AkAza pradezone avagADe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che, ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugmapradezI jaghanya 4 pradezI hoya che, ane 4 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che, ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. prataratresanA be bheda :- eja pradeza ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya 3 pradezI hoya che ane 3 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI heya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugma pradezI taMsa jaghanya 6 pradezI hoya che, ane jaghanya 6 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. gautama : he bhagavan! caturastra (corasa) saMsthAnanA keTalA bheda che? Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa zrI bhagavata upakrame mahAvIraH he gautama! be bheda che. ghana ane pratara ghananA be bheda eja pradeza ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya 27 pradezI hoya che ane ra7 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradeza hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugla pradezI jaghanya 8 pradezI hoya che ane 8 AkAza pradezene avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. pratara cerasanA be bheda-eja pradeza ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya 9 pradezI hoya che ane huM AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMtA pradezI hoya che. ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugma pradeza pratara cerasa jaghanya 4 pradezI hoya che ane 4 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che. ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. gautama? he bhagavan ! Ayata saMsthAnanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! traNa prakAranA che. 1. zreNI Ayata, 2. pratara Ayata, 3. ghana Ayata. zreNa AyatanA be bheda-eja pradeza ane yugma pradezI. eja pradeza jaghanya 3 pradezI hoya che ane 3 AkAza pradezene avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugma pradezI jaghanya be pradezI hoya che ane be AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI heya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papaha saMsthAnA 20 bela bhagavatI 2-25. . ! pratara AyAtanA be bheda-eja pradezI ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya 15 pradezI hoya che ane 15 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI heya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugma pradezI jaghanya 6 pradezI heya che ane AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. ghana AyatanA be bheda eja pradezI ane yugma pradezI. eja pradezI jaghanya 45 pradezI hoya che ane 45 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. yugma pradezI jaghanya 12 pradezI hoya che ane 12 AkAza pradezane avagAhe che. utkRSTa anaMta pradezI hoya che. ane asaMkhyAta AkAza pradezane avagAhe che. (noMdha - saMsthAnanA jaghanya bhedenA AkAra pariziSTamAM Ajela che. ) Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56. pariziSTa - sasthAnanA jaghanya bhendrenA AkAra nIce lakhyA mujaba cheH ghana parimaMDaLa saMsthAna pratara parimaMDaLa saMsthAna 2 . P . g r 40 x 22 oja pradezI prata2tRta saMsthAna 1 1 1 1. 1 1 1 | 3 1 5 oja pradezI ghanavRtta saMsthAna N N . 1 ch 4 3 | 2 |1 3 201 1 3 ghana tri saMsthAna oja pradezI 5 32] ... 1 1 zrI bhagavatI upama yugma pradezI prata2vRtta saMsthAna 1 1 1 1 1 20 2 1. 1 12 yugma pradezI ghanavRtta saMsthALa 2 2 224 412 ra 4 42 22 32 dhanayaM2tra saMsthAna yugma pradezI 1 1 1 OMna 4 pUtara yaMtra saMsthAna pAja dezI prata bhaMvara sthAna yugma pradezI - 1 | 1 | 2 81 2 Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsthAnanA 20 bela bhagavatI che. 25 . ghana catura22 saMsthAna eja pradezI ghA catura saMsthAna yugma pradezI 2 | 3 | 3 3 prata catura saMsthAna ja pradeza pratara catura sasthAna yuga pradezI 1 T1 T1] 1 1 1 | 1 | 1 zreNI Ayata saMsthAna ja pradezI zreNI Ayata saMrathAna yuga pradezI khatara Amata saMsthAna ja pradezI patara Ayata saMsthAna yugma padethI 1 T1 | 1 | | 1 ghana Ayata saMsthAna ja pradezI ghana Ayata saMsthAna yugma pradeza | 3 | 2 | 3 | bs b bbn b | 3 | 3 | 3 313 [ 2 hai | 3 | 3 | Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 562 ' kI-bhagavatI upAya A saMsthAnanA kRta yuma gautama? he bhagavana! eka parimaMDaLa saMsthAna dravyanI apekSAe 0 kRtayuma che, eja che, dvApara yugya che ke kAja che? mahAvIraH he gautama!te kRyugma, vyAja, dvApara yugma nathI, paraMtu kaja che. - e prakAre vRtta Adi cAre saMsthAnanuM kahevuM. gautama? he bhagavana ! bahu parimaMDaLa saMsthAna dravyarUpathI kRtayugma che, eja che, dvApara yugya che ke kalyAja che? mahAvIraH he gautama! sarva samudAyarUpathI (samuccayathI-edhA dezathI) kadAca kRtayugma che, kadAca ja che, kadAca dvApara yugma che ane phadAca kalyAja che. e rIte vRtta Adi cAre saMsthAne kahevAM. A gItamaH he bhagavana! eka parimaMDaLa saMsthAnA pravezanI ape sAe kRtayuma che, yAvat kalyAja che? mahAvIraH he gautama ! kadAca kRtayugma kadAca e.ja, kadAca dvApara yugma kadAca kalyAja che. 0 parimaMDaLa saMsthAna dravyarUpathI eka che. eka vastunA cAra cArathI bhAga thatA nathI. eTale eka bAkI rahe che. mATe te ka jarUpa che. e rIte vRta Adi saMsthAnone mATe pazu jANavuM. - jyAre bahuvacana AzrI parimaMDaLa saMsthAnanA vicAra karAyuM tyAre emAM cAra cAranA bhAga karatAM (cAra cArano bhAga detAM) koI samaye koI paNa bAkI bacata nathI tyAre te kadAca kRtayugma hoya che. kyAreka traNa bAkI bace tyAre te kadAca ja hoya che. kyAreka be bAkI bace che tyAre te kadAca dvApara yugma hoya che ane kayAreka eka bAkI bace tyAre te kadAca kalyojarUpa hoya che. - jyAre viziSTa dRSTithI eka eka saMsthAnanA vicAra karAya tyAre cAranA bhAga na thavAthI eka bAkI rahe che eTale kalyoja rUpa hoya che. Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sasthAnanA kRtayugma bhagavatI za. 25 che. 3 e rIte ekavacananI apekSAe bAkI vRtta Adi cAre saMsthAnenAM kahevAM. bahuvacananI apekSAe be bheda che. samuccaya ane vidhAna deza. samuccayathI kadAca kRtayugma, kadAca ja, kadAca dvApara yugma, kadAca kalyaja che. vidhAnA dezathI kRtayugma hoya che, ja hoya che, dvApara yugma hoya che, katyeja paNa hoya che. e rIte vRtta Adi cAre saMsthAna kahevAM. gautama? he bhagavana! eka parimaMDaLa saMsthAnane kSetranI ape. kSAe kRtayugma pradeza avagAhe che yAvat kalyAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama! kRtayugma pradezane avagAhe che. paraMtu ja, dvApara yugma ane kalyoja pradezane avagAhatA nathI. tama: he bhagavana ! eka vRtta saMsthAnane kSetranI apekSAe kRtayuma pradeza avagAhe che yAvat kalyAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama ! kadAca kRtayugma, kadAca ja kadAca. kalTeja pradezane avagAhe che, paraMtu dvAparayugma pradezane avagAhatA nathI. - gautamaH he bhagavana ! eka, aisa saMsthAnane kSetranI apekSAe. kRtayuma pradeza avagAhe che yAvat kalyAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama! kadAca kRtayugma kadAca ja, kadAca dvApara yugla pradezane avagAhe che. paraMtu kalyAja pradezane avagAhatA nathI. gautamaH he bhagavana ! eka corasa saMsthAnane kSetranI apekSAe kRtayugma yAvat kAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama ! jema vRttasaMsthAnanuM kahyuM e prakAre corasa saMsthAnanuM kahevuM. Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bavatI uMmara - gautama he bhagavana ! eka Ayata saMsthAnane kSetranI apekSAe tayugma yAvat kalyAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kaleja pradeza avagAhe che. gautama: he bhagavan ! bahu parimaMDaLa saMsthAne kSetranI apekSAe kRtayugma yAvat kalyAja AkAza pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama ! enA be bheda che. samuccaya Adeza ane vidhAnAdeza. samuccaya AdezanI apekSAe kRtayugya AkAza pradeza avagAhe che, bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnA dezanI apekSAe baha kRtayugma AkAza pradeza avagAhe che, bAkInA traNa avagAhatA nathI. - e prakAre vRttasaMsthAnanA paNa be bheda che- samuracaya Adeza ane vidhAnA deza. samuccaya AdezathI kRtayugma pradeza avagAhe che, bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnA dezanI apekSAe kRtayugma pradeza, eja pradeza, kalyAja pradeza paNa avagAhe che, paraMtu dvApara yugla pradeza avagAhatA nathI. saMsa saMsthAnanA paNa be bheda che - samuccaya Adeza ane vidhAnAdeza. samuccaya AdezanI apekSAe kRtayugma pradeza avagAhe che, bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnAdezanI apekSAe kRtayugma pradeza, ja pradeza, dvAgara yugma pradeza paNa avagAhe che, paraMtu tyeja avagAhatA nathI. e prakAre corasa saMsthAnanA paNa kahevA. Ayata saMsthAnanA be bheda che. samuccaya Adeza ane vidhAnAdeza. samuccaya-AdezanI apekSAe kRtayugma pradeza avagAhe che, bAkInA traNa Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sasthAnanI kRtayugma bharga . . 25 che. ka. avagAhatA nathI. vidhAnAdezanI apekSAe kRtayugma pradeza, caeNja pradeza, dvAparayugma pradeza ane kalyAja pradeza paNa avagAhe che. gautamaH he bhagavana ! ekavacananI apekSAe parimaMDaLa saMsthAna kRtayugma samayanI sthitivALA che? ja samayanI sthitivALA che? dvApara yugma samayanI sthitivALA che? kaja samayanI sthitivALA che? mahAvIraH he gatama! kadAca kRtayugma samayanI sthitivALA che. thAvat kadAca kaja samayanI sthitivALA che. e rIte vRtta Adi bAkInAM cAra saMsthAna kahevAM. gautamaH he bhagavana ! bahuvacananI apekSAe parimaMDaLa saMsthAna kutayugma samayanI sthitivALA che yAvat ka ja samayanI sthitivALA che? mahAvIraH he gautama! bahuvacana parimaMDaLa saMsthAnanA be bheda che. samuccaya Adeza ane vidhAnAdeza. samuccaya AdezanI apekSAe kadAca kRtayugma samayanI sthitinA che. yAvat kadAca kalyAja samayanI sthitinA che. vidhAnadezanI apekSAe kRtayugma samayanI sthitivALA che yAvat katyeja samayanI sthitivALA che. e rIte vRtta Adi cAre saMsthAnAM paNa kahevAM. gautama H he bhagavana! ekavacanathI parimaMDaLa saMsthAnA kALA varNanI paryAnI apekSAe kRtayuma yAvat kalyAja che? mahAvIraH he gatama! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyAja che. je rIte sthitinA kahyA e prakAre kahevA. e prakAre vIsa varNAdika (5 varNa, 2 gaMdha pa rasa, 8 sparza=20) nA kahevA. bahuvacanathI parimaMDaLa saMsthAnanA kALA varNanI apekSAe be bheda che. samuccaya Adeza ane vidhAnAdeza. samuccaya AdezanI apekSAe kadAca kRtayugma yAvata kalyaja che. Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566 zrI bhagavatI upara vidhAnA dezanI apekSAe kRtayuma paNa che, yAvat kalyAja paNa che. e rIte varNAdi 20 belenA kahevA. AkAza pradezanI zreNI gautama he bhagavana! AkAza pradezanI zreNIo dravyanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? mahAvIra : he gItama! saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, paraMtu anaMta che. e rIte pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, UMcI, nIcI chae dizAonuM kahevuM. tama: he bhagavana! lekAkAzanI zreNIo dravyanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? mahAvIra : he gautama! asaMkhyAta che. e rIte e dizAnI, lekAkAza zreNI kahevI. gautama he bhagavan! alakAkAzanI zreNIo dravyanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? - mahAvIra H he gautama! anaMta che. saMkhyAta asaMkhyAta nathI. e rIte cha dizAnuM kahevuM. tama: he bhagavana ! AkAza pradezanI zreNIo pradezanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? mahAvIraH he gatama! anaMta che. e rIte e dizAnuM kahevuM. gautamaH he bhagavana kAkAzanI zreNIo pradezanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? . Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAza pradezanI zreNI gavatI za 25. us - 567 * mahAvIra : he gautama! @ kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta che, paraMtu anaMta nathI. e rIte pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa cAre dizAonuM kahevuM. UMcI dizA ane nIcI dizAnI zreNIo saMkhyAta] nathI, asaMkhyAta che ane anaMta nathI. gautama: he bhagavad ! alakAkAzanI zreNIo pradezanI apekSAe saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? mahAvIraH he gautama ! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta che. e rIte UMcI dizA ane nIcI dizAnuM paNa kahevuM. pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa dizAmAM zreNIo saMkhyAta nathI. asaMkhyAta nathI paraMtu anaMta che. - gautama he bhagavana ! zreNIo sAdi sAMta che, sAdi anaMta che, anAdi sAMta che ke anAdi anaMta che ?. mahAvIraH he gautama! zreNIo anAdi anaMta che. e rIte - chae dizAnuM kahevuM. lokanI zreNIomAM eka bhAgo lAbhe che-sAdi sAMta e rIte e dizAnuM kahevuM. ekAkAzanI zreNImAM cAre bhogA @ kAkAzanI zreNIo pradezanI apekSAe pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa saMkhyAta kaI rIte hoya che ? A viSayamAM cUrNikAra ane prAcIna TIkAkAra A prakAre samAdhAna kare che: cUrNikAra kahe che ke, lokano goLa date je alekamAM gaye che enI zreNIo saMkhyA pradezarUpa che ane bAkInI zreNIo asaMkhyAta pradezarU5 che. prAcIna TIkAkAra kahe che ke, lokAkAza goLa hovAthI aMtamAM rahevAvALI . zreNIo saMkhyAta pradezarUpa che. | _ uDathI aleka sudhI le kAzanI lAMbI zreNI asaMkhyAta pradezanI che. paraMtu saM ta pradezanI ke anaMta pradezanI nathI. A sUtranA kathanathI e paNa jJAta thAya che ke, alakanA khUNethI brahmale kanA ticcha prAMta sudhI je zreNuM nIkaLI che te paNa asaMkhyAta pradezanI che, paraMtu saMkhyAta pradezanI ke anaMtapradezanI nathI. Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI kAma | lAle e rIte UMcI dizA ane nIcI dizAnuM paNa kahevuM. pUvAdi cAra ziAomAM 3 bhAMgA lAbhe che. pahele sAdi sAMta bhAMge lAbhe nahi, gItamaH he bhagavana ! zreNIo dravyanI apekSAe kRtayugma che thAvat kalyAja che? mahAvIraH he gautama! kRtayugma che, bAkInA traNa lAbhe nahi. e rIte chae dizAnuM kahevuM. e rIte kAkAza ane akAkAzanI zreNIonuM paNa kahevuM. gautama he bhagavana ! zreNIo pradezanI apekSAe kRtayuma che zrad kalyAja che ? - mahAvIraH he gautama! kRtayugma che. bAkInA traNa lAbha nahi. kAkAzanI zreNImAM samuccayamAM cAra dizAmAM kadAca kRtayugma, kadAca " dvApara yugma che. bAkInA be bhAMga lAbhe nahi. UMcI dizA ane nIcI dizAmAM kRtayugma che. zeSa traNa bhAMgA lAbhe nahi. alakAkAzanI zreNuemAM samuccayamAM ane cAre dizAmAM kRtayugma Adi cAre bhAMgA lAbhe che. UMcI dizA ane nIcI dizAmAM traNa bhAgA lAle che. eka kaja lAse nahi. gautama he bhagavana! zreNIo @ keTalI che? mahAvIraH he gautama! zreNIo sAta che. (1) kavAyatA (2) ekatevakA (3) UbhayatevakA (4) ektaH khA (5) UbhayataH khA (6) cakravAla (7) addhacakravAla. gautama? he bhagavan! paramANu AdinI anuzreNI (zreNInI anusAra) gati thAya che ke vizreNI (zreNInI pratikULa) gati thAya che? - mahAvIra H gautama! zreNInI anusAra gati thAya che, zreNInI pratikULa gati thatI nathI. paramANuthI laIne anaMta pradeza skaMdha sudhI @ zreNI-jyAM jIva ane putranI gati hoya che, e AkAza pradezanI paMkitane zreNI kahe che, vizeSa AgaLanA pAnAmAM juo. Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khArAza pradeza zreNI bhagavatI za. 25 3. 3 pA ajIva sa'badhI 13 ela ane cauvIsa daDaka e 37 belAnI zreNInI anusAra gati thAya che. paraMtu zreNInI pratikULa gati thatI nathI. (1) jvAyatA--je zreNI dvArA jIva ane pudgala sIdhI gati kare che ene javAyatA kahe che. (2) ekatAvakrA-je zreNI dvArA sIdhA jaIne phI vagati kare arthAt khIjI zreNImAM praveza kare che. ene ekatAvakrA kahe che. (3) Ubhaya tA vA-pahelAM sIdhA jai pachI e vAra vakragati kare che. arthAt e vAra khIjI zreNImAM praveza kare che ene UbhayatAvakrA kahe che. e zreNI urdhvalAkanI agnidizAthI adheAlAkanI vAyavya dizAmAM je utpanna thAya che te kare che. pahelA samayamAM agnidizAthI tirthya naiRRtya dizAmAM jAya che, tyAMthI trIjA samayamAM nIce vAyavya dizAmAM jAya che. e traNu samayanI. gati trasanADImAM athavA enA bahAra hoya che. trasanADInI DAbe jaine enA DAbA (4) etaHkhA-jIva ane puddagala je zreNI dvArA bhAgethI trasanADImAM praveza kare che ane phrI sanADIdvArA bhAgamAM utpanna thAya che ene ekataHkhA zreNI kahe che. kemake enI eka taraH leAkanADI (rAsanADI) nA bahAranA AkAza Avela che, jo ke e gati khe, gaNu ane cAra samayanI vakra gativALI hoya che, chatAM paNa kSetranI vizeSatA hAvAthI ene alaga kahela che. (5) ubhayata :khA-trasanADI (leAkanADI)nI bahAra enA "DAmA bhaMgathI praveza karIne leAkanADI dvArA jane pharI enA jamaNA bhAgamAM utpanna thAya ane Ulayata khA kahe che. kemake ene trasa nADInA bahAranA AkAza pradeza DAbI tarapha ane jamaNI taraph banne tarapha sparza kare che. (6) cakravAla-paramANu Adi je zreNI dvArA geALa ghUmIne utpanna thAya tene cakravAla kahe che. (7) addha cakravAla-paramANu Adi je zreNo dvArA aDadhA goLa ghUmIte utpanna thAya che. ene aca vAla kahe che. e zreNIenA AkAra A prakAre batAvela che. RjI--, ekatAvakrA, A, UbhayatA vajrA M, ekataHkhA L, Usayate khA --aa, cakravAla 0, adde cakravAla ha. 72 Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mA bhagavatI upAma zrI bhagavatI sUtra za. 25 u. 4ne adhikAra gautama: he bhagavana ! yugma keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama ! cAra prakAranA che. kRtayugma, ja, dvApara yugma, kaleja @, samucaya jIva, nArakI Adi 24 daMDaka ane siddha bhagavAnamAM cAra cAra yugma lAbhe che. gautama: he bhagavan! dravya keTalA prakAranAM che? - mahAvIra : he gatama! cha prakAranAM cheH (1) dharmAstikAya. (ra) adharmAstikAya, (3) AkAzAstikAya, (4) jIvAstikAya, (5) pulAstikAya, (6) kALa. | gItamaH he bhagavana ! dharmAstikAya dravyanI apekSAe kRtayugma yAvatuM katyeja che? - mahAvIraH he gautama! kaja che. bAkInA traNa nathI. e rIte adharmAstikAya ane AkAzAstikAya kahevA. ) gatamaH he bhagavana ! jIvAstikAya dravyanI apekSAe kRtayuma che yAvat kaja che? " mahAvIraH he gautama! kRtayugma che, bAkInA traNa nathI.. gatamaH he bhagavan! pagalAstikAya dravyanI apekSAe kRtayugma che yAvatuM kaja che? mahAvIra : he gautama! dAca kRtayugma che, kadAca dvAparayugma che, kadAca ja che, kadAca kalyoja che. @ 18 mA zatakanA cothA uddezAmAM cAra yugmane adhikAra kahyo che enI. anusAra ahIM paNa kahevuM. dravya, kSetra, kALa, bhAva e cAramAM jeTalA yugma lAbhe che eTalA eTalA kahevA. Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhya bhagavatI 1. 25 3 4 51 gautama : he bhagavan ! kALa dravyanI apekSAe kRtayugma che yAvat kalyAja che ? ', ' mahAvIra : he gautama ! kRtayugma che, bAkInA traNa nathI. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAya pradezanI apekSAe mRtayugma kalyAja che? che yAvat mahAvIra H he gautama ! kRtayugma che. bAkInA traNa nathI. e rIte mAkI pAMce dravya kahevAM. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAya Adi chae dravya, dravyanI apekSAe kANu kAnAthI ochAM vadhu che ? mahAvIra : he gautama ! (1) dravyarUpathI sarvathI gheADA dharmAMstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya ApasamAM sarakhA, (2) enAthI jIvAstikAya ane taguNA, (3) enAthI puddagalAstikAya ane taguNuA, (4) enAthI kALa ane taguNA. gautama : he bhagavan ! dharmAstikAya Adi cha dravyeAmAM pradezanI apekSAe kANu kAnAthI ochAM vadhu che ? mahAvIra : he gautama! pradezarUpathI sarvathI gheADA dharmAM stikAya adharmAstikAya paraspara sarakhA, enAthI jIvAstikAya pradezarUpathI anaMta guNuA, enAthI puddagalAstikAya pradezarUpathI ana taguNuA. dravyarUpathI ane pradezarUpathI, e e elenA alpabahutva : (1) sarvathI gheADA dharmAstikAya dravyarUpathI enAthI pradeza asaMkhyAtaguNA. (2) sathI thADA adharmAstikAya dravyarUpathI, enAthI pradeza asaMkhyAtaguNA. (3) sarvathI gheADA AkAzAstikAya dravyarUpathI, enAthI pradeza anaMtaguNA. (4) sarvathI gheADA jIvAstikAyanA dravya, enAthI pradeza asaMkhyAtaguNA. (5) sarvAMthI gheADA puddagalAstikAyanA dravya, enAthI pradeza asaMkhyAtaguNA. (6) kALanA pradeza nahi hAvAthI paraspara alpabahu manatA nathI. Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ii maMgaLa upAya - e dravyanA 12 belenI sAthe alpamahuva :(1) sarvathI thoDA dharmAstikAya adharmAstikAya akAzAstikAyanA dravya ' parasparamAM sarakhA. (2) enAthI dhamastikAya adharmAstikAyanA pradeza paraparamAM samAna asaMkhyAtaguNa (3) enAthI jIvAstikAyanA dravya anaMtaguNA. () enAthI jIvAstikAyanA pradeza asaMkhyAtaguNa. (5) enAthI pudgalAstikAyanA dravya anaMtaguNA. (6). enAthI pudgAstikAyanA pradeza asaMkhyAtaguNuM. (7) enAthI kALanA dravya apradezarUpathI anaMtaguNA. (8) enAthI AkAzAstikAyanA pradeza anaMtaguNA. (1) sarvathI theDA jIva, (2) enAthI pudagala anaMtagaNu (3) enAthI kALa anaMtAguNa, (4) enAthI sarva dravya vizeSAdhika (5) enAthI sarva pradeza anaMtaguNa, (6) enAthI sarva paryAya anaMtaguNA. gautama he bhagavana ! dharmAstikAya zuM Azrita (avagaDha) che ke anAzrita (anAvagaDha) che? mahAvIraH he gautama! Azrita che, anAzrita nathI. gautama? he bhagavan! te Azrita che te saMkhyAta pradezamAM Azrita che ke asaMkhyAta pradezamAM Azrita che ke anaMta pradezamAM Azrita che? mahAvIra: he gatama! kAkAzanA saMkhyAta ke anaMta pradezamAM Azrita nathI, paraMtu asaMkhyAta pradezamAM Azrita che. gautama: he bhagavana ! asaMkhyAta pradezamAM Azrita che te katayugma pradezamAM Azrita che yAvat katyeja pradezamAM Azrita che? mahAvIraH he gautama! kRtayugma pradezamAM Azrita che. vyAja, dvApara yugma, kalyAja pradezamAM Azrita nathI. je rIte dharmAstikAyanA te vAta Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatA kRtayuge bhagavatI 25 u. 4 kahyA e rIte bAkInA adharmAstikAya Adi 5 dravya, 7 nArakI, 12 devaloka, 9 greveyaka, 5 anuttara vimAna, 1 ISa~AmbhArA (siddhazilA), pRthvInA kahevA. 25 sUtra yumenA praznottaranA, 6 sUtra dravyanA prakAranA, 6 sUtra dravyArthanA, 6 sUtra pradezArthanA 6 sUtra dravyArthInI a5bahuvanA, 6 sUtra pradezArthanI alpabadutvanA, 12 sUtra be be belenI alpabahuvanA, 12 sUtra dravya pradezanI sAthe a5bahuvanA, 40 sUtra dharmAstikAya AdinA Azrita anAzritanA e kula 119 (25+6+4+6 +6+6+12+1240=119) sUtra thayAM. jIvanA kRtayume gAma: he bhagavana ! eka jIva dravyartha rUpathI ( dravyanI apekSAthI) kRtayugma che, eja che, dvAparayugma che, kalyAja che? mahAvIra : he gautama! kaleja che . kRtayugma, ja, dvAparayugma nathI. e rIte 24 daMDaka ane siddha bhagavAna kahevA. tama: he bhagavad ! bahujIva dravyanI apekSAe kRtayugma che thAvat kaja che? mahAvIra : he gautama ! bahuvacana apekSAe be bheda chesAmAnya (ovAdeza) ane vidhAnAdeza (vihANuM deza). sAmAnyanI apekSAe kRtayugma che. vyAja, dvAparayugma, kalyAja nathI. vidhAnA dezanI apekSAe karyo che. kRtayugma, geja, dvApara yugma nathI. * jIva dravyarUpathI eka vyakita che, e mATe mAtra kojarUpa hoya che. bahuja dravyathI asaMta che, e mATe sAmAnyarUpathI te kUtayugma hoya che. Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upamA nArakI Adi 24 daMDaka ane siddha bhagavAna sAmAnyanI apekSAe kadAca kUtayugma, kadAca ja, kadAca dvAparayugma, kadAca kaja che. vidhAnAdezanI apekSAe kaleja che. kRtayugma, ja, dvAparayugma nathI. gAmaH he bhagavan! eka jIvapradezanI apekSAe kRtayugma che yAvat kaja che? na mahAvIraH he gautama! pradeza be prakAranA che. jIvapradeza ane zarIrapradeza. jIvapradezanI apekSAe kRtayugma che, bAkInA traNa nathI. zarIra pradezanI apekSAe kadAca kRtayugma, kadAca ja, kadAca dvAparayugma, kadAca kaja che. e rIte nArakI Adi 24 daMDaka kahevA. te siddha bhagavAna eka jIvanI apekSAe jIvapradeza apekSAe kRtayugma che. bAkInA traNa nathI. siddha bhagavAnane zarIra nathI e mATe zarIra pradeza paNa nathI. gautama? he bhagavana ! bahujIva pradezanI apekSAe kRtayugma che, yAvat kalyAja che? mahAvIra H he gautama! pradeza be prakAranA che-jIva pradeza ane zarIra pradeza. jIvapradezanA be bheda che evAdeza (sAmAnya) ane vidhAnAdeza. * evAdeza (sAmAnya)nI aprakSAe kRtayugma che, bAkInA traNa nathI. zarIrapradezanA paNa be bheda che. eghAdeza (sAmAnya) ane vidhAnAdeza. eghAdeza (sAmAnya)nI apekSAe kadAca kRtayuma, kadAca ja, kadAca dvAparayugma, kadAca kalyAja che. . vidhAnAdezanI apekSAe kRtayugma paNa che, e ja paNa che, dvAparayugma paNa che, kalyAja paNa che. A rIte 24 daMDaka kahevA. / bahu siddha bhagavAnamAM jIvapradezanA be bheTa che. evAdeza ane vidhAnAdeza. Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanA kRtayugmA bhagaSatI za-25. u-4 201 AghAdeza (sAmAnya)nI apekSAe kRtayugma che, bAkInA traNa nathI. ane vizvAnAdezanI apekSAe 53 kRtayugma che. bAkInA traNa nathI. siddhone zarIra nathI e mATe enA zarIra pradeza patu nathI. gautama : he bhagavan ! eka jIvane kRtayugma pradeza avagAhe che. yAvat kaDyeAja (kaliyugma) pradeza avagADe che ? mahAvIra H he gautama ! kadAca kRtayugma pradeza avagAhe che yAvat kadAca lyeAja pradeza avagADe che. e rIte nArakI Adi 24 daMDaka ane siddha bhagavAnanuM kahevuM. gautama : he bhagavan ! bahu jIvAne mRtayugma pradeya avagAhe che yAvat kalyAja pradeza avagAhe che? mahAvIra H gautama ! eghAdeza (sAmAnya)nI apekSAe kutayugma pradeza avagAhe che. bAkI traNa agADhutA nathI. vidhAnAdezanI apekSAe mRtayugma paNa yAvat katyeAja paNa avagADe che, nArakI Aphri 19 daMDaka (pAMca sthAvarane choDIne)nA jIvane AghAdeza (sAmAnya)nI apekSAe kadAca kUtayugma, kadAca vyAja, kadAya dvApara yugma kadAca karyeAja - pradeza vagADe che, vidhAnA dezanI apekSAe ghRtayugma paNa yAvat kayeAja paNa pradeza avagAhe che. pAMca sthAvara ane siddha bhagavAnane evAdezanI apekSAe kRtayugma pradeza agAhe che. bAkInA traNa avagADatA nathI. ane vidhAnA dezanI apekSAe kRtayugma yAtrat kalyAja paNa pradeza avagAhe che. gautama : he bhagavan ! eka jIva kRtayugma samayanI sthitivALA che yAvat kathaiAja samayanI sthitivALA che ? mahAvIra : he gautama ! < skrutayugma samayanI sthitivALA che. < sAmAnya jIvanI sthiti sarva kALamAM zAzvata hoya che ane sa kALa niyata anaMta samayAtmaka heAya che. e mATe jIva mRtayugma samayanI sthitivALA hAya che. nArakI Adi bhinna bhinna samayanI sthitivALA hoya che. e mATe te koi samaye mRtayugma samayanI sthitivALA hoya che. yAvat kAi samaye lyAja samayanI sthitivALA hoya che. Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bI pamavatI ma ja, dvApara yugya, bheja samayanI sthitivALA nathI, eka jIva ape bhAe 24 daMDakanA jIva kadAca kRtayugma samayanI sthitivALA che yAvata kadAca bheja samayanI sthitivALA che. siddha bhagavAna kRtayugma samayanI sthitivALA che, bAkI traNa nathI. - gautama: he bhagavan! bahujIva kRtayuma samayanI sthitivALA che yAvat kalyaja samayanI sthitivALA che? mahAvIraH he gautama! ja eghA pradezanI apekSAe kRtayugma samayanI sthitivALA che. bAkInA traNa nathI. ane vidhAnAdezanI apekSAe kRtayugma samayanI sthitivALI che, paraMtu vyAja, dvAparayugma, ja samayanI sthitivALA nathI. . . bahuvacana apekSAe 24 daMDakanA jIva eghAdezanI apekSAe > kadAca kRtayuma yAvat kadAca kalyAja samayanI sthitivALA che. vighAnAdezanI apekSAe kutayugma samayanI sthitivALA pas che. siddha bhagavAna kRtayugma samayanI sthitivALA che, bAkInA traNa nathI, gautama he bhagavan! @eka jIvanA kALA varNanI paryAya katayugma che yAvat kaja che? " mahAvIraH he gautama! jIva kALA varNanI paryAya apekSAe te kRtayugma paNa nathI thAvat kaleja paNa nathI. zarIramAM kALA varNanI paryAya apekSAe kadAca kRtayugma che yAvatu kadAca kalyAja che. " sAmAnya ane vidhAnA dezanI apekSAe sarvajIvonI sthiti anAdi anaMtakALanI hoya che, e mATe te kRtayugma samayanI sthitivALA che. > je sarva nArakI jIvonI sthitinA samayane ekatrita karyA hoya, pharI emAM cArathI bhAga kare to sarva nArakI jIva sAmAnyanI apekSAe kadAca kRtayugma samayanI sthitivALA thaze. yAvata kadAca kalyoja samayanI sthitivALA | @ chava pradeza amUrta hovAthI ene kALA Adi varNanA paryAya hatA nathI. zarIra sahita jIvanI apekSAe zarIrane varNa cAre rAzirUpa hoya che. haiI zake che. Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana kayu bharAtI za 25. u je rIte kALe varNa ko e rIte bAkInA 19 varNAdika kahevA. e rIte 24 kaMDaka kahevA. ahIM siddha bhagavAnanI pRcchA nathI. kema ke ene zarIra nathI hotuM, eTale varNAdika hetA nathI. gItamaH he bhagavana ! bahu chanA kALA varNanA paryAya kRtayugma che yAvat kalyAja che? mahAvIraH he gautama! jIva pradeza apekSAe kRtayuma nathI thAvat kalyAja nathI. zarIra pradeza apekSAe be bheda che. evAdeza ane vidhAnAdeza. oghAdezanI apekSAe kadAca kRtayuma yAvat kadAca kalyAja che. vidhAnAdezanI apekSAe kRtayugma paNa che yAvat katyeja paNa che. je rIte kALe vaNe kahyo e rIte bAkInA 19 vadika kahevA. je rIte ghAdeza (samuccaya) kahyA e rAte 24 daMDaka kahevA. ahIM siddha bhagavAnanI pRcchA nathI. kema ke ene zarIra hotuM nathI, eTale varNAdika hotA nathI. tamaH he bhagavana ! eka jIvana matijInanA paryAya kRtayuma che yAvat kaja che? mahAvIra : he gautama ! 4 kadAca kRtayugma che. yAvat kadAca kalpe ja che. e rIte ekedriyane 8 cheDIne bAkInA 19 daMDakamAM kahevA. A AvaraNanA kSayopazamanI vicitratAthI matijJAnanI vizeSatAone tathA matijJAnane avibhAjya (jenA vibhAga karI zakAtA nathI) sUkSma aMzene matijJAnanA paryAya kahevAya che. te anaMta che, paraMtu kSayopazamanI vicitratAthI enuM anaMtapaNuM ekasarakhuM nathI. eTale judA samayanI apekSAe te kadAca kRtayugma hoya che yAvata kalyAja hoya che. < ekedriya jIvamAM samakita hotuM nathI, eTale ene matijJAna hetuM nathI. eTale ahIM 'ekendriya jIvane choDIne" evuM kahyuM che. 73 Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -bhagavatI upama mahuvacana apekSAe javAnA matijJAnanA paryAya ~ sAmAnyanI apekSAe kadAca mRtayugma che yAvat kadAca kalyeAja che. vidhAnAdezanI apekSAe mRtayugma paNa che. yAt lyAja paNa che. e rIte ekendriyane cheDIne bAkInA 19 daMDakamAM kahevuM. 202 je rIte matijJAnanuM kahyuM e rIte zrutajJAnanuM kahevuM. e rIte avidhajJAnanuM paNa kahevuM. eTalI vizeSatA che ke, traNa vikale'driya na kahevA. (traNa vikaledrAmAM adhijJAna hotu nathI.) e rIte manaH pavajJAnanuM paNa kahevuM. eTalI vizeSatA che ke, samuccaya (sAmAnya jIva) ane manuSyamAM kahevA. bAkInA IMDakamAM kahevuM nahi. (manaH pavajJAna manuSyane hAya che, bIjA jIvezane 'hetu" nathI.) eka jIva apekSAe kevaLajJAnanI che kRtayugmaparyAya kahevI, bAkInI traNa kahevI nahi. e rIte manuSya ane siddha bhagavAnamAM kahevuM. bahujIva * apekSAe samuccaya ane vidhAnA dezanI apekSAe kRtayugma paryAya hAya che, bAkInI traNa hAtI nathI. e rIte manuSya ane siddha kahevA. matiajJAna ane zrutaajJAna eka jIva apekSAe ane bahujIva apekSAe matijJAnanI rIte kahevuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, 24 daDhakamAM kahevuM. vibhagajJAna paNa matijJAnanI rIte kahevuM. paraMtu 16 4'Daka (ekendriya ane vikalednayAne cheDIne)mAM kahevuM. cakSudana 17 da'mAM, acakSudana 24 IMDakamAM, avadhidarzana 16 daMDakamAM matijJAnanI rIte kahevuM. kevaLadarzIna kevaLajJAnanI paryAyanI rIte kahevuM. 2 jo sava jIveAnA matijJAnanA paryAyAne ekaThA karAya te| samuccayathI judA judA kALanI apekSAe cAre rAzirUpa hoya che. kemake kSayApazamanI vicitratAnA kAraNe enA matijJAnanA paryAya anavasthitarUpathI anaMta che. vidhAnAdezanI apekSAe eka kALamAM paNa cAre rAzirUpa hoya che. @ kevaLajJAnanA paryAyAnuM anaMtapaNuM avasthita che eTale te kRtayugma rAzirUpa hatu... nathI. Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pacha jIvakapamAna apakapamAne bhagavatI za-25 uM. 4 jIva kaMpamAna akaMpamAna - gautamaH he bhagavan! zuM jIva sakaMpa che ke niSkapa che? mahAvIra : he gautama! jIva sakaMpa paNa che ane niSkapa paNa che. gautama: he bhagavan ! enuM kAraNa zuM? mahAvIraH he gautama! jIvanA be bheda che. siddha ane saMsArI. siddhanA be bheda che. anaMtarasiddha ane paraMparasiddha. paraMparasiddha te niSkapa che. anaMtarasiddha sakaMpa < che. te sarva aMzethI kaMpe che, theDA aMzathI kaMpatA nathI. saMsArI jIvanA be bheda che. zailezI avasthAne prApta thayela caudamAM guNasthAnavALA jIva ane pahelA guNasthAnathI laIne teramA guNasthAna sudhInA jIva. zailezI avasthAne prApta thayela caDhamA guNasthAnavALA jIva te niSkapa = hoya che ane pahelA guNasthAnathI laIne teramA guNasthAna sudhInA jIva sakaMpa hoya che. te cheDA aMzathI 7 paNa kare che, ane sarva aMzethI paNa kaMpe che. < siddhatva prAptinA prathama samayamAM anaMtarasiddha kahevAya che. kemake tyAM sudhI samayanuM aMtara hotuM nathI. je siddhatvanA prathama samayamAM vartamAna siddha chava che enAmAM kaMpanI che. kemake siddhagamana samaya ane siddhatva prAptino samaya eka hovAthI ane siddha-gamana samayamAM gamanakriyAnuM hovAthI e samaya te sakaM5 heAya che. siddhatva prApti hovAne lIdhe jene samayAdika aMtara paDI :jAya che te paraMparasiddha kahevAya che ane te niSkapa che. 2 je mokSa javAnA samaya pahelAM zelezI avasthAne prApta thayA che enA vegane sarvathA nirodha hovAthI te niSkapa che. 7 IlikAgatithI utpatti sthAnamAM jatA hotA chatra thoDA aMzathI saMkapa che. kemake enA pahelAMnA zarIramAM rahelA aMza gatikriyA rahita hovAthI nizcala che. - Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTa zrI bhagavatI upamA vigaDagativALA 5 jIva sarva aMzathI kare che. avigrahagati vALA jI thoDA aMzethI kaMpe che. e rIte 24 daMDakanA jI DA aMzathI paNuM kaMpe che ane sarva aMzothI pa kaMpa che. pugalano baDutva gautamahe bhagavan! pudagalanA keTalA bheda che? mahAvIraH he gautama! pudgalanA cAra bheTa che. dravya, kSetra, kALa, bhAva. dravyanI apekSA eka paramaguthI laI anaMta pradezI skaMdha sudhI 13 bheda hoya che. kSetranI apekSAe eka AkAza pradeza avagAhyAthI laI asaMkhyAta AkAza pradeza avagAhyA sudhI 12 bheda hoya che. kALanI apekSAe eka samayanI sthitithI laI asaMkhyAta samayanI sthiti sudhI 12 bheda hoya che. bhAvanI apekSAe eka guNa kALAthI laIne anaMtaguNu kALA yAvat anaMta guNa rUkSa sudhI 260 bheda hoya che. e prakAre cArene meLavatAM 297 (13+12+12+260=297) bheda thAya che. gautama: he bhagavana ! paramANu pudgala ane be pradezI kaMdhamAM dravyArtharUpathI keNu kenAthI ochAvattA (DA-jhAjherA) che? mahAvIraH he gautama! be pradeza skaMdhanI apekSAe paramANu pudgala dravyArtharUpathI ghaNuM che. e rIte traNa pradeza skaMdhanI apekSAe A vigrahagatine prApta arthAta je marIne vigrahamati dvArA utpatti sthAnamAM jAya che te daDAnI gatithI sarvAtmarUpathI utpanna thAya che. eTale te sarvataH sakaMpa che. je jIva vigrahagatine prApta nathI te ajugativALA ane avasthita e be prakAranA che. emAMthI ahIM phakta avasthita grahaNa karelA che evo saMbhava che. te zarIramAM rahIne maraNa samughAta karI IlikAgatidvArA utpatti kSetrane sparza kare che. eTale te kaMIka aMzothI sakaMpa che athavA svakSetramAM rahelA chava hastapAdAdi avayava calAvavAthI kaMIka azothI saMkapa che. Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pujhalane bahu bhagavata za-25 u. 4 be pradeza skaMdha dravyArtharUpathI ghaNA che. e rIte yAvanuM dasa pradezI kaMdhathI nava pradeza skaMdha dravyArtharUpathI ghaNuM che. dasa pradezI skaMdha dravyArtharUpathI ghaNuM che. dasa pradeza skaMdhathI saMkhyAta pradezI rakaMdha dravyArtha rUpathI ghaNuM che. saMkhyAta pradezI kaMdhathI asaMkhyAta pradeza skaMdha dravyArtharUpathI ghaNuM che. anaMta pradezI skaMdhathI asaMkhyAta pradeza skaMdha ghaNuM che. ] gautama: he bhagavan! paramANu pudgala ane be pradeza skaMdhamAM pradezArtha rUpathI keNa kenAthI ochA-jhAjherA che? mahAvIra H he gautama! paramANu pudgalathI be pradezI kaMdha pradezArtharUpathI ghaNuM che. e prakAre yAvat nava pradezI kaMdhathI dasa pradezI skaMdha pradezArtharUpathI ghaNuM che. dasa pradeza skaMdhathI saMkhyAta pradezI kaMdha pradezArtharUpathI ghaNuM che. saMkhyAta pradezI kaMdhathI asaMkhyata pradezI skaMdha pradeSArtharUpathI ghaNA che ane anaMta pradezI kaMdhathI asaMkhyAta padezI skaMdha pradepArtharUpathI ghaNA che. - gautamaH he bhagavana ! eka pradeza avagAhelA pudagala ane be pradeza avagahelA pudgamAM dravyArtharUpathI keNu tenAthI thoDA jhAjherA (ochAvattA) che? mahAvIraH he gautama! be pradeza avagahelA pudgalathI eka D be pradeza skaMdhanI apekSAe paramANu sUkSma che ane te eka eka che, eTale ghaNuM che. be pradeza skaMdha paramANunI apekSAe sthULa che, eTale te theDA che. e rIte agAu agAunI saMkhyA ghaNI che ane pachI pachInI saMkhyA thaDI che. paraMtu dasa pradeza skaMdhanI apekSAe saMkhyAta pradeza skaMdha ghaNuM che. kemake saMkhyAtanAM sthAna ghaNuM che. saMkhyAta pradezanI apekSAe asaMkhyAta pradezI skaMdha ghaNuM che. kemake asaMkhyAtanAM sthAna ghaNuM che. asaMkhyAta pradezanI apekSAe anaMta pradeza skaMdha thaDA che. kema ke enAM e prakAranAM sUkSma pariNAma che Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zrI bhagavatI pAma pradeza avagahelA pudgala dravyArtharUpathI vizeSAdhika che. @ e rIte yAvat dasa pradeza avagAhelA pugelethI nave pradeza avagAhelA yugala dravyArtharUpathI vizeSAdhika che. dasapradezAvagADha pugelethI saMkhyAta pradezAvagADha pudgala dravyArtharUpathI ghaNuM che. saMkhyAta pradezAvagADha pudagelethI asaMkhyAta pradezAvagADha pudagala dravyArtharUpathI ghaNuM che. gautama? he bhagavana !eka pradezAvagADha pagalathI be pradezAvagADha pulemAM pradezArtharUpathI keNa kenAthI ochAvattA che? mahAvIraH he gautama! eka pradezAvagADha pugelethI be pradezAvagADha pula pradezArtharUpathI vizeSAdhika che. e rIte yAvat nava AkAza pradezAvagADha pugelethI dasa pradezAvagADha pudgala pradezArtharUpathI vizeSAdhika che. dasa AkAza pradezAvagADha pugelethI saMkhyAta AkAza pradezAvagADha pudgala pradezArtharUpathI ghaNuM che. saMkhyAta AkAza pradezAvagADha pulathI asaMkhyAta pradezAvagADha pudgala pradezArtharUpathI ghaNA che. gautama: he bhagavan! eka samayanI sthitivALA pudagala be samayanI sthitivALA pugelemAM dravyArtharUpathI koNa tenAthI ochAvattA che? mahAvIra H gautama! je rIte kSetranI kahI te rItethI kALanI vaktavyatA kahevI. gautama: he bhagavan! eka guNa kALA ane be guNa kALA pulemAM dravyArtharUpathI keNa kenAthI ochAvattA che? | mahAvIraH he gautama! je rIte paramANu yugalanI vakatavyatA kahI e rIte pAMca varNa, be gaMdha ane pAMca rasa e bAranI vaktavyatA kahevI. @ paramANuthI laIne aMnata pradezI skaMdha sudhI eka pradezAvagADha hoya che. be pradezI aMdhathI laIne anaMta pradeza skaMdha sudhI be pradezAvagADha hoya che. e rIte traNa pradezAgADha yAvata asaMkhyAta pradezAgADha sudhI hoya che. Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ achavanA kRtame bhagavatI za-25u-4 587 gotama: he bhagavan! eka guNa karkaza ane be guNa karkaza pagalemAM dravyArtharUpathI keNa kenAthI ochAvattA che? mahAvIra: he gautama! eka guNa karkaza pudgalathI be guNa - karkaza pudgala vizeSAdhika che. e rIte yAvat nava guNa karkaza pagalethI dasa guNa karkaza pudgala dravyArtharUpathI vizeSAdhika che. dasa guNa karkaza pudagalothI saMkhyAtaguNu karkaza pudagala dravyArtharUpathI ghaNA che. saMkhyAtaguNa karkaza pugelethI asaMkhyAtaguNa karkaza pudgala dravyArtharUpathI ghaNA che. asaMkhyAtaguNa karkaza pudgalathI anaMtagaNu karkaza pula dravyArtharUpathI ghaNuM che. je rIte dravyArtharUpathI kahyuM e rIte pradezArtharUpathI paNa kahevuM. je rIte karkazanA kahyA e rIte kamaLa, bhAre (guru) haLavA (laghu)nA paNa kahevA. je rIte varNanA kahyA e rIte ThaMDA, garama, nigdha ane rUkSanA kahevA, eghAdezanAM 27 ane samuccayanAM 27 tathA pradezArthanA 297 e sarva maLI 891 sUtra thayAM. ajIvanA kRtayugma gautamaH he bhagavana ! eka paramANu yudgala dravya apekSAe kRtayugya che ke eja che ke dvAparayugya che ke kalyAja che? mahAvIraH he gautama ! kalyAja che, bAkInA traNa nathI. e rIte anaMtapradezI skaMdha sudhI kahevuM. gautama : he bhagavana ! ghaNuM paramANu yugala dravya apekSAe kRtayuma che cAvat ja che? Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 mI bhagavatI upamA mahAvIraH he gautama ! eghAdezathI kadAca kRtayuma yAvat kadAca kalyAja che. vidhAnAdezathI kaleja che, bAkInA traNa nathI. e rIte anaMtapraazI kapa sudhI kahevuM. gautama he bhagavana ! paramANu pudagala pradeza apekSAe kRtayuma che yAvat kalpaja che? mahAvIra : he gautama ! kaleja che. traNa bAkInA nathI. e rIte be pradezI skaMdha apekSAe dvAparayugma che. traNa pradezI audha pradeza apekSAo ja che. cAra pradezI kaMdha pradeza apekSAe kRtayugma che. pAMca pradezI skaMdha pradeza apekSAe kAja che. cha pradezI skaMdha pradeza apekSAe dvAparayugma che. sAta pradeza skaMdha pradeza apekSAo ja che. ATha pradezI skaMdha pradeza apekSAe kRtayu che. nava pradezI skaMdha pradeza apekSAe kaleja che. dasa pradeza skaMdha pradeza apekSAe dvAparayugma che. saMkhyAta pradeza skaMdha pradeza apekSAe kadAca kRtayugma che yAvat kalyAja che. asaMkhyAta pradeza skaMdha pradeza apekSAe kRtayuma che yAvat koleja che. anaMta pradeza skaMdha-pradeza apekSAe kadAca kRtayugma che yAvat kadAca bheja che. gatamaH he bhagavana ! ghaNuM paramANu pudgala dravyanI apekSAe tayuma che yAvat kaja che? mahAvIra : he gautama ! eghAdezathI kadAca kRtayuma yAvat kadAca bheja che. vidhAnAdezathI kaja che. e rIte anaMta pradezI ska dha sudhI kahevuM. - gautama: he bhagavana ! ghaNA pula paramANu pradeza apekSAe kRtayuma che yAvat kalpaja che? mahAvIraH he gautama! ghAdezathI kadAca kRtayugma che yAvat kadAca kalyAja che. vidhAnAdezathI kalyAja che. ghaNuM pradezI rakaMdha pradeza apekSAe oghadezathI kadAca kRtayuma che, kadAca dvAparayugma che, eja ane koleja nathI. vidhAnAdezathI dvAparayugma che, bAkInA traNa nathI. Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAvane kRtayu bhagatI za 25 ka. 4 585 ghaNA traNa pradeza skaMdha pradeza apekSAe evadezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyAja che. vidhAnAdezathI ja che, bAkInA traNa nathI. che ghaNuM cAra pradezI kaMdha evAdezathI kRtayugma che ane vidyAnA dezathI paNa kRtayugma che; bAkInA traNa nathI. ghaNu pAMca pradezI kaMdhanuM kathana paramANunI rIte, ghaNuM cha pradezI skaMdhanuM kathana be pradezanI rIte, ghaNu sAta pradeza skaMdhanuM kathana traNa pradezanI rIte, ghaNu ATha pradezI skaMdhanuM cAra pradezI skaMdhanI rIte, ghaNu nava pradezI skaMdhanuM kathana paramANunI rIte, ghaNuM dasa pradeza skaMdhanuM kathana be pradezanI rIte kahevuM. ghaNuM saMkhyAta pradeza skaMdha pradeza apekSAe ghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyaja che. vidhAnAdezathI kRtayugma paNa che, yAvat kalyAja paNa che. je rIte saMkhyAta pradeza skaMdhanuM kahyuM e rItathI asaMkhyAta pradezI rakadha ane anaMta pradezI skaMdha kahevA. gautama? he bhagavana ! paramANu yugalane kRtayugma pradeza avagAhe che yAvat kAja pradeza avagAhe che? mahAvIraH he gautama! kAja pradeza avagAhe che. bAkInA traNa avagAhatA nathI. be pradezI kaMdhane kadAca dvAparayugma, dAca kalyAja pradeza avagAhe che. bAkInA be avagAhatA nathI. traNa pradezI skaMdhane kadAca dvAparayuma, kadAca ja, kadAca kalyAja pradeza avagAhe che, kRtayugma pradeza avagAhata nathI. cAra pradezI skaMdhane dAca kRtayugma yAvat kadAca kalyAja pradeza avagAhe che. je rIte cAra pradezI kaMdhanuM kahyuM e rIte pAMca pradezI skaMdha yAvat anaMta pradezI sudhI kahevuM. ghaNu pula paramANune ghAdezathI kRtayuma pradeza avagAhe che. bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnAdezathI kalyAja pradeza avagAhe che. bAkInA traNa avagAtA nathI. ghaNuM be pradeza skaMdhane ghAdezathI 74 Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAya kRtayuma pradeza avagAhe che. bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnAdezathI dvAparayugma pradeza paNuM ane katyeja pradeza paNa avagAhe che. bAkInA be bhAMga avagAhatA nathI. . ghaNA traNa pradezI kaMdhane eghAdezathI kRtayugma pradeza avagAhe che, bAkI traNa avagAhatA nathI. vidhAnAdezathI eja pradeza paNa, dvAparayugma pradeza paNa ane kalyAja pradeza paNa avagAhe che, kRtayugma pradeza avagAhata nathI. ghaNuM cAra pradezI skaMdhane evadezathI kRtayugma pradeza avagAhe che, bAkInA traNa avagAhatA nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma pradeza paNa avagAhe che, yAvat katyeja pradeza paNa avagAhe che. che. je rIte cAra pradezanuM kahyuM e rIte pAMca pradezI skaMdha yAvata anaMta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. gautama: he bhagavana ! paramANu yugala kutayugma samayanI sthitivALA che yAvat kalyaja samayanI sthitivALA che? mahAvIra : he gautama! paramANu pula kadAca kRtayugma samayanI sthitivALA che, yAvat kadAca kalyAja samayanI sthitivALA che. e rIte yAvat anaMtapradezI skaMdha sudhI kahevuM - ghaNuM paramANu pudagala eghAdezathI kadAca kRtayugma samayanI sthitivALA paNa che yAvat kadAca kalyaja samayanI sthitivALA che. vidhAnAdezathI kUtayugma samayanI sthitivALA paNa che yAvat kAja samayanI sthitivALA paNa che. e rIte yAvat anaMta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. * gautama H he bhagavana ! paramANu pudgalanI kALA varNanI paryAya kRtayugma che yAvat kalyAja che? mahAvIra H he gautama ! je rIte sthitinuM kahyuM e rIte anaMtapradezI sudhI kALA varNanuM kahevuM. e rIte varNAdi 16 kahevA ja Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMjIra kRtayu bhagavatI za 25 che. 4 gautamaH he bhagavana! anaMta pradeza skaMdhamAM karkaza sparzanA paryAya kRtayuma yAvat kaja che? mahAvIra : he gautama! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyAja che. ghaNuM anaMta pradeza skaMdhamAM ghAdezathI kadAca kRtayuma yAvat kadAca kalyaja che vighanAdezathI kRtayugma paNa che yAvat kalyAja paNa che. e rIte nAnA, meTA, kamaLa sparzanA kahevA. - gautama : he bhagavana ! paramANu pudgala sAddha (jenA aDadhA bhAga thaI zake che ke anaddha (jenA aDadhA bhAga thaI zake nahi) che? mahAvIra : he gautama! sAddha nathI paraMtu anaddha che. be pradezI DhaMdha sAddha che @ anaddha nathI. - traNa pradezI, pAMca pradezI sAta pradezI, nava pradezI ska paramANunI rIte kahevA. cAra pradeza, cha pradezI, ATha pradezI, dasa pradezI skaMdha be pradezI kaMdhanI rIte kahevA. saMkhyAta pradezI kaMdha kadAca sAddha che kadAca ana che. e rIte asaMkhyAta pradezI anaMta pradeza skaMdhanuM kahevuM, ghaNuM paramANu yugala yAvat ghaNA anaMta pradezI AMdha sAddha paNa hoya che ane anaddha paNa hoya che. < @ bekI saMkhyAvALA pradezanA je skaMdha che te sAddha che. kemake enA barAbara be bhAga thaI zake che. ekI saMkhyAvALA pradezanA je skaMdha che. te ana che. kemake enA barAbara be bhAga thaI zakatA nathI. ' 8 je ghaNuM paramANu bekI saMkhyAvALA hoya che te sAddha hoya che. ane je ekI saMkhyAvALA hoya che te anaddha hoya che. kemake paramANu parasparaM maLavAthI ane alaga thavAnA rUpe hovAthI enI saMkhyA avasthita nathI. e mATe te sAdhya ane anaha bane rU5 heya che. Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che bhAvI upAma ajIva kapamAna gautama he bhagavana ! paramANu sakaMpa che ke niSkapa che? mahAvIraH he gautama! kadAca sakaMpa che ane kadAca nikaMpa che. e rIte be pradezI kaMdha yAvat anaMta pradezI kaMdha sudhI kahevuM ghaNuM paramANu pudagala yAvat bahu anaMta pradezI kaMdha sadAkALa sakaMpa paNuM rahe che ane sadAkALa niSkapa paNa rahe che. gautama : he bhagavana ! paramANu pudgala keTalA kALa sudhI sakapa rahe che? mahAvIraH he gatama! jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga sudhI sakaMpa rahe che. gautamahe bhagavana ! paramANu pudgala keTalA kALa sudhI niSkapa rahe che? mahAvIraH he gautama! jaghanya eka samaya utkRSTa asaMkhyAtA kALa sudhI niSkapa rahe che. e rIte be pradeza skaMdhathI lagADI anaMta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. ghaNuM paramANu pudagala yAvatu anaMta pradezI DhaMdha sadAkALa sakaMpa rahe che ane sadAkALa niSkapa rahe che. gautamaH he bhagavana ! sakaMpa paramANu yugalanA keTalA kALanA aMtara hoya che arthAt sakaMpa avasthAne tyAga karI pharI pAchA keTalA kALa bAda kaMpe che? mahAvIraH he gautama! svasthAna apekSAe ane parasthAna apekSAe jaghanya eka samayanuM utkRSTa asaMkhyAtA kALanuM aMtara hoya che. * jyAre paramANu paramANu avasthAmAM rahe che tyAre svasthAna kahevAya che. jyAre paramANu skaMdha avasthAmAM hoya che tyAre parasthAna kahevAya che. jyAre paramANu eka samaya sudhI kaMpamAna avasthAthI baMdha rahIne pharI cAle che (kape che) tyAre svasthAne apekSAe jaghanya eka samayanuM aMtara hoya che. jyAre paramANu yugala asaMkhyAtA kALa sudhI koI eka jagyAe pira rahIne pharI kaMpAyamAna thAya che tyAre Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 Ajhave kapamAna bhagavatI za-25. u-4 tama: he bhagavana ! niSkapa paramANu yugalanuM aMtare keTalA kALanuM hoya che? mahAvIra : he gatama! svasthAna apekSAe jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAne asaMkhyAtame bhAga hoya che. ane parasthAna apekSAe jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAta kALanuM hoya che. sakaMpa be pradezI kaMdhanuM aMtara svarathAna apekSAe jaghanya eka samayanuM utkRSTa asaMkhyAta kALanuM hoya che. parasthAna apekSAe jaghanya eka samayanuM utkRSTa anaMta kALanuM hoya che. niSkapa be pradezI kaMdhanuM aMtara svasthAna apekSAe jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM hoya che. parasthAna apekSAe jaghanya eka samayanuM utkRSTa anaMtakALanuM hoya che. e rIte yAvat anaMta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. ghaNu paramANu apekSAe sakaMpa ane niSkapanuM aMtara hatuM nathI. e rIte yAvat anaMta pradezI skaMdha sudhI kahevuM. apamahatva :- sarvathI thaDA sakaMpa paramANu pudgala, enAthI niSkapa paramANu yugala asaMkhyAta guNa. e rIte be pradeza skaMdha cAvatu asaMkhyAta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. niSkapa anaMta pradezI skaMdha sarvathI DA, enAthI niSkapa anaMta pradezI kaMdha anaMtaguNa che. alapabahutva :- (dravyartha rUpathI) (1) sarvathI cheDA dravyartha rUpathI akaMpamAna anaMta pradeza skaMdha (2) enAthI sakaMpa anaMta pradeza dravyArtha rUpathI anaMta guNA. (3) enAthI paramANu yugala sakaMpa dravyArtharUpathI anaMta guNa (4) enAthI saMkhyAta pradeza skaMdha sakaMpa dravyArtharUpathI asaMkhyAta guNa (5) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha sakaMpa dravyArtha utkRSTa asaMkhyAtA kALanuM aMtara hoya che jyAre paramANu be pradezI Adi skaMdhane aMtaragata hoya che ane jaghanyathI eka samaya cAlavAnI kriyAthI baMdha rahIne pharI cAle tyAre parasthAna apekSAe jaghanya eka samayanuM aMtara hoya che. jyAre paramANu asaMkhyAta kALa sudhI be pradezI Adi skaMdhamAM rahIne pharI skaMdhathI alaga thaIne calAyamAna thAya che tyAre parasthAna apekSAe utkRSTa asaMkhyAtakALanuM aMtahAya che. Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa zrI bhagavatI upama rUpathI asa`khyAta guNuA. (6) enAthI paramANu pudgala akaMpamAna dravyA rUpathI asaMkhyAta guNA (7) enAthI saMkhyAta pradezI smudha akaMpamAna drabyA rUpathI asaMkhyAta guNA (8) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha akapamAna dravyA rUpathI asaMkhyAta guNA. alpabahutvaH- (pradezA rUpathI) jema dravyA rUpathI alpabahutva kahI. te rIte pradezA rUpathI alpabahu kahevI. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, paramANu pudgalamAM apradezA rUpathI kahevI ane saMkhyAta pradezI skaMdha akaMpamAna pradezA rUpathI asaMkhyAta guNA kahevA. bannenA sAthe alpamahutva (1) sarvathI gheADA anaMta pradezI skaMdha akaMpamAna drabyA rUpathI (2) enAthI anaMta pradezI skaMdha akaMpamAna pradezA rUpathI anaMtaguNA (3) enAthI anaMta pradezI skaMdha sakaMpa dravyA rUpathI anaMtaguNA (4) enAthI anaMta pradezI skaMdha saka Mpa drabyA rUpathI apradezAtha rUpathI anaMtaguNA (5) tenAthI paramANu pudgala sakapa dravyA rUpathI apradezA rUpathI anaMtaguNA (6) enAthI saMkhyAta pradezI skaMdha sakapa drabyA rUpathI asakhyAta guNA (7) enAthI sa`khyAta pradezI skaMdha sakapa pradezA rUpathI saMkhyAtaguNA@ (8) enAthI asaMkhyAta pradezI smudha saka Mpa dravyA rUpathI asaMkhyAtaguNA (9) enAthI asaMkhyAta pradezI skadha pradezA rUpathI asakhyAtaguNA (10) enAthI paramacchu pudgala akaMpamAna dravyA rUpathI apradezA rUpathI asaMkhyAtaguNA (11) enAthI saMkhyAta pradezI skaMdha akaMpamAna drabyA rUpathI asaMkhyAtaguNA (12) enAthI saMkhyAta pradezI skaMdha akapamAna pradezA rUpathI asaMkhyAtaguNA< -: @ 'saMkhyAta pradezI skaMdha sakaMpa pradezAtha rUpathI asaMkhyAtaguNA' evu` paNu kAi pratAmAM maLe che. < agiyAramA khelamAM niSkapa paramANuonI apekSAe saMkhyAta pradezI skaMdha - niSkupa dravyAtha rUpathI saMkhyAtaguNA batAvyA che ane khAramA khelamAM pradezA rUpathI saMkhyAta pradezI niSkapa skaMdha niSkapa paramANuonI apekSAe asaMkhyAtaguNA kahyA che. enuM kAraNu e che ke niSkapa paramANuethI niSkapa Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajIva kapamAna bhagavatI 25 u. 4. (13) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha akapamAna dravya rUpathI asaMkhyAtaguNuM (14) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha akaMpamAna pradezArtha rUpathI asaMkhyAtaguNa che. sarvathI ane dezathI kaMpamAna apamAna gautama? he bhagavan ! eka paramANu pudagala sarvathI kaMpe che ke dezathI kaMpe che ke kaMpatA nathI? mahAvIraH he gautama! eka paramANu yugala kadAca sarvathI kapa che, kadAca kaMpatA nathI, paraMtu dezathI kaMpatA nathI. gautama : he bhagavad ! eka be pradezI kaMdha dezathI ke sarvathI kaMpe che ke kaMpatA nathI? mahAvIra he gautama! kadAca dezathI kaMpe che. kadAca sarvathI kapa che kadAca kaMpatA nathI. je rIte be pradezI kaMdhanuM kahyuM e rIte traNa pradezI kaMdhathI laIne yAvat anaMta pradeza skaMdha sudhI kahevuM. gautama: he bhagavan! ghaNuM paramANu pudgala dezathI ke sarvathI kaMpe che ke kaMpatA nathI ? mahAvIra : he gautama! derAthI kaMpatA nathI paraMtu sarvathI kape che ane niSkapa paNa rahe che. gautama? he bhagavana ! ghaNuM be pradezI skaMdha dezathI ke sarvathI mahAvIraH he gautama! dezathI paNa kare che, sarvathI paNuM kaMpe che, ane niSkapa paNa rahe che. saMkhyAta pradezI DhaMdha saMkhyAtaguNa che. emAMthI aneka skardhAmAM utkRSTa saMkhyAvALA pradeza hoya che. eTale e skaMdha niSkapa paramANuothI pradezA rUpathI asaMkhyAtaguNa hoya che. kemake utkRSTa saMkhyA mAM eka saMkhyA vadhatAthI asaMkhyAta thaI jAya che.--- Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama je rIte e pradezI smudha kahyA e rItathI traNa pradezIthI laI yAvat anata pradezI smudha sudhI kahI devA. pAra gautama : he bhagavan ! eka paramANu puddagala kaMpamAna akapamAnanI sthiti keTalI che ? mahAvIra : he gautama ! ka'pamAnanI sthiti jaghanya eka samamanI, utkRSTa AlikanA asaMkhyAtamA bhAganI che. akaMpamAnanI jaghanya sthiti eka samayanI, utkRSTa asa MkhyAta kALanI che. e pradezI skaMdha sarvAMthI kaMpamAna ane derAthI kaMpamAnanI sthiti jaghanya eka samayanI che, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganI che. akapamAnanI sthiti jaghanya eka samayanI, utkRSTa asaMkhyAtA kALanI che. je rIte e pradezInuM kahyuM e rIte traNa pradezI smudha yAvat ane ta pradezI skaMdha sudhI kahevuM. ghaNA paramANu pudgala kaMpamAna aka MpamAnanI sthiti ane ghaNA e pradezI skaMdha yAvat anaMta pradezI skaMdha sudhI sarvathI ka MpamAna ane dezathI ka'pamAnanI sthiti sarvakALa zAzrvatI lAbhe che, gautama : huM bhagavan ! paramANu pudgala kapamAnanuM aMtara keTaluM che ? wd' '' mahAvIra : huM gautama ! svakAya apekSAe parakAya apekSAe aMtara jaghanya eka samayanuM utkRSTa asaMkhyAtA kALanuM che. paramANu pudgala akaMpamAnanuM aMtara svakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM che. parakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM utkRSTa asaMkhyAtA kALanuM che. eka e pradezI dha sarva zeAthI kaMpamAna ane thoDA azAthI kaMpamAnanuM aMtara svakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM, utkRSTa asaMkhyAtAkALanuM che. parakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM, utkRSTa anatakALanu che. eka be pradezI skaMdha akaMpamAnanuM aMtara svakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM, utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTava krepamAna bhegaSatI za. 65 u. 4 pAya bhAganu' che, parakAya apekSAe jaghanya eka samayanuM, utkRSTa ana'ta kALanu' che. je rIte e pradezI spadha kahyA e rIte traNa pradezI koMdha yAvat anaMta pradezI ska Mdha sudhI kahevuM, ghaNA paramANu pudgala kepamAna apamAnanuM aMtara nathI, e rIte e pradezI kapathI laIne yAvat anata pradezI skaMdha sudhI kahevuM. apabahutvaH- sarvathI gheADA paramANu pudgala kaMpamAna, enAthI akaMpamAna asaMkhyAtaguNuA. e pradezI skaMdha sathI kapamAna sathI thADA, dezathI kaMpamAna asaMkhyAtaguNA, akapamAna asaMkhyAtaguNA. e rIte traNa pradezI baMdhathI laIne yAvat asaMkhyAta pradezI skaMdha sudhI kahevA. anaMta pradezI ska Mdha akaMpamAna sa`thI gheADA, enAthI saphapamAna anaMtaguNA, enAthI deza kaMpamAna anaMtaguNA. paramANu puddagala saMkhyAta pradezI skaMdha asaMkhyAta pradezI skadha anaMta pradezI koMdha sarva kapamAna deza kapamAna akaMpamAna dravyAnI alapamahtvaH-(1) sarvathI thADA anaMta pradezI koMdha sa kapamAna draSyAthI, (2) enAthI anaMta pradezI koMdha akaMpamAna dravyA thI anaMtaguNA (3) enAthI anata pradezI smudha deza kapamAna dravyAthI anaMtaguNA (4) enAthI asaMkhyAta pradezI smudha saka MpamAna dravyAthI 7 anaMtaguNuA. (5) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha sa ka MpamAna dravyAthI asakhyAtaguNA (6) enAthI paramANu pudgala sa kapamAna dravyAthathI asaMkhyAtaguNA (7) enAthI saMkhyAta pradezI koMdha deza kaMpamAna draSyA thI asa MkhyAtaguNuA. (8) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha dezakapamAna dravyA`thI asaMkhyAtaguNA. (9) enAthI paramANu pudgala aka MpamAna dravyAMthI asaMkhyAtaguNuA. (10) enAthI sakhyAta pradezI skaMdha aMkapamAna dravyA`thI sakhyAta guNuA. (11) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha akapamAna dravyAthI asaMkhyAta guNA. Z LJ pratAmAM asaMkhyAtaguNA paNa maLe che. 75 Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI bhagavatI upama pradezArthathI a5mahetva pradezArthathI alpabahurva vyArthInI rIte kahevI. paraMtu eTalI vizeSatA che ke paramANumAM apradezArtha kahevA. saMkhyAta pradeza skaMdha arkapamAna pradezArtha asaMkhyAta guNa kahevA. dravyArtha pradezArtha bannenI sAthe a5 bahutva - (1) sevathI - DAM anaMta pradezI skaMdha sarva kapamAna dravyArthathI (2) enAthI anaMta . pradeza skaMdha sarva kaMpamAna pradezArthathI anaMta guNa (3) enAthI anaMta pradezI aMdha akaMpamAna dravyArthathI anaMta guNA. (4) enAthI anaMta pradezI skaMdha akaMpamAna pradezArthathI anaMta guNa (5) enAthI anaMta pradezI skaMdha deza kaMpamAnathI anaMtagaNu (6) enAthI anaMta pradezI skaMdha deza kapamAna pradezArthathI anaMta guNa (7) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha sarva kaMpamAna dravyArthathI anaMta guNa (8) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha sarva kaMpamAna pradezArthathI asaMkhyAta guNA. (9) enAthI saMkhyAta pradezI skaMdha sarva kaMpamAna dravyArthathI asaMkhyAta guNA. (10) enAthI saMkhyAta pradeza skaMdha sarva kaMpamAna pradezArthathI 8 siMkhyAta guNa (11) enAthI paramANu pudgala paramANu sarva kepasana dvavyArthathI (apradezArthathI) asaMkhyAta guNa (12) enAthI saMkhyAta pradezI audha deza kaMpamAna dravyArthathI asaMkhyAta guNA. (13) enAthI (saMkhyAta pradezI skaMdha deza kaMpamAna pradezArthathI saMkhyAta guNa (14) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha deza kapamAna dravyArthathI asaMkhyAta guNA. (15) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha pradezArthathI asaMkhyAta guNa. (16) enAthI paramANu yugala arkapamAna dravyArthathI (apradezaWthI) asaMkhyAta guNA. (17) enAthI saMkhyAta pradezI skaMdha - kapamAna dravyArthathI saMkhyAta guNa (18) enAthI saMkhyAta pradeza skaMdha pradezArthathI saMkhyAta guNA. (19) enAthI asaMkhyAta pradeza skaMdha akaMpamAna dravyArthathI asaMkhyAta guNa. (20) enAthI asaMkhyAta pradezI skaMdha akaMpamAna pradezArthathI asaMkhyAta guNuM. gautama: he bhagavad ! dharmAstikAyanA madhya pradeza keTalA kahyA che? < koI pratimAM asaMkhyAta guNa paNa maLe che. ke .. Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa bhagavatI za-rapa. u-5 pa95 mahAvIraH he gautama! ATha @ kahyA che. e rIte adharmAstikAya, AkAzAstikAya ane jIvAstikAyanA paNu ATha ATha madhya pradeza kahyA che. - gautama: he bhagavana ! jIvAstikAyanA e ATha pradeza AkAzAstikAyanA keTalA pradezomAM samAI zake che? mahAvIraH he gautama ! jaghanya eka, be traNa cAra, pAMca, cha mAM samAI zake che. ane utkRSTa ATha pradezamAM samAI zake che D paraMtu sAta pradezamAM samAI zakatA nathI. - zrI bhagavatI sUtra za. 25. u. ane adhikAra gautamahe bhagavana ! AvalikA saMkhyAtA samayarUpa che, asaMkhyAta samayarUpa che athavA anaMta samayarUpa che? mahAvIra : he gautama! (1) AvalikA saMkhyAta samayarUpa nathI, anaMta samayarUpa paNa nathI paraMtu asaMkhyAta samayarUpa che. e rIte () zvAsozvAsa,(3) stoka, (4) lava, (5) muhUrta, (6) aherAtri, (7) paphA, (8) mAsa, (9) Rtu, (10) ayana, (11) saMvatsara varSa, (12) yuga, (13)so varSa, (14) hajAra varSa, (15) lAkha varSa, (16) pUrvAga, @ "dharmAstikAyanA ATha madhya pradeza ATha rucaka pradezavatI hoya che? ema cUrNakAra kahe che. te sUcaka pradeza merunA mULa bhAgane madhyavatI che. jo ke dharmAstikAya Adi leka pramANa che. e mATe ene madhya bhAga rucaka pradezathI asaMkhyAta jana dUra ratnaprabhAnI nIcenA AkAzanI aMdara che, rUcakavatI nathI, chatAM paNa AkAzAstikAyanA ATha phucaka pradezanI dizA ane vidizAnAM utpatti sthAna che. e mATe te dharmAstikAya Adino paNa madhya bhAga che, evI vivakSA karela che. evo saMbhava lAge che. * * [ saMkoca ane vistAra e jIva pradezonA dharma che e mATe jIvanA madhyavatI ATha pradeza jadhanya eka, be traNa, cAra, pAMca, cha AkAza pradezamAM rahI zake che ane utkRSTa ATha pradezamAM rahe che, paraMtu sAta AkAza pradezamAM kadI rahetA nathI. kemake vastu svabhAva evo che. Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahe zrI bhagavatI upakrama (17) pUtra, (18) buddhitAMga, (19) zrutita, (20) aTaTAMga, (21) aTaTa, (2) avavAMga, (23) avava, (24) hUhUkAMga, (25) hUhUka, (26) utpalAMga, (27) utpala, (28) padmAMga, (29) padama, (30) nalinAMga, (31) nalina, (32) anipurAMga, (33) aRRnipura, (34) ayutAMga, (35) ayuta, (36) nayutAMga, (37) nayuta, (38) prayutAMga, (39) pradyuta, (40) cUlikAMga, (41) cUlikA, (42) zISa prahelikAMga, (43) zISa prahelikA, (48) pantheApama, (45) sAgaropama, (46) avasarpiNI, (47) utsarpiNI sudhI kahevu. e sarvAM asaMkhyAta samayarUpa che. gautama : he bhagavan ! puddagala parAvartana asaMkhyAta samayarUpa che, sakhyAta samarUpa che athavA anaMta samayarUpa che? mahAvIra : he gautama ! saMkhyAta samayarUpa nathI, asaMkhyAta samayarUpa nathI. paraMtu anaMta samayarUpa che. e rIte bhUtakALa, bhaviSyakALa ane sakALa kahevA. gautama : he bhagavan ! bahu AvalikAe sa`khyAta samayarUpa che, asaMkhyAta samayarUpa che athavA anaMta samayarUpa che ? mahAvIra he gautama ! saMkhyAta samayarUpa nathI, kadAca asakhyAta samayarUpa che, kadAca anaMta samayarUpa che. e rIte ghaNA zvAseAzvAsa yAvat ghaNA utsarpiNI sudhI kahevuM. gautama : he bhagavan ! ghaNA puddagala parAvartana saMkhyAta samayarUpa che, asaMkhyAta samayarUpa che, ke anaMta samayarUpa che ? mahAvIra : - he gautama ! saMkhyAta samayarUpa nathI, asaMkhyAta samayarUpa nathI. paraMtu anaMta samayarUpa che. O gautama : he bhagavan ! ANupaNu ( AnapANu zvAseAzvAsa ) saMkhyAta AvalikArUpa che, asaMkhyAta AvalikArUpa che athavA anaMta AvalikArUpa che ? mahAvIra : hai gautama ! AbupANu saMkhyAta AlikArUpa che paraMtu asaMkhyAta ane anata AleikArUpa nathI. e rIte zISa prahelikA O bhUtakALa, bhaviSyakALa ane kALa emAM bahuvayana heAtA nathI eTale emAM bahuvacana apekSAe prazna karyAM nathI. Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa bhagavatI za. 25 3. 5 57 sudhI kahevu'. patyeApama, sAgaropama, avasarpiNI, utsarpiNI e cAra beleAmAM eka ekamAM asaMkhyAta AlikA che. pudgala parAvartana, bhUtakALa (gayeA kALa), bhaviSyakALa ( AvavAvALe kALa ) ane sarvakALa e cAra eleAmAM eka ekamAM anaMta AlikAe che. gautama : he bhagavan ! ghaNA ANupAjhumAM saMkhyAta AlikA che, asaMkhyAta AvalikA che athavA anaMta AvalikA che ? mahAvIra : hai gautama ! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta AvalikA che. e rIte zI`prahelikA sudhI kahevuM. ghaNA paDyeApama, sAgaropama, avasi peNI, upeiNI e cAra eleAmAM kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta AvalikA che. ghaNA pudgala parAvartanamAM anaMta AvalikA che. gautama : he bhagavan ! eka stAkamAM keTalA ANupaNu che? mahAvIra H he gautama ! je rIte AvalikAnu kahyuM e rIte kahevu, yAvat zI prahelikA sudhI kahevuM. e rIte eka eka khelane cheDIne ekavacana apekSAe praznAttara karavA. gautama : he bhagavan ! eka patyeApamamAM samayathI lagADI zI - prahelikA sudhI keTalA che? mahAvIra : he gautama ! asaMkhyAta che. gautama : he bhagavan ! baDu paDyeApamamAM samayathI lagADI zISa prahelikA sudhI keTalA che ? mahAvIra : huM gautama ! kaDhArca asaMkhyAta, kadAca anaMta. gautama : he bhagavan ! eka sAgarApamamAM palyeApama keTalA che? mahAvIra : he gautama ! saMkhyAta che. e rIte avasarpiNImAM utsarpiNImAM patyeApama sakhyAta che. gautama : huM bhagavan ! eka puddagala parAvartanamAM patyeApama keTalA che? Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTa zrI bhagavata upakrame ka' - mahAvIraH he gautama! anaMta che. e rIte bhUtakALa, bhaviSyakALa, sarvakALamAM paNa popama anaMta che. " gautama? he bhagavana! bahu sAgarepamAM popama keTalA che? mahAvIra H he gautama ! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta che. e rIte avasarpiNImAM paNa kahevuM. bahu pudgala parAvartanamAM palyopama anaMta che. gautamaH he bhagavan! eka avasarpiNamAM, eka utsarpiNImAM sAgarepama keTalA che? mahAvIra : he gautama! saMkhyAta yAvat palyopamanI rIte kahevA. - gautama he bhagavana! eka pula parAvartanamAM avasarpiNI utsarpiNI keTalI che? mahAvIraH he gautama! anaMta che. e rIte bhUtakALa, bhaviSyakALa ane sarvakALa kahevA. gautama H he bhagavan! bahu pudgala parAvartanamAM avasarpiNa utsarpiNI keTalI che? mahAvIra : he gautama! anaMta che. gautamaH he bhagavan! bhUtakALamAM pugala parAvartana keTalA che? mahAvIraH he gautama! anaMta che. e rIte bhaviSyakALa ane sarvakALamAM paNa pugala parAvartana anaMta che. samuccaya traNa kALanA 6 alAvA (AlApaka) kahevAya cheH (1) bhUtakALathI bhaviSyakALa eka samaya adhika che. (2) bhaviSyakALathI bhUtakALa eka samaya nyUna (ochI) che. (3) bhUtakALathI sarvakALa be guNathI kaMIka adhika che. () sarvakALathI bhUtakALa aDadhAthI kaMIka ocho che. (5) bhaviSyakALathI sarvakALa be guNathI kaMIka eche che. (6) sarvakALathI bhaviSyakALa aDadhAthI kaMIka vadhu che. Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyika upati bhagavatI za. 25 u. 8 thI 11 riyika utpatti bhagavatI sUtra za. 25 u.8 thI 11 ne adhikAra gautama he bhagavana ! nairayika narakamAM kevI rIte utpanna thAya che? mahAvIra H he gautama ! jema keI kudate mANasa pitAnI IcchAthI kyiAsAdhana dvArA bhaviSyakAlamAM prathama sthAna choDI ArAdhanA sthAnane prApta karI phare che. e ja pramANe jIva paNa cAlu bhavane cheDI ke AgalA bhavane svikAra kare che. gautama: he bhagavana narakamAM utpanna thavAvAlA jIvanI gati kevI zIvra hoya che ? mahAvIraH he gautama! jema keI trIjA-cothA ArAne janmela baliSTha taruNa zIlpakaLAmAM nipuNa hoya ane te hAtha pagane saMketha ane vistAra zIghatAnI kare teTale vakhata paNa lAgatuM nathI. kAraNa ke temAM asaMkhyAtA samaya vyatita thaI jAya che. paraMtu narakamAM utpanna thavAvAlA narayikane 1-2-3 samaya lAge che. gautama: he bhagavan! parabhavanuM AyuSya kevI rIte bAMdhe che . mahAvIraH he gautama ! jI adhyavasAya-mana-vacana-kAyA gathI ane karmabaMdhananA hetudvArA parabhavanuM AyuSya bAMdhe che. , !! , gautama he bhagavana ! te jInI gati (te bhavathI bahAra nikaLavAnuM) kema thAya che? ' mahAvIraH he gautama! Ayu-bhava ane sthitino kSaya thaye te jIvanI gati thAya che. gautamaH he bhagavana! ja pitAnI zaktithI utpanna thAya che ke parazaktithI? @ AyuSya-sthiti ane bhavane kramazaH artha-- Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhAgavatI upama mahAvIra: he gautama! jIve AtmaddhithI pitAnI zaktithI utpanna thAya che paraMtu paddhi (parazakti)thI utpanna thatA nathI. gautamahe bhagavana ! je pitAnA karmathI utpanna thAya che ke-paranA karmathI? mahAvIraH he gautama! jI pitAnA karmathI utpanna thAya che, paranA karmathI utpanna thatA nathI. gautamaH he bhagavana ! je pitAnA prayogathI utpanna thAya che ke-para prayogathI. mahAvIraH he gautama! pitAnA prayogathI utpanna thAya che, para prayogathI nahi. ema covIse daMDaka mATe jANavuM. je pramANe AThamA uddezAmAM kahyuM te pramANe navamA dazAmA uddezAmAM bhavI ane abhavI nairayika mATe samajavuM. ane 11 tathA 12 mA uddezAmAM samaSTi tathA mithyASTi nairayikanuM vaktavya kahevuM, ane 24 daMDakanA jene mATe paNa temaja kathana karavuM. (1) AyuSa - AgalA bhavanuM AyuSya pUrva bhave je vakhate bAMdhyuM tyArathI AgalA bhavamAM jeTalo samaya raheze te sarva AyuSya kahevAya che. (2) rithati -je bhavanuM AyuSya bAMdhela che te sthAnamAM utpanna thavA mATe tyAjya zarIrane saMbaMdha choDI vATe vaheto thayo tyArathI jeTalA samayanuM AyuSya bAMdhela che teTalo kALa tyAM vitAve tenuM nAma sthiti, (3) bhava - deva, manuSya vigerenA je bhava maLe che ane te avasthAmAM Takela che, tenuM nAma bhava. A traNene kSaya thAya che tyAre eka sAthe ja thAya che. ane tyAre ja AtmA gatiaMtara eka bhavathI bIjA bhavamAM) karI zake che. Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimA jI - 25 . niyaMw zrI bhagavatI sUra za. 25 nA u. ne adhikAra ninAM 39 kAra kahe che. [1] pannavaNA prirUpaNA] [2] ve, [3] rAga (sarAgI] [4] kalpa, [5] caritra, [6] pauisevaNuM [dezasevana] [7] jJAna, [8] tIrtha, [9] liMga, [10] zarIra, [11] kSetra, [12]. kALa, [13] gati, [14] saMyama-sthAna, [15] [nikAse cAritra paryAya, [16] yega, [17] upaga, [18] kaSAya, [19] vezyA, [20] pariNAma, [21] baMdha, [22] vede [23] udIraNa, [24] upasaMpajhANa [kyAM jAya? [25] saMnnAbaDuttA, [26] AhAra, [27] bhava, [28] Azaresa keTalI vakhata Ave ?] [29] kALa-sthiti, [30] AMtare, [31] samughAta, [32] kSetra vistAra] [33] sparzanA, [34] bhAva, [35] parimANa keiTalA lAbhaane [36] apabadvAra 1. pannavaNadvAra -] kare che nirmathe (sAdhu) 6 prakAranA prarUkhyA che. [1] pulAka 2 bakSI [3] DisevaNa, [4] kaSAyakuzIla, [5] nigraMtha, [6] snAtaka. pulA: < sArarahita dhAnyane pulAka kahe che. te pramANe saMyamasAra rahitane pulAka kahevAya che. te saMcayavAna hovA chatAM deva vaDe saMyamane kaMika asAra kare che. tenA be bheda che (1). labdhi pulAka - @ keI cakavatI Adi jinazAsa T bAhya ane AtyaMtara grantha-parigrahathI rahitane nigraMtha athavA zramaNa-sAdhu kahevAya che, te badhAne sarva visati- cAritra hovA chatAM cAritra mehanIya kAmanA kSapazamanI vibhinnatAne kAraNe nijha thanA cha prakAra thAya che. < A saMbaMdhe anya AcAryo A pramANe kahe che ke virAdhanAthI je gAnapuvaka che tene ja AvI labdhi hoya che ane tene ja labdhimulAka kahevAya che. te sivAya bIjA koI labdhi pulAka kahevAtA nathI. . @ prazna: pulAka nirmathane saMyama zeDo nissAra che ke vizeSa nissAra che uttara : pulAkanA saMyamamAM nissaritAnI bahulatA hovA chatAM paNa thekAmAM che ke niskAra batAvyuM che te samayanI apekSAthI batAvyuM che, arthAt pulAka theDA saTyane mATe saMcamane nissara (alpasU) karI de che Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 02 mI jagaSanI u5kaM nanI ke jainamuninI azAtanA kare te tenI senA Adine sajA karavA mATe labdhine prayoga kare te. (2) pratisevanA pulAka - tenA pAMca prakAra che. jJAnane vismaraNAdi dUSaNa vaDe virAdhanA kare te jJAna pulAka, zaMkAdi dUSaNa vaDe - samyakatvanI virAdhanA kare te darzana pulAka, mULa-uttaraguNanI virAdhanAthI je cAritrane dUSita kare te cAritrapulAka, je vinA kAraNe anya liMga dhAraNa kare te liMga pulAka ane je manathI akalpita sevavA ayogya dene seve te yathAsUkSma kahevAya che. te - (2) bakuzanA be bheda che - [1] upakaraNa bakuza ane, [2] zarIra bakuza. je vastrApAtrAdi upakaraNanI vibhUSA karavAnA svabhAvavALo hoya te upakaraNa bakuza. tathA je hAtha-paga, nakha, mukha Adi zarIranA avayane suzobhita karyA kare te zarIra bakuza. - A banne prakAranA bakuzanA pAMca prakAra che. [1] zarIra, upakaraNa Adine suzobhita karavA sAdhuone ayogya che, ema jANavA chatAM paNa je doSa lagADe te Agabakuza, [2] ajANatAM deSa seve te anAgabakuza,[3] saMvuDA-pragaTa deSa lagADe, [4] asaMvuDA-chAnA doSa lagADe, pi yathAsUma-hAtha-muM dhove, AMkha AMje ItyAdi kare. bakuza nigraMtha te khaLAmAM paDelI zALatu samajavuM. .. ' (3) pratisevanA (virAdhanA) kathaMcit uttara guNonI virAdhanA vaDe dUSita cAritravALA hoya te pratisevana nigraMtha kahevAya che. tenA pAMca prakAra che. [1] jJAna, [2] darzana, [3] cAritra, [4] . liMga vaDe je AjIvikA karanAra hoya tene kramazaH jJAna pratisevanA, darzanapratisevanA, cAritra pratisevanA ane liMgapratisevana kahe che. (5) tathA A "tapasvI che evI prazaMsAthI je khuza thAya tathA tapanA phaLanI IcchA kare ane devAdhipadanI IcchA kare tene yathAsUma pratisevana kahe che. zALanA UpaNelA khaLA jevA pratisevanA nircatha che. 153(4): kaSAyakuzIla :- photarAMvALI, kacarA vinAnI zALa jevA jene mAtra lekhakevAnuM ja dUSaNa che tene pAMca prakAra che(1-2-3) " .' '' ' ' * * *! 's . . ! Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyA bhagavatI zuM-25. vadhu 3 je krodha, mAthU Adi kaSAyeAnA uddayathI je UMcanIca pariNAme vaDe jJAna-darzana ane cAritramAM doSa lagADe tene kramazaH jJAnakaSAyakuzIla, da nakaSAyakuzIla ane cAritrakaSAyakuzIla kahe che. [4] je kaSAyapUrNAMka veza parivartana kare tene liMgakaSAyakuzIla kahe che. ane, (po je manathI krodhAddhinuM sevana kare che tene yathAma kAyaSTrazIla kahela che. te mULaguNumAM ane uttaraguNamAM doSa lagADatA nathI. che --- (5) nigraMtha-photarAM kADhelI-khAMDelI zALa jevA. tenA 5 bheda [1] prathama samaya niMga tha (dasame guNasthAnathI 11 ke 12 guNasthAnathI caDatA prathama samayanA) [2] aprathama samaya niAtha (11-12 guNasthAnamAM e samayathI vadhu thayuM hoya) [3] carama samaya (1 samayanuM hArathapaNuM jene bAkI haiAya) [4] acarama samaya (be samayathI vadhu samaya jene chadmasthapaNu bAkI hoya) ane, [5] ahAsuhamma nigraMtha (prathama Adi samayanI vivakSA sivAyanA nitra thA.) - IOCTOB sugaMdhI ceAkhA jevA, tenA asamale (sikhalA doSa sazuddha, (kevaLI) ane (6) snAtaka :- O zuddha akhaMDa, 5 bheda :- [1] avI (yAga nirodha [2] rahita) [3] akasmai (ghAtikama rahita) [4] [5] aparissI (aba'dhaka). 2. vedadvAra : (1) pulAka puruSa vedI ane puruSa napusaka vedI hAya (2-3)makuza DisevaNA-traNa vedI, (4) kaSAyakuzIla traNa vedI ane avedI (upazAMta O kAi paNa vyAkhyAkAre A sthaLe athavA anya sthaLe snAtakanI bhinna bhinna avasthAnuM vana karela nathI. mATe evA saMbhava pratIta thAya che ke zaanayane anusarIne eka ja anAM paryAyavAcI nAma hAvAM joie. zakradevendra-pura dara AdinI jema. @ srIte tapA janma napuMsakate purAkalabdhi hotI nathI. puruSane tathA pururapu Akare hoya che (liMgaccheda Aphri vaDe je kRtrima napuMsaka hAya tene - puruSa napusaka kahe che) Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ au bhakato uSAba ke kSINa) (pa mitha aDhI upazAMta ane kSINa, ane (6) snatika kSINa avedI heya. je 3. rAgadvAra - 4 nigraMtha sAgI. nigraMtha (pAMcamA) vitarAgI (upazAMta ane kSINa) ane, snAtaka kSaNa vItarAgI heya. 4. kalpaDhAra - - kelpa pAMca prakAra (sthita, asthita, sthira, jinakalpa ane kalpAtIta) pAlana karAya, e kalpa 10 prakAranA che. (1) acala,T (2) uzI, (3) rAjapiMDa, (4) sejatara, (5) mAsaka5, (6) caumAsI ka5, (7) vrata, (8) pratikamaNa, (9) kRtikarma ane (10) puruSa che. e dasa kalpa pahelA ane chellA tIrthakaranA zAsanamAM sthita kalpa hoya che. zeSa 22 tIrthaMkaranA zAsanamAM asthita kalpa che. uparanA 10 kalpamAMthI 4-7-9-10 e cAra sthita kalpa che, ane 1-2-3-5-6-8 asthita kalpa che. sthivaralpa zAstrokta vastra--pAtrAdi rAkhe. jinakalpa jaghanya 2 utkRSTa 12 upakaraNa rAkhe. kalpAtIta kevaLI, manaH paryava, avadhijJAnI, 14 pUrvadhara, 10 pUrvedhara, kevaLI ane jAtismaraNa jJAnI. julAka=sthita, aMsthita ane sthivara 9pI heya. bakaeNza ane paDilevaNa niyaMThAmAM kalpa che, sthita, sthiti, sthivara ane jinakalpI. kezAyakuzIlamAM pa ka95-uparanA 4 ane kalpAtIta. nirgatha ane sanAtaka-sthita, asthita ane kapAtItamAM heya. 5. cAritrahAra - cAritra pAMca che. (1) sAmAyika, (ra) chedo pasthApanIya, (3) parihAra vizuddhi (4) sUmaparAya, ane, (pa) kaMthAkhyAta, pulAka, | juo pariziSTha naM. 1 va - - - - - Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyA bhagavatI za--25 - pa akuza, DisevAmAM pahelA be cAritra. SA kuzIlamAM 4 cAritra ane nigraMtha snAtakamAM sthAkhyAta cAritra hAya. 6. paDisevaNuddhAra< : mULaguNa pratisevI (mahAvratamAM doSa) ane uttaraguNu pratisevI (gocarI AdimAM doSa): (1-2-3) pulAka, aMkuza DisevAmAM mULaguNu uttaraguNanI ane DisevA. zeSa (4-5-6) traNa niyA apratisevI (vratAmAM doSa na lagADe). 7. jJAnadvAra : (1-2-3) putrAka, akuza, paDisevA e traNa niyaMThAmAM e jJAna ke traNa jJAna, (3-4) kaSAyakuzIla ane nigraMthamAM 2-3-4 jJAna, ane (5) snAtakamAM kevaLajJAna; zrutajJAna AzrI (1) putrAkane jaghanya 9 pUrva nyUna utkRSTa 9 pUrva pU, (2-3) bakuza ane paDisevaNAne jaghanya 8 pravacana utkRSTa deza pU. (4-5) kaSAyakuzIla tathA nigraMthane jaghanya 8 pravacana, utkRSTa 14 pUrva, (5) snAtaka sUtra vyatirikata. 8. to dvAra : (1-2-3) pulAka, akuza, DisevA tImAM hAya, zeSa traNa (4-5-7) tImAM ane @atIrthamAM hAya. atIrthamAM pratyeka buddha Adi hAya. 9. li'gadvAra) : , < saMjavalana kaSAyanA udayathI sayama viruddha AcaraNlR kare te pratisevanA. @ dmastha avasthAmAM tIrthaMkara kaSAyakuzIla heAya che, te apekSAthI atI mAM hAya che. athavA tInuM viccheda thai javAthI anyacAritraSAya kuzIla hAya che. te apekSAthI paNa atIthamAM hoya che. O liMganA be bheda che. vyalitra ane bhAvaliMga. jJAnAdine bhAvali ga kahe che. tethI bhAvanI apekSAe tene svarkiMga kahe che. vyali MganA be bheda che. svaliMga ane paraliMga mukhavastikA, rajoharaNa, vagere RliMga che. paraliMganA be bheda che. kutIthikala ga. ane gRhasthaliMga pulAka traNe prakAranA dravyaliMgamAM hAya che. kAraNa ke caritranuM pariNAma kAi paNuM dravyaliMganI apekSA rAkhatu nathI. Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bI bagavatI upara . chae niyadA (sAdhu) dravyaliMga apekSA svaliMga ane anyaliMga ane gRhasthaliMgamAM heya bhAvApekSA svaliMga ja hoya. . . 10. zarIradvAraH !s :alAka nigraMtha ane snAtakamAM 3 (audArika, tejasa, kAmaNa) bakuza, paddhisevaNamAM 4 (dArikavaikiya, taijasa, kArmaNa) kAyazIlamAM paco zarIra mA ! 11. kSetradvAra che (badhA) niyaMThA janma apekSAe 15 karmabhUmimAM. heya. ke saMharaNa apekSAe pAMca niyaMThA (pulAka sivAya) | karmabhUmi ane akarmabhUmimAM hAya. prasaMge pAta pulAlabdhi, AhArakazarIra, sAdhvI, apramAdI, upazamazreNIvALA kSapakazreNIvALA ane kevaLI thayA bAda -haraNupana thaI zake che A jika kALadvAra : ' 17 pulAka, nirgatha ane snAtaka* avasarpiNI kALamAM trIje, cethe Are janma ane 3-4-5 mAM ArAmAM pravarte. utsarpiNI kALamAM 2-3-4 ArAmAM janma ane 3-4 thA ArAmAM pravarte. mahAvidehamAM sadA hoya. . ' ' | janma utpatti ane sadbhAva-caritrabhAvathI astitva, janma ane saddabhAvanI apekSAe pulAka karmabhUmimAM hoya. eTale tyAM janma ane tyAM vihare paNa akarmabhUmimAM utpanna na thAya. kemake tyAM janmelAne cAritra na hoya tema saMharaNathI akarmabhUmimAM na hoya kAraNa ke devAdi purAkalabdhivALAne saMharI na zake., pulAka nigraMtha ane snAtaka avasarpiNI kALanA cothA ArAmAM janmela heya te pAMcamA ArAmAM tene sadbhAva hoI zake che. trIjA, cothA ArAmAM janma ane saddabhAva bane hoI zake che. utsarpiNI kALamAM janmanI apekSA bIjA, trIjA, cothA ArAmAM hoya che. bIjA ArAnA aMtamAM janma laIne trIjA ArAmAM cAritra svIkAra kare che. trIjA-cothA ArAmAM janma ane saddabhAva bane heya che. saddabhAvanI apekSA trIjA, cothA ArAmAM ja hoya che. kAraNa ke e be ArAmAM cAritranI prApta hoya che. Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyA bhagavatI che. 25 che ? : pulAkanuM saMharaNa na thAya, paNuM nircatha, snAtaka haraNa 4 apekSA bIjA kALamAM paNa heya. bakuza paDilevarNa ane kaSAyazIla avasarpiNI kALanA 3-4-5 ArAmAM janma ane pravate utsarpiNI kALanA 2-3-4 ArAmAM janma ane 3-4 ArAmAM pravarte, mahAvidehamAM sadA hoya, 13. gatidvAra - gati sthiti. nAma | jaghanya | utkRSTa | jadhanya | utkRSTa pulAka sudharma devaloka sahasAra devaka pratyeka palya 18 sAgara bakuza che , ayuta >> 22 che paDilevaNa , , , kavAyakuzIla , , anuttara vimAna 33 , upazAMta) anattara vimAna sarvArthasiddha 31 sAgara nirgathI 33 - mokSa : sAdi anaMta devatAmAM pAMca padavIo che. (1) iMdra, (2) kapAla, (3 trAya zika () sAmAnika ne, (5) ahameM , , : | mulAka, bakuza, paDisevaNu prathama 4 padavImAMnI kaI paNuM 1 padavI pAme. kaSAyakuzIla 5 mAMthI 1 padavI pAme. nirgatha ahameM thAya, snAtaka mokSe jAya. * --- ' !! :- ke : * *saMharaNa AzrI nigraMtha ane snAtakanA cha ArA ane cAra padvibhAgamAM saddabhAva kahyo che. tene abhiprAya e che ke pahelA saMparaNavALA menina nirca thapaNuM ane snAtakapaNAnI prApti thAya che. A apekSAthI A samajavuM joIe. evA darahita muninuM saMharaNa hotuM nathI. kAraNa ke (1) zramaNa(sAdhvI), (2) vedarahita, (3) parihAra vizuddha () pulAka labdhivALA, (1) apramatta, (6) cauda pUrvadhArI ane, (7) AhArake labdhivALAnuM sahe hetuM nathI. mAna 1 sAgara ' ' 33 nAtaka . . Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI jAgavatI upAya prathamanA pAMca mitra che je jaghanya visadhakana heya te uparakta pAtha paravAmAMmI ke eka pAme. ane je ukaSTa virAdhaka heya te, anya gatiomAM utpanna thAya che. 14, saMyamadvAra - saMyama sthAna asaMkhyAtA che. cAra niyaMThAmAM asaMkhyAtA saMyama sthAna ane nirgatha snAtakamAM saMyama sthAna eka ja heya. sauthI thoDA nirca thanAtakanA saMyama sthAna. tethI pulAkanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNa. tethI bakuzanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNu. tethI paDisevaNanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNuM. tethI kaSAyakuzIlanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNuM 15. nikAse (saMyamanA paryAya) dvAra :- || badhAnA cAritra paryAya anaMtA anaMtA. pulAkathI pulAkanA cAritra paryAya paraspara chaThANavaDiyA. te A pramANe ja [1] anaMtabhAgahAni [2] asaMkhyabhAgahAni [3] saMkhyAtabhAgahAni [4] saMkhyAtagaNIhAni, piasaMkhyatagaNahAni [6] anaMtagaNuM hAni. vistAra mATe juo prakaraNane aMte pariziSTha naM. 2. = vistAra mATe juo prakaraNane aMte pariziSa naM. 3. kAyama athati cAritranI zuddhi azuddhinI hinAdhikatAnA kAraNe thavAvALA bhedane saMyama sthAna kahe che. te asaMkhyAtA hoya che. temAM dareka saMyama sthAnanA sarva AkAzapradeza guNita kare. sarva AkAzapradeza pramANa (anaMtA anaMta paryAba) paryAya (aMza) hoya che. te saMyama sthAna pulAkanA asaMkhyAtA hoya che. kAraNake cAritramohanIya kSayapakSama vicitra hoya che. e pramANe bakuza, pratisevanA, kaSAyakuzIlanuM paNa samajI levuM. nigraMtha ane snAtakamAM kaSAyane abhAra hevAne kAraNe mAtra eka ja saMyamasthAna heya che. 1 cAritranI paryAne nikaI kahe che. pulAka AdinuM potAnI svatIya palAka AdinI sAthe sAjana milana) karavuM te svasthAna sanikaI kahevAya che. ja o pariziSTa na. 4. Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niya! bhagavatI za, 25 7. }, [1] ana`tabhAgavRddhi [2] asakhyabhAgavRddhi, [3] sakhyAta bhAgavRddhi, [4] saMkhyAtagaNIvRddhi [5] asaMkhyAtagaNIvRddhi, [6] anaMtagaNIvRddhi. pulAka-akuza DisevAthI anaMtagutruhIna kaSAyakuzIthrI chaDANavaDiyA nigraMtha snAtakathI ana'taguNAhIna, bakuza pulAkathI ana taguNu vRddhi. bakuza-makuzathI chaThThANuvaDiyA. bakuza-paDisevaNA kaSAyakuzIlathI chaThThANuvaDiyA, nigraMtha snAtakathI ana MtaguNahIna. DisevA akuza mAka samajavA. iSAyakuzIla, cAra niyA (pulAka, akuza, DisevaNA, kaSAyakuzIla)thI chaThThANuvaDiyA ane nigraMtha snAtakathI anaMtaguNAhIna *** nigraMtha prathama 4 niyAthI anaMtaguNu adhika, nirtha tha snAtakathI samatulya snAtakane nigraMtha mAphaka (uparavat) jANavA. alpabahuva :- pulAka ane kaSAyakuzIlanA jaghanya cAritra paryAya paraspara tulya. tethI pulAkanA utkRSTa cAritra paryAya anaMtagaNuA. tethI akuza ane DisevaNAnA jaghanya cAritra paryAya paraspara tulya ane anaMtagaNuA, tethI akuzanA utkRSTa cAritra paryAya anaMtagaNuA tethI paDisevaNAnA utkRSTa cAritra paryAya anatanuSThA, tethI kaSAyakuzIlAnA utkRSTa cAritra paryAya anaMtanuA. tethI nigraMtha ane snAtakanA jaghanya utkRSTa cAritra paryAya paraspara tulya ane anaMtaguNA. 16, yogadvAra : 5 niyaThA sayeAgI ane snAtaka sayAgI tathA ayegI. 17. upayAgadvAra : 77 thai niyaMThAmAM sAkAra-nirAkAra ane upayAga, Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 10 mI bhagavatI pAme 18, kaSAyadvAra - pahelA 3 niyaMkA sakaSAyI (saMjavalanane ceka). kaSAyakuzIlamAM saMjvalana - 4-3-2-1. nirgatha akaSAyI (upazama ke kSINa) ane snAtaka akavAyI lakSINa) 19. lehyAdvAra - pulAka, bakuza, paDilevaNAmAM 3 zubha lezyA. kaSAyakuzIlamAM cha lesyA@. nigraMthamAM zukala snAtakamAM parama zukala lezyA athavA alezI. 20, pariNAmaDhAra: pariNAma 3 prakAranAM che. 1. hiyamAna (ghaTatA) 2. vardhamAna (vadhatA) ane, 3. avasthita (samAna). temAM pulAka niyaMThAnA pariNAma traNa prakAranA, bakuza, pratisevanA ane kaSAyakuzIlamAM paNa traNe pariNAma lAbhe. temAM hiyamAna vardhamAnanI sthiti jaghanya 1 samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. avasthitanI jaghanya 1 samaya, utkRSTa 7 samayanI 0 upazama zreNI athavA kSepaka zreNImAM krodhano upazama athavA kSaya heya te traNa kapAya hoya che. mAnane upazama athavA kSaya hoya te be kaSAya hoya che. jyAre mAyAne upazama athavA kSaya hoya che te sama saM5rAya nAmanA dazamAM guNasthAnamAM eka saMjavalanano lAbha hoya che. @ juo. pariziSTa naM. 5. ja jyAre jIvamAM zukaladhyAnane trIjo bheda hoya che, te samaye paramazukala legyA hoya che. bAkI samaye zukalezyA hoya che. paraMtu te bIjA jIvanI zukala lezyAnI apekSAe te paramazukala lezyA ja hoya che. _UjyAre pulAkanAM pariNAma UMcAM hoya ane kaSAya dvArA bAdhita hoya te te samaye te ekAda samaya sudhI vardhamAna pariNAmane anubhava kare che. eTalA mATe pulAkanA vardhamAna pariNAmanI sthiti jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmudatanI hoya che. tevI rIte bakuza pratisevanA ane kaSAyakuzIlanA viSayamAM jANuM levuM joIe. paraMtu bakuza AdimAM jaghanya eka samaya vardhamAna pariNAma maraNanI apekSA paNa ghaTita hoya che. pulAkANAmAM maraNa hatuM nathI, eTalA mATe pulAkamAM maraNanI apekSA eka samaya ghaTita hoto nathI. maraNanA samayamAM pulAka kaSAyakuzIla Adi rUpathI pariNata hoya che. pulAkanuM je maraNuM kahyuM che te bhUtabhAva (geyakALa athavA bhaviSyakALa)nI apekSAthI jANI levuM joIe, Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 nigraMthamAM ^ vamAna pariNAma ane avasthita pariNAma. sthiti jaghanya 1 samaya, O utkRSTa AMtarmuhUta. snAtakamAM 2 (vamAna ane avasthita) vamAnanI @ sthiti jaghanya 1 samaya, utkRSTa aMtarmuhUta avasthitanI sthiti jaghanya aMtarmuhUta utkRSTa dezaUNI pUrva kreDanI (9 varSa ochAM.) niyA bhagavatI za. 25. 3. . 21. adhAra : pulAka 7 ka7 (AyuSya sivAya) bAMdhe. akuza ane DisevA 7-8 kama madhe, kaSAyakuzIla 6-7 ke 8 karma ( Ayu-mAha 2 niha~thamAM hiyamAna pariNAma hatAM nathI jo tenA pariNAmeAnI hAni thAya teA te kAyakuzIla kahevAya che. vizeSa mATe jue pariziSTa naM. 6. O nitra"tha jadhanya ane utkRSTa aMtamuddata sudhI vamAna pariNAmavALA hAya che. jyAre tene kevaLajJAna thai jAya che tyAre tenA pariNAmAMtara (bIjA pariNAma) thai jAya che. nitra thatuM maraNu avasthita pariNAmamAM thAya che. eTalA mATe tene avasthita pariNAmanI sthiti eka samayanI ghaTita hAi zake che. @ snAtaka jadhanya ane utkRSTa aMta sudhI varSImAna pariNAmavALA hoya che. kAraNa ke zailezI avasthAmAM vamAna pariNAma aMtamu kUta sudhI heAya che. snAtakanA avasthita pariNAmane samaya jadhanya aMtamu nA hAya che. tenuM kAraNu e che ke, kevaLajJAna utpanna thayA bAda aMtamu ta sudhI avasthita pariNAmavALA rahIne zailezI avasthAne prApta kare che. te apekSAthI avasthita pariNAmane samaya jadhanya ata dUtane samajavA joie. avasthita pariNAmanI utkRSTa sthiti deza UNI krADapUnI heAya che. tenuM kAraNa e che ke kroDapUrvanA AyuSyavALA puruSane janmathI jadhanya nava varSa vItyA bAda kevaLajJAna utpanna thAya. te kAraNuthI nava varSa ochA (kama) krADapUrva varSa sudhI avasthita pariNAmavALA thaIne vicare che. pachI zailezI avasthA (caudamuM guNasthAna)mAM - vadhu mAna ' pariNAmavALA hoya che. " [] pulAka avasthAmAM AyuSyanA baMdha hotA nathI. kAraNa ke tenA AyuSyama, megya adhyavasAya (pariNAma) heAtA nathI. Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama 12. sivAya)< bAMdhe. nirca thatuM. zAtA vedanIya bAMdhe ane CnAtaka zatAvedanIya bAMdhe athavA abaMdha. 22. vedavAra - 4 niyaMThA, 8 karma de. nirgatha 7 karma (ha sivAya ) vede snAtaka cAra karma (aghAtI) veda. 23. udIraNudvAra - pulAka cha karma (Ayu, meha vajIne)nI udIraNa kare. bakuza paDisevanuM 6-7 ke 8 karma udere. kaSAyakuzIla 5-6-7-8 karma udere (pa hoya to Ayu, moha, vedanI vajIne, nircatha 2 ke 5 karma udere (nAma-gotra) ane snAtaka InAma-gotra udere athavA anudirika. 24. uvasaMpajajhANuDhAra - - (vIkAra ane tyAga) pulAka pulAkane choDIne kaSAyakuzIlamAM ke asaMyamamAM jAya. bakuza bakuzapaNane cheDIne paDisevaNAmAM, kaSAya Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyA bhagavatI za. 25 . } kuzIlamAM, asaMyamamAM ke sacamAsayamamAM jAya. e ja cAra ThekANe paDisevaNA niya'DhA jAya, kaSAyakuzIla cha ThekANe (puTTA, akuza, paDisevA asaMyama, sauMcamAsayama ke nigraMthamAM) jAya ni tha~ ni thapaNAne doDIne kaSAyakuzIla, ratnAtaka ke asaMyamamAM jAya ane nAtaka mokSamAM jAya. 25. sanAdvAra :-- pulAka, nigraMtha ane ranAtaka nesa jJAtraDuMttA, akuza, DisevA. ane kaSAyakuzIla < saMjJAvaDuttA ane nesa jJAttA. 26. AhAradvAra - 5 niyA AhAraka A ane @ snAtaka AhArake anAhAraka. ~ upazama nigra Mtha upazazreNIthI paDatA thakA kaSAyakuzIla thAya che. kadAca te upazamazreNInA zikhara para maraNa pAme teA devAmAM utpanna thate thA asaMyati hoya che. devakRta thatA nathI. kAraNa ke dezamAM dezaviratapaNuM hetuM nathI. zreNIthI paDIne dezivarati paNa hoya che, te! paNa tenuM ahIM kathana karela nathI. kAraNa ke zreNIthI paDatAM ja turaMta dezavirati hAtA nathI, paraMtu kaSAyakuzIla thane pachI pAchaLathI dezavirati thAya che. Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAma 27, savAra ] pulAka ane nigraMtha bhava kare jaghanya 1, utkRSTa 3 (manuthanA) 8 bakuza, paDisevaNa, kaSAyakuzIla jaghanya 1 utkRSTa 15 bhava kare ane snAtaka te ja bhave mekSa jAya. 28, Agaresa (AkarSa) dvAra - pulAka eka bhavamAM jaghanya ekavAra utkRSTa traNa vAra Ave. ghaNu bhava AzrI janya be vAra ane utkRSTa - sAta vAra Ave. bakuza, paDisevaNu ane kaSAyakuzIla eka bhavamAM jaghanya eka vAra utkRSTa pratyeka) | | jaghanyata : eka bhavamAM pulAka thaIne kaSAyakuzIlapaNuM Adi koIne eka vAra agara aneka vAra, te ja bhavamAM agara anya bhavamAM prApta karIne mekSa jAya che. utkRSTa devAdi bhavathI aMtarita manuSyamAM traNa bhava sudhI pulAkapaNuM prApta kare che. - O koI eka bhavamAM bakuzapaNuM ane kapAyakuzIlapaNuM prApta karIne mokSa jAya che ane kaI eka bhavamAM bakuzapaNuM prApta karIne bhavAMtaramAM bakuzapaNuM prApta karyA vinA ja mokSa jAya che. eTalA mATe bakuzano jaghanya eka bhava kahyo che, utkRSTa ATha bhava kahyA che. tenuM kAraNa e che ke, utkRSTa ATha bhava sudhI cAritranI prApti thAya che. temAMthI keAI te ATha bhava bakuzapaNa dvArA ane aMtima bhava kapAyAdi sahita kuzapaNu dvArA pUrNa kare che. ane koI te dareka bhava pratisevanA AdithI yukta bakuzapaNathI pUrNa kare che. @ ahIM cAritranAM pariNAmone AkarSaka kahyo che. pulAkane eka bhavamAM jadhanya eka vAra utkRSTa traNa vAra AkarSaka hoya che. - pulAka eka bhavamAM eka ane anya bhavamAM bIjA evI rIte aneka bhava AzrI jaghanyataH be vakhata Ave che ane utkRSTa sAta vAra Ave che. pulAkapaNuM utkRSTa traNa bhavamAM Ave che, temAMthI eka bhavamAM utkRSTa traNa vAra Ave che. prathama bhAvamAM eka vAra Ave che, ane bAkI be bhavamAM trazu traNa vAra Ave che. evI rIte sAta vAra Ave che. | O bakuzanA utkRSTa ATha bhava hoya che. temAM dareka bhavamAM utkRSTa pratyeka so vAra Ave che. tyAre ATha bhavamAM ra00 (90048-ra00) vAra Ave che, vyA prakAre aneka bhava AzrI bakuza utkRSTa pratyeka hajAra vAra Ave che. Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - niyamo bhagavatI za. 25. . . se vAra Ave. ghaNA bhava AzrI jaghanya be vAra Ave, utkRSTa pratyeka hajAra vAra nigraMthapaNuM jaghanya eka vAra + utkRSTa be vAra ghaNuM bhava AzrI jaghanya be, utkRSTa pAMca vAra X Ave. snAtapaNuM jaghanya ubhu eka ja vAra Ave. 29, kALadvAra :- (sthiti) pulAka eka jIva * apekSAe jaghanya utkRSTa aMtarmuhUrta L ghaNuM jIvApekSA jaghanya eka samaye utkRSTa aMtarmuhUrtanI, < bakuza, paDisevanuM ane kaSAyakuzIla eka jIvApekSA jaghanya eka samaya utkRSTa deza UMNA pUrvakreDa, ghaNuM jIvApekSA zAzvatA. nigraMtha eka tathA ghaNuM jIvApekSA jaghanya 1 samaya utkRSTa aMtamuhUrta, snAtaka eka jIvAzrayI jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa dezaUNu pUrvakrADa, ghaNajIvApekSA zAzvatA che. + nigraMthane eka bhavamAM jaghanya eka vAra ane utkRSTa be vAra upazanazreNI hoya che, eTalA mATe tenA AkarSa 5Na jaghanya eka ane utkRSTa be hoya che eTale nigraMthapaNuM eka bhavamAM jaghanya eka vAra utkaTa be vAra Ave che, 1 x nigraMthanA utkRSTa tranuM bhava hoya che. temAMthI pahelA bhavamAM be vAra, bIjA bhavamAM be vAra ane trIjA bhavamAM eka vAra Ave che. kSepaka zreNI karIne mokSa jAya che. e prakAra ane ka bhava AzrI nigraMtha pAMca vAra Ave che, * pukApaNAne prApta karavAvALo chava jayAM sudhI aMtamuharta pUrNa na thAya tyAM sudhI maraNa pAmatA nathI ane sAkapaNAthI UtaratA (5DatA) paNa nathI. eTalA mATe sthiti jaghanyathI paNa aMtarmuhUrta che ane utkRSTathI paNa aMtarmuhUrta che. _ eka pulAka jyAre potAnA aMtamuhUrtanA aMtima samayamAM hoya che, barAbara te samaye bIje jIva puNApaNune prApta thAya che. eTalA mATe banne pulAkano saddabhAva eka samayamAM hoya che. te be thavAthI aneka kahevAyA. e prakAre aneka pulAkane jaghanya kALa eka samaya hoya che ane tene utkRSTa kALa aMtamuhUrtano hoya che. kAraNa ke pulAka eka samayamAM utkRSTa pratyeka hajAra hoya che, te aneka hovA chatAM paNa tene kALa aMtamuhUrta che. paraMtu eka pulAkanI sthitine aMtamuhurtathI aneka pulAkanI sthitino aMtarmadUta moTo hoya che. < bakuza cAgni prApta thayA bAda pahelAM samayamAM kALa karI jAya to jaghanya eka samayanI sthiti hoya che. kreDapUrvanI AyuvALA ATha varSanA aMtamAM cAritra svIkAra kare tevI apekSA utkRSTa sthiti deza UNI (thoDI ochI) koDapUrvanI hoya che. Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. aMtaradvAra - ka: pahelA pAMca niyaMkAne aMtara paDe te eka jIva apekSA jaghanya aMtarmuhUrta ugs dezanuM ardha pulaparAvartana kALa sudhI. khAtakane eka jIvApekSa aMtara na paDe. ghaNA jIvApekSA aMtara paDe te mulAkane jaghanya 1 samaya, utkRSTa saMkhyAtakALa, nirNayane jaghanya 1 samaya utkRSTa 6 mAsa. zera 4nuM aMtara na paDe. 31, samudaghAtadAra - A pulAkamAM 3 samudyAta (veDhanI, kapAya, mAraNatika +) bakuzamAM tathA paDivaNamAM pa samughAta vedanI, kapAya, mAraNAMtika, vaikriya, taijasa) kaSAyakuzIlamAM 6 samudaghAta (kevaLI samudraghAta nahi) nigraMthamAM hi. snAtakamAM hoya te kevaLI samughAta. 3ra, kSetrakAra - ' pAMca niyaMThA lekanA asaMkhyAtamA bhAgamAM hoya ane saranAtaka lekanA asaMkhyAtame bhAga hoya athavA AkhA lekamAM (.kevaLa samudyAta apekSA) heya. 33, sparzanadvAra - ka kSetradvAra vat, (pAnA naM. ) * * *pulAkamAM saMjavalana kaSAyane udaya hoya che eTalA mATe kaSAyasamudaghAtano saMbhava che. - + pulAmAM maraNa hotuM nathI te paNa bhAraNAMtisamuddaghAta hoya che. tenuM kAraNu e che ke, bhAratikasaghAtathI nivRtta thayA bAda kapAyakuzIlAdi pariNAmamAM tenuM maraNa hoya che. bA : kevaLI samudaghAtanA samaye jyAre snAtaka zarIrastha hoya che athavA daMDakapATa avasthAmAM hoya che tyAre lokanA asaMkhyAtamAM bhAgamAM rahe che. manthAna avasthAmAM te loko ghA bhAgane bApta karI le che ane thoDo bhAga avyApta rahe che. eTalA mATe lekanA asaMkhyAtamA bhAgamAM rahe che, ane jayAre saMpUrNa ke vyApta karI le che tyAre te saMpUrNa lakamAM rahe che. Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tima bhagavalI za 25 ja 34, bhAgadvAra: pahelA 4 niyaMThA kSapazamabhAvamAM hoya. nigraMtha upazama ke kSAyaka bhAvamAM hoya ane sanAtaka kSAyakabhAvamAM heya. 35. parimANahAra - " (saMkhyA-pramANa) syAt heya, syAta na hAya, hoya te keTalA? vartamAna paryAya apekSA pUrva paryAya apakSa nAma jaghanya utkRSTa jaghanya utkRSTa pulAka 1-2-3 pratyeka se 1-2-3 pratyeka hajAra (200 thI 900) (2thI9 hajAra) bakuza 1-2-3 . pratyeka se keDa (niyama) paDisevaNuM kaSAyakuzIla , pratyeka hajAra hajAra kreDa, nigraMtha 162 1-2-3 pratyeka se 108 pratyeka se koDa sivAyanA * * * * snAtaka ** 36. alapabahutradvAra - sauthI thaDA nigraMtha niyaMThA, tethI pulAkavALA saMkhyAtagaNa @ badhA saMtonI saMkhyA pratyeka hajAra karoDa (be hajAra karoDathI navA hajAra karoDa sudhI) heya che. paraMtu ahIM to kAkuzIlanI saMkhyA pratyeka hajAra karoDa batAvela che te kevI rIte ghaTita haze ? tene uttara e che ke, kaSAyakuzIlanA pariNAma je pratyeka hajAra karoDa kahyA che. te be hajAra karoDa athavA traNa hajAra karoDa levA joIe. te saMkhyAmAM pulAka AdinI saMkhyA bheLavI devAthI badhA saMyonI saMkhyA nava hajAra karoDathI adhika thatI nathI. te (78 Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA bhagavatI pAI tethI snAtaka saMkhyAtagaNu. tethI bakuza saMkhyAtagaNa, tethI DisevaNa saMkhyAlagaNA < ane tethI kazASakuzIlanA jIva saMkhyAtagaNa. pariziSTa naM. 1 ( prathama ane chellA tIrthakaranA sAdhuomAM "acalakalpa" Adi dasa kelpa hoya che. kAraNa ke tenuM temaNe pAlana karavuM Avazyaka che. eTalA mATe te sthitakalpamAM hoya che. vacce bAvIsa tIrthaMkaranA sAdhu ke vAra kalpamAM sthita hoya che. ane koI vAra sthita nathI hotA. kAraNa - ke kalpanuM pAlana karavuM temane mATe Avazyaka nathI. eTalA mATe te - asthitakalpavALA hoya che. - chatha tIrthakara sakaSAyI paNa hoya che eTalA mATe kaSAyakuzIlamAM kalpAtItapaNuM hoya che. - nirgatha ane snAtakamAM jinakalpa ane sthavirakalpanA dharma hatA nathI. eTalA mATe te bane kalpAtIta ja hoya che ja A kelpa dasa che- (1) acalakalpa (2) audezika kalpa, (3) rAjapiMDa (4) zayyAtara, (5) mAsaka5, (6) catumAM kalpa, (7) vrata, (8) pratikamaNuM, 9) kRtikarma, (10) puruSas. - daza kalpa A prakAre che :1. acelaka5:- pahelA ane vIsamA tIrtha karanA sAdhuone sapheda raMganAM vastra rAkhavAnuM kalpa hatuM. te vastro ochI -kiMmatanAM hatAM, tathA maryAdita pramANamAM rAkhavAmAM AvatAM. zeSa bAvIsa tIrthakaranA sAdhu pAMca varNanAM vastra AvazyakatAnusAra rAkhI zaktA hatA. < bakuza ane pratisevanAnA parimANa pratyeka se karoDa kahyA che te bakuzathI pratisevanA saMkhyAtaguNA kevI rIte thayA? uttara e che ke bakuzamAM je bratyeka se kare kahyA che teno artha e che ke baso karoDa athavA traNaso kaDa levA joIe. ane pratisevanAmAM je pratyeka so karoDa kahyA che tene artha cAra karoDa, pAMca karoDa cha karoDa ityAdi che. Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niDA pariziSTa bhagavatI za25 le. che 2 dezika kalpaH- pahelA ane grevIsamA tIrthakaranA sAdhuone anya saMjogI sAdhuonA nimittathI banAvela AhAra bIjA sAdhuone nahi levAne kaha5 che. paNa je le te audezika deSa lAge. zeSa bAvIsa tIrtha karanA sAdhu ukata odezika AhAra laI zake che. 3. rAjapiMDaH- pahelA ane covIsamA tIrthaMkaranA sAdhune rAjapiMDa yAne rAjAnA mATe banAvele AhAra nahi levAne kahyuM che. zeSa 24 tIrthakaranA sAdhu rAjapiMDa laI zake che. 4. zayyAtara - covIsa tIrthakaranA sAdhuone zayyAtarane tyAMthI AhAra nahi levAne karyuM che. - pa. mAsakapa - pahelA ane cAvIsamA tIrthaMkaranA sAdhuene mATe navakalpI vihAra batAvyuM che. zeSa bAvIsa tIrthakaranA sAdhuone mATe navakI vihAra batAvela nathI. te potAnI IcchAnusAra vihAra kare che. 6. cAturmAsa - pahelA ane devIsamA tIrthaMkaranA sAdhune varSAkALanA cAra mahinA eka sthAna para rahevAne kalpa che. rara tIrtha karanA sAdhuone varSAkALamAM 70 divasa eka sthAna para rahevAne kalpa che. pahelAM varSo thaI javAthI pApa lAgavAne saMdeha hoya te vadhAre paNa rahI zake che. 7. vrata - pahelA ane covIsamA tIrthaMkaranA sAdhune mATe pAMca mahAvrata ane chaDuM rAtribhejana tyAganuM kalpa che. bAvIsa tIrthakaranA sAdhuone mATe cAra mahAvrata ane pAMcamuM rAtribhejana tyAganuM kalpa che. 8. pratikramaNa - pahelA ane grevIsamA tIrthaMkaranA sAdhune mATe devaliya, rAyasiya, pAkhI, camAsI ane saMvatsarI pratikramaNa e pAMca pratikramaNa karavAne kalpa che. 22 tIrthakaranA sAdhuone mATe comAsI ane saMvatsarInuM pratikramaNa Avazyaka che. zeSa pratikramaNa pApa lAge tyAre kare anyathA kare, nahi. Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama 9. pratika :- covIsa tIrthaMkaranA sAdhuone mATe A kalpa che ke nAnI dIkSAvALA sAdhu meTI dIkSAvALAne vaMdanA namarakAra kare che. tenA guNagrAma kare che. // 5 10 purUSa jyeSDa :- covIsa tIrthaMkara|te mATe A kalpa che ke puruSanI pradhAnatA heAvAthI, bhale te ekaso varSanAM dIkSita sAdhvI hAya te paNa te navadIkSita sAdhune vaMdanA namaskAra kare che. pahelA ane aMtima tI karanA hAya che. vaccenA khAvIsa tIrthaMkarAnA kAraNa ke pahelA tIthaMkaranA sAdhu RjI jaDa hAya che, ane aMtima tIrthaMkaranA sAdhu varka jaDa hoya che; tathA zeSa khAvIsa tItha karanA sAdhu RjuprajJa hAya che. te kAraNathI pahelA ane cAvIsamA tIrthaMkaranA sAdhunA kalpamAM ane zeSa 22 tIthaMkaranA sAdhuonA kalpamAM taphAvata che. sAdhuomAM dasa kalpa niyamA sAdhuomAM cArakalpa (ceAthu, sAtama, navam, dasamu)nI niyamA ane cha panI bhajanA hAya che. zAstrokta maryAdA anusAra vastra pAtrAdi rAkhavuM sthavira, che. jaghanya 2 utkRSTa 12 upakaraNa rAkhavAM jinakalpa che. kevaLI, tIrthaMkara Adi pAtIta hAya che. -mmmmmmm pariziSTa naM. 2 prazna : ArAdhaka ane virAdhakapaNAnA AdhAra zenA para che ? ane tenI vyAkhyA zI ? uttara : ArAdhaka ane virAdhakapaNAnA AdhAra AyuSyanA aMdha para che. samyaktva, dezivarita athavA sarvavirati"nA ArAdhaka eka ja vAra thaI jAya tA 15 bhavathI vadhAre atikrame nahi. jema abhyAsa mATe varSabhara prayatna karavA chatAM paNa pAsa ane nApAsanuM phaLa eka ja vAra hAya che ane te phaLa para ja tenI cegyatA mapAya che. jIva parAkrama karIne 11 guNasthAna prApta kare chatAM paNa tyAMthI paDIne anaMtakALa saMsAramAM paribhramaNa kare che. cUkuM be ADunA baMdha samaye ArAdhaka manI gayA haiAya te utkRSTa 15 bhavathI vadhAre bhavane atikrame nahi Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyaMThA pariziSTa bhagavatI za. 25 uM. huM prazna: chaThThA Adi guNarathAnathI pAMcamA Adi guNasthAnanA adhyavasAya thAna nimna ja hoya che ke ucca paNa hoI zake che? je nimna ja hoya to tIvra pariSaha sahana kare te samaye kAmadevadi zrAvakamAM je vyavasAya hatA tene mULa guNapratirovI nigraMtha paDIsevaNa bakuzAdinA je adhyavasAya sthAna che tenAthI nimna kema kahevAya? je uca paNa hoya che te guNarathAna nigna kema? guNarathAnanI ugratA ane nimnatA te mohanI taratamyatAnA AdhAra para mAnela che. uttaraH chaThThA Adi guNasthAnamAM pUrva saMgrahita saMyama paryAva vizeSa ane vizuddha hoya che. evI avasthAmAM ja mULaguNadi pratisevI banI jAya che te samaye tenA saMyama paryavane hAra thato hovA chatAM paNa zeSa bacelA saMyama paryava pAMcamA guNasthAnavALAthI vizuddha hoya che. jo keI e bane avasthAmAM kALa karI jAya te ArAdhaka pAMcamA guNasthAnavALo thaze, anya nahi. praznaH jJAna-darzana cAritranA paryava ane AtmAnA guNa tenI vacce aMtara zuM ? uttaraH jJAnAdinI vizuddhatAnA kAraNe je guNe utpanna thAya che te guNene sauthI nAne alpAMza ke je kevaLI dvArA paNa avibhAjya che te sUphamatama guNazane paryava kahe che. e prakAranA paryava batAvavAnuM prayeAjana e che ke, eka jIvathI bIjA jIvanA jJAnAdi paryava keTalA pramANuthI adhika--hIna athavA tulya che e a95bahutvanI sugamatA mATe paryavanuM svarUpa batAvela che. e prakAranA paryava jJAna-darzana ane cAritra e traNenA anaMta anaMta hoya che. ane te anaMtane paNa sarva AkAza pradezathI anaMtaguNa samajavA joIe. pariziSTa na. 3 pAMca niyaMThA virAdhakanI apekSA "annayare eTale ke bIjA sthAnemAM utpanna thAya che ema batAvyuM che tene khulAso A prakAre che Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrama pahelA cAra niyaMThAne pahelA AyuSya bAMdhyuM hoya te bhavanapati Adi sthAnamAM utpanna thAya che. athavA IMdrAdinI padavI na meLavatAM anya vaimAnika devAmAM utpanna thaI zake che. kaSAyakuzIla apratisevI heya te te mULaguNa uttaraguNamAM deSa lagAvatA nathI. temAM tIrthakara deva te utkRSTa kaSAyakazIla hoya che. tathA te kapAtIta hoya che. eTalA mATe te virAdhaka hatA ja nathI. sAmAnya sAdhuomAM je kaSAyakuzIla hoya che te paNa mULaguNa uttaraguNanA virAdhaka nathI hotA. paraMtu kaSAyanA udayathI pariNAmanI dhArAmAM caDa-Utara hevAthI virAdhaka hoya che. te prakAre kaSAyakuzIla pahelA AyuSyane baMdha thaI javAthI tathA upara lakhyA mujaba virAdhaka hovAthI bIjA sthAnamAM utpanna thaI zake che. nigraMtha niyaMThA nigraMtha avasthAmAM te virAdhaka hoI zaktA ja nathI. tenA pariNAma vardhamAna avasthita hoya che. tathA te ajaghanya, anukRSTa 33. sAgarepamanI AyuvALA anuttaravimAnamAM ja utpanna thAya che, bIjA sthAnamAM nahi. tenuM anya sthAnamAM utpanna thavAnuM A prakAre saMbhava che ke upazamazreNImAM je nigraMtha hoya che te upazamazreNInI sthiti pUrNa thavAthI nIce guNasthAnamAM Ave che tyAre nirca thAvasthA cheDIne bIjA niyaMThAmAM AvI zake che te samaye bIjA sthAnI sthiti bAMdhI zake che. tene bhUtanayanI apekSAthI nigraMtha mAnIne nircathanAM bIjA sthAnamAM javAnuM batAvyuM che e saMbhava che. tattvakevaLI gamya. praznaH pAMca zarIra ane cha samudyAta kaSAyakuzIlane hoya che te pachI tene apratirasevI-mULaguNa uttaraguNanA avirAvika kema kahyAM che? uttara : vItarAgInA paga nIce jIva AvI jAya te tene iriyAvahI baMdha lAge tema kahyuM che ane sarAgIne te kiyAthI saMparAya baMdha rahevAnuM batAvyuM che. kriyA ekasarakhI hovA chatAM paNa bhedanuM kAraNa e che ke vItarAganAM pariNAma khUba UMcAM hoya che. A prakAre pariNAmenI atizaya zuddhatAne kAraNe kaSAyakuzIlane pAMca zarIra ane cha samuddaghAta . hovA chatAM paNa apratisevI kahyAM che. Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyaMka pariziSTa bhagavatI za. 25 u. pariziSTa naM. 4 ) prazna: saMyata SaDa patita (chaThANavaDiyA) hoya che. te zuM mahAvratanA bhaMga karavAvAlA, samiti guptinuM pAlana nahi karavAvALA ane AjJAna virAdhaka paNa cheThANavADiyAmAM sthAna pAmI zake che? chANavaDiyAnuM svarUpa zuM che ? uttaraH sAdhutAnI ruci ane saMyamapAlana karavAnA bhAva hoya tene saMyati kahevAya che. eka jIvane eka bhavamAM seMkaDo vAra (vacamAM bhAnI saMtati tUTI jAya te) saMyamabhAva AvI zake che. sAdhupaNAnuM pAlana karatA vacamAM jyAre vacce saMyamabhAva tUTI jAya che. ane prasannacaMdra rAjarSinI mAphaka asaMyatabhAva AvI jAya che. arthAt mahAvratanI virAdhanA thaI jAya che ane te zramaNa punaH sAvadhAna thaI vikRtabhA dUra karI zuddhIkaraNa karI tye che tyAre te saMyati rahe che, ane bhagavAnanI AjJAno ArAdhaka thAya che. anyathA nahi ! zuddhIkaraNanI apekSAthI ja maDAgrata bhaMga paNuM SaDasthAna patitamAM saMmati manAya che e vAta bhagavAne nizcita rUpathI pharamAvI che. SaDa sthAnanuM vivaraNa nIce pramANe che. jI hAni - (1) anaMtabhAga hIna, (2) asaMkhyAtabhAga hIna, (3) saMkhe bhAga hIna, (4) saMkheya guNahIna (5) asaMkhyaya guNahIna, (6) anaMtaguNahIna. A cha vRddhiH- (1) anaMtabhAga vRddhi, (2) asaMkhyabhAga vRddhi, (3) saMkhyayabhAga vRddhi, (4) saMkheya guNavRddhi, (5) asaMkhya guNavRddhi, (6) anaMtaguNa vRddhi. pratyeka cAritranA anaMta paryava hoya che. eka cAritranA pAlana karavAvALA aneka jIva heya che. yathAkhyAta cAritra sivAya anya cAritranA pAvana karavAvALAnA pariNAmamAM asamAnatA ane samAnatA ane hoI zake che. asamAnatAne samaja ne mATe paDaguNahAni vRddhinuM svarUpa batAvavAmAM Ave che. 1. anaMtabhAgIna- cAritrapAlana karavAvALA koI che vivakSita sAdhumAMthI ekanA je cAritra paryava che tenA anaMtabhAga (hissA) karavAmAM Ave che. temAMthI bIjAnA cAritra paryava eka hisso Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daraja zrI bhagavatI upama (eka bhAga jeTalA) kama che te kamI anatame bhAga hIna kahevAya che, 2. asa khyAtamAbhAgahIna : e ja pramANe, eka sAdhunA cAritranA asa`khya bhAga karavAmAM Ave tethI bIjA sAdhunuM cAritra eka bhAga kama che. te te asaMkhyabhAgahIna kahevAya che. 3. saMkhyayabhAgahIna :- te pazu uparokata rItithI ekanA cAritranA saMkhyAta bhAga karavAthI khIjAnA eka bhAga kama thaye thAya che. 4. sa dhyeyaguNuhIna :- bIjA jeTalA cAritra paryava che tene sakhyAta guNA kare tyAre te prathamanI kharAkharImAM thaI zake tyAre tenuM cAstri saMkhyAtaguNa hIna che. 5. asa`khyaguNahInaH- bIjAnA jeTalA cAritra che tene asaMkhyaguNA kare tyAre te prathamanI barAbara thAya. mATe tenuM cAritra asakhyaguNahIna che. 6. anaMtaguNahInaH- khIjAnA jeTalA cAritra pava che tene ana taguNA kare tyAre te prathamanI kharAkhara thAya te ana MtaguNuhINu che. e ja pramANe vRddhi mATe paNa samajavuM joie. sAmAyakacAritranA anata pava che. koInA sAmAyakacAritranA pava ana ta adhika che ane kAinA kama che paraMtu satra sAmAyakacaritranA pAlavAvALAnA anaMta paryaMtra teA che ja. tene samajAvavA mATe sAmAyakacAritranA pava jenA sathI adhika che. te paNa che te anetA paNa sarva AkAza pradezeAthI anaMta guNu adhika che, asat kalpanAthI udAharaNanA rUpamAM samajavAne mATe sathI adhika saMyama pavavALA sacamInAM anaMtapavane 10 hajAranA rUpamAM kalpanA karIe. leAkamAM jIva paNu anaMta che te sarva jIvAne asat kalpanAthI 100 mAnavAmAM Ave ! leAkAkAzanA pradeza asaMkhya che tene asat kalpanAthI 5 mAnavAmAM Ave! have uparAta je je asat kalpanA samajavA mATe banAvI che tene punaH samajAve che. Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mi para bhagavatI za. 25 che ke () atAga hIna - sAmAyaNacaritranA anaMta pujane 10000 mAnela che tene 100 thI bhAgavAmAM Ave. kAraNa ke eka te, pUrNa paryavavALe che ane bIje, anaMtabhAga hIna che. mATe 1000ne 100 thI bhAgatAM javAbamAM 100 Avaze. arthAta 10000 mAMthI 100 bAda karatAM 900 tenA cAritra paryava che. (2) asaMkhya bhAga hIna - eka jIvana te pUrNa anaMta paryava che, jene 10000 mAnela che ane bIjA tethI ahaSNAtamAM bhAga hIna che. asaMkhyane asat kalpanAthI 50 mAnela che. 100ne 50 thI bhAgatAM 200 Avaze. e pramANe tene 10000 mAMthI 20 bAda karatAM ha800 paryava che. te 200 paryava asaMkhyAta hIna che. - (3) saMkhyAtabhAga hIna - eka jIvanA te pUrNa anetA paryava che. bIjAnA tethI saMkhyAta bhAga hIna che. asat kalpanAthI saMkhyAtane 10 mAnela che. 10000 ne 10thI bhAgatAM 1000 uttara Avaze. mATe 10000 mAMthI 9000 paryava che. prathamanAthI bIjA 1000 paryava (saMkhyAta bhAga) hIna che. (4) saMkhyAtaguNu hina- je saMkhyAta guNahIna che tenA 1000 paryava che ane saMkhyAtane asat kalpanAthI 10 mAnela che. yAritranA pAlaka prathama ekanA paryava anaMta che. ane bItA , pavane saMkhyAmRNA karavA. arthAt 10 thI guNavAthI te prathA zALAnI arebara (jene asat kalpanAthI 10000 mAnela che) thaI zake che. : - (5) asaMkhyayaguNa hIna :- je asaMkhyaguNa hIna che tema 200 paryava che prathamane sAdhunA te anaMta paryava che (jene asatuM kalpanAthI 1000 mAnela che) mATe 200 paryavane (asaMkhyamuNa hanane, jene asat kalpanAthI 50 mAnela che) 50 guNa karIe tyAre te prathamavALAnI barAbara thaI zake! (6) anaMtaguNa hInaH jenA anaMtagaNuM hIna paryava che tenA 100 paryava mAnela che. prathamanA te anaMta paryava arthAt 10000 79 Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R mA~ bhagavatI upama yava che. mATe tenA 100 pacavane 100 thI cuNA karavAthI te praamanAnI kharAkhara thaze. mATe tenA patra anata guNu hIna che! hAni ane vRddhi sakSepathI vRddhi : pUNa pavavALA (1) 10000 (2) 10000 (3) 10000 (4) 10000 (5) 10000 (6) 10000 hAni :- pratiyogI apUrNa patra pAlavAvALA 9900 anaMtamA bhAga hIna 1 9800 asa khyAtamA bhAga hInaM 9000 saMkhyAmA bhAga hIna 39 ,, "" 1000 sakhyAtaguNA hIna 200 asaMkhyaguNu hIna 100 anaMtaguNu hIna 22 A pramANe SaDaguNa hAni ane vRddhinuM svarUpa che. te bhagavatI sUtra za. 25 7. 6 nA 15 dvAranI TIkA tathA prajJApanA sUtranA pAMcamA padanI TIkAne AdhAre taiyAra karela che. 99 29 praznaH guNAnA utkarSa apakaSathI sAdhu vadya che ke nahi ? uttara : guNAnA utkarSa apakarSa eTalA hovA joie ke, jenAthI prabhunI AjJAnuM ullaMghana na hAya. AjJAnuM ullaMghana thavA para te vAgha rahe nahi. jema manuSyamAM zvAsozvAsanI mAtrAnI hinAdhikatA hAvA para paNa jIvita kahevAya che. paraMtu te naSTa thaI javAM para : tA mRta ja kahevAya che. athavA zvAseAzvAsanA mAtrAnI hInAdhikatA hAvA para paNa nIrAgI kahevAya che. paraMtu vadhAre hInAdhikatA hovA para khImAra kahevAya che. te pramANe apakarSa AdinA sabaMdhamAM samajavuM. jema peAlIsanA veza sahita pAtAnI pharaja upara UbhA rahevA chatAM paNa te tyAM ekALajI rAkhe, nidrA lye, nATakAdi jovAmAM lAgI jAya te tene peAtAnI nAkarI gumAvavI paDe che, te pramANe sAdhu paNa cAhe te vezamAM kema na DrAya paNa te potAnA guNAnuM pAlana nahi karavAthI vadha nathI. Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niSadyA pariziSTa bhagavatI zU-25. - 26 prazna : kaSAyakuzIlane apratisevI kema matAnyA ? kemake tenI paryAya pulAkanI sAthe paNa sthAnapatita che ! uttara : kaSAyakuzIlane te zAstramAM apratisevI patAvyA che, tenuM pulAkanI sAthe chasthAnapatita arthAt pulAkanA saMyamanA paryAyeAthI paNa kAyakuzIlanA saMyama pAMyAnuM anaMtaguNahIna thavAnuM kAraNa e che ke, navA kaSAyakuzIla (navadIkSita) hAvAthI tenA teA saMyamasthAna pa saMgrahita na thAya, tathA pullAka teA kaSAyakuzIlapUrvaka hAvAthI (navamA pUrva sudhI pahoMcelA) ghaNA saMyama pava saMgrahita thAya che ane pulAka kaSAyanI tIvratAthI cakravartInI senAdine sajA daMDa karavA chatAM i paNa tenI sthiti thoDI heAvAne kAraNe sathAnAza pAmatu nathI. tathA ghaNI sayama paryAya bAkI rahevAthI pulAkane te kaSAyakuzIlathI anaMtaguNu adhika saMyama pava rahI zake che, chatAM paNa te kaSAyakuzIla nirdoSa hAvAne kAraNe apratisevI ja che. tathA pulAka (ghaNI saMyama paryAyavALA hAvA chatAM paNa) sadoSa hAvAne kAraNe pratisevI mAnavAmAM Ave che. jemake dRSTAMta :- eka taratanA janmela bALaka che, ne vIsa vanA eka pahelavAna che, te ghaNA ja khImAra paDayA ane baLa ghaTI gayuM. chatAM paNa te navajAta khALakathI te adhika ja che. paraMtu jyAre taMdurasta ane nAdurastanI dRSTithI tapAsa karavAmAM Ave te bALaka nIrogI, taMdurasta ane vIsa varSanA yuvAna nAdurasta-rAgInI gaNatarImAM gaNavAmAM Ave che. e ja pramANe, sayama paryAyanI apekSAthI pulAka kaSAyakuzIlathI anaMtaguNa vadhI jaze. paNa pratisevI ane apratisevInI apekSA karavAmAM Ave teA pulAka pratisevI ane kaSAyakuzIla apratisevI gaNAze. pariziSTa na, pa kr prazna : pulAka, akuza ane pratisevanA " e traNe nigraMthA (mULaguNu ane uttaraguNa pratisevI che)mAM traNa zubha lesyA mAnI che paraMtu kaSAyakuzIla je apratisevI che temAM cha lezyA batAvI che. temAM prazna e che ke, je traNa pratisevI nigraMtha che temAM pUrvanI traNa azubha je Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhaLI uma lezyA nathI kahI ane je apratisevI che temAM kaSAyakulamAM traNa azubha lephsA kema? (traNa zubha lezyA te che ja, prazna chubha lezyA mATe che.) uttaraH pulAka ane pratisevanA nircatha te mULa ane uttara guNanA pratisevI che. ane bakuza mAtra uttara guNa pratisevI che. praznamAM mukhya vAta lekSAviSayaka che. tenuM samAdhAna e che ke, kaSAyakuzIla nigraMtha kaSAyakuzIlapaNane jyAre prApta thAya che tyAre tene traNa zubha lesthAmAMthI kaI eka zubha lehyA hoya che. paraMtu tenA saMyamanAM thAna zuddha prayAsa zatA merA (zuddhinI alpabahutAne kAraNe bheda karela che) te asaMkhya hevA chatAM paNa pulAka bakuza ane pratisevanAthI adhika che. che temAMthI kaI prAthamika sthAnamAM nava dIkSita) traNa azubha lesthAnI prApti hoI zake che. kAraNa ke tenA jaghanya cAritra paryava bakuza ane ativanAnA jaghanya cAritra paryathI paNa anaMtaguNahIna che. kapAya kuzIla nirgatha alpaparyAyavALe hoya ane bakuza tathA pratisevanA nigraMtha lAMbI paryAyavALo hoya te apekSAthI che. - have je zaMkA karavAmAM Ave ke jyAre pulAka nircathanA jaghanya ane uBSTa cAritra paryava paNa bakuza ane pratisevanA nirca thanA cAritranA paryathI anaMtaguNahIna ja che. te temAM azubha lehyA kema nahi? tenuM samAdhAna e che ke, pulAkapaNuM zubhalesthAmAM ja prApta thAya che. ane tenI sthiti aMtarmuhUrtathI adhika hotI nathI. mATe lAMbI mitinA abhAvane kAraNe zubhalezyA badalIne azubha lesthAnuM Agamana nathI thatuM, arthAt zubhalezyA ja rahe che. paraMtu kaSAyakuzIla nizcanI sthiti dezaUNakeDapUrva sudhInI che. mATe temAM azubha legyAnuM Agamana saMbhavita che. - akuza ane pratisevana nircathanI sthiti paNa dezaUNa jhADacUrva sudhInI che, paraMtu tene java cAritranA paryava, pulAkanA nya tathA utkRSTa paryathI ane kaSAyakuzIlanA jaghanya cArighanA Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyaMkA bhagavatI rapa. huM paryathI anaMtaguNa adhika che. mATe bakuza ane DisevaNu nigraMthamAM sthiti adhika hovA chatAM paNa azubha lesthA nathI AvI zakatI. pulAka, bakuza ane pratisevanA nircatha te cAritramAM doSa lagAve che. paraMtu kaSAyakuzIla nirgathe cAritramAM doSa nathI lagAvatA. zubhAzubhatA mAtra tenA kaSAyamAM ja hoya che. vizuddha jJAna-AcAranA pAlaka evA kaSAya duzIla nigraMthamAM azubha vezyA AvavAnuM kAraNa paNa prAyaH anyanI cAritra saMbaMdhI hInatA ane DhIlAza nimittarUpa bane che. zi ane sAdhuonI maryAdahInatA, paMcAcArathI virUddha vartana, usUtraprarUpaNadina nimittathI temAM azubha lephsAnuM Agamana svAbhAvika che. te ja AcArya pravartaka Adi hoya te sAraNa-vAranA prasaMge tathA keI anArya dvArA saMgha yara saMkaTa upasthita thavA para azubha kaSAya AvavAno saMbhava che. jemake maryAhIna ane dUSitAcAravALA ziSyathI bendrita thaIne zrI gAye vicAryuM ke, "miksa 36 sIrdi che mAvAlIyA" e pramANe anya aneka paNa uThADaraNa hoI zake che. paraMtu te azubha lezyA, bhale kRSNalezyA paNa kema na hoya? paNa saMjavalana kaSAyanA darajajAthI AgaLa vadhavAvALI hetI nathI. ane je te saMkhyAna kavAyanA darajajAthI AgaLa vadhe te kaSAyakuzIlapaNAthI paDI jAya che. pariNAme nI hiramAnatAthI kaSAyakuzala paNu bakuza AdimAM tathA asaMyamamAM paNa cAlyA jAya che, ane bakuza Adi paNa pariNAmenI mAnatAne kAraNe AgaLa vadhIne kavAyakuzIlAdimAM AvI zake che. Agama pramANu sAthe tarka lagAvatAM te pramANe dhyAnamAM Ave che. ahI, tattvakevaLI gamya. pariziSTa naM. 6 prazna : 11 mA ane 12 mA guNasthAnavatI AtmAo niya niyaMThAnA adhikArI gaNAya che. ane temAM vardhamAna ane avasthita e be pariba batAvela che. tethI eka vAta spaSTa thAya che ke, 11 mA guNasthAne paNa hiyamAna pariNAma hetuM nathI, chatAM paNa 11 mAM zuM Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI agavatI upAma sthAnethI AtmA nIce te avazya Ave che. te hiyamAna pariNAma vinA nIce AvavAnuM kAraNa zuM? 0: uttara: yathAkhyAtacAritra ane nigraMtha niyaMThAmAM hiyamAna | pariNAma nathI. chatAM paNuM nIce AvavAnI je kriyA thAya che te sthiti pUrNa thavAne kAraNe thAya che. 11 mA guNasthAne rahevAne je kALa che te sthitine paripAka thaye svAbhAvika rIte 1 me 10 me gusthAne Ave che. hiyamAna pariNAma tyAM che ja nahi. eTale nIce AvavAnA kAraNa rUpamAM tene gaNAya nahi. tathA te vAta samajavA eka vyAvahArika udAharaNa laIe. " eka nyAyAdhIza thaDA divasanI rajA upara gayA ane tenA sthAne pramANanA divaso mATe eka bIjA nyAyAdhIza AvyA. prathamanA je rajA upara hatA tenA rajAnA divase pUrNa thaye AvyA eTale tenA sthAne je hatA te UtarI gayA. have vicArIe ke je nyAyAdhIza UtarI : gayA te zuM pitAnA doSane kAraNe ? nahi. tene teTalA ja divasa mATe nirdhArita karyA hatA, basa, have te ja udAharaNa 7 guNasthAnathI chaThTha guNasthAne AvavAvALA mATe ane 11 guNasthAnathI 10ma guNasthAne AvavAvALA mATe vicArI le temAM tenA hiyamAna pariNAmane doSa nathI paNa te te sthAnanI sthiti ja teTalA samayanI che te nakkI thayuM. tIrthakara de paNa 7 me thI 6 guNasthAne Ave che. tene mATe ' paNa upara pramANene ja niyama samajavAnuM che. jemake chadmastha tIrthakara " jyAre pravajyA svIkAra kare che tyAre tene niyama 7muM guNasthAna hoya che. ane aMtarmuhUrta pachI cha mA guNasthAnanI sthiti pUrNa thaye chaThThA guNasthAne Ave che. have tIrthakara devAmAM paNa nigraMtha niyaMThAnI samAna hiyamAna pariNAma hotuM nathI. chatAM paNa nIcenA guNasthAna para Ave che. eTale sAraMza e che ke, 7 guNasthAnathI 6 AvavAmAM ane 11 methI 10 mA guNasthAne AvavAmAM mAtra sthitinI paripAktAne ja i: prabhAve che. paraMtu hiyamAna pariNAmane prabhAva nathI. :: praznaH AhAka labdhi kyA nircathane prApta thAya che? (chA nirgathamAMthI) Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajA bhagavatI za 25 u. 7 uttaraH AhArakalabdhi 14 pUrvadhArIne ja prApta thAya che, ane te 14 pUrvanuM jJAna mAtra kaSAyakuzIla ane nigraMtha sivAya anya nirca mAM hetuM nathI. eTalA mATe AhArakalabdhinI prApti uparokta be nirca mAM ja thAya che. ane te banne nigraMtha apratisevI che, ane AhArakalabdhine pravega karanArane pratisevI batAvyA che. mATe je samaye pravega kare tyAre 14 pUrvamAM upayoga nahi hevAnar kAraNe jusUtranayathI temAM 14 pUrva nahi mAnavAthI tene pragaTa anya nigraMthamAM hevAne saMbhava che. arthAt AhArakalabdhinI prApti uparokta bane apratisevI nigraMthamAM thAya che ane prayoga pratisevI nigraMthamAM thAya che. ' ' praznaH ADArakalabdhine prayoga karIne AlecanA na kare te zuM ArAdhaka na kahevAya? uttara : ADArakalabdhino prayoga karavAvALAne zAstromAM TlA tivi jI ti nigi athata kadAcita 3-4-5 kiyA lAge che tema batAvyuM che. te parathI ema siddha thAya che ke labdhine pravega karavAthI janahiMsA sudhInI kriyA paNa thaI jAya che. tathA tene prayoga kare te pazu pramAdanuM kAraNa che. te te kAraNe thI AcanA vagara ArAdhaka na thaI zake - praznaH AhArakalabdhi jIva keTalI vAra prApta karI zake che tathA prayogamAM keTalI vAra lAvI zake che? - uttaraH AhArakalabdhine prayoga jaghanya 1 vAra, utkRSTa 4 vAra karI zake che tathA AhAralabdhinI prApti paNa 4 vAra ja hoya tevI saMbhAvanA che. ( saMjayA (saMyati) zrI bhagavatI sUtra za. 25. u. 7ne adhikAra - saMyati pAMca prakAranA - (tenAM 36 dvArA niyaMThA mAphaka jANavA) (1) sAmAyika cAritrI (2) chedo sthApanIya cAritrI (3) pari. Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAtha siddha caritrI (4) sUmasaMga cIi ane (thathakhyAta 1. sAmAyika cAstriIne 2 bheda- (1) svalpakALanA-prathama ane tharama tIrthaMkaranA sAdhuo hoya che. jaghanya cha dina, madhyama 4 mAsa, utkRSTa 6 mAsanI kAcI dIkSAvALA (2) jAvajIvanA-rara tIrtha karanA, mahAvideha kSetranA ane pAkI dIkSA lIdhelA sAdhuo (sAmAyika cAritra lIdhelA). 1. 2. chedo pasthApanIya (bIjI vAra navI dIkSA lIdhelA saMyatinA be bheda. (1) sAticAra-pUrva saMyamamAM doSa lAgavAthI navI dIkSA le te (4) niraticAra zAsana ke saMpradAya badalIne pharI dIkSA le. jema pArtha jananA sAdhu mahAvIra prabhunA zAsanamAM dIkSA le te. : 3. parihAravizuddhacAritrI- 9-9 varSanA 9 jaNa dIkSA le, 20 varSa gurukulavAsakarIne 9 pUrva bhaNe. pachI guru AjJAe vizeSa vANa prApti mATe naveya sAdhuo parihAravizuddhacAritra che. temAMnA 4 muni cha mAsa sudhI tapa kare, 4 muni vaiyAvaca kare ane 1 muni vyAkhyAna vAMce. bIjA cha mAsamAM kavaiyAvacI muni tapa kare, 4 taya karanAra vaiyAvacca kare, 1 muni vyAkhyAna vAMce. trIjA cha mAsamAM 1 vyAkhyAna vAMcanAra tapa kare, 1 vyAkhyAna vAMce ane 7 muni vaiyAvacca kare. tapazcaryA, unALe ekAMtare upavAsa, ziyALe chaDu pAraNu, mAse aThama aThama pAraNuM kare, ema 18 mAsa tapa karIne janakalpI thAya athavA pharI gurukulavAsa svIkAre. 4. sUmaparAyacAritranA 2 bheda- (1) saMkaleza pariNAma upazama zreNIthI paDanArA (2) vizuddha pariNAma. kSapaka zreNa para caDanArA. 5. yathAkhyAta cAritranA be bheda-(1) upazAMta vItarAgI 11mA - gAthAmavALA (2) kSINu vItarAgInA 2 bheda-chavastha ane kevaLI (AgI tathA aga), Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjyA bhagavatI -25. 9-. - 2, vedadvAra - sAmAyika, chedo pasthApanIyavALA savedI ( veda) tathA avedI ( mA guNasthAna apekSA), parihAravizuddha puruSa veidI ke puruSa napuMsaka vedI, sUmasaM5rAya ane yathAkhyAta avedI, 3, rAgadvAra -- 4 saMyati sarAgI ane yathAkhyAta saMyati vitarAgI. 4. 5dvAra - kalpanA pAMca bheTa che, tenI vigata - 1. sthita ka5 - niyAmAM batAvelA 10 kalpa, pahelA tathA chellA tIrthakaranA zAsanamAM hoya. 2. asthitaka95 - 22 tIrthakaranA sAdhuomAM hoya. 10 kalpamAMthI zayyAtara, vrata, kRtikarma ane puruSa jeTha e cAra te sithata che ane vastra kalpa, udezika, AhAraka kalpa, rAjapIMDa, mAsakalpa, cAturmAsika kalpa ane pratikamaNa kapa, e cha asthita hoya che. - 3. sthavira kalpa:- maryAdApUrvaka vastra-patrAdi upakaraNathI gurukuLavAsa, gaccha, ane anya maryAdAnuM pAlana kare. 4. jina kapa - jaghanya, madhyama, utkRSTa utsarga pakSa vIkArIne ane upasarga sahana karatAM jaMgalAvimAM rahe. vistAra maMdI sUtramAM) 5. kalpAtIta :- Agama vihArI atizaya jJAnavALA mahAtmA je kalparahita bhUta-bhAvinA lAbhAlAbha joIne vate. | navamAM guNasthAna sudhI sAmAyikAritra ane chedo pasthApanI cAritra hoya che. navamA gusthAnamAM vedane upazama athavA kSaya thAya che, tyAM sAmAyika cAritravALo avedI hoya che. navamAMthI pahelAnA guNasthAnamAM savedI hoya che. je sadI hoya te traNe divALo hoya che ane je averI te upazAMta vedI athavA lIludI hoya che. 0 veda-3 zAMteDhI athavA lagatI hoya che. Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 634 zrI bhagavatI upAya ' sAmAyika cAritrImAM pAMce kalpa. chedo pasthApanIya ane parihAra vizuddha cAritrImAM traNa kalpa @ ( sthitalpa, sthavirakalpa ane jinakalpa) sUramasaM5rAya ane yathAkhyAta cAritrImAM traNa kalpa (sthita kalpa, asthitakalpa ane kalpAtIta. pa. niyaMThAdvAra - sAmAyika ane chedo pasthApanIyamAM cAra niyaMThA (pulAka, bakuza, paDisevaNa ane kaSAyakuzIla) parihAravizuddha ane sUmasaMparAmAM eka kaSAyakuzIla niyaMThA. yathAkhyAtacAstriImAM be niyaMThA (nirgatha ane snAtaka) 6paDivaNadvArA sAmAyika, chedo pasthApanIya saMyati mULaguNa pratisevI (5 mahAvratamAM doSa lagADe) tathA uttaraguNa pratisevI (deva lagADe) ke apratisevI ( doSa na paNa lagADe. ) zeSa traNa saMyati apratisavI (deSa na lagADe). 7. jJAnadvAra - 4 saMyatimAM cAra jJAna (2-3-4)nI bhajanA ane yathAkhyAtamAM 5 jJAnanI bhajanA. jJAnAbhyAsa apekSA sAmAyika, chedapasthApanIyamAM jaghanya aSTa pravacana (5 samiti, 3 gukti), utkRSTa 14 pUrva sudhI. parihAravizuddhamAM jaghanya 9mA pUrvanI trIjI AcAra vadhu sudhI, utkRSTa pUrva saMpUrNa. sUhamasaMpAya ane yathAkhyAta jaghanya aSTa pravacana sudhI utkRSTa 14 pUrva tathA sUtra vyatirikta. tIthadvAra - sAmAyika ane yathAkhyAta saMyati tIrthamAM, atIrthamAM, tIrthakaramAM ane pratyeka buddhamAM heya. chedepasthApanIya, parihAravizuddha ane sUmasaMpAya tIrthamAM ja hoya. ( 9. liMgadvAra - parihAravizuddha dravyabhAve svaliMgI hoya. zeSa cAra saMyati dravya svaliMgI, anyaliMgI ke gRhasthaliMgI hoya, paNa bhAve svaliMgI heya. @ vaccenA 22 tIrthakaronAM tIrthamAM ane mahAvidehakSetranA tIrthakaronAM tamAM asthita ka5 heya che, tyAM chedo pasthApanIyaM cAritra hetuM nathI, mATe chedo pasthApanIya ane parihAravizuddha cAritrImAM asthitaka5 heta nathI. Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 635 saMjaya bhagavatI za. 25. u. 7. 10. zarIradvAra - sAmAyika, chedoSasthApanIyamAM 3-4-5 zarIra heya, zeSa traNamAM 3 zarIra. 11. kSetradvAra - sAmA, sUma, yathA. 15 karmabhUmimAM che. pari. 5 bharata pa IravatamAM heya. saMharaNa apekSA akarmabhUmimAM paNuM heya, parihAravizuddha saMyatinuM haraNa na thAya. 12, kALadvAra - sAmAyika, avasarpiNI kALanA 3-4-5 ArAmAM janma ane 3-4-5 ArAmAM vicare, utsarpiNIne 2-3-4 ArAmAM janma ane 3-4 ArAmAM pravarte. mahAvidehamAM paNa heya. saMharaNa apekSA anya kSetra (30 akarmabhUmi)mAM paNa hoya. chedapasthApanIya mahA videhamAM na hoya, zeSa uparavatuM. parihAravizuddha avasarpiNa kALanA 3-4 the Are janma pravarte, utsarpiNa kALanA 2-3-4the Are janma ane 3-4 Are pravarte. sUma, yathA. saMyati avasarpiNInA 3-4 Are janma ane pravarte. utsarpiNanA 2-3-4 Are janma ane 3-4 the Are pravarte. mahAvidehamAM paNa lAbhe. saMharaNa anyatra paNuM thAya. 13. gatikAra : gati | sthiti jadhanya | utkRSTI | jaghanya utkRSTI sAmAyika chedopa. saudharma kalpa anuttara vimAna 2 palya 33 sAgara pariDAravizuddha. , sahasAra , 2 ) 18 sUphamasaM5rAya anuttara vimAna anuttara , 31 sAgara 33 che , 31 >> 33 , devatAmAM 5 padavI che- iMdra, sAmAnika, trAyazciMzaka, lepAla ane ahemendra. sAmA. chedo. ArAdhaka hoya te pAMcamAMthI 1 padavI pAme pari. prathama 4 mAMthI 1 padavI pAme. sUkSma yathA. vALA ahemendra 4 spaSTIkaraNa niyaMka adhikAranA pRSTha naM. 21 pariziSTha naM. 3mAM juo, saMyama nAma jadhanya yathAkhyAta Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bhagavata upakrama pada pAme. jaghanya virAdhaka hoya te ja prakAranA devamAM Upaje ane utkRSTa virAdha hoya te saMsArabhramaNa kare. 14, saMyama sthAna - karApA, do. pari. mAM asaMkhya saMyama rathAna hoya. sUmi saMpAyamAM aMtamuhUrtanA samaya jeTalA asaMkhya samaya ane yathA.nuM saMyama sthAna eka ja che tene alpabadutva- sauthI cheDA yathA. saMyatinA saMyama sthAna. tethI sUmanA. saMyama sthAna asaMkhyAta gaNuM. tethI pari. nA saMyama sthA. asaMkhyAta gaNuM. tethI sAmA. cheda. nA saMyama sthA. asaMkhyAta gaNuM (paraspara tulya). 15. nikAsedvAra - ekeka saMyamanA paryava (pawvA) anaMta anaMta che. pahelA traNa saMyatinA paryava paraspara tulya tathA paTaguNa ke saMjayA ane niyaMThA adhikAramAM "saMyama sthAna ane cAritraparyAva" bhinna batAvela che. teno artha e pramANe samajavAno che ke "saMyamarathAna"mAM kaSAyane pazama grahaNa karela che. kapAyanA kSayopazamanI vicitratAnA kAraNe saMyamasthAna asaMkhyAtA che, kaSAyanA upazama ane kSayanI apekSAthI to saMcamasthAna eka ja che. "cAritratA paryAva" kriyAnA bAhya bhedanI apekSAthI nahi paraMtu aMtaraMga vizuddhinA aMsane saMyama paryAva kahe che. cAritranI vizuddhinA prabhAve je guNuM pragaTa thAya te gurunA sauthI kSma aMza je kevaLI bhagavA thI paNa avibhAjaya che. te sUkSmatama cAritranA guNa aMzane " paryAva" kahe che. badhAM saMyama sthAnomAM paryava samAna te nathI, paraMtu anaMta te sarvamAM hoya che. prazna - jJAna, darzana, cAritranA paryAya ane AtmAnA guNa tenI vacce aMtara zuM ? uttara:- jJAnAdinI vizuddhinA kAraNe je guNo utpanna thAya che te guNone thI nA alpAMza ke je kevaLI dvArA paNuM avibhAjaya che te sUkSmatama guNAMzane paryava kahe che. e prakAranA paryava batAvavAnuM prayojana e che ke eka jIvathI bIjA charanA jJAnAdi paryava keTalA pramANathI avika hIna athavA tulya che e alpabadutvanI sugamatA mATe paryAvanuM svarUpa batAvela che. e prakAranA paryava jJAna, darzana ane cAritra e traNanA anaMta anaMta hoya che ane te anaMtane paNa sarva AkAza pradezathI anaMtaguNa samajavA joIe. Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajyA bhagavatI za. 25 3. che hAni-vRddhi. sUkSma, yathA.zrI 3 sayama ana tagaNA nyUna che. sUkSma. traNeyathI anaMtagaNuA adhika che. paraspara SaTagugu hAni vRddhi, ane yathA.thI atatagA nyUna che. gayA. cAreyathI anatagA-adhika che. paraspara tulya che. alpaba u : (1) sauthI gheADA sAmA,cheke.nA ja. saMyama patra (paraspara tu") tethI (2) pariDAra vizuddhanA ane tagA 99 "; (3) (4) sAmA. hedo.nA (5) sUkSma saMparAyanA (6) ,, (7) yathAkhyAtanA ayeAgI. ', janya utkRSTa 12 jaghanya utkRSTa ja.u. 16. yAgaDha 2:- 4 sati "" 37 12 "" '' 12 29 ,, ' ,, "" paraspara tulya "" sayeAgI ane yathA. sayegI ane 99 ,, eja, "" 17. upayeAgadvAra: sUkSma.mAM sAkAraupayogI hAya, zeSa cAramAM anne (sAkAra nirAkAra) upayegavALA heAya che. 1 18. kaSAyadvAra :- 3 saMyatimAM saMjavalananA cAka (cAreya kaSAya) hAya. sUkSma., saMyatimAM leAbha hAya ane yathA. akaSAyI (upazAMta ke kSINu) hAya. 19. leyAdvAra :- sAmA. cheo.mAM cha lesyA. pira.mAM 3 zubha lezyA. sUkSma.mAM 1 zukala lephyA. yathA.mAM 1 zukala leyA tathA alezI paNa hAya. : 20. pariNAmadgArA sAmAyika cheopasthApanIya ane parihAra vizuddha cAritrImAM pariNAma traNeya hAya che. ane tenI sthiti A pramANe che. hiyamAna ane vamAnanI jaghanya eka samaya, utkRSTa sAta aMtarmuhUta tathA avasthita pariNAmanI sthiti jaghanya eka samaya utkRSTa sAta samayanI. sUkSma saMparAya cAritrImAM e pariNAma, < hiyamAna ane < sUkSma saMparAyacAritrI jyAre zreNI ArUDha thAya che tyAre vadhamAna pariNAma yukata hAya che ane jyAre zreNIthI paDe che tyAre hiyamAna pariima yukta hoya che. paraMtu svAbhAvika rUpathI te sthira pariNAmavALA (avasthita) hAtA nathI. Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrame vardhamAna. te bannenI sthiti jaghanya utkRSTanA vikalpa vinA mAtra aMtarmuhUrtanI. yathAkhyAta cAritrImAM be pariNAma vardhamAna ane avasthita. temAM vardhamAnanI sthiti jaghanya utkRSTanA vikalpa vinA aMtamuMhatanI ane avasthitanI sthiti jaghanya eka samayanI ane utkRSTa dezaUNA kroDapUrvanI. 21 baMdhadvAra - traNa saMyati 7-8 karmane baMdha kare. sUma. da karma bAMdhe (meha, Ayu vajIne), yathA. bAMdhe te zAtAdanI athavA abaMdha. 22. vedadvAra - cAra saMyati 8 karma vede yathA. 7 karma (mahavane) ke 4 karma (aghAtiyA) vede. 23. udIraNudvAraH prathamanA traNa cAritravALA 7-8 athavA cha karmanI udIraNA kare, sAtanI kare te Ayukarma vajIne ane cha nI kare te Ayu ane mehakarma vajIne. sUmasaM5rAya cAritravALe pAMca athavA cha karmanI udIraNa kare, je cha karmanI kare te Ayu ane meha vajIne, ane pAMcanI kare te Ayu-meha ane vedanIya vajIne. yathA khyAta cAritravALA pAMca athavA be karmanI udIraNa kare. pAMcanI kare te upara pramANe ane be karmanI kare te nAma tathA gotra. 24. uvasaMpajajhANadvAra :- (cAritrane svIkAra ane tyAga) sAmAyika cAritravALe, sAmAyika cAritrathI bhinna thAya te cAra sthAna prApta kare, te (1) cheThopasthApanIya (2) sUmasaMparAya (3) saMyamasaMyama (dezavirati) (4) athavA asaMyamamAM jAya. chedo pasthApanIya cAritravALe pitAnA sthAnathI bhinna thAya te pAMca sthAnane prApta thAya, te (1) sAmAyika 0 (2) parihAravizuddha (3) sUphamasaM5rAya (4) saMyamasaMyama (5) asaMyamamAM jAya. 0 jema pahelA tIrthakaranA sAdhu bIjA ajitanAtha bhagavAnanA tIrthamAM praveza kare che tyAre chedo pasthApanIya cAritrane choDIne sAmAyika cAritrane aMgIkAra kare che. A apekSAthI ema kahyuM che ke, chedo pasthApanIya cAritrane cheDatA thakA sAmAyika cAritrane aMgIkAra kare che. Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - saMjyA bhagavatI sa. 25 6 7. parihAra vizuddha cAstrivALe pitAnA sthAnathI bhina thAya te be = sthAna prApta kare, te chedopa ane asaMyamamAM jAya. sUrama - saMpAya cAritravALe pitAnA sthAnathI bhinna thAya te cAra @ sthAnaprApta kare te (1) sAmAyika (2) chedapa. (3) yathAkhyAta ane, (4) asaMyamamAM jAya. yathAkhyAta cAritravALe pitAnA sthAnathI bhinna thAya te traNa sthAna prApta kare, te (1) mokSa (2) sUmasaM5rAya ane, (3) asaMyamamAM jAya. 25. saMjJAdvAra- prathamanA cAra cAritramAM saMjJAnI bhajanA ane yathAkhyAta cAritramAM saMjJA rahita hoya che. . 26, AhArahAra- prathamanAM cAra cAritra AhArika ane yathAkhyAta cAritrI AhArika ane anAhArika bane hoya che. 27. bhavadvArA prathamanA be cAritravALA bhava kare te jaghanya eka ane utkRSTa 15 bhava kare. parihA. sUkama saM. ane yathAkhyAta cAritravALA bhava kare te jaghanya 1 ane utkRSTa 3 yathAkhyAta cAritra, vALe kadAca te ja bhave mokSa jAya. -parihAravizuddhi cAritravALA parihAravizuddhi cAritrane choDIne je pAchA gacchamAM Ave che te chedapasthApanIya cAritrane aMgIkAra kare che. kadAca je kALa karI jAya te devagatimAM jAya che ane tyAM asaMmatapaNuM aMgIkAra kare che. @ sUkSmaparAya cAritravALA jyAre zreNIthI Utare che tyAre kadAca te pahelAM sAmAyika cAritravALA hoya te sAmAyika cAritrane aMgIkAra kare che ane je pahelAM chedo pasthApanIya cAritravALA te chede sthApanIya cAritrane aMgIkAra kare che. jyAre te zreNI upara caDe che tyAre yathAkhyAta cAritrane prApta kare che. ane je kALa karI jAya to devagatimAM jAya che. asaMyama aMgIkAra kare che. - / yathAkhyAta cAritravALA je zreNIthI paDe te yathAkhyAtapaNane tyAga karatA thakA saphamasaM5rAyapaNAne prApta kare che. ane je upazama zreNImAM (upazAMta moha avasthAmAM) kAma karI jAya che te devagatimAM jAya che, asaMyatapaNane prApta kare che. kadAca je snAtaka heAya che to siddhigatine prApta kare che. Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. AgarasadrAra siyama keTalI vAra Ave ? sAmAyika pasthA: parihAra vi. samAsa' yathAkhyAta eka lava apekSA. janma * dRSTa 1 vAra pratyeka sA vAra 120 vAra ,,,, traNa vAra O cAra vAra be vAra zrI bhagavatI upakrama ghaNA bhava apekSA dhanya B be vAra pratyeka hajAra vAra 960 vAra ,, , sAta vAra ,,,, ,,,, ,, ', "" ,, ,, 1, [] parihAraviddhi cAritravALAne eka bhavamAM utkRSTa RNu vakhata parihAravizuddhi cAritranI prApti thAya che. traNa bhavamAM parihAravizuddhi cAritranI prApti hoi zake che. jemake, eka bhavamAM traNa vAra, khIjA bhavamAM e vAra ane trIjA bhavamAM be vAra. AvI rIte tene aneka bhavAmAM sAta A hAya che. arthAt sa ta vAra parihAravizuddhi cAritratA prApti deya che. - sama saMparA cAritravALAne mATe eka bhavamAM be vAra upazama zreNI sAve che. pratyeka zreNImAM sozyimAna ane viSNuyamAna e khe prakAranA sUkSmasa parAya hoya che. eTalA mATe cAra vAra sUmasa parAya cAritranI prApti heyache. !! 29 29 nava vAra pAMca vAra < mAsa purAya cAritra eka bhavamAM cAra vAra Ave che. sUkSma apacayanI prApti traNa bhavaM sudhI hAya che.. eka bhavamAM cAra vAra, khInna bhavamAM cAra vAra te trojA bhavamAM eka vAra sUkSmasa parAya cAritranI prApti hoya che. khevI rIte aneka bhavAmAM sUkSmasa'parAya cAritranI prApti nava vAra he che. hA yathAkhyAta cAntivALA e vAra upazama zreNIneA saMbhava che. eTalA sATe e AkaSa hoya che. PP < yathAkhyAta cAritra eka bhavamAM be vakhata Ave che, khIjA bhavamAM be vAra Ave che ane trIta bhavamAM eka vAra Ave che. evI rIte, traNa bhavamAM pAMca va!ra Ave che OrpArehAravizuddha cAritrya * eka bhava AthI jayanya eka vAra utkRSTa varNa vAra AvavAnuM kahyuM che. te e pramANe che ke navanA gaNu banAvI 18 mahinA vahI karIne karI gacchamAM AvI gayA. pharI ke samaya ane pharI vAra ane karI koi prasaMga Avye svIkAre e pramANe eka bhavamAM 3 thI vadhAre prasaga AvatA nathI. tevA vicArA paNa traNa vAra ja Ave che, eka vAra vahana karavAnA Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma janya sajA bhagavatI ca, 25, 7, 7 29 sthiti dvAra - saMyama keTale vakhata he? | eka bhava apekSA | ghaNA bhava apekSA - | jaghanya | jaghanya utkRSTa | jadhanya | utkRSTa sAmAyika 1 samaya* deza U koDapUrva zAzvatA zAzvatA - chedapasthA. cha cha cha ) 250@ varSa 50 lAkha jhADa sAgara parihAra vi. , , 20 varSa kama keDapU. 