________________
મમત: નિમ બધે સદા આભયાન: હેમ સદા કલ્યાણ
(૫૭૭) “આ ધ્યાન* જ્યારે પરમ પરિપાકને પામે છે ત્યારે તેની પાસે ઈંદ્રપદ તૃણ સરખું છે. સ્વપ્રકાશમય–સુખમય–બેધમય એવું આ ધ્યાન જ ભવને નાશ કરનારું છે. આત્માને પરમાત્મામાં જે ભેદબુદ્ધિકૃત વિવાદ હતું, એને આ ધ્યાનરૂપ સંધિકાર ઝટ દૂર કરી, એ બેને અભેદ કરી આપે છે. અર્થાત આત્મા-પરમાત્માની અભેદતા થતાં આત્માને પરમાત્મામાં લય થાય છે. “ ધ્યાન સુધારસ પાન મગનતા, ભજન સ્વગુણ ઉપગ રે....નિજ સુખકે સવૈયા; રીઝ એકત્વતા તાનમેં વાજે, વાજિંત્ર સન્મુખ ગ રે....નિજ ”—શ્રીદેવચંદ્રજી.
ध्यानं च निर्मले बोघे सदैव हि महात्मनाम् ॥ क्षीणप्रायमलं हेम सदा कल्याणमेव हि ॥ १७४ ॥ નિર્મલ બોધ સતે સદા, મહાત્માઓને ધ્યાન;
ક્ષીણપ્રાય મલ હોય તે, હેમ સદા જ કલ્યાણ. ૧૭૪, અર્થ:–અને નિર્મલ બેધ સતે, મહાત્માઓને સદૈવ જ ધ્યાન હોય છે. ક્ષીણપ્રાય મલવાળું સેનું સદાય કલ્યાણ જ હોય છે.
વિવેચન “એહ દષ્ટિમાં નિર્મલ , ધ્યાન તે હેયે સાચું;
દૂષણ રહિત નિરંતર તિ, રત્ન તે દીપે જાચું.”—શ્રી જે. સક્ઝા. ૭-૪
સ્પષ્ટ ક્ષાપક્ષમાંથી ઉપજેલ નિમલ બંધ હતાં, મહાત્માઓને-મુનિઓને સદૈવ જ ધ્યાન હોય છે. અત્રે પ્રતિવસ્તુઉપમા આપી છે કે-ક્ષીણપ્રાય મલવાળું સેનું સદાય કલ્યાણ જ હેય છે. કારણ કે તેની તથા પ્રકારની અવસ્થાની ઉપપત્તિ છે.
જેટલું આત્મજ્ઞાન થાય તેટલી આત્મસમાધિ પ્રગટે.”—શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર.
ત્તિઃ—થાનં ૨ નિર્મણે ઘોષે-અને સ્પષ્ટ ક્ષયોપશમથી ઉપજેલો નિમલ એધ સતે આન, શું? તે -રર દિ માત્મના સદૈવ જ મહાત્માઓને, મુનિઓને હેય છે. આ જ પ્રતિવસ્તુપમાથી કહે છે-શીખામઢ મ–ક્ષીણુઝાય મલવાળું હેમ-સેનું, ર વન્યાણમેવ સિદા કલ્યાણ જ હોય છે તથા પ્રકારની અવસ્થાની ઉ૫પત્તિને લીધે. x" यत्र गच्छति पर परिपार्क, पाकशासनपदं तृणकल्पम् ।
स्वप्रकाशसुखबोधमयं तद्धथानमेब भवनाशि भजध्वम् ॥ आत्मनो हि परमात्मनि योऽभूतेंदबुद्धिकृत एव विवादः । નિબંધિનું કથાનીય ટ્રાઇમેકનર્વતનેતિ | ">શ્રી અધ્યાત્મસાર , અ ૧૭.
