________________
(૪૩૬ )
તેમજ—
ग्रहः सर्वत्र तत्त्वेन मुमुक्षूणामसंगतः ।
aat धर्मा अपि प्रायस्त्यक्तव्याः किमनेन तत् ॥ १४८॥ મુમુક્ષુઓને તત્ત્વથી, ગ્રહુ અયુક્ત સત્ર; ધર્માય પ્રાયે મુક્તિમાં, ત્યાજય-એથી શુ' અત્ર ? ૧૪૮
અ:—સત્ર ગ્રહ તત્ત્વથી મુમુક્ષુઓને અસગત-અયુક્ત છે. મુક્તિને વિષે ધર્માં પણ પ્રાયે ત્યજવાના હાય છે, તેા પછી આ ગ્રહથી શુ ?
વિવેચન
યોગદૃષ્ટિસમુચ્ચય
છેડી મત દર્શન તણેા, આગ્રહ તેમ વિકલ્પ;
કહ્યો માગ આ સાધશે, જન્મ તેહના અલ્પ. ’”—શ્રીમદ્ રાજચ*દ્રજી પ્રણીત આત્મસિદ્ધિ મુમુક્ષુએ તત્ત્વથી કયાંય પણ ગ્રહ રાખવેા યુક્ત નથી. કારણ કે મુક્તિમાં ધર્મો પણ પ્રાયે છેાડી દેવા પડે છે. તે પછી આ ગ્રહથી શું?
મેાક્ષાભિલાષી આત્માથી જીવે શુષ્ક તક ગ્રહ છેડી દેવા ચેાગ્ય છે, એટલુ જ નહિં, પણુ કયાંય પણુ કાઇ પણ વસ્તુને ગ્રહ પણ ત્યજી દેવા જોઇએ. માટે સ॰ મતદનનેા આગ્રહ તેમ વિકલ્પ છેાડી ઇ, તેમ જ અન્ય સર્વ પ્રકારને કયાંય પણ ગ્રહ ગ્રહ પણ વિસર્જન કરી મુમુક્ષુએ થેાક્ત મેાક્ષમાગ જ આરાધવા યુક્ત નથી ચેાગ્ય છે, કારણ કે મુમુક્ષુના એકાંત હેતુ કોઇ પણ પ્રકારે મેાક્ષની પ્રાપ્તિ કરવી તે જ છે. અને માક્ષમાં તે શુદ્ધ આત્મસ્વભાવરૂપ ક્ષાયિક ધર્માં સિવાય બધુય છેડયે જ છૂટકો છે. અરે ! ક્ષમાદિક ક્ષાાપશમિક ધર્માં પણ મેાક્ષમાં છેડી દેવા પડે છે, ત્યાં આ તુચ્છ અનિષ્ટ ગ્રહેાની તે શી વાત કરવી ? સ ગ્રહથી મુક્ત થયા વિના મા સન્મુખ પણ ન થવાય, તેા મુક્ત તે કેમ જ થવાય ? તે પછી આ ‘રાખના પડીકા' જેવા દુષ્ટ ગ્રહાને મુમુક્ષુ શા હેતુએ ગાંઠે બાંધે ? ને એ ગ્રહ જેવા ગ્રહાને ગ્રહીને હાથે કરીને શું કામ નિષ્કારણે દુ:ખથી ગૃહીત થાય ?
,,
‹ ધર્મ ક્ષમાર્દિક પણ મિટેજી, પ્રગટે ધર્મ સંન્યાસ; તે ઝઘડા અઞા તણાજી, મુનિને કવણુ અભ્યાસ. ....મનમાહન જિનજી ! મીઠી તાહરી વાણુ.
ચા. દ. સા. ४-२२
। इति सर्वज्ञादि अतींद्रियार्थानुमानागोचरत्वाधिकारः ।
5
વૃત્તિ:-ત્ર ્:ગ્રહ, સર્વત્ર-સર્વાંત્ર, સ` વસ્તુમાં તરવેન-તત્ત્વથી, પરમાથ થી, મુમુક્ષ્ળામસંવતઃમુમુક્ષુઓને અસગંત છે—અયુક્ત છે. કયા કારણુથી ! તા કે–મુૌ ધર્મો વિકાચત્ત્વયા:-મુક્તિને વિષે ધર્માં પશુ પ્રાયે ત્યજવા પડે છે, પ્રામ:નું ગ્રહણુ ક્ષાયિક ધમેના વ્યવચ્છેદ (અપવાદ) અથે છે, મિનેન સ ્—તો પછી આ ગ્રહથી શું? કંઇ નહિ, એમ અથ છે.