142 varSa be kreDapUrvamAM 58 varSa ochAM sUkSma saM. , , aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta aMtarmahata yathAkhyAta = deza UbhuM jhADapU. zAzvatA zAzvatA vicAra pragaTa thayA paNa saMyoga na maLyo. aMtamuhUrta sudhI bhAva rahA te pachI tyAra bAda be vAra vahana karI zakaze. bhAva ane vahana vidhi banne maLIne 3 thI vadhAre vAra AvatA nathI, ekI sAthe 24 varSa kama koDa pUrva sudhI vahana kare te A vartana ghaNuM hovA chatAM paNa eka ja vAra gaNAze. te niyamAnusAra prAraMbhamAM 9 thI vahana thAya che. vacce koI kALa kare to yAvata eka paNa karI zake che. jemake, eka bhejanamAM 10 vAra pIrase te paNa eka ja bhojana manAya che. keIe vahana karavAnuM nakakI karyuM ane Ayu pUrNa thavAthI eka samaya pachI kALa karI jAya te eka samayanI jadhanya sthiti samajavI joIe. * sAmAyika cAritranI prAptinA eka samaya bAda turaMta maraNa thAya e apekSAnI sAmAjika cAritranI sthiti jaghanya eka samaya che, utkRSTa sthiti nava varSa kAma karoDapUrvanI che. A sthiti garbha samayathI mAMDIne jANavI joIe. kadAca janma divasathI gaNatarI karavAmAM Ave to ATha varSa (jhAjherA) kama karoDa pUrva varSanI hoya che. = yathAkhyAta cAritravALAnI upazama avasthAmAM maraNanI apekSA jaghanya eka samayanI sthiti hoya che ane snAtakanI yathAkhyAta cAritranIapekSA utkRSTa deza UNI kareDapUrva varSanI hoya che. @ juo pariziSTa ---- 5 juo pariziSTa , - 6 juo pariziSTa va - jue pariziSTa 3, [1 Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R 30. aMtaradvAra - eka jIvanI apekSAthI pAMceya cAritranuM aMtara jaghanya aMtarmuhUta ane utkRSTa dezaUNAa pudgala parAvatana kALanuM, khaMDujIvAnI apekSAthI sAmAyika ane yathAkhyAta cAritranuM aMtara paDe ja nahi. kAraNa ke A banne cAritra zAzvatA che. chedyopasthApanIya cAritranuM bahujIva apekSAthI aMtara jaghanya 63000 @ varSanuM, ane parihAravizuddha cAritranuM ahujIva apekSAthI aMtara jaghanya 84000 varSanuM, ] utkRSTa aMtara ane cAritramAM dezaUNA 18 krADaDhDhADI sAgaranuM. sUkSmasa'parAya cAritranuM kharDujIva apekSA aMtara jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa cha mAsanuM. zrI bhagavatI upama 31. samudghAtadvAra - sAmAyika ane chedepa. mAM samuddAta ( kevaLa samu. na heAya ) parihAra vi. mAM prathamanI traNa samu. sUkSma saMyamamAM samu. hAya nahi ane yathAkhyAta cArigamAM eka mAtra kevaLa samughAta. 32. kSetradvAra : prathamanA cAra cAritravALA lAkanA asaMkhyAtame bhAga hAya yathAkhyAta cAritravALA < kadAca lAkanA asakhyAtame bhAga paNa hAya che, kadAca lAkanA asaMkhyAtA bhAgamAM heAya che, ane kadAca saMpUrNa dvAkanyApI paNa hAya che. 33. spanAdvAra : pAMca cAritravALA jeTalAM kSetramAM rahe che teTalAM ja kSetranA sparza kare che. arthAt jeTalAM kSetranI avagAhanA batAvela che teTalAM ja kSetranI sparzanA samajavI. uparanA dvAravat. @ jue pariziSTa vibhAga-1. 7 juo pariziSTa vibhAga-2. < jue pariziSTa vibhAga-3. Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanyA bhagavatI za. 25 uM. che 34, bhAgadvAra : prathamanA cAra cAritra eka kSapazama bhAvamAM hoya che, ane yathAkhyAta cAritra aupazamika athavA lAyakabhAvamAM hoya che. 35. parimANu dvAra pAMceya cAritra keTalI saMkhyAmAM hoya? tenI gaNanA zAstrakAra be apekSAthI batAve che. (1) pratipadyamAna-arthAt vartamAna apekSAthI cAritrane svIkAra karI rahyA hoya tevA AtmAnI saMkhyA. ane (2) pUrva pratipanna arthAt cAritrane svIkAra jene thaI gayuM che. ane nirmala paryAyathI cAritra bhAvamAM vicarI rahyA che. te bannenI samajaNa nIce yaMkAmAM che. vartamAna apekSAthI | pUrva paryAva apekSAthI nAma jadhanya | utkRSTa | jaghanya | utkRSTa sAmAyika- 1-2-3 pratyeka hajAra ja. u. niyama pratyeka hajAra kreDa chedapasthA. , , , so - ja. u. niyama pratyeka so jhADa che. parihAravi , cha , , 1-2-3 pratyeka hajAra sUkrama saM. , , 162 1-2-3 pratyeka se yathAkhyAta , , , , ja. u. niyamAthI pratyeka keDa 36 a9paDhAra - sauthI cheDA sUphamasaM5rAyacAritravALA, tethI parihAra vi. cAritravALA saMkhyAta guNa tethI yathAkhyAta , , , chedapasthA. , >> >> sAmAyika , - -~juo pariziSTa-3, @juo pariziSTa-3.-- te juo pariziSTa-3. --- Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrame pariziSTa 1 A parihAra vizuddhi cAritranI sthiti jaghanya eka samaya maraNanI apekSA hoya che ane utkRSTa 29 varSa ochI kareDapUrvanI hoya che. jema ke kareDapUrvanA AyuSyavALA keI manuSya nava varSanI umaramAM dIkSA grahaNa kare. temanI dIkSA paryAya vIsa varSanI thAya tyAre temane daSTivAda aMga bhaNavAnI AjJA maLe che. tyAra bAda te parihAra vizuddhi cAritra aMgIkAra kare che. parihAravizuddhi cAritranI jaghanya maryAdA 18 mahine nAnI che. eTalA mATe 18 mahinA sudhI temanuM pAlana karI, pachI parihAravizuddhi kalpane ja aMgIkAra kare. A pramANe niraMtara yAvat jIvana paryata parihAravizuddhi kalpanuM ja pAlana kare. A pramANe parihAra vizuddhi cAritranI utkRSTa sthiti 29 varSa kAma kareDapUrva varSanI heya che. - va. utsarpiNI kALamAM prathama tIrthakaranuM tIrtha 250 varSa rahe che. tyAM sudhI chedo pasthApanIya cAritra hoya che. eTalA mATe chedo pasthApanIya cAritrane jaghanya kALa 250 varSa hoya che. avasarpiNI kALamAM prathama tIrthakaranuM tIrtha 50 lAkha kareDa sAgarepama sudhI rahe che. tyAM sudhI chedo pasthApanIya cAritra hoya che. eTalA mATe utkRSTa 50 lAkha kareDa sAgarepama sudhI hevAnuM kahela che. vA, parihAravizuddhi cAritrane kALa 14ra varSane hoya che. jema ke utsarpiNI kALamAM prathama tIrthaMkaranI pAse 100 varSanI AyuSyavALA manuSya parihAravizuddhi cAritra grahaNa kare ane tenA jIvananA aMtima samayamAM tenI pAse se varSanA AyuSyavALe manuSya parihAravizuddhi cAstri svIkAra kare. tyArabAda pharI kaI te cAritrane grahaNa na karI. zake. evI rIte baso thAya che. paraMtu pratyekanA ogaNatrIsa ogaNatrIsa varSa gayA bAda parihAravizuddhi cAritranI prApti hoya che. eTalA mATe 200 varSamAMthI 58 varSa ochAM karavAthI 142 bAkI rahe eTalAM varSa parihAravizuddhi cAritrane jaghanya kALa che. cUrNikAranI vyAkhyA paNa A pramANenI che, paraMtu te avasarpiNI kALanA aMtima tIrthakaranI apekSAthI che. Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMje pariziSTa bhagavata za-rapa uM. 6 ' 3. parihAravizuddhi cAritrane utkRSTa kALa 58 varSa kama be kroDapUrva che. jema ke avasarpiNa kALanA prathama tIrthaMkaranI pAse kroDapUrvanI AyuSyavALA manuSya parihAravizuddhi cAritra aMgIkAra kare ane tenA jIvananA aMtima samayamAM tenI pAse keDapUrvanI AyuSyavALA manuSya parihAravizuddhi cAritra aMgIkAra kare e pramANe be kreDapUrva varSa thayAM. temAMthI pratyekanAM 28-29 varSa kama (ei) karI devAthI 58 varSa ochAM (kama) be ke pUrva pariDAravizuddhi cAritrane utkRSTakALa che. pariziSTa 2 " @ 1. avasarpiNI kALanA dUSamA nAmanA paMcamA ArA sudhI chedapasthApanIya cAritra hoya che. tyAra bAda chaThTha Ara je 21 hajAra varSane hoya che temAM chedapasthApanIya cAritrane abhAva hoya che. evI rIte utsarpiNI kALanA pahelA ane bIjA ArA je ke 21-21 hajAra varSanA hoya che temAM paNa chedepasthApanIya cAritrane abhAva hoya che, evI rIte 63 hajAra varSa sudhI che.sthApanIya cAritranuM jaghanya aMtara hoya che. tenuM utkRSTa aMtara 18 kaDAcheDI sAgaropamanuM hoya che. te A prakAre che. utsarpiNIkALamAM 24mA tIrthaMkaranA tIrtha sudhI chedo pasthAnIya cAritra hoya che. tyAra bAda utsarpiNIne ce, pAMcama, cha Are ke je kamathI be, traNa ane cAra kalAkeDI sAgaropamane hoya che. temAM chedo pasthApanIya cAritrane abhAva hoya che. - evI rIte avasarpiNI kALane pahele, bIja ane trIje Are ke je kramazaH cAra, traNa ane be choDAcheDI sAgaropamane hoya che, temAM chedo pasthApanIya cAritrane abhAva hoya che. tyAra bAda avasarpiNa kALanA cothA ArAmAM prathama tIrthaMkaranA tIrthamAM chedo pasthApanIya cAritra hoya che. eTalA mATe chedo pasthApanIya cAritranuM utkRSTa aMtara uparokta rUpathI 18 keDAkoDI sAgaropamanuM che, utkRSTa aMtara 18 kaDAcheDI sAgaropamamAM DuM ochuM hoya che ane jaghanya aMtaramAM 63 hajAra varSathI thoDuM vadhAre hoya che, paraMtu te jUnAdhitA alpa hevAnA kAraNe ahIM tenI vivakSA karela nathI. -- . .. Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatI upama // 2. avasarpiNI kALanA pAMcamA ane chaThTho Aro tathA 2. utsarpiNI kALanA pahelA ane bIjA ArA e pratyeka ekavIsa ekavIsa hajAra varSoMnA haiAya che. teemAM parihAravizuddhi cAritra hetu nathI. eTalA mATe parihAravizuddhi cAritranu jaghanya aMtara 84 hajAra varSoMnu hoya che. avasarpiNI kALamAM aMtima cAvIsamA tIrthaMkara pachI pAMcamA ArAmAM parihAravizuddhi cAritranA kALa alpa che. ane e rIte utsarpiNI kALanA trIjA ArAmAM parihAravizuddhi cAritra svIkAra karyA pahelAMnA kALa alpa che. eTalA mATe tenI ahIM vivakSA karela nathI. utkRSTa aMtara 18 kroDAkrADI sAgaropamanu hoya che. tenA khulAsA cheopasthApanIya cAritranI mAphaka samajI levA. Zhong Dian < 3. yathAkhyAta cAritravALA kevaLI samudghAta karatI vakhate jyAre zarIrastha hAya che yA daMDaka pATAvasthAmAM hoya che tyAre lAkanA asaMkhyAtamA bhAgamAM rahe che. manthAna avasthAmAM te leAkanA NeA bhAga vyApta karI le che. thADA bhAga abhyApta rahe che tyAre te leAkanA asaMkhyAtA bhAgAmAM rahe che. jyAre te saMpUrNa leAkane vyApta karI le che tyAre saMpUrNa leAkamAM rahe che. pariziSTa 3 - prazna : chepasthAnIya cArigamAM vartamAna paryAya AzrI jaghanya 1-2-3 ane utkRSTa pratyeka seA batAvyA che. have temAM prazna e che ke jyAre hajAro vyaktie sAthe dIkSA grahaNa karela hAya ane teo eka sAthe cheopasthApanIya cAritra grahaNa karatA hoya tyAre mAtra pratyeka sA kema samajavA ? vamAna paryAya-grahaNa karanAranI saMkhyA te vadhAre che! uttara H bhagavatI za. 25, u. 7mAM chedepasthApanIya cAritranA pratipadyamAna jIvonI utkRSTa koi paNa samaye 900 thI vadhAre nathI kahI. tenA artha e che ke, chedo. grahaNa karavAnI kriyA bhale ekasAthe hajAze sAdhuo karatA hoya teA paNa A cAritranA bhAvamAM prastuta cheddo. cAritra zuM che ? tenuM zuM phaLa ? huM zuM grahaNa karI rahyo chuM? vagere bhAvAmAM upayoga jenA vaMtA haiAya tevA sAdhunI saMkhyA koi paNa eka samaye 900 thI vadhe ja nahi. samayAntare bIjA samaye Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajyA pariziSTa bhagavatI za. 25 ku. 7 o bIjA 900 thAya te bhinna vAta, paNa enA e ja eka samaye te 900 thI vadhe ja nahiM, @ depasthApanIya cAritravALAnA utkRSTa parimANu prathama tIrtha - karanA tIrtha AsarI saMbhavita heAya che. paraMtu jaghanya parimANu kharAkhara samajamAM AvatuM nathI. kAraNa pAMcamA ArAnA aMtamAM bharatAdi isa kSetramAM pratyeka kSetramAM ee nA hisAbe vIsa cheopasthApanIya cAritravALA hAya che. keI AcAya ema kahe che ke, jaghanya parimANu paNa prathama tIrthaMkaranA tIrtha AsarI ja samajavA joie. jaghanya pratyeka sA karoDamAM gheADA AchA, utkRSTa pratyeka so karoDathI gheADA vadhu hoya che ema samajavuM joie. " sathI thADA sUkSmasa'parAya cAritravALA hoya che. kAraNa ke tenA kALa thADo che ane te nigraMtha niyAnI kharAbara hAvAthI eka samayamAM pratyeka so hoya che. tenA parihAravizuddhi cAritravALA saMkhyAta guNA che. kAraNa ke tenA kALa sUkSmasa parAyuM cAritravALAthI adhika che. e pulAkanI jema pratyeka hajAra hAya che. tenAthI yathAkhyAta cAritravALA saMkhyAtaguNA che. kAraNa ke tenuM parimANu pratyeka karoDa che, tenAthI chedepasthApanIya cAritravALA saMkhyAtaguNA che. kAraNa ke tenu pariNAma pratyeka so karoDa che. tenAthI sAmAyika cAritravALA sa`khyAtaguNA che. kAraNa ke tenuM paraNuAma kaSAyakuzIlanI mAphka pratyeka hajAra karADa che. sAdhu pratikramaNane aMte kheAlAtA 125 aticAra eka Avazyaka vizeSa paricaya sAdhu-sAdhvI pratikramaNane aMte 125 aticAranI AleAcanA kare che tenA khyAla A pramANe che. jJAnanA 14, dananA pAMca ane salekhanAnA pAMca e 24 aticAra te sAdhu ane zrAvakanA samAna che. eTale 24 thayA. pAMca mahAvratanI 25 bhAvanA che, eka eka mahA Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI paNa satanI pAMca pAMca bhAvanA aticAra-svarupa che. eTale te 25 aticAra thayA, ane temA uparanA 24 bhaLavAthI 49 thayA - chaThThA rAtrIjana tyAga vratanA be aticAra che. te (1) "divasanu rAtrI bhajana eTale ke-sAdhue pite grahaNa karela AhAra, pANI AgalA divasanA hoya ane bIje divase te AhAra vApare te tene divasanuM rAtrI jana kahe che. (2) "rAtanuM rAtrIjana" divasanA grahaNa karela AhAra-pANI Adi rAtre athavA atyaMta aMdhakAramAM vApare to tene rAtanuM rAtrI bhejana deSa kahevAya. te uparAMta dravyathI ane bhAvathI paNa rAtrI bhojanane doSa lAge che, te A pramANe che : "bhAva rAtrI bhojana" rAtamAM bhejananI IcchA kare, sUryodaya thayo te che paraMtu vAdaLAnA kAraNe jANa nathI thaI eTale pitAne te rAtrInuM ja bhAna che chatAM paNa niyamenI bedarakArIthI viveka vinA IchAthI Adhina banI vAparavA mAMDe te bhAva rAtrI bhejana. dravya-bhAva rAtrI bhojana niyamanI jAgRti pUrvakane e khyAla thahi gayo ke-haju sUrya che, vAstavamAM asta thaye theDI vAra thaI gaI hoya, tevI avasthAmAM AhArAdi bhegave te dravya-bhAva rAtrI bhejA. te be thayA. ane uparanA 49 temAM be bhaLatAM pa1 thayA. che. samitinA cAra aticAra che (1) chAdine joyA vinA cAle (2) 3 hAtha pramANa bhUmi jyA vinA cAle. (3) divase joine ane rAtre pujyA vinA cAle () anya pravRttimA upaga rAkhI cAle bhASA samitinA" be atiyAra, te asatya ane mizrabhASA bele. eSaNA samitinA 47 aticAra te gaucarInA doSa TALe nahi. jethI samitinA be aticAra te joyA puMjyA vinA bhaMDoLakaraNuM grahaNa kare ane eja pramANe avidhithI muke. pAMcamI samitinA 10 aticAra te uttarAdhyayana sUtranA 24mA adhyayanamAM batAvela 10 TALe nahi. e pAMca samitine 65 aticAra thayA. "mana-vacana-kAyA" guptinA saraMbha-samAraMbha-AraMbhane bhedathI 9 atiyAra. sarva maLIne 1rapa thaze. Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanAdi 7 dvAra bhagavatI 1. 25 6 7 649 pratisevanA Adi sAtadvAra zrI bhagavatI sUtra za. 25 nA 6, 7 nA adhikAra (1) pratisevanA (2) AleAcanAnA dveSA (3) doSAnI mAlA canA (4) Aleca ApavAyeAgya guru (5) samAcArI (6) prAyazcita (7) tapa. gautama - he bhagavan ! pratisevanA keTalA prakAranI kahI che ? mahAvIra H- he gautama ! brusa prakAranI kahI che te A pramANeH (1) @ da pratisevanA,-ahaMkArathI thatI pratisevanA-saMyamanI virAdhanA (ra) pramADhathI thatI pratisevanA, (3) anAbhAgathI thatI prati sevanA, (4) AturapaNAthI thatI prartisevanA, (5) ApadAthI thatI pratisevanA, (!) saMkINa tA-saMkaDAzathI thatI pratisevanA, (7) sahasAgara-Akasmika kriyAthI thatI pratisevanA, (8) bhayathI thatI pratisevanA (9) pradveSa prAdha vagere kAyAthI thatI pratisevanA ane, (10) vizazaikSa kArttinI parIkSA karavAthI thatI pratisevanA, e rIte pratisevanAnA dasa prakAra che. @ di dasa hetuthI pratisevanA-sayama virAdhanA thAya che. te dasa hetu A pramANe : (1) da-abhimAna, (2) madyapAna, viSaya, kaSAyu, nidrA, ane vikathArUpa prA, (3) anAbhAga-ajJAna (4) Aturabhukha, tu.sanI pIDAthI vyAkuLapaNuM (5) ApadanA cAra prakAra che . (1) dravyApa-prAkruddhi dravyanI aprApti (2) kSetra pat-aTavImAM AvI paDavuM, (3) kAlApat dubhi kSakAla prApti ane (4) bhAvApan-glAnapaNuM (6) saMkINuM-svapakSa ane paraMpakSathI thatI kSetranI saMkaDAza, (7) zakita-adhAkarmAdi doSanI zaMkAvALA AhAra athavA :'ti tiNu'eve nizIthane pATha svIkArIe te AhArAdinI aprAptimAM khedapUrNAMka vacana' evA atha thAya che. (8) sahasAkAra-AAkasmika kriyA karavI, jemake pUrve joyA sivAya paga mUkI pachI jue te| te mane pAchA vALa na zake (9) bhaya-pradUSa-siMhAdinA bhaya ane kraSAdi (10) viSeza -zaikSayAdinI parIkSA e pramANenAM dasa prakAranA kAraNathI daza pratisevanA thAya che. 82 Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jI bhagavatI upama AlecanAnA dasa de kahyA che, te A pramANe - (1) prasanna thayelA guru DuM prAyazcitta Apaze mATe temane sevAdithI prasanna karI temanI pAse doSanI AlocanA karavI, (2) taddana nAne aparAdha jaNAvavAthI AcArya thoDuM prAyazcitta Apaze ema anumAna karI pitAnA aparAdhanuM svataH Alecana karavuM (3) je aparAdha AcAryAdike je hoya tenuM ja Alecana karavuM. (4) mAtra moTA aticArenuM ja Alecana karavuM, (5) je sUkSma aticArenuM Alecana kare te sthaLa aticArenuM Alecana kema na kare e AcAryane vizvAsa utpanna karavA sUma aticAranuM ja Alocana karavuM. (6) ghaNI zarama AvavAne lIdhe pracchanna (keI na sAMbhaLe tema) Alecana karavuM, (7) bIjAne saMbhaLAvavA khUba ja jorathI belIne Alecana karavuM, (8) eka ja aticAranI ghaNu guru pAse AlecanA karavI, (I agItArthanI pAse AcanA karavI ane, (10) je deSanuM Alocana karavAnuM che te doSane sevanAra AcArya pAse tenuM Alecana karavuM. - dasa guNothI yukta aNagAra pitAnA dezanI AlocanA karavAne che, 0 (1) uttama jAtivALo (2) uttama kULavALo (3) vinayavAna (4) jJAnavAna (5) darzana saMpanna zraddhALu, (6) cAritra saMpanna (7) kSamAvALe. (8) dAnta-Indriyone vaza rAkhanAra, (9) amArI-kapaTarahita sarala ane(10) apazcAttApI-AlecanA lIdhA pachI pastave nahi karanAra, ) AlecanAne megya sAdhumAM dasa guNa hevA joIe. 1 . . (1) jAti saMpanna prAyaH akRtya na kare, ane kahyuM hoya te tenI sabhya AlocanA kare (2) kula saMpanna aMgIkRta prAyazcittane barAbara kare (3) vinayasaMpanna vaMdanAdi AlecanA samAcArI kare. (4) jJAnasaMpanna kRtyAkRtyanA vibhAgane jANe (5) darzana saMpanna prAyazcittathI thatI zuddhinI zraddhA kare. (6) cAritra saMpanna prAyazcittane svIkAra kare. (7) kSAnta gurue Thapako Apyo hoya te te gurase na thAya. (8) dAnta-IndriyanuM damana kareluM hovAthI zuddhi dhAraNa kare (9) amAthI aparAdhane chupAvyA sivAya AlocanA kare ane, (10) ayzrAttApI-AlecanA lIdhA pachI tene pazcAttApa na kare. ' Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanA Adi dvArA bhagavatI za-25. u pa ra : ATha guNothI yukta sAdhu AlecanA ApavAne gya che. (1) AcAravAna-jJAnAdi AcAravALo, (2) AdhAravAnuM jaNAvela aticArene manamAM dhAraNa karanAra, (3) vyavahAravAne Agama zretAdi pAMca prakAranA vyavahAravALo, (4) apavIDaka--zaramathI pitAnA aticArene chupAvatA ziSyane mIThAM vacanathI samajAvI zaramane tyAga karAvI sArI rIte AlecanA karAvanAra, (5) prakurvaka-Acita aparAdhanuM prAyazcitta ApIne aticAranI zuddhi karAvavAne samartha. (6) aparisAvI-jaNavela aticArone bIjAne nahIM saMbhaLAvanAra, (7) niryApaka asamartha evAM prAyazcitta lenAra ziSyane thoDe thaDe prAyazcitta ApIne nirvAha karanAra ane, (8) apAyadarzI-AlecanA nahIM levAmAM paralekane bhaya dekhADanAra. samAcArI dasa prakAranI kahI che - - 0 (1) IcchAkAra, (2) mithyAkAra, (3) tathAkAra, () AvazyakI, (5) naidhikI, (6) ApRcchanA, (7) pratipRcchanA. (8) chaMdanA, (9) nimaMtraNa ane, (10) upasaMpadA- e rIte kALe AcaravA gya dasa prakAranI samAcArI che." - prAyazcittanA D dasa prakAra kahyA che? (1) AlecanAne megya, (2) pratikramaNane gya, (3) AlecanA ane pratikramaNa bannene yogya, (4) vika-azuddha bhakatAdinA tyAgane yegya, (5) kAryotsargane vegya, (6) tapane gya, (7) dIkSA paryAyanA chedane , (8) mUlane yogya-pharIthI mahAvrata levA gya, (9) anavasthApyaha-tapa karIne pharI mahAvrata levA gya, (10) pArAMcikagacchathI bahAra karavA gya. juduM liMga dhAraNa karavA gya. tapanA be prakAra che. bAhya ane atyaMtara. - gautamahe bhagavana ! bAhya tapa keTalA prakAranAM che? 0 juo pariziSTa - juo pariziSTa Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zrI bhagavatI poe mahAvIraH he gautama! bA tapanA cha prakAra che-(1) anazana AhAratyAga, (2) udarI-kaMIka e che AhAra kare, (3) bhikSAcaryA, () rasane tyAga kare, (5) kAyakaleza-zarIrane kaSTa ApavuM ane, (6) pratisaMlInatA-Indriya kaSAyAdino nigraha rAkha. gautamaH he bhagavan ! anazananA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! anazananA be prakAra che. te A pramANe-Irika amuka kALa sudhI AhAra tyAga ane thAvaskathikajIvanaparyata AhAra-tyAga. gautama he bhagavana ! ivarika anazananA keTalA prakAra che? mahAvIra : he gautama! ivarika anazana aneka prakAranuM kahyuM che, te A pramANe-caturthabhakta-eka upavAsa, SaSTabhakata-be upavAsa, aSTamabhakta traNa upavAsa, dasamabhakta cAra upavAsa, dvAdazabhakta-pAMca upavAsa, caturdaza bhakta-cha upavAsa, ardhamAsika bhakta-- pakSanA upavAsa, mAsikabhakta-mAsanA upavAsa, dvimAsikabhakta-be mAsanA upavAsa, trimAsikabhakata-traNa mahinAnA upavAsa, yAvata-SaTamAsikamakta-cha mahinAnA upavAsa. e pramANe ivarika anazana kahyuM. gItamaH he bhagavan ! yAvaskathika anazananA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! yAvaskathika anazananA be prakAra che? (1) pAdapapagamana ane, (2) bhaktapratyAkhyAna. - gautama he bhagavan ! pAdapapagamananA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! pAdapapagamananA be prakAra che, te A pramANe - niharima (jemAM mRta zarIra upAzrayAdithI bahAra kADhavAnuM hoya te) ane aniharima (jemAM mRta zarIra bahAra kADhavAnuM na heya te) temAM aniharima anazana avazya sevAdi pratikarma rahita che. e rIte pAdapepagamana anazana saMbaMdhe kahyuM. gautama he bhagavan ! bhaktapratyAkhyAna keTalA prakAranuM che? Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanA Adi 7 dvAra bhagavatI za. 25 3. 7 mahAvIra H gautama ! bhakatapratyAkhyAnanA be prakAra che nirharima ane anirharima. te banne avazya sevA ipratikama vALA che, e pramANe bhakatapratyAkhyAna kahyuM. ema yAvakaeNthika anazana kahyu', ane e rIte anazana paNa kahyuM. Achy">< gautama : he bhagavan unAdarikAnA keTalA prakAra che ? mahAvIra H he gautama ! unAdarikAnA be prakAra che, te A pramANe-dravya unedarikA ane bhAvaunArikA. MASTE gautama : he bhagavan ! dravyaunenarikAnA keTalA prakAra che ? mahAvIra H he gautama ! dravyaunAdarikAnA be prakAra che te A pramANe-upakaraNudravyaunAdarikA ane bhakatapAnadravyaneADharikA. gautama : he bhagavan ! upakaraNa dravyaunAdarikAnA keTalA prakAra che mahAvIra : he gautama ! upakaraNa dravyaunAdarikAnA traNa prakAra che. te A pramANe-eka vastra, eka pAtra, ciMyattopakaraNusvAnatA-sayAe tyAga karelA vastra pAtra sivAyanAM upakaraNeAnA upabhega karavA, e rIte upakaraNudravya-unArikA kahI che. gautama : huM bhagavan ! bhakatapAnadravyanArikAnA keTalA prakAra che? mahAvIra : he gautama ! sukhe grahaNa thAya te pramANa ATha kALiyA AhAra le te alpAhArI kahevAya ane je mAra keLiyA AhAra ityAdi badhuM sAtamA zatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe yAvat~'te prakAma rasanA bhAjI na kahevAya ' tyAM sudhI kahevuM e pramANe bhakatapAnadravyaunA rikA kahI ane e rIte dravyAnArikA paNa kahI. > gautama : he bhagavan ! bhAva unAdakiAnA keTalA prakAra kahyA che. mahAvIra : he gautama ! bhAva utterikA aneka prakAranI che, te A pramANe-krAya ocho karavA, yAvat-leAbha AchA karavA, apu Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che bhagavatI upara bolavuM, dhIme bolavuM, gussAmAM nirarthaka bahu pralApa na kare, hRdayastha kepa e cha karo. ': ' e rIte bhAvakanerikA saMbaMdhe kahyuM ane ema udarikA saMbaMdhe paNa kahyuM. gItamaH he bhagavan ! bhikSAcaryA keTalA prakAranI che? 1. mahAvIraH he gautama! bhikSAcaryA aneka prakAranI che. te A pramANe-dravyAbhigrahacara bhikSAmAM amuka cIjone ja grahaNa karavAnA niyamapUrvaka bhikSA kare, amuka kSetranA abhigrahapUrvaka bhikSA kare-ItyAdi jema papAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. vAva-zuddha nirdoSa bhikSA karavI. dattinI saMkhyA karavI, e pramANe bhikSAcaryA saMbaMdhe hakIkta kahI. gautama he bhagavana! rasaparityAganA keTalA prakAra che? | mahAvIraH he gautama! rasaparityAganA aneka prakAra che. te A pramANe ghatAdi vikRti (vigaI)ne tyAga kare, snigdha rasavALuM bhajana na karavuM-ItyAdi jema papAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM, bhAva-khe AhAra kara. e pramANe rasaparityAga viSe kahyuM. gautama: he bhagavan! kAyAkalezanA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! kAyAkaleza aneka prakArano che. te A pramANe kAryotsarga Adi Asane kahevuM, utkaTAsane rahevuM-ItyAdi papAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. vAva-zarIranA sarva prakAranA saMskAra ane zebhAne tyAga kare. e pramANe kAyAkaleza saMbaMdhe kahyuM. gItamaH he bhagavan! pratisalInatAnA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! pratisalInatAM cAra prakAranI che te A pramANe- (1) Indriya pratisaMlInatA-Idriyane nigraha kare. (2) kaSAya pratisaMlInatA-karAne nigraha kare, gasalInatA mana, vacana keyanA vyApArane nigraha kare. ane vivikatAzayanAsanasevana, strI-pazu ane napuMsaka rahita vasatimAM nirdoSa zayanAdi upakaraNane svIkAra karI rahevuM, Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "bhagavatI - 25 -7 . gautama? he bhagavana! Idriyaprati salInatA keTalA prakAranI che ? mahAvIraH he gautama! IdriyapratisalInatAnA pAMca prakAra che. (1) zretendriyanA viSaya pracArane reka ke zrotendriya dvArA prApta thayela viSayamAM rAgadveSane niSedha kare (2) cakSunA viSaya pracAra redha kare, ke cakSu dvArA prApta viSayamAM rAgadveSa na kare e pramANe thAvat sparzendriyanA viSaya pracArane niSedha kare ane sparzendriya dvArA anubhavela padArthone viSe rAgadveSane nigraha kara. e rIte Indriya pratisalInatA kahI. gautama? he bhagavan! kaSAyapratisaMlInatAnA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! kaSAya pratisaMsInatAnA cAra prakAra che. (1) dhanA udayane nirodha kare athavA udaya prApta madhane niSphaLa kare e pramANe yAvata-5 lebhanA udayane niSedha kare ke udaya prApta lebhane niSphaLa kare. e rIte kaSAya pratisaMlInatA kahI. - gautama: he bhagavana ! gasalInatAnA keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! legasaMlInatAnA traNa prakAra che. (1) akuzaLa manane niSedha kare (2) kuzaLa mananI pravRtti kI ene, (3) manane ekAgra sthira karavuM. (1) akuzaLa vacanane nirAdha ka (2) kuzaLa vacana belavuM ane, (3) vacanane sthira karavuM. - gautama: he bhagavana ! kAyasalInatA kevA prakAranI che? mahAvIraH he gautama! sArI rIte samAdhipUrvaka prazAMta thaI hAtha pagane saMkecI kAcabAnI peThe guptendriya thaI AlIna ane pralIna sthira rahevuM te kAyasaMsInatA kahevAya che, e rIte kAyasaMlInatA kahI. gautama : he bhagavana ! vivikatazayanAsanasevA kevA prakAranI che? -- -- mahAvIraH he gautama! je ArAmamAM, udyAnamAM ItyAdi milanA udezakamAM kahyA pramANe yAvat zayyA ane saMthArAne laIne Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrI bhagavatI uparaSa vihAra te vinita zayanAsana sevanA che. e rIte vivika tazayanAsana sevanA kahI. !!! ema pratisa'lInatA sabadhe hakIkata paNa kahI. e rIte bAhya tapa sabaMdhe paNa kahyuM. gautama : he bhagavan ! abhyaMtara tapa keTalA prakAre che ? mahAvIra : he gautama ! abhyaMtara tapa cha prakAranuM che. te A pramANe (1) prAyazcitta, (2) vinaya, (3) vaiyAvruttva, (4) svAdhyAya (5) dhyAna ane, (6) vyutsa gautama : he bhagavan ! prAyazcitta keTalA prakAre che ? mahAvIra : he gautama ! prAyazcitta dasa prakAranu che. te A pramANe : (1) AlecanAne yAgya ane yAvat 10 pArAMcitakane yAgya, e rIte prAyazcitta kahyuM. gautama : he bhagavan ! vinaya keTalA prakAranA che? mahAvIra : he gautama ! vinayanA sAta prakAra che. te A pramANe. (1) jJAnaneA vinaya, (2) darzanA ni, (3) cAritra vinaya (4) manarUpa vinaya (5) vacana patranA (6) ka:parUpa vinaya ane, chuM leAkApacAra vinaya. gautama : he bhagavat jJAnanA vipa keTalA prakAre che, mahAvIra : he gautama ! jJAnanA vinaya pAMca prakAranA che (1) AbhiniMbAdhika-matijJAnanA vinaya, yAvat-(5) kevaLajJAnanA vinaya e mate jJAnanA vinaya kahyo. Je gautama : he bhagavan ! danane vinaya keTalA prakAre che ? mahAvIra : he gautama ! darzanane vinaya e prakAranA che. te A pramANe zuzruSA vinaya ane anAzAtanArUpa vinaya. gautama : he bhagavan ! zuzruSa' vinayanA keTalA prakAra che ? 2 mahAvIra H he gautama ! zuzruSThA vinaya aneka prakAranA che. te A pramANe-satkAra karavA, sanmAna karavuM vagere caudamA zatakanA trIjA Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevanA 7 hAra bhagavatI -25 u7 udezamAM kahyA pramANe pAvata pratisaMsAdhanatA sudhI jANavuM, e ' pramANe zuzruvinaya kahyo. gotamaH bhagavad ! anAzAtanA vinaya keTalA prakAre che? mahAvIraH he gautama! anAzAtanA vinayana pistAlIsa bhe che. te A pramANe-(1) arihaMtanI anAzAtanA, (2) arihaMtAe kahela dharmanI anAzAtanA, (3) AcAryonI anAzAtanA, (4) upAdhyAyanI anAzAtanA, (5) sthavirenI anAzAtanA (6) kuLanI anAmatanA (7) gaNunI anAzAtanA, (8) saMghanI anAzAtanA, (9) kriyAnI anAzAtanA, (10) samAna dhArmikanI anAzAtanA (11) matijJAnanI anAzAtA ane yAvatu-15 kevaLajJAnanI anAzAtanA, ane e ja rIte 30 arihaMtAda paMdaranI bhakita ane bahumAna tathA 45 eenA guNenA kIrtana vaDe tenI kAti karavI. - e rIte atAzAtanArUpa vinayanA pistAlIsa prakAra che. e rIte anAzAtanArUpa vinaya kahyo ane ema darzana vinaya paNa kahyo, gItamaH he bhagavana ! cAritravinaya keTalA prakAra che? mahAvIraH he gatama! cAritravinaya pAMca prakArane che te A pramANe (1) sAmAyizcAritra vinaya, ane yAvat pa yathAkhyAtacAritra"vinaya, ema cAritravinaya kahyo. gautama: he bhagavan! manavinaya keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama ! manavinayanA be prakAra che. te A pramANe-prazastamanavinaya ane aprazastamanavinaya gautama he bhagavana ! prazarata manavinaya keTalA prakAra che? mahAvIraH he gautama! prazasta manavinayanA sAta prakAra che. te A pramANe (1) pAparahita. (2) krodhAdi avadyarahita, (3) kAyiyAdri kiyAmAM Asakitarahita, (4) zekAdi upakaleSarahita, (5) Asavarahita, (6) sva parane AyAsa karavA rahita, ane (7) ne bhaya na utpana kare ema prazasta manavinaya karyo Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' , , , ha . gautama: he bhagavana ! aprazasta manavinayanA keTalA prakAra che? * mahAvIraH he gautama! aprazasta manavinayana sAta prakAra che te A pramANe (1) pAparUpa, (2) avaghavALa (3) kAyikayAdi kriyAmAM Asakti sahita, (4) zekAdi upakaleSayukta (5) Asavasahita (6) 4 para AyAsa utpanna karanAra ane, (7) jene bhaya upajAvanAra eme aprazarata manavinaya kahyuM. ane e rIte manavinaya paNa kahyo, ( gautama he bhagavan! vacanavinayanA keTalA prakAra che? : 44mahAvIraH he bhagavana! vacanavinayanA be prakAra che. (1) sasta-vacanavinaya ane, (2) aprazarata vavinaya.. ) ' gautama: he bhagavana! prazasta vacanavinaya keTalA prakAre che? 2. * mahAvIraH he gautama! prazasta vacanavinayanA sAta prakAra kahyA che. te A pramANe (1) pAparahita (2) asAvadha, yAva-7 jene bhiya na upajAve. e rIte prazasta vacanavinaya karyo.. - gautama he bhagavan! aprazasta vacanavinaya keTalA prakAre che ? mahAvIraH he gautama ! aprasta vacanavinayanA sAta prakAra che. te A pramANe-(1) pApasahita, (2) sAvadya ane yAvane bhaya upajAva. e rIte aprazarata vacanavinaya kahyo ane e rIte vacanavinaya paNa kahyo. - gItamaH he bhagavana! kAyavinaya kellA prakAre che? mahAvIraH he gautama! kAyavinayanA be prakAra che. te A pramANe prazasta kAyavinaya ane aprazarata kAya vinaya. gatamaH he bhagavan! prazasta kAyavinaya keTalA prakAre che? za, mahAvIra : he gautama ! prazasta kAyavinayanA sAta prakAra che. te A pramANe [1] sAvadhAnatApUrvaka javuM [2] sAvadhAnatApUrvaka sthiti pheravI [3) sAvadhAnatApUrvaka besavuM [4]. sAvadhAnatApUrvaka (pathArImAM) ALeTavuM [5] sAvadhAnatApUrvaka ullaMghana karavuM [6] sAvadhAnatApUrvaka Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanAdi che dvAra bhagavatI za-25 u. 7 kaparuM vadhAre ullaMghana karavuM ane, [7] sAvadhAnatApUrvaka badhI IndriyenI pravRtti karavI. e pramANe prazasta kAyavinaya kahyo che. ' | gautama: he bhagavan ! aprazasta kAyavinaya keTalA prakArano che mahAvIraH he gautama ! aprazarata kAyarUpa vinayanA sAta prakAra che. te A pramANe-sAvadhAnatA sivAya javuM-sAvadhAnatA sivAya badhI indriyanI pravRtti karavI. e pramANe aprazasta kAyavinaya kahe - eka kAyarUpa vinaya paNa kahyo. che. gautama he bhagavana ! lakepacAra vinaya keTalA prakAre che ? mahAvIraH he gautama! lekepacAra vinayanA sAta prakAra che te A pramANe-(1) gurvAdi vaDIla varganI pAse rahevuM, [2] teonI IcchA pramANe vartavuM, [3] kAryanI siddhi mATe hetuonI sagavaDa karI ApavI, [4] karelA upakArane badale deve [5] regIonI saMbhALa rAkhavI, [6] dezakAlajJatA-avasare citta pravRtti karavI ane, [7] sarva kAryomAM anukULapaNe vartavuM. ema lakepacAra vinaya kahyo ane e rIte vinaya saMbaMdhe kahyuM. che. gautama: he bhagavana ! vaiyAvRttva keTalA prakAranuM che? 2 mahAvIraH he gautama! vaiyAvRjyanA dasa prakAra che. te A pramANe[1] AcAryanuM vaiyAvRtya, ]i SapAdhyAyanu vaiyAvRtya [3] sthaviranuM vaiyAvRttva [4] tapasvInuM vaiyAvRtya [5]. regIonuM vaiyAvRtya [6] zaikSa. prAthamika ziSyanuM vaiyAvRttva [7] kuLaeka AcAryanA ziSyanA parivAranuM vaicAvRttva [8] gaNu sAthe adhyayana karatA sAdhuonA samUha-nuM vaiyAvRtya. [I saMghanuM vaiyAvRtya ane, [10] sAdharmikanuM vaiyAvRtya. e rIte vaikSya kahyuM. gautama. he bhagavana ! svAdhyAya keTalA prakAranuM che ka ja mahAvIraH he gautama! svAdhyAyanA pAMca prakAra che. te A pramANeH (1) vAcanA-adhyayana, (2) pRnA, (3) punarAvartana karavuM (. ciMtana karavuM ane, (pa) dharmakathA. e rIte svAdhyAya saMbaMdhe kahyuM Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI ma gautama : huM bhagavan dhyAna keTalA prakAre che mahAvIra : hai gautama ! dhyAnanA cAra prakAra che. te mA pramANe (1) AdhyAta (ra) raudradhyAna (3) dharma dhyAna ane, (4) muladhyAna dhyAnanA cAra prakAra che. te A pramANe : (1) aniSTa vastuonI prApti thatAM tenA viyeLanu ci Mtana karavuM. (2) iSTa vastuenI prApti thatAM tenA avicAgatuM ciMtana karavuM. (3) rAgAdi kaSTa prApta thatAM tenA viyeAganuM ci Mtana karavuM ane, (4) prIti utpanna karanAra kAmabhogAdikanI prAptimAM tenA aviyeAganuM ciMtana karavuM. Ata dhyAnanAM cAra lakSaNa kahyAM che te A pramANe : (1) ka na-mATethI rAvuM, (2) dInatA (3) AMsu pADavAM ane, (4) vAraMvAra lezayukta khelavuM. ' '' raudradhyAnanA cAra prakAra kahyA che. te A pramANe : (1) hiMsAnukha'dhI-hiMsAsaMbaMdhI niraMtara ciMtana, (2) mRSAnubaMdhI-khATuM khelavA saMbadhI nira Mtara ciMtana, (3) sneyAnubaMdhI cerI--karavA saMbaMdhe nira'tara ciMtana. ane (4) sa'rakSAnuM ba'dhI-dhana vagerenA saMrakSaNa saMbadhe nitadna ciMtana raudradhyAnanAM cAra lakSaNa kahyAM che. te A pramANe : (1) ekSannadoSa-jemAM hiMsA vagerethI nahIM aTakavArUpa ghaNA doSa che te, (2) khAdISa--jemAM hiMsA vageremAM pravRtti karavArUpa ghaNA doSa che te (3) jJAnakoSa-hi MsAdi adharmamAM dharma buddhithI pravRtti karavArUpa doSa ane, (4) AmaraNAMta doSa-maraNu paryaMta pApane pazcAttApa nahi thavArUpa deza dharma dhyAnanA cAra prakAra che. te A pramANe : 1. AjJAvicaya-jemAM jina pravacananA nihya che. evuM ciMtana, 2. pAvizraya-rAgadveSAdvijanya anAM sabaMdhe ciMtana, 3. vipAkavicaya--ka mAM phUla sabaMdhe ciMtana, 4. sa'sthAna vicaya-leAkanAdvIpa samudrAddhinA AkAra sukhadhe ciMtana, Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAti sevAdi 7 hAra bhagavatI za. 25 u. 7 dharmadhyAnanAM cAra lakSaNe kahyAM che. te A pramANe [1] AjJAruci-jinapadezamAM rUci. (ra) nisarga rucisvabhAvathI tatvaci, [3] sUtraruci-AgamathI tatvaci thavI ane, [4] avagAharuci-dvAdazAMganA savistara avagAhanathI ruci thavI. dharmadhyAnanAM cAra AlaMbane kahyAM che. te A pramANe [1] vAcanA, [2] pratipRcchanA [3] parivartana-punarAvartana karavuM ane dharmakathA karavI. dharmadhyAnanI cAra bhAvanAe kahI che. te A pramANe [1] ekatva bhAvanA, [2] anityabhAvanA, [3] azaraNu bhAvanA ane [4]. saMsAra bhAvanA. zukaladhyAnanA cAra prakAra kahyA che. te A pramANe [1] pRthakavitarka @ savicAra, [2] ekatvavitarka avicAra, [3] sUmakriya nivRtti ane, [4] samucichannakriya apratipAti. zukaladhyAnanAM cAra lakSaNe kahyAM che. te A pramANe - [1] kSamA [2] nispRhatA, [3] Arjava-saraLatA ane, [4] mArdavamAnane tyAga (1) @ pRthakatva-eka dravyane Azrita utpAdAdi paryAnA bheda vaDe vitApUrvagata zrutAnusArI athavA nAnAnayAnusArI savicAra-arthathI zabdamAM ane zabdathI arthamAM manapramukha yogemAMnA koI paNa eka yogathI bIjA yugamAM jayezapUrvaka saMkrAntiyukta ciMtana te pRthakavitarka savicAra. () ekatva utpAdAdi paryAnA abhedathI koI paNa eka bhASA vitarka-pUrvagatAmRtazrita baeNnarUpa ke artharUpa avicAra-artha, vyaMjana ane ganI saMkrAti rahi ciMtana te ekavirtaka avicAra. (3) mana ane vacanagane sarvathA repa karavAthI ane kAgamAM Adara kAyama rodha karelo hovAthI sUkSma kriyAvALuM pAchuM na paDe te samakriyanivRtti zukala AnA. A khAna nirvANamana samaye kevaLIne hoya che (4) jyAM vegane sarvathA vadha karela hovAthI kAyiyAdi kriyA sarvathA uccheda che evuM samucchinnakriya anivRtti zukaladhyAna kahevAya che Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upas - zukladhyAnanA cAra Alebane kahyA che. te A pramANe - [1] avyathA-bhayane abhAva, [2] asaMmeha-brAMtine abhAva, (3) vivekazarIrathI AtmAnI bhinnatA ane, (4) vyutsarga asaMgapaNuM, tyAga - 2 zukaladhyAnanI cAra bhAvanAo che. te A pramANe - [1] saMsAranA anaMtavRttipaNuM saMbaMdhe vicAra, [2] pratyeka kSaNe vastuomAM thatAM vipariNAma saMbaMdhe vicAra, [3] saMsAranA azubha paNa saMbaMdha ciMtana ane, [4] hiMsAdi janya anarthone vicAra. e rIte dhyAna saMbaMdhe kahyuM. tamaH he bhagavana! vyutsarga keTalA prakAre che? * mahAvIraH he gautama! vyutsarganA be prakAra che te A pramANedravyabutsarga ane bhAvavyusarga. gautama? he bhagavana ! dravyabutsarga keTalA prakAre che ? " mahAvIraH he gautama! dravyabutsarganA cAra prakAra kahyA che te A pramANe - (1) gaNuvyutsarga (2) zarIravyutsarga (3) upadhivyutsarga ane, (4) AhAra pANIne bruitsarga. asaMgapaNuM, tyAga e rIte dravyabutsarga kahas: 11: gautama he bhagavan ! bhAvaDyusarga keTalA prakAre che? mahAvIraH he gautama! bhAvavyutsarganA traNa prakAra che. te A pramANe - (1) kaSAyavyatsarga (2) saMsAratrutsarga ane, (3) karma sa. . . - gItamaH he bhagavan! kaSAya vyutsarganA keTalA prakAra che? 11111 5 5 mahAvIraH he gautama ! kaSAya vyutsarganA cAra prakAra che. te pramANe (1) kAvyutsarga, (2) mAnabsarga (3) mAyAvyutsarga ane, (4) lebhavyutsarga. ema kaSAyavyutsarga kahyo. , tamaH he bhagavan! saMsAratrutsarganA keTalA prakAra che?' T : Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratisevanadi pariziSTa khamavatI . 