________________
(૪૦૮)
યોગદૃષ્ટિસમુચ્ચય
તત્ત્વથી એક છે; અને તેને વિશેષ સ ંપૂર્ણપણે અસદી ને ગમ્ય નથી. એટલે સામાન્યથી તે સર્વજ્ઞને નિર્દે ભપણે યથાશક્તિ તેના આજ્ઞાપાલનપૂર્ણાંક જે કેઇ માનતા હોય તે સ તુલ્ય જ છે, અર્થાત્ સર્વજ્ઞભક્તો એક જ છે.—જેમ એક રાજાના અનેક સેવકે તેના એક ભૃત્યવગ માં જ ગણાય છે. તેમ. (૨) દેવાની ભક્તિ ચિત્ર-ચિત્ર બે પ્રકારની છે. તેમાં સ'સારી દેવ પ્રત્યેની ભક્તિ ચિત્ર, અને સંસારાતીત અ-પર તત્ત્વ-મુક્ત દેવની ભક્તિ અચિત્ર છે. એટલે તે એક મુક્ત તત્ત્વ પ્રત્યે ગમન ઈચ્છનારા મુમુક્ષુ જોગીજનાને માગ એક જ છે. ( ૩ ) તે મુમુક્ષુઓને મા એક જ-મપરાયણ એવા છે, અને તે સાગરમાં કાંડાના માર્ગની પેઠે અવસ્થાભેદને ભેદ છતાં એક જ છે. (૪) નિર્વાણુ નામનુ પર' તત્ત્વ નામભે છતાં એકજ છે. સદાશિવ, પરબ્રહ્મ, સિદ્ધાત્મા, તથાતા આદિ યથાર્થ નામેાથી ઓળખાતું તે નિર્વાણુ તત્ત્વ સ્વરૂપથી એક જ છે. આવું નિર્વાણુ તત્ત્વ નિરાખાધ, નિરામય, નિષ્ક્રિય ને જન્મમરણાદિ રહિત એવુ' એકસ્વરૂપ છે. આ નિર્વાણુતત્ત્વને જાણનારા ને માનનારા મુમુક્ષુ ચેગીએ વિવાદ કેમ કરે ? (૫) આ નિર્વાણુતત્ત્વને સ॰જ્ઞપૂર્ણાંક છે. સજ્ઞત્વ જ એને પામવાને ઋજુ અને નિકટ એવા એક જ માર્ગ છે, તેના વિના તેની પ્રાપ્તિ નથી થતી. આમ એકસ્વરૂપ નિર્વાણુને સત્વરૂપ માર્ગ પણ એક જ છે, તા પછી સજ્ઞમાં ભેદ કેમ હેાય ? અને તેમાં ભેદ ન હેાય તે તે સર્વજ્ઞના સાચા ભક્ત
એવા મુમુક્ષુ જોગીજનેામાં પણ ભેદ કેમ હાય ?
। इति सर्वज्ञतत्त्वाभेदप्रतिष्ठापको महा धिकारः । 節 ભિન્ન સર્વદેશના અભેદ અધિકાર
દેશનાભેદ કેમ છે ? એમ આશકીને કહે છે—
चित्रा तु देशनैतेषां स्याद्विनेयानुगुण्यतः ।
यस्मादेते महात्मानो भवव्याधिभिषग्वराः ॥ १३४ ॥
વૃત્તિ:—ચિત્રા તુ−વળી ચિત્ર, નાના પ્રકારની, ફેરાના-દેશના, ‘ આત્મા નિત્ય છે,' અને અનિત્ય છે,’ ઇત્યાદિપે તેવાં-એએની,-કપિલ, સુગત આદિ સોની, યાત્- હાય, વિનેયાનુ– ન્યત: તથાપ્રકારના વિનેષે ના–શિષ્યાના આનુગુણ્યથી—ખનુકૂળપણાને લીધે. કાલાન્તર અપાયથી ભીરુ એવા શિષ્યને આશ્રીને પર્યાયને ઉપસર્જન-ગૌણ કરતી એવી દ્રવ્યપ્રધાન નિત્ય દેશના; અને ભાગઆસ્થાવ'તને આશ્રીને દ્રવ્યને ઉપસર્જન કરતી એવી પર્યાયપ્રધાન અનિત્ય દેશના. અને તે અન્વય-વ્યતિરેકવાળી વસ્તુના જાણુનારા ન હોય એમ નથી, કારણ કે તે તે સર્વજ્ઞપણાની અનુપત્તિ હાય, ( સત્તપણું ટે નહિ"). એવા પ્રકારે દેઢના તા તથાપ્રકારે ગુણુદનથી અદૃષ્ટ જ છે-નિર્દેષ જ છે. તે માટે કશુંન્ચમાવેતે માત્માન:-કારણુ કે આ મહાત્માઓ, સ`શે. શુ ? તા કે-મવ્યાધિમિષવર :-ભવવ્યાધિના ભિષવરા છે. સંસારવ્યાધિના વૈદ્યોમાં પ્રધાન છે.
