________________
મિત્રાદષ્ટિ : ભાલાચાય આદિની જ ભકિત
“કાળલબ્ધિ મુજ મત ગણા, ભાવલબ્ધિ તુમ હાથે રે;
લડથડતું પણ ગજ બચ્ચું, ગાજે ગજવર સાથે રે.”—શ્રી યશેાવિજયજી
⭑
અને આ જ કેવલ ચાગબીજ નથી, માટે તેનાથી બીજું ખતાવવાને કહે છે—
आचार्यादिष्वपि तद्विशुद्ध भावयोगिषु ।
वैयावृत्त्यं च विधिवच्छुद्धाशय विशेषतः ।। २६ । ભાવયોગી આચાર્યજી, આદિ પ્રતિ ય આ શુદ્ધ; શુદ્ધ આશય વિશેષથી, વૈયાવ્રત્ય વિધિશુદ્ધ, ૨૬
(૧૨૭)
અર્થ :—અને ભાવયેગી એવા આચાય આદિ પ્રત્યે પણ, વિશુદ્ધ એવું આ જ કુશલચિત્ત આદિ, તે ચેત્રખીજ છે. તેમ જ શુદ્ધ આશયવિશેષથી તેમના પ્રત્યે વિધિયુક્ત વૈયાવૃત્ત્વ ( વૈયાવચ્ચ—સેવા) તે ચાગબીજ છે.
વિવેચન
ભાવાચારજ સેવના ’”—શ્રી ચાગ॰ ૪૦ સજ્ઝાય.
6
ભાવયેાગી એવા ભાવઆચાર્ય, ભાવઉપાધ્યાય, ભાવસાધુ, ભાવતપસ્વી વગેરે પ્રત્યે પણ જે શુભભાવસ’પન્ન ભક્તિભાવભયુ" વિશુદ્ધ કુશલ ચિત્ત વગેરે હાવુ, તે પણ ચેાગખીજ છે. અહીં ભાવ ' શબ્દ ઉપર ખાસ ભાર મૂકયા છે. ભાવથી—પરમાર્થથી જેના આત્મામાં ચાગ પરિણમ્યા છે, જે સાચા આત્મજ્ઞાની હાઈ સાચા ગુરુ છે, જેનામાં આચાય આદિમાં હાવા ચાગ્ય એવા શાસ્રાપ્ત યથાર્થ ભાવ-ગુણ વતે છે, એવા ખરેખરા ભાવાચાય, ભાવસાધુ વગેરે જ વંદનના અધિકારી છે,-નહિ કે દ્રવ્યલિંગ ધારણ વૃત્તિ:-આાષાવિ—આચાય આદિ પ્રત્યે પણ, આચાય’–ઉપાધ્યાય- તપસ્વી આદિ પ્રત્યે પશુ; તર્—આ જ, કુશચિત્ત આદિ, વિશુદ્ધ-સશુદ્ધ જે હાય, એમ અથ છે. તે આચાર્યાદિ કેવા વિશિષ્ટ ( ખાસ ગુણુવાળા ) હાય, તેના પ્રત્યે ? તેા કે–માત્રયોશિપુ-ભાવયેાગીએ એવા પ્રત્યે,—નહિ કે અધમ જન્મ લક્ષણવાળા દ્રવ્યઆચાય આદિ પ્રત્યે; કારણ કે ફૂટરૂપમાં અકૂટમુદ્ધિનું પણ ખચિત અસુંદરપણું છે, તેટલા માટે, (કૂડાને " માનવું તે રૂડું નથી તેટલા માટે). આ જ કેવલ યાગખીજ નથી, ત્યારે શુ ?-વૈયાવૃત્ત્વ ૬-અને વૈયાવૃત્ત્વ, વ્યાવ્રુત્ત ભાવ જેનું લક્ષણ છે એવુ' વૈયાવ્રુત્ત્ત (વૈયાવચ્ચ ),–આહાર આદિવડે કરીને, વિધિવત-વિધિ પ્રમાણે, સૂત્રોક્ત વિધિયુક્તપણે-પુરુષ આદિની અપેક્ષાએ, એમ અ છે. કહ્યુ છે કેઃ
ભાવાચાય આદિ પ્રત્યે
ભકિત
"6
" पुरिसं तस्सुवयारं उवयारं चप्पणेो य णाऊणं । લુખ્ખા વેચાર્વાકય ગાળા નિાસંઘે ।”—ઇત્યાદિ.
અર્થાત્—' પુરુષને, તેના ઉપકારને, અને પેાતાના આત્માના ઉપકારને જાણીને, આજ્ઞા પાળવા ખાતર, નિરાશંસ ( કાઈ પણ ફળની આશા રહિત) રહી વૈયાવૃત્ત્વ કરે.' એટલા માટે જ કહ્યું —શુદ્ધારાવિશેષતઃશુદ્ધ આશયવિશેષથી, શુદ્ધ ચિત્તપ્રભ ધવિશેષથી.