25 . 7 mahAvIraH he gautama! saMsArabhutsarganA cAra prakAra kahyAA che. te A pramANe - (1) narayika saMsAracurga ane yAvat (4) devasaMsAra vyutsarga, e rIte saMsAra vyutsarga kahyo gautama he bhagavana ! karmavyutsarganA keTalA prakAra che - - - - mahAvIra : he gautama! karmavyutsarganA ATha prakAre kahyA che. te A pramANe - 1 jJAnAvaraNIya karmabutsarga ane yAvat 8 aMtarAya yutsarga e pramANe karmabutsarga kahyo. e rIte bhAvavyutsaga viSe paNa kahyuM. ane e pramANe atyaMtara tapa saMbadhe kahyuM "he bhagavan!te ema ja che, he bhagavana ! te ema ja che. ema kahI yAvatu-vihere che. pariziSTa 1 0 (1) sAdhu kaI paNa kArya mATe anya sAdhunI abhyarthanA kare ane te sAdhu tenuM icchita kArya kare che te prArthanA karanAra ane kArya karanAra banee baLAkAra na thAya mATe icchAkAra kahevuM joIe. eTa, mAruM kArya tamArI IcchA hoya te kare; athavA A kArya tame Iche te karuM. (2) micchAkAra-saMyama yugamAM tatpara sAdhue viparIta AcaraNa karyuM hoya te e mAruM kRtya mithyA thAo-ema samajI "micchAkAra kahe joIe (3) tathAkAra sUtrAdiviSayaka prazna karatAM guru uttara Ape tyAre "tame kahe che te kharekhara e ane sUcaka tathAkAra zabda kahevuM joie. (4) avazcikA-upAzrayathI Avazyaka kArya nimitte bahAra gamana karatA sAdhue "AvasiyA" kahevuM. (5) nadhikI-bahArathI pAchA upAzrayAdimAM praveza karatAM 'nisahiyA-naivikI kahevuM. (6) ApRcchanA-abhISTa kAryamAM pravRtti karatA ziSya gurune pUchavuM ke he bhagavan ! A kArya karuM? (7) pratipucchanA-gurue pUrve niSiddha karela kAryamAM prajanavazathI pravRtti karavI paDe te pharI pUchyuM ke Ape pUrve A kAryanI nAM kahI che, paNa mAre te kAryanuM prajana che, je Apa pharamAve te karuM. (8) chaMdanA-pUrve lAvelA AhAraddhi vaDe bAkInA sAdhune AmaMtraNa karavuM ke A AhArane upaga hoya Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ya grahaNa karaze. (9) nimaMtraNa-AhAra lAvavA mATe sAdhuone miNa karavuM ke tamArA mATe AhAradi lAvuM? (10) sapajJAnAdi nimite svagacchAdine tyAga karI viziSTa-mutAbruita gurune Azaya ka.. ra B (1) AlecanA-saMyamamAM lAgelA doSane guru samakSa vacanavaDe. prApta karavA te AlecanA, je prAyazcitta AlecanA mAtrathI zuddha thAya te AlecanAne gya hevAthI kAraNane viSe kAryane upacAra karavAthI te AlecanAprAyazcitta kahevAya che. . (2) pratikramaNa-doSathI pAchuM javuM, ane pharI nahIM karavArUpe mithyAdukRta ApavuM, tene gya prAyazcitta paNuM pratikamaNa kahevAya che. je prAyazcitta mithyAdukRta mAtrathI zuddha thAya, paNa guru samakSa prakaTa karavAthI jarUra na hoya te mAtra pratikramaNane yegya hovAthI pratikramaNa kahevAya che. ke (3) mizra-je prAyazcitta AlecanA ane pratikramaNa ubhayathI vizuddha thAya te ubhayane yogya hovAthI mizra prAyazcitta kahevAya che. * :(4) viveka-je prAyazcitta AdhArmikAdI AhArane vika-tyAga karavAthI zuddha thAya te vivekane gyA hovAthI viveka prAyazcitta kahevAya che ka. (5) vyasarga-kAyaceSTAne repa karI dhyeya vastumAM upaga karazakhavAthI je doSa zuddha thAya te vyutsargane khya hevAthI vyutsarga s- (2) tapa-je prAyazcitta nirvikRtikAdi tapathI zuddha thAya te tamane (gya hovAthI ta:prAyazcitta. - (7) cheTha-je prAyazcitta cAritranA paryAyanA cheda karavA mAtrathI ke zuddha thAya te chedane gya hovAthI chedaprAyazcitta. ' (8) mUla-je prAyazcitta sarvatrataparyAyane cheda karI pharI mahAvrata levAthI zuddha thAya te mUvane gyA hovAthI mUlaprAyazcitta. jesh (9) anavasthApya-jyAM sudhI amuka prakAranAM viziSTa tapa na kare ke tyAM sudhI mahAvrata ke veSamAM sthApI na zakAya. mATe anavasthAne gya kiravAthI anavarathApya prAyazcitta kahevAya che. Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhazataka bhagavatI za. 24 6 11 (10) pAcitaka-sAdhvI, rAzI ItyAdinA zIlabhaMga rUpa mahAdeva karavA vaDe veSa ane svakSetrane tyAga karI jinakalpikanI jema mahA tapa karatAM mahAsatvazALI AcAryane ja cha mAsathI te bAra varSa sudhI A prAyazcitta hoya che. upAdhyAyane navamA prAyazcitta sudhI hoya che, ane sAmAnya sAdhune mULaprAyazcitta paryata prAyazcitta hoya che. jyAM sudhI caturdaza pUrvadhara ane prathama saMghayaNavALA hoya che tyAM sudhI dase prAyazcitta heya che. ane tene viccheda gayA pachI mUla sudhInA ATha prAyazcitta dukhasaDa suri sudhI che. baMdhI zataka zrI bhagavatI sUtra za. 26. u. 11no adhikAra jIvA ya lessa pakkhiya didhi, annANa nANa sannAo veya kasAe uvaoga joga, ekkArasa vi ThANA // 1 // . baMdhInA 47 bola :- (1) samuccaya jIva, 8 lezyA (6 lesthA, 1 salezI, 1 alezI), 2 pAkSika (kRSNa pAkSika, zukala pAkSika), 3 daSTi (samyagdaSTi, mithyASTi, mizradaSTi), 4 ajJAna (3 ajJAna, 1 samuccaya ajJAna), 6 jJAna (5 jJAna, 1 samuccaya jJAna), 5 saMjJA, (4 saMjJA, 1 saMjJA), pa veda (3 veda, 1 savedI, 1 avedI), 6 kaSAya (4 kaSAya, 1 sakaSAyI, 1 akaSAyI), paga (manayoga, vacanaga, kAyayega, sagI, ayegI), 2 upayoga (AkAra upaga, anAkAra upaga) e sarva maLI 47 bela thayA. nArakImAM 35 bela lAbhe che : (samuccaya jIvane 1, lezyAnA 4, pakSanA 2, dRSTinA 3, jJAnanA-4, ajJAnanA 4, saMjJAnA 4, vedanA 2, kaSAyanA 5, yoganA 4, upaganA 2, e 35 bela.) - bhavanapati vANavyaMtaramAM 37 bela lAbhe. [ nArakInA 35 belemAM eka leDyA ane eka veda-napuMsaka veda emAM nathI, paraMtu strIveda ane puruSaveda che. A be bela vadhI gayA ] tiSI devAmAM ane pahelA bIjA devalekamAM 34 be lAbhe. [ upara kahela 37mAMthI 3 leDyA ochI thaI ] trIjA devalekathI bAramA devaleka sudhI 33 bola lAbhe che. [ upara kahela 34 mAMthI eka veda-strIveda-ocho thayo] navayamAM 32 bela lAbhe. [33 mAMthI 1 daSTi-mizradaSTi-ochI Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ }}} zrI bhagavatI upama thai ] pAMca anuttara vimAnamAM 20 khela lAge. [ uparanA 32 mAMthI 1 pakSa ( kRSNapakSa ) dRSTi ( mithyAdRSTi ), 4 ajJAna e cha khela AchA thayA ] pRthvI pANI vanaspatimAM 27 bhAla lAle. [samuccaya jIvanA 1,lezyAnA 5, pakSanA 2, dRSTinA 1, ( mithyArdaSTi), ajJAnanA 3, sa'jJAnA 4, vedanA ra, kaSAyanA 5, yAganA 2 upayAganA 2 e sa maLI 27 thayA ] te-vAyumAM 26 khela lAle. [ uparanA 27 mAMthI 1 lesyA ochI thaI] traNa vikaleMdriyamAM 31 bela lAle. uparanA 26mAM 1 dRSTi-samadraSTi, 3 jJAnanA ane 1 ceAga-vasananA e pAMca khela vadhI gayA ] tiya ca pa McendriyamAM 40 khela lAje. [ 47 mAMthI 1 alezI, 2 jJAna--manaHva ane kevaLa -, 1 nAsaMjJA, 1 avedI, 1 akaSAyI, 1 ayeAgI A sAta kheAla echA thayA manuSyamAM 47 khela lAle che. 47 melamAMthI kone keTalA khela lAle tenA koTho nIce mujakha che, nAma samuccaya 47 1 . 2 3 10 5 4 2 3 nArakI 35 1 dasa bhavanapati, vANuSyaMtara 37 1 jyAtiSI, khela vlezyA pakSa dRSTi jJAna sa`jJA kaSAya,veda yAga upayAga . 5 p 2 ra 4 pahelA--bIjA devalAka 34 1 trIjAthI maramA devaleAka sudhI 33 1 navamaiveyaka 32 1 pAMca anuttara vimAna pRthvI, pANI, vanaspati teukAya, vAyukAya vikale'driya traNa tiya ca paMcendriya manuSya 26 1 26 1 5 31 1 27 1 pa 40 47 1 x ja sy ly 2 * g 9 1 . ra 1 3 ra ra 1 1 ra Y 4 3 ja ja 1 1 ja >> jI . 4 4 5 " W 4 * 4 3 4 3 >> 52 4 5 ra 4 52 5 2 o 4 52 4 52 4 - " " . 4 5 4 4 10 5 6 5 5 ja ja D ra Y 4 2 2 Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha zataka bhagavatI za. 26. u. 1. gautamaH he bhagavana ! zuM e pApakarma bAMdhyAM, bAMdhe che ane bAMdhaze? mahAvIra : he gautama! chamAM baMdhanI apekSAe 4 bhAMga hoya che. D (1) keTalAka chAe pApa karma bAMdhyAM hatAM, bAMdhe che ane bAMdhaze, (2) keTalAka jIvoe pApa karma bAMdhyAM hatAM, bAMdhe che paNa bAMdhaze nahi. (3) keTalAka jIvee pApa karma bAMdhyAM hatAM atyAre bAMdhatA nathI paNa AgaLa upara bAMdhaze. (4) keTalAka jIvee pApakarma bAMdhyAM hatAM, atyAre bAMdhatA nathI, AgaLa upara bAMdhaze nahi. 47 bolemAMthI 20 belemAM (1 samuccayajIva, 1 salezI, @1 zukalalezI D1 zukalapakSI [ 1 samadaSTi, 1 sajJAnI, 1 matijJAnI, 1 zrutajJAnI, 1 avadhijJAnI, 1 mana:paryavajJAnI, @ 1 ne saMjJA, 1 - avedI, 1 0 sakaSAyI, 1 lebhakaSAyI, 1 sagI, 1 manayegI, 1 vacanayogI, 1 kAyayegI, 1 sAkAra upaga, 1 anAkAra upagara0) samucaya pApa ane mehanIya karmamAM samuccayajIva manuSya apekSAe cAre bhAMga lAbhe che. navamA guNasthAnanA be samaya bAkI rahe che tyAre IT emAMthI pahelo bhAga abhavyanI apekSA che. bIjo bhAMge e jIvonI apekSAo che ke je kSapakazreNIne prApta thavAvALA che. trIjo bhAga e jInI apekSAo che ke jeone mohanIya karmane upazama karela che. arthAta je upazamazreNIne prApta thayA che. cothe bhAMgo e jIvonI apekSAe che ke jeoe mohanIya karmane kSaya karI dIdho che. @ salezI chavanA cAra bhAMgA hoya che. kAraNa ke zukalezyAvALA jIvo pApakarmanA baMdhaka paNa hoya che. kRSNAdi pAMca vezyAvALAne prathamanA be bhAMgA hoya che, kAraNa ke tene vartamAnakALamAM mohanIyarU5 pApakarmano kSaya ke upazama nathI, tethI tene chellA be bhAMgatA nathI. juo pariziSTa - juo pariziSTa - juo pariziSTa | juo pariziSTa che. juo pariziSTa che. Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra zrI bhagavatI upakrama eka paDe? bhAMge lAge che. eka samaya bAkI raDe che tyAre eka khIjhe bhAMgeA lAle che. upazamamehamAM [ agiyAramA guNasthAnamAM] eka trIjo bhAMgeA lAge che. kSINamADumAM [bAramA gugusthAnamAM] eka ceAthe bhAMge lAle che. 1 alezI, 1 apeAgI, 1 keLImAM eka ceAthe bhAMgeA lAbhe che. akaSAyImAM trIjo ane ceAthe e e bhAMgA lAje che. e sava maLI 24 khela thayA. khAkI 23 eleAmAM pahelA ne bIjo e e bhAMgA lAle che. bAkI 23 phreMDakamAM jeTalA jeTalA khela pahelA ane bIjo e e-e bhAMgA lAbhe che. lAle che te jJAnAvaraNIya, darzanAvarasrIya, nAma, gotra, aMtarAya e pAMca karmAMmAM samuccaya jIva manuSya apekSAe 18 meleAmAM [upara 20 kahyA temAMthI sakaSAyI ane lAbhakaSAyI e e khela kheDI detAM ] cAre bhAMgA lAbhe che. dasamA gurusthAnanA e samaya bAkI rahe tyAre eka pahele bhAMgeA lAle che. eka samaya bAkI rahe tyAre eka bIjo bhAMge! lAbhe che. upazamameDa [agiyAramA guNusthAna]mAM eka trIjo bhAMge lAle che, kSINameha [bAramA guNusthAna]mAM eka cAthA bhAMgA lAbhe che. alezI, ayAgI ane kevaLImAM eka ceAthA bhAMgeA lAle che. akaSAyImAM trIjo ane ceAthe! e be bhAMgA lAbhe che. bAkI 25 eleAmAM paDelA ane bIjo e be-be bhAMgA lAge che. bAkI 23 phreMDakamAM jemAM jeTalA jeTalA khAla lAle che e sarvamAM pahelA ne bIjo e be-be bhAMgA lAle che, jema nArakImAM 35 ela lAbhe che emAM pahelA, bIjo e e bhAMgA lAle che. e rIte bhavanapati vANavyaMtaramAM 37 belAmAM pahelA bIjo e be bhAMgA lAle che. e rIte bAkInA sarva IMDakamAM kahevu. @ kevaLajJAnIne vata mAna ane bhavikALamAM baMdha thatA nathI tethI eka chellA lAMgA hAya. Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhI zataka bhagavatI 21. 26 . vedanIya karma ( samuccayajIva * manuSya zrI [ (1) samucyajIva, (2) salezI, A zukalalezI, samaSTi, (6) sattAnI, (7) kevaLajJAnI, (8) (5) 12 meleTamAM (4) zukalapakSI ne saMjJA, (9) / vedanIya karmoMmAM paDelA bhAMgA abhavyanI apekSAe "hAya che. tathAM teramA gurusthAnamAM e samaya bAkI rahe te vakhate paNa pahele bhAMge lAbhe che. je bhavyajIva meAkSa javAvALA che tenI apekSAe bIjo bhAMge! hAya che tathA teramA sthAnamAM eka samaya ekI rahe te vakhate paNu khIjo bhAMge lAbhe che. trIjA bhAMgAne saMbhava nathI. kemake je jIva eka vakhata vedanIya kA aAdhaka thai jAya che te krUrI kayAreya pazu vedanIya kA baMdha karatA nathI. ceAthe| bhAMge ayeAgI ane kevaLIne pahelA samayanI apekSAe hAya che. @ salezI jIvamAM pUrvAMkata hetuthI trIjA bhAMgAne cheDIne khAkInA traNu bhAMgA lAbhe che. paraMtu kendra zAMkA kare che ke, ceAtheA bhAMgA (paDelAM AMdhatA hatA, have bAMdhatA nathI, ane pachI paNa AMdhaze nahi) salezImAM ghaTita thaI zakatuM nathI. e bhAMgA teA alezI (lezyA rahita) ayeAgImAM ghaTita thaI zake che. kemake lezyA 13 mA gurusthAna sudhI hoya che, ane tyAM sudhI venIyakane aMdha paNu hAya che. -enuM samAdhAna e prakAre che ke, e sUtranA vacanathI ayogI avasthAnA prathama samayamAM dhaTAlAla! nyAya (jema ghaTa vAgI gayA pachI paNa tenA raNakArane avAja pAchaLa paNa rahe che te rIte)thI parama zukala lezmA saMmatrita che, eTale salezImAM cAtheA bhAMge ghaTita thai zake che. kRSNAdi pAMca levAvALAne yogIpaNAnA abhAva hAvAthI te vaidanIya karmInA aMdhaka nathI. mATe tene AdinA e bhagA heya che. zukalalevALAne salekSanI jema traNu bhAMnA hoya che. lezvArahita zailezIgana kevalI ane siddhhAya che ane tene pUrve bAMdhyuM hatuM, badhA nathI ane bAMdhaze nahi. A eka ja bhAMgeA hoya che. kRSNupAkSikane ayAyIpaNAnA abhAvathI prathamanA be bhAMgA hAya che, ane zu kapAkSika- ayeAgI paNu heAya che. mATe tene trIja bhAMgA sivAyanA bAkInA lAMgA haiAya che. O samyakUSTi te age!gIpaNAne sabhatra hAvAthI baMdha thatA nathI, tethI trIjA sivAyanA zepa traNa bhAMgA hAya che. mithyAdaSTi ane mithyAdaSTine ayegI paNAnA abhAvathI vedanIyanuM aba vakapaNuM nathI. tethI prathamanA e ja bhAMgA DAya che. jJAnIne ane kevalajJAnIne ayAgIpaNAmAM chellA lAMge! hAya che. eTale traNa bhAMgA jANavA. AiinAdhikAdi jJAnavALAmAM yAgIpaNAnA abhAva hAvAthI hellA lAMgA heteA nathI, mAtra tene prathamanA e lAMgA hoya che, Page #727 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u zrI bhagavatI upakrama vedI, (10) akaSAyI, (11) sAkAra upayAga (12) anAkAraupayoga ] traNa bhAMgA lAbhe che--pahelA bIjo ane ceAtheA. teramA gurusthAnanA e samaya bAkI rahetAM pahelA bhAMgA lAbhe che. ane eka samaya bAkI rahetAM bIjo bhAMgA lAle che. ane caudamA guNasthAnakamAM ceAthe bhAMgeA lAle che. alezI ane ayegImAM phakta eka cAthA bhAMgeA lAle che. bAkI 33 belAmAM pahelA ane bIjo e be bhAMgA lAbhe che. 23 daMDakamAM jemAM jeTalA jeTalA khela lAle che e samAM pahelA ane bIjo e be bhAMgA lAle che. AyuSyakama nI apekSAe samuccaya jIvanA 47 mAMthI 9 elemAM A prakAre bhAMgA lAbhe che-kRSNapAkSIkamAM pahelA ane trIjo e be bhAMgA lAle che. mizraSTi, vedI, akaSAyI, e traNa khelamAM trIjo ane ceAtheA e e bhAMgA lAbhe che. alezI, yAgI, kevaLajJAnI A traNa elAmAM eka ceAtheA bhAMgA lAle che. manaHvajJAna ane nAsa jJA e bemAM pahelA, trIjo ane ceAthe e traNa bhAMgA lAle che. bAkI 38 meleAmAM cAre bhAMgA lAle che. nArakImAM 35 ela lAbhe che. emAM kRSNulezI ane kRSNapAkSIkamAM pahelA ane trIjo e be bhAMgA lAbhe che. mizraSTimAM trIjo ane ceAthe e be bhAMgA lAbhe che, bAkI 32 khelemAM cAre bhAMgA lAle che. lAle che eTalA be bhAMgA lAje. devale ka sudhI ) bhavanapatithI lai navathaiveyaka sudhI jeTalA jeTalA bela eTalA kahevA. kRSNapAkSIkamAM pahelA ne trIjo e mizradRSTimAM pahele ( bhavanapatithI laI khAramA trIjA ane ceAtheA e be bhAMgA lAle che. bAkInA bhAMgA lAle che. cAra anuttara vimAnanA devAmAM cAre bhAMgA lAbhe che. sarvArthasiddhanA devAmAM bIjo, trIjo ne ceAthA e traNa bhAMgA lAle che. khelemAM cAre pRthvI, pANI, vanaspatinA 27 elAmAMthI tejolezyAmAM eka trIjo bhAMgeA lAle che. kUSNupAkSIkamAM pahelA ane trIjo e be bhAMgA lAbhe che, bAkI 25 leAmAM cAre bhAMgA lAle che. teukAya ane vAyukAyamAM Page #728 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhI zataka bhagavatI za-raka. 1-2 thI 11. chI 26 bela hoya che. e sarvamAM pahele ane trIjo e be bhAMga lAbhe che. traNa vikaleMdriyamAM 31 bela hoya che. emAMthI samadaSTi, sajJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI e cAre belemAM phakata eka trIjo bhAge lAbhe che, bAkI 27 belemAM pahelo ne trIja e be bhAMgA lAbhe. - tiryaMca padriyamAM 40 bela hoya che. emAMthI kRSNapAlIkamAM pahele ane trIje e be bhAMga lAbhe che. mizraSTimAM trIjo ane e e be bhAMgA lAbhe che. samadaSTi, sajJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI ane avadhijJAnI e pAMca belemAM pahele, trIje ane ethe e traNa bhAMgA lAbhe che, bAkI 33 belemAM cAre bhAMgA lAbhe che. manuSyamAM 47 bela hoya che. emAMthI alezI, kevaLajJAnI ane agI e traNa belemAM phakata eka cothe bhAge lAbhe che. mizraSTi, avedI, akaSAyI, e traNa belemAM trIjo ane cothe e be bhAMgA lAbhe che. samadaSTi, sajJAnI, matijJAnI zrutajJAnI, avadhijJAnI mana:paryavajJAnI, saMjJA e sAta bemAM pahele, trIjo ane ce e traNa bhAMgI lAbhe che. kRSNapAkSIkamAM pahele ane trIje e be bhAMga lAbhe che. bAkI 33 bolemAM cAre bhAMga lAbhe che. pahelo audhika uddeza saMpUrNa. have agiyAra uddezAnAM nAma kahevAya che - [1] auSika (sAmAnya) [2] anaMtarA papana (eka samayanA utpana thayelA) [3] paraMpare papana (jenA utpanna thayAne ghaNe samaya thaye) [4] anaMtarAvagADha (pahelA samayane avagAhela) [5] paraMparAvagADha ( bahu samayanA avagAhela) [6] anaMtarAharaka ( pahelA samayanA AhAraka) [9]. paraMparAhAraka ( bahu samayanA AhAraka) [8] anaMtaraparyAptaka (pahelA samayanA paryAptaka) [9] paraMpara paryAptaka (bahu samayanA paryAptaka) [10] carama (A bhavamAM mokSa javAvALA) [11] acarama (bahu bho pachI mokSa vAvALA athavA nahi javAvALA). " baje uddeze; anaMtaropapanna, cize udde ze-anaMtarAvagADha. chaThTho uddeza anaMtarAhAraka, AThame uddeze, anaMtaraparyAptaka A cAra Page #729 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 zrI bhagavatI upama uddezAomAM nArakIthI lai khAramA devalAka sudhI 47 khelanI a`dhInA cAkaDAmAM jeTalA khela lAle che emAM traNa traNa khela ochA karI devA, (auSikamAM 47 ela kahyA che temAMthI mizraSTi, manayAgI, vacanayeAgI e traNa khAla AchA karavA) kemake e pahelA samayanA utpanna thayelA che, eTale emAM uparokata traNa ela lAle nahi. navatraiveyakamAM 30 khela lAbhe che. 32 mAMthI mana, vacana cAga echA thayA. ane pAMca anuttara vimAnamAM 24 khela lAbhe che. pAMca sthAvaramAM audhika uddezamAM jeTalA khela kahyA che eTalA kahI devA. traNa vikaleMdriyamAM 30 ela lAbhe che. tiya ca paMcendriyamAM 35 ela lAbhe che. (audhikamAM 40 bela kahyA che emAMthI mizraSTi, vibhagajJAna-avadhijJAna manayoga, vacanayoga e pAMca bela ochA karavA) manuSyamAM 36 khela lAbhe che. [audhikamAM 47 bela kahyA che emAMthI alezI, mizraNa, vibhagajJAna, manaH pavajJAna kevaLajJAna, nAsa'jJa', avedI, akaSAyI, manayAgI, vacanayAgI, ayAgI e 11 khola AchA karavA] e prakAre 24 daMDakamAM sAta karyAM apekSAe [AyuSyane cheDIne] e bela kathA che. e saOmAM paDelA ane bIjo e be-be bhAMgA lAle che. AyuSyakama apekSAe manuSyane choDIne 23 daMDakamAM phakata eka trIjo bhAMge lAbhe che. [sAta karyAM apekSAe je daMDakamAM jeTalA jeTalA khela kahyA che eTalA eTalA khela ahIM paNa kahevA.] manuSyamAM 36 khela kahyA che, emAMthI kRSNapAkSIkamAM eka trIjo bhAMgA lAbhe che. jI khAkI @ anaMtarAvavannA ( jene utpanna thayAne prathama samaya ja thayA che) temAM je A 35 khela kahyA che temAM napuMsaka paN sAmetra che ane AyuSyakatA adha viSayamAM trIte ane ceAthe e e bhAMgA batAvela che. (3) adhyuM hatuM, atyAre mAMdhatA nathI, ane AgaLa mavaze, e trIjo bhAMgA che. (4) khAMdhyuM hatuM hatuM, bAMdhatA nathI ane AgaLa bAMvaze paNa niha. e sAthe bhAMgA che. eTale e dRSTithI 35 khelavatA jIve (temA napu Msaka paNa sAmela che.) AyuSka AMdhaze paNa nahi. eTale te meAkSamAM jaze. nirvANu prApti sivAya anya kASTha pazu sthAne AyukatanA aAdhaka heAtA nathI. tethI ema siddha thAya che ke janma napu Msakane paNa meAkSa thai zake che, (jIe pAnu 67mAM) Page #730 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhI piizaSTa bhagavatI za. 2 3, 1 thI 11. phng 35 belamAM trIje ane ceAtheA e be bhAMgA lAle che. trIjo uddeza para parAvavajJa. pAMcamA uddeza para'parAvagADha, sAtamA uddeze.-para'parADAraka, navame uddeze! para paraparyAptaka ane dasame uddeze. carama. e pAMca uddezA audhikanI rIte kahevA. paraMtu eTaleA phera che ke, ahIM samuccaya jIvanA khela kahevA nahi. agiyAramA acarama uddezeA carama uddezAnI rIte kahevA, paraMtu eTalI vizeSatA che ke, ahI 44 khela kahevA. [pahelA 47 ela kA che temAMthI alezI, kevaLajJAnI ane ayeAgI e traNa khela ahI kahevA nahi.] pahelA cAra bhAMgA kahyA che, emAMthI ceAtheA bhAge ahIM kahevA nahi. sarvArthasiddha ane samuccaya jIvanA khela kahevA niha. pariziSTa Z je jIvAne a pugalaparAvartana kAlathI adhika sa'sAra khAkI che. te kRSNapAkSika ane jene a pudgalaparAvata thI adhika sa sAra bAkI nathI. paNu tenI aMdara je mekSe javAnA che te zukalapAkSika kahevAya che. temAM kRSNapAkSikane AdinA be bhAMgA hAya che. kemake vartamAna kAle tenAmAM pApakamanuM ama dhakapaNuM nathI. zukalapAkSikane cAre bhAMgA hAya che- [1] pApakama madhyuM hatuM, khAMdhe che ane mAMdhaze-A prathama bhaMga prazna samayanI apekSAe anantara [turatanA] bhaviSya samayane AzrayI che. (2) khAMdhyuM hatu, mAMdhaze ane (pAnA na. 672thI cAlu) napuMsakanA be bheda che. janmathI ane kRtrimapaNe karela. ane te banne mekSa prAptinA adhikArI che. kRtrima napusakanA mekSa tA sau koi nirvivAda svIkAre che. ane janma napusakanA mekSa sUtranA A adhikArathI spaSTa thAya che. ahIM 35 meAlamAM gaNetra napuMsaka kRtrima nathI, tenI sAbitI e che ke A cAlate uddeze anatarAvavannA (jene utpanna thayAne prathama ja samaya thayA che te) che. eTale utpatti sthAnamAM prathama samaye tyAM tene kah kRtrimapaNe napu Msakra karavA jAya che?- arthAta te janma napu saka che. ane temAM trIjo ane cAthe| bhAMgA lAgu paDe che. tethI tene meAkSa prApti pazu siddha thAya che. 85 Page #731 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 - mo bhagavatI upama bAMdhaze nahi A bIjo bhaMga paDIne bhaviSya samayamAM kSepakapaNAnI prAptinI apekSAe jANu. [3] bAMdhyuM hatuM, bAMdhate nathI paNa bAMdhaze. A trIjo bhaMga je mehanIya karmane upazama karI pachI paDavAne heya tenI apekSAe che, [4] "bAMdhyuM hatuM bAMdhate nathI ane bAMdhaze nahi. A ce bhaMga kSepakapaNAnI apekSA hoya che. kRSNapAkSika bAMdhaze nahi e aMzane asaMbhava hovA chatAM paNa bIje bhAge mAne che te zukalapAkSikane upara kahela "bAMdhaze nahi" e aMzane avazya saMbhava hovAthI bAMdhaze" e aMza ghaTita prathama bhAMge kema ghaTe? A praznanA uttaramAM zukalapAkSikane prazna samayanA anantara pichInA] samayanI apekSAe prathama bhAMge, ane kRSNapAkSikane bAkInA samayanI apekSAe bIjo bhAga hoya che. D samyagdaSTi ne zukala pAkSikanI peThe cAre bhAMgA hoya che. ane mithyASTi tathA mizraSTine AdinA be ja bhAMgI hoya che. kAraNa ke teone mehane baMdha hovAthI chellA be bhAMgA detA nathI. @ AhAra AdinI saMjJA - AsaktivALA mAM pakapaNuM ane upazamapaNuM hetuM nathI, eTale enAmAM pahele ne bIje e be bhAga ja lAbhe che. ne saMjJA arthAt AhArAdikanI Asakti vinAnA jIve mAM mehanIya karmane kSaya tathA upazama saMbhava hevAthI cAre bhAMga lAbhe che. * * vedane udaya hoya tyAM sudhI jIvane mehanIya kSaya ane upazama nahi thatuM hovAthI prathamanA be bhAMgA heya che. (1) vedarahitane pitAne veda upazAnta thAya tyAre mehanIyarUpa pApa karmane sUmasaMparAya guNasthAna prApta na thAya tyAM sudhI bAMdhe che. ane bAMdhaze, athavA tyAMthI paDIne paNa bAMdhaze. (2) vedakSINa thayA pachI pApakarma bAMdhe che. paNa sUmasaMpAyAdi avasthAmAM bAMdho nathI(3) upazAnta sUkSama saMparAyAdi avasthAmAM bAMdhate nathI, paNa tyAMthI paDIne bAMdhe che. (4) vedakSINa thayA pachI sUkSmaparAyAdi guNasthAnake baMdha nathI ane bAMdhaze paNa nahi Page #732 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karizataka bhagavatI za. ra7 u. 11 0 sakaSAyamAM cAra bhAga hoya che. pahele bhAMge abhavyanI apekSAe hoya che, bIjo bhAMge e bhavya jIvanI apekSA hoya che, ke, jenuM mehanIya karma kSaya thavAvALuM che. trIjo bhAMge upazamaka sUphamasaMpAyanI (10 mAthI 11 mA guNasthAne javAvALA) apekSAe che. cothe bhAga lapakasUkramasaMpAyanI apekSAe (10 mAthI 12 mA guNasthAne (javAvALA) che. e rIte lebha kaSAyImAM cAra bhAMgA samajavA. krodha kaSAyImAM pahele ane bIjo e be bhAMgA ja lAbhe che. pahele bhAge abhavyanI apekSAe che, ane bIjo bhAga bhavya vizeSanI apekSAe che. trIjo ane ce bhAMga hotA nathI. kemake jyAre krodhane udaya thAya che tyAre abaMdhakapaNuM hotuM nathI. bAMdhyuM hatuM bAMdhatuM nathI ane bAMdhaze e bhAge akaSAyIne upazamakaAzrayI hoya che, ane bAMdhyuM hatuM, bAMdhatuM nathI. bAMdhaze nahIM e bhaMga kSapaAzrayI jANe. sagI abhavya, bhavyavizeSa, upazamaka ane kSepakane AzrayI kramazaH cAre bhAMgA jANavA. enI pApakarma bAMdhatuM nathI tema bAMdhavAnuM paNa nathI, mATe eka chelle bhAga hoya che. nArakane upazamazreNI ane kSapakazreNI nahIM hovAthI prathamanA be bhAMgA heAya che. ema salezya ItyAdi vizeSaNayukta nArakapada jANavuM. e rIte asurakumAradine paNa jANI levuM. kariMtu zataka zrI bhagavatI sUtra za. 27. u. 11 ne + adhikAra gautama? ahe bhagavan! zuM jIve (1) pApa karma karyA, - chavvIsamA zatakanA praznamAM "baMdhI" 56 Ave che, eTale tenuM nAma "baMdhI zataka" kahyuM che ane e ja paddhati pramANe ahIM sattAvIsamA zatakanA prAraMbhamAM "kariMtu pada" Ave che, mATe tenuM nAma "kariMtu zataka" nAma Apela che. jo ke karmane "baMdha" ane "karmakaraNamAM vizeSa aMtara nathI. to paNa sAmAnya rUpathI karmanuM bAMdhavuM te " karmabaMdha" kahevAya che ane karaNa dvArA "saMkrama" Adi rUpamAM pariNamana thAya che, mATe te "karmakaraNa" kahevAya che. e vizeSatA batAvavA mATe ahIM baMdha ane karaNa (kariMsu)ne nirdeza karela che. Page #733 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fo zrI bhagavatI upakrama kare che, karaze ? (2) pApakama karyA, kare che, nahi kare ? (3) pApakarma karyAM, karatA nathI, karaze ? (4) pApakarma karyAM, karatA nathI, karaze nahi ? mahAvIra H he gautama ! koi jIve pApama karyAM, kare che ane karaze. koi jIve pApakama karyAM, kare che ane karo niha, koi jIve pApakama karyAM, karatA nathI, karo. koI jIve pApakarma karyAM, karatA nathI, karaze nahi. gautama : he bhagavan ! zuM salezI jIve pApakama karyAM, kare che, karaze ? mahAvIra : he gautama ! e sarvAM varSoMna chavvIsamA * baMdhI zataka'nI rIte 8 ka ane eka samuccaya pApakama e 9 daMDaka ane 11 uddezA kahevA. 000000000000 krama samAjanA zataka zrI bhagavatI sUtra za. 28 3, 11 nA adhikAra gautama : aheA bhagavan ! jIvAe kai gatimAM pApakamAMnu sana karyuM ane mAMdhyAM ane kai gatimAM samAcaraNa karyAM ane bhAgavyAM ? mahAvIra : he gautama ! [1] sajIvoe tiya ca cenimAM pApakarmonuM upArjana karyuM. ane ti cagatimAM ja bhogavyAM [2] athavA sarva jIvAe tiya ca ceAnimAM khAMdhyAM ane naiyika sainimAM bhegaLyAM [3] athavA sarva jIvAe tiryaMca ceAnimAM khAMdhyAM ane manuSya gatimAM bhAgaLyAM [4] athavA sarva jIvoe tiya ca ceAnimAM bAMdhyA OM tiya ca yeni bahu jIvene Azraya che, eTale tica yoni sava jIvAnI mAtA che. eTale nArakI Adi sava jI tiya cayAnimAM AvIne utpanna thAya che. e apekSAe ema samajavuM joie ke, pahelAM sarva jIva tiya"ca yAnimAM hatA. ane tyAM teme narakagati AdinA hetubhUta karyAMnuM upArjana *" hatuM.. Page #734 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kama prathAna bhagavatI za-ra9. uM. 11 ane have enimAM bhagavyAM. [5 athavA sarva jIvee tiryaMca yonimAM bAMdhyA ane manuSya nimAM bhagavyAM [6] athavA sarva jIe tiryaMca nimAM bAMdhyAM, naraka nimAM tema ja deva nimAM bhegavyAM [7] athavA sarva jIe tiryaMca gatimAM bAMdhyAM, manuSya nimAM ane devanimAM bhogavyAM [9] athavA sarva jIvoe tiryaMca nimAM bAMdhyAM, naraka nimAM, manuSya nimAM ane devAnimAM bhegavyAM. bAkI sarva adhikAra 11 uddezAo, 47 bela samuccaya jIva 24 daMDakamAM jyAM je je bela lAbhe tyAM samuccaya pApakarma ane ATha ATha bhAMgA kahevA. - karma prasthAna zrI bhagavatI sUtra za. ra9 u. 11 ne adhikAra jIvA ya lessa pakkhiya diSTi annANa nANa snnaao| veya kasAe uvaoga joga, ekkArasa vi ThANA // 1 // 1 samuccayajIva, 8 lezyA, [6 lezyA, 1 salezI, 1 alezI, 2 pAkSika [kRSNa pAkSika, zukala pAkSika ] 3 daSTi [samadaSTi, mithyASTi, mizraSTi ] 4 ajJAna [3 ajJAna, 1 samuccaya ajJAna] 6 jJAna [ pa jJAna, 1 samuccaya jJAna] 5 saMjJA [4 saMjJA, 1 nosaMjJA ] pa veda [3 veda, 1 savedI, 1 avedI) 6 kaSAya [4 kaSAya, 1 sakaSAyI, 1 akaSAyI ] 2 upaga [ sAkAra upaga, anAkAra upaga ] e sarva maLI 47 bela thayA. " 0 emAM asaMgI 1, saMgI 3, traNasaMgI 3, cArasaMyogI 1-e ATha bhAMgAo hoya che. pahelo bhAMgo chava tiryaMcagatithI nIkaLI bIjI gatimAM ga ja nathI. bIje, trIjo ane ce bhAMgo-be gatinI sivAya jethI gatimAM gayo ja nathI. pAMcama, chako, sAtamo bhAMge-traNa gati sivAya trIjI gatimAM gayo ja nathI. AThamo bhAMgechave cAre gatimAM gayo, emAM mULa sthAna tiya cigati che. Page #735 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upAya gautama: he bhagavana! zuM bahu e pApakarma bhogavavAnuM ekasAthe zarU karyuM ane ekasAthe pUruM karyuM ? athavA ekasAthe bhogavavA zarU karyA ane bhinna samayamAM pUrAM karyA? athavA bhinna kALamAM bhegavavAM zarU karyA ane ekasAthe (judAM judAM) pUrAM karyA athavA bhinna kALamAM bhegavavAM zarU karyA ane bhinna kALamAM pUrAM karyA? mahAvIra : he gautama! keTalAka vee pApakarma bhogavavAM ekasAthe zarU karyA ane eka sAthe pUrAM karyA. keTalAka vee pApakarma bhegavavAM eka sAthe zarU karyA ane bhinna kALamAM pUrAM karyA. keTalAka jIvee pApakarma bhegavavAM bhinna kALamAM zarU karyA ane ekasAthe pUrAM karyA. keTalAka jIvee pApakarma bhogavavAM bhinna kALamAM zarU karyA ane bhinna kALamAM pUrAM karyA. gautama: he bhagavan ! enuM zuM kAraNa? mahAvIraH he gautama! jIva cAra prakAranA che. jema ke - (1) ekasAthe AyukarmanA udayavALA ekasAthe utpanna thayA. (2) ekasAthe AyuSyanA udayavALA ane bhinna kALamAM utpanna thayA. (3) viSama kALamAM AyuSyanA udayavALA ane ekasAthe utpanna thayA. (4) bhinna kALamAM AyuSyanA udayavALA ane bhinna kALamAM utpana thayA. - (1) je jIva sAthamAM AyuSyanA udayavALA che ane ekasAthe utpanna thayA che, teone Ayukarma ekasAthe bhegavavuM zarU karyuM ane ekasAthe pUruM karyuM. e je ekasAthe pApa bhegavavAM zarU kare che ane ekasAthe kSaya kare che. (2) je jIva ekasAthe AyuSyanA udayavALA che ane bhinna kALamAM utpanna thayA che teone AyuSya karma eka sAthe bhegavavAM zarU karyA ane bhinna kALamAM pUrAM karyA. < e jIva eka sAthe pApa bhegavavAM zarU kare che ane kSaya che - jema manuSya bhavamAM be jIvoe eka sAthe naraka AyuSya bAMdhI, eka aMtamuhUrta rahetAM Ayu bAMdhI ane eke enAthI adhika samaya rahetAM Ayu bAMdho. pradezanI apekSAe bane chevoe eka sAthe Ayu bhogavavI zarU karI, paraMtu banne narakamAM bhinna bhinna kALamAM utpanna thayA. jeNe aMtarmuhUrta rahetAM AyuSya bAMdhI hatI te pahelAM utpanna thayA ane bIje pachIthI. bane narakAyune kSaya paNa judA judA kALamAM karo. tatva kevaLI gamya. Page #736 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavasaSNu bhagavatI za. 30 Poe judAM judAM samayamAM kare che. (3) je jIva bhinna kALamAM AyuSyanA udayavALA che ane ekasAthe utpanna thayA che. teoe mitra kALamAM Ayuka bhAgavavAM zarU karyAM ane ekasAthe pUrAM karyAM e jIva bhAgavavAnuM judAM judAM kALamAM zarU kare che ane kSaya ekasAthe kare che. (4) je jIva judAM kALamAM AyuSyanA uyavALA che ane judAM kALamAM utpanna thayA che, teoe judAM kALamAM Ayukama bhAgavavAM zarU karyAM ane judAM kALamAM pUrAM karyAM. te chatra judAM judAM kALamAM pApa bhAgavavAM zarU kare che ane judAM judAM kALamAM kSaya kare che. gautama : he bhagavan ! zu salezI jIvAe eka sAthe ka bhAgavavAM zarU karyAM ane eka sAthe pUrAM karyA ? vagere pUrvavat prazna pUchA joie. mahAvIra H he gautama ! keTalAka savezI jIvAe eka sAthe ka bhAgavavAM zarU karyAM ane ekasAthe pUrAM karyAM vagere sa pUrvavat agAu mujaba) kahevAM, salezImAM anAkAra upayoga sudhI 47 beleTamAM agAu mujaba cAra cAra bhAMgA kahevA. je rIte samuccaya jIvanA kahyA e rIte 246mAM je jeTalA jeTalA mela lAbhe eTalA eTalA kahevA. je rIte e pahelA uddezo kahyo e rIte 11 uddezA kahevA. para'tu vizeSatA e che ke bIjo, ceAthA ThTho ane AThamA e cAra uddezAomAM be--e bhAMgAe ( pahelA ane bIjo bhAMgeA) kahevA. makInA trIjA, pAMcamA, sAtamA, navamA, dasamA ane agiyAramA e 6 uddezAomAM pahelAnI rIte cAra cAra bhAMgA kahevA. samavasaraNa zrI bhagavatI sUtra za. 30 . 