Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 02
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
७४
ओपपातिकमरे
चक्षु सादृश्यात् तस्य दयो दायकचक्षुर्दय , यथा हरिणादिशरण्येऽरण्ये लुण्टाक लुण्टितेभ्य पट्टिकादिदानेन चक्षुपि पिधाय हस्तपादादि वद्ध्या तैगर्ने पातितभ्य कश्चि त्पट्टिकाऽपनोदेन चक्षुर्दवा मार्ग प्रदर्शयतीति तथा भगवानपि भवारण्ये रागद्वेपलुण्टाकलुण्टिताऽऽऽमगुणधनेभ्यो दुराग्रहपष्टिकाऽऽच्छादितनाना भुर्यो मिथ्यात्वगर्ने पातितेभ्यस्त दपनयनपूर्वक ज्ञानचक्षुर्दत्वा मोक्षमार्ग प्रदर्शयति । एतदेव प्रकारान्तरेगाऽऽह 'मग्गदए' मार्गदय -सम्यग्रत्नत्रयलक्षण शिवपुरपथ, यद्वा-विशिष्टगुणस्थानप्रापक क्षयोपशममावो आखों के ऊपर पट्टी बाधकर एव हाय पैर वाधकर खड्डे मे पटके गये प्रागियों को कोई दयालु सजन उनकी आखों की पड़ी खोल कर एव उन्हें खड्डे से निकाल कर मार्ग दिखलाता है और इस अपेक्षा जैसे वह उन्हे व्यावहारिकरूप से चक्षु का दाता कहा जाता है उसी प्रकार भगवान् भी इस ससाररूप अरण्य मे रागद्वेप आदि चोरों द्वारा जिनका आत्मगुणरूपी धन हरण किया जा चुका है एव दुराग्रहरूपी पट्टी द्वारा जिनके ज्ञानरूपी नेत्र ढके हुए है तथा जो मिथ्यात्वरूपा खड़े मे पडे है ऐसे प्रागियों को उस मिथ्यात्वरूपी खड्डे से निकालकर ज्ञानरूपी चक्षु देकर उन्हें मुक्तिमार्ग दिसलाते है, अत प्रभु चक्षुर्दय है। इसी बातको प्रकारातर से सूत्रकार पुन प्रदर्शित करते है-(मग्गदए) वे प्रभु मार्गदय हैं-सम्यग्दर्शनादि रत्नत्रय मुक्ति का मार्ग है, अथवा विशिष्ट गुणस्थानों का प्रापक क्षयोपशमभाव भी मार्ग है । प्रभु इसके दाता है। (सरणदए) कर्मरूपी शत्रुओं से वाकृत होने के कारण
આવેલા અને આના ઉપર પટ્ટી બાંધીને તેમજ હાથ પગ બાંધીને ખાડામાં નાખી દેવામાં આવેલા પ્રાણિઓને કેાઈ દયાળુ સજ્જન તેમની આખોની પટ્ટી ખોલીને તેમજ તેમને ખાડામાંથી બહાર કાઢીને રસ્તે બતાવે છે અને તે અપેક્ષાએ તે જેમ તેના વ્યાવહારિકરૂપથી ચક્ષુને દાતા કહેવાય છે, તે જ પ્રકારે ભગવાન પણ આ સ સારરૂપ અસ્થમા રાગદ્વેષ આદિ ચેરે દ્વારા જેના આત્મગુણરૂપી ધન હરણ કરવામાં આવી ચુકેલ છે તેમજ દુરાગ્રહરૂપી પટ્ટી દ્વારા જેના જ્ઞાનરૂપી નેત્ર ઢાકી દીધેલા છે તથા જે મિથ્યાત્વરૂપી ખાડામાં પડયા છે તેવા પ્રાણિઓને તે મિથ્યાત્વરૂપી ખાડામાથી કાઢીને જ્ઞાનરૂપી ચક્ષુ આપીને તેમને મુક્તિ માર્ગ બતાવે છે તેથી પ્રભુ ચક્ષુદ્દેય છે આ વાતને महारान्तरथी सूत्रवार शन प्रहशत रे छ, (मग्गदए) तेस। (प्रभु) भाग ય છે-સમ્યગ્દર્શનાદિ રત્નત્રય મુક્તિનો માર્ગ છે અથવા વિશિષ્ટ ગુણસ્થાનને प्रास उशनार क्षयोपशमलाप ५ भाग में प्रभु तेनो हात छ (सरण