1 nA adhikAra jIvA ya lessa pakikhya diTTi, annANa mANa snnaao| / ve kasAya uoga joga eka kArasa vi ThANA // 1 // 1 samuccaya jIva, 8 lezyA ( 2 pAkSika (kRSNapAkSika, zukalapAznika), 3 lephsA, 1 salezI 1 alezI) chuiM (samaSTi, mithyAdaSTi, Page #737 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - bhagavatI upakaw mizradari, 4 ajJAna (3 ajJAna, 1 samuccaya ajJAna) 6 jJAna (5 jJAna, samuccaye, jJAna) 5 saMjJA (4 saMjJA, 1 ne saMjJA), 5 veda, (3 veda, 1 savedI 1 avedI 6 kaSAya (4 kaSAya, 1 sakaSAyI, 1 akaSAyI) 2 upayoga (sAkAra upayoga. anAkAra upayoga) pa yoga, (3 mana-vacana kAyAnA ga, 1 sagI 1 agI) e sarva maLI 47 bela thayA. - gautama he bhagavan ! samavasaraNa (mata) keTalA prakAranA che? mahAvIraH he gautama! cAra prakAranA che. < [1] kiyAvAdI [2] akriyAvAdI, [3] ajJAnavAdI ane, [4] vinayavAdI. samuya jIvamAM 47 bela lAbha che. kRSNapAkSika mithyASTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne choDIne) lAbhe che. cAre gatinAM AyuSya bAMdhe che, e bhavya abhavya bane hoya che. mizraSTimAM be samavasaraNa (ajJAnavAdI, vinayavAdI) labhe che. AyuSyanA abaMdha che, niyamA bhavya che. samadaSTimAM ane cAra jJAnamAM eka samavasaraNa (kriyAvAdI), lAbhe che. nArakI devatA manuSyanuM ane tiryaMca tathA manuSyavamAnika devanuM 0 AyuSya bole che. e niyamA bhavya hoya che. < 1. kriyAvAdI-AtmAnA astitva mAnavAvALA tathA jJAna ane kriyAthI mekSa mAnavAvALA. tenA 180 bheda che. meM. 2. akriyAvAdIAtmA AdinA astitva na mAnavAvALA. tenA 84 . . 3. ajJAnavAdI-ajJAnathI mokSa mAnavAvALA. enA 7 bheda che. 4. vinayavAdI-sarvane vinaya karavAthI mokSa mAnavAvALA. jemake kUtarA, bilADI, gAya, bheMza, Adi sarvane vinaya karavAthI mokSa mAnavAvALA. tenA 32 bheda che. e cArenA saM maLI 363 mata hoya che. jo ke e sarva miyAdaSTi che. paraMtu ahIM kriyAvAdInuM je varNana che te samyapha astitva mAnavAvALA. samyak daSTionuM che, eTale ene samadaSTi samajavA joIe. . ( ) ahIM je vaimAnika devanuM AyuSya bAMdhavAnuM batAvyuM che te viziSTa samyagdaSTi kriyAvAdInI apekSAthI che. Page #738 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavasaraNa bhagavatI 2, 30 7 1 kRSNalezyA, nIlezyA, kapilezyAmAM cAre samavasaraNa lAbhe che. jemAM diyAvAdI nArakI, devatA, manuSyanA AyuSya bAMdhe che ane kivAdI tiryaMca manuSya alezyAomAM Ayu bAMdhatA nathI. niyamA bhaksa hoya che. bAkI traNa samavasaraNuvALA cAre gatinAM AyuSya bAMdhe che, bhavya, abhavya bane heya che. te jelezyA, palezyA ane zukalezyAmAM cAra samavasaraNa lAbhe che. jemAM kriyAvAdI devatA, manuSyanA ane manuSyatiryaMca (kiyAvAdI) vaimAnikanAM AyuSya bAMdhe che. niyamA bhavya hoya che. bAkI traNa samavasaraNuvALA devatA tiryaMca manuSyanAM AyuSya bAMdhe che. tathA manuSya tiryaMca nArakInAM cheDIne bAkI traNa gatinAM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane che. | manaH paryavajJAna ane saMjJAmAM eka samavasaraNa (kiyAvAdI) lAbhe che. vaimAnikanuM AyuSya bAMdhe che. niyamA bhavya hoya che. avedI, akaSAyI, alezI, kevaLajJAnI ane agImAM eka samavasaraNa (kriyAvAdI) lAbhe che. AyuSyane abaMdha che. niyamA bhavya hoya che. bAkI 22 belemAM cAre samavasaraNa lobhe che. jemAM kriyAvAdI nArakI devatA te manuSyanuM, manuSya ane tiryaMca vaimAnika devanuM AyuSya badhe che. niyama bhavya hoya che. bAkI traNa samavasaraNavALA cAre gatinA AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. nArakImAM 35 bela lAbhe che. kRNapAkSika, mithyASTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne doDIne) lAbhe che. manuSya ne tiryaMcanA AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. mithyAdaSTimAM be samavasaraNa (vinayavAdI, ajJAnavAdI) lAbhe che. AyuSyane abaMdha che. niyamA bhavya che. samadaSTi ane cAra jJAna (traNa jJAna ane eka samuccaya jJAna)mAM eka samavasaraNa ( kriyAvAdI) lAbhe che. eka manuSyacatinuM AyuSya bAMdhe che. bAkI 23 bolamAM cAre samavasaraNa lAbhe che. jemAM kriyAvAdI manuSyagatinuM AyuSya bAMdhe che. niyamA bhavya hoya che. bAkI traNa samavasaraNavALA manuSyagati ane tiryaMcagatinAM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. 86 Page #739 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mI bhagavatI upAya -- bhavanapatithI laI ne vecaka sudhI jeTalA jeTalI bela lAbha eTalA eTalA kahevA ane samavasaraNa nArakI pramANe kahevA. bhavanapatithI laI bAramA devaleka sudhI 12 bela (kRSNapAkSika, mithyASTi, cAra ejJAna, mizradaSTi, samadaSTi, cAra jJAna) ane naveyakamAM 11 bela (kRSNapAkSika, mithyASTi, cAra ajJAna, samadaSTi, cAra jJAna-samuccaya phAna ane pahelAnA traNa jJAna)mAM samavasaraNa nArakInI anusAra kahevA. bAkI bela pita pitAnA sthAna anusAra kahevA. . e sarvanAM kathana nArakInI anusAra kaDevAM. phakata eTalI vizeSatA che ke, navamA devalakathI naveyaka sudhI cAre samavasaraNa lAbhe che. AyuSya eka manuSagatinuM bAMdhe che. - pAMca anuttara vimAnamAM 26 bela lAbhe che. e sarvamAM eka samavasaraNa (kriyAvAdI) lAbhe che. manuSyagatinuM AyuSya bAMdhe che. niyama bhavya hoya che. 5. . pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAyamAM 27 bola lAbha che. A sarvamAM be samavasaraNa (akiyAvAdI, ajJAnavAdI) lAbhe che. tene sthAmAM AyuSyane abaMdha che. bAkI 26 belemAM manuSagati ane tiryaMcagatinuM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. A ke teukAya ane vAyukAyama 26 bela lAbhe che. be samavasaraNuM (akriyAvAdI, ajJAnavAdI) lAbhe che. eka tiryaMcagatinuM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. -: traNa vikaleMdriyamAM 31 bela lAbhe che. be samavasaraNa (adicAvAdI, ajJAnavAdI) lAbhe che. samadaSTi ane traNa jJAna (be jJAna, eka samuccaya jJAna)mAM AyuSyane abaMdha hoya che. niyamA bhavya hoya che. bAkI 27 belemAM manuSyagati ane tiryaMcagatinAM AyuSya bAMdhe che. bhavya ane abhavya bane hoya che. : tiryaMca paMceMdriyamAM 40 bola lAbhe che. kRSNapAkSika, mithyA"daSTi ane cAre ajJAnamAM traNa samavasaraNu (kiyAvAdIne choDIne) lAbha che. cAre. gatinAM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. mizra Page #740 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samavasaraNa bhagavatI za. 30 u. 2 thI 11 683 daSTimAM be samavasaraNa (ajJAnavAdI, vinayavAda) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. niyamA bhavya hoya che. kRSNalezyA, nIlezyA ane kAtilezyAmAM 4 samavasaraNa lAbha che. jemAM kiyAvAdImAM AyuSyane abaMdha hoya che. bhavya abhavya bane hoya che. tejolezyA, paDyUlezyA, zuklalezyAmAM 4 samavasaraNa lAbhe che. kiyAvAdI vaimAnika devatAnAM AyuSya bAMdhe che. bAkI traNa niyamo bhavya heAya che. bAkI samavasaraNa traNa gatinAM (nArakanuM choDIne) AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane heAya che. bAkI 22 belemAM cAra samavasaraNuM lAbhe che, jemAM kiyAvAdI vaimAnikanuM AyuSya bAMdhe che. niyamA bhavya hoya che. bAkI traNa samavasaraNuM cAre gatinuM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. - manuSyamAM 47 bela lAbhe che. jemAMthI 18 bela tiryaMcamAM kahyA e rIte kahI devA. manaH5ryavajJAna ane saMjJAmAM eka samavasaraNa (kiyAvAdI) lAbhe che. eka vaimAnika devatAnuM AyuSya bAMdhe che. niyama bhavya hoya che. - avedI, akaSAyI, alezI, kevaLajJAnI ane agImAM eka samavasaraNa (kriyAvAdI) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. niyamA bhavya hoya che. bAkI 22 bolamAM cAre samavasaraNuM lAbhe che. jemAM kriyAvAdI vaimAnika devatAnuM AyuSya bAMdhe che. niyamA bhavya hoya che. bAkI traNa samavasaraNa cAre gatinuM AyuSya bAMdhe che. bhavya abhavya bane hoya che. prathama odhika udeze saMpurNa bIje, ca, cho ane AThama-A cAra udezAmAM 3ra belamAM (nArakImAM je 35 bela kahyA che, emAMthI managa, vacanaga, mizradaSTi e traNa bela ochA karI devA) kRSNapAkSika, mithyASTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNuM (kiyAvAdIne cheDIne lAbhe) che. AyuSyane abaMdha hoya che. samadaSTi ane cAra-jJAna (3 jJAna, 1 samuccaya jJAna)mAM eka samavasaraNa (kiyAvAdI) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. bAkI 21 belemAM cAre samavasaraNa lAbhe. AyuSyane abaMdha hoya che-- Page #741 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gavalI ubhI bhavanapati ane vANavyaMtaramAM 34 bela lAbhe che. (audhikamAM 37 kahyA emAMthI managa, vacaga, ane mizraSTi e traNa ochA karavA) emAMthI kRSNapAkSika, mithyASTi cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne cheDIne) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. samadaSTi ne cAra jJAnamAM eka samavasaraNa kriyAvAdI lAbhe. AyuSyane abaMdha hoya bAkI 23 bolamAM cAre samavasaraNa lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. tiSI ane pahelA, bIjA devalekamAM 31 bela lAbhe che. (audhikamAM 34 kahyA emAMthI manayoga, vacanaga ane mizradaSTi e traNa bola ochA karavA.) kRSNa pAkSika, mithyAdaSTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne choDIne) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. samadaSTi ne cAra jJAnamAM eka samavasaraNuM kriyAvAdIne lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. bAkI 20 belemAM cAre samavasaraNa lAbha che. AyuSyane abaMdha hoya che. trIjA devalekathI bAramA devaleka sudhI 30 bola lAbhe che. (audhikamAM 33 kahyA emAMthI managa vacagI ane mizraSTi e traNa ochA karavA) kRSNapAkSika, mithyASTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne choDIne) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. samadaSTi ane cAra jJAnamAM eka samavasaraNa (kriyAvAdI) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. bAkI 19 bolemAM cAre samavasaraNa lAbhe che. AyuSyane abaMdha heya che. navaraiveyakamAM 28 bela (odhikamAM 30 bola kahyA. emAMthI managa ane vacaga e be ochA karavA) lAbhe che. kuNapAkSika, mithyASTi ane cAra ajJAnamAM traNa samavasaraNa (kiyAvAdIne cheDIne) lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. samadaSTi ane cAra jJAnamAM eka samavasaraNa [kriyAvAdI] lAbhe che. Ayune abaMdha hoya che. bAkI 17 belemAM cAre samavasaraNa lAbhe che. AyuSyane abaMdha hoya che. Page #742 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa samavasaraNa bhagavatI za--30 9--2 thI 11 pAMca anuttara vimAnamAM 24 ela [audhikamAM 26 kahyAM emAMthI manayAga ane vacanayAga e che AchA karavA lAdhe che. eka samavasaraNa [kriyAvAdI] lAle che. AyuSyanA abaMdha hoya che. pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAyamAM 27 khela lAge che. teukAya, vAyukAyamAM 26 khela lAle che. traNa vikle driyamAM 30 khela [audhikamAM 31 kahyA emAMthI vacanayAtra e karavA lAle che. emAM e samavasaraNa [akriyAvAdI, ajJAnavAdI lAbhe che. AyuSyanA abaMdha hAya che. tiya ca paMce driyamAM 35 bela audhikamAM 40 kahyA emAMthI vibhagajJAna avadhijJAna, mizraSTi, manayeAga, vacanayAga e pAMca khela ochA karavA] lAle che. emAMthI kRSNapAkSika, mithyAdaSTi, ane traNa ajJAnamAM traNa samavasaraNa [kriyAvAdI sivAyanu] lAle che. AyuSyanA aMdha hAya che. samaSTi ane traNa jJAta [matijJAna, zrutajJAna, samuccaya jJAtamAM eka samavasaraNa [kriyAvAdI] lAkhe che. AyuSyanA abaMdha hoya che. bAkI 26 khelAmAM cAre samavasaraNa lAge che. AyuSyanA abaMdha hoya che. manuSyamAM 36 bela ( audhikamAM 47 kahyA che temAMthI alezI, mizrardaSTi, vigajJAna, mana:paryaMcajJAna, ketraLajJAna, nAsaMjJA, avedI, akaSAyI, manayAgI, vacanayegI, ayeAgI e 11 khela ochA karavA ) lAbhe che. kRSNapAkSika, mithyAdaSTi ane traNa ajJAna, (ra ajJAna 1 samuccaya ajJAna)mAM traNa samavasaraNa (kriyAvAdI sivAyanuM) lAkhe che. AyuSyanA aMdha hoya che. samaSTi ane cAra jJAnamAM eka samavasaraNa ( kriyAvAdI ) lAle che. AyuSyanA abaMdha hAya che. mAkI 26 belAmAM cAre samavasaraNu lAle che. AyuSyanA amadha hAya che. trIjo, pAMca, sAtamA, navamA ane dasamA e pAMca uddezA audhikanI rIte kahevA. paratu eTalI vizeSatA che ke, samuccaya jIvanI sAthe nahi kahevuM, paraMtu nArakIthI lai vaimAnika sudhI cAvIsa kaDaka kahevA Page #743 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavata upakrama acarama uddezA odhikanI rIte kahevA. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, 47 belemAMthI 44 bele kahevA. alezI, kevaLajJAnI, agI e traNa bola kahevA nahi. sarvArthasiddhanA bela kahevA nahi. e agiyAre uddezAo saMpUrNa thayA. khuDogakaDa jummA - bhagavatI sUtra za. 31 u. 28 ne adhikAra gautama? he bhagavan! @ khuDAgajummA (zudrayugma-laghuyugma) keTalA kahevAmAM Avela che? * . mahAvIraH he gautama! cAra kahevAmAM Avela che. te A pramANe - - I 1. kaDajumA, 2. teogA, 3. dAvarajummA, 4. kaliyegA. gautama : he bhagavan! kAjummA, nArakI kyAMthI AvIne utpanna - thAya che? * mahAvIra : he gautama! pAMca saMsI, pAMca asaMsI tiryaMca ane saMkhyAta varSanI AyuvAlA manuSya A agiyArasthAnethI AvIne utpanna thAya che. .. AvI ja rIte sAte ya nArInuM samajavuM. paraMtu AgatinAM - sthAna A prakAre che. - @ ladhu saMkhyAvALI rAzi vizeSane khuDAgajummA kahevAmAM Ave che. AgaLa "mahAjummA" batAvavAmAM Avaze. tenI apekSAe kSudra (laghu-nAnA) janmA che. * [ je rAzimAMthI cAra cAra kADhatAM bAkI aMtamAM zeSa cAra rahe te -zazine "khuDAgakAjummA" kahevAmAM Ave che. dA. ta, 4,8,12,16,20 vagere. je rAzimAMthI zepa traNa rahe te rAzine khuDAga teone kahevAya che. dA. ta., cha,11,15 vagere. je rAzine cAra vaDe bhAgatAM zeSa be bace tene khuDAga dAvara janmA kahevAmAM Ave che. dA. ta., 6,10,14 vagere. je rAzine cAra vaDe bhAgatAM zeSa eka bace tene khuDAga kaviyogA kahevAmAM Ave che. dA. ta. 59,13, vagere. Page #744 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khuDAgakAjummA bhagavatI -3. -28 ' 1. ratnaprabhAnI Agati sthAna 11 che. . 2. zarkarA prabhAnAM Agati sthAna 6 che (asaMjJI tiya e ochA thaI gayA). . . 3. vAlukAprabhAnAM Agati sthAna 5 che (bhUja parisarpa ochA thaI gayA). 4. paMkaprabhAnI Agati sthAna ja che (khecara ochA thaI gayA). - pa. dhUmraprabhAnAM Agati sthAna3 che. (sthaLacara ochA thaI gayA). 6. tamaprabhAnAM Agati sthAna para che. (uraparisarpa ochA thaI gayA 7. tamatamAprabhAnAM AgatisthAna 2 che. (strI jAti nahi); gItamaH he bhagavana! nArakImAM eka samayamAM keTalA jIvo utpanna thAya che? - mahAvIra : he gautama! 4,8,12,16 A rIte cAra umeratAM thAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA jIva nAcchImAM utpanna thAya che. te - gautama: he bhagavana ! A che kaI rIte utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! jema keI kudavAvALo puruSa tenA sAthInA sAthathI chUTI javAne kAraNe adhyavasAyapUrvaka (IskAjanyakaraNa athavA kriyArUpa sAdhana dvArA) kUdatAM kUdatAM pUrva sthAnane cheDIne AgaLanuM sthAna grahaNa karate jAya che, tevI ja rIte nArakI jIva karmarUpa kriyAnA sAdhanA dvArA pUrvabhavane choDIne nArakImAM utpanna thAya che. - tevI ja rIte, teozAnuM paNe samajavuM. paraMtu 3,7,12,15 saMkhyAta ane asaMkhyAtA kahevuM joIe. tevI ja rIte dAvara janma kahevA joIe. paraMtu 2,6,10,14 saMkhyAtA asaMkhyAtA kahevuM joIe. tevI ja rIte, kaliyegA paNa kahevA joIe. paraMtu 1,5,6,13 saMkhyAtA asaMkhyAtA kahevuM joIe.-- A ghasUtra (AmAnya sUtra) thayuM have vizeSa kahevAmAM ' Ave che, Page #745 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upAya gautama ; he bhagavan ! kRSNulezI khuDAga kaDajIgmAnA nairiyA keTalAM sthAnAmAMthI AvIne upanna thAya che? *** mahAvIra : he gautama ! e sthAnAmAMthI (sa'nI ane manuSya AMthI) AvIne utpanna thAya che. pramANu 4, 8, 12, 16, tema jyAM sudhI sakhyAtA asaMkhyAtA che. gautama : he bhagavan ! kevI rIte utpanna thAya che ? mahAvIra : he gautama ! sAmAnya sUtramA kahyuM tevI ja rIte pUrva sthAnane cheADIne AgaLanuM sthAna grahaNa karatA thakA utpanna thAya che. pAMcamI, chaThThI, sAtamI nArakImAM kahevu. jevI rIte kaDajummA kahyuM tevI ja rIte teAgA 'DhAvarajummA' kaliyegA kahI devuM joie. paraMtu pramANa pAtapAtAnuM kahevu joie. tevI ja rIte, nIlalezInuM paNa kahI devu joie paraMtu trIjI, ceAthI, pAMcamI nArakImAM kahevu joie. tevI ja rIte kApAtalezInA kahevA joie paraMtu pahelI, bIjI, trIjI narakamAM kahevA joie. v ema eka samUhanA uddezeA thayA ane traNa lezyAnA traNa uddeze jyA. A cAra uddezAne sAmAnya uddeza kahe che. tevI ja rIte bhavInA (eka sAmAnya uddeza, traNa lesyAnI sAtha traNa uddeze) navInI mAphaka asavInA paNa cAra uddezA kahevA joie, tevI ja rIte, mithyA-STinA paNa cAra uddezeA kahevA joIe. tevI ja rIte samaSTinA paNa cAra uddezA kahevA joie. paraMtu sAtamI narakamAM samaSTi nahI kahevA joie. kAraNa ke te sAtamI narakamAM utpanna thatA nathI. ane tyAMthI nIkaLatA paNa nathI. tevI ja rIte, aMdhAriyA ane ajavALiyAnA cAra-cAra uddezeA kahevA joie. e badhA maLIne 28 uddezA thayA. 0000000 Page #746 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratanA bhagavatI - 32 u 20 vatanA zrI bhagavatI satra za 32 u28 ne adhikAra gautamahe bhagavana! khuDAgAkaDa jummAnA jIva tArakImAMthI nIkaLIne kayAM utpanna thAya che? - mahAvIraH pAMca saMjJI tiryaMcamAM athavA saMkhyAta varSanI AyuSyavALA karma bhUmi manuSyamAM A cha sthAnemAM utpanna thAya che. gItamaH he bhagavana ! eka samayamAM keTalA jIva nIkaLe che? mahAvIraH he gautama! cAra, ATha, bAra, seLa ema saMkhyAtA asaMkhyAtA nIkaLe che. | gItamaH he bhagavana! teo kevI rIte nIkaLe che? mahAvIraH he gautama! pahelAnI mAphaka ayavasAyanA niminavI yogenA kAraNe eTale svakarma prayatna athavA prAgathI nIkaLe che. tevI ja rIte, bIjI nArakIthI laIne chaThThI nArakI sudhInA nIkaLelA jIve pUrvokata cha rathAnemAM jAya che. sAtamI nArakImAMthI nIkaLela chava pAMca saMjJI tiryaMcamAM jAya che. manuSyamAM jatA nathI. bAkInI badhI vigata 31 mAM zatakanI mAphaka samajI levI. tevI ja rIte, tegA, TAvarajumA, kaliyegAnAM pariNAma ekatrIsamA zatakanI mujaba samajI levAM. A e uddezA thayA. tevI ja rIte kulezyA, nIlalezyA, kApelesyAnA uddezo paNa kahI devA joIe. paraMtu kRSNalezI pAMcamI, chaThThI narakathI nIkaLatA thakA cha sthAne (pAMca saMjJI tiryaMca ane manuSyamAM jAya che. ane sAtamI narakathI nIkaLatA thakA pAMca sthAne (pAMca saMjJI tiryaMca)mAM jAya che. Ama, cAra ogha uddezA thayA. bAkI 24 udeza ekatrIsamA zatakanI anusAra kahI devA joIe. paraMtu eTalI vizeSatA che ke, ahIM nIkaLavAnuM kahevuM joIe. nIkaLavAnuM A zatakanA egha sUtranI anusAra kahevuM. joIe. - "khuDAga jummA saMpUrNa " Page #747 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI bhagavatI paNa - ekendriya zataka zrI bhagavatI sUtranA 33 mA zatakanA 12 peTA A zatakamAM 124 uddeza che. gautamaH he bhagavana ! ekendriyanA keTalA bheda che? , t": mahAvIraH he gautama! ekendriyanA vIsa bheTa che. pRthvIkAya Adi pAMca sUkSama ane pAMca bAdara. A dasanA paryApta ane aparyApta ema banne maLIne vIsa bheda thayA. gautama: he bhagavana! ekendriyane keTalAM karmonI sattA che? mahAvIraH he gautama! ekendriyane ATha karmonI sattA che. gautama? he bhagavan! ekendriyane keTalAM karmonA baMdha thAya che? mahAvIraH he gautama! ekendriyane sAta athavA ATha kamenA baMdha thAya che. * gautama he bhagavana ! ekendriya jIva keTalI karmaprakRtionuM vedana kare che? mahAvIraH he gautama ! ekendriya jIva 14 karma prakRtionuM vina kare che. te 14 karmo A pramANe che - jJAnAvaraNIya Adi karma @ tendriyanuM AvaraNu, cakSuIndriyanuM AvaraNu, brANendriyanuM AvaraNa, rasendriyanuM AvaraNa, puruSanuM AvaraNa, strIvedanuM AvaraNa che "prathama uddeza saMpUNa" . anaMtare 55nna, anaMtarAvagADha, anaMtarAhAraka, anaMtaraparyAptaka A cAra uddezamAM ekendriyanA 10 bheda aparyAptAnA meLave che. tenI ATha karmonI sattA hoya che. cha karmonAM baMdhana hoya che. 14 karma prakRtine vede che. che paraMparA papana, paraMparAgADha, paraMparAhAraka, paraMparaparyAptaka, carama ane acarama A cha udeze audhikanI mAphaka kahI devA joIe. 1 @ ekendriyane A cAra indri, puruSada, strIveda A hetA nathI. eTale ayavasAyanI apekSAe te duHkhanuM vedana kare che. Page #748 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aniya zatake bhagavata za. 33 u. 124 A agiyAra uddezamAMthI bIjA, cothA, chaThThA ane AThamA A cAra uddezamAM 8 karmonI sattA cAle che. sAta athavA ATha karmonA baMdhapaDe che. 14 karma prakRtione vede che. bAkIne badho adhikAra prathama uddeza anusAra samaje. tetrIsamA zatakane prathama bhAga" kRSNalezI, nIlezI, kAtilezI, A traNa aMtara zatakanA 11-11 uddezA samajavA. temAMthI bIjA, cothA, chaThThA, AThamA A cAra uddezAmAM pRthvIkAyAdinA 10-10 bheTa che. ATha karmonI sattA hoya che sAta karmonA baMdha paDe che. 14 karma prakRtine vede che. bAkInA cha uddezAmAM pRthvIkAyAdinA 20-20 bheda paDe che. ATha karmonI sattA hoya che. sAta athavA ATha karmonA baMdha paDe che. 14 karma prakRtione vede che. tetrIsamA zatakanI aMdara lezyA saMyukta cAra aMtara zataka samaya kahevAmAM Avela che. tevI ja rIte, lephsA saMyukta cAra aMtara zataka bhavI jIvenA ane cAra aMtara zataka abhavI jIvenA. samajavA. paraMtu abhavI jIvenA pratyeka zatakane 9-9 uddezA samajavA. kAraNa ke abhavImAM carama ane acarama e be uddezA hetA nathI. A 12 aMtara zatakane 124 uddezA heAya che, jemAM 48 uddeza aMtara samayanA heAya che. ekendriyanA dasa-dasa bela aparyApta thavAthI 480 belemAM 48410=480] ATha karmonI sattA heya- che. ane 14 karma prakRtiene vede che. bAkI 76. uddezamAM ekendriyanA 20-20 bheda thavAthI 150 bela [76x20=1520] thAya che. A upara0 bolamAM ATha kanI sattA hoya che, sAta athavA ATha karmonA baMdha paDe che. 14 karma prakRtione vede che. kula 2000 thayA. A pramANe 33 mA zatakanA 12 aMtara zataka ane te paNa 124 udeze samApta thayA. . . Page #749 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra zrI bhagavatI upakrama noMdha :- anantApana Ai khIjA, ceAthA, chaThThA ane AThamA A cAra uddezomAM 10-10 bheda thavAthI 40 le thayA. bAkI 7 uddezAmAM 20-20 bheda thavAthI 140 bheda [X20=140] thayA. A pramANe 180 [40+140] audhikanA thayA, kRSNalezInA 180, nIlalezInA 180, kApAtalezInA 180 bhAMgA thayA. e badhA maLIne 720 bhAMgA thayA. A pramANe bhavInA 720 lAMgA thayA. abhavImAM carama ane acarama e e uddezA hAtA nathI. tethI A be uddezAnA 160 sAMgA thatA nathI khAkI 560 adha thAya che. A badhA maLIne 2000 [720+720+560=2000] thayA. eTale cAra uddezAnA 480 bhAMgA ane cha uddezAnA 1520 bhAMgA thayA. badhA maLIne 2000 [480+1520=2000] thayA. 000000 100000 ekeMdriya zataka zrI bhagavatI sUtra za. 34. u. zrI bhagavatI sUtranA 34 mA zatakanA 12 aMtara zatakAnA 124 uddezamAM zreNI zatakanA adhikAra cAle che. temAM kahe che keHgautama, he bhagavan ! ekendriyanA keTalA bheda che ? 1 mahAvIra : hai gautama ! ekendriyanA 20 bheda che, pRthvIkAyAdi pAMca sUkSma ane pAMca khAtara e dasanA paryApta ane aparyApta maLIne kula 20 bheda thayA. naprabhA pRthvInI cAreya dizAnI cazmAMtamAM 18-10 Ala bAdara teukAyanA paryApta ane aparyAptane cheDIne) meLave che. qhAdara takAryanA paryApta ane aparyApta e be bela tirthyalAkamAM eTale manuSyaleAkamAM meLave che, gautama ; he bhagavan ! zu` ratnaprabhA pRthvInI pUrva cazmAntanA 18 meleAnA jIva marIne ratnaprabhA pRthvInI pazcima caramAtamAM 18 bAlapaNe utpanna thAya che ? mahAvIra : he gautama ! te jIvA utpanna thAya che, Page #750 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kendriya arkAya rAtaka bhagavatI s gautama : huM bhagavan ! ke te jIvA keTalA samayanI vigrahaga tithI Upaje che ? A. 34 huM. 1 mahAvIra : he gautama ! te jIvA 1, 2, 3 samayanI vigraha gatithI Upaje che. gautama : he bhagavan ! tiolAkanA 2 meleAnA jIva ratnaprabhA pRthvInI pazcima caramAMtanA 18-melapaNe Upaje che ? mahAvIra : he gautama ! hA. Upaje che. gautama : he bhagavan ! keTalA samayanI vigrahagatithI Upaje che. mahAvIra : he gautama ! 1, 2, 3 samayanI vigrahagatithI Upaje che ? gautama : he bhagavan ! zu tiA~lAkanA 2 kheleAnA jIva tiIlAkamAM e elapaNe Upaje che ? mahAvIra hai gautama ! hA. Upaje che. : gautama : he bhagavan ! keTalA samayanI vigrahagatithI Upaje che? mahAvIra he gautama ! 1, 2, 3 samayanI vigrahagatithI Upaje che gautama : huM bhagavan ! zuM ratnaprabhA pRthvInI pUrva caramAMtanA 18 meleAnA jIva viskhalAkamAM be elapaNuM [khAtara teukAyanA paryAptA ane aparyAptA] Upaje che ? mahAvIra hai gautama ! Upaje che, . gAtama: he bhagavan ! keTalA samayathI vigrahagatithI Upaje che ? mahAvIra hai gautama ! 1, 2, 3 samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che. 1 e badhA maLIne 400 alAvA [18418=324, 18x2=36, 242=4, 1842=36=400] thayA. jevI rIte pUrvanI sImAthI pazcimanI sImAmAM tathA tiSTha lAkamAM kahetA thakA 400 alAvA thayA, tevI ja rIte pazcimanI Page #751 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - bI bhagavatI upAkI ' -' sImAthI pUrva sImAmAM tichalekamAM kahetA thakA 400 vadhu samajavA. tevI ja rIte, uttara sImAthI 400 vadhu ane dakSiNa sImAthI vadhu kao samajavA. A rIte ratnaprabhA pRthvInI cAre sImAnA 1600 bhAMgA thayA. 2011 - A rIte bIjI narakathI laIne sAtamI naraka sudhI samajavuM. paraMtu eTalI vizeSatA che ke pUrva sImAnA 18 belenA jIva tiththalekamAM be bela paNe Upaje che ane tilakanA be belena tra pazcima sImAnA 18 belenA jIvamAM Upaje che. temanI virahagati 2, 3 samayanI heAya che A 72 alAvA [36+36=72] thayA. A rIte cAre dizAmAM samajavuM. cAre dizAnA 288 bhAMgA (7ra4288 zarkaraprabhAnA ] thayA. A rIte sAtamI naraka sudhInuM samajavuM e rIte 1728 bhAMgA [28846=1728] thayA A 2, 3 samathanI vigrahagatithI thayA ane 7872 alAvA [ 1600 mAMthI 288 bAda karatAM 132 rahyA ] tene cha e guNavAthI 787ra thayA. te 1, 2, 3 hAyanI vigrahagatinA thayA. A badhA maLIne 11200 [ 1600+ 1728787=11200 ] thayA. 50 g gItamaH he bhagavan ! alekanI sthAvara nAlathI urvakanI sthAvara nAlamAM 18 belenA jIva 18 belapaNe keTalA samayanI vigrahagatithI Upaje che? 1. mahAvIraH he gautama! 3, 4 samayanI vigrahagatithI Upaje che. che. gautama : he bhagavana! alekanI sthAvara nAlanA 18 belanA jIva marIne tilakanA be belapaNe Upaje che te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che? - mahAvIraH he gatama! 2, 3 samayanI vigrahagatithI Upaje che. gautama: he bhagavan! tirthAlekanA be beleno jIva marIne halekanI sthAvara nAlamAM 18 belapaNe Upaje che te keTalA samayanI vibrahagatithI Upaje che? Page #752 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahendriya sataka bhagavatI sa 34 u. 1 mahAvIraH he gItamAM 2, 3 samayanI vigrahamati Upaje che. - gItamaH he bhagavana! tichokanA be bhalene e ti lekamAM be belapaNe Upaje che te keTalA samayanI vigrahagatithI Upaje che? A mahAvIraH he gautama ! 1,2,3 samayanI vigrahagatithI Upaje che. e badhA maLIne 400 bhAMgA thayA. A rIte udghalekanA sthAvaranAlathI alakanI sthAvaranAlanA 400 bhagA samajavA, - - A rIte 4i00+800+800) thayA. 11200 upara kahevAmAM AvyA te mujaba badhAM maLIne 12000 bhAMgA thayA. lekanI cAreya dizAnI sImAmAM 12, 12 bela che. [pAMca sthAvara, sUkamanA paryApta ane aparyAptA tathA bAra vAyukAyanA paryAptA ane aparyApyA e bAra bola thayA. gItamaH he bhagavana! pUrva sImAna 12 belenA jIva marIne pUrva sImAmAM 12 belapaNe Upaje che te keTalA samayanI vigragatithI mahAvIraH he gItama! 1,2,3, 4 samayanI vigrahagatithI Upaje che, gautama he bhagavana ! pUrva sImAnA 12 belenA jIva marIne pazcima sImAmAM 12 belapaNe Upaje che te keTalA samayanI vigrahagatithI Upaje che? mahAvIraH he gautama! 1,2,3,4 samayanA vigrahagatithI Upaje che. gautama? he bhagavan! pUrva sImAnA 12 belenA jIva marIne uttara ane dakSiNa dizAnI sAmInA 11-12 belapaNe Upaje che. keTalA samayanI vigraha gatithI Upaje che? mahAvIra H he gautama! ra3, samayanI vigrahagatithI Upaje che. Page #753 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI bhagavatI upANI jevI rIte pUrvanI sImAthI kahyuM tevI ja rIte pazcimI sImA samajavuM, dakSiNanI sImAnI 12 belenA jIva pUrva ane pazcimanI sImAmAM 12-12 bolapaNe Upaje che te 2,3,4 samayanI vigrahagatithI - * * hakSiNanI sImAnA 12 belenA jIva dakSiNa sImAmAM 12-12 upaje che teo 1,2,34 samayanI vigrahagatithI Upaje che. dakSiNanI sImAnA 12 bolenA jIva uttara sImAmAM 12-12 bolapaNe Upaje che. teo paNa 1,2,3,4 samayanI vigrahagatithI Upaje che. jevI rIte dakSiNanI sImAnA kahyA tevI ja rIte uttara sImAnA paNa samajavA. * 12412=144 bhAMgA thayA. cAra dizAnA pa76 [14444= 576] pUrva dizAnA thayA. A rIte cAra dizAnA gaNatAM 2304 [5764=2304] thayA, jemAM 1152 eka, be, traNa, cAra samayanI vigrahagatinA che ane 115ra 2,3,4 vigrahagatinA che. e badhA maLIne 14304 [12000+2304=14304] thayA. chegItamaH he bhagavana ! vIsa prakAranA ekendriya mAM keTalAM kamenI sattA, baMdha, vedanA ane samudyAta meLave che. mahAvIraH ATha karmonI sattA meLave che. sAta ATha karma bAMdhe che. 14 prakRtine vede che. 04 jagyAethI 48 tiryaMcanA, 25 devatAnA ane 3 manuSyanA] AvIne ekendriyamAM utpanna thAya che. :: gautama he bhagavana ! vIsa prakAranA ekendriya jIvemAM samu vAta keTalI meLave che? che mahAvIra: he gautama! cAra samudyAta veidanIya, kaSAya, mArU kuMtika ane vaikiya] samughAta meLave che. . gautama? he mahAvIra bhagavana! ekendriya jI kevI rIte karmo mahAvIra gautama[1] keTalAka samasthitivALA savizeSAdhika karma baMdhe che. Page #754 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreNI zataka bhagavatI za-34. u-12 2) keTalAka samasthitivALA viSama vizeSAdhika karma bAMdhe che. [3] keTalAka viSama sthitivALA savizeSAdhika karma bAMdhe che. [4] keTalAka viSama sthitivALA viSama vizeSAdhika karma bAMdhe che. gautama he bhagavan! tenuM zuM kAraNa che? mahAvIraH he gautama ! ekedriya jIva cAra prakAranA che , [1] samAna AyuSyavALA sAthe utpanna thatA [2] samAna AyuSyavALA viSama judA judA samayamAM sthitimAM utpanna thatA. [3] viSama AyuSyavALA sAthe utpanna thatA te) viSama AyuSyavALA viSama judA judA samayamAM samayamAM utpanna thatA. AmAMthI [1] je jIva < samAna AyuSyavALA sAthe utpanna thAya che teo samasthitivALA che. ane samAvizeSAdhika karma bAMdhe che < je jIva samAna AyuSyavALA ane sAthe ja utpanna thAya che teo samAna gavALA hovAthI paraspara sarakhAM ja karma kare che. eTale pUrvabaha karmanI apekSAe sarakhAM, eka athavA vadhu kAma kare che. adhika karmabaMdha paNa pUrvabaddha karmanI apekSAe asaMkhyAta bhAga AdithI vizeSa vadhu hoya che. te paNa paraspara sarakhAM ja hoya che. - (2) je jIva samAna AyuvAlA che paraMtu viSama kALamAM utpanna thayA che, temAM yogonI viSamatA-bhinnatA thavAne kAraNe A pUrvabaddha karmanI apekSAe viSama vizeSAdhika karma baMdha kare che. eTale pUrvabaddha karmanI apekSAe ! saMkhya bha 5 adhika, koI asaM ya aa bha adhika, ema e prakAre judA judA rUpathI vizeSAdhika karmabaMdha kare che. | (3) je viSama eTale ke judA judA AyuvAlA che, paraMtu sAthe utpana thAya che to samAna yogavAlA hoya che te mATe prathama bhAMga samana pUrva bAMdhelA karmanI apekSA che paraspara tulya vizeSAdhika karmabaMdha kare che. () je viSama AyuvAlA che ane viSama samayamAM utpanna thayela che temAM yogonI viSamatA thAya che. tethI te bIjA bhAga samAna viSama viSama vizeSAdhika kamabadha kare che. Page #755 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama [2] je jIva samAne AyuSyavALA che ane bhinna bhinna utpanna thAya che teo samasthitivALA che ane viSama vizeSAdhika karmabAMdhe che. [] je jIva viSama AyuSyavALA che ane sAthe utpanna thAya thAya che te viSaya sthitivALA che ane samAvizeSAdhika karma bAMdhe che. [4] je jIva viSama AyuSyavALA che ane viSaya utpanna thAya che. teo viSama sthitivALA che ane vizeSAdhika karma bAMdhe che. [A rIte odhika uddezaka saMpUrNa thayA. . bIjo uddeze anaMtarapapanna, e uddeze anaMtarAvagADha, cho uddeze anaMtarAhAraka, AThame uddeza anaMtaraparyAptaka, e cAra uddezAmAM ekendriyanA 10 bheda thAya che. temAM 8 karmonI sattA hoya che, sAta karmone baMdha hoya che, 14 karma prakRtie vede che, 74 sthAnethI AvI utpanna thAya che. be samuddaghAta che. temAM bhAMgA be che. kAraNa ke jevo be prakAranA che [1] samAna AyuvAlA ane sAthe utpanna thayelA [2] samAna AyuvAlA viSama sthitimAM utpanna thayelA. 3-5-7-9-10 ane 11 uddezA prathamanI samAna samajavA. pahelA 14304 uparAMta thayA hatA tenA 7 uddezAthI guNavAthI 1430447=100128 jeTalA thayA. bIjA kRSNalezI audhika (samuccaya) zataka, trIjA nIlezI audhika zataka, cothA katalezI audhika zataka, pAMcamA bhavI audhika zataka, chaThThA bhavI kRSNalezI zataka, sAtamA bhavI nIlezI zataka, AThamA bhavI kAtilezI ane audhika zataka, A ATha zatakomAM 11-11 udeza che. eka eka zatakamAM 1,00,128-1,00,128 alAvA che. kula 8,01,024 alAvA (1,00,12848=8,01,024 alAvA)thayA. navamA audhika abhavI zataka, dasamA kRSNalezI abhavI zataka, agiyAramAM nIlezI abhavI zataka, bAramA kApatalezI abhavI zataka, A cAra zatakamAM 9-9 uddeza che. (carama ane acaramanA uddezA hetA nathI) Page #756 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akendriya mahAyugma bhagavatI za. 35. 3. 172. 69 A nava uddezeAmAMthI pAMca uddezeAnA 14304 ne guNavAthI 71,520 ( 5x14304=71,520) eka zatakanA thayA. Ane cAra zatakothI guNatAM 2,86,080 ( 71520x4=2,86,080) thayA. ema A badhA maLIne 10,87,104 alAvA (8,01,0242,86,080= 10,87,104 alAvA) zreNI zatakanA thayA. ekendriya mahAjantumA bhagavatI sUtra. za. 35thI1ra aMtara zataka . 132. mahAyugmanA prakAra : gautama : he bhagavan ! keTalA mahAyugmA-mahArAzie kahyAM che ? cAra uddezAmAM maratA nathI. mATe teonA alAvA hAtA nathI. " , @ yugma rAzi vizeSa, te kSullaka kSudra paNa heAya ane mATA paNa hAya, temAM pUrve kSullaka rAzinI prarUpaNA karI. have ahIM mahAyugma moTI rAzionI prarUpaNA karavAnI che. je rAzi pratisamaya cAra cArathI apahArathI apahAratAM chevaTe cAra bAkI rahe ane apahAra samayeAne paNa cAra cAnA apahArathI - apahAratAM cAra samayeA bAkI rahe te kRtayugnakRtayugma ' kahevAya che. kAraNa ke apaharaNa karatA dravya ane samayanI apekSAe banne rIte te mRtayugmarUpa che. e pramANe anya rAzi saMbaMdhe paNa jANavuM. jemake seALa saMkhyA jadhanya kRtayugma mRtayugma rAzirUpa che. tene cAranI saMkhyAthI ahAratAM chevaTe cAra vadhe che ane apahAra samayeA paNu cAra che. jemake jadhanyathI ogaNIsanI saMkhyAne pratisamaya cArathI apahAratAM chevaTe traNu bAkI rahe ane apahAra samayeA cAra hAya te| te apahAratAM dravyanI apekSAe yeAja ane apahAranI samayanI apekSAe mRtayugma eTale te rAzi mRtayugmaNyeAja kahevAya che. ahI badhe apahAraka samayanI apekSAe Adya pada che. apahAratA dravyanI apekSAe rAjavAnu che khIjuM pada che. te rAzinI jadhanya saMkhyA anukrame nIce pramANe che. (1) 16, (2) 19, (3) 18, (4) 17, (5) 12, (6) 15, (7) 14, (8) 13, (9) (10) 11, (11) 10, (12) 9, (13) 4, (14) 7, : (15) 6, (16) 5. Page #757 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upakrama mahAvIra he gautama!-seLa mahAyugo kahyAM che. te A pramANe-(1) kRtayuma-tayugma, (2) kRtayumegeja, (3) kRtayugma dvApara yugma, (4) kRtayumakAja, (5) ejakutayugma, (6) gejaseja, (7) vyAja dvAparayugma, (8) sejakaja, (9) dvAparayugma kRyugma (10) dvAparayugma geja, (11) dvAparayugmadvAparayugma (12) dvAparayugma kAja, (13) kalyAjakRtayugma, (14) kalyAja vyAja, (15) kalyAja dvAparayuma, (16) kAjakalyAja. seLa mahAyugma kahevAnuM kAraNa - gautama? he bhagavana ! zA hetuthI Apa ema kahe che ke kRtayugmakRtayugmathI mAMDI kalyAja kalyAja sudhI seLa mahAyugmo kahyAM che? mahAvIraH he gautama! je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM cAra bAkI rahe, ane te rAzinA apahAra samaye paNa kutayugma hoya te te (rAzi) kRtayugmakRtayugma kahevAya (1) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM traNa bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaya paNa kRtayugma heya te te rAzi kRtayugma ja kahevAya. (2) je rAzine cAra saMkhyAne apahArathI apaDAratAM be bAkI rahe ane te razinA apAra samaye kRtayugma hoya te te kRtayuma dvAparayugma kahevAya. (3) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM eka bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye kRtayugma hoya te te kRtayugma kalyAja kahevAya, (4) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaharatAM cAra bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye ja hoya che te ja kRtayugma kahevAya. (5) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaharatAM traNa bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye ja hoya te te ceja ja kahevAya. (6) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaDAratAM be bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye ja hoya che te ja dvApara yugma Page #758 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kendriya mahAyugma bhagavatI za. 35 3. 172 uk kahevAya. (7) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM eka khAkI rahe. ane te rAzinA apahAra samaye tryAja hAya tA tyeAja kayeAja kahevAya. (8) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM cAra khAkI rahe ane te rAzinA apaDAra samaye dvAparayugma hoya te te dvAparakRtayugma kahevAya. (9) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaDAratAM traNa bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samayeA dvAparayugma hoya te te dvAparayugma caiAja kahevAya, (10) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM e bAkI rahe ane te rAzinA aSahAra samaye| dvAparayugma hAya te te dvAparayugma' dvAparayugma kahevAya. (11) je rAzine cAra saMkhyAnA apahAratAM eka bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye dvAparayugma heAya te te dvAparayugma kalyeAja kahevAya. (12) jerAzine cAra sakhyAnA apahArathI akhaMDAratAM cAra bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye klyAja hoya te te kalyAja kRtayugma kahevAya. (13) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaDAratAM traNa bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye klyAja hoya teA te kaDyeAja jyeAja kahevAya. (14) je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM e bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samayeA kalyAja hoya teA te kalyAja dvAparayugma kahevAya. (15) ane je rAzine cAra sa MkhyAnA apahArathI apahAratAM eka bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samaye klyAja hAya tA te kalyAjakalyAja kahevAya. (16) mATe te hetuthI yAva-kalyAja kalyAja sudhI seALa mahAyugmA kahyAM. kRtayugma 2 rAzirUpa ekendriyanA upapAta gautama he bhagavan ! mRtayugmakRtayugma rAzirUpa eke TricA kyAMthI AvIne utpanna thAya che? zuM nairayakAthI utpanna thAya che (ityAdri) ? : mahAvIra : huM gautama ! jema utpaaAzakamAM upapAta kahyo che, te pramANe ahI. upapAta kahevA. Page #759 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhagavatI upama eka samayamAM upapAta saMkhyA - - - - gautamaH he bhagavan! te eka samaye keTalA utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! seLa, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta jIvo eka samaye utpanna thAya che. onI saMkhyA : gautama? he bhagavan! te samaye samaye anaMtA apahAya te keTalA kALe khAlI thAya? - mahAvIraH he gautama! te ja samaye samaye anaMtA apahArAya ane anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI sudhI apaharIe te paNa khAlI thAya nahIM. tenI UMcAI utpaledazakamAM kahyA pramANe jANavI. - gautama? he bhagavan! zuM teo (ekedriye) jJAnAvaraNIya karmanA baMdhaka che. abaMdhaka che? mahAvIraH he gautama! teo baMdhaka che, paNa abaMdhaka nathI. e rIte AyuSya sivAya badhAM karmo viSe jANavuM. teo AyuSamAM baMdhaka paNa che ane abaMdhaka paNa che. vedaka : gautama: he bhagavana ! te jJAnAvaraNIyanA vedaka che. mahAvIraH he gautama! teo vedaka che. paNa avedaka nathI. e pramANe badhAM karma saMbaMdhe samajavuM. zatAvedaka ane azatAdaka - - gautama: he bhagavana ! zuM te jIve sAtAnukhanA vedaka che, asAtA-duHkhanA vedaka che? Page #760 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekendriya mahAyugma ja vatI za. 35 12 mahAvIraH he gautama! teo sAtAnA vedaka che ane asAtAnA veka paNa che. jema u5la uddezakamAM karma saMbaMdhe je paspiATI kahI te ahIM jANavI. teo badhAMya karmonA udayI che paNa anudayI nathI. cha karmonA urika che, paNa anudiraka nathI. vedanIya ane AyuSa karmanA urika paNa che ane anudiraka paNa che. lezyA - gatamaH he bhagavana ! zuM te jIve kRSNalesyAvALA che? mahAvIraH he gautama! teo kRSNalezyAvALA, nIlezyAvALA kApatalezyAvALA tathA tejalezyAvALA che. teo samyagdaSTie nathI, samyazciAdaSTie nathI, paNa mithyASTio che. jJAnI nathI, paNa avazya be ajJAnavALA che. te A pramANe matiajJAnavALA zrutaajJAnavALA, teo maneyegavALA nathI, vacanagavALA nathI, mAtra kAyayogavALA che. sAkAraupayogavALA che ane anAkAraupagavALA paNa che. zarIrenA varNAdi - gautama: he bhagavan! te ekendriya jInAM zarIra keTalA varNavALAM hoya che ? utpala udezakamAM kahyA pramANe sarva arthanA prazno karavA. mahAvIraH he gautama! ItyAdi utpaladezakamAM kahyA pramANe (teonAM zarIre pAMca varNa pAMca rasa, be gaMtha, ane ATha sparzavALA) jANavAM. teo ucchavAsavALAM nichavAsavALAM ane ucchavAsanicchavAsa vinAnAM paNa che. AhAraka ane anAhAraka che. sarva virativALAM ane dezavirativALAM nathI. paNa avirativALAM che. kiyAvALAM che. paNa kriyAvinAnAM nathI. sAta prakAranA karmanAM baMdhaka che, ane ATha prakAranAM karmanAM baMdhaka che. ane ATha prakAranAM karmanAM baMdhaka che. AhAra saMjJAnA upayogavALAM che, yAvat parigrahasaMjJAnAM upagavALAM che. krodhakaSAyavALAM mAnakaSAyavALAM, ane yAvat bhakaSAyavALAM che. strIvALAM Page #761 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 704 zrI bhagavatI upama nathI, puruSaveDhavALAM nathI. paNa napu'sakaveDhavALAM che. strIveda, puruSaveda ane napu'sakave A traNe baMdhaka che sa'zI ( manasaMjJAvALAM ) nathI paNa asa'nI che. indriyavALAM che, ane indriya vinAnAM che. anuadhakALa sa vedhAdi : gautama : he bhagavan ! te mRtayugma kRtayugma rAzirUpa eke TricA kALathI kyAM sudhI hAya ? mahAvIra : he gautama ! tee jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa anaMta utsarpiNI ane avasarpiNI sudhI vanaspatikAyikanA kALa panta hAya. @ saMvedha kahevAne nathI, utpala uddezakamAM kahyAM pramANe AhAra kahevA. paNa vizeSatA e ke, te dizAnA pratibaMdha na hoya te cho dizAmAMthI AvelA ADAra grahaNa kare che, ane jo pratibaMdha hoya teA kaddAca traNa dizAmAMthI, cAra dizAmAMthI ke pAMca dizAmAMthI AvelA ADArane grahaNa kare che. bAkI badhuM tema ja jANavu. teonI sthiti jaghanya eka samayanI ane utkRSTa khAvIsa hajAra thanI che. teone AdinA cAra samuddhAte heAya che. te aMdhAya mAraNAMtikasamughAtathI mare che. ane te sivAya pazu mare che, upalAdezakamAM kahyA pramANe udbhanA kahevI. utpalAdezakamAM utpannanA jIvaneA utpAda vikSita che ane te pRthvIkAyikAdi anya kALamAM jai punaH utpannamAM AvI Upaje tyAre tene sa Mvedha thAya che, paNa ahI kRtayugmakRtayugma rAzirUpa ekedriyAneA utpAda adhikRta che. ane ekedriyA tA anaMta utpanna thAya che. ane te tyAMthI nIkaLI sajAtIya ke vijAtIya kAyamAM utpanna thai punaH ekedriyapaNe Upaje tyAre sa Mvedha thAya che. paNa teonuM tyAMthI nIkaLavuM asabhavita hAvAthI vedha thatA nathI. je mRtayugma mRtayugmAdi rAzirUpa eke kriyAnA utpAta kahyo che te trasakAyikathI AvIne utpanna thAya tenI apekSAe che. paNa te vAstavika utpAda nathI kAraNa ke eke kriyAmAM prati samaya anaMta jIvAneA utpAda thAya che. tethI ahI eke kriyAnI apekSAe sa vedhane asaMbhava hAvAthI kahyo nathI. Page #762 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akendriya mahAyu bhagavatI za 35 u. 12 __505 sarva jIvone kRtayuma kRtayugdharAzirUpa ekendriyapaNe utpAddhaA gItasara he bhagavat ! badhAM prANe yAvata-badhAM sa kRtayugma kRtayugma zirU5 epriyapaNe pUrva utpanna thayAM che? sahAvIra: he gautama! hA. anekavAra athavA anaMtavAra pUrve utpanna thayAM che. kRtayugma gejarAzirUpa ekedriyAne utpAda: gautama: he bhagavan! kRtayugmavyoja rAzirUpa ekeMdri kayAMthI AvI utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! pUrvanI peThe upapA kahe. utpAda saMkhyA : gautama he bhagavana ! te ja ekasamaye keTalA utpanna thAya che? mahAvIraH he gItama! ogaNasa saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM kRtayuma kRtayugma rAzi pramANe ekedri saMbaMdhe jema kahyuM tema yAva= "pUrva anaMtavAra utpanna thAya che" tyAM sudhI jANa3. kRtayugmadvApara pramANu ekeMdriyane utpAda upapAta saMkhyA: gautama he bhagavad kRtayugma dvAparayugya pramANu ekedriya kayAMthI AvI utpanna thAya che? mahavIraH he gautama ! teone upapAta tema ja jANu. gautama: he bhagavan!te jIva ekasamaye keTalA utpanna thAya che? mahAvIra: he gautama! teo eka samaye aDhAra, saMkhyAnA, asaMkhyAtA ke anaMtA utpanna thAya che. bAkI badhuM yAva-pUrve anaMta vAra utpanna thayA che tyAM sudhI tema ja jANavuM. 89 Page #763 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G*} zrI bhagavatI upama kRtayugma ceAjarUpa eke priyAne utpAda :gautama : he bhagavan kRtayugma kalyAja ke rAzipramANe eke TriyA kyAMthI AvI utpanna thAya che ? mahAvIra H he gautama ! teo upapAta tema ja jANavA. teonuM parimANu-sattara, saMkhyAtA, asaMkhyAtA, ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM yAvat-pUrve anata vAra utpanna thAya che, tyAMsudhI tema ja jANavuM. caiAja kRtayugma pramANa eke TriyAnA utpAda - : gautama : huM bhagavan ! caiAjakRtayugma rAzipramANa ekendriyA kyAMthI AvI utpanna thAya che ? mahAvIra H he gautama ! upapAta tema ja jANavA. tenuM paramANu-eka samaye bAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM tema ja jANavuM yAvat pUrve anaMta vAra utpanna thAya che. yeAjagyAja pramANa ekedriyAnA upapAta H gautama : he bhagavan ! mAja eja rAzirUpa ekendriya kayAMthI AvI utpanna thAya che ? mahAvIra : hai gautama ! upapAta pUrvAMnI peThe jANavA. piramANu pratisamaya padara, sakhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che, bAkI badhu tema ja jANavuM, yAvat pUrve anaMta vAra utpanna thAya che--' e pramANe e sALe mahAyugmamAM eka ja prakAranA gama jANavA. mAtra enA parimANumAM vizeSatA che--AAjadvAparayugmamAM parimANu cauda saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. jyeAjakaklyAjamAM tera, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvAparayugma kRtayugmamAM ATha, saMkhyAtA, asakhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvAparayugmayaiAjamAM agiyAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna Page #764 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akendriya mahAyuge bhagavatI za-35. u. 13ra : 616 thAya che. dvAparayugma dvAparayugmamAM dasa, saMkhyAtA asaMkhyAtAke anaMta utpanna thAya che. dvAparayuma kalyAjamAM nava, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kAja kRtayugmamAM cAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kalyAjalejamAM sAta saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che, kalyAja dvAparayugmamAM cha, saMkhyAtA, asaM khyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kAja ja rAzirUpa ekeMdriyane utpAda - gautama H he bhagavan! kalyajakalyAja rAzipramANe ekeMdriye kyAMthI AvI utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! upapAta pUrvanI peThe jANu. parimANu pAMca, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM thAvat -pUrve anaMta vAra utpanna thayA che tyAM sudhI tema ja jANavuM, he bhagavana ! te ema ja che. he bhagavan te ema ja che. uddezaka bIje - prathama sa tpanna kRtayugma kRtayugma ekeTriyene utpAda tama: he bhagavana ! jene utpanna thayAne pahelo samaya thaye che evA kRtayugma kRtayugma rAzirUpa ekeMdriye kyAMthI AvI utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! tema ja jANavuM. jemAM prathama udezakamAM ko tema ja seLa rAzine AzrayI) seLa vAra pAThanA kathanapUrvaka bIjo uddezaka kahe. bAkI badhuM tema ja kahevuM. paraMtu dasa bAbata vizeSatA che-(1) teonI avagAhanA zarIranuM pramANa jaghanya aMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI ane utkRSTa aMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI hoya che. (2) AyuSa karmanA baMdhaka nathI paNa abaMdhaka hoya che. (3)- AyuSa karmanA udiraka nathI paNa anurika Page #765 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uTha in zrI bhagavatI upamA hoya che. (6) umavALA nathI, niHzvA vALA nI uchavAsaniHzvAvasavALA paNa nathI. (5) sAta prakAranAM karma baMdhaka hoya che, paNa ATha prakAranAM baMdhaka nathI hotA. anubandha : gautama: he bhagavanI prathama samaye utpanna thayelA kRtayugma kRtayugma rAzirUpa ekendriya kALathI kayAM sudhI hoya che? mahAvIraH he gautama! teo eka samaya sudhI hoya. e rIte sthiti saMbaMdhe paNa samajavuM. teone AdinA be samudyAta hoya che. samudghativALA saMbaMdhe ane udvartana saMbaMdhe saMbhava hovAthI pUchavAnuM nathI ane bAkI badhuM saLe mahAyumAM te ja jANavuM. yo-pUrve anaMta vAra utpanna thAya che. A - "he bhagavana te ema ja che, he bhagavana te ema ja che." uddezaka 3 thI 11 aprathama samApana kRtayu" kRtayuvarUpa ekeddhine utpAda - gautama he bhagavan! aprathama samayanA-(jene utpanna thayAne be Adi samaye thayA che evA) kRtayugma kUtayugma rAzirUpa ekeMdriye kayAMthI AvI utpanna thAya che? - mahAvIraH gautama! he jema udezaka kahyo che. tema ja A uddezaka paNuM saLe mahAyumomAM samaja, yAvatuM koja kAjapaNe pUrve anaMta vAra utpanna thAya che. - he bhagavana ! te ema ja che. he bhagavan! te ema ja che. carama samaya kRtayugama kRtayuma ekendriya utpAda - gautama? he bhagavana! cahema samayanA kRtayugma kRtayugmarUpa ekediye kayAMthI AvI utpanna thAya che? Page #766 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akendriya mahAyuo bhagavatI za. 35 u. 1thI 172. mahAvIra H he gautama! e saMbaMdhe jemAM prathama samaya saMbaMdhe uddezaka kahyuM tema ahIM kahevuM. paNa devo ahIM utpanna thatA nathI. A telezyA saMbaMdhe pUchavAnuM nathI. bAkI badhuM tema ja jANavuM. ahIM carama samaya zabdathI ekendriyane maraNa samaya vivakSita che, ane te tenA parabhava AyuSane prathama samaya jANo. temAM vartamAna kRtayugma kRtayuma rAzirUpa ekedriyane prathama samayanA ekeMdriya uzakanI peThe jANavuM temAM ja dasa bAbatanI vizeSatAo che te ahIM jANavI. prathama samaya ane carama samayamAM A vizeSatA che ke ahIM deve utpanna thatA nathI ane tethI ja teone tejalezyA hatI nathI. ekendrimAM jyAre deve utpanna thAya che. tyAre teo tejalezyA, sahita thAya che. ahIM devatpAdano saMbhava nathI, mATe telezyAvALA ekendriA saMbaMdhe prazna karatA nathI. acarama samaya kRtayugma kRtayugma ekeTriyene utpAdaka gautama: he bhagavana ! acarama samaya (carama sivAyanAM samayamAM vartamAna) kRtayugma kRtayugma rAzirUpa ekeMdriye kyAMthI AvI utyane thAya che? mahAvIra: he gautama! jema aprathama samaya saMbadhe uddezaka kahyo che tema ja badhuM kahevuM. tamaH he bhagavana ! prathama samayanA kRtayugmakRtaghuma pramANe ekedri kayAMthI AvI utpanna thAya che? mahAvIraH he gautama! jema prathama samaya saMbaMdhI urezaka kahyuM che tema ja badhuM jANavuM.. - gautama : he bhagavan! prathama-aprathama samayavatI kusuma kRtayugmarUma ekendriyo kayAMthI AvI utpanna thAya che? Page #767 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ob zrI bhagavatI upama mahAvIra : he gautama ! jema prathama samaya sabaMdhI uddezaka kahyo tema ja ahI' paNa kahevuM. gautama : he bhagavan ! prathama-carama samayavartI kRtayugma kRtayugma rAzirUpa ekendriyA kayAMthI utpanna thAya che ? : mahAvIra hai gautama ! jema carama uddezaka kahyo tema ja khAkInuM badhu jANavuM. :: gautama : he bhagavan ! prathama carama-acarama samayavatI kRtayugma kRtayugma rAzirUpa ekendriya kayAMthI AvI utpanna thAya che? mahAvIra : he gautama ! jema khIjo uddezaka kahyo tema ja badhu samajavu. gautama : he bhagavan ! carama-carama samayavatI kRtayugma kRtayugma zazirUpa ekendriya kayAMthI AvIne utpanna thAya che ? mahAvIra : huM gautama ! jema cAthA `zaka kahyo tema ja dhu samajavu. : gautama huM bhagavan ! carama-acarama samayavartI kRtayugma kRtayugma zazirUpa ekedriyA kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? mahAvIra he gautama ! jema prathama samaya sa Mbadhe uddezaka kahyo tema ja badhuM jANavuM. '' " he bhagavan ! te ema ja che. he bhagavan ! te ema ja che." ema kahI yAvat vihare che. e rIte, e agiyAra uddezaka kahevA. pahelA, trIjo ane pAma sarakhA pADavALA che, ane bAkInA ATha uddezaka sarakhA pAThavALA che, paraMtu ceAthA, chaThThA, AThamA ane dasamA uddezakamAM devA Page #768 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khendriya maha!yugmA bhagavatI za. 36 3. 132 111 UpajatA nathI ane tene tejalesyA nathI. zeSa 11 uddezA paNa tema ja pAtapeAtAnA nAma pheraphAra sAthe samajavAnA che. eindriya mahAyugmA bhagavatI za. 36 aMtara za. 12 7, 132 nA adhikAra eindriya jIvAnI gati ane Agati e che. saMkhyAnI dRSTithI asaMkhyAta utsarpiNI avasarpiNInA samayeAthI adhika che. avagAhanA jaghanya AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAga utkRSTa 12 ceAjananI che. te jIveAne 78 karmanA aMdha-veDha ane uya che. diraNA cha kramanI che. lephsA cAra che. dRSTi e che, tethI jJAna ane ajJAna paNa khe che. cega be, upayAga e, vAMDhi 20 khela, saMjJA cAra kAya cAra, iMndriya e, vedya traNa, AhAra-zvAseAzrvAsa ane kriyAthI yukta che. sthiti jaghanya aMtarmuhUta ane utkRSTa 12 varSanI che. sarva jIvAe AvA bhavAMtara bheAgavelA che. zeSa 15 yugma paNu tema ja kahevA. piramANu pAtAtAnI rIte samajavAM. bIjo uddeza prathama samayanA utpanna thayelanA che. 10 uddezA ekendriya samAna kahevA ane 11 mA uddezAmAM cAga kahevA nahi. e 11 uddezAmAM 1-3-5 ekasamAna che ane 2-4-6-7-8-9-10-11 uddezA samAna che temAM dRSTi eka mithyA che mATe jJAna nathI. e pramANe nIla-kApeAta lephsA mATe bhavI--abhavI mATe samajI levuM. ... teindriya mahAyugmA bhagavatI za. 37 aMtara zu, 12 9, 132 nA adhikAra sarvo adhikAra 36 mA zataka samAna che. avagAhanA jaghanya Page #769 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA bhagavatI para AMgUlane asaMkhyAta bhAga ane utkRSTa traNa gAunI. sthiti jaghanya aMtamuhUrtanI ane utkRSTa 49 divasanI. zeva sarva samAna. carendriya mahAyugmA bhagavatI za. 38. 12 aMtara za. u. 13ra ne adhikAra ne je rIte 36 zatakamAM adhikAra kahyo che, te pramANe ahIM samajavuM. vizeSatA eTalI ja che ke cIrendriyanI avagADanA jaghanya AMgUlanA asaMkhyAtamA bhAganI ane utkRSTa cAra gAunI. sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI ane utUTa cha mAsanI kahevI. zeSa sarva adhikAra - samAna che, " asaMjJI paMcendriya mahAyuo bhagavatI za. 39 aMtara za. 12 u. 13ra ne adhikAra temAM avagAhanA, sthiti, gati ane Agati sivAya sarva adhikAra 36 mA zataka samAna che avagADanA jaghanya AMgUlane asaMkhyAta bhAga utkRSTa eka hajAra yeja. sthiti jaghanya aMtamuhUrtanI ane kroDapUrvanI. cAre gatimAM jAya che. saMjJI paMcendriya mahAyugyo zrI bhagavatI za, 40 aMtara za. 12 u. 231 no adhikAra - kRtayugma saMjJI paMcendriya cAre gatinAM sarva sthAnethI AvIne utpanna thAya che, ane te 16-3ra-48 yAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA utpanna thAya che. tene nirlepanakALa asaMkhyAta utsarpiNa ane ava. sarpiNanA samayathI adhika che. ava hinA teonI jaghanya AMgUlane Page #770 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Hii mahAyuo bhagavatI za, 40 1, 231 71 asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hajAra jana pramANa che. teo 7-8 karmanA baMdhaka che, udaya ane udira paNa 8 karmanI che, temAM lesthA cha hoya che. dRSTi samyapha ane mithyA bane hoya che ane te kAraNe jJAna tathA ajJAna bane hoya che. upayoga be hoya che, varNAdi 20 bolamAM prathamanA cAra zarIranI daSTithI 20 bela che ane kArmazarIranI dRSTithI 16 bela che, temaja AtmAnI daSTithI varNAdi detA nathI teo AhAra ane zvAse zvAsa yukta hoya che, virati paNa thaI zake che ane sakriya paNa che, teo saMjJI che tema ja kaSAyasaMjJAveda : -Indriya-samughAta-ane maraNuM ane karmanA baMdhaka che, tenI kAyasthiti jaghanya eka samayanI ane utkRSTa pratyeka se hajAra sAgaranI che, e dizAne AhAra 288 belane kare che. A sarve dvAra kRtayugma zazinAM kahela che. te pramANe 15 mahAyugma kahI devA. temAM vizeSatA eTalI che ke, parimANamAM pitAnA anusAra kahevuM, prathama audhika uze samApta bIjo prathama uddeza - temAM nIce pramANe phera samaje. avagAhanA jaghanya AMgUlane asaMkhyAtama bhAga, veda ane udaya 8 kamene che ane baMdha 7 karmone che. udiraNa che athavA sAta karmanI che, daSTi che, jemAM eka kAyAne, saMsA, veDha 3,kaSAyaja,zvAsadhAsa bane, maraNa nathI. zeSa sarva prathama uddezA pramANe 2-4-6-7-8-9-10-11 ekasamAna che, 4-6-8-10 uddezAmAM jJAna ane sabhya, dRSTi nathI, e ja pramANe, zera 15 mahAyune jApA. Page #771 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zrI bhagavatI u5kama kRSNalezI kRtayugma -. temAM thoDo phera che, veda traNe, anubaMdha jaghanya 1 samaya utkRSTa - 33 sAgara, Ayu paNa tema ja e ja rIte mahAyugmonA 15 belA samajavA. prathama kRSNalezI saMjJI paMcendriya temAM thoDo phera che, avagAhanA jaghanya AMgUlane asaMkhyAta bhAga, baMdha 7 karmane ane udiranuM 6 karmanI, daSTi be, roga eka kAyAne, samudyAta be, maraNa ane vana nathI. e ja pramANe 15 mahAyuma kahevA. 1-3-5 udezA samAna che. 2-4-6-7-8-9-10-11 - uddezA samAna che e ja pramANe nIla, kApita ane tejezyA mATe samajI levuM. 4. mA zatakanAM sAta aMtara zataka thayA. - je rIte audhika ane cha lezyA sAthe sAta aMtara zataka kahyAM e ja pramANe sAta aMtarazataka bhavI jenI STithI kahevAM. paraMtu phera eTale ke sarve ja bhavIpaNe nathI. abhavIne mATe paNa tema ja paraMtu phera eTale ke teo anuttaravimAnamAM nathI utpanna thatA. mithyAdRSTi che mATe jJAna ke virati hetA nathI. e pramANe cheDA phera sAthe cha lezyA sAthe audhika adhikAra samaja. rAziyugma bhagavatI sUtra za, 41 u. 16 rAzi cAra prakAranI che (1) kutayugma (ra) eja (3) dvAparayugma ane, (4) kalyaja. (1) papAtakAra - kRtayugma rAzi nairayika 11 sthAnethI AvIne utpanna thAya che. pAMca saMjJI-pAMca aNI tiryaMca ane Page #772 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chAja STS rAziyama bhagavatI za. 41 u. 196 saMkhyAta varSanA AyuvAlA karmabhUminA manuSya. (2) parimANudvAra - te eka samayamAM 4, 8, 12, 16 yAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA utpanna thAya che. (3) aMtara niraMtaradvAra - aMtara paDe te jaghanya eka samayanuM utkRSTa asaMkhyAta samayanuM ane niraMtara utpanna thAya te jaghanya be samaya ane utkRSTa asaMkhyAta samaya sudhI utpanna thAya che. je samaye kRtayugmarAzi hoya che te samaye ja Adi anya rAzi hotI nathI. eka kUdate mANasa jema eka sthAnathI bIjA sthAnane prApta kare che tema jIva eka gatithI anya gatine prApta thAya che. asaMyamI, salezI ane sakriya che gatiaMtara thAya che. tevI avasthAmAM mekSa pAmI zakAtuM nathI. 24 daMDakanA jene mATe tema ja samajavuM. temAM sAmAnya phera eTale che ke vanaspatimAM upapAta anaMta kahe ane vigrahagati cAra samayanI hoya che. eja rAzi mATe paNa tema ja samajavuM. paraMtu pariNAmadrAramAM 3, 7, 11, 15, yAvat saMkhyAtA asaMkhyAtA kahevA. dvAparayugmarAzi mATe paNuM tema ja. paraMtu 2, 6, 10, 14 yAvat kahevuM. kalyAja rAzi mATe paNa tema che. paraMtu 1, 5, 9, 13 yAvat asaMkhyAtA sudhI kahevuM. je A cAra audhika uddezA kahyA te pramANe kRSNalezyAnA cAra uddezA kahevA; temAM tiSI-vaimAnikanA be daMDaka bAda karavA narayika ane devanI Agati yathAsaMbhava kahI devI; manuSya daMDakamAM saMyama, salezI, sakriya ane taddabhava mekSa e cAra bela kahevA nahi; e ATha udezA thayA.-- Page #773 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chan zrI bhagavatI upakrama e ja pramANe nIla, kApata, teje ane pahelesthA mATe 4-4 uddezA kahevA; paraMtu phera eTalo ke, tejalezyAmAM 18 ane palekSAmAM 3 daMDaka kahevA; zukalalekSAmAM padmanI jema; 28 uddezA thayA, te 28 uddeza samuciya, bhavI, abhavI, samadaSTi, mithyANi, kRSNapakSI ane zukla pakSI sAthe kahevA; sarva maLIne 196 uddezA thayA. tuMgikAnagarInA zramaNe pAsanne prazno - te cothA ArAnA kALamAM jyAre grevIsamA tIrthakara bhagavAna vicaratA hatA te samaye "tuMgikA" nAmanI samRddha ane mahara nagarI hatI. tyAMnA zramaNopAsaka zrata ane cAritra dharmanA ghaNuM ja anurAgI ane zramanI upAsanA karanAra hatA. anyadA eka samaye puSpavatI udyAnamAM bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAne pa00 nigraMtha bhagavaMta padhAryA. nagaramAM vAta thatAM tyAMnA zramaNopAsake moTA samUha sAthe pAMca abhigamanA vivekapUrvaka puSpavatI udyAnamAM AvyA ane parya pAsanA tathA sevA karavA lAgyA ane dharmopadeza sAMbhaLI harSa-saMtoSa pAmyA ane vinayapUrvaka prazno pUchayA ke, he sthavira bhagavan! tapa ane saMyamanuM phaLa zuM? sthavira bhagavatee kahyuM ke, saMyamanuM phaLa saMvara che ane tapanuM phaLa nirbhara che. zamaNe pAsakee pharI pUchayuM ke, he bhagavan! saMyamanuM phaLa saMvara che ane tapanuM phaLa nirjarA (vyavadvAna) che. te deva, devalekamAM kyA kAraNathI Upaje che? kAlikaputra" sthavire uttara Apyo ke, pUrvatapanA kAraNe devatA develekamAM Upaje che. Page #774 -------------------------------------------------------------------------- ________________ turaMgakAnagarInA zramaNApAsake Guz << * mehila (meghila) nAmanA sthavire kahyu ke, pUrve saMyamane kAraNe devatA devalAkamAM Upaje che. AnandarakSita " sthavire kahyu` ke, pUrva karmAMnA kAraNe devatA devalAkamAM Upaje che. '' kAzyapasthavire kahyu ke dravyAmAM rAmabhAvane kAraNe devatA devalAkamAM Upaje che. I NI evI rIte pUrva tapa, pUrvasayama, karyAM ane sarAgasaMyamathI devatA devalAkamAM Upaje che. A hakIkata satya che ane amArA peAtAnA vakatavyathI kahyuM nathI. ra FIN anyadA eka samaye zramaNa bhagavAna maDAvIra svAmI peAtAnA jeSTha aMtevAsI iMdrabhUti Adi nithe sAthe rAjagRhI padhAryAM. niraMtara chaThThanA tapasvI gaNadhara bhagavata gautama svAmI gaucarI mATe nagaramAM padhAratAM vacce tugikAnagarInA zrAvako ane prabhu pArzvanAthanI paraMparAnA sthavira bhagavAnA thayela dha carcA prasaMga leAkA dvArA sAMbhaLavA malyA. ane gaucarI kAryAMthI nivRtta thaye prabhunI sevAmAM vinamrabhAve hAta rajU karI ke, he bhagavat ! tugikAnA zramaNeApAsakane sthavirAnA Apela uttara yathArtha che ? paramAtmAe mAnyuM ke, he gautama ! te vAta cA che. tyAra pachI nIcenA prazno bhagavatane pUchyA. gautama : he bhagavan ! tevA prAnA zramaNa mAhaNunI pa pAsanA karanAra manuSyane tenI sevAnuM phaLa zuM maLe ? mahAvIra : he gautama ! teenI pa`pAsanAnuM phaLa zravaNu che. arthAt teonI pa pAsanA karanArane sASane sAMbhaLavAnu phaLa maLe che.. Page #775 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI bhagavata upakrama gatama: he bhagavan! te zravaNanuM phaLa zuM? mahAvIra: he gautama! tenuM phaLa jJAna che. arthAt sAMbhaLavAthI jANavAnuM banI zake che. gItamaH he bhagavan! te jANavAnuM phaLa zuM? mahAvIraH he gautama! tenuM phaLa vijJAna che. arthAt sAdhAraNa jANyA pachI vivecanapUrvaka jANI zakAya gautama: he bhagavan! te vijJAnanuM phaLa zuM che? mahAvIraH he gautama! tenuM phaLa pratyAkhyAna che. arthAt vizeSa jANyA pachI sarva prakAranI vRttio ApoApa zAMta paDe che! gautama he bhagavana ! te pratyAkhyAnanuM phaLa zuM? mahAvIra : he gautama! tenuM phaLa saMyama che. arthAt pratyAkhyAna prApta thavA pachI sarvasvatyAgarUpa saMyama prApta thAya che. gautama he bhagavad ! te saMyamanuM phaLa zuM che? mahAvIraH he gautama! tenuM phaLa AsavarahitapaNuM che. arthAt vizuddha saMyama prApta thayA pachI puNya ke pApane sparza paNa te nathI. paNa AtmA pitAnA mULa svarUpamAM ja ramaNa kare che. gautama he bhagavan ! te AzravarahitapaNAnuM phaLa zuM che? mahAvIraH he gautama! tenuM phaLa tapa che. gautamaH he bhagavan! te tapanuM phaLa zuM che? - mahAvIra he gautama! tenuM phaLa kamarUpa melane sApha karavAnuM che. Page #776 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gikAnagarInA zramaNopAsake 719 gItamaH he bhagavan! karmarUpa mela sApha thavAthI zuM thAya? mahAvIraH he gautama! te thavAthI niSkayapaNuM prApta thAya. gItamaH he bhagavan! te niyapaNAthI zuM lAbha thAya? mahAvIraH he gautama ! tenuM phaLa siddhi che. arthAt ayipaNuM prApta thayA pachI chevaTe siddhi meLavAya che. ema kahyuM che. ane siddhagati prApta karavA mATenI jIvanI antima prajanA ja che. A (bha. . . 5) chataH prasTina , mora kamAvata isanti durjanAstatra, samAdadhati sAdhavaH samAptaca id bhagavatI upakramam Page #777 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je bhavIAtmAonI dravya sahAyatAthI zrI bhagavatI upakrama" nAmanA A graMthanuM mudraNa thayela che teozrInI zubha nAmAvalI 500 rakama : 500 zrImAna zeTha rAmajIbhAI zAmajI vIrANI rU. 2500 600 zrImAna zeTha durlabhajIbhAI zAmajI vIrANI rUA. 3000 500 zrImAna zeTha chaganalAlabhAI zAmajI vIrANI rUA. 2500 100 zrImAnuM zeTha maNIlAla zAmajI vIrANI rUA. 100 zrImAna zeTha choTAlAla zAmajI vIrANI rUA. 100 zrImAna zeTha narabherAma haMsarAja kamANI 100 zrImAna zeTha kezavalAla amRtalAla pArekha muMbaInA dharmapremI gRhastha 200 benazrI sva. harakuMvarabena koThArI 100 sva-caMdulAla gAMDAlAla gaDA 500 500 500 4000 500 Page #778 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTa x 18 19 3,?? 49 15 57 60 w: 60 60 60 63 DATE 2018" lITI 5 degdegdeg 25 in 19 16 22 13 5 gR 10 2 18 22 11 1 20 re 15 28 7 17 22 17 104 111 15 111 19 zuddhipatra azuddha daDa De akI jInee puruSakAra manAtAMra siddhata petAnA gaN pramaNe traNa vyAra caritra caritra caritra caritra niyayeA maTe sUtrA alya vastunuM su-NapaNe Sita zravaNa.. 19 madreSa rAhata karyAhata daza lAkha che, 72 ku Tu mahenadI zuddha ne bAkI jInAe puruSAkAra matAMtara siddhAMta peAtAnA traNa pramANe trIjA vyApAra cAritra cAritra cAritra cAritra niyame mATe sUtrA alpa vastranuM suvaNa paNe harSita zramaNa 16 dhUmadoSa rahita kaSAyarahita daza lAkha kroDa che. 72 khIlA (dara) mahAnadI Page #779 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha lITI 111 20 113 14 azuddha paNIne rUpa samartha nathI pANIne 113 14 116 21 116 22 119 16 125 127 24 135 5 140 13 143 13 143 20. IcchA dekhavA 21755 71345.." zrAva cAritra cAritra avirati sabhyadaSTi zrajJAtanane jJana devathI sadeva tiryaMca paMcaMdriyanA dezabaMdhanI 158 4 rUpe dekhavA samartha nathI IcchApUrvaka 217525 7134 zrApa cAritrAcAritra avirati samyagdaSTi kutajJAnane jJAna devAthI sadoSa tiryaMca pacaMdriya ane manuSyanA dezabaMdhanI pratyAyika baMdha che ane siddha bhaga vAnanA jIva pradezane baMdha Adi anaMta che. cAritrArAdhanA upAsaka pravajyAne hoya che. 882 162 1 162 18 pratyAyaka baMdha che. 169 16 179 6 180 15 187 4 197 15 19 6 208 17 216 16 219 1 cAritrarAdhanA upasaka pravrajyAne heya che. 842 zravaNa zramaNa detA paNa che. lekenA devatA paNa nathI. lokanA Page #780 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddha saru sAru lekenuM lekenuM niyama pRSTha lITI 231 13 231 16, ra60 6. 264 17 271 25 284 12 296 23 26 27 309. 17 bhajanA sakAraNa sakadha cavatA uparanI saMkhyAtAmAM avatrAhela 311 2 311 4 6. 311 17 311 24 312 20 314 12 319 10 325 17 327 3 340 22 341 10 35ra 25 356 9 358 11 359 8 66 20 366 24 367 26 duSTata ratnaprabha kUTAgara prakare prayega manana pApayagamana AmAyI prahara sakaraNa skaMdha aivatA uparanI saMkhyA avagAhela pudagalAstikAya pagalAstikAyanA keTalA pradezane avagAhe che? ekapaNa pradezane avagAhate nathI dRSTAMta ratnaprabhA kuTAgAra prakAre prayoga mana pAdapopagamana amAyI prahAra vAyunI traNa nirdeza avirati arUpirUpa gautama kaSAyabhAvathI aprathama nathI vAyuthI paNa deza Avarita arUparUpa gAtamA kaSayabhAvathI prathama che. 16 19 Page #781 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha lITI azuddha 368 6 apramamAM che. prathama nathI siddha eka jIva bahujIva apekSAe prathama che. aprathama nathI. 370 7 jIva eka apekSAe eka jIva apekSAe 370 19 jIva siddha apekSAe siddhanA jIva bahujIva bahujIva eka apekSAe apekSAe ane eka acarama che. jIva apekSAe acarama che. 382 37 kadAca sparza kadAca ja sparza 388 17 eka 388 18 trIjA cethA devalokamAM deva 2 hajAra varSamAM khapAve 389 10 jANata 391 24 tiryaya paMcendriyanI tiryaMca paceMdriyanI 403 18/19 10 bAdara nigeda 10mA bolane sthAne 11me 11 pratyeka zarIra bela ane 11 mAne sthAne 1mo bela ane paraspara tulya. 405 19 405 23 406 20 407 10 407 407 24 408 27 410 16 410 20 413 16 ArAma thviIkAyanI alya viyAvALA chavAmAM tethI bAdara pRthvIkAyanuM zarIra asaMkhyAtagaNu moTu che. ArAmAM pRthvIkAyanI alapa kiyAvALA jImAM apekSAe alpa 139 puSkaravaradIpanI 10 hajAra ejanane nIce paheLe che. tenuM mukha 10 hajAra ejananuM paheluM che. 136 puraskaravaradvIpanI Page #782 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThe lITI 415 415 416 418 417 419 421 425 426 42 15 17 5 15 7 23 * 429 430 21 430 22 436 12 438 2 452 17 452 18 455 12 455 12 455 13 458 459 3 459 20 461 28 462 11 465 15 470 10 472 2 476 14 azuddha mautama saskAra 76 5 bhASA mana:paryAjJAna mizrardaSTi 87 aneka sapheda thADA snigdha pILe! eka eka 3122112 3121121 11211111 21211221 21212121 aMtara 3 ajJAna aMtarama dha prApti dvAThazAMga zAstrAdi va jALavI traNa jIva zuddha gautama sasthAna 79 4 bhASA manaH5 vajJAna mithyAdaeNSTi (7 eka kALe ghaNA rakSa lAla (9) nIlA pILA saphedamAM 7 bhAMgA aneka aneka 3121112 3121123 11211211 11211221 11212121 ane tara 2 ajJAna aMtarama dha sUrya prajJapti dvAdazAMga zastrAdi vaga jANavI traNa sthAnathI jIva Page #783 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddha have de prakAranA sAgaropama game jIvane sthitanA dvAparayugma pradezI skaMdhanuM gautama pRSTha lITI 484 24 504 pa 504 26 518 527 23 543 21 papa1 17 564 22 586 10 588 9 601 603 1 605 25 605 29 616 21 618 2 136 4 647 13 649 16 659 18 666 22 710 13 703 491 28 prakaranA sAregAma jhame jIne sthita prAgaTyuzma pradezanuM gAma caritra mAtha dravyaliMtra caritranuM mAraNatika sahaddaghAtathI kazASa kuzIlanA rAmA , tenA daryAdi SapAdhyAyanuM baramAM - - uzaka graMtha be vedavALA jAya che. cAritra mAna dravyaliMga cAstrinuM mAraNatika samughAtathI kaSAya kuzIlanA sAmA tenAthI daryAdi upAdhyAyanuM bAramAM uddezaka gadha 7 mI nArakImAM be veda vALA jAya che. ATha 2-3 eTha 203 19. 1 para9 10 549 2 589 18 617 13 niSkapa pratyekajhADasivAyanA sakaMpa pratyekakkaDa Page #784 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -